INGENIEURSMAGAZINE MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

05-2008

INGENIEURSMAGAZINE

VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 46, nummer 05, mei 2008 maandelijks tijdschrift, verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor 3500 Hasselt 1- P2A8632

Commentaar I-mag Ingenieursmagazine is een uitgave van de Vlaamse Ingenieurskamer vzw Lid van World Federation of Engineering Organisations (WFEO) van de UNESCO. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.P.P.) VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ing. Bart Demol MSc, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem HOOFDREDACTEUR Ing. Noël Lagast MSc EINDREDACTIE Luc Vander Elst REDACTIERAAD Ing. I. Born MSc - Ing. B. Demol MSc Ing. H. Derycke MSc - Ing. K. De Wever MSc Ing. N. Lagast MSc - Ing. G. Roymans MSc Ing. W. Samyn MSc - Ing. L. Wezenbeek MSc REDACTIESECRETARIAAT

In het vooruitzicht: Europese beroepskaart voor ingenieurs! De opleidingstitel van industrieel ingenieur is onvoldoende om in sommige landen het ingenieursberoep in niet-loondienst uit te oefenen. In Cyprus, Spanje, Griekenland, Malta, Italië, Polen en Portugal is het ingenieursberoep immers gereglementeerd. De Orde van Ingenieurs van die landen beschermt haar leden tegen concurrentie uit het buitenland. Sommige Europese landen houden het bij een meer specifieke reglementering, zoals voor raadgevend ingenieur of voor bepaalde beroepsdisciplines. Hoe voor die landen de vork aan de steel zit berichtten we eerder uitvoerig in I-mag. De Europese Commissie zit met de niet-uniforme aanpak van de beroepserkenning verveeld. Het belemmert immers de mobiliteit van Europese onderdanen, wat overigens in strijd is met het basisprincipe van het Verdrag van Rome uit 1957. Eind 2005 vroeg de Commissie de Feani een concept uit te werken voor een Europees paspoort voor ingenieurs, de zogenaamde Engcard.

Francine Demaret SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 Website: www.vik.be - e-mail: [email protected] Doorlopend open van 08.30 uur tot 17.00 uur LIDMAATSCHAPSBIJDRAGEN rek.nr.: 406-0098501-56 € 58,00 voor technisch en industrieel ingenieurs, die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor geassocieerde leden € 32,00 voor hen, die 3 jaar of minder dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor een samenwonend lid; voor gepensioneerden € 16,00 voor studenten-industrieel ingenieur

De Engcard is slechts één van de in te voeren Europese professionele beroepskaarten. De Commissie laat immers ook een concept uitwerken voor onder meer artsen, tandartsen, apothekers, advocaten en enkele beroepen uit de gezondheidszorg. Afgelopen maand kwamen de Europese vertegenwoordigers van de verschillende beroepen in Brussel voor een stand van zaken bijeen, samen met afgevaardigden van de Europese Commissie. Ook uw VIK was op de bijeenkomst present. Uit de verschillende tussenkomsten noteerden we dat de invoering van een Europese professionele kaart onomkeerbaar lijkt, niet alleen om de mobiliteit van personen te bevorderen, maar ook door de Lissabonstrategie. Het ontwerp 'opmaak en inhoud' van de beroepskaart is in een gevorderd stadium, althans voor beroepen die door een beroepsorde worden gekaderd. Voor de andere is er nog veel werk aan de winkel. De landen met een Orde van Ingenieurs zullen wellicht niet op ons wachten om de Engcard in te voeren. 2012 wordt als datum in het vooruitzicht gesteld. Maar paniek hoeft er voor de industrieel ingenieurs niet. Uw VIK zet immers alle registers open! We houden u onder meer in I-mag op de hoogte. Ing. Joseph NEYENS MSc Algemeen voorzitter VIK

€ 74,00 voor leden woonachtig in het buitenland € 527,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met meer dan 250 werknemers € 264,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met minder dan 250 werknemers DRUKKERIJ & LAY-OUT Drukkerij SLEURS nv, Overpelt Tel. +32 11 80 90 90 - Fax +32 11 80 90 95 Voor de ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. COVER Sorteermachine Veiling Haspengouw © Luc Vander Elst

VIK-kaderweekeinde 17-18 mei 2008 Eurovolleycenter - Vilvoorde Info en inschrijving: [email protected]

3

I-mag mei 2008

Inhoud Commentaar Europese beroepskaart voor ingenieurs! . . . . . . . . . . .

Inhoudstafel .........................................

03 04

Washington-akkoorden Brandpunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Group Joos en de Olympische Spelen Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Modern Times Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ingenieur start eigen bedrijf energieadvies Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ingenieurs bij Veiling Haspengouw Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

KaHo Sint-Lieven opent nieuwbouw Centrum onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Lezing over aansprakelijkheid Centrum zelfstandigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VIK-seniorenclub op uitstap naar Brugge Centrum senior ingenieurs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vleugels voor witte merels Centrum lucht- en ruimtevaart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ESA rekruteert nieuwe astronauten Centrum lucht- en ruimtevaart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

In de kijker: Air Traffic Control Center Afdeling Oost-Vlaanderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Nieuws van de afdelingen ...............................................................

Dries Buytaert doctoreert over optimalisatie van Java Mediatechnieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

De schatkamer van de telecommunicatie Mediatechnieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Nijntje mist ingenieurs Mediatechnieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Studiegroep in de kijker: studiegroep Voeding Studiegroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Activiteiten van de studiegroepen ...............................................................

Puzzelaar Denken & doen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Rapid prototyping en laserscanning Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Cursusoverzicht Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Masterclasses najaar 2008 Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

I-mag mei 2008

4

05 08 10 12 14 18 19 19 20 21 23 24 34 36 40 42 44 46 48 49 50

brandpunt BRANDPUNT

Washington-akkoorden beschermen 25 miljoen professionele ingenieurs Diploma industrieel ingenieur niet door Washington-akkoorden erkend WOMMELGEM. Meer en meer jonge industrieel ingenieurs willen in niet-loondienstverband in Australië, Nieuw-Zeeland, Canada of de Verenigde Staten gaan werken. Daarvoor is een arbeidsvergunning nodig en dan komt de erkenning van het diploma om het hoekje kijken. Dat loopt voor industrieel ingenieurs allerminst van een leien dakje. Voor die en andere landen valt de erkenning van het diploma van professionele ingenieur immers onder de akkoorden van Washington. Wat behelzen die akkoorden en bestaat er een verband met de BaMa of Bologna-verklaring? Het zijn vragen die de VIKleden meer en meer stellen.
Van onze hoofdredacteur

accreditatie van ingenieursopleidingen uit verschillende landen overkoepelt en voor de bescherming zorgt van de titel van professioneel ingenieur en van het beroep. De accreditatie en de bescherming van de titel en van het beroep vallen onder wat men noemt 'de Washingtonakkoorden voor professionele ingenieurs'. Ingenieurs uit landen die niet onder het akkoord vallen, hebben het heel moeilijk om in de geaccrediteerde landen in nietloondienst als professionele ingenieur aan de bak te komen. Dat is inzonderheid het geval voor industrieel ingenieurs.

Een beetje geschiedenis Washington-akkoord In 1989 werd in Washington een akkoord gesloten tussen de instellingen van verschillende landen, die wettelijk gemachtigd zijn om de opleiding(en) van professionele ingenieurs te accrediteren. Een professionele ingenieur (professional engineer) is iemand die offici-

eel geregistreerd is, waardoor hij of zij de wettelijke machtiging heeft om ingenieurstaken - diensten en praktijken - in niet-loondienst uit te voeren. Een accreditatieorgaan in Washington legde daarvoor de criteria en regels vast. Het gaat om een wettelijk ingesteld orgaan dat de instellingen voor

Het eerste Washington-akkoord voor professionele ingenieurs dateert van 1989. Na jaren van onderhandelen ondertekenden de officiële accreditatie-instellingen van 6 landen, onder impuls van de Verenigde Staten, een overeenkomst over de al of niet erkenning van opleidingen die leiden tot de graad en het diploma van professionele ingenieur.

De Washington-akkoorden beschermen 25 miljoen professionele ingenieurs. De Bologna-verklaring, toegepast op Vlaanderen, zegt enkel iets over onderwijsstructuren, maar biedt geen garantie voor internationale erkenning van het diploma van industrieel ingenieur.

De initiatiefnemers waren Australië, Canada, de republiek Ierland, NieuwZeeland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. In juli 2007 bestond de groep uit 12 landen of republieken. Hongkong werd in 1995 toegevoegd, ZuidAfrika in 1999, Japan in 2005, de republiek Singapore in 2006, Zuid-Korea (republiek Korea) en Taiwan in 2007.

I-mag mei 2008 5

BRANDPUNT

Nieuwkomers Tegen eind 2008 zullen de officiële accreditatie-instellingen uit 17 landen of republieken het Washington-akkoord ondertekend hebben. De nieuwkomers zijn: Duitsland, de republiek India, Maleisië, Rusland en de republiek Sri Lanka. België is niet opgenomen. De 17 landen en republieken die het akkoord voor erkenning van professionele ingenieur ondertekenden, tellen samen 2,1 miljard inwoners. Het aantal geaccrediteerde actieve professionele ingenieurs wordt door ABET (zie verder) op 25 miljoen geschat. De Europese Unie telt 318 miljoen inwoners, Duitsland en het VK niet meegerekend. Dat is ongeveer 6 keer minder dan het aantal inwoners uit de 17 landen die het Washington-akkoord ondertekenden. Het aantal actieve ingenieurs wordt in Europa op 3,5 miljoen geschat.

ABET ABET is het letterwoord voor 'Accreditation board for engineering and technology'. Het is een instelling die de opleidingsprogramma's voor ingenieurs in de Verenigde Staten accrediteert. ABET ontstond in 1932, uit een fusie van 7 beroepsorganisaties voor ingenieurs. Sinds 1997 is het erkend door de 'Council for higher education accreditation', de CHEA, het hoogste gezagsorgaan inzake accreditatie van studieprogramma's voor heel het hoger onderwijs in de VS. De accreditatielijst van ABET bevatte eind vorig jaar 2.700 studieprogramma's voor ingenieurs voor 550 universiteiten en 'colleges'. ABET accrediteert 28 specifieke 'domeinen' voor ingenieursopleiding in de VS. Elk vakgebied wordt om de zes jaar door een viertal onafhankelijke commissies geëvalueerd. Het is een omvangrijke, tijdrovende en dure procedure. Dat bleek enkele jaren geleden uit een uiteenzetting van de toenmalige voorzitter van ABET tijdens een wereldcongres van ingenieurs. De leerplangebonden entiteiten van ABET zijn op verschillende plaatsen in de VS gevestigd. De Washington-akkoorden

inzake erkenning van de ingenieursopleiding in de 17 voornoemde landen en republieken zijn op de criteria van ABET gesteund.

Bologna-verklaring De Bologna-verklaring heeft niets met de akkoorden van Washington te maken. De Bolona-verklaring is een niet-bindende overeenkomst of intentieverklaring tussen Europese landen, waaronder die van de EU, om een 'eenheidsstructuur' van het hoger onderwijs te maken. Daartoe behoort de invoering van een bachelor- en masteropleiding met een minimale studieduur van 3 jaar voor de bacheloropleiding (overeenstemmend met 180 studiepunten) en een minimale studieduur van 1 jaar (60 studiepunten) voor de masteropleiding. De landen mogen zelf de wijze van accreditatie van de opleidingen bepalen. In Vlaanderen gebeurt de accreditatie door het Nederlands-VlaamsAccreditatieorgaan (NVAO). In het Franstalig gewest van ons land bestaat zoiets niet. Het ministerie van hoger onderwijs van het Franstalig gewest accrediteert de Franstalige industrieel ingenieurs. Er is ook een verschil inzake de opleidingsduur voor industrieel ingenieurs: in Vlaanderen 4 jaar, in Wallonië 5 jaar. Niet alleen de criteria voor accreditatie zijn verschillend naargelang men aan de ene of de andere kant van de 'taalgrens' voor industrieel ingenieur studeert. Ze maken ook geen deel uit van de Washington-akkoorden. Is de Bolognaverklaring een intentie om tot een eenvormige structuur van het Europees hoger onderwijs te komen, van eenvormigheid inzake accreditatie is er geen sprake.

Eigen leven De beginselverklaring om tot één hogeronderwijsruimte te komen dateert van mei 1998, toen 4 landen daarover aan de Sorbonne een overeenkomst tekenden. Het initiatief was zeker lovenswaardig. Eigenlijk wou de toenmalige Franse president, François Mitterrand, een Europese dam bouwen tegen de blokvorming van de Verenigde Staten. De Washingtonakkoorden uit 1989 waren hem en profes-

7

sor Jacques Attali, zijn topadviseur, immers een doorn in het oog. Maar pas 10 jaar na de ondertekening van de Washington-akkoorden door de machtigste landen van de wereld kreeg de intentie van de Sorbonne in 1999, in Bologna, een eerste invulling met de uittekening van een uniforme hogeronderwijsstructuur. Elk land moest maar zelf uitmaken hoe de opleidingen moesten worden geaccrediteerd. De tweejaarlijkse opvolgingsbijeenkomsten van de onderwijsministers in Praag, Berlijn, Bergen (Noorwegen) en Londen brachten geen soelaas inzake uniforme accreditatiestelsels voor ingenieurs in Europa. Daardoor zou een wederzijdse erkenning van diploma's mogelijk geweest zijn en kon de weg vrijgemaakt worden voor meer mobiliteit van de Europese burgers, een van de credo's van de Sorbonne-verklaring. Europa heeft ook nooit bij ABET zijn oor te luisteren gelegd om tot een eenvormige accreditatie van ingenieursopleidingen te komen, aldus de toenmalige voorzitter van ABET, met wie ik twee jaar geleden een uitvoerig gesprek had. Dat heeft twee oorspronkelijke ondertekenaars van de Sorbonne-verklaring, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland, niet belet om hun eigen gang te gaan en zich aan te sluiten bij de Washington-akkoorden en het gezelschap van een machtig deel van de wereld met ruim 2 miljard inwoners en 25 miljoen geaccrediteerde professionele ingenieurs. Daardoor kunnen de ingenieurs uit die twee landen zonder problemen taken uitvoeren in een wereld die in volle ontwikkeling is. Ons land bleef en blijft schromelijk in gebreke. Daarvan zijn heel wat jonge ingenieurs vandaag het slachtoffer, als ze willen gaan werken in Australië, Canada, de VS, enz. De Washington-akkoorden beschermen 25 miljoen professionele ingenieurs. De Bologna-verklaring, toegepast op Vlaanderen, zegt enkel iets over onderwijsstructuren, maar biedt geen garantie voor internationale erkenning van het diploma van industrieel ingenieur. De nefaste ervaring van jonge collega's die naar het buitenland trekken, om aanneembare en lovenswaardige redenen, staaft die bewering. Dwergen vermogen helaas niets tegen reuzen. Ing. Noël LAGAST MSc

I-mag mei 2008

technologie

Group Joos drukte tien miljoen tickets voor Spelen Athene Van de saaie drukker met de lange stofjas die plots sexy werd TURNHOUT. Hebt u de laatste editie van Pukkelpop meegemaakt? Of bent u naar een match van een Belgische club in de Champions League gaan kijken? Sterker nog, misschien had u tickets voor de Olympische Spelen in Athene? Minder prettig wordt het moment waarop u uw belastingbrief in de bus krijgt. Maar wat hebben al die dingen gemeen? Alle tickets voor die evenementen én uw belastingbrief werden gedrukt bij Group Joos in Turnhout, een specialist in het zogenaamde veiligheidsdrukwerk. Een beetje sneu voor Group Joos is dat de Chinese overheid voor de Olympische Spelen in Peking geen beroep doet op het Turnhoutse bedrijf. “We hadden er een beetje op gehoopt, maar we hebben niets van de Chinezen gehoord,” zegt Ing. Marc Hendrickx MSc, plantmanager bij Joos - Rotamail nv.

Voor de Olympische Spelen van 2004 hebt u het order voor het drukken van de tickets binnengehaald. Hoe is dat in zijn werk gegaan? “We zijn lid van de eforma-groep, een consortium van drukkers uit een twintigtal landen. Het Olympisch Comité had het drukorder voor de tickets toegewezen aan onze Griekse collega's van Inform P. Lykos. Vanuit het consortium kregen wij de vraag of we het drukken van genummerde tickets met een speciaal hologram op ons wilden nemen. Die techniek heeft visueel een driedimensionaal effect en bovendien is hij veilig. Kopieerapparaten kunnen feilloos tickets kopiëren, maar niet het holografische aspect: dan krijg je een zwarte vuile vlek op de kopie. Voor de openings- en sluitingsceremonie was het hologram de afbeelding van een oude Griekse munt. Voor de gewone toegangstickets waren dat de vijf olympische ringen. Met de Paralympics erbij was dat een order van tien miljoen tickets. Onze Griekse collega's hebben de verdere afhandeling - personaliseren, verzenden, en zo meer - op zich genomen. Niet dat wij dat niet aankunnen, maar het Olympisch

I-mag mei 2008

logieën in huis halen, omdat het Olympisch Comité speciale eisen stelde. We kochten een gespecialiseerde Japanse machine om die hologrammen te kunnen drukken. Gedurende een zestal weken kregen we een ploeg van twee tot vier Griekse collega's over de vloer. Want de Grieken moesten erop toezien dat alles volgens de afspraken verliep. Ze hebben de productie op de voet gevolgd. Eerst is er altijd discussie over het esthetische aspect. Men vraagt eerst het onmogelijke, tot we dan een consensus hebben gevonden. En dan was er het veiligheidsaspect. In onzichtbare inkt hebben we op de diverse tickets het logo van de olympische discipline waarvoor de tickets bestemd waren gedrukt. Onder een uv-lamp worden die wel zichtbaar. Tot en met het verlossende 'goed voor druk' hebben we samengewerkt met onze Griekse collega's. Van het Olympisch Comité hebben we weinig gemerkt. Ze hebben in eerste instantie alles met onze Griekse partner gefinetuned.” Hoe groot was en is de uitstraling van een opdracht als Athene 2004?

Ing. Marc Hendrickx MSc, plantmanager bij Joos - Rotamail nv.

Comité had liever een partner ter plekke én wilde liever niet alle eieren in één korfje leggen.”

“Het was een prestigeproject waarmee je internationaal in het nieuws komt. Je krijgt plotseling naambekendheid in een sector die erg traditioneel oogt. Je kent dat imago wel: de saaie drukker, met zijn lange stofjas, zijn petje en zijn brilletje… Niet wat je noemt een sexy sector. Ineens konden we uitpakken met een prestigeproject, de communicatie daarrond was zeker niet te onderschatten. Ook zakelijk was het een schot in de roos. Je speelt ineens mee in de sector van grootschalige, eenmalige manifestaties.”

Peking Tien miljoen veilige tickets drukken, dat is niet niks. Was dit jullie eerste grote internationale opdracht? “We hadden eerder Euro 2000 gedaan en de tickets voor de Belgische deelnemers aan de Champions League, maar inderdaad, Athene was ons eerste megaproject. Zo moest ons bedrijf nieuwe techno-

8

Had u na die inspanningen van vier jaar geleden geen seintje van de Chinese organisatie voor Peking 2008 verwacht? “Ergens hoop je daarop. Je weet als bedrijf dat je zo'n order aankunt, je hebt daartoe speciale apparatuur aangekocht, je hebt geleerd om met die nieuwe technologieën en masse te produceren. Hoe ook, de Chinezen hebben ons op geen

TECHNOLOGIE

enkel moment bevraagd. Er zit geen Chinese partner in ons netwerk, misschien was dat doorslaggevend.” Lonen de speciale investeringen die uw bedrijf vier jaar geleden gedaan heeft, vandaag nog wel voldoende? “Zeker, het is niet dat onze extra machines in een hoekje staan te roesten. We kunnen nu extra veiligheid in ons drukwerk aanbieden en zo hebben we een belangrijke opdracht voor de Nederlandse Loterij binnengehaald, om maar die te noemen.”

Rekenlat Laten we het even over veiligheidsdrukwerk in het algemeen hebben. Uw bedrijf heeft daarin een stevige reputatie opgebouwd. Waaraan moet u als bedrijf voldoen? “Eerst is er het technische aspect van de productie. Ik noem maar wat op: papier met speciale vezels, papier met druk die fluorescerend oplicht onder een lamp, papier dat bestaat uit verschillende lagen met onder meer plastic en folie om op een

snelle manier te detecteren dat het geen kopie is. Dan zijn er nog speciale inkten die hittebestendig zijn, die onzichtbaar zijn, maar zichtbaar worden bij belichting, beveiliging voor alle dataverwerking en verzendingen. De olympische tickets zijn met beveiligd transport naar Griekenland verstuurd: ook dat is ook specifieke knowhow. En verder heb je de veiligheidsprocedures, een reeks van afspraken naar beveiliging van het bedrijf en zijn werknemers. We drukken paspoorten, Europese rijbewijzen, belastingbrieven, allemaal papieren die best niet in de verkeerde handen terechtkomen. Daarom onderschrijven we het zogenaamde CWA 14641, dat staat voor Cen workshop agreement, het Europees genormeerde veiligheidscertificaat speciaal voor drukkers van veiligheidsdrukwerk. Onze gebouwen moeten beveiligd zijn, zowel tijdens als na de periodes waarin er gedrukt wordt. We zijn gelinkt aan gespecialiseerde beveiligingsfirma's die ons permanent volgen. Als er bijvoorbeeld ergens een glasbreuk is of als een contact op een deur niet functioneert, dan komt er automatisch een signaal in de meldingskamer van die firma's die meteen een procedure op gang brengen. Onze eigen mensen hebben allemaal een pasje en iedereen die hier binnenkomt, moet aangemeld zijn. Verder is er de intrinsieke controle in de productie zelf. Op de seconde na moeten we het hele proces van een product kunnen natrekken: waar heeft zich wat voorgedaan? En ten slotte moeten ook alle vaste en interimmedewerkers een document van confidentialiteit ondertekenen. Ze moeten 'van goed gedrag

Group Joos nv is een in veiligheidsdrukwerk gespecialiseerd bedrijf met een jaaromzet van ongeveer 55 miljoen euro per jaar. Het telt drie vestigingen: Joos - Rotamail nv in Turnhout, Multirotamail nv in Bornem en COMSmail nv in Kessel-Lo. De drie vestigingen stellen 275 mensen te werk, aangevuld met soms tot vijftig interimarissen bij grote projecten.

9

en zeden' zijn, geen crimineel verleden hebben en áls dat al zo is, moeten wij daarvan op de hoogte zijn. Het gaat niet op om even een Europees rijbewijs mee te nemen en thuis te zeggen: kijk eens wat ik vandaag gedrukt heb?” Tot slot: hoe kunt u zich als plantmanager en als ingenieur nog uitleven in uw job? “Ik ben in 1974 aan de hogeschool in Geel afgestudeerd, dat lijkt na 34 jaar wel op industriële archeologie. Ik ben nog volledig analoog opgeleid, ik heb nog met ponskaarten geprogrammeerd, ik ben van de generatie van de 'ingenieurs met de rekenlat'. Maar een volt- of ampèremeter is nu volledig digitaal, het blijft hetzelfde soort meter. En de gelijkstroommotor die tot op de dag van vandaag onze drukpersen aandrijft, blijft dezelfde gelijkstroommotor. Ik heb als plantmanager een technische onderhoudsdienst, maar toch blijf ik op de hoogte van de ontwikkelingen. Bij problemen in de machinekamer moet ik meteen de informatie krijgen, ze begrijpen en de coördinatie op mij nemen. Ik moet de onderdelen kunnen benoemen, er een digitale foto van nemen, ze opsturen naar de gespecialiseerde firma en eventueel in het Frans, het Duits of het Engels assistentie vragen. En al mag ik dan nog een rekenlatingenieur zijn, na 23 jaar kan ik nog altijd technisch en technologisch uit de voeten.” Tekst: Wilfried VANDEN BOSSCHE Foto's: Group JOOS en Wilfried VAN DEN BOSSCHE

Group Joos is als enig Belgisch bedrijf aangesloten bij de eforma groep, een netwerk van een twintigtal Europese en werelddrukkers. Ing. Marc Hendrickx MSc werkt sinds 1985 bij Joos en is er sinds 1997 plantmanager. Meer informatie: www.groupjoos.com www.eforma.com

I-mag mei 2008

technologie

MODERN TIMES MODERN TIMES Krachtigste licht sinds oerknal Amerikaanse wetenschappers hebben de meest krachtige laser ter wereld even aangezet. Voor een minuscule periode van 0.0000000000001 seconde. De lichtpuls van de Texas Petawattlaser is krachtiger dan elke andere lichtbron in het universum sinds de Big Bang. De meest krachtige natuurlijke lichtbron is de gammaflits, die ontstaat bij de gewelddadige dood van zware sterren. De ongelooflijke temperaturen en de druk die deze Texas Petawatt-laser genereert, moeten het wetenschappers mogelijk maken om de omstandigheden in exploderende sterren en in de kernen van gasreuzen, zoals Jupiter, in miniatuur te onderzoeken. De OPCPA-lasers Texas Petawatt Laser staat in de University of Texas in Austin. Hij vuurt infrarode laserpulsen af van elk meer dan 1 petawatt (1015 terawatt). De operatoren drijven het vermogen van de laser langzaam op. Todd Ditmire, directeur van de Texas High Intensity Laser Science Group, verwacht dat hij De Petawatt-laser over enkele weken het record zal verbreken op naam van de laser in het Lawrence Livermore National Laboratorium, in de universiteit van Californië. Uiteindelijk doel is de productie van 1,4 petawatt. www.ph.utexas.edu/~utlasers/petawatt

De vlucht van het cyberinsect Amerikaanse wetenschappers van de Universiteit van Arizona zijn erin geslaagd de vlucht van levende insecten elektronisch en vanop afstand te sturen. Ze kregen een kleine robot aan het bewegen via de breinimpulsen van een mot die werden gecapteerd via een kleine elektrode in de hersenen van het insect. De elektrode is bevestigd aan een enkel neuron, verantwoordelijk voor de het stabiel houden van het zicht van het insect tijdens het vliegen. De elektrische signalen van het neuron worden via een computer vertaald in signalen die de robot doet bewegen. Een eerste stap in de richting van robo-insecten. De robo-mot kan al links en rechts vliegen voor een periode van maximaal 88 seconden, nog niet vooruit of achteruit. De technologie lijkt alvast veelbelovend voor spionagedoeleinden. De wetenschappers proberen met het project 'Insect Robot Interfacing' meer inzichten te krijgen in de werking van de hersenen en het gebruik van biosensoren voor robots te onderzoeken. www.neuromorph.ece.arizona.edu

I-mag mei 2008

10

Big Green project van IBM.

Restwarmte datacenter verwarmt zwembad De restwarmte van een datacenter dat door IBM werd gebouwd, gaat een zwembad in het Zwitserse plaatsje Uitikon verwarmen. Het project moet over enkele maanden afgerond worden. Het datacenter voor het Zwitserse IT-bedrijf GIB-services werd voltooid in het eerste kwartaal van 2008. Het zal in de komende maanden aangepast worden om het zwembad te verwarmen. De restwarmte moet het water in het gemeentelijk zwembad op een aangename temperatuur brengen. De lucht van de airconditioners in het datacenter wordt via een warmtewisselaar benut om het zwemwater op te warmen. Het project is onderdeel van IBM's Project Big Green. Een van de doelen is het energieverbruik van de datacenters met gemiddeld 42% te verminderen. Volgens Steve Sams, vicepresident huisvesting bij IBM, kan 90% van de koelenergie hergebruikt worden als warmte-energie. Daarmee zou per datacenter 130 ton CO2 bespaard kunnen worden. www-03.ibm.com/press

MODERN TIMES

Minilaptops op de markt Binnenkort liggen de eerste minilaptops van Asus in de winkel. Kostprijs van de Eee Pc 701 is 300 euro. De Eee PC is een half A4'tje groot en kan al dan niet draadloos surfen en mailen. Het vederlichte laptopje weegt slechts 861 gram en heeft een 7 inchscherm. Het apparaatje is uitgerust met 512 MB werkgeheugen, 4/8/16GB flash-geheugen voor opslag, Wifi 802.11b/g, een ingebouwde webcam en een geïntegreerde microfoon. Doelpubliek: kinderen, scholieren en senioren, omdat hij zo gemakkelijk in het gebruik is, en reizende zakenlui. Ook HP en Dell, de grootste twee pc-fabrikanten, lanceren dit jaar een minilaptop. Daarenboven gaat Intel zijn Classmate pc, oorspronkelijk ontworpen als een goedkope laptop voor kinderen in ontwikkelingslanden, ook op de westerse markt commercialiseren. Intel voorspelt dat in 2011 zo'n 10 miljoen minilaptops verkocht zullen worden, op een totale pc-markt van 250 miljoen stuks per jaar. eeepc.asus.com/global/download.htm

Internet 10.000 keer sneller Het internet zal binnenkort een fenomenaal stuk sneller gaan. Bij het Europees nucleair onderzoekscentrum CERN in het Zwitserse Genève wordt de laatste hand gelegd aan een project dat 7 jaar geleden werd gestart, nadat ontdekt was dat de deeltjesversneller Large Hadron Collider (LHC) jaarlijks een gigantische hoeveelheid data vereiste. Er werd een 'grid' gemaakt die 10.000 keer sneller zal zijn dan de snelste breedbandverbinding, die momenteel in gebruik is. Volgens professor David Britton van de universiteit van Glasgow zal de maatschappij door die 'gridtechnologieën' opnieuw revolutionaire veranderingen ondergaan. Hoe krachtig de grid precies is, wordt deze zomer duidelijk op de 'red button day'. Die dag wordt de Large Hadron Collider (LHC) ingeschakeld, een deeltjesversneller, gebouwd om de oorsprong van het universum te onderzoeken. De grid zal op hetzelfde moment worden ingeschakeld om de gegevens te verwerken die door LHC worden gegenereerd. www.interactions.org

11

Ultrahogesnelheidstrein in steigers

LAlstom heeft zopas het prototype voorgesteld van de AGV, zijn futuristische ultrahogesnelheidstrein. De innoverende enkeldekker combineert de architectuur van de gelede rijtuigen met een nieuw gespreid aandrijfsysteem. De trein haalt een reissnelheid van 360 km per uur en maxima van meer dan 540km per uur. De eerste klant van de AGV is de nieuwe Italiaanse maatschappij NTV. Op de site van Alstom Transport in Charleroi wordt meegewerkt aan de bouw van de milieuvriendelijke AGV. De Belgische fabriek ontwikkelde onder meer een nieuwe hulpgenerator met een vermogen van 400 Kva. Nieuw is dat de module werd ingebouwd in de tractiekast van de AGV om te besparen op het gewicht (ten voordele van de snelheid en het energieverbruik) en om meer ruimte te creëren (wat de passagiers ten goede komt). Bovendien hebben Belgische teams ook het Atlassignalisatiesysteem voor de ERTMS ontworpen en uitgewerkt. www.beneluxspoor.net

I-mag mei 2008

technologie

Jonge industrieel ingenieur begint met eigen bedrijf Elektronica en milieuwetenschappen leiden tot energieadvies GENT. Belgen richten nog te weinig bedrijven op. Dat

ne vooruitgang tegenover 2006, maar ons land staat wel op

blijkt

Global

de voorlaatste plaats van de 17 deelnemende EU-landen.

Entrepreneurship Monitor (GEM), waarvoor in België de

uit

de

resultaten

van

de

achtste

Wereldwijd halen we de op drie na laatste plaats, nog

Vlerick Leuven Gent Managementschool instond. De

voor Oostenrijk, Puerto Rico en Rusland. Maar er is geen

GEM deed het onderzoek in 42 landen of regio's en drukte

reden om te wanhopen. Meer dan we zouden vermoeden

het nieuw ondernemerschap uit in percent van de

zit het ondernemen jonge mensen in het bloed. Zoals bij

beroepsbevolking dat actief betrokken is bij de start van

Ing. Valérie de Groote. We zochten haar op, temeer omdat

een onderneming of in de voorbije drie jaar met een eigen

haar aandacht voor het ondernemerschap een tijdje gele-

onderneming begon. Volgens die cijfers begonnen in 2007

den werd getrokken door een artikel in I-mag over een ini-

in België 4 mensen op 100 met een onderneming, een klei-

tiatief van Voka West-Vlaanderen.


Van onze hoofdredacteur

Valérie de Groote (° Gent, 1978) studeerde na haar middelbaar onderwijs wetenschappen-wiskunde voor industrieel ingenieur elektronica optie ICT aan de KAHO Sint Lieven. Voor haar thesis verbleef ze 3 maanden in Zweden. Na haar diploma in 2002 volgde ze aan de Universiteit Gent de bijkomende opleiding milieuwetenschappen en technologieën. “Ik wou niet heel mijn leven de computer als 'doel op zich' gebruiken. Ik wou milieuwetenschappen studeren, omdat het milieu en al wat daarbij komt kijken, me van jongs af sterk interesseerde.”

Eigen bedrijf Die combinatie en haar belangstelling voor milieu en energie waren een ideale voorbereiding voor de functie als energieadviseur bij de Gom Oost-Vlaanderen (nu VLAO: Vlaams Agentschap Ondernemen), waar ze zich toelegde op een Efro-project (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) rond rationeel energiegebruik. Ze moest kmo's sensibiliseren en werven om eerstelijnsenergieaudits te laten uitvoeren en er zo voor te zorgen dat hun energierekening zou dalen. Tegelijk kunnen ze dan een milieuvriendelijker imago claimen.

I-mag mei 2008

“Als openbare dienst deed de Gom de eerstelijnsaudits gratis, al mocht ze geen gedetailleerd advies verstrekken, omdat ze dan in concurrentie komt met de private energiestudiebureaus. Voor het project was er een budget voorhanden om externe bureaus in te schakelen. Valérie de Groote coördineerde de samenwerking en trok met de gespecialiseerde adviseurs naar de bedrijven.

van AAS bvba, besloten beiden samen te gaan werken. In augustus van vorig jaar richtten ze een nieuw bedrijf op met de naam Indea, een letterwoord dat staat voor 'Industrieel design en energieadvies'. Indea biedt expertise rond energie in het algemeen en stoom en warmtekracht in het bijzonder. Ook energiegerelateerde wetgeving komt aan bod.

Energieadviseur Ze moest kmo's sensibiliseren en werven om eerstelijnsenergieaudits te laten uitvoeren en er zo voor zorgen dat hun energierekening zou dalen. Na 3 jaar bij de Gom stapte ze over naar Cenergie, een gespecialiseerde energieadviseur uit Antwerpen om zich er toe te leggen op energieprojecten uit de tertiaire sector, zoals kantoorgebouwen, ziekenhuizen, rusthuizen en scholen. Maar ze wou zich vooral met industriële projecten bezighouden. De volgende stap in haar loopbaan gaf die gelegenheid. Na een periode van werken in onderaanneming met Ing. Willy Somers MSc, zelfstandig energieconsultant en zaakvoerder

12

“Een energieaudit begint altijd met een analyse van de bestaande situatie. Aan de hand van facturen en deelmetingen wordt de energiebalans van het bedrijf opgesteld. Op basis daarvan kunnen de belangrijkste energieverbruikers geïdentificeerd worden. Daarnaast wordt ook het specifiek energieverbruik bepaald. Dat is de verhouding van het energieverbruik van een (deel)proces tot de output ervan. Op basis van de verworven data en eventuele meetcampagnes evalueren we in een volgende stap de haalbaarheid van enkele maatregelen technisch en economisch. Naast het eindrapport, dat uitvoerig aan het energieteam en de directie van het bedrijf wordt voorgesteld, krijgt de klant ook een handige 'tool' om zijn verbruik op

TECHNOLOGIE

Bryo 2 Voor Bryo 2, dat in mei van start gaat, zoekt Voka Kamer van Koophandel West-Vlaanderen 40 mensen tussen 22 en 36 jaar om met een eigen zelfstandige onderneming te beginnen. Info: Eric Kenis tel 0486 511 434 of [email protected] NL

Ing. Valérie de Groote begon met haar eigen bedrijf voor energieadvies. De Bryo-sessies helpen haar daarbij.

te volgen. Aan de hand daarvan kunnen de besparingen worden aangetoond en kan er bij eventuele anomalieën snel worden ingegrepen. Indea wordt ook ingeschakeld om energieplannen en energiestudies op te stellen in het kader van het 'besluit energieplanning'. We worden ook geconsulteerd voor technisch advies bij complexere stoomtoepassingen en toepassingen van warmtekrachtkoppelingen. Het is een boeiende job. Ik werk zelfstandig, weliswaar samen met mijn ervaren oudere collega. Ik kan zelf mijn werk regelen, initiatieven nemen en genieten van flexibele werkuren. Ik heb altijd gedroomd om een eigen bedrijf op te richten. Welnu, zover ben ik nu.”

Bryo Haar drang om te ondernemen is de rode draad in ons gesprek. Maar er is altijd wel een of andere triggersignaal nodig. Indea ontsproot uit een verlangen om energieaudits voor bedrijven uit te voeren. Klanten als ArcelorMittal, Agfa Gevaert en andere productiebedrijven doen een beroep op Indea, maar jonge bedrijfsleiders hebben ook ondersteuning nodig en ze kunnen veel leren, bijvoorbeeld van mensen met ervaring.

Voka, de Kamer van Koophandel WestVlaanderen, lanceerde daarvoor in 2007 het initiatief Bryo, 'Bright young entrepreneurs', waarover I-mag het had in een interview met initiatiefnemer Eric Kenis. “Ik las het artikel”, zegt Valérie de Groote, “en ik nam onmiddellijk contact op met Eric Kenis. Ik volg nu de sessie Bryo 1.”

“Ik las het artikel over Bryo en ik nam onmiddellijk contact op. Ik volg de sessie Bryo 1 nu.” Bryo is een netwerk voor gelijkgestemde jonge mensen, die maandelijks samenkomen om begeleid en geënthousiasmeerd te worden bij de voorbereiding en start van hun eigen bedrijf. Voka zorgt ervoor dat de deelnemers toegang krijgen tot en vrijuit kunnen spreken met succesvolle ondernemers die hen voorgegaan zijn of met ondernemers die met vallen en opstaan en doorzetten hun eigen weg zijn gegaan. Voka zorgt ook voor de toegang tot experts op terreinen die voor de ondernemer in spe cruciaal zijn. “Het is een zeer interessant netwerk. Je leert er ontzettend veel. Dat kan je niet op school leren en ook niet in een of andere

13

gids voor starters, want die zijn er genoeg. Wat ons bindt, is het opdoen van ervaring om een eigen bedrijf te beginnen. Daar komt heel wat bij kijken. Succesvolle ondernemers houden zich met kleine groepen bezig. Begeleiding door Bryo betekent een engagement van 3 jaar maandelijkse bijeenkomsten. De Bryojongeren hebben de meest gevarieerde opleidingen achter de rug.” Van de 36 die in juni 2007 in Bryo stapten zijn er al 17 met een onderneming gestart, waarvan 12 in een formele vennootschapsstructuur. Eric Kenis van Voka: “De groep bestaat uit ongelooflijk knappe bollen die elkaar voortdurend begeesteren. Maar elk apart missen ze ervaring en gespecialiseerde kennis. Door elkaar complementaire kennis aan te reiken besmetten ze als het ware zichzelf en de anderen met het 'Bryovirus', een ervaring die ze later in hun bedrijf zullen verzilveren”. Indea ligt aan de Oostmeersdreef 4 in Deinze. www.indea.be Ing. Noël LAGAST MSc

I-mag mei 2008

samenleving

Werken in een fruitveiling voor en na Katarakt Ingenieurs staan bij Veiling Haspengouw in voor technologie en kwaliteit SINT-TRUIDEN. De Eén-serie Katarakt heeft, behalve de verhaallijn, ook een mooi beeld gebracht van het reilen en zeilen van de fruitteelt in Haspengouw. Ook in de Veiling Haspengouw werd vaak gefilmd. Wie de veiling niet kent, kan niet vermoeden dat er bij de in- en verkoop van fruit wordt gebruikgemaakt van vrij indrukwekkende hoogtechnologische snufjes. Twee industrieel ingenieurs staan in voor de technologieondersteuning en de kwaliteitsbewaking bij de Sint-Truidense veiling. We spraken af met Ing. Dirk Engelbosch MSc en Ing. Ingrid Schoels MSc.

Veiling Haspengouw is een coöperatie van fruittelers. Wetenschappelijk onderzoek en milieubewuste teelt staan garant voor de kwaliteit van het aangevoerde fruit. De veiling controleert niet alleen het aangevoerde fruit, maar ze gaat ook 'de

I-mag mei 2008

boer op' om de telers advies te geven. Dat is een van de taken van Ing. Ingrid Schoels MSc. Zij is industrieel ingenieur biochemie, afstudeerrichting voeding. Veiling Haspengouw is haar tweede job. Ingrid: “Ik werk hier acht jaar. Eerst was ik

14

gedurende 10 jaar productieverantwoordelijke van een groenteversnijderij. Dat waren lange dagen en ik wou toen uit dat productiegebeuren weg. Het kwaliteitsgebeuren sprak mij ook veel meer aan. Zo ben ik hier terechtgekomen. In het begin was het wat doorbijten, omdat je zelf je weg moest zoeken. Maar nu is het een heel afwisselende en interessante job.” Ing. Ingrid Schoels is verantwoordelijk voor alles wat om kwaliteit in ruime zin draait, zowel op telersniveau als op het niveau van de veiling zelf. Ingrid: “Daar valt de keuring onder, de kwaliteitssystemen, de teeltbegeleiding zowel voor als na de oogst. Bij de telers geven we advies. Zij moeten bepaalde lastenboeken volgen en ze krijgen daar jaarlijks controle op. Ik moet ervoor zorgen dat ze zo goed mogelijk in orde zijn en dat ze gecertificeerd kunnen worden, want op de veiling hebben wij een gecertificeerd product nodig.”

Adviseur Ing. Ingrid Schoels werkt enkele maanden per jaar op de baan en bij de telers thuis. Een ander deel van het jaar werkt ze echt in de veiling zelf.

SAMENLEVING

“Van april tot september zorg ik er bij de telers voor dat alle boeken en hun spuitregistraties in orde zijn, vooraleer ze controle krijgen. Ik geef hen daarbij advies. Een extern bureau voert de controles uit, maar vooraf doorlopen we eigenlijk hun hele bedrijf. Dan kunnen we nog bijsturen, waar dat nodig en mogelijk is. Voor de veiling is het belangrijk dat zoveel mogelijk telers met alles goed in orde zijn. Zo kunnen wij garanderen dat het fruit dat we verkopen, gecertificeerd is en dat het aan heel wat eisen voldoet. Globalgap is nu zowat de norm die de handel wereldwijd vraagt. Daarmee kan onder andere de herkomst van het fruit worden getraceerd, als er iets fout zou lopen. Maar het gaat ook over geïntegreerde teelt, bemesting, spuiten, het spuitkot op zich en zelfs over de plukkers: hygiënerichtlijnen, sociale arbeidsvoorwaarden, normen voor sorteerruimtes bij telers die zelf sorteren, het onderhoudsplan daarvan, de ongediertebestrijding, enz. Er komt echt wel wat bij kijken.”

“We werken hier niet 'op afspraak'. De meeste van de 300 telers kennen we persoonlijk. Het is niet louter een job van paperassen en formulieren, al komt dat er natuurlijk ook bij.” Een heel afwisselende job en vermits de telers coöperanten zijn, betalen ze een stuk mee aan de veiling. Ze rekenen daarvoor dan ook op een tegenprestatie. Ingrid: “Je kunt je dag in feite moeilijk plannen, want de telers komen langs, als het hun goed uitkomt en ze verwachten dat we voor hen tijd maken. We werken hier niet 'op afspraak'. De meeste van de 300 telers kennen we persoonlijk. Als je bij de mensen thuis komt, dan leer je die ook kennen. Het is niet louter een job van paperassen en formulieren, al komt dat er natuurlijk ook bij. Het kwaliteitssysteem van de veiling - IFS, BRC, Q&S, enz. - heb ik opgesteld en ik onderhou dat ook. Dat is grotendeels routinewerk. Maar de afwisseling tussen routine en sociaal contact is boeiend.”

Ing. Ingrid Schoels MSc en Ing. Dirk Engelbosch MSc staan in voor de kwaliteitsbewaking en technologieondersteuning bij de Sint-Truidense veiling.

Dirk: ”Toen ik afstudeerde, ben ik hier direct begonnen. Ik woonde in de buurt en mijn vader was fruitteler. Omdat ik uit de sector kwam, heb ik voor de veiling gekozen. Een goede keuze was dat.” Dirk staat in voor veiligheid, milieu en onderhoud en bouw. Met 8 mensen garandeert hij het onderhoud van alle machines, frigo's, verpakkings- en sorteermachines, gebouwen en heftrucks. Niet niks, als je weet dat er bij de veiling zo'n kleine 100 mensen werken, dat de veiling zowat 21 hectare beslaat, dat er meer dan 300 koelcellen staan en dat de veiling jaarlijks meer dan 100.000 ton fruit verwerkt. Dirk: “Doorsnee dagen zijn er niet. Ik heb wel vaste taken, zoals het ontwerp van de koelinstallaties en de hele engineering, maar ik moet regelmatig overschakelen, als er ergens problemen zijn. Dat is ook het uitdagende en het plezante van de job: dat je eigenlijk nooit je dag voor 100% kunt inplannen. Het is heel divers.”

Naast het onderhoud houdt Dirk zich ook bezig met het ontwerp van nieuwbouw. “Dat doe ik het liefst: het ontwerpen van de gebouwen, de koelinstallaties berekenen, ze proberen in te passen in het geheel, in de logistiek en de timing, de bouw opvolgen. Dat zijn de meest uitdagende dingen, want daar kun je creatief in zijn. Meestal zijn de termijnen tussen beslissing en realisatie heel kort.”

Sorteermachine Bij de opnames van Katarakt kwam de sorteermachine voor appels heel vaak in beeld. De machine staat in de Veiling Haspengouw sedert 2004 en ze is een van de meest spectaculaire machines in de Belgische veilingwereld. De sorteermachine sorteert tot zeven appels per seconde. Ze bevat heel wat cameratechniek. De appels worden onder een camerakast met verschillende camera's, zoals infraroodcamera's en kleurcamera's, doorgerold. Dirk: “Van de grote sorteermachines in België en Nederland is het de meest recente. Eigenlijk wordt elke appel uitgerold tot een vlak. Van dat vlak wordt bepaald hoeveel procent rood erin zit, of de achterkleur geel of groen is, of er abnormaliteiten op zitten zoals zwarte vlekken, hagel, enz. De appels worden dan gesorteerd op die criteria: dikte, gewicht, percentage van vlekken, percentage rood, enz.”

Technologie Dat geldt ook voor Ing. Dirk Engelbosch MSc, industrieel ingenieur elektrotechniek en hoofd van de technische dienst van de Veiling Haspengouw. Hij werkt al 22 jaar voor de veiling.

Vroeger vond de sortering thuis bij de producent zelf plaats, met kleinere machi-

15

I-mag mei 2008

SAMENLEVING

“De kopers krijgen nu een veel homogener product. Handelaars eisen een bepaalde kwaliteit, kleur, maat en verpakking en we kunnen dat nu veel beter in de hand houden.”

Katarakt Veiling Haspengouw werkt momenteel aan de uitbouw van de perensortering. Ook die wil men op relatief korte termijn gaan automatiseren.

“Katarakt was zeker geen slechte weergave van de telerspraktijk. Mensen kunnen zich niet voorstellen wat er allemaal met dat appeltje gebeurt voor ze het in de winkel kopen.”

Automatisatie vermindert het aantal tussenhandelingen, waardoor de fruitteler meer kan verdienen aan zijn product.

nes en met veel meer handwerk. De geautomatiseerde voorsortering spaart heel wat manueel werk uit. Vroeger bracht de producent zijn appels, manueel gesorteerd volgens grootte, in kisten van 12 kilogram naar de veiling. Dirk: “Hier werden ze dan uit die kisten gehaald en verpakt voor de verkoop. Nu worden de appels rechtstreeks vanuit de paloksen gesorteerd en naar de verpakkingslijn gebracht. Elke handeling kost geld en dus is de automatisering ook in het voordeel van de fruitteler. Er wordt ook fijner en objectiever gesorteerd dan vroeger en de veiling kan dat proces veel beter aansturen. De kopers krijgen nu een veel homogener product. Handelaars eisen een bepaalde kwaliteit, kleur, maat en verpakking en we kunnen dat met die sorteermachine en de verpakkingslijnen veel beter in de hand houden.”

Atmosfeercellen De veiling kan in haar ULO-koelinstallaties - ultra low oxygen - tot 45.000 ton fruit bewaren. De koelcellen moeten altijd draaien. Als er iets misloopt, dan moet het probleem snel gedetecteerd en aangepakt worden. Dirk: “De meeste mensen van het onderhoud houden zich ook bezig met de frigo's. Er is een alarmsysteem en de mensen kunnen van thuis uit op elk moment van de dag alle frigo's opvolgen via pc. Fruit wordt bewaard in een gewijzigde atmosfeer en naargelang de fruitvariëteit wordt het percentage zuurstof in de koelcellen op niveau gehouden.”

I-mag mei 2008

In de loop der jaren is er wel wat veranderd bij de veiling. Dirk: “Het volume is serieus toegenomen en er is ook veel technologie bijgekomen. Van klassieke koelcellen met mechanische koeling zijn we naar computergestuurde atmosfeercellen geëvolueerd. Van een mechanische sorteermachine met gewichtjes zitten we nu in computergestuurde, elektronische sortering. Gebouwen en infrastructuur worden veel intenser gebruikt dan vroeger. Qua logistiek en terreinen zitten we verreweg vol. En alle aankopers willen nu eigen verpakkingen. Die verpakkingen in alle vormen en maten maken de automatisatie wel een stuk ingewikkelder.” Ingrid: “Tien jaar geleden was er bij teeltbegeleiding geen sprake van BRC, residuanalyses, MRL-waarden of andere kwaliteitssystemen, zoals de regelgeving die nu vooropstelt. De minste overschrijding moet worden gemeld aan het ministerie. De melding is één zaak, maar wat dan volgt, is een heel verhaal. Ik moet me nu ook zeer regelmatig bijscholen. Dat is uiteraard belangrijk, want het heeft invloed op de verkoop. Als je bepaalde normen overschrijdt, dan heb je een probleem met de handel. En eigenlijk hebben we dat nooit volledig in handen, want ook wij werken natuurlijk met steekproeven. Waterdicht is een systeem nooit. Uiteindelijk is de teler nog altijd verantwoordelijk voor wat hij op zijn bomen spuit. Er is altijd een zekere druk, want als er iets gebeurt, komt het kwaliteitssysteem van de veiling natuurlijk ook onder vuur te liggen. Zelfs als je er niets kunt aan doen, komt de eindverantwoordelijkheid toch heel dicht bij jou te liggen.”

16

Dirk: “Ik volg ook de nieuwste technologieën om te bekijken wat we hier kunnen introduceren. Perensorteermachines zijn er nog niet, maar we zijn in onderhandeling om er een te laten bouwen. Het ligt moeilijker dan bij appels, omdat er voor peren een kleinere afzetmarkt is. Een bijkomend probleem is dat peren - en dan zeker onze Conférence - langwerpig zijn. Die sorteren en bekijken met een camera is niet zo eenvoudig, want een peer draait niet zo makkelijk rond en ze is gevoeliger voor schuurschade. De appels worden bij de sortering getransporteerd in water, want die blijven drijven. Een peer zinkt en dus moeten we ook daarvoor een oplossing zoeken.” De Katarakt-hype heeft de fruitteelt in Limburg nog extra in de schijnwerpers gezet. Ingrid: “We kregen al veel groepen, maar nu krijgen we er wellicht nog veel meer over de vloer. De meeste mensen zijn altijd onder de indruk van wat ze hier zien, vooral dan van de sorteermachine. Als mensen horen dat je bij een veiling werkt of dat je in Haspengouw woont, dan spreken ze je daar spontaan over aan. Het heeft echt wel iets in beweging gebracht. Katarakt was zeker geen slechte weergave van de telerspraktijk. Mensen kunnen zich niet voorstellen wat er allemaal met dat appeltje gebeurt voor ze het in de winkel kopen.” Tekst en foto's: Luc VANDER ELST

centra ONDERWIJS

KaHo Sint-Lieven opent nieuwbouw Hogeschool gaat resoluut voor Technologiecampus Gent

GENT. Op 19 maart 2008 opende KaHo Sint-Lieven plechtig een nieuwbouw op de Technologiecampus Gent. Vlaams minister-president Kris Peeters en de bisschop van Gent, Mgr. Luc Van Looy, waren er bij. De campus bevindt zich in de 19de-eeuwse wijk Rabot met vooral arbeiderswoningen uit de 19de en 20ste eeuw, net buiten de vroegere stadswallen.

De opleidingen verhuisden al in september 2007 naar de campus Rabot. Alle studenten chemie, biochemie, biomedische laboratoriumtechnologie en voedings- en dieetkunde krijgen nu les in het nieuwe gebouw. KaHo Sint-Lieven centraliseert alle technologische opleidingen op één plek. Op die manier maakt de hogeschool van technologie een van haar grote bakens. Ook tekenend daarbij is dat de campus voortaan de naam Technologiecampus draagt. Frank Baert, algemeen directeur KaHo Sint-Lieven: “De vlag dekt ook de lading. Op de Technologiecampus studeren vandaag 2.500 technologiestudenten, zowel professionele bachelorstudenten als academische bachelor- en masterstudenten, een concentratie die in geen enkele andere hogeschool in Vlaanderen te vinden is. Voor meerdere technologieopleidingen zijn we ook marktleider in Vlaanderen. Onze docenten en onderzoekers trekken jaarlijks 4 miljoen euro aan goedgekeurde onderzoeksprojecten aan. Ook op dat vlak zijn we als hogeschool een voortrekker in Vlaanderen.”

Het nieuwe gebouw, ontworpen door Abscis, domineert met zijn zowat 14.000 m_ het Griendeplein en omgeving. De buitenschil kreeg een opmerkelijke industriële look, maar ze omsluit een gezellige binnenruimte met veel aandacht voor open ruimte, lichtinval, speelse kleuraccenten en degelijk labomeubilair. Door de 136 parkeerplaatsen en de fietsenstallingen ondergronds te positioneren bleef er op de begane grond meer ruimte voor groen. Hugo Vandervekens plaatste een kunstwerk aan de achterzijde, centraal in de campus.

Hereniging Ter gelegenheid van de plechtige opening schetste Luc Santens, voorzitter van de raad van bestuur, kort de fases die KaHo Sint-Lieven heeft doorlopen. “Na jaren scheiding herenigen we de laboranten en de ingenieurs. De omvorming van de studies van technisch ingenieur tot de vier jaar durende studie op academisch niveau van industrieel ingenieur vond plaats in 1977. De toen opgerichte Katholieke Industriële Hogeschool OostVlaanderen, de KIHO, kon in 1979 aan het Rabot terecht, nadat het bisdom er een fabriekscomplex had aangekocht: de Louisiana, op een terrein van goed 5 ha.

De scheikundige ingenieurs verhuisden van de Gildestraat geleidelijk naar het Rabot. Op 18 maart 1988 huldigde Valère Van Haver, de toenmalige algemeen directeur van de KIHO, de nieuwbouw van de industrieel ingenieurs in. Sindsdien werd deze campus voortdurend uitgebouwd en gemoderniseerd. Een laatste schakel was de nood aan meer ruimte voor de onderzoekslaboratoria.” “In Gent wordt dit dé technologiecampus binnen onze associatie met de Katholieke Universteit Leuven. We investeren 17 miljoen euro om onderwijs en onderzoek een belangrijke stimulans te geven. De laboratoria zijn zeer goed uitgerust en aangepast aan de modernste technologieën.” Door de laboratoria van professionele bachelors en die van de academische opleiding samen te brengen hoopt KaHo Sint-Lieven de samenwerking tussen beide types opleidingen te bevorderen. “Al bij het ontwerp van de nieuwbouw werd bekeken waar gemeenschappelijk gebruik van laboratoria mogelijk was en waar het vlot en efficiënt kon worden georganiseerd.”

Toekomst Inmiddels zijn de omgevingswerken rond het gebouw ook ten einde. Tegen eind 2008 moet ook de volledige buitenaanleg van het campuspark afgerond zijn. Maar KaHo Sint-Lieven blijft niet bij de pakken zitten, want nog dit jaar legt men de grondvesten voor nieuwe laboratoria voor de afdeling mechanica en elektromechanica. Ter gelegenheid van de Dag van de Architectuur in september 2007 selecteerde het Vlaams Architectuurinstituut de nieuwbouw als een van de honderd meest opmerkelijke hedendaagse gebouwen in Vlaanderen en Brussel. Tekst: Luc VANDER ELST Foto's: KaHo SINT-LIEVEN

I-mag mei 2008

18

centra ZELFSTANDIGEN

Lezing over aansprakelijkheid 22 en 29 mei 2008 Je kent je eigen business door en door, de pro's en contra's van het zelfstandigen-bestaan heb je ongetwijfeld terdege geëvalueerd. Bij de start van je eigen bedrijf word je als nieuwbakken bedrijfsleider overdonderd met goede raad en advies. En toch! Ken je voldoende je beroepsaansprakelijkheid en kan je de risico's die je loopt voldoende inschatten? Weet je hoe je die risico's kan identificeren, verhelpen, beper-ken? En tot slot: weet je hoe je de resterende risico's kunt verzekeren? Het VIK-centrum 'zelfstandigen' organiseert rond dat thema 2 avondlezingen waarbij specialisten ter zake hun objectieve kijk geven over 'aansprakelijkheid'.



donderdag 22 mei 2008:

donderdag 29 mei 2008:

aansprakelijkheid en risico's

aansprakelijkheid en verzekeringen:

Programma in een notendop:  Wettelijk kader van de aansprakelijkheid

met casestudies van aansprakelijkheidsgevallen bekeken vanuit de verzekeraar.

 

Aansprakelijkheid, beheersen en evalueren van risico's Wettelijk kader Beheersen en evalueren van de risico's

Volledig programma in I-mag maart.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Data: donderdag 22 mei 2008 en donderdag 29 mei 2008 telkens om 20 uur. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Inschrijving voor beide avonden samen of afzonderlijk is mogelijk. De tweede avond - op 29 mei - wordt afgesloten met een netwerkevent en receptie, waar er tijd is voor een gesprek bij een glas en een hapje. Referte: VOZEL10508 (lezing 22 mei) en VOZEL20508 (lezing 29 mei).

centra SENIOR INGENIEURS

Lente-uitstap naar Brugge donderdag 15 mei 2008

zen in het midden van de stad! Einde van de wandeling aan het groot seminarie langs de lange rei. Volledig programma in I-mag maart.

• PRAKTISCH De seniorenclub van de VIK bezoekt in Brugge de nog idyllische plaatsen waar zeer weinig toeristen komen. Ze wandelen in stille romantische straten en volgen de Guido Gezellewandelng in de omgeving waar de priester-dichter geboren en getogen is. Interessant onderweg zijn de gebouwen van twee oude schuttersgilden, de Rolweg met het geboortehuis van Gezelle en de Balstraat met zeven godshuizen, nu omgevormd tot volkskundemuseum. Na een bezoek aan de mysterieuze Jeruzalemkerk en de Sint-Annakerk volgt de Sint-Annarei en de verversdijk, waar uitleg op het programma staat over het verven van stoffen en laken in de middeleeuwen en over het leerlooien. Via de Sint-Walburgakerk gaat het naar de

mooie Spinolarei en het huis van Achilles Van Acker om even te verpozen in de oudste herberg van Brugge. De Carmerstraat, het Sint-Leocollege, het complex van Spermalie en een zeer eigenaardige straat, zonder huizen maar aan elke kant hoge muren, waarachter nog koeien gra-

19

Plaats: Station Brugge Vertrek: Samenkomst om 10.40 uur voor het station van Brugge. Vertrek in Antwerpen-Centraal om 9.22 uur, in SintNiklaas om 9.43 uur, in Gent Sint-Pieters: om 10.15 uur. Datum: donderdag 15 mei 2008. Kostprijs: treinticket en drankverbruik persoonlijk te betalen. Lunch en toegangsticket Jeruzalemkerk 20 euro, omnipas voor de lijnbus niet vergeten. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat voor 5 mei 2008. Aantal deelnemers: maximum 25 personen. Referte: CASEN10508.

I-mag mei 2008

centra

Vleugels voor witte merels VIK Centrum Lucht- & ruimtevaart stuurt ingenieurs op buitenlandse stage DRONGEN. Jonge merels uitsturen om ze als witte merels terug in te halen. Dat is exact wat het VIK-centrum Lucht- & Ruimtevaart doet. “Onze ingenieurs-stagiairs brengen uit het buitenland een pak knowhow mee”, zegt voorzitter Kristof Viérin.

Bedrijven in Vlaanderen waar je ervaring kan opdoen in de ruimte- en luchtvaart: ze zijn niet dik gezaaid. Sinds 1980 wordt daar op een ingenieuze manier een mouw aan gepast, tot grote bewondering van enkele van onze buurlanden. In dat jaar begon het Centrum Lucht- en ruimtevaart van de VIK afgestudeerde burgerlijke en industriële ingenieurs op stage te sturen naar buitenlandse topbedrijven voor een bad in de avionica en luchtvaartmechanica. Onder auspiciën van de federale overheidsdiensten Economie en Defensie en in 'close contact' met de Vlaamse hogescholen en universiteiten. Een van de eerste vogels die er op deze manier als student op uit trok, was Ing. Kristof Viérin MSc, sinds 1997 voorzitter van het Centrum Lucht- en ruimtevaart en marketing- en salesdirecteur van Barco in de afdeling Avionics, waar beeldschermen worden ontwikkeld voor luchtvaarttoepassing. “Die ervaring opende voor mij een venster op de wereld”, zo herinnert hij zich.

Compensaties In totaal zijn al meer dan 50 Vlaamse ingenieurs zich gaan laven aan kennis in bedrijven als Thomson, Augusta, Dassault, Fokker en Honeywell Texas USA. Het was de aankoop van de Agustahelikopters door de Belgische regering die indertijd tot het ontstaan van het centrum heeft geleid. “Zo wilde men vanuit de VIK bijdragen tot de ontwikkeling van de lucht- en ruimtevaartindustrie in Vlaanderen. Door in te staan voor de praktische uitvoering van onder meer de stages. En door zo te ijveren voor de uitbouw en het actualise-

I-mag mei 2008

Ing. Kristof Viérin MSc zelf in de cockpit.

ren van een aangepaste opleiding van ingenieurs aan de industriële hogescholen.” Het centrum heeft daar via een stagesysteem een intelligente tool voor gevonden in het kader van de compensaties die bij contracten worden toegekend. “Wie in België een contract binnensleepte, moest enkele afgestudeerde ingenieurs een stageplaats geven voor zes tot twaalf maanden gedurende een periode van gemiddeld 6 tot 10 jaar. Wij lobbyen dus voortdurend bij buitenlandse bedrijven die proberen een belangrijk contract in ons land in de wacht te slepen. Zij nemen momenteel vrijwel automatisch met ons contact op. De VIK ondertekent dan met hen een 'memorandum of agreement (Moa).' Momenteel is er zo'n Moa met het Zwitserse Mowag, leverancier van 242 AIV-pantservoertuigen aan het Belgisch leger, om tot 2016 Vlaamse stagiairs aan te nemen. “Er is daar nu een vrouwelijke ingenieur aan de slag. Twee andere ingenieurs zijn haar al voor geweest en we hopen in augustus op twee tot drie nieuwe stageplaatsen. Ook met het Franse Eurocopter, leverancier van 10 NH90-helikopters, bestaat er een Moa om gedurende 4 jaar

20

ten minste 4 ingenieurs op stage te nemen. Na een positieve evaluatie kan de periode met 4 jaar verlengd worden.”

Bio Ing. Kristof Viérin MSc Naam: Kristof Viérin Nationaliteit: Belg Geboorteplaats: Kortrijk Geboortejaar: 1964 Beroep: marketdirector Barco Avionics Gehuwd: met ir. Mieke Vanhoorne Kinderen: Anne (15), Niels (13) Studies: 1984: Katholieke Hogeschool BruggeOostende, master of science elektronica, specialiteit avionica; stage in Groot-Brittannië 1989: Université Catholique de Louvain, MBA administration et gestion des entreprises 1989: starten bij Alcatel Avionics 1992: Vlerick Managment School, diploma bedrijfskundig ingenieur 1997: Barco, starten als marketdirector avionics

LUCHT- EN RUIMTEVAART

Populair De stagiairs worden contractueel verplicht om terug te keren naar Vlaanderen. “Bedoeling is uiteindelijk toch dat er een technologietransfer plaatsvindt, dat ze met een meerwaarde terugkeren naar onze industrie. Maar ook dat de compensatiewaarde van de stageplaats vermenigvuldigd wordt met een factor twee tot vijf. Bijna alle stagiairs keren na de stage terug naar ons land, op twee dames na die zijn blijven hangen, nadat ze daar hun partner hadden gevonden”, lacht de voorzitter. Een en andere impliceert dat het Centrum Lucht- & ruimtevaart uitstekende relaties heeft met de Vlaamse hogescholen en universiteiten. “We hebben sinds kort meer doorgedreven marketingacties opgezet en dat loont. Wij hebben dit jaar, vooral bij de hogescholen, zeer actief promotie gemaakt rond het bestaan van die stageplaatsen. Ook met mailings en posters. Onlangs nog hadden we een informatieavond voor 45 geïnteresseerde laatstejaars bij de VIK in Antwerpen. De stages worden almaar populairder. Momenteel hebben we voor volgend jaar al 30 kandidaten, meer dan we stageplaatsen hebben. Niet iedereen kan zich kandidaat stellen. We werken enkel met gemotiveerde afgestudeerden die zes tot twaalf maanden buitenlandse ervaring willen opdoen. Gedreven mensen die een luchtvaartopleiding wensen, maar soms ook anderen. Voor het eerst hebben we nu een Nederlandse kandidaat en iemand van de militaire school.” Genoeg stagiairs vinden was in de loop van de jaren niet altijd even vanzelfsprekend. “Veel ingenieurs hebben al een contract op zak voor ze afstuderen. De luchtvaartopleiding in België is bovendien niet erg uitgebreid, hoewel ze gestaag wordt uitgebouwd. Ingenieurs uit de richting ruimte- en luchtvaart zijn niet erg dik gezaaid. De hogeschool in Anderlecht organiseert luchtvaartmechanica. Oostende heeft een zeer uitgebreide luchtvaartopleiding zowel in de bachelors als masters, met prima begeleiding. Ook andere scholen zijn er mee bezig. Nu het stagesysteem steeds beter bolt, evolueren we naar tien tot twaalf stagiairs per jaar.”

Screenen Kandidaat-bedrijven vinden is geen heksenwerk. Via zijn job als marketing- en salesdirecteur bij Barco komt Ing. Kristof

Viérin om de haverklap met bedrijven in contact die mogelijk stagiairs kunnen begeleiden. “Ik kan zonder problemen van pet veranderen. Terwijl we spreken, zit ik voor Barco op een seminarie van Agusta Westland in Mechelen. Ook dit bedrijf wil de komende jaren drie tot vier VIK-stageplaatsen vrijmaken. Vreemd is dat niet: vaak zijn bedrijven erg geïnteresseerd in ons opzet, want zo creëren ze goodwill, naambekendheid en geloofwaardigheid. Let wel: ik doe de lobbying en de afspraken, het echte veldwerk doen de mensen van het VIKsecretariaat, onze secretaris en onze ondervoorzitter. Zij screenen onder andere de kandidaten die de ambassadeurs van Vlaanderen zullen zijn voor de komende maanden.”

“Wij lobbyen voortdurend bij buitenlandse bedrijven die proberen een belangrijk contract in ons land in de wacht te slepen.” Zoals gezegd, kijkt men vanuit het buitenland met bewondering naar de manier waarop het VIK-centrum al decennialang witte merels opleidt. “We mogen daar best fier op zijn. Wij zijn bij mijn weten het enige land dat een compensatieregeling actief koppelt aan het zoeken naar buitenlandse stageplaatsen. Andere landen volgen onze activiteiten op de voet. In Nederland bestaat dat systeem niet, maar er wordt heel positief gereageerd op ons initiatief en men denkt eraan om het te volgen.” Komt er soms geen kink in de kabel bij de stages? “Op één bedrijf na dat de deuren moest sluiten, nog nooit. Altijd verliepen de stages vrijwel vlekkeloos, zowel voor de studenten als voor ons en voor mij. Ik was zelf bij de eerste lichting stagiairs die uit is gestuurd. In Engeland heb ik acht maanden technische ervaring opgedaan bij een luchtvaartbedrijf. Ter plekke besefte ik dat mijn opleiding als ingenieur mij in een puur technische richting stuurde. Ik woonde er in een YMCA met een bont internationaal studentenpubliek. Dat was een fantastische ervaring, het trok mijn wereldbeeld compleet open. En bovendien bood het een prima Duits, Frans en Engels taalbad. Terug in België besloot ik onmiddellijk een master in business administration bij te doen. Ik moest en zou meer doen dan puur technisch werk. Mijn horizon was open.” Tekst: Peter DUPONT Foto's: GROEP AEROSPACE

21

ESA rekruteert nieuwe astronauten BRUSSEL. Jonge industrieel ingenieurs, burgerlijk ingenieurs en andere hooggeschoolden kunnen zich kandidaat stellen voor Europees astronaut. Dat moet wel snel gebeuren, want de inschrijvingsperiode is volgens de vigerende regelgeving van de ESA gelimiteerd. De oproep vindt plaats in 17 lidstaten, waaronder België. Op maandag 19 mei 2008 gaat het selectieproces, met volgende stappen, van start. > een online voorselectie via www.esa.int/astronautselection > twee beoordelingsfasen m.b.t. psychologische en beroepsgeschiktheid; > een medische evaluatie: klinisch onderzoek door luchtvaartgeneeskundigen; > een professioneel onderhoud voor een selectiecommissie van de ESA voor een verdere evaluatie van het beroepsaspect. De geselecteerde kandidaten beginnen met een basistraining in het Europees Astronautencentrum (ESA/EAC) in Keulen. Ruimtevaarder en testpiloot, ir. Frank De Winne, onderstreepte samen met ir. Sabine Laruelle, minister van etenschapsbeleid, het belang van de ruimtevaart en zijn spin-offs voor ons land. Wie zich geroepen voelt om ruimtevaarder te worden, mag niet aarzelen om zich nu kandidaat te stellen. Frank De Winne voegde er nog aan toe “niet te bescheiden te zijn”. We duimen voor een VIK-lid in de ruimte! Binnenkort publiceert I-mag een interview met Frank De Winne. Ing. Noël LAGAST MSc

I-mag mei 2008

afdelingen ACTIVITEIT IN DE KIJKER

>

OOST - VLAANDEREN

AIR TRAFFIC CONTROL CENTER woensdag 28 mei 2008 Voor de luchtverkeersleiding beschikt het ATCC over het supermoderne systeem Seros 2, Semmerzake radar operation system. Dat nieuwe systeem werd in 2003 in gebruik genomen en geeft de verkeersleider een compleet beeld van wat er in de lucht gebeurt. Daarvoor krijgt Seros informatie van verscheidene militaire en civiele hoogtechnologische radars in Nederland, België en Frankrijk en de vluchtplannen en meteorologische informatie van de militaire bases en van de hele wereld. Al die informatie wordt tot duidelijke informatie verwerkt op het scherm van de verkeersleider. Het ATCC beschikt ook over een uitgebreid communicatiecentrum met snelle en directe telefoon- en dataverbindingen. En dankzij een radiozender- en ontvangstpark kunnen de verkeersleiders te allen tijde communiceren met de vliegtuigen, ook op lage hoogte.

Het Air Traffic Control Centre (ATCC) van Semmerzake is een luchtverkeersleidingcentrum dat de militaire vluchten boven Belgisch grondgebied begeleidt. Het ATCC verzorgt ook de coördinatie tussen het burgerlijke en militaire luchtverkeer in ons luchtruim. De eenheid bestaat uit drie kwartieren. De site van Semmerzake huisvest de luchtverkeersleiding, de radar en de belangrijkste technische diensten. In de kazerne van Gavere vind je de ondersteunende diensten, zoals het voertuigenpark, de beveiliging, de horeca en de school voor militaire luchtverkeersleiders (ATC -school)

Air Traffic school

Op de site in Munte staat het zender- en ontvangerpark waarmee het radiocontact met de vliegtuigen wordt gerealiseerd.

Op 1 april 1957 werd de ATC-school opgericht in Koksijde, toentertijd de enige school voor luchtverkeersleiders in België. Sinds 2001 huisvest het ATCC de school, die alle luchtverkeersleiders van defensie vormt. Jaarlijks studeren er zes tot acht leerlingen af.

Luchtverkeersleiding Om een vliegtuig veilig te laten vliegen in een van de drukst bevlogen gebieden van Europa heb je alvast meer nodig dan een piloot en een vliegtuig. Voor de vlucht zorgt het ATCC ervoor dat het benodigde luchtruim beschikbaar is op het juiste moment. Tijdens de vlucht waakt het ATCC continu over de veiligheid van zowel de militaire vluchten onderling als van de omringende burgervluchten.

• PRAKTISCH Plaats: Kwartier Kapitein Vlieger de Hemptinne, Molenstraat 69, Gavere. Datum: woensdag 28 mei 2008 om 10 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro ter plaatse. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL10508. Het aantal deelnemers is beperkt tot 25. Wees er dus snel bij!

Zodra een militair vliegtuig is opgestegen van zijn basis, neemt de piloot contact op met de luchtverkeersleiding van Semmerzake, die de oproepnaam Belga Radar heeft. Tijdens zijn vlucht boven Belgisch grondgebied staat de piloot in permanent contact met de luchtverkeersleider die hem door het drukke Belgische luchtruim loodst. Omdat er boven België ook veel commerciële vluchten zijn, onderhoudt de controleur ook altijd contact met de burgerluchtverkeersleiding en andere luchthavens in België en in de buurlanden.

Belangrijk: uit veiligheidsredenen moet bij het inschrijven het nummer van uw identiteitskaart meegedeeld worden. Zonder dat nummer is uw inschrijving niet geldig!

23

I-mag mei 2008

afdelingen ACTIVITEITEN

*prosciutto: ongekookte, ongerookte varkenspoot, gepekeld in zout. Biedt tal van bereidingsmogelijkheden met diverse ingrediënten.

ANTWERPEN 01-06-2008 17-10-2008

Vlaanderen fietst en de VIK fietst mee, Wommelgem Proeverij uit Calabria, VIK-huis, 20 uur

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: vrijdag 17 oktober 2008 om 20 uur, ontvangst vanaf 19.30 uur. Kostprijs: 25 euro voor VIK-leden en hun partner, niet-leden betalen 30 euro. Eerst inschrijven, na bevestiging secretariaat het verschuldigde bedrag vooraf betalen op rekeningnr. 414-3146851-13 van de VIK-afdeling Antwerpen, met vermelding 'proeverij Calabria'. Het aantal deelnemers is beperkt tot 35. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: CAAWN11008.

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Vlaanderen fietst en de VIK fietst mee! zondag 1 juni 2008 'Vlaanderen Fietst' was al bij de eerste editie vorig jaar een succes. 'Vlaanderen Fietst' wil in zoveel mogelijk Vlaamse en Brusselse gemeenten een evenement i.v.m. de wielersport organiseren. De VIK-afdeling Antwerpen, de gemeente Wommelgem en de familiale fietsclub 'vzw De Wommeltjes', slaan op zondag 1 juni 2008 de handen in elkaar en organiseren er een fietstocht voor het hele gezin. Hebt u een fiets? Bent u een beetje sportief? Kom dan met het hele gezin en verken Wommelgem en omstreken. Geniet van het vele groen en de rustige wegen in de buurt.

BRUSSEL-HALLE-VILVOORDE

U kunt kiezen uit 3 verschillende routes met afstanden van (bij benadering) 20, 40 of 60 km. U kunt starten tussen 9 en 14 uur. Voor het inschrijvingsgeld krijgt u een sportverzekering van vertrek tot aankomst, een versnapering voor onderweg en een fietskaart met de aangegeven route. Bij aankomst biedt de gemeente Wommelgem een gratis drankje aan en de plaatselijke sponsor zorgt voor een dessert.

10-06-2008

• PRAKTISCH

Een paar jaar terug heeft een VIK-delegatie de werf van de firma Denys bezocht. De firma bouwde de collectoren naar het waterzuiveringsstation, dat toen in aanbouw was. De aanleg van die collectoren van uitzonderlijke lengte en diameter was op zich al een huzarenstukje dat een bezoek overwaard was.

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Waterzuiveringsstation Brussel-Noord dinsdag 10 juni 2008

Plaats: vertrek en aankomst aan het VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: zondag 1 juni 2008, inschrijven tussen 9 en 14 uur. Kostprijs: 2 euro per persoon (ter plaatse te betalen). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAAWN10608.

De bouw en de ingebruikname van het waterzuiveringsstation verliepen volgens plan en na een inloopperiode van zes maanden kan worden gesteld dat dit station ruim aan de verwachtingen voldoet. Het was trouwens de hoogste tijd dat er ten noorden van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een performant zuiveringsstation in werking werd gesteld.

Proeverij uit Calabria vrijdag 17 oktober 2008 De VIK-afdeling Antwerpen organiseert een degustatie van specialiteiten uit het Italiaanse Calabria. Op het menu staan onder andere Italiaanse ham (San Daniele, prosciutto* met bruschetta*), pancetta*, Italiaanse salami/salametto (Sopressa, Milano*, Mortadella*) met bospaddestoelen, gedroogde tomaten, gegrilde groenten én - niet te vergeten de typische producten in olijfolie. Dat alles wordt overgoten met heerlijke wijnen uit Calabria. Een gastronomische aanrader!

Van alle Europese hoofdsteden was Brussel zowat de laatste die zijn enorme afvalwaterstroom ongezuiverd in een rivier loosde. Bewoners in de buurt van de Zenne, ten noorden van Brussel, hebben decennialang uitgekeken naar een oplossing voor de geurhinder en de milieuverontreiniging die daarmee gepaard ging. Nu is het zover en de resultaten zijn op zijn minst bemoedigend. Stroomafwaarts is de kwaliteit van het water van de Zenne al in die mate verbeterd dat het visbestand er sterk is toegenomen. Dus niets dan positieve resultaten door de behandeling van afvalwater van iets minder dan een tiende van de Belgische bevolking.

Een beknopte woordverklaring: * bruschetta: sneetjes brood, goudbruin gebakken in de oven en dan belegd met een tomatenbereiding met levermengsel en andere heerlijkheden. * milano: de overbekende salami. * mortadella: typische vleesworst in grote ronde plakken. * pancetta: varkensbuik, gezouten, gerookt en gekruid. Kan ook met andere ingrediënten worden verwerkt.

I-mag mei 2008

Bezoek Waterzuiveringsstation Brussel-Noord, 13.45 uur

Zodra Aquiris het licht op groen zette, heeft de VIK onmiddellijk een bedrijfsbezoek aangevraagd. Vanaf mei 2008 is dat mogelijk voor groepen van maximum 20 personen. Een deskundige gids legt tijden een bezoek van anderhalf uur de werking van het zuiveringsstation uit. Wie vooraf meer duiding wenst, kan terecht op de website van Aquiris: www.aquiris.be

24

ACTIVITEITEN

• PRAKTISCH

Asfaltcentrale VBG

Plaats: Aquiris nv, Vilvoordelaan 450, Brussel (Haren). Datum: dinsdag 10 juni 2008 om 14 uur. Afspraak om 13.45 uur aan de hoofdingang. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en hun partner, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat met engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid tijdig te verwittigen. Maximaal 20 personen. Er wordt rekening gehouden met de volgorde van inschrijving. Routebeschrijving: vanaf de Brusselse ring noord de afrit 6 nemen en de aanduiding “Buda(brug)” volgen. Over de Budabrug links het kanaal volgen en de eerste straat rechts nemen. Voorbij de brug over de Zenne de Vilvoordelaan naar rechts nemen. Referte: BBBSL10608.

woensdag 18 juni 2008 VBG is sedert 2004 het fusiebedrijf van Van Broekhoven en Van Gorp. VBG maakt deel uit van Colas Belgium. Colas Belgium behoort tot Colas, op wereldniveau het nummer 1 in wegenbouw. Colas is de wegenbouwdochter van Bouygues, een van de grootste bouwbedrijven ter wereld. Wijnegem/Schoten is het vertrekpunt voor de asfaltwegenbouw van VBG in de regio. VBG zet mooie resultaten neer op het vlak van emissiemetingen en Belgische en Europese normen. Een en ander bewijst dat VBG investeert in de best beschikbare technieken! Na de ontvangst om 14 uur volgt er om 14.30 uur een voorstelling van VBG. Om 15.30 uur brengen we een bezoek aan de centrale en het labo en een uurtje later ronden we af met een vraagstelling en een afsluitend drankje.

KEMPEN 12-05-2008 18-06-2008 13-09-2008 24-09-2008 15-10-2008

Volledige tekst in I-mag april en op www.vik.be.

Familiewandeling, Balen, 10 uur Bezoek VBG, Wijnegem, 14 uur Bezoek Gerechtshof "Het Kasteel der Hertogen van Brabant", Turnhout, 14 uur Bezoek Hansen Transmissions, Lommel, 14 uur Bezoek Soudal + regionale ledenvergadering, Turnhout, 14 uur

• PRAKTISCH Plaats: VBG, Merksemsebaan 298, Wijnegem. Datum: woensdag 18 juni 2008 om 14 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN10608.

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Gerechtshof Turnhout Familiewandeling

zaterdag 13 september 2008

pinkstermaandag 12 mei 2008

Op zaterdag 13 september bezoekt de VIK-afdeling Kempen het gerechtshof in Turnhout, gevestigd in het Kasteel der Hertogen van Brabant, op een boogscheut van de Grote Markt en van het cultureel centrum De Warande. Het kasteel is omgeven door een slotgracht. Een gespecialiseerde gids geeft uitleg over het indrukwekkende gebouw waar in de middeleeuwen de hertogen van Brabant vertoefden. Gedurende ongeveer anderhalf uur worden we rondgeleid van de kelders tot in de versterkte toren van het historische kasteel. De vroegere bewoners, de restauratie en de huidige rechtspraak worden uitvoerig besproken. Na de rondleiding kunnen we napraten in een nabijgelegen drankgelegenheid.

De VIK-afdeling Kempen strekt naar traditie op pinkstermaandag weer de benen voor een familiewandeling. Dit jaar verkennen we het gehucht Hulsen in Balen. We verzamelen op het marktplein van Hulsen Balen. Het traject loopt een heel eind langs de talrijke en schilderachtige meanders van de Grote Nete. Elke bocht biedt een ander uitzicht op het idyllische landschap in de omgeving. Onderweg komen we ook langs enkele mooie bossen. Na de wandeling krijgt wie dat wil de gelegenheid om iets te eten of te drinken.

Kasteel der Hertogen van Brabant Het eerste bouwwerk dateert van de twaalfde eeuw. In de loop van de geschiedenis werd het kasteel herhaald herbouwd. In de tijd van Maria van Hongarije, landvoogdes van de Nederlanden, was het een juweel van een gebouw, het toenmalige Hof van plaisantie. Bij het begin van de 20ste eeuw kocht de provincie het gebouw van de stad. De provincie liet het kasteel na de oorlog 1914-1918 grondig restaureren. In het volledig gerestaureerde kasteel bevindt zich nu het gerechtshof. Prachtige muurschilderingen in de grote rechtszaal geven het gerecht ten tijde van Maria van Hongarije weer. De gangen en zalen zijn getooid met meerdere historische relieken. Het stemmige binnenplein ademt nog steeds de historische sfeer.

• PRAKTISCH Plaats: vertrek op het Marktplein van Hulsen in Balen. Wegbeschrijving: halverwege de weg Mol-Balen, rechts richting Olmen; na ongeveer 2 km - juist voor kanaal rechtsaf; 2,5 km verder is het centrum van Hulsen. Datum: pinkstermaandag 12 mei 2008 om 10 uur. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAKPN10508.

25

I-mag mei 2008

van autokoetswerken. 'Souder-alles' lag aan de basis van de naam Soudal. Stichter Vic Swerts was toen 26 jaar en bouwde Soudal in 4 decennia uit tot een internationaal bedrijf met meer dan 1.000 werknemers en een omzet van meer dan 250 miljoen euro. Tot vandaag leidt hij Soudal, dat nog altijd een familieonderneming is. Het oorspronkelijke businessplan ging uit van een jaarvolume van 5.000 kokers, maar momenteel lopen er dagelijks bijna 500.000 kokers per dag (!!) van de band!

• PRAKTISCH Plaats: Ingang gerechtsgebouw, Kasteelplein 1, Turnhout. Datum: zaterdag 13 september om 14 uur stipt. Kostprijs: 3 euro per persoon. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Maximum aantal deelnemers: 20 personen. Referte: BBKPN20908.

Hansen Transmissions

Aan de Everdongenlaan vindt de volledige productie van voegkitten en lijmen plaats. Sommige zijn siliconegebaseerd, andere kokerproducten zijn gebaseerd op acrylaat, hybride MS-polymeren, PU, butyleen, enz. Aan de Veedijk nog steeds de grootste fabriek ter wereld in zijn soort - oriënteert men zich volledig op de productie van PU-schuim (aerosols). PU-schuim wordt algemeen gebruikt voor het monteren en opschuimen van ramen, deuren, buisdoorvoeringen en andere holle ruimtes in een gebouw. Plant 2 produceert meer dan 200.000 schuimbussen per dag.

woensdag 24 september 2008 Hansen Transmissions International nv heeft als corebusiness de productie van tandwielkasten en handhaaft zijn pionierspositie op het vlak van de aandrijvingstechnologie sinds 1923. Vanuit vestigingen in Edegem en Lommel wordt de brede waaier van toepassingen wereldwijd verspreid: windturbines en industriële toepassingen, zoals koeltorens, waterzuiveringsinstallaties, transportbanden, mixers, … Hansen produceert zijn tandwielkasten volledig op maat van de klant. Van a tot z, van ontwerp tot productie en montage.

Na de ontvangst en verwelkoming bezoeken we beide plants van Soudal. Vanaf 16.45 uur is er gelegenheid tot vraagstelling. Om 17 uur volgt de regionale ledenvergadering VIKafdeling Kempen en een halfuur later sluiten we af met een natje en een droogje.

• PRAKTISCH Plaats: Hansen Transmissions International nv, Gerard Mercatorstraat 40, Lommel. Datum: woensdag 24 september 2008 om 14 uur. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN10908.

• PRAKTISCH Plaats: nv Soudal, Guesthouse Veedijk, Turnhout. Datum: woensdag 15 oktober 2008 om 14 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN11008.

Soudal woensdag 15 oktober 2008 De naam Soudal klinkt velen bekend in de oren, want hij staat voor kwalitatieve bouwproducten voor de professionele bouwsector, doe-het-zelf, industrie en automotive sector. Het bekendst is de 'silicone' in de al even bekende gele kokers. Wie werkte nog nooit een bad op de correcte manier af met een waterdichte voeg? Het succes van die bouwklus begint al in de winkel bij de keuze van het juiste product voor de juiste toepassing. Soudal biedt voor die en vele andere werkzaamheden kwaliteitsproducten, die hun oorsprong vonden in de professionele bouwwereld en die inmiddels beschikbaar werden voor iedere kwaliteitsbewuste klusser.

LEUVEN-HAGELAND 24-05-2008 12-06-2008 19-09-2008 20-09-2008 10-10-2008 17-10-2008 06-11-2008 14-11-2008

In samenwerking met de grondstoff enleveranciers ontwikkelden de scheikundigen van Soudal door de jaren vele nieuwe technologieën en het productengamma werd alsmaar ruimer: voegkitten, polyurethaanschuim, lijmen, vochtwering, producten voor de auto, vulmiddelen, enz. De eigen ontwikkelingen worden ook nog steeds in Turnhout geproduceerd in 2 fabrieken, langs weerszijden van de autosnelweg. Soudal telt inmiddels 25 buitenlandse vestigingen en exporteert naar meer dan 100 landen.

18-11-2008 05-12-2008

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Stadswandeling Leuven zaterdag 24 mei 2008 Leuven als hartje van de regio Leuven-Hageland? Dan mag een wandeling in Leuven niet op een regionale kalender ontbreken. Onze wandeling van 24 mei 2008 staat in het teken van Leuven en de universiteitsstad. Aan de hand van anekdotes vertelt onze ervaren stadsgids, Vera Van den

40 jaar begon Soudal in een zeer bescheiden werkplaats in Antwerpen met materialen voor het solderen en herstellen

I-mag mei 2008

Stadswandeling, Leuven Bezoek aan ROB-tv, Heverlee, 15.45 uur Bezoek Metris, Leuven, 15 uur Railbike en bezoek abdij Maredsous Whiskyproeverij, Lassaut, Holsbeek Bezoek Renier Natuursteen, Aarschot, 14 uur Karting Gastronomisch weekend in Bütgenbach (t/m 16/11/2008) Lezing: EPB-richtlijnen voor bouwers en verbouwers Ingenieursbowling, Tienen

26

ACTIVITEITEN

Maegdenbergh, de belangrijkste gebeurtenissen van de Leuvense geschiedenis. U leert meer over de invloed van De Halle, over het Heilige-Geestcollege als oudste college, over het Atrechtcollege dat de eerste studentinnen huisvestte en waar op de binnenplaats de boom van groot verdriet staat, het Pauscollege, dat een belangrijke rol speelde tijdens de Brabantse omwenteling. We maken ook kennis met Pieter De Somer, de eerste rector van de K.U.Leuven.

• PRAKTISCH Plaats: ROB-TV, Ambachtenlaan 25, Heverlee. Datum: donderdag 12 juni 2008 om 15.45 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; bedrijfsleden betalen 2,5 euro; niet-leden betalen 7,5 euro. De betaling gebeurt ter plaatse. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBLVN10608.

Metris

Na de 2 uur durende wandeling kunnen we gezellig napraten op een terrasje op de Oude Markt, de 'langste toog ter wereld'. Deze onvergetelijke dag kan worden afgesloten met een lekker etentje in La Cantina Del Coronel in de Parijsstraat. U kunt kiezen uit volgende menu's:

vrijdag 19 september 2008 VIK-afdeling Leuven-Hageland nodigt u, samen met Metris, uit voor een bezoek aan Metris. Het bedrijf werd in 1995 opgericht als spin-off van de K.U.Leuven. Vandaag is het een wereldspeler en levert het totaaloplossingen voor 3D-kwaliteitscontrole aan de ontwikkelings- en productieafdelingen in de automobiel- en vliegtuigindustrie. Metris levert zowel traditionele coördinaatmeetmachines als vernieuwende optische meetsystemen. De Metris-oplossingen worden gebruikt om uiterst nauwkeurig perfecte assemblages te garanderen. Als leverancier van totaaloplossingen levert Metris behalve meetsystemen ook zelfontwikkelde toepassingssoftware voor meten, 3D-kwaliteitscontrole en reverse engineering.

Vismenu: - Pulpitos: inktvis in een lichtgekruide, romige saus - Salmon chilote: zalm met verse kreeftensaus Vleesmenu: - Frangos pasario: licht pikant gefrituurde kippenboutjes met een fris sausje - Pollito michoacana: kip(filet) gevuld met cactus, schapenkaas en wortels, geserveerd met een Mexicaanse saus

• PRAKTISCH Plaats: samenkomst aan het standbeeld van Fonske (Fochplein). Parkeren kan op het Sint-Jacobsplein, op wandelafstand van het standbeeld van Fonske. Datum: zaterdag 24 mei 2008 om 13.45 uur. Kostprijs: wandeling, inclusief terrasje achteraf: 7,50 euro voor individuele VIK-leden en familie; 10 euro voor VIK-bedrijfsleden en 12,50 euro voor niet-leden. Etentje achteraf: 30 euro voor individuele VIK-leden en familie; 35 euro voor VIK-bedrijfsleden en 40 euro voor niet-leden. Na inschrijving schrijft u het bedrag over op rekening 431-0647591-86 van de VIK-afdeling Leuven-Hageland met vermelding 'Stadswandeling voor ... personen'. Voor het etentje vermeldt u bij inschrijving de keuze tussen vis of vlees. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: CALVN10508.

Om 15 uur bekijken we de productielijnen. Om 16.15 uur krijgen we Metris in woord en beeld en een uurtje later ronden we af met een receptie, door het bedrijf aangeboden. Uiteraard gelegenheid tot netwerking.

Achter de schermen van ROB-tv

vrijdag 17 oktober 2008

• PRAKTISCH Plaats: Metris, Geldenaaksebaan 329, Leuven. Datum: vrijdag 19 september 2008 om 15 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat tot en met 12 september 2008 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen. Max. 50 deelnemers. Referte: BBLVN10908.

Renier natuursteen: van droom tot werkelijkheid

donderdag 12 juni 2008

Renier Natuursteen werd in het begin van de 20ste eeuw opgericht. Hamer en beitel waren toen het belangrijkste gereedschap om de natuursteen te bewerken, maar intussen is er heel veel veranderd. Renier verwerkt een uitgebreid gamma van natuursteen. Het bedrijf is een moderne onderneming met computergestuurde machines. Ruwe blokken natuursteen worden omgevormd in uw blauwe dorpel, in uw granieten gevelbekleding of in uw marmeren badkamer.

Het televisielandschap is erg uitgebreid sinds de jaren 90. Zowat elke regio heeft zijn regionale zender die de kijker veel regionale informatie, nieuws en sport verschaft, aangevuld met heel wat nuttige lifestyle. Weet de Oost-Brabander hoe het er aan toe gaat achter de schermen van ROB-tv? De VIKafdeling Leuven-Hageland biedt u een unieke blik achter de schermen van ROB-TV, begeleid door de deskundige uitleg van de regisseur. De rondleiding vindt plaats op donderdag 12 juni vanaf 15.45 uur met aansluitend een kijk op de opnames. Einde rond 18.30 uur. Volledige tekst in I-mag april en op www.vik.be.

27

I-mag mei 2008

ACTIVITEITEN

Tijdens dit bedrijfsbezoek zien we een ruwe blok natuursteen omgetoverd worden tot een prachtig decoratief materiaal. Afgerond wordt met vraagstelling bij een natje en een droogje.

• PRAKTISCH Plaats: Hotel Bütgenbacher Hof, Marktplatz 8, Bütgenbach. Datum: vrijdag 14 november (vanaf 19 uur) tot zondag 16 november (einde voorzien rond 13.30 uur). Kostprijs: 250 euro per persoon (inbegrepen: 2 overnachtingen met ontbijtbuffet; 2x gastronomisch menu inclusief dranken; 2x lichte lunch 's middags met dranken). Be-drag over te schrijven op rek. nr. 431-0647591-86 van de VIK-afdeling Leuven-Hageland met vermelding ' gastronomisch weekend'. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: RELVN11108.

Het belooft eens te meer een prachtig en boeiend bezoek te worden dat u zeker niet mag missen.

• PRAKTISCH Plaats: Renier natuursteen, Nijverheidslaan 1 (C110), Aarschot. Datum: vrijdag 17 oktober 2008 om 14 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; bedrijfsleden betalen 2,5 euro ter plaatse; niet-leden betalen 5 euro ter plaatse. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBLVN11008.

LIMBURG

Ingenieuze gastronomie in de Oostkantons

08-06-2008 29-06-2008

van 14 tot 16 november 2008

15-07-2008

In elk even jaar organiseert de VIKafdeling Leuven-Hageland naar traditie een gastronomisch weekend. Dus ook in 2008 en dit jaar hebben we gekozen voor het mooie Bütgenbach in de gezellige Oostkantons, vlak bij het meer. Het hotel 'Bütgenbacher Hof' is de ideale uitvalsbasis voor actieve ontspanning. Wandelingen rond het meer van Bütgenbach, met zicht op de stuwdam, en in de bossen staan alvast op het wandelmenu. Op zaterdagnamiddag bezoeken we het gezellige Monschau, een historisch stadje met prachtige straatjes en gevels en een mooi aanbod van kunst, cultuur, romantiek en gezelligheid.

23-09-2008 30-09-2008

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Zomeropera Tosca in Alden Biesen zondag 8 juni 2008 Met Tosca brengen we dit jaar een bloedstollend verhaal van liefde en jaloezie, wreedheid en passie, chantage en oprechtheid, machtswellust en moed, verleiding en misleiding. Het drama is onafwendbaar in een dodelijk net van intriges. Regisseur Frank Van Laecke plaatst dat verhaal in een eigentijds kader en betrekt u zo nauw als toeschouwer. Het wordt weer een intense opera-ervaring door de nabijheid van de zangers, de intimiteit van de binnenkoer, de inventieve integratie van het kasteel als onderdeel van het decor en de hoge kwaliteit van de productie.

Uiteraard mag 's avonds de goede Ardeense gastronomie niet ontbreken. In het hotel kunt u vrij gebruikmaken van fitness, zwembad of sauna.

• PROGRAMMA vrijdag 14 november Na ontvangst van de deelnemers en toewijzing van de kamers (19 uur) krijgen we een gastronomisch viergangendiner voorgeschoteld.

Rome zucht onder de gewelddadige hand van de politiechef Scarpia. De voormalige consul van de stad, Cesare Angelotti, houdt zich voor hem schuil in een kapel, waar de schilder Mario Cavaradossi werkt aan een schilderij van de Madonna. Zijn geliefde, de gevierde operazangeres Floria Tosca, zoekt hem daar op en ontdekt per toeval Angelottis schuilplaats. De schilder bezweert haar zijn vriend niet te verraden.

zaterdag 15 november 9 uur: ontbijtbuffet. 10 uur: wandeling rond het meer van Bütgenbach (+ 10 km). 13 uur: lichte lunch. 14 uur: bezoek aan het pittoreske Monschau (op 20 km van Bütgenbach). Vervoer met de auto; we kunnen carpoolen. 18.30 uur: fijnproeversmenu met 7 gangen.

Scarpia heeft zijn zinnen gezet op Tosca. Hij neemt Cavaradossi gevangen en martelt hem om hem Angelottis schuilplaats te ontfutselen. Cavaradossi weet vol te houden, maar wanneer Tosca haar geliefde hoort kermen onder mishandelingen, slaat ze door en vertelt Scarpia alles. Scarpia belooft haar Cavaradossi te sparen, als zij voor één uur de zijne zal zijn. Cavaradossi zal slechts voor de schijn geëxecuteerd worden om Scarpia voor gezichtsverlies te behoeden. Tosca stemt met zijn voorstel in, maar wanneer Scarpia zijn beloning opeist, steekt zij hem met een dolk neer.

zondag 16 november 9 uur: ontbijtbuffet met champagne. 10 uur: lichte wandeling om alle gastronomie te kunnen verteren. 12.30 uur: lichte lunch om in alle gezelligheid te kunnen afsluiten.

I-mag mei 2008

Zomeropera Tosca, Alden Biesen, Bilzen, 20.15 uur 18° Editie fiets- en wandeldag, Diepenbeek, 07.00 uur 14-daagse reis naar Vietnam en Cambodja (tot 28 juli) Bezoek mijnmuseum Houthalen Voordracht over kanker, Hasselt

28

ACTIVITEITEN

Cavaradossi wacht het executiepeloton op de Engelenburcht. Tosca ziet de voltrekking met een gerust hart tegemoet - het is immers maar schijn? Maar wanneer Cavaradossi na de geweersalvo's levenloos op de grond blijft liggen, wordt het Tosca duidelijk dat Scarpia haar gruwelijk verraden heeft. Haar geliefde is dood. Wanneer de wachters komen om haar te arresteren voor de moord op Scarpia, ziet ze maar één uitweg. Ze springt van de burchtmuur, een zekere dood tegemoet.

18de fiets- en wandeldag zondag 29 juni 2008 Al voor de achttiende keer organiseert de VIK-afdeling Limburg haar jaarlijkse actie 'Fietsen en wandelen tegen kanker'. Het benefietevenement wil die organisaties geldelijk steunen, die mensen die met kanker geconfronteerd worden, helpen. De vorige zeventien edities van ons evenement brachten samen niet minder dan 343.103 euro op!

• PRAKTISCH Plaats: Landcommanderij Alden Biesen, Kasteelstraat 6, Bilzen. Datum: zondag 8 juni 2008 om 20.15 uur. Kostprijs: 35 euro per persoon (reservatie en verzending inbegrepen). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Daarna het vereiste bedrag overschrijven op rekening 451-8527851-34 van de VIK-afdeling Limburg. Vlug inschrijven is aan te bevelen, want het aantal gereserveerde plaatsen is beperkt. Uw inschrijving is pas geldig na ontvangst van het vereiste bedrag. Referte: CALBG10608.

De vzw Kleine Prins (kinderkankerfonds) kreeg vorige jaren het grootse deel van de opbrengst. Ook in 2008 zal vzw Kleine Prins het hoofddoel van de actie zijn, omdat die organisatie hulp biedt aan (meestal jonge) gezinnen die geconfronteerd worden met zowat het ergste dat je als ouder kan overkomen, namelijk het bericht dat je kind kanker heeft. Een deel van de opbrengst wordt geschonken aan 'Een hart voor Limburg', een organisatie die een grote waaier aan initiatieven geldelijk steunt, zoals minderbedeelden in Limburg en vzw Tokap, totaalzorg kankerpatiënten.

14-daagse rondreis door Vietnam van 15 tot 28 juli 2008 Naar goede gewoonte organiseert de VIK-afdeling Limburg elk jaar een schitterende veertiendaagse reis. Dit jaar gaat het richting het ondoorgrondelijke oosten. Vietnam is het hoofddoel in 2008. De rondreis laat u niet alleen een eeuwenoude cultuur ontdekken, maar biedt u ook de mogelijkheden om kennis te maken met de natuurpracht van de Halong Baai, de charmes van Hoi An, de koloniale sfeer van Hanoi en de serene rust van jonken en sampans op de Parfumrivier in Hué en in de delta van de Mekong.

Er zijn twee vertrekplaatsen: één op de universitaire campus van Diepenbeek, KHLim en één in de scholengroep SintAloysius in Zepperen. De organisatie rekent op uw steun en aanwezigheid.

• PRAKTISCH Plaats: Katholieke Hogeschool Limburg, universitaire campus Diepenbeek en Scholengroep Sint-Aloysius, Kasteelstraat 53, Zepperen. Datum: zondag 29 juni 2008. Vertrek van 07.30 tot 16 uur. Aankomst tot 19 uur. Wat: fietsen Diepenbeek: 25 - 50 - 65 en 100 km; Zepperen: 35 - 65 en 100 km. Wandelen: Diepenbeek: 7 en 12 km (wandelen + joggen); Zepperen: 5 km. Initiatie nordic walking: campus Diepenbeek. Kostprijs: tot 7 jaar gratis; van 7 tot 18 jaar: 2 euro; vanaf 18 jaar: 4 euro. Ter plaatse te betalen. Tombola: 1 euro per lotje, 4 euro voor 5 lotjes. Prijzen: 2 fietsen, blustoestellen, rookdetectoren, … Allerlei: bewegwijzerde routes; controleposten. Werken mee: de gemeente Diepenbeek, KHLim, Bloso, WTC de Tuiltertrappers. Inschrijving: ter plaatse (geen voorinschrijvingen). Referte: SALBG10608.

Maar daar blijft het niet bij, want de reis is bovendien ook nog een waar festijn voor lekkerbekken! Volledig programma: I-mag januari 2008 en www.vik.be.

• PRAKTISCH Prijs: 2.750 euro per persoon op basis van dubbele kamers. Toeslag single: 445 euro. Aandachtspunten: • Uw reispas moet geldig zijn tot 28.08.2008 - bij inschrijving al een kopie van uw reispas bezorgen (zelfs van uw oude reispas). • Voor de visumaanvraag Vietnam moeten wij over het ingevulde visumformulier en 1 pasfoto beschikken. De reis wordt georganiseerd in samenwerking met Alk Reizen bvba, Lic. A1995. Info en inschrijving: Alk Reizen, Geert Gaens, Steenweg 170, 3570 Alken, tel: +32 11 31 36 20, fax: +32 11 59 74 01, e-mail: [email protected].

WERK MEE AAN DE STRIJD TEGEN KANKER! Voor giften vanaf 30 euro wordt een fiscaal attest afgeleverd. Rekeningnr.: 777-5928888-33 op naam van Kleine Prins in 3520 Zonhoven

29

I-mag mei 2008

ACTIVITEITEN

Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Maximum 25 deelnemers. Referte: BBNWV20608.

MECHELEN 15-11-2008

Quiz

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Scheepvaartbegeleiding Zeebrugge zaterdag 14 juni 2008 De controletoren van de scheepvaartbegeleiding of 'Vessel traffic service' (VTS) in Zeebrugge ziet eruit als een grote 'paddenstoel' op het uiterste puntje van de westelijke Havendam. De VTS bezorgt scheepsinformatie en beschermt het milieu. Het is de eerste schakel in de Schelderadarketen voor de inkomende schepen vanaf de Franse grens. Die Schelde-radarketen vangt schepen visueel, auditief en elektronisch op, volgt ze op en stuurt ze aan. Zo nodig, legt ze beperkingen op aan de voorgenomen trafiek en manoeuvres. De integratie van verschillende middelen, de toenemende koppeling met andere dienstaanbieders en de uitbreiding van inhoud en automatisatie maken van VTS een interessant stukje in een groter kader.

NOORD-WEST-VLAANDEREN 23-05-2008 03-06-2008 05-06-2008 14-06-2008

Wijnproefavond, Oostkamp, 20 uur Regionale ledenvergadering, Brugge, 20 uur Bezoek IVVO, Ieper, 14.00 uur Radar Zeebrugge, Zeebrugge, 10 uur

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Wijnproefavond vrijdag 23 mei 2008 De zomer komt er aan: haal de barbecue maar boven. En wat maakt de zomerse sfeer helemaal compleet? Een lekker wijntje. Daarom leren we op vrijdag 23 mei Spaanse wijnen proeven en beoordelen. Duurtijd: ongeveer 2 uur. We proeven 7 wijnen en 1 cava.

Volledige tekst in I-mag april en op www.vik.be.

• PRAKTISCH Plaats: Radar Zeebrugge, uiteinde westelijke Havendam, Zeebrugge. Datum: zaterdag 14 juni 2008 van 10 uur tot 12 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Aantal deelnemers: max. 20. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Elke toegelaten deelnemer moet de dag zelf het 'huisreglement bezoekers VTS' onderschrijven en zich aanmelden bij de VTS Regioverkeersleider tussen 8 en 9 uur op 050 55 08 01. Bij rampscenario's kan het bezoek worden geannuleerd. Referte: BBNWV10608.

• PRAKTISCH Plaats:Tête à Tête, Kapellestraat 39, Oostkamp. Datum: vrijdag 23 mei 2008 om 20 uur. Kostprijs: 8 euro voor VIK-leden en partner; 10 euro voor bedrijfsleden; 15 leden voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: FENWV10508.

Van gft tot compost en elektriciteit donderdag 5 juni 2008 Groene stroom is 'in'. We bezoeken de biocomposteringsinstallatie van de IVVO in Ieper. Op een innoverende, biologische manier wordt daar - in drie stappen - afval verwerkt tot elektriciteit en compost.

OOST-VLAANDEREN 28-05-2008 02-06-2008 20-06-2008 11-07-2008 20-10-2008

Het afval wordt eerst aangeleverd en voorbewerkt. Daarna volgt de vergisting met recuperatie van energie. In een laatste fase volgt de intensieve aerobe tunnelcompostering en de narijping. De geleverde 'groene stroom' volstaat om 2000 gezinnen van duurzame energie te voorzien. De geproduceerde compost is Vlaco-gekeurd en wordt verkocht aan particulieren en land- en tuinbouwers. Alle proceswaters worden maximaal hergebruikt. Het afvalwater wordt behandeld in een eigen waterzuiveringsinstallatie. Het luchtbehandelingssysteem filtert de afgezogen lucht van geur en stof.

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

WAASLAND

Tijdens het bezoek en de rondleiding overlopen we het composteringsproces en uiteraard is er ook gelegenheid om vragen te stellen.

08-05-2008

• PRAKTISCH

22-05-2008

Plaats: IVVO, Bargiestraat 6, Ieper. Datum: donderdag 5 juni 2008 van 14 uur tot 16.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 7 euro.

05-06-2008

I-mag mei 2008

Bezoek Air traffic control center, Gavere, 10 uur VikaFee, Gent, 20 uur Regionale ledenvergadering, Gent, 19 uur Slag bij Oudenaarde, Ename Bezoek Bekaert, Zwevegem

Bestuursvergadering + presentatie Basic Visual Basic, Sint-Niklaas, 20 uur Bezoek Modular, Armoedestraat 71, Roeselare, 19 uur Regionale ledenvergadering met wijnproeverij

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

30

ACTIVITEITEN

Modular Lighting Instruments

• PRAKTISCH Plaats: Fijne Wijnen Goossens Gebroeders, Europalaan 250 (baan Lokeren-Dendermonde), Zele. Datum: donderdag 5 juni om 20 uur. Kostprijs: 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat tot uiterlijk 1 juni. Referte: LEWLD10608.

donderdag 22 mei 2008 Modular Lighting Instruments pioniert sinds 1980 binnen de architecturale verlichting. De high-end designverlichting van Modular is wereldwijd terug te vinden in prestigieuze projecten en in private bouw- en verbouwingsprojecten. Het bedrijf heeft een complexe en eigenzinnige identiteit en een uitgesproken drang naar creatieve eigenheid. Modular was het eerste bedrijf in de verlichtingssector dat het ISOmilieucer t if ica a t 14001 behaalde. In architecturale kringen is Modular een begrip. Het stelt 115 mensen tewerk en beschikt over een uitgebreide afdeling voor onderzoek en ontwikkeling. Modular maakt deel uit van Philips Lighting en haalde in 2006 een omzet van 31 miljoen euro.

Presentaties tijdens bestuursvergaderingen maandelijks De maandelijkse bestuursvergadering van de VIK-afdeling Waasland begint met een korte presentatie van 30 minuten. Volgende presentatie:

• donderdag 8 mei 2008: Basic Visual Basic Overzicht van de mogelijkheden bij het programmeren in Visual Basic. De presentaties en bestuursvergaderingen vinden plaats in Den Antus, Grote Markt, Sint-Niklaas, 20 uur. Iedereen is welkom!

Na de verwelkoming om 19 uur volgt een uitgebreide rondleiding vanaf 19.30 uur. Om 20.30 uur ronden we af met een diner 'Onder de lichttoren'.

Volledige tekst in I-mag april en op www.vik.be.

Volledige tekst in I-mag april en op www.vik.be.

• PRAKTISCH

ZUID-WEST-VLAANDEREN

Plaats: Modular, Armoedestraat 71, Roeselare. Datum: donderdag 22 mei om 19 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat voor 1 mei 2008. Bij inschrijving aangeven of u aan het diner deelneemt. Maximaal aantal deelnemers: 30. Referte: BBWLD10508.

05-05-2008 02-06-2008 07-06-2008 14-06-2008 12-07-2008 26-09-2008 14-12-2008

Wijnproeverij en regionale ledenvergadering

Bezoek Renson Ventilation, Waregem, 18.30 uur Bezoek bouwbedrijf Dewaele, Deerlijk, 18.30 uur Culinair etentje met etiquettecursus, Gullegem, 19.30 uur Kajakinitiatie en kajaktocht, Kortrijk, 14.30 uur Barbecue, Waregem, 18.30 uur Wijndegustatie, Kuurne, 19.45 uur Ingenieurshappening, Wevelgem

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

donderdag 5 juni 2008

Renson Ventilation

De voorzitter en de bestuursleden van de Vlaamse Ingenieurskamer, afdeling Waasland, nodigen u uit op de regionale ledenvergadering van de VIK-afdeling Waasland.

maandag 5 mei 2008

• • • • •

Het familiebedrijf Renson ging de 21ste eeuw in als Europees marktleider en trendsetter in ventilatie en zonwering. Het team gaat voortdurend op zoek naar innoverende producten en concepten voor natuurlijke en mechanische ventilatie, screens en structurele zonwering. De hoogste prioriteit is het creëren van energiezuinige, geluidsarme en milieuvriendelijke producten voor een gezond binnenklimaat voor woningen en projectbouw. Na de bedrijfsfilm wordt het innovatieparcours van Renson aan ons voorgesteld. Daarna krijgen we dé voorbeeldtoepassing van energie- en milieuvriendelijk bouwen: met het 'healthy building concept' streeft RENSON naar de creatie van een gezond, aangenaam, energiezuinig binnenklimaat met een combinatie van natuurlijke ventilatie en structurele buitenzonwering. We ronden af met een rondleiding in het kantoorgebouw en een receptie met broodjes.

PROGRAMMA

Wijnproeverij met deskundige uitleg. Voorstelling werking VIK-afdeling Waasland. Activiteitenkalender VIK-afdeling Waasland. Verkiezing bestuursfuncties. Alle industrieel ingenieurs die lid zijn van de VIK en behoren tot de afdeling Waasland kunnen zich kandidaat stellen om lid te worden van de raad van bestuur van de afdeling Waasland. Kanditaturen voor voorzitter, ondervoorzitter, penningmeester, secretaris kunnen worden doorgeven aan het VIK-secretariaat. • Informele kennismaking met collega-industrieel ingenieurs.

Volledige tekst in I-mag april en op www.vik.be.

31

I-mag mei 2008

ACTIVITEITEN

• PRAKTISCH

• PRAKTISCH

Plaats: Renson Ventilation, Industriezone 2 Vijverdam, Maalbeekstraat 10, Waregem. Datum: maandag 5 mei 2008 om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBZWV10508.

Plaats: Dewaele bouwbedrijven, Desselgemknokstraat 100, Deerlijk. Datum: maandag 2 juni 2008 om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot zondag 25 mei 2008 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen via telefoon 0475 26 31 91 (Wendy Samyn). Referte: BBZWV10608.

Lezing energiebeheer dinsdag 13 mei 2008

Culinair etentje met etiquettecursus

Energiebeheer is niet meer weg te denken uit de hedendaagse bedrijfswereld. Zowel in gebouwen als in industriële processen krijgt energiebesparing meer en meer aandacht. Daarbij denkt men dan vaak onmiddellijk aan verlichting, ventilatie, verwarming, perslucht, … In een onderneming wordt vaak minder aandacht besteed aan apparatuur die toch een grote invloed kan hebben op de energiefactuur, zoals bijvoorbeeld de keuze van kabels en transformatoren. Ook harmonische vervuiling kan het rendement doen dalen en een optimaal gebruik van de installatie in het gedrang brengen, met mogelijk stilstanden tot gevolg. Het verband tussen energiebeheer en Power Quality wordt hier aangetoond.

zaterdag 7 juni 2008 Goede tafelmanieren komen altijd van pas. Daarom herhalen we onze etiquettecursus van vorig jaar. Wanneer mag je beginnen te eten? Met welk bestek begin je? Wat doe je met je servet? Mag er geslurpt worden? Yvette Verbeerst, etiquetteconsulente en bekend van het VTM-programma Klassedames, geeft ons op een ludieke manier antwoord. Yvette maakt ons tijdens een verfijnd viergangenmenu duidelijk hoe je je nu het best wel of niet gedraagt aan tafel. Het perfecte kader wordt opnieuw het klasserestaurant De Gouden Kroon in Gullegem van chef-kok Lieven Defieuw.

Voor de lezing richt Labo Lemcko zich op die problematiek, zodat ook u die soms vergeten probleempunten in uw onderneming beter kunt bepalen. Daarbij worden de verschillende factoren zowel technisch als economisch benaderd.

Volledige tekst in I-mag april en op www.vik.be.

• PRAKTISCH Plaats: Restaurant De Gouden Kroon, Koningin Fabiolastraat 41, Gullegem. Datum: zaterdag 7 juni 2008 om 19.30 uur. Kostprijs: 50 euro per persoon voor volledig menu met gepaste wijnen en dranken. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tegen 30 mei 2008. Na inschrijving sturen we per kerende het rekeningnummer waarop je binnen de 3 dagen stort met als mededeling 'etiquette + naam + aantal personen'. Pas na ontvangst van de storting binnen de 3 dagen is je inschrijving geldig!! Gelieve bij je inschrijving je keuze qua voorgerecht (vis of vlees) en hoofdgerecht (vis of vlees) mee te delen! Referte: FEZWV10608.

Labo Lemcko, verbonden aan het departement PIH van de hogeschool West-Vlaanderen, is een ISO9001-gecertificeerd en Belac-geaccrediteerd laboratorium dat zich voornamelijk profileert in Power Quality, veiligheid en energiebeheer. Lemcko voert storings- en netanalyses, energiestudies en energieaudits uit in gebouwen en voor industriële installaties.

• PRAKTISCH Plaats: Raadszaal Hogeschool West-Vlaanderen, departement PIH, Graaf Karel de Goedelaan 5, Kortrijk. Datum: dinsdag 13 mei 2008 om 20 uur. Spreker: Jan Desmet, manager labo Lemcko. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOZWV10508.

Kajakinitiatie en kajaktocht

Dewaele bouwbedrijven

zaterdag 14 juni 2008

maandag 2 juni 2008

Stap je voor het eerst in een kajak? Of heb je die eerste ervaring al achter de rug? In samenwerking met de Koninklijke Kortrijkse Yacht & Kanoclub vzw organiseren we een kajakinitiatie en kajaktocht op de Leie. Het belooft een aangename namiddag te worden boordevol fun en ambiance.

In ruim zestig jaar ontwikkelde Dewaele bouwbedrijven zich van een familiale pionier, gespecialiseerd in Canadese houtskeletbouw, tot een der belangrijkste referenties op de markt van woningen sleutel-op-de-deur in houtskeletbouw.

Het gaat om een tweezitinitiatie. Na een uitleg van een halfuurtje moet iedereen in staat zijn om een kleine tocht te maken. We verkennen Kortrijk vanop het water en varen in de richting van de Broeltorens. De initiatie vindt plaats met professionele kajaks en duurt ongeveer 2 uur.

Eind de jaren dertig begon André Dewaele met een schrijnwerkerij in Vichte. Het bedrijf groeide en begon ook andere houten constructies te maken. Gaandeweg specialiseerde Dewaele bouwbedrijven zich in de productie van hoogwaardige houtskeletbouwwoningen, gekoppeld aan een traditionele afwerking. Dit bezoek levert ons een bedrijfsvoorstelling op en een kijkje in de verscheidene ateliers.

• PRAKTISCH Plaats: Koninklijke Kortrijkse Yacht & Kanoclub vzw, Ruitersweg 10, Kortrijk (achter het open zwembad).

Volledige tekst in I-mag april en op www.vik.be.

I-mag mei 2008

32

ACTIVITEITEN

braadworstjes en kippenboutjes, aangevuld met een groentebuffet en aardappel- en pastagarnituur. In de prijs zitten ook 2 consumpties en we eindigen met koffie of ijshoorntje. Wees welkom en schuif mee aan tafel met vrienden en familie!

Datum: zaterdag 14 juni 2008 om 14.30 uur. Kostprijs: VIK-leden en partners: 6 euro, niet-leden betalen 8 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat en dat uiterlijk tot vrijdag 6 juni 2008 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch te verwittigen 0475 26 31 91 (Wendy Samyn). Referte: SAZWV10608.

• PRAKTISCH Plaats: Restaurant d'Okkernote, Kruishoutemseweg 84, Waregem. Datum: zaterdag 12 juli om 18.30 uur. Kostprijs: Nog niet bekend op het ogenblik van publicatie; voor meer info: zie www.vik.be. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tegen donderdag 3 juli met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch te verwittigen 0475 26 31 91 (Wendy Samyn). Na inschrijven sturen we per kerende het rekeningnummer toe, waarop je binnen de 3 dagen het juiste bedrag stort met als mededeling 'BBQ + naam + aantal personen'. Pas na ontvangst van de storting is je inschrijving geldig! Referte: FEZWV10708.

Barbecue zaterdag 12 juli 2008 Het geluid van laaiende grasmachines, fluitende vogeltjes en in de verte spelende kinderen bij een stralend blauwe hemel en onder een warm briesje. Op zulke momenten beseft een mens maar al te goed dat het weer tijd is om te genieten van onze jaarlijkse barbecue. Dit jaar kozen we voor een andere locatie. Iedereen is welkom op zaterdag 12 juli om 18.30 uur in restaurant d'Okkernote in Waregem om naar believen mee te smullen van ribbetjes,

Uw advertentie op deze pagina? We ruimen plaats in voor de publiciteit van uw bedrijf. Verspreid uw boodschap aan 20.000 ingenieurs! Verspreid uw boodschap in 20.000 gezinnen! Verspreid uw boodschap in meer dan 1.000 belangrijke bedrijven! Bereik uw consumenten, maar verzorg ook uw business-to-business. Meer weten? Neem gerust en vrijblijvend contact op met de Vlaamse Ingenieurskamer: Francine Demaret - 03 259 11 09 [email protected]

33

I-mag mei 2008

mediatechnieken MEDIATECHNIEKEN

Dries Buytaert doctoreert over optimalisatie van Java Hobbyproject voor kotstudenten leidt tot oprichting internetbedrijf in Boston MECHELEN. Het verhaal van Dries Buytaert leest als een sprookje. Als student informatica ontwikkelde hij voor onderlinge communicatie tussen de medestudenten op kot een handig intranetsysteem dat hij later op het internet vrijgaf onder de naam Drupal 1.0. Inmiddels werd Drupal, dat al aan een tiental versies toe is, zowat 2 miljoen keer gedownload en vormt het de ruggengraat van vele websites, waaronder die van Warner Bros, Sony, Yahoo, Forbes, MTV, Harvard University, UGent, onze federale overheid én Studio Brussel. Eind 2007 richtte Dries Buytaert in Boston een eigen internetbedrijf op: Acquia. In januari 2008 verdedigde hij met succes aan de Gentse universiteit zijn doctoraat over 'Profileringstechnieken voor prestatieanalyse en optimalisatie van Javaprogramma's'. Dries Buytaert is 29, gehuwd en vader van een zoontje.

De naam Drupal is eigenlijk een Engelse verbastering van het Nederlandse woord 'druppel'. Om in de watersfeer te blijven werd het bedrijf dat Dries Buytaert en zijn Amerikaanse zakenpartner Jay Batson enkele maanden geleden hebben opgericht, Acquia genoemd. Met een startkapitaal van 7 miljoen dollar wil Acquia de Drupal-technologie voort ontwikkelen, het Drupal-platform promoten bij individuen en grote organisaties en afgeleide producten en diensten ontwikkelen en commercialiseren. "Drupal is de voorbije zeven jaar een hobby geweest, waar ik nooit een euro aan verdiend heb", zegt Buytaert. "In al die jaren hebben we een virtuele omgeving tot stand gebracht met duizenden enthousiaste medewerkers en honderden afzonderlijke bedrijfjes wereldwijd. Nu is het tijd om dat ook zelf bedrijfsmatig aan te pakken. De eerste reacties zijn alvast positief. Acquia is complementair met al die Drupal-bedrijfjes, die zich voornamelijk bezighouden met het bouwen van websites. Dat doen wij niet. Wij bouwen producten die de anderen kunnen gebruiken en die hen het leven aangenamer kunnen maken. Dat hele virtuele netwerk blijft bestaan. Het is geenszins de bedoeling om al die zelfstandige bedrijfjes onder één noemer te brengen. Integendeel, hoe meer zielen, hoe meer vreugde. Dat is de basis van de Drupal-community."

I-mag mei 2008

Based in Boston Acquia telt momenteel 12 werknemers van diverse nationaliteiten. Jay Batson is zakelijk leider. Hij is een man met businesservaring die bovendien de technologiewereld in Boston als zijn broekzak kent. Dries Buytaert is de technicus van het leidend duo. "Dat we vanuit Boston opereren is voor ons een logische zaak", zegt Buytaert. "Boston is na San Francisco de grootste technologiestad van de Verenigde Staten. Heel wat Drupal-gebruikers zijn er gevestigd en daaruit hebben we ook een aantal van onze vaste medewerkers gerekruteerd. Anderen stapten over van andere bedrijven. Zo hebben wij onder meer een vicepresident van Adobe, Jeff Whatcott, ertoe kunnen overhalen om onze marketingafdeling te leiden. Binnen het jaar willen we doorgroeien tot een bedrijf van 20 medewerkers. Aangezien we gewoon zijn om in een virtuele omgeving te werken, hoef ik niet noodzakelijk naar Boston te verhuizen, maar kan ik net zo goed vanuit Berchem opereren." Terwijl hij bezig was om van Drupal een wereldwijd verspreide websitebouwmachine te maken, vond Dries Buytaert nog de tijd om aan de Universiteit Gent een doctoraat te halen over 'something completely different', met name hoe de uitvoe-

34

ring van Java-programma's te analyseren en hun uitvoering te versnellen. Op 24 januari 2008 verdedigde Dries Buytaert zijn doctoraat dat tot stand kwam onder het promotorschap van de professoren Koen De Bosschere en Lieven Eeckhout. Het onderzoek werd financieel ondersteund door het Instituut voor de aanmoediging van innovatie door wetenschap & technologie in Vlaanderen, kortweg IWT. Dr. Lic. Dries Buytaert mag zich nu 'doctor in de ingenieurswetenschappen: computerwetenschappen' noemen. Voordien had hij het diploma van licentiaat in de informatica behaald aan de Universiteit Antwerpen. "Beheerde programmeertalen, zoals Java, hebben de laatste jaren een enorme vlucht genomen", zegt Dries Buytaert. "Omdat de uitvoering van Java-programma's een geavanceerde virtuele machine vereist, komt er een complexe interactie tot stand tussen het programma en de onderliggende virtuele machine. Dat maakt het vaak moeilijk voor softwareontwikkelaars om het uitvoeringsgedrag van Java-programma's te doorgronden. Het begrijpen, laat staan verbeteren, van Java-programma's is daarom verre van triviaal."

Profileringstechnieken De oplossing die Dries Buytaert aanreikt, is gebaseerd op profilering. Verbeteringen van de profileringstechnieken helpen bij het begrijpen van het prestatiegedrag en het versnellen van Java-programma's. In zijn proefschrift stelt Dries Buytaert drie nieuwe technieken voor. "Ten eerste presenteren we Javana, een raamwerk dat het mogelijk maakt om op een eenvoudige manier verticale profileringstoepassingen te bouwen. Vervolgens stellen we MonitorMethod voor, een nieuwe profileringstechniek die het fasegedrag van Java-programma's gebruikt om informatie, verzameld op het niveau van de microprocessor, te koppelen aan de broncode van die Java-programma's. Tot slot stellen we hpt-bemonstering voor, een techniek die gebruikmaakt van de htp's om methoden te vinden die in aanmerking

MEDIATECHNIEKEN

Ook de VIK kiest voor Drupal

Dries Buytaert ontwikkelde uit zijn hobby een internetbedrijf.

komen om door de Java virtuele machine geoptimaliseerd te worden. Het overkoepelende verband tussen die bijdragen is dat ze informatie verzamelen op verschillende lagen van het uitvoeringproces en dat die informatie gecombineerd wordt om meer volledige profielen te verzamelen. Door gebruik te maken van profielinformatie afkomstig van het microprocessorniveau kunnen we profielen opstellen die meer accuraat zijn, sneller te verkrijgen zijn en die we vroeger niet ter beschikking hadden. Concreet tonen we aan hoe die verbeteringen in profileringstechnieken ons helpen bij het begrijpen van het prestatiegedrag en het versnellen van de Java-programma's." Zo te zien is er geen direct verband tussen Drupal als websitebouwmachine en het onderwerp van de doctoraatsverhandeling van Dries Buytaert. "De twee zijn volkomen verschillend en dat was de ideale combinatie", zegt de jonge doctor. "Mijn doctoraat had niets te maken met het internet of met webapplicaties. Het ging om systeemoptimalisa-

ties, kleine veranderingen waarvoor je weken of maanden in het getouw was. Als ik dan 's avonds nog een uurtje tijd en zin had, dan kon ik me heel low profile even met mijn hobby bezighouden. Het leuke eraan was dat je op korte tijd grote grafische veranderingen kon zien in de Drupaltoepassingen." Drupal heeft iets weg van een typisch 'American Dream-verhaal'. "Niets van", relativeert Dries Buytaert. "Daarvoor is het nog veel te vroeg. We hebben pas ons startkapitaal verzameld en we zijn amper enkele maanden bezig." Hoe Dries Buytaert de toekomst dan ziet? "We hopen enerzijds dat Drupal mag blijven groeien en dat de samenwerking binnen de community verder vlot mag verlopen. Anderzijds willen we van Acquia een succesvol bedrijf maken dat producten aanlevert die de internetgebruiker en de websitebouwer het leven aangenamer maken." Tekst: Henk VAN NIEUWENHOVE Foto: Ing. Dries BUYTAERT

35

Het webteam van de Vlaamse Ingenieurskamer is druk bezig met een totale vernieuwing van de website. "Wij hebben voor Drupal gekozen", zegt voorzitter Ing. Andy Camps MSc van het VIKwebteam, in het dagelijks leven lesgever aan de XIOS Hogeschool in Diepenbeek. "Vorig jaar hadden we een groep stagiairs in ons hoofdkwartier in Wommelgem en die hebben enkele 'open source cont entmanagementsyst emen' geanalyseerd. Drupal kwam daarbij als nummer één uit de bus. Het is een mooie doos waar je allerlei modules naar wens kunt instoppen. De basismodules plukken we gewoon kant-en-klaar van het internet. Voor onze specifieke wensen programmeert het webteam eigen VIK-modules. De vernieuwde website moet de workflow op het secretariaat vergemakkelijken en de communicatie binnenshuis en met de buitenwereld vereenvoudigen. Over enkele maanden zal de nieuwe website operationeel zijn." U leest het ongetwijfeld in I-mag. HVN

I-mag mei 2008

mediatechnieken

De schatkamer van de telecommunicatie Ingenieur Fons Vanden Berghen bewaart het kostbaar erfgoed

HALLE. Fons Vanden Berghen is industrieel én burgerlijk ingenieur van oplei-

Hoe het begon

ding. Hij werkte bijna 40 jaar in de telecommunicatiesector. Sinds de jaren 1990 verzamelt hij toestellen van de beginperiode (19de eeuw) uit de wereld van de telecommunicatie. Het begon met oude radio's en telefoons en het eindigde met telegrafen. Zijn merkwaardige en bijzonder waardevolle collectie van telegrafen bevat toestellen vanaf 1840. We bekeken zijn collectie bij hem thuis en kregen uitleg en demonstraties. Ingenieur Vanden Berghen werkte bij Siemens in Brussel en bijna 30 jaar bij Telindus, waar hij de pioniersjaren meemaakte.
Van onze hoofdredacteur

In 1998 schreef Fons Vanden Berghen over zijn collectie het boek 'Telegrafie, een verhaal in rechte lijn', dat in 1999 in het Engels werd vertaald en uitgegeven als 'Classics of communication'. Het boek is geïllustreerd met honderden kleuren- en zwart-witfoto's van apparaten uit de pioniersperiode van de telecommunicatie, onder meer uit zijn eigen collectie. Zijn verzameling is een waardevolle getuigenis van een tijdperk dat aan het huidige internet voorafgaat. Naar verscheidenheid van door de jaren heen toegepaste technologieën en naar aantal zeldzaam overgebleven toestellen is ingenieur Fons Vanden Berghen ongetwijfeld de grootste verzamelaar van telegrafen in Europa.

heid, zeldzaamheid of merkwaardigheid. In het ene herken ik me wat meer dan in het andere. Verzamelen is iets eerbiedwaardigs en volkomen ongevaarlijk. Het wordt pas bedenkelijk, als men er zijn omgeving mee gaat teisteren. Een verzamelaar is er zich soms niet van bewust, dat zijn enthousiasme en verzamelwoede niet altijd door zijn omgeving wordt gedeeld. Als passie het op de rede haalt, dan is men niet goed bezig.”

“Ik was tien jaar, toen ik, zoals veel knapen, foto's van voetballers, wielrenners, sigarenbandjes en luciferdoosjes begon te verzamelen. Ik hou er vandaag nog een zelfgemaakt album aan over. Toen kreeg ik ook belangstelling voor techniek onder invloed van mijn twee oudere broers. In het tijdschrift van hun scoutsbeweging zat een 'technisch hoekje' over eenvoudige technische experimenten. Dat boeide me. Op een keer werd beschreven hoe men met een wasknijper voor de seinsleutel, een batterij, een draad en een lampje een seininstallatie kon maken. Ik bevestigde een lange draad van voor naar achter in onze tuin in Sint-Genesius-Rode. Een terugvoerdraad bleek niet nodig, want de aarde, zo had ik uit het tijdschrift geleerd, diende als 'retour' voor de stroom. Met de wasknijper werd de stroom in en uit geschakeld. De stap om het lampje volgens de morsecode te doen oplichten was vlug gezet. Ik was in de wolken met het experiment en waarom zou ik ook niet eens proberen om een radio, bijvoorbeeld een eenvoudige kristalradio, in

Zin van verzamelen Fons Vanden Berghen: “Over de vaak uiteenlopende en tegenstrijdige beschrijvingen van wat een verzamelaar is, kan men gemakkelijk een verzameling aanleggen. Verzamelaars zijn even talrijk als de te verzamelen voorwerpen uiteenlopend zijn. Voor de ene staat de kwaliteit van het object voorop, voor de andere de kwantiteit. Sommigen hebben een uitgesproken drang naar bezitten en accumuleren, bij anderen is er een drang naar nieuwsgierigheid in historische achtergronden of is het de bedoeling om een passie met medemensen te delen. Verzamelaars kunnen ook gedreven worden door schoon-

I-mag mei 2008

Ing. Fons Vanden Berghen legde zich op een bepaald moment toe op de verzameling van telegrafiemateriaal.

36

MEDIATECHNIEKEN

pers uit de tijd te beluisteren en twintig jaar geleden kocht ik mijn eerste oude jukebox. We waren toen net naar een ruimere woning in Halle verhuisd. Op rommelmarkten zocht ik rock-'n-rollplaten van 78 toeren van Elvis Presley, Fats Domino, Little Richard, Jerry Lee Lewis en consoorten. Mijn droom ging in vervulling. Ik werd lid van de Nederlandse club van verzamelaars van jukeboxen en kocht er allerlei boeken over. Ik begon jukeboxen te verzamelen. Mijn collectie groeide aan tot 5 unieke stuks.” “Maar wat zou ik aanvangen, als er ooit een 'lamp' van de ingebouwde versterker stuk zou gaan? En dus dweilde ik de rommelmarkten af op zoek naar vervangingslampen, maar ik kwam ook naar huis met een koffergrammofoon van 'His master's voice', een 'Mignon-schrijfmachine', een originele 'Odhner-rekenmachine' en nog meer. Zo kwam er een nieuwe verzameling bij de reeks. Begin 1991 begon ik oude telefoons te verzamelen. Ik heb onder meer een replica van het octrooimodel van Graham Bell uit 1876 en twee originele exemplaren van zijn eerste 'praktische' telefoon uit 1877.”

Telegrafen

Het woonhuis is de schatkamer van de telecommunicatie.

elkaar te knutselen? De zoon van onze bakker bouwde radio's aan de hand van een schriftelijke cursus van de toenmalige Muiderkring, die ook de onderdelen en de schema's leverde. Ik kwam in de ban van het technisch wonder en volgde de cursus ook. Na mijn eerste zelfgebouwde radio wist ik dat techniek iets voor mij was. Het virus was toegeslagen en het heeft me nooit meer losgelaten. Ik zou techniek studeren.” “In de vakschool volgde ik de richting A3 en A2 elektronica. Daarna studeerde ik voor technisch en burgerlijk ingenieur, richting elektronica. Mijn latere hobby begon met het verzamelen van oude radio's. Elke radio die niet nieuw was, werd mee naar huis gebracht. Ik besefte dat niet elk toestel waardevol was. Het kaf moest van het koren gescheiden worden en tot grote vreugde van mijn vrouw deed ik veel niet-waardevolle spullen van de hand. Mijn collectie oude radio's werd gereduceerd tot toestellen uit de periode van rond 1920 en kort daarna. Ik werd ook lid van RetroRadio, een Vlaamse vereni-

ging van verzamelaars en liefhebbers van historisch radiomateriaal, met goed 250 leden. Daar vindt men soms nog van die zeer oude, prachtige radio's, maar wel tegen forse prijzen. Het klinkt misschien ongeloofwaardig, maar zelf heb ik weinig geld aan mijn collectie besteed.”

Jukeboxen “De passie om te verzamelen heeft hoogten en laagten. Soms verdwijnt ze plotseling om daarna even vlug weer de kop op te steken. Psychologen beweren dat verzamelen een karakteristiek element van iemands persoonlijkheid is of dat het met nostalgie te maken heeft. Of er een verband bestaat tussen verzamelen en persoonlijkheid, laat ik in het midden. Dat nostalgie een aanleiding kan zijn om te verzamelen, is aannemelijk. Het was in elk geval op mij toepasbaar. Ik had heimwee naar de goede oude rock-'n-rollmuziek van het einde van de jaren 1950. Een jukebox was een ideale installatie om de top-

37

“In 1992 besloot ik om met het verzamelen van radio's, jukeboxen, telefoontoestellen en al de rest te stoppen. Het werd te veel van het goede. Alleen de oudste exemplaren van radio's en telefoontoestellen hield ik voor mijn collectie. Ik ging telegrafen verzamelen, omdat het tot me doorgedrongen was dat de telecommunicatie in het midden van de negentiende eeuw met de telegraaf was begonnen. Vanuit historisch perspectief zijn telegrafen veel interessanter dan telefoons en radio's. Voor verzamelaars was het een braakliggend terrein. De drempel is zeer hoog: waar vind je in 's hemelsnaam een telegraaf uit de beginperiode? Destijds werden ze alleen voor overheidsdiensten, zoals de PTT en RTT, het leger of de spoorwegen gemaakt, niet voor privégebruik. Ik besefte dat ik hier een unieke gelegenheid had om me van de andere verzamelaars te onderscheiden, want enige ambitie is me niet vreemd. Tijdens de jaren negentig van vorige eeuw was ik vrijwel de enige verzamelaar die zich in dat domein waagde.” “Ik heb heel veel initiatieven genomen om oude telegrafen op de kop te tikken. In 1992 begon ik eraan met veel energie, goede moed, motivatie en met weinig geld en een goed jaar later stonden er al vijf telegrafen bij mij thuis. Meteen was ik

I-mag mei 2008

mediatechnieken

toen al de grootste telegrafenverzamelaar van België en Nederland. Nu heb ik meer dan honderd stuks: naaldtelegrafen, wijzertelegrafen, morsetelegrafen in alle variëteiten, beltelegrafen, sounders, ondulatoren, beurstelegrafen, brandweertelegrafen, drukkende telegrafen, zoals Baudot en Hughes, een heliograaf, enz. Mijn trots is dat ik erin geslaagd ben om zowat alle technologieën bijeen te brengen. Daar kan menig PTT-museum wat afgunstig op zijn.”

Identificeren, beheren, bewaren “In de negentiende eeuw waren er weinig of geen catalogi over telegrafen voorhanden. Dat maakt vandaag het identificeren moeilijk. Wel werd bij sommige toestellen de naam van grote constructeurs aangebracht, zoals Siemens & Halske, Elliot Brothers of Bréguet. Het beheer doe ik helaas nog manueel. Ik

noteerde vanaf het begin voor elk toestel het merk, serienummer en heel wat andere gegevens, maar nu zie ik er tegen op om die enorme hoeveelheid geschreven informatie in een computerprogramma in te voeren. Minder belangrijke toestellen kregen, goed ingepakt tegen vocht, een onderkomen in de kelder en op zolder. Mijn lievelingsstukken staan in de hall, in mijn bureau en in de vroegere slaapkamer van mijn zoon. Ook in de garage staat een en ander. Behalve afstoffen heb ik er geen onderhoud aan en alles is beveiligd met een professioneel beveiligingssysteem en een telealarm. Er staan ook permanent een aantal toestellen 'te velde', in tijdelijke of permanente tentoonstellingen.”

Tentoonstellingen “Ik probeer mijn verzameling te laten renderen. Ik bedoel daarmee dat ik ze maximaal wil tonen en uitleggen aan echt geïnteresseerden bij me thuis en aan het grote Een van de mooiste en best bewaarde telecomverzamelingen.

Telindus

Wie is Fons Vanden Berghen? Fons Vanden Berghen werd in 1943 in SintGenesius-Rode geboren en komt uit een gezin van 6 kinderen. Hij volgde een A3en A2-opleiding richting elektronica aan de Kardinaal Mercierschool in Schaarbeek, waar hij in 1964 afstudeerde als technisch ingenieur elektronica. Op advies van zijn docenten studeerde hij voort voor burgerlijk ingenieur in Leuven. Met 20 andere pas afgestudeerde technisch ingenieurs slaagde hij voortreffelijk in het ingangsexamen. Voor de technisch ingenieurs was er destijds een specifiek studieprogramma. In een overgangsjaar volgden ze enkele uit de toenmalige twee kandidatuurjaren (een deel van de huidige bachelorjaren) en uit het eerste 'technisch jaar' (huidig master) om daarna aan te sluiten bij de laatste twee jaren van de normale cyclus voor burgerlijk ingenieur. “Vooral voor de praktische vakken, zoals elektronica, waren degenen die voor technisch ingenieur hadden gestudeerd in de laatste twee studiejaren de andere studenten voor. Dat ik een A3- en A2-opleiding in elektronica had gevolgd legde me ook geen windeieren tijdens mijn studies

I-mag mei 2008

in Leuven. Praktische kennis is van heel groot belang. Wie dat aan de theorie kan koppelen, is de koning te rijk. Ik ben nog altijd trots over mijn opleiding aan de 'vakschool' en als technisch ingenieur.” In 1967 studeerde Fons Vanden Berghen met grote onderscheiding af als burgerlijk ingenieur, richting elektronica. Daarna was hij in Leuven een jaar lang assistent bij prof. Pietermaat. Als vrij student volgde hij tussendoor cursussen in toegepaste wiskunde en kernenergie. Even dacht hij te doctoreren, maar dat idee liet hij spoedig varen. De universiteit was niet helemaal zijn ding. “Ik was het studeren moe en ik had ook mijn grens bereikt. Ik wou geen 'volgeling' van het Peterprincipe zijn, waarbij iemand promoveert tot het niveau van zijn incompetentie.” In september 1968 ging hij bij de telecommunicatieafdeling van Siemens Brussel aan de slag om kort daarop naar de datacommunicatieafdeling binnen de computerafdeling over te stappen.

38

In 1976 begon hij voor Telindus te werken, een bedrijfje dat gegroeid was uit een filiaal van het Nederlandse bedrijf Koning & Hartman, dat radioapparatuur, facsimile's en industriële componenten verkocht. Met John Cordier aan het roer kreeg het bedrijf snel vleugels. Cordier geloofde rotsvast in de toekomst van de datatransmissie en dus van de modem. Aanvankelijk werden de modems ingevoerd door de Amerikaanse-Engelse firma Racal-Milgo. De toen nog kleine Telindus-ploeg paste ze aan voor de Belgische markt. De jongere broer van Fons was de eerste technisch ingenieur en hijzelf de eerste burgerlijk ingenieur, die John Cordier in dienst nam. Fons moest er de verkoop uitbouwen en zijn broer was verantwoordelijk voor de technische dienst na verkoop.

Passie en voldoening “Mijn eerste ontmoeting met John Cordier vergeet ik nooit. Hij was 32 jaar, ik 30. Veel moeite moest hij niet doen om me te overtuigen dat er bij Telindus een schitterende toekomst voor datacommunicatie was weggelegd. Temeer omdat mijn vorige beroepsactiviteit in het domein van de

MEDIATECHNIEKEN

publiek via tentoonstellingen. Ik nam aan meer dan 30 tentoonstellingen deel, waarvan 16 uitsluitend over mijn eigen verzameling. De grootste vond plaats in 1998. Toen stelde ik 600 m2 tentoon in Passage 44 in Brussel. Een jaar later stelde ik 3 maanden in de luchthaven van Zaventem tentoon. Ook in het buitenland stelde ik tentoon: in het Zwitserse Bern, in Doorn en Leiden in Nederland, in Riquewihr en Pulnoy in Frankrijk en in Birmingham in Engeland. Discovery Channel heeft er uiteindelijk voor geopteerd om, na evaluatie van diverse PTT-musea, hier bij mij thuis alle opnamen te maken voor hun uitzending over telegrafie in het kader van hun serie 'Inventing history'. Daar ben ik trots op!”

Mecenas gezocht Fons Vanden Berghen deed heel wat pogingen om een permanente en veilige haven voor zijn collectie te vinden.

telecommunicatiesector lag. Een bedrijf mee van de grond helpen is de grootste voldoening die een ingenieur kan hebben. Het was hard werken en in primitieve omstandigheden: eerst op een klein appartementje in Brussel, later in een huis in Ukkel en in een veel groter gebouw in Elsene. In het begin zat ik samen met John in een kleine kamer van het appartement, waar we het met één telefoon moes-

Helaas, tot op heden zonder succes. “Ik neem dat niemand kwalijk, want ikzelf heb een probleem gecreëerd waar niemand om gevraagd heeft. Ik heb wel meermaals enige 'goodwill' ondervonden, maar het is nooit tot een goed einde gekomen. Ik ben dus nog altijd op zoek naar een mecenas. Als er zo iemand onder de Imag-lezers is, dan laat hij of zij het maar weten. Mecenaat is bij ons een echt probleem. In het buitenland heeft men een zogenaamde 'stichting'. Ik wens mijn verzameling niet gratis weg te schenken, want hier zit een ontzettende hoeveelheid werk en investering in. Elk toestel is niet alleen uniek, maar er kleeft ook geschiedenis aan. Er bestaat weinig belangstelling voor ons erfgoed. Heel wat PTT (RTT)-musea gingen dicht. Het historisch materiaal van Belgacom zit in het Jubelpark ergens 'diep onder de grond' weggestopt. Voor een permanent onderdak voor mijn verzameling is het wachten op Godot. Maar ik blijf realist. Het aantal interessante en gelukkige momenten dat

ik, dankzij mijn hobby, mocht beleven is ontelbaar. Ik heb veel meer bereikt dan ik kon dromen. Sinds meer dan een jaar vul ik mijn verzameling niet meer aan. Maar ik ben ook niet 'non-actief'. Ik beoefen mijn hobby op een wat andere manier, door te schrijven en mijn kennis over het historisch erfgoed van de telecommunicatie uit te dragen. Ik heb een groot aantal boeken uit de negentiende eeuw, met onderwerpen over fysica, techniek en uitvinders en verder een goedgevulde bibliotheek met recentere werken over techniek, elektriciteit, mechanica en telecommunicatie. Ik schrijf onder meer voor een vooraanstaand tijdschrift van musea in Frankrijk. Historische kennis uitdragen geeft een enorme voldoening.”

ten rooien. Het labo, of hoe je dat ook wil noemen, had één oscilloscoop en enkele meetinstrumenten. De boekhouding deed John tijdens het weekend bij hem thuis in Oostende. Hij was de duivel-doet-al. Hij stond niet enkel bekend om zijn WestVlaams koppig doorzettingsvermogen, maar ook om zijn vriendschap en het motiveren van zijn medewerkers. Ik heb enorm veel van hem geleerd. De activiteiten namen toe en er werd een beetje winst gemaakt. John nam zich voor om, met zijn karige centen en geleend kapitaal, het bedrijf te kopen van de toenmalige eigenaar, de groep Empain-Schneider. Hij dweilde de banken af en in 1982 was de buy-out een feit. Drie jaar later was Telindus beursgenoteerd. De invoer van modems werd stopgezet. Aan de Kroonlaan in Brussel gingen we zelf modems assembleren en software ontwikkelen. In 1984 hadden we onze tienduizendste eigen modem gemaakt. Dat was niet niets voor een kleine ploeg medewerkers. In 1985 verhuisde Telindus naar Haasrode en nam het bedrijf het Engelse HPA over. Daarna volgden andere overnames in het buitenland. Na de vrijmaking van de Europese markt voor eindapparatuur in 1992 gingen we door een dal. Telindus fuseerde met Informabel van Sidmar en ging onder de

naam Telinfo activiteiten ontwikkelen. We stonden toen op de rand van het faillissement, maar het kwam gelukkig allemaal weer goed.” “In 1997 wonnen we de strijd om de tweede gsm-licentie. Mobistar ontstond uit Telindus/France Télécom. Ik ging met brugpensioen na een boeiende loopbaan in de telecommunicatiesector, weliswaar met ups en downs, eerst als directe assistent van John Cordier, op het einde als secretaris-generaal. Daartussenin deed ik een veelheid van functies die je kunt verwachten van een firma die groeide van 10 naar 2.500 personen, inbegrepen de medewerkers van alle filialen in het buitenland. Door bij Telindus te mogen werken heb ik veel kansen gekregen en daarmee bedoel ik niet alleen op technischcommercieel vlak, maar ook op menselijk vlak door samen te werken met gedreven collega's. Gedrevenheid en passie zijn ook fundamentele eigenschappen van een verzamelaar. Een bedrijf uit het niets mee helpen uitbouwen, is natuurlijk niet hetzelfde als een verzameling uitbouwen. Alhoewel. Beide betrachtingen geven enorme voldoening, en een flinke dosis levensvitaminen.”

Ing. Noël LAGAST MSc

NL

Ing. Fons Vanden Berghen MSc 39

I-mag mei 2008

mediatechnieken MEDIATECHNIEKEN

Nijntje mist ingenieurs Ingenieursberoep blijkt moeilijk uit te beelden WOMMELGEM. Wat kinderen later willen worden, bepalen jeugdschrijvers vaak. Schrijvers van kinderboeken hebben immers een grote invloed op kinderen en niet in het minst, als het over de keuze van een later beroep gaat. De tachtigjarige grafisch vormgever en tekenaar, Dirk Bruna uit Utrecht, schreef 120 kinderboeken. Zijn jongste uitgave heet 'Wat Nijntje later worden wil'. Wil Nijntje geen ingenieur worden, bijvoorbeeld?
Van onze hoofdredacteur

Nijntje, een wit konijn met menselijke trekken, is een bekende creatie. Het heeft een enorme omzet. In het Frans heet het Mouffe, in het Duits Ninchen. De kinderboeken zijn in 50 talen vertaald. Nijntje is ook het hoofdpersonage in twee succesvolle kindermusicals. En de schatrijke Bruna ontwerpt promotiemateriaal dat op beroepskeuzes is gericht. Wat Nijntje zich concreet van een beroep kan voorstellen, staat in het boek 'Wat Nijntje later worden wil': tuinman, bakker, dokter, piloot, boer, schrijver, … Het boek is prachtig geïllustreerd. Maar over ingenieurs wordt er niet gerept. En dus weet Nijntje niet dat voor ingenieur studeren een studiekeuze is met veel toekomstmogelijkheden. Navraag bij de uitgeverij in Amsterdam leverde als resultaat op dat het ingenieursberoep moeilijk te Nijntje weet niet dat voor illustreren is. In de boekenwinkel waar we het boek ingenieur studeren een kochten, hoorden we hetzelfde argument. studiekeuze is met veel Als we een medewerker van de schrijver-illustoekomstmogelijkheden. trator aan de lijn krijgen, blijkt hij zich van 'het probleem van voorstellen' bewust te zijn: “Hoe moeten we voor kinderen een ingenieur in beeld brengen?” Men beloofde om er eens over na te denken. Wellicht heeft vormgever Bruna gelijk, als hij zegt dat het niet eenvoudig is. Tenminste als hij zich op de definitie van een ingenieur steunt, die hij op de website vond: 'een hooggeschoolde persoon, die wetenschappelijke kennis gebruikt om technische, technologische en organisatorische problemen op te lossen'. En toch moet een algemene 'figuratieve voorstelling' van een ingenieur mogelijk zijn, denken wij in Vlaanderen. Want was het niet de uit Brugge afkomstige Simon Stevin, wiens vader uit Veurne kwam en moeder uit Ieper, die het ingenieurswezen in 1581 in Leiden invoerde? Zijn tijdgenoot, Pieter Cornelisz Hooft, schrijver en dichter, gaf er de puristische naam 'vernufteling' aan en Stevin stemde daarmee in. Maar dat was tegen de zin van de burgemeester van Amsterdam, de vader van Pieter C. Hooft, die 'ingenieur' boven 'vernufteling' verkoos. De burgemeester had immers heel wat vernuftelingen in zijn stadsgevangenis zitten en die waren van een andere soort en kaliber dan de ingenieurs die Simon Stevin in Leiden opleidde. Wedden dat schrijver en illustrator Bruna er iets op vindt om de ingenieurs in een volgende uitgave op te nemen? Tekst: Ing. Noël LAGAST MSc

I-mag mei 2008

40

VIK V orming VIK V orming

Om haar vormingsaanbod blijvend te optimaliseren en af te stemmen op huidige en toekomstige leernoden, zoekt VIK Vorming vrijwilligers als

VIK Vorming bereikt jaarlijks duizenden cursisten en bedrijven. Het opleidingsinstituut van de Vlaamse Ingenieurskamer biedt een uitgebreid en veelzijdig opleidingsaanbod in technologie, bedrijfskunde en vaardigheden. VIK Vorming organiseert jaarlijks zo'n 170 korte opleidingen, masterclasses, seminaries en symposia. De kwaliteit van het vormingsaanbod wordt algemeen gewaardeerd door het bedrijfsleven. VIK Vorming laat zich daarbij adviseren door ervaren professionals uit het bedrijfsleven, de overheid en de academische wereld. Vanuit hun unieke positie kunnen zij de juiste input aanbrengen en actuele ontwikkelingen signaleren.

Lid adviesraad VIK Vorming

(m/v)

actieve professional met oog en hart voor permanente vorming

drukkerij

Sleurs

Wij bieden • Realisatie van uw waardevolle ideeën in concrete opleidingen • Mogelijkheid om in een aangenaam kader een persoonlijk netwerk uit te bouwen met collega-adviseurs • Korting op deelname aan cursussen en events in uw domein • Visibiliteit in onze vormingspromotie

All in one

Zin om het opleidingsaanbod van VIK Vorming mee invulling te geven? Neem dan nu contact op met Diane Luyten, Manager VIK Vorming [email protected] 03 259 11 10.

Uw rol • U bent als professional actief in uw specifiek domein (technisch, wetenschappelijk, management, …) • U identificeert leernoden in uw (brede) omgeving • U bent bereid om ad hoc advies te leveren aan het vast team van VIK Vorming (telefoon, mail) • U bent bereid om tweemaal per jaar deel te nemen aan een brainstorm met collega-adviseurs uit hetzelfde domein

Hypermoderne offsetdrukkerij tot formaat 70 x 100 cm + dispersielaklaag Professionele layout- & prepressafdeling Digitale drukkerij Gepersonaliseerde drukwerken Blistering & postverzending Moderne afwerkingsunits Levering in heel België

Astridlaan 213 B-3900 Overpelt Tel. +32 11 80 90 90 Fax. +32 11 80 90 95

[email protected]

www.drukkerijsleurs.be

Specialisatie: aanmaken, drukken en verwerken van bedrijfsbrochures en tijdschriften. Vraag prijsofferte!

studiegroepen

Minder avondlezingen, meer seminaries Studiegroep Voeding kan zeer breed scala van specialisten aanspreken LEUVEN. Om de twee maanden stellen we in deze rubriek

vind je verschillende disciplines terug: kwaliteit, labo, automatisering, misschien zelfs technisch-commercieel of verkoop. Voeding is dus een veel bredere studiegroep met meerdere disciplines. Dé ingenieur voeding bestaat ook, maar binnen het gegeven van voeding is er veel meer diversiteit.”

een studiegroep voor. In dit nummer gaan we wat dieper in op de missie, de visie en de activiteiten van de studiegroep Voeding. Ing. Filip Delaruelle MSc, voorzitter, en Ing. Serge Verhulst MSc, secretaris, trekken de studie-

De studiegroep focust de laatste jaren meer en meer op seminaries en minder op traditionele lezingen.

groep. We hadden een gesprek met de voorzitter.

“Dat is een evolutie. Op de formule van de traditionele avondlezing zat enige sleet. Daarom hebben we gekozen voor minder Laat ons maar meteen met de missie in huis vallen. De studieorganisaties, maar meer kwalitatieve organisaties. Zo hebben we groep Voeding moet het forum zijn waar ingenieurs, die in de voede formule van het miniseminarie bedacht: we beginnen om 16 dingssector werken of er interesse voor hebben, met elkaar in uur en eindigen om 20 uur. Zo kunnen contact kunnen komen. Bedoeling de mensen de files vermijden en makis dat zij zo een open kijk behoukelijker de verplaatsing maken. De VIK den en zoeken naar technische “Andere studiegroepen werken rond heeft een schitterende infrastructuur, oplossingen in hun vakgebied. De bepaalde engineeringspecialiteiten, maar die ligt in Wommelgem. Voor de studiegroep wil haar leden op de zoals elektriciteit, kunststoffen, piping Vlaamse industrieel ingenieur uit de hoogte houden van de nieuwste of meet- en regeltechnieken. voedingsbranche is dat minder interesevoluties in de sector door een Binnen het domein van de studiegroep sant. De voedingsindustrie in brede waaier aan actuele informaVoeding vind je verschillende disciplines Vlaanderen is meer geconcentreerd in tie aan te bieden en dat te koppeterug: kwaliteit, labo, automatisering, West-Vlaanderen en rond het Gentse. len aan ervaringen uit de praktijk. misschien zelfs technisch-commercieel Het blijkt moeilijk om mensen te motiof verkoop.” veren om zich in het verkeer rond Ing. Filip Delaruelle MSc: “De Antwerpen te wagen. En het is al gebleken dat we meer interesvisie en de missie van onze studiegroep hebben we al een hele se wekken, als we studiedagen organiseren in of rond het tijd geleden uitgeschreven. Het was ir. Frank Moerman MSc die Gentse.” de studiegroep Voeding eind van de jaren negentig aan de rij studiegroepen heeft toegevoegd. Zelf ben ik al zowat vijf jaar voorzitNaar voorstellen voor onderwerpen wordt gericht gezocht, maar ter.” vaak ook komen mensen zelf met een voorstel en willen ze dat ook zelf voort uitwerken. De stuurgroep heeft, naast een vaste kern, een vrij wisselende samenstelling, maar dat is ook een beetje de strategie van de “Dat is natuurlijk ideaal en daar streven we ook naar. Wie in de studiegroep. voedingssector een interessant topic heeft om te belichten, kan daar samen met ons iets rond organiseren. Gewone avondlezinFilip: “Wij willen de samenstelling van de stuurgroep meer toegen lokken zowat 15 mensen. Voor de miniseminaries daagt makspitsen op wat we op dat moment aan het organiseren zijn. Wij kelijk het dubbele op. Het onderwerp is vaak het meest doorslaggaan er vanuit dat niet iedereen een langdurig engagement kan gevende argument om al dan niet op een evenement af te komen. waarmaken voor een studiegroep van de VIK. We organiseren Netwerking komt ook wel aan bod, maar het is niet primordiaal.” projecten, zoals lezingen of seminaries, en voor die projecten brengen we de mensen met een specifieke kennis en expertise samen die daaraan meewerken. Als de organisatie achter de rug is, dan staat het iedereen vrij om dat engagement te verlengen of Wetenschappelijk niet. Dat is de filosofie van onze studiegroep.” Bij de keuze voor een onderwerp zijn er niet echt strikte criteria. De stuurgroep beoordeelt of een onderwerp voor een lezing of een seminarie kan aanslaan. Als de mensen van de studiegroep Diversiteit iets zien in een voorstel, dan komt dat er. Die wisselende samenstelling maakt van de studiegroep Voeding “Voor de verdere invulling van het onderwerp hebben we wel criwel een beetje een buitenbeentje. teria. Meestal worden de presentaties gebracht door een commercieel bedrijf. We hebben er begrip voor dat er dan ook een stuk “Andere studiegroepen werken rond bepaalde engineeringspecicommercie in zit, maar dat commerciële gehalte moet voldoende aliteiten, zoals elektriciteit, kunststoffen, piping of meet- en aangevuld worden met wetenschappelijke en/of technische benaregeltechnieken. Binnen het domein van de studiegroep Voeding

I-mag mei 2008

42

STUDIEGROEP IN DE KIJKER

>

VOEDING

Ing. Filip Delaruelle MSc, voorzitter van de studiegroep Voeding.

is de moeilijkheid om de ideale match te vinden tussen breed genoeg om voldoende mensen aan te spreken, maar toch weer specifiek genoeg om effectief interessant te zijn. Het Ing. Serge Verhulst MSc. seminarie over chemievrije en chemiearme waterbehandeling van vorig jaar was eigenlijk een typevoorbeeld van wat het moet zijn: voldoende breed, verschillende technologieën die aan bod komen en toch voldoende gefocust op het onderwerp van die waterbehandeling.”

deringen. Daarom combineren we graag een commerciële spreker met een tweede spreker uit bijvoorbeeld een universiteit. Dat is essentieel, want een vertegenwoordiger vind je altijd wel voor een lezing, maar die wetenschappelijke en technische omkadering is wel een voorwaarde.” De sprekers worden vooraf ook uitvoerig gebrieft over hun opdracht. “En dat loopt ook goed. Als je de sprekers daar vooraf attent op maakt, dan nemen die dat ter harte. Ons volgende seminarie is er een over nieuwe analysetechnieken in de voedingsbranche. Daar hebben we een samenwerking voor opgezet met de hogeschool Gent, zodat de wetenschappelijke inbreng ook daar weer gegarandeerd is. Zo onderhouden wij ook contacten met mensen van Flanders Food, een initiatief van de Vlaamse overheid, en met het

Normen en regelgeving Onlangs was er nog een lezing over nieuwe ontwikkelingen in de IFS- en de BRC-voedingsnormen, een typisch onderwerp, waar de studiegroep geregeld probeert op terug te komen. “We hebben ondervonden dat er regelmatig vragen zijn over de voedingsnormen. Die veranderen ook geregeld. Er is altijd veel interesse voor korte introducties daaromtrent. Bedoeling is uiteraard om de kennis daarover up-to-date te houden en om onmiddellijk te kunnen inspelen op de actualiteit.”

Sinds ze is overgeschakeld op seminaries, eerder dan op lezingen, opteert de studiegroep Voeding voor twee of drie organisaties per jaar. Voor een seminarie is er altijd een vrij breed publiek. federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV). Die contacten leggen we uiteraard met het oog op seminaries.” Sinds ze is overgeschakeld op seminaries, eerder dan op lezingen, opteert de studiegroep Voeding voor twee of drie organisaties per jaar. Voor een seminarie is er altijd een vrij breed publiek.

Het eigen netwerk van de studiegroep Voeding werkt op volle toeren. De studiegroep vergadert maandelijks en promoot actief netwerken wel. “We komen regelmatig samen om op een informele manier van gedachten te wisselen en activiteiten te organiseren.”

“Daarin zit misschien ook net de bedreiging. Binnen die brede waaier moeten we toch voldoende specifiek blijven, zodat we een geïnteresseerd publiek vinden voor een bepaald onderwerp. Het

Tekst: Luc VANDER ELST Foto's: VIK en Luc VANDER ELST

43

I-mag mei 2008

studiegroepen

manier waarop hij zijn professionele activiteiten ontplooide, maar het veranderde effectief ook zijn leven voor 100%. In zijn boek 'A girlfriend in every city' deelt hij zijn verhaal, maar ook zijn methodes en inzichten voor het netwerken met mensen, zowel online als face-to-face op netwerkevenementen. Social business networking heeft zijn leven veranderd in nauwelijks iets meer dan een jaar. Vandaag werkt hij professioneel samen met mensen die hij nooit eerder had ontmoet, voor hij zijn ideeën en ervaringen begon te delen met anderen.

BEDRIJFSBELEID Value stream mapping dinsdag 20 mei 2008 Value stream mapping is door de sterke opkomst van Lean een steeds vaker gehoorde term. Een map kan geschetst worden voor de eigen productie, maar kan ook worden getekend voor de hele supply chain.

Geert netwerkt ondertussen ook internationaal, is 'country manager' van Ecademy Belgium en runt zijn eigen ICT-bedrijf, IT Consult Services.

VSM bestaat uit het in kaart brengen van de waardestroom van producten en/of diensten van de complete materiaal- en informatiestroom. Het doel is de bedrijfsprocessen te stroomlijnen, zodat de marktbetrokkenen waarde krijgen voor hun geld.

Geert Conard maakt zich sterk dat hij vandaag maar liefst 95% van zijn nieuGeert Conard we business krijgt aangereikt vanuit zijn netwerk. De resterende 5% is het resultaat van mond-totmondreclame van zijn bestaande klanten. Marketing en publiciteit zijn niet langer besteed aan de man. Alleen al de opbrengst van die besparing dekt ruimschoots de inspanning die hij levert bij het netwerken.

Activiteiten die geen waarde toevoegen, moeten worden geëlimineerd, zodat een effectief en efficiënt proces ontstaat dat producten/diensten levert die voldoen aan de vereisten van de markt (alle stakeholders). Met behulp van de veranderingsmethodologie worden de volgende stappen uitgevoerd:

• Identificeren

• • • •

Selecteren product/proces Proces afbakenen Waarde toevoegend werk, NWTW en verspillingen definiëren Analyseren Huidig proces in kaart brengen Gewenst proces in lijn met Lean-principes visualiseren Plannen Planning guide en communicatieplan opstellen Toepassen Plan communiceren Evalueren Respons marktbetrokkenen

De voordrachten over 'proactive networking' zitten altijd nokvol met handige en bruikbare netwerktips. Die tips zijn simpel en direct toepasbaar om er je eigen netwerkervaring mee te verbeteren.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 10 juni 2008 om 20 uur. Spreker: Geert Conard Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOBED10608.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 20 mei 2008 om 20 uur, verwelkoming vanaf 19.30 uur Spreker: Marcel Rietmaeker. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en dranken inbegrepen in de prijs. Annulatie van een inschrijving kan tot 48 uur voor de aanvang van de activiteit zonder kosten. Daarna is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOBED10508.

AGENDA BIJEENKOMSTEN Studiegroep Bedrijfsbeleid 20-05-2008 Lezing: Value stream mapping, VIK-huis, 20 uur 10-06-2008 Lezing: proactief netwerken, VIK-huis, 20 uur 16-09-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur Studiegroep Bouwkunde 28-05-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 25-06-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 24-09-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 29-10-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 26-11-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur

Proactief netwerken dinsdag 10 juni 2008 Geert Conard werd vooral bekend als de man die een bloedhekel had aan netwerken en dan uitgroeide tot een van de bekendste netwerkers in België.

Studiegroep Elektriciteit 15-05-2008 AREI, VIK-huis, 19.30 uur 12-06-2008 Energiebesparend systeem voor compressoren, VIK-huis, 19.30 uur 18-09-2008 Lezing: Actuele wijzigingen in het AREI: het VEI, VIK-huis, 19.30 uur

In het voorjaar van 2004 begon hij met 'social business networking' langs websites als LinkedIn en Ecademy. Precies een jaar later was hij al een van de topnetwerkers in België. Die waanzinnige transformatie veranderde niet alleen de

I-mag mei 2008

44

ACTIVITEITEN

16-10-2008 Lezing: Hoe kies ik een motor?, VIK-huis, 19.30 uur 20-11-2008 De evolutie van de HS transfo's + netwerkberekeningen: Electro80, VIK-huis, 19.30 uur 11-12-2008 Windturbines, VIK-huis, 19.30 uur

Studiegroep Technisch-commercieel 30-09-2008 Lezing: Creativiteit in de verkoop, Antwerpen, 20 uur Studiegroep Veiligheid-Milieu 08-05-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 12-06-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur

Studiegroep Onderhoud 22-05-2008 Bedrijfsbezoek Indaver SVEX

Studiegroep Voeding 06-05-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 18.30 uur 03-06-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 18.30 uur 02-09-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 18.30 uur 07-10-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 18.30 uur 04-11-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 18.30 uur 02-12-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 18.30 uur

Studiegroep Regeltechniek 06-05-2008 Lezing, Interfacing van elektrische signalen van en naar 'explosiegevaarlijke zones', VIK-huis, 20 uur 03-06-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur

SENIOR/JUNIOR SALES ENGINEERS > U bent een tweetalig industrieel ingenieur elektronica /elektromechanica of gelijkwaardig door ervaring.

Sicli NV, sedert 1923 een vaste waarde in de Belgische brandbeveiligingswereld, realiseert met 320 medewerkers een omzet van 30 mio EUR. Voor onze hoofdzetel in Ukkel zoeken wij dringend versterking voor onze divisie Systemen (branddetectie, automatische blussystemen, sprinkler).

> U combineert uw passie voor verkoop met een affiniteit voor techniek en u hebt (als senior) bij voorkeur enkele jaren relevante ervaring opgedaan in een industriële projectomgeving of elektrotechnische installaties in de bouwwereld. > Studiebureaus waarderen u als gesprekspartner en als bron van kennis. > Samen met de interne studiedienst analyseert u de binnenkomende prijsaanvragen. U bent verantwoordelijk voor de opmaak van de offertes, de haalbaarheidsstudie en de prijsbepaling. > U bent de technisch commerciële verbindingsschakel tussen Sicli en de klant, met wie u uw voorstellen bespreekt en afrondt. > Junior profielen met de nodige ambitie krijgen een aangepaste begeleiding onder de vleugels van een ervaren mentor.

HOOFD DIENST-NA-VERKOOP Wenst u een nieuwe wending te geven aan uw carrière, en dit binnen een 100% Belgische , stabiele onderneming, dan biedt Sicli u een job aan die rijk is aan contacten en uitdagingen, een competitieve verloning vervolledigd met een aantal extralegale voordelen. Voor meer informatie, contacteer Dhr Steenbeke, [email protected], 02 370 24 11

> U bent een tweetalig industrieel ingenieur elektronica /elektromechanica of gelijkwaardig door ervaring. > In uw vorige job hebt u enkele jaren relevante ervaring opgedaan in het beheren van een dienst-na-verkoop. > U krijgt de verantwoordelijkheid over een 20-tal technici en staat, samen met uw interne administratieve medewerkers, in voor de planning en uitvoering van de herstellingen en onderhoudscontracten op onze installaties. > Uw technische ervaring in combinatie met uw commerciële ingesteldheid verzekert de langetermijnrelatie met onze klanten. > Onnodig te vermelden dat Office voor u geen geheimen heeft en dat werken in een ERP omgeving u niet afschrikt.

45

I-mag mei 2008

denken & doen PUZZELAAR

Puzzelaar 86

de soldaten van Napoleon

De cavaleriegeneraal Lasalle, die onder Napoleon diende, was niet bang van de dood. “Iedere huzaar die ouder dan 30 jaar wordt, is een geluksvogel”, was een van zijn gezegden. Voor de slag van Wagram (in de buurt van Wenen), waar Lasalle ook sneuvelde, telde hij zijn soldaten. De som van de cijfers dat het aantal vormde was 17. Na de slag waren er een enorm aantal doden en gewonden. De som van de cijfers die dat aantal gaven, was ook 17. De overlevenden marcheerden zeer waardig af in rijen van 9. Hoe legt u dat uit? Bijvraag: hoeveel juiste antwoorden zullen we ontvangen? Stuur uw antwoord voor 15 juli 2008 naar: [email protected] of Roland Mebis, Tabaartstraat 23, 3740 Bilzen.

Oplossing VIK-puzzelaar 84 > De stadswallen (In de vorige I-mag is er een foutje geslopen in de nummering van de puzzelaar. Wat daar genoteerd stond als Puzzelaar nummer 84 Het magische getal zeven - had Puzzelaar nummer 85 moeten zijn. Waarvoor onze excuses.) Situatieschets: P1

O

Daaruit volgt CP3 = CP2 en hoek P3OC = COP2 = β Nu is de som van de hoeken P1OA + AOP3 + P3OC + COP2 = 180º Of α + α + β + β = 180º
β = (90º - α) en daaruit volgt dat hoek P3CO = P2CO = α

P2

α α

β

Berekening: P1P2 = 2R
t(P1P2) = 2R/v en t(P1P2)2 = 4R2/v2 P1A + AP3 = Rtgα + Rtgα
t(P1AP3) = 2Rtgα/v P3C + CP2 = R/tgα + R/tgα
t(P3CP2) = 2R/vtgα En t(P1AP3) t(P3CP2) = 4R2/v2

β

A

P3

α

Uit (1) en (2) volgt dat (t (P1P2)) = t(P1AP3) t(P3CP2), zoals de fietser al vaststelde. We ontvingen 16 goede antwoorden, namelijk van Koen Matthysen, Stekene (26); Raphaël Baptist, Houthalen (24); Bart Laeremans, Rumst (20); Theofiel Demets Evergem (22); Gie Van der Linden Hoogstraten (11); Elie De Brauwer Wetteren (14); Michael Leliaert, Diepenbeek (117); Eric Van Cleemput, Wetteren (25); Stephan Orban, Belsele (19); Jozef Ooms, Stekene (9); Antoon Vrints, MeeuwenGruitrode (12); Alfred Coosemans, Holsbeek (25); Lieven Hautekeete, Ooigem (14) en de winnaars Theo Renckens, Rode Kruislaan 8, 3930 Hamont (15), Jan Doornaert, Bremstraat 9, 9032 Wondelgem (17) en Leon Popleu, Waterpoel 77, 1652 Alsemberg (17). We verdelen de pot van 50 euro onder de winnaars zodat ze binnenkort elk een boekenbon ter waarde van 17 euro zullen ontvangen.

C

Gegeven is ook dat de snelheid constant is dus v = s / t = afgelegde weg / tijd = constant. Dat betekent dat de tijden zich verhouden zoals de afstanden. De hoek AP1O = AP3O = CP3O = CP2O = 90º (raaklijn staat loodrecht op de straal). Driehoek AP1O is congruent met driehoek AP3O (rechthoekzijde en hypotenusa gelijk). Daaruit volgt AP1 = AP3 en hoek P1OA = AOP3 = α Driehoek CP3O is congruent met driehoek CP2O (rechthoekzijde en hypotenusa gelijk).

I-mag mei 2008

(2)

2

α

De stadswal P1P2P3P1, de poorten P1, P2, P3, de wegen P1P2, P1AP3, P3CP2, met hun tijden t(P1P2), t(P1AP3), t(P3CP3) en met de straal van de stadswal R.

(1)

Proficiat aan allen. Ing. Roland MEBIS MSc

46

VIK V orming VIK V orming

Rapid prototyping en laserscanning: tools voor rapid engineering Seminar op 22 mei DIEPENBEEK. Het 3D-Lab van het departement IWT van

kan er gekozen worden voor reverse engineering, waarmee opnieuw een CAD-model opgebouwd wordt van de gescande data van het ontwerp. Men kan ook kiezen voor forward engineering. Men zet dan het digitale model niet terug om naar een CAD-model, maar men werkt rechtstreeks met de gescande data. De drie keuzemogelijkheden vanuit het veranderde ontwerp zijn complementair. Sommige delen zal men snel in CAD kunnen aanpassen, andere moeten terug naar CAD omgezet worden en weer andere kunnen als scandata blijvend gebruikt worden.

de XIOS Hogeschool Limburg organiseert op donderdag 22 mei het seminar 'Rapid engineering': scanningtechnologieën en additieve productie staan er centraal. De 'rapid prototypingtechnieken' vinden stilaan ook hun weg naar de hogescholen. Hogeschool West-Vlaanderen met Protolab, XIOS Hogeschool Limburg met 3D-Lab en Hogeschool Gent met CTO zijn drie hogescholen die de technieken toepassen in het onderwijs en bij hun onderzoek. Protolab en 3D-lab beschikken daarnaast nog over de mogelijkheid om objecten met behulp van een laserscanner om te zetten in een digitaal model. Het duurt dan ook niet lang voor die technieken, net zoals in de praktijk overigens, complementair ingezet worden.

Het veranderde digitale model kan vervolgens geanalyseerd worden op sterkte, beweging en stroming (eindige elementenanalyse). De volgende stap is mogelijk opnieuw een prototype waarop de voorgaande stappen herhaald kunnen worden. Het resultaat: in snelle stapsgewijze verfijning is de snelste weg niet altijd dezelfde weg, maar het kan sneller gaan met rapid engineering.

Stapsgewijze verfijning Bij de ontwikkeling van een product worden altijd verschillende stappen doorlopen voordat men een geschikt ontwerp heeft. Zelden wordt een nieuw product nog ontwikkeld in één stap. Dat ontwikkelen wordt ook wel stapsgewijze verfijning genoemd. Laserscannen, reverse engineering, forward engineering en rapid prototyping bieden mogelijkheden om dat stapsgewijze verfijnen sneller te laten verlopen.

Rapid prototyping Bij de productie van welk voorwerp ook worden fouten gemaakt ten opzichte van het ontwerp. Voor geprototypete stukken is dat ook zo. Bij het laserscannen van een voorwerp wordt een puntenwolk gegenereerd met een afwijking ten opzichte van het gescande object. Als de geprototypete objecten gescand worden, is er dus ook kans op veel fouten. Dat tweede voorbeeld geeft aan dat men bij de combinatie van rapid prototyping en reverse engineering op andere dingen moet letten dan bij een klassiek productieproces.

Met een voorbeeld kunnen we aangeven hoe er kan worden tewerk gegaan. Een eerste versie van een ontwerp wordt gemaakt met behulp van de rapid prototypingtechnieken. Dat ontwerp dient vervolgens om er enkele aanpassingen op aan te brengen. Die aanpassingen worden bijvoorbeeld door een vormgever uitgevoerd of tijdens een overleg met een klant vastgelegd.

Er kan helemaal in het begin een fout gemaakt worden bij de software die de vertaling doet van het CAD-model naar het STLbestandsformaat. Dat laatste formaat wordt doorgaans gebruikt in de rapid prototypingmachines. Als die vertaling fouten bevat, zal het model nooit juist kunnen zijn.

Vanaf dat punt kunnen we drie richtingen uit voor de stapsgewijze verfijning van het ontwerp. Ofwel gaat een tekenaar terug aan het werk met het veranderde model om opnieuw een CAD-model te tekenen, ofwel wordt het ontwerp gescand tot een digitaal model. In het laatste geval

Bij de productie kunnen er fouten optreden. Die fouten zijn - klassiek - te wijten aan slijtage, werkcondities of de nauwkeurigheid van de machine. Wanneer geprototypete objecten vervolgens met een laserscanner afgetast worden, kan het laserlicht deels in het materiaal dringen. Dat veroorzaakt een volgende fout, omdat de scanner niet het buitenoppervlak van het object, maar een dieperliggende laag ziet. Als men vervolgens het gescande model vergelijkt met het originele CAD-bestand, is het niet verwonderlijk dat er wel wat afwijkingen kunnen zijn. De grote vraag is echter: welk deel van het hierboven omschreven proces is voor het grootste deel van de fout verantwoordelijk? Als je het antwoord op die vraag kent, kan je sneller ingrijpen op je productieproces (in dit geval bijvoorbeeld rapid prototyping of rapid manufacturing).

I-mag mei 2008

48

VIK V orming VIK V orming De situaties waarin laserscannen en rapid prototyping of rapid manufacturing samen ingezet kunnen worden zijn nog niet zo breed bekend. Op het seminar van 22 mei brengen we een aantal mogelijkheden in beeld.

> Rapid manufacturing, de toekomst Walter Kruf (TNO Eindhoven) > Begeleiding en financiering van uw innovatietraject Bert Celis (Innovatiecentrum Limburg)

Programma: > Rapid prototypingtechnieken Bart Grimonprez (Hogeschool West-Vlaanderen - PIH) > Scan- en meettechnologieën Philip Bleys (Sirris/KULeuven) > Reverse engineering in de praktijk Geert Creemers (Argon) > Forward engineering: van scandata naar rapid manufacturing Frederik Declerck (Materialise) > Kwaliteitscontrole op basis van puntenwolken Rob Kuppens (Metris)

Ing. Andy CAMPS MSc

Seminar en expositie Het seminar 'rapid engineering' vindt plaats op donderdag 22 mei in de XIOS Hogeschool Limburg (Campus Diepenbeek). Begin om 13 uur. Meer informatie? Kijk dan snel op http://3dlab.xios.be/seminar

Cursusagenda mei - september 2008 CURSUS

START

AANTAL SESSIES

UREN LEDENTARIEF

TECHNOLOGIE Meet- en regeltechniek in de praktijk

21-05-08

8

14 tot 18 uur en 9 tot16.30 uur

1240

Regeltechniek

21-05-08

4

14 tot 18 uur en 9 tot16.30 uur

750

Energiebesparingen in de procesindustrie

23-05-08

1

9 tot 17 uur

360

Microbiologische veiligheid van voedingswaren **

18-06-08

2

9 tot 16 uur

540

Procesinstrumentatie

27-08-08

4

14 tot 18 uur en 9 tot16.30 uur

750

Dimensioneren van elektromechanische aandrijfsystemen*

10-09-08

7

19 tot 22 uur

880

BEDRIJFSKUNDE Projectplanning en management: gevorderden

06-05-08

2

9 tot 17 uur

620

Tijdstudie en normtijden

09-05-08

2

9 tot 17 uur

620

Veiligheidssturingen voor machines NIEUW

19-05-08

2

9 tot 17 uur

620

EEX

22-05-08

1

13 tot 17 uur

210

B-VCA: basisveiligheid

28-05-08

1

8.30 tot 16 uur + examen

135

Atex-richtlijn

29-05-08

1

13 tot 17 uur

210

Integraal waterbeheer - module: hergebruik van water NIEUW

02-06-08

3

19 tot 22 uur

380

Intern auditor BRC - IFS NIEUW

05-06-08

2

9 tot 17 uur

620

Risicomanagement in de bouw NIEUW

05-06-08

2

19 tot 22 uur

330

6 Sigma

22-09-08

5

19 tot 22 uur

660

VAARDIGHEDEN Rapportering met Crystal reports

15-05-08

3

19 tot 22 uur

410

Timemanagement

16-05-08

1

9 tot 17 uur

360

De winnende presentatie

19-05-08

1

9 tot 17 uur

330

* Zwijnaarde

** Herentals

Voor het up-to-date aanbod kan u steeds een kijkje nemen op www.vikvorming.be.

49

I-mag mei 2008

VIK V orming VIK V orming

Schrijf nu in voor de VIK Vorming masterclasses najaar 2008! Fellow bouwmanager technologie, management en bedrijfseconomische knowhow Vanaf 12 september, 60 sessies, telkens op vrijdag van 19 tot 22 uur en op zaterdag van 9 tot 12 uur, in het De Nayer Instituut in Sint-Niklaas. Info en inschrijvingen: www.vik.be/fbm.

Fellow in integraal onderhoudsmanagement totaalvisie op de onderhoudsfunctie Vanaf 12 september, 46 sessies, telkens op vrijdag van 14 tot 17 uur en op zaterdag van 9 tot 12 uur, in de hogeschool in Gent. Info en inschrijvingen: www.vik.be/fio.

Fellow in logistiek management voor iedereen die met logistiek te maken heeft Vanaf 25 september, 45 sessies, telkens op donderdag van 19 tot 22 uur, in het VIK-huis in Wommelgem. Info en inschrijvingen: www.vik.be/flm.

Fellow in industrial engineering verhogen van efficiëntie en effectiviteit door productiviteitsverbetering Vanaf 17 oktober, 63 sessies, telkens op vrijdag van 14 tot 21 uur en enkele keren op zaterdag van 9 tot 12 uur, in het VIK-huis in Wommelgem. Info en inschrijvingen: www.vik.be/fie.

Fellow in kwaliteitsmanagement wegwijs in het kwaliteitsland Vanaf 6 november, 33 sessies, telkens op donderdag van 19 tot 22 uur en op zaterdag van 9 tot 12 uur, in het VIK-huis in Wommelgem. Info en inschrijvingen: www.vik.be/fik.

Meer informatie? Een folder aanvragen? Neem dan contact op met VIK Vorming: [email protected] - 03 259 11 06 I-mag mei 2008

50

VIK V orming VIK V orming

Fellow in

industrial engineering Hoe interne bedrijfsprocessen optimaliseren?

Programma: > > > > > > > >

inleiding procesanalyse en methodestudie tijdstudie en normstelling omsteltijdreductie productiviteitsverbetering in administratieve en dienstverlenende processen mensvriendelijke processen managementaspecten bij veranderingsen verbetertrajecten simulatiecase, praktijkgetuigenissen en bedrijfsbezoeken

Aan het einde van de opleiding werken de deelnemers een project uit in de eigen werkomgeving zodat er meteen een terugverdieneffect voor de onderneming gerealiseerd wordt.

Praktisch: Start: 17 oktober 2008 Aantal sessies: 63 Wanneer: vrijdag van 14 tot 21 uur. Een tiental sessies vindt plaats op zaterdagvoormiddag van 9 tot 12 uur. Waar: VIK-huis in Wommelgem Info: www.vik.be/fie

Meer informatie?

Kijk op de website www.vikvorming.be of neem contact op met VIK Vorming: 03 259 11 06 of [email protected] VIK Vorming - Herentalsebaan 643 - 2160 Wommelgem