I-mag INGENIEURSMAGAZINE Baekeland-jaar MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

INGENIEURSMAGAZINE

Ing .M in a M ng De

I-mag

or de leve Sc vo ns s p ie g

el Gee nb ie

enieurs r ing de on rz k

2007 Baekeland-jaar

Ond erz oe

g op nieuw eidin e lee opl st en

MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

adreswijzigingen: VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 45 • nummer 4 • april 2007 maandelijks tijdschrift, verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor 3500 Hasselt 1- P2A8632

colofon

COMMENTAAR Erkennen begint bij herkennen

I-mag Ingenieursmagazine is een uitgave van de Vlaamse Ingenieurskamer vzw Lid van World Federation of Engineering Organisations (WFEO) van de UNESCO. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.P.P.) VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ing. Bart Demol MSc, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem HOOFDREDACTEUR Ing. Noël Lagast MSc ADJUNCT-HOOFDREDACTEUR EINDREDACTIE Henk Van Nieuwenhove REDACTIERAAD Ing. I. Born MSc - Ing. B. Demol MSc Ing. H. Derycke MSc - Ing. K. De Wever MSc Ing. N. Lagast MSc - Ing. G. Roymans MSc Ing. L. Wezenbeek MSc REDACTIESECRETARIAAT Francine Demaret SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 URL: http://www.vik.be - E-mail: [email protected] Doorlopend open van 08.30 uur tot 17.00 uur LIDMAATSCHAPSBIJDRAGEN € 55,00 voor technisch en industrieel ingenieurs, die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor geassocieerde leden € 30,00 voor hen, die 3 jaar of minder dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor een samenwonend lid; voor gepensioneerden

Rond deze periode bereiden zich circa 1800 Vlaamse laatstejaarsstudenten industrieel ingenieur op hun eindexamen voor. We wensen hen veel geluk. Industrieel ingenieurs vinden in eigen land gretig werk. Elk jaar gaan pas afgestudeerden in het buitenland werken. Ze hebben daarvoor elk hun eigen lovenswaardige reden. Wie als industrieel ingenieur in het buitenland gaat werken, moet weten dat de erkenning van haar of zijn diploma in het buitenland moeilijk is. Dat heeft onder meer te maken met de structuur van ons hoger onderwijs. Die is drieledig, terwijl het buitenland doorgaans een binaire structuur heeft. Het Belgisch hoger onderwijssysteem schuift dus niet in het internationale, met andere woorden er is geen overeenstemming van het passingstelsel. In het binair systeem wordt het academisch onderwijs slechts op één 'niveau' aangeboden, met name dat van de universiteiten. In ons drieledig systeem gebeurt dat vanuit uit twee 'niveaus', met name dat van de opleidingen van twee cycli aan de hogescholen en dat van de universiteiten. Voor buitenlandse universiteiten is dat ongebruikelijk. Buitenlandse universiteiten aanvaarden niet dat hogescholen academisch onderwijs verstrekken. Wij, Vlamingen, mogen dat met nog zoveel decreten in de hand trachten uit te leggen, veel schieten we er niet mee op. De Vlaamse regering is via de VIK op de hoogte van het probleem van de niet-erkenning van het diploma van industrieel ingenieur. Ze gaat er vanuit dat dit slechts een tijdelijk probleem is en dat het opgelost kan zijn tegen 2013, de einddatum voor de academisering. Academisering houdt in dat de opleidingen van twee cycli aan de hogescholen op onderzoek moeten geënt zijn. Internationale erkenning van ingenieursdiploma's houdt ook verband met de studieduur. In alle landen bedraagt die 5 jaar, wat overeenkomt met 300 studiepunten. Ten slotte is er ook nog de omgeving waarin de opleiding plaatsvindt. De opleiding van ingenieurs vindt aan een eigen faculteit van de universiteit plaats. Als al die voorwaarden vervuld zijn, dan kan een internationale erkenning van het diploma van industrieel ingenieur een vanzelfsprekendheid zijn. De Universiteit Antwerpen heeft al twee van die voorwaarden in haar beleidsplan opgenomen, voor haar beide departementen van industrieel ingenieur. Daarover berichtten we al uitvoerig in I-mag. De opleiding van industrieel ingenieur moet natuurlijk toepassingsgericht blijven en complementair zijn met die van burgerlijk ingenieur. Dat moet uiteraard tot uiting komen in de titulatuur. Voor de industrieel ingenieurs in de industriële wetenschappen is de ondubbelzinnige titulatuur die van 'MSc in de toegepaste ingenieurswetenschappen'. Voor de industrieel ingenieurs in de biowetenschappen is dat 'MSc in de toegepaste bio-ingenieurswetenschappen'. Ing. Joseph NEYENS MSc Algemeen voorzitter VIK

€ 15,00 voor studenten-industrieel ingenieur € 70,00 voor leden woonachtig in het buitenland € 500,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met meer dan 250 werknemers € 250,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met minder dan 250 werknemers

Maandblad van de VIK, Vlaamse Ingenieurskamer jaargang 45 • nummer 4 april 2007

in dit nummer

DRUKKERIJ & LAY-OUT Drukkerij SLEURS nv, Overpelt Tel. +32 11 80 90 90 - Fax +32 11 80 90 95 MAGAZINECONCEPT Avant la Lettre, Mechelen Tel. + 32 496 52 81 35 [email protected]

Waalse ingenieurs worden 05 MSc

Mina Deng, doctoranda

Ingenieur bij Palm

Ingenieurs op de werf

100 jaar bakeliet

06

09

Dries Denoo is Club-belofte

12

Voor de ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. COVER Leo Hendrik Baekeland - © UGent

14

16 MAART 2007

Onderzoek en academisering

3

Stukje zon op aarde

32

40 I-mag

Brandpunt Waalse industrieel ingenieurs worden MSc Minister Simonet van Franse Gemeenschap kiest voor opleiding van 5 jaar
Van onze hoofdredacteur De minister voor het hoger onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek van de Franse Gemeenschap, MarieDominique Simonet, antwoordde op 24 januari jl. in het parlement van de Franse Gemeenschap op een vraag over de Franstalige industrieel ingenieurs. Het MR-parlementslid Caroline CassartMarie-Dominique Simonet Mailleux wilde van de minister duidelijkheid over de studieduurverlenging en de titel MSc voor industrieel ingenieurs. “De snel evoluerende techHet parleDe Franstalige nologie en technische appaGemeenschap koos voor mentslid verratuur die voor de opleiding internationale transparantie wees naar de van industrieel ingenieurs en Europese harmonisering. bezorgdheid nodig is”, zei Simonet, "laat Beter kon het niet. daarover van de overheid niet meer toe om de UFIIB, de het allemaal te financieren. Een langere zustervereniging van de VIK, voor de stage in de industrie impliceert dat de stuFranstalige industrieel ingenieurs. Het denten meer kunnen gebruikmaken van de antwoord van de minister was niet alleen moderne technieken. We verlengen het gedetailleerd, maar ook stevig onderlaboratorium van de hogeschool met het bouwd inzake haar argumentatie voor de industrieel werkveld. We moeten nu eenMSc en de studieduur voor de Franstalige maal beseffen dat niet alle scholen voor industrieel ingenieurs. industrieel ingenieur alle laboratoria kunnen hebben.” Zij onderstreepte het belang van de opleiding van de industrieel ingenieurs en brak Simonet antwoordde ook uitvoerig op de een lans voor een internationale erkenning vraag over de structuur en de duur van de van de graad en het diploma van de 'ingéopleiding voor de industrieel ingenieurs. nieurs industriels'. De eerste cyclus van drie jaar leidt tot de Op de vraag of de opleiding al of niet 5 jaar graad van 'bachelier en sciences indusmoet zijn, haalde de minister het ondertrielles' (BSc). Elk studiejaar omvat 705 tot zoek van het Franstalige Agoria aan, waar735 uren onderricht. Het eerste studiejaar bij 95 procent van de Waalse bedrijven van moet polyvalent zijn. Het decreet van 2 juni oordeel waren dat een Europese erkenning 2006 van de Franse Gemeenschap legde van het diploma van industrieel ingenieur het studieprogramma vast. nodig was. Simonet verwees daarbij naar het dossier De minister onderschreef het voorstel van van november 2003 van UFIIB, over de de Waalse bedrijven om een stage van 6 opleiding van industrieel ingenieur. maanden in de opleiding in te bouwen, die “We hebben met het advies van de gespreid moet zijn over de twee cycli van beroepsvereniging van de Franstalige de opleiding.

APRIL 2007

industrieel ingenieurs, UFIIB, rekening gehouden toen we het decreet van 27 februari 2003 over de inhoud van de opleiding hebben aangepast in het decreet van 31 maart 2004 en van 2 juni 2004.” De internationale erkenning van het diploma van industrieel ingenieur is volgens minister Marie-Dominique Simonet enkel mogelijk, als de internationaal gangbare norm van de vijfjarige studieduur wordt toegepast en de voor ingenieurs gebruikelijke titulatuur. Simonet gaat er immers vanuit dat de titulatuur internationaal transparant moet zijn. Daarover zei ze: "Je précise que le nouveau grade de l'ingénieur industriel n'est pas ingénieur industriel master en sciences, mais master en sciences de l'ingénieur industriel (MSc)."

De internationale erkenning van het diploma van industrieel ingenieur is volgens minister Simonet enkel mogelijk, als de internationaal gangbare norm van de vijfjarige studieduur wordt toegepast en de voor ingenieurs gebruikelijke titulatuur. De minister zal daarvoor de wet van 18 februari 1977 aanpassen. De titel van 'master en sciences de l'ingénieur industriel' houdt echter geen graadverhoging in, zoals dat in 1977 het geval was bij de overgang van technisch naar industrieel ingenieur. Alle Franstalige industrieel ingenieurs zullen automatisch de nieuwe titel mogen voeren. Simonet beklemtoonde de complementariteit van de burgerlijk en industrieel ingenieurs. De Franstalige Gemeenschap koos voor internationale transparantie en Europese harmonisering. Beter kon het niet.

Ing. Noël LAGAST MSc

5

I-mag

Techno In de rubriek "10 vragen rondom wetenschap & technologie" houden we iedere maand een jonge industrieel ingenieur - afwisselend man en vrouw - een spiegel voor. De geïnterviewde krijgt 20 vragen waarvan hij of zij er 10 uitkiest. De spiegelvraag is verplicht te beantwoorden. De jokervraag is een vraag die de geïnterviewde zichzelf kan stellen.

"Een reis van 1000 mijl begint met 1 voetstap" Ing. Mina Deng MSc doctoreert en filosofeert

"Wat telt is de competentie, niet het geslacht"

1. Leeft u graag vandaag of had u liever in een andere tijdperk geleefd? Ik zou niet bepaald in een ander tijdperk willen leven. Ik droom altijd van de toekomst, van vooruitgang. Anderzijds leren we van de geschiedenis en trekken we onze lessen uit successen en fouten uit het verleden. Ik leer van het verleden en droom van de toekomst. Maar ik leef wel graag in de dag van vandaag. Leef vandaag, grijp het moment en maak er een fascinerende en aangename reis van. 2. Is de mens slim of dom? Interessante vraag! Aan de hand van een voorbeeld wil ik aantonen dat de mens tegelijk slim en dom is. De mens kan buitengewoon slim zijn als het erop aankomt zijn eigen hachje veilig te stellen of profijt na te streven (zowel privé als beroepshalve). In een ruimere context daarentegen, als groep of organisatie, tonen mensen zich niet altijd van hun slimste kant, als er

I-mag

6

bijvoorbeeld tegenstellingen opduiken tussen de persoonlijke en de groepsbelangen. Wijs is diegene die een goed evenwicht vindt tussen de winst die hij nastreeft en het compromis. 3. Welke filosoof heeft het meest invloed op u uitgeoefend? Mijn roots liggen in China. Het hoeft dus niet te verwonderen dat Confucius de

APRIL 2007

meeste invloed op mij heeft uitgeoefend. Zijn ethisch en filosofisch denken, dat zich ontwikkeld heeft tot het confucianisme, is nog steeds de sleutel om de oosterse waarden te kunnen vatten. Ik denk dat zijn wijsheid zit in eenvoud en inspiratie. Enkele voorbeelden om dat te illustreren: "What you do not want done to yourself, do not to the others." "Geef een man een vis en je voedt hem

Techno

één dag. Leer de man vissen en je voedt hem een heel leven lang." "In een groep van drie mensen kan ik altijd iets van iemand leren. Volg de sterkte van de ene en leer van de fouten van de andere door zelf in de spiegel te kijken." De leer van Confucius bevat zoveel wijsheid, te veel om op te sommen. Voor wie erin geïnteresseerd is, raad ik ten zeerste aan het boek 'Analects of Confucius' te lezen, waarin zijn morele, sociale, politieke en religieuze gedachten zijn gebundeld. 4. Wat zijn de belangrijkste waarden in het leven? a. Eerlijk en integer zijn: zonder doctrines te willen opleggen, geloof ik stellig in goedheid in het leven. Eerlijk duurt het langst. Dat integer zijn uit zich niet alleen in woorden, maar vooral in daden. b. Geloof en passie: zijn de belangrijkste drijfveren in mijn leven. Waar ik ook ga, ga ik met heel mijn hart. c. Altijd leren: ik honger naar kennis en informatie. Ik geniet van elk moment dat ik iets kan leren of waarin ik mezelf kan ontwikkelen. Elke dag wil ik iets bijleren en het verschil maken tussen vandaag en gisteren. d. Positief zijn: denk positief, handel positief. Een positieve attitude leidt tot een positief resultaat.

ook een meerwaarde betekenen. De vrouwelijke natuur kan de nadruk leggen op het menselijke aspect van technologie. Ik maak nooit een genderonderscheid tussen mezelf en mijn mannelijke collega's. Wat telt is de competentie, niet het geslacht. 7. Waar ligt de grens tussen technologie en kunst? Aan de basis van kunst ligt schoonheid. Schoonheid is een gevolg van creativiteit. Wetenschap & technologie is kunst. In elk subdomein van de technologie kan je kunst ontdekken. Een afdruk van een ICchip is bijvoorbeeld een pracht van een kunstwerk. De cryptografische mathematische functies zijn een vorm van abstracte kunst. Het design van een auto of de architectuur van een brug zijn visuele vormen van kunst. Hoe zou je bijvoorbeeld een ruimtewandeling kunnen omschrijven? Dat is toch een zuivere vorm van performance art! Of niet soms? 8. Wat is de grootste uitdaging van wetenschap en technologie voor de toekomst der mensheid? In het kader van de globalisering is het grootste doel een betere communicatie

tussen mensen en een betere vorm van leven voor iedereen tot stand te brengen. We staan voor vele uitdagingen. Technologie is vandaag voor vele mensen 'onbereikbaar'. Hoe kunnen we technologie toegankelijker maken voor de massa, met inbegrip van oudere personen of personen met een handicap? We moeten zo streven naar een goedkopere technologie, op maat van de mens. 9. Moeten we onze grenzen opengooien of sluiten om vooruit te komen? Uit de geschiedenis van de mensheid zijn vele lessen te halen die van toepassing zijn op de politiek van vandaag. Neem nu China. Een van de meest pijnlijke gebeurtenissen in de Chinese geschiedenis is de 'politiek van de gesloten deuren' van de Ming-dynastie (1368-1644) en de Qingdynastie (1644-1912). Om het kort uit te leggen: tijdens de Han-dynastie (206 vC 220 nC) en de Tang-dynastie (618-907) heeft China drastische vooruitgang geboekt op cultureel, wetenschappelijk en militair domein. Het Chinese rijk onderhield vele contacten met andere culturen en het land ging erop vooruit. In de vroege Qing-dynastie (+/- 1700) produceerde China zowat een derde van de totale pro-

"Tijd is te kostbaar om ermee te morsen"

5. Wat is voor u de beste manier om te ontstressen? Zeer efficiënt is voor mij de fysieke of intellectuele uitdaging. Dat kan gaan van langeafstandslopen of zwemmen tot het oplossen van aartsmoeilijke raadsels. Ik voel me ontspannen en herboren als ik in competitie kan gaan met een groep of met mijn ego. Ik hou van dat gevoel om vol te houden, als het moeilijk gaat én te winnen. En, o ja, Chinese massage kan ook helpen om de stress uit je lichaam te laten vloeien. 6. Hoe voelt u zich als vrouw in de mannenwereld van de technologie? De imago van de vrouw is over het algemeen niet al te sterk in de door mannen gedomineerde technologiewereld. Maar dat is niet altijd het geval. Vrouwen kunnen even goed hun mannetje staan in vele disciplines. Meer zelfs, hun inbreng kan

APRIL 2007

7

I-mag

Techno JOKERVRAAG

"De enige manier om vooruitgang te boeken is de deuren open te gooien."

ductie in de wereld. Tijdens de late Mingdynastie zag China de Europese expansie naar het oosten als een dreiging en het kwam in de ban van de angst. China sloot de deuren om alles te houden zoals het was. Vooral in de late Qing-dynastie zag China zichzelf als het centrum van de wereld en weigerde het van anderen te leren, zodat het hele systeem uiteindelijk in elkaar klapte. We kennen allemaal de impact van internationale competitie. Uit de Chinese les hebben we niet geleerd dat het sluiten van de grenzen de anderen er niet van weerhoudt te groeien en groter te worden. Het dichtdoen van de deuren zal integendeel meer schade berokkenen. De enige manier om vooruitgang te boeken is te leren van anderen en de deuren open te gooien voor handel, het uitwisselen van kennis en internationale interacties. Ik zou graag zien dat mensen van alle landen vrij over de hele wereld kunnen reizen. 10. Als u in de spiegel kijkt, welke raad zou u zichzelf dan willen geven? (de verplichte vraag) Elke dag kijk ik in de spiegel en zeg tot mezelf: 'We leven maar een keer en het leven is zo kort'. Tijd is te kostbaar om ermee te morsen. Mijn doel is iets zinvols te doen voor de mensen rondom mij en voor de samenleving. Mijn kennis en mijn kwaliteiten, whatever, wil ik aanwenden

om van deze wereld een betere plek te maken. Refererend aan Confucius, herhaal ik vaak: 'Een reis van 1000 mijl begint met 1 voetstap'.

Fotografie: Michael DE LAUSNAY

Hoe leid je een zinvol leven? Welke bijdrage kan ik leveren tot een betere samenleving? Een zinvol leven heeft vele gezichten. Op persoonlijk vlak streven we naar geluk voor de vrienden, voor de familie. Als ingenieur ben ik verzekerd van een mooie job. Maar volstaat dat? Dat zinvol leven zou ik eerder in een bredere context willen kaderen. Ik koester mijn Chinese roots en tegelijk gooi ik me in de westerse samenleving. Ik was nauwelijks 19, toen ik naar België kwam. Ik droomde ervan een brug te slaan tussen oost en west. Dat was mijn grote drijfveer om de sprong te wagen. Mijn Chinese familie en vriendenkring hebben intussen een duidelijk beeld van wat België is. En mijn Belgische vrienden heb ik China en de Chinezen leren kennen. Voor hen zijn de Chinezen niet langer ontoegankelijke vreemden uit het verre Oosten, maar mensen met een hart die dezelfde gevoelens hebben als zij. Een van mijn Belgische vrienden heeft dat mooi verwoord: 'Er leven 1 miljard Vlamingen op deze planeet, maar ze spreken een andere taal en wonen in China'. Als ik erin slaag mensen op zulke gedachten te brengen, dan denk ik: 'Whaw, wat kan het leven zinvol zijn'.

Henk VAN NIEUWENHOVE

BIO KORT Geboren: 19 september 1981 in Beijing, China. Gehuwd: neen Studies: industrieel ingenieur elektronica bij Groep T in Leuven. Master of engineering aan de K.U.Leuven. Doctoranda aan dezelfde universiteit in Leuven. Interesse: leren van intelligente geesten. Uitdagingen: als we ervan uitgaan dat het potentieel = f(EQ,IQ), hoe kunnen we dan het maximum bereiken van {sqr(EQ^2+IQ^2)}? Hobby's: klassieke muziek en jazz, sport, reizen, fotografie en lezen. Favoriete boek: 'Analects of Confucius' (door Confucius en zijn leerlingen). Motto: 'Learning without thought is labor lost; thought without learning is perilous'. PROFESSIONEEL Mijn bedrijf: onderzoekslab Cosic (Computer security and industrial cryptography). Meer informatie over de onderzoeksprogramma's op www.esat.kuleuven.be/cosic/ Mijn job: doctoraatsonderzoek. Doel van het onderzoek is nieuwe technologieën te ontwikkelen door gebruik te maken van databeveiliging en cryptografische methoden om zo de privacy van het individu in het moderne elektronische circuit, denken we maar aan internet, te beschermen. HVN

I-mag

8

Techno

Geen bier zonder ingenieurs! Ing. Luc Boeykens van Palm Breweries houdt van technische problemen

STEENHUFFEL. Palm is met zijn Dobbel Palm en Royal meer dan de traditionele Speciale Palm, dat wist u ongetwijfeld al. Maar dat de familiebrouwerij uit Steenhuffel ook vestigingen in Roeselare, Nederland en Polen heeft? Wat u allicht ook niet weet: biertjes als Steendonk, Rodenbach, Brugse Tripel en geuze-lambiek Boon behoren tot de Palmstal. Om van de bieren die in Steenhuffel gebotteld worden nog maar te zwijgen. Zo'n zeven industrieel ingenieurs, op een totaal van ongeveer 240 werknemers, leiden de Steenhuffelse site in goede banen. Een van hen is Ing. Luc Boeykens (35). Sinds anderhalf jaar staat hij hoog in de hiërarchie van het Brabantse bierbedrijf als hoofd van de technische dienst.

Die functie maakt Luc Boeykens verantwoordelijk voor - zeg maar zo goed als alle techniek. “Alles wat met productie te maken heeft, van de riool tot het dak en alles wat er tussenligt, nutsvoorzieningen inbegrepen”, zoals hij het zelf uitdrukt. Samen met zijn ploeg van 25 arbeiders houdt hij de productie - liefst feilloos - draaiend, dag én nacht, week in, week uit. Nochtans begon

las. Dat 'programmeerbaar logisch circuit' lag me wel, maar de functie werd snel uitgebreid. Ik werd assistent van het hoofd van de technische dienst en toen die anderhalf jaar geleden andere oorden en andere uitdagingen opzocht, ben ik hem opgevolgd.” Als student had je natuurlijk nooit gedacht dat je in het betere bierwerk zou terechtkomen?

Boeykens in 1996 aan de Katholieke Hogeschool Sint-Lieven in Gent in een heel andere branche, nadat hij was afgestudeerd als industrieel ingenieur met optie automatisering.

“Ik zou eens goed gelachen hebben, ja. Maar anderzijds: vraag me niet hoe je het bier zelf moet maken, daar heb ik geen verstand van. Daar zijn hier specialisten voor die heel dikke boeken lezen. Of ik wel bier drink? Uiteraard! En alleen dan van onze brouwerij. Je moet trots zijn op wat je zelf maakt.”

“Ik heb drie jobs gehad als ontwerper: van persmatrijzen, van optical pickup units en van luidsprekers. Tot ik in een krant een vacature voor PLC-programmeur bij Palm

Je bent meer dan tien jaar afgestudeerd. Gebruik je überhaupt nog iets van wat je ooit op de schoolbanken hebt meegekregen?

APRIL 2007

9

I-mag

Techno

Ingenieur Luc Boeykens houdt de bierlijnen draaiend.

“Alles eigenlijk. Vakken als chemie en fysica lagen me minder, maar de vakken elektriciteit, mechanica en automatiserings- en regeltechnieken gebruik ik heel veel. Kijk, Palm is een brouwerij die al sinds generaties meedraait. We hebben hier technische installaties die stammen uit de jaren '70 en we hebben hier de allernieuwste snufjes geïnstalleerd. PLC's van de eerste, de tweede, maar ook van de allerlaatste generatie. We beschikken over controlesystemen voor inspectie van lege flessen op vuil en op glasbreuk op basis van cameratechnieken. Er functioneren hier moderne robots, maar onze stoomtechnologie is dan weer iets ouder. De combinatie van dat oude met het nieuwe maakt deze job zo boeiend.

"De hogeschool heeft niet altijd de laatste nieuwe techniek of installaties in huis. Maar moet dat? Of een motor nu met een relaissysteem of met een frequentieregelaar wordt aangestuurd, maakt in wezen niets uit." Op de schoolbanken krijg je een technische basis mee én een manier van technisch denken. De hogeschool heeft niet

I-mag

10

altijd de laatste nieuwe techniek of installaties in huis. Maar moet dat? Of een motor nu met een relaissysteem of met een frequentieregelaar wordt aangestuurd, maakt in wezen niets uit. De motor reageert op dezelfde manier en daar gaat het om. Ik heb op de schoolbanken een brede kijk op de techniek gekregen. Ik heb er geleerd geen hokjesmentaliteit te kweken en dat komt me nu van pas. We krijgen hier soms zogenaamde specialisten over de vloer, met oogkleppen op, vind ik. Als het er dan op aankomt, zijn wij het die de oplossing aanreiken. Dank zij onze brede kijk.” Bier brouwen is een arbeidsintensieve activiteit. Je staat aan het hoofd van 25

APRIL 2007

mensen van wie er enkelen in ploegen werken. Dag en nacht wordt er gebrouwen. Hoe krijg je dat allemaal klaar? “Onze ochtendshift werkt van 5 tot 13 uur, dan lost de tweede ploeg af tot 21 uur. Een belangrijk rustpunt in mijn dagindeling is de ploegenwissel. Dan bespreken we met de chefs en met een aantal arbeiders waar de problemen zitten en hoe we ze kunnen oplossen. Meestal doen die zich voor in de bottelarij, want de brouwzaal zelf is veel minder storingsgevoelig. Ook 's nachts

Techno

wordt er continu gebrouwen, maar dan is er geen technisch toezicht. We hebben wel een rotatiesysteem ontwikkeld, waarbij mensen kunnen worden opgebeld, mochten er problemen zijn. En áls die ze er zijn, dan lossen we ze op: soms is het makkelijk, soms iets moeilijker.” Je zei daarnet dat in Steenhuffel de al wat oudere installaties naast de nieuwste kunnen functioneren. Wat staat er zoal op stapel om in de 21ste eeuw mee te kunnen?

“De technische dienst heeft op dit moment de handen vol met de start van de nieuwe bakkenwasser. Wij moeten ervoor zorgen dat er geschikt personeel voor is en we bespreken de sturing van de installatie en de eventuele tekortkomingen. Verder gaan we veel werken aan projecten voor energiebesparing en voor explosieveiligheid. Als het stof van mout en granen in de juiste zuurstofverhouding komt, dan is een kleine vonk genoeg om een grote explosie te veroorzaken. Daar kunnen we niet voorzichtig genoeg in zijn.”

"Technische problemen opzoeken en ze proberen op te lossen, dat is mijn ding." Je draait al heel wat jaren mee in de dienst waarvan je nu de leiding hebt. Heb je iets gerealiseerd waar je echt fier op bent? “Elk probleem dat we oplossen, geeft ons voldoening. Maar nu je ernaar vraagt: de invoering van een compleet onderhoudspakket via pc was een hele klus. Het systeem registreert alle storingen in de installaties, het is gekoppeld aan voorraadbeheer en inkoop, ook alle preventietaken worden via dat ene softwarepakket op pc zichtbaar gemaakt. De volledige invoering van dat systeem was aan ons toevertrouwd. Het technische aspect was

APRIL 2007

één zaak, het menselijke een andere. Het was geen sinecure om alle mensen te overtuigen van het nut en het doel van dat project. Zeker omdat een soortgelijk systeem een paar jaar geleden was doodgebloed. Welnu, eind 2002 hebben we het gestart en we zijn er fier op dat het nu goed functioneert. Dat Polen en Roeselare het overgenomen hebben, zegt wat dat betreft ook wel iets.” Anderhalf jaar hoofd van de technische dienst en bijna zes jaar bij Palm. Je bent nauwelijks 35 jaar jong. Is dit een eindpunt in je carrière? “Ik zal hier nog wel een aantal jaren zitten, vermoed ik. Tenminste, als 't van mij afhangt. Er zijn hier best nog doorgroeimogelijkheden. Alleen: wil ik dat wel? Hoe hoger je opklimt, hoe minder je nog met de basis bezig bent. In contact komen met technische problemen, ze proberen op te lossen, dat is mijn ding. Daarom ook dat ik industrieel ingenieur ben gaan studeren. Ik had geen specifiek beroep in het achterhoofd, toen ik eraan begon. Wel was ik geïnteresseerd in zaken als: waarom werken de dingen? Hoe zit de grond van de dingen technisch in elkaar? En wat dat betreft beleef ik hier nog altijd veel plezier aan mijn job.”

Tekst: Wilfried VANDEN BOSSCHE Foto's: PALM BREWERIES

11

I-mag

Techno

Dries Denoo hoopt op de grote doorbraak Student ingenieur speelt bij beloften van Club Brugge LEKE. Club Brugge is niet aan zijn beste seizoen bezig en dat is nog zacht uitgedrukt. Dan zou je denken: Club geeft kans aan de eigen al dan niet in de buurt gescoute talenten. Waarom belofte Dries Denoo (19) niet in het eerste elftal gooien? Maar deze toekomstige industrieel ingenieur bouwkunde (Katholieke hogeschool Brugge-Oostende) laat het niet aan zijn hart komen. Denoo weet als geen ander dat hij vooralsnog niet opkan tegen zijn buitenlandse concurrenten-verdedigers uit de eerste ploeg: Gvozdenovic (Serviër) en Klukowski (Canadese Pool). De Diksmuidenaar wacht dus rustig af en zorgt ervoor dat zijn studies niet in het gedrang komen. Met trots stelt hij dat hij zowel vorig jaar in juni als nu tijdens de januari zittijd “erdoor was, zonder buizen”. Het verhaal van een talent dat al op zijn veertiende door Club werd binnengehaald.

“Toen ik overging van het tweede naar het derde middelbaar, is Club me komen halen,” vertelt Denoo. “Ik speelde in vierde provinciale bij Leke, een deelgemeente van Diksmuide. Maar Club had me als cadet al bij de West-Vlaamse selectie gescout. Sommige spelertjes worden zelfs al als preminiem naar Club getransfereerd. Of ik bij Leke uitblinker was? Toch wel, ik speelde op het middenveld, scoorde veel en gaf veel assists. Intussen maak ik mijn zevende seizoen bij Club vol: twee jaar cadet, twee jaar scholier, twee jaar Uefa-junior en nu mijn eerste jaar belofte.” Dries Denoo bleef, ondanks al dat talent en zijn vroege overgang, altijd aan zijn studies voorrang geven. “Ik heb twee jaar moderne humaniora gevolgd aan het college van Diksmuide,

I-mag

12

"Ik heb altijd voor mijn studies gekozen, want je weet toch nooit hoe ver je in het voetbal komt? Stel dat je 't niet maakt, dan sta je daar." maar toen kwam Club. Op het college moest ik heel veel studeren - vond ik - en dat was moeilijk te combineren met Club. Ik ben dan overgestapt naar het Vrij Technisch Instituut, ook in Diksmuide. Ik heb er vier jaar industriële wetenschappen gevolgd en dat bleek ideaal.” Niet alleen om studie en voetbal te kunnen combineren, maar ook als voorberei-

APRIL 2007

ding op de studie industrieel ingenieur was de keuze voor industriële wetenschappen een voltreffer. “De ideale voorbereiding, inderdaad. Tijdens mijn eerste jaar aan de hogeschool kreeg ik een aantal vakken die in feite voor mij een herhaling waren van de vakken in het middelbaar. Ik was er meteen zonder buizen door. En nu in januari weer. Ik ben dan ook heel tevreden.”

Techno Topsportstatuut Het topsportstatuut dat de hogeschool twee jaar lang aan Dries Denoo verleent, is daarbij een opsteker, hoewel geen echte must. “Ik maak er in feite niet dikwijls gebruik van, hoewel het een handig statuut is om je afwezigheid tijdens de lessen te rechtvaardigen. Als ik er niet ben, dan weten de docenten dat ik ben gaan sporten. Ook Club stelt zich soepel op. De afspraak is: 's morgens met de beloften trainen en 's namiddags naar de les gaan. Maar als er een labo in de voormiddag is ingeroosterd, dan mag ik van Club probleemloos naar dat labo. Tijdens de examens heb ik ook nog niet veel gebruikgemaakt van mijn statuut. Ook daar stelt Club zich soepel op. In januari mocht ik twee weken thuisblijven. Ik hoefde niet te gaan trainen. Zo kon ik rustig mijn examens met de anderen meedoen.”

"Ik maak weinig gebruik van mijn topsportstatuut, hoewel het handig is om je afwezigheid te rechtvaardigen." Zoveel is duidelijk: hoewel het voetbal veel van Denoo vraagt - zonder dat hij er al iets voor teruggekregen heeft -, het zal zijn eventuele verdere beroepscarrière als industrieel ingenieur niet in de weg staan. En dat is bij de beloften van Club eerder uitzonderlijk. Zijn ploegmaats lijken alles op het voetbal te willen zetten. “We zijn aan dit seizoen begonnen met een groep van veertien, vijftien spelers. Twee zijn er al weg. Eén van hen is naar de eerste ploeg. Een paar spelers zijn geblesseerd, we zijn nu nog met zijn tienen. Eén ploegmaat studeert rechten, de anderen zijn allemaal gestopt met hun studies of ze zitten nog in het middelbaar. Ik heb inderdaad altijd voor mijn studies gekozen. Want je weet toch nooit zeker hoe ver je in het voetbal komt? Stel dat je 't niet maakt, dan sta je daar. Niks in handen. Ook zonder voetbal had ik voor industrieel ingenieur bouwkunde gekozen. Heel grote gebouwen maken, bruggen en zo, dat vind ik heel chic. Elektronica en elektromechanica, dat doe ik heel wat minder graag.” Maar daar knelt misschien het schoentje. Krijgen beloften bij Club ooit wel echt een kans? Krijgt Dries Denoo wel ooit een kans, zeker als hij volgend academiejaar stage moet lopen en een eindwerk

De beloften van Club Brugge met Gert Verheyen en derde van links op de achterste rij: Dries Denoo.

maken? Dan klopt het plaatje trainen (ochtend) -studeren (namiddag) niet langer. “Hoe ik dat ga aanpakken, weet ik niet. Misschien dat ik dan meer gebruik kan maken van mijn topsportstatuut? Eigenlijk ben ik er nog niet mee bezig. Ik heb nog een jaar tijd, we zien wel.”

"Lukt het bij Club niet, dan kan ik op mijn diploma terugvallen."

Buitenlanders Hoopt Dries Denoo niet op een vervroegde kans in de eerste ploeg, nu Club een slecht seizoen doormaakt? “Het draait niet goed, dat klopt”, zo geeft hij toe. “Niet dat wij als beloften daar zo mee bezig zijn. We zeggen tegen elkaar wel: dit of dat was een slechte wedstrijd. Maar we geven er niet echt om, omdat we geen deel uitmaken van de eerste ploeg. We kruisen de spelers van het eerste elftal misschien twee keer per week, we geven een hand en dat is het zowat. Verder is het zo dat twee buitenlanders op mijn positie in de kern van de eerste ploeg staan. Men beweert dikwijls: bij Club krijgt de jeugd niet echt veel kansen. Maar anderzijds moet je echt goed genoeg zijn om mee te kunnen. Tot nu toe heb ik één keer mogen meetrainen met de eerste ploeg. Veel kan ik daar niet uit opmaken, dat is te weinig om te weten of ik wel meekan.”

APRIL 2007

Maar het blijft wel Denoos grote droom om door te breken, liefst op het hoogste niveau bij Club. “Als kleine jongen was ik daar niet mee bezig, maar zodra je dan bij Club speelt, wil je 't er wel maken. Het is een grote droom. Als ik ooit één kans krijg, zal ik ze zeker grijpen.” Dries Denoo is anderzijds realistisch genoeg om te beseffen dat het leven meer is dan voetballen alleen. Zeker als hij binnen afzienbare tijd zijn diploma achter de hand houdt. “Soms kijkt men verwonderd op als ik zeg dat ik eigenlijk niet zo graag voetbal kijk. Wel naar de wedstrijden van Club en naar toppers als Ronaldinho of naar de show van Real Madrid. Maar voor de rest kijk ik nauwelijks voetbal. Ik speel het doodgraag. Vandaar dat ik het dag na dag bekijk. Ik geef mezelf nog een jaar of drie, vier. Waarom zou ik niet tevreden zijn met een club in derde of vierde klasse?” Ook Dries Denoo ontsnapt natuurlijk niet aan onze verschrikkelijke slotvraag: vindt hij iets terug van zijn studie in zijn sport? “Ik zou het niet weten”, zucht hij. “Tactiek of zo? Nee, ik zou liegen, als ik zou beweren dat dat iets met mijn studies te maken heeft.” Waarvan akte.

Tekst: Wilfried VANDEN BOSSCHE Foto's: CLUB BRUGGE

13

I-mag

Techno

Ingenieurs op de werf Matexi geeft pas afgestudeerden kans op praktijkopleiding

WAREGEM. Matexi, al meer dan zestig jaar bedreven in woningbouw en projectontwikkeling, pakt uit met een hoogst vernieuwend startbaanproject. Vijf

net

afgestudeerde

industrieel ingenieurs kregen er de kans om, alvorens definitief in dienst te treden bij het West-Vlaamse bedrijf, een wel heel bijzonder opleidingstraject af te leggen.

Van links naar rechts: Yves De Meyer, Dries Huyghe, Noor Isebaert, Brecht Dhaenens en Bram Laukens.

Het is niet evident om als net afgestudeerde ingenieur meteen een geschikte job te vinden en zodra je aan het werk bent, blijkt dat neofieten nog al te vaak zonder noemenswaardige ruggensteun voor de leeuwen gegooid worden. Bovendien wordt in jobomschrijvingen doorgaans expliciet naar praktijkervaring gevraagd. Het zijn maar enkele van de factoren die Matexi inspireerden tot een startbaanexperiment.

Meer dan een job

In eerste instantie werden een vierhonderdtal laatstejaarsstudenten industrieel ingenieur aangeschreven. Zij kregen in een brief een jaar vol praktijkervaring en extra opleiding voorgespiegeld, alvorens daadwerkelijk in dienst te treden bij Matexi. De brief kreeg een ruime respons en het bedrijf begon met een strenge selectieprocedure. Tot er uiteindelijk vijf net afgestudeerde ingenieurs overbleven: Yves De Meyer, Brecht Dhaenens, Dries Huyghe, Noor Isebaert en Bram Laukens.

De vijf deden gedurende drie maanden praktijkervaring bij verschillende bouwwerven op. Ze trokken op met metselaars, werkten met de daktimmerploeg, leerden de finesses van pleisterwerken, bouwden mee aan funderingen en hielpen bij de houtbewerking.

I-mag

14

“De oproep wekte meteen mijn interesse,” zegt Laukens (23). “Matexi bood méér dan gewoon een job aan. Er was ook een ruime opleiding aan verbonden, vooral op de praktijk gericht. Dat vond ik erg interessant. Voor iemand die net komt kijken in het beroepsleven is het cruciaal om over een zo breed mogelijke basis te beschikken.”

De Meyer (22): “Aanvankelijk keken de bouwvakkers vreemd op. Ook voor hen was het de eerste keer dat ingenieurs op de werf zelf een handje kwamen toeste-

APRIL 2007

ken. Maar al snel ontstond er een heel loyale samenwerking. We deden echt ons best om iets op te steken en schakelden ons helemaal in de logica van een bouwwerf in. Dat werd geapprecieerd.”

"Op school krijg je een theoretisch kader aangereikt. Dat is noodzakelijk, maar die stage in de bouw bezorgde ons een onmiskenbaar surplus." “We maakten echt wel een punt van die respectvolle houding,” vult Laukens aan. “We wilden niet de indruk wekken dat we ons wat gratuit kwamen bemoeien op de vloer. Integendeel: voortdurend vroegen we om uitleg, zodat we uiteindelijk een duidelijk beeld kregen van hoe een en ander concreet in zijn werk gaat op een bouwwerf. Veel bouwvakkers speelden ook gretig in op die nieuwsgierigheid. Ik

Techno

“Na de startbaan en de stage mochten de vijf ingenieurs definitief aan de slag bij Matexi.”

leerde mensen kennen die heel trots zijn op hun vak, en vanuit die fierheid maar wat graag met aanwijzingen strooiden. Dat vond ik heel boeiend.”

Theorie en praktijk Een charmant project dus, leuk en inspirerend. Maar heeft het ook een merkbaar nut? De betrokken ingenieurs zijn het volmondig eens: jazeker. “Op school krijg je een theoretisch kader aangereikt,” aldus Laukens. “Ik wil daar helemaal geen afbreuk aan doen: dat kader is wel degelijk noodzakelijk. Maar die stage in de bouw bezorgde ons een onmiskenbaar surplus. De praktijk strookt niet altijd met de theorie, ondervonden we. Het is nuttig om dat te weten. Zo zullen we in de toekomst situaties correcter inschatten.” “Ik sta nu meer met mijn voeten in de wereld,” ervaart De Meyer. “Dankzij die drie maanden werken op bouwwerven heb

ik nu enige voeling met het terrein. Ik ben nu ook vertrouwd met de manier van werken en heb met m'n eigen ogen kunnen zien hoe een getekend plan langzaam vorm krijgt en uiteindelijk realiteit wordt. Die ervaring is een enorme luxe. Wat ik voorheen op school leerde, zag ik nu in de praktijk.”

Aan de slag Na de bewuste drie maanden volgde voor de pas afgestudeerden nog een stage die hen concreet voorbereidde op hun toekomstige functie. En daarna mochten de vijf ingenieurs definitief aan de slag bij Matexi. Laukens bijvoorbeeld werkt sinds kort als projectleider bij Habitus in Kortrijk, een afdeling van Matexi. “Een nieuw leven begint nu voor mij, maar ik ben er helemaal klaar voor. Ik voel me gesterkt door de praktijkervaring die ik opdeed. Ik zou het startbaanproject aan alle studenten industrieel ingenieur aanraden. Het verrijkt je en het scherpt je kritische zin aan.”

"Ondertussen staat er al een nieuw startbaanproject in de steigers." Ook Matexi is erg tevreden over het experiment: “Het is een heel intensief jaar geweest voor de vijf, maar hun inspanningen lonen. We beschikken nu over vijf ingenieurs die niet alleen theoretisch maar ook praktisch gevormd zijn. We willen hen zeker aan boord houden. Het is de bedoeling dat we hen ook de eerstvolgende jaren nog van dichtbij blijven begeleiden en evalueren. Ondertussen staat er al een nieuw startbaanproject in de steigers. Een viertal pas afgestudeerde ingenieurs en een drietal verkopers in spe zullen vanaf mei een soortgelijk traject doorlopen.”

Tekst: Jeroen MARIS Foto's: MATEXI

Dries Huyghe in actie.

Brecht Dhaenens tijdens zijn stage. APRIL 2007

15

I-mag

Techno

2007 is het jaar van Baekeland Bakeliet bestaat precies honderd jaar Precies 100 jaar geleden nam Leo Hendrik Baekeland (Gent 1863 - Beacon/New York 1944) een patent op bakeliet. Naar aanleiding van die verjaardag heeft de Universiteit Gent een jubileumjaar uitgewerkt met tal van belangrijke activiteiten. Een overzicht.

In 1999 stond Leo Baekeland als enige Belg op de lijst van de honderd grootste denkers en wetenschappers van de twintigste eeuw, samengesteld door het Amerikaanse tijdschrift Time.

De Universiteit Gent grijpt het jubileum aan om de persoon van Baekeland en de evoluties in zijn wetenschapsdomein in de belangstelling te brengen. Een werkgroep onder leiding van vicerector Luc Moens werkte een jubileumprogramma uit. Bakeliet, oftewel polyoxybenzylmethyleenglycolanhydride, bestaat precies 100 jaar. Het was inderdaad in 1907 dat Leo Baekeland een patent nam op zijn bakelietuitvinding en daarmee een belangrijke impuls gaf aan de ontwikkeling van de hedendaagse kunststoffen.

Leven en werk Leo Baekeland is een van de markantste figuren uit de geschiedenis van de UGent. Zijn leven en werk staan vanaf 29 maart 2007 centraal in een tentoonstelling van het Museum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen. Vanuit verschillende invalshoeken wordt input voor de tentoonstelling geleverd: privécollecties, het Designmuseum, industriële partners, universiteitsbibliotheek en -archief, enzovoort. De expo belicht telkens een ander aspect van Baekeland en 'zijn' bakeliet: de evolutie van bakeliet, actuele toepassingen van het bakeliet, Baekeland en de fotografie, Baekeland en de UGent,... Baekelands leven en werk is tot 15 april te bezichtigen in de Aula (Voldersstraat 9) en verhuist nadien naar het gebouw van het Museum aan de Sterre.

I-mag

16

APRIL 2007

Van 23 tot 26 september 2007 vindt het wetenschappelijk symposium plaats, onder de titel 'Baekeland 2007 - Thermosets, 100 years after bakelite', een initiatief van de vakgroep organische chemie in samenwerking met de Belgian Polymer Group. Dat symposium ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van het patent beschrijft de productie van het fenol-formaldehydehars, de eerste commerciële toepassing van kunststof. Ook het Baekelandfonds, het zaaikapitaalfonds van de UGent, besteedt in 2007 bijzondere aandacht aan het jubileum. Op 24 oktober 2007 vindt een seminarie rond 'new materials venturing' plaats.

Techno Top honderd In 1999 stond Leo Baekeland als enige Belg op de lijst van de honderd grootste denkers en wetenschappers van de twintigste eeuw, samengesteld door het Amerikaanse tijdschrift Time. Baekeland deed zijn belangrijkste uitvindingen dan ook in de Verenigde Staten. Zijn levensverhaal leest als een 'American dream'. Leo Baekeland liep school aan het Koninklijk Atheneum aan de Ottogracht in Gent. Hij was de zoon van een schoenmaker. Op jonge leeftijd kreeg hij al een studiebeurs aan de Gentse universiteit. Zo werd hij doctor in de natuurwetenschappen. Later trok hij naar de Verenigde Staten waar hij zijn belangrijkste uitvindingen zou realiseren. Als onderzoeker was Baekeland blijkbaar van vele markten thuis. In 1890 vond hij het

Baekeland verkocht zijn patent voor het veloxfotografische papier aan de Kodak Company voor 750.000 dollar, toen een fabelachtig bedrag.

eerste fotopapier uit dat de ontwikkeling van foto's bij kunstlicht mogelijk maakte: velox. Baekeland verkocht zijn patent voor het veloxfotografische papier aan de Kodak Company voor 750.000 dollar, toen een fabelachtig bedrag. Van het geld kocht hij een landgoed aan de rand van de Hudsonrivier. De schuur van het optrekje liet hij ombouwen tot laboratorium, waar een nog belangrijkere uitvinding zou opborrelen.

In 1907 beleefde Leo Baekeland zijn eurekamoment. Het eerste synthetische plastic was een feit en Baekeland begon zijn 'bakelite' meteen op grote schaal te produceren. Op 7 december ontving Baekeland een patent voor bakeliet. Concurrenten die zijn patentrecht trachtten te omzeilen, nodigde Baekeland uit tot samenwerking en dat bleek een verstandige zet te zijn!

Wandluizen Voor de isolatie van elektrisch materiaal werd tot dan toe hars gebruikt, bij voorkeur hars dat afgescheiden werd door wandluizen, de zogenaamde schellak. Een van de meest populaire wantsen aan het einde van de negentiende eeuw was de lakschildluis of 'Laccifer lacca'. De vraag naar hars overtrof echter al gauw het aanbod. Overal in de wereld waren onderzoekers op zoek naar een kunststof met dezelfde eigenschappen als het hars. Chemici hadden al ontdekt dat veel van de natuurlijke vezels van de stof polymeren waren. Baekeland begon met onderzoek naar de reacties van fenol en formaldehyde. Eerst ontwikkelde hij een oplosbare fenol-formaldehydevariant van asbest, die nooit een succes werd. Later probeerde hij een ander bindmiddel voor asbest te ontwikkelen in plaats van het rubber dat toen gebruikt werd. Door de controle van de druk en temperatuur die uitgeoefend werd op fenol en formaldehyde slaagde hij erin bakeliet te ontwikkelen. De officiële naam van bakeliet is polyoxybenzylmethyleenglycolanhydride.

APRIL 2007

Baekeland eindigde als een soort van kluizenaar en de legende wil dat hij alleen nog eten uit blik at.

Genie De voormalige schoenmakerszoon kwam zo aan het hoofd van een gigantisch kunststofimperium en haalde in 1924 de cover van Time Magazine. Leo Baekeland was niet alleen een wetenschappelijk genie. Hij had ook een buitengewone neus voor zaken. Door de uitvinding van het bakeliet werd de Gentenaar multimiljonair. Nauwelijks 36 was hij een van de rijkste mensen in Amerika. Naarmate hij ouder werd, werd Baekeland echter alsmaar excentrieker. Hij kibbelde vaak met zijn zoon over geld en de opvolging. Het was overigens op aanraden van zijn zoon dat hij in 1939, aan de vooravond van Wereldoorlog II, zijn General Bakelite Company verkocht. Na zijn pensioen ging het van kwaad naar erger. Baekeland eindigde als een soort van kluizenaar en de legende wil dat hij alleen nog eten uit blik at. Het enige dat hem nog kon boeien was zijn tropische tuin op zijn landgoed in Florida. In 1944 stierf hij aan de gevolgen van een hersenbloeding. Tekst: Henk VAN NIEUWENHOVE Foto's: UGENT

17

I-mag

Netwerk

Expertise gezocht: uitbating microwaterkrachtcentrale VIK - Ingenieurs zonder Grenzen (VIK-IzG) zoekt personen met een gedegen kennis over constructie, uitbating & onderhoud van microwaterkrachtcentrale in de republiek Congo.  Het betreft een kortetermijnzending voor Ex-Change vzw.  Ervaring met de uitbating van een waterkrachtcentrale is noodzakelijk.  Ervaring met werken in RDC is noodzakelijk.  Uitzending is gepland als vrijwilliger (vlucht, verzekeringen en per diem betaald)  Zending gepland in 2007 na overleg met en volgens beschikbaarheid van deskundige.  Meld uw interesse voor deze opdracht aan Ingenieurs zonder Grenzen via Luc Cloots ([email protected]).

I-mag

18

APRIL 2007

Netwerk

Centra

CENTRA

Departement beroepsbelangen bezoekt fototentoontstelling woensdag 25 april 2007 Van 27 januari tot begin mei loopt er een uitzonderlijke tentoonstelling van 4 collecties in het fotografisch museum in Antwerpen. Het gaat om volgende werken:

visie op mens en beeld in kleur en zwartwit.

'Leopold III, fotograaf' Leopold III fotografeerde vanaf zijn 10de jaar. Gedurende zijn hele leven heeft hij 14.000 foto's gemaakt. Uit die verzameling heeft zijn dochter, prinses Esmeralda, een selectie van de 40 mooiste foto's uitgezocht en tentoongesteld.

'Reuters, the state of the world' Geen enkele eeuw is van tevoren meer besproken en geanalyseerd geweest dan de eenentwintigste. Puttend uit de omvangrijke bronnen van het grootste internationale persbureau ter wereld wordt al meer dan 150 jaar nieuws in beeld gebracht. De moeite waard om het te zien in ons fotomuseum.

'Albert Watson' De beroemde Amerikaanse modefotograaf exposeert onder de naam “Frozen, 19702006” een wondermooi geheel aan kunstfoto's, die de grote zaal van het museum vullen en die getuigen van een talentvolle

'Collectiepresentatie van fototoestellen uit het archief van Agfa-Gevaert' Uit een verzameling van meer dan 14.000 fototoestellen is een selectie gemaakt van de historische toestellen van Gevaert en van de recent geschonken Agfa-collectie

uit Leverkusen (Museum Ludwig-keulen). Voor meer info zie: www.fotomuseum.be/tentoonstellingen/ PRAKTISCH Plaats: Waalse Kaai 47 (Gedempte zuiderdokken) Antwerpen Datum: woensdag 25 april 2007 om 14.30 uur Duur: 1.30 uur uitleg en geschiedenis, 1 uur foto's bekijken Gids: Ing. Romain Van Steenkiste MSc. Kostprijs: 6 euro per persoon Inschrijving vereist: VIK-secretariaat Referte: CASEN10407 Aantal aanwezigen: beperkt tot 25

Kernfusie: ITER, project om de zon op aarde na te bouwen donderdag 26 april 2007 Kernfusie wordt al sinds vele tientallen jaren gepropageerd als dé oplossing voor het energievraagstuk. Maar het onderzoek gaat met horten en stoten vooruit. Als de olieprijs hoog is, groeit het budget voor fusieonderzoek (en omgekeerd). Na de JET (Joint European Torus) in Abingdon (UK), waarmee eind de jaren '90 van de vorige eeuw de fysische haalbaarheid van kernfusie aangetoond werd, is eind december 2006 het akkoord ondertekend om de bouw van ITER in Cadarache (Frankrijk ) van start te laten gaan. Inmiddels zijn de voorbereidingen voor de werken van burgerlijke bouwkunde op het terrein gestart en zullen binnenkort de eerste gebouwen oprijzen. ITER is goed voor een investering van 5 miljard euro over een periode van 10 jaar en nog eens een gelijkaardig bedrag voor de exploitatie ervan over een periode van ca. 20 jaar. Dat zijn enorme sommen, maar het gaat dan ook over investeringen in spitstechnologie en een omvangrijke 'machine'.

ITER zou in staat moeten zijn om een vermogen van 500 MWe op te wekken. Daarvoor moet de kernfusie tot stand gebracht worden in een plasma op een temperatuur van 100.000.000 kelvin, bij een extreem hoog vacuüm. Daarvoor wordt door het plasma een stroom van 16 miljoen ampère gestuurd. Om toelichting te geven bij dat project en bij het potentieel dat het biedt voor de industrie hebben we twee eminente sprekers uitgenodigd.

Europese instantie die het fusieonderzoek coördineert. Hij geeft tekst en uitleg bij de bouw-technische aspecten van ITER, de pakketten waarin het project voor de aanbestedingen zal worden opgesplitst en de rol die de (Belgische) industrie daarbij kan spelen.

Prof. Michael Van Schoor van het Instituut voor Plasmafysica van de Koninklijke Militaire School in Brussel licht de theoretische aspecten van de kernfusie toe en gaat in op de huidige stand van het onderzoek en de experimentele uitdaging die voor ons ligt.

PRAKTISCH Plaats: VIK-huis Herentalsebaan 643 Wommelgem Datum: donderdag 26 april 2007 van 19 tot 21.30 uur (ontvangst: 18.30 tot 19 uur) Organisatie: VIK-centrum Industrie Inschrijving vereist: VIK-secretariaat Referte: VOIND10407

De heer Vincent Massaut, onderzoeker aan het SCK/CEN in Mol, werkt bij het EFDA (European Fusian Development Agreement) in Garching, Duitsland, de APRIL 2007

Na iedere lezing krijgt u de mogelijkheid om vragen te stellen.

19

I-mag

Netwerk

VIK-kaderweekeinde zaterdag 5 en zondag 6 mei 2007 Naar jaarlijkse gewoonte gaan we weer in afzondering. Op zaterdag 5 en zondag 6 mei heeft de VIK Sunparks in Mol gereserveerd voor haar kaderweekeinde. Wie kaderweekeinde zegt, denkt dan wellicht dat zo'n weekeinde in de eerste plaats bedoeld is voor de bestuursleden van de VIK, maar zo

Programma Zaterdag 5 mei De deelnemers worden verwacht tussen 08.30 uur en 10.00 uur. Na ontvangst en inchecken maken de partners een ecologische wandeling in de Goren. Na de lunch brengen zij een bezoek aan het museum 'Jakob Smits'. De kinderen worden opgevangen door ervaren begeleiders en ook zij werken een apart programma af.

zit het helemaal niet in elkaar! Als VIK-lid bent u evenzeer van harte welkom tijdens het kaderweekeinde. En breng gerust partner en kinderen mee! Het VIK-kaderweekeinde is bedoeld als familieweekeinde in een

De deelnemers aan de vergaderingen beginnen om 10 uur met een algemene ledenvergadering. Vanaf 11.30 uur is er een workshop gepland: 'Terugblik op vorig kaderweekeinde: Netwerking'. Na de lunch volgt er een presentatie: 'Spreken in het openbaar.'

aangenaam kader. U maakt er informeel kennis met de VIK en de VIK-bestuursle-

Vanaf 19.00 uur maken alle deelnemers zich klaar voor de receptie en het avonddiner, gevolgd door animatie.

den, maar er zijn tal van verfrissende activiteiten, waar u zich met uw gezin kunt bij uitleven. Een aanrader dus!

Zondag 6 mei Na ontbijt en uitchecken brengen we een bezoek aan de abdij van Postel. Na de lunch in Gasthof 'De Beiaard' maken we een wandeling in het gebied van de 'Rond Put'. Rond 17 uur wordt het kaderweekeinde afgesloten.

• PRAKTISCH Plaats: Sunparks, Kempische Meren, Postelsesteenweg 1000, Mol. Data: zaterdag 5 en zondag 6 mei 2007. Kostprijs: 75 euro per persoon (incl. overnachting) voor volwassenen, 25 euro per persoon onder de 12 jaar. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat, [email protected] vóór 2 april 2007. Betaling van de kosten op rek. nr. 406-0098501-56 van de VIK in Wommelgem met vermelding 'Kaderweekeinde' en aantal personen. Voor de latere beslissers kunnen de scherpe prijzen niet meer gegarandeerd worden.

I-mag

20

APRIL 2007

NIEUWSv/d afdelingen

Netwerk

IN DE KIJKER

WTCB-LABORATORIA dinsdag 17 april 2007 De VIK-afdeling Brussel-Halle-Vilvoorde organiseert een bezoek aan de laboratoria van het WTCB, het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf. Niet alleen de technieken voor een ruwbouw komen bij het WTCB aan bod. De nodige aandacht gaat ook naar afwerkingtechnieken, isolatie, verluchting, verlichting, akoestiek en dergelijke. Na een algemene voorstelling van het WTCB bezoeken we enkele laboratoria, waar dieper wordt ingegaan op de huidige evolutie in de bouwsector. In het laboratorium ‘dak- en gevelelementen’ wordt een toelichting gegeven over de nieuw reglementeringen inzake inbraakveiligheid van gebouwen. We krijgen ook te zien hoe de inbraakveiligheid van gevelelementen wordt getest. Het laboratorium ‘geotechniek’ bestudeert de stabiliteit van de grond en funderingsmethoden. We krijgen uitleg bij de proefposten ‘stabiliteit van talud’ en ‘grondankers’. In beide proefposten worden metingen gedaan op ware grootte. In het laboratorium ‘licht en gebouw’ worden daglicht en kunstlicht in en op gebouwen bestudeerd. Het laboratorium beschikt over een voor België unieke uitrusting, waarmee men de daglichttoevoer binnenin gebouwen vooraf kan bepalen, zoals de

‘mirror box’ voor de nabootsing van een betrokken hemel; kunsthemels en kunstzonnen voor de dynamische nabootsing van elk mogelijk hemeltype (met of zonder zon) en een mechanische zon, waarmee men de verplaatsing van de zon rondom een gebouw kan visualiseren.

• PRAKTISCH Plaats: WTCB, Avenue Pierre Holoffe 21, Limelette. Voor routebeschrijving zie: www.wtcb.be. Datum: dinsdag 17 april 2007 om 14 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBBSL10407.

AANVANGSUUR VERANDERD!!

MAART 2007

21

I-mag

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

ANTWERPEN KALENDER 2007 18-04-2007 13-05-2007 13-06-2007 29-06-2007 09-09-2007 27-09-2007

Lezing: afgestudeerd en nu?, VIK-huis, 20.00 uur Bezoek aan Vlaams tram- en autobusmuseum, Berchem, 14.00 uur Bezoek Duvel, Brouwerij Moortgat, Puurs, 18.45 uur Regionale ledenvergadering, Ter Elst, Edegem, 19.00 uur Bezoek Zoo, Antwerpen, 13.00 uur Bezoek Hansen Transmissions, Lommel, 18.00 uur

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Afgestudeerd… en nu? woensdag 18 april 2007 Op 18 april 2007 krijg je meer te horen over wat je te wachten staat, zodra je afstudeert. Wat moet, wat mag, wat kan op de arbeidsmarkt? De wereld ligt aan je voeten, maar hoe stap je erin? Welke administratieve formaliteiten moet je vervullen, alvorens je op de jacht naar een job te storten? Wie zijn VDAB, RVA, de ziekenfondsen? Wat is een wachttijd? Wanneer kom je in aanmerking voor een ziekteverzekering? Wat betekenen die termen voor jou en hoe plaats je dat op de arbeidsmarkt? Zodra de eerste formaliteiten achter de rug zijn, begint het echte werk: werk zoeken en solliciteren. Hoe begin je er aan, waar moet je op letten? Welke soorten van sollicitatieprocedures zijn er? Kortom veel vragen waar je in 2 uur tijd antwoord op krijgt. Zorg dat je er bij bent op 18 april! De lezing wordt georganiseerd i.s.m. het ACV.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem Datum: woensdag 18 april 2007 om 20 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VEAWN20407.

De prachtige collectie geeft een duidelijk beeld van de naoorlogse technische evolutie van dat materieel.

• PRAKTISCH Plaats: Diksmuidelaan, 42, Antwerpen (Berchem). Datum: zondag 13 mei 2007 om 14.00 uur (verzamelen om 13.45 uur). Kostprijs: 2 euro voor VIK-leden en hun familieleden, nietleden betalen ter plaatse 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Aantal plaatsen beperkt tot 25 personen. Referte: BBAWN10507.

Brouwerij Duvel woensdag 13 juni 2007 Duvel is in alle werelddelen verkrijgbaar en de brouwerij produceert jaarlijks meer dan 3.300.000 kratten. Het brouwproces kunnen we stap voor stap volgen met de uitvoerige uitleg van de gids. Lagering, rijping en brouwproces: alles komt aan bod. De nieuwe bottelarij heeft een maximale capaciteit van 55.000 flesjes (33 cl) per uur en is uitgerust met full-bottleinspection. Met de ‘kartonlijn’ gaan de flesjes automatisch in 6-packs en dozen van 12 of 24 flesjes. Na een bedrijfsfilm en een volledige rondleiding in de brouwerij sluiten we af met een productconfrontatie (nunc est bibendum): een gezellige degustatie met 3 gratis consumpties en belegde boterhammen. Op het eind krijgt elke bezoeker nog een geschenk.

• PRAKTISCH

Trammuseum zondag 13 mei 2007 Het trammuseum bevindt zich in de voormalige tramloods Groenenhoek in Antwerpen - Berchem. De loods, gebouwd in 1912, is 1600 m2 groot. Sinds mei 2001 staan er in dat beschermd monument 54 bussen en trams onder een indrukwekkende dakconstructie van glas en metaal, die door slechts één steunpilaar wordt ondersteund. De fraai gerestaureerde voertuigen van de Vereniging voor het Trammuseum, het Antwerps Tram- en Autobusmuseum en De Lijn geven de bezoeker een overzicht van meer dan honderd jaar stads- en streekvervoer in Vlaanderen.

I-mag

Het museum pakt uit met enkele blikvangers, zoals de eerste elektrische tram in Antwerpen (1899), het open zomerrijtuig 216 van Gent (1909), een stoomtramlocomotief en aanhangrijtuig tweede klasse met kachelverwarming en een blauwe goederentram met bijpassende goederenwagons. Het museum toont de bezoeker autobussen van de vroegere NMVB, MIVA en MIVG en van meerdere privé-exploitanten.

22

APRIL 2007

Plaats: Brouwerij Moortgat, Breendonkdorp 58, BreendonkPuurs. Aan autoweg A12 (Sst… hier rijpt den Duvel), komende van Antwerpen aan de rechterkant, voorbij de kruising met de N16 (Mechelen-Sint-Niklaas) en voorbij het fort van Breendonk. Datum: woensdag 13 juni 2007, samenkomst om 18.45 uur. Kostprijs: 4 euro per persoon voor VIK-leden en eventuele gezinsleden, niet-leden betalen 6 euro. Bedrag overschrijven op rek. nr. 414-3146851-13 van de VIK-afdeling Antwerpen met vermelding ‘bezoek Duvel, aantal deelnemers en uw lidnummer’. Het aantal deelnemers is beperkt! Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBAWN10607. Volledige tekst: I-mag maart of www.vik.be

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

BRUSSEL-HALLE-VILVOORDE

KEMPEN

KALENDER 2007 17-04-2007 25-04-2007 08-06-2007 22-09-2007 13-10-2007

Bezoek WTCB, Limelette, 14.00 uur Bezoek Koninklijke Serres, Laken, 13.45 uur Regionale ledenvergadering Bezoek aan de tuinen en het kasteel, Gaasbeek Reis met de hst naar Rijsel

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Koninklijke serres in Laken woensdag 25 april 2007 Wegens het succes in het verleden organiseert de regio Brussel-Halle-Vilvoorde op algemene aanvraag opnieuw een bezoek aan de Koninklijke serres van Laken met een unieke verzameling bloemen, planten en bomen van het Koninklijk domein. De prachtige serres, gebouwd door de architecten Balat en Maquet in opdracht van koning Leopold II, zijn de belangrijkste op het Europees vasteland. Alleen de Kew gardens bij Londen overtreffen ze. De koning liet de serres bouwen tussen 1894 en 1902 in een periode waarin de bouw van gigantische, prachtige metalen constructies technisch mogelijk was geworden. De bouwmeesters maakten daar dankbaar gebruik van. Tijdens het bezoek gaat de meeste aandacht terecht naar de serre-inhoud, maar ook het kasteel uit 1782 loont de moeite. In 1804 voorkwam de Franse keizer Napoleon Bonaparte de sloop ervan door het domein aan te kopen. Koning Leopold II bewoonde het domein en bezorgde het zijn huidige grandeur. Hij bouwde het “Kasteel Schoonenberg” (Chateau Beau–Mont) van weleer uit tot een residentie waar de toenmalige Europese heersers graag te gast waren. De vorst vergat ook de gewone burger niet. Van bij aanvang stelde hij de serres jaarlijks open voor het publiek. Zo kon ook Jan met de pet het genoegen delen van zijn passioneel verzamelde 300 verschillende variëteiten camelia’s.

KALENDER 2007 28-05-2007 15-09-2007

Bezoek aan de stad Lier, 10.00 uur Zweefvliegen

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

De historische stad Lier maandag 28 mei 2007 Felix Timmermans schreef: Waar de drie kronkelende Nethen een zilveren knoop leggen; waar plots het spekbuikige, overvloedhoornige Brabant zich scheidt van ’t mijmerende, magere Kempenland, daar is het. De afdeling Kempen bezoekt op tweede pinksterdag, 28 mei 2007, een van de mooiste steden van de Kempen. Al in 1212 kreeg de stad Lier haar stadsrechten van de hertog van Brabant. De welstand kun je nog steeds aflezen van de vele fraaie, historische panden. Na een wandeling door het stadspark en het begijnhof en een bezoek aan de Zimmertoren is het vanaf 11.45 uur 'Lekker Lier' geblazen: een walking dinner door de stad met een gids. Voorgerecht in ‘Het Moment’, soep in het ‘Hof van Aragon’, hoofdgerecht in ‘De Gekruide Zinnen’ en dessert in het ‘Teaterkafee’. Vanaf 16.15 uur rondvaart op de Binnennete en einde om 17 uur. Daarna vrijblijvend mogelijkheid voor wandeling of gezellig terrasje.

• PRAKTISCH Dat en veel meer kunnen de VIK-leden en hun familie bewonderen tijdens een causerie en rondleiding. Als u dat wilt, dan kunt u voor of na het bezoek aan de serres ook het Chinese paviljoen en de Japanse toren bezoeken. Ze behoren niet tot het Koninklijk domein, maar beide bouwwerken getuigen van de tijdsgeest waarin koning Leopold II leefde.

• PRAKTISCH Plaats: samenkomst op de parking rechtover de hoofdingang van het Koninklijk domein. Datum: woensdag 25 april 2007 om 13.45 uur. Aanvang van het bezoek om 14 uur stipt. Duur van het bezoek Koninklijke serres: 2 uur. Facultatief: Chinees paviljoen + Japanse toren: 1.30 uur extra. Kostprijs: Individueel toegangsticket ter plaatse te kopen. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. 2007. Referte: BBBSL20407

Plaats: Lier, Molbrug (brug over de Grote Nete), Aarschotsesteenweg om 10 uur. Parking aan de Aarschotsesteenweg, tussen de ring rond Lier en het stadscentrum van Lier. Voor de laatkomers: verwittig Jan Pals 0496 52 81 36. Datum: maandag 28 mei 2007 om 10.00 uur. Kostprijs: 42 euro per persoon voor VIK-leden en partner, niet-leden betalen 50 euro. Inschrijving vereist:VIK-secretariaat uiterlijk op 2 april en door overschrijving op rekening 418-9082131-70 van afdeling Kempen, Beerse, met vermelding 'Lier' en aantal deelnemers. Aantal deelnemers strikt beperkt tot 20. Bij te veel inschrijvingen telt de inschrijvingsdatum. Referte: CAKPN10507. Volledige tekst: I-mag maart of www.vik.be

APRIL 2007

23

I-mag

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

LEUVEN-HAGELAND KALENDER 2007 21-04-2007 12-05-2007 08-09-2007 06-10-2007

Stadswandeling in Diest, 14.30 uur Adventure Day, Comblain-au-Pont, 09.15 uur Fietstocht Bezoek brouwerij Boon, Lembeek, 15.00 uur

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Stadswandeling in Diest zaterdag 21 april 2007

Adventure Day zaterdag 12 mei 2007 Wil je proeven van de natuur, van een sportieve dag met een aardig vleugje avontuur? Onze regio nodigt jou uit voor een gezellige dag in de Ardennen. Een wandelzoektocht leidt ons naar een oude steengroeve voor een knappe portie adrenaline. Op het programma staan een heuse via ferrata, indiobrug, deathride en nog zoveel meer. Na het nuttigen van ons eigen lunchpakket trekken we er in de namiddag op uit voor een stevige kajaktocht op de Ourthe. Afsluiten doen we met een gezellige barbecue in het lokale sporthotel.

• PRAKTISCH

Diest, stad aan de Demer, maar ook nog steeds de thuisbasis van het 1ste Bataljon para, stad van Oranje met het beroemde begijnhof, de citadel, het warandepark, het provinciaal domein de Halve Maan, de oude vestingswallen, de gezellige cafeetjes en goede restaurants maar vooral ook: stad van het gildebier! Een bezoek meer dan waard! De VIK-afdeling Leuven-Hageland bezoekt het stedelijk museum en wandelt daarna met een ervaren gids langs de belangrijkste bezienswaardigheden van de stad. Extra aandacht gaat naar de diverse bouwwerken en monumenten uit ijzerzandsteen uit een plaatselijke steengroeve. Wie dat wil, kan na de wandeling de namiddag gezellig afsluiten in restaurant De Nieuwe Haan met een driegangenmenu.

Plaats: Sporthotel “Les Roches Noires”, Rue d’Aywaille 29, Comblain-au-Pont. Datum: zaterdag 12 mei 2007 om 9.15 uur. Carpoolen kan vanaf parking Bodart in Leuven om 08 uur. Kostprijs: 40 euro per persoon. Bedrag te betalen op rekeningnummer 431-0647591-86 van de VIK-afdeling LeuvenHageland met de vermelding Adventure Day. Voor praktische info en een plannetje: Stuur gerust een mailtje naar [email protected]. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SALVN10507.

LIMBURG KALENDER 2007 08-04-2007 17-06-2007 24-06-2007 12-09-2007 18-09-2007

09-10-2007

Reis naar Andalucia tot 15 april 2007 Zomeropera "De Vledermuis", Alden Biezen, Bilzen, 20.00 uur Fiets- en wandeldag, Diepenbeek, 07.30 uur Bezoek luchtmachtbasis Kleine Brogel, Peer Regionale ledenvergadering en thema-avond: "Nieuwe renovatiepremie 2007", Intermotel, Lummen, 19.00 uur Lezing: Modernisering federale overheidsdiensten

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

• PRAKTISCH Plaats: Samenkomst op de Grote Markt in Diest, aan de ingang van het stedelijk museum om 14.30 uur. Parkeren kan op de diverse parkings in de stad of aan de stadsrand (station, zwembad of Halve Maan). Het stadhuis ligt op 5 tot 10 minuten wandelafstand van alle parkings. Hou er rekening mee dat het op zaterdagnamiddag vrij druk kan zijn in Diest. Datum: zaterdag 21 april 2007 om 14.30 uur. Einde museumbezoek en wandeling omstreeks 17.30 uur. Aansluitend diner in restaurant De Nieuwe Haan. Kostprijs: museum en stadswandeling: 3 euro per persoon; museum, wandeling en diner (dranken inbegrepen): 30 euro. Bedrag over te schrijven op rek. nr. 431-0647591-86 van de VIK-afdeling Leuven-Hageland met vermelding ‘bezoek Diest + keuze vlees- of vismenu’. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: CALVN10407.

I-mag

24

APRIL 2007

Zomeropera Die Fledermaus zondag 17 juni 2007 Na het succes van de twee voorgaande jaren bieden we u opnieuw de mogelijkheid om de feestelijke jubileumvoorstelling naar aanleiding van de 10de editie van opera in Alden Biesen (1998-2007) bij te wonen. Over de inhoud: een teveel aan champagne zaait paniek, twijfel: opera of operette? Een romantische komedie: dronkenschap, verkeerd begrepen identiteit en wispelturigheid van mannen en vrouwen zijn de ingrediënten. Die Fledermaus is in alles een 'set-up', een caméra invisible-act om zich op Eisenstein te wreken. Iedereen is op de hoogte, behalve het slachtoffer zelf.

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

• PRAKTISCH Plaats: Landcommanderij Alden Biesen, Kasteelstraat 6, Bilzen. Datum: zondag 17 juni 2007 om 20 uur. Kostprijs: 35 euro per persoon (reservatie en verzending inbegrepen). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Daarna het vereiste bedrag overschrijven op rekening 451-8527851-34 van de VIKafdeling Limburg. Uw inschrijving is pas geldig na ontvangst van het vereiste bedrag. Vlug inschrijven is aan te bevelen, want het aantal gereserveerde plaatsen is beperkt. Referte: CALBG10607.

NOORD-WEST-VLAANDEREN KALENDER 2007 17-04-2007 25-04-2007 02-05-2007 10-05-2007

Bezoek Spicer Off - Highway Belgium, Brugge, 16.00 uur Lezing: Hoe solliciteren van cv tot gesprek, KHBO, Oostende, 19.30 uur Lezing: Loopbaanbegeleiding, KHBO, Oostende, 19.30 uur Bezoek Daikin, Oostende, 16.00 uur

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Spicer Off Highway Belgium

MECHELEN KALENDER 2007 26-04-2007

01-06-2007

Lezing: Technologische opvoeding in de 21ste eeuw, Instituut De Nayer, Sint-Katelijne-Waver, 19.00 uur Stadswandeling, Mechelen, 18.00 uur (i.s.m. KVIM)

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Technologische opvoeding in 21ste eeuw donderdag 26 april 2007 Ing. Eric Maertens MSc is projectmedewerker voor het technisch onderwijs in het kader van TOS21 ‘Techniek op school’, een gezamenlijk initiatief van de Vlaamse minister van Economie, Wetenschap en Innovatie, Fientje Moerman en de Vlaamse minister van Werk, Onderwijs en Vorming, Frank Vandenbroucke. In navolging van een Amerikaans experiment waar men een ‘standaard voor technische geletterdheid’ heeft opgesteld, heeft men in Vlaanderen het project TOS21 gestart op 1 september 2004 en dat loopt nog tot 31 augustus 2008. Tijd dus voor een tussentijdse evaluatie, waarbij we nagaan of de inspanningen leiden tot een positiever beeld van de samenleving ten opzichte van de techniek in het algemeen en of dat zal leiden tot een efficiënter handelen in gebruikerssituaties en toepassingen.

• PRAKTISCH Plaats: Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, Instituut De Nayer, lokaal K104, Jan De Nayerlaan 5 (vlak bij het treinstation), Sint-Katelijne-Waver. Datum: donderdag 26 april 2007 om 19 uur. Organisatie: VIK-afdeling Mechelen i.s.m. KVIM. Kostprijs: gratis voor leden VIK en KVIM, niet-leden betalen 10 euro per persoon. Bedrag te storten op rekening 4050106331-50 van de VIK-afdeling Mechelen, met vermelding: lezing 26/04/07. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOMLN10407.

dinsdag 17 april 2007 Spicer Off-Highway Belgium nv maakt deel uit van de Amerikaanse multinational Dana Corporation met hoofdkwartier in Toledo, Ohio. Met 45.000 mensen realiseert Dana wereldwijd een omzet van meer dan 8 miljard euro. Dana maakt onderdelen voor zowel de auto-industrie als de 'offhighway'-markt. De toepassingen zijn vooral bedoeld voor machines die weinig of niet op de openbare weg rijden. Vandaar de naam 'offhighway'. Aan de klanten worden ook elektronische stuursystemen aangeboden, zodat ze een maximaal rendement uit hun voertuigen halen zonder de kwaliteit van hun uitrusting in gevaar te brengen. De producten worden ingezet in machines voor wegen-, landen mijnbouw. Daarnaast is Spicer sterk vertegenwoordigd in de markt van de goederenbehandeling: asfalteer- en graafmachines, mijnbouwmachines, telescopische hoogtewerkers, kranen, industriële vorkheftrucks, ... Nagenoeg de volledige productie wordt naar alle hoeken van de wereld verstuurd. De Brugse vestiging is sedert 1968 actief als uniek knowhowcentrum voor koppelomvormers en transmissies, bestemd voor de 'off-highway'-markt. Alle onderzoek en productontwikkeling gebeurt in Brugge. In het testlabo worden zowel onderdelen als volledig afgewerkte producten getest. De productie van de koppelomvormers en transmissies vormt het leeuwendeel van de activiteiten. Op gesofisticeerde testapparatuur, door eigen ingenieurs ontwikkeld, worden alle transmissies getest. Recent werd een ultramoderne was- en schilderstraat met spuitrobotten geïnstalleerd en werd er zwaar geïnvesteerd in automatisatie. In een state-of-the-art computergestuurd magazijnsyteem worden onderdelen, halfafgewerkte en afgewerkte producten automatisch getransporteerd en opgeslagen.

• PRAKTISCH Plaats: Spicer Off Highway Belgium, Ten Briele 3, Brugge. Datum: dinsdag 17 april 2007 om 16 uur. Duurtijd: circa 2 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBNWV10407. Aantal deelnemers: beperkt tot max. 25 personen.

APRIL 2007

25

I-mag

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

Hoe solliciteren? Van cv tot gesprek

OOST-VLAANDEREN

woensdag 25 april 2007 Ir. Jan Demarre is directeur van INSEL - ingenieurselecties. Dat erkende wervings- en selectiebureau richt zich uitsluitend op ingenieurs en technici. Jan Demarre komt ons graag wat meer uitleg en praktische tips geven om een geslaagde sollicitatie te doorlopen. Hij legt de verschillende stappen uit: van vacature, curriculum vitae en sollicitatiebrief tot uiteindelijk het gesprek. Als geen ander kent hij de valkuilen en de addertjes onder het gras. Een ideale lezing dus voor iedereen die zich binnenkort op de arbeidsmarkt wil voorstellen. Een interactieve avond met vragen, antwoorden en heel wat praktische tips.

KALENDER 2007 02-04-2007

21-04-2007 15-05-2007 16-05-2007 19-05-2007 22-06-2007

Voordracht door Paul Van Assche, Huis van de Bouw, Gent, 20.00 uur, gevolgd door VIKaFee, 21.00 uur Skiën, Komen, 10.30 uur Bezoek Arcelor, Sidmar, Gent, 17.00 uur Bezoek industrieel sorteercentrum Gent X - ISC, Wondelgem, 14.00 uur Benefiet JAZZ-festival Rotary, Dendermonde VIKaFee + regionale ledenvergadering, Huis van de Bouw, Zwijnaarde, 19.00 uur

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

• PRAKTISCH Plaats: KHBO, Auditorium, Zeedijk 101, Oostende. Datum: woensdag 25 april 2007 om 19.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VONWV10407.

Arcelor dinsdag 15 mei 2007

De afdeling Noord-West-Vlaanderen organiseert een lezing in verband met loopbaanbegeleiding. De lezing wordt gebracht door Itinera, een erkend loopbaancentrum, ontwikkeld in de schoot van PULS. De loopbaanbegeleiders van Itinera begeleiden mensen tijdens hun zoektocht naar een nieuwe of andere job. Wil je weten wat loopbaanbegeleiding juist inhoudt, of het ook voor jou nuttig is, … dan is deze voordracht het uitgelezen moment om er iets meer over te weten te komen!

Arcelor Gent, de nieuwe naam voor Sidmar, is een van de meest geïntegreerde staalproducenten binnen ArcelorMittal, de grootste staalgroep ter wereld. Het bedrijf combineert hightech oplossingen met oerdegelijk vakmanschap en is de grootste privéwerkgever van Oost-Vlaanderen. Jaarlijks worden er 250 mensen aangeworven. Maar liefst vijf miljoen ton vlakke staalplaat vindt elk jaar zijn weg naar de automobielklanten en de industrie. Dagelijkse gebruiksvoorwerpen, zoals huishoudapparaten, sanitair, verpakkingsmaterialen of meubels zijn gemaakt van staal uit Gent. Als toonaangevend bedrijf heeft Arcelor Gent een voorbeeldfunctie inzake veiligheid en milieu. Een bepalende factor in het milieuverhaal is energie. Arcelor Gent behoort tot de wereldtop op het vlak van efficiënte energieaanwending.

• PRAKTISCH

• PRAKTISCH

Plaats: KHBO, Zeedijk 101, Oostende. Datum: woensdag 2 mei 2007 om 19.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VONWV10507.

Plaats: Arcelor Steel Belgium nv, site Gent, John Kennedylaan 51, Gent. Datum: dinsdag 15 mei 2007 om 17 uur; samenkomst in receptiehal. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL10507. Maximum 40 deelnemers: Installaties fotograferen is tijdens het bezoek verboden.

Loopbaanplanning woensdag 2 mei 2007

Daikin donderdag 10 mei 2007 Daikin Europe nv ontwerpt en produceert een grote variatie technologisch gesofisticeerde airconditioningapparatuur. Het Europese hoofdkwartier in Oostende is opgericht in 1972 en ondertussen uitgegroeid tot de meest geavanceerde airconditioningsite in Europa met een oppervlakte van meer dan 150.000 m2. De rondleiding duurt ca. 2,5 uur, extra bedrijfsinfo is te vinden op www.daikineurope.com.

• PRAKTISCH Plaats: Daikin, Zandvoordestraat 300, Oostende. Datum: donderdag 10 mei 2007 om 16 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBNWV10507.

I-mag

26

APRIL 2007

Postsorteercentrum in Wondelgem woensdag 16 mei 2007 Het postsorteercentrum van Gent X bevindt zich sinds mei 2006 in Wondelgem. Op een terrein van zeven hectare beslaat de totale bebouwde oppervlakte 30.000 vierkante meter. Het ISC Gent X verwerkt - vooral machinaal - dagelijks ruim 2 miljoen poststukken. Op drie machines wordt de post eerst automatisch geselecteerd, gericht en afgestempeld met een snelheid van ruim 24.000 stuks per uur per machine. Daarna gebeurt de verwerking volgens formaat, telkens met een gemiddelde capaciteit van 30.000 stuks per uur per machine.

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

Gent X maakt samen met Antwerpen, Charleroi, Luik en de renovatie van Brussel X deel uit van het grootste investeringsproject van De Post, goed voor een bedrag van zo'n 200 miljoen euro, het 'sleutelelement' voor de modernisering van De Post. De rondleiding vindt plaats in twee groepen van 14 tot 15.15 uur. Daarna volgt een presentatie en we sluiten af met koffie en gebak.

onze technologische omgeving en de daardoor ontstane nood aan meer financiële middelen, bovenop de huidige basisfinanciering. Is er nog voldoende verscheidenheid in associaties? Heeft de student nog de nodige keuzevrijheid zonder het slachtoffer te worden van al te veel stroomlijning? Is de eigenheid van de industrieel ingenieur bedreigd? Ze denken alleszins van niet. Complementariteit van ingenieursdiploma’s blijft vooropstaan. De Ing. is niet voor niets zo succesvol in de kmo’s. Noteer alvast: 2007 is het jaar waarin de eerste bachelors zullen afstuderen. En een jaar later, in 2008, volgen de eerste masters. Ing. Ivan BORN MSc

• PRAKTISCH Plaats: Industrieel sorteercentrum Gent X – ISC, Industrieweg 30, Wondelgem. Datum: woensdag 16 mei 2007 om 14 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en partner, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijvingen beperkt tot 30. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL20507.

Een ingenieus plan voor 2007 Op 21 januari kwam ingenieurminnend OostVlaanderen samen in de aula van de Universiteit Gent. We mochten genieten van een luisterrijk klassiek aperitiefconcert. Het strijkersensemble Fiocco, onder leiding van Maurice Maris, bracht het programma 'Obsessie'. En vanzelfsprekend kon je vrijuit netwerken bij lekkere drankjes en dito hapjes. De aanwezigheid van de beleidsmakers uit politieke kringen, bedrijfsleiders en hogescholen en niet in het minst de vele ingenieurs vormden een prachtige vijver om bruikbare contacten te leggen. Maar zoals steeds hoort bij een aangename receptie ook een speech. Het is voor de sprekers niet altijd gemakkelijk om het publiek op een vroege zondagsochtend met serieuze zaken te boeien. Maar ook deze keer was er meer dan voldoende nieuws om de aandacht te trekken. In het bijzonder onthouden we de weerom cruciale ingenieursbijdrage aan de concurrentiekracht, het belang van kwalitatieve bijkomende vorming en de stijgende nood aan ondersteunende overheidsbudgetten. Vanuit de hogescholen werd gewezen op de veranderingen in het onderwijslandschap, gekoppeld aan de wijzigingen in

WAASLAND KALENDER 2007 19-04-2007 03-06-2007 07-06-2007 12-10-2007

Bezoek Argex, Zwijndrecht (Burcht), 19.00 uur Golfinitiatie, Wachtebeke, 10.00 uur Regionale ledenvergadering Bezoek drukkerij Het Laatste Nieuws, Lokeren, 21.00 uur

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Argex donderdag 19 april 2007 Sinds 1966 produceert Argex geëxpandeerde kleikorrels. De korrels zijn algemeen bekend als drainagemateriaal voor bloemen- en plantenbakken, maar ze bieden ook tal van andere toepassingsmogelijkheden in de bouwwereld. Argexkorrels worden gemaakt van Boomse klei die met behulp van een emmerbaggermachine ontgonnen wordt in de kleigroeve. Met transportbanden wordt ongeveer 1.000 ton klei per dag naar de fabriek vervoerd voor verwerking. De klei wordt er gekneed en gemalen en tot staafjes geperst, naargelang het gewenste kaliber van de korrels. In een enorme draaioven bij een temperatuur van 1100 °C zullen de kleistaafjes tot kleine ronde bolletjes expanderen. Argex nv bezit de grootste oven voor geëxpandeerde kleikorrels in Europa met een productiecapaciteit van ongeveer 500.000 m3. Na verwelkoming en inleiding volgt een rondleiding langs de terreinen en de fabriek.

• PRAKTISCH Plaats: Argex nv, Kruibeeksesteenweg 227, Zwijndrecht (Burcht). Datum: donderdag 19 april 2007 om 19 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Nodig: Het is wenselijk eigen rubber laarzen mee te brengen. Referte: BBWLD10407.

APRIL 2007

27

I-mag

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

ZUID-WEST-VLAANDEREN KALENDER 2007 13-04-2007

20-04-2007 14-05-2007 21-05-2007 16-06-2007 23-06-2007 07-07-2007 29-09-2007 01-10-2007 13-10-2007 09-12-2007

Culturele avond: Cabaret: "Neveneffecten - zinloos geweldig", CC Guldenberg, Wevelgem, 20.15 uur Regionale ledenvergadering Bezoek Betafence, Zwevegem, 18.30 uur Bezoek Artic - Frisa, Kuurne, 18.30 uur Culinair etentje met etiquettecursus, restaurant De Gouden Kroon, Gullegem, 19.30 uur Bezoek vliegveld Wevelgem, 14.00 uur Barbecue, 't Krierke, Deerlijk, 18.30 uur Bezoek Living Tomorrow (nieuw huis), Vilvoorde Bezoek Europal, 18.30 uur Stadswandeling Kortrijk 'Torens van binnen en van buiten' Ingenieurshappening

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Cabaret: Neveneffecten vrijdag 13 april 2007 ‘Zinloos geweldig’ is de eerste avondvullende voorstelling van dit olijke viertal. Een voorstelling vol absurditeit, ongebreidelde lol en complexloze onnozelheid. Absurdisme is bij Neveneffecten geen gratuit gebaar, maar een middel om de gestoorde werkelijkheid in haar blootje te zetten. Hun talkshow ‘Huilende mensen’ ridiculiseert de sensatiezucht van emo-tv en ‘De Hendrikken’-act is een pars pro toto voor snoeverige rijkelui. Neveneffecten is ook niet te beroerd om het cabaret en dus zichzelf belachelijk te maken. Zinloos geweldig is een verkwikkende mix van absurdisme en moraal zonder met het vingertje te wijzen. Het aantal kaarten is beperkt. Wacht dus niet te lang om een plaatsje te reserveren!

• PRAKTISCH Plaats: Ice Mountain, Kapellestraat 16, Komen. Datum: zaterdag 21 april 2007 van 10.30 uur tot 11.30 uur. Verzameling om 10.00 uur ter plaatse. De liefhebbers hebben achteraf de gelegenheid daar iets te eten. Kostprijs: leden/partners: 4 euro korting op de te betalen prijs; niet-leden: 2 euro korting op de te betalen prijs. Personen die 1 uur les willen volgen betalen 5 euro extra. Huurmateriaal zelf te betalen: ski’s: 3 euro per uur; skilaarzen: 1,5 euro per uur; snowboard: 4 euro per uur; snowboardbotten: 1,5 euro per uur. Wil men langer skiën, dan betaalt men extra. Let op: Handschoenen zijn verplicht, dus niet vergeten. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat en dat uiterlijk op donderdag 12 april met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen via telefoon 0475 26 31 91 (Wendy Samyn). Gelieve bij inschrijving te vermelden of u les wenst te volgen. Referte: SAZWV10407.

Betafence maandag 14 mei 2007 Onder het motto “Enterprise… where VIKj has not yet gone before…” brengen we een bezoek aan Betafence.

• PRAKTISCH Plaats: CC Guldenberg, Wevelgem. Datum: vrijdag 13 april 2007. Ontvangst vanaf 19.45 uur; aanvang om 20.15 uur. Kostprijs: 8 euro voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot woensdag 11 april 2007. Na inschrijven sturen we per kerende het rekeningnummer waarop binnen de 3 dagen het juiste bedrag moet worden betaald met als mededeling 'Neveneffecten + naam + aantal personen'. Pas na ontvangst van de storting is uw inschrijving geldig! Referte: CAZWV10407.

Skiën in Komen

Betafence, voorheen Bekaert Fencing, is wel een nieuwe naam, maar het merk blijft dé referentie in afrasteringsystemen, toegangscontrole en detectiesystemen. Als grootste Europese producent stelt Betafence 1.800 mensen tewerk in 12 fabrieken en 25 verkoopkantoren. Samen zijn ze goed voor een omzet van bijna een half miljard euro in meer dan 90 landen. Dergelijke sprekende cijfers zijn nooit het gevolg van toeval. Kwaliteit, betrouwbaarheid en klantentevredenheid vormen al 125 jaar lang de drijfveer om voortdurend te vernieuwen en de markt te dynamiseren. Het resultaat? Een constante groei tot ver buiten de landsgrenzen. Ook vandaag blijft Betafence vooruitkijken met een vernieuwd elan en een engagement om te groeien. Na een bedrijfsvoorstelling krijgen we een rondleiding in het bedrijf. Opnieuw een bedrijfsbezoek dat meer dan de moeite waard is en zeker niet te missen!

zaterdag 21 april 2007 Op zaterdag 21 april 2007 gaan de VIK-jongeren Zuid-WestVlaanderen en VIK-afdeling Oost-Vlaanderen, de actievere toer op.

I-mag

Ski- en snowboardcentrum op echte sneeuw. Een piste van 210 meter lang en 30 meter breed met een constante temperatuur van -4 tot -6 °C biedt de kans aan klein en groot, beginners en gevorderden om volop te genieten van de winterpret. In het Savoyaards restaurant, met zijn authentieke sfeer en panoramisch zicht op de piste, kunt u genieten van een heerlijke fondue, raclette of stonegrill, dicht bij het open haardvuur. Opgepast: een zekere kennis van het skiën en snowboarden is vereist om de piste te mogen betreden! Voor wie een eerste stap willen wagen op de sneeuw wordt er in een leraar voorzien. Gelieve wel te vermelden bij inschrijving dat u lessen wilt.

28

APRIL 2007

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

• PRAKTISCH Plaats: Betafence, Deerlijkstraat 58A, Zwevegem. Datum: maandag 14 mei om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist:VIK-secretariaat en dat uiterlijk tot en met maandag 7 mei 2007 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen via telefoon 0475 26 31 91 (Wendy Samyn). Referte: BBZWV20507.

Artic-Frisa maandag 21 mei 2007 Onder het motto “Enterprise… where VIKj has not yet gone before…” brengen we een bezoek aan Artic-Frisa. Artic verlegt continu de grenzen van het ijsuniversum. De R&D-afdeling ontwikkelt voortdurend verrassende producten die inspelen op de behoeftes van de hedendaagse consument. De Artic-producten zijn onderworpen aan de strengste hygiënische voorschriften en de milieuwetgeving. Artic-ijs voldoet aan het British Retail Consortium (BRC) en de 'hazard analysis critical control points'. Een compact, maar verscheiden machinepark zorgt voor een waaier aan ijstechnologieën. Push-ups, cornets, extrusieproducten, cups en sleeves worden in house geproduceerd. Na een algemene presentatie volgt een rondleiding in de productie. We passeren achtereenvolgens de pasteurisatie en alle mogelijke tunnels voor de productie van de verschillende soorten ijs en ijsproducten. Bij elke productielijn krijgt u uitleg over het productieproces. Opnieuw een bedrijfsbezoek dat meer dan de moeite waard is en zeker niet te missen!

• PRAKTISCH Plaats: maandag 21 mei 2007 om 18.30 uur. Datum: Artic nv, Noordlaan 7, Kuurne (wegbeschrijving: zie www.artic-ice.com). Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat en dit uiterlijk tot en met zondag 13 mei 2007 met het engagement zeker aanwezig te zijn en bij afwezigheid zeker tijdig te verwittigen via telefoon 0475 26 31 91 (Wendy Samyn). Referte: BBZWV10507.

VTM-programma Klassedames, ons op een ludieke manier antwoord zal geven. Yvette doet ons tijdens een verfijnd driegangenmenu alle geheimen uit de doeken over hoe je je nu het best wel en niet gedraagt aan tafel. Denk eraan: je krijgt nooit een tweede kans om een goede eerste indruk te maken! We kozen voor het klasserestaurant De Gouden Kroon in Gullegem. Chef-kok Lieven Defieuw was meer dan 7 jaar privékok van wijlen koning Boudewijn en koningin Fabiola op het kasteel in Laken. Na een glaasje champagne met koninklijke hapjes kunt u kiezen uit een slaatje van Canadese kreeft omringd door tomatenvinaigrette of carpaccio van rund met schilfers Parmezaanse kaas. Daarna volgen een op vel gebakken Deense kabeljauw op Vlaamse wijze met mousseline van aardappelen of gefarceerde hoevekip ‘Harlekijn’ met staafjes aardappelen, gratin van aardbeien met z’n sorbet, mokka en zoetige lekkernijen. Het menu wordt geserveerd met de gepaste wijnen en dranken.

• PRAKTISCH Plaats: Restaurant De Gouden Kroon, Koningin Fabiolastraat 41, Gullegem. Datum: zaterdag 16 juni 2007 om 19.30 uur. Kostprijs: 50 euro per persoon. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat en dit ten laatste tegen 7 juni. Na inschrijven sturen we per kerende het rekeningnummer waarop je binnen de 3 dagen stort met als mededeling “etiquette + naam + aantal personen”. Pas na ontvangst van de storting binnen de 3 dagen is je inschrijving geldig!! Gelieve bij je inschrijving je keuze qua voorgerecht (vis of vlees) en hoofdgerecht (vis of vlees) mee te delen! Referte: FEZWV10607.

Vliegveld Wevelgem zaterdag 23 juni 2007 Onder het motto “Enterprise … where VIKj has not yet gone before…” koos VIK-jongerenafdeling Zuid-West-Vlaanderen voor het vliegveld in Wevelgem. De Duitse keizerlijke luchtmacht legde het vliegveld in 1916 aan op een oppervlakte van 30 hectare. Nu is Wevelgem een internationale luchthaven met een sterke reputatie als snelle, soepele en uiterst vlot bereikbare zakenluchthaven.

Culinair etentje met cursus etiquette zaterdag 16 juni 2007 Iedereen heeft het wel eens meegemaakt: je wordt uitgenodigd bij je toekomstige schoonfamilie voor een diner, je baas inviteert je voor een etentje, je wordt verwacht op een zakenlunch in een chic restaurant, … Situaties waarin goede tafelmanieren wel van pas komen. Want wanneer mag je nu eigenlijk beginnen eten? En met welk bestek begin je? En hoe zit dat in andere culturen? Allemaal vragen waarop Yvette Verbeerst, etiquetteconsulent en onder meer bekend van het

APRIL 2007

29

I-mag

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

De kleinschaligheid maakt het mogelijk om flexibel en efficiënt in te spelen op de behoeften van de klant. Jaarlijks doen er zowat 100.000 passagiers een beroep op de faciliteiten van de Internationale Luchthaven KortrijkWevelgem. De luchthaven beschikt over een 2 km lange, vernieuwde startbaan waar heel wat vliegtuigen veilig en comfortabel kunnen landen of opstijgen. Tijdens een bedrijfsbezoek van 2 uur krijgt u aan de hand van beelden meer uitleg over de luchthaven. We bezoeken het vliegtuigmuseum met o.a. uitleg over de zwarte doos, radarsysteem, … en we krijgen een rondleiding op het luchthavengebied met uitleg over de infrastructuur.

• PRAKTISCH Plaats: Internationale Luchthaven Kortrijk-Wevelgem, Luchthavenstraat 1, Wevelgem. Datum: zaterdag 23 juni 2007 om 14 uur. Kostprijs: 2 euro voor VIK-leden en partner, niet-leden betalen 2,50 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat en dit uiterlijk tot en met donderdag 7 juni 2007. Na inschrijven sturen we per kerende het rekeningnummer waarop u binnen de 3 dagen stort met als mededeling “Vliegveld Wevelgem + naam + aantal personen”. Pas na ontvangst van de storting binnen de 3 dagen is uw inschrijving geldig! Referte: BBZWV10607. Volledige tekst: I-mag maart of www.vik.be

I-mag

30

APRIL 2007

Barbecue zaterdag 7 juli 2007 Bij fluitende vogeltjes, spelende kinderen, een staalblauwe hemel en een warm briesjeis het weer tijd voor onze jaarlijkse barbecue. Iedereen is welkom op zaterdag 7 juli om 18.30 uur in restaurant ’t Krierke in Deerlijk om mee te smullen. Bij aankomst bieden we je 2 aperitieven en enkele hapjes aan. Daarna volgt een barbecue met vlees à volonté, te kiezen uit brochette, kipfilet, entrecote en barbecueworst. Dat alles met groentjes, frietjes en een consumptie. Daarna kun je alles rustig laten zakken bij een koffie met versnaperingen. Ook aan de kindjes is er gedacht met een apart potje: zij kunnen kiezen uit: frietjes met frikadel, frietjes met balletjes in tomatensaus of spaghetti.

• PRAKTISCH Plaats: ’t Krierke, Oude Vichtestraat 64, Deerlijk. Neem op de E17 afrit 4 Deerlijk, richting Vichte, aan de 1ste verkeerslichten schuin rechts rechtdoor, het is een stuk verder op je rechterkant. Datum: zaterdag 7 juli 2007 om 18.30 uur. Kostprijs: 15 euro voor volwassenen, kinderen betalen 6 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tegen vrijdag 29 juni. Na inschrijven sturen we per kerende het rekeningnummer waarop je binnen de 3 dagen stort met als mededeling ‘brbq + naam + aantal personen’. Pas na ontvangst van de storting binnen de 3 dagen is je inschrijving geldig!! Referte: FEZWV10707 Volledige tekst: I-mag maart of www.vik.be

Denktank Onderzoek schoeit opleiding industrieel ingenieurs op nieuwe leest Academisering levert niet noodzakelijk meer theoretische ingenieurs op

Van links naar rechts: Serge Tavernier, Walter Sevenhans en Walter Daems

HOBOKEN. Met het oog op hun accreditatie in 2013 moeten de opleidingen van twee cycli aan de hogescholen 'academiseren'. De ministriële werkgroep Academisering omschreef die opdracht als volgt: 'de inbedding van het onder-

opdrachten van een hogeschool: onderwijs, projectmatig wetenschappelijk onderzoek en maatschappelijke dienstverlening.

wijs in het wetenschappelijk onderzoek, waardoor het onderwijsprogramma sterker op onderzoek wordt gericht en afgestudeerden ook over duidelijke onderzoekscompetenties beschikken'.
Van onze hoofdredacteur Voor enkele hogescholen met opleidingen van twee cycli is het toegepast technologisch onderzoek niet nieuw. Al in de jaren tachtig van de vorige eeuw hadden sommige industriële hogescholen daarvoor aparte vzw's opgericht. Het waren de Technologische Centra. Ze werkten vooral aan opdrachten voor kmo's uit de regio. Zo ontstond er een intense samenwerking tussen het bedrijfsleven en de hogeschool. Docenten, meestal industrieel ingenieurs, werkten naast hun lesopdracht aan praktische realisaties en aan de oplossing van technische problemen voor de industrie. Die realisaties waren vaak indrukwekkend. Men kan dus niet

I-mag

32

beweren dat er binnen de hogescholen nooit aan onderzoek werd gedaan. Wel gebeurde het zonder structurele financiële ondersteuning en zonder veel ruchtbaarheid. De technologische samenwerking tussen het bedrijfsleven en de hogeschool was er. En ze maakte van de opleiding voor industrieel ingenieur een voor Vlaanderen unieke vorm van hoger onderwijs.

Accreditatie Het 'decreet betreffende de hogescholen in de Vlaamse Gemeenschap' van 13 juli 1994 maakte onderzoek tot een van de drie

APRIL 2007

"De onderzoeksactiviteiten mogen de technologische en praktische opleiding niet in de weg staan, maar moeten ze juist verruimen. Het onderzoek staat niet centraal in de opleiding, het is er een deel van." Pas in het 'structuurdecreet' van 4 april 2003 werd duidelijk dat de hogescholen ook op die drie vlakken zouden worden beoordeeld, wilden ze hun accreditatie halen. Om de hogescholen te ondersteunen bij dat transformatieproces werden ze in 2003 onder de 'koepel' van een associatie van hogescholen met één universiteit ondergebracht.

Denktank

Personeel De personeelsomkadering van de opleiding kreeg een nieuwe benadering. Nieuwe docenten kunnen enkel nog doorgroeien tot doctor-assistent, (hoofd)docent en hoogleraar, als ze over een doctoraatsdiploma beschikken. Dat hield in dat een industrieel ingenieur en een burgerlijk ingenieur zonder doctoraatsdiploma niet meer konden fungeren als docent aan een hogeschool met opleidingen van twee cycli. Enkele logische vragen dienen gesteld: wat is de meerwaarde van (docenten met) een doctoraatsdiploma voor (1) de docenten, (2) voor de studenten industrieel ingenieur en (3) voor het eigen toepassingsgerichte karakter van de opleiding industrieel ingenieur? De Associatie Universiteit en Hogescholen Antwerpen (AUHA) heeft twee hogescholen die een opleiding van industrieel ingenieur aanbieden, de Karel de Grote-Hogeschool (op de campus Hoboken) en de Hogeschool Antwerpen (op de campus Paardenmarkt). I-mag legde onlangs een en ander voor aan de voorzitter en de beleidssecretaris van de AUHA. (I-mag, januari), en aan prof. dr. Dirk Van Dyck, vicerector voor onderzoek aan de UA (I-mag februari). Daaruit bleek dat de opleiding van industrieel ingenieur in de Associatie Antwerpen een nieuwe gedaante krijgt: ze wordt een eigen faculteit aan de universiteit. Daarmee neemt de AUHA het voortouw.

In deze bijdrage leest u de mening van de rechtstreeks betrokkenen. Onze woordvoerders zijn dr. Walter Sevenhans, departementshoofd IWT van de Karel de GroteHogeschool, dr. ir. Ing. Walter Daems, adjunct-departementshoofd, en dr. Serge Tavernier, onderzoekscoördinator.

de afgestudeerden? Wat verwachten de afgestudeerden van ons? De opleiding van de industrieel ingenieurs mag in geen geval een afspiegeling worden van die voor burgerlijk ingenieurs. We willen ook dat, zoals het altijd is geweest, de industrieel ingenieurs complementair blijven aan de burgerlijk ingenieurs."

Walter Sevenhans Walter Sevenhans: “Academisch onderwijs en onderzoek zijn met elkaar verweven. Men kan geen academisch onderwijs organiseren dat losstaat van het onderzoek. Dat vraagt een grondige aanpassing van ons tweecycli-onderwijs. Met dat proces begonnen we al jaren geleden."

"Willen we de opleiding van industrieel ingenieur met de internationale situatie gelijkschakelen, dan is een studieduur van 5 jaar volgens het schema 3+2 onvermijdelijk. Het is allesbehalve een pretje om na de studies te moeten horen dat de erkenning van het diploma op de buitenlandse arbeidsmarkt een probleem is." "Toch vraagt het academiseringsproces om enkele kritische vragen niet uit het oog te verliezen. Een hogeschool die industrieel ingenieurs opleidt, is gehouden aan de doelstelling van dat soort hoger onderwijs. Voor wie leiden we industrieel ingenieurs op? Wat verwacht de gebruiker van

"Dat is overigens ook de uitdrukkelijke wens van de gebruikers in de industrie en van hun belangenbehartiger, de Vlaamse Ingenieurskamer. Wanneer er meer onderzoek in de opleiding wordt geïntegreerd, wil dat zeker niet zeggen dat we de fundamenten, van de voor de industrie bijzonder waardevolle opleiding van industrieel ingenieur zullen ondergraven. Dat zou niet alleen bijzonder dom zijn, maar ook sociaal onverantwoord. Door meer onderzoeksactiviteiten in de opleiding zelf in te lassen gaan we een nog ruimer engagement aan tegenover de studenten, de docenten, de afgestudeerden, de industrie en de maatschappij. Ik bedoel dat de onderzoeksactiviteiten de technologische en praktische opleiding niet mogen in de weg staan maar ze juist moeten verruimen. Het onderzoek staat niet centraal in de opleiding, het is er een deel van. Het komt erop aan een onderzoekscultuur te scheppen en een onderzoekssystematiek naar de studenten over te brengen." "De ingredienten voor succesvol onderzoek zijn in de eerste plaats een enthousiast team van onderzoekers en ten tweede - en daarom niet minder belangrijk - de infrastructuur en apparatuur om aan onderzoek te doen. Gezien de beperkte

Het departement IWT Het departement IWT van de Karel de Grote-Hogeschool biedt 6 opleidingen aan die leiden tot de graad van professionele bachelor (één cyclus onderwijs van 3 jaar): autotechnologie, biomedische laboratoriumtechnologie, chemie, elektromechanica, audiovisuele technieken (fotografie) en multimedia & communicatietechnologie. Het departement IWT biedt ook 3 opleidingen aan die leiden tot verschillende graden van academische bachelor (chemie, elektromechanica en elektronica-ICT) en academische master in de industriële wetenschappen (chemie, biochemie, elektromechanica en elektronica-ICT). Dat is het tweecyclionderwijs (3+1) dat leidt tot de graad van industrieel ingenieur.

Schakelprogramma's maken de doorstroming van professionele bachelors naar een academische opleiding mogelijk. Het succes van die schakelprogramma's neemt stelselmatig toe. Jaarlijks beginnen ongeveer 60 ambitieuze professionele bachelors aan dat verkort tweejarig traject. Circa 400 studenten volgen in Hoboken een masteropleiding voor industrieel ingenieur, 700 studenten volgen er een opleiding voor professionele bachelor.

NL

APRIL 2007

33

I-mag

Denktank

Opening van het onderzoekspaviljoen in aanwezigheid van minister Kris Peeters.

middelen is het belangrijk om elke vorm van versnippering tegen te gaan. We focusseren ons onderzoek dus op die zaken waar we goed in zijn." "Dat we de krachten binnen de AUHA bundelen, kadert in dezelfde optiek. De huidige doublures met andere opleidingen die op een boogscheut hiervandaan worden georganiseerd, houden geen steek. Dat men de krachten op onderwijsen onderzoeksvlak bundelt, is een logische stap naar een kwalitatief nog betere opleiding industrieel ingenieur. Daar werken we

aan. In de toekomst zullen er geen doublures meer zijn tussen het departement IWT van de Karel de Grote-Hogeschool en het departement IWT van de Hogeschool Antwerpen. Er is in de beleidsoptie van de associatie Antwerpen ook opgenomen dat de beide departementen op één nieuwe locatie worden georganiseerd. We juichen dat toe. We staan in de komende jaren dus voor een belangrijke en voor alle partijen universiteit en hogescholen - boeiende uitdaging. Enkel door de krachten te bundelen zullen we in het opzet kunnen slagen. Ik geloof er sterk in”.

Walter Daems Walter Daems: "Mijn taak als adjunctdepartementshoofd is onder meer de begeleiding van het departement IWT op de weg naar een volwaardige en eigen faculteit aan de UA. Toen ik mijn opdracht aan de hogeschool in oktober 2006 aanvatte, vroeg ik me af hoe ik kon bijdragen tot dat 'academiseringsproces'." "Toepassingsgericht onderzoek, dat op praktische bruikbaarheid is gericht, lijkt me de essentie te zijn voor de departe-

Onderzoekspaviljoen Op 24 juni 2006 werd het 'nieuwe' onderzoekspaviljoen van het departement IWT van de Karel de Grote-Hogeschool officieel geopend in aanwezigheid van minister Peeters. De infrastructuur en de onderzoeksactiviteiten werden aan het grote publiek voorgesteld. Het paviljoen is het voormalige onderzoekslabo van prof. Christine Van Broeckhoven, die door haar succesvolle researchactiviteiten een volledig nieuw gebouw kreeg toegewezen. KdGIWT maakte daarvan dankbaar gebruik en huurt de constructie om haar uit de voegen barstend onderzoek te huisvesten. Vooral het onderzoek in de opleiding chemie/biochemie had dringend nood aan nieuwe onderzoeksruimte. Dat onderzoek is geconcentreerd rond (bio)chemische transformaties - in het kader van

duurzame technologie - en rond de opbouw van expertise inzake reactiethermodynamica voor reactieoptimalisatie en risicoanalyse. Daarnaast wordt in het nieuwe paviljoen een analytisch-fysicochemisch basisplatform ontwikkeld (1) om projecten te steunen en (2) als attractiepool voor de industrie. Het biedt aan bedrijven ook de garantie dat 'gevoelig' onderzoek met het nodige vertrouwen en de nodige discretie kan worden uitgevoerd. Het hele 'gevaarte' werd in compartimenten van Wilrijk naar Hoboken getransporteerd. Met de investeringsinjectie krijgt het onderzoek van KdG-IWT een extra stimulans en kan de trend van de laatste jaren worden doorgetrokken. NL

APRIL 2007

35

I-mag

Denktank menten IWT van de tweecyclihogescholen. We willen het onderzoekswerk aan de universiteiten niet nabootsen, maar de complementariteit van de twee soorten ingenieurs versterken. Hogescholen moeten onderzoek aanvatten vanuit hun eigen praktijkgerichte attitude. Daarvoor heeft men geschikte 'stuurlui' nodig. Dat betekent dat de hogeschool docenten moet hebben met zowel industrie- als onderzoekservaring." "Maar de verwevenheid van onderwijs en onderzoek kan niet los gezien worden van de intense band met de industrie. Die band is niet nieuw: laboratoria op industriële schaal, docenten met industrieervaring, bedrijfsbezoeken, stages en eindwerken in de industrie zijn van oudsher een vast onderdeel van de opleiding tot industrieel ingenieur. Dat toepassingsgerichte karakter van de opleiding wordt sterk geapprecieerd door de industrie: het bedrijfsleven heeft nood aan ingenieurs met een oplossingsgerichte ingesteldheid die zich zowel theoretische als praktische competenties hebben kunnen eigen maken tijdens hun opleiding." "In dat licht vraagt de academiseringsopdracht een eigen invulling en gaat ze verder dan de realisatie van een verwevenheid tussen onderwijs en onderzoek. We hebben als opdracht de verwevenheid en het evenwicht van drie kernelementen na te streven en te bewaken: onderzoek, onderwijs en industrie." "Dat evenwicht stimuleren, realiseren en bewaken is dus de kern van mijn opdracht. Om dat te realiseren moeten we nog niet alles radicaal willen veranderen. Iedereen moet ervan overtuigd worden dat de opleiding voor industrieel ingenieur in het kader van de academisering een nieuwe weg moet opgaan zonder daarbij de fundamenten van de opleiding op te breken. Meer dan dat in het verleden het geval was, zullen onderzoeksactiviteiten ingelast worden. Maar dat mag niet ten koste gaan van het industriële karakter van de opleiding. Er is ook geen andere weg mogelijk, als we voldoen aan de accreditatievoorwaarden." "Wat betekent dat voor ons onderwijs? Kennis kan men op twee manieren overbrengen. Traditioneel haalt men kennis uit de boeken om die vervolgens in hoorcolleges en oefenzittingen naar de studenten over te hevelen. Dat is een erg statische en docentgecentreerde manier van kennis verwerven. In principe heeft men voor zo'n concept zelfs geen docenten nodig. Toegegeven, ik stel het wat extreem voor.

I-mag

36

De student zou evengoed zelf zijn kennis uit de boeken kunnen halen. Beter is het om de studenten zelf hun kennis probleemgestuurd vanuit de praktijk, onderzoeksgericht, te laten opbouwen, natuurlijk onder begeleiding. De hogeschool is daar toch al enkele jaren mee bezig, maar het werk is nog niet af. Anders gesteld: 'boekenwijsheid' mag slecht een deel van de vorming zijn. Voor studenten is het ook veel interessanter om samen met de docent, een ervaren onderzoeker, op ontdekkingstocht te gaan in de industriële wetenschappen. Actieve participatie van de studenten bij onderzoekswerk tijdens hun opleiding is misschien nieuw voor ons Vlaams hoger onderwijs, maar daarom is het niet minder efficiënt voor de opleiding van industrieel ingenieurs.”

Serge Tavernier Serge Tavernier: “Sinds 2002 ben ik verbonden aan het departement IWT van de hogeschool. Ik ben docent, onderzoeksleider en onderzoekscoördinator voor de opleiding chemie en biochemie en overkoepelende onderzoekscoördinator voor het departement IWT. In de industrie heb ik gedurende 20 jaar samengewerkt met zowel burgerlijk ingenieurs, licentiaten, doctors als - 'last but not least' - industrieel ingenieurs." "Ik hou een zeer positieve ervaring over aan de laatsten. Industrieel ingenieurs, en dat gold evenzeer voor de vroegere technisch ingenieurs, krijgen immers een heel specifieke opleiding en vorming. Die is uniek en onvervangbaar. Wat goed is, hoeft men niet te willen veranderen. Ik ervoer tijdens mijn loopbaan in de industrie dat industrieel ingenieurs bovendien een onmisbare schakel zijn tussen kennis en pragmatisme. Licentiaten met een gelijkwaardig masterniveau slagen er niet in die brug te slaan. Het waardevol opleidingsprofiel van de industrieel ingenieur mag dus door het academiseringsproces niet afkalven. Wel voegt de academisering een onderzoekscomponent aan de opleiding toe. Ook een eigen doctoraat voor industrieel ingenieurs is in de maak, binnen 2 of 3 jaar in een eigen faculteit. We hebben nochtans niet de intentie om met de opleiding van de industrieel ingenieurs zuivere wetenschappers of fundamentele onderzoekers te vormen. De opleiding moet, zoals collega Daems heeft aangehaald, toepassingsgericht blijven. Dat is trouwens het succes van de opleiding. De formele toevoeging van onderzoeksactiviteiten is er niet alleen vanuit het oogpunt

APRIL 2007

van de academisering, maar het leert de student ook een visie te ontwikkelen en zelfstandig te werken. Het biedt onze studenten een nieuw venster aan om te kijken naar hun toekomstig werkveld, een globaler en alomvattender venster. Op de keper beschouwd is onderzoek een stukje technische verdieping, ontwikkeling van het ondernemersschap en het kritisch denken over een probleem.”

Nieuwe docent is doctor Walter Sevenhans: “Inzake de diplomavereisten voor het onderwijzend personeel hebben we niet op het structuurdecreet gewacht. Al geruime tijd worden nieuwe docenten enkel aangeworven op basis van onderzoekservaring en met de graad van doctor of met het engagement om een doctoraat te behalen. Daarvoor krijgen ze de nodige faciliteiten. De voorwaarden voor de toegang tot de ambten zijn trouwens opgesomd in het decreet van 1994." "In de jaren negentig moesten docenten geen onderzoeksopdrachten uitvoeren. Wat niet wil zeggen dat er geen witte raven waren die het toch deden. Ze kregen daarvoor de volle vrijheid en de ondersteuning van de directie, maar een verplichting was het niet. Er waren ook geen middelen om veel te doen. Het bleef bij wat kleine projecten, meestal in opdracht van kmo's. Vervolgens konden we de onderzoeksactiviteiten via gefinancierde Europese programma's uitbreiden. De Hobu- en later de Tetra-projecten volgden. Lang konden we dat niet volhouden. Er waren immers te weinig financiële middelen om apart onderzoekspersoneel aan te werven." "Toen we in 2004 de eerste signalen opvingen om het onderwijs van twee cycli te academiseren, was het evident dat het academiseren gekoppeld zou worden aan onderzoeksactiviteiten. Het personeelsbeleid dat we sinds 1994 voerden, bleek het juiste te zijn. Voor ons was de tijd aangebroken om het onderzoek structureel en systematisch uit te bouwen en onderzoekers aan te werven. Maar daarvoor is er geld nodig. Voor ons departement bedragen de academiseringsmiddelen ongeveer 200.000 euro per jaar. Dat is een zeer klein budget, waar zorgvuldig moet mee worden omgesprongen om het beleidsmatig effectief te laten zijn." "We konden ofwel jonge onderzoekers aanwerven, die nog een doctoraat moesten maken, ofwel senior onderzoekers met doctoraat en ervaring. Uiteindelijk kozen

Denktank we ervoor om 3 senior onderzoekers aan te werven, mensen die een doctoraat hebben behaald en enkele jaren ervaring hebben. Naast hun onderzoek hebben ze een (beperkte) lesopdracht. Waarom senior onderzoekers? Jonge onderzoekers, aspirant-doctorandi hebben ondersteuning en begeleiding nodig. De vraag was wie daarvoor zou instaan. Onze senior onderzoekers kunnen het onderzoek laten groeien en de begeleiding voor toekomstige junior onderzoekers mee opnemen. Centraal in ons onderzoeksbeleid streven we er ook naar om onderzoekers (senior en junior) voor een voldoende percentage (>70%) in te zetten voor onderzoek. Het overbelasten van onderzoekers met onderwijsopdrachten of het versnipperen van onderzoek in kleine deelopdrachten van docenten ondermijnt het succes van hun onderzoek. Een eventuele uitbreiding van onze academiseringsmiddelen zal verder binnen die beleidslijnen worden ingezet.”

En de industrieel ingenieur? We vragen het departementshoofd of industrieel ingenieurs als docent nog aan de bak komen. Docenten industrieel ingenieur vormden immers in het verleden de ruggengraat van de praktische vorming van duizenden industrieel ingenieurs. Walter Sevenhans: “Industrieel ingenieurs en burgerlijk ingenieurs kunnen maximaal 8 jaar als assistent worden tewerkgesteld aan een hogeschool. Willen ze deel uitmaken van het vaste kader, dan zijn ze verplicht om te doctoreren. Zo niet, moeten zij de hogeschool verlaten. Dat is decretaal zo vastgelegd. Maar industrieel ingenieurs kunnen praktijkassistent zijn, als er een ambt vacant is. Dat laatste is evenwel eerder uitzondering dan regel. Voor industrieel ingenieurs zonder doctoraat is er dus geen toekomst in een hogeschool met onderwijs van twee cycli. De tijd dat men zonder doctoraat een loopbaan in het hoger onderwijs kon uitbouwen is definitief voorbij.“

Doctoraat en industrie Heeft de industrie behoefte aan industrieel ingenieurs die gedoctoreerd hebben? Walter Sevenhans: “Dat is een klassieke vraag. Er zijn wellicht geen statistieken over het aantal ingenieurs, burgerlijk en industrieel, die met een doctoraat in de industrie zijn tewerkgesteld. Maar als we naar de grote bedrijven kijken, dan valt het grote aantal ingenieurs met een doc-

toraat op. Een kmo zal uiteraard minder dan een groot bedrijf geneigd zijn om een doctor in dienst te nemen, maar onderschat de meerwaarde van een doctoraat voor een bedrijf niet. Het is een misvatting en een achterhaald verhaal dat doctoringenieurs geen kaas hebben gegeten van het toepassingsgericht zelfstandig denken en werken of dat ze er niet toe in staat zouden zijn in groepsverband te denken en te werken. Het antwoord op uw vraag of een bedrijf behoefte heeft aan doctores industrieel ingenieurs is dus ja. Dat wil nog niet zeggen dat alle bedrijven staan te trappelen om een doctor in dienst te nemen. Hoe meer doctors er afstuderen, hoe meer de industrie dat soort van intellectueel jong talent zal ontdekken en leren waarderen. Dat elke industrieel ingenieur moet doctoreren wil ik niet beweren. Wanneer aan ons departement elk jaar 50 industrieel ingenieurs afstuderen, dan hoeven ze nog niet allemaal te doctoreren. Als er 45 naar de industrie gaan zonder doctoraat, dan zal de industrie daar niet onder lijden. Ze zijn volledig klaar om hun specifieke rol in het bedrijf op te nemen en in die rol verder te groeien. In het aangehaald voorbeeld zijn er dan wel 5 industrieel ingenieurs die de mogelijkheid om te doctoreren hebben gevalideerd. Dat opent voor hen een ander beroepsperspectief dat ze zonder doctoraat niet zouden hebben ontdekt. Zoals al eerder gezegd, helpt het doctoreren om een visie ontwikkelen over de maatschappelijke toekomst. Het stimuleert ook de zin voor innovatie en ondernemerschap. Dat is toch wat de industrie voortdurend vraagt.”

"Op de keper beschouwd is onderzoek een stukje technische verdieping, ontwikkeling van het ondernemersschap en het kritisch denken over een probleem." Serge Tavernier: “Het leren vooruitzien en het kritisch analyseren van een probleem of een maatschappelijk item is het cement van elk doctoraat. Iemand die gedoctoreerd heeft, is in wezen een vooruitziende filosoof, een wetenschapper die nadenkt en voortdurend op zoek is naar verbetering van bestaande zaken. In de Angelsaksische landen spreekt men daarom niet over een doctor, maar over een Ph.D, een 'Doctor of Philosophy', iemand die bekwaam is om een stukje afstand te nemen. Anders gezegd, het is iemand die kan nagaan wat de toekomst zal of kan brengen en die kan beoordelen wat de toepassing van het onderzoeks-

APRIL 2007

werk voor de maatschappij kan betekenen. Onderzoek is ook meer en meer synoniem aan het worden met teamwerk. Door onderzoek in de opleiding te laten penetreren wordt onze `industrieel ingenieur in spe` ook meer en meer geconfronteerd met belangrijke vaardigheden, zoals communicatie, delegeren, teamspirit, groepsstuctuur, samenwerken, ... Dat levert dan ook de mogelijkheid om die erg belangrijke attitudes en competenties te leren ontdekken en te laten ontwikkelen. Het gevoel van `being member of a winning team` is belangrijk evenals het gevoel van eigenanalyse en groepsanalyse. Dat maakt het mogelijk om tegenslagen bij het onderzoek om te buigen tot succes."

Onderzoeksprojecten IWT Als we vragen welke onderzoeksprojecten er momenteel lopen aan het departement IWT, kan Serge Tavernier het niet laten van lachend te antwoorden. "Zeer vele. Belangrijker is de vraag hoe je dat onderzoek structureert. Goed zijn in alles is uit den boze. De oude Grieken wisten het al: 'Gnothi seauton'... 'ken jezelf'. Doe die dingen waar je goed in bent en wees dan niet zacht voor jezelf. Leg de lat gerust erg hoog. In die dingen moet je expert worden en een referentiepunt voor anderen. Andere dingen moet je begrijpen en daabij je gesprekspartner adviseren over wie de expert zou kunnen zijn. Die filososofie stimuleert jezelf om steeds hoger te mikken en toch tegelijkertijd stimuleert het je om met anderen goede relaties te ontwikkelen." "Natuurlijk komt dan de vraag: 'wat zijn jullie speerpunten'. Het gehele onderzoek centreert zich rond vier grote thema's: duurzaamheid, mobiliteit, productietechnologie en 'ambient technology'. Zoals je merkt, zijn die speerpunten niet eenduidig met een enkele opleiding verbonden en dat is geen toeval. We wensen zeer duidelijk het multidisciplinaire karakter van onderzoek te beklemtonen en aan te duiden dat we ook onze studenten daarvan willen doordringen. Mobiliteit kan zowel het aspect biobrandstoffen bevatten (chemie/biochemie), als motordesign (elektromechanica) als motormanagement (elektronica, sensoren, local intelligence en aansturen). Door samenwerking over de diverse disciplines heen komt men tot oplossingen en dat komt perfect overeen met de realiteit in het 'werkveld'. De speerpunten werden zorgvuldig gekozen om maximale synergie te vinden met activiteiten binnen onze zusterhogeschool (Hogeschool Antwerpen) en binnen onze toekomstige thuisbasis

37

I-mag

Denktank (Universiteit Antwerpen). Ze staan ook op een robuuste wijze tegenover het werkveld dat 'Antwerpen' heet: industrie, logistiek, ecologie, vernieuwing en innovatie. En als je dieper in detail iets wil leren over het intrigerende van visietechnologie, nieuwe sensoren, waterzuivering, automatisatie, chemische risicoanalyse, nanotechnologie, communicatie onder water, netwerksystemen voor voertuigen, dan nodig ik je uit om de herwerkte onderzoekswebsite te bezoeken die begin mei operationeel wordt. Of geef een seintje...”

4 of 5 jaar? De minister voor onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, mevrouw MarieDominique Simonet van de Franse Gemeenschap opteerde in de bevoegde Kamercommissie voor een studieduur van

5 jaar voor de Franstalige industrieel ingenieurs. We vroegen het departementshoofd Walter Sevenhans naar zijn mening over een eventuele studieduurverlenging voor de Vlaamse industrieel ingenieurs. Walter Sevenhans: "U weet dat de mening van de 13 Vlaamse departementshoofden IWT daarover de voorbije jaren sterk geëvolueerd is. De ene wilde het bij 4 jaar houden, de andere opteerde voor een vijfjarige opleiding. Ondertussen is er nagenoeg consensus over de materie. De Karel de Grote-Hogeschool opteert alleszins voor 5 jaar, als die goed worden ingevuld, bijvoorbeeld met een langere bedrijfsstage. Het curriculum van de opleiding moet mijns inziens aangepast worden aan wat internationaal voor ingenieurs gangbaar is. Geef toe dat het behalen van een MSc na een studieduur van 1 jaar internatio-

naal moeilijk ligt. Willen we de opleiding van industrieel ingenieur met de internationale situatie gelijkschakelen, dan is een studieduur van 5 jaar volgens het schema 3+2 onvermijdelijk. Het is allesbehalve een pretje om na de studies te moeten horen dat de erkenning van het diploma op de buitenlandse arbeidsmarkt een probleem is." "Ik denk dat het probleem weggewerkt zal zijn, zodra de opleiding geacademiseerd is. Een eigen doctoraat voor industrieel ingenieurs en een eigen faculteit kunnen de buitenlandse erkenning alleen maar ten goede komen.” Ing. Noël LAGAST MSc Ing. Marc DEMOLDER MSc (Universiteit Antwerpen) Foto's: KAREL DE GROTEHOGESCHOOL

Wie is wie? Walter Sevenhans (°1957) is doctor in de wetenschappen, groep Natuurkunde. Hij studeerde aan de Universiteit Antwerpen en de Katholieke Universiteit Leuven. Hij was van 1980 tot 1987 navorser in het laboratorium voor vaste stoffysica en magnetisme in Leuven en het Argonne National Lab in Chicago. In 1987 begon zijn onderwijsloopbaan aan de toenmalige KIHA, vandaag Karel de Grote-Hogeschool. In 1994 werd hij docent en in 2003 hoogleraar. Hij is departementshoofd van het departement Industriële Wetenschappen en Technologie en is lid van de raad van bestuur van 3 andere onderwijsgerelateerde organisaties. Hij pleit voor de samenvoeging van de academische opleidingen voor industrieel ingenieur van de AUHA in een volwaardige faculteit Industriële Wetenschappen op één locatie waar toepassingsgericht onderwijs en toepassingsgericht onderzoek nauw met elkaar verweven zijn. Hij pleit ook sterk voor de realisatie van een doctoraat in de industriële wetenschappen om de eigenheid van de opleidingen voor industrieel ingenieur op termijn te kunnen verankeren. Walter Daems (°1971) is industrieel ingenieur elektronica (KIHA, 1994), burgerlijk elektrotechnisch ingenieur (K.U.Leuven, 1996) en doctor in de Toegepaste Wetenschappen (K.U.Leuven, 2002). In de periode 1996-2003 was hij als onderzoeker verbonden aan de onderzoeksgroep MICAS van het departement Elektrotechniek van de K.U.Leuven. Van 1996 tot 2000 was hij aspirant en van 2002 tot 2003 postdoctoraal onderzoeker van het FWO Vlaanderen. In 2003 richtte hij mee Kimotion Technologies op, een spin-off van de K.U.Leuven. Sinds oktober 2006 werkt hij als adjunct-departementshoofd van het departement Industriële Wetenschappen en Technologie van de Karel de GroteHogeschool in Antwerpen. Zijn hoofdtaak is het om - samen met alle betrokken partners - mee vorm te geven aan de oprichting van de faculteit Industriële Wetenschappen, waarin de Antwerpse academische bachelor- en masteropleidingen 'industrieel ingenieur' worden samengevoegd.

I-mag

38

APRIL 2007

Hij pleit ook sterk voor (1) de realisatie van een doctoraat in de Industriële Wetenschappen om de eigenheid van de opleidingen industrieel ingenieur op termijn te kunnen waarborgen en (2) voor de verhoging van het aantal studiepunten van de academische masteropleidingen in de Industriële Wetenschappen om de toepassingsgerichtheid en de kwaliteit van die opleidingen beter te kunnen garanderen in een internationale context. Serge Tavernier (°1955) is doctor in de wetenschappen, groep chemie (Universiteit Antwerpen) met een doctoraat in de richting fysico-chemie (NFWO). In 1981 kwam hij als jonge onderzoeker in de R&D-groep van de firma Agfa-Gevaert nv terecht, meer specifiek in de startende groep rond 'digital printing', waar hij mee de afdeling tonermaterialen uitbouwde, waarbij internationale samenwerking met diverse bedrijven mee tot succes leidde. In 1999 maakte hij als afdelingsleider van die onderzoeksgroep de overgang naar de firma Xeikon om enerzijds strategisch onderzoek voor toekomstige systemen te leiden en anderzijds patentbeheer waar te nemen. In 2002 zette hij een stap naar de academische wereld binnen het departement Industriële Wetenschappen en Technologie van de Karel de Grote-Hogeschool in Antwerpen, binnen een gecombineerde taak van docent (project, onderzoeks- en laboratoriumtechnieken) en als onderzoeksleider en -coördinator binnen de opleiding chemie-biochemie. Als onderzoekscoördinator voor het totale departement IWT begeleidt hij de verdere uitbouw van industrieel georiënteerd onderzoek binnen de diverse opleidingen en begeleidt hij mee de oprichting van de faculteit Industriële Wetenschappen aan de Universiteit Antwerpen. Hij bepleit een verdere versterking van het profiel van de master in industriële wetenschappen met een accent op toepassingsgerichtheid, projectmatig denken en werken en onderzoeksexpertise en dat binnen een sterk internationaal kader. Verdere doorgroeimogelijkheden tot doctoraten zijn daarbij een belangrijke sleutel. NL

Denktank

KHK brengt stukje zon op aarde Na meer dan twee jaar onderhandelen op het hoogste politieke niveau besliste de internationale ITER-gemeenschap eind juni 2005 om de vooruitstrevende ITER-testreactor te bouwen op de site van Cadarache in de Provence in Frankrijk. ITER staat voor International

lang radioactief blijven, want de halfwaardetijd van de meeste van die elementen ligt hoog. Het alternatief is dus kernfusie.

Kernfusie

Thermonuclear Experimental Reactor en wordt de grootste fusiereactor ter wereld. Met die reactor wil men aantonen dat het technisch mogelijk is om met behulp van kernfusie energie te winnen. Als alles volgens plan verloopt, zou de reactor tot tien keer zoveel energie moeten kunnen leveren dan wat er nodig is om hem in bedrijf te houden. Maar wat heeft de KHK hiermee te maken?

In september 2004 werd een breed samenwerkingsakkoord ondertekend tussen de Katholieke Hogeschool Kempen en het SCK·CEN, het Studiecentrum voor Kernenergie in Mol. Als onderdeel van dat contract werd overeengekomen dat Paul Leroux, docent aan de KHK binnen de master elektronica-ICT, a rato van 40% wetenschappelijk onderzoek zou gaan verrichten binnen het departement Reactorinstrumentatie van het SCK·CEN. Binnen dat departement doet men sinds jaren onderzoek naar het gebruik van fotonische componenten in radioactieve omgevingen. Eén van de meest uitdagende toepassingen daarbij is de toekomstige thermonucleaire fusiereactor ITER.

Kernfusie Enige duiding bij het begrip kernfusie en het contrast met de klassieke kernsplijting is hier wellicht op zijn plaats. De kernsplijting of kernfissie, zoals wij die kennen van de reactoren in Doel en Tihange, vertrekt van het uraniumisotoop 235 U. Dat uranium wordt in de reactor bestookt met neutronen, de ladingvrije deeltjes die we ook terugvinden in de kern van atomen. Wanneer zo'n neutron door een 235U-atoom wordt opgenomen, wordt er een onstabiel 236U-isotoop gevormd dat achteraf splitst in twee lichtere atomen. Een reactie waarbij nog een aantal elementaire deeltjes, maar vooral veel energie of warmte vrij-

I-mag

40

komt. Die warmte wordt dan via stoomturbines, analoog aan een klassieke steenkoolcentrale, voort omgezet in elektriciteit. Hoeveel elektriciteit? Wel, vertrekkende van 1kg 235U, kunnen we met behulp van kernsplitsing tot 8 miljoen kWh aan elektriciteit creëren. Niet mis!

Nadelen Jammer genoeg heeft zo'n kernsplitsing enkele belangrijke nadelen. Er moet worden vertrokken van een voldoende kritische massa uranium, een grondstof die uiterst gevaarlijk is en die helemaal niet overvloedig op onze planeet aanwezig is. Van al het uranium op aarde is bovendien slechts 0,7% van het correcte 235U-isotoop. Dat betekent dat het natuurlijke uranium eerst moet verrijkt worden. Pas daarna is het bruikbaar als grondstof voor een kernreactor. Tweede nadeel is het onvermijdelijke hoogradioactieve afval van de kerncentrales, vooral de uit uranium ontstane actiniden. Die actiniden zijn erg radioactief en dus uiterst gevaarlijk voor mens en milieu. Bovendien zullen ze nog bijzonder

Kernfusie wordt ook wel de energie van de sterren genoemd, vermits het fusie is die zorgt voor de warmte-uitstraling van de sterren en dus ook van onze eigen zon. Kernfusie op aarde wil dan ook zeggen dat we lokaal gaan trachten de zon na te bootsen en zo een stukje zon op aarde te brengen. Bij kernfusie wordt vertrokken van deuterium en tritium, twee isotopen van waterstof met respectievelijk één en twee neutronen die het proton in de kern vergezellen. Die twee atomen worden verhit tot een ontzagwekkende honderd miljoen graden Celsius, een temperatuur die tienmaal hoger is dan in de kern van de zon. Onder die omstandigheden kunnen deuterium (zwaar waterstof) en tritium samensmelten (fuseren) tot een heliumatoom, waarbij één neutron en heel wat energie vrijkomen. Voor 1 kg brandstof (deuterium-tritium), kunnen we met behulp van kernfusie tot wel 30 miljoen kWh aan elektriciteit creëren, heel wat meer nog dan bij kernsplijting.

IC-prototypes Door de studenten van het masterjaar elektronica-ICT, optie elektronica, wordt in het vak 'analoog ontwerpen' een geïntegreerde schakeling ontworpen in dezelfde chiptechnologie die in het kader van de onderzoekstaken wordt aangewend. Die testchips en -prototypes worden via de organisatie Europractice in beperkte oplage geproduceerd bij verschillende chipfabrikanten. Europractice is een initiatief van de Europese Commissie dat het voor educatieve en onderzoeksinstellingen onder meer mogelijk maakt om op een 'goedkope' manier IC-prototypes te ontwikkelen. In Vlaanderen staat Imec in voor die IC-dienst. LV

APRIL 2007

Denktank

Elektronica voor kernfusie Zeer warm gas De 'eenvoudigst' realiseerbare fusiereactor is gebaseerd op de creatie van een hete circulaire plasmastroom in een torusvormige tokamak, zoals in de schets van de ITER-reactor op de afbeelding. Het plasma kan worden gezien als een zeer warm gas waarbij vele e l e k t ronen door de intense hitte kunnen ontsnappen uit de e l e k t ronen schillen van de atomen. We zeggen dat die atomen geïoniseerd zijn. Om de benodigde hitte op te wekken wordt via een hoogvermogen transformator op continue wijze energie geleverd aan het plasma dat als secundaire winding van de transformator fungeert. Pittig detail is dat de primaire winding gevormd wordt door supergeleiders, gekoeld tot nabij het absolute nulpunt, terwijl de secundaire winding meer dan honderd miljoen graden telt.

Robots Verscheidene nadelen van de kernsplijting worden zo voorkomen. Vermits we geen uranium meer nodig hebben, is er veel minder nucleair afval met lange halfwaardetijd. Ook zijn de grondstoffen in veel ruimere mate aanwezig. Eén waterstofatoom op 6.500 op aarde is deuterium. Tritium wordt gevormd met behulp van een nucleaire reactie met lithium, dat ook

overvloedig aanwezig is op onze planeet. Conclusie: grondstoffen eenvoudiger te vinden, minder afval en afval met kortere halfwaardetijd, maar technisch veel moeilijker te realiseren. Waar kadert de aangehaalde onderzoeksovereenkomst in dit verhaal? In de ITERfusiereactor zullen op regelmatige basis onderhoudstaken moeten worden uitgevoerd, als de reactor wordt stilgelegd. De hoogradioactieve wanden van de reactor maken menselijke interventies daarbij volstrekt onmogelijk. Dergelijke taken moeten dan ook uitgevoerd worden door stralingstolerante robots. Voor de controle en de sturing van zulke robots is er nood aan een bidirectionele link met de controlekamer, waar een operator zorgt voor de coördinatie van de onderhoudstaken. Op het SCK·CEN wordt in dat verband onderzoek verricht naar de haalbaarheid van een bidirectionele optische communicatielink. In het verleden werden al tal van fotonische componenten onderzocht: fotodiodes, laserdiodes, optische koppelaars, glasvezels en glasvezelversterkers.

Gray Uiteraard wordt een dergelijke stralingsharde optische link pas concreet bruikbaar, als die vergezeld wordt van de nodige elektronica, een optische zender en ontvanger. Vooral aan de reactorzijde worden die schakelingen blootgesteld aan zeer hoge stralingsdo-

Paul Leroux Paul Leroux studeerde af als burgerlijk ingenieur elektronica aan de K.U.Leuven in 1999 en behaalde in 2004 daar zijn doctoraat in het domein van de hoogfrequente, analoge micro-elektronica. Het is die ervaring in analoog chipontwerp die de basis is voor zijn huidige onderzoekstaken. In september 2003 is hij deeltijds in dienst getreden aan de KHK. Sinds september 2004 is hij voltijds docent aan de KHK en doceert hij verschillende vakken in het domein van de analoge elektronica. Sinds september 2005 is hij ook erkend als geaffilieerd onderzoeker van de K.U.Leuven en is hij copromotor van een doctoraat onder beurs van het SCK·CEN. LV

APRIL 2007

sissen. De stralingsdosissen kunnen oplopen tot enkele miljoenen Gray (Gy), waarbij Gray de eenheid van stralingsdosis is (1Gy=1J/kg). Een paar Gray is al dodelijk voor een mens. Commercieel beschikbare elektronische componenten houden het typisch al een duizendtal keer langer vol, tot enkele kGy. Hier moeten we dus nog een factor duizend verdergaan. Precies dat is bij uitstek de bijdrage van Paul Leroux, van de KHK. De resultaten van het onderzoek zijn uiteraard in de eerste plaats relevant voor ITER en fusieonderzoek, maar sluiten ook sterk aan bij de noden van andere toekomstige nucleaire installaties en bij het ruimtevaartonderzoek en bij het ontwerp van hoogenergetische deeltjesversnellers zoals in CERN in Zwitserland. Zeer recent werden in Athene op het jaarlijkse RADECS-congres (radiation and its effects on components and systems) de nieuwste resultaten toegelicht. Daarbij werd onder meer een nieuwe optische zenderchip voorgesteld die communicatie tot 155 Mbps met een commerciële laser mogelijk maakt in extreem stralingsintensieve omgevingen. Verschillende innovatieve technieken hebben ervoor gezorgd dat het 'integrated circuit' een ruim honderdmaal hogere stralingsdosis overleeft dan commercieel beschikbare alternatieven. De chip werd bij de KHK ontworpen en met behulp van laatstejaarsstudenten van de KHK, in het kader van hun eindwerk op het SCK·CEN, gekarakteriseerd voor, tijdens en na bestraling. Dat is slechts één voorbeeld van het succes van de samenwerking. Tal van internationale publicaties en de jaarlijks weerkerende interesse van laatstejaarsstudenten industrieel ingenieur elektronica-ICT om hun stage en eindwerk te kaderen in dat onderzoek zijn de vruchten van dat succes. Tekst: Luc VANWESEMAEL

41

I-mag

Denktank

VORMING Lean-analysetechnieken voor administratieve en ondersteunende processen

De cursist is op het einde van de cursus: • bij machte om elementen binnen zijn organisatie naar voor te brengen om bewustwording te creëren • zich bewust van ‘waste’ in de businessprocessen • het herkennen en aanpakken ervan maken deel uit van zijn/haar leefwereld

dinsdagen 8 en 15 mei 2007 NIEUW



Lean is al vele jaren een begrip in moderne bedrijven. Maar het besef groeit dat de strategie niet alleen noodzakelijk is in het pure productieonderdeel. In een administratieve omgeving, gekoppeld aan een productiebedrijf of een pure administratieve of dienstenomgeving, is de ‘value stream map’ een onmisbare tool geworden. Aangezien de benadering, de symbolen en de tussenstappen niet identiek zijn aan die in een productiestroom, is de opleiding een noodzaak voor iedereen die lean wil doorvoeren in het hele bedrijf of specifiek in administratieve of dienstverlenende bedrijven. De stroom die bekeken wordt, is hier dan ook de informatiestroom als 'product'. De opleiding gebruikt praktische toepassingen als rode draad door het hele traject. Tevens worden enkele verbetertools uitgelegd om de conclusies uit de ‘value stream map’ aan te pakken en tot daadwerkelijke verbeteringen te komen. Een basiskennis ‘lean en value stream mapping’ is een troef, maar niet onontbeerlijk om de cursus te volgen. 

DOELGROEP

Office managers, departementshoofden, bedrijfsleiders in productiebedrijven met administratieve afdelingen, puur administratieve bedrijven of dienstverlenende bedrijven. 

EINDTERMEN

De cursist heeft op het einde van de cursus: • inzicht in de noodzakelijke bedrijfscultuur voor verandering en de rol van eenieder in die mindset • basisprincipes van lean herhaald • de vertaalslag naar administratieve en ondersteunende processen gekregen • kennis van de vormen van waste • kennis van de basisprincipes van 5S en het belang ervan om tot een succesvolle toepassing van lean te komen binnen de organisatie • kennis van de verschillende elementen die gebruikt worden in een ‘value stream map’ • kennis van de ‘procedure process chart’: opbouw en gebruik • kennis van de nodige stappen om tot een ‘future state map’ te komen • kennis van de belangrijkste elementen van bijkomende technieken: MMO, VFP, vergaderstructuuranalyse en vergadertechnieken en visual management De cursist kan op het einde van de cursus: • een eenvoudige ‘value stream map’ opmaken van de huidige situatie binnen zijn organisatie • de PPC gebruiken om deelprocessen in kaart te brengen en te analyseren • de nodige stappen zetten om te komen tot een ‘future state map’ • een uitvoeringsplan opmaken om de nodige veranderingen tot stand te brengen

I-mag

42

APRIL 2007

DOCENT

Luc Van Landeghem, Van Goubergen P&M 

PRAKTISCH

Plaats, tijdstip en data: VIK-huis, Wommelgem dinsdag 8 mei en dinsdag 15 mei van 9 tot 17 uur. Deelname: 620 euro voor leden 740 euro voor niet-leden

MS Project werken met het softwarepakket donderdagen 24 en 31 mei 2007 Een project heeft een welbepaalde doelstelling en bestaat uit een gedefinieerd aantal activiteiten die elk een begin en een einde kennen. Dat alles moet worden gerealiseerd door mensen met behulp van de beschikbare middelen. Parameters als tijd, kosten, benodigde productiemiddelen en kwaliteit spelen daarbij een belangrijke rol. Een project verschilt daardoor van het dagdagelijkse werk en net omdat het geen routinewerk is, vergt het meer planning en voorbereiding. Met zo’n planning wil men de projectdoelstellingen realiseren binnen de gestelde tijd- en kostengrenzen. Software zoals Microsoft Project, draaiend onder Windows, is daarbij een belangrijke hulp. De training is geen theoretische cursus over projectplanning, maar toont de deelnemer de tools die in het pakket voorhanden zijn en hoe ze gebruikt kunnen worden voor planningsdoeleinden. 

PROGRAMMA

• Ingeven van projecttaken • Inbrengen van resources • Opvolgen van een project • Aanmaken van views en rapporten • MS Project als bedrijfstool • Nieuw in de laatste MS Projectreleases 

DOCENTEN

Ing. Karel De Wever MSc, MES 

PRAKTISCH

Plaats, tijdstip en data: VIK-huis, Wommelgem donderdagen 24 mei en 31 mei, telkens van 9 tot 17 uur. Deelname: 660 euro voor leden 790 euro voor niet-leden

Denktank

VORMING Meet- en regeltechnieken in de praktijk vanaf woensdag 30 mei 2007 De cursus ‘meet- en regeltechnieken in de praktijk’ bestaat uit twee modules. U kunt beide modules volgen of slechts één van de twee. Met beide modules willen we vooral praktische tips meegeven. 

DOELGROEP

Productietechnici en -ingenieurs die worden betrokken bij de meet- en regeltechniek. 

PROGRAMMA

Module 1: regeltechniek • Basis regeltechnieken: o.a. PI &D-standaards, introductie tot procescontrole, … • Regeltechnieken: o.a. strategieën (procesbeheerssystemen), toepassingen, ... • Digitale systemen: o.a. doel, opbouw, netwerken (veld- en fieldbussen), ... Daarnaast verwerven de deelnemers ook bijkomende competenties via de testinstallaties, zoals de ingebruikname van regelapparatuur, de opname van procesresponsie en de afregeling van enkelvoudige processen. Module 2: procesinstrumentatie • Sensoren voor temperatuur, debiet, druk, niveau, verplaatsing • Corrigerende organen, o.a. regelkleppen, frequentiegeregelde pomp, algemene begrippen, drukverloop, rendementsproblematiek, ... • Ex-problematiek • Stoom in de procestechniek Voor dit deel wordt samengewerkt met fabrikanten. 

DOCENTEN

Robert Vanderostijne, senior member ISA Belgium Section Patrick Plovyt, docent KaHo St.-Lieven, dep. Gent Stefaan De Ruyver, technical manager, Spirax Sarco 

PRAKTISCH

Plaats, tijdstip en data: Kaho Sint-Lieven, Gent - woensdagen 30 mei, 6 juni, 5 september, 12 september van 14 tot 18 uur en woensdagen 13 juni, 20 juni, 19 september, 26 september van 9 tot 16.30 uur. Deelname: 1.240 euro voor leden 1.490 euro voor niet-leden Module 1 of module 2: 750 euro voor leden 900 euro voor niet-leden

Onderhoudskunde en -management vanaf maandag 7 mei 2007 De cursus behandelt de noodzakelijke (administratieve) inrichtingen en werkwijzen van technische diensten en onderhoudsafdelingen om industriële installaties met een procesmatig karakter te kunnen in stand houden. Naast de gebruikelijke systematieken, zoals de werkstroombeheersing en -planning, gaat de cursus ook in op de bronnen van onderhoud: storingen, preventief onderhoud en modificaties. De impact van onderhoud wordt gemeten aan de productieprestatie, waarbij budgettering en de financiële verslaglegging met het oog op kostenbeheersing behandeld worden. Naast de organisatorische aspecten en diverse concepten komt ook een aanpak ter verbetering van de inrichting van het onderhoud aan de orde. Er zal van de deelnemers gevraagd worden diverse cases uit te werken over het eigen bedrijf. 

DOELGROEP

Kaderpersoneel en leidinggevend personeel in onderhoud en technische diensten en verantwoordelijken van afdelingen, die veel met onderhoudsafdelingen samenwerken, zoals productieverantwoordelijken, installatiebeheerders en bv. aannemers, die naast de vaktechnische uitvoering een meer compleet dienstenpakket op het vlak van installatiebeheer willen aanbieden. 

PROGRAMMA

• • • • • • • • • • • • • • • • •

Basisinventarisatie Onderhoudsorganisatie en onderhoudsmanagement Het totale onderhoudswerkpakket Werkstroombeheersing Technische opdrachtstelling Beheersing en ontwikkeling van onderhoudsconcepten Beheersing van modificaties en van technische documentatie Inleiding tot de onderhoudsplanning Materiaalbeheer Onderhoud door productie Leren van storingen; evaluatie van werkopdrachten Beheersen van de installatieperformance Budgettering en financiële verslaglegging Benchmarks en kengetallen Onderhoud en ontwerp Uitbesteden van onderhoud Onderhoudsverbeteringsprogramma en werken met doelstellingen • Cases betreffende de onderhoudssituatie in het eigen bedrijf 

DOCENT

Ing. Frank Bekx MSc, Plantijn Hogeschool en voorzitter VIK-studiegroep onderhoud. 

PRAKTISCH

Plaats, tijdstip en data: VIK-huis, Wommelgem maandagen 7, 14, 21 mei, 4, 11 en 18 juni telkens van 9 tot 17 uur. Deelname: 1.180 euro voor leden 1.420 euro voor niet-leden

APRIL 2007

43

I-mag

Denktank

VORMING CURSUSSEN VAARDIGHEDEN Verkopen kan je leren! De kracht van je houding

NIEUW

vanaf maandag 7 mei 2007

maandag 4 en dinsdag 5 juni 2007

Deze praktijkgerichte cursus maakt van u de gewenste professionele verkoper met uitzicht op een rijkgevulde carrière.

Haal het beste uit jezelf!



PROGRAMMA

Pragmatische, interactieve cursus met camera en rollenspel. Onderwerpen: potentiële klanten zoeken en identificeren, telefonisch contact en afspraken maken, de beslisser identificeren en benaderen, non-verbale communicatie, empathie en projectie, sympathie opwekken, het verkoopsgesprek, argumenteren, reageren op tegenwerpingen, prijzen, prijszetting en funny money, prijsverdediging, afsluiten van de verkoop, verkoopsovereenkomsten, offertes 

DOCENT

Ing. Bart Bekaert, projectleider, Certis Benelux nv 

PRAKTISCH

Plaats, tijdstip en data: VIK-huis, Wommelgem maandagen 7, 14, 21, 28 mei en 4 juni telkens van 19 tot 22 uur. Deelname: 560 euro voor leden 670 euro voor niet-leden

Hoe kan je het best samenwerken? Hoe krijg je overleg en samenwerking in een groep? Jouw houding kan daarbij een belangrijke rol spelen. De opleiding is in hoge mate interactief en vraagt de bereidheid kritisch naar jezelf te durven kijken en - waar gewenst - jezelf bij te sturen. 

PROGRAMMA

Dag 1: inzicht in onderlinge relaties op verschillende niveaus. Dag 2: bewustwording van je eigen en andermans houding. 

DOCENT

Ludo Daems en Lisette van Esveld, PKZ-instituut 

PRAKTISCH

Plaats, tijdstip en data: VIK-huis, Wommelgem maandag 4 juni en dinsdag 5 juni van 9 tot 17 uur. Deelname: 720 euro voor leden 860 euro voor niet-leden

Teammanagement vanaf dinsdag 8 mei 2007 Alleen als er echt wordt samengewerkt, zal het groepsresultaat beter zijn dan de loutere optelsom van het resultaat van de individuen. In deze cursus gaan wij samen op zoek naar de belangrijke elementen en processen die een groep tot een echt en hecht team maken. 

PROGRAMMA

Onderwerpen die aan bod komen: • kenmerken van doelmatige groepen • wat is een team? • hoe verbeter ik de werking van mijn team? • wat zijn teamdoelstellingen en hoe bereik je ze? • wat zijn de rollen van de teamleider en hoe vul je ze in? • besluitvormingsproces in groepen • hoe zit het met de samenstelling van mijn team? 

DOCENTEN

Rudi Baert, L&AD 

PRAKTISCH

Plaats, tijdstip en data: VIK-huis, Wommelgem dinsdagen 8, 15, 22 en 29 mei telkens van 19 tot 22 uur. Deelname: 550 euro voor leden 660 euro voor niet-leden

I-mag

44

APRIL 2007

Steeds meer cursisten vinden de weg naar VIK Vorming De VIK verwelkomt bijna dagelijks nieuwe bedrijven en hun medewerkers in haar opleidingsinstituut. Reden te meer voor VIK Vorming om haar opleidingsaanbod te blijven toespitsen op actuele opleidingsnoden in technologie, management en vaardigheden en dat in elke fase van de loopbaan. Ook uw input is daarbij noodzakelijk en van harte welkom! Vindt u in ons opleidingsaanbod niet meteen de cursus van uw keuze terug? Heeft u een idee voor een nieuwe opleiding? Misschien voelt u de kriebel om zelf als docent of spreker op te treden? Neem dan contact op met Diane Luyten, manager VIK Vorming. Bel gerust op het nummer 03 259 11 10 of mail naar [email protected]. Ik kijk alvast uit naar uw input!

Denktank

cursusoverzicht Volgende cursussen staan op stapel voor april, mei en juni Titel

Startdatum

Uur

Aantal ses.

TECHNOLOGIE

TECHNOLOGIE basiscursus afbraak- en sloopwerken

16/04/2007

19 tot 22 uur

5

automatisering koeltechniek: vervolg

16/04/2007

9 tot 17 uur

3

18/04/2007

19 tot 22 uur

5

pneumatiek

18/04/2007

9 tot 17 uur

4

elektriciteit voor automatisatie

19/04/2007

9 tot 17 uur

2

Symposium: waterconditionering (Gent)

24/05/2007

9 tot 16.30 uur

1

meet- en regeltechniek in de praktijk (Gent)

30/05/2007

9 tot 16 uur of

8

14 tot 18 uur regeltechniek in de praktijk (Gent)

30/05/2007

9 tot 16 uur of

6

14 tot 18 uur betonbouw 3 (Gent)

30/05/2007

19 tot 22 uur

6

De cursussen vinden plaats in het VIK-huis, Herentalsebaan 643 in 2160 Wommelgem, tenzij anders vermeld.

N = NIEUW

De volledige opleidingskalender vindt u in het handige overzicht van de vormingsgids of raadpleegt u online.

BEDRIJFSKUNDE optimale machineperformantie met OEE

BEDRIJFSKUNDE

N intern auditor voor ISO 17020:2004 en ISO 17025:2005

17/04/2007

9 tot 17 uur

1

17/04/2007

9 tot 17 uur

2

projectplanning en -management gevorderden

17/04/2007

9 tot 17 uur

2

predictief onderhoud

18/04/2007

19 tot 22 uur

6

bedrijfsmanagement

20/04/2007

14 tot 21 uur

9

IT projectmanagement

26/04/2007

9 tot 17 uur

3

6 sigma: problemen aanpakken

02/05/2007

19 tot 22 uur

5

rapportering via crystal reports

03/05/2007

19 tot 22 uur

3

07/05/2007

19 tot 22 uur

3

onderhoudskunde en -management

07/05/2007

9 tot 17 uur

6

lean-analysemeth. voor admin. en ondersteunende processen

08/05/2007

9 tot 17 uur

2

intern auditor in een geïntegreerd zorgsysteem

09/05/2007

9 tot 17 uur

1

MS-project: werken met het softwarepakket

24/05/2007

9 tot 17 uur

2

interpretatie van de norm ISO 9001:2000

04/06/2007

9 tot 17 uur

1

05/06/2007

9 tot 17 uur

2

14/06/2007

9 tot 17 uur

2

17/04/2007

9 tot 17 uur

3

N het bodembeschermings- en -saneringsdecreet van 11.10.2006

N werken met MS Visio kostenramingen van projecten (project estimates)

Contact: VIK-secretariaat, Noël Aelbrecht, tel. 03 259 11 05 fax: 03 259 11 01 e-mail: [email protected]

VAARDIGHEDEN

VAARDIGHEDEN brainmapping - geheugentraining - snellezen timemanagement

17/04/2007

9 tot 17 uur

1

onderhandelingstechnieken

17/04/2007

19 tot 22 uur

5

commerciële attitude voor binnendienstmedewerkers

18/04/2007

19 tot 22 uur

4

de winnende presentatie?

23/04/2007

9 tot 17 uur

1

verkopen kan je leren!

07/05/2007

19 tot 22 uur

4

teammanagement

08/05/2007

19 tot 22 uur

4

N slechtnieuwsgesprek

04/06/2007

9 tot 17 uur

2

N de kracht van je houding

04/06/2007

9 tot 17 uur

2

05/06/2007

9 tot 17 uur

3

mentale weerbaarheid en assertiviteit

APRIL 2007

45

Wijzigingen aan dit programma zijn nog mogelijk. Voor laatste info zie: www.vik.be/vorming

I-mag

Denktank

STUDIEGROEPEN Studiegroep regeltechniek levert voorsprong op in vakgebied Voortdurend studeren, onderzoeken en innoveren! Al van bij het ontstaan - in het voorjaar van 1975 - heeft de studiegroep regeltechniek studeren, onderzoeken en innoveren hoog in het vaandel geschreven. Het zijn meteen ook de krachtlijnen waarrond de studiegroep voortdurend actief is. Eigenlijk hoort de naam van de studie-

sussen krijgen de geïnteresseerden de kans om de nodige bijkomende kennis op te doen. Discussievergaderingen staan er dan weer borg voor dat er voldoende openheid is voor toelichting en begeleiding van firma's en studenten. Bij alle bijscholing en vorming wordt er uitvoerig beroep gedaan op de medewerking van specialisten in het domein.

groep 'meet- en regeltechnieken' te zijn, maar omdat dat wat lang uitviel, is voor de naam 'regeltechnieken' gekozen. De studiegroep verenigt de instrumentatie-, automatisatie- en meet- en regeldeskundigen. We hadden een

"De samenstelling van de groep maakt het geheel heel interessant. We beschikken over inbreng uit alle mogelijke sectoren."

verhelderend gesprekje met voorzitter Jos Serneels en secretaris Patrick Viskens over de studiegroep.

Regeltechniek is de techniek waarmee technologische processen, apparaten en machines automatisch worden bestuurd en geregeld. Er vallen maar weinig industriële processen te bedenken waar er nergens regeltechniek bij te pas komt. Procesautomatisatie, fabrieksautomatisering, HVAC- of gebouwenregeling of zelfs bij de gewone centrale verwarming: regeltechniek ligt aan de basis ervan. De technologie domineert alles wat er te regelen is met meting. Ze wordt gebruikt om alles in de juiste verhoudingen te laten verlopen, uit te voeren om tot de juiste doelstellingen te komen en dat hele proces ook te controleren.

Patrick Viskens werd in 1994 uit pure interesse lid van de groep. Hij nam het secretariaat over rond 1997-98. "We hebben een vrij vaste kern. Er zijn veel mensen die al meer dan 10 jaar in de kern zitten. Een vrij solide basis dus, maar vooral de samenstelling van de groep maakt het geheel heel interessant. We beschikken over inbreng uit alle mogelijke sectoren: industrie, onderwijs, verkoop, engineering, … Ze zijn allemaal vertegenwoordigd in onze kerngroep. Dat maakt onze groep heel allround, zodat alles goed kan worden afgestemd." Jos Serneels werd vanaf 1982 secretaris en nam in 1994 het voorzitterschap over. "Wij zijn op het vlak van vaste kernleden een van de grootste studiegroepen. En dat is al zeker sinds 1982 zo. Ieder kernlid heeft ook zijn eigen discipline: instrumentatie, meetgebeuren, regelgebeuren, ventielen, engineering, controlesystemen, enz.

Voorsprong en tijdswinst

"Meten is weten" Jos Serneels: "Meten is weten. Je haalt informatie op aan de bron. Die kun je dan gaan verwerken. Als ze verwerkt is, kun je ze ook gaan aanpassen. Dat zijn de drie stappen van de meet- en regeltechniek. Dan is de cirkel rond en begint alles opnieuw. Dat is de basis van meet- en regeltechniek." Patrick Viskens: "Onze studiegroep richt zich op industriële automatisatie. Bij automatisatie heb je twee dingen: factory automatisatie en procesautomatisering. Dat laatste is de meer continue regeling. Daar wordt alles analoog verwerkt. Aan factory automatisatie besteden we minder aandacht, maar dat hangt natuurlijk ook af van de kern van de groep."

Intern wordt er vooral gediscussieerd over bepaalde thema's of nieuwigheden. Jos Serneels: "Soms beginnen we zelfs te vroeg over nieuwigheden. Dan blijkt dat de industrie er nog niet klaar voor is. De mensen in onze groep zijn allemaal nogal gepassioneerd, gedreven door de automatisering. Door die passie zitten wij zo kort op de bal. Innovaties proberen we te bediscussiëren en uit te diepen. In de eerste plaats voor onszelf, maar ook om ermee naar buiten te komen voor een groter publiek. We willen onze informatie ter beschikking te stellen van mensen uit het veld. Dat geldt niet alleen voor het Antwerpse, maar voor het hele land. Gelijk wie mag daar een beroep op doen. Wij hebben een heel open structuur."

Missie De missie van de studiegroep regeltechniek is ook eenduidig en duidelijk. De studiegroep wil vooral instaan voor bijscholing. Met het oog daarop organiseert ze avondvoordrachten waarbij nieuwe technologieën worden toegelicht en studiedagen om trends en toekomstgerichte evoluties aan te tonen. Met themagerichte cur-

I-mag

46

APRIL 2007

Patrick Viskens: "Als je als jonge gast in de industrie bij procesautomatisering terechtkomt, dan zit je in zo'n breed gebied dat hooguit thuis bent in twee, drie procent van het domein. Dankzij de studiegroep bouw je een netwerk op en krijg je informatiekanalen waarvan je kan leren en waarmee je je eigen kennis kan voort opbouwen. Dat geeft je een enorme voorsprong in je bedrijf.

Denktank

alleen iets aan onze website. We begeleiden ook studenten bij hun eindwerk of we geven gewoon ondersteuning aan studenten, als ze met een probleem aankomen. De mensen van het onderwijs in de werkgroep hebben er zeker ook iets aan. Met onze presentaties beschikken ze snel over heel recente en interessante informatie en als er in de industrie ergens toestellen vrijkomen, dan zijn zij daar doorgaans kandidaat voor."

Bijscholing In de loop van haar bestaan heeft de studiegroep al meer dan 350 activiteiten georganiseerd of een gemiddelde van goed 11 per jaar. De studiegroep wil die De studiegroep regeltechniek tijdens haar maandelijkse vergadering. richting ook verder blijven uitgaan, want technologie staat immers nooit stil. De groep staat ook altijd Bij mij heeft dat gewerkt. Ik ben in '90 begonnen in de procesauopen voor nieuwe voorstellen en suggesties van wie aan de actitomatisering en vanaf dag één werd ik geconfronteerd met de viteiten deelneemt. Dat geeft hen de gelegenheid om voortduvraag hoe ik oplossingen moest bieden aan de klant. Je kan niet rend in te spelen op de meest actuele zaken en de onderwerpen alles zelf weten. Heb ik een vraag over bijvoorbeeld ventielen, waarvoor het meest belangstelling bestaat. dan neem ik contact op met Jos en die helpt mij verder. Andere problemen gooien we hier in de groep en we zoeken naar een Iedereen die begaan is met regeltechniek, nood heeft aan voroplossing. Samen kom je vlugger tot betere oplossingen. In je ming en bijscholing, kan terecht tijdens de maandelijkse vergadeeigen bedrijf krijg je natuurlijk ook wel informatie, maar dan ben ring van de studiegroep, een avondvoordracht of een seminar. Met je alleen toegespitst op het bedrijf waar je werkt. De zogezegde de constante evolutie inzake technologie in het achterhoofd lijkt buitenstaanders hier geven zeker een meerwaarde." het nauwelijks denkbaar dat er ingenieurs zijn die geen nood zouden hebben aan voortdurende bijscholing en vorming inzake Jos Serneels: "Je krijgt privétoegang tot een netwerk. Dat neemt regeltechniek. heel wat drempelvrees weg. Anders moet je voor dezelfde inforDe vergaderingen en vormingsmomenten vinden plaats in het matie veel meer moeite doen: je moet naar een firma bellen of je VIK-huis. moet hele boeken doorworstelen. Hier heb je heel veel parate kennis verzameld. Heb je iets nodig, dan bel je en die informatie komt heel, heel snel. Vandaar ook een beetje onze website die volgens dat stramien is opgebouwd en informatie biedt via links." Tekst en foto's: Luc VANDER ELST

Website De studiegroep regeltechnieken heeft een eigen website: www.regeltechnieken.org. Met ruim 1.300 bezoekers per maand is het een drukbezochte site en een uitstekend forum. Bij het prille begin van de website waren er amper 50 bezoekers. De website heeft dus een hele evolutie doorgemaakt en is vooral populair voor de knowhow die er te vinden is. Behalve heel wat praktische kennis vind je er ook alle opleidingen van de voorbije jaren. Dat geeft een mooi overzicht van de opleidingen die we al hebben gegeven en van de evolutie die daarin zit. Webmaster Philip Vanden Eynde houdt nauwkeurig de hits bij en daaruit blijkt dat de website regeltechnieken ook internationaal veel bijval geniet. Enkele jaren geleden werd ze ontdubbeld in het Nederlands en het Engels, omdat er belangstelling was vanuit Ierland. Nu blijkt dat meer dan 50% van de bezoekers Engelstalig zijn. De helft van hen komt uit Europa, de andere helft uit de Verenigde Staten. Jos Serneels: "Waarom ze van zo ver komen zoeken? Het blijkt dat wij succesrijk zijn in ons vakgebied. Ook het onderwijs grasduint intensief op onze website, met vooral dan Vlaanderen en Nederland, natuurlijk. Maar studenten en docenten hebben niet

Erbij zijn? Hebt u ook interesse voor de studiegroep regeltechniek? Wilt u niet langer achterblijven, maar eerder voorsprong creëren in uw vakgebied? Neem dan gerust contact op met het bestuur van de studiegroep. Of wandel eens binnen in het VIK-huis op de eerste dinsdag van de maand om 20 uur (niet in juli en augustus). Voorzitter:

Jos Serneels tel. 0476 27 66 16 [email protected]

Secretaris:

Patrick Viskens tel. 0476 51 24 79 [email protected]

Webmaster:

Philip Vanden Eynde [email protected]

APRIL 2007

47

I-mag

Denktank

STUDIE groepen • PRAKTISCH

ELEKTRICITEIT Functionele veiligheid van machines donderdag 14 juni 2007 Sinds 31 december 2005 is er in Europa een nieuwe geharmoniseerde norm voor de machinerichtlijn van kracht, namelijk de IEC62061. Dat is de eerste norm waarmee u veiligheidssturingen kunt gebruiken in veiligheidskringen. De presentatie wil een overzicht geven rond het SIL-gebeuren. De eisen die de norm oplegt, worden toegelicht in het kader van veiligheidsmanagement, softwareontwerp en -validatie. Aan de hand van een voorbeeld wordt toegelicht hoe men de SIL-klasse van een risico bepaalt. Vervolgens wordt een safetyloop ontworpen met veiligheidscomponenten van Rockwell automation en getoond hoe men daar in de praktijk moet mee omgaan.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: donderdag 14 juni 2007 om 19.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOELE10607.

HAVEN Fresh fruit terminal Antwerp maandag 7 mei 2007 Het Gentse Sea-invest nam vorig jaar de fruitafdeling van PSA over. Om de activiteiten van de vroegere klanten van PSA - Compagnie Fruitière en Dole - te blijven ondersteunen bouwde Sea-invest een gloednieuwe fruitterminal in de haven van Antwerpen aan kaai 220 met de naam FFTA (Fresh Fruit Terminal Antwerp). De terminal heeft een totale opslagcapaciteit van 9.600 fruitpallets en moet jaarlijks ongeveer 500.000 ton fruit verwerken. Egemin leverde voor de nieuwe terminal van Sea-invest een sterk geautomatiseerd transport- en opslagsysteem met een dubbel carrousel-conveyorsysteem voor aan- en afvoer van pallets naar de koelcellen in het magazijn, acht palletkranen voor opslag in het magazijn en een overkoepelend magazijnsysteem om de bezetting van het magazijn op te volgen. Het systeem vangt piekmomenten op bij het lossen van aankomende schepen en kan tot 600 pallets per uur behandelen. Het magazijn is bovendien onderverdeeld in verschillende temperatuurzones, waardoor het fruit in optimale omstandigheden kan worden bewaard. Volgens Johan Claes, algemeen directeur van de fruitdivisie van Sea-invest, is de nieuwe terminal in Antwerpen de enige fruitterminal ter wereld die dermate geautomatiseerd is.

I-mag

48

APRIL 2007

Plaats: Fresh Fruit Terminal Antwerp - fruitterminal, Kragenweg 4 haven 220, Antwerpen Datum: 7 mei 2007 om 19 uur stipt Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBHAV10507.

JAVA Webapplicatiebeveiliging maandag 23 april 2007 Op 23 april hebben we het over de beveiliging van webapplicaties. Heel wat webtoepassingen zijn kwetsbaar voor aanvallen. Sebastien Deleersnyder is een senior information security consultant. Als beveiligingsprojectleider en information security officer voor verschillende klanten heeft hij veel ervaring met informatiebeveiligingsdisciplines op strategisch en tactisch niveau. Hij heeft als projectmanager veel informatiebeveiligingsprojecten geleid en is gecertificeerd op de PRINCE2-projectmethodologie, uitgereikt door het ‘Office of Government Commerce UK’. Sebastien Deleersnyder is gespecialiseerd in webapplicatiebeveiliging en identity- en accessmanagement, waarbij hij zijn brede ontwikkelingsachtergrond combineert met zijn ervaring inzake informatiebeveiliging. De spreker zal aan de hand van de 10 meest voorkomende kwetsbaarheden in OWASP aantonen waarom het merendeel van de hedendaagse beveiligingsproblemen te maken hebben met webtoepassingen. Daarbij zal hij conceptueel een aantal scenario's bespreken, waarmee bedrijven zichzelf en hun gegevens blootstellen aan online aanvallen. Elk probleem wordt geïllustreerd met een voorbeeld en advies inzake geschikte beschermingsmaatregelen. Daarbij gaat uiteraard ook aandacht naar Java-gebaseerde webtoepassingen. Tot slot wordt een algemene verbeteringscyclus voorgesteld waarmee webtoepassingen te beveiligen zijn vanuit het standpunt van de betrokken processen, technologie en actoren tijdens de ontwikkeling en het onderhoud van webapplicaties. De keuzes daarbij worden ingegeven vanuit technologische én businessrisico's.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: maandag 23 april 2007 om 20 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOJWA10407.

Denktank

STUDIEGROEPEN • PRAKTISCH

.NET Object relational mapping maandag 14 mei 2007 Bij de ontwikkeling van toepassingen wordt steeds vaker gebruikgemaakt van frameworks. ORM of 'object relational mapping' frameworks helpen de gebruiker om relationele data te transformeren naar real-world entiteiten. Dat zorgt ervoor dat de ontwikkelaar zijn toepassing volledig objectgeorienteerd kan ontwikkelen. Het gebruik van een ORM-framework heeft het voordeel dat op een objectgeoriënteerde manier data kunnen worden benaderd, maar daarnaast zijn er nog tal van andere voordelen, zoals bv. minder code, wat neerkomt op snellere ontwikkeling. Ook de verantwoordelijkheid van het correct persisteren van objecten naar de datasource wordt bij het framework gelegd, zodat de ontwikkelaar meer tijd krijgt om zich met de eigenlijke businesslogica bezig te houden. Tijdens de sessie zullen we de voordelen en het gebruik van een ORM-framework demonstreren aan de hand van een voorbeeld, namelijk het Hera Application framework. Dat framework is ontwikkeld voor het .NET-platforn. Het biedt een uitstekende performantie, datasource-onafhankelijkheid en vele andere features. Er worden out-of-the-box vier datasources ondersteund nl. SQL Server, Oracle, Exchange en XML. Het Hera Application Framework volgt steeds de laatste evoluties in de ontwikkeling van datatoepassingen en biedt ondersteuning aan de gebruikers via een servicedesk. Voor meer (technische) informatie kan u alvast een kijkje nemen op www.heraframework.com.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem Datum: maandag 14 mei 2007 om 20 uur Sprekers: Natasja Hennen en David Sleeckx, Rhea System nv Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat Referte: VONET10507

VEILIGHEID - MILIEU Informatie-uitwisseling tussen opdrachtgever en uitvoerder donderdag 19 april 2007 Bij elke activiteit is er nood aan informatie-uitwisseling tussen de betrokken partijen en dat is zeker het geval bij industriële projecten. Die uitwisseling zullen we tijdens deze inforamtieavond concretiseren met voorbeelden. Onze spreker, ir. Jan Van Bouwel, neemt de asbestinventaris en de legionellapreventie als basis van zijn voorbeeld. De heer Jan Boon legt dat uit door zijn ervaring over explosieveiligheid.

I-mag

50

APRIL 2007

Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: donderdag 19 april 2007 om 20 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat Referte: VOVEM10407.

AGENDA BIJEENKOMSTEN Studiegroep .NET 14-05-2007 Voordracht: Object relational mapping, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep elektriciteit 14-06-2007 Functionele veiligheid van machines, VIK-huis, 19.30 uur Studiegroep energie 12-04-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 20.00 uur 10-05-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 20.00 uur 14-06-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 20.00 uur 13-09-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 20.00 uur 11-10-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 20.00 uur 08-11-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 20.00 uur 13-12-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep Java webapplicaties 23-04-2007 Beveiliging van webapplicaties, VIK-huis, 20.00 uur 28-05-2007 Organisatie van een agile project, VIK-huis, 20.00 uur 12-06-2007 Afsluiten van het academiejaar, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep veiligheid-milieu 19-04-2007 Voordracht: Informatie-uitwisseling tussen opdrachtgever en uitvoerder, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep voeding 03-04-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 19.00 uur 03-05-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 19.00 uur 24-05-2007 Seminarie:"Chemievrije en chemiearme waterbehandeling" 05-06-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 19.00 uur 04-09-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 19.00 uur 02-10-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 19.00 uur 06-11-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 19.00 uur 04-12-2007 Kernvergadering, VIK-huis, 19.00 uur Studiegroep bedrijfsbeleid 17-04-2007 5 S: Veiligheid, orde & netheid en kwaliteit op de werkvloer 15-05-2007 Design for assembly 19-06-2007 Kennismanagement 18-09-2007 Kernvergadering 3 16-10-2007 Ratio’s in de boekhouding 20-11-2007 Eindwerk door een student over beleidsaspecten in het kader van preventief/predictief onderhoud 18-12-2007 Projectmanagement en projectplanning

VIK V orming VIK V orming

Wanneer en De cursus w waar?

o in het VIKrdHt gegeven uis, 9 vrijdagen 20 april, telk vanaf 14u tot 2e1uns. van De lunch is in begrepen.

Cursus BEDRIJFSMANAGEMENT

Op een kernachtige en praktische wijze worden de belangrijkste aspecten van het management van een industrieel bedrijf bijgebracht. Programma:

U wenst meer informatie?

• business-to-business marketing

Kijk op www.vik.be/vorming

• wegwijs in financiële rapportering

of contacteer Manuella Goyvaerts:

• financieel management en investeringsbeleid

tel 03 259 11 06 of

• management accounting: kostprijssystemen en

[email protected].

budgettering • operationeel management

U wenst zich in te schrijven?

• project management

Het inschrijvingsformulier vindt u op

• personeelsbeleid

www.vik.be/vorming of contacteer

• strategisch management

Noël Aelbrecht: tel 03 259 11 05 of

• performance management

[email protected]

Vraag nu de folder aan !

Vlaamse Ingenieurskamer Herentalsebaan 643 2160 Wommelgem Tel. 03 259 11 00 Fax: 03 259 11 01 [email protected] www.vik.be