I-mag INGENIEURSMAGAZINE. Atomium krijgt glans terug MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

INGENIEURSMAGAZINE

Groe pT

m e

ca mi tU

I-mag

us t ralië r in A

Atomium krijgt glans terug

Stud en te n

f n: ve ui

ht van de N ac Ing e ni eu

r Meer me is

je s ur! nie ge in

MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

adreswijzigingen: VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 44 • nummer 2 • februari 2006 maandelijks tijdschrift, verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor 3500 Hasselt 1- P2A8632

colofon

COMMENTAAR Brains

I-mag Ingenieursmagazine is een uitgave van de Vlaamse Ingenieurskamer vzw Lid van World Federation of Engineering Organisations (WFEO) van de UNESCO. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.P.P.) VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ing. Leo Wezenbeek Vlieghavenlaan 40, 3140 Keerbergen HOOFDREDACTEUR Ing. Noël Lagast ADJUNCT-HOOFDREDACTEUR EINDREDACTIE Henk Van Nieuwenhove REDACTIERAAD Ing. I. Born - Ing. B. Demol - Ing. H. Derycke Ing. K. De Wever - Ing. N. Lagast Ing. G. Roymans - Ing. L. Wezenbeek REDACTIESECRETARIAAT Francine Demaret SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 URL: http://www.vik.be - E-mail: [email protected] Doorlopend open van 08.30 uur tot 17.00 uur LIDMAATSCHAPSBIJDRAGEN € 55,00 voor technisch en industrieel ingenieurs, die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor geassocieerde leden € 30,00 voor hen, die 3 jaar of minder dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor een samenwonend lid; voor gepensioneerden € 15,00 voor studenten-industrieel ingenieur € 70,00 voor leden woonachtig in het buitenland € 500,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met meer dan 250 werknemers € 250,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met minder dan 250 werknemers DRUKKERIJ & LAY-OUT Drukkerij SLEURS nv, Overpelt Tel. +32 11 80 90 90 - Fax +32 11 80 90 95 MAGAZINECONCEPT Avant la Lettre, Mechelen Tel. + 32 496 52 81 35 [email protected] Voor de ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk.

Het wonderjaar van Albert Einstein - of tenminste de honderdste verjaardag ervan - werd met de nodige luister herdacht en kan alweer de kast in voor de volgende honderd jaren. De uitgebreide verhalen over Albert Einstein en zijn wiskundig genie hebben een jaar lang kranten en magazines gevuld. De verhalen over zijn warrig privé-leven hebt u erbij moeten nemen. Ook een genie is een mens van vlees en bloed. Boeken over Einstein dicht. Hier komt het Atomium, in al zijn glorie herrezen na een grondige facelift. Jammer dat André Waterkeyn dit niet meer kan meemaken. De ingenieur en ontwerper van het Atomium overleed kort voor de renovatiewerken voltooid werden. Waterkeyn was overigens een ingenieur met nog andere gaven, onder meer een zéér sterk commercieel talent. Het Atomium heeft hem dan ook geen windeieren opgeleverd. Terecht, want dit monument is willens nillens de trots van België geworden. Geconcipieerd om tijdelijk de Expo van '58 op te luisteren, is het Atomium uitgegroeid tot hét symbool van een kleine maar hardwerkende natie, die het - om zijn toekomst veilig te stellen - in de eerste plaats moet hebben van brains en niet van mussels. Jean-Claude Vandamme ten spijt. Bijna 50 jaar later - bereid u maar voor op de viering - staat het Atomium immer pal, glimmend als nooit tevoren. Brains: ook vandaag nog is dit het ordewoord voor een klein land in een groot Europa. Brains: we kunnen niet zonder als wij de zetel van Europa willen blijven. Brains: die zullen we meer dan ooit nodig hebben om welvaart & welzijn (voortaan w&w) te versterken, laat staan te behouden. Statistici hebben berekend dat de westerse landen van Europa tienduizenden nieuwe, vers afgestudeerde, state-of-the-art ingenieurs zullen nodig hebben over 5 jaar, over 10 jaar, over 20 jaar om de verworven w&w te kunnen behouden. Het is moeilijker dan dat, want tegelijk liggen tienduizenden jonge ingenieurs in de oosterse landen van Europa, in Zuid-Amerika, in India, noem maar op, op de loer om de leemten in te vullen, om de vacante plaatsen in te vullen. Jongeren, studenten, wees van één ding overtuigd: de wereld van morgen zal nog veel meer een smeltkroes zijn dan de wereld van vandaag. Via het internet is het een koud kunstje voor iedere toekomstige ingenieur om een vacante betrekking in de West-Vlaamse polders of het Limburgse reconversiegebied te 'spotten' en er voor te kandideren. En reken maar dat ons land overspoeld zal worden door buitenlandse ingenieurs als we zelf onvoldoende afgestudeerde, gediplomeerde én talentvolle kandidaten kunnen leveren. De voorbije tien jaren is het aantal ingenieursstudenten drastisch gedaald. Als we dat tij niet kunnen doen keren, zullen we daar eerder vroeg dan laat de tol voor betalen. De Vlaamse Ingenieurskamer is ervan overtuigd het tij heel snel zal keren. Er is immers een nieuw element in het debat. Het mes snijdt aan twee kanten. Als er meer ingenieurs staan te popelen om naar Vlaanderen te komen, dan zijn er ook veel meer kansen gekomen voor onze ingenieurs in het buitenland. En precies dat zal de ingenieursstudies de volgende jaren aantrekkelijker maken voor aanstormende talenten. De VIK volgt de tendensen op de voet, laat niets ongelegen om de graad en het diploma van de Vlaamse industrieel ingenieur te verdedigen in Europese context en op wereldschaal, en zal in de toekomst ook campagnes opzetten om meer would-be ingenieurs naar de hogeschoolbanken te lokken. En uiteraard blijft de VIK volop investeren in prijzen en awards om het betere, vooruitstrevende werk van studenten en ingenieurs te belonen en innovatie en creativiteit bij onze doelgroep blijvend aan te moedigen.

COVER Atomium - foto Luc Vander Elst

Ing. Joseph NEYENS Algemeen voorzitter VIK

FEBRUARI 2006

3

I-mag

in dit nummer techno

Weer sfeer in de sferen

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

05

Studenten Groep T beleven uniek jaar met zonnewagen . 09 Modern times . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

netwerk

09 14

EYE-conferentie Leuven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Centrum Senior Ingenieurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 In de kijker: Zevende nacht van de ingenieur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Nieuws van de afdelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 VIK-NATIONAAL

28

Genetica (DNA) als hulpwetenschap bij het genealogisch onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Puzzelaar nr. 77: Het vergiftigde glas. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Boek van de maand: Het verband tussen abortus en misdaad . . . . . . 28 Ex-Change: Mikken op 100 missies per jaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Oplossing puzzelaar 75: de autoverzekeringsmaatschappijen . . . . . . 29

27

denktank Collega in de kijker: Ing. Werner Linders

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

30

Java: overzicht en installatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 VIK-VORMING Fellow in projectmanagement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Energie-efficiëntie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Cursusoverzicht

30

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

38

NIEUWS VAN DE CAMPUS Meer vrouwen ingenieur?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Een Barco-prijs winnen is een hele ervaring Studiegroepen

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

43

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

44

SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 URL: http://www.vik.be - E-mail: [email protected]

43

Techno Weer sfeer in de sferen Hoofdprojectleider Damien Magerat over de renovatie van het Atomium BRUSSEL. Op 18 februari opent het vernieuwde Atomium zijn deuren. De schitterende creatie van ingenieur André Waterkeyn was bedoeld als 'tijdelijk paviljoen' voor België en zou normaal slechts zes maanden blijven staan. Maar het enthousiasme was zo groot dat het ook na de Expo van '58 overeind bleef. In 2001 vatte de vzw Atomium het plan op voor een renovatie van dit symbool van wetenschap, industrie en techniek bij uitstek. De renovatie loopt nu naar haar einde. Ons nationale monument heeft zijn glans herwonnen en vanaf half februari zullen de kranten bol staan van ronkende titels als 'Bollen blinken weer' of 'Atomium krijgt tweede leven'. Wij gingen voor I-mag vooraf al een kijkje nemen op de werf en we spraken met hoofdprojectleider Damien Magerat.

De vzw Atomium en de federale overheid gaven het startschot voor de renovatie van het Atomium op 1 maart 2004. Tweeëntwintig maanden later zijn de werken opgeleverd. Opdracht volbracht. "Aan de eigenlijke werken gingen nog 22 maanden studiewerk vooraf. Eind december vond de voorlopige oplevering plaats. Deadline gehaald, dus. Meer zelfs, want we hebben het werk kunnen uitvoeren in 22 maanden Het Atomium heeft zijn glorie in plaats van de 28 die in het lasmeer dan herwonnen. tenboek stonden. Die zes maanden winst leveren voor de vzw schil tussen wetgeAtomium natuurlijk ook meerinkomsten ving, normen en techop. nologische mogelijkMaar het was een hele uitdaging. Alles heden nu en toen. was bijzonder, want bijna alles was moei"Men bouwde toen een constructie die lijk. Op een korte termijn moesten we bedoeld was om maar zes maanden overheel, heel snel de juiste antwoorden zien eind te blijven. In 1958 was de situatie dus te vinden voor de nieuwe problemen die helemaal anders. Men bouwde elke bol op telkens rezen." van beneden naar boven. Men plaatste de verschillende stukken gewoon boven Uitdaging mekaar en pas als men helemaal boven was, moest men beginnen aan te passen De neiging bestaat om de renovatieweren te corrigeren. Nu waren er heel wat ken te vergelijken met de werken uit 1958, meer aanpassingen nodig. Een bol maar er is natuurlijk een hemelsbreed verFEBRUARI 2006

bestaat uit 48 grote driehoeken van elk zowat 16 vierkante meter. Wij hadden telkens 16 grote driehoeken die precies op grootte gemaakt waren, waardoor we alle ongelijkheden in de verbindingsplaten kregen en ze daar ook moesten wegwerken. De rechthoekige panelen tussen de grote driehoeken moeten normaal allemaal dezelfde afmetingen hebben, maar dat was jammer genoeg helemaal niet het

5

I-mag

Techno “De bollen zijn jammer genoeg niet rond.” geval. Zo hebben we in een van de bollen 300 van die verbindingsstukken geplaatst, maar er was er geen enkel bij dat dezelfde afmetingen had. Het scheelde altijd maar een paar centimeter, maar dat is genoeg om grote moeilijkheden te krijgen bij de uitvoering van de werken. Een ander probleem dat men in 1958 niet had, maar nu wel, zijn de verbindingsstukken tussen de bollen en de buizen. Het was niet eenvoudig om die verbindingen waterdicht te krijgen. Het gaat om een rubberen wateren luchtdicht systeem, maar de bollen zijn jammer genoeg niet rond. Wie naar het Atomium kijkt, ziet natuurlijk wel negen ronde bollen, maar als je er met je neus op zit, dan blijkt een bol toch niet echt helemaal rond te zijn. Ook hier verschilt het weer maar een paar centimeter, maar dat is genoeg om technisch voor problemen te zorgen. Bovendien zijn de buizen ook niet rond en komen ze niet in een rechte hoek tegen de bol. Ook weer met het blote oog niet waarneembaar, maar toch voldoende om ervoor te zorgen dat alle verbindingsplaten moesten worden aangepast aan elke specifieke situatie."

Zoals vroeger, zijn zes van de negen sferen toegankelijk voor het publiek.

speciaal opgeleid voor dit soort werk. Zij zijn wel gespecialiseerd in bijvoorbeeld gsm-masten en kerktorens, maar behalve de arbeiders uit 1958 had er natuurlijk nog niemand aan het Atomium gewerkt. De alpinisten zijn in december 2004 begonnen zonder enige ervaring, tenzij dan de ervaring die ze hadden met touwen, katrollen, enz. De eerste maanden waren voor die mensen heel belangrijk om eerst de werf en de technieken te leren kennen."

Speciale ervaring

Behalve de problemen die bij een renovatie komen kijken speelde bij het Atomium natuurlijk nog een ander belangrijk element een rol van betekenis. Er moesten immers vaak ingewikkelde werken worden uitgevoerd op grote hoogte. Een hoogte die - vanwege de structuur - vaak ook nog moeilijk bereikbaar bleek. "We hebben natuurlijk met heel wat hoogtewerkers gewerkt, maar spectaculairder waren natuurlijk de alpinisten. Op een bepaald moment hebben we met 90 verschillende alpinisten tegelijkertijd gewerkt aan de voegen, de verbindingsplaten en de verbindingen tussen buizen en bollen. Misschien is dat wel een wereldrecord? Die mensen waren niet

Aan het Atomium hebben gemiddeld zowat 100 mensen per dag gewerkt. Op bepaalde momenten werkten er 160 arbeiders tegelijk. Er werd gewerkt in een tweeen drieploegenstelsel gedurende de week. Tijdens het weekend werkte er maar één ploeg, maar wel van 7 tot 7. "Nachtwerk was bijvoorbeeld bijzonder handig voor alle werken aan de liftkoker. Als er overdag gewerkt werd, dan moest de lift gebruikt kunnen worden. Anders is het niet haalbaar om op een efficiënte manier te werken aan bijvoorbeeld de bovenste of de middenste bol. Iedereen is natuurlijk trots over de uitvoering en ik denk met reden. Voor iedereen is het heel bijzonder en voor iedereen was het heel, heel moeilijk. Ook voor de onderaannemers. Voor verluchting en verwarming bijvoorbeeld was het niet eenvoudig om al het materiaal binnen te krijgen in een sfeer. Alles is dus in stukken het Atomium binnengebracht en ter plekke gemon-

I-mag

FEBRUARI 2006

Hoogte

6

teerd. Zo was ook de plaatsing van roosters geen eenvoudige zaak. In normale gevallen werk je met rechthoekige roosters in een rechthoekige wand. Hier hebben we te maken met gebogen gevels, die bovendien in de twee richtingen gebogen zijn. Gebogen roosters bestaan niet. We hebben dus moeten nadenken over wateren luchtdichting van rechthoekige roosters in een gebogen wand. En dat is maar een van de honderden voorbeelden."

Normen en regels In 1958 werd het Atomium gebouwd in de wetenschap dat het maar zes maanden, hooguit een jaar zou overeind blijven. Dat had natuurlijk zijn gevolgen voor de mate van afwerking. Nu is het wel de bedoeling dat het vernieuwde Atomium de volgende tien, twintig, misschien wel vijftig jaar toegankelijk blijft. "We moesten dus zoeken naar oplossingen die ook de tand des tijds kunnen doorstaan. In '58 werkte men met de technieken van toen. Nu gebruiken we natuurlijk een verwarmings- en verluchtingssysteem dat in '58 nog lang niet bestond. Er waren toen ook heel andere normen en wetten. Denken we bijvoorbeeld nog maar aan de brandveiligheid. Daar besteedde men toen nauwelijks aandacht aan, want het was wettelijk niet eens voorgeschreven. Nu moet het Atomium toegankelijk zijn voor het publiek en moeten we rekening houden met de normen en regels van vandaag. Bovendien gaat het om een gebouw dat geen voorlopig karakter meer heeft."

Techno “Op een bepaald moment hebben we met 90 verschillende alpinisten tegelijkertijd gewerkt.” 600 plannen Bij een renovatie baseert men zich al eens op de plannen van de oorspronkelijke nieuwbouw, maar voor het Atomium bleek dat niet evident. "We hebben geprobeerd om ons te documenteren met de plannen van 1958, maar er bestaan meer dan 600 plannen van het oorspronkelijke Atomium. We wisten bovendien niet welke plannen effectief uitgevoerd zijn en welke niet. Was er een as-builtplan en welk was dat dan? De plannen waren ook in slechte omstandigheden bewaard en uit die plannen hebben we bijna geen interessante informatie kunnen halen voor de renovatie. Studiebureaus hebben dus alles opnieuw berekend, voor de versteviging van de structuur bijvoorbeeld: bol per bol, stuk per stuk, vloer per vloer, element per element. In totaal hebben we 35 ton nieuw staal in het Atomium binnengebracht. Dat is veel, maar in vergelijking met de 2.400 ton uit het oorspronkelijke Atomium is dat bijna niks. Die 35 ton is trouwens nauwelijks zichtbaar voor het publiek en dat was ook uitdrukkelijk de opdracht. Het publiek mag immers geen verschil zien tussen het Atomium van '58 en dat van nu. De huid van 58 had een gewicht van 66 ton. Nu werkten we met sandwichpanelen en daardoor weegt de buitenhuid nu 250 ton. Alles samen weegt het Atomium maar 1,28% meer dan in '58 en dat is verwaarloosbaar."

LED's Zes van de negen sferen zijn toegankelijk voor het publiek. De drie andere zijn daarvoor nooit ontworpen en zullen dus ook nu leeg blijven. De drie buitenste hoge bollen hebben immers geen verticale dragers en blijven om veiligheidsredenen gesloten voor het publiek. De zes toegankelijke bollen hebben vloeren en kunnen op een normale manier worden onderhouden. De drie overige bollen zijn leeg en hebben geen vloeren. Daar zijn touwen, katrollen, gordels en zo meer voor het onderhoud nodig. Specialistenwerk en dus duurder. Boven en onder de verschillende sferen zijn nu veiligheidsringen aangebracht, zodat elk

buitenpunt van een bol bereikbaar is. Het verlichtingssysteem van '58 is behouden, maar aangepast aan de hedendaagse technieken. "In '58 waren het gewone lampen. Nu gebruiken we LED-technologie met 24 LED's per lichtpunt en meer dan 300 lichtpunten per bol. Sinds 22 december blinkt het Atomium elke nacht dankzij die nieuwe verlichting. Ook over het onderhoud is nu beter nagedacht dan eertijds. De verlichting kan langs de binnenkant hersteld worden. Vroeger kon dat ook wel, maar alle elementen bevonden zich achter isolatiepanelen en er moest telkens worden gezocht naar hun exacte ligging. De technici weten nu precies waar de verlichting zich bevindt."

Toestroom Het nieuwe Atomium is er nu op berekend om 800 tot 900 mensen tegelijkertijd te kunnen ontvangen. Technisch kunnen er meer in, maar om redenen van brandveiligheid worden er niet meer dan 800 mensen toegelaten. "Ik ben er zeker van dat er een grote toestroom zal zijn, maar ieder zijn probleem. Ik sta hier in voor de kwaliteit van de renovatiewerken. Als mijn werk hier tot een goed einde is gebracht, dan vertrek ik naar een andere werf. De vzw Atomium zal de heropening heel goed moeten overdenken. Als er een grote toestroom is, die het vernieuwde Atomium niet kan slikken, dan levert dat misschien een verkeerd imago op en zou natuurlijk niet mogen."

Waterkeyn Spijt? "Ik heb mijnheer Waterkeyn drie keer ontmoet. We hebben samen ook de werf bezocht en hij heeft toen kort van gedachten gewisseld met de belangrijkste werfleiders van de verschillende onderaannemers. Zij waren heel tevreden en trots over de manier waarop het Atomium in '58 werd uitgevoerd. De vernieuwing was heel belangrijk voor het uitzicht en op bepaalde punten ook voor de stabiliteit. Maar de uitvoering van '58 was heel degelijk en mooi voor een gebouw dat in feite maar bedoeld was om zes maanden stand te houden. Het onderhoud achteraf was niet zo schitterend. Het was wel correct uitgevoerd in de buizen en bollen die toegankelijk waren, maar niet in de andere delen, waar tussen '58 en nu bijna niemand is geweest om er het nodige onderhoud te doen. Vooral voor die delen en voor de stabiliteit daar was de renovatie heel belangrijk."

De renovatiewerkzaamheden van het Atomium zullen zowat 27,5 miljoen euro gekost hebben. Het budget is bijeengebracht door federale staat (17,5 miljoen euro), de stad Brussel (2,5 miljoen euro), de Nationale Loterij (1 miljoen euro) en de vzw Atomium met privé-partners (6,5 miljoen euro). "Het werk is af en ik ben er fier op, maar ik heb natuurlijk spijt! Dit was voor mij heel speciaal. Een enorme ervaring. Maar dat is het ook voor alle arbeiders die hier hebben gewerkt. Hopelijk hebben we het imago van België goed vernieuwd. Hopelijk is iedereen of bijna iedereen tevreden. Maar nu gaat het leven weer verder. Wordt mijn volgende project een brug, een bouwwerf of een zwembad? Ik weet het niet, maar dit was in elk geval een heel, heel mooie ervaring, een heel, heel mooi project." Tekst en foto's: Luc VANDER ELST

FEBRUARI 2006

7

I-mag

Techno

Expo 58

André Waterkeyn werd geboren op 23 augustus 1917 in Wimbledon, GrootBrittannië, waar zijn ouders als oorlogsvluchtelingen verbleven. Hij kwam in Brussel aan op vierjarige leeftijd. Zijn bewondering voor de technologie lag aan de basis van zijn ingenieursstudies in Leuven. Waterkeyn behaalde in 1942 het diploma van burgerlijk ingenieur aan de UCL. Hij was sportief aangelegd en nam met het hockeyteam zelfs twee keer deel aan de Olympische Spelen, maar zijn carrière kreeg een beslissende wending, toen hij in de jaren '50 aan de slag ging bij Fabrimetal. André Waterkeyn was 37, ingenieur en directeur bij Fabrimetal, het huidige Agoria, toen hij in 1954 inging op een vraag van de commissaris-generaal van de wereldtentoonstelling van 1958 om een monument te creëren dat symbool zou staan voor het vakmanschap van België. Hij werd belast met de realisatie van het Atomium en verwezenlijkte het in een bijzonder korte tijdsspanne. De ontwerper werd in 1961 ook afgevaardigd bestuurder van het Atomium. Hij bezat de rechten van alle reproducties van het Atomium. André Waterkeyn overleed in Brussel op 4 oktober 2005, een paar maanden voor de renovatie van zijn levenswerk beëindigd was. De bovenste bol van het Atomium werd na de dood van de ontwerper naar hem genoemd.

Expo 58 moest bijdragen tot de economische groei van België en van zijn Afrikaanse kolonies. Het plan voor de wereldtentoonstelling ontstond in 1947. De tentoonstelling was eerst gepland voor de zomer van 1955, maar de de Koude Oorlog en de oorlog in Korea zorgden voor uitstel. Na enige aarzeling koos men voor de Heizelvlakte. Daar bevonden zich nog enkele gebouwen van de wereldtentoonstelling van 1935, die opnieuw werden gebruikt. In 1954 kreeg architect André Waterkeyn de opdracht om een speciaal gebouw voor de wereldtentoonstelling te maken. Men dacht aan een omgekeerde Eiffeltoren, maar Waterkeyn vond dat maar niks. Hij kwam uit bij het atoom: het kleinste deeltje van een molecule en meer bepaald de ijzermolecule, want Waterkeyn zat in de metaalsector. Hij zou ze 165 miljard keer vergroten en neerpoten in Brussel. De negen sferen stellen de ordening van de atomen in een ijzermolecule voor. Het Atomium stond symbool voor het metaal 'staal' dat toen sterk in ontwikkeling was. Eigenaardig genoeg waren de bollen niet van staal, maar van aluminium, toen ook een materiaal in opkomst. Wellicht heeft het ermee te maken dat aluminium op dat ogenblik aanmerkelijk beter bestand was tegen corrosie dan staal. Het monument is 102,705 meter hoog en weegt 2.400 ton. Het zeshoekig grondvlak heeft een diagonaal van 94,75 meter. De negen bollen bestaan elk uit meer dan 100 driehoekige platen van 2 mm dikte. Elke sfeer heeft een diameter van 18 meter en telt twee verdiepingen. Op 17 april 1958 opende de jonge koning Boudewijn de Expo. De wereldtentoonstelling liep van 17 april tot 19 oktober 1958 en telde meer dan 42 miljoen bezoekers. Het was de eerste grote wereldtentoonstelling na de Tweede Wereldoorlog.

I-mag

FEBRUARI 2006

Waterkeyn

8

Praktisch Een overzicht van de wereldtentoonstelling van 1958 en van het Atomium, een tijdelijke tentoonstelling, die om de zes maanden wisselt, een pedagogisch project voor kinderen met overnachtingsmogelijkheid, een restaurant, een afhuurbare evenementenhal en een souvenirshop: dat is heel in het kort wat de zes toegankelijke sferen in petto hebben. Vanaf 18 februari is het Atomium alle dagen open van 10 tot 18 uur. Tot eind april geldt een verlaagde inkomprijs van 7 euro voor volwassenen en 4 euro voor kinderen, studenten en senioren. Vanaf 1 mei worden die prijzen opgetrokken tot respectievelijk 9 en 6 euro. Kinderen, jonger dan 12, komen er gratis in. Tijdens het paasweekend organiseert de vzw Atomium een groot volksfeest met animatie, concerten en volksspelen. Op paaszaterdag is er 's avonds een vuurwerkspektakel gepland. LVE

Studenten Groep T beleven uniek jaar met zonnewagen Umicar reed verdienstelijke race in Australië LEUVEN. Vijftien studenten van de Leuvense Groep T bouwden vorig jaar een auto op zonne-energie en ze namen er ook mee deel aan de "World Solar Challenge 2005". Ze wonnen niet, maar ze beleefden een unieke ervaring. Een jaar lang stapten ze uit hun studieritme, maar er klinkt geen woord van spijt. We gingen ook op zoek naar de winnaars, want die moesten we voor het derde jaar op rij gaan zoeken bij onze Noorderburen. Al drie jaar op rij won Nuon de race met de Nuna. Een prestatie die ook enige toelichting verdient.

Vijftien studenten van Groep T gingen in 2004 de uitdaging aan om een zonnewagen te bouwen. Ze onderbraken hun studie gedurende een jaar om zich volledig aan het ambitieuze project te wijden. Evident was dat niet: er moest een ruimte gezocht worden voor de bouw van de zonnewagen, er moesten voldoende financiële middelen bijeengeharkt worden en bovendien was het noodzakelijk om vooraf grondig na te denken over het ontwerp van het vehikel. In januari 2005 gingen de studenten met teamleider Thierry Lecompte aan de slag.

wagen. Na de windtunneltesten kwam het echte werk. Het frame van de zonnewagen werd gebouwd in aluminium. De aluminium buizen werden in de juiste pasvorm gesneden met behulp van een lasersnijmachine en vervolgens aan elkaar gelast. Een laatste stap bij de bouw van het frame was een zogenaamde warmtebehandeling: de constructie werd gedurende een etmaal in een oven op honderd twintig graden Celsius geplaatst. Zo werden de spanningen in de laszones uitgevlakt.

Windtunnel

Voor de buitenkant van de auto kozen de studenten van Groep T voor koolstofvezel composietmateriaal - ook vaak gebruikt trouwens in de luchtvaart en de Formule 1. Het composietmateriaal weegt weinig, maar is enorm stabiel. Bij dat onderdeel van het bouwproces werd een beroep

Om de zonnewagen een behoorlijke snelheid mee te geven besteedde het team bijzondere aandacht aan twee factoren. Enerzijds werd geprobeerd om de oppervlakte die bedekt kan worden met zonnecellen te maximaliseren, anderzijds probeerde men het verbruik van de wagen te minimaliseren. Na zorgvuldige afweging van de verschillende constructiemogelijkheden kwam men uiteindelijk tot een concept dat het meest efficiënt leek. Eerst werd een schaalmodel in hout vervaardigd en daar werden uitvoerige windtunneltesten mee uitgevoerd. In een gesloten lus werden windsnelheden tot zelfs tweehonderd kilometer per uur gecreëerd. Zo kregen de studenten immers een vrij nauwkeurig beeld van de sterktes en zwaktes van hun nog te bouwen zonne-

Koolstofvezel

FEBRUARI 2006

gedaan op mallen: voorvormen waarin het materiaal gelegd wordt, waarna het in de oven gaat om te verharden. In de zomer van 2005 zagen de studenten dan eindelijk het resultaat van hun gedreven werk: de Umicar -want zo werd de zonnewagen gedoopt - was klaar! Het resultaat was bevredigend. Alleen met de motor scheen er nog een probleem te zijn. Dat werd in amper tien dagen opgelost. De studenten en hun begeleiders waren bijzonder fier op hun zonnewagen, maar ze wilden zich niet beperken tot louter de constructie ervan. Daarom besloten ze om deel te nemen aan de 'World Solar Challenge 2005' in Australië, een wedstrijd waar 22 wagens aan de start kwamen.

Wedstrijd Het Belgisch team nam een aardige start waarin het enkel af te rekenen had met twee lekke banden. Maar na enkele dagen dook er een groter probleem op: er was sprake van acuut energieverlies. Frustrerend voor de studenten van Groep T was dat dat energieverlies niets te maken had met de zonnecellen op zich, maar wel met de inkapseling ervan in het zonnepaneel. Een Amerikaanse firma was daarvoor verantwoordelijk, maar had zijn werk kennelijk niet voldoende minutieus gedaan. De bestuurders lieten zich het probleem niet aan het hart komen en reden dapper verder. Uiteindelijk kwam de Umicar nog fraai als elfde over de streep.

9

I-mag

Techno

“Het team werd beloond met de 'Hans Tholstrup Adventurer Award' voor ondernemingszin.” De zonnewagen had 3.010 kilometer afgelegd in 48 uur (effectieve rijtijd welteverstaan). Bovendien was het vele werk en het doorzettingsvermogen van het team de jury niet ontgaan. Het team werd beloond met de 'Hans Tholstrup Adventurer Award' voor de ondernemingszin die het aan de dag had gelegd. De bouw én de race in de woestijn van Australië mogen dus een succes heten. Groep T is erg tevreden over het werk van de studenten en plant alvast de constructie van een nieuwe zonnewagen. In 2007 zal een nieuwe groep studenten de uitdaging aangaan. Ondertussen wordt met de Umicar uitvoerig promotie gemaakt voor de zonnewagen - een sleutel voor de toekomst.

Onvergetelijke ervaring Saphir Faid en teamleider Thierry Le Compte van Groep T in Leuven vertellen vol vuur over de Umicar, hún zonnewagen. “Toen we in de gebouwen van Groep T een zonnewagen op bezoek hadden, rees bij enkele studenten het idee om zelf ook zo'n wagen te bouwen en ermee deel te nemen aan de race in Australië. Zo is de bal aan het rollen gegaan. Er kwam een zestigtal kandidaturen van studenten binnen en daaruit heeft onze school dan een team geselecteerd. In de zomer van 2004 begonnen we letterlijk van nul: we hadden niets. Maar we waren erg gemotiveerd en we begonnen met veel enthousiasme te lezen over zonnewagens. Na een paar maanden begonnen we wat professioneler te wer-

I-mag

10

ken. Ons team kreeg wat meer structuur en alles begon tegen een iets hoger tempo te evolueren. Eind 2004 kreeg het ontwerp van onze zonnewagen vorm. Tijdens de bouw was ons voornaamste probleem dat de verschillende onderdelen van onze wagen ook op verschillende plaatsen gefabriceerd werden. Het was dus wat schipperen tussen de verschillende locaties en ons hoofdkwartier in Leuven. In de slotfase kwam alles samen in een ruimte in Lommel. Daar hebben we twee maanden tegen een flink tempo doorgewerkt om alles op tijd af te krijgen. Tussendoor kregen we ook te kampen met een aantal heuse crisismomenten, bijvoorbeeld toen er ernstige problemen optraden bij de productie van de motor, maar als student moet je op zulke dingen creatief reageren. En dat is ons ook gelukt."

Australië "De hele maand september van 2005 hebben we in Australië doorgebracht om ons degelijk op de race te kunnen voorbereiden. Onze zonnewagen werd 'gefinetuned' en we probeerden zo vaak mogelijk testritten uit te voeren. Zo'n zonnewagen legt de race niet alleen af. Hij wordt begeleid door een karavaan en ook die moest 'mee' zijn. In de wagen die vlak achter de Umicar reed verzamelden we alle technische data die belangrijk waren voor de race. De wagen die vlak voor ons autootje reed, was volledig uitgerust met materiaal om alle mogelijke herstellingen uit te voe-

FEBRUARI 2006

ren. Voo r t s beschikten we over een soort van verkenningswagen, die tien tot twintig kilometer voor de zonnewagen reed om obstakels op het parcours te melden en meteen ook weg te werken. We zaten per slot van rekening in Australië en daar kan je al eens een dode kangoeroe op de baan tegenkomen. Zo raceten we dus elke dag van acht uur 's morgens tot vijf uur 's avonds. Er werd enkel gestopt bij de checkpoints, waar we doorgaans ook van chauffeur wisselden. Klokslag om vijf uur werd de race elke dag stilgelegd. Op de plaats waar we op dat moment vertoefden, moesten we ook onze tenten opslaan om er de nacht door te brengen. Er werd vaak ook nog aan de wagen gewerkt. Zo verwisselden we elke avond de banden van onze Umicar."

Ambitie "Onze ambitie was het om de race uit te rijden. We waren dan ook erg uitgelaten, toen dat daadwerkelijk lukte. We hebben er enorm veel bijgeleerd. Er zijn heel wat zaken die je alleen kan weten door deel te nemen aan zo'n race. We zijn dus met een pak extra kennis thuisgekomen. Hopelijk krijgen we navolging met het project en kan Groep T voor de volgende race een nieuw team met een nieuwe zonnewagen in stelling brengen. We zijn in ieder geval vragende partij om onze opgedane kennis te delen. Ik zou studenten echt aanraden om in zo'n project te stappen. Het is een fantastische ervaring. Je werkt in een beperkte groep een jaar lang naar iets toe en dan krijg je er als toetje die formidabele race bovenop. Je moet voortdurend nauw samenwerken met elkaar, samenleven zelfs, en dat maakt dat je elkaar écht leert kennen. Als student is het ook een unieke kans om ervaring en kennis op te doen. Het project nam werkelijk al onze tijd in beslag. In feite hebben wij onze studie een jaar opgeschort, maar dat is zeker geen jaar verlies geworden. Integendeel, we zijn er zoveel rijker van geworden, we hebben zoveel meer bagage verworven."

Techno

Olympics

ting. Het hele avontuur is nu achter de rug, maar voor ons is het nog niet helemaal voorbij. We plannen enerzijds nog de Solar Olympics, een uitdaging voor scholen om een gadget te ontwikkelen dat op

"We hopen ook dat dit project bijdraagt tot een soort van bewustwording: er is enorm veel mogelijk met zonne-energie. Het is belangrijk dat die wetenschap ingang vindt bij een groot publiek. Als we een andere, meer milieuvriendelijke weg willen inslaan, kan zonne-energie daar een cruciale rol in spelen. Het doet ons plezier dat een aantal van de bedrijven waarmee we samenwerkten bij de bouw van de Umicar onder onze impuls begonnen is met een aantal zaken in die rich-

zonne-energie werkt. Daar deden we vorig jaar al aan mee en dat krijgt dit jaar een vervolg. Zo hopen we jonge mensen te sensibiliseren om met zonne-energie aan de slag te gaan. En anderzijds is er een soort 'Ronde van België'. Onze zonnewagen stond al te pronken op enkele beurzen, maar we willen echt dat het grote publiek kennismaakt met de Umicar. Daarom gaan we binnenkort van stad tot stad rijden. We gaan die afstanden daadwerkelijk met de zonnewagen afleggen en in de verschillende steden zal onze zonnewagen steeds een dagje te zien zijn. We willen zoveel mogelijk mensen laten delen in de adembenemende ervaring die de Umicar voor ons geworden is."

Jeroen MARIS

FEBRUARI 2006

11

I-mag

Mo

Modern Trash spotter op Canadese luchthaven Algemeen wordt aangenomen dat kleine brokstukken op de starten landingsbanen de oorzaak waren van de crash met de Concorde in juli 2000. Om dergelijke incidenten te vermijden installeerde de luchthaven van Vancouver als eerste ter wereld een gesofisticeerd radarsysteem dat zulke vervuilingen detecteert. Vandaag worden de landings- en startbanen manueel geïnspecteerd, maar met de nieuwe 'Tarsier'grondradar van het Amerikaanse bedrijf Qinetiq gebeurt die controle automatisch én met een grotere zekerheid. Het toestel werkt als een normale radar, maar het gebruikt een kleinere golflengte: millimeters in plaats van centimeters. Daardoor kan het ook heel kleine brokstukken van metaal, plastic, glas of hout detecteren. Zelfs een dooie mus ontsnapt niet aan de aandacht… Opstijgen en landen wordt in Vancouver veiliger dankzij de Tarsier-grondradar.

Spam op terugweg in de VS Spam is in de VS op de terugweg. Een betere technologie en nieuwe wetten lijken de strijd tegen ongewenste elektronische boodschappen te winnen: tot die conclusie komt een rapport van de Federal Trade Commission. Tijdens de eerste acht maanden van 2005 bestond 67 % van het Amerikaanse e-mailverkeer uit spam. Dat is nog steeds indrukwekkend veel, maar toch al negen procent minder dan in dezelfde periode het jaar voordien. Het grootste verschil zit in het veralgemeende gebruik van spamfilters, waardoor de eindgebruiker tot 75 % minder spam in zijn brievenbus krijgt. Toch is het nog te vroeg om victorie te kraaien, want de spammails die wel doorkomen, hebben een giftiger karakter dan vroeger. Tot vorig jaar bestond spam vooral uit onschuldige commerciële bodschappen, terwijl nu vooral de opmars van phishing spam een probleem is. Hierbij tracht de verzender persoonlijke identificatiegegevens en paswoorden van de geadresseerde te verkrijgen om zo toegang te krijgen tot bijvoorbeeld bankrekeningen.

I-mag

12

FEBRUARI 2006

Platte batterij Licht, dun, plooibaar, milieuvriendelijk en oplaadbaar in 30 seconden: dat zijn de eigenschappen van de batterij die het Japanse NEC heeft uitgevonden. Ze is opgebouwd uit een type plastic dat 'organisch radicaalpolymeer' wordt genoemd, als kathode fungeert en over een elektrolytpermeabele gelatineuse structuur beschikt. De nieuwe energiebron heeft een gouden toekomst als stroomleverancier van radio-identificatie tags (RFID's) en 'intelligent' papier. Maar de woordvoerder van NEC ziet zijn 'platte batterij' op termijn ook stroom aan draagbare computers, MP3-spelers, gsm's en andere gadgets leveren. De batterij heeft vandaag een energiedensiteit van 1 mWh per cm2. NEC vermeldt op dit ogenblik nog geen kostprijs. www.nec.co.jp/press/en/0512/0701.html

dern times Wakamaru houdt de wacht Afgelopen najaar is 'Wakamaru', de eerste Japanse huis-, tuin- en keukenrobot, op de markt gekomen. De vrolijk ogende, mensachtige robot van Mitsubishi Heavy Industries, herkent tienduizend woorden en de gezichten van tien personen. Hij (zij?) kan spontaan een gesprek aanknopen met mensen die hij herkent. Hij wekt 's ochtends de bewoners, fungeert als sprekende agenda en heeft zijn eigen levensritme. Ook kan hij met zijn ingebouwde camera de wacht houden en de beelden via het internet versturen of naar een gsm sturen. Volgens Mitsubishi kan 'Wakamaru', genoemd naar de jeugdnaam van een bekende samoerai, zowel voor kinderen als volwassenen een aangename huisgenoot zijn. www.mhi.co.jp/kobe/wakamaru/

Michelin laat lucht uit zijn banden

Dynamische driewieler

Een wiel zonder luchtband lijkt een ouderwets idee, maar de ingenieurs van Michelin zijn een andere mening toegedaan. Want hun 'Tweel' - samentrekking van tire en wheel - is geen ouderwets karrenwiel, maar pure innovatieve technologie. Een schokabsorberende rubberen band verdeelt de druk over een stel flexibele spaken van polyurethaan die op een inwendige holle cilindrische kader in aluminium zijn gemonteerd. Omdat er geen lucht in de band zit, is hij robuuster dan een gewoon type én is er geen risico op een lekke band meer. Al zal het nog wel even duren vooraleer je een 'Tweel' op je wagen kan leggen, want voorlopig maakt hij nog veel te veel lawaai bij het rijden. Maar voor bulldozers, graafmachines en fietsen is er op korte termijn wellicht een toekomst voor de 'Tweel'. www.michelinman.com

Vanaf 2006 kunnen kleuters leren fietsen zonder te vallen. Scott Shim, Matt Grosman en Ryan Lightbody, industriële designers van de universiteit van Purdue (VS), hebben immers een driewieler ontworpen waarvan de achterwielen naar elkaar toekomen, zodra er wordt versneld en zich van elkaar verwijderen, zodra er wordt uitgebold. De driewieler weegt 11 kilogram, is van aluminium en kreeg de naam 'Shift Tricycle'. Hij zal op de markt worden aangeboden voor om en bij de 80 euro. www.designapkin.com

Deze rubriek wordt samengesteld door Peter RAEYMAEKERS, Ph.D. FEBRUARI 2006

13

I-mag

Netwerk van 18 tot 20 november 2005

EYE-conferentie Leuven Tijdens het weekend van 18 tot 20 november namen we opnieuw met een grote VIK-delegatie deel aan een 'Vlaamse' editie van de EYE-conferentie. Deze keer mochten we zelf onze buitenlandse collega's jonge ingenieurs verwelkomen in de mooie universiteitsstad Leuven. De organisatie was in handen van de jongeren van de K VIV (Koninklijke Vlaamse

Na het uitstekende eten in de Salons Georges werd de avond traditioneel afgesloten met een pubcrawl om u tegen te zeggen! De Oude Markt was de gedroomde plaats voor een gezellige afzakker! De zaterdag was er - na het ontbijt met zeer kleine oogjes - naar gewoonte ruimte voor workshops. Zes uitstekende workshops werden aangeboden met uiteenlopende thema's, waaronder 'Coaching: it's already in you', 'Basic communication concepts', 'Fundamentals of the supply chain',...

Ingenieursvereniging), maar toen zij de jong-ingenieurs van de VIK vroegen om een deel van de taken op zich te nemen, besloten we om de handen Leuven bood alles voor een geslaagde EYE-ontmoeting.

in elkaar te slaan en er een onvergetelijk EYE-weekend van te maken.

Vlaanderen kon immers veel troeven uitspelen: een bloeiende industrie, uitstekend onderwijs, mooie toeristische trekpleisters, overvloedig en lekker eten en, niet te vergeten, een uitgebreid assortiment heerlijke bieren. Als je weet dat een traditionele EYE-conferentie wordt opgebouwd rond 4 grote blokken: bedrijfsbezoeken, work-shops, culturele bezoeken en netwerking, dan begrijp je dat het niet anders kon dan een onvergetelijk weekend worden! Het volledige weekend werd opgebouwd rond het thema 'SOIL: surface of innovaEen leerrijke workshop hoort altijd bij een geslaagde EYE-conferentie.

I-mag

14

ting life'. Alle activiteiten hadden wel ergens iets te maken met bodem, innovatieve bodemtechnieken of producten van onze Vlaamse bodem. Heel wat deelnemers namen al deel aan de grote workshop 'EYE2010', waarbij we een poging deden om een blik vooruit te werpen en na te gaan wat deelnemers en EYE-vertegenwoordigers van de verschillende ledenorganisaties van EYE mogen verwachten in de toekomst. Daarna kon iedereen deelnemen aan één van de zeer gesmaakte bedrijfsbezoeken: Umicore, Inbev of Ecowerf Leuven. In de indrukwekkende Universiteitshallen van de KU Leuven volgde dan de officiële openingsceremonie van de EYE-conferentie. Els Ampe, een Vlaamse jong-ingenieur, moeder van 3 kinderen, politica en lid van het Brussels parlement hield een interessante toespraak, waarna we een glaasje dronken op de start van een mooi weekend. De VIK-jongeren waren overigens zeer verheugd om Ing. Paul Bertels, VIK-directeur met zijn echtgenote te mogen verwelkomen op de receptie en het daaropvolgend galadiner.

FEBRUARI 2006

Na een leerrijke dag keerden we met veel nieuwe bagage terug naar het centrum van Leuven, waar er in de jeugdherberg stoofvlees met frietjes op het menu stonden. Daarna was het hoog tijd om de EYEparty op gang te trekken, traditioneel dé plaats bij uitstek om de andere deelnemers nog wat beter te leren kennen in een ontspannen sfeer en de meesten vonden dan ook vrij snel de weg naar de dansvloer! Het was een uitstekend einde van een vermoeiende maar succesvolle dag! Op zondag gaven we na een korte maar krachtige brunch het voorzitterschap door aan Bulgarije (FNTS). Voor het EYEweekend ten einde liep, kon men nog deelnemen aan een stadsrally in Leuven of een bezoek aan Brussel. Maar gelukkig is de volgende EYE-conference alweer in aantocht: het weekend van 19 tot 21 mei trekken we zelf opnieuw naar het buitenland en deze keer worden we verwacht in Sofia, Bulgarije. Heb je zin om mee te gaan, hou dan zeker de website van EYE (www.e-y-e.org) in de gaten (je kan je registreren op de site, zodat je automatisch op de hoogte gehouden wordt) en vergeet alvast niet tijdig aan een internationaal paspoort te denken! Vragen of meer informatie: [email protected]. Ing. Martha TUTS EYE-representative VIK

Netwerk

Centrum Senior Ingenieurs VIK-Ingenieur-experten krijgen voet aan de grond!

WOMMELGEM. De kogel is door de kerk, de eerste kandidaturen en de bijbehorende aanvraagdossiers voor ingenieur-expert zijn binnen. De speciale erkenningcommissie zal in de komende weken beraadslagen en de kandidaten horen. Men mag dus verwachten dat de VIK rond deze tijd de eerste erkenningen van ingenieur-expert zal toekennen. Maar er is meer.

De Raad van Bestuur van de VIK heeft inmiddels de oprichting goedgekeurd van een nieuw VIK-centrum Ingenieur-Expert. Zodra de eerste erkenningen er zijn, verwachten we kandidaturen voor het voorzitterschap van dat centrum bij het directiecomité van de VIK en daarna kunnen we de wagen aan het rollen krijgen. Waarmee zal het centrum zich nu zoal gaan bezighouden? Het is in de eerste plaats uiteraard de bedoeling dat het centrum specifieke beroepsbelangen eigen aan de VIKIngenieur-Expert verzamelt en behartigt. Daarnaast zal het centrum een register opstellen, beheren en publiceren. In dat register worden alle erkende VIKIngenieur-Experten geregistreerd. Andere mogelijke acties zijn: - Organisatie van evenementen, gespecialiseerde voordrachten en demonstraties over onderwerpen die rechtstreeks verband houden met het optreden van Ingenieurs-Experten. - Contacten, besprekingen en gezamenlijke acties met de bestaande en toekomstige verenigingen en federaties

-

-

-

van experten met het oog op een formele erkenning van de VIK-IngenieurExpert in alle geledingen. Initiatieven en overleg om tot haalbare voorstellen te komen om de aansprakelijkheid van de expert bij zelfstandig optreden te verzekeren. Publicaties over de VIK-IngenieurExpert en zijn ervaringen. Uitwerken van voorstellen en promoten van alle VIK-initiatieven op het gebied van permanente en gespecialiseerde vorming van experten. Raadgeving, ervaringsuitwisseling, onderlinge hulp en collegiale contacten tussen alle belangstellenden organiseren en coördineren.

Het bovenstaande is natuurlijk maar een bondige opsomming van de mogelijke taken van het nieuwe Centrum, maar het lijdt geen twijfel dat de collegialiteit en de onderlinge samenhang onder de leden de hoeksteen zullen zijn van alle mogelijke acties. Ondertussen zijn de brochures verschenen voor de tweede sessie van de cursus Fellow in gerechtelijke expertise. Het programmacomité heeft de nodige lessen getrokken uit de eerste sessie. Het pro-

FEBRUARI 2006

gramma, nu ingedeeld in modules, werd herwerkt met het oog op de praktijk en de inhoud van het eindwerk. Enkele bekwame docenten werden toegevoegd aan de lijst en er werd ook beslist dat iedere cursist voor het maken van het eindwerk individueel zal gecoacht worden. De cursisten die niet voldeden aan de eindproef van de eerste sessie, krijgen ook op het einde van de tweede sessie een nieuwe kans. Zij mogen namelijk een nieuw eindwerk voorleggen en ze worden ook uitgenodigd om kosteloos een paar lessen bij te wonen, die gewijd zijn aan de inhoud van het eindwerk. Dat onze cursus baanbrekend is in de opleiding van kandidaat-experten is nu ook overduidelijk, want andere organisaties inspireerden zich er ondertussen sterk aan bij het nemen van soortgelijke initiatieven. Met het oprichten van het Centrum VIKIngenieur-Expert zijn vandaag alle middelen aanwezig om de beroepsbelangen en de onderlinge samenwerking van alle erkende VIK-Ingenieur-Experten te behartigen en te blijven verzekeren. Ing. Jos KESTENS

15

I-mag

NIEUWSv/d afdelingen

Netwerk

IN DE KIJKER

ZEVENDE NACHT VAN DE INGENIEUR donderdag 9 februari 2006 - Fitlink Diepenbeek Op donderdag 9 februari 2006 vindt alweer de zevende editie van de Nacht van de Ingenieur (NVDI) plaats. Het feest vindt opnieuw plaats in de grote sporthal van de Fitlink op de universitaire campus in Diepenbeek. Voor de zes vorige edities trokken de mensen van het Limburgse VIK-jongerenteam aan de kar. Dit jaar hebben de VIK-Jongeren Limburg gekozen om de organisatie van de NVDI toe te vertrouwen aan de twee grote studentenverenigingen van de beide Limburgse hogescholen, namelijk ASG (XIOS Hogeschool Limburg) en Kerberus (KHLim). 4-TAKT en ABVG van de XIOS Hogeschool ondersteunen ook dit jaar weer het event. In het verleden hebben zij ons goed geholpen en wij zijn ervan overtuigd dat zij erin zullen slagen om er ook dit jaar weer een spetterend feest van te maken.

Met de activiteit willen we in de eerste plaats de Vlaamse Ingenieurskamer bekendmaken bij de studenten. Hoe kan dat beter dan door flink te fuiven? Ten tweede willen we de afgestuurde jonge ingenieurs nog eens de kans geven om te tafelen met hun ex-studiegenoten en docenten, om nadien een pasje te wagen op de dansvloer. Dus: bel of mail snel naar jullie ex-studiegenoten en spreek af voor donderdag 9 februari, breng eventueel je partner en collega's mee en kom gezellig dineren en genieten van het Diepenbeekse studentenleven. Voor alle info: www.vik.be/jlbg. Ing. Alexander DAENEN Voorzitter VIK-Jongeren Limburg

Jaar na jaar blijkt deze fuif een succes te zijn, waar massaal veel ingenieursstudenten, (Limburgse) VIK-leden en onze collega's van de VIK-jongerenteams uit de andere Vlaamse regio's naartoe komen. Vorig jaar mochten we zelfs een uitgebreide delegatie van de K VIV-jongeren verwelkomen op deze activiteit. Zoals de voorbije jaren plannen de jongeren van de VIK-afdeling Limburg ook dit jaar hun VIK-restaurantavond strategisch vlak voor de Nacht van de Ingenieur. En dus kunnen wij u ook dit jaar, voorafgaand aan de fuif, een restaurantavond aanbieden. Met het Limburgse VIK-Jongerenteam zijn we overeengekomen om de organisatie van dat culinaire festijn over te laten aan de studentenvereniging 4-TAKT (ingenieurs elektromechanica XIOS). Via een mailing of via onze VIK-website kreeg u al informatie over de menu's en de inschrijvingen voor de restaurantavond.

FEBRUARI 2006

17

I-mag

Netwerk

NIEUWS afdelingen v/d

De dure brandstofprijzen maken van deze lezing een uitermate interessant en brandend actueel onderwerp. We hebben bovendien twee specialisten uit het vak aangetrokken voor onze lezing. Dirk De Keukeleere is hoofd van het expertisecentrum energietechnologie en Adwin Martens is projectverantwoordelijke van de waterstofgroep. Ze zijn beiden verbonden aan het VITO.

KEMPEN Ondergrondse berging voor hoogradioactief afval SCK woensdag 22 februari 2006 De VIK-afdeling Kempen bezoekt de ondergrondse berging voor hoogradioactief afval bij SCK in Mol. European Underground Research Infrastructure for Disposal of nuclear waste In Clay Environment (EURIDICE) draagt actief bij tot de haalbaarheidsstudies voor berging van radioactief afval in kleilagen. Het ESV EURIDICE staat in voor het technisch en wetenschappelijk beheer van het ondergronds laboratorium HADES. Dat ondergronds laboratorium HADES voert in het hart van het Boomse kleimassief op 225 meter diepte en over een lengte van 200 meter tal van experimenten uit die mee een antwoord moeten geven op de vraag of diepe berging een veilige en effectieve oplossing kan bieden op lange termijn. De twee toegangsschachten met hun ophaalsystemen en hulpgebouwen zijn de visuele getuigen van de ondergrondse infrastructuur. De bouw van de tweede toegangsschacht werd eind 1999 beëindigd. De uitgraving van de verbindingsgalerij met een lengte van zowat 80 meter werd op 7 maart 2002 gerealiseerd. Het was de eerste keer dat een dergelijke operatie werd uitgevoerd in klei op een diepte van 225 meter door middel van een industriële techniek.

• PRAKTISCH Plaats: SCK, Boeretang 200, Mol. Datum: woensdag 22 februari 2006 om 13.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN10206.

Alternatieve energiebronnen

• PRAKTISCH Plaats: KHKempen, campus Geel, auditorium D006, Kleinhoefstraat 4, Geel. Datum: dinsdag 7 maart 2006 om 19.30 uur. Kostprijs: gratis voor alle VIK-leden en studenten, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOKPN10306.

Toneelvoorstelling: The Odd Couple zaterdag 18 maart 2006 De VIK-afdeling Kempen gaat op zaterdag 18 maart 2006 op theaterbezoek bij Theater Zeemanshuis in Antwerpen. Zij brengen “de beste komedie aller tijden” van Neil Simon, namelijk “The Odd Couple”, met Alex Van Haecke en Walter Quartier in de hoofdrollen en in een regie van Alex en Stijn Van Haecke. Twee dikke vrienden, maar allebei 'slachtoffers van het huwelijksleven' komen door omstandigheden onder één dak terecht. Sloddervos Oscar stelt “pietje just” Felix voor bij hem in te trekken. De confrontatie tussen twee totaal tegengestelde karakters, maar toch geschraagd door hun grote vriendschap voor mekaar, leidt tot hilarische taferelen, die evenwel voor iedereen bijzonder herkenbaar zijn, zeker voor diegenen die met hun twee voeten in een huwelijk of een relatie staan. De hilarische situaties en de fantastische humor hebben ervoor gezorgd dat dit 'wereldstuk' onlangs de titel heeft gekregen van “The best comedy of all time”. Wil je erbij zijn, reageer dan snel, want er zijn slechts 25 plaatsen.

dinsdag 7 maart 2006 • PRAKTISCH Ons energiesysteem staat steeds meer in de belangstelling. De liberalisering van de energiemarkt brengt nieuwe spelers en een breder aanbod mee. De energieprijzen kennen een grillig verloop door een grotere vraag naar energie op wereldvlak, maar ook door hogere risico's en grotere onzekerheden omtrent onze energievoorziening. De uitstoot van broeikasgassen beïnvloedt ons klimaat en vraagt om oplossingen. En er zijn de nieuwe energietechnologieën die hernieuwbare energiebronnen proberen aan te boren.

Plaats:Theater Zeemanshuis, Falconrui 21, Antwerpen. Datum: zaterdag 18 maart 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: 15 euro per persoon. Inschrijven op het VIK-secretariaat, daarna de betaling doen op rek.nr. 403-9504811-48 op naam van Guy Roymans, Turnhout. De kaarten zullen aan de ingang van de zaal uitgedeeld worden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: CAKPN10306.

De lezing brengt eerst ons energielandschap in kaart. Binnen die randvoorwaarden moeten de alternatieve energiebronnen en -dragers immers een plaats krijgen. In een tweede deel krijgen die alternatieven aandacht, zoals biobrandstoffen en waterstof en wordt er bekeken hoe ze aan onze behoeften kunnen voldoen.

dinsdag 21 maart 2006

I-mag

18

FEBRUARI 2006

Ingenieurskarting Ook dit jaar nodigen we jullie weer uit voor een spannende karting: een avond wordt vol spanning, sportiviteit en overwinningsdrang, maar wat primeert is gezelligheid

Netwerk


onder ingenieurs. Heb je zin om je racekwaliteiten te testen of wil je uittesten of je het beter doet dan vorig jaar, schrijf je dan zo snel mogelijk in, want het aantal plaatsen is beperkt. De race vindt plaats op de Goodwill karting, waar we het binnen- en het buitenparcours kunnen combineren. De karting is gespreid over drie manches van 10 minuten. De eerste manche dient om kennis te maken met het parcours. Op basis de individuele tijd die je rijdt tijdens die opwarmer worden de groepen ingedeeld. Zo kun je volgens eigen niveau karten en blijft het voor iedereen spannend! De tweede rit is de eigenlijke kwalificatie. Aan de hand van de tijd die je in deze manche rijdt, wordt je startplaats binnen je groep bepaald. Voor de eigenlijke race houden we de laatste 10 minuten over. De snelste drie per groep krijgen allen een fles schuimwijn en de winnaar krijgt er zelfs een trofee bovenop. We hopen dat jullie weer massaal op onze invitatie zullen reageren. It's racetime!

• PRAKTISCH Plaats: Goodwill karting, Hoogbuul 38, Olen. Datum: dinsdag 21 maart 2006 om 19.00 uur. Kostprijs: 25 euro te betalen op rekening 418-9082131-70 van de VIK-afdeling Kempen, met vermelding “Inschrijving karting”, uiterlijk op donderdag 9 maart 2006. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAKPN20306.

Weekend Ardennen “La petite Merveille" vrijdag 24 tot en met zondag 26 maart 2006 Van de natuur genieten en tegelijk aan gedurfde activiteiten deelnemen? Een weekendje gezellig naar het kleinste stadje van België? VIK-jongeren afdeling Kempen hebben de oplossing voor jou! Wij organiseren een weekend vol activiteiten, met logies in volpension. Geen zorgen dus, maar enkel actie en fun! Na de aankomst in “La Petite Merveille”, een rustig gelegen logement aan de rand van Durbuy, briefen we iedereen over het verdere verloop van het weekend, waarin we jullie onder andere meesleuren op een adventuretocht met verschillende touwbruggen, een rappel van 35 meter, een deathride van 50 meter hoog, enz. Andere activiteiten op het programma zijn o.a. mountainbike, via ferrata, hoogteparcours, speleologie en een avonddropping. In de loop van zondagnamiddag moeten we dan jammer genoeg weer huiswaarts keren. Het hele weekend door staat er lekker eten op het menu. Op zaterdagavond is er zelfs voor een barbecue gezorgd. Dus, hou jij wel van een weekend vol actie, fun, uitdagingen en teamwork, dan moet je je als de bliksem inschrijven!

• PRAKTISCH Plaats: La Petite Merveille, Rue du Comte Th. d'Ursel 51, Durbuy. Datum: vrijdag 24 tot en met zondag 26 maart 2006. Plaats en uur van samenkomst: vrijdag 24 maart om 16.00

uur aan de Werft in Geel (voor het stadhuis). Wie geen auto heeft, kan altijd met iemand meerijden. Aankomst in Durbuy rond 18.00 uur. Wie liever rechtstreeks rijdt, mailt vooraf naar [email protected]. Kostprijs: 85 euro voor VIK-leden, niet-leden betalen 100 euro. Te betalen op rekening 418-9082131-70 van de VIK-afdeling Kempen, met vermelding “inschrijving adventure-weekend” en dit ten laatste op maandag 13 maart 2006. Meebrengen: slaapzak, onderlaken, kussensloop en goed humeur; ter plaatse kan je ook een lakenpakket huren voor 3 euro. Extra info: [email protected] - aarzel niet om te mailen! Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAKPN10306.

Staalconstructiebedrijf Iemants woensdag 29 maart 2006 Met een huidige productiecapaciteit van 20.000 ton per jaar is Iemants een staalconstructiebedrijf van wereldformaat. De onderneming spitst zich al 40 jaar toe op het ontwerp, de productie en de montage van zware, technisch complexe en architectonische staalconstructies. Actuele referenties zijn de productie en montage van de schaaldaken van het nieuwe Antwerpse gerechtsgebouw, de tijdelijke bruggen op de Singel in Antwerpen, het Melkoya project voor Statoil in Noorwegen en de constructie van de Sport City Tower in Doha, Qatar. Iemants richt zich vooral op de chemische en petrochemische industrie, de zware hallenbouw en industriële gebouwen, elektriciteitscentrales, hoogbouw, architectonische staalbouw, bruggen, waterbouwwerken, viaducten, kranen en windmolenmasten.

• PRAKTISCH Plaats: Iemants staalconstructies, Industrieterrein Hoge Mauw 42, Arendonk. Datum: woensdag 29 maart 2006 om 19.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN10306.

KALENDER 2006

KEMPEN

04-02-2006

Gezellig samenzijn, Brasserie” 't Seel, Olen, 19.30 uur 22-02-2006 Bezoek aan de ondergrondse berging van het SCK, Mol, 13.00 uur 07-03-2006 Lezing: alternatieve energiebronnen, KH Kempen, Geel, 20.00 uur 18-03-2006 Toneel Zeemanshuis "The odd couple", Antwerpen, 20.00 uur 21-03-2005 Karting, Olen, 19.00 uur 24-26/03/2006 Weekend Ardennen, Durbuy 29-03-2006 Bezoek Iemants, Arendonk, 19.00 uur 05-06-2006 Familiewandeling

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten FEBRUARI 2006

19

I-mag

Netwerk


cessing. Wij brengen een deels passief (geleid), maar grotendeels actief bezoek aan het fotobedrijf.

ANTWERPEN Stokerij De Beukelaer vrijdag 17 februari 2006 Rondleiding van ongeveer tweeëneenhalf uur in de stokerij die in 2002 een grondige opfrisbeurt kreeg. Tijdens de rondleiding krijgt u een algemeen historisch overzicht van het bedrijf en van de familietraditie, gevolgd door een bezoek aan de stokerij zelf. Daarna volgt er een filmvoorstelling die een algemeen beeld geeft over het productieproces vroeger. Het bezoek wordt afgerond met twee degustaties en een mogelijkheid tot aankoop (zonder verplichting) van de producten De Beukelaer.

• PRAKTISCH Plaats: Stokerij De Beukelaer, Haantjeslei 132, Antwerpen. Datum: vrijdag 17 februari 2006 om 13.30 uur. Kostprijs: 1,50 euro per persoon voor VIK-leden; niet-leden betalen 2,50 euro (ter plaatse). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBAWN10206.

Achter de schermen van de Antwerpse zoo zondag 26 maart 2006 Een bezoek achter de schermen dat de hele Zoo-infrastructuur belicht. Een kijkje in de dienstingangen, de keukens, de filterzalen, … Kortom: overal waar de gewone bezoeker nooit toegang krijgt. Alle vragen over de dagelijkse werking van een dierentuin met 6.000 dieren krijgen een antwoord. Wat eten die dieren, waar halen de verzorgers al het voedsel vandaan, wat met zieke dieren, wat is een stamboek en hoe werkt dat? Omwille van de veiligheid kunnen kinderen niet deelnemen.

Behalve het bezoek, koffie en de receptie krijg je voor de deelnameprijs een bon voor 15 digitale prints, de gratis aanmaak van een persoonlijk online fotoalbum op de website van Spector, een gratis fotoafdruk en gratis een minifotoalbum, een cd met videoclips over de verschillende Spector-activiteiten.

• PRAKTISCH Plaats: Spector Photo Group nv, Kwatrechtsteenweg 160, Wetteren. Er is ruime parkeergelegenheid op hun parking (schuin over Spector, tussen de bedrijven Vercaro en Mercedes). Datum: vrijdag 31 maart 2006 om 18.45 uur. Kostprijs: 6,00 euro per persoon voor VIK-leden en eventuele gezinsleden; 10 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat én betalen van de kosten op rekening 414-3146851-13 van de VIK-afdeling Antwerpen met de mededeling: Spector, VIK-lidnummer en aantal personen. Referte: BBAWN20306. Het aantal deelnemers is vanwege de workshop beperkt.

Ruien Antwerpen

VOLZET

zondag 21 mei 2006

• PRAKTISCH Plaats: Zoo, Koningin Astridplein 26, Antwerpen. Samenkomst om 13.00 uur achter kassa/verkooppunt. Datum: zondag 26 maart 2006 om 13.00 uur. Kostprijs: Volgens normaal tarief aan de kassa van de zoo. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Als u na het inschrijven toch belet bent, gelieve ons tijdig te verwittigen. Het bezoek is bestemd voor volwassenen (vanaf 16 jaar) en eventueel kinderen vanaf 12 jaar die hun ouders vergezellen. Het aantal deelnemers is beperkt tot 40 personen (twee groepen). Referte: BBAWN10306.

Spector Photo Group met digitale infosessie vrijdag 31 maart 2006 Spector was voorheen een marktleider voor de ontwikkeling van analoge film(rolletjes) en de afdruk van foto's op grote schaal. De groep is nu volop aan het overschakelen naar digitale fotografie en pro-

I-mag

Na een videovoorstelling over Spector krijgen we een inleiding in de digitale fotografie. Daarna volgt een kort bezoek aan het photofinishing lab. Vanaf 20 uur gaat het geleid bezoek over in een interactief bezoek. Eerst krijgen we de opdracht om digitale foto's te nemen in speciale decoropstellingen. Met die digitale beelden duiken we daarna een digitale workshop in, waar de Pixbox kiosk leren gebruiken en kennismaken met de aanmaak van een gepersonaliseerd online fotoalbum op de website van Spector. We sluiten af met een verzorgde receptie tot 21.45 uur.

20

FEBRUARI 2006

Via de ruien maken we een ondergrondse wandeling van 1,6 km door het historische riolennet van Antwerpen. Voor stank hoeft u niet te vrezen, want door een ingenieus afscheidingssysteem komt u op het hele traject geen druppel rioolwater tegen, maar aan regenwater is er geen gebrek. Het ruienbezoek is een ruige tocht. Bereid u dus voor op een stevige en modderige wandeling. U krijgt wel een uitrusting ter beschikking: laarzen, beschermende broek en jas, zaklamp en een draagtasje om de eigen schoenen in mee te nemen. Het pak mag u houden, maar de laarzen en de zaklamp levert u in bij het einde van de wandeling. Als garantie voor de laarzen en de zaklamp vraagt men u uw identiteitskaart of een persoonlijk waardevol document te overhandigen in het ruihuis. Trek makkelijke kledij aan (liefst geen rok), neem extra sokken mee en hou er rekening mee dat er in de ruien een constante temperatuur heerst van 13 tot 16° Celsius. Tijdens de tocht neemt u alles mee, voorzie dus een tas voor uw persoonlijke spullen. Na de ondergrondse wandeling is er een pauze. Consumpties zijn voor eigen rekening. De ruienwan-

Netwerk


deling is niet geschikt voor kinderen, jonger dan 12 jaar. Het is verboden foto-, film-, video- of geluidsopnames te maken. Totale duurtijd: 3 uur.

Coopman liften produceert zijn liften nog steeds in België, meer bepaald in Kuurne. De Coopman Groep telt momenteel 205 medewerkers. Sinds enkele jaren beperkt Coopman liften zich niet meer alleen tot kleine projecten. Zo werden er onlangs nog 22 liften geïnstalleerd in het nieuwe justitiepaleis in Antwerpen.

• PRAKTISCH Plaats: Suikerrui 21, Antwerpen. Datum: zondag 21 mei 2006 om 09.15 uur. Kostprijs: 12,00 euro per persoon voor VIK-leden; niet-leden betalen 18,00 euro. Inschrijven op het VIKsecretariaat, daarna betaling doen op rek. nr 414-3146851-13 van de VIK-afdeling Antwerpen met vermelding van naam, aantal deelnemers en “Rui Antwerpen”. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Het aantal deelnemers is beperkt (15 of 30), drie weken vooraf inschrijven. Referte: BBAWN10506.

Het bezoek is een unieke kans om van dichtbij kennis te maken met een liftenbedrijf (uniek in België!) in volle expansie.

• PRAKTISCH

KALENDER 2006

ANTWERPEN

17-02-2006 26-03-2006 31-03-2006 21-05-2006

Bezoek stokerij De Beukelaer, Antwerpen, 13.30 uur Bezoek achter de schermen van de Zoo, Antwerpen, 13.00 uur Bezoek Spector Photo Group nv, Wetteren, 18.45 uur Rondleiding ruien, Suikerrui 21, VOLZET Antwerpen, 9.15 uur

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten

ZUID-WEST-VLAANDEREN Enterprise … where VIKj has not yet gone before…

Coopman liften: we lift YOU up maandag 6 maart 2006 Onder het motto “Enterprise … where VIKj has not yet gone before …” willen wij, VIK-jongeren Zuid-West-Vlaanderen, dit werkjaar onze aandacht vestigen op bedrijven in de streek. En hoe beter een bedrijf leren kennen dan via een bedrijfsbezoek? Coopman liften, een gevestigde waarde in de liftenwereld, is een op en top Belgisch bedrijf dat nog steeds voor 100% in handen is van de familie Coopman. Het kan als grootste 'onafhankelijke' liftproducent van België beschouwd worden. Sinds de jaren '90 is Coopman liften uitgegroeid tot een nationale speler met uitlopers naar het buitenland. Jaarlijks worden ongeveer 450 liften geproduceerd en geplaatst: de personenliften, autoliften, ziekenhuisliften of goederenliften worden zowel hydraulisch als elektrisch aangedreven en/of ze werken zonder machinekamer. Doorgedreven productontwikkeling en opleidingen zorgen ervoor dat het bedrijf nauw aansluit bij de laatste technologische ontwikkelingen.

Plaats: Coopman liften nv, Heirweg 123, Kuurne. Ontvangst in de toonzaal Heirweg 84 (op aanvraag kan plannetje bezorgd worden). Datum: maandag 6 maart 2006 om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat vóór 1 maart 2006. Referte: BBZWV10306. Het aantal deelnemers is beperkt! Bij inschrijving dient ook het bedrijf van tewerkstelling en de functie vermeld te worden.

Cabaret: Kommil Foo “Spaak” vrijdag 7 april 2006 De nieuwe voorstelling van de broers Walschaerts: zoals steeds een bad in de tragiek van het alledaagse. De hilarische tragiek wel te verstaan, want bij niemand ligt de grap en de traan zo dicht bij elkaar als bij Kommil Foo. Alles loopt spaak: de liefde, het leven en uiteindelijk de voorstelling zelf. De broers combineren een enorme muzikaliteit met een erg lijfelijke manier van vertellen en acteren. Het aantal kaarten is beperkt. Wacht dus niet te lang om een plaatsje te reserveren!

• PRAKTISCH Plaats: CC Guldenberg, Wevelgem. Datum: vrijdag 7 april 2006, ontvangst om 19.45 uur. Aanvang om 20.15 uur. Kostprijs: 12 euro voor VIK-leden en partner; niet-leden betalen 15 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot woensdag 5 april 2006. Referte: CAZWV10406.

KALENDER 2006

ZUID-WEST-VLAANDEREN 06-03-2006 07-04-2006 24-06-2006

Bezoek liften Coopman, Kuurne, 18.30 uur Cabaret: Kommil Foo "Spaak", CC Guldenberg, Wevelgem, 20.15 uur Barbecue

Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten FEBRUARI 2006

21

I-mag

Netwerk


NOORD-WEST-VLAANDEREN McBride woensdag 22 maart 2006 Bij de lenteschoonmaak gebruiken we heel wat schoonmaakmiddelen. Heeft u zich al afgevraagd waar die producten vandaan komen en hoe ze precies gemaakt worden? Het jongerenteam van de VIK-afdeling Noord-West-Vlaanderen nodigt u graag uit voor een bedrijfsbezoek bij McBride in Ieper. McBride (Yplon) is een gevestigde waarde als producent van vloeibare huishoudelijke reinigingsmiddelen. De groep telt 16 productievestigingen, gespreid over België, Frankrijk, Spanje, Italië, Groot-Brittannië en Polen. McBride is de Europese specialist in private label- en minor brand-producten in huishoudelijke reinigingsmiddelen, wasmiddelen en persoonlijke verzorgingsmiddelen. De groep telt zowat 4.000 medewerkers, van wie er 560 in Ieper tewerkgesteld zijn. In de blaasafdeling van de fabriek in Ieper wordt ook 80% van de flessen zelf geblazen. Tijdens de rondleiding kunt u het volledige productieproces volgen: van aanvoer van grondstoffen, via de mixing tot de verschillende afvullijnen en de opslag in de magazijnen. We bezoeken ook de blaasafdeling, waar zowel PE- als PET-flessen geblazen worden.

• PRAKTISCH Plaats: Vrij Technisch Instituut, Boeveriestraat 73, Brugge. Parkeren kan het best aan de achterkant van het station van Brugge: via de tunnel onder de spoorweg bereik je dan na 300 meter het VTI Brugge. Datum: donderdag 23 maart 2006 van 18.30 uur tot 22.30 uur. Ontvangst vanaf 18.00 uur. Spreker: Jan Vanden Abeele, Supplier Quality Engineer bij Jabil Circuit Brugge. Kostprijs: gratis voor VIK-leden en de leerkrachten van het technisch onderwijs; niet-leden betalen 5,00 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Het aantal deelnemers is beperkt tot 35 personen. Referte: VONWV10306.

KALENDER 2006

NOORD-WEST-VLAANDEREN

• PRAKTISCH Plaats: McBride, Paddevijverstraat 49, Ieper. Datum: woensdag 22 maart 2006 om 19.00 uur; onthaal vanaf 18.45 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tegen 15 maart 2006. Het aantal deelnemers is beperkt tot 40 personen. Referte: BBNWV10306.

04-02-2006 22-04-2006

Mountainbike, Sijsele Bezoek radiotoren, Wingene-Ruiselede (Sint-Pietersveld)


OOST-VLAANDEREN

Loodvrij solderen donderdag 23 maart 2006 Vanaf 1 juli 2006 verbiedt een Europese richtlijn grotendeels het gebruik van lood, onder meer in elektronica. Elektronische componenten worden vooral gesoldeerd op hun draagvlak en dat soldeersel bestaat klassiek uit lood en tin. Er zal dus een en ander moeten veranderen. Sommige ondernemingen hebben wellicht al de nodige maatregelen genomen, andere nog niet. De uiteenzetting is bijzonder interessant voor wie nog niet overgeschakeld is of voor wie nog vragen heeft over het omschakelproces. Na een korte introductie over Jabil krijgt u een uiteenzetting over hoe de omschakeling naar loodvrij solderen bij Jabil Circuit in Brugge doorgevoerd werd. Na de soldeertechnologieën 'reflow soldering', 'wave soldering', 'selective soldering' en 'manual soldering' wordt de plaatsing en bevestiging van de verschillende soorten componenten besproken.

I-mag

De wetgeving 'loodvrij solderen' en de impact van dat loodvrij solderen op het 'printed circuit board assembly' worden toegelicht. Met dia's worden ook geïllustreerd: de keuze van een verantwoorde soldeerlegering, soldeerdraad, soldeerpasta en -flux, de impact ervan op de keuze van de elektro(mechanische) componenten en de soldeerprocessen. Ook de betrouwbaarheid van de soldeerlas - loodvrij versus nietloodvrij - en de visuele inspectie komen tijdens de presentatie aan bod. Er zijn ook loodvrije materialen en loodvrije verbindingen op pcb's te bezichtigen.

22

FEBRUARI 2006

Wederopbouw stadsfeestzaal Antwerpen zaterdag 18 februari 2006 De Antwerpse stadsfeestzaal, een in 1908 naar de plannen van A. Van Mechelen opgericht neoclassicistische gebouw, was een van de bekendste zalen in Antwerpen. Er vonden heel wat feesten plaats tot een brand het einde van de zaal inluidde. De feestzaal zelf, de achtergelegen 'kleine zaal', het gebouw Hopland en de oude gebouwen in de Kolvenierstraat worden omgevormd tot een mooi shoppingcentrum, annex parking en appartementen. De heropbouw krijgt al duidelijk vorm. Bouwheer is de Nederlandse groep AM Development, aannemer is de tijdelijke vereniging ABEB-Vooruitzicht-Interbuild en Bopro nv staat in voor het projectmanagement.

Netwerk


Het project wil ook een doorstroom creëren tussen de Meir en de achtergelegen shops in Hopland. Een centrale passage en een plein geven uit op de feestzaal, die terug voor evenementen kan worden gebruikt. Zo wordt de stadsfeestzaal terug een perfecte kopie van vroeger, maar aangepast aan de hedendaagse eisen en noden.

Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat tot 15 februari 2006. Referte: BBWLD10306.

IEC-61508 & 61511 in de praktijk donderdag 23 maart 2006

Na een korte videovoorstelling volgt een rondleiding op de werf.

• PRAKTISCH Plaats: Werfkantoor Bopro (gebouw met de spandoeken op de gevel), Hopland, Antwerpen. Datum: zaterdag 18 februari 2006 om 15.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 2,5 euro. Maximum aantal deelnemers: 20. Meebrengen: Wie veiligheidsschoenen en helm heeft, brengt ze mee. Zeker aangepast schoeisel meebrengen. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBOVL10206.

KALENDER 2006

OOST-VLAANDEREN 18-02-2006 25-02-2006 08-03-2006 15-03-2006 18-04-2006

Renovatie stadsfeestzaal, Antwerpen, 15.00 uur Skinamiddag, Komen, 14.00 uur Bezoek Intersig Lasershooting, Gent, 19.30 uur Paintball, Eeklo, 20.00 uur


De normen IEC-61508 en IEC-61511 zijn al verschillende jaren bekend, maar de praktische toepassing blijft voor heel wat bedrijven een groot probleem. Stap per stap krijgt u theorie en praktijk toegelicht, getoetst aan de verwachtingen van de Belgische overheid. Daarbij gaat veel aandacht naar de nieuwe inspectiemethode van de overheid (PAM), die zich richt op preventieve actieve maatregelen, waarbij de toepassing van de beide IEC-normen een belangrijke rol speelt. De eerste stappen van het levenscyclusmodel vallen onder de verantwoordelijkheid van de veiligheidsafdeling (vb. preventieadviseurs). Tijdens het eerste deel van de presentatie worden verschillende methodes met hun toepassingsgebied en hun voor- en nadelen kort toegelicht: HAZOP, LOPA, PLANOP, risicograaf en risicomatrix. Het tweede deel richt zich meer tot ingenieurs uit engeneering en onderhoud. De nadruk ligt meer op het ontwerp van instrumentele beveiligingen en hoe hun betrouwbaarheid over langere periodes kan worden gegarandeerd: SIL-berekeningen en alle factoren die het resultaat beïnvloeden, architectuur van een beveiliging, keuze van componenten en SIL-certificaten, uitvoering en documentatie van SIL-testen. U krijgt tot slot voorbeelden van hoe een typische beveiliging er kan uitzien voor enkele installaties, rekening houdend met de IEC-normen en de interpretatie die de overheid eraan geeft.

WAASLAND Provinciehuis Gent zaterdag 4 maart 2006 Op zaterdag 4 maart 2006 brengen we een anderhalf uur durend bezoek aan “ons” provinciehuis in Gent. Na een ontvangst met koffie krijgen we een korte introductiefilm. Daarna volgt een toelichting rond de werking van het provinciebestuur en een uiteenzetting over de geschiedenis van het provinciehuis. Tijdens de daaropvolgende wandeling doorheen het provinciehuis worden de beschikbare zalen bezocht en krijgen we toelichting bij de kunstwerken.

• PRAKTISCH Plaats: VTI St-Laurentius, Pr. Thuysbaertlaan 1, Lokeren Datum: donderdag 23 maart 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat tot 17 maart 2006. Referte: VOWLD10206.

Verdronken Land van Saeftinghe zaterdag 15 april 2006

• PRAKTISCH

Het Verdronken Land van Saeftinghe is een getijdengebied aan de uiterste oostkant van Zeeuws Vlaanderen op de grens van België en Nederland, enkele kilometer stroomafwaarts van Antwerpen in het estuarium van de Schelde. De 3.484 hectare grenzen aan de Westerschelde. Ongeveer 70% van het oppervlak is begroeid met schorplanten. De rest bestaat uit zandplaten, slikken en geulenstelsels.

Plaats: Provinciehuis, Gouvernementstraat (zijstraat van de Voldersstraat) 1 in Gent. Datum: zaterdag 4 maart 2006. Verzamelen om 10 uur; aanvang bezoek om 10.15 uur.

Saeftinghe is een Zeeuws natuurmonument van grote klasse en tegelijk ook een soort van openluchttentoonstelling: nergens anders in West-Europa is nog op zo'n grote schaal te

Elke bezoeker krijgt bij het einde van het bezoek een documentatiemap.

FEBRUARI 2006

23

I-mag

Netwerk


zien en te ervaren hoe het Deltagebied is ontstaan en is geboetseerd uit de elementen schor, slik en zand. Een excursie in het gebied biedt de bezoeker de mogelijkheid kennis te maken met een stukje ongerepte natuur. Het is geen wandeling over aangelegde paden. Een redelijke fysieke conditie en aangepaste kledij (laarzen) zijn aan te raden. Zwangere vrouwen, hartpatiënten en kinderen onder de 10 jaar wordt afgeraden deel te nemen aan de wandeling.

• PRAKTISCH Plaats: Emmaweg 4, Nieuwnamen (bezoekadres Emmadorp), Nederland (vlak over de grens met België) Datum: zaterdag 15 april 2006 om 10.30 uur. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAWLD10406.

KALENDER 2006

WAASLAND

16-02-2006 04-03-2006 23-03-2006

15-04-2006

01-06-2006

Lezing: Tyco brandbeveiliging, VTI St-Laurentius Lokeren, Lokeren, 20.00 uur Bezoek provinciehuis, Gent, 10.00 uur Lezing: IEC-61508 & 61511 in de praktijk en visie van de overheid, VTI St-Laurentius, Lokeren, 20.00 uur Wandeling verdronken land van Saeftinghe, Emmaweg 4, Nieuwnamen (bezoekadres Emmadorp), Nederland (vlak over de grens met België), 10.30 uur Algemene statutaire ledenvergadering


MECHELEN

van de jaren '70 uitgebreid naar andere instellingen en organisaties, die ook belang-stelling hadden voor het didactische aspect en de voorgestelde beveiliging van de machines. Zo ontstonden opleidingen voor het veilig gebruik van machines. In 1998 ging het SAFE-project van start. Safe is een actieprogramma voor veiligheid van de Europese Unie. Safe steunde o.a. de inrichting van een demonstratielaboratorium voor elektriciteit. Bij een bezoek of een demonstratie kun je je er vergewissen van de doeltreffendheid van de uitrusting. Voor studenten is het vaak een kennismaking met veilige technieken en handelingen op de drempel van hun intrede in het beroepsleven.

• PRAKTISCH Plaats: Demonstratiewerkplaatsen WTC III, Simon Bolivarlaan 30 bus 8, Brussel. Datum: donderdag 16 februari 2006 om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBMLN10206.

Brouwerijmuseum 'Het Anker' vrijdag 30 juni 2006 Brouwerij “Het Anker” produceert bekende bieren zoals de verschillende types 'Gouden Carolus': de Classic, de Triple, de Ambrio en tegen de jaarwisseling de Christmas. Kenners waarderen zeker ook andere brouwsels, zoals de 'Margriet', de 'Boscoulis', de 'Blusser' en eens per jaar de 'Cuvée van de Keizer'. Het Anker is zowel een ambachtelijke brouwerij als een levend brouwerijmuseum. De VIK-afdeling Mechelen organiseert een bezoek met degustatie in de fascinerende wereld van het bier. Tijdens de rondleiding wordt u geconfronteerd met alle facetten van het brouwproces van vroeger tot nu. Nadien krijgt u uitgebreid de gelegenheid om de theorie aan de praktijk te toetsen en de bieren proeven.

• PRAKTISCH

Demonstratiewerkplaatsen donderdag 16 februari 2006 Begin jaren '60 ontstond het idee om in Benelux-verband een gemeenschappelijke wetgeving te ontwikkelen met veiligheidsvoorschriften voor houtbewerkingsmachines. Daaruit ontstonden eind jaren '60 de demonstratiewerkplaatsen.Ook bij metaalbewerking wou men de oorzaken van arbeidsongevallen grondiger onderzoeken. Zo ontstond het initiatief om een demonstratiewerkplaats voor metaalbewerking uit te bouwen.

Plaats: Brouwerij 'Het Anker', Guido Gezellelaan 49, Mechelen. Datum: vrijdag 30 juni 2006 om 18.00 uur stipt. Einde voorzien om 19.30 uur. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat vóór 20 juni 2006 Kostprijs: 5 euro per persoon, bedrag te storten op rekening 405-0106331-50 van de VIK-afdeling Mechelen, met vermelding “Bezoek het Anker”. Referte: BBMLN10606.

KALENDER 2006 Beide werkplaatsen hadden aanvankelijk een dubbel doel. De uitrusting van de machines werd er in overeenstemming gebracht met arbeidsveiligheidsvoorschriften. Door ervaring en technologische vooruitgang werden verbeteringen aangebracht. Anderzijds gebruikten de inspecteurs van het toezicht op het welzijn op het werk de werkplaatsen ook om er een opleiding te volgen. Die opleidingen werden in het begin

I-mag

24

FEBRUARI 2006

MECHELEN

16-02-2006 30-06-2005

Bezoek demonstratiewerkplaatsen ministerie Tewerkstelling en Arbeid, Brussel, 18.30 uur Bezoek brouwerij Het Anker, Mechelen, 18.00 uur


Netwerk


LIMBURG KALENDER 2006

LIMBURG

06-02-2006

Vergadering jongerenteam, De Ploeg, Diepenbeek, 20.00 uur + aansluitend VIK-netwerkcafé in ASG-fakbar (Gildenhuis, Hasselt)

01-03-2006

Vergadering jongerenteam, De Ploeg, Diepenbeek, 20.00 uur + aansluitend VIK-netwerkcafé in Kerberusfakbar (zaal De Rector)

09-03-2006

VIK's Nacht van de Ingenieur, Fitlink, Diepenbeek

18-03-2006

Mountainbiken en klimmen in de mergelgrotten van Valkenburg (NL)

27-03-2006

Lezing voor studenten: start met voorsprong, ontmoetingscentrum Sint-Katarina, Hasselt, 19.45 uur

03-05-2006

Vergadering jongerenteam, De Ploeg, Diepenbeek, 20.00 uur + aansluitend VIK-netwerkcafé in Kerberusfakbar (zaal De Rector)

29-05-2006

Lezing: stappenplan voor het efficiënt plannen en uitvoeren van je eigen (ver)bouw(ing). Ontmoetingscentrum Sint-Katarina, Hasselt, 19.45 uur

25-06-2006

Fiets- en wandeldag, universitaire campus, Diepenbeek, 07.00 uur

15/7 - 4/8/2006 Reis naar Alaska


LEUVEN-HAGELAND Toyota Diest vrijdag 17 februari 2005 Tegen het einde van de negentiende eeuw vond Sakichi Toyota het eerste elektrisch weefgetouw in Japan uit. In 1937 legde zijn zoon Klichiro de basis van de Toyota Motor Corporation. De 'just-in-time-filososfie' van Klichiro, waarbij slechts afgemeten hoeveelheden van alle onderdelen worden geproduceerd met een absoluut minimum aan overschot, was een essentiële factor in de ontwikkeling van het Toyota Production System (TPS). De Toyota-vestiging in Diest staat in voor levering van de onderdelen en accessoires aan de dealers van Toyota in Europa, Marokko en Israël. Toyota Parts Center Europe boekt ook uitstekende resultaten op het gebied van afvalvoorkoming. Meer informatie kunt u terugvinden op de website www.toyota.be.

• PRAKTISCH Plaats:Toyota Parts Center Europe Industrieterrein 11, Diest (afrit E 314 Diest-Halen). Datum: vrijdag 17 februari 2006 om 18.30 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBLVN10206.

Toneel “Les liaisons dangereuses” met kaas- en wijnavond zaterdag 18 maart 2006 Een gezellig avondje uit voor het goede doel. Kom eerst genieten van een geweldige toneelvoorstelling en praat dan gezellig bij tijdens een heerlijke kaas- en wijntafel. Les liaisons dangereuses Frankrijk anno 1788. De markiezin de Merteuil vraagt haar exgeliefde Vicomte de Valmont, berucht om zijn verleiderskunsten en zijn immoreel gedrag, om een gunst. Haar ex-echtgenoot gaat trouwen met de jonge en aantrekkelijke Cécile De Volanges. Vicomte Cécile moet haar verleiden om haar in diskrediet te brengen. Maar Cécile wordt verliefd op Chevalier Danceny. Merteuil en Valmont doen zich voor als vertrouwenspersonen van het jonge koppel, maar gebruiken hen voor hun immorele spelletjes. Valmont heeft nog een andere uitdaging: hij wil de mooie, maar deugdzame en gehuwde madame de Tourvel verleiden. De markiezin daagt Valmont uit. Ze gelooft niet dat hij erin zal slagen en als het toch lukt, dan is zijn beloning een laatste nacht met haar. Wraak en verleiding! De decadentie van de Franse aristocratie kort voor de Franse revolutie. De opbrengst van de activiteit wordt geschonken aan gezinsactiviteitencentrum 't Balanske in Tielt-Winge. 't Balanske is een recreatiecentrum voor personen met een handicap. 't Balanske organiseert voor thuiswonende personen met een handicap en hun gezinnen aangepaste activiteiten. Vrijwilligers willen zo de draagkracht van een gezin met een gehandicapt kind verhogen. In het centrum vindt u een snoezelruimte, speelpleinwerking, een muziekatelier, ... Meer info: www.balanske.be

• PRAKTISCH Plaats: Reynaert Theater Malpertuus, Redingenstraat 4, Leuven. Datum: zaterdag 18 maart 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: 25 euro per persoon. Eerst inschrijven op het VIK-secretariaat, daarna betalen op rek. nr. 431-0647591-86 van de VIK-afdeling Leuven-Hageland. Uw inschrijving is pas geldig na betaling (en wordt dan bevestigd). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: CALVN10306.

FEBRUARI 2006

25

I-mag

Netwerk


• PRAKTISCH

Photovoltech producent van zonnecellen donderdag 27 april 2006 Photovoltech werd in 2001 opgericht met als aandeelhouders Total (42,5%), Electrabel (34%), Soltech (8,5%) en Imec (15%). Total en Electrabel zijn al op commerciële basis actief in de zonne-energie met hun ondernemingen Total Energie en Soltech. IMEC (Interuniversity Microelectronics Center) is een leider op het vlak van research met bewezen ervaring op het vlak van zonne-energie. Met de productie van zonnecellen is in Tienen gestart in november 2003. Eind 2004 werd beslist om de capaciteit op te drijven van 13 MWp naar 80 MWp per jaar. De uitbreiding van capaciteit zal resulteren in bijna 80 extra jobs.

Plaats: Photovoltech, Industrieterrein West-Grijpen, Grijpenlaan 18, Tienen. Datum: donderdag 27 april 2006 om 18.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5,00 euro ter plaatse. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Het aantal inschrijvingen is beperkt tot 25. Referte: BBLVN10406.

Photovoltech is een onderneming in volle expansie en is gevestigd op het industrieterrein West-Grijpen van de suikerstad Tienen. Kom samen met ons de wereld van zonne-energie ontdekken tijdens dit bedrijfsbezoek. Wie niet tot 27 april kan wachten, kan al surfen naar www.photovoltech.be.

KALENDER 2006

LEUVEN HAGELAND 17-02-2006 10-03-2006

Bezoek Toyota Parts Center, Diest, 18.30 uur Toneelvoorstelling: "Les liaisons dangereuses" en kaas- en wijnavond, Leuven, 20.00 uur 20-04-2006 Lezing: kledij, Sint-Joris-Winge 17-19/11/2006 Gastronomisch weekend


De Vlaamse Ingenieurskamer (VIK) wil de belangen van de industrieel ingenieur in Vlaanderen verdedigen en haar permanente vorming waarborgen. Met een kwalitatief hoogstaand en veelzijdig aanbod van publicaties, activiteiten en vormingsprogramma's bereikt de VIK 19.000 leden en duizenden cursisten en bedrijven. VIK-vorming organiseert jaarlijks zo'n 150 korte opleidingen, 10 langlopende programma's en tientallen symposia. De kwaliteit van ons vormingsaanbod wordt algemeen gewaardeerd door het bedrijfsleven en is een cruciale pijler van onze organisatie. De VIK heeft de structuur van een vzw, maar wil functioneren als een KMO. Om VIK-vorming mee duidelijker op de kaart te zetten van het Vlaamse opleidingslandschap, zijn we op zoek naar u als

Vormingsconsulent (m/v) organisatorische sleutelfiguur voor VIK-Vorming Hebt u meer talent dan ervaring in … plannen van diverse opleidingsinitiatieven beheren en coördineren van bestaande en nieuw uit te werken opleidingen geïnteresseerde cursisten en opleidingsverantwoordelijken proactief informeren opstellen van promotiefolders vlot communiceren met docenten en cursisten verzamelen van informatie over de opleidingsmarkt samen met de andere collega's van het vormingsteam een enthousiast imago uitstralen en een professionele service verlenen met de vormingsmanager meedenken over beleid en strategie

dan bent u voor ons de geknipte kandidaat indien u ….. als sterke organisator meerdere projecten tegelijk aankan houdt van veelvuldige (telefonische) contacten met een dosis gezond verstand planmatig werkt zowel in een team als zelfstandig uw mannetje kan staan een breed interesseveld heeft een Bachelordiploma behaalde een portie gezonde stress wel ziet zitten

Onze organisatie telt 12 medewerkers, met u erbij……

Zin in deze gevarieerde functie? Stuur/mail uw cv naar de Vlaamse Ingenieurskamer, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, t.a.v. Diane Luyten, Vormingsmanager, [email protected]

I-mag

26

FEBRUARI 2006

Netwerk

Genetica (DNA) als hulpwetenschap bij het genealogisch onderzoek De VIK-werkgroep Aldfaer Vlaanderen blijft ook in 2006 samenkomen op elke tweede maandag van de maand. De eerstvolgende samenkomst heeft plaats op maandag 20 februari 2006 in het VIK-huis. Daar hebben we het over genetica (DNA) als hulpwetenschap bij het genealogisch onderzoek. Een en ander wordt geïllustreerd met een voorbeeld over de familie Sas,

maandag 20 februari 2006 Teruggaan in de tijd om een stamboom op te stellen aan de hand van archiefmateriaal is een boeiende bezigheid. Het kan eventueel enig licht werpen op hoe onze directe voorouders leefden. Een eerste startpunt zijn de geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten van de burgerlijke stand. Daarna volgen de kerkarchieven. Bij welstellende families kan men aan de hand van de schepenregisters, zetboeken, kerkarchieven en dergelijke, nog wat dieper

door dr. Benedikt Sas.

graven in het verleden tot in de 15de eeuw. De meesten zullen dan wellicht op een dood punt gekomen zijn. Gelukkig kan de moderne wetenschap de genealoog ter hulp komen, want ieder van ons draagt in zichzelf altijd een stukje van zijn voorgeschiedenis mee. Dat kan via de antrogenealogie, een samentrekking van de woorden genealo-

gie en antropologie. Het gaat om de wetenschap van de genealogie waarbij men met genetica probeert zijn voorouders terug te vinden tot veel vroegere periodes dan diegene, opgelegd door de limieten van historische geschriften. Dr. Benedikt Sas zal ons verklaren wat mogelijk is, hoe een en ander verloopt, wat het kost en wat men te weten kan komen. Het laatste wordt geïllustreerd aan de hand van een voorbeeld van de familie Sas. Wie andere algemene onderwerpen op de agenda wil zetten, geeft die a.u.b. tijdig door, zodat we onze specialisten de tijd geven zich, zo nodig, voor te bereiden. Inschrijvingen: VIK-secretariaat, [email protected] vóór 15 februari 2006, of via www.vik.be/activiteiten, referte: VOSEN10206. Ing. Etienne BEERNAERTS

Puzzelaar nr. 77

Het vergiftigde glas

"Wiskundigen zijn vreemde vogels", zei de commissaris tegen zijn vrouw. "Weet je, we hadden al die halfgevulde glazen in rijen op een tafel in de hotelkeuken staan. In één ervan zat gif en we wilden weten in welk, vóór we dat glas op vingerafdrukken onderzochten. Het laboratorium kon de vloeistof in elk glas wel onderzoeken, maar die testen kosten tijd en geld. Dus wilden we er zo weinig mogelijk laten uitvoeren. We belden de universiteit en ze stuurden een professor in de wiskunde om ons te helpen. Hij telde de glazen, glimlachte en zei: “Neemt u maar een willekeurig glas, commissaris. Dan zullen we dat als eerste onderzoeken.” “Maar verspelen we daarmee geen test?”, vroeg ik. “Nee”, zei hij. “Het is een onderdeel van de beste strategie. We kunnen eerst één glas onderzoeken, het doet er niet toe welk.” "Hoeveel glazen waren er waarmee je kon beginnen?”, vroeg zijn vrouw. "Ik weet het niet meer. Iets tussen de honderd en tweehonderd."

Wat was het precieze aantal glazen? (Er wordt aangenomen dat een willekeurig aantal glazen tegelijkertijd getest kan worden door uit elk een beetje vloeistof te nemen, dat bij elkaar te doen en één test op het mengsel uit te voeren). Bijvraag: hoeveel juiste antwoorden gaan we ontvangen? Stuur uw oplossing vóór 15 maart 2006 naar Ing. Roland Mebis, Tabaartstraat 23, 3740 Bilzen ([email protected]). Ing. Roland MEBIS

FEBRUARI 2006

27

I-mag

Netwerk

Boek van de maand Het verband tussen abortus en misdaad In 'Freakonomics' maken Steven Levitt en Stephen Dubner van economie een hoogst verrassende, sprankelende en gewaagde wetenschap. Zo wijzen ze onder meer op het verband tussen de legalisering van abortus en de daling van de misdaad.

Freakonomics: geestig, onconventioneel en een genadeloze vivisectie van de (Amerikaanse) maatschappij.

mensen vinden dat de wereld moet werken. De econoom kijkt naar hoe de wereld in feite werkt.” Levitts kijk op de economische wetenschappen is al even onorthodox. Niet dat hij zich alleen maar ophoudt in de zijkrochten van de economie. Op de eerste plaats is hij hoogleraar aan de universiteit van Chicago, een broeihaard van Nobelprijswinnaars Economie. Hij is ook de meest recente winnaar van de John Bates Clark Medal, die elke twee jaar wordt uitgereikt aan de beste econoom onder de 40 jaar.

Vastgoedmakelaars en drugdealers “We weten dat we een jaar of zes de tijd hebben om de jeugdcriminaliteit aan te pakken of ons land belandt in een totale chaos”, waarschuwde de Amerikaanse president Clinton in 1995. Ondertussen is de criminaliteit en zeker de jeugdcriminaliteit in de VS opzienbarend… gedaald. Vooral nieuwe wapenwetten, efficiëntere politiestrategieën en de sterke economie eind jaren negentig worden aangehaald om de verbluffende daling te verklaren. In 'Freakonomics', het even excentrieke als geestige boek dat Chicago-econoom Steven Levitt schreef in samenwerking met de stijlvirtuoze journalist Stephen Dubner, worden al die plausibele verklaringen omvergekegeld. Levitt houdt één antwoord over: de vraag voor abortus van een berooide, ongeschoolde drugverslaafde Texaanse in 1970. Net als in bijna alle andere Amerikaanse staten was abortus in die tijd in Texas illegaal. Het meisje kreeg steun van machtige politici, die haar zaak gebruikten om een kruistocht te beginnen voor de legalisering van abortus. Pas jaren later kwam die legalisering er. Levitt: “De miljoenen vrouwen die na het vonnis vooraan stonden voor een abortus - arme, alleenstaande tienermoeders voor wie een illegale abortus te duur of te moeilijk verkrijgbaar was - zouden veelal bij uitstek probleemmoeders zijn geworden. Zij waren precies de vrouwen wier

kinderen een meer dan gemiddeld risico liepen te eindigen als crimineel.” De daling van de misdaadcijfers zette in op het moment dat de ongeboren kinderen hun criminele bloeitijd zouden zijn ingegaan. “Het reservoir van aankomende criminelen was drastisch geslonken”, besluit Levitt.

I-mag

FEBRUARI 2006

28

Politieke kamikaze Die conclusie is niet eens de enige waarmee Levitt als een sociale kamikaze door de maatschappelijke porseleinwinkel van de politieke correctheid stormt. Zowel links als rechts heeft hij al over zich heen gekregen. Abortus als anticonceptiemiddel van misdaad? Kinderen van kansarme tienermoeders stigmatiseren als toekomstige criminelen? Blijkbaar heeft Levitt zich ontpopt tot ideale kop van Jut. Hij repliceert doodkalm: “Het opgestoken vingertje van de moraal staat voor hoe

In plaats van zich te vermeien in sibillijnse econometrische formules of monetaire orakels, verrast Levitt met gewaagde visies op allerhande economische en maatschappelijke verschijnselen. 'Economisch' vat hij erg breed op. Economie noemt hij “een kluwen van informatie over banen en onroerend goed en banken en investeringen. Maar de instrumenten van de econoom kunnen evengoed worden toegepast op onderwerpen die 'interessanter' zijn.” Vandaar dat in 'Freakonomics' - het neologisme uit de titel bleef onvertaald - ook de meest diverse onderwerpen opdoemen. Zo leert hij ons onder meer inzien waarom vastgoedmakelaars niet de beste contracten sluiten voor de verkoper, waarom veel crackdealers nog bij hun moeder wonen en wat drugnetwerken geleerd hebben van de organisatie van franchiseketen McDonald's. Uiteraard gaat hij ook na of verkiezingen nu echt te koop zijn. Of u dit boek nu leest voor zijn geestigheid, zijn onconventionele visie of zijn genadeloze vivisectie van de (Amerikaanse) maatschappij, één zaak staat geheid: Levitt verlost u vrank, vrij en vrolijk van een karrenvracht clichés. Steven D. Levitt & Stephen J. Dubner, Freakonomics. Uitgeverij De Bezige Bij, 300 blz., 17,90 euro.

Luc DE DECKER boekenrecensent van Trends

Netwerk

Mikken op 100 missies per jaar VIK stuurt met Ex-Change experts naar het buitenland WOMMELGEM. Eind december stelden we het secretariaat van de Vlaamse Ingenieurskamer voor. In dit en volgende nummers gaan we telkens kort in op één van de aspecten van de dienstverlening aan onze leden. Deze keer is het de beurt aan Ex-Change. Ex-Change is een organisatie die experts uitstuurt naar lokale bedrijven in het buitenland om er voor enkele weken kennis en knowhow uit te wisselen. Financieel is de operatie neutraal voor de uitgestuurde experts: het kost hen niets, maar ze verdienen er ook niets aan. Ex-Change is een aparte vzw die in 2002 werd opgericht. De VIK is een van de stichtende leden van de vzw en werkt

actief mee om de doelstellingen van ExChange te verwezenlijken. Tim Buyle is personeelslid van VIK en wordt uitgeleend aan Ex-Change. Hij is de man op het VIK-secretariaat die het ExChange-werk voor zijn rekening neemt. "Wij zoeken experts die op missie willen gaan en antwoorden op de vragen van de bedrijven. Als we een kandidaat gevonden hebben die geschikt is voor een bepaalde missie, verzorgen we hier al het praktische werk: ticket, verzekering, visum. Al die kosten zijn ten laste van Ex-Change. Het lokale bedrijf zorgt voor de opvang ter plaatse."

Tim Buyle verzorgt de relaties met Ex-Change voor de VIK

Oplossing puzzelaar 75:

Een expert krijgt een kleine dagvergoeding van 10 euro en een forfait van 245 euro. Sinds het ontstaan van Ex-Change zijn er zowat 70 experts naar ondernemingen in ontwikkelingslanden gestuurd. De meeste missies gaan richting Afrika. "In sommige landen beschikken we over mensen van Ex-Change die actief op zoek gaan naar

bedrijven. Zo krijgen we meer en meer aanvragen binnen. Ex-Change beschikt over een gegevensbank van zowat 300-350 experts. We selecteren op basis van het profiel en we zijn nog altijd op zoek naar experts die zich belangeloos willen inzetten. We zitten dicht in de buurt van 50 missies per jaar en voor 2006 moeten we mikken op 100 missies." Ex-Change werkt ook met landencoördinatoren. Zij bereiden voor de landen waarvoor ze verantwoordelijk zijn de experts voor op hun opdracht. Het aantal opdrachten stijgt en de drie landencoördinatoren voor Afrika roepen luid om versterking. Zo'n landencoördinator kent natuurlijk de regio, de gewoontes en de cultuur goed. Zijn of haar ervaring is heel belangrijk voor de expert. Een landencoördinator werkt van hier uit en houdt nauw contact met de lokale Ex-Change-vertegenwoordigers. Via Ex-Change is het uiteraard de bedoeling om projecten in het buitenland te genereren. Als u belangstelling hebt in een Ex-Change-missie of u wilt landencoördinator worden, neem dan contact op met het VIK-secretariaat: Tim Buyle, mail: [email protected] of bel 03 259 11 08. Luc VANDER ELST

de autoverzekeringsmaatschappijen

Deel 1: De kans op een ongeval binnen een jaar door een willekeurige persoon wordt gegeven door P(ongeval) = ? P(X)P(ongeval ?X), met P(X) = de kans dat de persoon tot groep X behoort. P(ongeval?X) = de kans dat een persoon een ongeval heeft als hij tot groep X behoort. In dit geval is P(ongeval) = 0,2.0,1 + 0,5.0,2 + 0,3.0,05 = 0,27 of 27%.

Acht puzzelaars berekenden de juiste waarden, namelijk: Lieven Hautekeete uit Wielsbeke-Ooigem (19); Edward Vanhove uit Neeroeteren, Walter Verweire, Bart Laeremans uit Rumst (30); Gerrit Leemans (27); Didier Lambrecht (13) en de winnaars Jan Doornaert, Bremstraat 9, 9032 Wondelgem (7) en Theo Renckens, RodeKruisstraat 8, 3930 Hamont (10). Beiden ontvangen een boekenbon ter waarde van 25 euro.

Deel 2: Deze vraag kan worden opgelost met de stelling van Thomas Bayes (1702 - 1761). De gevraagde kans wordt gegeven door: P(A?ongeval) = P(A)P(ongeval?A) / ? P(X)P(ongeval ?X), met P(A?ongeval) = de kans dat een persoon tot groep A behoort op voorwaarde dat hij een ongeval heeft gehad. In dit geval is P(A?ongeval) = 0,2.0,1 / 0,27 = 0,074 of 7,4%. Op dezelfde wijze: P(B?ongeval) = 0,5.0,2 / 0,27 = 0,37 of 37%.

Rechtzetting: bij puzzelaar 74 “stokken breken” heeft Lieven Hautekeete ook de juiste oplossing ingestuurd. Zijn naam was in de lijst niet vermeld. Hoewel dat niets aan het eindresultaat verandert, vinden we dat toch het vermelden waard. Ere wie ere toekomt!

Ing. Roland MEBIS

FEBRUARI 2006

29

I-mag

Denktank "Downgrade uw diploma niet in het buitenland." Ing. Werner Linders

collega in de kijker

WOMMELGEM. Elke dag gebruiken mensen allerlei voedingsmiddelen en producten voor persoonlijke, huishoudelijke of industriële verzorging. De diversiteit is gigantisch. Achter het enorme gamma zitten wereldbekende producenten zoals Unilever, Procter & Gamble, Colgate, Gilette, Nestlé, Philip Morris en andere. Ze mogen dan wel elkaars concurrent zijn, allemaal dragen ze hetzelfde belang hoog in het vaandel: de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van de consument. Ze koesteren het duurzaam ondernemersschap, de instandhouding en de verrijking van een specifieke bedrijfscultuur en ze hebben een uitgesproken zin voor verantwoordelijkheid ten aanzien van hun miljoenen klanten wereldwijd. Kennis en expertise van alle medewerkers, onderzoekers en ingenieurs in het bij-

behulpzaam kon zijn, bij voorkeur bij het uitvoeren van operaties. Hij wou later dierenarts worden. Van zijn tiende tot zijn twintigste werkte hij tijdens de schoolvakanties bij een landbouwer in de omgeving van Diksmuide. Zijn belangstelling ging naar het grootvee. In 1983 ging hij dan aan de UGent voor landbouwkundig ingenieur studeren, maar na een jaar haakte hij af. "De studies waren te zwaar. Ik had in het college niet leren studeren en ik hield me te veel met andere zaken bezig", argumenteert hij spontaan.

zonder, zijn van cruciaal belang. De geschiedenis van de marktleiders wordt bovendien gekenmerkt door acquisities, fusies en naamveranderingen. Aan de basis van die operaties ligt de combinatie van zakelijk succes met maatschappelijke groei. Een van die marktleiders is Unilever kortweg Lever, een wereldreus die zowat 300.000 werknemers tewerkstelt in meer dan honderd landen. Collega Ing. Werner Linders is een van de medewerkers.

Van onze hoofdredacteur Als 'assistent product manager industry' begon hij in 1989 zijn loopbaan bij Unilever Belgium, maar al snel kreeg zijn loopbaan een internationale dimensie. Vandaag is hij directeur voor Europa van JohnsonDiversey Consulting (JDC), een afdeling van Unilever die een tijdje terug aan Johnson werd verkocht, maar nog altijd een link heeft met Unilever. Over zijn internationale loopbaan, zijn rijke ervaring als manager, zijn beschouwingen over het diploma van industrieel ingenieur in het buitenland en over de hogescholen hadden we met hem een boeiend gesprek.

Ing. Werner Linders (Deurne - °1964) studeerde voor industrieel ingenieur voedingsindustrie aan de CTL in Gent (1984-1988). Wetenschap, techniek en technologie waren zijn gezin niet vreemd. Zijn vader Karel studeerde voor technisch ingenieur elektriciteit (sterkstroom en elektronica) aan de Katholieke Industriële Hogeschool De Nayer, toen nog in het centrum van Mechelen. Hij werkte zijn hele loopbaan van 1957 tot 1993 bij het toenmalige Bell

Telephone. Zus Sabrina werd industrieel ingenieur bouwkunde en broer Peter studeerde graduaat meet- en regeltechniek aan dezelfde hogeschool. Moeder Linders zorgde voor het huishouden. In 1970 vertrok het gezin naar Congo waar zijn vader verantwoordelijk was voor de bouw van een telecommunicatiesysteem via satellieten. Politieke meningsverschillen tussen Congo en België zorgden voor een vervroegde terugkeer naar ons land. Zodra hij terug was, werd Linders senior verantwoordelijk voor de introductie van optische vezels in telecommunicatienetwerken in België. Collega Werner Linders volgde wiskundewetenschappen aan het Pius X- Instituut in Wilrijk. Op een dag klopte hij aan bij een dierenarts in de buurt met de vraag of hij

I-mag

FEBRUARI 2006

Een portret

30

Voorproefje In 1984 maakte hij de overstap naar de studierichting landbouw en voeding van de CTL (chemie-textiel-landbouw). De belangstelling voor voeding zal zijn verdere loopbaan oriënteren. Tijdens zijn studies had hij zich voorgenomen om de wereld te verkennen en een loopbaan uit te bouwen in een multinational. De microbe kreeg hij van prof. Dr. ir. Guy Aelterman en prof. Dr. ir. Paul Van Assche, twee docenten aan de CTL die een internationale loopbaan voorstonden. Prof. Van Assche zorgde er toen voor dat de derdejaarsstudenten, waaronder Werner, een voorsmaakje kregen van de internationale bedrijfswereld. Op kosten van buitenlandse bedrijven konden de derdejaars in Denemarken en Zweden een tiental dagen wat ervaring opdoen. Voor Werner was de toon meteen gezet. Als student was collega Linders al een buitenbeentje. Organiseren en mensen samenbrengen zat hem al heel vroeg in het bloed. In zijn laatste jaar aan de CTL richtte hij de oud-studentenvereniging 'Alumni ingenieurs voedingsindustrieën' op. Hij werd voorzitter en zorgde in een mum van tijd voor een tweehonderdtal leden. Daar is hij nu nog altijd

Denktank

fier over. Met evenveel enthousiasme blikt hij terug op zijn stageperiode bij Petrofina in de Brusselse Wetstraat. "Ik ben wellicht een van de weinige studenten industrieel ingenieur voedingstechnologie die hun stage in de Wetstraat hebben gedaan", zegt hij genoegzaam. Met even veel trots vertelt hij over zijn legerdienst als aircommando en reserveofficier bij de luchtmacht. Op de bases van Koksijde en Sint-Truiden gaf hij les over nucleaire en bacteriologische wapens. Hij maakte een harde training in overlevingstechnieken mee in Corsica, was een intens sportbeoefenaar en genoot tussendoor van de gezellige kant van het leven van een milicien. Het heeft hem gevormd voor zijn verdere leidersfuncties in het burgerleven. De prille ambitieuze veertiger en geboren leider heeft inmiddels een succesvol traject van zijn beroepsloopbaan achter de rug. Een piste die gekenmerkt wordt door keihard werken en voortdurende nieuwe uitdagingen. Met een relativerende knipoog voegt hij er nochtans aan toe: "Noem me geen werkverslaafde. Ik vind werken best aangenaam, maar ik kan er ook tijdig mee ophouden. Ik zorg dat ik 's avonds thuis ben bij mijn vrouw en kinderen. Het lukt me helaas niet elke dag, maar mijn gezinsleven wil ik niet opofferen aan al te overdreven werkijver”. Over zijn gezin vernemen we dat hij gehuwd is en zijn vrouw rechten heeft gestudeerd, dat hij vijf kinderen heeft, in familieverband aan sport doet, de kinderen bijstaat bij hun schooltaken en tal van hobby's heeft: joggen, samen zwemmen, gevechtssporten (jiu-jitsu en kobudo), paardrijden, lezen, reizen en koken. “ Veel moet men zich niet van mijn kookkunst voorstellen. Het beperkt zich tot een geavanceerde vorm van spaghetti bereiden of het garen in een wok. Vergis je niet: een modelvader ben ik niet. Ik ben zoals vele huismannen van mijn generatie eerder een trendsetter."

Trouwe werknemer Sinds zijn legerdienst in 1989 is collega Linders nooit van werkgever veranderd. Wel wijzigde de firma in al die jaren enkele keren van naam of werden afdelingen verkocht of gefuseerd. Hij begon in ons land zijn loopbaan als 'assistant product manager industry' bij Lever Otarès en ambieerde er een managementfunctie. Hij was de eer-

ste industrieel ingenieur die werd toegelaten tot het opleidingsprogramma dat kon leiden tot een managementfunctie. Tot dan waren die opleidingen enkel toegankelijk voor universitair geschoolden. Later vernam hij dat zijn toelating als industrieel ingenieur tot enige commotie had geleid. Hij volgde cursussen in internationale marketing, presentatietechniek, communicatie, timemanagement, onderhandelingstechniek en transnationale analyse. Tijdens drie maanden opleiding kon hij vooral kennismaken met het bedrijf. Daarna droeg hij bij Lever Industrial International in Utrecht de verantwoordelijkheid voor kleine projecten zoals de ontwikkeling en de Europese lancering van reinigingssystemen voor machines. In 1991 keerde hij als 'product group manager industry' terug naar Lever Otarès in ons land. Een jaar later kreeg hij er een nieuwe verantwoordelijke functie bij: 'salesmanager food & beverage hygiene'. In 1993 behaalde hij aan de Management School van EHSAL een postuniversitair diploma in salesmanagement, in 1994 aan de KU Leuven het postuniversitair diploma in management en in 2001 volgde hij aan het gerenommeerd Insead in Fontainebleau in Frankrijk een opleiding in financieel beleid.

Buitenland In 1995 vond hij dat de tijd rijp was om zijn kennis en ervaring voor Lever in het buitenland te verzilveren. Voor wie immers in een multinational als Unilever wil doorgroeien tot een hoger managementniveau, is werken in het buitenland zowat de regel. Topmensen van het bedrijf doen tijdens hun loopbaan enkele buitenlandse 'postings'. Linders zag mogelijkheden in Nederland, Denemarken, Australië en Nieuw-Zeeland. Uiteindelijk werd Nieuw-Zeeland in 1995 zijn nieuw werkterrein. Het land is 8 keer zo groot als België, telt 3 miljoen inwoners en staat wereldwijd bekend voor zijn moderne zuivelfabrieken. Het jonge gezin bleef voorlopig in België achter. Hij kreeg drie maanden de tijd om een businessplan op te stellen en het lukte hem aardig. Daarna volgde de aanwerving van lokale hooggeschoolden voor het verkoop- en marketingteam. Aan klanten was er geen gebrek. Als voortreffelijke huisvader nam hij inmiddels alle praktische schikkingen om zijn gezin in NieuwZeeland een gezellig onderdak te bezorgen. In Nieuw - Zeeland was hij voor Level

FEBRUARI 2006

Industrial Business ‘unit manager’ voor de afdeling ‘food and beverage hygiene’. Na enige tijd kreeg hij ook Australië onder zijn bevoegdheid, een land dat 180 keer zo groot is als België, ongeveer 20 miljoen inwoners telt en bekend staat voor zijn vleesproductie, schapen en runderen. De uitdaging was bijzonder groot. Er kwamen ook nogal wat vlieguren van Nieuw-Zeeland naar Australië bij te pas. In 1997 vestigde het gezin zich in Australië. Ze verbleven er tot eind 2001. In die periode was collega Linders 'business development director' voor Australië en 'director asiaPacific/senior industry specialist'.

Terugkeer Toen Johnson besliste om wereldwijd een consultingbureau op te richten dat zich zou specialiseren in voedselveiligheid en advies voor de voedselindustrie, greep hij zijn kans om naar ons land terug te keren. De missie aan de andere kant van de wereld was volbracht: in Nieuw-Zeeland en Australië waren er nieuwe afdelingen opgericht en er was een stevige managementstructuur uitgebouwd. De kans die hij kreeg om JohnsonDiversey Consulting in Europa verder uit te bouwen was te nemen of te laten. Er werd een consultingbureau in Australië opgericht, daarna ook in Europa. Gedurende een jaar combineerde hij zijn opdracht in Australië met die in ons land. "Het was een zware periode. Zoiets houdt men enkel tijdelijk vol. Een keer per trimester vloog ik van België naar Azië. Meestal ging de reis via de hoofdzetel in Chicago en zo verder naar Nieuw-Zeeland, Hongkong, Shangai en Singapore. Het klinkt wellicht indrukwekkend, maar spectaculair is het niet. Voor liefhebbers van zulke trips een paar aanbevelingen: als ik in Zaventem opstijg, stel ik mijn uurwerk in op de tijd waarop ik zal landen. Zo probeer ik al een beetje te leven volgens de lokale klok. Gelukkig slaap ik goed in hotelkamers en vliegtuigstoelen, zonder slaappillen.” Na een indrukwekkende loopbaan aan de andere kant van de wereld voor de firma waarvoor hij ooit begon, is collega Linders sinds eind 2001 terug in ons land. Hij is directeur voor Europa van JohnsonDiversey Consulting. Het bedrijf met zetel in Kampenhout bij Leuven doet risicoanalyses en audits en geeft advies inzake voedselveiligheid. De Europese klanten zijn

31

I-mag

Denktank voedingsbedrijven, grote hotelketens, cateringbedrijven, enz. Zijn consultingbedrijf zorgt ervoor dat het voedsel, in welke vorm ook, de gebruiker geen schade kan berokkenen. Op zijn huidig naamkaartje staat in kleine letters 'protecting brand assets', wat zoveel betekent als de bescherming van de merkwaarde. De kracht van het merk is immers de kracht van het vertrouwen dat de consument in het merk stelt.

Belang van de master "Niemand snapt in het buitenland wat een industrieel ingenieur is. Toen ik in NieuwZeeland vertelde dat ik industrieel ingenieur was, had men geen flauw idee wat dat betekent. Na wat toelichting dachten ze dat ik een bachelor was. Het hoger onderwijs in Nieuw-Zeeland en Australië volgt immers het Angelsaksisch systeem. Ik nam contact op met prof. Paul Van Assche. Hij bezorgde me een brief in het Engels waarin hij beschreef dat het niveau van mijn studies het masterniveau is, meer specifiek een MSc. Meer kon hij niet doen. Dat was in 1997, lang voor de discussie over de bama in ons land werd gevoerd. Na evaluatie in Nieuw-Zeeland en Australië bleek dat de aldaar gevormde bachelors niet op hetzelfde studieniveau van de industrieel ingenieur zaten. Die brief had grote waarde voor mijn beroepsloopbaan. Om een leidinggevende functie in een multinational te kunnen uitoefenen heeft men doorgaans een masterprofiel nodig. Veel bedrijven zijn echter afhankelijk van een buitenlandse zetel of van een deel van een buitenlandse groep. Ze hechten bij de aanwerving veel belang aan het cv van hun personeel. De internationale rangschikking van ons diploma als master is ook belangrijk voor wie in België werkt. Het belang van een transparante internationale rangschikking van diploma's zal ongetwijfeld in de komende jaren toenemen. Daarom waardeer ik de inzet van de VIK daarvoor. De bachelors die ik in het buitenland heb ontmoet, hebben toch een ander studieniveau dan dat van de Belgische industrieel ingenieurs. Sommigen gaan na een werkperiode van een paar jaar opnieuw studeren om een mastergraad te behalen. Dat kan aan een universiteit of via avondonderwijs."

Downgrade uzelf niet in buitenland! "Dat men vier jaar voor ingenieur kan studeren aan een hogeschool en niet aan een universiteit is iets dat men in het buitenI-mag

32

land helemaal niet begrijpt. Ik vind het erg dat we nog altijd praten over ingenieurs die aan een hogeschool studeren. Hoe vlugger die term 'hogeschool' kan verdwijnen, hoe beter het zou zijn voor de afgestudeerden die in het buitenland gaan werken. We verspillen enorm veel energie om onze opleiding in het buitenland uitgelegd te krijgen. Ik weet dat vele zaken over het hoger onderwijs in België zeer gevoelig liggen, maar laten we er in de eerste plaats voor zorgen dat onze opleiding meer transparant is en internationaal kan herkend worden, met andere woorden leesbaar voor de wereld. We moeten vermijden dat we ons in het buitenland downgraden. Als het van mij zou afhangen, dan geef ik de voorkeur aan de benaming 'technical university' in plaats van hogeschool, want dat laatste krijgen we voor het buitenland niet vertaald. En het is ook niet eenvoudig om het als een onvertaald begrip in het buitenland te willen uit-

leggen. Dat is toch al te gek. Het heeft wat weg van een Vlaams minderwaardigheidscomplex. Het gebruik van een terminologie die iedereen in de wereld herkent, is een toegevoegde waarde bij de start van een loopbaan als industrieel ingenieur in het buitenland. Hogescholen beseffen te weinig het belang ervan voor hun afgestudeerden. Wie geraakt nog wegwijs uit al die verschillende benamingen van hogescholen? Weinig mensen in ons land en nog minder in het buitenland. In het buitenland moet men vlot begrijpen wat het niveau is van een opleiding en aan welke instelling men heeft gestudeerd. Duidelijkheid is belangrijk. Het is een marketingtroef. Het zal in elk geval bijdragen om het individu in de juiste internationale context te positioneren. En het is ook belangrijk voor het salaris. Er bestaat in het buitenland een verschil tussen het aanvangssalaris van een bachelor en dat van een master. Onze hogere onderwijsinstellingen moeten ervoor zorgen dat de diploma's die ze afleveren, de juiste internationale marktherkenning en -erkenning krijgen." Ing. Noël LAGAST

Een beetje geschiedenis De stichters van Unilever waren William Lever, Anton Jurgens en Simon van den Bergh. Jurgens en van den Bergh waren in de tweede helft van de 19de eeuw twee Nederlandse concurrerende groothandelaars in margarine en vleesverwerking. In 1927 bundelden ze hun krachten en ze richtten in het Nederlandse Oss het bedrijf Margarine Unie op. Drie jaar later verhuisde de productie van Oss naar Rotterdam waar de huidige fabriek is gevestigd. Ze brengt heel wat bekende merknamen op de markt, zoals Becel, Iglo, Knorr, Lipton Ice Tea, Unox, Omo, Lux, Sunsil, enz. Lever was in Port Sunlight bij Liverpool een groothandelaar in kruidenierswaren. Hij bracht een nieuw soort zeep op de markt die olie bevatte van palmboompitten uit Congo. Daardoor schuimde de zeep beter dan de conventionele die van dierlijke vetten was gemaakt. De zeep kreeg de merknaam 'Sunlight'. Hij wou de hygiëne verbeteren, het werk verlichten en bijdragen tot de persoonlijke verzorging. In 1885 richtte hij Lever Brothers Ltd op. Hij bouwde een fabriek in de omgeving van Liverpool en een aanpalend dorp voor zijn werknemers. In 1917 breidde het assortiment zepen gevoelig uit. Naast producten voor huishoudelijk gebruik fabriceerde men ook voedingswaren. Op 1 januari 1930 fuseerden de Nederlandse Margarine Unie en de Britse zeepfabrikant Lever Brothers Ltd. Unilever was geboren. Door de jaren heen kende het merkenassortiment een enorme ontwikkeling. In de jaren negentig ging het bedrijf over op minder productcategorieën. Enkele merken werden verkocht. In 2000 werd het aantal merken teruggebracht van 1.600 tot 900. Eind 2001 verkocht Unilever zijn afdeling DiverseyLever aan Johnson Wax Professional. Beide bedrijven zijn actief in de domeinen van de professionele reiniging en bieden reinigings- en hygiënesystemen aan voor klanten in de voedingsbereiding, het hotelwezen en de wasserijen. De grootste transactie ooit in haar soort had een waarde van circa 1.725 miljoen euro. De samengevoegde onderneming kreeg de naam JohnsonDiversey. Volgens de overeenkomst zou Unilever zich na vijf jaar uit de gecombineerde onderneming terugtrekken. Johnson Wax Professional telt wereldwijd circa 3.800 medewerkers, DiverseyLever circa 11.000. De jaaromzet van de samengevoegde onderneming bedraagt bijna 3 miljard euro. N.L. FEBRUARI 2006

Denktank

Java: overzicht en installatie Sinds Sun in mei 1995 Java aankondigde, is er heel wat veranderd. De invloed van Java is zo sterk geweest dat Microsoft met C# zijn eigen versie van Java heeft gelanceerd. Er is trouwens een wederzijdse beïnvloeding geweest. Sinds de invoering van C#.Net heeft Sun een sterke vereenvoudiging doorgevoerd in Java en J2EE.

draaien, heeft voldoende aan de JRE. Wie ook nog wil ontwikkelen, kiest voor de JDK. Wie bedrijfstoepassingen wil ontwikkelen, moet gebruikmaken van 'J2EE' of Java 2 enterprise edition. J2EE bevat de standaarden die nodig zijn om bedrijfstoepassingen te maken die platformonafhankelijk en schaalbaar zijn. In het onderstaande overzicht is te zien dat J2EE verder bouwt op J2SE.

De eerste versie kwam uit in 1995 met het nummer 1.0. Om de 2 jaar lanceerde Sun een nieuwe versie van Java. Java 1.2 staat ook bekend als het Java 2 platform en het is sindsdien dat we ook spreken van J2EE, J2SE, J2ME. Java 1.4 dateert van 2002, gevolgd door Java 1.5 in 2004. Java 1.5 werd vo orgesteld als een major release. Die versie van Java staat ook bekend als Java 5.0, codenaam 'Tiger'. En Java 6.0 'mustang' is aangekondigd voor de zomer van 2006. Sun raadt dan ook al wie nog niet met Java 5.0 werkt aan om zo snel mogelijk te upgraden.

Structuur Java-platform Java heeft niet alleen de ambitie om een programmeertaal te zijn. Het wil ook een platform zijn. De slogan 'write once, run everywhere' geeft aan dat je Java-programma's op één platform kan ontwikkelen en op een hele reeks andere platforms kan draaien zonder iets te moeten aanpassen. Wie een programma compileert, maakt doorgaans een executable in de machinetaal van het betreffende platform. Java compileert niet naar de machinetaal van één enkel platform, maar naar bytecode. Die bytecode is voor alle platforms dezelfde en draait op de Java Virtual Machine (JVM). Het is die JVM die zich aanpast aan het platform en de bytecode laat draaien, afhankelijk van het betreffende platform. De eerste versies van de JVM interpreteerden de Java bytecode, waardoor Java-programma's traag waren. Vandaag gebruikt de JVM een combinatie van interpretatie en just-in-time-compilatie. Bepaalde delen van de bytecode die geregeld worden uitgevoerd, worden omgezet in de machinetaal van het betreffende platform, waardoor er aan snelheid wordt gewonnen. Het Java-platform komt in verschillende 'smaken', afhankelijk van de wensen van de gebruiker. Allereerst is er de 'J2SE' of Java 2 standard edition, die in 2 versies bestaat: de JRE en de JDK. De JRE is de Java Runtime Environment. Dat platform omvat de JVM, de Java API's en andere componenten die nodig zijn om een Java-toepassing te laten draaien. De JDK (Java development kit) is een superset van de JRE. Behalve de JRE is er ook nog de Java-compiler en -debugger om te kunnen ontwikkelen. Kortom, wie enkel Java-programma's wil

I-mag

34

FEBRUARI 2006

Ontwikkeling op mobiele telefoons en PDA's gebeurt via de 'J2ME' of Java 2 mobile edition. Maar het gaat veel verder dan die twee soorten toestellen. Ook Java-smartcards behoren tot het terrein van J2ME. De Belgische regering heeft in het kader van egovernment gekozen voor Java-smartcards om er de Belgische identiteitskaarten mee uit te rusten.

Installatie van J2SE Wie studiewerk wil verrichten, heeft voldoende aan het J2SE-platform. Ga naar http://java.sun.com/. Op dat scherm zie je aan de rechterkant een link naar 'popular downloads'. Kies voor J2SE 5.0. Sun geeft je de mogelijkheid om te kiezen tussen JDK 5.0, JDK met NetBeans Ide of J2EE. De meest eenvoudige keuze is JDK 5.0, update 6.

Op het volgende scherm kies je dan voor het platform. Voor Windows kies je Windows online installation, Multi-language.

Denktank

Het downloaden duurt met ADSL maar enkele seconden en levert een executable op met het icoon van Java. Dubbelklikken volstaat om de installatie te starten. Na aanvaarding van de licentieovereenkomst krijg je de mogelijkheid om bepaalde onderdelen niet te installeren. Het installatieprogramma gaat er ook van uit dat je de JDK in 'program files' wil installeren in een folder, genoemd naar de versie van Java.

variabele JAVA_HOME moet verwijzen naar C:\Pr o gr a mFi le s\Java\ jdk1.5.0_06.

Het installatieprogramma start de uiteindelijke installatie. Dat kan wel enkele minuten duren. Aan het einde van de installatie zien we dat er twee folders zijn bijgekomen in C:\Program Files\Java: een voor de JDK en een voor de JRE. Upgrade 04 van Java 1.5 dateert van een vorige installatie.

Vervolgens editeer je de systeemvariabele Path. Voeg daaraan toe: %JAVA_HOME%\bin. Als je wil weten of de Java-installatie correct werkt, start je een DOS-box. Onder Windows XP ga je daarvoor naar start - accessories - command prompt. Als je de Java-compiler start met het commando javac, moet je een scherm krijgen waarin alle mogelijke opties worden weergegeven.

Definiëren van PATH variabele Na de installatie moeten we nog de PATH-variabele aanpassen. Selecteer het icoon 'my computer' en gebruik de rechtermuisknop. In het menu dat nu verschijnt, selecteer je 'properties'. In de system properties selecteer je de tab 'advanced'. (zie venster System Properties hiernaast)

Het commando Java-version moet aangeven welke versie er gebruikt wordt. De output zou er als volgt uit moeten zien:

Klik op 'environment variables'. Je ziet nu een scherm met bovenaan 'user variables' en onderaan 'system variables'. Als je nog nooit Java hebt geïnstalleerd, selecteer je 'new'. In het andere geval scroll je tot je JAVA_HOME ziet en je klikt op 'edit'. De

Gert CUPPENS Secretaris studiegroep Java webtoepassingen.

FEBRUARI 2006

35

I-mag

Denktank

VORMING Fellow in projectmanagement 4de promotie 2006 - 2007

Bedrijven werken almaar projectmatiger. Die andere manier van wer-

“Bekwame projectmanagers onmisbaar”

ken veronderstelt duidelijke doelstellingen, een haalbaar projectplan en een nauwkeurige opvolging tot het project succesvol is afgerond. Dat heeft alles te maken met de soepelheid en flexibiliteit die van de huidige productieprocessen wordt verlangd.

Een complexe taak... De taak van een projectmanager is complex. Als 'manager' is hij niet alleen technisch onderlegd. Net als andere managers heeft hij ook heel andere vaardigheden in huis, zoals delegeren van bevoegdheden, samenstellen en motiveren van het team, omgaan met veranderingen en conflicten, beslissingen nemen en zorgen dat ze worden nageleefd, … Het zijn er slechts enkele van. Succesvol projectwerk is meer dan technisch professionalisme. Het programma 'Fellow in projectmanagement' wil vooral jonge ingenieurs een gedegen basis aanreiken. Het steunt inhoudelijk op de 'Projectmanagement body of knowledge', opgesteld door het Project Management Institute (PMI). Net zoals bij PMI mag de cursist niet verwachten dat hij als toekomstig projectmanager een soort van ingeblikt concept geserveerd krijgt dat hij stap na stap maar te volgen heeft om zijn projecten met succes te kunnen afwerken. Daar zijn uiteraard redenen voor. Elk bedrijf werkt immers zijn eigen methodiek uit die overeenstemt met de eigen bedrijfsbehoeften, cultuur en activiteiten. Deze 'Fellow in projectmanagement' reikt daarvoor de ingrediënten aan.

De cursus loopt van 7 maart 2006 tot 10 maart 2007. Infovergadering is voorzien op dinsdag 14 februari 2006 om 19.00 uur in het VIK-huis in Wommelgem. Deelname is gratis. Vooraf aanmelden is wel nodig. Voor meer informatie: VIK, Ria Brughmans, [email protected], 03 259 11 10, www.vik.be/fellows. I-mag

36

FEBRUARI 2006

Denktank

VORMING Energie-efficiëntie Energiesparen en rationeel energiegebruik zijn begrippen die vandaag opgang maken. De overheid wil een duurzaam

Module 2: Duurzaam bouwen: aanpak, concept, passieve technieken

energiebeleid stimuleren. De energieprestatierichtlijn is een van de initiatieven in die zin. Rationeel energiegebruik is spaarzaam omgaan met de beschikbare energiebronnen en anderzijds overdadig energiegebruik ontmoedigen. Zo verzoent men economische en sociale belangen met de draagkracht van het milieu.

• Geavanceerde daglichtsimulaties • Dynamische thermische modellen en tools voor koudebruganalyse

• Geïntegreerde bouwaanpak en kwaliteitszorg • Overzicht van de belangrijkste eisen op het vlak van energie en comfort nodig voor een duurzaam ontwerp

• Rondleiding in energie-efficiënt kantoor Module 3: Regenwater en zonne-energie VIK-vorming organiseert in het voorjaar voor de tweede keer de opleiding Energie-efficiëntie. Die opleiding heeft drie belangrijke doelstellingen. • Ze wil investeringen in rationeel energiegebruik (REG) en een gestructureerde aanpak van REG-projecten stimuleren. • Ze wil inzicht verschaffen in de energiezorgaanpak als project, het energiegebeuren binnen een bedrijf, de praktische haalbaarheid van besparingen en de praktische haalbaarheid van regenwater- en zonne-energietoepassingen. • En tot slot wil ze technische kennis overdragen m.b.t. enkele rendabele besparingsopties.

Programma Module 1: Energie: boekhouding, audit, energiebalans, zorgsysteem en besparingsopties

Regenwater • Waarom regenwater gebruiken • Vraag- en aanbodbenadering van regenwatertoepassingen • Dimensionering van alle onderdelen van het systeem en opbrengst naargelang de dekkingsgraad • Rendabiliteitsberekening • Subsidiemogelijkheden • Concrete toepassingen •… Zonne-energie • Toepassingen van zonne-energie • Thermische zonne-energie - fotovoltaïsche zonne-energie • Dimensionering en opbrengst • Kwaliteitscertificaat • Wettelijke verplichtingen • Subsidiemogelijkheden • Concrete toepassingen •…

Energieboekhouding • Wat is energieboekhouding? • Waarom is energieboekhouding belangrijk en waarom wil de klant daarvoor betalen? • De vier grote stappen bij een energieboekhouding. • Het verschil tussen energieboekhouding via manuele ingave en via telemetrie. • Wanneer is energieboekhouding en met name telemetrie aanbevolen? Energieaudits • De drie soorten energieaudits en hun toepassingsdomeinen. • De aanpak van een energieaudit. Energiezorg: systeem en advies • Belang van de aanpak, de formule E = K x A (effect = kwaliteit x acceptatie) • Casestudies • Advies inzake kansen voor energiebesparende investeringen • Eerste indicatie van de rendabiliteit van maatregelen • Eenvoudige methodiek om de volgende stappen te bepalen en wanneer ze moeten worden gezet

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Wommelgem. Data: dinsdagen 7, 14, 21, 28 maart en 18 april 2006, telkens van 14.00 uur tot 17.30 uur. Kostprijs: 750 euro voor VIK-leden; niet-leden betalen 840 euro. De opleiding komt in aanmerking voor het 30-urenpakket voor de milieucoördinatoren. Voor meer informatie: Noël Aelbrecht op 03 259 11 05 of via [email protected], www.vik.be/vorming.

FEBRUARI 2006

37

I-mag

t h c i z r e v o

Denktank

s u s cur

vanaf februari 2006

Basisopleiding EEx Gevorderden ATEX-richtlijn Wireless technologieën

TECHNOLOGIE Bouwkunde Bouwputten - diepfunderingen 5 avonden in Antwerpen Rioolbeheer 6 namiddagen in Antwerpen Regelen van geschillen in de bouw 1 avond in Antwerpen Steigerwerken en stellingen 3 avonden in Antwerpen Bitumen - Asfalt: de link 4 namiddagen in Antwerpen Betonbouw 1 6 avonden in Gent Bestek 3 avonden in Antwerpen Elektriciteit op de werf 2 volledige dagen in Antwerpen

06.02.06 10.02.06 07.03.06 13.03.06 18.04.06 19.04.06 20.04.06 22.05.06

Elektriciteit - Elektronica Elektriciteit in de automatisatie 2 volledige dagen in Antwerpen Aandrijvingen 1 volledige dag in Antwerpen Elektriciteit op de werf 2 volledige dagen in Antwerpen Wireless technologieën 1 volledige dag in Antwerpen

18.04.06 05.05.06 22.05.06 06.06.06

Energie Energieprestatierichtlijn in Vlaanderen 2 avonden in Gent Koeltechniek: basis 5 avonden in Antwerpen Energie-efficiëntie 5 namiddagen in Antwerpen Energie: boekhouding, audit, energiebalans, zorgsysteem en besparingsopties 3 namiddagen in Antwerpen Nieuwe regelgeving voor koelinstallaties 1 namiddag in Antwerpen Perslucht 1 volledige dag Duurzaam bouwen: aanpak, concept en passieve technieken 1 namiddag in Antwerpen Regenwater en zonne-energie 1 namiddag in Antwerpen Koeltechniek: gevorderden 5 avonden in Antwerpen Klimatisatie van gebouwen 5 volledige dagen in Antwerpen Stoom 5 avonden in Gent HVAC 5 avonden in Antwerpen Kunststoffen Rubbertechnologie 3 voormiddagen in Antwerpen Matrijsontwikkeling 6 avonden in Antwerpen Basiscursus spuitgieten van kunststoffen voor commerciële en administratieve medewerkers 1 volledige dag in Gent Ontwikkeling en realisatie van spuitgietproducten 3 avonden in Diepenbeek Basiscursus spuitgieten van kunststoffen voor commerciële en administratieve medewerkers 1 volledige dag in Diepenbeek Matrijsfabricage 6 avonden in Antwerpen Mechanica Pneumatiek 4 nam. + avonden in Antwerpen Piping & Engineering 8 avonden in Antwerpen Automatisering en proportionele regelingen in de hydraulica en pneumatiek 4 nam. + avonden in Antwerpen Dompelpompen en hun werkomgeving 5 avonden in Antwerpen Hydraulica 4 nam. + avonden in Antwerpen Meet & Regeltechniek Introductie en implementatie van de norm IEC 61508 ten behoeve van instrumentele beveiligingen 1 volledige dag in Antwerpen Inleiding tot industriële en machinevisie 3 avonden in Antwerpen OPC 3 volledige dagen in Antwerpen WinnCC flexible 4 volledige dagen Automatisering 2 volledige dagen

I-mag

38

Scheikunde Drukvaten, warmtewisselaars en opslagtanks Chemische procesengineering Droogtechnologie

1 namiddag in Antwerpen 27.04.06 1 namiddag in Antwerpen 04.05.06 1 volledige dag in Antwerpen 06.06.06

2 volledige dagen in Antwerpen 07.03.06 6 namiddagen in Antwerpen 27.04.06 3 volledige dagen in Antwerpen 28.04.06

Verbindingstechnieken Basiscursus lastechniek

8 avonden in Antwerpen 29.05.06

Voeding ISO22000 - de nieuwe voedselveiligheidsnorm1 namiddag in Antwerpen 09.02.06 HACCP - BRC - IFS 3 namiddagen in Antwerpen 07.03.06 Material Tracking & Tracing 2 volledige dagen in Antwerpen 20.04.06

BEDRIJFSKUNDE 06.02.06 15.02.06 07.03.06 07.03.06 08.03.06 22.03.06 28.03.06 18.04.06 19.04.06 21.04.06 08.05.06 24.05.06

04.02.06 06.02.06

Algemeen Regelgeving over de gunning van overheidsopdrachten 1 namiddag in Antwerpen Procesbeheersing en - verbetering 3 namiddagen in Antwerpen Regelgeving over de uitvoering van overheidsopdrachten 1 namiddag in Antwerpen Bedrijfsmanagement 9 namid. + avonden in Antwerpen

17.02.06 07.03.06 10.03.06 21.04.06

Arbeidsanalyse Intro Lean Manufacturing en VSM 2 volledige dagen in Antwerpen 13.02.06 Lean analysetechnieken voor administratieve en ondersteunende processen 2 volledige dagen in Antwerpen 06.03.06 Optimale machineperformantie met OEE1 volledige dag in Antwerpen24.04.06 Intro Lean Manufacturing en VSM 2 volledige dagen in Roeselare 24.04.06 Tijdstudie en normtijden 1 volledige dag in Roeselare 15.05.06 Multi Moment Opname 1 volledige dag in Antwerpen 17.05.06 Lean analysetechnieken voor administratieve en ondersteunende processen 2 volledige dagen in Roeselare 12.06.06

08.02.06 08.03.06 08.03.06 17.04.06

01.02.06 07.03.06 08.03.06 20.04.06 03.05.06

09.02.06 06.02.06 08.02.06 20.03.06 23.03.06

FEBRUARI 2006

Beheer van gebouwen Energieprestatierichtlijn in Vlaanderen Tuttava (good housekeeping) Legionella Pneumophila - beheersplan Duurzaam bouwen

2 avonden in Gent 1 namiddag in Antwerpen 2 avonden in Gent 1 namiddag in Antwerpen

06.02.06 10.02.06 06.03.06 28.03.06

Kwaliteit Klantgericht werken 2 volledige dagen 23.02.06 Procesbeheersing en - verbetering 3 namiddagen in Antwerpen 07.03.06 Praktische implementatie OHSAS 18001/22 volledige dagen in Antwerpen 20.03.06 MSDS 1 volledige dag in Antwerpen 23.03.06 Interne Auditor 2 volledige dagen 27.04.06 Logistiek en Productie Material Tracking & Tracing 2 volledige dagen in Antwerpen 20.04.06 Procesbeheersing en - verbetering 3 namiddagen in Antwerpen 07.03.06 Automatisering 2 volledige dagen 23.03.06 Milieu Energieprestatierichtlijn in Vlaanderen

2 avonden in Gent 06.02.06

Denktank

NG iedereeeanu r I M R iv aa VO or VIKo-pen gveonieutrstnoepasb

in rec aat • st • op • di

Energie-efficiëntie 5 namiddagen in Antwerpen Energie: boekhouding, audit, energiebalans, zorgsysteem en besparingsopties 3 namiddagen in Antwerpen Industriële biologische afvalwaterzuivering … 7 avonden in Antwerpen Praktische implementatie OHSAS 18001/2 2 volledige dagen in Antwerpen Zonevreemde bedrijven 1 namiddag in Antwerpen MSDS 1 volledige dag in Antwerpen Milieugerichte productontwikkeling 4 avonden in Antwerpen Regenwater en zonne-energie 1 namiddag in Antwerpen Onderhoud Total Productive Maintenance 3 volledige dagen in Antwerpen Predictief onderhoud 5 avonden in Gent Perslucht 1 volledige dag Automatisering 2 volledige dagen Basiscursus Onderhoudskunde en -management 6 volledige dagen in Antwerpen Wireless technologieën 1 volledige dag in Antwerpen Projectbeheer Projectplanning en -management: basis Projectplanning en -management: gevorderden Kostenraming van projecten MS Project

07.03.06 07.03.06 08.03.06 20.03.06 22.03.06 23.03.06 18.04.06 18.04.06

08.02.06 15.02.06 22.03.06 23.03.06 19.04.06 06.06.06

Gev. techn. in het programmeren van Access formulieren Dynamische Access rapporten ontwerpen Rapportering met MS SQL server Reporting Services MS Project

3 volledige dagen 27.04.06 2 volledige dagen in Antwerpen 11.05.06 2 namiddagen in Antwerpen 17.05.06 2 volledige dagen in Antwerpen 18.05.06

MANAGEMENT Financieel Businessplanning voor toekomstige managers

5 avonden in Antwerpen 13.02.06

Human Resources Effectief leidinggeven Motiveren en leiden Coachen van medewerkers Team management People Management

8 avonden in Antwerpen 3 dagen in Gent 5 avonden in Antwerpen 4 avonden in Antwerpen 4 avonden in Antwerpen

31.01.06 07.02.06 07.03.06 18.04.06 04.05.06

3 volledige dagen in Antwerpen 14.03.06

SOCIALE EN PERSOONLIJKE 2 volledige dagen in Antwerpen 18.04.06 2 volledige dagen in Antwerpen 02.05.06 2 volledige dagen in Antwerpen 18.05.06

Veiligheid Introductie en implementatie van de norm IEC 61508 ten behoeve van instrumentele beveiligingen 1 volledige dag in Antwerpen Tuttava (good housekeeping) 1 namiddag in Antwerpen Praktische implementatie OHSAS 18001/2 2 volledige dagen in Antwerpen MSDS 1 volledige dag in Antwerpen Basisopleiding EEx 1 namiddag in Antwerpen Gevorderden ATEX-richtlijn 1 namiddag in Antwerpen

09.02.06 10.02.06 20.03.06 23.03.06 27.04.06 04.05.06

INFORMATICA EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE Algemeen PC-onderhoud 5 avonden in Antwerpen Recente ontwikkelingen in Informatietechnologie MIT Upgrade 8 avonden in Geel Business Intelligence en Data Mining 2 volledige dagen in Antwerpen EAI - Enterprise Application Integration 1 voormiddag in Antwerpen Wireless technologieën 1 volledige dag in Antwerpen PC-Trainingen VBA Excel Workshop 3 volledige dagen in Antwerpen MS SQL 2005 3 volledige dagen in Antwerpen PC-onderhoud 5 avonden in Antwerpen Access applicaties ontwikkelen voor SQL Server 2 volledige dagen in Antwerpen Applicaties ontwerpen met VB.NET 4 volledige dagen in Antwerpen Rapportering via Crystal Reports 3 avonden in Antwerpen Upgrade van SQL2000 naar SQL 2005 2 volledige dagen in Antwerpen Business Intelligence en Data Mining 2 volledige dagen in Antwerpen

07.02.06

VAARDIGHEDEN Communicatie Beter communiceren met uw Duitse zakenpartner 1 voormiddag + 5 volledige dagen in Antwerpen 03.02.06 Beter communiceren met uw Franse zakenpartner 1 voormiddag + 5 volledige dagen in Antwerpen 28.03.06 Persoonlijke Effectiviteit Time- en stressmanagement 1 dag in Antwerpen Effectief communiceren 2 dagen in Antwerpen De winnende presentatie 1 volledige dag in Antwerpen Technisch raadgeven als ingenieur 3 volledige dagen in Antwerpen Brainmapping geheugentraining - snellezen 3 volledige dagen in Antwerpen Mentale weerbaarheid en assertiviteit 3 volledige dagen in Antwerpen Selfcoaching 4 namiddagen in Antwerpen Geweldloos omgaan met agressie 3 dagen in Antwerpen

10.02.06 16.02.06 23.02.06 04.03.06 07.03.06 18.04.06 19.04.06 09.05.06

Technisch-Commercieel - Verkoop Verkopen kan je leren 4 avonden in Antwerpen 08.05.06

07.02.06 09.03.06 11.03.06 06.06.06

02.02.06 07.02.06 07.02.06 16.02.06 09.03.06 09.03.06 30.03.06 20.04.06

Contact: VIK-secretariaat, Noël Aelbrecht, tel. 03 259 11 05 fax: 03 259 11 01, e-mail: [email protected]

Wijzigingen aan dit programma zijn nog mogelijk. Voor laatste info zie:

www.vik.be/vorming FEBRUARI 2006

39

I-mag

Denktank

Meer vrouwen ingenieur? Nieuwe studie over instroom meisjesstudenten nu ook bij industrieel

LEUVEN. Voor het nieuwe academiejaar schreven zich aan de faculteit Ingenieurswetenschappen van de Katholieke Universiteit Leuven 482 eerstejaarsstudenten in: 385 jongens en 97 meisjes. Aan de Vlaamse universiteiten studeren veel meer mannen dan vrouwen voor ingenieur en het aandeel van de meisjesstudenten is de voorbije vier jaar nog gedaald. Het persbericht van de K.U.Leuven haalde uitvoerig de media. Ingenieurs kennen het fenomeen. Of ze voelen het op zijn minst dag in dag uit aan in hun leef-, studeer- of werkomgeving. De thesis van sociologe Ansfried Hoydonckx legde de vinger op de wonde. Maar er is goed nieuws: er komt een vervolg op de thesis. Gedurende twee jaar gaat mevrouw Hoydonckx verder - en in breder perspectief - op zoek naar oorzaak en gevolg van de geringere vrouwelijke instroom en doorstroom bij de ingenieurs. Dat moet leiden tot instrumenten waarmee meisjes - en jongens meer worden aangemoedigd om ingenieurswetenschappen te beginnen, hun studies ook te voltooien en er daarna ook nog daadwerkelijk hun beroep van te maken.

Ansfried Hoydonckx mag op basis van haar thesis aan een nieuw en uitgebreider onderzoek beginnen naar instroom en doorstroom van meisjesingenieurs.

Wie of wat motiveert studenten die kiezen voor een ingenieursopleiding? Wat zet iemand ertoe aan om te kiezen voor een ingenieursopleiding? Hebben meisjes een ander antwoordprofiel dan jongens? Sociologe Ansfried Hoydonckx ging aan de hand van die en andere vragen op zoek naar de diepere gronden bij de studiekeuze van eerstejaarsingenieurs en ingenieurs-architecten in het academiejaar 2004-2005 aan de K.U.Leuven. De lijvige thesis - 'Meisjes, jongens en weten-

schap', promotor prof. dr. Veerle Draulans - vatten in een artikel is vrijwel onbegonnen werk, maar de krachtlijnen kunnen we wel meegeven.

I-mag

FEBRUARI 2006

40

“De leerkracht wiskunde heeft duidelijk het meest invloed bij de latere studiekeuze.”

Moeders en dochters Ansfried Hoydonckx: "Aanvankelijk sprak de titel 'Zo moeder, zo dochter' mij vooral aan in het lijstje met thesistitels. Zo ben ik bij prof. Veerle Draulans terechtgekomen. Oorspronkelijk was het de bedoeling om na te gaan of de vrouwelijke ingenieurs ook dochters hebben die ingenieurswetenschappen studeren, m.a.w. of rolmodellen in de directe omgeving ook werken. Maar het bleek niet mogelijk om dat te

Denktank

ingenieurs onderzoeken. Bij de K.U.Leuven-populatie bleken er maar twee studentes voor ingenieur te studeren die zelf ook een moeder hadden die ingenieur is. Het thesisonderwerp is dan verschoven naar de motivatie van studenten die voor een ingenieursopleiding kiezen, met bijzondere aandacht voor de motivatie van meisjes. Ingenieurs bij K.U.Leuven hebben een facultaire werkgroep 'gelijke kansen' en daar hebben we nauw mee samengewerkt." De vragenlijsten werden ingevuld in oktober-november 2004. Ansfried Hoydonckx ondervroeg alle eerstejaars, vooral over instroom en motivatie. In totaal namen 384 van de 415 (93%) eerstejaarsstudenten burgerlijk ingenieur deel aan het onderzoek: 87,5% mannen en 12,5% vrouwen. Bij de burgerlijk ingenieurs - architect werkten 131 studenten (92%) mee aan het onderzoek van Ansfried Hoydonckx: 47% jongens en 53% meisjes. Het onderzoek verliep in nauwe samenwerking met de werkgroep gelijke kansen van de K.U.Leuven. Dat er zoveel respons kwam, wijst al op de grote belangstelling voor het thema. En ook de conclusies van het onderzoek konden rekenen op grote belangstelling.

Typisch mannenberoep Het ingenieursberoep wordt in de samenleving aangezien als een typisch mannenberoep. Mogelijk overwegen meisjes daarom later dan jongens om ingenieur te worden. Uit de cijfers blijkt dat meisjes later dan jongens besluiten om ingenieur te worden. De periode tussen 16 en 18 jaar is wellicht van cruciaal belang. Meisjes blijken ook deel te nemen aan meer verschillende infomomenten dan jongens en ze worden er ook meer door beïnvloed. De ouders (90,3%) zijn de belangrijkste gesprekspartners in verband met de studiekeuze, maar ook vrienden (74,2%), leerkrachten (71,1%), klasgenoten (67,8%), mensen die de studierichting volgen of volgden (48,9%) en ingenieurs (41,2%) scoren vrij hoog. Meisjes bespreken hun studiekeuze vaker met anderen, maar echt invloed op de feitelijke studiekeuze oefenen vooral de ingenieurs zelf en de studenten die de studierichting volg(d)en uit. Meisjes blijken ook meer dan jongens te worden beïnvloed door zo goed als alle gesprekspartners.

Meisjes in het vijfde en zesde middelbaar krijgen meer vrouwelijke dan mannelijke leerkrachten voor exact-wetenschappelijke vakken. De leerkracht wiskunde had duidelijk het meest invloed bij de latere studiekeuze (40,1% bij burgerlijk ingenieur en 33,6% bij burgerlijk ingenieur - architect). In mindere mate werd de leerkracht fysica vermeld (17,2 en 8,4%) en op de derde plaats kwam de leerkracht chemie. Vermits de meisjes uit het onderzoek in het vijfde en zesde leerjaar middelbaar vaker les kregen van vrouwelijke leerkrachten voor exacte wetenschappen, zijn dat voor hen belangrijke rolmodellen.

Motieven Meisjes die voor een ingenieursopleiding kiezen, hebben daarbij gelijkaardige motieven als jongens, maar de sociale status, de welstand die men later kan verwerven, de carrièremogelijkheden en het financiële plaatje zijn belangrijkere motieven voor jongens dan voor meisjes. Meisjes kiezen dan weer vaker voor een bepaalde studierichting, omdat ze in hun beroep graag in contact willen komen met mensen en omdat ze zich willen inzetten voor anderen. Ouders van studenten blijken redelijk hoog opgeleid te zijn. Het is zelfs zo dat de ouders van meisjes iets hoger opgeleid zijn dan de ouders van jongens. Het verwachte verband met de opleiding van de vader en de opleiding van de respondenten werd voor beide groepen bevestigd. Bij de burgerlijk ingenieurs koos net iets minder dan één derde van de respondenten voor dezelfde studierichting als de vader. Bij de burgerlijk ingenieurs - architect koos ongeveer één op vier respondenten voor dezelfde studierichting als de vader. De eventuele invloed van een moeder die beroepsactief is als ingenieur op de studiekeuze van de kinderen kon niet worden nagegaan, omdat het om een verwaarloosbaar klein aantal studenten ging. "Bij de ingenieurs heb ik veel positieve

“Op basis van onze resultaten gaan we instrumenten ontwikkelen om competenties te meten.”

FEBRUARI 2006

reacties gekregen. Soms kreeg ik wel de opmerking dat alleen de studenten bevraagd zijn die al beslist hadden om te kiezen voor de studie en dat er geen onderzoek is gebeurd naar afhaken voor de instroom zelf."

Nieuwe studie Ansfried Hoydonckx gaf bij haar thesis zelf al aan dat er zeker nog veel mogelijkheden waren voor nieuw onderzoek. Dat verdere onderzoek komt er nu dus. Het nieuwe onderzoek loopt over een periode van twee jaar en wordt grotendeels gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds. Ansfried Hoydonckx wordt projectcoördinator. "Het is de bedoeling dat we meer meisjes in de opleiding ingenieurswetenschappen krijgen, dat we ervoor zorgen dat ze beter doorstromen en dat ze achteraf bij de uitoefening van hun ingenieursberoep ook minder gaan afhaken. Dat gaan we eigenlijk doen via een onderzoek bij middelbare scholen en bij vrouwelijke ingenieurs om na te gaan welke de pijnpunten zijn. Waarom beginnen meisjes uit sterke wiskunderichtingen in het middelbaar onderwijs er niet aan? Waarom stoppen ze hun studie of waarom stromen ze niet door naar het beroep?" Aan de hand van workshops, diepte-interviews, focusgroepen en een survey bij mannen en vrouwen uit het ingenieurspubliek wil men een zo compleet mogelijk zicht krijgen op het gendereffect. "Maar deze keer is het meer dan alleen maar een onderzoek naar het waarom, want op basis van onze resultaten gaan we instrumenten ontwikkelen om competenties te meten en te verbeteren. Zo willen we een instrument ontwikkelen voor mensen die al ingenieur zijn en eentje voor leerlingen in het middelbaar onderwijs. Met die instrumenten of tools kunnen ze nagaan of ze over de nodige vaardigheden beschikken om ingenieur te worden. Een soort van zelfassessment. Er bestaan nu al wel tools, maar die focussen vooral op wiskunde. We willen dat perspectief verbreden." Behalve instrumenten om competenties te meten en te ontwikkelen wordt er ook gewerkt aan de beeldvorming. Er komt een cd-rom met portretten van vrouwelijke ingenieurs: hoe doen die hun job?

41

I-mag

Denktank “Vooral de beeldvorming over opleiding en beroep zit fout bij meisjes.”

Instroom "Meisjes moeten zich een beeld kunnen vormen van al wat er in dat beroep wordt gedaan en zo kunnen ze beter oordelen of de studie en het beroep van ingenieur iets voor hen is. Met het nieuwe project zijn er ook mogelijkheden om aandacht te hebben voor het vergroten van de instroom en het behoud van studenten en beroepsactieve ingenieurs. Zo gaan we ook een instrument ontwikkelen voor de sensibilisering van scholen, bedrijfswereld en overheid." Het onderwijs wordt gesensibiliseerd met het oog op de instroom, het bedrijfsleven en de overheid met het oog op het behoud en de doorstroom. Een ander toetsingsinstrument moet dan weer de mogelijkheid bieden om het genderaspect bij bedrijven en instellingen te meten. "In de nieuwe studie kunnen we ook nagaan waarom mensen niet voor het ingenieursvak kiezen, want nu gaan we ook op onderzoek in het middelbaar onderwijs. Daar zitten dus ook mensen bij die zeggen van 'nee, ik kies daar niet voor' of die nog twijfelen en geen definitieve keuze hebben gemaakt. Ze gaan ons dus kunnen vertellen waarom ze voor deze of gene studie niet kiezen. Dat was een aspect dat ik niet uit mijn thesis kon halen, maar we kunnen daar heel wat interessante informatie uit halen. Met de resultaten van dit onderzoek hoop ik veel te kunnen bereiken. We werken ook samen met verschillende partners, zoals de Koninklijke Vlaamse Ingenieursvereniging (KVIV), de Vereniging van Opleidings- en Vormings-

verantwoordelijken (VOV) en Amazone, en hebben een aantal klemtonen kunnen leggen die we erg belangrijk vinden."

Ook industrieel Er komen acht workshops met een 120-tal vrouwelijke ingenieurs, drie workshops met meisjes uit het middelbaar onderwijs die gekozen hebben voor een wiskundige en wetenschappelijke studierichting en een laatste workshop met doctorandi en studenten. Het onderzoek zal nu ook ruimer zijn. Het richt zich nu ook niet meer uitsluitend op burgerlijke ingenieurs, maar wil de groep van de industrieel ingenieurs ook bereiken. En het zal zich niet alleen meer beperken tot de Leuvense situatie." Na de focusgroepen en het surveyonderzoek worden er instrumenten en producten ontwikkeld om de individuele mogelijkheden en competenties te vergroten, zodat de instroom verhoogt, de doorstroom sterker wordt gegarandeerd en er minder mensen gaan afhaken. "Als ze uiteindelijk ingenieur zijn, haken vrouwen blijkbaar ook sneller af. Er wordt vastgesteld dat niet alle vrouwen die afstuderen in een ingenieursrichting ook daadwerkelijk een ingenieursloopbaan starten na de opleiding. Ze opteren voor

een ander beroep of kiezen ervoor niet beroepsactief te zijn. Ook vroeger waren er wel al initiatieven om iets te doen aan instroom en doorstroom. De werkgroep 'gelijke kansen' bijvoorbeeld is daar in Leuven altijd al heel sterk mee bezig geweest. Zij probeert meer meisjes binnen te loodsen. Zij waren zeer positief over mijn thesis en over de resultaten en zijn ook nu weer zeer enthousiast over de nieuwe studie. Het is een onderwerp dat leeft. Dat geeft ook voldoening. Dat het leeft, heb ik met dit nieuwe project ontdekt, want er zijn ook andere partners die daar willen aan meewerken en er bestaat vrij veel belangstelling om er iets aan te doen."

Meer ingenieurs! "Als er meer meisjes voor ingenieur studeren, zullen er dus sowieso ook meer ingenieurs zijn. Er zijn gewoon te weinig ingenieurs en dan zeker te weinig vrouwelijke ingenieurs. We gaan ons voornamelijk toespitsen op meisjes, maar de competentie-instrumenten zijn ook nuttig voor jongens. Ook zij kunnen er gebruik van maken om hun competenties te meten en te verbeteren. Veel meisjes zouden wel voor een ingenieursopleiding kiezen, als ze zouden weten wat voor een beroep het precies is. Maar nu weten ze het niet of hebben ze een fout beeld van de opleiding en het latere beroepsleven en daarom kiezen ze er dan ook vaak niet voor. Vooral de beeldvorming over opleiding en beroep zit fout bij meisjes en hun omgeving." Prof. Draulans, genderstudies K.U.Leuven en centrum voor sociologisch onderzoek, is bij het ESF-project betrokken en zorgt ook voor vervolgonderzoek: er wordt gewerkt aan een nieuwe verhandeling, die ook al de instroom onder de loep neemt: 'Waarom kiezen goede wiskundestudentes niet voor een ingenieursstudie?'. Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Prijsuitreiking van de Barco-prijzen: zoek de vrouwelijke ingenieurs.

Tekst en foto's: Luc VANDER ELST

I-mag

42

FEBRUARI 2006

Denktank

Een Barco-prijs winnen is een hele ervaring Ing.Kevin Puttemans en Ing.Carl Luypaert over hun ervaringen met de Barco-prijs VILVOORDE. Op 6 december werden de Barco-prijzen uitgereikt. De VIK steunt de uitreiking van die aanmoedigingsprijzen volop. Zeven prijzen voor in totaal ruim 20.000 euro kwamen terecht in jonge handen. We spraken met Ing. Kevin Puttemans uit Vilvoorde en Ing. Carl Luypaert uit Machelen over hun Barco-prijsavontuur.

“Technologie evolueert zo hard. Je blijft een Ing. Kevin Puttemans Imec ook. Dus was de en Ing. Carl Luypaert keuze vrij snel eeuwige student, denk ik.” kregen de prijs voor hun gemaakt. In een eindwerk als industrieel zomervakantie kun je ingenieur elektronica aan de Hogeschool op een maand tijd veel meer bereiken dan voor Wetenschap en Kunst De Nayer in wanneer je tijdens het schooljaar een dag Sint-Katelijne-Waver. Ze mochten 2.500 per week naar een bedrijf gaat. Al van bij euro in ontvangst nemen. Onderwerp van het eerste telefoontje met Imec klikte het. de thesis was het ontwerpen, toepassen en De programmeertaal voor hardware intetesten van een AES-coderingschip in een resseerde ons en het idee erachter sprak programmeerbaar circuit (FPGA, field proons fel aan. Na het gesprek met Merlijn grammable gate array). AES (advanced Aurich, onze promotor bij Imec, was de encryption standard) is de nieuwe encrypzaak beklonken." tiestandaard die gebaseerd is op het AES Rijndael-algoritme. U weet nog wel: het algoritme waarmee de Belgische ingeniEn hoe begonnen jullie aan het eindwerk? eurs Vincent Rijmen en Joan Daenen in 2000 volop het nieuws haalden. Zij wonnen "We kenden niks van AES en hebben ons toen een drie jaar durende wedstrijd voor eerst goed geïnformeerd over het wiskunhet National Institute of Standards and dig model van Rijmen en Daemen. In juli en Technology (NIST). augustus van 2004 hebben we ons beziggeHoe komt iemand op het idee voor zo'n houden met het ontcijferen van de 20 pagithesis en waarom zijn jullie er samen aan na's waarin ze hun algoritme beschrijven. begonnen? Dat was eigenlijk het moeilijkste: hoe moet je daaraan beginnen? Maar onze promotor "Twee academiejaren terug moesten we al bij Imec heeft ons geholpen om geleidelijk beginnen zoeken naar een eindwerk. We aan een hele wereld voor ons te doen openwerkten regelmatig samen in de klas, in gaan. Na een tijdje konden we met het algolabo's en zo en we wonen niet ver van ritme duizend dingen meer dan we ooit mekaar. Dus we zouden sowieso al gaan dachten te kunnen. Men heeft ons ook samenwerken aan onze thesis. Hoe zijn we gedwongen om verder door te denken, om bij Imec terechtgekomen? Er stonden enkenieuwe uitdagingen aan te gaan door ons te le interessante onderwerpen op de lijst bij verplichten om telkens op een kleiner expeImec en Imec was voor ons ook vrij makkerimenteerbord te werken." lijk bereikbaar. Bovendien wilden we alleHet resulteerde erin dat Kevin de thesis twee graag een stage gaan lopen in de aan het uitschrijven was, terwijl Carl nog vakantiemaanden en dat perspectief bood voortdurend voort bleef experimenteren met de kleinere borden. Op het moment van de presentatie van de thesis kwamen ze nog met extra's die niet in hun thesis beschreven waren. Genoeg om een Barco-prijs te winnen?

Ing. Kevin Puttemans (links) en Ing. Carl Luypaert (rechts) genieten na van het succes.

"Eind juni 2005 kwam onze promotor bij De Nayer, ir. Jan Meel, ons vertellen dat de thesis was ingediend voor de Barco-prijzen. Het FEBRUARI 2006

blijkt de promotor van de school die de kandidatuur stelt. Wij wisten van niks. Het kwam eigenlijk als een verrassing. We hadden die diploma's van de Barco-prijzen al wel zien hangen in de school. We hebben daar altijd met bewondering naar gekeken en gedacht dat zoiets vooral voor slimme mensen was. Nu hangen we daar zelf tussen en dat is toch wel een eer. We hadden eigenlijk nooit gedacht dat dit ons zou overkomen."

Eindrace In augustus kregen Carlo en Kevin het bericht dat ze tot de laatste 12 in de eindrace behoorden. "We hadden eerst al ons eindwerk van 100 pagina's samengevat in een tiental pagina's. Op basis daarvan kregen we half september te horen dat wij bij de laatste zes waren. Dan moesten we onze thesis gedurende een halfuur bij Barco zelf presenteren voor een jury. Halverwege november kwamen we dan uiteindelijk te weten dat we gewonnen hadden. Vanaf de nominatie hoop je natuurlijk wel, maar je weet dat er nog anderen zijn die ook heel hard hun best gaan doen voor die prijs. En je weet niet wie je concurrenten zijn en met welk soort van eindwerk ze voor de prijs genomineerd waren." Hoe kijken ze nu terug op het avontuur van de Barco-prijs?

"Het is natuurlijk iets dat op je cv komt. Het is een leuke ervaring en het geeft zeker een gevoel van erkenning. En je hebt de ervaring meegekregen. Wij waren tenslotte maar studentjes, toen we ons eindwerk maakten. Maar als studentjes kwamen we wel dicht in de buurt van wat gespecialiseerde firma's kunnen maken. Dat geeft wel een goed gevoel. We hebben enorm veel bijgeleerd. Zo'n stage en zo'n samenwerking met een bedrijf is heel erg leerrijk. En het voordeel is wel dat je daar kunt samenwerken met mensen die er iets van afweten. Als we een probleem hadden, werden we bij Imec altijd met open armen ontvangen door de professionelen van het bedrijf. Wij raden het zeker aan om een eindwerk te combineren met een stage in een bedrijf. Je leert er ook rekening te houden met de factoren geld, efficiëntie en rendabiliteit. Technologie evolueert zo hard. Je blijft een eeuwige student, denk ik." Tekst en foto's: Luc VANDER ELST 43

I-mag

Denktank

STUDIEGROEPEN JAVA WEB APPLICATIES Java Enterprise System (JES) maandag 20 februari 2006 Open source software heeft de laatste jaren een grote rol opgeëist in de ontwikkeling van bedrijfswijde toepassingen met Java. Denk maar aan open source databases, applicatie-servers of webservers die dezelfde functionaliteit en kracht bieden als hun commerciële tegenhangers, zonder dat daar een (hoge) licentiekost tegenover staat. Veel bedrijven - lees ICT-managers - staan evenwel huiverachtig tegenover open source, omdat er geen ondersteuning wordt geboden door een bepaalde fabrikant. In dat geval moeten ze vaak terugvallen op de hulp van de gebruikersgroep van die bepaalde open source oplossing. Nu kan men voor enkele van die open source producten wel ondersteuning kopen, maar dat kan dan wel weer vrij prijzig zijn. De sessie wil u een introductie geven tot dat platform en tegelijkertijd een aantal client cases evalueren waar het nieuwe licentiemodel al werd op toegepast. Dat resulteerde in een professioneel softwareontwikkelingsplatform met minimale investeringen. Een organisatie met 100 of minder personeelsleden kan bv. een portal, een applicatieserver en een directoryserver ongelimiteerd gebruiken om hun toepassingen op te ontwikkelen voor een prijs van 5.000 euro per jaar, ondersteuning inbegrepen! Tijdens de presentatie wordt ook ingegaan op de methodiek die ACA IT-Solutions gebruikt om projecten succesvol en binnen tijd en budget op te leveren. Die methodiek laat zien hoe risico's zo snel mogelijk worden aangepakt en er een efficiënte feedback wordt gegeven aan de gebruiker (klant) door maandelijks of tweewekelijks werkende en testbare software op te leveren. De presentatie sluit af met een demo van een applicatie in ontwikkeling met het Java Enterprise Suite platform, volgens de ACA methodiek.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: maandag 20 februari 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOJWA10206.

Java 2 Mobile Edition

De presentatie geeft een overzicht van de verschillende configuraties en profielen, aanwezig in de J2ME-omgeving. Een configuratie bevat een aangepaste virtual machine en een standaard library. Een profiel vervolledigt de omgeving met extra Java API's. Ook uitbreidingen op het J2ME platform, zoals JDBC-support en XML-support komen aan bod. Verder wordt er gekeken naar enkele open-source-projecten die oplossingen bieden voor de ontwikkeling van J2ME-toepassingen. De meeste van die projecten bieden implementaties voor uitbreidingen op het J2ME platform. De presentatie wordt beëindigd met een demo waarin een inventaristoepassing wordt getoond die draait op een Pocket PC.

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: 27 maart 2006 om 20.00 uur Spreker: Hans De Neve, Dolmen Kostprijs: gratis voor VIK-leden, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOJWA10306

PIPING, PIJPLEIDINGEN EN LASTECHNIEKEN Lekken in pijpleidingen lokaliseren met traceergas dinsdag 14 maart 2006 Lekdetectie met de 'waterstofmethode'. Lekken in pijpleidingen kunnen eenvoudig gevonden worden zonder graafwerkzaamheden. Door traceerbaar gas in te brengen kan er bovengronds gedetecteerd worden. Snel, goedkoop, eenvoudig, veilig en precies.

• PRAKTISCH

maandag 27 maart 2006 Het volstaat vandaag niet meer om digitale informatie alleen via pc's op te vragen. Ook via mobiele toestellen kan een gebruiker gegevens opvragen. Daarvoor zijn toepassingen nodig die in een omgeving met beperkte middelen op het toestel moeten kunnen functioneren.

I-mag

J2ME is een omgeving die draagbaarheid, robuustheid en flexibiliteit voor die toepassingen moet verzekeren op toestellen met beperkte middelen. Net zoals J2SE gericht is op desktop pc's en J2EE op ondernemingsservers, is J2ME gericht op PDA's, geïntegreerde toestellen en mobiele telefoons. Zo geeft J2ME een uitbreiding van Java voor de mobiele wereld .

44

FEBRUARI 2005

Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: dinsdag 14 maart 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOPPL10306

Denktank

STUDIE groepen Hoe veilig is uw procesinstallatie? dinsdag 18 april 2006 In de procesindustrie vandaag blijkt het een economische noodzaak om zo efficiënt mogelijk tegen zo laag mogelijke kostprijs te produceren. De installaties worden zo ontworpen dat een optimale levensduur gegarandeerd wordt. Hier wordt terecht de vraag gesteld hoe men de eisen van prestaties en functionering kan garanderen zonder in te boeten aan garanties voor veiligheid, gezondheid en milieu. Het toepassen van een risico gebaseerd inspectiesysteem (RBI) kan daarbij helpen. Zo'n RBI-programma kan namelijk de productie/ onderhoudskosten verminderen, gekoppeld aan een verhoging van de integriteit van de installatie. Dat wordt gerealiseerd door de timing en de scope van inspectie/monitoring-activiteiten op elkaar af te stemmen zonder onaanvaardbare risico's toe te staan. In een goed uitgevoerd RBI-programma zullen daarom de kosten geoptimaliseerd zijn in verhouding tot de risico's.

• PRAKTISCH

• PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: donderdag 16 maart 2006 van 08.30 uur tot 16.30 uur. Kostprijs: 250 euro voor leden VIK, KVIV, BIRA; niet-leden betalen 290 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Meer informatie: Diane Luyten - 03 259 11 10 of [email protected]

TECHNISCH-COMMERCIEEL Gemotiveerd verkopen op beurzen en in showrooms dinsdag 21 februari 2006 • PROGRAMMA Organisatie & motivatie

Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem. Datum: 18 april 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 10 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOPPL10406.

• Specifieke doelstellingen van het bedrijf voor de deelname aan de beurs

• Bezoekersarme en bezoekersrijke momenten • Afspraken & algemene spelregels • Persoonlijke voorbereiding en motivatie voor een beurs Verkooptechnieken op een beurs

• Inzicht in de grootste verschillen tussen het 'traditionele' (verkoop)gesprek en het (verkoop)gesprek op een beurs

REGELTECHNIEK Evolution on the PLC's Market: is the PLC still the working horse? donderdag 16 maart 2006

• Verwachtingen van onze klanten/prospecten • Klantensegmentatie - actieplan om elke doelgroep te bereiken (onderscheiden van klanten en aanpak)

• Types van beursbezoekers en hoe handelen • Het denken beslissingsproces van een klant op een beurs • Praktische tips & technieken rond de voorbereiding, het verkoopgesprek en de nabewerking

• Tips om gesprekken 'kort' te houden • PROGRAMMA 1. Introductie: overzicht, evoluties en toekomstvisie 2. Functionele veiligheid op basis van softwaregeoriënteerde concepten 3. Regelen met PLC, remote I/O netwerking en integratie naar motion 4. Evolutie van PLC tot controller 5. Ethernet TCP/IP de universele communicatiebus voor PLC, I/O en alle randapparatuur 6. Factory-automatisering door middel van PLC versus DCS 7. Forum met de sprekers en vraagstelling.

timemanagement voor de commerciële medewerker Omgaan met vips, belangrijke klanten Meerdere klanten tegelijkertijd, wat nu? Omgaan met klachten 15 geheimen van de succesvolle beursverkoper Beurs gedaan, en nu? Analyse van de beursdeelname & tips en technieken voor follow-up na de beursdeelname • Overzicht van +/- 100 do's & don'ts

• • • • •

Spreker Ronny Diricx is trainer en consultant bij The European Traninghouse en behoort tot de topdocenten van de Vlerick Management School. Zijn uiteenzetting levert een schat aan informatie op. Inhoudelijk bijzonder sterke lezing die op een vlotte en aanschouwelijke manier gegeven wordt.

In samenwerking met Rockwell Automation en ABB

Ronny Diricx

FEBRUARI 2005

Zie ook website: www.europeantraininghouse.com

45

I-mag

Denktank

STUDIE groepen

• PRAKTISCH Plaats: Hotel Corinthia, Desguinlei 94, Berchem. Wegbeschrijving: http://www.corinthiahotels.com/antwerp_factsheet2.htm Datum: dinsdag 21 februari 2006. Verwelkoming deelnemers vanaf 19.30 uur met broodjes en dranken. Lezing begint om 20.00 uur. Na de lezing receptie + open bar en netwerking tot 23.00 uur. Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden, niet-leden betalen 15 euro, partner: 1/2 prijs. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat voor 16 februari 2006 met het engagement zeker aanwezig te zijn, behoudens tijdige verontschuldiging! Referte: VOTCM10206.

Hoe resultaatgericht offertes opvolgen? dinsdag 28 maart 2006 Als je niet meteen een order kunt binnenhalen, kan een voorstel om een offerte op te sturen een uitweg zijn. Maar zodra de offerte is opgestuurd, begint het vervelende werk van de offerteopvolging. De contactpersoon is er niet, hij heeft de offerte nog niet gelezen, hij weet niet meer waarover het gaat of zijn enthousiasme is bekoeld. Offerteopvolging is een belangrijke stap op weg naar een order. In de praktijk Walter Spruyt en Francis Herssens blijkt dat de verkopers van uiteenlopende branches toch allemaal dezelfde fouten maken. Daarom deze avond over de zeven fouten bij offerteopvolging via de telefoon. Wat moet je zeker vermijden om je verkoopkansen gaaf te houden? Een boeiende en praktijkgerichte uiteenzetting van het duo Walter Spruyt en Francis Herssens.

• PRAKTISCH Plaats: Antwerp Corinthia Hotel, Desguinlei 94, Antwerpen. Wegbeschrijving: http://www.corinthiahotels.com/antwerp_factsheet2.htm Datum: dinsdag 28 maart 2006 start om 20 uur. Verwelkoming deelnemers vanaf 19.30 uur met broodjes en dranken. Lezing start om 20 uur. Na de lezing receptie + open bar en netwerking tot 23 uur. Gelieve op tijd te komen. Gratis parkeerplaats in de nabije omgeving. De parkeergarage onder het hotel is betalend! Kostprijs: 10 euro voor VIK-leden; niet-leden betalen 15 euro; partner tegen halve prijs. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat voor 24 maart 2006 met het engagement zeker aanwezig te zijn, behoudens tijdige verontschuldiging! Referte: VOTCM10306.

I-mag

46

JANUARI 2005

AGENDA BIJEENKOMSTEN Studiegroep Bedrijfsbeleid 21-03-06 Invoering van een nieuw product (onder voorbehoud), VIK-huis, 20.00 uur 18-04-06 Wat haal ik uit een jaarrekening, VIK-huis, 20.00 uur 16-05-06 Think Asset not waste, VIK-huis, 20.00 uur 20-06-06 Leadtime reduction, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep Elektriciteit 16-02-2006 Lezing: power quality in netten, harmonische vervuiling 16-03-2006 Lezing: motoren revisite en onderhoud, Antwerpen 20-04-2006 Lezing: lampen, relighting, foutanalyse bij Philips Turnhout 18-05-2006 Lezing: zonne-energie 15-06-2006 Lezing: kwaliteitsbeheerssystemen Studiegroep Java Web Applicaties 20-02-2006 Lezing: Java Enterprise System, het revolutionaire licentiesysteem van Sun, VIK-Huis, Wommelgem, 20.00 uur 27-03-2006 Lezing: Java Mobile (J2ME), VIK-huis, Wommelgem, 20.00 uur 24-04-2006 Projectopvolging met Tenforce Execution 29-05-2006 Het Spring framework, VIK-huis, Wommelgem, 20.00 uur Studiegroep Kunststoffen 22-02-2006 Bezoek TI Automotive Studiegroep Pijpleidingen 14-03-06 Lekken in pijpleidingen lokaliseren traceerglas, VIK-huis, 20.00 uur 18-04-06 Hoe veilig is uw processinstallatie, VIK-huis, 20.00 uur Studiegroep Technisch-Commercieel 21-02-2006 Lezing: efficiënt en gemotiveerd verkopen op beurzen en in showrooms, Antwerp Corinthia hotel, Antwerpen, 20.00 uur 28-03-2006 Lezing: hoe resultaatgericht offertes opvolgen, Corinthia Antwerpen, 20.00 uur Studiegroep Voeding 07-02-2006 Lezing: ISO 22000, KaHo Sint-Lieven, SintNiklaas, 16.00 uur 15-03-2006 Rondetafelgesprek 18-04-2006 Lezing: voor verbeterde beheersing voedselveiligheid door toepassing van actief hygiënische coatings en dichtingen, Pentagom Plastics, 16.00 uur

Inschrijving voor alle activiteiten via:

WWW.VIK.BE/ACTIVITEITEN

Evolution on the PLC's Market Is the PLC still the working horse ?

SYMPOSIUM 16 maart 2006 Vlaamse Ingenieurskamer Wommelgem

Organisatie en Inlichtingen Vlaamse Ingenieurskamer vzw Herentalsebaan 643 2160 Wommelgem Tel: 03 259 11 10 Fax: 03 259 11 01 [email protected]

Sponsors Studiegroep Regeltechniek

Websites www.vik.be/symposia www.regeltechnieken.org

I-mag INGENIEURSMAGAZINE. Atomium krijgt glans terug MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

Recommend Documents