Macro Weekly
Group Economics Macro Research
De aankomende Spaanse steunaanvraag 15 oktober 2012 • Big Picture: Er waren aanwijzingen dat een aantal directe bedreigingen van de recente rust in de eurozone zijn weggenomen. Beleidsmakers lieten duidelijk doorschemeren dat Spanje zich opmaakt voor steunaanvraag die de weg moet vrijmaken voor obligatieaankopen door de ECB. Er waren ook aanwijzingen dat Griekenland de volgende tranche van het aanpassingsprogramma krijgt. En er liggen nu officiële voorstellen voor een gezamenlijke begroting voor de eurozone. • Eurozone: De industriële productie steeg in augustus voor de tweede maand op rij, wat niet strookt met de conjunctuurenquêtes, die nog steeds wijzen op een lichte neergang. Wij verwachten dat de economie vorig kwartaal weer is gekrompen, maar gaan uit van een stabilisatie tegen het eind van het jaar. • VS: Het handelstekort is toegenomen, wat aangeeft dat de netto-export de BBP-groei in het derde kwartaal waarschijnlijk heeft gedrukt. Het consumentenvertrouwen gemeten door de Universiteit van Michigan steeg in oktober echter, wat de verwachting versterkt dat de economie in het lopende kwartaal iets aan kracht zal winnen. • Azië: De Chinese exportgroei nam in september sterk toe. Hoewel de export naar Europa nog steeds kromp, nam de export naar andere bestemmingen duidelijk toe. Vooral de export naar de rest van Azië ontwikkelde zich sterk en ook de export naar de VS trok aan.
Ramingen hoofd- en financiële indicatoren BBP-groei (%)
2010
2011
2012e
2013e
+3M
+12M
2012e
2013e
Verenigde Staten
2.4
1.8
2.2
2.0
Verenigde Staten
0.35
0.33
0.3
0.3
0.3
0.3
Eurozone
1.9
1.5
-0.5
0.2
Eurozone
0.22
0.21
0.3
0.5
0.3
0.5
Japan
4.6
-0.7
2.2
1.4
Japan
0.33
0.33
0.3
0.3
0.3
0.3
Verenigd Koninkrijk
1.8
0.9
-0.4
1.2
Verenigd Koninkrijk
0.56
0.54
0.8
0.8
0.8
0.8
10.5
9.3
7.5
8.0
1.6
1.1
-0.4
0.5
5.3 2010
3.8 2011
3.1 2012e
3.5 2013e
05/10/2012 12/10/2012
+3M
+12M
2012e
2013e
Verenigde Staten
1.6
3.1
2.0
1.8
VS Treasury
1.74
1.66
1.6
2.2
1.6
2.4
Eurozone
1.6
2.7
2.4
1.5
Duitse Bund
1.52
1.46
1.4
2.0
1.4
2.2
-0.7
-0.3
-0.2
0.2
Euro swap rente
1.79
1.74
1.8
2.4
1.8
2.6
3.3
4.5
2.7
1.9
Japans overheidspapier
0.78
0.77
1.1
1.3
1.1
1.4
VK gilts
1.77
1.72
1.6
2.1
1.6
2.3
05/10/2012 12/10/2012
China Nederland Wereld Inflatie (%)
Japan Verenigd Koninkrijk
3M interbank rente
10j-rente
05/10/2012 12/10/2012
China
3.3
5.4
3.5
5.0
Nederland
1.3
2.3
2.4
2.3
3.6 12/10/2012
4.8 +3M
3.8 2012e
3.8 2013e
+3M
+12M
2012e
2013e
Federal Reserve
0.25
0.25
0.25
0.25
EUR/USD
1.31
1.30
1.25
1.15
1.25
1.15
ECB
0.75
0.75
0.75
0.75
USD/JPY
78.7
78.4
80
85
80
88
Bank of Japan
0.10
0.10
0.10
0.10
GBP/USD
1.62
1.61
1.56
1.42
1.56
1.40
Bank of England
0.50
0.50
0.50
0.50
EUR/GBP
0.81
0.81
0.80
0.81
0.80
0.82
People's Bank of China
6.00
5.75
5.75
5.75
USD/CNY
6.28
6.27
6.3
6.2
6.3
6.3
Wereld Beleidsrente
Bron: Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch Bureau.
Wisselkoersen
2
Macro Weekly - De aankomende Spaanse steunaanvraag - 15 oktober 2012
Nick Kounis, tel. 020 343 5616
The Big Picture Voortgang bij Spanje en Griekenland
staatsbankroet. De vertegenwoordigers van de eurozone
Er waren vorige week aanwijzingen dat een aantal directe
toonden zich vorige week optimistisch: het was zeer
bedreigingen van de recente rust in de eurozone zijn
waarschijnlijk dat Griekenland de lening zou krijgen die het
weggenomen.
nodig heeft om zichzelf tot het einde van het jaar te
Enkele
doorschemeren
dat
functionarissen Spanje
zich
lieten
opmaakt
duidelijk voor
de
financieren.
voorzorgsmaatregelen die de weg moeten vrijmaken voor obligatieaankopen door de ECB. Ook elders werd voortgang
Griekse overheidsschuld
geboekt. Zo zijn er aanwijzingen dat Griekenland de volgende tranche van het aanpassingsprogramma krijgt en liggen er nu
% BBP
185
officiële voorstellen voor een gezamenlijk gefinancierde begroting voor de eurozone. Deze maatregelen ondersteunen
180
ons standpunt dat het gevoerde beleid, niet in de laatste plaats
175
het OMT-programma van de ECB, de systeemrisico’s als
170
gevolg van de eurocrisis heeft verminderd. Verder blijkt uit de economische cijfers dat de wereldeconomie het ergste achter
165 160
de rug heeft.
155
Reddingsplan voor Spanje in de maak
2011
2012
2013
Europese functionarissen lieten doorschemeren dat een reddingsplan voor Spanje niet lang meer op zich zou laten
Bron: Griekse Min van financiën: Draft Budget 2013, EC
wachten. Olli Rehn, de EU-commissaris voor Economische en Monetaire Zaken, schetste de contouren van een Spaanse
Volgens EU-commissaris Rehn zou nog deze week een
bail-out. Spanje klopt dan bij het ESM aan voor een op
akkoord op stafniveau worden gesloten, op tijd voor een
voorzorg gericht programma (Enhanced Conditions Credit
definitief besluit van de eurogroep, wanneer die in de eerste
Line),
kredietmarkt
helft van november bijeenkomt. Het is nog niet bekend of er
gemakkelijker wordt. De Spaanse vicepremier zei dat zijn land
ook aan de voorwaarden iets verandert. IMF-voorzitter
streefde naar consensus over het reddingsprogramma bij de
Christine Lagarde liet doorschemeren dat Griekenland meer
andere eurozoneregeringen, zodat Spanje er zeker van kon
tijd zou krijgen om zijn begrotingsdoelstellingen te halen. Het
zijn dat er ook daadwerkelijk hulp zou worden geboden als het
IMF lijkt eindelijk te begrijpen dat snel, zwaar bezuinigen in de
land erom zou vragen. De Spaanse regering heeft lang
perifere landen contraproductief werkt in tijden van zware
getreuzeld en daardoor de ongerustheid gevoed over haar
recessie. In de IMF-hervormingsprogramma’s lijkt dan ook
bereidheid te voldoen aan de voorwaarden voor ECB-
meer nadruk te worden gelegd op structurele hervormingen
interventies op de obligatiemarkten. Dat had de stemming op
die de groei bevorderen, al sprak de Duitse minister van
de markten opnieuw kunnen doen verslechteren, maar het lijkt
Financiën zich tegen dit idee uit. Het feit dat Griekenland de
er nu op dat het balletje is gaan rollen: een bestuurslid van de
volgende tranche waarschijnlijk uitgekeerd krijgt, neemt de
ECB heeft gezegd dat de centrale bank zelfs tot rechtstreekse
onzekerheid rond het land natuurlijk niet weg. De Griekse
monetaire transacties (OMT’s) zou kunnen overgaan voordat
staatsschuld is nog steeds onhoudbaar, wat betekent dat er
de Spaanse regering via het ESM krediet ontvangt. Daar zou
vroeg of laat opnieuw een herstructurering nodig zal zijn.
waarmee
ingrijpen
in
de
primaire
slechts een ‘aangenomen’ op voorzorg gericht programma voor nodig zijn met een intentieverklaring van Spanje en de
Vierschaar stelt begrotingsvoorstel op
eurogroep.
Het derde gebied waarop de eurozone vorige week voortgang
Mogelijk
brengt
de
Spaanse
regering
het
reddingsplan op de EU-top later deze maand ter tafel.
heeft geboekt is een (naar de pers gelekt) voorstel voor een
Griekenland en de trojka komen vooruit
gezamenlijke begroting van de eurozone. Deze begroting is
Griekenland onderhandelt met de trojka over de tweede
blijkbaar opgesteld door de voorzitters van de Europese Raad,
tranche van het economisch herstructureringsprogramma.
de eurogroep en de Europese Commissie plus de president
Deze onderhandelingen zijn inmiddels een driemaandelijkse
van de ECB, de heren Van Rompuy, Juncker, Barroso en
routine en verlopen vaak nogal moeizaam, en dat voedt de
Draghi, die al eerder de grote lijnen hebben geschetst van het
angst
nieuwe institutionele kader waaraan Europa behoefte heeft.
voor
een
nieuwe
financieringscrisis
of
een
3
Macro Weekly - De aankomende Spaanse steunaanvraag - 15 oktober 2012
De details zijn niet uitgewerkt, maar een van de doelen van het
standpunt dat de wereldeconomie het ergste achter de rug
fonds zou zijn om een land te helpen als dat een specifieke
heeft.
economische schok te verwerken krijgt. Functionarissen in dienst van de eurozone hebben in het verleden wel vaker voor de troepen uit gelopen met ideeën voor verdergaande integratie, en het staat dus nog te bezien of de regeringen dit initiatief zullen steunen. Een geheide twistappel wordt het voorstel voor de gezamenlijke financiering van kortlopende staatsobligaties. Duitsland, Nederland en Finland hebben dit al eerder uitgesloten vanuit de optiek dat men daarmee ‘het paard achter de wagen spant’. Al deze maatregelen ondersteunen ons standpunt dat het gevoerde beleid, niet in de laatste plaats het OMT-programma van de ECB, de systeemrisico’s als gevolg van de eurocrisis heeft verminderd.
Eurozone productie en verkopen % 3m-o 3m
4 3 2 1 0 -1 -2 10
11
12
Industriële productie
Detailhandelsomzet
Bron: Thomson Reuters Datastream
De weinige cijfers grosso modo positief Er was weinig economisch nieuws vorige week, maar wat er was, was grotendeels positief. In de VS daalde het aantal aangevraagde werkloosheidsuitkeringen in de eerste week van oktober naar het laagste peil sinds februari 2008: 339.000. De week ervoor was dat nog 369.000. Dit cijfer schommelt nogal en moet daarom ook met de nodige voorzichtigheid bekeken worden, maar toch, het gaat al vier weken omlaag en er lijkt dus sprake van een geleidelijk neerwaartse tendens. Dit sluit ook aan bij de betere maandelijkse arbeidsmarktcijfers van september en bij ons standpunt dat het met de economie de komende maanden weer beter gaat. In de eurozone is de industriële
productie
in
augustus
voor
de
tweede
opeenvolgende maand met 0,6% gestegen. Dit past in de recente trend dat de harde cijfers gunstiger uitpakken dan de stemmingsbarometers. Die laatste duiden in de eurozone nog in meerderheid op krimp, terwijl de harde cijfers zich al lijken te stabiliseren. Tot slot het economisch nieuws uit China. Dat is over het algemeen beter dan verwacht: de export en de geldgroei zijn in september meer toegenomen dan voorzien. Al met al ondersteunen de cijfers van afgelopen week ons
4
Macro Weekly - De aankomende Spaanse steunaanvraag - 15 oktober 2012
Aline Schuiling, tel 020 343 5606 Georgette Boele (FX), tel 020 629 7789
Eurozone – Economie en crisis Economie Industriële productie en PMI verwerkende industrie % 3m-o-3m
index
4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10
65 55 45 35 25 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 Industriële productie (l.a.) Inkoopmanagersindex voor de industrie, productie niveau (r.a.)
Bron: Thomson Reuters Datastream
De industriële productie nam in augustus onverwacht toe met 0,6% m-o-m (consensus: -0,4%). De 3m-o-3m groei steeg van 0,2% in juli naar 0,5%. Zelfs bij een sterke daling in september zal de productie in K3 een stijging laten zien, na een daling met 0,4% k-o-k in K2. Voor dit herstel is er geen signaal gekomen via de PMI voor de verwerkende industrie. Deze bleef in augustus en september ruim onder de grens van 50 tussen groei en krimp, al was er wel sprake van een lichte verbetering. Wij denken niet dat een mogelijke stijging van de industriële productie in K3 zich vertaalt in een groei van het BBP. De industrie vertegenwoordigt slechts circa eenvijfde van het totale BBP en beide cijfers hebben zich in het verleden regelmatig in tegengestelde richting bewogen. Wij verwachten dan ook dat het BBP verder krimpt na een daling van 0,2% in K2. Voor de laatste maanden van het jaar rekenen wij echter op stabilisatie, gesteund door de aantrekkende wereldhandel en de afnemende onzekerheden rond de eurocrisis na de aankondiging door de ECB van het OMT-programma voor de aankoop van staatsobligaties
Rendement op staatsleningen
Eurocrisis
%, rendement 2-jrs staatsleningen
Europese functionarissen lieten doorschemeren dat een reddingsplan voor Spanje niet lang meer op zich zou laten wachten. Olli Rehn, de EU-commissaris voor Economische en Monetaire Zaken, schetste de contouren van een Spaanse bail-out. Spanje klopt dan bij het ESM aan voor een op voorzorg gericht programma, waarmee ingrijpen in de primaire kredietmarkt gemakkelijker wordt. De Spaanse vicepremier zei dat zijn land streefde naar consensus over het reddingsprogramma bij de andere eurozoneregeringen, zodat Spanje er zeker van kon zijn dat er ook daadwerkelijk hulp zou worden geboden als het land erom zou vragen. De Spaanse regering heeft lang getreuzeld en daardoor de ongerustheid gevoed over haar bereidheid te voldoen aan de voorwaarden voor ECBinterventies op de obligatiemarkten. Ook elders werd voortgang geboekt. Zo zijn er aanwijzingen dat Griekenland de volgende tranche van het aanpassingsprogramma krijgt en liggen er nu officiële voorstellen voor een gezamenlijk gefinancierde begroting.
8 7 6 5 4 3 2 Jun-12
Jul-12
Aug-12
Draghi's toespraak in Londen
Bron: Thomson Reuters Datastream
Sep-12 Spanje
Oct-12 Italie
5
Macro Weekly - De aankomende Spaanse steunaanvraag - 15 oktober 2012
Georgette Boele, tel: 020 629 7789 Ruben van Leeuwen, tel: 020 344 2036
EUR/USD EUR/USD, eenmaands bias in de optiemarkt 2 1.55
1 0
1.45
-1 1.35
-2 -3
1.25
-4 1.15
-5 06
07
08
09
10
11
12
eenmaands bias in de optiemarkt (l.a.)
EUR/USD (r.a.)
Bron: Bloomberg
De EUR/USD vereist geduld van beleggers die directionele posities hebben ingenomen. Enerzijds heeft de EUR/USD vaak snel weer aan kracht verloren zodra deze boven 1,3050 kwam; anderzijds is het de markt niet gelukt om de koers duurzaam onder 1,2850 te drukken, zelfs niet in een periode van toegenomen risicoaversie, zorgen omtrent de mondiale groei en/of negatief nieuws uit de eurozone. Een duidelijke richting ontbreekt dus. Hierdoor is de volatiliteit op de optiemarkt afgenomen. Het valt beleggers tegen dat QE-3 door de Fed niet heeft geleid tot een nog zwakkere dollar. De markt is dan ook op zoek naar nieuw elan. Wij zien de weerstand in de markt tegen een agressieve verkoop van de USD als een teken van relatieve kracht. Wij zijn benieuwd hoe de markten reageren op de Amerikaanse cijfers die deze week verschijnen. Gezien de huidige focus op negatieve groei zal de USD bij meevallende cijfers waarschijnlijk in waarde stijgen, terwijl de USD bij een toenemende risicobereidheid wat onder druk kan komen.
Staatsobligaties Rente op Spaanse staatsobligaties (10-jaars) %
8 7 6 5 4 3 2 1 0 2005
2006
2007
2008
2009
Spanje
2010
2011
2012
Duitsland
Bron: Bloomberg
De afwaardering van de Spaanse kredietstatus door S&P had vorige week nauwelijks invloed op de koers van Spaanse staatsobligaties. S&P verlaagde de rating van staatspapier naar BBB-, nog net bovenaan het grensgebied tussen ‘investment grade’ en ‘speculative grade’. Moody’s heeft een soortgelijke rating voor Spanje (Baa3), maar die wordt momenteel herzien en mogelijk verlaagd. Een rating onder investment grade kan tot een verkoopgolf in Spanje leiden: binnen beleggingsmandaten voor staatsobligaties is het veelal niet toegestaan om in niet-kredietwaardig papier te beleggen. Anderzijds wachten obligatiebeleggers op het formele verzoek van Spanje voor financiële hulp, waarna de ECB het OMT-obligatie-opkoopprogramma kan opstarten. De rente op Spaanse staatsobligaties liet vorige week niet veel beweging zien; 10-jarig papier sloot vrijdag op 5,60%. Ook bij Duitse Bunds nam de rentevolatiliteit af. Het negatieve risicosentiment leidde tot een lichte daling van de renteniveaus. De 10-jaars rente daalde met 7 bp naar 1,45%.
Renteswaps 10-jaars EUR-swaprente %
6 5 4 3 2 1 0 2005
2006
2007
2008
2009
Bronnen: Bloomberg, DNB, ABN AMRO
2010
2011
2012
De afgelopen week daalden alle rentetarieven op de EURswapcurve. Bij de tarieven met langere looptijden was de daling wat sterker waardoor de swapcurve vervlakte. De ontwikkelingen waren echter niet spectaculair. Op de swapmarkt bleef de activiteit beperkt en geven de tarieven per saldo weinig richting aan. De 10-jaars swaprente blijft al sinds mei relatief stabiel en schommelt ongeveer tussen 1,70% en 2,00%. Sinds de laatste week van september is de bandbreedte zelfs nog krapper: 1,72% à 1,81%, een teken dat de rentevolatiliteit nog verder is gedaald. Afgelopen vrijdag stond de 10jaars swaprente op 1,74%. De vooruitzichten voor de swaprente blijven op korte termijn onzeker omdat er rond de eurocrisis nog wat gebeurtenissen zijn te verwachten. Per saldo voorzien wij tot eind 2012 geen grote wijzigingen in de swaprente; wel kan de volatiliteit iets oplopen. Voor 2013 verwachten wij wel wat meer (opwaartse) beweging in de tarieven, voornamelijk tegen de achtergrond van een beter economisch klimaat.
6
Macro Weekly - De aankomende Spaanse steunaanvraag - 15 oktober 2012
VS
Peter de Bruin, tel 020 343 5619
Economie I Consumentenvertrouwen niveau
niveau
120
100
100
90
80
80
60
70
40
60
20
50 02
03
04
05
06
07
08
Conference Board (l.a.)
09
10
11
12
Universiteit van Michigan (r.a.)
Bron: Thomson Reuters Datastream
De cijfers van afgelopen week schetsten een positiever beeld voor het lopende kwartaal, al was de BBP-groei in K3 iets lager dan wij eerder verwachtten. De aanvragen van werkloosheidsuitkeringen daalden in de week t/m 6 oktober onverwacht van 369.000 naar 339.000, het laagste peil sinds februari 2008. Hoewel hierbij volgens het ministerie van werkgelegenheid geen bijzondere factoren speelden, kwam de daling bijna geheel voor rekening van één staat. Wij zijn daarom voorzichtig met de interpretatie van dit rapport en verwachten een correctie in de cijfers over deze week. Toch daalde het voortschrijdend gemiddelde over vier weken naar 364.000, van 375.500 in de voorgaande week, waarmee de licht dalende trend wordt voortgezet in lijn met de geleidelijke verbetering van de arbeidsmarkt. Samen met de stijgende huizenprijzen zorgt dit voor meer vertrouwen bij consumenten. De index voor het consumentenvertrouwen van de Universiteit van Michigan steeg in oktober dan ook van 78,3 naar 83,1, het hoogste niveau sinds september 2007 en de eerste keer dat het vertrouwen weer het niveau van vóór de recessie bereikte.
Economie II Handelstekort
Het handelstekort groeide in augustus van USD 42,5 mrd naar USD 44,2 mrd door een exportdaling van 1% (was -1,1%). De import was slechts 0,1% lager, terwijl de invoer van kapitaalgoederen afnam met 1,1%, de derde maandelijkse daling op rij. Dit is in lijn met de verzwakking van de orders en leveringen van kapitaalgoederen in de afgelopen maanden en wijst op een zwakke ontwikkeling van de investeringen in K3 doordat bedrijven uit onzekerheid over de fiscale klif hun investeringsplannen hebben uitgesteld. Ook qua volume is het tekort toegenomen en dat is van belang voor de BBP-groei. De netto export heeft de groei in K3 dan ook waarschijnlijk gedrukt, na een positief effect in K2. De zwakte van de investeringen en de netto handel in K3 is waarschijnlijk gecompenseerd door een sterkere groei van de consumptie, opnieuw een gezonde toename van de investeringen in woningen en een sterkere voorraadopbouw. Per saldo is door de handelscijfers onze prognose voor K3 gedaald van 2% naar 1,7%, wat echter nog steeds meer is dan de groei van 1,3% in K2.
USD mrd
80 70 60 50 40 30 20 10 0 00
01 02 03 04
05 06 07 Totaal
08 09 10
11 12
Ex. petroleum
Bron: Thomson Reuters Datastream
Rente 10-jaars rente en Vix volatiliteitsindex %
index
4.0
50
3.5 40 3.0 2.5
30
2.0 20 1.5 10
1.0 jan-10
jul-10
jan-11
jul-11
tienjaars rente staatspapier (l.a.)
Bron: Thomson Reuters Datastream
jan-12
jul-12
Vix volatiliteitsindex (r.a.)
Treasuries hebben een goede week achter de rug. De koersen stegen voor het eerst in twee weken. Afgelopen week was er meer vraag naar Treasuries door ongerustheid over de wereldwijde vooruitzichten, aangewakkerd door de kritiek op het onvermogen van de Europese leiders om het vertrouwen te herstellen in het IMFrapport over de wereldwijde economische vooruitzichten. Ook de zorg over de winstontwikkeling in K3 bood steun aan Treasuries. Per saldo sloot de 10-jaars rente de week af op 1,66%, bijna 10 bp minder dan aan het eind van de week daarvoor. Wij denken dat de lange rente de komende maanden rond het huidige niveau van 1,60% zal blijven hangen. Hoewel wij uitgaan van een geleidelijk verder herstel van de economie, denken wij dat de onzekerheid over de naderende fiscale klif steun zal blijven bieden aan de vraag naar Treasuries.
7
Macro Weekly - De aankomende Spaanse steunaanvraag - 15 oktober 2012
Joost Beaumont, tel 020 628 3437 Georgette Boele (FX), tel: 020 629 7789
VK Economie Handel met het buitenland
De productie in de verwerkende industrie vertoonde een scherpe omslag: van +3,1% m-o-m in juli naar -1,1% in augustus. Hierdoor is de 3m-o-3m groei (betere indicatie van onderliggende trend) negatief maar dit cijfer zal in september waarschijnlijk weer positief zijn, zelfs als de productie verder daalt. Dit wijst erop dat de verwerkende industrie, na de krimp in K2, weer is gegroeid in K3. Uit de handelscijfers bleek dat de export in augustus met 2,4% m-o-m is gedaald maar dit volgde op een stijging van 3,7% in juli. De import steeg met 3,4% na een daling met 1,6% in juli. Het ziet ernaar uit dat de export in heel K3 is gedaald als gevolg van de mondiale groeivertraging. De zwakte van de export zal waarschijnlijk worden gemaskeerd door de verwerking van de kaartverkoop voor de Olympische Spelen in de exportcijfers voor K3. Inderdaad geven de ramingen van het NIESR aan dat het BBP in K3 met ongeveer 0,8% k-o-k is gegroeid, waarbij bijzondere factoren de groei hebben opgestuwd. De onderliggende groei ligt in de buurt van 0,2-0,3%.
% 3m-o-3m
15 10 5 0 -5 -10 -15 06
07
08
09
10
Uitvoer
11
12
Invoer
Bron: Thomson Reuters Datastream
Rente 10-jaars rente Gilts versus Bunds
4.3
80
3.8
60
3.3
40
2.8 20
2.3 1.8
0
1.3
-20
jan-11 apr-11 jul-11 okt-11 jan-12 apr-12 jul-12 okt-12 Rente op 10-jrs staatsleningen (l.a.)
Spread t.o.v. Bunds (r.a.)
De rente op 10-jaars Britse staatsobligaties (‘Gilts’) daalde vorige week met 5 bp naar 1,72%. De belangrijkste reden was de weer oplevende risicoaversie als gevolg van de aanhoudende onrust rond de eurocrisis en de iets slechter dan verwachte Britse macrocijfers. Gilts en Bunds bewogen min of meer in dezelfde richting, waardoor het 10-jaars renteverschil (UK minus DE) 26 bp bleef. Een ruim monetair beleid en een zwak herstel zullen de rente de komende maanden waarschijnlijk vrij laag houden. Volgend jaar zal de rente naar verwachting geleidelijk gaan oplopen naarmate de economie aan kracht wint. Wij verwachten dat de rente in het VK minder sterk zal stijgen dan in Duitsland: de markten gaan vermoedelijk incalculeren dat de BoE langer dan de ECB een ruimer monetair beleid blijft voeren om het jarenlange bezuinigingstraject waar de Britse economie voor staat, te faciliteren.
Bron: Thomson Reuters Datastream
GBP Pond sterling GBP/USD
EUR/GBP
1.64
0.77
1.61 0.80 1.58 0.83
1.55 1.52 jan-12
apr-12 GBP/USD (l.a.)
Bron: Thomson Reuters Datastream
jul-12
okt-12
EUR/GBP omgekeerd, r.a.)
Het meest opmerkelijke feit van de afgelopen week was dat de dollar en de euro zich In een tegengestelde richting versus het pond bewogen. Het pond steeg in waarde tegenover de dollar maar moest terrein prijsgeven ten opzicht van de euro. De Britse macrocijfers die deze week bekend worden gemaakt (o.a. inflatie, werkloosheid en detailhandelsomzet) kunnen zorgen voor een duidelijker richting. Meevallende cijfers kunnen de EUR/GBP weer richting 0,80 duwen en de GBP/USD steunen. Als de inflatie minder daalt dan verwacht, kan dit speculaties voeden dat de BoE minder manoeuvreerruimte heeft en dat de kans op verlenging van het obligatieaankoopprogramma in november is afgenomen. Dit is echter niet onze visie. Mocht het toch zo zijn, dan zal het pond terrein winnen. Tegenvallende cijfers zullen minder effect hebben omdat de markt hiervoor al is gepositioneerd. De stemming op de EUR/GBP optiemarkt is verder in neutrale richting verschoven. Wij handhaven onze eindejaarsprognose voor de EUR/GBP op 0,80:
8
Macro Weekly - De aankomende Spaanse steunaanvraag - 15 oktober 2012
Maritza Cabezas, tel 020 343 5618 Roy Teo Wellington (FX), tel. +65 65 978 616
Azië excl. Japan China I China: export en import
De export groeide in september met 9,9% j-o-j veel sterker dan in augustus (2,7%) en juli (1%), een teken dat de eerder zo tamme uitvoer de afgelopen maanden geleidelijk is hersteld. De Chinese exportgroei was van 20,3% in 2011 teruggezakt naar 9,2% in H1 2012 en 3,5% in K3. De export naar de eurozone bleef zwak: september (-10,7%) was de vierde achtereenvolgende maand van terugval en de derde achtereenvolgende maand met een dubbelcijferige krimp. Er was echter een breedgedragen herstel van de uitvoer naar andere landen zichtbaar. De uitvoer naar de VS nam in september met 5,5% j-o-j toe tegen 3% de maand ervoor. Toch ligt de exportgroei over de eerste negen maanden va 2012 (6,7%) onder de 10%-doelstelling van Beijing. De import steeg in september ondertussen met 2,4% na een krimp van 2,6% de maand ervoor. Wij verwachten dat de export in K3 een kleine doch positieve bijdrage aan het BBP heeft geleverd (bekend-making cijfers op 18 oktober).
% j-o-j 100 80 60 40 20 0 -20 Jan-10
Jun-10
Nov-10
Apr-11
Sep-11
exports
Feb-12
Jul-12
imports
Bron: Thomson Reuters Datastream
China II China: kredietproductie Rmb mrd
%
2,000
40 35 30 25 20 15 10 5 0
1,500 1,000 500 0 Jan-04
Jan-06
Jan-08
Jan-10
Jan-12
nieuwe kredieten (l.a.) groei totaal uitstaande kredieten (r.a.)
Bron: Thomson Reuters Datastream
De kredietproductie stelde teleur: de Rmb 623 mrd van september lag onder de Rmb 703,9 mrd van vorige maand. Uit de details blijkt dat de productie van nieuwe bedrijfsleningen is gedaald door krimp bij verdisconteerde wissels. Dat lijkt een reactie op het verzoek van de centrale bank om deze activiteit te staken om de kredietverschaffing te stabiliseren. Bij langlopende leningen bleef de groei ongewijzigd, terwijl die bij kortlopende leningen toenam van Rmb 117 mrd naar Rmb 174 mrd. De totale (maatschappelijke) financiering, inclusief financieringsbronnen zoals leningen, obligatieen aandelenemissies, bereikte vorige maand een niveau van Rmb 1,65 biljoen (was Rmb 1,24 biljoen), hoofdzakelijk dankzij de uitgifte van obligaties en leningen op trustbasis. Kredietnemers zoeken andere vormen van financiering naast traditionele leningen om binnen de kredietdoelstelling van de toezichthouders te blijven. Ondertussen zakte de inflatie in september terug van 2% naar 1,9% dankzij stabiele voedselprijzen. De inflatie zal in 2012 echter duidelijk onder de doel-stelling van Bejing van 4% j-o-j uitkomen.
Aziatische valuta USD/CNYen 1-jaars CNY NDF niveau
Bron: Bloomberg
De meeste Aziatische valuta wonnen aan kracht tegen de USD. Alleen de INR had na 5 achtereenvolgende positieve weken last van winstneming. De CNY trok ten opzichte van de USD aan tot het hoogste niveau dit jaar. De markt rekent op een aantrekkende groei later dit jaar en/of meer stimulering. Wij betwijfelen of de CNY de recente winsten kan vasthouden en handhaven onze prognose van 6,30 voor de USD/CNY voor eind 2012. Deze week wordt het Chinese BBP voor K3 nauwlettend gevolgd. De SGD won 1% ten opzichte van de USD nadat de centrale bank van Singapore (MAS) onverwacht had besloten om het monetaire beleid ongewijzigd te laten en meer prioriteit aan inflatie dan aan groei te geven. Dat had waarschijnlijk te maken met de opwaartse bijstelling van de K2-groei van -0,7% naar 0,2% j-o-j. Gezien het besluit van de MAS gaan wij later deze week USD/SGD-prognoses neerwaarts herzien.
9
Macro Weekly - De aankomende Spaanse steunaanvraag - 15 oktober 2012
WEKELIJKSE KALENDER ECONOMIE Dag
Datum
Tijd
Land
maandag maandag maandag maandag maandag maandag maandag maandag maandag maandag maandag
15/10/2012 15/10/2012 15/10/2012 15/10/2012 15/10/2012 15/10/2012 15/10/2012 15/10/2012 15/10/2012 15/10/2012 15/10/2012
03:30:00 06:30:00 07:00:00 08:06:00 10:00:00 14:00:00 14:30:00 14:30:00 14:30:00 16:00:00 23:45:00
China Japan Singapore India Noorwegen Rusland VS VS VS VS Nw Zeeland
dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag dinsdag
16/10/2012 16/10/2012 16/10/2012 16/10/2012 16/10/2012 16/10/2012 16/10/2012 16/10/2012 16/10/2012 16/10/2012 16/10/2012 16/10/2012
10:30:00 11:00:00 11:00:00 11:00:00 12:59:00 12:59:00 14:30:00 14:30:00 14:30:00 14:30:00 15:15:00 16:00:00
VK Duitsland Eurozone Eurozone Rusland Rusland VS VS VS VS VS VS
woensdag woensdag woensdag woensdag woensdag woensdag
17/10/2012 17/10/2012 17/10/2012 17/10/2012 17/10/2012 17/10/2012
02:30:00 10:30:00 10:30:00 13:00:00 14:30:00 14:30:00
donderdag donderdag donderdag donderdag donderdag donderdag donderdag donderdag donderdag donderdag donderdag donderdag donderdag
18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012 18/10/2012
vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag
19/10/2012 19/10/2012 19/10/2012 19/10/2012 19/10/2012
Markt indicator
Periode
Laatste cijfer
ABN AMRO
Sep Aug - definitief Aug Sep Sep Sep Okt Sep Sep Aug 3e kwartaal
2.0 -1.6 0.9 7.8 23.6 2.0 -6.2 1.1 1.1 0.8 0.3
1.8
Inflatie - geharmoniseerd - % j-o-j ZEW index (verwachting econ. groei) Geharmoniseerde kerninflatie - % j-o-j Handelsbalans met landen buiten EU27 - EUR mrd Detailhandelsverkopen - % m-o-m Werkloosheid - % Kerninflatie - % m-o-m Kerninflatie - % j-o-j Inflatie - % m-o-m Inflatie - % j-o-j Industriële productie - % m-o-m Vertrouwensindex huizenbouwers - index
Sep Okt Sep Aug Sep Sep Sep Sep Sep Sep Sep Okt
2.5 -18.2 1.5 7941.4 4.3 5.2 0.1 1.9 0.6 1.7 -1.2 40.0
Singapore VK VK Zuid-Afrika VS VS
Export van niet-olie binnenl. producten - % j-o-j Verandering werkloosheidsuitkering - duizenden Werkloosheid op basis van uitkeringen - % Detailhandelsverkopen - % m-o-m In aanbouw genomen woningen - % m-o-m In aanbouw genomen woningen - duizenden
Sep Sep Sep Aug Sep Sep
-10.6 -15.0 4.8 0.1 2.3 750.0
04:00:00 04:00:00 04:00:00 04:00:00 08:00:00 09:30:00 09:30:00 09:30:00 10:30:00 10:30:00 13:59:00 14:30:00 16:00:00
China China China China Zwitserland Nederland Nederland Zweden VK Hongkong Hongkong VS VS
Industriële productie - % j-o-j Detailhandelsverkopen - % j-o-j BBP - % j-o-j Investeringen - % j-o-j Handelsbalans - CHF mrd Consumentenvertrouwen - index Werkloosheid - % Werkloosheid - % Detailshandelsverkopen incl autobrandstof - % m-o-m Werkloosheid - % Gecombineerde rentetarief - % Wekelijkse werkloosheidsaanvragen - duizenden Philly Fed PMI - producentenvertrouwen - index
Sep Sep 3e kwartaal Sep Sep Okt Sep Sep Sep Sep Sep Oct 13 Okt
8.9 13.2 7.6 20.2 1.7 -29.0 6.5 7.2 -0.2 3.2 0.4 339.0 -1.9
10:00:00 10:30:00 14:30:00 14:30:00 16:00:00
Eurozone VK Canada Canada VS
Aug Sep Sep Sep Sep
15.9 12.4 1.2 1.6 7.8
Inflatie - % j-o-j Industriële productie - % m-o-m Detailhandelsverkopen - % m-o-m Groothandelsprijsindex - % j-o-j Externe handelsbalans - NOK mrd Industriële productie - % j-o-j New York PMI (Empire State) - prod.vertrouwen - index Detailhandels- en voedselverkopen - % j-o-j Detailhandelsverkopen - % j-o-j Industrie- en handelsvoorraden - % m-o-m Inflatie - % k-o-k
Saldo lop. rek.betalingsbalans - EUR mrd Netto overheidsleningen - GBP mln Inflatie - % j-o-j Kerninflatie - % j-o-j Verkochte bestaande huizen - % m-o-m
Verwachting consensus 1.9 0.8 7.7
-5.0 0.6
2.3 -4.0 0.8 0.8 0.5 0.5
2.1 -9.0 1.5
2.2 -14.1 1.6
0.2 2.0 0.4 1.7 0.0 41.0
4.5 5.3 0.2 2.0 0.5 1.9 0.2 41.0
5.0 4.8 2.5
7.4 20.0 -26.0 6.6
2.3 0.0 4.8 0.1 2.5 769.0 9.0 13.2 7.4 20.2 -27.7
0.4
7.4 0.4 3.3
360.0 0.0
363.7 0.8
-2.5
11.6 1.3 1.4 -1.6
Blijf altijd op de hoogte van onze visie op de economie en sectoren en download nu de Market Insights app via abnamro.nl/marketinsights of direct in de App Store. Lees meer van het Economisch Bureau op: abnamro.nl/economischbureau Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen. U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat het compleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico’s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product – met inachtneming van alle mogelijke risico’s – past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen. Alle rechten voorbehouden