Macro Weekly
Economisch Bureau Macro Research
Herstel in Europa houdt aan 19 mei 2014 • Big Picture: De BBP-cijfers voor de eurozone over het eerste kwartaal stelden teleur. De Nederlandse economie is veel sterker gekrompen dan verwacht en ook de Franse en Italiaanse cijfers vielen tegen. De forse groei in Duitsland kon dat niet compenseren. Andere cijfers, zoals die voor het ondernemersvertrouwen, duiden erop dat het economisch herstel aanhoudt en zelfs iets sterker is dan de BBP-cijfers voor het eerste kwartaal doen vermoeden. Wij laten ons basisscenario dan ook ongewijzigd: aanhoudend maar gematigd economisch herstel. • Rente: De rendementen op staatsobligaties en de euroswaprentes gingen flink wat verder naar beneden. De dalende trend van de afgelopen weken kan worden toegeschreven aan het inprijzen van de verwachte monetaire verruiming. Eerder dit jaar speelde ook de verwachte daling van de inflatie een rol. Kijkend naar de interbancaire rentefutures lijkt een renteverlaging door de ECB met circa 15 bp grotendeels te zijn verdisconteerd. De korte rente zal pas verder dalen als de ECB daarnaast ook liquiditeitsverruimende maatregelen neemt. • Valuta’s: De marktverwachting dat de ECB kiest voor een negatieve rente om haar monetair beleid te verruimen, is nadelig voor de euro. Hierdoor lijken ook de factoren die de koers van de euro bepalen, te zijn gewijzigd. Aan de opmars van het Britse pond tegenover de euro is tijdelijk een einde gekomen na commentaar van BoE-president Mark Carney bij de presentatie van het inflatierapport van de Britse centrale bank. Ramingen hoofd- en financiële indicatoren BBP-groei (%)
2012
2013
2014e
2015e
+3M
+12M
2014e
2015e
2.8
1.9
2.7
3.8
Verenigde Staten
0.22
0.23
0.3
0.5
0.3
1.7
-0.6
-0.4
1.3
1.8
Eurozone
0.34
0.32
0.2
0.2
0.2
0.3
Japan
1.4
1.6
1.6
1.4
Japan
0.21
0.21
0.2
0.2
0.2
0.2
Verenigd Koninkrijk
0.3
1.7
3.0
2.8
Verenigd Koninkrijk
0.53
0.53
0.6
0.9
0.6
2.2
China
7.7
7.7
7.5
7.0
-1.3
-0.8
1.2
1.3
3.0 2012
2.9 2013
3.6 2014e
3.9 2015e
09/05/2014 16/05/2014
+3M
+12M
2014e
2015e
Verenigde Staten
2.1
1.5
1.6
2.0
VS Treasury
2.62
2.52
2.6
3.4
3.1
3.8
Eurozone
2.5
1.3
0.5
0.8
Duitse Bund
1.46
1.34
1.4
2.0
1.8
2.4
Japan
0.0
0.3
2.3
1.7
Euro sw ap rente
1.70
1.57
1.6
2.2
2.0
2.6
Verenigd Koninkrijk
2.8
2.6
1.6
1.7
Japans overheidspapier
0.61
0.59
0.7
1.0
0.9
1.1
China
2.7
2.6
2.8
3.2
VK gilts
2.69
2.56
2.8
3.5
3.4
4.0
Nederland
2.5
2.5
0.9
1.3
3.9 16/05/2014
3.8 +3M
3.8 2014e
3.7 2015e
09/05/2014 16/05/2014
+3M
+12M
2014e
2015e
Federal Reserve
0.25
0.25
0.25
1.50
EUR/USD
1.38
1.37
1.35
1.25
1.30
1.20
ECB
0.25
0.10
0.10
0.10
USD/JPY
101.9
101.5
106
112
110
120
Bank of Japan
0.10
0.10
0.10
0.10
GBP/USD
1.68
1.68
1.65
1.67
1.63
1.60
Bank of England
0.50
0.50
0.50
2.00
EUR/GBP
0.82
0.81
0.82
0.75
0.80
0.75
People's Bank of China
6.00
6.00
6.00
6.00
USD/CNY
6.23
6.23
6.00
6.00
6.05
6.20
Verenigde Staten Eurozone
Nederland Wereld Inflatie (%)
Wereld Beleidsrente
Bron: Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch Bureau.
3M interbank rente
10j-rente
Wisselkoersen
09/05/2014 16/05/2014
2
Macro Weekly - Herstel in Europa houdt aan - 19 mei 2014
Han de Jong, tel. 020 628 4201
The Big Picture BBP-cijfers eurozone vallen tegen, maar het herstel zet door De BBP-cijfers voor de eurozone over het eerste kwartaal
terwijl het BBP van Nederland juist te lijden had van het
stelden teleur. De Nederlandse economie is veel sterker
geringere aardgasverbruik. Verder moeten we niet vergeten
gekrompen dan verwacht en ook de Franse en Italiaanse
dat BBP-cijfers sterk kunnen fluctueren en dat nog weinig
cijfers vielen tegen. De forse groei in Duitsland kon dat niet
bekend is hoe de groei over de diverse componenten verdeeld
compenseren. Uit andere cijfers komt echter naar voren dat
is. Vooral de cijfers van Frankrijk (0,0% k-o-k, +0,8% j-o-j) en
het herstel doorzet. Vooral in sommige perifere landen gaat
Italië (-0,1% k-o-k, -0,5% j-o-j) vielen tegen.
het beter, al hebben ze nog een lange weg met mogelijk allerlei valkuilen te gaan voordat hun economie weer gezond
Andere indices, zoals die voor het ondernemersvertrouwen,
is. Hoewel de Amerikaanse cijfers van afgelopen week niet
duiden erop dat het herstel aanhoudt en zelfs iets sterker is
allemaal even geweldig waren, komt hieruit wel het beeld naar
dan de BBP-cijfers voor het eerste kwartaal doen vermoeden,
voren van een economie die onmiskenbaar aantrekt. De
al zijn er vorige week verder weinig interessante cijfers
Japanse BBP-cijfers over het eerste kwartaal overtroffen de
gepubliceerd. In april zijn er in de EU 4,6% j-o-j meer
verwachtingen. Belangrijk is dat de cijfers op bepaalde punten
kentekens geregistreerd tegen 7,4% in maart. De cijfers voor
aanleiding geven tot voorzichtig optimisme dat de groei ook na
de eurozone zijn lager, respectievelijk 2,8% en 4,7%. De
de verhoging van de omzetbelasting in april aanhoudt. De
verschillen per land zijn echter groot, waarbij opvalt dat de
Chinese economie is opnieuw minder hard gegroeid, maar de
landen die de afgelopen jaren financiële steun hebben
vertraging is zeer gering en de regering heeft extra
gekregen,
maatregelen aangekondigd om de groei te stimuleren. Al met
kentekenregistraties in Portugal in april met 53% j-o-j
al kan ik me nog steeds heel goed vinden in onze visie dat de
gestegen. In maart was dat 43%. Dit cijfer is ongetwijfeld
wereldeconomie dit jaar en volgend jaar verder aan kracht
geflatteerd door de lage vergelijkingsbasis, maar het is wel
wint.
indrukwekkend en is bovendien moeilijk te rijmen met de
het
erg
goed
doen.
Zo
is
het
aantal
daling van het Portugese BBP met 0,7% in het eerste Tegenvallende groei eurozone
kwartaal. In Spanje werden er in april 29% meer nieuwe
Het BBP van de eurozone is in het eerste kwartaal met 0,2%
kentekens geregistreerd dan een jaar geleden, in Ierland 28%.
k-o-k gegroeid, slechts half zoveel als verwacht. Jaar op jaar
In Griekenland bleef de stijging beperkt (2,1% j-o-j) en in
versnelde de groei van 0,5% naar 0,9%.
Duitsland was er zelfs sprake van een daling (-3,6% j-o-j).
Eurozone: BBP
Overtuigd van het herstel in de VS Hoewel sommige Amerikaanse cijfers vorige week niet
%
2
4
1
2
0
0
-1
-2
-2
-4
-3
-6 05
06
07
08
09
k-o-k (l.a.)
10
11
12
13
14
j-o-j (r.a.)
Bron: Bloomberg
Dat is natuurlijk niet erg veel, maar bedenk wel dat de potentiële groei niet heel veel hoger ligt. Het weer heeft zeker een rol gespeeld, al verschilt dat per land. In Duitsland heeft de zachte winter tot extra bedrijvigheid in de bouw geleid,
geweldig waren, schetsen alle cijfers samen volgens mij toch een redelijk eenduidig beeld. De industriële productie is in april met 0,6% m-o-m gedaald, in maart was die nog met 0,9% gestegen. Het ondernemersvertrouwen in de woningbouw nam eveneens af, de NAHB-index daalde in mei van 46 naar 45. Met een stijging van slechts 0,1% m-o-m deden de detailhandelsverkopen van april het eveneens matig. Wel werd het cijfer voor maart naar boven bijgesteld tot +1,5% m-o-m. Nemen we die twee maanden samen, dan zien de detailhandelsverkopen er alles behalve slecht uit.
3
Macro Weekly - Herstel in Europa houdt aan - 19 mei 2014
VS: NFIB index
Japan en China Het BBP van Japan is in het eerste kwartaal met 1,5% k-o-k
index
gegroeid. Dat was meer dan verwacht. De consumenten
105
leverden daar een belangrijke bijdrage aan door, zoals verwacht, aankopen naar voren te halen met het oog op de
100
verhoging van de omzetbelasting per 1 april. De weerslag 95
komt uiteraard in het tweede kwartaal. Maar ook de bedrijfsinvesteringen waren verrassend hoog en dat heeft
90
waarschijnlijk niets met de verhoging van de omzetbelasting te maken. Reden dus voor voorzichtig optimisme dat het de
85
komende maanden met de groeidaling wel mee zal vallen. 80 05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
De Chinese cijfers voor de detailhandelsverkopen en de industriële
Bron: Bloomberg
productie
bevestigen
dat
de
groeivertraging
aanhoudt, maar wel héél langzaam. De regering moedigt de Goed nieuws was dat het aantal aanvragen voor een werkloosheidsuitkering vorige week daalde naar 297.000 en voor het eerst in lange tijd onder de 300.000 kwam. Dit getal is een sterke economische indicator en uit de ontwikkeling ervan blijkt dat de arbeidsmarkt verbetert. Verder neemt het vertrouwen in het MKB toe, getuige de stijging van de stemmingsbarometer
van
de
National
Federation
of
Independent Business van 93,4 naar 95,2. Deze index is niet erg belangrijk en bovendien gebaseerd op een vrij klein onderzoek. Toch is de stijging welkom omdat het MKB de ruggengraat
van
de
economie
vormt
en
het
ondernemersklimaat in het MKB sinds het begin van het herstel in 2009 zwak is gebleven. Pas de laatste tijd veert deze index weer op, wat erop wijst dat het herstel een veel steviger basis
krijgt.
Ook
de
regionale
indices
van
het
ondernemersvertrouwen deden het naar verhouding goed. De Philly Fed-index kon de sterke stijging van vorige maand niet helemaal vasthouden, maar het verlies bleef beperkt (15,4 tegen 16,6 in april). De Empire State-index, die het ondernemersvertrouwen in het district van de New York Fed meet, is juist sterk gestegen, van 1,3 in april naar 19,0 in mei. Het consumentenvertrouwen nam, volgens de voorlopige cijfers van de universiteit van Michigan, in mei iets af, terwijl het
aantal
in
aanbouw
genomen
woningen
en
bouwvergunningen in april relatief hoog was. De totale inflatie nam in april 0,3% m-o-m toe, bij een kerninflatie van 0,2% m-o-m en 1,8% j-o-j (was 1,7% in maart). We moeten de inflatieontwikkeling de komende maanden nauwgezet volgen. De inflatie lijkt het dieptepunt voorbij te zijn. Een sneller dan voorziene stijging zou de Fed kunnen dwingen eerder in te grijpen dan verwacht. We voorzien voorlopig nog geen actie van de Fed.
lokale overheden aan om het tempo van de woningbouw wat op te voeren, een teken dat de regering kleine, gerichte stimuleringsmaatregelen
wil
nemen
om
een
te
sterke
groeivertraging te voorkomen. Wij denken dat het de regering lukt om de groei rond het beoogde niveau te stabiliseren.
4
Macro Weekly - Herstel in Europa houdt aan - 19 mei 2014
Nick Kounis, tel. 020 343 5616
Rente Ontmanteling van de obligatiehausse De rendementen op staatsobligaties en de euroswaprentes
Korte rente
gingen sterk verder naar beneden. De dalende trend van de
Tarief
thans
3 mnd
afgelopen weken kan worden toegeschreven aan het inprijzen
ECB herfinancieringsrente
0,25
0,10
0,10
van verwachte monetaire verruiming. Eerder dit jaar speelde
ECB depositorente
0,00
-0,15
-0,15
ook de verwachte daling van de inflatie een rol. Gelet op de
EONIA
0,24
0,10
0,10
interbancaire rentefutures lijken renteverlagingen grotendeels
3m Euribor
0,34
0,20
te zijn verdisconteerd. Wij schatten in dat de ECB in juni met
Bron: Bloomberg, ABN AMRO Economisch Bureau
12 mnd
0,20
een pakket maatregelen komt. Mogelijke elementen zijn een beperkt ABS-programma, verlenging van volledige toewijzing van
basisherfinancieringstransacties
en
verlaging
Verwachtingen korte rente eurozone
van
Impliciete rente op basis van Euribor futures, %
beleidsrentes. 1.4
ECB zinspeelt op pakket maatregelen
1.2
Vorige week zinspeelden ECB-functionarissen erop dat in juni
1.0
een pakket maatregelen wordt aangekondigd om het monetair
0.8
beleid te verruimen. Hoofdeconoom Peter Praet zei dat de
0.6
ECB een “reeks maatregelen” voorbereidde en dat een
0.4
combinatie van renteverlagingen en langlopende leningen aan banken een mogelijkheid was. Kwantitatieve verruiming wordt
0.2 jan-13
apr-13
volgens hem pas een optie “als de economische groei en de
okt-13
Eind 2014
inflatie in de eurozone zich aanzienlijk slechter ontwikkelen dan wij voorzien”. Niet bij naam genoemde functionarissen
jul-13
jan-14
apr-14
Eind 2015
Bron: Bloomberg
verklaarden tegenover Reuters dat de ECB werkte aan een pakket maatregelen, waaronder renteverlagingen en beleid om de bancaire kredietverlening aan het MKB te stimuleren. Dit laatste kan een LTRO onder voorwaarde van kredietverlening aan het MKB of een programma voor de aankoop van door activa gedekte effecten (Asset Backed Securities / ABS) omvatten. Wij schatten in dat de ECB de beleidsrentes met 15 bp verlaagt (waardoor de herfinancieringsrente komt op 0,1% en de depositorente op -0,15%) en een ABS-programma lanceert. Verder sluiten wij verlenging van volledige toewijzing van basisherfinancieringstransacties tot 2016 niet uit. Een nieuwe LTRO zit er volgens ons echter niet in. Banken lossen immers af op de bestaande LTRO´s en de depositorente wordt waarschijnlijk negatief. Beëindiging van de sterilisatie van het SMP-programma (het nu latente programma voor perifere staatsobligaties) lijkt een logischer stap om de liquiditeit in het financiële stelsel te vergroten. Hiermee zou automatisch zo´n EUR 170 mld aan liquiditeit beschikbaar komen. ECBpresident Draghi heeft echter tijdens de persconferentie in maart deze mogelijkheid weggewuifd.
Lange rente scherp gedaald door sterker geworden verwachting dat ECB in actie komt, via zowel kwantitatieve verruiming… De rendementen op staatsobligaties van kernlanden van de eurozone en de euroswaprentes zetten de dalende trend vorige week voort. De rente op tienjarige Duitse staatsobligaties (Bunds) dook onder 1,3% maar liep later in de week weer iets op. De rentedaling werd vooral veroorzaakt door de verwachtingen ten aanzien van monetaire verruiming door de ECB. Dit drukte de rendementen via twee kanalen. Op 25 maart hield president Jens Weidmann van de Bundesbank de deur open voor kwantitatieve verruiming, mocht het deflatierisico verder toenemen. Sindsdien zijn beleggers de kans hierop gaan inprijzen in de koersen van staatsobligaties van de eurozone. Grootschalige kwantitatieve verruiming zou waarschijnlijk
plaatsvinden
door
de
aankoop
van
staatsobligaties. Het wakkert doorgaans de risicobereidheid en de zoektocht naar rendement aan. Daarom gingen de koersen van staatsobligaties van eurolanden omhoog. Dit gold vooral voor
perifere
staatsobligaties.
De
rally
van
perifere
staatsobligaties werd vorige week echter onderbroken door bezorgdheid over de terugval van de Griekse coalitieregering
5
Macro Weekly - Herstel in Europa houdt aan - 19 mei 2014
in de opiniepeilingen. De trend is echter dat de renteverschillen
onder druk zetten. Draghi heeft tijdens de persconferentie in
kleiner worden.
maart deze mogelijkheid echter weggewuifd. Wij gaan hier in ons basisscenario dan ook niet van uit.
…als verlaging van de beleidsrentes Het tweede kanaal heeft te maken met het inprijzen van verlagingen van de beleidsrentes. Dit komt tot uiting in de daling van de impliciete rente in Euribor futures, niet alleen voor dit, maar ook volgend jaar. Beleggers gaan ervan uit dat de ECB haar beleidstarieven binnenkort verlaagt en deze gedurende een langere periode op dit lagere niveau zal houden. Inflatieverwachtingen speelden eerder dit jaar een rol De dalende trend van de lange rente werd in de afgelopen twee maanden grotendeels gestuurd door de ECB maar eerder dit jaar speelde ook de verwachte daling van de inflatie een rol. Dit weerspiegelde de combinatie van een lager dan verwachte inflatie en de twijfels over de bereidheid en het vermogen van de ECB om het tij te keren. Sinds de uitlatingen van Weidmann zijn de inflatieverwachtingen per saldo min of meer gelijk gebleven (aanvankelijk gestegen maar later weer gedaald). De inflatieverwachtingen hebben niet gereageerd op signalen dat de ECB de rentes in juni gaat verlagen.
Inflatieverwachtingen eurozone Impliciet op basis van staatsobligaties, 10j, %
2.0 1.8 1.6 1.4 1.2 sep-13
nov-13
jan-14
mrt-14
mei-14
Bron: Bloomberg
Verlaging beleidsrentes lijkt ingeprijsd te zijn Ons scenario voor verlaging van de beleidsrentes lijkt grotendeels te zijn ingeprijsd door de financiële markten. Wij verwachten dat de EONIA daalt naar circa 0,1% en de driemaand Euribor naar circa 0,2%. Dit is al verdisconteerd in de huidige tarieven van futures. Als de ECB ook komt met maatregelen om de extra liquiditeit in het financiële stelsel te vergroten, bijvoorbeeld door beëindiging van de sterilisatie van het SMP-programma, kunnen de EONIA en Euribor tarieven met nog eens 10 bp dalen ten opzichte van ons basisscenario. De omvangrijke extra liquiditeit zou de tarieven immers verder
6
Macro Weekly - Herstel in Europa houdt aan - 19 mei 2014
Georgette Boele, tel. 020 629 7789 Roy Teo, tel. +65 6597 8616
Valuta’s Krachtenveld rond euro verandert De verwachting dat de ECB kiest voor een negatieve rente om
perifere eurolanden ook omdat de volatiliteit laag was.
haar monetair beleid te verruimen, is nadelig voor de euro en
Hierdoor hebben beleggers meer vertrouwen. Gelokt door
lijkt ook de dynamiek op de valutamarkten gewijzigd te
aantrekkelijke
hebben. Aan de opmars van het Britse pond tegenover de
obligaties. Dit bood steun aan de euro dit jaar. Maar inmiddels
euro is tijdelijk een einde gekomen na het verruimingsgezinde
lijkt zich een kentering af te tekenen. Zo is de volatiliteit van de
commentaar van president Mark Carney van de Bank of
valutamarkten het dieptepunt gepasseerd en stijgt deze weer
England tijdens de presentatie van het inflatierapport. Carry
(zie bovenstaande grafiek). In het algemeen worden beleggers
trades spelen op de valutamarkten nog altijd een rol; hiervan
voorzichtiger in tijden van toenemende volatiliteit. Dit zal de
profiteren de Nieuw-Zeelandse dollar en de valuta’s van de
jacht op rendement remmen.
rendementen
stapten
beleggers
in
deze
meeste opkomende landen. De Zwitserse frank en de Japanse yen apprecieerden door de recente verslechtering van het
EUR/USD, spread Spanje/Italië t.o.v. Duitsland
risicosentiment.
%
Spotkoersen t.o.v. USD %
EUR/USD inverse schaal
2.6
1.34
2.2
1.36
1.8
1.38
1.0
0.0
1.4 Jan 14 Mar 14 Spanje-Duitsland (l.a.) EUR/USD inverse schaal (r.a.)
-1.0
1.40 May 14 Italie - Duitsland (l.a.)
Bron: Bloomberg, ABN AMRO Economisch Bureau
-2.0 NZD
CAD
AUD
SEK
JPY
NOK
GBP
EUR
CHF
Verder lijken beleggers zich voorzichtiger tegenover perifere Bron: Bloomberg
obligaties op te stellen in vergelijking met Duitse staatsobligaties (Bunds). Hoe komt dit? De marktverwachting ten
Index impliciete volatiliteit valuta’s opkomende landen
aanzien van de monetaire koers van de ECB is gewijzigd.
%
Enkele weken geleden rekende de markt steeds meer op
300
kwantitatieve verruiming (wat positief zou uitwerken op de vraag naar perifere obligaties), maar nu neigt men sterker naar renteverlagingen. Bovendien is na de tegenvallende BBP-
250
cijfers voor de eurozone - met name voor Italië en Portugal – het sentiment ten aanzien van perifere obligaties wat bekoeld.
200
Tot slot is de markt bezorgd over de politieke instabiliteit in Griekenland omdat de populariteit van de huidige regering zakt
150
in de peilingen. As gevolg van deze ontwikkelingen zijn Duitse staatsobligaties
100 Jan-10
harder
in
prijs
gestegen
dan
perifere
obligaties. Jan-11
Jan-12
Jan-13
Jan-14
Bron: Bloomberg, ABN AMRO Economisch Bureau
Maar waarom is dit relevant voor de euro? Omdat een markt waarin beleggers zoeken naar rendement anders uitwerkt op
Euro: van carry trades naar fundamentele factoren
de euro dan een markt die zich veeleer laat leiden door de
De zoektocht naar rendement is een bepalende factor geweest
fundamentele economische situatie en het monetair beleid.
op de financiële markten, met inbegrip van de valutamarkten.
Aan de ene kant is in het laatste geval de vraag naar perifere
Dit resulteerde in een krachtige vraag naar obligaties uit
obligaties lager. Aan de andere kant heeft het inprijzen van
7
Macro Weekly - Herstel in Europa houdt aan - 19 mei 2014
monetaire verruiming in de vorm van negatieve rente de euro
de omvang van de verwachte renteverhogingen naar beneden
onder druk gezet. Beleggers houden bij een negatieve rente
bijgesteld. Beleggers worden echter nog steeds aangetrokken
liever geen vermogen in euro’s aan. Perifere obligaties blijven
door het relatief hoge rendement en de geringe volatiliteit. Het
dan mogelijk wel in trek maar dit zal vermoedelijk het effect
is dan ook niet verwonderlijk dat de Nieuw-Zeelandse dollar
van negatieve rentes niet volledig kunnen compenseren.
(NZD) sinds begin dit jaar is gestegen. Wij denken dat de NZD
Bovendien is door de recente zwakkere groeicijfers twijfel
het huidige koersniveau voorlopig kan vasthouden, omdat de
ontstaan over de vooruitzichten voor de eurozone. Met als
economie nog altijd groeit en de RBNZ haar monetair beleid
gevolg dat beleggers zich voorzichtiger opstellen tegenover de
verder zal verkrappen. Toch blijven wij sceptisch of dit op de
eurozone. Uit dit alles kunnen we de conclusie trekken dat de
langere termijn houdbaar is. De macroprudentiële instrumen-
koers van de euro geleidelijk aan meer door fundamentele
ten die zijn ingezet om de situatie op de huizenmarkt om te
factoren wordt gestimuleerd. Als deze ontwikkeling doorzet,
buigen, blijken namelijk effectiever dan de RBNZ had
zal de euro gaan verzwakken richting onze prognose van 1,35
verwacht. Dit geeft de centrale bank meer speelruimte om de
tegenover de dollar per eind juni.
rente minder snel te verhogen. Bovendien is de groei van de detailhandelsomzet en de verwerkende industrie vertraagd als
Winstneming op Britse pond
gevolg van de monetaire verkrapping (hogere rente en sterke
Het Britse pond (GBP) is sinds 18 maart tegenover de euro en
munt). De kans is hierdoor toegenomen dat de RBNZ de rente
de Amerikaanse dollar respectievelijk 5% en 11% in waarde
dit jaar minder hoeft te verhogen dan de door ons geraamde
gestegen. Dat kwam door sterke macrocijfers en de groeiende
75 bp indien de kracht van de NZD het herstel van de
marktverwachting dat de Britse centrale bank (BoE) de rente
economie blijkt te remmen.
mogelijk eerder dan verwacht gaat verhogen. De opmars van het pond tegenover de euro was nog in volle gang op het
Optimisme van functionarissen koelt verwachtingen over
moment dat het Britse werkgelegenheidsrapport verscheen.
verdere verruiming in Japan
Toen dit rapport positief uitviel, anticipeerden beleggers op het
De Japanse yen (JPY) apprecieerde nadat de economie in het
inflatierapport van de BoE en namen zij winst. BoE-president
eerste kwartaal sterker bleek te zijn gegroeid dan verwacht.
Carney gaf aan dat renteverhogingen waarschijnlijk nog even
De groei werd aangejaagd door de consumptieve bestedingen
op zich laten wachten. Dit zorgde ervoor dat het pond winst
en bedrijfsuitgaven. Zowel de Japanse centrale bank (BoJ) als
inleverde. Wij denken nog altijd dat het GBP terrein op de euro
de regering herhaalde dat de arbeidsmarkt bemoedigende
kan winnen. Dit is gebaseerd op onze groei- en rente-
tekenen van verkrapping vertoont, wat zich vertaalt in
prognoses voor het Verenigd Koninkrijk, die boven de
stijgende
consensusverwachting liggen. Onze inschatting is dat de BoE
frustreerde de marktverwachting dat verdere monetaire
vermoedelijk als eerste centrale bank van de G4 de rente zal
stimulering in het verschiet zou liggen. De yen bleef sterk, ook
verhogen.
toen later in de week het risicosentiment op de financiële
lonen
en
hogere
inflatieverwachtingen.
Dit
markten afnam. Wij denken nog steeds dat de yen later dit jaar
Verwachtingen 3m rente in Verenigd Koninkrijk
terrein gaat verliezen tegenover de Amerikaanse dollar en
%
afzwakt richting 110. Dat is omdat we mening blijven dat de
2.5
BoJ haar beleid verder zal verruimen, terwijl later dit jaar financiële markten meerdere Fed renteverhogingen in 2015
2.0
zouden moeten inprijzen.
1.5
Gemengde performance valuta’s opkomende landen 1.0
De valuta’s van opkomende landen vertoonden vorige week een gemengd koersbeeld onder invloed van binnenlandse
0.5
ontwikkelingen. Zowel de Indonesische roepia als de Indiase 0.0 Jun-14
Dec-14 Our expectation
Jun-15
Dec-15
Market expectations 15 May
Bron: Bloomberg, ABN AMRO Economisch Bureau
roepie profiteerden van politiek optimisme. In Indonesië kreeg de belangrijkste presidentskandidaat Widodo meer steun van andere partijen dan verwacht. In India behaalden de BJP en haar bondgenoten een ruime meerderheid bij de verkiezingen. In beide landen zet de nieuwe regering sterk in op
Aantrekkelijk rendement steunt NZD
economische groei, maar het zal wel even duren voordat het
Door de vertraging van de economie en verbale manipulatie
beleid om de groei te stimuleren en de inflatie aan te pakken
van de Nieuw-Zeelandse centrale bank (RBNZ) heeft de markt
effect begint te sorteren. Dit kan later dit jaar, wanneer het
8
Macro Weekly - Herstel in Europa houdt aan - 19 mei 2014
huidige politieke optimisme verflauwt, leiden tot winstneming op posities in beide valuta’s. Wij denken ook dat de centrale banken van beide landen zich waarschijnlijk zullen verzetten tegen een verdere waardestijging van de nationale munt; zij willen immers de externe onevenwichtigheden bestrijden. De opmars van de Zuid-Koreaanse won (KRW) kwam vorige week tot stilstand als gevolg van vermoedens dat de centrale bank mogelijk ingrijpt op de valutamarkt. Uit een enquête van de Korea International Trade Association onder 340 bedrijven kwam naar voren dat de break-evenkoers van de USD/KRW voor exporterende bedrijven ligt op 1.045, terwijl voor een stabiele winstontwikkeling een koers van 1.073 nodig is. Een aanhoudend sterke won zal volgens ons de inflatiedruk ombuigen en tot uitstel van monetaire verkrapping leiden. Dit is slechts gedeeltelijk ingeprijsd door de markt. De Poolse zloty en de Tsjechische koruna kwamen onder druk door lager dan verwachte inflatiecijfers. Na goede BBP-cijfers volgde later in de week herstel ten opzichte van de euro. Stakingen en politieke onrust speelden de Turkse lira parten.
Valuta’s opkomende landen t.o.v. USD %
2
1
0
-1
PLN
CZK
HUF
TRY
ZAR
SGD
TWD
BRL
KRW
CNY
MXN
CLP
IDR
THB
INR
RUB
-2
Bron: Bloomberg
Lees meer van het Economisch Bureau op: https://insights.abnamro.nl/category/economie/ Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen. U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat hetcompleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico’s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product – met inachtneming van alle mogelijke risico’s – past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen. Alle rechten voorbehouden
9
Macro Weekly - Herstel in Europa houdt aan - 19 mei 2014
Verklaring gebruikte termen en afkortingen/ land- en muntcodes BBP
bruto binnenlands product
BoE
Bank of England (centrale bank)
BoJ
Bank of Japan (centrale bank)
BRIC
Brazilië, Rusland, India en China
CPI
consumentenprijsindex
EC
Europese Commissie
EFSF
European Financial Stability Facility
EONIA
Euro OverNight Index Average – eendaagse rente in de eurozone
EU
Europese Unie
Euribor
Euro InterBank Offered Rate – interbancaire rente
ECB
Europese Centrale Bank
Fed
Federal Reserve (centrale bank VS)
FOMC
Beleidscomité van de Federal Reserve (Federal Open Market Committee)
HICP
harmonised index of consumer prices – geharmoniseerde consumentenprijsindex
Ifo
Institut für Wirtschaftsforschung
IMF
Internationaal Monetair Fonds
j-o-j
jaar op jaar - vergeleken met overeenkomstige periode een jaar eerder
Kerninflatie
inflatie exclusief voedsel- en energieproducten
k-o-k
kwartaal op kwartaal – vergeleken met voorgaande kwartaal
k-o-k, op jaarbasis
geannualiseerd
l.a.
linkeras
LTRO
driejarige lening van de ECB aan het bankwezen
mld
miljard
m-o-m
maand op maand – vergeleken met voorgaande maand
MBS
hypotheekgerelateerde producten (Mortgage Backed Securities)
OECD
Organisation for Economic Cooperation and Development
OESO
Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
OMT-programma
opkoopprogramma van staatsobligaties door de ECB
OPEC
Organisatie van Olieproducerende en Exporterende Landen
PBoC
People’s Bank of China (centrale bank)
pep
per eenheid product
Perifere landen (periferie) Griekenland, Portugal, Spanje, Italië (en soms ook Ierland) PMI
Purchasing Managers’ Index – inkoopmanagersindex
PPI
producentenprijsindex
r.a.
rechteras
Refi-rente
herfinancieringsrente – belangrijkste beleidsrente van de ECB
Repo
Transactie waarbij een bank vermogenstitels koopt met de verplichting deze terug te verkopen aan de verkoper tegen een vooraf vastgestelde prijs
Reverse repo
zie repo, maar dan bezien vanuit het perspectief van de verkoper
saar
seasonal adjusted annual rate = geannualiseerd en gecorrigeerd voor seizoensinvloeden
Treasuries
Amerikaanse staatsobligaties
WPI
Wholesale Price Index (groothandelsprijsindex)
ytd
year to date – ontwikkeling van begin van het jaar tot heden
10
Macro Weekly - Herstel in Europa houdt aan - 19 mei 2014
Land
Landcode
Muntcode
Nederland
NL
EUR
Japan
JP
JPY
Oostenrijk
AT
EUR
Portugal
PT
EUR
China
CN
CNY
Slovenië
SI
EUR
Hongkong
HK
HKD
Slowakije
SK
EUR
India
IN
INR
Spanje
ES
EUR
Indonesië
ID
IDR
Zuid-Korea
KR
KRW
Denemarken
DK
DKK
Malaisië
MY
MYR
IJsland
IS
ISK
Pakistan
PK
PKR
Noorwegen
NO
NOK
Philipijnen
PH
PHP
Verenigd Koninkrijk
GB
GBP
Singapore
SG
SGD
Zweden
SE
SEK
Taiwan, Province of China
TW
TWD
Zwitserland
CH
CHF
Thailand
TH
THB Zuid-Afrika
ZA
ZAR
Canada
CA
CAD
Verenigde Staten
US
USD
Australië
AU
AUD
Nieuw-Zeeland
NZ
NZD
Bulgarije
BG
BGN
Hongarije
HU
HUF
Argentinië
AR
ARS
Kroatië
HR
HRK
Brazilië
BR
BRL
Kazachstan
KZ
KZT
Colombia
CO
COP
Litouwen
LT
LTL
Chili
CL
CLP
Moldavië
MD
MDL
Ecuador
EC
USD
Oekraïne
UA
UAH
Mexico
MX
MXN
Oezbekistan
UZ
UZS
Paraguay
PY
PYG
Polen
PL
PLN
Peru
PE
PEN
Roemenië
RO
RON
Uruguay
UY
UYU
Rusland
RU
RUB
Venezuela
VE
VEF
Servië
RS
RSD
Tsjechië
CZ
CZK
Turkije
TR
TRY
Eurozone
EZ
België
BE
EUR
Cyprus
CY
EUR
Duitsland
DE
EUR
Estland
EE
EUR
Finland
FI
EUR
Frankrijk
FR
EUR
Griekenland
GR
EUR
Ierland
IE
EUR
Italië
IT
EUR
Letland
LV
EUR
Luxemburg
LU
EUR
Malta
MT
EUR