WELSTANDS- en MONUMENTENCOMMISSIE GEMEENTE DORDRECHT Secretariaat: Stadsontwikkeling – Ruimtelijke Ordening Postbus 8 3300 AA DORDRECHT Telefoon: (078) 7703139
Verslag welstandscommissie 9 maart 2015 Openbare vergadering
Aanwezig:
Dhr. P. Kilsdonk (voorzitter) Mevr. C. Bakker Dhr. G. van Es Dhr. M. de Boer Dhr. E. Orsel Dhr. F. Baarda Dhr. A.J. Valk (secretaris)
1.
Opening en vaststelling agenda De voorzitter open de vergadering om 14.50 u. Er wordt één punt toegevoegd aan de agenda, te weten Laantje van Middenhoeve . Dit wordt toegevoegd als punt 9a.
2.
Bagijnhof 38 Plan voor het verbouwen van de winkel. Rijksmonument. Vooroverleg. Welstandsgebied: Historische binnenstad. Het plan is eerder beoordeeld op 4 november 2013 en 26 januari j.l. en is bij de laatste gelegenheid aangehouden. Het plan wordt toegelicht door de architect, de heer De Kock, en mevr. Meulenkamp van Monumentenzorg. Toelichting van de heer De Kock De reclame aan de gevel wordt geïntegreerd in de gevelcompositie. De luifeltjes met daarin de rolluiken worden verwijderd. De vrijkomende tussendorpels in de raamopeningen worden benut voor het plaatsen van de reclame. Naast deze reclame zullen nog twee uithangborden van 700 x 800 mm worden geplaatst. In het interieur is geprobeerd om middels een zware gestileerde staalconstructie met HE-M profielen een verbeelding te maken van de opbouw van het pand en krachtsafdracht die daarmee gepaard gaat. De vestibule wordt opengewerkt wat leidt tot een grotere transparantie. In het achterste deel van het pand blijft de originele indeling gehandhaafd. Beoordeling commissie - De commissie is van mening dat de gestileerde staalconstructie ter vervanging van enkele draagmuren een goed idee is - Zij kan instemmen met de gevelaanpassingen. - De zichtrelatie vanaf buiten op het interieur roept nog discussie op vanwege het ontbreken van een licht- en kleurenplan. - Op een vraag van de commissie meldt de heer De Kock dat alle plafonds zullen bestaan uit stucwerk op gipsplaat. Het hoge plafond wordt donkergroen geschilderd. De commissie is niet enthousiast over dit groene plafond, omdat het negatief zal uitwerken op de zichtrelatie vanaf buiten. De toekomstige gebruiker, de ANWB, ziet het als een dwingende eis. - De commissie is van mening dat nader overleg aan de hand van een totaal kleurvoorstel voor het casco noodzakelijk is (i.c. plafonds, kolommen, balken, wanden, vloeren en kozijnen). Zij wijst op de noodzaak na te denken over een goed verlichtingsplan dat daarmee samenhangt. - Op de vraag welke vloerafwerking zal worden toegepast luidt het antwoord: linoleum. Dit leidt tot de suggestie dat kan worden overwogen de oude structuur, die in de voorgestelde opzet vooral in het plafond te zien is, ook in de vloer weer te geven door het toepassen van stroken linoleum in afwijkende kleuren. Hierdoor krijgt het structuurvoorstel ruimtelijk wat meer stevigheid / verankering.
De commissie gaat op hoofdlijnen akkoord met de voorgestelde reclame en het interieurconcept, maar vraagt een nadere onderbouwing met een kleurenvoorstel voor het interieur.
3.
Mijlweg 77 Plan voor het vernieuwen van de gevel van een kantoorgebouw. Vooroverleg. Welstandsgebied: Bedrijventerreinen West. Het plan is eerder beoordeeld in de kleine commissie van 23 februari j.l. en bij die gelegenheid aangehouden. De commissie heeft de architect, de heer Duijzer, uitgenodigd voor overleg. Toelichting van de heer Duijzer Het plan is eerder in de kleine commissie beoordeeld. De ontwerper wil graag met commissie overleggen over de daarbij door de commissie geformuleerde kritiek. De opdrachtgever, AB Mauri, is een internationaal bedrijf, dat graag meer uitstraling wil geven aan de gedateerde gevels van zijn kantoorgebouwen. Het gaat in totaal om drie panden, die allen hun voorgevel aan de Mijlweg hebben. Er moet iets van de corporate identity in terugkomen. Het voorstel is gebaseerd op het toepassen van verticale verstelbare en verschuifbare lamellen. De verschuifbaarheid verklaart ook ten dele het onregelmatige beeld van geveldelen met en zonder lamellen. Het is de bedoeling de bestaande gevel achter de lamellen antraciet te schilderen. De beeldmerken van AB Mauri kennen drie onderscheiden kleuren. Het is de bedoeling deze kleuren te laten terugkomen in de drie gebouwen die van lamellen worden voorzien. Beoordeling commissie - De commissie is van mening dat openingen in de lamellenwand ten behoeve van de ingangen de gevel uiteen doen vallen. Het lijkt daarom van belang om van de structuur die de lamellen draagt het hoofdthema te maken en deze rol niet aan de lamellen te laten. Het is belangrijk de bestaande gevelstructuur als onderlegger te gebruiken. De nieuwe structuur mag de oude niet ontkennen, maar moet er een synergie mee aangaan. - De hoogteverschillen van de verschillende gebouwen worden door de schijngevel minder zichtbaar, waardoor deze sterk als een decor gaat werken. Het is aan te bevelen de bestaande architectuur niet te ontkennen, maar een rol te geven in het ontwerp. - Er is een nog onopgelost vormconflict tussen de horizontale structuur van de bestaande gevels en de verticale lamellen. - De poort vormt een forse onderbreking van de nieuwe structuur. Zou er ook een samenbindend element kunnen doorlopen boven de poort? - De ontwerper dient aandacht te besteden aan het overhoekse beeld van oorspronkelijke gebouwen en schijngevel; deze hebben te weinig onderlinge relatie. Dit stelt eisen aan de manier waarop de beëindigingen van de lamellenwand worden opgelost (of misschien overhoeks doorloopt?). - De commissie vermoedt dat de grote bedrijfshallen achter de kantoren uiteindelijk toch een rol gaan spelen in de aanblik. Zij doet de aanbeveling om de invloed van deze massa’s op het totale beeld te onderzoeken. Hierbij moet ook de inbedding in de omgeving en het groen beter in beeld worden gebracht.
4.
Uitzichtpunt kraanbaan (stadswerven) Plan voor het maken van een trap met uitzichtplatform op de monumentale kraanbaan ter plaatse. WABO-aanvraag. Welstandsgebied: Staart (gebied in ontwikkeling). Het plan is op 1 december j.l. beoordeeld in de kleine commissie en op hoofdlijnen akkoord bevonden. De ontwerper, de heer Abdullsada is aanwezig en licht het plan toe. Toelichting van de heer Abdullsada Het plan is ontwikkeld in overleg met de afdeling stedenbouw van de gemeente Dordrecht. Het doel was een sobere trap naar een uitzichtpunt voor tijdelijk gebruik, in afwachting van de verdere ontwikkeling van Stadswerven en een definitieve inbedding in de wijk na voltooiing ervan. Vanwege deze tijdelijkheid is een ander, geprononceerder ontwerp niet verder uitgewerkt. Beoordeling commissie - De commissie merkt allereerst op dat dit ontwerp ten onrechte is geagendeerd voor de kleine commissie en daar niet kan worden afgedaan. Het is beeldbepalend voor Stadswerven en
-
-
het vergt een beoordeling vanuit architectonisch en stedenbouwkundig oogpunt, naast de beoordeling op grond van de monumentenstatus. De commissie is van mening dat het ontwerp zoals nu voorgesteld weinig effectieve uitstraling heeft. Met een andere inzet van dezelfde sobere middelen kan al een groter effect bereikt worden, bijvoorbeeld door een lange rechte steektrap met bordessen te maken, die de hellingshoek van de diagonalen in de kraanbaan volgt. Het hoeft niet meer geld te kosten maar het ontwerp moet wel uitnodigen de klim naar boven te maken. Geconstateerd wordt dat het huidige ontwerp extra dalen en stijgen noodzakelijk maakt vanaf de bovenkant weg. Dit zou vermeden moeten worden en kan dan zelfs kostenbesparend werken. De tijdelijkheid van het voorgestelde uitzichtpunt roept vragen op en de voltallige commissie is er niet van overtuigd dat dit ontwerp, ook in de huidige contextloze situatie, het juiste is. Er moet rekening mee worden gehouden dat bij een toekomstige horecabestemming de financiën ook een knelpunt kunnen zijn. Wat nu als tijdelijk bedoeld is kan dan gemakkelijk definitief worden om kosten te besparen.
De commissie vraagt overleg en toelichting aan de betrokken stedenbouwkundige over het uitzichtpunt in relatie tot de contextuele ontwikkeling. De commissie houdt het plan aan en kan dus vooralsnog niet positief adviseren.
5.
Wijnstraat 92 Plan voor uitgebreide verbouwing van het pand. Gemeentelijke monument. WABO-aanvraag. Welstandsgebied: Historische binnenstad. Het plan wordt toegelicht door mevr. Katsman van Monumentenzorg en de ontwerper, de heer Van der Giessen Toelichting van mevr. Katsman Het plan betreft een flinke verbouwing, waarbij onder meer op de eerste verdieping muren worden geplaatst, op de tweede verdieping worden veel wandjes gesloopt en op de begane grond wordt de houten vloer vervangen door een betonvloer met vloerverwarming. Monumentenzorg wil graag de aandacht voor en een uitgesproken oordeel over de volgende punten: - Vervangen van de schouwen op de begane grond. - Sloop van de doeken, lijsten, betimmeringen en tussenwandje van de entree. - Slopen van de inbouwkasten op de 2e verdieping - Op diverse plekken veranderen deuren van draairichting. Beoordeling commissie - De commissie merkt op dat de genoemde doeken niet in de beschrijving van het monument worden genoemd. - Het valt op dat het bouwhistorisch onderzoek over de waarde van veel zaken in dit pand niet positief is. In dit licht wordt het ter discussie stellen van het verwijderen van de doeken en andere zaken uit het pand enigszins mosterd na de maaltijd. - In deze context is de aanpak van de opdrachtgever daarom verantwoord te noemen. - De commissie is wel van mening dat de manier waarop de details zijn uitgewerkt, en de wijze waarop deze worden aangegeven in de geveltekeningen, onvoldoende is. Zie ziet graag aanvullend materiaal waarmee deze onduidelijkheden worden opgeheven. De commissie is niet afwijzend maar zal definitief adviseren met betrekking tot dit bouwplan nadat het gevraagde materiaal is aangeleverd en akkoord bevonden.
6.
Halmaheiraplein 5, Vergroten van twee leslokalen door het bijtrekken van de gang. Gemeentelijk monument. WABO-aanvraag. Welstandsgebied: Reeland. Het plan wordt toegelicht door mevr. Katsman van Monumentenzorg. Toelichting van mevr. Katsman Het gaat om het vergroten van de lokalen op de begane grond en de 1e verdieping. Het plan is al uitgevoerd. Een deel van het originele materiaal is hergebruikt. De commissie vindt het jammer dat er een stukje van de oorspronkelijke structuur verloren is gegaan, maar begrijpt anderzijds ook dat het ruimte gebruikt nu doelmatiger is.
De commissie adviseert positief met betrekking tot dit bouwplan.
7.
Merwelanden 33 Plan voor het plaatsen van leuningen bij trappen. Rijksmonument. WABO-aanvraag. Welstandsgebied: Buitengebied. Het plan wordt toegelicht door mevr. Katsman van Monumentenzorg. Toelichting van mevr. Katsman Het gaat om het plaatsen van leuningen bij de trappen in de sluiskolk, het vervangen van een hekwerk bij de sluisdeuren, het vervangen van ladders aan de remmingwerken in de voorhavens en het plaatsen van een bolder in de sluiskolk. De wijzigingen zijn noodzakelijk vanwege arbo-eisen. Monumentenzorg vermoedt dat het oordeel voornamelijk esthetisch zal zijn. Beoordeling commissie - De commissie onderkent de noodzaak van de aangevraagde aanpassingen. - Een minderheid van de commissie zou graag zien dat krullen aan het nieuw te plaatsen hekwerk achterwege worden gelaten, maar vindt dit niet zwaar genoeg wegen om het plan aan te houden. De commissie adviseert positief met betrekken tot dit bouwplan.
8.
Zuidendijk 537 Plan voor het bouwen van een woning. Vooroverleg. Welstandsgebied: Buitengebied. Het plan is eerder beoordeeld op 15 december 2014 en heeft daarbij een hoofdlijnen positief advies gekregen met enkele aandachtspunten. De ontwerper, de heer Klep van OSA-architecten zal het plan toelichten. Toelichting van de heer Klep De definitieve afstemming met de buren over het verbindend element tussen de twee woningen heeft nog niet plaatsgevonden. Het is nog niet duidelijk hoe een en ander eruit gaat zien. Met het overstek meegerekend volgt deze woning wel exact dezelfde contour als de buurwoning. De gevel kent een tweede materiaal in de vorm van een eikenhouten spant dat naturel wordt uitgevoerd. Beoordeling commissie - Bij de vorige beoordeling heeft de commissie gevraagd om een tekening met daarop het totale te bouwen ensemble van twee maal twee woningen en de bestaande boerderij. Deze blijkt nog niet te zijn gemaakt. - Op de huidige plattegrond staat de achterzijde van de garage gelijk met de achtergevel van de woning. Als dat bij de buurwoning ook zo uitpakt, wordt het onderscheidt wel erg klein. - Een deel van de commissie vindt het gegeven dat de spantstructuur niet echt zichtbaar doorloopt aan de linker- en rechterkant van de voorgevel storend. - Voor het overige is de commissie van mening dat het huis voor wat betreft compositie en gevelindeling is verbeterd - De koppeling met de andere woning is echter nog niet uitgewerkt. Het uitgangspunt voor deze locatie blijft het ensemble van boerderij met twee samengestelde volumes (elk bestaand uit twee woningen) die gelezen kunnen worden als “schuren”. De typologie van d.m.v. garages geschakelde woningen voldoet hier niet vanzelfsprekend aan. De commissie adviseert positief met betrekking tot de woning zelf, maar wacht nog op een verdere uitwerking van de verbindende schakel met de buurwoning.
9.
Stevenshof Plan voor een appartementengebouw op de hoek van Overkampweg en Stevensweg. WABOaanvraag. Welstandsgebied: Dubbeldam. Het plan is eerder beoordeeld op 9 februari j.l. en heeft bij die gelegenheid een negatief advies gekregen. De ontwerper, de heer Schaap, wil hierover met de commissie overleggen.
Toelichting van de heer Schaap Het terrein waarop het gebouw is gedacht, ligt aan een grote rotonde. Een dergelijke oppervlakte aan asfalt kan een flink gebouw als contrapunt en baken wel gebruiken. Een ontsluiting vanaf de rotonde is verkeerstechnisch niet haalbaar. Deze vindt dus plaats vanuit de wijk Stevenshof en komt voort uit de verkaveling daarvan. Een vorig plan dat jaren geleden vergunning heeft gekregen had de bijbehorende parkeerruimte op het maaiveld. Bij dit gebouw is ondergronds parkeren het uitgangspunt. De plattegrond reageert meer op de omgeving dan de commissie onderkent, door de subtiele hoekverdraaiingen de die de plattegrond kenmerken. De architectuur is aangepast aan de wijk, die ook woningen kent met een jaren dertig uitstraling. De entreepartij doorbreekt plaatselijk de horizontaliteit en is daardoor goed gemarkeerd. Een eerder schetsplan heeft gecirculeerd bij de gemeente en is benut bij het opstellen van het bestemmingsplan. Dit plan is niet besproken in de welstandscommissie. Ontwerper en indiener zijn verbaasd door het negatieve oordeel van de commissie. Reactie commissie - De commissie vindt het goed de voorgeschiedenis van dit plan te kennen en waardeert daarom de toelichting van de heer Schaap. - Zij concludeert echter ook dat een onderbouwende toelichting van het plan door een gemeentelijk stedenbouwkundige tot nu toe ontbreekt. - De commissie spreekt zich niet inhoudelijk uit over een lang geleden vergund bouwplan, maar merkt op dat zij het nu voorgelegde ontwerp autonoom moet beoordelen op grond van het huidige welstandsbeleid. In grote lijnen blijft de kritiek van de vorige commissiebehandeling gehandhaafd. Nogmaals wordt gewezen op het feit dat de monumentale symmetrie nergens in de omgeving wordt beantwoord. - De commissie heeft waardering voor de inspanning om te komen tot een groene inbedding van het plan, maar houdt haar vragen bij de terreinaanleg en –ontsluiting in relatie tot de omgeving. - In essentie is de kavel waarop gaat worden gebouwd een achterkantlocatie, die naar het idee van de commissie om een andere aanpak vraagt. De commissie handhaaft haar eerdere negatieve advies, waarbij het de ontwerper vanzelfsprekend vrij staat om alsnog met een planaanpassing te reageren op de kritiek van de commissie.
9a.
Laantje van Middenhoeve 1a Naar aanleiding van de bespreking van de boerderijwoning aan het Laantje van Middenhoeve op 9 februari zijn er door de aanvrager enkele vragen gesteld over de conclusie in het verslag. De commissie beantwoordt deze als volgt: -
-
De commissie heeft het plan akkoord bevonden. De gemaakte opmerkingen in de vergadering zijn suggesties ter mogelijke vervolmaking van het ontwerp, maar deze hoeven niet te worden opgevolgd. Het ontwerp voldoet ongewijzigd in de ingediende versie van 9 februari aan redelijke eisen van welstand. De commissie kan instemmen met de voorgestelde locatie voor de zonnepanelen mits deze goed in het groen wordt verborgen (zoals is voorgesteld). Zonnepanelen in deze hoeveelheid op het dak van de schuur worden zo voorkomen.
10.
Rondvraag De voorzitter vraagt de leden de hen toegestuurde jaarverslagen te bestuderen en te bezien in hoeverre zij de opzet en opmaak van deze verslagen willen handhaven voor het jaarverslag 2014, dat binnenkort moet worden gemaakt. Ook vraagt hij hen een onderwerp te kiezen waarover zij in het jaarverslag willen schrijven In de volgende vergadering kan dan worden vastgelegd hoe één en ander zal worden aangepakt.
11.
Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 18.00 u.
