COMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WEST 2014 - 01 Verslag van de vergadering van de Commissie Welstand en Monumenten West, gehouden op dinsdag 7 januari 2014 in Utrecht. Aanwezig :
De voorzitter T. Frantzen, de leden E. Bet, M. Cramer, T. van Rooijen, R. Roorda en F. Wintermans, M. van der Wiel (secretaris) en C. Boogert (uitvoerend secretaris)
OVERZICHT VERSLAG A
Ingekomen stukken en mededelingen
B
Notulen Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 10 december 2013
C
Algemeen
D D1 D2 D3 D4 D5
Planbespreking Het Lint Vleuterweide Het Zand, kadastrale sectie V, perceelnummer 4719 Kardemomweg, Ketjapweg, Karamelweg, Komijnweg Marjoleinweg, Sambalweg, Geelwortelweg, Saffraanweg Derde Oosterparklaan, Mosterdweg, Marjoleinweg, Oreganoweg
E E1 E2
Nagekomen plannen Houtwerf 20 Van Nijenrodelaan 7
F
Overige bouwplannen Plannen met preadvies, lijst d.d. 19/12 2013 en 02/01 2014
G
Reclame
H
Rondvraag en sluiting
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 7 januari 2014
A
Ingekomen stukken en mededelingen Geen onderwerpen.
B
Notulen Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 10 december 2013 Het verslag wordt, met medeneming van de opmerkingen uit de schriftelijke ronde, vastgesteld.
C
Algemeen Geen onderwerpen.
D D1 (R)
Bouwplannen Het Lint Vleuterweide Schetsontwerp voor een horeca gelegenheid – De Tol, foodcourt Máximapark Aanvraag : Krommerijnvastgoed Ontwerp : Blok Kats van Veen Architecten & Lofthome Status : collegiaal overleg Aan de rand van het Máximapark wordt een horecagelegenheid voorgesteld. Het driehoekig kavel ligt aan de Vleutense Wetering tussen de spoorbaan, de Haarrijnse Rading en het Lint. Architect Blok licht toe dat het gebouw uit zeven, ten opzichte van elkaar verspringende, rechthoekige, tweelaagse units bestaat. Deze zijn per stuk of gekoppeld door horecaondernemers te exploiteren. De units zijn ontwikkeld in het Lofthome-concept: een industrieel, prefab staalbouwsysteem met een hoge isolatiewaarde. De verspringende korte zijden van de doosvolumes bestaan uit volledig beglaasde aluminiumpuien; aan de ene zijde georiënteerd op de aanrijdroute en aan de andere zijde op de achterliggende parkeerplaats (tevens entreezijde). De puien zijn omkaderd door een gezet staalprofiel. De dichte langsgeveldelen zijn aan de zijde van de Haarrrijnse Rading afgewerkt met een antraciet gecoate metalen golfplaat, aan de zijde van het Lint bekleed met verticale, naturel lariksdelen. Aan het water aan de noordoostzijde komt een terras. De parkeerplaats, tevens aanvoerroute krijgt met betonnen stelconplaten en graskeien ook een industriële uitstraling. Reactie commissieleden De commissie heeft waardering voor het Lofthomeconcept, maar grote twijfels en zorgen over de mate van geveltransparantie aan de belangrijkste zijden. Keukens, toiletten, afvoeren, zonweringen etc. zijn niet ingetekend, maar ook de aan horeca gelieerde aspecten als reclame, opslag, expeditie etc. ontbreken in de presentaties. Installaties op het dak verdienen extra aandacht gezien de lange zichtlijnen en moeten in het ontwerp meegenomen worden. Daarnaast lijken de inrichtingsplannen, waar sprake is van een summiere aanpak, niet realistisch bij een dergelijke functie. De combinatie van 'stoer' naast het door infrastructuur ingepakte kavel is voorstelbaar, maar een link met het park ontbreekt en enige beschutting is gewenst. Conclusie De commissie heeft vertrouwen in het concept van de Lofthomes, maar heeft grote zorgen over de invloed van de bijbehorende horecafuncties op het beeld. De implicaties op het beeld zijn niet verwerkt in de presentaties, terwijl het welslagen van het project daarvan geheel afhankelijk is. Daarnaast is de ontwerpkeuze voor de terreininrichting dusdanig ongenaakbaar, zonder enige beschutting, dat zowel voor de beleving als voor het onderbrengen van functies als opslag en expeditie deze keuze wordt betwijfeld.
D2 (R)
Het Zand, kadastrale sectie V, perceelnummer 4719 13-17628 Aanvraag omgevingsvergunning voor het bouwen van 46 woningen Aanvraag : HSB Ontwikkeling Ontwerp : Boparai Associates Dit woningbouwplan heelt de buurt Tussen de Parken verder aan. De blokjes bestaan uit drielaagse woningen, op de hoeken met platdak. De tussenliggende woningen aan de Vuurvlindersingel en de Vogelvlinderweg zijn aan de tuinzijde voorzien van een steil dakschild. De eindwoningen van de gebogen blokjes aan de Vuurvlindersingel zijn op de begane grond uitgebouwd tot in het verlengde van de rooilijn van de bebouwing aan de dwarsstraten. De baksteenarchitectuur in twee kleuren beoogt zowel aan te sluiten op de plastische gevels van de aangrenzende woningen van architect Reintjes als op de sobere architectonische vormgeving van bureau Bedaux de Brouwer. Bescheiden gevelplastiek in combinatie met baksteenkleurgebruik zorgt voor parcellering van de gevelwanden en
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 7 januari 2014
2
maakt individuele woningen herkenbaar. Achtertuinen zijn van de openbare ruimte afgescheiden door gemetselde tuinmuren met begroeide hekwerken. Aan de voorzijde is langs de doorgaande wegen een ondiepe voortuin met haag voorzien. Parkeerplaatsen liggen langs de straten. Conclusie De architect is erin geslaagd goed aan te sluiten op de belendende architectuur. Het plan voegt zich in zijn omgeving en voldoet naar de mening van de commissie aan redelijke eisen van welstand. Zij adviseert derhalve positief. Kleine kanttekening betreft de wijze van toepassing van colorbel; met name bij de vensters op de begane grond is de gekozen oplossing van negatieve invloed op het gevelbeeld. Daarnaast wordt aandacht gevraagd voor de materialisering en inrichting van de overgang openbaar-privé aan de achterzijde inclusief groene toevoegingen als hagen en/of bomen. D3 Kardemomweg, Ketjapweg, Karamelweg, Komijnweg (Ont) Voorlopig ontwerp 41 eengezinswoningen - Hof van Holland Aanvraag : Lunee Vastgoed en Plegt Vos Geelen Ontwerp : Saarberg, Van der Scheer en Partners Status : collegiaal overleg Supervisor Bleijs licht toe dat het plan goed past in dit deel van Hoge Weide. Ten opzichte van eerdere plannen is de vormgeving van de gevels op advies van de supervisor inmiddels versoberd. Architect Hylkema geeft aan dat het hoogteverschil in het terrein aanleiding geeft de woningen aan de Kardemonweg te voorzien van een bordes met treden voor de gevel en die aan de Karamelweg van treden vanaf het binnenterrein naar het tuinterras. Het plan bestaat uit drie woningtypen, in clusters van twee tot maximaal zes woningen. Op de stedenbouwkundig daarvoor in aanmerking komende blokkoppen en naast de entree tot het binnengebied zijn drielaagse woningen met platdak gepland. Het metselwerk op de straathoeken van deze woningen ligt even terug en is uitgevoerd in een contrastkleur. De overige woningen tellen twee lagen met kap, waarbij één van de typen is voorzien van een gedeeltelijke geveloptrekking. De drie vensters ter plaatse van de optrekking zijn vanaf maaiveld voorzien van een verticaal, wit betonkader. In het korte blok aan de Ketjapweg is de optrekking woningbreed en het witte kader rond de verdiepingsvensters toegepast. Bij andere woningen verbindt een donker betonkader de vensters op begane grond en verdieping. De toepassing van de drie metselwerkkleuren, variërend van rood tot antraciet, is gekoppeld aan de architectonische eenheden. Naast deze kleuren is een witte baksteen als straathoekaccent gebruikt. De daken zijn met antraciet pannen gedekt. Reactie commissieleden De commissie is van mening dat de versoberingslag tot meer rust in het blok heeft geleid, maar constateert tevens dat de gekozen beeldtaal nog niet geheel consequent is doorgevoerd. Met name roepen de opvallende betonkaders vragen op, hoewel de kleuraanpassing – afhankelijk van het type woning – al geleid heeft tot het leveren van een bijdrage aan de plastiek. Hierdoor is het totale ontwerp harmonieuzer geworden en is de contrastwerking verminderd. In het losse blokje aan de Ketjapweg wordt het kader in de compositie van de gevel anders gehanteerd; het is aan de architect dit mogelijk te heroverwegen en de toepassing meer overeen te laten komen met de betonkaders in de andere eenheden. Met betrekking tot hetzelfde blokje wordt ook gesuggereerd de draaiende delen een lichtere kleur te geven ten behoeve van de belijning. Over de witte hoek bestaan twijfels. Met betrekking tot de inrichting van het binnenterrein wordt aandacht gevraagd voor de overgang openbaar-privé. Aanbevolen wordt te onderzoeken of er ruimte is voor hagen en/of klimopschermen en/of bomen. Conclusie De commissie vindt dat de gemaakte versoberingslag tot verbetering heeft geleid en doet nog enkele suggesties om de beeldtaal consistenter voor het hele blok door te voeren. Tevens wordt geadviseerd optiedakkapellen voor de voorzijde te ontwerpen in stijl van de woningen en die uitgaan van de toegestane maatvoering binnen de gemeente Utrecht. Voor het binnenterrein wordt aangeraden een plantstrook bij de parkeerhavens aan te leggen ten behoeve van een vriendelijker beeld.
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 7 januari 2014
3
D4 Marjoleinweg, Sambalweg, Geelwortelweg, Saffraanweg (Ont) Voorlopig ontwerp 33 eengezinswoningen – niaNesto Aanvraag : Portaal Ontwerp : space&matter / Kokon / Building Design Het plan betreft sociale huurwoningen van twee lagen met kap, die qua energiegebruik zelfvoorzienend zijn. Voor de ontwikkeling zijn drie ontwikkelaars met hun architecten geselecteerd. Hoewel supervisor Bleijs van mening is dat de inzet van drie architecten voor dit blok van beperkte omvang niet voor de hand ligt, stemt hij vanwege de duurzaamheidambitie en de sociale opgave in met het gepresenteerde resultaat. Als uitgangspunt is per architect de toepassing van één kleur metselwerk per architectonische cluster van maximaal zes woningen meegegeven, waarbij met behulp van reliëfmetselwerk en witte baksteenvlakken een eigen identiteit aan de blokken kan worden toegevoegd. De pannenkleur is uniform antraciet. De dakvlakken aan de zonzijde zijn volledig voorzien van zonnepanelen. De architecten hebben de voorwaarden op eigen wijze geïnterpreteerd. De verschillen presenteren zich in de tint van het metselwerk, kozijnindelingen, goottypen en de toepassing van het reliëfmetselwerk en de witte baksteen. De blokken langer dan zes woningen worden visueel opgesplitst door een andere keuzes qua architectonische uitwerking. Reactie commissieleden Door in een bouwblok drie architecten en drie bouwers aan bod te laten valt het als geheel uit elkaar. De middelen om de architectonische eenheden te binden (gekleurde vlakken en geribbeld metselwerk) zijn onvoldoende substantieel en mede daardoor is de samenhang in het bouwblok onvoldoende. De combinatie van de verschillende architectuurbeelden levert in dit geval geen meerwaarde op, terwijl dit bij andere bouwblokken in dit deel van Leidsche Rijn nadrukkelijk wel het geval is. De bouwblokken sluiten bovendien qua maatvoering niet aan bij de wijze waarop in dit gebied de stedenbouwkundige eenheden opgedeeld moeten worden waardoor ook binnen de bouwblokken nog verschillen in architectuur voorgesteld worden. Ook dit gaat ten koste van de samenhang zonder dat de pluriformiteit zelf een kwaliteit wordt. Daarnaast is de bijzondere technische opgave (energienotanul) architectonisch nagenoeg niet ontworpen (alleen technisch opgelost) waardoor deze voor de architectuur geen betekenis heeft. Er is niet wezenlijk ingegaan op de mogelijkheden van variaties in glasoppervlak en oriëntatie op de zon, zoals te verwachten bij een nulenergiewoning. Sociale woningbouw gecombineerd met de bijzondere duurzaamheidopgave vraagt om een architectuur die hoogwaardig genoeg is om deze ook in de toekomst te willen behouden. Er ontstaat nu qua beeld slechts een goedkope afgeleide van particuliere bouw, waarbij het oorspronkelijke uitgangspunt van bewonersinvloed op architectuur is teruggebracht tot de keuze voor een kozijnkleur en een voordeurtype. Conclusie De commissie is van mening dat de variatie binnen de bouwstroken in een blok en tussen de bouwstroken die samen het bouwblok vormen te groot is, waardoor er onvoldoende samenhang ontstaat. Door én de drie ontwerpbureaus met hun variaties én de drie bouwers zal het betreffende 'wijkje' zowel geen eenheid vormen en ook leveren de verschillen in uitwerking in dit geval geen eigen kwaliteit op. De commissie constateert daarom dat het voorstel niet past in de stedenbouwkundige visie van Hoge Weide, dat als toetsingskader voor de commissie geldt: het voorgestelde project beantwoordt niet aan de uitgangspunten voor deze locatie (de architectonische eenheden van het totale bouwblok moeten samenvallen met de architectonische verschillen en de detailverschillen maken nog meer variatie mogelijk, terwijl een soort samenhang tussen al deze verschillen binnen het totale bouwblok moet bestaan.) De gepresenteerde plannen hebben onvoldoende samenhang en kwaliteit, en voegen zich ook niet vanzelfsprekend genoeg in de stedenbouwkundige omgeving. Tevens is de bijzondere technische opgave niet ontworpen. Duurzaamheid impliceert een wijk voor langere duur, hetgeen ook enige architectonische ambitie en kwaliteit vereist. Dit wordt onvoldoende herkend in de drie gepresenteerde plannen.
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 7 januari 2014
4
E E1 (R)
Nagekomen plannen Houtwerf 20 13-16628 Aanvraag omgevingsvergunning voor het bouwen van een kap op de garage aan de zijkant van een woning, en het uitbreiden van de keuken Aanvraag : n.v.t Ontwerp : n.v.t. (notulen 12/11 2013) De twee-onder-eenkapwoning wordt aan zowel de zij- als achterkant uitgebreid. De uitbreiding aan de zijkant en achterzijde is vergunningvrij; het eenlaagse gedeelte in het verlengde van de zijaanbouw is vanaf de achtergevel vergunningplichtig. Conclusie Bij een eerdere planbehandeling heeft de commissie negatief geadviseerd vanwege de gekozen kapvorm op de uitbouw. Echter nader onderzoek heeft aangetoond dat de kapvorm ook onder het vergunningvrije bouwdeel valt en het advies van de commissie derhalve terzijde kan worden gelegd.
E2 (O)
Van Nijenrodestraat 7 13-21562 Aanvraag omgevingsvergunning voor het bouwen van een dakkapel aan de achterkant van de woning Aanvraag : n.v.t Ontwerp : Bouwkundig Tekenbureau Verkammen Op een rijwoning van twee lagen met kap wordt op het achterdakvlak een eerste dakkapel aangevraagd, waarvan het platte dak, vanwege de geringe kaphoogte, direct onder de nokvorst van het pannendak aansluit. Conclusie Op het betreffende dakvlak komt nog geen dakkapel voor en de plaatsing is in strijd met de criteria, maar in de directe omgeving is vaker voor deze oplossing gekozen. Aanvraag wordt voorzien van een positief advies.
F
Overige plannen De plannen, genoemd in de lijsten d.d. 19 december 2013 en 02 januari 2014, zijn met een preadvies van de secretaris aan de commissie voorgelegd. De leden van de commissie hebben besloten de advisering over te nemen. De preadvisering is verricht op basis van de aan de verschillende beleidsniveaus verbonden criteria, zoals vastgelegd in de welstandsnota. Samenvattend: Open : Verandering en handhaving zijn beide mogelijk, zowel naar structuur als naar architectuur. Respect : Essentiële eigenschappen van de aanwezige bebouwings- en omgevingskarakteristiek worden gerespecteerd. Behoud : Behoud en herstel van het aanwezige bebouwingsbeeld en versterken van de bestaande of historisch bepaalde karakteristiek van stedenbouwkundige, architectonische, landschappelijke of cultuurhistorische aard. Stimulans: Het gebied vraagt vanwege zijn bijzondere of markante karakter extra aandacht voor versterking en stimulering van het beeld. Indien van toepassing, zijn de aanvragen getoetst aan de (welstands)criteria, zoals geformuleerd in de welstandsnota. De lijsten zijn ter inzage op het secretariaat en in te zien via de website http\\www.welstandutrecht.nl.
H
Rondvraag en sluiting De volgende vergadering vindt plaats op 4 februari 2013.
De voorzitter
De secretaris
T. Frantzen
M. van der Wiel
Per 1 juli 2004 wordt de welstandsadvisering verricht op basis van de aan de verschillende beleidsniveaus verbonden criteria zoals geformuleerd in de welstandsnota 'De schoonheid van Utrecht' (vastgesteld door de raad van de gemeente Utrecht d.d. 24 juni 2004). (O) = open (R) = respect (B) = behoud (St) = stimulans (Ont) = ontwikkelingsgebied Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 7 januari 2014 5