Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Waarover gaat deze kaart?
Appels Peren
Deze kaart gaat over de eigenschappen verschil-
2. Zacht fruit
lende soorten fruit. We vertellen je ook waar je de
3. Steenvruchten
fruitsoorten voor kunt gebruiken.
4. Citrusvruchten 5. Exotische vruchten
Wat wordt er van jou verwacht?
Alle fruitsoorten van deze kaart kun je onderbrengen in één van deze productgroepen. In de tabel
Na het bestuderen van deze kaart kun je:
staan achter iedere productgroep de fruitsoorten
– de soorten fruit noemen die op deze kaart wor-
die erbij horen. In de volgende paragrafen staan de
den genoemd. – eigenschappen noemen van de soorten fruit die hieronder worden genoemd
fruitsoorten per productgroep. De paragrafen zijn net zo genummerd als de productgroepen
– vertellen waarvoor je onderstaande fruitsoorten kunt gebruiken. • appel • peer • druif • aardbei • bessen • ogenmeloen • watermeloen • kers • perzik • pruim • citroen • grapefruit • mandarijn • sinaasappel • ananas • banaan • kiwi
Over deze kaart Er zijn erg veel verschillende soorten fruit. Een aantal staat in deze kaart. Je zult zien dat deze kaart iets anders dan de andere kaarten is. Hij lijkt veel op de kaart over soorten groenten. Fruit kun je onderverdelen in de volgende productgroepen: 1. Hard fruit Hard fruit kun je onderverdelen in
1
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2)
Productgroep Hard fruit
fruitsoort Æ Appels
Æ Elstar Æ Golden Delicious Æ Granny Smith Æ Cox Oranje Pippin
Æ Peren
Æ Conférence Æ Beurré Hardy
Zacht fruit
Æ Aardbei Æ Druif Æ Bessen Æ Ogenmeloen Æ Watermeloen
Steenvruchten
Æ Kers Æ PerzikPruim Æ
Citrusvruchten
Æ Citroen Æ Grapefruit Æ Sinaasappel Æ Mandarijn
Exotische vruchten
Æ Ananas Æ Banaan Æ Kiwi
1. Hard fruit:
Elstar
appels Æ Elstar Æ Golden Delicious Æ Granny Smith Æ Cox Oranje Pippin
Kenmerk Hoge, regelmatig gevormde appel.
2
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Schil
Smaak
Gele appel met een rode blos.
Matig saprijk, zacht zoetzuur.
Vruchtvlees
Verkrijgbaar
Knappend, stevig en wit.
Van september tot juli.
Smaak
Productieland
Saprijk en aromatisch.
Nederland, Duitsland, Italië, Spanje en Zuid-Amerika.
Verkrijgbaar Van september tot april.
Bewaren Goede bewaarappel.
Productieland Nederland, Frankrijk en Italië.
Toepassing Als handappel en in fruitsalade.
Bewaren Goede bewaarappel.
Granny Smith
Toepassing
Kenmerk
Als handappel.
Groot, hoog model appel.
Golden Delicious
Schil Grasgroen en glimmend Vruchtvlees Wit en hard. Smaak Saprijk met een zachtzuur aroma. Verkrijgbaar Het hele jaar door. Productieland Nederland, Frankrijk, Italië, Portugal, Israël, ZuidAmerika en Zuid-Afrika.
Kenmerk Matig groot, hoog model appel.
Bewaren Goede bewaarappel.
Schil Groengeel, narijpend tot geel met fijne stippel.
Toepassing Als handappel.
Vruchtvlees Stevig en lichtgeel.
3
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Cox’s Oranje Pippin
Hard fruit: Peren Æ Conférence Æ Beurré Hardy
Conférence
Kenmerk Platronde, middelgrote appel. Schil Groengele schil met een rode blos. Vruchtvlees Knappend witgeel vlees. Kenmerk Smaak
Lang, slank uitgerekt model en onregelmatig van
Sappig met een zachtzuur aroma.
vorm.
Verkrijgbaar
Schil
Van september tot maart.
Roestig, groengeel en hard.
Productieland
Vruchtvlees
Nederland, Engeland en Nieuw-Zeeland.
Zacht en lichtoranje.
Bewaren
Smaak
Geen bewaarappel.
Saprijk en zoet aromatisch.
Toepassing
Verkrijgbaar
Als handappel
Van september tot mei. Productieland Nederland, België, Engeland, Duitsland, Denemarken, Frankrijk en Italië.
4
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Bewaren
Toepassing
Goed bewaarras.
Als handpeer en in fruitsalade.
Toepassing Als handpeer en in fruitsalade.
2. Zacht fruit
Beurré Hardy Æ Aardbei Æ Druif Æ Bessen Æ Ogenmeloen Æ Watermeloen
Aardbei
Kenmerk Hoog, rond, breed model, door het stompe model zijn ze zwaar en wegen per stuk ongeveer 300 gram. Schil Bruin, ruw en hard. Vruchtvlees
Kenmerk
Zacht en wit.
Kegelvormig tot rond.
Smaak
Schil
Saprijk en zoet aromatisch.
Glanzende knalrode buitenkant met talloze kleine pitjes en een kroon.
Verkrijgbaar Van augustus tot november en in maart en april.
Vruchtvlees Rozerood en zacht.
Productieland Nederland, België, Frankrijk, Denemarken en Enge-
Smaak
land.
Zoet aromatisch; de variant van de volle grond is zoeter dan de kasvariant.
Bewaren Geen bewaarras.
5
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Verkrijgbaar Het gehele jaar zowel van de volle grond, als uit de
Soorten Blauwe druiven:
Black Alicante, Frankethaler en
Witte druiven:
West Frisia. Golden Champion, Muskaat
kas.
van Alexandrië en Regina.
Productieland Nederland, Frankrijk, Italië, Israël, Spanje, Mexico en Nieuw-Zeeland.
Bewaren Onrijp geplukt zijn ze één tot twee maanden in de
Soorten
koelcel houdbaar.
Diverse soorten die in grootte en zoetheid variëren. Toepassing Bewaren
Als garnering, in nagerechten, in olie, als conser-
Hooguit twee tot vier dagen.
ven en als druivensap.
Toepassing
Ogenmeloen
Als nagerecht, garnering en saus, gepureerd, als siroop, geconserveerd, als jam en azijn.
Kenmerk Hoogrond model.
Druif Schil Kenmerk
Geel en zacht met verticale groene strepen.
Rond tot ovale aan trossen groeiende vruchten. Vruchtvlees Schil
Lichtgroen.
Knappend en aan de buitenkant glanzend. Smaak Vruchtvlees
Sappig, geurig, aromatisch en zoet.
Sappig en stevig, wit of blauw gekleurd. Verkrijgbaar Smaak
Het hele jaar door.
Fris zoetzuur tot zoet. Productieland Verkrijgbaar
Nederland, Brazilië, Israël en Zuid Europa.
Het hele jaar door, uit de kas of van de volle grond. Bewaren Productieland
Eén tot twee weken.
Nederland, België, Engeland, Frankrijk, Italië, Israël, Afrika en Noord- en Zuid Amerika.
Toepassing In koude voorgerechten, als fruitsalade en garnering, met ijs en als conserven.
6
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Watermeloen
Kers
Kenmerk Grote, ronde vrucht. Schil Egaal groen, of groen gestreepte vrucht met stevige schil. Vruchtvlees Vochtrijk, stevig en knappend. Smaak Waterig, lichtzoet en neutraal. Verkrijgbaar
Kenmerk
Het hele jaar door.
Ronde tot platronde vruchten.
Productieland
Schil
Egypte, Brazilië en Israël.
Glad, glanzend vlies in de kleuren geelrood, geel, donkerrood tot zwart.
Bewaren Drie tot vier weken.
Vruchtvlees Stevig met in de kern een harde oneetbare pit.
Toepassing Als dorstlesser, bij ijsbereiding en als conserven.
Smaak Vlezig, lichtzoetzuur tot zoet.
3. Steenvruchten
Verkrijgbaar Van mei tot september.
Æ Kers Æ Perzik
Productieland
Æ Pruim
Nederland, België, Duitsland, Griekenland, Turkije en Zwitserland. Soorten Rode zoete kers:
Meikers, Trakana, Varikse Zwarte, Vignola Black, Wijn-
Rode zure kers: Geelrode kers:
kers (krieken). Morel. Bigarreau Napoléon, Burlat, Japanse gele.
7
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Bewaren
Schil
Twee tot zes dagen.
Dof en zacht in de kleuren geel, groengeel, geelrood en blauw.
Toepassing Als garnering, in nagerechten, fruitsalade, siroop,
Vruchtvlees
gekonfijt, conserveren, azijn, jam en in bier.
Stevig met in de kern een harde oneetbare pit.
Perzik
Smaak Saprijk, aromatisch en zoetzuur tot zeer zoet.
Kenmerk Ronde tot hoogronde vrucht.
Verkrijgbaar Van december tot oktober.
Schil Fluweelachtig en dun en geel, oranjegeel tot rood
Productieland
van kleur.
Nederland, Frankrijk, Italië, Spanje, België, Chili en Zuid-Afrika.
Vruchtvlees Stevig wit, geel tot oranjegeel met in de kern een
Soorten
harde oneetbare pit.
Diverse rassen in diverse kleuren en vormen.
Smaak
Bewaren
Saprijk, aromatisch en zoet.
Eén tot drie weken.
Verkrijgbaar
Toepassing
Van juni tot oktober.
In compote, fruitsalade, gedistilleerd, gedroogd, siroop, conserven, jam en sap.
Productieland Frankrijk, Spanje, Griekenland, Israël, Italië, België, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten. Soorten Diverse rassen. Bewaren Twee tot drie weken. Toepassing In fruitsalade, ijs, gebak, puree, siroop, jam, conserven, compote en likeur. Pruim Kenmerk Ronde tot eivormige vrucht.
8
4. Citrusvruchten Æ Æ Æ Æ
Citroen Grapefruit Sinaasappel Mandarijn
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Citroen
Toepassing Als garnering, siroop, azijn, om verkleuring van producten tegen te gaan, als smaakverbeteraar en om vette gerechten te neutraliseren. Grapefruit
Kenmerk Ovaalronde, spits toelopende vrucht. Schil Glanzend, geribbeld, dik en geel. Kenmerk Vruchtvlees
Ronde tot hoogronde of platronde vrucht.
Geel en verdeeld in parten, die zijn gescheiden door een vlies waarin zich pitten kunnen bevinden.
Schil Dik, glanzend en geel.
Smaak Saprijk en friszuur.
Vruchtvlees Geel, geelrood tot roze. Het vruchtvlees is verdeeld
Verkrijgbaar
in parten of sapcellen, die zijn gescheiden door een
Het hele jaar door.
zilverachtig wit vlies. In de sapcellen kunnen pitten zitten.
Productieland Italië, Spanje, Cyprus, Turkije, Argentinië en de
Smaak
Verenigde Staten.
Licht bitterzoet tot bitterzuur.
Soorten
Verkrijgbaar
Diverse rassen.
Het hele jaar door.
Bewaren
Productieland
Ongeveer twee maanden.
Spanje, Israël, Egypte, Turkije, Zuid-Afrika, Cuba en de Verenigde Staten.
9
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Soorten
Productieland
Diverse rassen met rood of geel vlees met of zonder
Cyprus, Griekenland, Marokko, Spanje, Zuid-
pit.
Afrika, Tunesië, Cuba, Suriname en Zuid-Amerika.
Bewaren
Soorten
Twee tot drie maanden.
Sinaasappelen kunnen we verdelen in: Handsinaasappelen: zacht vruchtvlees en saprijk.
Toepassing
Perssinaasappelen: vezelig stug en saprijk vlees.
In frisdrank, siroop, jam cocktails en fruitsalade. Handsinaasappelen: Shamouti, Navel, Cadonera, Sinaasappel
Navelina. Perssinaasappelen: Salustiana, Valencia, Pera. Bloedsinaasappelen: Moro, Tarocco, Pera. Bewaren Vier tot achttien weken. Toepassing Als garnering, in cocktails, fruitsalades, frisdrank, sap, siroop, ijs, gebak en likeur. Mandarijn Kenmerk Ronde of platronde citrusvrucht.
Kenmerk Ronde tot hoogronde vrucht.
Schil Oranje en vaak los van het vlees zittend.
Schil Glanzend, dof of geribbeld en groen, groengeel,
Vruchtvlees
oranje of rood.
In parten of sapcellen verdeeld, oranjegeel en soms met pitten.
Vruchtvlees In parten of sapcellen verdeeld, geel, oranje tot
Smaak
rood (bij bloedsinaasappelen) dat is omgeven door
Saprijk, zoet tot zoetzuur.
een zilverachtige vlies en vaak zonder pitten. Verkrijgbaar Smaak
Het hele jaar door.
Saprijk, zoet tot zoetzuur. Productieland
10
Verkrijgbaar
Italië, Spanje, Marokko, Israël, Algerije, Argentinië,
Het hele jaar door.
Brazilië, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten.
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Soorten
Vruchtvlees Licht- tot donkergeel met een harde oneetbare
Clementine:
zeer zoet, klein en pit-
Satsuma:
loos fris, zoetzuur en aroma-
Clauselina:
tisch zeer sappig en friszuur
kern. Smaak Sappig, fris en zoetzuur, wat draderig van structuur. Verkrijgbaar
Bewaren
Het hele jaar door.
Acht tot twaalf weken. Productieland Toepassing
Jamaica, Hawaï, Brazilië, Zuid-Afrika, Australië,
In fruitsalades, cocktails, frisdranken, siroop, ijs,
Venezuela, Mexico en Costa Rica.
gebak, likeur en als conserven. Soorten Grote en kleinere varianten.
5. Exotische vruchten Bewaren Æ Ananas Æ Banaan Æ Kiwi
Afhankelijk van de mate van rijpheid één tot drie weken. Toepassing In fruitsalade, jam, bij nagerechten, siroop, sap, garnering in blik of glas.
Ananas Banaan
Kenmerk Kegelvormig tot rond van vorm met een kroon van
Kenmerk
scherpe puntige harde bladeren.
Langwerpig en licht gebogen dikke, hoekige vrucht.
Schil Geelgroen tot oranjebruin en geschubd. 11
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Schil
Kenmerk
Geelgroen en glad.
Ronde, ovaalronde of langwerpige vrucht.
Vruchtvlees
Schil
Crèmekleurig en stevig.
Bruin en licht behaard.
Smaak
Vruchtvlees
Zoet, aromatisch, iets plakkerig, soms melig.
Zacht geleiachtig groen, met in de kern kleine zwarte pitjes.
Verkrijgbaar Het hele jaar door.
Smaak Weinig aromatisch en zoetzuur.
Productieland Ivoorkust, Jamaica, Colombia, Costa-rica, Ecuador,
Verkrijgbaar
Brazilië, Honduras, Panama, Kameroen en Nigeria.
Het hele jaar door.
Soorten
Productieland
Bakbanaan:
Nieuw-Zeeland, Chili, Australië, Israël, Italië,
(Banane plantain) Groengele banaan met bruine
Frankrijk, Griekenland en Spanje.
vlekken. Rechter van vorm maar hoekiger en groter dan een gewone banaan. De bakbanaan heeft een
Soorten
moeilijk te verwijderen schil met melig vlees en
ontbreekt
kan niet rauw gegeten worden. Je kunt de bakbanaan koken, stomen, roosteren, bakken of frituren.
Bewaren Twee tot drie maanden onrijp en gekoeld en twee
Rode banaan:
tot drie dagen in rijpe toestand.
(Banane ‘rose’) Groenrode tot roodbruine en korte, stevige banaan met roze melig vlees. De smaak ont-
Toepassing
wikkelt zich pas goed als je hem verwarmt. Je kunt
Als handfruit, in fruitsalade, als garnering, bij ijs
de rode banaan koken, stomen, roosteren, bakken
als siroop, puree, of in gebak.
of frituren. Kiwi
12
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Productinformatie - Fruit (2) Vragen
Opdracht
1. * Welke appelsoort kun je het minst goed bewa-
1. Je kent het meeste fruit dat op deze kaart ge-
ren?
noemd staat zelf natuurlijk ook al, omdat je het
2. * Welke perensoort kun je het langst bewaren?
al eens gegeten of gezien hebt. Maar toch staan er
3. Noem drie verschillende toepassingen in de ho-
vast allerlei dingen over fruit die je nog niet wist.
reca van aardbeien. 4. *Welke meloen heeft lichtgroen vruchtvlees: de ogenmeloen of de watermeloen?
a. Schrijf zoveel mogelijk dingen op die je, voordat je deze kaart las, nog niet wist. b. Vergelijk jouw lijstje met een klasgenoot.
5. In welke maanden zijn kersen verkrijgbaar? 6. Noem drie verschillende toepassingen van citroenen in de horeca.
2. Breng een bezoek aan een groentewinkel of een grote supermarkt. Bezoek de groente- en fruitaf-
7. Waarvoor kun je mandarijn goed gebruiken?
deling van de supermarkt.
8. Welke verschillende kleuren kan het vruchtvlees
a. Op de groente- en fruitafdeling verkopen ze
van grapefruits hebben? 9. a. Hoe lang kun je ananas bewaren? b. Waar hangt de bewaartijd van ananas van af ? 10.a. Wat zijn bakbananen? b. Kun je bakbananen ook rauw eten? 11.Welke ‘gezonde stof’ bevat een kiwi vooral?
verschillende soorten fruit. Ga na welke soorten die zijn. Doe dit door in de tweede kolom van de tabel aan te kruisen of de fruitsoort wel of niet aanwezig is. b. Noteer als de fruitsoort aanwezig is in de derde kolom de prijs per kilo (of per stuk). Winkelnaam:
Aanwezig?
Prijs
Elstar
ja / nee
Fl.
Granny Smith
ja / nee
Fl.
druif
ja / nee
Fl.
ogenmeloen
ja / nee
Fl.
watermeloen
ja / nee
Fl.
perzik
ja / nee
Fl.
pruim
ja / nee
Fl.
mandarijn
ja / nee
Fl.
3. Stel je moet een fruitsalade samenstellen en dit zijn de eisen: – Het is de maand juli. – De salade moet lekker smaken. – De salade mag niet te duur worden. – De salade moet kleurig zijn. – Het moet niet teveel moeite kosten om de salade te maken. a. Hoeveel soorten fruit neem je? b. Welke soorten fruit gebruik je? c. Vergelijk jouw salade met die van een klasgenootje d. Vertel elkaar waarom je het zo hebt gedaan.
13
