VERSLAG van de openbare vergadering van de raad der gemeente Hengelo (O), gehouden op dinsdag 30 juni 2009 te 19.30 uur
--
AGENDA: Port.H. A
Algemeen 1
Opening
2
Vaststellen agenda
3
Vragenhalfuur (zie art. 40 Reglement van orde voor de Gemeenteraad)
4
Verslag vergadering 26 en 27 mei 2009
5
Lijst ingekomen stukken en mededelingen
Hamerstukken
B1
Kredietaanvraag tankautospuit (275472)
C1
Toepassen artikel 19, lid 1 WRO Milieupark Twence (288020)
C2
Rapportage krediet uitvoeringskosten 1e fase Hart van Zuid (291081)
C3
Verkoop gronden met bijbehorende opstallen Badhuis, Ariënschool en Metropool (290487) Vaststelling bestemmingsplan Hengelo Noord, Moerasgebied (287428)
C4 C5
E
Kerckhaert Weber Bron Ter Ellen Weber
D1
Delegatie van de bevoegdheid ex artikel 3.10 WRO voor een kinderdagverblijf, Oldenzaalsestraat 603 (291406) Maatschappelijke stages (282843)
Weber Oude Alink
D2
Verordening Wet inburgering 2009 (257204)
Oude Alink
D3
Begroting 2010 en jaarverslag 2008 Stadsbank Oost Nederland (292927)
Otten
Voorstellen door tussenkomst van de commissies E4
Jaarverslag en jaarrekening 2008 (291440)
Ter Ellen
E5
Herziening grondexploitaties per 01-01-2009 (285621)
E6
Burgerjaarverslag 2008 (287829)
E7
Perspectiefnota 2009 (291340)
Ter Ellen
E8
8e Wijziging beleidsbegroting 2009 (294083)
Ter Ellen
Ter Ellen Kerckhaert
1
30 juni 2009
VERSLAG Van de openbare vergadering van de raad der gemeente Hengelo (O), gehouden op dinsdag 30 juni 2009 te 19.30 uur
Voorzitter: de burgemeester, drs. F.A.M. Kerckhaert Adjunct-griffier: L.F. Nijland Aanwezig zijn de leden: B. Akkus, Z. Alkan, E. Alkema, B. Carlak, F.J.H. Coopman, mevrouw J.M.J. Doornbos-Geerdink, W. Dragt, R.J. Fens, Y. Gouriye, F. van Grouw, mevrouw M. ter Haar, J.W.M. Harink, mevrouw M.G. Heidkamp, J.T.J. Heijstek, W.L.M. van den Heuvel, mevrouw M.A. ten Heuw, mevrouw J.H. ter Hofte-Visser, M. Hollander, S.M.A. Horsthuis, W. Jager, L.F.M. Janssen, G. Knegt, J. Kruiskamp, mevrouw B.M.C. Langenkamp-Mosman, mevrouw E. Mooijman, V.H. Mulder, W. Mulder, A. Otten, mevrouw E.Y. Prent, J.J.H. Rikkerink, mevrouw M.B. Rouwet-Smits, P.G. Rutgers (later), M. Vondeling, B.G. van Wakeren, mevrouw G.M. Weenink-Poorthuis, W.A. Winter Afwezig is het lid: mevrouw M. Koopman Aanwezig zijn de wethouders: J. Bron, G.A. ter Ellen, B. Otten, mevrouw A.E. Oude Alink en G.A.Th. Weber (later)
A.
ALGEMEEN
A.1
Opening
De Voorzitter opent de vergadering, heet de aanwezigen van harte welkom en spreekt als volgt: Dames en Heren! Ik open de vergadering van de gemeenteraad van Hengelo. Hartelijk welkom. Welkom ook aan de mensen op de publieke tribune (het is daar boven lekker warm, denk ik) en aan de vertegenwoordigers van de pers. We gaan van start. Ik zie alleen dat de heer Rutgers er nog niet is; hij komt later neem ik aan. Mevrouw Koopman is vanavond verhinderd. Wethouder Weber is vanavond later; hij heeft nog werkzaamheden te doen.
1.
De heer Van Grouw (SP): Voorzitter! Een paar vragen zelfs, geloof ik. In de TC Tubantia van afgelopen zaterdag staat een artikel over het opheffen van een zogenaamde zwarte school, en met name ook het gesprek dat enkele scholen uit de omgeving Hengelose Es met schoolbesturen en gemeente zullen hebben over het voorkomen van zwarte scholen in Hengelo, met name in die buurt. Naar aanleiding van dit bericht heeft de SP de volgende vragen. -
Daarmee is de opening verricht. A.2
Agenda -
Kunt u instemmen met de agenda, zoals die is voorbereid? Dat is het geval en dus wordt de agenda vastgesteld. A.3
Vragenhalfuur
De Voorzitter: Er zijn vijf vragen binnengekomen. Ik begin met de heer Van Grouw, die naar aanleiding van het opheffen van een school, locatie Weusthagstraat een vraag wil stellen.
Vragen van de SP over sluiting van Het Kompas locatie Weusthagstraat.
-
Deelt het college de mening van de directeur van de Dr. Kuijperschool, dat men ook in Hengelo moet uitkijken voor het 'verzwarten' van scholen? Wil het college in de commissie Sociaal verslag doen van het verloop en de inhoud van de genoemde gesprekken, die direct na de zomervakantie gepland zijn? Wil het college zich inzetten om beleid te ontwikkelen om het ontstaan van zwarte scholen te voorkomen? Daarnaast heeft de SP-fractie uit gesprekken eerder dit schooljaar met een aantal scholen gehoord dat, behalve in de Hengelose Es, er ook met name in Groot Driene sprake is van een verhoogde kans op het ontstaan van zwarte scholen. Wij zien daar dezelfde ontwikkeling ontstaan die in de Hengelose Es al wat verder is. Is het college ook bereid om het goede initiatief van de directeur van de Dr.
2
Kuijperschool een vervolg te geven in de wijk Groot Driene? Mevrouw Oude Alink (wethouder): Voorzitter! Wij zijn overigens in het kader van de lokaal educatieve agenda al in gesprek met de schoolbesturen over segregatie in het onderwijs. FORUM is door het ministerie gevraagd te kijken waar zwarte scholen, ofwel scholen met een verhoogd percentage kinderen van een andere afkomst, ontstaan. Dat is ook voor Hengelo gebeurd en nou is het in Hengelo minder dramatisch dan in andere steden, dus we mogen ons in die zin gelukkig prijzen. Er zijn een paar scholen waarvan je zou kunnen zeggen dat daar qua populatie meer kinderen uit verschillende culturen zijn. Daarover gaan we in gesprek. We zijn ook zelfs bezig om met het ministerie te kijken of we een pilot project kunnen starten op dit gebied. De gesprekken met de schoolbesturen waren inderdaad deze week gepland, daar zou ik bij aanwezig zijn. Maar omdat een tweetal besturen toch niet kon op die datum, is het helaas verschoven. Ik vind het zelf erg jammer want ik vind het wel belangrijk om in ieder geval dat gesprek te starten. Dat gesprek zou zeker plaatsvinden rond Groot Driene. Dus ik kan volmondig op al uw vragen 'ja' antwoorden. Wij gaan daar zeker mee aan het werk. Wat in de Hengelose Es gebeurd is, is dat de school qua aantallen kinderen achteruit ging, heel weinig aanmeldingen had. Op zich is er een wijs besluit genomen om toch twee scholen samen te voegen en ik moet zeggen dat het op zich een goede actie is geweest, een goede stap. De mensen zijn heel tevreden over de genomen stap, maar het is goed om het daar met elkaar over te hebben. De Voorzitter: Is dit voldoende, meneer Van Grouw? Dan komen we bij de tweede vraag. De heer Hollander had vragen met betrekking tot de aanbesteding van de regiotaxi heb ik begrepen. 2.
Vragen van de PvdA over duurzame aanbesteding van de regiotaxi.
De heer Hollander (PvdA): Voorzitter! Binnenkort zal de regio Twente starten met de aanbesteding voor de regiotaxi. De gemeente Hengelo heeft ervoor gekozen om alle zones te blijven subsidiëren. De PvdAfractie vindt dit een goede zaak. Wat ons betreft is duurzaamheid bij dergelijke aanbestedingen ook van groot belang. De gemeente heeft evenals de meeste andere Twentse gemeenten het convenant Duurzaam Inkopen ondertekend. Daarnaast heeft het college in mei het convenant ondertekend voor het stimuleren van rijden op aardgas.
30 juni 2009
Op basis hiervan hebben wij de volgende vragen. -
-
In hoeverre zijn de duurzaamheidcriteria meegenomen in het bestek voor de aanbesteding van de regiotaxi? Wordt het rijden op aardgas door regiotaxi's gestimuleerd door het mee te nemen in het bestek?
De heer Bron (wethouder): Voorzitter! Morgen is hierover een bespreking in de Regio met de commissie Mobiliteit. Het is een lastig parket, iedere keer die zones. Er is een negatief voorstel om niet mee te gaan in het voorstel van Hengelo om zeven zones in te voeren. Vijf is de standaard zoals men dat wil aanbesteden, maar mij is verzekerd dat ook de kosten voor zone 6 en 7 gedeclareerd en vergoed kunnen worden. Dat wordt morgenochtend allemaal ambtelijk uitgezocht dus indien het allemaal zo is, kunnen we met dat deel van het voorstel van de Regio akkoord gaan. Als het gaat over duurzaamheid, zitten er twee aspecten aan. Ten eerste het gebruik van roetfilters en op de tweede plaats de Euronorm 4, dat houdt in dat wordt voldaan aan de CO2-uitstoot en de fijnstofreductie. Dat zijn normale eisen waarmee daaraan wordt voldaan. Aardgas wordt er niet in genoemd. De heer Hollander (PvdA): Volgens mij is het zo dat in het convenant dat gesloten is door verreweg de meeste (op één na alle) gemeenten, dat rijden op aardgas wel degelijk één van de aspecten is die daar aan de orde komen. Dan vind ik het wel vreemd dat op het moment dat dertien Twentse gemeenten uitspreken dat te willen gaan doen, de Regio Twente, waarover we toch met ons allen de baas zijn, dit soort criteria niet meeneemt in het bestek voor een aanbesteding. De heer Bron (wethouder): Ik zal het in ieder geval morgen melden. De Voorzitter: De heer Janssen over de financiële situatie bij de TDV - Turkse Democratische Vereniging Hengelo. 3.
Vragen van Progressief Hengelo over de slechte financiële situatie van de Turkse Democratische Vereniging Hengelo en mogelijk andere allochtone verenigingen.
De heer Janssen (Progressief Hengelo): Voorzitter! Onlangs heeft een aantal fracties op verzoek van de Turkse Democratische Vereniging Hengelo een gesprek met hen gehad. De TDVH is een vereniging die meer dan 20 jaar betrokken is bij de Hengelose
3
samenleving. Ze waren eerst gehuisvest in de Dr. Ariënsschool, u wel bekend. Vanaf 2005 hebben zij hun domicilie in een gebouwtje aan de Mozartlaan. Het bestuur, vertegenwoordigd door de secretaris en de penningmeester hebben de noodklok geluid over de financiële situatie van hun vereniging. Deze is zeer zorgelijk, gaven zij aan. Zij kunnen de huur- en energielasten van 15.000 euro per jaar niet meer betalen en hebben dat reeds eerder bij de beleidsmedewerker Sport en Recreatie kenbaar gemaakt. Volgens mij was ook de wethouder op de hoogte, maar daarvan ben ik niet zeker, en daar kom ik straks nog op terug. Het water staat ze echt aan de lippen en ze hebben aangegeven dat ze de volgende betalingstermijn niet zullen en niet kunnen betalen. Deze situatie zou zich volgens het bestuur van de TDVH ook bij andere allochtone verenigingen in Hengelo voordoen. Ik heb zelf contact gehad met een beleidsmedewerker en hij erkende dat er grote problemen zijn, en dat de oplossingen niet zo voor de hand liggen. Ook kon hij mij niet aangeven wanneer de oplossingen wel zouden komen en wat er verder zou gebeuren. Dat was de reden om hier vragen te stellen. -
-
-
Is het de verantwoordelijke wethouder bekend dat er grote financiële problemen zijn bij de TDVH en eventueel andere allochtone verenigingen? Zo ja, kan de verantwoordelijke wethouder ons dan aangeven wat op korte termijn gedaan zal worden om tot oplossingen te komen? Zo nee, is de wethouder dan bereid om op korte termijn zich op de hoogte te laten stellen van de ontstane problemen en de raad zo spoedig mogelijk van de voortgang op de hoogte te willen stellen?
Mevrouw Oude Alink (wethouder): Voorzitter! Ik moet u even meenemen: in 2006/2007 hebt u als raad een besluit genomen dat luidt, dat de verenigingen zelf verantwoordelijk gaan worden voor hun huisvestingslasten en dat het gaandeweg zal worden afgebouwd. Dat betekent dat organisaties zelf moeten besluiten of ze wel of niet in een dure accommodatie blijven en op welke wijze ze dat willen betalen. Dat hebt u besloten. Wij handelen aldus. Dat betekent dat wij niet gaan zeggen dat wij de huisvestingslasten langdurig op een bepaald niveau blijven bekostigen, want wij en u wilden graag ruimte maken om gelden voor activiteiten te organiseren. En dat kan alleen door te zeggen dat we niet alleen accommodatie gaan subsidiëren, maar juist die ombouw mogelijk maken. En dat zou geleidelijk
30 juni 2009
gebeuren; het gaat nu plaatsvinden en dan voel je de pijn: dat klopt. Dat verbaast me ook niet, want dat zijn inderdaad situaties die wel eens eerder zijn voorgekomen, en een aantal organisaties heeft er dan ook voor gekozen om goedkopere huisvesting te zoeken of gebruik te maken van wijkwelzijnsvoorzieningen enzovoort. In dat licht moet u deze problematiek ook plaatsen. Dat wil niet zeggen dat wij geen oog hebben voor de situatie die is ontstaan bij organisaties en dat wij daar niet over in gesprek gaan om met hen te kijken of ze niet in de schulden terechtkomen of dat soort vervelende situaties. Het is dus bij mij bekend en ik onderken dat het heel vervelend is voor organisaties, maar ik vind het ook heel belangrijk om met hun te bekijken als dit het besluit van de raad is, dus vastgesteld beleid, hoe we dat dan gaan realiseren. Dus ja, dit soort pijn komt dan ook boven tafel. Ik wil graag inzicht geven in hoe dat uitwerkt, hoe dat beleid uiteindelijk in de praktijk gevoeld en ervaren wordt. Maar de oplossing is op dit moment niet om er geld bij te vinden, want dat is er nu gewoon niet voor dit soort situaties. Ik wil het met u delen, ik ga zeker in gesprek met de TDVH, maar ik heb niet een oplossing voorhanden om er geld bij te leggen; dat zit niet in de subsidiemogelijkheden. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Voorzitter! Ik ga me als raadslid niet mengen in de discussie. Ik ken de achtergrond ook; ze moesten weg uit de Dr. Ariënsschool en ze hebben dik moet investeren, ook uit eigen vermogen, om dat gebouwtje aan de Mozartlaan een beetje voor elkaar te krijgen en ik weet ook dat de wethouder zelfs elk jaar bij een bepaalde festiviteit aanwezig is. Het gaat mij meer om het feit dat een vereniging aangeeft problemen te hebben en de noodklok luidt. Die vereniging geeft ook aan dat er meerdere verenigingen met problemen zijn. Wat ik graag zou willen horen welke oplossingen er komen. En die oplossingen moeten worden neergelegd bij de raad. De heer Rikkerink (VVD): Het stoort mij enigszins dat alle verantwoordelijkheid bij het college wordt neergelegd. De mensen zijn zelf verantwoordelijk. Het zijn geen kleine kinderen en ze hebben zelf een inkomen. Ze hebben zelf de verantwoordelijkheid over hun boeken, maar ook voor hun inkomsten, dat ze genoeg inkomsten genereren om zo'n huis open te houden. En als ze dat niet kunnen, moeten ze het maar dicht doen; jammer. De heer Akkus (PvdA): Voorzitter! Ten eerste gaf de wethouder aan dat we geen geld hebben om nu daarin verder te inves-
4
teren of aan te vullen. De andere aanwezigen op dat spreekuur zullen beamen dat dat ook niet is gevraagd door het bestuur van TDVH. Zij hebben gevraagd om creatieve oplossingen, bijvoorbeeld wanneer er meerdere verenigingen zijn met dezelfde problematiek, en je hebt behuizingen die te groot zijn, dan kun je misschien dingen combineren. Ten tweede: de heer Rikkerink zegt dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn eigen huishouding; dat klopt natuurlijk, Maar er dient wel opgemerkt te worden dat door het bestuur van TDVH is aangegeven dat zij al in oktober 2008 hun activiteitenbegroting voor 2009 hebben ingeleverd en daar nog geen antwoord op hebben gehad. Daar moet je natuurlijk ook een en ander in zoeken. De heer Knegt (Hengelo.nu): Voorzitter! Ik merk dat er toch discussie is in de raad over dit onderwerp en zoals ik het verhaal heb begrepen, is het probleem heel acuut. Ik hoor de heer Akkus denk ik een goed verhaal vertellen, dat je misschien wat activiteiten zou kunnen samenvoegen, misschien zouden er wat meer onder één dak kunnen om op zo'n manier de kosten naar beneden te brengen. Ik hoor tegelijkertijd dat de volgende huur en de volgende energienota niet meer betaald zullen worden, want dan hebben ze gewoon geen pand meer of de energie wordt afgesloten. Eén van de dingen die ik mis in het verhaal van wethouder Oude Alink, is dat zij niet aangeeft wanneer en op welke termijn zij in gesprek gaat. Het lijkt mij goed als er snel een gesprek plaatsvindt en misschien moet de gemeente dan toch even een club, die al twintig jaar in Hengelo actief is, even een paar maanden helpen overbruggen; zo groot zijn die bedragen nou ook weer niet. Mevrouw Oude Alink (wethouder): Voorzitter! Als ik zeg dat ik een gesprek aanga, dan zal dat niet in december zijn; ik hoop dat u dat wel had kunnen begrijpen, maar ik snap dat het nog duidelijker moet. De heer Knegt (Hengelo.nu): Maak het dan eens duidelijk; wanneer hebben we het erover? Mevrouw Oude Alink (wethouder): Zo snel mogelijk! Ik heb tegen de beleidsmedewerker gezegd dat het geregeld moet worden. U zegt dat de mensen bij elkaar in een gebouw moeten, maar dat zijn nou net de dingen die we aan het doen zijn. Er is namelijk een organisatie met een zelfstandige huisvesting, die bij een andere organisatie is ingetrokken om zo de kosten te delen. Dat soort oplossingen wordt wel degelijk onder de loep genomen en gezocht. Ook het samen kijken of er goedkopere plekken te vinden zijn in de
30 juni 2009
stad. Dat het niet zo snel gaat als je zelf zou willen, is absoluut een feit. Als u zegt dat er een probleem is, neem ik dat serieus. Maar ik neem beleid ook serieus. Er zijn twee dingen: er is een acuut probleem (daar zal ik naar kijken) maar we hebben samen afgesproken dat we de huisvestingslasten, de kosten gaan afbouwen ten behoeve van activiteiten voor de organisaties. Dat weet de TDVH al vanaf het begin. De omissie dat er nog geen antwoord is op de begroting die in 2008 is ingediend; ik zal kijken waarom dat nog niet is afgewikkeld en ik beloof u dat ik er werk van zal maken dat het heel snel wordt opgelost, want dat vind ik ook niet kunnen. U hebt daar een punt. Volmondig: dat kan natuurlijk niet, want dat is het onnodig in het ongewisse laten van organisaties. Dat kan niet. Wat mij betreft is het heel duidelijk dat het beleid nog steeds staat. Dat u daar als raad nog een keer naar wilt kijken, vind ik prima, maar het is wel vastgesteld beleid. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Voorzitter! Daar heb ik ook niet naar gevraagd, voor alle duidelijkheid. Ik heb alleen gevraagd: het is een nood, en help daar. Mevrouw Oude Alink (wethouder): Ik geef u aan, waardoor die nood ontstaat: omdat er op een gegeven moment een wijziging moet plaatsvinden, ook bij de organisatie zelf. Dus wat mij betreft is er voldoende afgesproken rond dit punt. De Voorzitter: Het lijkt mij voldoende. Kom er maar weer op terug in de commissie. Mevrouw Heidkamp heeft een vraag over de regionalisering Brandweer, de stand van zaken. 4.
Vragen van de PvdA over de regionalisering van de brandweer.
Mevrouw Heidkamp (PvdA): Voorzitter! U hebt mijn vraag eigenlijk al gesteld. Ik wou inderdaad vragen naar de stand van zaken. De Voorzitter: Dat staat in de e-mail die ik heb gezien. Maar wat wilt u weten? Mevrouw Heidkamp (PvdA): Een tijd geleden is in het IBR gesproken over een mogelijke regionalisering van de gemeentelijke brandweerkorpsen en daar zouden binnen niet al te lange tijd beslissingen genomen kunnen worden. Ik wil graag weten of er al nieuws te melden is. De Voorzitter: Inderdaad, mevrouw Heidkamp. Gisteren heeft het Veiligheids-
5
beraad, het bestuurlijk orgaan, waar alle burgemeesters uit Twente in zitten, unaniem het eindvoorstel geformuleerd, en dat is nu vastgesteld. 'Het ei is gelegd' zou je kunnen zeggen. We kunnen het nog niet gedetailleerd presenteren, want het moet nog mooi ingepakt worden om gepresenteerd te worden, en daar wordt nu nog aan gewerkt. Ik schat in dat de notitie, waarin het voorstel van het Veiligheidsberaad staat over de mate waarin we tot regionalisering van de brandweer zullen overgaan, u over 14 dagen zal bereiken. Wij zullen dat zo plannen dat u in de commissie in september daarover en over het collegevoorstel kunt spreken. De kern is dat we tot een voorstel zijn gekomen waarin we nu niet de volledige regionalisering van alle brandweerkorpsen in één keer een regionale brandweer maken. Wel wordt een aantal functies geregionaliseerd. De lokale brandweerzorg willen we de komende twee jaar behouden en over twee jaar opnieuw bekijken. Is dit voldoende? Mevrouw Heidkamp (PvdA): Dank u wel. De Voorzitter: De laatste vraag is van de heer Heijstek over de vrachtwagens in de Landmansweg. 5.
Vragen van Progressief Hengelo over opheffing van het inrijverbod voor vrachtwagens aan de Landmansweg.
De heer Heijstek (Progressief Hengelo): Voorzitter! Een aantal jaren geleden is een project opgezet van een aantal woningen met daarachter kleinschalige bedrijvigheid aan de Landmansweg. Een aantal mensen heeft toen aangegeven dat ze bang waren dat er veel zwaar vrachtverkeer zou komen. Als een soort compromis zijn toen kleine vrachtwagens toegestaan. Er is ook een bord geplaatst 'alleen kleine vrachtwagens'. In de praktijk kwamen er toch grote vrachtwagens en handhaving bleek moeilijk. Het zou kunnen dat door de wet Mulder het wel lonend is om te handhaven, dat weet ik niet. Maar er werd niet gehandhaafd, daar is tegen geprocedeerd en is de gemeente in het ongelijk gesteld. Nu bereiken ons berichten dat de gemeente niet langer in gesprek is, maar voornemens is het hele inrijverbod voor vrachtwagens op te heffen. Jaren geleden is er een compromis gesloten en hoe verhouden de zaken zich nu? Het lijkt erop dat het compromis van toen, dat destijds een reden was om de boel in te trekken, nu van tafel wordt geveegd door de meest eenvoudige oplossing te kiezen: het laten vervallen van het inrijverbod. Hoe is dat gekomen en wat is nu de situatie precies?
30 juni 2009
De heer Bron (wethouder): Voorzitter! Na de bespreking die we toentertijd in de commissie Fysiek hebben gehad, heb ik drie bewoners gebeld en ben met hen een gesprek aangegaan over hun gedrag. Ik heb ook een gesprek gehad met de heer en mevrouw Weernink en hun advocaat. We hebben gesproken over mogelijkheden. In dat gesprek kwam naar voren dat zij ook tevreden zouden kunnen zijn met laad- en losstroken langs de Landmansweg. Daar zijn wij in voorbereiding gegaan en hebben op 23 juni jongstleden een gesprek gehad. Daarvoor hebben we 26 personen uitgenodigd; alle aanwonenden van die straat. Er zijn 16 personen gekomen, en al die 16 personen zijn het eens met het aanleggen van laad- en losstroken op die plek. Alleen de heer Weernink niet meer; die vindt nu dat er een laad- en losplek moet komen aan de achterzijde van die straat, namelijk aan de Hamerstraat. Dat is niet van ons; dus andere eigendomsverhoudingen, en wij hebben gemeld dat wij daar niet mee akkoord kunnen gaan en dat wij op de weg gaan zoals alle bewoners behalve de heer en mevrouw Weernink dat willen, namelijk aanleg van laad- en losstroken. We hebben inmiddels het beroep bij de Raad van State ingetrokken. We gaan een nieuw verkeersbesluit voorbereiden waarin we ingaan op de vragen en kanttekeningen van de rechter, namelijk dat er goede doorstroming in de straat komt. Dat willen bijna alle bewoners ook graag, dat wil de brandweer ook graag, dus we komen met een nieuw besluit naar u toe. Het aantal vrachtwagens langer dan zes meter, dat hebben we onlangs ook nog eens geteld, dat zijn er 25 per week. Wij denken dat we het punt hebben bereikt waarop we zeggen dat we nu gaan doen wat alle bewoners min één echtpaar wil. De Voorzitter: Tot in detail bent u nu geïnformeerd. Is dit voldoende, meneer Heijstek? De heer Heijstek (Progressief Hengelo): Ik vind het prima! Ook goed werk van de wethouder. Ik begrijp dat het verkeersbesluit wordt veranderd omdat er nu voldoende ruimt ontstaat door de laad- en losstroken. De Voorzitter: Dan hebben we het vragenhalfuurtje gehad. De heer Fens (VVD): Voorzitter! Een punt van orde: wij hebben vanmorgen vroeg een motie ingediend voor het einde van de vergadering en dat is blijkbaar niet doorgekomen bij het vaststellen van de agenda. Kan dat alsnog geregeld worden? Misschien dat de heer Rikkerink daarvoor het woord kan krijgen, want die heeft de motie ingediend.
6
De Voorzitter: Sorry, ja. Dat is bij agendapunt A2: Vaststellen van de agenda. Had u al gedacht, dat wat u daar wilde; een motie niet op de agenda staand, toch nog te bespreken? Dat heeft mij niet bereikt. Dan alsnog het woord aan de heer Rikkerink. De heer Rikkerink (VVD): Dank u, voorzitter! Tijdens ons voorlaatste Trefpunt bracht de heer Van Dam, voorzitter van de Vereniging van Wijkwelzijnsvoorzieningen ons middels de nota Knelpunten in beheer en exploitatie wijkwelzijnsvoorzieningen … De Voorzitter: Even, meneer Rikkerink. Het gaat erom dat u dit onderwerp, deze motie, aan de orde wilt hebben in de gemeenteraad? De heer Rikkerink (VVD): Die wil ik indienen, ja.
30 juni 2009
De Voorzitter: Hebt u opmerkingen over de verslaglegging? Is het akkoord? Mevrouw Ten Heuw (SP): Met dien verstande; het is misschien een beetje precair en misschien vervelend voor de Partij van de Arbeid, maar op bladzijde 34 wordt de heer Van den Heuvel toch echt verkeerd geciteerd. Er staat: 'Ik zei dat ik dit gedrag alleen maar kan beklagen' en hij heeft gezegd: 'Ik kan dat alleen maar verklaren' en dat lijkt mij logisch. Bladzijde 34, 2e kolom, derde tekstblokje van onderen van het eerste verslag. De Voorzitter: Ik heb het gezien. Op deze pagina zal 'beklagen' veranderd worden in 'verklaren'. Met die wijziging worden beide verslagen vastgesteld. Dank u zeer. A.5
De Voorzitter: Dan moeten we die nu vaststellen en op het eind van de agenda bespreken. De heer Rikkerink (VVD): Goed, dan hoef ik hem alleen in te dienen. De Voorzitter: Dan moet u hem nu alleen indienen. Ik denk dat de raad er geen bezwaar tegen heeft dat we die indienen, of wel? Mevrouw Ten Heuw (SP): Jawel, want over hetzelfde onderwerp gaan wij wat zinnen zeggen, in elk geval naar aanleiding van de Perspectiefnota en de 1e Berap, dus het zou mij welgevallig zijn als die motie gewoon door de VVD tijdens dat onderwerp, waar alles in principe onder kan vallen, gewoon aan de orde komt, want BurgerBelangen komt ook in die richting met iets, dus dan hoeft het niet de motie vreemd te zijn als mosterd na de maaltijd. De Voorzitter: Akkoord, als de heer Rikkerink en de VVD daar genoegen mee nemen, dan kunnen ze de motie daar, onder het kopje bij de Perspectiefnota en de jaarstukken inbrengen. De heer Rikkerink (VVD): Prima. De heer Jager (Groen Links): Voorzitter! Als ik mag aanvullen: ik heb ook een motie en die wilde ik ook gewoon bij dat onderdeel indienen. De Voorzitter: Akkoord. Dan blijft de agenda zoals hij was. A.4
Verslag van de vergadering van 26 en 27 mei 2009
Lijst ingekomen stukken en mededelingen Ingekomen stukken
1.
B.J.G. Derkink. Inspraakreactie m.b.t. verkoop gronden en opstallen van Hotel ’t Lansink (293058)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk ter afdoening in handen te stellen van het college. 2.
Inspectie Werk en Inkomen. Jaarverslag 2009 van de Inspectie Werk en Inkomen en het bijbehorende persbericht (292860)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk ter afdoening in handen te stellen van het college en de commissie Sociaal te informeren 3.
Regio Twente. Verslag tweede Twentse Top van 25 april jl. i.v.m. de economische recessie (292863)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk voor kennisgeving aan te nemen. 4.
Regio Twente. Overzicht taken en bevoegdheden op grond Wgr-plus (293255)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk voor kennisgeving aan te nemen.
7
5.
Inspectie Openbare Orde en Veiligheid. Inspectie OOV tussenrapportage Rampenbestrijding op orde (2933018)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk voor kennisgeving aan te nemen. 6.
Vereniging voor Wijkwelzijnsvoorzieningen. Kopie brief aan college m.b.t. notitie knelpunten in beheer en exploitatie van wijkwelzijnsvoorzieningen, onderzoeken good governance en het onderzoek werkgeversinstituut welzijnswerk (293005)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk ter afdoening in handen te stellen van het college en de commissie Sociaal te informeren 7.
Stichting Tuindorp. Kopie brief aan college m.b.t. de voorgenomen verkoop van hotel ’t Lansink (293002)
30 juni 2009
presidium besloten dit stuk ter afdoening in handen te stellen van de Rekenkamer. 11.
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk ter afdoening in handen te stellen van het college. 12.
13.
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk voor kennisgeving aan te nemen. 9.
Gedeputeerde Staten van Overijssel. Verbetering informatiewaarde gemeentebegrotingen (292025)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk ter afdoening in handen te stellen van het college en de commissie Bestuur te informeren. 10.
VOS/ABB. Onderzoek gemeentelijke uitgaven onderwijshuisvesting (292022)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het
Hoveniersbedrijf Balk. Bezwaarschrift aanleg fietspad (295089)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk ter afdoening in handen te stellen van het college en de commissie Fysiek te informeren 14.
Vliegwiel Twente Maatschappij. Afschrift van brief aan Milieudefensie t.k.n. met een reactie op onjuistheden genoemd in een folder over gebiedsontwikkeling van Luchthaven Twente (292628)
Solidara. Informatiebrief voorjaar 2009 (291265)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk voor kennisgeving aan te nemen.
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk ter afdoening in handen te stellen van het college. 8.
A.H. de Kleine. Reactie op de ontwikkelingen m.b.t. Hotel ’t Lansink (291317)
Commissaris van de Koningin Overijssel. Jaarverslag en burgerjaarverslag commissaris van de Koningin over 2008 (294969)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk voor kennisgeving aan te nemen. 15.
Min. Van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Meicirculaire Gemeentefonds 2009 (295866)
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk ter afdoening in handen te stellen van het college en de commissie Bestuur te informeren. 16.
Stichting Hart van Twente met een reactie op de brief van Vliegwiel Twente Maatschappij (VTM) aan Milieudefensie over vliegveld Twente
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel van het presidium besloten dit stuk voor kennisgeving aan te nemen. Mededelingen De Voorzitter: Wethouder Oude Alink heeft een mededeling en ikzelf heb ook nog een mededeling.
8
30 juni 2009
B1 Mevrouw Oude Alink (wethouder): Voorzitter! Het is een heel korte mededeling. Wij hebben een tijd geleden met u gesproken over het projectplan 'De visie op Klein Driene'. Daarin hebt u aangegeven dat er een locatieonderzoek moet plaatsvinden, ook naar het Hazenveld. Wij zijn in de afrondende fase, dus wij redden het niet om het u op dit moment te doen toekomen en met uw goedvinden willen wij dat graag eind augustus/ begin september aan u doen toekomen om vervolgens met u te overleggen hoe we dat verder kunnen bespreken.
C1 C2
C3
C4
C5 Mevrouw Prent (PvdA): Dank u wel. De Voorzitter: Akkoord. En mijn mededeling is naar aanleiding van de vorige raadsvergadering die we hebben gehad, over het onderwerp Openbaarheid van Informatie. Toen heb ik aangekondigd dat we samen met de griffier en de gemeentesecretaris eens goed wilden kijken naar een aantal aspecten die met de openbaarheid van informatie te maken hebben, en ook met de positie van de gemeenteraadsleden. Een externe deskundige zou daar ook bij worden betrokken. Er is toen ook een aantal relevante punten genoemd en verder zijn er natuurlijk ook nog schriftelijke vragen over dit onderwerp die aan het college zijn gesteld. Een inventarisatie van de vragen en een voorstel voor de manier waarop we dat onderzoek willen gaan doen, hebben we besproken in het presidium en in het overleg met de fractievoorzitters, het politiek beraad, hebben we daarbij stilgestaan. De uitkomst was dat we veel zelf kunnen oppakken en dat we vooral de uitkomsten van onze eigen analyses willen laten toetsen door een externe deskundige. Op die manier denken we dat we het onderzoek zo concreet mogelijk en to-the-point kunnen maken. Voor die externe deskundige richten we ons in eerste instantie op de Universiteit Twente als bron van deskundigheid. In het zomerreces kunnen onze eigen mensen veel werk verrichten. We denken dat we met onze mensen en de toetsing door een externe deskundige na het zomerreces, in het najaar met elkaar kunnen praten over de uitkomsten, bijvoorbeeld in de commissie Bestuur lijkt me dan, en wellicht in aanwezigheid van die externe deskundige die daar dan ook nog eens zijn licht op zou kunnen laten schijnen. Ik dacht dat het goed is u daarover te informeren, zodat we op dit punt allemaal hetzelfde geïnformeerd zijn. HAMERSTUKKEN
D1 D2 D3
Kredietaanvraag tankautospuit (275472) Toepassen artikel 19, lid 1 WRO Milieupark Twence (288020) Rapportage krediet uitvoeringskosten 1e fase Hart van Zuid (291081) Verkoop gronden met bijbehorende opstallen Badhuis, Ariënsschool en Metropool (290487) Vaststelling bestemmingsplan Hengelo Noord, Moerasgebied (287428) Delegatie van de bevoegdheid ex artikel 3.10 WRO voor een kinderdagverblijf, Oldenzaalsestraat 603 (291406) Maatschappelijke stages (282843) Verordening Wet inburgering 2009 (257204) Begroting 2010 en jaarverslag 2008 Stadsbank Oost Nederland (292927)
De Voorzitter: Kunt u instemmen met de hamerstukken zoals ze op de agenda staan? Zijn dit terecht hamerstukken? De heer Horsthuis (VVD): Voorzitter! Wij hebben in de commissievergadering gesproken over C5: Delegatie van bevoegdheid. Daar hebben wij op zich helemaal geen problemen mee, dat vinden we prima, maar ik wil er toch iets aan toevoegen. In de overwegingen wordt gesteld dat de eigenaar een verzoek heeft gedaan om medewerking te verlenen aan de vestiging van een kinderdagverblijf. Namens de VVD hecht ik er waarde aan op te merken dat de eigenaar daaraan voorafgaand, sinds najaar 2007, al twee verzoeken aan de gemeente heeft gedaan om tot een exploitatie en herbestemming van het pand te komen. Beide verzoeken werden afgewezen en al met al duurt het hele proces inmiddels al twee jaar. In het verlengde daarvan willen wij het raadsvoorstel wél delegeren aan het college, doch uitdrukkelijk onder voorwaarde dat er een versnelde procedure van dit project in acht wordt genomen en voorrang krijgt in de besluitvorming. Wethouder Weber reageerde in de commissievergadering positief op ons voorstel en zegde een notitie toe waarin verklaard wordt dat inderdaad spoed zou worden betracht. Op de besluitenlijst staat dan ook: 'De commissie is akkoord met de raadshandeling als hamerstuk, mits vooraf een toelichtende memo is ontvangen'. Wat we er nu op aan willen merken is dat die toelichting door de raad is ontvangen. Het college zou hebben gesproken over een
9
vooruitakkoord. En bij het afgeven van zo'n vooruitakkoord geeft het college aan dat er niet handhavend zal worden opgetreden tegen het feit dat er wordt gebouwd zonder bouwvergunning. Dat ontbreekt in wat wij straks gaan goedkeuren. Wij zouden er bij het college op willen aandringen zo'n besluit te nemen en verzoeken u ons te informeren of er nog belemmeringen zijn om dat niet te doen. U geeft aan dat de commissie Fysiek in de eerstvolgende vergadering zou worden geïnformeerd, maar dat is pas over een paar maanden. Vandaar dat wij u alsnog vragen ons te informeren over de status van dit besluit en hoe we hiermee omgaan. De Voorzitter: We nemen nota van uw opmerking. Nu accorderen we de hamerstukken en u wordt geïnformeerd over de vraag die u net hebt gesteld, op kortere termijn dan de volgende commissievergadering. De heer Horsthuis (VVD): Het gaat er inderdaad vooral om, dat wat is toegezegd in de vergadering (het delegeren en het voorbesluit nemen), invulling krijgt en dat er inderdaad gebouwd kan worden. De heer Rutgers zich heeft tijdens het betoog van de heer Horsthuis om 20.00 uur bij de vergadering gevoegd. De Voorzitter: Daar zult u over horen. Met die opmerking, is iedereen akkoord met de hamerstukken? Dan is dat gebeurd. Bij de E-voorstellen gaan we zo meteen de algemene beschouwingen beginnen, maar ik kan misschien aan u vragen of u mij kunt informeren over morgen, zodat ik de sprekers kan inventariseren met betrekking tot de voorstellen zoals ze morgen nog (buiten het jaarverslag en de Perspectiefnota) aan de orde komen. Er wordt een inventarisatie gemaakt van degenen die aangeven over genoemde voorstellen aan het woord te willen komen. De Voorzitter: Dank u wel. Dan is dat in ieder geval voor morgen geïnventariseerd. We zijn nu bij de voorstellen onder E, dat zijn vijf voorstellen tegelijkertijd. Ik noem ze voor de publieke tribune. E
VOORSTELLEN DOOR TUSSENKOMST VAN DE COMMISSIES
E4
Jaarverslag en jaarrekening 2008 (291440)
30 juni 2009
E5
Herziening grondexploitaties per 01-01-2009 (285621)
E6
Burgerjaarverslag 2008 (287829)
E7
Perspectiefnota 2009 (291340)
E8
8e Wijziging beleidsbegroting 2009 (294083)
De Voorzitter: Deze voorstellen in samenhang vormen onderwerp van deze raadsbehandeling. We hebben daarover afgesproken dat we per fractie maximaal tien minuten zouden nemen, dat we daar ons aan zullen houden en dat wij de moties indienen in eerste termijn. Die tijd telt niet mee bij de tien minuten. Zijn de in te dienen moties al bij de griffie bekend en vermenigvuldigd? Ik zou de bode willen vragen om de in te dienen moties te verzamelen, zodat die zo snel mogelijk kunnen worden gekopieerd. Dat zal de adjunct griffier regelen. Dan beginnen we met de algemene beschouwingen en geef ik het woord aan de heer Winter. De heer Winter (PvdA): Voorzitter! Allereerst wil ik de Hengelose ambtenaren en het college complimenteren met de transparantie en de leesbaarheid van de stukken die voor ons liggen. Dat geldt ook voor het burgerjaarverslag, want dat komt dan van onze burgemeester en ook het verslag van onze accountant. Het college legt ons open voor welke problemen we kunnen verwachten en welke mogelijkheden we hebben. Er valt dus wat te kiezen en we kunnen kleur bekennen. Als we dan toch de kussens moeten opschudden, laat ons dan proberen het goed te doen en wat ons betreft dagen we het college uit om met een pakket maatregelen te komen wat meer is dan die 2 miljoen. Binnen de coalitie hebben we daar een gezamenlijk standpunt over. Daar zal het CDA sowieso nog wat meer over vertellen. De crisis is dominant. Allereerst raken steeds meer mensen zonder werk, dat lees je ook in de kranten. Eerst in de WW, maar op lange termijn voor een aantal mensen jammer genoeg de WWB en dus op kosten van ons, de gemeente, onze budgetten. Doordat de woningbouw nagenoeg stilligt worden niet voldoende bouwgronden verkocht, de grondexploitatie wordt slechter en er zijn landelijk minder banen. Er wordt minder belasting afgedragen, dus ook het gemeentefonds is misschien wat knijp voor ons en om diverse redenen is ook financiering van grote projecten steeds moeilijker. Met
10
andere woorden: het is zwaar weer. De hamvraag is dan ook: hoe lang duurt dit en hoe diep gaat dit? Dat is nou net wat we niet precies weten. Er zijn verschillende scenario's en opvattingen over scenario's die ons te wachten staan. Het Centraal Planbureau vindt er wat van, het CBS vindt er wat van en de één is wat somberder dan de ander. Het college baseert zich bij het bepalen van perspectief op de CBS-cijfers. Wat ons betreft is dat prima, want aan elk scenario kleeft wel iets. Met al onze beperkte kennis gaan wij en mijn fractie er gemakshalve van uit dat deze crisis zo ongeveer een jaar of vijf maximaal zou moeten duren (da's mooi hè, dat we dat kunnen vertellen?). Als het over vijf jaar nog zo is, hebben we een heel ander probleem naar ons idee en dan hebben we het veel meer over structurele en fundamentele wijzigingen en dan moeten we überhaupt gaan kijken wat we willen. Dit is de opmaat naar de plannen waarvan wij vinden dat ze een jaar of vijf hebben te overbruggen. Omdat we niet precies weten hoe lang en hoe diep dit allemaal moet gaan, is het belangrijk ons goed voor te bereiden en dan komen we al redelijk vlot bij de opdrachten aan het college op wat meer strategisch niveau: zoek een pakket maatregelen dat meer is dan we op dit moment nodig hebben, want we moeten straks kunnen beschikken over alternatieven. Houd alsjeblieft die interne controlling in de gaten, want daar zien we een aantal dingen op misgaan; het accountantsrapport schrijft daar ook iets over. Het blijkt dat we gewoon niet voldoende in control zijn. Bijvoorbeeld grond onderhoud laat ons een grote verliespost zien. Wij vinden dat in uw brief naar aanleiding van het accountantsverslag, dat we vorige week hebben ontvangen, niet voldoende concrete acties zichtbaar zijn, in ieder geval niet SMART want er staat 'we gaan breder aandacht besteden' en 'we streven naar verdere verbetering', 'we laten het beter tot zijn recht komen'. Probeer het in control zijn beter en concreter aan te pakken. Maak maximaal gebruik van onze boekhoudkundige ruimte en creativiteit, bijvoorbeeld de afschrijftermijnen van grote investeringen (dat hebben we al eerder gezegd), maar de uitwisseling tussen OZB en afvaltarief is ook voor een deel een boekhoudkundige constructie. Overigens zijn wij het erg eens met die maatregel omdat die ook nog het effect heeft dat de mensen die gehuurd wonen daar enig voordeel van ondervinden (het is niet veel) maar de mensen met de breedste schouders zullen ook de zwaarste lasten dragen. En beïnvloed maximaal waar we kunnen. Het dichtstbij zijn natuurlijk de arbeidsmarkt en de woningmarkt.
30 juni 2009
Nog een belangrijk punt: geen zwalkend beleid. Wees alsjeblieft een betrouwbare partner. Vooral niet te lang wachten met beslissen, maar vooral ook niet te snel beslissen. Het is een kwestie van kijken, zien, horen, voelen, plannen bedenken, doorrekenen, afwachten en op enig moment doorbijten. Maar wees wel betrouwbaar. Blijf de grondexploitatie nadrukkelijk monitoren. Voor nu zijn daar wat ons betreft voldoende maatregelen getroffen, maar het blijft wel een continu punt van aandacht, want we weten niet hoe diep dit allemaal moet gaan en wat er dan weer onderuit komt. En blijf goed begroten. Dat is ook een opdracht naar onszelf en naar de raad in het algemeen, want onderbesteding komt ook regelmatig voor en is eigenlijk van hetzelfde kaliber als overbesteding. Wat is nou het kader van onze partij bij het maken van keuzes en waar we straks voor staan bij de begroting 2010? De breedste schouders, vooral ook in deze tijd, de zwaarste lasten laten dragen. Blijf de samenleving steunen door geen kortingen op budgetten in zorg, welzijn en armoedebeleid door te voeren (kijk eens naar de effecten op dit moment van onze WMO-aanbesteding; het wekt ook vertrouwen bij de burgers dat we daar een uitzondering vormen, zowel wat betreft de prijs maar ook de Social Return on Investment die erin staat, duurzaamheid, en de aandacht voor die topsalarissen. Benut de Essent-gelden: het is een voorstel van ons om die vijf jaar te overbruggen en zet dat niet structureel in met een besteding van tien jaar. Beoordeel telkens weer de investeringen in de kwaliteit van onze stad. Sommige projecten leveren op korte termijn veel werkgelegenheid op en andere projecten zijn goed voor werkgelegenheid in de toekomst. Vooral in oktober hebben we daar rekening mee te houden, wanneer we moeten beslissen over de Lange Wemen. Bied ook de sociale economie een impuls en voer bijvoorbeeld weer tijdelijk gesubsidieerde banen in. Zet een forse impuls op de regionale samenwerking, want samen staan we sterk en samenwerking kan ook kosten besparen, vooral op langere termijn. -
Alle stukken overziend, zijn er nog een paar openstaande punten waar we het college ook nog concreet wat vragen over willen stellen.
11
-
-
-
Waar kunnen we toch in de jaarrekening en het jaarverslag de resultaten vinden van onze motie gericht op het straathoekwerk? Die is vorig jaar aangenomen, precies een jaar geleden, en nu moeten we misschien weer tot november wachten. We hebben ruimte geboden, maar het wordt nu toch echt tijd voor die extra straatcoaches om die jongeren op te zoeken. Millennium: nog een belangrijk punt wat ons betreft. Wanneer doen we dat nou eens zichtbaar? Ik kreeg deze week het boekje van de VNG. Ik weet niet of u het gelezen hebt, maar we staan er niet in als gemeente. Hoe gaan we verder met het jaarverslag? Dat is ook zo'n punt voor de burgemeester. We hebben het er in de commissie over gehad; vorm, inhoud en communicatie zijn van belang. Daar hoeft nu niet uitputtend over gesproken te worden.
Nog een keer: we hebben het in de commissie al aangegeven: college, zoek financiële ruimte in de afschrijving op grote investeringen, Essent-gelden niet in tien maar in vijf jaar, alle grote projecten opnieuw kritisch bezien, het rioleringsfonds (daar hebben we het nog niet over gehad) is groot en daar gaan we gelukkig een discussie over hebben, en verdere regionalisering van diensten, zoals het GBT en duurzaamheid, bijvoorbeeld straatverlichting, en met TOAG mag ook wat anders gebeuren. Tijdens het betoog van de heer Winter heeft om 20.04 uur wethouder Weber zich bij de vergadering gevoegd. De heer Kruiskamp (CDA): Voorzitter! Ook wat ons betreft een paar opmerkingen. Dat we een zeer lastige periode tegemoet gaan, is in alle toonaarden en overal bezongen en dat is ook wel zo, denken wij, maar wij willen er ook bij zeggen dat we niet zo bar veel plezier hebben aan paniekvoetbal op dit moment. We moeten wel goed nadenken wat we wel en niet willen doen. Wat ons betreft zijn er twee discussies. Eén over wat je moet doen op korte termijn (behoud van werk en dat soort zaken) en wat wil je doen op de wat langere termijn, bijvoorbeeld Lange Wemen; toch een sleutelproject en een impuls voor onze binnenstad; met een relatief klein bedrag toch heel grote investeringen gaan realiseren, waar alle aspecten omtrent arbeid en werkgelegenheid beslist een plekje hebben. Hart van Zuid: idem dito. Dat daar op een gegeven moment gefaseerd zal moeten worden is logisch, maar dat horen we wel graag van u. Zoals collega Winter zei over Lange Wemen: eigenlijk is het vanavond ook
30 juni 2009
nog niet in directe zin aan de orde, daarover beslissen we in oktober, wanneer alle kaarten op tafel liggen. Ik zou wel willen zeggen dat het sluiten van de ogen voor de langere termijn zou getuigen van weinig politieke visie. Onze stad verdient een gezond hart, ook in de toekomst. In dit verband nog wel even een vraag. Hoe staat het met de ontwikkelingsvisie van de binnenstad ten behoeve van de middellange en lange termijn? Is daar wat over te zeggen? Zoals ik al zei, fasering is onontkoombaar. Dat staat ook in de Perspectiefnota en daar kunnen wij ons wel in vinden. Een paar opmerkingen bij de vragen uwerzijds. De arbeidsmarkt; ook in de commissie hebben we daar een aantal dingen van gezegd. Behoud van werk en voorkomen dat mensen werkloos worden: prima zaken. Investeren in mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt: niks mis mee, maar ik heb er toen ook bij gezegd en dat wil ik herhalen: wat willen we bereiken met extra geld of extra ombuigingen? Dat is toch één van de zaken om op zo kort mogelijke termijn zoveel mogelijk extra banen te creëren om mensen van de straat te houden. Dus een hoog maatschappelijk rendement. Nogmaals: beslist doorgaan met investeren in mensen op langere afstand van de arbeidsmarkt, maar we moeten op korte termijn gewoon resultaat hebben en dat zou een andere groep mensen waarschijnlijk wat eerder aan de bak kunnen helpen. De investeringen, stimuleringen kun je proberen weg te zetten in de publieke en de semi-publieke sector. Je kunt ook nog eens kijken wat er in de harde sectoren, het bedrijfsleven is te doen. Het komt ons voor dat wanneer je daar één keer aan de slag bent, misschien wat structureler werk over houdt. De starterregeling: prima, maar het ontbreekt ons nog steeds aan inzicht wat het aan extra banen oplevert. Of zijn het veelal verschuivingen van de ene werkgever naar de zzp-er om even concreter te zijn. Hoeveel extra werk komt er? Dat zou wel eens tegen kunnen vallen. Ook hier moet het wat ons betreft gaan om rendement. Een selectie van geschiktheid voor het zelfstandig ondernemer worden, hoe doe je dat? Hoe kun je voorkomen dat je ze over anderhalf jaar weer aan hetzelfde loket hebt? Dat is niet denigrerend bedoeld voor die mensen, maar niet iedereen heeft het in zich om direct zakenman of zakenvrouw te zijn. Hebben we een instrument om daar iets mee te doen?
12
Dan het punt waar we iets strakker in zitten, dat is wel de regelgeving. Enkele jaren geleden waren we in Hengelo, op initiatief van het CDA en de Kamer van Koophandel min of meer koploper op dit dossier in de regio. Als onze inschatting juist is, dan zitten we op dit moment meer in de achterhoede dan in de voorhoede. Hoe heeft dit zo kunnen ontstaan? Is het verzand in misverstanden of verschil in visie binnen het ambtelijk apparaat? Wij weten het niet, maar willen wel graag op korte termijn voortgang zien op dit dossier en, eigenlijk een beetje brutaal, zeggen dat we voor 1 december resultaten willen zien; het moet nu toch een keer kunnen. Regelgeving is een richtlijn, geen dwangbuis, dus ga vooral bekijken wat de mogelijkheden zijn en niet de beperkingen. Soepelheid en mogelijkheden, dat heb ik de vorige keer ook gezegd, betekenen: niet de ogen sluiten en gedogen wat gedoogd kan worden, wij willen maatwerk. Wat betreft de woningmarkt en de gronduitgifte: door uw college is een prima aanpak voor de toekomstige ontwikkeling voorgelegd; wij willen regisseur zijn, wij willen prioriteren, we gaan herstructureren (Berflo Es, Hart van Zuid). Allemaal prima zaken. De samenstelling van het bestand van huurwoningen is een aandachtspunt, maar die analyse wordt gemaakt, dus ook dat graag zo voortzetten. Een aandachtspunt is wat ons betreft nog wel het wonen boven winkels. Dat komt naar onze mening nog niet erg van de grond. Is daar nog wat aan te doen? Dan de financiële maatregelen. We hebben eerder gesteld dat we waardering hebben voor het eerste resultaat dat op tafel ligt; er is in korte tijd zeer waardevol materiaal aangedragen, alleen komt het ons voor dat in deze te korte tijd misschien nog niet alles helemaal uitputtend is onderzocht. Zijn er voor alle reservepotjes adequate bestedingsplannen? Met de koppeling van de verlaging van de afvaltarieven aan de verhoging van de OZB zijn wij niet erg gelukkig, maar we komen straks nog op de zoekrichtingen, de omvang van het bedrag. Nogmaals; wij vragen het college nog eens zorgvuldig in alle portefeuilles te kijken naar een bijdrage voor dekking van de tekorten. Als dat allemaal is gebeurd, valt er met ons best te praten over bijstelling van tarieven. Voor de jaren 2011 en 2012 wordt zwaar weer verwacht. Bewaar dan ook misschien die tariefaanpassingen voor die tijden, dat we dan daar iets mee kunnen doen.
30 juni 2009
Zoals door collega Winter is gezegd, hebben wij een motie voorbereid en als u het goed vindt, lees ik die graag voor. MOTIE De gemeenteraad van Hengelo, in vergadering bijeen op 30 juni en 1 juli 2009. -
-
Overwegende: dat de PvdA en het CDA gezamenlijk een collegeprogramma hebben opgesteld voor de periode 2006-2010 met de prioriteiten in deze collegeperiode voor een open, ongedeeld, ontspannen en ondernemend Hengelo; dat het college voorstelt de Perspectiefnota vast te stellen als vertrekpunt voor de begroting 2010 e.v.
Constaterende: dat de economische crisis naar verwachting de komende jaren zal doorwerken in de gemeentelijke financiële huishouding; dat de voorliggende Perspectiefnota een beroep doet op de financiële draagkracht van de gemeente Hengelo door de inzet van reserves en het temporiseren en faseren van een aantal projecten binnen de gestelde prioriteiten in deze collegeperiode. Draagt het college op: voor een bedrag van 2,5 miljoen aan voorstellen te formuleren (resterende opgave). Het doel van deze motie is om een goede afweging in de Raad mogelijk te maken in oktober 2009 om te komen tot een sluitende begroting in 2010 e.v. Namens de fracties van het CDA, de PvdA en GroenLinks, J. Kruiskamp, W.A. Winter en W. Jager. De Voorzitter: De motie maakt onderdeel uit van onze beraadslagingen. De heer Knegt (Hengelo.nu): Voorzitter! Ik heb twee vragen. Ik hoor rond de OZB een verhaal dat een beetje vaag klinkt. Ik had gehoopt dat het CDA nu met duidelijkheid zou komen; gaan ze akkoord met de uitruil OZB/reinigingsheffing? Misschien heb ik niet goed geluisterd en kan de heer Kruiskamp nog even uitleggen? De tweede vraag gaat over de motie. Heb ik goed begrepen dat de coalitie die vooraf overlegd heeft, een
13
30 juni 2009
voorstel doet om 2,5 miljoen te bezuinigen bovenop wat de Perspectiefnota aan voorstel doet?
De oproep om met interne controle daar meer lijn en structuur in te brengen zijn wij uiteraard ook voor.
De heer Kruiskamp (CDA): Ik vind het altijd fijn om met de gemakkelijkste te beginnen: die 2,5 is 1,8 plus. De 1,8 zit daar dus in. Wij vragen het college nu voor een totaal van 2,5 miljoen ruimte te zoeken.
Wijkwelzijnsactiviteiten. De vraag is eigenlijk een beetje simpel. Hoe zit het hier met de aanpak van good governance? Zit daar wat lijn in en hoe zitten die zaken in elkaar? Wat betreft de personeelskosten nog het volgende. We hebben zeer hoge kosten voor inhuur derden. Is er meer flexibiliteit mogelijk bij de inzet van algemene beleidsambtenaren? Wellicht, en dat wil ik aan mijn eerdere verhaal toevoegen, is het op enige termijn ook heel goed om te kijken naar een kerntakendiscussie. Wat willen we doen, waarvoor hebben we mensen nodig, welke mensen? Misschien is dat iets voor het nieuwe college. Dat we opnieuw gaan kijken naar wat we de burger willen bieden en wat kost dat dan, welke mensen hebben we dan nodig. Naar onze mening is dat de discussie meer dan waard.
De Voorzitter: Dus zeven ton bij wat er nu staat. De heer Kruiskamp (CDA): Ja. Wat betreft de koppeling afvaltarieven/OZB heb ik u nogmaals gezegd dat wij daar niet gelukkig mee zijn. Wij vragen het college om alles na te gaan welke ruimte er waar dan ook mag zitten. En als dat niet toereikend is, valt er met ons te praten over de tarieven. Dat is wat mij betreft het antwoord. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Voorzitter! Het is mij ook nog niet helemaal duidelijk en zou toch nog iets meer duidelijkheid willen hebben. Ik houd van duidelijkheid en het blijft een beetje zwemmen. Is het CDA nu wel of niet voor de OZB-verhoging of is het zo dat het CDA toch denkt in dezelfde richting als de PvdA, dat de uitruil van de afvalstoffenheffing richting OZB akkoord is? De Voorzitter: De heer Kruiskamp legt het voor de laatste keer uit en dan moet het duidelijk zijn. De heer Kruiskamp (CDA): Ik ben een slechte onderwijzer; er zitten mensen met veel betere kwaliteiten in deze zaal, dus misschien dat het straks wel lukt. Wij zeggen heel simpel: het college heeft 1,8 miljoen nodig voor de tekorten die er zijn. Wij zeggen: ga nu eens naar 2,5 miljoen en als u het daarmee kunt doen op andere terreinen, dan heb je die OZB niet direct nodig. Lukt dat niet en hebben we die OZB nodig, dan gaan wij samen praten over de tarieven. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Volgens mij hebt u dan nog meer nodig. De Voorzitter: Ik denk dat iedereen daar nu zijn eigen verhaal over kan houden; duidelijker is het niet te zeggen, dus daar moet u het mee doen en komt u erop terug in uw eigen termijn. De heer Kruiskamp (CDA): We kijken nog even naar de jaarrekening en het jaarverslag. Het is al eerder gememoreerd dat er veel is besteed aan groen en dat soort zaken: prima. Dat daarmee de schommelingen tussen begroting en realisatie wel heel erg groot zijn geworden, daar zijn wij bepaald niet blij mee.
Richting resterende opgave: we hebben al een paar keer gezegd dat alle portefeuilles wat ons betreft nog een keer zwaar bekeken worden. Zijn voor alle reservepotjes adequate bestedingsplannen? Kijk naar doublures, bewaking budgetoverschrijding. Initiatieven zoals het GBT verdienen navolging. Zijn er andere zaken waar op dit moment aan gedacht kan worden om in Netwerkstad-verband op te pakken, is daar geld te verdienen? Voorkom of hef economische drempels op voor een goede ontwikkeling en (ik kom er deze periode toch nog maar een keer op terug) door de Kamer van Koophandel zijn we nogal in het gelijk gesteld wat onze zorg betreft over de bereikbaarheid van stad en bedrijventerreinen. Het ontbreken van een goede ringwegconstructie, hoe dat dan precies moge zijn, bestempelt de Kamer van Koophandel als bijna het grootste risico voor de economische ontwikkeling van Hengelo. Als dat zo is, moeten wij daar naar kijken. Ik zal het afsluiten; wat ons betreft kijken we dan nog eens een keer naar de Laan van Driene. Dank u wel. Mevrouw Ten Heuw (SP): Tegen dat stuk van de Laan van Driene dat er nu ligt, kijk ik bijna elke dag naar, en ik vind het prachtig, meneer Kruiskamp, maar hij hoeft voor mij niet langer te worden. Dat zal u helder zijn. Op 11 juni jongstleden stond er op de voorpagina van de Telegraaf: 'Stop de crisis!'. De krant heeft samen met ondernemer Keilman en oud-PvdA minister Vermeend een website geopend met de naam www.stopdecrisis.nl en de site werd gelanceerd door Wouter Bos, minister van Financiën. Op die site kom je teksten tegen als 'Prominenten willen af van
14
het pessimisme', 'Geef uit, dat geld', 'De crisis, dat zijn we zelf' en 'Crisis? Hoezo crisis?'. Op de site gaat ook Emil Ratelband de strijd aan met de crisis. Volgens de site heeft Ratelband eerder al een einde gemaakt aan passieloosheid en slappe ruggengraten. Maar nu ook aan de kredietcrisis? Ratelband heeft zich erin verdiept en heeft het antwoord: 'Economie is psychologie; wees geen slachtoffer'. Nu het echte nieuws van deze maand. De Nederlandse Bank verwacht dat de Nederlandse economie dit jaar met 5,4% zal krimpen. De werkloosheid loopt op door de recessie tot 8 à 9% van de beroepsbevolking in 2011. Het aantal faillissementen in Nederland zal dit jaar 75% hoger uitkomen dan vorig jaar. De wereldeconomie gaat dit jaar nog harder achteruit dan eerder werd aangenomen. Vooral ontwikkelingslanden krijgen harde klappen. Dat zei de president van de Wereldbank. De Nederlandse economie heeft de ergste krimp waarschijnlijk achter de rug, maar de recessie is nog lang niet voorbij. Dat stelt het Economisch Bureau van de Rabobank in hun laatst verschenen kwartaalbericht. Dit echte nieuws brengt ons terug in de realiteit en naar deze Perspectiefnota. Het woord 'perspectief' betekent letterlijk 'vergezicht'. Hoe wijd het perspectief is, hangt af van de hoek van waaruit je kijkt en hoe ver je bereid bent te kijken. Na het lezen van deze Perspectiefnota van het college kunnen wij niet anders dan concluderen dat het perspectief van het college op dit moment niet het onze is. Dat betekent dat deze Perspectiefnota als vertrekpunt voor de begroting 2010 onvoldoende is. Waar zitten de grootste verschillen? Op het punt van het doorgeschoten optimisme over de lengte en de impact van de crisis, het investeren versus temporiseren en de wijze van dekking van de tekorten. Als rode draad door de hele Perspectiefnota loopt het doorgeschoten optimisme over de langere termijn. De werkloosheidcijfers, het economisch herstel; het wordt allemaal erg rooskleurig ingeschat en gebaseerd op het meest gunstige scenario, waarbij consequent wordt uitgegaan van de gedachte dat de crisis kortdurend zal zijn en herstel snel komt. Wij vinden dat naïef. Wij hadden op zijn minst verwacht dat twee scenario's, namelijk spoedig herstel en langdurige crisis uitgewerkt zouden worden om zo beter handen en voeten te kunnen geven aan de onzekerheden in de gemeentelijke inkomsten en uitgaven. De heer Winter gaf al aan: je weet niet waar het naartoe gaat. Wij vinden het onverantwoord dat het college alleen maar van het meest optimistische scenario wil uitgaan. Op basis van de meicirculaire is namelijk helder dat met name de jaren 2012 en 2013 erg moeilijk zullen
30 juni 2009
gaan worden en dat de gemeente zich dan geconfronteerd ziet met forse bezuinigingen op het gemeentefonds. Is het, dat wetende, verstandig om nu nieuwe langlopende verplichtingen aan te gaan, die juist in die jaren ook zwaar zullen drukken op de gemeentelijke uitgaven? Wij vinden van niet. Het college houdt echter stug vast aan investeringen in Hart van Zuid en met name in Lange Wemen. Uit het imago-onderzoek dat dinsdag ook nog in het Trefpunt werd gepresenteerd, werd duidelijk dat de Hengeloërs het meest trots zijn op het voorzieningenniveau in de stad, dat het leven hier zo prettig maakt. Het nu aangaan van langlopende verplichtingen, van grote projecten, betekent dat wanneer het scenario van de Meicirculaire werkelijkheid wordt, en daar moeten we ook vanuit gaan, bezuinigingen op het voorzieningenniveau aan de orde komen. Wij stellen het handhaven van het huidige voorzieningenniveau voor mensen in de wijken en buurten en in de stad, als hoogste prioriteit. Concreet betekent dit dat we nu geen nieuwe, langlopende verplichtingen willen aangaan. Daarom zouden we de Realisatieovereenkomst ten behoeve van Lange Wemen niet moeten tekenen. In plaats van investeren nu temporiseren. Voor de begroting van 2010 resteert een tekort van 1,8 miljoen. Het college probeert dat gat te dichten door een aantal dekkingsvoorstellen te presenteren. Die zijn echter boterzacht. Wat ons betreft zijn het namelijk geen echte dekkingsmiddelen. Wat er bijvoorbeeld gebeurt, is dat reeds geplande investeringen een jaartje worden uitgesteld en dat de reeds te hoge kapitaalslasten nu strakker worden begroot. Dat betekent dat gunstige rekeningresultaten de eerste jaren niet meer verwacht hoeven worden. Alle lucht wordt uit de begroting geperst, problemen worden vooruitgeschoven en er wordt niet gekozen. Het gat van 1,8 miljoen voor 2010 kan wat ons betreft in belangrijke mate gedicht worden door Lange Wemen nu te stoppen, en wij hebben hiervoor een motie. MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op dinsdag 30 juni en woensdag 1 juli 2009. Gelezen het voorstel van het college met betrekking tot de Perspectiefnota. Constaterende dat: - het college vasthoudt aan het uitvoeren van de projecten Lange Wemen en Hart van Zuid; - partijen die deelnemen aan het project Lange Wemen tot 15 oktober
15
-
2009 de tijd hebben om te besluiten de realisatieovereenkomst niet te tekenen; voor het jaar 2010 er in ieder geval nog een begrotingstekort van € 2 miljoen gedicht moet worden.
Overwegende dat: - het verstandiger is om nu uit te gaan van een scenario van een langduriger crisis; - grote, langjarige verplichtingen een te zware druk zullen veroorzaken op het in stand houden van het bestaande voorzieningenniveau; - het daarom van belang is geen grote nieuwe investeringen -die structurele lasten opleveren- te doen. Draagt het college op: - de realisatieovereenkomst ten behoeve van Lange Wemen niet te tekenen en de besparing ad. € 1,4 miljoen jaarlijks als dekkingsmiddel op te nemen in de begroting 2010 en verdere jaren. En gaat over tot de orde van de dag. Namens de fracties van de SP, Progressief Hengelo, Hengelo.nu en BurgerBelangen, M.A. ten Heuw, L.F.M. Janssen, G. Knegt en J.M.J. Doornbos. De Voorzitter: De motie maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. Mevrouw Ten Heuw (SP): Dan wordt in de Perspectiefnota een tweetal belangrijke thema's gepresenteerd met maatregelen tegen de crisis: werkgelegenheid en welzijn. In de reserve van het W-deel zit 7 miljoen, ruim 3 miljoen wordt nu onttrokken voor een aantal maatregelen. Het gaat om geld dat primair bestemd is voor reïntegratie, behoud van werk en het investeren in mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Waar het wringt, is natuurlijk het feit dat het hier gaat om eenmalig geld. Het belangrijkste zou zijn om mensen perspectief te bieden op duurzaam werk en doorstroom te bewerkstelligen van gesubsidieerd naar regulier werk. Hoe gaat het college dat perspectief bieden aan mensen die in de sociale ondernemingen aan het werk gaan? Er is natuurlijk ook regulier geld binnen het W-deel beschikbaar. Een bedrag van € 35.000 om mensen uit de flexpool bij de wijkwelzijnsvoorzieningen aan het werk te houden, zou daar toch uit gedekt moeten kunnen worden? De hogere werkloosheid, maar ook het wegvallen van de ondersteunende begeleiding, maakt dat het beroep op de wijkwel-
30 juni 2009
zijnsvoorzieningen zal stijgen. Alle reden dus om deze stichting goed te faciliteren. Naast de € 35.000 voor de flexpool, is er nog € 350.000 nodig om alle accommodaties van voldoende beheer te voorzien. Welk perspectief gaat het college de stichting Wijkwelzijnsvoorzieningen in het vooruitzicht stellen en ziet het college mogelijkheden om hier een verbinding met de sociale ondernemingen te leggen? Met nadruk willen wij erop wijzen dat wij verwachten dat de grootste instroom in de bijstand en naar werkloosheid nog komt, en dan moeten we voldoende buffer achter de hand hebben om met name in te zetten op omscholing. Dat heeft namelijk een duurzaam effect en biedt mensen perspectief. Intensivering van omscholingsactiviteiten staat nu geheel niet bij de maatregelen en zou wat ons betreft wel kunnen. Woningmarkt en gronduitgifte: In de Perspectiefnota staan geen oplossingen, noch een oplossingsrichting voor het in het slop zittende volkshuisvestingbeleid. De praktijk is dat de wachtrij voor zoekers naar een betaalbare huur- of koopwoning, met name eengezinswoningen, verder oploopt. Dit is geen gevolg van de crisis, want ook twee jaar geleden was deze zichtbaar, maar deze crisis verergert het wel. De oorzaak ligt voor Hengelo in het sloop- en herstructureringsbeleid, en mocht daarom een heroverweging van het sloopbeleid verwacht worden, waar de gemeente zegt de regie op de woningbouw te hebben verstevigd. Echter, aan twee kanten wordt niets gedaan om deze woningnood te lenigen. Er wordt met volle kracht doorgezet op het sloopbeleid en er wordt ingezet op grondgebonden woningen, maar vooral op de middeldure en dure koop, en niet op betaalbare koop- en huurwoningen. Onze fractie ziet veel meer in grootschalige renovatie en isolatie van woningen, in samenspraak met corporaties. Dat levert snellere werkgelegenheid dan bouwplannen die niet worden uitgevoerd. Het levert bovendien een aanzienlijke besparing van de energielasten op voor de bewoners. Bovendien voorkomt het dat andere woonwijken dreigen af te glijden, zoals het college zo fijntjes beschrijft. Vorig jaar onthielden wij onze goedkeuring aan de herziening van de grondexploitaties, omdat die een volstrekt irreële weergave waren van de realiteit. Immers, in juni 2008, dus ruim voor de kredietcrisis, was ons al duidelijk dat de grondverkopen ernstig stagneerden en de geprognosticeerde cijfers geen werkelijkheid werden. Dat was geen incident, maar al vanaf 2004 een trend. De herzieningen van de grondexploitaties zijn inmiddels meer realistisch dan in de
16
afgelopen jaren, maar ook hier vinden wij dat het college zijn ogen sluit voor de werkelijkheid; wethouder Ter Ellen heeft namelijk uitgesloten dat de prijzen gaan dalen, maar dat is wel realiteit. De mogelijkheid van een prijsdaling moet wel als een reëel risico worden benoemd, en dat heeft ook grote impact op de herziening van de grondexploitaties. Dit is de belangrijkste reden dat wij niet met de herziening van de grondexploitaties akkoord gaan. Tarieven: Het uitgangspunt voor de tarieven is voor ons en iedereen kostendekkendheid. Ten aanzien van het tarief voor de afvalstoffen is dat niet het geval. De reserve voor de afvalstoffen is hoog, omdat dat een stuwmeer is van te hoge opbrengsten uit de afgelopen jaren. Daarnaast wordt 500.000 euro per jaar uit het afvalstoffenfonds toegevoegd aan de algemene middelen. De afvalstoffenheffing is consequent te hoog vastgesteld en wordt misbruikt als een verkapt belastingmiddel. Daar zijn wij het pertinent mee oneens; het geld moet terug naar de burger. Daartoe hebben wij in december reeds een voorstel gedaan. Toen was verlaging van het afvalstoffentarief niet mogelijk volgens het college en nu kan het ineens wel. Daar komt bij dat in het stuk 'Herziening aandeelhouderschap Twence' onomwonden staat dat om de 80 miljoen dividend uit Twente ten behoeve van de Agenda van Twente te kunnen garanderen, de tarieven voor de 14 Twentse gemeenten hoger zullen zijn dan het hoogste in de markt. Uitgangspunt voor de financiering van de Agenda van Twente zou moeten zijn dat het ambitieniveau wordt afgestemd op het reële dividend dat met een marktconform tarief uit het bedrijf gehaald kan worden. Nu gebeurt het omgekeerde en wordt de last van een te ambitieuze Agenda van Twente via de afvalstoffenheffing bij de burger gelegd. Wij zijn niet pertinent en per definitie tegen OZB-verhoging. Dat is een belastingmiddel dat als algemeen dekkingsmiddel kan dienen. Uitgangspunt voor de tarieven is wat ons betreft kostendekkendheid. 1e Berap: in het tweede deel van de Perspectiefnota is de 1e Berap opgenomen. Die nemen we op zich voor kennisgeving aan. Niettemin zijn er twee zaken die wij naar aanleiding van de 1e Berap naar voren willen brengen. In programma 1 wordt melding gemaakt van de stand van zaken ten aanzien van de gebundelde gedachte, en daar hebben wij een motie voor, die de heer Van Grouw graag wil voorlezen. Als u dat niet toestaat, dan doe ik het zelf. De Voorzitter: Dat sta ik u wel toe.
30 juni 2009
De heer Van Grouw (SP): Ik heb hem tenslotte ook zelf ingetypt! MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op dinsdag 30 juni en woensdag 1 juli 2009. Bekend met de uitgangspunten in de nota 'De gebundelde gedachte'. Constaterende dat: - Sinds de ontwikkeling van de nota 'De gebundelde gedachte' de voorkeur voor omvangrijke scholen aan het afnemen is; - Het plan voor één groot VMBO in 'Kristenbos' op dit moment niet haalbaar is, of nog meer vertraging zal oplopen; - In de commissie Sociaal van de gemeente Hengelo d.d. 16 juni 2009 velen een voorkeur bleken te hebben voor één VMBO, verspreid over verschillende locaties in de stad. Concludeert dat: - Onduidelijk is hoe de plannen van Carmel en OSG met betrekking tot het VMBO zich zullen ontwikkelen; - Het college van Hengelo een partner is in deze ontwikkelingen; Roept het college op: - alles in het werk te stellen om spreiding van het VMBO over verschillende locaties in de stad Hengelo te bewerkstelligen en zich hierbij niet te laten leiden door signatuur. En gaat over tot de orde van de dag. Namens de fracties van de SP, PvdA en BurgerBelangen, F. van Grouw, W.A. Winter en J.M.J. Doornbos. De Voorzitter: De motie maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. Mevrouw Ten Heuw, vervolgt u uw betoog. Mevrouw Ten Heuw (SP): Bij het Trefpunt vorige week zijn de skaters te gast geweest en die hebben een gloedvol betoog gehouden over hun sport. Graag horen wij van het college of zij van plan zijn om te kijken naar het ontwikkelen van een skatepark in Hengelo.
17
De jaarrekening: uit de jaarrekening komt opnieuw naar voren dat het college geen grip heeft op de bedrijfsvoering en de arbeidskosten, ook de heer Winter gaf dat reeds aan. De accountant wijst het college daar ook sterk op. Het signaal kwam ook naar voren uit het grote aantal tussentijdse begrotingswijzigingen. De begroting 2008, zoals wij die in december hebben vastgesteld, week daardoor sterk af van de oorspronkelijke begroting. Wij vinden dat de begroting, zoals die door de raad is vastgesteld, weer leidend moet worden voor de bedrijfvoering. In bijzondere gevallen kan een tussentijdse wijziging nodig zijn, maar dit moet niet de regel worden; we hebben immers al reserves en de post onvoorziene uitgaven voor nieuw beleid. De manier waarop de jaarrekening rechtmatig is gemaakt, namelijk door de geconstateerde onrechtmatigheden achteraf en met terugwerkende kracht alsnog tot rechtmatig te bestempelen, kan wat ons betreft absoluut niet door de beugel. Wij vinden dat onrechtmatigheden gewoon als onrechtmatigheid erkend moeten worden en zullen daarom niet akkoord gaan met de vaststelling van de jaarrekening. Tenslotte: wat ons betreft is het credo voor de komende tijd 'mate'. Dat betekent dat iedereen daarin zijn verantwoordelijkheid moet nemen. De afgelopen tijd is er veel te doen geweest over scheve beloningsverhoudingen aan de top. Of het nu bij de omroepen, de energiebedrijven, het UWV of in de zorg is, over de gehele linie wordt duidelijk dat de zaken aan de top behoorlijk scheefgegroeid zijn. Gewone mensen ergeren zich groen en geel aan absurde salarissen en bonussen voor de top, terwijl de gemiddelde werknemer te maken krijgt met loonmatiging of ontslag. Wij vinden dat iedereen nu zijn verantwoordelijkheid moet tonen en willen middels een motie een oproep daartoe doen. MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op dinsdag 30 juni en woensdag 1 juli 2009. Gelezen het voorstel van het college met betrekking tot de Perspectiefnota. Constateert dat: - het beloningsbeleid van private, publieke en semi-publieke organisaties het afgelopen jaar onderwerp zijn geweest van maatschappelijk debat;
30 juni 2009
-
-
de Balkenende-norm in het algemeen als een passende maximumbeloning wordt gezien; in dagblad de Twentse Courant Tubantia van zaterdag 13 juni 2009 de beloningen van de managers in de zorginstellingen in Twente werden beschreven; de gemeente Hengelo hecht aan maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Concludeert dat: - de Balkenende-norm een gepast kader geeft voor beloningsbeleid; - het buiten deze norm belonen van medewerkers niet als maatschappelijk verantwoord gekwalificeerd kan worden. Roept alle in Hengelo gevestigde bedrijven en instellingen op tot een gepast beloningsbeleid. En spreekt uit dat een passend beloningsbeleid als een selectiecriterium geldt bij de aanbesteding van diensten. En gaat over tot de orde van de dag. Namens de fracties van de SP, Progressief Hengelo, Hengelo.nu en BurgerBelangen, M.A. ten Heuw, L.F.M. Janssen, M. Vondeling en J.M.J. Doornbos. De Voorzitter: Ook die motie maakt deel uit van de beraadslagingen. Is daarmee uw eerste termijn afgerond, mevrouw Ten Heuw? De heer Fens (VVD): Voorzitter! In de diverse vergaderingen die aan deze raadsvergadering vooraf zijn gegaan, hebben wij ruim voldoende de gelegenheid gekregen om over het jaarverslag, de jaarrekening met het accountantsverslag en de Berap vragen te stellen en met elkander van gedachten te wisselen. Vandaar dat de VVD-fractie zich kan beperken tot enkele statements. We werken in Hengelo terecht met een vaste volgorde; het collegeprogramma, dan (afhankelijk van de naamgeving) een uitwerking van de plannen, dan de begroting, na een jaar het jaarverslag en de jaarrekening, met alvast een Berap van de afgelopen maanden, dan weer na enige tijd aangepaste plannen met uitwerking et cetera, et cetera. Wij zijn het met het college oneens dat we alleen hoeven te kijken of de begroting uiteindelijk in overeenstemming is met het jaarverslag en de jaarrekening. Om een goed overzicht te kunnen hebben van
18
ontwikkelingen binnen het gevoerde beleid, moeten we de resultaten over een hele raadsperiode kunnen vergelijken, en dan pas krijg je een goed beeld van het door het college gevoerde beleid. Omdat het college na elke cyclus weer een andere administratieve opzet kiest, is die vergelijking over de hele raadsperiode niet of onvoldoende mogelijk. Als de accountant nu al aangeeft dat er verschillen zijn tussen de verwachte en de werkelijke rekeningresultaten, hoe groot moeten die verschillen dan zijn vanaf het begin tot nu in deze raadsperiode? Dat moet dus anders. Veel van de verschillen (het waren dit jaar vooral nadelige verschillen), zijn ontstaan door een verkeerde voorcalculatie. De verschillen hebben in de miljoenen gelopen. Het is dus duidelijk dat het college voortaan scherper moet begroten. Het kan wel eens een keertje misgaan, maar het mag niet op zoveel terreinen zoveel kosten. Zeker nu de accountant waarschuwt bij de personeelskosten, verdient juist het begroten van dat type kosten extra aandacht. Hoewel het in de commissie aan de orde is geweest, is het voor ons nog steeds niet duidelijk waarom het college met een plank voor het hoofd doorgaat met procederen bij het onderdeel baatbelasting. Op geen enkele wijze wordt de door het college aangevoerde stelling dat de gemeente nu echt veel kansen maakt, bewezen. Daarom moet het college niet meer vastbijten in deze baatbelasting. Het college moet de plannen om de freeriders aan te pakken nader uitwerken, zoals de wethouder het op de onlangs gehouden ondernemersavond heeft beloofd. Ook een vorm van fout begroten of miscalculatie is het niet verwerken van de salarisverhogingen die ontstaan zijn bij de reorganisatie SwingH. Eerst lijkt het erop dat er veel geld met de reorganisatie SwingH wordt verdiend, maar nu komt de aap uit de mouw en blijkt dat uiteindelijk de financiële resultaten door SwingH toch veel lager te liggen. En al deze tegenvallers zijn niet te wijten aan de kredietcrisis, maar gewoon aan slecht werk. Bij de te nemen maatregelen om de begroting weer in het reine te krijgen, moeten we natuurlijk voorzichtig zijn met onze weerstandcapaciteit. Voor een gezonde financiële positie is ongeveer 32 miljoen benodigd en we hebben ruim 42 miljoen. Zonder al te veel van de reserves te verliezen en zo het weerstandvermogen in gevaar te brengen, kan het college voldoen aan de voorwaarden die de VVD-fractie in de beschouwing over de Perspectiefnota naar voren zal brengen.
30 juni 2009
Verder gaan we akkoord met agendapunt E3, het Burgerjaarverslag en met de wijziging van de beleidsbegroting, agendapunt E5. Perspectiefnota: laten we maar meteen met de deur in huis vallen. De VVD begrijpt heel goed dat we alles in het werk moeten stellen om de gemeentelijke uitgaven weer in evenwicht te brengen met de mogelijkheden die er zijn. Een tekort op de begroting kan immers niet. Vandaar dat wij de volgende voorstellen aandragen. De fiets- en wandelpaden in het Weusthagpark worden niet aangelegd. Het scheelt een investeringsbedrag van 720.000 euro. Geen aanleg van de fietssnelweg 20092012. Volgens een brief als reactie aan de SP een project van vele miljoenen. Ik heb de brief hier: het gaat om 5,5 miljoen euro. En het levert dus gedurende vele jaren diverse tonnen minder uitgaven per jaar op. Geen aanleg, dus ook geen uitstel, want dat helpt uiteindelijk niet, van de HOV Hengelo-Enschede. Dat is 2,5 miljoen van de beleidsbegroting. Geen verplicht inzetten van de SROI voor bedrijven; de te leveren producten aan de gemeente worden dan minder duur. Wij leggen dus niet de bal terug bij het college, zoals CDA, PvdA en GroenLinks het nu doen. Wij maken een stap in de goede richting. Wij hebben onze beperkingen van de uitgaven, net als het college vooral gezocht…. De heer Jager (GroenLinks): Sorry voorzitter, maar ik snap niet zo goed waar de heer Fens die wijsheid vandaan haalt, want ik ben nog helemaal niet aan het woord geweest. De heer Fens (VVD): U kunt erom lachen, maar er is een motie ingediend, ondertekend door alle drie de collegepartijen. En ik ben niet helemaal doof of achterlijk; als de heer Winter dit ondertekend heeft, heeft de PvdA het ondertekend. Dan vind ik het nogal vreemd als er gelachen wordt als ik een punt aanhaal dat door het CDA is genoemd. De heer Jager (GroenLinks): Ik snap nu de opmerking. De heer Fens (VVD): Ik wil doorgaan. Ik was even in mijn wiek geschoten, misschien neemt u mij dat niet kwalijk. Dit lijkt ons dus een stap in de goede richting. We hebben de beperking van onze uitgaven vooral gezocht in het fysieke. Uitgaven die niet direct de mensen treffen. Zo moeten we juist investeren als er veel werkgelegenheid moet worden geschapen: het oude principe van de beroemde John
19
Maynard Keynes. Maar het investeren in prestigeprojecten moet beslist uit den boze zijn. We zijn het dan ook met het college eens dat het kritisch kijken naar grote projecten het meeste kan opleveren. De Lange Wemen is een uiterst belangrijk project. Zowel de bouw als de uiteindelijke functie draagt krachtig bij aan de werkgelegenheid en de voorzieningen in onze stad. Wij willen aan de uitvoering van de Lange Wemen dan ook niet tornen. Als echter, om het financiële probleem te bestrijden, voorstellen komen waarin we ons niet kunnen vinden, dan zijn we helaas gedwongen, hoe pijnlijk het ook is, onze steun aan het doorgaan van Lange Wemen opnieuw te overwegen. Er zijn meer belangrijke fysieke projecten. Dagelijks staan er lange files bij de Kuipersdijk. Dat is niet alleen slecht voor het milieu, dus die aanleg moet uiteindelijk doorgaan. Maar de aanleg van de HOV-lijn tussen Hengelo en Enschede vergroot alleen maar de files en levert in verhouding met de kosten nauwelijks werkgelegenheid op. Dus die aanleg moeten we niet alleen maar uitstellen, maar gewoon niet laten gebeuren. Onlangs hoorden we dat er ook gekeken zou kunnen worden (dat is niet officieel, maar hebben wij via goede kanalen gehoord) naar het onderhoud van de openbare ruimte. Dat hebben we in het verleden ook al eerder meegemaakt. We moeten ermee oppassen, want dat leverde eerst geld op, maar later kregen we de rekening gepresenteerd. Het door vervuiling en slijtage repareren en zelfs vervangen kost uiteindelijk meer dan het goed onderhouden van de openbare ruimte. Bovendien is het stadsbeheer arbeidsintensief en daarom ook goed voor de werkgelegenheid. Dus straks liever geen voorstellen voor minder uitgaven bij stadsbeheer. In aansluiting op de fysieke mogelijkheden kijken wij ook verder. Zo is het goed dat ARI minder snel gevuld wordt. Op andere terreinen is het goed dat ook naar de partners van de gemeente wordt gekeken, of zij de broekriem ook kunnen aanhalen. En dat we ook de afslanking van de gemeentelijke organisatie bespreekbaar maken. Maar ronduit slecht, voorzitter, is de koppeling van de afvalstoffenheffing met de OZB. Twee zaken die niets met elkaar te maken hebben. Dit oneerlijke en slinkse voorstel lijkt wel 5 ton op te leveren, maar gaat ten koste van de reserves. Gezien de positie van de burgers en de financiën van onze gemeente wil de VVD die uitgave niet doen, want u compenseert het gat in de reserves met een verhoging van de OZB en daarmee pakt u mensen met een eigen woning. Deze mensen, en dat zijn lang niet altijd degenen met een hoger inkomen,
30 juni 2009
kunnen er zwaar op achteruit gaan; het is dus een scheve heffing. Volstrekt onrechtvaardig. De heffing van OZB heeft sowieso onrechtvaardige kanten. We hebben het nog niet zo zout gegeten met deze absurde combinatie van afvalstoffenheffing met OZB. Dus niet verder aan denken; gewoon niet doen. Het stelde ons eerst enigszins gerust dat het CDA nog eens goed naar het voorstel wilde kijken, maar nu ze de bal bij het college teruglegt, vrezen wij dat het CDA, PvdA en GroenLinks duizenden huizenbezitters op een onrechtvaardige wijze willen gaan pakken. Dat zou wat moois wezen met de verkiezingen. Er zijn trouwens steeds meer mensen met een eigen woning die, door onder andere de toenemende werkloosheid, volledig buiten hun schuld in de problemen komen. Daarom moet het college niet met een lastenverzwaring voor huizenbezitters komen. Overigens is het wel goed dat het college maatregelen gaat voorstellen om in deze moeilijke tijd met dubbele woonlasten deze mensen tegemoet te komen. Dan Social Return on Investment. Dat is prachtig. Een vrijwillige geste van een bedrijf dat zaken doet met de gemeente is goed voor de samenleving. Maar echt slecht is de verplichte SROI. En zo'n verplichting werkt, hoe je het wendt of keert, altijd prijsverhogend. Een prijsverhoging die we uiteindelijk samen moeten opbrengen. Al eerder hebben wij het probleem van die verplichting aangegeven, maar voorzitter, juist in deze tijd moet het college deze verplichting gewoon terugdraaien. Het grote gevaar van economisch moeilijke tijden is de neiging te bezuinigen op de toekomst van de mensen in onze stad. Dat perspectief moeten we beslist niet aantasten. Iedereen, ongeacht afkomst of maatschappelijke positie, moet zich kunnen ontwikkelen door aan de samenleving mee te doen. En daarin zijn wij het met het college eens dat de aandacht van het bestrijden van jeugdwerkloosheid en het voorkomen van braindrain uit onze regio eerder vergroot moet worden dan gelijk zou moeten blijven. Het college zou dan ook niet aan de zorg voor ouderen en gehandicapten moeten komen. Vooral die laatste groepen verdienen extra aandacht, omdat instellingen in deze tijd eveneens, heel terecht, ook naar hun financiën kijken. Ook de kansen voor jongeren zijn belangrijk. Je moet dus niet tornen aan de jeugdzorg, het jongerenwerk, scouting, de sport en de creatieve vrijetijdsbesteding. Het zijn middelen voor een veilige en in meer dan één betekenis gezonde samenleving. De VVD kijkt dus niet alleen naar resultaten op korte termijn, maar houdt
20
juist het perspectief op de toekomst goed voor ogen. De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie is optimistisch; de financiële mogelijkheden van Hengelo zijn ondanks de crisis en al het gedelegeer en gemandateer van provincie en rijk, veel ruimer dan pakweg 25 jaar geleden. Goed nadenken en geen prestigeprojecten uitvoeren zou goed bestuur voor de burgers van onze stad gewoon mogelijk houden. De VVD-fractie wil zich daar samen met het college zeker voor inspannen. We hebben om dit beleid te bewerkstelligen de volgende moties opgesteld. MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op dinsdag 30 juni 2009.
-
-
Constaterende: dat de gemeente de komende jaren kampt met een fors begrotingstekort; dat de raad wordt voorgesteld dekkingsmiddelen aan te dragen om dat begrotingstekort terug te dringen; dat het in principe goed is om eerst naar fysieke projecten te kijken; dat daarbij ook de HOV-lijn HengeloEnschede hoort; dat een belangrijk deel van de rijstroken op de Enschedesestraat, weliswaar uitgevoerd in asfalt, voor het openbaar vervoer er al liggen; dat er tijdens de spitsuren regelmatig lange files vanaf de Laan van Driene via de Kuipersdijk richting Enschede staan. Overwegende: dat de aanleg van een verhoogde betonnen middenrijbaan met aan beide zijden slechts één rijstrook goed is voor het openbaar vervoer, maar dat het de files van auto's niet doet verminderen en mogelijk zelfs doet groeien; dat files slecht voor het milieu zijn en dat daarom bestreden moeten worden; dat uitstel geen definitieve oplossing biedt voor zowel de financiële als de verkeerstechnische en milieutechnische problemen. Draagt het college op: - de aanleg van een HOV-lijn tussen Hengelo en Enschede niet door te laten gaan.
30 juni 2009
Namens de fracties van de VVD, BurgerBelangen en Hengelo.nu, R.J. Fens, W. Mulder en G. Knegt. De Voorzitter: De motie is ingediend en maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op dinsdag 30 juni 2009. Constaterende: - dat de gemeente de komende jaren kampt met een fors begrotingstekort; - dat de raad wordt voorgesteld dekkingsmiddelen aan te dragen om dat forse begrotingstekort terug te dringen. Overwegende dat: - bezuinigingen op projecten met een fysieke invalshoek, die de burger het minst direct in de portemonnee raken, de voorkeur zouden moeten hebben; - projecten en activiteiten, veelal met een sociale invalshoek, die arbeidsintensief zijn in deze bezuinigingsronde dienen te worden ontzien; - gekeken zou moeten worden naar projecten die grote investeringen vergen, maar relatief weinig impact hebben op de stimulering van de arbeidsmarkt; - met de aanleg van asfalt veel geld gemoeid is, maar dat dit slechts weinig bijdraagt aan de stimulering van de arbeidsmarkt. Draagt het college op: - de investering zoals deze staat opgenomen in de investeringsplanning ARI met de omschrijving 'Weusthagpark 5 km. wandelpad (investering 125.000 euro)' uit te stellen tot een nader te bepalen moment. En gaat over tot de orde van de dag. Namens de fracties van de VVD, BurgerBelangen en Hengelo.nu, R.J. Fens, W. Mulder en G. Knegt.
MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op dinsdag 30 juni 2009.
En gaat over tot de orde van de dag. Constaterende:
21
-
dat de gemeente de komende jaren kampt met een fors begrotingstekort; dat de raad wordt voorgesteld dekkingsmiddelen aan te dragen om dat begrotingstekort terug te dringen;
Overwegende dat: - bezuinigingen op projecten met een fysieke invalshoek, die de burger het minst direct in de portemonnee raken, de voorkeur zouden moeten hebben; - projecten en activiteiten, veelal met een sociale invalshoek, die arbeidsintensief zijn in deze bezuinigingsronde dienen te worden ontzien; - gekeken zou moeten worden naar projecten die grote investeringen vergen, maar relatief weinig impact hebben op de stimulering van de arbeidsmarkt; - met de aanleg van asfalt veel geld gemoeid is, maar dat dit slechts weinig bijdraagt aan de stimulering van de arbeidsmarkt. Draagt het college op: - de investeringen met betrekking tot de aanleg van de fietssnelweg 20092012 (300.000 euro) uit te stellen tot een nader te bepalen moment. En gaat over tot de orde van de dag. Namens de fracties van de VVD, BurgerBelangen en Hengelo.nu, R.J. Fens, W. Mulder en G. Knegt. Tijdens de raadsvergadering van 1 juli 2009 trekt meneer Knegt de steun van zijn fractie aan deze motie in (blz. 29 van de notulen).
30 juni 2009
-
-
-
projecten en activiteiten, veelal met een sociale invalshoek, die arbeidsintensief zijn in deze bezuinigingsronde dienen te worden ontzien; gekeken zou moeten worden naar projecten die grote investeringen vergen, maar relatief weinig impact hebben op de stimulering van de arbeidsmarkt; met de aanleg van asfalt veel geld gemoeid is, maar dat dit slechts weinig bijdraagt aan de stimulering van de arbeidsmarkt.
Draagt het college op: - de investering zoals deze staat opgenomen in de investeringsplanning ARI met de omschrijving 'Weusthagpark 7 km. fietspad (investering € 595.000)' uit te stellen tot een nader te bepalen moment. En gaat over tot de orde van de dag. Namens de fracties van de VVD, BurgerBelangen en Hengelo.nu, R.J. Fens, W. Mulder en G. Knegt.
MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op dinsdag 30 juni 2009. Constaterende: - dat de gemeente de komende jaren kampt met een fors begrotingstekort; - dat het college met goedkeuring van de raad de verplichte SROI, de Social Return on Investment, heeft ingevoerd; - dat sindsdien de economische situatie verslechterd is.
MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op dinsdag 30 juni 2009. Constaterende: - dat de gemeente de komende jaren kampt met een fors begrotingstekort; - dat de raad wordt voorgesteld dekkingsmiddelen aan te dragen om dat begrotingstekort terug te dringen. Overwegende dat: - bezuinigingen op projecten met een fysieke invalshoek, die de burger het minst direct in de portemonnee raken, de voorkeur zouden moeten hebben;
Overwegende: - dat het verplichten van de SROI kostenverhogend is voor de bedrijven die een relatie met de gemeente onderhouden; - dat het in deze economisch moeilijke tijden van belang is, dat we niet alleen onszelf, maar ook de bedrijven niet extra belasten; - dat we juist voorwaarden moeten creëren voor bedrijven om zo goed mogelijk te kunnen ondernemen. Draagt het college op:
22
-
naar de raad met het voorstel te komen de verplichte SROI in te trekken; naar de raad met het voorstel te komen de vrijwillige SROI in te voeren.
30 juni 2009
Wijkwelzijnsvoorzieningen voor het tekort in 2010 van de flexpool. En gaat over tot de orde van de dag. Namens de fractie van de VVD, J.J.H. Rikkerink.
En gaat over tot de orde van de dag. Namens de fractie van de VVD, R.J. Fens. Ik ga even terug naar de eerste motie: die motie zullen we even aanhouden. De Voorzitter: Dat is de motie waarop M8 staat. Die dient u niet in. En dan nu de heer Rikkerink, die zijn motie kan toelichten. De heer Rikkerink (VVD): Ik zal hem voorlezen; mevrouw Ten Heuw heeft daar enige zaken over gezegd en het is een aanvulling op haar verhaal. MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op 30 juni en 1 juli 2009. Constateert dat: - de vereniging voor Wijkwelzijnsvoorzieningen herhaaldelijk de gemeente heeft geïnformeerd dat de structurele middelen in 2010, te weten 150.000 euro voor de flexpool niet voldoende zijn; men becijfert het tekort op 35.000 euro, - bepaalde contracten van medewerkers binnenkort zouden moeten worden verlengd. Overwegende dat: - op termijn de raad een uitspraak moet doen over eventuele structurele verhoging van het budget voor wijkwelzijnsvoorzieningen, - deze uitspraak te laat komt om alle huidige contracten te kunnen verlengen, - dat er ruimte komt voor werkgelegenheid vanuit het W-deel van de WWB. Spreekt uit dat: - het wijkwelzijnswerk een belangrijke pijler is voor cohesie in de wijken. Draagt het college op: - € 35.000 beschikbaar te stellen voor het jaar 2010 aan de vereniging
De Voorzitter: Dan maakt ook deze motie, evenals de door de heer Fens genoemde moties, onderdeel uit van de beraadslagingen. De heer Winter (PvdA): Mag ik de heer Fens nog een vraag stellen? U zei iets wat ik niet helemaal begreep en waar ik wel benieuwd naar ben, want ik schrok, omdat ik me een beetje ….. Het ging over Lange Wemen: bent u daar nu voor of bent u daar nu tegen? De heer Fens (VVD): Dat is een heel belangrijke vraag, vind ik persoonlijk. Wij zijn nog steeds voor de aanleg van Lange Wemen. Wij zijn zelfs een enthousiaste voorstander van aanleg van de Lange Wemen. Want we hebben ook aangegeven in onze beschouwing, dat we het uitermate belangrijk vinden voor het functioneren van onze stad en voor de werkgelegenheid en voor heel veel dingen meer, dus heel belangrijk. Maar, de situatie is nu zo nijpend, dat het kan gebeuren dat het college met voorstellen komt die hoogst onverstandig zijn. Als dat gaat gebeuren, dan moeten wij, hoe naar we het ook vinden, zeggen wij ook, onze steun aan de ontwikkeling van Lange Wemen nog eens overwegen. Maar er is op dit moment geen sprake van dat wij tegen de bouw van Lange Wemen zouden zijn. Maar ja, het zijn moeilijke tijden. Mevrouw Ten Heuw (SP): Mag ik daar de VVD nog iets specifieks over vragen? Stel dat het college het voorstel om de OZB te verhogen, handhaaft. Trekt u dan de steun aan Lange Wemen in? Want ik kan me voorstellen dat het OZB-verhaal een heel zwaarwegend punt is voor de VVD, gelet op uw inbreng. De heer Fens (VVD): Dat is bijvoorbeeld iets wat ons kan nopen om te overwegen om de steun in te trekken. Niet dat we het intrekken, voorlopig, maar overwegen. Want allebei wegen heel zwaar. De Voorzitter: U geeft een waarschuwing af; dat is duidelijk. De heer Knegt (Hengelo.nu): Ik zou ook nog een vraag hierover willen stellen. De onduidelijkheid slaat helaas ook toe bij de
23
VVD moet ik zeggen. Volgens mij liggen eigenlijk alle gegevens op tafel. De voorstellen van het college liggen op tafel, op één partij na, maar daar gaf de krant al een stuk duidelijkheid over, liggen de standpunten van de collegepartijen duidelijk; ik snap niet wat de VVD nog duidelijker wil om een duidelijk standpunt in te nemen rond Lange Wemen. Even voor alle duidelijkheid nog, meneer Fens; vanavond is de laatste raadsvergadering, dan gaan we op reces. We komen na de vakantie weer bij elkaar en 14 oktober is de uiterste datum: ik weet niet wat voor voorstellen u voor die tijd nog verwacht. De heer Fens (VVD): We gaan ervan uit dat het college uitermate creatief is. Nu de collegepartijen CDA, PvdA en GroenLinks zelf niet met voorstellen durven of kunnen komen en daarom de bal terugleggen bij het college, kan er natuurlijk van alles gebeuren. Voor ons is de OZB heel belangrijk; vandaar dat wij ook heel benieuwd zijn naar de precieze invulling en hoe het college dit voorstelt. De heer Jager (GroenLinks): Voorzitter! Ik wil nu toch echt protesteren. Meneer Fens heeft van mij alleen maar gehoord het ene kleine stukje via de PvdA of CDA en weet verder niets van mijn bijdrage en om het dan zo te kwalificeren, vind ik niet netjes. De heer Fens (VVD): Het is vrij simpel. Het CDA namens GroenLinks en namens de PvdA, was zonder meer heel duidelijk en die opmerking van het CDA dat zij, zo hebben ze het in eigen bewoording gezegd, de bal terugleggen bij het college en niet met voorstellen komen om 1,8 miljoen in te vullen, dat vinden wij onduidelijk en daarom zeggen wij dat het eerst financieel moet kloppen. De Voorzitter: Om der tijd wille, eerst meneer Janssen nog en de heer Winter en dan is het voldoende. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Voorzitter! De opmerking 'creatief' moeten we even vasthouden en ik kijk ook even naar de VVD. We hebben de discussie over Lange Wemen gehad, we hebben die uitgebreid gevoerd, we weten ook dat het plan Lange Wemen eigenlijk bestond uit twee delen; het stadskantoor en de rest. Als we praten over creatief dan zou ik me kunnen voorstellen dat die discussie misschien toch weer op tafel gaat komen dat we het college opdracht geven om nog een keer te kijken naar Lange Wemen en níet het stadskantoor te doen. Hoe kijkt de VVD daar tegenaan? De heer Fens (VVD): Wij gaan ervan uit dat het college inderdaad zo verstandig en creatief is om niet met onzinnige OZB-
30 juni 2009
voorstellen te komen en dat ze met wijze standpunten komen waardoor wij gewoon onze steun aan Lange Wemen in zijn complete verhaal kunnen handhaven. Wij willen dat met alle plezier doen. De Voorzitter: Dit is voldoende. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Maar dat was niet mijn vraag! De Voorzitter: Nu kunnen we er niet mee verdergaan. De heer Winter (PvdA): Ik heb nog een vraag aan de heer Fens. Wij hebben wel concrete voorstellen gedaan in onze bijdrage over mogelijke plekken waar nog geld te vinden is, en andere partijen ook. Ik ga er wel vanuit dat u in tweede termijn nog op die inhoudelijke voorstellen reageert. Er liggen wel degelijk voorstellen. Mevrouw Ten Heuw (SP): Meneer Fens geeft aan dat de afweging OZB/Lange Wemen inwisselbaar zou zijn, maar de begroting behandelen we in november. Het verhaal Lange Wemen is rond half oktober aan de orde. Hoe gaat u dat doen? De heer Fens (VVD): Als het college lekker snel is, kan het heel snel. De Voorzitter: Ik denk dat dit voldoende is. U kunt nog heel lang blijven praten, maar u hebt een duidelijk signaal afgegeven, meneer Fens, en de andere fracties kunnen daar nota van nemen en daar eventueel in tweede termijn nog op terugkomen. We zijn bij de fractie van BurgerBelangen aangekomen; meneer Mulder. De heer Mulder (BurgerBelangen): Voorzitter! In één jaar tijd is de financiële positie van Hengelo gewijzigd van redelijk gezond naar ronduit slecht. De oorzaak is de kredietcrisis en die is niet geheel toe te rekenen aan dit college. Veel gemeenten in Nederland staan er financieel beroerd voor en gevreesd moet worden dat het eind nog niet in zicht is. Immers, het kabinet investeert nu in het op gang houden van de economie en heeft al aangegeven binnen twee jaar drastisch te gaan bezuinigen. En zoals het heet, dalen we dan samen de trap af, naar gevreesd wordt, ver naar beneden. De uitkeringen uit het gemeentefonds komen onder grote druk te staan. Ook Hengelo, ook wij, zouden graag investeren in de lokale economie. Maar hebben wij daar de middelen wel voor? In ieder geval is in één klap de reserve van het grondbedrijf verdwenen en kan de ambtelijke organisatie zelfs
24
niet meer via de achterdeur enkele miljoenen jaarlijks daaraan onttrekken. We moeten rekening houden met een nog onbekende toestroom naar de bijstand, het is ook al door andere fracties genoemd, en op termijn zou de werkloosheid tot boven de 9% kunnen stijgen. Een getal waarmee we volgens de prognose van het CPB rekening moeten houden. Wie wel de middelen heeft, is de provincie Overijssel. Mede door de verkoop van Essent zit de provincie straks met een zeer grote financiële reserve die, als ze hem niet snel uitgeven, door het rijk dreigt te worden ingepikt. Wij vinden het dan ook een gotspe dat in deze tijd, waarin al de gemeenten, Hengelo, Enschede en Almelo naar een structureel tekort van 30 miljoen gaan, onze schatrijke provincie aan deze nu arme gemeenten vraagt om aan projecten te gaan meebetalen om de provinciale doelstellingen te gaan halen. Medewerking verlenen; natuurlijk. Maar verwacht de provincie nou werkelijk dat gemeentes daar in de huidige tijd nog financiële ruimte voor hebben? Foei! Voorzitter! Wij, noch het college, kunnen in deze tijden ver vooruit kijken op financieel gebied, maar wat we kunnen overzien, blijkt vooralsnog niet bepaald gunstig. Niet gunstig om nu grote verplichtingen aan te gaan, nu grote investeringen te doen die nog enig uitstel kunnen verdragen. Geen investeringen die ons jarenlang vele tonnen of zelfs miljoenen extra per jaar gaan kosten, Wij pleiten er dus voor om een reeks van investeringsvoornemens in de ijskast te plaatsen, totdat we er weer beter voor staan. Dus zolang we geen gunstiger financieel perspectief hebben; geen fietsroute R35, geen fietspaden in het Weusthag, geen HOV, geen TOAG, temporiseren van delen van Hart van Zuid en de Berflo Es. Maar wel met één belangrijke voorwaarde: kwaliteit gaat voor snelheid. Nu ook geen nieuw stadskantoor. Nu tekenen voor een jaarlijkse kostenstijging van 1,5 miljoen en wat daar bij nader inzien nog bij zal komen, kan in onze ogen niet. Wij kunnen het niet in Hengelo uitleggen. Veel projectontwikkelaars zijn terughoudend geworden, ook die participeren in Lange Wemen. Dat in de Kloosterhof en Lange Wemen wat moet gebeuren, is ook voor ons duidelijk, maar de eerste plannen dateren al van de midden 90-er jaren, en wat ons betreft is ook nu, juist nu, een pas op de plaats op zijn plaats. Dus nu uitstellen en op termijn herzien. Op dat gebied ondersteunen wij dus ook de motie die door de SP is ingediend.
30 juni 2009
Voorzitter! We moeten nog investeren in werkgelegenheid. Er ligt een aantal concrete knelpunten in onze stad, bijvoorbeeld bij de wijkcentra op gebied van beheer en jongerenwerk. Hier kunnen we wat doen, wetende dat elke euro één op één naar werk gaat, zonder dat we ons voor 30 jaar daarop vast moeten leggen. Te vaak horen we nu nog dat allerlei taken geprofessionaliseerd moeten worden. In de jaren 80 waren er ook professionals in alle wijken. Met een bezuinigingsronde zijn die allemaal vertrokken of taken zijn naar professionele instellingen gegaan, denk bijvoorbeeld aan de taallessen. Met dat alles was ook de toeloop naar de wijk- en buurtcentra destijds verdwenen, dus ook de nieuwe aanwas van vrijwilligers en betrokken buurtbewoners. De vraag naar vrijwilligers op wat voor manier dan ook, is nog nooit zo sterk als nu geweest. Mede door de WO, en daar komt de taakstelling van de AWBZ nog bij. Nu hebben we al verschillende prachtige centra, maar allemaal met de moeilijke opdracht om de exploitatie rond te krijgen. Externe professionals voeren in die centra allerlei taken uit, maar op tijdstippen dat naar onze mening van die centra optimaal gebruik gemaakt moet worden, zijn deze professionals er niet. Avonden, weekenden, vakanties, dan moet het werk wel gedaan worden door vrijwilligers. Ons pleidooi zal helder zijn: wij moeten het vrijwilligerswerk optimaal ondersteunen. Er is geld gekomen voor enkele zakelijke leiders en toen was al duidelijk dat het te weinig zou zijn. Nu weten we dat het te weinig is. Voorzitter, wij hebben een motie gemaakt om meer werk in de wijken bij de wijkwelzijnsvoorzieningen en bij jeugdwerk te krijgen, dat is motie nummer II in de bundel. MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op 30 juni en 1 juli 2009.
-
-
Constaterende dat: verschillende organisaties in Hengelo, met name in de wijken, dringend behoefte hebben aan de inzet van extra personeel voor begeleiding van activiteiten en voor beheer. Overwegende dat: de Raad eerder al heeft aangegeven vooral in deze tijd extra inspanningen te willen doen op gebied van versterken van de werkgelegenheid;
25
-
-
-
het uitvoeren van werkgelegenheidsprojecten geen structurele langjarige financiële consequenties heeft. Verzoekt het college: een plan op te stellen voor het uitvoeren van een werkgelegenheidsproject voor de (wijk)organisaties in Hengelo, die hebben aangegeven dringend om personeel verlegen te zijn; dit plan, tezamen met de werkgelegenheidseffecten en de financiële consequenties daarvan, op korte termijn ter goedkeuring aan te bieden aan de Raad, En gaat over tot de orde van de dag.
Namens de fracties van BurgerBelangen, SP, VVD, Hengelo.nu en Progressief Hengelo, W. Mulder, M.A. ten Heuw, R.J. Fens, G. Knegt en L.F.M. Janssen. De Voorzitter: De motie maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. De heer Mulder (BurgerBelangen): Voorzitter! Verder op het gebied van werkgelegenheid en economie. Jongeren, die zonder startkwalificatie zijn gaan werken, maar nu weer uit het arbeidsproces vallen, moeten worden opgevangen en alsnog aan de studie met behoud van hun uitkering zolang ze meedoen. Wat voor ons minder prioriteit krijgt, is het naar de markt brengen van mensen met een grote afstand daartoe. Niet dat we vinden dat we hen aan hun lot moeten overlaten, maar om in tijden van grote werkloosheid, waar straks misschien voor elke functie 40 ervaren mensen beschikbaar zijn, te blijven geloven in de kansen voor die groep, is niet alleen naïef, maar ook naar die groep het wekken van valse verwachtingen, met voor alle betrokkenen slechts een kostbare teleurstelling als resultaat. Vouchers voor kleine klussen in de stad, die kunnen worden uitgevoerd door zzp-ers, die anders noodgedwongen aan de deur van de bijstand moeten kloppen, blijven we aanmoedigen en ondersteunen. En ik wil er graag één noemen, bijvoorbeeld het schilderen van het kunstwerk 'Open deur' achter de Bataafse Kamp. Het kunstwerk staat in deplorabele staat en een likje verf zou wonderen kunnen doen. Projecten in dat soort trajecten, daar valt aan te denken. Dan het jaarverslag, de jaarrekening en het accountantsrapport. We gaan hier op één punt in. Vorig jaar hebben wij een groot punt gemaakt van het onvoldoende boeken van uren op de goede kostenplaatsen, ook met de controle op de kosten van ingehuurd personeel. Dit jaar heeft ook de accountant vast-
30 juni 2009
gesteld dat daar nog steeds veel valt te winnen, en dat gaat om miljoenen. Niet dat we denken dat dit allemaal verspild is, maar wel denken we dat met beter toezicht hierop zeker wel het één en ander te verdienen valt. Alleen, niemand weet nog hoe en hoeveel. Dat is het probleem al jaren. We hebben begrepen dat er een voorstel in de maak is, en wij vinden dat de raad hiervan het naadje van de kous moet weten, want wat gaat het college eraan doen en wat zijn de resultaten die geboekt worden? Ook de PvdA kwam al een eind in die richting en ik denk dat onze motie hun twijfel aardig zal kunnen bedienen. Het is motie nummer III in de bundel. MOTIE De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op 30 juni en 1 juli 2009.
-
-
-
-
-
-
Constaterende dat: uit meerdere achtereenvolgende jaarrekeningen is gebleken dat de kwaliteit van de verwerking van gewerkte uren op de juiste kostenplaatsen te wensen blijft overlaten; bij de toerekening van de kosten van de inhuur van derden eveneens grote verschillen blijven bestaan met de begrote kosten; mede hierdoor de waarde van tussentijdse rapportages veel ruimte voor verbetering biedt; de accountant extra aandacht voor dit onderwerp aan de Raad adviseert. Overwegende dat: de gemeente Hengelo in een periode van financiële krapte is gekomen; bovengenoemde verbeterpunten een goed zicht op de budgetten belemmeren; de verschillen tussen begroting en realisatie zich bevinden in dezelfde grootteorde als de tekorten waarvoor het college nog dekking dient te vinden. Draagt het college op: op korte termijn de beoogde kwaliteit van de administratieve verwerking zodanig te verbeteren dat college en Raad een accuraat inzicht krijgen in de budgetten en de kosten; een plan hiervoor nog dit najaar aan de Raad te presenteren. En gaat over tot de orde van de dag.
Namens de fracties van BurgerBelangen, SP, VVD, Hengelo.nu en Progressief Hengelo,
26
W. Mulder, M.A. ten Heuw, R.J. fens, G. Knegt en L.F.M. Janssen. De Voorzitter: Motie maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. De heer Mulder (BurgerBelangen): Dan vervolgens de tarieven. Wij kunnen niet instemmen met het plannetje om een verlaging van de afvalstoffenheffing te verruilen voor een hogere OZB. De tarieven waren te hoog, veel te hoog (daar is de SP ook al uitgebreid op ingegaan; zal ik nu niet weer doen) en ook ten opzichte van vergelijkbare gemeenten. Samengevat onze lijn: investeren in scholing en direct werk, werk waar we om zitten te springen in de stad. De rem op nieuwe investeringen, zolang we niet weten wat er nog aan financiële tegenvallers op ons afkomt. En zeker niet nu de rekening doorschuiven naar de burgers. Tenslotte nog dit. We houden nu de laatste algemene beschouwingen in deze raadsperiode en we zijn twee jaar geleden een traject begonnen met onze Hengelose burgers; het binnenstadsdebat. Een jaar hebben we gepraat, precies een jaar geleden kwam de binnenstadsvisie, nog een half jaar later kwamen zes bomen, en dat was het dan. Het communiceren, het serieus omgaan met de burger; het wil maar niet echt lukken. Er zullen wellicht ook nog vijf openbare toiletten komen, waar de heren terecht kunnen, maar waar geen vrouw op past of plast. Het blijft ernstig tobben met dit college en het nakomen van de gewekte verwachtingen. En dat terwijl de verkiezingen hun schaduw al vooruit werpen. Het politieke klimaat in Nederland is niet best. Veel kiezers kunnen zich niet meer herkennen in de gevestigde landelijke partijen en zijn op drift geraakt, mede door dit soort weinig betrouwbaar gedrag. Of zijn het de landelijke partijen die op drift zijn geraakt? Wouter Bos schreef vorige week in het NRC (Handelsblad) dat er behoefte is aan een nieuwe politieke elite. Nou, daar kunnen we wat mee. We stellen vast dat nu al drie van onze wethouders het bijltje erbij neer gaan gooien en het lijkt ons dat in Hengelo die ruimte er komt; dat is mooi. Het wordt wat ons betreft tijd voor een andere, frisse wind in Hengelo. Dank u wel. De heer Winter (PvdA): Mag ik nog een vraag stellen? Andere fracties, waaronder de VVD deden het ook al; u komt nu al met heel concrete voorstellen voor impulsen in de kwaliteit van onze stad, bijvoorbeeld het stadspark, om dat nu al aan de kant te zetten. Als ik die maatregelen allemaal optel,
30 juni 2009
kom ik structureel op 150.000 tot een kleine 200.000 euro per jaar. Hebt u niet verder kunnen kijken? Want op dit moment zijn we op zoek naar grote stappen snel thuis, en u gaat direct al het effect verschuiven naar de Hengelose burger. De heer Mulder (BurgerBelangen): Wij hebben duidelijk aangegeven dat wij er veel zien in het niet aangaan van langdurige grote financiële verplichtingen: geen fietsroute N35, geen fietspaden Weusthag…. De heer Winter (PvdA): Dat zijn relatief kleine projecten, dan praat je over 30 40.000 euro per jaar. De heer Mulder (BurgerBelangen): Nee, nee, je praat met deze projecten alleen al bijna over een miljoen structureel, als je het allemaal optelt. De heer Winter (PvdA): Absoluut niet waar, meneer Mulder, twee ton of zo, denk ik. Dat is mijn punt: u benoemt iets wat u niet hard maakt. Lange Wemen is er daar één van, dat kan ik me voorstellen, dat is een verhaal met veel geld, maar noem nou eens nog wat grote projecten. Wilt u Hart van Zuid stopzetten? De heer Mulder (BurgerBelangen): Wij hebben wel degelijk aangegeven dat ook andere grote projecten wat getemporiseerd moeten worden. Bovendien hebben we aangegeven dat de manier waarop wij onze boekhouding voor elkaar hebben, met nogal wat ruis, dat daar waarschijnlijk (u weet het niet, het college weet het niet en wij weten het niet) ook nog wel het één en ander zal zitten. En wij praten over een overloop van de inhuur met enorme factoren, met miljoenen. Als daar goed op gekeken wordt, dan zeg ik niet dat we minder moeten doen, maar er goed op letten en dat kan dan het nodige opleveren. Dan praat je zo over tonnen structureel. De heer Fens (VVD): Ik citeer één regel uit het antwoord aan de SP over de financiering van de fietssnelweg in Hengelo: '… dat bij de eerste schatting van de kosten voor het gedeelte Hengelo-Borne komen op een bedrag van 5,5 miljoen euro'. Het betreft hier een globale raming uit verkennende studie naar de haalbaarheid van een regionale fietssnelweg. De Voorzitter: Voldoende informatie, lijkt me. Nog even een verklaring van de heer Mulder na deze inbreng. De heer W. Mulder (BurgerBelangen): Ik vind het wel wat vreemd dat uitgerekend de
27
PvdA…. het college heeft de vraag hier neergelegd om voor een paar miljoen te gaan bezuinigen en u legt diezelfde motie weer terug in het tuintje van het college. En om dan een ander te verwijten, dat hij wel met een aantal plannen komt, maar niet met het geheel, dat vind ik treurig. De Voorzitter: Ik stel voor dat u daar allemaal in tweede termijn op terug kunt komen. Hier is verhelderd wat de bedoeling was, en we zouden het debat in tweede termijn morgen verder afmaken. Ik zit met de tijd: we hebben nog vier fracties te gaan. De heer Knegt (Hengelo.nu): Ik doe altijd mijn best om zo weinig mogelijk te interrumperen, maar uiteraard dringt de vraag zich nu wel bij mij op, nu de PvdA BurgerBelangen aanvalt: ik heb gehoord hoe de PvdA de bezuinigingsopgave heeft begroot voor het college; BurgerBelangen heeft voor 5 tot 6 miljoen aan bezuinigingen aangegeven, en ik heb niet zoveel bezuinigingen gehoord bij de PvdA. Misschien is het dan goed als de PvdA in tweede termijn nog eens heel duidelijk die bezuinigingen aangeeft. De Voorzitter: Dit gaat veel te lang duren. Het is even verhelderen van wat is gezegd, er zijn antwoorden op gekomen en daar moet u dan in tweede termijn weer op terugkomen. Ik ga nu door naar GroenLinks. De heer Jager (GroenLinks): Voorzitter! In het verkiezingsprogramma van GroenLinks Hengelo staat voor de periode 2006-2010 letterlijk: GroenLinks wil de ambtenaren terug in de stad, evenals de sociale dienst. En dat willen wij nog steeds. Maar niet tegen elke prijs. Wat wij uitgesproken hebben, is om projecten, waar op dit moment geen of te weinig geld voor is, eventueel uit te stellen tot het moment waarop die middelen wel weer beschikbaar zijn. Zo vreemd lijkt ons dat niet. Ook marktpartijen dekken zich in op het moment dat het tegen zit; dat kan de overheid wat ons betreft in dit geval ook doen. Wij willen het college dan ook het volgende ter overweging meegeven. GroenLinks wil pas als het echt niet anders kan, akkoord gaan met bezuinigingen op sociaal gebied. We kiezen er in eerste instantie voor om in dat gebied, inclusief onderwijs en cultuur, geen bezuinigingen door te voeren. Indien dat betekent dat er pas in latere instantie aan het plan Lange Wemen verder gewerkt kan worden, dan nemen we dat voor lief. En we beseffen dat in dat geval de huurafspraak aan de Hazenweg wellicht verlengd zal moeten worden. Een andere mogelijkheid zou zijn om Lange Wemen in fases uit te voeren. Dus eerst wel
30 juni 2009
het standskantoor en de bebouwing van Welbions langs de Oldenzaalsestraat, maar de rest op een later tijdstip. Dat is iets wat we overigens al vanaf het begin gezegd hebben. We zien graag na de zomer de consequenties van deze denkrichtingen tegemoet en zullen in oktober een oordeel vellen; we maken dan de integrale afweging. In de vorige algemene beschouwingen heb ik al wat woorden besteed aan de toen net losgebarsten kredietcrisis. Nu, een half jaar later, is nog steeds niet erg duidelijk wat de uiteindelijke gevolgen zullen zijn, maar er is wel een nieuw elan ontstaan. Veel mensen zien in dat alleen maar oneindig consumeren niet gelukkig maakt en op den duur ook gewoon onmogelijk is. Onmogelijk, omdat de wereld niet onuitputtelijk is en onmogelijk omdat er een grens zit aan wat deze aarde aan vervuiling en klimaatverandering kan verdragen. Ook in Hengelo moet maximaal gestreefd worden naar het op poten zetten van groen, duurzaam en sociaal ondernemen. Groene economie kijkt verder dan de kredietcrisis. Het gaat niet zozeer om korte termijnoplossingen alswel om lange termijn-perspectieven, maar we moeten er wel met al onze mogelijkheden aan meewerken. En als we de wereld toch al zien als een global village dan moeten al die losse villages, waarvan Hengelo er één is, elkaar opjutten, uitdagen, helpen en van elkaar leren. Wij zouden er bij het college op willen aandringen om deze zaken voortvarend op te pakken en vooral de kansen en mogelijkheden die ons dit biedt, niet te onderschatten. Daarbij denken we onder meer aan de volgende concrete maatregelen: energiezuinige maatregelen voor bestaande woningen (daar is op dit moment ook een subsidie voor vanuit het rijk), het plaatsen van windmolens, het gebruik van groene stroom bevorderen, warmtenet op zoveel mogelijk plaatsen aanbieden en het gemeentelijke wagenpark op elektriciteit laten lopen, en dit bij taxi's en bussen stimuleren, hierin samen te werken met UT en de Regio. Het is heel aardig dat de heer Hollander het net had over gas, maar wij willen misschien nog een stapje verder. Nu enige opmerkingen over het grondbedrijf. Hoe de te verwachten opbrengsten precies moeten worden ingeschat, is voor een deel koffiedik kijken. Wel is duidelijk dat het bedrijf zal moeten slinken. Logisch, want daar waar minder werk is, werken minder mensen. Aangezien we niet verwachten dat het tijdelijk is, zal aan sanering niet te ontkomen zijn. De hoogte van de personeelskosten staan ook in een wat vreemde verhouding tot de
28
opbrengsten, respectievelijk 8 en 11 miljoen. Tevens kan gekeken worden naar de strategische grondaankopen, Die staan nu voor 23,6 miljoen euro ingeboekt. In tijden van schaarste zou je kunnen overwegen daar een deel van te verkopen, ook wanneer de opbrengst minder is dan wat je er destijds voor hebt betaald. Tenslotte een vraag over de toegepaste grondslagen. Bij de kosten wordt 3% …Wilt u iets zeggen? De heer Horsthuis (VVD): Ik wou zeggen dat we dat bij het Lansink ook al gedaan hebben. De heer Jager (GroenLinks): Dat is prima, maar handiger als ik het even kan horen, dan kan ik er misschien op reageren. Tenslotte een vraag over de toegepaste grondslagen. Bij de kosten wordt 3% per jaar geïndexeerd en bij de opbrengsten 2%. Zou het, gezien de huidige rentetarieven en economische ontwikkelingen in het algemeen, niet realistischer zijn om deze indexering op resp. 2% voor de kosten en 1% voor de opbrengsten te laten uitkomen? Dat is onze vraag, graag een antwoord daarop. GroenLinks heeft verder geen behoefte aan verdere uitholling van het gemeenteapparaat. In de afgelopen jaren zijn door het ambtelijke apparaat al forse bezuinigingsdoelstellingen gehaald en volgens ons zit daar geen vet meer op de botten. Wanneer wij ons huidige voorzieningenniveau willen behouden, en GroenLinks wil dat, dan hoort deze personeelskracht daar bij. Aan de inkomstenkant van de gemeente kijken we uiteraard ook nadrukkelijk naar het gemeentefonds. Daar ruist het nogal eens. En het is ook nog niet zeker wat de Septembercirculaire ons gaat brengen. En over dat wat we niet weten, kunnen nu ook nog geen uitspraken doen. Aan de uitgavenkant wordt vooral gekeken naar de WWB. Ook hiervan willen we na de zomer graag een actueel beeld. Al eerder maakte ik gewag van het niet bezuinigen op zorg, welzijn, onderwijs en cultuur. GroenLinks vindt investeren in jeugd en jongeren een absolute voorwaarde voor een gezonde stad, en wat ons betreft liever een tandje erbij dan eraf. Dat geldt overigens ook voor de sociale contacten tussen de oudere inwoners en tevens voor wat ik dan maar noem 'de sjeu van onze samenleving'… De heer Knegt (Hengelo.nu): Ik hoor de heer Jager heel nadrukkelijk formuleren dat er, als ik het goed interpreteer, geen cent
30 juni 2009
van dat soort sectoren af mag. Mag ik dat zo nadrukkelijk zeggen, meneer Jager? De heer Jager (GroenLinks): Dan moet ik terug naar het begin van mijn betoog. Daarin heb ik gezegd (en het hangt daarmee samen): 'Wij willen het college dan ook het volgende ter overweging meegeven: GroenLinks wil pas als het écht niet anders kan, akkoord gaan met bezuinigingen op sociaal gebied.' De heer Knegt (Hengelo.nu): Dan moet ik dus de laatste woorden die u uitsprak alweer met een korreltje zout nemen. De heer Jager (GroenLinks): Dat zou ik niet doen, want ik heb de ernst hiervan aangegeven, maar ik kan geen koffiedik kijken. Ik heb net al gezegd dat ik nog niet weet hoe de septembercirculaire eruit gaat zien. Het is een afweging die ik nu nog niet kan maken; ik hoop dat u me dat …. De heer Knegt (Hengelo.nu): Dat kan ik ook niet, maar ik denk dat als u als partij lef hebt, en u zegt 'wij doen zo'n stevige uitspraak', sta daar dan ook voor en zeg niet "maar we bouwen alvast wat ruimte in'. Nee, als u dat als partij echt belangrijk vindt, spreek dat dan ook uit! De heer Jager (GroenLinks): Ik denk dat wij aangeven dat we dat belangrijk vinden en ik denk dat we tegelijkertijd aangeven dat we geen koffiedik kunnen kijken en dat ik de uiteindelijke uitspraak daarover doe op het moment dat het aan de orde is, en niet nu. De heer Knegt (Hengelo.nu): En nu zegt u daarbij als u daar op vastloopt, dan mag je er wel op bezuinigen. De Voorzitter: U hoeft het niet drie keer opnieuw te herhalen. Mevrouw Ten Heuw (SP): Het ging nog niet eens alleen om het handhaven van het huidige niveau, maar meneer Jager zei heel nadrukkelijk in zijn tweede blok: een tandje erbij op het gebied van voorzieningen, dus dat vergt nog extra investeringen om dat te kunnen realiseren. De heer Jager (GroenLinks): Op het gebied van jeugd en jongeren heb ik dat gezegd, dat klopt. Dat is een wens, en die mag ik duidelijk maken aan het college, dacht ik. Het college vraagt mij wat ik van dingen vind, dan zeg ik dat. Kunst en cultuur: dat geldt overigens ook (zoals ik daarnet al zei) voor de sociale contacten tussen de oudere inwoners en wat
29
ik noem 'de sjeu van onze samenleving': de kunst en de cultuur. Als wij niet meer ontroerd kunnen worden en af en toe niet eens flink lachen, dan wordt het hier een zure boel en dat moeten we niet willen hebben. Door het wegvallen van de GSB-gelden, dreigen een aantal goede projecten te moeten stoppen zoals bijvoorbeeld het zakgeld project, projecten bij HALT en het schoolmaatschappelijk werk. Wij zouden het college willen vragen om samen met de provincie naar mogelijkheden te kijken om deze projecten toch op een of andere manier te kunnen continueren. U ziet, er zijn wensen. Waar moet het vandaan komen? Het plan van het college om de OZB te verhogen en tegelijkertijd andere tarieven te verlagen, zodat de burger per saldo niet duurder uit is, heeft sowieso onze instemming. Een tijdelijke versobering van wegenonderhoud, uitstel busbaan Enschede et cetera, kunnen we over nadenken. Het eventueel uitstellen of faseren van het plan Lange Wemen totdat er weer voldoende middelen van overheid en marktpartijen voorhanden zijn, is mogelijk een richting waarin men zou kunnen denken. Nogmaals; de beslissing nemen we in oktober. Het kritisch kijken naar de sociale infrastructuur: dat wel, maar vooralsnog bij voorkeur geen bezuinigingen doorvoeren. GroenLinks zal blijven ijveren voor meer open beken en meer groen in de stad en daarnaast voor een open en ontspannen samenleving. Niet alleen binnen Hengelo, maar ook daarbuiten. Vandaar dat wij ook zullen blijven aandringen op het goed op peil houden en regelmatig durven vernieuwen van de internationale betrekkingen die deze stad onderhoudt. Mevrouw Ten Heuw (SP): Voorzitter! Ik wil van de gelegenheid gebruik maken om meneer Jager te interrumperen richting de coalitiepartijen. Alle drie hebben het uitgesproken: 'wij gaan in oktober nog opnieuw integraal kijken naar Lange Wemen'. Maar dat veronderstelt dat u ervan uitgaat dat het verhaal terugkomt in de raad. Maar zo ligt het er nu niet voor. U komt dan richting het college ook met een motie of amendement, dat voordat de Realisatieovereenkomst ondertekend wordt, alle kaarten nog een keer terug hier op tafel moeten? Ik hoor het u zeggen: wij beslissen daar pas over in oktober. Meneer Winter gaf het een beetje aan en meneer Kruiskamp gaf dat ook aan. Als u dat vindt, dan moet u dat nu ook zeggen en dan spreken we ook een datum af in september bijvoorbeeld, dat alle kaarten hier op tafel liggen en dat we er
30 juni 2009
opnieuw naar kijken. Maar u moet dat niet een beetje in het ongewisse laten. De heer Jager (GroenLinks): Ik ben helemaal niet van plan om het in het ongewisse te laten; ik wil alleen alle informatie hebben om vervolgens een verstandig besluit te kunnen nemen, want u moet niet vergeten (en daarin ben ik het eens met de VVD) dat wij Lange Wemen een prachtig project vinden. Wij vinden het echt een uitstekend project. De Voorzitter: Het college is nog helemaal niet aan de orde geweest, en het lijkt mij logisch om straks even het college te horen hoe dit gaat en hoe de planning is. Dan hoeven we dit debat nu niet te voeren. Laten we even kijken wat mogelijk is en hoe de feiten zullen lopen. De heer Jager (GroenLinks): Ik hecht er toch waarde aan om te zeggen (en dat wil ik niet misbegrepen hebben) dat GroenLinks destijds, evenals BurgerBelangen, de VVD en ChristenUnie, samen met de coalitiepartijen voor dit plan heeft gestemd. Wij zijn dus an Sich voor Lange Wemen. Laat dat niet onduidelijk zijn. Het punt is alleen dat wij niet zeker weten of wij het financieel kunnen halen, en dat kunnen we nu niet zien, maar in het najaar wel, als het goed is. Dat is de overweging. De Voorzitter: Maar beste mensen, we weten toch allemaal dat we in oktober echt moeten besluiten? Dus dat komt gewoon bij u terug. Daar komen we straks op terug bij de beantwoording. Nu moeten we door met de laatste twee fracties. Het college komt met verdere uitleg en dan kunt u in tweede termijn allemaal weer reageren. We zouden de eerste termijn proberen zo min mogelijk de tweede termijn al in te lassen. Straks doen we de tweede termijn. Met een interruptie op de heer Jager kan dat nu iets verduidelijkt worden. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Dat wou ik ook doen, ik heb hem alleen even uit laten praten, want ik wilde het hele verhaal even horen. Ik wilde alleen een verduidelijking over het verhaal van de fasering, want volgens mij (ik zit in de commissie Fysiek) is dat een totaal plan, en ik begrijp niet helemaal goed wat hij wil. Ik las het ook in de krant en dacht dat het dualisme nu ook bij GroenLinks is toegeslagen, maar dat is weer teruggenomen. Maar hij moet toch eens uitleggen wat hij met die fasering wil. Wil hij nu aan de tafel gaan zitten bij de marktpartijen of geeft u het college opdracht om wat te doen? Leg dat eens uit.
30
De heer Jager (GroenLinks): Als u, zoals u zegt, in de commissie Fysiek zit, dan weet u dat wij in de commissie Fysiek al heel erg lang, al een aantal keren hebben gezegd dat het voor GroenLinks een mogelijkheid zou zijn om het te forceren, alleen misschien op een andere manier dan u denkt. Dan staat namelijk dat stadskantoor wel redelijk vooraan en Welbions ook, en anderen misschien later. Dat is een mogelijkheid. Ik wil de consequenties daarvan kunnen overzien, daar gaat het mij om. En ik wil een beslissing nemen op basis van goede informatie. Dat is mijn punt.
30 juni 2009
-
-
-
De Voorzitter: Bent u klaar met uw eerste termijn, meneer Jager?
en de achteruitgang van de mussenpopulatie te stoppen is; de vogelvide eenvoudig toe te passen is en het kostenverschil per dak beperkt is; de vogelvide zowel aan de eisen van de huismus als van het Bouwbesluit voldoet. Draagt het college op om: particulieren en bedrijven die een bouwvergunning aanvragen voor de renovatie van hun dak, te adviseren de vogelvide toe te passen in plaats van het gebruikelijke vogelschroot; met projectontwikkelaars en woningbouwverenigingen af te spreken om zoveel mogelijk vogelvides toe te passen bij de bouw van nieuwe woningen of gebouwen; in de communicatie met de bevolking aandacht te besteden aan de woningnood van mussen en de mogelijk aanschaf van vogelvides.
De heer Jager (GroenLinks): Ik heb alleen nog een motie. Dat gaat over iets heel anders, wel over huisvesting trouwens, maar in dit geval van mussen. Wij maken ons daar namelijk zorgen om. De huisvesting van mussen. Daar maakt GroenLinks zich toch zorgen om, echt waar. Ik ga hem gewoon voorlezen, want de motie is duidelijk genoeg.
-
MOTIE
Nog één opmerking daarbij: als je het alleen in Hengelo doet, heeft het natuurlijk niet zo heel veel effect, maar deze motie wordt in allerlei plaatsen in Nederland ingediend.
De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op 30 juni 2009.
-
-
-
-
Overwegende dat: de huismus ooit de meest algemene broedvogel van Nederland was en hoewel nog altijd veel geteld, het aantal huismussen de afgelopen 25 jaar in ons land is gehalveerd, waardoor de vogel op de Rode Lijst van bedreigde broedvogels is terechtgekomen; sinds de komst van het Bouwbesluit honderdduizenden woningen in Nederland zijn voorzien van vogelwering (vogelschroot), die verhindert dat huismussen onder de dakpannen een nest kunnen bouwen; het verdwijnen van nestgelegenheid niet de enige, maar wel een belangrijke oorzaak van de achteruitgang is; een innovatieve uitvinding, de vogelvide, die sinds januari jl. op de markt is, nadat hij in Alkmaar, Amsterdam, Noordwijk en Hardenberg succesvol was getest, de huismus kan redden. Concludeert dat: de vogelvide aan huismussen een veilige nestplek biedt, waardoor de broedmogelijkheden voor de mus worden verbeterd
En gaat over tot de orde van de dag. Namens de fractie van GroenLinks, W. Jager.
De Voorzitter: Hij maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. De heer Rikkerink (VVD): Wat heeft deze motie met deze vergadering te maken? Ik begrijp het even niet. De Voorzitter: De raad gaat over zichzelf, altijd, meneer Rikkerink, zo is het. De heer Knegt (Hengelo.nu): Ik wil graag een verduidelijkende vraag stellen over de motie, als het mag. Waar ik nieuwsgierig naar ben; er zijn natuurlijk op dit moment in Nederland, en ook in Hengelo veel meer bedreigde vogelsoorten. Zo'n vogelvide, is die geschikt voor meer soorten vogels of gaat daar alleen de huismus in? De heer Jager (GroenLinks): Daar mogen ook andere vogels dan mussen in. De heer Knegt (Hengelo.nu): Maar doen ze dat ook? De heer Jager (GroenLinks): Ja, dat doen ze ook. Dit is de populaire benaming, maar het heet een vogelvide en niet musvide.
31
De Voorzitter: Dit maakt de kans op een goede afloop voor de motie aanmerkelijk groter, denk ik. De heer Knegt (Hengelo.nu): Als we een ruimere populatie kunnen redden, voorzitter, motiveert dat wel. Ik wil beginnen met een vraag aan het college, voor ons een heel belangrijke vraag. Komt er voor 14 oktober nog iets ergens op de agenda waar we de mogelijkheid krijgen om het besluit Lange Wemen uit te stellen, af te stellen, afblazen, opblazen of wat dan ook? Krijgen we daar de mogelijkheid voor? Ik stel de vraag heel bewust en expliciet. De Voorzitter: Ja, dat is zo, 13 oktober hebben we raad, en dan staat het op de agenda. De heer Knegt (Hengelo.nu): Dat vind ik een belangrijke vraag om mee te beginnen, want kennelijk is er bij heel veel partijen heel veel twijfel over Lange Wemen. Dit zijn de laatste algemene beschouwingen voor de verkiezingen van volgend jaar, en traditioneel doe je dan ook natuurlijk al een klein beetje een aftrap richting verkiezingen. De verkiezingen werpen hun schaduw dus ook al vooruit. Wij hebben zelf de indruk dat, zonder dat er al verkiezingen zijn geweest, er al een nieuw college wordt samengesteld, tenminste als je de krant mag geloven, en die moet je geloven. Dit is oude politiek, en wij doen daar niet aan mee. Wij gaan de kiezers aan het woord laten, en kijken of we er op die manier nog wat aan kunnen doen. De heer Winter (PvdA): Ik snap niet wat u bedoelt. De heer Knegt (Hengelo.nu): Nee? U leest Tubantia niet? Dat zou ik u aanbevelen, heel leuke krant, maar goed. Ik heb het wel gelezen en zie daar nieuwe wethouderskandidaten, ik zie daar wethouders die blijven zitten. Ik heb op school altijd geleerd dat we eerst verkiezingen hebben. Dus ik denk: laat ik het nog even noemen.
30 juni 2009
college van de afgelopen periode en behandelen we de stukken die nu voor deze vergadering voorliggen. Dat doen we door te kijken naar de financiële en inhoudelijke kant van het beleid, maar we willen ook van de gelegenheid gebruik maken om de rol van de raad, de kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende taak ten opzichte van het college te belichten. In de discussie over de Kadernota 20092012 en de Berap 2008 vorig jaar, hebben wij onze ongerustheid al uitgesproken over de financiële toekomst van de gemeente Hengelo. Hengelo kan tegen een stootje, gaf wethouder Ter Ellen toen in de media aan. Ook toen hebben wij aangegeven, dat het stootblok van de wethouder alleen gebaseerd kon zijn op het feit dat wij als gemeente flink wat meer geld zouden krijgen uit het gemeentefonds, wat toen trouwens ook gebeurd is. Zonder extra inkomen zou Hengelo er toen al beduidend minder florissant voor hebben gestaan. Er was toen nog geen sprake van een kredietcrisis, maar de hoogte van de investering was toen ook al een groot punt van zorg voor ons. Wij hebben het toen ook al voorspeld. Wij zullen het dus maar voorspellend inzicht noemen, want de situatie is er voor de gemeente Hengelo alleen maar slechter op geworden. De tekorten zullen de komende jaren alleen nog maar oplopen. Dit college en de collegepartijen hebben ervoor gekozen om de bestaande lijn voort te zetten en zij zijn daarom verantwoordelijk voor de huidige financiële situatie. Wij zijn toen reeds met mogelijke oplossingen gekomen. Eén van de mogelijkheden was de uitruil oud-voor-nieuw. De meerderheid van de raad, gevormd door de collegepartijen PvdA, CDA en GroenLinks, was daar toen, op dat moment, pertinent op tegen. Gezien de huidige situatie doen wij nogmaals het dringende verzoek om de motie hierover opnieuw op te starten. Wij hebben dat verwoord in een motie, waarbij we ons realiseren dat de oud-voor-nieuw discussie nog veel breder zou moeten zijn dan wat in deze motie staat. MOTIE
De heer Jager (GroenLinks): Ik begrijp, voorzitter, dat de heer Knegt de krant nog steeds een meneer vindt, die hij blind vertrouwt. De heer Knegt (Hengelo.nu); Ik vertrouw soms de krant helemaal blind, ja. De Voorzitter: Even terug naar de inhoud! De heer Knegt (Hengelo.nu): Terug naar de inhoud. Met deze algemene beschouwingen kijken we terug op het beleid van dit
De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op 30 juni en 1 juli 2009. Gelezen het voorstel van het college met betrekking tot de Perspectiefnota 2009.
-
Constaterende dat: het college, ondanks de dreigende en steeds oplopende tekorten, vasthoudt aan het uitvoeren van de kadernota 2009-2012;
32
-
-
-
-
er voor het jaar 2010 al een begrotingstekort van circa € 2 miljoen gedicht moet worden. Overwegende dat: de huidige situatie, met eventueel een scenario van 'fikse' bezuinigingen in de komende tijd, het wijs zou zijn om daar nu al op in te spelen; er kritisch moet worden gekeken naar de reeds vastgestelde investeringen welke structureel geld gaan kosten, naar eventuele nieuwe investeringen (oudvoor-nieuw) die meer een tijdelijk karakter hebben. Draagt het college op: om, gezien de huidige situatie van oplopende tekorten en de kredietcrisis, dis discussie van oud-voor-nieuw met de raad opnieuw op te starten. En gaat over tot de orde van de dag.
Namens de fracties van Hengelo.nu en Progressief Hengelo, G. Knegt en L.F.M. Janssen. De Voorzitter: Maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. De heer Knegt (Hengelo.nu): Voorzitter! Ook is er een mogelijkheid om bepaalde investeringen uit te stellen, dat blijkt ook wel gedeeltelijk uit onze motie, of om op een later tijdstip opnieuw ter besluitvorming voor te leggen aan de raad. We denken hierbij ook aan het project Lange Wemen, en dan vooral de terugkeer van de ambtenaren naar het nieuw te bouwen stadkantoor in de binnenstad. Dat zal de inwoners van Hengelo structureel heel veel geld gaan kosten. In eerdere discussies hebben wij al gepleit voor aanpassing van dit plan. Ook hebben wij gepleit voor eventueel alternatieve huisvesting; ook toen zijn wij door één van de collegepartijen als doemdenkers weggezet. Echter, ook hier kunnen we weer spreken van voorspellend inzicht, en daar stonden we toen niet alleen in. Ook andere oppositiepartijen in de raad hebben dat toen aangegeven. In dit kader zullen wij dan ook als medeondertekenaars de motie van SP steunen. Ook herinner ik me een motie van voormalig fractievoorzitter van GroenLinks, de heer Joosten, op onze vraag of, als er geen geld is, zijn fractie de optie dan openhoudt om de beslissing voor nieuwbouw van het stadskantoor uit of af te stellen. Ik hoor nu de heer Jager eigenlijk dezelfde woorden gebruiken als de heer Joosten destijds. Ik was er destijds, bij de heer Joosten honderd
30 juni 2009
procent van overtuigd dat als er onvoldoende geld is, het niet door zou gaan, en ik hoop dat de heer Jager dezelfde intentie heeft. De heer Jager (GroenLinks): Voorzitter! Zoals gezegd; de heer Knegt zal het in oktober merken. De heer Knegt (Hengelo.nu): Nou, het hoort eigenlijk nu uitgesproken te worden, maar goed. Verder, en ik mag het nu lekker wel zeggen, ik heb van GroenLinks heel weinig kritische noten gehoord richting het collegebeleid, en daar ben ik eigenlijk wel verbaasd over. Hij interrumpeerde steeds bij andere fracties 'ja maar ik moet nog' dus ik zat te wachten op die kritische noot, maar misschien komen ze in tweede termijn. De heer Jager (GroenLinks): Is een verhaal van GroenLinks alleen maar goed wanneer we kritiek op het college hebben? Dat lijkt me vreemd. De heer Knegt (Hengelo.nu): Dat heb ik ook niet gezegd. Ik zeg alleen dat op het moment dat andere partijen zeiden dat 'GroenLinks ook als coalitiepartij…' u zei: 'hoe kun je dat nu zeggen, je hebt ons nog helemaal niet gehoord' dus ik dacht dat er vast en zeker kritische noten zouden komen. Ik was een beetje teleurgesteld; ze waren er niet. De heer Jager (GroenLinks): U hebt het anders gehoord dan ik verteld heb, blijkbaar. De heer Knegt (Hengelo.nu): Ik zal het nalezen, meneer Jager. Wij hebben destijds bij de behandeling van de Kadernota de collegepartijen uitgedaagd om zelf met alternatieven te komen, maar toen werd het stil. Blijkbaar was destijds het vertrouwen in het college zo groot, dat men niet de moeite heeft genomen om met alternatieven te komen. De publieke opinie heeft daar tegenwoordig een mooie uitdrukking voor, die noemt dit 'de arrogantie van de macht' en wij willen dat toch nog een keer uitspreken, zeker gezien waar we nu staan. Ook al eerder is de discussie over de OZB aan de orde geweest. Ook nu wordt die weer gevoerd. Wij zijn partijen die hier altijd helder en duidelijk in zijn geweest; in deze periode geen extra lastenverzwaringen voor de inwoners van Hengelo. Wij zullen überhaupt geen enkele verhoging van tarieven accepteren. De koopkracht van de inwoners van Hengelo moet zoveel mogelijk intact blijven. Tijdens een crisis is het ontzettend
33
belangrijk dat je niet de koopkracht aantast. Er komen allerlei maatregelen om de koopkracht van de burgers te bevorderen, en in Hengelo gaan we nu kijken hoe we ze weer kunnen inperken; dat is niet slim. Verlaging van de afvalstoffenheffing, die door de jaren heen te hoog is geweest … De heer Winter (PvdA): Ook naar aanleiding van het betoog van de heer Knegt is het misschien toch goed dat de wethouder straks, in ieder geval in tweede termijn, ook aandacht besteedt aan hoe groot dat bedrag nog feitelijk is, waar we het over hebben rondom de OZB en de afvalstoffen heffing. Wat daar het nominale verschil is, want de stemming die gecreëerd wordt dat er ernstige koopkrachtaantasting door ontstaat, die bestrijd ik volledig. De heer Knegt (Hengelo.nu): Misschien is het goed om de heer Winter één ding alvast uit te leggen. Ook al zou het gaan om 5 cent per maand, het gaat om het principe of je het kunt maken …. De heer Winter (PvdA): Dat is wat anders dan u zegt dat koopkracht aangetast wordt! U hebt het over koopkracht en dat heeft niets met 50 cent te maken; wees dan helder in uw betoog. De heer Knegt (Hengelo.nu): Voorzitter! Ik heb twee dingen gezegd, ook al in de commissievergadering. Het gaat ook om de uitruil. De uitruil van die tarieven kan niet, hoort niet en mag niet. Als je de OZB wilt verhogen, leg je een zuiver voorstel neer: puur de verhoging van de OZB-tarieven, en verder niet. De heer Fens (VVD): Even een getal noemen over de OZB: het gaat over 500.000 euro en er zijn dagen dat ik ze niet op zak heb. De heer Winter (PvdA): Meneer Fens, u verwart wel vaker op dit moment grote getallen met kleine, wanneer het in het klein terugkomt, dat heeft u net al gedaan met investeringen die u over tien jaar worden uitgesmeerd en nu doet u weer alsof een huishouden 500.000 euro…. waar hebben we het over? De Voorzitter: Mag ik het volgende vaststellen, dat we straks proberen zo goed mogelijk informatie te geven over wat het plan betekent in huishoudens of percentages, maar … De heer Horsthuis (VVD): Die vijf ton wordt gebagatelliseerd, het is knetterhard vijf
30 juni 2009
ton. Kijk gewoon in de stukken, meneer Winter, daar ziet u gewoon vijf ton staan. De Voorzitter: Laten we daar straks in tweede termijn op terugkomen. Uw punten zijn gemaakt. De heer Knegt (Hengelo.nu): Voorzitter! Ik ga het nu natuurlijk niet meer redden in die tien minuten door alle interrupties, maar ik ga gewoon door. Misschien mag ik ook, omdat ik voor twee partijen spreek, misschien ook wel twintig minuten spreken. Ik had het over de uitruil OZB en afvalstoffenheffing en dat het kostenneutraal wordt genoemd. Wij zijn voor lastenverlichting en zeker daar, waar onze inwoners al teveel hebben betaald, en daar hebben we het over, moet dat ook weer terug naar die inwoners. Daaraan gekoppeld zou je nog het verhaal van Twence kunnen uitleggen (dat ga ik niet doen, dat heeft mevrouw Ten Heuw uitstekend verwoord), dus wij zeggen heel nadrukkelijk: geen OZB verhoging, maar het teveel betaalde aan afvalstoffenheffing weer terug naar de inwoners van Hengelo. De Perspectiefnota 2009 geeft de beleidsprogramma's, die in het collegeprogramma zijn weergegeven, nogmaals aan. Natuurlijk is er in de afgelopen collegeperiode een aantal zaken gerealiseerd. Het zou ook niet goed zijn, als dat niet zo was. Maar wij zijn ook niet echt onder de indruk. Als we kijken naar het programmaonderdeel 2 Mensen in de Samenleving, dan wordt aangegeven dat het voorstel van de ontvlechting van de Muziekschool in conceptvorm gereed is. Ook is men bezig met het businessplan. In het najaar kan de raad een voorstel tegemoet zien. Hè hè, zouden we bijna kunnen zeggen. Daar hebben we dan ook weer een jaar op moeten wachten. Onderdeel van dit voorstel moet wel zijn dat er een oplossing komt voor het structurele tekort waar toen over gesproken werd. Dit zien we natuurlijk ook meteen als vraag. Voorzitter, hoe staat het eigenlijk ondertussen met dit tekort? Wat betreft de programma's 3 Zorg voor de Mens en 4 Werk en Inkomen zijn we redelijk content. Met name dat het college bij de aanbesteding van de WMO gekozen heeft voor kwaliteit. Dat het nodig is extra aandacht te besteden aan het gestegen aantal uitkeringen en financiële aspecten in de bijstandverlening en schuldhulpverlening, baart wel wat zorgen. Het is maar afwachten in hoeverre het kabinet, dat meer oog heeft voor de noden van de banken dan voor de inwoners van dit land, nog extra middelen voor de schuldhulpverlening beschikbaar gaat
34
stellen. Wij zouden ons kunnen voorstellen dat een gedeelte van de extra baten van de WMO voorlopig gereserveerd gaat worden voor de bijstandverlening. Ten aanzien van programma 5 Woonconsumenten zouden wij de aangekondigde daadkracht graag in daden omgezet willen zien. We pleiten nog steeds voor goede en betaalbare woningen en kijken naar de prioriteitstelling en het matigen van het bouwen van appartementen. De wethouder was het toen met onze opmerking eens; we zouden het graag vertaald zien in aanpassing van de prioriteitenlijst. Wat betreft het marktconforme huurbeleid invoeren, wij hebben het al een paar keer uitgelegd, zien wij het niet zitten. De roep om marktconform huurbeleid betekent slechts dat er te weinig goedkope huurwoningen voorhanden zijn, anders zou het niet nodig zijn. Wat ons betreft moeten onze inwoners zelf kunnen kiezen. Zoals we eerder reeds aangaven, zijn we voor meer kwalitatief goede huurwoningen bouwen, waarbij de regie in handen is van de gemeente en niet in die van de projectontwikkelaars. Nu al staan er in onze ogen te veel en te dure appartementen leeg en zijn vraag en aanbod niet voldoende op elkaar afgestemd. Met betrekking tot programma 6 Mens en Milieu zijn wij nog steeds uiterst bezorgd over de situatie van de inwoners in het zuidelijke gedeelte in en nabij het industrieterrein Twentekanaal Noord in Hengelo. Nog steeds hebben wij geen uitsluitsel gekregen over de gezondheidsrisico's die deze inwoners lopen. Wij kunnen het gemist hebben, maar een terugkoppeling van het onderzoek van de GGD heeft volgens ons de raad nog steeds niet bereikt. Ook hier zouden we graag meer over willen horen. Dan programma 7, Inwoners en Bestuur. Nog steeds is de afhandeling en beantwoording van brieven van inwoners aan de gemeente Hengelo ver beneden de maat. We hebben 1 jaar goed gepresteerd, daar waren we heel blij mee, maar we zijn alweer teruggezakt naar 60% van de brieven die op tijd wordt beantwoord. Dit is echt onaanvaardbaar. Als de vraag gesteld wordt of elke Hengeloër voldoende serieus genomen wordt, kunnen we ook bij de uitvoering vraagtekens zetten. Communicatie is niet het sterkste punt van onze ambtelijke organisatie, maar zeker ook niet van een gedeelte van dit college. Wij als raad kunnen dat zeker beamen. Open, eerlijk en transparant optreden moet wat ons betreft nog steeds de doelstelling zijn. De genoemde communicatie gaat wat
30 juni 2009
ons betreft over alle programmapunten heen. Zeker als we praten over het participeren en eventueel meehelpen bij het opstellen en uitvoeren van het beleid. Voorbeelden van hoe het niet moet, hebben we de afgelopen jaren voldoende gehad. Onlangs nog bij de Kievitstraat/Ziekenhuisstraat, en ook bij het Gezondheidspark ging en gaat het goed fout. Betrokkenen werden te laat of niet geïnformeerd en plannen werden keer op keer aangepast vanwege door de gemeente gemaakte fouten. Beterschap werd wel steeds beloofd. Er zou helder worden gecommuniceerd in dit zeer gevoelige dossier, waar communicatief en procedureel fout op fout werd gestapeld. Helaas, die beterschap is er in dit dossier nog steeds niet van gekomen. Sterker nog; de inwoners van dit gebied worden nu meer belazerd dan ooit tevoren. Laatstelijk is er weer een leuke truc uitgehaald, namelijk de nieuwe Wet ruimtelijke ordening onverplicht toe gaan passen op de procedure voor het Gezondheidspark, zodat die procedure een paar maand eerder klaar kan zijn dan gepland. Terwijl onder de oude wet, die eigenlijk van toepassing was, de oorspronkelijke planning niet eens gehaald kon worden. Voorzitter, je mag je afvragen of je dan de inwoners serieus neemt. Communicatie en participatie kun je niet vatten in regels. Dat blijkt ook steeds weer; regels hebben we er intussen genoeg over. Het moet zitten tussen de oren van het college en van de ambtenaren. Alleen dan werkt het. Dat geldt ook voor de informatieverstrekking aan de raad, aan de inwoners en aan de media. De heer Otten (wethouder): U hanteert de term 'belazeren'. U hebt het over onze mensen, onze ambtenaren, die mensen belazeren. Dit is niet te goeder trouw. Dit soort opmerkingen vind ik kwalijk. De heer Knegt (Hengelo.nu): Ik zal me daar onmiddellijk verduidelijken. Op het moment dat ik het heb over belazeren, kan en mag ik het niet hebben over de ambtenaren, maar moet ik het hebben over het college. Dat is hoe het formeel in elkaar zit. De heer Winter (PvdA): Dient u dan ook een motie van wantrouwen in? De heer Otten (wethouder): Ik vind dat u dat inderdaad hard moeten maken, want ik vind belazeren een term die kwade trouw suggereert en u ook bewijslast moet hebben om dat aan te tonen. Anders moet u ook, conform hetgeen meneer Winter zegt, de vertrouwensvraag aan de orde stellen. De heer Knegt (Hengelo.nu): Volgens mij is dat op dit dossier al eens gebeurd. Het is
35
een samenvatting van de afgelopen jaren, aanloop richting verkiezingen. De heer Winter (PvdA): Ik vind toch dat u heel ver gaat met deze uitspraak, temeer omdat u in uw betoog ook ergens een fundamentele fout maakt. Wij hebben geen keuze gehad om die WRO toe te passen, dat waren we gewoon wettelijk verplicht. De heer Knegt (Hengelo.nu): Ik moet de heer Winter veel uitleggen vanavond. Er is nu voor gekozen (de procedure liep al, oude WRO) om hem opnieuw op te starten in de nieuwe WRO om op die manier een paar maanden winst te maken. Dat is mijn verhaal, helder en duidelijk verteld, en ik neem aan dat de heer Winter het ook begrijpt. Hij schudt nee, hij begrijpt het niet, maar dan leg ik het hem liever in de pauze uit. Programma 9 Stad in Ontwikkeling. Dit heeft de afgelopen raadsperiode wel een heel bijzondere dimensie gekregen. Onze beide fracties hebben zich regelmatig sceptisch uitgelaten over de daadkracht van een gedeelte van dit college. Heel veel plannen zijn de laatste jaren de revue gepasseerd, maar veel te weinig werk is in uitvoering genomen. Dat frustreert niet alleen ons, maar zeker ook de inwoners van Hengelo. Ook hebben we met regelmaat aangegeven dat er veel te veel braakliggende terreinen in Hengelo liggen. Wij zijn ook wel nieuwsgierig hoe het daar intussen mee staat. Er is ooit een raadsbrede motie over aangenomen. In het slopen van goedkope huurwoningen zijn we goed. In het opbouwen duidelijk minder. Natuurlijk zijn er wel onderliggende plannen, maar vaak geen verdere uitvoering. Dit is niet goed voor de uitstraling van onze gemeente naar buiten, en zeker niet goed voor de inwoners van Hengelo. De voortgang is nog steeds stroperig. Echt grote woningbouwprojecten voor betaalbare huur- en koopwoningen zijn nog niet gerealiseerd en de verwachting is eigenlijk ook niet hoopvol. Dit college heeft in zijn beleid als topprioriteit voor de komende jaren op het zuidelijke stadsdeel ingezet. Naast de herstructurering van de Berflo Es, wat wij erg positief vinden, wordt er wel erg zwaar ingezet op het ten koste van alles snel ontwikkelen van Hart van Zuid en de doelstelling van het WTC Twente. Gezien de toekomst zouden deze doelstellingen wat ons betreft wel wat bijgesteld kunnen worden. In onze ogen moet Hengelo weer gaan bruisen. Daarbij horen realistische plannen en, daar waar mogelijk, ook zelf initiatieven nemen. Of het WTC Twente past in dit realisme, is wat ons betreft maar de vraag. We hebben
30 juni 2009
dit al eerder aangegeven, maar worden daar de laatste tijd eigenlijk alleen maar in gesterkt. Misschien is het speeltje van Kok ondertussen wel erg duur speelgoed geworden. Moeten we ondertussen niet constateren dat ondanks de mooie verhalen dit geen haalbare kaart is voor Hengelo en de middelen beter ergens anders voor ingezet kunnen worden? Een beetje realisme is hier wel op zijn plaats. We zouden heel graag binnenkort een tussenrapportage over de stand willen. Ontwikkelen van de binnenstad, een uitvloeisel van het binnenstaddebat, heeft nog steeds ook onze prioriteit. Onze inwoners hebben zich daar heel duidelijk over uitgesproken, Met een paar bomen en een fietsenstalling kom je daar zeker niet mee weg. Als we toch iets positiefs moeten aangeven, dan is dat het opengaan van het theehuis De Ontmoeting in het Prins Bernhardplantsoen. Wij hebben nog steeds het idee dat niet de gemeente, maar de projectontwikkelaars aan te veel knoppen draaien, In onze ogen moeten niet de projectontwikkelaars, maar moet de gemeente de regie in handen hebben. Dit college is daar wat ons betreft niet goed in geslaagd. Het college bestaat in onze ogen voor een groot gedeelte uit wel erg voorzichtig opererende regenten, die, als we terugkijken, zich niet echt op de borst kunnen kloppen dat ze het zo goed gedaan hebben. Er wordt veel op de winkel gepast, maar wij missen de echte daadkracht. Afsluitend is wat ons betreft de houdbaarheid van dit college al een tijdje verstreken. Gezien de aankondiging van een aantal wethouders dat zij niet meer terug zullen komen, zien zij dat zelf kennelijk ook zo. Het wordt tijd voor nieuw elan en een andere, frisse politieke wind zou Hengelo goed doen. Geen achterkamertjes politiek meer en niet langer het niet volgen van het duaal systeem, maar luisteren naar de inwoners van Hengelo, die democratisch vertegenwoordigd worden door de gehele raad. Zoals wij in het begin van onze beschouwingen al hebben aangegeven is de rol van de raad niet alleen kaders stellen en volk vertegenwoordigen, maar ook het kritisch toetsen van het beleid van het college. Dit hebben we node gemist bij de collegepartijen in deze raad. Van dualisme is ook in deze raadsperiode niets terecht gekomen. Als wij dit college over de afgelopen periode een rapportcijfer zouden moeten geven, dan zou dat een dikke onvoldoende zijn. Dit zou in onderwijstermen betekenen dat het college zou moeten blijven zitten, maar dat laatste is een grapje.
36
De Voorzitter: Dat was mede namens Progressief Hengelo. Dan nu de ChristenUnie, de heer Alkema. De heer Alkema (ChristenUnie): Voorzitter! Het geheel van jaarverslag, jaarrekening, herziene grondexploitaties, burgerjaarverslag, Perspectiefnota 2009 en de 8e wijziging beleidsbegroting 2009 geven aan dat de komende tijden anders zullen gaan worden dan tot nu toe door iedereen beleefd. De visie van de ChristenUnie naar aanleiding van de gepresenteerde stukken, waaronder de Perspectiefnota 2009 wil ik u graag uiteenzetten. In zijn algemeenheid is de Perspectiefnota de verzameling van alle onderdelen die samengebracht zijn en daarom willen we ons daarop toespitsen. Deze nota is gebaseerd op de nu bekende gegevens ten aanzien van krimp in de economie en de bijbehorende aspecten. Wanneer later zal blijken dat deze niet de juiste zijn geweest, zullen daarvan de consequenties moeten worden geaccepteerd. Dat even vooraf. We kunnen ook even terugkijken. Ik weet wel, ik ben geen Hengeloër, want ik woon hier nog maar net, maar soms heb je bronnen. Ook in het begin van de vorige eeuw was visie en durf nodig in een economisch slechte tijd en dus ook visie op de lange termijn. In de jaren 30 van de vorige eeuw is ook veel geïnvesteerd in het stadscentrum, bijvoorbeeld de aanleg van de Nieuwe Markt, de verbreding van de Thiemsbrug aan de Deldenerstraat, allemaal liggend in het nieuwe plan Lange Wemen. Tevens kun je hiermee aangeven: wat is daar nu nog van over, want op de Nieuwe Markt staat het nieuwe stadskantoor. Ja, die staat rijp voor de sloop, dus hoe goed je de plannen ook maakt, het gaat een keer over. Zoals aangegeven in de gezamenlijke commissievergadering, kunnen we ons vinden in een tijdelijk rood staan voor de eerste jaren. In de latere termijnen, bij bijzonder slecht weer, zullen we daarover nog wel nieuwe afspraken moeten maken. Naar aanleiding van de Perspectiefnota: de inzet van de Essent-gelden of -tegoeden zoals aangegeven in de nota op punt 5, perspectief 2009-2013 op blz. 26, en uitgelegd op blz. 28, daar kunnen we ons wel in vinden. Hier wordt namelijk goed geïnvesteerd in de gemeente. Na aftrek van alle posten zou er nog een 3 miljoen euro overblijven. Deze gelden zouden we willen oormerken voor investeringen ten aanzien van economische impulsen, misschien niet in 10, maar in 5 jaar; daar kun je afspraken over maken.
30 juni 2009
Ook over Lange Wemen en met name het stadskantoor en stadhuis valt het nodige te zeggen. En iedereen hééft daar al het nodige over gezegd, bijvoorbeeld 1,4 miljoen euro te temporiseren. Maar welk deel wilt u dan temporiseren? Want hiervan is een belangrijk deel (en dan even mijn beschouwing; lees: de helft) bestemd voor de verbouw van het huidige stadhuis. En daar zijn we met ons allen toch wel, gezien de huidige staat van onderhoud, over eens dat dat een directe noodzakelijkheid is. Daarnaast blijft nog veel onduidelijkheid bestaan over het aantal fte's dat gepositioneerd dient te worden in het nieuwe eventueel te plaatsen stadskantoor. Het gaat dan met name om Sociale Zaken en de gemeenschappelijke belastingdienst. Een vraag voor de portefeuillehouder: is hier momenteel duidelijkheid over te geven? Vooral met betrekking tot welke ambtenaar waar terug kan komen, hoeveel werkplekken en hoeveel fte's moeten er terugkomen? Het heeft natuurlijk allemaal te maken met het stadskantoor en de uitgaven. Dan nog iets om over na te denken: de hoeveelheid manjaren werk voor het nieuw te bouwen stadskantoor en te renoveren stadhuis. Naar gemeentelijke schatting circa 450 manjaren. Wat zou het kosten om de helft van deze mensen uit de WW te betalen of anderszins in de sociale sector? Even een snelle rekensom: 450 manjaren. Stel dat je de helft zou moeten betalen uit de WW, dat is 225 x 32.500/man/jaar x 70% = 5,2 miljoen euro. Dat lijkt toch wel iets meer dan de 1,4 miljoen euro voor het stadskantoor. Het is dus wel beter om deze mensen betaald werk te geven bij de nieuwbouw van het stadskantoor dan om hen vanuit de WW te betalen. Met de huidige economische tegenwind zal het wel moeite kosten om de financiën bij elkaar te krijgen. Dat geldt voor de gemeente, maar ook voor de met ons samenwerkende partners in deze megaklus voor de binnenstad. Want het één hangt aan het ander. Voor de portefeuillehouder: kunt u ons de standpunten aangeven van de deelnemende partners in deze klus voor de binnenstad? En dan met name in verband met de totale financiering. Staan zij er net zo slecht voor als wij? Hebben ze daar iets over gezegd? Wat wordt het perspectief voor Hengelo wanneer we nu de hele investering van Lange Wemen temporiseren of in het sterkste geval volledig afblazen? Of, zoals iemand anders het noemde: opblazen? Wordt dat dan het perspectief tot verval? Ons standpunt in deze, en dat zal na het voorgaande u niet meer verrassen: in december 2008 is het besluit genomen voor de verbouw van de binnenstad. Dus ook
37
stadhuis en stadskantoor. Ook al hebben we nu tegenwind, laten we dan onze rug recht houden en toch doorgaan. Wij als ChristenUnie zijn ervoor om dit nu door te zetten en blijven dus voor de verbouw van de binnenstad in zijn geheel. We zouden graag de antwoorden van de portefeuillehouders willen hebben op de door ons gestelde vragen. De Voorzitter: Dank u zeer. Dan zijn we door de eerste termijn heen en schorsen wij een kwartier. Het college moet zich wel even terugtrekken, dus het zal iets later worden dan gepland, maar het is niet anders. Ik schors de vergadering voor in ieder geval een kwartier. De voorzitter schorst de vergadering om 22.05 uur en heropent de vergadering om 22.40 uur. Tijdens de schorsing verlaat mevrouw Ter Haar de vergadering. De Voorzitter: Dames en heren, wilt u uw plaatsen weer innemen? Dan heropen ik de vergadering en moet constateren dat de 10minuten grens door een deel van de fracties behoorlijk is overschreden, ook als ik de indiening van de moties er vanaf trek, maar zo gaat het; het is ook politiek. Dus wij zullen als college proberen om in maximaal een uur onze bijdrage te leveren. We zullen tegelijkertijd ook naar de moties 1 tot en met motie 15 kijken. Motie 8 van de VVD is niet ingediend, dus komt eventueel morgen nog aan de orde; dat horen we wel. We beginnen in de beantwoording met wethouder Otten. De heer Otten (wethouder): Voorzitter! Zoals u allemaal in de berichten hebt kunnen lezen, heeft de crisis ook in Twente flink toegeslagen. Overigens vallen de cijfers in vergelijking met andere delen van Nederland relatief nog mee. Vooral de laatste cijfers, die u in de arbeidsmarktmonitor van het POI hebt kunnen lezen, maar dan toch. Ruim drieduizend Hengeloërs zonder werk, ruim 1.600 mensen in de WRB op dit moment waarvan 382 jonge mensen onder de 27. Een percentage in Hengelo van 5% van de beroepsbevolking, Enschede zelfs 12% en in Almelo bijna 11%. Flinke aantallen dus. We zijn met man en macht bezig om alles uit de kast te halen om zoveel mogelijk de werkzoekenden ten dienste te staan. Dit heeft vanochtend in het college geleid tot een aanvalsplan op de jeugdwerkloosheid, waarin we met het bedrijfsleven en overheidsorganisaties in ieder geval 180 leer/werkbanen, stages kunnen opleveren, die we
30 juni 2009
binnenkort ook willen gaan invullen. We maken ook gebruik van ons platform Pact van MVO Hengelo, maar ook met andere organisaties hebben we afspraken, onder andere het extra banen creëren in de openbare ruimte. Ik kom straks terug op de motie over wijkwelzijn, want ook als het gaat over extra personeel voor beheer, begeleiding, zouden we kunnen denken aan banen bij het wijkwelzijnswerk. Dit staat los van de discussie over de flexpool, maar vanuit het oogpunt van versterking en het bevorderen van de werkgelegenheid. De heer Kruiskamp heeft terecht ook al eerder aandacht gevraagd voor het ondernemerschap en doet dat consequent, om te wijzen op de regeldruk die er is, maar ook om te wijzen op het belang van het bevorderen van ondernemerschap, en wel op een heel goede manier. Ik moet zeggen, meneer Kruiskamp, dat ik erg blij ben met het Regionaal Orgaan Zelfstandigen, dat heel kritisch ondernemingsplannen bekijkt, en dat blijkt ook uit de landelijke pilot voor microkredieten; 80 aanvragen, 49 gehonoreerd. Dus het is geen automatisme dat als je een leuk plan hebt, je meteen kunt beginnen. Het ondernemingsplan wordt goed bekeken, maar ook het financieringsplan. Opvallend is overigens, en dat vind ik een mooie ontwikkeling, dat het aantal starters niet afneemt. De cijfers in april laten hier in Twente zien dat er juist meer mensen zijn gestart. Je kunt zeggen dat het avonturiers zijn, zzp-ers of de mensen van de vlucht naar voren, maar ik vind het belangrijk dat mensen (ik ben het eens met mevrouw Ten Heuw; ik geloof ook niet in de heer Ratelband -tsjakka!-) maar het is wel een belangrijk fenomeen dat mensen toch, ondanks moeilijke tijden bereid zijn om met een bedrijf te starten. En er zijn ook best kansen; je ziet in bepaalde bedrijfstakken absoluut kansen (herstelbedrijven) en nieuwe werkgelegenheid ontstaat ook. Dus de dynamiek in de arbeidsmarkt moet er blijven. Dat er wat verdringing plaatsvindt, meneer Kruiskamp, richting zzp-ers, dat is zo. Ik moet zeggen dat ik wel zie, wat u ook schetst, dat met name als het gaat om de onderkant van de arbeidsmarkt, de zzp-er vaak geen vrijwillige keuze is, maar meer een gedwongen keuze om tegen heel lage voorwaarden te gaan werken. Ik ben absoluut ongelukkig met de ontwikkelingen die als gevolg van de marktwerking ontstaan in bijvoorbeeld de post. Je ziet dat een organisatie als Send, waar vroeger gewoon een postbode in een normale arbeidsverhouding werkte, nu mensen als zzp-er werken. Kijk naar de zorg. Dat is ook de reden dat wij nu op een andere manier gaan aanbesteden, dat normale arbeidsverhoudingen mogelijk worden, ook in de zorg.
38
Mevrouw Ten Heuw van de SP wees ook op de ontwikkelingen van de crisis. Ik vind dat we elkaar niet in de put moeten praten, maar met wel met realiteitsbesef moeten kijken naar de situatie. U hebt ook aandacht gevraagd voor het fenomeen sociale onderneming. Dat zijn ondernemingen die gebruik maken van mensen met een beperking, waarvan u zegt dat de doorstroom erg belangrijk is. Eén van de leerpunten van de gesubsidieerde arbeid (waar ik absoluut in geloof en dat ik een belangrijk, additioneel instrument vind) is de doorstroom. Kijk ook naar de sociale werkvoorziening, waar we flink bezig zijn met doorstroom, detacheren, begeleid werken. Ook scholing. U moet zich realiseren dat zeker bij de groep van nu, met name van het MBO komt. De mensen worden allemaal gescreend en benaderd met het advies door te leren. We proberen nu in een mooi project met Metalektro om jongeren vooral voor de techniek te behouden. Scholing is absoluut aan de orde, maar u moet ook begrijpen dat wij, als we het W-deel inzetten, dat niet alleen in het kader van baancreatie doen, maar dat er altijd een kwalitatieve impuls in zit in de vorm van scholing of coaching. Ik kom straks terug op uw oproep tot beperking van de topsalarissen. Het verhaal van de VVD: misschien komt wethouder Ter Ellen nog even met betrekking tot de kostenkant van het personeel in relatie met SwingH. Dat is voor mij een duister verhaal. U hebt het waarschijnlijk over het feit dat we met de functiewaardering, Fuwamet, een stop hebben gezet, maar dat is een proces dat al liep. Dat hebben we stopgezet in afwachting van een nieuw proces, en je kunt natuurlijk niet zeggen tegen de mensen die een andere waardering hebben gekregen en daardoor een andere beloning, dat we ermee stoppen. Dat heeft niets te maken met SwingH, dat is gewoon een afspraak die we hebben gemaakt met het personeel. Er is alleen een ander systeem ingevoerd. Je kunt niet een correlatie aanbrengen tussen SwingH en een kostenstijging als gevolg van een nieuw functiewaarderingsysteem. We blijven een verschil van mening houden over SROI, Social Return on Investment, (hoe leg je dat uit aan mensen). Voor wat hoort wat. Wij leggen dat vast. Dat doen we om in goed Nederlands een level playing field te creëren. Dus iedereen weet waar hij aan toe is, als hij bij ons moet aanbesteden. Ik zou u willen uitdagen of dat kostenverhogend werkt. We doen onderzoek en dat blijkt helemaal niet zo te zijn. Sterker nog, voor hulp in de huishouding (dat bestek is vandaag vastgesteld en staat morgen op
30 juni 2009
onze aanbestedingskalender) vragen we een vast tarief. Alleen dient iedereen die bij ons wil offreren, een sociale verplichting aan te gaan. In Helmond zag ik dat men inburgeraars of werklozen een kans biedt. Meneer Alkema maakte ook al een mooie rekensom; het heeft voordelen. Wij hebben absoluut hoge maatschappelijke kosten als we dat niet doen. Dat levert voordeel op, maar dat vind ik niet eens het hoofdmotief. Het hoofdmotief is gewoon, fatsoenlijk personeelsbeleid, en ik ken niet één bedrijf dat daar moeite mee heeft. We krijgen er wel vragen over; hoe doe ik dat op een goede, leuke en creatieve manier? Maar niet dat men het niet wil. Ik geloof absoluut dat (dat heeft de crisis wel geleerd) zelfregulering niet altijd helpt. Ik denk dat wij als overheid er voor zijn, en daar mag u ook als liberaal voor pleiten, om dat level playing field en het toezicht goed te organiseren. Dat zelfregulering niet altijd werkt, ligt niet aan de goeden, maar aan de kwaden, de freeriders. Dan BurgerBelangen met betrekking tot de jeugdwerkloosheid. Ik hoop niet dat het de frisse wind is, waar u voor pleit. Als ik het goed begrijp, zegt u dat we mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en mensen met een beperking even moeten laten zitten. Meneer Mulder, dat is tegen wajong-ers zeggen: wacht maar even, ga maar op de bank zitten. En tegen mensen die ondanks alle tegenwind proberen aan de bak te komen: even op dit moment geen plek voor u. Dat is voor mij een nieuw aspect aan BurgerBelangen, maar dat kan ook niet de bedoeling zijn. De heer Mulder (BurgerBelangen): Zo hebben we dat ook niet gezegd, voorzitter! We hebben nadrukkelijk gezegd dat wij die mensen niet in de steek willen laten, maar dat het op dit moment, als u zegt dat we ze moeten begeleiden naar werk en er zijn weinig vacatures en heel veel mensen die werk zoeken, het wel eens een grote uitdaging zou kunnen zijn voor die mensen om aan de bak te komen. Dat leidt tot teleurstelling aan alle kanten. Dat is wat we gezegd hebben. De heer Otten (wethouder): Dat is ook zonder crisis aan de orde. Als u een dagje met ons meeloopt met de sociale werkvoorziening; het is altijd aan de orde. Dat neemt niet weg dat we met veel geluk en veel inzet en moeite deze mensen aan de bak kunnen krijgen. De heer Mulder (BurgerBelangen): Maar drie jaar geleden was er een heel krappe arbeidsmarkt en waren er alle kansen voor
39
iedereen die maar werk wilde. Toen was het gemakkelijk en is het inderdaad goed om te zeggen ‘u bent er nog niet klaar voor, wij gaan u helpen’ en er is aan het eind van de rit werk. Maar nu zit u zonder vacatures, 40 kandidaten voor 1 vacature en als u dan denkt… De heer Otten (wethouder): Dus u zegt in feite dat de 180 banen die we juist creëren als een soort vangnet, voor mensen die niet in de normale marktomstandigheden een plek kunnen verwerven, die moeten we dus reserveren voor sterke mensen op de arbeidsmarkt? Zegt u dat? De heer Mulder (BurgerBelangen): Als u die 180 banen hebt, dan kunt u daarmee aan de gang, natuurlijk. De heer Otten (wethouder): Ik wil alleen maar gezegd hebben, maar misschien begrijpen we elkaar nu goed, dat we mensen die door de Kapstok begeleid worden, jongeren in de sociale werkvoorziening, niet in de steek willen laten. Als je dat zou doen, maar ik begrijp nu dat u dat niet wilt, dan betekent dat ook dat de maatschappelijke kosten vaak hoger zijn. Mensen maken meer gebruik van gezondheidinstellingen, van verslavingzorg of gaan vervelend doen in de stad, dus het is buitengewoon belangrijk om te blijven investeren in mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, ook in crises. Nogmaals; ik geloof dat u daar ook wel voorstander van bent. Dan motie 2. Even los van de problematiek van de flexpool, want daar zal mijn collega, mevrouw Oude Alink op ingaan, moet ik wel zeggen dat het W-deel is geoormerkt en rugnummers kent. Je kunt dat dus niet voor problemen met betrekking tot betaling van CAO-personeel inzetten, want dan krijgen we problemen met de accountant. Dat moeten we niet willen. Het gaat hier over werkgelegenheidsimpulsen voor buurt- en wijkwelzijnswerk. Ik vind het erg mooi dat de vereniging voor wijkwelzijnswerk, zo ken ik ze ook, die maatschappelijke kant wil oppakken. Als wij in het plan, in dat jeugdwerkplan, maar ook in het plan voor de mensen die niet tot de jeugdgroepering behoren, mensen kunnen plaatsen bij wijkwelzijnsvoorzieningen: prima! Erg goed. Juist om mensen kansen te bieden. Ik wil wel zeggen dat de wijkwelzijnsvoorzieningen één van de objecten is. We denken ook aan de openbare ruimte; schoon en heel; zorgen dat alles goed aangepakt wordt in de openbare ruimte. We kunnen zeker wat betekenen als het gaat om plaatsen, ook bij de wijkwelzijnsvoorzieningen.
30 juni 2009
De heer Winter (PvdA): Voorzitter! Mag ik de heer Otten een vraag stellen? Neemt u nou de motie over? De heer Otten (wethouder): Formeel bent u natuurlijk in charge. Ik wil alleen van de kant van het college zeggen dat ik de pretentie wil weghalen dat we een breed, grootschalig plan hebben, maar dat we een plan voor meerdere sectoren willen opzetten, en één van de sectoren waar wij mensen kunnen plaatsen, additioneel en tijdelijk, vanuit het W-deel, is het wijkwelzijnswerk. De Voorzitter: Meneer Winter, bent u tevreden met het antwoord? Het komt erop neer dat vanuit het college wordt gezegd ’zoals wij hier aan werken, lijkt dat wel te passen’. Mevrouw Ten Heuw (SP): Ik heb in mijn eerste betoog gezegd dat de claim die de vereniging (wijkwelzijnsvoorzieningen) de ze destijds bij Trefpunt hebben aangegeven, ongeveer 350.000 euro bedraagt. Welke orde van grootte denkt u dat haalbaar is? Kunt u daarin wat helderder zijn? De heer Otten (wethouder): Ik praat hier absoluut niet over motie 1, de exploitatieproblematiek binnen de wijkwelzijnsvoorzieningen, maar ik heb het eigenlijk gewoon over wat wij in deze stad zouden kunnen doen om mensen aan het werk te helpen (zo lees ik hem ook) en is dus niet een werkgelegenheidsplan, voorbehouden aan deze sector, maar ook aan andere sectoren. Als wij mensen kunnen plaatsen bij de gemeente, de woningbouwcorporatie of een sportvereniging, is dat ook goed. Zo kan ook het wijkwelzijnswerk gebruik maken van de faciliteiten die we hebben. Dat is de bedoeling en uw terechte opmerking dat dit bij de problematiek met betrekking tot de exploitatie betreft, zal door mevrouw Oude Alink worden beantwoord. De Voorzitter: Verdere details over hoeveel geld en hoe lang kunnen we nu niet uitspreken, want dat weten we niet. Het is dus een opdracht om dat duidelijk te maken bij de begrotingsbespreking. Verder gaat het nu niet. De heer Mulder (BurgerBelangen): Als dus het college aangeeft dat men met een plan gaat komen dat breder gaat dan dit, kunnen we alleen maar blij zijn, denk ik. De heer Otten (wethouder): Dank u wel. De beloningsverhouding. Het moge duidelijk zijn (ik heb het ook aangegeven in de
40
commissievergadering) dat als het gaat om het beloningsbeleid van de topsalarissen in de publieke en semipublieke organisaties in deze stad, en met name het onderzoek dat door de Twentse Courant Tubantia is gedaan, ook voor het college zorgwekkende beloningsverhoudingen laat zien. Ik heb daarbij aangegeven dat we een beleid nastreven van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Je ziet ook, als we het over de thuiszorg hebben, dat Actis ook een vorm van zelfregulering wil toepassen en ondernemers in die wereld ook aanspreekt op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid als het gaat om fatsoenlijke beloningsverhoudingen. Bij de private sector hebben we het over een ander métier, maar ik vind het sympathiek en begrijpelijk als je kijkt naar hoe men daarover denkt en wat niet meer uit te leggen is. Maar over het laatste deel, passend beloningsbeleid als selectiecriterium, hebben we bij hulp in de huishouding een passage opgenomen. Dit is een juridische discussie. Als selectiecriterium is dat niet in het aanbestedingsbeleid te hanteren. Daar zijn wij juridisch op geadviseerd. Je kunt het wel meenemen als punt waarop een bepaalde waardering geuit kan worden, maar je kunt het niet als reden gebruiken bij het af- en toewijzen van de aanbesteding. We zitten dus met een juridisch probleem, los van het feit of je dat ook nog kunt toepassen op de private sector; dat is het andere probleem bij deze motie. We hebben natuurlijk buitengewoon veel aanbestedingen in de sfeer van de private sector. Ik begrijp de motie, ik heb ook met verontwaardiging kennis genomen van de beloningsverhouding in met name de publieke en semipublieke organisaties, maar de juridische vertaalslag vind ik complex, met name de laatste passage. Het is ook lastig, op basis van de eerdere ervaringen met de Balkenende-norm in een eerder bestek bij hulp in het huishouden. Dat wil ik de raad meegeven. Mevrouw Ten Heuw (SP): Voorzitter! De Voorzitter: Niet bij elke motie nog weer twintig vragen, alstublieft. Dit is toch duidelijk? Daar kunnen we u toch later over horen, of niet? Wij ontraden dus deze motie op het laatste punt. Mevrouw Ten Heuw (SP): Het stoort mij sowieso een beetje. U staat, wat mij betreft, in zo’n belangrijk debat over zoveel verschillende punten te weinig interrupties toe over wezenlijke onderdelen. De Voorzitter: Plaats uw interruptie op dit punt, dan.
30 juni 2009
Mevrouw Ten Heuw (SP): Stel dat de raad het wel uitspreekt. Het gaat mij om een moreel appèl, wat de gemeenteraad doet. Ik begrijp best dat u zegt het juridisch niet te kunnen afdwingen, maar het gaat erom juist nu, in de huishoudelijke zorg, waar het aan de orde is, welk bedrijf het voor het woord zou willen hebben om, gelet op deze morele uitspraak die er van de raad zou kunnen liggen, zich daar niet aan te houden. Je kunt het ook omkeren en in die zin de druk op de bedrijven verhogen door het wel te stellen. En laten ze maar een procedure aanspannen; ik denk dat de burgers en iedereen ons volkomen begrijpen als we dat als selectiecriterium gebruiken. Ik zou het wel aandurven om te zeggen dat we er een zaak van maken op het moment dat we het echt als selectiecriterium hanteren. Dat wil ik de raad dan ook meegeven. De heer Fens (VVD): In de commissie hebben we het er even over gehad. We hebben het toen vooral gehad over allerlei instellingen die er waren en hebben we het niet gehad over bedrijven. Wij hebben toen aandachtig geknikt van ‘dat is een goed idee van de SP’ maar wij kunnen gewoon niet bepalen wat de inkomens moeten zijn van mensen die voor bedrijven werken. Dat kunnen wij niet bepalen, dus ik denk ook niet dat wij moeten gaan opleggen dat een directeur van een projectontwikkelaar een salaris moet hebben dat beneden de Balkenende norm ligt. Dat kan niet. Want als we dat zouden doen dan zouden we misschien bij Hart van Zuid al een probleem krijgen, dus ik denk dat we dat soort dingen niet moeten gaan eisen; dat gaat niet. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Ik kan mij volledig vinden in de uitleg van de SP. Ik denk dat het heel goed is dat er ook vanuit deze kant een keer een signaal wordt afgegeven dat het genoeg is geweest; het graaien moet een keer ophouden. Dus ik kan het volledig ondersteunen. De heer Otten (wethouder): De hele discussie over de Balkenende-norm spitst zich ook toe in de collectieve sector, omroepen, zorg en welzijn. Daar hebben wij het over een ander domein dan de private sector. Met dat laatste loop je gewoon tegen een probleem op. Ik vind het heel goed dat de raad een oproep doet, maar ik houd wel van beleid dat uitvoerbaar is. En ik moet u zeggen dat aanbestedingen al de neiging hebben om buitengewoon gejuridiseerd te worden, dat is ook niet in het belang van de gemeente en in het belang van onze burgers, dus ik vind wel dat als je dit wilt doen, je reële politiek moet bedrijven. Nogmaals; dit doet niets af aan het feit dat ik de oproep, als
41
die uit de raad komt, zou willen onderschrijven om ook op dit gebied de verantwoordelijkheid te laten nemen door het bedrijfsleven maar ook door de collectieve sectorondernemers. Over de SROI heb ik al wat gezegd en is het helder: wij hebben in het kader van sociale economie tot nu toe positieve resultaten gehaald en het debat hebben we eerder gevoerd. Dat kan een principieel debat zijn, dat respecteren we in elkaar, dat is heel goed, en wij denken er anders over. Laat de raad zijn oordeel vellen. Volgens mij ben ik nu klaar. De Voorzitter: Goed, nu is het woord aan wethouder Bron. De heer Bron (wethouder): Voorzitter! Over de woningbouw is het afgelopen jaar erg veel gediscussieerd, zowel in de commissie Fysiek als in de raad. Dank voor het compliment van het CDA; ik denk dat we ontzettend blij mogen zijn met de vorderingen in de Berflo Es. Morgenavond hebben we nog de Realisatieovereenkomst Veldwijk Noord en dat betekent dat we op dat moment staan voor een belangrijke uitvoering van met name realisatie van huurwoningen. Ik denk dat we ook met elkaar de realiteit onder ogen moeten zien dat je daar eerst een stevig sloopprogramma hebt gehad, wat nu resulteert in bouw. Op dit moment hebben we zo’n 155 huurwoningen in aanbouw en 289 koopwoningen in aanbouw, dus in totaal 444 woningen die op dit moment in Hengelo in aanbouw zijn. Dat is, dacht ik, een erg goed resultaat. We hebben gesprekken met Welbions om met name te kijken naar het projectenboek, dat als volgend document moet verschijnen, en Welbions zegt de komende jaren een programmering aan te kunnen van 250 woningen per jaar, dus dan denk ik dat we in Hengelo bijzonder content moeten zijn met een uitgekiend woningbouwprogramma. De Buigerij, om nog even een stapje te maken naar Hart van Zuid; onlangs 41 huurwoningen opgeleverd. We hebben net vandaag in het college de startersregeling aangenomen. Dat bekent dat we een verhoging van het bedrag voor de starterleningen gaan realiseren, dus zo’n 208.000 euro die besteed kan worden aan de aankoop van een woning, en daarmee hopen we met name voor starters het mogelijk te maken dat zij zich kunnen gaan begeven op de markt van goedkope koop. We komen ook in het najaar met energiebesparende maatregelen en komende maand komen we met een stimuleringsmaatregel die VROM heeft uitgevaardigd. Dat betekent dat
30 juni 2009
we met name projecten, die nu al stilliggen, maar waar vóór 31 maart van dit jaar bouwvergunning verleend is, nu kunnen lostrekken. We zijn met een aantal ontwikkelaars daarover in gesprek en we gaan volgende maand, die start morgen al, een lijst indienen. Marktconform: ik heb overlegd met de corporatie dat de commissie Fysiek, net als vorig jaar, weer een keer in het najaar op bezoek gaat en dat we dan ook het thema ‘marktconform’ gaan aansnijden. Mussenvide: ik zal onderzoeken wat daar mogelijk is, maar het lijkt ons dat we het met name in de Vogelaar-plus wijk wel kunnen uitvoeren. Hart van Zuid: ik hoop toch dat u toch goed hebt rondgekeken in Hart van Zuid. Als je kijkt welke projecten er in uitvoering en in oplevering zijn; dat is de tunnel, met een prachtige hal die daar op dit moment wordt gebouwd, Metropool, ROC, De Buigerij, De Weverij, de Laan Hart van Zuid. Allemaal in uitvoering, en dan denk ik meneer Knegt, dat u eens goed moet gaan rondkijken en zien wat we daar realiseren. Recentelijk hebben we van de provincie 7 miljoen euro gekregen… De heer Knegt (Hengelo.nu): Ik kijk aarzelend naar de voorzitter of ik wel mag interrumperen; het is altijd even voorzichtig zijn, tegenwoordig. Ik heb goed rondgekeken, en natuurlijk zijn er een aantal dingen uitgevoerd, dat heb ik in mijn betoog ook wel genoemd. Er staan een heleboel negatieve zaken in, veel zelfs, maar ook ik heb daar een aantal dingen gezien die goed in uitvoering zijn, maar dat wil niet zeggen dat we tevreden zijn. De heer Bron (wethouder): Nee, dat zijn we ook niet, want we gaan stevig door. En de provincie heeft deze week een convenant ondertekend voor 7 miljoen. Dat betekent dat we in de jaren 2010-2011 een nieuwe busterminal kunnen uitvoeren en het station aan de noordzijde kunnen aanpakken en dat we het Siemens hoofdkantoor daarmee kunnen garanderen. Morgen heeft de provincie een voorstel voor een bijdrage van 20 miljoen aan Hengelo aan Hart van Zuid en van het rijk weten wij dat de ministerraad op 10 juli een bedrag bekend gaat maken wat zij aan het project Hart van Zuid gaan verlenen. Als je dat optelt denk ik dat je dit jaar als Hengelo een historisch hoog bedrag gaat binnenhalen, waar we ontzettend trots op mogen zijn. Het betekent wel (dat zie ik zelf natuurlijk ook wel in) dat we hier en daar wat
42
beter moeten gaan faseren. De tussenrapportage waar u om vroeg, die krijgt u ook. De fietsweg 35: op zich is die in deze raad helemaal nog niet aan de orde geweest. Wel is het zo dat de provincie daar prioriteit aan geeft, dus morgen zit in de bespreking met de provincie ook de bijdrage in de fietssnelweg 35. Over de Enschedesestraat-Kuipersdijk: u zegt daar 'drie ton'. Twee ton is extern gefinancierd; die hebben we gekregen omdat we een spoorwegovergang afsluiten. Dat gaan we dit jaar in uitvoering nemen. Een maatregel die we bij de Amerikatunnel nemen, is dat we in de overkapping de mogelijkheid creëren voor een fietspad. Dat is de enige maatregel die we op dit moment in uitvoering hebben. De heer Fens (VVD): Ik weet niet of er een misverstand is? Wat wij noemden was het fietspad Hengelo-Borne en niet bij de Kuipersdijk; dat is wat anders. En dat gaat om veel grotere bedragen. De heer Bron (wethouder): Dat is één totaal; dat is de hele verbinding vanaf de grens van Enschede tot bij de grens van Borne. De heer Fens (VVD): Dat staat voor een bedrag van 5,5 miljoen euro op de lijst. De heer Bron (wethouder): Dat weet ik wel, maar daar hebben we nog helemaal niets van aangenomen in deze raad. Dat is hier nog niet aan de orde geweest en zit niet in de cijfers. Dus kun je ook niets bezuinigen. Ik zeg alleen dat de provincie met veel extra geld komt, dus je moet de mogelijkheden gaan bekijken. De heer Fens (VVD): Eén opmerking nog. Het is een bekende valkuil, dat weet u ook wel. Als het rijk of de provinciale overheid geld ter beschikking stellen, is de verleiding bijzonder groot, omdat men als voorwaarde stelt dat je er zelf ook geld bij doet, om toch dingen door te laten gaan. In die valkuil moeten we nu niet trappen. De heer Bron (wethouder): Dan ga ik toch door met u; weet u hoeveel de bijdrage is van regio en rijk als het gaat over de HOVverbinding Enschede-Hengelo? De heer Fens (VVD): Is niet interessant, maar vertelt u eens. De heer Bron (wethouder): 28 Miljoen. De heer Fens (VVD): Nou dat is leuk, en nu?
30 juni 2009
De heer Bron (wethouder): Ik geef maar aan dat in het meest gewenste eindbeeld dit er als bijdrage bij in zit. In wezen bestaat het uit twee fasen. De eerste fase is de kruising bij de Kuipersdijk; die moet je ook toekomstbestendig maken. Dat betekent dat je daarvan een grote kruising moet maken, waarmee je de verbinding gaat leggen met mogelijke uitbreidingen, wellicht aan de ene kant (de Laan van Driene), meneer Kruiskamp, maar daar hebben we nog een tracéonderzoek, maar ook aan de andere kant rekening houden met de tunnel en verbindingen die je dan gaat krijgen met de Laan Hart van Zuid en, doortrekkend, op de Diamantstraat en doortrekkend naar de A35 waar we op dit moment heel veel energie in steken. Maar ik moet ook zeggen dat als je dat gaat doen (inmiddels zijn er gesprekken geweest met de bewoners aan de Boekweitstraat over de verkoop van hun woningen), dat betekent dat er een zeer fors bedrag naar verwerving gaat om een toekomstbestendig kruispunt te kunnen realiseren. In ARI is het kruispunt van 2010 naar 2011 opgeschoven; dat past ook allemaal keurig in de bijdrage van regio en rijk, dus dat zal een eerste fase zijn. We snappen natuurlijk ook de realiteit, dus ik heb met de heer Goudt deze week daarover overleg gehad en we gaan een tussenbeeld creëren, een sobere uitvoering van de HOV-as. Met dat voorstel komen we ook hier terug. We houden het gewenste eindbeeld wel in de gaten, dat betekent voor Hengelo een investering van 8 miljoen euro en een investering van Enschede van 8 miljoen euro, en een investering van regio en rijk van 28 miljoen euro. Maar dan zitten we in 2016. De heer Fens (VVD): Voorzitter! Ik snap niet dat dit interessant is. Als mij vandaag een Rolls Royce wordt aangeboden en ik hoef er maar een ton zelf van te betalen, en die andere 3, 4 ton betaalt iemand anders, goh, wat ben ik dan blij. Maar helaas, ik ben een gewone schoolmeester. Dat zit er voor mij niet in. En wij zitten in een soortelijke situatie. Wij kunnen ons ook niet permitteren om geld uit te geven, omdat we het gewoon niet hebben. Al wordt het ons nog zo mooi voorgespiegeld. Die 28 miljoen euro is daarom niet aan de orde. De heer Bron (wethouder): Dan ben ik een andere mening toegedaan en bovendien zie je de mogelijkheden zoals ze in de Perspectiefnota staan met ARI, en dat we die slag wel aan kunnen. Maar nogmaals; ik kom ook met een versoberde uitvoering.
43
Ringconstructie: van belang is ook de West-tangent, die is ook in ARI opgenomen. Ik denk dat het verstandig is om hier te zeggen dat daar ook de rioolverbindingen mee gediend zijn. De Troelstrastraat en Oelerweg zijn opgeknapt, dan moet je dat stuk daar onder ook doen, en niet alleen de weg is daarin belangrijk, maar het riool is veel belangrijker dus dat doen we ook samen, meneer Weber, anders heb je een heleboel dingen van de Willem de Clerqstraat, de Oelerweg, Troelstrastraat bijna voor niks aangelegd, dus het laatste stuk riolering naar de waterzuivering zal toch wel plaats moeten vinden. De Voorzitter: Dank u wel. Daarmee is motie 9 ook behandeld, dat hebt u gezien. Motie 11 is door wethouder Bron behandeld. Als het nodig is, kunnen we het op het eind nog even doorlopen, zodat er geen misverstanden kunnen ontstaan. De heer Weber (wethouder): Waar het meeste over is gesproken, is Lange Wemen. We hebben daar in december een fantastisch besluit over genomen, want we hebben toen een besluit genomen over niet alleen het stadskantoor, maar over een brede gebiedsontwikkeling. En dat hebben we ook heel duidelijk geplaatst in substantiële verbetering van het hele aanzicht van onze binnenstad. Dat is met 29 stemmen voor aangenomen. Dat is nog maar een half jaar geleden. Ik kan me heel goed indenken, dat op dit moment, als je voor heel andere verrassingen komt te staan (want dat is het eigenlijk, de kredietcrisis) dat dan meteen die 1,5 miljoen lokt: kan ik dat nog terughalen? We hebben daar pas geleden een besluit over genomen. Maar we moeten wel zeggen dat sedert die tijd (en daarvoor ook al, want Lange Wemen is geen traject van een halfjaar, maar we zijn al drie jaar bezig met Lange Wemen) we daar een heel goed communicatief traject hebben gelopen met de bewoners binnenstad en ondernemers in de binnenstad. Dat heeft uiteindelijk geleid tot dit besluit. We hebben daar ook al behoorlijk in geïnvesteerd. Dat zijn ettelijke miljoenen om zover te komen als we op dit moment zijn. En de vier partners werken op dit moment keihard om een aantal andere dingen voor elkaar te krijgen en dat is onder andere het beeldkwaliteitplan en het bestemmingsplan. Maar ook vooral, waar u het ook over gehad hebt, de realisatieovereenkomsten. Daar hebben we over afgesproken dat dat nog in de raad komt. Het beeldkwaliteitplan komt uiteraard ook in de raad, en het stedenbouwkundig plan. Dat komt op 13 oktober in de raad, en we hebben gezegd dat er dan opnieuw een beslissingsmoment is of we (dat gaat vooral om die vier partners) op dat moment verder
30 juni 2009
met elkaar door kunnen. Want met die realisatieovereenkomsten duik je echt de diepte in en dan ga je echt heel kleine dingen met elkaar bespreken, en kan, wat je in grote lijnen met elkaar hebt afgesproken, ook daadwerkelijk gerealiseerd worden. We hebben dat hele traject met Hart van Zuid ook afgewandeld en daar was het soms ook heel precair; kunnen we het wel of kunnen we het niet. We hebben nu het licht op groen gezet, en ik hoop dat we straks op 13 oktober áls de realisatieovereenkomst netjes verloopt, dan het licht op groen kunnen houden. Want dat is voor de stad een enorm belangrijk project. Velen van u hebben dat heel nadrukkelijk aangegeven. Dan over die 1,5 miljoen. Daarvan zeggen we nu: is dat werkelijk 1,5 miljoen als we het traject uitstellen? De ChristenUnie heeft het al aangegeven en we hebben dat ook in december vermeld, dat het geen 1,5 miljoen is, maar ongeveer terechtkomt op 850.000 euro wat je dan zou besparen. Want er zit veel meer in dan alleen het stadskantoor. We hebben ook de verbetering van dit huis. En daar zit onder andere asbest, maar één van de voornaamste dingen op dit moment is de luchtbehandeling… Mevrouw Ten Heuw (SP): Voorzitter! Wij hebben voor ons rekensommetje gewoon de financiële vergelijking van de alternatieve locaties erbij gepakt, en op basis daarvan kom je op 1,4 miljoen. En dat is een ander rekensommetje dan u nu voorrekent. De heer Weber (wethouder): Het gaat erom dat als je het uitstelt, voor welke kosten je dan wel komt te staan. Dan is per saldo wat je verdient 850.000 euro. Want dan zul je ook moeten blijven zitten aan de Hazenweg. De consequentie daarvan. Het stadskantoor hier: de consequenties daarvan. De rentetikker gaat gewoon door. Of je zult het moeten afbreken; ook extra kosten. Al die dingen moet je bij elkaar optellen en dan kom je echt per saldo op een voordeel van 850.000 euro. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Voorzitter! Omdat er een discussie met GroenLinks over de fasering was, waar u niet op in bent gegaan, ben ik even benieuwd… De heer Weber (wethouder): Ik ben ook nog niet klaar, ik ben nog steeds met Lange Wemen bezig. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Daar komt u nog op terug? De heer Weber (wethouder): Zeker, meneer Janssen!
44
De heer Horsthuis (VVD): Eén opmerking in het verlengde van wat de SP zei. We hebben destijds een paar scenario's voorgelegd gekregen. Volledig uitgewerkt is het verschil tussen blijven aan de Hazenweg en verhuizen naar de binnenstad; 1,4 miljoen. Die 850.000 euro, die nu op tafel ligt, is volstrekt uit de lucht gegrepen. Als je de oorspronkelijke plannen bekijkt is het knetterhard 1,4 miljoen. Het is nooit anders geschetst. Daar zat trouwens ook al de luchtbehandeling in, alles zat er al in. Dus dit verbaast mij. De heer Weber (wethouder): We hebben het over een ander vraagstuk, en daar hadden we het destijds niet over: als je het namelijk uitstelt, wat dan de kosten wel zijn voor de gemeente Hengelo. Dat is een heel ander vraagstuk De heer W. Mulder (BurgerBelangen): Voorzitter! Het oude stadskantoor, daar wordt een paar keer naar verwezen, dat is zo lelijk als de nacht. Dat hebben we gebouwd in een tijd dat het geld schaars was. Nu gaan we weer een stadskantoor bouwen in een tijd dat het geld weer schaars is. Wat is nou de kans dat wij halverwege het traject, omdat het geld schaars is, zoveel aan kwaliteit moeten inboeten dat we er achteraf reuze spijt van hebben? Wij gaan liever voor kwaliteit als we geld hebben in plaats van nu, snel beginnen omdat we dat nu eenmaal een jaar geleden bedacht hebben. De heer Weber (wethouder): We hebben destijds het stadskantoor gebouwd toen er weinig geld was, en toen hebben we dus ook maar weinig geld daarvoor uitgegeven. Je moet dit zien als een brede gebiedsontwikkeling. Het stadskantoor is een onderdeeltje daarvan. Daarnaast hebben we ook 300 woningen, een hele partij winkels en een grote parkeergarage. We hebben gezegd dat we continu van kwaliteit uitgaan. Dus de gelden die we daarvoor vrijmaken betekenen een stuk kwaliteit. Dat zult u straks zien, bij onder andere de Realisatieovereenkomst en onder andere het beeldkwaliteitplan (dan hebben we het over architectuur) en dat is vooral kwaliteit voor de binnenstad. Echt iets moois. De heer Knegt (Hengelo.nu): Voorzitter! Ik begrijp dat de berekening al klaar is van wat de kosten van uitstel zouden zijn; is het mogelijk dat die even doorgemaild wordt? Dat kan de discussie voor morgenavond een stuk verhelderen. De heer Weber (wethouder): Ik heb dit bedrag zo doorgekregen, en ik zal kijken of
30 juni 2009
we daar een uitgewerkte cijferopstelling van kunnen geven. Ik weet niet we het redden, want de ambtenaren zijn ontzettend druk, meneer Knegt. Dan nog even het punt van fasering. We hebben (ook in december) aangegeven dat de eerste fase het stuk is rond het stadskantoor. De tweede fase is hier aan de overkant en het horecaplein met die winkels en de derde fase zijn de winkels. Op dit moment zijn we in overleg. Dat is kijken hoe je het beste die faseringen kunt doen. Wij hebben op 27 augustus een IBR, dan wordt alles nog nader toegelicht, want we zijn op dit moment aan het bekijken of we fase 1 en 2 gelijktijdig kunnen realiseren. De heer Janssen (Progressief Hengelo): 13 Oktober is een moment dat er een beslissing ligt. Nu begrijp ik dat het voor GroenLinks heel belangrijk is dat die fasering erin komt, en die fasering vertaal ik dan maar even dat er een aantal dingen naar achteren worden geschoven. De heer Jager (GroenLinks): Ik moet even duidelijk maken dat wij dat steeds als mogelijkheid geschetst hebben. Ik zeg niet dat het voor ons belangrijk is, maar als mogelijkheid wordt geschetst. Ik wil weten van het college, dat is gewoon een vraag van mij, of dat wat oplevert. Dat wil ik gewoon weten. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Nou begrijp ik u wel een beetje, want mevrouw Mooijman heeft ook iets gezegd, en dat hebben we ook verkeerd begrepen, en nu begrijpen we dat de fasering wat anders is. Want u bedoelt niet de fasering waar de wethouder het nu over heeft, u bedoelt een heel andere fasering, die geld oplevert. Dus niet de fasering waar we het nu over hebben en daar moeten we even duidelijkheid over hebben, want ik denk dat GroenLinks een heel belangrijke beslissing moet nemen of ze wel of niet dat willen doorzetten. De heer Jager (GroenLinks): Daar hebt u volkomen gelijk in. De Voorzitter: Ik wijs de raad er nog op dat dit allemaal nog weer in augustus, september en oktober terugkomt en dat we dan meer en preciezer weten hoe het zal gaan. De heer Weber (wethouder): Ik zal nog even iets zeggen over financiering. Daar heb ik het in de commissie ook al over gehad. Kredietcrisis betekent beperkt geld om te financieren. Dat is dus heel iets anders dan geld beschikbaar om het daadwerkelijk te
45
realiseren. Dat is op dit moment, we hebben het allemaal gezien, ontzettend moeilijk. Pas geleden heeft de Europese Centrale bank weer 485 miljard euro, gigantisch veel geld, ongeveer de totale omzet van heel Nederland, in de markt gepompt om de financiering door banken te verbeteren. Lange Wemen heeft die problemen net zo goed. Wij moeten ook naar de bank om tussentijds die financiering rond te maken, in ieder geval de projectontwikkelaar. Maar op dit moment ziet het ernaar uit dat we fase 1 en 2, dus inclusief horecaplein, rond krijgen voor 1 augustus. Fase 3 is nog een ander verhaal, maar daar komen we nog op terug. De PvdA heeft het onder andere gehad over duurzaamheid, en dan gaat het vooral over de verlichting. Er wordt al heel veel gedaan op het gebied van openbare verlichting in Hengelo, maar ik heb zelf ook gevraagd om een overzicht te maken van wat op dit moment al gedaan is en wat er nog in het vat zit, dat we aan de raad doen toekomen. Want het is natuurlijk een heel dankbaar traject. Van de week was het helemaal donker, maar dat was een ongelukje. En het helpt ons ook niet als het uit is. We betalen namelijk op basis van de hoeveelheid watts die we in de lampen hebben zitten, dus of ze wel of niet branden, maakt voor Essent niet zoveel uit. Het CDA heeft iets gevraagd over wonen boven winkels. Met Lange Wemen realiseren we natuurlijk ook een heleboel wonen boven winkels, maar dat is niet wat zij graag willen; dat zijn de trajecten die wij onder andere in de Nieuwstraat willen realiseren. In het eerste traject wilden de eigenaren eerst wel meewerken, maar hebben later hun medewerking opgezegd. Die investering hebben we dus voor niets gedaan. We zijn nu met een tweede traject bezig, samen met Welbions, en dat hopen we wel te kunnen laten slagen. Zodra daar wat meer helderheid over is, zullen wij de raad berichten. Dan nog de SP met hun vraag over de afvalstoffenheffing. Daar hebben wij afgelopen najaar een discussie over gehad. Afvalstoffenheffing en dat fonds, is geld van de burger. Dat fonds is in feite zoveel mogelijk om verhogingen en verlagingen af te dempen. De verlagingen niet zozeer, maar wel de verhogingen. In de laatste jaren hebben we het accres al niet doorberekend. Dus dat is relatief een verbetering voor de burgers. Toen hebben we een aantal investeringen, onder andere het afvalbrengpunt en de ondergrondse containers die op dat moment nog niet allemaal bekend waren, een jaar uitgesteld. Op dit moment is het zo, dat de investering voor de ondergrondse
30 juni 2009
containers behoorlijk is meegevallen in deze situatie, dus de crisis heeft ook zijn voordelen. Daarnaast zullen we voor het afvalbrengpunt de investeringen nog moeten berekenen, maar zoals het er nu naar uitziet, levert dat ook een voordeel op. We kunnen nu dus met een gerust hart zeggen dat we het afvalstoffenfonds iets zullen gaan verlagen en dat we dat geld teruggeven aan de burgers door middel van een verlaging van de afvalstoffenheffing. Aan de andere kant hebben we pas geleden over diftar een besluit genomen. Dan zal dat ook substantieel voordeel opleveren voor de burger die het afval wel goed scheidt, maar we hebben toen ook heel duidelijk gezegd te willen kiezen voor een beloningssysteem. Dan kun je dus zeggen dat de afvalstoffenheffing relatief hoog blijft, dus de burger die gewoon 50 keer per jaar zijn container aanbiedt, betaalt hetzelfde tarief dat hij nu betaalt. Degene die minder aanbiedt, krijgt geld terug. Je kunt ook voor een ander systeem kiezen, bijvoorbeeld meteen 30% verlagen en degene die meer aanbiedt laten bijbetalen. Ik denk dat het andere systeem iets sympathieker is en zo hebben we het ook gebracht. De VVD heeft moties over een aantal investeringen in het Weusthagpark. We hebben als college er duidelijk voor gekozen om te kijken of we een aantal investeringen vooruit kunnen trekken om werkgelegenheid te bewerkstellingen. Dat is een keuze die we gemaakt hebben en die keuze viel onder andere op rijwielpaden en wandelpaden in het Weusthagpark. Dat betekent in verhouding een geringe verhoging van onze last en aan de andere kant alleen al verbetering van het Weusthagpark, maar ook een stuk werkgelegenheid. Dat is een kwestie van keuzes. Dus deze twee moties zouden we willen afraden, want het is een duidelijke keuze van het college. Dan heb ik van GroenLinks de motie over de groene economie en duurzaamheid. We zijn ook bezig om te kijken of we windmolenbeleid kunnen toepassen, maar dat heeft alles te maken met de radar bij het vliegveld, dat we geen hoge windmolens mogen plaatsen. En als ze aan de grond staan, dan vangen ze niet zo heel veel wind. De heer Jager (GroenLinks): Dat is een heel goede reden om dat vliegveld niet door te laten gaan. De heer Weber (wethouder): Maar dan blijft de radar wel staan!
46
Daarnaast hebben we in Hengelo een uitgebreid duurzaamheidbeleid dat we ook willen blijven voortzetten. Dan had Hengelo.nu nog de vraag over het Twentekanaal. Voor zover mijn gegevens reiken hebben we pas geleden een memo in het college ontvangen, die ook aan de raad is gestuurd. Ik neem aan dat u die is ontgaan, want daar staat alles in over de voortgang en ontwikkelingen bij het Twentekanaal. De Voorzitter: Dank u wel. Ik geef het woord aan wethouder Oude Alink. Mevrouw Oude Alink (wethouder): Voorzitter! Om te beginnen heeft de PvdA gevraagd waar de straathoekwerker blijft. We hebben u tijdens een onlangs gehouden IBR uitgebreid geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot het jongerenwerk in Hengelo. Daar waren ook mensen van Scala bij aanwezig en daar is ook toegelicht hoe het huidige jongerenwerk georganiseerd is en waar de pijnpunten en problemen zitten. Die zitten niet in alleen nog meer straathoekwerkers, maar die zitten ook in andere zaken. En dat is dat we bijvoorbeeld mensen op MBO-2 niveau betalen en geen of onvoldoende MBO-4 en HBO geschoolde mensen hebben voor het jongerenwerk. Dus het knelpunt wat u benoemt is niet alleen het straathoekwerk; het zit wat lastiger en gecompliceerder in elkaar. Wij hebben dat met elkaar gedeeld en afgesproken dat we in het najaar met een update komen hoe het jongerenwerk er voor staat en hoe we naar de toekomst moeten kijken. Daar past ook in eventueel wel of geen straathoekwerker, maar daar hoort ook geld bij. Je moet dus nu roeien met de riemen die je hebt, en daarin zijn we al bezig of we kwaliteitslagen kunnen maken in het jeugd- en jongerenwerk. U zegt dat daar een straathoekwerker bij moet en ik vraag u dit te bezien in de context van alles wat daaromheen ook gebeurt. Het is dus niet één weg die misschien een oplossing biedt voor de door u gesignaleerde problemen, dus ik zou het heel graag in het najaar met u willen bespreken. Mevrouw Doornbos (BurgerBelangen): Binnen dat stukje van MBO-2/MBO-4 is er gewoon een keuze van de organisatie die het werk uitvoert; als zij kiezen voor MBO-2 en dat blijkt niet te voldoen aan de eisen die wij stellen aan het jongerenwerk in Hengelo, hoe moeten we dat dan zien? Mevrouw Oude Alink (wethouder): Dat betekent dat je binnen de bestaande budgetten keuzes moet maken tussen wat je wel en niet kunt uitvoeren. Dat is ook wat geschetst werd als problematiek.
30 juni 2009
Mevrouw Doornbos (BurgerBelangen): Dat betekent dus dat wat wij willen, niet kan worden uitgevoerd omdat de organisatie die wij dit toebedelen een andere keuze maakt in de inzet? Mevrouw Oude Alink (wethouder): Nee, je kunt bepaalde eisen stellen. We hebben u in het IBR een aantal problemen geschetst waar Scala mee zit en keuzes die daarin gemaakt worden. En ook wat je wel of niet wilt laten doen in het jongerenwerk; wat hebben we echt nodig? Is dat straathoekwerk of zijn dat andere zaken. Welke keuze moet je maken. En wat kunnen we doen binnen de huidige budgetten. Als u zegt dat we maar moeten uitbreiden, er moet een straathoekwerker bij, dan betekent dat ook uitbreiding van budget. Het is niet gezegd dat je daarmee een oplossing biedt voor dat wat er nodig is in Hengelo. Dat is wat ik met u heb gedeeld en waarover we met u verder in gesprek komen, dus het staat niet stil. We hebben alleen gezegd goed te kijken naar wat de juiste oplossing is. De heer Mulder (BurgerBelangen): U zegt dat het niet stilstaat, maar we zijn straks weer bij november, en dat is weer een halfjaar verder. Dus volgens mij staat het wel stil. Mevrouw Oude Alink (wethouder): Ik weet niet of u in de vakantie wilt terugkomen? Dat zou kunnen, maar dit is de laatste raadsvergadering en dat hebben we met elkaar gedeeld in het IBR. De heer Mulder (BurgerBelangen): Maar voor november komen nog oktober, september, augustus. En in juli ben ik met vakantie. Mevrouw Oude Alink (wethouder): We hebben een procesafspraak gemaakt tijdens het IBR wanneer het weer terugkomt. De heer Gouriye (PvdA): Hadden we daarin keuze, dan? Want die IBR kwam pas een jaar later ter bespreking en het was alleen maar ter info. Dus je kon daar op dat moment niet bepalen, niets beslissen, geen voorstel doen. Ik kon het even horen en we hebben het netjes aangehoord, heel braaf. Mevrouw Oude Alink (wethouder): U hebt daar ook wel het een en ander gezegd. U hebt daar wel deelgenomen aan het gesprek. Geen besluiten genomen, maar wel deelgenomen aan het gesprek. We hebben wel met u gedeeld hoe de stand van zaken is, waar we mee worstelen en waar we naartoe
47
zouden willen. En u krijgt na de zomervakantie daarvan een plan. De heer Winter (PvdA): Een concreet plan? Niet weer een analyse? Mevrouw Oude Alink (wethouder): Nee, dit is wat we gedeeld hebben in het IBR en er is een procesafspraak gemaakt volgens mij. Dus ik dacht dat we op koers zaten. De heer Janssen (Progressief Hengelo): Volgens mij wordt dat iets voor het nieuwe college. Mevrouw Oude Alink (wethouder): Het is niet voor het nieuwe college. Dat mag u vinden. De Voorzitter: Het lijkt me nu duidelijk dat de wethouder zegt dat na de zomervakantie dit vrij snel terugkomt. Mevrouw Oude Alink (wethouder): De skatebaan. Daarover hebben we al met de jongeren afgesproken dat wij met hen samen gaan kijken hoe we hier in Hengelo een skatebaan wel of niet een plek moeten geven, aan welke voorwaarden dat moet voldoen en waar dat eventueel zou kunnen. Wij zijn uitgebreid met hen in gesprek en hebben afspraken gemaakt voor augustus om een vervolgtraject af te spreken. In die zin kom ik, denk ik, aan uw vraag volkomen tegemoet.
30 juni 2009
zijn voorgelicht in het Trefpunt. Even voor de duidelijkheid: de raad en de commissie, dat zijn de officiële punten. Het Trefpunt is voor de burgers, voor de ambtenaren en ook voor de raad, maar het zijn geen officiële punten. Net zoals het IBR dat ook niet is. Ik wil dat toch even gezegd hebben, want anders krijgen we weer zo'n discussie die we ook over het IBR hebben gehad. Dat gezegd hebbende: als u wat hebt, dan in de raad of in de commissie. Mevrouw Oude Alink (wethouder): Maar dat doe ik ook in de raad. Ik zeg alleen dat de vereniging voor wijkwelzijnsvoorzieningen u uitgebreid heeft geïnformeerd over hun problematiek. Dat hebben ze mooi en keurig gedaan; het past ook heel goed in het traject wat we samen met u hebben afgesproken over good governance, dat hebt u mij horen zeggen. Ik heb het totaal niet gehad over besluitvorming of dergelijke. Ik heb alleen de context geschetst en dat past bij elkaar. Dat wil ik u alleen maar duidelijk maken, dat we het onderzoek deze zomer afronden. Dat betekent dat ook de vereniging voor wijkwelzijnsvoorzieningen lid is van de begeleidingscommissie van dit onderzoek naar het beheer, omdat we dat in zijn volle omvang duidelijk willen hebben. Dan kom ik bij u terug en kunt u zien wat de problematiek is, hoe we dat hebben gedaan en wat de mogelijke oplossingsrichtingen zijn. Daar hoort ook deze motie bij die u hebt ingediend van die 35.000 euro, want ik kan er niet een klein onderdeeltje uithalen, want dan mis je het geheel. Wat u terecht zegt: de vereniging zegt veel meer geld nodig te hebben, maar het is wel goed om dat af te wegen als je alle gegevens en informatie bij elkaar hebt; dan kunt u kiezen.
Wat betreft het wijkwelzijn hebben verschillende mensen vragen gesteld. U bent uitgebreid geïnformeerd in het Trefpunt. We hebben overigens met elkaar afspraken gemaakt omdat extra middelen beschikbaar zijn gesteld voor het beheer en in het kader van good governance om heel goed te kijken hoe het beheer in elkaar zit en dat voor de toekomst goed te regelen. Op dit moment loopt een onderzoek dat in de zomerperiode wordt afgerond. Dus na de zomer, als u terug bent van reces, ligt er een onderzoek dat gedaan is door KPMG met mogelijke oplossingsrichtingen. Daar hoort ook bij welke constructie en welke financiën je daarbij nodig hebt om het goed op te lossen. Dus in dat kader zou ik graag met u verder willen kijken hoeveel middelen er nodig zijn, hoe we dit zouden moeten doen en wat past bij onze wijkwelzijnsaccomodaties. Om nu vooruit te lopen en daar een stukje uit te halen, is misschien niet zo wijs, dus ik zou u willen aanraden om dat in september met elkaar te delen in zijn volle omvang, dat wat echt nodig is voor het beheer.
Mevrouw Oude Alink (wethouder): U hebt 150.000 euro ter beschikking gesteld voor het invullen van beheer. Dat is dat geld. En niet 185.000. U hebt 150.000 euro ter beschikking gesteld en dat is ook met de vereniging voor wijkwelzijnsvoorzieningen gedeeld, dat hebben zij ter beschikking gekregen om die flexpool in te richten.
De heer Janssen (Progressief Hengelo): Ik hoor te vaak van de wethouder dat we toch
De heer Rikkerink (VVD): Waarvan ze in het begin, ook al in 2007, hebben
Mevrouw Doornbos (BurgerBelangen): U zegt dat dit is afgesproken, maar volgens mij was er ook een afspraak gemaakt over die 35.000 euro bij de invulling van het beheer. Dat is dus eigenlijk een oude afspraak met de vereniging, die nog ingelost moet worden. Dat staat los van het totaal. Wat ik begrijp van de organisatie, is dat een oude afspraak die niet kan wachten tot november.
48
aangegeven dat het eigenlijk in beginsel al te weinig was. U bent er twee jaar over aan de praat geweest, u hebt al diverse keren contact gehad met wijkwelzijn, maar u komt er niet uit. Vandaar deze actie. Anders moeten er gewoon mensen ontslagen worden en dat willen we niet. Het is gewoon heel duidelijk, eenmalig 35.000 euro. Als dat probleem getackled is, hoeft niemand van die zes mensen eruit en dan zien we volgend jaar verder. Mevrouw Oude Alink (wethouder): Ik heb u gezegd dat we nu dat onderzoek doen, en we in het najaar bij u terugkomen. Daarin nemen we het geheel mee, ook de flexpool problematiek en we gaan in de loop naar de begroting van 2010 kijken hoe we dit soort zaken kunnen oppakken. Dat is wat ik zeg. Niet incidenteel nu zeggen dat maar te doen. Het is eind van de zomer klaar. De heer Rikkerink (VVD): Voordat u klaar bent met uw beslissing, zijn de contracten afgelopen en de mensen afgevloeid. Mevrouw Oude Alink (wethouder): Er is ook 150.000 euro ter beschikking gesteld, en geen 185.000 euro. Dat hebben we heel duidelijk gedeeld met de vereniging voor wijkwelzijnsvoorzieningen. De Voorzitter: We kunnen daar morgen in tweede termijn verder over spreken. De wethouder legt uit hoe het college hierop nu reageert. Mevrouw Oude Alink (wethouder). De Gebundelde Gedachte: ook daarvan zou ik u willen zeggen dat u weet dat wij in gesprek zijn met de schoolbesturen en u weet ook dat inmiddels de financiële situatie natuurlijk gewijzigd is ten opzichte van 2005. Dat bepaalt mede welke keuze we kunnen gaan maken voor locaties en in het kader daarvan zou ik willen zeggen ter harte te nemen wat u zegt. Op basis van de financiële uitgangspunten en mogelijkheden komen we bij u terug met de afwikkeling van de Gebundelde Gedachte, en dat is na de zomer, zoals ik u al heb gezegd. U hebt ook een brief van ons gekregen. Ik wil dan ook zeggen dat ik deze motie niet over zou willen nemen, omdat ik dat wil plaatsen in de onderhandelingen die ik nu voer met de schoolbesturen en de financiële kaders die zich nu aftekenen. De Voorzitter: Dank u wel, wethouder Oude Alink. Nu is het woord aan wethouder Ter Ellen.
30 juni 2009
De heer Ter Ellen (wethouder): Er is voor mij niet zo verschrikkelijk veel meer overgebleven. Ik zal het daarom kort maken. Er zijn een aantal dingen genoemd in de algemene beschouwingen waarop ik als wethouder Financiën moet terugkomen en er zijn natuurlijk ook allerlei zaken in mijn portefeuille genoemd, maar het lijkt me verstandig om even op de financiële zaken terug te komen, te beginnen met de interne controle. Daar zijn onder andere door de heer Winter, de heer Kruiskamp en de heer Mulder, geloof ik, een aantal opmerkingen over gemaakt. In de commissie Fysiek heb ik, toen de raad weigerde om over dat probleem te praten, zelf al aangegeven dat het iets is wat mij zeer veel zorgen baarde. Het is nog steeds iets wat mij veel zorgen baart. Daar hebben we overigens, zoals aangegeven in die commissievergadering en in de commissie Bestuur, wel de nodige maatregelen op gezet. Het is niet zo dat we daar niets aan doen. De motie, zoals die door de heer Mulder is ingediend, daar zijn we volop mee bezig. Wij hebben een intern controleplan 2009 en dat interne controleplan 2009 dient al voor de accountantscontrole zo meteen en in de interim controle aan het eind van dit jaar. Vervolgens zullen we ook op allerlei manieren die interne controle verbeteren. De heer Mulder (BurgerBelangen): Voorzitter! De wethouder legt het nu uit alsof het zou gaan over interne controle, maar ons probleem is, dat wij zien dat heel veel uren in de afgelopen jaren op de verkeerde plekken geboekt zijn, verkeerd opgeteld, dat de externe inhuur onvoldoende onder controle is, wat niet wil zeggen dat de interne controle niet zou werken, maar dat de processen om die uren goed te verantwoorden en om de (kosten van) inhuur van externen goed te krijgen, onvoldoende goed lopen. Daarmee krijgen we grote onnauwkeurigheden en die interne controle kan dat vaststellen; de accountant doet dat ook. Maar controle is te laat, beheersing is het verhaal. Het Engelse control staat daarvoor, en dat is waar het over gaat. Ik hecht eraan om te zeggen dat ik dat niet bedoel met mijn motie. De heer Ter Ellen (wethouder): Prima, maar ik heb u toen ook al uitgelegd dat het erom gaat dat we niet aan het eind van de zaak control moeten plegen, maar gedurende het proces. Dat willen we ook. En gedurende het proces kun je dit soort zaken wel degelijk in control vangen en daar maatregelen op treffen; dat is ook de bedoeling. Ik heb ook gezegd dat we van plan zijn om veel meer tijdens het proces dit soort dingen te doen. Dat is iets wat niet van vandaag op morgen lukt; dat heb ik u ook uitgelegd. Dat
49
gaan we niet ook nog een keer herhalen, dus dat heeft gewoon zijn tijd nodig en in deze organisatie van toch een heleboel mensen, kost het ook gewoon tijd om dit goed in die organisatie ingebakken te krijgen. Dat zal niet van vandaag op morgen lukken. Als u kijkt naar de inhuur, want daar hebt u het specifiek over, dan vergelijkt u misschien toch appels met peren, want een groot deel van die inhuur is gewoon op de projecten geboekt en dus niet als zodanig begroot. Daardoor ontstaat er automatisch een groot verschil tussen datgene wat begroot is en wat uiteindelijk gerealiseerd wordt. Dus u kunt dat niet zondermeer vergelijken. Dat moet in een complex proces tijdens het proces gebeuren en dat noemen we interne controle. Dat moet beter gebeuren, dat zeg ik nu en dat zeg ik nog steeds en keihard, dat moet beter gebeuren dan in de afgelopen jaren is gebeurd. Daar zijn winsten te behalen en dat gaan we ook doen. Ik heb dus eigenlijk ook al aangegeven dat we daar alle kracht op zetten, dat het bestuur (wat ook de accountant heeft aangegeven), de audit commissie, die er ook over heeft gesproken, en de organisatie nadrukkelijk zien dat dit een probleem is wat aangepakt moet worden. Dus uw motie, zoals u die heeft aangegeven, is terecht, maar we zijn er op allerlei manieren mee bezig. En daarmee is die motie, die eruit bestaat een plan aan de raad te presenteren, in mijn ogen niet nodig. We hebben controle 2009 vastgesteld en zijn met dit proces bezig. Dit is een organisatieproces, dat in eerste instantie bij het college ligt en wij zeggen u toe dat wij daar met de raad over zullen communiceren zodra wij daar wat verder mee zijn gekomen, en niet meer dan dat. Ik denk niet dat het goed is om hier een plan over bedrijfsvoeringzaken te presenteren en daar met u in volle omvang over te laten discussiëren; dat lijkt me geen goede zaak. De heer Vondeling verlaat tijdens het betoog van wethouder Ter Ellen om 23.40 uur de vergadering. De heer Mulder (BurgerBelangen): Normaal gesproken zou ik het daar volstrekt mee eens zijn, maar omdat dit al zo lang zo'n weerbarstige materie is, leek het ons goed om als raad de vinger wat nauwer aan de pols te halen. Vandaar dat wij de raad een motie voorleggen om toch dat plan hier gepresenteerd te krijgen en de voortgang… De heer Ter Ellen (wethouder): Ik begrijp wel dat u hier de motie voorlegt, maar ik zeg ook dat ik die motie afraad omdat ik vind dat de raad op dat detail zich niet met bedrijfsvoeringzaken bezig moet houden en omdat ik u ook zeg dat wij als bestuur, als college,
30 juni 2009
daar volop mee bezig zijn en ook volop de aandacht voor hebben. Dat is een stukje vertrouwen dat de raad in het bestuur dient te hebben. Waar het gaat over de OZB en de afvalstoffenheffing: natuurlijk is het juist dat het een principebesluit is om te kijken of je OZB wilt verhogen of niet. Dat is terecht, die constatering is juist. Aan de andere kant is het ook zo, dat het op een bepaald moment (ook dat staat wel te lezen in verkiezingsprogramma's) noodzakelijk kan zijn om de inkomsten van de gemeente te verhogen om datgene te kunnen blijven doen, wat je wilt doen. Dat is in deze situatie naar onze inschatting het geval. Dat schatten wij als college zo in. Ik begrijp dat een aantal fracties zegt dat per definitie niet te willen. Ik hoor de CDA-fractie zeggen dat ze het eigenlijk niet willen, tenzij aangetoond kan worden dat er een absolute noodzaak voor bestaat. De motie van het CDA, de PvdA en GroenLinks waarin gevraagd wordt om meer ruimte dan wat nu volgens de Perspectiefnota noodzakelijk zou zijn; 1,8 miljoen euro meer ruimte aan bezuiniging in te brengen, heeft aan verschillende kanten voordeel. 1. Het biedt de raad de ruimte voor afwegingen. Ik denk dat dat een goede zaak is. De opdracht aan het college om meer dan die 1,8 miljoen euro aan bezuinigingsvoorstellen in te brengen bij de meerjarenbegroting in het najaar, levert, denk ik, een plus op. 2. Het biedt het CDA (dat kan ik me voorstellen) ook nog de mogelijkheid om daar die afweging rondom de OZB in mee te nemen. En dat is iets wat ik van de heer Kruiskamp gehoord heb. Dat is dan iets wat specifiek voor uw fractie geldt en ik heb gehoord dat het voor andere fracties niet per definitie noodzakelijk is. Die mogelijkheid tot afweging blijft daardoor aanwezig. De heer Kruiskamp (CDA): Dank u wel. De heer Ter Ellen (wethouder): Ik denk dat het verstandig is dat we deze motie inderdaad op deze manier gaan uitvoeren. Iemand van u heeft gesproken over mogelijkheden om makkelijker te bezuinigen; boekhoudkundige en technische ombuigingen, dingen die geen pijn doen: kunnen we die nog vinden? Maar beste mensen, waar zijn we mee bezig? We zijn de komende maanden nog bezig om invulling te geven aan een aantal bezuinigingsronden. Die zullen uiteindelijk moeten leiden tot een sluitende begroting en een sluitende meerjarenbegroting. Als we daar technische mogelijkheden vinden, dan zullen we ze zeker niet aan u voorbij laten gaan, dan zullen we ze
50
gebruiken. Net zoals de technische mogelijkheden (die overigens door de SP als buitengewoon zacht zijn gekenschetst: ik ben het daar absoluut niet mee eens) die we nu al aangegeven hebben om die extra 8 miljoen euro terug te brengen naar 2 miljoen euro. Dat zullen we zeker doen. De kans daarop acht ik niet zo verschrikkelijk groot, maar ik sluit het niet uit. Met andere woorden: aan dat verzoek zullen we proberen tegemoet te komen, maar ik denk dat we in het vlees moeten snijden. Als het gaat over mogelijke efficiency zaken, ook genoemd door het CDA, zoals bijvoorbeeld het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Twente, zijn er nog meer mogelijkheden. We hebben een aantal middelenconferenties in Netwerkstad-verband gehad waarin we met elkaar gesproken hebben over mogelijkheden om zaken gezamenlijk uit te voeren. Er ligt nu, van vandaag, een besluit van de colleges van de Netwerkstad om een haalbaarheidstudie uit te voeren naar de vorming van een Shared Service Center. Dat Shared Service Center heeft niet als eerste optie om daar geld mee te verdienen, maar dat is wel degelijk iets wat meegenomen wordt in het hele verhaal. Wij denken dan aan het samen doen van zaken die op uitvoerend niveau liggen, waarbij we overigens ook niet uitsluiten dat enkele specialistische functies, die in sommige gemeenten weinig of helemaal niet aanwezig zijn, ook onder dit hele verhaal zouden kunnen vallen. Dat betekent dat we ook daarnaar kijken, maar dat het ook geen soulaas oplevert voor de heel korte termijn. Een kerntakendiscussie is genoemd en ik heb ergens anders een motie voor oud voor nieuw gezien. Waar zijn we mee bezig? We zijn met een kerntakendiscussie bezig, zo meteen. We moeten die laatste miljoenen (dan hebben we het in guldens nog steeds over meer dan 5 miljoen gulden en dat waren ombuigingsoperaties die we in het verleden met heel veel meer moeite hebben moeten doen) met oud voor nieuw, nieuw voor oud en terug naar de kerntaken van de gemeente moeten beslechten. Dus volgens mij zijn we hier volop mee bezig. Als u vraagt om een heel fundamentele kerntakendiscussie, terug naar het bot (wat moet een gemeente nou precies alleen maar doen en wat is er aan franje bij) daar ben ik geen voorstander van. Dan gaan we namelijk te ver en pakken we alleen dat heel kleine beetje wat de gemeente moet doen en dan hebben we daarnaast nog een hele ruimte die we moeten invullen.
30 juni 2009
Ik denk dat waar we nu mee bezig zijn, beantwoordt aan de motie die is ingediend, maar ook aan het woord 'kerntakendiscussie'. De heer Fens (VVD): Voorzitter! In de kerntakendiscussie van 1992 was de situatie heel anders. Wij hebben ons betoog ook geëindigd met te zeggen dat de financiële middelen voor gemeenten nu gewoon veel ruimer zijn dan in die tijd. Toen moest je inderdaad tot op het bot gaan om dat voor elkaar te krijgen. Maar ik denk dat nu de situatie financieel veranderd is, de maatschappij is veranderd, er voor een groot gedeelte een andere problematiek is ontstaan. Heel veel dingen zijn opgelost en dat vraagt echt om te kijken wat het nieuwe beleid is. Ik denk dat we in deze tijd niet helemaal tot op het bot hoeven te gaan, maar ik denk dat het wel goed is om te kijken wat onze essentiële taken zijn. En we mogen daar best een keer samen een brainstormdag over houden; ik denk dat het heel gunstig is om dat om de zoveel tijd te doen. Ik denk dat bijna ieder raadslid hier aanwezig, de discussie van toen niet heeft meegemaakt en dus ook niet weet hoe dat soort dingen lopen en dat we er echt aan kunnen bijdragen om een zinnig beleid te krijgen, ook voor een nieuwe periode. De heer Ter Ellen (wethouder): Ik denk dat als je dat echt zou willen, je dat niet meer in deze periode moet doen. Ik denk dat je het dan moet overlaten aan de nieuwe raad om de kerntakendiscussie te voeren op de manier zoals u dat wilt. Overigens heb ik niet gereageerd op uw woorden, maar op woorden van anderen. Het maakt niet zoveel uit, want nu hebben we het er toch weer over, dat is ook goed. Ik denk dat we het nu, op dit moment, zeker niet moeten doen. Dat voert te ver en we hebben daar de tijd niet voor. Bovendien is absoluut de noodzaak aanwezig om snel maatregelen te treffen. De heer Fens (VVD): Dan kunnen we het bijvoorbeeld meenemen in het politiek testament. De heer Ter Ellen (wethouder): Dat zou kunnen, daar moet u als raad een uitspraak over doen, niet alleen de VVD denk ik. 'Boterzachte dekkingsmiddelen' is gezegd door de SP en dat raakte mij toch een beetje. In zijn totaliteit ben ik het met het betoog en de argumentatie van de SP absoluut niet eens. Ik kan heel kort zin. Al datgene wat de SP gezegd heeft, is voor haar rekening en niet voor de mijne. Ik ben het er niet mee eens. Zo simpel is het. We kunnen heel lang
51
met elkaar van gedachten wisselen, maar zo is het. Mevrouw Ten Heuw (SP): Volgens mij heb ik ook al gezegd dat het perspectief van het college niet de onze was, dus we verschillen niet van mening, volgens mij. De heer Ter Ellen (wethouder): Het is ook goed om eens vast te stellen dat we niet van mening verschillen, dat komt niet zo vaak voor, dus dat is goed. Maar ik constateer dat ik in uw betoog geen enkel aanknopingspunt kan vinden waar ik wat mee kan. Helaas, het spijt me, maar het is zo. De herziening van de grondexploitaties, daar wil ik het toch nog even over hebben. Want daar is op verschillende manieren over gesproken. Wij hebben natuurlijk in de commissie uitvoerig aandacht besteed aan de herziening van de grondexploitaties en we hebben daarbij vastgesteld dat we op allerlei manieren hebben geprobeerd om die herzieningen aan te passen aan de eisen van de tijd. De eisen van de tijd hebben te maken met de kredietcrisis en alles wat daarmee samenhangt. Een jaar geleden was dat anders, nu is dat wel zo. Er is in een jaar echt heel veel veranderd. Dus de discussie die we een jaar geleden hadden, mag je niet zonder meer enten aan de discussie die we op dit moment voeren. Dat lijkt me niet juist. Wat we gedaan hebben, is een heel groot aantal van die grondexploitaties naar achteren plaatsen. U moet zich realiseren, dat dat ons veel geld heeft gekost. De totale reserve van het grondbedrijf is daardoor geslonken tot nul. En als u kijkt naar de toekomstige verdiencapaciteit van het grondbedrijf, dan ziet u dat die tot de helft is teruggebracht, gereduceerd. Wilt u nog meer, dan zult u nog meer bezuinigingen moeten zoeken. Als u een nog pessimistischer beeld aanhangt en naar nog lagere winsten op en wellicht hogere prijzen van grond wilt, dan zult u uw verhaal moeten aanpassen. Dat is de realiteit. Als u vindt dat het zo is, dan vindt u dat. Ik vind dat niet. Ik denk dat wij aan het scenario, zoals de raad dat in december, overigens al tijdens de kredietcrisis, heeft vastgesteld: 2% prijsstijging en 3% kostenstijging, moeten blijven vasthouden. Over hoe zich dat in komende jaren verder gaat ontwikkelen, weten we het komende jaar meer. Maar op dit moment wijst nog niets erop dat dat een irreëel scenario is. Nog niets. Dus ik denk dat het geen goede zaak is. De heer Mulder (BurgerBelangen): Over scenario's gesproken: u kijkt waarschijnlijk, net als wij, elke keer naar de prognoses die CPB en banken enzovoort maken. Als er één
30 juni 2009
ding zeker is, dan is het dat we in onzekere tijden leven. Als u op dit moment zegt; dit is het voor nu, is dat prima, dat kan ik snappen. Maar over een half jaar kan de situatie wel verbeterd zijn, gelijk gebleven, maar zeker ook zeker wel verslechterd zijn. Naar mijn idee houdt het college met het uitgavenpatroon onvoldoende rekening met de mogelijkheid dat het verder verslechtert. De heer Ter Ellen (wethouder): Dat is flauwekul wat u nou vertelt. Ik kan dat op elk gewild moment vertellen. Ik kan altijd zeggen dat het over een half jaar slechter gaat of beter gaat. Met evenveel recht. Ik zeg dat niet. Ik zeg niet dat het over een half jaar beter of slechter gaat. Ik zeg alleen dat we het op dit moment niet weten. Dat we de cijfers hanteren van het CBS, omdat dat voor ons de beste cijfers zijn die we op dit moment kunnen hanteren. Wij praten ook over 9% werkloosheid in onze Perspectiefnota, net zo goed als over de cijfers zoals die hier genoemd zijn. Wij kunnen met ons allen niet zeggen hoe het er over een jaar uit ziet. Dat is lastig en vervelend, kan heel naar zijn, maar ga nu niet paniekvoetbal spelen en alle dingen die goed zijn voor deze stad onmiddellijk torpederen. Want dan ben je verkeerd bezig. Dan ben je bezig om niet verder te kijken dan die neus lang is en dat is jammer. Ik denk dat je wel verder moet kijken en ben het dus ook niet eens met uw pessimistische verhaal. Ik ben het ook niet eens met uw optimistische verhaal. Ik kan niet anders dan nu uitgaan van de gegevens die we nu hebben. We hebben naar beste eer en geweten, en ik denk dat ons ambtelijk apparaat daar op een goede manier werk van heeft gemaakt, een perspectief neergelegd (ik zeg het nog maar een keer) dat het beste is dat we konden neerleggen. Het is geen perspectief met heel veel rozengeur en maneschijn. Het is ook geen perspectief waarvan we over vier jaar moeten vaststellen dat de BV Nederland failliet is. Daar geloof ik eerlijk gezegd niet in. Maar nogmaals, u en ik kunnen niet voorspellen wat er over een half jaar gebeurt. Ga dan ook niet op basis van dat soort speculaties besluiten nemen waar je later spijt van krijgt. De heer W. Mulder (BurgerBelangen): Dat is precies wat we u hebben voorgehouden en dat geldt dus ook voor… De heer Ter Ellen (wethouder): Nee, dat hebt u me niet voorgehouden. Als ik het straks over ARI heb zal ik nogmaals aangeven hoe dat verhaal precies in elkaar zit, want blijkbaar begrijpt u het niet helemaal. Ik kom er straks op terug.
52
De heer Horsthuis (VVD): Ik begrijp wat de wethouder zegt. Hij praat bijvoorbeeld ook over grondzaken, wat een heel belangrijk onderdeel is van de Perspectiefnota, als je praat over tekorten et cetera. Echter, u zegt ook: voor dit moment. Ik zou me kunnen voorstellen dat, gezien de onzekere toekomst, en de gegevens die nu op tafel liggen, u ons gewoon heel nauw blijft informeren. Op het moment dat er wijzigingen zijn of signalen vanuit Den Haag dat het nog slechter gaat, we in januari moeten constateren dat we weer een tandje bij moeten zetten om het sluitend te krijgen. Dat betekent dat je in een continu proces de vinger aan de pols moet houden. De heer Ter Ellen (wethouder): Er zijn nog verstandige mensen in deze raad, voorzitter! Dank u wel. Want dat is natuurlijk precies wat we gaan doen. We moeten elkaar vasthouden in dit proces. Heel goed. Ik denk dat we over die grondexploitaties nog het volgende kunnen zeggen. Er is gesproken over strategische grondaankoop. Ik zou u erop willen wijzen dat het ook hier onverstandig is om paniekvoetbal te spelen. We hebben in onze herziening van de grondexploitaties daar een perspectief geschetst, dat ook daar niet rooskleurig is. Zoals het er nu uitziet, moet het kunnen en we zullen ook hier de vinger aan de pols houden om met elkaar vast te stellen of we dat in de toekomst kunnen blijven doen. Als het noodzakelijk is, maar dat hoop ik niet, zullen we inderdaad tot dat soort drastische maatregelen moeten overgaan. Ik ben het ook niet eens met de opmerking van de SP dat de wijze van rechtmatig maken van de jaarrekening onrechtmatig zou zijn. Niets is minder waar. Het is juist zo, dat onze verordening de mogelijkheid biedt om fouten, die er altijd zijn, achteraf te corrigeren, bij te sturen. Dat is precies wat we gedaan hebben. Daar was u het in de commissie al mee eens, en de SP niet, dus wat dat betreft blijven we ook daar in dezelfde verhouding zitten. ARI: realiseert u zich precies wat we gedaan hebben me ARI? ARI is een fonds waarin we op termijn zoals het er nu naar uitziet, 2,3 miljoen euro jaarlijks doteren. Wanneer beginnen we daar pas mee? Niet in 2009. Niet in 2010, 2011 of in 2012, maar pas in 2013. Dat kunt u zien in dit verhaal. Daar tussendoor is die dotatie een stuk lager. Dat hebben we voor een belangrijk deel gebruikt om ons probleem op te lossen. Dat is één van die boterzachte oplossingen. Dat betekent dus al, dat we van ARI in de eerste jaren een belangrijk deel gebruiken om
30 juni 2009
incidentele problemen op te lossen. En we weten dat het incidentele middelen zijn; hopelijk duurt deze crisis niet tot in het oneindige. Pas in 2013 wordt aan ARI het volle bedrag toegevoegd. En pas in 2013 zit daar dus ook het volle bedrag voor Lange Wemen in, eerder niet. U bezuinigt dus in de eerste jaren praktisch niets als u Lange Wemen zou schrappen. Ook dat moet u zich realiseren, want in de eerste jaren hebben we dat geld al gebruikt. Dat zijn investeringskosten die we al gebruiken om dit probleem op te lossen. De heer Mulder (BurgerBelangen): Uw collega Weber zei net dat we al miljoenen uitgeven bij Lange Wemen. De heer Ter Ellen (wethouder): Maar niet tot dat grote bedrag dat wij uiteindelijk moeten uitgeven. (Niet wij, maar het is het gemeenschappelijke verhaal). Daar is geld uitgegeven, en als je door blijft gaan met dit verhaal en uitstelt, dan kost het elk jaar meer geld; daar moet je mee oppassen. Wat we natuurlijk wel doen, is in de eerste jaren daar nog niet direct geld voor beschikbaar stellen vanuit ARI. We geven pas het geld vanuit ARI vanaf het moment dat het inderdaad gerealiseerd is, dus in 2013. U hebt gezien op het prachtige lijstje wat we u gegeven hebben, wat we er allemaal uithalen in dat eerste jaar. En er zit nog wel meer ruimte in. Ik denk zelfs dat we in de eerste jaren lang niet alle investeringen van dat lijstje ook realiseren, dus daar zit zelfs nog wat meer ruimte in. Moeten we daar dan direct gebruik van maken? Ik denk het niet, want daar moet je ook zuinig op zijn. Met andere woorden: ARI is niet direct de oplossing zoals u die hier vanavond aan ons voorlegt. Het is geen oplossing. Ik denk dat het verstandig is om er met elkaar naar te kijken. We moeten sowieso nog kijken naar de looptijd van ARI, wat dat betekent. U moet daar nog een keer een uitspraak over doen en wij moeten daar een voorzet voor doen. We moeten kijken welke investeringen we daar in de toekomst weg willen zetten. Maar we moeten niet vergeten om te blijven investeren in deze stad. Want als we dat niet doen, dan slaat de crisis nog veel harder toe, dat moet u zich ook realiseren. Voorzitter! Volgens mij ben ik er klaar mee. De Voorzitter: Dat dacht ik ook zo ongeveer. De heer Winter (PvdA): We hadden hier net wat discussie over de kosten van fietspaden en dat soort zaken. Kunt u nog iets zeggen over hoe die structureel drukken?
53
De heer Ter Ellen (wethouder): Nauwelijks. Dan gaat het over enkele tienduizenden euro's structureel. De Voorzitter: Het heeft wat langer geduurd dan gepland, maar dat is ook onvermijdelijk. U staat wel voor belangrijke beslissingen: nu de richting aangeven bij de begroting. Ik geloof dat er grote verschillen zijn tussen de fracties; dat is logisch. Ik denk, het geheel overziend (wat er in de stad gebeurt en kan gebeuren, wat er hier wordt ontwikkeld, ook met andere middelen van provincie, rijksoverheid en partners) dat de raad zich goed moet realiseren wat de toekomst van deze stad is en dat je juist het evenwicht moet vinden, rekening houdend met de huidige omstandigheden, in wat verantwoord is. Je houdt er toch beweging in en doet toch de belangrijke dingen. Dat is de puzzel waar u voor staat. Daar zit u allemaal verschillend in en ik denk dat het goed is er met elkaar zo over te spreken en morgen daarover te kunnen besluiten. Er zijn een paar inhoudelijk belangrijke punten van verschil; ik denk dat het goed is. Als vanavond niet alles is beantwoord, dan moet u daar morgen in tweede termijn op terugkomen. Het voorlaatste punt wat ik nog wil maken, is dat de heer Knegt in zijn inbreng iets had wat ons wel raakte over het belazeren door ambtenaren van mensen. Dat heeft hij teruggetrokken, omdat hij dat niet kan zeggen van ambtenaren, maar dan slaat het op het college. De heer Knegt (Hengelo.nu): Ik heb het op de gang aan een aantal mensen uitgelegd. Het was bedoeld in het kader van een terugblik op het Gezondheidspark. Het woord 'ambtenaren' was inderdaad gewoon foutief, dat hoort niet zo. Maar in een terugblik paste dat woord wel. Je had het misschien iets zachter kunnen zeggen, maar in de terugblik moet je het zo plaatsen. De Voorzitter: Dat mag u natuurlijk zeggen, iedereen heeft een eigen mening. Ik voel mij natuurlijk als lid van het college wel aangesproken als een raadslid zegt dat wij, dit college, op dit punt (als voorbeeld werd genoemd de procedure rond de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening) burgers, inwoners belazeren. Ik moet echt zeggen dat ik dat absoluut niet herken, ik vind het ook een foutieve opmerking, die niet past. Ik weet nog precies hoe dat is gegaan met die nieuwe Wet ruimtelijke ordening, omdat we op het punt van de besluitvorming onder de oude wet zoveel wijzigingen hadden dat het fatsoenshalve en ook voor de burger veel begrijpelijker is om alles in één keer opnieuw
30 juni 2009
in één nieuwe procedure te doen, die ongeveer dezelfde tijd kost (er is amper verschil), dan het geknipte proces uit de oude, zich steeds wijzigende procedures die we hadden. Meer zat er niet achter, met de beste bedoelingen. Door u wordt als het ware gezegd dat het college daarmee het bewijs levert dat het burgers belazert. Ik vind dat dat niet passend is. Ik sta voor de ambtenaren, maar ook voor het college en vind dat dit niet terecht is en wijs die beschuldiging dan ook categorisch af. De heer Knegt (Hengelo.nu): Misschien is het goed dat ik er in tweede termijn nog eens op terugkom. Ik vind het eerlijk gezegd laat en warm genoeg, maar nogmaals: het woord sloeg dus op het verleden. De Voorzitter: U komt er in tweede termijn maar op terug, maar ik had er behoefte aan om er hier wat over te zeggen. Tenslotte: de moties liggen nog allemaal voor. Hebt u nou allemaal voldoende kijk op wat het college adviseert over de moties of moet ik die nog doorlopen? U weet voldoende? Dan schors ik de vergadering tot morgen half acht.
De voorzitter sluit daarop te 00.08 uur, de vergadering.
De raad der gemeente Hengelo (O) heeft vorenstaand verslag in zijn openbare vergadering van __________________ goedgekeurd en vastgesteld.
________________________, voorzitter,
________________________,
