k i j k e n
Achtergronden, opinies en verhalen over en uit het sociaal domein Fris denken & dwars kijken De eigen kracht van mensen en hun organisaties versterken, energie mobiliseren en een gezamenlijke focus ontwikkelen, dat is de missie en kwaliteit van Vondel & Nassau. Samen werkend met u pakken onze medewerkers organisatie- en samenlevingsvraagstukken resultaatgerichte op en aan. Hebt u collega's die Het Decor - Verruim(t) de horizon ook willen ontvangen? Mail dan even uw mailadres naar
[email protected] Wilt u Het Decor niet meer ontvangen dan is een berichtje naar hetzelfde mailadres voldoende.
Jaargang 2 | Aflevering 32
DWARS
21 augustus 2015
hoogste prioriteit. ‘Onze voornaamste belang is de continuïteit van de zorg voor de budgethouder. De gemeente Rotterdam is daarom de afgelopen maanden ten eerste aan de slag gegaan met het herHet is bijvoorbeeld maar de vraag of er genoeg mankracht is om al stellen van allerlei administratieve fouten omdat we het belangrijk die herbeoordelingen voor 1 oktober af te ronden. vinden dat de mensen die nog geen uitbetaling ontvingen zo snel mogelijk werden geholpen.’ Van de 4100 pgb-houders moet RotHet is maar zeer de vraag of gemeenten de deadline van 1 oktober terdam er nog 1400 herbeoordelen. voor het herbeoordelen van de pgb’s gaan halen. Volgens de VNG wordt het voor sommige gemeenten een lastige klus. ‘Dit zorgvulZand in de motor dig doen vergt tijd’, aldus de VNG ‘Gemeenten zijn volop bezig, Amsterdam is nog aan het uitzoeken of het de deadline gaat redmaar we krijgen van verschillende gemeenten signalen dat het den. ‘Eind deze week weten we daarover meer’, aldus een voorlichtegenvalt.’ ter. ‘Maar die informatie gaat dan eerst naar de raad voordat het in de media komt.’ Ze voegt eraan toe dat het waarschijnlijk ‘passen 125 duizend pgb's en meten’ wordt. Ook Den Haag weet nog niet of de deadline geStaatssecretaris Martin van Rijn (PvdA, VWS) heeft gemeenten onhaald zal worden. ‘Er is natuurlijk heel veel gebeurd rondom de langs per brief geïnformeerd over het feit dat ze voor 1 oktober pgb’s’, aldus een voorlichter doelend op de chaos die ontstond hun pgb-houders opnieuw moeten hebben beoordeeld om te kij- doordat veel zorgverleners niet uitbetaald kregen. ‘Daardoor kwam ken of ze volgend jaar voor een pgb in aanmerking komen. Dat er wat zand in de motor, om het zo maar uit te drukken. We hebbetekent dat landelijk het budget van zo’n 125 duizend pgbben voor de zomer de gegevens van de SVB gekregen, dus of het houders opnieuw onder de loep genomen moet worden. ‘Er wordt lukt om voor 1 oktober de herbeoordeling klaar te hebben, is nog dus flink gevist in de vijver van herbeoordelaars’, aldus een woordniet bekend.’ voerder van de VNG. ‘Met andere woorden, het is maar de vraag of er genoeg mankracht is om al die herbeoordelingen voor 1 oktober Extra capaciteit af te ronden.’ Den Haag zal mogelijk extra capaciteit inhuren om de beoordelingen te kunnen doen. Een andere optie is om de huidige indicaties Opmerkelijk door te laten lopen tot het moment dat de herkeuringen gedaan De Rotterdamse wethouder Hugo de Jonge (CDA, Zorg) noemt het zijn. ‘Dan heb je wat extra tijd. De kans bestaat dan dat er geld uitopmerkelijk dat Van Rijn ineens met de deadline van 1 oktober op gekeerd wordt aan mensen die daar vanaf 2016 geen recht meer de proppen komt. ‘Eerder hebben we samen de, volgens ons realisop hebben, maar dat is dan maar zo. Belangrijker dan de deadline tische deadline, van 1 december afgesproken.’ Volgens De Jonge halen is voor de gemeente om het goed en zorgvuldig te doen.’ had het herbeoordelen van pgb’s de afgelopen maanden niet de
Deadline pgb-herbeoordeling wordt lastige klus Bron: Gemeente Amsterdam
Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 1
Het Decor - verruim(t) de horizon Je moet erin slagen te doen wat nodig is
tekent niet automatisch dat je ook de goede dingen doet. ‘Effectief’ staat ervoor dat je de Maatwerk vraagt radicaal en drastisch herontwerp van de confectie Door Peter Paul J. Doodkorte juiste dingen doet, en dat is heel wat anders. Standaardisatie klinkt logisch. En het bekt ook lekker. Maar het heeft niets te maken met de Bij het vormgeven van de decentralisaties zorg, jeugd en werk wordt daadwerkelijke transformatie van het zorgsysteem en het daarbij gehamerd op maatwerk; dat is het toverwoord bij deze decentralisa- beoogde maatwerk. ties. Eigenlijk elke gemeente heeft het als missie: toegankelijk zijn en op maat en vraaggericht werken. Toch blijven de resultaten achter bij Niet standaardiseren dus? En alle ruimte en verantwoordelijkheid de verwachtingen en ambities. Hoe dat komt? overdragen aan de werkvloer; de uitvoerende professionals? Het antwoord is ja en nee. Wat er volgens mij mis gaat is dat niet consequent van primaire klantproces en het resultaat centraal De waarde voor de mensen die zorg en ondersteuning nodig hebstaan, maar – en los daarvan – de standaardisatie ben, ligt niet in het feit dat de oplossing de goedkoopste of kwalitavan bekostiging, productieverantwoording en nortief beste is. De echte waarde ligt in het feit dat zij toegesneden is op meringen. de specifieke omstandigheden van de betrokkene(n). Het fundament daarvoor is gelegen in het adequaat uitwisselen van informatie. De complexiteit van de zorg- en hulpvragen op alle Dit betekent dat de juiste en bruikbare informatie efficiënt verzameld leefgebieden vraagt de inzet van innovatieve meen verwerkt dient te worden. En juist daar piept en kraakt het. Er is thodes en een pragmatische aanpak. De “wat werkt methode”. Hier- geen of onvoldoende standaard voor uniforme bekostiging, protobij wordt er bewust gekozen voor het inzetten van een combinatie collen en uitwisselbaarheid van (financiële) informatie met andere van instrumenten en oplossingen; die de kortste weg naar resultaat schakels in de keten. Hierdoor is onduidelijk of iemand zorg mag opleveren. Dat is voor elke situatie – en de daarbij betrokkenen – krijgen, wanneer deze zorg gestart mag worden, welke zorg er dan verschillend; en dus maatwerk. Het is belangrijk daarbij niet te rigide precies geleverd mag worden, hoeveel dat gaat kosten en hoe dat te werken; ook al past dit niet binnen de geldende kaders. wordt betaald. Dit is lastig voor gemeenten en aanbieders, maar vooral belastend voor de betrokken mensen, die hierdoor te lang Dat vraagt allereerst om een andere mentaliteit, cultuur en organisa- moeten wachten op passende zorg. tie van de uitvoering. Maar het is minstens zo belangrijk om uitvoerende professionals de juiste gereedschappen in handen te geven Toch is het niet zo dat standaardisatie de om het werkproces transparanter, eenduidiger, effectiever en effici- ruimte en eigen verantwoordelijkheid van ënter vorm te kunnen geven. professionals teniet doen. Integendeel. Standaardisatie moet dat uniformeren wat Als verschillende instituties, aanbieders of professionals met diverse strikt noodzakelijk is: belangrijke stappen middelen er samen voor moeten zorgen dat er diensten geleverd in samenwerking of overleg, activiteiten die worden, dan is planning essentieel. Hoe complexer de uitdaging en noodzakelijk zijn in verband met de afrekehoe meer verschillende bronnen nodig zijn om daaraan te voldoen, ning, etc. Binnen deze standaarden moet hoe belangrijker een goede planning wordt. En dus roept en er maximale vrijheid zijn voor de professioschreeuwt alles en iedereen om standaardisatie, want dat is veel nele deskundigheid, zodat de creativiteit efficiënter en daarmee effectiever. Zo wordt verondersteld. en het vakmanschap van de medewerker gewoon kan blijven bestaan. Fundamenteel andere systemen van bekostiging – op een Maar efficiënt werken, oftewel de juiste dingen goed doen, is niet de hoger aggregatieniveau – cruciale stappen en overdrachtsmomenenige doelstelling. Dat je de dingen heel goed en efficiënt doet, be- ten, alle relevante personen betrekken bij belangrijke beslissingen:
wanneer dat gesmeerd loopt, kunnen we veel effectiviteit en productiviteit en dus winst of besparing halen. En juist dat vraagt dus om integratie en standaardisatie. Standaardisatie is daarmee een onderwerp dat de individuele instellingen en sectoren overstijgt of moet overstijgen. Het vraagt om het gezamenlijk gebruik van dezelfde gegevensdefinities en het vereenvoudigen van de gegevensuitwisseling en bekostiging over de grenzen van individuele instituties en domeinen heen. Nu staat standaardisatie nog teveel synoniem voor wildgroei van ad-hoc maatwerk voor de eigen instituties en sectoren. Dat is bijvoorbeeld goed te zien aan het aantal productcodes binnen de verschillende zorgdomeinen. Zij leiden tot wurgende situaties. Maar terwijl wij dat weten, kom er in plaats van gestandaardiseerde resultaatcodes een standaardlijst met productcodes en productomschrijvingen voor de Wmo en Jeugdwet. Daarbinnen moet je maar passen. Geen maatwerk dus, maar pure confectie! Maatwerk binnen resultaatstandaardisatie vergroot de effectiviteit (doelgerichtheid) door een permanente klantgerichtheid en resultaatgerichtheid binnen alle activiteiten. Naast effectiviteit stijgt zo ook de efficiëntie. Bovendien sloopt de resultaatstandaardisatie de muren die samenwerking en integratie tussen verschillende zorginstellingen nu nog te vaak van elkaar gescheiden houden. Breek die muren af! Standaardisering binnen de 'hele zorgketen' kan (en moet) dus toegevoegde waarde hebben. Het aggregatieniveau van deze standaardisatie moet aansluiten bij de ruimte voor maatwerk die voortvloeit uit de diversiteit van de mensen-wensen waaraan wij willen en moeten voldoen. Dat betekent dat het ontwerp minder gefractioneerd (per instelling, sector, domein, gemeente, aanbieder) en minder productgericht moet zijn of worden. Zolang resultaatstandaardisatie niet geregeld is, is het een illusie om te denken dat de omvorming met maatwerk de effectiviteit zal vergroten en efficiëntie en kostenbesparing zal opleveren.
Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 2
Het Decor - verruim(t) de horizon Gemeentelijk verschil huishoudelijke hulp bestaat niet Bron: Onderzoek 150814
Nulmeting De onderzoeksresultaten kunnen als nulmeting gebruikt worden om vervolgens de effecten van de decentralisatie te kunCliënten hebben in het algemeen goede ervaringen met hulp nen meten. De ervaringen van de cliënten zijn tweejaarlijks bij het huishouden. getoetst en de goede ervaringen gemeten in 2014 komen overeen met de resultaten in de periode 2010-2012, aldus NI'De zorg dat burgers in de ene VEL. Wat wel verschilt is dat de cliënten ouder en minder gegemeente betere ondersteuzond waren in vergelijking met de deelnemers in voorgaande ning krijgen dan in de andere is jaren. op dit moment ongegrond', zegt NIVEL-onderzoeker Dolf Ouders die 'gek doen' helpen de ontwikkede Boer.
ling van hun peuter
De cliënten waren vooral positief over dat hulp aandachtig luistert, voldoende tijd heeft, de manier van werken en de zelfstandigheid. - deed eind 2014 onderzoek naar de ervaringen van 4439 cliënten met de hulp bij het huishouden in 41 gemeenten. Omdat de gemeenten sinds 2007 in toenemende mate verantwoordelijk zijn voor de hulp bij het huishouden, was de angst dat dit zou zorgen voor grote verschillen tussen gemeenten. Er blijkt uit het onderzoek geen of zeer geringe verschillen in de ervaren kwaliteit van de hulp. Afspraken De cliënten waren vooral positief over dat hulp aandachtig luistert, voldoende tijd heeft, de manier van werken en de zelfstandigheid. Ze waren iets minder positief over het nakomen van de afgesproken tijden en de wijzigingen van afspraken door ziekte of vakantie. Bij 32% van de ondervraagde cliënten spreekt de huishoudelijke hulp niet de taal van de cliënt. Dat wordt in 60% van de gevallen als een groot probleem ervaren. Dat is 20% van alle cliënten. 19% van de cliënten heeft wel eens een vervelende ervaring gehad met de hulp. In de meeste gevallen ging dat om een hulp met wie het niet 'klikte' of die volgens de cliënt niet deskundig genoeg was.
Bron: Scientias.nl 150817
te pikken. Zo leren ze om grapjes en doen alsof uit elkaar te houden. Tijdens beide experimenten toonden de ouders wanneer ze grapjes maakten meer ongeloof in hun taalgebruik en acties dan wanneer ze deden alsof. In reactie daarop toonden de jongere kinderen ook meer ongeloof in hun acties, terwijl de oudere kinderen weer meer ongeloof vertoonden in hun taalgebruik. Belangrijk “Het onderzoek laat zien hoe belangrijk spelen is voor de ontwikkeling van kinderen,” vertelt onderzoeker Elena Hoicka. “Ouders die doen alsof en grapjes maken met hun kinderen bieden de kinderen aanwijzingen waarmee ze deze twee uit elkaar kunnen houden.” Als voorbeeld noemt Hoicka een ouder die een speelgoedkip op zijn hoofd zet. “Als een ouder zegt: “Dat is toch geen echte hoed!” dan realiseren kinderen zich dat het een grapje was en zullen ze de kip niet zo snel op hun hoofd zetten. Maar als ouders doen alsof een blokje een paard is en het blokje laten galopperen dan moedigen ze hun kind aan om datzelfde te doen en zich in te beelden dat het een paard is. Het onderzoek onthult het proces dat ertoe leidt dat peuters leren om grapjes en doen alsof uit elkaar te houden.”
Ouders die regelmatig gekke dingen doen – zoals een appel op hun hoofd zetten – bewijzen hun kroost een dienst. Tijdens een experiment kregen ouders de opdracht om grapjes te maken met hun kind (dat tussen de 16 en 20 maanden oud was) of te doen alsof. Een grapje kon bijvoorbeeld zijn dat ouders voedsel op hun hoofd zetten. Ook deden ouders alsof ze bijvoorbeeld hun handen wasten. Tijdens een tweede experiment kregen ouders van kinderen die tussen de 20 en 24 maanden oud waren de opdracht om verbale grapjes te maken en verbaal te doen alsof. Zo vertelden de ouders hun kinderen bijvoorbeeld dat een rond blok een paard was. Het blijkt dat ouders aanwijzingen geven die suggereren dat iets een grapje of doen alsof is en dat kinderen vanaf zestien maanden al in En dat is belangrijk. “Weten hoe je een grapje maakt is belangstaat zijn om die aanwijzingen op te pikken. Weten hoe je een rijk voor het onderhouden van relaties, het buiten een kader grapje maakt is belangrijk voor het onderhouden van relaties, denken en het genieten van het leven. Doen alsof helpt kinhet buiten een kader denken en het genieten van het leven. deren om nieuwe vaardigheden en nieuwe informatie te leren. Dus ook al voelen ouders zich een beetje gek als ze een speelGrapjes en doen alsof goedkip op hun hoofd zetten: ze kunnen zich troosten met de Uit het onderzoek blijkt dat ouders aanwijzingen geven die gedachte dat ze hun kinderen zo helpen om belangrijke lesuggereren dat iets een grapje of doen alsof is en dat kinderen vensvaardigheden te ontwikkelen.” vanaf zestien maanden al in staat zijn om die aanwijzingen op Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 3
Het Decor - verruim(t) de horizon Aandacht voor huwelijksdwang blijft nodig Bron: nieuwsbericht 150814
Sociale professionals zijn nog niet alert genoeg op huwelijksdwang. Zij missen vaak de signalen. Die zijn vaak niet duidelijk en jongeren praten er zelf niet gauw over uit loyaliteit aan hun familie. De nieuwe Factsheet Huwelijksdwang brengt professionals up date informatie over cijfers, wetgeving en aanpak. aandacht blijft nodig voor huwelijksdwang
Voor de professional is het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating opgezet. 'Daar kun je als professional terecht met vragen over ingewikkelde cases, waar de regionale Veilig Thuis geen antwoord op heeft. 'De cases rond huwelijksdwang zijn vaak ingewikkeld. En niet alle medewerkers van Veilig Thuis hebben er vaak mee te maken, dus weten ook niet altijd wat te doen.' Zij kunnen het Knooppunt bellen voor advies. Lees hier meer over de overheidscampagne 'Trouwen tegen je wil' >>
Het probleem huwelijksdwang is niet nieuw, Vaak wordt in de zomer het onderwerp humaar er zijn de laatste jaren wel belangrijke welijksdwang onder de aandacht gebracht. ontwikkelingen, zegt Hilde Bakker. Ze is adviOmdat dat een risicoperiode is: jongens en Verruim het blikveld seur Aanpak Huiselijk en Seksueel Geweld bij meisjes wordt vaak tijdens vakanties een door Movisie en is betrokken bij de factsheet Hude familie en ouders gekozen partner opgewelijksdwang 2015 van het Kennisplatform drongen. Lees hier meer >> Integratie & Samenleving. Een van die ontwikkelingen is de aangescherpte wet- en regelgeving. Het wetsvoorstel 'Wet tegengaan huwelijksdwang' ligt op het moment in de Eerste Signalen De verspreiding van kennis over signalen en wat je als professiKamer. onal dan kunt doen, gaat moeizaam en traag, vindt Bakker. 'In aantallen komt huwelijksdwang veel minder voor dan bijvoorMoeilijk Dit voorstel moet een gedwongen huwelijk moeilijker maken. beeld huiselijk geweld, maar de gevolgen kunnen ernstig zijn. Daarin staat bijvoorbeeld dat beide partners minimaal 18 jaar Bovendien is het lastig de signalen te herkennen. Veel professimoeten zijn om in Nederland te kunnen trouwen. Bovendien onals zeggen eerst: "huwelijksdwang komt bij ons niet voor". worden huwelijken tussen minderjarigen die in het buitenland Maar op z'n Cruijfiaans gezegd: je ziet het pas als je het weet. Het is vaak een verborgen probleem.' zijn gesloten in Nederland niet erkend.
Bescherming Huwelijksdwang is strafbaar; daders kunnen maximaal 2 jaar gevangenisstraf krijgen. 'Tot nu toe komt het zelden voor dat jongeren hun ouders aangeven. Dat willen ze hun ouders niet aandoen', weet Bakker. 'Maar deze strengere wetten hebben wel een beschermende werking. Jongeren kunnen hun ouders ermee duidelijk maken dat een gedwongen huwelijk in Nederland niet mag.' Vragen
Gearrangeerd De grens tussen een gearrangeerd huwelijk en dwang is vaak dun. 'Veel jongeren zijn loyaal aan hun familie en willen hun ouders niet teleurstellen. Om de lieve vrede te bewaren stemmen ze in met het huwelijk. Het gaat dan op subtiele dwang, want er zijn veel belangen mee gemoeid.' Maar iedereen heeft recht op een vrije partnerkeuze, aldus Bakker.
Jonker Instituut blijkt dat er tussen 2011 en 2012 diverse instellingen ten minste 181 gevallen van huwelijksdwang zijn geregistreerd. De werkelijke cijfers liggen hoger en worden tussen de 674 en 1914 geschat. De slachtoffers zijn vaker vrouw dan man, kunnen een hoge of lage opleiding hebben en zijn zowel jongeren tussen de 16 en 17 jaar als jongvolwassenen tussen de 18 en 25 jaar. Download hier de factsheet Huwelijksdwang van het Kennisplatform Integratie & Samenleving (KIS) >>
Toestemmingseis bij gedwongen kader en gesloten jeugdhulp? Bron: VNG 150819 Geldt het toestemmingsvereiste uit de Jeugdwet in het gedwongen kader en tijdens gesloten jeugdhulp? Het lijkt een simpele vraag maar het antwoord hierop is niet zo eenvoudig. Het toestemmingsvereiste geldt volgens de Jeugdwet niet voor gesloten jeugdhulp, kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. Dit kan de indruk wekken dat bij de uitvoering van deze maatregelen, alle vormen van jeugdhulp kunnen worden ingezet zonder toestemming van de jeugdige en/of zijn ouders. De praktijk ligt echter wat gecompliceerder. Geneeskundige behandeling Een groot gedeelte van jeugdhulp wordt aangemerkt als een geneeskundige behandeling. Denk bijvoorbeeld aan een behandeling in de Jeugd-GGZ of Jeugd-LVB. Voor al deze vormen van jeugdhulp gelden de toestemmingsregels uit de Jeugdwet dus niet.
Toestemmingsvereiste uit Wgbo Maar wat betekent dit concreet? De toestemmingsregels uit de Jeugdwet gelden weliswaar niet, maar hier is wel een ander Cijfers wettelijk kader van toepassing. Namelijk de Wet geneeskundiDe precieze cijfers over de omvang van huwelijksdwang in ge behandelingsovereenkomst (Wgbo). Nederland zijn er niet. Uit recent onderzoek van het VerweyJaargang 2 | aflevering 32 | pagina 4
Het Decor - verruim(t) de horizon VNG wil Wmo-dataverkeer standaardiseren Bron: VNG 150814
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een handreiking opgesteld waarmee gemeenten en zorgaanbieders het digitale berichtenverkeer rond de inkoop van de Wmo en de Jeugdzorg kunnen standaardiseren. Ze kunnen kiezen voor varianten die zich richten op de uitvoering, de inspanning of de output. Een parabel of gelijkenis is een kort verhaal, gewoonlijk gesitueerd in het dagelijks leven, dat dient om een religieus, moreel of Het declaratieverkeer in de Wmo tussen zorgaanbieders en gemeenten filosofisch idee te illustreren. HET DECOR verzamelde een aantal van die mooie, korte inspirerende verhalen. Om te motiveren bleek begin dit jaar chaotisch te verlopen, omdat veel gemeenten dat nog en te stimuleren om positiever te denken, te leven en te werken.
niet hadden geregeld. De VNG heeft onlangs een handreiking gepubliceerd waarmee gemeenten en zorginstellingen het berichtenverkeer in de Wmo De zin van stilte rond de inkoop, zorgadministratie en de levering van zorg vergaand kunnen Er was een eenzame monnik die op een dag bezoek kreeg van enkele mensen. Nieuwsgierig vroegen ze hem wat standaardiseren. Waar mogelijk wordt zo veel mogelijk gebruikgemaakt van voor nut het leven in stilte had. standaarden iWmo en iJw 2.0.
De monnik, die net met een emmer water haalde uit een diepe bron, stopte zijn werkzaamheden en zei: 'Kijk eens Drie uitvoeringsvarianten Wmo en Jeugdzorg in de bron. Wat zien jullie?' Gemeenten kunnen kiezen voor drie uitvoeringsvarianten: inspanningsgericht, outputgericht en taakgericht. Bij de inspanningsgerichte variant maken De mensen tuurden naar het water en zeiden: 'We zien helemaal niets.' gemeenten en zorgaanbieders tariefafspraken per tijdseenheid. De gemeenEnige tijd later herhaalde de monnik zijn vraag. 'Kijk weer in de bron. Wat zien jullie nu?' te wijst de zorg toe en maakt met zorgaanbieders afspraken welke zorg ze De mensen keken weer en zeiden opgetogen: 'We kunnen in de weerspiegeling onszelf moeten leveren en hoeveel tijd ze daaraan mogen besteden. Bij de outputzien!' gerichte variant wijst ook de gemeente de zorg toe. Met zorgaanbieders wordt afgesproken welke zorg ze leveren, maar de zorgaanbieders bepalen 'Dat is de kracht van de stilte,' legde de monnik uit. 'Ik was water aan het putten en zelf hoeveel tijd ze daarvoor nodig hebben. Bij de taakgerichte variant bedaarom was het water onrustig. Nu is het rustig en kunnen jullie jezelf zien. De stilte steden gemeenten een deel van de uitvoering uit aan zorgaanbieders die zorgt ervoor dat je jezelf kunt zien. Maar blijf nog even hier wachten. ' hiervoor een zak met geld krijgen. De zorgaanbieders bepalen de toegang tot zorg. Enige tijd later zei de monnik weer: 'Kijk nu nog een keertje in de bron. Wat zien jullie nu?' De bezoekers tuurden naar de bron en riepen uit: 'Nu zien we de stenen op de bodem van Consequent uitvoeren de bron!' Als een gemeente voor een van de varianten heeft gekozen, is het de bedoeling dat er geheel volgens die methode wordt gewerkt. Door conse'Juist,' beaamde de monnik, 'als je maar lang genoeg wacht en opgaat in stilte, kun je de grond van alles aanquent de werkwijze te volgen die in een variant geldt, zal er minder maatschouwen.’ werk nodig zijn, is er sneller zicht op de uitgaven en zal er minder uitval van berichten zijn. Als gemeenten selectief gaan winkelen in de varianten, zijn Meer inspirerende sprookjes en paradeze voordelen lastiger te realiseren. bels vind je hier: Voor de jeugd-ggz komt in het najaar een aparte variant. Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 5
Het Decor - verruim(t) de horizon Eerste stap op weg naar het genezen van autisme gezet? Bron: GGz-nieuws 150815
burgers aan de slag te gaan. Dat gebeurt te veel. Ik hoor wijkteamleden zeggen: "We bespreken de aanpak in het team", maar daar zit geen professioneel schuldhulpverlener. Wijkteams denken al snel In Nederland heeft zo’n één op de duizend kinderen te kam- Het is nog nooit zo slecht gegaan met mensen die in de schulden dat als je iemand op de schouder klopt, hij er wel weer tegenaan pen met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS). Inmiddels is er zitten. Dat zegt advocate Erica Schruer. Gemeenten wijzen vaak kan.' mensen onterecht af voor schuldhulp. ‘Als mensen hun abonneveel over ASS bekend, maar waar het precies door veroorzaakt ment voor mobiele telefoon niet kunnen betalen, moet je ingrijpen.’ Politiek wordt, is nog steeds niet goed duidelijk. Recent onderzoek 'Ik zit al vanaf 1984 in dit domein, maar het is nog nooit zo slecht brengt ons echter misschien een stapje verder in de richting. Burgers krijgen van de gemeente vaak niet eens een beschikking op geweest voor schuldenaren', verzucht de advocate. Volgens Schruer papier op hun aanvraag voor schuldhulpverlening, is er nu veelvuldig sprake van gebrek aan mededogen voor mensen Wetenschappers van de Universiteit van North Caroblijkt uit onderzoek. Terwijl ze daar wel recht op die in de schulden zitten. Er heerst een beeld van: "Je maakt het er hebben. Dat leidt tot onduidelijkheden en nog meer zelf naar, dan moet je het ook zelf oplossen". Er is een gebrek aan lina, ontdekten dat een bepaald enzym (UBE3A), dat schulden. Dat zegt advocaat en deskundige schuld- empathie bij de politiek en bij ambtenaren, die zelf ook vast zitten belangrijk is voor de ontwikkeling van het brein, bij hulpverlening Erica Schruer. 'Schuldenaren krijgen aan afspraken hoeveel mensen je mag "binnen laten" en gebrek aan kinderen met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) altijd een telefoontje van de gemeente dat ze geen recht geld bij gemeenten.' ‘aan’ staat. Bij een normaal ontwikkeld kind, is er een hebben op schuldhulp. Dat is tegen de wet.' molecuul verbonden met dit enzym, om het ook Schuldhulpverlening weer uit te schakelen. Kinderen met autisme hebben Gemeentebeleid Schuldenaren komen door de werkwijze van gemeenten veel te laat een bepaalde mutatie van dit molecuul, waardoor het 'Ik vind dat gemeenten die zich niet aan de wettelij- in de schuldhulpverlening. Als een schuldenaar in het beslagregister UBE3A constant actief is. Het enzym wordt hierdoor ke regels houden een boete moeten krijgen', stelt of in de Verwijsindex Schuldhulpverlening (VISH) wordt opgenomen, als ware hyperactief en dit zou volgens de onderzoeSchruer. Gemeenten handelen veelvuldig tegen de is dat al veel te laat, vindt Schruer. Zij pleit voor een nieuw systeem wet, weet de advocate, die de antwoorden van van vroege signalering van schulden: 'Uit onderzoek blijkt dat schulkers kunnen leiden tot afwijkende brein-ontwikkeling staatssecretaris Klijnsma op Kamervragen erbij den vaak beginnen als mensen niet meer hun abonnement voor en autisme. haalt. Aanleiding voor de Kamervragen in mei dit mobiele telefoon betalen. Als we dit soort schulden direct registrejaar was het rapport 'Onoplosbare schuldsituaties' ren, weet je ongeveer tweeëneenhalf jaar eerder dat burgers in Ingewikkelde materie, die de komende tijd verder uit november 2014. Uit dat onderzoek blijkt dat betalingsproblemen komen. Dan kun je snel maatregelen nemen en uitgezocht zal moeten worden. Maar alvast een begemeenten verschillende uitsluitingsgronden in hun lopen problemen niet verder uit de hand.' langrijke stap in onderzoek naar autisme want nu we beleidsregels hebben opgenomen, die gelden bij de weten dat er iets in de hersenen van autistische kinbehandeling van schulden. deren steeds maar op actief staat, betekent dat dat er wellicht een mogelijkheid is om dat ook weer te de-activeren. De on- Keukentafelgesprek derzoekers geloven namelijk dat het mogelijk moet zijn om de In haar eigen advocatenpraktijk komt Schruer grote problemen hyperactiviteit van het UBE3A te verminderen en de waardes tegen van mensen die in de schulden zitten. 'Er zijn vaker meldingen van ontruimingen en burgers krijgen onterechte afwijzingen van van dit enzym in de hersenen te normaliseren. gemeenten. Hun huishouden wordt financieel ontwricht door bijvoorbeeld afwijzingen van huishoudelijke hulp in keukentafelgeBetekent dit dat autisme in de nabije toekomst ‘genezen’ kan sprekken. Gemeenten houden mensen af om in de schuldhulp te worden? Het is nog te vroeg om dat te kunnen zeggen. Maar komen. Omdat het geld kost.' wel een ontwikkeling om in de gaten te houden. Lees hier meer over het onderzoek naar het UBE3A enzym.
‘Boete voor gemeente die mensen uit schuldhulp weert’ Bron: nieuwsbericht 150817
Wijkteam De eerste aanpak van schulden komt op dit moment veelal terecht bij de wijkteams. 'Een groot risico', vindt Schruer. 'Wijkteams hebben onvoldoende expertise om zelf met oplopende schulden van Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 6
Het Decor - verruim(t) de horizon ‘Spelletje helpt bij cognitieve problemen schizofrenie’ Bron: gezondheidsnet.nl / cam.ac.uk
Testen Het testen van het spelletje gebeurde met 22 schizofreniepatiënten. De helft van hen speelde het spelletje in een periode 150810 van een 4 weken in totaal 8 uur. De controlegroep ging door Een spelletje waarmee je je hersenen kun trainen op de iPad, met hun gewone behandeling. Na die vier weken bleek dat de ontwikkeld en getest door de University of Cambridge, verbepatiënten die het spelletje gespeeld hadden significant minder tert mogelijk het geheugen van patiënten met schizofrenie. fouten maakten en ook minder pogingen nodig hadden om Het spelletje helpt hen in het dagelijks leven. iets te herinneren dan de controledeelnemers. Ook het plezier en de motivatie waren aanzienlijk groter. Schizofrenie gaat gepaard met allerlei verschillende psychologische symptomen, variërend van verandeDe deelnemers in de testgroep vonden het spel ringen in gedrag tot hallucinaties en waanideeën. De erg leuk en waren gemotiveerd om door te spepsychotische symptomen kunnen vaak redelijk belen. Uit het onderzoek bleek dat de patiënten handeld worden met medicatie, maar patiënten krijmet de meeste motivatie ook het beste waren in gen ook te maken met cognitieve beperkingen. In het spel. Volgens de onderzoekers is dit van sommige gevallen zorgt dit ervoor dat mensen niet belang, omdat een gebrek aan motivatie ook terug kunnen keren naar school of werk. Er bestaan een veelvoorkomend aspect is van schizofrenie. nog geen medicijnen voor deze klachten, maar er zijn wel aanwijzingen dat training kan helpen. Verbeteren “We hebben manieren nodig om de cognitieve symptomen Onderzoek van schizofrenie aan te pakken, maar op het gebied van mediEen onderzoeksteam onder leiding van Barbara Sahakian becatie wordt tot nu toe weinig vooruitgang geboekt”, aldus schrijft in het tijdschrift Philosophical Transactions hoe ze WiSahakian. “Deze conceptstudie is dus van belang, want het laat zard, een spelletje voor de iPad waarmee het episodisch gezien dat een geheugenspel kan helpen op een gebied waar heugen verbetert, ontwikkeld en getest hebben. Het episomedicatie tot nu toe faalde. Juist omdat het spel interessant disch geheugen wat je bijvoorbeeld gebruikt om je te herinnewas, bleven alle patiënten gemotiveerd om door te gaan.” ren waar je de auto hebt geparkeerd in een parkeergarage of waar je je sleutelt hebt gelaten bij thuiskomst. Juist dit speciVervolgonderzoek met meer mensen is nodig om de resultafieke geheugen is vaak aangedaan bij patiënten met schizofreten te bevestigen. Ook moet dan gekeken worden of de verbenie. tering van het episodisch geheugen ook zorgt voor een beter functioneren bij alledaagse activiteiten. Wellicht zijn er mogeHet spelletje, Wizard, is het resultaat van een 9 maanden dulijkheden om het spel bij de behandeling in combinatie met rende samenwerking tussen psychologen, neurowetenschapmedicatie te gebruiken. pers, een professionele spelletjesontwikkelaar en mensen met schizofrenie. Deelnemers kunnen binnen een verhaal hun eiSamen met de makers van de ‘brain-trainer’ Peak hebben de gen karakter en naam kiezen en vooruitgang wordt beloond onderzoekers een aantal trainingsmodules ontwikkeld: the met extra activiteiten zodat de speler de vooruitgang ervaart Camebridgde University & Peak Advanced Training Plan. De onafhankelijk van het cognitieve trainingsproces. module is gebaseerd op het spelletje Wizard en beschikbaar in de Peak iOS app.
Handreiking helpt administratie Wmo&Jeugd te vereenvoudigen Bron: VNG 150812 Met het totstandkomen van inkoopafspraken voor Jeugd en Wmo zien we diverse (nieuwe) vormen van hulpverlening ontstaan, gepaard met een grote variëteit in inrichting en uitvoering. Hoe kunt u daarbij de informatievoorziening vereenvoudigen en de administratieve lasten verlagen? De 'Handreiking Uitvoeringsvarianten iWmo en iJw' helpt u meer lijn te brengen in de administratie en onderlinge informatievoorziening. Doelgroep: de eerstverantwoordelijken voor bedrijfsvoering, uitvoering, administratie en techniek bij zowel gemeenten als aanbieders. Drie varianten= De handreiking geeft een uitwerking van drie uitvoeringsvarianten: inspanningsgericht outputgericht taakgericht De keuze voor een uitvoeringsvariant helpt om het de maatwerkafspraken tussen gemeenten en zorgaanbieders te beperken en om de administratieve lasten te verlagen. Aanbevolen werkwijze De handreiking gaat in op de uitgangspunten en afgesproken werkwijzen van elke variant. Bij elke variant krijgt u een aanbevolen werkwijze die u een fundament oplevert voor een soepele manier van werken met iWmo en iJw 2.0, de standaarden voor berichtenverkeer.
Meer informatie De handreiking is een coproductie van de VNG en Zorginstituut Nederland, met steun van de zorgbranches. Handreiking Uitvoeringsvarianten iWmo en iJw (pdf)
Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 7
Het Decor - verruim(t) de horizon 'Stel ambtenaar aansprakelijk voor persoonsgegevens' Bron: onderzoek 150817
Een centraal register zal moeten bijhouden of iemand over de scheef is gegaan in de omgang met persoonsgegevens. Ook als dit misschien niet heeft geleid tot een straf van een rechter. Strafrechtelijke vervolging is essentieel om te garanderen dat Dit moet voorkomen dat iemand in een andere functie weer overheden veilig omgaan met persoonsgegevens. eenvoudig toegang heeft tot persoonsgegevens. Dat concluderen Britse onderzoekers namens 'Big Brother Watch'. Een Britse 'campagne-organisatie' die zich bezighoudt met privacy en de omgang met persoonsgegevens. Uit het onderzoek kwam naar voren dat Britse overheden dagelijks vier keer over de scheef gaan als het gaat om het omgaan met persoonsgegevens. Een kleine greep: Brieven met persoonlijke informatie worden bijna dagelijks naar foute adressen gestuurd, persoonsgegevens worden zonder goede reden via de mail gedeeld, en telefoons, computers en usb-sticks met informatie raken kwijt of worden gestolen. Hoewel er vaak wordt gewezen naar IT-systemen en daar ook de mogelijke oplossing wordt gezocht, gaat het bijna altijd om menselijke fouten en onvoorzichtigheden. 'Big Brother Watch' stelt dat ambtenaar bewuster maken van de gevaren alleen niet voldoende is. Ambtenaar moeten verantwoordelijk en dus ook aansprakelijk gemaakt worden. Het rapport geeft hiervoor zes aanbevelingen die mogelijk ook voor Nederland zouden kunnen gelden.: Strafvervolging Volgens Big Brother Watch zal het een afschrikkende werking hebben als ambtenaren persoonlijk verantwoordelijk worden gesteld en bij een overtreding ook strafrechtelijk vervolgd zullen worden.
Paaij slaakte een noodkreet omdat de GGZ haar familie onvoldoende betrekt bij de zorg die haar dochter krijgt.
Steun en advies De familieleden van mensen met een psychische aandoening kunnen voor steun en advies terecht bij Ypsilon. Velen vinden Verplichte training dat hun stem niet gehoord wordt bij de GGZ als ze willen meeIedereen die in de buurt komt van persoonsgegevens moet denken of praten over welke zorg hun zoon of dochter nodig een training ondergaan over hoe hier mee om heeft. Zandijk vindt dat familie het verdient om juist meer bete gaan. Over rechten, plichten en verantwoor- trokken te worden bij de hulp die aan kinderen wordt gegeven. delijkheden. „Er zijn genoeg naasten die vinden dat ze niet serieus worden genomen.” Meldplicht aan burger Zodra aan het licht komt dat er een fout is Ypsilon helpt naasten door middel van adviesdienst. Dit houdt gemaakt met persoonsgegevens moet degene in dat er telefonisch, online of sociaaljuridisch advies gegeven over wie dat gaat meteen op dehoogte wor- wordt door professionele medewerkers of vaste vrijwilligers. den gebracht. Zo dat die persoon actie kan Ypsilon denkt mee vanuit de eigen expertise en ervaring. ondernemen om de eventuele gevolgen te verkleinen. Verbeterslag Standaard voor respons en afhandeling Er kan een aardige verbeterslag gemaakt worden in de dienstEr moet één procedure komen waarnaar gehandeld wordt in verlening. „Je lost het probleem niet op met het opleggen van het geval dat toch fout gaat. regels. Je moet werknemers een spiegel voorhouden en ze vragen hoe ze behandeld willen worden als hun zoon of dochLandelijke inspectie ter psychisch niet in orde is”, legt Zandijk uit. Er moet een instituut/instelling zijn die kan controleren of Volgens de voorzitter is er ‘een wereld te winnen’ in de dienstoverheden zich aan alle voorwaarden houden. En die dit dan verlening bij GGZ. „Daarom bestaat Ypsilon al ongeveer dertig vervolgens ook kan afdwingen als dat nodig is. jaar om ouders advies te geven en een hart onder de riem te steken”, aldus Zandijk.
‘Betrek familie bij zorg psychiatrische patiënt’ Bron: Ypsilon 150815 Familieleden van mensen met een psychische aandoening moeten meer worden betrokken bij de zorg voor hun naasten. Dat stelt Jan Zandijk, voorzitter van Ypsilon naar aanleiding van de commotie die is ontstaan na de column van Metrolezeres Geertje Paaij. Ypsilon is een landelijke vereniging van familieleden van mensen met een psychische aandoening.
Register Noodkreet Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 8
Het Decor - verruim(t) de horizon Fraudeurs en schuldhulpverlening
bouwen dat er bij die vergeten melding sprake was van opzet. Oftewel: de schuldenaar moet echt opzettelijk hebben gehanWater en vuur? mr. Kyra Kranendonk-von Weersch , Eindredacteur Grip op deld of iets hebben nagelaten waarbij misleiding werd geSchuldhulpverlening en hoofdredacteur van het Tijdschrift bruikt om een wederrechtelijk voordeel te behalen ten koste van het bestuursorgaan. Ook moet vaststaan dat er sprake is Schuldsanering. van een financiële benadeling. Tijdens cursussen merk ik dat vaak te snel een onjuiste conclusie wordt getrokken over fraude en het recht op schuldhulpverlening. Fraudewet-schulden en schuldhulpverlening worden gezien als water en vuur: oftewel als twee zaken die niet samen kunnen gaan. De aanvraag schuldhulpverlening van de schuldenaar met Fraudewet-schulden wordt daarom per definitie geweigerd. Ten onrechte naar mijn mening. Waarom?
willigerswerk is gaan verrichten. Die gedraging kan een Fraudewet-schuld opleveren, maar aan de weigeringsvereisten van de Wgs is niet voldaan: Er is geen opzet in het spel en er is geen financiële benadeling van het bestuursorgaan. Vaak bestaat wel de wens de schuldenaar met een Fraudewetschuld buiten de deur te houden, omdat gedacht wordt dat er toch geen regeling te treffen is in dat geval. Dat is in feite de reden waarom de gemeente zo 'gefocust' is op het buiten de deur houden van schuldenaren met een fraudeschuld, zelfs als het een schuldenaar betreft die niet opzettelijk 'fraudeerde'. Wat ik hier alvast wil meegeven is dat schuldhulpverlening (en zelfs een schuldregeling!) niet alleen mogelijk, maar ook zeer zinvol is bij schuldenaren met een Fraudewet-schuld.
Laat ik beginnen met het belangrijkste misverstand uit de weg te ruimen. Dat er sprake is van een fraudeschuld in de Fraudewet betekent niet dat daarmee is voldaan aan de weigeringsgrond fraude uit de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs). Het gaat om twee verschillende fraudebegrippen uit twee totaal verschillende wetten, met ieder een ander beoordelingskader. *Zie over de hoogte van de boetes op grond van de Fraudewet Noodzakelijke belangenafweging Verschillen Fraudewet en Wgs Daarnaast is belangrijk om te weten dat zelfs als sprake is van ook het opiniestuk van mijn collega Pauke Bogaarts: Opzet en In het algemeen is veel eerder voldaan aan de eisen van de opzet én een financiële benadeling, op grond van de Wgs niet grove schuld voortaan relevant bij hoogte boete. Fraudewet. Om de schuldenaar te kunnen weigeren op grond 'blind' geweigerd kan worden. Het gaat om een bevoegdheid van de Wgs moet aan zwaardere eisen worden voldaan. Ne- (kan-bepaling) en niet om een verplichting. Er moet dus een individuele belangenafweging plaatsvinden. De gemeente venstaand schema geeft de verschillen aan. moet bekijken of het weigeringsbesluit voor de schuldenaar In het gemeentelijk beleid wordt bijna altijd aangesloten bij de gevolgen zal hebben die wegens bijzondere omstandigheden exacte bewoordingen van artikel 3 lid 3 Wgs. Wil je als ge- onevenredig zijn in verhouding tot de te dienen doelen van de meente schuldhulpverlening vanwege een fraudeschuld weige- gemeente (artikel 4:84 Awb; in het gemeentelijk beleid bijna ren dan zul je, zoals uit het schema blijkt, opzet aan moeten altijd als 'hardheidsclausule' geformuleerd). tonen.
Geen water en vuur Als er sprake is van fraudeschulden op grond van Fraudewet Opzet moet worden aangetoond Waar bij 'vergeten' melden van bepaalde inlichtingen een frau- kan dus niet zomaar de conclusie worden getrokken dat de deschuld kan ontstaan, moet je als gemeente bij de weigering aanvraag schuldhulpverlening kan worden geweigerd. De gevan de aanvraag schuldhulpverlening echt aantonen/ onder- meente moet dit verder onderzoeken. Denk aan de situatie dat een bijstandsgerechtigde vergeten heeft te melden dat hij vrijJaargang 2 | aflevering 32 | pagina 9
Het Decor - verruim(t) de horizon X+Y, een hartverwarmende film over autisme
Dorpscoöperatie Nieuw-Dordrecht geniet landelijke bekendheid als kampioen burgerinitiatief. Maar de gemeente Emmen en bewoners rekenden deze zomer af met het coöperatiebeDe licht autistische tiener Nathan trekt zich na de plotselinge stuur. dood van zijn vader terug in zijn eigen veilige wereldje. Anderen houdt hij op fstand, zelfs zijn moeder Julie. Met liefde en Een krimpdorp van 1.650 inwoners dat zelf verantwoordelijk genegenheid kan hij niet overweg, het enige dat hij begrijpt is wil nemen voor de kwaliteit van de woonomgeving, de lokale wiskunde. Zijn leraar, Mr. Humphreys, ontdekt Nathans talent woningmarkt en de zorg. Het bracht Nieuw-Dordrecht voor cijfers en bezorgt hem een plek in de Britse ploeg voor de (gemeente Emmen) landelijke bekendheid. Zozeer zelfs dat Internationale Wiskunde Olympiade. Als lid van een team, dat menigeen beweerde dat de dorpsbewoners het feitelijk alleook nog eens een grote kans heeft de Olympiade te winnen, maal al deden. Onzin, zegt bewoner Wim Hassink. ‘Concreet is lijkt Nathans leven voorgoed te veranderen. Maar bij de trai- er heel weinig gebeurd.’ ning in Taiwan komt hij voor nieuwe uitdagingen te staan, vooral na zijn ontmoeting met de aantrekkelijke Zhang Mei, Hassink stapte begin juli uit het bestuur van de dorpscoöperaeen van de Taiwanese tegenstanders. tie, nadat de ledenraad zijn kameraad, penningmeester Bennie Grimberg, wegens ‘autoritair gedrag’ de deur had gewezen. ‘Er Bekijk de trailer van X+Y. De film is vanaf 20 oktober beschik- werden dingen voor het dorp bedacht, vooral achter de baar op DVD en Video on Demand. schermen’, zei de ledenraadvoorzitter Jeroen Karstenberg tegen RTV Drenthe.
Vanaf 27 augustus in de bioscoop.
Vooral de aankoop en sloop van het leegstaande Groene Kruisgebouw, tegen de wens van een deel van de bewoners, zetten in het dorp kwaad bloed. De gemeente Emmen besluit vervolgens het ‘experiment dorpscoöperatie’ na twee jaar te beëindigen. Penningmeester Bennie Grimberg ziet begin juli de bui wel hangen, maar nog niet dat hij de kop van jut wordt. ‘Van de gemeentelijke ambities is niets meer over. Men durft niets los te laten, omdat men denkt dat bewoners niet in staat zijn om dingen goed georganiseerd over te nemen. We blijven tweeënhalf jaar low profile, in de hoop dat er na de volgende gemeenteraadsverkiezingen een beter college aantreedt. Dat Emmen kortwiekt dorpscoöperatie geeft ons tijd om in het dorp korte termijnsuccessen te gaan Bron: Gemeente Emmen 150807 Dorpscoöperatie Nieuw-Dordrecht geniet landelijke bekend- boeken. Dat is wel belangrijk, want we zijn in een politiek en heid als kampioen burgerinitiatief. Maar de gemeente Emmen ambtelijk moeras terechtgekomen waar de gemiddelde inwoen bewoners rekenden deze zomer af met het coöperatiebe- ner van Nieuw-Dordrecht niks van snapt. In feite zijn we op twee fronten aan het strijden: richting gemeente en richting stuur. dorp. En tegelijkertijd krijgen we de strontkar over ons heen.’
Een dag later besluit de ledenraad van de dorpscoöperatie om Grimberg zijn bestuursfunctie te ontnemen. Waarna het complete coöperatiebestuur opstapt. ‘We willen kleinere dingen aanpakken. Meer zichtbaar in het dorp’, aldus ledenraadvoorzitter Jeroen Karstenberg. ‘We hadden vaak het idee dat we achter het bestuur aanliepen. We willen laten zien dat wij het ook wel kunnen.’
Amsterdam trekt extra geld uit voor overbelaste mantelzorgers Bron: Gemeente Amsterdam 150817 De gemeente Amsterdam trekt in 2015 ruim 45 duizend euro extra uit voor mantelzorgers die zwaar belast zijn. Dit heeft het college van B&W dinsdag besloten. Dit bedrag komt bovenop het al gereserveerde bedrag voor mantelzorgers uit 2014 van ruim 240 duizend euro. Volgens de Gezondheidsmonitor zijn in Amsterdam ongeveer 55.000 mantelzorgers actief. Veel van hen hebben te maken met mantelzorg die complex is en veel van hen vraagt, zowel psychisch als fysiek. De gemeente Amsterdam ondersteunt deze mantelzorgers vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). De gemeente heeft onderzoek laten uitvoeren door de Hogeschool van Amsterdam (HvA) om de behoefte aan zorg en ondersteuning in kaart te brengen onder de mantelzorgers. Uit dit onderzoek van de HvA is gebleken dat een kwart van de mantelzorgers zich chronisch overbelast voelt en behoefte heeft aan extra ondersteuning. Het bedrag van €46.500 wordt besteed om vraag en aanbod van de zogenoemde respijtzorg beter op elkaar af te stemmen. Met respijtzorg krijgen mantelzorgers de mogelijkheid om de zorgtaken tijdelijk over te dragen een professional.
Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 10
Het Decor - verruim(t) de horizon Hoe werkt uw wijkteam samen met specialisten? Drie vormen op een rij Bron: Gemeente van de Toekomst 150818 Zou u als dat nodig is, uw kind, vader of moeder, met een gerust hart naar het sociaal wijkteam van uw gemeente laten gaan? Vertrouwt u erop dat de medewerkers van dit team generalisten - de kunst verstaan om op het juiste moment de juiste professional in te zetten? Vilans, kenniscentrum langdurende zorg, zette de meest voorkomende samenwerkingsvormen tussen specialisten en sociale wijkteams in gemeenten op een rij. De komst van de sociale wijkteams vraagt om een nieuwe samenwerking waarmee de generalist in het wijkteam en specialisten eromheen elkaar vinden. Dit vraagt om een goed netwerk van specialisten met verschillende deskundigheden dat het wijkteam snel en effectief vindt en bereikt. De rol van de specialist is divers. Hij geeft het wijkteam telefonisch advies, hij voert samen met hem en de inwoner een (keukentafel)gesprek of overlegt over een plan op maat met zorg en ondersteuning die past bij de behoefte van de inwoner. Een nieuw samenspel ontstaat.
Verschillende vormen van samenwerken Vilans, kenniscentrum langdurende zorg, heeft in een oriënterende studie meest voorkomende samenwerkingsvormen tussen specialisten en sociale wijkteams in gemeenten op een rij gezet. Dit zijn het expertteam, de expertpool en de triagemedewerker die als intermediair functioneert tussen het wijkteam en het expertteam of de expertpool
dat vanuit zijn deskundigheid maar hanteert de blik van een generalist. Hij kijkt breed naar de vragen van de inwoner en probeert samen met hem een plan te maken om die vragen te beantwoorden. Vaak kan een teamlid terugvallen op zijn oude netwerk, toen hij nog als ‘specialist’ bij een (zorg)organisatie werkte. Maar als generalist in een wijkteam krijgt hij nu ook veel vragen waar hij niet direct een passend antwoord op heeft. Hoe gaat een medewerker van een wijkteam om met nieuwe en vaak complexe vragen? Signaleert hij snel genoeg dat hij een lacune in zijn expertise heeft en wie kan hij dan raadplegen voor advies? Wat zijn de afspraken met zorgorganisaties? De specialisten om een sociaal wijkteam heen Aan de andere kant maken specialisten, zoals een casemanager dementie, een praktijkondersteuner GGZ, een begeleider die werkt met mensen met een licht verstandelijke beperking of een CVA verpleegkundige, zich zorgen of zij wel tijdig worden ingeschakeld door het wijkteam. Zij vragen zich af of de wijkteams wel de juiste expertise hebben om problemen goed in te schatten. Weet het wijkteam de juiste specialist te vinden? Hoe is de specialist voldoende zichtbaar voor het wijkteam? Meer weten? Samenwerking tussen specialisten en het wijkteam zorgt ervoor dat de kwaliteit van de zorg verbetert. Wilt u hierover meer weten, mail Barbara Groen, sr adviseur bij Vilans:
[email protected].
Ombudsman: belangen burger uit oog verloren bij pgb Bron: Nationale Ombudsman 150817 Bij alle veranderingen rond het persoonsgebonden budget zijn de belangen van de burgers ernstig uit het oog verloren. Dat zei Nationale ombudsman Reinier van Zutphen zaterdag in het radioprogramma Kamerbreed. Bij alle veranderingen rond het persoonsgebonden budget zijn de belangen van de burgers ernstig uit het oog verloren. Dat zei Nationale ombudsman Reinier van Zutphen zaterdag in het radioprogramma Kamerbreed. Ingewikkeld De ombudsman nam daar een klein voorschot op het onderzoek dat hij deed naar de grote problemen met het pgb waarmee mensen zelf hun zorg kunnen regelen. 25 augustus verschijnt zijn rapport. Rode draad daarin is volgens Van Zutphen: er moet heel veel geleerd worden van hoe dit is verlopen. 'Er zijn hier ongelofelijk veel partijen bij betrokken. Het is zo ingewikkeld gemaakt dat het bijna niet meer is uit te voeren.' Dat er vlak voor de nieuwe opzet zou ingaan nog nieuwe regels bijkwamen, hielp ook niet. 'Je hoeft geen ombudsman te zijn om te snappen dat het hier is misgegaan'. Enorme problemen Sinds de Sociale Verzekeringsbank (SVB) begin dit jaar verantwoordelijk werd voor de uitbetaling van pgb’s, zijn er enorme problemen. Zorgverleners krijgen geregeld te laat of helemaal niet uitbetaald.
Beeld: Joost van den Broek / Hollandse Hoogte
Generalisten in het wijkteam Wanneer een lid van een wijkteam aan de slag gaat doet hij Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 11
Het Decor - verruim(t) de horizon Europese privacywet kan flinke kluif voor zorg worden Bron: BDO 150919 Een nieuwe Europese privacyverordening kan zorginstellingen nog voor een flinke opgave stellen. Terwijl zorginstellingen verantwoordelijk zijn voor de opslag, verwerking en uitwisseling van grote hoeveelheden privacy gevoelige informatie, lijken zij onvoldoende bekend met de nieuwe wetgeving en lijkt informatiebeveiliging bij veel directies en besturen geen prioriteit te zijn. Vanwege toenemende impact van IT heeft de Europese Commissie besloten dat de huidige richtlijn van de privacy-verordening moet worden aangepast. De verwachting is dat de nieuwe verordening in de loop van 2016 wordt goedgekeurd door het parlement. Daarmee wordt de verordening ook rechtstreeks van kracht in Nederland. Het voorstel bevat nieuwe en strengere privacy-regels.
gegevens verwerkt van meer dan vijfduizend mensen of überhaupt met privacygevoelige informatie werkt, ook iemand moeten aanstellen voor gegevensbescherming, stelt Van Vianen. Wissen Medewerkers die pricacygevoelige informatie verwerken moeten de juiste technische en organisatorische vaardigheden hebben. Wanneer organisaties hier niet aan kunnen voldoen, kan de toezichthouden iemand aanstellen. Zorginstellingen moeten altijd kunnen aantonen dat zij toestemming hebben om de informatie te bewaren en te gebruiken. Betrokkenen hebben ook het recht om van de verantwoordelijke te vragen om al hun persoonsgegevens te wissen.
Onbekend Uit onderzoek van BDO eerder dit jaar bleek dat een meerderheid van zorginstellingen niet bekend is met relevante (nieuwe) wet- en regelgeving. Zorgorganisaties lopen risico's omdat informatiebeveiliRobert van Vianen, expert op het gebied van informatiebeveiliging nog te vaak niet de kerntaak is van bestuurders of directie ging en lid van de BDO Branchegroep Zorg, heeft de grootste (51 procent) en niet of onvoldoende informatiebeveiligingsbegevolgen van de nieuwe privacyverordening op een rij gezet. leid doorgevoerd is (56 procent). 100 miljoen Ten eerste kunnen in de toekomst boetes tot 100 miljoen euro of 5 procent van de wereldwijde jaarlijkse omzet van een onderneming worden opgelegd bij het niet voldoen aan de regelgeving. In het ergste geval kan een zorginstelling haar licentie verliezen. Zowel de medewerker die informatie verwerkt als de eindverantwoordelijke moeten alle documenten die betrekking hebben op de verwerking van persoonsgegevens bewaren en op verzoek van de toezichthouder kunnen overleggen. Daarom moet iedere organisatie die gedurende 12 maanden persoons-
Van de respondenten heeft niet meer dan 40 procent inhoudelijke kennis over deze aanstaande verordening. Van dat percentage hebben alle zorginstellingen één of meer maatregelen genomen om zich hierop voor te bereiden. "Dat is niet voor niets. Als zorginstellingen niet voldoen aan deze strengere regels dan kunnen zij in het ergste geval hun toelating verliezen", zegt Robert van Vianen, één van de onderzoekers en tevens partner bij BDO. "Dat betekent dat een instelling dan geen zorg meer mag bieden die bijvoorbeeld voor vergoeding op grond van de Zorgverzekeringswet of de Wet langdurige zorg in aanmerking komt." Meldplicht datalekken
Wanneer er sprake is van een datalek en persoonsgegevens in handen vallen van een derde partij die geen toegang tot die informatie zou moeten hebben, dan moet dat volgens de meldplicht datalekken direct gemeld worden aan het College bescherming persoonsgegevens (CBP). Het kabinet heeft deze meldplicht recent verder aangescherpt, met name door het CBP de bevoegdheid te geven aanzienlijk hogere boetes te kunnen opleggen. Dit kan oplopen tot 810.000 euro of, als dat niet passend is, 10 procent van de jaaromzet. Slechts 38 procent van de respondenten bleek bekend met de werking van deze meldplicht. Van deze 38 procent heeft nog geen derde maatregelen getroffen om aan deze wet te voldoen. "Een verontrustende uitkomst", stelde Frank van der Lee, partner bij BDO en als consultant betrokken bij de BDO Branchegroep Zorg, "want het niet naleven van de meldplicht gaat voor nog grotere financiële risico’s zorgen."
Herbeoordeling overgangscliënten i.r.t. het pgb Wmo en Jeugdwet Bron: VNG 150819 De uitvoering van het Pgb-trekkingsrecht is op zich al een enorme klus. Gemeenten moeten er hierbij rekening mee houden dat zij dit jaar de aflopende indicaties van AWBZ-overgangscliënten met een pgb opnieuw moeten beoordelen. De VNG adviseert gemeenten tijdig aan de slag te gaan met deze herindicaties. Het hele traject van herindiceren van budgethouders van begin tot eind (het kunnen betalen van facturen door de SVB) kost immers meer tijd dan bij zorg in natura. Volledige brief: Herbeoordeling overgangscliënten i.r.t. het pgb Wmo en Jeugdwet
Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 12
Het Decor - verruim(t) de horizon Mutsaersstichting verliest kort geding tegen Bureau Jeugdzorg
draaide het om Veilig Thuis. Dat is een vehikel dat is ontstaan door de bezuinigingspolitiek van de regering, waarbij de gemeenten het sinds 1 januari 2015 voor het zeggen hebben Bron: Rechtspraak 150817 over jeugdzorg en jeugdwelzijn. In Veilig Thuis zijn zowel het ROERMOND - De Mutsaersstichting heeft een kort geding meldpunt kindermishandeling ondergebracht als het meldpunt tegen Bureau Jeugdzorg verloren. De stichting eiste voor de huiselijk geweld. voorzieningenrechter dat Bureau Jeugdzorg Limburg zich hield aan een eerder gesloten onderlinge bestuursovereenkomst. In Volgens Bureau Jeugdzorg is met elk geval zolang als nodig voor het tot stand brengen van een Mutsaers in Veilig Thuis niet samen definitieve opzet van het project Veilig Thuis. De voorzieninte werken en komt de stichting afgenrechter wijst de vorderingen af in verband met het ontbrespraken niet na, zo klonk het in de ken van voldoende spoedeisend belang, blijkt uit de uitspraak pleitnota van de advocaat van vandaag. Jeugdzorg, Mr. L. van Driel van het gerenommeerde Bureau Boels en De bestuursovereenkomst is naar het oordeel van de voorzieZanders. Jeugdzorg vond het dan ningenrechter ten gevolge van een besluit van de gemeenten ook prima dat de gemeente Venlo achterhaald. Van Bureau Jeugdzorg Limburg kan niet langer Mutsaers weg gestuurd heeft. worden verwacht dat zij deze overeenkomst nakomt en de samenwerking met de Mutsaersstichting voortzet, oordeelt de Mutsaers spande vervolgens het kort geding tegen Jeugdzorg rechtbank. Al zou Bureau Jeugdzorg willen (maar dat wil het aan omdat Jeugdzorg zich niet aan het eerder genoemde bebureau niet), dan nog heeft een verdere samenwerking in Veistuurscontract zou houden. Volgens dat contract zou in de lig Thuis geen zin, want de gemeenten hebben er wat Mutlezing van advocaat R. Willems van Mutsaers het Bureau saers betreft de stekker uit getrokken. Jeugdzorg verplicht zijn tot eind dit jaar met Mutsaers samen te werken in Veilig Thuis. De rechtbank vindt dus van niet. De bestuursovereenkomst kan volgens de rechtbank niet los worden gezien van de opdracht die de gemeenten hebben Eigenlijk ging het lang voor de samenwerking tot stand moest verstrekt op grond van hun wettelijk taak ingevolge de Wmo komen al grondig mis. Mutsaers heeft veel ervaring in het bie2015 zorg te dragen voor de oprichting van een Veilig Thuis. den van hulp aan jongeren en mensen in nood. Jeugdzorg is De gemeenten maken volgens de rechtbank uit of de Mutmeer een uitvoerder van de regels van kinderbescherming, en saersstichting daar wel of niet aan meedoet. Niet dus, besloot dus geen zorgaanbieder. Die twee moeten samenwerken. En de gemeente Venlo onlangs, daarin gesteund door dertien dat ging niet goed. Niet typisch Midden-Limburgs overigens. andere gemeenten die meedoen aan Veilig Thuis, waaronder Op meer plekken in Nederland gaat dit soort opgedrongen de gemeente Roermond. En daarmee is wat de rechtbank besamenwerking mis. treft de kous af voor Mutsaers.
Bestuurder Matthieu Goedhart van de Mutsaersstichting zegt in een reactie vrede te hebben met de uitspraak. Het was voor Mutsaers een laatste poging om alsnog in gesprek te komen met Bureau Jeugdzorg. Dat is niet gelukt, daarmee heeft ook Mutsaers de duidelijkheid die de stichting wil, aldus Goedhart. ,,Het ging ons er niet om te winnen’’, benadrukt hij. ,,We wilden in gesprek komen.’' Mutsaers wilde met Bureau Jeugdzorg praten over tien jaar ervaring in het omgaan met huiselijk geweld. De gemeente Venlo en Bureau Jeugdzorg gingen dat uit de weg, aldus Goedhart. ,,Het kort geding was een laatste poging zo’n gesprek alsnog
tot stand te brengen.'' Hij wijst erop, dat de rechter niet inhoudelijk heeft geoordeeld, maar heeft beslist dat er geen spoedeisend belang was - een voorwaarde voor een kort geding. ,,Onze argumenten zijn door de rechtbank uitstekend verwoord’’, aldus Goedhart. ,,Maar de rechter liet weten: daar ga ik niet over, er is immers geen spoedeisend belang.'' Het project Veilig Thuis is nu passé voor Mutsaers. ,,De discussie is bij deze gesloten’’, aldus de bestuurder. De acht mensen die voor Mutsaers voor Veilig Thuis werkten, kunnen elders biunnen de organisatie aan de slag. Goedhart houdt er naar eigen zeggen ,,no hard feelings’’ aan over. ,,Soms moet je dingen eens goed uitspreken’’, zei hij.
De gemeente Venlo stuurde Mutsaers de laan uit om zo een Mutsaers en Jeugdzorg vochten elkaar de tent uit eind te maken aan het geruzie. Mutsaers krijgt nu ook van de Bureau Jeugdzorg heeft het helemaal gehad met de Mutsaers rechter de deksel op de neus. stichting. Dat bleek twee weken geleden tijdens het kort geding voor de rechtbank in Roermond. Bij dat kort geding Vrede Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 13
Het Decor - verruim(t) de horizon Portret geeft verleden aan iemand met dementie Bron: Zorg voor Beter 150818 Als je over de gesloten afdeling van verzorgingshuis De Lichtkring in Utrecht loopt, zou je bijna vergeten dat de bewoners ooit een eigen leven hadden. Een leven waarin ze speelden, werkten, een gezin stichtten, waarin ze mooie en verdrietige dingen meemaakten en waarin ieder zo zijn eigen liefhebberijen ontwikkelde.
Elzemarieke: 'Wat wij in Utrecht hebben gedaan, kan natuurlijk ook prima elders in Nederland worden opgepakt. Je ziet tegenwoordig in steeds meer plaatsen dat vrijwilligers ouderen interviewen en hun levensverhaal opschrijven. Wij willen met ons project laten zien dat dit, met een beetje hulp van familie of vrienden, ook goed mogelijk is met mensen met dementie.' Judith: 'Natuurlijk krijg je met iemand die dement is geen standaardgesprek. Dat is ook precies de reden waarom die groep tot nu toe zo vaak genegeerd wordt. Voor mij was dat juist de uitdaging. Als tekstschrijver heb ik honderden mensen geïnterviewd, maar daar had ik helemaal niets aan toen ik tegenover de eerste bewoner zat. Tijdens die ontmoeting moest ik mezelf als interviewer opnieuw uitvinden en dat vond ik een waardevolle ervaring.' Elzemarieke: 'Bij mensen met dementie is het de kunst om af te wachten wat er komt, hen gerust te stellen en vooral niet te duwen. Gaandeweg ontstaat er dan een gesprek. Of niet. Als er geen gesprek ontstaat, volsta je met een kopje thee en regel je voor de volgende afspraak een familielid erbij.'
Levensportret geeft verleden aan dementerendenDe meeste bewoners kunnen zelf niet meer over dat verleden praten, of alleen nog maar in flarden. Dat is jammer, want ieder mens heeft zijn eigen verhaal en dat verhaal is het waard om verteld te worden. Vrijwilligers Elzemarieke van Zanten en Judith van der Stelt gingen met de bewoners en hun familieleden op zoek naar de levensverhalen van de ouderen en verwerkten die in een geschreven portret. Luc de Bruijn, wiens moeder ooit zelf in De Lichtkring woonde, maakte er prachtige foto's bij. De dubbelportretten Elzemarieke en Judith willen via dit project andere vrijwilligers zijn ingelijst en hangen nu op de afdeling. en verzorgenden stimuleren om ook aan de slag te gaan met Praktisch doel het schrijven van portretten voor mensen met dementie. De vrijwilligers hopen dat de bewoners via de portretten een deel van hun identiteit terugkrijgen en zo duidelijker zichtbaar zijn voor medewerkers en bezoekers. Daarnaast dient het project ook een praktisch doel. Wie als verzorger of vrijwilliger nog onbekend is met de bewoners, kan via het portret snel een beeld krijgen van iemands achtergrond en persoonlijkheid. Judith: 'Zonder de hulp van activiteitenbegeleidster Aletta Gerritsen was het ons nooit gelukt om met de bewoners in gesprek te raken en hen te portretteren. Als er geen familie aanwezig was, zat Aletta erbij om de mensen gerust te stellen en om hen uit te leggen wat Elzemarieke of ik daar kwamen doen.' Voorbeeldproject
Tool geeft snel overzicht van gecontracteerde aanbieders Bron: Gemeente van de Toekomst 150818 Snel opzoeken welke aanbieders in jouw gemeente gespecialiseerd zijn in begeleiding, re-integratie of thuisadministratie? Consulenten in de zes gemeenten in de regio Haaglanden maken gebruik van de website www.hulpenondersteuning.nl. Marleen Tielen, beleidsadviseur Wmo gemeente Lansingerland, over deze tool.
land, Leidschendam- Voorburg, Voorschoten en Wassenaar) meer dan zestig aanbieders gecontracteerd alleen al voor de begeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf. Samen bieden zij meer dan 150 producten aan op dit gebied. Dan hebben we het nog niet eens over het enorme aanbod aan jeugdhulp. Onze consulenten waren voortdurend aan het zoeken op papier, in Google en Excel welke aanbieder nu precies wat doet. Ook voor inwoners was het niet duidelijk.’ Wat is er zo handig aan de tool? ‘De tool geeft een handig overzicht van de aanbieders die een contract hebben om in deze gemeenten hulp en ondersteuning aan te bieden. Je kunt bijvoorbeeld zoeken naar aanbieders van begeleiding of dagbesteding. Je kunt ook selecteren op zelfredzaamheidsmatrix of resultaatgebieden. Als je op het vergrootglas klikt, krijg je meer informatie over het aanbod. Ook kun je doorklikken naar de aanbieder of naar de gemeentewebsite. Verder kun je per gemeente een eigen aanbod invoeren. Lansingerland koos er bijvoorbeeld voor om ook het vrij toegankelijke aanbod op te nemen. De kosten van de tool zijn laag, want hij is eenvoudig aan te passen naar andere gemeenten. Bovendien kunnen samenwerkende gemeenten de kosten delen.’ Hoe blijft het overzicht up to date? ‘Het enige wat de gemeenten hoeven te doen, is een Excelbestand uploaden. Dan staat alles automatisch weer in de tool. Dit kun je dus makkelijk zelf doen.’
Ook zo’n tool? Mail naar het gezamenlijke mailadres van de zes gemeenten in Haaglanden:
[email protected] of bel Waarom hebben jullie de website hulpenondersteuning.nl ontMarleen Tielen: 06-53278232. wikkeld? ‘Door een bestuurlijke aanbesteding hadden we met zes geBeeld: David Rozing / Hollandse Hoogte meenten samen (Zoetermeer, Pijnacker- Nootdorp, LansingerJaargang 2 | aflevering 32 | pagina 14
Het Decor - verruim(t) de horiGemeente Drimmelen benut kracht inwoners met Meet & Match Bron: Gemeente van de Toekomst 150818 Tijdens Meet & Match in de gemeente Drimmelen ontmoeten initiatiefnemers, professionele en vrijwillige organisaties, ondernemers en inwoners elkaar in hun gezamenlijke wens om de leefbaarheid, veiligheid en sociale betrokkenheid in hun dorp/ en gemeente te verhogen. Lilian Lambrechts, coördinator Dorpsgericht Werken van de gemeente, vertelt over deze succesformule. Een aantal inwoners van Drimmelen met een lichamelijke beperking vormt sinds kort een aparte badmintongroep vereniging. Andere inwoners gaan inmiddels iedere zondag samen wandelen en weer anderen hebben het plaatselijke ondernemerscafé voor ondernemers en vrijwillige organisaties opgezet. Het is allemaal het resultaat van Meet & Match, onderdeel van het Dorpsgericht werken van de gemeente. Tijdens de bijeenkomsten ontmoeten initiatiefnemers, professionele en vrijwillige organisaties, ondernemers en inwoners elkaar. Vraag en aanbod komen samen Drijvende kracht achter de bijeenkomsten is Lilian Lambrechts Coördinator Dorpsgericht werken van de gemeente. ‘Je hebt mensen die een goed idee hebben en je hebt mensen die graag iets voor een ander willen betekenen en tijdens de bijeenkomsten ontmoeten zij elkaar. De initiatieven krijgen 1 minuut de tijd om zichzelf te presenteren en te vertellen welke hulp zij nodig hebben. Vervolgens kan er aan verschillende tafels verder worden gepraat over mogelijke ondersteuning van de andere aanwezigen.’ Het werkt goed: de eerste bijeenkomst bestond uit achttien pitches. De meeste pitches hebben één of meerdere matches met behulp van de aanwezigen.
Vaak zie je dat mensen ook na de ‘Meet & Match’ met elkaar leen. Ouderen die daar wonen, moeten tegenwoordig apart optrekken om het initiatief te realiseren.’ betalen voor de huur en voor een zorg- en dienstenpakket. De uitkomst wringt, zo schrijft De Volkskrant vandaag. Het kabinet De initiatieven hebben één ding met elkaar gemeen: ze maken wil dat ouderen zo lang mogelijk thuis blijven wonen, maar uit van Drimmelen een leukere plek om te wonen. Bijvoorbeeld het onderzoek blijkt dat een aanzienlijk deel liever zo beschut omdat bewoners, ondernemers, vrijwillige en professionele zou willen wonen als in het voormalige bejaardenhuis. Dat is organisaties veel meer gezamenlijk optrekken en daardoor de vooral vanwege de 24-uursalarmknop, maar ook vanwege de leefbaarheid, veiligheid en sociale betrokkenheid verhoogd is gezelligheid. Het gaat merendeels om vrouwen die voor 1945 en deze mensen elkaar beter kennen en weten te vinden. Lili- zijn geboren en alleen AOW ontvangen. Veel zorgaanbieders an: ‘We wilden de mensen in de dorpen lukt het niet deze nieuwe combinatie van zorg en wonen aan meer met elkaar verbinden, zodat ze el- te bieden tegen een prijs die betaalbaar is voor weinig koopkaar versterken en inspireren. Zet een krachtige ouderen. enthousiaste groep mensen bij elkaar en er ontstaan mooie dingen.’ Kosten 'Deze ouderen willen veiligheid, dat er hulp komt als ze vallen. Geïnspireerd weer naar huis En ze houden van de reuring van zo'n complex. De financiering Wat Lilian betreft is deze aanpak niet al- van de verzorgingshuizen is afgeschaft, maar dat wil niet zegleen weggelegd voor kleinere gemeenten, ook grote steden gen dat ook de behoefte van de ouderen eraan verdwenen is', kunnen er profijt van hebben. ‘Iedere gemeente kan de kracht zegt adviseur Penny Senior van het Aedes-Actizvan haar burgers beter benutten. Wij hebben inmiddels ver- kenniscentrum Wonen-Zorg in de krant. 'De zorgorganisaties schillende bijeenkomsten gehouden, grootschalig en klein- proberen nu met minder geld toch deze ouderen hun beschutschaliger. Ze hebben één ding met elkaar gemeen: alle aanwe- te woonplek te bieden.' Zoiets rendeert alleen als het voormazigen gaan positief, geïnspireerd en met de wetenschap dat ze lige verzorgingshuis niet ingrijpend hoeft te worden verbouwd, hun mooie plannen niet alleen hoeven uitvoeren naar huis.’ aantrekkelijk is gelegen en er minimaal zeventig appartementen continu verhuurd worden.
'Twintig procent ouderen wil in verzorgingshuis wonen' Bron: Platform 31 150818 Een vijfde van de ouderen wil het liefst wonen zoals in een verzorgingshuis oude stijl. Dit blijkt uit onderzoek van kennisorganisatie Platform31 in samenwerking met de brancheorganisaties van woningcorporaties (Aedes) en van zorgondernemers (Actiz). Het verzorgingshuis is voor hen echter vaak geen optie meer, omdat het kabinet die woonvorm sinds 2013 niet langer vergoedt. Daarom ontwikkelen zorgorganisaties voor deze groep ouderen nieuwe combinaties van wonen en zorg. In het Aedes-ActiZ onderzoek zijn twaalf experimenten onderzocht in voormalige verzorgingshuizen van Ter Apel tot GeJaargang 2 | aflevering 32 | pagina 15
Het Decor - verruim(t) de horizon Goede ideeën moet je gewoon rondbazuinen Bron: Gemeente van de Toekomst 150818
goed genoeg zijn? Dat zijn ideeën die je moet helpen rijpen. ‘Denk als ambtenaar mee met een initiatief zodat het wel mogelijk wordt. Als je een subsidieaanvraag botweg afwijst omdat Hoe breng je een goed initiatief vérder? Tijdens een werkconhet plan niet aan jouw criteria voldoet, loop je een groot risico. ferentie over burgerkracht schoven pak ‘m beet 75 inwoners, De volgende keer denkt een burger: laat maar, de gemeente ambtenaren en politici van de gemeenten Leerdam-Zederik en boort het toch de grond in.’ Vianen onlangs de stoelen bij elkaar. Aan dialoogtafels en in werkateliers deelden ze ideeën, kritische noten én saamhorigDrugsverslaafde kinderen heid. Als Loes Borsje van ThemaToneel Almeide het woord neemt, wordt het Beleidsmedewerker Annette van der Plas algauw stil aan tafel. Ze is huisvrouw wikt en weegt. ‘Haar’ gemeente Leerdam en moeder van twee aan drugs verheeft honderdduizend euro subsidie apart slaafde kinderen. Geen onderwerp gezet om initiatieven die een steuntje in de dat makkelijk ligt in de gemeenrug nodig hebben bij de start, te helpen. Zo schap, onderstreept ze. Om het toch vroeg een moeder van twee autistische kinbespreekbaar te maken, schreef de deren geld om een autismecafé van de plaatselijke toneelvereniging een grond te tillen. Daarmee wil ze tieners met nieuw theaterstuk: Pieter. Over een autisme met elkaar in contact brengen, beverslaafde tiener, zijn ouders en de geleid door vrijwilligers die daarvoor een omgeving. Tijdens de voorstelling cursus zouden kunnen volgen. Mooi gebaar, dus gehonoreerd. was het muisstil. Toen het doek sloot zochten sommige ouders in tranen de coulissen op om te praten over de problemen die Leg de loper uit! ook bij hen achter de voordeur speelden. Loes: ‘De tweede Maar moet je ook initiatieven steunen die indirect een comavond zat er een ander publiek: nieuwsgierige dorpsgenoten mercieel belang hebben? Zoals de plaatselijke supermarkt die die van hun buren de verhalen over een nieuw toneelstuk hadeen bieb opstart? Of van de subsidie een busje wil kopen om den gehoord.’ eenzame ouderen op te halen? Raadslid Francis Jongmans uit Vianen vindt dat geen kwesties waar een gemeente zich druk Een goed verhaal om zou moeten maken. ‘Het gaat toch om het initiatief en het Het stuk Pieter heeft de tongen losgemaakt. In het dorp, in de effect ervan? Leg de loper uit voor zo’n goed plan!” Gemeenkerk, op scholen. Maar ook binnen de toneelvereniging zelf. ten zijn te bang fouten te maken, vinden anderen aan de diaWant thematoneel werkt, merken de spelers. Wat zouden we loogtafel. Leg eens iets in de waagschaal. En als het initiatief nog meer kunnen doen?, vraagt Loes zich hardop af. Ontwikkel mislukt? Francis: ‘Nou en?! Wat is nou zo’n bedrag op de totaeen workshop voor congressen van bijvoorbeeld het VNG om le begroting? ‘ te laten zien hoe je plaatselijk een onderwerp op de agenda zet, oppert iemand. Professionaliseer je spel met betaalde beHelp ideeën rijpen geleiding, open een website, zoek verbinding met andere Hilmi Onurlubasgil, ondernemer en voorzitter van de Turkse (professionele) organisaties. En kies waar je voor wilt gaan: koepelorganisatie Kleefkracht is het met haar eens. Goede meer thema’s bespreekbaar maken, of dit thema op meer plannen moet je rondbazuinen, vindt hij. En plannen die niet plekken onder de aandacht brengen. ‘Dat laatste’, vinden meer
mensen. ‘Je hebt een goed verhaal dat alleen maar beter wordt als je het vaker laat zien.’
Herbeoordeling pgb's moet voor 1 oktober Bron: VWS Sleutelwoord 150819 Om een chaos als begin dit jaar te voorkomen, moeten gemeenten de pgb's van hun inwoners voor 1 oktober opnieuw beoordelen. Gemeenten moeten de herbeoordeling van 125.000 persoonsgebonden budgetten voor zorg voor 1 oktober hebben afgerond. Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) heeft dat de wethouders die over de pgb's gaan onlangs laten weten in een brief. pgb-debacle Het ministerie van Volksgezondheid bevestigt berichtgeving daarover in het AD. Dát de gemeenten de dossiers opnieuw moesten beoordelen, wisten ze overigens al veel langer, aldus de woordvoerder van Van Rijn. De deadline van 1 oktober is wel nieuw. De herbeoordeling was eerder afgesproken en de staatssecretaris wil haast maken om een pgb-debacle zoals begin dit jaar te voorkomen. Op tijd In de herbeoordeling wordt gekeken of mensen nog recht hebben op een pgb en op hoeveel uur zorg ze recht hebben. Volgens Van Rijn is het van groot belang dat budgethouders op tijd weten hoeveel ze krijgen volgend jaar, om ook afspraken te maken met hun zorgverleners.
Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 16
Het Decor - verruim(t) de horizon COLOFON Het Decor—verruim(t) de horizon is een digitaal informatie– en inspiratieschrift voor alle mensen en organisaties die betrokken zijn bij het werken met en voor mensen. Het Decor— verruim(t) de horizon verschijnt eenmaal per week; op vrijdag. Daarnaast is er eenmaal per week - op dinsdag - een nieuwsflits Fris denken en dwars kijken .
You are beautiful – remember that
Vondel & Nassau is een zelfstandig onderdeel van de Kooyenga Groep en heeft zich gespecialiseerd in Advies, Oplossingen en Interim Management. Onze dienstverlening onderscheidt zich op basis van een persoonlijke aanpak, en concrete en toepasbare adviezen van zeer hoge kwaliteit. ‘ Mocht u vragen hebben over wat Vondel & Nassau voor u kan betekenen, dan zijn dit onze contactgegevens.
Ieder mens is mooi Zelfs de mensen die leven In de gouden kooi Met voor en door u geknipte informatie en inspiratie willen wij onze lezers en lezeressen inspireren en informeren. Wij willen zo bijdragen aan de duurzame vernieuwing van de organisatie van en de ondersteuning voor en door mensen. Daarbij staat het stimuleren en ondersteunen van talentontplooiing op strategisch, tactisch en uitvoerend niveau centraal. Wilt u een eigen bijdrage geplaatst zien? Of hebt u nieuws te melden? Stuur dan een mailbericht met uw bijdrage of persbericht naar
[email protected] Hebt u collega's die de nieuwsflits ook willen ontvangen? Mail dan even het mailadres van uw collega naar
[email protected]
We hebben allemaal lief We houden allemaal wel ergens van En als het even niet meer kan Dan laten we een traantje gaan Emotioneel kunnen we het dan even niet aan
Vondel & Nassau Postadres Postbus 87 | 9100 AB Dokkum T 088 - 0305000 F 0519-220052 E
[email protected] Website: www.vondel-nassau.nl
Dan is goed dat er van die momenten zijn Dat de een tegen de ander zegt: ‘houd mij maar even vast’ De warmte is dan voelbaar Dat is de warmte die in iedereen leeft
Elk mens is bijzonder Simpelweg omdat het onbewust geeft Omdat elk mens iets moois In zich heeft
Jaargang 2 | aflevering 32 | pagina 17