coverfoto: JBC - herfst-winter V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat Wielsbeke

V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke coverfoto: JBC - herfst-winter 2005-2006

Infoblad over Gezond Leven - 2de jaargang - nummer 4 - september 2005 Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659 Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december

GEZONDE OUDERS, GEZONDE KINDEREN. Onze voeding heeft een schrijnend tekort aan Omega-3 vetzuren en is veel te rijk aan Omega-6 vetzuren. Een teveel aan Omega-6 brengt onze gezondheid voortdurend in gevaar. Barlean’s Omega-3-rijke oliën herstellen het evenwicht tussen Omega-3 en Omega-6 Uit ‘The Omega Diet’ door Dr. A. Simopoulos: << Vermijd oliën die rijk zijn aan Omega-6 vetzuren zoals zonnebloem-, maïs- ,saffloer-, pinda- en soja-olie. >>

Voor gans de familie ‘Lignan Flax

Essential Woman® biedt een volledige

Omega Man® is hét voedingssupple-

aanvulling van weldoende voedingsstoffen

ment bij uitstek voor mannen van alle

Oil Complex’ bevat Omega-3, -6 en -9

die gericht zijn op de steeds veranderende

leeftijden. Omega Man is het ideale

vetzuren in een optimale verhouding, is

noden van de hedendaagse vrouw.

Omega-3 vetzuur en de ideale fyto-

Echte, blijvende schoonheid

chemische formule voor opti-

een hoog gehalte alfa-linoleen-

weerspiegelt innerlijke gezond-

male gezondheid en vitaliteit.

zuur. Lignan Flax Oil Complex

De unieke formule van Omega

is het rijkste Omega-3 vetzuur.

Woman bevat bio-

Man combineert de

Barlean’s biologische oliën zijn

logische vlaszaadolie

zuiverste en meest

uiterst rijk aan lignanen, en

rijk aan lignanen,

verse vlaszaadolie,

hebben een optimale 3:1

biologische teunis-

zeldzame ‘styrian’

Omega-3 tot Omega-6

heid. Essential

*

extra rijk aan lignanen en heeft

bloemolie (GLA),

*

pompoenzaadolie,

isoflavonen en saponinen uit soja. Het is

lignanen, fosfolipiden (de belangrijkste

tevens een perfect uitgebalanceerde olie

bestanddelen van de celmembranen) en

voor vrouwen van elke leeftijd.

fytosterolen-complex.

*

verhouding.

* Extra Vitamine E zorgt voor een optimale

Made in USA

( )

houdbaarheid tot 12 maanden na persdatum.

Wens je meer te weten over onze wetenschappelijke adviesraad? Neem dan snel een kijkje op www.barleans-omega3.com of bel Minami Nutrition 03-458 79 54 of OCE BIO 03-366 21 21. Donateur Europese Organisatie voor Kankerpreventie (www.ECPO.org) Partner van het Obesitas Forum. ( )

*

MINAMI NUTRITION O M E G A - 3

T H E R A P Y

Inhoud Fruit & Groenten oudste medicijn ter wereld Groenten en fruit behoren tot de gezondste dingen die je kan eten. Per calorie bevatten ze meer vitamines en mineralen dan om het even welke andere voedingsgroep. Daarenboven bevatten ze een grote hoeveelheid beschermende bestanddelen.

4

pag.

Het cholesteroldossier, deel 1 In het eerste deel van dit dossier maken we kennis met cholesterol, leggen we uit waarom we cholesterol niet zomaar als hoofdschuldige van vaatziekten mogen aanzien, en bekijken we het proces van harten vaatziekten van nabij.

8

pag.

Kanker en kankerpreventie

14

pag.

De aanleg om kanker te ontwikkelen, zit vaak in de familie. Maar er zijn nog een hoop andere risicofactoren die ervoor zorgen dat de kanker echt doorbreekt, en waar u wél iets kan aan doen !

De saunaspecial Naar de sauna gaan doe je vooral voor jouw gezondheid, alhoewel het aspect 'gezelligheid' de laatste jaren steeds belangrijker geworden is. Sauna ververst jouw vochtreserves, geeft je lichaam een training, bouwt weerstand op, en is voor alle leeftijden. In deze special vindt je ook een aantal aantrekkelijke BioGezond-arrangementen.

en verder Gezondheidshoekje Natuurgeneeswijzen: Homeopathie Bachbloesemtherapie: de eerste hulp remedie Gemmotherapie: Knoppen vol energie Tips voor biologische wijn: Domaine Le Plan Actua & bedrijfsnieuws

17 22 32 33 34 36

26

pag.

colofoon

BioGezond is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant EINDREDACTIE P. Desmyter ADRES Evolution Media Group Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Tel. 056-60 73 33 Fax 056-61 05 83 PUBLICITEIT Peter Verbeke Tel. 051-22 02 22 Fax 051-22 66 54

Voor Wallonië: Bio info, Patricia de Moffarts, 02-534 43 30

PHYTAL-CREA bvba, Jozef Plateaustraat 33 B-9000 Gent tel 09/224.16.71 fax 09/223.57.45

Verantwoordelijke uitgever P. Desmyter Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Advertenties kunnen zonder enige motivering worden geweigerd. De uitgever wijst elke aansprakelijkheid voor de inhoud van de advertenties af. De inhoud van elke advertentie valt onder de verantwoordelijkheid van de adverteerder.

BioGezond • september 2005 3

Fruit en groenten het oudste en krachtigste medicijn ter wereld Groenten en fruit behoren tot de gezondste dingen die je kunt eten. Per calorie bevatten ze meer vitamines en mineralen dan om het even welke andere voedingsgroep. Fruit en groenten voorzien het lichaam van brandstof omdat ze rijk zijn aan koolhydraten en onverteerbare cellulose of vezels en slechts heel weinig vet bevatten (met uitzondering van olijven, avocado's en kokosnoot). De enzymen in vers fruit en groenten bevorderen een goede vertering en een goede opname van de voedingsstoffen. Maar last but not least bevatten fruit en groenten een grote hoeveelheid beschermende bestanddelen, fytonutriënten genoemd. De meeste van die fytonutriënten zijn antioxidanten. Er bestaan letterlijk honderden fytonutriënten. Crucifere groenten bijvoorbeeld, zoals broccoli, bevatten welbepaalde nutriënten die de productie van antikankercellen in het lichaam stimuleren. In de schil van citrusvruchten zit olie die kanker bestrijd. Fruit en groenten zijn het beste en meest krachtige medicijn dat er bestaat. Om het beste en het meeste uit vers fruit en verse groenten te halen, moet u weten dat een groot aantal van de belangrijke fytonutriënten zit in het pigment van de planten. Zo bevatten donkergroene

bladgroenten andere fytonutriënten dan gele of oranje groenten. Daarom is het belangrijk dat u in uw maaltijden een breed gamma van kleurrijke groenten en fruit opneemt om er zeker van te zijn dat u veel verschillende fytonutriënten inneemt.

HET BELANG VAN VOEDINGSVEZELS Voeding die voornamelijk gebaseerd is op plantaardige voeding, is rijk aan voedingsvezels. Met “VOEDINGSVEZELS” duidt men over het algemeen de celwand van een plant aan en de delen van de plant die geen echte voedingswaarde hebben, maar die wel heel belangrijk zijn voor de hele spijsvertering. Door veel vezels te eten, veel water te drinken en aan lichaamsbeweging te doen, zorgt u ervoor dat uw spijsverteringsstelsel optimaal werkt. Hoe meer vezels u eet, hoe meer water het spijsverteringsstelsel kan opnemen. Dit zorgt voor een gemakkelijke stoelgang. Een vezelrijk dieet helpt ook de bloedsuiker te controleren en verlaagt de cholesterol. Vezels geven een voldaan gevoel, waardoor u minder geneigd zult zijn naar suiker en vette voeding te grijpen. Over het algemeen wordt aangeraden dagelijks ongeveer 25-35 gram voedingsvezels in te nemen. Dat kan gemakkelijk als u regelmatig volwaardige, onbewerkte plantaardige producten eet. Groenten zijn uitstekende bronnen van vezels. Eén kopje gekookte worteltjes bevat zoveel vezels als 3 sneetjes volkorenbrood of 3 kopjes havermout. Een voeding die rijk is aan voedingsvezels is belangrijk om een groot aantal aandoeningen te voorkomen. Meer en meer artsen dringen erop aan om dagelijks drie tot vijf porties groenten en twee porties fruit te eten om het risico op hartaandoeningen, kanker en andere chronische degeneratieziekten te beperken. Het is al lang bekend dat groenten en fruit een beschermend effect hebben tegen kanker. Wie per dag vijf porties fruit en groenten eet, vermindert zijn risico met de helft tegenover wie slechts één portie per dag eet. De meest gezonde groentesoorten zijn look, uien, broccoli en andere koolsoorten. De gemeenschappelijke factor tussen de lookachtigen en crucifere groenten is hun hoge gehalte aan organische zwavelverbindingen. Deze zwavelverbindingen spelen een fundamentele rol in onze stofwisseling, vooral bij het ontgiften van de lever. Jammer genoeg haalt slechts tien procent van de bevolking de laagste aanbeveling van vijf porties groenten en/of fruit per dag.

4 BioGezond • september 2005

Groenten als medicijn GROENE BLADGROENTEN Groene bladgroenen (kropsla, Romeinse sla, witloof, andijvie, kool, spinazie en alle andere groene slasoorten zoals waterkers, veldsla, postelein) zijn het waardevolst omwille van hun vitamines, mineralen andijvie (zoals calcium) en cellulose. Ze leveren slechts een minimum aan calorieën en zijn rijk aan vezels. Hoe donkerder groen, hoe meer voedingsstoffen ze bevatten en hoe beter ze zullen smaken. IJsbergsla, spinazie, waterkers en witloof zijn heel voedzame bladgroenten. Rauwe spinazie bevat hoge dosissen luteïne, een carotenoïde die een sterk beschermend effect heeft tegen de aftakeling van de macula van het oog, in de westerse wereld een van de hoofdoorzaken van gezichtsvermindering. Kool bevat evenveel vitamine C per gewicht als vers geperst sinaasappelsap en behoudt 75% van zijn vitamines zelfs na twee maanden bewaartijd op een koele plek. Kool is ook een prima bron van caroteen (dat in het lichaam wordt omgezet in vitamine A) en vitamine U (een anti-kanker factor). BLOEMENDE GROENTEN OF CRUCIFEREN OF KRUISBLOEMIGE GROENTEN De bekendste bloemende groenten zijn bloemkool, broccoli en spruitjes, en van deze drie heeft broccoli de hoogste voedingswaarde. Kruisbloemige groenten zijn allemaal rijk aan natuurlijke, biologische zwavelverbindingen, waarvan de geur niet altijd op prijs wordt gesteld, waardoor sommigen de neiging hebben deze groenten te mijden. Maar het zijn juist deze stoffen die we zo hard nodig hebben om ons te beschermen tegen gevaarlijke toxische stoffen die onze gezondheid bedreigen. Het is aan te bevelen deze groenten zoveel mogelijk rauw of lichtjes gestoomd eten, maar zeker niet gekookt. Ook kort klaarmaken in de microgolfoven (zonder toevoeging van water) helpt om de antioxidanten te behouden. Door in te vriezen, te stomen, te koken, te blancheren of op een andere manier te bereiden, wordt het vitamine C-gehalte van broccoli echter al snel gehalveerd. ZAADGROENTEN Erwtjes, bonen en linzen zijn zaadgroenten of peulvruchten. Jonge erwtjes zijn rijk aan natuurlijke suikers, maar die worden omgezet in zetmeel naarmate ze ouder worden. Erwtjes zijn vooral rijk aan vitamine A, vitamine C-complex, ijzer en B-complex. WORTELGROENTEN Wortelen, bieten, rapen, witte en zoete aardappelen zijn hier voorbeelden van. De gele en oranje variëteiten zijn rijke bronnen van caroteen, dat in het lichaam wordt omgezet in vitamine A. Over het algemeen zijn wortelgroenten goede bronnen van thiamine en andere B-vitamines. Wortelen zijn de rijkste natuurlijke bronnen van het carotenoïde alfacaroteen, samen met pompoen. Alfacaroteen staat bekend als een zoete aardappelen krachtige kankerbestrijder, die de groei van kwaadaardige tumoren nog beter kan afremmen dan bètacaroteen. Wortelen zijn ook rijk aan bètacaroteen, een carotenoïde die het risico op zowel kanker als cardiovasculaire aandoeningen kan verminderen. Bètacaroteen is een van de weinige carotenoïden met een provitamine A-activiteit, wat wil zeggen dat het door het lichaam omgezet kan worden in vitamine A als het lichaam daar behoefte aan heeft. Wortelen zijn verder ook een goede bron van calciumpectaat, een type van oplosbare vezels dat de bloedcholesterol kan doen dalen.

Suikerbieten staan ervoor bekend dat ze zoveel voeding uit de grond halen, dat ze maximaal twee jaar op dezelfde grond geteeld kunnen worden. In die periode zuigen ze de grond helemaal leeg en laten hem uitgeput achter. De proteïne in rauwe aardappelen heeft een hogere voedingswaarde dan die van erwten en bonen. Het grootste deel van de vitamine C en het kalium zit in het vlees van de aardappel, terwijl de aardappelschil het meeste ijzer, calcium en vezels bevat. Zoete aardappelen bevatten evenveel calorieën als gewone, witte aardappelen en hoewel zoete aardappelen niet zoveel vitamine C bevatten, leveren ze drie keer de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid bètacaroteen, meer kalium dan een banaan en een behoorlijke hoeveelheid vezels. STENGELGROENTEN Selderij en asperges zijn voorbeelden van stengelgroenten. Ze zijn een uitgesproken goede bron van glutathion, foliumzuur, en andere Bvitamines, caroteen, vitamine C, kalium en ze bevatten ook redelijk wat ijzer. Asperges in blik bevatten slechts ongeveer de helft van de voedingsstoffen van verse. FRUITGROENTEN Tomaten, paprika, komkommer, pompoen en avocado zijn groenten die de vrucht vormen van een plant. In eenzelfde hoeveelheid gewicht bevatten groene paprika's tweeënhalf keer zoveel vitamine C als sinaasappels en rode pepers bijna vier keer zoveel. De tomaten die in supermarkten worden verkocht, zijn meestal geplukt als ze nog groen zijn en daarna gerijpt met behulp van ethyleengas. De beste tomaten zijn de zongerijpte, sappige exemplaren die in het seizoen geteeld worde door de plaatselijke bioboer, of de tomaten die u in uw eigen moestuin kweekt. Tomaten bevatten een hoog gehalte van lycopeen, dat het risico op prostaatkanker vermindert. Ook vrouwen kunnen zich beschermen tegen onder meer baarmoederhalskanker door meer tomaten te eten. Naast lycopeen bevatten tomaten ook p-cou-marinezuur en chlorogeenzuur, die de vorming van nitrosamines (kankerbevorderende bestanddelen die worden geproduceerd tijdens het verteringsproces uit nitraten) kunnen tegengaan. Nitrosamines zijn gevaarlijk omdat ze DNA kunnen vernietigen met mogelijke wildgroei van de cellen als gevolg. Avocado's hebben vaak een ”slechte naam” omdat ze veel vet bevatten. Nochtans is deze vrucht een zeer goede bron van mono-onverzadigde vetten, caroteen, vitamine C en Bcomplex (waaronder foliumzuur). Bij eenzelfde gewicht bevatten avocado's 60% meer kaliavocado um dan bananen. BOLGEWASSEN Uien, look en sjalot zijn bolgewassen. Ook prei maakt deel uit van de uienfamilie. Lente-uitjes (pijpajuin, met lange groene bladeren en een kleinere knol) bevatten drie tot vier keer meer vitamine C en tot 5000 keer meer vitamine A dan sjalot of rode, witte of gele uien. Knoflook is bekend voor zijn talrijke gezondheidsvoordelen. Het beschermt hart en bloedvaten en is een goede bron van zwavel, caroteen, selenium, allerlei B-vitamines en vitamine C. Look heeft bloedverdunnende eigenschappen en is een natuurlijk antibioticum. Uien bevatten net als look bijzonder veel kankerbestrijdende stoffen. In de eerste plaats omdat ze een rijke bron zijn van de flavonoïde kersetine, een antioxidant die in laboratoriumtesten een hele reeks natuurlijke of synthetische kankerverwekkende stoffen kon uitschakelen. Kersetine staat ook bekend vanwege zijn ontstekingsremmende, antibacteriële, schimmelwerende en antivirale activiteiten. Daarnaast zijn uien een rijke bron van selenium. look BioGezond • september 2005 5

FRUIT EN GROENTEN

Fruit als medicijn Rijp fruit wordt gemakkelijk verteerd omdat de natuurlijke suikers erin (glucose en fructose) klaar zijn om onmiddellijk geabsorbeerd te worden. De suikers in onrijp fruit zijn nog niet voldoende ontwikkeld en moeilijk te verteren. Een groene banaan bijvoorbeeld is rijk aan zetmeel, maar bij een rijpe banaan is het zetmeel al omgezet in perfect verteerbare suikers. Eet fruit dat stevig is en niet te veel geblutst of beschadigd en dat er gezond van kleur uitziet. Zorg ervoor dat het fruit dat u eet goed rijp is. Meloenen en ananas (die u niet in de koelkast mag bewaren) zijn rijp als ze onderaan zacht aanvoelen en een intense, zoete geur verspreiden. Kiwi's, perziken, pruimen en mango's moeten rijp worden bij kamertemperatuur tot ze vrij zacht zijn. BESSEN Bessen, en vooral bosbessen, braambessen en aardbeien, zijn niet alleen lekker, ze zijn tevens een geweldige bron van natuurlijke fytonutriënten. Bosbessen (myrtilles) bevatten een blauw pigment, anthocyanine, dat een krachtige antioxidant blijkt te zijn. Net zoals appels braambes bevatten bosbessen ook veel pectine, dat de bloedcholesterol kan doen dalen. Ook andere soorten bessen bevatten anthocyanine, een traditionele remedie tegen nachtblindheid. Anthocyanine helpt de kleine bloedvaatjes beschermen tegen beschadiging door vrije radicalen, en bevordert de bloeddoorstroming in de ogen. Acht middelgrote aardbeien bevatten meer vitamine C dan een sinaasappel. APPELS De Engelsen zeggen niet voor niks “An apple a day keeps the doctor away”: de krachtige combinatie van flavonoïden, die de activiteit van vitamine C versterken in het antioxidantnetwerk, en vezels maakt de appel tot een van de gezondste vruchten die u kunt eten. Onderzoekers zijn van mening dat de flavonoïde kersetine een van de belangrijkste “geheime wapens tegen kanker” van deze vrucht is. Appels zijn ook goed tegen hartziekten omdat ze rijk zijn aan pectine, een type van oplosbare vezels dat de bloedcholesterol doet dalen. CITRUSVRUCHTEN Pompelmoezen, sinaasappelen, citroenen, limoenen, kiwifruit, tangerines, mandarijntjes en clementines zijn zeer rijke bronnen van vitamine C en bevatten zeer veel fytonutriënten. Alle citrusfruit bevat antioxidantflavonoïden, die de werking van vitamine C in het antioxidantnetwerk versterken. Roze pompelmoezen zijn niet alleen zoeter dan gele, ze bevatten bovendien meer bètacaroteen. Ze zijn met name een uitstekende bron van lycopeen. Zowel roze als gele pompelmoezen bevatten tussen 80 en 105 mg vitamine C. Het belangrijkste onderdeel van citrusvruchten - en een dat meestal vergeten en niet opgegeten wordt - is de schil. De schil van sinaasappels en citroenen bevat D-limoneen, een citrusolie waarvan in testen met dieren is aangetoond dat ze de groei van borstkankercellen afremt. D-limoneen vermindert ook het cholesterol. Een kiwi bevat dubbel zoveel vitamine C als een sinaasappel (ongeveer 53 mg voor een sinaasappel, 100 mg voor een kiwi). De vitamine C in een sinaasappel zit voornamelijk geconcentreerd in de witte laag net onder de schil, die meestal wordt verwijderd en weggegooid. pompelmoes


EXOTISCHE VRUCHTEN Mango, banaan, papaya en ananas maken nog maar een dertigtal jaar deel uit van ons westerse dieet, maar zijn een belangrijke voedselbron met hoge voedingswaarde. Mango's bevatten 20% meer bètacaroteen dan cantaloupmeloenen en 50% meer dan abrikopapaya zen. Mango's bevatten ongeveer de helft meer vitamine C dan sinaasappels; Bananen zijn een geweldige en handige bron van energie (ze bevatten vitamine B, vooral B6, vitamine C, kalium, magnesium en foliumzuur). Bananen zijn uitstekend bij krampen, indigestie en chronische vermoeidheid. De vitamine C in een papaya is heel stabiel en het geeloranje vruchtvlees is rijk aan caroteen. Papaya is ook een excellente bron van kalium en vitamine A. Aan de papaya worden diuretische eigenschappen toegeschreven en de vrucht kalmeert de maag. Papaïne (papayaextract) bevat protease-enzymen, die belangrijk zijn voor de spijsvertering, en op een natuurlijke manier door het lichaam worden aangemaakt. De zaden van de papaya reinigen de darmen. Daarnaast bevat de papaya nog kleine hoeveelheden calcium, ijzer, thiamine, riboflavine en niacinamide. Ananas is een goede bron van vezels, mangaan (een mineraal dat de spijsvertering bevordert), vitamine C en bromelaïne (ontstekingsremmende enzymen). Een ananas die geplukt is, rijpt niet meer verder: hij wordt alleen maar rot. Daarom zijn veel van de ananassen die hier verkocht worden niet lekker: een ananas wordt het best geplukt en onmiddellijk opgegeten op het moment dat hij mooi rijp is. Waarschijnlijk is het de bromelaïne in de ananas die verantwoordelijk is voor het tintelende gevoel in de tong als u de ananas eet. De grootste hoeveelheid bromelaïne in de ananas zit in het middelste (harde) gedeelte, precies het gedeelte dat de meeste mensen niet opeten. Bromelaïne heeft een groot aantal voordelen voor de gezondheid: het heeft een ontstekingsremmend effect bij kneuzingen en blauwe plekken. Het kan het herstel van wonden bevorderen, pijn verzachten, zwelling (ook postoperatieve) verminderen. Bromelaïne kan symptomen die gepaard gaan met sinusitis verlichten. Het verbetert de opname van het antibioticum amoxilline. Als bromelaïne gecombineerd wordt met antibiotica en trypsine (een enzyme), kan het de symptomen van infecties aan de urinewegen verlichten. Uit bepaalde studies blijkt dat bromelaïne de symptomen en pijn van reumatoïde artritis kan verlichten. GEDROOGD FRUIT Gedroogd fruit is zoet en voedzaam en heeft een geconcentreerde smaak. Om het fruit zacht te houden en om de kleur te behouden, wordt bij het drogen vaak zwaveldioxide gebruikt. Deze chemische stof kan echter ernstige reacties van de luchtwegen uitlokken en de nieren beschadigedroogde vijgen gen. Ze vernietigt alle vitamine B en ze wordt ervan verdacht aanleiding te geven tot genmutaties. Als u gedroogd fruit koopt, ga dan na of er zwaveldioxide werd gebruikt. Over het algemeen worden vijgen niet besproeid met pesticiden. Vijgen rijpen meestal tot het einde aan de boom, waardoor ze geconcentreerde voedingsbronnen zijn. De natuurlijke suikers (dextrose en fructose) in vijgen zorgen ervoor dat ze makkelijk verteerd worden en in de bloedbanen onmiddellijk omgezet worden in energie. Vijgen bevatten meer proteïne dan de meeste andere fruitsoorten. Ze zijn goede bronnen van kalium, calcium, sulfur, magnesium, koper, thiamine, riboflavine, pyridoxine (B6), foliumzuur, pantoteenzuur, ijzer en fosfor. Vijgen zijn sterk alkalihoudend, waardoor ze goed zijn voor het evenwicht tussen zuren en basen. (uit "Gezond vanbinnen, vanbuiten Mooi")

Gezonde KORTINGEN op een pak bioproducten + een frisse KLEURWEDSTRIJD = terug-naar-school-actie

VERRA ASSING Voor de deelnemende

BACK TO SCHOOL

natuurvoedingswinkels surf naar: www.biokids.be

Het cholesteroldossier deel 1 Aandoeningen van hart en bloedvaten vormen in onze westerse leefwereld de belangrijkste doodsoorzaak en zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft van het sterftecijfer. Het ontwikkelen van sterk cholesterolverlagende medicijnen zoals de statines samen met het verfijnen van chirurgische ingrepen, blijkt daar vooralsnog geen belangrijke positieve kentering in te brengen. Misschien is dat wel omdat de eigenlijke ondergrond van vaatziekten, slagaderverkalking of arteriosclerose, te weinig aan de basis wordt aangepakt en er veel te veel belang wordt gehecht aan de vetstof cholesterol! In dit dossier zullen we in deel 1 nader kennis maken met cholesterol, zullen we proberen uit te leggen waarom we cholesterol niet zomaar als de hoofdschuldige van vaatziekten mogen aanzien en bekijken we het onderliggende proces van harten vaatziekten, arteriosclerose of slagaderverkalking, van nabij. In de volgende BioGezond bekijken we in deel 2 de natuurlijke maatregelen om verhoogd cholesterol, maar vooral harten vaatziekten in hun geheel, in te dijken.

Cholesterol is een levensnoodzakelijke vetstof Onder invloed van de media, het medische korps en zeker de farmaceutische industrie heeft iedereen in onze leefwereld een grondige hersenspoeling ondergaan: we denken met zijn allen dat cholesterol de grote boosdoener bij uitstek is die ten allen prijze zo laag mogelijk moet gehouden worden. Heel jammer, want deze vetstof die we voor een deel met onze voeding binnenkrijgen, maar eigenlijk nog meer zelf aanmaken in onze lever, is een levensnoodzakelijke stof! Iedereen, van jong tot stokoud, heeft cholesterol nodig en dit voor verschillende belangrijke doeleinden: -

-

-

-

als component van goed functionerende celmembranen, om de opname van voedingsstoffen en de afgifte van stofwisselingsgiften door de lichaamscellen zo goed mogelijk te laten verlopen voor de aanmaak van diverse hormonen, zoals geslachtshormonen voor de aanmaak van vitamine D, de vitamine belangrijk voor sterke beenderen voor de aanmaak van galzouten, die als onderdeel van onze galvloeistof de vertering van vetten bevorderen en ondermeer de opname van essentiële vetzuren bevorderen als bestanddeel van onze hersenen en zenuwen: voor een goede functie ervan is cholesterol zeer belangrijk, want gezonde hersenen bevatten 10 à 20 % cholesterol als bestanddeel van de moedermelk is cholesterol belangrijk voor een opgroeiende baby

Uiteraard zal het zo zijn, dat cholesterol best niet al te hoog gaat oplopen en dat we niet blind mogen zijn voor een langdurig verhoogde cholesterolspiegel. Maar vooraleer we daar cijfers op kleven, proberen we eerst na te gaan wat precies de eigenlijke ondergrond van harten vaatziekten is, en welke rol cholesterol daarin precies speelt.


Slagaderverkalking, arteriosclerose of atherosclerose: de ondergrond Het is heel belangrijk dat we het volgende inzien: of het nu gaat om een hartinfarct, een beroerte of een verstopping van de bloedvaten elders in het lichaam, het onderliggende proces bij vaatziekten is slagaderverkalking (ook genoemd: arteriosclerose of nog juister atherosclerose). Bij dit proces gaan de oorspronkelijke gave, elastische en goed doorstroombare slagaders geleidelijk dichtslibben door het afzetten van een soort beslag; men spreekt vaak van “plaques”. Wanneer dit proces uitgesproken is, kan de zuurstofvoorziening naar een bepaald weefsel in het gedrang komen. Zo kan door zuurstofgebrek ter hoogte van de hartspier angor pectoris of de pijnlijke hartkramp optreden, of bij afsterven van een gedeelte van het hartspierweefsel, een hartinfarct. Ter hoogte van de hersenen kan op dezelfde manier een herseninfarct ontstaan, of kan (in de hand gewerkt door een hoge bloeddruk) een bloedvat aangetast door slagaderverkalking, gaan scheuren met een hersenbloeding voor gevolg. Ook kan een stuk van een plaque loskomen en elders een verstopping veroorzaken, dan spreken atherosclerose we van een embolie. De bekendste hiervan is de longembolie. Uit al het bovenstaand moge het duidelijk zijn, dat we in de eerste plaats maatregelen moeten nemen om die slagaderverkalking tegen te gaan en dat de belangrijkste maatregel niet is: kost wat kost het cholesterolgehalte naar beneden halen.

Een chronische ontsteking Wat de wetenschap ondertussen al meer dan voldoende heeft bewezen, maar blijkbaar nog veel te weinig is doorgedrongen tot de behandelende artsen, is het feit dat de slagaderverkalking eigenlijk het gevolg is van een chronisch ontstekingsproces van de binnenwand. Dit ontstekingsproces is voor een groot deel toe te schrijven aan verkeerde leefgewoonten. We moeten dus eigenlijk maatregelen nemen om die ontsteking een halt toe te roepen! Zomaar al onze pijlen gaan

HUIDHERSTELLENDE CRÈME

Huidherstellende crème

EXTRA STERKE FORMULE

• Herstelt beschadigde huid op natuurlijke wijze • Bevordert het regeneratie vermogen • Verbetert het biologische evenwicht • Vertraagt de veroudering • Bevat meer dan 50% natuurlijke werkstoffen • Verbetert de huidstructuur • Hoogst geconcentreerde crème ter wereld.*

Revitaliserende huidcrème op basis van een UNIEK repaircomplex met zeer hoge doses Vitamine E en Desamidocollagen, aangevuld met Aloë Vera, Tarwekiemolie, Lecithine en Allantoine, Sheabutter, Calendula, Vitamine A, Hyaluronzuur en honing. Unieke High Tech formule, met natuurlijke werkstoffen. Voor huidherstel, regeneratie van de huid, herstel van het Biologisch evenwicht en vertragen van de huidveroudering. Een crème met een biologische herstelformule, voor een optimaal functioneren van de huid.

Deze crème doet wat alle andere crèmes beloven . . . !

* Prijs/kwaliteitverhouding

Deze crème herstelt en onderhoudt de huid, voert afvalstoffen af en biedt de huidcellen een complex van essentiële voedingsstoffen aan, waaruit zijzelf een selectieve keuze kan maken.

Ga voor meer informatie naar www.naturalsales.nl Eénmalig gratis monster op aanvraag via e-mail.

S I N C E 19 8 4

Postbus 337 3233 ZG Oostvoorne / Holland Tel.: 00-31 (0)181 410181 Fax: 00-31 (0)181 410079 [email protected]

Polar Sun - «Soyappétit» Sojabereidingen Voeg enkel water toe, kook of bak en geniet ! Het «Soyappétit»-gamma is : eiwitrijk, vezelrijk, laag vetgehalte, glutenvrij, cholesterolvrij, goed voor het hart, GMO-vrij en 100% plantaardig (100% plantaardig niet geldig voor Soja Thai Wok en Soja Coconut-Curry). Opdienen met groenten, rijst of noedels. Het «Soyappétit»-gamma maakt koken eenvoudig en bevat alle nodige ingrediënten om een lekkere, gezonde sojamaaltijd te bereiden. 6 verschillende variëteiten: soja Burger mix, soja Tex-Mex mix, soja Bolognaise, soja Goulash, soja Thai Wok en soja Coconut-Curry.

W

NIEU

Distributie

Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en bio winkel

Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas • Tel. 03 780 53 00 - Fax 03 778 14 13 • email: [email protected] • www.hygiena.be

cholesterol verschieten op cholesterol met medicijnen, die dan nog heel wat bijwerkingen kunnen hebben (zie verder), is onzinnig. Zonder er al te diep op in te gaan kunnen we het proces van aderverkalking in verschillende stappen gaan beschrijven: De binnenwand van de slagaders (een laagje bedekkende endotheelcellen en het daaronder liggende bindweefsel of collageen) ondergaat een chronische ontsteking, die wordt in hand gewerkt door meerdere factoren: - een gebrek aan antioxidanten in onze westerse voeding: door te weinig groenten en fruit te eten en door teveel nutriëntenrovers te gebruiken als suiker, verhitte en verkeerde vetten, medicijnen en alcohol, krijgen vrije radicalen teveel armslag om de vaatwand aan te tasten - roken: de vrije radicalen die hierdoor ontstaan, oxideren ook de vaatwand - een gebrek aan de vitamines B6, B9 (foliumzuur) en Vit B12, leidt tot een overmaat van de stof homocysteïne (zie verder, een belangrijke “risicofactor”), die de vaatwand ook oxideert - het verstoren van onze vetstofwisseling met teveel “transvetzuren” en een onevenwicht tussen de omega-6 en omega-3-vetzuren, bevordert eveneens een ontsteking van de vaatwand - het omzetten van cholesterol, dat in bloed voorkomt onder de vorm van LDL-cholesterol, door een gebrek aan antioxidanten tot oxycholesterol: deze stof gaat ook de vaatwand mee oxideren De beschadigde binnenwand wordt vervolgens afgedicht met de vorming van een beslag (plaques): - bloedplaatjes, die zelf niet goed functioneren door een verkeerde vetzuursamenstelling in hun celwand en door de oxidatieve schade die ze ondergaan (o.a. door homocysteïne en een gebrek aan antioxidanten): deze gaan tegen de beschadigde vaatwand blijven kleven (“adhesie”) en gaan onderling ook verkleven (“aggregatie”) met vorming van een bedekkend propje - cholesterol, gebonden aan een lipoproteïne tot LDL-cholesterol, wordt door de lever aangemaakt in een poging om de beschadiging van de vaatwand te herstellen en de werking van vrije radicalen als antioxidans tegen te gaan. Cholesterol is dus een stof die, als een pleister op een wonde, in de vaten de gaten probeert af te dekken. Cholesterol wordt eveneens als een antioxidans en dus een buffer tegen de vrije radicalen opgeworpen. Hierbij wordt LDL-cholesterol omgezet tot oxycholesterol. - De overmaat aan oxycholesterol gaat samen met ondermeer triglyceriden aan de beschadigde vaatwand verkleven - Witte bloedcellen worden op het ontstekingsproces afgestuurd, in een poging om te zaak “op te ruimen”. Ze kunnen helaas deze cholesterol niet verwerken en worden hierbij omgezet tot de zogeheten “schuimcellen”. - Vervolgens zet zich in het bloed circulerende calcium neer, zodat uiteindelijk meer dan 80 % van de plaque uit calcium gaat bestaan en de term “slagaderverkalking” eigenlijk terecht is. Willen we harten vaatziekten tegengaan, zullen we dus vooral het globale chronische ontstekingsproces moeten afremmen.

De rol van cholesterol in dit proces Wat mogen we dus tot dusver besluiten over cholesterol? - in het hele proces van dichtslibben van de slagaderen is de rol van cholesterol niet primordiaal; het is zeker niet die grote risicofactor. We moeten vooral het ontstekingsproces afremmen - de toename van cholesterol is zelfs aanvankelijk een poging van het lichaam om de vaatwandschade te beperken, door de schade aan de slagaders proberen af te dichten en om als antioxidans de overmaat aan vrije radicalen op te vangen. Is het verstandig om dan kost wat kost cholesterol te gaan verlagen? - in plaats van medicamenteus de aanmaak te blokkeren van cholesterol, die uiteindelijk toch een levensnoodzakelijke stof is, zouden we veel beter alle mogelijke maatregelen nemen om de vorming van de ware schadelijke, oxycholesterol, uit cholesterol af te remmen


CHOLESTEROL IS DUS SLECHTS ÉÉN RISICOFACTOR, EN DAN NOG… Als we de medische literatuur over harten vaataandoeningen bekijken en al de risicofactoren voor harten vaatziekten eens op een rij zetten, wordt het meteen duidelijk dat cholesterol daar slechts één van is en zeker niet de belangrijkste! Bovendien weten we inmiddels dat het dan nog vooral oxycholesterol is, die aan banden zou moeten worden gelegd. RISICOFACTOREN WIE WE NIET IN DE HAND HEBBEN: - Erfelijke factoren: we kunnen genetisch nu eenmaal een grotere kans maken op vaatziekten - Mannelijk geslacht: mannen hebben meer kans op harten vaatziekten, maar na de menopauze halen de vrouwen de mannen wat in - Diabetes type I of de insuline-afhankelijke diabetes: hierbij gaande vaatwanden eerder degenereren - Leeftijd: uiteraard hoe ouder men wordt, hoe meer kans we op vaatziekten RISICOFACTOREN DIE BEÏNVLOEDBAAR ZIJN EN DIE WE DOOR EEN BETERE LEVENSWIJZE GUNSTIG KUNNEN BEÏNVLOEDEN: - Roken: zoals hoger gesteld is dat heel slecht voor de bloedvaten - Zittend leven: hoe minder we bewegen, hoe meer risico we lopen - Obesitas of overgewicht: een belangrijke factor, waarbij opvalt dat “buikvet” slechter is dan “heupvet” - Slechte eetgewoonten: vooral het eten van verhitte en verkeerde vetten, het eten van teveel suiker en het te weinig eten van voeding, rijk aan antioxidanten - Diabetes type II of ouderdomsdiabetes: die verband houdt de hierboven vernoemde verkeerde eetgewoonten en overgewicht - De anticonceptiepil en hormonale substitutietherapie (tegen menopauzale verschijnselen): vooral de combinatie van de “pil” met roken is nefast voor de bloedvaten - Stress: hoe meer we overdreven geestelijke spanning kunnen vermijden, hoe beter RISICOFACTOREN, DIE MEETBAAR ZIJN: - Een hoge bloeddruk: de impact van verhoogde bloeddrukwaarden op de vaatwanden is nefast en een zeer belangrijke risicofactor - Verhoogde bloedstolling: het is algemeen geweten dat “te dik” bloed, waarbij de bloedplaatjes te snel aan de vaatwand en onderling gaan verkleven, het dichtslibben van de vaten bevorderen - Homocysteïne: hoewel door de reguliere geneeskunde nauwelijks nog aanvaard, blijkt deze oxiderende stof de aantasting van de bloedvaten sterk in de hand te werken, en eigenlijk belangrijker te zijn dan cholesterol - Cholesterol: waarvan we ondertussen weten dat ze ook nodig is in het lichaam en waarvan eigenlijk vooral de oxycholesterol schadelijk is

HERBATINT

®

ZONDER AMMONIAK. Dekt de grijze haren. Gemakkelijk aan te brengen. DE HAARVERF DIE ZORG DRAAGT VOOR UW HAAR

&

voor hartbloedvaten! Kyolic + Lecithine : 100% reukloos Zittend leven, stress, verarmde voeding of roken... de westerse levenswijze is nefast voor hart en bloedvaten. Met KYOLIC + Lecithine kan je de welvaartsrisico's indijken en zorgen voor een goede bloedsomloop. KYOLIC is unieke, Japanse gefermenteerde knoflook, speciaal aangewezen voor : • een goede doorbloeding • een verantwoord cholesterolgehalte • een gezonde bloeddruk Gekoppeld aan het vetregulerende lecithine is KYOLIC + Lecithine de topper voor de bloedsomloop !

0 kleuren 3 t i u e z u ke

Wens je uitgebreide info over de werking van gefermenteerde knoflook te ontvangen? Bel of mail ons (zie onderaan)

T HERBATItaIN liaanse le e in ig r o de AAK ! M A N R O O HOED U V BEL GRATIS VOOR INFORMATIE EN VERKOOPPUNTEN

0800 13969

van maandag tot vrijdag van 9u - 13u

PHYTAL-CREA bvba, Jozef Plateaustraat 33, B-9000 Gent tel 09/224.16.71 - fax 09/223 57 45 [email protected] - www.phytal-crea.be

Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en kruidenwinkel Voor meer info : MANNAVITA Bvba - T. 056 - 43 98 51 E. [email protected]

Wist U dat er nog altijd geen waterdichte medisch gecontroleerde studies bestaan, die aantonen dat hoe lager de cholesterolspiegel is, hoe hoger de levensverwachting zou zijn? Trouwens, opmerkzame artsen zullen al vastgesteld hebben dat bepaalde patiënten met een vrij hoog cholesterolgehalte blijkbaar geen ernstige problemen hebben met de bloedvaten, terwijl anderen met een vrij lage waarde wel ernstige ziektebeelden vertonen.

De cholesterolverlagende medicijnen: statines Nu we weten dat het volledig verkeerd is om cholesterol naar voor te schuiven als de grote boosdoener, en dat we ons beter zouden richten op de echte risico’s die het ontstekingsproces van de vaatwand in de hand werken, is het moeilijk het spectaculaire succes te begrijpen van welbepaalde cholesterolverlagende medicijnen, de zogenaamde “statines”. De laatste jaren heeft de farmaceutische industrie ongehoorde inspanningen gedaan om via uitgekookte marketingcampagnes en door manipulatie van de media en het medische korps iedereen ervan te overtuigen dat in de eerste plaats de cholesterolspiegel kost wat kost naar beneden moet, willen we de harten vaatziekten verminderen.

School van Ayurveda

AYURVEDISCH THERAPEUT Tweejarige deeltijdse opleiding

beide op

BRUGGE & GENT

START

leidingen

OKTOBE

R

AYURVEDISCHE MASSAGE Eéjarige deeltijdse opleiding

HOUTHULST

WORKSHOPS

3/4 dec.

Daniel Odier: Saivistisch Tantrisme

3/10 okt., 7/14 nov.

Douwe Nutters: Meditatie

GRATIS

VOORSTELLING VAN DE OPLEIDINGEN:

Op 7 september 2005 om 20 uur in Hof van Lanckhals Oude Burg 27, 8000 Brugge Op 9 september 2005 om 20 uur e Pedic Vraag d r Coupure rechts 314, 9000 Gent e fold INFO: Lies Ameeuw 051-51 07 [email protected] www.ojas.be


vzw

66

Statines zijn een miljardenbusiness geworden en terugbetaling van dit peperdure geneesmiddel is een ongelooflijke grote kost geworden voor de ziekteverzekering. En dit terwijl deze eenzijdige en kortzichtige benadering om cholesterol als dé risicofactor naar voor te schuiven, nog steeds niet wordt ondersteund door sluitende medische studies die zouden bewijzen dat het verlagen van de cholesterolspiegel de sterfte door hartziekten zou verlagen. De belangrijkste (gemanipuleerde?) studie die steeds wordt aangehaald, de Engelse “Heart protection study”, die het sterftecijfer van hartpatiënten zou zien dalen van 14,7 tot 12,9 % bij langdurige statinetoediening, doet dit zowel bij proefpersonen met een hoog als...met een laag cholesterol. Dus de cholesterolwaarde is blijkbaar niet de factor die te beïnvloeden is. Van statines gaat namelijk ook een ontstekingswerende werking uit, maar dat is dan ook zowat het enige goede nieuws. Er zijn helaas heel wat gevaren aan verbonden!

Statines: bezint eer ge begint! Statines zijn chemische stoffen die de aanmaak van cholesterol door de lever afremmen. Ze blokkeren een enzyme met een zeer ingewikkelde naam dat tussenkomt in de vorming van mevalonzuur, een tussenstof in de synthese van cholesterol. Helaas, en veel fabrikanten doen alle moeite om de bijwerkingen zoveel mogelijk onder de mat te schuiven of ze toe te schrijven aan “interacties” met andere geneesmiddelen, zijn statines niet ongevaarlijk, integendeel. Er zijn heel wat mogelijke bijwerkingen aan verbonden: Ze verminderen door het blokkeren van bovenvernoemd enzyme, ook de aanmaak van ubiquinone of coenzyme Q10! Dit is voor alle spiercellen zeer belangrijke stof in de energiewinning. Hierdoor: - kunnen er vervelende spierpijnen (myalgieën) of spierkrampen optreden - kunnen spiercellen afsterven: een bepaald statine diende zelfs van de markt gehaald te worden door fatale gevallen van rhabdomyolyse (massaal afsterven van spiercellen) - vermindert ook de energiewinning in de hartspiercellen, wat uiteindelijk op termijn hartproblemen veroorzaken, welke ze juist zouden moeten verminderen! - om die reden is de inname van een supplement met coenzyme Q10, geen overbodige luxe Ze belasten de lever: er kunnen leverenzymes (transaminasen), die wijzen op leveraantasting, verhogen - soms is hepatitis mogelijk - ze mogen niet geven worden bij leverlijden -

cholesterol

Ze verminderen de afscheiding van galzouten en aldus een goede kwaliteit van de galvloeistof; hierdoor: - kan de vetvertering verminderen en klagen sommigen van spijsverteringsmoeilijkheden - worden minder essentiële vetzuren (zoals omega-3-vetzuren) opgenomen, waardoor reumatische ontstekingsprocessen en, mede door de hieronder vermelde afname van cholesterol, zenuwstoornissen als depressiviteit, concentratie- en slaapstoornissen kunnen optreden Ze verminderen drastisch de aanmaak van cholesterol, waardoor: - minder geslachtshormonen worden aangemaakt met mogelijke erectiestoornissen en afname van de seksuele appetijt - de spiegel van vitamine D kan verlagen en op lange termijn osteoporose kan bevorderd worden Eigenlijk zouden statines moeten voorbehouden worden voor de erfelijke vormen van hypercholesterolemie (te hoog cholesterolgehalte) en, onder strikte medische begeleiding, voor zware risicopatiënten.

Ongehoorde manipulatie! Helaas probeert men daarentegen zoveel mogelijk mensen aan de statines te krijgen en blijvend te binden (je moet ze eigenlijk blijven doornemen). Er nemen tegenwoordig al meer dan 600.000 Belgen statines en dat vindt de farmaceutische industrie nog veel te weinig. Daarom manipuleerde men op een ongehoorde wijze, zonder de nodige bevestigende klinische studies, de risicogrens van cholesterol. Daar waar vroeger 250mg/dl voor het totaal cholesterol een bovengrens werd aanzien, bracht men dit cijfer op 200 en later zelfs op 190. Dat betekent dat bijna de helft van de bevolking “ziek” wordt verklaard…. Of hoe ver kan men gaan om iedereen aan de statinepil te krijgen?

IN DE VOLGENDE BIOGEZOND - meer realistische streefwaarden voor cholesterol - het belang van verstandig met vetten om te gaan - een verstandig dieet en meer beweging beter zijn dan statines - welke natuurlijke maatregelen zijn er om verhoogde cholesterolwaarden te verminderen, maar vooral algemeen het proces van slagaderverkalking af te remmen

Verkrijgbaar in uw dieet- en natuurwinkel

NV REVOGAN, Landegemstraat 1, 9031 DRONGEN, Tel. 09-280 90 60, Fax 09-282 98 73, www.revogan.be

Kanker en kankerpreventie Kanker zit vaak in de familie, en is in die zin voor een stuk erfelijk. Maar wat erfelijk is, is niet de kanker zelf, wel de aanleg om de ziekte te ontwikkelen. Er zijn nog een hoop andere risicofactoren die ervoor zorgen dat de kanker echt doorbreekt, en het goede nieuws is dat u die andere factoren voor een groot stuk helemaal zelf in de hand hebt.

In tegenstelling tot wat veel mensen nog altijd denken, slaat kanker niet willekeurig toe en is hij niet onvermijdbaar. Net zoals met harten vaatziekten vereist kanker dat aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan om te kunnen woekeren. Dat geldt voor de meeste soorten kanker, van borstkanker tot slokdarmkanker, van leverkanker tot longkanker en prostaatkanker. Een van de belangrijkste factoren die u zelf kunt bepalen, is uw dieet. Het wordt hoe langer hoe duidelijker dat het ontstaan van kanker in hoge mate te maken heeft met wat iemand eet, en dat vooral een hoge inname van vet, dierlijke proteïne, geraffineerde suikers en een lage inname van groenten en vezels kanker in de hand werken.

Versterk uw immuunsysteem Hoe sterker uw immuunsysteem is, hoe beter uw lichaam in staat is zich te verdedigen tegen kanker. Uw immuunsysteem kan echter maar efficiënt werken op voorwaarde dat het gevoed wordt met de juiste nutriënten. Hoe meer stress u hebt in uw dagelijks leven, hoe meer koffie en alcohol u drinkt, hoe meer u rookt en in verontreinigde lucht vertoeft, hoe meer behoeften uw immuunsysteem heeft aan bepaalde nutriënten. De beste manier om uw immuunsysteem goed te laten

Op dit moment is borstkanker wereldwijd een van de belangrijkste doodsoorzaken bij vrouwen


werken, is door een brede waaier van allerlei voedingsmiddelen te eten die zo vers en onbewerkt zijn als maar kan. Haal zoveel mogelijk immuunversterkende nutriënten uit uw dagelijks voeding, en eventueel bijkomend uit voedingssupplementen.

Tomaten, soja en selenium tegen prostaatkanker Prostaatkanker is op dit ogenblik in het westen de meest voorkomende kanker en - na longkanker - de tweede belangrijkste kanker die mannen dodelijk treft. Net zoals met andere vormen van kanker, blijkt uit studies dat er een duidelijk verband is tussen het voorkomen van prostaatkanker en wat mannen eten. Zo komt prostaatkanker het meest voor in de VS en Europa en het minst in Japan en China en grote andere delen van Azië. In Japan zijn er negen keer minder overlijdens ten gevolge van prostaatkanker dan in de VS. Een van de verklaringen hiervoor is mogelijk het verschil in dieet: het westerse dieet is rijk aan proteïnen, dierlijke vetten en arm aan vezels, het oosterse dieet bevat veel meer plantaardige producten en vooral meer proteïnen afkomstig uit sojaproducten. Maar niet alleen sojaproducten, ook de meeste soorten groenten en fruit werken beschermend tegen prostaatkanker. Amerikaans onderzoek wees uit dat mannen die dagelijks vier porties groenten per dag eten, hun risico op prostaatkanker met 35% verminderen in vergelijking met mannen die slechts twee porties groenten per dag eten. Eind 2001 publiceerde het medische blad The Lancet dat mannen die grote hoeveelheden vette vis aten drie keer minder kans maakten op prostaatkanker dan mannen die geen vette vis aten. Vette vis is rijk aan omega3-vetzuren, superpolyonverzadigde vetten die in de strijd tegen prostaatkanker van zeer groot belang zijn. Een antioxidant waarover de laatste tijd vaak gesproken wordt in het kader van prostaatkankerpreventie, is lycopeen. Lycopeen behoort tot de carotenoïden, en is een natuurlijke kleurstof die aan tomaten hun rode kleur geeft. Uit hoe langer hoe meer onderzoeken blijkt dat lycopeen een bijzonder krachtige bescherming biedt tegen prostaatkanker. Meer zelfs: bij mannen bij wie reeds prostaatkanker was vastgesteld, bleek een verhoogde inname van lycopeen een gunstig effect te hebben. Vroegtijdige diagnose van prostaatkanker is belangrijk. De laatste jaren is de opsporing van prostaatkanker gemakkelijker geworden door de ontwikkeling van de PSA-test (Prostaat Specifiek Antigeentest). De test vraagt niet meer dan een eenvoudige bloedafname bij uw huisarts. Een toename van de PSA in uw bloed wijst op een verhoogd risico voor de ontwikkeling van prostaatkanker.

U kunt meer doen tegen borstkanker dan uw borsten laten screenen Op dit moment is borstkanker wereldwijd een van de belangrijkste doodsoorzaken bij vrouwen. Een op acht vrouwen krijgt op een bepaald moment in haar leven te maken met deze levensbedreigende ziekte, en van alle Europese landen ligt het aantal gevallen van borstkanker in België bij de allerhoogste. Het is echter een levensgroot misverstand dat borstkanker voornamelijk erfelijk is, en dat vrouwen bij wie borstkanker niet in de familie zit, weinig of geen risico lopen.

Kanker vermijden met antioxidanten De belangrijkste nutriënten om uw immuunsysteem te versterken en het te helpen in het bestrijden van bacteriën en virussen, zijn antioxidanten. Vrije radicalen zijn onstabiele moleculen die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van kanker, beschadiging aan de slagaders, veroudering en ontstekingen. Vrije radicalen zijn eigenlijk bijproducten van het normale metabolisme en zijn een onderdeel van het natuurlijke afweermechanisme van het lichaam tegen ziekten. Vrije radicalen kunnen gevaarlijk worden als uw lichaam er te veel van produceert en ze gaan oxideren. Een van de oorzaken van het ontstaan van vrije glutathion-molecule radicalen is ongezonde voeding. Ook roken, ziekten, blootstelling aan schadelijke zonnestralen of aan verontreinigde lucht kan de productie van vrije radicalen en de oxidatie ervan stimuleren. Het lichaam beschermt zichzelf tegen vrije radicalen door enzymen te produceren die een antioxidantwerking bezitten. Die antioxidanten zorgen ervoor dat de vrije radicalen onschadelijk worden gemaakt. Er zijn ook antioxidanten die het lichaam niet zelf kan aanmaken, en die het lichaam dus uit voeding moet halen. Deze nutritionele antioxidanten zijn bekend als essentiële nutriënten, bijvoorbeeld bètacaroteen en andere carotenoïden, vitamine C, vitamine E, selenium, koper en zink. Het is meer dan logisch om aan te nemen dat mensen die een dieet volgen dat rijk is aan antioxidanten aanzienlijk minder kans hebben om kanker te krijgen, maar dit blijft nog steeds een “hot topic” voor veel onderzoekers. Er zijn verschillende vormen van kanker, maar in essentie komen alle kankers neer op een abnormale groei van cellen. Wat de oorzaak van een kanker ook is, het kankerproces begint op een moment dat een cel begint te muteren en zich in het wilde weg gaat vermenigvuldigen. Als men niets doet om die wildgroei te stoppen, zullen de cancerogene cellen gezonde cellen aanvallen en hen beroven van noodzakelijke voedingsstoffen. In die zin maakt kanker dat we sterven van honger. Er zijn allerlei manieren waarop antioxidanten uw weerstand tegen kanker kunnen vergroten. Beschadiging van het DNA door vrije radicalen kan er de oorzaak van zijn dat een cel begint te muteren en zich in het wilde weg begint te delen. Een sterk antioxidantdefensiemechanisme of een netwerk van samenwerkende antioxidanten kan de vrije radicalen afremmen nog voor ze het DNA kunnen aanvallen. Antioxidanten versterken niet alleen het immuunsysteem. Ze kunnen er ook voor zorgen dat het immuunsysteem in staat is om kankercellen uit te roeien. Zo wordt een hoge inname van vitamine C en E in verband gebracht met een verminderd voorkomen van bepaalde types kanker. Hoe ouder we worden, hoe minder antioxidanten als glutathion en Co Q10 ons lichaam zelf aanmaakt, en hoe zwakker ons immuunsysteem wordt, waardoor we meer kans lopen om kanker te krijgen. Opnieuw kan een verhoogde inname van antioxidanten de immuunfunctie weer nieuw leven inblazen. Antioxidanten doen nog meer: ze kunnen genen die de celgroei reguleren stimuleren of afremmen. Een cel heeft geen eigen hersenen; elke cel wordt gecontroleerd door genen die precies vertellen wat de cellen moeten doen en wanneer ze wat moeten doen. Maar opdat die genen hun boodschappen naar de cellen zouden kunnen sturen, moeten ze geactiveerd worden. Vrije radicalen en carcinogenen kunnen een slechte omgeving creëren voor de genen, en ze opdracht geven te muteren. Antioxidanten kunnen deze “slechte” genen deactiveren.

Meer zelfs: de meerderheid van de vrouwen die op dit ogenblik borstkanker krijgen, zijn vrouwen waarbij borstkanker nog niet voorkwam in de familie. Op dit ogenblik neemt men aan dat 95% van de gevallen van borstkanker te wijten is aan verkeerde voeding, levensstijl en een nog onbekende factor, en dat in slechts 5% van de gevallen erfelijkheid een rol speelt. Zelfonderzoek en mammografie mogen dan wel effectieve hulpmiddelen zijn om knobbeltjes in de borsten op te sporen, het is evenzeer een feit dat veel knobbeltjes nooit ontdekt worden door screening, zelfs niet na vier jaar. Tegenwoordig zijn er buiten ons land nieuwere en veiligere methodes (MRI of Magnetic Resonance Imaging) om met 100% zekerheid kwaadaardige gezwellen te lokaliseren.

Gezond leven met de

juiste vetten

Udo’s Choice®

Ultimate Oil Blend Deze biologische olie bevat een ideale verhouding van de essentiële vetzuren, Omega-3, Omega-6 en Omega-9 (2:1:1) en garandeert een optimale voedingswaarde. • vermindert je risico op harten vaatziekten • verhoogt je energie en weerstand • verbetert je leer- en concentratievermogen • draagt bij tot een betere gemoedsstemming • houdt je gewrichten soepel en versterkt je beenderen • verbetert je spijsvertering en bloeds-omloop • houdt je huid zacht en jong • bevordert je conditie en sportprestaties

Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek.

Voor meer info, surf naar www.ojibwa-deroeck.com of bel +32 (0)52 48 43 00

OjIbwa De roeck BioGezond • september 2005

15

KANKER EN KANKERPREVENTIE ISOFLAVONEN EN LIGNANEN: HET BELANG VAN FYTO-OESTROGENEN In de Verenigde Staten is The National Cancer Institute zich hoe langer hoe meer gaan richten op gezonde voeding als een preventieve maatregel tegen bepaalde kankers, waaronder borstkanker. Volgens The American Cancer Society en The American Institute for Cancer Research kan het risico op borstkanker met 33 tot zelfs 50% verlaagd worden door een aantal eenvoudige wijzigingen in het dieet en de levensstijl. Deze leidinggevende instituten baseren zich bij hun beweringen onder meer op de ontdekking dat bepaalde soorten fruit, groenten en granen krachtige kankerbestrijders bevatten die bekendstaan als fytonutriënten of fyto-oestrogenen (in de natuur voorkomende, niet-toxische, plantaardige chemische stoffen). Er zijn twee groepen van fyto-oestrogenen: de isoflavonen en de lignanen. De isoflavonen zijn de meest voorkomende en ook de meest bekende van de twee. Ze komen vooral voor in sojabonen, en in veel mindere mate ook in andere groenten (onder meer in peulvruchten). Ook de wortelstok van de plant Cimicifuga racemosa (zilverkaars) bevat isoflavonen. Het is opvallend dat Oost-Aziatische vrouwen veel minder last hebben van opvliegers in de menopauze, en dat ook osteoporose, harten vaatziekten en borstkanker er beduidend minder voorkomen dan in Europa en Noord-Amerika. Aanvankelijk werd het grote verschil in het voorkomen van borstkanker geweten aan het feit dat vrouwen in het Westen meer vet (dierlijk vet) en minder vezels (groenten en fruit) eten dan in het Verre Oosten, waar het voornamelijk vegetarische dieet vetarmer en vezelrijker is. Die beschermende stoffen blijken fyto-oestrogenen te zijn. Nu is soja niet de enige plant die fytooestrogenen bevat, maar het is wel de enige plant met een uitgesproken hoog fyto-oestrogeengehalte. Uit epidemiologische studies blijkt dat er een omgekeerd verband is tussen de consumptie van soja en het voorkomen van hormoongerelateerde kankers.

de fyto-oestrogenen van soja bevatten zonder de nadelen ervan te hebben, bijvoorbeeld biologische vlaszaadolie, rijk aan lignanen. Bij het bestuderen van de fyto-oestrogenen heeft men nog niet zo lang geleden ontdekt dat de minder bekende lignanen bij dagelijkse inname een nog hogere bescherming tegen borstkanker bieden dan de isoflavonen. Lignanen komen in onze westerse industriële voeding jammer genoeg praktisch niet (meer) voor. De belangrijkste bron van lignanen bij uitstek is vlaszaad. Waarom zijn lignanen nu zo bijzonder? De fysieke structuur van bepaalde lignanen lijkt zo sterk op die van natuurlijk oestrogeen, dat lignanen oestrogeen kunnen “nabootsen”. Als men ze inneemt, worden ze omgezet in bestanddelen die de strijd aangaan met oestrogenen om zich te binden met oestrogeenreceptoren. Hierdoor wordt het teveel aan oestrogeen uit het lichaam geëlimineerd (via urine, stoelgang en andere lichaamsvochten). Een verhoogde blootstelling aan oestrogeen is, zoals algemeen geweten, een van de allerbelangrijkste risicofactoren voor borstkanker. Tegenwoordig staat de gemiddelde vrouw meer en langer bloot aan oestrogenen dan om het even wanneer in het verleden: vrouwen menstrueren vroeger en komen later in de menopauze; ze krijgen op latere leeftijd kinderen of helemaal geen; ze geven minder borstvoeding en krijgen in de menopauze hormoonvervangende therapie. Die verhoogde oestrogeenproductie kan - zo heeft men recent ontdekt - op een natuurlijke manier afgeremd worden door lignanensupplementen in te nemen.

Aanbevelingen voor een dieet In de loop der jaren zijn er al honderden antikankerdiëten gepromoot. De meeste van deze diëten waren heel eenzijdig, bijzonder streng, nauwelijks vol te houden en niet effectief. Toch blijft de juiste voeding van levensbelang.

Welke kanker waarmee bestrijden? Het eten van zoveel mogelijk verse groenten en fruit is goed voor het bestrijden van alle vormen van kanker, maar een aantal soorten groenten en fruit is meer geschikt om u te beschermen tegen een bepaald type kanker. Als u dus weet dat u - om welke reden ook - meer aanleg hebt voor een bepaald type kanker, kunt u meer van de volgende plantaardige producten innemen:

Edamame

Sojabonen

Tempeh

In Oost-Azië bestaat een echt basisvoedsel: verse, groene sojabonen worden er gekookt in de dop. Dit noemt men edamame, en de boontjes worden dan koud of warm gegeten, als nootjes. Van de bonen wordt een proteïnerijke melk gemaakt, die zo te drinken is, of ingedikt wordt tot tofu. Het vel dat op het oppervlak van sojamelk komt te liggen, kan gedroogd worden en als basis worden gebruikt voor een grote verscheidenheid van surrogaatvleesproducten. Indonesiërs maken van gekookte sojabonen een zachte cake, tempeh genaamd. Wij, in het Westen, eten nagenoeg geen sojaproducten; uit ons dagelijks dieet zijn de jongste vijftig jaar ook nog veel andere producten verdwenen die rijk zijn aan fytonutriënten, zoals peulvruchten en volle granen. We eten ook steeds minder verse groenten en fruit. Een van de gezondste veranderingen in dagelijkse eetgewoonten is een deel dierlijke proteïnen te vervangen door soja. Vlees deels vervangen door soja is om meer dan een reden gezond: in één klap vermindert de inname van verzadigde vetten en verhoogt de inname van omega3-vetzuren, vezels en beschermende fytonutriënten (isoflavonen). U hoeft geen enorme hoeveelheden sojaproducten te eten om een redelijke opname van isoflavonen te hebben: één glas sojamelk bevat 20 mg isoflavonen; 100 g tofu bevat 30 mg isoflavonen en een potje sojayoghurt bevat 7 mg isoflavonen. De medische wereld raadt 45 mg per dag aan. Als u regelmatig sojaproducten eet, en er eveneens op let dat u voldoende peulvruchten, volle granen en vlaszaad eet, bevat uw dieet zeker de noodzakelijke beschermende hoeveelheid fyto-oestrogenen. Als u geen sojaproducten wilt eten of ze om een of andere reden toch niet verdraagt, kunt u nog altijd isoflavoonsupplementen nemen, die

TYPE KANKER

SOORT FRUIT EN/OF GROENTE

Slokdarmkanker

Groene thee, asperges, paddestoelen, Braziliaanse noten

Prostaatkanker

Tomatensaus, sojaproducten, alle soorten fruit

Borstkanker

Asperges, paddestoelen, Braziliaanse noten, vlaszaad, sojaproducten, groene thee, tomatensaus

Longkanker

Appels, gele en oranje groenten en fruit, crucifere groenten (bloemkool, spruitjes, broccoli), groene thee, Braziliaanse noten

Strottenhoofdkanker Alle soorten fruit en groenten Maagkanker

Peulvruchten, groene thee, glee en oranje groenten

Pancreaskanker

Alle soorten groenten en peulvruchten en alle soorten fruit

Darmkanker

Appels, komijn, kurkuma, knoflook, tomatensaus en bonen

Blaaskanker

Groene en zwarte thee, citrusvruchten, komijn, knoflook

Baarmoederkanker

Tomatensaus

Leverkanker

Groene en zwarte thee, asperges, paddestoelen, Braziliaanse noten, alle soorten fruit

Huidkanker

Groente thee (uit "Gezond vanbinnen, vanbuiten Mooi")


Gezondheidshoekje Het is niemand ontgaan dat omega-3-vetzuren tegenwoordig in de schijnwerpers staan. Wereldwijd tonen honderden wetenschappelijke onderzoeken aan dat deze essentiële vetzuren een belangrijke positieve bijdrage kunnen leveren bij ziektebeelden als depressiviteit, harten vaatziekten, ADHD, de ziekte van Alzheimer, reumatische aandoeningen, huidziekten en hormonale stoornissen. De meeste westerlingen kunnen dan ook een goede extra bron van omega-3-vetzuren gebruiken, zoals een hoogwaardig visoliepreparaat.

Visolie hoogwaardige omega-3-vetzuren met diverse toepassingen Essentiële vetzuren Hoewel vetten bij velen een negatieve bijklank hebben, bestaan er speciale vetzuren die we absoluut in onze voeding nodig hebben, omdat we ze niet zelf kunnen aanmaken: de essentiële vetzuren. Deze stoffen vervullen in ons lichaam de functie van vitamine, waarbij ze onder meer het goed geestelijk functioneren ondersteunen, de gezondheid van harten bloedvaten mee helpen bepalen, ontstekingsprocessen tegengaan en het hormonaal evenwicht helpen regelen.

Tekort aan omega-3-vetzuren Nu bestaan in de groep van essentiële vetzuren twee grote families: de omega6- en omega-3-vetzuren. Van eerstgenoemde groep (met als basisvetzuur linolzuur) heeft de westerse mens doorgaans geen tekort: dit door het gebruik van sojaolie, maïsolie, zonnebloemolie of andere plantaardige oliën in de voedingsbereiding. Aan omega-3-vetzuren daarentegen heeft bijna iedereen een gebrek. Bronnen zoals groene groenten, vette vis, lijnzaadolie, walnoten, wild en kwaliteitsvlees staan namelijk steeds minder op het menu.

Toepassingen Naast het verbeteren van onze voedingsgewoonten kan het regelmatig innemen van een supplement met omega-3-vetzuren bovengenoemd onevenwicht helpen herstellen. Vooral een visoliesupplement van goede kwaliteit, dat de vetzuren EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexeenzuur) aanvoert, kan onder meer goede diensten bewijzen: - bij de preventie van harten vaatziekten: visolie vermindert het proces van arteriosclerose door onder andere “bloedverdunnend” te werken en de verhouding tussen de “goede” en de “slechte” cholesterol te verbeteren - bij depressiviteit, ADHD en de preventie van Alzheimer: visolie ondersteunt het functioneren van de hersenen, helpt goede zenuwcelmembranen op te bouwen en bevordert de prikkeloverdracht - bij reumatische aandoeningen en huidziekten: visolie vermindert overmatige ontstekingsverschijnselen in de gewrichten, spieren en huid - bij hormonale stoornissen zoals premenstrueel syndroom, menopauzale verschijnselen en onvruchtbaarheid (ook bij de man): visolie helpt, soms in combinatie met teunisbloemolie, om het hormonale evenwicht te herstellen.

Verkrijgbaar in uw natuurvoedings- en kruidenzaak

Goede kwaliteit belangrijk Opgepast, kies nooit zomaar voor een visoliesupplement! Zorg ervoor dat je een preparaat hebt dat vrij is van toxische stoffen als zware metalen, PCB’s en dioxine. Verder moet het zo weinig mogelijk behandeld zijn: zo kan het bewerken van visolie verantwoordelijk zijn voor een mindere kwaliteit, vervelende oprispingen en een kwalijke geur. BioGezond • september 2005 17

Jongeren, het spoor bijster ‘Minderjarige pleegt overval op nachtwinkel’. Wekelijks haalt een gelijkaardig feit de krantenkoppen. Jonge criminelen, noemen we ze. Zijn ze verloren voor onze maatschappij of is er nog hoop? Jeugdwerkers, therapeuten… diverse begeleiders proberen de jongeren opnieuw op het rechte pad te krijgen, met wisselend succes. Ook Oikoten vzw schaart zich achter deze doelstelling. Hun aanpak wijkt echter flink af van de klassieke methodes. De jongere gaat samen met een begeleider op ‘pelgrimstocht’.

Filip (24): “Drugs, drank… Toch wil ik in mezelf geloven. De dingen leren afmaken. Het verleden blijft me achtervolgen. Enerzijds kan ik het niet loslaten, anderzijds wil ik de goede weg op. Ook ik ben mens in de maatschappij. Omwille van mijn verleden moet ik meer inspanningen leveren om iets te bereiken.” Vanaf zijn vijftiende pendelde Filip op en neer van home naar jeugdgevangenis. Net voor zijn achttiende verjaardag stelde de jeugdrechter hem voor de keuze: jeugdgevangenis of stappen met Oikoten. “Ik zou alles gedaan hebben om daar buiten te blijven.” Na een voorbereidingsweek kon het echte werk beginnen: een 2500 kilometer lange voettocht van Boekarest naar Tildonk. “Wat die tocht voor me betekende? Zwaar, emotioneel zwaar. Je bent op stap met z’n drieën, één begeleider met twee jongeren en we waren kastaars”, zucht Filip. “De eerste week viel me minst zwaar. Ik leefde in een roes van vrijheid. Vrij, geen gevangenis! Geleidelijk aan werd de tocht zwaarder: klimtochten tot 1500, 2000 meter…” “Vroeg of laat kom je jezelf tegen. De twijfel begon te knagen: wie ben ik eigenlijk? Mijn verleden spookte door mijn hoofd. Beviel er mij iets niet, dan begon ik erop los te slaan. Ik was erg racistisch. Je bevindt je in zo’n vreemd land en bent afhankelijk van die mensen. Ze blijken vriendelijk en behulpzaam. Voor mij betekende dit een ommezwaai. De schuldgevoelens kwamen naar boven. Ik moest erover praten….” Aanvankelijk lukte dat praten niet zo goed. “De situatie verplichtte me tot openheid, leren onderhandelen, praten. De grootste uitdaging bleef mijn eigen onzekerheid.” Een fout toegeven kon hij niet. Hij panikeerde en dit uitte zich in kwaadheid. “Iedereen kan zich vergissen. Het duurde een tijdje vooraleer ik ‘sorry’ leerde zeggen. Deze eerste keer hebben mijn reisgezellen me gevierd: we hebben hierop een pint gedronken.” Pinten drinken? “Het is de bedoeling om kilometers te stappen. Daarnaast krijg je een zekere vrijheid. De begeleider zal je niet verbieden


om een pint te pakken. Ik kan boemelen tot ’s morgens vroeg, maar om acht uur moet ik mijn tentje afbreken en stappen. Stappen met een zware kop valt niet mee. Ook in de maatschappij geniet je van een zekere vrijheid. Daartegenover staan verplichtingen. Je moet werken, betalingen verrichten… Als je fouten maakt, moet je de gevolgen dragen en ze rechtzetten. Gaandeweg kwam ik tot het besef dat ik meer aankon dan ik voor mogelijk hield. Oikoten heeft mijn geloof in mezelf hersteld.” En toch viel Filip na de tocht in een zwart gat. “Ik zie mijn ouders graag en toch zorg ik thuis voor problemen. Ik was niet in staat om zelfstandig te leven, maar koste wat het kost wou ik hen keer op keer het tegenovergestelde bewijzen. Dit was mijn grootste probleem. Het is zo gemakkelijk om de oude weg te bewandelen. Opnieuw problemen met mijn ouders, politie slaan…” Dan maar paracommando worden… Eén jointje en Filip mocht de droom vergeten. De infanterie kon wel nog. Drie jaar later volgde zijn ontslag. Motivatie: een goede soldaat op het veld, onleefbaar binnen de kazerne. Gevolg: drinken, blowen… Filip overleefde een zwaar ongeval. “Een nieuw beginpunt in mijn zoektocht in de maatschappij. Ik wil binnen de lijntjes lopen en toch mijn eigen ding doen. Ik worstel met financiële problemen, maar moet erdoor. Ik voel me gesteund door heel wat mensen, mijn ouders, mijn vroegere begeleider vanuit Oikoten en mijn nieuwe vriendin, die mij niet veroordeelt. Ik volg een opleiding met uitzicht op werk, droom opnieuw van zelfstandig wonen… Ik heb een nieuwe toekomst voor ogen. Ik moet ze alleen maar durven pakken.”

Evelien (20): “Ik wil geen nieuwe mensen ontmoeten. Misschien laat Anderhalf jaar therapeutische gemeenschap of stappen met Oikoten… Vanaf elf, twaalf jaar begon het mis te lopen. De akkefietjes groeiden uit tot kleine en grotere criminaliteit. “Toch maar een brief naar Oikoten geschreven… Ik wist niet eens waarom ik die tocht zou maken. Achteraf gezien heb ik er ergens spijt van. Zonder tocht had ik misschien de school afgemaakt. Het kon elke kant uit… toegegeven ook de slechte kant…” En dan gaan ze op stap: Evelien en haar begeleidster, een voettocht van Montpellier naar Santiago. “Lastig! Ik kan me niet zo goed uiten…” Ook nu heeft Evelien moeite om haar gedachten te formuleren. Ze is hypernerveus. “Ik wou het mijn begeleidster gemakkelijk maken, maar handelde net omgekeerd. Ik deed moeilijk. Was ik kwaad, dan hield ik mijn lippen stijf op elkaar. Ooit liepen we 17 km in een rondje. Dat vond ik helemaal niet erg, integendeel ik vond het grappig, hilarisch!” De tocht betekende eveneens een rustpunt in haar woelige leven. “Weg van alles en iedereen. Geen muizenissen. Rust.” Na de tocht voelde Evelien zich diep ongelukkig. “Ik weende. Waarom? Dat weet ik niet… Ik wou opnieuw op stap. Vroeg me af wat ik hier deed. … Ik stond er weer alleen voor. ’t Was net grote vakantie. Ik weet niet meer hoe ik die zomer doorkwam.”

De school viel tegen. Omwille van de tocht nam ze niet deel aan de examens in juni en moest bijgevolg haar jaar overdoen. “Een andere klas. Ik voel me verder staan dan de andere leerlingen en kan dit niet wegstoppen. Konden ze me niet laten overgaan?”, klinkt het verbitterd. “Die tocht was toch ook niet niks! Ze hebben me geen herexamens voorgesteld. Qua punten was ik niet zo slecht bezig!” Zelf heeft Evelien er niet naar gevraagd. Te veel muizenissen. Een ex-lief kruiste Eveliens pad. Hij was clean, beweerde hij… Voor zij het goed en wel besefte, gebruikte zij opnieuw… Op school liep eveneens alles verkeerd. “Ik begon net los te komen. Een stom feit. ’t Was op een middag. Ik heb iets uitgestoken, maar ik was niet alleen. Ik ben wél de enige die buiten vloog. Zij hebben hun diploma. Het is niet eerlijk.” Evelien zweeft ergens tussen geloven en niet geloven in een eigen toekomst. “Velen geven me het gevoel dat ik niets ben. Nochtans weet ik dat er weinig is dat ik niet kan. Ik ben heel handig en creatief. Een beeld kneden in klei… daarin kan ik vluchten… Momenteel volg ik een opleiding bij de VDAB, talen… om bezig te zijn… Waarom talen? Ik voel het zo aan…. Begeleiding? Ik ben de betutteling beu. Vanaf zes, zeven jaar zie ik therapeuten. Ik weet wat ik wil. Als ik ze nodig heb zal ik ze zelf wel vragen.”

Oikoten vzw Deze pluralistische vzw richt zich tot de jongere of de jongvolwassene die tengevolge van een vertrouwensbreuk met zichzelf, de leefomgeving of maatschappelijke normen, het voorwerp is van (dreigende) uitsluitingmechanismen. Het onthemend project - Oikoten, afgeleid vanuit het Grieks betekent zowel ‘van huis weg’ als ‘op eigen kracht’ - bestaat erin om jongeren tijdelijk en radicaal van hun vertrouwde omgeving los te maken. Ze worden ertoe aangezet om een totaal andere maatschappelijke rol op te nemen. Tijdens de tochten naar Santiago de Compostela ziet de maatschappij geen jonge crimineel, wel een jonge pelgrim. Deze ervaringen kunnen tot een nieuwe definiëring van zichzelf leiden. Oikoten vzw wordt door het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap gesubsidieerd. Info Oikoten vzw: Lipsestraat 175, 3150 Tildonk Tel: 016-20 21 93 fax: 016-24 19 21; Website: www.oikoten.be mail:[email protected]


TEKST: RIA ANYCA • ILLUSTRATIE: PHILIPPE SEGAERT

ik me ergens in meesleuren… Druggebruikers mijd ik. Ik ben erg beïnvloedbaar. Acht jaar… ik heb genoeg tijd verspeeld.”

Halve gram EPA biedt positief resultaat bij kinderen met leermoeilijkheden en hyperactief gedrag Dr. Richardson

De resultaten uit de Oxford-Durham studie die begin mei 2005 werden bekendgemaakt, spreken boekdelen. Van de 117 kinderen tussen vijf en twaalf jaar die deelnamen aan deze Engelse studie gebruikten 60 kinderen een EPA-rijk voedingssupplement, 57 kinderen kregen een nepmiddel. Noch de onderzoekers, noch de deelnemers aan de studie wisten of ze het EPA-rijke voedingssupplement dan wel een nepmiddel (= placebo) gebruikten. Dit heet dubbelblind placebo-gecontroleerd onderzoek, dé standaard voor betrouwbare resultaten. Het EPA-rijke voedingssupplement voorzag de kinderen in een dagelijkse inname van ca. 500 mg EPA (een omega-3 vetzuur).

Dr. Richardson en Dr. Montgomery evalueerden het hyperactief gedrag, de aandachtsproblemen en de mogelijkheid om woordjes te lezen en te spellen bij kinderen uit beide groepen. Na drie maanden konden de behandelde kinderen drie maal zo goed lezen en scoorden ze dubbel zo goed op de spellingstest als de onbehandelde kinderen. Ook de ADHD-symptomen verbeterden aanzienlijk. De groep kinderen die gedurende 3 maanden het nepmiddel hadden gekregen, schakelden vervolgens over op het EPA-rijke voedingssupplement, zonder dat ze dit wisten. Ook zij evolueerden hierbij na drie maanden naar een goede verbetering in hun leermoeilijkheden en gedragsproblemen. Bij de behandelde groep werd de therapie intussen verder gezet. Na 6 maanden was de inname van het EPA-rijke voedingssupplement even doelMOREPA‚-MINI

treffend als Rilatine‚ (het meest gebruikte geneesmiddel bij ADHD) om de aandachtsproblemen te verbeteren en de hyperactiviteit te onderdrukken. In de lees- en spellingstesten bleven deze kinderen even goed tot steeds beter scoren.

Hyperactief gedrag en leermoeilijkheden door problemen met lezen en schrijven of een tekort aan aandacht kennen nu een sterk onderbouwde natuurlijke aanpak: de dagelijkse inname van ca. 500 mg EPA, gedurende minstens drie maanden. Bron: Richardson AJ, Montgomery P. The Oxford-Durham study: a randomized, controlled trial of dietary supplementation with fatty acids in children with developmental coordination disorder. Pediatrics 2005 May; 115(5):1360-6.

GEWONE VISOLIE

1 CAPSULE BEVAT:

EPA DHA Teunisbloemolie GLA 9% Antioxidant Aantal dagelijks in te nemen capsules

245 mg 33 mg 10 mg 2.5 mg (gemengde tocoferolen)

93 mg 29 mg 100 mg 1.6 mg (alfa-tocoferol)

2

6

Dr. Richardson spreekt te Antwerpen op maandag 7 november over “Lessons from the Oxford-Durham study: - key findings and implications for future research” Meer informatie is te vinden via de website van dr. Alexandra Richardson: www.fabresearch.org

Visolie van farmaceutische zuiverheid De klassieke geneeskunde gelooft nog niet in het belang van omega-3-vetzuren, maar de voedings- en supplementenindustrie heeft er wél razendsnel op ingepikt: we worden tegenwoordig om de oren geslagen met melk, eieren, margarines en andere producten die ‘verrijkt zijn met omega-3’ en het aantal fabrikanten dat visoliecapsules op de markt brengt, is niet meer te tellen. Negenennegentig procent van de fabrikanten maakt misbruik van het feit dat omega-3 een ‘nieuw begrip’ is en brengt minder goede producten op de markt. omega-3 eieren, omega-3 margarines en dat soort producten zijn niet ‘slecht’ als voedingsproduct, maar ze worden onterecht aangeprezen als producten die de gezondheid bevorderen. Therapeutisch zijn immers veel hogere dosissen nodig. Je zou bij wijze van spreken al drie vlootjes omega-3 margarine per dag moeten eten om een voldoende dosis omega-3 binnen te krijgen. Hetzelfde geldt voor de meeste visoliesupplementen en voor de zogenaamde samengestelde omega-3-6-9-oliën. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat een dosis van vijfhonderd tot tweeduizend milligram EPA per dag de beste resultaten geeft. De meeste zogenaamde natuurlijke visoliën bevatten niet alleen een dosis die véél lager ligt, maar bevatten zelfs hoge dosissen toxische stoffen zoals zware metalen, PCB’s en dioxines. Er zijn bovendien fabrikanten die levertraancapsules aanprijzen 20 BioGezond • september 2005

onder de noemer EPA-supplement, terwijl levertraan zeer hoge dosissen toxische stoffen bevat. Zelf werk ik met de producten van het Belgische bedrijf Minami Nutrition, MorEPA® en MorEPA-Mini® (voor kinderen). Het zijn de enige producten met een voldoende hoge concentratie EPA én ze zijn honderd procent zuiver: de fabrikant laat zijn product elke maand in gespecialiseerde labs onderzoeken op toxische stoffen. Ook andere wetenschappers, zoals de Britse Alexandra Richardson, gebruiken bij hun onderzoeken MorEPA®. Prof.dr. Michael Maes M.D verbonden aan het universiteit van Maastricht afdeling psychiatrie en neuropsychologie als ook aan de Vanderbilt universiteit in Nashville USA. Prof. dr Michael Maes is de auteur van het boek “Van Freud tot omega-3” Een revolutionaire aanpak van depressie, ADHD, chronische vermoeidheid en chronische pijnen.

Donkere wolken in uw hoofd? Stemmingsschommelingen? Een druk kind? Lusteloos? Moe?

MorEPA omega-3 TM

voor het behoud van het emotionele en fysieke welzijn

verbetert de concentratie vermindert stress verhoogt de immuniteit beschermt de huid tegen veroudering Zijn hoge zuiverheid maakt MorEPA™ uniek in Europa. Het bevat minstens 75% omega-3 per capsule voor uw comfort. Dat is de aanbevolen dagelijkse dosis. In plaats van tien visoliecapsules per dag, neemt u voortaan slechts één enkele MorEPA-capsule. Meer weten? Surf naar www.MorEPA.com Bel Minami Nutrition op 03 458 79 54

MorEPA™- Mini-Junior voor kinderen vanaf 5 jaar

MorEPA™ voor iedereen, van 10 tot 110 jaar

Natuurlijke aardbeiensmaak

Natuurlijke citroensmaak

(245 mg EPA/capsule,

(580 mg EPA/capsule,

EPA/DHA ratio 7/1)

EPA/DHA ratio 7/1)

€ 19,95/60 capsules

€ 29,95/60 capsules

Partner van de Belgische Cardiologische Liga Donateur Europese Organisatie voor Kankerpreventie (www.ECPO.org) Aanbevolen supplement via boek: “Van Freud tot Omega-3 - Een revolutionaire aanpak van depressie, ADHD, chronische vermoeidheid en chronische pijnen” door Prof.dr. Michael Maes

of OCE BIO op 03 366 21 21. MorEPA™ is verkrijgbaar via de apotheek en betere reformwinkel, of in de MorOmegaShop (Koudeberg 62, Brussel, 02 503 58 17).

MINAMI NUTRITION O M E G A - 3

T H E R A P Y

Natuurgeneeswijzen

deel 4

Homeopathie Een complementaire geneeswijze, die door de enen enorm wordt gewaardeerd en door de anderen sterk onder vuur wordt genomen, is de homeopathie. Indien deze sterk individueel gerichte, en daarom zeker niet zo eenvoudige, geneeswijze met kennis van zaken wordt toegepast, kan ze evenwel schitterende resultaten opleveren. Reden ten over om er eens grondiger mee kennis te maken.

Omschrijving Het woord homeopathie wordt gevormd door de Griekse woorden “omeos” en “pathos”, die respectievelijk staan voor “gelijksoortig” en “lijden”. In de homeopathie gaat men namelijk behandelen met iets dat een effect teweegbrengt gelijk aan het lijden; dit principe wordt verderop grondiger besproken. Homeopathie behoort tot de holistische geneeswijzen, omdat ze de mens ook in zijn totaliteit bekijkt: ze staart zich niet blind op een lokale “ziekte”, maar evalueert de “zieke” in zijn geheel. Homeopathie is erop gericht om de “levenskracht” bij een zieke te activeren, waardoor deze zijn gezondheid kan herwinnen. Deze levenskracht, die ook in de Chinese geneeskunde als “chi” en bij de Hindoes als “prana” wordt gedefinieerd, is misschien niet onmiddellijk een objectief vast te stellen of meetbare kracht, maar ze helpt de alternatieve genezer te begrijpen dat hij best op een niet toxische en brede ondersteunende manier (met ook gezonde voeding, ontgif-

ting, beweging) de gezondheid van patiënt kan bevorderen.

Wat geschiedenis: het genie Samuel Hahnemann De grondlegger van de homeopathie was Dokter Samuel Hahnemann (1755 – 1843). Vooraleer hij de basisprincipes van de homeopathie formuleerde, genoot deze eeuwige zoeker, briljant denker en uitmuntend arts al een uitstekende reputatie als schrijver en vertaler van diverse medische werken. Toch was hij niet tevreden met de resultaten die de toenmalige geneeskunde boekte. Hij vond dat er eigenlijk nooit van een echte “genezing” sprake was en meende dat er toch bepaalde natuurwetten moesten gelden om het eigenlijke genezingsproces in goede banen te leiden. Hij stelde vast dat, net zoals nu, de geneeskunde vooral werkte met medicijnen die tegengestelde krachten uitoefenen bij bepaalde klachten. Bij een diarree bijvoorbeeld wordt de darm “verlamd”, bij koorts wil men kost wat kost de lichaam-

De basis: similia similibus curentur In 1810 publiceerde Dr. Hahnemann, na jarenlang de wetten en de beginselen van de homeopathie te bestuderen en deze op zijn patiënten met succes toe te passen, het boek “Organon der heilkunst”. Dit werk veroorzaakte groot tumult in de Europese medische kringen, omdat het een geheel nieuw en radicaal systeem introduceerde, dat volledig indruiste tegen de traditionele geneeskunde. De basis van de homeopathie, die er grondig wordt in uiteengezet is “similia similibus curentur”, wat letterlijk betekent: het gelijke met het gelijke genezen. De essentie van dit gelijksoortigheidsprincipe is de natuurwet dat een stof die bepaalde symptomen teweegbrengt bij een gezond persoon, diezelfde symptomen geneest bij een ziek persoon. Dr. Hahnemann was door talrijke observaties van ziektegevallen en door waarnemingen bij zichzelf niet zomaar tot die conclusie gekomen. Hij zag bij-

22

BioGezond • september 2005

Belladonna

Arnica

Nux Vomica

stemperatuur naar beneden halen, bij hoge bloeddruk geeft men iets wat de bloeddruk verlaagt….en uiteindelijk hoopt men dat de som van deze tegengestelde krachten iets is wat op een normale toestand lijkt. Daarom bleef hij onvermoeid zoeken naar andere inzichten om een blijvende, echte genezing te bekomen.

Verdunnen én dynamiseren Uiteraard was met het formuleren van het gelijksoortigheidsprincipe de kous niet af! Je kan toch moeilijk bij een patiënt met een plots optredende hoge koorts, bonzende hoofdpijn, rood gelaat, verwijde pupillen, ijskoude handen en voeten, allemaal symptomen identiek aan die met een vergiftiging met de Atropa belladonna, deze giftige plant zomaar gaan toedienen? Of iemand die een ziektebeeld vertoont, gelijkend op een chronische kwikvergiftiging, zomaar kwik gaan toedienen? Je zou een ernstige, eventueel fatale beginverergering van de ziekte of uitgesproken bijwerkingen riskeren. Hierop

voorbeeld mensen in zeldzame gevallen “toevallig” genazen van een chronische aandoening als ze tijdelijk een acute ziekte hadden doorgemaakt met identieke kenmerken als de chronische aandoening. Nadat de acute ziekte, die vanwege het gelijksoortigheidsprincipe de chronische ziekte had “overstemd”, was genezen, was ook de chronische ziekte verdwenen. Ook merkte Dr. Hahnemann dat wanneer hij als gezonde persoon kinabast innam, hij net die verschijnselen van wisselkoorts of malaria kreeg, waarvoor kinabast bij zieke personen werd ingezet. Kinabast brengt dus bij een gezonde persoon verschijnselen teweeg die het bij een zieke persoon wegneemt. Gaandeweg hebben Hahnemann en zijn volgelingen, ondermeer door het verzamelen van ziektebeelden van toevallige vergiftigingen, alsook door het uitvoeren van “proovings”, waarbij ze als gezonde personen bepaalde stoffen innamen, talrijke homeopatische geneesmiddelenbeelden opgesteld.

heeft de geniale geest die Hahnemann was, na lang zoeken en uitproberen, het correcte antwoord gevonden: hij ging het toegediende geneesmiddel eerst verdunnen om er zelf geen ernstige symptomen mee te veroorzaken en nadien, om de energetische impact ervan te vergroten, ging hij het “dynamiseren”. Onder dat laatste verstaan we het dynamischer of krachtiger maken van een verdunde stof door ze aan een serie krachtige trillingen te onderwerpen (bij vloeibare oplossingen) of verwrijven in een mortier (van droge medicijnen). Vandaar dat homeopathische geneesmiddelen een cijfer meekrijgen. Bijvoorbeeld van Natrum muriaticum 1000 K of MK slaat de 1000 op de verdunningsgraad en de K op “Korsakow” of de man die deze verdunningsmethode in de praktijk ontwikkelde.

symptomen en deze vervolgens qua belang kunnen inschatten, je moet ook voldoende kennis hebben van de talrijke homeopathische geneesmiddelenbeelden om met voldoende inzicht en geduld het similimum of meest gelijkende eruit te halen. Je moet inzien dat er geen homeopathisch geneesmiddel bestaat voor bijvoorbeeld een maagzweer, maar dat er enkel een individueel, goed gekozen middel bestaat voor Jan met een maagzweer, voor Piet met een maagzweer of voor Mieke met een maagzweer. Je moet begrijpen dat er in elk stadium van een ziektebeeld slechts één homeopathisch middel is, dat tot genezing kan leiden (de echte of “unitaire” homeopathie). Vandaar dat sommigen homeopathie eerder als een geneeskunst bestempelen.

Een “geneeskunst”

Uit al het bovenstaande mag duidelijk wezen, dat homeopathie niet weggelegd is voor de leek! Je moet om te beginnen arts zijn of een zeer gemotiveerde therapeut om voldoende inzicht in de menselijke fysiologie te hebben. Daarnaast moet je een zeer degelijke opleiding in de homeopathie genoten hebben, niet alleen om de beginselen te begrijpen, maar ook om voldoende kennis van de geneesmiddelenbeelden te vergaren. Wie dus thuis homeopathie wil toepassen in

Hoewel, eens men hem onder de knie heeft, de basiswet van de homeopathie niet zo moeilijk is, is het praktisch toepassen ervan zeker niet zo eenvoudig! Integendeel, je moet als arts of therapeut een lang parcours afleggen en je kennis voortdurend bijschaven, wil je successen (blijven) boeken. Je moet niet alleen een totaal bilan van de patiënt opmaken wat betreft zijn fysieke en geestelijke

Kritiek

zijn gezin op basis van een informatief boek over homeopathie, of wie als arts of therapeut maar een summiere opleiding heeft genoten, kan onmogelijk met succes homeopathie gaan toepassen. En dat laatste is helaas koren op de molen van de tegenstanders van homeopathie. Er zijn tegenwoordig artsen van de reguliere geneeskunde die, in plaats van zich te verder te bekwamen in hun eigen vakgebied, zich blijkbaar geroepen voelen om ten strijde te trekken tegen de homeopathie om deze volledig als kwakzalverij af te doen. Dat ze hierbij duizenden ernstige collega’s, die er onnoemelijk veel tijd en energie hebben ingestoken om zich te bekwamen in een natuurlijke geneeswijze, degraderen tot een stelletje onkundigen,die zich alleen met water of suikerbolletjes zouden bezighouden, lijkt hen niet te deren…. Beter ware het een degelijke opleiding op punt te stellen en daar een erkenning aan te verbinden.

De eigenlijke behandeling Wanneer iemand voor de eerste keer bij een homeopaat gaat, dat wordt hij minstens een uur ondervraagd (de homeopathische anamnese). Hierbij komt alles aan bod : lichamelijke klachten, eventuele geestelijke problemen, voedselvoorkeuren of -afkeer, gevoeligheid voor kou of warmte, eigenaardige


H O M E O PAT H I E Duitse onderzoekers bewijzen werking homeopathie Vorsers in Duitsland hebben zo'n 400 volwassenen en kinderen onderzocht die kampen met langdurige gezondheidsproblemen, gaande van rugpij n tot slapeloosheid, van sinusitis tot depressies. De helft van de 'proefkonijnen' werd behandeld met conventionele middelen, de andere helft met homeopatische druppels en drankjes. Na zes maanden bleek ondubbelzinnig dat de mensen die homeopatisch waren behandeld er veel beter aan toe waren dan de anderen, en dat tegen een kostprijs die absoluut niet hoger lag dan bij de gewone geneesmiddelen. De onderzoekers beklemtonen dat ze zich louter toespitsen op de resultaten, en geen antwoord zochten op de vraag hoe het dan wel komt dat homeopathie echt werkt. symptomen enz…Enkel door het opmaken van een volledig dossier, kan de behandelende arts of therapeut een volledig inzicht bekomen van het individu in zijn geheel. In de meeste gevallen komt het erop neer dat een constitutioneel geneesmiddel wordt gezocht, met name die homeopathische remedie, die het meest gelijkende geneesmiddelenbeeld vertoont dat overeenkomt met het specifieke ziektebeeld van de patiënt. De homeopaat kan als hulp hierbij een boek consulteren met geneesmiddelenbeelden (een materia medica) of een dik boek dat de symptomen per orgaangebied alfabetisch rangschikt (een repertorium). Het is niet altijd zo eenvoudig om het passend constitutioneel middel te vinden, en soms zijn er meerdere consultaties nodig om deze op het spoor te komen. Eens het correcte constitutioneel middel toegediend, dan zal de patiënt meestal na verloop van tijd een zeer duidelijke verbetering van zijn gezondheidstoestand doormaken. In sommige gevallen kan het zo zijn, dat bijna steeds ditzelfde constitutioneel middel de patiënt in geval van ziekte zal helpen, bijvoorbeeld Sulphur. Maar soms is het effect van het constitutioneel middel “opgebruikt” en moet een passend opvolgmiddel (of complementair middel) gegeven worden, bijvoorbeeld na Sulphur, Nux vomica. Soms is het ook mogelijk dat een ander middel dient gegeven te worden bij een acute ziekte (bv. Belladonna), bij een verwonding (bv. Arnica), bij een liefdesverdriet (bv. Ignatia), enz…We moeten er ook op wijzen dat homeopathie geen wondergeneeskunde is; die bestaat trouwens niet. Ze versterkt in de mate van het mogelijke de levensNux Vomica kracht, maar soms is die al zo verzwakt, dat een volledig herstel niet meer mogelijk is.

Het geneesmiddel Wie homeopathisch wordt behandeld, dient doorgaans een remedie in te nemen, die is gedrenkt in bolletjes melksuiker of lactose, die als inerte drager fungeren. Zelden wordt nog gewerkt met alcoholische verdunningen. Ofwel kiest een homeopaat ervoor om een 24 BioGezond • september 2005

éénmalige, sterkere verdunning van een middel toe te dienen, bijvoorbeeld een 200 K of een 1000 K, om daarvan in de loop van enkele weken of maanden het effect te evalueren. Ofwel laat hij de patiënt gedurende een ganse tijd één of enkele malen per dag een lagere verdunning innemen, bvb. 3 maal per dag 6K of één maal per dag 12 CH. Soms stelt men dat “homeopathie maar traag werkt”, maar deze geneeswijze volgt gewoon de natuurwetten. De genezingsduur is evenredig met de ziekteduur: bij het toedienen van de correcte remedies zal bij chronische ziekten de genezingsduur toch nog flink wat tijd in beslag nemen; bij acute ziekte moet het juiste middel de zaak snel opklaren.

Het kostenplaatje Het spreekt voor zichzelf dat een arts, die je voor de eerste maal meer dan een uur moet ondervragen, hiervoor meer zal aanrekenen dan een huisarts waar je mogelijk na een kwartiertje buiten bent. Maar, eens je dossier opgemaakt, zullen de volgende (kortere) consultaties bij een homeopaat ook een stuk minder kosten. Ermee rekening houdend dat de eigenlijke homeopatische remedies niet zoveel kosten en dat, als je homeopathische behandeling aanslaat, je op den duur veel minder geneeskundige hulp nodig hebt, hoeft homeopathie uiteindelijk niet zo duur te zijn. Wat betreft de terugbetalingsmodaliteiten heerst er voor het ogenblik onduidelijkheid. Daar waar bepaalde ziekenfondsen tussenkomen in de kostprijs van de relatief goedkope homeopathische geneesmiddelen, is er grote ongerustheid omtrent de mogelijke schrapping van de terugbetaling van prestaties door artsen die homeopathie uitoefenen. Vooral de prestaties van artsen die uitsluitend homeopathie bedrijven en tegelijk niet erkend zijn als huisarts, zouden niet meer terugbetaald worden; artsen die vroeger erkend waren als huisarts, zouden hun huisbezoeken niet meer terugbetaald zien; artsen met een gemengde praktijd (reguliere en homeopathische geneeskunde) zouden ongemoeid gelaten worden. Het heet dat onze huidige minister van Volksgezondheid enkel erkende huisartsen die “wetenschappelijk bewezen behandelwijzen” gebruiken, wil tegemoetkomen in de terugbetalingsmodaliteiten. Hierop wordt inmiddels furieus gereageerd door al wie homeopathie een goed hart toedraagt.

ALPHA/THETA TRAINING Volgens de befaamde SILVA METHODE

De originele, authentieke en eenvoudige methode die écht werkt.

✽

Ontspannen op elk gewenst moment ✽

Gezondheid verbeteren ✽

Afrekenen met stress, slapeloosheid, vermoeidheid, hoofdpijn, migraine ✽

Zelfvertrouwen vergroten ✽

Verbetering van geheugen en concentratievermogen ✽

Afrekenen met angsten en fobieën ✽

Gewenste doelen bereiken ✽

Ongewenste gewoonten veranderen (roken, vermageren, …) ✽

Uw intuïtie beter ontwikkelen en leren gebruiken ✽

Verbetering van relaties ✽

Kunt u dat allemaal leren in één cursus? Gun uzelf dit mooie geschenk!

Voor verdere inlichtingen en info avonden neem vrijblijvend contact op met:

Silvamethode - België Villastraat 3 3120 Tremelo Tel: 016/35 36 93 0475/471 006 [email protected] www.silvamethode.be

De sauna De sauna, zoals wij die nu kennen, is een Finse uitvinding. De oorspronkelijke betekenis van het Finse woord sauna is "kuil". Men kan zich indenken dat houthakkers in het barre klimaat zich aan het houtvuur warmden en dat zij, om zich tegen de wind te beschermen, dat vuur in een kuil aanlegden. Vaak werd zo'n vuurkuil met boomstammen en aarde overdekt, waardoor de "Holsauna" ontstond. In Finland is nog een aantal van die oude "holsauna's" te vinden. Later werden sauna's ook boven de grond in blokBij dit artikel vindt u advertenties van een aantal sauna's. hutten gebouwd, oorspronkelijk nog verwarmd met behulp van een hoeveelheid opgestapelde stenen, die verhit Deze bieden allemaal SPECIALE werden door een open houtvuur. Tijdens het saunabad brandde het vuur niet. Later is men in Finland saunakaCONDITIES op een SAUNABEZOEK chels gaan ontwikkelen met een gesloten systeem, meestal nog wel met hout als stookmateriaal. De meeste saunaof een VERWENARRANGEMENT, blokhutten zijn gebouwd aan één van de duizenden meren en meertjes die Finland rijk is. Ze zijn eigendom van mits voorlegging van hun publiciteit. particulieren die hun saunahuisje als weekeindhuisje benutten voor een uitgebreid saunabad in familiekring. Voor Wij wensen jullie enkele aangename toepassing in kleinere cabines, inwoonhuizen en hotels, zijn de laatste jaren ook in Finland de elektrische saunakauurtjes toe in deze centra ! chels in opkomst gekomen. Bijna ieder Fins huisgezin beschikt wel over een eigen saunacabine, die dagelijks gebruikt wordt. Zover zijn we in België nog lang niet. Het overgrote deel van de gebruikers van de sauna komen daarvoor naar een openbare sauna, waarvan er in ons land toch reeds een aantal zijn, in meerderheid in Vlaanderen.

Waarom naar de sauna ? Het antwoord op de vraag waarom mensen graag naar de sauna gaan is in de loop der tijd aan verandering onderhevig geweest. De eerste en lange tijd enige invalshoek was die van de gezondheid. Men ging het "zweethok" in omdat dat heilzaam was voor het lichaam. Men werd er heerlijk schoon en uitgerust van. In de laatste tijd is daar echter een dimensie bijgekomen die het "gezondheidsimago" wat naar de achtergrond heeft verdrongen. De meeste saunagasten zien de sauna tegenwoordig als een gezonde uitgaansgelegenheid, waar men voor de gezelligheid naar toe gaat. Dit heeft natuurlijk ook een verandering van het saunabedrijf zelf teweeg gebracht. Kon men vroeger volstaan met een cabine om op te warmen en koud water om af te koelen, tegenwoordig biedt het moderne saunabedrijf een scala aan mogelijkheden, zoals zwembaden, whirlpools, kruidenbaden en diverse soorten cabines en stoombaden, zonnebanken, massage- en schoonheidssalon. Daarnaast is er bij de meeste sauna's naast de stille rustruimte, royale gelegenheid om gezellig te zitten, te drinken en te eten (soms zelfs te dineren). Kortom de moderne sauna is een plaats waar naast het spel van warm en koud ook ruime aandacht is voor het sociale contact en de gezelligheid.

Wat gebeurt er met je lichaam in de sauna ? Wat gebeurt er eigenlijk allemaal met je lichaam in de sauna? Dat is een veelvoorkomende vraag bij mensen die voor het eerst kennismaken met dit spel van warm en koud. Het antwoord is simpel: Heel wat! Maar we kunnen er direct aan toevoegen: alleen maar goede dingen! Kort samengevat het volgende: Je geeft je lichaam een training, je ververst de vochtreserves, je bouwt weerstand op en je geeft je lichaam en je psyche rust en ontspanning. Dit alles onder een voorwaarde: als je er op een goede manier gebruik van maakt!

Sauna ververst jouw vochtreserves Een geoefend saunabader 'verliest' over het algemeen zo'n halve tot anderhalve liter vocht per saunabezoek. Door het aftappen van bloed in de verschillende stadia van het saunabaden heeft men bij wetenschappelijke onderzoekingen kunnen aantonen dat het uitgescheiden vocht in eerste instantie direct uit het bloed wordt afgezonderd, waardoor dit in geringe mate wordt ingedikt. Het lichaam streeft er echter naar, zoals wij hierboven al schreven, om de samenstelling van het bloed zo constant mogelijk te houden. Een uur na de sauna heeft het bloed ook zonder dat wij gedronken hebben haar normale vloeibaarheid al weer teruggewonnen. Het hiervoor benodigde vocht wordt daartoe uit allerlei vet-, spieren huidweefsels onttrokken. Dat is ook duidelijk zichtbaar bij personen met oedemen (vochtophopingen in de weefsels); de gezwollen plekken zijn na een saunabad bij hen praktisch helemaal verdwenen. Met het transpiratievocht wordt er echter niet alleen maar vocht (= water) aan ons lichaam onttrokken, maar b.v. ook melkzuren die na een grote lichamelijke inspanning in de weefsels zijn achtergebleven. Het lichaam wordt zo door de van binnenuit aangevoerde bestanddelen van het transpiratievocht als het ware "schoongespoeld". Deze regelmatige opruiming van stofwisselingsresten en van stoffen die hier na ziekteprocessen zijn blijven hangen is een van de belangrijkste 'diepte-effecten' van het saunabaden. 26 BioGezond • september 2005

Het succes van de sauna Vanuit Finland is de opmars van de sauna in Europa opnieuw begonnen. Bij de Olympische spelen in Berlijn in 1936 brachten de Finnen hun eigen sauna mee. De resultaten van de Finnen bij deze spelen waren opmerkelijk goed. In de publiciteit werden die successen in direct verband gebracht met het gebruik van de sauna. Vooral vanuit Duitsland is na de oorlog de verbreiding van de sauna over West-Europa en de rest van de wereld verder gegaan. De oprichting van de "Deutsche Saunabund" met als grote stimulator Dr. Werner Fritzsche heeft veel bijgedragen aan de ontwikkeling van de moderne sauna in Duitsland en ook in Nederland. Aan zijn inzichten is het onder meer te danken dat de Europese sauna "droog" is, dat er niet zoals in Rusland en vaak ook wel in Finland overvloedig water wordt gegooid in de cabine. Ook voor de nu algemeen aanvaarde "saunarouting" legde Dr. Werner Fritzsche de basis. Het aantal openbare sauna's in Vlaanderen neemt de laatste jaren behoorlijk toe, evenals het aantal privé sauna's, die in vele gevallen verbonden zijn aan schoonheidsinstituten. Sauna's vindt je verder ook bij hotels, op camping, en bij sport- zwemaccommodaties, terwijl ook het aantal particulieren dat zich thuis een eigen saunacabine aanschaft, groeit.

Het centrum biedt een ruime waaier aan mogelijkheden.

thermencomplex Aquarius

voor mensen die naakt willen kuren, met een Finse sauna (95°C), een kruidensauna (70°C), een sauna verwarmd met houtkachel, een Zwarte Woud Sauna, een verwarmd zwembad (32°C), een jacuzzi binnen en een jacuzzi buiten, een tepidarium, een Romeins stoombad, relaxatieruimtes, douches, tuin met ligzetels enz. Anderzijds kan men ook mét badkledij van de thermen genieten in de

oriëntaals gedecoreerde Palmeraie

met een Sauna Terracotta (70°C), een Sauna Mediteranna (85°C), een grote jacuzzi (gedeeltelijk binnen, gedeeltelijk buiten), een Turks stoombad, een hammamruimte rond de jacuzzi, douches, een Moorse binnenkoer met ligzetels, een relaxatieruimte enz. Er is ook een eetgelegenheid in het centrum. Daarnaast kunt u zich in de watten laten leggen door de schoonheidstherapeuten. Er worden verschillende schoonheidsbehandelingen aangeboden, zoals gelaatsverzorging, manicure, pedicure, epilatie,... Maar ook tal van massages staan op het programma.

Voor meer inlichtingen : Thermae Grimbergen, Wolvertemsesteenweg 74, 1850 Grimbergen, tel 02/270.81.96, www.thermaegrimbergen.be, [email protected]

Het strakke en trendy ingerichte instituut AROME dankt haar naam aan het gebruik van aromatisch producten op natuurlijke basis. Naast alle beauty en wellnessbehandelingen kun je er ook herbronnen in het ruim voorziene sauna en badhuis. Rustend aan de haard met een vleugje lounge music en aangepaste kleurentherapie, bekom je totale relaxatie voor lichaam en geest.

AVEDA, ons natuurlijk product, gebaseerd op de wijsheid van een eeuwenoude geneeswijze, biedt ons de mogelijkheid om in balans te leven,in balans met onszelf,elkaar en de aarde. Onze producten zijn duurzaam ontwikkeld om onze planeet en de inheemse culturen waarmee we samenwerken zo min mogelijk te schaden. Ze worden uiterst zorgvuldig geproduceerd in de overtuiging dat alles wat ons raakt, op talloze manieren doorwerkt!!

Alle dagen van 10u-23u Zat van 9u-18u Do/Zo Gesloten Enkel op afspraak

Ch. Doudeletstraat 13 9040 St.-Amandsberg/Gent 09 228 40 64 www.arome-beauty.be

WAARDEBON -25% Saunaverhuur/arrangementen Gelaat - lichaamsverzorging geldig van 19/09/2005 tot 31/12/2005 Bij afgifte van deze bon

Sauna geeft je lichaam een training In de sauna moet ons lichaam 'vechten'. In de cabine heerst een temperatuur van zo'n 50° C op de vloer tot 100° C aan het plafond. Om het lichaam niet onnodig zwaar te belasten is het aan te raden op de banken te gaan liggen of te gaan zitten met opgetrokken knieën, op zitvlakhoogte, zodat het lichaam zich zoveel mogelijk in één temperatuurszone bevindt. De sauna is erg droog, waardoor warmtegeleiding via de lucht vrijwel uitgesloten is. Die opwarming vindt plaats door middel van infrarode straling van de wanden en het plafond. Een straling die intensief diep in de huid doordringt. In de eerste paar minuten openen de huidporiën zich en komen onze zweetkliertjes in werking. Door invloed van de warmte vindt in ons lichaam een vaatverwijding plaats. Aangezien er een gelijk volume in ons vaatstelsel aanwezig is zal de bloeddruk hierdoor iets afnemen. Ons lichaam probeert dit te corrigeren door de hartwerking iets aan te zetten om zo voldoende bloed te laten circuleren, maar door de rustsituatie neemt deze na een paar minuten al weer af. We gaan zweten om ons lichaam door middel van verdamping te koelen. Dat zweten moet je leren. De beginneling zal er over het algemeen meer moeite mee hebben dan de regelmatige saunabezoeker. Het vocht dat nodig is om te zweten wordt direct aan ons bloed onttrokken, waardoor de bloeddruk nog meer zal dalen. Gelukkig hebben we in ons lichaam voldoende "vochtdepots" liggen en kunnen onze organen heel wat vocht missen, zodat dit tekort aangevuld kan worden. Dit houdt in dat onze organen minder gaan werken. Om die reden is het dan ook niet aan te bevelen om vlak voor het saunabezoek een flinke maaltijd te gebruiken. Behalve de warmte die via de infrarode straling op en in ons lichaam komt, wordt ook door de ingeademde hete lucht via het slijmvlies veel warmte aan de luchtwegen afgegeven. Dankzij de versnelling in de bloedstroom loopt de temperatuur van de huid niet verder op dan tot 40° C, waarbij het teveel aan warmte via de bloedbanen wordt afgevoerd naar de kern van ons lichaam. De lichaamstemperatuur loopt lang niet zo hoog op als die van de huid. Hoger dan zo'n 38 à 39° C wordt die temperatuur niet. Na zo'n tien minuten schiet ons afkoelmechanisme tekort en wordt het tijd om de cabine te verlaten. Dit moet rustig gebeuren, nadat u de laatste 1 à 2 minuten rechtop hebt gezeten met de voeten naar beneden

Sauna niet om af te slanken Veel mensen die naar de sauna gaan, gaan voordat ze zich weer aankleden even op de weegschaal staan. In de hoop wat gewicht kwijt te zijn. Want dat moet toch wel na zoveel vochtverlies... En inderdaad! Dat is vaak het geval. En begrijpelijk is het ook, want vocht weegt en wie dus veel vocht verliest, verliest gewicht. Maar, zoals hierboven is beschreven, het lichaam zorgt er zelf voor dat de vochthuishouding snel weer op peil is. En daarmee ook het gewicht weer terug is op het oude niveau. Waarmee maar gezegd wil zijn, dat sauna geen middel is om af te slanken.

Sauna bouwt weerstand op

sauna

In de sauna hoef je niet bang te zijn voor kouvatten. Bij regelmatig saunabezoek wordt je lichaam gehard en zul je ook buiten de sauna minder last hebben van kouvatten dan niet-sauna bezoekers. In de saunacabine doe je zoveel warmte op dat je de gang naar buiten in de frisse lucht en de koude douche daarna als prettig ervaart. Hoe kan dat? Een gezond mens heeft een lichaamstemperatuur van 37° C. De warmte die voortdurend vrijkomt door de stofwisseling of spierarbeid wordt in de regel naar de huid vervoerd en afgegeven, mits de omgevingstemperatuur lager is dan die van het lichaam. In de saunacabine (waar die temperatuur veel hoger is) zorgt het lichaam door het bevochtigen van de huid (zweetdruppels) voor veel waterverdamping en de daarmee gepaard gaande verdampingskoude. In de sauna verwijden alle bloedvaten de lagen van de opper- en onderhuid zich sterk en neemt de afkoeling door transpireren tot een maximum toe. Toch is dit niet voldoende om de temperatuur niet te doen stijgen. Inwendig niet meer dan 1 of 2 graden, maar de huidtemperatuur stijgt wel tot boven de 40° C. Het teveel aan warmte moet het lichaam in de afkoelfase weer afgeven, waarbij de in de huid gelegen bloedvaten wijd open staan. Neemt men nu een koude douche en daarna een dompelbad dan vernauwen de bloedvaten in de huid zich razendsnel. Tijdens het warme voetenbad daarna verwijden die bloedvaten zich weer. Die herhaalde verwijding, vernauwing en weer verwijding van de bloedvaatjes in de huid zorgen voor een training van het lichaam. Mensen die regelmatig naar de sauna gaan en de saunagang zo'n 2 à 3 maal volgens de regels herhalen trekken zich op deze manier een natuurlijke zomer-/winterjas aan en zij zullen merken dat zij steeds minder gevoelig worden voor temperatuurverschillen, ook in het dagelijks leven. Ook bij een echte griepepidemie heeft de sauna haar waarde als afweermiddel bewezen. Wetenschappelijk werd dit aangetoond door diverse onderzoekingen en in de praktijk wordt dat nog altijd opnieuw bewezen door het grote aantal saunabaders dat bij een algemeen infectiegevaar toch niet door het griepvirus wordt aangestoken. Nu gebeurt het nogal eens dat men afgaande op deze roep probeert met behulp van de sauna een reeds opgelopen kou of griep te onderdrukken of niet tot uitbarsting te laten komen. Maar dat helpt dan niet meer. De reeds geïnfecteerde patiënt bereikt met de warmte-koudeprikkels in de sauna alleen maar dat de ziekte zich juist met een grotere heftigheid ontwikkelt.


BIO GEZOND ARRANGEMENT Actie Thermen en Beauty-Group • Toegang tot sauna en badhuis • Verse welkomstcocktail

• Massage van gelaat, rug, nek en schouders Dit aan het voordeeltarief i.p.v. 46,50 euro

35

euro

Het tweede voordeeltarief is

5 euro korting op een saunatoegang op vertoon van deze bon Beide voorstellen gelden tot 20/10/05 en zijn niet cumuleerbaar.

THERMEN EN BEAUTY GROUP

SAUNA OOK ALS JE ZWANGER BENT Iedere vrouw die gezond is en een normale zwangerschap doormaakt, kan zonder bezwaar naar de sauna blijven gaan, als zij dat voor die tijd ook gewend was. Het is bekend dat medici daar genuanceerd over denken, maar de ervaring heeft geleerd dat een gezonde zwangere zonder verhoogde bloeddruk, die dus geen bloeddrukverlagende middelen gebruikt, en ook voor de zwangerschap de sauna gewend was, rustig naar de sauna kan blijven gaan. Voor hart en bloedvaten is het prima. Bovendien verlies je in de sauna veel vocht en dat voorkomt dat er teveel vocht in de weefsels achterblijft. Of om het eens in medische taal te zeggen: overtollige vochtretentie wordt uitgezweet. Natuurlijk is het niet goed te overdrijven. Op meerdere punten neemt de aanstaande moeder zich die negen maanden in acht en dat geldt ook voor de sauna. In de eerste drie maanden van de zwangerschap zou het op theoretische gronden misschien niet zo verstandig zijn het zich ontwikkelende vruchtje langdurig aan extreme temperaturen bloot te stellen. Dus dan liever wat voorzichtig aan. Niet te lang in de cabine blijven en niet op de hoogste bank. Op het einde van de zwangerschap ( de laatste 4 à 6 weken) is enige voorzichtigheid bij het nemen van een dompelbad aan te raden, omdat er al enige ontsluiting kan zijn er (theoretisch) de kans op infectie zou kunnen toenemen. Dus in die tijd liever geen dompelbad, maar de afkoelslang en dan ook geen bubbelbad. Bij diverse onderzoeken is gebleken dat in de saunacabine, als de hartslag van de aanstaande moeder versnelt, ook de hartslag van de baby versnelt. Maar dat is niets verontrustends. Dat gebeurt ook bij fietsen, traplopen en sporten. Allemaal zaken die zwangere vrouwen zonder bezwaar kunnen doen. Wie de sauna gewend is kan gerust blijven komen. De sauna ontspant, en dat komt zowel moeder als kind ten goede.

Herbron jezelf en laat je van top tot teen verwennen in een oase van weldaad en pure ontspanning. De ThermenenBeauty-Group.be overkoepelt acht toonaangevende thermencentra in Vlaanderen die de absolute top zijn inzake thermen en beautyverzorging.

Saunate

Fam&Om schoonheidsinstituut

Oude Eedstraat 7 B-9810 Eke (Gent) Tel.: +32 9 385 45 42 www.saunate.be

Heidelbergstraat 49 B-8210 Loppem Tel.: +32 50 82 68 63 www.fam-en-om.com

GENT

BRUGGE

Thermen Mirage

Thermen Schilde

Boomsesteenweg 91 B-2627 Schelle Tel.: +32 3 844 38 88 www.mirage.be

Turnhoutsebaan 444 B-2970 Schilde Tel.: +32 3 384 14 81 www.sauna-thermenschilde.be

ANTWERPEN

ANTWERPEN

't Mineraal

Thermendilbeek.be

Weynesbaan 34 B-2820 Rijmenam Tel.: +32 15 51 57 5 www.mineraal.be

Kattebroekstraat 290 B-1700 Dilbeek Tel.: +32 2 466 00 88 www.thermendilbeek.be

MECHELEN

OOSTENDE

privé thermen • enkel na reservatie

DILBEEK

Villa Aqua

Het Vijfde Seizoen

Pensjagersstraat 28 B-8400 Oostende Tel.: +32 59 56 71 30 www.villa-aqua.com

Zandberg 27 B-2260 Westerlo Tel.: +32 14 54 27 09 www.hetvijfdeseizoen.be WESTERLO

Voor meer info en reservatie bel 02/252 50 50 of rechtstreeks in het centrum van uw keuze. www.tbg.be

SAUNA IS VOOR ALLE LEEFTIJDEN In Finland zeggen ze: wie naar de sauna toe kan lopen kan er ook gebruik van maken. Waarmee we maar willen zeggen: sauna is voor alle leeftijden. Als je geen specifieke gezondheidsklachten hebt ben je bijna nooit te jong en bijna nooit te oud voor de sauna. Baby's zijn duidelijk wel te jong. Die zijn nog niet in staat hun eigen lichaamstemperatuur goed te regelen. Het aantal kinderen dat in ons land naar de sauna gaat is ook niet zo erg groot. En als ze er al komen dan verblijven ze meer in het zwembad dan in de cabine. Veel kinderen kunnen de rust nog niet opbrengen om van de sauna te genieten. Daar komt nog bij dat ook veel saunabedrijven niet zo gesteld zijn op veel kinderbezoek omdat zij nogal storend werken als ze cabine in, cabine uit gaan. Diverse bedrijven vangen dit op met speciale uren voor gezinnen met kinderen. Dat kleine kinderen het niet zo lang kunnen uithouden in de cabine is overigens begrijpelijk. Ze krijgen naar verhouding veel meer warmte op hun huid dan volwassenen (die naar verhouding een veel groter huidoppervlakte hebben. Volwassenen mogen zo lang naar de sauna gaan als ze kunnen en willen.

Zweten is belangrijk De belangrijkste manier waarmee de mens zijn lichaamstemperatuur constant houdt is door "zweten". Als wij door middel van het afgeven en verdampen van zweet de overtollige warmte niet zouden kunnen kwijtraken, zou er in een in zeer korte tijd een zo hevige kunstmatige koorts ontstaan met alle gevolgen van dien.

Meestal ontstaat het warmteoverschot niet omdat de omgevingstemperatuur te hoog is (deze zou dan immers boven de 37 graden Celsius moeten liggen), maar doordat bij alle celprocessen warmte vrijkomt. Bij inspannende arbeid komt warmte vrij. De celactiviteit welke aan de spierarbeid ten grondslag ligt, berust op verbranding en bij verbranding komt warmte vrij. Dit is niet alleen het geval bij inspannende arbeid, maar bij iedere activiteit, de constante opbouw en afbraak van cellen, het instandhouden van de bloedsomloop, het functioneren van het zenuwstelsel; er is geen moment dat het lichaam niet actief is en er dus geen warmte vrijkomt. Omdat de lichaamstemperatuur constant rond de 37 graden Celsius moet liggen, wordt de warmte, vooral via de bloedstroom, naar de huid afgevoerd. In onze huid zitten, ingebed tussen de weefselcellen, de zweetklieren. En die zijn er in soorten. De zgn. Holocriene zweetklieren komen overal in de huid voor en zorgen vooral voor de warmteregulatie. Andere, de zgn. Apocriefe zweetklieren, zijn verantwoordelijk voor transpireren op specifieke plaatsen, zoals de oksels en de liezen. Het saunabad blijkt een zeer gunstige invloed te hebben op de mate waarin men kan zweten. De zweetklieren, en daarmee het warmteregulatiesysteem van het lichaam, worden in de sauna getraind onder exceptionele omstandigheden. Veel mensen die voor het eerst in de sauna komen kunnen nog slecht transpireren. Als ze vaker komen merken ze dat het zweet in stromen van hun huid afloopt. De zweetklieren hebben dan een training


ondergaan die er ook voor zorgt dat ze ook beter tegen de warmte kunnen op extreme zomerdagen. Als afsluiting van het saunabad is het echter wel raadzaam om de zweetproductie met een goede afkoeling te onderbreken, omdat men anders teveel gaat nazweten. Ook om deze reden is de afkoeling even belangrijk als het verblijf in de saunacabine zelf.

Grote vochtverlies niet schadelijk Een geoefend saunabader scheidt per minuut ongeveer 20 tot 40 gram transpiratievocht uit en verliest zo per saunabad ongeveer een halve tot anderhalve liter vocht. Door het aftappen van bloed in de verschillende stadia van het saunabad heeft men bij wetenschappelijke onderzoekingen kunnen aantonen dat het uitgescheiden vocht in eerste instantie direct uit het bloed wordt afgezonderd. Het lichaam streeft er echter naar om de samenstelling van het bloed zo constant mogelijk te houden. Een uur na de sauna heeft het bloed , ook zonder dat wij gedronken hebben, haar normale vloeibaarheid al weer teruggevonden. Het hiervoor benodigde vocht wordt daartoe uit allerlei vet-, spieren huidweefsels onttrokken. Met het transpiratievocht worden ook melkzuren aan ons lichaam onttrokken, die bijv. na een grote lichamelijke inspanning in de spierweefsels zijn achtergebleven. Het lichaam wordt zo door de van binnenuit aangevoerde bestanddelen van het transpiratievocht als het ware "schoongespoeld". Deze regelmatige opruiming van in de weefsels achtergebleven stofwisselingsresten en van stoffen die hier na ziekteprocessen zijn blijven hangen, is een van de belangrijkste 'diepte-effecten' van het saunabaden. Om het verlies van zoveel vocht te compenseren wordt er door de nieren in en bepaalde periode na het saunabad minder vocht afgescheiden. De urine wordt daardoor meer geconcentreerd en donkerder van kleur. Wij kunnen datzelfde verschijnsel ook op warme zomerdagen constateren. Tijdens het saunabad zelf ontstaat er echter nog een grote druk op de nieren. Om te voorkomen dat nadien de werking van de nieren te veel wordt afgeremd kan men door drinken na afloop van het saunabad het verloren gegane vocht weer aanvullen. Dat is vooral van belang voor men-

INADEMEN VAN HETE LUCHT IS NIET GEVAARLIJK Wanneer wij koude of warme lucht inademen wordt die altijd in het bovenste deel van de luchtwegen bevochtigd en qua temperatuur in overeenstemming gebracht met onze eigen lichaamstemperatuur. Tijdens het verblijf in de saunacabine wordt de hete lucht van 80 à 90° C die wij inademen, door het slijmvlies van de mond-, neus- en keelholte afgekoeld tot de normale lichaamstemperatuur. Om dit mogelijk te maken wordt het slijmvlies tijdelijk van veel extra bloed voorzien. Bij uitgebreide onderzoeken is vastgesteld dat de slijmvliezen door de warme lucht in de sauna niet worden beschadigd of uitdrogen. Integendeel, slijmafscheiding in de luchtwegen wordt geactiveerd. Bij mensen met een chronische bronchitis werkt dit dus positief en raakt men het slijm makkelijker kwijt. In tegenstelling tot wat mensen die de sauna niet kennen menen, haalt men door gebruik van de sauna dieper ( en dus beter) adem. Bij onderzoek door longartsen kon herhaaldelijk een verbetering van ademhalingswaarden worden vastgesteld. Ook mensen met (aanleg voor) astma kunnen baat hebben bij de sauna. Noodzakelijk is natuurlijk wel dat er na de opwarmingsfase in de cabine steeds een goede - niet te oppervlakkige - afkoelingsfase volgt.

sen met nierklachten. De goede "dieptewerking" van het saunabad wordt het minst verstoord als men dit drinken kan uitstellen tot na afloop van het saunabad. Het beste is om vruchtensap of thee te drinken. Alcohol wordt afgeraden. Het lichaam zal de alcohol snel opnemen in een herstellend lichaam. Datzelfde geldt overigens ook voor de nicotine uit tabak.

Hoe vaak kun je van de sauna gebruik maken? De meeste mensen gaan niet vaker dan een maal per week naar de sauna. Een kleine groep liefhebbers gaat tweemaal per week en er zijn ook gevallen bekend van mensen die drie tot vier keer in de week gaan. Dat heeft natuurlijk in de eerste plaats financiële gevolgen voor de betrokkenen, maar is het wel 'gezond' om zo vaak te gaan? Laten we daar nuchter over zijn. Ongezond is het beslist niet, maar we kunnen niet aantonen dat drie of vier keer per week gezonder is dan één keer. Maar wil men optimaal profijt hebben van de sauna, dan is regelmaat wel gewenst en eenmaal per week wel het minimum. In een periode van een week na het bad blijft de nawerking van de sauna nog duidelijk merkbaar in een betere reactie van de haarvaten op temperatuurschommelingen. Iedere week naar de sauna gaan biedt een goede bescherming tegen kouvatten. Bovendien is het een goede "anti-stress-training" omdat de stimulerende en regulerende invloed van de sauna op verschillende organen (hormoon-productie) ruim een week lang blijft doorwerken. Het wekelijks badritme past zich ook goed aan bij de andere processen in ons lichaam die volgens een bepaalde cyclus of ritmiek verlopen. In ieder saunabad moet de afwisseling van opwarmen en afkoelen 2 tot 3 maal worden herhaald. Bij de eerste bezoeken aan een sauna is het voor de nieuwkomer voldoende om 2 saunagangen te maken. Het lichaam moet er wel aan wennen. Men moet er wel op letten dat zowel het opwarmen als het afkoelen steeds overeenkomstig de regels gebeurt. Een verblijf van 5 minuten in de saunacabine en dan ook nog op de onderste bank is natuurlijk niet toereikend om een voldoende groot warmte-overschot op te bouwen. Een korter verblijf dan 8 minuten op de middelste bank - en dat kan men het zonder gevaar, rustig zittend, heus wel zo lang uithouden - brengt ook niet die "oververhitting" die nu eenmaal nodig is als voorbereiding op de verfrissende en vaat-trainende afspoelingen met koud water. Hoe vaak men van de sauna gebruik mag maken? Als men het volgens de regels doet zo vaak men wil. Bij therapeutische behandelingen wordt er in sommige gevallen wel een dagelijks saunabad (van meestal één saunagang) voorgeschreven. Topsporters gebruiken vaak twee keer in de week de sauna om hun conditie te verbeteren of op peil te houden.

BIO GEZOND ARRANGEMENT • Onbeperkt gebruik van alle saunafaciliteiten, onze exclusieve sauna's, zwembaden, whirlpools, dompelbaden, rust- en slaapruimte. • Gebruik van badjas, handdoeken en slippers • Ontvangst met een drankje naar keuze • Bespreking van uw schoonheidsverzorgingen • Rondleiding door het saunacentrum en het splinternieuwe schoonheidsinstituut • Genieten van onze zaliggeurende scrubzouten, shampoo's, conditioner en body lotion in de doucheruimte.

• Onspannende chocoladeverpakking van het hele lichaam in de Spa Jet • Hoofdmassage en hydraterend, verzorgend gelaatsmasker Prijs per persoon • Snelbruiner • Dagmenu of hoofdschotel naar keuze

135 euro

HEZEMEER BEAUTY LAAKDAL

Kom tot rust en schoonheid … Kom naar het nieuwe beautycomplex. Om u nog beter te kunnen verwennen openende Hezemeer onlangs een gloednieuw schoonheidscentrum met maar liefst zeven splinternieuwe cabines. Onze schoonheids- en massagespecialisten zullen u er in de meest optimale omstandigheden verwennen met de allermodernste apparatuur en de

beste verzorgingsproducten. We hebben voor u nieuwe arrangementen en totaalpakketjes van schoonheids- en relaxatiebehandelingen. Of wat dacht u van een behandeling met kaviaar, een chocoladepakking of een Botolift? Kom langs en laat u onderdompelen in een oase van wellness.

Een oord van ontspanning en evenwicht In de rustige bosrijke omgeving van de Antwerpse Kempen biedt Hezemeer u de totale verwennerij voor lichaam en geest. U vindt een aanbod uitgebreide saunafaciliteiten, schoonheidsverzorgingen, massages en relaxatietherapieën, een zonnecentrum en een culinaire verrassingen van hoog niveau. Kom u herbronnen in Hezemeer, en uw leven vindt zijn kwaliteit terug!

Hezemeer 14, 2430 Laakdal tel. 014-86 79 52 – fax 014-86 79 53 Alle dagen open van 11 tot 24 uur (zon- en feestdagen tot 23 uur) U vindt zeer gedetailleerde informatie op onze website

www.hezemeer.be - [email protected]


Bachbloesemtherapie bij plotse energetische verstoring De eerste hulp remedie (First aid essence) Een remedie voor acute stresserende situaties en andere noodgevallen, die we eigenlijk steeds bij de hand zouden moeten hebben in ons medicijnkastje, eerste hulp-koffer of handtas, is de Eerste Hulp Remedie of First Aid Essence. Ze werd door Dr. Edward Bach zelf samengesteld om een plotse energetische verstoring of shock op te vangen, waardoor we sneller ons evenwicht en kalmte terugvinden. Welke Bachbloesems zitten er in de Eerste Hulp Remedie ? Zoals we reeds in vorige artikelen bespraken, is het in de Bachbloesemtherapie essentieel om voor iemand met bepaalde problemen een aantal invidueel passende remedies te gaan selecteren en deze te combineren. Analoog hiermee, heeft Dr. Bach al op voorhand een ideale samenstelling gemaakt van 5 bloesemremedies om ons bij acute situaties te ondersteunen. Deze Eerste Hulp Remedie bevat : Star of Bethlehem (Vogelmelk): dient om de geestelijke of lichamelijke schok beter te verwerken.

Bio-bloesemremedies bereid volgens de methode van Dr. Bach van La Drôme Provençale: > Bloesems uit de ongerepte Oostelijke Pyreneeën > Aangemaakt volgens de kwaliteitseisen van Dr. Bach > Gestabiliseerd met een biologische cognac (Ecocert)

La Drôme Provençale: uw vertrouwen waard ! Ook uw leverancier van biologische verse kruidentincturen, essentiële oliën, plantenthees, fyto-aromatische complexen.

Te verkrijgen in elke goede natuur- en kruidenwinkel Info: Mannavita tel.: 056-43 98 52


Rock rose (Zonneroosje): helpt ons bij eventuele paniek, hysterie of doodsangst terug moed te scheppen en verschaft zenuwsterkte. Impatiens (Reuzebalsemien): gaat de overdreven spanning en irritatie tegen, die kan gepaard gaan met plotse gebeurtenissen. Cherry plum (Kerspruim): tegen de angst om zijn zelfbeheersing te verliezen en mogelijk tot uitbarsting te komen of iets gewelddadigs te doen. Clematis (Bosrank): tegen het gevoel "ver weg zijn" of contact met de realiteit te verliezen, een gevoel dat dikwijls voorafgaat aan flauwvallen of bewusteloos raken. In welke situaties kan de Eerste Hulp Remedie ingezet worden? - als ons een stresserende situatie te wachten staat: voor een examen, voor een tandartsbezoek, voor een ziekenhuisopname of een operatie, voor een echtscheidingsprocedure, voor een sollicitatiegesprek… - als men emotioneel uit zijn evenwicht geraakt is: vb. na slecht nieuws, na het lezen van een onaangename brief, na een hevige ruzie…. - voor personen die moeten werken onder grote spanning: vb. op de eindredaktie van een krant, op een veiling, op de spoedopname van een ziekenhuis, op de controletoren van een viegveld - na elk licht of ernstig ongeval, wat steeds een emotionele belasting met zich meebrengt: om de angst bij het slachtoffer te temperen en hem een rustig vertrouwen te geven op een goed afloop; alsook voor de getuigen of begeleiders om hun kalmte te bewaren - bij de behandeling van verstuikingen, kneuzingen, brandwonden, sneden of bij een plots opkomende huiduitslag of ontsteking - bij een te sterke reactie op een goed gekozen bloesemremedie. Toediening en dosering - De dosering van de Eerste Hulp remedie dient steeds aangepast te worden aan de situatie en de individuele behoefte. In acute situaties is het best vier druppels van de vloeibare remedie op te lossen in een glas water en de persoon kleine slokjes laten nemen met korte tussenpozen tot de shockverschijnselen minderen. Maakt men gebruik van de handige Eerste Hulp Spray, dan kan men per keer 2 verstuivingen onder de tong doen. Naarmate de persoon rustiger wordt, om de 15 minuten, en nadien om het half uur een slok laten nemen of 2 maal sprayen. - Als een slachtoffer bewusteloos is, kan de Eerste Hulp Remedie op de lippen of op het tandvlees, achter het oor of op slagader- of polspunten aangebracht worden - Als de Eerste Hulp Remedie in een bepaalde periode vaak dient gebruikt te worden: 4 maal daags 4 druppels of 2 verstuivingen - Bij uitwendig gebruik: Eerste Hulp Crème uitwendig aanbrengen of kompressen leggen van een oplossing van 10 druppels Eerste Hulp Remedie op 1 liter water. Opgepast! - De toediening van de Eerste Hulp Remedie mag geen routine worden! Ze is net bedoeld voor acute stressmomenten en plotse noodsituaties. Indien iemand aldoor naar deze remedie dient te grijpen, zal ze op den duur geen resultaat meer opleveren en is het aangewezen om een andere combinatie van bachbloesems te selecteren, aangepast aan het individuele geval - Bij ongevallen en kwetsuren vervangt de Eerste Hulp Remedie geen geneeskundige hulp! Ze brengt de persoon wel in een kalme en energetisch stabielere toestand, waardoor de daaropvolgende behandeling meer vruchten kan afwerpen.

Gemmotherapie

Knoppen vol energie De energie van levende wezens deed reeds heel wat inkt vloeien: dit onderwerp komt vaak aan bod, maar slechts weinigen zijn in staat om deze energie te meten en concreet weer te geven. De Egyptenaren gebruikten de term KA, de Grieken hadden het over PNEUMA en in loop van de vorige eeuw gingen de beoefenaars van de natuurlijke geneeskunde spreken over VITALE ENERGIE. In zijn definitie van de gemmotherapie hecht dokter Henry heel veel belang aan de energie die aanwezig is in de knoppen omwille van hun doeltreffendheid op biologische vlak (hij heeft het over ‘potentiele biologische energie’). Het komt er dus op aan verse knoppen te plukken, op het juiste moment, en ze zo vlug mogelijk te stabiliseren om deze energie te bewaren. Momenteel beschikt men over verschillende methodes om de vitale energie van levende wezens te meten en weer te geven. De fotografische methode Kirlian werd recent verbeterd dankzij de vooruitgang van de informatica. De Russische onderzoeksgroep van de Medische Universiteit van Sint-Petersburg, onder leiding van professor Korotkov, maakte een grondige studie van het Kirlian procédé. Uit dit onderzoek blijkt dat het Kirlian effect in feite een elektrische bekrachtiging is van de gassen die verspreid worden door een levend organisme, wat resulteert in de welbekende ‘aura’. Door hun vorm en hun lokalisatie leveren deze emissies van gas belangrijke energetische informatie omtrent de fysische en psychologische gezondheid van de mens, maar eveneens kostbare inlichtingen omtrent de energie bij planten. Thans spreekt men over bio-elektrografie GDV: dankzij heel perBio-elektrografie van de formante software kan energie van een eikenknop men, via opnames die in de lengterichting gemaakt door een digiwerd doorgesneden tale camera, beschikken over beelden die kunnen gereproduceerd worden en die onderling met mekaar kunnen vergeleken worden dank zij de informatica. De energetische knoppen beïnvloeden hoofdzakelijk de bijnieren en de energie van de nieren. Gemmotherapie veroorzaakt evenwel geen opwekkend effect zoals dat het geval is bij drugs (koffie, alcohol, guarana,...), maar mobiliseert eerder de eigen energie van het individu zodat die er gemakkelijker over kan beschikken. Dit brengt een gevoel van euforie en welbehagen, men is beter bestand tegen vermoeidheid en de weerstand van het eigen

immuniteitssysteem wordt versterkt. Elk van de energetische knoppen heeft evenwel specifieke eigenschappen: - SEQUOIA, een boom die duizenden jaren oud is, bezorgt een revitaliserende tonus aan het organisme (eveneens op seksueel gebied!) Men krijgt heel vlug een gevoel van welbehagen en op die manier wordt zwaarmoedigheid bestreden. - ROZEMARIJN heeft een anti-toxische werking ter hoogte van de lever. Het bindt de vrije radicalen en is doeltreffend tegen vermoeidheid en slapeloosheid. Het euforisch effect brengt beterschap bij zenuwstoornissen. - CASSIS versterkt, volgens de Heilige Hildegardus, het effect van de planten waarmee het gecombineerd wordt. Het oefent een tonische invloed uit op de endocriene klieren en meer speciaal op de bijnieren die heel doeltreffend worden gestimuleerd wanneer men geconfronteerd wordt met een gevoel van ‘leegte’. Cassis is in het bijzonder aangewezen bij personen die gebrek hebben aan vitaliteit of uitgeput zijn ten gevolge van een ziekte of spanning. - EIK versterkt de werking van sequoia en cassis. Het heeft een algemene stimulerende endocriene werking. Dank zij hun synergetische werking vormen deze vier energetische knoppen een tonisch complex dat doeltreffend is voor het opheffen van energieblokkeringen en dat gelijktijdig de circulatie in het lichaam bevordert. - geeft vlug tonus aan gans het organisme - bestrijdt vermoeidheid en slapeloosheid - synergetische werking van de 4 actieve knoppen - handhaaft de nodige vitaliteit zonder gewenningsverschijnselen - verdrijft zwaarmoedigheid en bevordert een goed humeur op duurzame basis Gebruiksaanwijzing: 5-15 druppels per dag ‘s morgens, zuiver (20 seconden in de mond houden, op de tong) of verdund in een weinig water. Starten met een lichte dosering die progressief versterkt wordt met één druppel per dag tot het gewenste effect wordt bereikt. Op dat moment de behandeling verder zetten met hetzelfde aantal druppels, vermits dit perfect overeenstemt met uw persoonlijke psychologische toestand van het ogenblik. PS: Het innemen van dit complex ‘s avonds kan het inslapen bemoeilijken omwille van het tonische effect. Philippe Andrianne


Biologische wijntip

Domaine Le Plan Zuidelijke Côte du Rhône

In Frankrijk zitten heel wat Vlaamse wijnbouwers die onze vochtige contreien ontvlucht zijn om zich volledig over te geven aan hun passie “wijn maken”. In de Drôme Provençale ontdekten we Dirk VERMEERSCH, een vroegere vrij bekende autopiloot van de tachtiger jaren die in 2000 in Tulette een oude zeer grote “Mas” volledig restaureerde en de omliggende kleine wijngaard van 5 Ha. omschakelde naar de biologische teelt. Die filosofie werd hem al met de paplepel ingegeven. Zijn grootmoeder - “Bobonne”- had reeds in de zeventiger jaren een bekende natuurvoedingszaak in de Kerkstraat in Antwerpen. Dirk was toen invoerder van de producten “Dokter Vogel” en zijn vrouw Leentje runde een natuurvoedingswinkel in s’ Gravenwezel. Ondertussen, eerst part-time en daarna fulltime was Dirk ook autopiloot en gekend rallyrijder met zijn eigen autostal. Zo nam hij deel aan en won enkele keren wedstrijden in Zolder en de 24 uur van Francorchamps. Ook in Monza en meerdere andere wedstrijden over de wereld was hij niet onverdienstelijk en hij reed zelfs Parijs-Dakar uit. Na een zwaar auto ongeval tijdens een rallywedstrijd stopte hij definitief. De liefde voor de praktijk van het biologische was die familie bijgebleven en nu is Dirk dus wijnbouwer. Zijn dochter studeer-

Wijnen uit biologische druiventeelt Wijnen gemaakt met respect voor de natuurlijke kwaliteit, voor het milieu en voor de gezondheid

BIOTIEK-biodyvino Rechtstreekse invoerder uit Frankrijk, Italië, Spanje, Portugal, Australië, Argentinië. Chili, Zuid Afrika. 220 kwaliteitswijnen van 62 biologische wijnbouwers

de voor wijntechnicus en hij omringde zich met 2 gereputeerde oenologen. De resultaten bleven niet uit. In 2005 stuurde hij voor het eerst 2 van zijn wijnen in voor de befaamde wedstrijd “Mondial de Bruxelles” en won met één wijn een Zilveren medaille (zijn Fût de chêne die rond de € 10 kost) en met een andere een Gouden medaille (zijn Syrah van rond de € 15). In de wetenschap dat voor die wedstrijd 4777 wijnen uit heel de wereld aangeboden worden, een resultaat om U tegen te zeggen! Hij heeft echter ook een Côte du Rhône AOC, zijn Jardin Le Plan; gemaakt met 70% Grenache en 30% zeer oude Carignan in de prijsklasse van minder dan € 7 in fles en € 19.95 voor een BIB (Bag in Box) van 3 liter. Zeer aangename wijn, met een intense rode kleur, kersen, cassis en vanille, veel fruit en rond met een lange afdronk. Is geschikt bij zowat alle gerechten, een ideale dagdagelijkse wijn, te drinken op 17°C. Op zijn Mas kan men ook logeren. Er zijn 5 zeer mooie appartementen met keuken en een groot zwembad. Een echte aanrader voor wie een rustige vakantie tussen de wijnvelden wil doorbrengen en wil genieten van het terplaatse gemaakt brood en de biologische groenten en fruit uit de eigen tuin. Voor meer info zie de website www.domaine-leplan.com

jee j k k e e o o h h s ’ s tt’ r r e e e e GG

Iedereen weet dat de basis van een goede gezondheid een volwaardig en gevarieerd dieet is. Vandaar dat we snoep barstensvol suiker, kleurstoffen en lichaamsvreemde additieven, het best mijden als de pest. Gelukkig bestaan er in de natuurwinkel voldoende verantwoorde lekkernijen, waarmee we de kinderen kunnen verrassen of onszelf verwennen, zoals: - de vruchtenrepen van GRANOVITA: met basisingrediënten als allerlei soorten noten en gedroogde vruchten en met gezonde zoetmiddelen als honing, dadel of appeldiksap, zijn deze repen uitstekend als tussendoortjes of als sportrepen - de biologische repen van OKRI: je kan kiezen voor sesam-

GRATIS PROEVEN OP ONZE OPENDEURDAGEN in Zoersel, Bree-Opitter en Galmaarden-Vollezele Vraag vrijblijvend de data, wegbeschrijving en prijslijst of kijk op internet

Ten Hoflaan 22 - 2980 Zoersel Invoerder, Groot- en kleinhandel T. 03/3122438 - F. 03/3125914 e-mail: [email protected]

www.biotiek.be 34 BioGezond • september 2005

repen, gezoet met melasse of dadelsiroop en eventueel gekruid met komijn of venkel of je kan genieten van exotische kokosrepen, gezoet met rijststroop en op smaak gebracht met fruitsoorten als kers, aardbei, ananas en mango - het biologische gamma van ECO Sweets: is bestemd voor wie meer houdt van fruitbonbons of dropsnoepjes; met de natuurlijke kleuren van vruchtenextracten en met als alternatieven voor suiker zoetmiddelen zoals maïsstroop, appeldiksap en melasse

SOJALECITHINE & PLANTAARDIGE ESSENTIËLE POLY-ONVERZADIGDE VETZUREN voor vegetariërs.

Voor het behoud van een gezond cholesterolgehalte, een goede circulatie en een optimale geheugenwerking. 9 3 6 Omega 1000mg ΩΩΩ

is een exclusieve combinatie in plantaardige softcapsules (VegaGels) van koudgeperste oliën (1000mg per softcapsule) van geselecteerd goudgeel lijnzaad (eerste persing, ongeraffineerd, nietveresterd), teunisbloemzaad, koolzaad, zwarte-bessenzaad en pompoenzaad, alle rijk aan de waardevolle en heilzame meervoudig onverzadigde vetzuren omega-3 (alfa-linoleenzuur) en omega-6 (linolzuur, gamma-linoleenzuur GLA), de mono onverzadigde vetzuren omega-9 (oleïnezuur en eicosaëenzuur) en vitamine E. Een goede verhouding van de essentiële vetzuren bevordert in het lichaam het behoud van een ideaal evenwicht tussen de goede HDL- en de slechte LDLcholesterol. Verpakking: 100 VegaGels.

Soja lecithine 1200mg

ALTISA maakt enkel gebruik van ingrediënten van de allerbeste kwaliteit en zuiverheid in (fyto)therapeutisch actieve doseringen, met als resultaat een maximale opname en een gewaarborgde doeltreffendheid. Al onze producten zijn vrij van gezondheidsonvriendelijke bewaar-, smaak- en kleurstoffen en zijn geprodu-

ceerd volgens de internationaal erkende en zéér strenge GMP (Good Manufacturing Practices)richtlij-nen en/of farmacopeestandaarden. Voor meer informatie over de ALTISA-producten: 03/321 67 19. Te verkrijgen in alle reform- en natuurvoedings-winkels.

speelt een belangrijke rol in het behoud van een goede gezondheid. Soja lecithine (1200mg per softgel), hoofdzakelijk bestaande uit fosfatidylcholine, maar ook uit linoleenzuur en inositol, heeft een vetoplossend effect op de slechte vetten. Lecithine, vooral aanbevolen voor mensen op leeftijd, zorgt voor het behoud van de dispersie en het in oplossing blijven van cholesterol en andere vetten, voor hun verwijdering uit het lichaam, en van een regelmatig vetmetabolisme. Het risico van opbouw van ‘vetafzettingen’ wordt alzo verkleind. Verpakking: 90 &180 Softgels. ®

Sinds 1970

Stress? Angstig? Slaapproblemen?

Overwin angst-, stress- en slaapproblemen op natuurlijke wijze De moderne prestatiemaatschappij eist steeds meer

ZENBEV is een poeder op basis van pompoenpitten en

van de mens. Daardoor slagen veel mensen er niet meer

natuurlijke ingrediënten, oplosbaar in water of vruchten-

in om ’s avonds tot rust te komen, wat leidt tot stress en

sap. Door zijn unieke samenstelling verzekert Zenbev

slaapproblemen. Chronisch slaaptekort, het jachtige leven

overdag een beter humeur, betere stressbestendigheid,

en de vrees om niet te kunnen voldoen aan de hoge eisen

minder angst en een verhoogd gevoel van welzijn.

van werk of gezin veroorzaken nog meer stress en slape-

Wanneer het ‘s avonds wordt ingenomen, zorgt Zenbev

loosheid, wat uiteindelijk kan leiden tot chronische angst-

voor een rustige, natuurlijke slaap.

toestanden. Een dagelijkse dosis ZENBEV zorgt ervoor dat u uitgerust de dag kan beginnen en helpt u om het jachtige leven beter aan te kunnen.

Voor meer info, surf naar www.ojibwa-deroeck.com of bel +32 (0)52 48 43 00

OjIbwa De roeck

your health, our mission

Dag van de landbouw Bezoek de bioboerderij Op zaterdag 17 en zondag 18 september zetten heel wat boerderijen de poorten open om bezoekers te ontvangen.Zo ook de bioboeren. Proef en geniet met het hele gezin van het gezonde boerenleven. De Vlaamse bioboeren geven zich dat weekend helemaal bloot en laten zien dat bio ook hun natuur is. Op de tractor door de boomgaarden rijden, een tentoonstelling van werktuigen bekijken, proeven van allerlei lekkers, een koe melken of zelf kaas of soep maken: tijdens het opendeurweekend kan het allemaal. De Vlaamse bioboeren gooien hun poorten wijd open en willen iedereen laten zien hoe het er op hun boerderij aan toe gaat. Wie zijn die Vlaamse bioboeren en -boerinnen en hoe houden ze het hoofd boven water in deze boeronvriendelijke tijden? Wat betekent duurzaamheid voor hen en hoe brengen ze dit in de praktijk? Op welke manier werken zij anders dan gangbare boeren en wat voor lekkers wordt er van hun gewassen of producten gemaakt? Hoe leven dieren op de bioboerderij en hoe smaakt bio nu echt? Dat en nog veel meer kom je allemaal te weten tijdens het opendeurweekend van zaterdag 17 en zondag 18 september, waarbij bioboeren over gans Vlaanderen zich figuurlijk bloot geven. Meer info vindt u op http://www.bioforum.be/biolandbouw/biolandbouw2005.htm

Eco/Beter leven, de gezondheidsbeurs voor de bewuste levensgenieter 7-8-9 oktober Onder de algemene noemer 'Eco / Beter Leven' geeft de Belgische eco, bioen gezondheidssector weer acte de présence op de klassieker onder de health-events in de Grenslandhallen in Hasselt. Het is de vaste afspraak voor een massa bewuste consumenten die opteren voor een gezonde levensstijl. Ook de tiende editie wordt een bruisend forum van de meest uiteenlopende gezondheids- en natuurthema's. Sinds vorig jaar heeft 'de Ecobeurs' een nieuwe naam: Eco / Beter Leven. Hiermee wil beursorganisator Gil Claes de 'Ecobeurs' opentrekken naar een eigentijds publiek van levensgenieters met gezond verstand. Je hoeft niet 'alternatief' te zijn om op dit event aan je trekken te komen. Eco / Beter Leven wil ook niet persé een vegetariër of milieuactivist van je maken. Het wil een ideeënmarkt zijn voor bewuste consumenten die streven naar een betere levenskwaliteit. Dat streven moet beslist leuk blijven. Het is ten-

slotte jezelf belonen met de eerlijkste, heerlijkste producten uit de natuur. Helemaal in de lijn van de huidige meer tijd-voor-jezelf en onthaastingstrend vind je voor de tweede keer op Eco / Beter Leven ook een ruim aanbod biobeauty en wellness. Voor gezond genieten in de breedste zin van het woord! Eco / Beter Leven brengt meer dan 100 gespecialiseerde exposanten samen die een brede waaier van producten aanbieden. Alle aspecten van bewust, natuurlijk en gezond leven komen daarbij aan bod. Vandaar de 5 hoofdthema's: biofood, eco-home, gezondheid, save nature en bio-beauty & wellness. Praktisch: Locatie: Grenslandhallen - Gouverneur Verwilghensingel 70 Hasselt. Open: vrijdag 7 oktober van 14.00 tot 21.00 u, zaterdag 8 en zondag 9 oktober van 10 tot 18 uur. Toegang: 6 euro (tot -14 gratis). Meer informatie op www.gilclaes.be

Verse bioproducten winnen terrein in 2005 Het thuisverbruik van biologische versproducten kende in de eerste drie maanden van dit jaar een opmerkelijke omzetgroei van 5,3%. Door deze forse groei en de omzetdaling van de totale versmarkt met 3,3% verstevigt bio zijn positie. Bio haalde in het eerste trimester 2005 een marktaandeel van 1,61% tegenover 1,48% in het eerste trimester 2004. Vooral biovlees, -vleeswaren en -brood deden het de eerste drie maanden van 2005 zeer goed. De omzetdaling van de laatste jaren in de biomarkt was vooral te wijten aan de sterke terugval van biologisch vlees en gevogelte. De biologische versies van deze producten scoorden in 2001 en 2002 overdreven goed door de verschillende voedselcrisissen, maar intussen is het vertrouwen van de consument opnieuw hersteld en neemt dit effect af. Het lijkt erop dat de dalende consumptietrend in biologisch vlees omgebogen is en de consument biovlees kiest om de intrinsieke kwaliteiten ervan.

AYURVEDISCHE MASS. in Antw.: ma-di-woensdag in Blankenberge: do-vr-za-zo vn. 9-21 uur DR HR 25 jaar ervaring. Afspr. T. 0486 784 796


ASHOKA-AYURVEDISCHE MASSAGES op afspraak - Tel. 051-22 31 26 Gitsestraat 358 - 8800 Roeselare. WELDRA IN DILBEEK: DIFRENZ-JA CENTER: zaal/ruimte te huur voor stage, vorming, consult, massage..., Dag, Avond - W-E, v. Tel.: 0486-99 69 07

SAPVASTENWEEKEND DEVER VL. BRABANT - ZUIVERINGSKUUR Geef jezelf een sapfeest met onspannende activiteiten. Info: www.stralendezon.org Tel.: 02-567 21 13 mail: [email protected]

MARATHON 03-653 33 77

extra virgin cocos olijf alm P

WAAROM KOKOS- & RODE PALMOLIE Kokosolie: het geheim voor een gezond en slank lichaam Rode palmolie: boordevol carotenen en vitamine E

Meer energie en geen vet opslag Minder hongeraanvallen Betere vet verbranding Betere opname calcium en magnesium Stralende huid Gezonde ogen Zachte handen

Natuurlijk antibioticum

kennismakings GRATIS infoboekje van 80 blz bij aankoop van 1 potje Amanprana promo *

Actie geldig tot 31/12/05

Helend bij darmontstekingen Weg schimmelinfecties Ondersteuning lever, pancreas en gal Extra nuttig voor sporters Wat zijn gezonde bakvetten? Transvetten zijn slecht Cholesterol is je vriend Verzadigde vetten doen je goed Waarom vetarm eten ongezond is Weg met die anti-aanbakpan

€ 4,95

Het Slanke Vet©van cocos, olijf en

rode palm gebruik je in de nieuwe, gezonde keuken. Héérlijk op brood, voor bakken, wokken en frituren. Met Amanprana geef je al je gerechten een zachte, goddelijke en rijke smaak. Om het ultieme eilandgevoel compleet te maken, zorgt Amanprana uiteraard voor je gezondheid. Daarom bevat dit Amanprana-gamma zeer weinig Meervoudig Onverzadigde Vetzuren (MOV). Hierdoor worden ze niet schadelijk bij verhitting en behouden ze hun gezonde eigenschappen. Gezonde frietjes? Het kan met Cocos van Amanprana. Het hele gamma bevat tevens 0% transvetten die mede verantwoordelijk zijn voor de meeste welvaartsziekten zoals harten vaatziekten, kanker, diabetes,... Je hebt keuze uit vier unieke, zachte smaken met hun eigen vitaliteitsvoordeel. Zo bevat Red Palm, het gezonde vet© van Amanprana, 10-keer meer carotenen dan wortels en is deze rode palmolie de rijkste bron aan tocotrienolen (vitamine E). Beide stoffen voeden de huid en de ogen en beschermen ze tegen de UV-straling van de zon.

Periodieke uitgave over gezondheid, vitaliteit en welvaartziekten • Uitgave van Tai-Pan NV • V.U. BART MAES, B. LATOURLEI 97, BRASSCHAAT

Cocos, Het Slanke Vet© van Amanprana, is verkrijgbaar in drie variëteiten: Cocos puur, Cocos+Olijf en het beste van de drie werelden, Cocos+Olijf+Palm. Cocos, Het Slanke Vet©, is MCT-rijk. MCT geeft je 10% minder calorieën dan andere vetten, verhoogt je calorieverbranding, vermindert hongeraanvallen, geeft je direct energie, wordt niet opgeslagen als vet en is daarenboven zeer licht verteerbaar. Door specialisten zelfs aanbevolen bij slechte lever, gal of pancreas. Cocos is een natuurlijk antibioticum, doodt slechte virussen en bacteriën met een vetbeschermlaag en vernietigt schimmels (bv. Candida Albicans). Het versterkt maag en herstelt de darmwand. Hoe meer je Cocos gebruikt, des te hoger je weerstand en des te gezonder voor je darmen. 100% bio, 100% vegetarisch, 100% extra virgin. Niet ontgeurd. Niet gebleekt. Niet geraffineerd. Verkrijgbaar in glas van 380ml of 1700ml, in dieet- en natuurwinkels.

Het ultieme eilandgevoel op brood, in de wok, voor bakken en frituren

AMAN PRANA

VOEDING VOOR SERENE LEVENSKRACHT

info: 00 32 (0)3 653 25 41 verdeler: Mannavita 056-43 98 51

Bedrijfsnieuws Bio-crèmes van Ladrôme Sedert kort liggen in de natuurwinkel de nieuwste bio-crèmes van Ladrôme: arnica-crème, calendula crème, harpago en hamamelis massagegels. De arnica-crème verlciht de gevoeligheid na een val of stoot, verzorgt kneuzingen, verstuikingen en blauwe plekken en geeft lokaal een aangenaam, fris gevoel. De calendula-crème verzacht en hydrateert, en verlicht irritaties van de huid. De massagegel met Harpago verlicht de gevoeligheid van spieren en gewrichten, ontspant en verwarmt gespannen spieren en bevordert soepele bewegingen. De massagegel met Hamamelis verlicht dan weer zware, vermoeide benen, verbetert de circulatie bij ontsierende aderen, en laat een fris en energiek gevoel ervaren.

Ecover viert 25 jaar Ecover, pionier én marktleider op het vlak van ecologische was- en reinigingsmiddelen, viert dit jaar zijn 25-jarig bestaan. Het bedrijf kende onlangs een capaciteitsuitbreiding van 30%, wat aanleiding gaf tot de installatie van een stapelrobot, die officieel in werking werd gesteld door Prins Laurent, in zijn functie van voorzitter van het Koninklijk Instituut voor het Duurzame Beheer van de Natuurlijke Rijkdommen en de Bevordering van de Schone Technologie. Ecover is ontstaan in 1979 met de productie van de eerste ecologische zeep in een kleine Kempense boerderij. De productiesite werd nadien in Malle neergeplant en kreeg er in 1992 een unieke ecologische fabriek bij. Al 25 jaar investeert Ecover in onderzoek naar geschikte plantaardige grondstoffen voor reinigingsproducten. Anno 2005 is Ecover uitgegroeid tot een prominente speler in ecologische was- en reinigingsproducten voor de consument, de professionele en de industriële schoonmaak. Het bedrijf telt 75 medewerkers en verdeelt meer dan 100 producten.

Met Hagor terug naar school Hagor-Bioservice, een der belangrijkste verdelers van biologische producten in de natuurvoedingswinkels, zet in september een terug-naar-school actie op voor kinderen en hun ouders. Doel van de actie is het promoten van een gezonde en gevarieerde voeding. Voor kinderen tot 14 jaar wordt een kleurwedstrijd georganiseerd: wie zijn/haar tekening in een deelnemende natuurvoedingswinkel afgeeft voor 29 september maakt een kans op een rugzak vol bioproducten en een educatief verantwoord spel. Om de ouders te stimuleren om de gezonde bioproducten ook elke dag met hun kinderen mee te geven naar school, genieten zij tijdens de hele maand september van een fikse korting op tal van biologische producten binnen de categorieën 'gezond ontbijt' en 'tussendoortjes' 38 BioGezond • september 2005

Provamel Provamel producten worden gemaakt bij Alpro NV. Alpro is het jongste bedrijf binnen de Groep Vandemoortele (www.vandemoortele.com) en wordt beschouwd als zijnde de pionier in het vervaardigen van traditionele soja drinks, desserts, room en yofu. Alpro heeft een exclusief productieproces ontwikkeld waardoor het mogelijk is op 100% natuurlijke wijze gehele en zorgvuldig geselecteerde sojabonen te verwerken tot smaakvolle sojaproducten. Zo wordt de uitzonderlijke voedingswaarde van de sojaboon volledig bewaard. Soja bevat evenveel eiwitten als koemelk en bevat de acht essentiële aminozuren die het menselijk lichaam niet zelf kan produceren en die we enkel via de voeding kunnen opnemen. Soja is rijk aan meervoudig onverzadigde vetzuren en van nature cholesterolvrij. Vergeleken met halfvolle koemelk, bevat soja veel minder verzadigde vetten en veel meer essentiële vetzuren, waarvan men aanneemt dat ze de cholesterolspiegel verlagen. Producten zoals Soya Drinks en Yofu zijn meestal minder calorierijk dan hun equivalenten op basis van volle melk, zodat ze aanbevolen zijn als onderdeel van een dieet met gecontroleerde calorieën. Voor meer uitvoerig advies praat u best met uw dokter of diëtist. Soja is een uitstekende bron van belangrijke voedingsstoffen, met inbegrip van de B-vitamines en de mineralen calcium, ijzer en zink. Soja is één van de weinige planten die omega-3 bevat, essentiële vetzuren die meestal voorkomen in visolie en die een belangrijke rol spelen in ons lichaam. Soja bevat vezels, die belangrijk zijn voor een gezonde darmwerking. Ze hebben ook een gunstig effect op het cholesterolgehalte.

't zijn toeren ! Op bezoek bij de boer met Wervel Op zaterdag toert Wervel rond met een bus en bezoekt enkele regionale landbouwbedrijven. Wervel geeft een rondleiding en soms valt er ook wat te proeven. 's Middags luncht men samen. Het platteland (opnieuw) ontdekken is de leuze en dit op een aangename maar ook leerrijke wijze. En krijg je goesting om wat plaatselijke en dus superverse landbouwproducten mee te nemen, dit kan tegen een gunstige prijs. Na het succes van de eerste drie toeren, organiseert Wervel basisgroep Antwerpen de volgende twee: TOER 4 ZATERDAG 15 OKTOBER, van 10 tot 18 uur + appelen en peren in Rijkevorsel, volgens de geïntegreerde landbouw + legkippen in Loenhout, op biologische wijze + eierkoekenmaaltijd + melkkoeien en melkautomaat in Kalmthout, met omega 3 * TOER 5 ZATERDAG 12 NOVEMBER, van 10 tot 17 uur + biodynamische zorgboerderij in Merksplas + soep en broodmaaltijd + biologisch melkveebedrijf met verwerking in Poederlee * PRAKTISCHE INFO: prijs: 15 EUR per volwassene, 10 EUR per kind (jonger dan 12 jaar) inbegrepen zijn: bus + rondleidingen + maaltijd + koffie of thee Inschrijven mits overschrijving op rekeningnummer 001-464963819, minstens een week op voorhand (de datum van inschrijving is bepalend indien volzet) vermeld nr van toer + aantal personen + telefoonnummer Vertrek: om 10 uur aan het station van Berchem (kant van het plein) + breng lege flessen mee * - huisdieren zijn niet toegelaten op de boerderijen Meer info omtrent Boerentoeren: [email protected] of 0495/12 44 33 WERVEL vzw, is een onafhankelijke WErkgroep van boeren en niet-boeren, landbouwspecialisten en -geïnteresseerden die zich bekommeren om ons voedsel en ijveren voor een Rechtvaardige en VErantwoorde Landbouw: economisch, ecologisch en sociaal. De basisgroep Antwerpen lanceerde de voorbije jaren mede de biomarkten op het Antwerpse Falconplein en in de randgemeenten.

GEEN BELASTENDE RESIDUEN

NIETGEEN GIFTIG VOOR BELASTENDE HET WATERLEVEN RESIDUEN

NIET GIFTIG VOOR GEEN BELASTENDE PLANTAARDIGE RESIDUEN HET WATERLEVEN GEUREN

PERFECT SCHOON

GEEN OPTISCHE WITMAKERS

ZACHT VOOR GEEN OPTISCHE DE HUID WITMAKERS

GEEN OPTISCHE PLANTAARDIGE ZACHT VOOR INGREDIËNTEN WITMAKERS DE HUID

FOR PEOPLE WHO CARE

100% PERFECT BIO-AFBREEKBAAR SCHOON

UIT DE ECOLOGISCHE PERFECT 100% FABRIEK SCHOON BIO-AFBREEKBAAR

WWW.ECOVER.COM

PERFECT SCHOON

PERFECT PERFECT SCHOON SCHOON

NIET GETEST PERFECT PERFECT OP DIEREN SCHOON SCHOON

Lagere temperaturen, minder zonneschijn, striemende regen en wind,... het zijn zeker ingrediënten van de weerberichten in de komende maanden. Wapen u dus vóóraf tegen die gure omstandigheden die uw weerstand aantasten. Echinacea is een plant die van oudsher gekend is voor zijn weerstandsverhogende eigenschappen en waarvan de werking ook wetenschappelijk bewezen is. De indianen gebruikten echinacea tegen slangebeten, koorts of hardnekkige wonden. De eerste kolonisten brachten de kennis en het gebruik over naar onze streken. Intussen werd de rode zonnehoed door vele wetenschappers bestudeerd en wordt hij nu alom gebruikt voor z’n versterkende eigenschappen.

Met Echinacea van Biover krikt u op voorhand de natuurlijke weerstand van uzelf en heel uw gezin op. In alle veiligheid, in alle natuurlijkheid. En voorkomen is beter dan genezen …. Biover-Echinacea is beschikbaar in capsules & druppels.

De Biover-natuurproducten voldoen aan strenge kwaliteitseisen. Hun samenstelling is wetenschappelijk onderbouwd. Ze zijn uw vertrouwen waard.

Verkrijgbaar in de betere natuurwinkel, Bioshop, Essenza of Bioplanet.

BIOVER NV ● Monnikenwerve 109, 8000 Brugge ● www.biover.com

je natuurlijke bron van gezondheid

coverfoto: JBC - herfst-winter V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat Wielsbeke

Recommend Documents