V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat Wielsbeke

V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke

Infoblad over Gezond Leven - 5de jaargang - nummer 2 - april 2008 Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659 Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december

Marathon Creatief +32 (0)3 653 33 77

▲ Verrijk je maaltijden met bio-tarwekiemen van Amanprana

Waarom Amanprana bio-tarwekiemen je maaltijden verrijken Tarwekiemen zijn de essentie van het leven van de tarwekorrel. Vanuit de kiem ontstaat een nieuwe plant. Het is een opslagplaats van vitamines, mineralen, eiwitten, gezonde omega-3/6/9, vezels en nog vele goede voedingsstoffen en anti-oxidanten zoals lecithine en 800mg alfa-liponzuur per 100g. Alfaliponzuur is een breed spectrum antioxidant met de unieke eigenschap zowel vet- als wateroplosbaar te zijn. Ook helpt alfa-liponzuur de suikerspiegel te nivelleren. Strooi ze in drank, muesli, soep, yoghurt, sausen, pasta, rijst, aardappelen en op groenten, salades en brood (niet mee verhitten, achteraf toevoegen) of eet ze afzonderlijk, 1 tot 6 eetlepels en meer per dag. Ze geven gerechten een heerlijke en zoete smaak. Deze plooizak beschermt tegen zuurstof en licht. Op bio gecontroleerd door Blik. 0% genetisch gemanipuleerd en 0% radioactief bestraald. Verkrijgbaar in 2 versies. Rauw: 100% natuur, 100% actieve enzymen of veredeld: thermisch ontbitterd maar niet geroosterd.

2 extra viege olijfoliën van Amanprana Verde Salud voor bakken & braden NIEUW teutje Hermanos Catalán voor koude bereidingen k

schen Gratis de €3,95 De kwaliteit van Verde Salud staat wit op zwart op de fles. waar 100% Picual. Afkomstig van een olijfgaard in een natuurpark in Andalusië. Door de bijzondere, gefilterde kwaliteit kan deze bak- en braadtemperaturen aan, hoger dan 180°C. Verde Salud, de fruitige extra vierge olijfolie met een bittere, gezonde afdronk. De gebroeders Catalán telen, persen en bottelen alles zelf. De kwaliteit begint bij hun olijfbomen die 2 maal meer ruimte krijgen, elk 36m2. Hun hacienda bevindt zich temidden van de olijfgaard waardoor er binnen de 6 uur na de handgeplukte oogst geperst wordt. Uitsluitend mechanisch, met weinig druk en bij minder dan 25°C. Na decantatie in roestvrij stalen tanks wordt de Amanprana olijfolie zonder filtering op afroep gebotteld in donkere glazen flessen. Smaak en antioxidanten worden optimaal bewaard. Resultaat: een zeer milde, harmonieuse olijfolie met smaak en terroir. Aanbevolen voor koude bereidingen en de verfijnde keuken. Dichtsbijzijnde natuurwinkel en productinfo? 03-653 25 41 of www.noble-house.tk

B1thiamine B2 riboflavine B3 niacine B6 pyridoxine B9/B11 folium Vit E (6 soorten) Zn zink Cu koper Mn mangaan Fe ijzer Mg magnesium Cr chroom Se selenium P fosfor alfa-liponzuur B5 pantoteen B12 cobalamine K kalium Ca calcium lecithine

100 g*

%Adh

1,8 mg 0,8 mg 10 mg 1 mg 500 mcg 25 mg 14 mg 0,7 mg 20,3 mg 9,3 mg 325 mg 70 mcg 113 mcg 1000 mg 800 mg** 1,4 mg 0,2 mcg 957 mg 71 mg 2g

128% 50% 55% 50% 50% 250% 93% 63% 579% 66% 108% 56% 161% 125% 23% 20% 24% 9%

**breedspectrum anti-oxidant geen ADH maar 100mg wordt algemeen aanbevolen

AMAN PRANA SERENE LEVENSKRACHT

Inhoud Bio: beter of niet ?

4

pag.

Begin 2008 waaide een storm door biologisch België: nee, bio is niet beter! Sedert een “baanbrekend” Gents onderzoek staat dat als een paal boven water. Of toch niet? Wij namen het literatuuronderzoek door, gingen luisteren bij enkele praktijkmensen, en informeerden ook even in Engeland, waar een grootschalig onderzoek bezig is. En…bio is wel degelijk beter !

Voedingstips voor de sporter Het spreekt vanzelf dat zaken als aangeboren talent, aangepaste training, tactisch inzicht, psychologische voorbereiding en lichaamsverzorging van groot belang zijn, maar voor de sporter die wil presteren is zeker ook een gezonde en natuurlijke voeding van groot belang. Welke zijn de belangrijkste tips die we hierbij aan de sporter kunnen geven?

Gefermenteerde knoflook

8

pag.

14

pag.

Knoflook is zonder twijfel door de eeuwen heen op wereldvlak de meest gebruikte gezondheidsbevorderende plant. De pittige en scherp smakende bol ervan heeft inderdaad bij matig gebruik een aantal gunstige preventieve werkingen op het lichaam. Maar als men knoflook aan een fermentatieproces onderwerpt, dan verkrijgt men zondermeer een zeer breed toepasbaar, nuttig én veilig voedingssupplement. Reden voor een grondige voorstelling.

Natuurlijke hulp bij benigne en verder ‘Je bent wat je eet’ prostaathypertrofie Noni stimuleert het zelfgenezend vermogen Door een goedaardige vergroting van de prostaatklier kunnen er bij de rijpere man vanaf de leeftijd van 45 à 50 jaar vervelende plasklachten ontstaan. Op voorwaarde dat er tijdig wordt ingegrepen, kunnen natuurlijke maatregelen zorgen voor een beter urinair comfort en kan een operatief ingrijpen uitgesteld of vermeden worden. pag. Een overzicht.

24

6 20

BioGezond koken

28

‘Het gouden geschenk’: sluit vrede met jezelf

32

Bachbloesemtherapie

36

Gemmotherapie

37

Wijntip van de maand

38

Geerts hoekje

38

BioGezond Info

40

BioGezond is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant

colofoon

EINDREDACTIE P. Desmyter ADRES Evolution Media Group Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Tel. 056-60 73 33 Fax 056-61 05 83 PUBLICITEIT Peter Verbeke Tel. 051-22 02 22 Fax 051-22 66 54

Voor Wallonië: Bio Info, Patricia de Moffarts, 02-534 43 30

PHYTAL-CREA bvba, Jozef Plateaustraat 33 B-9000 Gent tel 09/224.16.71 fax 09/223.57.45

Verantwoordelijke uitgever P. Desmyter Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Advertenties kunnen zonder enige motivering worden geweigerd. De uitgever wijst elke aansprakelijkheid voor de inhoud van de advertenties af. De inhoud van elke advertentie valt onder de verantwoordelijkheid van de adverteerder.

®

ALTISA Sinds 1970

BioGezond • april 2008 3

Bio: beter of niet ? Begin 2008 waaide een storm door biologisch België: nee, bio is niet beter. Sedert een baanbrekend Gents onderzoek staat dat als een paal boven water. Of toch niet?

Stuurgroep en projectuitvoerders Enkele jaren geleden, in 2005, koos de Vlaamse overheid de Gentse Universiteit voor een project dat zou onderzoeken of wetenschappelijk bewijs bestaat voor de meerwaarde van bio. De kern van het team bestond uit medewerkers van diverse universitaire vakgroepen. Deze projectuitvoerders werden omkaderd door een stuurgroep bestaande uit vertegenwoordigers van andere universiteiten, Boerenbond, Vlaamse Overheid, proefcentra, Bioforum en ook Velt, Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren. Velt werd vertegenwoordigd door stafmedewerker Geert Gommers. Hij legt uit: “Het eigenlijke onderzoeksteam bestond uit de projectuitvoerders. Ze legden hun oor te luisteren bij de leden van de stuurgroep. Naar mijn mening werd de inbreng vanuit de stuurgroep geminimaliseerd. De stuurgroep kwam trouwens slechts vier keer samen. Eenmaal het onderzoek afgelopen was, werd de communicatie in de pers gevoerd door professor Guido Van Huylenbroeck. Helaas heeft hij daarbij de vele positieve bioeigenschappen uit het rapport niet vermeld ik denk hierbij onder meer aan de lagere waarde van chemische residu's. Er is ook te weinig aandacht besteed aan het 'waarom' van een bepaalde conclusie. In feite heeft hij gewoon te weinig beseft hoe zijn negatieve boodschap zou worden gepercipieerd bij de bevolking. Indien hij met de stuurgroep had overlegd wat naar de media toe zou worden gezegd, en hoe, dan zou dit niet gebeurd zijn. Nu voelen Velt en Bioforum zich genoodzaakt een weerwoord te bieden op de oneliners die sedertdien een eigen leven zijn gaan leiden.”

Geslaagd met onderscheiding Wanneer we de resultaten van het literatuuronderzoek “De meerwaarde van bio op gebied van kwaliteit en gezondheid” bekijken, komen we tot de vaststelling dat bio op 6 van de 10 items beter scoort dan gangbaar. 3 keer menen de projectuitvoerders dat er nog te weinig research is verricht om een oordeel te kunnen vellen, en één keer wordt 4 BioGezond • april 2008

gewone voeding - een klein beetje - beter gevonden dan biovoeding, namelijk wat het gehalte ziekteverwekkende micro-organismen betreft. Bio verdient dus minstens ”onderscheiding”. Een “grote onderscheiding” blijft mogelijk.

Hogere opbrengst De biologische productiewijze blijkt voor 6 criteria een betere keuze te zijn dan de gangbare variant: soortenrijkdom, grondwaterverontreiniging met nitraten, koolstof, pesticidenresidu's, broeikasgassen en fosforuitloging. Tenminste, als je de milieuvriendelijkheid per hectare grond bekijkt. Als je de druk op het milieu berekent per kilogram groente is bio niet beter dan gangbaar, stelt het onderzoek. Geert Gommers, stafmedewerker Velt: “We hebben er nooit van gehouden dat de milieudruk werd berekend per kilogram gewas, want op die manier verlies je het ruimere ecosysteem uit het oog. Het heeft geen zin het aantal soorten insecten, kruiden, ... per kilogram gewas te berekenen. Het is nooit het doel geweest van de bioboer dezelfde opbrengst te halen als zijn gangbare buur.

Wat was het doel dan wel? Het ecosysteem als geheel op de boerderij - en daarbuiten alle kansen tot ontwikkeling bieden, een vruchtbare bodem opbouwen, geen chemisch gif of kunstmest gebruiken, ... Je zou je trouwens de vraag kunnen stellen in hoeverre bio inderdaad altijd en overal minder produceert per hectare. Zo is tijdens een Rome conferentie van de Wereld Voedsel & -Landbouw -organisatie FAO vastgesteld dat de wereldvoedselproductie met 32 % zou toénemen als alle boeren biologisch zouden telen. De Universiteit van Michigan bevestigde deze stelling. Dat deze productietoename niet plaatsvindt in Europa en de VS ligt aan de optimale groeiomstandigheden die daar heersen, zoals een goede bodemstructuur en regelmatige regenval. Wanneer de boer dan veel kunstmest en pesticiden gebruikt, levert gangbare landbouw 25 % meer op. In minder optimale omstandigheden zorgt bio voor een duidelijke meeropbrengst. De oorzaak ligt bij enkele voordelen die eigen zijn aan biologisch boeren: de biodiversiteit is groter, de bodemstructuur verbetert, de grond houdt het

water beter vast en er treedt minder erosie op. De teeltwijze heeft ook tot gevolg dat groenten meer 'robuustheid' vertonen, wat inhoudt dat ze stressfactoren als plagen, ziektes, droogteperiodes, ... beter aankan.” Volgens Geert stelde het Gentse onderzoek ook vast dat er bewijzen zijn dat biologische landbouw bijdraagt aan het beperken van de klimaatsverandering. De teeltwijze legt namelijk veel CO2 vast in de grond. Er wordt minder CH4 en N2O uitgestoten, en bioboeren verbruiken minder fossiele brandstoffen.

Biomelk, de witte turbomotor

Onvoldoende onderzoeksresultaten Over 3 van de 10 items spreekt het Gentse eindrapport zich niet uit. De projectuitvoerders vonden namelijk te weinig statistisch bruikbare en wetenschappelijk aanvaardbare experimenten. Eén van die drie items is de voedingswaarde van biogewassen: “Wanneer biologische en gangbare groenten worden vergeleken wat betreft hun voedingswaarde, kunnen we niet besluiten dat bio duidelijk beter scoort. Er zijn tot nog toe erg weinig goede gepaarde studies die deze vergelijking maken.” (Eindrapport UG, pg. 197.) Om dezelfde reden werd geen uitspraak gedaan over het gehalte aan nitraten en het gehalte gifstoffen door schadelijke schimmels. Geert Gommers: “Intussen is een onderzoek bezig aan de Universiteit van Newcastle. Dat toont voorlopig aan dat biologische groenten en fruit tot veertig procent meer antioxidanten bevatten dan gangbare producten. Het project laat vermoeden dat je evenveel voedingsstoffen binnenkrijgt als je 4 stukken biofruit nuttigt als wanneer je 5 gangbare exemplaren eet. Bovendien bevat bio niet alleen meer stoffen die goed zijn voor de gezondheid, het bevat vooral minder stoffen die schadelijk zijn. Pesticidenresidu's bijvoorbeeld: zeven maal minder - ook het Gentse onderzoek meldt dit, hoewel dit nieuws de buitenwereld niet heeft bereikt. ”

Brits megaproject Intussen bereiken steeds meer resultaten uit Newcastle de buitenwereld. Is dat onderzoek dan zo belangwekkend? Geert Gommers meent van wel: “Het onderzoek dat de Gentse Universiteit heeft verricht, kon rekenen op een budget van 97.000. In Newcastle vindt een gelijkaardig project plaats: de Europese Unie wil weten in hoeverre wetenschappelijke gronden bestaan dat bio beter zou zijn dan gangbaar. Ze beschikken over een budget van 17.000.000

CARLA ROSSEELS is persverantwoordelijke bij BIOFORUM. Ze stelt zich de vraag of de eindconclusies van het rapport wel zo negatief waren. “Naast veel uitspraken die lovend zijn voor de biologische teeltwijze zijn er ook veel beweringen waarover het onderzoeksteam geen uitspraak doet omdat er op dat moment nog onvoldoende onderzoeksresultaten voorhanden waren die voldeden aan de strenge

euro, grotendeels gefinancierd door de EU. De eerste resultaten werden reeds gepubliceerd en deze laten vermoeden dat bio wel degelijk meer voedingsstoffen bevat dan gangbaar. Het is een onderzoek waarvan de resultaten als wetenschappelijk betrouwbaar worden geacht: ook de medewerkers aan het Gentse bio-onderzoek zijn die mening toegedaan. Jammer genoeg worden de resultaten van de Newcastle-

maatstaven van de projectuitvoerders. Het Gentse project deed namelijk vooral aan literatuuronderzoek, wat betekent dat het vooral las over vroeger verricht onderzoek en dan de resultaten naast mekaar heeft gelegd. Dat gold ook voor de voedingswaarde: het team beschikte over weinig bruikbare rapporten, waar bovendien niet meteen een lijn in te trekken was. Ze variëerden per soort en per nutriënt. En dat is ook normaal: een kleine hoeveelheid data gaat vaak samen met een grote verscheidenheid aan onderzoeksresultaten. De voedingswaarde van sommige andere biowaren zijn wél reeds uitvoerig onderzocht: zuivel, bijvoorbeeld. En geloof me: iedereen is het er intussen over eens dat de biologische witte motor krachtiger is dan de gangbare versie. Waarom denk je anders dat sommige gangbare zuivelproducenten intussen hun melk verkopen onder het motto 'nu melk met meer voedingsstoffen door een gezondere voeding voor onze koeien'? Men zegt me wel eens dat de biosector zich zo de kaas van het brood laat eten. En ergens hebben ze gelijk.”

research pas bekend nu het UG-literatuuronderzoek al is afgesloten.” De Velt-stafmedewerker merkt op: “De Vlaamse Overheid had de vorsers verzocht meer klaarheid te brengen omtrent de mogelijkheden van bio voor onze maatschappij. Helaas was de verwarring na het uitbrengen van die resultaten groter dan ooit...” Tekst: Koen Gantois

www.biogezond.be: uw gezondheidssite ! U vindt vanaf nu alle reeds verschenen artikels op onze internetsite www.biogezond.be Daar kan u in de index zoeken op een bepaald thema, of roept u een van de tot nu toe 25 verschenen nummers op via het online archief.


Je bent wat je eet De invloed van voeding op het gedrag van kinderen Uit onderzoek blijkt dat voeding een belangrijke rol speelt bij kinderen met leer- en gedragsstoornissen: wanneer bepaalde voedingsmiddelen niét meer gegeten worden, verandert er heel wat in positieve zin. ‘Je bent wat je eet’ is met andere woorden niet zomaar een loze slogan. Hetzelfde geldt trouwens voor volwassenen. BioGezond sprak met voedingsconsulente Ruth Lauwaert.

Het probleem

Bouw het snoepen af en laat kinderen als tussendoortje meer fruit eten.

Ruth Lauwaert koestert sinds jaar en dag een sterke interesse voor de natuur, voeding, planten en kruiden. Na het volgen van diverse cursussen startte ze een praktijk op als voedingsconsulente. ‘Ik ben geen ‘klassieke’ diëtiste. Ik raad vooral verse voedingsmiddelen aan en zal nooit werken met kunstmatige zoetstoffen of light producten. Calorieën tellen hoeft van mij bijvoorbeeld ook niet.’ Door haar interesse voor de invloed van voeding op de psyche en het gedrag van mensen, is Ruth zich later meer gaan toeleggen op kinderen met leer- en gedragsproblemen. Concreet blijkt uit verschillende onderzoeken dat bij ongeveer 70 % van kinderen met ADHD de symptomen bijna volledig verdwijnen wanneer ze onder meer suikers en additieven uit hun voeding bannen. Niet alleen ADHD kan worden aangepakt met een ander voedingspatroon. Men boekt ook positieve resultaten bij kinderen met dyslexie, dyspraxie, NLD, autisme, depressie… Deze aandoeningen kunnen immers méér tot uiting komen door tekorten aan essentiële stoffen en/of overdaad aan negatieve stoffen in de voeding. Ook voedselovergevoeligheid kan een probleem zijn: abnormale reacties op bepaalde voedingsstoffen.

06 BioGezond • april 2008

Omdat het gedrag gestuurd wordt vanuit de hersenen, is het belangrijk dat voeding de werking van de hersenen ondersteunt. Wat is er nu verkeerd met de moderne voeding? Ruth Lauwaert: ‘Ten eerste bevat die veel te veel suikers, frisdranken, synthetische kleurstoffen, bewaarmiddelen, smaakversterkers, enzovoort. Het zijn ‘stoorzenders’ die de werking van onze hersenen in de war sturen. Daardoor ga je je minder happy voelen. Ze beïnvloeden het gedrag op een negatieve manier.’ ‘Ten tweede bevat de voeding voor kinderen vaak een groot tekort aan essentiële vetzuren, in het bijzonder omega 3-vetzuren. Aan omega 6-vetzuren die zowat overal in zitten, is er doorgaans een overschot. Omega 3 vind je in vette vis zoals zalm, makreel, haring en sardientjes, in noten en pitten, en in koolen lijnzaadolie. De juiste vetten in de voeding zijn ontzettend belangrijk. Waarom? Hersenen bestaan bij kinderen voor ongeveer 90 % uit vet (bij volwassenen is dat zo’n 80 %) en het brein wordt opgebouwd uit de vetten in je voeding. Als je te weinig ‘soepele’ omega 3-vetten eet of te veel van de slechte, harde vetten (zoals in fast food, gefrituurde producten, vlees en boter), dan ‘verharden’ je hersencellen. Daardoor kan je meer neiging tot depressie vertonen en krijgen kinderen te kampen met leer- en gedragsproblemen. Als je veel goede omega 3-vetzuren eet, krijg je ‘soepele’ hersencellen en hierdoor ga je je beter in je vel voelen, kan je je beter concentreren en studeren.’

De oplossing Deze ligt voor de hand. ‘Kleur-, geur-, smaakstoffen en bewaarmiddelen zijn best

zoveel mogelijk te mijden. Haal die slechte additieven uit de voeding en vermijd suikers en frisdranken. Schotel daarentegen verse voedingsmiddelen voor vol vitamines, mineralen en essentiële vetzuren zoals verse (vette) vis, groenten, fruit, noten, pitten… Omega 3 zit tevens in lijnzaadolie waarvan je zelf mayonaise kan maken. Gebruik bovendien eerder volkoren producten en eet ook wat meer tarwevrij: speltbrood, basmatirijst, boekweitspaghetti, gierst, quinoa…’ Verder kan je je laten testen op ‘voedselovergevoeligheid’. Kinderen (en ook volwassenen) reageren vaak abnormaal op bepaalde voedingsmiddelen zonder dat ze het zelf beseffen. Ze hebben dan te kampen met allerlei vage, chronische klachten waarvoor geen oorzaak wordt gevonden. Ik denk aan gewrichts- en spierpijn, hoofdpijn, chronische neus-, keel- en oorklachten, buikpijn, diarree en last but not least dus ook leer- en gedragsproblemen. De oorzaak kan voedselovergevoeligheid zijn. Welke stoffen klachten veroorzaken, kan onderzocht worden.’

Het resultaat ‘Na een drietal weken zie je al een duidelijk verschil opduiken bij kinderen’, verzekert Ruth. ‘Dat kan gaan van veel rustiger gedrag, minder buik- of hoofdpijn, meer opgewektheid en betere schoolresultaten. Er zijn kinderen met ADHD die bijvoorbeeld in september voor het eerst bij mij komen en die op hun kerstrapport al 10 tot 15 % hoger scoren. Hierdoor groeit bovendien hun zelfbeeld want door hun minder drukke gedrag en betere schoolresultaten zijn ze meer geliefd. Ze voelen zich op alle vlakken veel beter in hun vel !’ ‘Het mooie is dat de kinderen zélf echt het

Ruth Lauwaert: “Elk kind heeft een engeltje én een bengeltje in zich. Voeding beïnvloedt sterk wélk van de twee meest naar voren komt.”

effect van verkeerde voeding voelen. Hyperactieve kinderen vertellen me dat ze plots niet meer kunnen stilzitten als ze in het weekend dan toch cola mogen drinken. Vaak beslissen die kinderen dan zelf het suikergoedje niet meer aan te raken.’ Ruth wenst hier graag aan toe te voegen dat niet alle leer- en gedragsproblemen steeds met voeding kunnen worden aangepakt. Soms zijn deze aandoeningen het gevolg van een beschadiging in de hersenen.

‘Deze methode werkt enkel en alleen wanneer je het grondig doet én volhoudt!’, benadrukt de voedingsconsulente. ‘Dit alles vraagt discipline en enige aanpassing in de keuken.’ Ruth is daarom voorstander van een geleidelijke wijziging van het voedingspatroon. ‘Bouw het snoepen af door je kind eerst snoep uit biowinkels te laten eten. Biokoeken bijvoorbeeld zijn gezoet met honing of agavesiroop. Of gebruik carobepasta in plaats van choco. Ikzelf adviseer graag bioproducten. Dat hoeft niet, maar in een biowinkel vind je nu eenmaal voedingsmiddelen met minder suikers, zonder additieven en vrij van sproeistoffen. Nadat het snoepgedrag sterk werd afgebouwd, kan je kinderen als tussendoortje meer fruit laten eten. Serveer verder fruitsap in plaats van frisdrank. Schakel vervolgens over op aangelengd fruitsap (met water). Je kan hen ook thee leren drinken: rooibos-, kamille- en lindethee werken kalmerend en zijn goed voor kindjes. Het beste is alle natuurvreemde producten zoveel mogelijk vermijden en er een levenswijze van maken om je kroost enkel het allerbeste te gunnen. Ook volwassenen zullen trouwens veel klachten zien verdwijnen door over te schakelen op verse, gezonde voeding.’

Meer info op www.voeding-en-gedrag.be, www.stichtingvoedselallergie.nl en www.adhdenvoeding.nl. Ruth Lauwaert raadt tevens een boek aan dat de relatie aantoont tussen voeding en gedrag van kinderen: ‘Ze zijn wat je ze te eten geeft’ van Dr. Alex Richardson.

Tekst Siska Messeeuw - Foto’s Marc Masschelein

De aanpak


Voedingstips voor de sporter Het spreekt vanzelf dat zaken als aangeboren talent, aangepaste training, tactisch inzicht, psychologische voorbereiding en lichaamsverzorging van groot belang zijn, maar voor de sporter die wil presteren is zeker ook een gezonde en natuurlijke voeding van groot belang. Welke zijn de belangrijkste tips die we hierbij aan de sporter kunnen geven?

Koolhydraten, de energieleveranciers Uiteraard is de voedingsgroep die het meeste aandacht krijgt bij sporters en die ook het meest moet ingenomen worden, de “koolhydraten” of ”sacchariden” of “suikers”. Het zijn deze voedingsstoffen die immers in de eerste plaats verbrand worden om zo de voor de sporter broodnodige energie aan te leveren. Bovendien moet er uit de koolhydraten ook een stock van reservesuiker aangelegd worden in de lever en in de spieren: het glycogeen. En eens de reserves van glycogeen vol zitten, worden de overblijvende suikers omgezet tot vetten, die op hun beurt ook een reservebrandstof vormen.

De basis van de koolhydraten moet vooral bestaan uit complexe koolhydraten met een lage glycemische index. Toch mag die noodzaak aan suikers geen vrijgeleide zijn voor de sporter om alle bronnen van koolhydraten zomaar zonder overleg aan te spreken en bijvoorbeeld ongebreideld aan het snoepen te gaan of liters frisdrank naar binnen te gieten! Zo moet de basis van de koolhydraten vooral bestaan uit complexe koolhydraten met een lage glycemische index. Dit zijn “trage suikers” die de bloedsuikerspiegel niet zo heel snel doen stijgen, maar die wel een constante energietoevoer verzekeren door te zorgen voor een lang aanhoudende, mild verhoogde bloedsuikerspiegel. Daarnaast kunnen dan ook in mindere mate “snelle” suikers gebruikt worden, die op momenten van grote en vooral 8 BioGezond • april 2008

langdurige inspanningen (als de suikers en glycogeen voor een groot deel zijn opgebruikt) of bij korte, hevige inspanningen snel voor een energietoevoer kunnen zorgen. Als vuistregel kan men ongeveer stellen dat voor een sporter 3/4 van de koolhydraten best aangeleverd worden door “trage suikers” en dat 1/4 ervan kan aangeleverd worden door “snelle suikers”. Welke zijn de belangrijkste raadgevingen voor deze beide groepen?

Complexe koolhydraten: denk ook aan de kwaliteit! Bijna iedereen weet dat de topleveranciers van complexe koolhydraten de graanproducten zijn. Toch hebben we in deze groep een groot verschil in kwaliteit tussen de geraffineerde complexe koolhydraten of witmeelproducten en de ongeraffineerde complexe koolhydraten of volkorenproducten. Wie als sporter vooral witmeelproducten gebruikt zoals wit brood, witte pasta, witmeelgebak, pistolets en gewoon “bruin” brood, moet beseffen dat hij twee belangrijke onderdelen van de graankorrel voor het grootste deel verliest: de vezel en de kiem! Zonder er hier al te diep op in te gaan mogen we stellen dat de vezel belangrijk is voor een vlotte darmwerking, voor de lichaamsontgifting en voor een langdurige energieaanvoer. Want bijvoorbeeld wit brood en witmeelgebak schieten als bronnen van complexe koolhydraten eigenlijk een beetje naast hun doel: door ontdaan te zijn van de vezels die normaal de koolhydraten langer “vasthouden”, gaan ze zich als complexe koolhydraten toch eerder gedragen als “snelle” suikers met een hoge glycemische index: dat wil zeggen dat ze hun koolhydraten te snel “afgeven”, de

bloedsuikerspiegel snel doen stijgen en dan ook niet zo’n ideale energiebron voor een langdurige energieaanvoer zullen zijn. Witte pasta, die door veel sporters nog wordt gebruikt als bron van koolhydraten, heeft gelukkig wel nog een lage glycemische index en zorgt voor een langdurige energieaanvoer. Maar dan is er nog het andere deel van het graan dat ontbreekt: die kiem. De kiem is naast een bron van plantaardig eiwit, vooral een opslagplaats van vitaminen (zoals de voor de sporters belangrijke vitamines B en vitamine E), van mineralen (zoals magnesium, calcium, kalium, fosfor) en van onverzadigde vetzuren (vooral het omega-6vetzuur linolzuur). Geschat wordt dat je als gebruiker van witmeelproducten ongeveer 60 % van de vitaminen en mineralen van de volle granen ontbeert. Daarom zijn voor de sporter de ideale bronnen van complexe, “trage” koolhydraten uit granen: - volkorendeegwaren: een aanrader hierbij

is speltpasta (spelt is evenwichtiger en completer dan tarwe, verteert lichter dan tarwe en geeft minder aanleiding tot voedingsintolerantie zoals op gluten) - gekookte volle granen: volle rijst (glutenvrij, rijk aan magnesium), quinoa (top-

Lichaam en emoties in balans ™ met MorEPA

Emotioneel welzijn en concentratie

Soepele gewrichten

Ondersteunt de cholesterolbeheersing en de circulatie

Energie en uithouding

Verhoogde weerstand

De zuiverste omega-3, voor kinderen en volwassenen Hooggeconcentreerde diepzeevisolie van farmaceutische zuiverheid. EFP® milieuvriendelijk gezuiverd. MorEPA™ en MorEPA™ Junior bevatten minimaal 75% aan omega-3 per capsule met een optimale opneembaarheid door het lichaam. Geen visnasmaak dankzij de toevoeging van een natuurlijk aroma.

Nu in duopack met € 10,korting!*

MorEPA™- Mini-Junior voor kinderen vanaf 6 jaar Aardbeiensmaak

MorEPA™ voor iedereen, van 12 tot 120 jaar Sinaasappelsmaak

Twee capsules bevatten 490 mg EPA en 70 mg DHA + extra gammalinoleenzuur uit teunisbloemolie (20 mg)

Eén capsule bevat 75% omega-3, met 7 keer meer EPA (580 mg) dan DHA (83 mg) * Promotie geldt zolang de voorraad strekt

( )

Wenst u meer informatie? Surf naar www.morepa.be of bel OCE BIO: 03 366 21 21

VOEDINGSTIPS VOOR DE SPORTER

-

-

-

graan met compleet eiwit, glutenvrij, graansoort die het rijkst is aan magnesium en ijzer), gierst, spelt, gerst, rogge….. volkorenbrood, gebak op basis van volkorenmeel: o.a. speltbrood, kamutbrood, roggebrood havervlokken (rijke bron van calcium, langdurige verzadiging) muesli (niet gezoet met suiker) op basis van vlokken van de voornoemde volle granen (en met gedroogde vruchten als “snelle suikers” en noten of zaden als eiwitbronnen, zie verder) volkorengebak (gezoet met ongeraffineerde suikers of gedroogde vruchten, zie verder)

dragen zo bij tot de ontgifting door de lever en de weerstand tegen infecties: ui, prei, look, sjalotten… - bevatten indolcarbinolen of glucosinolaten en werken zo leverbeschermend, leverondersteunend en weerstandsverhogend: broccoli, bloemkool, spruiten, savooi, boerenkool, witte en rode kool, koolrabi, chinese kool - bevatten fytosterolen en bevorderen zo de aanmaak van lichaamseigen steroïden en dus de spierontwikkeling: sojabonen, prinsessenbonen, wortelen, pastinaken, rapen, rammenas, radijzen, paardenbloem - bevatten veel vitamines B, belangrijk voor de energiestofwisseling: azukibonen, linzen, kikkererwten, erwten, tuinchampignons, oesterzwammen, shii-take…

andijvie

Vergeet de groenten en peulvruchten niet! Wat vaak vergeten wordt is dat groenten en peulvruchten voor de sporter ook ideale bronnen van complexe koolhydraten met een lage glycemische index zijn en dus ook mee helpen zorgen voor een langdurige energie-aanvoer. Ze bevatten (tenzij de aardappel, zie verder) wel minder geconcentreerde koolhydraten en leveren dus per gewichtseenheid minder calorieën aan, maar moeten door de sporter zo vaak mogelijk op het menu gezet worden om uiteenlopende redenen: - ze zijn zeer rijk aan oplosbare en ruwe vezels en bevorderen de zo de lichaamsontgifting, de darmflora, zorgen voor een betere darmwerking, binden en voeren cholesterol af, zorgen voor een constante energieaanvoer: alle groenten en peulvruchten - zijn veel rijker aan antioxidanten zoals vitamine C en bètacaroteen dan granen, vangen de “vrije radicalen” die door intensief sporten worden opgewekt en neutraliseren afvalstoffen: bijna alle groenten! - zijn topbronnen van chlorofyl en bevorderen zo de aanmaak van hemoglobine (de stof die zuurstof vervoert in de rode bloedcellen) en helpen zware metalen te ontgiften: alle groene bladgroenten, andijvie, spinazie, tuinkers, waterkers, kervel, alfalfa, veldsla - bevatten zwavelverbindingen zoals allicine en afgeleide zwavelverbindingen en 10 BioGezond • april 2008

- bevatten mosterglycosiden die de eetlust bevorderen, de spijsvertering ondersteunen en werken als natuurlijke antibiotica: mierikswortel, radijs, rammenas, rapen, kolen, waterkers, tuinkers, OostIndische kers - bevatten inuline, fructo-oligosacchariden en/of galactosacchariden en bevorderen zo de darmflora en de immuniteit: schorseneren, aardpeer, look, prei, ui, asperges, witloof, andijvie, artisjokken en alle peulvruchten … - bevatten pentosanen, interessante brandstofbronnen: knolselder, witte en groene selder - bevatten lichtverteerbare zetmelen: pompoen, courgette, arrowroot, maniok, yam - bevatten compleet eiwit, poly-onverzadigde vetten, lecithine, vit E, fyto-oestrogenen (die helpen het hormoonmetabolisme regelen): soja en de afgeleiden tofu, tempeh, sojamelk, shoyu, tamari, miso… - bevatten een sterk basenoverschot en neutraliseren stofwisselinsgzuren zoals melkzuur: veldsla, andijvie, kropsla, ijsbergsla, komkommers, waterkers - bevatten aspartaat, dat centraal stimulerend en natuurlijk vochtafdrijvend werkt: asperges - bevatten veel jodium (stimuleren de schildklier en dus de verbranding) en andere mineralen: zeewieren als kombu, hizike, wakame, arame, nori, dulse - bevatten veel bètacaroteen en/of vitamine A en helpen beschermen tegen oxidatieve celschade: pompoen, spinazie, wortelen, tomaat - bevatten vitamine C en beschermen tegen oxidatieve celschade, zijn belangrijk voor sterke bindweefsels: paprika’s,

waterkers, tuinkers, slasoorten, koolsoorten… - bevatten etherische olie die de luchtwegen openzet: venkel

Wat met aardappelen? Aardappelen zijn bronnen van complexe koolhydraten en zouden op het eerste zicht ideale energiebronnen zijn voor de sporter. Helaas moeten we opmerken dat bijna alle aardappelgerechten (met uitzondering van jonge, in de schil gekookte aardappelen), een hoge glycemische index hebben: ze doen de bloedsuikerspiegel snel stijgen en zorgen zo een stuk minder lang voor een constante en egale energieaanvoer. Het zijn dus niet die ideale koolhydratenbronnen voor een langdurige inspanning zoals volkoren graanproducten. Doorgaans wordt aangeraden aardappelen niet als hoofdbron van koolhydraten te gebruiken, maak ze als een groente in bescheiden porties te eten.

Snelle suikers: ook de kwaliteit is van belang! Als tijdens een langdurige inspanning de suikers en de glycogeenresverves voor een groot deel zijn aangesproken en men enkel op vetverbranding is aangewezen, dan kan uiteraard een “dip” optreden. Zeker als men op een dergelijk moment intensief inspanningen aan het leveren is (bvb. in de finale van een lange wedstrijd), dan kan het niet meer de bedoeling zijn om de spijsvertering te belasten met nog te verteren “trage” koolhydraten, maar zijn “snelle”, niet meer te verteren suikers welkom. Of als men enkel korte sportnummers bedrijft, dan zijn “snelle” suikers ook meer dan welkom. Welnu, ook in deze gevallen moet men oppassen zich niet te vlug over te geven aan de geraffineerde suikerbronnen en enkel aan “korte termijn denken” te doen. Het klopt wel dat geraffineerde korte suikers v.h. type sucrose (of saccharose, vooral te vinden als geraffineerde biet- of rietsuiker in cola’s, frisdranken, energiedranken, gebak, repen, snoep) en glucose (of dextrose, vooral te vinden als geraffineerde glucose in “druivensuiker”, repen en energiedranken) wel snel de bloedsuikerspiegel doen oplopen en snel energie ter beschikking stellen, maar men maakt er best niet al te veel gebruik van. Als geraffineerde suikers zijn ze namelijk ontdaan van al hun van nature, interessante begeleidende stoffen (vitaminen, mineralen) en bij overmatig gebruik fungeren ze dan ook als mineralenrovers (calcium, magnesium…), werken ze verzurend (meer kans op blessures en ontstekingen!), verlagen ze de weerstand

Zuivert én herstelt de huid Bij acné en andere huidproblemen Diétaroma Complex Zink-Grote Klis Voedingssupplement met een unieke samenstelling. CNK: 2252-336

BEL GRATIS VOOR INFORMATIE EN DOCUMENTATIE

diétaroma

0800 13969 vantotmaandag vrijdag van 9u - 13u

PHYTAL–CREA, Jozef Plateaustraat 33, B-9000 GENT - Tel +32(0)9-224 16 71 - www.phytal-crea.be

W

Hubmann Biologische glutenvrije producten

NIEU

Een nieuw gamma biologische glutenvrije producten vervaardigd in Duitsland.

Bio brood, bio pistolets en bio stokbrood Bio muesli en bio ontbijtgranen Distributie

Bio meel-mix voor brood, gebak en patisserie.

Bio koekjes en bio specialiteiten Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en bio winkel

Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas • Tel. 03 780 53 00 - Fax 03 778 14 13 • email: [email protected] • www.hygiena.be

VOEDINGSTIPS VOOR DE SPORTER (meer kans op infecties) en verhogen ze de kans op allergie. Bovendien mag men niet vergeten, zeker als er geen basis is gelegd van “trage” koolhydraten, dat sommige van deze snelle suikers na het snel oplopen van de bloedsuikerspiegel, door het snelle loslaten van insuline door de pancreas, kunnen leiden tot een door sporters gevreesde “reactionele hypoglycemie” (te lage bloedsuikerspiegel) met een zwaktegevoel. Het is dus als sporter zeker niet de bedoeling zich enkel met snelle suikers te voeden, maar vooral een basis te leggen van complexe, trage suikers met, indien nodig, het op tijd en stond “snelle suikers” op te nemen. Het best kiest men hierbij voor ongeraffineerde “snelle” suikers: - gedroogd fruit als vijgen, dadels, abriko-

zen, rozijnen, krenten zijn absolute toppers, want zij bevatten naast de snelle suikers ook veel mineralen als magnesium, calcium en ijzer en antioxidanten als bètacaroteen; ze zijn ook ideaal om te verwerken in muesli, in vruchtenrepen, energierepen, in gebak, op volkorenbrood… - ongeraffineerde zoetmiddelen als ruwe ongeraffineerde rietsuiker (oersuiker), ahornsiroop, graanstropen, echte honing, agavesiroop ….: zijn ook ideaal

-

-

-

voor het zoeten van energiedranken, energierepen, muesli, volkorengebak, “gels” voor meer energie…. fruit met een hoge glycemische index als bananen, meloenen en sinaasappels (als deze goed verdragen worden) fruit als appels, peren, pompelmoezen hebben eerder een vrij lage glycemische index en kunnen als basis naast de complexe koolhydraten ingenomen worden vruchtenmoes of confituren zonder suiker: als broodbeleg, in “gels” voor meer energie fruitsappen: verdund als ze tijdens een inspanning ingenomen worden, eventueel onverdund om na een inspanning de suikers aan te vullen

Wat met fructose en maltodextrine? Sommige sportbegeleiders zweren bij de geraffineerde suikerbronnen als fructose en maltodextrine. Het klopt dat fructose als enkelvoudig suiker de bloedsuikerspiegel niet al te snel doet oplopen en er dus geen gevaar is voor de “reactieve hypoglycemie”, maar er zijn enkele minpunten aan verbonden: fructose kan door de spiercellen niet gebruikt worden om het reservesuiker glycogeen aan te maken en omdat fructose

De aanraders qua eiwitbronnen PLANTAARDIG EIWIT:

- vette vis (zalm, makreel, sardines,

- soja andere peulvruchten zoals linzen,

haring, tonijn): door compleet eiwit ideaal voor de spieropbouw of –herstel, door omega-3-vetzuren bevorderlijk voor de bloedsomloop en bloedvetten, rijk aan de vetoplosbare vitamines A, D, E en K, rijk aan de mineralen jodium, fosfor, magnesium en calcium - wat magere geitenkaas, af en toe een eitje - gevogelte, mager kwaliteitsvlees van rund of lam: rood vlees te beperken, want sterk verzurend

kikkererwten, azuki’s, rode, bruine en witte bonen….: zij bevatten naast hun eiwitten ook andere gezondheidsbevorderende stoffen (zie ook hoger bij “groenten en peulvruchten”), zij werken niet of weinig verzurend - noten en zaden: zijn naast plantaardige eiwitbronnen ook goede bronnen van mineralen (vooral magnesium en calcium), van onverzadigde, essentiële vetzuren van het omega-6-type en het omega-3-type, van omega-9-vetzuren; zij werken niet of weinig verzurend - volle granen: zijn uiteraard vooral bronnen van complexe koolhydraten, maar bevatten ook plantaardig eiwit DIERLIJK EIWIT: - zure zuivelproducten als yoghurt, kefir,

kwark: bevatten lichter verteerbaar eiwit en minder lactose dan melk, bevorderen de darmflora door melkzuurbacteriën, bevatten de aminozuren lysine en methionine die nauwelijks in planten zitten, zijn niet verzurend


Sommigen stellen dat een goed evenwicht (50/50) tussen plantaardig en dierlijk eiwit aan te raden is, anderen verwijzen naar het bloedgroependieet van Dr. Peter d’Adamo om voor bloedgroepen O en B wat meer dierlijk eiwit en voor bloedgroep A wat meer plantaardig eiwit aan te raden. Een andere krachtlijn die bij het gebruik van eiwitten wordt gegeven is het feit dat de eiwitrijke maaltijden eerder voor ’s avonds zijn bestemd en koolhydraatrijke maaltijden eerder voor de inspanningen.

door de lever tot glucose moet omgezet worden, kan ze bij overmatig gebruik de lever belasten (met verzuring van lever en intolerantie voor fructose). Bovendien houdt een hoog verbruik van fructose verband met een hoge cholesterolspiegel. Van maltodextrine dan weer klopt het wel dat het een complex koolhydraat is, maar omdat het wordt verkregen door koken en volledig raffineren van granen (vooral maïs), heeft het wel een zeer hoge glycemische index en doet het bloedsuikerspiegel snel stijgen. Bij sommige gevoelige individuen kan maltodextrine tijdens inspanningen dan ook na een bloedsuikerpiek snel leiden tot een “reactieve hypoglycemie” en wordt het best voorbehouden om na een sportinspanning te geven om de suikerreserves snel weer aan te vullen.

Proteïnen: niet te verwaarlozen Het is niet omdat proteïnen of eiwitten geen directe brandstoffen zijn, dat ze door de sporter uit het oog mogen verloren worden. Integendeel, als bouwstoffen zijn ze zeer belangrijk voor de opbouw van spieren en van alle bindweefselstructuren (pezen, ligamenten, kraakbeen, botten). Bovendien maken ze deel uit van belangrijke stoffen als enzymen, transporteiwitten, sommige hormonen en afweerstoffen. Bij de selectie van de eiwitbronnen mogen we bovendien niet uit het oog verliezen dat eiwitten in de natuur steeds samen met vetten voorkomen en dat we bij hun keuze dus ook moeten rekening houden welke vetten ze vergezellen. Er zijn uiteindelijk een aantal belangrijke criteria als we eiwitbronnen kiezen: ze moeten zoveel mogelijk alle aminozuren en dus compleet eiwit aanleveren, ze moeten van een goede kwaliteit zijn, ze mogen niet vergezeld zijn van minderwaardige vetten (geraffineerde vetten, transvetten, verhitte vetten), ze mogen niet te verzurend werken, ze moeten goed verteerbaar zijn, en ze moeten zowel verzadigde vetten als onverzadigde vetten aanleveren. Om al deze redenen zijn eiwitbronnen die we best aan de kant laten: verwerkte vleeswaren (charcuterie, worsten, frikadellen, salami, hamburgers…), varkensvlees, spek, melk en koeienkaas (velen zijn intolerant voor de caseïne-eiwitten of voor de lactose). Verder houden we er best rekening mee dat we een goed evenwicht moeten hebben tussen dierlijke en plantaardige eiwitten.

Vetten zijn zeker nodig! Een voedingsgroep die vaak met argusogen bekeken wordt door de sporter, zijn de vetten. Sommigen proberen vetten zoveel mogelijk te beperken, maar vergeten hierbij

wel dat een vetarm dieet proportioneel heel rijk is aan koolhydraten, die indien ze niet verbrand worden of opgeslagen worden onder de vorm van glycogeen, gewoon opgeslagen worden onder de vorm van… vetten. Het zijn uiteindelijk zelfs de koolhydraten die de ergste “dikmakers” zijn. Bovendien zijn vetten om diverse redenen ook voor de sporter zeer belangrijk: - ze moeten de essentiële omega-3- en omega-6-vetzuren aanleveren, vetzuren met een vitaminefunctie op diverse lichaamsgebieden belangrijke functies - vetzuren zijn voor hartspiercellen een niet te onderschatten brandstof - ze bevatten vetoplosbare vitamines A, D, E en K - ze zijn een belangrijk structureel onderdeel van celmembranen en spelen een rol bij de opname van voedingsstoffen en de afgifte van afvalstoffen - ze vormen een reserve-energiebron (1 g = 9 kilocal) - de vetlaag onder de huid dient als isolatie om warmte binnen te houden en koude buiten te houden - de vetlaag rond organen (bv. rond de nieren, in de oogkassen) heeft een beschermende rol (o.a. stootkussen)

Koudgeperste, ongeraffineerde, ongeharde vetten Maar het is inderdaad zo dat het voor een sporter essentieel is om te waken over de kwaliteit van de vetten die hij gebruikt. In de eerste plaats krijgt hij via zijn eiwitbronnen al vetten binnen en zal de kwaliteit daarvan al voor een groot deel afhangen van de eiwitbron. Wat betreft de geïsoleerde vetten of oliën die als bereidingsvetten worden gebruikt, hebben we in BioGezond al vaker de krachtlijnen uitgezet. Het is in de eerste plaats belangrijk om over vetten en oliën te beschikken die uit een eerste koude persing worden bekomen, die niet geraffineerd, gehard en gehydrogeneerd zijn. Verder is het belangrijk om vetten met poly-onverzadigde vetzuren niet te verhitten, omdat daarbij (net zoals bij heet persen, bij harden en hydrogeneren) schadelijke transvetzuren gevormd worden. Ook moeten we erop wijzen dat er een goede balans nodig is tussen verzadigde en onverzadigde vetten. Ten slotte moeten we wijzen op de interessante ongeraffineerde kokosolie, die de zeer interessant kortketenige vetzuren bevat, omdat die niet alleen lichtverteerbaar zijn, maar ook eerder als energiebron worden gebruikt dan opgeslagen te worden.

rode palmolie

Uiteindelijk kunnen we aanraden: - poly-onverzadigde vetten (1/4 tot 1/3): omega-3-vetzuren in vette vis, in koudgeperste en niet te verhitten lijnzaad- en koolzaadolie, in pompoenpitten en walnoten; omega-6-vetzuren in noten en zaden, in koudgeperste en niet te verhitten plantaardige oliën als zonnebloem -, maïs -, soja- en saffloerolie; margarines enkel bescheiden gebruiken als het gaat om ongeharde en niet-omgeësterde margarines, die bovendien niet mogen verhit worden - mono-onverzadigde vetzuren (1/4 tot 1/3): in hazelnoten en amandelnoten, in koudgeperste olijfolie (ev. ook sesamolie), die éénmalig mag gebruikt worden om te verhitten - verzadigde vetten (1/3 tot _): zitten in de hoger vernoemde zuivelbronnen, gevogelte en mager kwaliteitsvlees, in kwaliteitsboter (waarin gebakken mag worden), in kokosolie (waarin gebakken en gefrituurd mag worden), in rode palmolie (waarin gebakken mag worden).

THYLBERT

PROBIOTIC NUTRITION


Gefermenteerde knoflook Absolute topper voor de bloedcirculatie, afweer en celbescherming Knoflook is zonder twijfel door de eeuwen heen op wereldvlak de meest gebruikte gezondheidsbevorderende plant. De pittige en scherp smakende bol ervan heeft inderdaad bij matig gebruik een aantal gunstige preventieve werkingen op het lichaam. Maar als men knoflook aan een fermentatieproces onderwerpt, dan verkrijgt men zondermeer een zeer breed toepasbaar, nuttig én veilig voedingssupplement. Reden voor een grondige voorstelling.

Wat geschiedenis Knoflook genoot een ijzersterke reputatie in oude culturen als het Babylonische rijk, het Oude Egypte, het Chinese rijk, de Grieken en de Romeinen. Niet alleen als een scherpe, verwarmende specerij bij de bereiding van spijzen, maar ook om de heilzame eigenschappen op het vlak van weerstand, algemene vitaliteit en gezondheid van hart- en bloedvaten. Opvallend hierbij was dat verse knoflook of poeder vooral als kruiderij bij het eten werden gebruikt werd, maar dat om therapeutische effecten te bekomen, knoflook bijna steeds werd verwerkt: gekookt, gebakken, gepekeld of…..gefermenteerd! Nadat knoflook, zoals veel andere kruiden, door de opkomst van de chemische geneesmiddelen in het begin de 19e eeuw tijdelijk op de achtergrond verzeilde, werd het in ere hersteld op het einde van de 19e eeuw (dankzij Pasteur) en in het begin van de 20e eeuw (met de wedergeboorte van de fytotherapie). Artsen begonnen terug knoflook toe te passen en dit vooral bij infecties zoals wonden, tuberculose, dysenterie, kinkhoest en cholera. Helaas stelden die vast dat de hoge doses verse knoflook die noodzakelijk waren om hierbij genezend te werken, naast de hinderlijke geur, ook een aantal belangrijke negatieve effecten konden hebben: - bloedarmoede (anemie): de harde, olieoplosbare bestanddelen van vers knoflook of –poeder tasten de membranen van rode bloedcellen aan, waardoor ze teniet gaan - irritatie van het maagdarmslijmvlies: maagwandontsteking (gas-

tritis) tot maagzweren toe, slokdarmirritatie, diarree, misselijkheid en braken - verminderde opname van voedingsstoffen - aantasten van de goede darmbacteriën (de goede darmflora) - verminderde leverfunctie Kortom, verse knoflook, knoflookolie of knoflookpoeder bleken zeer goed in bescheiden dosis als preventief middel tegen infecties of voor gezonde bloedvaten, maar de hogere dosis die nodig zijn om als natuurlijk antibioticum of natuurlijke vaatreiniger te werken, kunnen ons lichaam beschadigen.

Koud rijpingsproces brengt oplossing Een professor aan de Berlijnse universiteit, Dr. Eugene Shnell, was dermate ontgoocheld in de negatieve effecten van antibiotica, dat hij in de oosterse geneeskunde zocht naar een gezond alternatief. In Japan onderzocht hij hoe men van de medicinale eigenschappen van knoflook zou kunnen profiteren maar zonder de nevenwerkingen ervan. Nauwkeurig bekijken van de knoflookreceptuur uit het verleden leerde hem dat knoflook steevast eerst verwerkt werd. Hij stelde, samen met de Japanner Wakunaga, het koude rijpingsproces dat al eeuwen tevoren in China werd toegepast, verder op punt. Hierbij verdwenen de irriterende zwavelverbindingen, de bijwerkingen en de doordringende geur, terwijl aan de andere kant de werkzaamheid toenam: “aged garlic” of “gefermenteerde knoflook” of “gerijpte knoflook” was geboren.

Hokkaïdo, het Japans eiland waar gefermenteerde knoflook wordt verbouwd op vruchtbare, niet- verontreinigde, vulkanische aarde.


Voor een gezonde spijsvertering en extra vitaliteit

Molkosan Vitality • Ideaal voor een natuurlijke zuiveringskuur • In handige poedervorm • Verrijkt met groene thee-extract • Met frisse sinaasappelsmaak

Vul onderstaande bon in en ontvang een GRATIS staaltje Molkosan Vitality!

o Ja, ik wil een GRATIS staaltje Molkosan Vitality ontvangen! Zo ontdek ik hoe dit 100% natuurlijke product mijn spijsvertering verbetert en mij extra energie geeft. Mijn gegevens: Voornaam: 4g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g4 Naam: 4g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g4 Adres: 4g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g4 Nr.: 4g6g6g4 Postcode: 4g6g6g6g4 Gemeente: 4g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g6g4 Geboortedatum: 4g6g4 4g6g4 4g6g6g6g4 Tel.: 4g6g6g6g6g6g6g6g4 GSM: 4g6g6g6g6g6g6g6g6g4 Geef ook zeker uw e-mailadres op: ............................................................................. Alles ingevuld? Stuur zo snel mogelijk deze bon in een voldoende gefrankeerde envelop terug naar A.Vogel, Kolmen 1114 in 3570 Alken, vóór 15 april 2008. Zolang de voorraad strekt.

Molkosan Vitality van A.Vogel. Krachtig en natuurlijk. Verkrijgbaar in de natuurwinkel! Meer weten over de voordelen van Molkosan Vitality? Bel de A.Vogel infolijn op 011 31 51 72, stuur een e-mail naar [email protected] of surf naar www.avogel.be

§ 2080121

BON GRATIS STAALTJE MOLKOSAN VITALITY

GEFERMENTEERDE KNOFLOOK

Gefermenteerde knoflook van begin tot eind Om van gefermenteerde knoflook een zeer waardevol voedingssupplement te maken, wordt niets aan het toeval overgelaten: - men vertrekt van een bosvariëteit van knoflook, uitermate rijk aan de zwavelhoudende stof alliïne - het verbouwen gebeurt op vruchtbare, niet- verontreinigde, vulkanische aarde van het Japans eiland Hokkaïdo of op zeer vruchtbare Californische grond - de teelt is volkomen biologisch zonder chemische stoffen, herbiciden of pesticiden - de bodem wordt verrijkt met compost van rijstzemelen, schors, gras en pluimveemest - uitputting van de bodem wordt vermeden door een driejaarlijkse wisselbouw met tarwe en maïs - bij de oogst is de hoeveelheid alliïne ongeveer 3 à 5 maal zo hoog als in gewoon knoflook

Fermentatie voor een extra actief product Dat het fermenteren van knoflook een meer werkzaam product oplevert hoeft ons eigenlijk niet te verwonderen. In de natuur bestaan er tal van gefermenteerde producten die meer te bieden hebben dan het originele product waaruit ze zijn afgeleid. Denk maar aan kefir of yoghurt, die lichter verteerbaar zijn dan melk waaruit ze zijn ontstaan en die de darmflora te goede komen. Of aan kombucha, waarbij de natuurlijke suikers worden omgezet tot organische zuren met ondermeer een leverondersteunende en darmfloraverbeterende werking. Ook appelazijn, dat de stofwisseling meer bevordert dan appelsap, zuurkool, dat meer melkzuur en vitamine K bevat dan rauwe kool en tempeh, dat lichter verteerbaar is dan soja, zijn goede voorbeelden.

A. Bescherming tegen hart- en vaatziekten Misschien wel de belangrijkste troef van gefermenteerde knoflook is zijn optimale bescherming tegen hart- en vaatziekten. Talrijke wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat het tot nader order het belangrijkste voedingssupplement is om de basis van hart- vaatziekten, namelijk atherosclerose of het dichtslibben van de slagaders, af te remmen. Dit omdat - in tegenstelling tot bijvoorbeeld de louter cholesterolverlagende statines - gefermenteerde knoflook inwerkt op meerdere risicofactoren van atherosclerose (aderverkalking) als een: 1. Natuurlijke bloedverdunner Gefermenteerde knoflook is een ideale natuurlijke bloedverdunner: ze vermindert het verkleven (de adhesie) van bloedplaatjes aan de vaatwand met 30 à 58 % en het onderlinge verkleven van bloedplaatjes (aggregatie) met 10 à 25 %. Dat vermindert niet alleen het ontstaan van atherosclerotische plaques (beslag op de slagaderwanden), ook de kans op trombose wordt een stuk kleiner. In tegenstelling tot de coumarines uit de reguliere geneeskunde (die de aanmaak van stollingsfactoren in de lever afremmen) is gefermenteerde knoflook hierbij volkomen veilig en in vergelijking met de bloedverdunnende aspirines doet gefermenteerde knoflook gewoon meer op de hiernavolgende terreinen


- na de oogst wordt het knoflook gewassen en in plakjes gesneden, waarbij uit de alliïne (door het vrijkomende enzyme alliïnase) allicine wordt gevormd - vervolgens wordt het knoflook fijngehakt en in grote, roestvrije stalen vaten gelegd - gedurende twintig maanden wordt knoflook koud gerijpt: de onstabiele, irriterende allicine wordt hierbij omgezet in niet-irriterende, stabiele en geurloze waardevolle zwavelverbindingen, uniek voor gerijpte of gefermenteerde knoflook (vooral SAC, S-allylcysteïne en SAMC, S-allylmercaptocysteïne zijn sterk werkzame stoffen) - de gerijpte knoflook wordt op lage temperatuur gedroogd, en bevat dan ook zowel olie- als (vooral) wateroplosbare verbindingen - van begin tot eind wordt er meer dan 250 maal gecontroleerd op kwaliteit en zuiverheid

2. Milde verlager van de bloedvetten, topverlager van de oxidatie van cholesterol Aandachtige lezers van BioGezond weten dat het cholesterolgehalte als risicofactor op hart- en vaatziekten sterk overschat wordt en dat het eigenlijk veel belangrijker is om het ontstekingsproces van de slagaders af te remmen en de oxidatie van cholesterol tot oxycholesterol te beperken om hart- en vaatziekten te voorkomen. Gefermenteerde knoflook heeft een bescheiden tot matige invloed op het “slechte” LDL-cholesterolgehalte (gemiddeld 5 à 12 % daling na 6 maand) en op het triglyceridengehalte (10 à 19 % daling), maar wat het zo uitzonderlijk maakt is de afname van 38 % van de oxidatie van cholesterol tot oxycholesterol, de “echte slechte” cholesterol die neerslaat op de slagaderwanden, waardoor het dichtslibben van de bloedvaten sterk wordt afgeremd. 3. Milde verlager van hoge bloeddruk Met een gemiddelde afname van de bloeddrukwaarden van 6 à 9 % bij verhoogde uitgangswaarden, draagt gefermenteerde knoflook ook bij tot de afname van een belangrijke risicofactor van hart- en vaatziekten. 4. Verlager van homocysteïne De stof homocysteïne wordt meer en meer erkend als een vrij radicaal, dat de bloedvatwand beschadigt en bijdraagt tot de ontsteking van de vaatwand en dus tot atherosclerose. In klinische onderzoeken verlaagt gefermenteerde knoflook het gehalte aan homocysteïne.

Brede toepassing bij vaataandoeningen Het mag duidelijk zijn dat door de gunstige invloed op 4 risicofactoren gefermenteerde knoflook een ideaal voedingssupplement is in de preventie en bij de aanpak van hart- en vaatziekten. Wel wordt aangeraden de inname in combinatie met bloedverdunners van het coumarinetype enkel te doen op voorschift van een arts. Eén van de belangrijkste, dubbel blind placebogecontroleerde onderzoeken toont aan dat de inname van gefermenteerde knoflook gedurende één jaar gemiddeld leidde tot 65 % afname van arteriosclerotische plaques in de kransslagaders van het hart en dat dus de kans op een hartinfarct sterk vermindert!

GEFERMENTEERDE KNOFLOOK - darminfecties als bacteriële - en amoebendysenterie, cholera

en typhus - urineweginfecties - acné en zweren - adjuvans bij HIV-seropositiviteit AIDS (vermindert sinusitis,

candidiasis, genitale herpes en verbetert de T-cellen)

Gefermenteerde knoflook laat zich goed combineren met Ginkgo biloba

Gewone knoflook of knoflookpreparaten kunnen dit nooit bekomen, want om te beginnen remmen zij de oxidatie van cholesterol tot oxycholesterol niet. Verder laat de algemene verbetering van de bloedcirculatie door gefermenteerde knoflook zich ook voelen bij koude handen en voeten. Dit wordt ondubbelzinnig aangetoond door thermografie, waarbij de huidtemperatuur op de rug van handen en voeten werd gemeten. Ook bij klachten als angor pectoris (hartkramp), hartkloppingen, duizeligheid en kortademigheid door een zwak hart, claudicatio intermittens (“etalagebeen”), geheugen- en concentratiestoornissen, varices (spataderen) en flebitis (anderwandontsteking) worden positieve effecten gemeld. Het vermelden zeker waard is het feit dat gefermenteerde knoflook zich hier bij goed laat combineren met ondermeer: - Lecithine, visolie en tal van antioxidanten (o.a. vit E) om atherosclerose terug te dringen - Ginkgo biloba (Ginkgo) en vitamines B bij verminderde hersenbloedcirculatie - Crataegus monogyna/laevigata (Meidoorn), Co-enzyme Q10 en L-carnitine bij hartproblemen

B. Het verbeteren van de immuniteit (weerstand)

C. Ondersteunt de lever, verbetert de spijsvertering Gefermenteerde knoflook ondersteunt de lever in zijn zo belangrijke ontgiftende werking en dit vooral doormiddel van de gerijpte zwavelcomponenten S-allylcysteïne (SAC) en S-allylmercaptocysteïne (SAMC). Die stimuleren vooral het belangrijke enzyme gluthationperoxydase, de grote “vuilnisman” in de lever. En om die reden kan er beter afgerekend worden met verontreinigende stoffen als voedingsadditieven, industriële giften, geneesmiddelen, zware metalen… Door de verbeterde leverwerking, gaat uiteraard ook de kwaliteit van de spijsvertering erop vooruit. Om die redenen kan gefermenteerde knoflook ingezet worden bij: - leveraandoeningen, leverfunctiestoornissen, leververvetting, verminderde afscheiding van gal - vergiftiging met zware metalen (lood, kwik, koper, aluminium…) - nicotinevergiftiging - om de negatieve effecten van chemotherapie te verminderen (tussen de kuren door) - zwakke maag, maagdarmkrampen, overdreven gasvorming (meteorisme)

D. Preventie van kanker en antioxidans

Door de jaren heen is knoflook met succes tegen verscheidene infectieverwekkers aangewend: tegen schimmels als candida en histoplasma, tegen virussen als herpes en influenza (=griepvirus), tegen protozoa zoals amoeben… Ook hier zijn de effecten van gefermenteerde knoflook een stuk hoger dan die van gewone knoflook. Die verbetering van de weerstand kon objectief aangetoond worden door ondermeer: - een toename van de activiteit van de natural killer cells met 160 %: zoals hun naam het al suggereert, zijn natural killer cells cellen in ons immuunstelsel die vreemde indringers vernietigen - een grotere activiteit van de macrofagen (met 110 à 290 %): zijnde de witte bloedcellen die helpen bacteriën en virussen opruimen - een verbetering van de verhouding T helper/supressor cellen: ondermeer belangrijk voor de kwaliteit van de immuniteit en bij HIV-infecties

Zowel studies op menselijke kankercelculturen als op dieren tonen aan dat gefermenteerde knoflook de groei van kankercellen kan afremmen. Dit ondermeer door carcinogenen (kankerverwekkende stoffen) sneller uit te scheiden, door het DNA van de goede cellen te beschermen, door de activering van carcinogenen af te remmen, door de groei van tumorcellen rechtstreeks te remmen… Bovendien zou gefermenteerde knoflook de neveneffecten van radiotherapie en chemotherapie (zie ook hoger) verminderen zoals moeheid, eetlustverlies en toxiciteit op de weefsels… In tegenstelling tot rauwe knoflook (die bij hoge dosis een vrije radicaalactiviteit kan ontplooien en zo bv. de membraan van rode bloedcellen kan beschadigen), heeft gefermenteerde knoflook een antioxiderende activiteit die de lichaamscellen beschermt tegen allerlei agressieve stoffen, de zogenaamde vrije radicalen. Dit uit zich in: - vertraging van optreden van ouderdomsverschijnselen - minder kans op degeneratieve ziekten zoals multiple sclerose, aderverkalking, kanker, ziekte van Parkinson, levercirrhose.. - bescherming tegen stralingen, die in het lichaam vrije radicalen doen ontstaan

Toepassingen bij of tegen infecties

E. Bijkomende gunstige effecten

Gefermenteerde knoflook kan dan ook op verschillende manieren het afweermechanisme ondersteunen en ingezet worden - eventueel naast andere therapeutische maatregelen - bij de preventie en aanpak van: - griep, grippale infecties, koorts en verkoudheden - infecties van de bovenste luchtwegen: bronchitis met slijmen en vooral sinusitis - herpesinfecties (type 1 en type 2 of genitale herpes) - darmparasieten (oxyuren, spoelwormen) - lokale candida-infecties, veralgemeend candidasyndroom en andere schimmelinfecties - dysbiose (verstoorde darmflora), gistings- en rottingsdyspepsie

Het spreekt vanzelf dat als de circulatie verbetert, de lichaamseigen weerstand toeneemt, de lichaamsontgifting vlotter verloopt, de lever en de spijsvertering ondersteund worden en de bescherming tegen vrije radicalen verbetert, dat er ook vaak als gunstige effecten van gefermenteerde knoflook worden gemeld: - hogere vitaliteit: door verbeteren van het energiepeil - minder algemene symptomen als moeheid, eetlustgebrek, hoofdpijn, stijfheid - beter prestatievermogen op fysiek en geestelijk vlak - betere stressbestendigheid - betere controle over de bloedsuikerspiegel - een vochtafdrijvend effect


BON

-0,40€

F E O PR

OE EK H D T N ET EN O BIO IS M ER GSLEKK RTIN O K DEZE NNEN BO

1 verpakking

Fertilia Biocafé coffeepadss naar keuze* *(regular, dark roasted, mocca, cafeïnevrij) Bericht aan de HH. Handelaars: Hagor-Bioservice N.V. verbindt zich ertoe de tegenwaarde van deze bon, BTW inbegrepen, terug te betalen indien aan de voorwaarden van het aanbod voldaan werd. Enkel geldig bij aankoop van de vermelde producten. De bonnen dienen voor controle en terugbetaling gestuurd te worden naar PromoControl n.v., Avenue des Pâquerettes 55, 1410 Waterloo, vóór 31/10/2008. Enkel geldig in België en het Groothertogdom Luxemburg. Geldig tot 31/07/2008

BON

-1,00€

KIJK OP WWW.B IOLENT E.BE EN ONT DEK WE L KE VERKOO PPUNTE N DEELNEM EN!

bij aankoop van

bij aankoop van

1 verpakking

der Morga groentenextract zond zonder

gist en zonder vet Bericht aan de HH. Handelaars: Hagor-Bioservice N.V. verbindt zich ertoe de tegenwaarde van deze bon, BTW inbegrepen, terug te betalen indien aan de voorwaarden van het aanbod voldaan werd. Enkel geldig bij aankoop van de vermelde producten. De bonnen dienen voor controle en terugbetaling gestuurd te worden naar PromoControl n.v., Avenue des Pâquerettes 55, 1410 Waterloo, vóór 31/10/2008. Enkel geldig in België en het Groothertogdom Luxemburg. Geldig tot 31/07/2008

BON

-1,00€

Kom’ns piepen in uw natuurvoedingswinkel BON -0,75€

bij aankoop van 2 flessen 1L Ekoland versgeperst sap naar keuze* *(appelsap hoogstam, grapefruitsap yellow, sinaasappelsap, perensap, ananas-mangosap, abrikoos-sinaas-appelsap, woudvruchtensap)

Bericht aan de HH. Handelaars: Hagor-Bioservice N.V. verbindt zich ertoe de tegenwaarde van deze bon, BTW inbegrepen, terug te betalen indien aan de voorwaarden van het aanbod voldaan werd. Enkel geldig bij aankoop van de vermelde producten. De bonnen dienen voor controle en terugbetaling gestuurd te worden naar PromoControl n.v., Avenue des Pâquerettes 55, 1410 Waterloo, vóór 31/10/2008. Enkel geldig in België en het Groothertogdom Luxemburg. Geldig tot 31/07/2008

‘t is Lente-actie!

bij aankoop van

n 2 verpakkingen

De Rit koekjes naar keuze** *(sprits, pindakoekje, roomboterkoekje je met amandel, chocolade torentje)

BON

Verdeeld door: Hagor-Bioservice N.V., Remylaan 4C bus 9, 3018 Wijgmaal

b tterug tte bbetalen tl Bericht aan de HH. Handelaars: Hagor-Bioservice N.V. verbindt zich ertoe de tegenwaarde van deze bbon, BTW iinbegrepen, indien aan de voorwaarden van het aanbod voldaan werd. Enkel geldig bij aankoop van de vermelde producten. De bonnen dienen voor controle en terugbetaling gestuurd te worden naar PromoControl n.v., Avenue des Pâquerettes 55, 1410 Waterloo, vóór 31/10/2008. Enkel geldig in België en het Groothertogdom Luxemburg. Geldig tot 31/07/2008

-0,50€ bij aankoop van

2 verpakkingen

Molenaartje ribbelchips naar keuze* *(potato ribbels naturel, potato ribbels paprika) Bericht aan de HH. Handelaars: Hagor-Bioservice N.V. verbindt zich ertoe de tegenwaarde van deze bon, BTW inbegrepen, terug te betalen indien aan de voorwaarden van het aanbod voldaan werd. Enkel geldig bij aankoop van de vermelde producten. De bonnen dienen voor controle en terugbetaling gestuurd te worden naar PromoControl n.v., Avenue des Pâquerettes 55, 1410 Waterloo, vóór 31/10/2008. Enkel geldig in België en het Groothertogdom Luxemburg. Geldig tot 31/07/2008

BON

-1,00€ bij aankoop van

1 verpakking

Klok eco waspoeder naar keuze* *(Klok eco wit, Klok eco kleur) Bericht aan de HH. Handelaars: Hagor-Bioservice N.V. verbindt zich ertoe de tegenwaarde van deze bon, BTW inbegrepen, terug te betalen indien aan de voorwaarden van het aanbod voldaan werd. Enkel geldig bij aankoop van de vermelde producten. De bonnen dienen voor controle en terugbetaling gestuurd te worden naar PromoControl n.v., Avenue des Pâquerettes 55, 1410 Waterloo, vóór 31/10/2008. Enkel geldig in België en het Groothertogdom Luxemburg. Geldig tot 31/07/2008

Noni (Morinda citrifolia) Stimuleert het lichaamseigen zelfgenezend vermogen Hoewel er nog te weinig bevestigend wetenschappelijk onderzoek over de werkzaamheid ervan bestaat en ondanks het feit dat ze een bittere smaak en bepaalde onaangename geur heeft, is de laatste jaren de exotische nonivrucht een vaste waarde in de natuurgeneeskunde geworden. Vooral op het vlak van de immuniteit en om het zelfherstellende vermogen van het lichaam te bevorderen, is de noni een echte aanrader.

Even voorstellen

Geschiedenis en traditioneel gebruik

De noni of de Indische moerbei (botanische naam: Morinda citrifolia) is afkomstig van tropische kustgebieden van India en Sri Lanka en verspreidde zich van daaruit via Zuidoost-Azië tot Australië en Polynesië alsook via immigranten tot ondermeer Tahiti en Hawaï. De noni houdt van een goeddoorlatende, zandige grond in de zon bij een minimum temperatuur van 15 à 18° en groeit vaak in open kustgebieden (want hij verdraagt zilte omstandigheden) en in bosstreken tot 400 m hoogte. Maar hij gedijt in het bijzonder goed op lavagronden; de beste kwaliteit van nonivruchten is dan ook afkomstig van plantages op lavagronden zoals in Hawaï en Costa Rica. De nonivrucht groeit aan een kleine, niet winterharde, groenblijvende, 3 à 7 meter hoge struik tot boom met eironde, glanzende, felgroene bladeren van 15 à 20 cm lang. Het ganse jaar door bloeit deze met kleine trosjes van geurende, witte, buisvormige bloemen, zowel mannelijke als vrouwelijke. Die worden gevolgd door onregelmatige, eivormige, bij rijpheid crèmekleurige tot gele vruchten van 8 à 12 cm lang. Door hun oneffen oppervlak, bedekt met polygonale secties, hebben de vruchten een granaatachtig aspect. De geur van de vrucht is onaangenaam tot stinkend en de smaak ervan is ronduit slecht. De noni bevat tot meer dan 100 roodbruine zaden, met een langwerpig driehoekige vorm.

Al duizenden jaren wordt de nonivrucht door de inheemse bevolking van Polynesië, China en India gebruikt voor de aanpak van diverse aandoeningen. Voor de Hawaiaanse “Kahuna” of natuurgenezers is de noni een zeer belangrijk geneesmiddel en voor de Maori is noni de “moeder van alle geneesplanten”. De westerse wereld begon vooral belangstelling te krijgen voor noni toen Dr. Ralph Heinicke in 1985 in de vrucht proxeronine ontdekte, een stof die zeer belangrijk is voor het cellulaire metabolisme. Omdat noni nog maar recent door de westerse wereld is “ontdekt”, steunen de meeste therapeutische toepassingen helaas eerder op ervaringsberichten dan op onderzoekswetenschappelijke bewijzen.

Belangrijke inhoudsstoffen Primordiaal voor de werkzaamheid van de noni is de wel heel bijzondere stof “proxeronine”. Die stof wordt na inname van nonisap door een enzyme (het proxeronase) omgezet tot xeronine, een alkaloïde, waarvan er ook al minieme hoeveelheden in de vrucht zelf zitten en die een belangrijke gezondheidsbevorderende werking heeft (zie verder). Verder zijn voor de werking van noni ook belangrijk: het coumarine scopoletine, de anthrachinonen (waaronder damancanthal, nordamnacanthal, morindone, morindine, rubiadine, rubiadine1-methylether) en de polysacchariden (vooral 6-D-glucopyranose penta-acetaat). Tenslotte moeten we aanstippen dat we in noni ook aantreffen: vitaminen (o.a. carotenoïden, B-complex, C en E), bioflavonoïden, fytosterolen (bètasitosterol, stigmasterol, campesterol), veel aminozuren, mineralen en sporenelementen.

Krachtige stimulans voor de immuniteit

De Noni bloeit het ganse jaar door met kleine trosjes van geurende, witte, buisvormige bloemen.


Noni heet in de eerste plaats een sterk immunostimulans of weerstandsverhogende plant te zijn. Niet alleen zou ze krachtige antibacteriële, antivirale en antiparasitaire eigenschappen vertonen, ze zou ook het ontstaan van kankercellen afremmen (= “anticarcinogeen”) en als antitumorale plant ook de groei en de verspreiding van tumoren tegengaan. Ter ondersteuning van deze toch wel sterke claims, ziet in men in laboratoriumonderzoeken inderdaad dat noni de productie van stimuleert van T-cellen en natural killer cells, 2 celtypes die deel uitmaken van onze witte bloedcellen of afweercellen. Men ziet ook dat een ander type van witte bloedcellen, de macrofagen, veel beter vreemde indringers “opeten” of fagocyteren en meer afweerstoffen of cytokinen (zoals interleukine-1 en tumor necrose factor) afscheiden. Ook het onder de inhoudsstoffen genoemde bij-

-

allergieën, astma auto-immuunziekten: reumatoïde artritis, psoriasis, thyreoïditis (schildklierontsteking), ziekte van Crohn, Lupus

Stimuleert het zelfgenezende vermogen

Noni kan ook ingezet worden bij o.a. lumbago, spierstijfheid, fibromyalgie, ...

zondere polysaccharide 6-D-glucopyranose penta-acetaat bevordert de functies van macrofagen, T-lymfocyten en T-helpercellen. Van damnacanthal is aangetoond dat ze zorgt voor een sterke remming van precancereuze cellen. En muizen met geïmplanteerde Lewis-longkankercellen overleven 105 à 125 % langer indien ze noni krijgen. Al bij al zou noni vooral kunnen ingezet worden bij: - aandoeningen van de luchtwegen: bronchitis (luchtwegenontsteking), sinusitis (bijholteontsteking), chronische post nasal drip (slijmen die vanuit de neusholte naar de keel afdalen), verkoudheden, angina en faryngitis (keelontsteking) en grippale infecties - herpesinfecties type 1 en 2, chronische hepatitis (leverontsteking), postviraal syndroom, pancreatitis (pancreasontsteking), mononuleosis (klierkoorts), wratten - als ondersteunend middel bij HIV (seropositiviteit) en bij AIDS - bij gisten schimmelinfecties: o.a. chronische candidiasis (candidasydroom), athlete’s foot (voetschimmel), vaginale schimmelinfectie - bij wonden, brandwonden, abcessen - ter preventie van kanker, adjuvans bij kanker

Ook de kwaliteit van de immuniteit verbetert Als “immunomodulerende” plant verbetert noni verder ook de kwaliteit van het immuunsysteem. Dat wil zeggen dat er ook minder kans is op allergische verschijnselen (ondermeer door minder afscheiding van de stof histamine) en minder kans op aanvallen op lichaamseigen weefsels door het immuunsysteem of de zogeheten “autoimmuunziekten”. Samen met een ontstekingswerend effect, is noni dan ook inzetbaar ter ondersteuning bij: - artritis (gewrichtsontsteking), artritis urica (jicht), artrose (gewrichtsslijtage), bursitis (slijmbeursontsteking), tendinitis (peesontsteking), carpal tunnel syndroom, lumbago (lage rugpijn), myalgie (spierpijn), spierstijfheid, fibromyalgie


Zeer belangrijk voor het heilzame effect van de noni is het feit dat deze vrucht - vooral via proxeronine - tekorten aan van onze lichaamseigen xeronine opvangt. Nu is xeronine een essentieel biochemische substantie die de gezonde celfuncties stimuleert en beschadigde celweefsels helpt te herstellen. Xeronine wordt daarvoor normaal gevormd in de lever en naar zieke lichaamsweefsels gestuurd. Xeronine helpt ook de vorm en de werking van niet-functionerende eiwitten zodanig aan te passen, dat ze hun rol als enzymen, hormonen, antilichamen en neurotransmittors weer optimaal kunnen uitvoeren. Dankzij deze stof claimt men dan ook van noni dat ze het lichaamseigen zelfgenezend en zelfherstellende vermogen bevordert, het herstel van beschadigde cellen ondersteunt, de celfuncties helpt te regelen, de stofwisseling stimuleert, de zuurbase-balans regelt, de bloedsuikerspiegel verlaagt en het aanpassingsvermogen aan ongunstige omstandigheden verbetert. Om die redenen is er plaats voor noni in de aanpak van: - vermoeidheid, laag energiepeil, lichaamsverzuring - diabetes type 1 en 2: voor een betere controle over de suikerspiegel en minder insulinebehoefte - vroegtijdige ouderdomsverschijnselen, verminderd libido (geslachtsdrift) - ondergewicht, ter opbouw van spieren - obesitas (overgewicht) - zwakke nierfunctie

Gebruik en dosering Het is belangrijk over nonisap van een goede kwaliteit te beschikken. Factoren die een rol spelen zijn: groei op juiste bodem, oogst bij rijpheid, afgevallen vruchten niet gebruiken, bij voorkeur concentraat van de hele vrucht, niet verdund met water, een natuurlijk 12 weken durend fermentatieproces ondergaan hebben, geen bewaarmiddelen bevatten. Bovendien is nonisap enkel werkzaam als het op een lege maag wordt ingenomen: pas dan kan het enzyme proxeronase de maag onaangetast passeren en het inactieve proxeronine omzetten tot xeronine. Omdat noni een zeer bittere smaak en onaangename reuk heeft, wordt hij in vloeibare preparaten vaak door de toevoeging van vruchtensappen aangenamer van smaak gemaakt. Er bestaan ook droogextracten, die in capsules worden

Bijkomende effecten Wie gedurende een langere tijd nonisap gebruikt kan ook nog op andere terreinen positieve effecten ondervinden: - rustgevende, slaapbevorderende, antidepressieve en hersenstimulerende effecten bij stress, slapeloosheid, depressiviteit en verminderd geheugen - pijnstillende effecten bij alle types van chronische pijnen (naast de hoger genoemde ontstekingen), migraine, hoofdpijn - gemakkelijker ontwennen van sigaretten, alcohol en drugs - bloeddrukverlagende en anti-atherosclerotische werkingen bij hoge bloeddruk, atherosclerose en ter preventie van hart- en vaatziekten - betere spijsvertering en minder overmatige productie van maagsappen bij moeilijke spijsvertering, maagwandontsteking, slokdarmontsteking, zure oprispingen, maag- en duodenumzweren

Waarschuwingen en nevenwerkingen • Ongeveer 5 % die noni gebruikt heeft last van oprispingen of boeren

• In zeldzame gevallen kan zich een allergi-

• •

sche huiduitslag ontwikkelen, die verdwijnt binnen de 72 uur na het stopzetten van de inname van noni Noni werkt ondanks zijn centrale pijnstillende werking niet verslavend Noni werkt in synergie met veel medicijnen en voedingssupplementen; het combineert goed met antioxidanten

Contra-indicaties Noni niet geven aan zwangere vrouwen, tenzij op voorschrift van een arts. gegeven. Noni in elk geval nooit samen gebruiken met koffie, alcohol of tabak. Voorbeeld van een dosering van nonisap, bestaande uit ongeveer 90 % puur nonisap en 10 % sappen van vruchten: • ladingsdosis (om de lever te verzadigen) gedurende de eerste maand, in te nemen een half uur voor het ontbijt en een half uur voor het avondmaal: volwassenen (> 16 j) nemen 2 maal 60 ml kinderen (< 16 j) nemen 2 maal 30 ml • therapeutische dosis (2 tot 6 maand): volwassenen nemen een half uur voor het ontbijt 60 ml en een half uur voor het avondmaal 30 ml, kinderen nemen enkel voor het ontbijt 30 ml • onderhoudsdosis en preventie: volwassenen nemen een half uur voor het ontbijt 30 ml en een half uur voor het avondmaal 30 ml; kinderen nemen enkel voor het ontbijt 30 ml

BAH!!!

Plastiek... BL .. bLL ...

Onderwaterfotograﬁe Dos Winkel

Waarom zit Extra Virgin Cocos olie van Amanprana in glas? Omdat vissen niet graag zwemmen in een zee van plastiek

Zeevogels en vissen eten plastiek gewoon op en worden ziek en sterven. In Alaska werden zelfs vogels gevonden met hun maag vol onverteerbare plastiek. Het sterftecijfer bij jonge pinguïns op de stranden van Zuid-Afrika ligt hierdoor heel hoog. Een plastiek zakje lijkt voor schildpadden sterk op een kwal. Ze slikken het in en schildpadden kunnen het niet uitspuwen. Ze sterven de hongerdood. In de Middellandse Zee neemt

Plastiek is een polymeer waar monomere componenten worden aan toegevoegd. Juist deze monomeren komen vrij in voeding. Overdracht van plastiek molecules in voeding treedt vooral tussen plastiek en vethoudende levensmiddelen op, zoals olie, margarine, kaas, boter, chocolade. Sommige van deze stoffen geven smaak- en geurafwijkingen maar zijn ook vaak toxisch. Eens opgenomen worden ze opgeslagen in het vetweefsel van mensen en dieren waar zich een cocktail van chemische stoffen opstapelt. Stoffen zoals bisfenol-A, ftalaten, EDC’s,PFOA’s,PVC, PBDE’s, etc... Vele van deze stoffen gedragen zich als xeno-oestrogenen. ‘Op onvoorspelbare manier kunnen zelfs triljoenste plastiekdeeltjes onze voortplanting, ontwikkeling en evenwicht ontregelen en mede oorzaak zijn van kanker.’ Aldus Colbron, Dumanoski, Myers, in hun boek ‘Our Stolen Future’. Xeno-oestrogenen in plastiek zijn medeverantwoordelijk voor de toenemende onvruchtbaarheid bij mannen. Dat zegt Deborah Cadbury in haar aangrijpend boek ‘Stervend Sperma’. Plastiek is een wereldprobleem. De oplossing begint echter bij onszelf. Hoe minder we kopen in plastiek, des te beter voor milieu, dier en mens. Amanprana probeert het gebruik van plastiek tot een minimum te beperken. Daar waar mogelijk gebruiken we glas, gerecycleerd papier of andere snel bio-composteerbare verpakkingsmaterialen. Zeg nu zelf, bio en plastiek gaan moeilijk samen. Samen moeten we zoeken naar meer ecologische en gezondere oplossingen.

3 Tips om plastiek in voeding te vermijden: 1. Verwarm nooit in plastiek. In geen enkele soort. 2. Geen warme dranken of voeding in plastiek. 3. Koop nooit olie of vetrijke producten in plastiek. Glas is beter voor milieu, smaak en gezondheid. www.noble-house.tk

Wij leven in een plastieken gemakscultuur. Kan je je de berg plastiek voorstellen die we met zijn allen jaarlijks wegwerpen? 60 miljard ton per jaar is de raming. Plastiek kan men niet blijven recycleren. Na elke recyclage wordt het minder waardig en komt uiteindelijk als een blijvend belastend product in het ecosysteem terecht. Daardoor groeit de berg snel. Waar gaat al die plastiek naar toe? Er zijn slechts 3 mogelijkheden: op aarde, in de lucht of in de oceanen. Zelfs op de meest afgelegen diepten van de Stille en de Atlantische Oceaan vinden onderzoekers plastiek terug. Zes keer meer plastiekdeeltjes dan plankton. Tijdens het trage afbraakproces komt plastiek steeds opnieuw in microscopische partikels in het milieu terecht. Daar richten ze de volgende eeuwen dodelijke schade aan.

plastiek in groeiende mate de plaats in van grassen en algen.

Verkrijgbaar in bio-winkels:

ZEE VAN PLASTIEK - Op het strand van Oostende loopt Rita Van Eersel elke ochtend met haar hond. Ze raapt alle plastiek op die aanspoelde. Jaak Hermsma doet net hetzelfde op het strand van Scheveningen. En elke ochtend is er opnieuw een lading plastiekafval. Rita Van Eersel werpt thuis de plastiek in de afvalbak. Na jaren beseft ze echter dat de plastiekafval nooit van de aarde verdwijnt.

100%

AMAN PRANA SERENE

LEVENSKRACHT

Natuurlijke hulp bij

Benigne prostaathypertrofie (BPH) Door een goedaardige vergroting van de prostaatklier kunnen er bij de rijpere man vanaf de leeftijd van 45 à 50 jaar vervelende plasklachten ontstaan. Op voorwaarde dat er tijdig wordt ingegrepen, kunnen natuurlijke maatregelen zorgen voor een beter urinair comfort en kan een operatief ingrijpen uitgesteld of vermeden worden. Een overzicht.

Wat is BPH precies? Benigne prostaathypertrofie (BPH), ook “prostaatadenoom” of “goedaardige vergroting van de prostaat” genoemd, is de term voor een overmatige groei van de prostaatklier die bij mannen vanaf de leeftijd van 40 à 50 jaar kan optreden. Zo' n 20 % van de vijftigers, 50 % van de zeventigers en 80 % van de tachtigers krijgt door die vergroting van de prostaat vervelende klachten bij het urineren. Normaal is de prostaat namelijk ongeveer zo groot als een kastanje en omsluit ze de urinebuis waar deze de blaas verlaat. Bij vergroting van de prostaat kan bijgevolg de urine niet langer ongehinderd geloosd worden door de blaas, omdat de blaasuitgang zich niet meer voldoende kan openen. Dit kan zich uiten in diverse klachten als: - pollakissurie of het frequent kleine beetjes “moeten” plassen door een vervelende, moeilijk te bedwingen aandrang of “urgency” - nycturie: ’s nachts vaak het bed uitmoeten om steeds maar kleine beetjes tot zelfs maar enkele druppels te moeten lozen - een vertraagd begin van de urinelozing (lang moeten “wachten”) en de lozing die meer tijd in beslag neemt - een zwakke, fijnere of meer verspreide straal - “stotterend” plassen of plassen dat in twee of meerdere tijden gebeurt - langdurig nadruppelen - een onvoldaan gevoel van niet “uitgeplast” te zijn door resterende urine in de blaas - een pijnlijke urinelozing Mogelijke verwikkelingen van benigne prostaathypertrofie in een gevorderd stadium zijn: retentie (een plots onvermogen om te plassen doordat de blaas de verhoogde weerstand niet meer kan overwinnen, wat dringende medische interventie vereist) en prostatitis, een pijnlijke ontsteking van de prostaat door infectie.

Oorzaken Een belangrijk mechanisme in het ontstaan van BPH is de onnodige omzetting van het mannelijke hormoon testosteron in stoffen die prostaat prikkelen tot een volumetoename: dihydrotestosteron (DHT) en 17-bèta-oestradiol. Die omzetting wordt door meerdere factoren in de hand gewerkt: 24 BioGezond • april 2008

• een onvolwaardige voeding met nutritionele tekorten zoals een gebrek aan zink (dat normaal het enzyme alfareductase dat testosteron omzet, afremt), aan selenium en aan fyto-oestrogenen (die het negatieve effect van 17-bèta-oestradiol afremmen) • het teveel voorkomen in de voeding van stoffen met een “xenooestrogene” werking zoals herbiciden, pesticiden, hormonale residu’s… • atherosclerose of aderverkaling, waardoor de bloedcirculatie in de prostaat afmeent en de omzetting van testosteron in de hand wordt gewerkt • een zittende levenswijze • het overmatige gebruik van alcohol • erfelijke factoren

Belangrijk: uitsluiten van kanker Bij prostaatklachten moet door de arts zeker prostaatkanker, tegenwoordig de meest voorkomende kanker bij mannen, uitgesloten worden. Daarom doen 50- plussers er goed aan zich regelmatig door de arts te laten controleren.

Algemene adviezen - Veel beweging nemen, met uitzondering van fietsen dat niet zo

-

-

-

goed is voor de prostaat vanwege het langdurig zitten en de druk van het zadel Vermijd langdurig zitten Vermijd roken: tabaksrook bevat veel cadmium, een antagonist van zink en werkt door het bevorderen van atherosclerose en verminderde doorbloeding van de prostaat in de hand Hydrotherapie: warme zitbaden (waaraan eventueel kamille of eikenschors toegevoegd is) gedurende 3 minuten, afgewisseld met 1 minuut koud water Afvallen bij overgewicht: vetweefsel bevat meer van het enzyme aromatase, dat de omzetting van testosteron tot het prikkelende 17-bèta-oestradiol bevordert

Ondersteunende voedingsadviezen

- sterk gekruid voedsel - voedingsmiddelen waarvoor allergie of intolerantie bestaat:

vaak koemelk, gluten, citrusvruchten, nachtschaden, pinda’s, aardbeien….

Aan te raden: - bronnen van zink (belangrijk voor de gezonde prostaat, vermin-

-

-

Af te raden: -

alcohol (vooral bier): veroorzaakt ondermeer zinkgebrek koude dranken: prikkelen de blaas tot meer aandrang koffie, echte thee, cola, chocolade: bronnen van cafeïne geraffineerde suikers en witmeelproducten: verhogen o.m. kans op zinkgebrek en atherosclerose - “slechte” vetten, die leiden tot de aanmaak van ontstekingsbevorderende “prostaglandines”: • alle geraffineerde oliën (zijn ondermeer ontdaan van vitaminen E en A) • alle geharde en gehydrogeneerde vetten, bronnen van slechte “transvetzuren”: margarines, mayonaise, dressings en sauzen, alle mogelijke verwerkte voedingsmiddelen • verhitten (bakken, braden) van oliën rijk aan meervoudig onverzadigde vetzuren, wat ook de vorming van transvetzuren in de hand werkt - een overmaat aan omega-6-vetzuren t.o.v. omega-3-vetzuren, die via een verstoring van het prostaglandinemetabolisme ontstekingsverschijnselen verhogen: maïsolie, sojaolie, saffloerolie, zonnebloemolie… - een overmaat vlees en verzadigde vetten

-

-

-

-

deren de aanmaak van DHT!): peulvruchten, noten en zaden (pompoenpitten!), biergist, zeewier, vis, mager kwaliteitsvlees, eieren bronnen van fytosterolen en bètasitosterol (remmen de omzetting van testosteron tot DHT en 17-bèta-oestradiol, verminderen ontstekingsverschijnselen in de prostaat): koudgeperste plantaardige oliën (liefst rijk aan omega-3-vetzuren, zie verder), noten en zaden (in het bijzonder pompoenpitten), sojabo-nen, volle granen (zilvervliesrijst), avocado, artisjok, aubergine natuurlijke bronnen van fyto-oestrogenen (verminderen de prikkel van het 17-bèta-oestradiol op het prostaatweefsel): soja en peulvruchten (isoflavonen), lijnzaad en andere zaden, koolsoorten (broccoli, witte kool…), volle granen bronnen van de omega-3-vetzuren alfalinoleenzuur of ALA (lijnzaadolie, koolzaadolie, walnoten, pompoenpitten) en EPA/DHA (vette vissoorten): zij bevorderen de aanmaak van de goede prostaglandines type 3 die ontstekingsverschijnselen afremmen vochtafdrijvende groenten als peterselie, selder, venkel, asperge, waterkers, Oost-Indische kers, prei, raap, radijs, rammenas, paardenbloemblad, brandnetelkruid…. Vitamine B6 - bronnen: tarwekiemen, soja, biergist, walnoten, vette vis (zalm!), zilvervliesrijst, ei, wieren Bronnen van vitamine E (volle granen, ongeraffineerde oliën), lycopeen (tomaten, watermeloen, roze pompelmoes, abrikoos, mango, papaja) en selenium (kwaliteitsvlees, vis, volle granen, noten en zaden, linzen en peulvruchten, knoflook, ui en broccoli): zijn ook belangrijk voor een goede functie van de prostaat en beschermend tegen kanker Kies uit de bovenstaande voedingsmiddelen degene die je het best passen volgens het bloedgroependieet van Dr. Peter d’Adamo

BioGezond • april 2008

25

B E N I G N E P R O S TA AT H Y P E R T R O F I E

Fytotherapie Kruidenextracten kunnen zeer nuttig zijn bij de aanpak van prostaatklachten. Vooral kruiden als sabal, pompoenpitten en brandnetelwortel kunnen bij een aangehouden inname het plascomfort verbeteren. Op een tweede plan zijn vochtafdrijvende kruiden en kruiden die doorbloeding verbeteren, ook nuttig. - Zaagpalmetto, zegepalm of sabal (Serenoa repens, Sabal seru-

-

-

-

-

-

lata): door de fytosterolen (vnml. bètasitosterol) en vrije vetzuren verminderen de vruchten van deze plant de omzetting van testosteron in de sterk prostaatgroeibevordende stoffen dihydrotestosteron en 17-bèta-oestradiol (door respectievelijk de enzymes alfareductase en aromatase af te remmen) en remmen ze ook de binding van die stoffen aan receptoren in de prostaat. Er is niet echt een grote afname in het prostaatvolume te verwachten, maar doorgaans wel een duidelijke afname van de aandrang tot plassen en van het frequent nachtelijk urineren, een verbetering van de urinestraal en de onvolledige blaaslediging Pompoenpitten en -olie (Cucurbita pepo): hebben door de fytosterolen dezelfde gunstige werking op de prostaat als sabal, maar verbeteren ook door andere inhoudsstoffen de werking van de blaasspieren en de blaassluitspieren, waardoor eveneens de plasklachten gunstig beïnvloed worden. Dagelijks een paar soeplepels pompoenpitten eten of een soeplepel olie ervan is zeer goede maatregel Brandnetelwortel (Urtica dioica), Rood stinkhout of Afrikaanse pruimelaar (Prunus africana), Hypoxis hemerocallidea (Hypoxis rooperi) en Kleinbloemig wilgenroosje (Epilobium parviflorum): verbeteren, ondermeer door de fytosterolen, het plascomfort en verminderen ontstekingsverschijnselen in de prostaat Gefermenteerde knoflook (Allium sativum): verbetert de doorbloeding van de prostaat, helpt prostatitis (prostaatontsteking) voorkomen Urinedrijvende middelen en/of ontsmettende kruiden (tegen prostatitis): Echte guldenroede (Solidago virgaurea), Echinacea purpurea, Buchu (Barosma betulina), Beredruif (Arctostaphylos uvaursi), Maïsstempels (Zea mays) Paardekastanje (Aesculus hippocastanum), Stekelige muizedoorn (Ruscus aculeatus) Mastiekboom (Pistacia lentiscus): verminderen de congestie (overvulling) in het bekken, verbeteren de doorbloeding van de bekkenbodem

Serenoa repens

Urtica dioica

Pistacia lentiscus

Aromatherapie - Van een mengeling van 3 delen wintergreenolie (Gaultheria pro-

cumbens), 2 delen cipresolie (Cupressus sempervirens), 2 delen e.o. van rozengeranium CV Egypte (Pelargonium graveolens) en 1 deel e.o. van mastiekboom (Pistacia lentiscus) worden dagelijks 3 maal 3 druppels in wat olijfolie of op een suikerklontje ingenomen en dit gedurende 15 dagen van één maand. Eventueel aan te vullen met per dag 2 zetpillen die 150 mg van dit mengsel aanbrengen (door de apotheker aan te maken). - Uitwendig: van een mengeling van 5 ml palmarosa (Cymbopogon martinii), 3 ml niaouli (Melaleuca quinquenervia CT cineol), 2 ml strobloem (Helichrysum italicum), 2 ml atlasceder (Cedrus atlantica), 1 ml wintergreen (Gaultheria procumbens) en 1 ml mastiekboom (Pistacia lentiscus), aangevuld met plantaardige olie tot 30 ml, wordt er gedurende 3 weken per maand 4 maal per dag 6 druppels aangebracht, afwisselend op de onderrug en de onderbuik. Deze uitwendige toepassing kan ondersteund worden door de zetpillen van de bovenstaande combinatie.

Gemmotherapie De basisremedie in de gemmotherapie bij BPH is het geconcentreerd glycerinemaceraat van Sequioadendron giganteum (Mammoetboom), dat vooral de prostaatgroei in toom houdt, in combinatie met het geconcentreerd glycerinemaceraat van Ribes nigrum (Zwarte bes), dat de ontstekingsverschijnselen helpt te temperen. Men neemt ’s morgens 10 dr. van de mammoetboom en ’s avonds 10 dr. van de zwarte bes, dit elke maand gedurende 3 weken (dus met één pauzeweek). Van zodra er duidelijke verbetering is, kan overgestapt worden op een onderhoud van 5 dr. mammoetboom, gedurende 2 weken per maand, na 3 maand gedurende 2 maand te onderbreken.

Voedingsupplementen Vooral zink, omega-3-vetzuren en stuifmeelpollen hebben hun nut bewezen bij goedaardige prostaatvergroting. - Zink: remt de enzymen 3- en 5-alfareductase, die testosteron

omzetten in het krachtige prostaatprikkelende dihydrotestosteron; vermindert de binding van testosteron en dihydrotestosteron aan de prostaatcellen; vermindert de prolactine-afgave van de hypofyse dat het voornoemde enzyme stimuleert en de opname van testosteron door de prostaatcellen verhoogt; is nodig bij tussenstappen voor de vorming van goede ontstekingswerende prostaglandines 1 en 3 uit linolzuur en alfalinoleenzuur; toediening van zink alleen al doet vaak de klachten en het volume van de prostaat afnemen, vb. onder de vorm zinkgluconaat - Visolie (met de omega-3-vetzuren EPA en DHA), lijnzaadolie (met het omega-3-vetzuur ALA), Teunisbloemolie, bernagie-olie en zwarte bessenzaadolie (met het omega-6-vetzuur GLA): bevorderen de aanmaak van de “goede” prostaglandines 1 en 3 met afname van prostaatklachten - Bètasitosterol: vermindert de ontstekingsbevorderende prostaglandines van het type 2, leukotriënen en tromboxanen, waardoor 26 BioGezond • april 2008

minder klachten - Stuifmeelpollen: is vermoedelijk door het gehalte aan fytohormo-

nen en essentiële vetzuren effectief bij prostaatklachten - Methylsulfonylmethaan (MSM), cysteïne, methionine, selenium:

verhogen de uitscheiding van cadmium, de antagonist van zink - Vitamine B6: vermindert samen met zink verhoogde prolactine-

-

spiegel en bevordert de aanmaak van de ontstekingswerende prostaglandines 1 en 3 Glutaminezuur, alanine en glycine: is een combinatie van 3 aminozuren die prostaat verkleinen Prostaatglandular (organotherapie): door gehalte aan zink, prostaglandines, vetzuren, orgaanspecifieke peptiden… Soja-isoflavonen (vooral genisteïne) en andere fyto-oestrogenen: verminderen de prikkel van 17-bèta-oestradiol Vitamine E, selenium en lycopeen: zijn belangrijk voor een gezonde prostaat en ter preventie van prostaatkanker

Proslavit , ®

Natuurlijk gezond met planten

natuurlijk topmiddel voor een beter plascomfort van de mannelijke vijftigplusser.

Uw terechte keuze -

Biologische kruidenextracten Zonder alcohol of bewaarmiddelen In handige ampullen Met de beste formuleringen

Voortdurend aandrang voelen, ’s nachts veel het bed uitmoeten, een “stotterende” plas, langdurig nadruppelen en een onvoldaan gevoel… zijn veel gehoorde klachten van de rijpere man. Met Proslavit® van BIONAL bestaat een natuurlijk combinatiepreparaat voor een beter comfort: • Met sabal en zink voor een gezonde mannelijke klier. • Met pompoenpittenolie en betasitosterol voor vlot wateren. • Met brandnetel en javathee voor een goede doorspoeling. • Met echinacea voor meer lokale weerstand.

PHYTAPOLLEN helpt je te beschermen tegen de ongunstige invloed van stuifmeelpollen, haren, stof en voedingscomponenten

• met zwarte bessen knoppen en brandnetel voor minder overgevoeligheid • met shii-take en agaricus voor een betere functie van de weerstand • met tijm, spar en eucalyptus ter verzachting van de luchtwegen

PHYTAPOLLEN verlicht seizoensgebonden verschijnselen Proslavit®… begin er tijdig mee! Proslavit® is verkrijgbaar in uw natuurvoedings - en kruidenzaak. Voor meer informatie: Mannavita bvba, Wevelgem, Tel 056 - 43 98 51 [email protected] • www.bional.nl

Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels Info Mannavita: 056 43 98 52 [email protected] www.mannavita.be

BioGezond koken Als thema voor deze uitgave hebben we voor nagerechten gekozen. Gezonde desserts, vrij van geraffineerde suikers en ongezonde vetten en met 100% biologische ingrediënten. Lekker genieten dus. Laat je maar eens goed gaan!

Gember-citroenkoekjes Ingrediënten: • 60 gr.bio boter • 50 gr. bio ruwe rietsuiker • 30 gr. bio ahornsiroop • 30 gr. bio quinoa vlokken • 80 gr. bio zelfrijzende bloem • 5 gr. bio gemberpoeder • 5 gr. bio bakpoeder • 1 el. bio citroensap • 3 dr. bio vanille essence

Bereidingswijze: - Boter smelten en mengen met de suiker en ahornsiroop - Beetje afkoelen. - Quinoa vlokken bijvoegen en vervolgens de gezeefde bloem en de rest van de ingrediënten, goed mengen. - 10 minuten laten rusten, dan kleine hoopjes scheppen op ingevette bakplaat of bakpapier. - 8 minuten bakken op 160 graden.

Tip Heerlijk bij de thee. Bevat geen geraffineerde suikers of ongezonde vetstoffen

Koffiemousse Ingrediënten: • 2 bio eieren • Bio bloemsuiker • 200 gr. bio mascarpone • Klein tasje extra sterke bio espresso • 20 cl. bio room • 1 el. bio cacaopoeder


Bereidingswijze: - Klop de eigelen op met een lepel bloemsuiker - Klop ook het eiwit heel stijf met bloemsuiker en een snuifje zout - Meng de mascarpone met de koffie, de cacaopoeder en de eigelen. - Roer er vervolgens het eiwit en de stevig opgeklopte en gesuikerde room onder. - Verdeel in glazen en laat een 2tal uren opstijven in de koelkast. - Afwerken met half opgeslagen room en chocoladekrullen.

Bescherm uw gezin met de juiste probiotica

INFANT’S BLEND

CHILDREN’S BLEND

ADULT’S BLEND

ADVANCED ADULT’S

SUPER 8 HI-POTENCY

SUPER 5 ZUIGTABLET

Voor zuigelingen en

Voor kinderen

Voor volwassenen

Voor senioren

Om gistoverwoekering in de

Voor een goede mond-

peuters 0-5 jaar

5-15 jaar

16-60 jaar

60 plus

darmen tegen te gaan

en darmhygiëne

UW DARMFLORA IN BALANS MET DE JUISTE GOEDE BACTERIËN In onze darmen leven meer dan 400 soorten en in totaal meer dan 100.000 miljard bacteriën. De totale bevolking noemen we de darmflora. Daaronder zitten zowel ‘nuttige’ als ‘schadelijke’ bacteriën. Zodra die ‘schadelijke’ of ‘ziekmakende’ bacteriën de overhand krijgen, is het delicate evenwicht verstoord en worden we ziek. Diverse factoren kunnen het aantal nuttige bacteriën drastisch verminderen: leeftijd, stress, slechte eetgewoonten, alcoholgebruik en te weinig beweging. Ook een bevalling met een keizersnede, chloorhoudend drinkwater, bacteriële infecties en het gebruik van vele medicijnen zoals o.a. antibiotica doen irritaties zoals gasvorming en een opgeblazen gevoel ontstaan.

Onderzoek toont het belang van supplementering met de juiste probiotica aan. Een consequent gebruik versterkt het immuunsysteem, produceert antioxidanten, verbetert de opname van de voeding door de verhoogde afbraak en opname van vitaminen, mineralen en aminozuren én synthetiseert de B vitaminen die noodzakelijk zijn voor een gezond zenuwstelsel. Probiotica zijn heilzame, nuttige bacteriën die voorkomen in het spijsverteringskanaal, waarbij hun effectiviteit afhangt van de juiste samenstelling en concentratie. Die zijn bij zuigelingen, peuters en kleuters verschillend van volwassenen of senioren. Daarom heeft Dr. Udo Erasmus nu voor elke leeftijd en conditie een specifieke probiotica ontworpen.

VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK.

UDO’S CHOICE®

PROBIOTICA • verbeteren de weerstand tegen slechte bacteriën • optimaliseren de spijsvertering • verbeteren de opname van vitaminen, mineralen en aminozuren • bevorderen een regelmatige stoelgang • verhinderen de woekering van gisten en schimmels • versterken de immuniteit

voor meer informatie over de probioticaproducten

Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00 www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be

Notentaartje met saffraansaus

Ingrediënten: • Bio bladerdeeg • 3 bio eieren • 120 gr. bio ahornsiroop • 20 gr. boter • 180 gr. bio noten • 1/2 liter bio melk • Zakje bio vanille pudding • Bio ruwe rietsuiker • Bio saffraan

Bereidingswijze: - Bekleed de lichtjes ingevette vormen met de bladerdeeg, bodem prikken met een vork en bak blind af , ongeveer 10 minuten. (opvullen met gedroogde bonen of erwten). - De helft van de ahornsiroop opwarmen en er de grof gehakte noten bijdoen. Laat langzaam op een laag vuurtje carameliseren. - Klop de eiwitten stevig op met de rest van de ahornsiroop en de gesmolten boter. Doe dit mengsel in de voorgebakken taartvormen. - Schik hierop de gecarameliseerde noten en bak nog een 15-tal minuten af op 160 graden. - Breng de melk aan de kook, maak een hele lopende vanillepudding en zoet met de oersuiker. Saffraan bijvoegen naar eigen smaak. - Warm serveren

Tip Als extraatje kan je er ook nog half opgeslagen room bij serveren.


Torentje van appelflensjes met ijs Ingrediënten: • 1/2 liter bio havermelk • 3 bio eieren • 250 gr. bio bloem • 1 bio appel • bio vanille ijs • Bio kokosvet Bereidingswijze: - Maak een flensjes beslag van de havermelk, bloem, eieren en een snufje zout. - In een klein pannetje een beetje kokosvet smelten, een dun laagje beslag en een schijf appel. Bedek met beslag. - Laat zachtjes bakken en keer om. - Bak zoveel als nodig. - Maak torentje met afwisselend ijsroom en appelflensjes Tip Hééél lekker met chocoladesaus

fruitmandje lemon pie Ingrediënten:

Bereidingswijze:

• • • • • • •

- Bak de zanddeeg blind voor in een hoge vorm (tas, kom) zodat je een mandje bekomt. Laat afkoelen. Lemon Pie: - Klop de eigelen stevig op met de suiker en het citroensap. - Zet vervolgens in warmwater bad en blijf kloppen tot je een lopende crème bekomt. Geweekte gelatine erbij en laat afkoelen. - Meng de hard opgeklopte eiwitten eronder. - Schep in de mandjes en schik hierop het fruit. - Warm konfituur op zodat deze lopend wordt en nappeer over het fruit.

Bio zanddeeg Bio fruit naar keuze Bio appelsien konfituur 3 bio eieren 50 gr. bio oersuiker 2 bio gelatinebladeren of agar-agar Sap van 1/2 bio citroen

BioGezond • april 31

Het gouden geschenk Een boek om vrede te sluiten met jezelf Vijftien jaar deed Joost Vanhove erover om de nieuwe methodiek ‘Zelf-Integratie’ te ontwikkelen. Drie jaar lang schreef de coach aan zijn boek over dit onderwerp. Het is een ‘Gouden Geschenk’ voor ieder mens die zichzelf beter wil leren kennen, vrede wil sluiten met zichzelf en gewoon gelukkig wil zijn. Na zijn studies Germaanse talen specialiseerde Joost Vanhove zich in psycho- en neurolinguïstiek. Hij volgde meerdere opleidingen in persoonlijke ontwikkeling en coaching. Sinds 1995 geeft hij internationaal gecertificeerde NLP-opleidingen. In 1991 richtte Joost Vanhove samen met zijn vrouw, Centrum GEA op. Zij geven er individuele begeleiding, cursussen en opleidingen. Recent geleden maakte de coach zijn debuut met het boek ‘Het Gouden Geschenk’ dat is opgebouwd rond ‘ZelfIntegratie’. Joost Vanhove: “Als een zekere onrust, irritatie, boosheid, verdriet of angst voelt over een bepaalde periode, project of relatie in je leven, dan mag je zeker zijn dat je dat stukje van jezelf nog niet helemaal verwerkt of ‘geïntegreerd’ hebt. Het zijn gevoelens van onvrede die mensen vaak jaren met zich mee slepen. Met de methodiek ‘Zelf-Integratie’ laten we de mensen in het reine komen met die zaken waar ze schuld, spijt of zelfverwijt over hebben. Het is een vorm van persoonlijke ontwikkeling.” U hebt het boek chronologisch geschreven, volgens de achtereenvolgende stappen in het coachingproces. Kunt u die even kort schetsen? Joost Vanhove: “In het eerste deel van ‘ZelfIntegratie’ leer je drie belangrijke krachtbronnen in jezelf opnemen. Stel dat iemand al twintig jaar lang zeer toegewijd zijn job uitvoert, maar plots wordt ontslagen. Dan kan ik die persoon begeleiden om alle energie die hij of zij in de job heeft geïnvesteerd, door middel van bepaalde oefeningen, terug te nemen. Vervolgens laat ik die persoon ook de tweede krachtbron, de kracht van alle mooie ervaringen uit die periode, en de derde krachtbron, de lessen die hij of zij toen geleerd heeft, helemaal in zich opnemen. Het tweede deel gaat over het


Joost Vanhove maakt zijn debuut met het boek ‘Het Gouden Geschenk’ dat is opgebouwd rond ‘Zelf-Integratie’.

transformeren en integreren van het zelfbeeld. Hier gaat het vooral over het herstel van het zelfbeeld, over aanvaarding en zelfwaardering. Een laatste deel noemen we ‘het opnemen van eenheidservaringen’. De laatste tien jaar zijn er steeds meer mensen die plots een intens gevoel krijgen, in welke situatie dan ook, dat ze totaal verbonden zijn met de mensen, meubels, gebouwen of dieren rondom hen. Hierin zit volgens mij de krachtigste energiebron van de mens verscholen. Zo’n ‘eenheidservaring’ maakt vele mensen verward of ongerust, terwijl het eigenlijk zeer normaal is. In deze fase van het proces word je begeleid in het ontwikkelen van dergelijke kernervaring. Het

is de bedoeling dat je de eigen ketting van verlangens één voor één verwoordt, zoals bijvoorbeeld het willen oplossen van een familievete of het krijgen van promotie op het werk, waarbij je jezelf telkens de vraag stelt wat nog belangrijker is dan de wens die je zonet formuleerde. Wanneer je op die manier steeds hogere wensen en verlangens beschrijft, kom je als vanzelf terecht bij je hoogste prioriteit. De allerhoogste wens, waar iedereen uiteindelijk bij uitkomt, is altijd wel iets in de aard van innerlijke vrede, verbondenheid en liefde. De enorme kracht van die hoogste wens laat je tenslotte via een symbool in alle lagen van je bewustzijn komen.”

In deel 1 van ‘Zelf-Integratie’ leer je drie belangrijke krachtbronnen in jezelf opnemen.

Hoe verklaart u dat mensen vaak energie verliezen? Joost Vanhove: “Vele mensen denken dat, als ze zovele jaren ergens hun enthousiasme hebben ingestopt, ze die energie na afloop kwijt zijn. Ze voelen dan een soort leegheid of ze vallen in ‘een zwart gat’, zoals men dat noemt. Op materieel vlak, klopt het, dat als je iets geeft, je dat ook daadwerkelijk kwijt bent. Energetisch gezien, gaat die stelling niet op. Wat je geeft aan energie, vermenigvuldigt zich en wordt zodoende groter. ‘ZelfIntegratie’ zorgt voor de transformatie die dit bewerkstelligt.” Kan het boek op zich mensen helpen in hun zelfontplooiing of heeft men sowieso een coach nodig om het proces te begeleiden? Joost Vanhove: “De bedoeling van mijn boek is enerzijds om mensen te bereiken voor wie de weg naar een consultatie een te grote drempel is. Anderzijds wil ik door middel van het boek mensen onafhankelijk maken van een coach. Het boek legt het proces, de oefeningen, maar ook de achterliggende ideeën zeer helder uit. Bovendien wordt alles geïllustreerd met concrete cases uit mijn praktijk.” Hoe kunt u garanderen dat een coachingmethode die u intuïtief en op basis van werkervaringen hebt ontwikkeld, ook wel degelijk een goede techniek is? Joost Vanhove: “Doorheen de jaren heb ik verschillende benaderingen, zoals bewust verbonden ademhalen, intuïtieve ontwikkeling, non-dualiteit, symboliek, NLP, neuro- en psycholinguïstiek bestudeerd. Uit die verzameling van verschillende invalshoeken heb ik het beste geselecteerd voor de ontwikkeling van een nieuwe methodiek. Ik heb er uiteindelijk 25 jaar aan gewerkt. Ik heb de voorbije vier jaar wekelijks tien à vijftien mensen begeleid. Het is telkens door hun feedback en de raad van collega’s, dat ik de methode voortdurend heb kunnen bijstellen. Zo is ‘Zelf-Integratie’ vandaag een gemakkelijke en zeer diepgaande methodiek geworden. In al die jaren heeft de techniek slechts op enkele mensen geen noe-


Het tweede deel gaat over het transformeren en integreren van het zelfbeeld.

menswaardige invloed gehad. Achteraf gezien was dat omdat zij niet genoeg op de hoogte waren van de achterliggende ideeën die aan de basis van de methodiek liggen. Die mensen hebben me dan ook gemotiveerd om ook dat volledig uit te schrijven in het boek. Maar het is niet zo dat je specifiek moet openstaan voor de materie. Ik krijg vaak mensen over de vloer die helemaal niet bezig zijn met zelfontplooiing of spiritualiteit.” Wat kan een consult ‘Zelf-Integratie’ meer bieden dan een bezoek aan een psycholoog? Joost Vanhove: “Ik werk vaak samen met psychologen en therapeuten. Dat vind ik belangrijk omdat er niet één systeem heilig is. Er zijn wel enkele typische aspecten aan mijn methodiek. Eerst en vooral leert men op vrij korte tijd de kracht terug te nemen uit de goede ervaringen voor en tijdens een bepaalde pijnlijke situatie. Vaak is het net door het gemis aan deze werkwijze bij een psycholoog, dat hij of zij niet in staat is om bepaalde zaken te verwerken. Daarnaast leert men met ‘Zelf-Integratie’ zichzelf op een positieve manier toe te spreken en maakt men de acceptatie en appreciatie van zichzelf sterker. Ook dat is iets wat in andere methodes minder expliciet bod komt.” U zegt dat vele mensen voor ze bij u op consult komen, het boek lezen. De mensen weten dus wat ze kunnen verwachten en waar u met het genezingsproces naartoe wil. Bent u niet bang dat dit leidt tot voorgekauwde antwoorden? Joost Vanhove: “Tijdens de drie jaar dat ik het boek schreef, heb ik me vaak die vraag gesteld. Nu weet ik dat mensen vergeten wat ze gehoord of gelezen hebben, van zodra ze zich tijdens de consultatie in hun eigen situatie verplaatsen. Alles speelt zich af op het niveau van het onderbewustzijn. Zo sta je dicht bij je persoonlijke emoties en kom je als vanzelf in een natuurlijke vorm van spontaniteit. Het zijn alleen de mensen die in hun hoofd blijven zitten, die zouden kunnen denken aan de voorbeelden uit het

Een laatste deel noemen we ‘het opnemen van eenheidservaringen’.

boek. Maar wij hebben uiteraard de technieken om die personen terug in het lichaam te brengen.” Kunt u verklaren waarom er vandaag zoveel mensen zijn die energetisch uit balans zijn en die tot bij u komen, om in het reine te komen met zichzelf? Joost Vanhove: “Het is een complexe vraag, waar geen simpel antwoord op is. Een factor die zeker meespeelt, is dat mensen vandaag de tijd voelen versnellen, en daarmee gaat het gevoel gepaard, dat er veel is blijven hangen in het verleden. Het is alsof men de tijd niet meer heeft om zaken te verwerken, energieën uit te wisselen of om situaties of gebeurtenissen een plaats te geven in hun leven.” Hoe kunnen mensen ‘Zelf-Integratie’ in hun dagdagelijkse leven toepassen? Joost Vanhove: “Alleen al door het boek te lezen, wordt men zich bewust van bepaalde zaken. Voor sommige mensen is dat al voldoende. Door daarna de voorbeelden uit het boek te lezen en de oefeningen toe te passen, wordt er een genezingsproces op gang gezet. Ik raad aan om eerst het boek volledig te lezen. Mensen die daarna voelen dat zij echt het proces willen doorlopen, kunnen die oefeningen doen waarvan zij denken er baat bij te hebben. Wie ‘ZelfIntegratie’ voor de eerste keer samen met een ervaren persoon wil doen, kan contact opnemen met Centrum Gea. In de toekomst gaan we ook weekends organiseren om mensen samen in groep het proces te laten doorlopen.” Tekst: Leslie Van Hecke - Foto’s: Centrum Gea

Op zondag 1 juni houdt Centrum Gea van 14u tot 18u

opendeurdag Voor meer informatie: (055)23.22.62 [email protected] www.centrumgea.be

Bachbloesemtherapie Bio-bloesemremedies bereid volgens de methode van Dr. Bach van La Drôme Provençale: > Bloesems uit de ongerepte Oostelijke Pyreneeën > Aangemaakt volgens de kwaliteitseisen van Dr. Bach > Gestabiliseerd met een biologische cognac (Ecocert)

CLEMATIS (Bosrank) …zet je weer met beide voeten op de grond Af en toe eens wegdromen, je fantasie de vrije loop laten of creatief bezig zijn met muziek, woord of beeld kunnen ons helpen in het dagelijkse leven stoom af te laten. Maar als we te veel voeling met de realiteit verliezen en te weinig rekening houden met het hier en nu, dan kunnen we niet optimaal functioneren in onze gemeenschap. Voor een dergelijke geestelijke disharmonie raadde Dr. Bach ons de bloesem van Clematis (Bosrank) aan.

Teruggetrokken in eigen fantasiewereldje

La Drôme Provençale: uw vertrouwen waard ! Ook uw leverancier van biologische verse kruidentincturen, essentiële oliën, plantenthees, fyto-aromatische complexen.

Te verkrijgen in elke goede natuur- en kruidenwinkel Info: Mannavita tel.: 056-43 98 52

Iemand die zich in een negatieve bosranktoestand bevindt, neemt veel te weinig deel aan het reële leven. Vaak gaat het om een afwezige dagdromer, die steeds in gedachten “ver weg is” en die zich bij voorkeur ophoudt in een eigen fantasiewereldje. Niet zelden is het een acteur, beeldend kunstenaar, schrijver of musicus met een zeer groot creatief vermogen, die helaas niet met beide voeten op de grond staat.

Passief en gebrek aan belangstelling We moeten zeker aan clematis denken bij mensen die weinig waarde hechten aan de materiële realiteit en nauwelijks belangstelling vertonen voor wat er rondom hen in de dagelijkse wereld gebeurt. In hun onverschilligheid houden ze onvoldoende rekening met de praktische zaken van het leven en komen ze vaak onbeholpen of onhandig over. Ze maken een apathische, slaperige indruk en vertonen weinig vitaliteit op het fysieke vlak, waardoor ze bij ziekte niet snel tekenen van herstel vertonen. Kenmerkend is ook het feit dat ze doorgaans veel slaap nodig hebben en gemakkelijk indutten bij een lezing, preek of voor de TV. Ook een zwak geheugen, een gebrekkig oriëntatie- of concentratievermogen moeten ons aan bosrank doen denken.

Weer actieve belangstelling voor het heden Dankzij clematis kan iemand weer belangstelling koesteren voor het hier en nu en de samenhang inzien tussen de innerlijke en de uiterlijke wereld. Creatieve impulsen worden nu doelgericht omgezet zonder voeling te verliezen met de realiteit van de stoffelijke wereld. Men maakt een meer wakkere, alerte indruk en verliest geen tijd en energie in niet te verwezenlijken idealen.

Wanneer kan men aan bosrank denken? - voor het type van de “verstrooide professor” - voor het type van de kunstenaar die in het dagelijks leven onbeholpen en onpraktisch is. - voor het type van de afwezige dagdromer, die vaak voor zich uit in het ijle zit te staren - voor hen die niet te verwezenlijken idealen blijven nastreven - voor mensen die onvoldoende onderscheid kunnen maken tussen fantasie en werkelijkheid - voor personen met een gebrekkig oriëntatievermogen, die gemakkelijk verdwalen of overal tegenaan lopen - voor hen die vaak in een verkeersongeval betrokken zijn door dromerigheid. - voor hen die graag diep en lang slapen en gemakkelijk indutten - voor hen die zowel onverschillig reageren op positieve als negatieve berichten - bij flauwvallen, bewusteloosheid (enkele druppels op de lippen). 36 BioGezond • april 2007

Gemmotherapie

Drink.... Elimineer ? We kennen allemaal deze publiciteit voor mineraalwaters, vergezeld van beelden met bevallige silhouetten die een gevoel van welbehagen suggereren: “Drink... Elimineer”.

Maak u geen illusies: elimineren kan enkel wanneer de betreffende organen in goede staat zijn, wat zelden het geval is. A fortiori wanneer men mineraalwater drinkt dat te rijk is aan mineralen. Dat soort water is bestemd voor zieken en heeft vaak ‘geneeskrachtige’ eigenschappen die officieel erkend werden (heel lang geleden!) door de academie voor geneeskunde..... op voorwaarde dat het water gedronken wordt bij de bron. Eens dat mineraalwater in contact komt met de lucht ondergaat het snel veranderingen en wordt neerslag gevormd op de bodem van de fles (bij voorbeeld roestachtige neerslag bij ijzerhoudend water). In het kader van kuren bij de bron zelf hebben deze waters een weldoend effect op voorwaarde er niet mee te overdrijven. Maar eens in flessen en gedronken het ganse jaar door hebben ze eerder de neiging ‘kalkaanslag af te zetten op onze leidingen’. We zijn namelijk geen planten en we moeten de mineralen onder organische vorm tot ons nemen om deze te kunnen assimileren (bij voorbeeld onder de vorm van magnesium orotaat). Indien de watermaatschappijen dat soort water zouden leveren, dan zou het beschouwd worden als ‘niet drinkbaar’ omdat het te hoge gehalte aan mineralen uitstijgt boven de drinkbaarheidsnormen. Welnu, water is belangrijker omwille van hetgeen het afvoert dan hetgeen het aanvoert! Om die reden gaan we bij het wisselen der seizoenen ons innerlijk organisme reinigen om het zo een zekere graad van alkaliteit terug te bezorgen. De lente is het ideale moment om over te gaan tot een dergelijke interne reiniging. Hierbij is het belangrijk bloedzuiverende middelen te gebruiken waarbij het bloed

wordt gezuiverd via het draineren van de nieren en de lever (die beschouwd wordt als een echt zuiveringsstation voor ons organisme). Hierbij is vers berkensap dat de natuur ter onzer beschikking stelt vanaf de eerste lentedagen het bloedzuiverende middel bij uitstek. Berkensap is een energetische voedingsbron die assimileerbare mineralen bevat. Het sap is namelijk afkomstig van een levend organisch milieu, de boom, en het is een echt colloïdaal biologisch water. Dit sap stimuleert het opengaan van de knoppen en dynamiseert op die manier al onze vitale processen. Hierbij mogen we niet vergeten dat berkensap ‘water’ is dat naar omhoog vloeit binnen de vaten van het hout. Het gaat hier dus over intercellulair vocht dat ons innerlijk vernieuwd zowel binnen als buiten de cellen (50% van ons lichaamsvocht is intracellulair). Het verhindert zo het chronische zelfintoxicatie proces. Het heeft een bloedzuiverend effect, wat betekent dat de afvalstoffen van ons organisme (urinezuur, cholesterol) progressief verwijderd worden zodat onze primaire uitscheidingsorganen in goede staat blijven. Verder heeft berkensap eveneens een diuretische en ontstekingwerende werking. Berkensap moet steeds vers gedronken worden, dus niet gepasteuriseerd, zonder toevoeging van bewaarmiddelen en het moet opgevangen worden ver van iedere vorm van pollutie. Een lentekuur met berkensap brengt onze fysiologische cycli terug in harmonie met het ritme van de natuur. Het is eveneens een eerste stap naar een duurzaam afslanken. Dank zij berkensap kan u echt drinken en elimineren!

Gebruiksaanwijzing Kuur van minimum drie weken met een onderbreking van één week tussen elke kuur. Het zuivere sap: minimum 250 ml/dag. Wanneer het verrijkt wordt met geconcentreerde knoppenextracten volstaat één soeplepel, ofwel zuiver, ofwel vermengd met 3/4 liter licht mineraal houdend water (< 150 mg/l) zoals Volvic, Mont Roucou, Lauretana, enz. .. of eenvoudigweg osmosewater. OPGEPAST: verwar berkenthee niet met berkensap, want dat is helemaal niet hetzelfde. Thee wordt bekomen door het laten trekken van de gedroogde bladeren in warm water! Philippe Andrianne


Biologische wijn van de maand

ARGENTINIE Donaria

Argentinië is het Zuid Amerikaans land dat de laatste jaren heel dynamisch is op wijngebied. Ook de biologische teelt staat daar zeer hoog aangeschreven en regelmatig komen er nieuwe wijnboeren bij die deze milieuvriendelijke methode toepassen. De regio Mendoza is hier al vele jaren toonaangevend, omdat de klimatologische omstandigheden en de samenstelling van de grond ideaal zijn voor wijnbouw. De nabijheid van het Andesgebergte is daar niet vreemd aan. De wijngebieden liggen in de uitlopers van de Andes, meestal op nog vrij grote hoogte en worden bevloeid door het smeltende sneeuwwater. Het familiebedrijf Pulmary Organics is piepklein voor dit land (maar 25 Ha) en ligt op een hoogte van 750 m. boven de zeespiegel. Zij werken volledig gecontroleerd biologisch en dit al meerdere jaren. De wijngaard is volledig omringd door bos en garrigue, een habitat voor de plaatselijke fauna en flora. De pluk gebeurt manueel (zeer uitzonderlijk in Argentinië). Het transport gebeurt in kleine bakjes om de druiven niet te kneuzen. De wijnen zijn quasi voor 100% lekwijnen, wat een hoge concentratie geeft. Geen filtering zodat ze verder kunnen ontwikkelen op fles (wat een kleine depot kan geven onderaan in de fles = teken van kwaliteit!). Er is geen vatrijping, zodat het fruit volledig tot zijn recht komt in de wijnen.

De

natuur in uw glas!

Het grootste aanbod van biologische wijnen uit : Frankrijk, Italië, Spanje, Portugal, Australië, Argentinië, Chili en Zuid Afrika.

BIOTIEK Invoerder Klein- en Groothandel 220 wijnen van 65 biologische en biodynamische wijnbouwers

Degustatiedagen in Zoersel en Galmaarden-Vollezele Vraag vrijblijvend uitnodiging, prijslijst en wegbeschrijving OF kijk voor alle info op

www.biotiek.be Adres ZOERSEL : BIOTIEK Ten Hoflaan 22 2980 Zoersel Tel. 03-312 24 38

Adres Huis Pelsenbroek Langestraat 6 1570 Vollezele Tel. 054-56 91 21


Na onze proefsessie, kozen wij als hun beste wijnen de Donaria Bonarda en de Donaria Malbec. De Bonarda is een blauwe druivenvariëteit van goede kwaliteit die ook aangeplant is in Noord Italië en Kroatië waar die de naam “Croatina” draagt. In Argentinië wordt deze veel aangeplant en geeft daar prachtige wijnen. De kleur van de Bonarda is zeer donker robijnrood. In de neus overweldigende aroma’s van zwart en rood bessenfruit en veel kruiden o.a. tijm en rozemarijn. De mond is complex met veel body maar door de soepele tannine zeer elegant en vlot drinkend. De afdronk is lang. Ook de Malbec heeft een zeer donkere rode kleur. Aroma’s van rijpe pruimen en “garrigue” kruiden. Voor een Malbec verrassend zacht in de mond met zachte tannine en daardoor reeds op dronk. Elegant, vol en rond, een zeer aangename wijn met karakter. Beide wijnen passen perfect bij alle vlees, gevogelte en kazen. Drinken op 18°C. Ingevoerd door Biotiek. Website wijnboer: www.pulwines.com Antoon DE PAEPE

ekkjjee e o o h h s ’ s ’ t t GGeeeerr Afhankelijk van de soort stuifmeelpollen waarop men overgevoelig reageert, kunnen heel wat mensen van in het voorjaar tot diep in de zomer geplaagd worden door klachten van hooikoorts. Om de allergische ondergrond te verminderen is uiteraard een gezonde en gevarieerde voeding absoluut aan te raden. Verder kunnen ook een aantal voedingssupplementen hierbij helpen. Sommige mensen zijn zeer goed geholpen door dagelijks enkele grammen te gebruiken van de organische en veilige zwavelstof methylsulfonylmethaan, verkrijgbaar onder de merknamen NOVO MSM van OTC en MSM-poeder van Mannavital. Het complex “Phytapollen” van Biotechnie op basis van plantenextracten, in handige ampullen, is ook zeer interessant om de overdreven allergische reactie van het lichaam te temperen. Wie vooral last heeft van oogklachten, kan zeer goed geholpen worden door de Oogdruppels nr. 2 van Similasan.

Nieuw bij Altisa Een overzicht: ALTISA ASHWAGANDHA extract 450mg (Withania somnifera) Elke capsule bevat 450mg Ashwagandha wortel extract gestandaardiseerd op 4,5% whitanolides (20mg). Eigenschappen: moduleert het immuunsysteem, heeft een glucocorticoïdeachtige antiinflammatoire activiteit en een anti-proliferatieve werking, mild-sedatief, adaptogeen, tonifiërend. Voorts wordt ashwagandha ook ingeschakeld in de verbetering van het uithoudingsvermogen van atleten. ALTISA BOSWELLIC extract 250mg COMPLEX (Boswellia serrata) Elke capsule bevat 250mg Boswellia serrata extract gestandaardiseerd op 65% boswellinzuren (162mg) in combinatie met 150mg curcuma longa wortelpoeder en 100mg curcuma longa wortel extract gestandaardiseerd op 90% totaal curcuminoides (=90mg). Eigenschappen: anti-inflammatoir en anti-reumatoïde arthritis. ALTISA CURCUMA (Turmeric) extract 700mg (Curcuma longa) Elke capsule bevat 700mg Curcuma longa wortel extract, gestandaardiseerd op 95% totaal curcuminoides (665mg). Eigenschappen: goed voor

Altisa brengt opnieuw enkele nieuwe producten, waarvan de eerste 3 vermelde belangrijke planten uit de Ayurvedische geneeskunde zijn.

de lever en de gal, spijsverteringsbevorderend en cholesterolverlagend, antioxidant, anti-inflammatoir, anti-microbieel, windverdrijvend, zuiverend. ALTISA MARIADISTEL extract 300mg COMPLEX Elke capsule bevat 300mg mariadistelvrucht extract, gestandaardiseerd op 80% silymarine flavonoïdes (240mg) in combinatie met 100mg paardebloemwortel extract, 50mg artisjokblad extract gestandaardiseerd op 2% cynarine (1mg). Mariadistel, rijk aan silymarine die de afvloeing van de gal van de galblaas bevordert, heeft sterk anti-oxidatieve eigenschappen in de lever en is een bijzonder aanbevolen hulp bij leverschade als gevolg van alcohol, medicijnen en schadelijke stofwisselingsproducten. Mariadistel wordt ingeschakeld bij acute en chronische leveraandoeningen. ELEUTHEROCOCCUS SENTICOSUS Eleutherococcus sent. (ook wel onterecht Siberische ginseng genaamd) is een adaptogeen met fenolen (hebben een effect op het sympthoadrenale systeem en dus al in een vroeg stadium van stressrespons) en tetracyclische triterpenen die het stress-systeem dempen om overprikkeling door stressoren tegen te gaan. Door het adaptogeen effect {adaptogenen ondersteunen het lichaam bij externe (millieu) en interne stress fac-

OMGAAN MET EMOTIES

velden zijn die alle leven onderbouwen. Evenwicht tussen beide polen is van cruciaal belang voor onze geestelijke, emotionele en fysieke gezondheid. Dokter Elsen onderzoekt hoe we met onze voeding die balans bereiken én handhaven. Hoe Okinawa Omega oliën bijdragen tot dit evenwicht. En hoe onze ‘chi’ of ‘qi’ of vitaliteit te voeden zijn.

De weg naar gezondheid vitaliteit en geluk Gent KaHo St Lieven Gebr Desmetstraat

Programma lezingen

BG-apr08-A

• Gevoelens emoties passies • Reclame en emotionele uitbuiting • Het gebroken hart • Vermoeidheid en CVS • Kruiden voor de ziel • Voeding als medicijn • De huid als gevoelsorgaan • Angst overwinnen • Kleurentherapie


L-ORNITHINE L-Ornithine is een niet-essentieel aminozuur dat wordt geproduceerd uit het aminozuur Arginine. Het bevordert het vrijkomen van het groeihormoon en bijgevolg ook het metabolisme van overmatig lichaamsvet (dit effect wordt nog meer versterkt indien gecombineerd met arginine en carnitine), en het ondersteunt het afweersysteem en het herstel van de lever en de leverfunctie. L-Ornithine heeft een ontgiftende werking op ammonia. Een hoge concen tratie aan Ornithine is te vinden in de huid en in bindweefsel, waardoor het aanbevolen wordt voor het bevorderen van het genezingsproces en het herstel van beschadigde weefsel. Tenzij anders aanbevolen door een arts: niet te gebruiken door kinderen, tijdens de zwangerschaps- of lactatieperiode, of eenieder met een geschiedenis van schizofrenie.

DUO-VOORDRACHT

SYMPOSIUM

Gratis infofolder Tel europeseacademie@skynet be www europeseacademie be

toren (ziekte)} kan E. helpen bij stresssituaties en als hulp ter verbetering van het prestatievermogen. E. is rijk aan eleutherosides en kan de activiteit van de T-lymfocyten en helpercellen ondersteunen. E. verbetert hoofdzakelijk het fysieke uithoudingsvermogen (sport) maar bezit eveneens cardiovasculaire en gemoeds- en energieondersteunende effecten (chronische vermoeidheid). E. heeft vermoedelijk ook een positief effect op de pancreas-, leveren bijnierfunctie

Amanprana organiseert zowel in Gent als in Antwerpen een duo-voordracht met de prominente gastsprekers Dos Winkel en Dr. Marc Elsen. De eerste spreker behandelt presenteert zijn boek: “Wat is er mis met vis?” . Hoe zit het met vis en visolie, tegenwoordig overal in verwerkt als “verrijking”? Dos Winkel is fysiotherapeut, natuurbeschermer en onderwaterfotograaf. Hij startte een onderzoek naar de verschillende aspecten van het consumeren van vis en visolie, en schreef daarover een boek: “Wat is er mis met Vis?”. Via prachtige onderwaterfotografie en een boeiende uiteenzetting komen alle aspecten aan bod betreffende de zee, hun bewoners én onze gezondheid. Dokter Marc Elsen neemt ons mee naar de boeiende wereld van de polariteitstherapie, waarbinnen yin en yang de universele kracht-

GENT: dinsdag 22 april 20u stipt in Prov. Administratief Centrum Wilsonplein 2 ANTWERPEN: woensdag 23 april 20u stipt in De stroming, Nationalestraat 111 RESERVATIE NOODZAKELIJK op tel 03 620 26 51 (op ma, di, do en vr tussen 8 en 17u.) Uw reservatie is definitief bij ontvangst van 12,5O euro op rek. KBC 412.8096941.41 van Noble-House nv, met vermelding “Antwerpen” of “Gent”. Bio omega drankje tijdens de pauze inbegrepen. Organisatie: Amanprana, serene levenskracht, www.noble-house.tk

Onmiddellijke opvulling van extreem diepe rimpels en fijne lijntjes

We willen allemaal oud worden, maar er niet oud uitzien. Dat rond ons 35e levensjaar rimpels beginnen te verschijnen, is dan ook het laatste wat we willen. Steeds meer mensen worden zich meer en meer bewust van de schoonheidsidealen in de samenleving en proberen deze dan ook na te streven. Daar heeft Sur Plus iets op gevonden! Voor iedereen die de strakke en soepele huid geen vaarwel wil zeggen, introduceert Sur Plus de X-Treme Deep Wrinkle Filler. Deze unieke crème heeft een duale werking, omdat extreem diepe rimpels en fijne lijntjes van binnenuit én van buiten worden opgevuld. Door deze meervoudige efficiëntie zijn de positieve resultaten al zeer snel merkbaar. Rimpels kunnen op twee manieren ontstaan, enerzijds van buitenaf door toxische stoffen:

vloeibaar

zonlicht, stress en roken en anderzijds van binnenuit doordat de aanmaak van collageen gestaag afneemt. Collageen heeft een lijmende werking op de huid en is verantwoordelijk voor de stevigheid en elasticiteit van de huid. Wanneer de aanmaak van collageen dus afneemt, veroudert de huid en ontstaan er rimpels. Daarom is er Sur Plus X-Treme Deep Wrinkle Filler. Deze crème zorgt door de unieke combinatie van werkzame stoffen niet alleen voor onmiddellijke opvulling van fijne lijntjes, maar ook voor het opvullen van extreem diepe rimpels. Nog niet eerder was er een product met extreem directe resultaten die diepe rimpels zo effectief bestrijdt.De X-Treme Deep Wrinkle Filler bevat Rugafill-X™, deze pakt de oorzaak van rimpels stevig aan. Dit ingrediënt dringt diep de huid binnen en zorgt ervoor dat de aanmaak van collageen wordt gestimuleerd, hetgeen klinische tests hebben bewezen. Het toegevoegde ingrediënt Rugafill-Y™ vult diepe rimpels en fijne lijntjes onmiddellijk op aan de oppervlakte van

de huid en zorgt ervoor dat rimpels merkbaar minder zichtbaar worden. De gebruiker is binnen 5 minuten vrij van rimpels; ideaal voor een avondje uit dus. Zonder het ondergaan van drastische, dure ingrepen! De werking van de Sur Plus X-Treme Deep Wrinkle Filler is klinisch bewezen, hetgeen tot uiting komt in de medische en klinische uitstraling van het product. Tevens heeft de X-Treme Deep Wrinkle Filler een eigentijdse en eerlijke verpakking die uitstraalt waar het ook goed in is: strak, uniek en puur. Een groot verschil met andere rimpelvullers. Sur Plus X-Treme Deep Wrinkle Filler is verpakt in een handzame tube met doelgerichte applicatie welke de crème erg gemakkelijk op de gewenste plek aan kan brengen en onmiddellijk inwerkt op het hart van de rimpel. Sur Plus X-Treme Deep Wrinkle Filler is een product van PK Benelux _ Pharma Care BV te Uden. Het product is verkrijgbaar vanaf begin maart. De crème wordt verkocht in een handzame tube van 30ml en heeft een prijs van 39,00 euro.

LECITHINE COMPLEX

voorr eenn gezondd choleesterolggehaltte

LIPOCONTROL bevat sojalecithine in vloeibare vorm aanbevolen voor het behoud van een goede circulatie, een gezond cholesterolgehalte en een optimale geheugenwerking. Sojalecithine, hoofdzakelijk bestaande uit fosfatidylcholine, maar ook uit linoleenzuur en inositol, heeft een vetoplossend effect op de ongunstige vetten en wordt aanbevolen voor de dispersie en het in oplossing blijven van cholesterol en andere vetten in een waterig milieu, en voor hun verwijdering uit het lichaam waardoor het risico van opbouw van ‘ongunstige vetafzettingen’ verkleind wordt. Daarenboven heeft sojalecithine, in Lipocontrol geassocieerd met vitamine B12 en foliumzuur (B9) - voedingsstoffen voor het ‘hoofd’ - een gunstige invloed op het behoud van een gezonde celmembraan opgebouwd uit voornamelijk fosfolipiden (waarvan lecithine het belangrijkste is). De natuurlijke vitamine E en het groene-thee extract in de formule zijn natuurlijke antioxidanten. Het synergisme van de actieve bestanddelen waarborgt de opmerkelijke werking van dit voedingssupplement. Zeker ideaal voor mensen op leeftijd als schnaps! Verpakking: 375ml, met maatbekertje. Heerlijk k vann smaak. ALTISA maakt enkel gebruik van ingrediënten van de allerbeste kwaliteit en zuiverheid in (fyto)therapeutisch actieve doseringen, met als resultaat een gewaarborgde doeltreffendheid. Al onze producten zijn vrij van bewaar-, smaak- en kleurstoffen, suiker, zout, zetmeel, gist, tarwe, maïs, melk (-derivaten), soja, gluten, talk, lactose en dierlijke derivaten, en worden geproduceerd volgens de internationaal erkende

COMPLEMENT MAGNESIUM/TAURINE

van ALTISA (in een basis van kalium) zorgt voor het behoud van een goede conditie. Per 1 capsule: Magesium (aspartaat) 150mg, taurine 50mg, in een basis van kalium . Verpakking:120capsules.

en zéér strenge GMP (Good Manufacturing Practices) richtlijnen en/of andere farmacopee-/ productiestandaarden. Voor meer informatie over de ALTISA-producten, bel 03/321 67 19. Te verkrijgen in alle reform- en dieetwinkels. Een product van ® DIEXIMPORT. Een gevarieerde en evenwichtige voeding en een gezonde levensstijl zijn belangrijk. Sinds 1970 BioGezond • april 2008 41

Natuurlijke hulp bij allergische verschijnselen Heel wat mensen krijgen dagelijks of periodiek af te rekenen met allergische verschijnselen. Zo vertonen sommigen door stuifmeelpollen gedurende bepaalde maanden van het jaar vervelende hooikoortsklachten. Anderen zijn overgevoelig voor de huisstofmijt en hebben het ganse jaar door een vervelende neusloop of -verstopping of zelfs astmatische klachten. Ook op de haren van een favoriet huisdier zoals een hond, kat of paard kan men allergisch reageren. Ten slotte kunnen we ook op allerhande voedingscomponenten of voedingsadditieven intolerant reageren. In al deze omstandigheden produceert het overprikkelde immuunsysteem onnodige symptomen, die zich vooral via de luchtwegen manifesteren. Welke planten kunnen overgevoeligheidsreacties milderen? De knoppen van de zwarte bes (Ribes nigrum) zijn misschien wel het sterkste plantaardige middel tegen allergische verschijnselen. Zij bezitten vooral het vermogen om onze bijnierschors te stimuleren, waardoor we meer van ons lichaamseigen en ontstekingswerende hormoon cortisol kunnen aanmaken en waardoor vervelende allergische verschijnselen kunnen gedempt worden. Ook de brandnetel (Urtica dioica) is bij overgevoeligheidsreacties een welgekomen hulp: hij heeft ondermeer door zijn mineralenrijkdom de eigenschap om de vrijstelling van histamine door de mestcellen af te remmen. En histamine is precies de stof die voor vervelende klachten door allergie zoals neusloop, neusverstopping, tranenvloed, zwelling, roodheid en jeuk kan zorgen.

Bij een allergie situeert de stoornis zich vooral ter hoogte van het immuunsysteem, dat onnodig tegen vrij onschuldige substanties als stuifmeelpollen, de huisstofmijt of haren abnormale afweerverschijnselen gaat produceren. Gelukkig heeft men der laatste jaren meer en meer planten ontdekt, die de kwaliteit van het immuunsysteem verbeteren en zo overbodige allergische reacties helpen verminderen. Vooral een aantal paddestoelen bezitten heel bijzondere polysacchariden (koolhydraten) met een gunstige werking op de immuniteit. Met name de shii-take (Lentinula edodes), de weidechampignon (Agaricus campestris), alsook Maitake (Grifola frondosa) en Ganoderma lucidum (Reishi) kunnen op die manier seizoensgebonden verschijnselen als hooikoorts en overgevoeligheidsreacties op stof, haren en voedingsingrediënten verminderen. Bij heel veel allergieën zijn de luchtwegen betrokken in de klachten. Zowel een overmatige neusafscheiding, een verstopping van de neus, een geprikkelde keel, abnormale vorming van slijmen in de longen als hoest behoren tot de mogelijke symptomen. In een plantaardig complex tegen allergische verschijnselen horen dan ook kruiden als tijm, eucalyptus en sparrenknoppen thuis. Tijm verbetert de weerstand van de luchtwegen, brengt een overprikkelde keel en slijmvliezen tot rust en vermindert hoest door verkrampte luchtwegen. Eucalyptus dan weer, kan helpen neusverstopping te verminderen, slijmen op te hoesten en ontstoken slijmvliezen beschermen tegen microben. De knoppen van de spar staan vooral bekend om hun slijmoplossende werking en hun verzachtende, opluchtende werking op de luchtwegen.

Nieuw bij Mannavita OVER TE NEMEN: NATUUR & DIEETVOEDING DE KAASHOEVE G. Gezellelaan 16 - 3550 Heusden - Reeds 26 jaar - Wegens pensioen. Afspr. Tel.: 011-42 34 30 - 0497-89 91 71 nà 18 u. WORKSHOP I BACHBLOESEMS DEINZE Adel Van Hooreweder, 09-28 11 251 9 mei, 20 tot 22u30 + 17 & 24 mei, 10 tot 17u. DISTRIBUTEUR MANGOSTEEN Katleen Bastaens, 2980 Zoersel.Gsm 0494-34 37 74. PRENATAAL ZWEMMEN : ZWANGEREN BABY-MASSAGE - MASSAGES www.geboortecentrumhetei.be, Tel. 02/532 53 47, Pepingen VOOR KRUIDENWANDELINGEN IN HET VOORJAAR IN DE VLAAMSE ARDENNENSTREEK. zich wenden tot Capiau Andre, Brakel.Tel. 055-42 13 40. Op voorhand bellen!

Ook Mannavita meldt enkel introducties. Zo o.a. Meneau, een bio-siroop met groene thee. Ingrediënten zijn rietsuiker, groene thee gun powder, natuurlijk extract van aarmunt of groene munt (Mentha spicata). Zowel koud als warm te gebruiken. Ook nieuw is bij Naturtint, een Nutrideep multiplier (200 ml), hetzelfde wat in de verpakking Naturtint haarverven zit (in 35 ml). Nu ook apart te koop ! Het garandeert de fixatie van uw kleur en geeft uw

Opleidingen Centrum GEA NLP: Het roer van uw leven in handen nemen

haar de perfecte finish. Gebruik: breng Nutrideep Multiplier op nat haar aan. zacht in masseren van de wortels tot de haarpuntjes en laat het 2 min. zitten. Spoel het goed met veel warm water uit. Één keer per week te gebruiken tussen de 2 haarverven door, en goed voor +/- 5 weken. Ecocert-gekeurd! Eveneens nieuw is Ecomil PETIT DÉJ ONTBIJT + CALCIUM 400 gr (vervangt SUM 250g). Is 100% plantaardig, zonder lactose, zonder soja, zonder cholesterol en zonder glüten. Ingrediënten: instant-amandelen (39%), boekweit (25%), voederwikke (25%), instant-kastanjes(10%), kalkrijk algje: Lithothamnium calcareum(1%).

OPENDEURDAG: zondag 1 juni (14-18u)

> info ma 9 juni ‘08 20-22u

2-jarige opleiding Neuro-Linguistisch Programmeren

Psychodynamica: > info di 16 sept ’08 20-22u Intuïtie en innerlijk weten als levenskompas 4-jarige opleiding tot energetisch consulent Opleiding tot coach en consulent: > info di 6 jan ‘09 20-22u Professioneel begeleiden vanuit respect 2-jarige opleiding

Rekegemstraat 32 > 9630 Munkzwalm > T: 055-23 22 62 > www.centrumgea.be 42 BioGezond • april 2008

Ecover, ‘t is ecologisch! Ecover’s ecologische was- en reinigingsmiddelen worden gemaakt op basis van hernieuwbare plantaardige grondstoffen en mineralen. Zij worden al meer dan 25 jaar op een ecologisch, economisch en sociaal verantwoorde manier geproduceerd, in een unieke ecologische fabriek. Eerlijk en open, met respect voor mens, dier en milieu. Meer info op www.ecover.com

PLUS W EU NI

3LANK PLUS

Afslanken volgens het Chronobiologische Principe 3

De Chronobiologie bestudeert de effecten van biologische ritmes op de menselijke gezondheid. Recente wetenschappelijke studies in dat verband wijzen uit dat onze biologische klok van cruciaal belang is voor onze geestelijke en fysieke gezondheid.

,IGNE PLUS

Volgens chronobiologische metingen heeft ons lichaam op verschillende tijdstippen verschillende voedingsstoffen nodig.

3

De 5 Slank plus-producten (blokker, vetverbranden, tonicum, vezelblokjes en biobuiltjes) ondersteunen deze natuurlijke, chronobiologische cyclus van je lichaam en zijn dan ook ideaal om op een verantwoorde wijze je optimale gewicht terug te vinden.

f

Meer info hierover vind je op

www.slankplus.com

3

,IGNE PLUS je natuurlijke bron van gezondheid

De Slank Plus producten zijn verkrijg baar in de betere natuurwinkel, Bioshop, Bioplanet en Essenza.

V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat Wielsbeke

Recommend Documents