COLOFON. Wekelijkse informatie van de LNV-Vertegenwoordiging Buitenland

Jaargang 13 9 mei 2003

16

Wekelijkse informatie van de LNV-Vertegenwoordiging Buitenland

COLOFON Uitgave van: Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij Directie Kabinet Postbus 20401 2500 EK Den Haag Telefoon : 070 378 41 87 Telefax : 070 378 61 36 Verantwoordelijk voor inhoud: Hoofd Bureau Landbouw Natuurbeheer en Visserij Vertegenwoordiging Buitenland Drs. M. van Genne Eindredactie, opmaak, reproductie: Directie Informatiemanagement en Facilitaire Aangelegenheden

Overname uit LBActualiteiten is met bronvermelding toegestaan

INHOUD INHOUD ..................................................................................................3 MULTILATERALE LANDBOUWPOLITIEKE ONTWIKKELINGEN ............5 Italië NATIONALE LANDBOUWPOLITIEKE AANGELEGENHEDEN ................6 Frankrijk, Polen, Verenigde Staten ECONOMISCHE EN HANDELSAANGELEGENHEDEN ..........................12 Frankrijk, Italië, Spanje, Brazilië, Letland, Litouwen, Polen, Verenigde Staten AGRO-INDUSTRIE ................................................................................17 Letland, Polen GROND- EN PACHTZAKEN ..................................................................18 Frankrijk, Letland, Polen AKKER- EN TUINBOUW ......................................................................20 Portugal, Spanje, Filippijnen VEEHOUDERIJ EN ZUIVEL ....................................................................22 België, Verenigd Koninkrijk, Litouwen/Letland, Verenigde Staten VISSERIJ EN AQUACULTUUR ................................................................24 Polen VOEDINGS- EN KWALITEITSAANGELEGENHEDEN ............................25 België, Frankrijk, Verenigde Staten VETERINAIRE AANGELEGENHEDEN ....................................................27 België, Denemarken, Frankrijk, Spanje, Letland, Polen, Verenigde Staten NATUUR, BOS, LANDSCHAPS- EN FAUNABEHEER ............................32 Denemarken MILIEU-AANGELEGENHEDEN ..............................................................33 België, Frankrijk, Spanje DIVERSEN ............................................................................................36 België

9 mei 2003

LBActualiteiten nr. 16 – 3

4 – LBActualiteiten nr. 16

9 mei 2003

MULTILATERALE LANDBOUWPOLITIEKE ONTWIKKELINGEN

Italië: hervorming GLB levert positief saldo op Een herziening van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van de Europese Unie is voor de meeste EU-lidstaten onvermijdelijk. Dit zo zijnde is elke lidstaat bezig ervoor te zorgen dat de lasten voor het eigen land binnen de perken blijven. Overal zijn rekenmeesters bezig de effecten in kaart te brengen. Zo ook op de bureaus van de Italiaanse landbouworganisaties. De grootste van de drie, Coldiretti, heeft de uitkomsten onlangs gepubliceerd. Voor Italië lijkt de schade mee te vallen. Sterker nog: in 2012 komt er per saldo ¤ 15 mln. meer uit Brussel dan nu. Uit de tweede pijler, plattelandsontwikkeling, komt ¤ 192 mln. meer naar Italië, terwijl het negatieve saldo van de maatregelen in de eerste pijler ¤ 177 mln. beloopt. De veranderingen in de marktordening hebben sterk uiteenlopende effecten voor de verschillende producten. Voor harde tarwe komt ¤ 90 mln. minder binnen, maar voor rijst ¤ 160 mln. meer. Mede door de slechte registratie van het rundvee krijgt Italië maximaal ¤ 150 mln. minder aan slachtpremies. Daar staat tegenover dat de zuivel- en suikersector beter af zijn met respectievelijk ¤ 165 mln. en ¤ 36 mln. meer.

9 mei 2003


NATIONALE LANDBOUWPOLITIEKE AANGELEGENHEDEN

Frankrijk: boetes voor minimumprijsafspraken De FNSEA, de grootste boerenbond, gaat in hoger beroep bij het Tribunaal van Eerste Aanleg in Luxemburg tegen de EU-boete van ¤ 12 mln. De Europese Commissie heeft deze boete, met een totaalbedrag van ¤ 16,7 mln., opgelegd wegens deelname aan de minimum prijsafspraken voor rundvlees (van afgemolken melkkoeien) tijdens de BSEcrisis. Deze afspraken zijn in oktober 2001 binnen de ‘interprofession’ (de sectororganisatie) gemaakt. Tegelijk met de prijsafspraken werd tot een tijdelijk ‘importverbod’ voor rundvlees besloten. De FNSEA heeft de steun van premier Raffarin. Deze heeft onlangs in een gesprek met de voorzitter van de Europese Commissie Prodi het argument gehanteerd van de ‘speciale context’ van de BSE-crisis. Landbouwminister Gaymard had al eerder zijn steun betuigd. Voorzitter Lemétayer van de FNSEA beschouwt de EU-boete als een aanval op het crisisbeleid van een interprofession, die hiertoe gedwongen werd omdat actie van de kant van de Europese Commissie uitbleef en wijst verder op het, volgens hem onrechtvaardige, feit dat de boete in werkelijkheid tweemaal dezelfde organisaties treft. De beboete rundvleesorganisaties zijn immers voor het merendeel gespecialiseerde dochterorganisaties van de FNSEA, terwijl bovendien veel leden ook direct lid van de FNSEA zijn. De FNICGV (de bond van particuliere slachterijen), heeft een boete van ¤ 700.000 gekregen. Voorzitter Spanghero zei in een reactie dat de FICGV het sectorakkoord destijds onder druk van de boerenbonden én van de regering had getekend, maar al een maand daarna weer had geannuleerd als gevolg van een waarschuwing van de Europese Commissie. Ook Spanghero gaat in hoger beroep. De begroting van de FNSEA zal in elk geval een steuntje in de rug krijgen: een onlangs gepubliceerd decreet over de voorwaarden voor financiële steun aan syndicale organisaties zal de begroting van de FNSEA met ¤ 500.000 ‘verruimen’. Dit extraatje gaat ten koste van de minderheidssyndicaten, waaronder de Confédération Paysanne (boerenbond met socialistische inslag). Woordvoeder en anti-mondialist José Bové heeft minister Gaymard al verzocht om het decreet te annuleren. Naar verluidt echter zou de juridische basis voor een financieringswijziging al door Gaymards voorganger, oud-minister Glavany (socialist), zijn gelegd! Dit incident zorgt voor onrust in de landbouwsector. Immers, akkoorden met betrekking tot minimumprijsafspraken zijn, ingeval van een crisis, ook in de groente- en fruitbranche wettelijk mogelijk. De juridische basis hiervoor is de Wet op nieuwe Handelsbetrekkingen (NRE) van 15 mei 2001. Deze beoogt onder meer de handelspraktijken van de supermarktketens te ‘moraliseren’ en de primaire en verwerkende sector beter te wapenen tegen de retailers. Bovendien voorziet het wetsontwerp van de wet-Dutreil (genoemd naar de huidige staatssecretaris van handel, nijverheid, midden- en kleinbedrijf en consumptie-


9 mei 2003

zaken) in een verruiming van de NRE. De verruiming houdt in dat de juridische bepalingen inzake minimum prijsafspraken op basis van een interprofessioneel akkoord ook voor alle andere verse producten, waaronder vlees, kunnen gelden. De voorzitter van de sectororganisatie voor groenten en fruit heeft, tegen de wens van de producenten in, laten weten dergelijke prijsakkoorden niet meer te zullen aangaan. De visie van de Europese Commissie maakt hem voorzichtig. Overigens is een voorstel voor een verordening inzake reclameacties van het Europese Parlement en de Europese Raad al in strijd met de NRE. Dit voorstel wil sectorakkoorden als basis voor reclameacties verbieden. Het is dus sterk de vraag of het wetsontwerp-Dutreil het op deze onderdelen zal halen.

Frankrijk: biologische landbouw onder de loep De biologische landbouw gaat onder de loep. Op initiatief van premier Raffarin is parlementslid Saddier bezig met een sterkte-zwakte analyse van de biologische landbouwsector in Frankrijk, waaruit voorstellen voor verdere ontwikkeling van de sector moeten voortkomen. Eind mei zal zijn rapport verschijnen, maar Saddier heeft inmiddels al enkele uitspraken gedaan. Hij heeft onder meer gezegd dat hij aanbevelingen zal doen met betrekking tot de communicatie rond biologische landbouwproducten. Een communicatieprogramma op Europees niveau is daarbij van essentieel belang, alsmede een communicatiefonds. Saddier vindt ook dat de lidstaten te veel individueel bezig zijn; een sterke, geharmoniseerde aanpak zou de Europese consument kunnen stimuleren tot de aankoop van meer biologische producten. Voorts zal meer moeten worden nagedacht over de positie van biologische landbouwproducten: moet het accent op gezondheid of op het milieu liggen? Wat het milieuaspect betreft zal de biologische landbouw, althans in Frankrijk, het moeilijker krijgen als gevolg van het (Franse) overheidsbeleid met betrekking tot ‘duurzame landbouw’. Dit beleid wordt gekoppeld aan bedrijfskwalificaties en adequate etikettering, aldus Saddier. Met de kwalificaties is nog niet begonnen, maar zeker is nu al dat het verschil voor de consument moeilijk te bevatten zal zijn. De parlementariër heeft verder kritische opmerkingen gemaakt over het nationale AB-keurmerk (agriculture biologique), eigendom van het ministerie van landbouw) voor dierlijke producten. Het Franse eisenpakket gaat veel verder dan de EU-regelgeving op dit vlak. Hierdoor wordt het Franse biologische, dierlijke product duurder en prijst het zichzelf uit de markt. De AFSSA (het agentschap voor voedselveiligheid) heeft inmiddels een rapport over de biologische landbouwsector uitgebracht. Dit rapport, waarvan al in het najaar van 2002 enkele (voor de sector niet ongunstige) deelrapporten zijn verschenen, heeft met name betrekking op de voedingswaarde, de voordelen en de risico’s van biologisch voedsel. De AFSSA heeft dit onderzoek op eigen initiatief gedaan. Het rapport is beschikbaar op website www.afssa.fr. De voedingswaarde van biologisch geteelde producten is volgens het onderzoek niet beter, maar ook niet minder dan die van conventioneel geteelde producten. Ook wat betreft besmetting met mycotoxinen, die vaak als het zwakke

9 mei 2003


punt van biologische producten naar voren worden gebracht, scoren biologische producten hetzelfde als conventionele producten. De AFSSA suggereert overigens met betrekking tot besmetting met mycotoxinen voor beide teeltmethoden een speciaal hierop geënt good manufacturing proces, inclusief een soort HACCP-analyse te ontwikkelen. De AFSSA geeft toe dat biologische teelt milieuvriendelijker is dan conventionele teelt, maar dat het kwantificeren van microbiologische en parasitaire risico’s in het kader van de biologische landbouw een moeilijke opgave blijft. De AFSSA is voorstander van een surveillancesysteem voor pathogene stoffen in de biologische teelt die een risico voor de mens vormen. De AFSSA adviseert de overheid om biologische veterinaire middelen, op basis van planten, te onderwerpen aan een wetenschappelijke evaluatie en deze alleen toe te laten volgens een reglementair kader. Frankrijk heeft ruim 7.000 producenten van biologische producten; slechts 1,7% van het landbouwareaal is biologisch en steekt daarmee schril af tegen bijvoorbeeld Oostenrijk en Italië met respectievelijk 11% en 8% biologisch geteeld areaal.

Frankrijk: kritiek op organisatie besluitvorming Brussel Volgens landbouwminister Gaymard leidt de manier waarop de besluitvorming in Brussel georganiseerd is, tot pokerspel. De bewindsman verklaarde dit ter gelegenheid van de jaarlijkse prijsuitreiking aan de beste Franse landbouwjournalist. De minister vindt dat de werkmethoden gewijzigd moeten worden als de Europese Unie straks met 25 leden nog tot besluitvorming wil komen. De voorstellen van de Europese Commissie worden ‘gekleurd’ door de inbreng van de respectievelijke commissarissen, hetgeen de lidstaten afhankelijk maakt. De Europese Commissie is verwikkeld in een multilaterale diplomatie, die ‘bombastisch’ is. Hier komt nog bij dat het Europees Parlement misschien in de naaste toekomst mag gaan meebeslissen over landbouwdossiers. Hoewel Gaymard het belang hiervan onderkent, heeft hij grote twijfels over de werkbaarheid en vreest hij dat de dossiers sneller geblokkeerd zullen worden.

Frankrijk: varkensmarkt onder de loep De heer Porry, een hoge ambtenaar die in opdracht van landbouwminister Gaymard een onderzoek doet naar de structuur van de Franse varkenshouderijsector, heeft enkele uitspraken gedaan over zijn bevindingen tot nu toe. Volgens Porry is met name de afzetstructuur erg zwak door versnippering: 90% van de productie (Frankrijk heeft 60.000 varkenshouders) is in handen van maar liefst 90 producentenorganisaties. Porry haalt in dit verband de sector in Denemarken aan, waar slechts één coöperatieve organisatie opereert. Door een grotere concentratie kan de sector zijn aanbod groeperen en daarmee een betere prijs, dus een beter inkomen, behalen. Slechts 10% van de Franse varkensstapel bevindt zich in (fok- en mest)bedrijven met meer dan 500 zeugen. Porry kwalificeert de Franse varkenshouderij dan ook als ‘semi-ambachtelijk’ en beveelt een grotere concentratie aan. Hoewel de varkenshouderijen in 2001 relatief de hoogste bedrijfsinkomens


9 mei 2003

(gemiddeld ¤ 47.600 per bedrijf, exclusief sociale lasten) genoten, bleek juist deze sector de grootste schulden te hebben (gemiddeld ¤ 173.000). De Franse varkensslachterijen kwalificeert Porry daarentegen als redelijk wat betreft hun aantal en bedrijfsomvang. De slachterijen draaien op circa 70% van hun productiecapaciteit. De Bretonse Marché du Porc blijft volgens Porry een referentie voor de varkensprijzen, maar deze heeft wel aan belang ingeboet. Immers, de prijzen worden hier gevormd op basis van karkassen, terwijl het merendeel van de handel inmiddels betrekking heeft op delen. Het exportvermogen van Brazilië blijft onbekend. De Franse export beliep in 2002 620.000 ton, maar had zwaar te lijden gehad van de gevolgen van FMD. Inmiddels zijn de Koreaanse en Japanse markten voor Frankrijk weer open, maar daar staat tegenover dat het Franse marktaandeel op de Russische markt vrijwel geheel is ingenomen door Brazilië. Alles overziende meent Porry echter dat de WTO en diens druk op de douaneheffingen voor varkens uit derde landen, het grootste gevaar voor de sector is. De douaneheffingen beschermen de EU-producent vooralsnog redelijk goed, maar de ambtenaar vraagt zich af voor hoe lang nog.

Frankrijk: ontwerp milieuprotocol voor Grondwet In opdracht van president Chirac heeft de commissie-Coppens, genoemd naar de wetenschapper die de commissie leidt, een ontwerp opgesteld voor een handvest voor milieu. Het is de bedoeling, dat dit handvest deel gaat uitmaken van de grondwet. Het handvest moet borg staan voor de rechten en plichten en een aantal basisprincipes met betrekking tot het milieu, zoals onder meer ecologische verantwoordelijkheid, preventie, reparatie, voorzorg, informatie en communicatie. Binnen de commissie bestaat echter geen overeenstemming over het feit of in het handvest een definitie van het voorzorgsprincipe als zodanig of in de vorm van ‘voorzorgsmaatregelen’ zonder verwijzing naar het voorzorgsprincipe, zou moeten worden opgenomen. Het ontwerp is onlangs aan president Chirac gepresenteerd. Chirac blijkt voorstander van opname van een exacte definitie van het voorzorgsprincipe. Het ontwerp-handvest heeft nog een lange, constitutionele weg te gaan.

Polen: steun voor minister-president valt weg De afgelopen maanden heeft minister-president Miller het vertrouwen van de bevolking verloren. De steun voor de huidige regering bedraagt volgens opiniepeilingen nog 10-12%. 82% van de ondervraagden is tegenstander van het beleid van deze regering. De nieuwe minister van financiën Kolodko (van de SLD, dezelfde partij als waar Miller toe behoort) heeft de afgelopen week tegen de president gezegd dat zijn plan voor de staatsbegroting in 2004 beter kan worden uitgevoerd zonder Miller. Onduidelijk is of dit realistisch is. Onduidelijk is verder wanneer Miller zal moeten opstappen. Sommige commentatoren beweren dat dit nog vóór het EU-referendum op 8 en 9 juni a.s. zou kunnen gebeuren. Onduidelijk is eveneens of het aanblijven van Miller een positieve of een negatieve invloed op de uitkomst van het referendum zal hebben.

9 mei 2003


Op dit moment lijkt de zelfverdedigingspartij van Lepper de tweede partij te gaan worden na vervroegde verkiezingen. De politieke verhoudingen geven aan dat er een niet stabiele situatie in Polen is aangebroken. De regering heeft geen geld om de inkomenstoeslagen voor boeren met een nationale bijdrage aan te vullen en het is de vraag welke invloed dit zal hebben op de uitkomst van het referendum. Ook is onduidelijk of meer dan 50% van de stemgerechtigden zal komen opdagen. Is dat niet zo, dan is het resultaat niet geldig en moet een tweederde meerderheid van zowel de tweede als de eerste kamer vóór de toetreding stemmen. Dit lijkt op dit moment haalbaar.

Polen: lagere boereninkomens in 2002 Uit een rapport van het Poolse LEI (IERiGZ) blijkt dat de inkomsten in de Poolse landbouw in 2002 25% lager waren dan in 2001. De meeste prijzen van landbouwproducten daalden sterk, zodat het voor boeren geen goed jaar was. De inkomsten zijn bij grotere bedrijven veel beter dan bij het merendeel van de kleine bedrijfjes. Solidarnosc heeft half april een protestbijeenkomst van boeren in Warschau georganiseerd tegen de lage inkomsten en vóór steun van de regering. Helaas is de financiële positie van de regering zwak en bovendien is het laatste jaar vóór de toetreding duur wegens de hoge voorbereidingskosten. Verder zal de ARR (de staatsopkooporganisatie voor landbouwproducten) dit jaar veel extra geld nodig hebben om de grote overschotten graan, suiker, vlees en zuivel vóór de toetreding naar de wereldmarkt te exporteren.

Polen: IACS-systeem niet op tijd klaar Het nieuwe hoofd van ARMA, de heer Jerzy Miller, houdt vol dat het Poolse IACS-systeem op tijd wordt opgeleverd en door de Europese Unie kan worden geaccrediteerd. Een commissie van de Sejm, die een onderzoek instelt naar de voortgang bij de opbouw van het systeem, denkt dat dit niet zal lukken. De kosten zijn groter dan werd voorzien en een aantal onderdelen loopt achter op de planning. Ook de implementatie van het computersysteem zal trager verlopen.

Verenigde Staten: groenten en fruit voor nationale voedselhulpprogramma’s Het ministerie van landbouw heeft aangekondigd 17,5 miljoen kilo groenten en fruit op te kopen voor donaties aan scholen, lokale opvangtehuizen voor hulpbehoevende families en voedselhulpinstellingen. De donatie, die landbouwminister Veneman begin mei bekend maakte, sluit aan bij het ‘gezonder Amerika-initiatief’ (Healthier US Initiative) van president Bush. Deze campagne, in 2002 gelanceerd, roept Amerikanen op gezonder te eten (meer groenten en fruit) en meer te bewegen. De geplande aankopen omvatten meer dan 1,5 miljoen kilo appels, 13 miljoen kilo ingeblikte en bevroren abrikozen en 3,2 miljoen kilo ingeblikte en bevroren asperges. Eerder dit jaar schafte de marketingdienst voor landbouwproducten (AMS) van het ministerie van landbouw al 2,3 miljoen kilo verse appels en een half miljoen kilo


9 mei 2003

ingeblikte abrikozen aan voor een totaalbedrag van $ 2,2 mln. In 2002 kocht de AMS 7,8 miljoen kilo ingeblikte en bevroren abrikozen ter waarde van $ 9,6 mln. en 2,7 miljoen kilo ingeblikte en bevroren asperges ter waarde van $ 5 mln.

9 mei 2003


ECONOMISCHE EN HANDELSAANGELEGENHEDEN

Frankrijk: McDonald’s en ‘Cochon de Bretagne’ McDonald’s heeft een leveringsakkoord afgesloten met zestien Bretonse producentenorganisaties (een bundeling van 850 varkenshouders), die alle zijn aangesloten bij ‘Cochon de Bretagne’. Dit staat voor een door een onafhankelijke organisatie gecertificeerd ketenkwaliteitssysteem, met elementen als traceerbaarheid tot en met het productiebedrijf, herkomst van de varkens uit Bretagne, 100% plantaardige voeders, verplichte deelname aan het milieuprogramma PMPOA (aanpassing van bedrijfsgebouwen aan de milieunormen) en bedrijfscontroles door Veritas. Deelnemende vleesindustrieën zijn Bigard en SBS (een dochter van het Amerikaanse bedrijf Smithfield). Het contract houdt onder meer een jaarlijkse levering van 200 ton voorgesneden ham in, bestemd voor de ‘Croque McDo’. Geografisch gezien zijn alleen de McDonald’s restaurants in West- en Zuid-West Frankrijk bij dit akkoord betrokken. De actie ‘McDo’ is slechts goed voor een levering van 1.000 varkens per week ofwel 1% van de weekproductie van ‘Cochon de Bretagne’. Voorzitter Picart is echter zeer tevreden: uitverkoren om aan McDonald’s te leveren en een entree Bretagne in de verwerkende branche. Tot op heden werd het vlees van ‘Cochon de Bretagne’ uitsluitend in verse vorm afgezet. De producentenorganisaties krijgen de mogelijkheid het publiek te informeren.

Italië: tuinbouwsector bundelt krachten Recentelijk heeft een grote fusie plaatsgevonden van drie ondernemingen in de Italiaanse tuinbouwsector en is de grootste nationale speler ‘Apofruit Italia’ geboren. Belangrijkste reden voor de fusie was het vergroten van de concurrentiekracht door schaalvergroting in de nog tamelijk verbrokkelde sector, met veel kleine producenten. De coöperatie Apofruit Italia bestaat uit 6.200 producenten met een totale omzet van ¤ 173 mln. en een productie van 180.000 ton groente/fruit per jaar. Men voorziet een vermindering van het aantal opslagplaatsen ten gunste van de uitbreiding van het aantal koelcellen, zodat beter kan worden ingespeeld op de vraag van de markt. Veel aandacht zal worden gegeven aan biologische producten, waarvan Italië de grootste producent is in Europa. Voor de jaren 2003-2005 zijn investeringen gepland voor ¤ 17,5 mln. Eén van de eerste doelstellingen is het vergroten van de export naar de Oost-Europese landen, maar men kijkt ook naar Noord-Afrika, zowel om zich te bevoorraden als om producten af te zetten.

Spanje: export clementines naar VS weer toegestaan De Spaanse en de Amerikaanse plantenziektekundige dienst hebben in Madrid een overeenkomst ondertekend die de weg voor Spaanse clementines naar de VS weer moet vrij maken. In 2001 ontstond een


9 mei 2003

handelsgeschil tussen beide landen nadat de VS larven van de Middellandse Zeevlieg in uit Spanje afkomstige clementines had aangetroffen. Met de ondertekening van dit akkoord wordt voor de komende herfst ook het invoerverbod voor de vijf resterende staten, te weten Californië, Florida, Texas, Louisiana en Arizona, ingetrokken.

Spanje: hamburgers winnen het van pizza’s De fastfoodsector in Spanje is weer in trek. In 2001 leek de markt ietwat te stagneren, toen slechts een groei werd gerealiseerd van 5,9%. In 2000, 1999 en 1998 bedroeg de groei respectievelijk 13%, 16,9% en 25,5%. Maar in 2002 lijkt het oude groeiritme weer opgepakt te worden: de sector groeide met 8,9% tot een jaaromzet van ¤ 1,73 mld., een verdubbeling ten opzichte van 1997. Ook het aantal verkooppunten groeide in deze periode tot zo’n 2.930 stuks. De groei komt vooral van de hamburgertenten, die in 2002 ten opzichte van 2001 met 13% in omzet groeiden tot ¤ 740 mln. Deze deelsector vertegenwoordigt inmiddels 42,8% van de fastfood sector. De groei wordt toegeschreven aan de opening van een groot aantal nieuwe zaken en het wegebben van het gekkekoeieneffect. De omzet van de pizzaketens daarentegen lijkt te stagneren. Deze deelsector groeide slechts met 1,6% ten opzichte van het voorgaande jaar tot ¤ 518 mln. en heeft daarmee een aandeel in de fastfood markt van 29,9%, 4% minder dan in 2001. De broodjeszaken laten eveneens een constante groei zien. In het laatste decennium van de vorige eeuw waren jaarlijkse groeicijfers tussen de 20 en 25% normaal voor deze deelsector. In 2001 groeide de sector nog met 12% en in 2000 met 10%. De totaalomzet van de broodjeszaken is ¤ 350 mln., een marktaandeel van 20,2%. Bij het thuisbezorgen neemt Telepizza de eerste plaats in met een marktaandeel van 50%. McDonald’s en Burger King verdelen de overige 50%.

Brazilië: suikerpanel Verwacht wordt dat Brazilië en Australië deze week zullen verzoeken het suikerpanel van de WTO bijeen te roepen in verband met de door de Europese Unie verstrekte subsidies. Beide landen betwisten de gesubsidieerde export van de hoeveelheid suiker, die overeenkomt met de hoeveelheid die de Europese Unie uit de ACP-landen importeert en de verkoop op de wereldmarkt van suiker uit het zogenaamde Cquotum. Beide landen zeggen dat de EU haar boeren een subsidie van 20% verstrekt ter compensatie van de lagere prijzen op de wereldmarkt.

Brazilië: lagere dollar veroorzaakt aanpassing suikerstrategie De lagere dollarkoers veroorzaakt een wijziging in de strategie van de suikerproducenten. Het teruglopen van de rentabiliteit van de suikerexport door de lagere dollarkoers vormt het argument dat tot nu toe voor veel suikerproducenten ontbrak om de overeenkomst met de Braziliaanse overheid te tekenen om de productie van alcohol in 2003

9 mei 2003


met 20% te verhogen. In de staat São Paulo heeft ruim 30% van de bedrijven het voorstel nog in beraad. Nu de rentabiliteit van de export terugloopt biedt het aanbod van de overheid om alcohol te produceren een betere garantie. De verwachte reductie van de export van suiker met 16% ten opzichte van vorig jaar naar 9,2 miljoen ton wordt dan ook gehandhaafd.

Letland: agrarische handel De totale Letse primaire landbouwproductie had in 2001 een waarde van ¤ 562 mln. (bron: EC). Na verwerking bedraagt deze waarde ongeveer 1,3 à 1,5 mld. bedragen. De agrarische buitenlandse handel van Letland in 2000 en 2001 bedroeg: 2000 2001 x miljoen dollar Import Export Import Export Dieren + dierl. prod. 84 45 114 51 Planten en pl. prod. 179 13 155 30 Oliën + vetten 40 1 42 1 Bereid voedsel 267 93 287 153 Totale agr. handel 570 153 599 235 Letland is een structurele netto voedselimporteur, waarbij de marginale groeiomstandigheden een rol spelen. Ongeveer 40% van het benodigde voedsel wordt geïmporteerd, terwijl 10 à 15% van de agrarische productie wordt geëxporteerd. De meeste import komt uit de overige Baltische staten, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Polen, Spanje en overige buurlanden. Nederland staat op de 7e à 9e plaats als leverancier.

Litouwen: agrarische handel De totale Litouwse primaire landbouwproductie had in 2001 een waarde van ¤ 1,18 mld. (bron: EC). Na verwerking bedraagt de waarde ongeveer ¤ 2,5-3 mld. De agrarische buitenlandse handel van Litouwen in de periode 20002002 bedroeg: 2000 2001 2002 x miljoen euro Import Export Import Export Import Export Dieren + dierl. prod. 42 235 176 251 135 232 Planten + pl. prod. 202 90 201 154 206 120 Oliën + vetten 40 47 9 54 15 Bereid voedsel 253 189 287 257 291 265 Totale agr. handel 631 518 701 657 686 633 Litouwen is dus een kleine netto voedselimporteur, waarbij echter de agrarische handelsbalans redelijk in evenwicht is. Ongeveer 25% van de voedselconsumptie wordt geïmporteerd, terwijl ruim 20% van de landbouwproductie wordt geëxporteerd. De meeste import vindt plaats uit de overige Baltische landen, Duitsland, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Polen en andere buurlanden. Nederland hoort ook bij de grotere leveranciers, met een 8e à 9e plaats.


9 mei 2003

Polen: vooren nadelen EU-lidmaatschap Het Europa College in Natolin heeft een studie gepubliceerd over de vooren nadelen van het EU-lidmaatschap voor Polen. Het grootste probleem blijft de financiering van het lidmaatschap. Ofschoon Polen als land geen netto betaler wordt, zijn de betalingen door Brussel vooral gericht op de privé sector, terwijl de contributie moet worden betaald door de regering. De staat zelf wordt dus wel netto betaler. Ook is er het probleem van het gebruik van structuurfondsen. Hiervoor is cofinanciering nodig, waarvoor het regeringsbudget niet toereikend is. Het UKIE (comité voor Europese integratie) heeft onafhankelijke instituten en wetenschappers een studie laten schrijven over de EUtoetreding. Het resultaat is dat de experts menen dat Polen lid van de EU moet worden om een vergelijkbare levensstandaard als West-Europa te bereiken. Bij toetreding wordt geschat dat de Poolse koopkracht stijgt van 40% nu tot 55% van de EU-koopkracht in 2011 en 80% in 2040. Als Polen geen lid wordt van de EU (isolatie), dan kunnen de Balkanlanden nog welvarender worden dan Polen in de komende 30 jaar.

Polen: nieuwe wet grondbelasting in voorbereiding De minister van financiën Kolodko werkt aan een wetsvoorstel voor grondbelasting. Een boer kan hierbij kiezen voor betaling van een bedrag per ha. of een betaling over de werkelijke inkomsten. Hierbij is het verplicht een boekhouding bij te houden. Het tarief van de nieuwe belasting is nog niet bekend. Volgens de minister mag de nieuwe wet een budgetneutrale uitwerking hebben. De meeste Polen vinden, volgens een opiniepeiling, dat (kleine) boeren een preferentieel belastingtarief moeten genieten.

Polen: privatisering verloopt erg traag In 2002 heeft de Poolse schatkist 677 zloties (ruim ¤ 150 mln.) aan privatiseringsinkomsten ontvangen. Dit is maar 10% van de geschatte inkomsten. In 2003 zouden de netto opbrengsten van privatisering 7,4 mld. zloties (ruim ¤ 2 mld.) moeten bedragen. Naar het zich laat aanzien zullen de werkelijke inkomsten maar een fractie van deze schatting bedragen.

Polen: aanleg voedselvoorraden voor EU-toetreding? In Polen zijn de prijzen van een aantal landbouwproducten lager dan in de EU. Het gevaar bestaat dat een aantal bedrijven vóór de toetreding grote voorraden melkpoeder, suiker, rijst, e.d. zullen aanleggen, om ze na toetreding goedkoper te verkopen op de EU-markt. De regering heeft gezegd de voorraden te monitoren en wellicht een speciale belasting in te stellen voor de aanleg van grote voorraden.

9 mei 2003


Verenigde Staten: studie over handelsbelemmeringen De nationale buitenlandse handelsraad (National Foreign Trade Council - NFTD) in Washington, D.C. heeft 6 mei een omvangrijke studie over nieuwe trends in handelsbelemmeringen gepubliceerd. Aan de hand van veel voorbeelden, zowel uit de agrarische sector als uit andere economische sectoren, wordt geïllustreerd hoe - in de visie van de NFTD - in toenemende mate een beroep wordt gedaan op het voorzorgsbeginsel, om zwakke of achterblijvende industrieën te beschermen en markttoegang te belemmeren. Veruit de meeste voorbeelden betreffen de Europese Unie, hoewel ook Japan en Korea niet gespaard blijven. Voor de studie zijn als uitgangspunten genomen: 1 voorbeelden waarbij regelgeving en standaarden niet op wetenschap zijn gebaseerd of niet zijn onderworpen aan een redelijke en evenwichtige risicoanalyse; 2 voorbeelden waarbij regelgeving en standaarden niet gebaseerd zijn op internationaal overeengekomen standaarden; 3 voorbeelden waarbij Amerikaanse en andere buitenlandse exporteurs niet in staat worden gesteld om volledig deel te nemen in proces en evaluatie van regelgeving. Het document werd gepresenteerd tijdens een paneldiscussie, waarbij behalve de president van de NFTD, Bill Reinsch, ook sprekers van het bureau van de Amerikaanse handelsvertegenwoordiger (USTR), de delegatie van de Europese Commissie en de Mexicaanse ambassade optraden. De USTR-vertegenwoordiger, Richard White, directeur voor sanitaire en fytosanitaire aangelegenheden bij USTR, gebruikte het Amerikaanse voedselveiligheidsbeleid als voorbeeld van de manier waarop de VS omgaan met regelgeving. De sterke kanten van dit beleid zijn dat het besluitvormingsproces gebaseerd is op wetenschap, dat het proces van regelgeving transparant is en veel gelegenheid biedt voor inbreng van belanghebbenden, dat de nadruk ligt op eindproducten (en niet op productieprocessen) en dat het beleid het resultaat is van partnerschap tussen overheid en bedrijfsleven. Met name het eerste aspect is volgens de spreker de enige mogelijkheid voor overeenstemming in het handelsoverleg. Voorzorg is ingebed in het Amerikaanse voedselveiligheidsbeleid en is voldoende gedekt in de sanitaire en fytosanitaire overeenkomst. De vertegenwoordiger van de Europese Commissie bracht naar voren dat het rapport geen melding maakt van gevallen waarin de VS gebruik hebben gemaakt van het voorzorgsbeginsel. Als meest treffende voorbeeld noemde hij de maatregelen die de VS indertijd hebben genomen als gevolg van de BSE-uitbraak in het Verenigd Koninkrijk. Hij bracht ook naar voren dat diverse in de studie genoemde voorbeelden, waaronder die van pluimvee, wijn, hormonen in rundvlees en genetisch gemodificeerde producten, niet correct waren. Hij vermeldde als nieuwtje dat de Europese Commissie er ernstig over denkt de zogenaamde hormonenzaak, waarvoor inmiddels wel ten dele wetenschappelijk bewijs is geleverd, weer terug te brengen bij de Wereldhandelsorganisatie om de indertijd door de VS genomen retaliatiemaatregelen ongedaan te maken.


9 mei 2003

AGRO-INDUSTRIE

Letland: Rigas Piena Kombinats en Preilu Siers maken winst De grootste zuivelfabriek van Letland (Rigas Piena Kombinat, melkfabriek Riga) heeft over 2002 een 8% grotere omzet en een hogere winst gemeld. 20% van de productie wordt geëxporteerd, naar landen als Nederland, Duitsland, Frankrijk en Rusland. De grootse kaasfabriek Preilu Siers (ruim 8% van de opgekochte melk en 49% van de Letse kaasmarkt) maakte in 2002 een kleine winst, al was de omzet 30% lager dan gepland. In 2003 hoopt men dat de verkoop met 20% zal

Polen: Sudzucker eigenaar Silezische suikeronderneming Na een lange rechtsgang van twee jaar is het eigendom van de Silezische suikeronderneming toegekend aan Saint Louis Sucre (nu Sudzucker). Het bedrijf zal nu moeten investeren in de zestien fabrieken, waarvan er een aantal zal verdwijnen.

Polen: ontwerpwetten bio-ethanol in behandeling Er zijn nog steeds twee ontwerpwetten voor bio-ethanol in behandeling in het Poolse parlement. In beide ontwerpen wordt ervan uitgegaan dat de wet dit jaar van kracht wordt, met in 2004 een verplichting om 3,5% bio-ethanol toe te voegen aan benzine/diesel, stijgend tot 5,75% in 2010.

9 mei 2003


GROND- EN PACHTZAKEN

Frankrijk: verstedelijking bedreiging voor platteland De FNSAFER, de nationale federatie van grondbanken, heeft het jaarlijkse overzicht van de grondprijzen gepubliceerd. De gemiddelde grondprijs is ook in 2002 weer gestegen en wel met 9,4%. Sinds 1996 was de stijging van de gemiddelde grondprijs zelfs 41%. De verstedelijking van landelijke gebieden neemt volgens de FNSAFER snel toe. Een groeiend aantal boerderijen, waarvoor de stedeling of buitenlander bereid is in toenemende mate hoge prijzen te betalen, verandert in een vakantiehuis. De federatie van (in Frankrijk gekozen) burgemeesters van plattelandsgemeenten wijst op het feit dat velen onder hen, wegens deze toenemende druk, niet meer in staat zijn woningen op te kopen voor een sociale bestemming (lage huur-woningen). Gemiddeld verandert circa 60.000 ha. landbouwgrond, vaak van uitstekende kwaliteit, van bestemming. De FNSAFER noemt deze ontwikkeling zeer verontrustend en eist een brede discussie in het kader van het wetsontwerp voor een nieuwe kaderwet voor plattelandsontwikkeling. Dit wetsontwerp zou nog vóór deze zomer klaar zijn voor behandeling in het parlement. De hoofddoelstelling van de wet is om agrarische ondernemers beter in staat te stellen zich aan te passen aan maatschappelijke ontwikkelingen.

Letland: beperking verkoop landbouwgrond aan buitenlanders Het Letse parlement heeft op 3 april de voorgestelde wijzigingen aangenomen in de wet voor verkoop van landbouwgrond. De laatste jaren konden buitenlanders zonder problemen landbouwgrond in Letland kopen. Tussen 2004 en 2011 mogen buitenlanders alleen landbouwgrond kopen als ze minstens drie jaar in Letland hebben gewoond en gewerkt als boer, waarbij de plaatselijke gemeenteraad moet instemmen met verkoop aan de buitenlander. Na 2011 mogen burgers uit EU-landen grond kopen onder dezelfde voorwaarden als Letse burgers en investeringsmaatschappijen. Buitenlandse investeringsmaatschappijen mogen na 2011 alleen grond kopen als Letland een IBO (investeringsbeschermingsovereenkomst) heeft afgesloten met het betreffende land.

Polen: nieuwe wet grondverkoop snel aangenomen Op 15 april heeft de president de nieuwe wet op verkoop van landbouwgrond in ijltempo aangenomen. Dat gebeurde zo snel, omdat de nieuwe wet moest worden aangenomen vóór ondertekening van het Europa-akkoord in Athene. Op die manier hoefde men geen rekening te houden met EU-regels voor grondverkoop (aan buitenlanders). De nieuwe wet kent een maximale verkoop van landbouwgrond aan privé-boeren van 100, 200 of 300 ha. (afhankelijk van de vruchtbaarheid). Daarnaast is verkoop aan Poolse investeerders boven 300 ha.


9 mei 2003

toegestaan. Na 2016 mogen ook buitenlandse investeerders landbouw- en bosbouwgronden kopen. De Poolse Treuhand (AWRiSP) heeft tegelijkertijd de nieuwe naam Agricultural Real Estate Agency (ANR) gekregen. ANR zal een nationale database over grondverkopen aanleggen, om de grondverkoop te monitoren. ANR mag ingrijpen in de verkoop van privé-grond als de koper (een niet-boer) meer dan 300 ha. zou kopen. ANR krijgt dan het voorkeursrecht van aankoop van deze grond. Ook kan ANR naar de rechter stappen als de verkoopprijs boven de geldende marktprijs voor grond in de regio ligt. De PSL (de boerenpartij) wilde deze wet snel aangenomen hebben, omdat de partij toetreding tot de Europese Unie anders niet zou ondersteunen. In Polen bestaan nog veel mondelinge overeenkomsten over verkoop, vererving en pacht van landbouwgrond, zodat het moeilijk zal zijn de gehele markt te monitoren.

9 mei 2003


AKKER- EN TUINBOUW

Portugal: tekort aan olijfolie Portugal zal in 2003 zo’n 50.000 ton olijfolie invoeren om de nationale consumptie te kunnen dekken. In 2002 werd 20% minder olijfolie geproduceerd dan in 2001 en bleef de productie steken op 29.000 ton. De oogst lag daarmee 26% onder het gemiddelde van de laatste vijf jaar. Jaarlijks wordt zo’n 60.000 ton olijfolie geconsumeerd en zo’n 18.000 ton geëxporteerd. Dit exportvolume moet Portugal handhaven, om geen belangrijke markten te verliezen.

Spanje: aardappelcrisis houdt aan De aardappelsector is er nog steeds niet in geslaagd het aanbod onder controle te krijgen. De crisis begon vorig jaar met een overvloedig aanbod van vroege aardappels uit het zuiden. Daardoor kwamen de zomeraardappelen in het midden van het land onder druk te staan en later de herfstaardappelen in het noorden. Een aantal percelen in het noorden werd niet eens geoogst en er liggen nog duizenden tonnen aardappelen opgeslagen. De prijzen af boerderij schommelen de laatste maanden rond de 5 tot 8 eurocent per kilo. Volgens insiders zou ongeveer 200.000 ton aardappelen uit de markt moeten worden genomen om deze ‘schoon’ te krijgen. De afgelopen aardappelcampagne leverde 3,1 miljoen ton op, tegen 956.000 ton het jaar daarvoor.

Spanje: olijfolieproductie sterk gedaald Het ministerie van landbouw heeft bekendgemaakt dat de olijfolieproductie dit jaar uitkomt op 865.000 ton, een sterke daling ten opzichte van de campagne 2001/2002, toen de productie een recordhoogte van 1.413.000 ton bereikte. De sector verwacht geen problemen met de prijzen. Omdat men nog over voorraden van vorig jaar beschikt, kan er toch 450.000 ton worden geëxporteerd, terwijl 620.000 ton bestemd is voor de binnenlandse consumptie. Spanje ontvangt jaarlijks circa ¤ 1 mld. aan productiesteun. De sector dringt er bij de minister van landbouw op aan om nu al steun binnen de Europese Unie te vinden met het oog op de aanstaande hervorming van de marktordening voor olijfolie. Daarbij wordt naar verwachting de productiesteun gewijzigd in steun per boom. Ondanks de verzekering van de minister dat deze hervorming zeker niet voor volgend jaar zal plaatsvinden, vreest de sector dat commissaris Fischler de hervorming eerder op de agenda zal zetten.


9 mei 2003

Filippijnen: wellicht geen suikerinvoer in 2003 Aan het eind van het oogstseizoen, in augustus, zal waarschijnlijk blijken dat de oogst in tien jaar niet zo groot is geweest en dat dit jaar geen suiker geïmporteerd hoeft te worden. De Filippijnen zijn, sinds 1993, netto importeur van suiker. De huidige oogst zal naar verwachting de twee miljoen ton te boven gaan. Het vorige oogstseizoen was dat 1,89 miljoen ton. Als redenen voor de grote oogst worden het gebruik van verbeterde rietsuikervariëteiten en de gunstige weersomstandigheden (een tot nu toe droge oogstperiode) genoemd.

9 mei 2003


VEEHOUDERIJ EN ZUIVEL

België: boeren zien geneesmiddelenregister niet zitten De Waalse minister Happart van landbouw wil dat de nieuwe regeling voor het bijhouden van een geneesmiddelenregister in de landbouwsector in het Overlegcomité komt. In dat comité stemmen de federale en regionale overheden zaken met elkaar af. De regeling, een Koninklijk Besluit dat op 1 mei van kracht werd, moet de Belgische wetgeving op het gebied van bezit en gebruik van diergeneesmiddelen actualiseren. Een dierenarts moet op het bedrijf over elk toegediend, verschaft of voorgeschreven medicijn uitleg verschaffen. De dierenarts en de veehouders moeten een uitgebreid register bijhouden. Volgens minister Happart zien de Waalse boeren dit niet zitten. Ook de Boerenbond wijst erop dat de verhoogde transparantie een keerzijde heeft. Zowel voor de dierenarts als voor de agrariër betekent het een extra administratieve last. “Het register druist in tegen alle beloftes inzake de vereenvoudiging van de administratie”, aldus het boerenweekblad Boer en Tuinder. Ook zouden er in de nieuwe - ingewikkelde - regeling tal van onregelmatigheden zitten, waarmee de dierenartsen en veehouders veel moeite hebben.

België: “melkveehouder speelt in Champions League” De afgelopen tijd hebben zich in de Vlaamse rundveefokkerij ingrijpende wijzigingen voorgedaan. Wijzigingen in het kader van een noodzakelijk streven naar schaalvergroting, waardoor de foktechnische mogelijkheden van de Vlaamse melkveehouders worden uitgebreid. Die melkveehouders, gestructureerd binnen de Vlaamse Rundveeteelt Vereniging (VRV), maken sinds kort deel uit van een belangrijke foktechnische holding, waarbij het Nederlandse Cr Delta de partner is. Door de nog recentere samenwerking met het Amerikaanse Coop Research International (CRI) krijgt de Vlaamse melkveehouder, voor een zeer aanvaardbare prijs, toegang tot de meest prestigieuze fokprogramma’s. Voortaan speelt de Vlaamse melkveehouder in de Champions League, aldus de VRV.

Verenigd Koninkrijk: verbod begraven vee van kracht Sinds 1 mei is de EU-regeling betreffende het verbod op het begraven of verbranden van vee op het eigen erf officieel in werking getreden. Dit heeft de afgelopen maanden geleid tot grote consternatie onder de boeren. De leiders van de industrie verwachten chaos. Alan Lawrence , directeur van de UK Renderers Association, heeft gezegd dat het ministerie van milieu, voedsel en plattelandszaken (Defra) haar zaakjes verward heeft. “Het is waar dat de verwerkingsindustrie voldoende capaciteit heeft om het extra aanbod te verwerken, maar er is nog geen managementstructuur en er zijn geen aanwijzingen over hoe te werk te gaan.” Jachthondenkennels verwerken van oudsher een groot aantal dieren. Vanwege de nieuwe regeling moeten echter


9 mei 2003

de faciliteiten op de kennels verbeterd worden. Voor veel kennels is dit niet rendabel, hetgeen zou kunnen leiden tot een groot gat in de verwerkingsstructuur. Michael Meacher, minister van diergezondheidszaken, heeft in een brief gereageerd op een artikel van een redacteur van Farmers’ Weekly. Hij zei verbaasd te zijn over de toon van de artikelen en over de rol die Defra zou spelen in het creëren van ‘chaos’. “Het ophalen en verwerken van gesneuveld vee is niet de verantwoordelijkheid van de regering, maar van de industrie. De regering betaalt al meer dan £ 30 mln. voor het ophalen van dood vee als onderdeel van het TSE-toezicht. Toch zijn wij bereid om extra geld beschikbaar te stellen voor een nationale ophaaldienst. Boeren zullen hier zelf ook een jaarlijkse bijdrage voor betalen.”

Litouwen/Letland: maatregelen tegen Poolse varkensvleesdumping De Baltische staten proberen de import van Pools varkensvlees tegen te houden, waarbij antidumpingmaatregelen genomen zijn. Polen exporteert het varkensvlees met 60% subsidie, waardoor de binnenlandse varkensproductie sterk onder druk komt te staan. Polen: eierproductie minder winstgevend In 2002 waren de eierprijzen in Polen 30% lager dan in 2001. De mengvoederprijs daalde maar 1,5%, zodat er weinig winst te behalen viel. In 2002 produceerden 747 Poolse bedrijven negen miljard eieren. In de sector vindt nu consolidering plaats, waarbij bedrijven die moeten sluiten door anderen worden opgekocht.

Verenigde Staten: I&R voor commerciële veestapel? Tom Ridge, minister van binnenlandse veiligheid, heeft eind april tijdens een radio-interview aangegeven belangstelling te hebben voor een ambitieus plan voor een nationaal identificatie- en registratiesysteem voor de gehele commerciële veestapel. Op dit moment verkeren de ideeën over zo’n systeem nog in een voorbereidend stadium. De belangstelling, zowel van de overheid als van het bedrijfsleven, voor een dergelijk systeem is na 11 september aanmerkelijk toegenomen uit angst voor bioterroristische aanslagen. Voorstanders spreken van een ‘gate-to-plate’-systeem waarbij varkens, rundvee en melkvee van geboorte tot ‘eindbestemming’ over een identificatienummer beschikken. Indien het systeem optimaal functioneert, zou elk individueel dier binnen 48 uur moeten kunnen worden getraceerd. Het ministerie van landbouw en vertegenwoordigers uit de sector hopen in oktober, tijdens een conventie van de Amerikaanse associatie voor diergezondheid, een voorstel te kunnen presenteren. Met name de kosten van het onderhouden van een I&R-systeem baren de industrie zorgen. Met de steunbetuiging van minister Ridge voor het concept is er hoop dat de federale overheid een deel van de kosten zal financieren uit het budget van het ministerie van binnenlandse veiligheid.

9 mei 2003


VISSERIJ EN AQUACULTUUR

Polen: onderhandelingen met Noorwegen vastgelopen In maart en april hebben onderhandelingen plaatsgevonden over het – ten behoeve van het vergroten van de EEA (European Economic Area) - opnemen van visquota van de landen die toetreden tot de Europese Unie. Polen importeerde de laatste jaren 100.000 tot 200.000 ton vis uit Noorwegen voor consumptie en de verwerkende industrie zonder invoerrechten te heffen. De Europese Unie wil nu dat Polen even hoge invoerrechten (of minimum invoerprijzen) heft als de andere EU-landen. Polen zou graag verlaagde invoerrechten hebben voor de Noorse vis. Als minimumprijzen, of invoerrechten, worden ingesteld, wordt de vis in Polen duurder. De helft van de 340 visverwerkende bedrijven kan dan niet overleven. De EU, Polen en Noorwegen konden niet tot overeenstemming komen over de tariefvrije quota voor Polen. De EU dreigt nu unilateraal een afspraak met Noorwegen te maken.

Polen: vijf visafslagen met EU-geld? Om de Poolse vismarkt EU-conform te maken moet de openbare prijsvorming plaatsvinden in groothandelsmarkten of veilingen. Tot op heden ontbreken die in Polen, omdat vissers direct met fabrieken onderhandelen over de prijs. Daarbij zijn geen (rijks)inspecteurs aanwezig. Het Poolse ministerie van landbouw wil nu met EU-fondsen (van ¤ 2,8 mln.) vijf groothandelscentra inrichten. Die zouden in Wladyslowo, Hel, Ustka, Darlowo en Kolobrzeg gevestigd moeten worden. De vissers en visverwerkers hopen dat met de nieuwe centra de vismarkt overzichtelijker wordt en dat de handel gemakkelijker kan verlopen. De prijsvorming komt dan in handen van de visinspecteurs, waardoor de overheid inzicht krijgt in de economische resultaten van de sector. Dit inzicht is er nu niet.


9 mei 2003

VOEDINGS- EN KWALITEITSAANGELEGENHEDEN

België: Flandria heeft nieuw logo Zeven Belgische groente- en fruitveilingen, verenigd in de organisatie Lava, bieden sinds een aantal jaren hun beste producten aan onder een gezamenlijk keurmerk: Flandria. Dit label biedt de consument garanties over milieubewuste teelt, versheid, kwaliteit en voedselveiligheid. Sinds enkele weken werken de Belgische veilingen met een nieuw Flandria-logo. Het nieuwe logo zal gaandeweg het oude vervangen op alle documenten en verpakkingen in de winkel. In het nieuwe logo zijn nog wel de bekende groene boog met de vlinder en de tekst ‘Milieubewuste teelt’ verwerkt. Op dit ogenblik zijn er al veertig groente- en fruitsoorten met het Flandria-keurmerk. Van sommige soorten beantwoordt al 80 tot 90% van het Belgische aanbod aan de strenge Flandria-normen. Dat is bijvoorbeeld het geval voor aubergines, tomaten, komkommers en paprika’s.

België: GMP-diervoeders inwisselbaar met Brits systeem Gecertificeerde bedrijven uit de diervoedersector in België en GrootBrittannië kunnen voortaan dierenvoeders leveren aan elkaar, zonder onderbreking van de kwaliteitsketen. Het Belgische GMP (goede mengvoederpraktijken)-systeem en de Britse UFAS- en FEMAS-systemen bieden dezelfde garanties met betrekking tot de veiligheid van het voer. “Met twee partners staan we sterker in de schoenen om eisen te stellen aan leveranciers uit Europese en niet-Europese landen,” zegt Yvan Dejaegher, directeur-generaal van Bemefa, de beroepsvereniging van mengvoederfabrikanten. De Belgische organisatie die de verklaring over onderlinge inwisselbaarheid ondertekend heeft, is Ovocom. In dit overlegplatform voor de voedermiddelenkolom participeren alle schakels van de Belgische keten in het beheer van de GMP-code. Het doel van de GMP-regeling is de gehele voedermiddelenkolom te onderwerpen aan strenge kwaliteitseisen. Alleen al voor de productie van diervoeders hebben meer dan 1.200 bedrijven het GMP-kwaliteitssysteem onderschreven. De onderlinge afstemming met Groot-Brittannië is voor Ovocom nog maar een eerste stap. “We willen ook andere Europese zusterorganisaties aanspreken om via overleg tot één Europees kwaliteitssysteem voor diervoeders te komen,” aldus Dejaegher.

Frankrijk: etikettering allergenen Vanwege het stijgende aantal mensen met voedselallergieën (momenteel 2 à 3% van de Franse bevolking, waarvan 8% kinderen) heeft ANIA, de koepelorganisatie van de voedingsmiddelenfabrikanten, besloten een publieksbrochure over etikettering van allergenen op te stellen. De organisatie doet dit in samenwerking met vier voorlichtingsbonden en een onderzoeksinstituut voor allergieën. De brochure zal de consument beter in staat stellen om etiketten van voedingsmid-

9 mei 2003


delen te lezen. Er zullen 30.000 exemplaren worden verspreid onder de genoemde bonden, personeelsverenigingen van bedrijven en ziekenhuizen. Hiermee wil ANIA vooruitlopen op EU-richtlijn 2000/13, die binnenkort gewijzigd wordt en in 2005 in werking treedt. Vanaf dat moment is er een nieuwe lijst met allergenen en wordt de etikettering van allergenen verplicht, ook als die minder dan 25% van een voedingsmiddel bedragen. ANIA heeft in september 2001, door middel van een aanbeveling aan alle leden, al besloten tot etikettering van allergene stoffen. Binnen de sector en consumentenbonden is ook de mogelijkheid van een aparte productenlijn, uitsluitend bestemd voor deze doelgroep, besproken. De animo hiervoor bleek echter zeer laag onder allergische consumenten, die ‘gewoon’ voedsel willen. Niet alleen wegens de hoge productprijzen die dit met zich meebrengt, maar ook vanwege het psychologische aspect.

Verenigde Staten: testresultaten salmonella openbaar De vleesinspectiedienst (FSIS) van het ministerie van landbouw (USDA) bestudeert op welke wijze testresultaten over salmonella van individuele vleesverwerkingsbedrijven op de USDA-website zullen worden gepubliceerd. Door middel van een publicatie in de Amerikaanse versie van de staatscourant van 16 april roept FSIS belanghebbenden op met voorstellen te komen. Door de testresultaten openbaar te maken, komt het ministerie tegemoet aan een dringend verzoek van het Center for Science in the Public Interest (CSPI), een voor Amerikaanse begrippen radicale lobbyorganisatie voor consumenten. Ook vleesverwerkingsbedrijven zijn voorstanders van het voorstel. Daarnaast komt FSIS met het voorstel tegemoet aan een aanbeveling van het nationale adviescomité voor microbiologische criteria voor voedingsmiddelen (NACMCF). CSPI is van mening dat het publiek door het publiceren van de testresultaten op de USDA-website beter in staat is te achterhalen welke bedrijven onveilige vleesproducten op de markt brengen. Uiteraard zou in dat geval ook bedrijfsspecifieke informatie op de website moeten worden vermeld. In het voorstel van FSIS wordt de bedrijfsinformatie echter beperkt tot de staat en het district waar het bedrijf gevestigd is. Vleesverwerkingsbedrijven hopen dat FSIS de testresultaten over salmonella eerder beschikbaar zal stellen. Het huidige inspectiesysteem voor salmonella van de FSIS is gebaseerd op drie series tests. Pas als de laatste serie voltooid is, worden de resultaten aan het betrokken bedrijf bekend gemaakt. Omdat tussen de eerste en de laatste serie vaak maanden en soms jaren tijd zit, is het mogelijk dat een bedrijf, zonder het zelf te weten, erg lang besmette producten produceert en op de markt brengt. Door positieve testresultaten direct terug te koppelen, kunnen problemen sneller worden gecorrigeerd. De NACMCF sluit zich bij deze mening aan. Tot 16 mei kan op het voorstel worden gereageerd.


9 mei 2003

VETERINAIRE AANGELEGENHEDEN

België: financiële gevolgen vogelpest Bij de financiering van de kosten van de vogelpest zijn drie partijen betrokken: de Europese Commissie, de Belgische overheid en de pluimveesector. De Europese Commissie betaalt de helft van de globale factuur, zowel voor ruiming als voor vergoeding van de marktwaarde van de vernietigde dieren aan de getroffen pluimveehouders. Minister Tavernier heeft voorgesteld het overgebleven bedrag te splitsen in een ruimingsdeel voor de overheid en een vergoedingendeel, te betalen door het sectorfonds. De ministerraad heeft 25 april besloten dat de pluimveehouders niet 70%, maar 90% van de marktwaarde als vergoeding mogen terugvorderen. In Nederland krijgen de pluimveehouders 80% van de marktwaarde terugbetaald. Het sanitair fonds heeft volgens de pluimveesector met de huidige reserves een capaciteit van hoogstens ¤ 2 mln. De kostprijs van de crisis wordt nu al tussen ¤ 10 en ¤ 20 mln. geschat, bijna 5% van de totale productiewaarde van een jaar. Tot op heden zijn in Limburg en in Antwerpen al zo’n 2 miljoen dieren vernietigd. Het sectorfonds moet dus op zoek gaan naar nieuw geld. De regering is bereid een staatswaarborg te geven, om overbruggingsleningen bij andere sectorfondsen of bij de banken aan te gaan. Maar van een volledige vergoeding van de crisisfactuur door de overheid is geen sprake. Minister Dua denkt overigens wel aan een vergoeding voor economische schade. De tegemoetkoming zou kunnen worden verstrekt in de vorm van overbruggingskredieten, éénmalige herstartpremies of een combinatie van beiden. Binnenkort komen de eerste concrete voorstellen. Minister Tavernier heeft erkend dat de precieze financiële gevolgen van de crisis nog altijd niet bekend zijn. De meeste aandacht gaat nog steeds naar de strijd om de verspreiding van het virus onder controle te krijgen. Het Voedselagentschap wil met de uitbreiding van de bufferzones in Limburg en Antwerpen tot aan de Schelde en het Albertkanaal de kans zo klein mogelijk houden dat ook de grote centra van pluimveebedrijven in West- en Oost-Vlaanderen worden aangetast. Door de uitbreiding tot aan de twee waterwegen ontstaat één grote bufferzone, die voor het beheer opgedeeld wordt in de zones Limburg, Antwerpen-oost en Antwerpen-west. In deze zone wil het agentschap met strenge maatregelen het ontstaan van nieuwe besmettingshaarden vermijden.

België: Happart wil Wallonië vrijwaren van maatregelen vogelpest De Waalse minister van landbouw, José Happart, vindt dat Wallonië moet worden uitgesloten van de beperkende maatregelen die de verspreiding van vogelpest moeten voorkomen. Vanwege de afstand tussen Wallonië en de vogelpesthaarden in de provincies Limburg en Antwerpen, zet minister Happart vraagtekens bij de relevantie van maatregelen die heel België ‘blind’ treffen. Hij heeft daarom de federa-

9 mei 2003


le minister Tavernier van volksgezondheid gevraagd enkele maatregelen te versoepelen om de Waalse boeren niet te straffen. Volgens Happart “nemen de economische verliezen voor Wallonië elke dag toe” en is het daarom aan minister Tavernier om “het geheel van de kosten te dragen die zijn ontstaan als gevolg van zijn beslissingen.” Minister Happart herinnert eraan dat de maatregelen in Nederland minder draconisch zijn dan in België.

België: Indaver vernietigt mest vogelpestbedrijven Het afvalverwerkingsbedrijf Indaver begint met de verbranding van mest uit de driekilometerzones rond de Antwerpse en Limburgse bedrijven waar vogelpest is uitgebroken. Het bedrijf heeft daarover afspraken gemaakt met de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM), de Mestbank en het Voedselagentschap. De mest wordt vernietigd, omdat deze eventueel het virus kan verspreiden. Indaver zal zowel het transport als de verbranding voor haar rekening nemen, kostprijs: ¤ 250 per ton. Wie zal betalen is nog niet duidelijk, net zo min als de hoeveelheid mest die zal worden verbrand. Dat laatste is onder meer afhankelijk van eventuele nieuwe vogelpesthaarden. De operatie zal minstens twee weken duren. “We kunnen wekelijks een capaciteit van 500 ton hiervoor vrijmaken”, verduidelijkt Indaver. De verbranding gebeurt op de Antwerpse locatie, die normaliter gevaarlijk industrieel afval verbrandt. Het personeel dat betrokken is bij de operatie, krijgt een griepprik en antivirale tabletten. Bij het laden en het lossen van de mest worden speciale voorzorgsmaatregelen genomen. De vrachtwagens die de mest vervoeren mogen in die periode geen andere afvalstoffen vervoeren. Ze zullen na elk transport grondig worden ontsmet. De Mestbank zal met zes inspecteurs zowel op de bedrijven als bij Indaver, toezicht houden op de operatie. Ook die mensen worden ingeënt en moeten een antiviraal middel nemen.

Denemarken: controle op vogelpest In Denemarken is nog nooit vogelpest geconstateerd. Op basis van een aantal uitbraken van vogelpest in Europa is in 2001 een EUSurveillance Pilot Project gestart om de ziekte in de Europese pluimveepopulatie in kaart te brengen. Denemarken heeft binnen het gezamenlijke project een nationaal pilotproject uitgewerkt, dat begin 2003 van start is gegaan. Het project onderzoekt het vóórkomen van vogelpest (type H5 en H7) in commerciële en hobby- pluimveehouderijen, alsmede bij wilde vogels.

Frankrijk: kippenvet in diervoeders weer toegestaan In Frankrijk mogen sinds half april weer kippenvetten in diervoeders worden gebruikt. Frankrijk had (eerst unilateraal, later op basis van een EU-besluit) tijdens de BSE-crisis in het najaar van 2000 niet alleen het gebruik van vlees- en beendermeel, maar ook van alle dierlijke vet-


9 mei 2003

ten in diervoeders verboden. Het EU-besluit had alleen betrekking op vlees- en beendermeel. De enige vetten die nog werden toegestaan, waren ‘edel’ varkensvet en ‘edele’ snijvetten van runderen, verkregen vóór het splijten van de wervelkolom. Deze versoepeling van het Franse BSE-beleid komt uiteraard door een positief advies van de AFSSA (het agentschap voor voedselveiligheid). De kippenvetten moeten wel aan bepaalde eisen voldoen: ze moeten spiervrij en gefilterd zijn. Binnenkort is dezelfde versoepeling te verwachten voor (niet-edele) varkensvetten. Het pluimveevleesconcern Doux, koploper in de productie van pluimveevlees en de grootste producent van kippenvetten, heeft verklaard dat Frankrijk eindelijk een einde maakt aan zijn ‘onzinnige’ verbod binnen de Europese Unie. De FIA, de bond van pluimveevleesverwerkers, denkt echter dat de nieuwe regeling geen invloed zal hebben op het marktsegment van vlees van kippen die zijn gevoerd met 100% plantaardige producten.

Frankrijk: France Vétérinaire International De France Vétérinaire International (FVI) is een samenwerkingsorganisatie van de AFSSA (het agentschap voor voedselveiligheid), de CIRAD (het nationaal instituut voor internationale samenwerking en landbouwkundig onderzoek ten behoeve van ontwikkelingslanden), het opleidingsinstituut voor het personeel het ministerie van landbouw en de organisatie van laboratoria voor veterinair onderzoek. De doelstelling van de FVI is om ontwikkelingslanden te steunen in het opzetten van een efficiënt werkende veterinaire infrastructuur. Verder staat het promoten van het Europese (en het Franse) model van de veterinaire dienst centraal. Het FVI moet een politiek instrument worden om de banden op sanitair en veterinair vlak tussen Frankrijk en bepaalde ontwikkelingslanden aan te trekken. Voorzitter is Godfrain, oud-minister van ontwikkelingssamenwerking, burgemeester van Millau en parlementariër.

Spanje: verbod op begraven dieren In Spanje hebben de belangrijkste boerenorganisaties en brancheverenigingen protest aangetekend tegen de communautaire regeling die met ingang van 1 mei het begraven van alle dieren op bedrijven verbiedt. Tot 1 mei gold het verbod in het kader van de BSE-regelgeving uitsluitend voor rundvee, schapen en geiten. In Spanje werd echter in zeer uitzonderlijke gevallen hiervan ontheffing verleend. Een verzoek van de minister van landbouw aan de Europese Commissie om uitstel is niet gehonoreerd. Jaarlijks leveren de op de bedrijven gestorven dieren circa 300.000 ton afval op, waarvan 89.000 ton van rundvee, 53.000 ton van schapen en geiten, 47.000 ton van varkens, 72.000 ton van pluimvee, 5.500 van konijnen en 10.800 van paarden. De standsorganisaties hebben de minister van landbouw dringend om een oplossing gevraagd. Het ministerie denkt aan een oplossing op twee niveaus: het uitwerken van een nationaal residuenplan en uitbreiding van het landbouwverzekeringspakket voor het ophalen van kadavers bij bedrijven.

9 mei 2003


Spanje: landbouwverzekeringen Het afgelopen jaar is het aantal landbouwverzekeringspolissen fors gestegen, met 37%. Deze stijging is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de uitbreiding van de polis met een dekking voor het ruimen van dieren bij een BSE-besmetting. Deze leidde vorig jaar tot 100.000 nieuwe polissen. Hiermee komt het totale aantal afgesloten verzekeringen op 426.657. Het verzekerd kapitaal steeg met 27,6% en kwam zo op het historische bedrag van ¤ 7,9 mld., volgens gegevens van de overkoepelende verzekeraar Agroseguro.

Letland: weer BSE-tests De Letse veterinaire dienst heeft aangekondigd dat er weer geld is voor BSE-tests. Begin dit jaar was daarmee opgehouden wegens geldgebrek. Tot 1 oktober zullen 3.780 BSE-tests gedaan worden in 34 slachthuizen waar dieren ouder dan 30 maanden geslacht mogen worden. De karkassen en de risicomaterialen worden daar gescheiden bewaard, totdat de uitslag van de test binnen is. Na 1 oktober 2003 zullen, met steun van een Phare-project, alle geslachte runderen boven 30 maanden op BSE getest worden.

Polen: implementatie EU-regels De Europese Unie is bezorgd over de implementatie van de veterinaire en fytosanitaire EU-regels. In 2002 beloofde Polen de EU-standaarden voor slachthuizen en melkfabrieken versneld te publiceren, zodat de fabrieken weten waaraan ze zich moeten houden. Sindsdien is echter geen van de vijftig nog uitstaande implementatiebesluiten gepubliceerd. Als een te groot deel van de sector niet EU-conform is, kan besloten worden de controle aan de Poolse grens toch te handhaven. Anders bestaat het risico dat niet EU-conforme producten zich vermengen met producten die wel EU-conform zijn.

Polen: I&R rundvee Op 10 april kondigde ARMA, de organisatie die de Poolse boeren helpt bij de EU-toetreding, aan dat 5,2 miljoen runderen inmiddels oormerken hebben en dat de rest van het rundvee deze later dit jaar krijgt. Hiervoor zijn 2.500 contracten met dierenartsen getekend, die 7,3 zloties per dier ontvangen (¤ 1,70/dier) bij registratie. Er kunnen nog geen paspoorten voor rundvee worden afgegeven, omdat er alleen oornummers in het I&R-systeem zitten. Ook kan nog niet gecontroleerd worden of de nummers kloppen, omdat de database nog niet helemaal werkt. Er is in Polen geen monitoringprogramma voor dierziektes of plantenziektes of voor kwaliteit van dierlijke of plantaardige producten, zodat het paspoort vooral een verklaring van goede bedoelingen zal zijn.


9 mei 2003

Verenigde Staten: extra geld bestrijding slijtersziekte Het ministerie van landbouw heeft $ 4 mln. extra beschikbaar gesteld aan veterinaire overheidsinstanties van verschillende staten voor de bestrijding van de slijtersziekte (CWD) onder herten en elanden. Dit is een aanvulling op de $ 7,2 mln. die al in het landbouwbudget voor 2003 was toegewezen. De afgelopen jaren heeft het ministerie verschillende maatregelen genomen om staten te assisteren bij de bestrijding van de ziekte. In september 2001 is een nationaal surveillance- en opkoopprogramma van start gegaan. Dit programma is ontwikkeld door de nationale veterinaire en fytosanitaire inspectiedienst (APHIS) van het ministerie van landbouw. Voor uitvoering van het programma werd $ 15 mln. opzij gezet, uit het Commodity Credit Corporationfonds. Daarnaast hebben de ministeries van landbouw en binnenlandse zaken vorig jaar mei een federale werkgroep opgericht, die een gecoördineerde aanpak moet ontwikkelen voor het verlenen van hulp bij de bestrijding van CWD. Verder heeft APHIS onlangs de surveillancecapaciteit vergroot en het aantal laboratoria dat mag testen op CWD verhoogd tot vijftien. De $ 4 mln. zal worden verdeeld onder staten op basis van een formule die is ontwikkeld in samenwerking met de internationale associatie van vis- en wildagentschappen. De formule herkent drie verschillende categorieën staten en verdeelt het beschikbare budget op basis van urgentie. De eerste categorie staten zijn staten waar CWD is vastgesteld in wilde herten- en elandenpopulaties. Onder die categorie vallen Colorado, Illinois, Nebraska, New Mexico, South Dakota, Utah, Wisconsin en Wyoming. De tweede categorie staten omvat Arizona, Idaho, Iowa, Indiana, Kansas, Michigan, Minnesota, Missouri, Montana, Nevada, North Dakota, Oklahoma en Texas. Dit zijn staten die naast categorie 1-staten liggen. Alle resterende staten zijn categorie 3-staten.

9 mei 2003


NATUUR, BOS, LANDSCHAPS- EN FAUNABEHEER

Denemarken: natuurbeheer verwaarloosd? Denemarken leeft de eisen van de Europese Unie aan de bescherming van de natuur niet voldoende na. Dit is de conclusie van een rapport van de Deense vereniging van ornithologen, DOF, over het naleven van de Habitatrichtlijn. Zo zouden in Denemarken geen duidelijke voorschriften aangenomen zijn over het bestraffen van personen, bedrijven en instanties die de natuur schade berokkenen. Over een aantal zaken, zoals het feit dat drie vogelbeschermingsgebieden op zee nog niet zijn aangewezen en het gebrek aan bescherming en verkeerd beheer van de zilte weiden bij Tønder in Zuid-Jutland, heeft DOF geklaagd bij de Europese Commissie. Het feit dat die klachten noodzakelijk bleken, betreurt voorzitter Christian Hjort van DOF. Directeur Hans Henrik Christensen van de instantie voor bos en natuur van het ministerie van milieu meent dat de ornithologen een verkeerd beeld schetsen van de situatie. Hij benadrukt dat juist nu gewerkt wordt aan het aanscherpen van de voorschriften in de wet inzake bos- en natuurbescherming.


9 mei 2003

MILIEU-AANGELEGENHEDEN

België: windenergie Voor zeven nieuwe windturbines is een vergunning uitgereikt en over nog dertien andere is positief geadviseerd. Daarmee wordt de capaciteit aan windenergie in Vlaanderen verdubbeld. De Vlaamse minister Bossuyt van energie meent dat het aanbod van deze vorm van groene stroom op korte termijn kan vertienvoudigen. Voor windmolens in Wondelgem (2), Hooglede (2), Middelkerke en aan de Zandvlietsluis in Antwerpen (2) zijn vergunningen uitgereikt. De bouw ervan begint binnenkort. De werkgroep windenergie heeft ook voor projecten aan de Thijsmanstunnel in Lillo (drie molens), Laakdal (6), Izegem (2) en Hamme (2) een gunstig advies gegeven. De drie turbines aan de Thijsmanstunnel zijn de eerste langs snelwegen. Zo staan er nog tien op stapel. De twintig nieuwe windmolens zijn goed voor een productie van 36 megawatt groene stroom. De afgelopen vier jaar verdubbelde het aantal turbines naar zestig. Door hun grotere omvang is hun vermogen vervijfvoudigd. In Vlaanderen krijgen nu zo’n 100.000 gezinnen elektriciteit uit alternatieve bronnen. Tegen 2010 wil de Vlaamse regering dat dit er één miljoen zijn. De groene stroom wordt op dit moment voor 25% opgewekt uit windenergie, voor 35% uit biogas (onder meer van storten) en voor 40% uit biomassa (houtafval, waterzuiveringsslib, olijfpulp).

België: ammoniak Veehouders kunnen een nieuwe vergunning krijgen voor hun bestaande stallen, ook als deze niet ammoniakemissie-arm zijn. Het oorspronkelijke voorstel voor stalaanpassingen is grondig afgezwakt. De ammoniakreductiemaatregelen gelden wél voor nieuwe bedrijven en uitbreidingen. In oktober 2001 liet de Vlaamse landbouwminister Dua weten dat extra stalaanpassingen nodig zijn om de ammoniakdoelstellingen – 40% minder dan in 1990 - te halen. De minister kondigde aan dat alle nieuwe stallen ammoniakemissievrij zouden moeten zijn. Bestaande pluimvee- en rundveestallen dienden tegen 2010 ammoniakemmissiearm te zijn, voor varkensstallen werd 2008 genoemd. Indien een veebedrijf op minder dan 500 meter van een bos- of natuurgebied lag, zouden strengere normen gelden. Veel bedrijven zouden daardoor veel minder dieren mogen houden. Het voorstel stuitte op een storm van protest in de sector en verdween enige tijd in de koelkast. Eind vorig jaar kwam een aangepaste versie op tafel. Maar nog bleef er tegenwind komen: zowel van de liberalen in de Vlaamse regering als van de landbouworganisaties. Niet alleen van de ‘grote’ organisaties Boerenbond en ABS, maar ook van het kleinere VAC. Het VAC kwam eind januari met een studie op de proppen waaruit moest blijken dat de strenge stalaanpassingen overbodig waren. Met aangepaste bemestingsmethodes, verplichte mestverwerking en de verwachte vermindering van de veestapel werd de vereiste ammoniak-

9 mei 2003


uitstoot al gehaald, klonk het. De bevindingen van het VAC hebben blijkbaar effect gehad, want de Vlaamse regering besliste in de eerste week van mei dat de huidige milieureglementering niet meer van toepassing is voor bestaande stallen. Die regelgeving eiste dat vanaf begin volgend jaar ook bestaande varkensstallen aan afstandsregels moesten voldoen. Voor heel wat stallen loopt de vergunning binnenkort af. De veehouders vreesden dat ze geen nieuwe vergunning meer konden krijgen, maar dat kan nu dus wel. Bovendien worden ze niet verplicht fors te investeren in ammoniakreductie. Voor nieuwe stallen gelden de afstandsregels wel. Voor die stallen moeten ook de nodige maatregelen voor ammoniakreductie worden genomen. Via een circulaire aan gemeenten en provincies - die de vergunning verlenen - zal minister Dua erop wijzen dat elke aanvraag voor een verlenging of een nieuwe aanvraag afzonderlijk moet worden beoordeeld. Daarbij moet rekening worden gehouden met de mogelijke geur- en milieuhinder.

Frankrijk: nieuwe onderzoeksprogramma’s ggo’s Zestien nieuwe onderzoeksprogramma’s voor genetisch gemodificeerde organismen (ggo’s) voor 2003 zijn ter goedkeuring aangeboden aan het ministerie van landbouw, voedsel, visserij en plattelandszaken en het ministerie van ecologie en duurzame ontwikkeling. De nationale Commission du Génie Biomoléculaire, belast met de risico-evaluatie voor het milieu, had de programma’s al goedgekeurd. De aanvraag betreft gemodificeerde rassen van gewassen als maïs, tabak, suikerbieten en festuca (een grassoort). In Frankrijk waren veldproeven met ggo’s in 2002 een heikel onderwerp: naar aanleiding van soms gewelddadig verzet van maatschappelijke organisaties tegen veldproeven is een publieksdebat georganiseerd, onder leiding van vier wetenschappers. Zij kwamen tot de slotsom dat de gehele toelatingsprocedure meer transparantie behoeft, met méér inspraak van het publiek (via het parlement) en het nauwer betrekken van burgemeesters bij veldproeven in hun gemeente. Onlangs heeft een burgemeester in zuidwest Frankrijk overigens een proces tegen de Franse staat gewonnen, waarbij de inzet een veldproef was met ggo’s in zijn gemeente, waar ook biologisch werd geteeld. De uitspraak van de rechtbank schept ongetwijfeld een precedent, daar burgemeesters zich - op basis van nationale wetgeving - niet kunnen verzetten tegen een besluit van de overheid met betrekking tot veldproeven met ggo’s. De staat overweegt in hoger beroep te gaan. Voor de proeven zijn protocollen ontwikkeld. De regering-Raffarin had afgelopen zomer besloten de veldproeven te hervatten, maar vanwege het late seizoen kon het merendeel van de programma’s niet meer in 2002 worden uitgevoerd. Landbouwminister Gaymard, milieuminister Bachelot en Haigner, gedelegeerd minister van onderzoek en nieuwe technologieën, hebben aangekondigd dat in het kader van het vergunningenproces een aantal nieuwe maatregelen zal worden ingevoerd: – onderzoek door de plantenziektekundige dienst naar de technische haalbaarheid van elke veldproef op de locatie waar de firma zijn veldproef wil uitvoeren;


9 mei 2003

– individuele voorlichting aan de burgemeesters door de plantenziektekundige dienst; – on line publicatie (op de website van het ministerie van landbouw) van de aanvragen, de relevante technische informatie en het daarbij behorende advies van de Commission du Génie Biomoléculaire. Het besluit van de landbouwminister, twee weken later (na goedkeuring van de milieuminister), komt tevens on line; – het publiek wordt uitgenodigd zich te uiten via een speciaal e-mailadres.

Frankrijk: opheffen moratorium ggo’s Rapporteur Pastor van een onderzoekscommissie van de senaat voor ggo’s heeft publiekelijk de vraag gesteld of het geen tijd wordt het moratorium op ggo’s op te heffen. Dit moratorium blokkeert het onderzoek binnen de Europese Unie volledig. Daardoor raakt de EU achterop op het vlak van octrooien in de biotechnologie, terwijl grote delen van de wereld daarmee al zeer actief zijn. De rapporteur is echter wel van mening dat het produceren van ggo’s uitsluitend voor voedseldoeleinden een wat enge benadering is, zolang de consument het nut hiervan niet inziet. Pastor herinnert aan de meerwaarde die ggo’s kunnen bieden aan de farmaceutische industrie, maar hij benadrukt ook dat men het belang van ggo’s voor hongerende delen van de wereld niet mag onderschatten. De reactie van de onderzoekscommissie sluit aan op de in december gepubliceerde rapporten van de academies van wetenschappen en volksgezondheid. Die stelden zich beide positief op tegenover ggo’s. Beide rapporten kregen destijds van milieu- en consumentenbonden en van oud-minister Lepage van milieu zware kritiek. De auteurs van de rapporten zouden niet objectief bezig zijn geweest. Milieuminister Bachelot heeft diverse malen aangekondigd dat Frankrijk alleen voor het opheffen van het moratorium is als alle traceerbaarheids- en etiketteringsvoorschriften voor ggo’s in werking zijn getreden.

Spanje: mestverwerking Als gevolg van de door de nationale overheid in het vooruitzicht gestelde steun overweegt een aantal mestverwerkingsbedrijven de stilgelegde investeringsactiviteiten weer op te pakken. De investeringen kwamen stil te liggen omdat men niet kostendekkend kon werken. Dat is vooral Catalonië, waar het mestprobleem het grootst is, erg tegengevallen, omdat men daar dacht het probleem te kunnen oplossen met twintig installaties die elektriciteit opwekken uit het verbrande afvalgas. Er staan er nu pas vier. Catalonië is inmiddels voor het Hof van Luxemburg gedaagd vanwege de nitraatvervuiling. De mestverwerkingsinstallaties kwamen in de problemen door het dalen van de elektriciteitsprijzen. Inmiddels is de subsidie opgetrokken naar 2,945 eurocent per kilowatt voor 2003, een stijging van 8,6%. Volgens de koepelorganisatie voor mestverwerkers is dit een stap in de goede richting, maar onvoldoende om de sector echt van de grond te tillen.

9 mei 2003


DIVERSEN

België: mengvoedersector zet pro-actief beleid voort De mengvoederindustrie blijft bij de radicale koersverandering die na de dioxinecrisis is ingezet. Sindsdien prijken milieubewustzijn en vooral voedselveiligheid boven aan het prioriteitenlijstje in de sector. Het afgelopen jaar hebben de mengvoederbedrijven geïnvesteerd in traceerbaarheid, monitoring, minder bewerkte voeders, een ggo-administratie en een platform dat het GMP (goede mengvoederpraktijken)-kwaliteitssysteem in de voedermiddelenkolom beheert. “Nu moeten we investeren in het onderhoud van de degelijk onderbouwde zelfcontrole,” aldus voorzitter Hubert Vandeputte van de Beroepsvereniging van Mengvoederfabrikanten Bemefa. De afgelopen jaren stond Bemefa aan de wieg van Ovocom, een groepering van deelsectoren in de voedermiddelenkolom die hetzelfde kwaliteitssysteem ter harte nemen, van grondstoffenleveranciers tot winkels. Intussen hebben meer dan 1.200 bedrijven deze kwaliteitsaanpak onderschreven. “Dit betekent wel dat er blijvend geïnvesteerd moet worden in de verdere technische ondersteuning van de GMP,” aldus Vandeputte. De mengvoedersector zelf blijft intussen zweren bij een pro-actieve aanpak. Vanaf 2002 werden HACCP-principes binnen GMP geïmplementeerd. Elk bedrijf wordt hierdoor verplicht een gevarenanalyse uit te voeren op gebruikte grondstoffen. Om de monitoring van kritische controlepunten efficiënt te laten verlopen, heeft Bemefa een sectoraal bemonsteringsplan uitgewerkt. Dit plan omvat jaarlijks 1.150 monsternemingen en ruim 1.800 analyses. Die moeten de mogelijkheid bieden eventuele besmettingen nog vroeger op te sporen. Samen met de Hogeschool Gent heeft Bemefa intussen ook een studie over traceerbaarheid uitgewerkt. Het rapport bevat een reeks praktische richtlijnen, die eind dit jaar in het GMP-systeem moeten worden geïmplementeerd. Eén van de behandelde thema’s is de organisatie van een efficiënte terughaalactie in het geval van verontreinigde grondstoffen. Op milieuvlak heeft de mengvoedersector in overleg met Greenpeace en de winkels een werkbare ggo-administratie opgesteld. Ondanks de kritische geluiden uit de voedingsindustrie voelt Bemefa zich gesterkt door de uitdrukkelijke vraag van de winkels om de administratie te blijven toepassen. Vanzelfsprekend laat het mestprobleem de mengvoedersector niet onberoerd. Nutriëntenarme voeders kunnen het milieu vrijwaren van mineralen. “Het fosforgehalte van de voeders hebben we goed onder controle,” zegt Dejaegher, directeur-generaal van Bemefa. “De totale vermindering van de uitscheiding bedraagt 17 miljoen kg fosfaten.” De mengvoederbedrijven zullen in de nabije toekomst extra investeren in het optimaliseren van de stikstofuitscheiding. Daarnaast participeert de sector in de mestverwerking. “De mengvoedernijverheid staat in voor 55% van de mestverwerkingprojecten en mestverwerkingsystemen,” aldus Dejaegher. “Met feiten en cijfers tonen we aan dat de verwijten van sommige politici aan het adres van de mengvoedersector ongegrond zijn.”


9 mei 2003

MINISTERIE VAN LANDBOUW, NATUURBEHEER EN VISSERIJ Agrarische Vertegenwoordiging Buitenland

ANKARA

Bureau Bonn M.I.V. 1 april 2003 GESLOTEN

Bureau São Paulo

Werkgebied: Turkije Ir. G.J.M. Terberg, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Turan Günes Bavari 7. Cadde no. 3, Yildiz 06550 Ankara, Turkije Telefoon : (00-90) 312.409.1860 (LNV) Telefax : (00-90) 312.409.1892 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.dutchembassy.org.tr WEBsite LNV-bureau : http://www.nlankagr.com

Dhr. H.W. de Boer, Landbouwraad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Aussenstelle Bonn, Gotenstrasse 7-9, D-53175 Bonn, Duitsland Telefoon : (00-49) 228.530.5362/60 (LNV) Telefax : (00-49) 228.5305.450 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.dutchembassy.de

Bezoek adres

ATHENE Werkgebied: Griekenland, Israël, Palestijnse Gebieden Drs. R.H. Schaap, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Leoforos Vassileos Konstantinou 5-7, Athene 106-74, Griekenland Telefoon : (00-30) 21.0725.4960 (LNV) Telefax : (00-30) 21.0725.4907 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.dutchembassy.gr

BANGKOK Werkgebied: Thailand, Filippijnen, Vietnam, tevens voor Economic and Social Council Asean and the Pacific (ESCAP) Ir. M.H. Slingenberg, LNV-Raad Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, 106 Wireless Road, Bangkok-10330 Postadres : P.O.Box 404, Bangkok 10501, Thailand Telefoon : (00-66) 2.255.7559 (LNV) Telefax : (00-66) 2.254.1415 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite: : http://www.netherlandsembassy.in.th/

Bureau Manilla Dhr. J.I.C. Laquian, Landbouwassistent Bezoek : Ambassade der Nederlanden, 9e Etage, adres Kings Court, 2129 Pasong Tamo, Makati, Metro-Manilla, Filippijnen Postadres : P.O. Box 2448 MCPO, 1264 Makati City, Filippijnen Telefoon : (00-63) 2.811.2706 (LNV) Telefax : (00-63) 2.811.2706 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.dutchembassy.ph

Telefoon Telefax E.Mail 2e E.Mail WEBsite

BOEDAPEST Werkgebied: Hongarije, Bosnië-Herzegovina, Federale Republiek Joegoslavië (Servië, Montenegro), Kroatië, Macedonië Drs. J.D. Gabor, LNV-Raad Werkgebied: Hongarije, Bosnië-Herzegovina, Bulgarije, Estland, Letland, Federale Republiek Joegoslavië (Servië Montenegro), Kroatië, Macedonië, Polen, Roemenië, Slovenië, Tsjechië en Slowakije Drs.J.A. Smak, Veterinair Attaché Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Füge Utca 5-7, 1022 Boedapest, Hongarije Postadres : P.O.Box 56, 1388 Boedapest, Hongarije Telefoon : (00-36) 1.3366.380 (LNV) Telefax : (00-36) 1.3266.238 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlandsembassy.hu/ pages/embassynl/f_ambassadenl.html

Bureau Zagreb Mw. D.M. Budimir, Landbouwassistent Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Medvescæak 56, 10000 Zagreb, Kroatië Telefoon : (00-385) 1.468.3697 (LNV) Telefax : (00-385) 1.468.4877 (BZ) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlandsembassy.hr/

BRUSSEL Werkgebied: België, Luxemburg Jhr. Mr.ing. K.H.A. von Chrismar, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, H. Debrouxlaan 48, 1160 Brussel, België Telefoon : (00-32) 2.679.1550 (LNV) Telefax : (00-32) 2.679.1780 (LNV) E.Mail : nog niet bekend 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.nederlandseambassade.be

BRUSSEL PV-EU Mw. Drs. M.A.J. Vaes, LNV-Raad Drs. C.C.J.M. van der Meijs, Raad voor Veterinaire Aangelegenheden Mr. O.B.M. Meuffels, LNV-Attaché Ir. F. Vroegop, LNV-Attaché Post/Bezoek adres : Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de Europese Unie, H. Debrouxlaan 48, 1160 Brussel, België Telefoon : (00-32) 2.679.1545/1546 (LNV) Telefax : (00-32) 2.679.1776/1783 (LNV) E.Mail : nog niet bekend 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.nederlandseambassade.be opmerking : tevens belast met procurement-aan gelegenheden in het kader van de ontwikkelingsfonsen van de EU

BOEKAREST Werkgebied: Roemenië, Bulgarije, Albanië Ir. W.J.H. van der Sande, LNV-Attaché Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Strada Atena 18, 011832 Boekarest, Roemenië Telefoon : (00-40) 21.231.5657 (LNV) Telefax : (00-40) 21.231.6373 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.olanda.ro/

BERLIJN Werkgebied: Bondsrepubliek Duitsland Ir. J.J. Pape, LNV-Raad Dhr. H.H. Schipper, LNV-Attaché Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Friedrichstrasse 95, 10117 Berlin, Duitsland Telefoon : (00-49) 30.2095.6480 (LNV) Telefax : (00-49) 30.2095.6481 (BZ) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.dutchembassy.de

Postadres

: Consulaat-Generaal der Nederlanden, Avenida Brigadeiro Faria Lima 1779, 3 -andar 01451-001-São Paulo-SP, Brazilië : Caixa Postal 11302, 05422-970-São Paulo-SP, Brazilië : (00-55) 11.3813.0522 (consulaat) : (00-55) 11.3819.0903 (LNV) : [email protected] : [email protected] : http://www.embaixada-holanda.org.br

BRASÍLIA Werkgebied: Brazilië Dhr. J.G. van de Vooren, LNV-Raad Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Ses Avenida das Nações, Q 801, Lote 05 70405-900 - Brasília - DF, Brazilië Postadres : Caixa Postal 07/0098, 70359-970 Brasília - DF, Brazilië Telefoon : (00-55) 61.321.4769 (BZ) Telefax : (00-55) 61.323.5342 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.embaixada-holanda.org.br

BUENOS AIRES Werkgebied: Argentinië, Chili, Paraguay, Uruguay Ir. J.F. Rummenie, LNV-Raad Bezoek adres: Ambassade der Nederlanden, Edificio Porteño Plaza II, Olga Cossenttini 831, Pisos 3 y 4, C1107 BVA Buenos Aires, Argentinië Postadres : Ambassade der Nederlanden, Olga Cossenttini 831, C1107BVA Buenos Aires, Argentinië Telefoon : (00-54) 11.4338.0090 (LNV) Telefax : (00-54) 11.4338.0091 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.embajadaholanda.int.ar/ holland.html

* De posten Brussel PV-EU en Washington zijn tevens belast met procurement-aangelegenheden in het kader van de ontwikkelingsfondsen van de Europese Unieschap resp. de wereldbankgroep

25 april 2003

CARÁCAS TIJDELIJK GESLOTEN

KAIRO

Bureau Lissabon

Werkgebied: Venezuela, Colombia, Equador en Peru Drs. M. van Genne, LNV-Raad Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Edificio San Juan, Piso 9, Avenida San Juan Bosco, con 2da Transversal Altamira, Carácas, Venezuela Postadres : Apartado Postal 62286, Caracas 1060-A, Venezuela Telefoon : (00-58) 212.2633.622 (BZ) Telefax : (00-58) 212.2644.398 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.embholanda.com.ve

Werkgebied: Egypte, Jordanië, Libanon, Libië, Syrië Mr. B.B. van der Meer, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, 18, Hassan Sabri, Zamalek, Kairo, Egypte Telefoon : (00-20) 2.736.3863/2.739.5571/2/3 (LNV) Telefax : (00-20) 2.736.0936 (LNV) E.Mail : nog niet bekend 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.hollandemb.org.eg

Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Avenida Infante Santo 43-5o, 1399-011 Lissabon, Portugal Telefoon : (00-351) 21.391.4919 (LNV) Telefax : (00-351) 21.391.4952 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.embpaisesbaixos.pt/pages/ ambassade/f_ambassade.html

MANILLA opmerking: zie Bangkok

Bureau Damascus Bezoek adres

DAMASCUS opmerking: zie Kairo

Postadres Telefoon

GENÈVE PV

Telefax E.Mail 2e E.Mail

Werkgebied: Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de WTO (Wereldhandelsorganisatie) en andere internationale organisaties te Genève Ir. R.P. Lapperre, LNV-Attaché Bezoek adres : Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de WTO en andere internationale organisaties te Genève, 31-33 Avenue Giuseppe-Motta, Genève, Zwitserland Postadres : C.P. 196, 1211 Genève 20 CIC, Zwitserland Telefoon : (00-41) 22.748.1822/08 (LNV) Telefax : (00-41) 22.748.1828 (BZ) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected]

: Ambassade der Nederlanden, Abou Roumaneh, Al-Jalaa Street, Imm. Tello, Damascus, Syrië : Boîte Postale 702, Damascus, Syrië : (00-963) 11.333.5119/6871/8069/7661 (BZ) : (00-963) 11.333.9369 (BZ) : [email protected] : [email protected]

KIEV Werkgebied: Oekraïne, Armenië, Georgië, Moldavië Ir. A.A. Verhagen, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Kontraktova Sq. 7, 01901 Kiev, Oekraïne Telefoon : (00-380) 44.490.8223 (LNV) Telefax : (00-380) 44.490.8266 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected]

KOPENHAGEN opmerking: zie Stockholm

HONGKONG SAR opmerking: zie Peking

LISSABON opmerking: zie Madrid

JAKARTA Werkgebied: Indonesië, Maleisië, Singapore, tevens voor Association of South-East Asean Nations (ASEAN) Ir. F.A.G.M. Claassen, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Jalan H.R. Rasuna Said, Kavel S-3, Kuningan,Jakarta 12950, Indonesië Telefoon : (00-62) 21.524.1032/48 (LNV) Telefax : (00-62) 21.526.2230 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlandsembassy.or.id/

Bureau Singapore Dhr. K.C. Chong, Landbouwassistent Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, 541 Orchard Road, 13-01 Liat Towers, Singapore 238881 Postadres : Tanglin P.O.Box 447, Singapore 912415 Telefoon : (00-65) 6739.1121 (LNV) Telefax : (00-65) 6737.1940 (BZ) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.nethemb.org.sg/

LONDEN Werkgebied: Verenigd Koninkrijk, Ierland, IJsland Drs. J.B. Pieters, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, 38, Hyde Park Gate, Londen SW7 5DP, Verenigd Koninkrijk Telefoon : (00-44) 20.7590.3279/76/77/80 (landbouw) Telefax : (00-44) 20.7581.5276 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlandsembassy.org.uk/

MADRID Werkgebied: Spanje, Marokko, Portugal Ir. G.T.A. de Vent, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Avenida del Comandante Franco 32, 28016 Madrid, Spanje Telefoon : (00-34) 91.353.7521/20 (LNV) Telefax : (00-34) 91.353.7567 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.embajadapaisesbajos.es

MEXICO Werkgebied: Mexico, Belize, Costa Rica, Cuba, El Salvador, Guatemala, Honduras, Nicaragua Ir. J.A. Landstra, LNV-Raad Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Av. Vasco de Quiroga 3000, Piso 7, Col. Santa Fé, 01210 Mexico D.F., Mexico Postadres: Apartado Postal 10-656, 11000 Mexico D.F., Mexico : (00-52) 55.258.9921 tst. 215 (LNV) Telefoon Telefax : (00-52) 55.258.8139 (LNV) E.Mail : nog niet bekend 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.paisesbajos.com.mx/

MOSKOU Werkgebied: Rusland, Azerbaijan, Kazachstan, Kyrgyzstan, Oezbekistan, Tadzjikistan, Turkmenistan Ir. J.M.J.G. Kats, LNV-Raad Bezoek adres: Ambassade der Nederlanden, Tverskoj Blvd. 14/1, 5th Floor, 125009 Moscow, Rusland Postadres : Ambassade der Nederlanden, Kalashny Pereulok 6, 125009 Moscow, Rusland Telefoon : (00-7) 095.797.2946 (landbouw, satkomset) Telefax : (00-7) 095.797.2905 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlands.ru

NAIROBI Werkgebied: Kenia, Eritrea, Ethiopië, Mauritius, Uganda, Ruanda, Tanzania, tevens voor UNEP Mr. F.H.J. von der Assen, LNV-Raad Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Riverside Lane, Off Riverside Drive, Nairobi, Kenia Postadres : P.O.Box 41537, Nairobi, Kenia Telefoon : (00-254) 20.4450.137 (LNV) Telefax : (00-254) 20.4450.138 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlandsembassy.or.ke/

NEW DELHI Werkgebied: India, Bangladesh, Sri Lanka Ir. A. Parzer, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, 6/50F Shantipath, Chanakyapuri, New Delhi 110021, India Telefoon : (00-91) 11.2688.4951/2/3/4 tst 205,277 en 204 (LNV) Telefax : (00-91) 11.2688.2799 (LNV) Email : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.holland-in-india.org/

PARIJS

PRAAG

SÃO PAULO

Werkgebied: Frankrijk, Algerije Ir. L. Braakenburg, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, 7-9 Rue Eblé, 75007 Parijs, Frankrijk Telefoon : (00-33) 1.4062.3353 (LNV) Telefax : (00-33) 1.4062.3452 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.amb-pays-bas.fr

Werkgebied: Tsjechië, Slowakije Mw. Ir. P.M.B. de Vries-Van Loon, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Gotthardska 6/27, 160 00 Praag 6, Bubeneç, Tsjechië Telefoon : (00-420) 2.2431.2190 ext. 7 (BZ) Telefax : (00-420) 2.2431.2155 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlandsembassy.cz

Opmerking: Zie Brasilia

PARIJS PV-OESO Werkgebied: Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) Ir. A.J.A. van Royen, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de OESO, 12/14 Rue Octave Feuillet, 75116 Paris, Frankrijk Telefoon : (00-33) 1.4524.9971 (LNV) Telefax : (00-33) 1.4524.9938(BZ) 2e E.Mail : [email protected] E.Mail : [email protected]

PRETORIA Werkgebied: Zuid-Afrika, Zimbabwe Mw. Mr. G.A. Kostwinder, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, 825 Arcadia Street, Arcadia, Pretoria 0083, Zuid-Afrika Postadres : P.O.Box 117, Pretoria 0001, Zuid-Afrika Telefoon : (00-27) 12.344.3910/1/2/3/4/5 Tst. 212 (BZ) Telefax : (00-27) 12.343.7456 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlandsembassy.cz/ pages/ambassade/f_ambassade.html

PEKING Werkgebied: Volksrepubliek China, (incl. Hong Kong), Macao, Mongolië Ir. P.L. Gooren, LNV-Raad Ir. R.J. Konijn, LNV-Attaché Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, 4, Liangmahe Nanlu, Beijing 100600, Volksrepubliek China Telefoon : (00-86) 10.6532.4464 (LNV) Telefax : (00-86) 10.6532.6329 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.nlembassypek.org WEBsite LNV-bureau : http://www.nlpekagr.com

RIYADH TIJDELIJK GESLOTEN Werkgebied: Saudi-Arabië, Bahrein, Jemen, Qatar, Koeweit, Oman, Verenigde Arabische Emiraten Dr.ir. J.G. van der Beek, LNV-Raad Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Diplomatic Quarter, Riyadh, SaoediArabië Postadres : P.O.Box 94307, Riyadh 11693, SaoediArabië Telefoon : (00-966) 1.488.1093/2501 (LNV) Telefax : (00-966) 1.488.1519 (LNV) E.Mail : nog niet bekend 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.holland.org.sa

Bureau Shanghai

SEOUL Werkgebied: Republiek Korea, 'Verre-Oosten' van de Russische Republiek (Saha Republiek [Yakutiya], Primorski en Khabarovski Territories [incl. Jewish Autonomous Region], Amursky, Kamchatski, Magadanski en Sakhalinski) en Taiwan Mr. W. Steemers, LNV-Raad Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Kyobo Building, 14th floor, 1, Chongro 1-ka Chongro-ku, Seoel 110714, Republiek Korea Postadres : K.P.O.Box 509, Seoel 110-605, Republiek Korea Telefoon : (00-82) 2.723.4180 (LNV) Telefax : (00-82) 2.723.0283 (LNV) E.Mail : NLSEOAGR@ KOREA.COM 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.nlembassy.or.kr/

Bureau Taipei Mw. A.C.C. Hu, Landbouwassistent Post/Bezoek adres : Netherlands Trade and Investment Office, Agricultural and Food Department, Rm. B, 5/F Artist Construction Building, 133 Min Sheng E. Road, Section 3, Taipei 105, Taiwan Telefoon : (00-886) 2.2713.5760 tst. 150 Telefax : (00-886) 2.2713. 0194 E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.ntio.org.tw/agricultural/ index-e.htm

SHANGHAI opmerking: zie Peking

SINGAPORE opmerking: zie Jakarta

STOCKHOLM

Dhr. N. Hong, Landbouwassistent Post/Bezoek adres : Consulaat-Generaal der Nederlanden, Sun Plaza, East Tower, 4th Floor, 88 Xian Xia Road, Shanghai 200336, Volksrepubliek China Telefoon : (00-86) 21.6209.9076 (BZ) Telefax : (00-86) 21.6278.9722 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.cgshanghai.org/ WEBsite LNV-Bureau : http://www.nlpekagr.com

ROME

Bureau Hong Kong SAR

ROME PV-ROME

Mw. M.P.C. Ng, Landbouwassistent Post/Bezoek adres : Consulaat-Generaal der Nederlanden, Room 5702, Cheung Kong Center, 2, Queen's Road Central, Hong Kong Telefoon : (00-852) 2.524.8187/88 (LNV) Telefax : (00-852) 2.524.9419 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.nlembassypek.org/ 01_cghongkong.html WEBsite LNV-Bureau: http://www.nlpekagr.com

Werkgebied: Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de VN-organisaties voor voedsel en landbouw Drs. E. Wermuth, Buitengewoon en Gevolmachtigd Ambassadeur, Permanent Vertegenwoordiger, Ir. J.T.M.G. Steeghs, Ambassaderaad, Plv. Permanent Vertegenwoordiger, Drs. J. Bos, Beleidsmedewerker, Tweede Secretaris Post/Bezoek adres : Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de VN-organisaties voor voedsel en landbouw, Via delle Terme Deciane 6, 00153 Rome, Italië Telefoon : (00-39) 06.574.0306/2326 (LNV) Telefax : (00-39) 06.574.4927 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected]

Werkgebied: Italië, Cyprus, Malta Dr. ir. H. Beltman, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Via Michele Mercati 8, 00197 Rome, Italië Telefoon : (00-39) 06.321.5003 (LNV) (00-39) 06.322.1141 (BZ) Telefax : (00-39) 06.321.0767 (LNV/BZ) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.olanda.it

Werkgebied: Zweden, Denemarken, Estland, Finland, Noorwegen Ing. A. Wegen, LNV-Attaché Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Götgatan 16a, Stockholm, Zweden Postadres : P.O.Box 15048, S-10465 Stockholm, Zweden Telefoon : (00-46) 8.5569.3321/0 (LNV) Telefax : (00-46) 8.5569.3322 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlandsembassy.se/f_explorer.html

Bureau Kopenhagen Mw. Drs. R. Nijland, Landbouwassistent Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Toldbodgade 33, DK 1253 kopenhagen K, Denemarken Telefoon : (00-45) 33.707.237 (LNV) Telefax : (00-45) 33.140.350 (BZ) E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.nlembassy.dk

TAIPEI opmerking: zie Seoel

TEHERAN Werkgebied: Iran Ing. C. Gravendaal, LNV-Raad Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Darrous Sharzad Boulevard, Kamasai street 1st , Eastlane 33, 19498 Teheran, Iran Postadres : P.O.Box 11365-138, Teheran, Iran Telefoon : (00-98) 21.255.5094 (LNV) Telefax : (00-98) 21.256.0213 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected]

TOKIO Werkgebied: Japan Ir. F.L.M. Vossenaar, LNV-Raad Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Agricultural Section, 6-3 Shiba-koen, 3-chome, Minato-ku, Tokyo 105-0011, Japan Telefoon : (00-81) 3.5401.0421 (LNV) Telefax : (00-81) 3.5401.0424 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.oranda.or.jp/index/ f_agri.html

WARSCHAU Werkgebied: Polen, Letland, Litouwen, Wit-Rusland Ir. A.C.J. Bovée, LNV-Raad Drs.ing. A.W. Verhey, LNV-Attaché Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Ul. Chocimska 6, 00-791 Warschau, Polen Telefoon : (00-48) 22.646.5382 (LNV) Telefax : (00-48) 22.646.5383 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.nlembassy.pl/ f_explorer.html

WASHINGTON Werkgebied: Verenigde Staten van Amerika, Canada, Puerto Rico Ir. W.L.A.G. Tacken, LNV-Raad Mw. I. Hamid-Hardenberg, LNV-Attachee Post/Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, 4200 Linnean Avenue, N.W., Washington, D.C. 20008-3896, Verenigde Staten van Amerika Telefoon : (00-1) 202.274.2716/2718 (LNV) Telefax : (00-1) 202.244.3325 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlands-embassy.org

WENEN Werkgebied: Oostenrijk, Slovenië, Zwitserland, tevens voor IAEA en UNIDO Dr.ir. H.S.B.M. van Asperen, LNV-Raad Bezoek adres : Ambassade der Nederlanden, Opernring 3-5, A 1010 Wenen, Oostenrijk Postadres : Postfach 190, A 1015 Wien, Oostenrijk Telefoon : (00-43) 1.58.939.221 (LNV) Telefax : (00-43) 1.58.939.272 (LNV) E.Mail : [email protected] 2e E.Mail : [email protected] WEBsite : http://www.netherlands-embassy.at

ZAGREB opmerking: zie Boedapest

COLOFON. Wekelijkse informatie van de LNV-Vertegenwoordiging Buitenland

Recommend Documents