INGENIEURSMAGAZINE MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

04-2008

INGENIEURSMAGAZINE

VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 46, nummer 04, april 2008 maandelijks tijdschrift, verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor 3500 Hasselt 1- P2A8632

Commentaar I-mag Ingenieursmagazine is een uitgave van de Vlaamse Ingenieurskamer vzw Lid van World Federation of Engineering Organisations (WFEO) van de UNESCO. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.P.P.) VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ing. Bart Demol MSc, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem HOOFDREDACTEUR Ing. Noël Lagast MSc EINDREDACTIE Luc Vander Elst REDACTIERAAD Ing. I. Born MSc - Ing. B. Demol MSc Ing. H. Derycke MSc - Ing. K. De Wever MSc Ing. N. Lagast MSc - Ing. G. Roymans MSc Ing. W. Samyn MSc - Ing. L. Wezenbeek MSc REDACTIESECRETARIAAT Francine Demaret SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 Website: www.vik.be - e-mail: [email protected] Doorlopend open van 08.30 uur tot 17.00 uur LIDMAATSCHAPSBIJDRAGEN rek.nr.: 406-0098501-56 € 58,00 voor technisch en industrieel ingenieurs, die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor geassocieerde leden

Rode bloedcellen Op 17 en 18 mei vindt, in het Eurovolleycenter van Vilvoorde, het jaarlijks kaderweekeinde van de VIK plaats. Dan zullen circa 250 kaderleden van de VIK, samen met hun partner, elkaar ontmoeten voor overleg en een gezellig samenzijn. VIK-kaderleden zijn uiteraard industrieel ingenieurs, van uiteenlopende leeftijd, in diverse beroepsdomeinen tewerkgesteld of senioren. Maar het zijn allemaal vrijwilligers die zich inzetten om de doelstellingen van de VIK mee te helpen realiseren: de behartiging en verdediging van de graad en het diploma, de vorming en opleiding van de leden, de humanitaire projecten en de netwerkvorming. Vrijwilligers zijn onze rode bloedcellen. Ze nemen bij de VIK een belangrijke plaats in. Vrijwillig engagement is voor ons essentieel, maar daarom nog niet vanzelfsprekend. Wel zijn hooggeschoolden in het verenigingsleven sterker vertegenwoordigd dan laaggeschoolden. Dat is althans de slotsom van een recente doorlichting van de studiedienst van de Vlaamse regering. Omdat vrijwilligers voor de VIK zo belangrijk zijn, krijgen ze ook veel ruimte en mogelijkheden in onze bestuurswerking, zowel regionaal als in andere bestuursgeledingen. Ze kunnen onder meer knelpunten signaleren, die we dan bijvoorbeeld bij de overheid kunnen aankaarten. Toch laten de pijlers van de huidige maatschappij niet altijd ruimte voor vrijwillig engagement. Jonge industrieel ingenieurs krijgen er steeds minder tijd voor. Dat is een gevolg van de alsmaar snellere technologische en economische evolutie, mee aangestuurd door industrieel ingenieurs. Het woord 'vrijwilliger' deed zijn intrede, nadat was gebleken dat mensen steeds minder voor elkaar doen. Vrijwilligers gingen anderen helpen en creëerden het onbetaalbare samenhorigheidsgevoel. Dat is wat de VIK sinds haar ontstaan uniek maakt. Wie beweert dat de industrieel ingenieur zich vandaag niet meer wil engageren, komt best eens bij de VIK kijken. Hij zal versteld staan van de gedrevenheid van tientallen collega's. De komende kaderdagen in Vilvoorde zullen daar opnieuw het levendige bewijs van zijn.

Ing. Joseph NEYENS MSc Algemeen voorzitter VIK

€ 32,00 voor hen, die 3 jaar of minder dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor een samenwonend lid; voor gepensioneerden € 16,00 voor studenten-industrieel ingenieur € 74,00 voor leden woonachtig in het buitenland € 527,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met meer dan 250 werknemers € 264,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met minder dan 250 werknemers DRUKKERIJ & LAY-OUT Drukkerij SLEURS nv, Overpelt Tel. +32 11 80 90 90 - Fax +32 11 80 90 95 Voor de ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk.

VIK-kaderweekeinde 17-18 mei 2008 Eurovolleycenter - Vilvoorde Info en inschrijving: [email protected]

COVER Securifor met tgv © Betafence

3

I-mag april 2008

Inhoud Commentaar Rode bloedcellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Inhoudstafel .........................................

03 04

Studieduurverlenging is van alle tijden Brandpunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Betafence omheint olympisch hart in Peking Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bio-incubatoren barsten uit hun voegen Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ingenieur van de taal Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Modern Times Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ing. Erik Laridon MSc voor de spiegel Samenleving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ir. Emilie Vermeulen MSc liep stage bij Mowag Centrum lucht- en ruimtevaart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Lezing over aansprakelijkheid Centrum zelfstandigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VIK-seniorenclub op uitstap naar Brugge Centrum senior ingenieurs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

In de kijker: naar Flanders Field Afdeling Limburg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Nieuws van de afdelingen ...............................................................

I-mag en de post Netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Het internet van de 19de eeuw Netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Activiteiten van de studiegroepen ...............................................................

Puzzelaar Denken & doen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Connecting engineers and entrepreneurs Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VIK Vorming-fellows worden hechte vrienden Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Daken en gevels van de toekomst: een meerwaarde? Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Levensmiddelenmicrobiologie van de 21ste eeuw Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Meet- en regeltechniek in de praktijk Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

In bedrijf stellen van projecten Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Relationeel verkopen Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIK Industrial Practice

VIP: Industrial ethernet en wireless networking Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Cursusoverzicht Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I-mag april 2008

4

05 08 10 12 14 16 19 21 21 23 24 34 35 36 40 41 42 43 43 44 44 44 45 46

brandpunt BRANDPUNT

Studieduurverlenging is van alle tijden Volgt maatschappelijke evolutie WOMMELGEM. Dat het onderwijs van laag tot hoog zich voortdurend

Hogere technische school

moet aanpassen aan de maatschappelijke evolutie is een understatement en een open deur intrappen. De verlenging van de studieduur van sommige opleidingen van het Vlaams hoger onderwijs, is inherent aan een snelveranderende maatschappij waarvan de intellectuele grenzen, die van de landsgrenzen overstijgen. De vraag om de studieduur voor hogere opleidingen in ons land te verlengen, is zo oud als ons hoger onderwijs zelf, dat in 1830 met 'eigen' opleidingen van wal stak. Aan de basis lag niet alleen de evolutie van de wetenschap, maar ook de noodzaak om ons hoger onderwijs gelijke tred te laten houden met gelijkaardige opleidingen in toonaangevende landen, zoals Amerika, Frankrijk en Duitsland.
Van onze hoofdredacteur De eerste studies die verlengd werden, waren die voor arts en apotheker. Daarna volgden de rechten. In 1884 kon men in ons land na 2 jaar tot doctor in de rechten worden gepromoveerd. In 1890 was dat 3 jaar, in 1968 na 6 jaar. In goed drie kwarteeuw werd de studieduur drie keer langer. Voor omzeggens alle disciplines aan de universiteiten ging de studieduur in een eeuw tijd omhoog met een factor twee tot drie. De ingenieursopleiding ontsnapte evenmin aan die evolutie. Rond 1850 duurde de studie voor burgerlijk ingenieur 2 of 3 jaar. Geleidelijk werd dat opgetrokken naar 4 en ten slotte 5 jaar. Een wet uit 1890 legde de studieduur van de vroegere 'landbouwkundige ingenieurs' vast op 3 jaar. Een KB uit 1920 bracht het op 4 jaar en in 1934 werd het 5 jaar. Ook in het hoger onderwijs dat niet aan een universiteit werd verstrekt, zijn er voortdurend studieduurverlengingen. Het eerste hoger handelsinstituut in ons land, opgericht in Antwerpen in 1852, mocht bij ministerieel besluit van 1876 na 2 jaar het diploma uitreiken van 'licencié en sciences commerciales'. Veertig jaar later was de studieduur praktisch verdubbeld. Onder mecenaat van de in Brussel in 1870 geboren industrieel Raoul Warocqué ging in 1899 in Bergen een tweede handelshogeschool (het Institut Commercial) in ons land van start. Raoul Warocqué stamde uit een rijke dynastie van industriëlen met

fenomenaal grote bedrijven in de kolen-, gas- en elektriciteitssector, zowel in eigen land als in het buitenland. In het voetspoor van zijn vader Nicolas, de stichter van de Warocqué-dynastie, bouwde Raoul het imperium voort uit met hogeropgeleiden. Aanvankelijk waren dat commerciële medewerkers, die in Frankrijk gedurende 3 jaar aan speciale handelsinstituten waren opgeleid. Het Institut Commercial in Bergen nam het studieprogramma en de studieduur van 3 jaar over van de Franse instellingen. Dat was 1 jaar meer dan in Antwerpen. Tijdens zijn korte leven - hij werd 47 - investeerde Warocqué onnoemelijk veel in het onderwijs, in het atheneum in Morlanwelz en in de opleiding van kaderleden en vooral van mijningenieurs, voor wie hij de opleiding liet optrekken van 3 naar 5 jaar, in die tijd de langste ingenieursopleiding. De op twee na oudste hogeschool van ons land - ook een handelshogeschool - werd in 1903 in Brussel opgericht door Ernest Solvay. Na 3 jaar kon men er het diploma van handelsingenieur behalen. Later werden handelsingenieurs ook aan universiteiten opgeleid waar de studie een jaar langer duurde. Warocqué en Solvay volgden met hun privé-initiatief bij het oprichten van hogeronderwijsinstellingen het voorbeeld van Amerikaanse industriëlen, die in 1892 aan de basis lagen van de oprichting van de Rockefeller Universiteit in Chicago en het Carnegie Instituut in Pittsburg (1896) en Washington (1902).

5

De Waalse industrieel Eduard Otlet, bevriend met Warocqué en Solvay, richtte de eerste school voor technisch ingenieurs in ons land op. Het drietal industriëlen had ondervonden dat de industrie behoefte had aan praktisch opgeleide ingenieurs, aan wat ze toen al noemden: 'des ingénieurs industriels'. Otlet schonk in 1897 een belangrijk deel van zijn fortuin aan de Aalmoezeniers van de Arbeid voor allerlei 'goede werken'. Dat was onder meer ook 'het bevorderen van de welvaart door een goed draaiende industrie'. Aan de basis daarvan lagen de ingenieurs die praktisch geschoold waren. Met die opdracht richtten de Aalmoezeniers van de Arbeid het Institut des Arts et Métiers in Pierrard bij Virton op. In 1903 studeerden daar de eerste ingenieurs voor de industrie af. De studieduur bedroeg 4 jaar en het studieprogramma was een kopie van de Franse ingenieursscholen. Otlet ging ervan uit dat de Belgische praktische ingenieurs ook inzetbaar moesten zijn in Frankrijk en vice versa. De industrieel had immers ook grote openbare werken in het buitenland, onder meer de aanleg van spoorwegen in Frankrijk. Met zijn visie inzake uitwisseling van diploma's liep hij meer dan een eeuw voorop. Maar zijn privé-initiatief kreeg tegenwind van de universiteiten. De titel van 'ingenieur voor de industrie' werd afgevoerd. In de plaats kwam 'ingénieur technicien'. Ook de studieduur was een doorn in de ogen van de universiteiten. De 4 jaar opleiding werd naar 3 jaar teruggeschroefd. De titel van technisch ingenieur was toen nog niet beschermd en de studies waren niet bij wet geregeld. De bescherming van de titel kwam er pas in 1933.

Technisch Het aantal scholen voor 'ingénieur technicien' nam in het Franstalig deel van ons land geleidelijk toe. Tot voor 1933 was niets bij wet geregeld. Er was geen uniforme studieduur en ook geen uniforme titulatuur. Aan sommige scholen bedroeg de studieduur 3 jaar, aan andere 4 jaar. De

I-mag april 2008

BRANDPUNT

ene school reikte de titel uit van 'ingénieur technicien' de andere van 'ingénieur industriel'. De Nayer in Mechelen werd in 1922 de eerste school voor technisch ingenieurs in Vlaanderen. De studieduur bedroeg er 4 jaar. De eerste promotie van 8 Vlaamse technisch ingenieurs dateert dus van 1926. De eerste twee jaar werd het diploma in het Frans opgesteld, want aanvankelijk hielpen Franstalige burgerlijk ingenieurs mee aan de start van het De Nayerinstituut. De wet van 11 september 1933 zorgde ervoor dat in heel het land een uniforme titel werd uitgereikt: die van technisch ingenieur en 'ingénieur technicien'. Maar van een gelijke studieduur was er nog steeds geen sprake. De meeste scholen in Wallonië opteerden voor 4 jaar, een overgroot deel in Vlaanderen voor 3 jaar, al of niet voorafgegaan door een zogenaamd 'voorbereidend jaar'. Onder groot protest van de scholen met een driejarige opleiding en van hun afgestudeerden werd de studieduur voor alle scholen in 1977 bij wet op 4 jaar gebracht in ons land. Ook de Vlaamse technisch ingenieurs protesteerden fel, toen de wetgever de titel van technisch ingenieur in 1977 omvormde tot industrieel ingenieur.

Studieduurverkorting De geschiedenis leert dat de verlenging van de studieduur voor elke opleiding en de wijziging van de titulatuur op weerstand stuit. Maar ook het verkorten van de studieduur heeft nadelige gevolgen. Dat ondervonden de Nederlandse burgerlijk ingenieurs, ook wel eens WO-ingenieur genoemd. In Nederland worden ingenieurs opgeleid aan 3 technische universiteiten (Delft, Eindhoven, Twente) en aan 2 'specifieke universiteiten' (Wageningen en Groningen). Hun titel wordt als 'ir' (MSc) afgekort. De studieduur bedraagt 5 jaar. De opleiding ressorteert onder het wetenschappelijk onderwijs, WO. Anderzijds kunnen ingenieurs in Nederland ook aan hbo-instellingen (Hoger Beroepsonderwijs) worden opgeleid. Hun titel wordt als'ing' (bachelor) afgekort. De studieduur bedraagt 4 jaar. De opleiding ressorteert onder het hoger beroepsonderwijs. In Nederland werden de eerste ingenieurs - de zogenaamde vestigingsingenieurs rond 1600 opgeleid door de naar Delft uitgeweken Bruggeling Simon Stevin. De studieduur bedroeg toen 2 jaar en werd later op 3 jaar gebracht om in het begin van de jaren 1900 op 4 jaar te komen. In

1960 werd de studieduur van de WO-ingenieur op 5 jaar gebracht. Het vrij Nederlands examensysteem zorgde ervoor dat heel wat studenten 5,5 tot 7,5 jaar over hun studies deden. In 1982 besliste de Nederlandse regering om de studieduur van de WO-ingenieur (ir) van 5 naar 4 jaar terug te schroeven. Door die beslissing kreeg het diploma van de Nederlandse WO-ingenieur een sterke internationale onderwaardering. Onder druk van de Nederlandse irvereniging en van de industrie besliste het Nederlands ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen gevolg te geven aan de oproep om de opleiding terug aan te passen aan de internationale studieduur voor ingenieurs. Vanaf het academiejaar 19951996 werd ze terug op 5 jaar gebracht.

Hbo-ingenieur De opleiding voor hbo-ingenieur (ing) ontstond uit de opleiding aan de Hogere Technische Scholen (hts), waarvan de oorsprong teruggaat naar de middelbare technische scholen (mts). De eerste Nederlandse mts in Utrecht stamt uit 1910. Begin van de jaren 1970 werden alle mts'en tot hts omgedoopt. Een Nederlandse wet uit 1972 zorgde ervoor dat de afgestudeerden van de hts-scholen de titel van ingenieur mochten voeren. Voor het onderscheid met de WO-ingenieurs werd hun titel afgekort met 'ing' (kleine i). De hbo ontstond uit de fusie van de htsinstellingen met andere, niet-technische hogeronderwijsinstellingen. Het telt 7 sectoren, waaronder die voor het hoger technisch onderwijs, dat het diploma van hbo-ingenieur (ing) uitreikt. hbo-ingenieurs zijn bachelors, vergelijkbaar met onze technische professionele bachelors. Industrieel ingenieurs zijn masters.

Franstalige Gemeenschap Aan de 11 hogescholen voor industrieel ingenieur in de Franstalige Gemeenschap bedraagt de studieduur sinds een paar jaar 5 jaar (3 jaar bachelor + 2 jaar master). De reden van een studieduurverlenging van 4 naar 5 jaar is het voldoen aan de gangbare internationale standaard inzake studieduur van ingenieurs, de graad en het diploma van industrieel ingenieur. Maar ook andere redenen hebben een rol

7

gespeeld, zoals het spreiden van de studielast over een langere periode. Voorheen telde het vierjarig studieprogramma voor de industrieel ingenieurs in Wallonië 4x 840 tot 900 uur per jaar of in totaal 3.600 uren. Voor een vierjarige studiecyclus aan de Franstalige universiteiten bedraagt dat gemiddeld 600 tot 700 uren per jaar. Door de opleiding van industrieel ingenieurs over 5 jaar te spreiden is er meer ruimte voor stage en het inlassen van vakken die aan een moderne maatschappelijke behoefte beantwoorden. De opleiding van 5 jaar wordt voor de Franstalige industrieel ingenieurs opgesplitst in een fase van 4,5 jaar met 735 uren per jaar of in totaal 3.250 uren. Stages worden in de bachelor- en masterfase geïntegreerd: 6 weken in het derde jaar van de bachelorfase én 14 weken in het vijfde jaar (de masterfase) en dus niet meer tijdens de schoolvakanties, zoals voordien. Naast de 20 weken stage biedt de nieuwe formule ook meer ruimte voor het eindwerk en het projectwerk en de integratie van interdisciplinaire vakken en vakken over economie. De opleiding van 5 jaar (3+2) leidt in de Franstalige Gemeenschap tot master en sciences de l'ingénieur industriel of tot master en sciences de l'ingénieur industriel en agronomie. De eerste gediplomeerden met een vijfjarige opleiding studeren eind juni 2009 af. De bachelorfase van 3 jaar wordt afgerond met de graad van bachelier en sciences industrielles. De nieuwe structuur van de vijfjarige opleiding kwam tot stand in overleg met de Waalse industrie, de studenten en het onderwijzend en administratief personeel. Het nieuwe studieprogramma werd bij Ministerieel Besluit van de Franstalige deelregering ingevoerd. De invoering van de studieduurverlenging had geen vermindering van het aantal nieuwe inschrijvingen voor gevolg. Integendeel.

Vlaanderen Aan de 13 departementen van de Vlaamse hogescholen bedraagt de opleiding van industrieel ingenieur 4 jaar en leidt ze tot master in de industriële wetenschappen. De eerste mastergediplomeerden studeren eind juni 2008 af. Ing. Noël LAGAST MSc

I-mag april 2008

technologie

Betafence omheint olympisch hart in Peking Naast sportafsluitingen ook beveiliging en grensafbakening belangrijk

ZWEVEGEM. Van gevangenissen in Spanje over olieraffinaderijen in Dubai tot sporttempels in Qatar en de grensafbakening tussen Amerika en Mexico. Betafence is alomtegenwoordig in de wereld van omheiningen en toegangscontroles. Ook voor de Olympische Spelen in Beijing zal het bedrijf uit Zwevegem de afsluiting leveren en zo het kloppende hart van de Spelen beveiligen. “Niet evident voor een buitenlandse speler”, zegt exportmanager Far East Frederik De Knijf. “In China verkopen is namelijk op relatie verkopen.”

Met hoofdzetel in België telt Betafence wereldwijd 13 fabrieken, 25 verkoopskantoren, 1.900 werknemers en een omzet van om en bij de 500 miljoen euro. Het zijn cijfers om van te duizelen, maar net die zorgen ervoor dat Betafence zich met recht en reden nummer één mag noemen in de wereld van omheiningen en beveiligingscontroles. “Uitgroeien tot wereldleider in een heel versnipperde markt met veel lokale spelers is geen sinecure”, benadrukt Frederik De Knijf (28). Voor Betafence is hij verantwoordelijk voor de verkoop in het Verre Oosten, gaande van China en Zuid-OostAzië tot India en Australië. “Technisch is het niet zo moeilijk om een afsluiting te maken. Maar wij stellen daar kwaliteitszorg, productie op maat en vooral 125 jaar ervaring tegenover. Die ervaring verkreeg Betafence dankzij Bekaert, dat tot drie jaar terug ons moederbedrijf was. Wij stoelen nog steeds op Bekaerts vroegere machines, personeel, management en knowhow.”

Oosten heeft veel minder omheiningen voor privéof landbouwdoeleinden. Daar leveren we producten die voor negentig procent bestemd zijn voor de beveiliging van professionele ondernemingen en tien procent voor de fabricage van industriële doeleinden, zoals voor oliepijp- en gasleidingen. Die producten sluiten erg producttechnisch bij ons aan en vragen specifieke kwaliteitsvereisten. In glas kan bijvoorbeeld niet elk soort gaas worden verwerkt, want dan bestaat het risico op roest of productiefouten. Voor de productie van pijpleidingen maken wij dan weer gebruik van een uniek model dat op maat kan worden geleverd en waarbij we gebruikmaken van gegalvaniseerde draad.” Voor haar productontwikkeling en design doet Betafence een beroep op industrieel ingenieurs. “Zij verzamelen en verwerken alle informatie die we binnenkrijgen van onze klanten, verkopers en distributeurs van over de hele wereld. Dat kan gaan van proble-

Frederik De Knijf aan het werk in China.

men en opmerkingen over onze producten tot het gebruik van nieuwe technieken en producten bij onze concurrenten. Op basis van die input overleggen de ingenieurs samen met de productmanagers om bestaande producten te verbeteren of een nieuw design te geven en om nieuwe producten te ontwerpen.”

Totaalpakketten Op dit moment wil Betafence de markt blijven domineren door te investeren in totaalpakketten, zoals het aanbieden van een heel beveiligingssysteem. “Het voordeel daarbij is dat wij experts zijn over het fysische gedeelte. In het elektronische gedeelte moeten we nog groeien”, geeft Frederik De Knijf toe. “De andere marktspelers zijn evenwel maar in een van de twee toepassingen actief. Net zoals wij in het verleden, leveren zij enkel de panelen en de palen. Wij bieden sinds

Beveiliging Naast de levering van omheiningen voor tuinen en landbouwbedrijven richt Betafence zich vooral op de ontwikkeling van producten voor professionele beveiliging. “Veertig procent van onze productie gaat naar die sector. Dat cijfer zal in de toekomst nog stijgen, want we groeien steeds meer in dit marktsegment. WestEuropa is onze grootste markt, omdat we hier actief zijn op alle fronten. Het Verre Betafence koppelt kwaliteit aan ervaring. I-mag april 2008

8

TECHNOLOGIE

“Betafence wil de markt blijven domineren door te investeren in totaalpakketten, zoals het aanbieden van een heel beveiligingssysteem.” Spelen in Doha en de Winterspelen in Turijn in 2006. Niet alleen sportliefhebbers lopen tussen de omheiningen van Betafence.

Gevangenissen Afsluitingen in Shenzen.

enige tijd een volledig geïntegreerde oplossing aan. Als bijvoorbeeld Shell een nieuwe raffinaderij zou willen bouwen, kunnen wij de beveiliging uitbouwen, gaande van projectondersteuning tot de installatie. Al doen we voor dat laatste een beroep op onze lokale contacten. Onderzoek en ontwikkeling (R&D) vindt nog steeds plaats in het hoofdkantoor in Zwevegem, zoals ook het productmanagement en de projectondersteuning bij grote contracten zoals die voor de Olympische Spelen.” Dankzij die marktopvolging en expertise bouwde Betafence in de loop der jaren een indrukwekkende palmares op. Zo stond het Zwevegems bedrijf onder meer in voor de omheining van tal van sportevenementen, zoals Europese en Wereldkampioenschappen, maar ook voor de beveiliging van sportcomplexen die werden ontworpen voor de Olympische Spelen in Barcelona in 1992, de Aziatische

Zo beveiligt Betafence ook tal van gevangenissen, kerncentrales, olieraffinaderijen, autosnelwegen en luchthavens over de hele wereld. De Belgische marktleider gaf zelfs de inwoners van de Verenigde Arabische Emiraten een veiliger gevoel door hun land voor maar liefst 300 kilometer te omheinen. Amerika vraagt dan weer een afsluiting voor zijn grens met Mexico en China maakt gebruik van een Betafence-omheining om Hongkong te beveiligen. “Betafence werkt al ongeveer tien jaar in China. Zo voeren we per jaar ongeveer 200 kilometer in voor de omheining langs autosnelwegen. Dat zijn ongeveer 35 containers vol. Net daarom behandelen we China steeds meer als een WestEuropees land. Sinds enkele jaren hebben we een verkoopskantoor in Shanghai en sinds 2006 een operationele fabriek in Tianjin. In juni 2007 werd die fabriek officieel geopend door prins Filip, toen hij daar op economische missie was.” Dankzij de investeringen moet de productie in China in de toekomst steeds autonomer kunnen werken. Wanneer er grote projecten op het spel staan, zal het projectteam in Zwevegem nog steeds worden ingeschakeld. Net zoals voor het project naar aanleiding van de Olympische Spelen in Beijing, komende zomer. Sinds het Chinees Olympisch Comité de prekwalificaties uitschreef voor de volledige beveiliging van de olympische

site, had het project heel wat voeten in de aarde. “Chinese ondernemers hebben een heel specifieke manier van zaken doen, zelfs in vergelijking met hun buurlanden. Begin 2007 namen we deel aan de prekwalificaties voor de levering van de volledige omheining voor de olympische site. Na goedkeuring van dat dossier besloot het Comité in maart alle tijdelijke materialen, zoals de omheining, maar ook de tenten en stoelen onder te brengen in één contract. Plots wou men maar met één partij onderhandelen. Die zou dan alle producten zelf op de markt moeten gaan zoeken. Omdat wij ons enkel focussen op de eigen producten, moesten we op zoek gaan naar een partner die de andere tijdelijke materialen zou leveren. Toen ook dat dossier in orde was, beslisten de leden van het Comité om het contract in drie te delen. Ze hebben namelijk zelf ook lokale relaties die ze te vriend willen houden. In China verkopen is nu eenmaal op relatie verkopen. Het resultaat is dat Betafence, als enige internationaal bedrijf, samen met twee lokale spelers, een derde van het contract in de wacht sleepte. In totaal leveren we voor 45 kilometer aan omheining, goed voor een contract van 500.000 euro. De afsluiting rond heel het olympisch park zal er dus drie keer verschillend uitzien en ook drie keer een verschillende kwaliteit hebben. Maar het streelt onze ijdelheid dat wij het kloppende hart van de Spelen mogen omheinen. Daarin is onder meer het olympisch dorp, de Water Cube en het Vogelnest gevestigd.” Over het af te leveren product kan nog maar weinig worden gezegd. “Alhoewel de tijd nu heel erg dringt, moet het Comité nog een paar details over de omheining beslissen”, besluit De Knijf. “Het eindproduct is dus nog niet af, maar aangezien het om een tijdelijke afsluiting gaat, zal het een verbeterde versie zijn van wat rond bouwwerven of festivals wordt geplaatst, maar dan mooier, steviger en zwaarder.” Tekst: Florian VAN DE WALLE Foto's: BETAFENCE

“De afsluiting rond heel het olympisch park zal er dus drie keer verschillend uitzien en ook drie keer een verschillende kwaliteit hebben. Maar het streelt onze ijdelheid dat wij het kloppende hart van de Spelen mogen omheinen.” Stevig Belgisch maatwerk, ook in Shenzen. 9

I-mag april 2008

technologie

Bio-incubatoren barsten uit hun voegen Biotechnologiebedrijven staan te dringen voor nieuw aanbod

LEUVEN. Gent had er al twee, Leuven nog geen enkele. Maar de Katholieke Universiteit Leuven, het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) en Aveve openden op 29 februari de eerste Bio-Incubator in Leuven. Het zijn meteen ook de drie financiers van het eerste initiatief van die aard in Leuven. Al bij de officiële opening was de Bio-Incubator volzet. De plannen voor de volgende krijgen al vorm. De vraag overstijgt ruim het aanbod. De Bio-Incubator telt 12 modulair opgebouwde multifunctionele units.

Een Bio-Incubator is infrastructuur waar beginnende biotechbedrijven een locatie kunnen huren om er zich met weinig kosten tijdelijk te vestigen. De Bio-Incubator biedt bedrijven de kans om investeringen in gebouwen of infrastructuur uit te stellen. Dat is precies voor biotechnologiebedrijven heel interessant, omdat die heel veel investeren in onderzoek en ontwikkeling (R&D). Investeringen in R&D leveren geen onmiddellijke inkomsten op uit verkoop, want het duurt meestal erg lang eer de ontwikkeling van een therapeuticum of een diagnosticum rendeert. Om dergelijke bedrijven de kans te geven zich qua inves-

teringen uitsluitend te focussen op hun onderzoek, zijn Bio-Incubatoren de ideale broedplekken. Vandaaruit kunnen bedrijven dan doorgroeien naar een eigen bedrijfszetel. Een ander voordeel is dat zo'n BioIncubator ook ondersteunende diensten verleent, zoals een gezamenlijk onthaal, een cafetaria, vergaderzalen en gezamenlijk kantoorbeheer. En bijvoorbeeld ook de milieuvergunning wordt voor de hele BioIncubator gezamenlijk geregeld. Dat zijn al heel wat zorgen minder voor beginnende biotechbedrijven. Maar niet alleen

Hoofddoel voor VIB Het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) is een non-profit onderzoeksinstituut in de levenswetenschappen, waar zowat 1.000 wetenschappers en technici basisonderzoek verrichten naar de moleculaire mechanismen die instaan voor de werking van het menselijk lichaam, planten en micro-organismen. Het VIB werkt nauw samen met de universiteiten van Gent, Leuven, Antwerpen en Brussel. Door die samenwerking en een uitgebouwd investeringsprogramma bundelt het VIB de krachten van 65 onderzoeksgroepen in één instituut. Met dat onderzoek wil het VIB de grenzen van onze kennis fundamenteel verleggen. Het VIB heeft dus onder meer als doelstelling om in Vlaanderen de biotechnologie van de grond te krijgen. De Bio-Incubatoren passen perfect in dat beleid. Dirk Iserentant is binnen het VIB verantwoordelijk voor de Bio-Incubatoren. Hij is er de figuurlijke architect van. Onder zijn impuls heeft het VIB in Gent eerder al twee Bio-Incubatoren gebouwd. Rudy Dekeyser, managing director bij het VIB: “Er is geen sprake van concurrentie tussen Gent en Leuven. We denken niet in die termen. De competitie gaat tussen Vlaanderen en de landen rondom ons, de rest van de wereld. Behalve de bouw van die Bio-Incubatoren proberen we ook bedrijven uit het buitenland naar hier te halen. Infrastructuur is daarbij belangrijk. Met de Bio-Incubator scoren we eigenlijk op die twee pistes tegelijk.” LVE

I-mag april 2008

10

beginnende bedrijven worden aangetrokken door zo'n Bio-Incubator. Het kan ook gaan om spin-offs van bestaande bedrijven, snelgroeiende bedrijven met een grote behoefte aan expansie of afdelingen van buitenlandse bedrijven.

Investeringen in R&D leveren geen onmiddellijke inkomsten op uit verkoop, want het duurt meestal erg lang eer de ontwikkeling van een therapeuticum of een diagnosticum rendeert. De Leuvense Bio-Incubator is modulair opgebouwd. Een bedrijf dat groeit, kan er eventueel een extra module in gebruik nemen. Het probleem is evenwel dat de Bio-Incubatoren razendsnel volzet zijn. De nieuwe Bio-Incubator beschikt over 12 multifunctionele units van elk 250 m2 met de nodige labo- en kantoorvoorzieningen. Twee biotechbedrijven zijn er al gevestigd en voor de overige ruimte zijn er al opties en contracten.

Samenwerking De drie initiatiefnemers voor de Leuvense Bio-Incubator - VIB, KUL en Aveve - legden ook het geld op tafel voor het project. Het VIB investeerde anderhalf miljoen euro in de Leuvense Bio-Incubator, de K.U.Leuven en Aveve elk een half miljoen euro. De contacten tussen de verschillende partijen hebben geleid tot een winwinsituatie en tot een hele mooie samenwerking. Zo goed dat er zelfs nu al gedacht wordt aan verdere samenwerking voor een volgende Bio-Incubator.

TECHNOLOGIE

Koen Debackere, algemeen beheerder K.U.Leuven en gedelegeerd bestuurder K.U.Leuven Research and Development (LRD): “We onderzoeken of we met dezelfde partners ook de volgende BioIncubator kunnen bouwen. Het zou logisch zijn dat we die samenwerking kunnen voortzetten. Normaal moeten we binnen de 24 maanden vlak bij de eerste BioIncubator een tweede kunnen bouwen. Er is daar plaats voor drie zulke gebouwen. Nu de eerste Bio-Incubator al volzet is, proberen we eventuele nieuwe klanten voorlopig op andere manieren te helpen.”

Leuven trekt andere bedrijven aan dan Gent De eerste Bio-Incubator heeft het VIB in Gent ontwikkeld. Koen Debackere vindt dat ook logisch. “Het is inderdaad logisch dat dat daar gebeurde. Het VIB heeft zijn hoofdkantoor in Gent en er waren daar al enkele spin-offbedrijven in ontwikkeling. Maar zowel Gent als Leuven hebben hun projecten en hun eigen troeven. Leuven en Gent trekken andere bedrijven aan. Het voorbeeld van spin-offs trekt ook bedrijven van buiten Leuven aan. Die komen voor de kennis, de ondernemersdynamiek en de infrastructuur die hier aanwezig zijn. Bedrijven beginnen te groeien, worden succesvol en hebben meer ruimte nodig. Dat is een logisch gevolg van meer dan bijna 20 jaar investeren in biotechnologie.” LVE

Magneet Behalve voor de tijdelijke huisvesting spelen ook andere factoren mee waardoor bedrijven zich aangetrokken voelen: de nabijheid van de universiteit, de samenwerking met de andere bedrijven in de Bio-Incubator, de nabijheid van Gasthuisberg, Leuven Research and Development, enz. Daarnaast is er de centrale ligging,

Beursgenoteerd De bedrijven die hun ruimte in de nieuwe Leuvense Bio-Incubator al hebben ingenomen of gereserveerd, zijn niet allemaal onbekend. ReMynd is een biologiegedreven ontdekker en ontwikkelaar van inno-

In de buurt van de eerste Bio-Incubator is plaats voor twee andere.

de nabijheid van IMEC en de bloeiende industriële en biotechnologische omgeving met meer dan 100 spin-offs en bedrijven. Dat alles maakt het voor jonge biotechbedrijven erg aantrekkelijk om ruimte in te nemen in de Bio-Incubator.

spin-off. Het biotechbedrijf Diatos is een spin-off van het Parijse Pasteurinstituut. Regenesys is dan weer een spin-off van de Minnesota-onderzoeksgroep van Catherine Verfaillie en Thrombogenics is een K.U.Leuven-spin-off, die geneesmiddelen ontwikkelt voor de behandeling van aandoeningen van het bloedvatenstelsel.

De gloednieuwe incubator was onmiddellijk volzet.

vatieve ziektemodificerende behandelingen voor bijvoorbeeld Alzheimer en Parkinson. Het beursgenoteerde OncoMethylome is gespecialiseerd in testen om kanker vroegtijdig op te sporen. Formac Pharmaceuticals is een Leuvense

Voor Athersys en andere Sylvean Biotechs kunnen we doorverwijzen naar de website van de Bio-Incubator: www.bioincubator.be. Tekst en foto's: Luc VANDER ELST

Aveve ziet toepassingsmogelijkheden Paul Deleu, algemeen secretaris groep Aveve: “Aveve is toch een bedrijf met Leuvense roots. Met de samenwerking rond de Bio-Incubator wilden we onze samenwerking met de universiteit en met andere onderzoeksinstellingen bevestigen en verstevigen. Als wij dat biotechnologisch onderzoek van dichtbij kunnen opvolgen, dan vloeien er wellicht ook toepassingen uit voort die ook in de land- en tuinbouwsector ingang kunnen vinden. En dan zijn we natuurlijk goed geplaatst om die toepassingen te commercialiseren in samenwerking met de biotechbedrijven of met de universiteit.” LVE

11

I-mag april 2008

technologie

Ingenieur van de taal

Warm gevoel

Gents ingenieur maakt eerste corpusgebaseerde woordenboek voor Afrikaanse talen ZUID-AFRIKA. Tot 11 april zit hij in Zuid-Afrika: de Gentse dr. ing. GillesMaurice de Schryver MSc. Bruggen noch wegen hebben iets te maken met zijn uitgebreide bezoek aan Kaapstad en Pretoria. Aanleiding is een wel heel speciaal woordenboek dat de ingenieur van de Universiteit Gent heeft samengesteld: een vertalend schoolwoordenboek Noord-Sotho - Engels, gepubliceerd door de gerenommeerde Oxford University Press.

De Vlaamse ingenieur lanceert daarmee het eerste corpusgebaseerde woordenboek voor Afrikaanse talen ter wereld. Voorwaar een wonderbaarlijk huzarenstuk. “Toch niet”, reageert Gilles-Maurice de Schryver. “Dat is uiteindelijk niet zo vreemd. Het is zoals vragen: 'Hoe belandt een ingenieur bij Google?' of een tijdje terug: 'Waarom vraagt Microsoft aan ingenieurs om spellingcheckers samen te stellen?'. Tegenwoordig heeft men alsmaar meer ingenieurs nodig om met taal om te gaan. Ik heb in dat opzicht 'geluk', omdat ik naast een diploma als micro-elektronicus ook een diploma in de linguïstiek van de Afrikaanse talen behaalde. Een ideaal uitgangspunt dus om als computerlinguïst aan het werk te gaan. Startpunt is steeds de bouw van grote elektronische taalcorpora, die dan met eigen technieken gemanipuleerd worden. Om er zo woordenlijs-

ten allerhande, al dan niet gelemmatiseerd en/of gemarkeerd voor woordklassen, uit te puren. Die zaken zijn goud waard in onderhandelingen met Google, Microsoft en dus ook met woordenboekuitgevers. Zonder mijn achtergrond als ingenieur zou ik nooit het soort woordenboeken kunnen maken dat ik nu maak.”

Aan het werk met een moedertaalspreekster in Pretoria.

Gilles-Maurice de Schryver is verbonden aan de vakgroep Afrikaanse talen en culturen van de UGent. Hij maakt, analyseert en gebruikt elektronische corpora om een nieuw soort woordenboeken samen te stellen voor de Bantoe-talen. In zijn doctoraat ontwierp hij daarvoor een stappenplan en hij illustreerde hoe dat moet worden gebruikt voor de officiële talen van Zuid-Afrika. Nu, drie jaar later, ligt zijn eerste woordenboek dat volgens die methode is samengesteld, in de winkel: een vertalend Noord-Sotho - Engels schoolwoordenboek, gepubliceerd door Oxford University Press, zonder enige twijfel de belangrijkste en grootste uitgever voor referentiewerken. Gilles-Maurice de Schryver: “In 1987 kwam het eerste corpusgebaseerde woordenboek ter wereld uit, Cobuild, een verklarend woordenboek voor het Engels. Dat project vond heel wat navolging, overal ter wereld, maar nog niet op het Afrikaans continent. Nu, twintig jaar later, is dat

Overhandiging van het woordenboek aan de Belgische Ambassadeur in Zuid-Afrika, Jan F. Mutton.

Bio Gilles-Maurice de Schryver Ing. Gilles-Maurice de Schryver werd geboren op 15 september 1971 in SintAmandsberg. Hij behaalde achtereenvolgens een master of science in de microelektronica (1995), een master of arts in corpuslexicografie (1999) en een doctoraat in de computationele linguïstiek (2005). Hij is auteur of coauteur van 12 boeken en 69 peer-reviewed artikels, vooral over corpus- en woordenboekonderwerpen rond Afrikaanse talen en taalonafhankelijke lexicografiesoftware. De Schryver heeft 86 artikels op conferenties voorgesteld en heeft zelf tien conferenties en seminaries georganiseerd. Hij doceert Afrikaanse talen aan de Universiteit Gent en is buitengewoon professor aan het Xhosa-departement van de University of the Western Cape, ZuidAfrika. Tot slot is hij ook stichtend lid van de African Language Technology en bestuurslid van Afrilex, Euralex en Asialex, initiator van PangaeaLex en medestichter van TshwaneDJe HLT. PD Gilles-Maurice de Schryver met eigen werk in de Protea-boekhandel in Pretoria I-mag april 2008

12

TECHNOLOGIE

Compare-merge in Zuid-Afrika.

Noord-Sotho-woordenboek het eerste corpusgebaseerde woordenboek voor een Afrikaanse taal. Dat geeft alvast mij een warm gevoel.”

“Tegenwoordig heeft men alsmaar meer ingenieurs nodig om met taal om te gaan. Ik heb in dat opzicht 'geluk', omdat ik naast een diploma als micro-elektronicus ook een diploma in de linguïstiek van de Afrikaanse talen behaalde.”

Marketingmeeting in Kaapstad.

Bantoe Concreet betekent het dat de selectie van alle trefwoorden gebaseerd is op gebruiksfrequenties. De Schryver: “Op microstructureel niveau werden de betekenissen afgeleid uit het gebruik zoals te zien in de corpora, en die betekenissen werden geordend volgens hun frequentie.” Tot slot komt elke voorbeeldzin ook uit het corpus, zodat 'echt' taalgebruik geïllustreerd wordt. “Voor de Bantoe-talen en het Noord-

13

Sotho in het bijzonder heb ik ook heel wat nieuwe conventies ontworpen om op een gebruiksvriendelijke manier de stap van een Bantoe-grammatica naar die van het Engels - en vice versa - te kunnen zetten”, zegt de linguïst-ingenieur. “Naast het feit dat dit woordenboek volledig gebaseerd is op corpusmateriaal werd het ook binnen het kader van 'Simultaneous feedback'/'Simultane terugkoppeling' samengesteld met behulp van de woordenboeksoftware TshwaneLex. Dat werd ontwikkeld in het kader van mijn doctoraatsonderzoek. Ook werden zelfontworpen 'multidimensionale lexicografische rulers' gebruikt om de woordenboektekst over het alfabet correct uit te balanceren.” De Schryver - what's in a name - werkt op dit ogenblik aan een tweede woordenboek en een derde staat ook al op de sporen. Meer informatie: www.oxford.co.za Tekst: Peter DUPONT Foto's: Ing. Gilles-Maurice DE SCHRYVER MSc

I-mag april 2008

technologie

MODERN TIMES MODERN TIMES Goedkope afluistermethode Op de Black Hat-conferentie in Washington hebben de beveiligingsonderzoekers David Hulton en Steve, die uit veiligheidsoverwegingen zijn naam niet prijsgeeft, een afluistermethode onthuld waarmee men goedkoop mobiele gesprekken kan aftappen. De afluistermethode is bedoeld voor het onderscheppen van telefoongesprekken en sms-berichten op gsm-netwerken. De mobiele telefoniestandaard gebruikt in Europa en de VS het 64bit A5/1encryptieprotocol. Hoewel het protocol al tien jaar geleden werd gekraakt, is het doorbreken van de versleuteling een uiterst kostbare en moeizame zaak. Volgens het duo kan de gsm-encryptie met de door hen ontwikkelde technologie en met apparatuur ter waarde van duizend dollar binnen 30 minuten gekraakt worden. Met apparatuur van 100.000 dollar kost dat 30 seconden. De hardware is gebaseerd zijn op een serie fpga's die gedurende 3 maanden een tabel aanleggen met alle mogelijke sleutelcombinaties. Vervolgens zou software met behulp van de tabel in staat zijn om onderschepte gsm-communicatie te decoderen. Het hackende duo wil de snelle kraakmethode op de markt brengen. www.informationweek.com

'James Bondcamera' ziet alles In Groot-Brittannië is een camera voorgesteld die in ware James Bondstijl dwars door kleren kijkt en zo wapens of drugs detecteert. De camera kan van op een afstand van maximaal 25 meter dwars door kledingstukken kijken. Zo kunnen veiligheidscamera's, gekoppeld aan computers, wapens, explosieven of drugs opsporen. De T5000-camera is een uitvinding van ThruVision, een spin-off van het Rutherford Appletonfysica-laboratorium. De techniek werd oorspronkelijk gebruikt om door wolken te kijken. Door de T-golven te meten kan de camera onder kleren kijken. Mensen hebben een andere golf dan voorwerpen, zodat er een merkbaar onderscheid ontstaat. Doordat elk product of elke stof zijn eigen golf uitzendt, kan ook cocaïne van suiker worden onderscheiden of springstof van boetseerklei. De uitvinding zou een enorme doorbraak zijn op het gebied van beveiliging. Vooral in luchthavens, sportstadions en grote shoppingcentra kan de camera de veiligheid serieus verhogen. Momenteel draait een kleinere versie van de camera proef in enkele banken. www.thruvision.com

I-mag april 2008

14

Gentse onderwaterrobot De Universiteit Gent heeft een onderwaterrobot. Het 'remotely operated vehicle' (rov) Genesis is de eerste en tot nu enige onbemande onderwaterrobot voor wetenschappelijk onderzoek in de Lage Landen. Zo behoort de Universiteit Gent voortaan tot het selecte groepje van grote marienwetenschappelijke instellingen in Europa, zoals Ifremer (Frankrijk), Nocs (Groot-Brittannië) en Marum (Duitsland). De onderwaterrobot Rov Genesis is vrij compact en kan worden ingezet op verschillende soorten van schepen of platformen. Hij kan opereren tot op waterdieptes van 1.600 meter. Observaties vinden plaats met 3 hogedefinitievideocamera's en speciale fotocamera's. Een hydraulisch gestuurde arm zorgt voor de bemonstering of het uitzetten van experimenten. Met behulp van de Rov Genesis kunnen visuele observaties en metingen van geologische en biologische fenomenen worden uitgevoerd op plaatsen die slechts zelden kunnen worden bereikt, zoals de oceaanranden. Onderzoek met behulp van een Rov biedt de mogelijkheid om het functioneren en de ecologische gevoeligheden van die uitzonderlijke gebieden te bestuderen. www.UGentaanZee.UGent.be

MODERN TIMES

Robodog zonder complexen Het robothondje Aibo (Artificially Intelligent roBOt) werd door onderzoekers van de Universiteit Amsterdam uitgerust met bewegingssensoren, zodat het dier achter zijn baasje aan kan lopen. Dat blijkt de schattigheidsfactor van het robotdier aanzienlijk te vergroten. De echte hond Sparky en robothond AIBO slaagden er in ongeveer gelijke mate in om de eenzaamheid van bewoners van een verpleeghuis te verlichten, zo vertelt een studie van Saint Louis University. Onderzoeker Andrew Ng van de universiteit Stanford, bezig met het bouwen van een robot als hulp in de huishouding, noemde het resultaat bemoedigend. “Als mensen een emotionele band kunnen opbouwen met een eenvoudige robot als de AIBO, dan kunnen toekomstige robots niet alleen onze assistenten maar ook onze metgezellen zijn”, oreerde hij. Zelf was hij niet betrokken bij het onderzoek dat wordt gepubliceerd in de Journal of The American Medical Directors Association. www.uva.nl

Auto op synthetische benzine Rijden auto's binnenkort op waterstof, batterijen, alcohol of biodiesel? Toch niet, berekenden vier Amerikaanse ingenieurs. De transportsector zal het moeten hebben van een nieuw productieproces, waarbij waterstof en biomassa samen synthetische benzine opleveren. Waterstof, zo stellen de vier ingenieurs van Purdue University (VS) in het wetenschappelijk tijdschrift PNAS, is een dood spoor. De energie-inhoud van waterstof is per liter bijna zeven keer zo klein als die van benzine, waardoor de actieradius van auto's ernstig beperkt zou worden. Ook biodiesel of -ethanol kunnen de olie niet vervangen, rekenen Rakesh Agrawal en zijn collega's voor. Om het huidige brandstofverbruik van de transportsector in de VS alleen al te dekken, zou de totale oogst van minstens 5,3 miljoen vierkante kilometer landbouwgrond nodig zijn, bijna 60% van het oppervlak van het hele land. Met een efficiënter productieproces en sneller groeiende gewassen zou dat omlaag kunnen naar 27,5%, nog steeds 'not done'. In hun artikel dragen de vier een nieuwe oplossing aan: benzine gemaakt van biomassa en waterstof. Biomassa van planten is daarbij niet in de eerste plaats een energiebron, stellen ze, maar vooral een leverancier van koolstofatomen, die energie kunnen dragen. Het grootste deel van die energie komt van waterstof, geproduceerd met zonneenergie, kernenergie of een andere CO2-vrije bron.

Einde van de grondfiles Tegen 2011 moet hij in de lucht hangen: de PAL-V of Personal Air and Land Vehicle. Een Nederlandse auto die ook de lucht in gaat. De PALV werd ontworpen door Spark design engineering in Ridderkerk. Het rij- en vliegtuig kan binnen de huidige wet- en regelgeving de weg op en dankzij al bestaande technieken veilig het luchtruim kiezen. Het vliegende tuig, prijs nog onbekend, is een combinatie van een driewieler en een gyrokopter. Zijn er - behalve uitvinder John Bakker - al in gestapt: het Nationaal Ruimte- en Luchtvaartlaboratorium, de universiteiten van Delft, Gent en Leuven en Redesign-Partners. Topsnelheid van de aërodynamische Pal-V is een aardige 200 km/u. www.pal-v.com

www.pnas.org

Tekst: Peter DUPONT

15

I-mag april 2008

samenleving DONGGUAN. In de rubriek "Tien vragen rondom wetenschap & technologie" houden we telkens een industrieel ingenieur - volgens het ritssysteem man en vrouw - een spiegel voor. De geïnterviewde krijgt

"De wereld is van iedereen, ongeacht de plek waar iemand geboren is"

20 vragen voorgeschoteld waarvan hij er 10 naar eigen keuze kan beantwoorden. Alleen de zogeheten 'spiegelvraag' is verplicht te beantwoor-

Ing. Erik Laridon MSc is technical manager Masterbatch bij A. Schulman Plastics in China

den. De jokervraag daarentegen is een vraag die de geïnterviewde zichzelf kan stellen.

"Het internet moet eerder gezien worden als een zegen dan als een gevaar. Het is aan elkeen om zijn gezond verstand te gebruiken."

1. Wat is voor u de belangrijkste technologische ontdekking in de geschiedenis van de mensheid? “De ontdekking van elektriciteit is wellicht de belangrijkste ontdekking aller tijden geweest. Ze heeft een oneindig aantal nieuwe ontwikkelingen en ontdekkingen in gang gezet en mogelijk gemaakt. Was er geen elektriciteit, dan zouden we het zonder een groot deel van onze dagelijkse gebruiksvoorwerpen moeten stellen. Denken we maar aan de meest voor de hand liggende producten, zoals licht, telefoon, computer en zelfs onze auto.” 2. Wat is de grote technologische uitdaging voor de toekomst? “Uit bovenstaande blijkt duidelijk dat we eigenlijk zonder elektriciteit niet meer kunnen. Het is een universele energiebron, maar die komt ergens vandaan. Pas in 1882 bouwde Edison de eerste fullscale powerplant in New York. Sindsdien is er enorm veel veranderd. De hoeveelheid benodigde elektriciteit is gigantisch. Maar waar moeten we de elektriciteit gaan halen? Steenkoolmijnen geraken uitgeput of zijn niet meer rendabel; elk jaar verliezen vele arbeiders hun leven in de mijnen! Kernenergie als bron wordt gemeden, al dan niet terecht. Stuwdammen krijgen veel kritiek (Ghana, China). Windmolenparken komen op, maar dan liefst zo ver mogelijk uit onze buurt, want ze zijn niet esthetisch. Duidelijk is dat de grote technologische uitdaging voor de

I-mag april 2008

Ing. Erik Laridon MSc

nabije toekomst zal zijn om nieuwe bronnen te ontdekken of de efficiëntie van de bestaande spectaculair te verbeteren.” 3. Is het internet een zegen of een gevaar voor de mensheid? “Niemand betwijfelt dat de droom van Bill Gates werkelijkheid is geworden. Computers vinden we over de hele wereld, want ze worden hoe langer hoe meer betaalbaar én ze zijn nuttig voor de 'gewone' mens. Internet heeft daar zeker toe bijgedragen: het zorgt voor kennisoverdracht, het vergemakkelijkt het zakendoen over de hele wereld en het brengt mensen dichterbij.” “Zoals een auto voor veel leed blijft zorgen door de vele ongevallen, maar toch onmisbaar blijft. Zo ook moet het internet eerder gezien worden als een zegen dan als een gevaar. Het is aan elkeen om zijn gezond verstand te gebruiken.” 4. Moeten we onze grenzen sluiten of moeten we onze grenzen openstellen? “De mens is altijd op weg naar verbetering, helaas soms zelfs op de vlucht voor

16

gevaar of ontbering in eigen land. Volksverhuizingen zijn er altijd al geweest. Iedereen wil het steeds beter hebben. Vandaar dat mensen het soms gaan zoeken in andere landen en dat moet kunnen. De wereld is van iedereen, ongeacht de plek waar iemand geboren is. Iedereen heeft het recht om zich op die wereld te verplaatsen. Dat kan alleen, als de grenzen opengesteld worden en mensen elkaar leren zien als medemens met dezelfde rechten en plichten tegenover elkaar.” 5. Welke rol kan kunst spelen in de wereld van de technologie? “De omgekeerde vraag is zeker zo interessant. Welke rol speelt technologie in de wereld van de kunst? Zonder twijfel heeft technologie een belangrijke impact op kunst. Denken we maar aan bijvoorbeeld film, televisie of elektronische muziek. Ook ontwikkeling van nieuwe materialen heeft dikwijls gevolgen op kunst. Ontdekking van nieuwe kleurstoffen heeft de schilderkunst nieuwe mogelijkheden gegeven. Nieuwe technologie heeft het

"Ik zie er geen enkel nut in om op bezoek te gaan op de maan. Er is nog zoveel te zien op onze aarde."

doe. Eten en drinken doe ik met mate, hoewel dat niet zo evident is door mijn beroepsverplichtingen. Roken is volledig uit den boze. Wat wel absoluut belangrijk is, is voldoende uren slapen. En dus probeer ik op tijd te gaan slapen. Ook een dutje op zondagnamiddag doet wonderen!” 10. Droomt u ervan om ooit voet op de maan te zetten? “Ik zie er geen enkel nut in om op bezoek te gaan op de maan. Ik heb er geen behoefte aan. Er is nog zoveel te zien op onze aarde. Laten we hier nog wat rondkijken!”

JOKERVRAAG:

Erik Laridon voelt zich helemaal thuis in China.

mogelijk gemaakt om kunst beter te restaureren en te bewaren. Technologie is voor kunst onmisbaar geworden.” 6. Welke raad zou u zichzelf geven als u in de spiegel kijkt? (De verplicht te beantwoorden spiegelvraag) “Dit is de moeilijkste vraag. Kort samengevat zou ik mezelf de raad geven om altijd vooruit te blijven kijken. Dat betekent nooit opgeven in moeilijke situaties. Alles is trouwens tijdelijk. Je krijgt niet altijd wat je wil, want misschien wil je soms het onmogelijke. Geduld is een bijzonder goede eigenschap. Je moet kunnen aanvaarden dat je niet zelf alles onder controle hebt. Je mag ook nooit opgeven om het goede in de dingen en in de mensen te zien.”

"Geduld is een bijzonder goede eigenschap. Je moet kunnen aanvaarden dat je niet zelf alles onder controle hebt." 7. Wat is tot dusver het scharniermoment in uw leven geweest? “Keuzes moeten we elke dag maken. Elke beslissing heeft zijn redenen en ook zijn gevolgen. Wordt met scharniermoment bedoeld waar er ergens een leven vóór en een leven ná was? Dan is het wentelpunt wellicht de overgang van studeren naar werken geweest. Gaan werken betekent op eigen benen staan, beslissingen zelf mogen en moeten nemen. Het is een begin van een nieuw leven, een eigen leven.” 8. Wat is het beste boek dat u ooit gelezen hebt? “Het beste boek is voor mij het boek met de mooiste herinneringen. Dat is ongetwijfeld 'De wondere sprookjes van konin-

gin Fabiola'. Het was mijn eerste eigen boek. Het lezen was nogal moeilijk, maar het kunnen lezen gaf een enorme voldoening. Misschien omdat het juist op 6-7-jarige leeftijd een hele prestatie was om een heel boek volledig te kunnen uitlezen.” 9. Een gezond verstand gedijt het best in een gezond lichaam. Doet u er wat aan? “Of mijn verstand gezond is, laat ik in het midden. Mijn lichaam is het gelukkig nog wel. Om gezond te blijven zijn er dingen die ik bewust doe en dingen die ik niet

Komt er ooit een einde aan technologische vooruitgang? “De mens is altijd op zoek naar iets nieuws, het onbegrijpelijke begrijpen, het zoeken om het voor zichzelf gemakkelijker te maken, om creatief te zijn. Dat houdt nooit op zolang de mens mens zal blijven.”

Tekst: Henk VAN NIEUWENHOVE Foto's: Ing. Erik LARIDON MSc

BIO KORT Geboren: Gehuwd: Studies:

24 oktober 1956 neen Technisch ingenieur industriële scheikunde (vroeger HTI Oostende) (later geassimileerd Ind. Ing.) Kwaliteiten: Analytisch denken, doorzettingsvermogen, sociale inzet. Gebreken: Te gedetailleerd, altijd uitstellen, ... Bijzondere interesses: Andere culturen Hobby's: Reizen Leuze: “Doe wel en zie niet om”

PROFESSIONEEL Carrière: 1978: Monsanto: verantwoordelijk analytisch labo polymeren 1989: Terumo: materiaalkeuze medische producten 1994: Milliken Chemical: technical service (clarifiers en antimicrobials) 2002: DuPont de Nemours: technical service (titaniumdioxide voor kunststoftoepassingen) Mijn bedrijf: A. Schulman Plastics (Dongguan, China) Mijn job: Technical manager Masterbatch

17

I-mag april 2008

centra LUCHT- EN RUIMTEVAART

Stage werd aanloop naar werk Ir. Emilie Vermeulen MSc over haar stage-ervaringen bij Mowag in Zwitserland KREUZLINGEN. Ir. Emilie Vermeulen MSc studeerde in 2006 af als burgerIr. Emilie Vermeulen MSc

lijk ingenieur Elektromechanica aan de VUB. Van november 2006 tot

november 2007 liep ze stage bij Mowag in Zwitserland. Een rijke ervaring werd het. We legden haar enkele vragen voor.

Wat zijn je persoonlijke interesses en waarop heb je je studiekeuze gebaseerd? “Gedurende de opleiding in het middelbaar onderwijs interesseerde ik me almaar meer voor wiskunde en wetenschappen. Aan het eind van het middelbaar onderwijs had ik nog niet echt een keuze gemaakt over welke richting het nu verder uit moest. Uiteindelijk leek het me logisch om meer de wetenschappelijke richting uit te gaan. Ik slaagde voor de ingangsexamens voor burgerlijk ingenieur in juli 2001 en was vertrokken voor vijf studiejaren aan de Vrije Universiteit van Brussel. Binnen de opleiding burgerlijk ingenieur heb ik dan voor de specialisatie werktuigbouwkunde geopteerd.” Hoe ben je met VIK in contact gekomen voor je stageplaats? “Na mijn studies maakte ik hetzelfde door als op het einde van het middelbaar onderwijs: wat nu? Werken, voortstuderen? Mijn moeder gaf aan dat er via de VIK

mogelijkheden waren om een stage in Zwitserland te lopen. Vooraleer ik het allemaal goed besefte, was het een heen-enweergetelefoneer om een eenjarige stage te regelen bij Mowag GmbH in Kreuzlingen, Zwitserland, vlak bij de Bodensee. Mowag GmbH is gespecialiseerd in de productie van pantservoertuigen.” Welke waren je ervaringen tijdens en na je stage? “Ik kan me over het jaar dat ik bij Mowag GmbH heb stage gelopen enkel nog positieve zaken herinneren: goede ontvangst, interessant werk, leuke werksfeer, prachtige streek en alle geweldige mensen die men tijdens zo'n jaar in het buitenland kan ontmoeten. Binnen Mowag GmbH zelf was ik in de afdeling Technical department of simulation and development (TSD) tewerkgesteld. Het is een afdeling, opgebouwd door enerzijds berekeningsingenieurs en systeemingenieurs. Die twee

aspecten heb ik tijdens de stage leren kennen en toegepast. Toen mijn stage ten einde liep, had het aspect berekeningen de bovenhand genomen. Hoofdzakelijk heb ik FEM-berekeningen doorgevoerd. Daarbij heb leren werken met de FE-programma's MSC. Patran en Dytran, Ansys Classic en Ansys Workbench.” “De eerste opdracht die ik kreeg, hield in dat bepaalde wapens die gebruikt worden tegen pantsers, moesten worden gemodelleerd: juiste geometrie, gebruik van de juiste materiaalmodellen, toestandsmodellen, … Daarbij moest het effect van zulke wapens op het pantser worden berekend: snelheid van projectielen, vervorming van de projectielen en impact van het effect op het pantser. Die opdracht liep uiteindelijk over het hele jaar.” “Parallel had ik een tweede opdracht waarbij ik deelnam aan het 'echte' werk binnen de afdeling. De pantserwagens worden allemaal voorzien van rekken voor attributen, Funk-installaties, bewapening, enz. Die rekken komen dan van de designers naar de TSD-afdeling, waar nagerekend wordt of ze de cyclische lasten overleven en of ze stevig genoeg zijn, zodat ze niet stuk gaan, als ze over een mijn of dergelijke rijden. Zo wordt elk design geoptimaliseerd. Voor die doeleinden wordt gebruikgemaakt van het programma Ansys Workbench en Classic. Tijdens het stagejaar heb ik een door Mowag organiseerde Duitse cursus en twee opleidingen gevolgd, één voor Dytran en één voor Ansys.” “Bij het einde van mijn stage heb ik bij Mowag gesolliciteerd om daar voort te werken en vandaag werk ik sinds vier maanden als berekeningsingenieur bij Mowag GmbH.” Welk advies geef je aan pas afgestudeerde (industrieel) ingenieurs? “Kansen die zich aandienen, grijpen! Wie weet, krijg je ze geen tweemaal!”

Tekst: Ilse OLIVIERS Foto's: Ir. Emilie VERMEULEN MSc Stage lopen in een prachtig Zwitsers decor. 19

I-mag april 2008

centra ZELFSTANDIGEN

Lezing over aansprakelijkheid 22 en 29 mei 2008 Je kent je eigen business door en door, de pro's en contra's van het zelfstandigenbestaan heb je ongetwijfeld terdege geëvalueerd. Bij de start van je eigen bedrijf word je als nieuwbakken bedrijfsleider overdonderd met goede raad en advies. En toch! Ken je voldoende je beroepsaansprakelijkheid en kan je de risico's die je loopt voldoende inschatten? Weet je hoe je die risico's kan identificeren, verhelpen, beperken? En tot slot: weet je hoe je de resterende risico's kunt verzekeren? Het VIK-centrum 'zelfstandigen' organiseert rond dat thema 2 avondlezingen waarbij specialisten ter zake hun objectieve kijk geven over 'aansprakelijkheid'.



donderdag 22 mei 2008:

donderdag 29 mei 2008:

aansprakelijkheid en risico's

aansprakelijkheid en verzekeringen:

Programma in een notendop:  Wettelijk kader van de aansprakelijkheid

met casestudies van aansprakelijkheidsgevallen bekeken vanuit de verzekeraar.

 

Aansprakelijkheid, beheersen en evalueren van risico's Wettelijk kader Beheersen en evalueren van de risico's

Volledig programma in I-mag maart.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Data: donderdag 22 mei 2008 en donderdag 29 mei 2008 telkens om 20 uur. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Inschrijving voor beide avonden samen of afzonderlijk is mogelijk. De tweede avond - op 29 mei - wordt afgesloten met een netwerkevent en receptie, waar er tijd is voor een gesprek bij een glas en een hapje. Referte: VOZEL10508 (lezing 22 mei) en VOZEL20508 (lezing 29 mei).

centra SENIOR INGENIEURS

Lente-uitstap naar Brugge donderdag 15 mei 2008

zen in het midden van de stad! Einde van de wandeling aan het groot seminarie langs de lange rei. Volledig programma in I-mag maart.

• PRAKTISCH De seniorenclub van de VIK bezoekt in Brugge de nog idyllische plaatsen waar zeer weinig toeristen komen. Ze wandelen in stille romantische straten en volgen de Guido Gezellewandelng in de omgeving waar de priester-dichter geboren en getogen is. Interessant onderweg zijn de gebouwen van twee oude schuttersgilden, de Rolweg met het geboortehuis van Gezelle en de Balstraat met zeven godshuizen, nu omgevormd tot volkskundemuseum. Na een bezoek aan de mysterieuze Jeruzalemkerk en de Sint-Annakerk volgt de Sint-Annarei en de verversdijk, waar uitleg op het programma staat over het verven van stoffen en laken in de middeleeuwen en over het leerlooien. Via de Sint-Walburgakerk gaat het naar de

mooie Spinolarei en het huis van Achilles Van Acker om even te verpozen in de oudste herberg van Brugge. De Carmerstraat, het Sint-Leocollege, het complex van Spermalie en een zeer eigenaardige straat, zonder huizen maar aan elke kant hoge muren, waarachter nog koeien gra-

21

Plaats: Station Brugge Vertrek: Samenkomst om 10.40 uur voor het station van Brugge. Vertrek in Antwerpen-Centraal om 9.22 uur, in SintNiklaas om 9.43 uur, in Gent Sint-Pieters: om 10.15 uur. Datum: donderdag 15 mei 2008. Kostprijs: treinticket en drankverbruik persoonlijk te betalen. Lunch en toegangsticket Jeruzalemkerk 20 euro, omnipas voor de lijnbus niet vergeten. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat voor 5 mei 2008. Aantal deelnemers: maximum 25 personen. Referte: CASEN10508.

I-mag april 2008

afdelingen ACTIVITEIT IN DE KIJKER

>

LIMBURG

DRIEDAAGSE REIS NAAR FLANDERS FIELD EN SAINT-OMER donderdag 1 tot zaterdag 3 mei 2008 Op 1, 2 en 3 mei 2008 organiseert de Vlaamse Ingenieurskamer, afdeling Limburg, een rondreis in de Westhoek en de buurt van Saint-Omer. Gedurende deze driedaagse doen wij een aantal plaatsen aan waar de sporen van de Eerste Wereldoorlog nog duidelijk aanwezig zijn. Voor de ouderen onder ons misschien een herinnering aan de vele verhalen van onze ouders en grootouders over heldenmoed en verdriet en over de gruwel van de beide wereldoorlogen die zij meemaakten. Interactie en beleving staan centraal.

Voor de jongeren een aanrader om te beseffen hoe belangrijk het is om de vrede, die wij nu al decennialang kennen, te bewaren.

DAG 3 Vertrek in Saint-Omer om 8 uur. Voormiddag: bezoek Talbot House in Poperinge (All Ranks Club voor Britse militairen tijdens WO I). Bezoek aan gevangenis en executieplaats Britse deserteurs WO I. Middagmaal in Poperinge. Namiddag: bezoek aan de IJzertoren en de Dodengang. Terugreis via Nieuwpoort: Monument Albert I en sluizencomplex (cruciaal bij de onderwaterzetting van de IJzervlakte).

Flanders Field is een modern, indrukwekkend museum.

• PROGRAMMA (onder voorbehoud van kleine wijzigingen) DAG 1 Vertrek in Hasselt om 07.30 uur met autocar. Voormiddag: geleid bezoek aan het Flanders Fields-museum in Ieper Middagmaal in Ieper of omgeving. Namiddag: geleid bezoek aan Memorialmuseum Passendale 1917, Tyne Cot Cemetery, Hill 60, Site John McCrae (auteur van 'In Flanders Fields'), Essex Farm Cemetery en Duitse begraafplaats in Langemark. Avondmaal en overnachting in Saint-Omer (Ibis hotel).

Alle aspecten van de nietsontziende 'Groote Oorlog' komen aan bod.

DAG 2

• PRAKTISCH

Omgeving Saint-Omer.

Kostprijs: per persoon voor het weekend in vol pension: 300 euro (autocarreis inbegrepen). Niet inbegrepen: • persoonlijke uitgaven en dranken • annulerings- en bijstandsverzekering.

Voormiddag: bezoek aan La Coupole: ondergrondse V2-lanceerinstallaties, museum: V2, ruimtevaart, Frans verzet en weggevoerden. Middagmaal in de omgeving van Saint-Omer. Namiddag: geleid bezoek Blockhaus in Eperlecques (V1-lanceerinstallaties, V2-bunkers en zuurstoffabriek); geleid bezoek glasfabriek ARC International (met bezoek aan fabriekswinkel). Afhankelijk van de nog beschikbare tijd mogelijk nog bezoek aan hydraulische scheepslift van Les Fontinettes of de kathedraal van Saint-Omer. Avondmaal en overnachting in Saint-Omer (Ibis hotel).

Het aantal deelnemers wordt beperkt tot 30 personen. Snel inschrijven is dus de boodschap. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat en betaling van een voorschot van 100 euro per persoon op rek. nr. 451-8527851-34 van de VIK-afdeling Limburg met vermelding 'Flanders Field'. Referte: RELBG10508.

23

I-mag april 2008

afdelingen

Na de wandeling krijgt wie dat wil de gelegenheid om iets te eten of te drinken.

KEMPEN 24-04-2008 07-05-2008 12-05-2008 18-06-2008 13-09-2008 24-09-2008 15-10-2008

Bezoek BP Chembel nv, Geel, 13.30 uur Studiedag over dak/dakrenovatie, KHK, Geel Familiewandeling, Balen, 10 uur Bezoek VBG, Wijnegem, 14 uur Bezoek gerechtshof 'Het kasteel der Hertogen van Brabant', Turnhout, 14 uur Bezoek Hansen Transmissions, Lommel, 14 uur Bezoek Soudal + regionale ledenvergadering, Turnhout, 14 uur

• PRAKTISCH Plaats: vertrek op het Marktplein van Hulsen in Balen; wegbeschrijving: halverwege de weg Mol-Balen, rechts richting Olmen; na ongeveer 2 km - juist voor kanaal rechtsaf; 2,5 km verder is het centrum van Hulsen. Datum: pinkstermaandag 12 mei 2008 om 10 uur. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAKPN10508.

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Asfaltcentrale VBG woensdag 18 juni 2008

BP donderdag 24 april 2008

VBG is sedert 2004 het fusiebedrijf van Van Broekhoven en Van Gorp. VBG maakt deel uit van Colas Belgium. Colas Belgium behoort tot Colas, op wereldniveau het nummer 1 in wegenbouw. Colas is de wegenbouwdochter van Bouygues, een van de grootste bouwbedrijven ter wereld. Wijnegem/ Schoten is het vertrekpunt voor de asfaltwegenbouw van VBG in de regio.

Op donderdag 24 april brengen we een bezoek aan de plant van BP Geel. BP - vroeger British Petroleum en BP Amoco - is een petroleumbedrijf met hoofdkantoor in Londen. Het behoort samen met Shell, ExxonMobil en Total tot de vier belangrijkste oliemaatschappijen van de wereld.

Controles door de milieu-inspectie leverden mooie resultaten op. Bij de maandelijkse emissiemetingen werd geen enkele overschrijding van de norm vastgesteld. En bij een meetcampagne van de Vlaamse Milieumaatschappij in september-november 2006 werd evenmin een overschrijding vastgesteld van de normen, zoals die in de vergunning zijn vastgelegd, noch van de Europese normen. De metingen bleven ook ver beneden de aanbevelingswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie over polycyclische aromatische koolwaterstoffen (paks). Paks zijn de meest geviseerde stoffen i.v.m. gezondheid en hebben de laagste tolerantiewaarden. De geur is gemakkelijk waarneembaar, maar moeilijk meetbaar of in parameters te vatten. Er bestaan ook geen normen, cijferwaarden of criteria en er is geen link tussen geur en gezondheidsrisico. Het gaat m.a.w. over een zeer complexe materie. Een en ander bewijst dat VBG investeert in de best beschikbare technieken!

BP Geel heeft met 225 miljoen euro een indrukwekkende omzet en er werken zowat 450 mensen. Er wordt voornamelijk gezuiverd isoftaalzuur (PIA), gezuiverd tereftaalzuur (PTA) en paraxyleen (PX) geproduceerd. Tijdens dit bezoek krijgen we een korte inleiding over BP en BP Geel. Ir. Johan Liekens geeft een toelichting over het energieverbruik van BP Geel en meer specifiek over de energiebesparende projecten, zoals een warmtekrachtkoppelinginstallatie. Daarna heeft procesingenieur Dominique Gemoets het over de milieuaspecten bij waterzuivering en slibbehandeling. Tot slot volgt een rondrit in het bedrijf met bezoek aan de controlekamer van de waterzuivering en een toelichting over een bioreactor. Een bezoek om niet te missen!

• PRAKTISCH Plaats: BP Chembel nv, Amocolaan 2, Geel - onthaal in het leslokaal van de Vriendenkring - via straat 5 - hoofdingang. Datum: donderdag 24 april 2008 om 13.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en hun partner, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen via telefoon 0497 53 88 69 (Stijn Pauwels). Referte: BBKPN10408.

Na de ontvangst om 14 uur volgt er om 14.30 uur een voorstelling van VBG. Daarbij gaat aandacht naar de economische plaats van het productiecentrum Wijnegem binnen VBG, de opbouw, de kenmerken en de werking van de asfaltcentrale en het kwaliteits- en milieumanagementsysteem. Om 15.30 uur brengen we een bezoek aan de centrale en het labo en een uurtje later ronden we af met een vraagstelling en een afsluitend drankje.

Familiewandeling pinkstermaandag 12 mei 2008 De VIK-afdeling Kempen strekt naar traditie op pinkstermaandag weer de benen voor een familiewandeling. Dit jaar verkennen we het gehucht Hulsen in Balen. We verzamelen op het marktplein van Hulsen Balen. Het traject loopt een heel eind langs de talrijke en schilderachtige meanders van de Grote Nete. Elke bocht biedt een ander uitzicht op het idyllische landschap in de omgeving. Onderweg komen we ook langs enkele mooie bossen.

I-mag april 2008

• PRAKTISCH Plaats: VBG, Merksemsebaan 298, Wijnegem. Datum: woensdag 18 juni 2008 om 14 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN10608.

24

ACTIVITEITEN

De heer De Glas stelt ons zijn bedrijf en producten voor. Daarna bezoeken we de werkplaats en bij een afsluitend drankje kunnen vragen worden gesteld. Om praktische redenen is het aantal deelnemers beperkt tot 30 personen.

LEUVEN-HAGELAND 11-04-2008 19-04-2008 24-05-2008 12-06-2008 13-09-2008 19-09-2008 17-10-2008 06-11-2008 14-11-2008 05-12-2008

Bezoek Materialise, Leuven, 14.30 uur Initiatie golf, Keerbergen, 15 uur Stadswandeling, Leuven Bezoek aan ROB-TV, Heverlee, 15.45 uur Railbike en bezoek abdij Maredsous Bezoek Metris, Leuven, 14.30 uur Bezoek Renier Natuursteenkapperij, Aarschot, 14 uur Karting Gastronomisch weekend in Bütgenbach (t/m 16/11/2008) Ingenieursbowling

• PRAKTISCH Plaats: DDG nv, Kolonel Begaultlaan 43/2, Leuven-Wilsele. Datum: donderdag 10 april om 20 uur. Kostprijs: 2,50 euro per persoon (x) leden en partner (of gezinsleden); 5 euro per persoon (y) niet-K VIV-leden. Te storten op rek nr. 001-2169302-70 van K VIV Brabant met vermelding 20080410-x-y Inschrijving vereist: bij ir. Dirk De Moor, Mechelsesteenweg 442, 3020 Herent of e-mail [email protected]. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met ir. Dirk De Moor (Tel. 016 89 33 54, gsm 0498 91 93 22). Na inschrijving krijgt u een bevestiging met meer praktische informatie, een wegbeschrijving en de deelnemerslijst.

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

DDG donderdag 10 april 2008 We dromen allemaal van gezelligheid en de sfeer van een kachel of inbouwhaard met een echt vuur. Maar we willen ook het comfort, het gemak, de veiligheid en betrouwbaarheid van een moderne centrale verwarming. Wat nog te weinig mensen weten, is dat die twee verlangens perfect met elkaar te verzoenen zijn, dankzij een technologie van Belgische makelij: het centrale verwarmingssysteem van DDG. Met een uniek geoctrooieerd concept met speciale roestvrij stalen warmtewisselaar, krijgt men een rendement van meer dan 90%. Via een aquastaat past de DDG-hydroconvertor zich automatisch aan de brandstof en het warmteverbruik van de woning aan. Het toestel is veilig dankzij een thermisch en overdrukventiel met automatisch watervulsysteem en, zo nodig, wordt de aanvoerlucht afgesloten. Vanaf 1979 speelde Daniël De Glas in op de energiecrisis. Hij ontwikkelde een alternatief voor de zeer dure stookolie en gasverwarming. Enkele originele ideeën en oplossingen leidden tot de DDG-hydroconvertor: een allesbrander op centrale verwarming. De resultaten waren van in den beginne schitterend en het basisconcept is nog steeds van toepassing: • een efficiënte verbranding met dito rendement bij hoge temperatuur • een zeer originele vormgeving, bovendien esthetisch • een krachtig en compact toestel, baanbrekend en innoverend, zuinig en soepel combineerbaar met bestaande cv-installaties.

Materialise vrijdag 11 april 2008 Onder het motto 'Toptechnologie in Vlaanderen' nodigt de VIK-afdeling Leuven-Hageland, samen met Materialise, u uit voor dit bezoek. Met zijn hoofdzetel in Leuven en verschillende afdelingen over de hele wereld is de groep Materialise het best bekend voor zijn activiteiten in het domein van snelle prototypes voor de industriële en medische sector. Materialise heeft een stevige reputatie als leverancier van innovatieve software. Zo is de groep marktleider voor 3D-printing en digitale CADsoftware ter aanvulling van een sterke positie in de simulatie en weergave van medische en dentale beeldvorming. Hun cliënteel is gespreid over meerdere markten zoals automotive, consumer electronics en consumer products. Ze stellen wereldwijd zowat 500 personen tewerk. Na de ontvangst nemen we een kijk in de productieafdeling. We krijgen uitleg over Materialise in woord en beeld en sluiten rond 17.15 uur af met een receptie en netwerking.

• PRAKTISCH Plaats: Materialise, Technologielaan 15, Leuven. Datum: vrijdag 11 april 2008 om 15 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat tot en met 4 april 2008 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen. Referte: BBLVN10408.

Na diverse internationale octrooien evolueerden de toestellen en ontstonden verschillende nieuwe modellen. Vandaag kan DDG stilaan beschouwd worden als marktleider in zijn domein. Dankzij een equipe van ingenieurs en wetenschappelijk onderzoek in samenwerking met hogescholen en de K.U.Leuven evolueert de DDG-hydroconvertor tot een van de weinige cv-haarden met een technologie, gebaseerd op de meest recente kennis en beschikbare materialen en technieken.

Golfinitiatie zaterdag 19 april 2008 Fore!!! betekent op het golfterrein: “Pas op!” De kreet komt van de speler die zijn bal net ergens anders ziet naartoe gaan dan wat hij bedoeld had. Hij wil er onschuldige omstanders

25

I-mag april 2008

mee waarschuwen. De VIK-afdeling Leuven-Hageland roept “Fore!”, omdat u de bal niet mag misslaan en zeker 19 april e.k. in uw agenda moet noteren!

• PRAKTISCH Plaats: ROB-TV, Ambachtenlaan 25, Heverlee. Datum: donderdag 12 juni 2008 om 15.45 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; bedrijfsleden betalen 2,5 euro; niet-leden betalen 7,5 euro. De betaling gebeurt ter plaatse. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBLVN10608.

Op 19 april heeft onze regio het genoegen u de kans te geven om kennis te maken met de prachtige golfsport. De eeuwenoude sport is ontstaan in Schotland, waar zich nu nog de oudste golfbaan ter wereld bevindt: de “Links of SaintAndrews”. Onze golfinitiatie vindt plaats op de exclusieve golfclub van Keerbergen in het midden van de groene driehoek tussen Brussel, Leuven en Mechelen. Het volwaardige golfterrein van 18 holes (par 70) op de golfclub van Keerbergen werd in 1968 aangelegd in het bosrijke Keerbergen naast een groot kunstmatig meer. Het clubhuis waar we zullen samenkomen, ligt aan de rand van het meer. Het recent vernieuwde terras biedt een uniek uitzicht om het meer en nodigt uit om na het evenement rustig na te genieten.

LIMBURG 08-04-2008 21-04-2008

De golfleraar ontvangt ons om 15 uur. Hij laat ons in theorie en in praktijk ervaren waar het in de golfsport om draait: de juiste 'grip', de perfecte 'swing' en het delicate 'putten'. De les op het oefenterrein duurt 2 uur. Naast die eerste golfervaring gaan we naar huis met alle nodige woordenschat waarmee we het voortaan vlot over de golfsport kunnen hebben met golfende collega's en klanten.

25-04-2008 01-05-2008 08-06-2008 29-06-2008 15-07-2008 23-09-2008

Na de les begeven we ons naar de bar, waar wij in de nodige verfrissingen zullen voorzien. Na de borrel staat het de deelnemers vrij om gezellig in de club te dineren.

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

ANL-Plastics

• PRAKTISCH

dinsdag 8 april 2008

Plaats: Keerbergen Golf Club, Vlieghavenlaan 50, Keerbergen (wit huis aan de kant van het meer - niet de kant van het golfterrein). Datum: zaterdag 19 april 2008 om 15 uur. Kostprijs: 10 euro per persoon voor VIK-leden, hun partners en de kinderen; 15 euro per persoon voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Na inschrijving moet het bedrag gestort worden op rekeningnummer 431-0647591-86 van de VIK-afdeling Leuven-Hageland met vermelding van 'Golfinitiatie voor … personen'. Referte: SALVN10408

ANL-Plastics is een Europese referentie voor productie en ontwikkeling van producten die met warmte worden gevormd ('gethermoformeerd'). Het productgamma gaat van verpakkingen van voedingsmiddelen en consumentenelektronica tot cruciale onderdelen in technische producten zoals warmtewisselaars. Het bedrijf houdt zich bezig met het extruderen van de kunststoffolie, het thermoformeren van de folie tot producten, het bedrukken van producten en de aanmaak en ontwikkeling van de nodige matrijzen. Daarbij worden state-of-the-arttechnieken en -machines ingezet.

Achter de schermen van ROB-TV donderdag 12 juni 2008

Dat is voor de VIK-afdeling Limburg voldoende stof om in samenwerking met het Verpakkingscentrum van de XIOShogeschool en met de afdeling Chemie van de KHLim een interessant bedrijfsbezoek te organiseren samen met ANLPlastics.

Het televisielandschap is erg uitgebreid sinds de jaren 90. Zowat elke regio heeft zijn regionale zender die de kijker veel regionale informatie, nieuws en sport verschaft, aangevuld met heel wat nuttige lifestyle. De Oost-Brabander heeft ROB-TV. Maar wist u hoe het er aan toegaat achter de schermen van onze regionale nieuwszender? En welke andere kanalen gebruikt onze regionale zender om ons alle informatie te verschaffen? De VIK-afdeling Leuven-Hageland biedt u een unieke blik achter de schermen van ROB-TV, begeleid door de deskundige uitleg van de regisseur. De rondleiding vindt plaats op donderdag 12 juni vanaf 15.45 uur met aansluitend een kijk op de opnames. Het einde van de activiteit is voorzien omstreeks 18.30 uur.

I-mag april 2008

Bezoek ANL, Wellen, 19 uur Lezing: Efficiënte verlichting en domotica, Hasselt, 19.45 uur Bezoek tgv-station Luik Bezoek Flanders Field en Saint-Omer (tot en met 3 mei 2008) Zomeropera "Tosca", Bilzen, 20.15 uur 18° Editie fiets- en wandeldag, Diepenbeek, 7 uur 14-daagse reis naar Vietnam en Cambodja (tot 28 juli) Bezoek mijnmuseum Houthalen

• PRAKTISCH Plaats: Bedrijventerrein ANL-Plastics, Hertenstraat 32, Wellen. Datum: dinsdag 8 april 2008 om 19 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 3 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Er is een voorrang van inschrijving voor studenten van de XIOS en de KHLim. Anderen kunnen inschrijven vanaf 25 maart. Max aantal deelnemers: 24. Referte: BBLBG20408.

26

ACTIVITEITEN

De naam werd geërfd van de Heilige Guillaume de Malavale, stichter van het klooster dat hier vroeger lag.

Efficiënte verlichting en domotica maandag 21 april 2008

Op vrijdag 25 april 2008 plannen we een bezoek aan het nieuwe Euro-Liege tgv-station. Er zijn plaatsen voor ons gereserveerd in de trein naar Luik met vertrek in Hasselt om 12.40 uur. Het bezoek met gidsen aan het station duurt ongeveer twee uur. Nadien kan in Luik wat geshopt worden of kunnen we een glaasje drinken. Om 18.20 uur nemen we de trein terug naar huis.

Op maandag 21 april organiseert het jongerenteam van de VIK-afdeling Limburg als primeur de lezing 'Efficiënte verlichting en domotica'. De lezing is specifiek gericht op ingenieurs met renovatie- of nieuwbouwplannen. Met de lezing trachten we de ideale aanvulling te creëren op onze voorgaande lezing 'Bouwen en verbouwen'. Zo hopen wij u een totaalpakket aan informatie te verschaffen. We zullen nieuwe trends onder de loep nemen en stilstaan bij de evolutie van verlichting gedurende de afgelopen jaren. Energiezuinigheid is vandaag uiteraard ook een belangrijk aspect, als het op verlichting aankomt. Elektriciteit heeft immers een groot aandeel in het verbruik van een eengezinswoning. Kom ontdekken hoe efficiënte verlichting en domotica daartoe kan bijdragen!

• PRAKTISCH Plaats: vertrek Hasselt Station 12.40 uur. Vertrek uit Luik om 18.20 uur. Datum: vrijdag 25 april 2008. Kostprijs: 5,50 euro per persoon voor de trein heen en terug (prijsaanpassing vanaf 1 februari 2008 is mogelijk). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Maximum aantal inschrijvingen 50. Referte: BBLBG10408.

Vakkundige sprekers van de firma's Trilux en BTicino zullen volgende punten behandelen: • Verlichting: evolutie van vroeger tot nu • Wat is goede verlichting? • Domotica: wat zijn de mogelijkheden en nieuwe trends? • Energiezuinigheid

14-daagse rondreis door Vietnam van 15 tot 28 juli 2008

Ben je als ingenieur toe aan verandering of moet het bouwproces nog beginnen, dan is deze lezing voor u een absolute must!

Naar goede gewoonte organiseert de VIK-afdeling Limburg elk jaar een schitterende veertiendaagse reis. Dit jaar gaat het richting het ondoorgrondelijke oosten. Vietnam is het hoofddoel in 2008. De rondreis laat u niet alleen een eeuwenoude cultuur ontdekken, maar biedt u ook de mogelijkheden om kennis te maken met de natuurpracht van de Halong Baai, de charmes van Hoi An, de koloniale sfeer van Hanoi en de serene rust van jonken en sampans op de Parfumrivier in Hué en in de delta van de Mekong.

• PRAKTISCH Plaats: Ontmoetingscentrum Sint-Katarina, Nicolaas Cleynaertslaan, Hasselt. Datum: maandag 21 april 2008 om 19.45 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOLBG10408.

Nieuw Euro-Liège tgv-station

Maar daar blijft het niet bij, want de reis is bovendien ook nog een waar festijn voor lekkerbekken!

vrijdag 25 april 2008 Het nieuwe station 'Euro-Liège' in Luik is het werk van de Spanjaard Santiago Calatrava, een van de grootste hedendaagse architecten. Hij heeft al talrijke kunstwerken in diverse grootsteden ontworpen, zoals de brug van Sevilla, het station van Lissabon en Zurich, het luchthavengebouw in Lyon, enz. Zijn architectuur wordt als expressief omschreven, omdat zijn constructies steeds in beweging lijken te zijn. Het handelsmerk van Calatrava is het gebruik van beton, ijzer, glas en natuursteen.

Volledig programma: I-mag januari 2008 en www.vik.be.

• PRAKTISCH Prijs: 2.750 euro per persoon op basis van dubbele kamers. Toeslag single: 445 euro. Aandachtspunten: • Uw reispas moet geldig zijn tot 28.08.2008 bij inschrijving al een kopie van uw reispas bezorgen (zelfs van uw oude reispas). • Voor de visumaanvraag Vietnam moeten wij over het ingevulde visumformulier en 1 pasfoto beschikken.

Men verwacht bij de ingebruikname volgend jaar 35.000 reizigers per dag. Zij zullen aankomen en vertrekken onder een immens grote glazen koepel.

De reis wordt georganiseerd in samenwerking met Alk Reizen bvba, Lic. A1995. Info en inschrijving: Alk Reizen, Geert Gaens, Steenweg 170, 3570 Alken, tel: +32 11 31 36 20, fax: +32 11 59 74 01, e-mail: [email protected].

Het station is, als enig station in Europa, onmiddellijk verbonden met de autosnelweg.

27

I-mag april 2008

ACTIVITEITEN

rechtover de brouwerij, om gratis een lage- en een hogegistingsbier te proeven. Men kan er ook (ongefilterde) Primus met gist degusteren. Voor meer info zie ook www.haacht.com en www.primus.be.

MECHELEN 29-04-2008

Bezoek brouwerij Haacht, Boortmeerbeek, 19 uur

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

• PRAKTISCH Plaats: Brouwerij Haacht, Provinciesteenweg 28, Boortmeerbeek (aanmelden bij de portier). Datum: dinsdag 29 april 2008 om 19 uur stipt. Kostprijs: 5 euro per persoon te betalen op de rekening nr. 405-0106331-50 van de VIK-afdeling Mechelen. De aanwezige VIK-leden, partner en familieleden krijgen het inschrijvingsveld teruggestort na deelname. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBMLN10408.

KVIM - VIK-activiteit dinsdag 15 april 2008 Op initiatief van KVIM is een bezoek aan de Campus De Nayer gepland op dinsdag 15 april 2008 om 18 uur met als thema: hoe werkt een hogeschool vandaag? Na ontvangst door de directie volgt er een bezoek aan de auditoria, de laboratoria en de werkplaatsen tot zowat 20.30 uur. Er worden maximum 40 deelnemers toegelaten.

• PRAKTISCH Plaats: Campus De Nayer, Jan de Nayerlaan 5, Sint-Katelijne-Waver, tel.: 015 31 69 44. Alle VIK-leden zijn welkom, maar inschrijven kan uitsluitend via de website van KVIM: www.kvim.be vóór 07/04/08.

NOORD-WEST-VLAANDEREN 10-04-2008 11-04-2008 16-04-2008 21-04-2008 23-05-2008 03-06-2008 14-06-2008

Brouwerij Haacht dinsdag 29 april 2008 In 1898 produceerde de 'Brouwerij van Haecht' haar eerste brouwsel. In 1913 behoorde ze al tot de top en groeide ze uit tot een grote, onafhankelijke brouwerij. Als familiebrouwerij is ze de op twee na grootste van België. Het verhaal (met de combinatie en de passie) van water, mout, hop en gist, dat wij als bierliefhebbers allang kennen, wordt tijdens het bezoek aan de ultramoderne (inox)installaties opnieuw opgefrist. De brouwzaal kan 7.200 hl/dag brouwen. Alles verloopt computergestuurd.

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Creax donderdag 10 april 2008 Hoe ziet de volgende generatie - de opvolger - van je product of proces er uit? Heeft iemand ter wereld jouw probleem al ooit opgelost? Kun je moeilijke problemen oplossen met kennis over verschillende domeinen heen? Zijn er nieuwe markten voor mijn bestaande producten of technologieën? Hoe sta je tegenover octrooien en hoe staat het met uw octrooiportefeuille?

De brouwerij heeft activiteiten in België, Nederland en Frankrijk. Ze heeft een eigen wijnkelder Caves SaintChristophe en 2 wijnkastelen in Frankrijk.

Creax is opgericht in januari 2000 en telt momenteel 27 innovatie-ingenieurs en managers, die actief zijn voor meer dan 300 klanten, waaronder Bekaert, Linde, BMW, P&G, BarryCallebaut, KBC, Henkel, Goodyear, Taminco, Tate & Lyle en Total.

Het productengamma aan dranken is zeer uitgebreid. Bij de lagegistingsbieren zijn er 5 pilssoorten, 3 tafelbieren en 1 alcoholvrij bier. Bij de hogegistingsbieren vinden we 4 witbieren met afgeleiden (Mystic), 3 speciale bieren (Keizer Karel), 4 abdijbieren (Tongerlo) en 1 amberbier. Voorts produceert de brouwerij 3 Val-waters en 9 limonades. Sinds 1985 is brouwerij Haacht de exclusieve bottelaar en verdeler van Pepsi-producten.

Creax ondersteunt bedrijven bij innovatie en creativiteit. Het bedrijf brengt bestaande kennis over totaal verschillende domeinen in kaart om nieuwe problemen op te lossen en nieuwe markten te creëren. Op basis van een eigen ontwikkelde innovatiemethodologie 'Directed variation®' scant Creax alle mogelijke innovatiepistes van een product, dienst of proces en ontwikkelt het meerwaardige, nieuwe oplossingen. Oplossingen binnen ieders bereik: het internet en de patentdatabank als innovatiebrandstof, efficiënte methodes om systematisch nieuwe producten en technologie te creëren voor uw sector.

De rondleiding door de productieafdelingen duurt ruim anderhalf uur. Daarna gaan we naar taverne Brouwershof,

I-mag april 2008

Creax nv, Ieper, 19.30 uur Spelletjesavond, Sint-Michiels, 19.30 uur Filmavond voor studenten, Oostende, 19.45 uur Bezoek C-Power, Oostende, 19 uur Wijnproefavond, Oostkamp, 20 uur Regionale ledenvergadering, Brugge, 20 uur Radar Zeebrugge, 10 uur

De Creax-methodologie: niet denken in termen van 'producten en diensten', maar in termen van 'functies en eigenschap-

28

ACTIVITEITEN

VTS is de eerste schakel in de Schelde-radarketen voor de inkomende schepen vanaf de Franse grens. De Schelderadarketen loopt langs Zeeuwse en Vlaamse havens tot Antwerpen en nog verder Schelde-opwaarts. Ze vangt schepen visueel, auditief en elektronisch op, volgt ze op en stuurt ze aan. Zo nodig, legt ze beperkingen op aan de voorgenomen trafiek en manoeuvres. Bovendien kunnen ze ook de verkeersstromen beter beheersen en assistentie verlenen aan schepen, bijvoorbeeld op nautisch of meteorologisch gebied.

pen'. Creax wil altijd weer de essentie van elk probleem zo goed mogelijk in kaart te brengen. De methodologie ondersteunt het creatieve ontwikkelingsproces. Het maakt het mogelijk om gerichter te brainstormen en om op een abstracter (opener) niveau over enkele zaken na te denken, waarmee het rendement van ideeontwikkeling zeker stijgt. Creativiteit wordt plots ondersteund door een analytisch systeem, dat als het goed wordt toegepast - een probleem vanuit verschillende invalshoeken kan laten bekijken. Creax haalt kennis uit alle vakgebieden. Die verscheidenheid is ook terug te vinden op de werkvloer met collega's uit alle takken van de industrie.

De integratie van verschillende middelen, de toenemende koppeling met andere dienstaanbieders en de uitbreiding van inhoud en automatisatie maken van VTS een interessant stukje in een groter kader.

• PRAKTISCH Plaats: Creax nv, Maarschalk Plumerlaan 113, Ieper. Datum: donderdag 10 april 2008 van 19.30 uur tot 21 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Aantal deelnemers: beperkt (min. 20 - max. 200). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBNWV10408.

Met de beweging van het schip beweegt de informatiestroom van het schip en zijn lading. Die informatie is nuttig voor de coördinatie van de veiligheid en voor alle betrokken dienstverlenende autoriteiten en bedrijven.

• PRAKTISCH Plaats: Radar Zeebrugge, uiteinde westelijke Havendam, Zeebrugge. Datum: zaterdag 14 juni 2008 van 10 uur tot 12 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Aantal deelnemers: max. 20. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Elke toegelaten deelnemer moet de dag zelf het 'huisreglement bezoekers VTS' onderschrijven en zich aanmelden bij de VTS Regioverkeersleider tussen 8 en 9 uur op 050 55 08 01. Bij rampscenario's kan het bezoek worden geannuleerd. Referte: BBNWV10608.

Spellenavond vrijdag 11 april 2008 Spellenclub Hof van Watervliet uit Brugge noemt zichzelf de oudste spellenclub van Vlaanderen. Gelukkig blijven ze jong van geest en hart ... dankzij het spelen van heel veel gezelschapspellen. We nodigen u uit om uw strategisch denkvermogen te komen testen op een ontspannende manier. Iedereen is van harte welkom om een nieuw spel uit te proberen of een klassieker te herspelen. Alleen, met twee of in groep: er is altijd wel een tafel waar je kan bij aanschuiven. Een ruim gamma aan gezelschapspellen kan aan bod komen. Korte, luchtige kaartspellen zoals 6Nimmt! of de Grote Dalmuti, maar ook familiespellen als de Kolonisten van Catan, Ticket to ride of Carcassonne en natuurlijk ook zwaar strategische bordspellen zoals Puerto Rico, Caylus of El Grande.

OOST-VLAANDEREN 07-04-2008

• PRAKTISCH

12-04-2008 17-04-2008 28-05-2008 02-06-2008 20-06-2008 11-07-2008 20-10-2008

Plaats: CM Ontmoetingscentrum, Koningin Astridlaan 2, Sint-Michiels. Datum: vrijdag 11 april om 19.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 2 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: CANWV10408.

Voordracht New coating technologies for textiles: creativity needs technology gevolgd door VikaFee, Gent, 20 uur Dinerparty, Merendree, 19 uur Bezoek Belcolade, Erembodegem, 19 uur Bezoek ATCC, Gavere, 10 uur VikaFee, Gent, 20 uur Regionale ledenvergadering, Gent, 19 uur Slag bij Oudenaarde, Ename Bezoek Bekaert, Zwevegem

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Scheepvaartbegeleiding Zeebrugge New coating technologies for textiles

zaterdag 14 juni 2008

maandag 7 april 2008 - VikaFee

Wie zag in Zeebrugge al de controletoren van de scheepvaartbegeleiding of 'Vessel traffic service' (VTS). Het is inderdaad de grote 'paddenstoel', die op het uiterste puntje van de westelijke Havendam staat (51°1.6' N - 3°1' E), zowat 4 km in zee. De eerste belangrijke taak van de VTS is scheepsinformatie bezorgen. Daarbij gaat het om radarobservatie, telecommunicatie en een informatieverwerkend systeem (IVS). Een andere belangrijke taak voor het VTS is de bescherming van het milieu.

De laatste decennia kampt de Europese textielindustrie met uiteenlopende problemen. Enerzijds dreigt er een nakend tekort aan fossiele brandstoffen, anderzijds stijgen de prijzen voor chemicaliën, kleurstoffen, water en energie gestaag. De import uit China en India neemt zienderogen toe. Binnen Europa verandert de houding van de consument bovendien sterk. Zo is de vraag naar gepersonaliseerde productie sterk toegenomen. Bovendien wil de klant snel

29

I-mag april 2008

Taartje van 'Noordzee' tongfilets,spartelend in een fluweelstrelend sausje, bestrooid met chisosla en grijze garnalen Mousseline van krielaardappelen **** Fijngebakken kalfsmedaillon op een bedje van jonge spinazie Bavarois van asperges **** Feestelijk dessertbord Geurige koffie

bediend worden en wordt een enorm veel verwacht van textielproducten. De trend bestaat om van passief textiel over te gaan naar een 'actief' textielmateriaal, reagerend op diverse stimuli van de omgeving. Het effect van die reactie op een stimulans van de drager - zoals zweten - kan het comfortgevoel bij het drager verhogen. In andere toepassingen zal de reactie een beschermende functie creëren voor de gebruiker of een alarmfunctie hebben. De Belgische textielsector heeft op die veranderende marktsituatie gereageerd met de uitbouw van R&D-afdelingen van bedrijven in samenwerking met onderzoekscentra. Onder impuls van de innovatie, veelal met steun van IWT-Vlaanderen, worden vandaag innoverende concepten uitgewerkt. De innovatie in textiel is sterk vraag- en marktgedreven. Naast de vraag naar zelfreinigend textiel is de vraag naar adaptieve coatings en polymeren groot. Een tweede sterke innovatie-impuls gaat uit van de vraag naar milieuvriendelijke, pollutiearme en kostenbesparende technieken. Zo biedt het UV-uitharden van polymeercoatings potentieel enorme voordelen t.o.v. bepaalde conventionele thermische technieken. Ook het nanocoaten en biomimetica zitten in de lift. Die technieken zitten, afhankelijk van het onderzoek, nog in een haalbaarheidsstadium. Andere technieken worden al industrieel toegepast.

• PRAKTISCH Plaats: Hof ter Beke, Beekstraat 35, Drongen. Datum: zaterdag 12 april 2008. Ontvangst en receptie om 19 uur. Diner om 20 uur. Kostprijs: all in 58 euro voor VIK-leden en partner, 65 euro voor niet-leden. Bedrag te betalen op rekening nr. 4430628601-50 op naam van de VIK-afdeling Oost-Vlaanderen. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: FEOVL10408.

Belcolade donderdag 17 april 2008

• PRAKTISCH Plaats: Huis van de Bouw, Tramstraat 59, Zwijnaarde. Datum: maandag 7 april 2008; voordracht om 20 uur; om 21.30 uur netwerkingevent in Club Concentra (broodjes voorzien). Spreker: Ing. Ilse Garez MSc, wetenschappelijk medewerker Hogeschool Gent. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 10 euro (ter plaatse). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOOVL10408.

Belcolade produceert donkere, melk- en witte chocolade in vloeibare vorm, in druppels, blokken, schilfers, staafjes en korrels van divers formaat. Belcolade werd opgericht in 1988 en maakt deel uit van Puratos, dat mondiaal een leiderspositie heeft in de voedingsindustrie. Belcolade wordt erkend als promotor en vernieuwer van het imago van de authentieke Belgische chocolade. Belcolade produceert al zijn chocolade in zijn state-of-theart productiesite in Erembodegem, vlakbij Aalst en exporteert zijn echt Belgische chocolade naar meer dan 90 landen wereldwijd.

VIK-dinerparty zaterdag 12 april 2008 De VIK-afdeling Oost-Vlaanderen viert jaarlijks zijn jubilarissen tijdens een feestelijk diner: een netwerkingsevent met viering van jubilarissen in combinatie met een verrassingsact. Wij hopen uw interesse te wekken voor onze vernieuwde formule en kijken uit naar een aangename babbel tijdens aperitief, diner of dans.

We bezoeken het chocoladebedrijf gedurende 2 tot 3 uur. Na een korte voorstelling van het bedrijf volgt een technische uiteenzetting van het productieproces en een bezoek aan de fabriek.

• PRAKTISCH

We bieden u een gevarieerd programma aan. Bij een uitgebreid aperitief krijgt u eerst al volop de kans om uitgebreid te netwerken. Daarna volgt het diner dat wordt opgevrolijkt door stand-up comedian Michaël van Damme. Hij is een haast kinderlijk enthousiaste denker en een droom van een slachtoffer. In deze onzekere tijden van racisme en zinloos geweld is zijn positieve instelling volledig ongepast. Een man met innemende en toch gedurfde humor, die u laat meevaren op zijn vloedgolf van fantasie.

Plaats: Belcolade, Industrielaan 16, Erembodegem. Datum: donderdag 17 april 2008 om 19 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro (ter plaatse). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Het aantal deelnemers is beperkt tot 24 personen. Wees er dus snel bij. Referte: BBOVL10408.

Air Traffic Control Center

Daarna vieren we de jubilarissen van de promoties 1947, 1948, 1957, 1958, 1967,1968, 1977, 1978, 1987, 1988, 1997, 1998 en de 25-jarigen 1982, 1983. We ronden het geheel af met dansgelegenheid tot in de vroege uurtjes.

I-mag april 2008

woensdag 28 mei 2008 Het ATCC (Air Traffic Control Centre) Semmerzake verzekert de luchtverkeersleiding van het militaire luchtverkeer en

30

ACTIVITEITEN

Diverse aanvragen rond innovatieve projecten, zoals biobrandstof of zuivering en extractie door superkritisch CO2, gaven de aanzet om ook in die technologieën de juiste knowhow te verzamelen. In 2004 werd Sam De Schepper zaakvoerder en besliste hij om verder het innovatieve pad te bewandelen. Samen met andere partners, zoals Vito, vergaart Indinox een stevige kennis voor het ontwerp, de levering en de montage van biodieselproductieunits onder subkritische omstandigheden. De toekomst ziet er veelbelovend uit voor Indinox: naast schaalvergroting binnen bestaande activiteiten dient zich ook een forse uitbreiding in de technologieafdeling aan.

de coördinatie tussen burgerlijke en militaire luchtvaart. Die taak werd pas de laatste 35 jaar belangrijk. Voordien behoorde het luchtruim vanaf 7000 meter hoogte toe aan militaire gevechtsvliegtuigen. Met de opkomst van de burgerjets, waarvan de economische kruishoogte boven de 7000 meter ligt, kwam daar verandering in. Naast de coördinatietaak verleent het ATCC Semmerzake bijstand aan vliegtuigen in nood en hulp bij opsporingen. Voorts observeert het ook de vogelmigratie. Sinds enkele jaren zijn de bunkers uit de periode van de koude oorlog, verlaten en is de luchtverkeersleiding gevestigd in moderne gebouwen. Na een inleiding krijgen we een briefing over het ATCC en een rondleiding aan de operatiezaal (Opsroom) en de radarantenne.

• PRAKTISCH Plaats: Indinox, Industriepark Rozen, Weverslaan 23, Lokeren. Datum: donderdag 24 april om 20 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk op 15 april 2008. Referte: BBWLD10408.

• PRAKTISCH Plaats: Kwartier Kapitein Vlieger de Hemptinne, Molenstraat 69, Gavere. Datum: woensdag 28 mei 2008 om 10 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro ter plaatse. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL10508. Het aantal deelnemers is beperkt tot 25 personen. Wees er dus snel bij! Belangrijk: uit veiligheidsredenen moet bij het inschrijven het nummer van uw identiteitskaart meegedeeld worden. Zonder dat nummer is uw inschrijving niet geldig!

Fietstocht Lokeren zondag 27 april 2008 Lokeren is een gezellige, groene stad met veel parken en een Europees natuurreservaat, Molsbroek. Lokeren telt vandaag bijna 38.000 inwoners op een oppervlakte van 6.765 ha. Jaarlijkse evenementen als de Lokerse Feesten, de Fonnefeesten, Polifonics, de Gezôarse Feesten, de Kovekensreuzenstoet, de kerstmarkten en de tentoonstellingen van eigentijdse sculpturen in het Park Ter Beuken dragen bij tot de promotie van Lokeren buiten de eigen regio. Met de fiets gaan we op ontdekkingstocht langs rustige en paradijselijke paden. Met de Moervaart, de Zuidlede en de grillige Durme volgen we een spoor van rustig blauw en weelderig groen door het landelijke Eksaarde en het romantische Daknam tot in het hart van de stad. Na het fietsen laten we ons culinair verwennen op een gezellig terrasje of in een eethuis op de markt: op kop van de smullijst staan de Lokerse paardenworsten, een gerecht met een Europese erkenning. Typisch Lokers zijn ook de 'pomkoek'(peperkoek) van de firma De Vreese, de snoepjes van Trefin, de streekbiertjes 'Dobbelken', 'Krak' en 'Koveken', het SintLaurentiusgebak, het Kovekensgebak, het Lokeresken en het Karelken.

WAASLAND 24-04-2008 27-04-2008 22-05-2008 05-06-2008

Bezoek Indinox, Lokeren, 20 uur Fietstocht, Lokeren, 14 uur Bezoek Modular, Roeselare, 19 uur Regionale ledenvergadering

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Indinox Lokeren donderdag 24 april 2008 Toen Indinox in 1992 zijn activiteiten startte, beperkten die zich tot het uitlenen van arbeiders en de uitvoering van forfaitaire opdrachten m.b.t. levering en montage van buisleidingen en constructies. Huidig zaakvoerder Sam De Schepper was toen technisch manager. De crisis in de textielsector in 1996 spoorde hem ertoe aan om een andere cliënteel aan te schrijven en totaaloplossingen aan te bieden. Indinox is ondertussen met 50 medewerkers een betrouwbare partner voor realisatie van turnkeyprojecten in chemie, voeding en de farmaceutische sector geworden. Het kan oplossingen aanbieden voor het opslaan, mengen, transporteren en doseren van poeders, granulaten en vloeistoffen.

• PRAKTISCH Plaats: Postgebouw, Markt 15, Lokeren. Datum: zondag 27 april om 14 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner, niet-leden betalen 5 euro. De fietstocht is ongeveer 30 km lang. Eventueel kunnen fietsen ter plaatse gehuurd worden tegen 8 euro per dag voor een stadsfiets met drie versnellingen. Gelieve hier wel zelf tijdig voor te reserveren bij Mobibikes - 09 360 85 83 - 0484 69 04 68. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAWLD10408.

31

I-mag april 2008

Modular Lighting Instruments

• donderdag 8 mei 2008: Basic Visual Basic

donderdag 22 mei 2008

Overzicht van de mogelijkheden bij het programmeren in Visual Basic.

Modular Lighting Instruments pioniert sinds 1980 binnen de architecturale verlichting. De high-end designverlichting van Modular is wereldwijd terug te vinden in prestigieuze projecten zoals het Phaeno Science Center in Wolfsburg (Duitsland), de Koninklijke Vlaamse Schouwburg in Brussel (België), het Casino van Oostende (België), de hoofdzetel van Armani in Milaan (Italië) en in private bouw- en verbouwingsprojecten. Het bedrijf onderscheidt zich van andere spelers op de markt door zijn complexe en eigenzinnige identiteit en door een uitgesproken drang naar creatieve eigenheid. Modular was het eerste bedrijf in de verlichtingssector dat het ISO-milieucertificaat 14001 behaalde. In architecturale kringen is Modular een begrip. Het stelt 115 mensen tewerk en beschikt over een uitgebreide afdeling voor onderzoek en ontwikkeling, die instaat voor de volledige concept- & productontwikkeling van nieuwe lichtoplossingen. Het bedrijf maakt sedert november 2006 deel uit van Philips Lighting. De hoofdzetel ligt in Roeselare en er zijn verkooppunten in meer dan 60 landen. In 2006 haalde het bedrijf een omzet van 31 miljoen euro.

• oktober 2008: industrial engineering Industrial engineering (to be Lean): optimaliseren van processen gaande van productie tot administratie (onnodige handelingen elimineren). Bv.: Toyota, Walt Disney (bij regenweer paraplu's in winkels brengen).

• november 2008: resonantie Aan de hand van een didactisch model wordt aangetoond wat resonantie van een structuur betekent. Via dat model kun je zien, horen en voelen wat resonantie is en hoe je iets kunt doen aan dat fenomeen. De presentaties en bestuursvergaderingen vinden plaats in Den Antus, Grote Markt, Sint-Niklaas, 20 uur. Iedereen is welkom!

ZUID-WEST-VLAANDEREN 18-04-2008 05-05-2008 02-06-2008 07-06-2008

Na de verwelkoming in de Modular Lounge om 19 uur krijgen we vanaf 19.30 uur een rondleiding in kantoren, magazijn en productiehal. Vanaf 20.15 uur worden we rondgeleid in de showroom en het 'Light education centre'. Om 20.30 uur ronden we af met een diner 'Onder de lichttoren', dat onze gastheren ons aanbieden.

14-06-2008 12-07-2008 26-09-2008 14-12-2008

Salsa-initiatie, Waregem, 18.45 uur Bezoek Renson Ventilation, Waregem, 18.30 uur Bezoek bouwbedrijf Dewaele, Deerlijk, 18.30 uur Culinair etentje met etiquettecursus, Gullegem, 19.30 uur Kajakinitiatie en kajaktocht op de Leie, Kortrijk, 14.30 uur Barbecue, Waregem, 18.30 uur Wijndegustatie, Kuurne, 19.45 uur Ingenieurshappening, Wevelgem

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

• PRAKTISCH

Initiatie salsa

Plaats: Modular, Armoedestraat 71, Roeselare. Datum: donderdag 22 mei om 19 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat voor 1 mei 2008. Bij inschrijving aangeven of u aan het diner deelneemt. Maximaal aantal deelnemers: 30. Referte: BBWLD10508.

vrijdag 18 april 2008 We gooien het eens over een heel andere boeg met de VIKjongeren Zuid-West-Vlaanderen. We moeten niet altijd mooi braaf wezen… Deze keer gaan we voor pure opwinding en amusement! Op 18 april houden we een uurtje salsa-initiatie! Wat mag je verwachten van een uurtje salsa-initiatie? Eerst en vooral een hoop plezier! Het is vooral de bedoeling om na de initiatie een gevoel te hebben voor het ritme, de lichaamsbewegingen en een aantal basisfiguren te kunnen dansen, maar vooral je de spirit mee te geven van de stomende latinomuziek. Het aantal plaatsen is beperkt. Vlug inschrijven is dus de boodschap.

Presentaties tijdens bestuursvergaderingen maandelijks Sinds kort wordt de maandelijkse bestuursvergadering van de VIK-afdeling Waasland voorafgegaan door een korte presentatie van 30 minuten.

• PRAKTISCH

Voor de komende maanden zijn de volgende presentaties gepland:

Plaats: Dansschool Beyaert Waregem, Roterijstraat 130, Waregem. Datum: vrijdag 18 april 2008 om 18.45 uur; start om 19 uur. Kostprijs: 5 euro voor VIK-leden en partner, 6,50 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat op zijn laatst op maandag 14 april met het engagement zeker aanwezig te

• donderdag 3 april 2008: SAP We geven een overzicht van SAP binnen de supply chain area. We tonen hoe in de praktijk verschillende bedrijfsprocessen zoals verkoop, productie en transport geïntegreerd worden binnen 1 ERP-systeem.

I-mag april 2008

32

ACTIVITEITEN

27 april 2008 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen via telefoon 0475 26 31 91 (Wendy Samyn). Referte: BBZWV10508.

zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen via telefoon 0475 26 31 91 (Wendy Samyn). Na inschrijven sturen we per kerende het rekeningnummer waarop je binnen de 3 dagen het juiste bedrag betaalt met als mededeling 'Salsainitiatie + naam + aantal personen'. Pas na ontvangst van de storting binnen de 3 dagen is je inschrijving geldig! Referte: SAZWV10408.

Dewaele bouwbedrijven maandag 2 juni 2008

Renson Ventilation

Onder het motto “Enterprise… where VIKj has not yet gone before…” brengen we een bezoek aan Dewaele bouwbedrijven.

maandag 5 mei 2008 Onder het motto “Enterprise… where VIKj has not yet gone before…” brengen we een bezoek aan Renson Ventilation.

In ruim zestig jaar ontwikkelde Dewaele bouwbedrijven zich van een familiale pionier, gespecialiseerd in Canadese houtskeletbouw, tot een der belangrijkste referenties op de markt van woningen sleutel-op-de-deur in houtskeletbouw.

Het familiebedrijf Renson, opgericht in 1909, groeide continu tijdens de 20ste eeuw. Het bedrijf ging de 21ste eeuw in als Europees marktleider en trendsetter in ventilatie en zonwering. Het team gaat voortdurend op zoek naar innoverende producten en concepten voor natuurlijke en mechanische ventilatie, screens en structurele zonwering.

Eind de jaren dertig begon André Dewaele met een schrijnwerkerij in Vichte. Vanaf de zestiger jaren groeide het bedrijf voortdurend. Er werden ook andere houten constructies gemaakt, zoals garages, weekendhuisjes en chalets. Gaandeweg specialiseerde Dewaele bouwbedrijven zich in de productie van hoogwaardige houtskeletbouwwoningen, gekoppeld aan een traditionele afwerking. Dit bezoek levert ons een bedrijfsvoorstelling op en een kijkje in de verscheidene ateliers. Opnieuw een bedrijfsbezoek dat meer dan de moeite waard is en zeker niet te missen!

De hoogste prioriteit is het creëren van energiezuinige, geluidsarme en milieuvriendelijke producten voor een gezond binnenklimaat voor woningen en projectbouw. Zo beantwoordt Renson aan de eisen van het klimaatverdrag van Kyoto. Alle Renson-producten zijn ook conform aan de energieprestatieregelgeving (EPB) die sinds 1 januari 2006 in Vlaanderen van kracht is.

• PRAKTISCH

De hoofdzetel in Waregem is gebaseerd op haar eigen 'healthy building concept'. Die totale comfortoplossing garandeert een aangename werkomgeving op een natuurlijke en energiezuinige manier. De klemtoon ligt op het vermijden van oververhitting en het behalen van een goede luchtkwaliteit. HBC zorgt voor een comfortabel, gezond en koel gebouw zonder airco.

Plaats: Dewaele bouwbedrijven, Desselgemknokstraat 100, Deerlijk. Datum: maandag 2 juni 2008 om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot zondag 25 mei 2008 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen via telefoon 0475 26 31 91 (Wendy Samyn). Referte: BBZWV10608.

• PROGRAMMA 18.30 uur: 18.45 uur: 19.00 uur: 19.30 uur:

ontvangst bij Renson bedrijfsvoorstelling groep Renson (bedrijfsfilm) voorstelling innovatieparcours Renson voorstelling 'healthy building concept': dé voorbeeldtoepassing van energie- en milieuvriendelijk bouwen. Met het 'healthy building concept' streeft RENSON ernaar om een gezond, aangenaam, energiezuinig binnenklimaat te creëren met een combinatie van natuurlijke ventilatie en structurele buitenzonwering. We ronden af met een rondleiding in het kantoorgebouw. 20.30 uur: Receptie + broodjes.

Culinair etentje met etiquettecursus zaterdag 7 juni 2008 Na het overweldigend succes van vorig jaar herhalen we dit jaar onze etiquettecursus. Iedereen heeft het wel eens meegemaakt: je wordt uitgenodigd bij je toekomstige schoonfamilie voor een diner, je baas inviteert je voor een etentje, je wordt verwacht op een zakenlunch in een chic restaurant: situaties waarin goede tafelmanieren wel van pas komen. Want wanneer mag je nu eigenlijk beginnen te eten? En met welk bestek begin je? Wat doe je met je servet? Mag er geslurpt worden aan tafel? En hoe zit dat in andere culturen? Allemaal vragen waarop Yvette Verbeerst, etiquette-consulente en onder meer bekend van het VTM-programma Klassedames, ons op een ludieke manier antwoord zal geven.

Opnieuw een bedrijfsbezoek dat meer dan de moeite waard is en zeker niet te missen!

• PRAKTISCH Plaats: Renson Ventilation, Industriezone 2 Vijverdam, Maalbeekstraat 10, Waregem. Datum: maandag 5 mei 2008 om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot zondag

Yvette zal ons tijdens het verloop van een verfijnd viergangenmenu duidelijk maken hoe je je nu het best wel of niet gedraagt aan tafel. Op het einde van de avond weet je dus of je een echte gentleman of lady bent. Of je kunt de hoop koes-

33

I-mag april 2008

ACTIVITEITEN

Tongfilets met gebakken coquille en mousselineaardappelen **** Bordje verwend met kleine chocomousse, klein appeltaartje en crème brûlée. **** Mokka en zoetige lekkernijen

teren dat je het nog kunt worden. Denk eraan: je krijgt nooit een tweede kans om een goede eerste indruk te maken! We willen natuurlijk dat dit alles in een perfect kader plaatsvindt en daarom kozen we dit jaar opnieuw voor het klasserestaurant De Gouden Kroon in Gullegem. Chef-kok Lieven Defieuw was meer dan 7 jaar privékok van wijlen Koning Boudewijn en Koningin Fabiola op het kasteel van Laken. De Gouden Kroon is gevestigd in het oudste vlassershuis van Gullegem, waar het aangepaste interieur u een sfeer van warmte, glans en discretie brengt. Ons menu (gepaste wijnen en dranken inbegrepen):

• PRAKTISCH Plaats: Restaurant De Gouden Kroon, Koningin Fabiolastraat 41, Gullegem. Datum: zaterdag 7 juni 2008 om 19.30 uur. Kostprijs: 50 euro per persoon. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tegen 30 mei 2008. Na inschrijving sturen we per kerende het rekeningnummer waarop je binnen de 3 dagen stort met als mededeling 'etiquette + naam + aantal personen'. Pas na ont-vangst van de storting binnen de 3 dagen is je inschrijving geldig!! Gelieve bij je inschrijving je keuze qua voorgerecht (vis of vlees) en hoofdgerecht (vis of vlees) mee te delen! Referte: FEZWV10608.

Cocktail met 5 koninklijke hapjes **** Carpaccio van rund met Parmezaanse kaas of Gemarineerde zalm met fijne kruiden **** Sorbet van passievruchten **** Gepikeerde varkenscarré met geglaceerde groentjes en roomaardappelen of

I-mag en de post De redactie heeft daarom beslist dat het magazine vanaf september via een van de vijf grote postkantoren zal worden uitgereikt. De Post geeft dan de garantie dat er wordt bedeeld binnen de twee werkdagen. Vanaf dat moment zullen we daar ook veel strikter op gaan toekijken.

Beste abonnees en lezers, De redactie van I-mag en het secretariaat van de VIK doen, samen met drukkerij Sleurs, al geruime tijd heel veel moeite om uw ingenieurstijdschrift op het einde van de maand te versturen, zodat het bij het begin van de volgende maand bij alle VIK-leden en abonnees in de bus valt.

Wie I-mag niet of uitzonderlijk laat zou ontvangen, mag het secretariaat daar uiteraard altijd van op de hoogte brengen. Alle bijkomende informatie is welkom om op termijn tot een correcte uitreiking van I-mag te komen. Het moet immers de bedoeling zijn dat I-mag bij alle abonnees in de bus ligt op het ogenblik dat er van de aangekondigde activiteiten van de afdelingen, studiegroepen en vorming nog geen enkele achter de rug is.

Een maandelijkse kleine steekproef binnen de redactie zelf leert inmiddels dat I-mag zeer onregelmatig bedeeld wordt door de postdiensten. Er bestaan heel grote verschillen inzake levertijd door de post. We hebben inmiddels ook al mogen vaststellen dat er geen lijn te trekken valt in die verschillen. Nu eens krijgt de ene de I-mag heel goed op tijd, terwijl de andere het magazine soms pas twee weken later in de bus heeft. Bij een volgend nummer kan het perfect omgekeerd zijn. Woonplaats is daarbij weinig of niet bepalend, maar het gegeven dat sommigen het tijdschrift pas weken later (of soms zelfs helemaal niet) krijgen, is erg vervelend, want I-mag bevat immers heel wat tijdsgebonden aankondigingen en activiteiten.

I-mag april 2008

Tot september hopen we nog wat te mogen rekenen op jullie begrip. Het zal zeker niet onopgemerkt gebleven zijn dat de restyling van I-mag, de zorg die aan het blad wordt besteed en de timing die wordt aangehouden, het ingenieursmagazine naar een hoger niveau heeft getild. Een laatste ingreep bij de Post moet er vanaf september voor zorgen dat ook de uitreiking voortaan vlekkeloos verloopt. Ing. Noël LAGAST MSc

34

netwerk

Het internet van 19de eeuw Ingenieur stelt collectie tentoon tijdens Erfgoeddag Ing. Fons Vanden Berghen is een bekend verzamelaar van telecomapparatuur

HALLE. Ingenieur Fons Vanden Berghen uit Halle, een voormalig medewerker van Telindus, is de trotse bezitter van een unieke en indrukwekkende collectie van telecommunicatieapparatuur, waarvan sommige stukken teruggaan tot begin 1800. Met zijn collectie staat hij aan de top van de wereldranglijst bij de verzamelaars van telecomapparatuur. We zochten Fons Vanden Berghen thuis op om het over zijn collectie te

De tentoonstelling is een kennismaking met de vrucht van ontelbare inspanningen van pioniers, uitvinders, ingenieurs, wetenschapslui, ondernemers en opportunisten.

In de loop van de jaren bracht Vanden Berghen van over de hele wereld prachtige historische toestellen van museumkwaliteit bijeen. Het zijn de voorlopers van onze moderne telecommunicatie. Over zijn hobby correspondeerde hij de laatste 10 jaar met meer dan 1500 mensen en instellingen van over de hele wereld. De meeste toestellen uit de collectie zijn intact en kunnen gedemonstreerd worden, zoals de optisch-mechanische telegraaf van Claude Chappe uit 1793 en de eerste elektrische telegraaf uit 1837 van Cooke en Wheatstone of van Samuel Morse uit 1844. Lange tijd was de telegraaf de enige vorm van telecommunicatie. Het systeem ontwikkelde zich snel van eenvoudige punt-tot-puntlijnen tot een wereldwijd netwerk met de eerste trans-Atlantische verbinding in 1867.

Verzamelaar Ingenieur Fons Vanden Berghen is een verwoed verzamelaar van oude waardevolle telecommunicatietoestellen en van historische boeken en tijdschriften over telecommunicatie, maar hij geeft er ook regelmatig lezingen over en demonstreert zijn toestellen voor het groot publiek en voor scholen. In het kader van de Erfgoeddag op zondag 13 april laat hij het

hebben.

groot publiek kennismaken met wat hij 'het internet van de 19de eeuw' noemt. Het is een gelegenheid om even achterom te kijken en te zien hoe een droom werd waargemaakt om tijd en ruimte te overbruggen. De tentoonstelling is een kennismaking met de vrucht van ontelbare inspanningen van pioniers, uitvinders, ingenieurs, wetenschapslui, ondernemers en opportunisten. Ze focust niet alleen op het ontstaan van de telegrafie, maar ook op het begin van de telefonie, van de radio en de historische technologie van de telex. Voorts wordt er ingezoomd op de elektriciteit, zoals ze ontdekt en ervaren werd vanaf Alexander Volta in 1799. Via een kortegolfzender zal een radioamateur over grote afstanden live morseberichten sturen en ontvangen. Het is maar een greep van wat er op de tentoonstelling te zien en te beleven valt. Het is ongetwijfeld een verdiende ode aan de pioniers en aan de ingenieurs uit het verleden. Zonder hun vindingrijkheid was er vandaag geen telecom. De tentoonstelling is ongetwijfeld een aanrader.


Van onze hoofdredacteur

plaats, vlak achter de basiliek in Halle, op de Erfgoeddag van zondag 13 april van 10 tot 12.30 en van 13.30 tot 18.30 uur. Ze is ook te bezichtigen op zaterdag 19 en zondag 20 april (zelfde openingsuren). De toegang is gratis. Op weekdagen is de tentoonstelling (enkel na afspraak) open voor de scholen uit Halle. Tekst: Ing. Noël LAGAST MSc Foto's: Ing. Fons VANDEN BERGHEN MSc

Praktische informatie: De tentoonstelling 'het internet van de 19de eeuw' vindt in het oude postgebouw Een gedeelte van de uitgebreide collectie.

35

I-mag april 2008

studiegroepen

In het voorjaar van 2004 begon hij met 'social business networking' langs websites als LinkedIn en Ecademy. Precies een jaar later was hij al een van de topnetwerkers in België. Die waanzinnige transformatie veranderde niet alleen de manier waarop hij zijn professionele activiteiten ontplooide, maar het veranderde effectief ook zijn leven voor 100%. In zijn boek 'A girlfriend in every city' deelt hij zijn verhaal, maar ook zijn methodes en inzichten voor het netwerken met mensen, zowel online als face-to-face op netGeert Conard werkevenementen. Social business networking heeft zijn leven veranderd in nauwelijks iets meer dan een jaar. Vandaag werkt hij professioneel samen met mensen die hij nooit eerder had ontmoet, voor hij zijn ideeën en ervaringen begon te delen met anderen. Geert netwerkt ondertussen ook internationaal, is 'country manager' van Ecademy Belgium en runt zijn eigen ICTbedrijf, IT Consult Services. Geert Conard maakt zich sterk dat hij vandaag maar liefst 95% van zijn nieuwe business krijgt aangereikt vanuit zijn netwerk. De resterende 5% is het resultaat van mond-totmondreclame van zijn bestaande klanten. Marketing en publiciteit zijn niet langer besteed aan de man. Alleen al de opbrengst van die besparing dekt ruimschoots de inspanning die hij levert bij het netwerken. De voordrachten over 'proactive networking' zitten altijd nokvol met handige en bruikbare netwerktips. Die tips zijn simpel en direct toepasbaar om er je eigen netwerkervaring mee te verbeteren.

BEDRIJFSBELEID Kantoormanagement en productiviteit dinsdag 15 april 2008 Bob van der Kamp bespreekt vanuit zijn advies- en interimpraktijk enkele concrete onderwerpen om uw bedrijfsvoering te verbeteren. Interne en externe noodzaak vraagt om een ondernemerschapscultuur. Dat geldt voor iedereen binnen de organisatie: voor zowel manager als medewerker. Basisvoorwaarde is wel dat iedereen over de juiste informatie beschikt om zijn verantwoordelijkheid te nemen. Als om de een of andere reden de openheid of de wil ontbreekt, zal de efficiëntie en de effectiviteit niet maximaal bereikt worden. Met de methode, die in deze presentatie wordt toegelicht, kan men naar de eigen organisatie en de medewerkers kijken om zo de organisatie een resultaatgericht ontwikkelingsproces binnen te leiden en/of verder te laten doorlopen. Bob van der Kamp is als manager en deskundige bij diverse bouwgerelateerde bedrijven en organisaties in Bob van der Kamp België, Luxemburg, Nederland en Duitsland betrokken. Hij begeleidt hen op persoonlijke en bedrijfskundige ontwikkelingsthema's. Hij is gespecialiseerd in de uitbouw van zelfsturende teams binnen organisaties en in het scheppen van een ondernemerschapscultuur. Eerder voerde hij opdrachten uit als adviseur bij Ingenieursbureau Tauw, als zakelijk manager van het Atelier Rijksbouwmeester (dat de Nederlandse regering adviseert), als zakelijk manager van het Architecten- en Ingenieursbureau van de Rijksgebouwendienst en als zakelijk manager bij Jo Coenen en Co - Architecten.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 10 juni 2008 om 20 uur. Spreker: Geert Conard Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en drank inbegrepen in de prijs. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOBED10608.

XatraX ontwikkelt de juiste tools om die theorieën in de praktijk te doen slagen. Met behulp van ArchX worden al uw data gecentraliseerd, dagdagelijkse taken geautomatiseerd en bedrijfsprocessen gestroomlijnd. ArchX brengt structuur en uniformiteit binnen uw kantoor.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 15 april 2008 om 20 uur, ontvangst vanaf 19.30 uur. Spreker: Bob van der Kamp. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en drank inbegrepen in de prijs. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOBED10408.

ELEKTRICITEIT Soorten kabels donderdag 17 april 2008 Lapp-kabel is een van de belangrijkste spelers op de markt van flexibele kabels en kabeltoebehoren. Lapp introduceerde de eerste oliebestendige stuurstroomkabel 'Ölflex' en vanuit dat ijzersterke merk heeft het een breed assortiment kabels en kabeltoebehoren opgebouwd in verschillende domeinen: powersupply - control - data - bus ... Klanten vind je in uiteenlopende sectoren: automotive installatie - machinebouw - OEM...

Proactief netwerken dinsdag 10 juni 2008 Geert Conard werd vooral bekend als de man die een bloedhekel had aan netwerken en dan uitgroeide tot een van de bekendste netwerkers in België.

I-mag april 2008

Tijdens de voorstelling gaan we dieper in op de verschillende soorten kabels voor de verschillende toepassingen en

36

ACTIVITEITEN

sectoren. De verscheidenheid aan werkstoffen die gebruikt worden, afhankelijk van de elektrische, fysische en mechanische vereisten.

Hoe één en ander werkt en hoe het zal worden uitgevoerd vertelt ons ir. Joris Dockx van het departement Mobiliteit en Openbare Werken, dienst maritieme toegang. Zonder twijfel een boeiend aspect van onze haven dat voor de meesten van ons 'achter de schermen' plaatsvindt, maar daarom niet minder belangrijk is.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: donderdag 17 april 2008 om 19.30 uur, ontvangst vanaf 19 uur. Sprekers: Paul Helsen (productmanager) en Peggy Van Walle (salesmanager). Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en drank inbegrepen in de prijs. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOELE10408.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: donderdag 24 april 2008 om 20 uur. Sprekers: ir. Edward De Broe en ir. Joris Dockx. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en drank inbegrepen in de prijs. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOHAV10408.

HAVENTECHNOLOGIE

KUNSTSTOFFEN

Amoras

Renolit Belgium nv

donderdag 24 april 2008

dinsdag 15 april 2008 Amoras staat voor 'Antwerp mechanical dewatering, recycling and application of sediments. Telkens als de reusachtige sluizen hun werk doen om schepen de toegang tot de haven te verlenen, stroomt er ook een flink deel Scheldewater naar binnen. Dat water is beladen met sediment, dat zich langzaam op de bodem van de dokken afzet. Per jaar stapelt zich dat op tot een gigantische massa met een equivalent van 600.000 ton droge stof. Bovendien bevat dat sediment veel vervuil(en)de stoffen uit de rivier, zelfs in zulke mate dat de wet nu dringend de behandeling ervan voorschrijft.

We staan er meestal niet bij stil, maar de toepassingen van kunststoffolies zijn overal rondom ons zichtbaar of als een stille protagonist aanwezig. Elk uur worden er massa's kabels mee geïsoleerd. Dagelijks worden er miljoenen etiketten mee gemaakt. Wekelijks worden er in Barcelona tientallen nieuwe zwarte Mercedessen van beschermingsfolie voorzien om ze de nodige beige standaardkleur te geven. Maandelijks worden de bussen van De Lijn er mee herbekleefd op kosten van de adverteerder. Relatief dunne folies van zowat 1/10 mm van het type 'halfhard' worden hier geproduceerd en B2B verkocht aan de verdere verwerker, zoals een lijmer of een versnijder.

ir. Edward De Broe

Een ander marktsegment is meestal minder zichtbaar. Waterdichtingsfolies liggen dikwijls in de hoogte op daken of verstopt achter andere bouwcomponenten. Zo komt er op de veelbesproken nieuwe Ikea in Gent een pvc-dakafdichting van Renolit. In het Antwerpse wordt het in de nabije toekomst misschien verplicht om platte daken uit te rusten met een groendakbegroeiing. Renolit levert zo'n systeem, gebaseerd op een kunststoffolie. En het stuk KanaalTunnel, waar de hst het Franse vasteland binnenrijdt, werd waterdicht gemaakt met een pvc-tunnelfolie.

ir. Joris Dockx

Er rijzen dus twee grote problemen: de dokken moeten op een bruikbare diepte gehouden worden en het opgebaggerde slib moet men kunnen bergen en zuiveren. Voor de bestrijding van het eerste probleem beschikt de haven over een baggerbedrijf, uitgerust met een vloot van speciale vaartuigen. Ir. Edward De Broe, die aan het hoofd staat van dat bedrijf, komt ons de werking van zijn diensten voorstellen.

Maar meer zichtbare toepassingen zijn ook legio: het water in het zwembad van Peking waar de Olympische kampioenen nieuwe records zullen zwemmen, werd bekleed met een pvcfolie. En misschien heb je zelf wel een (zwem)vijver van pvcfolie liggen in je tuin? Die folies van het type 'zacht' worden meestal als afgewerkt product geleverd en zijn dus hoofdzakelijk vanuit stock leverbaar aan de plaatser.

Voor de behandeling van het havenslib heeft de Vlaamse Gemeenschap i.s.m. het baggerbedrijf een project uitgewerkt voor de behandeling van die vervuilde materie. De praktische realisatie wordt uitgevoerd met een PPS, een publiek-private samenwerking, met de naam AMORAS.

Pvc-kunststoffolies • worden gebruikt voor de eindafwerking van meubeloppervlakken, vensterprofielen en elektrotoestellen • worden ingezet als waterafdichting van daken, tuinvijvers

37

I-mag april 2008

ACTIVITEITEN

en zwembaden en voor diverse toepassingen in de burgerlijke bouwkunde • kunnen dienen als basismateriaal voor medische toepassingen - zoals folie voor bloedzakjes - , voor kantoorartikelen, voor zelfklevende toepassingen en diverse andere technische producten

Daarna wordt de uiteenzetting met de nodige details ondersteund. Vergeet alvast uw businesskaartjes niet!

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 6 mei 2008 om 20 uur. Spreker: De Ridder, sales engineer firma Pepperl+ Fuchs Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; 15 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 25 euro voor niet-leden. Broodjes en uitgebreid drankenbuffet inbegrepen. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOREG10508.

Het moederbedrijf Renolit AG bevindt zich in Worms, Duitsland, en is een internationale marktleider in de productie van hoogwaardige kunststoffolies. Het onafhankelijke familiebedrijf, dat wat betreft kwaliteit en innovatie al zestig jaar een maatstaf is, heeft 4.000 werknemers, verspreid over 32 productie-eenheden en verkoopskantoren. Eén ervan is de site van Oudenaarde, die sommigen wellicht nog kennen als het voormalige Alkor Draka van de Solvaygroep. De site is gespecialiseerd in de vormgevingstechnieken 'kalanderen' en 'lijmloos lamineren'.

ONDERHOUD

Tijdens de sessie stelt Christian Vergeylen, managing director, eerst het bedrijf voor. Daarna volgt een duiding van het proces-eigene aan de vormgevingstechniek: 'kalanderen': wat-hoe-waarom? Na een presentatie van enkele recente ontwikkelingen in het foliedomein door R&D volgt een rondleiding door de productie-eenheid 'Waterproofing en contact folies' onder deskundige begeleiding van een processpecialist.

RCM dinsdag 15 april 2008 'Reliability centered maintenance' (RCM) of 'gespecificeerde technische betrouwbaarheid tegen minimale levenscycluskosten' is de enige methodiek die wereldwijd erkend en genormeerd is voor het opzetten van onderhoudsschema's. RCM is in de jaren zeventig ontwikkeld voor de luchtvaart. Een RCM-analyse bepaalt welke onderhoudsacties nodig zijn om een gespecificeerde technische betrouwbaarheid te halen tegen minimale levensduurkosten. RCM brengt in kaart aan welke eisen een installatie moet voldoen, door welke risico's het voldoen aan deze eisen in gevaar wordt gebracht en welke onderhoudsacties eventueel het risico tot het geaccepteerde niveau kunnen terugdringen. Maar voor reguliere industrieën blijkt het klassieke RCM te arbeidsintensief en onnodig grondig. Daarom is 'Industrial RCM' ontwikkeld. Die methodiek werkt een stuk vlotter en zet toch goed onderbouwde onderhoudsschema's op. De methodiek geeft niet alleen een antwoord op de vraag welke onderhoudsacties uitgevoerd moeten worden, maar ook waarom. Goed preventief onderhoud is een noodzakelijke voorwaarde voor een betrouwbare technische installatie en dus voor een stabiele en optimale productie. Uit heel wat onderzoeken blijkt dat bedrijven vele miljoenen per jaar verliezen, omdat ze geen goed preventief onderhoud uitvoeren. Het blindelings overnemen van de onderhoudsschema's van leveranciers blijkt niet goed te werken en ook het telkens weer ad hoc aanpassen van onderhoudsschema's na storingen leidt niet tot het gewenste resultaat.

• PROGRAMMA 18.30 uur: 19.00 uur stipt: 21.00 uur: 22.00 uur:

onthaal start van de sessie, beginnend met de bedrijfsvoorstelling bedrijfsrondgang afronding met een drankje

• PRAKTISCH Plaats: Renolit Belgium nv, Industriepark De Bruwaan 9, Oudenaarde. Datum: dinsdag 15 april 2008 om 18.30 uur stipt. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; 5 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 10 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKUN10408.

MEET- EN REGELTECHNIEKEN Interfacing tussen elektrische signalen en 'explosiegevaarlijke zones' dinsdag 6 mei 2008

Tijdens de lezing licht Martin van den Hout toe uit welke stappen de Industrial RCM-methodiek bestaat en hoe bedrijven de techniek kunnen toepassen. Hij geeft ook aan hoe minimale levenscycluskosten daarvan het gevolg zijn.

Wat zijn de zoneringen? Welke beschermwijzen bestaan er? Welke soorten signalen of loops onderscheiden we: point-topoint-, point-to-bus-, bus-to-busverbinding? Interfacing voor point-to-pointsignaaloverdracht, interfacing voor point-tobussignaaloverdracht, interfacing voor bus-to-bussignaaloverdracht, hulpmiddellen.

Ir. Martin van den Hout is sr. managing consultant bij Egemin Consulting. Hij heeft bijna twintig jaar ervaring in het opzetten van onderhoud. Martin is door de Amerikaanse 'Society of maintenance & reliability professionals' gecertificeerd als 'certified maintenance & reliability professional'. Ook is hij

De presentatie heeft vooral aandacht voor de technische oplossingen. Er wordt niet diep ingegaan op de wetgeving.

I-mag april 2008

38

ACTIVITEITEN

lid van het hoofdbestuur van de 'Nederlandse Vereniging voor doelmatig onderhoud'.

29-10-2008 26-11-2008

• PROGRAMMA

Studiegroep Elektriciteit 17-04-2008 Soorten kabels, VIK-huis, 19.30 uur 15-05-2008 AREI, VIK-huis, 19.30 uur 12-06-2008 Kunstlicht (spiegelsystemen), VIK-huis, 19.30 uur

17.15 - 18.00 uur: ontvangst met koffie en broodjes 18.00 - 19.30 uur: begin voordracht inclusief vragenronde 19.30 - 21.00 uur: aansluitend napraten met hapje en drankje

• PRAKTISCH

Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur

Studiegroep Haventechnologie 24-04-2008 Lezing: Amoras, VIK-huis, 20 uur

Plaats: Egemin nv International Headquarters, Baarbeek 1, Zwijndrecht. Datum: dinsdag 15 april 2008 om 18 uur, ontvangst vanaf 17.15 uur. Spreker: ir. Martin van den Hout. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; 5 euro voor medewerkers van bedrijfsleden; 10 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOOND10408.

Studiegroep Kunststoffen 15-04-2008 Bezoek Renolit Belgium nv, Oudenaarde, 18.30 uur Studiegroep Onderhoud 15-04-2008 Lezing: RCM: Egemin, Zwijndrecht, 18 uur Studiegroep Regeltechniek 17-04-2008 Symposium: Industrieel ethernet en wireless networking, Antwerpen, 9 uur 24-04-2008 Symposium: Industrieel ethernet en wireless networking, Antwerpen, 9 uur 06-05-2008 Lezing: Interfacing van elektrische signalen van en naar 'explosiegevaarlijke zones', VIK-huis, 20 uur 03-06-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur

AGENDA BIJEENKOMSTEN Studiegroep Bedrijfsbeleid 15-04-2008 Lezing: Kantoormanagement en productiviteit, VIK-huis, 20 uur 20-05-2008 Lezing: Value stream mapping, VIK-huis, 20 uur 10-06-2008 Lezing: proactief netwerken, VIK-huis, 20 uur 16-09-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur

Studiegroep Technisch-commercieel 29-04-2008 Lezing, Antwerpen, 20 uur Studiegroep Veiligheid-Milieu 10-04-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 08-05-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 12-06-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur

Studiegroep Bouwkunde 30-04-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 28-05-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 25-06-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur 24-09-2008 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 20 uur

39

I-mag april 2008

denken & doen PUZZELAAR

Puzzelaar 84

Het magische getal zeven

Het getal 'zeven' is een getal dat in veel onderwerpen aan bod komt. Denk maar aan de sprookjeswereld (De zeven geitjes), de oudheid (de zeven wijzen en de stad Rome, gebouwd op zeven heuvels) of de religie (de zeven sacramenten, het scheppingsverhaal in zeven dagen, de zeven vette en de zeven magere jaren, enz.). Over dat magisch getal krijgen jullie ook een vraagstukje. We vertrekken van een getallenreeks waarvan de som der cijfers deelbaar is door zeven; 7, 16, 25, 34, 43, 52, 59, 61,… Kan je eens uitzoeken wat nu het grootste verschil is dat kan optreden tussen twee opeenvolgende getallen in die reeks? Graag ontvingen we een antwoord met bewijs en een voorbeeld van het maximale verschil. Bijvraag: hoeveel goede oplossingen zullen we ontvangen? We verwachten jullie oplossingen voor 15 mei 2008 bij Ing. Mebis Roland MSc, Tabaartstraat 23, 3740 Bilzen, of op het e-mailadres: [email protected].

Oplossing VIK-puzzelaar 83 > de walvissendetector We besluiten dus dat in 96,57% van de tijd er geen walvis noch vals alarm aanwezig zal zijn.

Bij nazicht viel me op hoe eenvoudig en duidelijk collega Kris Loos de juiste oplossing heeft gevonden. Daarom heb ik zijn berekening hier overgenomen.

We ontvingen slechts elf goede antwoorden: van Edward Vanhove, Neeroeteren-Maaseik (16); Mattias Laevaert, Mortsel (57); Elie De Brauwer, Wetteren (7); Kris Loos, Oud-Turnhout (16); Bart Laeremans, Runst (15); Stephan Orban, Belsele (17); Lieven Hautekeete, Ooigem (7); Jan Doornaert, Wondelgem (5); Ooms Jozef, Stekene (32) en de winnaars die elk een boekenbon van 25 euro zullen ontvangen: Klaas Verhoeve, Gemberstraat 8 uit 9052 Zwijnaarde en Theo Renckens, Rode Kruisstraat 8 uit 3930 Hamont. Proficiat aan al de inzenders.

We noteren 1 alarm/30uur en 10 valse alarmsignalen op 11 alarmsignalen. Dat geeft dus 1 correct alarm op 11 alarmsignalen, máár 3 op 4 walvissen worden gedetecteerd. Dat geeft dus 1 correcte waarneming per 1.33 echte walvissen. Dat resulteert in 11,33 mogelijke alarmsignalen op 11 x 30 uur. Of (100% x 11.33) / 330 = 3.43% => 96,57%

I-mag april 2008

Ing. Roland MEBIS MSc

40

VIK V orming VIK V orming

Grenzeloos talent Invloed van EU-beleid op de arbeidsmarkt in Vlaanderen Connecting Engineers & Entrepreneurs

Engineer

Ingenieurs en ondernemers hebben op het eerste gezicht weinig gemeen. Waar ondernemers opereren in een chaotisch en onzeker klimaat, werken ingenieurs met analy-

Hardnekkige knelpuntvacatures. Toenemende vergrijzing van de beroepsactieve bevolking. Een opdrogend arbeidsreservoir. Competente werkzoekenden zijn een schaars goed aan het worden, ze hebben de luxe om kieskeurig te zijn en hoge eisen te stellen aan kandidaat-werkgevers. Bedrijven verzeilen in een mondiale concurrentiestrijd waar koppensnellerij en guerrillatechnieken niet geschuwd worden om talent te bemachtigen. Moet het Vlaams bedrijfsleven massaal buitenlandse arbeidskrachten importeren om de 'war on talent' te winnen? Biedt een vrij verkeer van werkzoekenden binnen Europa voldoende garanties voor een welvarend, competitief Vlaanderen? Of is er meer nodig om de demografische uitdagingen van de toekomst te trotseren? Fons Leroy schetst de perspectieven die een open Europese arbeidsmarkt biedt, maar zoekt ook de grenzen op van een eenzijdige migratiepolitiek. Tegelijk belicht hij de alternatieve oplossingen voor het tekort aan menselijk kapitaal die veel dichter bij huis voor het grijpen liggen. Nu de krapte op de arbeidsmarkt de zoektocht naar competente arbeidskrachten buiten de onderneming steeds lastiger maakt, komt het er bijvoorbeeld op aan om het al in het bedrijf aanwezige menselijke kapitaal optimaal in te zetten en te behouden. Zoiets veronderstelt een eigentijds HRM-beleid, in staat om het talent in eigen huis te identificeren, efficiënt te

tische gegevens en berekeningen aan oplossingen die net onzekerheid en risico moeten elimineren. VIK gelooft in een natuurlijke symbiose van de twee. In onze huidige economie met de focus op innovatie, werken we in het ecosysteem van de ondernemer en redeneren we in termen als ‘investering’, ‘risico’ en ‘opbrengst’. De onderliggende basis is de kennis van de inge-

casten en voluit kansen te bieden op zelfontplooiing. Daarnaast is het cruciaal om een gedegen retentiebeleid te ontwikkelen ten aanzien van de 50-plussers in het personeelsbestand. Hun verworven competenties en jarenlange ervaring zijn te kostbaar om zomaar te laten wegsijpelen. Al het talentpotentieel dat op de Vlaamse arbeidsmarkt aanwezig is, maximaal benutten, wordt evenzeer noodzakelijk om op langere termijn competitief te blijven. Aangezien de huidige arbeidsreserve voor 70% bestaat uit werkzoekenden die tot een kansengroep behoren, is het hoog tijd om komaf te maken met ongegronde vooroordelen en complexloos in te spelen op de meerwaarde van die diversiteit aan

nieur in wetenschap, technologie en wiskunde en het hanteren van zijn analytische tools. VIK wil die complementariteit benadrukken en onderlinge gedachtewisseling stimuleren. Connecting Engineers & Entrepreneurs biedt lezingen aan over actuele onderwerpen binnen een weloverwogen jaarthema. Het jaarthema voor 2007/2008 is ‘Toekomst voor de industrie in Vlaanderen’.

talenten. De werkzaamheidsgraad van kortgeschoolden, ouderen, allochtonen en arbeidsgehandicapten moet dringend en drastisch de hoogte in. Ten slotte wordt het ook cruciaal om zonder voorbehoud in te spelen op de hoge werkloosheidscijfers van over de taalgrens. In Brussel en Wallonië is er geen schaarste op de arbeidsmarkt, maar is er een overschot aan arbeidspotentieel. Over de taalgrens durven rekruteren, is voor Vlaamse werkgevers die willen groeien, een must geworden. Tijd om andere grenzen te verkennen dus. De voorraad Polen raakt stilaan op.

Gastspreker Fons Leroy, gedelegeerd bestuurder van de VDAB Licentiaat in de rechten en in de criminologie. Bijzondere licentie in de bestuurskunde en het overheidsmanagement. Na zijn studies werkte Fons Leroy bij het Ministerie Praktische gegevens van Financiën en de RVA. In 1990 werd hij Datum: maandag 5 mei 2008 adjunct-kabinetschef bij de toenmalige Locatie: Gemeenschapsminister van Tewerkstelling. domein Park West in Berchem Programma: Gedurende 15 jaar werkte hij als adjunct-kabi16.00 uur ontvangst netschef en later als kabinetschef op de 16.30 uur voordracht Vlaamse kabinetten van Werkgelegenheid. Daar 17.30 uur aperitief tekende hij mee het Vlaamse werkgelegenheids18.00 uur diner & networking beleid uit. In 2005 kwam hij aan het hoofd te Meer informatie? staan van de Vlaamse Dienst voor ArbeidsKijk op de website www.vik.be/ce2 bemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB). of neem contact op op met [email protected] of 03 259 11 06

41

I-mag april 2008

VIK V orming VIK V orming

VIK Vorming-fellows worden hechte vrienden Uitreiking vierde masterclass Fellow in projectmanagement Op vrijdag 15 februari ontvingen de deelnemers aan de vierde promotie 'Fellow in projectmanagement' hun certificaat uit handen van programmadirecteurs Ing. Karel De Wever MSc en Lic. Johan Martens. “Een uitzonderlijk

Stand-upcomedian Guy Anthuenis ...

jaar,” vertelden beiden. Niet alleen door de hoge scores en de ijzersterke eindwerken, maar ook vanwege de groepsgeest die gaandeweg groeide tussen de deelnemers. Dat die 'spirit' er in zat, bleek al snel. Cursisten ontmoetten elkaar ook naast de lessen en spraken geregeld onderling af om de leerstof 'door te spoelen'. Zij organiseerden onderling zelfs een weekendje in de Ardennen. …oogstte veel succes en ontlokte menige lach.

Diploma-uitreiking door Karel De Wever.

Diploma-uitreiking door Johan Martens.

Op de proclamatie haalde cursusbegeleidster Veerle Claessens die bijzonder hechte band nog eens aan, toen ze het woord nam om iedereen van harte te bedanken. Een andere begaafde spreker van de avond bleek Guy Anthuenis te zijn. Hij wist op een eigenzinnige en ludieke manier een 'jaarverslag' te geven dat kan tippen aan menige eindejaarsconferences. Kortom, bij het genot van een verfijnd buffet werd het een uiterst gezellige avond. Deze fellows hebben niet alleen hun professioneel netwerk uitgebreid, maar ook hun persoonlijke vriendenkring. VIK Vorming wenst hen alle succes toe! Op 4 maart begon de vijfde promotie Fellow in projectmanagement, een langlopend masterclassprogramma van VIK Vorming: 68 sessies op dinsdagavond en zaterdagvoormiddag, de schoolvakanties uitgezonderd.

I-mag april 2008

Cursusbegeleidster Veerle Claessens.

42

VIK V orming VIK V orming

Hoe vormen daken en gevels van de toekomst een meerwaarde? 7 mei 2008 - KHK Geel • DOELGROEP

Tachtig procent van het patrimonium in België dateert van voor 1970. In de volgende decennia moet er dus volop gerenoveerd worden. Bovendien stelt de huidige regelgeving nieuwe eisen en normen (bv. de energieprestatierichtlijn). Daken en gevels zijn de buitenschil van een gebouw en zijn het meest onderhevig aan de invloed van weer en wind. Zij moeten het snelst gerenoveerd worden en moeten dus ook met zorg onderhouden worden.

• • • • •

medewerkers uit studiebureaus facilitymanagers onderhoudsmanagers, energiemanagers, … patrimoniumvennootschappen architecten met specialisatie in renovatie, beheer van daken en/of gevels, … • iedereen die geboeid is door de mogelijkheden van nieuwe technologieën

Op 7 mei overlopen wij tijdens het symposium de nieuwe regelgeving en vooral ook de nieuwe technologieën om de levensduur van daken en gevels te verlengen. Zowel de interessante toepassingen als de valkuilen komen uitgebreid aan bod

Levensmiddelenmicrobiologie van de 21ste eeuw: heden en toekomst 29 mei 2008 - Hogeschool Gent Dit symposium is een samenwerking tussen VIK Vorming en Hogeschool Gent. Tijdens het symposium komen allerlei technieken en nieuwe trends in de levensmiddelenmicrobiologie aan bod.

• DOELGROEP • industrie, labo's, onderzoeksinstellingen • iedereen in voeding, zowel zuivel als kant-en-klaar, brouwerij, vlees

• iedereen voor wie microbiologie belangrijk is (onderzoeksinstellingen, …)

U wilt meer informatie over de symposia? Neem contact op met [email protected] of 03 259 11 06 of kijk op de website www.vik.be/symposia ... en vraag de folder aan!

43

I-mag april 2008

VIK V orming VIK V orming

Meet- en regeltechniek in de praktijk De opleiding bestaat uit twee modules waarvoor ook apart kan worden ingeschreven.

pomp, algemene begrippen, drukverloop, rendementsproblematiek, ...) > Ex- problematiek > Stoom in de procestechniek Voor dit deel wordt samengewerkt met fabrikanten.

Module 1: Regeltechnieken > Basis regeltechnieken (PI &D standaards, introductie tot de procescontrole, …) > Regeltechnieken (strategieën, toepassingen, …) > Digitale systemen (doel, opbouw, netwerken, …) Naast bovenstaande kennisdoelen wordt er ook naar gestreefd dat de deelnemers bijkomende competenties verwerven via de proefinstallaties. Zoals bv. het in gebruik nemen van regelapparatuur, het opnemen van procesresponsie en het afregelen van enkelvoudige processen.

Praktisch Module 1 vindt plaats op woensdagen 21 en 28 mei telkens van 14 tot 18 uur en op 4 en 11 juni telkens van 9 tot 16.30 uur in KaHo Sint-Lieven in Gent. Module 2 vindt plaats op woensdagen 3 en 10 september telkens van 14 tot 18 uur en op 17 en 24 juni telkens van 9 tot 16.30 uur in KaHo Sint-Lieven in Gent.

Module 2: Procesinstrumentatie > Sensoren (temperatuur, debiet, druk, niveau, verplaatsing) > Corrigerende organen (regelkleppen/ frequentie geregelde

In bedrijf stellen van nieuwe projecten Op het einde van ieder project volgt de inbedrijfstelling. Of het nu het einde is van een onderhoudsbeurt, een turn-around, een afstelling of van de constructie van volledig nieuwe installaties.

> Indienstneming operaties, operaties tot aanvaardingstest, aanvaardingstest voorbereiding en uitvoering. > Troubleshooting: problemen erkennen, prioriteiten geven, gegevens en oplossingen verzamelen, dure en ineffectieve aanpassingen vermijden. > Resultaten evalueren. > Eventuele overdracht.

De opleiding bevat volgende onderdelen: > Start-up, planning, kostenraming, veiligheid, management, mankracht, wanneer en waar rekruteren, opleiden of rekruteren, organisatie van checklisten, technologie, problemen. > Bijzonderheden, zoals grote machinegroepen, bv. turbocompressoren, turboalternatoren en hoogspanningscabines. > Constructie-inspecties, beëindiging, opleveringscontroles. > Aanvang inbedrijfneming, instrumenten voorbereiding, loop checking, plant- en inter-connectie- en voorbereidingsoperaties.

Praktisch Woensdagen 7, 14 en 20 mei telkens van 14 tot 17 uur, VIK-huis in Wommelgem.

Relationeel verkopen > De droom van de klant: hoe geef ik ruimte aan de klant en zijn beslissing? > Klanten beslissen graag zelf: hoe help ik mijn klant daarbij? > Actie!

“Een goede verkoper is iemand die de klant kan overtuigen." Toch niet: een succesvolle verkoper kent de kunst van het luisteren en het invoelen. Hij plaatst zich aan de kant van de klant en denkt met hem mee. Hij helpt hem te beslissen, zoals hij dat wil en geeft de klant een goed gevoel. Vijfstappenplan > De eerste steen leggen: wie is de persoon achter de klant? > Eerlijkheid duurt het langst: wat is het echte belang van mijn klant?

Praktisch Op maandagen 19 en 26 mei, 2, 9 en 16 juni telkens van 19 tot 22 uur, VIK-huis in Wommelgem

U wilt meer informatie? Neem contact met VIK Vorming: [email protected] of 03 259 11 06.

I-mag april 2008

44

VIK V orming VIK V orming

VIK Industrial Practice

Industrial ethernet & wireless networking donderdagen 17 en 24 april 2008 Namiddag: Wireless, the next challenge for the process industry

VIK Vorming legt tijdens de eerste dag van dit tweedaags symposium het accent op 'industrial ethernet'. De tweede dag staat 'wireless' centraal, met in de voormiddag de industriële toepassingen van 'wireless' en in de namiddag de mogelijkheden en ontwikkelingen van 'wireless' in de procesindustrie.

13.00 uur Draadloos in de procesindustrie: niet zo eenvoudig? ir. Geert Deconinck, hoogleraar, K.U.Leuven - ESAT 13.20 uur Basisprincipes met standaards en normen Jan-Erik Frey MSIE - Zweden, research program manager industrial communication, ABB Zweden & ir. Gareth Johnston BSC Hon. in Physics - United Kingdom, ABB Wireless Product Manager, ABB United Kingdom

17 april: Industrial ethernet 08.30 uur Ontvangst 09.00 uur Ethernet als veldbus Ing. Dominique Daens MSc, docent Karel De Grote Hogeschool

14.10 uur One wireless network, more value with less wire Guido Lahaye, territory account manager, Honeywell

09.50 uur De toekomst van industriële netwerken Fred Cohn - USA, directeur networks and connectivity, Schneider Electric

14.40 uur Pauze - bezoek minibeurs 15.00 uur Wireless technologies: security, safety, expandability and return on investment GL Williams - USA, principal consultant wireless EMEA, Invensys 15.45 Cases: - Procesoptimalisatie met wireless technologie Dipl. Ing. Ralf Panzke - USA, IA SC director industry marketing chem/petrochem - oil & gas, Siemens AG - Controlekamer Guido Lahaye, territory account manager, Honeywell

10.35 uur Pauze - bezoek minibeurs 11.00 uur EtherCAT en zijn integratie met bestaande veldbussen Patrick Gielis, general manager Beckhoff Automation 12.00 uur Ethernet/IP en het opzetten van communicatie Johan Gyns, application engineer, Omron Electronics 12.45 uur Lunchpauze 14.00 uur Hoe ethernet naadloos inpassen in geautomatiseerde productie- en IT-systemen? Chris Durie, business unit manager architecture & software, Rockwell

16.20 uur Tendensen en toekomst van draadloze communicatie voor de industrie Dipl. Math. Kurt Polzer - USA, IA SC director wireless process sensor & promotion, Siemens AG 17.00 uur Networking

14.45 uur Profinet: inbedrijfname, diagnose en applicaties Ing. Karel Verschuere MSc, product engineer automation, Phoenix Contact 15.25 uur Casestudy: rendementsfactoren van Profinet in een typisch industriële applicatie het hoe en waarom Ing. Yves Vandorpe MSc, technology manager industrial communication, Siemens 16.00 uur Networking

PRAKTISCH

24 april: Wireless networking Voormiddag: Industriële toepassingen van 'wireless'

Data & locatie: Donderdag 17 april en donderdag 24 april in het Ramadaplaza Hotel in Antwerpen. U kunt inschrijven voor beide dagen, voor één van de twee dagen of voor de namiddagsessie van 24 april.

08.30 uur Ontvangst 09.00 uur WiFi-technologie voor draadloze communicatie Ing. Geert Bracke MSc, account manager BeLux Hirschmann Automation and Control 10.00 uur Beveiliging in een industrieel netwerk Wim Tindemans, manager business applications, Egemin Business & Automation Solutions

Meer info: Meer informatie over het programma vindt u in onze folder. Vraag hem meteen aan bij VIK Vorming! Via mail: [email protected] of per telefoon: 03 259 11 06. Op onze website www.vik.be/vip2008 vindt u verdere detailinformatie en kunt u zich inschrijven.

10.45 uur Pauze - bezoek minibeurs 11.15 uur Applicatievoorbeelden op basis van Bluetooth Ing. Björge Joacim MSc, technical sales support, Phoenix Contact 12.00 uur Lunchpauze

45

I-mag april 2008

VIK V orming VIK V orming

Cursusagenda april - augustus 2008 CURSUS

START

AANTAL SESSIES

UREN LEDENTARIEF

Betonbouw 3*

16-04-08

6

19 tot 22 uur

680

Stoom in mijn bedrijfsomgeving*

21-04-08

5

8.30 tot 16.30 uur

1.380

Industriële afsluiters en andere appendages in de praktijk

23-04-08

7

19 tot 22 uur

740

Stoom aan de ontwerptafel

5-05-08

8

19 tot 22 uur

860

Industriële koeltechniek: gevorderden

7-05-08

5

19 tot 22 uur

560 1.240

TECHNOLOGIE

Meet- en regeltechniek in de praktijk

21-05-08

8

14 tot 18 uur en 9 tot 16.30 uur

Meettechniek

21-05-08

4

14 tot 18 uur en 9 tot 16.30 uur

750

EEX

22-05-08

1

13 tot 17 uur

210

Energiebesparingen in de procesindustrie

23-05-08

1

9 tot 17 uur

360

ATEX-richtlijn

29-05-08

1

13 tot 17 uur

210

HACCP - BRC - IFS

29-05-08

3

14 tot 17.30 uur

400

Microbiologische veiligheid van voedingswaren **

18-06-08

2

9 tot 16 uur

540

Procesinstrumentatie

27-08-08

4

14 tot 18 uur en 9 tot 16.30 uur

750

Optimale machineperformantie met OEE

11-04-08

1

9 tot 17 uur

360

Technisch raadgeven als ingenieur

11-04-08

3

9 tot 17 uur

880

De betrouwbaarheid van een installatie verhogen

15-04-08

5

14 tot 21 uur

1.080

BEDRIJFSKUNDE

Contractenbeheer voor niet-juristen

16-04-08

1

13 tot 18 uur

290

SMED

18-04-08

2

9 tot 17 uur

620

Projectplanning en management: gevorderden

6-05-08

2

9 tot 17 uur

620

In bedrijf stellen van nieuwe projecten

7-05-08

3

14 tot 17 uur

380

Integraal waterbeheer - Module: waterzuivering NIEUW

7-05-08

6

19 tot 22 uur

770

Tijdstudie en normtijden

9-05-08

2

9 tot 17 uur

620

Veiligheidssturingen voor machines NIEUW

19-05-08

2

9 tot 17 uur

620

B-VCA: basisveiligheid

28-05-08

1

8.30 tot 16 uur + examen

135

Integraal waterbeheer - Module: hergebruik van water NIEUW

2-06-08

3

19 tot 22 uur

380

Intern auditor BRC - IFS NIEUW

5-06-08

2

9 tot 17 uur

620

Risicomanagement in de bouw NIEUW

5-06-08

2

19 tot 22 uur

330

VAARDIGHEDEN Teammanagement

8-04-08

5

19 tot 22 uur

550

MS Project Server NIEUW

10-04-08

1

9 tot 17 uur

430

Mentale weerbaarheid en assertiviteit

11-04-08

3

9 tot 17 uur

880

MS Project

8-05-08

2

9 tot 17 uur

660

Rapportering met crystal reports

15-05-08

3

19 tot 22 uur

410

Timemanagement

16-05-08

1

9 tot 17 uur

360

Relationeel verkopen NIEUW

19-05-08

5

19 tot 22 uur

560

De winnende presentatie

19-05-08

1

9 tot 17 uur

330

* Zwijnaarde

** Herentals

I-mag april 2008

Voor het up-to-date aanbod kan u steeds een kijkje nemen op www.vikvorming.be.

46

drukkerij

All in one

Sleurs

Hypermoderne offsetdrukkerij tot formaat 70 x 100 cm + dispersielaklaag Professionele layout& prepressafdeling Digitale drukkerij Gepersonaliseerde drukwerken Blistering & postverzending Moderne afwerkingsunits Levering in heel België Specialisatie: aanmaken, drukken en verwerken van bedrijfsbrochures en tijdschriften. Vraag prijsofferte!

[email protected] Astridlaan 213 B-3900 Overpelt www.drukkerijsleurs.be Tel. +32 11 80 90 90 Fax. +32 11 80 90 95

VIK V orming VIK V orming

Fellow Bouwmanager

Technologie, management en bedrijfseconomische knowhow.

Fellow Bouwmanager

Praktisch: startdatum: vrijdag 12 september 2008 60 sessies telkens vrijdag van 19 uur tot 22 uur en zaterdag van 9 uur tot 12 uur

Programma > algemeen strategisch management in de bouw / P.P.S. > financiële aspecten > milieu & duurzaam bouwen > kwaliteitsbeleid in de bouw > veiligheid > aankoopbeleid > commercieel beleid > juridische aspecten > bouwprojecten in internationale context > logistiek > human resources > management van bouwprojecten > informatica > werforganisatie en -beheer

Plaats: De Nayer Instituut, Sint-Katelijne-Waver Meer informatie? Kijk op onze website www.vik.be/fbm of u kan contact opnemen met [email protected] of via 03 259 11 06. VIK Vorming Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem