V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke
Infoblad over Gezond Leven - 6de jaargang - nummer 2 - april 2010 Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659 Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december
Hoe voel jij je vandaag?
Verhoog je energie en versterk je weerstand. Marcus Rohrer Spirulina is een rijke, natuurlijke energiebron en bevat 100% pure Spirulina Pacifica uit Hawaii. Marcus Rohrer Spirulina bevat meer dan 96 belangrijke stoffen voor het menselijk lichaam, waaronder 12 onmisbare mineralen, aminozuren, sporenelementen, enzymen, chlorofyl, fycocyaninen en 11 belangrijke vitamines. In tegenstelling tot heel wat multivitaminepreparaten wordt Marcus Rohrer Spirulina perfect door het lichaam opgenomen.
Voel je geweldig met Marcus Rohrer SPIRULINA® Verkrijgbaar bij uw natuurvoedings -en kruidenwinkel of apotheek (180 tabl bestelcode CNK 1274299) Voor meer informatie:
[email protected] tel 056439852
Inhoud Ecologische tuinen: van inspiratiebron tot ultieme doel pag.
4
‘Een mooie tuin vergt veel werk’ lijkt een onontkoombaar feit. Regelmatig ook worden chemische bestrijdingsmiddelen tegen ziekten, plagen, onkruid,... ingezet. Het kan evenwel anders! Enig inzicht in de manier waarop de natuur functioneert, helpt een handje. Het resultaat is een stukje natuur op eigen grond dat sierlijk is, weinig arbeid vraagt en barst van het leven.
Het testament van Fast Food en Frisdranken Het zal niemand ontgaan zijn dat er in de media enorme reclamecampagnes gevoerd worden door fast food-ketens en frisdrankengiganten. Dat betekent dat er met deze voedingsmiddelen en dranken tonnen geld te verdienen valt. Het is helaas nog steeds wachten op een wetgeving die beperkingen oplegt aan een voedingspag. industrie die geen enkele rekening houdt met de volksgezondheid.
6
Natuurlijke hulp bij mannelijke onvruchtbaarheid Steeds meer koppels in onze samenleving hebben moeilijkheden om kinderen te krijgen. En waar enkele decennia geleden de oorzaak daarvan bijna uitsluitend bij de vrouw werd gezocht, blijkt tegenwoordig bij onvruchtbare koppels de oorzaak voor 40 % geheel of gedeeltelijk bij de man te liggen. Welke natuurlijke maatregelen kunnen bij pag. mannelijke onvruchtbaarheid genomen worden?
14
en verder
De vitamine B-familie, voor meer energie, sterke zenuwen en vlotte celdelingen Hoe meer de westerse voeding wordt geraffineerd en bewerkt, des te armer ze wordt aan essentiële nutriënten. Dit geldt zeker voor een groep wateroplosbare stoffen met een synergetische werking, die men groepeert onder de vitamines van de B-groep. De talrijke functies van de B-vitamines wettigen zeker een grondige kennismaking.
pag.
22
BioGezond Koken Pelargonium sidoides: topkruid bij luchtwegeninfecties Nieuwtjes over voeding Etherische olie in de kijker Bachbloesemtherapie Geerts Hoekje Wijntip van de maand Column: vermageringsdiëten BioGezond Info
10 18 26 28 30 30 31 33 34
BioGezond is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant
colofoon
EINDREDACTIE P. Desmyter ADRES Evolution Media Group Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Tel. 056-60 73 33 Fax 056-61 05 83
Voor Wallonië: Bio Info, Patricia de Moffarts, 02-534 43 30
PHYTAL-CREA bvba, Jozef Plateaustraat 33 B-9000 Gent tel 09/224.16.71 fax 09/223.57.45
Verantwoordelijke uitgever P. Desmyter Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Advertenties en publiscopiën kunnen zonder enige motivering worden geweigerd. De uitgever wijst elke aansprakelijkheid voor de inhoud van de advertenties af. De inhoud van elke advertentie en publi scopie valt onder de verantwoordelijkheid van de adverteerder.
PUBLICITEIT Peter Verbeke Tel. 051-22 02 22 Fax 051-22 66 54 Abonnementen: € 13 - reknr.: 385-0451160-76
®
ALTISA Sinds 1970
BioGezond • april 2010 3
Ecologische tuinen Van inspiratiebron tot ultieme doel ‘Een mooie tuin vergt veel werk’ lijkt een onontkoombaar feit. Regelmatig ook worden chemische bestrijdingsmiddelen tegen ziekten, plagen, onkruid,... ingezet. Het kan evenwel anders! Enig inzicht in de manier waarop de natuur functioneert, helpt een handje. Het resultaat is een stukje natuur op eigen grond dat uiterst sierlijk en verzorgd is, weinig arbeid vraagt en barst van het leven. En, in de moestuin, gewassen die opvallend lekker en gezond blijken... - Koen Vandepopuliereverruigd gazon. Ik besloot alle overbodige bouwsels met de grond gelijk te maken en van het ‘grijs’ opnieuw ‘groen’ te maken. Van meet af aan koos ik voor een ecologisch concept. Dat was niet evident, want in die tijd was daaromtrent minder knowhow dan nu. Ook is het zo dat het starten van een ecologische tuin de eerste drie jaar behoorlijk wat werk vraagt. Er is namelijk wat tijd nodig voordat deze, onder deskundige sturing van zijn beheerder, naar een stabiel systeem evolueert.” Om daartoe te komen moet rekening worden gehouden met enkele basisprincipes.
Gelaagdheid
Nikè Verfaille merkt dat de boerenkrokussen goed gedijen in haar tuin.
De boerenkrokussen voelen zich opperbest op de plaats die voor hen werd gekozen. Jaar na jaar verrassen ze dan ook doordat de oppervlakte die ze innemen in de tuin, een stukje groter is geworden. Hun paarse kroonblaadjes, hun fel oranje stamper en dito meeldraden contrasteren perfect met de mathouten kleur van de nabijgelegen houtril, gevormd door stronken van een omgezaagde boom. Daarin huist een egel die zich onder meer met slakken voedt. Een vogelzang verder, bij de gele lissen naast een kikkerrijk vijvertje, struinen de kippen Annemieke en Rozemieke. Ze eten insecten, wormen en plukken grassprietjes. Diametraal daartegenover enkele wilgen, en een muurtje, annex stuk grond waarlangs klimop gedijt. Ook rotsooievaarsbek en kleine maagdenpalm eisen daar enige ruimte op. Een dagpauwoog daalt erheen, om dan een hogere vlucht te kiezen en te landen op een amandelboom. Wablieft? Een ecologische tuin zou een verwilderd, onappetijtelijk stuk groen zijn? Zeker niet. Integendeel, andere tuinen lijken in vergelijking daarmee heel saai...
Het juiste beheer: een kunst Nikè Verfaille is ecologisch groenontwerper, en biedt gratis ecotuinadvies aan voor Stad Gent, via de plaatselijke Milieuadvieswinkel. Ze bezit reeds 24 jaar een huis met ecologische tuin in hartje Gent. “Toen we het pand kochten, bevonden zich rond het woonhuis allerhande gebouwen, er lagen massa’s grind en ergens te midden daarvan een
4 BioGezond • april 2010
In ons klimaat is een stuk grond geneigd te evolueren naar een bos met vier etages. Eerste is de ‘strooisellaag’, met afgevallen takjes, bladeren, ... Iets hoger komt de zogenaamde ‘kruidlaag’, met varens, salomonszegel, ... Derde is de struiklaag met hazelaar, vlier, klimop, ... het geheel wordt bekroond met de boomlaag, waar beuk, eik, es, lijsterbes, ... te vinden zijn. Zo’n systeem is heel stabiel. De hogere lagen houden als het ware de lagere onder de knoet. Hou daarmee rekening met de opbouw van uw tuin: des te meer een plek dit trapsgewijze systeem benadert, des te minder werk (zoals ongewenste planten) het zal opleveren. Een voorbeeld van zo’n gelaagd tuinconcept? Een es met, in de strooisellaag, donkere ooievaarsbek. In de bosrand sneeuwbes en laagblijvende boerenjasmijn, palend aan een bloemenweide en grasperk. Er zijn oplossingen voor wiens tuin daarvoor te klein is: bijvoorbeeld de creatie van een ‘hoogste laag’ door te kiezen voor klimhortensia die langs een muur de hemel tegemoet kruipt. Een opmerkelijk Een ecologische tuin: wondermooi, weinig werk, en goed voor het milieu...
nuttige eigenschap van een gelaagde tuin is ook dat deze ervoor zorgt dat opvallend veel planten groeien op weinig plaats, zodat ongewenste exemplaren geen kans krijgen op blote stukjes grond. Het op strategische plaatsen inzetten van planten met bodembedekkende eigenschappen helpt eveneens de aanwezigheid van ongewenste exemplaren te voorkomen. Net als het onderhouden van een degelijke strooisellaag, door bijvoorbeeld door geen dode bladeren af te voeren, maar integendeel naar blote plekken te brengen. Het composterende strooisel verbetert bovendien de bodemstructuur en vormt humus, én trekt allerlei leven aan, dat zich om de afbraak ervan bekommert. Maar daarmee zijn we reeds aangekomen bij een tweede richtlijn.
Biodiversiteit Hoe meer soorten dieren en planten in uw tuin aanwezig zijn, hoe completer de ‘voedselpiramide’ er is, waardoor uw tuin, opnieuw, stabieler wordt. Er is dan namelijk nooit een soort die een ongewenst overwicht krijgt. Nikè Verfaille: “Nogal wat mensen vrezen bladluizen op hun rozen. Ik niet, want in mijn tuin huizen kool- en pimpelmezen, die deze beestjes maar wat graag opeten. Slakken worden dan weer gegeten door merels en lijsters. Enzovoorts... Wanneer evenwel de luizen met chemische bestrijdingsmiddelen worden vergiftigd, leggen ook de mezen die ze eten het loodje. Daardoor zijn minder van deze vogels in de tuin aanwezig en wordt het daaropvolgende jaar de luizenplaag nog heviger.” Het zal dan ook duidelijk zijn welke rol de vogelkastjes in Nikès tuin vervullen...
Standplaats De juiste plant op de juiste plaats. Een gulden regel die u heel wat kopbrekens zal besparen... Is de plek, waarvoor u een plant kiest, vochtig of droog? Licht of schaduwrijk? Open of eerder windluw? En, uiteraard, wat is het bodemtype: zand, leem, klei of een mengvorm? De ‘bodemkaart’ op de ‘Vlaamse Geoloket’-site leert al heel wat. Hortensia’s in zanderige, droge grond, bijvoorbeeld, zullen voortdurend moeten worden begoten met water en sneller met ziekten en plagen worden geconfronteerd dan wanneer ze op de juiste plek zijn geplant. En ze groeien minder hevig, zodat ongewenste kruiden meer kansen krijgen.
De juiste soort Er zijn enkele exoten die het goed doen in onze tuinen. Een vlinderstruik, bijvoorbeeld, die heel wat vlinders en zweefvliegen aantrekt. Het verdient evenwel aanbeveling te kiezen voor inheemse soorten. De kans is groter dat ze goed in uw tuin zullen gedijen. Maar ook: ze trekken heel wat dieren aan die er zich thuisvoelen, wat de biodiversiteit verhoogt. “Een inheemse zomereik lokt honderden soorten dieren. Een zuiderse kurkeik, echter, zal weinig leven aantrekken. Ook sleedoorn en meidoorn zijn inheems: zij lokken heel wat vlinders en andere insecten. In diezelfde lijn verdient het voorkeur te kiezen voor bijvoorbeeld enkele bloemen in plaats van planten met dubbele. Ik denk hier bijvoorbeeld aan botanische rozen in plaats van de gecultiveerde soorten,” legt Nikè uit. En als ik dan toch enkele hybride rozen wens in plaats van de inheemse hondsroos? “Dat kan best,” klinkt het. “Zorg er evenwel voor dat een zo groot mogelijk deel van uw tuin aan ecologische maatstaven beantwoordt. Anders zal u met heel wat ziekten, plagen en onkruiden te maken krijgen...”
Het is nuttig te kiezen voor botanische rozen, onder meer omdat ze inheems zijn, en omdat hun open bloemen goed toegankelijk zijn voor insecten zoals bijen en vlinders.
men zullen optreden wanneer u ervoor kiest planten uit eenzelfde ‘successiefase’ bij mekaar te plaatsen: de éénjarigen bij mekaar, de ruigteplanten bijeen, ... trouwens, binnen die groepen stellen we nog verschillen in concurrentie vast: zo blijkt guldenroede op termijn vaak andere ruigteplanten te verdringen. Ook met dergelijk gegeven moet rekening worden gehouden bij het ontwerp van een tuin.” Nikè benadrukt dat ook de natuurlijke groeivorm niet uit het oog mag worden verloren. “Is die struik uitbuigend of opgaand? Welke breedte en hoogte haalt ze? Wie daaraan niet denkt, zal later constant moeten bijsnoeien om het gewas binnen de perken te houden. Of om bijvoorbeeld dat wandelpad, waarlangs ze staat, te kunnen blijven gebruiken...”
Moestuin Ook in een moestuin moeten problemen zoveel mogelijk worden voorkomen. Bijvoorbeeld door bodemzorg, waaronder het gebruik van compost, en van organische meststoffen die de plant, de bodem en het bodemleven op geleidelijke wijze van voeding voorzien. Belangrijk is ook het lokken van natuurlijke vijanden naar de tuin. Dat kan door een gemengde haag bij de moestuin de planten. Natuurlijke vijanden zoals vogels, kleine zoogdieren, insecten beschermen de gewassen tegen plagen. Voorts is belangrijk rassen te kiezen die sterk zijn en resistentie vertonen tegen ziekten. Denk ook aan vruchtwisseling. Wanneer jaar in, jaar uit, groenten van dezelfde plantenfamilie op hetzelfde perceel worden geteeld, kunnen (vooral bodemgebonden) ziekten en plagen zich namelijk vlotter ontwikkelen. Kortom: de opkomst van ecologische tuinen genereert nieuwe, opvallend waardevolle inzichten. En deze kunnen ook inspiratie bieden aan gangbare tuiniers. Een ecotuin barst van het leven.
Groeidynamiek De combinatie van groeikracht, -ritme en -vorm bepaalt of soorten naast mekaar kunnen bestaan of de neiging zullen vertonen mekaar weg te concurreren. Het is bijvoorbeeld geen goed idee om op een plek vaste én éénjarige planten te laten groeien, omdat de vaste op termijn de éénjarigen zullen verdringen. “Merk op dat er minder probleBioGezond • april 2010 5
Het testament van
fast food en frisdranken Het zal niemand ontgaan zijn dat er in de media enorme reclamecampagnes gevoerd worden door fast food-ketens en frisdrankengiganten. Dat betekent dat deze voedingsmiddelen en dranken niet alleen massaal geconsumeerd worden, er zijn ook tonnen geld mee te verdienen. Het is helaas nog steeds wachten op een wetgeving die beperkingen oplegt aan een voedingsindustrie die geen enkele rekening houdt met de volksgezondheid. Want laat het duidelijk zijn: er zijn heel wat redenen om fast food en frisdranken te laten voor wat ze zijn.
Bereide vleeswaren: regelrechte non-food Centraal in de meeste gerechten van hamburgertenten, frituren, snackbars en andere fast food-gelegenheden, staan de verwerkte vleeswaren. Of het nu gaat om ham- of kippenburgers, gehaktballen, hot dogs, frikadellen, worsten, saucissen of andere bereide vleesgerechten met ronkende namen, er zit steeds een constante in: ze hebben nauwelijks voedingswaarde en bevatten meestal heel wat storende substanties. Dit zijn de belangrijkste argumenten om ze te vermijden: - Grotere kans op darm- , maag- en pancreaskanker: nadat de “American Association for Cancer Research” al een verband gelegd had tussen bewerkte vleessoorten en pancreaskanker, concludeerde het later dat naast de aangeraden maximale dagelijkse hoeveelheid van rood vlees (3 ounce of ong. 100g) het extra eten van 25g bereide vleeswaren per dag de kans op darmkanker met liefst 49 % verhoogt. Ook het “Wereld Kanker Onderzoeksfonds” besloot na uitgebreid onderzoek dat het gebruik van bewerkte vleeswaren zoals ham, worst en gehakt significant de kans op darmkanker verhoogt. Een andere, grootschalige Zweedse studie legde een ontegensprekelijk verband tussen bereide vleeswaren en maagkanker: 30 g fijne vleeswaren per dag verhoogt de kans op maagkanker tussen de 15 à 30 %. De hoofdreden? Nog stukken meer dan bij het eten van rood vlees, komen bij de vertering van bereide vleeswaren door inwerking van de darmflora op heemijzer namelijk heel wat potentieel kankerverwekkende stikstofhoudende reststoffen vrij in de darm: de zogenaamde nitrosoverbindingen. - Barstensvol transvetten: deze “bastaardvetten” zijn kwantitatief misschien wel de grootste boosdoeners in bereide vleeswaren. Deze minderwaardige oliën, die ontstaan bij het persen van oliën bij te hoge temperaturen, bij het verhitten van polyonverzadigde vetten en vooral bij het harden of hydrogeneren van vetten (alsook alle daarvan afgeleide mayonaises of sauzen, die vaak worden gebruikt in de bereiding van allerlei soorten vleeswaren) zitten in grote hoeveelheden in fast food. Deze voor het lichaam erg storende vetten (die al vaker aan bod kwamen in Bio Gezond) kunnen bijdragen tot: hart- en vaatziekten, diabetes type 2, ADHD en ADD, depressiviteit, dementie, allerlei ontstekingen (gewrichtsklachten, huid6 BioGezond • april 2010
-
-
-
-
ziekten), verminderde vruchtbaarheid, PMS, menopauzale klachten, huidziekten, prostaatklachten, kanker…. Bron van oxycholesterol: hoe meer vlees gemalen, verwerkt of gebakken wordt, hoe meer de cholesterol die er zich in bevindt, kan geoxideerd worden tot oxycholesterol. Tot nader order is dat de “echte slechte” cholesterol, die aan de vaatwand blijft kleven in het proces van atherosclerose (aderverkalking) en dus de kans op hart- en vaatziekten verhoogt. Te veel verzadigde vetten en toxische stoffen: voor bereide vleeswaren worden heel vaak vette vleessoorten gebruikt. Vette vleessoorten bevatten in vergelijking met mager vlees niet alleen meer verzadigde vetten, maar ook procentueel meer verontreinigers uit het milieu (PCB’s, dioxine, aromatische koolwaterstoffen…) en herbiciden en/of pesticiden (lindaan, aldrien, dieldrin…), omdat vetten deze stoffen sneller opstapelen dan spiervlees. Reken daarbij ook het feit dat een teveel aan verzadigde vetten algemeen de gezondheid niet ten goede komt. Tweederangs vlees: het spreekt vanzelf dat voor worsten, hot dogs en frikadellen niet onmiddellijk de beste kwaliteit van vlees wordt gebruikt. Vaak gaat het om vlees dat niet onmiddellijk “toonbaar” is, dat van karkassen geschraapt wordt of dat als slachtafval de toonbank niet haalt. Om toch een aanvaardbare smaak te verkrijgen, wordt veel gegrepen naar MSG. MSG, Monosodiumglutamaat, Mononatriumglutamaat, Glutamaat, E 621 of “hydrolysed vegetable protein: deze spotgoedkope smaakversterker zorgt ervoor dat voedingsmiddelen, zelfs van een mindere kwaliteit, goed smaken. Men geeft zelfs de term “umami” voor de specifieke “vlezig-pikante” of hartige smaak ervan. Glutamaten worden heel veel gebruikt in bereide vleeswaren zoals worst en hamburgers. De vooraanstaande neuroloog Dr. R. Blaylock heeft er meermaals op gewezen dat glutamaat als een prikkelende neurotransmittor (signaalstof) in de hersenen kan werken. Het is een “excitotoxine”, wat betekent dat ze zenuwcellen zodanig kan overstimuleren dat ze op den duur beschadigd raken of zelfs afsterven. Mogelijke reacties erop kunnen zijn: migraine, misselijkheid, hartkloppingen, kramp of spierpijn in de nek, gevoelloosheid achter in de nek die zicht uitbreidt naar de
armen en rug, aangezichtspijn, roodheid, duizeligheid, buikpijn, pijn in de borst, spierzwakte in de bovenarmen…. Omdat glutamaat vaak wordt gebruikt in Oosterse voeding spreekt men soms bij die verschijnselen van het “Chinese Restaurant Syndroom”. Maar men vermoedt ook dat glutamaat door een aangename prikkel ook de reden kan zijn waarom men kan hunkeren naar bepaalde voedingsmiddelen zoals junk food of waardoor men een te grote eetlust krijgt of zelfs gulzig wordt. Om die reden draagt ze vermoedelijk ook bij tot de epidemie van obesitas of overgewicht met als mogelijke gevolgen ondermeer een hoger risico op diabetes type 2, hartinfarct en beroerte. Ten slotte is MSG ook een “verborgen” vorm van natrium en kan ze bijdragen tot hoge bloeddruk. - Nitrieten: deze conserverende stoffen worden gebruikt ter verbetering van de microbiële houdbaarheid van bereide vleeswaren en in tweede instantie om te beletten dat bij verhitting van vlees dit niet grijsgrauw gaat kleuren, maar langer rood of roze zou blijven. Helaas geven ze in het lichaam al in de maag aanleiding tot het ontstaan van de schadelijke nitrosoverbindingen met verhoogde kans op maag- en darmkanker. Ook is gebleken uit onderzoek dat het regelmatig eten van met nitrieten geconserveerde vleeswaren via de nitrosoverbindingen (die bvb. ook ontstaan bij roken) de kans verhoogt op longlijden, meer bepaald op COPD of chronisch obstructief longlijden. Verder kunnen nitrieten ook leiden tot klachten als lage bloeddruk, hoofdpijn, braken en duizeligheid. - Sulfieten: van deze in vleeswaren eigenlijk verboden bewaarmiddelen, werd via steekproeven aangetoond dat ze in bereide vlees-
waren toch nog vaak worden gebruikt. Sulfieten kunnen allerlei irritaties in maag en darmen veroorzaken, men kan er allergisch op reageren en ze kunnen astma verergeren of een aanval ervan uitlokken - Guanylzuur en inosinezuur: op deze smaakversterkers kunnen personen met astma zeer heftig reageren. Bovendien wordt hun gebruik ook ontraden aan personen met jicht, omdat ze in purines worden omgezet
Mayonaise, sauzen en dressings Wat zouden een hamburger, een pak frieten of een hot dog zijn zonder een passende mayonaise of saus? Helaas zijn er ook enkel argumenten om deze voedingsmiddelen zoveel mogelijk te vermijden. Om te beginnen zijn ze gemaakt van industriële, geraffineerde oliën. Dat zijn oliën, die verkregen werden door persen bij een hoge temperatuur, wat de kwaliteit van de poly-onverzadigde vetten al aantast met onder meer ontstaan van minderwaardige geoxideerde vetten en transvetten. Bovendien werd voor een hogere opbrengst aan olie bij het persen solventen (meestal hexanen) gebruikt. Deze solventen zijn lichaamsvreemde chemische stoffen, die naderhand weer uit de olie moeten uitgehaald worden, wat helaas niet voor de volle 100 % lukt. Vervolgens ondergaan de oliën een ganse reeks raffinagestappen, waarbij met ontgommen (om minder troebel te maken), ontgeuren, bleken, verwijderen van vrije vetzuren en bijkleuren een totaal “dode” materie wordt verkregen. Nuttige stoffen zoals vitamine E, D en A, fosfolipiden, alfaliponzuur, fytosterolen, co-enzyme Q10 verdwenen door de raffinage en ze worden vervangen door artificiële antioxidan-
BioGezond • april 2010 7
JUNKFOOD & FRISDRANKEN ten en bewaarmiddelen als E 320. Maar omdat deze heel vloeibare oliën nog niet de gewenste, vastere consistentie hebben om verwerkt te worden in allerlei sauzen, ondergaan ze ook nog een gedeeltelijke hydrogenatie of harding. Hierbij worden met behulp van waterstofgas, verhitting en nikkel als katalysator, een deel van de poly-onverzadigde vetten omgezet tot de corresponderende verzadigde vetten. Ten slotte moeten we nog opmerken dat voor al deze sauzen vooral oliën worden gebruikt, rijk aan omega-6-vetzuren: zonnebloemolie, maïsolie, sojaolie, distelolie. Dit ontwricht nog verder het onevenwicht dat er al heerst in het lichaam van de westerse mens inzake omega6-vetzuren (teveel) en omega-3-vetzuren (te weinig) met vooral een grotere kans op alle mogelijke ontstekingsziekten.
Frieten of een wit broodje Bereide vleeswaren worden in fast food-gerechten aangeboden in combinatie met frieten en/of een wit broodje. In het eerste geval gebeurt er een bakproces van aardappelen in sterk verhitte vetten. Indien er gekozen wordt voor oliën, die rijk zijn aan poly-onverzadigde of mono-onverzadigde vetten, wat meestal het geval is, dan ontstaan alweer de zo sterk te vermijden hoger aangehaalde geoxideerde vetzuren en transvetten. Eigenlijk kunnen we alleen op een gezonde manier van frietjes genieten als ze worden gebakken in stabiele, verzadigde vetten. We kunnen hierbij kiezen voor dierlijke verzadigde vetten zoals ossewit, met dat minpunt dat er wel cholesterol wordt omgezet in oxycholesterol. Helemaal de top is kokosvet, dat naast de zeer stabiele verzadigde vetzuren vrij is van cholesterol. Maar in de meeste gevallen zadelen frieten ons dus op met voor het lichaam zeer storende vetzuren. Wat we ook niet mogen vergeten, is dat bij het bakken van frieten de stof “acrylamide” wordt gevormd. Deze potentieel kankerverwekkende stof ontstaat door reactie van zetmeel met eiwitten bij hoge temperatuur, waarbij uit het aminozuur asparagine acrylamide wordt gevormd. Hoewel onderzoeksresultaten elkaar vooralsnog tegenspreken, zou acrylamide de kans verhogen op bepaalde kankers, zoals borstkanker. Het spreekt vanzelf dat wie vaak als snack chips gebruikt, ook met dezelfde negatieve argumenten als van frieten moet rekening houden. Verder nog even aanhalen dat het witte broodje, waarin een hamburger, hot dog of worst zit verpakt, ook nauwelijks een voedingswaarde heeft. Behalve een bron van geraffineerde koolhydraten en dus van “lege” calorieën, bevatten deze verarmde voedingsmiddelen niet meer de kiem of de vezel van de granen. Ten slotte moeten we erop wijzen dat zowel de frieten als het witte broodje een hoge glycemische index en glycemische lading hebben. Dat wil zeggen dat ze de bloedsuikerspiegel veel te snel de hoogte injagen. Niet alleen leidt dat meer tot overgewicht of obesitas, meer en meer wordt duidelijk dat dergelijke hoge GI-voedingsmiddelen bijdragen tot aandoeningen als hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en bepaalde vormen van kanker.
Gesuikerde frisdranken Van cola’s, limonades, ice-tea’s en andere gesuikerde frisdranken is het testament snel gemaakt. Het zijn om te beginnen grote bronnen
8 BioGezond • april 2010
van geraffineerde suiker. In een blikje cola zit bijvoorbeeld al gauw het equivalent van 7 klontjes suiker. Over de nadelen van geraffineerde suiker kunnen we een gans boek volpennen, maar het chronisch gebruik ervan vergroot de kans op bijna alle aandoeningen bij de mens. Denk maar aan osteoporose, tandbederf, verzwakte weerstand, allergieën, auto-immuunziekten, diabetes type 2, overgewicht, verhoogde cholesterol- en triglyceridenspiegels, hart- en vaatziekten, ADHD en ADD, agressiviteit, slaapstoornissen, suikerverslaving, leververvetting en kanker! Bovendien zit er in frisdranken vaak met het smaak- en bewaarmiddel fosforzuur nog een belangrijke calciumrover. En vergeet ook niet de cafeïne in cola’s. Studies tonen aan dat fervente colagebruikers ondermeer sneller osteoporose en hoge bloeddruk vertonen. Dat laatste wordt nog in de hand gewerkt door het feit dat cola ook aanzienlijke hoeveelheden natrium bevat. De zoute smaak ervan proeven we niet omdat ze wordt gemaskeerd door de vele suiker. Dat de cola-industrie de media achter zich heeft staan, is geen nieuws. De laatste jaren duiken veel berichten op dat puur fruitsap geen haar beter is dan cola! En dat is pertinent onwaar. Het klopt wel dat fruitsappen door hun ongeveer even hoge calorische waarde bij overmatig gebruik ook overgewicht in de hand werken. Maar pure (bij voorkeur verse) fruitsappen bevatten wel ongeraffineerde suikers, die nog begeleid zijn door vitaminen, mineralen en andere bio-actieve stoffen. En in vergelijking met cola zijn ze vrij van het prikkelende cafeïne, van de calciumrover fosforzuur en van natrium.
Light-frisdranken: geen haar beter? Omdat geraffineerde suiker geleidelijk aan toch de negatieve weerklank krijgt die ze verdient, pompt de voedingsindustrie veel geld en energie in “light”- en “zero”-frisdranken. Hierbij wordt suiker vervangen door zogezegd “onschadelijke” synthetische zoetmiddelen als aspartaam en acesulfaam K. Wie eens grondig bestudeert hoe een middel als aspartaam goedgekeurd werd voor gebruik, hoe onafhankelijke (en dus niet door de betreffende industrie zelf uitgevoerde) studies steeds schadelijke effecten aantonen, hoe onafhankelijke wetenschappers het verband met neurologische stoornissen en hersenkanker claimen en hoeveel mensen ongewenste fysieke en geestelijke effecten ervan ondervinden, zal ervan overtuigd zijn dat synthetische zoetstoffen niet het geschikte alternatief zijn voor suiker. Er is bovendien ook slecht nieuws voor de aspartaamgebruiker die wil afvallen: het blijkt dat het gebruik van caloriearme aspartaamproducten je op een andere manier meer doet “hongeren” naar koolhydraten en suiker, waardoor sommigen eerder bijkomen dan vermageren. Ondertussen is het wachten tot de Europese wetgeving het licht op groen zet voor de ultieme natuurlijke, caloriearme en suikervrije zoetmaker: stevia.
HV
QUH
HHH
J (HQ
RXGH
JRHGYULMNDDQODXULQH]XXU RRUGHFK ROHVWHURO
UVWH
JH]R QG
H
IU LW
JHHYHUJHHWQQLHW SD Q]Z HQ% WH QR DUW 5$ [LGH YHW '(1 HUW LQ QLH GH W
VX OWDDWIULWXXUM
RRNWHJHEUXLNHQWHU YHUYDQJLQJYDQERWHU
JHHQ JHXUO
PLQG FDORULHHQ Q OLFKWYHHUUWHHUEDDUHUHQ
]RQGHUWUDQVYHW]X
,1752'8&7,($$1%,(',1*
PO
PO
PO
NRNRV RRV VPDDN
Skal 025099
Royal Green Odourless Coconut cream We zijn trots u een 100% geurloze kokosolie van gecertificeerd biolo-
bakken of frituren is er geen vorming van schadelijke stoffen of vrije
gische teelt te brengen. Bakken, braden, wokken en frituren is nog nooit
radicalen. Minder calorieën, licht verteerbaar en zonder transvetzuren!
zo gezond geweest. Ook te gebruiken ter vervanging van boter. Rijk aan laurinezuur, goed voor de cholesterolspiegel.
Royal Green gebruikt absoluut geen chemicaliën, conserveringsmiddelen, synthetische
De gecertificeerd biologische kokosolie van Royal Green is een zeer ge-
zoet- of smaakstoffen en is 100% vegetarisch.
zonde olie die al haar goede eigenschappen behoudt bij verhitting. Ideaal
Ervaar het verschil nu.
ter vervanging van onder andere olijfolie. Tijdens het braden, wokken, Meer informatie: Verdeler voor België: OCE BIO bvba. • Tel: 03 366 21 21 • Email:
[email protected] • www.royal-green.eu
(QMR\OLIHVWD\KHDOWK\
BioGezond koken Kinderen en gezonde voeding, het is geen makkelijke combinatie in deze fast-food wereld. Het is toch o zo moeilijk om te weerstaan aan de voortdurende reclamecampagnes van voeding en snoepjes vol ongezonde vetten en geraffineerde suikers. Daarom geven we in dit nummer al een eerste aanzet naar lekkere, biologische en gezonde gerechten. Met dank aan mijn jongste dochter Anna-Laura voor de tips en het advies. - Ludo Slaets-
soep van wortel en zoete aardappel Ingrediënten: • 1 bio ui • 1 kleine bio prei • 5 bio wortelen • 2 bio bataat (zoete aardappel) • Bio bouillon • Bio rode palmvet
Bereidingswijze: - Ui, prei en wortelen in stukken snijden en aanfruiten in palmvet. - Bevochtigen met 1,5 liter water - De geschilde en in stukken gesneden bataat bijvoegen en zachtjes net onder kookpunt laten garen. - Bouillon bijvoegen naar eigen smaak en fijn mixen. - Dien op met broodkorstjes.
10 BioGezond • april 2010
Gierst ontbijt met cranberries Ingrediënten: • 100 gr. bio gierst • 3 dl. bio amandelmelk • 50 gr. bio cranberries of bio goji bessen • Bio rijststroop Bereidingswijze: - De gierst wassen en laten uitlekken. - Langzaam op een laag vuurtje gedurende een twintigtal minuten laten zacht worden in de amandelmelk, niet laten koken. - Op het einde de bessen bijvoegen en nog even mee laten zwellen. - 1 eetlepel rijststroop toevoegen. - Kan warm of koud gegeten worden
Volkoren spaghetti met erwtjes Ingrediënten: • 200 gr. bio volkoren spaghetti • 1bio ui • 1 bio wortel • 1/2 bio courget • 3 bio tomaten • Bio bouillon • Bio olijfolie • 100 gr. bio ricotta • 200 gr. bio erwtjes
Bereidingswijze: Tomatensaus: - Ui, wortel en courget fijnsnijden en aanstoven in olijfolie. - Tomaten pellen, ontpitten, in stukken snijden en bij de groenten voegen. Bevochtigen met water tot ze net onder staan en laten garen . - Mixen, de ricotta bijvoegen en afsmaken met peper van de molen. - Erwtjes bijvoegen en nog even mee opwarmen. Spaghetti beetgaar koken in ruim water, laten uitlekken en serveren met de saus.
BioGezond • april 2010 11
Broodpudding met saffraan Ingrediënten: • 8 dikke sneden bio brood • 1 mespunt saffraan draadjes • 100 ml. bio room • 150 ml. bio melk • 50 gr. bio poedersuiker
• • • • •
3 peultjes bio kardamon 1/2 bio kaneelstok 40 gr. bio gedroogde banaan Bio nootmuskaat Bio (geklaarde) boter
Bereidingswijze: - Ontdoe het brood van de korsten, toast het en snij overhoeks. - Leg de saffraandraadjes in een droge pan en verhit tot het aroma vrijkomt. Neem uit en hou apart. - In dezelfde pan de melk, room, poedersuiker en kaneel zachtjes zachtjes opwarmen. - Plet de peultjes kardamon en haal de zaadjes eruit. - Snij het gedroogde fruit in kleine stukjes en doe samen met de kardamonzaadjes en de saffraan bij in de pan. Regelmatig roeren! - Zodra er zich luchtbellen vormen langs de zijkant, pan van het vuur nemen en nog 15 minuten laten rusten. Dan de kaneelstok uitnemen. - Schik het brood in een vuurvaste beboterde vorm, overgiet met de pudding en laat nog 15 minuten bakken in een op 200 graden voorverwarmde oven, tot kleuren. - Voor het opdienen een beetje nootmuskaat over raspen.
Appeltaart met notencrumble Ingrediënten: • Bio kruimeldeeg • 300 gr. bio appelcompote • 100 gr.bio bosbessen confituur • 2 el. bio kokosmeel • 2 bio appelen • 200 gr.bio hazelnoten • Bio ahorn siroop Bereidingswijze: - Verwarm de appelcompote lichtjes en meng er de bosbessen confituur onder. - Roer er het kokosmeel door. - Bekleed een lage taartvorm met bakpapier en het kruimeldeeg. - Schep het compote mengsel in het deeg. - De geschilde en ontpitte appelen in schijfjes snijden, er boven op schikken en rijkelijk bestrooien met kaneelpoeder. - Hak de noten fijn, meng met 4 el. ahornsiroop en strooi over de appelen. - Bak af op 180 graden gedurende 25 minuten.
12 BioGezond • april 2010
Natuurlijke hulp bij
mannelijke onvruchtbaarheid Steeds meer koppels in onze samenleving hebben moeilijkheden om kinderen te krijgen. En waar enkele decennia geleden de oorzaak daarvan bijna uitsluitend bij de vrouw werd gezocht, blijkt tegenwoordig bij onvruchtbare koppels de oorzaak voor 40 % geheel of gedeeltelijk bij de man te liggen. Overrompeling door toxische stoffen zoals xeno-oestrogenen via milieu en voeding, verkeerde voedingsgewoonten en de toename van ioniserende stralingen zijn daar zeker niet vreemd aan. Welke natuurlijke maatregelen kunnen bij mannelijke onvruchtbaarheid genomen worden?
Te weinig, abnormale vorm, niet vitaal Bij het overgrote deel van onvruchtbare mannen treft men in het sperma te weinig zaadcellen vast in aantal, terwijl er bovendien teveel zaadcellen anatomische afwijkingen vertonen of een te lage beweeglijkheid hebben. Volgens de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) spreekt men van “subfertiliteit” of verminderde vruchtbaarheid als er minder dan 20 miljoen zaadcellen per ml zaadvocht worden geteld. Minstens 30 % van de spermatozoïden moet bovendien een normale vorm en beweeglijkheid hebben, een aantal dat ook heel vaak niet wordt gehaald.
-
-
Oorzaken In een aantal zeldzame gevallen is er bij mannelijke onvruchtbaarheid een heel specifieke onderliggende oorzaak zoals een hormonale stoornis, een onderliggende chronische ziekte, een kwetsuur van de teelballen, een erfelijke afwijking, een niet ingedaalde teelbal (cryptorchidie), een infectie van de urinewegen of bijballen, vernauwingen of vergroeiingen in de zaadkanalen, het doorgemaakt hebben van een ontsteking van de testikels door bof of het vertonen van varicocele. In dit laatste geval is er sprake van spataders of een abnormale uitzetting van aderen die het bloed van de testikels afvoeren, waardoor er een slechte bloedcirculatie en een te hoge lokale temperatuur in de testikels heerst. In al deze gevallen dringt zich uiteraard een specifieke benadering op en is de behandeling door een gespecialiseerde arts onontbeerlijk. Maar het moet gezegd: in de meeste gevallen ligt de oorzaak van een verminderde mannelijke vruchtbaarheid in verkeerde voedingsgewoonten, een slechte levenswijze of teveel invloed van toxische stoffen uit milieu en voeding. We gaan in dit artikel dieper in op de natuurlijke maatregelen die bij deze vorm van mannelijke onvruchtbaarheid kunnen genomen worden.
Algemene adviezen: Er zijn een aantal algemene tips die al kunnen helpen de kwaliteit van het sperma te verbeteren. Zoals ervoor zorgen dat er een ideale temperatuur in de testikels heerst en erop toezien dat er zo weinig mogelijk schadelijke substanties uit het milieu de vitaliteit en de structuur van spermacellen aantasten of het hormonaal evenwicht ontwrichten. - Vermijd verhitting van de teelballen: voor een goede productie van vitale spermacellen is het belangrijk dat de temperatuur van de testikels iets lager is dan de lichaamstemperatuur; ideaal is 33° C. Daarom zitten trouwens de testikels in een balzak buiten het lichaam. Het nemen van hete baden, hete douches en sauna’s en het werken bij grote hitte (hoogovens, lassen…) moeten daarom zoveel mogelijk vermeden worden. Ook het dragen van strakke 14 BioGezond • april 2010
-
-
-
broeken en spannende onderbroeken is uit af te raden; losse boxershorts en broeken verdienen de absolute voorkeur. Vergeet ook niet dat het werken met een laptop op de schoot een hitte van wel 70° C kan uitstralen en massief zaadcellen kan vernietigen. Vermijd roken en sigarettenrook: dit vermindert niet alleen de bloedcirculatie naar de testikels, er komen met ondermeer polycyclische aromatische koolwaterstoffen, alifatische koolwaterstoffen, heterocyclische stikstof- en zwavelverbindingen, anilinen, fenolen en lood tal van toxische stoffen in het bloed terecht, die de kwaliteit en het aantal van de spermacellen negatief beïnvloeden. Vermijd zoveel mogelijk contact met toxische stoffen zoals zware metalen en xeno-oestrogenen (synthetische, vreemde oestrogenen) uit het milieu en werkomstandigheden: verven, lakken, detergenten, uitlaatgassen, plastics, bestrijdingsmiddelen uit de landbouw….. Een haaranalyse kan uitsluitsel geven of de belasting door zware metalen te groot is. Vermijd zoveel mogelijk elektromagnetische stralingen: hoogspanningsmasten, draadloos internet, GSM, scans, röntgenstralingen… Neem meer lichaamsbeweging: dit verbetert de spermakwaliteit, ondermeer door een betere doorbloeding van de testikels Vraag aan uw arts of bepaalde geneesmiddelen die U inneemt, niet bijdragen tot onvruchtbaarheid. Zo kunnen maagmedicijnen als cimetidine en ranitidine het aantal spermacellen verlagen. Chemotherapeutische medicijnen remmen uiteraard heel sterk de zaadproductie af. Hou ermee rekening dat bepaalde kunstmatige glijmiddelen nefast kunnen zijn voor de kwaliteit van het sperma of voor het bereiken van de baarmoeder door spermacellen Marihuana en cocaïne verlagen het aantal spermacellen Vermijd onnodige stress en leer beter om te gaan met stress door technieken zoals ademhalingsoefeningen, autogene training, yoga…. Nog een nuttige tip: na 2 à 3 dagen seksuele onthouding, wordt het hoogste aantal spermacellen in het sperma bereikt. Een frequentie van één maal vrijen om de drie dagen zou het meest kans bieden op een zwangerschap. Langdurige onthouding in de orde van een maand, leidt tot een stuk minder vruchtbaar sperma.
Ondersteunende voedingsadviezen Ook het aanpassen van de voeding kan heel wat gunstige resultaten opleveren voor de spermakwaliteit. Er dient vooral een accent gelegd te worden op de aanvoer van meer beschermende antioxidanten, meer omega-3-vetzuren en het vermijden van ondermeer transvetten en alle mogelijke storen stoffen in verwerkte voedingsmiddelen. Alleen al de basismaatregel van meer verse groenten en fruit op het menu te zetten, heeft al menig koppel geholpen.
Cosmétique à base de bave d’escargot Cosmetica op basis van slakkenslijm extract
www.compagnons2.com www.idealpartners.be sinds 1995!
Anti-rides Anti-rimpel Anti-taches Anti-vlek Réparateur cellulaire Celherstellend
Wij zijn er voor mensen van hoger niveau niet enkel financieel, vooral in hun manier van “Zijn”.
Bent u ook ontgoocheld via internet, groepsbijeenkomsten, vrijgezellenbals, advertenties enz… waar de mensen niet altijd de waarheid zeggen….. 95% van onze gevormde koppels zijn nog steeds samen! Hoe komt dat? Onderlinge, persoonlijke gesprekken en nauwkeurige persoonlijke preselectie! Discretie & bescherming verzekerd.
Een gezonde relatie = een gezond leven!
Crème régénératrice pot de 50ml Regenererende crème pot van 50ml
Info: vul formulier in via onze website of: 0477/ 350 824 Knokke – Waterloo – Antwerpen – Waregem - Nieuwpoort
Finato® soft-gels
houdt de spieren en de gewrichten soepel. Verschillende ingrediënten bevinden zich in de samenstelling van Finato® o.a. visolie, glucosamine, teunisbloemolie, haaienkraakbeen, bernagieolie, MSM en vitamine B12. Finato® ondersteunt de werking van de gewrichten en bezit de volgende eigenschappen: - behoud van soepele spieren en gewrichten - smering van de gewrichten - behoud en ondersteuning van het kraakbeen - maakt de spieren soepel Finato® is een synergetische formule die bestaat uit uitsluitend natuurlijke ingrediënten.
Distributeur
MARMA bvba
Natuurproducten Industriezone West-Grijpen, Esperantolaan 5a - 3300 TIENEN T: +32 16 63 27 36 - F: +32 16 63 38 29 Website: www.marma.be - E-mail:
[email protected]
Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels
b&b_1003_ADV
Niets kan ons evenaren! Bezoek onze sites
Sans Parabènes Zonder Parabenen
VERMINDERDE VRUCHTBAARHEID
Af te raden - Alle “slechte” vetten, want voor de vitaliteit en beweeglijkheid van spermacellen is een goede vetzuursamenstelling van de celmembranen zeer belangrijk: - al geraffineerde en niet koudgeperste oliën en alle voedingsmiddelen waarin deze verwerkt zitten - alle bronnen van geharde/gehydrogeneerde vetten en dus van transvetzuren zoals margarine, klassieke mayonaise, dressings, sauzen, kant- en klaar maaltijden, fast food, frieten, chips, bereide vleeswaren (charcuterie), pizza, koek, gebak - alle oliën met meervoudig onverzadigde vetzuren die een verhitting (bakken, frituren) hebben ondergaan, met vorming van transvetzuren en peroxiden: verhitte lijnzaad-, koolzaad-, zonnebloem-, maïs-, soja-, saffloer-, sesam- of arachideolie… - Een overmaat van omega-6-vetzuren: bijna iedereen in onze westerse leefwereld heeft te weinig omega-3-vetzuren in het lichaam en bijna elke man dus een gebrek aan omega-3-vetzuren in de celmembranen van de spermacellen. Daarom wordt aangeraden oliën, rijk aan omega-6-vetzuren, te beperken: maïsolie, sojaolie, saffloerolie, zonnebloemolie…. - Voedingsgewassen uit de reguliere landbouw met herbiciden-, fungiciden- en insecticidenresidu’s: deze stoffen fungeren als vrije radicalen die de kwaliteit van spermacellen aantasten ofwel hebben ze als “xeno-oestrogenen” (onnatuurlijke, vreemde oestrogenen) een “feminiserend” effect op de man met een mindere spermaproductie - Vlees van dubieuze kwaliteit, omdat die een grote kans heeft van xeno-oestrogenen zoals DES-derivaten te bevatten. - Gezuiverd drinkwater, waarvan aangetoond is dat het de xenooestrogenen DES (soms nog gebruikt in de veeteelt), DDT (ver-
-
-
-
-
Aan te raden - Volop biologische groenten en fruit: als topbronnen van antioxi-
danten, zonder herbiciden, fungiciden of pesticiden, bieden zij de meeste bescherming tegen alle mogelijke vrije radicalen, die het aantal, de vorm en de vitaliteit van spermacellen negatief beïnvloeden. - Omega-3-vetzuren (vooral docosahaxeenzuur of DHA is een structureel onderdeel van de celmembranen van spermacellen): • Lijnzaad en lijnzaadolie, koolzaadolie, perilla-olie, walnoten en olie, groene groenten: bronnen van ALA of alfalinoleenzuur, dat voor een beperkt deel kan worden omgezet tot DHA in het lichaam • vette vis (zalm, makreel, sardines, ansjovis, haring, tonijn): bron-
Kruiden Er bestaan heel wat kruiden, die om diverse redenen kunnen ingezet worden bij mannelijke infertiliteit. Voorop staan zeker de knol van maca of Peruviaanse ginseng en andere “adaptogene” kruiden. - Maca of Peruviaanse ginseng (Lepidium peruvianum): naast de uitzonderlijke voedingswaarde en de algemeen versterkende werking van deze bijzondere, op grote hoogte gekweekte knol, kon de Peruviaanse Dr. Chacon aantonen dat maca een stimulerende werking heeft op de geslachtsklieren. Voor de stimulerende werking op de mannelijke en vrouwelijke geslachtsklieren zijn vooral de vier in maca voorkomende glucosinolaten verantwoordelijk: macaïne 1, macaïne 2, macaïne 3 en macaïne 4. Er werd ondermeer een duidelijke positieve invloed op de spermatogenese (aanmaak van spermatozoïden) vastgesteld. Toediening van zowel 1500 als 3000 mg droogextract van maca gedurende 4 maand bij mannelijke vrijwilligers tussen 22 en 44 toonde aan dat zowel het spermavolume, het aantal spermatozoïden per ejaculatie als de beweeglijkheid van de spermatozoïden toenam. - Adaptogene of versterkende kruiden zoals Eleuterococcus of Siberische ginseng (Eleutherococcus senticosus), Ginseng (Panax ginseng), Ashwanganda of Indische ginseng (Withania somnifera), Rhodiola of rozenwortel (Rhodiola rosea): helpen ondermeer het hormonale evenwicht te herstellen en bevorderen zo de productie van testosteron, wat de spermakwaliteit ten goede komt - Chlorella pyrenoïdosa (Chlorella): is een zeer sterke ontgifter van zware metalen en andere toxische stoffen, vult tekorten aan, is rijk aan aminozuren en nucleïnezuren - Tarwekiemolie (Triticum sativum): bevat met de component “octacosanol” een stof die de hormoonproductie bevordert en is tevens een zeer rijke bron van tocoferolen (vitamines E), antioxidanten, die de spermacellen beschermen en ook de zuurstofvoor-
16 BioGezond • februari 2010
boden bij ons, maar bereikt ons nog via tropische producten) en nonylfenolen (weekmakers in plastics, gevormd uit ontvetters en detergenten) bevat. Verwerkte voedingsmiddelen met conserveermiddelen, kleurstoffen en andere voedingsadditieven: deze stoffen fungeren als vrije radicalen die de kwaliteit van spermacellen aantasten Alcohol: overdreven gebruik verlaagt duidelijk het aantal spermacellen; ondermeer door een negatieve invloed op het zinkgehalte en op het testosterongehalte Alle bronnen van geraffineerde suiker: geraffineerde suiker is een nutriëntenrover, die sneller een gebrek aan voor de fertiliteit belangrijke voedingsstoffen doet ontstaan (zink, selenium, vitamines B…..) Bereide vleeswaren, charcuterie, worst, vette vleeswaren Witmeelproducten Alle voedingsmiddelen, waarvoor men intolerant is. Zo kan het vermijden van gluten in geval van glutenintolerantie soms de vruchtbaarheid van subfertiele mannen opmerkelijk verbeteren
-
-
-
-
-
ziening in de testikels bevorderen. Maar als bron van vooral het omega-6-vetzuur linolzuur moeten we er wel bij vermelden, dat er best omega-3-vetzuren van een goede kwaliteit mee worden gecombineerd, omdat anders de balans omega-3/omega-6-vetzuren nog meer uit evenwicht kan raken Lijnzaadolie (Linum usitatissimum) en Perilla-olie (Perilla frutescens): als bronnen van het omega-3-vetzuur ALA of alfalinoleenzuur, een precursor van DHA of docosahexaeenzuur, het voor de beweeglijkheid van de zaadcellen zo belangrijke omega-3-vetzuur. We moeten er wel bij vermelden dat heel wat mensen onvoldoende ALA omzetten in DHA, zodat bij hen beter onmiddellijk DHA wordt gegeven via algenolie of visolie (zie verder) Bernagie-olie (Borago officinalis) en Oenothera biennis (Teunisbloemolie): dit zijn vrij rijke bronnen van het bijzondere omega-6-vetzuur GLA of gammalinoleenzuur, dat kan helpen de hormonale balans beter in evenwicht te brengen. Maar als bron van vooral omega-6-vetzuren moeten we er wel bij vermelden, dat er best omega-3-vetzuren van een goede kwaliteit mee worden gecombineerd, omdat anders de balans omega-3/omega-6vetzuren nog meer uit evenwicht kan raken Zegepalm of Sabal (Serenoa repens), Sarsaparilla (Smilax officinalis), Gotu kola (Centella asiatica), Tribulus (Tribulus terrestris): hebben vanwege uiteenlopende redenen een positieve invloed op de bijnier en het testosterongehalte en zouden zo de aanmaak van spermatozoïden bevorderen Mariadistel (Silybum marianum) en andere leverkruiden zoals Artisjokblad (Cynara scolymus), Curcuma (Curcuma xanthorrhiza) en Paardenbloem (Taraxacum officinale): bevorderen de leverontgifting en helpen toxische stoffen te neutraliseren en uit te scheiden Gefermenteerde knoflook (Allium sativum) en Ginkgo (Ginkgo biloba): verbeteren de doorbloeding van de testikels
nen van DHA (en EPA, dat in DHA kan omgezet worden); enkele malen per week op het menu zetten - Pompoenpitten: zijn niet alleen een bron van het omega-3-vetzuur ALA, ook een goede bron van zink - Voldoende kwaliteitseiwit: noten en zaden, gevogelte, vis, peulvruchten, mager kwaliteisvlees - Volle granen
Nuttige voedingssupplementen Ook goed gekozen voedingssupplementen kunnen de vruchtbaarheid gunstig beïnvloeden. Voorop staan alle vitamines en mineralen, die ondermeer door hun antioxiderende werking, bijdragen tot een betere vruchtbaarheid. Verder zijn ook de essentiële omega-3-vetzuren van groot belang.
-
-
- Antioxidanten:
• Astaxanthine: deze tot de carotenoïden behorende vitamine is een zeer sterk antioxidans, die de vrij radicalenschade aan de spermatozoïden sterk kan afremmen • Selenium: is niet alleen een onderdeel van antioxidante enzymen, die bescherming bieden tegen schadelijke vrije radicalen; een gebrek aan selenium leidt tot een verminderd aantal spermacellen en wordt gelinkt aan infertiliteit bij de man • Vitamine E (tocoferolen en tocotriënolen): zijn niet alleen belangrijke antioxidanten die de vetzuren in de celmembranen van spermacellen beschermen tegen oxidatieve schade, ze verbeteren ook de zuurstofvoorziening in de testikels en ondersteunen de hormonenproductie • Vitamine C en bioflavonoïden: deze antioxidanten zijn ook belangrijk voor de aanmaak van de spermacellen; zij verhogen de beweeglijkheid ervan en verminderen het “samenklonteren” van spermatozoïden
-
-
• Ubiquinol: van deze actiefste vorm van co-enzyme Q10, toegediend in voldoende hoge doses, stelde men zowel een toename vast in aantal als beweeglijkheid van spermatozoïden bij subfertiele mannen • Vitamine A of carotenoïden: naast antioxidanten, zijn deze stoffen ook belangrijk voor een goede functie van de klieren zoals de testikels • Glutathion en precursoren daarvan als N-acetylcysteïne (NAC) en methionine: niet alleen beschermende antioxidanten, bevorderen ook de leverontgifting en helpen toxische stoffen te neutraliseren en uit te scheiden Omega-3-vetzuren: vooral DHA is een structurele component van de “staart” van de spermatozoïden, die ze beter doet “zwemmen”. Er kan ook gebruik gemaakt worden van DHA-rijke visolie, maar beter is nog een DHA-rijke algenolie, waar eveneens het hoger vernoemde astaxanthine (dat ook uit algen wordt gehaald) aan toegevoegd is. Vitamine B-complex met ondermeer: • de vitamines B9 (foliumzuur) en B12, die belangrijk zijn voor celdelingen en het aantal spermacellen • vitamine B5 (panthoteenzuur): belangrijk voor een goede hormoonsynthese • vitamine B6: nodig voor de synthese van DNA en RNA Aminozuren: • L-arginine: verhoogt het aantal spermacellen en verbetert de motiliteit ervan • L-cysteïne en L-methionine: zwavelhoudende aminozuren, die vrije radicalen helpen onschadelijk maken en als chelatoren de functies van klieren en hormonen helpen behouden • L-carnitine: verbetert de beweeglijkheid en de kwaliteit van spermacellen, verhoogt de hoeveelheid spermacellen Mangaan: speelt een rol in de aanmaak van geslachtshormonen Koninginnenbrij en bijenpollen: vooral het wondervoedsel koninginnenbrij van de bijen draagt vermoedelijk ook bij tot een betere vruchtbaarheid.
UDO’S CHOICE®
ULTIMATE OIL BLEND Al jaren een juiste gezondheidskeuze voor gans de familie Dat vetzuren Omega-3 en Omega-6 cruciaal zijn voor onze gezondheid wordt ondertussen door alle gezondheidsspecialisten erkend. Maar ze moeten wél zuiver en in de juiste verhoudingen worden opgenomen. En precies dat maakt Udo’s Choice Ultimate Oil Blend zo uitzonderlijk. Niet alleen was het één van de eerste producten op de markt met Omega-3, Omega-6 en Omega-9 vetzuren, het is ook één van de weinige met plantaardige vetzuren in een optimale (2:1:1) verhouding. Meer nog: de olie is speciaal samengesteld om de goede werking van de aanwezige vetzuren te bevorderen, met veel aandacht voor de aanwezigheid van heilzame secundaire ingrediënten zoals teunisbloemolie, haverkiem- en rijstkiemolie, sojalecithine (zonder GGO) middellange vetzuurketens en natuurlijke vitamine E. De gezondheidsvoordelen van Udo’s Choice Ultimate Oil Blend werden bewezen door wetenschappelijk onderzoek. Daarom, als u kiest voor gezondheid, kies dan voor Udo’s Choice Ultimate Oil Blend.
VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK
correct en ecologisch verpakt in niet-reactief, amberkleurig glas en eromheen een lichtwerende kartonnen doos
voor meer info over Ultimate Oil Blend®
+32 (0)52 48 43 00 www.gezondevetten.be
BioGezond • april 2010 17
Pelargonium sidoides topkruid bij luchtwegeninfecties Met kruiden als tijm, eucalyptus, smalle weegbree, grove den, salie, gulden sleutelbloem en heemst bestaan er heel wat kruiden die met veel kans op succes kunnen ingezet worden bij luchtwegeninfecties. Toch is het vooral de Zuid-Afrikaanse plant Pelargonium sidoides die de laatste jaren de beste adelbrieven kan voorleggen wat betreft een werkzaamheid bij ondermeer bronchitis, sinusitis en andere verkoudheden. Tijd dus voor een grondige voorstelling van deze plant, van haar werkingsmechanisme en toepassingsmogelijkheden. wild vooral aan te treffen in kort grasland of op stenige bodems in de volle zon. Pelargonium sidoides is een winterharde, tot 50 cm grote en rozetten vormende plant met ondergronds dikke rhizomen of wortelstokken. Ze draagt hartvormige bladeren op lange stelen, die bezaaid zijn met klierhaartjes, waardoor ze fluweelachtig aanvoelen en zilverachtig glanzend voorkomen. De smalle, donker purperrode tot bijna zwarte bloemen staan in dichte, schermachtige bloeiwijzen bij elkaar. Ze bloeien bijna het ganse jaar door, maar vooral tussen oktober en januari. Voor geneeskundig gebruik worden vooral de wortelstokken aangewend, geoogst van een drie jaar oude plant.
Geschiedenis en traditioneel gebruik
Pelargonium sidoides is een geraniumachtige plant, die behoort tot de familie van de Geraniaceae.
Zuid-Afrikaanse roots Pelargonium sidoides is niet de enige Zuid-Afrikaanse plant die zich een plaats heeft veroverd in de westerse fytotherapie. Vooralsnog meer bekend is Harpagophytum procumbens of Duivelsklauw, waarvan de ondergrondse bijwortel heel interessante ontstekingswerende eigenschappen vertoont en die daarom vooral bij chronische en subacute ontstekingen van spieren en gewrichten kan ingezet worden. Verder is ook Kaapse rooibosthee (Aspalathus linearis) goed gekend als een antioxidantenrijke drank, die vrij is van cafeïne of theïne en ondermeer aangeraden wordt om allergieën te temperen en de celschade door vrije radicalen af te remmen.
Beschrijving en voorkomen Pelargonium sidoides is een geraniumachtige plant, die inderdaad behoort tot de familie van de Geraniaceae. In het wild kwam deze plantensoort in slechts in een zeer beperkt gebied in Zuid-Afrika voor, vooraleer ze meer uitgebreid in Zuid-Afrikaanse plantages werd gekweekt. De plant houdt van een dor en droog klimaat en is in het 18 BioGezond • april 2010
De geneeskracht van Pelargonium sidoides werd eeuwen geleden al ontdekt door de medicijnmannen van de Zoeloes (van de stammen Xhosa, Mefengi en Basoeto) en de plant werd er vooral ingezet ter behandeling van allerlei infecties. Pelargonium sidoides kreeg voor het eerst bekendheid in Europa in 1897, toen de Engelse majoor Charles H. Stevens, die leed aan tuberculose, naar Zuid-Afrika reisde en daar werd genezen door een medicijnman van de Basoeto-stam. Deze laatste gaf de militair op rust een afkooksel van de wortel van Pelargonium sidoides of “Umckaloabo”, zoals de plant in de volksgeneeskunde van Zuid-Afrika wordt genoemd. Ondertussen zijn vooral in Duitsland enkele sprekende klinische onderzoeken uitgevoerd die een werkzaamheid aantonen bij diverse vormen van acute en chronische luchtwegenontstekingen.
Antiviraal, antibacterieel en slijmvliesbeschermend Het is inderdaad ruimschoots aangetoond dat Pelargonium sidoides zijn helende werking bij luchtwegeninfecties uitoefent door een combinatie van zowel een antivirale, antibacteriële als slijmvliesbeschermende werking. De inhoudsstoffen die hiervoor zorgen zijn vooral de bioflavonoïden galluszuur en methylgalluszuur en de coumarineverbinding umckalin. - De antivirale werking wordt vooral toegeschreven aan het feit dat macrofagen (bepaalde witte bloedcellen) door Pelargonium sidoides “interferonen” produceren. Deze bijzondere substanties zorgen voor het stimuleren van de “natural killer cells”, welbepaalde witte bloedcellen, die door virussen geïnfecteerde cellen herkennen en deze vernietigen.
Uw nieuw Bio zonneproducten gamma voor heel de familie 100% minerale filters gegarandeerd zonder nanodeeltjes, waterbestendig, zonder parabeen, geen witgevend effect.
Volledig gamma van 6 producten : Gezichtscrème 50ml SPF30, Gezicht- en lichaamsspray 200 ml SPF15, SPF30, Gezicht- en lichaamsspray Kids 200 ml SPF30+, Zelfbruiner spray 200ml, After sun melk 200 ml.
www.galeocecosmetics.com Galeoce Cosmetics Natural, een merk van Pro-Vera NV, Clos Lamartine 1, 1420 Braine l’Alleud, Belgique - Tel +32-2-387-4387 – Fax +32-2-387-5187
PELARGONIUM SIDOIDES
Pelargonium sidoides is een winterharde, tot 50 cm grote en rozetten vormende plant met ondergronds dikke rhizomen of wortelstokken.
Voor geneeskundig gebruik worden vooral de wortelstokken aangewend, geoogst van een drie jaar oude plant.
- De antibacteriële werking steunt vooral op een verhoogde pro-
• Slechts één op 100.000 patiënten doet maag- of darmklachten • Pelargonium sidoides tast de darmflora niet aan • Niet geven aan zwangere en zogende vrouwen, vanwege het ontbreken van studies die de onschadelijkheid ervan aantonen • Niet geven bij ernstige lever- en nieraandoeningen • Niet geven bij verhoogde bloedingneiging • Er zijn mogelijk interacties met bloedverdunners van het coumarinetype (warfarine): neem dan enkel Pelargonium sidoides op voorschrift van een arts
ductie van de antibacteriële stoffen stikstofoxide (NO) en cytokinen. Ook stelt men een toename vast van de “fagocytose”, het fenomeen waarbij macrofagen geïnfecteerde en gedode cellen opruimen. - Ter hoogte van de slijmvliezen van de ademhalingswegen stelt men een verminderde adhesie (aanhechting) vast van bepaalde bacteriën, alsook een verbeterde slagfrequentie van de trilharen om vocht, met daarin gevangen micro-organismen, richting keelholte te drijven. Door deze drieledige werking wordt Pelargonium sidoides vooral aangeraden bij: • Virale infecties van de luchtwegen en ter preventie van bacteriële surinfectie: met het verminderen van de ernst en duur van keelneus-, oor- en luchtwegeninfecties • Acute bronchitis (Acute luchtwegenaandoeningen): met een duidelijke afname van symptomen als ademlast (dyspnoe), hoest, afscheiding (sputum), ademruis (ronchi) en pijn op de borst; met gemiddeld 2 dagen sneller herstel in vergelijking met placebo • Chronische bronchitis (Chronische luchtwegenaandoeningen) • Tonsillitis (Amandelontsteking) • Rhinitis (Neusverkoudheid), Sinusitis (Neusbijholteontsteking) • Angina/tonsillitis (Keelpijn), Rhinofaryngitis (Verkoudheid) • Otitis media (Middenoorontsteking) • Grippale aandoeningen • Zwakke weerstand
Bewezen werking De laatste jaren werd in heel wat klinische onderzoeken de werkzaamheid van Pelargonium sidoides aangetoond bij ondermeer rhinosinusitis (neus- en bijholteontsteking), bronchitis, tonsillofaryngitis (amandelontsteking en keelpijn). Een recente meta-analyse van diverse klinische studies bevestigde de effectiviteit van Pelargonium sidoides bij luchtwegenaandoeningen. Ook een review uit 2008 concludeerde dat Pelargonium sidoides acute bronchitis bij kinderen en volwassenen en sinusitis en verkoudheid bij volwassenen kunnen verlichten.
Waarschuwingen, nevenwerkingen, contra-indicaties • Pelargonium sidoides wordt zeer goed verdragen; ook door kinderen
20 BioGezond • april 2010
Zeer interessante synergie Voor een nog diepere werking en breder toepassingsgebied bij ondermeer diverse vormen van griep en infecties van de ademhalingswegen, laat Pelargonium sidoides zich zeer goed combineren met de vlierbes (Sambucus nigra). Van de vlierbes is namelijk in klinische onderzoeken bewezen - op voorwaarde dat ze voldoende anthocyanen aanbrengt - dat ze bij virale infecties door griepvirussen van het type influenza A en B en bij herpesinfecties zorgt voor het afremmen van hemagglutinine, de stof in de eiwitmantel van een virus, waarmee het zich hecht aan de gastheercel en binnendringt. Daarnaast werd aangetoond dat de vlierbes dankzij haar bijzondere anthocyanen ook een weerstandsverhogende werking heeft, waarbij door het bevorderen van de productie van cytokines (signaalstoffen) de monocyten (bepaalde witte bloedcellen) geactiveerd worden in hun fagocyterende werking en de migratie ervan naar de infectiehaard wordt gestimuleerd. De synergie van Pelargonium sidoides en vlierbessen is dan ook een zeer waardevolle combinatie die met grote kans op succes kan ingezet worden bij griep, griepachtige aandoeningen en alle acute infecties van de luchtwegen zoals bronchitis (infecties van de onderste luchtwegen), sinusitis (neusbijholte-ontsteking), rhinitis (neusverkoudheid), tonsillofaryngitis (keelpijn en amandelontsteking) en otitis media (middenoorontsteking).
kwaliteit bovenal
ACUTON A CUTON: bindt de strijd aan met indringers,, lichaamsvreemde indringers indringers
Plantaardige Omega-3, laag aan Omega-6. tijd
Voor haar: Essential Woman: Biologische mix van: Omega-3 rijke vlaszaadolie, lignanen, teunisbloemolie en isoflavonen.
Voor hem: Omega Man: Biologische mix van: Omega-3 rijke vlaszaadolie, lignanen, pompoenzaadolie en fytosterolencomplex.
waardoor je sneller w weer eer te been bent, sneller vrij kan ademen en de kkeel eel tot rust komt komt
met een hoog gedoseerd exxxttracctt van de vlierbes, die het binnendringen van vreemde indringers in het lichaam afremt
met Pelargonium sidoïdes, de Zuid-Afrikaanse plant die de duur van een kou ve erminderrtt, de luchttw wegen ve erzacht en vrijer helpt te ademen
met de belangrijkste voedingsstoffffen vo oor een sterke weerstand: vitta aminen C, D en A en de mineralen selenium en zink
ACUTON A CUTON: de complete w weerstandsformule eerstandsformule die snel afrekent afrekent met een acute aanval aanval
Voor heel het gezin: Lignan Flax Oil Complex: Biologische mix van: Omega-3 rijke vlaszaadolie, lignanen.
BESTE
prijs/kwaliteitsprijs/kwaliteitsvverhouding!! eerhouding!!
Verdeeld voor de Benelux door MINAMI NUTRITION, voor meer informatie bel 03 458 79 54 Tevens verkrijgbaar via OCE BIO 03 366 21 21 www.barleans-omega3.com
VVerkrijgbaar erkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels natuurvoedingswinkels Info Manna Mannavita: vita: 056 43 98 52
[email protected] [email protected] - www.mannavita.be www.mannavita.be
De vitamine B-familie voor meer energie, sterke zenuwen en vlotte celdelingen Hoe meer de westerse voeding wordt geraffineerd en bewerkt, des te armer ze wordt aan essentiële nutriënten. Dit geldt zeker voor een groep wateroplosbare stoffen met een synergetische werking, die men groepeert onder de vitamines van de B-groep. Bovendien worden deze substanties ook meer opgesoupeerd in het lichaam van de westerse mens door overmatig gebruik van suiker, alcohol, koffie, tabak en bepaalde medicijnen, terwijl eenzijdige diëten er vaak een gebrek aan vertonen. De talrijke functies van de B-vitamines wettigen zeker een grondige kennismaking.
Basisfuncties Vooraleer ze apart te bespreken, kunnen we de belangrijkste werkingen van de B-vitaminen als volgt samenvatten. Ze vervullen in de eerste plaats als cofactoren voor allerlei reacties een cruciale rol in de stofwisseling van koolhydraten, vetten en eiwitten. Op die manier zijn ze dus essentieel voor een goede energieproductie en dito prestatievermogen. Opmerkelijk is ook hun bijdrage tot een goede functie van het zenuwstelsel: zowel voor het aanleren, de coördinatie, een goede stemming, een kalme houding, een sterk geheugen als voor een optimaal concentratievermogen zijn ze onmisbaar. Bepaalde B-vitamines vervullen een voorname rol in het vlot verloop van celdelingen, waardoor ze met name bepalend zijn voor een goede gezondheid van de slijmvliezen, de verschillende bloedcellijnen en de voortplantingscellen. Ten slotte dragen bepaalde leden van de B-familie bij tot sterke nagels, haren en huid. Naast de geraffineerde en verwerkte voeding, moeten we ook opmerken dat overdreven gebruik van alcohol, suiker, koffie, tabak en medicijnen, alsook het volgen van eenzijdige diëten kunnen bijdragen tot een gebrek aan vitamines B.
Vit B1: koolhydraten- en alcoholstofwisseling In de eerste plaats is vitamine B1 of thiamine essentieel voor een vlotte koolhydratenstofwisseling met de vorming van de grote cellulaire energieleverancier ATP. Hoe meer koolhydraten men gebruikt (sporters!), hoe meer nood er is aan vit B1. Opmerkelijk is tevens de centrale rol in het metabolisme van alcohol: bij alcoholisme kan een ernstig gebrek aan vitamine B1 optreden (in het ergste geval: het syndroom van Korsakov) met o.a. zenuwachtigheid, prikkelbaarheid, persoonlijkheidsverandering, slapeloosheid, depressiviteit, coördinatiestoornissen, concentratiestoornissen, verwarring en sneller ontwikkelen van dementie. Topbronnen van vit B1 zijn volle granen (vooral de kiem ervan), noten, zaden en pitten en peulvruchten.
Vit B2: slijmvliezen, huid, haar en nagels Riboflavine of vitamine B2 vervult als bestanddeel van het co-enzyme FAD ook een aanzienlijke rol in de energiestofwisseling. Goed gedocumenteerd is ook de bijdrage tot de gezondheid van huid, slijmvlie22 BioGezond • april 2010
zen, haar en nagels. Symptomen die ons mogelijk wijzen op een tekort aan vit B2 zijn dan ook: kloven en letsels van mondhoeken, lippen en/of neusvleugels, rode en droge lippen, een gladde tong of een pijnlijk rode en ontstoken tong en een schilferige huid. De topbronnen van vitamine B2 zijn vooral melk en melkproducten, kaas (cheddar cheese) en eieren; verder ook vis (sardines), gevogelte en vlees. Peulvruchten, groene bladgroenten, walnoten, amandelen en lijnzaad behoren tot de rijkste plantaardige bronnen.
Vit B3: helpt bloedsuiker- en cholesterolspiegel regelen Er bestaan twee vormen van vit B3: het zure niacine en het niet-zure niacinamide. Naast een algemene rol in het energiemetabolisme en een bijdrage in de aanmaak van neurotransmittors (voor meer psychisch welzijn en geestelijke energie), is vitamine B3 als onderdeel van de zogenaamde “glucosetolerantiefactor” (of GTF, een stof die de werking van insuline ondersteunt) van belang voor een goede bloedsuikerspiegel. Onder de vorm van niacine kan vitamine B3 in hogere doses de cholesterolspiegel helpen verlagen en het risico op hart- en vaatziekten verlagen. Soms ervaart men na inname door een bloedvatverwijdende werking een tijdelijke warmtegloed in het gezicht of een “niacineflush”. Tekorten aan vit B3 kunnen zich uiten in verhoogde kans op diabetes type 2, hart- en vaatziekten, huidziekten, depressiviteit en prikkelbaarheid, schizofrenie en de ziekte van Alzheimer. Vit B3 haalt men uit vlees (kalf, rund, lam), gevogelte, vis (tonijn, heilbot), lever, ei, peulvruchten, pinda’s, gedroogde vruchten (vijgen, dadels, pruimen), volkoren producten, tarwekiemen, volle rijst en noten.
Vit B5: stressbestendigheid, gezonde haren en huid Vitamine B5 of panthoteenzuur is, in synergie met vitamine C en magnesium, essentieel voor een vlotte bijnierschorsfunctie en dus voor een goede stressbestendigheid. Ze vervult ook een rol in de aanmaak van hormonen en neurotransmittors een draagt zo bij tot een ontspannen houding. Vrij populair is de toepassing ervan voor een vlotte haargroei, minder snel grijs worden en een gave huid. Bij een
PUBLISCOPIE
Gezondheidsprogramma Weet Hoe je eet® Als je weet hoe je eet, hoef je nooit meer op dieet Vanherpe Mireille uit Ronse had last van gewrichtspijnen en haar huisdokter wilde haar daarvoor wel behandelen maar vond dat ze daarbij ook moest vermageren. Ze woog toen 95 kg en voelde zich helemaal niet meer goed in haar vel. Dankzij het gezondheidsprogramma ‘Weet hoe je eet’© slaagde ze erin om 27 kilo minder te wegen en wat nog veel belangrijker is, ze heeft een aantal gezondheidsklachten weten te overwinnen en voelt zich weer vitaal! Ze nam eind april 2007 de beslissing om met het WHJE-programma te starten. Voordien had ze al veel diëten gevolgd, telkens viel ze wel wat af, maar achteraf kwamen de kilo's er ook even snel weer bij of hield ze het gewoon niet vol omdat ze honger had.
GEEN HONGER EN EENVOU- CENTIMETERS EN VETGEHALTE Ik ben ook overal afgevallen waar het DIG TE VOLGEN 'Ik heb totaal geen honger gehad, want je moet om de twee tot drie uur iets eten om het verbrandingsproces aan de gang te houden' zegt Mireille. Iedere dag ging ik op de weegschaal staan en zag mijn gewicht mooi dalen. Als ik kijk wat ik tijdens het programma allemaal gegeten heb, dan is dat soms meer dan ik voordien at en toch viel ik af! Je leert hier bewust een gezond eetpatroon aan. De hele dag hongeren of gezonde dingen laten, om dan toch nog wat cake of chocolade te kunnen (mogen) eten is er voor mij niet meer bij, gelukkig! Het voordeel is dat je ook niet moet zorgen dat je speciale dingen in huis haalt of speciaal moet koken, want daar had ik geen tijd voor.
GEEN BEHOEFTE AAN ZOET EN EEN GOEDE CONDITIE “Voor het programma had ik soms zo’n drang naar suiker dat ik begon te zweten en dat ik gewoon iets moest hebben van suiker, tijdens het programma stelde ik vast dat ik eigenlijk helemaal geen behoefte meer had aan suikers of zoetigheid” vertelt Mireille. Mijn coach Claudia vertelde me dat dat kwam omdat ik in mijn lichaam de behoefte niet meer opwekte omdat ik geen ‘slechte’ suikers meer nam. En nu, na het programma, moet ik vaststellen dat sommige dingen zoals chips me niet meer smaken, en als ik zoetigheid neem dan heb ik geen behoefte meer aan die grote hoeveelheden! Toen we vroeger op verlof gingen en we wilden iets bezoeken met veel trappen, moest ik tussenin regelmatig stoppen en tegen dat ik bovenkwam was ik doodop! Nu doe ik die trappen gewoon in één keer.
nodig was, en dat had ik met mijn vorige dieëten niet, mijn heupen bleven breed, hier ben ik afgevallen waar ik wou, mijn kleding maat is van 48 naar 40/42 gegaan en daardoor kan ik me natuurlijk ook veel jonger kleden! Mijn vetgehalte is van 48.4 % naar 36.7 % gegaan en dat is nog veel belangrijker dan mijn gewicht, “onze gezondheid is toch het belangrijkste wat we hebben hé!” zegt Mireille stralend.
BLIJVEND RESULTAAT Na 3 sessies van 42 dagen was ik in totaal 21,8 kg afgevallen (daar heb ik met mijn ander dieët 1,5 jaar over gedaan) waar ik al héél tevreden over was. Toen ben ik geleidelijk aan andere dingen weer gaan toevoegen en zo ben ik achteraf nog 5.2 kg afgevallen. Ik weet hoe ik kan bijsturen en ik voel me héél goed zo! Ik heb geleerd mijn eetgewoonten aan te passen en voel aan mijn lichaam dat dat goed is, mijn gewrichtspijnen en alle andere ongemakken die ik voordien had die zijn verleden tijd! Ook mijn dokter was héél aangenaam verrast.
GOEDE BEGELEIDING ‘Weet hoe je eet’ werkt niet met weegcontroles. De deelnemers worden begeleid via e-mail telefoon of fax. Ze brengen op die manier dagelijks rapport uit over wat ze gegeten hebben, de evolutie van hun gewicht, de verbranding, beweging, etc. Op die manier krijgen ze ook inzicht in hun gewoonten en het effect daarvan op hun gewicht. Die werkwijze is Mireille heel goed bevallen. “De begeleiding was prima. Je krijgt geregeld een aanmoediging of suggestie en omdat je zo snel resultaat boekt word je langs alle kanten gestimuleerd om door te zetten.’’ Ik zou het iedereen aanraden! Bedankt Claudia!!
Claudia Decoster uit Zulte is voedingsconsulente van Weet hoe je eet. Toen ze het programma zelf een aantal jaren geleden volgde verloor ze niet alleen kilo’s, maar was ze ook enorm enthousiast over hoe het programma haar lichaam gezonder maakte. Hoe werkt het?
Hoe werkt het? “Onze moderne voeding bevat te veel verborgen suikers en bovendien bevatten de fel gepromote light-producten heel veel koolhydraten. Ons lichaam kan die grote hoeveelheden niet aan, waardoor er vetophopingen ontstaan. Dat leidt tot overgewicht, maar ook tot vervuiling van het lichaam, wat allerlei klachten kan veroorzaken zoals allergieën, cellulitis, diabetes II, gewrichtsklachten, hoge bloeddruk, hoofdpijn, huidproblemen, hypoglycemie, koolhydraatverslaving, maag- en darmklachten, moeheid, energiegebrek, overgangsklachten, overgewicht, snurken, huidproblemen, stress, te hoge cholesterol,…‘Weet hoe je eet’ beperkt gedurende 42 dagen het aantal slechte koolhydraten en slechte vetten zonder voedingsgroepen weg te laten. Men kan kiezen uit graan, groenten, fruit, vlees, vis, gevogelte, zuivel etc. Verder krijgen de deelnemers de raad om veel water te drinken en voldoende beweging te nemen. Na die periode wordt geregeld een koolhydratenarme ‘opruimdag’ ingelast om het gewicht op peil te houden.
Wat heb je nodig als je wilt starten? Het “Weet hoe je eet”© pakket met diverse attributen, zoals stappenteller, programmaboek, cd met info, ketosticks, centimeter en 42 dagen (evt. langer) begeleiding via e-mail. (voor wie geen e-mail heeft wordt gezocht naar een andere oplossing). Voor een vlotte ontgifting en het afvoeren van de afvalstoffen zijn biologische voedingssupplementen een absolute noodzaak.
VOOR VRIJBLIJVENDE INFO Weet hoe je eet® Claudia Decoster - Roodborststraat 15 9870 Zulte - 0479 38 24 98
[email protected] Via de site www.weethoejeeet.be, via INFORMATIE en dan begeleiderskenmerk: claudia.decoster
gebrek aan vitamine B5 zijn we gevoeliger voor uitputtingsverschijnselen, voor een verminderde weerstand tegen geestelijke en fysieke stress, voor prikkelbaarheid, leermoeilijkheden, depressiviteit, haaruitval, voortijdig grijs haar en een slechte wondgenezing. Rijke bronnen zijn zalm, volle granen, tarwekiemen, gedroogde vruchten, noten, pinda’s, groenten en peulvruchten.
Vit B6: aminozuur- en eiwitmetabolisme Naast een centrale rol in de productie van verschillende neurotransmittors (en dus een bijdrage tot een goede geestelijke gezondheid) is vitamine B6 of pyridoxine zeer belangrijk voor een vlotte stofwisseling van aminozuren. Een mooi voorbeeld hiervan is het feit dat vit B6 (samen met foliumzuur en vit B12) het oplopen tegengaat van homocysteïne. Deze intermediaire stof in de stofwisseling van de aminozuren methionine en cysteïne, fungeert bij een teveel als een vrij radicaal dat de vaatwand ontsteekt en zo bijdraagt tot atherosclerose. Het aanstippen waard is ook de natuurlijke vochtafdrijvende werking van vit B6 en zijn mederol in de aanmaak van rode bloedcellen. Tekorten aan vit B6 kunnen bijdragen tot o.a. prikkelbaarheid, depressiviteit, concentratiezwakte, premenstrueel syndroom (P.M.S.) met vasthouden van water, carpal tunnel syndrome, hart- en vaatziekten, bloedarmoede. Vit B6 halen we uit zalm, tonijn, heilbot e.a. vette vis, vlees, lever, gevogelte (kip, kalkoen), eidooier, sojabonen, linzen e.a. peulvruchten, pinda’s, melk, melkproducten, kaas, tarwekiemen, volle rijst, volkorenbrood, zemelen, banaan, peren, aardappelen, avocado, walnoten, hazelnoten, en zonnebloempitten.
Foliumzuur: vlotte celdelingen, bescherming van bloedvaten Ook wel vitamine B9 of vitamine B11 genoemd, is foliumzuur een Bvitamine met zeer belangrijke functies. Het meest in het oog springend is het belang voor een vlotte celdeling en de daarmee gepaard gaande met DNA-replicatie. Foliumzuur is daarom vooral onmisbaar in weefsels met een snelle celaanmaak: ondermeer in de foetus tijdens de zwangerschap, in het beenmerg met vorming van rode en witte bloedcellen en in de testikels met de aanmaak van spermatozoïden. Tekorten aan foliumzuur kunnen zo bijdragen tot ontwikkelingsstoornissen van de foetus (“open ruggetje”, “hazenlip” en aangeboren hartafwijkingen), tot bloedarmoede (megaloblastaire anemie) en tot onvruchtbaarheid bij de man. In het aminozuurmetabolisme belet foliumzuur in synergie met vit B6 en vit B12 het te hoog oplopen van het homocysteïnegehalte en vermindert ze dus de kans op hart- en vaatziekten. In onze samenleving komt een gebrek aan foliumzuur heel vaak voor, want de topbronnen zijn verse groenten en fruit, terwijl heel wat medicijnen deze vitamine tegenwerken. De bekendste toepassing is uiteraard de inname van foliumzuur bij vrouwen die zwanger wensen te worden of het al zijn.
Vit B12: vlotte celdelingen en een gezond zenuwstelsel Cyanocobalamine of vitamine B12 is een zeer belangrijke vitamine, waarvan we dagelijks maar heel weinig nodig hebben. Het kan dan ook heel lang duren vooraleer tekorten aan dit bijna uitsluitend in dierlijke voeding aangetroffen vitamine zich uiten. Vooral een veganistische of sterk vegetarische voeding en maagaandoeningen of -operaties met een gebrekkige afscheiding van maagzuur of van de intrinsie24 BioGezond • april 2010
ke factor (stof nodig voor de opname van vit B12) zijn de oorzaken van tekorten. En de weinige vitamine B12, die in planten wordt aangetroffen (chlorella, spirulina, biergist, gefermenteerde sojaproducten) is niet voldoende om zware tekorten aan te vullen. Nu heeft vitamine B12 heel veel gelijk lopende eigenschappen met foliumzuur, ondermeer door dezelfde rol in celdelingen en in het homocysteïnemetabolisme. Wie veel verse groenten en fruit eet en dus voldoende bronnen van foliumzuur inneemt, zal niet zo snel symptomen van tekorten aan vitamine B12 vertonen op het gebied van ontwikkelingsstoornissen (“open ruggetje”), van bloedcelaanmaak (bij vit B12 gebrek vaak pernicieuze anemie), van spermacelproductie (mannelijke onvruchtbaarheid) of homocysteïneverhoging (meer kans op hart- en vaatziekten). Maar er is een zeer belangrijke functie van vitamine B12, die niet door foliumzuur kan opgevangen worden: de noodzaak voor een goede stofwisseling van de zenuwcellen en de aanmaak en bescherming van de myelineschede. Uitgesproken vitamine B12-gebrek kan dan ook leiden tot heel wat neurologische klachten (waarvan sommigen onomkeerbaar zijn): vergeetachtigheid, concentratiestoornissen, verward denken, lusteloosheid, nervositeit, depressiviteit, gevoelsstoornissen (voosheid, gevoelloosheid), tintelingen in vingers en tenen, coördinatieverlies, spierzwakte, grotere kans op seniele dementie en de ziekte van Alzheimer. Vitamine B12 treffen we vooral aan in (rood) vlees, orgaanvlees (lever, hart, nieren), gevogelte (wit vlees), zeevoedsel (krab, oesters, mosselen, zalm, sardines), eierdooiers, melk en kaas. Maar we hoeven daar geen massa’s van te eten.
Behoren ook tot de vitamine B-groep: - Biotine, ook vitamine B8 of vitamine H (“h” staat voor haar)
genoemd, is in de eerste instantie essentieel voor de aanmaak van de zwavelhoudende hoornstof of keratine. Hierdoor is ze vooral belangrijk voor gezond haar, een gezonde huid en sterke nagels. Een gebrek kan zich uiten in huidafwijkingen (te droge of vette huid), doffe en broze haren, breekbare nagels. Biotine wordt voor een deel aangemaakt door de eigen darmflora en zit in bonen, pinda’s, noten, walnoten, eierdooier, lever, sardines, makreel, melk en melkproducten. - PABA of para-aminobenzoëzuur beschermt vooral de huid tegen zonnebrand als filter van UV-stralen. Deze vitamine speelt ook een rol in de gezondheid van huid, haar en nagels. Tekorten verhogen de kans op zonnebrand, op rimpelvorming van de huid, vitiligo (ontkleuring van de huid) en grijs worden van het haar. Voedingsbronnen van PABA zijn: orgaanvlees (lever), volle granen, tarwekiemen, yoghurt, groene bladgroenten en ruwe rietsuikermelasse - Choline en inositol: deze substanties zijn vooral essentieel voor de leverwerking en de aanmaak van gal van een goede kwaliteit, voor de stofwisseling van vetten en cholesterol in de lever, voor de gezondheid van de celmembranen (als onderdeel van de fosfolipiden), voor een goede werking van het zenuwstelsel en zo voor het concentratievermogen, geheugen, geestelijk welbevinden en de stressbeheersing. Tekorten kunnen leiden tot vergeetachtigheid, concentratieproblemen, slaapstoornissen, angstaanvallen, verhoogd cholesterolgehalte en dus hart- en vaatziekten, slechte samenstelling van de gal en intolerantie tegen vetten. Voedingsbronnen zijn vooral lecithine (zit vooral in sojabonen en eidooier), orgaanvlees (hersenen, lever, hart), groene bladgroenten, tarwekiemen, vis, peulvruchten en noten.
MACA (ook wel Peruviaanse ginseng genaamd) van ALTISA is een plant afkomstig uit het centraal hooggebergte van de Andes in Peru. De plant Maca wordt traditioneel gebruikt om de viriliteit en de vruchtbaarheid te ondersteunen, en als stimulans van energie, prestaties en het uithoudingsvermogen. De Macawortel is rijk aan proteïnen, en in het bijzonder aan de vetzuren linoleen, palmitine en oliezuur, alsook plantaardige sterolen. Uit studies op ratten met MACA is het gunstig effect aangetoond op de lust voor romantiek!
Samenstelling per 1 capsule: 500mg MACA (Lepidium peruvianum Chacon) wortelextract.
GINKGO BILOBA van ALTISA is een plant met een welgekende circulatoire bevorderende activiteit: het heeft een gunstig effect op de verwijding van de levenssapkanaaltjes, toevallig ook in het bekkengedeelte, waardoor er meer levens-sappen en dus ook stikstof oxide (de chemische stof die de vaten naar de vitale plaats verwijdt) in de erogene zones aanwezig is. Het kan er dan echt ‘stevig’ aan toe gaan. Samenstelling per 1 capsule: 60mg Ginkgo biloba extract (50:1) van het blad [met een minimum van 14,4mg (24%) ginkgo flavonglycosides en 6% Terpene Lactonen], 270mg Ginkgo biloba (fijngemalen blad.
ALTISA :998765485362510/.86-946.4205,.+47546-946,569335015(7568'93.75.76546&/.-50%5.,6.46$#"7! 7%5095/7.(%697.5-56,!(50.4 2546 :576 93(6 05(/379976 5546 25'9901!02,56 ,!53705##54,%5.,6 36 !4&56 (/35:547546 &.46 -0.6 -946 15'9906 (:9986 54 835/0(7!##546 (/.8506 &!/76 &57:5536 2.(76 790'56 :9 (6 :5386 $,50.-9754 6 (!96 23/7546 79386 397!(56 546 ,.503.85 ,50.-97546 546 '!0,546 6 250!,/550,6 -!3254(6 ,56 .4750497.!49936 50854,56 546 &06 (7054256 6 $!!,
94/#97/0.426097.5( 60.%73.454654!#694,5056#90:9!550!,/7.5(794,990,546!!06:5506.4#!0:97.56!-506,56ALTISA0!,/75461536 6 6656-5080.2546.469335605#!0:6546,.557'.4853(654 ® 0!,/76-946654625-90.550,565465-54'.%7.256-!5,.426546554625&!4,5 35-54((7.36&.461539420.8
Sinds 1970
Vital Bio/fairtrade Amandelnougat Zachte bio/fairtrade amandelnougat van Vital. De unieke smaak van het traditionele Vital-recept van 1926, vervaardigd met biologische ingrediënten. Gecertificeerd Max Havelaar met fairtrade rietsuiker en honing.
W
NIEU
Amandelnougat vanille
Distributie Amandelnougat Vanille
Aanbevolen consumentprijs: 30caps: €13,18. CNK2248-342
Aanbevolen consumentprijs: 100caps: €19,95. CNK2551-976
OP ZOEK NAAR AANGENAME MOMENTEN?
Amandelnougat vanille/cappuccino
Amandelnougat vanille/chocolade Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en bio winkel
Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas • Tel. 03 780 53 00 - Fax 03 778 14 13 • email:
[email protected] • www.hygiena.be
Nieuwtjes over voeding, voedingssupplementen en kruiden Onze eerste medicijn moet onze voeding zijn, daar wees Hippocrates eeuwen geleden al op. Ter ondersteuning van deze stelling, zien we steeds meer klinische studies opduiken, die het gebruik van gezonde voeding of voedingssupplementen aanmoedigen in de preventie en de aanpak van diverse aandoeningen.
Groene thee (Camellia sinensis) beschermt tegen depressiviteit en stressgevoelens Groene thee staat al lang bekend om zijn antioxiderende en ontstekingswerende werking, ondermeer toegeschreven aan epigallocatechinegallaat (EGCG). Vrij recent tonen twee onderzoeken aan dat groene thee ook depressieve gevoelens en gevoelens van sociale stress kan verminderen. In een onderzoek in een rusthuis bij meer 1000 Japanse bejaarden, zag men dat bij een dagelijkse consumptie van minstens vier kopjes groene thee de kans op milde en zware depressies met de helft verminderde. Een grote studie bij meer dan 40000 Japanners, ouder dan 40, toonde aan dat mensen die minstens 5 kopjes groene thee per dag dronken minstens 20 % minder kans hadden op het ontwikkelen van psychologische stress dan mensen die één kopje of minder groene thee per dag dronken. Am J Clin Nutr, Dec 2009; Green tea consumption is associated with depressive symptoms in the elderly. Niu K. et al.
Visolievetzuren verminderen de kans op harten vaatziekten Dat de omega-3-vetzuren helpen beschermen tegen hart- en vaatziekten werd al in tal van klinische onderzoeken aangetoond. Twee vrij recente onderzoeken staven dit opnieuw. In een Australische studie werd nagegaan of de spiegel van omega-3-vetzuren een verband hield met de ontstekingsmerker CRP (C-reactieve proteïne) in het bloed. Het is namelijk zo dat – veeleer dan cholesterol die als de grote boosdoener wordt naar voor geschoven – hart- en vaatziekten vooral het gevolg zijn van een chronische ontstekingsreactie en met CRP bestaat een algemene merkerstof voor ontsteking in het lichaam. Bij 124 personen met een gemiddelde leeftijd van 48 jaar, werd naast de CRP-waarde ook de concentraties totale omega-3-vetzuren, EPA en DHA in het bloed bepaald. Men zag heel duidelijk dat de personen met de hoogste CRP-waarden significant lagere bloedspiegels hadden aan zowel totale omega-3-vetzuren als aan EPA en DHA in vergelijking met personen met lage CRP-waarden. Dit suggereert nogmaals dat omega-3-vetzuren via het verlagen van het algemeen ontstekingsniveau het cardiovasculaire risico verminderen. Als we dieper op hart- en vaatziekten ingaan, dan ziet men dat een verminderde functie van de vaatwandcellen (men spreekt van “endotheeldysfunctie”) aanzienlijk het cardiovasculaire risico verhogen. Bij genetisch zwaar belaste ratten met een uitgesproken endotheeldysfunctie werd gedurende 4 weken 300 mg EPA/kg lichaamsgewicht toegediend. Men zag een duidelijke ommekeer in de endotheeldysfunctie, waarbij er meer vasodilaterende (bloedvatverwijdende) en minder vasoconstrictorische (bloedvatvernauwende) factoren werden gevormd. Dit is suggestief voor het feit dat EPA via een betere vaatwandfunctie de kans op hart- en vaatziekten 26 BioGezond • april 2010
verlaagt. Eur J Clin Nutr. 2009. An inverse relationship between plasma n-3 fatty acids and C-reactive protein in healthy individuals. Micallef MA, Munro IA, Garg ML. J Pharmacol Exp Ther, April 2009, Eicosapentaenoic Acid Improves Imbalance between Vasodilator and Vasoconstrictor Actions of Endothelium-Derived Factors in Mesenteric Arteries from Rats at Chronic Stage of Type 2 Diabetes. Matsumoto et al.
Levensstijl met meer antioxidanten helpt beschermen tegen diabetes type 2 Diabetes neemt in de westerse wereld pandemische vormen aan. Waar het aantal mensen met diabetes in Europa nu om en bij de 20 miljoen wordt geschat, vermoedt men dat er tegen 2030 meer dan 26 miljoen zullen zijn. Zowel preventie als begeleiding van diabetes type 2 wordt dus heel belangrijk en het mag duidelijk zijn dat dieetfactoren daar een grote rol in kunnen spelen. Een recent onderzoek op 125 mensen met recent vastgestelde diabetes vergeleek het effect van het door de reguliere geneeskunde aangeraden vetarme dieet met een Mediterraan dieet (veel groenten, fruit, peulvruchten, volle granen, vis, olijfolie, met mate wijn en weinig rood vlees), dat rijker is aan antioxidanten als polyfenolen, vitamine C, carotenoïden en tocoferolen. In de vetarme groep hadden meer proefpersonen nood aan bloedsuikerverlagende medicijnen dan in de Mediterrane groep (70 % tegenover 44 %). Ook de het gewichtsverlies en afname van de BMI (Body Mass Index) was meer uitgesproken in de tweede groep. De conclusie van de onderzoekers luidde dat het mediterrane dieet bij diabetes “is geassocieerd aan minder hart- en vaatziekten, langer leven en minder kans op bepaalde kankers”. Dat mensen met diabetes een lagere status aan antioxidanten in hun bloed vertonen en er dus meer van nodig hebben, bleek uit een Egyptisch onderzoek. Daarin werden 28 diabetici vergeleken met 10 gezonde personen. Uit een bloedonderzoek bleek dat de diabetici een hoger gehalte aan malonaldehyde (MDA) vertoonden dan gezonde personen. Malonaldehyde (MDA) is een maat voor de activiteit van vrije radicalen in het lichaam en dus voor het gebrek aan antioxidanten. Dat gegeven correspondeerde trouwens met de vaststelling dat de spiegel van het antioxidans co-enzyme Q10 lager was bij de diabetici in vergelijking met de gezonde proefpersonen. Naarmate de spiegel van co-enzyme Q10 steeg in het bloed, daalde de hoeveelheid HbA1C of geglycosyleerde hemoglobine, een maat voor de ernst van diabetes en voor de gemiddelde bloedsuikerwaarde. Ann Int Med, Effects of a Mediterranean-Style Diet on the Need for Antihyperglycemic Drug Therapy in Patients With Newly Diagnosed Type 2 Diabetes. Katerine Esposito et al. Blood Coag Fibrinolysis, juni 2009, Malondialdehyde and coenzyme Q10 in platelets and serum in type 2 diabetes mellitus: correlation with glycemic control. El-ghoroury, Eman A et al.
ZUIVER TOT HET EXTREME Alle Omega-3 voordelen die men nodig heeft. Niets van ongewenste onzuiverheden of oxidaties. De superieure kwaliteit van onze visolie hangt af van zijn zuiverheid en integriteit. Nordic Naturals beseft ten volle dat structuur en kwaliteit de werking en efficiëntie van Omega-3 visolie bepalen. Daarom ontwikkelde Nordic Naturals gepatenteerde productieprocessen waardoor we dé referentie werden dankzij onze onberispelijke visoliekwaliteit, en dat al bijna 15 jaar lang. Ons zuurstofvrije productieproces op lage temperatuur garandeert de integriteit van de delicate oliën en elimineert eventuele, schadelijke toxines zoals kwik. Het resultaat: 100% zuiver farmaceutische Omega-3 vetzuren die uw lichaam nodig heeft voor een sterk hart en gezonde hersenen. Nordic Naturals-visolie is gegarandeerd vrij van zware metalen (en van meer dan 210 andere toxines). Tests van onafhankelijke instellingen tonen aan dat de waarden 10 keer lager liggen dan de strenge Noorse Medische Norm en Europese Farmacopee. En dat kan van geen andere visolie gezegd worden. Nordic Naturals—Always Innovating. Always Pure.
MANGOSTEEN TOTAALSAP topbron van beschermende antioxidanten De exotische supervrucht mangosteen is uitzonderlijk rijk aan krachtige antioxidanten, xanthonen. SUNSTEEN is een bijzonder totaalsap van de mangosteen, dat voor een extra hoog gehalte aan xanthonen een bijzonder extract bevat van de vruchtenschil, en dat voor een compleet profiel aan antioxidanten ook bosbessen en rode druiven bevat. SUNSTEEN is ideaal om naast een gezonde voeding te zorgen voor: • meer energie en welbevinden • een vlotte spijsvertering en darmfunctie • een sterke weerstand tegen vreemde indringers • soepel bewegen en een vlotte circulatie • een fris en jeugdig uiterlijk
Live healthy, Be beautiful and Feel Great! De bijzondere antioxidantenwaarde van SUNSTEEN wordt weerspiegeld door de zeer hoge ORAC-waarde: 47.945 μmole TE/L bepaald door een onafhankelijk labo, hoger dan het in België meest verkochte mangosteensap. Meer weten? Bel CompleMed 059 27 07 53 of mail
[email protected] www.complemed.be Exclusief verkrijgbaar bij de betere dieet- en natuurwinkels
Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels Info Mannavita: 056 43 98 52 -
[email protected] www.mannavita.be - www.sunsteen.net
Etherische olie in de kijker
Basilicum CT methylchavicol Met de “exotische” basilicumolie of de etherische olie van basilicum met het chemotype “methylchavicol” halen we één van de sterkste ontkrampende middelen uit de aromatherapie in huis. Deze van Indië afkomstige olie, waarvan de naam is afgeleid van het Griekse “basileus” (“koning”), is inderdaad een koninklijke olie als het de bedoeling is spasmen, kolieken en krampen te verlichten, waarvoor geen andere medische hulp is vereist. Maar ook omwille van de algemene spijsverterings- en concentratiebevorderende werking verdient deze olie zeker een voorstelling. Ze dient wel te onderscheiden worden van de etherische olie van basilicum met chemotype “linalol”, die een andere werking heeft.
Botanische aspecten Exotische basilicum, waarvan de botanische naam “Ocimum basilicum ssp. basilicum” luidt, is een eenjarig kruid met grote eironde, donkergroene en glanzende bladeren. Ze bloeit op het einde van de zomer met rose-witte bloemetjes in de bladoksels. Deze plant met haar uitgesproken parfum is uiteraard gekend omwille van haar gebruik in de Mediterrane keuken. Ze doet het goed in ondermeer tomatengerechten, Provençaalse soep en pesto. Er is meer dan 500 kg plantenmateriaal nodig voor ongeveer 1 liter van een gele tot lichtgroene etherische olie. De geur van deze olie is te omschrijven als zoet-kruidig, scherp en warm. Ze is meer kamferachtig dan de olie van het type linalol.
Belangrijke inhoudsstoffen Vooral de fenolische methylethers (rond de 90 %), waaronder in hoofdzaak methylchavicol (85 à 88 %), alsook methyleugenol (1,6 %), cis- en trans-anethol; oxiden (< 3%) met vooral 1,8 cineol (2,2 %), alsook trans-ocimeenoxide; terpeenalcoholen (< 2 %) met linalol (0,6 à 3,45 %), fenchol (0,1 %), terpineen-1-ol (0,1 %), alfaterpineol (0,1 %), citronellol (0,3 %); ketonen (1 %) met 3-octanone (0,8 %), transocimeem oxide; terpeenesters (< 1 %) met fenchylacetaat (0,6 %) en linalylacetaat (0,1 %); fenolen (0,5 %) met vooral eugenol (0,5 à 1,75 %).
Belangrijkste eigenschappen en indicaties; toepassingen - In de eerste plaats is de etherische olie van basilicum CT
methylchavicol een sterk antispasmodische of ontkrampende etherische olie. Ze doet dit door in te werken op het (ortho)sympatische zenuwstelsel, het deel van het autonome zenuwstelsel, dat bij een overdreven tonus krampen kan veroorzaken. Samen met een milde anti-inflammatoire of ontstekingswerende en een analgetische of pijnstillende werking, kan ze lokaal (10 à 20 % in plantaardige olie) worden gebruikt bij ondermeer: - menstruatiepijnen - maag- en darmkrampen, kolieken, nierkolieken - infectieuze diarree met krampen - spierkrampen, spiercontracties en spierpijnen, tendinits of peesontsteking - reumatische pijnen (o.a. artritis, reumatoïde artritis) 28 BioGezond • april 2010
- spasmofilie (abnormale aanleg voor krampen, spasmen, spiertrekkingen) - spanningshoofdpijn - Verder mogen we ook van deze etherische olie niet vergeten
dat ze een tonicum is voor de lever, de galwegen en de pancreas, waardoor ze de spijsvertering in zijn geheel ondersteunt. Samen met de hoger vernoemde ontkrampende werking, kan ze dan ook toegepast worden bij: - onvoldoende galvorming, levercongestie, lever- en galkolieken, virale hepatitis - misselijkheid en reisziekte, zwakke functie van de pancreas - indigestie, maagzuur, opgeblazen gevoel, winderigheid, aërofagie (“luchteten”) - Vrij interessant is ook de positiverende, verfrissende en motive-
rende werking van deze olie bij verstuiving. Ze wordt daarom ingezet om de concentratie te bevorderen tijdens studies en lange autoritten, om alert en helder van geest te blijven en om bij milde depressiviteit en/of lusteloosheid weer interesse en motivatie te vertonen. Ook bij angst en mentale vermoeidheid wordt ze met succes ingezet. - De etherische olie van basilicum CT methylchavicol heeft ook
een decongestieve of ontzwellende werking op het aderlijke stelsel, in het bijzonder bij goedaardige prostaatvergroting, spataderen en zware benen. - Tenslotte maakt men een heerlijke geparfumeerde olie die men
in de keuken in allerlei dressings kan gebruiken door 10 druppels van deze etherische olie te mengen in 50 ml olijfolie. - Vermijd puur gebruik van deze olie op de huid, want ze dan kan
ze irriteren. Daarom verdunnen tot een maximum van 20 %. Deze olie wordt afgeraden tijdens de eerste 3 maanden van de zwangerschap.
Erratum: de aandachtige lezer zal gezien hebben dat in de vorige editie van BIO GEZOND de etherische olie van citroen werd beschreven. Alleen zorgde de zetduivel ervoor dat er een verkeerde titel boven het artikel stond die verwees naar de etherische olie van basilicum. Waarvoor onze excuses.
Gemmotherapie
BERKENSAP Van de oogst tot de fles De kwaliteit van berkensap wordt in belangrijke mate bepaald door de zorg waarmee het geoogst wordt maar ook door de verdere behandeling van het sap. Begin maart, zodra de natuur ontwaakt uit haar winterslaap, is het moment gekomen om actief een zowel bovengronds als ondergronds gezond terrein te lokaliseren. Het sap haalt namelijk het nodige voedsel voor het ontluiken van de knoppen uit de ondergrond, met name mineralen, maar eventueel ook vervuilende stoffen. Het uitkiezen van de berk is eveneens heel belangrijk. Het moet gaan om een volwassen boom, met een stam van ongeveer 40 cm diameter waarin een gaatje wordt geboord met een diameter van 6 tot 7 mm. Bij voorkeur wordt hierbij een mechanische handboormachine gebruikt (handboor) ten einde het hout niet op te warmen tijdens het boren. De diepte van het gaatje bedraagt ± 5 cm om zo de houtlaag te bereiken waarin het minerale sap circuleert. Zodra de eerste druppel sap te voorschijn komt, wordt hierin een slang geplaatst met een diameter die lichtjes kleiner is dan het boorgaatje, met een recipiënt op het einde van de slang om zo het sap op te vangen. Het oogsten duurt ongeveer 3 weken en houdt geen enkel gevaar in voor de gezondheid van de berk. Elk jaar oogsten van dezelfde boom is evenmin een probleem. De oogst is ten einde wanneer het sap melkachtig wordt of nauwelijks nog vloeit. Vergeet vooral niet het gaatje terug te dichten met een houten plug. Indien u zelf veel sap oogst en dit wil valoriseren, ziehier enkele suggesties: - De eenvoudigste oplossing: maak in uw diepvries ijsblokjes van berkensap die dan later kunnen gebruikt worden bij een fruitsap of in een aperitief. Sommigen laten iedere morgen een blokje berkensap ontdooien en drinken het gewoon zuiver. Het is evenwel zo dat door het invriezen (zoals trouwens ook het opwarmen), het sap een deel van zijn kracht verliest. - U kan eveneens de planten in uw appartement begieten met het overtollige berkensap. Als resultaat krijgen de planten een jeugdige groene kleur.
Na de oogst Het behandelen van het sap na het oogsten moet dagelijks gebeuren, zo niet begint het sap te gisten. Heel wat firma’s verkiezen de gemakkelijkheidsoplossing: het sap pasteuriseren, waardoor het echter zijn energetische vitaliteit verliest. Anderen voegen
er chemische producten aan toe, synthetisch fruitzuur, of steriliseren het door het te filteren onder ultraviolet licht! De enige werkwijze die de integriteit en de volledige kracht van het sap vrijwaart, is het toevoegen van alcohol om de gisting te stoppen. Het is eveneens mogelijk de gisting gecontroleerd te laten verlopen met als bedoeling een aangename sprankelende berkendrank te bekomen, een berkenwijn of berkenazijn, maar dan beschikt men niet langer over het eigenlijke berkensap. Om het drainerend effect van het sap te versterken is het wenselijk er extracten van berkenknoppen (zo brengt met het onderste en het bovenste gedeelte van de boom samen) en van zwarte bes aan toe te voegen. Dan volstaat een soeplepel sap per dag voor een optimaal effect. Bij het gebruik van zuiver sap is een dagelijkse inname nodig van 150 tot 200 ml, wat te duur uitvalt (ongeveer 3 à 8 euro/dag!). Biosap met knoppen, geoogst in België, vertegenwoordigt slechts een uitgave van 0,6 euro/dag! U ziet dus dat de kwaliteit van berkensap niet bepaald wordt door het etiket dat firma’s maar al te gemakkelijk op een fles kleven, terwijl ze het sap niet zelf oogsten en het moeten aankopen, of het enkel verdelen.
Eigenschappen Voor wie de kracht van berkensap niet kent: berkensap, vers geoogst en niet gepasteuriseerd, is als levend water, een bron van leven. Het bevat alle vitale elementen die ons lichaam nodig heeft om zich te zuiveren en te herstellen. De 3 belangrijkste acties van het sap - revitaliseren, mineraliseren en zuiveren - verklaren het succes ervan sinds vele honderden jaren. Een kuur met berkensap helpt om de toxines (urinezuur, cholesterol) af te voeren die tijdens de winter werden opgestapeld, de gewrichten te reinigen en de pijn te lenigen, een gevoelige huid te zuiveren en de mineralen aan te voeren die ons lichaam nodig heeft na de winter. Het is ook de start van een kuur voor het wegwerken van cellulitis en oedeem, zodat we met een slank lichaam de zomerse zon kunnen trotseren. Philippe Andrianne TIP Indien u berkensap aankoopt in een natuurwinkel, geef dan de voorkeur aan biosap dat in onze eigen streken geoogst werd, eerder dan ingevoerd sap. Op die manier draagt u bij tot het valoriseren van de Waalse wouden en het behoud van de werkgelegenheid onder de Belgische oogsters.
BioGezond • april 2010 29
Bachbloesemtherapie
WHITE CHESTNUT (Paardenkastanje) Stopt die onophoudelijke gedachtestroom Naar aanleiding van een ernstig meningsverschil of door een penibel probleem dat opduikt, kan het gebeuren dat bepaalde kwellende gedachten voortdurend door ons hoofd blijven spoken en ons niet meer loslaten. Niet alleen mankeren we door dat aanhoudend gepieker vaak de frisheid van geest om tot een oplossing te komen, we raken mogelijk ook afgestompt, kunnen de slaap niet meer vatten of worden zelfs depressief. Om in dergelijke situatie de geest te bevrijden en het mentale evenwicht te herstellen, raadde Dr Bach ons de bloesem van de witte paardenkastanje (White chestnut) aan.
Innerlijke discussies en kwellende gedachten Het is je waarschijnlijk al overkomen: je hebt een verhitte discussie met iemand gehad of er is een ernstig meningsverschil in werkverband geweest en - zelfs al is er een consensus bereikt of werden de plooien glad gestreken - nadien blijven de woordenwisselingen door je hoofd spoken. ’s Avonds in bed blijf je eindeloos innerlijke discussies voeren, komen er voortdurend argumenten naar boven om je standpunt te verdedigen en schiet je steeds te te binnen wat
je eigenlijk had moeten zeggen. In een dergelijke negatieve mentale toestand, typisch voor de nood aan paardenkastanje, komt de geest niet tot rust en komt er van slapen vaak niet veel in huis.
Wanneer kan men aan paardenkastanje denken? - als men voortdurend piekert over hetzelfde of steeds weer met hetzelfde probleem in de geest bezig is en erdoor afgestompt, afwezig of depressief wordt - als 's avonds de discussies van de afgelopen dag voortdurend in het hoofd malen - als ons telkens te binnen schiet wat men "had moeten zeggen", als men steeds argumenten en tegenargumenten formuleert ter verdediging van zijn standpunt - bij inslaapmoeilijkheden door kwellende gedachten of wanneer we er 's morgens heel vroeg al door gewekt worden - bij sufheid, verwardheid of onvoldoende concentratievermogen overdag, ten gevolge van de overactiviteit van de geest de avond en nacht voordien. - bij chronische hoofdpijn in het voorhoofd, vooral boven de ogen, veroorzaakt door een steeds weerkerende gedachtenstroom - als de mentale spanning door het piekeren zich uit in tandenknarsen, malende bewegingen met de onderkaken maken, wringen met de handen of rusteloze vingerbewegingen
jee j k k e e o o h h s ’ s tt’ r r e e e e GG
Er woedt al een hele tijd een polemiek rond het feit of biologische groenten en fruit wel een meerwaarde bieden tegenover reguliere landbouwgewassen. Bepaalde instanties beweren namelijk dat er geen wezenlijk verschil zou zijn qua gehalten aan vitaminen en mineralen. Toch zijn er twee zeer belangrijke argumenten om voor BIO te kiezen. Eerst en vooral krijgen we met de gewone landbouwgewassen in minstens 8 op de 10 gevallen residuen van pesticiden of herbiciden binnen, wat bij BIO niet het geval is. Maar wetenschappers hebben nu aangetoond dat biologische gewassen vooral veel rijker zijn aan de bittere “salvestrolen” dan reguliere gewassen. Salvestrolen zijn zeer belangrijke componenten, die ontaarde cellen - die ontsnapten aan de bescherming door antioxidanten - een halt kunnen toeroepen in het lichaam. In tegenstelling tot normale cellen, hebben ontaarde cellen een bijzonder enzyme (CYP1B1), dat salvestrolen omzet tot stoffen, die de cel noopt tot spontane celdood. Een onwaarschijnlijk groot argument om dus volop voor biologische voeding te kiezen. Salvestrolen kunnen ook geconcentreerd worden uit fruit en groenten. Een hoog gedoseerd extract van salvestrolen uit fruit is SALVESTROL PLATINUM van Vitals.
30 BioGezond • april 2010
Biologische wijn van de maand
DOMAINE CABANIS COSTIÈRES DE NÎMES
Costières de Nîmes is gelegen in Zuid Frankrijk, tussen Avignon, Nîmes en de Middellandse zee. Hier vinden we de meeste zonne-uren van heel Frankrijk en de sterke Noordelijke wind, de Mistral, zorgt voor de afkoeling. Beide zijn goed voor de wijnbouw, door de zon rijpen de druiven goed en de wind houdt alles zuiver en gezond. En dan is er natuurlijk nog de grond zelf. We bevinden ons hier op de uitlopers van de ijsmassa van 6 miljoen jaren geleden. Van de Alpen afgerukte rotsblokken werden door het ijs naar het Zuiden geduwd en langzaam omgevormd tot ronde stenen, de beroemde “galets roulés”. Deze ronde rivierstenen liggen in een zand-klei ondergrond. Deze terroir geeft dan ook typische stevige volle ronde en fruitige wijnen.
aangewezen als aperitief en bij een volledige maaltijd. De rode wijn is typisch fruitig, rond, evenwichtig, complex en zuiver met zijdeachtige tannines.
Domaine Cabanis is een relatief klein domein van 32 Ha waarvan 14 Ha wijngaarden. Op de overige gronden vinden we olijfbomen en eetdruiven. Alles is bio gecertifieerd sinds 1984 waarmee de familie Cabanis tot de pioniers van de bio behoort.
Kortom, de Cabanis wijnen zijn aangename “all round” wijnen met voldoende volheid en complexiteit die aangenaam wegdrinken.
Hun rode en rosé wijnen worden gemaakt met Grenache, Syrah, Carignan en mourvèdre. De rosé wijn is zeer fruitig en tamelijk complex, fris maar niet zurig en is
Website wijnbouwer: www.domainecabanis.com Invoerder voor België: Biotiek www.biotiek.be
Antoon DE PAEPE
Bio, ook in uw glas! Het grootste aanbod van biologische wijnen uit : Frankrijk, Italië, Duitsland, Oostenrijk, Spanje, Portugal, Australië, Argentinië, Chili en Zuid Afrika.
BIOTIEK
Invoerder Groot- en kleinhandel 270 wijnen van 79 biologische en biodynamische wijnbouwers
OPEN
DEU
R
Degustatiedagen in Zoersel en Galmaarden-Vollezele Vraag vrijblijvend uitnodiging, prijslijst en wegbeschrijving OF kijk voor alle info op
www.biotiek.be Adres ZOERSEL : BIOTIEK Ten Hoflaan 22 2980 Zoersel Tel. 03-312 24 38
Adres Huis Pelsenbroek Langestraat 6 1570 Vollezele Tel. 054-56 91 21
WWW.LEVENSSCHOOL.BE TEL +32 11 60 16 75
[email protected]
BioGezond • april 2010 31
Krillolie: de hype doorprikt Als we bepaalde reclameboodschappen mogen geloven, dan is krillolie tegenwoordig de allerbeste bron van omega-3-vetzuren. De olie uit dit Antarctisch garnaalachtig zeediertje (Euphausia superba), een voedingsbron voor walvissen, pinguïns en robben, zou visolie op elk vlak overtreffen en dus overbodig maken. Maar wie de zaken helder op een rijtje zet, zal vaststellen dat zowel voorschrijver als consument bij de neus worden genomen.
Eerst het goede nieuws Een groot verschil tussen krillolie en visolie is de vorm waaronder de omega-3-vetzuren EPA en DHA worden aangeleverd. In visolie komen EPA en DHA voor onder de vorm van triglyceriden of onder de vorm van ethylesters, als men meer gaat concentreren. In krillolie zijn EPA en DHA daarentegen gekoppeld aan fosfolipiden, wat deze omega-3-vetzuren inderdaad een licht betere opneembaarheid bezorgt. Verder zitten in krillolie nog twee componenten, die het middel op het eerste zicht aantrekkelijk maken: omega-9-vetzuren (meer bepaald oleïnezuur, zoals in olijfolie) en astaxanthine. Dit laatste roze-rode pigment behoort tot de carotenoïden en is een sterk antioxidans, dat 100 maal krachtiger dan vitamine E is.
blemen en opstandig gedrag hebben minstens 500 mg EPA nodig. Als we krillolie bekijken dan valt onmiddellijk de wel heel lage hoeveelheid EPA + DHA per capsule op: Krill olien bevatten tussen de 120 mg tot amper 77,5 mg EPA en DHA. Voor werkzame hoeveelheden EPA + DHA moeten dus al gauw 4 tot 8 capsules per dag worden ingenomen en dat wordt wel een heel dure zaak! Schril in contrast daarmee staat de hoeveelheid EPA + DHA, dat een welbepaald kwaliteitsmerk met geconcentreerde en uiterst zuivere visolie aanvoert: met 660 à 850 mg EPA + DHA wordt per capsule liefst 5 tot 10 maal meer EPA + DHA aangeboden!
Heel lage hoeveelheid EPA + DHA In de honderden studies die het gunstige effect van omega-3-vetzuren aantonen bij diverse aandoeningen, is er één constante factor: er moet steeds voldaan worden aan een minimale dagelijkse hoeveelheid EPA en/of DHA. Zo raden gezagsdragende instanties in de preventie van hart- en vaatziekten minimaal 500 mg EPA + DHA aan en voor personen met eerdere hartkwalen minstens 1 g EPA + DHA. Voor een positief effect bij depressieve gevoelens moet er zeker 1 g EPA aangevoerd worden en kinderen met aandachtspro-
capsule-inhoud beter dan krillolien 300 mg a 200 mg. De rekening is dus snel gemaakt.
Studies bij mensen: belangenconflicten, kleinschalig, niet gepubliceerd Ten slotte hebben de enkele studies met krillolien heel weinig in te brengen tegen de honderden goed opgezette, door onafhankelijke instanties uitgevoerde en zeer sprekende klinische studies met visolie. Zo wordt een kleinschalige studie aangehaald die het nut van krillolie aantoont bij ADHD: de studie is zeker niet gepubliceerd in een toonaangevend tijdschrift. Een studie die de gunstige effecten bij PMS (premenstrueel syndroom) moet aantonen is een niet onafhankelijk onderzoek, waarvan enkele auteurs bij een krillolieproducent werken. De studie die de voordelen op gebied van hart- en bloedvaten moet aantonen, telde volgens onafhankelijke wetenschappers te weinig deelnemers.
Milieuvriendelijk?
Astaxanthine: het kan beter Er wordt bij de promotie van krillolie ook heel wat gewag gemaakt van astaxanthine. Het is inderdaad zo dat dit sterke antioxidans het werkingsprofiel van EPA en DHA opmerkelijk kan verbeteren. Maar ook hier kan krillolie de concurrentie niet aan met een astaxanthinehoudend, vegetarisch algenoliepreparaat op de markt: dit laatste bevat per g capsule-inhoud liefst 2,36 mg astaxanthine in tegenstelling tot bij de verschillende Krillolien maar een 1,5 mg tot 0,05 mg. En als we kijken naar de hoeveelheid DHA die daarbij hoort, dan scoort ook het vegetarische algenpreparaat met 503 mg DHA per g
Men heeft vastgesteld dat de hoeveelheid Antarctisch krill sterk is afgenomen sinds de jaren 70, in sommige streken met wel 80%. Er wordt aangenomen dat de klimaatverandering de hoofdoorzaak is van de achteruitgang in de krillstand, wat het complete ecosysteem op ondermeer Antarctica sterk verstoort.
Conclusie Voor wie rekening houdt met de eigenlijke hoeveelheid EPA + DHA (en de prijs die je ervoor betaalt), met de waarde van het ondersteunende wetenschappelijke onderzoek en met de hoeveelheid astaxanthine, is het duidelijk dat krillolie helemaal niet opkan tegen een kwaliteitsmerk van geconcentreerde visolie of algenolie.
Superkritisch verschillend!
Hoogste concentratie aan 55 % DHA PLANTAARDIGE OMEGA-3 + Antioxidant Astaxanthine MarinDHA is een 100% vegetarisch omega-3 supplement van DHA en aangeboden in een glutenvrije vegetarische capsule. Omega-3 (mg/gram oliemengsel)
600
Astaxanthine (mg/gram oliemengsel)
2,5
500
2
400
1,5
300
Krill oliën
Krill oliën
Krill oliën
0
Krill oliën
0 MarinDHA
100
0,5
MarinDHA
1
200
Wat maakt onze EPA zo verschillend van de andere? Superkritisch verschillend! “wetenschappelijk bewezen“
Omega-3 EPA+DHA (mg/gram oliemengsel)
800 700 600 500 400 300 200
Meer weten? Bel Minami Nutrition 03 458 79 54 of Mannavita 056 439852
[email protected] Exclusief verkrijgbaar bij de betere reform- en dieetwinkels www.MarinEPA.be
Krill oliën
0
Krill oliën
100 MarinEPA
MarinEPA Smart Fats, goed voor geheugen en concentratievermogen. De kleinst mogelijke ecologische voetafdruk. Bekroond met het EMAS-certificaat, een strenge Europese norm voor milieuzorg.
Vermageringsdiëten De lente is er en meteen moet ik de realiteit onder ogen zien: ik ben een maatje aangekomen. Het overgewicht dat ik tijdens de winter makkelijk voor anderen kon verstoppen, wordt nu pijnlijk zichtbaar. Mijn eerste gedachte is dan ook: ik moet op vermageringsdieet. Makkelijker gezegd dan gedaan. Want hoeveel tijd is er nog om het teveel aan kilo’s weg te werken? Niet veel. Dan maar een crashdieet. Maar is dat niet nadelig voor mijn gezondheid? Te weinig kalorieën innemen betekent onvermijdelijk dat ik ook minder voedingstoffen binnenkrijg. En dan riskeer ik ziek te worden door voedingstekorten. Erg makkelijk is het anders wel om aan instant maaltijd vervangers te komen: via de apotheek, de dieetwinkel, ja zelfs bij de supermarkt is het gamma uitgebreid. Toch heb ik vragen bij het lezen van de lange ingrediëntenlijst: die is nagenoeg niet te interpreteren als je geen wetenschappelijke opleiding achter de rug hebt. Wel snap ik dat er smaakstoffen, ja zelfs kleurstoffen aan werden toegevoegd en dat er ook suiker - onder de vorm van fructose - in zit. De plaatselijke apotheek vertelt mij dat het dieet de afbraak van vrije vetzuren beoogt; maar beter is het dat ik eerst een medische controle laat uitvoeren, vooraleer met het dieet te starten. Daarna is een spectaculaire gewichtsdaling gegarandeerd. Navraag over crashdiëten leert mij dat zij ronduit ongezond zijn; de complicaties bij dergelijke diëten zijn niet min. Als er nagenoeg geen koolhydraten worden geleverd, moet het lichaam zijn energie uit alternatieve energiebronnen halen. Dan worden spiermassa en vrije vetzuren, als brandstof voor het organisme, afgebroken. Hierbij worden ketonen gevormd die het lichaam uiteindelijk kunnen vergiftigen. Anderzijds zullen zij die vetloos eten, door een snelle vertering van de suikers, een onweerstaanbare drang naar voedsel krijgen. Zij krijgen dan eetbuien waarbij in een korte tijd een grote hoeveelheid voedsel wordt gegeten. Wie een laag kalorisch vermageringsdieet volgt, krijgt uiteindelijk een lichaamsgewicht dat schommelt met een jo-jo effect. Maar eigenlijk wist ik zelf ook wel, dat ik mezelf valse hoop gaf wat betreft populaire crashdiëten. Wil ik gezond diëten, dan kan dat alleen door een geleidelijke afbouw van lichaamsvet te beogen. Meer spiermassa krijg ik door dagelijks minstens dertig minuten te wandelen, fietsen, zwemmen,… Hierdoor kan ik meer eten en toch in lichaamsgewicht afnemen. Door dagelijks te bewegen wordt de vetverbranding gestimuleerd, bouw ik aan de fitheid van mijn lichaam, en kan ik een dieet lang volhouden. Foute voedingsgewoonten worden stap voor stap afgebouwd; zo word ik gemotiveerd om blijvend gezond te eten.
Redactuer: Pascale Slagmulders - wwwdepeperbus.be
BioGezond • april 2010 33
Suiker en Zoetstoffen
EUROPESE ACADEMIE
De 2e en volledige herziene druk van "Suiker en Zoetstoffen" van Dr Geert Verhelst is nu uit, met ondermeer:
Voor natuurlijke gezondheidszorg
- ongeraffineerde suikers zijn een bron van antioxidanten - kokosbloesemsuiker (Gula java), een nieuwe topper on de natuurlijke suikers - stevia eindelijk op de rand van de doorbraak in Europa - grote aspartaamstudie suggereert kankerverwekkend effect van aspartaam - Glycemische lading (GL) nog accurater dan de glycemische index (GI)
Gezondheidstherapeut (4 j.) VGL-Gezondheidsconsulent (2 j.) Herborist (2 j.) Open cursussen voor iedereen
OPENDAGEN Antwerpen, Athen. Deurne, vrijdag 23 april ‘10
ISBN/EAN 9789080778405 - 24,90 euro
•
Leuven, St. Pieterscollege, Woensdag 28 april ’10 •
Gent, Kath. hogeschool, vrijdag 7 mei ’10 •
Telkens om 19.30 u. toelichting opleidingen Kosteloze studiegids: europese
[email protected] Of surf naar: www.europeseacademie.be
Medisch hulpmiddel voor de behandeling van overgewicht en substantieel gewichtsverlies! Gewicht verliezen zonder hongergevoel, zonder voortdurend calorieën te tellen en met behoud van uw goede humeur? Obesimed kan u daarbij helpen. Obesimed is een klinisch getest medisch hulpmiddel voor de behandeling van licht tot extreem overgewicht bij volwassenen en kinderen vanaf 10 jaar. Minder eetlust! Minder eten terwijl u veel trek hebt, is niet zo eenvoudig. Maar wanneer u aan tafel gaat zonder hongergevoel verandert uw eetgedrag wel degelijk. Dit is de werking van Obesimed. Obesimed absorbeert grote hoeveelheden water waardoor een natuurlijke substantie wordt gevormd die de maag vult. Dit geeft een vol gevoel en draagt bij aan verzadiging tijdens de maaltijd. U gaat vanzelf minder eten. Meer info: www.obesimed.be
Detoxphyta® een lichaamsreiniger voor een fit en energiek gevoel
Nieuw bij Mannavita
• Reinigingskuur voor het verwijderen van afvalstoffen • Geeft nieuwe energie en ondersteunt gewichtsverlies Phytalan Detoxphyta is een 21 dagen biologische reinigingskuur voor het verwijderen van afvalstoffen uit het lichaam voor een fit en energiek gevoel. Het bevat Artisjok ter ondersteuning, Zwarte radijswortel voor een reinigende invloed, anti- oxidanten en mineralen. Phytalan Detoxphyta reinigt het lichaam, wat goed is voor een mooie huid, gezond haar en goed voor een verhoogd energieniveau. Deze formule heeft een gunstige invloed op de gezondheid. Phytalan Detoxphyta ondersteunt tevens gewichtsverlies!
Gezondheidstherapeut Voor wie de natuurgeneeskunde wil studeren in Gent, Leuven, Antwerpen of Gent Een gezondheidstherapeut is de beoefenaar van de authentieke natuurgeneeskundige principes volgens Hippocrates. De gezondheidstherapeut werkt in een eigen praktijk of in een groepspraktijk, gezondheidscentrum, kuurhuis of gezondheidsorganisatie. Het uitgangspunt is dat men de ‘zieke’ behandelt en niet de ‘ziekte’, dwz. dat het ziektebeeld wordt verbonden aan het persoonlijkheidsbeeld. Door middel van specifieke duidingtechnieken dringt de gezondheidstherapeut bij zijn patiënt door tot het diepste van zijn wezen. Hij bepaalt de constitutie, zijn
34 BioGezond • april 2010
temperament, zijn aanleg voor bepaalde ziekten vanuit zijn persoonlijkheid en houdt rekening met zijn leefwereld (expositie). De gezondheidstherapeut werkt uitsluitend met natuurlijke middelen of op natuurlijke wijze aanvullend of complementair aan de reguliere geneeswijze. De opleiding omvat vakken zoals Typologie, Fysionomiek, Voedingstherapie, Kruidengeneeskunde, Podoen Dermasegmentale Reflexologie, Irisscopie, Biofarmacologie, Lymfedrainage, enz. Heb je belangstelling? Gratis studiegids met alle open dagen te Antwerpen, Gent , Oostende, Wilrijk, Diest, Hasselt en Lanaken: E-mail :
[email protected] of surf naar www.europeseacademie.be.
EDEN brengt BIO RODE BES MOEDERSAP 330 ml (een fruitig, geperst sap met basenoverschot gemaakt van vers geoogste, zongedroogde rode bessen), BIO ZONNEBLOEMOLIE 500 ml, gemaakt van vers geoogste zorgvuldig uitgekozen zaden. Niet geraffineerd en heeft een natuurlijk hoog gehalte aan poly onverzadigde vetzuren. Kan gebruikt worden in salades, om te stomen, te bakken en koken., en BIO DISTELOLIE 500 ml, gemaakt van vers geoogste, zorgvuldig uitgekozen zaden. Niet geraffineerd en heeft een natuurlijk hoog gehalte aan vitamine E. Kan gebruikt worden in salades, om te stomen, te bakken of te koken
Sur Plus Dr. Fix Hands is een complete lijn voor het Verzorgen, Verwennen en Herstellen. Alle producten zijn speciaal samengesteld op basis van 100% natuurlijke ingrediënten en heerlijk geurende etherische oliën.
DR. FIX ASSORTIMENT HANDS 1 0 0 % N AT U U R L I J K , Z O N D E R PA R A B E N E N Sur Plus Dr. Fix Hands • Anti- Age Handcrème • Anti-nagelbijt & Nagelgroei • Hand & Nagelbad • Handmasker incl. 2 handschoentjes • Hands Soap & Scrub Nu de hele maand • Hand & Nagel protect 24/7 • Manicure 60 seconden • Nagel & Nagelriemhersteller • Nagelverharder introductiekorting op het gehele Dr. Fix Hands • Winterhanden Wonderzalf assortiment • Nagelriemolie
10%
PK Benelux BVBA, Henri van Heurckstraat 15, 2000 Antwerpen. Meer weten?
0800-73183 (gratis),
www.pkbenelux.com
Dit product is verkrijgbaar in alle natuurwinkels
0+ '7 9
Hét complete afslankgamma Hier en daar een kilootje te veel? U bent heus niet alleen. Veel mensen willen graag wat overtollige kilo’s kwijt. De manier waarop u die kwijtraakt is natuurlijk van groot belang. Biover ontwikkelde een volledig nieuw gamma slankproducten dat voor u op maat is ontworpen. Op maat want de formules bieden meer dan de alom bekende formules die louter gericht zijn op het afslanken.
www.biover.com
Biover houdt immers ook rekening met wat u persoonlijk nodig heeft voor een doeltreffend resultaat. Doeltreffend zijn ze zeker want de producten zijn met uiterste zorg ontwikkeld, samengesteld met de meest hoogwaardige extracten en bovenal voldoende gedoseerd! Ontdek het op-en-top natuurlijke gamma iSlim van Biover en voel daadwerkelijk het verschil.