VERSLAG
Vergadering Commissie Samenleving 15 aprit 2015
Index verslag vergadering commissie Samenleving 15 april2015 Algemeen I
Vaststellen agenda
J
2.
Mededelingen van de voorzitter
J
a J.
Bestuursagenda/kwartaalplanningltoezeggingen
4.
Vaststellen verslag commissie Samenleving d.d. l9 maart 2015
college
J 3
Portefeuilles Sport en Cultuur 5.
Mededelingen van en vragen aan wethouders Voorink, en Jaeger
3
6.
Vooruit- en terugblik regionale aangelegenheden
4
Portefeuille s Zorg, Jeugd en Onderwijs 7
Mededelingen van en vragen aan wethouder Van der Want
4
8.
Vooruit- en terugblik regionale aangelegenheden
4
9
Financiën Sociaal Domein
4
Portefeuille Sociale
enW
n
10.
Mededelingen van en vragen aan wethouder Klamer
9
11.
Vooruit- en terugblik regionale aangelegenheden
ll
12.
Meerjarenbeleidsplan participatie 201 5 -2018
1t
13
Beleidsegels bij verordeningen participatie
2t
2
COMMISSIE SAMENLEVING Locatie : Raadzaal gemeentehuis
Voorzitter: mw. A.W.A.M.P. Wijnands-van Daal Griffier: mw. W.G.J. Drenth.
Aanwezigen:
fracties: D66: mw. A.A.S. den Daas en mw. E. Stroucken; Hart voor Hilversum: mw. M.M.C. van Dalen; WD: D. Abrahams en A.R.C. Scheepers; SP: mw. B. Verweij en mw. N.L Terwiel; CDA: N.G.T. van Voorden; PvdA: mw. N.M. Degenhart en mw. P. Geers; GroenLinks: J. van Drogen en mw. M.H.A. Remmers; ChristenUnie: mw. W Aalberts, mw. A.F. Vreugdenhil-de Blécourt; Hilversuml: J. Tammer; LeeJbaar Hilversum: H.P. Blok en mw. M.G. Kooloos. college: l4r.M. Jaeger en E.G.J. van der l[/ant, wethouders. 1. Vaststellen agenda De voorzitter opent de vergadering en heet iedereen welkom. Zijbiedt haar verontschuldigingen aan voor de storing vandaag op Hilversumbis, waardoor stukken via de website niet allemaal goed bereikbaar waren.
2. Mededelingen van de voorzitter Geen mededelingen. 3. Bestu ursagenda/kwartaalplanning/toezeggingen Geen opmerkingen.
college
4. Vaststellen verslag commissie Samenleving d.d. 19 maart 2015 Het verslag wordt ongewijzigd vastgesteld. 5. Mededelingen van en vragen aan wethouders Voorink en Jaeger. Vraøg Hart voor Hilversum aan wethouder Jaeger over Thealer Achterom Uit de krant heeft Hart voor Hilversum vemomen dat Stichting Achterom er waarschijnlijk mee ophoudt omdat het gebouw per 1 januari 2016 wordt gesloten. Hoe gaat het nu ondertussen met de toneelverenigingen? Is de wethouder nog steeds aan het zoeken naar alternatieve locaties? Wat is de stand van zaken? Wethouder Jaeger begrijpt dat de vraag gaat over vereniging De Fusie. Het college is in gesprek met De Fusie. Daarmee is afgesproken dat de organisatie in het huidige pand kan blijven als er geen altematieve locatie is op I januari 2016. Het huurcontract zal dan naar De Fusie worden overgezet. Er is dus geen reden om te denken dat vereniging De Fusie de dupe zalzijnvan het sluiten van het pand. De gemeente heeft nadrukkelijk tegen De Fusie gezegd het buitengewoon prettig te vinden als activiteiten op een andere locatie zouden kunnen plaatsvinden. Daar moet er dan wel repeteer- en opslagruimte zijn en moet een verenigingsgevoel kunnen ontstaan. Zolang die ruimte niet is gevonden zit De Fusie in het pand aan de Noorderweg. Dat geldt ook voor de andere amateurverenigingen. Vragen van D66 aan wethouder Voorink over Cruijffcourt lhasmeer De D66-fractie is zeer verheugd dat Hilversums sporter van het jaar Davy Klaassen een naar hem vernoemd Cruijff-court wil laten aanleggen in Hilversum, zoals vermeld in raadsinformatiebrief 201519. Tegelijkertijd heeft de brief ook de nodige vragen bij de D66-fractie opgeroepen. Ten eerste over de locatie. Het verbaast de fractie dat gekozen is voor een plek vlakbij voetbalvereniging Wasmeer met veel velden, waar al op gevoetbald kan worden. Natuurlijk snapt zij dat Wasmeer de vereniging is waar Davy Klaassenzijn eerste stappen op weg naar zijn huidige status als intemational heeft gezet.
3
Maar is het niet veel logischer om een Cruijff-court aan te leggen op een plek waar weinig faciliteiten zijn voor jongeren om te voetballen? Aan de Anthony Fokkerweg, op een steenworpafstand van Wasmeer, kan ook op twee plekken al gevoetbald worden. Te denken valt aan vervanging van de voetbalkooi aan de Olivier van Noortstraat in het Van Riebeeckkwartier. Die kooi stond/staat ter discussie vanwege de overlast. In 201 I heeft de gemeenteraad van Hilversum een motie aangenomen. Daarin wordt gesteld dat de kooi moet worden behouden. Als dat niet op de huidige plek kan, dan zou er onderzocht worden welke plek dan wel geschikt zou zijn. Het zou mooi zijn als de kooi wordt vervangen door een professionelere en officiële court, bijvoorbeeld bij het Nova Zembla-complex. In de wijk is Davy Klaassen ten slotte ook opgegroeid. Een tweede punt is dat de nu gekozen plek ook nog eens gesaneerd moet worden. Dat brengt wat de fractie betreft onnodige extra kosten met zich mee. Een en ander leidt tot de volgende vragen: Is het college het met D66 eens dat de aanleg van een voetbalcourt vlakbij een grote voetbalclub een onlogische plek is? Heeft het college andere plekken overwogen voor de aanleg van een Cruijff-court dan de nu aangewezen plek? Zo ja, welke, zo nee, waarom niet? Heeft het college gekeken naar vervanging van de huidige voetbalkooi aan de Olivier van Noortstraat en zo ja, wat zijn dan de afwegingen geweest om dat niet te doen. Zo nee, waarom niet? In20ll is in de motie gevraagd naar een onderzoek naar een betere locatie voor de kooi. Is dat onderzoek er geweest? Zo ja, wil het college de uitkomsten dan delen? Zo nee, waarom niet? Deelt het college onze mening dat de gemeente onnodig op kosten wordt gejaagd doordat voor de aanleg van een Cruijff-court eerst de grond moet worden gesaneerd?
l.
2.
3a.
3b. 4.
De voorzitter deelt mee dat de waag schriftelijk zal worden beantwoord, omdat wethouder Voorink afwezig is in verband met de uitreiking van de architectuurprijs, die ook hedenavond plaatsvindt. 6. Vooruit- en terugblik regionale aangelegenheden Geen opmerkingen.
7. Mededelingen van en vragen aan wethouder Van der rùant Er zlln geen vragen erlof mededelingen. 8. Vooruit- en terugblik regionale aangelegenheden Geen opmerkingen.
9. Financiën Sociaal Domein Woordvoerders fracties: D66: mw. A.A.S. den Daas; Hart voor Hilversum: mw. M.M.C. van Dalen; WD: A.R.C. Scheepers; SP: mw. B. Verweij; CDA: N.G.T. van Voorden; PvdA: mw. N.M. Degenhart; GroenLinks: mw. M.H.A. Remmers; ChristenUnie: mw. A.F. Vreugdenhil-de Blëcourt; Hilversuml J. Tammer; Lee/baar Hilversum: H.P. Blok. college: E.G.J. van der lil'ant, wethouder. De WD maakt zich zorgeînaar aanleiding van de toegestuurde stukken over de fìnanciën van het sociaal domein. De zorgen beslaan een aantal onderdelen. Ten eerste ontbreekt in het voorgelegde stuk het onderdeel participatieJBUlG-budget. Het gaat om een groot bedrag en tot en met20l9 een cumulatief tekort van € I I miljoen. Dat bedrag staat niet in het voorstel, wat de fractie bevreemdt, omdat dat in een stuk over financiën eigenlijk niet kan ontbreken. Voorgesteld is dat cumulatieve tekort uit de bestemmingsreserve sociaal domein te halen, maar die is bedoeld voor invoerings- en transformatiekosten en de zachte landing. Het kan echter niet de bedoeling zijn om structurele kosten met incidenteel geld te dekken. De reserve van € 8 miljoen is daarvoor overigens ook niet toereikend. Het collegeakkoord vermeldt dat de uitvoering van het sociaal domein gebeurt binnen de budgetten vanuit Den Haag en daarvan is in dezen geen sprake. 4
De gang van zaken over het BUlG-budget bevreemdt de fractie, omdat is gevraagd om een advies aan het college, terwijl het om een begrotingswijziging gaat. Over begrotingswijzigingen gaat echter de raad, zodat de VVD de status van het stuk bevreemdt. Voorgesteld wordt een bedrag van € 300.000,- wat betreft transformatie-, invoerings- en transitiekosten door te schuiven, maar de invoering heeft echter al in januari plaatsgevonden. De VVD vraagl. waarom die kosten nog nodig zijn. Als het geld niet nodig is geweest kan het wat de fractie betreft vrijvallen. In de huidige ramingen is sprake van € 2,1 milj oen in plaats van €, 2,4 milj oen, zodat €, 300.000,- over is dat kan vrijvallen naar de algemene middelen, tenzij duidelijk wordt dat bedrag toch nodig is/ Een andere € 300.000,- is nodig voor het werkbudget voor de transformatie. Daartoe is er nog geen plan, maar toch is gevraagd om dat budget te geven en dat daarmee zuinig zal worden omgegaan. Dat moet echter voor elk bedrag gelden, zodat die argumentatie niet wordt begrepen. De VVD is er geen voorstander om het budget zonder plan toe te kennen. Bij het opstellen van de reserve sociaal domein van € 8,1 miljoen is gekozen voor een middenscenario. Voor de zachte landing is € 5,8 miljoen geraamd, maar blijkt nu minder nodig te zijn, zodat het geld terug kan gaannaar de algemene reserve, tenzij aantoonbaar is dat het geld wel nodig is voor het sociaal domein. Dat blijkt echter niet uit de stukken. Resumerend zet de VVD grote vraagtekens bij de sturing. Ook is er een tegenvaller van € 120.000,- bij de verbouwing van het pand aan de Wilhelminaslraat, die tot vraagtekens leidt over de financiele beheersing. De financiële onderbouwing en financiële sturing vindt de VVD dermate onvoldoende dat zll het college vraagt om de stukken onder agendapunten 9 en 12 terug te nemen en met betere onderbouwde voorstellen naar de raad te komen.
Leefbaar Hilversum is het hartgrondig eens met de VVD en is van mening dat er in dezen vragen zijn bij de financiële soliditeit van de gemeente. De fractie lardeert dat met enkele voorbeelden. Bladzijde 4 van het raadsvoorstel vermeldt dat er bij de restpost inkoop van€,22 miljoen een risico van overschrijding is in verband met het open eindekarakter en de zachte landing. Pas op lange termijn kan door de transformatie in samenwerking met instellingen binnen de financiële kaders (rijksbudget) worden gekomen. Het gaat om € I I miljoen in 2018. Bladzijde 9 van het voorstel vermeldt de vraag van het college aanzichzelf wanneer de rijkskortingen oplopend tot € I I miljoen gerealiseerd worden. De eerste jaren zal volgens het college een beroep op de reserve sociaal domein worden gedaan. De rijkskortingen lopen op zonder dat er wordt bezuinigd. Leefbaar Hilversum heeft er al eerder voor gewaarschuwd dat die reserve veel te laagzal blijken te zijn en flinke ophoging behoeft. Gevraagd wordt of bij deze structurele risico's en tekorten bij het BUlG-budget de reserve wel hoog genoeg. Het gaat al gauw om vele miljoenen euro's structureel per jaar en de fractie vraagt of daarom extra bezuinigingen op de gemeentelijke exploitatie nodig zijn, bovenop de € 6 miljoen die de gemeente al van plan is om te bezuinigen. Bij het Meerjarenplan participatie is dit jaar een tekort van€,1,6 miljoen te verwachten die ten laste komt van de reserve. In de komende jaren zal dattekort € l1 miljoen bedragen wat Leefbaar Hilversum een voorbeeld vindt van slecht financieel beleid. De fractie is het eens met het ordevoorstel van de VVD. Er zou één integraal stuk moeten komen waamaar financieel gezien nog eens wordt gekeken. Het CDA wijst op de vijf beslispunten, waarvan het eerste over de programmabegroting gaat. Er bestaat een risico op wachtlijsten. De eindconclusie is dat de raad aanvullende middelen beschikbaar moet stellen om wachtlijsten te voorkomen. Gevraagd wordt welke de risico's zijn, welke zorgvragers het betreft en er indicaties zijn dat wachtlijsten zullen ontstaan. Er is volgens het college geen sprake van onttrekking aan de reserve sociaal domein. Dat is echter feitelijk gezien onjuist gezien agendapunt I 0. In de bijlage van de budgettair neutrale aanpassing legt het college uit waarom participatie niet in de begroting is meegenomen. Het is volgens het CDA toch juist de bedoeling om op de terreinen van Wmo, jeugd en participatie synergie te realiseren. Het CDA is het daarom eens met de WD dat het stuk niet voldragen is, omdat het een integraal verhaal moet worden. Ook zijn er risico's met betrekking tot beschermd wonen. Gevraagd wordt welke in dezen de risico's voor de gemeente en de regio zijn en hoe gesprekken met het Rijk verlopen.
5
Een ander beslispunt betreft de voorbereiding van de gemeentelijke toegang. Gevraagd wordt om € 300.000,- over te hevelen naar 2015 vanwege nog niet uitgevoerde werkzaamheden bij het sociaal plein en het college wil geld achter de hand houden voor het dekken van onverwachte kosten. Het CDA is er in principe voorstander van om het overschot te laten terugvloeien naar de algemene middelen, omdat er geen duidelijke bestemming voor is. Toch begrijpt de fractie in tegenstelling tot de VVD dat het college handelingsruimte nodig heeft. Daarom is zij geen tegenstander van het realiseren van een werkbudget. Het communicatiebudget is maar voor de helft gebruikt wat de fractie verbaast. Het CDA heeft vaak voor een goede en doortimmerde communicatiestrategie gepleit, mede ingegeven door het feit dat het soms op dat punt soms wat stil was. Gevraagd wordt waarom middelen niet zijn gebruikt, of een communicatiestrategie voor de transformatie wordt ontwikkeld en of dat plan met de commissie is te delen. Er is een overschrijding wat betreft de verbouwing aan de Wilhelminastraat, omdat de raad aandacht zou hebben gevraagd om ambiance. Het CDA vraagl w¿rarom de raad niet over deze overschrijding is
geihformeerd. Het CDA concludeert ten slotte dat het laatste beslispunt niet correct is gezien de ontwikkeling op het terrein van participatie. Het stuk is dus niet volledig. De ChristenUnie vraagt zich wat betreft het vijfde beslispunt af waarom er geen integraal stuk voorligt. Het lijkt erop dat er te weinig overleg is geweest tussen de beide wethouders. Zij heeft best begrip voor tijdsdruk, beaamt dat niet alles uit te kristalliseren is en dat veel zaken nog onbekend zijn. Anderzijds is het onbegrijpelijk dat hierover niet meer overleg heeft plaatsgevonden. De reserve mag van de fractie gehandhaafd blijven. Het bedrag voor de verbouwingskosten voor het pand aan de Wilhelminastraat was al erg hoog en van dat tekort schrikt zij. De WD weet dat de ChristenUnie überhaupt tegen een reserve op het sociaal domein is. De ChristenUnie wil die nu handhaven om niet steeds in de meerderheid van de raad te blijven roeren. De reserve is ook geen grabbelton. Vervolgens gaat de fractie in op de beslispunten 2 en 3 (restant voorbereidingskosten gemeentelijke toegang van € 500.000,- en werkbudget transformatiekosten € 300.000,-). Het zou om een gezamenlijk budget kunnen gaan dat lager kan zijn. Het werkbudget is open en de ChristenUnie denkt dat het vele malen goedkoper kan. Dat maakt de fractie wantrouwig tegenover het werkbudget. Alles resumerend vindt de ChristenUnie het goed om het stuk terug te nemen, samen te voegen met de andere nota en die beter te onderbouwen.
Groenlinks vindt beslispunt I gebruikelijk en zal daarover niets zeggen. De fractie was tegen de verbouwing van het pand aan de Wilhelminastraat, omdat die niet goed financieel was doordacht en ook om inhoudelijke redenen was zij daartegen. Zij constateert nu gelijk te krijgen. Een blanco cheque van € 500.000,- en € 300.000,- (beslispunten 2 en 3) is veel. Gezien de overschrijding op de Wilhelminastraat is zij daarop niet gerust. Het stuk kan worden teruggenomen om te bezien over welk invoeringsbudget en welke reserve het gaat.
De PvdA gaat mee met veel gemaakte opmerkingen, vooral van Groenlinks en wil het stuk ook mee laten terugnemen. Het document zorgt namelijk voor veel vragen en het is niet duidelijk wat van de raad wordt verlangd. Het is ook niet duidelijk wat er gebeurt met € 300.000,-, maar daarvoor is geen plan aanwezig. De overschrijding op het pand aan de Wilhelminastraat is volgens het college ontstaan vanwege aanbevelingen van de Wmo-raad en de voorstellen van de gemeenteraad. Volgens de PvdA is door gemeentelijke mensen te weinig nagedacht, waardoor een tekort is ontstaan. Het tekort is volgens de fractie niet ontstaan omdat het pand toegankelijk moet zijn voor mensen met een beperking.
D66 vindt het terecht dat fracties zichtot nu toe kritisch over het stuk hebben uitgelaten. Wat betreft de financiën sluit de fractie zichaan bij de VVD, met dien verstanden dat het eventueel overblijvende bedrag niet naar de algemene reserve moet gaan, maar in de reserve sociaal domein gehandhaafd moet
6
blijven. Een spaanekening heeft namelijk ook niet altijd een directe besteming. Het is ook handig om geld achter de hand te hebben. Het CDA wijst op de afspraak om voor de gemeente één spaarrekening te hebben, de algemene middelen. Alles wat aan het eind van het jaar over is moet daar naartoe terugvloeien. De YVD wijst erop dat wethouders ook allerlei andere plannen hebben buiten het sociaal domein, waarvoor ze ook geld nodig hebben. D66 wil niet voor alle beleidsterreinen aparte spaarpotjes instellen, maar het sociaal domein is echt iets specifieks waaryoor niet voor niets tevoren een reserve is gemaakf. Dat is gebeurd vanwege het complexe en grootschalige dossier Het is dan van belang dat het geld enigszins gelabeld is. De WD weet dat de raad het eens was met de berekeningssystematiek van de reserve € 8,1 miljoen. Als volgens dezelfde berekeningssystematiek duidelijk is dat € 600.000,- minder nodig is, is het inconsequent om dat geld in de reserve te houden. Dat geld zou dan voor andere dingen of schuldaflossing gebruikt kunnen worden. D66 wil dat geld toch voor het sociaal domein behouden. Wat betreft beslispunten 2 (voorbereidingskosten gemeentelijke toegang) en 3 (een werkbudget voor transformatiekosten) vindt D66 dat het voorstel onvoldoende is onderbouwd. Zij wil weten wat er met het geld gedaan wordt en dat er daarvoor een plan wordt gemaakt. Het is goed te horen dat D66 niet de enige partij is die dat belangrijk vindt. De overschrijding op de huisvesting aan de lVilhelminastraat is enorrn en daarover had de raad eerder geinformeerd kunnen worden. De overschrijding heeft onder andere te maken met een plateaulift en extra ruime invalidentoiletten. Het stuk vermeldt slechts aanvullende inrichtingswensen en behoeft een nadere toelichting. Het voorstel om het stuk eerst terug te nemen aan te passen op grond van kritische punten noemt de fractie goed.
De SP heeft geen moeite met het terugtrekken van het stuk en dat aan te scherpen. Zij deelt de mening van andere fracties dat het een integraal stuk zou moeten zijn met ook participatie daarin. De fractie begrijpt het voorstel niet om de reserve sociaal domein op het huidige niveau te handhaven, omdat is gezegd dat er feitelijk weinig meer bekend is dan een jaar geleden. Dat noemt de SP onjuist. Op beschermd wonen zit namelijk een risico van € l,l miljoen tot€,2 miljoen. De uitkeringen in het sociaal domein baren wethouder Klamer zorgen. Er is een open einderegeling en zaken zijn niet te bei'nvloeden. Wel zijn er aanvullende maatregelen nodig om de uitstroom te blijven bevorderen. De WD deelt mee dat het collegeakkoord vermeldt dat de taken binnen het sociaal domein worden uitgevoerd voor de rijksbudgetten. De SP begrijpt dat de VVD de uitkeringen wil betalen en de rest wil laten stikken. De WD wil niemand laten stikken en is juist zorgvuldig op de reserve sociaal domein, omdat het gaat om een kwetsbare groep die in de transformatiefase niet tussen wal en schip mag geraken. De fractie wil laten bezien welke maatregelen genomen kunnen worden. Ook kan naar ontschotting gekeken worden. De financiën zijn wel heel erg belangrijk. De SP herhaalt dat de vermelding in het stuk dat er feitelijk weinig meer bekend is dan vorig jaar niet klopt. Zij wil de risicoberekening opnieuw laten maken inclusief beschermd wonen, het risico van € 300 miljoen voor de Wmo en jeugdzorg, het risico op uitkeringen en het nemen van preventieve maatregelen op uitkeringen. De SP is voor het ophogen van de reserve sociaal domein, mogelijk de eerste twee jaar met incidentele middelen. De fractie wil de overblijvende gelden terug laten vloeien in de reserve sociaal domein, mede vanwege de risico's. De SP wil ook weten wat met het geld gebeurt. Dat geld kan wellicht beter aan mensen worden uitgegeven dan aan programmamanagers, coördinatoren of de regio. V/at betreft de verbouwing aan het Wilhelminaplein heeft de SP gewaarschuwd voor een aantal risico's en voorgesteld met het UWV te onderhandelen en huurcontracten opnieuw te bekijken. Het opnieuw uitonderhandelen van het huurcontract zal nog geld opleveren, maar vanuit een ander potje. Dat bedrag kan van het tekort van € 120.000,- worden afgetrokken. Met voorzieningen voor mensen met beperkingen zou voortaan vooraf rekening gehouden moeten worden in plaats van achteraf.
Hilversuml sluit zich aan bij de wijze woorden van het CDA en ondersteunt het ordevoorstel van de VVD. De fractie merkt op tijdens de verkiezingen al te hebben gewaarschuwd voor de perikelen die zich nu voordoen.
7
Het CDA moet het van het hart dat niemand had kunnen voorzien dat uitkeringen in Hilversum lager uitvallen dan in een buurgemeente.
Hart voor Hilversum heeft het stuk niet gelezen, maar had ook zorgen over overschrijdingen bij de huisvesting aan het Wilhelminaplein en wil het college eveneens met een ander stuk laten komen. Wethouder Van der Want is het met heel veel opmerkingen van fracties eens, maar wil die wel in perspectief plaatsen. Men wil continu weten wat de risico's zijn en hoe het loopt. Bij de vaststelling van de reserve (€ 8 miljoen) en de invoeringskosten (€ 2,4 miljoen) is afgesproken om het hal{aar een rapportage voor te leggen. Het voorliggende stuk is de eerste rapportage die vergezeld gaat met een aantal begrotingsaanpassingen. Intussen loopt het participatietraject en krijgt de gemeente de BUIGgelden. Hij overlegt heel veel met zijn collega Klamer. Stukken zijn niet geî'ntegreerd, omdat hij een financieel verslag heeft gemaakt. Er was een periode dat de gemeente moest 'doorstampen', onder andere op het gebied van huisvesting aan de Wilhelminastraat en zaken moest regelen. Hij ondersteunt het ordevoorstel om het stuk terug te nemen, ook omdat er sprake is van andere kosten, zoals op het gebied van beschermd wonen. Nog niet bekend is of de gemeente bijvoorbeeld op het gebied van de jeugdzorg het schip ingaat. Dat zal blijken uit cijfers die de gemeente pas later dit jaar krjgt. Hrj is bang in mei nog niet te weten wat er het komend jaar komt aan kosten. Mevrouw Verweij is blij met het terugtrekken van het voorstel, maar is het niet eens met de opvatting dat de risico's niet in te schatten zijn. Wethouder Van der Want zal daartoe een poging doen. De gemaakte analyse is fictief. De gemeente weet echter steeds meer en dat zal worden meegenomen. Hij is het erlnee eens dat plannen betere onderbouwing behoeven met activiteiten die begroot moeten worden. Daarover doet hij een toezegging. Wat betreft de verbouwing aan de Wilhelminastraat blijft hij erbij dat die een goede zaak is. Hij is blij dat die is doorgezet en daarop zat ook een urgentie. Achteraf had hij eerder melding moeten maken, maar het gaat om een integraal budget. Afstemming met het UWV kost tijd, maar op zich is het goed gebeurd. Bedragen zijn hoog geworden, maar zijn de moeite waard. Groenlinks raadt aan in het vervolg meer tijd te nemen voor het maken van een plan. Uiteindelijk is er nu een gat, wat onaangenaam is. De WD sluit zich daarbij aan. Werken onder druk is een prestatie, maar bij grote bedragen kan een opmerking van de commissie nooit aanleidingzijn om tot grote kostenoverschrijdingen te komen. Bij zulke overschrijdingen moet er naar de raad teruggegaan worden. Wethouder Van der Want attendeert op andere met de raad gemaakte afspraken bij het invoeringsbudget over verantwoording achteraf. Ook herinnert hij aan de discussie over een integrale toegang op een goede plek. Die is gerealiseerd. Hij is blij dat het sociale plein er nu is. In geval van het maken van een plan en vervolgens realiseren van huisvesting was dat niet op I januari gelukt. Er is nu een werkplek waar mensen goed ontvangen kunnen worden. Er is heel veel aan communicatie gedaan. Het CDA vindt het zonde dat slechts de helft van het communicatiebudget is uitgegeven. 'Wethouder Van der Want stelt dat de communicatie het afgelopen halfiaar heel goed was. De ChristenUnie vergeeft de wethouder veel, maar nu is wel het moment gekomen om op de kleintjes te letten. Het CDA beveelt aan kritisch naar communicatie te kijken. De SP stelt dat op communicatie nog een slag te maken is, zoals met hardcopy folders in de praktijken van huisartsen. Wethouder Van der Want erkent dat met huisartsen nog heel veel gedaan moet worden, zoals wat betreft netwerkconstructies en thuiszorg. Hij is het ermee eens dat de punten op de 'i' gezet moeten worden en komt met een integraal voorstel met nader uitgewerkte risico's. Vervolgens gaat hij in op de reserve sociaal domein. Bij meerdere financiële overzichten weet de gemeente pas hoe zij ervoor staat. Aan beschermd wonen wordt gewerkt. Op de BUlG-gelden wordt straks ook actie gezet. De reserye is aan de raad. Er is een risicoanalyse gemaakt. In de loop van het jaar zal duidelijk worden waar de gemeente staat.
8
Leefbaar Hilversum verwacht dat de reserve sociaal domein bij behandeling van de jaarstukken nog niet zal veranderen. Wethouder Klamer wil er in 2015 C 1,5 miljoen bij hebben en in de komende jaren nog € I I miljoen, zodat de omvang van de reserve sociaal domein zalveranderen. Dat echter pas doen aan het eind van hetjaar is voor de fractie onaanvaardbaar. De WD begrijpt dat het nu nog te vroeg is om de reserve te herijken, maar begrijpt dan de opname van de passage over de reserve in het stuk niet. Vermeld is dat €,572.000,- te veel in de reserve zit.Die opmerking had dan weggelaten kunnen worden. Wethouder Van der Want vindt dat een heel goede suggestie en weet nog niet hoe zaken er aan het eind van het jaar eruit zien. Er is een risico-inschatting gemaakt die zal wat hem betreft worden herijkt. De scenario's voor de omvang van de reserve lopen uiteen van Ê,2 miljoen tot € l0 miljoen. Nu is € 8,1 miljoen vastgesteld. Geprobeerd wordt binnen de door het Rijk gestelde kaders te blijven. Er wordt wel geprobeerd om een landing te maken Leefbaar Hilversum vraîg! of de wethouder verwacht dat de reserye sociaal domein zal stijgen. Als die vraag bevestigend wordt beantwoord ontstaat er een probleem bij de behandeling van de jaarstukken. Groenlinks wijst op de afspraak het te hebben over fatsoenlijke dienstverlening en het kwaliteitsniveau. Ook is afgesproken dat het college op zoek gaat naar middelen als de rijksbudgetten onvoldoende blijken te zijn. Daarom staat de fractie een discussie over de kwaliteit voor. De WD ziel" dat de reserve op zal gaan als wordt voorgesteld € I I miljoen daaruit te halen voor het Meerjarenbeleidsplan participatie 201 5 -20 18. De ChristenUnie wil niet steeds een risicoprofiel maken, maar zaken beoordelen op het moment dat geld nodig is. Op een gegeven moment is het geld op en moeten er andere manieren gezocht worden om de gemeente aan het budget te houden. Het CDA merkt op dat de bestemmingsreserve incidenteel geld is en niet bestemd is voor structurele zaken. De SP stelt dat onbekend is of er elk jaar 200 meer uitkeringsgerechtigden zullen zijnen dat een incidenteel aspect is. Het coalitieakkoord vermeldt dat de gemeente ook fricties binnen de lopende begroting zal oplossen. Zij beaamt te willen kijken naar dienstverlening en de behoeften van inwoners. De WD laat weten dat fricties en aanloopkosten binnen de begroting van het betreffende jaar worden opgelost. Dat betekent niet het plunderen van de reserve die bedoeld is voor een zachte landing. Wethouder Van der \ilant is van mening dat Groenlinks het beste heeft verwoord dat het college probeerl binnen de kaders te blijven. Het zicht op de zachte landing is er nog niet. Of de gemeente het redt met de huidige reserve weet eveneens nog niet. Er is een scenario en als dat onvoldoende is komt de gemeente toch bij de algemene middelen uit. Daarom is hij ervoor om een goede en actuele inschatting te maken, waartoe met de BUlG-gelden alle reden is. De risico's zijn berekend over een aantal jaren en moeten gemiddeld worden. Hij komt terug met een integraal plan. Leefbaar Hilversum weet dat € 5,8 miljoen van de resewe sociaal domein over is en daarop voor € 1,6 miljoen en € l0 miljoen nog een beroep wordt gedaan. De reserve sociaal domein zal daarom moeten stijgen.
Groenlinks meent dat beslispunt I
staand beleid is. Het zou volgens de fractie goed zijn om de
beslispunten I en 2 tot en met 5 te splitsen. Wethouder Van der Want neemt dat advies
inzijn overwegingen
mee.
10.
Mededelingen van en vragen aan wethouder Klamer. Vraag Hart voor Hilversum aan wethouder Klamer over de minima-effectrapportage Vy'anneer komt de minima effectrapportage uit? Wanneer gaat de wethouder eindelijk nieuw minimabeleid maken? Ondertussen komen steeds meer Hilversummers in de knoop en neemt het aantal mensen dat naar de Voedselbank gaat toe. \ilethouder Klamer wil het college op 26 mei de minima-effectrapportage laten behandelen. Later in mei volgt een beeldvormende bijeenkomst, waarin verdere ideeën en suggesties worden opgehaald. Daarover krijgt de raad nog een raadsinformatiebrief. Groenlinks informeert naar de status van een beeldvormende bijeenkomst en wil de commissie Samenleving een politieke discussie laten voeren. 9
Vy'ethouder
Klamer zegt die toe.
Vraag Hart voor Hilversum aan wethoudü Klamer over Versa ll/elzijn Het college heeft Versa Welzijn een brief gestuurd, dat de organisatie volgend jaar 50% minder subsidie kijgt. Versa zou voor 1 april horen welke taken niet meer verwacht worden op subsidiebasis, zodaf de subsidieaanvraag voor 1 juni (deadline) zou kunnen worden ingediend. Er is nog geen concrete aanwijzing over de niet-subsidieerbare taken ontvangen. Waarom niet? Zo laat de wethouder Versa toch helemaal zweven? Wanneer gaat de wethouder deze verschuiving van welzijnstaken en keuzen in bezuinigingen aan de raad voorleggen? Ofdenkt het college al voldoende draagvlak in de samenleving te hebben voor deze grote ingreep? Kan de wethouder garanderen dat alle buurthuizen openblijven? Zo nee, welke buurthuizen lopen een risico? Wethouder Klamer is een traject met Versa welzijn a.aîgegazn. Versa welzijn is een brief gestuurd met daarin vermeld om per I januari 2016 50% minder subsidie te verlenen met de bedoeling om ruimte te creëren om het nieuwe welzijn vorm te geven. De subsidie wordt in het volgende jaar afgebouwd. De nadruk ligt op het geven van een nieuwe invulling aan het nieuwe welzijn. Samen met mensen in buurten en van Versa welzijn wordt onderzocht hoe het nieuwe welzijn vorm kan krijgen. Het gaat om het vestigen in buurten, eigenaarschap bepalen en te bezien welke kwaliteiten gewenst zijn. Beleid wordt niet als blauwdruk opgelegd, ma¿r wordt ontwikkeld in gesprekken met buufien. Er zijn gemeenschappelijke doelen en er is een gemeenschappelijke visie geformuleerd. De verschuiving van welzijntaken en keuzen in bezuinigingen verwacht hij in juni aan de raadte kunnen voorleggen. Hij gaat ervan uit dat buufthuizen open blijven, omdat die hard nodig zijn. Welke buurthuizen een risico lopen weet hij niet. Dat hangt ook af van wat mensen in buurten willen. Het is een proces dat gaande is en waarin hij samen met de raad helderheid wil creëren. Hart voor Hilversum weet dat Versa welzijn al vrij snel een begroting moet indienen en niet weet wat er moet gebeuren en wrnrop bezuinigingen te halen zijn. Wethouder Klamer gaat naar een andere systematiek. Hij spreekt wekelijks met mensen van Versa. De bedoeling is gezamenlijk te bepalen hoe het budget ingezet zal worden. Gemeenten en andere partijen geven vervolgens invulling aan het nieuwe welzijn. De datum van I januari is bedoeld om ruimte te creëren om invulling te geven en aanpassingen te doen. Er zal nog heel wat werk moeten gebeuren tussenjuli en november. 50% is een richtlijn en kan in de praktijk anders uitvallen: hoger of lager. Hart voor Hilversum vraagt of Versa kaders van de wethouder aangereikt kan krijgen, zodat de organisatie daadwerkelijk aan de slag kan gaan. Wethouder Klamer stelt zich een heel grote opgave die gekoppeld is aan het buurttraject. De bedoeling is niet tevoren te bepalen wat in buurten wordt gedaan aan opbouwwerk, sociaal werk en maatschappelijk werk. Samen met bewoners wil hij laten bezien wat de beste invulling in een buurt of wijk is. Er wordt gezamenlijk opgetrokken. Hart voor Hilversum bevreemdt het dat Versa vindt dat zij dwaalt en geen handvatten heeft. Versa is nu voornemens om mensen te ontslaan om bezuinigingen te realiseren in de wetenschap aan het eind van het jaar weer mensen te moeten aannemen. Wethouder Klamer noemt ontslag een verantwoordelijkheid van Versa en hijzelf is er ook voor dat zoveel mogelijk mensen hun baan behouden. Hij verwacht wel in de overhead aanpassingen. Wellicht kunnen door het anders inzetten van mensen ontslagen voorkomen worden.
10
Er is ook een opgave en uitdaging bij Versa. Bij Versa is er al heel veel ten positieve gebeurd. In die zin is Versa de gemeente al dankbaar voor de in december gedane ingrepen.
Groenlinks sluit zich aan bij Hart voor Hilversum. De vraag is wat de gemeente in wijken en buurten wil organiseren. De subsidie wordt in twee jaar afgebouwd van€ 4 miljoen naar € 2 miljoen. Dat ontslag niets te maken heeft met subsidieafbouw is volgens de fractie veel te kort door de bocht en daarvoor is men met elkaar verantwoordelijk. De fractie wil voor de commissievergadering van juni duidelijkheid over de kaders van Versa voor de subsidieaanvraagen een plan van aanpak voor wijken en buurten, zodat de commissieleden zich daarop kunnen voorbereiden voor die commissi evergadering. De ChristenUnie wil duidelijk gemaakt zienwat in dezen de bevoegdheden zijn van het college en de raad.
De WD reageert op Groenlinks en wil inzichtelijk maken waar¿an instellingen in het algemeen moeten voldoen. Het gaat namelijk niet alleen om Versa, maar om een heel breed veld.
Het CDA wijst erop dat het gaat om een nieuw begin en wil dan niet met handen aan subsidierelaties gebonden zijn. De fractie vindt daarom de aanpak van de wethouder positief. Wel mag er tempo gemaakt worden.
De SP is ook enigszins bezorgd over buurten en wijken, welzijn en hoe alles moet lopen. Op 20 april gaat het daarover verder, maar voor I juni moeten subsidieaanvragen binnen zijn. Als het traject wordt ingegaan moeten de trajecten wellicht wat verschuiven. Bij onzekerheden is er namelijk wat ruimte nodig. De ChristenUnie weet dat er binnenkort een nieuwe subsidieverordening komt en verbaast zich daarom om de gang vanzaken rondom Versa. De SP wijst er slechts op dat subsidieaanvragen voor 1 juni binnen moeten zijn. Wethouder Klamer beaamt dat het subsidiebeleid een andere invulling wordt gegeven. De aanpak voor welzijn en Versa wordt anders en dat is een lastige operatie en betreft een enoffne uitdaging. Er is sprake van een soort dubbelslag. Buurten en bewoners moeten aangeven welke kwaliteit ze willen hebben. Dat is lastig en dat geeft een probleem met Versa. Hij probeert er daarom bovenop te zitten en niet tot I juni te wachten. Hij heeft een politieke discussie in juni toegezegd. Het college is verantwoordelijk voor subsidievoorwaarden, maar uiteindelijk bepaalt de raad de kaders waarbinnen het college opereert.
11.
Vooruit- en Geen opmerkingen.
12.
terugblik regionale aangelegenheden
Meerjarenbeleidsplan participatie20l5-2018
Woordvoerders
fracties: D66: mw. A.A.S. den Daos; Hart voor Hilversum: mw. M.M.C. van Dalen; WD: A.RC. Scheepers; SP: mw. N.I. Terwiel; CDA: N.G.T. van Voorden; PvdA: mw. N.M. Degenhart; GroenLinks: mw. M.H.A. Remmers; ChristenUnie: mw. A.F. Vreugdenhil-de Blëcourt; Hilversuml J. Tammer; Leeþaar Hilversum: H.P. Blok. college: E.G.J. van der lüant, wethouder. Presentatie
Groenlinks doet het voorstel van orde om
de ambtelijke presentatie over te slaan, gezien de drie stukken die al aan de commissie zijn gepresenteerd. De commissie zou dus al goed voorbereid moeten
zijn. Dat ordevoorstel wordt in stemming gebracht en aangenomen.
ll
Eerste termijn De SP geeft aan dat een deel van de vragen ook schriftelijk beantwoord mag worden. De fractie ziet heel veel moois in het plan dat al heel veel is bijgeschaafd. Het is belangrijk en fijn dat het college weer de inbreng van de raadsleden vraagf. Het stuk gaat om kansen voor en ontplooiing van Hiversummers, maar verder in het stuk gaat lijkt die insteek wat verloren gaan. Onder andere daarover gaat de inbreng van de SP. De SP mist het participatieplan: een paraplu waar alle levensdomeinen vallen, zoals werk, inkomen, zorg en schulden en gericht op de ontwikkeling van het individu. Het pafiicipatieplan biedt perspectief op arbeid en sociaal werk met daarbij een persoonsvolgend budget als beleidskeuze. Geld volgt de mens en het gaat om werken op maat. Het opstellen van een participatieplan moet wat de fractie betreft als kader in het begin van het stuk ingebracht worden: één Hilversummer, één plan in plaats van een huishouden, een plan. Er is een keuze voor geen beschut werk bieden, waarrnee de SP wat moeite heeft. Er wordt wel behouden wat er is. De extra instroom door het afsluiten van de sociale werkplaats bedraagl22 personen en als het niet lukt voor die groep regulier werk te vinden wil de fractie daarvoor een vangnetplan hebben. Ook stelt de fractie een target voor, ingaand 1 januari 2016, waarbij over een periode van zes maanden naar elk van die 22 mensen wordt gekeken en geprobeerd wordt hen te begeleiden naar werk. Lukt dat niet, dan kan een vangnet in werking treden en kunnen zeterugnaar hun plek in de sociale werkplaats. Na de eerste zes maanden wordt een evaluatie voorgesteld, waarbij de resultaten worden bekeken. Verder wil de SP goede inkomensondersteuning en maatregelen, die nader af te spreken zijn in het
minimabeleid. Loon naar werken staat de fractie eveneens voor, zoals bij jongeren. Er is nu een initiatief van Young & United in samenwerking met de FNV, waarbij er vanaf l8 jaar een minimumloon is. Voorgesteld wordt ook dat beleid in Hilversum in te voeren. De SP vreest eryoor dat mensen vast komen te zitten in het systeem. Eens een Wajong'er zal altijd een Wajong'er zijn met TÙVovan het minimumloon. Iedereen moet echter een kans krijgen om een plek te vinden om eruit te komen en zich echt te kunnen ontplooien. Verder valt het de SP op dat veel wordt bezien vanuit het belang van de werkgever. Goede samenwerking met de werkgevers is van belang omdat er tenslotte banen voor inwoners moeten zijn, maar het belang van de werknemer is net zo groot en dat moet van de fractie in het stuk ook meer naar voren komen. De WD meent dat de werkgever de gemeente tegemoet moet komen door plekken te realiseren. De gemeente probeert de werkgevers zo goed mogelijk te ondersteunen om dat mogelijk te maken. Een werknemer heeft absoluut rechten en plichten en de werkgever biedt mogelijkheden om werknemers naar voren te helpen. De werknemer zou men dus niet meer moeten benadrukken dan de werkgever. De SP is het daarmee eens. Iedereen moet ontplooiing en kansen geboden worden. De werkgever moet mensen een kans gunnen. Dat wil de fractie laten stimuleren. Het een hoeft niet ten koste van het andere te gaan. Voor het nazorglraject na werkaanvaarding staat nu zes maanden, ma.at de SP wil dat verlengd zien naar twee jaar, omdat het gaat om mensen die moeilijk werk kunnen vinden en waarschijnlijk als eerste afuallen. Het gaat er in dezen om de werknemer en werkgever te begeleiden. De WD vraagt op basis waarvan de SP voor twee jaar kiest. In het stuk staat dat uit meerdere onderzoeken is gebleken de kritieke termijn voor begeleiding zes maanden is. Daama neemt de behoefte aan begeleiding aanzienlijk af. De SP reageert dat een afname niet betekent dat de behoefte aan begeleiding helemaal weg is. De fractie denkt zelf aan jaarcontracten, waarvoor tegenwoordig twee j aar geldt. Zij gunt mensen eigenlijk een vaste plek. De kans op steeds doorgeschoven te worden is behoorlijk groot. Voor deze groep mensen is stabiliteit en een plek om zich thuis te voelen en de omgeving te kennen extra
belangrijk.
WD lijkt twee jaarcontracten te lang. Het voorstel biedt al mogelijkheden voor uitbreiding en het lijkt haar niet nodig om dat punt toe te voegen. De SP meent dat twee jaar in de wet is vastgelegd, wil mensen ook blijven monitoren en in de gaten houden hoe goed hun resultaat is. De vraag is of mensen echt een plek vinden waar ze kunnen blijven. De
t2
De fractie is blij met de actielijn jongeren en jonggehandicapten, omdat het daarbij gaat om maatwerk ennazorg. Jongeren moeten fair beloond worden. De SP kan zich vinden in streng handhaven, mits dat gebeurt op basis van redelijkheid. De fractie wil grÍìag een lijst zien met welke en welk aantal sancties wordt opgelegd en of handelingen inwoners wel te verwijten zijn. Het CDA hoort de SP een wensenlijstje opnoemen en vindt dat op zich prima. De fractie neemt aan dat wordt nagedacht over de te vragen tegenprestatie. Het is een maatschappelijke verantwoordelijkheid dat mensen iets terugdoen. Het gaat om een persoonlijke toets van iemand met daarbij passend werk, waarbij men niet met lijstjes zou moeten werken. D66 memoreert dat de raad pas geleden een verordening voor handhaving heeft vastgesteld met alle door de SP genoemde aspecten, w¿urvoor geen beleid vastgesteld hoeft te worden. De SP wil juist wel beleid vaststellen en zaken ook daarin goed laten neerzetten. De fractie accepteert beperking van ondersteuning van niet-uitkeringsgerechtigden. Het is namelijk niet onlogisch dat deze mensen zelf aan de slag moeten gaan. Wellicht is het mogelijk daarin wel meer te investeren om preventief op te kunnen treden. Als iemand in een situatie terecht dreigt te komen is het jammer niets te doen waama de problematiek zich achter de voordeur van een persoon opstapelt. Men komt dan pas daarachter als zaken uit de hand zijn gelopen. Bij het sociaal plein kunnen mensen goed geihformeerd worden wat ze kunnen doen om bepaalde zaken te voorkomen. Preventie mag wat de SP betreft meer in het stuk naar voren komen, wat geld en problemen voor mensen scheelt. De actielijn arbeidsmarkt, onderwijs en economie is een goede richtlijn, maar de daaruit volgende actie, namelijk stimuleringsbeleid voor vestiging van bedrijven, mag van de SP niet uit het participatiebeleid betaald worden. Dat geld hoort volgens de fractie uit onderwijs- en economiefondsen te komen. Het CDA vraagt of de SP het als een belangrijke rol van het werkbedrijf ziet om de gemeente als een aantrekkelijke gemeente te verkopen. De SP bevestigt dat, maar het vestigen van bedrijven mag niet uit het participatiebudget bekostigd worden. Zij vewolg! dat de gemeente wat betreft de kaders voor beleidsorganisaties veel zelf doet, maar daarbij ontbreekt de begeleiding van mensen met psychosociale problemen. Een SP-motie ingediend in de Tweede Kamer daarover werd breed ondersteund. Een werktraj ect zou moeten vallen onder het participatieplan voor de inwoners, waarover is toegezegd dat plan in het voorliggende stuk te brengen. Dat heeft zij echter nog niet kunnen vinden. Bij de maatschappelijk nuttige activiteiten mist de fractie afspraken uit het coalitieakkoord: zinvolle arbeid en de ontwikkeling van het individu. Die ziet zij graag door het gehele stuk verweven worden. Nu staat er soms 'gezin' en 'huishouden' en het is handig om door het gehele stuk dezelfde termen aan te houden. Bij 'perspectiefl staat niet wiens perspectief is bedoeld, bijvoorbeeld van de werkgever of de inwoner. Bij de inzet van het participatiebudget is vermeld dat de huidige populatie aan het werk zal blijven via de WSW onder dezelfde voorwaarden.Zijvraagl of dat een vast contract voor onbepaalde tijd betekent voor deze groep. De verwachting is dat mensen die jobready zijn redelijk zelfstandig een plek op de arbeidsmarkt kunnen vinden. Het gaat daarbij om maatwerk en ook daarbij moet sprake zijn van een
participatieplan.
Zij kan zich vinden in de financiële samenvatting, maar ziet de tekst graag aangevuld dat het belangrijk is dat dit aansluit bij de ontwikkeling van het ìndividu met werk, met daarbij ook 'sociaal werk'vermeld. Voorgesteld is om financiële middelen voor de lvVerkkamer tot202l beschikbaar te stellen en gevraagd wordt of het meer gebruikelijk is dat tot 2018 te doen. Het college is bereid om aanvullend op de stedelijke voorziening ondersteuning van re-integratie als een begeleidingsdecor in de wijk te organiseren. Dat klopt volgens de SP niet. Hier zou moeten staan: 'het college heeft een visie om lokaal in wijken en buurten bijvoorbeeld een buurtbedrijf te organiseren. Het gaat daarbij niet alleen om de vraag van de werkgever, maar ook van de inwoner.' Daarbij wordt sociale arbeid buitengesloten, terwijl dat in een wijk juist goed zou kunnen passen. Het college heeft het over verbindende schakels. De proef met de participatiemakelaar is niet aan de raad voorgelegd. De vraag is of de raad die wil en dat kan mogelijk ook een wijkopbouwwerker zijn.
l3
De wijk is volgens het document voor het arbeidsmarktbeleid een belangrijke vindplaats, maar geen doel in het kader van arbeidsparticipatie. Hier is belangrijk dat de wijk wel van belang in het kader van sociaal werk. De SP ziet graag wat meer concrete cijfers, zoals welk aantal mensen gebruik maken van WW en WWB van2012 tot en mei 2015. De vermelde cijfers gaan slechts tot2014. Vervolgens gaat de fractie in op de extra instroom door het afsluiten van de WSW. 26 jongeren komen in aanmerking voor begeleiding. Er zijn volgens de fractie echter 44 jongeren die daarvoor in aanmerking kunnen komen, wrnryoor ook een participatieplan gemaakt kan worden. Bij jongerengarantie staat ook weer geen participatieplan. Hart voor Hilversum vraagl of het plan door de raad vaststelling behoeft in verband met de genoemde begrotingsaanpassingen. De voorzitter ziet dat het stuk nog een keer terugkomT, zodat er sprake is van advisering aan het college. De SP vervolgt dat verwacht wordt dat inwoners deelnemen aan maatschappelijk nuttige activiteiten. 'Wordt verwacht' ziet zij graag gewijzigd in 'stimuleert' Budgetten zijn persoonsvolgend en de SP wil graag dat dat ook geldt voor mensen met een beperking. Graag ziet zijbij paragraaf 4.2 toegelicht wat wordt bedoeld met de zin'De bijt is in uitvoering.' Vermeld is dat de gemeente werkgevers gaat ondersteunen bij ondememen in de arbeidsmarkt. Dat kan echter niet. Bij kemwaarde 6 gaaL het over ondersteuning dicht bij inwoners. Die tekst rijmt niet met pagina 9. Daar zlln voorwaarden genoemd die bij kemwaarde 6 niet zijn gesteld. Over het dienstverleningsconcept wil de SP graag harde targets afspreken. Naast integrale toegang van het sociaal plein moet er ook toegang zijn in wijken en bij mensen thuis, zoals eerder is afgesproken. Vermeld is bij integrale toegang sociaal plein 'een integrale toegang, waarbij niet het recht op ondersteuning, voorziening ofeen uitkering centraal staat, maar de noodzaak.' De vanuit het Rijk vergoede begeleidingskosten van € 8.500,- voor WSW-werknemers worden nu standaard gegeven, maar de fractie is meer voorstander van maatwerk. Bij social return on investment wil de fractie goed opletten dat er geen arbeidsmarktverdringing komt. De begeleider van mensen naar werk moet volgens de fractie een constante factor zijn. Het moet een professional zijn die een goede werkgeversbenadering heeft, coachend is, kan onderhandelen en verstand heeft van mensen en allerlei beperkingen. Dat moet heel goed georganiseerd worden. Het is een zorgdat mensen in doorstroombanen steeds blijven doorstromen. De SP wil graag dat werkgevers goed worden geihformeerd, zodat ze zelf actief worden bij het informeren van werknemers over schuldhulpverlening bij bijvoorbeeld loonbeslag. Heel belangrijk is dat service en dienstverlening hoog in het vaandel staan. Het gaat om het opstellen van een service
level agreement. Verdere vragen en opmerkingen dient de SP schriftelijk in. Het CDA vraagl wat de SP vindt van de tekorten die op de begroting ontstaan. De SP is van mening dat mensen die een uitkering nodig hebben betaald moeten worden. Het mensen naar werk begeleiden is spannend en bepalend voor hoe het verdere plaatje eruit ziet. Het CDA stelt dat elke wens kosten met zich meebrengt, waarin er nu geen inzicht is. De SP repliceert dat het goed organiseren van het onderwerp uiteindelijk minder kosten met zich meebrengt. Nu is het nodig om zakenzo goed mogelijk weg te zetten, zodat de uitvoering het benodigde resultaat oplevert. Zij is voorstander ervan om het college het stuk te laten terugnemen. De PvdA noemt het stuk qua structuur complex en wil dat meer helder opgesplitst zienin elementen. Er wordt een mening gevraagd over zeer uiteenlopende zaken. Het stuk roept zeer veel vragen op. Goede antwoorden op vragen maken het stuk echter nog niet goed. Graag behandelt de fractie het stuk in blokken, zodat er de tijd is om bijvoorbeeld te praten over een visie op beschut werken. Zij heeft overigens de indruk dat het college voorsorteert, bijvoorbeeld over het ondersteunen van NUG'ers. De PvdA wil het stuk graag teruggenomen zien, omdat zij hazr achterban wil uitleggen welke besluiten worden genomen. Gevraagd wordt om een oplegnotitie.
14
D66 geeft een financieel en inhoudelijk advies aan het college. Zij is inhoudelijk tevreden over de gemaakte keuzen in het Meerjarenbeleidsplan participatie, bijvoorbeeld over de keuze tussen economische en sociale participatie en om daarvoor de ontschotte middelen van het sociaal domein in te zetten en het kiezen voor sociale werþlekken met arbeidsontwikkeling als altematief voor beschut werken. Strikte handhaving is nodig als het gaat om uitkeringsfraude. Mensen moeten zo kort mogelijk afhankelijk zijnvan een uitkering door de focus op werk, arbeid en een tegenprestatie n¿urr verrnogen. Ook moet een instroom in de bijstand voorkomen worden door in te zetten op preventieve ondersteuning van jongeren en jonggehandicapten. In dat opzicht worden de juiste lijnen uitgezet in de nota. Zij mist echter de financiële opgave die vanwege de rijksbezuinigingen boven het beleid hangt. Weliswaar is op een aantal bladzijden sprake van inverdieneffecten op termijn en efficiency, maar niet is duidelijk op welke termijn die te verwachten zijn. Datzal ongetwijfeld aan de orde komen in het uitvoeringsplan, maar dan is 20 I 5 al voor driekwart voorbij. Over de financiële bijlage bij het meerjarenbeleidsplan en de daaruit volgende vragen en beslispunten. is al uitvoerig gesproken. Wel gaat zij nog in op de BUlG-uitkeringen. Eind 2014 zijn de BUIGbedragen volgens het nieuwe verdeelmodel aan gemeenten verzonden. Het was het resultaat van een lang proces van afweging.D66 vraagt welke actie de wethouder heeft ondernomen vanaf het moment van bekend worden van het duidelijk lagere bedrag aan BUlG-gelden om de tekorten wat dat betreft te beperken. De tekorten komen in het commissievoorstel ten laste van de reserve sociaal domein en dat vindt D66 niet aanvaardbaar. Zeker omdat de tekorten structureel blijken te zijn en structurele compensatie binnen het programma Sociale Zaken of het sociaal domein komen. Er moet dus een uitvoeringsplan komen om tekorten te reduceren. De vraag is wanneer de wethouder dat zal maken en wat de noodzaak is van de voorgestelde begrotingswijziging. De meicirculaire zal eerder verschijnen en die zal waarschijnlijk weer nieuwe cijfers bevatten. Verder vindt de fractie de tabel bij beslispunt 9 dermate onduidelijk en de financiële bijdrage bij dit meerjarenbeleidsplan eveneens, zoda|zij voorstelt de hele rekenexercitie nog eens over te doen, zodat het voor de raad inzichtelijk wordt hoe tekorten zijn ontstaan, of er in 2015 nog positieve effecten van het nieuwe beleid zijn te verwachten, wat de meerjarenverwachting is en op welke manier de tekorten structureel opgevangen zullen worden. Ook hoort zij graag wanneer regiogemeenten de brandbrief naar het Rijk gaan sturen en of en in hoeverre de effecten van het nieuwe verdeelsysteem en de vangnetregeling al zijn meegenomen in de huidige meerjarenramingen. Ten slotte geeft D66 de wethouder mee dat het Meerjarenbeleidsplan participatie beter nog even met de stofkam kan worden doorgevlooid vanwege haperend Nederlands, licht academische en onbegrijpelijke volzinnen, dubbele vermeldingen en het gebruik van vier of vijf verschillende woorden voor dezelfde termen. Haar advies is om helder leesbaar gemakkelijk Hilversums tussen de plaatjes af te drukken. Als de inhoudelijke adviezen van de commissie in het stuk worden verwerkt is dat voor D66 prima. Met het financiële deel komt wethouder Van der Want nog terug. De WD vindt het Meerjarenbeleidsplan participatie ontzettend belangrijk, vooral vanwege de ommekeer van het inregelen. De ommekeer moet betekenen mensen beter te helpen plus efficiency en effectiviteit voor de gemeente. Dat betekent ook een door te voeren bezuiniging. Lezende het plan wordt dat steeds onduidelijker, vanwege taalkundige creaties en de vele deelvoorstellen. Het is daardoor moeilijk om daarover te oordelen en dat wil de fractie dan ook niet doen. Inhoudelijk kan het plan ook nog teruggenomen worden. Voor niet uitkeringsgerechtigden is ondersteuning gevraagd en gevraagd wordt ofhet gaat om sociale arbeidsverdringing binnen de eigen gelederen. Dat mag van de VVD niet de bedoeling zijn. Er was een goede en prettige kennissessie over vier scenario's/loketten waarin is uitgelegd dat loket 4 het meest wenselijk was omdat de andere niet haalbaar zijn en niet sociaal wenselijk zijn vanwege uitsluiting. Het stuk lezende is echter onduidelijk wat er gebeurt, omdat het gaat over het meest onwenselijke scenario l. De norm is zes maanden actieve ondersteuning terwijl het voorstel 'maximaal zes maanden' vermeldt. Naar de begroting moet ook gekeken worden, omdat het gaat om een structureel tekort dat niet incidenteel opgelost mag worden met een reserye die is bestemd voor mensen die tussen wal en schip
vallen.
t5
Het stimuleringsbeleid voor het vestigen van bedrijven ziet de VVD liever terug in de economische visie. De rest van haar opmerkingen geeft de VVD per e-mail weer. Het CDA brengt naar voren dat participatie over mensen gaat. Het stuk is een goed vervolg op het eerder vastgestelde plan en de fractie sluit zich aan bij de gemaakte keuzen. Door de snelle decentralisatie vanuit het Rijk gecombineerd met een nieuw verdeelmodel moet Hilversum het met veel minder geld doen. Er is met minder geld meer beleid voor mensen nodig. Dat is een lastige opgave waarvoor de nodige inventiviteit en daadkracht nodig zijn. Het is lastig een inhoudelijk oordeel over de nota te vellen, omdat volgens het CDA de financiële keuzen niet duidelijk zijn weergegeven. Het stuk eindigt in de deceptie van structureel grote tekorten. Het is dus geen voldragen document. Onduidelijk is wat de kosten voor bepaalde doelgroepen zijn. Ook ontbreekt een alternatief scenario en welke consequenties het streven heeft om binnen het budget te blijven. Mensen hebben het gemiddeld niet makkelijk, zoals vanwege grote schulden bij groepen WWB'ers en WW'ers. Daarom moeten zij perspectief krijgen door beleid. Het CDA informeert: naar een altematief scenario dat binnen het budget blijft; naar het structurele tekort op de BUlG-geldenl of het mogelijk is het tekort op lange termijn terug te dringen als dat niet wordt gedekt door de bestemmingsreserve sociaal domein; of het mogelijk is om een gedetailleerd overzicht te ontvangen over voor welke doelgroep het geld bedoeld is verdeeld per doelgroep ofper activiteit; of de wethouder kan aangeven wat de relatie is tussen de Wmo en participatie; wat synergie kan bijdragen om tekorten terug te dringen; wie de beschutte werkplekken gericht op sociale zellwerkzaamheid gaat organiseren. Bladzijde 7 beschrijft de doelstelling van de nota: de ontwikkeling van het uitkeringsbestand WWB en de uitstroom naar werk houden in Hilversum jaarlijks minimaal gelijke trend met het kringgemiddelde van de gemeente. De fractie vraag! wat met dat doel is bedoeld en of het gaat om een ambitieuze doelstelling. Gemeenten krijgen verschillende bedragen voor dezelfcle taken en gevraagd wordt of dat op enige manier vorm krijgt in de regionale samenwerking en of de regionale arbeidsmarktbenadering daarom juist zorgt voor spanning in de regio, gezien de grote opgave waaryoor Hilversum specifiek
-
-
staat.
Gevraagd wordt waarom bij NUG'ers de optie van een lening niet genoemd is. Verder informeert de fractie waarom de wethouder het aanzienlijke weerstandsvermogen van de Tomingroep niet wil inzetten en wat er gebeurt als dat wel in de berekeningen wordt meegenomen. Het CDA informeert vervolgens naar de incentives aan werkgevers en werknemers, vraag! hoe groot het risico is als de samenwerking met de Tomingroep minder goed uitpakt dan het voorstel schetst en hoe het p-deel beheerbaar blijft. De fractie is het eens met de SP wat betreft de opmerking over de lange termijn van het budget voor de Werkkamer. Eerst zouden er goede resultaten moeten blijken. Het college wil mensen niet in groepen onderverdelen en kandidaten apart benaderen, waarbij bij eenieder rekening wordt gehouden met zijn of haar talenten en beperkingen. Daarbij kan men vermelden 'voor zover mogelijk'. Gevraagd wordt waarop de aanname is gebaseerd op korte termijn niet voldoende budget te hebben. Paragraaf 2.2 vermeldt dat het college de interne bedrijfsvoering zal verbeteren en het CDA vraagt wat daarmee wordt bedoeld en wat dat oplevert. De ChristenUnie constateert dat alles wat de commissie zeg! als zienswijze wordt beschouwd en wordt verwerkt in de volgende versie van de nota. ZijbhJfr- van mening dat de gemeente een verantwoordelijkheid heeft als mensen niet hun eigen verantwoordelijkheid kunnen nemen enzelfredzaam kunnen zijn. Als mensen minder middelen hebben worden ze creatiever en dat wenst zij de gemeente ook toe. Het budget van het sociaal domein wordt ontschot ingezet. Dat is volgens de nota echter niet zo, omdat ondersteuning voor economische zelfredzaamheid uit het participatiebudget komt, terwijl ondersteuning uit de sociale zelfredzaamheid uit de Wmo-middelen komt. 16
De druk op het Wmo-budget zal toenemen. Het baart bovendien zorgen dat er heel veel nieuwe kleine spelers op de markt zijn die heel graag willen begeleiden en gevraagd wordt wat daarvoor het beleid is. Tot nu toe is er de indruk van ad hoc-beleid. Niet alleen de gemeente hoeft mensen te begeleiden en dat kan ook door derden plaatsvinden. Relaties met wederkerigheid zijn duurzamer en betekenisvoller en daarom is de samenwerking tussen professionals en vrijwilligers van groot belang. Gevraagd wordt wie partners zijn en wie dat mogen zijn. De fractie heeft er begrip voor om niet alle NUG'ers te begeleiden, maat maakt een uitzondering voor NUG'ers met een taalachterstand. Een behoorlijke groep allochtonen, zowel vluchtelingen als anderen, kan daardoor geen baan vinden. Uit het participatiebudget mag daarom best een bedrag voor taallessen gehaald worden. De ChristenUnie is het eens met scenario l, dat volgens haar overeenkomt met loket 4. De fractie is voor het voorkomen rechtsongelijkheid. Vooralsnog kan zij geen voorbeeld bedenken dat men meer geld moet hebben voor hetzelfde werk, temeer omdat anderen dan tekort worden gedaan. De begeleiding vanuit de gemeente moet grenzen hebben. In de toekomst zullen er best wel knelpunten zijn over de waag wanneer de begeleiding overgaat naar werkgevers. De tegenprestatie richt zich op mensen die het verst van de arbeidsmarkt af staan. De gerichtheid op de sociale redzaamheid zal waarschijnlijk in heel veel gevallen het hoogst haalbare zijn. Gevraagd wordt wat dan de zin over stijging of daling van de verdiencapaciteit betekent, omdat die dan juist niet aanwezig is. Er moet geen dwang zijn,maar toch pleit de ChristenUnie voor een zekere drang en motiverende gespreksvoering. Aandringen op een tegenprestatie kan ook een middel zijn om zwart werk te verminderen. Aandacht voor werkgevers is in dat verband ook belangrijk. Er zijn namelijk voorbeelden dat met de tegenprestatie te vrijblijvend werd geopereerd, waarbij de werkgever niet wist waaraan hij toe was en niet kon bouwen op degene die een tegenprestatie deed. Dan verliest men de
werþevers en goodwill.
Bij de BUlG-gelden kan men kiezen voor een pragmatisch benadering dat het geld ergens vandaan moet komen, maat de fractie is er absoluut op tegen om de reserve sociaal domein te verhogen. Dat de loonkosten ook uit BUlG-middelen worden betaald vindt de fractie onjuist. De BUlG-middelen moeten niet uit de reserve algemene middelen komen, maar wel uit het sociaal domein, dat voor de sociale landing is bedoeld. V/ellicht kan de wethouder overwegen om alsnog bezwaar in te dienen tegen de korting op de BUIGmiddelen. Verschillende gemeenten hebben dat namelijk al gedaan en gevraagd waarom Hilversum dat niet heeft gedaan. Het weerstandsvermogen van de Tomingroep gebruiken voor het tekort op de BUlG-middelen is misschien niet zo'n gek idee. Groenlinks vond de materie lastig en moeilijk te doorgronden. De vraag is of dat ligt aan de lezer, de nota of de materie. Er is volgens de fractie te veel bijgehaald om een goed licht op de materie te werpen: handhaving, milieu, minimabeleid en schuldhulpverlening. De verwachting van de fractie was een antwoord op de vraag wat er gebeurt meet voormalige WSW'wers, de businesscase Tomingroep, welk aanbod er is voor jongeren, voormalige Wajong'ers en aan de overige WWB-gerechtigden en hoe keuzen financieel worden vertaald. Het antwoord van het college is vooral maatwerk. Dat geeft echter geen enkel kader. Een kadernotitie moet ook antwoord aan de burger geven en wat die kan verwachten van dienstverlening of ondersteuning. Een financiële vertaling van de plannen is volgens de fractie niet te vinden. Onduidelijk is hoeveel geld er beschikbaar is voor ondersteuning van WWB-gerechtigden. Wel is er €,2,4 miljoen tekort, maar onduidelijk is w¿arop. Op internet vond Groenlinks een interessant artikel van Rutger Bregman https://decorrespondent.nl/754lHet-failliet-van-de-Nederlandse-werklozenindusTt',el2S9ST 530054a9ebb met als titel waarom de arbeidsbenadering in Nederland niet werkt. Nederland geeft volgens dat artikel € 6,5 miljard uit aan iets wat niet werkt. Dat is ongeveer evenveel het bedrag dat Nederland aan defensie uitgeeft. De betreffende joumalist zegt ook dat een aantal maatregelen wel werkt, zoals de loonkostensubsidie en scholing. Met de blik van het artikel wierp de fractie zich weer op de notitie.
t7
De Participatiewet is een reden om goed te kijken wat er de komende jaren moet gebeuren. Men zou moeten stoppen met of goed moeten nadenken over wat niet werkt. Wat helder is wat moet gebeuren is een fatsoenlijke inkomensverstrekking. Het budget moet echter eerst inzichtelijk worden, waarna keuzen kunnen volgen op grond van wetenschappelijke evaluaties van wat wel en niet werkt. Elf beslispunten is wat veel, waaronder ook een aantal overbodige. Elk beslispunt had zij graag vergezeld zien gaan van een financiële consequentie . Zij maakt zich grote zorgen over de financiën en raadt aan terug te komen met een nieuwe en kortere nota met helder Hilversums die zich tot de hoofdlijn beperkt. Elk voorstel zou vergezeld moeten gaan van een financiële vertaling, waarbij kritisch moet worden gekeken naar de uitgaven. Het CDA vindt de bijdrage van Groenlinks boeiend maar begrijpt die niet. De nota is geschreven, omdat de arbeidsmarkt niet openstaat voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het grootste probleem is dat mensen en bedrijven niet openst¿an voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Er moeten dus mensen geholpen worden met subsidies. Groenlinks wijst op de essentie dat al het geld dat de overheid geeft aan de arbeidsmarktindustrie niet leidt tot het eerder aan het werk helpen van werklozen noch voor het creëren van extra banen. Dat geld kan daardoor beter besteed worden aanzaken waÍìrop er wel invloed is. Het is een illusie om te denken dat met beleidsplannen mensen aan het werk geholpen kunnen worden. De ChristenUnie vraagt wat Groenlinks met de markt bedoelt. Groenlinks verwijst naar het artikel dat zij heeft genoemd. Het CDA gelooft wel in de nota en de keuzen die worden gemaakf en is niet cynisch over het niet slagen. Er moet wel heel veel gebeuren. Groenlinks betwist de cynische manier van kijken. Als wetenschappelijk is bewezen dat iets niet werkt kan men dat niet als cynisch bestempelen, maar is het verstandig om dat als waarheid aan te nemen, totdat iets anders wordt bewezen en als waarheid wordt aangewezen. Wel is het buitengewoon cynisch om als Nederland door te gaan met het uitgeven van € 6,5 miljard waarvan vooralsnog is bewezen dat het bedrag net zo goed aan universiteiten, scholen en ontwikkelingssamenwerking uitgegeven zou kunnen worden.
Leefbaar Hilversum beperkt zich tot de beslispunten 9 en l0 over het aanpassen van de BUIGbegroting. Het gaat om een meerjarenbegroting van2015 tot en met 2019 van in totaal € I I miljoen. Punt l0 gaat over het ten laste brengen van dat bedrag van het sociaal domein. Een goede financiele onderbouwing daarvan ontbreekt volgens de fractie. Dat zal binnen I tot2 jaar leiden tot een uitputting van de reserve sociaal domein. De fractie is het van harte eens met het ordevoorstel.
Hart voor Hilversum brengt n¿urr voren dat in dit kader burgerparticipatie een heel belangrijke rol zou hebben kunnen spelen. De fractie heeft zich door het stuk heen gezwoegd. Op een gegeven moment is een loonwaarde vermeld en het streven n¿tar het verhogen daarvan. In een aantal gevallen is dat echter absoluut niet mogelijk, omdat de betreffende mensen niet veranderen. Zij is heel benieuwd hoe het college daarmee omgaat, of mensen een beschikking ontvangen als hun loonwaarde is vastgesteld en of ze eventueel een second opinion kunnen aanwagen. Verder wordt gevraagd of een eventuele korting wordt opgeschort tot een eventuele uitspraak. Vanuit de overheid is bepaald dat er 100.000 banen voor gehandicapten moeten komen, waarvan 25.000 bij de overheid. Hart voor Hilversum vraagt of de gemeente Hilversum die banen al heeft gerealiseerd. De Wmo biedt mensen een sociale werkplek middels dagbesteding. Mensen met beschut werk kijgen loon via een cao. \ümo of beschut werk kunnen hetzelfde zijn, maar de vraag is op basis waarvan wordt besloten of iemand onder de Wmo of beschut werk valt. De fractie wil weten welk aantal beschutte werkplekken de gemeente Hilversum heeft. De PvdA wil eerst met elkaar overleggen om keuzen te maken. Hilversuml vraagt in hoeverre beleidsregels mogelijk afwijkend van verordeningen geihterpreteerd kunnen worden en wat de consequenties daarvan zijn voor de burger die denkt zich op een beleidsregel te kunnen beroepen en de gemeente.
l8
Wethouder Klamer dankt de commissieleden oprecht hartelijk voor alle vragen, opmerkingen, adviezen en suggesties. Die neemt hij mee en verwerkt hij in het beleidsstuk dat opnieuw aan de commissie gepresenteerd zal worden. Mensen staan in het stuk centraal. Het gaat om het ontwikkelen en ontplooien van mensen en hen de kans geven om volwaardig deel te nemen aan het maatschappelijk en economisch verkeer. Het is allemaal vreselijk ingewikkeld en dat is ook zijn ervaring. Elke bijeenkomst over het onderwerp leidt altijd tot enoÍn veel verwarring, zowel bij anderen als bij hem. De ingewikkeldheid heeft te maken met een systeemverandering die voor verwarring zorgt, evenals de vele partijen die ermee zijn gemoeid. Het Rijk heeft bepaalde condities, maar vervolgens moeten er in de regio afspraken komen tussen partijen. Het is dus een ingewikkelde materie. De opgave is echter enorm en de uitdaging is groot en hij is daarom verheugd dat de commissieleden daarop indringend ingaan. Het doel is dat de kansen van bepaalde mensen toenemen. Hij benadrukt vervolgens dat het stuk een aantal belangrijke keuzen ma¿kt. Die legt hij de commissie voor. Het stuk gaat niet uit van een classificatiesysteem en met die keuze is hij zelf heel blij. Elke andere gemeente gaat uit van een groep met loonwaarden van 0-40, 40-80 en 80-100. Hilversum doet dat niet en behandelt iedereen gelijk. De gemeente wil namelijk kansen bieden voor iedereen, ongeacht wat de beperkingen en de kansen zijn op werk zijn. Dat is een keuze. De WD meent in het stuk te hebben gelezen dat de gemeente zich richt op de groep met een loonwaarde van 40-80 in plaats van de groep 80- I 00 die zelf zaken kan regelen , zoda| er toch een onderscheid is. Wethouder Klamer reageert dat de gemeente wel inschattingen maakt. Iemand die net uit een baan komt heeft een andere positie dan iemand met een zware beperking. Hij wil echter niet mensen bestempelen en ¿angeven datzetot een bepaalde categorie behoren. De PvdA vindt gelijke behandeling van iedereen fijn, maar de waarheid is dat niet iedereen gelijk is. Het niet kiezen voor beschut werken en het plaatsen van iedereen in dezelfde regeling is daarom volgens de fractie het tekort doen van mensen die beter af zouden zijn met beschut werk. Het CDA vraag! waar de PvdA vindt dat de gemeente mensen tekort doet: de werkplek, het perspectief of werk of de financiën. De PvdA vindt dat de gemeente een beschutte werkplek moet bieden als iemand daar het beste tot zijn recht komt. Het CDA vraagl of het de PvdA als eerste te doen is om de werkplek en daarna pas om de financiën. De ChristenUnie vraagt of de PvdA bedoelt dat iedereen de kans moet krijgen op een beschutte werkplek met een minimumloon. De PvdA bedoelt mensen die daarbij gebaat zijn een beschutte werkplek te kunnen bieden. Het ChristenUnie waagt welk salaris en welke uitkering daaraan hangen. De PvdA gaat dazr niet over en volgens haar bepaalt de raad het scenario. De ChristenUnie is van opvatting dat de vervelende keuze van de raad de hoogte van de uitkering is. De PvdA is van mening dat de raad kiest op kwaliteit in plaats van op financiën. Het CDA beaamt dat er een keuze moet zijn op basis van kwaliteit in plaats van salariëring. Vy'ethouder Klamer bevestigt dat een aantal beschutte werkplekken ten koste gaat van heel veel andere mensen.
Groenlinks kan niet meegaan in het voorsorteren van de wethouder, omdat vijf beschutte werkplekken kosten. Wethouder Klamer zeg! dat die berekening wel in het plan staat.
zr1
niet kan overzien wat
Het CDA meent dat de gemeente dezelfcle werkplekken creeert, maar wel met een andere salariëring. Men behoudt dus kwaliteit met een ander financieel plaatje. Groenlinks meent dat de gemeente beschut werk creeert met behoud van een WWB-uitkering. Wethouder Klamer wil af van het idee van dagbesteding en vindt dat iedereen met een arbeidsleeftijd recht heeft op een werkplek. Dat zijn sociale werkplekken en dat kunnen ook beschutte werkplekken zijn. Het is een andere invulling dan beschut werk nu is. Het gaat om behoud van uitkering, met de bedoeling datze een aanvullende vergoeding krijgen voor hetgeen ze doen. Wel probeert hij binnen de lijnen van het participatiebudget te opereren. Daarom stelt hij met pijn inzijn hart voor niet beschut te laten werken, omdat hij die regeling onrechWaardig vindt om uit te voeren. Bepaalde mensen hebben dan geluk vanwege het krijgen van een bepaalde positie en anderen niet.
t9
De voorzitter stelt voor de wethouder het stuk te laten terugnemen voor een financiële onderbouwing en verduidelijking. Zij steltvoor om de wethouder in zijn beantwoording niet meer te laten intemrmperen. De SP doet het voorstel van orde om daarnaast ook de beleidsregels te laten terugnemen.
De ChristenUnie vraagt zich af wat het verschil is tussen het stuk terugnemen en het stuk aanpassen en reacties daarin te verwerken.
D66, de ChristenUnie, de PvdA, Groenlinks, Hart voor Hilversum, Leefbaar Hilversum, Hifversuml, de SP en de WD zijn er voorstander van om de wethouder zonder interrupties zijn verhaal te laten afmaken. Het CDA vindt de discussie over beschut werk interessant en ergens over gaan. Die discussie is ook belangrijk vanwege het in te gane proces. Wethouder Klamer maakt keuzen, ook voor een bepaald scenario. Het is belangrijk dat de commissie laat weten wa|zij daarvan vindt. Als de commissie van mening is niet voldoende gegevens te hebben om een keuze te maken moet het college zijn best doen om die gegevens alsnog aan te leveren. Veel re-integratiegelden kwamen ten goede aan private partijen die daaraan enorrn verdienen, maar ongelooflijk weinig presteerden. Tegen een basisinkomen staat hij op een bepaalde manier positief, maar hij is het niet eens met Rutger Berkmans, omdat dat systeem voor bepaalde mensen, vooral mensen met een beperking, niet gaat werken. Juist voor die mensen wordt er van alles en nog wat georganiseerd om te kijken ofzij een kans hebben om een zinvolle bijdrage te leveren aan het maatschappelijk en economisch verkeer. Dat is de inzet. DaL zal heel moeilijk zijn, maar dat is de grote opgave en uitdaging: zoveel mogelijk mensen te begeleiden naar economisch of sociaal werk. Wat betreft 'bijt in de uitvoering' is zijn ervaring dat heel veel wordt gesproken over plannen, de Tomingroep, trajecten en doelgroepen.Er zal enoffn veel aftrangen van de kwaliteit van het werk dat wordt gedaan. Hij is enorTn voorstander van het sturen op kwaliteit van begeleiding, ontwikkeling en contacten met werkgevers, waar gezien zijn praktijkervaring de crux zit. Het bepalen van de loonwaarden en onderhandelen met werkgevers is een vak en een kunst om dat goed te doen. Het gevaar van het focussen op getallen is dat bedrijven alles zullen doen om daarop te sturen, dat ten koste gaat van kwaliteit. Hij is daarom groot voorstander op sturen op kwaliteit en wil hij de raad de instrumenten in handen geven om goed te kunnen sturen. Daarom zeglhij dat de bijt in de uitvoering
zit. Op andere partijen dan de Tomingroep zijn ook criteria van toepassing. Het is een misvatting dat de kandidaat bij een loonwaarde bevoor- of benadeeld wordt. Het is de bedoeling dat de kandidaat aan het werk gaat en de gemeente en de werkgever onderhandelen over de loonwaarde en hoe die zich ontwikkelt. Bij een loonwaarde van 600/o moet de gemeente 40o/o aanvullen tot het minimumloon. Als de medewerker goed wordt begeleid neemt de loonwaarde toe, maar neemt de subsidie ook af. De cijfers zijn een winstwaarschuwing, maar onduidelijk is of die ook zo nadelig zullen uitvallen. De negatieve cijfers zijn eerder een gevolg van dat de gemeente het goed heeft gedaan dan dat de gemeente het slecht heeft gedaan. Bij goede resultaten gaat het BUlG-budget omlaag. Het gaat er niet om dat de gemeente slecht beleid voert of stomme dingen doet. Integendeel, de gemeente heeft het juist beter gedaan. Dat neemt niet weg dat de gemeente nu wel iets moet doen om dat te compenseren. Het belangrijkste is de inzet van het participatiebudget om zoveel mogelijk mensen naar werk te begeleiden en het BUIG zoveel mogelijk te ontlasten. Daarvoor zijn de plannen bedoeld. Hij vindt het oneerlijk dat de gemeente op deze manier belast wordt met deze systematiek, omdat zij juist haar best doet. Dat zal da| bij de landelijke overheid aankaarten. De meicirculaire volgt in april en de ervaring is dat die negatiever uitvalt, wat weer wordt gecompenseerd in de septembercirculaire. Dat neemt niet weg dat hij ook bezig is met maatregelen om het nadeel te verkleinen. Energie en gelden zijn goed in te zetten om mensen kans te geven op werk en de BUlG-gelden te ontlasten. Een deel van de Wmo-gelden worden ingezet voor dagbesteding en sociale werkplekken. De inzet is dat veel mensen hun ei weer kwijt kunnen.
20
Concrete cijfers over 2015 zeg! hij toe, zoals de SP heeft gevraagd. Het stuk is zoals de PvdA vroeg ook in blokken te behandelen. Financiële bijlagen worden verduidelijkt.Er zijn alternatieven binnen het budget en die zal hij sterker duiden. De door de ChristenUnie gevra¿gde bezwaarbrief zalhet college nog schrijven. Hij staat open voor elke gesprek met commissieleden.
Groenlinks is het eens met de opmerking van de wethouder over de ingewikkeldheid van de materie, maar wil de vergaderzaal niet verlaten met meer verwarring danzij de zazl in kwam. Er kan geen onduidelijkheid zijn over de inkomenspositie van 2.000 Hilversummers. De essentie van het door haar krantenartikel is om niet helemaal niets te doen, maar om geen geld aan zinloze trajecten te besteden, omdat er dan meer geld overblijft om meer mensen een beschutte werþlek aan te bieden. Het CDA is het eens met de eerste opmerking van Groenlinks en wil een schriftelijke beantwoording van alle gestelde vragen. 'Wethouder Klamer zegltoe vragen te zullen beantwoorden voordat het aangepaste stuk terugkomt bij de commissie. Ook zeglhij toe geen zinloos geld te zullen uitgeven.
13.
Beleidsregelsbijverordeningenparticipatie
l,V'oordvoerders fracties: D66: mw. A.A.S. den Daqs; Hartvoor Hilversum: mw. M.M.C. van Dalen; WD: mw. D. Abrahams; SP: mw. B. Verweij; CDA: N.G.T. van Voorden; PvdA:-; GroenLinks: J. van Drogen; ChristenUnie: mw. A.F. Vreugdenhil-de Blécourt; Hilversuml: J. Tammer; Lee/baar Hilversum: mw.
M. Kooloos. college: A. Klamer, wethouder. Ambtelijke ondersteuning: hr. Van Deutekom. De SP herhaalt haar voorstel van orde om de beleidsregels terug te nemen. Wethouder Klamer stelt dat beleidsregels niet aangehouden kunnen worden. Het CDA vindt dat de beleidsregels ter informatie bij de commissie zijn, waarover de raad niet hoort te besluiten. Besloten wordt de beleidsregels nu te behandelen.
Leefbaar Hilversum raadt aan het advies van de cliëntenraad en de Wmo-raad zeer ter harte te nemen. Het gaat om maatwerk en de fractie wil niet alles over een kam scheren. Er is een rijksopdracht om te bezuinigen, wat ergens op moet gebeuren, namelijk op maatwerk. De WD sluit zich grotendeels aan bij het CDA. De nota voor de commissie geeft aan dat de raad aandacht heeft gevraagd voor een aantal punten, maar dat is te kort door de bocht, omdat het slechts gaat om een aantal partijen. Met de uitgangspunten is de VVD het ook grotendeels niet eens, ondanks dat de uitwerking niet echt op bezwaren stuit. Als de gemeente maatwerk wil bieden en een hardheidsclausule heeft staan in alle verordeningen, maar dan toch heel veel tot in detail uitwerkt bindt de wethouder zichzelf de handen. Dan wordt het eerder moeilijker dan makkelijker om het beleid uit te voeren.
D66 stelt hetjuist op prijs dat beleidsregels naar aanleiding van vastgestelde verordeningen ter advisering aan de commissie worden voorgelegd, omdat daarom ook is verzocht. Het college heeft de input verwerkt en de cliëntenraad heeft ook mee geadviseerd. Daaruit kwamen nuttige toevoegingen en aandachtspunten voort. In de loop van ditjaar volgt nog een tweede oplevering van beleidsregels en de fractie vraagt ofhet gaat om een aanpassing van de voorliggende beleidsregels, een nieuwe set beleidsregels ofeen combinatie daarvan. Verder vraagl zij of de beleidsregels ter communicatie naar inwoners uitsluitend op het sociaal plein worden aangekaart ofproactiefnaar de doelgroepen gaan middels bijvoorbeeld een brief.
2t
De beleidsregels vormen een juridisch en rechtmatigheidskader in de uitvoering, maar het college zet instrumenten en voorzieningen (met voorrang) in voor de doelgroep met een arbeidsvermogen van 40o/o Íot 80%. De vraag is hoe die voorrang in de praktijk toe te passen is. Wat betreft beleidsregel |.5 zegl het college over de uitstroom en eenmalige premies dat die per uitkeringsperiode toegekend kunnen worden enzijvraagl hoe vaak zichdaT kan herhalen. Over de beleidsregels tegenprestatie naar veffnogen neemt het college in de afiveging om al dan niet een tegenprestatie op te leggen allerlei factoren mee, onder andere het aanbod van de werkgever en begeleiding vanuit de betreffende organisatie waar de tegenprestatie geleverd dient te worden. Het gaat om maatwerk, maar zo dreigt het al dan niet opleggen te veel aftrankelijk te worden van het aanbod. Ook is gesteld dat de belanghebbende eerst zelf naar een invulling van de tegenprestatie mag zoeken. De vraag is hoe lang dat zoeken maken duren. Bij de beleidsregels over de individuele inkomenstoeslag merkt D66 op het eens te zijn met de reactie van het college op het overwegend negatieve advies van de cliëntenraad. Er valt op korte termijn een bijstelling van deze beleidsregel te verwachten. In de minima effectrapportage zou moeten terugkomen hoe deze regels in de praktijk uitpakken en of bijsturing nodig is. Graag hoort de fractie binnen welke tijdspanne het college hierop zal terugkomen. In de beleidsregels over woonkosten komen de kostendelersnorn en het fenomeen medebewoning om de hoek kijken mocht de belanghebbende kamers verhuren of commerciële kostgangers huisvesten. Dat het college dan de bijstand vanwege meer inkomsten verlaagt lijkt logisch, maar de vraag is wat de gang van zaken is als belanghebbende met een uitkering al dan niet tijdelijk onderdak aan een familielid of vriend biedt die ook een uitkering heeft. Steeds meer mensen willen daarom potentiële daklozen of vluchtelingen niet meer in huis opnemen. Dat lijkt een ongewenst bijeffect van de regels en zij vraagt hoe het college hiermee in voorkomende gevallen omgaat. De ChristenUnie informeert of dit jaar nog herzieningen van verordeningen en beleidsregels te verwachten zijn en wanneer die komen. Met name is de fractie benieuwd naar de effecten van de tegenprestatie. Er zou geen dwang moeten zijn, maar wel drang op een hulpverleningstechnisch goede manier. De fractie is benieuwd wat het effect daarop is.
Groenlinks neemt de beleidsregels
als uitvoeringsregels voor kennisgeving aan. De termijn van individuele inkomenstoeslag kan wat de fractie betreft zo snel mogelijk omlaag. In het kader van de beleidsregel van bestuurlijke boete bij recidive komt de beslagvrije voet niet terug en wordt alleen verwezen naar woonkosten en ziektekosten. Op dat punt wil de fractie een aanscherping dat het kader ook schetst.
De SP is het eens met de VVD dat voor maatwerk veel beleidsruimte nodig is. De fractie heeft nog wel eens het idee dat processen en procedures ambtenaren in de weg zitten. Het is gewoon om die ook te bezien in het kader van het Meerjarenbeleidsplan participatie. Misschien is er wat ruimte te creëren. Sommige adviezen van de cliëntenraad zijn niet overgenomen, zoals het betalen van reiskosten aan degene die een tegenprestatie levert. De SP waagc verder aandacht voor communicatie van beleidsregels, ook voor anderstaligen. Als bestuurlijke boete bij recidive is betaald is het de vraag waarvan mensen dan nog eten. Gevraagd wordt waarop de het percentage van l0 is gebaseerd om daarmee de woonkostennorm te
verlagen.
Hilversuml vraagl in hoevene beleidsregels mogelijk afwijkend van verordeningen geihterpreteerd kunnen worden en welke de consequenties daarvan kunnen zijn voor de burger en de gemeente. De fractie vraag! een overzicht van de passages in de beleidsregels en de verordening die door een burger ofjurist mogelijk anders kunnen worden geihterpreteerd. Wethouder Klamer streeft in reactie op vragen van de SP en de VVD naar een vereenvoudiging in de vorm van een verzamelverordening. De heer Van Deutekom merkt in reactie op Hilversuml op dat de Participatiewet en de daarop gebaseerde verordeningen regels geven waaÍnee uiwoering en burgers rekening mee moeten houden Die regels bevatten bevoegdheden en verplichtingen voor het college. 22
Die zijn niet altijd even duidelijk en de beleidsregels zijn juist bedoeld om daarin duidelijkheid te verschaffen. Mocht er strijd zijn tussen beleidsregels en de verordening, dan gazf de verordening voor. Als die strijd er op enig punt is, dan raadt hij aan dat door te geven. Beleidsregels zijn een richtinggevend kader voor de uitvoering en de burgers. Ze hebben externe werking, hebben een juridische status en het zijn juridische documenten w¿uraan een burger rechten kan ontlenen en in die zin ook anders dan een plan vormen. Ze zijn bedoeld om bevoegdheden en verplichtingen wat meer in te kaderen. Vaak gaat het om bepalingen die op zichzelf niet zo heel helder zijn waardoor het zinvol is om daaraan meer invulling te geven. Daamaast is er altijd de mogelijkheid om maat\¡/erk te leveren en af te wijken van beleidsregels. Het zijn richtinggevende regels. De SP vraagl of elke individuele ambtenaar de ruimte heeft om gemotiveerd van beleidsregels af te
wijken De heer Van Deutekom antwoordt dat iedere gemandateerde ambtenaar die gemachtigd is om besluiten te nemen bevoegd is om daar waar nodig van beleidsregels af te wijken en maatwerk te leveren. Een tweede oplevering van beleidsregels staat er aan te komen. Ook andere beleidsregels behoeven nog vaststelling. Over bestuurlijke boete heeft de Centrale Raad van Beroep, de hoogste bestuursrechter, een uitspraak gedaan die verstrekkende consequenties heeft voor de hoogte van boetes en die een aantal kaders bevat waarmee uitvoeringsinstellingen rekening moeten houden. Minister Asscher komt voor de zomervakantie met een richtinggevend kader dat in beleidsregels omgezet moet worden. Dat is dus een aanvulling. Naar aanleiding van de minima effectrapportage zullen er ook nog voorstellen komen die door de commissie Samenleving zullen worden besproken en die kunnen leiden tot aanpassing van het minimabeleid en beleidsregels en verordeningen. Bij de beleidsregel met betrekking tot re-integratie l.l is de termijn 'bij voomang' genoemd. Die woorden hebben dezelfde strekking als 'in beginsel'. Ze geven richting aan de inzet van de beschikbare instrumenten en voorzieningen voor re-integratie. Het is geen gesloten systeem. Instrumenten en voorzieningen zijn niet bij uitsluiting bestemd voor die doelgroep. Ook daar is maatwerk mogelijk. Tegenprestatie vraagt om maatwerk. Het is heel lastig om heel concrete criteria te geven voor het al dan niet opleggen van een tegenprestatie. De gemeenteraad van Hilversum heeft gezegd daarmee enige terughoudendheid te betrachten en daarbij alle omstandigheden, factoren en aspecten van de klant te betrekken. Het is een aanwijzing voor klantmanagers om met genoemde factoren rekening te houden. De individuele inkomenstoeslag is bij uitstek een instrument ter ondersteuning met een laag inkomen. In die zin vervult die een belangrijke functie in het gemeentelijke minimabeleid. De minima effectrapportage zou met zich mee kunnen brengen dat de raad daarin andere keuzen gaat maken. Vooralsnog is er een Verordening individuele inkomenstoeslag en daarin is een referteperiode van 5 jaar vastgelegd. De ra¿d kan daarin ook andere keuzen maken. De kostendelersnorm is vanaf I januari 2015 vantoepassing en is ingewikkeld. Als meerdere mensen onder één dak vertoeven wordt de uitkering verlaagd. Voor mensen die tijdelijk inwonen is dat niet zo'n probleem, omdat die niet meetellen. Artikel ó0B van de Participatiewet vermeldt de mogelijkheid om de beslagvrije voet voor drie maanden op nihil te stellen als men de tweede keer in vijfjaar fraudeert. De wetgever vindt dat te hard en gemeenteraden zijn in staat om die bepaling te nuanceren. Daarvan is door de gemeenteraad gebruik gemaakt door het vaststellen van de Verordening bestuurlijke boete bij recidive. In die verordening staat dat er in de tweede en derde maand een beslagvrije voet van80o/o van de bijstandsnorm geldt. De raad vindt het niet houdbaar dat er huisuitzettingen zouden plaatsvinden als gevolg van die verlaging van de beslagvrije voet. Het college kan beleidsregels vaststellen om dat te voorkomen. De SP weet sinds kort dat er in de regio 3 daklozen in de regio zijn en heeft gepleit voor het convenant preventie huisuitzetting. Zij wiljuist voorkomen dat mensen dakloos worden, omdat ze dan waarschijnlijk meer maatschappelijke kosten opleveren. Zij wil daarom meer werk laten maken van het convenant preventie huisuitzetting en roept daartoe de wethouders Klamer en Van Vroonhoven toe op.
Daamaast heeft zij gevraagd waaryan mensen moeten eten als z4 een boete opgelegd krijgen na
recidive. 23
De heer Van Deutekom kan die vraag niet beantwoorden.
Advisering beleidsregels re-integratie Hilversum
20 1 5 adviseert op alle beleidsregels negatief, omdat zij vindt dat zete bindend voor de wethouder zijn en omdat de hardheidsclausule maatwerk al mogelijk maakf.
De
WD
De ChristenUnie geeft aan positief te adviseren, m¿ur verzoekt de beleidsregels voortaan alleen ter informatie toe te sturen De andere fracties adviseren positief. Adv
i s er in
g
b e I ei ds
r e ge I s Te genpr
es
t at i e P
art ic ip at i ew et Hi lv er s um
20
I5
Alle fracties adviseren positief, met uitzondering van de VVD. Adv
i s er in
g
b e Ie ids
r e ge I s
indiv i du e I e inkom ens t o e s I ag Hi lv er s um
20
I5
Alle fracties adviseren positief, met uitzondering van de VVD, Hart voor Hilversum en Groenlinks. Advisering beleidsregels verrekening bestuurlijke boete bij recidive Hilversum 2015 Alle fracties adviseren positief, met uitzondering van de VVD. De SP is niet negatief over het voorstel, maar wil het college laten nadenken over wat mensen moeten eten.
Het CDA adviseert ook positief met de opmerking hard heeft ingezet op fraudeurs. Adv
is
erin g
be
l ei ds r e ge l s
kindr
e ge l
in gen Hi lv ers um
201
5
Alle fracties adviseren positief, met uitzondering van de VVD. Advisering beleidsregels woonkosten en schoolverlaters Participatiewet Hilversum 2015 Alle fracties adviseren positief met uitzondering van de VVD. De voorzitter sluit de vergadering om 23.38 uur
Aldus vastgesteld in de vergadering van de commissie Samenleving van
2l mei2015
De
A.W.A.M.P. Wijnands-van Daal
24