Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Communicatie in het horecabedrijf Waar gaat deze kaart over?
communiceren. Als de communicatie tussen jou en je collega’s slecht verloopt, ontstaan er vaak klach-
Deze kaart gaat over communicatie in het horeca-
ten.
bedrijf.
Je zult het werk samen moeten doen om als bedrijf
In de horeca ga je om met gasten en communiceer
succesvol te kunnen zijn.
je met ze. Je gaat als medewerker ook om met je col-
Met communicatie bedoelen we: het overbrengen
lega’s en je zult het werk samen moeten doen.
van informatie naar een ontvanger, om bij die ont-
Omdat je moet samenwerken met collega’s is een
vanger een bepaald doel te bereiken.
goede communicatie met elkaar noodzakelijk. Daarover gaan we het in deze kaart hebben. De vol-
Voorbeeld: wil je bij tafel 6 de bestelling opnemen, want ik
gende onderwerpen komen aan de orde:
moet nu eerst even wat anders doen.
– communicatie – werkinstructies
De ontvanger is hier: je collega
– afstemmen van werkzaamheden
Het doel is: je collega jouw taak laten overnemen
– werkoverleg
De informatie is: er moet iets gebeuren (de bestelling van
– het functioneringsgesprek
tafel 6 moet worden opgenomen), maar de zender heeft
– het beoordelingsgesprek
daar nu geen tijd voor. Werkinstructies
Wat wordt er van je verwacht?
Medewerkers hebben vaak verschillende taken. De ene medewerker is verantwoordelijk voor het aan-
Na het bestuderen van deze kaart kun je:
vullen van de voorraad, de andere maakt gerechten
– uitleggen wat met communicatie wordt bedoeld
klaar en weer een ander maakt schoon. Bij alle
en waarom goede communicatie binnen een
taken die je als medewerker moet doen, helpen de
horecabedrijf belangrijk is
werkinstructies je om dit goed te doen. Deze taken
– uitleggen wat werkinstructies zijn, welke kenmerken ze hebben en waarom ze belangrijk zijn – uitleggen waarom je werkzaamheden op elkaar af moet stemmen
rouleren (=wisselen) vaak over alle medewerkers. Werkinstructies zijn voorschriften die uitleggen hoe je bepaalde werkzaamheden moet doen. Omdat de medewerkers vaak wisselen van taak is
– uitleggen wat werkoverleg inhoudt
het handig dat er werkinstructies zijn, zodat ieder-
– uitleggen wat een functioneringsgesprek is, hoe
een altijd weet wat hij of zij moet doen. Kenmer-
het gehouden moet worden en wat je er aan hebt – uitleggen wat een beoordelingsgesprek is, hoe het gehouden moet houden en wat je er aan hebt
ken van werkinstructies zijn: – Ze gaan over een bepaalde taak. Een werkinstructie kan bijvoorbeeld gaan over het indelen van een koelcel. – Ze gaan over de volgorde waarin je iets doet. Een wer-
Wat is communicatie?
kinstructie geeft aan in welke stappen je een handeling moet uitvoeren of hoe je een apparaat
Op allerlei manieren heb je in je dagelijks werk te maken met het overbrengen van informatie. Als
moet bedienen. – Ze zijn ervoor bedoeld om je vaardigheden te
medewerker in een horecabedrijf moet je voortdu-
leren. Je leert van een werkinstructie hoe je iets
rend zorgen voor een goed contact met de gasten
moet doen, zodat je het daarna zelf kunt doen.
die het bedrijf bezoeken. Je moet als medewerker ook op een juiste manier met je collega’s kunnen
1
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Communicatie in het horecabedrijf Werkinstructies geven dus duidelijk aan wat, hoe
– mondelinge werkinstructies
en wanneer iets moet gebeuren.
– schriftelijke werkinstructies
– We geven een voorbeeld: het controleren van geleverde gekoelde goederen. – Wat? Controleer bij het afleveren de temperatuur van de gekoelde en diepgevroren producten – Waarmee? Gebruik een digitale thermometer met een voeler. – Hoe? Plaats de voeler van de digitale thermometer tussen de geleverde producten. – Hoe vaak? Doe dit bij elke partij van gekoelde en diepgevroren producten. – Hoe lang? Houd de voeler zo lang tussen de pro-
Mondelinge werkinstructie Meestal is een werkinstructie eerst mondeling. Er wordt stap voor stap verteld hoe je iets moet doen. Je moet hierbij dus goed opletten. Als je een stukje niet hoort, kun je de rest meestal niet meer volgen. Als je iets niet verstaan hebt of je begrijpt iets niet, zeg dit dan meteen. Vraag of de persoon die de instructie geeft het nog eens uit wil leggen. Bij een mondelinge instructie kan je baas of collega laten zien hoe je iets moet doen.
ducten tot de aangegeven temperatuur niet
Zorg dan dat je alles goed kunt zien. Daarna kun je
meer verandert.
zelf oefenen. Het geeft niet als het de eerste keren
– Wanneer? Doe dit meteen bij aflevering zodat je
niet helemaal goed gaat. Daar is het tenslotte oefe-
de producten binnen 15 minuten kan opslaan.
nen voor. Als je iets niet meer precies weet, vraag het dan.
Het is het belangrijk voor het horecabedrijf, voor jezelf en voor de gast dat je de werkinstructies op de juiste manier opvolgt. Als iedereen altijd en op dezelfde manier werkt geeft dat duidelijkheid. Iedereen weet wat hij moet doen. Voordelen voor het bedrijf zijn: – Juiste en snelle manier van werken. – Veiligheid en de hygiëne in het bedrijf. – Besparing van kosten. – Goed gebruik van de apparatuur waardoor het langer mee kan. – Weinig verspilling van grondstoffen.
Mondelinge werkinstructie.
Voordelen voor de gast zijn: – Hij kan rekenen op goede kwaliteit.
Schriftelijke werkinstructie
– Doordat er sneller gewerkt wordt, hoeft hij min-
De meeste werkinstructies staan op papier zodat je
der lang te wachten. – Doordat jij precies weet wat je moet doen en hoe
ze kunt lezen. Dit is vooral zo bij instructies voor de bediening van apparatuur. Maar ook wat er moet
je het moet doen, kun je meer aandacht aan de
gebeuren bij het openen en sluiten van het bedrijf
gast geven.
kan op papier staan. Bijvoorbeeld welke lichten
– De gast krijgt een vriendelijke bediening in een schone omgeving.
aanblijven en hoe je het gebouw op alarm zet. Instructies op papier hebben de volgende voordelen:
Werkinstructies kunnen op 2 verschillende manieren gegeven worden:
2
– je kunt ze nog eens nalezen wanneer je vergeten bent hoe iets precies moet
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Communicatie in het horecabedrijf – je kunt ze gebruiken als controlemiddel om te
Hoe stem je af?
zien of je niets vergeten bent – iedere medewerker leest dezelfde instructie, dus iedereen voert het werk op dezelfde manier uit
Er zijn drie soorten overleg waarin je de manier van werken op elkaar kunt afstemmen. Soms kun je het ook hebben over hoe goed je zelf je werk doet. Dat zijn:
Afstemmen van werkzaamheden
– Werkoverleg – Functioneringsgesprek
Hierboven hebben we verteld hoe je de werkzaam-
– Beoordelingsgesprek
heden moet uitvoeren. Daarvoor worden werkinstructies gebruikt. Er zijn in een horecabedrijf vaak
We zullen alle drie de vormen apart bespreken.
meer medewerkers die dezelfde functie en taken hebben. Daarom moeten de werkzaamheden op
Werkoverleg wordt ook wel werkbespreking of
elkaar worden afgestemd (= met elkaar worden over-
teambespreking genoemd. Het is een overleg waar-
legd). Iedereen weet wat hij moet doen: daardoor
bij alle medewerkers betrokken zijn. De bedoeling
doet niemand dubbel werk en wordt al het werk
van dit overleg is om samen te praten en ideeën te
gedaan. Daardoor krijg je een betere samenwer-
geven over het werk en de werkomstandigheden.
king. Het werkoverleg kan gaan over: Voordelen van afstemmen Als je je werkzaamheden afstemt op die van je col-
– het werk in de afgelopen tijd (wat ging er goed, wat ging er fout?)
lega’s, voorkom je misverstanden zoals: “Ik dacht
– de onderlinge samenwerking
dat jij dat zou doen.” Het verbetert de sfeer en er
– ideeën en suggesties (bijvoorbeeld een nieuwe
wordt beter gecommuniceerd in het bedrijf. Omdat
menukaart, het komende jubileum of een
het werk vlot verloopt en op elkaar is afgestemd
andere indeling van het interieur)
hoef je veel minder vaak plotseling iets te doen. Op die manier maak je minder snel fouten. Daardoor
De kaart Werkoverleg behandelt hoe een werkover-
kun je sneller en beter werken. Dat scheelt het
leg gaat en wat je er aan hebt.
bedrijf weer extra kosten. Het voordeel voor de gast is dat hij in een horecabedrijf komt waar alles prima loopt. Op deze manier zorgt het bedrijf
Het functioneringsgesprek
ervoor dat de gasten tevreden zijn. Het functioneringsgesprek is een gesprek tussen In veel horecabedrijven hebben de medewerkers
jou en je leidinggevende (je baas). In veel horecabe-
verschillende taken. Niet in alle bedrijven is er een
drijven vindt het functioneringsgesprek één keer
duidelijke taakverdeling. Toch moet je altijd
per jaar plaats. Dit gesprek vindt niet alleen plaats
afspraken maken met je collega’s. Je moet bijvoor-
als er iets niet goed gaat. Het is ook een gesprek
beeld niet om elf uur pas broodjes gaan afbakken
waarin je je ideeën voor verbeteringen kunt geven.
als je collega al om half elf broodjes nodig heeft.
Het bedrijf heeft ook bepaalde ideeën over jouw manier van werken. Het bedrijf wil graag dat je je enthousiast inzet. De verwachtingen van jou en van het bedrijf moeten op elkaar worden afgestemd. Op die manier kunnen de beste resultaten worden gehaald; voor jou en ook voor het bedrijf.
3
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Communicatie in het horecabedrijf Doel van het functioneringsgesprek
Tijdens een functioneringsgesprek praat je samen
Het doel van het functioneringsgesprek is dat:
met je leidinggevende over een aantal zaken. Jij
– Wat jij verwacht en wat de leidinggevende van je
mag evenveel commentaar geven als je leidingge-
verwacht op elkaar worden afgestemd. – De gevoelens die je over het werk hebt worden
vende. Dat noemen we tweerichtingsverkeer In het beoordelingsgesprek bepaalt je leidingge-
besproken. Ook het samenwerken met anderen
vende waarover gesproken wordt. Hij zal ook het
en de manier van leidinggeven.
meest aan het woord zijn. Dit noemen we eenrich-
– Je probeert te ontdekken hoe het kan dat je je
tingverkeer. Je leidinggevende vertelt jou op welke
werk niet altijd goed kunt doen. Dat ligt bijvoor-
punten hij je goed vindt en op welke punten min-
beeld aan: het ontbreken van het juiste materi-
der goed. Dat lijkt op het eerste gezicht niet zo pret-
aal, ziekte, over- of onderbezetting of een ver-
tig. Toch is het nuttig. Een beoordelingsgesprek
keerde organisatie van het werk.
maakt jou duidelijk hoe goed je bent in je vak. En
– Jouw ontwikkeling en je toekomstmogelijkhe-
dat is prettig om te weten. Bovendien kun je van
den worden besproken. Je probeert te ontdekken
fouten leren. Je weet nu op welke punten jij jouw
wat je eventueel nog meer wilt en wat voor cur-
prestaties moet verbeteren. Zo kun je steeds beter
sussen jij nog kunt volgen.
worden in je vak.
Bij het bespreken van problemen kan je nieuwe afspraken maken. Deze afspraken gaan over de manier waarop je in het vervolg zult gaan werken. Wat ga je op een andere, betere manier doen? Behalve problemen kan je het ook hebben over wat wel goed gaat maar nog beter kan. Ook daarvoor maak je nieuwe afspraken. Jouw functioneringsgesprek kan dus ook voordelen hebben voor je collega’s.
Het beoordelingsgesprek Ook het beoordelingsgesprek is een gesprek tussen je leidinggevende en jou. Je voert dit gesprek een keer per jaar. Doel van het beoordelingsgesprek Bij het beoordelingsgesprek beoordeelt de leidinggevende jouw werkprestaties. Een beoordelingsgesprek kan over vier onderwerpen gaan: – Je proeftijd is bijna voorbij. Mag je blijven? – Ben je geschikt voor een andere functie binnen het bedrijf? – Kun je de functie die je hebt houden? – Kun je een extra beloning of salarisverhoging krijgen?
4
Werkoverleg: verkeer in alle richtingen.
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Communicatie in het horecabedrijf
Functioneringsgesprek, tweerichtingsverkeer.
5
Theoriemap leermethode vmbo consumptief
Communicatie in het horecabedrijf Vragen
8. a. *Wat is het verschil tussen een functionerings-
1. Wat is communicatie?
gesprek en een beoordelingsgesprek?
2. Waarom is goede communicatie binnen een horecabedrijf belangrijk?
b. Noem 3 zaken die tijdens een beoordelingsgesprek besproken worden?
3. a. Wat zijn werkinstructies?
c. *Wat heb je zelf aan een beoordelingsgesprek?
b. * Waar gaan werkinstructies over? c. * Waarom is het voor jezelf belangrijk om werkinstructies goed op te volgen?
Opdracht 1. a. Schrijf op wat volgens jou de voordelen zijn van:
4. *Bedenk welke voordelen mondelinge werkinstructies kunnen hebben.
– werkoverleg – functioneringsgesprekken
5. *Waarom is het belangrijk om werkzaamheden op elkaar af te stemmem?
– beoordelingsgesprekken b. Schrijf ook op wat de nadelen zijn van:
6. Wat is een werkoverleg?
– werkoverleg
7. a. Wat is een functioneringsgesprek?
– functioneringsgesprekken
b. Noem drie zaken die tijdens een functione-
– beoordelingsgesprekken
ringsgesprek kunnen worden besproken. c. *Wat heeft het bedrijf aan een functionerings-
Zet je antwoorden in een tabel.
gesprek?
6
Voordelen
Nadelen
Werkoverleg
….
….
Functioneringsgesprek
….
….
Beoordelingsgesprek
….
….
