coverfoto: Banana Moon V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat Wielsbeke

coverfoto: Banana Moon • V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke

Infoblad over Gezond Leven - 1ste jaargang - nummer 5 - oktober 2004 Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659 Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december

GEZONDE OUDERS, GEZONDE KINDEREN. Onze voeding heeft een schrijnend tekort aan omega-3 vetzuren en is veel te rijk aan omega-6 vetzuren. Door deze enorme kloof tussen het tekort aan Omega-3 en het teveel aan Omega-6 is onze gezondheid voortdurend in gevaar.

Barlean’s Omega-3-rijke oliën herstellen het evenwicht tussen Omega-3 en Omega-6 Uit ‘The Omega Diet’ door Dr. A. Simopoulos: << Vermijd oliën die rijk zijn aan Omega-6 vetzuren zoals zonnebloem-, maïs- ,saffloer-, pinda- en soja-olie. >>

Essential Woman® omega-3/6/9 biedt een volledige

Omega Man® omega-3/6/9 is hét voedingssupplement

aanvulling van weldoende voedingsstoffen die gericht zijn op

bij uitstek voor mannen van alle leeftijden: van de atletische

de steeds veranderende noden van de hedendaagse vrouw.

twintiger tot de vitale 60-plusser. Omega Man is het ideale

Echte, blijvende schoonheid weerspiegelt innerlijke gezond-

omega-3 vetzuur en de ideale fytochemische formule voor

heid. Een stralende huid, prachtig, glanzend haar en lange

optimale gezondheid en vitaliteit. De unieke formule van

nagels laten zien wie u van binnen

Omega Man combineert de zuiverste

bent. Essential Woman bevat bio-

en meest verse vlaszaadolie, zeld-

logische vlaszaadolie, biologische

zame ‘styrian’ pompoenzaadolie,

teunisbloemolie (gamma linoleenzuur),

lignanen, fosfolipiden (de belangrijkste

soflavonen en saponinen uit soja. Het

bestanddelen van de celmembranen)

is tevens een perfect uitgebalanceerde

en fytosterolen-complex.

olie voor vrouwen van elke leeftijd.

Bijkomende info over de Barlean’s oliën vind je in het boek ‘The Omega Diet’, geschreven door Dr. A. Simopoulos. Toepassingen van Essential Woman komen aan bod in het boek ‘Eat Fat, Loose Weight’ van vakspecialist A.L. Gittleman. Wens je meer te weten over onze wetenschappelijke adviesraad? Neem dan snel een kijkje op www.barleans-omega3.com of bel Oce-bio [0] 3 366 21 21. Verkrijgbaar bij Made in USA

uw apotheek of betere reformwinkel.

Al onze producten zijn goedgekeurd door het federaal voedselagentschap en dragen een NUT-nummer.

MINAMI NUTRITION O M E G A - 3

T H E R A P Y

Gezond bouwen, duurzaam bouwen? Pratend over gezondheid lijkt iedereen direct te begrijpen waar het over gaat. Toch zijn ook hier nog grote verschillen te onderscheiden. Door de Wereldgezondheidsorganisatie is de definitie van gezondheid in 1946 omschreven als "een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn". Deze definitie omschrijft een ideaal dat in de dagelijkse praktijk moeilijk of niet haalbaar is. Een meer op de praktijk gerichte definitie van gezondheid is: "het adequaat functioneren van het menselijk organisme onder de gegeven omstandigheden". Met dit laatste bedoelt men dan de erfelijke factoren, de invloeden van het milieu en de leefomstandigheden (eten en drinken) in de ruimste zin van het woord. Duidelijk is in ieder geval dat gezondheid en binnenmilieu bepaald worden door méér dan uitsluitend fysische factoren als comfort en gezondheid. Zo zijn er diverse stromingen binnen de bouwpraktijk die met verschillende uitgangspunten en begrippen het onderwerp benaderen. Dit hangt samen met de ambitie die men heeft op het gebied van duurzaam bouwen: milieuvriendelijk (milieubewust) bouwen, biologisch bouwen, ecologisch bouwen, bio-ecologisch bouwen, en dergelijke. Uitgangspunt in al deze benaderingen is dat men zorg wil besteden aan het aspect milieu en gezondheid in de bouwpraktijk bij het bouwen, gebruiken en beheren van gebouwen. Hierbij worden mens en milieu in een evenwichtige samenhang benaderd.

Waarom duurzaam bouwen?

Bouwmaterialen & levenscyclusanalyse

Goede vraag: er zijn diverse mogelijke redenen. Afhankelijk van de rol die iemand speelt kunnen er zeer uiteenlopende argumenten zijn waarom. Het rapport van de Club van Rome (1971) legde het accent op het gevaar van uitputting van grondstoffen en op de milieuverontreiniging. De commissie Brundtland sprak mensen meer persoonlijk aan door te wijzen op ieders verantwoordelijkheid voor de leefomstandigheden van de eigen kinderen en de generaties na ons. Voor verschillende bouwpartijen spelen andere argumenten een rol. Dat kunnen milieutechnische aspecten zijn, marktaspecten of wellicht zeer persoonlijke motieven (een prijs, status, een uitdaging).

Om de milieu-impact van materialen en producten te kennen, is levenscyclusanalyse (LCA) noodzakelijk. Levenscyclusanalyse is een complexe materie waarover tot nader order geen wetenschappelijke eensgezindheid of standaardmethodologie bestaat. Blijkbaar is het zeer moeilijk, zoniet onmogelijk, om algemeen aanvaardbare levenscyclusanalyses uit te voeren. Dit geldt volgens sommige bronnen in hoge mate voor bouwmaterialen. In de gevestigde exact-wetenschappelijke wereld worden materiaalvergelijkingen op basis van LCA’s vaak niet aanvaard. Wegingsfactoren toekennen aan de verschillende milieucriteria die in een LCA gehanteerd worden, wordt in de gevestigde exact-wetenschappelijke wereld meestal ook niet aanvaard. Elk materiaal of product moet volgens die visie op zich bekeken worden in functie van de milieubelasting die het veroorzaakt.

WAT IS BIO-ECOLOGISCH BOUWEN? WAT IS DUURZAAM BOUWEN? BIO-ECOLOGISCH BOUWEN combineert de volgende componenten in een integrale opvatting over gezond en milieubewust bouwen: • ruimtegebruik (ruimtelijke ordening en stedenbouw) • materialen (effecten op milieu en gezondheid, nagroeibare of hernieuwbare grondstoffen) • energie (energiebesparing, hernieuwbare of onuitputtelijke energiebronnen) • water (waterbesparing, hemelwatergebruik, infiltratie, kleinschalige waterzuivering) De zon als onuitputteIn de vier componenten zijn zowel menselijke lijke energiebron gezondheid als het minimaliseren van negatieve milieu-effecten van belang. DUURZAAM BOUWEN neemt naast de componenten van bio-ecologisch bouwen ook de sociale aspecten, bewonersparticipatie en de band tussen ‘Noord’ en ‘Zuid’ mee in rekening. Dat laatste aspect slaat men vaak over als men over duurzaam bouwen spreekt. Als een materiaal op milieuvriendelijke manier wordt gemaakt maar als de grondstoffen voor dat materiaal in de derde wereld in slechte arbeidsomstandigheden worden gewonnen dan kan er geen sprake zijn van duurzaam bouwen.

4 BioGezond • oktober 2004

Bouwmaterialen & gezondheid Over de gezondheidsaspecten van de meeste materialen en producten bestaan weinig strikt wetenschappelijk gegronde gegevens. Over de gezondheidsaspecten van een aantal materialen en producten bestaan tegenstrijdige wetenschappelijke gegevens (bijvoorbeeld: houtimpregneermiddelen, minerale wol...). Wanneer wetenschappelijke gegevens wijzen op een gezondheidsprobleem of -risico, reageren de betrokken producenten en industriële gebruikers ervan heftig. Slechts na jaren van zware schadegevallen en juridische procedures daarrond, worden bepaalde stoffen in bepaalde toepassingen verboden (bijvoorbeeld: PCP (penta-chloor-phenol), lindaan, asbest...). Voor andere stoffen is er tegenkanting vanuit de milieubeweging, de consumentenbeweging en steeds meer ook vanuit de vakbondsbeweging (bijvoorbeeld: een aantal houtimpregneermiddelen, solventgedragen verven en aanverwante...). Het oordeel over gezondheidsaspecten van bouwmaterialen en -producten is noodgedwongen vaak gebaseerd op intuïtie. Vanuit holistisch perspectief valt het oordeel dan vaak in het voordeel uit van de ‘natuurlijke’ producten en materialen, of producten en materialen die voor het overgrote deel uit ‘natuurlijke’ of hernieuwbare grondstoffen samengesteld zijn. Materialen uit voornamelijk aardoliederivaten en producten uit de (petro)chemie scoren dan neutraal, minder goed of slecht.

WAAR? IN DE STAD OF OP DE BUITEN, IN EEN RIJ OF EEN ALLEENSTAAND HUIS? Volgens het structuurplan Vlaanderen moet het wonen zo veel mogelijk samengebracht worden in de steden en de dorpskernen. De verstoring van de natuur en de ruimtelijke versnippering die daar mee samen hangt zijn vanuit ecologisch standpunt niet langer verdedigbaar. Wie in een buitengebied woont moet ook veel meer met de auto doen en vergt dus extra energie en brandstof. Een woning verliest energie door het dak, de vloeren en de wanden. Een vrijstaande woning verliest dus het meest energie, een appartement middenin een blok het minst. Wie niet in een appartement wil wonen kan kiezen voor een rijwoning. Meestal neemt een rijwoning ook minder oppervlakte in beslag dan een vrijstaande woning.

Levenscyclusanalyse, gezond bouwen & de bouwheer De belangstelling voor ‘duurzaam’ bouwen in Vlaanderen en België neemt hand over hand toe. Bouwers, architecten en overheden vragen zich af met welke materialen ze milieubewust en gezond kunnen bouwen. Een organisatie als VIBE vzw (Vlaams Instituut voor BioEcologisch Bouwen en Wonen) die wij als informatiebron aanbevelen, poogt hierop een antwoord te geven. Dit antwoord zal soms duidelijk en eenduidig zijn, soms ook niet. Door de ontwikkelingen in de bouwsector zijn de antwoorden in elk geval steeds tijdsgebonden: door een meer milieuvriendelijk productieproces, door de toepassing van hernieuwbare energiebronnen, door input van gerecycleerde grondstoffen, door het vervangen van een ongezond ingreBinnenmuren met leem bedekt: diënt door een schadeloos ingreeen natuurlijk materiaal met uit- diënt enz... kan een product of stekende vochtregulerende eigenmateriaal na verloop van tijd beter schappen. scoren dan voorheen.

Milieuclassificatie versus natuurlijke materialen Doorgaans hebben materialen en producten die het dichtst bij hun natuurlijke vorm staan (die dus het minste bewerkingen ondergaan hebben) of materialen en producten die uit hernieuwbare grondstoffen bestaan, ook de beste score in levenscyclusanalyses. En ze zijn het minst schadelijk of zelfs heilzaam voor de menselijke gezondheid. Dit is echter niet altijd zo: sommige synthetische producten hebben een erg goede LCA-score, sommige natuurlijke producten zijn gezondheidsschadelijk. Deze bevinding kan conflicteren met de beginselen van de bouwbio-ecologie. Zo kan het aanvaardbaar zijn dat in bepaalde toepassingen een hernieuwbaar of natuurlijk materiaal gekozen wordt vóór een niet of minder hernieuwbaar of natuurlijk materiaal met een betere milieuscore.

Bouwen met lokale materialen Als iedereen zou bouwen met dezelfde materialen (zij het natuurlijke of synthetische, hernieuwbare of niet-hernieuwbare materialen), ont-

staat er hoe dan ook een probleem van schaarste en uitputting. Differentiatie in materiaalgebruik is dus niet alleen een aangewezen keuze, het is ook de enig mogelijke keuze. Van oudsher hebben mensen overal ter wereld gebouwd met de lokaal aanwezige materialen. De technologische en mobiliteitsrevolutie laten vandaag een ander beeld zien: vele bouwmaterialen (zoals andere producten, overigens) reizen de halve wereld rond om op de gebruiksplaats te belanden. Dit zorgt in de eerste plaats voor een verhoogde en vaak nodeloze energie-input in het materiaal. Bouwen met lokale materialen zal zorgen voor een automatische spreiding van en differentiatie in materiaalgebruik. Ook vanuit het sociale perspectief van duurzame ontwikkeling biedt bouwen met lokale hernieuwbare materialen de beste perspectieven: de materialen worden niet geëxporteerd, maar blijven lokaal beschikbaar. De lokaal aanwezige materialen zijn bovendien vaak nagroeibaar en/of makkelijk herbruikbaar.

Recyclage & milieu Vele producenten noemen hun product ‘ecologisch’ omdat het recycleerbaar is of (deels) bestaat uit recycleerbare materialen. Dit is een modieuze en uitgekiende, maar zeer beperkte visie. Het ‘ecologische’ aspect van een materiaal wordt bestudeerd aan de hand van verscheidene criteria in een levenscyclusanalyse, niet aan de hand van dat ene criterium ‘recycleerbaarheid’. Bovendien zorgt de recyclage van producten voor een industrie op zich, die steeds opnieuw nood blijft hebben aan het oorspronkelijke afvalproduct. Zo ontstaat bij recyclage van niet-hernieuwbare materialen een perverse spiraal van blijvend uitputtende grondstoffenwinning en productie. Dit is met name het geval voor plastics en andere aardoliederivaten.

Recyclage, gezondheid & eco-toxiciteit Milieu- en/of gezondheidsbezwarende afvalstoffen verwerken in bouwproducten is in eerste instantie te verwerpen. Voor de bio-ecologische bouwsector was de zogenaamde ‘dioxinecrisis’ (tweede helft van 1999) een bevestiging van een aantal van haar grondbeginselen. Niet alleen de ingrediënten van onze voeding moeten immers ‘eerlijk’ zijn, maar ook die van de bouwstoffen waartussen we ons dagelijks bevinden. En in de bouwsector wordt momenteel nog veel meer afval gedumpt dan in de voedingssector. ‘Recyclage’ van risico-afvalstoffen in bouwmaterialen blijft een stuiptrekking van een maatschappij die zo veel afval geproduceerd heeft dat ze er geen blijf meer mee weet.

Besluit ‘Duurzaam bouwen’ is in. Nochtans wordt er steeds vaker een afgezwakte versie van gepromoot. Voor VIBE vzw blijft de integrale visie op duurzaam bouwen die de bouwbio-ecologie geeft de enig mogelijke om het woord ‘duurzaam’, in de oorspronkelijke zin van het Brundtland-rapport (sustainable), op een eerlijke manier in te vullen. Dit wil zeggen dat bio-ecologisch bouwen en wonen rekening houdt met een aangepaste ruimtelijke ordening en stedenbouw en rationeel beheerde energie-, water-, materialen- en grondstoffenstromen in de bouwsector. (met dank aan VIBE vzw, www.vibe.be)

BOUWEN OF VERBOUWEN? Ecologisch verantwoord wonen houdt onder andere in: hergebruik van reeds bestaande woningen en van het materiaal dat in die woning verwerkt is. Bij verbouwen is slechts 10% van het hout nodig dat men verbruikt bij hetzelfde volume nieuwbouw. Ook het maken van bakstenen is een energieverslindend proces. Het meest milieuvriendelijk is het bakstenen huis laten staan en aanpassen. Iets minder, maar ook nog goed is het huis gedeeltelijk afbreken en de stenen ter plekke hergebruiken. Dezelfde redenering kan gebruikt worden voor alle andere bouwmaterialen.

BioGezond • oktober 2004 5

De wintertijd is bij uitstek een periode waarin mensen ten prooi vallen aan infectieziekten. Hiervoor zijn verschillende redenen : uiteraard is er het miezerige, natte of koude weer dat ons extra vatbaar maakt voor ziektekiemen; maar ook het feit dat we in de winter minder vitaminen- en mineralenrijk voedsel (groenten en fruit) eten, minder in de open buitenlucht vertoeven, meer met zijn allen samenzitten in afgesloten ruimten en in die periode meer feesten (kerstmis, nieuwjaar, recepties allerlei) en zo meer voedingsfouten maken, speelt een rol. Allemaal factoren die onze weerstand tegen vreemde indringers verminderen.

Natuurlijke aanpak van

WINTERSE KWALEN Weerstand staat centraal

Diverse winterkwalen

Al te vaak wordt ons voorgehouden dat het krijgen van winterkwalen louter op toeval berust : je hebt gewoon “pech” dat je overmand of besmet wordt door een bepaalde bacterie of virus. Maar eigenlijk is dat niet zo ! Het is je waarschijnlijk al opgevallen dat gedurende de winterperiode sommige personen sukkelen van de ene griep in de andere verkoudheid, terwijl anderen - die nochtans in net dezelfde omgeving leven – nauwelijks problemen ondervinden. Dat komt omdat laatstgenoemden over een sterkere weerstand (lichaamsafweer, immuniteit) beschikken. We mogen ons dus niet laten verleiden om bij een winterse infectie steeds de schuld bij een bepaald virus of bacterie te zoeken; veeleer moeten we kijken naar de « bodem » waarop deze kiem valt. Kortom, om winterse infecties te voorkomen of aan te pakken is het vooral zaak om op een natuurlijke manier onze lichaamseigen weerstand te verhogen.

Er bestaan diverse vormen van winterse aandoeningen. Om het bij de belangrijkste te houden, kunnen we de volgende ziektebeelden eens summier aanhalen: - neusverkoudheid (rhinitis): begint doorgaans met niezen en een branderig gevoel in de neus. Wordt snel gevolgd door een vloeibare, waterige neusloop die de neus en bovenlip kan irriteren en eventueel afwisselt met neusverstopping. Bij genezing wordt de neusafscheiding geleidelijk dikker en minder etsend. - sinusitis (neusbijholte-ontsteking): ontstaat meestal als verwikkeling van een neusverkoudheid, waarbij de neusbijholten of sinussen ontstoken raken. Dat kan gepaard gaan met een pijnlijk drukgevoel boven op het voorhoofd, achter de ogen of op de kaken en met een wisselende neusafscheiding - middenoorontsteking (otitis media): via de buis van eustachius, die uitmondt in de keel, kunnen ziektekiemen oprukken naar het middenoor en aldaar een pijnlijke ontsteking veroorzaken. In de gehoorgang ziet men dan een rood, uitpuilend trommelvlies met eventueel vocht of etter erachter. - bronchitis (luchtwegenontsteking): is een infectie van de luchtpijpvertakkingen, waarbij aanvankelijk een rauw gevoel en prikkelhoest op de voorgrond staan. Naarmate de aandoening geneest wordt de hoest “productiever” met het ophalen van slijmen. - keelontsteking (faryngitis) en amandelontsteking (tonsillitis, angina) zijn vooral gekenmerkt door keelpijn, slikpijn en roodheid van de keel. Bij tonsillitis is er een opzetting van de keelamandel(en). Deze ziektebeelden gaan vaak gepaard met een algemeen ziektegevoel. - strottenhoofdontsteking (laryngitis) wordt vooral gekenmerkt door een pijnlijke heesheid, eventueel stemverlies en/of een blafhoest - griep (influenza): begint meestal vrij acuut met een uitgesproken ziektegevoel, veralgemeende spieren gewrichtspijnen, hoofdpijn en koude rillingen die de daaropvolgende koorts inleiden. De slijmvliezen van neus, keel en luchtwegen zijn mee aangetast en liggen aan de basis van andere symptomen als neusloop, hoest en keelpijn.

Echinacea bio Een winter zonder problemen • verhoogt de weerstand • 100% natuurlijk • van BIOLOGISCHE oorsprong • samengesteld uit: - 20% wortel - 80% bloeiende bovengrondse plant (alcohol 60% vol.)

verkrijgbaar in elke goede natuurvoedingsen bio winkel

Uw partner in natuurproducten !

Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas Tel. 03 780 53 00 - fax 03 778 14 13 - email: [email protected]


Bij al deze ziektebeelden is het aangeraden om een arts te raadplegen van zodra ze gepaard gaan met een algemeen ziektegevoel, een hoge koorts (boven de 39°), ademnood, uitgesproken pijn of als ze optreden bij kleine kinderen. We bespreken hieronder de natuurlijke maatregelen die kunnen genomen worden om de weerstand te verhogen ter preventie of ter aanpak van winterse kwalen.

Algemene adviezen - Neem bij koortsende verkoudheden zeker de tijd om uit te zieken: volledige bedrust; ook als men koortsvrij is nog extra rust nemen. De koorts best niet kunstmatig onderdrukken, tenzij ze te hoog oploopt of op voorschrift van een arts - Absoluut rookverbod, rokerige en stoffige ruimten vermijden - Vermijd te vochtige leefruimten en verontreinigde lucht, vermijd sterke temperatuurswisselingen - Warmte toepassen onder al zijn vormen: bv. een warmwaterkruik mee in bed nemen - Probeer het gebruik van neusdruppels en –sprays met ontzwellende medicatie zoveel mogelijk te vermijden: stopzetten ervan doet de zwelling nog toenemen - Gebruik zo mogelijk geen klassieke hoestonderdrukkende middelen (hoest is belangrijk om slijmen te elimineren), zo weinig mogelijk luchtpijpverwijdende “puffs” (geven hartkloppingen, nervositeit, beven..) - Indien antibiotica niet te vermijden zijn: zorg voor herstel van de darmflora na de kuur - Stoombaden/inhalaties: dampen (onder een afsluitend doek dat hoofd en kom bedekt) boven een kom met dampend water of kamillethee waarin enkele druppels van essentiële oliën opgelost zijn, kunnen verlichtend werken (zie bij “aromatherapie”; niet geschikt voor zwangere vrouwen en kinderen onder de vier jaar); verstuivingen van essentiële oliën in de kamer kunnen ook verzachtend werken - De lucht voldoende vochtig houden door luchtbevochtigers, vaporisators (op tijd te reinigen !) of zelfs door een pan met water te plaatsten op de radiator - Bij droge, taaie slijmen voldoende drinken (soepen, kruidenthees) - Preventief is het nemen van regelmatige lichaamsbeweging in open lucht belangrijk.

Voedingsadvies

Model met bakoven

Genieten van energiebesparing Besparing : Deze massieve speksteenkachel spaart enorm veel brandhout en ook het milieu (rendement > 90 % en < 0,1 % CO). Brandhout blijft goedkoop en u kan zelfs dennenhout of populier branden ! Met het TULIKIVI FINANCE® kredietplan wint u de investering snel terug. Genieten : Met die behaaglijke speksteenwarmte is het altijd alsof de zon schijnt – en geen koude voeten meer. Stralingswarmte is ook gezond en droogt de lucht niet uit. Eenvoud : Geniet elke avond van 2 uur vlammenspel en de kachel blijft tot 24 uren zalig warm. Daaraan herken je een echte massieve speksteenkachel. Keuze : Meer dan 60 basismodellen van klassiek tot modern, met gekleurde steendecoraties, bakovens en ook maatwerk. Kwaliteit : Conform de ISO9001 norm – de enige betrouwbare kwaliteitscontrole. Accumulatietest : Bij uw verdeler kan u een gratis teststeen bekomen. Vraag ook naar de promotiemodellen.

Stone with Soul. LOKALE TOONZAAL (32 verdelers) GRATIS BROCHURE (62 paginas)

Gouden Gids, Rubriek 6470 Surf op internet : www.270.dutry.info Zend deze coupon aan TULIKIVI België Vichtestraat 147 - B-8540 Deerlijk

Bel 056 77 60 90 Fax 056 77 42 94

Naam : .................................................................................................................................................................................................................

BIG 10-4

Zolang er koorts is, is het best te vasten of heel licht eten en veel te drinken: bronwater, kruidenthees (zie onder “kruiden”), soep, kippenbouillon, verse sappen Af te raden: - Alle geraffineerde suikers (o.a. in snoep, frisdrank, gebak, chocolade…); tijdens een infecties best ook natuurlijke suikers en zoete vruchten laten - Alle witmeelproducten ! - Alle zuivelproducten (zeker bij bloedgroep O en A): zij bevorderen vaak de vorming van slijmen Vermijd chocolade en - Gebakken en gebraden vetten, andere leverbelastende sauzen, chocolade, chips, blikvoed- voeding sel, frieten, alcohol, koffie, charcuterie, worst, varkensvlees en andere leverbelastende voeding Aangeraden: - Volkoren granen, verse bio- groenten en fruit, sojabonen en peulvruchten, noten en zaden, bio-vlees, vis….Kies zo mogelijk daaruit die voedingsmiddelen die je het best liggen volgens het bloedgroependieet van Dr. Peter Noten zijn aangeraden d’Adamo - Regelmatig ui, knoflook, waterkers, gember en mierikswortel gebruiken helpt de afweer verhogen en infecties van de luchtwegen voorkomen

CIRCUITS: TULIKIVI e Tulikivi d Bezoek uw streek bezitters in

Straat, Nr : ........................................................................................................................................................................................................ Postcode, gemeente : ...............................................................................................Tel.: ......................................................................


Nuttige kruiden (Fytotherapie)

Winter in je keel?

Antiseptine® voor gezonde luchtwegen Koud en vochtig weer, luchtverontreiniging, te weinig verse voeding, samengepakt zitten in enge ruimten… tijdens de herfst- en winterperiode worden onze luchtwegen extra belaagd door vreemde indringers met als gevolg: snotteren, proesten en kriebel in de keel. Met Antiseptine® van BIONAL bestaat een natuurlijke topcombinatie: • voor meer winterse weerstand • om vrijer te ademen • om de keel te verzachten Antiseptine® verenigt kruid, vitamine en bijenproduct in één ijzersterke formule: • Echinacea: verhoogt de afweer tegen vreemde indringers • Tijm: helpt slijmen oplossen en de luchtwegen ontspannen • Propolis: ontsmet de slijmvliezen van mond- en keelholte • Vitamine C: bevordert de werking van de witte bloedcellen

Verkrijgbaar in uw natuurvoedingsen kruidenzaak en apotheek.

Voor informatie: Mannavita bvba, Wevelgem, tel 056 – 43 98 51 [email protected] • www.bional.nl


Er bestaan heel wat kruiden die kunnen ingezet worden bij winterse infecties. Naargelang de aard van de aandoening en naargelang het individuele geval kan de arts, therapeut of herborist de juiste keuzes maken. Algemeen weerstandsverhogende kruiden: - Echinacea of Rode zonnehoed (Echinacea purpurea, Echinacea pallida, Echinacea angustifolia): brengt het afweersysteem in staat van paraatheid om beter en sneller te kunnen afrekenen met binnendringende ziektekiemen, zodat we geen actieve of een veel mildere infectie doormaken. Deze bevallige bloem met prachtige purperrode bladeren en geelbruin, stekelig hartje, sierde vroeger de prairies van Noord-Amerika. De autochtone Indianen, vooral de Sioux, ontdekten de weerstandverhogende eigenschappen ervan en gebruikten ze bij een brede waaier van infectieziekten zoals luchtwegenaandoeningen, slangen- en hondenbeten, lymfeklierontstekingen en tandproblemen. Het gebruik werd later gretig overgenomen door de kolonisten en uitgebreid wetenschappelijk onderzoek heeft inmiddels al de afweerverhogende eigenschappen kunnen staven. Ook preventief kan echinacea worden geven in de maanden met een “r” in de naam; bijvoorbeeld drie weken afgewisseld met een stopweek of op de weekdagen wel en in de weekends niet - Katsklauw (Uncaria tomentosa): de infectiewerende eigenschappen van deze plant werden recent door de westerse wereld ontdekt; Indianen uit het Zuid-Amerikaanse regenwoud (o.a. de Aschanica), gebruikten eeuwen geleden al de immuunversterkende eigenschappen aan van deze klimplant met gekromde stekels (vandaar « katsklauw »). Inmiddels kon men er de werkzaamheid van aantonen bij ondermeer luchtwegeninfecties, zweren, schimmelinfecties, infecties van het maagdarmkanaal, herpes en gordelroos. De combinatie van Echinacea met Katsklauw vormt een potent weerstandsverhogend duo - Gefermenteerde knoflook (Allium sativum): deze actieve en geurloze vorm van knoflook heeft het vermogen onze infectiebestrijdende witte bloedcellen in aantal te verhogen en actiever te maken. Regelmatige inname ervan vermindert duidelijk de kans op grippale aandoeningen en ernstige infecties neus, keel en oren - Spirulina (Spirulina platensis): regelmatige inname van deze “’s werelds meest complete voedingsbron” vertaalt zich niet alleen in meer vitaliteit; ook de lichaamsweerstand neemt toe met preventie van luchtwegenaandoeningen - Echte vlier (Sambucus nigra): wetenschappelijk onderzoek wees op een niet te onderschatten antivirale werking, die ondermeer zorgt voor een snellere genezing bij griepale infecties Kruiden die specifiek de slijmvliezen en luchtwegen ontsmetten: - Echte tijm (Thymus vulgaris), Wilde tijm (Thymus serpyllum), Eucalyptus (Eucalyptus globulus): de etherische oliën die deze planten bevatten, worden uitgeademd via de longen en oefenen daar vooral hun ontsmettende en slijmoplossende eigenschappen uit - Echte salie (Salia officinalis): is gekend om zijn lokale ontsmettende werking op de slijmvliezen Tijm en Salie ontsmetten de slijmvliezen en luchtwegen van neus, keel en luchtwegen Mucilaginosa: - kruiden die door hun slijmstoffen verzachtend werken op de ontstoken slijmvliezen bij acute bronchitis; leggen een bescher-mende laag op het slijmvlies (waaronder genezing kan optreden), die de hoestprikkel wegnemen en het rauwe gevoel verlichten: Echte heemst (Althaea officinalis), IJslands mos (Cetraria islandica), Smalle weegbree (Plantago lanceolata), Groot kaasjeskruid/Wilde malve (Malva sylvestris), Koningskaars/Toorts (Verbascum thapsus)…. Expectorantia/Mucolytica: - kruiden die, meestal door saponinen, taaie slijmen helpen oplossen en ophoesten, en daarom eerder zijn aangewezen in het subacute stadium van bronchitis: Gulden sleutelbloem (Primula veris), Griekse alant (Inula helenium), Senega (Polygala senega), Gevlekt longkruid (Pulmonaria officinalis), Zoethout (Glycyrrhiza glabra), Eucalyptus globulus, Echte tijm (Thymus vulgaris)…. Bronchospasmolytica: - kruiden die helpen de luchtwegen verwijden en zo krampachtige hoestaanvallen verminderen: Echte tijm en wilde tijm (Thymus vulgaris en serpyllum), Venkel (Foeniculum vulgare), Anijs (Pimpinella anisum), Amerikaanse sneeuwbal (Viburnum prunifolium), Ronde zonnedauw (Drosera rotundifolia) Zweetdrijvende kruiden: - bevorderen het transpireren en zijn met name bij koortsende infecties en griep interessant: Echte Vlierbloesem (Sambucus nigra), Lindebloesem (Tilia cordata) Overige nuttige kruiden: - verminderen door hun astringerende (samentrekkende) werking de zwelling van neusslijmvliezen: Stijve ogentroost (Euphrasia stricta), Echte guldenroede (Solidago virgaurea, dat ook de uitscheiding van toxische stoffen bevordert) - Gember (Zingiber officinale): “verwarmend” en slijmverdrijvend - Marjolein (Origanum majorana): ontsmettend, ontstekingswerend - Mierikswortel (Armoracia rusticana): weerstandverhogend, slijmoplossend

Etherische oliën (Aromatherapie) Etherische oliën zijn sterk geconcentreerde plantenextracten, bekomen door destillatie of persing van plantenmateriaal. Ze dienen dan ook zeker met voorzichtigheid toegepast te worden. Zeker orale inname ervan of elke toepassing bij jonge kinderen mag enkel gebeuren op voorschrift of aanraden van een arts of een ervaren aromatherapeut. Andere toepassingen zijn : verstuiven in een ruimte, inhaleren of dampen in een kom heet water, baden, inmasseren of toepassen in een borstbalsem. We halen enkele van de voornaamste etherische oliën aan, zonder volledig te zijn :

Probiotica, voor een goede en evenwichtige darmflora

Algemeen weerstandsverhogend (vnml. orale inname): Oregano/Wilde marjolein (Oreganum compactum), Tea tree (Melaleuca alternifolia)

De topper bij algemene virale infecties (orale inname, verstuiven): Ravintsara (Cinnamonum camphora CT cineol)

Bij griep en zware verkoudheden (orale inname): Ravintsara (Cinnamonum camphora CT cineol), Oregano/Wilde marjolein (Oreganum compactum), Rode tijm (Thymus vulgaris CT thymol)

Bij angina (keelontsteking), orale inname: Rode tijm (Thymus vulgaris CT thymol)

-

el

•

•

Cipres (Cupressus sempervirens), Hyssopus officinalis var. decumbens (Hyssop), Wilde tijm (Thymus serpyllum), Eucalyptus globulus (niet bij kinderen !)

• o j i b wa

roeck

Bij hoest (vnml. verstuiven, inhaleren):

by

de

Niaouli (Melaleuca viridiflora), Grove den (Pinus sylvestris), verschillende tijmsoorten (Thymus vulgaris), Balsemspar (Abies balsamea), Eucalyptus (Eucalyptus globulus en bij kinderen Eucalyptus radiata), Kaneel (Cinnamonum verum, blad en schors)

s e lecte d

Bij bronchitis (verstuiven, inhaleren, baden, inmasseren):

ect u m a b

Bij koorts (vnml. orale inname): Citroen (Citrus limonum), Echte kamille (Matricaria recutita), Eucalyptus globulus

Bij oorontsteking (lokaal, masseren): Cajeput (Melaleuca leucandendra)

Bij sinusitis (verstuiven) Eucalyptus (Eucalyptus globulus) samen met Niaouli (Melaleuca viridiflora); eventueel ook met Grove den (Pinus sylvestris) en Rode tijm (Thymus vulgaris CT thymol) ren)

Voedingssupplementen Er bestaan diverse supplementen die kunnen ingezet worden bij winterse infecties. Naargelang de aard van de aandoening en het individuele beeld kunnen kan gekozen worden voor één of meerdere van de volgende middelen: - Weerstandsverhogende bijenproducten, ‘preventief’ in te zetten of bij actieve infectie: Propolis, een bijenhars dat door zijn rijkdom aan bioflavenoïden in belangrijke mate afweerverhogend werkt Koninginnebrij en Pollen: rijk aan vitaminen, mineralen, enzymes en natuurlijke antibiotische stoffen - Vitaminen en mineralen (bvb. in een multi-preparaat): Pollen bevatten natuurlijke Vit.A en beta-caroteen: voor de bescherming en het herstel antibiotische stoffen van de slijmvliezen van de luchtwegen Vit.C en bioflavenoïden: bevorderen de weerstand tegen de infectie, van die laatste is vooral quercetine goed tegen de allergische component bij een infectie Vit.E en selenium: beschermen de luchtwegen tegen vrije radicalen-schade Zink: bevordert de weerstand, versnelt herstel van slijmvliezen Calcium (in combinatie met magnesium): vermindert overmatige slijmvliesafscheidingen, nodig voor herstel Vitamine B-complex met o.a. B5 (stimuleert de antilichaamaanmaak) en B6 (verhoogt immuniteit), Coenzyme Q10, Germanium - Acetylcysteïne, cysteïne: zwavelhoudende aminozuren, helpen taaie slijmen vloeibaar te maken - Thymus orgaanconcentraat: verhoogt de algemene weerstand - Proteolytische (eiwitsplitsende) enzymes: verminderen ontstekingsverschijnselen - Lysine: aminozuur dat de weerstand tegen herpesvirussen verhoogt - Colloïdaal zilver: werkt als een natuurlijk antibioticum - Darmflorapreparaat met o.a. lactobacillus acidophylus en lactobacillus bifidus: verhoogt de algemene weerstand; helpt een verstoorde darmflora herstellen, bijvoorbeeld na een antibiotica-kuur - MSM (Methylsulfonylmethaan): vermindert allergische verschijnselen zoals bij chronische sinusitis, vermindert pijn en ontstekingsverschijnselen - Oligotherapie: koper, in te zetten in de acute fase van een infectie

‘UDO’S CHOICE’

Super 5 & Super 8 Krachtige probiotica mengsels met gegarandeerde, weldadige levende bacteriën, die onontbeerlijk zijn voor een goede vertering, een versterkt immuunsysteem en de algemene gezondheid. • brengen de darmflora in evenwicht • beschermen de mond, tanden en keel tegen ongewenste organismen • bevorderen de vertering • verhogen de weerstand in de darmen Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek.

Voor meer info, surf naar www.ojibwa-deroeck.com of bel +32 (0)52 48 43 00

OjIbwa De roeck BioGezond • oktober 2004 9

Je ziet wat ze eet Het idee dat voeding een direct effect zou hebben op de huid spreekt tot de verbeelding. Te meer gezien de huid wordt beschouwd als de spiegel van de gezondheid en het gemoed. Verschillende huidziekten of -afwijkingen worden toegeschreven aan een slechte voeding. Nochtans is dit maar het geval voor een zeer beperkt aantal huidaandoeningen. Althans, als we het zuiver wetenschappelijk trachten te benaderen en ons niet op louter subjectieve bevindingen baseren. Het is moeilijk om via onderzoek een verband aan te tonen tussen voeding en huid omdat er meestal heel wat variabelen in het spel zijn waarop we weinig of geen vat hebben. De uitdrukking “je bent wat je eet” is duidelijk. Het is sinds lang een uitgemaakte zaak dat voeding een belangrijke rol speelt in de gezondheid in het algemeen. Of er evenveel waarheid schuilt in het gezegde “je ziet wat je eet” is minder duidelijk. Voor een deel is dit zeker waar, bijvoorbeeld in het geval van een voedselovergevoeligheid dat zich kan manifesteren in de vorm van een vervelende huiduitslag. Daarnaast kunnen ook voedingstekorten duidelijk zichtbare tekenen geven zoals bleek zien en broze nagels. Voor huidaandoeningen zoals acne en psoriasis zijn er voorlopig nog geen éénduidig bewezen voedingsadviezen.

Voedselovergevoeligheid Urticaria (een jeukende huiduitslag) en atopisch eczeem (vooral bij het jonge kind) kunnen naast andere symptomen zoals diarree, buikpijn, misselijkheid, angio-oedeem en ademhalingsmoeilijkheden het gevolg zijn van een voedselovergevoeligheid. Verschillende voedingsmiddelen kunnen hiervoor verantwoordelijk zijn. De diagnose van een voedselovergevoeligheid is daarom ook zeer moeilijk. Anamnestisch tekent zich niet altijd een duidelijk verband af tussen de inname van een bepaalde stof en de symptomatologie. Bij vermoeden van een voedselovergevoeligheid kan men naast een anamnese ook gebruik maken van een RAST-test (een specifieke IgE-bepaling), een scratch-(huid)test of een priktest. Dergelijke testen zijn echter evenmin voor 100 % betrouwbaar. De meest betrouwbare diagnostische test is eliminatie, provocatie en reëliminatie. Het is belangrijk om bij het stellen van de diagnose zorgvuldig te werk te gaan, zeker ook bij zuigelingen en peuters. Verkeerde eliminatiediëten kunnen leiden tot een éénzijdige voeding en daarmee tot vertraagde groei. Zodra het allergeen gekend is, is een totale eliminatie van het allergeen uiteraard de beste behandeling. Hierbij moet er echter steeds op worden toegezien dat het te mijden maar mogelijk essentiële voedingsbestanddeel wordt vervangen door een equivalente stof om op korte of lange termijn belangrijke voedingsdeficiënties te voorkomen. Indien nodig moet professioneel advies worden.


Broze nagels zijn vaak een teken van een tekort aan ijzer en/of zink.

Tekort aan ijzer Het lichaam van een volwassen vrouw bevat 2 tot 2,5 g ijzer, dat van een volwassen man 3 tot 3,5 g. Ijzer is vooral gelokaliseerd in het bloed (± 60 %), de milt, de lever en het beenmerg. Ongeveer 5 % bevindt zich in de spieren. Tot de voornaamste functies van ijzer behoren het zuurstoftransport en het onderhoud van de celfuncties. We verliezen vooral ijzer via urine, bloed (maandstonden bij de vrouw), zweet en de afschilferende huid. De voedingsaanbevelingen zijn zo opgesteld dat zij, rekening houdend met de biologische beschikbaarheid van ijzer uit de voeding, voldoende zijn om het dagelijkse verlies aan ijzer (± 1 mg per dag tot 1,4 mg per dag voor een menstruerende vrouw) te compenseren. d Een tekort aan ijzer is te wijten aan ofwel een te beperkte opname ofwel een overmatig verlies (bv. na een sterke bloeding, hevige maandstonden of occult bloedverlies in maag en darmen). De ijzerinname kan in het gedrang komen bij zeer strenge energiebeperkte diëten en in het bijzonder wanneer daarbij vooral ook producten van dierlijke oorsprong worden geweerd (veganisme). Sommige aandoeningen of ingrepen (bv. een gastrectomie) kunnen de opname bemoeilijken. Wanneer verhoogde behoeften zoals tijdens de zwangerschap en perioden van sterke groei (bv. de puberteit) worden verwaarloosd, kunnen eveneens belangrijke tekorten optreden. d Behalve via vermoeidheid, hoofdpijn en hartkloppingen, manifesteert een ijzertekort zich duidelijk via een bleke huid, een ontsteking van de tong en de lippen), haarverlies en broze nagels die holvormig worden. Doordat het bloed bleker wordt, bleken ook de huidskleur en de kleur van de tong op. Vooral aan de binnenkant van de oogleden is deze bleekheid goed te zien. d Goede bronnen van ijzer zijn vlees, vis, gevogelte, broccoli, bloemkool, pompoen, tomaten, citrusvruchten en graanproducten. Vitamine C bevordert de ijzeropname. Een portie groenten of fruit(sap) bij elke maaltijd is dus altijd een goed idee.

Rosacea en voeding Couperose is de volksnaam voor rosacea. Het is een erfelijk bepaalde instabiliteit van de gelaatsbloedvaten die onder invloed van bepaalde stimuli al te fel gaan dilateren. Tot die stimuli behoren onder meer ook voedingsmiddelen zoals sterk Sterk gekruid voedsel, gekruid voedsel, alcohol, te warme spijzen en dranken. Door alcohol, te warme spijzen de repititieve "flushes" blijven her en der bloedvaatjes perma- en dranken kunnen nent gedilateerd wat een fijne bloedvattekening kan geven op couperose beïnvloeden vooral de wangen maar ook centraal op het voorhoofd en op de kin. Bij mannen kan dit eveneens gepaard gaan met een hypertrofie van de talgkliertjes van de neus wat het typische beeld geeft van rhinophyma of " jeneverneus".

Tekort aan zink

Acne en voeding Acne is een erfelijke huidaandoening waarbij de talgkliertjes verstopt raken. Hierdoor gaan zij ontsteken waarna het typische beeld van acne ontstaat. De geslachtshormonen spelen hierin een belangrijke rol. Vandaar vooral de opstoten tijdens de puberteit. Tussen het ontstaan van een microcomedo (meeëter) en een imflammatoir letsel verlo- De geslachtshormonen spepen verschillende maanden. Dit betekent dat men door len een belangrijke rol in de vandaag bijvoorbeeld chocolade te eten, morgen niet plots ontwikkeling van acné, vanmeer acne kan hebben. Voor de hardnekkige, zogenaamde daar dat vooral jongeren er volkswijsheid dat chocolade acne verergert, ontbreekt last van hebben. bovendien elke biochemische grondslag. Reeds 25 jaar geleden werd deze bewering overtuigend weerlegd door een Amerikaanse interventiestudie Een groep acnepatiënten werd gevraagd gedurende lange tijd dagelijks een reep chocolade te eten. Wanneer het effect werd vergeleken met het effect bij een controlegroep die geen chocolade mocht eten, was er bij de chocoladegroep geen verergering van de acne te bespeuren in vergelijking met de controlegroep. Hiermee is niet gezegd dat ons eet- en leefpatroon absoluut geen invloed zou hebben op acne. We hebben in vergelijking met vroeger een erg rijke voeding en veel licht (dankzij de elektriciteit) ter beschikking waardoor we in het algemeen groter worden, zwaarder wegen, vroeger geslachtsrijp zijn en zo indirect ook sneller en meer last kunnen hebben van acne. Huidziekten werden vroeger dikwijls beschouwd als een straf van god of van kwade geesten voor slecht gedrag of slechte gedachten. Als boetedoening werd het eten van lekkernijen verboden (vasten). Gezien pubers in het algemeen vaak een voorkeur hebben voor alles wat vet, zout of zoet is, worden deze producten gemakkelijk als schuldigen aangewezen. Indien men individueel kleine opstoten vaststelt na het eten van vetrijk voedsel, kan hierop worden gelet.

Cellulitis en voeding Wat in de volksmond "cellulitis" wordt genoemd is een normaal verschijnsel bij een groot deel van de vrouwelijke bevolking. Het onderhuidse vet bij de vrouw is in zuiltjes geschikt die loodrecht op de huid staan. Als enkele van deze zuiltjes vergroten, ontstaat een onregelmatig hobbelig aspect van de huid dat niet graag gezien is. Het feit dat bepaalde voedingsbestanddelen cellulitis zouden doen verdwijnen, is uit de lucht gegrepen. Het enige wat men kan doen om cellulitis tegen te gaan, is het lichaamsgewicht zoveel mogelijk op peil houden via een goede voeding en voldoende lichaamsbeweging. Het jo-jo-effect (vermageren, verzwaren, vermageren, verzwaren, enz.) bevordert de vorming van cellulitis.

Een nieuwe synergie voor het welzijn van uw lichaam!

FLEXOSIL GEL Gel met organisch Silicium op basis van SILANOL De eerste gel die silanol combineert met extracten van verschillende planten zoals paardenstaart, duivelsklauw en wilg.

TEGEN RUGPIJN, PIJNLIJKE SPIEREN EN WEERBARSTIGE GEWRICHTEN

FLEXOSIL VLOEIBAAR Op basis van SILANOL (monomethylsilane-triol), extracten van wilg, paardenstaart, duivelsklauw en berk, glucosamine sulfaat, magnesium en zink gluconaat. Zwartebessensmaak.

IONENONDERSTEUNING VAN HET GANSE ORGANISME

VOOR RUG EN GEWRICHTEN SOEPELHEID & KRACHT Verkrijgbaar in natuurvoedingswinkels

een product van

PRO-VERA

sprl

(tel. 010-24 71 61)

verdeeld door

MARMA bvba Kraasbeekstraat 31/1 3390 Tielt-Winge Tel. 016-63 27 36

Layout PROPAGE : 065/31 56 29

Zink is zoals andere mineralen levensnoodzakelijk. Het is betrokken bij diverse processen in het lichaam, bijvoorbeeld ook in de vernieuwing van weefsel. Een tekort uit zich in afwijkingen van de huid, de slijmvliezen en het skelet, een veranderde smaak- en reukzin, het achterblijven in geslachtelijke ontwikkeling en groei, een verminderde afweer tegen infecties en nachtblindheid. d Mensen die een intraveneuze behandeling krijgen met preparaten zonder zink krijgen reeds na enkele weken een soort van eczeem in het gelaat en op de hoofdhuid. Dit verdwijnt meestal snel na het nemen van zinkpreparaten. d Zink bevordert onder meer ook de wondgenezing. Personen met uitgebreide brandwonden hebben in het algemeen lage zinkspiegels in het bloed. Zodra zink wordt toegediend, is er een snellere wondgenezing. d Sommige vormen van haaruitval, nagelverandering en nagelvalontsteking kunnen mede het gevolg zijn van een zinktekort. d Recente studies laten ten slotte een verbetering zien van “acne vulgaris” (acne die onder invloed van hormonale veranderingen tijdens de puberteit ontstaat) na toediening van zinksupplementen. d Goede bronnen van zink zijn o.a. (rood) vlees, gevogelte, zuivelproducten, eieren, volkorenproducten en peulvruchten. Zinktekort komt vooral voor bij bevolkingsgroepen die een weinig gevarieerde voeding gebruiken die bovendien arm is aan eiwitten van dierlijke oorsprong.


Gezond leven met de

juiste vetten

Voeding voor een zachte, stralende huid Iedereen wil er graag zo lang mogelijk jong en fit uitzien. Een zachte, egale en stralende huid hoort daarbij. Een gezonde en gevarieerde voeding met bijzondere aandacht voor groenten en fruit kan hiertoe bijdragen. De huid is zoals de lever en het hart een orgaan dat nood heeft aan tal van voedingsstoffen in een goede verhouding voor een optimale ontwikkeling en een gedegen onderhoud. Tekorten of wanverhoudingen leiden tot mankementen die zich mogelijk ook aan de buitenkant laten opmerken. De eerder beschreven uiterlijke kenmerken van een ijzeren zinktekort illustreren dit. Strenge diëten vergroten de Voldoende water drinken hydrateert het kans op belangrijke voedingstekorten. Het resultaat is dan lichaam en dus ook de huid en ontdoet het misschien een slank lichaam maar vaak ook een doffe, lichaam gemakkelijker van overtollige vale en kwetsbare huid. Een algemeen voedingstekort uit afvalstoffen. zich bovendien in vermoeidheid, futloosheid e.d. wat de uitstraling niet bevordert. Voldoende water drinken hydrateert het lichaam en dus ook de huid en ontdoet het lichaam gemakkelijker van overtollige afvalstoffen. Groenten en fruit zijn rijk aan antioxidanten die onder meer ook de huid beschermen tegen vrije radicalen, een belangrijke oorzaak van huidveroudering. Besluit: een evenwichtige en gevarieerde voeding is de beste en goedkoopste manier om genoeg van alle voedingsstoffen binnen te krijgen en in conditie te blijven. De aanbevelingen zoals weergegeven in de voedingsdriehoek zijn erop berekend dat ze alles in voldoende mate aanbrengen. Miraculeuze schoonheidsrecepten op basis van 1 of een aantal voedingsstoffen of voedingsmiddelen bestaan niet.

Vitaminen en cosmetica

Udo’s Choice®

Ultimate Oil Blend Deze biologische olie bevat een ideale verhouding van de essentiële vetzuren, Omega-3, Omega-6 en Omega-9 (2:1:1) en garandeert een optimale voedingswaarde. • vermindert je risico op hart- en vaatziekten • verhoogt je energie en weerstand • verbetert je leer- en concentratievermogen • draagt bij tot een betere gemoedsstemming • houdt je gewrichten soepel en versterkt je beenderen • verbetert je spijsvertering en bloeds-omloop • houdt je huid zacht en jong • bevordert je conditie en sportprestaties

Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek.


OjIbwa De roeck 12 BioGezond • oktober 2004

In huidcrèmes, shampoo en dergelijke zitten vaak vitaminen zoals vitamine A, b-caroteen, vitamine B5, B8 en E. Van al deze vitaminen wordt beweerd dat zij op de een of andere manier zorgen voor gezonde haren of een gezonde huid. De samenstellers stellen dat deze vitaminen via de huid of het haar worden opgenomen en zo plaatselijk inwerken. De huid vormt echter zo’n goede barrière tegen stoffen van buitenaf dat alleen uit zeer hoog gedoseerde vitaminen het lichaam kunnen binnendringen. De vitaminen moeten via de voeding in het lichaam worden opgenomen. En wat kan je verwachten van schijfjes komkommer op licht gezwollen ogen en een yoghurtmasker als hydraterende crème? Het bewijs dat dergelijk huis- en tuinmiddeltjes werken ontbreekt, maar de dermatologen zijn het er in het algemeen over eens: baat dit niet, het schaadt niet (behalve bij personen met een allergie). Een goede hygiëne en het gebruik van verzorgende producten kunnen bijdragen tot het algemeen welbevinden, zolang men er maar geen wonderen van verwacht.

Onzinvitaminen Verschillende stoffen worden samen met vitaminen en mineralen aangeprezen als onmisbaar voor de gezondheid. Deze uitspraken zijn soms echter slechts gebaseerd op onderzoek bij proefdieren. Omdat het lichaam van mensen anders is dan dat van proefdieren gelden uitkomsten uit onderzoek bij dieren niet zonder meer voor de mens. Soms is de basis alleen laboratoriumonderzoek. Door de complexheid van het menselijke lichaam kunnen in het labo verschillende effecten over het hoofd worden gezien. Een voedingsstof wordt pas als essentieel voor de mens beschouwd wanneer bij mensen is aangetoond dat door een tekort aan deze bepaalde stof in de voeding verschijnselen optreden.

Voeding tegen zonnebrand Recent werd onderzocht in welke mate de voeding bescherming kan bieden tegen de inwerking van de zon (ultraviolet licht) op de huid en in het bijzonder tegen het ontstaan van huidkanker en de veroudering van de huid. Zonnebrandcrèmes bieden bescherming tegen de schadelijke effecten van UV. De bescherming is echter maar adequaat wanneer de crème gelijkmatig, frequent en voldoende wordt opgesmeerd. Het gezicht en de handen waar het meest huidkanker wordt vastgesteld zijn vaak onvoldoende beschermd. Wanneer het bewolkt is, wordt de bescherming bovendien gemakkelijk over het hoofd gezien. Een systematische aanbreng van fotobeschermende stoffen via de voeding zou de huid bijkomend kunnen beschermen tegen de schadelijke invloeden van UV. Veelbelovende stoffen in dit kader zijn Omega-3 vetzuren (vooral EPA zoals in vis) en het antioxidant vitamine E (o.a. te vinden in zonnebloemolie, brood, graanproducten, noten, zaden, groenten en fruit). Bron: Nutrinews, 'Je ziet wat ze eet', Dr. T. Maselis (dermatoloog), maart 2002 (NICE) - www.nice-info.be

Dit maakt ons wat we zijn. We willen het beste voor ons gezin. Veiligheid, zekerheid en gezondheid. Daarom eten we bio, elke dag, elk moment. Dat kan, dankzij de natuurlijke producten van Evernat. Ze smaken lekker, zijn van topkwaliteit en… zijn natuurlijk biogecertificeerd. Resultaat van het allergrootste respect voor de natuur en de dieren. Neem nu de Evernat ontbijtgranen: ze zijn rijk aan vitaminen, mineralen en sporenelementen. Weet je dat Evernat Cornflakes geen toegevoegde suikers bevat, maar gezoet is met geconcentreerd appelsap? Een uniek idee van Evernat en goed voor je gezondheid en je lijn. Daarnaast smaken ook Evernat Muesli krokant (natuur, met rode vruchten of chocolade) en Evernat Muesli 5 vruchten overheerlijk! Evernat ontbijtgranen zijn goed voor ons én voor de natuur waarin we leven. Wie slim is, eet bio met Evernat.

Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel. Voor meer info, schrijf naar: Hagor-Bioservice N.V., Ambachtenstraat 4, 3210 Lubbeek

Natuurlijke hulp bij

Menopauzale klachten

Klachten Vele vrouwen in de overgang hebben een aantal klachten die toe te schrijven zijn aan de veranderende hormoonhuishouding. Centraal hierbij staat vooral de daling van de oestrogenen, hormonen die normaal een invloed uitoefenen op de vagina, borsten, baarmoeder, blaas, libido (geslachtsdrift), huid, beenderen, slagaders, hart, lever en hersenen (bv. warmteregulatiecentrum). Mogelijke klachten zijn dan ook: droogte en jeuk van de vagina, afname van het borstvolume, gevoelige borsten, onregelmatig bloedverlies, plasproblemen (incontinentie), verminderde seksuele lust, droge en slappe huid, botontkalking (osteoporose), arteriosclerose, hoge bloeddruk, hartkloppingen, duizeligheid, vermoeidheid, slapeloosheid, warmte-opwellingen (opvliegers), zweetaanvallen, stemmingswisselingen, nervositeit, prikkelbaarheid, depressiviteit, angst, en zelfkritiek…. De ernst van overgangsklachten kan variëren van heel matig tot uitgesproken, ondermeer afhankelijk van de mate waarin de vrouw fyto-oestrogenen (natuurlijke stoffen met een milde oestrogene werking) via haar voeding inneemt (kolen, broccoli, peulvuchten, volle granen…) en de mate waarin de bijnier de hormoonproductie van de eierstokken overneemt.

Natuurlijke aanpak De natuurlijke aanpak via een gezonde voedingswijze, kruiden, voedingssupplementen en regelmatige lichaamsoefening zal meestal de overgangsverschijnselen tot een minimum beperken. In de natuurgeneeskunde wordt in elk geval sterk afgeraden om voor menopauzale klachten hormonale substitutiepreparaten (HST) in te nemen. Deze hormoonpreparaten kunnen weliswaar menopauzale klachten als nachtzweten en opvliegers verminderen, evenals de evolutie van osteoporose vertragen, maar er is inmiddels door een aantal grootschalige en betrouwbare studies aangetoond dat ze het risico vergroten op kanker (borst, baarmoeder..), op hart- en vaatziekten (hartinfarct, beroerte, trombose, flebitis….) en op galwegenaandoeningen ! Reden ten over dus om eens te bekijken welke natuurlijke maatregelen er kunnen genomen worden.


Gemiddeld rond de leeftijd van 50 jaar treedt bij een vrouw de menopauze op. Per definitie spreekt men van de menopauze wanneer er de eisprongen (of ovulaties) ophouden en er bijgevolg ook geen menstruaties meer plaatsvinden. Dit betekent uiteraard voor een vrouw ook het einde van de vruchtbare levensfase. De periode voorafgaand aan de menopauze, waarin de eierstokkenactiviteit en bijgevolg ook de hormonenproductie geleidelijk afneemt en de menstruele cyclus vaak onregelmatig verloopt, noemt men de “overgang” (premenopauze of climacterium). Deze overgang, waarin zich bij de vrouw een nieuw lichamelijk en geestelijk evenwicht instelt, kan 4 à 8 jaar duren, zowat tussen de 45 en 55 jaar. Vermits de gemiddelde leeftijd van de vrouw de laatste decennia sterk is toegenomen, zijn er steeds meer vrouwen die een belangrijk deel van hun leven na de menopauze doormaken.

Algemene adviezen - Het is uitermate belangrijk dat een vrouw de menopauze niet aanziet als een ziekte of als het einde van haar jeugd en seksualiteit ! De menopauze is de aanzet tot een nieuwe, natuurlijke levensfase, waarin de vrouw nog steeds actief van het leven kan blijven genieten - Elk hevig of al te frequent bloedverlies in de overgang, en elk bloedverlies na de menopauze is niet normaal en moet steeds door een arts onderzocht worden - Dagelijks een half uur lichaamsbeweging nemen in de frisse buitenlucht vermindert de ernst van menopauzale verschijnselen - Een hobby uitoefenen of een activiteit zoeken waarin men zich nuttig kan maken vermindert de kans op psychische problemen als depressiviteit, stemmingswisselingen en zich overbodig voelen - het zorgen voor voldoende anti-oxidanten in verse groenten en fruit (beletten de neerslag van cholesterol op de vaatwand)

Voedingsadviezen Een volwaardige voedingswijze, zeker als die al een hele tijd voor het instellen van de menopauze wordt gevolgd, zal de kans op overgangsverschijnselen sterk verminderen

In de overgang?

Af te raden: d ALLE GERAFFINEERDE SUIKERS (in snoep, frisdrank, gebak, chocolade…): omdat zij zich in het lichaam als “nutriëntenrovers” gedragen. Zij verhogen de uitscheiding van de broodnodige mineralen calcium en magnesium en werken o.a. osteoporose, zenuwachtigheid en slapeloosheid in de hand. Ook maken ze de vrouw gevoeliger voor reactieve hypoglycemie met zwaktegevoel en overmatig transpireren. d ALLE WITMEELPRODUCTEN: omdat zij essentiële voedingstoffen ontberen, alsook de belangrijke graanvezels die niet alleen noodzakelijk zijn voor een vlotte darmlediging (er is vaker constipatie in de menopauze), maar ook een fyto-oestrogene, mild oestrogeenstimulerende werking hebben d SCHERPE KRUIDEN, KOFFIE, THEE, ALCOHOL, CHOCOLADE EN COLA: ondermeer omdat ze aanvallen van warmteopwellin-gen en zweten mede uitlokken d OVERDREVEN VOEDSELINNAME, omdat met de menopauze de verbranding vermindert en overgewicht sneller optreedt d GEFRITUURDE VOEDINGSWAREN, VERHITTE PLANTAARDIGE VETTEN, VARKENSVLEES, CHARCUTERIE, WORST

MenoBalance

®

van BIONAL

Aan te raden: d VOLOP BIO-GROENTEN, -FRUIT EN - PEULVRUCHTEN: o.a. omdat ze het mineraal borium aanbrengen, dat op een natuurlijke manier de oestrogenenspiegel doet stijgen - koolsoorten als broccoli, bloemkool, boerenkool, spruiten, savooikool, rode en witte kool, zuurkool, omdat zij D.I.M. (di-indolylmethaan) bevatten, een stof die het oestrogeenmetabolisme ondersteunt en regelt - peulvruchten, vooral soja en afgeleide producten als tofu en tempeh: zij bevatten isoflavonen die door hun mild oestrogeen effect het oestrogeenmetabolisme helpen regelen - Peterselie, selder en venkel, om een natuurlijke vochtafdrijvende werking d VOLLE GRANEN EN LIJNZAAD: omdat ze in hun vezels belangrijke oestrogeenregulerende lignanen, cellulose, hemicellulose en pectine bevatten d ALS EIWITBRONNEN: vette vissoorten (sardines, zalm, haring, makreel..), witte vis, zure melkproducten (yoghurt, kwark), noten en zaden, kip en kalkoen, mager rood vlees kies uit de bovenstaande voedingsmiddelen vooral degene die je het best passen volgens het bloedgroependieet van Dr. Peter d’Adamo !

Peterselie heeft een natuurlijke vochtafdrijvende werking

Blijf genieten met

De laatste tijd is de vraag naar een veilig en natuurlijk middel om de vrouw doorheen de menopauze te loodsen, meer dan ooit aan de orde. MenoBalance is zo’n middel. Het is een unieke combinatie van 3 natuurlijke bestanddelen die helpen bij opvliegers en andere overgangsverschijnselen: Isoflavonen uit genetisch nietgemanipuleerde soja, Gammaoryzanol uit rijstvliesolie en Chinese engelwortel (Dong quai). Niet elke vrouw ervaart de overgang op dezelfde manier. Daarom is MenoBalance af te stemmen op uw individuele behoefte. Begin met 2 capsules per dag en ervaar in één maand wat MenoBalance voor u kan betekenen!

Broccoli bevat een stof die het oestro- Soja bevat isoflavonen geenmetabolisme ondersteunt en regelt die het oestrogeenmetabolisme helpt regelen

Aromatherapie (Etherische oliën) - ALGEMEEN: orale inname, alleen onder begeleiding van een arts of een ervaren aromatherapeut: etherische oliën, rijk aan fyto-oestrogenen: Echte salie (Salvia officinalis), Scharlei (Salvia sclarea), Steranijs (Illicium verum), Anijs (Pimpinella anisum); ook: Echte kamille (Matricaria recutita), Venkel (Foeniculum vulgare); via de huid: Echte salie, Steranijs en Cipres (Cupressus sempervirens) resp. 4,3,3 ml op 100 ml draagolie - SPECIFIEK TEGEN WARMTE-OPWELLINGEN: oraal: Pepermunt (Mentha piperita), Pistacia lentiscus (Mastiekboom) of Cipres (Cupressus sempervirens) en Citroen (Citrus limonum) , resp 2,2,1 dr. in wat honing of olie; 3 maal /dag; via de huid: Cipres, Strobloem (Helichrysum italicum) en Pepermunt , resp. 5,5,1 ml op 100 ml draagolie

MenoBalance® is verkrijgbaar in uw natuurvoedingsen kruidenzaak.

Voor informatie: Mannavita bvba, Wevelgem, tel 056 – 43 98 52 [email protected] • www.bional.nl

BioGezond • oktober 2004

15

Supplementen - Soja-isoflavonen (Genistine, dadzine, glycitine): fyto-oestrogenen die de typische overgangsklachten (opvliegers, nachtzweten, droge vagina) verminderen en tevens bescherming bieden tegen osteoporose, hart- en vaatziekten, hormoonafhankelijke kankers - Gamma-oryzanol (Rijstvliesextract): vermindert opvliegers, zweetaanvallen en stemmingswisselingen - Vitamine E (of tarwekiemolie, rijk aan vit E): vermindert o.a. de warmte-opwellingen en vaginale droogte (ook lokaal toegepast) - Diindolylmethaan: als regulator van het oestrogeenmetabolisme - Pollen + koninginnebrij: verbeteren hormonaal evenwicht en vermindert opvliegers, warmte-opwellingen - Essentiële vetzuren: het omega-6-vetzuur gammalinoleenzuur of GLA (in Teunisbloemolie, Bernagie-olie): vermindert warmte-opwellingen, helpt oestrogeenproductie te regelen, vochtafdrijvend, bevordert het geestelijk evenwicht, bevordert de elasticiteit van de huid en helpt rimpelvorming voorkomen; de omega-3vetzuren DHA en EPA (Visoliën) en ALA (in lijnzaadolie): ter preventie hart- en vaatziekten, tegen depressieve instelling, bij hoog cholesterol - Lecithine: vermindert warmte-opwellingen, helpt hart- en vaatziekten voorkomen, verlaagt cholesterolgehalte - In een Multivitamine/multimineraalcomplex of apart te nemen: Borium: verhoogt op natuurlijke manier de oestrogeenspiegel, helpt Calcium opnemen Vit B-complex met zeker Vit B5: ondersteunt de bijnier die de hormoonproductie moet overnemen en Vit B6: helpt vocht afdrijven Beta-caroteen tegen de huidsymptomen en de slijmvliesatrofie Calcium en magnesium tegen de nervositeit, slaapstoornissen, prikkelbaarheid en ter preventie osteoporose Zink tegen de menopauzale symptomen en tegen botverlies Silicium tegen de osteoporose, haarverlies, zwakke nagels, ter versterking van de bindweefsels Selenium: bevordert hormonaal evenwicht Vit C: vermindert warmte-opwellingen Coenzyme Q10 - Multi-enzymecomplex: voor een betere spijsvertering en opname van nutriënten - Multiglandulair complex voor de vrouw: met ev. ovarium-, hypofyse-, hypothalamus- en bijnierextract voor een beter hormoonhuishouding - Spirulina: door het gehalte aan GLA en essentiële voedingsstoffen algemeen ondersteunend en verbetert de vitaliteit

Fytotherapie (kruiden) Vooral de combinatie van Chinese engelwortel met een mild oestrogeen-stimulerend (“fyto-oestrogeen”) kruid kan aanbevolen worden voor het verminderen van de typische overgangsklachten. Voor andere specifieke ongemakken kunnen ook passende kruiden uitgezocht worden: - Chinese engelwortel (Angelica sinensis, Dong quai): zorgt voor betere doorbloeding van bekkenorganen en vrouwelijke geslachtsorganen, waardoor minder vaginale droogte, jeuk en abnormale afscheiding optreden; minder abnormale bloedingen en krampen; minder warmte-opwellingen en circulatiestoornissen in het algemeen; minder bloedarmoede - Kruiden met fyto-oestrogene stoffen die een tekort aan oestrogenen helpen opvangen: Zilverkaars of wandluizekruid (Cimicifuga racemosa), Rode klaver (Trifolium pratense), Hop (Humulus lupulus), Echte salie (Salvia officinalis), Scharlei (Salvia sclarea), Zoethout (Glycyrrhiza glabra, niet bij hoge bloeddruk !), Fenegriek (Trigonella foenum graecum), Lijnzaad (Linum usitatissimum), Alfalfa (Medicago sativa), Wilde Yam (Dioscorea villosa)…. - Kruid met een progesteron-like werking als in de premenopauze er een overwicht is van oestrogenen op progesteron: Kuisboom of Monnikspeper (Vitex agnus castus) - Tegen nervositeit, slapeloosheid, angst, zelfkritiek, prikkelbaarheid: Echte valeriaan (Valeriana officinalis), Passiebloem (Passiflora incarnata), Hop (Humulus lupulus), Stinkende ballote (Ballota nigra), Citroenmelisse (Melissa offiicinalis), Haver (Avena sativa)…. - Bij depressiviteit: St Janskruid (Hypericum perforatum) - Tegen depressiviteit met zwakte, door een zwakke bijnierfunctie: Siberische ginseng (Eleuterococcus senticosus) of Ginseng (Panax ginseng), niet innemen bij hoge bloeddruk) Zwarte bes (Ribes nigrum) - Bij kouwelijkheid, koude handen en voeten, zwakke bloedcirculatie: Gefermenteerde knoflook (Allium sativum), Ginkgo (Ginkgo biloba), Gember (Zingiber officinale), Rozemarijn (Rosmarinus officinalis) - Bij hartkloppingen: Eénstijlige/tweestijlige meidoorn (Crataegus monogyna/laevigata), eventueel in combinatie met Passiebloem (Passiflora incarnata) - Bij overdreven bloedverlies: Echt duizendblad (Achillea millefolium), Spitslobbige vrouwenmantel (Alchemilla vulgaris), Gewoon herderstasje (Capsella bursa pastoris), Canadese geelwortel (Hydrastis canadensis) - Lokaal, bij vaginale droogte: Aloë vera-gel

Vrouwenmantel helpt bij overdreven bloedverlies


Chinese engelwortel zorgt voor een beetere doorbloeding van de bekkenorganen en vrouwelijke geslachtsorganen

Zilverkaars of wandluizekruid bevat fyto-oestrogene stoffen die een tekort aan oestrogenen help opvangen Meidoorn

Passiebloem

Meidoorn in combinatie met Passiebloem werkt uitstekend bij hartkloppingen

Ginseng heeft een heilzame werking bij depressiviteit die veroorzaakt wordt door een zwakke bijnierfunctie

Lusteloos? Donkere wolken in uw hoofd? Stemmingsschommelingen? Een druk kind? Moe?

MorEPA

®

Omega-3 voor het behoud van het emotioneel en fysiek welzijn ✓ ✓ ✓ ✓

✓ ondersteunt de goede werking van het cardiovasculair systeem ✓ beschermt de huid tegen veroudering

verbetert de concentratie vermindert stress verhoogt de immuniteit past in het diabetesdieet

De MorEPA supplementen werden speciaal gemaakt om bij te dragen tot een positief gemoed en een emotioneel evenwicht. Dit kan, dankzij het groter aandeel van EPA ten opzichte van DHA. MorEPA* is geen ‘gewone’ visolie: elke capsule bevat meer dan 575 mg EPA (een essentieel vetzuur uit de omega-3 familie). Één capsule MorEPA geeft u bovendien de dagelijks aanbevolen hoeveelheid Omega-3 EPA/DHA, voor 0,50 Euro/dag. In plaats van tien visoliecapsules per dag, hoeft u nu maar één capsule MorEPA in te nemen!

* Wat maakt MorEPA zo uniek: hoogst aan zuiverheid, hoogst aan omega-3, hoogst aan EPA en laagst in prijs in vergelijking met gewone visolie

MorEPA®-Mini-Junior voor kinderen vanaf 5 jaar

MorEPA® voor iedereen, van 10 tot 110 jaar

(natuurlijke aardbeiensmaak)

(natuurlijke citroensmaak)

CNK code: 2072-890

€ 19,25/60 capsules

CNK code: 1670-538

Meer over onze unieke producten kunt u vinden op www.mor-EPA.com of vraag onze brochure aan, via Minami Nutrition via het tel. nr. 03-4587954. Verkrijgbaar bij uw natuurapotheek en de “MorEPA shop”, Coudenbergstraat 62 te 1000 Brussel. Bij aankoop van 4 stuks MorEPA ontvangt u gratis de nieuwe uitgave van het boek “Gezond vanbinnen, vanbuiten Mooi”. Bestel via www.mor-EPA.com of bel 070/222 464. Geldig tot 31/10/04.

€ 29,25/60 capsules

MorEPA

®

S M A R T FAT S

Nieuw op Vitasana Begin oktober ging de vakbeurs Vitasana door, een organisatie van Naredi, de Belgische federatie van de handel en nijverheid in natuur-, reform- en dieetwaren. Daarin wordt aan klein- en groothandelaars, therapeuten en diëtisten een representatief overzicht gegeven van wat de markt biedt op het vlak van dieetvoeding, biologische en volwaardige natuurvoeding, natuurlijke cosmetica en ecologisch verantwoorde was- en onderhoudsproducten, kruiden(preparaten), vitamine- en mineraalsupplementen en producten voor een gezonde omgeving en leefwijze (kleding, waterfilters, slaapcomfort, literatuur,…). Ook wij gingen op zoektocht naar ontdekkingen, en doen hierna een greep uit het ruime aanbod aan nieuwigheden, in alfabetische volgorde. BBK-BIO bracht van Les Vergers du Portereau appel-pruimensap en druivensap, niet sprankelend, zonder alcohol en, zonder toegevoegd suiker. 100% biologisch.

BIODYNAMICS bracht op vlak van sportvoeding binnen het Amerikaanse merk SportsTech de Mezo energiebar evenals een aantal SportsTech sportdrankjes (Isomade). Bij BIOHORMA was er De A. Vogel Gezond Gewicht box bestaande uit een boek met een Stappenplan om in 12 weken een gezond gewicht te bereiken. Dit in combinatie met het nieuwe A. Vogel Helix Slank om het hongergevoel te stillen en Molkosan voor een goede darmflora.

BIOTIEK bracht biologische wijn uit Zuid-Afrika: The Ruins in zowel Cabernet + Merlot als in Pinotage. (zie pag 28)

BIOVER presenteerde de Winterkit, met 5 basisproducten (dennensiroop, propolis spray, wintermix, propolis complex en neusspray) in 1 voordeelbox met gratis pluchen ijsbeertje, een eucalyptus essentiële olie en 2 inhalo tissues.

BIOVITA bracht een aantal nieuwe produkten, zoals de Aloë Vera van Purasana uit Costa Rica (een uniek gedeponeerd procédé dat de polysacchariden ketens niet vernietigt tijdens de verwerking. Resultaat van 10 tot 40% meer polysacchariden dan andere Aloë vera’s.), de Noni van Purasana (een vitale drank op basis van 100% vers Noni sap van vruchten met een uitzonderlijke concentratie aan actieve bestanddelen, meer bepaald de mucopolysacchariden en enzymen), een gamma mondhygiëne van Purasana (op basis van plantenextracten en essentiële oliën oa Aloë vera en Tea tree) en een Puranet wasmiddel (een geconcentreerd vloeibaar wasmiddel op basis van een plantaardige en minerale formule met een aangenaam parfum van rozen, 100% biologisch afbreekbaar). BODY HEALTH CARE, dat in België wordt verdeeld door Marval & Vincent, brengt met BodyColor een voedingssupplement dat samengesteld is uit meerdere actieve bestanddelen waaronder Omega-3 vetzuren, bètacarotine en seleniumgist. Beschermt bij het zonnen en bevordert het bruinen. BodyResist wapent u tijdens de gure herfst- en wintermaanden. Het bevat safflorin - een gepatenteerd plantenextract dat een gunstig effect heeft op uw natuurlijke weerstand door het optimaliseren van de actieve immuniteit - maar ook echinacea, vitamine C en


zink. BodyCure is dan weer een voedingssupplement dat helpt een strak, stevig en slank lichaam te verkrijgen. Nieuw in het aanbod is eveneens het luchtzuiverend toestelletje Rivadol, dat via aromatherapie een antibactie- en antischimmel resultaat geeft met een effect van 48 uur. Bij BRITA vonden we het Fjord waterfiltersysteem dat nu verkrijgbaar is in trendy kleur zwart met glitters, en Optimax, maxiwaterfiltersysteem met een gefilterde capaciteit van 5,5 liter (totale capaciteit 8,5 liter). Past in de koelkast

DE TRAAY introduceerde met Badger een lijn balsems en oliën die goed zijn voor het hele lichaam. Badger verzorgt de handen, voeten, lippen en huid, is aangenaam voor pijnlijke spieren en stimuleert de zintuigen. De producten van Badger bevatten alleen natuurlijke ingrediënten zoals biologische extra virgine olijfolie, zuivere bijenwas, wilde bloemen honing, planten extracten en pure etherische oliën. De glazen flessen met Massage & Body Oil hebben een handig doseerpompje. ECOBOS brengt de NOVI herbruikbare stofzuigzak, uitwasbaar op 40° en dankzij de sterke textielvezels steeds opnieuw herbruikbaar in de stofzuiger. Dankzij de universele aansluiting past hij op praktisch alle stofzuigmodellen. Ook opvallend was de FOREVER zaklamp, zonder batterijen en gloeilamp. De zaklamp geeft licht door er voor gebruik eventjes mee te schudden. De gloeilamp is vervangen door een zeer duurzaam lichtgevend LED. De zaklamp werkt ook na jaren niet gebruikt te zijn.

GDI stelde NONI DE TAHITI van MARTERA in de kijker, een 100% puur noni sap uit Tahiti van zeer hoogstaande kwaliteit, zonder toevoeging van water of andere ruchtensappen. Vrij van pesticiden, herbiciden, zware metalen en bewaarmiddelen. Sap van biologische vruchten (controle organisme: ECOCERT BE-1). Ook nieuw bij GDI

HERBATINT

®

ZONDER AMMONIAK. Dekt de grijze haren. Gemakkelijk aan te brengen. DE HAARVERF DIE ZORG DRAAGT VOOR UW HAAR

Een sterk staaltje natuur IJzer is van groot belang voor de aanmaak van rode bloedlichaampjes, die zuurstof in ons lichaam transporteren. Daar het lichaam zelf geen ijzer produceert is het aangewezen op een permanente en voldoende aanvoer van buitenaf. Tijdens de verschillende levensfases kunnen de ijzerbehoeftes sterk verschillen: • Bij kinderen De groei vraagt een verhoogde aanvoer van ijzer, zodat het kind zich goed ontwikkeld en voldoende rode bloedlichaampjes aanmaakt. • Bij vrouwen Tijdens de maandstonden gaat er veel ijzer verloren door de bloedingen, de ijzerbehoeftes hangen ook af van de sterkte van de maandstonden. • Tijdens de zwangerschap en borstvoeding Tijdens de zwangerschap gaat een grote hoeveelheid ijzer naar het ongeboren kind. Bloedverlies tijdens de bevalling en daarna de borstvoeding putten de ijzerreserve uit. • Tijdens bepaalde ziektes Bloedingen (zweren, bloeduitstortingen,...) of virale infecties (griep, verkoudheden...) putten de ijzervoorraad uit met voor gevolg algemene verzwakking en vertraagd herstel. • Tijdens vermageringsdiëten, tabaksgebruik, overmatig koffie- en alcoholgebruik kunnen bloedarmoede veroorzaken. • Bij sportlui Een verhoogde aanvoer van ijzer verbetert de sportprestaties. • Bij ouderen Het verlaagde metabolisme en absorptievermogen kan een ijzergebrek voor gevolg hebben. Zonder alcohol Zonder kleurstoffen Zonder bewaarmiddelen

Fabrikant: De Natuur in optima forma

T HERBATItaIN se le liaan e in ig r o e d AAK ! M A N R O O HOED U V BEL GRATIS VOOR INFORMATIE EN VERKOOPPUNTEN

0800 13969

N&D-02-05-K

Verkrijgbaar bij uw natuurvoedingswinkel en apotheek

ren

0 kleu 3 t i u e z keu

REGISANA BVBA - LANGVELDPARK 8 - BASTELEUSSTR. 2-4-6 1600 SINT-PIETERS-LEEUW - TEL. 02-331 61 89

van maandag tot vrijdag van 9u - 13u

PHYTAL-CREA bvba, Jozef Plateaustraat 33, B-9000 Gent tel 09/224.16.71 - fax 09/223 57 45 [email protected] - www.phytal-crea.be

nieuw op vitasana

van de huid zodat deze voelbaar glad en soepel wordt. Van Chi waren er de nieuwe lavendelcomposities, gemaakt volgens BDIHnorm en niet op dieren getest! Chi heeft in deze serie haar aromatherapie-kennis gebundeld in synergieën van Lavendelolie en andere aromatherapeutische componenten waardoor een aantal unieke, doelgerichte en effectieve formules zijn ontstaan voor het aanpakken van dagelijkse onge Nog nieuw waren de bio-vruchtensappen en bio-fruitdesserts van Witaly en de bio-potatochips light (zout en paprika) van Trafo, 100% extra virgin olijfolie gebakken in een vaccuümoven. Deze speciale manier van bakken, met een max temp. van 130°C, zorgt voor een minimaal vetgehalte, het behoud van de kwaliteit van de olijfolie en een heerlijke smaak! Opgemerkt werd ook het nieuw gammabio-spelt en bio-chocolade van Moulins des Moines.

was de ALOE FEROX – WILDE ALOË: 100% puur en onverdund sap met een uitzonderlijk hoog calcium- en aminozuren-gehalte. Er zijn ook twee regenererende gels.

Bij HAGOR-BIOSERVICE zagen we de tussendoortjes van Pléniday, rijk aan eiwitten en arm aan calorieën, dus voor de slanke lijn (carré mokka, citroen, granenreep chocolade-hazelnoot of vijgen-pruimen). Het gamma Evernat Kids wordt uitgebreid met vijf nieuwe producten, waarvan er vier geschikt zijn voor kinderen met lactose-intolerantie: Happy Dèj (ontbijtkoekjes), Happy Mat (droge koekjes en Kao Malin + Kao tablette (smeerpasta cacao/hazelnoot en chocolade).

Ook HYGIENA had heel wat nieuws, met o.a. van Bongran verschillende biologische rijst- en tarweproducten uit de Camargue; COVELT - DIXAP brengt geconcentreerd vruchtensap 100% fruit zonder toegevoegd suiker; MORGENLAND heeft in het gamma van biologische conserven nu ook biologische kokosmelk, zonder toegevoegde suiker; van MICHEL MONTIGNAC zijn er de vier nieuwe smaken confituren 100% fruit, zonder suiker; bij HELWA zijn er vier nieuwe smaken centwafels met fructose, terwijl Marschland vier nieuwe presenteerde. biologische groetenconserven TERSCHELLING–GROENHOF bracht dan weer twee soorten biologische cranberry sappen. Van PERLEGE waren er drie smaken suikervrije (maltilol) koekjes en vier smaken chocolade suikervrij, repen (maltilol). Ook LE MOULIN DU PIVERT brengt biologische koekjes, bij hen gezoet met tarwestroop en rietsuiker, in twee smaken.

Op de stand van MANNAVITA was er heel wat nieuws te rapen, met o.a. een uitbreiding van het aanbod van La Drôme Provençale met Immuno+ (een weerstandsverhogend complex (95% bio.ingr.; ampullen met Echinacea, Propolis, Koninginnebrij enAcerolakers); Draina+ (de nieuwe Bio-draineur, een lichaamszuiverend biologisch complex met 12 plantenextracten voor meer energie en levenslust), Bio Kamillewater (bio-hydrolaat, als lotion kalmerend en verzachtend bij gevoelige, geprikkelde, droge huid. Inwendig te gebruiken om spijsvertering te bevorderen en geprikkelde slijmvliezen te kalmeren); Bio Melissewater (Bio-Hydrolaat, brengt als verzachtende lotion vooral de gevoelige huid tot rust, en inwendig bij misselijkheid en moeilijke spijsvertering) en Bio Lindewater (Bio hydrolaat, als lotion werkt het in de eerste plaats verzachtend; kalmeert en ontspant de huid en bezorgt het terug zijn natuurlijke souplesse en doet de doffe huid weer opklaren door zijn opwekkend effect). De nieuwe Gehwol warmte-balsem is dan weer warm aanbevolen tegen koude voeten: het is een warmtegevende balsem voor iedereen die vaak last heeft van koude voeten. Uitgelezen ingrediënten, zoals o.a. spaanse peper, gember, zeewier en kamfer bevorderen de doorbloeding en brengen op die manier een aangenaam gevoel van warmte tot stand. Bovendien compenseren avocado-olie, bijenwas, lanoline, aloë vera, lavendel, rozemarijn, ureum en glycerine het vochtgehalte


Bij MARMA zagen we NU SLANK X-TRINE 3, een nieuw product op het gebied van energiestimulering. Door toevoeging van energierijke stimuleringsmiddelen geeft X-trine 3 niet alleen energie, maar de actieve bestanddelen ondersteunen tevens gewichtverlies. De LUCOVIT OTIXYL OORDOUCHE dient voor de reiniging en verzorging van de uitwendige gehoorgang; voor een verantwoorde reiniging van overtollig oorsmeer; uitermate geschikt voor dragers van gehoorapparaten; een ontdekking op het gebied van oorhygiëne. De LUCOVIT EYEDROPS OOGDRUPPELS is een bevochtigingsvloeistof voor droge ogen. Het is bijzonder geschikt om het draagcomfort van contactlenzen te verbeteren en tevens geschikt voor de verzorging van droge ogen van niet-lensdragers. De SUR PLUS VENEGEL is er voor mooie, gladde benen; verkwikkend bij vermoeide, zware benen en voeten. Een cosmetische verzorging van spataders.

OJIBWA DE ROECK brengt de Qlink®, een ingenieuze hanger voorzien van spitstechnologie, die beschermt tegen negatieve invloeden en stress. Verzorgt je conditie en verhoogt je prestaties, zowel thuis, tijdens je vrije tijd als op het werk.

OPTIMAX NATURAL PRODUCTS presenteerde een complete serie producten op basis van Omega vetzuren, vitaminen, mineralen en kruiden gericht op specifieke doelgroepen en indicaties: Omega essentiële vetzuren: Kinder Omega, Tween Omega, Card Omega, Femin Omega, Flex Omega, Intell Omega, Respi Omega, Skin Omega, Total 3-6-9 Omega. REVOGAN bracht als nieuwigheden de Prodia Cornetto, de eerste suikervrije cornet gezoet met zoetstoffen geschikt voor diabetici, en de NoGluten, aperitiefhapjes en koekjes zonder gluten, op basis van aardappelzetmeel en koolzaadlecithine. Vrij van kleurstoffen en bewaarmiddelen. Slimpie brengt THIJS FOOD INNOVATION zijn limonadesiroop nu ook

Met

naar de Belgische markt. Slimpie is een extra geconcentreerde vruchtenlimonade in 4 smaken: sinaasappel, aardbeien, frambozen en appel, waar geen suiker aan toegevoegd is.

UDEA bracht biologisch yoghurtijs van Loverendale in 2 smaken: tropical & wildberry. Demeter yoghurt-ijs, zonder toegevoegd suiker, en met een laag vetgehalte: 3.3%. Zeer zachte smaak, en uiterst verfrissend.

Zonder toegevoegde suiker uw garantie-label Vraag uw Prodia spaarkaart en geniet bij een volle kaart van uw GRATIS pot confituur (6 smaken) of uw GRATIS pot hazelnootpasta. Hazelnootpasta

Confituur

N&D-03-06-K

uitsluitend gezoet met veilige suikervervangers

Verkrijgbaar in uw dieet- en natuurwinkel NV REVOGAN, Landegemstraat 1, 9031 DRONGEN, Tel. 09-280 90 60, Fax 09-282 98 73, www.revogan.be

Zo gezond als een vis met

Optimax Omega Omega vetzuren staan momenteel volop in de belangstelling. Bijna dagelijks verschijnen er resultaten van nieuwe onderzoeken naar de invloed van deze onverzadigde vetzuren op onze gezondheidstoestand. Het staat ondertussen vast dat deze Omega vetzuren een goede invloed hebben op de conditie van de vaten, de spieren en de gewrichten, de weerstand, de huid, de luchtwegen en het cholesterolgehalte. De belangrijkste bron van Omega-3 vetzuren is vette vis, zoals haring, zalm, tonijn en makreel. Om ten volle te kunnen profiteren van deze onverzadigde visvetzuren, is onze consumptie van deze vissoorten veel te laag. Gemiddeld slechts 70 à 80 gram per week, terwijl deskundigen aanbevelen om minimaal 140 tot 280 gram te verbruiken. Optimax Super Omega-3 bevat geconcentreerde en gestandaardiseerde visolie met een gegarandeerde hoeveelheid essentiële vetzuren (300 mg EPA en 200 mg DHA). Door dit proces van sterke concentratie en standaardisatie, via moleculaire distillatie, wordt dit concentraat ook grondig gezuiverd, waardoor Super Omega 3 in alle veiligheid langdurig kan gebruikt worden. 90 capsules 13,65 Verkrijgbaar bij uw natuurvoedings- of kruidenwinkel en apotheek.

En als kanker nu eens geen ver-van-mijn-bed-show is?

ILLUSTRATIE: PHILIPPE SEGAERT

Myriam: “Zie ik mij in de spiegel staan… Ik voel me half jongen, half meisje. Dit beeld heb ik aanvaard, maar het is altijd afwachten hoe een ander erop reageert. Maar ik leef bewuster. Ik zie de mensen liever. Mijn borst is weg, mijn hart is vrijgekomen.”

Myriam verwelkomt ons. Ze is een knappe verschijning. Pretlichtjes in de ogen en een monkellachje zijn haar handelsmerk. Myriam is vijf jaar kankervrij. Bij een routineonderzoek bleek iets verdacht, niet onmiddellijk verontrustend, maar toch… Uiteindelijk ging de bal veel vlugger aan het rollen dan verwacht. Borstbesparende operatie. Twee dagen later volgde de amputatie, zeven maanden chemotherapie en tot slot 25 bestralingen. “De borst in ruil voor je leven, zo kan je het stellen”, beseft Myriam. “Ik wou dat die borst eraf ging. Ergens had ik een gevoel van sterkte: ik beslis hierover… opnieuw een soort van controle… Ik vertrouw de mensen rondom mij, de gynaecoloog, oncoloog, de chirurg… Het verlies van mijn borst was op dat moment het minst moeilijke. De chemotherapie viel me veel zwaarder. Borstkanker doet geen pijn, chemo is afzien.” Achteraf zou het normale leven opnieuw zijn gangetje moeten gaan. “Je beseft dat je anders bent dan het gros van de vrouwen en toch moet je verder. Ik heb nooit of te nimmer het gevoel gehad minder vrouw te zijn. Eén borst, twee borsten, geen borsten… Vrouw zijn zit in het hoofd en het hart, niet in mijn haar of borst. Anderzijds kan ik goed begrijpen dat sommige vrouwen hierdoor depressief worden, zich niet aan de buitenwereld durven tonen…” “Je verliest veel. Niet meer werken, invaliditeit, financieel en materieel inbinden… Sociaal… Vaak heb je niet eens de energie om ergens naartoe te gaan. Binnenin het gezin kan je jezelf moeilijk profileren als moeder die het gezin draaiend houdt. Vaak moet de partner een verzorgende rol opnemen. Ik wil graag een lans breken voor de partners


van een kankerpatiënt. Alle aandacht gaat naar de patiënt. De partner, de kinderen staan in de kou. Kanker is een gezinsziekte.” “Ik had relatieproblemen. Toen de kanker werd vastgesteld zaten we in een dieptepunt. Het feit is: ik ben na mijn laatste behandeling weggegaan. Mijn man was een vrij gesloten persoon. De kanker was niet bespreekbaar. Als de relatie goed zit, kan ze bij problemen alleen maar versterken, hoor ik soms. Het omgekeerde is ook waar.” Bij momenten voelde Myriam zich vreselijk ellendig. “Ik had het gevoel in een soort cocon te leven. Al mijn energie had ik nodig om die enorme misselijkheid te controleren. Het seksuele raakte volledig op de achtergrond. Ik kan me voorstellen dat het helpt als je mekaar op zo’n momenten kan vinden in praten, troosten, knuffelen, vrijen… Het is héél belangrijk om die ballon te doorprikken, maar dat is mij niet gelukt.” Sinds kort heeft Myriam een nieuwe relatie. “Mijn huidige partner heeft geen probleem met mijn borst. Misschien komt dat door mijn uitstraling. Wat niet wil zeggen dat het evident was om mij die eerste keer te tonen. Opnieuw vrijen… Ik wil dat ook die verloren borst wordt aangeraakt. Ze verdient evenveel aandacht.” Myriam beseft heel goed dat dit niet altijd evident is voor andere vrouwen. Toegegeven, ook de levenslustige Myriam is door een diep dal gegaan. “En dat is oké”, weet ze. “Het belangrijkste is een soort balans te vinden tussen die emoties, mogen zijn wie je bent - op dat moment - met je angsten, je hoop… Kanker was en is nog steeds een stuk van mijn leven. Nu betrap ik er mij soms op dat ik plannen durf maken… Ik leef bewuster. Ik zie de mensen liever. Mijn borst is weg, mijn hart is vrijgekomen.”

De Vlaamse Liga tegen Kanker, kortweg VLK, is het centraal aanspreekpunt voor kankerpatiënten, hun familie en vrienden, de medische en paramedische wereld, vorsers, kortom voor iedereen die bij preventie of begeleiding van kankerpatiënten betrokken is. De VLK helpt kankerpatiënten opnieuw vat te krijgen op hun situatie. Dit wordt gerealiseerd door de uitbouw van een brede dienstverlening met o.m. infosessies, cursussen, vakantieweken, de Vlaamse kankertelefoon en het sociaal fonds. In de gespreksgroep leert de kankerpatiënt beter omgaan met zijn ziekte en zijn gevoelens te uiten. De patiënt krijgt de kans om met lotgenoten van gedachten wisselen. Bovendien wordt elke gespreksgroep door een psycholoog begeleid.

• o j i b wa

-

el

•

roeck

VLAAMSE LIGA TEGEN KANKER

by

de

ding is enorm. Alles wordt in groep beslist en je krijgt voldoende kans om vragen te stellen… Problemen met haaruitval… Ik wou een pruikje om naar de buitenwereld toe zo normaal mogelijk over te komen.” De eerste evaluatie was meer dan bemoedigend. “Goed bestaat niet. Op dat vlak ben ik een ongelovige Thomas. Ik wil de testresultaten zelf bekijken. Toen de chemo erop zat ben ik één dag euforisch geweest, daarna viel ik in een zwart gat. Ik heb niets gelaten, ook het verenigingsleven niet, en dat is voor een stuk mijn sterkte geweest. Een mens heeft een binnen- en een buitenkant. Mensen staren zich voornamelijk blind op de buitenkant. Ik voelde me goed, ondanks mijn lijkbleke kleur. Soms vreesden mensen dat ik in zwijm zou vallen… Ik wilde lotgenoten ontmoeten.” Lieve contacteerde de Kankerliga. Lieve besloot om zich bij een gespreksgroep aan te sluiten. “De kennismakingsronde was heel zwaar. Je denkt dat je de problemen voor een stuk hebt verwerkt en dan komt de zorg van je lotgenoten er nog eens bovenop. Wat heb ik wél gevonden? De zoektocht naar mezelf: wie en wat ben ik, leren omgaan met mijn emoties, luisteren naar anderen en beluisterd worden zonder (voor)oordeel. Relaxatie en ontspanning.” Mensen treuren om verlies, wat dit verlies ook mag inhouden. Bij de gespreksgroep leerde Lieve nog één belangrijke les: “Leer je verlies om te zetten in winst. Ik heb veel gewonnen, vriendschap, vrije tijd… Uit werken zit er niet meer in. Anderzijds kan ik nog altijd heel veel. Uit mijn sterke punten put ik extra energie.”

•

December 2002. De feestdagen staan voor de deur. Lieve is allesbehalve in feeststemming. Ze heeft een hardnekkige verkoudheid, problemen met de blaas. Ze krijgt steeds minder adem, hoestbuien volgen elkaar op. Antibiotica brengt geen beterschap. Ze eet nauwelijks en toch komt ze in een week tijd 6 kg bij. Haar maandstonden blijven uit. Een algemene vermoeidheid overvalt haar. Tussen kerstdag en nieuwjaar valt het verdict. Echografie, scan, een longpunctie…een zogenaamde chocoladecyste in de baarmoeder… “Ik zag alle oncologen. Ze stelden een exploratieve operatie voor, wat betekent dat de artsen niet op voorhand weten wat ze zullen ontdekken.” Wat gaat er op zo’n ogenblik door je hoofd? “Niets”, antwoordt Lieve, “de medische wereld is er om te helpen. Ik heb geen enkele paniekreactie gehad. Zij waren rustig, ik bleef rustig. Mijn toestand was een feit en we zouden zien wat de toekomst bracht.” Lieve verbleef vijf dagen op de afdeling intensieve zorgen. “De pijn was nihil. De rust droeg bij tot mijn genezing. Eigenlijk was de situatie voor mijn omgeving veel emotioneler. Stap voor stap lichtten de dokters mij in. ’t Was kwaadaardig. Baarmoeder, eierstokken, de cystes en een stuk van de milt waren verwijderd.” Veel vraagtekens plaatste Lieve niet. Ze vertrouwde 100 % op het medisch team. Daarnaast voelde Lieve zich gesteund door haar gezin, echtgenoot en kinderen. Wonden genezen, er volgt kinesi-, chemotherapie… “In deze fase is het de vechtlust, het overleven dat telt. Niemand is God de Vader. Je kan maar proberen… De begelei-

s electe d

Lieve: “Ik leef in een tweestrijd. Ik ben kankerpatiënt en kan er niet onderuit. Ik wil zo normaal mogelijk leven. Als mensen me niets over mijn gezondheidstoestand vragen, kan ik kwaad zijn. Als ze me te veel vragen, kan ik ook kwaad zijn…”

Vezels, hoge voedingswaarde, lage cholesterol

ect u m a b

‘UDO’S CHOICE’

Wholesome Fast Food Blend Een lekker mengsel van natuurlijke vezels en toegevoegde voedingsstoffen, dat het verteringskanaal zuivert, de opname van voedingsstoffen verbetert en het verwijderen van cholesterol en toxines bevordert. Zo verbetert de algemene gezondheid van de dikke darm.

• • • •

bevorderen de stoelgang ontgiften het lichaam herstellen het voedingsevenwicht verzorgen de huid

Info Vlaamse Kankerliga, de organisatie achter Kom op tegen Kanker Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek.

Hulp- en infolijn tel: 078-150 151, elke werkdag van 9 tot 17u. Mail: [email protected] Website: www.tegenkanker.be (info en agenda)


OjIbwa De roeck

Bachbloesemtherapie bij verslavingsdrang In onze samenleving kampen heel wat personen met verslavingsproblemen. Vooral alcohol, drugs, sigaretten en medicijnen richten heel wat schade aan en kunnen iemands leven totaal verwoesten. Uiteraard moeten mensen met verslavingen professioneel worden begeleid en geholpen door daartoe opgeleide medici. Met Bachbloesemremedies kan men nog een extra ruggensteun bieden, op voorwaarde dat ze worden uitgezocht naargelang het individuele geval. We halen enkele van de belangrijkste aan.

Bio-bloesemremedies bereid volgens de methode van Dr. Bach van La Drôme Provençale: > Bloesems uit de ongerepte Oostelijke Pyreneeën > Aangemaakt volgens de kwaliteitseisen van Dr. Bach > Gestabiliseerd met een biologische cognac (Ecocert)

Te verkrijgen in elke goede natuur- en kruidenwinkel Info: Mannavita tel.: 056-43 98 52


N&D-03-12-K

La Drôme Provençale: uw vertrouwen waard ! Ook uw leverancier van biologische verse kruidentincturen, essentiële oliën, plantenthees, fyto-aromatische complexen.

Agrimony (Agrimonie): wordt het best gegeven aan de persoon die worstelt met innerlijke conflicten, zorgen en spanningen, maar deze niet onder ogen wil zien of er de confrontatie er niet mee wil aangaan. In plaats daarvan veinst hij optimisme of zorgeloosheid tegenover zijn medemensen en zoekt hij zijn toevlucht tot het euforiserend effect van alco- Agrimonie hol, drugs of sigaretten om zijn problemen zoveel mogelijk te verdringen. Met Agrimonie kan iemand zijn moeilijkheden onder ogen zien en ermee kunnen afrekenen. Aspen (Esp): kan ingezet worden bij onbestemde angsten, dwangvoorstellingen of achtervolgingswaan bij alcoholici en drugverslaafden die slecht reageerden op de door hen ingenomen substanties of die ontwenningsverschijnselen vertonen. Met Aspen zal de vrees voor een naderend onheil, voor bovennatuurlijke verschijnselen of absurde hersenspinsels afnemen. Cherry plum (Kerspruim): is bestemd voor mensen die bang zijn hun zelfbeheersing te verliezen onder de vorm van onbeheerste driftbuien, gewelddadige impulsen of zelfvernietigingsdrang. Om die onweerstaanbare opwellingen om zichzelf of anderen “iets aan te doen”, af te wenden, neigen ze soms tot het overdreven gebruik van alcohol, medicijnen of drugs. Met Kerspruim krijgt men de nodige gemoedsrust en komt men tot ontspanning, zodat men niet hoeft te grijpen naar verslavende middelen. Clematis (Bosrank): moeten we in overweging nemen bij personen die neigen tot het gebruik van verslavende substanties omdat ze zich zoveel mogelijk van de reële wereld willen terugtrekken en willen leven in een eigen fantasiewereldje. Meestal gaat het om creatieve of kunstzinnige mensen, dagdromers, afwezige of al te idealistische personen Clematis die heel weinig waarde hechten aan de materiële realiteit. Met Bosrank krijgt men meer actieve belangstelling in het hier en het nu, waardoor men minder gaat grijpen naar substanties als alcohol of drugs om zich te isoleren in een irreëel droomwereldje. Larch (Lariks): geeft men aan personen die hun Lariks gebrek aan zelfvertrouwen of hun minderwaardigheidscomplex proberen te “overwinnen” door het gebruik van alcohol of stimulerende drugs. Vaak gaat het om mensen die vanwege teleurstellingen of mislukkingen in het verleden een uitgesproken faalangst hebben en uit zichzelf niets durven ondernemen. Dankzij Lariks kan men weer geloven in eigen kunnen zonder zijn toevlucht te nemen tot verslavende middelen. Olive (Olijf): kan soms nodig zijn bij de aanpak van de totale fysieke en geestelijke uitputting van verslaafden. Door de inname van de gezondheidsondermijnende substanties, door ondervoeding en/of door een gebrek aan slaap kwamen ze terecht in een toestand van volledige uitputting. Met Olijf kan, uiteraard naast het vermijden van de giftige stoffen, de vitaliteit hersteld worden. Walnut (Walnoot): is een Bachbloesemremedie die kan worden ingezet bij de behandeling van verslaafden als kettingrokers, alcoholici en druggebruikers. Ze helpt iemand zich los te maken van een verkeerde levenswijze en een nieuwe levensweg te kiezen.

Wij zijn banaan

100% plantaardig 0% lactose 0% cholesterol

W! NIEU PROVAMEL MINIDRINK BANAAN Provamel biedt u een ruim assortiment sojaproducten, voor elk moment van de dag. Vanaf oktober kan u ook de nieuwe Provamel minidrink banaan proeven: een heerlijk frisse, nieuwe smaak in het assortiment minidrinkjes van Provamel. De minidrink banaan bevat alle vertrouwde voordelen van Provamel en heeft als extra voordeel dat je de soja niet proeft. Het product is verkrijgbaar in brikjes van 25cl: ideaal om mee te nemen op uitstap, naar het werk of naar school. Vraag ernaar in uw natuurvoedingswinkel!

Provamel. In harmonie met mijn natuur.

Actua Innovatieprijs voor biobedrijven Zondag 3 oktober zijn de laureaten gehuldigd van de tweejaarlijkse innovatiecampagne van het Innovatiesteunpunt voor Landbouw en Platteland. Drie van de vijftien winnaars zijn biologische bedrijven: Leen Verwimp en Antoine De Paepe van de Kollebloem, rundveehouder Geert Van Laere en Frans Beckers. De biologische landbouwmethode is een vernieuwende landbouwmethode waar vaak mooie ideeën groeien die ook in de gangbare landbouw ingang vinden. Dat biolandbouw een rol kan speken als ‘ontwikkelingslaboratorium’ is ook bevestigd tijdens de prijsuitreiking van de innovatiecampagne.

Innovatiecampagne De innovatiecampagne is een tweejaarlijkse wedstrijd die het Innovatiesteunpunt uitschrijft om innoverende land- en tuinbouwbedrijven te ondersteunen. Uit de 85 inzendingen selecteerde een professionele jury vijftien laureaten en tien genomineerden. De laureaten worden beloond met een financiële ondersteuning van 1360 euro en een adviescheque ter waarde van 340 euro als zij starten met de realisatie van hun plannen.

De financiële ondersteuning wordt in overleg met het Innovatiesteunpunt besteed aan de voorbereiding en uitvoering van het project. Ze wordt pas uitbetaald als er stappen ondernomen worden om het project te realiseren. Met de adviescheque kan advies van een innovatieconsulent ingekocht worden voor de realisatie van het project. In overleg met de laureaat wordt hiervoor een adviespakket op maat uitgewerkt. De plannen kunnen vele richtingen uitgaan.

Het kan gaan om het ontwikkelen van producten en diensten met hoge toegevoegde waarde en innoverende samenwerkingsverbanden, het onderhouden van natuur, landschap en milieu of het opzetten van diverse sociale initiatieven.

Sociale initiatieven Leen Verwimp en Antoine De Paepe vielen in de prijzen voor hun sociale initiatief. Ruim twintig jaar baten ze een bloeiend biotuinbouwbedrijf uit, de Kollebloem. Ze hebben een uitgebreid netwerk van klanten die ze wekelijks van een groentepakket voorzien. Mensen stonden altijd zeer centraal voor Antoine en Leen en daar willen ze hun bedrijf nu ook beter voor structureren. Om zich meer met belevingsactiviteiten en sociale initiatieven bezig te houden willen ze een aparte VZW oprichten. Dat vraagt tijd en daarom willen ze het eigenlijke landbouwbedrijf omvormen tot een coöperatieve waarin ook anderen kunnen participeren. Met onder meer kookcursussen, oogstdagen willen ze enerzijds de klant nauwer bij het bedrijf betrekken. Anderzijds staat zorg centraal: de boerderij is een ideale plaats om bijvoorbeeld mensen tot rust te laten komen of mensen met problemen op te vangen.

Cultuurbeleving en erfgoed Leen Verwimp en Antoine De Paepe willen zich met hun biotuinbouwbedrijf ‘de Kollebloem’ meer bezig houden met belevingsactiviteiten en sociale initiatieven.


Vergeten groenten en fruit telen volgens oude methodes is het project waarmee Frans Beckers een innovatieprijs won. Frans Beckers heeft een gemengd biobedrijf met

kippen, zoogkoeien, varkens en akkerbouw in het Limburgse Zutendaal. Daarnaast pacht hij vijfentwintig hectare landbouwgebied in het natuurpark Hoge Kempen. Dit gebied wil hij herstellen in de oude toestand. Hij wil er onder meer oude graansoorten aanplanten en ze oogsten met oude technieken. Op het bedrijf zelf zal hij een authentieke boerderijwinkel inrichten om zijn producten te verkopen. Ook een educatief luik over agrarisch natuurbeheer is belangrijk voor hem.

Innoverende samenwerkingsverbanden Geert Van Laere is een dynamische rundveehouder uit het OostVlaamse Dendermonde. In 1998 nam hij het ouderlijk bedrijf met zowel melk- als vleesvee over. In 2000 schakelde hij over naar bio. Op zoek naar meerwaarde voor het vlees, en vooral voor de reforme koeien die anders in het gangbare circuit werden afgezet, ging hij met vleesfabrikant Ivan in zee. Samen ontwikkelden ze Sabio, een biosalami met Biogarantie®-label zonder toevoeging van nitriet, die hij zelf mee in de handel bracht. Nu werkt hij weer samen met het vleesverwerkend bedrijf Ivan om een natriumarme salami te ontwikkelen om in te spelen op de vraag van rust- en ziekenhuizen.

Biofruit op school In Leuven is dinsdag 5 oktober het project ‘Biofruit op school’ uit de startblokken geschoten. Vanaf nu krijgen 2.500 leerlingen van 20 Leuvense basisscholen iedere week een stuk biofruit. De speeltijd in basisschool de Grasmus in Leuven werd dinsdagochtend opgevrolijkt door Meneer Banaan. Aan alle kleuters en leerlingen deelt hij een biologische appel uit. 2.500 leerlingen van 20 Leuvense basisscholen krijgen iedere week zo’n stuk biofruit. Naast appelen en peren, zullen ook kiwi’s, bananen, mandarijntjes of wortelen op het menu staan. Het fruit komt van fruittelers uit de regio. De stad Leuven komt voor een deel tegemoet in de kosten. Initiatiefnemer Vredeseilanden hoopt tegen volgend schooljaar ook scholen in andere steden warm te maken voor het Biofruitproject.

Het Innovatiesteunpunt werd in 1999 opgericht door Boerenbond en Cera Foundation en groeide snel uit tot een professioneel kenniscentrum. Het stelt zeven innovatieconsulenten tewerk. Dominique Joos, de Biotheek

Bron: www.biotheek.be en 078 151 152 en [email protected]. De Biotheek is het informatie- en documentatiecentrum van de biologische landbouw en dito voeding. Onder de coördinatie van Bioforum Vlaanderen verzamelen verschillende partners objectieve informatie en maken deze voor u toegankelijk. U kan de Biotheek contacteren via 078 151 152 (dagelijks van 8u tot 20u en zaterdag van 8u30 tot 18u), via [email protected] of via www.biotheek.be.

Oost West Centrum - nieuws Het Oost West Centrum organiseert programma's die natuurlijk leven (aarde) en spiritualiteit (hemel) verbinden. Een gevarieerd cursusaanbod met als basis gezonde "voeding" op fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel vlak is de basis van de werking van het Oost West Centrum. Het organiseert activiteiten op verschillende plaatsen in Vlaanderen. Sinds 1996 beschikt het ook over een residentieel centrum in de buurt van Orval. Daar werd een eeuwenoude hoeve, Bois-le-Comte, verbouwd tot een ecologisch cursusen verblijfscentrum. De activiteiten bestaan uit lezingen, cursussen (zowel op vlak van bvb. genezen met de natuur mee, koken & natuurvoeding, beweging & lichaamswerk, creatieve expressie), wandelweekends, enz. MEER INFO OVER DE ACTUELE WORKSHOPS, CURSUSSEN E.D. OP INTERNET: WWW.OWC.BE

Herzberger 4 heerlijke biologische artisanale koekjes gezoet met bio rietsuiker: Bio Nougies (boterkoekjes gevuld met chodolade-nougat) Bio Butterplätzchen (boterkoekjes gevuld metchocolade-nougat) Bio Bärentatzen (boterkoekjes natuur - 100% speltmeel) Bio Teegebäck (boterkoekjes met cacao)

verkrijgbaar in elke goede natuurvoedingsen bio winkel

Uw partner in natuurproducten !

Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas Tel. 03 780 53 00 - fax 03 778 14 13 - email: [email protected]


Tip voor biologische wijn

Zuid Afrika

Dat de wijnen van Zuid Afrika meer en meer in de smaak vallen hoeven we u niet te vertellen. In feite zijn ze een tikje anders dan de ons bekende smaakpatronen van de Europese wijnen. Zij zijn warmer, wat zwoeler, elegant, kortom zeer aangenaam. Wijnen die evengoed passen om zo maar te drinken als bij een maaltijd. Er zijn maar enkele wijnbouwers in Zuid Afrika die gecontroleerd biologisch telen met bio label. De rijzende ster is zeker het huis BON CAP van Eilandia Robertson, aan de Kaap. Een streek die perfect geschikt is voor wijnbouw met zijn zeer schrale gronden (de half woestijn van Klein Karoo). Uiteraard is hier irrigatie nodig om de druivenstokken van vocht te voorzien. BON CAP is een wijnhuis dat reeds 7 generaties wijn maakt. Vroeger ging deze naar een coöperatief, zoals de meeste Zuid Afrikaners. Gezien de uitmuntende kwaliteit besloten Roelf en Michelle du Preez, eigenaars en wijnmakers, in 2001 zelf hun wijnen op fles te trekken en te commercialiseren. Het succes was overweldigend! Meerdere van hun wijnen wonnen al direct Gouden Medailles op diverse grote internationale wedstrijden, zoals dit jaar nog op de “Mondial” in Brussel. Momenteel worden hun wijnen al uitgevoerd naar alle werelddelen.

Ja, aan de natuurlijke kwaliteit van biologische wijnen! Kies uit 200 wijnen uit Frankrijk, Italië, Spanje, Portugal, Chili, Australië, Argentinië, Zuid Afrika. Ook Schuimwijnen, Champagnes, Porto’s, Sherry, Cognacs, Pineau de Charentes, Calvados, Pommeau de Normandie, Grappa …..

Reeds 10 jaar de specialist in biologische en biodynamische wijnen - groot- en kleinhandel - rechtstreeks invoerder

BIOTIEK gecontroleerde teelt - biolabel

Regelmatig OPENFLES - DEGUSTATIEDAGEN in ZOERSEL en in BREE-OPITTER Vraag vrijblijvend data en prijslijst of kijk op internet

www.biotiek.be ZOERSEL: BVBA BIOTIEK, Ten Hoflaan 22, 2980 ZOERSEL Tel 03-312 24 38 Fax 03-312 59 14 e-mail: [email protected] BREE-OPITTER : Het Wijnmagazijn , OPSTRAAT 90, 3960 OPITTER Tel 089-86 41 39 Fax 089-86 14 40 e-mail:het. [email protected]


De wijn die we nu voorstellen is “The Ruins”, een blend van 50% Cabernet Sauvignon en 50% Merlot. Deze wordt gevinifieerd in eiken vaten, waarvan 20% Amerikaanse eik en 80% Franse. Hierdoor wint de wijn aan volheid zonder dat het hout gaat domineren. Dit geeft een intens diep rode wijn met toetsen van veel zwart fruit en kruiden. In de neus ontdekt men volrijpe zwarte kersen en mokka wat zich doorzet in de mond en dan overloopt in een zachte elegante bijblijvende afdronk. Geschonken op 18° C past deze wijn bij zowat alle maaltijden en is ook zeer lekker om zomaar te genieten.

Voor de happy few die een reisje maken naar Zuid Afrika, nog deze tip. Men kan logeren op dit domein in de “Weltevreede Guestfarm” waar prachtige bungalows aan een spotprijs voor u klaar staan! Kijk maar even op hun website http://www.boncaporganic.co.za

e j e j k k e e o o h h s tt’’s r r e e e e GG

De meest gebruikte graansoort in onze westerse voeding is zonder twijfel tarwe. Brood, beschuit, gebak en koeken zijn doorgaans met - al dan niet volkoren tarwemeel aangemaakt. Toch wordt tarwe door velen niet zo goed verdragen; voor mensen met bloedgroep O is tarwe zelfs eerder te vermijden. Sommige zijn regelrecht intolerant of allergisch voor tarwe en vertonen bij elk gebruik ervan spijsverteringsklachten als opzetting, oprispingen, winderigheid en constipatie. Anderen beseffen niet goed dat het gebruik van tarwe klachten als luchtslijmvliesontstekingen, eczema, hooikoorts en astma mee in de hand werken. Met name het tarwegluten wordt vaak zeer slecht verdragen en verkleeft op een storende manier op het darmslijmvlies. Het eiwit van tarwe is bovendien niet echt evenwichtig te noemen.

Een graansoort die men elk terrein superieur mag noemen van ten opzichte van tarwe is SPELT. Deze “oertarwe” heeft niet alleen een betere eiwitsamenstelling, ze wordt beter verdragen, haar gluten is een stuk beter verteerbaar en ze bevat ook meer slijmstoffen die verzachtend werken op de spijsvertering. Geen wonder dat spelt meer en meer zijn intrede doet in de natuurwinkel als alternatief voor tarwe. In het fameuze bloedgroependieet van Dr. Peter d’Adamo neemt spelt een belangrijke plaats in. Twee firma’s met een ruim assortiment speltproducten van een hoge kwaliteit zijn Primeal en Moulin des moines. d PRIMEAL is sinds jaren gekend om zijn biologische basisproducten. Wat betreft spelt zijn de toppers : speltgraan, speltvlokken, volkoren speltmeel, 100 % speltspaghetti, volkoren speltkoekjes en rijstwafels met spelt. d MOULIN DES MOINES heeft heel wat smakelijke speltvoedingswaren. Zoals speltbeschuiten, speltspeculoos, speltbretzels, speltsticks, speltgebak (met sinaasappel, chocolade), speltdeegwaren (noedels, tortelli), speltbulgur…

Gemmotherapie De gemmotherapie is een geneeswijze gebaseerd op het gebruik van plantenknoppen; zij biedt ons een aantal planten aan die een heel doeltreffende werking hebben op o.a. de gewrichten. Knoppen van berk, zwarte bes, wijnstok en den helpen bij het verlichten van gewrichtsproblemen;ze zorgen voor meer soepelheid en bestrijden ook rugpijn. Deze plantenknoppenextracten kan men afzonderlijk gebruiken of onder de vorm van een complex, dat een evenwichtig mengsel is van de vier specifieke plantenknoppen die gewrichtsproblemen aanpakken.

Plantenknoppen: een weldaad voor de gewrichten De berk Het sap van de berk is al langer bekend in Scandinavië als een levenselixir rijk aan mineralen. Het gaat hier om levend ‘biologisch’ water dat geactiveerd wordt via de opname ervan door de boom. Dit sap doet de knop opzwellen en geeft die meer kracht: dit is de aanzet tot het ontluiken van de knop, waardoor die zich verder kan ontwikkelen. De belangrijkste therapeutische effecten van de berkenknoppen zijn de volgende: het activeren van de urineafscheiding en het elimineren van organische afvalstoffen zoals urinezuur en cholesterol; het behandelen van gewrichtspijn als ontstekingwerend middel, het verlichten van rugpijn, gewrichtsverstijving, stramheid; het helpt bij storingen van het fosfor-calciummetabolisme, met name door het stimuleren van het botherstel ; op die manier bestrijdt het osteoporose; het verlicht ontstekingen van de rugwervels, progressieve chronische poly-artritis en acuut reuma; het heeft een veelzijdig artrose-remmend effect zowel bij de psoriasis-of jichtpatienten alsook bij de overmatige eters; het is een waardevol middel ter behandeling van reumatische aandoeningen. Berkenknoppenextract zorgt voor de aanvoer van mineralen en is dus aangewezen bij de behandeling van rachitis en van groeistoornissen bij kinderen en adolescenten.

Zwarte bes Reeds in de XIIe eeuw waren de geneeskrachtige eigenschappen van de zwarte bes bekend bij Hildegard van Bingen die schrijft: “wanneer men zwarte bes toevoegt aan andere planten en andere specerijen zullen deze een betere geneeskrachtige werking hebben”. De zwartebessenknop stimuleert het metabolisme in het algemeen, speelt een immunoregelende rol, oefent een anti-degenererende invloed uit en heeft een synergisch effect op de hoofdbehandeling. Het zwartebessenextract wordt beschouwd als een eersterangs anti-reumatisch middel omwille van zijn ontstekingwerende werking. Het kan gebruikt worden ter vervanging van chemische cortisone vermits het op natuurlijke wijze de synthese ervan in het organisme stimuleert. Zwartebessenknop is het belangrijkste middel ter behandeling van verschillende vormen van artrose (knieartrose, heupartrose en artrose van de kleine gewrichten). Het verbetert de soepel-

heid van de ligamenten en van de pezen, bestrijdt osteoporose en draagt bij tot de consolidatie van breuken.

De wijnstok De wijnstok is reeds heel lang bekend om zijn vrucht en de producten die ermee bereid worden. Binnen de gemmotherapie wordt deze plantenknop gebruikt ter behandeling van allerlei chronische ontstekingen. De ontstekingremmende eigenschappen van de wijnstokknop dragen bij tot het verlichten van gewrichtspijn, vooral bij chronische aandoeningen zoals acuut reuma, allerlei pijnen veroorzaakt door artrose,(heup- en knieartrose), en in het bijzonder artrose van de kleine gewrichten en deze ten gevolge van hyperurikemie. De wijnstokknop vertraagt en stopt de vervorming van de gewrichten en het knobbelerytheem, vermits het de vorming van osteofyten afremt.

De den(bergden) De den is een uitstekend remineraliserend middel en bestrijdt als dusdanig sleet en afbouw van het kraakbeen in de gewrichten (nuttig voor het versterken van de ruggengraat!) dank zij het stimulerend effect op de kraakbeencellen. Het is een belangrijk middel ter behandeling van verschillende vormen van artrose (knieartrose, heupartrose, artrose van de kleine gewrichten);de den verlicht ontstekingsreuma en chronische pijn tengevolge van artrose en heeft een versterkende en regenererende werking op het beendergestel en het kraakbeen. De dennenknop wordt eveneens gebruikt bij de behandeling van osteoporose om breuken te voorkomen (bij osteoporose tijdens de post-menopauze). Deze vier soorten plantenknoppen kunnen gebruikt worden in een gemmotherapeutisch complex. Het harmonieus samenvoegen van deze extracten op basis van de principes van de fytosociologie, de biochemie en hun geneeskrachtige eigenschappen zorgt ervoor dat deze knoppenextracten in synergie samenwerken;het complex versterkt ook de individuele werking van elk extract. Dit complex moet regelmatig gebruikt worden a rato van 20 druppels per dag in een weinig water of beter nog in vers berkensap. We raden aan om altijd het advies in te winnen van een arts, apotheker, therapeut of natuurwinkel.


BioGezond praktisch ABONNEMENTEN, VERSPREIDING, PUBLICITEIT, ACTIVITEITENAGENDA, AANKONDIGINGEN Uitknippen en terugsturen naar BioGezond, Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke, of faxen naar 056/61.05.83 Naam en voornaam ..................................................................................................................... (vereniging/firma).......................................................... Adres: Straat ............................................................................................................................................................................................Nr............................. Postcode .................................................................................................................................................................................................................................... Woonplaats ............................................................................................................................................................................................................................... Tel. ..............................................................Fax...................................................... E-mail......................................................................................................

Voor een jaarabonnement (6 nummers per jaar): ik betaal het bedrag van 13 euro (20 euro voor het buitenland) Met cheque in bijlage Contant Via overschrijving op het rekeningnummer 385-0451160-76

Voor het verdelen van BioGezond: exemplaren te bezorgen. Ik ben een natuurwinkel welzijnscentrum

Ik ontvang momenteel ..... exemplaren van BioGezond. Gelieve me voortaan ..................... therapeut ...................................................................................... (omschrijving)

Om een publiciteit te plaatsen in BioGezond:

Ik wens de tarieven te ontvangen

Gelieve me op te bellen op het nr ....................

Om vermeld te worden in de Activiteitenagenda van BioGezond Gelieve me de gebruiksaanwijzing te bezorgen voor deze gratis maar selectieve agenda (geen vast rooster)

Om tegen betaling een kleine aankondiging te plaatsen in BioGezond (onderstaand rooster) Ik wens de volgende aankondiging te plaatsen tegen de prijs van 22 euro (BTW inclusief) voor 4 regels van 30 tekens, 5 euro per bijkomende regel. Ik wens

een zwart kader rondom mijn aankondiging (supplement van 5 euro) mijn aankondiging te plaatsen met een steunkleur ................... (supplement van 10 euro) een factuur te ontvangen (supplement van 4 euro). Mijn BTW nummer: .....................................................................

Gelieve mijn aankondiging op te nemen in het volgende nummer de 2 volgende nummers (5% korting) de 3 volgende nummers (10% korting)

de 4 volgende nummers (15% korting) de 5 volgende nummers (20% korting) de 6 volgende nummers (25% korting)

Verschijningsdata: 15 februari - 15 april - 5 juni - 1 september - 15 oktober - 1 december Ik betaal

in totaal het bedrag van ....................................................... euro met bijgevoegde cheque

contant

ACTIVITEITENAGENDA, GEBRUIKSAANWIJZING

- In functie van de beschikbare ruimte wordt voorrang verleend aan de partners van BioGezond (abonnees & adverteerders). De omkadering in kleur wordt bepaald door de redactie. De aankondigingen worden samengevat en gratis gepubliceerd, maar zonder garantie op publicatie. - Komen niet in aanmerking: permanente activiteiten, activiteiten in het buitenland (behalve vakantiestages) en deze met een vereiste voorkennis. - De Activiteitenagenda vermeldt de activiteiten tijdens de verschijningsperiode (+ 10 dagen). Voor activiteiten op langere termijn en permanente activiteiten is er onze rubriek ‘Kleine aankondigingen’ - Om te worden opgenomen in de Activiteitenagenda van BioGezond 5 (activiteiten van 15 december tot 15 februari 2005) dienen de gegevens ten laatste tegen 20 november in ons bezit te zijn. - De voordrachten worden gerangschikt per provincie, de stages & ateliers per thema.

aankondiging tegen betaling

via overschrijving op het rekeningnummer 385-0451160-76

30 BioGezond • september 2004

Prijs per inlassing t u 22 € u 27 € u 32 € u 37 € u 42 € u 47 € u 52 € u 57 €

Uw spaargeld telt

Waar mag uw spaargeld op rekenen bij Triodos Bank ? ✔ 100 % duurzaam

Uw spaargeld dient enkel voor de financiering van bedrijven en projecten in de sociale, culturele of milieusector.

✔ 100 % transparantie U weet met naam en toenaam wie onze kredietklanten zijn.

✔ een standaard rendement

Uw spaargeld biedt u een rendement vergelijkbaar met wat grootbanken bieden.

✔ een solidariteitsbijdrage

die Triodos Bank voor elke nieuwe spaarrekening uitkeert aan een partnerorganisatie van uw keuze.

Meer dan 12.000 Triodos spaarders weten reeds dat hun geld telt. Informeer u nu!

02 548 28 51

www.triodos.be

Triodos Bank nv, Hoogstraat 139/3, 1000 Brussel

[email protected]

Lagere temperaturen, minder zonneschijn, striemende regen en wind,... het zijn zeker ingrediënten van de weerberichten in de komende maanden. Wapen u dus vóóraf tegen die gure omstandigheden die uw weerstand aantasten. Echinacea is een plant die van oudsher gekend is voor zijn weerstandsverhogende eigenschappen en waarvan de werking ook wetenschappelijk bewezen is. De indianen gebruikten echinacea tegen slangebeten, koorts of hardnekkige wonden. De eerste kolonisten brachten de kennis en het gebruik over naar onze streken. Intussen werd de rode zonnehoed door vele wetenschappers bestudeerd en wordt hij nu alom gebruikt voor z’n versterkende eigenschappen.

Met Echinacea van Biover krikt u op voorhand de natuurlijke weerstand van uzelf en heel uw gezin op. In alle veiligheid, in alle natuurlijkheid. En voorkomen is beter dan genezen …. Biover-Echinacea is beschikbaar in capsules & druppels.

De Biover-natuurproducten voldoen aan strenge kwaliteitseisen. Hun samenstelling is wetenschappelijk onderbouwd. Ze zijn uw vertrouwen waard. BIOVER NV ● Monnikenwerve 109, 8000 Brugge ● www.biover.com

je natuurlijke bron van gezondheid

coverfoto: Banana Moon V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat Wielsbeke

Recommend Documents