V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat Wielsbeke

V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke

Infoblad over Gezond Leven - 3de jaargang - nummer 4 - september 2006 Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659 Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december

BACK TO SCHOOL Teken & win! V.U.: Hagor-Bioservice nv – Patrick Bauwens – Remylaan 4C – 3018 Wijgmaal

Vraag een deelnameformulier aan de kassa van uw natuurvoedingswinkel en maak kans op een verrassingspakket t.w.v. € 20.

Voor de deelnemende natuurvoedingswinkels surf naar: www.biokids.be

BIO

Inhoud 4

Biobrandstoffen, de ecologische oplossing ?

pag.

De mensheid zal niet voor eeuwig op zijn duur betaalde fossiele brandstoffen kunnen blijven rekenen. Biobrandstoffen worden naar voor geschoven als een milieuvriendelijk alternatief. Maar hoe ecologisch zijn biobrandstoffen eigenlijk ?

Natuurlijke hulp bij fibromyalgie Minder bekend dan reumatische aandoeningen als artrose en artritis, maar zeker niet minder vervelend, is fibromyalgie, of ‘weke delen reuma’. Wat is fibromyalgie precies, en welke natuurlijke maatregelen kunnen hierbij ingezet worden ?

10

pag.

Veganisme, pro’s en contra’s Het veganisme is een voedingswijze waarbij elke dierlijke voeding wordt geweerd. Hoewel qua concept veganisme zeker toe te juichen valt, kan men zich afvragen of deze voedingswijze wel bij iedereen past en op de lange duur geen gevaren inhoudt ?

14

pag.

en verder

Peulvruchten, tijd voor een herwaardering ! Peulvruchten zijn als plantaardige eiwitbronnen in onze westerse wereld heel sterk naar de achtergrond verzeild ten voordele van dierlijke eiwitten. Heel jammer, want ze vormen een waardevol onderdeel van een natuurlijk dieet.

pag.

18

Biomarkten Bio-toeren in Zuid-Frankrijk Drugs, vechten tegen een nooit aflatende vijand Agrimonie Gemmotherapie Wijntip van de maand Geert’s hoekje Bio Info BioGezond Praktisch

colofoon

BioGezond is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant EINDREDACTIE P. Desmyter ADRES Evolution Media Group Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Tel. 056-60 73 33 Fax 056-61 05 83 PUBLICITEIT Peter Verbeke Tel. 051-22 02 22 Fax 051-22 66 54

Voor Wallonië: Bio info, Patricia de Moffarts, 02-534 43 30

®

ALTISA Sinds 1970

6 24 26 28 29 30 30 34 38

PHYTAL-CREA bvba, Jozef Plateaustraat 33 B-9000 Gent tel 09/224.16.71 fax 09/223.57.45

Verantwoordelijke uitgever P. Desmyter Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Advertenties kunnen zonder enige motivering worden geweigerd. De uitgever wijst elke aansprakelijkheid voor de inhoud van de advertenties af. De inhoud van elke advertentie valt onder de verantwoordelijkheid van de adverteerder.

OCEBIO BioGezond • september 2006 3

Biobrandstoffen, de ecologische oplossing? Het onrustige politieke klimaat in het gros van de petroleumproducerende landen wijst erop dat de mensheid niet eeuwig op zijn duur betaalde fossiele brandstoffen zal kunnen blijven rekenen. Biobrandstoffen worden naar voren geschoven als het milieuvriendelijke alternatief, geproduceerd uit hernieuwbare producten zoals koolzaad, suikerbieten, tarwe…. In ons land staan verschillende projecten in de startblokken. Maar hoe ecologisch zijn biobrandstoffen eigenlijk? De meest courante biobrandstoffen zijn biodiesel en bio-ethanol. Biodiesel wordt gemaakt op basis van olierijke planten zoals koolzaad en soja. Via een chemisch proces wordt de pure plantenolie (PPO) omgezet in methyl esters, de biodiesel. Bio-ethanol wordt gemaakt uit zetmeel- of suikerrijke planten zoals maïs, tarwe, suikerbiet en suikerriet. Deze landbouwproducten worden door een industrieel fermentatieproces omgezet in bio-ethanol. Biodiesel en bioethanol zijn geschikt om fossiele brandstoffen volledig te vervangen, na de nodige aanpassingen aan de wagen weliswaar. Zonder aanpassingen van de motor is tot 20% biodiesel aan de fossiele brandstof toe te voegen.

CO2-neutraal ? Voorstanders van biobrandstoffen leggen graag de nadruk op de positieve impact op het milieu. Voertuigen die op pure plantaardige olie (PPO), zoals pure koolzaadolie, rijden namelijk CO2-neutraal: de motoren stoten wel koolstofdioxide uit, maar de planten waar de biobrandstof van gemaakt hebben dit CO2 tijdens hun groei uit de lucht opgenomen. Netto komt er dus geen CO2 bij. Onder druk van het Kyotoprotocol, heeft de Europese Unie zichzelf strenge doelstellingen opgelegd. In 2010 moet 5,75% van het totale volume gebruikte brandstof van biologische afkomst zijn. Dat biobrandstoffen goedkoper zullen zijn, wordt al vlug onderuit gehaald als blijkt dat de petroleumlobby in België ervoor heeft gezorgd dat de biodiesel zal worden gemengd met de reguliere diesel. Deze ‘blend’ (tot 5 %) zal langs hun kanalen worden versluisd in de tank van iedere dieselwagen. De modale burger zal het niet merken en het kleine percentage biodiesel zal helaas geen prijsverschil uitmaken.

Green Energy Creations Geert Neckebroeck en Michel Dhoore vormen het tweekoppige team dat in juni 2006 hun groene idealen materialiseerde door de oprichting van Green Energy Creations (GEC). De twee idealisten vestigden zich in het bedrijvencentrum De Punt in Gentbrugge en openden in juni 2006 het eerste tankstation voor koolzaadolie in Vlaanderen. Het pompstation levert PPO tegen 99 eurocent per liter. Dat is goedkoper dan dieselbrandstof, want er moeten geen accijnzen op worden betaald. “PPO kan tegenwoordig legaal en accijnsvrij worden verhandeld als brandstof voor de auto”, vertelt Neckebroek. “Maar dan moet het product wel inlands zijn en de producent mag dat alleen rechtstreeks aan de consument verkopen. Onze werkplaats fungeert als het afhaalpunt en verkoopsadres van de koolzaadolie die boer Janssens uit Lier en 4 BioGezond • september 2006

In juni 2006 openden de mannen van ‘Green Energy Creations’ het eerste tankstation voor koolzaadolie in Vlaanderen

boer Van Humbeeck uit Leuven produceren. In tegenstelling tot Gentse havenindustrie die de koolzaadolie gedeeltelijk zal invoeren vanuit het buitenland, willen wij de productieketen bewust kort houden. Door rechtstreeks in contact te staan met de Vlaamse boer, kan die mee de prijs bepalen.”

Workshops Langzaam aan trachten Neckebroeck en Dhoore hun organisatie verder op te bouwen. “Binnenkort willen wij mensen ook helpen bij het ombouwen van hun dieselwagen. En dit door middel van workshops. Onze twee medewerkers zijn goede mecaniciens die de klant stap voor stap zullen helpen zijn auto klaar te stomen om op pure koolzaadolie te rijden. Bij een garagist loopt de totale kostprijs hiervan al vlug op tot 2000 euro. Wij zullen de prijs kunnen drukken tot 800 à 1000 euro. En als mensen beslissen om in een groepje van twee of drie mensen langs te komen, kunnen ze de werkuren nog eens onder elkaar delen.” vertelt Neckebroeck.

Tweede generatie biobrandstoffen Maar deze medaille heeft een keerzijde. Bram Claeys is beleidsmedewerker Klimaat, Energie & Mobiliteit bij de Bond Beter Leefmilieu:

“In tegenstelling tot de Gentse havenindustrie die de koolzaadolie gedeeltelijk zal invoeren vanuit het buitenland, wil Green Energy Creations de productieketen bewust kort houden. Door rechtstreeks in contact te staan met de Vlaamse boer, kan die mee de prijs bepalen”, aldus Geert Neckebroeck “De productie van sommige biobrandstoffen gaat gepaard met het gebruik van pesticiden, meststoffen en veel energie en het legt beslag op schaarse ruimte. Daarom geeft de Bond Beter Leefmilieu de voorkeur aan de ‘tweede generatie biobrandstoffen’. Deze worden geproduceerd uit hout of organisch afbreekbaar afval, brengen in geen geval de voedselvoorziening in gevaar en beslaan minder landbouwoppervlakte.” Het productieproces van de tweede generatie brandstoffen staat echter nog lang niet op punt. Wereldwijd - en dus ook in Gent - voert men hier verwoed onderzoek naar uit.

Oliesjeik Ghent Bio-Energy Valley is een project van vooruitziende industriëlen. Toch werken ze zoveel mogelijk mee ten behoeve van het milieu. Zo geeft het Havenbedrijf Gent 6% korting op het zeehavengeld aan schepen met een Green Award certificaat, werken ze nauw samen met vzw Natuurpunt, het RUP (Ruimtelijk Uitvoeringsplan zeehavengebied Gent) en SPE/Ecopower met het windmolenpark aan het Kluizendok. Bovendien pleit professor Soetaert voor de import van koolzaad uit Europese landen. “België is een klein en dichtbevolkt land en veel grondstoffen zullen dus in ieder geval moeten worden geïmporteerd uit het buitenland. De samenwerking tussen de landen van de Europese Unie kan worden vergeleken met het principe van de communicerende vaten: als wij koolzaad invoeren uit Polen, zal ook de Vlaamse boer daar indirect beter van worden. Want als de Poolse boer koolzaad teelt, zal hij niet concurreren met de Vlaamse boer voor bijvoorbeeld de productie van bloemkolen. En ik geef liever geld aan een Europese boer dan aan een oliesjeik uit SaoëdiArabië.” “Het is van groot belang dat we voor de bio-energie een zekere duurzaamheid kunnen garanderen via een verplichte certificering. We moeten zorgen dat alleen de beste biobrandstoffen worden gebruikt. Geen palmolie, afkomstig van Maleisische plantages waar arbeiders als slaven worden behandeld”, voegt Claeys daaraan toe. In ZuidoostAzië en Zuid-Amerika schaadt het verbouwen van oliepalmen en soja vaak kwetsbare ecosystemen, zoals tropische regenwouden en savannen. De arbeidsomstandigheden zijn dikwijls ver beneden de standaarden van de Internationale Arbeidsorganisatie van de Verenigde Naties (ILO). Bovendien concurreert de productie voor export van biomassa met de lokale voedselvoorziening. In afwachting van de resultaten in het onderzoek naar tweede generatie biobrandstoffen is het van belang dat alleen biobrandstoffen van duurzame herkomst worden gebruikt. Anders ruilen we gewoon het ene probleem in tegen het andere. Tekst en foto’s: Leslie Vanhecke

Ghent Bio-Energy Valley Wim Soetaert, professor in de industriële biotechnologie aan de universiteit van Gent, bracht twee jaar geleden de Gentse universiteit, de Gentse haven en verschillende privéprojecten samen en richtte Ghent Bio-Energy Valley op. Deze privaatpublieke samenwerking zal aan het Rodenhuizendok in de haven van Gent een industrie opzetten voor de productie van biodiesel en bio-ethanol. Alle stappen in het productieproces zullen op dezelfde site worden ondernomen. Zo is er geen transport nodig, wat de ecologische balans van de industrie verbetert. De drie grote projecten binnen deze samenwerking zijn Bioro en Oleon voor de productie van biodiesel en Alco Bio Fuel die op de markt van bio-ethanol mikt. Ondertussen hebben ook de provincie Oost-Vlaanderen en vele andere bedrijven zich achter het initiatief geschaard. “Samen staan we sterk. Dat ziet iedereen in. Ons doel is om van de haven van Gent de eerste biohaven van Europa te maken.” aldus Soetaert. Het succes van dit ambitieuze havenproject is echter nog niet gegarandeerd. “We wachten nog op de beslissing van de federale regering die in oktober bekend zal maken welke bedrijven er biobrandstoffen mogen produceren. De leden van Ghent Bio-Energy Valley hopen op een aanzienlijk gedeelte van het productiequota. Dan pas zijn we zeker zijn dat we in de toekomst zullen kunnen opboksen tegen de buitenlandse concurrentie die al veel verder staat op vlak van biobrandstoffen. In Duitsland is biodiesel in ongeveer 1700 tankstations beschikbaar. Biobrandstoffen genieten er een volledige belastingsvrijstelling, wat de sector sterk stimuleert. Als consument is de keuze snel gemaakt, want de prijsverschillen zijn gigantisch”, vertelt Soetaert. “Als alles goed verloopt, lopen anno 2007 de eerste Belgische biobrandstoffen in Gent massaal van de band.”

Wim Soetaert is professor in de industriële biotechnologie aan de Gentse universiteit. Hij is de oprichter van het project ‘Ghent Bio-Energy Valley’ dat vanaf 2007 in de Gentse haven op grote schaal biobrandstoffen zal produceren.

BioGezond • september 2006 5

Biomarkten waar producent en consument elkaar vinden Biomarkten kennen steeds meer succes. Niet alleen het aantal bezoekers neemt toe, ook het aantal deelenemende bedrijven zit in het licht, waardoor het aanbod steeds uitgebreider wordt. Vooral in het Antwerpse is het begrip biomarkt goed ingeburgerd, dit met de vereniging Bioboulevard als drijvende kracht achter deze biomarkten. In dit artikel geven wij wat meer informatie over de biomarkten, evenals over opendeurdagen en openbedrijfdagen tijdens de volgende weken.

Bioboulevard Op 14 november 2004 hebben enkele biohandelaars de handen in mekaar geslagen om samen een vereniging “BIOBOULEVARD” op te richten onder de vorm van een samenwerkingsverband, en dit als doel de promotie van bioproducten, met garantie volgens de EU resolutie 2092/91, alsook voor niet voedingswaren van Eco-producten, de Fair Trade handel (voor zover gelijkaardige producten niet in Bio versie op de markt worden aangeboden), en het bekendmaken van deze producten en het ideeëngoed bij een groot publiek. Zo wenst Bioboulevard de band tussen tussen producent en consument te verkorten, in eerste instantie door het stimuleren van eigen geteelde producten, vervolgens regionaal geteelde producten, dan Belgische producten (kortst mogelijke keten op geografisch vlak) en zo verder weg. Hierbij dient vanzelfsprekend rekening gehouden met de typisch klimatologische omstandigheden vereist voor de teelt van bepaalde producten. Dit wordt per deelnemer bekeken. Logischerwijze komt men vanuit deze doelstellingen uit op het organiseren van biologische markten waar producenten, verwerkers en handelaars de mogelijkheid hebben om hun producten rechtstreeks te verkopen op de marktplaats. De leden ontvangen periodiek een kalender met de geplande markten met het verzoek mede te delen aan welke markten zij hun deelneming zullen verlenen. Afwezigheden moeten dan ook voldoende tijdig vooraf worden gemeld, anders bestaat de mogelijkheid dat voortaan geen plaats meer wordt gereserveerd.

Andere wekelijkse biomarkten * Elke zondag opnieuw vind je in Heistop-den-Berg een kleine maar fijne biomarkt tegelijk met de gewone rommelmarkt, maar op een apart gelegen locatie: de parking van de Krinkel Noordstraat 25. Je kan hier terecht voor je wekelijkse aankopen aan zuivel, vlees, groente en fruit. Ollekebolleke is een nieuwe standhouder die regelmatig om de twee weken aanwezig zal zijn met "droge voeding" waaronder pasta's, vleesvervangers, suikervrije producten, verzorgingsproducten van Weleda, enz. (op 30 juli, 13 augustus en 3 september) * In Brussel vind je wekelijks een biomarkt: elke woensdag van 9u tot 14u kan je op het Muntplein heerlijke bioproducten kopen.

6 BioGezond • september 2006

De handelaars en producenten op biomarkten verkopen producten met een bio-kwaliteitscertificaat. Ook organisaties die werken aan een duurzame levenswijze zoals Natuurpunt, compostmeesters, wereldwinkel, enz. zijn regelmatig van de partij. Er is vaak gelegenheid om bij eet- en drankstandjes van de bioproducten te proeven. Soms speelt er tijdens de biomarkten een muziekgroepje dat voor extra gezelligheid zorgt. Meer info over de Antwerpse biomarkten: www.bioboulevard.be en www.biomarkten.be [email protected].

MARKTKALENDER 2006 - ANTWERPEN, VEEMARKT

eerste zondag van elke maand uren: 10:00 - 16:00 - ANTWERPEN, DAGERAADPLAATS

eerste vrijdag van elke maand uren: 15:00 - 19:00 - MORTSEL, MARKTPLEIN

tweede vrijdag van elke maand uren: 15:00 - 19:00 - ZWIJNDRECHT, FORTBAAN

derde vrijdag van elke maand uren: 15:00 - 19:00

* in Gent liggen iedere vrijdagochtend (8-13u) op de Groentenmarkt verse bioproducten op je te wachten. * in Genk in de Vennestraat, elke zaterdag van 8 tot 13 u * ook in Diest is er elke woensdagvoormiddag een biomarkt. * Vlak over de grens zijn er de volgende biomarkten, waar ook Belgische boeren (en klanten) welkom zijn: - Biologische Boerenmarkt Maastricht, Wijcker Brugstraat (do: 13-18u) - Biologische Boerenmarkt Sittard, Steenweg (zat: 10-15u) Daarnaast zijn er de komende weken ook nog enkele eenmalig georganiseerde biomarkten, zo bvb. te: * Niel: zondag 24 september 2006, van 14-19u in het centrum. * Wommelgem: vrijdag 29 september 2006, van 15 tot 19 u, Kerkplein

Oeps !?

Met de verbeterde formule van het vloeibare wasmiddel wordt het wassen kinderspel. Verbeterde formule: • nieuwe vooruitstrevende ingrediënten op plantaardige basis • uitstekend wasresultaat, ook bij lage temperaturen • nu tot 10x minder belastend voor het waterleven dan de conventionele merken, de beste score in de markt

the power of nature www.ecover.com bio_gezondA4.indd 1

22-08-2006 16:04:41

Opendeurdag Biobedrijven

zaterdag 16 en zondag 17 september 2006

Leer bio kennen en bio proeven. De volgende bioboeren nodigen tijdens het weekend van 16 en 17 september jong en oud uit om te genieten van de natuurlijke smaak, authentieke kleuren en geuren van de biologische landbouw en voeding. Kijk op de kalender voor een boerderijbezoek in jouw buurt! -

Zaterdag 16 september - De Wassende Maan, Astene Zondag 17 september - Luc Pauwels, Ternat Zondag 17 september - 't Bioschuurke, Oetingen Zaterdag 16 en zondag 17 september - Druiven Soniën, Overijse Zondag 17 september - Hageling Bio-Wijnbouw, Tienen Zondag 17 september - De Pottekaashoeve, Zoutleeuw Zaterdag 16 september - Het Zilverleen, Alveringem Zondag 17 september - Biobrugsommeland met de fiets langs 3 bioboerderijen Vrijdag 15, zaterdag 16 en zondag 17 september Kruiden Pervisum, Kortemark Zondag 17 september - Milieuboerderij Palingbeek, Zillebeke Zaterdag 16 september - Cressana, Roborst (Zwalm) Zondag 17 september - Netelvuur, Zomergem Zondag 17 september - 't Livinushof, Sint-Margriete

OPEN BEDRIJVEN DAG POVLT zondag 1 oktober 2006 • Wat: Het POVLT bestaat in 2006 50 jaar en gooit op de open bedrijvendag de deuren open voor het brede publiek. Een bezoek aan het biologisch proefbedrijf met rondgang te velde is een kleine greep uit het ruime programma.

Voor het volledige programma, zie de biotheek-website: http://bioforum.combell.net/biotheekbe_www/artikel.aspx?artikelID=426

• Plaats: Provinciaal Onderzoeks en Voorlichtingscentrum voor Land- en Tuinbouw (POVLT), Ieperseweg 87, 8800 Beitem-Rumbeke • Meer info: www.POVLT.be of tel: 051/273200

Landwijzer start nieuwe opleiding biolandbouw Vanaf 25 september kan je bij Landwijzer vzw de vernieuwde tweejarige opleiding Biologische en Biologisch-dynamische landbouw volgen. Deze opleiding is bedoeld voor (jong-)volwassenen die zich grondig willen omscholen met het oog op een professionele toekomst in de biologische land- of tuinbouw. Drie kwart van de afgestudeerden zijn inmiddels aan de slag als medewerker op een biologische boerderij of zijn zelf als landbouwer aan de slag gegaan. Elke maandag volg je les en mettertijd loop je ook

stage. De opleiding is combineerbaar met deeltijds werk en kan flexibel afgestemd worden op je eigen ritme en leerdoelen. Voor kennis is niet vereist. Een praktische ingesteldheid, een zelfstandige leer- en werkhouding en een goede conditie zijn wel van belang. Informatie-avonden vinden plaats op 24 juli en 28 augustus. Inschrijven kan tot 10 september. Meer informatie vind je ook op www.landwijzer.be.

Nieuwe Biobedrijvengids is uit! De Biotheek bracht zopas een nieuwe editie van de Biobedrijvengids uit. Deze gids biedt de lezer in een handomdraai de contact- en bedrijfsgegevens van alle gecertificeerde biologische bedrijven in België: landbouwers, verwerkers, groot- en kleinhandelaars. Al deze bedrijven worden gecontroleerd door een erkende controleorganisatie en werken dus gecertificeerd biologisch. Met het oog op een grotere gebruiksvriendelijkheid heeft deze gids een andere indeling gekregen dan de vorige editie: eerst zijn alle bedrijven per activiteit gegroepeerd, vervolgens per provincie en tenslotte per postcode. Bij elk bedrijf staat vermeld welke producten ze kunnen leveren. De gegevens uit deze Gids kan je ook digitaal raadplegen op de website van de Biotheek www.biotheek.be. Op de site is gecombineerd zoeken mogelijk. Zo vind je bijvoorbeeld makkelijk alle verwerkers


uit één regio die kaas aanbieden. Bovendien wordt de databank geregeld geactualiseerd. De Biobedrijvengids is een gezamenlijke uitgave van de Biotheek en van Biogarantie. De publicatie kwam tot stand dankzij de medewerking van Belbior, Probila-Unitrab, BioForum Wallonië, Integra en Ecocert. Je kan de Biobedrijvengids telefonisch bestellen op het nummer 03286 92 78 of via [email protected].

Weer soepel en vrij bewegen

dankzij

Atrisin

®

Heel wat mensen worden dagelijks in hun bewegingen belemmerd door gevoelige gewrichten en stramme spieren. De klassieke middelen hiervoor zijn niet altijd vrij van nevenwerkingen! Met Atrisin® van BIONAL bestaat nu een uitgekiende, werkzame plantaardige combinatie op basis van duivelsklauw, gember en brandnetel, die ons weer soepel en vrij helpt te bewegen. Atrisin mag niet alleen zijn voet zetten naast de klassieke middelen voor wat betreft de afname van gevoeligheid, ze leidt niet tot nevenwerkingen en beschermt bovendien het kraakbeen tegen slijtage! Atrisin: • brengt gevoelige gewrichten tot rust • doet je weer soepel en veerkrachtig bewegen • beschermt het kraakbeen

Verkrijgbaar in uw natuurvoedings- en kruidenzaak en apotheek.

www.bional.nl Voor informatie: Mannavita bvba, Wevelgem, Tel. 056 – 439852, [email protected]

Natuurlijke hulp bij Fibromyalgie Bijna iedereen kent de reumatische aandoeningen artrose en artritis, die respectievelijk neerkomen op een slijtageproces en een ontstekingsproces in de gewrichten. Minder bekend, maar zeker niet minder vervelend is fibromyalgie of “weke delen reuma”, een ziektebeeld waarbij de ontsteking zich vooral situeert ter hoogte van de spieren en de bindweefsels. Wat is fibromyalgie precies en welke natuurlijke maatregelen kunnen hierbij ingezet worden?

Omschrijving en voorkomen Fibromyalgie (ook genoemd: fibrositis, fibromyositis, weke delen reuma) is een reumatische aandoening die wordt gekenmerkt door uitgebreide, chronische spier - en bindweefselpijnen en die niet te wijten is aan een uitwendige oorzaak. Bij fibromyalgie is het immuunsysteem dermate ontregeld, waardoor het lichaamseigen weefsel gaat aantasten. Bij deze “auto-immuunziekte” staat centraal een ontsteking van het dunne peesblad (de “myofascia”), dat rond de spieren zit: dit komt hierdoor strakker te zitten en verdikt eveneens. Naast een zeurende pijn, zorgt dit er enerzijds voor dat de spieren onvoldoende energetische impulsen krijgen en anderzijds dat na de samentrekking van een spier, ze onvoldoende tot ontspanning kan komen. Fibromyalgie treft ongeveer 2 à 4 % van de bevolking en komt vooral voor op middelbare leeftijd (34 – 56 jaar). Het ziektebeeld wordt meer beschreven bij vrouwen (86 %) dan bij mannen.

Klachten Fibromyalgie kent meestal een onvoorspelbare afwisseling tussen actieve en inactieve periodes. Er bestaan milde vormen, terwijl een kwart van de patiënten erdoor niet kan werken. De voornaamste klacht betreft spierpijnen, die zich overal kunnen voordoen, maar zich vooral situeren in de lage rugstreek, de nek, de schouders, het achterhoofd, de ribbenkast en de dijen. Fibromyalgie is eigenlijk een “fibromyalgie-syndroom” omdat er nog tal van andere mogelijke symptomen zijn door het ontregeld immuunsysteem: stijfheid (vooral ’s morgens), algemene vermoeidheid (met soms een beeld van chronisch vermoeidheidssyndroom), slaapstoornissen, hoofdpijn, duizeligheid, allergieën en intoleranties (op voedsel en chemicaliën), prikkelbare blaas, droge ogen en mond, hogere vatbaarheid voor infecties, angst, depressiviteit, stemmingswisselingen, verminderd concentratievermogen en geheugen, verergering door fysieke inspanningen, overgevoeligheid voor kou, vocht, licht, geluid, aanraking en reuken, gevoelige huid, slapende of tintelende huidzones,

ginseng


artisjok

gember

premenstrueel syndroom, uitgesproken menstruatiepijnen, spastisch colon, temporomandibulair syndroom (ontsteking van kaakgewricht).

Diagnose Om de klinische diagnose te kunnen stellen van fibromyalgie moet er minstens drie maand pijn bestaan in verschillende spiergroepen over het ganse lichaam, waarbij tenminste 11 van 18 welomschreven drukpunten pijnlijk aanvoelen bij druk. Er bestaan geen testen ter diagnose van fibromyalgie. Deze aandoening moet onderscheiden worden van reumatoïde artritis, hypothyreoïdie (verminderde schildklierfunctie), chronisch vermoeidheidssyndroom, de ziekte van Lyme (door teek veroorzaakt)… Bij fibromyalgie vindt men ook vaak een overbelasting met candida of parasieten in de darm, een verstoorde hormoonhuishouding (een lage spiegel aan groeihormoon, cortisol en/of schildklierhormoon), een verhoging van substantie P (een neurotransmittor die pijnsignalen doorgeeft), een verlaging van serotonine (pijnstillende stof, eveneens belangrijk voor een goed humeur), hypoglycemie (te lage bloedsuikerspiegel)….

Oorzaken De oorzaak van fibromyalgie is multifactorieel: soms begint deze auto-immuunziekte na een infectie (Epstein-Barr, Influenza A, Hepatitis C, mycoplasma…), na een ongeval (vb. val, auto-ongeval met whiplash…) of zijn er erfelijke factoren die meespelen. Vast staat in elk geval dat het immuunsysteem vaak al ondermijnd is door zaken als een verarmde westers dieet (met suiker, witmeelproducten, junkfood, koffie, alcohol, te veel verzadigde vetten en een gebrek aan omega-3-vetzuren), door lichaamsvreemde substanties in milieu en voeding (geur -, kleur - en bewaarstoffen, pesticiden, herbiciden, dioxines, PCB’s, xeno-oestrogenen, kwikbelasting door amalgaam ),

grote brandnetel

zoethout

door chronische stress of verdriet… Zeer belangrijk is hierbij ook het mechanisme van de “lekkende darm” of het “leaky gut syndrome”: door het verminderen van de normale darmintegriteit (ondermeer door een verstoorde darmflora met mogelijk belasting door de gist Candida), kunnen onvoldoende afgebroken voedingspartikels gemakkelijk doorheen de darmwand dringen. Ze komen terecht in het bloed, waarbij het immuunsysteem reageert tegen deze vreemde partikels. De antilichamen die bij dergelijke voedingsintoleranties ontstaan, kunnen vervolgens ontstekingsprocessen elders in het lichaam uitlokken; in het geval van fibromyalgie ter hoogte van de peesbladen van de spieren.

• Acupunctuur, chiropraxie, osteopathie en ontspannende massages

Natuurlijke benadering

Aromatherapie

Genezen van fibromyalgie is heel moeilijk. In de reguliere geneeswijze staan centraal bij de aanpak uiteraard geneesmiddelen die zoveel mogelijk het ontstekingsproces aan banden proberen te leggen. Bij de natuurlijke aanpak probeert men meer oorzakelijk te werken en tracht men het immuunsysteem weer op het rechte spoor te krijgen. Het is een totaalaanpak, waarbij een gezonde voedings - en levenswijze, voedingssupplementen en kruiden een belangrijke rol kunnen spelen.

Alhoewel aromatherapie de oorzaak van fibromyalgie niet wegneemt kan het lokaal aanwenden van etherische oliën een substantiële verlichting teweegbrengen. Voor een lokaal pijnstillende massage worden één of meerdere etherische oliën gekozen, die in een draagolie opgelost worden: citroeneucalyptus (Eucalyptus citriodora), jeneverbes (Juniperis communis), wintergreen (Gaultheria procumbens), balsemspar (Abies balsamea), echte lavendel of lavandin super (Lavandula vera of Lavandula burnatii), rozemarijn (Rosmarinus officinalis), strobloem (Helichrysum italicum), basilicum (Ocimum basilicum)…. Voorbeelden: - 2 cc citroeneucalyptus, 2 cc lavandin super en 1 cc wintergreen in St. jansolie - 3 cc jeneverbes en 2 cc wintergreen op 95 cc zoete amandelolie - 2 cc wintergreen, 2 cc jeneverbes en 1 cc rozemarijn op 95 cc draagolie

Adviezen • Beginnen met een vastenkuur, een sapvastenkuur of een darmreinigingskuur (zoals de Mayr-kuur), eventueel gekoppeld aan lavementen (tarwegras, kamille…), vergroot de kans op succes van een natuurlijke aanpak • Probeer dagelijks matige lichaamsbeweging in de open lucht uit te oefenen met voorzichtige stretching van de spieren. Vermijd zware inspanningen.

kunnen vaak flink wat verlichting geven

• Warme baden ontspannen en verminderen de ochtendstijfheid, wisseldouches verminderen de pijn

• Ontspannings - en relaxatietechnieken als yoga zijn aanbevolen • Hou zoveel mogelijk een gezond slaapritme aan: vroeg gaan slapen en vroeg opstaan

• Vermijd zoveel mogelijk contact met rook, verven, schoonmaakmiddelen, detergenten, industriële oplosmiddelen, sproeimiddelen en andere chemische producten, die het immuunsysteem belasten

Haal meer uit uw pasta! Soja Spaghetti van Morga met waardevolle soja-eiwitten, tarwekiemen en tarwezemelen.

De biologische pasta van Morga combineert volkoren tarwe met soja. Deze unieke combinatie maakt dat u een langer verzadigingsgevoel heeft dan bij andere pasta’s. Bij gewone pasta’s rekent men voor een maaltijd 120g ongekookte pasta per persoon, terwijl men maar 90 à 100g Morga pasta moet gebruiken voor hetzelfde resultaat. De pasta’s van Morga zijn vervaardigd op basis van volkoren griesmeel van harde tarwe en bevatten soja-eiwitten, bestanddelen van tarwekiemen en voedingsvezels die belangrijk zijn voor een evenwichtige voeding.

Geniet met smaak van het leven!

Morga duo spaghetti

distr.: Hagor nv - Remylaan 4C bus 9 - 3018 Wijgmaal

BIO AL DENTE!

2° aan

1/2 van de prijs

BioGezond • september 2006

11

FIBROMYALGIE Voedingsadviezen

Fytotherapie (kruiden)

Zonder hiermee volledige genezing te kunnen garanderen, vormt een natuurlijke en volwaardige voeding de basis van de natuurlijke aanpak van fibromyalgie. Belangrijk is een geïndividualiseerd dieet, dat ondermeer rekening houdt met bestaande voedingsintoleranties en met je bloedgroep.

De arts of therapeut kan naargelang het individuele geval bepaalde kruiden selecteren in een natuurlijke behandeling. Aangewezen zijn vooral kruiden die bij een volgehouden inname het ontstekingsniveau in de bindweefsels merkbaar kunnen verlagen, terwijl andere kruiden de begeleidende symptomen van fibromyalgie helpen verminderen.

Af te raden:

• Ontstekingswerend, verminderen pijn en stijfheid: Duivelsklauw

- alle geraffineerde suikers (sucrose of saccharose, glucose, fructose in o.a. snoep, frisdrank, chocolade, gebak, koek) - alle witmeelprodukten (brood, pasta, witte rijst, cakes, koekjes-) - koffie, alcohol, zwarte thee, chocolade - alle verhitte plantaardige oliën en vetten (met uitzondering van extra vierge olijfolie, kokosolie en rode palmolie, die wel mogen gebruikt worden voor bakken en braden) - alle gehydrogeneerde of geharde vetten (klassieke margarines, alle mogelijke etenswaren met verwerkte vetten erin) - varkensvlees, worst, charcuterie, schaal - en schelpdieren, melk, biergist - alle geconserveerde, ingemaakte, gerookte en in zuur ingemaakte voeding; alle voeding met additieven - elk voedingsmiddel waarvoor allergie of intolerantie bestaat en dat het immuunsysteem belast: een goede leidraad hierbij is het bloedgroependieet van Dr. Peter d’Adamo. Zo zijn bv. tarwe, sinaasappels en alle koemelkproducten bij bloedgroep O zeker af te raden. Ook het volgen van een eliminatiedieet onder begeleiding kan nuttig zijn - Groenten van de nachtschadefamilie (tomaten, aubergines, paprika, pepers: bevatten het ongunstige solanine)

•

• • • • • •

Aan te raden: •

- Volop verse, biologische groenten (rauw en gestoomd) - Lokaal biologisch fruit volgens het ritme van de seizoenen - Volle, ongeraffineerde granen: spelt, kamut, haver, rogge en de glutenvrij granen quinoa, gierst, rijst, amaranth - Peulvruchten (soja, azuki, linzen…), noten en zaden, bio-gevogelte, vette vis, zure melkproducten, mager rood bio-vlees - Vetten: vnml. extra vierge olijfolie (mag eventueel verhit worden) en het omega-3-vetzurenrijke lijnzaadolie (altijd onverhit!) als bronnen van onverzadigde vetten; wat boter, kokosolie of rode palmolie als verzadigde vetten - Kies uit de “aan te raden” voedingsmiddelen vooral degene die je het best liggen volgens het bloedgroependieet van Dr. Peter d’ Adamo

Voedingsupplementen Met MSM, glucosaminesulfaat en chondroïtinesulfaat als basis bestaat een natuurlijk trio dat de bindweefsels versterkt en versoepelt en dat ontstekingsverschijnselen erin tegengaat. Naargelang het individuele geval kunnen bijkomende voedingssupplementen nog meer steun bieden.

• • •

• Coenzyme Q10: verhoogt de zuurstofvoorziening in de cellen, verbetert de energieproductie, ondersteunt het immuunsysteem

• Mineralen: Magnesium (bijna alle fibromyalgie-patiënten hebben een

• Methylsulfonylmethaan (MSM, zowel inname als lokaal gel): dit orga-

• • • •

nisch zwavelsupplement, vermindert bij aangehouden inname bij velen de pijn en ontsteking, het bevordert de lichaamsontgifting en is een bouwstof voor gezonde bindweefsels. Glucosaminesulfaat en Chondroïtinesulfaat, best in een verhouding 5/4: deze bouwstenen voor de aanmaak van gezonde en elastische bindweefsels verminderen eveneens ontstekingsverschijnselen Visolie: de omega-3-vetzuren EPA en DHA helpen het vetzuurmetabolisme op punt stellen en temperen het ontstekingsproces met minder pijn en ochtendstijfheid Een goed darmflorapreparaat (met Lactobacillen, Bifidobacteriën…): verbetert de darmflora en vermindert een “lekkende darm “, vermindert de kans op voedingsintoleranties en de candidabelasting Gefermenteerde knoflook: verbetert de immuniteit en bestrijdt parasieten, bevordert de ontgifting, verbetert de doorbloeding


(Harpagophytum procumbens), Gember (Zingiber officinale), Grote brandnetel (Urtica dioica); Wierookhars (Boswellia serrata); Wilgenbast (Salix alba), Moerasspirea (Filipendula ulmaria)……. Bevorderen de lichaamsontgifting via de nieren: Guldenroede (Solidago virgaurea), Berkenblad (Betula pendula/pubescens), Jeneverbes (Juniperis communis), Grote brandnetel (Urtica dioica), Arctium lappa (Kliswortel), Sarsaparilla (Smilax officinalis)… Ondersteunen de reinigende werking van de lever: Mariadistel (Silybum marianum), Artisjok (Cynara scolymus), Paardebloem (Taraxacum officinale)… Slaapbevorderend, kalmerend, angstwerend: Passiebloem (Passiflora incarnata), Valeriaan (Valeriana officinalis), Slaapmutsje (Eschscholzia californica), Hop (Humulus lupulus)… Antidepressief: St. Janskruid (Hypericum perforatum) Ondersteunen de immuniteit: Echinacea purpurea, Katsklauw (Uncaria tomentosa)… Spirulina (Spirulina platensis): ontgift, verhoogt het energiepeil, brengt waardevol eiwit aan Kelp (Macrocystis pyriferae), Blaaswier Fucus vesiculois): ondersteunen een zwakke schildklier, mineralenbronnen Werkt lokaal pijnstillend: Cayennepeper (Capsicum annuum). Het capsaïcine prikkelt de zenuwvezels, die hun substantie P vrijstellen, gevolgd door een periode van pijnstilling Ginseng (Paullinia cupana) en Siberische ginseng (Eleuterococcus senticosus): ondersteunen de bijnier, brengen harmonie in het hormonaal systeem, vitaliseren Zwarte bessenblad (Ribes nigrum): de tinctuur of het knoppen glycerinemaceraat heeft een ontstekingswerende werking (“natuurlijke cortisone”) Zoethout (Glycyrrhiza glabra): werkt ontstekingswerend door de bijnier te ondersteunen; enkel korte kuren en niet geven bij hypertensie

•

• • • •

tekort) en calcium helpen de pijnlijke spieren te ontspannen; mangaan (verbetert de kwaliteit van bindweefsels en vermindert allergie), zink (bevordert de kwaliteit van de immuniteit en is een antioxidans), selenium (antioxidante werking), chroom en vanadium (tegen hypoglycemie)… Vitamines: Vitamine C en bioflavenoïden (betere immuniteit, antioxidante werking, weefselherstel), Carotenoïden (betere immuniteit, antioxidante werking), Vitamine E-complex (antioxidanten, vermindert ontsteking), Vitamine B-complex (betere energiestofwisseling, hersenfuncties), vitamine D (betere opname calcium) NADH (Nicotinamide dinucleotide): verhoogt het energiepeil, ingenomen op de nuchtere maag Lecithine: verbetert de bloedcirculatie, hersenfuncties, de vetverwerking van de lever Spijsverteringsenzymes: verbeteren de vertering van de ingenomen voeding, verminderen hierdoor de kans op voedingsintolerantie en versnellen herstel van spiervezels Proteolytische enzymes (ingenomen tussen de maaltijden): verminderen de ontstekingsverschijnselen

Cocoya, ik heb je nodig.

want ik wil energiek blijven, slank blijven, gezond blijven Daarom gebruik ik iedere dag Cocoya Extra Virgin kokosolie, vol met de juiste verzadigde vetten. Verzadigde vetten voor een betere stofwisseling, een slanker

eveneens de stofwisseling en gewichtsafname, zijn snelle ener-

figuur, meer energie, een betere bestandheid tegen infecties

gieleveranciers, verhogen uw weerbaarheid, en maken de huid

en minder risico op hart- en vaatziektes? Inderdaad. Recent

glad en soepel.

onderzoek heeft onthuld dat verzadigde vetten, als ze zijn op-

Daarom, Cocoya, heb ik je nodig.

gebouwd uit middellange vetzuurketens (MCT’s), de gezond-

Elke dag opnieuw!

heid in sterke mate bevorderen. Cocoya zit boordevol MCT’s, die in de lever rechtstreeks in energie worden omgezet. De vorming van vetbolletjes in de bloedbaan wordt zo volledig vermeden. Gevolg: minder kans op hart- en vaataandoeningen. De MCT’s in Cocoya bevorderen ri Verk

in de jgbaar

betere natuurvoedingswinkel of apothee

k.

OjIbwa De roeck bel +32 (0)52 48 43 00

Cocoya Health & Cocoya Cooking zijn twee nieuwe, lekkere en superieure smeer- en braadproducten op basis van biologische extra virgin kokosolie. Ontdek meer over hun heilzame werking op www.gezondevetten.be

NATAOS KEY NUTRITION

Veganisme Pro’s en contra’s Het veganisme is een voedingswijze waarbij elke dierlijke voeding wordt geweerd. Met een voedselpakket bestaande uit veel verse groenten en fruit en door een verstandige combinatie van volle granen, peulvruchten, noten en zaden, probeert men bij veganisme aan alle voedingsbehoeften te voldoen, zonder dat er dieren moeten gefokt of geslacht worden. Hoewel qua concept veganisme zeker toe te juichen valt, kan men zich afvragen of deze voedingswijze wel bij iedereen past en op de lange duur geen gevaren inhoudt?

Motivatie Er zijn twee hoofdredenen waarom iemand veganist wordt. Ofwel is het louter om gezondheidsredenen, met de stellige overtuiging dat dierlijke voeding minderwaardig is en helemaal niet nodig is voor het menselijke organisme. Ofwel halen ethische redenen de bovenhand: uit respect voor en uit medeleven met dieren wil men ze niet fokken of slachten. Soms worden hierbij ook kledij, schoeisel en alle andere producten van dierlijke oorsprong volledig gemeden. Uiteraard kan men gemotiveerd zijn door beide beweegredenen.

Verschil met vegetarisme Veganisme is dus niet hetzelfde als vegetarisme. Bij deze laatste voedingswijze wordt ook wel de plantaardige voeding als een absolute basis beschouwd, maar wordt er toch met mate dierlijk voedsel genuttigd om bepaalde mogelijke tekorten uit te sluiten. Zo gaan lacto-ovovegetariërs nog gebruik maken van melkproducten en eieren om dierlijke eiwitten aan te voeren. Pesco-vegetariërs dan weer, gebruiken enkel vis als bron van dierlijk voedsel. Natuurlijk is een combinatie van beiden vormen mogelijk. Veel voedingsweten-

schappers zijn ervan overtuigd dat een verstandig vegetarisme met inbegrip van voornoemde dierlijke producten geen gevaren inhoudt en zelfs tal van positieve effecten voor de gezondheid oplevert. Tegen veganisme heeft men evenwel vaak ernstige reserves.

De eiwitaanvoer: een knelpunt? Tegenstanders van veganisme voeren steevast aan dat de eiwitaanvoer in het gedrang komt. Het is namelijk zo, dat op uitzondering van de peulvrucht soja en de natuurlijke voedingssupplementen spirulina en biergist, in plantaardige voedingsmiddelen eigenlijk nooit compleet eiwit zit in tegenstelling tot het complete eiwit dat zowel in zuivel, vlees of vis zit. Dat wil zeggen dat zowel volle granen, de peulvruchten (zonder soja), noten en zaden telkens bepaalde essentiële aminozuren mankeren. Essentiële aminozuren zijn aminozuren die in de voeding aanwezig moeten zijn, omdat ons lichaam ze niet zelf kan maken. Nu moet terecht opgemerkt worden dat door de verstandige combinatie te maken van volle granen, peulvruchten, noten en zaden in de loop van de dag toch alle essentiële aminozuren aangevoerd worden. Wel is het zo dat die essentiële aminozuren niet zullen voorkomen in een ideale verhouding en dat vooral methionine, lysine, fenylalanine en tryptofaan in hoeveelheid steeds de mindere zullen zijn van de andere aminozuren.

De pluspunten Uiteraard zijn er heel wat elementen in het veganisme die voor onze gezondheid een ware weldaad zijn en een stevige ruggengraat vormen voor de dagelijkse voeding. Met verse (liefst biologische) groenten en fruit als hoekstenen van een gezonde voeding heb je natuurlijk gegarandeerd een ruime aanvoer van gezondheidsbevorderende nutriënten zoals vitaminen, mineralen, bio-actieve stoffen en enzymen. Wat betreft de aanbreng van energie zit je met de complexe koolhydraten uit de groenten en de natuurlijke korte suikers van fruit ook goed. Verder wordt de aanbreng van vezels en het gunstige effect ervan op de darmlediging en darmflora, niet verwaarloosd. En een topargument is uiteraard het basenoverschot dat het zuurbase-evenwicht in orde houdt en lichaamsverzuring tegengaat. Ook mag men niet vergeten dat rauwe, onbewerkte voedingsmiddelen een hoge bio-energetische waarde hebben en dat er een ontegensprekelijk vitaliserend effect vanuit gaat. Ten slotte zijn de volle granen, die in het veganisme ook een belangrijke rol toebedeeld krijgen, uiteraard topleveranciers van complexe koolhydraten, die helpen instaan voor een langdurige stabiele bloedsuikerspiegel, en van vezels. Maar hoe zit het met de eiwitten in het veganisme?


Zonder toevoeging van suiker

HERBATINT

light vetarm

nieuw

■

VOOR DE SLANKE LIJN

■

ALS U GEEN SUIKER MAG ETEN

■

ZONDER CACAO-BOTER

■

MET ZOETSTOFFEN MALTITOL EN ACESULFAAM-K

■

75% MINDER CALORIEEN ALS GEWONE CHOCO

■

SLECHTS 150 KCAL/100g

■

90% MINDER VET ALS GEWONE CHOCO

■

SLECHTS 3,6 g VET/100 g

■

ZONDER ZOUT

DE HAARVERF DIE ZORG DRAAGT VOOR UW HAAR • Dekt de grijze haren • Tast de haarstructuur niet aan • ZONDER AMMONIAK

OP BASIS VAN PLANTENEXTRACTEN BEL GRATIS VOOR INFORMATIE EN VERKOOPPUNTEN

0800 13969

van maandag tot vrijdag van 9u - 13u

Verkrijgbaar in uw dieet- en natuurwinkel NV REVOGAN, Landegemstraat 1, 9031 DRONGEN, Tel. 09-280 90 60, Fax 09-282 98 73, www.revogan.be

[email protected] - www.phytal-crea.be

®

VEGANISME

Genetische en constitutionele factoren Menig arts, therapeut of voedingsconsulent zal al vastgesteld hebben dat bepaalde mensen met een veganistische voeding het heel goed maken, terwijl anderen van het ene gezondheidsprobleem in het andere verzeilen. Blijkbaar past deze voedingswijze niet zo goed bij iedereen en spelen genetische of constitutionele factoren een rol. Fervente aanhangers van het veganisme verwijzen graag naar bevolkingsgroepen als de Sherpa’s, Hunza’s of bepaalde Indiërs, die het heel goed stellen op een quasi veganistische levenswijze. Maar hierbij wordt steevast vergeten dat deze mensen zich al generaties lang zo voeden en dat zij qua genetische opmaak niet te vergelijken zijn met pakweg een West-Europeaan, waarvan de voorouders een aanzienlijke hoeveelheid dierlijk voedsel tot zich namen. Helaas heeft dus niet iedereen bij ons de constitutie om het louter

Mogelijke

met plantaardige voeding te rooien. Vooral personen met een te “yinne” basisconstitutie zullen met veganisme geen evenwicht kunnen bereiken. Ook bij kinderen in de groei kan veganisme zelden aan alle behoeften voldoen.

Opgepast Bepaalde veganisten, die louter om ethische redenen geen dierlijk voedsel gebruiken, zijn vaak op een verkeerde manier bezig. Zo zijn er tegenwoordig heel wat idealistische jongeren die dieren absoluut geen leed willen bezorgen, maar die verder niet echt bezig zijn met wat bevorderlijk is voor de gezondheid. Vaak merk je dat deze wel volop suiker, cola, alcohol, margarines en geraffineerde granen gebruiken omdat die producten nu eenmaal niet van dierlijke oorsprong zijn. Het behoeft geen verdere uitleg dat deze vorm van onverstandig veganisme uiteraard nadelig voor de gezondheid kan zijn.

nutritionele gevarenzones Ondanks het feit dat met verse groenten en fruit, volle granen, zeewieren, kiemen, peulvruchten, noten en zaden in het veganisme een gezonde basisvoeding aangeboden wordt, moet helaas worden opgemerkt dat er, naargelang het individuele geval, een aantal gevarenzones qua nutritionele tekorten bestaan:

ESSENTIËLE AMINOZUREN:

CALCIUM

verstandig combineren van plantaardig voedsel zal misschien wel alle aminozuren aanleveren, maar toch worden niet alle essentiële aminozuren in een goede verhouding aangevoerd. Zo kunnen methionine, lysine, fenylalanine, tryptofaan en zelfs cysteïne tekort zijn. Dat kan ondermeer het immuunsysteem verzwakken, de leverontgifting in het gedrang brengen, de sterkte en volume van het spierstelsel negatief beïnvloeden en de kwaliteit van enzymen verminderen

vooral wanneer veel graanproducten worden gebruikt, kan door de overmaat aan fytinezuur de opname van calcium in het gedrang komen

TAURINE en L-CARNITINE De aan aminozuren verwante stoffen taurine (belangrijk voor een gezonde samenstelling van de gal en een goede hartwerking) en Lcarnitine (nodig voor een goede vetstofwisseling, en energievoorziening van het hart) kunnen ook onvoldoende aanwezig zijn.

VITAMINE B12 Vitamine B12 is eigenlijk bijna uitsluitend in dierlijk voedsel te vinden. Bloedarmoede door vitamine B12-gebrek (pernicieuze anemie) wordt bij veganisten heel vaak vastgesteld.

VITAMINE A

ZWAVEL Zwavel is zeer belangrijk voor de lichaamsontgifting, voor alle bindweefselstructuren, voor sterke haren en nagels, sterke botten en een gezonde weerstand

ZINK Zink is nauwelijks aanwezig in groenten, minder prominent in granen. Zink is heel belangrijk voor de immuniteit, de antioxidantenstatus, de voortplanting en de huid

SELENIUM Selenium heeft een belangrijke rol in de immuniteit, de voortplanting en de bescherming tegen vrije radicalen

(NIET BÈTACAROTEEN, MAAR DE DIERLIJKE VORM RETINOL): een gebrek kan leiden tot problemen met de huid, de slijmvliezen en de weerstand

KOPER

VITAMINE D

COENZYME Q10

een gebrek kan problemen met de beenderen opleveren. Dit wordt vaak vastgesteld bij kinderen met een veganistisch dieet.

IJZER bloedarmoede door ijzergebrek komt veel voor bij veganisten. Er zijn nochtans veel plantaardige voedingsbronnen, rijk aan ijzer, maar dit driewaardig ijzer wordt vaak door onvoldoende zuurproductie in de maag niet omgezet tot het goed opneembare tweewaardig ijzer


Koper is belangrijk voor het bloedbeeld en het voorkomen van allergie.

speelt een rol in de energiestofwisseling, de werking van skeletspieren en de hartspier

VERZADIGDE VETTEN Verzadigde vetten zijn ook nodig in het lichaam en ontbreken grotendeels in plantaardig voedsel (zitten wel veel in ongeraffineerde kokos - en rode palmolie).

Een nieuw logo, nieuwe verpakkingen en één nieuwe merknaam voor wat voorheen Natufood en Natufood Vitaal was. De eerste verpakkingen ‘nieuwe stijl’ zijn vanaf vandaag verkrijgbaar.

NATUFOOD IS VERNIEUWD!

{ NIEUWE NATUFOOD }

Peulvruchten tijd voor een herwaardering! Onder peulvruchten verstaan we de vruchten of, als de peulen te perkamentachtig zijn om te eten, de zaden van welbepaalde vlinderbloemige planten (Fabaceae). Terwijl ze op wereldschaal vrij veel en op diverse manieren gegeten worden, zijn peulvruchten als plantaardige eiwitbronnen in onze westerse wereld heel sterk naar de achtergrond verzeild ten voordele van dierlijke eiwitten. Heel jammer, want peulvruchten hebben een aantal gezondheidsbevorderende effecten, waardoor ze een waardevol onderdeel vormen van een natuurlijk dieet. Reden te over dus om deze miskende en nochtans goedkope voedingsmiddelen eens uitgebreid voor te stellen.

Belangrijk op wereldschaal Sojabonen onder de vorm van tofu in Japan en China, kikkerwten als humuspasta of falafel in het Midden-Oosten, linzen bereid als dahl in Indië, kidneybonen in Mexico of zwarte bonen met rijst op Cuba: peulvruchten zijn op wereldvlak een niet te onderschatten voedingsbron! Met hun complexe koolhydraten zijn het uitstekende bronnen van energie, die bijvoorbeeld in China gemiddeld 10 procent en in bepaalde delen

van Afrika zelfs tot 15 % van de totale energie aanleveren. En als goedkope bron van plantaardig eiwit reiken ze veel wereldburgers waardevolle bouwstoffen aan. Op sojaproducten na, die gelukkig al een tijdje naar waarde wordt geschat, prijken peulvruchten daarentegen in West - Europa nog heel weinig op het menu. Het overgrote deel van de westerlingen kiest inderdaad resoluut voor dierlijke eiwitbronnen en mist daarmee een aantal positieve eigenschappen.

De nuttige eigenschappen Er zijn een aantal redenen waarom peulvruchten dringend aan eerherstel toe zijn bij ons en kunnen bijdragen tot een goede gezondheid: - het zijn uitstekende bronnen van complexe koolhydraten, die net als volle granen, voor een langdurige aanbreng van energie zorgen. Die koolhydraten zijn trouwens de dominante voedingsgroep in peulvruchten, op uitzondering van flageoletten en soja - ze zijn heel rijk aan oplosbare en niet-oplosbare vezels, waardoor ze de stoelgang bevorderen, bijdragen tot de goede darmflora en op de lange duur helpen bij de preventie van darmkanker - door hun middellange suikers als raffinose en stachyose dragen ze ook bij tot een goede darmflora - het zijn niet onbelangrijke bronnen van plantaardig eiwit, die vooral voor vegetariërs van belang zijn, omdat ze in combinatie met volle granen, noten en zaden helpen zorgen voor de aanbreng van alle essentiële aminozuren (hetzij niet in een ideale verhouding) - het plantaardige eiwit werkt minder verzurend op het lichaam in vergelijking met dierlijke eiwitten en belast minder de nieren en lever - ze bevatten met isoflavonen of isoflavonoïden zeer belangrijke bioactieve stoffen, die ondermeer bijdragen tot een gezond cholesterolgehalte, een goede bloedcirculatie en vooral een betere hormo-


Azuki’s of adukibonen

nenstofwisseling. Om die laatste redenen zouden onder de Aziatische peuleneters minder vrouwen borstkanker en overgangsklachten krijgen en zouden mannen beter beschermd zijn tegen prostaatkanker - ze zijn doorgaans rijk mineralen als calcium en magnesium en rijk aan vitamines B (maar geen vitamine B12)

Enkele minpuntjes Peulvruchten worden om een aantal redenen door bepaalde voedingsconsulenten niet echt aangeraden. Maar als ze met zorg worden klaargemaakt en verstandig worden gecombineerd, dan kunnen de volgende minpunten goed opgevangen worden: - als natuurlijke combinaties van plantaardig eiwit en complexe koolhydraten zijn peulvruchten niet altijd eenvoudig te verteren en kunnen ze klachten opleveren als winderigheid en opgeblazen gevoel - op uitzondering van soja bevatten ze altijd incompleet eiwit, zodat ze moeten gecombineerd worden met andere eiwitbronnen (maar daarom niet in dezelfde maaltijd): noten, zaden, graneneiwit, zuivel…. - ze moeten steeds gekookt worden, omdat ze rauw het toxische fasinezuur bevatten - sommige soorten zijn relatief rijk aan purinen, waardoor ze bij jicht of een verhoogd urinezuurgehalte beter vermeden worden

De ideale bereiding Om peulvruchten zo goed mogelijk te laten verteren is het in de eerste plaats sterk aan te raden ze 6 à 8 uur of een nacht in water te laten weken, op uitzondering van linzen, spliterwten, mungbonen en zwartogige bonen. Vervolgens moeten ze, afhankelijk van de peulensoort, voldoende lang gekookt worden. Verder kan je bij de bereiding ervan gebruik maken van spijsverteringsbevorderende kruiden. Absolute topper hierbij is uiteraard bonenkruid, maar ook marjolein, tijm, salie, gember en andere keukenkruiden helpen darmgassen en opzetting tegengaan. Ook is grondig kauwen zoals steeds een belangrijke ondersteunende maatregel om de spijsvertering te ondersteunen. Ten slotte kan je nog zorgen voor een verstandige combinatie van peulvruchten: je eet ze best met sla en/of zetmeelarme groenten en vermijd andere eiwitbronnen, granen en zetmeelrijke groenten in dezelfde maaltijd.

Gekiemde peulvruchten: supervoeding Wie helemaal het beste uit peulvruchten wil halen, kan ze laten ontkiemen. Kiemen zijn een stuk beter verteerbaar dan de peulvruchten zelf omdat het zetmeel wordt omgezet en de eiwitten gesplitst worden; om die redenen kunnen we eigenlijk van “kiemgroenten” spreken. Kiemen werken zeer sterk ontzurend of alkaliniserend op het organisme en zijn heel rijk aan goed opneembare nutriënten. Vooral het hoge vitamine C - gehalte dient hierbij aangestipt te worden. In het bijzonder geschikt om te laten kiemen zijn azukibonen, mungbonen, sojabonen en kikkererwten.

en

De naam HYGIENA werd afgeleid van de Griekse godin HUGIEA dochter van Asclepios die de god van de gezondheid is. HYGIENA, dat werd opgericht in 1955, is ondertussen uitgegroeid tot een bloeiend import-, export- en distributiebedrijf van natuurproducten, biologische producten en dieetproducten in België. HYGIENA is tot op dit ogenblik nog steeds voor 100 % eigendom van de familie Muyldermans en dus bijgevolg een familiale KMO. HYGIENA verzorgt de exclusieve distibutie van meer dan 3.000 producten met eigen transport over heel België.

Bio marsepein 50 % amandelen gezoet met biologische rietsuiker

Speculaas 100 % bio 3 soorten: natuur, met stukjes chocolade, spelt

Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en bio winkel

Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas • Tel. 03 780 53 00 - Fax 03 778 14 13 • email: [email protected] • www.hygiena.be


Voorstelling van de belangrijkste peulvruchten Soja, de topper der peulvruchten

sojabonen

Geheel terecht mag de sojaboon beschouwd worden als de voornaamste peulvrucht. Niet alleen bevat ze procentueel het meeste eiwit van de peulvruchten, ze is ook de enige die compleet eiwit aanvoert met alle essentiële aminozuren. Soja heeft vanuit China de ganse wereld veroverd en ligt tegenwoordig aan de basis van tal van voedingsmiddelen. Kenmerkend voor de sojaplant zijn de tot 7 cm lange, bruine en hobbelige peulvormige vruchten, die 1 tot 5 sferische zaden bevatten: de sojabonen. Deze zijn gewoonlijk crèmewit tot lichtgeel van kleur, maar kunnen in verschillende andere kleurvariëteiten voorkomen zoals groen, rood of zwart. De gele sojaboon is de meeste gekende en geteelde .

Wat zijn de pluspunten van soja?

Voedingsmiddelen op basis van soja.

• Soja is vrij gemakkelijk te kweken in een warm en vochtig klimaat. Ze prefereert een bodem met zuurtegraad tussen 7 en 7,5 in de zon. Maar ze verdraagt ook pHwaarden tussen 6,5 à 8, een nitraatarme bodem en droogte. • Soja bevat gemiddeld 38 % compleet eiwit, dat alle essentiële aminozuren bevat • Het soja-eiwit kan een oplossing zijn voor wie intolerant reageert op het koemelkeiwit en sojadranken voor wie lactose of melksuiker niet goed verteert. • In tegenstelling tot vlees, bevat soja nauwelijks verzadigde vetten, geen cholesterol maar wel tal van vezels! • Soja bevat weinig zetmeel, zodat ze ruim mag gebruikt worden door diabetici en mensen met overgewicht • Soja bevat 2 à 3 % fosfolipiden of lecithine! Sojalecithine is een speciale vetstof en emulgator die inmiddels een zeer belangrijk supplement is geworden en helpt in te staan voor een verantwoord cholesterolgehalte, een evenwichtige vetstofwisseling, een beter geheugen – en concentratievermogen en een optimale samenstelling van de gal. • Maar wat soja zo uitzonderlijk maakt, zijn de isoflavonen genistine, daidzine en glycetine. Deze isoflavonen gedragen zich in het lichaam als zeer zacht werkende oestrogeencomponenten (“fyto-oestrogenen”) met diverse regulerende werkingen. Samen met de voornoemde component lecithine en het soja-eiwit zijn de isoflavonen ervoor verantwoordelijk dat de regelmatige gebruiker van soja minder kans maakt op: - menopauzale of overgangsklachten - osteoporose (botontkalking) - verhoogd cholesterolgehalte - hart- en vaatziekten - kanker van borst, baarmoeder, eierstok, prostaat en dikke darm

Naast het gebruik van de gekookte sojaboon zelf, bestaan verschillende afgeleide producten: - Sojadrink (“sojamelk”): geweekte, tot pasta gemalen en gekookte gele sojabonen worden na zeven (om ze te onthullen) met water aangelengd; sojadrink bevat in tegenstelling tot koemelk geen lactose, meer ijzer en minder calcium. Wordt soms verrijkt met calcium; bvb. uit de alg Lithothamnium calcareum - Tofu (tahoe, sojakaas): “kaas” gemaakt van sojadrink, die wordt gestremd, uitgelekt en geperst (zoals kaas van dierlijke melk wordt gemaakt); op zich weinig smaak bevattend maar neemt de smaak van ander voedsel over en leent zich goed om op smaak te brengen met kruiden. Tofu kan vers worden gegeten, gebakken, gekookt of gefermenteerd (“sufu”) - Sojayoghurt (soyage, yofu): wordt gevormd door fermentatie van sojadrink door melkzuurbacteriën als Lactobacillus acidophylus en L. bifidus; dit proces verloopt iets minder vlot dan de vorming van yoghurt uit koemelk - Sojameel of sojabloem: gemalen sojabonen, arm aan zetmeel, vrij van gluten - Tempeh: wordt gemaakt door gekookte sojabonen te laten fermenteren door een soort schimmel, waarbij een lichter verteerbaar eiwitrijk product ontstaat - Miso: pasta die ontstaat door geplette sojabonen gedurende twee jaar te laten “fermenteren” of “rijpen” - Tamari, shoyu (sojasauzen): gefermenteerde en gezouten sojasauzen, ontstaan door hydrolyseren van de soja-eiwitten; zijn rijk aan glutaminezuur. Tamari is volledig van sojabonen, shoyu onstaat uit de helft sojabonen, de helft tarwe - Ketjap: een zoetere, dikkere en rijkere soort sojasaus, die wordt gebruikt als kruiderij en in marinades. De zoete


-

-

-

-

smaak wordt bekomen door ondermeer palmsuiker en steranijs Natto: ontstaat door gestampte sojabonen te laten fermenteren Sojaolie: plantaardige olie, rijk aan polyonverzadigde vetzuren Sojaroom: ter vervanging van gewone room, rijk aan poly-onverzadigde vetzuren Edamame: verse, onrijpe, groene sojabonenpeulen, soms als snack gegeten Sojamargarine: op basis van sojaolie gemaakt Soja-eiwitisolaten of sojaeiwit–concentraten: worden gemaakt van sojameel, worden veel gebruikt in plantaardige vleesvervangers; zijn ontdaan van vetten en koolhydraten; als ze een alcoholische extractie ondergingen, bevatten ze nauwelijks nog isoflavonen ! Getextureerd soja-eiwit (TVP): wordt gemaakt van voorgaande , er gebeurt een omzetting van soja-eiwit tot een vezelachtig preparaat om tot een vleesvervanger te komen met de textuur van vlees Talrijke desserts, ijs, puddings, drankjes: worden tegenwoordig gemaakt op basis van soja-eiwit

Belangrijke opmerking : wat men doorgaans aanbiedt als “sojascheuten”, is niet afkomstig van de sojaboon, maar zijn gewoon scheuten van de mungoboon (Phaseolus mungo !)

Het isoflavonengehalte Wat betreft het gehalte aan de gunstige isoflavonen moet wel opgemerkt worden dat dit afhankelijk is van het gebruikte sojaproduct: het gehalte isoflavonen per gewichtseenheid daalt in de volgorde: tofu of soja kaas > sojabonen > sojameel > tempeh, miso > sojayoghurt > sojadrink of sojamelk > sojasauzen als tamari en shoyu. Opgepast: met alcohol “gewassen” of door een opeenvolging van een alkalische behandeling (om de vezels te verwijderen) en zuurspoeling (om

Ω

OKINAWA OMEGA Marathon Creatief 03-653 33 77

3 6+6 9 +

1 ,5g palmitine (Ω7 *)

1eetlepel = 14,4g Ω3/6/9 en 7 * 11mg vit E (8 soorten) 7mg carotenen niets toegevoegd, 100% puur

NIEUWE SMAAK EICOSAN BALANCE

VOOR MAN, VROUW, BABY EN 100-JARIGE

Omega-3,6,7,9 zijn even belangrijk als groenten en fruit maar we consumeren er te weinig van Verbetert Verlaagt de Okinawa Omega biedt de oplossing het geheugen cholesterol Er zijn 2 essentiële vetzuren die een gezond lichaam niet kan missen: alfa-linoleenzuur (ALA) uit de omega-3 familie en linolzuur (LA) uit de omega-6 familie. Je lichaam kan ze niet zelf aanmaken. Je moet ze uit je voeding halen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie komen beide te weinig voor in onze voeding. Visolie biedt geen oplossing. Noch voor het voorbestaan van de vis, orka, dolfijn en albatros,noch voor je eigen gezondheid. Ze bevat omega-3 vetzuren die je lichaam zelf kan aanmaken. ALA of LA zitten er nauwelijks in. Okinawa Omega, 100% plantaardig, is de betere oplossing. Met minimaal 1 theelepeltje of optimaal 1 eetlepel per dag zijn je omega-behoeften aangevuld. Ook je ALA en LA levensnoodzakelijke vetzuren. Waarom omega-3,6,7,9 ? Omega’s versterken de spieren van je tikker en ondersteunen je cardio-vasculair systeem. Ze verhogen je libido en versnellen je recuperatie. Ze voorkomen emotionele dips in je leven. Ze beheersen je gemoedsrust en humeur. Ze zijn noodzakelijk voor het geheugen en voor een goede concentratie. Ze gaan droge en schilferende huid tegen. Amanprana gelooft in het geheel en niet in de aparte deeltjes. Daarom biedt Okinawa Omega een complete formule waarin alle omega-vetzuren aanwezig zijn. Ook voldoende Omega-7 en 9, voor een goede longfunctie en verlaging van de cholesterol. Omdat omega-vetzuren zonder voldoende beschermstof-

fen, meer kwaad doen dan goed, bevat Okinawa Omega van zichzelf, zonder dat deze toegevoegd werden, 8 soorten vitamine E en veel carotenen. Die zijn noodzakelijk om omega’s, huid, hersenen, spieren en lichaam te beschermen. Alléén Okinawa Omega voldoet zonder enige toevoeging aan het vitamine E advies van de Wereldgezondheidsorganisatie. Okinawa Omega is 9 maanden houdbaar na opening. Verpakt in donkere glazen fles omwikkeld met gerecycleerd papier. 100% bio. 100% plantaardig. 100% koud en mechanisch geperst. 0% geraffineerd en niet vervuild. Neem Okinawa gewoon zo, met een lepeltje. Of voeg het bij je yoghurt, groentensap of maaltijd. Verkrijgbaar in 4 heerlijke smaken en 1 bittere. Amanprana doet niet mee aan de omega-3 hype en houdt rekening met de drie studies die omtrent de omega 3/6 verhouding in België gedaan werden. Volgens deze studies moeten we in België meer consumeren van zowel omega-3 en -6 en dienen we ons aandeel dierlijke en ‘geraffineerde’ vetten te minderen. Okinawa Omega verkrijgbaar in natuurvoedingswinkels. Dichtstbijzijnde winkel? Manavita 056-43 98 51 Andere info? 03-653 25 41

AMAN PRANA SERENE

LEVENSKRACHT

PEULVRUCHTEN te precipiteren) bekomen soja-eiwitconcentraat of soja-isolaat (vooral gebruikt voor vleessurrogaten) bevat maar 5 à 20 % van het isoflavonengehalte van niet-met alcohol gewassen soja-eiwitconcentraat! In gefermenteerde sojaproducten als tofu en tempeh zijn de isoflavonen door bacteriële omzetting aanwezig in de een niet-geconjugeerde, direct actieve vorm (“aglyconen”) in tegenstelling tot niet-gefermenteerde producten.

Enkele minpunten van soja • Soja is een zeer goede bijvoeding, die net als in Aziatische landen best in bescheiden porties wordt genuttigd van dagelijks 10 à 50 g. Wanneer van soja een hoofdvoeding wordt gemaakt en er dagelijks teveel isoflavonen worden ingenomen, kan er gevaar zijn op: hormonale ontwrichting door een teveel aan fyto-oestrogenen, voortplantingsproblemen, hypothyreoidie (verminderde schildklierwerking), allergische reacties, constipatie, lethargie…. • Ook bij zuigelingen mag het niet de bedoeling zijn van louter sojavoeding in te nemen of van soja het hoofdingrediënt van de voeding te maken ! Hierdoor stijgt de oestrogenenspiegel dermate dat er kans is op : vroegtijdige geslachtsontwikkeling en – rijpheid bij meisjes (later gevolgd door meer kans op onvruchtbaarheid, borstkanker en cyclusproblemen), te kleine testikels en te late puberteit bij jongens, schildklierstoornissen, leerstoornissen, immuunstoornissen…. • Hoewel soja compleet eiwit bevat, is het toch zeer arm aan methionine (een essentieel aminozuur) en aan cysteïne (een nietessentieel aminozuur, dat dient aangemaakt te worden uit methionine): deze twee zwavelhoudende aminozuren zijn zeer belangrijk om hun ontgiftende eigenschappen • Sojaproducten bezitten ook een aantal antinutritionele eigenschappen: de Bowman-Birk inhibitor kan de een goede afbraak van eiwitten afremmen ze zijn rijk aan fytaten, vezelstoffen die de opname van calcium, ijzer, magnesium en zink kunnen verminderen (tofu bevat vrij veel fytaten) • de middellange suikers raffinose en stachyose worden door de mens niet verteerd in maag en darmen; ze worden door de darmflora omgezet tot kortketenige vetzuren, wat winderigheid en lichte maagdarmbezwaren kan opleveren. Langdurig koken vermindert evenwel de kans op deze bijwerkingen • soja-eiwitisolaten en getextureerd sojaeiwit (TVP) hebben doorgaans zoveel behandelingen ondergaan, dat ze nauwelijks nog de voedingswaarde van soja benaderen. Kies dus sojaproducten van een goede kwaliteit en afkomstig van nietgemanipuleerde soja!


Linzen

- peultjes hebben bijna dezelfde eigen-

Van linzen bestaan zowel rode, gele, groene als bruine soorten, die onderling niet veel in voedingswaarde verschillen. Linzen kunnen gewoon gekookt gegeten worden, maar ook verwerkt worden in een smakelijke puree of een heerlijke linzensoep. Ook de Indische “dahl” is een aanrader. De belangrijkste kenmerken van linzen zijn: - rijk aan niet-compleet proteïne, dat mits combinatie met volle granen wel alle essentiële aminozuren aanbrengt (vegetariërs) - rijk aan de mineralen ijzer, selenium, mangaan, zink, fosfor en calcium - door het gehalte aan fytinezuur zijn deze mineralen niet zo goed opneembaar - gegeten in combinatie met vitamine C rijke groenten, wordt het ijzer veel beter opneembaar - rijk aan vitamines B (vooral B1, B3, B6, foliumzuur) en hierdoor ondersteunend bij stress en spanningen - rijk aan vezels, waardoor ze helpen darmkanker voorkomen - rijk aan purinen, en daarom niet aangewezen bij jicht of verhoogd urinezuur

schappen als doperwten, maar omdat de hele peul wordt gegeten zijn ze rijker aan vitamine A en C

Groene bonen (Sperziebonen, tuinbonen, snijbonen) - zijn rijk aan kalium en arm aan natrium

en hierdoor licht vochtafdrijvend - bevatten veel vezels en bevorderen de

darmwerking - zijn door het hoge gehalte aan folium-

zuur topvoedingsmiddelen voor vrouwen die een zwangerschap plannen - dragen bij tot een gezonde huid door hun vitamine C en A

Kikkererwten - zijn toppers wat betreft het mineraal

mangaan - bevatten verder veel vezels, calcium, ijzer

en zink - kunnen koud gegeten worden bij salades - gekende bereidingen zijn hummus of kik-

kererwtenpasta, falafel of gefrituurde balletjes - kikkererwtenmeel kan verwerkt worden in verscheidene voedingsmiddelen

Mungbonen - leveren door ontkiemen “taugé”, dat

Erwten

vaak verkeerdelijk als “sojascheuten” wordt omschreven - ze bevatten door het ontkiemen niet veel zetmeel meer - maar ze zijn heel rijk aan vitamine C en foliumzuur

Erwten Erwten worden door sommigen meer als een groente dan een peulvrucht beschouwd, omdat het gaat eigenlijk gaat om onrijpe zaden die worden gegeten. Het weten waard over deze lekkere, in Europa meest gegeten peulvrucht: - ze worden het best vers gegeten, omdat ze dan het meest voedzaam zijn - van zodra de peulen worden geplukt, worden de suikers omgezet in zetmeel - veel mensen prefereren de zoeter smakende diepvrieserwten, omdat het onmiddellijk invriezen na de pluk belet dat de korte suikers worden omgezet tot zetmeel - ze zijn rijk aan vitamine B1 en ondersteunen hierdoor de energiestofwisseling en het zenuwstelsel bij stress - ze zijn ook rijk aan vitamine C, vitamine A en foliumzuur - ze moeten gecombineerd worden met volle granen om compleet eiwit te kunnen aanleveren - het vrij grote aandeel van fytinezuur, vermindert de biologische beschikbaarheid van zink, ijzer en calcium

Mungbonen

Flageoletten - zijn samen met soja de rijkste eiwitbron-

nen - tevens bronnen van vezels, foliumzuur,

ijzer, fosfor, kalium en zink

Azuki’s of adukibonen - zijn zeer voedzaam en heel lekker - zijn rijk aan vezels, magnesium, kalium

en zink - kunnen verwerkt worden tot een heerlij-

ke pasta - het bonenmeel kan verwerkt worden in

gebak, soep en melkvervangers

Aloecaring b.v. EMEA is de officiële vertegenwoordiger in de Benelux van Aloe Wellness Australië, de nummer één fabrikant in de wereld van biologische produkten op basis van Aloe Vera http://www.aloe.net.au/. Al onze produkten zijn biologisch gecertifieerd. Voor meer info over Aloecaring b.v. bezoekt u onze website : www.aloecaring.com Aloecaring zoekt partners in de Benelux voor de verkoop van onze biologisch gecertifieerde produkten: natuurwinkels, drogisterijen, kruidenwinkels enz. Om distributeur te worden, reageert u via de telefoon of via de email op onze website op de pagina: DISTRIBUTEUR WORDEN

Onze produkten zijn verkrijgbaar bij : Paraclesus Anderlecht - Dolma Elsene - Autre Chose Rixensart - Biocorner Ukkel La Saga Etterbeek - Body & Mind Luxemburg - La Tsampa Elsene - La Vie Saine Aarlen - Bioshop Ninove - Harmonies Sint Gillis - Radhadesh Septon - Espace du Bien Etre Spa - Arbuina Bomal - Ferme a l' arbre de Liège Lantin - Le Panier aux Herbes Welkenraedt - 't Cruydthof Asse - De Dobbelhoeve Schilde - Bioplanet Dilbeek Gent Kortijk- De Vrije Natuur Houthalen - Di Nijvel Centrum- De Mispel Overpelt - Bioshop Dilbeek - Linea Verde Jette - Het Natuurhuis Merksem

Bio-toeren voor echte levensgenieters in de Zuid-Franse Gard en Lozère Vlaanderen organiseerde in juni 2006 haar tweede Bioweek, teneinde de consument te sensibiliseren omtrent het nut van biologische landbouw en dito voeding. Nu bestaat amper 2% uit biolandbouw, en dit zou in de toekomst drastisch moeten toenemen. De grootste tegenkanting vormt de duurdere prijs van bioproducten. Maar ja, het kost ook meer aan productie, vooral aan arbeid, het vergt meer risico’s en de controles zijn niet te onderschatten. De Vlaamse boeren staan daardoor nogal huiverachtig om van traditionele naar biolandbouw om te schakelen. huurauto is een must om de streek te verkennen.

In een ruimer kader spreekt men van duurzaamheid: de term werd gelanceerd in april 1987 in het zogenaamde Brundtlandt Rapport en raakt steeds meer ingeburgerd, zoals bij duurzaam wonen of duurzame economie. Sinds 1995 spreekt men ook van duurzaam toerisme. Ecotoerisme past in het kader van duurzaam toerisme en kent een groeiend aantal bestemmingen, die stilaan door commerciële touroperators aangeboden worden en vooral georiënteerd zijn op individuele vakanties, met nadruk op natuur en kleinschaligheid. In Frankrijk spreekt men al jaren van le tourisme vert. In de Zuid-France regio Languedoc-Roussillon (www.tourismelanguedoc-roussillon.com) bezochten we enkele ecolocaties in de departementen Gard (www.tourismegard.com.) en Lozère (www.lozere-tourisme.com). De schitterende Romeinse stad Nîmes (hoofdplaats van de Gard en ook wel het Franse Rome genoemd) kan men supersnel (in ongeveer 5u10’) met de TGV (www.tgv.com) bereiken vanuit Brussel. Een

Te gast in het departement Gard In de Gard bezochten we enkele biobedrijven in de omgeving van St.Gilles. Aanbevolen is een bezoek aan Le Moulin des Costières (www.moulin-des-costieres.com), bekend om de kwaliteitsolijfolie AOC en afgeleide producten zoals een heerlijke zwarte tapenade. Ook fruit (met heerlijke confitures van o.m. abrikoos en vijgen), kaas of wijn zijn uitstekend. We proefden de lekkere wijnen met AOC Appellation d’origine contrôlée, zoals die van de Costières de Nîmes, en van de Clairette de Bellegarde in de gemeente Beaucaire. Wij bezochten het veelzijdige Domaine Terre des Chardons (www.terredes-chardons.fr), die reeds 20 jaar biowijnen produceert. Een interessante Route des Vins verbindt de verschillende te bezoeken wijndomeinen in deze regio met elkaar. In St.Gilles is er twee keer per week een typische markt met tal van regionale producten. Het stadje is bekend om de graftombe van de

Olijfteelt is de specialiteit van Le Moulin des Costières in St.Gilles.

1

Het Domaine Terre des Chardons produceert al 20 jaar lang biowijnen.

2

Aan de gastentafel in boerderij Le Merlet.

3

Alle bioproducten worden ter plaatse gemaakt in boerderij Le Merlet.

4

Het typische heidelandschap van Les Monts Lozère met brem in volle bloei in de maand juni.

5

Ecotoerisme in de nieuwe huisjes van Le mas de la Barque.

kluizenaar St.Gilles, te zien in de crypte van de romaanse abdijkerk, opgenomen bij het Unesco Werelderfgoed van de Pelgrimsweg van Arles naar Santiago de Compostella. In de omgeving is de natuur troef in de Petite Camargue. Hier vindt men ook de typische rijstteelt (die samen met de Po-vlakte en de regio Valencia de enige van Europa is) en stierenfokkerijen. Het natuurreservaat met Centre de Découverte Scamandre leent zich uitstekend voor (didactische) natuurwandelingen en maak kennis met een indrukwekkende reigerkolonie. Logeren in de Gard kan in eenvoudige en goedkope gîtes en chambres d’hôtes, waar de ontvangst hartelijk is.

Op weg naar de hooggelegen Lozère… Onderweg naar het departement Lozère - dit is de zuidelijke helling van het Centraal Massief - passeren we het nog vrij onbekende hooggelegen (= village perché) en typische dorp Vézénobres met ongeveer 1.500 inwo-

1


2

Het Middeleeuwse dorp Vézénobres leeft in de ban van de vijgenteelt.

Via de Corniche de Cévennes (of Cevennen) komen we in het departement Lozère, met ongeveer 75.000 inwoners het minst en dunst bevolkte van Frankrijk. Mende is de departementshoofdplaats. De slogan voor toeristische marketing is terecht gekozen: Lozère, votre énergie vitale. Hier komt men echt tot rust te midden van een grandioze natuur met als blikvanger de de 53 km lange Gorges du Tarn (www.gorgesdutarn.com). Langs deze canyon of kloofdal van de rivier Tarn slingert een adembenemende autoroute. Een absolute must is de schitterende boottocht met de Bateliers van la Malène die ongeveer één uur duurt en 18 euro per persoon kost. Het sterk beboste Nationale Park (NP) van de Cévennes werd opgericht in 1970 (9.128 km2 oppervlakte) en is sinds 1985 door Unesco opgenomen als Wereldreservaat van de Biosfeer. Uniek is ook het feit dat zij het enige bewoonde ( met 52 gemeenten en in totaal 591 inwoners) Nationale Park is in Frankrijk.

2

3

In oktober 2002 heeft het NP Cévennes het Europese keurmerk voor duurzaam toerisme ondertekend. De organisatie Europarc (www.europarc.org) lanceerde in 1999 dit Europees charter voor duurzaam toerisme in beschermde regio’s, als concrete toepassing van de Milieutop van Rio in 1992. Momenteel zijn er een 30 Europese leden, waarvan 10 in Frankrijk. België heeft er uiteraard geen, want het eerste Nationaal Park (van de Hoge Kempen) werd pas in maart 2006 opengesteld. Het charter is gebaseerd op twaalf basisprincipes voor een duurzame ontwikkeling en bestaat uit drie luiken: het milieu, het sociale en het economische. Belangrijk hierbij is de ruime betrokkenheid van toeristische uitbaters, waardoor verblijfsaccommodatie (zoals gîtes ruraux, hotels enz.) kan gelabeld worden. Bewuste ecotoeristen zullen de gelabelde adressen graag opzoeken. Florac is het centrum van dit Nationale Park: vergeet zeker niet het degelijke infocentrum Maison du Parc te bezoeken. In het buurdorp Cocurès werden we gastvrij ontvangen in het kleine familiale hotel Lozerette ** (met rode vermelding in de Michelingids) dat met zijn menu traditionnel een staalkaart van regionale producten aanbiedt zoals forel en gerechten op basis van tamme kastanje. Dit leuk hotel maakt deel uit van de zogenaamde vrije hotelketen Demeures de Lozère, met als doel het voeren van gezamenlijke promotie. We rijden vervolgens naar het hart van les Monts Lozère waar ecotoerisme troef is. Hier verbleven we op de boerderij Le Merlet bij Cathérine en Philippe Galzin in de buurt van le Pont-de-Montvert, en bestaande uit twee gîtes (sinds 1994 Panda-label toegekend door het Wereldnatuurfonds) en zes chambres d’hôtes. De rust, het weidse panorama, het diner (o.m. met lamsvlees en zelfgemaakt ijs) en ontbijt aan de lange gastentafel bekoren éénieder. Alle producten worden ter plaatse gemaakt en verkocht, zoals confitures en (heide)honing. De uitbaters hebben van hun levenswerk en hobby een echt beroep kunnen maken. De eigenlijke Mont Lozère is een heidelandschap met leisteen- en graniethellingen en heeft als top de Sommet de Finiels (1702 m). In het oostelijk deel is er de Pic Cassini (1680

4

Enkele praktische inlichtingen • Voor de auto ter plaatse: gebruik de MICHELINKAART (LOCAL 339) GARD, HÉRAULT op schaal 1/150.000 • In het Nationaal Park: de CARTE TOURISTIQUE PARC NATIONAL CÉVENNES VAN IGN (Institut Géographique National) op schaal 1/100.000 • De NEDERLANDSTALIGE GROENE GIDS *** LANGUEDOC-ROUSSILLON is een must, zowel bij de reisvoorbereiding als voor gebruik ter plaatse. Verdeeld door Lannoo (www.lannoo.com) • Onmisbaar is ook de NEDERLANDSTALIGE TROTTER LANGUEDOC ROUSSILLON (17,95 euro), eveneens bij Lannoo uitgegeven. • Bij Gallimard is de gids PARC NATIONAL CÉVENNES een streling voor het oog! Meer info bij Jessy Van den Rym via email [email protected]

m) in de buurt van het dorpje Le Pont-deMontvert, dat in haar naam het water (= de Tarn met brug), het berglandschap en het groen verenigt. Sinds 2005 is het vakantiedomein Mas de la Barque (op 1340 m)(www.lemasdelabarque.com) opengesteld. Vroeger was er al een Gîtes de France, maar nu zijn er splinternieuwe huisjes bijgebouwd voor 2 à 8 personen, zeer ruim en met alle comfort (de grootste zelfs met privé sauna) en verhuurd aan zeer gunstige prijzen. Het geheel harmonieert met de natuur. In de winter kan men er onbeperkt langlaufen en in de zomer is mountainbiken en wandelen een must. Dit is een onvergetelijke verblijfplaats! De Lozère heeft ook verschillende interessante ecomusea. Hier leert men kennis maken met de indrukwekkende fauna en flora. Blijkbaar vliegen er gieren rond (in de Gorges du Tarn), heeft de wolf zich recent sterk vermenigvuldigd, en hebben wij (gelukkig maar?) geen addertjes onder het gras gezien. Mij heeft de ongerepte natuur, de hartelijke ontvangst en vooral het genieten van heerlijke bio-streekproducten enorm bekoord. En een vaststaand feit: hier wil ik graag terugkomen. Dit is leven zoals God in Frankrijk!

5


Tekst en foto’s: Patrick De Groote

ners. Het ontstond in de 11de eeuw en is prachtig gerestaureerd. Sinds de Middeleeuwen leggen de inwoners zich toe op vijgenteelt. Vanaf 2000 is er een aangelegde boomgaard met ongeveer 800 vijgenbomen met als doel een 100-tal variëteiten te behouden. Het laatste weekend van oktober worden er Vijgenfeesten georganiseerd en kan men er proeven van speciale vijgengerechten en -confituur. In de buurt treffen we de protestantse stadjes Anduze en St.Jeandu-Gard aan. Het Edict van Nantes (1685) legde godsdienstonvrijheid op aan de protestanten, maar in de afgelegen Cévennes kon men toch overleven.

Drugs Het gevecht tegen een nooit aflatende vijand

Vele duizenden (jonge) mensen grijpen naar illegale drugs. Ze doen dat vaak om te ontsnappen aan de harde realiteit van onze samenleving. Wat meestal begint als een onschuldig experiment verandert in een slopende strijd tegen een vijand die zich niet gemakkelijk gewonnen geeft…

Sophie: “Ik groeide op in een relatief normaal gezin. Mijn ouders waren wel gescheiden maar vooral de relatieve armoede en verveling leidden mij naar de drugs. Op jonge leeftijd lijkt het allemaal leuk en onschuldig…”


Zoals bij zovele jongeren begon het voor Sophie allemaal met het roken van enkele joints… “Via mijn klasgenootjes en oudere vrienden kwam ik ook in contact met sterker spul, vooral speed. De wereld zag er veel rooskleuriger uit, ik kon eventjes ontsnappen aan de dagdagelijkse realiteit.” Al snel werd Sophie het ‘enfant terrible’ op school. Haar moeder verhuisde om professionele redenen naar het buitenland, waardoor ze als 17-jarige op eigen benen kwam te staan. Ze kreeg medeleven uit alle hoeken. Sophie: “Maar daaraan had ik helemaal geen behoefte, de wereld lag aan mijn voeten…. Ik genoot volledige vrijheid op alle vlakken. ‘Wat een

Toch vond Sophie de kracht om hem aan de deur te zetten, ze ging zelfs aan de slag in de horeca. Via een nieuwe vriend begon ze weer te gebruiken en opnieuw stopte ze met werken….

Bart: “Nu ik geen drugs meer gebruik, heb ik opnieuw een geweten. Ik durf gevoelens te uiten waarvan ik vroeger het bestaan niet eens afwist. Ik denk dat ik me zelfs redelijk ‘normaal’ mag noemen…” Bij Bart had de oorzaak van het druggebruik wel te maken met de omgeving waarin hij opgroeide: “Mijn vader heb ik nooit gekend, mijn moeder slikte valium om te ontspannen. Ik was nogal een luidruchtig kind en toen ik zeven was, gaf ze me zelf de eerste pillen, zogezegd om mij te kalmeren. Die eenmalige noodoplossing veranderde al snel in een dagelijkse routine…” Bart verzeilde steeds dieper in de marginaliteit en hij leerde ‘verkeerde’ vrienden kennen. Op 13-jarige leeftijd belandde hij voor het eerst bij een psychiater. “Ik had al snel door welke antwoorden ze van mij verwachtten. Je hoeft niet hoger opgeleid te zijn om hun therapeutisch spelletje mee te spelen. Net als vele anderen probeerde hij me op mijn verslaving te wijzen, één van de slechtste dingen die je met een druggebruiker kunt doen. De beste hulp die je een verslaafde kunt bieden, is duidelijk maken dat je er altijd voor hem zult zijn.” Nadat het voor Bart één keer bijna fataal afliep, had hij toch niet de kracht om het drugswereldje vaarwel zeggen. Voor hem was het vaak de enige uitweg uit een leven dat op voorhand al gedoemd leek om te mislukken. Ook het stichten van een gezinnetje bracht geen soelaas, integendeel… “Hoewel ik mijn vrouw en kindje echt wel graag zag, kon ik dat maar zeer sporadisch tonen. Ik weet zelfs niet of ik toen überhaupt wel gevoelens had. Tegen de moeder van mijn kind was ik vaak echt onuitstaanbaar en agressief. Ik probeerde haar zelfs te vermoorden… Het keerpunt kwam er toen ik die kleine - hij was toen drie jaar - zag spelen met mijn zakje weed. Het geluid maakte mij niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk wakker. Als je merkt dat zo’n onschuldig jongetje aan die rottigheid zit te prutsen, begin je wel eens na te denken. Ik wil niet dat mijn zoontje hetzelfde leven leidt…”

“Uit geldgebrek speurde ik de vuilnisbakken af op zoek naar voedsel. Ik ontdekte evenwel snel dat er tussen het afval veel meer dan enkel voedsel te vinden is. Onrechtstreeks heeft deze wending misschien wel het einde van mijn druggebruik ingeluid.”

DE OMMEKEER Sophie begon meer en meer dingen te verzamelen. Met de oude lampen, decoratiestukken, antiek en andere ‘schatten’, zoals ze haar vondsten noemt, begon ze een winkeltje dat snel aan populariteit won. Voor het eerst vond ze enige regelmaat in haar leven. De ommekeer kwam er pas echt toen enkele jonge journalisten haar over het winkeltje interviewden: “Het waren twee knappe mannen, die maar niet konden begrijpen dat ik het drugwereldje geen vaarwel kon zeggen. Hun energie werkte echt aanstekelijk. Ze raadden mij aan om naar een meeting van de NA (Narcotics Anonymus) te gaan.” Aanvankelijk stond Sophie nogal sceptisch tegenover praatgroepen, hulporganisaties of homes maar toch waagde ze de stap. Dankzij NA heeft ze de drugs vaarwel kunnen zeggen. “Ik voel me stukken beter en ben ook niet meer die pannenlat van vroeger. Toch heb ik het soms nog lastig. Geen enkele ex-verslaafde kan met zekerheid zeggen dat hij nooit meer zal hervallen. In de praatgroep vind ik veel steun bij mensen die het zelf allemaal meegemaakt hebben, hout vasthouden dus…”

Voor Bart was druggebruik tot op die dag altijd een zekerheid en constante in het leven. Vaarwel zeggen aan deze routine kostte hem enorm veel moed en energie. Bart: “Veel mensen stoppen verslaafden direct in vakjes, zonder rekening te houden met het waarom van hun gebruik. Verslaafden zijn niet noodzakelijk slechte mensen maar ook in Vlaanderen moeten er velen overleven volgens de wetten van de straat. Niet iedereen heeft het geluk om zorgeloos op te groeien…”

NA Belgium (Anonieme Verslaafden België) NA Belgium maakt deel uit van NA World, een non-profit gemeenschap van mannen en vrouwen voor wie drugs een ernstig probleem geworden zijn. Herstellenden komen geregeld samen. Er is maar één vereiste voor lidmaatschap: het verlangen om te stoppen met gebruiken. Via twaalf vaste uitgangspunten proberen de leden elkaar te steunen en een regelmaat binnen de organisatie te creëren. Elk lid heeft een taak binnen de groep, waardoor het verantwoordelijkheidsgevoel toeneemt. De nieuwkomers krijgen telkens een buddy toegewezen die hen begeleidt waar nodig. Meer info: http://www.na.org.

De Sleutel De Sleutel behoort tot het geheel van initiatieven van de Broeders van Liefde. De organisatie vormt een netwerk van centra voor mensen met drugproblemen, dat zich zowel richt tot druggebruikers als tot hun omgeving. Geloof in verandering die leidt tot een kwaliteitsvoller leven, is de drijfveer van De Sleutel. Om dit doel te realiseren wordt er gewerkt via een netwerk van centra in Vlaanderen en Brussel. De Sleutel staat zowel voor preventie, bestrijding als reïntegratie.

Meer info: www.desleutel.be


Tekst: Ria Anyca • Illustratie: Philippe Segaert

luxe’, dacht ik toen. Ik begreep ook niet waarom iedereen zich zo druk maakte, want ik leidde tenminste geen doorsnee leventje. Werken van 8 tot 5 was helemaal niets voor mij…” Sophie had veel vrienden, vooral gebruikers welteverstaan. Om hun steeds zwaardere dosissen te bekostigen, begonnen ze te stelen. “Mensen beschouwen de drugs zelf als een probleem maar dat is niet echt correct, integendeel zelfs, ze vormen vaak de (onverantwoorde) oplossing voor veel kommer en kwel. De problemen beginnen pas wanneer je zonder zit. Je vertoont afkickverschijnselen en moet op zoek naar geld… Ik werd opgepakt voor het stelen van fietsen, winkeldiefstal en heling. Ze plaatsten me één week in een home waarna ik weer mocht buitenwandelen en mijn ‘gewone’ levenswandel kon hervatten.” De ellende begon pas echt wanneer een oudere vriend bij haar introk. “Hij was vaak agressief en liet me geloven dat ik waardeloos was. Soms sloeg hij me zelfs tot bloedens toe. Ik besefte de ernst van de situatie maar was niet sterk genoeg om hem buiten te gooien. Ik kon niet met mijn gevoelens omgaan en begon meer te gebruiken. Drugs (heroïne) waren ook het enige middel om hem te kalmeren.”

Agrimonie Durf de confrontatie met je problemen aan! Met behulp van Bachbloesems benader je het begrip “gezondheid” op een andere manier. In plaats van je blind te staren op het fysieke aspect van een aandoening, streef je in de eerste plaats een herstel na van het geestelijke evenwicht bij iemand. Als je erin slaagt met één of meerdere goed gekozen remedies om emotionele blokkades en innerlijke conflicten weg te nemen, dan zal door de bekomen harmonie in de geest ook de basisvoorwaarde vervuld zijn voor een herstel op lichamelijk vlak. Met de bloesem van agrimonie helpt je vooral iemand die de ogen sluit voor de schaduwzijden van het leven.

Een façade van zorgeloosheid Je kent er zeker: personen die altijd een onbekommerde, zorgeloze indruk maken en steevast “prima” antwoorden als je hen vraagt hoe het er mee gaat. Al hebben ze problemen op eender welk vlak, ze dragen steeds een masker van opgewektheid en hebben “keep on smiling” als hun lijfspreuk aangenomen. Geen wonder dat het doorgaans gaat om vriendelijke, vrolijke en dus populaire personen. Die er bovendien alles aan doen

Bio-bloesemremedies bereid volgens de methode van Dr. Bach van La Drôme Provençale: > Bloesems uit de ongerepte Oostelijke Pyreneeën > Aangemaakt volgens de kwaliteitseisen van Dr. Bach > Gestabiliseerd met een biologische cognac (Ecocert)

om in een prettige, harmonieuze omgeving te leven en als vredestichter alle ruzies en confrontaties proberen te vermijden. Je merkt er dus helemaal niets van dat er substantiële moeilijkheden zijn op relationeel - , financieel – of gezondheidsvlak.

Conflicten vermijden Natuurlijk kan zo iemand niet blijven veinzen dat er niets aan de hand is. Als hij even niet bezig is of alleen is, komen problemen, innerlijke conflicten of kwellende gedachten aan de oppervlakte. Om aan die zorgen te ontsnappen kan hij zich bijvoorbeeld storten op allerlei activiteiten of een drijvende kracht worden in het verenigingsleven. Hij kan ook steeds het gezelschap van anderen gaan opzoeken door aldoor aan te lopen bij vrienden en kennissen of zich voortdurend op te houden in openbare plaatsen. Of soms probeert hij zijn toevlucht te nemen tot het euforiserende effect van alcohol, sigaretten of drugs om niet aan zijn leed te hoeven denken.

De confrontatie aangaan Als in dergelijke omstandigheden aan iemand de bachbloesemremedie “agrimonie” wordt gegeven, dan kan men zijn ogen openen voor de schaduwzijden in het leven en de confrontatie aangaan met de problemen. Door actief af te rekenen met de moeilijkheden, negatieve ervaringen te verwerken of de conflicten uit te werken, kan men na een tijd in plaats van geveinsde zorgeloosheid een onvervalst optimisme uitstralen.

Wanneer kan men aan agrimonie denken? - bij mensen die teleurstellingen zoals een financiële tegenslag, een rela-

-

La Drôme Provençale: uw vertrouwen waard ! Ook uw leverancier van biologische verse kruidentincturen, essentiële oliën, plantenthees, fyto-aromatische complexen.

Te verkrijgen in elke goede natuur- en kruidenwinkel Info: Mannavita tel.: 056-43 98 52


-

-

tioneel conflict, het verlies van een rechtszaak, moeilijkheden in het beroepsleven of gezondheidsproblemen, angstwekkend verbergen voor de buitenwereld bij mensen die altijd “heel goed, dank je wel” antwoorden als je vraagt hoe het ermee gaat, terwijl je weet dat ze ernstige problemen hebben bij mensen met een verslaving, die door een vlucht in alcohol, drank of andere genotmiddelen hun leed proberen te vergeten bij mensen met een ziekte of een handicap, die desondanks steeds het zonnetje in huis proberen te zijn en met grapjes en grollen de anderen proberen te vermaken bij kinderen die heel snel hun tranen laten opdrogen en ondanks hun verdriet zich weer vrolijk voordoen

Gemmotherapie

De eikenknop De eik, koning van onze wouden en heilige boom van de druïden, bezorgt ons een knop die vooral invloed uitoefent op het zenuwstelsel en het endocrien systeem.

De eik is bij de bomen wat de leeuw is onder de dieren! Heel wat beschavingen beschouwen de eik als een heilige boom die symbool staat voor kracht, moed, gehardheid, gerechtigheid. De levensduur van de eik loopt gemakkelijk op tot meer dan 1.000 jaar en de boom is vaak een referentie op heel wat niveaus (grens van een territorium, dorpsplein, rand van een weg...). De eik komt voor zowel op acidofiele als kalkhoudende bodem, samen met de haagbeuk en de beuk. De eikenknop kan dus gecombineerd worden met andere knoppen om hun therapeutisch effect te versterken. De schors is rijk aan looizuur en wordt traditioneel gebruikt voor de behandeling van buikloop, bloedingen en uiteraard ook in de looinijverheid.

Poli-endocriene werking De eikenknop is van nature Yang en wordt in de gemmotherapie hoofdzakelijk gebruikt omwille van zijn eigenschappen die een gunstig effect hebben op het zenuwstelsel en het klierstelsel. Deze knop is een bron van energie en is aangewezen bij hypotensie van verschillende oorsprong. Hij beïnvloedt het endocriene systeem en wordt beschouwd als een seksueel tonicum dat aan te raden is bij frigiditeit en impotentie. De productie van testosteron wordt erdoor gestimuleerd, wat een gunstig effect heeft op de activiteit van de teelballen. De knop is dus aangewezen bij mannelijke ouderdomsverschijnselen, seksuele asthenie, overspanning. De eikenknop is een tonicum dat een activerende invloed heeft op de bijnieren, wat zorgt voor een ‘cortisone-like’ effect. Hij heeft in feite een poli-endocriene werking, meer in het bijzonder door het stimuleren van de hypofyse. De knop is dus een aangewezen middel bij zenuwinzinkingen, een tekort aan vitale energie en chronische vermoeidheid

Algemeen stimulerend middel De eikenknop stimuleert trouwens de immuniteit, heeft een algemeen stimulerend effect op het organisme en is meer in het bijzonder aan te raden bij genezingsprocessen en ondervoeding.

In de tandheelkunde wordt de eikenknop gebruikt bij de behandeling van paradentose, bloedend of te zacht tandvlees, naast een tonisch effect op de tandkas. Door zijn verstevigende werking heeft hij een helende invloed op het slijmvlies van het tandvlees. De knop is ook aangewezen bij huidaandoeningen voor de behandeling van hardnekkige furunculose en herpes. Zoals de schors heeft ook de eikenknop een kalmerend effect bij diarree. De tonische werking van de eik kan nog worden versterkt via een stimulerend complex dat als volgt wordt samengesteld: - De knop van de sequoia, een boom die verschillende eeuwen oud kan worden, bezorgt tonus aan het ganse organisme (ook op seksueel vlak) en brengt vrij vlug een weldoend gevoel dat bijdraagt tot de bestrijding van depressie. - De knop van de rozemarijn heeft een antitoxische invloed op de lever en helpt bij het oplossen van toxineblokkeringen die aan de basis liggen van chronische vermoeidheid. Hij bindt de vrije radicalen. Zijn euforiserende werking heeft een gunstig effect bij geestelijke onevenwichtigheid. - De zwarte bes activeert de bijnieren, bevordert de werking ven de andere knoppen en heeft eveneens een poli-endocriene werking op het organisme.

Tonisch mengsel De eikenknop versterkt de werking van de drie voorgaande knoppen die één voor één een tonisch effect hebben op de bijnieren. Het complex op basis van deze vier knoppen heeft een synergetische werking. Het is een tonisch mengsel dat het organisme niet ophitst, maar eerder de energie in goede banen leidt en beter laat inspelen op de behoeftes. Dit tonisch complex dient ‘s morgens te worden ingenomen a rato van 5-15 druppels, rechtstreeks op de tong of eventueel in een weinig water. Bij een plotselinge aanval van vermoeidheid (b.v. bij het besturen van een wagen) helpt een dosis van 5 druppels, naargelang de behoeften. Philippe Andrianne Lectuur: “De gemmotherapie”, Editions Amyris


Wijntip van de maand

Quaderna Via

Bedevaarders en toeristen die de “Camino de Santiago” op weg naar Santiago de Compostella doen, komen o.a. voorbij in de gekende wijnstreek Navarra. Deze regio heeft reeds vele jaren een gevestigde reputatie voor de goede kwaliteit van de wijnen. Aan de voet van de berg Montejura in een natuurzuiver landschap liggen de wijngaarden van Quaderna Via, een eerder klein familiebedrijf sedert meerdere decennia. De twee kleinzonen van grootvader Ripa die hier de eerste wijnbouwer was zijn nu de eigenaars. Beiden hebben ze studies burgerlijk ingenieur achter de rug. De jongste houdt zich bezig met de marketing, verkoop en administratie, de oudere broer is de wijnmaker. Een drietal jaren geleden werd de laatste hand gelegd aan een volledig nieuwe moderne wijnkelder met alle technologische snufjes. In het prachtige gebouw in typisch Spaanse stijl met een grote patio is ook een aula met projectiezaal voorzien, waar de bezoekers op groot scherm en in de gekozen taal een film kunnen zien over de wijnbouw in het algemeen en de biologische cultuur in het bijzonder. In deze zaal staan ook een aantal oude werktuigen,die vroeger voor de wijnbouw gebruikt werden. Een bezoek meer dan waard! In het assortiment van Quaderna Via zitten

Wijnen uit biologische druiventeelt Wijnen gemaakt met respect voor de natuurlijke kwaliteit, voor het milieu en voor de gezondheid

BIOTIEK-biodyvino Rechtstreekse invoerder uit Frankrijk, Italië, Spanje, Portugal, Australië, Argentinië. Chili, Zuid Afrika. 220 kwaliteitswijnen van 62 biologische wijnbouwers

GRATIS PROEVEN OP ONZE OPENDEURDAGEN in Zoersel, Bree-Opitter en Galmaarden-Vollezele Vraag vrijblijvend de data, wegbeschrijving en prijslijst of kijk op internet

Ten Hoflaan 22 - 2980 Zoersel Invoerder, Groot- en kleinhandel T. 03/3122438 - F. 03/3125914 e-mail: [email protected]

www.biotiek.be 30 BioGezond • september 2006

uitsluitend rode wijnen, gaande van jonge wijnen tot vatgelagerde Crianzas en Réservas. De gebruikte druiven zijn voornamelijk de typische Tempranillo en de klassieke Cabernet Sauvignon. De “Joven” (jong) wordt best binnen de twee jaar gedronken. Die is zeer fruitig en zacht (100% Tempranillo). De Especial is gemaakt van 90% Tempranillo en 10% Cabernet. Daardoor is die fruitig met toch voldoende structuur door de toegevoegde Cabernet. Bewaringpotentieel zowat 5 jaar. Hun Crianza van 100% Cabernet (1 jaar op eik en 1/2 jaar op fles in hun kelders) is krachtiger, met veel body en groot bewaarpotentieel (8 jaar). De Réserva tenslotte is gemaakt met 100% Cabernet, wat zeer ongewoon is in Spanje waar de Tempranillo de plak zwaait. Deze wijn heeft 1,5 jaar op oude en nieuwe Franse eik gerijpt en dan nog 1,5 jaar verder op fles in de wijnkelders. Het is een zeer geconcentreerde wijn met een nog groter bewaarpotentieel. Door zijn inherente elegantie is die toch ook nu al perfect drinkbaar. Voor liefhebbers van Spaanse wijnen, een aanrader! Antoon DE PAEPE

kjjee k e e o o h h s ’ s ’ tt r r e e e e GG Nu onze kinderen terug op de schoolbanken zitten, zijn enkele nuttige tips voor betere leerprestaties en een goede gezondheid meer dan welkom. Uiteraard blijft een volwaardige voeding een absolute basis. Met volkorenbrood, ongesuikerde muesli en fruit voorzie je in vezels en energie. Groenten zijn belangrijk voor de aanvoer van vitaminen en mineralen en als bouwstoffen voor de groei kiezen we voor soja, peulvruchten, noten en zaden, zure melkproducten, kip en vis. Als het concentratievermogen, de aandacht en het aanleren te wensen overlaat, dan kan een goed voedingssupplement met de omega-3-zuren EPA en DHA, zoals Visolie van Bional goede diensten bewijzen. Ook met die bijzondere vetstof uit soja, lecithinegranulaat kan het zenuwstelsel ondersteund worden: Lecithinegranulaat van Mannavital uit niet-gemanipuleerde soja is dan een aanrader. Ten slotte kunnen we onze kinderen wapenen tegen de winter. Door ze af en toe een kuur toe te dienen met Echinaceatinctuur van ladrôme of met Echinafit van Bional kan de weerstand versterkt worden tegen vreemde kiemen.

BIO-PROPOLIS +

Uw winterverzekering bij uitstek

• KRUIDENSIROOP Zonder suiker Een krachtige honinggezoete kruidenstroop verrijkt met essentiële oliën. Verhoogt winterweerstand en werkt verzachtend op de luchtwegen.

ALPHA/THETA TRAINING

• KEEL-EN MONDSPRAY Verzorgt slijmvliezen van mond en keel, beschermt tegen vreemde indringers, verzacht slijmvlies, en zorgt voor een goede mondhygiëne.

De originele, authentieke en eenvoudige methode die écht werkt.

• NEUSSPRAY Heeft een zuiverende en verzachtende werking op de slijmvliezen van de neusholte en werd speciaal ontworpen om vrijer te ademen door de neus.

Volgens de befaamde SILVA METHODE

Ontspannen op elk gewenst moment ✽

Gezondheid verbeteren ✽

Afrekenen met stress, slapeloosheid, vermoeidheid, hoofdpijn, migraine ✽

Zelfvertrouwen vergroten

• IMMUNO + ampullen Voor wie zich een dijk van een weerstand wil opbouwen heeft aan IMUNNO + de meest complete afweerformule met naast propolis, echinacea, koninginnebrij en acerala als natuurlijk vitamine c-bron

✽

Verbetering van geheugen en concentratievermogen ✽

Afrekenen met angsten en fobieën ✽

Gewenste doelen bereiken ✽

• KEELPASTILLES Bevat naast propolis ook tal van kruidenextracten en essentiële oliën met een brede werking, allen met een gunstige invloed op de luchtwegen..

Ongewenste gewoonten veranderen (roken, vermageren, …) ✽

Uw intuïtie beter ontwikkelen en leren gebruiken ✽

Verder nog verkijgbaar in het propolis – assortiment: - Neusstick, lipstick, borstbalsem en propolis extract.

Verbetering van relaties Voor verdere inlichtingen en info avonden neem vrijblijvend contact op met:

Verkrijgbaar in de betere natuurwinkel Verdeler: BVBA Mannavita T. 056/439851 E. [email protected]

Silva - België Villastraat 3 - 3120 Tremelo - Tel: 016/35 36 93 0475/471 006 - [email protected] www.silvamethode.be

Spagyrische cosmetica voor een natuurlijke verzorging

Spagyrische cosmetica … alchemie !? De term “spagyriek” werd voor het eerst meer dan 500 jaar geleden gebruikt door de beroemde dokter en filosoof Paracelsus. De kracht en de energie van de zon, maan, sterren en planten werden gebruikt om het lichaam terug in evenwicht te brengen en meer vitaliteit te geven.

De planten, kruiden en bloemen worden hoog in de Italiaanse Alpen biologisch gekweekt en worden nog met de hand geplukt op het piekmoment van hun bloei. Ze worden volgens een unieke spagyrische methode (die zeer tijdrovend en arbeidsintensief is) verwerkt tot 100% natuurlijke verzorgingsproducten conform de BDIH richtlijnen. Lunasol’s kwalitatief hoogstaande verzorgingsproducten: ❒ stimuleren de celvernieuwing ❒ voeden de huid ❒ herstellen het natuurlijk

evenwicht van de huid

Op basis van documenten van Paracelsus en andere middel-eeuwse alchemisten ontwikkelde de Duitse alchemist Alexander von Bernus zijn eigen spagyrische methode die extreem arbeids- en tijdsintensief is. In 1992 ontwikkelde de Duitse firma Lunasol op basis van Alexander von Bernus’ methode 100% natuurlijke cosmetica, wat het ontstaan was van de spagyrische cosmetica. De productie volgt bepaalde natuurwetten en is een tijdrovend (men heeft 1440 uren nodig om een crème te produceren) en arbeids-intensief proces. De planten, kruiden en bloemen worden in de hoge Alpen nog met de hand geplukt op het moment van de dag dat de plant zijn hoogste concentratie aan vitaliteit en geur-stoffen bevat. Zo wordt kamille tussen 6 en 10 uur ’s morgens geplukt en de gouds-bloem (calendula) op de middag. Ze worden in een kamer van 37°C (de huidtemperatuur van een gezonde persoon) gedroogd op zijden kaders.

Lunasol’s producten reflecteren de kracht van de zon en de schoonheid van de maan

Daarna worden ze gedurende 24 dagen in glazen kolven van maximum 6 L (naar een Arabische wijsheid die zegt dat een vat nooit meer vloeistof moet bevatten dan er bloed in het menselijk lichaam is) met oliën gemacereerd.

Exclusieve verdeler: GDI nv Wolvenhofstraat 12 B-8870 Izegem T 0032 51 31 36 28 - [email protected]

Aan dit mengsel worden nog mineralen, zouten en metaal-tincturen (goud en zilver als symbolen voor de planeten zon en maan) toegevoegd.


De kolven staan in een achthoekig paviljoen van hout en glas waar er terug een constante temperatuur van 37°C heerst. Bij zonsopgang en zonsondergang wordt de inhoud van de kolven volgens het ritme van de maan en de zon geroerd: 28 keer naar links en 33 keer naar rechts. Tijdens de productie van spagyrische cosmetica worden de planten, kruiden en bloemen zo zorgzaam mogelijk behandeld zodat hun vitaliteit zoveel mogelijk intact blijft en bijkomende energieën van water en lucht kunnen opgenomen worden. De planteigen oplosbare mineralen en essences worden terug in elk extract geïntegreerd. Spagyrische cosmetica activeert de helende functies van de huid door terug vitaliteit te geven aan de corresponderende organen alsook de huid zelf te voeden zodat de huid meer vitaliteit kan reflecteren en het natuurlijk evenwicht van de huid terug kan hersteld worden. De strikte richtlijnen van BDIH voor biologische cosmetica zijn tevens van toepassing op de spagyrische cosmetica. De producten bevatten geen chemicaliën, geen kunstmatige kleur- of geurstoffen, geen bewaarmiddelen en geen dierlijke ingrediënten en worden niet op dieren getest.

Op uw gezondheid! Salus Plantensappen zijn van zeldzame kwaliteit. Al een paar uur na de oogst zit het sap in de ﬂes. Puur perssap van de hele plant. Dus met behoud van alle werkzame stoffen. Zonder enige toevoeging. Verser kan het niet. Gezonder trouwens ook niet.

De Salus plantensappen zijn: Artisjok, Berk, Brandnetel, Echinacea, Ginkgo, Manna-Vijgen, Meidoorn, Paardenbloem, Paardenstaart, Rammenas, Selderie, Sint Janskruid, Tijm, Valeriaan, Venkel, Weegbree, Aardappel en Tomaten. • Artisjok stimuleert lever en gal en verbetert de vetvertering • Manna-vijgen stimuleert de darmwerking: ook zeer geschikt voor baby’s en kinderen! • Rammenas helpt bij hoest en heesheid en stimuleert ook de lever

Verkrijgbaar bij de reformzaak, drogist, apotheek of gezondheidswinkel. Voor informatie en gratis brochures: Salus Benelux tel. +31 (0)346-575 084, fax. +31 (0)346-573 492, e-mail [email protected]

Salus, ‘de

natuur

in

optima

forma’

Greenpeace: biomelk is gezonder Biologisch geproduceerde melk bevat een dubbel zo hoog percentage aan onverzadigde omega 3-vetzuren als drinkmelk uit de intensieve dierhouderij. Het aandeel van de gezonde vetzuren in melk zakt bij een stijgend percentage van maïs en krachtvoer in het voederrantsoen van de melkkoeien. Dat zou blijken uit een onderzoek naar de kwaliteit van melk, waarvan Greenpeace de resultaten presenteerde. Het hoogste gehalte aan omega 3-vetzuren bevatten volgens de test drinkmelkproducten van de biomelkerijen Berchtesgadener Land, Gläserne Meierei Rostock en Upländer Bauernmolkerei. Het slechtst scoorden daarentegen conventionele melkproducten van Allgäuer Alpenmilch en Campina.

Melk uit de conventionele landbouw die voornamelijk uit graslandgebieden stamt, zoals Breisgaumilch haalde een relatief hoog omega 3-percentage. Zoals bekend helpt de regelmatige consumptie van omega 3-vetzuren bij de preventie van hartinfarcten en kankeraandoeningen. Greenpeace wil daarmee aangeven dat de consument soms misleid wordt. Niet overal waar "Alpenmilch" of "Milch aus Grunlandhaltung" opstaat, zit dit product er volgens de organisatie ook werkelijk in. Greenpeace claimt uit de analyses te kunnen aantonen dat melk soms geproduceerd wordt met veel meer maïs en krachtvoer dan voor "alpenmelk" gangbaar is.

Actie Borstkanker informatiedag op 30 september in ICC Gent De juiste informatie krijgen is bij borstkanker enorm belangrijk en soms zelfs van vitaal belang! Relevante vragen die vrouwen zich stellen zijn o.a.: wat zijn de beste onderzoeken en behandelingen? hoe een verzorgingsteam kiezen? in welke mate spelen erfelijke factoren een rol? hoe ziet het leven na borstkanker eruit? is de medische en sociale begeleiding van borstkanker in België voor verbetering vatbaar? Stichting tegen Kanker en Europa Donna Belgium organiseren een informatiedag met twee grote accenten: de zoektocht naar de grootst mogelijke medische efficiëntie, rekening houdend met de meest recente vooruitgang; en bijzondere aandacht voor de levenskwaliteit tijdens en na de ziekte. Onderwerpen die heel wat vrouwen bezighouden, zoals de kinderwens na borstkanker, de begeleiding bij de menopauze of de vooruitgang op het vlak van diagnose en behandelingen komen in begrijpbare bewoordingen aan bod. Er zijn ook verschillende interactiemomenten met het publiek voorzien. Zo kan het publiek opmerkingen maken en vragen stellen over thema's die aan bod komen. De informatiedag is een uitgelezen kans voor vrouwen om zich te laten horen en om de noodzakelijke politieke initiatieven te eisen.

De informatiedag vindt plaats op 30 september 2006 , van 9u15 tot 16u10 in het International Convention Center, Citadelpark te Gent. Deelnemers betalen 10 euro per persoon. De prijs omvat het congresboek, drank tijdens de pauzes en een broodjeslunch. Voor inschrijving, zie www.kanker.be, waar u ook een gedetailleerd programma vindt.

“INTERNATIONALE SCHOOL OF CAYCÉDIAANSE SOFROLOGIE” Tweejarige Opleiding in Caycédiaanse sofrologie. 3 week-ends per semester Start: oktober 2006 Inlichtingen: tel/fax 09-348 23 04 Mail: [email protected] MASSAGE OPLEIDING te Hasselt en St.Niklaas. 10 dinsdagen of donderdagen. Info: www.massagecentrum.info Rustige gevoelige vrijgezel - 42 j wenst contact met ruimdenkende dame - Leeftijd onbelangrijk. Geen sms aub. Gsm 0478-67 51 60 (Gent).


SHIATSU EN VOETREFLEXOLOGIE GRATIS INFO-AVONDEN do 21/09/06 om 20 u in zaal Camargo Bever. vr 06/10/06 om 20 u in Baljuwhuis Galmaarden SUNAM - Danny Defruyt Bloemendael 10 - 1547 Bever 0486/61.12.31 - www.sunam.tk [email protected] TE HUUR: PRAKTIJKRUIMTES voor (para) medische beroepen in multidisciplinaire centrum. Inl. +32/02-469 40 48 - www.difrenz-ja.be

Groothandel van VOEDINGSSUPPLEMENTEN EN ETHERISCHE OLIËN zoekt een ZELFSTANDIGE COMMERCIEEL VERTEGENWOORDIGER voor de verkoop van zijn producten in dieetzaken in Vlaanderen. Verkoopervaring en kennis van de sector zijn een vereiste. Stuur uw CV in het Frans en met foto naar : Herbadis, Mme Nolard, rue St Blaise, 85 Chatelet 6200

Cysticare voor een zuivere blaas

60 capsules 150 capsules

Optimax Cysticare® De Amerikaanse veenbes, ofwel de cranberry, is een prima natuurlijk middel om de blaas en de urinewegen schoon te houden. Verse cranberries zijn nogal bitter. Daarom is er Cysticare van Optimax! Cysticare cranberry capsules zijn sterk geconcentreerd en bevatten een cranberry extract dat overeenkomt met maar liefst 7500 mg verse cranberry. Cysticare helpt en ondersteunt de blaas als deze uit haar doen is. Het kan kuurmatig worden gebruikt of als dagelijks onderhoudsmiddel voor het behoud van een schone blaas.

Verkrijgbaar bij de natuurvoedingsof kruidenwinkel en op bestelling bij de apotheek. Voor meer informatie: Optimax, Antwoordnummer 5, 2440 Geel E-mail: [email protected] Internet: www.optimax-naturals.be

Voor het behoud van een zuivere blaas

afweersysteem,

Voor een sterk heeft een gunstige invloed op de

natuurlijke weerstand.

Gedaan met zure vitamine C! Nu vitamine C gebufferd. Vitamine C helpt ter versterking van de weerstand van het organisme. De ALTISA vitamine C-producten zijn op basis van ontzuurde (veresterd, beter voor gezonde tanden, wordt minder snel uitgescheiden) en beter opneembare vitamine C, in combinatie met essentiële complexfactoren zoals bio-flavonoïden, hesperidine en rutine. Deze vitamine C wordt verkregen door een veresteringsprocédé met het nodige mineraal (o.a. calcium, magnesium of zink ascorbaat). Vitamine C is een krachtig en belangrijk anti-oxidant voor het behoud van de bescherming van lichaamscellen tegen vrije radicalen, met een gunstig effect op het behoud van een gezond afweersysteem (wetenschappelijk is aangetoond dat voldoende doseringen vitamine C het behoud van een gezond immuunsysteem krachtig ondersteunen). Met ontzuurde vitamine C zou tevens het transport van essentiële voedingsstoffen door de haarvaatjes gestimuleerd worden, wat zéér belangrijk is bij langdurig staand werk, bij het sporten of bij een hoge werkdruk. In sliktabletten en heerlijke kauwtabletten. Geschikt voor vegetariërs.

ALTISA maakt enkel gebruik van ingrediënten van de allerbeste kwaliteit en zuiverheid in (fyto)thera-

peutisch actieve doseringen, met als resultaat een gewaarborgde doeltreffendheid. Al onze producten zijn vrij van bewaar-, smaak- en kleurstoffen, suiker, zout, zetmeel, gist, tarwe, maïs, melk (derivaten), soja, gluten, talk, lactose en dierlijke derivaten, en worden geproduceerd volgens

de internationaal erkende en zéér strenge GMP (Good Manufacturing Practices) richtlijnen en/of andere farmacopee-/productiestandaarden. Voor meer informatie over de ALTISA-producten, bel 03/321 67 19. Te verkrijgen in alle reform- en dieetwinkels. Een product van DIEXIMPORT.

®

ALTISA Sinds 1970

DE LEVENSSCHOOL VZW ACADEMIE VOOR INTEGRALE GEZONDHEIDSZORG

Arts

Patient

Integrale Gezondheidszorg

Gezondheidsconsulent

Opleiding tot gezondheidsconsulent Gezondheidsconsulenten kunnen toetreden tot de door de Raad van State wettig erkende beroepsvereniging VGB. De Levensschool is erkend als opleidingsverstrekker door de Vlaamse Overheid in het kader van de opleidingscheques voor werknemers én ook in het nieuwe systeem van de ondernemerschapsportefeuille. Voor meer informatie surf naar www.levensschool.be of bel : 011/60 16 75

De Levensschool gaat voor kwaliteit!

Fraude met biologische voeding Uit een Duits onderzoek van biologische levensmiddelen in 2005 bleek dat 17% van de biologische levensmiddelen afkomstig uit Italië niet werkelijk biologisch was. Van de Duitse biologische levensmiddelen was maar bij 2,5%. Het ging vooral om 'valse' paprika en peen. De hoeveelheid residuen van gewasbeschermingsmiddelen in biologische agf was zeer laag, met uitzondering van de levensmiddelen die niet echt biologisch bleken te zijn. In de bondsstaat BadenWürttemberg wordt een Ökomonitoring uitgevoerd, waarbij vijf jaar lang biologische levensmiddelen worden onderzocht. Er werd onder andere gekeken naar de herkomst, verontreinigingen, resten van gewasbeschermingsmiddelen, genetisch gemodificeerde ingrediënten, bestraling en verboden groeibevorderaars. Het merendeel van de biologische levensmiddelen in BadenWürttemberg is afkomstig uit Duitsland zelf (48%) of uit Italië (16%) of Nederland (7%). Het rapport 'Ökomonitoring 2005' van het Chemischen und Veterinär Untersuchungsamt in Stuttgart is te vinden op haar website (http://www.xn--untersuchungsmter-bwnzb.de/pub/amt_archiv.asp?subid=1)

Maastrichtse restaurants starten met biologische kaart Dertien restaurants van 'Les Tables du Quartier Latin de Maestricht' hanteren in de maanden augustus en september naast het gewone menu de 'Groene Kaart'. In het GroeneKaartproject presenteert ieder deelnemend restaurant een biologisch én een vegetarisch menu. De makers van vleesvervanger Quorn, biologisch vlees van slagerijketen De Groene Weg, Limburgs Land van Gulpener, brood van De Bissjopsmolen te Maastricht ondersteunen de actie. Kijk voor meer info over de deelnemende restaurants op www.maastrichtrestaurants.nl.


Interessante cursussen aan

De Levensschool vzw We hebben al eerder melding gemaakt van De Levensschool vzw, waar je een opleiding tot gezondheidsconsulent kunt volgen. Het is echter ook mogelijk om als vrij student in te schrijven voor afzonderlijke vakken waar jouw speciale interesse naar uitgaat. Wij willen alvast je aandacht vestigen op enkele zeer interessante cursussen die binnenkort op het programma staan. Allereerst een korte cursus natuurlijke voedingssupplementen die van start zal gaan half oktober én een korte doch zeer degelijke cursus kruidenleer die begin november zal starten. Beide vakken worden gegeven door Dr. Geert Verhelst, autoriteit op zijn vakgebied en auteur van onder andere het “Groot handboek geneeskrachtige planten”. Voor meer informatie over deze en tal van andere interessante cursussen kun je terecht op www.levensschool.be of op telefoonnummer 011/60 16 75.

MiksZuivelMix, nieuw op de biomarkt Vanaf DONDERDAG 17 AUGUSTUS reist MIKSZUIVELMIX, een nieuwe biologische zuivelkraam, wekelijks af naar DIVERSE MARKTEN IN HET VLAAMSE LAND. Kraamuitbater Mik Lammers geeft de aftrap op de Dageraadplaats in de Antwerpse wijk Zurenborg. MiksZuivelMix is een initiatief van biologische zuivelproducenten en de Coöperatie BioMelk Vlaanderen. Mik Lammers verkoopt biologische ambachtelijke zuivel van De Dobbelhoeve (melkkoeien), 't Eikenhof (geiten), De Pottekaashoeve (schapen) en BioMelk Vlaanderen (coöperatie van melkveehouders). Deze producenten wilden de verkoop van hun producten op openbare markten verder aanzwengelen, maar hadden zelf geen tijd om een marktkraam te bemannen. Daarom investeerden ze samen in een marktwagen en vroegen ze aan Mik Lammers, die verkoopservaring opdeed in een natuurvoedingswinkel, om hun waren aan de man te brengen.

MARKTDAGEN MiksZuivelMix vind je op de markten van HEIST OP DEN BERG (elke tweede t/m laatste zondagvoormiddag van de maand), ZURENBORG (Dageraadplaats, elke donderdagvoormiddag), GENK (elke zaterdagvoormiddag), DIEST (elke woensdagvoormiddag) en op de BIOMARKTEN in het ANTWERPSE (Dageraadplaats elke eerste vrijdagnamiddag), VEEMARKT (elke eerste zondagvoormiddag), MORTSEL (elke tweede vrijdagnamiddag) en ZWIJNDRECHT (elke derde vrijdagnamiddag). Mik Lammers kan je bereiken op 0497 75 37 08 of [email protected]. (bron: de biotheek)

1 Puur fruit op je

2 ’t Fruit springt eruit

boterham

FOOD for THOUGHT

In natuurvoedingswinkels zijn jams verkrijgbaar zonder

Bij Ekoland nemen we de veelzijdigheid van de natuur als

toegevoegde suiker, die bestaan uit 100% fruit. Iedere pot

uitgangspunt voor de samenstelling van onze vruchtensap-

jam bevat ongeveer één kilo vruchten! Hierdoor komt de

pen. Elk seizoen bezoeken we biologische boeren over heel

fruitsmaak pas echt tot zijn recht en hebben deze jams

Europa, en maken we keuze uit vele fruitsoorten. Na elke

gemiddeld 35% minder calorieën dan de gangbare soorten.

oogst selecteren we het beste en lekkerste fruit, waaruit

Het is eveneens belangrijk om te weten dat fruitbeleg gezoet

we vervolgens de unieke smaak van Ekoland samenstellen.

met geconcentreerd vruchtensap een derde tot de helft

Ekoland bevat een uitgebreid assortiment sappen, waar-

minder koolhydraten bevat dan gewone jam.

onder een gamma duo-sappen: aardbei-framboos, citroenlimoen, druiven-bes,

Het Ekoland fruitbeleg is gezoet met geconcentreerd

peer-passievrucht,

appelsap (diksap). In plaats van veel suiker toe te voegen,

sinaas-perzik.

wordt de smaak van het fruit juist geaccentueerd door het

Deze sappen

ingedikte appelsap.

zijn gemaakt van

De Ekoland jams zijn

biologisch fruit,

onder meer verkrijgbaar

zonder toevoeging

in de smaken aardbei,

van suiker, geur-,

abrikoos, kersen(morellen)

kleur-, smaakstoffen

en bramen. Ontdek

of conserveermid-

meer smaken in uw

delen. Ze zijn lekker

natuurvoedingswinkel.

van smaak en ideaal om fruitige cocktails mee te maken.

3 Hét alternatief voor cacao Carobe vormt de basis voor de Carobella producten van Molenaartje. Het is een peul van de van smaak is. Er is dus veel minder zoetmiddel nodig om carobeproducten op smaak te brengen. Bovendien bevat het geen cafeïne en is het vetarm. Daardoor is carobe hét alternatief voor cacao en de ideale chocoladevervanger voor mensen met een allergie voor cacao/chocolade. Maar eigenlijk is het voor iedereen een aanrader, want het is gezond én lekker! Alle carobeproducten van Molenaartje worden gezoet met maïsstroop. Er wordt dus geen riet- of bietsuiker toegevoegd. Wel wordt er soms cacaoboter in verwerkt, maar aangezien dit voor 100% uit vet bestaat en geen cacao(-eiwit) bevat, levert dit geen probleem op bij een cacao-allergie. De Molenaartje Carobella pasta’s zijn dan ook ideaal voor op de boterham. Ze zijn verkrijgbaar in de smaken carobe, hazelnoot en duo.

Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel.

V.U.: Hagor-Bioservice NV - Remylaan 4C - 3018 Wijgmaal

Johannesbroodboom, die rijk is aan natuurlijke vruchtensuikers, in tegenstelling tot cacao dat bitter

BioGezond praktisch ABONNEMENTEN, VERSPREIDING, PUBLICITEIT, ACTIVITEITENAGENDA, AANKONDIGINGEN Uitknippen en terugsturen naar BioGezond, Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke, of faxen naar 056/61.05.83 Naam en voornaam ..................................................................................................................... (vereniging/firma).......................................................... Adres: Straat ............................................................................................................................................................................................Nr............................. Postcode .................................................................................................................................................................................................................................... Woonplaats ............................................................................................................................................................................................................................... Tel. ..............................................................Fax...................................................... E-mail......................................................................................................

Voor een jaarabonnement (6 nummers per jaar): ik betaal het bedrag van 13 euro (20 euro voor het buitenland) Met cheque in bijlage Contant Via overschrijving op het rekeningnummer 385-0451160-76

Voor het verdelen van BioGezond: exemplaren te bezorgen. Ik ben een natuurwinkel welzijnscentrum

Ik ontvang momenteel ..... exemplaren van BioGezond. Gelieve me voortaan ..................... therapeut ...................................................................................... (omschrijving)

Om een publiciteit te plaatsen in BioGezond:

Ik wens de tarieven te ontvangen

Gelieve me op te bellen op het nr ....................

Om vermeld te worden in de Activiteitenagenda van BioGezond (zie hiernaast)

Om tegen betaling een kleine aankondiging te plaatsen in BioGezond (onderstaand rooster) Ik wens de volgende aankondiging te plaatsen tegen de prijs van 22 euro (BTW inclusief) voor 4 regels van 30 tekens, 5 euro per bijkomende regel. Ik wens

een zwart kader rondom mijn aankondiging (supplement van 5 euro) mijn aankondiging te plaatsen met een steunkleur ................... (supplement van 10 euro) een factuur te ontvangen (supplement van 4 euro). Mijn BTW nummer: .....................................................................

Gelieve mijn aankondiging op te nemen in het volgende nummer de 2 volgende nummers (5% korting) de 3 volgende nummers (10% korting)

de 4 volgende nummers (15% korting) de 5 volgende nummers (20% korting) de 6 volgende nummers (25% korting)

Verschijningsdata: 15 februari - 15 april - 5 juni - 1 september - 15 oktober - 1 december Ik betaal

in totaal het bedrag van ....................................................... euro met bijgevoegde cheque

contant

aankondiging tegen betaling

via overschrijving op het rekeningnummer 385-0451160-76


ACTIVITEITENAGENDA, GEBRUIKSAANWIJZING

- In functie van de beschikbare ruimte wordt voorrang verleend aan de partners van BioGezond (abonnees & adverteerders). De omkadering in kleur wordt bepaald door de redactie. De aankondigingen worden samengevat en gratis gepubliceerd, maar zonder garantie op publicatie. - Komen niet in aanmerking: permanente activiteiten, activiteiten in het buitenland (behalve vakantiestages) en deze met een vereiste voorkennis. - De Activiteitenagenda vermeldt de activiteiten tijdens de verschijningsperiode (+ 10 dagen). Voor activiteiten op langere termijn en permanente activiteiten is er onze rubriek ‘Kleine aankondigingen’ - Om te worden opgenomen in de Activiteitenagenda van BioGezond 5 (activiteiten van 15 oktober tot 15 december 2006) dienen de gegevens ten laatste tegen 1 oktober in ons bezit te zijn. - De voordrachten worden gerangschikt per provincie, de stages & ateliers per thema.

Prijs per inlassing t u 22 € u 27 € u 32 € u 37 € u 42 € u 47 € u 52 € u 57 €

Koudgeperste kokosolie maakt

Acteur Koen De Bouw kookt graag gezond. Hij was dan ook erg blij toen hij in de biowinkel de Extra Vierge Cocos olie van Amanprana tegenkwam. ‘Het gezonde vet’, las hij op de verpakking, ‘op brood, voor bakken, wokken en frituren.’ Waarom zijn frieten ongezond? Aan de aardappelen ligt het niet. Want aardappelen zijn prima. Maar de goedkope, geraffineerde supermarktoliën waarin we ze bakken, zijn meer dan schadelijk. Ten eerste bevatten ze veel Meervoudig Onverzadigde Vetzuren (MOV), die giftig worden bij verhitting. Ten tweede zijn deze oliëen zo sterk ontgeurd, geraffineerd en chemisch behandeld waardoor ze schadelijk zijn geworden voor onze miljoenen celomhulsels. Al het goede van de olie werd vernietigd. Ten derde bevatten ze vaak tot 30% transvetten. Industriele misbaksels die mede verantwoordelijk voor de meeste welvaartsproblemen en waarvoor geen veilige limiet bestaat. Hoe kunnen frietjes dan wél gezond zijn? Eénvoudig! Frituur ze in gezonde olie, in Extra Vierge Cocos van Amanprana. Puur natuur. Deze olie bevat zeer weinig MOV’s, is niet ontgeurd, niet geraffineerd, niet chemisch behandeld en bevat geen transvetten. Daarenboven bevat Extra Vierge Cocos van Amanprana vele gezonde eigenschappen die niet verloren gaan als je ermee bakt. Amanprana draagt bij tot een jong en mooi uiterlijk, bevordert de calcium- en magnesiumopname, ondersteunt de goede darmflora, de darmwand en de spijsvertering, verhoogt de weerstand, verzorgt de tanden, tempert het hongergevoel en bevat veel middellange vetzuurke-

tens (MCT). Deze MCT’s geven je 10% minder calorieën dan andere vetten, zijn uiterst gemakkelijk verteerbaar, geven je veel vitaliteit en weinig vetopslag. Ze verminderen hongeraanvallen en verhogen de calorieverbranding. Bij koud gebruik proef je kokos. Bij frituren niet. Extra Vierge Cocos van Amanprana gaat in de friteuse tot 2 jaar mee, mits regelmatig filteren.

uw frietjes supergezond, overheerli jk lekker,

zacht van smaak en extra

licht verteerbaar.

Naast Cocos biedt Amanprana je nog 3 andere variëteiten voor op brood, om te bakken en te wokken: Cocos+Olijf, Cocos+Olijf+Palm en Red Palm. Allemaal unieke, zachte smaken met een eigen vitaliteitsvoordeel. Zo bevat Red Palm van Amanprana, 10 keer meer carotenen dan wortels en is ze de rijkste bron aan tocotrienolen (vitamine E). Beide stoffen voeden de huid en de ogen en beschermen hen tegen de UV-straling van de zon. 100% bio, 100% vegetarisch, 100% extra vierge. Verkrijgbaar in glas van 380ml of 1700ml, in natuur- en biowinkels. Dichtstbijzijnde winkel? Bel 056-43 98 51. Andere info? 03-653 25 41. Koen De Bouw over bio en Amanprana: ‘Meer dan tien jaar geleden kwam ik, na jarenlang voeding als vanzelfsprekend te consumeren, in aanraking met de biologische, biologisch-dynamische en macrobiotische levenswijze. Een boeiende tocht die me tot op de dag van vandaag tot nieuwe inzichten brengt. De producten van Amanprana gebruik ik ondertussen al geruime tijd. Dit tot grote voldoening van ieder die bij ons aan tafel schuift. Het is één van de bio-producten die ik na enige tijd ben gaan koesteren en die een bijdrage kan leveren tot een gezondere en bewustere wereld (levenswijze)!’

Tip: zelfgemaakte bio-frietjes in de schil. Eenvoudig en zoveel gezonder!

AMAN PRANA SERENE

LEVENSKRACHT

© foto Koen: Lies Willaert • Marathon Creatief 03-653 33 77

Gezonde frietjes? Het kan! En superlekker! Met extra vierge cocosolie van Amanprana.

Lagere temperaturen, minder zonneschijn, striemende regen en wind,... het zijn zeker ingrediënten van de weerberichten in de komende maanden. Wapen u dus vóóraf tegen die gure omstandigheden die uw weerstand aantasten. Echinacea is een plant die van oudsher gekend is voor zijn weerstandsverhogende eigenschappen en waarvan de werking ook wetenschappelijk bewezen is. De indianen gebruikten echinacea tegen slangebeten, koorts of hardnekkige wonden. De eerste kolonisten brachten de kennis en het gebruik over naar onze streken. Intussen werd de rode zonnehoed door vele wetenschappers bestudeerd en wordt hij nu alom gebruikt voor z’n versterkende eigenschappen.

Met Echinacea van Biover krikt u op voorhand de natuurlijke weerstand van uzelf en heel uw gezin op. In alle veiligheid, in alle natuurlijkheid. En voorkomen is beter dan genezen …. Biover-Echinacea is beschikbaar in capsules & druppels.

De Biover-natuurproducten voldoen aan strenge kwaliteitseisen. Hun samenstelling is wetenschappelijk onderbouwd. Ze zijn uw vertrouwen waard.

Verkrijgbaar in de betere natuurwinkel, Bioshop, Essenza of Bioplanet.

BIOVER NV ● Monnikenwerve 109, 8000 Brugge ● www.biover.com

je natuurlijke bron van gezondheid

V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat Wielsbeke

Recommend Documents