Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Gedroogde zuidvruchten Waar gaat deze kaart over?
Voor gebruik worden gedroogde vruchten geweekt. Tijdens het weken nemen ze weer vocht op. Goede
Deze kaart gaat over gedroogde zuidvruchten. In
kwaliteit vruchten nemen ongeveer één keer hun
deze kaart staat wat gedroogde zuidvruchten zijn.
gewicht aan water op.
Je leert welke gedroogde zuidvruchten er zijn en hoe je ze moet bewaren.
Voedingswaarde van gedroogde zuidvruchten Wat wordt er van jou verwacht? Gedroogde zuidvruchten bevatten veel vitaminen Na het bestuderen van deze kaart kun je:
en mineralen. Bovendien bevatten gedroogde zuid-
– uitleggen wat zuidvruchten zijn
vruchten veel vezels en koolhydraten in de vorm
– negen soorten zuidvruchten noemen
van suikers.
– beschrijven hoe zuidvruchten in gerechten worden verwerkt – aangeven welke voedingswaarde zuidvruchten hebben
Het bewaren van gedroogde zuidvruchten
– uitleggen hoe je zuidvruchten moet bewaren – uitleggen aan welke kwaliteitseisen zuidvruchten moeten voldoen
Gedroogde zuidvruchten moeten op een droge, koele plaats bewaard worden. Je moet regelmatig controleren of er geen aangetaste of beschimmelde vruchten tussen zitten. Beschimmelde en aangevre-
Gedroogde zuidvruchten
ten vruchten moet je direct verwijderen.
Gedroogde zuidvruchten zijn vruchten waaraan door drogen vrijwel alle water ontrokken is. Deze conserveringsmethode is een oude manier om
Kwaliteitseisen van gedroogde zuidvruchten
vruchten langer houdbaar te maken. Al eeuwenlang droogt men de vruchten gedurende 2 à 4
Gedroogde zuidvruchten:
weken op grote rekken in de zon. Deze manier van
– moeten groot en vlezig zijn
drogen heet ‘zondrogen’ en wordt nog steeds veel
– moeten een dunne schil hebben
gedaan. Voor het drogen worden de zuidvruchten
– moeten van gelijke grootte zijn
in een lichtzuur zwavelbad gewassen. Hierdoor
– moeten soepel en geurig zijn
blijft de kleur mooier en zijn de vruchten langer
– mogen niet verkleurd zijn
houdbaar.
– mogen niet aangetast zijn door insecten – mogen niet beschimmeld of gegist zijn
Wijze van verwerken Pruimen, druiven, vijgen en dadels worden altijd
Negen soorten gedroogde zuidvruchten
in hun geheel gedroogd. Abrikozen en perziken worden gehalveerd en van pit ontdaan. Appels wor-
Er zijn verschillende soorten gedroogde zuidvruch-
den geschild, van klokkenhuis ontdaan en daarna
ten.
in vieren gesneden.
1
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Gedroogde zuidvruchten We behandelen in deze kaart pruimen, krenten, rozijnen, dadels, vijgen, sukade, abrikozen, appelen en tutti frutti. Pruimen De meeste gedroogde pruimen komen uit Californië en Frankrijk. Men laat de pruimen aan de bomen rijpen. Wanneer ze helemaal rijp zijn, vallen ze vanzelf af. Goede pruimen zijn groot, en zoet van smaak. Deze pruimen heten pruimedanten. De pit van een pruimedant is klein en de schil is dun. Pruimen worden gebruikt voor de bereiding van
Krenten en rozijnen
compote en verschillende nagerechten. Gedroogde pruimen zijn een onderdeel van tutti frutti.
Rozijnen Rozijnen zijn - net als krenten - gedroogde druiven. Ze zijn afkomstig uit Zuid-Europa, Californië en Australië. De druiven worden in de zon of kunstmatig gedroogd. Na het drogen worden ze gereinigd, ontsteeld en verpakt. Het suikergehalte van goede rozijnen moet ongeveer 60 procent zijn. Sultanarozijnen zijn pitloos en meestal lichtgeel van kleur. Er zijn ook blauwe Sultana rozijnen. De smaak van de blauwe Sultana’s is zoeter dan die van de gele Sultana rozijnen.
Gedroogde pruimen
Rozijnen worden voor dezelfde doeleinden gebruikt als krenten.
Krenten Krenten zijn gedroogde, kleine, pitloze druiven. Ze komen van een speciaal soort wijnstok, die in Griekenland groeit (Korinthië). Goede krenten zijn donkerblauw en heel zoet. Het suikergehalte van goede krenten moet ongeveer 60 à 65 procent zijn. Krenten worden gebruikt voor het bereiden van krentenbrood, oliebollen, pannenkoeken, gebak en puddingen.
In Nederland eet men al vrij lang rozijnen. Een bekend drankje is rozijnen in brandewijn. Men noemt dit Boerenjongens.
2
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Gedroogde zuidvruchten Dadels Dadels zijn de vruchten van de dadelpalm. De dadelpalm groeit in landen rondom de Middellandse Zee. De beste dadels zijn doorschijnend en bevatten veel suiker. Hierdoor konfijten dadels zichzelf. Konfijten is een conserveringsmethode waarbij producten een suikergehalte krijgen van 60 procent. Een product kan dan niet meer bederven door gisten. Dadels worden op dezelfde manier verpakt als vijgen: de duurdere soorten in doosjes of cellofaan, de goedkopere in kisten of matten. Dadels worden gebruikt bij de bereiding van gebak, als garnering in fruitsalade, gedistilleerd, om te vullen, gekonfijt en als dessert. Vijgen
Sukade Sukade is de gekonfijte schil van de cederappel. De cederappel is de vrucht van de sukadeboom. De sukadeboom groeit onder andere in Italië. Goede sukade is zacht, vlezig en een beetje doorschijnend. Er mogen geen witte vlekken voorkomen op sukade en de smaak mag niet bitter zijn. Sukade wordt als specerij gebruikt, vaak in combiDadels
natie met krenten en rozijnen, bijvoorbeeld in krentenbrood en als vulsel van gebak en nagerechten.
Vijgen Vijgen zijn de vruchten van de vijgenboom. Vijgen-
Abrikozen
bomen groeien in het wild in Zuid-Europese lan-
De abrikozenboom groeit vooral in Californië en
den. De schil is dun en voelt leerachtig aan. Afhan-
Spanje. De beste abrikozen komen uit Californië.
kelijk van de soort is de schil groengeel of blauwviolet. Het vruchtvlees is witroze tot donkerrood,
De kleur is mooi oranje en de smaak is zachtzuur
met veel eetbare pitjes. Vijgen zijn gedroogd en
en fris. In Nederland groeien ook abrikozen. Deze
gekonfijt te koop.
zijn niet zo groot als de buitenlandse abrikozen. Bovendien zijn ze minder zoet.
Ze worden gebruikt bij de bereiding van gebak en als dessert.
Gedroogde abrikozen zijn voor het drogen gehalveerd en ontpit. Ze worden gebruikt voor de bereiding van compote, nagerechten (zoals bijvoorbeeld rijst met abrikozen) en gebak. Je kunt abrikozen
3
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Gedroogde zuidvruchten ook inmaken op brandewijn. Dit lekkernij heet Boerenmeisjes.
Tutti frutti
Abrikozen
Appelen De Golden Delicious en de Jonathan appelen zijn zeer geschikt om te drogen. De beste soort gedroogde appelen komen uit Californië en Italië. De appelen worden geschild, ontdaan van klokkenhuizen en in partjes gesneden. De partjes worden vervolgens gedroogd. Gedroogde appelen moeten blank van kleur, dik en vlezig zijn. Ze worden gebruikt voor de bereiding van compote, nagerechten en gebak. Tutti frutti Tutti frutti is de Italiaanse naam voor ‘allerlei vruchten’. Het is een mengsel van gedroogde pruimen, appelen, perziken, abrikozen en peren. Tutti frutti kun je het best voor het koken 24 uur laten wellen. Tutti frutti wordt als compote gegeten.
4
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Gedroogde zuidvruchten Vragen 1. Wat zijn zuidvruchten? 2. *Welke zuidvruchten kun je eten met de schil? 3. *Welke vier eisen stelt men aan een goede kwaliteit zuidvruchten? 4. Noem vijf gerechten waarin rozijnen worden gebruikt. 5. Hoe komt het dat je zuidvruchten goed kunt bewaren? 6. Hoe moet je gedroogde appeltjes bewaren? 7. Waarom kun je de pitjes van vijgen wel eten, maar de pitten van dadels niet? 8. Vul het onderstaande schema in. a. Zet de namen van vier zuidvruchten in de eerste kolom. b. Schrijf in de tweede kolom de kenmerken van de zuidvrucht in verse vorm. c. Schrijf in de derde kolom de kenmerken van de zuidvrucht in gedroogde vorm. ZUIDVRUCHTEN
UITERLIJKE KENMERKEN
UITERLIJKE KENMERKEN
VERSE ZUIDVRUCHTEN
GEDROOGDE ZUIDVRUCHTEN
1. 2. 3. 4.
Opdrachten 1. Kijk in een zak tutti frutti. Noteer welke vruchten erin zitten. Noem van elke vrucht twee kenmerken. 2. Zoek de prijs op van gedroogde abrikozen en dadels. Per hoeveel worden ze verkocht in de supermarkt of notenwinkel? Wat is dan de prijs per kilogram?
5
