I-mag INGENIEURSMAGAZINE. World Solar Challenge: Oranje Boven! MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

INGENIEURSMAGAZINE

Ing. J os Ro ne be eb

I-mag

n de sjeiks

World Solar Challenge: Oranje Boven! Tech -A r t-

pr

en ij z Nieu w:

Te ch y log no Files

MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

adreswijzigingen: VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 44 • nummer 3 • maart 2006 maandelijks tijdschrift, verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor 3500 Hasselt 1- P2A8632

colofon

COMMENTAAR Doe mee en win een prijs!

I-mag Ingenieursmagazine is een uitgave van de Vlaamse Ingenieurskamer vzw Lid van World Federation of Engineering Organisations (WFEO) van de UNESCO. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.P.P.)

Eind juni studeren er ongeveer 1.500 industrieel ingenieurs af als master aan de Vlaamse hogescholen. Die jongeren zijn nu volop bezig met de voorbereiding van hun eindwerk, de thesis en masterproef. Rond deze periode is het tweede semester aan de Vlaamse hogescholen al enkele weken aan de gang.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ing. Leo Wezenbeek Vlieghavenlaan 40, 3140 Keerbergen HOOFDREDACTEUR Ing. Noël Lagast ADJUNCT-HOOFDREDACTEUR EINDREDACTIE Henk Van Nieuwenhove REDACTIERAAD Ing. I. Born - Ing. B. Demol - Ing. H. Derycke Ing. K. De Wever - Ing. N. Lagast Ing. G. Roymans - Ing. L. Wezenbeek REDACTIESECRETARIAAT Francine Demaret

Aan de meeste buitenlandse hogeronderwijsinstellingen, zoals in Duitsland, kent men het semestersysteem niet en spreekt men van studiehalfjaren: de periode van begin oktober tot eind maart en de aansluitende periode tot eind september. In Vlaanderen vindt de verdediging van een eindwerk aan de hogescholen doorgaans plaats in de maand juni, in Duitsland veelal in september. Vlaamse industrieel ingenieurs die hun eindwerk in samenwerking met een buitenlandse partner maken, kunnen, als ze goede (schriftelijke) afspraken maken, hun graad en diploma binnen het academiejaar van de Vlaamse instelling behalen.

SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 URL: http://www.vik.be - E-mail: [email protected] Doorlopend open van 08.30 uur tot 17.00 uur LIDMAATSCHAPSBIJDRAGEN € 55,00 voor technisch en industrieel ingenieurs, die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor geassocieerde leden € 30,00 voor hen, die 3 jaar of minder dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor een samenwonend lid; voor gepensioneerden € 15,00 voor studenten-industrieel ingenieur € 70,00 voor leden woonachtig in het buitenland € 500,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met meer dan 250 werknemers € 250,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met minder dan 250 werknemers DRUKKERIJ & LAY-OUT Drukkerij SLEURS nv, Overpelt Tel. +32 11 80 90 90 - Fax +32 11 80 90 95 MAGAZINECONCEPT Avant la Lettre, Mechelen Tel. + 32 496 52 81 35 [email protected] Voor de ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. COVER © Nuna - World Solar Challenge

Het eindwerk is niet alleen een onderdeel van de opleiding. Het kan ook een maatschappelijk innovatief zijn. Vele eindwerken zijn dan ook een publieke 'award', een prijs of een aanprijzing, meer dan waard. Awards zijn een toegevoegde waarde voor het diploma en voor het gepresteerde werk. Ze zijn een erkenning en een eerbetoon voor het wetenschappelijk, technisch en of artistiek talent van de betrokkene. Al vele jaren stimuleert de VIK dat gedachtegoed. Langs deze weg wil de VIK de laatstejaarsstudenten en andere belangstellenden herinneren aan de prestigieuze prijzen waarmee ze haar gedachtegoed ondersteunt. Naast de belangrijke maatschappelijke erkenning van de genomineerden en de laureaten kunnen ze een aardige geldelijke prijs winnen. En er zijn aardig wat prijzen waarvoor u in aanmerking kunt komen. Zo zijn er de Tech-Art-prijzen, de Barco-prijs, de Paul Donners-prijs (voor studenten industrieel ingenieur van de twee Limburgse hogescholen) en de VIK-proclamatieprijzen. Wie zich voor een van deze prijzen kandidaat wil stellen, kan terecht op de website van de VIK of u neemt gewoon contact op met het VIK-secretariaat. In de vorige nummers van I-mag kon u al kennismaken met de winnaars en genomineerden van de VIK-prijzen. In deze I-mag leest u trouwens een verslag van de jongste uitreiking van de Tech-Art-prijzen, een stukje over de Paul Donners-prijs en een interview met de winnaar van een Barco-prijs. Waarom zou u ook niet meedingen naar zo'n prestigieuze prijs? U leest het zo vaak: doe mee en win een prijs! Het kan ook met uw eindwerk!

Ing. Noël LAGAST Hoofdredacteur I-mag

In dit nummer publiceren we het eerste van een reeks artikels over eminente wetenschappers die hun stempel hebben gedrukt op de geschiedenis. De artikels zijn van de hand van ir. Ing. Willy Acke. We bijten de spits af met Kirchoff. Bladzijde 8

MAART 2006

3

I-mag

in dit nummer 05

techno Nuna onklopbaar in Australië . . . . . . . . . . . . . . . . . . 05 Van boer naar sjeik. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 06 T-Files: Gustav Robert Kirchoff . . . . . . . . . . . . . . . . 08 Modern times . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

08

netwerk

06

Silicos en Zefira Torna grote winnaars . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 KHLim haalt Paul Donners-prijs binnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 In de kijker: McBride . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

12

Nieuws van de afdelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 VIK-NATIONAAL Verslag van de algemene ledenvergadering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Master in productieautomatisering sluit 7de promotie af. . . . . . . . . . . . 17 VIK dienst: Jaarlijks bijna 4.000 inschrijvingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Het VIK-kaderweekend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

18

denktank Bouwen aan een academische opleiding

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

34

20

Boek van de maand: Trends van vandaag, markten van morgen . . . . 36 Vragen bij producten uit lagelonenlanden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 NIEUWS VAN DE CAMPUS Interesse om zelf game te maken leidt tot Barco-prijs. . . . . . . . . . . . . . . 38 VIK-VORMING Cursusoverzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Verhoog uw weerbaarheid… met twee praktische workshops. . . . . . . 42

34

Basiscursus onderhoudskunde en -management

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

43

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

45

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

46

Energie-efficiëntie Studiegroepen

SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 URL: http://www.vik.be - E-mail: [email protected]

36

Techno Nuna onklopbaar in Australië Nederlanders wonnen voor derde keer op rij World Solar Challenge DELFT. Vorige maand las u in I-mag het relaas van enkele studenten van Groep

Gemoedelijkheid

T Leuven, die met hun zonnewagen deelnamen aan een prestigieuze race in

"Nuna 3 is voornamelijk gebouwd op zuiverheid en efficiëntie. Wendbaarheid en stabiliteit waren daaraan ondergeschikt. Daardoor werden we pas achtste in de kwalificatieritten op een gesloten circuit. Daar waren we best blij mee, want we wisten dat onze wagen meer geschikt was voor het parcours van de race zelf. We begonnen dus als achtste aan de eigenlijke race en haalden al snel flink wat wagens in. 's Middags al wurmden we ons naar de koppos i t i e. Die hebben we voor de rest van de race niet meer uit handen gegeven. In totaal hebben we zo'n 29 uur nodig gehad om het hele parcours af te werken. Dat komt neer op een gemiddelde snelheid van om en bij de 103 kilometer per uur. We hadden geen mechanische problemen en het weer zat mee, want de voorspelde regen van de vierde dag bleef zo goed als uit. De race was echt een enige ervaring voor ons. En de gemoedelijke sfeer tussen de verschillende teams gaf het hele gebeuren een bijzonder tintje. Er werd geopteerd voor camaraderie in plaats van rivaliteit en, waar dat nodig was, stonden de teams elkaar bij. Dat het een heus internationaal gezelschap was, maakte een en ander ook aangenamer. We maakten bijvoorbeeld kennis met teams uit Japan en Taiwan. Veel mensen kwamen ons ook concrete vragen stellen. Iedereen wist immers dat onze twee vorige teams gewonnen hadden en we kregen dan ook veel vragen over Nuna 3. Iedereen wilde wel winnen, maar de gemoedelijkheid primeerde toch."

Australië. Deze maand serveren we u het getuigenis van het Nederlandse team, verbonden aan de Technische Universiteit van Delft. Onze Noorderburen wonnen de World Solar Challenge voor de derde keer op rij. Hun zonnewagen, de Nuna 3, deed het exploot van de Nuna 1 en 2 over. Maar er zat een Belgisch kantje aan die overwinning. Anne-Marie Rasschaert, zelf Vlaamse, maar actief in het Nederlandse team, geeft tekst en uitleg.

“In vergelijking met zijn voorgangers is Nuna 3 lichter, bevat hij betere zonnecellen en ontlokt hij minder luchtweerstand. Tijdens de race maakten we gebruik van een hoogst geavanceerd programma om de meest efficiënte snelheid te bepalen.

"De druk om goed te presteren in Australië was zeer groot." De bouw van het vehikel nam zo'n tien maanden in beslag. Ons team bestond uit 11 studenten. Samen hebben we Nuna 3 ontworpen en ontwikkeld. We bouwden daarbij voort op de kennis die de voorgaande teams hadden vergaard. Ieder had daarbij zijn eigen, specifieke taak. We probeerden optimaal gebruik te maken van de verschillende studierichtingen die binnen het team vertegenwoordigd waren: luchtvaart- en ruimtevaarttechniek, werktuigbouwkunde, industrieel ontwerpen en informatica. Echt grote problemen hebben we niet ervaren tijdens de bouw van onze wagen. Wel moesten we geregeld deadlines verschuiven. Vooraf kan je immers niet altijd even goed bevroeden wat er allemaal komt kijken bij het ontwikkelen van een zonnewagen en voor een stuk ben je ook afhankelijk van fabrikanten. De bouw van de mallen bijvoorbeeld hadden we uitbesteed, maar de levering liep wat vertraging op. Op zulke momenten moet je dus je schema wat aanpassen. Maar uiteindelijk is alles op tijd en zonder bijzondere problemen klaargeraakt."

Testritten "De druk om goed te presteren in Australië was zeer groot. Met Nuna 1 en Nuna 2 hadden we telkens de hoofdvogel afgeschoten en dus verwachtten de sponsors en het Nederlands publiek niets minder van ons. Gelukkig slaagden we in onze missie. We hadden ons dan ook nauwgezet voorbereid. Al twee maanden voor de race vertrokken we naar Australië. Met huurauto's werkten we het circuit eerst in omgekeerde richting af: van Adelaide naar Darwin. In Darwin focusten we dan op onze zonnewagen. We had-

"Nuna 3 is voornamelijk gebouwd op zuiverheid en efficiëntie. Wendbaarheid en stabiliteit waren daaraan ondergeschikt." den toch nog twee weken nodig om Nuna 3 terug volledig in orde te krijgen. Ook de testritten waren van cruciaal belang. Er waren immers nog enkele probleempjes en er moest rij-ervaring opgedaan worden. We hebben voordeel gehaald uit onze vroege aanwezigheid in Australië. Zo hadden we voldoende tijd om onze zonnewagen tot in het kleinste detail te optimaliseren. En we konden teren op de ervaring van de vorige twee Nuna-teams. Zo werden flink wat praktische problemen omzeild."

MAART 2006

Jeroen MARIS

5

I-mag

Techno

Van boer n Waterontsmettingsproduct Huwa-San bleek goudmijn voor Ing. Jos Roebben

Foto Concentra Media: Yves Lambrix

HOUTHALEN. Ing. Jos Roebben is grootgebracht op de boerderij, als oudste van

Mijnbouwschool

een gezin van negen kinderen. In sportkringen is hij vooral bekend als de man die het zaalvoetbal in België heeft gelanceerd. Maar Ing. Roebben heeft nog andere pijlen op zijn boog. Met een ongebreidelde energie spitte hij een eigen bedrijf uit de grond dat een duizelingwekkende groei heeft gekend. Met een neus voor ecologie en voor zaken stortte hij zich als een der eersten op de ontwikkeling van 'bacteriologisch zuiver water'. Vandaag levert hij aan Arabische sjeiks en

Toch koos hij na zijn humaniora, tegen de stroom in, voor een technische richting. Na een voorbereidend jaar schreef hij zich in aan de Mijnbouwschool van Hasselt om er zich te bekwamen in de scheikunde en de metallurgie. In 1967 studeerde hij ook als technisch ingenieur af.

Indische maharadja's. Hij draait een jaaromzet van 5 miljoen euro. Voor dit onwaarschijnlijk ingenieursverhaal reisden we naar Limburg.

Het parcours van Ing. Roebben is zo ongewoon dat we het even in detail ontleden. Geboren op 30 juli 1943, in volle oorlogstijd, op de ouderlijke boerderij, zal hij van kindsbeen af leren wat werken betekent. Zijn ouders hadden een boerderij in Beverst bij Bilzen. Het moet er vruchtbare grond geweest zijn, want na Jos kwamen

er nog acht kinderen bij. Alle negen werden ze op internaat gestuurd, want op de boerderij was wat te veel leven om fatsoenlijk te kunnen studeren. Jos werd naar het college en naar het seminarie gestuurd en volgde er een klassieke Grieks-Latijnse opleiding.

I-mag

MAART 2006

6

Ing. Roebben ging meteen aan de slag als kwaliteitsingenieur bij Ford Genk. Maar toen Siemens met een eenheid begon in Lanklaar, haalde het Duitse bedrijf hem als process engineer binnen. Ing. Jos Roebben ontpopte zich als verpakkingsspecialist en bouwde internationale contacten op. Van 1970 tot 1982 zou hij voor Siemens werken. Wat hem er niet van weerhield om inmiddels en na de uren met een eigen bedrijf te beginnen. Roam, dat staat voor Roebben en Amerlinckx, speci-

Techno

naar sjeik aliseerde zich in badschuim, detergenten, wasverzachters en ander fraais. Roam Products zag het levenslicht in 1970. In de jaren '80 kwamen daar nog eens Roam Chemie en Roam Technology bij. Ing. Marcel Amerlinckx, een jeugdvriend van Ing. Roebben, verliet het bedrijf en Jos bouwde in zijn eentje voort. Bij Siemens legde hij inmiddels contacten op het hoogste niveau over de hele wereld.

begonnen in een schamel magazijn in Beverst. In 1992 nam ik een microbioloog in dienst die zich specialiseerde in het waterontsmettingsproduct Huwa-San. Ik heb de exclusieve verdeling voor de Benelux verworven. Voor het eerst was het mogelijk water 100% bacteriologisch te zuiveren. Ik wist dat ik 20 jaar voor was op mijn tijd. Ik wist dat ik goud in mijn handen had.”

Politiek

Duizelingwekkende overname

In 1982 nam de loopbaan van Ing. Roebben een verrassende wending, want hij ging in de politiek. Hij sloot zich aan bij de Volksunie van Johan Sauwens en zou gedurende drie legislaturen een schepenambt bekleden in Bilzen. Dat zou hij volhouden tot in 2001, toen Sauwens door zijn aanwezigheid op een bijeenkomst van de Maartenskring ontslag moest nemen. Uit collegialiteit leverde Ing. Roebben zijn schepenmandaat in. Dat mandaat was het wisselelement om een nieuwe coalitie te vormen. Hij bleef wel gemeenteraadslid en houdt dat tot op vandaag vol. Zijn grote zakelijke succes heeft hij vooral te danken aan zijn durf. In 1984 begon Roam, toen een veredeld eenmansbedrijf, met de verkoop van natriumhydroxide en natriumhypochloriet.

"Ik wist dat ik 20 jaar voor was op mijn tijd. Ik wist dat ik goud in mijn handen had.” “Ik ben met nul kilogram omzet begonnen”, doet Ing. Roebben het verhaal. “Op mijn eentje bezocht ik alle industrieën en alle intercommunales. Het eerste jaar realiseerde ik slechts een omzet van 1,5 miljoen Belgische frank. Twintig jaar later werk ik met 16 medewerkers en realiseer ik een omzet van 5 miljoen euro. Zes jaar heb ikzelf met de vrachtwagen rondgereden. In 1990 heb ik heel voorzichtig een eerste medewerker aangenomen. Ik ben

Vanaf dan ging het steil omhoog met de business van Ing. Jos Roebben. In 1993 kocht hij een bedrijfspand in Houthalen, waar de firma nu nog gevestigd is. Met de toestemming van het Duitse moederhuis bouwde hij zijn imperium uit en rijfde hij grote afnames binnen uit landen als Turkije, India, Zuid-Afrika, Brazilië, Iran en de hele Arabische wereld. Ing. Roebben ging samenwerken met sjeik Belhassa uit Dubai, voor wie zuiver water het hoogste goed op aarde is.

"De dioxinecrisis is voor ons een gezegende plaag geweest." “Toen Heinz Hungerbach, de uitvinder van Huwa-San, in 1998 in Duitsland overleed, ben ik met de banken gaan praten. Een jaar later heb ik mijn interesse voor een overname laten blijken. Alles samen heeft het drie jaar geduurd voor de onderhandelingen afgerond waren. In 2002 kocht ik

Ing. Roebben: actief in sport, politiek en zaken

MAART 2006

Huwa-San voor vele miljoenen euro. Ik heb de lat zeer hoog gelegd. Ik heb letterlijk alles in de weegschaal geworpen, zelfs mijn huwelijk. Maar ik wist dat het ging exploderen. De afschrijvingen heb ik op 5 jaar ingeschreven. Ondertussen is Roam eigenaar van het Huwa-San-gebeuren, met alle patenten en alle klanten. Er is 1 aandeel en dat heb ik. Waar ligt de reden van dat succes? In de volharding in de boosheid.”

Gezegende plaag “Weet je, de dioxinecrisis is voor ons een gezegende plaag geweest. Voordien werd ecologie nooit ernstig genomen. Maar plots was het besef daar dat onze meest kostbare producten, waaronder ook water, in gevaar waren. De opdrachten stroomden binnen. Sedert de overname heb ik de hele productie naar Houthalen overgebracht. We konden soms niet volgen. In landen als India regent het bestellingen. Hoe is het mogelijk dat wij als onnozel 'firmake' uit Bilzen een oplossing te bieden hebben voor die mensen?” En de groei blijft aanhouden. De samenwerking met de Arabische Belhassa Group werd verder uitgebouwd. Een tweede waterzuiveringsproduct werd inmiddels op de markt gebracht. En Ing. Roebben, die reist de hele wereld af, van Zuid-Afrika naar India, van Brazilië naar Bangla Desh, om lezingen te houden en zijn product aan de man te brengen. “Als ik voor de spiegel sta, dan vraag ik me soms af of dit allemaal echt is”, zegt Ing. Jos Roebben. “Soms beangstigt het me. Roam Chemie is voor 90% mijn eigendom. Nu komt het erop aan mijn eigenheid te behouden en het bedrijf niet te laten opeten door grote internationale groepen. Ja, ik heb geluk gehad. Maar ik heb er ook hard voor gewerkt.”

Henk VAN NIEUWENHOVE

7

I-mag

Techno ven en werk van e L

Gustav Robert Kirchoff (1824 - 1887) was een vooraanstaand 19de-eeuws fysicus

WOMMELGEM. Kirchoff behoort tot de meest vooraanstaande fysici van de 19de

Onder invloed van Franz Neumann legde de jonge Kirchoff zich volledig toe op de eeuw. Bij de elektrotechnici is hij vooral bekend door zijn twee wetten die hij al fysica en in 1848 kon hij in Berlijn aan de in 1845 formuleerde, toen hij nog student was. De wetten hebben betrekking op de slag als privé-leraar. Hij oefende dat prakstromen en de elektromotorische krachten in elektrische tisch onbezoldigde baantje uit van 1848 netwerken. Kirchoff was ook een student van Gauss en de tot 1850. uitvinder van de spectroscopie. In 1848 publiceerde hij een verhandeling over 'systemen die Gustav Kirchoff werd geboren als zoon Ohm gedeeltelijk uit nietvan een rechter op 12 maart 1824 in George Ohm was lineaire geleiders Königsberg, Pruisen, dat nu Kalingrad in 1787 in Erlangen bestaan' en een jaar heet en in Rusland ligt. De familie was in Duitsland gebolater 'het afleiden vermogend genoeg om Gustav te laten ren. Hij deed eerst van de Ohmse wetstuderen. Zoals zijn twee oudere broers op z o e k i ng s w e r k Kirchoff is vooral bekend van zijn twee ten, toegepast op de doorliep Kirchoff eerst de klassen van het wetten en zijn spectroscoop theorie van de elekrond de elektrische Kneiphofse gymnasium, dat hij met een cel, die door de trostatica'. Het is eindgetuigschrift verliet in 1842 om cheItaliaanse graaf Alessandro Volta was uitwaarschijnlijk geen toeval dat die publicamie te studeren aan de Albertus universigevonden. Hij legde daarbij de belangrijke tie verscheen in 1849, het jaar waarin de teit in Königsberg. Onder meer Franz verbanden tussen stroom, spanning en verdiensten van George Ohm erkend werNeumann en Jacobi gaven er les. weerstand en schreef over de analogie den door zijn benoeming aan de universiNeumann legde zich als een der eerste tussen elektriciteitsstromen en warmteit. In hetzelfde jaar schreef Kirchoff nog vorsers toe op het verschijnsel van de testromen. Hij publiceerde zijn opvattineen verhandeling over 'het bepalen van de magnetische inductie. gen al in 1827. Ohm leefde in armoede, constanten, waarvan de sterkte van elekmaar toen hij in 1849 professor werd aan trische stromen afhangt'. Wetten van Kirchoff de universiteit van München, werden zijn Later, in een geschrift van 1857 over 'de Kirchoff publiceerde een verhandeling verdiensten erkend. beweging van de elektriciteit in geleidenover rechte en cirkelvormige geleiders. In de draden' stelde hij, zoals Ohm, dat de dat werk vinden we een studie over het Diploma en huwelijk elektriciteit zich in draden voortplant doorstromen van een vlak door een cirkelKirchoff studeerde af in Königsberg in zoals een lichtgolf zich in de ledige ruimte vormige elektrische stroom. Neumann 1847 en trad als gediplomeerde onmiddelvoortplant en dat "de weerstand van een had Kirchoff aangemoedigd tot de studie lijk in het huwelijk met de vier jaar jongere draad vergelijkbaar is met de weerstand en ze mondde uiteindelijk uit in een doctoClara Richelot, de dochter van Friedrich die warmtegeleiding ondervindt". In dieraatsthesis. De studie bevatte in 1845 al Richelot, zijn professor wiskunde. Het zelfde periode hadden ook Poggendorf en de twee vergelijkingen, die nu bekend zijn paar verhuisde nog hetzelfde jaar naar Wilhelm Weber studies gedaan over de als de wetten van Kirchoff. Berlijn. Het was een woelige tijd. In vervoortplanting van licht in de ruimte en ze Sommigen zeggen dat men beter zou schillende deelstaten van de Duitse waren tot dezelfde besluiten gekomen. Nu spreken over de wetten van Ohm-Kirchoff, Confederatie werd er gevochten. In Parijs weten we dat golven zich in elektrische omdat ook George-Simon Ohm (1787werd Louis-Philippe afgezet tijdens een kabels voortplanten met een snelheid van 1854) op de materie gewerkt had, zodat bloedige oproer in 1848. Met Clara had ongeveer 200.000 kilometer per seconde, men de wetten van Kirchoff kan beschouKirchoff twee zonen en twee dochters en terwijl de lichtsnelheid iets minder dan wen als een uitbreiding of een verhij stond in voor een groot 300.000 km per seconde bedraagt. algemening van de wet van Ohm. deel van hun opvoeding na Die had zelfs aangetoond dat de de dood van Clara in 1869. Bunsen snelheid van een elektrische Hij hertrouwde in 1872 met In 1850 vertrok Kirchoff als buitengewoon stroom die door een koperen draad Luise Brömmel uit Goslar in professor in de fysica naar Breslau. Daar vloeit, de lichtsnelheid benadert. In Heidelberg. deed hij opzoekingen over de vervorming die tijd werden de telegrafienetten van elastische platen, voortbordurend op aangelegd en in verband daarmee een theorie die Poisson daarover had ontOhms bijdrage tot het werk had Ohm ook de topologie van netwikkeld en op de differentiaalvergelijkinvan Kirchoff werd wellicht werken bestudeerd. onderschat gen van Navier. Tijdens zijn verblijf in

I-mag

8

MAART 2006

Techno

Kirchoff Breslau ontmoette hij Robert Wilhelm Bunsen (1811-1899), die daar tijdens het academiejaar 1851-1852 was aangesteld als professor in de scheikunde. Bunsen was de zoon van een professor moderne talen aan de universiteit van Göttingen en hij studeerde in 1830 aan diezelfde universiteit af met een doctoraat in de chemie. Hij deed onderzoek in de organische scheikunde en een van zijn proeven kostte hem een oog. Bunsen verbeterde de samenstelling en de werking van enkele chemische cellen, die in die tijd ontwikkeld waren. Hij ontdekte in die periode de 'Bunsen-batterij' en de in al onze chemische laboratoria bekende 'bunsenbrander', waarmee hij verschillende metalen en zouten verhitte tot ze een gekleurde vlam afgaven. Kirchoff en Bunsen werden goede vrienden en in 1854 overtuigde Bunsen Kirchoff om naar Heidelberg te verhuizen. Bunsen was daar vanaf eind 1852 opnieuw docent aan de universiteit. Meer dan twee decennia werkte Kirchoff in Heidelberg als professor in de fysica en researcher aan de universiteit. Hij begon ook een vruchtbare samenwerking met Bunsen en deelde diens sociale leven en vriendenkring. In die tijd onderzochten ook Wilhelm Weber en Rudolf Kohlrausch het gedrag van elektrische stromen en in Engeland maakte Maxwell bekend dat licht een elektromagnetisch verschijnsel was. Kirchoff zou trouwens later in Engeland verkozen worden tot 'Fellow of the Royal Society of Edinburgh' (1868) en tot 'Fellow of the Royal Society' (1875) in het kader van 'honours awarded to important mathematicians and excellent teachers of theoreti-

cal physics in a period of expanding scientific horizons'.

den van nieuwe chemische elementen. De eerste vijftig waren gevonden door chemische reacties of door elektrolyse.

Spectrumanalyse

Bunsen en Kirchoff samen zijn de vaders van de spectrumanalyse. Bunsen was begonnen met de ontleding van kleuren, die ontstonden bij het verhitten en verbranden van chemische stoffen in de gasvlam van zijn brander. Hij gebruikte daarbij eerst filters uit gekleurd glas, later - op aandringen van Kirchoff - een prisma dat de lichtstralen in spectraallijnen op een wit vlak projecteerde. Ze bestudeerden ook de lichtstraling en de chemische samenstelling van de zon en stelden vast dat sterren natrium bevatten. Kirchoff legde als eerste uit dat de donkere lijnen in het zonnespectrum veroorzaakt worden door de opslorping van bepaalde golflengten op het ogenblik dat het licht doorheen een gas passeert (absorptie). Als dat gas verhit wordt, zendt het licht met diezelfde golflengte uit. De donkere lijnen in het zonnespectrum waren toen ook al opgemerkt door Josef von Fraunhofer. In 1859 schreef Kirchoff in de maandelijkse mededelingen van de Berlijnse Akademie: "ter gelegenheid van het door Bunsen en mijzelf uitgevoerd onderzoek op een spectrum van gekleurde vlammen en een studie over Fraunhofer-lijnen in de zonneatmosfeer en in flikkerende sterren menen wij een bijdrage te hebben geleverd aan de oplossing van astrofysische vragen". Bunsen was specialist in het scheiden, identificeren en meten van scheikundige substanties. Beiden kwamen tot de vaststelling dat elke chemische substantie haar eigen uniek patroon van spectraallijnen vertoont. Een belangrijke ontKirchoff en Bunsen dekking voor de chemische analyse. In 1860 ontdekten ze zo een element dat nog niet voorkwam in de tabel van Mendeliev: het alkalimetaal cesium. Het jaar daarop ontdekten ze rubidium. Ze ontwierpen ook een prima werkende spectroscoop, gebaseerd op de prismatische ontleding van lichtgolven. Daardoor werd een nieuw De spectroscoop van Kirchoff tijdperk ingehuldigd voor het vin-

MAART 2006

Kwantummechanica Kirchoff had ook belangstelling voor de thermodynamica en de elasticiteitstheorie en, zoals dat vaak het geval is bij veelzijdige vorsers, wekte dat enige naijver op bij tijdgenoten. Zo had Stephan Boltzmann enige kritiek op Kirchoffs opvattingen over de opslorping en uitzending van straling door lichamen, toegepast op de mechanica en de hydrodynamica. In 1862 publiceerde Kirchoff een studie over 'de straling van zwarte lichamen', een belangrijke stap in de ontwikkeling van de kwantummechanica. Hij gebruikte daarbij 'zo zuiver mogelijke substanties'. In 1875 werd Kirchoff kreupel door een ongeval . Hij moest al zijn experimenteel werk stopzetten en bracht de volgende jaren door in een rolstoel. In 1877 publiceerde hij nog een studie over 'de theorie van de condensator' in het maandblad van de Berlijnse Akademie voor Wetenschappen. Hij vestigde zich opnieuw in Berlijn, waar hem in 1875 nog een leerstoel werd aangeboden in de wiskundige natuurkunde. Die bekleedde hij tot hij stierf op 17 oktober 1887. Tussen 1875 en 1887 gaf hij nog een vierdelig werk uit, gedrukt als 'Vorlesungen über mathematische Physik'. In 1882 waren van zijn hand al de 'Gesammelte Abhandlungen' verschenen. ir. Ing. Willy ACKE

Referenties: 1) Gustav Robert Kirchoff, zum Gedächtnis. Elektrotechnisches Zeitschrift 58 Jahrgang, Heft 44, 4 November 1937. 2) Gustav Robert Kirchoff, Wikipedia encyclopedie, op internet. 3) The chemical archievers: Robert Wilhelm Eberhard Bunsen and Gustav Robert Kirchoff, op internet. (geen auteur vermeld) . 4) A little history about Ohm, op internet. (geen auteur vermeld)

9

I-mag

Mo

Modern Game, set, match … met magneten Eén smash met de magnetische tennisracket van Fischer en je voelt het verschil al. Bij een gewone tennisracket verbuigt het frame naar het midden toe, als de bal op de besnaring komt. De kracht waarmee het terugveert, bepaalt mee de snelheid van de geretourneerde bal. De 'MSpeed' van Fischer heeft aan de zijkanten twee magneten die elkaar afstoten. Daardoor is het frame veerkrachtiger en krijgt de bal een snellere vaart. De Duitse proftennisster Anna-Lena Groenefeld is alvast zeer enthousiast over het frame. Ze hoopt ermee door te stoten naar de topvijf van het vrouwentennis. www.fischer-tennis.com/en/tennis

Google en Yahoo zijn doorn in het oog De Japanse overheid wil de ontwikkeling van zoektechnologieën voor het Internet stimuleren. Ze trekt enkele miljarden yen uit voor een project dat drie tot vijf jaar zal duren. Uiteraard heeft de strategie enkele bijbedoelingen, want zoekmachines zijn een mooie bron van inkomsten. Japan wil die winst uit de handen van Google en Yahoo houden. Er werd alvast een studiegroep opgericht waarin een twintigtal bedrijven en universiteiten zetelt (zoals Fujitsu, Hitachi, NEC, NTT en de universiteit van Tokio). De hegemonie van Google en Yahoo is trouwens niet alleen een doorn in Japanse ogen. Ook in Europa is met de steun van Duitsland en Frankrijk een onderzoeksproject naar een Europese zoekmachine gestart.

Tegen 20 gigabits per seconde Computertechneuten van het Amsterdamse netwerk- en rekendienstencentrum Sara hebben onlangs een snelheidsrecord gevestigd. Op een conferentie in San Diego toonden ze digitale videobeelden die vanuit Amsterdam werden verstuurd. Ze haalden daarbij een overdrachtsnelheid van 19,5 gigabit per seconde: een wereldrecord. Tegen die snelheid kan de volledige inhoud van een gemiddelde harde schijf binnen enkele seconden worden doorgestuurd. Ter vergelijking: de snelste ADSL- of kabelverbindingen van Belgacom of Telenet zijn tweeduizend keer trager.

I-mag

10

MAART 2006

Gsm meldt file Sinds september 2004 loopt er in Antwerpen een proefproject met 'Floating Car Data'. FCD is een technologie die aan de hand van anonieme gegevens van actieve gsm's in voertuigen een beeld van de actuele verkeerssituatie geeft.

De Vlaamse overheid, Proximus en het Britse ITIS Holdings PLC hebben intussen de evaluatie van dat gezamenlijke proefproject afgerond. Volgens de Vlaamse overheid zijn de resultaten gematigd bevredigend. Het gebruik van gsm-signalen voor het verzamelen van verkeersinformatie is een nieuwe technologie die nog voor verbetering vatbaar is. Bij vlot verkeer worden doorgaans accurate reistijden voor de meeste snelwegen en kleinere wegen berekend. En meestal geeft de FCD-technologie ook het juiste verloop van verkeer in de tijd weer. Maar het schoentje knelt bij vertraagd verkeer, waar de voorspelde reistijden vaak te optimistisch zijn. De Vlaamse overheid evalueert welke meerwaarde de technologie mogelijk heeft voor de verdere uitbouw van een dynamisch verkeersbeheer in Vlaanderen. En Proximus gaat na hoe het 'Floating Car Data' kan toepassen in België.

dern times Brommeren op waterstof De 'ENV bike' ziet eruit als een stoere crossmachine, maar loopt eigenlijk als een doetje. Met zijn 90 kilogram haalt hij immers maar een topsnelheid van 80 km per uur. Maar horen doe je hem niet en evenmin voel je hem trillen. De 'ENV bike' wordt aangedreven door een celmotor op waterstof. Per 160 km geruisloos biken moet je de cannistertank met 140 gram waterstof vullen: een kost van ongeveer drie euro. Er is wel een groot nadeel: voorlopig vind je alleen in Californië om de 150 km een waterstofpomp. In de rest van de VS en Europa kan je het op dit moment wel vergeten. De motor werd door het Brits-Amerikaanse Intelligent Energy ontwikkeld en komt in 2007 voor een stevige 10.000 Amerikaanse dollar op de markt. Nog een weetje om te eindigen: Intelligent Energy wil dezelfde brandstoftechnologie toepassen om een vliegtuig op waterstof te bouwen. www.envbike.com

Intel plaatst chip in Apple Een half jaar eerder dan verwacht heeft Apple zijn eerste computers met Intel-processors op de markt gebracht: de nieuwe 'iMac' wordt met een 17-inch en 20-inch model verscheept. Daarnaast introduceerde de Amerikaanse computergigant onlangs ook een nieuwe notebookserie onder de naam 'MacBook Pro'. Die is ook van een dual-core Intelprocessor voorzien: twee processors die op een chip zijn aangebracht.

Levensriet redt levens Voor de prijs van een cappuccino (3 euro) kan je een leven redden. De 'Lifestraw' (letterlijk 'het levensrietje'), ontwikkeld door het Zwitserse Vestergaard Frandsen, is een eenvoudig, buisvormig toestelletje met zeven verschillende filters waarmee 700 liter water drinkbaar kan worden gemaakt. Met de innovatie kunnen tal van microbiële aandoeningen worden voorkomen: in de eerste plaats diarree, waaraan jaarlijks twee miljoen mensen sterven. Maar het kan ook in rampgebieden na overstromingen, aardbevingen of ander onheil worden ingezet. Bovendien belet niets je om een 'Lifestraw' op lange wandeltochten mee te nemen, want dan hoef je geen jerrycan met water mee te zeulen. www.lifestraw.com

Deze rubriek wordt samengesteld door Peter RAEYMAEKERS, Ph.D. MAART 2006

11

I-mag

Netwerk Silicos en Zefira Torna grote winnaars Tech-Art-prijzen voor negentiende keer uitgereikt

ANTWERPEN. Voor de negentiende keer werden in Antwerpen de Tech-Art-prijzen uitgereikt. Een evenement dat samenviel met de jaarlijkse nieuwjaarsrecep-

Naomi Sluys uit Grobbendonk en Inaris nv uit Gentbrugge.

tie van de Vlaamse Ingenieurskamer. De uitreiking van de Tech-Art-prijzen is

Silicos

een organisatie van de VIK. De prijzen bekronen een vernieuwende creatie op

Silicos nv is een op chemo-informatica gebaseerd biotechnologisch bedrijf dat in juni 2005 werd opgericht op initiatief van dr. Hans De Winter en dr. Wilfried Langemaeker, beiden met ervaring in de drug discovery en tot voor kort werkzaam in het management bij Johnson & Johnson Pharmaceutical Research & Development en Janssen Pharmaceutica nv en dr. Ivo Vandeweerd. Voor de ontwikkeling van het technologieplatform werd een samenwerking opgezet met de K.U.Leuven waar dr. Gert Thijs en prof. Bart De Moor van de onderzoeksgroep

technisch/artistiek of technologisch vlak. Ze vormen niet alleen een bekroning voor een innoverend idee, maar zijn meteen ook een stimulans voor het ondernemerschap en ze dragen zo bij tot de economische groei van Vlaanderen.


Van onze hoofdredacteur De Tech-Art-prijzen werden uitgereikt door minister van Financiën, Begroting en Ruimtelijke ordening, Dirk Van Mechelen, en Ing. Joseph Neyens, algemeen voorzitter van de Vlaamse Ingenieurskamer. Beiden hadden lovende woorden over voor de VIK en de Tech-Art-prijzen.

De laureaten van de Tech-Art-prijzen 2005 zijn Silicos nv uit Diepenbeek en Zefiro Torna uit Mechelen. Ze kregen elk een geldprijs van 2.500 euro. Een eervolle vermelding kreeg het bedrijf Symbion nv uit Zonhoven. De drie overige genomineerden waren Gemidis uit Gent,

(v.l.n.r.): Ing. Joseph Neyens (algemeen voorzitter VIK), Jan Vanherck (Symbion), Wilfried Vangenaeker (Silicos) Klaartje Heiremans (Zefiro Torna), Naomi Sluijs, minister Dirk Van Mechelen, Hugo Quintelier (Inaras) Geert Van Doorselaer (Gemidis)

I-mag

12

MAART 2006

Netwerk Silicos wendt zijn technologie aan voor de behandeling van verschillende ziekten, zoals kanker, ziekten van het centraal zenuwstelsel, besmettelijke ziekten en immunodeficiënte ziekten. wikkeld voor televisietoestellen, maar ook voor videoprojectoren met hoge resolutie. Het HDTV-product is momenteel beschikbaar als evaluatiekit.

Naomi Sluys

SCD besloten om mee te stappen in de opstart en de uitbouw van Silicos. Silicos ontplooit activiteiten die voortkomen uit een stijgende vraag van de farmaceutische industrie naar beloftevolle moleculen die kunnen leiden tot nieuwe geneesmiddelen. In een eerste fase zal Silicos zijn technologie op een projectmatige basis aanwenden bij klanten. Typische projecten zijn bijvoorbeeld de zoektocht in grote databanken naar moleculen met een vereist profiel of het de aanmaak van geavanceerde predictie- en classificatiemodellen die bij de virtuele screening van de klant betrokken kunnen worden. In een tweede fase zal Silicos zijn technologie aanwenden voor de behandeling van verschillende ziekten, zoals kanker, ziekten van het centraal zenuwstelsel, besmettelijke ziekten en immunodeficiënte ziekten.

Zefiro Torna Zefiro Torna kreeg als Vlaams vocaalinstrumentaal ensemble het artistieke deel van deTech-Art-prijzen voor hun project "Les jongleurs du coeur", een naam die op allegorische wijze uitdrukt hoe de mythologische god van de westenwind Zephyrus er telkens weer in slaagt de barre winter te verdrijven. Het ensemble brengt het culturele erfgoed op unieke wijze terug tot leven, vertrekkend vanuit het respect voor het verleden. De muzikanten kiezen voor historische instrumenten en voor een historische benadering van de uitvoeringspraktijk, maar ze voegen er ook eigen elementen aan toe. In hun programma's verwerken ze literatuur, theater, hedendaagse of etnische muziek. "Les jongleurs du coeur" is ontstaan als een coproductie met Jeugd en Muziek Vlaanderen en handelt over de trouvèrekunst van het middeleeuwse Arras.

Artistiek leider Jurgen De Bruyn en Zefiro Torna konden de jury overtuigen met de uiterst creatieve aanpak van hun productie. De esthetische vormgeving nam daarbij een centrale plaats in.

Symbion De jury gaf een eervolle vermelding aan het bedrijf Symbion nv voor het project Vubonite, een nieuw materiaal, ontwikkeld door het laboratorium MEMC van de faculteit Ingenieurswetenschappen van de Vrije Universiteit Brussel. Symbion nv, een spin-off van de VUB, brengt Vubonite in exploitatie. Het nieuwe materiaal is een fosfaatcement met zeer bijzondere karakteristieken, waarvan de uithardingstijd kan worden geregeld naargelang de toepassing. Het materiaal hardt uit tot een steenharde toestand, is onbrandbaar, niet giftig en bestand tegen hoge temperaturen. Op industrieel en artistiek vlak kan het polyester, asbest of andere gevaarlijke stoffen vervangen. De jury was bijzonder onder de indruk van het ondernemerschap, in combinatie met universitair onderzoek van wereldniveau.

Gemidis Gemidis werd opgericht in 2004 als een spin-off van de Universiteit Gent en IMEC. Het bedrijf ontwerpt, ontwikkelt en vervaardigt LCOS-microdisplays. LCOS staat voor 'liquid crystal on silicon'. De beeldschermtechnologie combineert siliciumtechnologie met vloeibare kristaltechnologie. De microdisplays zijn bijzonder compacte, actieve matrixbeeldschermpjes met een resolutie die zo hoog is, dat het beeld optisch moet worden vergroot om elk detail nog te kunnen waarnemen. De nominatie ging naar het Gemidis-project HDTV1080, de 'high definition television'-standaard met meer dan 2 miljoen pixels. HDTV1080 werd niet alleen ont-

MAART 2006

Met haar beeldende kunst gaf laureate Naomi Sluys het startsein voor de uitbouw van een site waar het aangenaam is om te werken, te leren, te verpozen, te ontspannen en waar bovendien de cultuurgevoeligheid extra werd aangescherpt. Het kunstwerk dat ze verwezenlijkte op verschillende plaatsen binnen de Gentse Maaltesite creëert een onderlinge wisselwerking tussen de polyvalente functies van de directe omgeving van de site, die zich uitstrekt aan de zuidrand van Gent, op de plaats waar de Kortrijksesteenweg de ringvaart overbrugt op een boogscheut van Flanders Expo. Herkenningsplaats is onder meer de nieuwe halte Maalte na het doortrekken van tramlijn 1 vanaf Gent Sint-Pietersstation naar Flanders Expo.

Inaras Inaras nv werd genomineerd voor het project 'Octopus internetboekhouding', een project dat inspeelt op de e-accounting voor KMO's. Het bedrijf ontwikkelde een technologie om een volledige bedrijfsboekhouding via het internet te voeren. Het werd niet zomaar een aanpassing van een bestaand pakket, maar een volledig nieuw concept dat het mogelijk maakt om te werken op een snelle, goedkope en vooral veilige manier. Kenmerkend voor 'Octopus internetboekhouden' is de gebruiksvriendelijkheid en de aantrekkelijke lay-out. Een van de interessante voordelen is dat de gegevens voor de ondernemer én de accountant tegelijk toegankelijk zijn. Dat voorkomt tijdrovende verplaatsingen. Het concept vertrekt van een centrale gegevensbank waarop zich alle boekhoudgegevens bevinden. Internetboekhouden is ingegeven om aanzienlijke kostenbesparingen in de administratie door te voeren. Wie contact wil nemen met een van de laureaten of genomineerden, kan mailen naar [email protected]

Ing. Noël LAGAST

13

I-mag

Netwerk

Minister Van Mechelen positief

Minister Van Mechelen loofde de VIK voor het initiatief. "Telkens opnieuw valt het mij op dat de Vlaamse Ingenieurskamer er steevast in slaagt het kruim van Vlaanderen inzake technologische en innovatieve ontwikkeling en culturele expressie, in de jury samen te brengen.Vlamingen die bewezen, en nog dagelijks in hun vakgebied bewijzen, de top van Vlaanderen te zijn” Minister Van Mechelen dankte de juryleden voor hun engagement en pleitte ervoor om in de jury voortaan ook enkele

goed voor 220 miljoen euro. Via het IWT is dat 247,7 miljoen euro. Aan ondernemingen en starters worden geen klassieke subsidies meer toegekend. Voortaan wordt er via het Arkimedes-fonds ondersteuning gegeven of via het inmiddels actieve Vlaams Innovatiefonds (Vinnof), dat kan rekenen op 150 miljoen euro voor kapitaalparticipaties. Vinnof zal ook een belangrijke rol spelen bij de start van spin-offactiviteiten.

“Masterplan Antwerpen wordt grootste Tech-Art-realisatie die België ooit kende.”

vooraanstaande leden van durfkapitaalfondsen op te nemen. De beste ideeën en projecten hebben volgens de minister immers risicokapitaal nodig om ze verder uit te werken. Zo kunnen ze uitgroeien tot een economisch en/of maatschappelijk succes. De minister wees ook op de ultieme doelstelling van de Tech-Art-prijzen: namelijk de laureaten een stimulans geven om hun project in praktijk om te zetten als startende ondernemer of geïntegreerd in een bestaand bedrijf of een bestaande kennisinstelling.

Voor sommige investeringen en maatschappelijke noden, zoals schoolgebouwen, zorginfrastructuur en sociale woningbouw zal de Vlaamse regering een beroep doen op publiek-private samenwerking, de zogenaamde PPS-constructies. Zo probeert de Vlaamse regering te realiseren wat anders niet realiseerbaar zou zijn. PPS is - volgens de minister geen tovermiddel, wel een paardenmiddel om snel resultaten te kunnen boeken en tegemoet te komen aan wat de mensen van een ondernemende regering mogen verwachten.

Minister Van Mechelen looft VIK met initiatief Tech-Art-prijzen.

PPS omvat de overdracht van risico's van de publieke sector naar de private sector en een beoordeling en afrekening van private partijen op basis van de geleverde prestaties. Het gaat om projecten waarin zowel de overheidssector als de privésector gelijktijdig participeren. De overheid koopt als het ware een dienst en geen product. De minister verwees daarbij naar het masterplan Antwerpen als gigantisch proefproject met de Oosterweelverbinding als koninginnenstuk. De combinatie van een prachtige hangbrug van circa 2,5 kilometer lang en 110 meter hoog en een nieuwe Scheldetunnel zal de ring rond Antwerpen volledig maken. De investering wordt geraamd op 1,3 miljard euro. Kunst (architectuur) en techniek zijn bij dat project met elkaar verweven. Op initiatief van minister Van Mechelen werd een zogenaamde 'kwaliteitskamer' samengesteld. "Mijn eigen Tech-Artjury", zei de minister. "Maar of we als Vlaamse overheid voor de grootste TechArt-realisatie die België ooit kende een prijs zullen krijgen, valt nog een hele tijd af te wachten". N.L.

Masterplan Antwerpen Minister Van Mechelen schonk ook ruim aandacht aan de investeringen van de Vlaamse regering in mensen en infrastructuur. De minister maakte daarbij een onderscheid tussen de reguliere begroting, het nieuw financieringsfonds voor eenmalige uitgaven (FFEU) en alternatieve financieringstechnieken en PPS-constructies. Via het Hermesfonds is de rechtstreekse investeringssteun aan bedrijven in 2006 v.l.n.r.: mevrouw Neyens - Ing. Joseph Neyens - minister Dirk Van Mechelen Kabinetschef Bart De Moor. I-mag

14

Netwerk

Ing. Joseph Neyens breekt lans voor ondernemerschap en ingenieursstudies

Voorzitter Ing. Joseph Neyens houdt opgemerkte toespraak.

We geven u hierna de integrale tekst weer van de toespraak van onze algemeen voorzitter Ing. Joseph Neyens.

De VIK is voor flexibiliteit als dat betekent: aanpassing, vernieuwing, toekomstgericht zijn en een oplossing geven aan problemen zoals onder meer de internationale erkenning en herkenning van de graad en het diploma van de industrieel ingenieur. De adagio's van het ondernemerschap past de VIK toe in de drie hoofddomeinen waarin ze actief is, met name: 

Mijnheer de minister, Beste collega's, dames en heren, Andermaal sinds mijn aantreden als algemeen voorzitter van de Vlaamse Ingenieurskamer heb ik het genoegen om u allen van op deze plaats een kerngezond en voorspoedig nieuwjaar toe te wensen. Ik doe dit overtuigd en van ganse harte. Deze bijeenkomst is meer dan het uitwisselen van goede wensen en voornemens, het is ook een gelegenheid voor de uitreiking van de gerenommeerde Tech-Artprijzen en voor reflectie. Sinds haar oprichting, nu meer dan 40 jaar geleden, heeft de VIK zich ontwikkeld tot een gezaghebbende professionele ingenieursvereniging waarvoor het begrip ondernemerschap geen dode letter is. Ondernemen houdt enkele statements in. Zonder visie is geen ondernemerschap mogelijk. Wie visie heeft, maar die niet programmeert en uitbouwt, blijft ter plaatse trappelen. Ondernemen is ook volharden, innoveren en risico's nemen. Ondernemen betekent ingaan tegen bepaalde verstarde houdingen. Ondernemen is durven breken met bepaalde zaken uit het verleden, met een tijdperk dat niet altijd synoniem was van mobiliteit en flexibiliteit. Als flexibiliteit het tegenovergestelde is van starheid dan is de VIK voor flexibiliteit.

de belangenbehartiging inzake de graad en het diploma van de industrieel ingenieurs;  de opleiding en de vorming via haar eigen vormingsinstituut met elk jaar ruim 1.000 cursisten;  en ten slotte via haar maatschappelijk engagement als Ingenieurs zonder Grenzen en Ex-Change. Ook internationaal ontpopt de VIK zich als een gezaghebbende organisatie door o.a. haar erkenning als geassocieerd lid van de World Federation of Engineering Organisations van Unesco. De snelle groei en ontwikkeling die de VIK de laatste jaren heeft gekend heeft ons doen nadenken over een aantal zaken van de ingenieurs in Vlaanderen en in ons land in het algemeen. In het verleden werd immers te veel de tegenstelling (zo die er al was) industrieel ingenieur versus burgerlijk ingenieur in het daglicht geplaatst. Dat beeld behoort voortaan tot het verleden. Burgerlijk en industrieel ingenieurs slaan immers de handen in elkaar. Sinds 21 mei 2005 spreken de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK) en de Koninklijke Vlaamse Ingenieursvereniging (K VIV) met één stem. Op die dag werd in het Gentse stadhuis een duurzame samenwerking met de feitelijke vereniging 'Comité van de Vlaamse Ingenieursvereniging VIK en K VIV'- de COVIV- ondertekend. Uiteraard blijven de twee profielen van ingenieurs bestaan. De complementari-

MAART 2006

teit blijft onaangetast. Dat is een belangrijke troef voor onze Vlaamse industrie. In een mondiale industriële wereld is ook samenwerking tussen alle ingenieurs van eenzelfde land noodzakelijk. Om deze reden werd op 9 december een overeenkomst voor samenwerking ondertekend tussen de vier Belgische ingenieursverenigingen, met name de FABI en K VIV voor de burgerlijk ingenieurs en de UFIIB en de VIK voor de industrieel ingenieurs. De associatie kreeg de naam Comité des Ingénieurs Belges, Belgisch Ingenieurscomité, afgekort CIBIC. CIBIC erkent de complementariteit van ingenieursopleidingen in ons land en wil een actieve rol spelen om het imago van de ingenieur te verbeteren en jongeren aan te moedigen voor de studies van ingenieur. CIBIC is inmiddels niet bij de pakken blijven zitten. Aan Franstalige én Vlaamse kant richtten we afgelopen dagen een brief naar de overheid en de parlementsleden om hen te wijzen op het belang van de ingenieurs voor ons economisch en maatschappelijk welzijn. Met haar actie wil CIBIC de aandacht van de overheid en de industrie vragen voor het nefast tekort aan ingenieurs waarop ons land afstevent. De overheid en de industrie moeten dringend maatregelen nemen om het tekort aan ingenieurs in te dijken en de daling van het aantal eerstejaarsstudenten om te buigen. Vandaag werken in binnen- en buitenland circa 52.000 Vlaamse industrieel ingenieurs. Daarvan zijn er 70 procent tewerkgesteld in de industrie. In 1987 schreven er zich aan de Vlaamse hogescholen 5.000 eerstejaarsstudenten in voor industrieel ingenieur. In 2005 waren het er nog 2.000. Dat aantal blijft sindsdien stabiel. Voor de burgerlijk ingenieur zijn de cijfers iets beter. Het algemene resultaat is nochtans niet rooskleurig. Gedurende een

15

I-mag

Netwerk periode van 20 jaar schreven er zich immers aan de hogescholen en aan de universiteiten 2.475 industrieel en burgerlijk ingenieurs minder in. Als die trend zich doorzet, zullen er in Vlaanderen in 2025 nog amper een duizendtal ingenieurs op de arbeidsmarkt komen. Of m.a.w. slechts 30% van onze behoefte! Samen de krachten bundelen en de jongeren aanmoedigen om de studies voor ingenieur aan te vangen is een taak die CIBIC op zich wil nemen. Zonder de steun van de overheid en de industrie is dat echter een zware opgave. Dat beseffen we maar al te goed.

Vlaamse industrieel ingenieur in het buitenland moeilijk of niet als ingenieur herkend, laat staan erkend. Een Waalse collega heeft daar geen probleem mee. Zo iets vraagt om een dringende oplossing. In overleg met de hogescholen stelt de VIK dat de studieduur van industrieel ingenieur via een aanbouwdecreet zou worden aangepast aan de internationaal gangbare norm, met name vijf jaar. Ook de titulatuur dient internationaal transparant te zijn en uit te drukken waarvoor de opleiding van zowel de burgerlijk als de industrieel ingenieur staat. En hier treedt andermaal de logica van een ingenieur in het geweer.

“Het beeld van de 'tegenstelling' - zo die er al was! - industrieel ingenieur versus burgerlijk ingenieur behoort voortaan tot het verleden.”

Dat de hogescholen en universiteiten dienaangaande zouden tekortschieten lijkt me onjuist. Op het vlak van het promoten van de studies en voor heel wat andere zaken is er regelmatig overleg tussen de VIK en de Vlaamse departementshoofden van de hogescholen in VIK@Science. De VIK is ook de motor voor het overleg dat regelmatig plaatsvindt met de Vlaamse én Franstalige departementshoofden, die zich hebben verenigd in ADISIF, dat is de associatie van de 11 'Instituts Supérieurs Industriels des Hautes Ecoles'. De samenwerking is niet alleen uitstekend, maar biedt ook een gelegenheid om typische Belgische toestanden van dichterbij te leren kennen. Zo kent Wallonië, in tegenstelling tot Vlaanderen, geen associaties van hogescholen met één universiteit.

De vier Belgische ingenieursverenigingen, K VIV en FABI voor de burgerlijk ingenieurs en UFIIB en VIK voor de industrieel ingenieurs zijn immers overeengekomen om naast de titel: - enerzijds van industrieel ingenieur de titel van MSc in de toegepaste ingenieurswetenschappen of toegepaste bioingenieurswetenschappen te voeren;

gie op een voortreffelijke didactische wijze wordt aangeleerd. Gemiddeld krijgen ze daarover reeds twee uur per week op een leerprogramma van totaal 32 uur. Waarom de studies niet goed in de markt liggen blijft me een raadsel. Nochtans, al wie als ingenieur afstudeert, is van een afwisselend en boeiend werk verzekerd. Nota: wij zijn geen voorstander van het watervalsysteem. Het zalmsysteem heeft onze steun. De financiële studie door de VIK gemaakt onder de kundige leiding van een eredirecteur-generaal van een hogeschool, maakte duidelijk dat de overheid ons hoger onderwijs stiefmoederlijk behandelt. Het zijn niet onze cijfers; we hebben ze “heel eerlijk van de Vlaamse overheid geleend”. Mijnheer de minister, ik vraag u niet om geld! - d.w.z. niet voor mezelf! - Wij vragen u wel een forse budgettaire inspanning te doen; of zo u wil, een absolute prioriteit te zetten opdat het hoger onderwijs in Vlaanderen de middelen ter beschikking zou krijgen om zijn kwalitatief hoogstaand onderwijs te kunnen voortzetten. Het hoger onderwijs (hogescholen/universiteiten) leiden onze leiders van morgen op! Dat de Vlaamse overheid deze mening deelt, werd onze delegatie op het kabinet van de minister-president gisteren nog bevestigd.

Dames en heren, - anderzijds zullen de burgerlijk ingenieurs naast hun titel de titel van MSc in de ingenieurswetenschappen of bio-ingenieurswetenschappen voeren. CIBIC wil hiermee de Belgische ingenieurs beter op de internationale arbeidsmarkt profileren. CIBIC zet met die overeenkomst een historische stap in de meer dan 100-jarige geschiedenis van de ingenieurs.

Men ontdekt ook dat de opleiding voor industrieel ingenieur in Wallonië 5 jaar bedraagt en afsluit met de graad van Master of Science, terwijl dat in Vlaanderen 4 jaar bedraagt en afsluit met de graad van master.

Een ander belangrijk punt is de vraag waarom jongeren zich niet aangetrokken voelen tot de studies voor ingenieur? Het klassieke antwoord dat de studies te zwaar, te wiskundig of te saai zijn, of dat jongeren niet vroeg genoeg geconfronteerd worden met de basistechniek of technologie gaat vandaag niet meer op.

Vanuit internationaal oogpunt is dat voor ingenieurs niet langer aanvaardbaar. Bovendien wordt het diploma van een

Een steekproef in het ASO bij jongeren van 13 jaar leert immers dat hen wel de beginselen van de techniek en technolo-

I-mag

MAART 2006

In het begin van mijn toespraak zei ik dat ondernemen niet alleen een kwestie is van een visie hebben en een visie ontwikkelen, het is ook een zaak van volharden en van inzet in deze boeiende wereld. Als algemeen voorzitter van de VIK ben ik nochtans overtuigd dat elke visie niet alleen een flinke portie inspiratie inhoudt, maar ook niet los te koppelen is van nog meer transpiratie. 2006 wil voor de VIK niet alleen het jaar zijn van het realiseren van een visie, maar ook het jaar van de volharding en de onaflatende inzet van alle ingenieurs voor het welzijn en de welvaart van ons land en Vlaanderen in het bijzonder. Ik dank u voor uw aandacht.

16

Ing. Joseph NEYENS Algemeen Voorzitter VIK

Netwerk

VIK-nationaal

Verslag van de algemene ledenvergadering WOMMELGEM. Tijdens de statutaire algemene ledenvergadering van 26 november 2005 coöpteerde de algemene vergadering de leden Ing. Peter Claeys en Ing. Walter Dams tot effectieve leden voor een termijn van een jaar. De algemene vergadering verkoos volgende leden tot lid van de Raad van Bestuur met een mandaat dat eindigt in 2008: Ing. Etienne Beernaerts, Ing. Peter Claeys, Ing. Bart Demol, Ing. Paul De Schepper, Ing. Rik Jaeken, Ing. Jos Kestens, Ing. Sofie Knoops, Ing. Noël Lagast, Ing. Bart Van Orshoven, Ing. Jan Wauters en Ing. Jan Winten. De algemene vergadering heeft unaniem de rekeningen goedgekeurd en nominatief kwijting gegeven aan de gedelegeerde, de bestuurders en de commissarissen. Tevens heeft de algemene vergadering volgende leden benoemd tot commissaris voor het werkjaar 2005-2006, voor een termijn van één jaar, termijn die

driemaal kan verlengd worden in opeenvolgende jaren: Ing. Dirk Baert, Ing. Noël Lagast, Ing. Hubert Mewis. De Raad van Bestuur heeft op haar bijeenkomst van 7 december 2005 unaniem volgende kernleden van het directiecomité aangesteld voor een termijn van twee jaar: Ing. Joseph Neyens tot algemeen voorzitter en Ing. Jan Pals tot penningmeester. De Raad van Bestuur bekrachtigde ook de aanstelling van volgende gecoöpteerde leden van het directiecomité voor een termijn van een jaar: Ing. Erwin Debutte, Ing. Marc Demolder, Ing. Karel De Wever, Ing. René Peeters, Ing. Chris Ribus, Ing. Stefaan Tas, Ing. Peter Vandendries en Ing. Jan Winten. De Raad van Bestuur stelde ook Ing. Joseph Neyens unaniem aan tot gedelegeerde voor een termijn van een jaar. Ing. Hilaire DERYCKE Secretaris Raad van Bestuur

Master in productieautomatisering sluit 7de promotie af WOMMELGEM. Onlangs ontvingen 10 cursisten het certificaat van master in productieautomatisering. Zij werkten het voorbije academiejaar met succes een project uit en stelden dat in december aan de jury voor. De certificaten werden uitgereikt door Karel De Wever, lid van het bestuur vorming van de Vlaamse Ingenieurskamer, Paul Govaerts, adjunct departementshoofd van het departement IWT van de Karel de Grote-Hogeschool en Felix De Kinder, trainingsmanager van het VDAB-competentiecentrum in Vilvoorde. De programmadirecteurs Erwin Smet en Jacques

Verhaeghen verrasten de aanwezigen aangenaam. De eerste met een speech waarbij de projecten van de deelnemers op een prettige manier werden verwoord en gevisualiseerd. De laatste door de echtgenotes van de cursisten gepast in de bloemetjes te

MAART 2006

zetten. De jury schoof Bernard Huygh als laureaat van de 7de promotie naar voor: Cursusbegeleider Luc Billion werd bedankt voor zijn enthousiast e inzet. Het 'academiejaar' 2005 werd feestelijk afgesloten met een uitstekend diner. Eind 2005 hadden de cursisten in productieautomatisering voor de laatste keer de mogelijkheid een certificaat met de benaming 'master' te behalen. In het najaar van 2006 gaat een nieuwe opleiding in de productieautomatisering van start. Die leidt naar een certificaat 'Fellow in de productieautomatisering'.

17

I-mag

Netwerk

Jaarlijks bijna 4.000 inschrijvingen voor activiteiten Ingelogd inschrijven verloopt vlotter en correcter

WOMMELGEM. Bij de Vlaamse Ingenieurskamer in Wommelgem werken 12 mensen. In december stelden we de hele werking van het secretariaat voor aan de hand van een interview met de VIK-directeur, Ing. Paul Bertels. In januari en februari ging de aandacht respectievelijk naar de ledenwerving en naar ExChange, twee diensten die zeker niet onbekend zijn. Deze maand besteden we aandacht aan een stille kracht op de achtergrond. Chris Bonte zorgt ervoor dat alle inschrijvingen voor studiegroepen en afdelingen zorgvuldig genoteerd worden. Hij neemt de administratie ervan voor zijn rekening en zorgt er bijvoorbeeld voor dat iedereen altijd een bevestiging van zijn of haar inschrijving krijgt. Ook houdt hij de deelnemerslijsten up-to-date en staat hij paraat voor eventuele vragen over de activiteiten.

Een van de redenen waarom u actief VIKlid bent, is uiteraard dat u bij de VIK de gelegenheid krijgt om deel te nemen aan talloze interessante activiteiten van afdelingen of dat u uw kennis kunt verdiepen en verruimen door deel te nemen aan alles wat de verschillende studiegroepen op touw zetten. Als u zich inschrijft voor een van die activiteiten, dan doet u dat tegenwoordig het best door in te loggen via de website. "Wie wil deelnemen aan een activiteit van een afdeling of een studiegroep, doet dat inderdaad het best door in te loggen via de website. Op die manier gaat de verwerking heel vlot. En bovendien zijn vergissingen uitgesloten. Als we bijvoorbeeld de technisch-commerciële studiegroep alleen bekijken, dan beschikken we daarin

Netwerk

"Voor studiegroepen en regionale activiteiten komen er jaarlijks tussen de 3.500 en 4.000 elektronische inschrijvingen binnen. Een en ander vraagt toch wel een degelijke administratie en een stevige opvolging van het hele gebeuren." Alle inschrijvingen komen terecht bij Chris Bonte, die ze zorgvuldig beheert en opvolgt.

over zowat 950 e-mailadressen. Daar zitten niet alleen veel dezelfde familienamen tussen, maar het kan zelfs gebeuren dat er identieke voornamen en familienamen tussen zitten. Telefonisch inschrijven kan dan voor verwarring zorgen. Inloggen sluit elke verwarring uit."

Alle inschrijvingen worden automatisch verwerkt en wie inschrijft, krijgt een bevestiging via e-mail. Chris Bonte houdt nauwgezet alle inschrijvingen bij en noteert ook, wanneer het maximum aantal inschrijvingen is bereikt.

Chris Bonte is daarnaast ook nog verantwoordelijke voor de Nieuwsbrief, die elektronisch wordt verstuurd naar verschillende deel- en doelgroepen binnen de VIK. Luc VANDER ELST

Netwerk

KHLim haalt Paul Donners-prijs binnen Eindwerk Ing. Geert Daenen en Ing. Johan Tielens haalt het SINT-TRUIDEN. Ing. Geert Daenen en Ing. Johan Tielens sleepten de prestigieuze Paul Donners Prijs 2005 in de wacht. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt voor het verdienstelijkste eindwerk van de afstuderende ingenieurs aan de twee Limburgse hogescholen. Een vergelijking tussen Oxford en Cambridge is wellicht te ver gegrepen, maar dit jaar was het in elk geval de KHLim die het laken naar zich toe trok met de twee verdienstelijke winnaars.

"Op een kleine 10 jaar tijd is de instroom van industrieel ingenieursstudenten in Vlaanderen dramatisch gedaald van 5.000

naar ± 2.000 eerstejaarsstudenten voor het academiejaar 2005-2006. Een aantal critici en ingewijden dachten dat de afschaffing van de toelatingsproef voor burgerlijke ingenieurs een grote verschuiving in die richting teweeg zou brengen, maar ook dat is niet het geval. Er is bij onze burgerlijke collega's weliswaar een lichte toename, maar zeker niet in die mate dat de één de ander in evenwicht kan brengen. De enkele honderden extra kandidaten burgerlijke ingenieurs maken zeker de duizenden afhakers bij de hogescholen niet goed. Als die negatieve trend zich doorzet, stevenen we in 2025 af op een situatie waarin de afgestudeerde ingenieurs nog slechts een derde van de

Ing. Marc Notermans

Het winnende duo van de KHLim

De Paul Donners-prijs levert de winnaars zo maar eventjes 1.250 euro op. De prijs werd -in het bijzijn van minister Peter Vanvelthoven- uitgereikt tijdens de nieuwjaarsreceptie van de VIK-afdeling Limburg op zaterdag 14 januari in de Academiezaal in Sint-Truiden. Na de verwelkoming door Ing. Sofie Knoops nam Ing. Marc Notermans, voorzitter van de afdeling Limburg, het woord. Hij zorgde voor een warme toespraak. Enkele passages willen we u niet onthouden.

I-mag

20

MAART 2006

behoefte dekken. Of met andere woorden we zullen 2 van de 3 nodige kaderleden in het buitenland moeten gaan zoeken." "De enige gemotiveerde reden voor een bedrijf om nog in ons land te blijven, is naast gemotiveerde werknemers, juist de hoge scholingsgraad en de drang naar innovatie, verbetering en de hoge kwaliteitseisen die hier gesteld worden. Allemaal punten die je enkel maar kan bereiken met een degelijk midden en hoger kader." Het is hoog tijd om jonge mensen warm te maken voor de studies van ingenieur. Een diploma waarmee je nota bene nog quasi

Netwerk Erelijst Paul Donners-prijs 1989 Ing. Frank Mellaerts en Patrick Wijnen PC gestuurde registratie en analyse van spierpotentialen Specialiteit: Elektromechanica - KHLim

zeker bent van werkgelegenheid en een boeiende job die dikwijls toegang biedt naar een mooie carrière."

"Op een kleine 10 jaar tijd is de instroom van industrieel ingenieursstudenten in Vlaanderen dramatisch gedaald." "Vele politici en kabinetsmedewerkers hebben de mond vol van ondernemerschap en vereenvoudiging van de administratieve rompslomp bij de start en de leiding van een onderneming. Wij, en met ons heel wat van onze bevriende organisaties, zijn ervan overtuigd dat er op dat vlak nog zeer veel werk aan de winkel is." "Ons land heeft een enorme, degelijke reputatie opgebouwd als innovatief ondernemend land, gefundeerd op talloze al dan niet familiale KMO's. Laten we er samen naar streven om dit op zijn minst zo te houden en wie weet er zelfs nog op vooruit te gaan.

"De enige gemotiveerde reden voor een bedrijf om nog in ons land te blijven, is naast gemotiveerde werknemers, juist de hoge scholingsgraad en de drang naar innovatie, verbetering en de hoge kwaliteitseisen die hier gesteld worden." Na enkele welgemeende dankwoorden was het de beurt aan de laureaten om hun eindwerk toe te lichten. Een verslag daarvan kon u al lezen in I-mag van januari. Ook de genomineerden werden op het podium geroepen om er een certificaat en een boekenbon ter waarde van 50 euro in ontvangst te nemen. Het geheel werd afgerond met een aangenaam en gesmaakt concert van het Limburgs Salonorkest.

1990 Ing. Peter Van Bulck Micro processor gestuurde simulatie van gammacamera outputsignalen Specialiteit: Kernenergie - XIOS Hogeschool 1991 Ing. Philippe Requile en Thomas Rafael Automatisering van de dichtheidsbepaling van vloeistoffen Specialiteit: Elektromechanica - KHLim 1992 Ing. Chris Huyghe Totale lichaamsbestraling Specialiteit: Kernenergie - XIOS Hogeschool 1993 Ing. Kris Dylst Verwijdering van boorzuur uit PWR LLLW door destillatie onder verhoogde druk Specialiteit: Kernenergie - XIOS Hogeschool 1994 Ing. Koen Stalmans, Jan Teerlinck en Patrick Steegmans Bouw van een voertuig dat autonoom navigeert op basis van een eenvoudige beeldherkenning Specialiteit: Elektronica - KHLim 1995 Ing. Juan Quesada Draadloze patiëntencontrole en mobiele patiëntgegevensbeheer via spread spectrum technologie Specialiteit: Elektronica - XIOS Hogeschool 1996 Ing. Dirk Wenmakers en Bart Timmermans Kleur- en kwaliteitssortering van appelen met een kleurensensor Specialiteit: Elektromechanica - KHLim

1997 Ing. Filip Van Petegem Ontmanteling van de BR2 reactorkuip Specialiteit: Kernenergie - XIOS Hogeschool 1998 Ing. Jan Paepen Sturen van een thermische ionisatie massaspectrometer voor semiautomatische metingen Specialiteit: Kernenergie - XIOS Hogeschool 1999 Ing. Bert Brans en Ing. Benjamin Goyvaerts Optimalisatie van MPEG-4 waveletcode voor de Trimediaprocessor Specialiteit: Elektronica - KHLim 2000 Ing. Eef Jansen en Ing. Sofie Knoops Ontwerp en realisatie van een productie-opvolgingssysteem bij een kernschietmachine Specialiteit: Elektromechanica - KHLim 2001 Ing. Dirk Nys Het lichter maken van schokdempers voor race-doeleinden door herontwerp Specialiteit: Elektromechanica (automatisering) - XIOS Hogeschool 2002 Ing. Geert Wellens Generische radiologische scoring Specialiteit: Kernenergie - XIOS Hogeschool 2003 Ing. Anne Laure Lebacq Onderzoek naar de neutronenstraling in de omgeving van een Van de Graaff versneller Specialiteit: Kernenergie - XIOS Hogeschool 2004: Ing. Audrey Faghel Energiebesparingen op koelinstallaties. Case study. GB Lanaken. Specialiteit: Automatisering - XIOS Hogeschool 2005: Ing. Geert Daenen en Ing. Johan Tielens Ontwikkeling van een universele werktuigdrager voor de groensector Specialiteit: Elektromechanica - KHLim

Luc VANDER ELST

MAART 2006

21

I-mag

Netwerk

VIK-nationaal

Het VIK-kaderweekend komt er aan: ook voor u! Naar jaarlijkse gewoonte gaan we weer in afzondering. Op zaterdag 6 en zondag 7 mei heeft de VIK het vakantiecentrum Ravelingen in Oostende gereserveerd voor haar kaderweekend. Wie kaderweekend zegt, denkt dan wellicht dat zo'n weekend in de eerste plaats bedoeld is voor de bestuursleden van de VIK, maar zo zit het helemaal niet in elkaar! Als VIK-lid bent u evenzeer van harte welkom tijdens het kaderweekend. En breng gerust partner en kinderen mee! Het VIKkaderweekend is bedoeld als familieweekend in een aangenaam kader. U maakt er informeel kennis met de VIK en de VIK-bestuursleden, maar er zijn tal van verfrissende activiteiten, waar u zich met uw gezin kunt bij uitleven. Een aanrader dus! Kruis de datum al aan in uw agenda en lees meer in onze volgende I-mag!

I-mag

22

MAART 2006

NIEUWSv/d afdelingen

Netwerk

IN DE KIJKER

LEVE DE LENTESCHOONMAAK! woensdag 22 maart 2006 De lente is in aantocht en dus ook de grote lenteschoonmaak. Bij die poetsbeurten worden heel wat schoonmaakmiddelen gebruikt. Waarschijnlijk heeft u zich al afgevraagd waar die producten nu juist vandaan komen en hoe ze precies gemaakt worden. Het jongeren-

research and development zorgt voor de ontwikkeling van nieuwe formules. Het kwaliteitslabo controleert de grondstoffen en de afgewerkte producten. De vestiging in Ieper behaalde onder andere het ISO 9001, ISO 14001 en OHSAS 18001-certificaat.

bezoek bij McBride in Ieper.

Tijdens de rondleiding zal het volledige productieproces gevolgd kunnen worden: van aanvoer van grondstoffen via de mixing tot de verschillende afvullijnen tot de opslag in de magazijnen. We bezoeken ook de blaasafdeling, waar zowel PE- als PET-flessen geblazen worden.

McBride (Yplon) is een gevestigde waarde als producent van vloeibare huishoudelijke reinigingsmiddelen. De vestiging in Ieper maakt deel uit van de McBride-groep die bestaat uit 16 productievestigingen in 6 verschillende Europese landen: België, Frankrijk, Spanje, Italië, Groot-Brittannië en Polen.

• PRAKTISCH

team NWVL nodigt u daarom graag uit voor een bedrijfs-

McBride is de Europese specialist in private label- en minor brand-producten in huishoudelijke reinigingsmiddelen, wasmiddelen en persoonlijke verzorgingsmiddelen. De groep, die al zowat 50 tal jaar operationeel is in Europa, telt ongeveer 4.000 medewerkers, van wie er 560 in Ieper tewerkgesteld zijn. Sinds juli 1995 is McBride ook beursgenoteerd in London. McBride levert verschillende producten aan o.a. Aldi, Auchan, Casino, Carrefour, Intermarché, Lidl, Makro, Metro, Promodes en Penny Market.

Plaats: McBride, Paddevijverstraat 49, Ieper. Datum: woensdag 22 maart 2006 om 19.00 uur; onthaal vanaf 18.45 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tegen 15 maart 2006. Het aantal deelnemers is beperkt tot 40 personen. Referte: BBNWV10306.

Binnen de groep bestaan er twee afzonderlijke organisaties: de productievestigingen in GrootBrittannië met het hoofdkantoor in Londen en de productievestigingen op het vasteland met het centraal hoofdkantoor in Estaimpuis, waar verschillende centrale diensten gevestigd zijn, zoals verkoop, centrale aankoop, informaticadienst en marketing. De fabriek in Ieper is gespecialiseerd in de productie van vloeibare huishoudelijke reinigingsmiddelen, zoals afwasmiddel, allesreiniger, ruitenreiniger, javel, schuurmiddel en vaatwasgel. In Ieper wordt 80% van de flessen zelf geblazen in de eigen blaasafdeling. Een uitgebreid labo

MAART 2006

23

I-mag

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

KEMPEN Ingenieurskarting dinsdag 21 maart 2006 Ook dit jaar nodigen we jullie weer uit voor een spannende karting: een avond wordt vol spanning, sportiviteit en overwinningsdrang, maar wat primeert is gezelligheid onder ingenieurs. Heb je zin om je racekwaliteiten te testen of wil je uittesten of je het beter doet dan vorig jaar, schrijf je dan zo snel mogelijk in, want het aantal plaatsen is beperkt. De race vindt plaats op de Goodwill karting, waar we het binnen- en het buitenparcours kunnen combineren. De karting is gespreid over drie manches van 10 minuten. De eerste manche dient om kennis te maken met het parcours. Op basis van de individuele tijd die je rijdt tijdens die opwarmer worden de groepen ingedeeld. Zo kun je volgens eigen niveau karten en blijft het voor iedereen spannend! De tweede rit is de eigenlijke kwalificatie. Aan de hand van de tijd die je in deze manche rijdt, wordt je startplaats binnen je groep bepaald. Voor de eigenlijke race houden we de laatste 10 minuten over. De snelste drie per groep krijgen allen een fles schuimwijn en de winnaar krijgt er zelfs een trofee bovenop. We hopen dat jullie weer massaal op onze invitatie zullen reageren. It's racetime!

• PRAKTISCH Plaats: Goodwill karting, Hoogbuul 38, Olen. Datum: dinsdag 21 maart 2006 om 19.00 uur. Kostprijs: 25 euro te betalen op rekening 418-9082131-70 van de VIK-afdeling Kempen, met vermelding “Inschrijving karting”, uiterlijk op donderdag 9 maart 2006. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAKPN20306.

Weekend Ardennen “La petite Merveille" vrijdag 24 tot en met zondag 26 maart 2006 Van de natuur genieten en tegelijk aan gedurfde activiteiten deelnemen? Een weekendje gezellig naar het kleinste stadje van België? VIK-jongeren afdeling Kempen hebben de oplossing voor jou! Wij organiseren een weekend vol activiteiten, met logies in volpension. Geen zorgen dus, maar enkel actie en fun! Na de aankomst in “La Petite Merveille”, een rustig gelegen logement aan de rand van Durbuy, briefen we iedereen over het verdere verloop van het weekend, waarin we jullie onder andere meesleuren op een adven-

I-mag

24

MAART 2006

turetocht met verschillende touwbruggen, een rappel van 35 meter, een deathride van 50 meter hoog, enz. Andere activiteiten op het programma zijn o.a. mountainbike, via ferrata, hoogteparcours, speleologie en een avonddropping. In de loop van zondagnamiddag moeten we dan jammer genoeg weer huiswaarts keren. Het hele weekend door staat er lekker eten op het menu. Op zaterdagavond is er zelfs voor een barbecue gezorgd. Dus, hou jij wel van een weekend vol actie, fun, uitdagingen en teamwork, dan moet je je als de bliksem inschrijven!

• PRAKTISCH Plaats: La Petite Merveille, Rue du Comte Th. d'Ursel 51, Durbuy. Datum: vrijdag 24 tot en met zondag 26 maart 2006. Plaats en uur van samenkomst: vrijdag 24 maart om 16.00 uur aan de Werft in Geel (voor het stadhuis). Wie geen auto heeft, kan altijd met iemand meerijden. Aankomst in Durbuy rond 18.00 uur. Wie liever rechtstreeks rijdt, mailt vooraf naar [email protected]. Kostprijs: 85 euro voor VIK-leden, niet-leden betalen 100 euro. Te betalen op rekening 418-9082131-70 van de VIK-afdeling Kempen, met vermelding “inschrijving adventure-weekend” en dit ten laatste op maandag 13 maart 2006. Meebrengen: slaapzak, onderlaken, kussensloop en goed humeur; ter plaatse kan je ook een lakenpakket huren voor 3 euro. Extra info: [email protected] - aarzel niet om te mailen! Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAKPN10306.

Staalconstructiebedrijf Iemants woensdag 29 maart 2006 Met een huidige product iecapaciteit van 20.000 ton per jaar is Iemants een staalconstructiebedrijf van wereldformaat. De onderneming spitst zich al 40 jaar toe op het ontwerp, de productie en de montage van zware, technisch complexe en architectonische staalconstructies. Actuele referenties zijn de productie en montage van de schaaldaken van het nieuwe Antwerpse gerechtsgebouw, de tijdelijke bruggen op de Singel in Antwerpen, het Melkoya project voor Statoil in Noorwegen en de constructie van de Sport City Tower in Doha, Qatar. Iemants richt zich vooral op de chemische en petrochemische industrie, de zware hallenbouw en industriële gebouwen, elektriciteitscentrales, hoogbouw, architectonische staalbouw, bruggen, waterbouwwerken, viaducten, kranen en windmolenmasten.

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

• PRAKTISCH Plaats: Iemants staalconstructies, Industrieterrein Hoge Mauw 42, Arendonk. Datum: woensdag 29 maart 2006 om 19.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN10306.

Reglementering voedselveiligheid dinsdag 25 april 2006 2006 wordt op het vlak van reglementering inzake voedselveiligheid een scharnierjaar voor alle operatoren binnen de voedselketen. Op 1 januari 2006 traden verschillende nieuwe systemen en voorschriften in werking, opgelegd vanuit Europese hygiëneverordeningen. Verordening H1 (852/2004) wil de hygiëne van levensmiddelen garanderen in alle fasen van het productieproces. Verordening H2 (853/2004) beschrijft de specifieke hygiënevoorschriften voor levensmiddelen van dierlijke oorsprong. Verordening H3 (854/2004) legt de organisatie vast van de officiële controles op producten van dierlijke oorsprong, bestemd voor menselijke consumptie. De drie verordeningen worden in België elk aangevuld met een koninklijk besluit en de bestaande nationale wetgeving is in overeenstemming gebracht met de nieuwe Europese wetgeving. Stijn Saevels van het FAVV doet in eerste instantie de structurele opbouw uit de doeken van de nieuwe reglementering inzake voedselveiligheid. Daarna worden de verschillende hygiëneverordeningen en de bijbehorende koninklijke besluiten nader bekeken en worden de gevolgen besproken van de nieuwe reglementering voor de operatoren in de verschillende sectoren.

• PRAKTISCH Plaats: KHKempen, Campus Geel, auditorium D006, Kleinhoefstraat 4, Geel. Datum: dinsdag 25 april 2006 om 19.00 uur. Kostprijs: gratis voor alle VIK-leden en studenten, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOKPN10406.

KALENDER 2006

KEMPEN

21-03-2006 Karting, Olen, 19.00 uur 24-26/03/2006 Weekend Ardennen, La Petite Merveille, Durbuy 29-03-2006 Bezoek Iemants, Arendonk, 19.00 uur 24-04-2006: Lezing reglementering voedselveiligheid, Geel, 19.00 uur 05-06-2006 Familiewandeling

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

ANTWERPEN Achter de schermen van de Antwerpse zoo zondag 26 maart 2006 Een bezoek achter de schermen dat de hele Zoo-infrastructuur belicht. Een kijkje in de dienstingangen, de keukens, de filterzalen, … Kortom: overal waar de gewone bezoeker nooit toegang krijgt. Alle vragen over de dagelijkse werking van een dierentuin met 6.000 dieren krijgen een antwoord. Wat eten die dieren, waar halen de verzorgers al het voedsel vandaan, wat met zieke dieren, wat is een stamboek en hoe werkt dat? Omwille van de veiligheid kunnen kinderen niet deelnemen.

• PRAKTISCH Plaats: Zoo, Koningin Astridplein 26, Antwerpen. Samenkomst om 13.00 uur achter kassa/verkooppunt. Datum: zondag 26 maart 2006 om 13.00 uur. Kostprijs: Volgens normaal tarief aan de kassa van de zoo. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Als u na het inschrijven toch belet bent, gelieve ons tijdig te verwittigen. Het bezoek is bestemd voor volwassenen (vanaf 16 jaar) en eventueel kinderen vanaf 12 jaar die hun ouders vergezellen. Het aantal deelnemers is beperkt tot 40 personen (twee groepen). Referte: BBAWN10306.

Spector Photo Group met digitale infosessie vrijdag 31 maart 2006 Spector was voorheen een marktleider voor de ontwikkeling van analoge film(rolletjes) en de afdruk van foto's op grote schaal. De groep is nu volop aan het overschakelen naar digitale fotografie en processing. Wij brengen een deels passief (geleid), maar grotendeels actief bezoek aan het fotobedrijf. Na een videovoorstelling over Spector krijgen we een inleiding in de digitale fotografie. Daarna volgt een kort bezoek aan het photofinishing lab. Vanaf 20 uur gaat het geleid bezoek over in een interactief bezoek. Eerst krijgen we de opdracht om digitale foto's te nemen in speciale decoropstellingen. Met die digitale beelden duiken we daarna een digitale workshop in, waar de Pixbox kiosk leren gebruiken en kennismaken met de aanmaak van een gepersonaliseerd online fotoalbum op de website van Spector. We sluiten af met een verzorgde receptie tot 21.45 uur. Behalve het bezoek, koffie en de receptie krijg je voor de deelnameprijs een bon voor 15 digitale prints, de gratis aanmaak van een persoonlijk online fotoalbum op de website van Spector, een gratis fotoafdruk en gratis een minifotoalbum, een cd met videoclips over de verschillende Spector-activiteiten.

• PRAKTISCH Plaats: Spector Photo Group nv, Kwatrechtsteenweg 160, Wetteren. Er is ruime parkeergelegenheid op hun parking

MAART 2006

25

I-mag

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

(schuin over Spector, tussen de bedrijven Vercaro en Mercedes). Datum: vrijdag 31 maart 2006 om 18.45 uur. Kostprijs: 6,00 euro per persoon voor VIK-leden en eventuele gezinsleden; 10 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat én betalen van de kosten op rekening 414-3146851-13 van de VIK-afdeling Antwerpen met de mededeling: Spector, VIK-lidnummer en aantal personen. Referte: BBAWN20306. Het aantal deelnemers is vanwege de workshop beperkt.

tie voor de laarzen en de zaklamp vraagt men u uw identiteitskaart of een persoonlijk waardevol document te overhandigen in het ruihuis. Trek makkelijke kledij aan (liefst geen rok), neem extra sokken mee en hou er rekening mee dat er in de ruien een constante temperatuur heerst van 13 tot 16° Celsius. Tijdens de tocht neemt u alles mee, voorzie dus een tas voor uw persoonlijke spullen. Na de ondergrondse wandeling is er een pauze. Consumpties zijn voor eigen rekening. De ruienwandeling is niet geschikt voor kinderen, jonger dan 12 jaar. Het is verboden foto-, film-, video- of geluidsopnames te maken. Totale duurtijd: 3 uur.

Opel Antwerpen

• PRAKTISCH

donderdag 20 april 2006

Plaats: Suikerrui 21, Antwerpen. Datum: zondag 11 juni 2006 om 11.15 uur. Kostprijs: 12,00 euro per persoon voor VIK-leden; niet-leden betalen 18,00 euro. Inschrijven op het VIK-secretariaat, daarna betaling doen op rek. nr 414-3146851-13 van de VIK-afdeling Antwerpen met vermelding van naam, aantal deelnemers en “Rui Antwerpen”. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Het aantal deelnemers is beperkt (15 of 30), drie weken vooraf inschrijven. Referte: BBAWN10606.

In 1967 werd de huidige Opel-vestiging geopend op een 130 ha groot terrein in de haven. Nu is het een van de modernste assemblagefabrieken ter wereld. De laatste jaren is de Antwerpse vestiging afgestemd voor de assemblage van de Opel Astra, waarvan de productie gebeurt in vier gesynchroniseerde afdelingen: de perserij, de koetswerkafdeling, de verfspuitafdeling en de eindassemblage. Een en ander van dichtbij bekijken is beslist de moeite waard. Na een voorstelling van het bedrijf krijgen we een rondleiding van zowat anderhalf uur. Daarna volgt er een vraag- en antwoordsessie. Voor de veiligheid van de bezoekers wordt gevraagd de richtlijnen van de gids te volgen, in de assemblagehal enkel op de groen gemarkeerde voetpaden te wandelen, een veiligheidsbril te dragen (ter plaatse ter beschikking gesteld). Bezoek op eigen risico.

• PRAKTISCH Plaats: Opel, Noorderlaan 401 - Haven 500, Antwerpen. Samenkomst in de ontvangsthal. Richtlijnen: minimumleeftijd is 16 jaar; maximaal 30 bezoekers toegelaten; foto-, film- of video-opnamen zijn verboden; gsm dient uitgeschakeld tijdens het bezoek. Datum: donderdag 20 april 2006 om 18.00 uur stipt. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 7,50 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBAWN10406.

ANTWERPEN

26-03-2006 31-03-2006 20-04-2006 21-05-2006 11-06-2006

Bezoek achter de schermen van de Zoo, Antwerpen, 13.00 u Bezoek Spector Photo Group n.v., Wetteren, 18.45 uur Bezoek Opel, Antwerpen, 18.00 uur Rondleiding Ruien, Antwerpen, 9.15 uur Rondleiding Ruien, Antwerpen, 11.15 uur (tweede datum !!!)

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

ZUID-WEST-VLAANDEREN

Ruien Antwerpen zondag 11 juni 2006 - extra datum!!! Via de ruien maken we een ondergrondse wandeling van 1,6 km door het historische riolennet van Antwerpen. Voor stank hoeft u niet te vrezen, want door een ingenieus afscheidingssysteem komt u op het hele traject geen druppel rioolwater tegen, maar aan regenwater is er geen gebrek. Het ruienbezoek is een ruige tocht. Bereid u dus voor op een stevige en modderige wandeling. U krijgt wel een uitrusting ter beschikking: laarzen, beschermende broek en jas, zaklamp en een draagtasje om de eigen schoenen in mee te nemen. Het pak mag u houden, maar de laarzen en de zaklamp levert u in bij het einde van de wandeling. Als garan-

I-mag

KALENDER 2006

26

MAART 2006

Ingenieurs op wieltjes… Initiatieles inline skaten zaterdag 25 maart 2006 Sta je voor het eerst op de inline skates? Of heb je al je eerste ervaring achter de rug, maar heb je toch nog het gevoel dat die muur verdacht dicht komt bij je pogingen om tijdig te stoppen? Of kan je al goed overweg met die wieltjes en wil je gewoon twee uur skateplezier? Kom dan zeker en vast naar deze les inline skaten! Een ervaren leraar zal ons gedurende 2 uur begeleiden. Je skeelertechniek zal er zeker en vast op verbeteren en “fun” is verzekerd!

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

Geen skeelers, maar toch zin om deel te nemen? Geen nood! Skeelers kunnen voor de gelegenheid gehuurd worden. Gewoon vermelden bij inschrijving en een paar skeelers wacht op u! Er zijn skeelers ter beschikking van maat 34 t.e.m. 48. Tot op de wieltjes!

• PRAKTISCH Plaats: zaterdag 25 maart van 14.00 uur tot 16.00 uur. Plaats: Sportzaal VTI, Kortrijk (ingang in de Scheutistenlaan). Kostprijs: VIK-leden en partner betalen 3 euro; niet-leden 5 euro. Wie skeelers wil huren, meldt dat bij de inschrijving en geeft zijn/haar schoenmaat door, zodat het juiste paar kan klaargezet worden. Extra kost voor huur van skeelers: 2,5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tegen dinsdag 21 maart. Vermeld bij inschrijving of u al enige ervaring hebt (en zo ja, hoelang) of meld dat het uw eerste keer is op inline skates. Referte: SAZWV10306.

Kommil Foo “Spaak” vrijdag 7 april 2006 De nieuwe voorstelling van de broers Walschaerts: zoals steeds een bad in de tragiek van het alledaagse. De hilarische tragiek wel te verstaan, want bij niemand ligt de grap en de traan zo dicht bij elkaar als bij Kommil Foo. Alles loopt spaak: de liefde, het leven en uiteindelijk de voorstelling zelf. De broers combineren een enorme muzikaliteit met een erg lijfelijke manier van vertellen en acteren. Het aantal kaarten is beperkt. Wacht dus niet te lang om een plaatsje te reserveren!

NOORD-WEST-VLAANDEREN Loodvrij solderen donderdag 23 maart 2006 Vanaf 1 juli 2006 verbiedt een Europese richtlijn grotendeels het gebruik van lood, onder meer in elektronica. Elektronische componenten worden vooral gesoldeerd op hun draagvlak en dat soldeersel bestaat klassiek uit lood en tin. Er zal dus een en ander moeten veranderen. Sommige ondernemingen hebben wellicht al de nodige maatregelen genomen, andere nog niet. De uiteenzetting is bijzonder interessant voor wie nog niet overgeschakeld is of voor wie nog vragen heeft over het omschakelproces. Na een korte introductie over Jabil krijgt u een uiteenzetting over hoe de omschakeling naar loodvrij solderen bij Jabil Circuit in Brugge doorgevoerd werd. Na de soldeertechnologieën 'reflow soldering', 'wave soldering', 'selective soldering' en 'manual soldering' wordt de plaatsing en bevestiging van de verschillende soorten componenten besproken. De wetgeving 'loodvrij solderen' en de impact van dat loodvrij solderen op het 'printed circuit board assembly' worden toegelicht. Met dia's worden ook geïllustreerd: de keuze van een verantwoorde soldeerlegering, soldeerdraad, soldeerpasta en -flux, de impact ervan op de keuze van de elektro(mechanische) componenten en de soldeerprocessen. Ook de betrouwbaarheid van de soldeerlas - loodvrij versus nietloodvrij - en de visuele inspectie komen tijdens de presentatie aan bod. Er zijn ook loodvrije materialen en loodvrije verbindingen op pcb's te bezichtigen.

• PRAKTISCH Plaats: CC Guldenberg, Wevelgem. Datum: vrijdag 7 april 2006, ontvangst om 19.45 uur. Aanvang om 20.15 uur. Kostprijs: 12 euro voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 15 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot woensdag 5 april 2006. Referte: CAZWV10406.

• PRAKTISCH

KALENDER 2006

ZUID-WEST-VLAANDEREN 25-03-2006 07-04-2006 04-05-2006 13-05-2006 24-06-2006

Ingenieurs op wieletjes… Initiatieles inline skaten, Kortrijk, 14.00 uur Cabaret: Kommil Foo "Spaak", CC Guldenberg, Wevelgem, 20.15 uur Lezing door N.Peirs Fietstocht Barbecue

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

Plaats: Vrij Technisch Instituut, Boeveriestraat 73, Brugge. Parkeren kan het best aan de achterkant van het station van Brugge: via de tunnel onder de spoorweg bereik je dan na 300 meter het VTI Brugge. Datum: donderdag 23 maart 2006 van 18.30 uur tot 22.30 uur. Ontvangst vanaf 18.00 uur. Spreker: Jan Vanden Abeele, Supplier Quality Engineer bij Jabil Circuit Brugge. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en de leerkrachten van het technisch onderwijs; niet-leden betalen 5,00 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Het aantal deelnemers is beperkt tot 35 personen. Referte: VONWV10306.

MAART 2006

27

I-mag

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

Radiostation en natuurgebied Ruislede

OOST-VLAANDEREN

zaterdag 22 april 2006 Een unieke familiale combinatie: luister naar het verhaal van de bloemetjes en van de intercontinentale radio. VIK-afdeling Noord-West-Vlaanderen biedt u een unieke begeleide natuurwandeling. Voor de radiotechniek bekijken we dan wat nader het wereldwijd bekende radiostation. Een ideale uitstap voor het hele gezin. In natuurgebied 'De gulke putten' ligt het radiozendstation van Wingene/Ruislede. Hier vindt u de opeenvolgende types van zendinstallaties, verspreid over het hele domein. In het gesloten gebied hield ook de natuur goed stand met vooral unieke heidevegetaties en bloemrijke graslanden, vooral dankzij het jarenlang openhouden en terugdringen van de spontane verbossing vanwege de vele antennes en feederleidingen. Het zendstation Ruislede ligt in een 'veld', een woest gebied op het knooppunt van drie gemeenten. Vanaf 1923 richtte men er de intercontinentale zendantenne op met pylonen van 285 meter hoogte en een dradenvlak van 400 bij 1.400 meter. Vandaar de bekende 'Torens van Ruislede'. Wie de technische installaties wil bezoeken, vermeldt dat bij inschrijving. We zorgen voor een technische rondgang voor een kleine groep. Het bezoek is vrij uniek en we raden dan ook aan om vlug in te schrijven.

Aquafin vrijdag 5 mei 2006 Zowat iedereen doet een duit in het zakje van de watervervuiling: industrie, landbouw, huishoudens. Maar waar gaat al dat rioolwater naartoe? Het huishoudelijke afvalwater bijvoorbeeld stroomt naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) via een ondergronds netwerk dat zich kan uitstrekken over tientallen kilometers. Had u graag eens een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) in werking gezien, dan moet u zeker deelnemen aan het bezoek aan zo'n RWZI bij Aquafin in Gent. Snel inschrijven is de boodschap, want het aantal plaatsen is beperkt tot maximum 25 (minimumleeftijd 12 jaar). De rondleiding duurt maximaal anderhalf uur. Een bezoek aan een RWZI is een buitenactiviteit en dus brengen we het best een regenjas en stevige schoenen mee.

• PRAKTISCH Plaats: RWZI, Drongensesteenweg 254, Gent. Datum: vrijdag 5 mei 2006 om 13.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL10506.

• PRAKTISCH Plaats: café-resto 'De Radio', Bruggesteenweg 105, Ruislede (tel. 051 65 64 87). (afrit 10 Beernem op E40, zuidwaarts over 1,5 km richting Wingene op N370. Oostwaarts over 4 km richting Ruislede. Zie borden 'radiostation' of 'VIK'. Het café is aan het kruispunt naast de enorme pylonen). Datum: zaterdag 22 april 2006 van 08.30 uur tot 12.00 uur. Nuttige informatie: Breng zeker uw laarzen mee voor de natuurwandeling. Gratis drankbon bij aankomst. Wie 's middags in het café ook maar iets wil eten, moet twee dagen vooraf reserveren. Kostprijs (drankbon inbegrepen): 5 euro per persoon voor VIK-leden en hun gezinsleden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijven vereist: VIK-secretariaat. Eerst inschrijven en daarna betaling doen op rek.nr. 473-9049851-03 van de VIKafdeling Noord-West-Vlaanderen vóór 8 april 2006 met vermelding aantal personen en met uw keuze voor ofwel de begeleide natuurwandeling of voor het bezoek aan de radiostation (beperkt tot 20 personen). Referte: BBNWV10406.

KALENDER 2006

NOORD-WEST-VLAANDEREN 22-03-2006 23-03-2006 22-04-2006 25-04-2006

Bezoek Mc Bride, Ieper, 18.30 uur Lezing: Loodvrij Solderen, Brugge, 18.30 uur Bezoek Radiotoren, Wingene-Ruiselede (Sint-Pietersveld), 08.30 uur Lezing: Nieuwe wetgeving omtrent vakantiewerk, KHBO, Oostende

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten I-mag

30

MAART 2006

KALENDER 2006

OOST-VLAANDEREN 15-03-2006 18-04-2006 05-05-2006 13-05-2006 11-11-2006

Lasershooting, Gent, 19.30 uur Paintball, Eeklo, 20.00 uur Bezoek Aquafin, Gent, 13.30 uur Bezoek Isotopolis, Dessel Banket, Drongen, 19.30 uur

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

WAASLAND Lezing: IEC-61508 & 61511 in de praktijk donderdag 16 maart 2006 - gewijzigde datum!! De normen IEC-61508 en IEC-61511 zijn al verschillende jaren bekend, maar de praktische toepassing blijft voor heel wat bedrijven een groot probleem. Stap per stap krijgt u theorie en praktijk toegelicht, getoetst aan de verwachtingen van de Belgische overheid. Daarbij gaat veel aandacht naar de nieuwe inspectiemethode van de overheid (PAM), die zich richt op preventieve actieve maatrege-

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

KALENDER 2006

len, waarbij de toepassing van de beide IEC-normen een belangrijke rol speelt. De eerste stappen van het levenscyclusmodel vallen onder de verantwoordelijkheid van de veiligheidsafdeling (vb. preventieadviseurs). Tijdens het eerste deel van de presentatie worden verschillende methodes met hun toepassingsgebied en hun voor- en nadelen kort toegelicht: HAZOP, LOPA, PLANOP, risicograaf en risicomatrix. Het tweede deel richt zich meer tot ingenieurs uit engeneering en onderhoud. De nadruk ligt meer op het ontwerp van instrumentele beveiligingen en hoe hun betrouwbaarheid over langere periodes kan worden gegarandeerd: SIL-berekeningen en alle factoren die het resultaat beïnvloeden, architectuur van een beveiliging, keuze van componenten en SIL-certificaten, uitvoering en documentatie van SIL-testen. U krijgt tot slot voorbeelden van hoe een typische beveiliging er kan uitzien voor enkele installaties, rekening houdend met de IEC-normen en de interpretatie die de overheid eraan geeft.

• PRAKTISCH Plaats: VTI St-Laurentius, Pr. Thuysbaertlaan 1, Lokeren Datum: donderdag 16 maart 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat tot 17 maart 2006. Referte: VOWLD10206.

Verdronken Land van Saeftinghe zaterdag 15 april 2006 Het Verdronken Land van Saeftinghe is een getijdengebied aan de uiterste oostkant van Zeeuws Vlaanderen op de grens van België en Nederland, enkele kilometer stroomafwaarts van Antwerpen in het estuarium van de Schelde. De 3.484 hectare grenzen aan de Westerschelde. Ongeveer 70% van het oppervlak is begroeid met schorplanten. De rest bestaat uit zandplaten, slikken en geulenstelsels. Saeftinghe is een Zeeuws natuurmonument van grote klasse en tegelijk ook een soort van openluchttentoonstelling: nergens anders in West-Europa is nog op zo'n grote schaal te zien en te ervaren hoe het Deltagebied is ontstaan en is geboetseerd uit de elementen schor, slik en zand. Een excursie in het gebied biedt de bezoeker de mogelijkheid kennis te maken met een stukje ongerepte natuur. Het is geen wandeling over aangelegde paden. Een redelijke fysieke conditie en aangepaste kledij (laarzen) zijn aan te raden. Zwangere vrouwen, hartpatiënten en kinderen onder de 10 jaar wordt afgeraden deel te nemen aan de wandeling.

WAASLAND

16-03-2006 15-04-2006 01-06-2006

Lezing: IEC-61508 & 61511 in de praktijk en visie van de overheid, Lokeren, 20.00 uur Wandeling verdronken land van Saeftinghe, 10.30 uur Algemene ledenvergadering, Sint-Niklaas

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

MECHELEN Atlantikwall Command Bunker SK1 Wilrijk zaterdag 27 mei 2006 Atlantikwall Command Bunker SK1 is een van de commandobunkers rond Antwerpen uit Wereldoorlog II. De goedbewaarde bunker wordt nog verder gerestaureerd en ingericht als museum. Het is de enige bunker in zijn soort die toegankelijk is en die opnieuw in zijn originele staat wordt gebracht. De VIK-afdeling Mechelen organiseert een geleid bezoek aan de bunker. Het bezoek duurt ongeveer anderhalf uur en leidt ons door het museum onder leiding van een gids. Bezoekers krijgen uitleg over de constructie en de functies van het gebouw. Er liggen o.a. verschillende materialen voor de bouw van een bunker, materialen van slagvelden en enkele persoonlijke dingen, geschonken door bezoekers. Ook de luchtoorlog en de daaruit voortvloeiende archeologie komen aan bod.

• PRAKTISCH Plaats: Acasialaan (ingang), Park Den Brandt, Wilrijk (Antwerpen). Parkeermogelijkheid aan de Acasialaan en de Seringenlaan op +/- 50 m wandelafstand. Datum zaterdag 27 mei 2006 om 14.30 uur; einde rond 16.00 uur. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat vóór 12 mei 2006. Maximum 40 deelnemers (2 groepen van 20 personen). Kostprijs: 5 euro voor VIK-leden en partner, 10 euro voor niet-leden. Bedrag te betalen op rekening 405-0106331-50 van de VIK-afdeling Mechelen tegelijkertijd met de inschrijving en met vermelding “Bezoek Atlantikwall Bunker SK1”. Referte: BBMLN10506.

Brouwerijmuseum 'Het Anker'

• PRAKTISCH

vrijdag 30 juni 2006

Plaats: Emmaweg 4, Nieuwnamen (bezoekadres Emmadorp), Nederland (vlak over de grens met België) Datum: zaterdag 15 april 2006 om 10.30 uur. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAWLD10406.

Brouwerij “Het Anker” produceert bekende bieren zoals de verschillende types 'Gouden Carolus': de Classic, de Triple, de Ambrio en tegen de jaarwisseling de Christmas. Kenners waarderen zeker ook andere brouwsels, zoals de 'Margriet',

MAART 2006

31

I-mag

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

de 'Bos-coulis', de 'Blusser' en eens per jaar de 'Cuvée van de Keizer'. Het Anker is zowel een ambachtelijke brouwerij als een levend brouwerijmuseum. De VIK-afdeling Mechelen organiseert een bezoek met degustatie in de fascinerende wereld van het bier. Tijdens de rondleiding wordt u geconfronteerd met alle facetten van het brouwproces van vroeger tot nu. Nadien krijgt u uitgebreid de gelegenheid om de theorie aan de praktijk te toetsen en de bieren proeven.

• PRAKTISCH Plaats: Brouwerij 'Het Anker', Guido Gezellelaan 49, Mechelen. Datum: vrijdag 30 juni 2006 om 18.00 uur stipt. Einde voorzien om 19.30 uur. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat vóór 20 juni 2006 via de website. Kostprijs: 5 euro per persoon voor VIK-leden; niet-leden betalen 10 euro op rekening 405-0106331-50 van de VIKafdeling Mechelen, met vermelding “Bezoek het Anker”. Referte: BBMLN10606.

KALENDER 2006

MECHELEN

27-05-2006

Bezoek aan Atlantikwall Command Bunker SK1 Wilrijk, 14.30 uur 30-06-2006: Bezoek Brouwerij Het Anker, Mechelen, 18.00 uur

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

mooie, maar deugdzame en gehuwde madame de Tourvel verleiden. De markiezin daagt Valmont uit. Ze gelooft niet dat hij erin zal slagen en als het toch lukt, dan is zijn beloning een laatste nacht met haar. Wraak en verleiding! De decadentie van de Franse aristocratie kort voor de Franse revolutie. De opbrengst van de activiteit wordt geschonken aan gezinsactiviteitencentrum 't Balanske in Tielt-Winge. 't Balanske is een recreatiecentrum voor personen met een handicap. 't Balanske organiseert voor thuiswonende personen met een handicap en hun gezinnen aangepaste activiteiten. Vrijwilligers willen zo de draagkracht van een gezin met een gehandicapt kind verhogen. In het centrum vindt u een snoezelruimte, speelpleinwerking, een muziekatelier, ... Meer info: www.balanske.be

• PRAKTISCH Plaats: Reynaert Theater Malpertuus, Redingenstraat 4, Leuven. Datum: zaterdag 18 maart 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: 25 euro per persoon. Eerst inschrijven op het VIK-secretariaat, daarna betalen op rek. nr. 431-0647591-86 van de VIK-afdeling Leuven-Hageland. Uw inschrijving is pas geldig na betaling (en wordt dan bevestigd). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: CALVN10306.

Photovoltech producent van zonnecellen donderdag 27 april 2006

LEUVEN-HAGELAND Toneel “Les liaisons dangereuses” met kaas- en wijnavond zaterdag 18 maart 2006 Een gezellig avondje uit voor het goede doel. Kom eerst genieten van een geweldige toneelvoorstelling en praat dan gezellig bij tijdens een heerlijke kaas- en wijntafel. Les liaisons dangereuses Frankrijk anno 1788. De markiezin de Merteuil vraagt haar ex-geliefde Vicomte de Valmont, berucht om zijn verleiderskunsten en zijn immoreel gedrag, om een gunst. Haar ex-echtgenoot gaat trouwen met de jonge en aantrekkelijke Cécile De Volanges. Vicomte Cécile moet haar verleiden om haar in diskrediet te brengen. Maar Cécile wordt verliefd op Chevalier Danceny. Merteuil en Valmont doen zich voor als vertrouwenspersonen van het jonge koppel, maar gebruiken hen voor hun immorele spelletjes. Valmont heeft nog een andere uitdaging: hij wil de

I-mag

32

MAART 2006

Photovoltech werd in 2001 opgericht met als aandeelhouders Total (42,5%), Electrabel (34%), Soltech (8,5%) en Imec (15%). Total en Electrabel zijn al op commerciële basis actief in de zonne-energie met hun ondernemingen Total Energie en Soltech. IMEC (Interuniversity Microelectronics Center) is een leider op het vlak van research met bewezen ervaring op het vlak van zonne-energie. Met de productie van zonnecellen is in Tienen gestart in november 2003. Eind 2004 werd beslist om de capaciteit op te drijven van 13 MWp naar 80 MWp per jaar. De uitbreiding van capaciteit zal resulteren in bijna 80 extra jobs. Photovoltech is een onderneming in volle expansie en is gevestigd op het industrieterrein West-Grijpen van de suikerstad Tienen. Kom samen met ons de wereld van zonne-energie ontdekken tijdens dit bedrijfsbezoek. Wie niet tot 27 april kan wachten, kan al surfen naar www.photovoltech.be.

• PRAKTISCH Plaats: Photovoltech, Industrieterrein West-Grijpen, Grijpenlaan 18, Tienen.

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

Datum: donderdag 27 april 2006 om 18.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5,00 euro ter plaatse. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Het aantal inschrijvingen is beperkt tot 25. Referte: BBLVN10406.

KALENDER 2006

LEUVEN-HAGELAND 18-03-2006

Toneelvoorstelling: "Les Liaisons Dangereuses" en kaas- en wijnavond, Leuven, 20.00 uur 20-04-2006 Lezing: Kledij, Sint-Joris-Winge 27-04-2006 Bezoek Photovoltech, Tienen, 18.00 uur 17-19/11/2006 Gastronomisch weekend, Les Ondes, Nadrin

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

LIMBURG Fietsen en klauteren in de mergelgrotten van Valkenburg zaterdag 18 maart 2006 Uniek in heel Europa! Op een speciaal voor de grot aangepaste mountainbike legt u een parcours van 8 tot 10 kilometer af door het immense gangenstelsel van de mergelgrotten. Met een ervaren gids gaat u op zoek naar de mooiste plekjes van de grot. Terwijl u geniet van de zeer aparte sfeer van de mergelwereld, vertelt de gids u allerlei wetenswaardigheden over de grotten. Elke grotbike is uitgerust met speciale verlichting en iedereen krijgt een helm voor de veiligheid. De tocht is voor iedereen goed te doen: jong en oud, goede of minder goede conditie. De gids past het tempo aan de wensen van de groep aan, zodat iedereen optimaal aan zijn/haar trekken komt. Onder en rondom de kasteelruïne van Valkenburg kunt u klauteren, klimmen en dalen. De sprookjesachtige mergelgangen zorgen voor een unieke sfeer. De tocht bestaat uit verschillende onderdelen zoals sportklimmen, Klettersteig en Abseilen. Ook dit programma is voor iedereen uitermate geschikt. Geen enkel onderdeel is immers verplicht en iedereen kan dus de grens zo hoog leggen, als men zelf wil. Achteraf verkennen we het pittoreske Valkenburg en zoeken we een gezellig restaurant op.

• PRAKTISCH Plaats: ASP Adventure hoeve Schaloen, Oud Valkenburg 2a, Schin op Geul (Nederland). Datum: zaterdag 18 maart om 13.30 uur. Kostprijs: 23 euro per persoon voor VIK-leden en partner, niet-leden betalen 37 euro. Eerst inschrijven op het VIKsecretariaat, daarna betaling doen op rekening 844-002311758 van de VIK-jongeren Limburg, met vermelding Inschrijving “fietsen en klauteren” + aantal personen +

gsm-nummer, uiterlijk op dinsdag 14 maart. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SALBG10306. Het aantal deelnemers is beperkt tot 25.

Solliciteren met voorsprong maandag 27 maart 2006 Vandaag student, morgen uw eerste baan. Op zoek naar een nieuwe uitdaging! Een lezing met erg veel praktische raadgevingen, rechtstreeks uit het bedrijfsleven. Naast de klassieke onderwerpen, zoals de motivatiebrief of opmaak en inhoud van het curriculum vitae, komen ook selectieprocedures, rekruteringsacties, postuleermogelijkheden en andere aan bod. Als deelnemer krijgt u een syllabus ter ondersteuning op weg naar uw nieuwe baan. Kom zeker naar deze leerrijke lezing, waarna we nog eens gezellig kunnen samenzijn en een pintje drinken.

• PRAKTISCH Plaats: Ontmoetingscentrum Sint-Katarina Hasselt, Nicolaas Cleynaertslaan, Hasselt. Datum: maandag 27 maart 2006 om 19.45 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOLBG10306.

KALENDER 2006

LIMBURG

18-03-2006

Mountainbiken en klimmen in de mergelgrotten van Valkenburg (NL) 27-03-2006 Lezing: Start met voorsprong, Hasselt, 19.45 uur 03-04-2006 Vergadering Jongerenteam, De Rector, Diepenbeek, 20.00 uur + aansluitend netwerkcafé (ASG-fakbar), Gildenhuis, Hasselt, 21.00 uur 25-04-2006 Bezoek Marmorith, 18.00 uur 03-05-2006 Vergadering Jongerenteam, De Ploeg, Diepenbeek, 20.00 uur + aansluitend VIK-netwerkcafé in Kerberus-fakbar (Zaal De Rector) 09-05-2006 Bezoek Terca (voormiddag) 29-05-2006 Lezing: Stappenplan voor het efficiënt plannen en uitvoeren van je eigen (ver)bouw(ing), Hasselt, 19.45 uur 25-06-2006 Fiets- en wandeldag, KHLim, Universitaire Campus, Diepenbeek, 07.00 uur 15/7 - 4/8/2006 Reis naar Alaska

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

MAART 2006

33

I-mag

Denktank Bouwen aan een academische opleiding GENT. Onderzoek en internationalisering zijn essentiële voorwaarden voor een academisch onderwijsniveau. Dat was de rode draad in de toespraak van dr. Christiaan Van Keer, adjunct-departementshoofd van het departement Industrieel Ingenieur KaHO-Sint-Lieven tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van de afdelingen Oost-Vlaanderen, Waasland en de Universitaire Kring Industrieel Ingenieurs van de VIK. Traditioneel vond die druk bijgewoonde bijeenkomst plaats in de aula van de Universiteit Gent. Dat gebeurde in samenwerking met de departementen biologische wetenschappen, landschapsbeheer, landbouw en industriële wetenschappen BME-CTL van de Hogeschool Gent en het departement Industrieel Ingenieur van de KaHo Sint-Lieven.


Van onze hoofdredacteur Van Keer schetste de geschiedenis van de industriële hogescholen die het levenslicht zagen na de structuurwet van 7 juli 1970 en de wet van 18 februari 1977 die onder meer de inrichting van het technisch en agrarisch hoger onderwijs van het lange type regelde. In 1977 werd de graad van industrieel ingenieur ingesteld en die van technisch ingenieur geleidelijk afgebouwd. De scholen voor industrieel ingenieur werden autonome industriële hogescholen. Technisch ingenieurs konden gedurende 15 jaar via een assimilatieprocedure de graad en het diploma van industrieel ingenieur behalen. Over die geschiedenis berichtten we uitvoerig in de reeks 'Geschiedenis van de ingenieur' (I-mag juni-juli 2003 - nr. 31).

Academisch onderwijs betekent voor de hogescholen dat het onderwijs plaatsvindt aan instellingen waar ook onderzoek gebeurt.

scholen toen de kwalificatie 'academisch niveau' meekreeg. Maar, aldus Van Keer, het academisch niveau dat in eigen land in sommige kringen werd gecontesteerd, werd door Europese uitwisselingsprogramma's zoals Erasmus, Leonardo, Comenius, Tempus en andere de facto erkend. De Europese Unie verwezenlijkte wat politici en hoofdrolspelers in het hoger onderwijs niet konden: de toenmalige opleidingen van het lange type aan de hogescholen de kans geven om via onderwijs en onderzoek in competitie te treden met de universiteiten. In 1995 verdween de autonomie van de industriële hogescholen en werden ze gefuseerd met de graduaatsopleidingen. In 2001 ontdekten de universiteiten de opportuniteit om de numeriek belangrijke en tegenover het werkveld gunstig geplaatste hogescholen structureel te binden in de associaties. De nieuwe structuurwetten bepaalden dat opleidingen van twee cycli academisch moesten worden.

Onderzoek

Van Keer herinnerde er in zijn toespraak aan dat de opleiding aan industriële hoge-

Academisch onderwijs betekent voor de hogescholen dat het onderwijs plaats-

I-mag

MAART 2006

34

vindt aan instellingen waar ook onderzoek gebeurt. Dat houdt volgens de spreker in dat de hogescholen van hun docenten met een zuiver educatieve taak docentenonderzoekers moeten maken. "Alleen wie actief is betrokken bij onderzoek, kan de competenties die in de eindtermen worden gevraagd - een onderzoekende, kritische houding - aanbrengen."

" De VIK fungeert als overlegplatform en draagt actief bij om de onderhandelingspositie van de hogescholen beduidend te versterken." "Dat heeft natuurlijk een effect op de organisatie van de hogeschool zelf, bijvoorbeeld voor het algemeen en financieel management, voor het personeelsbeleid, voor het onderwijsbeleid en voor het kwaliteitssysteem. Concreet houdt het in dat er weinig of geen benoemingsmogelijkheden zijn zonder doctoraat en zonder herschikking van de voltijdse onderwijsopdracht, waarbij op termijn gemiddeld 40 procent van de inzet naar onderzoek moet gaan. Dat houdt ook in dat de onderzoeksresultaten en de producten moeten worden gevaloriseerd en dat een onderzoeksmethodiek als doelstelling moet worden ingebouwd in alle opleidingsonderdelen." De twee zwaartepunten van het veranderingsproces zijn volgens Van Keer de introductie van het onderzoek en het ombuigen van kennisvergarend onderwijs naar competentiegericht onderwijs.

Financiering Van Keer: "De overheid legt wel de taak op aan onderzoek te doen, maar voorziet daarvoor in weinig tot geen middelen. Die bijna onhoudbare situatie maakt het voor de hogescholen bijzonder moeilijk om met

Denktank

eigen onderzoek te beginnen. De hogescholen moeLuc Van Keer ten daarom dringend de financiering krijgen die hen toekomt. De kostprijs voor de vorming van een industrieel ingenieur is nu eenmaal niet lager dan die voor een burgerlijk of bio-ingenieur. De hogescholen moeten een open en onbevoordeelde competitie met de universiteiten afdwingen voor al de beschikbare fondsen en eerlijke, objectieve toegangscriteria tot die fondsen nastreven." Van Keer deed ook een oproep naar de industrie. Hij beklemtoonde dat er te veel toepassingsgerichte onderzoeksopdrachten naar de universiteiten gaan, zij het eerder uit traditie. Daar waar een hogeschool via een beperkt onderzoeksproject een oplossing op maat kan aanbieden. Niet gratis, wel tegen competitieve voorwaarden.

VIK Van Keer: "We stellen vast dat de VIK in het afgelopen jaar in deze discussie een belangrijke rol heeft gespeeld. Deze vereniging fungeert als overlegplatform. Meer nog: de VIK heeft actief bijgedragen om de onderhandelingspositie van de hogescholen beduidend te versterken."

De opleidingen van twee cycli zullen ongetwijfeld naar de universiteiten migreren en er uiteindelijk een volwaardig deel gaan van uitmaken. De spreker ging ook dieper in op de verschillende typen van onderzoek, de dienstverlening van de hogescholen, de waardering van de onderzoeksoutput en de valorisatie van het onderzoek.

Internationalisering Van Keer hield ook een pleidooi voor het aanzwengelen van de internationale contacten en het overleg met de vakgenoten. Internationalisering mag voor de ingenieursopleiding niet stoppen bij een educa-

Turbulente fasen

tieve mobiliteit, maar moet tot een internationalisering van de onderzoeksprojecten leiden. Internationalisering is immers belangrijk in het geheel van het academiseringsproces en het is een noodzakelijke eis in de accreditatiebeoordeling door het Nederlands-Vlaams accrediteringsorgaan (NVAO). Internationalisering als kwaliteitsmerk van een academische opleiding is immers een logisch gevolg van een onderzoeksgerichte bedrijfscultuur. Onderzoek kan maar ontstaan en groeien door contacten met processen in het werkveld en met collegaonderzoekers binnen hetzelfde domein. Meer internationale docentenmobiliteit bevordert de kennisuitwisseling op internationaal niveau. Internationale partners vormen de basis van de netwerking. De keuze van die partners mag niet aan het toeval worden overgelaten. Dat is niet alleen bepalend voor het imago van de onderwijsinstelling, maar het is ook een belangrijke factor voor de beoordeling van het accreditatiedossier van de onderwijsinstelling.

Terecht stelde dr. Christiaan Van Keer dat de hogescholen andermaal in een turbulente ontwikkelingsfase zijn terechtgekomen. Turbulente fasen in de opleiding van ingenieurs zijn de VIK in haar 42-jarig bestaan niet vreemd. Voor de opleiding van de Vlaamse technisch/industrieel ingenieurs geldt immers een lange en merkwaardige geschiedenis die in 1922 aan de zogenaamde 'speciale scholen' begon. Het 'speciale' of 'specifieke' bestond erin dat de studies tot 1970 bij Koninklijk Besluit werden geregeld, waardoor een ongebreidelde en voor de afgestudeerden nefaste snelle verbreiding van scholen mogelijk was. Pas in 1970 werden de studies voor het eerst bij wet geregeld en werd een eerste rationalisatie van het aantal scholen doorgevoerd. De tweede grote herschikking - met fusie - kwam er in 1995. Een derde ligt onvermijdelijk in het verschiet. Vandaag maken de twee cycli opleidingen deel uit van een associatie. Binnen enkele jaren zijn ze wellicht geïntegreerd in een universiteit. Van Keer had het in zijn toespraak over 'migreren' of verhuizen naar de universiteit. Wie migreert, integreert zich best. De geschiedenis van de opleiding van de industrieel ingenieur is wellicht aan een nieuwe episode of golfbeweging toe: die van een migratie naar en integratie in de universiteit. Bedenk dat de eerste golfbeweging een halve eeuw duurde en de tweede een kwarteeuw. Wellicht zal de levensduur van derde fase opnieuw gehalveerd worden. Vanaf het academiejaar 2011-2012 zal het landschap van het hoger onderwijs in Vlaanderen er immers helemaal anders uitzien ten gevolge van het decreet van 4 april 2003. Dat is welgeteld binnen zes jaar.

Migreren naar universiteiten? Van Keer: "Naarmate het onderwijs een meer academisch karakter zal verwerven, zullen ook de structuren en managementsvormen meer parallel lopen met wat gebruikelijk is aan universiteiten. Dat zal onvermijdelijk leiden tot een tegenstelling met de opleidingen van een cyclus in dezelfde hogeschool. Het is helemaal niet zeker dat de fusies van 1995 lang zullen kunnen overleven. De opleidingen van twee cycli zullen ongetwijfeld naar de universiteiten migreren en er uiteindelijk een volwaardig deel gaan van uitmaken. In dezelfde beweging zal meteen ook de rationalisatie plaatsvinden en uitmonden in een beperking van het aantal opleidingen. Dat is alleen nog een kwestie van tijd."

N.L.

Ing. Noël LAGAST

MAART 2006

35

I-mag

Denktank

Boek van de maand Trends van vandaag, markten van morgen Het einde van de seks, drugs en rock-'n'-roll-cultuur is in zicht. De westerse mens maakt zich op voor een terugkeer naar bepaalde waarden, houvast en gemeenschapszin.

Dat

heeft verregaande gevolgen voor de producten, diensten en reclame, zo waarschuwt de Nederlandse trendwatcher

Hilde

Roothart

in

'Zien'.

Weg van het egoïsme; terug naar de groep

Vandaag speelt de ongebreidelde individualisering nog altijd de eerste viool in de westerse samenleving. Toch klinken er almaar meer dissonanten in de symfonie van het gouden ik-tijdperk. Op de openbare tv-omroep draait zelfs al een heel programma rond de terugkeer van het gemeenschapsgevoel en de verbondenheid. Toegegeven, Sam bevat meer goede wil dan goede smaak. En het programma getuigde al vaak van zo'n meligheid, dat menig gemeenschapsgevoel veeleer in de knop gebroken zou kunnen zijn. “Het zijn prille tekens die wijzen op de terugkeer van het gemeenschapsgevoel”, geeft Hilde Roothart grif toe in Zien, een boek waarin de oprichter van het trendbureau Trendslator focust op trends van vandaag. Vervolgens waagt Roothart zich aan een vertaling van die jonge trends in markten van morgen. Hoe moeten ondernemers, ingenieurs en marketingmeiden die veranderende zeden en gewoonten opvangen met producten, diensten en advertenties? Trendwatchers zijn immers geen sociologen die adembenemende pirouettes maken op de menselijke arena zonder iets aan te vangen met al die wijsheid. Een trendwatcher is geen openbare instelling, er moet geld in het bakje komen.

I-mag

36

moet-kunnen. Alles kon, zelfs in de kledij konden verschillende stijlen vrank en vrij met elkaar gecombineerd worden. Nu dringen zich stilaan weer voorschriften op. Het wordt weer volgen of desnoods je eigen gelijk halen - maar dat vergt strijd, confrontatie. Dat gaat zo in de mode, in de muziek, maar ook in de politiek. Roothart kondigt dan ook het definitieve einde van het poldermodel aan. In het poldermodel worden alle plooien steeds weer gladgestreken. De paarse coalities waren er het levende symbool van, maar in Nederland is die paarse regering al lang dood en begraven. Ondertussen geraakt de consument het beu om steeds weer een keuze te moeten maken uit onontwarbare gsm-tariefmodellen en allerhande onbegrijpelijke apparaten. Hij snakt naar duidelijkheid, naar eenvoud. Neen, niet naar simplisme, de consument laat zich niet meer beledigen. Philips tracht alvast een antwoord te geven met zijn leuze 'sense and simplicity'. Innoveer, maar zoek eerst uit wat de klant precies wil én presenteer het product zonder irriterend moeilijke bediening. 'Sense and simplicity', het zou de samenvatting van Rootharts boek kunnen zijn.

Negen trends bakent Roothart af. Na wat wieden en filteren durven we haar negen thema's bijeen te proppen tot drie hoofdtendensen: de terugkeer van het groepsgevoel, de zucht naar duidelijkheid en het koesteren van het lokale. Het gaat dus om wij, eenvoud en nabijheid. Vooral de ommekeer van het teugelloze je m'en fou-individualisme naar vertrouwen in de mensheid en een warm groepsgevoel vormt een heuse maatschappelijke breuk. Toch hangt aan die comeback ook een niet bepaald onschuldig aspect vast. Het gaat immers vooral om de groep. En dat is lang niet hetzelfde als een maatschappij, laat staan een eensgezinde maatschappij. Mensen zoeken toenadering tot 'hun' groep. Groepen botsen. Die confrontaties worden nog verhevigd door het verdwijnen van de vrijheid-blijheid, van het alles-

MAART 2006

Ondernemers en marketeers zullen ook een antwoord moeten vinden op de merkwaardige reactie tegen de voorthollende globalisering. Die trend wordt niet in zijn geheel afgewezen, maar mensen willen niet dat het authentieke en lokale verdwijnt onder de pletwals van (vooral Amerikaanse) concerns en gewoonten. Kortom, we willen het bier van hier, op de manier zoals we het gewoon zijn. Misschien doet InBev dan ook wel niet zo'n verstandige zet om lokale brouwerijen te sluiten en authentieke merken te laten brouwen in enkele 'plaatsloze' mastodonten.

Hilde Roothart, Zien - Trends van vandaag, markten van morgen. Business Contact, 272 blz., 22,50 euro.

Luc DE DECKER

Denktank

Vragen bij producten uit lagelonenlanden

20 jaar 'Nieuwe aanpak'

BRUSSEL. Eind 2005 organiseerde de Europese Commissie een conferentie naar aanleiding van 20 jaar 'New Approach'. Die 'nieuwe aanpak' is een wetgevende techniek rond het toepassen van normen voor producten die op de Europese markt verkocht worden. Zo vloeide onder meer de CE-markering voort uit die nieuwe aanpak. Centraal staat de responsabilisering van de producenten, want elke producent mag zelf verklaren dat zijn producten EU-conform zijn. Dat kan wel worden gecontroleerd. Zelfs met strenge controles, maar die worden georganiseerd op nationaal niveau en daar knelt soms het schoentje. Het was Agoria dat zich vragen stelde.

Te veel onveilige producten uit lagelonenlanden glippen nu door de mazen van het net.

Bedrijven kunnen relatief eenvoudig producten zoals beeldschermen, verlichting, modems, elektrische huishoudtoestellen, enz. op de Europese markt brengen. Dat moet uiteraard zo blijven, maar er moet wel een ernstig markttoezicht en een even ernstige marktcontrole tegenover staan. Volgens Agoria is dat laatste op dit ogenblik onvoldoende het geval. Te veel onveilige producten uit lagelonenlanden glippen nu door de mazen van het net. Daarom moet er dringend een gemeenschappelijk niveau van markttoezicht komen voor de hele Europese Unie.

De 'nieuwe aanpak' maakt het mogelijk om zonder al te veel rompslomp en bijbehorend tijdverlies snel nieuwe producten op de markt te brengen en dat moet natuurlijk zo blijven. Maar Agoria, de federatie van de technologische industrie, ziet wel een probleem met de controles die qua efficiëntie sterk verschillen van lidstaat tot lidstaat. Dat draagt ertoe bij dat er soms producten op de Europese markt komen die niet voldoen aan de geldende (veiligheids-)voorschriften. Van de producten die na controle uit de markt genomen worden zou volgens Europese statistieken de helft afkomstig zijn uit Azië. Het merendeel uit China.

Op die manier zou de veiligheid voor de consument niet overal meer gewaarborgd zijn en bovendien ondervinden onze eigen producenten een ernstig concurrentienadeel. Zij investeren immers wel in kwaliteit en veiligheid, maar moeten het uiteindelijk afleggen tegen goedkopere producenten die sommige voorschriften aan hun laars lappen. In de Agoria-sectoren is dat vaak het geval met producten zoals beeldschermen, verlichting, dimmers, modems en elektrische huishoudtoestellen. Een en ander kan alleen voorkomen worden als het markttoezicht en de controle overal even sterk worden uitgebouwd. Tijd dus om werk te maken van geharmoniseerde basisregels Europees niveau die elke lidstaat verplicht moet naleven. De Europese instanties moeten ook toezicht houden op de correcte naleving op nationaal niveau.

De veiligheid voor de consument is niet overal meer gewaarborgd en onze eigen producten ondervinden een ernstig concurrentienadeel.

Luc VANDER ELST

MAART 2006

37

I-mag

Denktank

Interesse om zelf game te maken leidt tot Ing.Tom Bruyneel zal zijn nieuw visitekaartje wellicht niet nodig hebben LEUVEN. In december werden traditiegetrouw de Barco-prijzen uitgereikt. In elk

Projector

nummer brengen we een gesprek met een van de winnaars. Deze maand is het de beurt aan Ing. Tom Bruyneel, die de prijs in de wacht sleepte voor de KHBO met zijn eindwerk 'Ontwikkeling van een 3D-rijsimulator'.

Ing. Tom Bruyneel bouwde voor zijn thesis voort op een project bij Leuven Measurement Systems (LMS), waar hij stage had gelopen. "Met een mathematisch model van een auto kon men daar bepalen hoe een auto klinkt. Het ging gewoon om een Windowsinterface. Op basis van toerental weten we welk geluid een auto maakt. Naargelang je de snelheid instelt, krijg je een ander geluid. Je kon de auto wel horen rijden, maar je kon hem niet zien rijden. Daarom heb ik voorgesteld om daar een visuele simulatie te mogen van maken. Zo krijg je visuele feedback. Dat had ook nog andere voordelen, want in een virtuele wereld kun je dan bijvoorbeeld hellingen aanbrengen, waardoor het geluid ook verandert. Met de visuele feedback krijg je meer de indruk van snelheid en versnelling, waardoor je een meer realistisch beeld krijgt van hoe die auto gaat klinken in bepaalde situaties." Het auditieve deel was vanaf 2001 in ontwikkeling bij LMS. Ing. Tom Bruyneel hield zich puur bezig met de grafische interface van zowel het programma zelf als van het 3D-gedeelte.

Game "Mijn promotor bij KHBO was Ing. Benjamin Samyn. Bij LMS werd dat Ing. Karl Janssens. Hij is ooit met het programma begonnen en begeleidt ook de verschillende studenten die er zich mee bezighouden. Het idee voor mijn thesisonderwerp kwam van mezelf. Het LMS-programma produceert een veel meer gedetailleerd geluid dan sommige gelijkaardige programma's, maar die andere programma's hadden al een 3D-interface. Daarom heb ik dat bij LMS gesuggereerd. Ik heb mijn thesis puur voor het onderwerp gekozen. De ontwikkeling van zo'n 3D-simulatie lijkt wel fel op de ontwikkeling van een game en dat heb ik altijd al wel eens willen doen. Maar dat kwam er niet van en in het kader van mijn thesis kreeg ik de kans om mij daar een jaar lang op toe te leggen. Het was gewoon iets dat ik altijd al had willen doen."

"Al vanaf het moment dat ik genomineerd was, heb ik die nominatie toch al vermeld op mijn cv."

Sommige winnaars maken pas kennis met de Barco-prijzen op het moment dat ze ervoor worden genomineerd, maar voor Ing. Bruyneel lag dat anders. "Onze school wint nogal geregeld zo'n Barco-prijs. We hebben trouwens al een Barco-projector gekregen. Dus we hebben hem al minstens drie keer op vijf jaar gewonnen. De school mocht twee werken voorstellen en het mijne zat erbij. Dat gaf zeker voldoening. Je bent tenslotte een jaar lang bezig met een thesis en je steekt er toch veel tijd en moeite in. Dan is zo'n Barco-prijs toch wel een serieuze erkenning.

"Ik dacht dat de Barco-prijs meer op elektronica was afgestemd dan op pure informatica." Achteraf kreeg ik enkele spontane jobaanbiedingen, maar al tijdens mijn studies was ik met een eigen bedrijf begonnen en ik ben daar dus niet op ingegaan. Als je zo'n prijs wint, dan is dat zeker een meerwaarde om werk te vinden, maar ik heb daar dus geen gebruik van gemaakt. Toen ik de jobaanbiedingen via de Barcoprijs kreeg, had ik voor mezelf al het besluit genomen dat ik zelfstandige zou blijven."

Zelfstandige Ing. Tom Bruyneel is momenteel medezaakvoerder in zijn eigen bedrijf Sodex, dat software ontwerpt voor kleine bedrijven die geen eigen informatica-afdeling hebben of die niet de tijd hebben om er zich op toe te leggen. "We verhuren ook ruimte voor websites. Wij staan in voor de serverondersteuning en de webapplicaties. We hebben onze eigen servers en bieden ook hosting aan. Sodex heb ik samen met Tim Degrave opgericht in het voorjaar van 2005. We studeerden allebei aan de KHBO en hadden daar samen - eigenlijk uit verveling - een website gemaakt in het eerste jaar. Tegen het einde van het jaar kreeg die site ruim 30.000 unieke bezoekers per dag. Onze webhost wou ons niet meer hosten, omdat

I-mag

38

MAART 2006

Denktank

Barco-prijs we te veel van zijn bandbreedte en CPUkracht innamen. Dus stonden we voor de keuze: ermee stoppen of een eigen server kopen. Het werd het laatste en we beslisten meteen om een bedrijfje op te richten om de reclame-inkomsten te beheren. Webdesign voor andere mensen en software schrijven waren dan de logische volgende stappen."

Sollicitaties Ing. Bruyneel heeft zijn nieuwe visitekaartje dus niet gebruikt, maar houdt het wel achter de hand voor mogelijke toekomstige sollicitaties. "Sinds ik de Barco-prijs heb gewonnen, heb ik niet meer gesolliciteerd, maar al

vanaf het moment dat ik genomineerd was, heb ik die nominatie toch al vermeld op mijn cv. En als ik ooit nog ergens solliciteer, dan zal het er zeker ook op staan. In feite was ik verbaasd dat ik genomineerd werd. Ik heb bij de KHBO veel mooie eindwerken gezien en ik dacht dat ze eerder iets zouden voorstellen uit de OT-richting dan een echt informaticaproject. Ik dacht dat de Barco-prijs meer op elektronica was afgestemd dan op pure informatica. Er was bij ons bijvoorbeeld ook een project in samenwerking met Barco: een grafische kaart voor een vliegtuig. Dus het leek mij meer evident dat die zou worden voorgesteld. Bij de KHBO hangen in de afdeling elektronica alle certificaten van Barco aan de muur. Dat zijn er zeker al een

MAART 2006

stuk of zeven voor de laatste jaren. Dat zegt toch al iets over de kwaliteit van de school ook. Ik ben trouwens van Herent naar Oostende gegaan vanwege de reputatie van de KHBO. Ik woon in het Leuvense en ben toch in West-Vlaanderen gaan studeren. Meestal gaat het omgekeerd." Bij VIK-Barcoprijswinnaars was Ing. Bruyneel in december de enige solowinnaar. "Bij ons in informatica was het niet echt de gewoonte om met zijn tweeën een eindwerk te schrijven. En voor de Barcoprijs kwam dat heel handig uit: ik moest mijn prijs immers niet delen." Luc VANDER ELST

39

I-mag

t h c i z r e v o

Denktank

s u s cur

vanaf maart 2006

Technologie Bouwkunde

Startdatum

Legionella Pneumophila - beheersplan 2 avonden in Gent Regelen van geschillen in de bouw 1 avond in Antwerpen Steigerwerken en stellingen 3 avonden in Antwerpen Duurzaam bouwen 1 namiddag in Antwerpen Regenwater en zonne-energie 1 namiddag in Antwerpen Bitumen - Asfalt: de link 4 namiddagen in Antwerpen Betonbouw 1 6 avonden in Gent Bestek 3 avonden in Antwerpen Klimatisatie van gebouwen 5 volledige dagen in Antwerpen Elektriciteit op de werf 2 volledige dagen in Antwerpen HVAC 5 avonden in Antwerpen

06.03.06 07.03.06 13.03.06 28.03.06 18.04.06 18.04.06 19.04.06 20.04.06 21.04.06 22.05.06 24.05.06

Basisopleiding EEx Gevorderden ATEX-richtlijn Wireless technologieën OPC

1 namiddag in Antwerpen 1 namiddag in Antwerpen 1 volledige dag in Antwerpen 3 volledige dagen in Antwerpen

27.04.06 04.05.06 06.06.06 07.06.06

Drukvaten, warmtewisselaars en opslagtanks 2 volledige dagen in Antwerpen MSDS 1 volledige dag in Antwerpen Chemische procesengineering 6 namiddagen in Antwerpen Droogtechnologie 3 volledige dagen in Antwerpen

07.03.06 23.03.06 27.04.06 28.04.06

Scheikunde

Verbindingstechnieken

Basiscursus lastechniek

8 avonden in Antwerpen 29.05.06

Voeding

Elektriciteit - Elektronica

Elektriciteit in de automatisatie 2 volledige dagen in Antwerpen Aandrijvingen 1 volledige dag in Antwerpen Elektriciteit op de werf 2 volledige dagen in Antwerpen Wireless technologieën 1 volledige dag in Antwerpen

18.04.06 05.05.06 22.05.06 06.06.06

Legionella Pneumophila - beheersplan 2 avonden in Gent 06.03.06 HACCP - BRC - IFS 3 namiddagen in Antwerpen 07.03.06 Material Tracking & Tracing 2 volledige dagen in Antwerpen 20.04.06

Bedrijfskunde

Energie

Energie-efficiëntie 5 namiddagen in Antwerpen Energie: boekhouding, audit, energiebalans, zorgsysteem en besparingsopties 3 namiddagen in Antwerpen Nieuwe regelgeving voor koelinstallaties 1 namiddag in Antwerpen Perslucht 1 volledige dag in Antwerpen Duurzaam bouwen: aanpak, concept en passieve technieken 1 namiddag in Antwerpen Regenwater en zonne-energie 1 namiddag in Antwerpen Koeltechniek 10 avonden in Antwerpen Koeltechniek: gevorderden 5 avonden in Antwerpen Klimatisatie van gebouwen 5 volledige dagen in Antwerpen Stoom 5 avonden in Gent HVAC 5 avonden in Antwerpen

07.03.06 07.03.06 08.03.06 22.03.06 28.03.06 18.04.06 19.04.06 19.04.06 21.04.06 08.05.06 24.05.06

Kunststoffen

Ontwikkeling en realisatie van spuitgietproducten 3 avonden in Diepenbeek 08.03.06 Basiscursus spuitgieten van kunststoffen voor commerciële en administratieve medewerkers 1 volledige dag in Diepenbeek 08.03.06 Rubbertechnologie 3 voormiddagen in Antwerpen 11.03.06

Algemeen

Procesbeheersing en - verbetering 3 namiddagen in Antwerpen 07.03.06 Regelgeving over de uitvoering van overheidsopdrachten 1 namiddag in Antwerpen 10.03.06 Bedrijfsmanagement 9 namid. + avonden in Antwerpen 21.04.06 Arbeidsanalyse

Lean analysetechnieken voor administratieve en ondersteunende processen 2 volledige dagen in Antwerpen Optimale machineperformantie met OEE 1 volledige dag in Antwerpen Intro Lean Manufacturing en VSM 2 volledige dagen in Roeselare Tijdstudie en normtijden 1 volledige dag in Roeselare Multi Moment Opname 1 volledige dag in Antwerpen Lean analysetechnieken voor administratieve en ondersteunende processen 2 volledige dagen in Roeselare

06.03.06 24.04.06 24.04.06 15.05.06 17.05.06 12.06.06

Beheer van gebouwen

Legionella Pneumophila - beheersplan 2 avonden in Gent 06.03.06 Duurzaam bouwen 1 namiddag in Antwerpen 28.03.06 Kwaliteit

Mechanica

Piping & Engineering 8 avonden in Antwerpen Automatisering en proportionele regelingen in de hydraulica en pneumatiek 4 nam. + avonden in Antwerpen Dompelpompen en hun werkomgeving 5 avonden in Antwerpen Hydraulica 4 nam. + avonden in Antwerpen

07.03.06 08.03.06 20.04.06 03.05.06

Procesbeheersing en - verbetering 3 namiddagen in Antwerpen Praktische implementatie OHSAS 18001/2 2 volledige dagen in Antwerpen MSDS 1 volledige dag in Antwerpen Interne Auditor 1 volledige dag in Antwerpen

07.03.06 20.03.06 23.03.06 27.04.06

Logistiek en Productie Meet & Regeltechniek

WinnCC flexible Automatisering

I-mag

4 volledige dagen in Antwerpen 20.03.06 2 volledige dagen in Antwerpen 23.03.06

40

MAART 2006

Procesbeheersing en - verbetering 3 namiddagen in Antwerpen 07.03.06 Automatisering 2 volledige dagen in Antwerpen 23.03.06 Material Tracking & Tracing 2 volledige dagen in Antwerpen 20.04.06

Denktank

NG iedereeeanu r I M R iv aa VO or VIKo-pen gveonieutrstnoepasb

in rec aat • st • op • di

Milieu

Energie-efficiëntie 5 namiddagen in Antwerpen Energie: boekhouding, audit, energiebalans, zorgsysteem en besparingsopties 3 namiddagen in Antwerpen Industriële biologische afvalwaterzuivering … 7 avonden in Antwerpen Praktische implementatie OHSAS 18001/2 2 volledige dagen in Antwerpen Zonevreemde bedrijven 1 namiddag in Antwerpen MSDS 1 volledige dag in Antwerpen Milieugerichte productontwikkeling 4 avonden in Antwerpen Regenwater en zonne-energie 1 namiddag in Antwerpen

07.03.06 07.03.06 08.03.06 20.03.06 22.03.06 23.03.06 18.04.06 25.04.06

Business Intelligence en Data Mining 2 volledige dagen in Antwerpen Gev. techn. in het programmeren van Access formulieren 3 volledige dagen in Antwerpen Dynamische Access rapporten ontwerpen 2 volledige dagen in Antwerpen Rapportering met MS SQL server Reporting Services 2 namiddagen in Antwerpen MS Project 2 volledige dagen in Antwerpen

20.04.06 27.04.06 11.05.06 17.05.06 18.05.06

Management Human Resources

Onderhoud

Perslucht 1 volledige dag in Antwerpen Automatisering 2 volledige dagen in Antwerpen Basiscursus Onderhoudskunde en -management 6 volledige dagen in Antwerpen Wireless technologieën 1 volledige dag in Antwerpen

22.03.06 23.03.06 19.04.06 06.06.06

Coachen van medewerkers Team management People Management

5 avonden in Antwerpen 14.03.06 4 avonden in Antwerpen 18.04.06 4 avonden in Antwerpen 04.05.06

SOCIALE EN PERSOONLIJKE VAARDIGHEDEN

Projectbeheer

Projectplanning en -management: basis 3 volledige dagen in Antwerpen Projectplanning en -management: gevorderden 2 volledige dagen in Antwerpen Kostenraming van projecten 2 volledige dagen in Antwerpen MS Project 2 volledige dagen in Antwerpen

Communicatie

14.03.06 18.04.06 04.05.06 18.05.06

Veiligheid

Praktische implementatie OHSAS 18001/2 MSDS Basisopleiding EEx Gevorderden ATEX-richtlijn

2 volledige dagen in Antwerpen 1 volledige dag in Antwerpen 1 namiddag in Antwerpen 1 namiddag in Antwerpen

20.03.06 23.03.06 27.04.06 04.05.06

INFORMATICA EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE

Beter communiceren met uw Franse zakenpartner 1 voormiddag + 5 volledige dagen in Antwerpen 28.03.06 Persoonlijke Effectiviteit

Technisch raadgeven als ingenieur 3 volledige dagen in Antwerpen Brainmapping - geheugentraining snellezen 3 volledige dagen in Antwerpen Mentale weerbaarheid en assertiviteit 3 volledige dagen in Antwerpen Selfcoaching 4 namiddagen in Antwerpen Geweldloos omgaan met agressie 3 volledige dagen in Antwerpen

10.03.06 07.03.06 18.04.06 19.04.06 09.05.06

Technisch Commercieel - Verkoop

Verkopen kan je leren

4 avonden in Antwerpen 08.05.06

Algemeen

Business Intelligence en Data Mining EAI - Enterprise Application Integration Wireless technologieën

2 volledige dagen in Antwerpen 09.03.06 1 voormiddag in Antwerpen 11.03.06 1 volledige dag in Antwerpen 06.06.06

Contact: VIK-secretariaat, Noël Aelbrecht, tel. 03 259 11 05 fax: 03 259 11 01, e-mail: [email protected]

PC-Trainingen

Applicaties ontwerpen met VB.NET 4 volledige dagen in Antwerpen 09.03.06 Rapportering via Crystal Reports 3 avonden in Antwerpen 09.03.06 Upgrade van SQL2000 naar SQL 2005 2 volledige dagen in Antwerpen 30.03.06

Wijzigingen aan dit programma zijn nog mogelijk. Voor laatste info zie:

www.vik.be/vorming

MAART 2006

41

I-mag

Denktank

VORMING Verhoog uw weerbaarheid… met twee praktische workshops Mentale weerbaarheid en assertiviteit

Geweldloos omgaan met agressie

Ieder van ons vervult dagelijks meerdere rollen: meerdere, collega, ondergeschikte, klant, buurman, partner,... Die relaties tot anderen kunnen ons bevrediging schenken, maar ze kunnen ons leven ook tot een ware hel herschapen.

Geweld en agressie lijken steeds meer toe te nemen en almaar meer mensen worden er het slachtoffer van. Meestal gaat het om verbaal geweld, maar ook de fysieke agressie neemt toe. Volgens studies is 4% van de beroepsbevolking al eens slachtoffer geworden van effectief fysiek geweld!

Hoe kunnen we vruchtbare relaties aangaan? Hoe kunnen we ze uitbreiden en onderhouden, zodat alle partijen ze als aangenaam ervaren? Hoe ontwikkelen we relaties die gebaseerd zijn op zelfrespect en respect voor de anderen, relaties waarbij conflicten niet worden uitgevochten of ontvlucht, maar worden opgelost? De cursus toont u hoe u het positieve in uzelf kunt ontwikkelen en zo beter kunt functioneren.

• • • • • • • • • • • • • • • •

PROGRAMMA Wat is 'mentaal' weerbaar zijn? De constructieve win-win-ingesteldheid Het onderscheid tussen assertiviteit en agressiviteit of arrogantie Leren omgaan met emoties als angst en woede Verdediging tegen agressie en manipulatie Positieve autosuggestie Stressbeheersing via ontspanning De angst en zijn remmende of bevorderende werking Psychologische ontkoppeling Spontaniteit versus emotionaliteit Zelfvertrouwen ontwikkelen Gesprekstechnieken Non-verbale assertiviteit Zelfbeheersing Het positieve zelfbeeld

Er zijn verschillende verklaringen voor dat fenomeen, zoals stress en tijdsdruk. Maar soms volstaat het toevallig op het verkeerde moment op de verkeerde plaats te zijn, om het doelwit te worden van agressie. Geweld beantwoorden met geweld is zelden een goede keuze. Bovendien zijn juridische implicaties vaak verregaand. In deze workshop krijgt u inzicht in het fenomeen agressie. U leert omgaan met het energetische aspect van agressie. Dat veronderstelt deels werken aan uzelf en leren omgaan met anderen die zich in een emotionele toestand bevinden.

• • • • • • • • • • • • • •

PROGRAMMA Wat is agressie? Hoe werkt het? Wat doet het met ons? Dynamiek van emoties Emotie-energie kanaliseren en controleren Ontspanning en balans Weerbaar worden Zelfbeheersing en zelfvertrouwen Soorten agressie Wat met fysieke agressie? Vormen van fysieke agressie en hoe erop te reageren Werken met klanken en interne energie ...

• PRAKTISCH

• PRAKTISCH

Plaats: VIK-huis, Wommelgem Data: dinsdagen 18, 25 april en 2 mei 2006, telkens van 9.00 tot 17.00 uur Kostprijs: 870 euro voor VIK-leden, 960 euro voor niet-leden

Plaats: VIK-huis, Wommelgem Data: dinsdagen 9, 16 en 23 mei, telkens van 9.00 tot 17.00 uur Kostprijs: 810 euro voor VIK-leden; 900 euro voor niet-leden

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Noël Aelbrecht op 03 259 11 05 of via [email protected] www.vik.be/vorming

I-mag

42

MAART 2006

Denktank

VORMING

Basiscursus onderhoudskunde en -management Deze cursus behandelt de noodzakelijke (administratieve) inrichtingen en werkwijzen van technische diensten en onderhoudsafdelingen met het oog op de instandhouding van industriële installaties met een procesmatig karakter. Naast de gebruikelijke systematieken, zoals de werkstroombeheersing en -planning, gaat de cursus ook in op de bronnen van onderhoud: storingen, preventief onderhoud en modificaties. De impact van onderhoud wordt gemeten aan de productieprestatie, waarbij budgettering en de financiële verslaglegging met het oog op kostenbeheersing behandeld worden. Naast de organisatorische aspecten en diverse concepten is ook een aanpak aan de orde om de inrichting van het onderhoud te verbeteren. Deelnemers werken diverse cases uit rond hun eigen bedrijf.

• PROGRAMMA • Kaderleden en leidinggevend personeel in onderhouds-

• • • • • • • • • • • • • • •

en technische diensten

• Verantwoordelijken van afdelingen die veel met onderhoudsafdelingen samenwerken, zoals productieverantwoordelijken, installatiebeheerders en aannemers, die naast de vaktechnische uitvoering een completer dienstenpakket op het vlak van installatiebeheer willen aanbieden

• PROGRAMMA • Basisinventarisatie • Onderhoudsorganisatie en onderhoudsmanagement

•

Het totale onderhoudswerkpakket Werkstroombeheersing Technische opdrachtstelling Beheersing en ontwikkeling van onderhoudsconcepten Beheersing van modificaties en van technische documentatie Inleiding tot de onderhoudsplanning Materiaalbeheer Onderhoud door productie Leren van storingen; evaluatie van werkopdrachten Beheersen van de installatieperformance Budgettering en financiële verslaglegging Benchmarks en kengetallen Onderhoud en ontwerp Uitbesteden van onderhoud Onderhoudsverbeteringsprogramma en werken met doelstellingen in het onderhoud Cases betreffende de onderhoudssituatie in het eigen bedrijf

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Data: woensdagen 19, 26 april, 3, 10, 17 en 24 mei 2006, telkens van 09.00 uur tot 17.00 uur. Kostprijs: 1.410 euro voor VIK-leden; niet-leden betalen 1.500 euro. Inschrijving: VIK-secretariaat.

MAART 2006

43

I-mag

Denktank

VORMING Energie-efficiëntie Energiesparen en rationeel energiegebruik zijn begrippen die vandaag opgang maken. De overheid wil een duurzaam

Module 2: Duurzaam bouwen: aanpak, concept, passieve technieken

energiebeleid stimuleren. De energieprestatierichtlijn is een van de initiatieven in die zin. Rationeel energiegebruik is spaarzaam omgaan met de beschikbare energiebronnen en anderzijds overdadig energiegebruik ontmoedigen. Zo verzoent men economische en sociale belangen met de draagkracht van het milieu.

• Geavanceerde daglichtsimulaties • Dynamische thermische modellen en tools voor koudebruganalyse

• Geïntegreerde bouwaanpak en kwaliteitszorg • Overzicht van de belangrijkste eisen op het vlak van energie en comfort nodig voor een duurzaam ontwerp

• Rondleiding in energie-efficiënt kantoor Module 3: Regenwater en zonne-energie De VIK organiseert in het voorjaar voor de tweede keer de opleiding Energie-efficiëntie. Die opleiding heeft drie belangrijke doelstellingen. • Ze wil investeringen in rationeel energiegebruik (REG) en een gestructureerde aanpak van REG-projecten stimuleren. • Ze wil inzicht verschaffen in de energiezorgaanpak als project, het energiegebeuren binnen een bedrijf, de praktische haalbaarheid van besparingen en de praktische haalbaarheid van regenwater- en zonne-energietoepassingen. • En tot slot wil ze technische kennis overdragen m.b.t. enkele rendabele besparingsopties

Programma Module 1: Energie: boekhouding, audit, energiebalans, zorgsysteem en besparingsopties

Regenwater • Waarom regenwater gebruiken • Vraag- en aanbodbenadering van regenwatertoepassingen • Dimensionering van alle onderdelen van het systeem en opbrengst naargelang de dekkingsgraad • Rendabiliteitsberekening • Subsidiemogelijkheden • Concrete toepassingen •… Zonne-energie • Toepassingen van zonne-energie • Thermische zonne-energie - fotovoltaïsche zonne-energie • Dimensionering en opbrengst • Kwaliteitscertificaat • Wettelijke verplichtingen • Subsidiemogelijkheden • Concrete toepassingen •…

Energieboekhouding • Wat is energieboekhouding? • Waarom is energieboekhouding belangrijk en waarom wil de klant daarvoor betalen? • De vier grote stappen bij een energieboekhouding. • Het verschil tussen energieboekhouding via manuele ingave en via telemetrie. • Wanneer is energieboekhouding en met name telemetrie aanbevolen? Energieaudits • De drie soorten energieaudits en hun toepassingsdomeinen. • De aanpak van een energieaudit. Energiezorg: systeem en advies • Belang van de aanpak, de formule E = K x A (effect = kwaliteit x acceptatie) • Casestudies • Advies inzake kansen voor energiebesparende investeringen • Eerste indicatie van de rendabiliteit van maatregelen • Eenvoudige methodiek om de volgende stappen te bepalen en wanneer ze moeten worden gezet

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Wommelgem. Data: dinsdagen 7, 14, 21, 28 maart en 25 april 2006, telkens van 14.00 uur tot 17.30 uur. Kostprijs: 750 euro voor VIK-leden; niet-leden betalen 840 euro. De opleiding komt in aanmerking voor het 30-urenpakket voor de milieucoördinatoren. Voor meer informatie: Noël Aelbrecht op 03 259 11 05 of via [email protected], www.vik.be/vorming.

MAART 2006

45

I-mag

Denktank

STUDIEGROEPEN JAVA WEB APPLICATIES Java 2 Mobile Edition maandag 27 maart 2006 Het volstaat vandaag niet meer om digitale informatie alleen via pc's op te vragen. Ook via mobiele toestellen kan een gebruiker gegevens opvragen. Daarvoor zijn toepassingen nodig die in een omgeving met beperkte middelen op het toestel moeten kunnen functioneren. J2ME is een omgeving die draagbaarheid, robuustheid en flexibiliteit voor die toepassingen moet verzekeren op toestellen met beperkte middelen. Net zoals J2SE gericht is op desktop pc's en J2EE op ondernemingsservers, is J2ME gericht op PDA's, geïntegreerde toestellen en mobiele telefoons. Zo geeft J2ME een uitbreiding van Java voor de mobiele wereld. De presentatie geeft een overzicht van de verschillende configuraties en profielen, aanwezig in de J2ME-omgeving. Een configuratie bevat een aangepaste virtual machine en een standaard library. Een profiel vervolledigt de omgeving met extra Java API's. Ook uitbreidingen op het J2ME platform, zoals JDBC-support en XML-support komen aan bod.

Er is nood aan een ideale mix tussen methodologie/technologie en pragmatisme. Daar waar dat noodzakelijk is, wijken we niet van de bijbel af, maar waar het moet/kan, gaan we via een shortcut recht op het doel af. De uitdaging blijft om net dat niveau van structuur en formalisme te behouden dat de zaak controleerbaar, opvolgbaar en transparant houdt zonder efficiëntie te verliezen en zonder kwaliteit in te leveren. Efficiëntieverhoging en kwaliteitsgarantie maken integraal deel uit van een pragmatische aanpak. Bastiaan Deblieck schetst een pragmatisch oplossingsmodel, gegroeid uit 15 jaar ervaring als projectmanager bij grote bedrijven (Group 4, Proximus, Telenet, Wolters Kluwer) en het gebruik van diverse managementondersteunende hulpmiddelen. Hij situeert zijn terreinkennis bovendien in managementtheorie en -praktijk. Hij zag namelijk in verschillende situaties steeds dezelfde problemen, maar ook zeer gelijkaardige oplossingen terugkomen. Deblieck illustreert aan de hand van praktijkvoorbeelden en cijfers hoe verschillende bedrijven erin slagen heel het kluwen van project- en businessunit transparanter, efficiënter en productiever te maken.

De presentatie wordt beëindigd met een demo waarin een inventaristoepassing wordt getoond die draait op een Pocket PC.

Met deze achtergrond heeft zijn bedrijf het product TenForce Execution ontwikkeld. Daarbij vertrekt hij vanuit het standpunt van het individu, het individuele teamlid, de individuele projectmanager of business unitmanager. Naast de sturing van de dagelijkse acties, vergaderingen, projecten, e-mails,.. beschikt men er over een kader voor resourceplanning, budgetbeheer en indicatoren. Hij zoomt daarbij in op die aspecten van TenForce Execution die de toepassing generiek en gebruiksvriendelijk maken, maar toch in staat om de dagelijkse complexiteit van de samenwerking op de hedendaagse werkvloer te vatten.

• PRAKTISCH

• PRAKTISCH

Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: maandag 27 maart 2006 om 20.00 uur Spreker: Hans De Neve, Dolmen Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOJWA10306

Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Spreker: Bastiaan Deblieck - TenForce. Datum: maandag 24 april 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOJWA10406.

Verder wordt er gekeken naar enkele open-source-projecten die oplossingen bieden voor de ontwikkeling van J2ME-toepassingen. De meeste van die projecten bieden implementaties voor uitbreidingen op het J2ME platform.

Get things done! maandag 24 april 2006 Aan methodologieën en technologieën om succesvol(ler) projecten af te leveren ontbreekt het niet, maar al dat methodologie- en technologiegeweld ten spijt, hebben we nog steeds het gevoel dat het beter kan. Ervaring en allerlei studies leren ons dat de slaagkansen van een gemiddeld project laag liggen. Projecten lopen uit, we zien te laat dat onmisbare medewerkers op meerdere projecten zijn geboekt, de 'business' vindt dat IT steeds met de verkeerde projecten bezig is, enz. En het blijkt moeilijk en o zo tijdrovend om op lastige vragen van de directie te antwoorden.

I-mag

46

MAART 2005

KUNSTSTOFFEN Functionele kunststofoppervlakken dankzij LuminOre® woensdag 3 mei 2006 Volgende onderwerpen worden binnenkort uit de cataloog van gekke ideeën geschrapt: • Kunststof magnetisch maken • Algengroei op kunststof onmogelijk maken

Denktank

STUDIE groepen • De oppervlakte van kunststof dezelfde warmtegeleiding

ONDERHOUD

geven als metaal

• Een kunststof die visueel niet te onderscheiden is van metaal

Life after MIOM? - bijeenkomst

• Kunststof dezelfde waarde geven als massief metaal

vrijdag 17 maart 2006

Dat wordt immers allemaal mogelijk met LuminOre®, een nieuw en gepatenteerd systeem om - met behulp van conventionele verfspuitapparatuur - een echte metaallaag aan te brengen op zowat iedere ondergrond. Het is geen verf en ook geen galvanisatietechniek. De LuminOre®-behandeling is beschikbaar in negen metalen: messing, brons, koper, ijzer, nickel-zilver, “Z3”, “X-metal” en roestvrij staal.

Met de bijeenkomst willen we de netwerking verbeteren tussen de MIOM-afgestudeerden van de voorbije 7 jaren en tussen de MIOM-afgestudeerde onderhoudsverantwoordelijken en VIK-studiegroepen/opleidingen. We richten ons dus voornamelijk tot MIOM-afgestudeerden en bij MIOM betrokken lesgevers.

In het eerste deel van de lezing krijgt u een duidelijk beeld van hoe een en ander mogelijk is en u ondervindt aan den lijve hoe echt en origineel het systeem wel is. In het tweede deel gaat de aandacht naar hoe het LuminOre®-systeem meerwaarde kan creëren in de kunststofwereld.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: woensdag 3 mei 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: leden VIK, BOKU & NIRIA gratis, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOKUN10506.

Kunststoffen en kleur donderdag 9 maart 2006 Het symposium wordt georganiseerd in samenwerking met BOKU, (Bond oud-studenten kunststoffen), dat de afgestudeerden met specialisatie kunststoffen van de hogeschool Gent groepeert. Kleur is een belangrijk aspect geweest in de opkomst van kunststoffen. Men had kunststoffen in alle kleuren en tinten. Vroeger gebeurde de controle visueel, bijvoorbeeld aan de hand van RAL-kaarten. Inmiddels heeft de computer het menselijke oog vervangen. Men spreekt van absolute en deltawaarden, multi-angle-spectroscopie, colormatching, Labwaarde en LCH-waarde, enz. Met de verschillende oppervlaktestructuren, de metallische kleurstoffen, enz. is een exacte meting en beoordeling ervan enorm belangrijk geworden. Het symposium wil daarin wat meer licht (en kleur) brengen, onder meer aan de hand van demonstraties.

• PRAKTISCH Plaats: Holiday Inn Gent (UZ), Akkerhage 2 (aan Ottergemsesteenweg), Gent. Datum: donderdag 9 maart 2006 om 13.30 uur. Kostprijs: 130 euro voor leden VIK & BOKU; niet-leden betalen 160 euro. Bedrag te betalen op rek.068-2062014-15 op naam van BOKU met vermelding “Symposium kleur 090306”. Inschrijving vereist: vóór 2 maart per fax: 09 242 42 92 of via mail: [email protected]

Vanaf 19 uur krijgen we voordrachten door: • Ing. Erwin Debutte (coördinator VIK-studiegroepen) • Ing. Christian Claessens (voorzitter MIOM/FIOM VIK-vorming) • professor Liliane Pintelon (departement Mechanical Engineering - afdeling Industrieel beleid) met als onderwerp: uitdagingen voor onderhoudsmanagement ... Onderhoud heeft de laatste decennia een indrukwekkende evolutie ondergaan. Er is veel veranderd op het vlak van technologie, maar ook - of vooral - op het vlak van management. Onderhoud is een volwassen bedrijfsfunctie geworden en het management ervan is sterk geprofessionaliseerd. Dat betekent niet dat er geen uitdagingen meer zijn. De voordracht gaat in op enkele belangrijke trends binnen onderhoudsmanagement en op de kansen (of bedreigingen) daarbij. - Guido K. Aerts (maintenance manager ExxonMobil én maintenance manager 2004) stelt kort zijn bedrijf voor en heeft het daarna over het polyvalent Muti-Skill-systeem, maintenanceorganisatie, enkele cijfers over SHE, MR , MEI , RFT, CA en PRV en praktische toepassingen van de verschillende maintenance tools, zoals RBI, PM, SMED, screening tool RBWS, standaard jobs, het belang van tools in de maintenanceorganisatie, hoe je maintenancekost verlagen en je performantie verbeteren, samenwerking met contractors en de uitdagingen voor de maintenanceorganisatie op langere termijn.

• PRAKTISCH Plaats: vrijdag 17 maart 2006 om 19.00 uur; ontvangst vanaf 18.30 uur; receptie vanaf 21 uur; einde om 23 uur. Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Er is voldoende parkeerruimte in de omgeving. Prijs: het evenement is (mits uitnodiging én voorinschrijving, zonder partner) gratis voor alle genodigden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: EVOND10306.

MAART 2005

47

I-mag

Denktank

STUDIE groepen

PIPING, PIJPLEIDINGEN EN LASTECHNIEKEN Lekken in pijpleidingen lokaliseren met traceergas

REGELTECHNIEK Evolution on the PLC's Market: is the PLC still the working horse? donderdag 16 maart 2006

dinsdag 14 maart 2006 Lekdetectie met de 'waterstofmethode'. Lekken in pijpleidingen kunnen eenvoudig gevonden worden zonder graafwerkzaamheden. Door traceerbaar gas in te brengen kan er bovengronds gedetecteerd worden. Snel, goedkoop, eenvoudig, veilig en precies.

• PROGRAMMA

• PRAKTISCH Plaats:VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 14 maart 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOPPL10306

1. Introductie: overzicht, evoluties en toekomstvisie 2. Functionele veiligheid op basis van softwaregeoriënteerde concepten 3. Regelen met PLC, remote I/O netwerking en integratie naar motion 4. Evolutie van PLC tot controller 5. Ethernet TCP/IP de universele communicatiebus voor PLC, I/O en alle randapparatuur 6. Factory-automatisering door middel van PLC versus DCS 7. Forum met de sprekers en vraagstelling. In samenwerking met Rockwell Automation en ABB

Hoe veilig is uw procesinstallatie?

• PRAKTISCH

dinsdag 18 april 2006

Plaats:VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: donderdag 16 maart 2006 van 08.30 uur tot 16.30 uur. Kostprijs: 250 euro voor leden VIK, KVIV, BIRA; niet-leden betalen 290 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Meer informatie: Diane Luyten - 03 259 11 10 of [email protected]

In de procesindustrie vandaag blijkt het een economische noodzaak om zo efficiënt mogelijk tegen zo laag mogelijke kostprijs te produceren. De installaties worden zo ontworpen dat een optimale levensduur gegarandeerd wordt. Hier wordt terecht de vraag gesteld hoe men de eisen van prestaties en functionering kan garanderen zonder in te boeten aan garanties voor veiligheid, gezondheid en milieu. Het toepassen van een risico gebaseerd inspectiesysteem (RBI) kan daarbij helpen. Zo'n RBI-programma kan namelijk de productie/ onderhoudskosten verminderen, gekoppeld aan een verhoging van de integriteit van de installatie. Dat wordt gerealiseerd door de timing en de scope van inspectie/monitoringactiviteiten op elkaar af te stemmen zonder onaanvaardbare risico's toe te staan. In een goed uitgevoerd RBI-programma zullen daarom de kosten geoptimaliseerd zijn in verhouding tot de risico's.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 18 april 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOPPL10406.

I-mag

48

MAART 2005

Magnetrol dinsdag 25 april 2006 Bezoek aan Magnetrol International. Na een fabrieksbezoek en een algemene introductie over Magnetrol krijgen we enkele uiteenzettingen. Zo zullen we het hebben over: • golfgeleide radar: basics en toepassingen: "meten van reëel niveau, onafhankelijk van variërende druk, temperatuur en vloeistofkarakteristieken". • thermische dispersie: basics en toepassingen: "kost efficiënt meten van massadebiet van gassen, zonder druk en temperatuurscompensatie".

• PRAKTISCH Plaats: Magnetrol International nv, Heikensstraat 6, Zele. Datum: dinsdag 25 april 2006 om 15.00 uur; einde om 18.00 uur.

Denktank

STUDIE groepen Rondleiding: Serge Mattens, marketingmanager Europe. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Het aantal personen is beperkt tot maximum 25. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Opgepast: Het organiserende bedrijf laat onder geen beding werknemers van concurrentiebedrijven toe. De Vlaamse Ingenieurskamer zorgt enkel voor de inschrijvingen en kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor eventuele weigering vanuit het bedrijf. Wij rekenen op uw begrip daaromtrent! Referte: BBREG10406.

TECHNISCH-COMMERCIEEL Hoe resultaatgericht offertes opvolgen? dinsdag 28 maart 2006 Als je niet direct een order kunt binnenhalen, kan een voorstel om een offerte op te sturen een uitweg zijn. Maar zodra de offerte is opgestuurd, begint het vervelende werk van de offerteopvolging. De contactpersoon is er niet, hij heeft de offerte nog niet gelezen, hij weet niet meer waarover het gaat of zijn enthousiasme is bekoeld. Offerteopvolging is een belangrijke stap op weg naar een order. In de praktijk blijkt dat de verkopers van uiteenlopende branches toch allemaal dezelfde fouten maken. Daarom deze avond over de zeven fouten bij offerteopvolging via de telefoon. Wat moet je zeker vermijden om je verkoopkansen gaaf te houden? Een boeiende en praktijkgerichte uiteenzetting van het duo Walter Spruyt en Francis Herssens.

• PRAKTISCH Plaats: Antwerp Corinthia Hotel, Desguinlei 94, Antwerpen. Wegbeschrijving: http://www.corinthiahotels.com/antwerp_factsheet2.htm Verwelkoming deelnemers vanaf 19.30 uur met broodjes en dranken. Lezing start om 20 uur. Na de lezing receptie + open bar en netwerking tot 23 uur. Gelieve op tijd te komen. Gratis parkeerplaats in de nabije omgeving. De parkeergarage onder het hotel is betalend! Datum: dinsdag 28 maart 2006 start om 20 uur. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; niet-leden betalen 15 euro; partner tegen halve prijs. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat voor 24 maart 2006 met het engagement zeker aanwezig te zijn, behoudens tijdige verontschuldiging! Referte: VOTCM10306.

BEDRIJFSBELEID Een nieuw product of dienst introduceren: lukraak of planbaar? dinsdag 21 maart 2006 Performance management, score cards, budgetten, projecten, change management,... Waar praten we over, hoe hangt het allemaal aan elkaar? Hoe kom ik aan de beoogde resultaten? Waar zit er hype en waar zit overlapping tussen de vele termen? Hoe kunnen we dan onze organisatie instellen en dimensioneren? Een eerste uiteenzetting in 2005 handelde over de complexe structuren die managers voor zich vinden en de samenhang van alle elementen in de structuren. Deze keer nemen we als voorbeeld de introductie van een nieuw product, een stukje nieuwe organisatie binnen de organisatie. Hoe beheer en behandel ik gestructureerd de vloedgolf van vragen die ontstaan? In andere woorden: hoe ga als ik manager aan succes bouwen? Wat doe ik, hoe doe ik het en in welke volgorde? De uiteenzetting geeft een aanzet vanuit een overkoepelend model en bevat:

• Een inzicht in de samenstellende delen van de doelstellende organisatie en haar bedrijfsbeheer.

• Inzicht in kernbegrippen, zoals cyclisch management: sturen en bijsturen; stra-tegie, resultaatgebieden, impact en effect, processen, projecten, rollen en mensen, middelen en activiteiten en hun onderlinge afhankelijkheid. • Werken vanuit doelstellingen op alle soorten niveaus. Bijsturen aan de hand van KPI's, CSF en KRA, PMO en andere structuren. De spreker: Jos De Neve, managing director, executive support group international cvba, specialisten-adviseurs in het begeleiden van organisaties naar performantie. Jos De Neve is gespecialiseerd in de benadering van organisaties vanuit hun complexiteit. “Eerder het complex zien dan een onderdeel”. Liever niet oversimplifiëren, want dat zorgt niet altijd voor de juiste beslissingen en vaak zelfs voor averechtse effecten. Aldus is ook een organisatie een systeem: complex, maar logisch.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 21 maart 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOBED10306.

MAART 2005

49

I-mag

Denktank

STUDIE groepen

VOEDING

AGENDA BIJEENKOMSTEN

Verbeterde voedselveiligheid door toepassing van actieve hygiënische componenten dinsdag 18 april 2006 In haar succesvolle reeks van korte seminaries presenteert de studiegroep Voeding drie lezingen rond het thema naar een verbeterde beheersing van de voedselveiligheid door toepassing van actief hygiënische coatings en dichtingen met antimicrobiologische componenten: techniek, normen en regelgeving. Vooreerst worden de microbiële ecologie en microbiële contaminanten in de voedingsindustrie belicht. Micro-organismen zijn zeer verspreid in de natuur. Vaak treffen we E. coli, Vibrio cholera, Listeria sp. en ook Legionella species aan in normale oppervlaktewateren of gronden. Een betrouwbare screening van contaminanten is dus onontbeerlijk. Daarvoor bieden nieuwe moleculaire technieken interessante mogelijkheden voor toepassing in courante HACCP-plannen. Bovenop het gebruik van allerhande antimicrobiële componenten kunnen micro-organismen zelf aangewend worden om contaminanten te weren. Zo biedt de inzet van bepaalde probiotica in het kader van pre-emptieve kolonisatie en biologische bestrijding waardevolle perspectieven. Recent is er een golf ontstaan naar het ontwikkelen van veilige dichtingen voor gebruik in de voedings- en farma-industrie. Dat resulteerde in een verdere studie en toepassing van de voorschriften, zoals door de FDA (Food and drug administration), USP, 3-A en andere, voorgeschreven. Anderzijds zijn er de voorbije jaren een heel assortiment aan nieuwe dichtingen ontwikkeld ten gevolge van de recentste verbeteringen bij de productie van rubber, Teflon® en afgeleiden. De studienamiddag behandelt een interessante nieuwe ontwikkeling, nl. dichtingen vervaardigd uit materialen met toevoeging van microbiologisch actieve componenten. Het onderscheid tussen biostatische en "passief"-hygiënische coatings wordt verduidelijkt. Er zal een overzicht worden gegeven van de op de markt verkrijgbare types actiefhygiënische coatings (biocide versus biostatische coatings); en hun meerwaarde voor de farmaceutische en voedingsnijverheid zal worden verduidelijkt. Tot slot zal het wettelijk kader worden geschetst waarbinnen hygiënische wand- en plafondcoatings in de voedingsindustrie toepasbaar zijn. Sprekers: R. Temmerman, (LabMET, UGent; http://labmet. UGent.be); Dirk Vertommen, Productmanager hygiëne, Pentagon Plastics; Guy Vermeeren, product specialist/desk engineer dichtingen voor de voedings- en farmaindustrie, Eriks nv.

Studiegroep Bedrijfsbeleid 21-03-2006 Lezing: Een nieuw product of dienst introduceren? Lukraak of planbaar? VK-huis, 20.00 uur 18-04-2006 Lezing: Wat haal ik uit de jaarrekening, VIK-huis, 20.00 uur 16-05-2006 Lezing: Think Asset not WASTE, VIK-huis, 20.00 uur 20-06-2006 Lezing: Lead Time Reduction, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep Elektriciteit 16-03-2006 Lezing: Motoren revisite en onderhoud, Antwerpen 20-04-2006 Lezing: Lampen, relighting, foutanalyse bij Philips Turnhout 18-05-2006 Lezing: Zonne-energie 15-06-2006 Lezing: Kwaliteitsbeheersystemen Studiegroep Haventechnologie 21-09-2006, 19-10-2006, 16-11-2006, 21-12-2006: Kernvergadering, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep Java Web Applicaties 27-03-2006 Lezing: Java 2 Mobile Edition , VIK-huis, 20.00 uur 24-04-2006 Projectopvolging met Tenforce Execution 29-05-2006 Het Spring framework, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep Kunststoffen 03-05-2006 Lezing: Functionele kunststofoppervlakken dankzij LuminOre, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep Onderhoud 17-03-2005 Life after MIOM? - Bijeenkomst, VIK-huis, 19.00 uur Studiegroep Pijpleidingen 14-03-2006 Lezing: Lekken in pijpleidingen lokaliseren met traceergas, VIK-huis, 20.00 uur 16-05-2006 Lezing: Het verhogen van de brandweerstand van stalconstructies door middel van coatings, VIK-huis, 20.00 uur 10-10-2006 Lezing: Fysische zorg bij gesloten thermische kringen, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep Regeltechniek 04-04-2006, 02-05-2006, 06-06-2006, 05-09-2006, 06-10-2006, 07-11-2006, 05-12-2006: Kernvergadering, VIK-huis, 20.00 uur 25-04-2006 Bedrijfsbezoek Magnetrol, Zele, 15.00 uur Studiegroep Technisch-Commercieel 28-03-2006 Lezing: Hoe resultaatgericht offertes opvolgen, Corinthia Antwerpen, 20.00 uur

• PRAKTISCH Plaats: Pentagon Plastics, Venecoweg 37, Eke-Nazareth. Datum: dinsdag 18 april 2006 van 16.00 uur tot 20.00 uur. Om 18.00 uur is er een sandwichpauze met koffie en frisdranken. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Kostprijs: 18 euro voor VIK-leden, niet-leden betalen 22 euro. Te betalen op rek 406-0098502-57 met vermelding "Voeding VOVOE10406". De inschrijving is pas definitief na betaling. Gelieve het secretariaat bij annulatie schriftelijk op de hoogte te brengen. Het aantal deelnemers is beperkt. Referte: VOVOE10406.

I-mag

50

MAART 2005

Studiegroep Veiligheid-Milieu 14-09-2006, 12-10-2006, 09-11-2006, 14-12-2006: Kernvergadering, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep Voeding 18-04-2006 Lezing: voor verbeterde beheersing voedselveiligheid door toepassing van actief hygiënische coatings en dichtingen, Pentagom Plastics, 16.00 uur

Opleiding Bedrijfsmanagement Naast technische kennis en vaardigheden verwacht men van ingenieurs ook vaak dat zij een brede kijk hebben op de managementaspecten van de onderneming of van de business unit waarin ze zijn tewerkgesteld. De opleiding bedrijfsmanagement wil op een kernachtige en praktische wijze de belangrijkste aspecten van het management van een industrieel bedrijf bijbrengen aan ingenieurs die een coördinerende of leidinggevende functie vervullen of ambiëren.

> > > > > > > > >

Business-to-business marketing Wegwijs in financiële rapportering Financieel management en investeringsbeleid Management accounting: kostprijssystemen en budgettering Operationeel management Projectmanagement Personeelsbeleid Strategisch management Performancemanagement

Opleiding van 9 vrijdagnamiddagen van 14.00 uur tot 21.00 uur in Wommelgem Startdatum: vrijdag 21 april 2006

Voor meer informatie: neem contact op met Sarah Veldkamp op 03 259 11 06 of via [email protected] www.vik.be/vorming