MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER
04-2009
INGENIEURSMAGAZINE
VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 47, nummer 4, april 2009 maandelijks tijdschrift, verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor ANTWERPEN X- P2A8632
I-mag Ingenieursmagazine is een uitgave van de Vlaamse Ingenieurskamer vzw Lid van World Federation of Engineering Organisations (WFEO) van de UNESCO. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.P.P.) VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ing. Bart Demol MSc, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem HOOFDREDACTEUR Ing. Noël Lagast MSc EINDREDACTIE Luc Vander Elst REDACTIERAAD Ing. I. Born MSc - Ing. B. Demol MSc Ing. H. Derycke MSc - Ing. K. De Wever MSc Ing. N. Lagast MSc - Ing. G. Roymans MSc Ing. W. Samyn MSc - Ing. L. Wezenbeek MSc REDACTIESECRETARIAAT Francine Demaret SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 Website: www.vik.be - e-mail:
[email protected] Doorlopend open van 08.30 uur tot 17.00 uur LIDMAATSCHAPSBIJDRAGEN rek.nr.: 406-0098501-56 € 61,00 voor technisch en industrieel ingenieurs, die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor geassocieerde leden € 33,00 voor hen, die 3 jaar of minder dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor een samenwonend lid; voor gepensioneerden € 17,00 voor studenten-industrieel ingenieur € 77,00 voor leden woonachtig in het buitenland € 550,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met meer dan 250 werknemers € 275,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met minder dan 250 werknemers DRUKKERIJ & LAY-OUT Drukkerij SLEURS nv, Overpelt Tel. +32 11 80 90 90 - Fax +32 11 80 90 95 Voor de ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. COVER
Commentaar Integratie: waarop wacht men? Opleidingen van twee cycli die aan hogescholen worden gegeven, zoals die van industrieel ingenieur, horen thuis aan een universiteit. Dat zegt de VIK al jaren, maar dat zegt nu ook het recente vervolgrapport van de ministeriële commissie aan de Vlaamse minister van werk, onderwijs en vorming. De opleiding van industrieel ingenieur moet dus in een universiteit worden opgenomen of geïntegreerd. Daar zijn twee ondubbelzinnige redenen voor. Het structuurdecreet van 4 april 2003 schakelt de graad van industrieel ingenieur gelijk met die van master. Dat is een academische graad en die hoort dus per definitie bij een universiteit. Als men die logica volgt, lost men meteen een tweede probleem op dat al tientallen jaren op een oplossing wacht, namelijk het ongedaan maken van de drieledige structuur van het Vlaams hoger onderwijs: een structuur die men nergens anders in de wereld aantreft en die tot een internationale miskenning van het diploma van industrieel ingenieur leidt. De boodschap is dus duidelijk: opleidingen van één cyclus (professionele bachelors) horen thuis aan een hogeschool, opleidingen van twee cycli (masters) aan een universiteit. Zo komt men tot een wereldwijd erkend en herkend binair hogeronderwijssysteem. Om dat te kunnen realiseren moet de Vlaamse regering, die verantwoordelijk is voor deze materie, een decreet maken dat de overheveling mogelijk maakt van de opleidingen van twee cycli van de hogescholen naar de universiteit. Het staat de vrij gesubsidieerde instellingen volgens de grondwet vrij om al of niet te integreren. Het vrij gesubsidieerd hoger onderwijs is ook van plan om dat binnen haar associatie te doen. De beslissing is dan onherroepelijk. Maar sommige autonome hogescholen gaan er niet mee akkoord om hun opleidingen van twee cycli te integreren in een universiteit. Ze vrezen dat ze daardoor een pak studenten zullen verliezen aan de universiteit. Zo plaatsen ze hun eigenbelang boven dat van de internationale erkenning van hun afgestudeerden. De tegenkanting zorgt ervoor dat ‘alles’ op de lange baan werd verschoven en het embryonaal ‘ontwerp van integratiedecreet’ geen kans kreeg. De jongere generatie van onderwijsbeleidsmakers weet wellicht niet meer dat zij nu de vruchten plukken van de structuurwet van 7 juli 1970 op het hoger onderwijs dat een jarenlange voorbereiding had gekend, maar tenminste een kans kreeg om in de (federale) Kamercommissie voor Onderwijs per artikel te worden besproken en te worden geamendeerd. De maatschappelijke evolutie vraagt om een voortdurende aanpassing, niet alleen van de inhoud van het hoger onderwijs, maar ook van de context waarin het onderwijs wordt uitgedragen. Hoger onderwijs is vandaag een mondiaal gebeuren, waarbij de internationale erkenning van de diploma’s van cruciaal belang is. Het ingenieursdiploma is daarvan een pertinent voorbeeld. In haar memorandum van maart jl. pleit de VIK voor een integratie van de opleiding van industrieel ingenieur in de universiteit, waarbij de internationale erkenning van het ingenieursdiploma wordt gewaarborgd. Dat houdt onder meer in: 1. een masteropleiding die overeenkomt met 120 studiepunten 2. de erkenning van de aard van de master, m.a.w. ‘of Science’ (MSc) 3. een herkenbare studierichting: ‘toegepaste ingenieurswetenschappen’ 4. een eigen faculteit ‘faculteit in de toegepaste ingenieurswetenschappen’ 5. een adequate financiering voor onderzoek en ontwikkeling 6. eigen doctoraatsmogelijkheden 7. overleg bij de overheveling van personeel van hogescholen naar universiteit 8. afronding van het scenario tegen het academiejaar 2012-2013 Hogescholen zijn verantwoordelijk voor een beleid dat in eerste instantie de internationale erkenning van de diploma’s van hun afgestudeerden op het oog heeft. In Vlaanderen gaat het over amper 25.000 masterstudenten, die twee cycli doorlopen. Onder hen studeren er zowat 8.500 voor industrieel ingenieur. Wie de integratie van die groep op de helling zet, draagt een grote sociale verantwoordelijkheid. De VIK hoopt dat het gezond verstand het mag halen op kortzichtige eigenbelangen!
SprintCam®Live V2 © I-MOVIX
Ing. Joseph NEYENS MSc Algemeen voorzitter VIK
3
I-mag april 2009
Inhoud
Commentaar Integratie: waarop wacht men? . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Inhoudstafel .........................................
03 04
Vlaanderen in actie
05 I-Movix levert extreem vertraagde beelden Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 06 Modern Times Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 08 Ing. Stefaan Dedrie waakt over veiligheid Ostend Airport Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Duurzame oplossingen in de natuur Centrum industrie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Optimaal citytrippen met gps Centrum onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Limburgse nucleaire ingenieurs in de prijzen Centrum onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Elektrotechnici kunnen mobiel worden opgeleid Centrum onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 In de kijker: deeltjesversneller CERN Afdeling Kempen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Nieuws van de afdelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 17.000 euro voor goede doel Netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 De crisis voorbij – Urbain Vandeurzen Netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 VBO-debat over energie-efficiëntie Netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 VIK-kaderweekend Netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Voorstelling studiegroep IT-management Voorstelling studiegroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Activiteiten van de studiegroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Alumni-activiteit Fellow in gerechtelijke expertise Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Voordrachten wegenbouw Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Meet- en regeltechniek in de praktijk Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Timemanagement Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Aandrijvingen en Danfoss-regelaars Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 De winnende presentatie Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Cursusagenda Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I-mag april 2009
4
technologie TECHNOLOGIE
Schiet Vlaanderen in actie? ViA wil Vlaanderen tegen 2020 in top vijf van Europese regio’s
BRUSSEL. Iedereen heeft de voorbije jaren al wel gehoord van ViA ofwel ‘Vlaanderen in actie’, een project van de Vlaamse regering dat Vlaanderen tegen 2020 naar de top vijf van Europese regio’s wil leiden. In verschillende ‘ateliers’ bespraken de ‘captains of society’ telkens uitvoerig een thema en de resultaten werden opgenomen in een ‘Pact voor Vlaanderen’. Op 27 april volgt voor deze regering nog een laatste atelier rond solidariteit tegen armoede en sociale uitsluiting. Bedoeling is dat zowel de politiek als de sociale partners zich engageren om de uitgewerkte doelstellingen effectief te bereiken.
Vlaanderen wil tegen 2020 meer mensen aan de slag in meer werkbare jobs en in gemiddeld langere loopbanen. Daarvoor wil het dan 70% van de beroepsbevolking aan het werk hebben. Het aandeel werknemers met een werkbare job moet dan gestegen zijn tot 60% en het aantal kortgeschoolden is binnen 11 jaar met de helft verminderd. Vlaanderen moet tegen die tijd ook voort zijn uitgegroeid tot een lerende samenleving, waar zowel kinderen als volwassenen het best mogelijke onderwijs en de best mogelijke vorming genieten.
Levenskwaliteit
In de rangschikking van Europese regio’s nestelt Vlaanderen zich met zijn bruto binnenlands product vandaag op een 25ste plaats op 125 Europese regio’s. Niet slecht, maar toch vindt de Vlaamse regering dat het beter kan. De uitdagingen op het vlak van demografie, globalisering en milieu zijn immers groot. En dus moet Vlaanderen uitmunten op elk maatschappelijk domein: wetenschappelijk, economisch, ecologisch, onderwijskundig, sociaal, internationaal en bestuursmatig. Om die ambitieuze doelstelling te kunnen waarmaken zijn er grote doorbraken nodig. ViA plakte op die grote doorbraken vijf noemers: ‘de open ondernemer’, ‘de lerende Vlaming’, ‘medisch centrum Vlaanderen’, ‘groen stedengewest’ en ‘slimme draaischijf van Europa.
Twintig doelstellingen In het pact 2020 zitten op dit moment twintig concrete doelstellingen. Ze zijn verdeeld over de vijf centrale thema’s en bevatten elk nog een aantal deeldoelstellingen. Per doelstelling halen we er de blikvangers uit. Voor meer welvaart en welzijn kunnen alle Vlamingen in 2020 bereikt worden door
een vereniging en is de bijdrage van Vlaanderen aan ontwikkelingssamenwerking in dat jaar verdubbeld. Dat laatste houdt in dat het totaal van de Vlaamse ontwikkelingshulp minstens zeven procent bedraagt van de officiële Belgische ontwikkelingshulp. Vlaanderen moet in 2020 een solidaire, open en verdraagzame samenleving zijn. Om tot een competitieve en duurzame economie te komen bedraagt de Vlaamse uitvoer naar snelgroeiende markten in 2020 minstens 10% van de totale uitvoer. Daarmee wil Vlaanderen het aandeel op de wereldexportmarkt herwinnen, dat het in de laatste tien jaar heeft verloren. In 2014 al wil Vlaanderen 3% van zijn bruto binnenlands product besteden aan onderzoek en ontwikkeling. En het is de bedoeling dat het aandeel ook na 2014 crescendo blijft gaan. In 2020 realiseren we minder dan 5% verliesuren op de hoofdwegen door beter gebruik van spoor en binnenvaart en Vlaanderen wil tegen die tijd aanzienlijk meer gebruikmaken van alternatieve energiebronnen en tegelijk gaan voor meer eco-efficiëntie. Dat laatste houdt onder meer in dat er voort wordt geïnvesteerd in isolatie en dat het energieverbruik van het gebouwenpark aanzienlijk blijft dalen.
5
Om een levenskwaliteit van hoog niveau te bereiken in 2020 heeft elk gezin in Vlaanderen een inkomen dat minstens de Europese armoederisicodrempel bereikt. Het aantal kinderen dat in armoede wordt geboren, moet gehalveerd zijn, de laaggeletterdheid wordt beperkt tot drie procent en er zijn bijkomend 43.000 sociale huurwoningen ter beschikking. Tegen 2020 is het fijn stof met een kwart gedaald en ook geluidsoverlast door verkeer daalt met vijftien procent. Vlaanderen behoort tegen die tijd bij de Europese regio's met het minste aantal verkeersongevallen en verkeersdoden. En de overheid heeft ook zichzelf niet vergeten, want om een efficiënt en doeltreffend bestuur te garanderen tegen 2020 wil de Vlaamse overheid de schuldenvrije positie van eind 2008 behouden en moeten de burgers en organisaties meer inspraak krijgen in het bestuur. Een efficiënte en kwaliteitsvolle overheid en regelgeving moet tegen 2020 op structurele wijze bijdragen tot het welzijn en de welvaart van de bevolking.
www.vlaandereninactie.be Tekst: Luc VANDER ELST
I-mag april 2009
technologie
I-Movix levert Waalse toptechnologie
Ing. Mehdi De Veseleer MSc maakt extreem trage beelden BERGEN. Vlaanderen pakt graag uit met de realisaties van Alfacam in Lint: uitzenden van televisie-evenementen als Olympische Spelen, opera, popfestivals, noem maar op. Maar diep in Wallonië maakte ook I-Movix furore op de Olympische Spelen in Peking 2008. Het bedrijfje met amper negen werknemers ontwikkelde de SprintCam®Live V2, een camera die extreem vertraagde beelden kan weergeven. Achtduizend beelden per seconde kan de camera aan, meteen de garantie voor een uitstekende beeldkwaliteit. Kostprijs: tot 235.000 euro per camera. I-Movix verbaasde in Peking en gaat nu door op zijn elan. Ing. Mehdi De Veseleer MSc (28) blikt terug: wat heeft Peking 2008 in Bergen veranderd?
Je bedrijf is in 2005 opgericht en eigenlijk nu pas doorgebroken. Hoe kwam je als jonge industrieel ingenieur bij I-Movix terecht? “Ik behaalde mijn bachelor elektronica in 2003 en na een schakelprogramma werd ik industrieel ingenieur elektriciteit-informatica in 2005 aan het Institut supérieur industriel in Bergen. In 2006 had ik al eens contact met I-Movix, ik keek overal wat rond, maar ik was toen nog bezig met een aanvullende opleiding webontwikkeling en intranet. In januari 2007 nam Laurent Renard, CEO en stichter van I-Movix, contact met me op en zo kon ik aan de slag.”
I-mag december
2008
Pas in dienst kon je al meteen meewerken aan een groot project: de ontwikkeling van de SprintCam®Live V2? “Dat klopt. Aanvankelijk hield ik me met de software bezig, nu is dat naar hardware geëvolueerd. Laten we zeggen dat tussen 2005 en 2007 het product nog in de onderzoeksfase zat, in 2007 was het prototype klaar. De lancering heb ik dus volop meegemaakt. Hoe dat verlopen is? De camera is gepresenteerd op een beurs in Las Vegas, midden april 2007. En in september 2007 hebben we het afgewerkt product gepresenteerd op de IBC-beurs in Amsterdam. We hadden er een stand en een
6
‘OB-van’, een regiewagen, waarin de camera geïntegreerd was. Daar zijn ook de eerste contacten met de organisatoren van de Olympische Spelen gelegd. Hoe die contacten geleid hebben naar het uiteindelijke contract? Dat antwoord moet ik je noodgedwongen schuldig blijven. Jammer, maar dit is top secret.” Jullie hebben tussen 2005 en 2007 de camera zelf ontwikkeld? “We hebben met twee partners een aantal bestaande camera’s en lenzen aangepast en geïntegreerd in wat later de SprintCam®Live V2 werd. We hebben gebruikgemaakt van de camera Photron SA-1.1 en van de Fujinon Digipower broadcast lens. Ons doel daarbij was de camera voor televisie-uitzendingen te kunnen gebruiken en te integreren in captatiewagens.”
Gouden Palm Zodra het prototype ontwikkeld was en de contracten ondertekend waren, konden jullie naar Peking om het hele project te begeleiden? “Met zijn vijven hebben we van 2 tot 28 augustus in Peking verbleven, ja. Voor de Spelen feitelijk begonnen, zijn we al het
TECHNOLOGIE
materiaal op de verschillende locaties gaan installeren en testen. Hoe onze dagen eruitzagen? Dat hing ervan af. We verbleven in het centrum van Peking. Als we naar een locatie buiten de stad moesten, waren we makkelijk een uur, anderhalf uur onderweg. Vroeg opstaan dus, op normale dagen was dat 8 uur. Ter plekke dan de camera’s installeren. Aan de operatoren en aan de video-ingenieurs uitleggen hoe alles werkt, hoe ze eventuele problemen moesten oplossen. Het waren lange dagen, maar ’s avonds zijn we toch een aantal keren de stad ingegaan. We hebben wel heel wat van Peking gezien. Het is wel eens laat geworden (lacht). En naar het einde van ons verblijf toe moesten we alles weer demonteren en controleren.”
“We willen onze camera ook voor andere dan sportdoeleinden gaan toepassen: industriële, medische, militaire.” Ing. Mehdi De Veseleer MSc
De eerste grote test in Peking was een succes. Wat is er nadien gebeurd?
Import & Export Corporation’, een Chinees overheidsbedrijf dat onze producten exclusief in China gaat verdelen. En voor Canal+ hebben we een aantal interessante opdrachten volbracht: de slowmotionbeelden voor de topper in de Franse competitie Marseille – Bordeaux en ook de Champions Leaguematch Real Madrid – Liverpool. We hebben hun nu onze diensten verleend, met de bedoeling om ons product te verkopen. Op korte termijn willen we ons gamma ook uitbreiden. Binnenkort komen we op de markt met een hogedefinitiecamera, ook in een lowcostversie. En verder willen we onze camera ook voor andere dan sportdoeleinden toepassen: industriële, medische, militaire. Dat zit nog allemaal in de projectmatige fase. Ik heb daar een aandeel in op het vlak van de elektronische ontwikkeling, de hardware, zeg maar. In ons bedrijf werken vier technische mensen. Op vraag van onze klanten moeten wij onderzoeken wat mogelijk is.”
“We konden meteen een exclusiviteitscontract sluiten met ‘Instimpex Instec
Dienen de klanten zich na de Spelen als het ware vanzelf aan?
De televisiekijkers hebben er alvast niks van gemerkt, maar hebben jullie met grote problemen te kampen gehad? “Nee, eigenlijk niet. Er waren natuurlijk de kleine problemen, zoals een kabel die stuk was, maar die heb je altijd. Ons systeem als dusdanig heeft goed gefunctioneerd. Iedereen, onze klanten en wij, waren tevreden. We hebben dan ook een aantal prijzen in de wacht gesleept. Zo onder meer de Gouden Palm op de ‘International sports convention for television & new media’ in Monaco in oktober 2008. NBC viel in de prijzen met beelden van het synchroonduiken voor vrouwen. Die beelden hadden ze gemaakt met onze camera.”
Exclusiviteit in China
“NBC viel in de prijzen met beelden van het synchroonduiken voor vrouwen. Die beelden hadden ze gemaakt met onze camera”
“We hebben hoe dan ook een ‘push and pull’-marketingstrategie ontwikkeld voor onze eindgebruikers. Dat zijn onder meer de tv-stations zelf, maar ook de verdelers en huurders van materiaal. Die strategie is erop gericht om hen onze producten te laten gebruiken en we hopen natuurlijk dat ze ze ook kopen.” Hoe hard is de concurrentie op jullie vakdomein? “Op het gebied van de eigenlijke verkoop hebben we niet al te veel concurrentie. Er zijn wel enkele concurrenten, maar ze hebben allen hun eigen materiaal en mogelijkheden. Op ons specifiek toepassingsgebied zitten ze niet en hun producten leveren niet dezelfde prestaties.” Je zal het maar meemaken: je schittert op de Olympische Spelen en kort nadien slaat de crisis toe. Is ze in jullie sector voelbaar? “Wat moet ik daarop antwoorden? We zitten in een gesloten nichemarkt. Er is niet echt een enorm grote vraag naar onze soort camera’s. Bovendien zijn onze camera’s zeer duur. Dus crisis of geen crisis: ik denk niet dat we ze direct voelen. Ikzelf toch niet. Ik denk hier nog een tijdje te blijven, ja (lacht). Een hele tijd zelfs. Ik ben tevreden met mijn werk, we hebben een kleine ploeg, de sfeer onder de collega’s is goed. We hebben veel werk, we kloppen lange uren, het gaat goed.” www.i-movix.com
Tekst: Wilfried VANDEN BOSSCHE Foto’s: I-MOVIX en Wilfried VANDEN BOSSCHE
7
I-mag april 2009
technologie
MODERN TIMES MODERN TIMES Proteus zwemt door aders De Monash-universiteit in Australië heeft een micromotortje ontwikkeld waarmee het een microrobot door menselijke aders kan laten zwemmen. Vaak worden chirurgen geconfronteerd met verharde of deels verstopte aders. Als het microrobotje wordt geïnjecteerd in de menselijke bloedbaan, begint het zelf te ‘zwemmen’ en kan het kleine kijkoperaties uitvoeren. De motor voor de microrobot is amper 250 micrometer of een kwart millimeter groot en bevat een piëzo-elektrisch element dat stroom levert vanaf het ogenblik dat er druk wordt op uitgeoefend. Het motortje laat dan een staart draaien, die in een vloeistof werkt zoals een propeller. De motor werkt op ultrasone geluidsgolven. Het onderzoekslabo ‘micro- en nanofysica’ van de universiteit heeft het motortje de naam Proteus meegegeven, naar een schaalmodel van een duikboot, die door het menselijk lichaam reist in de sciencefictionfilm ‘Fantastic voyage’. Volgens professor James Friend betekent de robot een flinke stap vooruit voor chirurgische ingrepen. Met kijkapparatuur kon men al vermijden dat er moest ‘gesneden’ worden voor heel wat operaties. Maar kijkoperaties zijn niet altijd mogelijk en stuiten ook op hun grenzen: de breedte van de katheter, smalle aders, moeilijk bereikbare plaatsen in het lichaam, enz. De nieuwe vondst kan bijvoorbeeld ook worden ingezet om plaatsen in het lichaam te bereiken die voorheen nauwelijks bereikbaar waren, zoals de kronkelende aders in de hersenen. Het universitair team heeft prototypes van de motor gemaakt en werkt nu aan manieren om de mechanische component, die de micromotor voortbeweegt en onder controle houdt, beter te kunnen assembleren.in 2005. http://www.eng.monash.edu.au/news/
Beton voor terroristen Niet verwonderlijk dat het net de universiteit van Liverpool is die naar buiten komt met een soort beton, dat bij ontploffing of terroristische aanslag, minder doden moet maken. Groot-Brittannië heeft immers al enkele decennia terroristische intimidatie achter de rug en nu het Ira braaf geworden is, steekt het RealIRA de kop op met enkele gewelddadige aanslagen. Geen overbodige luxe dus: beton dat bij explosies minder slachtoffers maakt, omdat het niet compleet uit elkaar knalt. Het beton, dat met vezels is versterkt, absorbeert tot duizend keer meer energie dan beton dat voordien voor explosiebestendig werd aangezien. Het beton werd tot op vandaag nog niet gebruikt in GrootBrittannië, maar het vond wel al toepassingen in Australië, waar het bijvoorbeeld wordt gebruikt om het dak van overheidsgebouwen te verstevigen tegen mortieraanvallen. In plaats van stalen staven worden er naalddunne vezels in het beton gemengd om het te verstevigen. Daardoor verhoogt de trekkracht van het materiaal aanzienlijk. Een explosietest leverde tot 500% meer sterkte op dan bij conventioneel beton. http://www.medicalnewstoday.com/articles/136464.php
I-mag april 2009
8
AeroCity zweeft tegen 500 per uur Movares, een Nederlands advies- en ingenieursbureau, pakt op zijn site uit met de ‘Aerocity’: een milieuvriendelijk, comfortabel en supersnel vervoermiddel dat door het landschap zal gaan zweven. Movares heeft de AeroCity uitgewerkt en ‘doorgerekend’. Het bedrijf is overtuigd van de mogelijkheden om de AeroCity te lanceren en is volop op zoek naar partners die financieel of inzake knowhow mee willen investeren.
De AeroCity wordt een hightechvoertuig voor zowat 100 mensen. Door een ‘wingin-ground-effect’ zweeft het in een eigen baan en bereikt het in anderhalve minuut een snelheid van 500 kilometer per uur. Het futuristisch ogende toestel is energiezuinig en milieuvriendelijk, want het stoot geen CO2 of andere schadelijke stoffen uit en het produceert nauwelijks geluid. Movares gelooft in de AeroCity, omdat het toestel gebaseerd is op een combinatie van bewezen technologie, zoals aerodynamica, lichtgewichtconstructies, aandrijfsystemen, meet- en regeltechniek, beveiligingssystemen en kennis van hoe je infrastructuur op een innovatieve maner kunt bouwen en kunt inpassen in de omgeving. http://www.movares.nl/Innovaties/Aerocity/
MODERN TIMES
Lichtgevende bloem Eind vorig jaar introduceerde Philips op zijn ‘Simplicity event’ in Moskou de ‘Light Blossom’, een intelligente oplossing voor straatverlichting in steden. Als we er ons bewust van zijn dat nu al de helft van de wereldbevolking in steden woont en dat stadsverlichting op wereldschaal enorme happen uit het dagelijkse energieverbruik neemt, dan kan de Light Blossom wellicht een en ander oplossen. De Light Blossom is een lantaarnpaal ‘met blaadjes’. Hij oogt futuristisch en hij werkt ook futuristisch. Overdag spreidt hij zijn bladen open om zonlicht op te vangen en daaruit de energie te puren die hij ’s nachts nodig heeft om zijn taak te vervullen: voldoende licht geven op de juiste ogenblikken. Te weinig zon overdag om voldoende energie op te slaan? Geen probleem: de Light Blossom kan zijn blaadjes ook laten draaien in de wind en zichzelf zo van energie voorzien dankzij de bolle kaken van de wind. Ingenieus dus, maar daar stopt het nog niet. De Light Blossom springt ook nog eens zuinig om met de energie die hij overdag heeft vergaard. ’s Nachts geeft hij zijn energie af via de led-verlichting. Spaarzaam dus. Maar sensoren geven op de koop toe nog eens aan of er iets of iemand in de buurt is waarvoor licht een nuttig hulpmiddel zou zijn. Als de bewegingssensoren impulsen krijgen, straalt de Light Blossom feller. Is er niemand in de buurt, dan geeft hij slechts beperkt licht. Zo wil Philips Lighting bijdragen tot ‘groenere steden’, minder lichtvervuiling en een natuurlijkere stadsomgeving, waarin dieren en planten niet ontregeld geraken door de bijna permanente en overvloedige lichttoevoer van de klassieke stadsverlichting. Als u het ons vraagt: daar is over nagedacht… http://origin.newscenter.philips.com/
Betonnen gordijn Het hoeft niet altijd ingenieus te zijn. Gewoon even buiten de lijntjes kleuren of – zoals de Engelsen zeggen – ‘out of the box’ denken en je krijgt ook wel leuke resultaten. Neem nu het betonnen gordijn dat het Oostenrijkse designbureau Memux bedacht. Heel eenvoudig, maar toch knap bedacht: je monteert betonelementen op flexibel materiaal en je krijgt – architecturaal dan – een soepel object: een gordijn van relatief kleine betonnen kussentjes, dat je zowel binnen als buiten kunt gebruiken. Geef toe: gordijnen die aan die vereiste voldoen, zijn niet talrijk. Echt verplaatsbaar lijkt het betongordijn ons niet, maar je kunt het wel gebruiken als windscherm, scheidingswand, geveldecoratie of zelfs zonwering. Kleur en vorm van de gordijnelementen zijn vanzelfsprekend aanpasbaar aan ieders wensen. Het product won vorig jaar de Red Dot Design Award. http://www.memux.com/
Tekst: Luc VANDER ELST
9
I-mag april 2009
technologie Ingenieur Stefaan Dedrie MSc waakt over veiligheid Ostend Airport
“Er kan altijd iets gebeuren” OOSTENDE. Met 199.958 passagiers en twaalf bestemmingen in 2008 scoort de internationale luchthaven Oostende-Brugge heel wat lager dan Brussels Airport, maar op het vlak van veiligheid staan beide luchthavens op gelijke voet. Om te vermijden dat de vliegtuigen in zee landen, rekent de WestVlaamse luchthaven onder meer op industrieel ingenieur luchtvaart Stefaan Dedrie, 28 jaar en ‘duty operations officer’. “Je weet vooraf nooit wat er op je werkdag kan gebeuren.” Ing. Stefaan Dedrie MSc
Gebeten door vliegtuigen: dat is kort de omschrijving van Oostendenaar Stefaan Dedrie. Al op zijn veertiende ging hij met zijn neef bij het ochtendgloren de tientonners spotten die op Ostend Airport landden en opstegen. Vooral de wide bodies (Boeing 747, Antonov 124) trokken de aandacht van de twee gepassioneerde jongelingen. Stefaan Dedrie had het dan ook niet moeilijk bij zijn studiekeuze. De laatste twee jaar van zijn secundair onderwijs op het VTI van Oostende koos hij met groot enthousiasme voor vliegtuigtechnieken als voorbereiding op zijn studies industrieel ingenieur luchtvaarttechnologie in het HTS van Haarlem. “Ik koos voor Nederland omdat ik daar op kot kon gaan”, zegt hij, “maar ook omdat de luchtvaart er een heel andere reputatie heeft dan in België. Denk maar aan de TU Delft met de wereldvermaarde faculteit Lucht- en ruimtevaarttechniek. Wat er in de boeken staat, hoef je niet allemaal uit het hoofd te kunnen afratelen. De basis volstaat. Wanneer het nodig blijkt, kan je altijd weer in het boek bladeren. In België moet het allemaal in het kopje zitten. Op technisch vlak was de Nederlandse werkwijze voor mij ideaal.” Die praktische kennis etaleerde Ing. Stefaan Dedrie MSc eerst als ‘production engineer’ bij Asco Industries om na een korte omzwerving bij New Holland in Zedelgem en Sabena Technics in Brussel een opportuniteit te vinden op de internationale luchthaven Oostende-Brugge. Net op de plek waar hij zijn passie voor vliegtuigen ontdekte, kon hij twee jaar geleden aan de slag als ‘duty operations officer’.
I-mag april 2008
Wat doet een Duty Operations Officer op de luchthaven? “Samen met vijf collega’s werk ik in de continudienst. Samen staan wij van maandag tot zondag de klok rond paraat voor de verkeersveiligheid op de luchthaven. Het draaiboek voor de operationele werking van een luchthaven is de Annex 14. Daarin staan alle wetten. Dat gaat over de kleur van de verf op de bewegingsterreinen van de luchthaven, over de verlichting op de landingsbaan tot de afmetingen van de standplaatsen voor de vliegtuigen. De regels uit de Annex 14 gelden voor iedere luchthaven in de wereld.” “Daarnaast staan in de Annex 14 ook alle te volgen procedures omschreven. Als bij mistweer de zichtbaarheid onder de 550 meter daalt, starten we de ‘operationele low visibility procedure’. Dan moet de ‘duty operations officer’ ervoor zorgen dat de ‘critical areas’ rond de ‘localiser’ en de ‘glidepath’, twee onderdelen van het Instrument Landing System (ILS), vrij zijn van obstakels. Die installaties kunnen bij slechte zichtbaarheid de vliegtuigen naar de landingsbaan leiden.”
“Je kunt je geen twijfel permitteren. Pas na een half jaar had ik het gevoel dat ik zelfverzekerd leiding kon geven.” “Als dat nodig is, geven we ook leiding aan de vogelcontrole, de seingevers, de beveiliging en de brandweer. Iedereen weet perfect wat te doen. Bij deze winter-
10
se temperaturen moeten wij onder meer met een ‘wrijvingstester’ de gladheid op de landingsbaan meten. Bij extreme gladheid of sneeuwval moet de brandweer worden verwittigd om de baan sneeuwvrij te maken en een product te strooien om te ontdooien. Je kunt je dus geen twijfel permitteren. Pas na een half jaar had ik het gevoel dat ik zelfverzekerd leiding kon geven. Een ‘duty operations officer’ moet zich zelfs constant verplichten de procedures te blijven inkijken. Dat ik steeds alles volledig in de hand heb, zal ik nooit durven te zeggen. Maar als er iets onregelmatigs gebeurt, dan moeten wij sturen en beslissingen nemen. Ook ‘s nachts, als de directie niet aanwezig is, hebben wij de eindverantwoordelijkheid over de luchthaven en moeten wij in noodgevallen het rampenplan starten.” Als alles volgens het boekje verloopt, dan hebt u een rustige job? “Helemaal niet. Iedere ‘duty operations officer’ heeft ook zijn specifieke taken. Ik ben onder meer verantwoordelijk voor de ‘obstacle survey’. Rondom een luchthaven liggen hindernisbeperkende vlakken waarin geen obstakels mogen staan. Staan die er toch, zoals bijvoorbeeld een kraan, dan moeten die in een ‘notice to airman’ met de correcte coördinaten worden aangeduid voor de piloten. Daarvoor zijn er ook computerprogramma’s ontwikkeld die via de gps-coördinaten de berekeningen kunnen maken. Daarnaast ben ik ook nauw betrokken bij de opbouw van een nieuwe loods en geef ik opleiding met de CP-OPS aan de mensen van de beveiliging. Dat voertuig duidt bij eventuele
TECHNOLOGIE
“In vergelijking met twee jaar geleden zijn de Europese richtlijnen heel wat verscherpt, zowel op passagierscontrole als personeelscontrole. Dat zorgt soms voor wat wrevel en vertragingen, maar veiligheid boven alles.” rampen in de eerste fase het operationele centrum aan van waaruit de ramp in een eerste fase wordt gecoördineerd. We proberen zo goed mogelijk de situaties te schetsen, als er ooit iets zou mislopen. Ik kan ook onverwacht een rampoefening organiseren om dat te toetsen.” Hebt u al een ramp meegemaakt of er eentje kunnen voorkomen? “Sinds ik hier werk, zijn er gelukkig nog geen vliegtuigen gecrasht. Maar we moeten realistisch zijn en weten dat er altijd iets kan gebeuren.” Ligt deze job in het verlengde van uw studies? “Ik zit niet meer in de technische branche. Maar al vanaf de opleiding werd de nadruk gelegd op de strenge normen die in de luchtvaartsector gelden. Dat vind ik hier natuurlijk terug. Daarnaast beschik ik ook over de technische kennis van vliegtuigen, wat altijd van pas kan komen. Als een vliegtuig met een klein defect op de luchthaven komt gereden, neem ik graag een kijkje. Als je de microbe van de luchtvaart te pakken hebt en je kunt erin blijven werken, dan is dit de ideale job.” Oostende heeft luchthavencategorie 4E. Wat betekent dat? “Dat staat gelijk met categorie 9: de grootste vliegtuigen mogen hier landen en opstijgen, tot en met een Jumbo B747 en eventueel zelf de Antonov 225. Om die categorie te houden, moeten we een door ICAO bepaalde hoeveelheid blusmiddelen binnen een bepaalde tijd kunnen leveren. Dat kan door drie crashtenders (brandweerwagens) in te zetten. Een onverwacht technisch defect bij die wagens kan de luchthaven voor enkele uren in categorie doen zakken. Grotere vliegtuigen moeten dan naar andere luchthavens worden afgeleid. Het is de taak van de ‘duty operations officer’ om dat op te volgen. Door de nadruk te leggen op preventie en onderhoud, vermijden we dat we aan de noodrem moeten trekken.” Zijn regionale luchthavens, net zoals nationale, bijna versterkte burchten om terroristische aanvallen te kunnen voorkomen?
“Zeker. In vergelijking met twee jaar geleden zijn de Europese richtlijnen heel wat verscherpt, zowel op passagierscontrole als personeelscontrole. Van land- naar luchtzijde worden wij volledig gescreend. Ook alle voertuigen die maar even aan luchtzijde komen, moeten binnenkort allemaal worden gecontroleerd. Dat zorgt soms voor wat wrevel en vertragingen, maar veiligheid boven alles. We hebben ook de volledige omheining rondom de luchthaven vernieuwd en beveiligd met camera’s.” Een studie van de UGent benadrukte onlangs dat Ostend Airport een steviger passagiersvloot moet uitbouwen. Anders sterft ze een stille dood. Wat denkt u daarvan? “Binnen de milieunormen moeten we zowel de cargovluchten als de passa-
giersvluchten opkrikken. Zo vliegen er bijna dagelijks cargovluchten van MK Airlines, Egypt Air en World Airways vanuit Afrika naar Oostende. Jetair en Thomas Cook bieden dan weer vliegtuigreizen naar de populaire vakantiebestemmingen aan. We liggen misschien geografisch iets minder interessant dan andere luchthavens, maar aan de andere kant moeten we de troef van de kust kunnen uitspelen.” Waar liggen uw ambities nog? “Er is hier nog wel wat werk voor de boeg, dus dat wil ik eerst afmaken. Wie voor de Vlaamse overheid werkt, krijgt ook de kans om zich te blijven ontwikkelen via bijkomende opleidingen. Zo heb ik al twee managementcursussen gevolgd. Te gepasten tijde wil ik wel de ladder opklimmen. Ook een grotere luchthaven, zoals Brussel, schrikt mij niet af.” Tekst: Florian VANDE WALLE Foto’s: Florian VANDE WALLE en OSTEND AIRPORT
Ostend Airport in cijfers De Oostende luchthaven rondde vorig jaar net niet de kaap van 200.000 passagiers, maar de 199.958 passagiers betekenden wel een stijging van 11 procent in vergelijking met de 180.063 van 2007. Wie kiest voor Ostend Airport kiest voor Griekse of Canarische Eilanden en Turkse vakantieparadijzen. Vorig jaar boden touroperatoren Jetair, VIP Selection, Sunjets, Thomas Cook, Neckerman en Pegasus geen nieuwe bestemmingen aan. Er werden wel extra vluchten ingebouwd, zodat het aanbod aan vakanties van 10, 11 of 12 dagen werd uitgebreid. Het vrachtvervoer daalde vorig jaar met 23,9 procent: van 108.953 ton in 2007 naar 82.920 ton in 2008. Die daling is te wijten aan de wereldwijde economische crisis en de gestegen brandstofprijzen. Daarnaast was de luchthaven gedurende een maand niet toegankelijk voor vrachtvliegtuigen wegens dringende werken. Bovendien schrapte een van de belangrijkste klanten van de luchthaven, MK Airlines, gedurende een maand al zijn vluchten uit financiële overwegingen. De groei van ANA Aviation, gekoppeld aan een sterk najaar, heeft ervoor gezorgd dat de schade op het vlak van de cargotrafiek beperkt bleef. Door de hogere frequenties van de chartervluchten noteerde de Oostendse luchthaven 33.298 bewegingen in 2008 tegenover 27.632 in 2007. Die stijging is ook een gevolg van de forse stijging van het aantal trainingsvluchten, doordat de luchtvaartopleidingen van de Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende (KHBO) sinds september 2007 zijn ondergebracht in het Vlaams Luchtvaartopleidingscentrum op de internationale luchthaven Oostende-Brugge. FVW 2008
2007
2006
82920
108953
98525
Aantal passagiers
199958
180063
146355
Aantal bewegingen
33298
27632
26850
Vracht (in ton)
11
I-mag april 2009
centra
Duurzame oplossingen vind je in de natuur Biomimicry kan onderzoek en ontwikkeling ander elan geven WOMMELGEM. Wie het nieuws een beetje volgt, weet dat het niet goed gaat met de aarde: grondstoffenschaarste, crisissen, oorlogen, natuurrampen, klimaatveranderingen... Nagenoeg iedereen is het erover eens dat we niet voort kunnen zoals we bezig zijn. Maar hoe moet het dan wel? Einstein zei ooit: “The world will not evolve past its current state of crisis by using the same thinking that created the situation”. Een waarheid als een koe. Willen we een oplossing vinden voor de problemen waar wij nu mee worstelen, dan zullen we op een andere manier moeten gaan denken. En handelen, uiteraard. Een mooi voorbeeld daarvan vind je in de relatief nieuwe wetenschap: biomimicry.
Het woord biomimicry is afgeleid van de Griekse termen ‘bios’ (leven) en ‘mimesis’ (imiteren). Het uitgangspunt van biomimicry is wat wij kunnen leren van de natuur op het vlak van duurzame innovatie. Anders gezegd: de natuur is mentor en maatstaf voor onderzoek en ontwikkeling. Klinkt je dat gek in de oren? De mens bestaat ongeveer 150.000 jaar, een relatief nieuw ontwerp in de tijdschaal van de aarde. De natuur daarentegen is al meer dan 3,8 biljard jaar actief bezig met onderzoek en ontwikkeling en heeft al meer dan 10 miljoen succesvolle producten op de markt gebracht in de vorm van organismen zoals microben, planten en dieren. Meer nog, al die organismen zijn perfecte ingenieurs: ze hebben al ontdekt wat er werkt, wat geschikt is en wat op aarde kan blijven bestaan in een milieu met beperkte grondstoffen. Iets waar wij als mens met al ons intellectueel vermogen nog steeds niet zijn in geslaagd. Biomimicry levert ons een nieuwe weg naar duurzame ontwikkeling. Het is een springplank voor een nieuwe industriële revolutie van materialen, productieprocessen en design. Biomimicry gebruikt bovendien een eco-
I-mag april 2009
De natuur is al meer dan 3,8 biljard jaar actief bezig met onderzoek en ontwikkeling en heeft al meer dan 10 miljoen succesvolle producten op de markt gebracht.
logische standaard om de duurzaamheid van onze innovaties en maatschappelijke structuren af te meten in het kader van de gezondheid en het behoud van de ecosystemen op onze planeet.
selectie is wijsheid in actie. Na 3,8 biljard jaar van onderzoek en ontwikkeling zijn mislukkingen fossielen. Al wat ons omringt, draagt het geheim van overleven.” Alle organismen in de natuur benutten het milieu zonder er afbreuk aan te doen. Ze zorgen er voor dat hun nakomelingen in optimale omstandigheden zullen kunnen leven. En dat is nu net waar het duurzaamheidsprincipe om draait. Door de natuur te imiteren kunnen wij onze wereld een heel stuk duurzamer maken. En als we het slim aanpakken hoeven we qua luxe niets in te leveren. Enkele belangrijke principes van de natuur: natuur gebruikt enkel milieuvriendelijke productieprocessen en hernieuwbare energie. Natuur ontwerpt vorm volgens functie, recycleert alles, gebruikt enkel wat nodig is en heeft een voorkeur voor multifunctionele mechanismen. Natuureconomie draait rond evenwicht en diversiteit en natuurmanagement draait rond lokale expertise.
Termieten Imiteren Qua innovatie, optimalisatie en design is er geen betere mentor te vinden. Tijdens miljoenen jaren evolutie heeft de natuur vorm en functie geoptimaliseerd en natuurlijke selectie heeft de fouten doen verdwijnen. Of om het te zeggen met de woorden van Janine Benyus, grondlegger van biomimicry: “Natuurlijke
12
Dat klinkt allemaal natuurlijk nog erg abstract en vaag. Tijd voor enkele voorbeelden. Van termieten kunnen we bijvoorbeeld iets leren over duurzaam bouwen. Ze wonen met miljoenen in een termietenheuvel. Zo’n heuvel lijkt op een hoop modder, maar binnenin vind je een ongeëvenaard comfort. Met enkel natuurlijke elementen bouwen termieten het equivalent van een wolkenkrabber waar temperatuur, vochtigheidsgraad en verluchting constant blijven. Via een vernuftig systeem van tunnels en buizen scheppen de insecten de ideale omstandigheden om te overleven en dat enkel op basis van hernieuwbare energie. Onderzoekers die de principes en concepten
INDUSTRIE
Lichtere auto
van de termietenbouw bestudeerden, werken nu samen met ingenieurs en architecten om die slimme manier van bouwen te vertalen naar onze maatschappij. Het eerste resultaat is te vinden in Zimbabwe, waar een groot winkelcentrum is neergezet dat volledig werd gebaseerd op de bouwexpertise van termieten. Maar ook van planten kunnen we een en ander leren. Het blad van de lotusplant blijft altijd schoon en droog, zelfs als de plant in de meest modderige omgeving groeit. Niet verwonderlijk dat die plant in Azië symbool staat voor reinheid en zuiverheid. Plantkundigen ontdekten dat het bladoppervlak van de plant is bezaaid met voor het oog onzichtbare kleine knopjes. Die structuur heeft als gevolg dat het oppervlak extreem waterafstotend is. Vuil komt namelijk enkel met de bovenkant van de knopjes in contact waardoor het zich met de eerste de beste regenbui gewillig laat afvoeren. Het nabootsen van die structuur is erg interessant voor veel industriële toepassingen zoals glas, verf, kleding enzovoort. Er is al een zelfreinigende verf op de markt met de naam Lotusan. Het lotusprincipe ligt ondertussen aan de basis van meer dan 100 afgeleide patenten...
Bultruggen Ook tussen bultruggen en windturbines zijn er gelijkenissen. Ondanks zijn enorme gestalte kan de bultrug uiterst gemakkelijk manoeuvreren tijdens zijn jacht op vis. Nog niet zo lang geleden hebben biologen het geheim van die manoeuvreerbaarheid ontdekt: bultruggen danken hun beweeglijkheid aan hun knobbelige vinnen. Hoewel een van de belangrijkste lessen uit de dynamica zegt dat gladde oppervlakken minder weerstand bieden en bijgevolg makkelijker door water of lucht glijden, toonden experimenten van een namaakvin in een windtunnel aan dat de knobbels op de vin de luchtweerstand met meer dan 30 % verminderden. De knobbelige vinnen verhogen met andere woorden de aerodynamische efficiëntie, waardoor het dier met relatief hoge snelheid scherpe bochten kan maken. Het bedrijf Whalepower liet zich door dat principe inspireren bij het ontwerp van windturbines. Met succes, zo blijkt uit studies. Dankzij de knobbelige rand van de wieken wordt er meer lucht bewogen en is er minder energieverlies en geluidshinder. Voorts biedt het principe een groot potentieel om de veiligheid en prestaties te optimaliseren bij vliegtuigen, ventilatoren en allerhande propellers.
Al gehoord van een softwareprogramma, gebaseerd op bomenexpertise? Qua leeftijd zijn bomen echte kampioenen: ze kunnen meer dan 9.000 jaar worden. Kaarsrecht of uitermate scheef. Hun geheim? Slim ingenieurschap. Ze bouwen via een optimale krachtenbalans. Stress wordt gereduceerd via het schikken van vezels en er wordt meer hout afgezet, waar er meer kracht nodig is. Een Duitse natuurkundige liet zich daardoor inspireren en bedacht een softwareprogramma dat de krachtenverdeling van materialen in kaart brengt volgens het principe van de bomen. Dankzij dat programma kun je de zwakste plekken verstevigen en de minder zwaar belaste onderdelen inkrimpen, waardoor je een product tegelijkertijd lichter en steviger maakt. Opel was een van de eerste kopers van dat softwarepakket en bespaarde tot 70 kg op het chassis van sommige modellen. Zo’n gewichtsbesparing levert heel wat energie op en maakt een auto zuiniger dankzij bomenexpertise. Ondertussen zijn er al meer dan honderd licenties van het softwareprogramma verkocht. Het zijn slechts enkele voorbeelden. Wat denk je van concepten zoals zelfassemblage, kleur zonder pigmenten, metalen zonder mijnbouw, zelfdegradatie, groene chemie,... De natuur zit boordevol oplossingen. Kortom, biomimicry gaat niet over wat je kan leren over de natuur maar wat je kan leren van de natuur. Wil je meer weten? Surf dan eens naar www.biomimicry.net of www.asknature.org. Tekst en foto’s: Leen GORISSEN
Hoewel een van de belangrijkste lessen uit de dynamica zegt dat gladde oppervlakken minder weerstand bieden en bijgevolg makkelijker door water of lucht glijden, toonden experimenten van een namaakvin in een windtunnel aan dat de knobbels op de vin de luchtweerstand met meer dan 30 % verminderden. 13
I-mag april 2009
centra
Optimaal citytrippen met gps KaHo Sint-Lieven en K.U.Leuven ontwikkelen wereldprimeur LEUVEN. Uw geplande zakenmeetings in de grote lichtstad laten u heel wat vrije tijd om eindelijk eens op verkenningstocht te gaan. Maar u hebt geen tijd of zin om de overvloed aan toeristengidsen door te nemen, nog minder om de boeken mee in uw bagage te nemen? Precies voor u en uw collega-zakenreizigers ontwikkelde de vakgroep IT van de Katholieke Hogeschool Sint-Lieven samen met de K.U.Leuven een toepassing die het mogelijk maakt dat u via uw GPS-toestel de stad van uw keuze optimaal kunt verkennen, rekening houdend met uw persoonlijke voorkeuren en beschikbare tijd. Van thuis uit kun je een citytrip plannen die volledig aan je wensen en verwachtingen voldoet.
Gps of het ‘global positioning system’ is de commerciële naam voor een wereldwijd satellietplaatsbepalingssysteem dat oorspronkelijk werd ontwikkeld voor gebruik door Amerikaanse strijdkrachten. Het systeem bestaat uit 32 werkende satellieten die in vast banen rond de aarde draaien en elk een eigen signaal uitzenden. Met de ontvangst van minimaal vier van die satellieten kan een gps-ontvanger zijn positie op aarde bij benadering bepalen. De technologie heeft zich op kort tijd een weg gebaand naar het particuliere gebruik. De toepassing die op dit moment het best bekend is, is ongetwijfeld het navigatiesysteem voor autobestuurders. Diezelfde technologie wordt al langer toegepast om mobiele (elektronische) toeristengidsen te ontwikkelen in binnen- en buitenland. De gidsen voorzien de gebruiker van de informatie die hij waarschijnlijk nodig heeft. Ze geven een overzicht van wat er te zien of te beleven valt en loodsen de gebruiker van het ene punt naar het andere. Bijna alle gidsen gebruiken daarvoor een of meer standaardtrajecten.
Op maat Wat die gidsen voorlopig niet doen is aan de gebruiker een persoonlijke selectie aanbieden. En dat is nu precies de kern
I-mag april 2009
Momenteel maakt de technologie dus nog van het onderzoek aan de KaHo Sint gebruik van het internet. In een latere fase Lieven en K.U.Leuven. zal alles op het mobiel toestel zelf kunnen De gebruiker surft naar de website gebeuren, wat de flexibiliteit alleen maar www.citytripplanner.be . Naast enkele verhoogt, wanneer men bijvoorbeeld van basisparameters, zoals datum, aantal de route wil afwijken. Ook kan er in de toedagen, start- en eindpunt , begin- en einkomst rekening worden gehouden met duur, beantwoordt hij enkele korte vragen weersomstandigheden en combinaties die het persoonlijk interesseprofiel bepavan interessepunten. In de toekomst len. Dat profiel kunt u opslaan, zodat u bij wordt het ook mogelijk om feedback te een volgend bezoek uw gegevens kunt delen en tips uit te wisselen tussen opvragen met een simpele log-in. gebruikers. Onmiddellijk genereert de site een eerste voorstel van de citytrip, rekening houdend met o.a. de openingsuren van de beziensFietsrouteplanner waardigheden. De voorgestelde route wordt op een kaart getoond en de gebruiHet onderzoek loopt in samenwerking met ker kan telkens een korte beschrijving het Centrum voor Industrieel Beleid aan lezen en eventueel een foto bekijken. Onmiddellijk Bovendien krijgt u genereert de site een een lijst van de eerste voorstel van attracties die het de citytrip, rekening net niet haalden. houdend met o.a. de De gebruiker kan openingsuren van de de uitgestippelde bezienswaardigheden. route naar believen De voorgestelde aanpassen en route wordt op een downloaden naar kaart getoond en de een gps-toestel. De gebruiker kan telkens website is beschikeen korte baar in het Nederbeschrijving lezen lands en het en eventueel een Engels. foto bekijken.
14
ONDERWIJS
Trots op wereldprimeur De stad Leuven is terecht trots op de wereldprimeur. Dirk Vansina, schepen van toerisme: “Met deze internettoepassing speelt toeristisch Leuven in op een trend die vooral leeft bij jonge bezoekers. Het gestandaardiseerde aanbod blijft erg in trek, maar vooral jonge mensen leggen graag hun eigen accenten bij een verblijf. Ik verwacht niet dat het minder druk wordt in de In&Uitwinkel. Voor veel mensen blijft het menselijk contact en het voelen van een brochure in hun handen erg belangrijk.” DL
Getest Leuven, Ladeuzeplein: ideaal vertrekpunt voor je citytrip?
de K.U. Leuven. Zij ontwikkelden vooral de wiskundige algoritmes die aan de basis liggen van de innovatieve website. Die algoritmes worden hergebruikt bij latere ontwikkelingen Zo wordt er ook gewerkt aan een fietsrouteplanner op basis van het knooppuntennetwerk. Ook optimalisatie van planningsroutes voor buitendienstmedewerkers of voor vliegtuigbelading behoort tot de mogelijkheden. Het project geniet steun van de Vlaamse overheid, want die wil met haar kunststedenactieplan meer aandacht trekken op de Vlaamse kunststeden, met in het achterhoofd het groeiende stadstoerisme in Europa. De stad Leuven werd gekozen voor het proefproject. Met de citytripplanner geniet Leuven een wereldprimeur. De toeristische dienst van de stad Leuven houdt de gegevensbank up-to-date en begeleidt toeristen bij het gebruik van de website. Na de eerste berichten in de pers midden december vorig jaar zag Leuven het bezoekersaantal op de website alvast gestaag stijgen. Er volgen nog toepassingen voor Antwerpen, Gent, Mechelen en Brugge. De steden kunnen de gebruikte toeristische informatie eenvoudig zelf beheren en – waar nodig aanpassen. Er wordt in ‘beheersoftware’ voorzien, waarmee de steden attractie per attractie gegevens kunnen toevoegen, schrappen of aanpassen. De citytripplanner wordt operationeel voor de vijf steden vanaf de zomer van 2009. Tekst: Lic. Diane LUYTEN Foto’s: Lic. Diane LUYTEN, KaHo SINT-LIEVEN, Dienst Toerisme stad LEUVEN.
Vital Geeraerts van de dienst voor pers en promotie van Toerisme Vlaams-Brabant heeft de eerste digitale cityplanner al een eerste keer uitgetest. “Na het ingeven van een aantal parameters op een website krijg je een gepersonaliseerd voorstel voor een stadsbezoek aan Leuven. Het kan niet makkelijker: je geeft je interesses in, de tijd die je wil besteden, enz. Even klikken en daar is je op maat uitgestippelde route. Met plattegrond, wandelparcours, foto's van bezienswaardigheden met korte uitleg. Ik koos voor een dagje Leuven met klemtoon op natuur en archeologie. Vertrek- en eindpunt: het station. Beginuur: 09:00, einduur: 18:00. Het resultaat? Een toch wat overladen programma met maar liefst 27 te bezoeken locaties. Gelukkig maakt het programma zelf een voorstel van wat je zeker moet gezien hebben. Natuurlijk staan klassiekers als het Groot Begijnhof, het stadhuis en de Sint-Pieterskerk bij die vaste waarden. Maar ik was aangenaam verrast dat ik ook vijf parken, een kasteel en een aantal merkwaardige standbeelden aangeboden kreeg. Zelfs enkele toegankelijke universitaire plaatsen stonden op het programma. Als geboren en getogen Leuvenaar wist ik van enkele van die plaatsen zelfs niet dat ik ze kon bezoeken. Mijn conclusie: dit is een heel handig instrument om je bezoek aan Leuven voor te bereiden, maar enige kritische ingesteldheid is nodig om niet te veel hooi op je vork te nemen. Anders wordt het hollen van de ene bezienswaardigheid naar de andere. Ook de grote troef van de stad het horecaleven - lijkt me nog wat te ontbreken. Maar eerlijk, daar kan je bij je stadswandeling toch niet naast kijken.” DL
15
I-mag april 2009
centra
Limburgse nucleaire ingenieurs in de prijzen Eindwerk van vier oud-studenten XIOS bekroond DIEPENBEEK. Tijdens
het
eind-
werksymposium ‘Biomedische ingenieurstechnieken’ op donderdag 12 februari in Aalst gingen vier van de negen bekroningen naar Limburgse nucleaire ingenieurs. Het Genoot schap ‘Biomedische techniek en gezondheidszorg van de Koninklijke Vlaamse Ingenieursvereniging’ reikte de prijzen uit.
Steven Lelie, Toon Roggen, Michael Duchateau en Thierry Gevaert studeerden tussen 2005 en 2008 af als industrieel ingenieur nucleaire technologie aan de XIOS Hogeschool Limburg en specialiseerden zich alle vier in medisch-nucleaire technieken. In Aalst werden ze bekroond voor hun masterproeven. Herwig Janssens, opleidingshoofd nucleaire technologie in Diepenbeek, is uiteraard zeer tevreden met de prestaties en de bekroning van zijn oud-studenten. "De studenten die wij aan de arbeidsmarkt doorgeven, zijn van een zeer hoog
Thierry Gevaert studeerde af met grote onderscheiding en ‘Towards frameless radiosurgery’ als bekroond eindwerk.
niveau. De bekroning van maar liefst vier van onze (oud-)studenten zet die kwaliteit nog eens extra in de verf. De visitatiecommissie die ons een tijdje terug een bezoek bracht, heeft dat ook bevestigd bij haar mondelinge rapportering. Ze noemde onze afgestudeerden ‘van een interna tionaal competitief niveau’.”
De jongste jaren beginnen ook heel wat afgestudeerden nucleaire technologie met een doctoraat. Negen oud-studenten van XIOS zijn momenteel bezig met een doctoraat, bij XIOS of elders.
"De studenten die wij aan de arbeidsmarkt doorgeven, zijn van een zeer hoog niveau. De bekroning van maar liefst vier van onze (oud-)studenten zet die kwaliteit nog eens extra in de verf.” "In januari was Tom Cornelissen van onze onderzoeksgroep de eerste die binnen Limburg doctoreerde via een 'associatiebeurs' in samenwerking met de Universiteit Hasselt. We zijn ook blij dat we een deel van onze expertise binnenshuis kunnen houden: Steven Lelie werkt sinds september bij ons als assistent met een onderwijs- en onderzoeksopdracht."
Medisch stralingsfysicus
Michael Duchateau begon met een graduaat, maar is nu een volleerd medisch fysicus bij de dienst radiotherapie van het UZ Brussel.
I-mag april 2009
16
Toon Roggen (°1985) begon in 2003 zijn studies van industrieel ingenieur bij de Xios-Hogeschool Limburg. In 2005 koos hij voor een specialisatie in de nucleaire
ONDERWIJS
technologie, optie medisch nucleaire technieken. In 2007 studeerde hij af met zijn eindwerk ‘Ruimtevaartdosimetrie: karakterisatie van OSL Al3O3:C detectoren’, waarmee hij ook finalist werd voor de Paul Donnersprijs. Daarna begon hij aan een master in de medische stralingsfysica aan de K.U.Leuven, waar hij nu een postgraduaat in de medische stralingsfysica volgt om een erkenning te krijgen als medisch stralingsfysicus. Hij werkt ook als stralingsfysicus op de dienst radiotherapie van het AZ Sint-Jan in Brugge.
De jongste jaren beginnen ook heel wat afgestudeerden nucleaire technologie met een doctoraat. Negen oud-studenten van XIOS zijn momenteel bezig met een doctoraat, bij XIOS of elders. Hij viel in de prijzen voor zijn eindwerk ‘Invloed van primaire en secundaire neutronen bij protontherapie voor prostaatkanker: een Monte Carlo-simulatie’.
Graduaat als start Michael Duchateau (°1980) begon aan de XIOS Hogeschool Limburg met een graduaat elektriciteit, optie elektronica-telecommunicatie. In 2002 studeerde hij af met een eindwerk over het DMX-512 protocol dat veelvuldig toegepast wordt in de entertainment business. Na zijn graduaat begon hij aan een opleiding industrieel
ingenieur nucleaire technologie. In 2006 studeerde hij af met een eindwerk over een nieuw type meter dat de patiëntendosissen radiotherapiebehandelingen inzake intensiteit meet in het UZ Brussel en het ZNA Antwerpen. Na zijn eindwerk ging hij aan de slag als medisch fysicus bij de dienst radiotherapie van het UZ Brussel. Hij werd bekroond voor zijn eindwerk ‘Strategies for adaptive radiotherapy in tomotherapy’.
Docent Thierry Gevaert (°1983) volgde eerst de kandidatuurjaren industriële wetenschappen aan de Erasmushogeschool in Anderlecht. Daarna ging hij nucleaire technologie studeren aan de XIOS Hogeschool Limburg. In 2005 studeerde hij met onderscheiding af met een eindwerk over de in vivo schatting van de extracraniële dosissen bij stereotactische radiochirurgie met het Gamma Knife en Novalissysteem. Na zijn opleiding werkte Thierry twee jaar in het Jules Bordetinstituut bij de dienst nucleaire geneeskunde. Ondertussen volgde hij ook de gespecialiseerde studies van de biomedische en klinische ingenieurstechnieken aan de Vrije Universiteit Brussel. Sedert augustus 2007 werkt hij voor het UZ Brussel, waar hij zich kon toeleggen op radiotherapie en waar hij zijn eindwerk afwerkte. In 2008 studeerde hij met grote onderscheiding af met het eindwerk ‘Towards frameless radiosurgery’, waarvoor hij bekroond werd.
Toon Roggen onderzocht de invloed van neutronen bij protontherapie voor prostaatkanker.
Eind 2008 kreeg Thierry Gevaert zijn erkenning als deskundige in de medische stralingsfysica voor radiotherapie. Sedert 2006 doceert hij ook het vak medische dosimetrie aan de XIOS Hogeschool Limburg.
Doctoraat Steven Lelie (°1986) ging na een opleiding industriële wetenschappen voor industrieel ingenieur elektromechanica studeren aan de XIOS Hogeschool Limburg. Na het tweede jaar stapte hij over naar de richting nucleaire technologie, omdat die richting hem uitdagender leek. In 2008 studeerde hij af met grote onderscheiding. Zijn eindwerk schreef hij over dagelijkse kwaliteitszorg bij tomotherapietoestellen in het UZ Brussel. Het werk ‘Validation of the daily quality assurance tool tomodiagnostics for helical tomotherapy’ werd bekroond in Aalst. Na zijn opleiding begon Steven met een doctoraat waarin hij op zoek gaat naar nieuwe materialen voor ESR-dosimetrie. In dat kader doceert hij voor zowat een derde van zijn tijd de vakken radiochemie aan het derde jaar nucleaire technologie en materialenkennis aan het eerste jaar professionele bachelor elektromechanica aan de XIOS Hogeschool Limburg. Hij is ook opleidingscoördinator internationalisering voor de opleiding milieutechnologie-radiochemie en staat in voor de alumniwerking, contacten secundair onderwijs en PR voor de opleidingen nucleaire technologie en milieutechnologie-radiochemie. De rest van zijn tijd besteedt Steven aan zijn doctoraat binnen de onderzoeksgroep NuTeC (nucleair technologisch centrum). Tekst: Luc VANDER ELST Foto’s: XIOS HOGESCHOOL LIMBURG
Steven Lelie doctoreert aan de XIOS Hogeschool Limburg met een zoektocht naar nieuwe materialen voor ESR-dosimetrie.
17
I-mag april 2009
centra
Elektrotechnici kunnen mobiel worden opgeleid Met Ciovert brengt VTI Torhout onderwijs en arbeidsmarkt samen TORHOUT. De kwakkelende economie mag dan meer werkloosheid genereren, maar knelpuntberoepen blijven er wel bestaan. Er zijn zelfs hele sectoren die problematische tekorten vertonen op de arbeidsmarkt. Een van die knelpuntsectoren is de elektrotechnische sector. Er zijn immers al geruime tijd te weinig bekwame en gemotiveerde arbeidskrachten beschikbaar. De opleiding van die arbeidskrachten is op zich al niet zelden een knelpunt. Om die opleiding meer kansen te geven ontwikkelde het VTI Torhout, samen met een hele reeks partners, nu een mobiele installatie waarmee elektrotechnici kunnen worden opgeleid. De eerste mobiele module moet elektrotechnici beter kunnen opleiden.
In april 2006 nam Rik Baeckelandt, leraar elektriciteit aan het VTI Torhout, het initiatief voor het project Ciovert: ‘Compacte installatie voor opleiding en vervolmaking van elektrotechnici in recente technologie’. Ciovert had een even duidelijk als eenvoudig doel: schoolverlaters van technische scholen meer praktijkervaring bijbrengen met industriële installaties en er hen tegelijkertijd een meer diepgaande kennis over bezorgen. Het bedrijf SPIE Belgium werkte vanaf het begin volledig mee aan het project, maar er werd ook naar andere partners gezocht. Verschillende bedrijven stapten in het project, omdat ze er ook voor het bedrijfsleven de voordelen van inzagen. Een reële installatie waarmee op een veilige manier verschillende soorten technische medewerkers kunnen worden gevormd, zoals industrieel-elektrotechnisch installateurs, onderhouds- of automatisatietechnici, levert immers meer bekwame vaklui op. En Ciovert richtte zich niet alleen op jonge schoolverlaters, maar ook op ervaren medewerkers. De compacte industriële installatie leent er zich immers makkelijk toe om mensen snel, efficiënt en veilig op te leiden in nieuwe technologieën. Wie afstudeert, heeft vaak te weinig praktische kennis van reële installaties. Die kennis moet men dan ‘on the job’ vergaren, maar het productieproces van een bedrijf biedt maar al te zelden voldoende mogelijkheden voor opleiding. Machines moeten permanent draaien en fouten of defecten moeten binnen de kortst mogelijke termijn worden opgelost. Geen tijd
I-mag april 2009
dus om een schoolverlater te laten zoeken naar een fout, maar dat zorgt er wel voor dat het opleidingstraject veel langer duurt.
Pedagogisch
Eerste van drie
De ontwikkeling van een mobiele opleidingseenheid die de verschillende facetten van een elektrische industriële installatie op zeer realistische wijze simuleert, komt aan die verzuchtingen tegemoet. Op een beperkte oppervlakte wordt een realistische installatie opgebouwd met facetten als energieverdeling, nutsvoorzieningen, machinesturingen, procesindustrie, … Daarmee kunnen zowel toekomstige als ervaren technici leren hoe een installatie wordt opgebouwd, hoe ze werkt, welke problemen of storingen zich kunnen voordoen en hoe ze vast te stellen en te verhelpen. Naast SPIE Belgium stapten daarom ook Vinçotte, Imtech Infra en RTC WestVlaanderen in Ciovert. Als opleidingscentrum voor de sector leverde Vormelek – naast veel waardevolle pedagogische tips - heel wat inspanningen om zowel de kwantiteit als de kwaliteit van de arbeiders te verhogen. De sector evolueert snel en dus is de opleiding van leerkrachten en toekomstige werknemers heel belangrijk. Ciovert werd een boeiend partnerschap tussen onderwijs, bedrijfsleven en intermediairen. Vanaf 2008 werkten ook de scholen KA Roeselare, KTA Gistel en KTA Torhout samen voor de ontwikkeling van de modules.
De eerste van drie modules is sinds februari 2009 gebruiksklaar en wordt ingezet voor de opleiding van leerlingen en leerkrachten en voor de bijscholing van werknemers. De volledige installatie zal bestaan uit drie modules. De eerste module focust op motorschakelingen en –aandrijvingen en wordt in een eerste fase ingezet voor de opleiding van leerkrachten en leerlingen in WestVlaanderen. In een volgende fase kunnen ook bedrijven de module gebruiken. De tweede module, waarin opleiding kan gegeven worden over industriële kanalisatie, bekabeling, industriële kasten en netsystemen, is gepland voor het voorjaar van 2009. De derde module moet dan medio 2009 gebruiksklaar zijn. Het wordt een waarheidsgetrouwe setting om sturingen, meet- en regeltechniek en typische materialen te leren kennen, die gebruikt worden binnen de Atex-omgeving.
18
Tekst: Luc VANDER ELST Foto’s: VTI TORHOUT
afdelingen ACTIVITEIT IN DE KIJKER
>
KEMPEN
DEELTJESVERSNELLER CERN donderdag 23 april 2009 The Large hadron collider: hoe maak je de big bang op een speldenkop? De ‘Large hadron collider’ (LHC) is een cirkelvormige deeltjesversneller, aan het onderzoekscentrum CERN in Genève gebouwd door wetenschappers uit meer dan 80 landen. Het apparaat heeft een doorsnee van 8,6 km en een omtrek van 27 km en staat opgesteld in een ondergrondse tunnel tussen het
elementaire deeltjes de massa die ze hebben en waarom hebben sommige deeltjes geen massa?’ De meest waarschijnlijke verklaring daarvoor is te vinden in het (tot nu toe) hypothetische Higgs boson. Dat deeltje speelt een cruciale rol in het zogeheten ‘Standaardmodel’ en is het laatste dat nog niet geobserveerd is. Twee detectoren, Atlas en CMS moeten die en andere exotische deeltjes gaan waarnemen. Andere pertinente vragen hebben te maken met de opbouw van het universum. We weten dat slechts 4% van het heelal bestaat uit gewone materie. Wat is de overige 96%? En waarom is er meer gewone materie dan antimaterie in het heelal? Waarom heeft de natuur een voorkeur? Hoe gedroeg materie zich vlak na de ‘Big bang’ en hoe ontstonden uit die soep de ‘gewone’ deeltjes? Om op die vragen een antwoord te krijgen worden de Alice- en LHCb-det ectoren ingezet. Tijdens de presentatie bekijken we de opbouw en de werking van de LHC en zijn detectoren en gaan we wat dieper in op de vragen die de LHC enerzijds oproept en anderzijds probeert te beantwoorden. De Atlas-detector in opbouw
In de LHC-tunnel
Jura-massief en de Alpen. De afmetingen van de LHC maken het tot de grootste machine die de mensheid ooit geconstrueerd heeft. In de versneller worden protonen die een ondersoort zijn van de hadronen, versneld tot bijna de lichtsnelheid (zo’n 300.000 km per seconde). De term ‘collider’ is afkomstig van het onderzoeksdoel van de machine om kloksgewijs ronddraaiende protonen te laten botsen tegen protonen die met dezelfde snelheid tegen de klok in bewegen. De deeltjes bewegen in utrahoog vacuüm en worden door supergeleidende magneten in de cirkelbaan gehouden. Door de hoge snelheden vallen de protonen bij een botsing uiteen, waarbij ze gedurende zeer korte tijd subatomaire deeltjes voortbrengen. Die deeltjes worden waargenomen en geanalyseerd door enorme gevoelige detectoren ter grootte van een behoorlijke kathedraal. De LHC computing grid of LCG verdeelt en analyseert de data, jaarlijks goed voor ongeveer 15 petabyte, wereldwijd.
• PRAKTISCH Plaats: KHK, Kleinhoefstraat, Geel. Datum: donderdag 23 april 2009 om 19.30 uur. Spreker: Paul Schuurmans, SCK Mol. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOKPN10409.
Het wetenschappelijk programma van de LHC wil meer inzicht geven in enkele cruciale, onopgeloste problemen in de natuurkunde. Bijvoorbeeld: ‘Wat is massa precies? Waarom hebben
De computerfarm: het hart van het grid
19
I-mag april 2009
afdelingen
ANTWERPEN 22-04-2009 16-05-2009
19 april. We verblijven in Stayokayhostel ‘Zeeburg’ in een rustige, typisch Amsterdamse wijk.
Bezoek Duvel, Puurs, 19 uur Havenrondvaart, Havenkaai 14, 14.30 uur
Op vrijdagavond plannen we een stadsverkenning en proeven we van het nachtleven. Na een heerlijk ontbijt zaterdagochtend kan er gewinkeld worden en snuiven we de cultuur op. ’s Avonds is er een ‘pancakecruise’ voorzien: lekker smullen, terwijl het schip ons door het havengebied voert over het IJ, langs het Centraal Station om via de Erts- en entrepothaven langs de Oranjesluizen terug te keren.
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Duvel woensdag 22 april 2009 Duvel geniet als onafhankelijke producent van authentieke speciaalbieren en premiummerken wereldwijd erkenning als referentie in het segment van blonde hogegistingsbieren met hergisting op fles. Speciaalbieren als Duvel, Maredsous, Bel Pils en Vedett worden uitgevoerd naar 40 landen. Duvel Moortgat heeft vaste voet aan de grond in Centraal-Europa door participatie van 50% binnen de Tsjechische brouwerij Bernard, gereputeerd door de gelijknamige premium pilsen. Door overname van de Amerikaanse brouwerij Ommegang lanceerde de groep zich op de Amerikaanse markt van artisanale bieren. Toen de brouwerij in 2001 als eerste Belgische brouwerij het HACCP-certificaat haalde voor de bereiding en conditionering van bieren, was dat de bekroning van een doorgedreven productbewaking in de verschillende stadia van het productieproces, een striktere controle op de aangeleverde grondstoffen en een betere lotnaspeurbaarheid van de producten.
Op zondag is er na het ontbijt onder andere een bezoek aan het Anne Frankhuis gepland. Volledige tekst in I-mag februari en op www.vik.be
• PRAKTISCH Plaats: Stayokay Amsterdam Zeeburg, Timorplein 21, 1094 CC Amsterdam. Datum: vrijdag 17 – vertrek om 17 uur in Geel - tot en met zondag 19 april 2009. Kostprijs: 125 euro voor VIK-leden, niet-leden betalen 135 euro. Te betalen op rekening 418-9082131-70 van de VIK-afdeling Kempen, met vermelding ‘inschrijving citytrip’. In de prijs zijn de logies, activiteiten en maaltijden inbegrepen. Inschrijvingen zijn beperkt. Extra info: aarzel niet om te mailen naar
[email protected]. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: REKPN10409.
Volledige tekst in I-mag maart en op www.vik.be
• PRAKTISCH Plaats: Duvel, Breendonkdorp 58, Puurs (Breendonk, Ssst. Hier rijpt den Duvel). Datum: woensdag 22 april 2009 om 19 uur. Standaardrondleiding duur ca. 2 uur. Kostprijs: 5 euro per persoon te betalen op rek.nr. 414-3146851-13 van de VIK-afdeling Antwerpen met de vermelding ‘Duvel’ en aantal personen. Het aantal plaatsen is beperkt. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Eerst inschrijven, daarna pas de betaling doen. Referte: BBAWN10409.
Van Hool donderdag 14 mei 2009 De nv Van Hool uit Lier-Koningshooikt is de grootste onafhankelijke constructeur van integrale autobussen en touringcars in West-Europa. Jaarlijks worden er ongeveer 1.600 bussen en cars geproduceerd en gecommercialiseerd. Daarnaast bouwt Van Hool ook een zeer uitgebreid gamma opleggers en tankcontainers. Het bedrijf is in die sector de onbetwiste marktleider in België en het bekleedt een belangrijke plaats op verschillende exportmarkten. Jaarlijks worden er meer dan 4.000 eenheden gebouwd. Na ontvangst met koffie en een introductie met videopresentatie brengen we een bezoek aan de afdeling bussen en cars en industriële voertuigen. We eindigen met een nabespreking.
KEMPEN 17-04-2009 23-04-2009 14-05-2009 01-06-2009
Citytrip naar Amsterdam (t/m 19/04/2009) Lezing "De deeltjesversneller van CERN in Genève", Geel, 19.30 uur Bezoek busbedrijf Van Hool, Koningshooikt, 13.30 uur Familiewandeling, Balen, 10 uur
Volledige tekst in I-mag februari en op www.vik.be
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
• PRAKTISCH Plaats: Van Hool, Bernard Van Hoolstraat 58, Koningshooikt (Lier). Datum: donderdag 14 mei 2009 om 13.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN10509.
Citytrip Amsterdam vrijdag 17 tot en met zondag 19 april 2009 De jongeren van de afdeling Kempen nodigen u graag uit voor een citytrip naar Amsterdam in het weekend van 17 tot
I-mag april 2009
20
ACTIVITEITEN
De degustatie vindt plaats in een exclusief kader, te midden van de voorraden aan wijnen. Onze spreker is Marc Van Ryckel, ooit een ervaren kok, die als geen ander de perfecte harmonie kent tussen gerecht en wijn. Hij heeft enkele jaren ervaring opgedaan bij wijnhandel ‘Chais du Nord’ om daarna bij Terclavers-wijnen aan de slag te gaan. Samen met Peter Buedts heeft hij de firma BU-V opgericht. Samen vormen zij een sterk duo, steeds op zoek naar nieuwe ontdekkingen, zonder de bestaande waarden in de wijnwereld te verwaarlozen. Neem alvast een kijkje op de website: www.bu-v.be.
Familiewandeling Pinkstermaandag 1 juni 2009 De VIK-afdeling Kempen organiseert traditiegetrouw op tweede pinksterdag een familiewandeling. Dit jaar verkennen we het natuurgebied Scheps in Balen met met Frans Geysen als gids. Scheps, in de vallei van de Grote Nete, is een ongerept natuurgebied. Geen verharde wegen en nauwelijks bebouwing. Er heerst rust en toch is het er niet stil, want er zijn in groten getale vogels aanwezig, die hun levendige gezangen laten horen. De wandeling loopt over goed bewandelbare paden en in het moerassig gebied over een knuppelpad. Bij regenweer kan het eventueel aangewezen zijn laarzen aan te trekken.
• PRAKTISCH Plaats: BU-V, Beverlaak 16, Werchter. Datum: donderdag 16 april 2009 om 20 uur. Kostprijs: 5 euro voor VIK-leden en partner; 7,50 euro voor bedrijfsleden; 10 euro voor niet-leden. Bedrag te betalen via overschrijving op rekening nummer 431-0647591-86 van de VIK-afdeling Leuven-Hageland. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat met het engagement om tijdig aanwezig te zijn. Referte: FELVN10409.
Na de wandeling kunnen belangstellenden iets eten of drinken.
• PRAKTISCH Plaats: vertrek parking Halflochtdijk, Balen. Startpunt en reisweg: het startpunt van de wandelweg ligt langs de Halflochtdijk. Rij vanuit het centrum van Balen naar Leopoldsburg. Na 1,5 km, aan de oude kapel van Schoor, rechts de weg Schoor-Dorp in. Na 1 km, draai schuin links de Odradastraat in. De tweede weg links is de Halflochtdijk. De parking is 300m verder. Iets voorbij de parking bevindt zich de St. Odrada-kapel. Datum: pinkstermaandag 1 juni 2009 om 10 uur. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAKPN10609.
Kim’s chocolates donderdag 23 april 2009 Tijdens het eerste deel van het bezoek zien we hoe van chocolade pralines, repen en tabletten worden gemaakt in een industriële omgeving. Het tweede deel van het bezoek leert ons hoe Kim’s chocolates erin is geslaagd een nieuwe, hedendaagse fabriek te bouwen en te verhuizen op 10 maanden tijd zonder de productie stil te leggen. Daarbij ging veel aandacht naar de vergroting van de capaciteit en de verlaging van de uitbatingkosten. Kim’s chocolates is ook een van de meest ecologische chocoladefabrikanten in Europa. Warmte uit het productieproces wordt gerecupereerd en er zijn maar liefst 3.300 fotovoltaïsche zonnepanelen geplaatst.
LEUVEN-HAGELAND 16-04-2009 23-04-2009 16-05-2009 06-10-2009 20-11-2009 04-12-2009
Rondreis langs nieuwe wereldwijnen, Werchter, 20 uur Bezoek Kim's chocolates, Tienen, 18 uur Stadswandeling: Art Déco langs de vesten, Tienen, 14.30 uur Lezing: fotovoltaïsche zonnepanelen Bezoek Coil, Landen Bowling
Volledige tekst in I-mag februari en op www.vik.be
• PRAKTISCH Plaats: Kim’s chocolates, Industriezone West-Grijpen, Grijpenlaan 11, Tienen. Datum: donderdag 23 april 2009 vanaf 17.45 uur; het bezoek begint om 18 uur stipt. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en hun partner; VIK-bedrijfsleden betalen 2,50 euro; niet-leden betalen 5 euro. De betaling gebeurt via overschrijving op de rekening 431-0647591-86 van de VIK-afdeling LeuvenHageland met de vermelding ‘Kim’s Chocolates’. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat met het engagement om tijdig aanwezig te zijn en bij afwezigheid uiterlijk 48 uur vooraf te verwittigen. Referte: BBLVN10409.
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Rondreis langs nieuwe wereldwijnen donderdag 16 april 2009 De kwaliteit van de nieuwe wereldwijnen kan vandaag absoluut wedijveren met de Franse Grand Cru's, maar ze zijn jammer genoeg nog onbekend. Daar brengt de VIK-afdeling Leuven-Hageland verandering in. Samen met BU-V gaan we op stap langs de nieuwe wereldwijnen, waarbij we een aantal typische streekproducten zullen kunnen proeven.
21
I-mag april 2009
Art decowandeling langs Tiense vesten
Luchtmachtbasis Geilenkirchen
zaterdag 16 mei 2009
donderdag 9 april 2009
Tienen, een tintelende stad in de regio Leuven-Hageland. Een stad die bekend is door verschillende bedrijven, zoals Citrique Belge, Robert Bosch en last but not least de Tiense Suikerraffinaderij. Op 16 mei 2009 staat er een wandeling langs de Tiense vesten op het programma.
Geilenkirchen in Duitsland is de hoofdbasis van NAVO's (Noord-Atlantische verdragsorganisatie) 'Airborne early warning force' E-3A-eenheid en werd opgericht in 1980. De E3A-eenheid is ‘s werelds enige geïntegreerde, multinationale vliegende eenheid, die zorgt voor een snel inzetbare luchtruimbewaking, controle en communicatie tijdens NAVO-operaties. Dat wordt vooral gerealiseerd met behulp van de u wellicht bekende Awacs-vliegtuigen (Airborn warning and control system), waarvan er momenteel 17 gestationeerd staan in Geilenkirchen. Vijftien NAVO-landen, waaronder België, dragen bij aan dat E-3A-programma en er worden meer dan 3.000 militairen en NAVO-burgers voor ingezet. We brengen een bezoek aan de luchtmachtbasis in Geilenkirchen en willen u al een voorsmaakje geven.
Bij het begin van de 19de eeuw werd in Tienen voor het eerst werk gemaakt van het project ‘L'embelissement des promenades’. De oude stadswallen werden afgegraven en omgevormd tot wandelvesten en de stadspoorten werden gesloopt. Het resultaat zijn prachtige groene dreven, waarlangs het aangenaam wonen was. Naar het model van andere steden ging men langs die vesten prachtige herenhuizen bouwen. In Tienen vond die trend vooral plaats bij het begin van de 20ste eeuw en tijdens het interbellum. Tijdens onze wandeling gaan we op zoek naar de vergeten pareltjes van art deco en modernisme in Tienen. We bieden je ook de mogelijkheid om in te schrijven voor een etentje na de wandeling. Daarbij kun je kiezen uit een vis- of vleesmenu.
• PRAKTISCH
Volledige tekst en gedetailleerd programma in I-mag maart en op www.vik.be.
Plaats: na inschrijving wordt de plaats van afspraak nog meegedeeld. Datum: zaterdag 16 mei 2009 vanaf 14.30 uur. Kostprijs: de wandeling (inclusief drankje achteraf) kost 7,50 euro voor VIK-leden en familie; 10 euro voor VIK-bedrijfsleden en 12,50 euro voor niet-leden. Het etentje nadien kost 35 euro voor VIK-leden en familie; 40 euro voor VIK-bedrijfsleden en 45 euro voor niet-leden. Een kindermenu is beschikbaar voor 15 euro. Na inschrijving moet het bedrag overgemaakt worden op rekening 431-0647591-86 van de VIK-afdeling LeuvenHageland met vermelding ‘Stadswandeling voor ... personen’. Voor het etentje vermeld je bij inschrijving de keuze tussen vis of vlees. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat met het engagement om tijdig aanwezig te zijn. Referte: CALVN10509.
• PRAKTISCH Plaats: vertrek carpoolparking Diepenbeek. Datum: donderdag 9 april 2009 om 08.30 uur, carpoolparking Diepenbeek. Kostprijs: 20 euro voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 25 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk op zondag 4 april 2009. Het aantal plaatsen is beperkt tot 25 personen. Na inschrijving het vereiste bedrag overschrijven op rekening 979-2261489-36 van jongeren VIK-afdeling Limburg met als mededeling ‘Geilenkirchen’. Bij afwezigheid tijdig telefonisch verwittigen: 0485 89 58 14 – Alexander Alderweireldt. Belangrijk: vanwege de veiligheid moet bij de inschrijving het nummer van uw identiteitskaart meegedeeld worden. Zonder dat nummer is uw inschrijving niet geldig! Referte: BBLBG20409.
LIMBURG 09-04-2009 14-04-2009 15-04-2009 18-04-2009 27-04-2009 07-06-2009 13-06-2009 28-06-2009 08-08-2009 02-04-2010
Vijfdaagse reis naar Dresden van 14 tot 18 april 2009
Bezoek aan de luchtmachtbasis in Geilenkirchen (Duitsland), vertrek Diepenbeek, 08.30 uur 5-daagse reis naar Dresden (tot 18 april 2008) Bezoek Profel België, Overpelt, 14 uur Gps-moordspel (The Target), Antwerpen Lezing: Solliciteren met voorsprong, Hasselt Zomeropera: Die Entführung aus dem Serail, Bilzen, 20.15 uur Golfinitiatie, Lummen Fiets- en wandeldag, Diepenbeek, 07 uur Skiën / snowboarden, Bottrop (D) Reis naar Peru (tot 18 april 2010)
We vertrekken op dinsdag 14 april 2009 (tweede week paasvakantie) voor een bezoek aan de schitterende kunststeden Weimar (14 april) en Dresden (15, 16, 17 april) en een boottocht op de Elbe met bezoek aan Pillnidz Schloss en Meissen, de porseleinstad. Op 18 april zijn wij in het historische Leipzig, stad van Wagner en Goethe. Daarna keren wij terug naar huis. Wij verblijven zoals gewoonlijk in schitterende hotels en dineren in uitgelezen restaurants. Vervoer met luxe autocar (drie sterren).
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
I-mag april 2009
22
ACTIVITEITEN
Onze medereizigers weten dat wij de lat hoog leggen. Prijzen: 635 euro per persoon, toeslag single: 99 euro, annulatie- en bijstandsverzekering: 15 euro. Prijzen alles inbegrepen, behalve dranken en persoonlijke uitgaven. Maximum aantal deelnemers: 35. Het volledige programma vindt u op de website: www.vik.be/activiteiten. Inschrijven voor de reis kan bij:
[email protected].
is een carrièremanager, een hele loopbaan lang. Met gericht advies en regelmatige oriëntatiegesprekken en met voortdurend een klare kijk op carrièrekansen. Waarom op je eentje de weg zoeken, als het met Insel gericht en efficiënt kan?
• PRAKTISCH Plaats: Ontmoetingscentrum Sint-Katarina; Nicolaas Cleynaertslaan, Hasselt. Datum: maandag 27 april 2009 om 19.45 uur. Spreker: Ing. J. Polet MSc, Insel ingenieursselecties. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOLBG10409.
Profel woensdag 15 april 2009 Profel is een Belgisch familiebedrijf, een onderdeel van de firma FAL, die werd opgericht in 1948. Tegenwoordig werken er meer dan 1.200 gemotiveerde mensen die stuk voor stuk tot de besten in hun vakgebied behoren. Dat is ook nodig, want de ramen, deuren en bijbehorende designproducten worden volledig zelf gemaakt. Wat als ruwe grondstof binnenkomt, gaat als kant-en-klaar kwaliteitsproduct richting verdeler. Profel biedt kwalitatieve maatproducten aan. Het bedrijf extrudeert zelf zijn aluminium- en kunststofprofielen. Om het productieproces volledig in de hand te hebben wordt ook het dubbel isolatieglas zelf gefabriceerd. Naast aluminium en pvc produceert Profel ook houten deuren en ramen. Het bedrijf heeft ook een eigen moffelinstallatie. Meer informatie: www.profel.be
Zomeropera 2009 zondag 7 juni 2009 Al voor de vijfde keer bieden krijgt u de kans om op de binnenkoer van het kasteel Alden Biesen in Bilzen een opera bij te wonen. Dit jaar staat Die Entführung aus dem Serail van Wolfgang Amadeus Mozart op het programma. Constance werd bij een overval op open zee door piraten ontvoerd, samen met Blonde en Pedrillo. De piraten verkochten hen aan Bassa Selim, in wiens harem beide vrouwen belanden. Bassa Selim hield Constance voor zich, schonk Blonde aan Osmin en maakte van Pedrillo zijn tuinman. Bij aanvang komt Belmonte na een lange, wereldwijde zoektocht aan in Turkije en hij is blij eindelijk een spoor te hebben gevonden van zijn geliefde. Pedrillo en Belmonte zetten een ontsnapping op. Pedrillo slaagt erin Belmonte een onderkomen te verschaffen in het paleis onder het voorwendsel dat hij een vermaard architect is. Om in de harem te komen moeten ze evenwel langs Osmin. Pedrillo mengt een slaapmiddel in Osmins wijn en als de nacht valt, ontsnappen ze. Maar eerst moet nog duidelijk worden dat de dames trouw zijn gebleven. Door het tumult wordt Osmin gewekt en slaagt hij erin de vluchtelingen terug te vatten en ze voor te leiden aan Bassa Selim. Bassa Selim herkent Belmonte als de zoon van zijn aartsvijand en beveelt voorbereidingen te treffen om de gevangenen te martelen. Constance en Belmonte zijn de wanhoop nabij. Maar de edelmoedige Bassa Selim verleent hen gratie en laat hen vrij.
• PRAKTISCH Plaats: Profel België, Europalaan 17, Overpelt. Datum: woensdag 15 april 2009 van 14 tot 18 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat en daarna bevestigen door overschrijving van het juiste bedrag op rekening van 451-8527851-34 van de VIK-afdeling Limburg. Referte: BBLBG10409.
Solliciteren met voorsprong maandag 27 april 2009 ‘Ingenieur zijn en het beleven’... is de sleutel tot innovatie, competitiviteit, continuïteit. Voor het rekruterings- en selectiebureau Insel is het alvast de hamvraag in het diepte-interview waarmee alles begint. Persoonlijke aspiraties en interesses geven richting aan de zoektocht naar de werkplek waar de ingenieur helemaal tot zijn recht komt.
• PRAKTISCH Plaats: Kasteel Alden Biesen, Bilzen. Datum: zondag 7 juni 2009, aanvang om 20.15 uur. Kostprijs: een ticket kost 38 euro, alles inbegrepen. Er is ook een mogelijkheid om deel te nemen aan een buffetformule om 18 uur. Zo’n combiticket kost 73 euro, ook alles inbegrepen. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat en te bevestigen door overschrijving van het juiste bedrag op rekening 451-8527851-34 van de VIK--afdeling Limburg. Voor 1 april hadden we graag geweten voor welke formule u kiest. Gereserveerde tickets moeten worden betaald en kunnen niet worden geannuleerd. U kunt wel zelf een vervanger zoeken in dat geval. Referte: CALBG10609.
Op zoek naar een eerste baan of nadenken over een volgende carrièrezet? Insel neemt de tijd om de kandidaat goed te leren kennen. Het Insel-interview gaat snel naar de kern van de zaak, want de consultants zijn zelf ingenieurs met bedrijfservaring die weten wat een ingenieur of bachelor beweegt: opleiding, kernpersoonlijkheid, zowel professionele als persoonlijke interesses, maar ook alle kennis die daarbuiten werd opgedaan. "Waar kijk jij naar uit? Welke functies liggen/staan jou? Welke type ingenieur ben je? Wie ben je? Wat ken je?" Het zijn vragen uit de waaier van kernvragen. De Insel-consultant
23
I-mag april 2009
405-0106331-50 van de VIK-afdeling Mechelen met vermelding van de referte. Voorwaarden voor deelname: inschrijving (incl. betaling) voor 11 april 2009. Bij de inschrijving moet het beroep en de werkgever van de deelnemer meegedeeld worden. Fotograferen of filmen is niet toegelaten binnen het bedrijf. Max. 30 deelnemers toegelaten. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBMLN10409.
Peru: de Inca’s, volk van de Zon VIK-reis van 2 tot 18 april 2010 Van 2 tot 18 april 2010 organiseert Alk-reizen (Lic. 1995) speciaal voor de VIK-leden een 17-daagse reis naar Peru. Peru, het land van de Inca's, is ongetwijfeld de bakermat van legendarische beschavingen. De adembenemende prachtige natuur harmoniseert perfect met de rijke cultuur. Ongerepte hagelwitte stranden langs de kust van de oceaan. Het Andesgebergte, dat de indrukwekkende Sierra doorkruist, kijkt uit op het Amazonegebied. De inwoners, gezegend met mythologische wijsheid, vergasten hun bezoekers op een warm onthaal en doen alles om de herinneringen aan het rijk van de Inca's levend te houden.
NOORD-WEST-VLAANDEREN 22-04-2009 30-05-2009
Voor het uitgebreide programma, kostprijs, inschrijvingsmogelijkheden e.d. verwijzen wij naar onze website www.vik.be, klik door naar ‘kalender 2010’. Inschrijven is nu al mogelijk bij
[email protected], tel. nr. 011 31 36 20.
13-06-2009 17-09-2009
Lezing Priority management, Oostende, 20 uur Wandeling Brugge en bezoek brouwerij de Halve Maan, Brugge, 13.45 uur Achtervolgingsspel The Target, Oostende 14.45 uur Bezoek Vanheede, Roeselare, 18.30 uur
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Niet harder, maar slimmer werken
MECHELEN 21-04-2009 23-10-2009
woensdag 22 april 2009
Bezoek Olympus Belgium Industrial, Aartselaar, 19 uur Bezoek sterrenwacht Urania, Hove
Vijftien nota’s, allemaal om ter dringendst, liggen op uw bureau te smeken om behandeld te worden. De stroom van onbeantwoorde brieven en e-mails stopt niet. Medewerkers en collega’s willen u dringend spreken. U zult later moeten blijven vanavond, maar u beloofde uw kinderen om hen te vergezellen naar hun schoolactiviteit. En dan is er ook nog dat verslag voor de baas, dat klaar moet zijn, maar blijkbaar nergens meer te vinden is…
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Olympus Belgium Industrial dinsdag 21 april 2009
De examens naderen, het eindwerk moet worden ingediend, maar waar liggen nu weer die onontbeerlijke nota’s? Dat wordt weer nachtwerk. Maar het is een prachtige avond, de zonnige terrasjes wenken...
Olympus Industrial is fabrikant van innovatieve instrumenten voor kwaliteitstesten op het vlak van endoscopie, high speed video en niet-destructieve testen. De producten worden gebruikt voor industriële en onderzoekstoepassingen, gaande van luchtvaart, energie, automotive tot consumentenproducten.
Klinkt dat alles u bekend in de oren? Iedere dag voortdurend met tientallen zaken bezig zijn, op crisissituaties reageren en ad-hocvragen antwoorden. Hoe kunt u dat alles onder controle blijven houden? Voor drukke mensen is er nu de oplossing. Verwerf de perfecte controle over uw dagelijkse activiteiten, creëer rust en doe precies dat wat u wilde doen.
Na een introductie van Olympus Belgium Industrial volgen er enkele interactieve demo’s en workshops omtrent de toepassingen en de apparatuur. We krijgen een toelichting bij de visuele inspectie van materialen, zoals endoscopie (boroscoop, fibroscoop en videoscoop) en visuele inspectie van processen, zoals de high speed camera. Daarna krijgen we meer uitleg over ultrasoon niet-destructief onderzoek (phased array-inspectie) en wervelstroom niet-destructief onderzoek (eddy current array-inspectie). We ronden af met materiaalonderzoek onder microscoop.
De VIK-afdeling Noord-West-Vlaanderen organiseert een voordracht over ‘priority management’, waar u de grondslagen leert van gestructureerd en georganiseerd werken. Dat leidt tot een juister inzicht over datgene, waarmee u allemaal bezig bent. Het bezorgt u meer controle of stuurkracht: u bent minder biljartbal en meer biljartkeu. Die situatie draagt bij tot meer rust in het hoofd en ze stimuleert uw productiviteit. Met het gevolg dat uw voldoening uw broodnodig vernieuwende energie stimuleert en uw motivatie verscherpt.
• PRAKTISCH Plaats: Olympus Belgium Industrial, Boomsesteenweg 77, Aartselaar. Datum: dinsdag 21 april 2009 om 19 uur. Einde is gepland rond 21 uur. Kostprijs: 5 euro ‘inschrijvingswaarborg’ voor VIK-leden en KVIM-leden. Voor de aanwezige VIK- en KVIM-leden wordt de 5 euro terugbetaald. Niet-leden betalen 5 euro en VAMleden betalen 2,50 euro. Alle betalingen bij de inschrijving per overschrijving of storting op rekeningnummer
I-mag april 2009
• PRAKTISCH Plaats: KHBO, Troonstraat , Oostende. Datum: woensdag 22 april 2009 om 20 uur. Kostprijs: gratis voor studenten, VIK-leden en partner betalen 5 euro; niet-leden betalen 15 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VONWV10409.
24
ACTIVITEITEN
• PRAKTISCH
Wandeling en brouwerijbezoek Brugge
Plaats: Stationsplein, Oostende. Datum: zaterdag 13 juni 2009 om 14.45 uur. Start spel om 15 uur. Duur spel: 2 à 3 uur. Kostprijs: 5 euro voor studenten, VIK-leden en partner; niet-leden betalen 15 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SANWV10609.
zaterdag 30 mei 2009 Op zaterdag 30 mei verwent de VIK-afdeling Noord-WestVlaanderen u met een namiddagje Brugge. Onze wandeling heeft als thema ‘De pest in Brugge’ en bezoekt plaatsen die ons herinneren aan die vreselijke plaag. We gaan op zoek naar sporen van de ziekte, die diepgaand het sociale leven heeft beïnvloed. De wandeling vertelt over de ongelijke strijd van de Bruggelingen tegen de pest. Wat werd er gedaan om de ziekte te voorkomen en hoe werden de pestlijders verzorgd? Welke zonderlinge recepten werden er in die tijd voorgeschreven? Het is een aspect van een boeiend, maar minder bekend, sociaal leven.
OOST-VLAANDEREN 06-05-2009 26-05-2009 19-06-2009 05-09-2009 18-09-2009 02-10-2009 17-01-2010
Na de wandeling bezoeken we de brouwerij ‘De Halve Maan’ op het Walplein. Een privégids begeleidt ons door de unieke wereld van mout en hop. De rondleiding biedt u tevens een schitterend panoramisch zicht over Brugge. Nadien proeven we het enige echte bier dat nog in de Brugse binnenstad wordt gebrouwen: de ‘Brugse Zot’.
Bezoek Samsonite, Oudenaarde, 09 uur Bezoek Bruggeman/Peterman, Gent, 15 uur Regionale ledenvergadering, Gent, 19 uur Familiedag 2009, Surfclub, Beervelde Bezoek Bioro, Gent, 09.30 uur Bezoek Imec, Leuven, 19.15 uur Nieuwjaarsconcert- en aperitief, Gent, 10 uur
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Samsonite Europe nv
• PROGRAMMA
woensdag 6 mei 2009
13.45 uur: samenkomst voorkant Station Brugge 14.00 uur: start wandeling onder begeleiding van gediplomeerde gids 16.30 uur: bezoek brouwerij ‘De Halve Maan’ (45 minuten) met privégids, nadien degustatie
Samsonite nv in Oudenaarde is uitgegroeid tot het Europese hoofdkantoor voor de directie en de ondersteunende diensten, zoals productontwikkeling, financiën, IT, marketing, personeel, dienst-na-verkoop, verzending, de productie-entiteit en het Europese distributiecentrum.
• PRAKTISCH Plaats: samenkomst voorkant station Brugge (Stationsplein 5, Brugge). Parkeermogelijkheid in parking station Brugge (voorkant): 0,50 euro uur tot maximaal 2,50 euro per dag. Datum: zaterdag 30 mei 2009 om 13.45 uur. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden en familie; niet-leden betalen 20 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBNWV10509. Maximum 25 deelnemers.
Op de 80.000 m2 werkt zowat een zesde van de meer dan 5.000 mensen die Samsonite wereldwijd tewerkstelt. Maandelijks produceert Samsonite in Oudenaarde gemiddeld 70.000 koffers en dagelijks vertrekken er gemiddeld 35.000 producten naar de 15.000 Samsonite-verdeelpunten in Europa. Volledige tekst in I-mag maart en op www.vik.be
• PRAKTISCH Plaats: Samsonite, Westerring 17, Oudenaarde. Datum: woensdag 6 mei 2009 om 9 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Maximum 20 deelnemers. Referte: BBOVL10509.
Achtervolgingsspel ‘The target’ zaterdag 13 juni 2009 ‘The target’ is een spannend achtervolgingsspel dat uniek is in de wereld. Je speelt als het ware een videogame met de stad als decor. Een gevaarlijke gangster is ontsnapt uit de gevangenis. Drie politieteams moeten hem pakken voor hij 1.000.000 euro heeft verdiend. Zowel gangster als agenten zijn gewapend met een gsm/gps. Superspannend teambuildingsspel in de binnenstad van Oostende. Meer info omtrent het spel, vind je op www.lamosca.be/TheTargetMovie. Na het spel kan nog nagepraat worden bij een drankje, aangeboden door de jongeren van de VIK-afdeling Noord-West-Vlaanderen.
Bruggeman nv dinsdag 26 mei 2009 In 1884 begon Pieter Bruggeman met de distillatie van zuivere jenever en likeuren in Gent. Graanalcohol en kruiden, gedistilleerd op de eeuwenoude manier, zijn de basis van een zuiver en traditioneel recept. Het productieproces werd zorgvuldig overgeleverd van generatie op generatie. Dat is de garantie voor een sterke, kwaliteitsvolle drank met een authentieke smaak. Vandaag, meer dan een eeuw later, is de ambachtelijke traditie sterker dan ooit. Verschillend met vroeger is wel dat het ambacht nu hand in hand gaat met
Het aantal deelnemers is beperkt tot 12 per groep. Bij meer inschrijvingen kan eventueel in twee groepen gespeeld worden. Vlug inschrijven is dus de boodschap. Graag inschrijven voor 5 juni 2009.
25
I-mag april 2009
spitstechnologie. Dankzij moderne menginstallaties en efficiënte controle van alle productiefasen kan Bruggeman consistente kwaliteit en hoge rendementen garanderen. Bruggeman is nu uitgegroeid tot een eigentijdse, traditionele producent van jenevers, whisky en vodka's in de Benelux. Het bedrijf verdeelt een ruime waaier van likeuren. Met de constructie van de eerste milieuvriendelijke distilleerderij in België toonde Bruggeman bovendien zijn maatschappelijke betrokkenheid bij het milieu.
de bouw door Cargill van een nieuwe plantaardige olieraffinaderij van 400.000 ton per jaar en de bouw door de joint venture Bioro van een nieuwe biodieselfabriek van 250.000 ton per jaar.
• PRAKTISCH Plaats: Bioro, Moertvaartkaai 1, Gent Datum: vrijdag 18 september 2009 om 9.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL10909. Maximum 30 deelnemers.
Door de hoge standaarden die het bedrijf zichzelf oplegt op het vlak van kwaliteit, service en levering blijven de Peterman- en Hertekamp-jenevers de onbetwiste marktleiders in België. Terzelfder tijd heeft een groeiende concentratie in exportmarkten ertoe bijgedragen dat Bruggeman een internationale reputatie geniet.
Imec vrijdag 2 oktober 2009
De Vlaamse Ingenieurskamer, afdeling Oost-Vlaanderen, biedt u de kans om dit bedrijf persoonlijk te bezoeken. U krijgt een klare kijk op het bedrijf met een gedegen rondleiding, een uiteenzetting over de geschiedenis en de actualiteit van Bruggeman, aandacht voor het huidige aanbod en de toekomst en een mogelijkheid tot degustatie.
Imec is het grootste onafhankelijk onderzoekscentrum in Europa in nanotechnologie en nano-elektronica. Meer dan 1.750 medewerkers van over heel de wereld werken samen in het Leuvense bedrijf. Imecs onderzoek vindt zijn toepassing o.a. in een betere gezondheidszorg, slimme elektronica, hernieuwbare energie en veilig vervoer.
• PRAKTISCH Plaats: Etn. P. Bruggeman nv, Wiedauwkaai 56, Gent. Datum: dinsdag 26 mei 2009 om 15 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL20509. Maximum 25 deelnemers.
Het bedrijf is gevestigd in Leuven en heeft een zusterbedrijf in Nederland, kantoren in de VS, China en Taiwan en vertegenwoordigers in Japan. Imecs ‘More than Moore-onderzoek’ wil transistoren, de bouwstenen van de chip, verder verkleinen met kritische afmetingen beneden de 32 nanometer, zodat er meer transistoren op een chip kunnen en de chips dus ook meer rekenkracht en functionaliteit krijgen. Met zijn ‘More than Mooreonderzoek’ ontwikkelt Imec technologie voor draadloze communicatie, draadloze sensornetwerken, biomedische elektronica, zonne-energie, organische elektronica en vermogenelektronica. Het onderzoek loopt 3 tot 10 jaar voor op de noden van de industrie en zo slaat het bedrijf een brug tussen fundamenteel onderzoek aan universiteiten en technologische ontwikkelingen in de industrie. Naar aanleiding van zijn 25ste verjaardag organiseert Imec op elke eerste vrijdag van de maand nocturnebezoeken. De Vlaamse Ingenieurskamer, afdeling Oost-Vlaanderen, biedt zijn leden de kans daaraan deel te nemen om meer te leren over Imec en het onderzoek dat er plaatsvindt.
Bioro vrijdag 18 september 2008 Bioro is een van de eerste biodieselraffinaderijen in België. Het bedrijf werd in 2005 opgericht en is gevestigd in de haven van Gent. Als enige installatie in België gaat men er van koolzaad tot biodiesel op een en dezelfde site. Bioro heeft eind 2007 een volledig nieuwe biodieselinstallatie afgewerkt met een capaciteit van 250.000 ton biodiesel per jaar. Het bedrijf gebruikt daarvoor plantaardige olie als grondstof. De totale integratie op de site zelf, van grondstof tot geraffineerd eindproduct zonder tussenliggende transporten, biedt kansen op andere vlakken, zoals de verdere verwerking van glycerine.
Behalve een bezoek aan de cleanroom, krijgt u enkele demo’s in het bezoekerscentrum en een introductie in de nanotechnologie.
Bioro is een pionier van de biogebaseerde economie. Zeker en vast op biodiesel-gebied ondersteunen de activiteiten van Bioro in de haven van Gent aanzienlijk de Belgische economie, het milieu en de landbouw. Het bedrijf wil duurzaam en economisch rendabel zijn en tegelijk producten leveren die aan de hoogste kwaliteitsnormen voldoen.
• PRAKTISCH Plaats: Imec, Kapeldreef 75, Leuven. Datum: vrijdag 2 oktober 2009 om 19.15 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL11009. Maximum aantal deelnemers: 20 personen, enkel voor VIK-leden en partners.
Bioro is een joint venture van Biodiesel holding nv, groep Vanden Avenne bvba en Cargill. Het project heeft een grote economische impact. Daarvoor zorgen o.a. de ombouw van de sojaverwerkingsfabriek van Cargill, zodat die ook koolzaad kan verwerken met een jaarcapaciteit van 1 miljoen ton,
I-mag april 2009
26
ACTIVITEITEN
mindering passiefhuizen, uitgaven inbraak- en brandpreventie, andere bouwpremies; • fiscaal vriendelijk sparen: groepsverzekeringssparen, pensioensparen, levensverzekeringsparen, spaarverzekering en -rekeningen, coöperatieve aandelen, sparen in het buitenland en woonstaatheffing.
WAASLAND 02-04-2009 09-04-2009 30-04-2009 07-05-2009 17-05-2009 04-06-2009
Bestuursvergadering + presentatie normering van speeltoestellen, Sint-Niklaas, 20 uur Bezoek windmolenpark Fortech bvba, Sint-Gillis Waas, 19 uur Presentatie optimalisatie belastingaangifte, Beveren, 20 uur Bestuursvergadering + presentatie resonantie, Sint-Niklaas, 20 uur Dauwwandeling, 06 uur Regionale ledenvergadering, Sint-Niklaas, 20 uur
• PRAKTISCH Plaats: cc Ter Vesten, Gravenplein 2, Beveren-Waas. Datum: donderdag 30 april 2009 om 20 uur. Spreker: M. Caudron, fiscaal raadgever bij SD Worx. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Laatste aangifte- en aanslagbiljet meebrengen! Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOWLD10409.
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Windmolenpark Fortech donderdag 9 april 2009
Kunstig afscheid
Met begeleiding van een gids bezoeken we het windmolenpark van Fortech (Wase Wind) in Kruibeke en het windmolenpark in aanbouw in Melsele.
Afscheid van voorzitter Na 12 jaar voorzitterschap heeft Paul De Schepper de fakkel doorgegeven als voorzitter van de VIK-afdeling Waasland. Dat konden we niet zomaar laten voorbijgaan. Een passend geschenk was snel bedacht, maar iets moeilijker te realiseren. Hoewel. Over ingenieurs en kunst hebben wel meerdere mensen al nagedacht en geschreven. Het portret van Paul is volledig
We krijgen uitleg over de werking van de windturbines en over het waarom van windenergie. Wist u bijvoorbeeld dat één enkele turbine genoeg elektriciteit kan leveren voor meer dan 1.000 gezinnen? U krijgt ook een idee van wat bovengronds niet te zien is, namelijk de stevige funderingen waarop de turbines rusten. Om de omvang van de turbine van dichtbij te ontdekken neemt de gids u - als de weersomstandigheden het mogelijk maken – mee tot vlak onder de windturbine. U kunt ook een kijkje nemen onder in de windturbine, waar zich o.a. de automatische sturing van de turbine bevindt. Op de tellers kunt u zelf uitlezen hoeveel elektriciteit er wordt opgewekt.
• PRAKTISCH Plaats: Kantoren van Fortech bvba, Samestraat 21A, Sint-Gillis Waas. Van daaruit rijden we samen naar de windmolens, omdat sommige wegen niet publiekelijk toegankelijk zijn. Datum: donderdag 9 april 2009 om 19 uur. Kostprijs: gratis voor leden en partner, 5 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Maximum aantal deelnemers: 30 Referte: BBWLD10409. ‘ingenieurskunde en –kunst’: de foto die als basis diende, is genomen door collega Jan Holvoet, actief als huisfotograaf in de afdeling Oost-Vlaanderen. Het portret is van de hand van Filip Verstraeten, penningmeester in onze afdeling. Filip heeft met succes acht jaar academie doorlopen en het resultaat mag er zijn. Vanuit het regiobestuur wensen we dus te bedanken: Jan voor de foto, Filip voor het schilderen en Paul voor zijn voorzitterschap. Uiteraard willen we Paul veel succes toewensen in de komende 12 jaar als voorzitter van het VIK-centrum Senioren.
Optimale fiscaliteit - personenbelasting donderdag 30 april 2009 Na een korte inleiding over fiscale termen en begrippen worden de volgende thema's verder uitgediept: • Vermindering van het bruto belastbaar inkomen: forfaitaire en werkelijke beroepskosten, vergoeding woon/werkverkeer, voordeel firmawagen, persoonlijke sociale bijdragen, forfait voor verre verplaatsingen; • Uw eigen woning: aangifte kadastraal inkomen, bijkomende intrestaftrek, kapitaalsaflossing, aftrek enige en eigen woning, energiebesparende investeringen, belastingver-
Namens het bestuur van de VIK-afdeling Waasland Ing. Gert Van der Sypt MSc
27
I-mag april 2009
Voor dit bedrijfsbezoek gaan we richting Gent. We beginnen met een bezoek aan het logistiek centrum: 20.000 m2 opslagruimte met onder meer heel wat ruimte voor het lossen van de containers uit het verre oosten. Daarna bezoeken we de drie verdiepingen van de winkel in Gent, enkele maanden geleden compleet gerenoveerd met onder meer een nagelnieuw roltrappencomplex. Vervolgens brengen we een bezoek aan het dak, waar zonnepanelen zorgen voor een derde van alle nodige elektriciteit.
ZUID-WEST-VLAANDEREN 04-04-2009 Cabaret: Eric Koller met “Hippopotomonstrosesquippedaliofobie”, Kortrijk, 19.15 uur 24-04-2009 Regionale ledenvergadering, Kortrijk 25-04-2009 Bezoek Weba, Gent, 09.45 uur 11-05-2009 Bezoek Roularta Printing, Roeselare, 18.30 uur 15-05-2009 Bezoek Grootmoeders Koffie, Gullegem, 19.30 uur 15-06-2009 Bezoek Callens & EMK, Waregem, 18.30 uur 11-07-2009 Barbecue, Restaurant d’Okkernote, Waregem, 18.30 uur 13-12-2009 Ingenieurshappening
Na de rondleiding genieten we nog van een drankje. Arsène Weba is gul! Kortom, alweer een bezoek om zeker niet te missen!
Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten
Hippopotomonstrosesquippedaliofobie
• PRAKTISCH
zaterdag 4 april 2009
Plaats: Weba, Port Arthurlaan 45, Gent. Datum: zaterdag 25 april 2009 om 9.45 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot vrijdag 17 april 2009 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch te verwittigen: 0472 24 58 81 (Frederik Delobelle). Referte: BBZWV10409.
Cabaret met Eric Koller Eric Koller wordt vergeleken met Mr. Bean en zijn voorstellingen zouden geïnspireerd zijn door Waardenberg en De Jong. Maar geen van die vergelijkingen doen Koller recht. Koller is vooral Koller: een eigen stijl, een eigen vorm, een eigen merk. Hij is niet maatschappijkritisch, hij is menskritisch. Het gaat bij hem niet om de grote lijnen, maar om de details. Onder begeleiding van Peter de Jong vervaagt Koller weer op cartooneske wijze de scheidslijn tussen tragiek en hilariteit. Er is geen ander lijf zo elastisch als dat van Koller en zijn mimiek is nu al legendarisch. De voorstelling is de Belgische première.
Roularta Printing maandag 11 mei 2009 Onder het motto “Enterprise… where VIKj has not yet gone before…” brengen we een bezoek aan Roularta Printing.
Volledige tekst in I-mag maart en op www.vik.be
Roularta Printing is Belgiës grootste offsetdrukkerij. Er worden kranten en magazines van topkwaliteit gemaakt voor België en voor het buitenland. Het is een onderdeel van de Roularta Media Group, een BelgischFranse uitgeverij- en drukkerijconcern met ruim 3.000 medewerkers en een totale omzet van 750 miljoen euro. Roularta Printing beschikt over een reeks offsetmagazinepersen die de meeste bladen van de eigen groep produceren en daarnaast een groot aantal tijdschriften en andere drukwerken voor de Belgische, Franse, Nederlandse en Engelse markt. Het bedrijf beschikt vandaag over magazinepersen van 72, 48, 32 en 16 pagina’s. Daarnaast is het uitgerust met een bijzondere infrastructuur voor het drukken van kranten met magazinekwaliteit. Na een korte bedrijfsvoorstelling wordt u rondgeleid in de prepressafdeling en in de nieuwe drukkerij, met technische inslag! Kortom, alweer een bezoek om zeker niet te missen !
• PRAKTISCH Plaats: Schouwburg, Kortrijk. Datum: zaterdag 4 april 2009 om 19.45. Start om 20.15 uur. Kostprijs: 11 euro voor VIK-leden en hun partner; 13 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: via website www.vik.be en dat uiterlijk op vrijdag 27 maart 2009 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen via telefoon 0472 24 58 81 (Frederik Delobelle). Aantal plaatsen is beperkt tot 20! Na inschrijven sturen we per kerende het rekeningnummer waarop u binnen de 3 dagen het juiste bedrag overmaakt met als mededeling “Eric Koller + naam + aantal personen”. Pas na ontvangst van het inschrijvingsgeld is uw inschrijving geldig!! Referte: CAZWV10409.
Weba Gent zaterdag 25 april 2009
Info: http://www.roulartaprinting.be
Onder het motto “Enterprise… where VIKj has not yet gone before…” brengen we een bezoek aan Weba. In Deinze? Neeeen, in Gent!!!
• PRAKTISCH Plaats: Roularta Printing, Meiboomlaan 33, Roeselare. Datum: maandag 11 mei 2009 om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot maandag 4 mei 2009 met het engagement zeker aanwezig
Weba is een reuzenmeubelzaak met vestingen in Gent, Deinze en Bergen (Quaregnon). Op een totale oppervlakte van 50.000 m2 staan alle stijlen en alle smaken uitgestald. De omzet van de groep Weba bedraagt 75 miljoen euro.
I-mag april 2009
28
ACTIVITEITEN
te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch te verwittigen: 0472 24 58 81 (Frederik Delobelle). Referte: BBZWV10509.
Laat u tot slot verwennen met een originele koffiebereiding van de koffiekaart… Misschien wordt het wel de spicy orange wave?
Grootmoeders Koffie
Het bezoek duurt 2,5 tot 3 uur. Alweer een bezoek om zeker niet te missen!
vrijdag 15 mei 2009
• PRAKTISCH Plaats: Grootmoeders Koffie, Kleine Ieperstraat 11, Gullegem. Datum: vrijdag 15 mei 2009 om 19.30 uur. Kostprijs: 9 euro voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 12 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot zondag 10 mei 2009 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch te verwittigen: 0472 24 58 81 - Frederik Delobelle. Referte: BBZWV20509.
Onder het motto “Enterprise… where VIKj has not yet gone before…” brengen we een bezoek aan Grootmoeders Koffie. Echt een bezoek voor de koffieliefhebbers! We bezoeken Grootmoeders Koffie met Patrick Hanssens, meester-koffiebrander en barista. Grootmoeders Koffie is nog een écht ambachtelijke koffiebranderij en erkend streekproduct uit de Leiestreek. “De passie voor koffie is sinds verschillende generaties aanwezig in onze familie. Met respect voor de traditie van het ambachtelijk branden blijft Grootmoeders Koffie streven naar zachtheid en lichtverteerbaarheid. Het is dankzij dat volhouden in uitzonderlijke kwaliteit en puurheid dat Grootmoeders Koffie de erkenning als streekproduct heeft gekregen,” vertelt Patrick Hanssens, barista en meester-koffiebrander van de derde generatie.
Barbecue zaterdag 11 juli 2009 Het geluid van laaiende grasmachines, fluitende vogeltjes en in de verte spelende kinderen bij een stralende blauwe hemel en een warm briesje… Op zulke momenten beseft een mens maar al te goed: ’t is weer tijd om je beentjes onder tafel te schuiven, je maagje te vullen en te genieten van onze jaarlijkse barbecue. De nieuwe locatie van vorig jaar was een overweldigend succes en dus hebben we ook dit jaar gekozen voor d’Okkernote in Waregem. Iedereen is welkom op zaterdag 11 juli om 18.30 uur om mee te smullen. Het ‘programma’ ziet er als volgt uit: ribbetjes, braadworstjes en kippenboutjes ‘naar believen’, aangevuld met een groentebuffet en aardappel/pastagarnituur. U kunt genieten van een koud en een warm buffet. Twee consumpties en een aperitief zijn in de prijs inbegrepen.
We bezoeken de koffiebranderij en ontdekken de oogst en selectie van de groene koffieboon, het keuren en branden van koffie. Vorig jaar opende Grootmoeders Koffie op dezelfde site de ‘Coffee avenue’: het koffiebelevingscentrum. Een rijke verzameling koffieattributen is tentoongesteld in het familiale koffiemuseum. Professionals uit de horeca en andere koffieliefhebbers kunnen er een opleiding tot barista volgen. De barista is de sommelier van de koffie. Hij weet de perfecte espresso, cappuccino, latte machiato en koffiecocktail te serveren. “Het mooie samengaan van traditie en originaliteit in koffiebereidingen opent nieuwe horizonten voor de koffieliefhebber.”
Wees welkom en schuif mee aan tafel met vrienden en familie!
• PRAKTISCH Plaats: Restaurant d’Okkernote, Kruishoutemseweg 84, Waregem. Datum: zaterdag 11 juli 2009 om 18.30 uur. Kostprijs: 15 euro voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 20 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tegen donderdag 3 juli met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch te verwittigen: 0475 26 31 91 - Wendy Samyn. Na inschrijving sturen we per kerende het rekeningnummer waarop u binnen de 3 dagen het juiste bedrag overmaakt met als mededeling ‘BBQ + naam + aantal personen’. Pas na ontvangst van het geld is uw inschrijving geldig!! Referte: FEZWV10709.
Wie aandachtig luistert en oordeelt, wordt misschien kampioen in het koffiekeuren! We laten u het onderscheid zien en proeven tussen arabicakoffie, robustakoffie en blauwe koffie.
29
I-mag april 2009
netwerk
17.000vooreuro goede doel Volgende editie fiets- en wandeltocht tegen kanker op 28 juni HASSELT. Voor het achttiende jaar op rij werd de VIK ontvangen in het Limburgs provinciehuis. Hilde Claes, gedeputeerde voor sport, was op 11 februari 2009 onze gastvrouw. In de Land van Loonzaal overhandigde de VIK de opbrengst van de 18de editie van de fiets- en wandeldag aan initiatieven in de strijd tegen kanker.
Op zondag 29 juni 2008 hebben bijna 2.000 deelnemers gevolg gegeven aan de oproep van de VIK om te fietsen of te wandelen voor het goede doel, met of zonder nordicwalkingstokken. De meesten van de meer dan 1.500 fietsers maakten een tocht van 65 of 100 km tussen Diepenbeek en Zepperen. Degenen die kozen voor een iets gemakkelijkere route werkten de 25 of 50 km af in Midden-Limburg. Een grote groep wandelaars maakte een keuze uit 3 wandelingen van 7, 8 of 12 km. Ook joggen over een afstand van 7 of 12 km was mogelijk. Enkele tientallen deelnemers kregen op de campus in Diepenbeek een initiatie ‘nordic walking’ van hoofdsponsor Intersport Diepenbeek. De deelnemers aan zowel de fietstochten als de wandelingen waren laaiend enthousiast over de uitgestippelde parcours. De cafetaria’s aan de KHLim en op de ver-
schillende controleposten draaiden de hele dag op volle toeren en dat dankzij een zestigtal medewerkers. Bij de overhandiging van de opbrengst in het provinciehuis had onze gastvrouw Hilde Claes, gedeputeerde van sport, veel woorden van lof voor de VIK-afdeling Limburg voor dit initiatief: zowel het sportief als het sociaal-maatschappelijk aspect in de samenleving aan bod laten komen. Zij feliciteerde de VIK-werkgroep voor de inzet van zoveel jaren en hoopte dat dit mooie initiatief nog een hele tijd voortgezet wordt. Roel Segers, coördinator van de werkgroep 2008, dankte in zijn toespraak de leden van de werkgroep voor hun belangeloze inzet gedurende het hele jaar. Zonder de inzet van vele vrijwilligers zou het niet mogelijk zijn om zo’n event te organise-
ren. Een speciaal woord van dank had hij voor de hoofdsponsors: drukkerij Sleurs, Intersport Diepenbeek, Christelijke Mutualiteit Limburg, Kolmont woonprojecten, Super Partner GB Diepenbeek, DVV-verzekeringen, Unitec Tessenderlo en de Provincie Limburg. Tevens dankte hij de Tuiltertrappers voor het uitstippelen en bewegwijzeren van de fietsroutes en last but not least de KHLim voor het ter beschikking stellen van de infrastructuur op de campus in Diepenbeek.
Op zondag 29 juni 2008 hebben bijna 2.000 deelnemers gevolg gegeven aan de oproep van de VIK om te fietsen of te wandelen voor het goede doel. Hij maakte van de gelegenheid gebruik om de 19de editie van de fiets- en wandeldag aan te kondigen. Die vindt plaats op zondag 28 juni 2009 met als vertrek- en aankomstplaats opnieuw de KHLim in Diepenbeek. Een controlepost is voorzien in Paal-Beringen bij Concentra, vanwaaruit ook kan worden vertrokken voor de grote fietstochten.
Zowel wielertoeristen als gelegenheidsfietsers daagden massaal op om voor het goede doel te fietsen. I-mag april 2009
30
Gastvrouw en Limburgse gedeputeerde, Hilde Claes, had veel lof voor het initiatief.
Vlnr: Hilde Claes, Geert Kenis van Een hart voor Limburg, erevoorzitter Hilde Houben-Bertrand, Micheline Croonen van de Kleine Prins vzw, Johan Reenaers van Tokap, Roel Segers, Hans Claes en Mark Fricke van de VIK.
Hilde Houben-Bertrand in gesprek met bestuursleden van Een hart voor Limburg.
De werkgroep had de eer drie cheques te mogen uitdelen: 12.437 euro aan vzw De Kleine Prins, 2.500 euro aan ‘Een hart voor Limburg’ en 2.500 euro aan Tokap. De begunstigden dankten de VIK voor het mooie initiatief en gaven toelichting over de besteding van de middelen die hun ter beschikking werden gesteld.
Na de overhandiging van de opbrengst hield mevrouw Hilde Houben-Bertrand, erevoorzitter van de werkgroep en eregouverneur van de Provincie Limburg, er aan om de VIK te danken voor de blijvende inzet om mensen te helpen die het echt moeilijk hebben in onze maatschappij. Tijdens de receptie, aangeboden door de
31
Ing. Roel Segers MSc, coördinator van de werkgroep 2008.
Provincie Limburg, werden heel wat afspraken gemaakt en contacten gelegd, zodat ook in 2009 een succesvol event op zondag 28 juni kan worden georganiseerd. Tekst: Ing. Roel SEGERS MSc Foto’s: Ing. Jean-Paul MAGDELIJNS MSc en Jef VANSTRAELEN
I-mag april 2009
netwerk
De crisis voorbij
Urbain Vandeurzen over hoe het na de crisis verder moet LEUVEN. In 1986 liet John Cordier (1941 – 2002) optekenen hoe hij ‘de komende generatie tot denken en handelen wou aansporen. “In ons land valt, met wat creativiteit en ondernemingszin, nog heel wat te presteren, ook als een waaier van omstandigheden het anders doet voorkomen.” Cordier wees toen op de fundamentele veranderingen die de maatschappij onderging. In zijn voetsporen liet onlangs ook Urbain Vandeurzen, de voorzitter van de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka en CEO van het Leuvense technologiebedrijf Leuven Measurement Systems, zijn visie optekenen. Onder de titel “De crisis voorbij”, blikt hij vooruit. Eric Durnez tekende de gedachtegang van de CEO op. ! Van onze hoofdredacteur
In het boek maken we uitvoerig kennis met Vandeurzen als knaap, student en bedrijfsleider van LMS, een spin-off van de K.U.Leuven, en met de vele functies die hij uitoefent. Het boek is een getuigenis van een gedreven bedrijfsleider, maar meer aandacht gaat naar de toekomst met 2020 als tijdshorizon. Vooruitgang houdt volgens Vandeurzen in dat we de dingen elke dag een stapje beter doen. Maar radicaal transformeren is beter. Dat betekent dat we de hele onderneming in een klap herdenken zonder daarbij ontrouw te worden aan onze waarden, cultuur en overtuigingen. Dat is wat hij al tweemaal met LMS deed. Transformeren is immers een (gedeeltelijk) antwoord op de vraag hoe het na de crisis verder moet?
Radicale vernieuwing Vandeurzen hoopt op een economische doorbraak, op een nieuwe architectuur voor onze solidariteitssystemen en op een grondige staatshervorming. Drie hervormingen die met elkaar verbonden zijn. “We moeten voluit gaan voor een radicale vernieuwing, voor een gedaanteverwisseling en voor een volmaakt vernieuwde manier van werken, een ander paradigma. Tegen 2020 moet Vlaanderen een Europese top 5-regio zijn. Om dat te realiseren moet er meer in onderzoek worden geïnvesteerd. Een cultuur die de middel-
I-mag april 2009
maat verheerlijkt, is geen optie. Een verlammende angst om risico’s te nemen evenmin. Ik wil door overtuiging en inzet dingen in beweging brengen: of het nu gaat over innovatie, technologieontwikkeling, onderwijs of overleg. Ondernemers
die excellentie nastreven en de besten willen zijn in wat ze doen, kunnen dat bereiken door een systematische aanpak. Drie elementen staan daarbij centraal: talentontwikkeling, innovatie en internationaal ondernemen.”
Wie is Urbain Vandeurzen? Urbain Vandeurzen werd in 1956 in Opglabbeek geboren. Zijn vader was er onderwijzer. Een grootvader was landbouwer, de andere schrijnwerker en dus een kleine zelfstandige aannemer. Met zijn grootvader-ondernemer had hij een sterke band, die zorgde voor ‘belangrijke momenten die keerpunten waren of konden zijn in een jong leven’. Grootvader volgde nauwlettend de studieresultaten van kleinzoon Urbain. Zijn vader omschrijft hij als een ‘strenge plichtsbewuste onderwijzer’, ook toen Urbain in zijn klas zat. “Favoritisme was niet aan hem besteed.” Middelbaar onderwijs volgde hij aan het Virga Jessecollege in Hasselt, waar hij op internaat verbleef. Hij volgde er Latijn-wiskunde. In het tweede jaar moest hij met geelzucht vier maanden thuisblijven. Zijn klasgenoten namen nota’s en brachten die hem aan huis. Voor de jonge Vandeurzen was dat een ‘good practice’ van het solidariteitsbeginsel. Dat zou hem in zijn verdere leven bij blijven. Twee jaar voor het einde van de humaniora stopte het college met zijn internaat. Hij werd gedwongen om elke dag met de bus heen en weer naar Hasselt te pendelen. De zoete verleiding van de plots ontdekte vrijheid begon zijn tol te eisen: de schoolresultaten namen een flinke duik en het voortstuderen aan de universiteit werd thuis in vraag gesteld. Zijn ouders beslisten uiteindelijk om hem de stap naar de universiteit te laten zetten. Hij was 17 jaar, toen hij in Leuven voor het ingangsexamen van burgerlijk ingenieur slaagde. “Studeren was voor mij een absolute prioriteit. Alles moest ervoor wijken. Ik leidde een monnikenleven.” Met matige slaagcijfers begon hij aan het tweede jaar. Hij studeerde keihard en scoorde jaar na jaar met hogere slaagcijfers. In 1978 behaalde hij met grote onderscheiding het diploma van burgerlijk ingenieur in de werktuigkunde. In 1982 werd hij doctor in de toegepaste wetenschappen. NL
32
Passioneel
Mechatronica
Niet voor niets luidt de ondertitel van het boek: ‘winnen door passioneel ondernemen en radicaal vernieuwen’. Het boek beschouwt hij als ‘een nuttig kompas’ om zijn doelstelling(en) te realiseren. En voor meer ondernemerschap, want dat is nodig. Vlaanderen onderneemt minder dan voorheen, zo blijkt uit de cijfers van de Global Entrepreneurship Monitor, die enkele weken na de voorstelling van Vandeurzens boek werden gepubliceerd. De Monitor wijdt dat onder meer aan de ‘schrik voor verandering’. ‘De crisis voorbij’ is geen cursus in management, wel een getuigenis en een oproep van een ervaren bedrijfsleider, die als knaap leerde proactief te denken, snel te anticiperen en hard te werken. ‘De crisis voorbij’ is een aanrader, ook voor ingenieursstudenten.
Hendrik Van Brussel (°1944) had in Oostende voor technisch ingenieur mechanica gestudeerd (1965) en in Leuven voor burgerlijk ingenieur elektronica (1968). In 1971 promoveerde hij tot doctor in de toegepaste wetenschappen. Hij was volgens Vandeurzen ‘de coming man’. Een scherp en veelzijdig onderzoeker die mechanica en elektronica combineerde. Hij liep vooruit in het domein dat tegenwoordig mechatronica wordt genoemd. De Leuvense vakgroep werd door ir. Oscar Peters opgericht. Zijn zoon priester-ingenieur Jacky Peters was de peetvader van de afdeling, iemand met een uitgebreid internationaal netwerk. Urbain Vandeurzen doctoreerde op het onderwerp over het onderdrukken van trillingen via demping, onder meer door het gebruik van nieuwe metaallegeringen met vormgeheugen.
Spin-off LMS De vakgroep werktuigkunde van de K.U.Leuven werd destijds geleid door een triumviraat van professoren: Raymond Snoeys, Jacky Peeters en Hendrik Van Brussel. Vandeurzen beschouwt zichzelf als ‘een van de bevoorrechte studenten die in de late jaren zeventig met hen mocht samenwerken’. Wijlen Raymond Snoeys (1936-1987) had eerst in Antwerpen voor technisch ingenieur gestudeerd (1958) en daarna voor burgerlijk werktuigkundig ingenieur aan de K.U.Leuven (1962). Hij werkte tussen 1962 en 1966 als onderzoeker aan het CRIF, het onderzoekscentrum van de metaalverwerkende industrie, en promoveerde in 1966 tot doctor in de toegepaste wetenschappen. Daarna ging hij twee jaar aan de Research Associate University van Cincinnati in Ohio, USA werken. In de periode 1981-1987 was hij decaan. Vandeurzen typeert hem als een man van aanzien, met een wereldwijde reputatie en als een zeldzame jonge Vlaamse ingenieur die ook aan de andere kant van de oceaan respect afdwong. Hij was een bescheiden man. Hij bracht niet alleen technische kennis mee, maar ook een manier van denken. Hij lanceerde bij ons het idee van de spin-off: het concept dat men een eigen bedrijf kon oprichten op basis van resultaten en businesscontacten van academisch onderzoekswerk. Professor Raymond Snoeys was begin van de jaren zeventig auteur of coauteur van enkele bijdragen over de hervorming van de studies van technisch ingenieur naar industrieel ingenieur en over het doctoreren voor industrieel ingenieurs.
Naar het voorbeeld van de Cincinnati-universiteit voerden Leuvense onderzoekers opdrachten voor bedrijven uit. In 1979 was dat de aanleiding voor de oprichting van de pvba Leuven Measurement & Systems (LMS), door drie assistenten van de K.U.Leuven: Maurice Mergeay, Paul Sas en wijlen Jos Simons. Aanvankelijk waren er twee stevige industriële klanten: Renault en het automotive toeleveringsbedrijf Keller. In 1980 werd de jonge doctoraatsstudent Urbain Vandeurzen aandeelhouder van de pvba. In 1982 werd hij zaakvoerder, op gelijke voet met de andere partners. In 1985 was hij medeoprichter en statutair medezaakvoerder van een tweede maatschappij, LMS International, die de producten van het oorspronkelijke LMS vermarkt. Geluid en trillingen waren van bij de aanvang het werkgebied van LMS. Met tientallen sensoren op auto’s, vliegtuigen of andere toestellen werden geluid en trillingen gemeten en geanalyseerd. De signalen werden gedigitaliseerd en met computers verwerkt. De software interpreteert de trillings- en geluidsfenomenen. Begin de jaren tachtig zorgde dat voor een revolutionaire doorbraak in de Europese autoindustrie. Comfort en kwaliteit van auto’s werden drastisch beter. Van bij de start opteerde men voor de uitbouw van een internationaal kantorennetwerk. Een eerste filiaal werd in 1983 in Frankrijk geopend, daarna volgden Duitsland, Groot-Brittannië, Scandinavië en Italië. In 1990-1991 telde LMS 100 medewerkers, maar het worstelde toen met de
33
grootste groeicrisis uit zijn geschiedenis. Door strubbelingen in het aandeelhouderschap kwam het voortbestaan van het bedrijf in het gedrang. In 1995 telde het bedrijf 200 medewerkers. Vandaag in de hele wereld een duizendtal. LMS is nu leverancier voor de top-500 van de internationale ‘manufacturing industry’. Meer dan honderdduizend ingenieurs werken wereldwijd met de software van LMS. Daarmee worden auto’s, vliegtuigen, satellieten en andere toestellen gebouwd. Naast LMS zijn er nog twee grote spelers: MSC en Ansys uit de USA. De technologie van LMS is ook voor de energiesector toepasbaar Vandeurzen is sinds 31 mei 2006, voor een periode van drie jaar, voorzitter van Voka. Hij zet zich ook in voor projecten die het technisch onderwijs promoten. “Op één punt heb ik me vergist”, zegt hij. “Ik dacht dat mijn mandaat als voorzitter van Voka 20 tot 30 procent van mijn tijd zou vragen. Het werd twee keer zoveel. Zeker de helft van mijn tijd. Soms meer.” ‘De crisis voorbij’ is uitgegeven bij LannooCampus, Naamsesteenweg 201, 3001 Leuven en telt 240 pagina’s. (www.lannoocampus.com) Tekst: Ing. Noël LAGAST MSc
John Cordier Bart Verduyn tekende in 1986 voor John Cordier (1941-2002) op hoe en waarom hij het Vlaamse telecommunicatiebedrijf Telindus oprichtte. Cordier noemde Telindus ‘een verstoteling in Nederlandse handen, die een buitenbeentje met een Vlaams management werd’. Zijn getuigenis vertrouwde hij aan het papier toe, omdat hij ‘de komende generatie tot denken en handelen wilde aansporen. “Ik wil mijn overtuiging meedelen dat in ons land, met wat creativiteit en ondernemingszin, nog heel wat te presteren valt, ook wanneer een waaier van omstandigheden het anders doet voorkomen.” Cordier wees toen op de fundamentele veranderingen die de maatschappij onderging. “Wie denkt dat aan die transformatie na verloop van tijd een einde komt, heeft het verkeerd voor. De samenleving zal van gedaante blijven veranderen, steeds sneller. Het is aan de komende generatie om de nieuwe maatschappij een gezicht te geven.” In 2007 ging Belgacom zijn stempel drukken op Telindus. NL
I-mag april 2009
netwerk
Minder energie efficiënter gebruiken? VBO organiseert debat over energie-efficiëntie bij bedrijven WOMMELGEM. Op 22 april organiseert het Verbond van Belgische Ondernemingen in Brussels Expo (Heizel) zijn tweejaarlijkse forum. Dit jaar met als thema energie-efficiëntie. Het forum steunt op een toekomstonderzoek, uitgevoerd door McKinsey. De doelstelling is om van België tegen 2030 de meest energie-efficiënte economie van de wereld te maken. Vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, politici en deskundigen zullen in vijf thematische workshops over thema’s van gedachten wisselen. De thematische workshops zijn gewijd aan energie-efficiëntie in industriële processen, vervoer, bouw, consumptiegoederen en aan de financiering van de investeringen. De deelnemers kunnen bovendien inspiratie putten uit een reeks ‘best practices’. De organisatoren verwachten meer dan duizend deelnemers. Een hele reeks sprekers behandelt het probleem. Onder hen VBOvoorzitter Thomas Leysen en de federale minister voor Klimaat en Energie, Paul Magnette.
• PRAKTISCHE INFORMATIE Datum: woensdag 22 april 2009 De toegang is gratis, maar inschrijven is vereist op
[email protected] (02 515 09 64 - Nathalie Petit) Onthaal van de deelnemers vanaf 14 uur. Aanvang van de workshops om 14.30 uur. Netwerkcocktail: vanaf 18.30 uur. Locatie: Brussels Expo, Auditorium 2000. Het evenement wordt ondersteund door CIBIC (Comité des Ingénieurs Belges-Belgisch Ingenieurscomite), waarvan de VIK partner is.
netwerk
VIK-kaderweekend 9-10 mei 2009 in Florealclub in Nieuwpoort WOMMELGEM. Op 9 en 10 mei 2009 heeft het jaarlijkse VIK-kaderweekend plaats dat als thema ‘Dynamiek en toekomst van de VIK’ meekreeg. Als locatie is er gekozen voor de Florealclub, Albert I-laan 74, Nieuwpoort. Neem al een kijkje op: www.florealclub.be
Wat staat er zoal op het programma: Op zaterdag beginnen we met de buitengewone algemene ledenvergadering. Na de lunch is er een lezing en workshop: stafleden ‘herdenken’ de VIK, onder begeleiding van ir. Ives De Saeger. Onder tussen vermaken de kinderen (eventueel met de mama of de papa) zich in Plopsaland in De Panne. Voor al wie te groot is om naar Plopsa te gaan, is er in de voormiddag een uitstap in Nieuwpoort, in de namiddag een begeleide natuurwandeling in natuurreservaat ‘De IJzermonding’. Na het avonddiner staat de ‘raad het plaatje VIK-quiz’ op het programma. Daarna Nieuwpoort by night voor de liefhebbers. Op zondag maken we er een familie-uitstap van. Na de check-out uit in het hotel, maken we een tocht op de fluisterboot en huifkar ‘Loeren in de broeken’. Omstreeks 16 uur wordt het weekend afgesloten. Voor het volledige programma en inschrijvingsmodaliteiten verwijzen wij naar de website: www.vlaamseingenieurskamer.be/site/node/1569
studiegroepen
“Brug slaan tussen informatietechnologie en beleid” Nieuwe studiegroep ‘Information technology management’ is er bijna klaar voor WOMMELGEM. Waarom loopt het zo vaak fout met de communicatie tussen management en IT-professionals? Wat is IT-management en hoe kan het de taken van een ingenieur vergemakkelijken? Ing. Thomas Baeck MSc had er persoonlijk voldoende ervaring mee dat het weleens durft fout te lopen in de relatie tussen IT en management en dat er vaak weinig ‘kennis’ in een bedrijf aanwezig is over wat dat nu eigenlijk
is:
IT-management.
Het
bracht hem op het idee om er een studiegroep rond op te zetten. Dit werkjaar schrijven ze hun visie en missie uit. Vanaf volgend werkjaar vliegen ze erin om alle ingenieurs vertrouwd te maken met de taken en het belang van IT-management.
Voorzitter Ing. Thomas Baeck MSc.
een Lada rond te rijden. Het gaat erom de juiste afstemming te vinden tussen de noden van het bedrijf en het management van de IT.”
In december 2008 vond een eerste brainstormsessie plaats met verschillende mensen die interesse betoonden voor het thema ITmanagement. Het was de basis voor een nieuwe studiegroep. Voorzitter is Ing. Thomas Baeck MSc.
Van kennis naar beleid “Ik had de ervaring dat het nogal eens durft fout te lopen met ITmanagement. Kiest men bij de aanwerving van een IT-manager voor iemand, omdat die goed met e-mails overweg kan of omdat hij uitstekend Word-bestandjes kan typen? Of kijken we naar de behoeften van het bedrijf zelf en gaan we daar specifiek op inspelen? De keuze is voor het management niet altijd evident. De oprichting van een studiegroep is voor heel wat ingenieurs zeker een stap in de goede richting. Onze brainstormsessie wees uit wat we precies willen belichten. Duidelijk is al dat we zeker niets technisch willen doen: geen handboeken of nieuwe producten belichten bijvoorbeeld. Belangrijker bleek de relatie tussen de technische IT’er en het management. We willen eigenlijk de vertaalslag maken tussen de businessmanager en de IT-technicus. De plannen van het management vertalen naar het technisch gebeuren: wat moet er gebeuren en hoe moet je dat doen? In feite komt het erop neer dat je het bedrijf van de juiste IT-infrastructuur voorziet. Er bij wijze van spreken voor zorgen dat je geen Ferrari koopt om in de garage te zetten, als het volstaat om met
I-mag april 2009
Bestaat daar dan geen vorming rond? Was dat nog een gat in de markt? “Deels was dat nog een gat in de markt. Het is geen studiegroep rond informatica, want de kennis van de verschillende informaticadomeinen – en die is toch vrij groot – laten we achterwege. We gaan ervan uit dat iedereen daarvan een basiskennis heeft. Belangrijker is het om na te gaan hoe we vanuit die kennis de stap zetten naar het beleid, het management.” Je bent nog vrij jong om zulke initiatieven te trekken als voorzitter van een studiegroep: vanwaar de motivatie? “Professioneel ben ik bezig met vrij grote projecten bij mijn werkgever, Bull. Maar ook daar merk je dat er aspecten ontbreken, dat de puzzel niet altijd mooi ineenvalt. Vandaar toch een zekere behoefte om daarover met andere mensen van gedachten te kun-
36
IN DE KIJKER
“We gaan ervan uit dat elke ingenieur gespecialiseerd is in zijn eigen domein. Elk zijn doosje, om zo te zeggen. Wij willen de ingenieurs er nu net toe aanzetten om ook eens buiten dat doosje te kijken en de link te leggen met de verschillende andere domeinen.”
“Wie interesse heeft om mee over de nieuwe studiegroep na te denken, is zeker nog altijd welkom. Het is de bedoeling dat we met die kleine groep eerst de studiegroep op poten zetten en de visie en de missie uitschrijven. Daarna zien we wel weer verder.”
nen wisselen. We vertrekken vanuit een praktijkgericht standpunt: wat maken we mee in de praktijk? Waar lopen de dingen mank? Waar moet op worden gelet? En we willen vooral ervaringen uitwisselen en een soort van handleiding maken over wat ITmanagement eigenlijk is of hoort te zijn. In eenvoudige taal proberen we eerst neer te schrijven waar het allemaal om draait en waar we rekening moeten mee houden. Tegen eind juni hebben we een soort werkdocument klaar, waarin onze missie en visie worden beschreven. We willen aan de ingenieur uitleggen wat ITmanagement is. En dat is – in tegenstelling tot wat je zou denken – juist niet bedoeld voor de specifieke IT-ingenieur, maar wel voor alle types van ingenieur. Iedereen komt als ingenieur in aanraking met IT, of je nu in de chemiesector werkt of in elektromechanica actief bent. Er komt altijd wel een beetje IT bij je job kijken en dan is het belangrijk om te weten hoe je die IT managet voor jouw project.”
mensen bijkomen: wie interesse heeft om mee over de nieuwe studiegroep na te denken, is zeker nog altijd welkom. Het is de bedoeling dat we met die kleine groep eerst de studiegroep op poten zetten en de visie en de missie uitschrijven. Daarna zien we wel weer verder.” Heb je nu al enig idee welke richting de studiegroep uit wil, zodra ze effectief aan haar werking begint: maandelijkse vergaderingen, seminaries, symposia? “Er zal zeker veel aandacht gaan naar informatie-uitwisseling en netwerking. En uiteraard willen we nieuwe ervaringen opdoen, o.a. door sprekers uit te nodigen. Concrete plannen zijn er nu nog niet, maar er zijn wel heel wat denkpistes. De VIK begeleidt ons zeer actief. Erwin Debutte staat ons met raad en daad bij. Hij is er niet alleen om ons aan te moedigen en te sturen en steunen. Af en toe wijst hij er ons ook op dat het niet vrijblijvend is. Dat we moeten weten waaraan we beginnen. En zijn steun heeft ons zeker geholpen om ons doel goed af te lijnen: in plaats van het brede gamma IT als scoop te nemen, hebben we ons gefocust op één item: het IT-management. Dat is duidelijk afgelijnd.”
Doosje Voor alle ingenieurs, maar moeten die dan geen basiskennis hebben over informatietechnologie?
Ervaring
“We gaan ervan uit dat elke ingenieur gespecialiseerd is in zijn eigen domein. Elk zijn doosje, om zo te zeggen. Wij willen de ingenieurs er nu net toe aanzetten om ook eens buiten dat doosje te kijken en de link te leggen met de verschillende andere domeinen. Er is geen echte basisvereiste, maar je moet natuurlijk wel openstaan voor het managen van IT-projecten en durven buiten je eigen kennisdoosje te kijken. Wat leeft er daarbuiten?” “We richten ons uiteraard niet op volledige IT-leken, maar wel op de ingenieur, tegen wie we zeggen: IT bestaat, maar er moet goed worden over nagedacht en gediscussieerd. Vergelijk het met een huis bouwen: een architect tekent het plan uit, een aannemer voert het uit en achteraf moet het onderhouden worden. De ITmanager heeft een overkoepelende functie. Hij gaat alles mee sturen en coördineren.”
Waarom doe je dit en kan zoiets bijvoorbeeld ook niet in je eigen bedrijf? “Ik wil vooral ervaring opdoen en informatie uitwisselen. Dat kun je gebruiken in je verdere professionele leven. Dat zou eventueel ook binnen het bedrijf gaan, maar door aan die studiegroep bij de VIK mee te werken en door ze te leiden, kom je op een andere manier in contact met mensen die met dezelfde dingen bezig zijn. Dat is verrijkend. Als IT-manager in je bedrijf zit je vaak bijna alleen in je functie, maar je komt wel in contact met alle departementen van het bedrijf. Je moet met iedereen overleggen en afspraken maken inzake behoeften, noden, enz. Je hebt dus wel een breder kader en een leidraad nodig, want je wordt zowat de architect van een bedrijf op IT-gebied.”
Hebben jullie al een structuur voor de beginnende studiegroep? “Zelf heb ik het voorzitterschap op mij genomen en momenteel zijn er nog drie andere leden actief: Patrick Schepens, Filip Desutter en Hendrik Loobuyck. Zij hebben elk vanuit hun (beroeps)ervaring een heel eigen, interessante inbreng. Er is nog geen secretaris aangesteld. En er mogen natuurlijk nog altijd
Zo’n studiegroep vergt inspanningen, extra werk. Ben je daar niet bang van? “Het is een extra uitdaging om daarmee bezig te zijn. Het is ook een soort vorming. In het bedrijfsleven word je meestal geconfronteerd met economische wetmatigheden: het moet efficiënt en winstgevend zijn. Bij een studiegroep kun je meer experimenteren en is de prestatiedruk minder groot. Dat biedt meer kansen om bij te leren. Mijn werkgever plukt hier ook vruchten van, want ik doe ervaring op die ik op de werkvloer weer kan toepassen.”
Programma van de volgende stuurgroepvergaderingen (VIK-huis): woensdag 29 april 2009 woensdag 27 mei 2009 woensdag 24 juni 2009
Tekst en foto: Luc VANDER ELST
37
I-mag april 2009
ACTIVITEITEN
BEDRIJFSBELEID
Uw organisatie ‘systemisch bekeken’ dinsdag 19 mei 2009
Performance management: de lijm tussen strategie en uitvoering
Mobiliseer het menselijk kapitaal in uw organisatie! Organisatieadviseurs schatten dat onderlinge conflicten aan de basis liggen van 70% van alle mislukte projecten in organisaties. Deze lezing is een verrijkende kennismaking met het systemisch werken in organisaties en meer in het bijzonder met ‘organisatieopstellingen’.
dinsdag 21 april 2009 ‘Performance management’ is hét hulpmiddel om te bepalen of een strategie juist wordt uitgevoerd. Het verschaft ook inzicht in de wijze waarop de uitvoering plaatsvindt.
Mensen leven van jongs af aan in systemen: in de familie, op school of als volwassene in een organisatie. Steeds weer maken we deel uit van systemen die een flink deel van ons dagelijks leven bepalen. Wetmatigheden in die systemen zijn vaak complex en onzichtbaar voor mensen die deel uitmaken van het systeem. Stilaan wordt duidelijk dat veel persoonlijke en organisatievraagstukken een systemische oorzaak hebben. Bij een systemisch probleem is de balans in het krachtenveld van posities die organisatieleden ten opzichte van elkaar innemen verstoord! De lezing is een verrijkende kennismaking in het systemisch kijken naar organisaties: men krijgt inzichten in de onderliggende dynamiek, blokkades en drijfveren in organisaties tussen afdelingen, leiding en medewerkers. En dat in relatie met de klanten, de doelstellingen, de inhoud van het werk, diensten en producten. Men krijgt een duidelijk inzicht in wat moet worden verbeterd, meer kracht op wat te doen staat, de gezamenlijke oriëntatie, acceptatie van diversiteit in leeftijd, herkomst en cultuurverschillen. Eén van de diagnosetools die tijdens de lezing uitvoerig aan bod komt is de ‘organisatieopstelling’. Met zo’n organisatieopstelling krijgt men: • een verrassend inzicht in organisatievraagstukken, zoals rendement/output, overname, reorganisatie, keuzes en beslissingen, conflicten, uitblijvende resultaten, leiding geven, opvolging, verantwoordelijkheid en samenwerken, invloed van oud-werknemers etc. • inzicht in een stadium van een veranderingsproces/ reorganisatie/merging.
Wat zijn de valkuilen en oplossingen bij ‘performance management’? In het algemeen kan worden gesteld dat het vakgebied performance management te veel op het strategische en tactische niveau blijft hangen. Maar performance management is meer dan het louter verstrekken van financiële en niet-financiële informatie. Performance management raakt alle niveaus van de organisatie, van de top tot de man of vrouw op de werkvloer. Op strategisch niveau wordt vaak gewerkt met zogenaamde strategy maps en balanced scorecards (BSC) en op individueel niveau met persoonlijke scorekaarten. Performance management heeft nood aan: • Een heldere strategie, gedragen door de organisatie. • Een besturingsvisie die daarop aansluit • Een organisatiestructuur gestoeld op de vorige twee noden. • Informatie die nodig is om de voortgang en de prestaties te beoordelen. • Een goede infrastructuur en een regelcyclus om die info tijdig te krijgen. • Vaardigheden om de aangeboden informatie te analyseren en verbeteringen door te voeren. Performance management staat bij veel ondernemingen op de agenda, maar of het tot prestatieverbetering leidt, is zeer de vraag. In veel gevallen blijft het op een te abstract niveau hangen. Pas als al die elementen op elkaar aansluiten, is er daadwerkelijk sprake van een werkend performancemanagementsysteem.
Een organisatieopstelling kan men gebruiken • in combinatie met teambuilding of als onderdeel van een coachingstraject. • als ondersteuning bij veranderingsprojecten of bij de opmaak van een beleidsplan • bij inzicht in persoonlijke vragen rond werk en loopbaan: juiste plek, pesten, andere functie, blijven of weggaan…
De spreker is Karel Rosiers voor USG Innotiv. Hij heeft bedrijfsorganisatie & productietechnieken gestudeerd aan de universiteit van Dortmund en werkt al vele jaren als projectmanager. Hij kan dus uit een rijke ervaring putten, want als projectmanager werkt hij bij voorkeur met een hulpmiddel als performance management op alle niveaus in de organisatie.
An Rubens heeft als organisatieadviseur internationale ervaring bij de begeleiding en ondersteuning van organisaties in hun zoektocht naar ‘business excellence’ om duurzame systemen te realiseren. Zij specialiseerde zich in systemisch werk in organisaties bij o.a. Gunthard Weber, Johannes Benediktus Schmidt e.a. Zij begeleidt organisaties en hun medewerkers met haar adviesbureau ‘The Productivity Factory’. Meer info op www.tpfeuro.com. Zij ontwikkelde samen met Nederlandse collega’s de systemische vragenset (www.systemischbekeken.be ).
• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 21 april 2009 Sprekers: Karel Rosiers Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Annuleren van een inschrijving kan tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOBED10409
• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 19 mei 2009 om 20 uur.
39
I-mag april 2009
Spreker: An Rubens (The Productivity Factory). Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Annuleren van een inschrijving kan tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOBED10509.
worden gebruikt om in de eerste plaats warmte op te wekken en in tweede plaats energie te produceren. Maar ook restwarmte van uw industrieel proces komt in aanmerking voor de opwekking van energie. Omdat wij ervan overtuigd zijn dat u zich als bedrijfsleider wil focussen op uw corebusiness en zich zo weinig mogelijk wil aantrekken van nevenprocessen, bieden wij u graag onze samenwerking aan op basis van een derdepartij-investering. Daarbij investeren wij in een WKK-installatie, die wij vervolgens ook uitbaten. Het voordeel van een dergelijke samenwerking voor u is dat u zonder investering kunt genieten van goedkope energie en u uw bedrijf kunt profileren als groen bedrijf!
ELEKTRICITEIT
De uiteenzetting zal de belangrijke aspecten van de aanpak belichten, zoals: • Hoe werkt het? • Waarom is dit zinvol op korte en op lange termijn? • Hoe kan ik dit toepassen in mijn bedrijf of privéwoning? • Casestudy van een vroegere toepassing
Goed vakmanschap bij elektrische installaties donderdag 23 april 2009
De avond geeft u de gelegenheid om op korte tijd alle nodige informatie en contacten te verzamelen om die strategische beslissing op het vlak van energie te kunnen onderbouwen.
Het AREI zou gemeengoed moeten zijn voor iedereen die actief is in de elektrische branche. Toch zijn er nog veel installaties met kleine of grote gebreken. In plaats van de teksten van de belangrijkste artikels te overlopen worden aan de hand van praktische voorbeelden en beeldmateriaal veelvoorkomende fouten in elektrische installaties toegelicht.
• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: donderdag 23 april 2009 om 19.30 uur. Spreker: Stefaan Dauwe. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Annuleren van een inschrijving kan tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOKUN10409.
• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: donderdag 23 april 2009 om 19.30 uur Spreker: K. Van Hemelen, Keuringsorganisme J. Van Hemelen Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Annuleren van een inschrijving kan tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOELE10409
TECHNISCH-COMMERCIEEL ‘Extended Disc’ vierkleurenmodel dinsdag 21 april 2009
KUNSTSTOFFEN
Kleur je professioneel leven met het ‘Extended Disc’ vierkleurenmodel en pluk de vruchten van je nieuwe inzichten meteen ook in je privéomgeving!
Energie uit biomassa praktisch donderdag 23 april 2009
Je doet zo hard je best om commercieel uit te blinken, maar de deal wordt niet gesloten. Die onderhandeling was hard, je dacht het succesvol af te ronden, maar een concurrent gaat met de buit lopen. Je komt maar niet ‘in contact’ met die prospect, alle moeite ten spijt...
Ondanks de recente dip in de energieprijs blijft iedereen ervan overtuigd dat het energievraagstuk een van de belangrijkste vraagstukken van de komende tien jaar is en zal blijven. Daarom heeft Cogen Energy bvba zichzelf als doel gesteld om zoveel mogelijke projecten rond groene energie te realiseren.
Ken je dat gevoel? Hoog tijd om inzicht te verwerven in waarom mensen zich op een bepaalde manier gedragen, waarom ze bepaalde dingen
Onder groene energie verstaan wij het WKK-principe (warmtekrachtkoppeling), waarbij milieuvriendelijke brandstoffen
I-mag april 2009
40
ACTIVITEITEN
zeggen of juist niet! Eveneens hoog tijd om meer inzicht te verwerven in jezelf. Prospecteren, verkopen, onderhandelen, commercieel actief zijn: het draait altijd om affiniteit en vertrouwen. Hoe realiseer je dat? Het Disc-model geeft op een eenvoudige en effectieve manier antwoord!
AGENDA BIJEENKOMSTEN Studiegroep Bedrijfsbeleid 21-04-2009 Performance management, VIK-huis, 20 uur 19-05-2009 Uw organisatie systemisch bekeken, VIK-huis, 20 uur
Jouw voordelen • Verwerf een beter inzicht in jezelf en je klant/collega/manager/leverancier/partner. • Win snel het vertrouwen van iedereen. • Verwerf inzicht in de oorzaken die aan de basis liggen van een moeilijke verstandhouding of een conflict. • Verstandhouding. • Vergroot je netwerk en open deuren naar nieuwe opportuniteiten. • Geniet van een aangename en leerrijke omgang met eenbredere groep van mensen.
Studiegroep Elektriciteit 23-04-2009 Goed vakmanschap bij elektrische installaties, VIK-huis, 19.30 uur 28-05-2009 Lezing: warmtekrachtkoppelingen, VIK-huis, 19.30 uur 18-06-2009 Lezing: SIL in de elektrotechniek, VIK-huis, 19.30 uur Studiegroep Haventechnologie 18-06-2009 Lezing: De normen EN 13001 en EN13001-3.1, VIK-huis, 20 uur Studiegroep Industriële Informatisering en Automatisering 06-05-2009 Stuurgroepvergadering, Siemens Brussel, 13.30 uur Studiegroep Management Internet Technology 29-04-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 19.30 uur Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 19.30 uur 24-06-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 19.30 uur
Spreker is Luc Keppens, training & consultancy. T&C is actief in twee domeinen: sales- en managementtraining. T&C voert twee principes hoog in het vaandel: embedded learning en blended learning. Embedded learning omdat een training, een opleiding of een coachingtraject nooit een alleenstaand feit kan zijn. Blended learning omdat interactiviteit, fun en variatie stimulansen zijn om te leren. En omdat niet iedereen op dezelfde wijze ‘leert’. Tijdens deze sessie zul je ervan proeven: leuke videoshots zijn inbegrepen... Wil je meer weten over deze unieke, eigenzinnige aanpak? Het juiste adres: http://www.tcservices.be.
Studiegroep Kunststoffen 23-04-2009 Lezing: Energie uit biomassa: de praktische uitwerking, VIK-huis, 19.30 uur
• PRAKTISCH
Studiegroep Management Internet Technology 29-04-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 19.30 uur 27-05-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 19.30 uur 24-06-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 19.30 uur
Plaats: Ramada Plaza Hotel, Desguinlei, Antwerpen. Datum: dinsdag 21 april 2009 om 20 uur, ontvangst vanaf 19.30 uur. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Annuleren van een inschrijving kan tot 48 uur voor aanvang van de activiteit zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOTCM10409.
Studiegroep Regeltechniek 07-04-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 05-05-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 02-06-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 01-09-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 06-10-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 03-11-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 01-12-2009 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur Studiegroep Technisch-Commercieel 21-04-2009 Lezing: Kleur je professioneel leven met het ‘extended disc’-vierkleurenmodel, Antwerpen, 20 uur
Uw advertentie op deze pagina? Meer weten? We ruimen plaats in voor de publiciteit van uw bedrijf. Neem gerust en vrijblijvend contact op Verspreid uw boodschap aan 20.000 ingenieurs! met de Vlaamse Ingenieurskamer: Verspreid uw boodschap in 20.000 gezinnen! Francine Demaret - 03 259 11 09 Verspreid uw boodschap in meer dan 1.000 belangrijke bedrijven!
[email protected] Bereik uw consumenten, maar verzorg ook uw business-to-business.
41
I-mag april 2009
VIK V orming VIK V orming
Alumni-activiteit Fellow in gerechtelijke expertise donderdag 23 april 2009 mering te volgen. Het deskundigenverslag moet duidelijk zijn voor een groot aantal lezers, zodat een gestructureerde opbouw aangewezen is.
Wetgeving is geen stabiel gegeven. Regelmatig zijn er kleine of grote aanpassingen en veranderingen. In het kader van permanente vorming worden er voor gerechtelijke experts regelmatig vervolgsessies georganiseerd. Die sessies zijn gericht op allerlei experts, maar in het bijzonder op alumni van de masterclassopleiding.
De voordracht tracht de beginnende deskundige op weg te helpen bij de rapportering van een gerechtelijke expertise. Er worden drie types van verslagen besproken: het verslag van de installatievergadering, het verslag van de bevindingen en het eindverslag. De noodzakelijke vermeldingen in de verslagen worden geïllustreerd aan de hand van een uitgewerkt voorbeeld.
23 april: expertiserapporten schrijven In deze voordracht wordt een methode voor de opbouw van een deskundigenverslag in burgerlijke zaken voorgesteld. De voorgestelde methode houdt rekening met de bepalingen van de wet van 15 mei 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek betreffende het deskundigenonderzoek en tot herstel van artikel 509 quater van het Strafwetboek.
• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: donderdag 23 april 2009 om 19 uur Kostprijs: 40 euro voor VIK-leden; niet-leden betalen 50 euro. Alumni van de masterclass Fellow in gerechtelijke expertise betalen 20 euro. Deelnemers van de huidige lichting nemen gratis deel. Inschrijving vereist:
[email protected]
Een deskundigenverslag is ook een technisch-wetenschappelijk verslag waarbij het aangewezen is om de overeenkomstige nor-
Voordrachten wegenbouw dinsdag 28 april 2009 bod, waarbij de spreker telkens een inleiding geeft van zijn topic om daarna met het publiek tot een gedachtewisseling te komen.
België heeft een dicht wegennetwerk. Daar wordt continu aan voortgebouwd en vernieuwd om een goede bereikbaarheid te behouden en het voort te optimaliseren.
• PRAKTISCH
Dinsdag 28 april
De wegenbouwsector is een aparte tak binnen de bouwsector met een eigen aanpak en eigen noden. Met de op stapel staande grote infrastructuurwerken is het meer dan ooit noodzakelijk om up-to-date te blijven met nieuwe ontwikkelingen en technieken. En daar knelt vaak het schoentje. Onderwerpen rond wegenbouw worden in het reguliere onderwijs slechts sporadisch aangeboden en de ‘inloopperiode’ van jonge werknemers wordt systematisch ingekort.
Thema’s: grond en asfalt Programma: 18.30 uur: ontvangst met een broodje 19.00 uur: spreker Andy Heurckmans van Grondbank vzw 19.50 uur: spreker Rob Tison van de Vlaamse overheid, dienst infrastructuur 20.40 uur: netwerkborrel
VIK Vorming wil als opleidingsinstituut van de Vlaamse Ingenieurskamer, het kennisniveau ter zake opkrikken met permanente vorming. Concreet biedt VIK Vorming een voordrachtenreeks aan die eerder technische aspecten dan wel managementgerelateerde onderwerpen onder de aandacht brengt. Een recent opgerichte werkgroep zet de schouders onder een programma dat kennisdeling met een grote groep geïnteresseerden wil opzetten in een sterk interactieve formule. Per avond komen 2 thema’s aan
Locatie: VIK-huis, Wommelgem Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden Meer info: www.vikvorming.be/wegenbouw of
[email protected] Noteer alvast volgende voordracht op dinsdag 26 mei rond het thema machines en riolering.
43
I-mag april 2009
VIK V orming VIK V orming
Meet- en regeltechniek in de praktijk vanaf woensdag 27 mei 2009 De opleiding bestaat uit twee modules: Module 1: regeltechniek • Basis regeltechnieken • PI & D-standaards • introductie in de procescontrole • ...
• Regeltechnieken • strategieën (procesbeheersystemen) • toepassingen • ... • Digitale systemen • doel • opbouw • netwerken (veld- en fieldbussen) • ... Naast bovenstaande kennisdoelen wordt er ook naar gestreefd dat de deelnemers bijkomende competenties verwerven via de proefinstallaties, zoals de ingebruikname van regelapparatuur, de opname van procesrespons en de afregeling van enkelvoudige processen.
• druk • niveau • verplaatsing • Corrigerende organen • regelkleppen/ freq geregelde pomp • algemene begrippen • drukverloop • rendementsproblemen • ... • Ex-problemen • inleiding • Stoom in de procestechniek • inleiding Voor dit deel wordt samengewerkt met fabrikanten.
• PRAKTISCH Module 2: Procesinstrumentatie • Sensoren • temperatuur • debiet
module 1: 27 mei, 3, 10, 17 juni 2009 module 2: 26 augustus, 2, 9, 16 september 2009 telkens van 19 tot 22 uur, VIK-huis.
Timemanagement woensdag 13 mei 2009 • PROGRAMMA
Om te weten hoe we onze tijd het best kunnen gebruiken moeten we weten wat we willen, hoe we nu functioneren en welke resultaten we daarmee bereiken. Alleen op basis van die kennis kun je je persoonlijke effectiviteit verbeteren. Timemanagement is een persoonlijk proces en moet aangepast zijn aan je eigen stijl en context. Het vergt een sterk engagement en een duidelijke keuze om gewoontes te veranderen.
I-mag april 2009
• • • • •
Eigen tijdsgebruik analyseren Inzicht in je 'kosten' van slecht timemanagement ontdekken Leren omgaan met je tijdverslinders Optimaliseren van je planning en administratie Persoonlijke doelen stellen in verband met toekomstig tijdsbeheer
Deze training bereikt haar doel door kritische zelfanalyse en door praktische tips en groepsdiscussies aan te reiken. Het leertraject dat gevolgd wordt, wordt vooral bepaald door de ervaring van de deelnemers zelf. Elke individuele bijdrage is immers verrijkend!
• PRAKTISCH 13 mei 2009 van 9 tot 17 uur, VIK-huis. Lunch is inbegrepen.
44
VIK V orming VIK V orming
Aandrijvingen en Danfoss-regelaars vanaf woensdag 13 mei 2009 Dag 2: Danfoss-regelaars Danfoss-drive: FC 301- en FC 302-reeks Algemeen principe van aandrijvingen en asynchrone motoren Werkingsprincipe van een frequentieregelaar, gedetailleerd voor verschillende toepassingen Dimensionering van een motorsturing Principe van vectorsturing binnen de technologie van frequentieregelaars • Opbouw en typering van de Danfoss-frequentieregelaars FC 301 en FC 302 • Parametreren en bedienen van een Danfoss FC 301- en FC 302-reeks • Koppeling van Danfoss op pc, parametreren en troubleshooting via pc • Verschillende aanloopkarakteristieken van de combinatie ‘motor met regelaar’ • Koppeling van een Danfoss aan een plc via Profibus • Principe van datacommunicatie tussen Danfoss-drive en Siemens plc • Parametreren en configureren van de regelaar en de plc • Doorlopen van de verschillende menu’s • Alarmmelding en controle via Profibus • Open en gesloten kringwerking van de frequentieregelaar
Het doel van deze cursus is: • een overzicht krijgen van de verschillende aandrijftechnieken • een specifieke aandrijving kunnen berekenen en dimensioneren • het werkingsprincipe van een frequentieregelaar kunnen vatten • de werking en de specifieke eigenschappen van een asynchrone motor kunnen begrijpen en duiden met het oog op de gepaste aandrijvingskeuze • verschillen inzien tussen klassieke inductiemotor en nieuwe reluctantiemotor
• • • • • •
• PROGRAMMA Dag 1: aandrijvingen • met onder andere: algemeen principe van aandrijvingen, asynchrone motoren en reluctantiemotoren, werkingsprincipe van een frequentieregelaar, berekening en ontwerp van een motorsturing voor verschillende toepassingen: transportband, menger, pompsturing, ... • Dimensioneren van een motorsturing, praktijkvoorbeelden en casestudies • Principe van vectorsturing binnen de technologie van frequentieregelaars • Verschillende aanloopkarakteristieken van de combinatie motor met regelaar, pompen, transportbanden • Open en gesloten kringwerking van de frequentieregelaar • Het verschil tussen gelijkstroomregeling en een wisselstroomregeling • Problematiek rond EMC • Verschillende types van encoders en tacho's
• PRAKTISCH deel 1 – aandrijvingen: 13 mei 2009 deel 2 – Danfoss-regelaars: 14 en 15 mei 2009 telkens van 9 tot 17 uur, VIK-huis. Lunch is inbegrepen.
De winnende presentatie donderdag 14 mei 2009 Heeft u ook al eens een presentatie gezien waar de structuur zoek was? Of was u al eens aanwezig op een slaapverwekkende ‘slideshow’ zonder enige interactie? Of eindigde de spreker al eens met: zijn er nog vragen, waarop een ijzige stilte volgde...?
• Hoe zorg ik ervoor dat ik het kruispunt van de communicatie blijf?
• Hoe ga ik om met stoorzenders? • Hoe beheer ik mijn tijd? • Hoe sluit ik krachtig en resultaatgericht af?
• PROGRAMMA
In de namiddag kiest u zelf voor een van de drie workshops:
In de voormiddag reiken we u enkele technieken aan: • Hoe betrek ik de deelnemers bij het doel van de presentatie? • Hoe structureer ik mijn verhaal rond dat doel? • Hoe bouw ik een dialoog op met open en suggestieve kernvragen? • Tips en oefeningen in non-verbaal taalgebruik?
• Workshop 1: een strategie of nieuwe aanpak presenteren aan je team
• Workshop 2: een oplossing, een product of een service presenteren
• Workshop 3: een technische of een bedrijfspresentatie geven aan een klant
• PRAKTISCH 14 mei 2009 van 9 tot 17 uur, VIK-huis. Lunch is inbegrepen.
45
I-mag april 2009
VIK V orming VIK V orming
Cursusagenda voorjaar 2009 CURSUS
STARTDATUM
EINDDATUM
AANTAL SESSIES
UREN
LEDENLEDENTARIEF TARIEF ONDERW. & OVERH.
Kaaimuren en aanlegsteigers
20/04/2009
27/04/2009
3
A
390
330
Stoom in mijn bedrijfsomgeving
20/04/2009
24/04/2009
5
D
1380
1380
Residentiële ventilatie
21/04/2009
12/05/2009
4
A
490
420
Stoom aan de ontwerptafel
21/04/2009
19/05/2009
8
A
870
870
Industriële koeltechniek
22/04/2009
30/09/2009
10
A
1050
890
Industriële koeling: basis
22/04/2009
27/05/2009
5
A
580
490
Industriële koeltechniek: vervolg
22/04/2009
27/05/2009
5
A
580
490
Foutzoeken en storingsanalyse
04/05/2009
05/05/2009
2
D
670
570
Verlijmingtechnieken
07/05/2009
28/05/2009
4
A
390
330
TECHNOLOGIE
Aandrijvingen + Danfoss-regelaars
13/05/2009
15/05/2009
3
D
1090
930
Aandrijvingen
13/05/2009
13/05/2009
1
D
440
370
Danfoss-aandrijvingen
14/05/2009
15/05/2009
2
D
820
700
Ventilatie van niet-residentiële gebouwen
19/05/2009
02/06/2009
3
A
390
330
Industriele ventilatie: normen, geluid en onderhoud
19/05/2009
23/06/2009
6
A
680
580
Domotica-installaties mbv. plc's en microcontrollers
25/05/2009
26/05/2009
2
D
700
600 1050
Meet- en regeltechniek in de praktijk
27/05/2009
16/09/2009
8
N*D*
1240
Regeltechniek in de praktijk
27/05/2009
17/06/2009
4
N*D*
760
650
Energiebesparing in de procesindustrie
29/05/2009
29/05/2009
1
D
380
320
OPC & unified architecture
07/06/2009
09/06/2009
3
D
1020
870
Geluid in en onderhoud van ventilatiesystemen
09/06/2009
23/06/2009
3
A
390
330
Automatisering
22/06/2009
23/06/2009
3
D
670
570
Procesinstrumentatie
26/08/2009
16/09/2009
4
N*D*
760
650
Industriële koeltechniek: gevorderden
02/09/2009
30/09/2009
5
A
580
490
BEDRIJFSKUNDE Planning en scheduling van onderhoudsactiviteiten
21/04/2009
26/05/2009
6
A
680
580
Legionella pneumophila - beheersplan
23/04/2009
23/04/2009
1
N
220
190
Optimale machineperformantie met OEE
24/04/2009
24/04/2009
1
D
380
320
Uitwerken en beheren van een intern auditplan
30/04/2009
30/04/2009
1
D
380
320
6 Sigma
04/05/2009
02/06/2009
5
A
680
580
Hoe de betrouwbaarheid van uw installatie verhogen?
05/05/2009
02/06/2009
5
NA
1080
920
Tijdstudie en normtijden
08/05/2009
15/05/2009
2
D
650
550
Projectplanning en -management
12/05/2009
16/06/2009
5
D
1450
1230
Projectplanning en -management: basiscursus
12/05/2009
26/05/2009
3
D
910
770
Basisopleiding EEx
14/05/2009
14/05/2009
1
N
220
190
Integraal waterbeheer: hergebruik van water
18/05/2009
08/06/2009
3
A
420
360
Gevorderden cursus Atex-richtlijn
28/05/2009
28/05/2009
1
N
220
190
Projectplanning en -management gevorderden
09/06/2009
16/06/2009
2
D
650
550
Teammanagement
21/04/2009
12/05/2009
4
A
570
480
Technisch raadgeven als ingenieur
24/04/2009
15/05/2009
3
D
910
770
Timemanagement
13/05/2009
13/05/2009
1
D
380
320
De winnende presentatie
14/05/2009
14/05/2009
1
D
350
300
VAARDIGHEDEN
D = 9 tot 17 uur NA= 14 tot 21 uur
I-mag april 2009
A = 19 tot 21 uur N* = 13 tot 18 uur
N = 14 tot 17 uur D*=9 tot 16.30 uur
U wilt een volledig overzicht van het vormingsaanbod 2009? Bel naar 03 259 11 06. Stuur een mail naar
[email protected] of kijk op de website www.vikvorming.be.
46
VIK V orming VIK V orming
bekwaamheid en inzicht in
projectmanagement bij VIK Vorming Masterclass ‘Fellow in projectmanagement’ Aan de hand van casestudies, praktijkvoorbeelden, workshops en de nodige theoretische onderbouw leert u hoe u op een grondige manier een project kan managen. U leert daarbij duidelijke doelstellingen uitwerken, een haalbaar projectplan opstellen en het project nauwkeurig opvolgen tot het succesvol afgerond is. Aan het eind van de opleiding stelt u een uitgewerkt project uit de praktijk voor aan een jury.
Praktisch startdatum dinsdag 13 oktober 2009 69 sessies telkens op dinsdag van 19.00 uur tot 22.00 uur en zaterdag van 9.00 uur tot 12.00 uur VIK-huis in Wommelgem
Meer informatie?
Kijk op de website www.vik.be/fip Of neem contact op met VIK Vorming: 03 259 11 06 of
[email protected] VIK Vorming - Herentalsebaan 643 - 2160 Wommelgem