COMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WEST 2007 - 18 Verslag van de honderdvijfennegentigste vergadering, gehouden op dinsdag 2 oktober 2007 in de Regentenzaal te Utrecht. Aanwezig:
De voorzitter, P. Vermeulen, de leden G. Andela, J. van den Bout , D. Dobbelaar, R. Jansma, B. Mispelblom Beyer en K. Tedder, C. Boogert (uitvoerend secretaris), M. van der Wiel en I. Bakhuis (verslag).
OVERZICHT VERSLAG A.
Ingekomen stukken en mededelingen
B.
Notulen Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 18 september 2007
C.
Algemeen
D. D1
Bouwplannen Langerak, Akkrumerraklaan
D2
Het Zand, Veiling
D3
Het Zand, Waterwijk
D4 D4.I
Het Zand, Park Groot Zandveld
D4.II
Nieuwbouw twee-onder-een-kapwoning, Sjaak 't Hoen Nieuwbouw 149 eengezinswoningen, Klunder Architecten Nieuwbouw 90 eengezinswoningen, Galis Architektenburo Nieuwbouw cluster - Nieuwbouw wijkgezondheidscentrum, Versseput Architecten - Nieuwbouw tandartspraktijk, TAK Architecten - Nieuwbouw kinderdagverblijf, Nieuwe Ruimte architectuur & bouwadvies Nieuwbouw Healthpark, KOW Nieuwbouw gemaal Ter Weijde, ADP Architecten Reclameaanvraag, NykampNyboer
D4.III D5 D6
De Wetering-Zuid, Proostwetering Centrum-Noord, Jazzsingel/First Avenue
D7
Lage Weide, Reactorweg 25
E.
Overige bouwplannen Plannen met preadvies, lijst d.d. 13-09-2007 en 27-09-2007
F. F1
Nagekomen bouwplannen Lage Weide, Atoomweg 100
F2
Vleuten, Dorpsplein 1
F3
Papendorp-Zuid, 'De Cope', kavel C5
F4
Papendorp, kavel N10
F5
Zuileveld 41
F6
Wilgenrooslaan 59, 61 en 61
G.
Rondvraag en sluiting
Commissie Welstand en Monumenten West d.d, 2 oktober 2007
Aanvraag aanpassing kantoorgebouw, HM Architecten Aanvraag uitbreiding wijkservicecentrum, Arc Architekten Nieuwbouw parkeergarage met bedrijfsruimte en kantoor, JHK Architecten Nieuwbouw kantoorgebouw, OPL Architecten Aanvraag plaatsen erfafscheiding en tuinhuis bij woning Aanvraag plaatsen erfafscheiding bij woningen
A.
Ingekomen stukken en mededelingen Geen.
B.
Notulen van de Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 18 september 2007 Het verslag wordt met enkele wijzigingen vastgesteld. De adviezen zijn daarmee bekrachtigd.
C.
Algemeen Geen.
D. D1 (R)
Bouwplannen Langerak, Akkrumerraklaan BV2073277 Voorlopig ontwerp nieuwbouw twee-onder-een-kapwoning Aanvraag: A. Benschop Sjaak 't Hoen Ontwerp: (Zie notulen 22/11 2005 en 09/01 2007) De commissie heeft gevraagd ofwel aansluiting te zoeken bij de architectuur van de gerealiseerde woningen van Loof & Stigt, ofwel het ontwerp daarmee sterker te laten contrasteren. Architect 't Hoen heeft ernaar gestreefd het ontwerp te laten reageren op de omgeving, in de sfeer van de "koekenbakkersarchitectuur", zoals die zich in de jaren twintig in Utrecht-Oost heeft gemanifesteerd. Een sterk versoberd ontwerp contrasteert met de bestaande bebouwing, ook in materialisering en kleurstelling, maar het volume en de inpassing en situering op de kavel sluiten daarbij aan. Conclusie De bouwlocatie voor deze dubbele woning ligt in de omgeving van de Leidsche Rijn, op een zichtlocatie, te midden van bestaande woningen en een tweetal loodsen. Deze situatie vereist een zorgvuldig ontwerp om verrommeling te voorkomen. Uit de toelichting van de architect blijkt dat hij in het ontwerp een relatie met de omgeving heeft gezocht, maar het gepresenteerde materiaal biedt weinig mogelijkheden om de situering van het bouwplan op de kavel en de oriëntatie op de omringende bebouwing te beoordelen. De commissie heeft behoefte aan een nadere presentatie van het bouwplan in zijn context. Wat het ontwerp betreft, lijkt een defensieve redenering te zijn gevolgd, waarin vooral is uitgegaan van wat het ontwerp níet wil uitdrukken. Hierdoor is een kans gemist om een expressief gebouw te maken. Er dreigt een rommelig beeld te ontstaan, waarin het ontbreekt aan eigen identiteit en karakter. De architect wordt nogmaals gevraagd een duidelijk, helder standpunt in te nemen en een ontwerp te presenteren dat zich voegt in de omgeving, of een statement vormt dat daarvan afwijkt. De commissie verwacht een consequent doorgewerkt ontwerp.
D2 (R)
Het Zand, Veiling Voorlopig ontwerp 149 nieuwbouw eengezinswoningen Aanvraag: Ovast Ontwerp: Klunder Architecten Supervisor Ebberink licht de stedenbouwkundige situatie toe. Het veilingterrein is een van de laatste delen in Het Zand dat kan worden ontwikkeld, pas na de verplaatsing van de veiling. Voor de eerste fase, het noordelijk deel, is een bouwplan in ontwikkeling. De locatie bestaat uit relatief kleine kavels, die grotendeels met sociale woningbouw worden ingevuld. Hiervoor wordt uitgegaan van een tuindorpachtige opzet, waarin rijen woningen tezamen een compositie vormen. Door kavels ruggelings te koppelen, ontstaan rijen woningen met een smalle binnenstraat en blijft er aan de buitenzijde voldoende ruimte over voor een voortuin. Het Witte Dorp van Dudok is als referentiebeeld gehanteerd. De essentie daarvan – een traditionele tuindorpopzet, gecombineerd met moderne architectuur – is in dit bouwplan vertaald. In de langsgevels zijn verbijzonderingen aangebracht, bestaande uit hoge elementen, als poort naar de parkeerkoffers. Het oorspronkelijke uitgangspunt van gesloten hoeken aan de doorgaande straten is losgelaten. De architect stelt een gedraaide hoekoplossing voor, waardoor een te massieve uitstraling wordt voorkomen, terwijl privétuinen uit het zicht blijven. De supervisor is met deze aanpassing akkoord, onder de voorwaarde dat de uitwerking van de begane grond bewoners geen aanleiding geeft om schuttingen te gaan plaatsen.
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 2 oktober 2007
2
Architect Berg zet uiteen dat de parkeerkoffers, de hoekoplossingen en de dakhellingen de essentie vormen van het plan. Steile dakhellingen maken het dakvlak goed zichtbaar. Om dit meer structuur te geven, zijn dakkapellen mee ontworpen. Een groot overstek en de gevelindeling daaronder maken het dak los van de gevel en versterken de horizontaliteit. De hogere poortgebouwen in het midden van de langere blokken markeren de doorgang voor auto's en voetgangers naar het binnenterrein. Een verhoogde hoek vormt de beëindiging van de blokken. De woningen krijgen een keuken aan de straat, waardoor de levendigheid van de straat wordt versterkt. Om de sfeer van Dudok te benadrukken wordt gedacht aan een materialisering in lichtgeel metselwerk en antracietgrijze dakpannen. Conclusie De stedenbouwkundige opzet suggereert een harde schil met een zachtere binnenwereld. Daaruit vloeit een typologie voort van een gesloten buitenrand, die afwijkt van de binnenwereld. Dat verschil komt uit de architectonische vertaling nog niet naar voren. De hoekoplossing zal moeten worden versterkt, bijvoorbeeld door de toevoeging van een functie op de begane grond. Het cultureel erfgoed heeft een schat aan referentiebeelden opgeleverd. Een risico van het hanteren van referentiebeelden is dat het gepresenteerde ontwerp niet aan het beeld beantwoordt. Ook hier is dat het geval. Essentieel voor het Witte Dorp van Dudok is de strenge, sobere architectuur, met een dominante horizontaliteit en regelmaat, waaraan de subtiele verticale accenten ondergeschikt zijn. In voorliggend ontwerp krijgen de verbijzonderingen echter de overhand. Vooral de kruisramen eisen te veel aandacht op. Dit beeld zal nog worden versterkt, wanneer de dakkapellen een soortgelijke vorm krijgen. De grote poort laat nauwelijks muurvlak over en zijn te dominant in de beoogde tuinstedelijke opzet. Waar hoeken sterk en gesloten zouden moeten zijn, zijn die terughoudend ontworpen en waar bescheidenheid op haar plaats zou zijn, laat het ontwerp juist dominante elementen zien. Het ontwerp gaat voorbij aan het tuinstedelijk karakter dat wordt nagestreefd. Een goede afstemming van schaal en maat en een subtiele dosering van verbijzonderingen zullen meer rust in het ontwerp moeten brengen. De tuinmuur geeft onvoldoende binding. Voorts is het opvallend dat de glasstrook onder het dakoverstek, waardoor het dak lijkt te zweven, niet op vergelijkbare wijze is toegepast in de kopgevels. Dunne daken zijn cruciaal. De inrichting van de openbare ruimte is mede bepalend voor de sfeer van het plan. Te zijner tijd ziet de commissie een inrichtingsplan tegemoet. D3 (R)
Het Zand, Waterwijk Definitief ontwerp 90 nieuwbouw eengezinswoningen Aanvraag: Rabo Vastgoed Ontwerp: Galis Architektenburo (Zie notulen d.d. 01/05 2007) De commissie heeft positief gereageerd op de planopzet. Daarbij is aangegeven dat de verandastructuur essentieel is voor dit plan en dat toevoegingen daaraan ondergeschikt moeten zijn. Verder is aandacht gevraagd voor de overgang van de privé-tuinen naar het water en voor de versterking van de collectiviteit van de binnenhof. Architect Galis heeft de buitenzijde van de stroken en de koppen benaderd als een gladde huid. Deze krijgen een gladde bekleding in een kleurschakering die overeenkomt met de tinten die in de omgeving zijn toegepast. De gevels aan de veranda en de binnenhof krijgen een zachtere uitstraling. Deze worden bekleed met geolied hout. Voor de veranda wordt een staalconstructie geplaatst. Alleen op de begane grond zijn uitbreidingsopties mogelijk. Deze blijven binnen het stalen frame en corresponderen met de pui-indeling. Voor de dakvlakken aan de buitenschil zijn optionele dakkapellen ontworpen, als ijle, horizontale stroken. In het koopcontract wordt vastgelegd dat kopers op eigen terrein parkeren. Parkeerplaatsen in de binnenhof, aan de voorzijde van de woningen, worden gescheiden door hagen. Hierdoor krijgt deze parkeerhof een groene uitstraling. Verder geldt een zogenoemd voorpuiregime, wat betekent dat contractueel de uitbreidingsmogelijkheden worden vastgelegd. Conclusie De commissie is enthousiast over het zorgvuldig uitgewerkte plan, maar haar zorgen over het functioneren van de binnenhof als collectieve ruimte zijn nog niet weggenomen. Ook heeft zij twijfels over de handhaafbaarheid van de kwaliteit. Een afscheiding met hagen met een hoogte van één meter – zoals de tekeningen aangeven – is niet voldoende. Het
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 2 oktober 2007
3
risico dat bewoners hogere privacyschermen gaan plaatsen is groot en een goede inrichting van de binnenhof dient dit te voorkomen (bijvoorbeeld in de bouwfase de plaatsing van hoge hagen, gecombineerd met de nodige bouwkundige ondersteuning). D4 (R )
Het Zand, Park Groot Zandveld Voorlopig ontwerp nieuwbouw cluster De commissie heeft aangegeven de ontwerpen in onderlinge samenhang te willen beoordelen. Supervisor Ebberink licht de context toe. Het voorzieningencluster bestaat uit een kinderdagverblijf, een tandartspraktijk en een gezondheidscentrum. Een en ander wordt vormgegeven in drie afzonderlijke gebouwen, bij de ontwikkeling waarvan drie verschillende opdrachtgevers en drie verschillende architectenbureaus betrokken zijn. De ruimte is beperkt en de inpassing van de drie gebouwen is slechts mogelijk, wanneer deze onderling samenhang vertonen. Gekozen is voor een opzet die refereert aan een boerderij met bijgebouwen, te weten een kas en een schuur. De opgave is deze typologie te abstraheren en eenduidig uit te werken. Het terrein wordt zowel aan de noordzijde als de zuidzijde ontsloten. Aan de westzijde ligt een parkeerterrein ten behoeve van de drie gebouwen. Daar wordt een relatief smal voetpad langs gelegd. D4.1 Voorlopig ontwerp wijkgezondheidscentrum Aanvraag: Gemeente Utrecht, OGU Ontwerp: Versseput Architecten Architect Versseput heeft de opgave letterlijk vertaald in een moderne variant van een schuur of hangar. Een eenduidig volume met hellende dakvlakken en een plat dak fungeert als huls die de verschillende functies omvat. Deze wordt uitgevoerd in cortenstaal. Raamopeningen zijn vormgegeven als krassen in het staal. Ten behoeve van de verblijfskwaliteit worden lichthappers aangebracht. De koppen van het gebouw krijgen een opener uitstraling. Deze worden uitgevoerd in aluminium en glas, met een horizontale geleding. De plattegronden zijn zodanig georganiseerd, dat bezoekers rechtstreeks naar spreek-/behandelruimten worden verwezen. D4.II Voorlopig ontwerp nieuwbouw tandartspraktijk Aanvraag: H.P. van Schoonhoven/L. Delpeut Ontwerp: TAK architecten Architect Weser licht toe dat de locatie voor de tandartspraktijk zich bevindt op de grens tussen stedelijk en landelijk gebied. Aan de oostzijde van de locatie herinneren enkele kassen en schuren en een schoorsteen aan de agrarische functie die het gebied had. De tandartspraktijk ligt tussen het wijkgezondheidscentrum aan de zuidzijde en het kinderdagverblijf aan de noordzijde. De noord-zuid-oriëntatie van het gebouw zorgt voor een goede lichtinval en biedt een doorkijk van de parkeerplaats naar het open gebied. De ontwerpopgave is een gebouw te ontwerpen dat refereert aan een kas. Uit oogpunt van kosten en klimaatbeheersing is een glazen gebouw niet haalbaar. Daarom is uitgegaan van de typologie van een muurkas/oranjerie. Verblijfs- en behandelruimten liggen aan de muurzijde. In de muur zijn verticale naar buiten stekende raamstroken aangebracht. Algemene ruimten liggen aan de open glaszijde en versterken het contact met de buitenwereld. In het dak worden glasstroken gemaakt. D4.III Voorlopig ontwerp nieuwbouw kinderdagverblijf Aanvraag: Kinderparadijs Jansen & Jansen Ontwerp: Nieuwe Ruimte architectuur & bouwadvies (Zie notulen d.d. 04/09 2007) Naar aanleiding van de eerste planbehandeling heeft architect Brakkee het plan aangepast. De kopgevels zijn geabstraheerd en hebben langgerekte kozijnen gekregen. De lange gevels krijgen een houtinvulling met verticale delen. Een grote verticale glasstrook in het dak verbindt het 'voorhuis' met de 'schuur' en zorgt voor de benodigde lichtinval. Conclusie Het voetpad dat de gebouwen verbindt met de parkeerplaats, is een belangrijke route. Voetgangers moeten elkaar kunnen passeren, ook met hulpmiddelen als een rollator of een kinderwagen. Grafisch laat de parkeerplaats een mooi beeld zien, maar in de praktijk nemen bezoekers de kortste weg van de parkeerplaats naar hun bestemming, desnoods door het groen. Geadviseerd wordt studie te doen naar een invulling, waarbij voldoende
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 2 oktober 2007
4
parkeerruimte wordt gecreëerd bij de afzonderlijke gebouwen en groen wordt herordend en gebundeld. Een ensemble van een boerderij met bijgebouwen is een krachtig uitgangspunt. Qua compositie is het beeld van een kas tussen gesloten gebouwen goed gekozen. De uitwerking is echter nog niet overtuigend. In plaats van een samenhangende compositie zijn er drie individuele gebouwen ontworpen, die de metafoor dreigen te ontkrachten en waarin eenheid wordt gemist. Het referentiebeeld zal ofwel moeten worden gevolgd, ofwel moeten worden heroverwogen. Er is waardering voor het ontwerp voor het gezondheidscentrum, maar in meerderheid vindt de commissie dit qua maat en contouren gecombineerd met de materiaalkeuze niet passend in deze context. Een verwijzing naar een hangar gaat voorbij aan het agrarische karakter dat wordt nagestreefd. De architect wordt gevraagd de basisvorm dichter bij het archetype te brengen. De architectuur van schuren in het veenweidegebied, waarvan een hellend dak kenmerkend is, zou hierin leidend moeten zijn. Daarnaast bestaat er te weinig contrast tussen de invulling van de kopgevels en die van de huls, beide zijn van metaal en hebben horizontale lichtopeningen. Om te kunnen beoordelen of er voldoende verblijfskwaliteit is gegarandeerd, wordt gevraagd in een volgende uitwerking een impressie van de binnenwereld te presenteren. Een adequate oplossing voor naamsvermeldingen van de diverse functies bij de entree verdient aandacht. Voor de tandartspraktijk in het midden van het terrein is een keuze voor de typologie van een muurkas of oranjerie voorstelbaar, maar in de uitwerking is daarvan te zeer afgeweken. De verticale raamstroken in de muur zijn atypisch, en het ontwerp is te gesloten om aan het referentiebeeld te kunnen voldoen. Het plan zal dichter bij een oranjerie moeten blijven, dat wil zeggen een muur met enkele eenvoudige openingen en een glazen aanbouw. Met het oog op brandoverslag is te overwegen de zijgevels deel te laten uitmaken van de muur. Het ontwerp voor het kinderdagverblijf is eerder besproken. De commissie is akkoord met de voorgestelde aanpassingen, met de kanttekening dat een te kleinschalige gevelindeling van de kopgevels in deze context moet worden voorkomen. Met een stevige uitstraling zullen deze een logisch geheel vormen met de langsgevels en de aandacht daarvan niet afleiden. D5 (R)
De Wetering-Zuid, Proostwetering Ontwerp nieuwbouw Healthpark Aanvraag: TCN – Joost Grootenhuis Ontwerp: KOW Architectuur (Zie notulen 26/06 2007) Architect Kaashoek licht de planaanpassing toe aan de hand van de kritiekpunten in de vorige planbespreking. De bouwlocatie wordt begrensd door grote stedenbouwkundige structuurelementen. Tussen het ziekenhuis en The Wall wordt een complex gebouwd waarin uiteenlopende zorggerelateerde functies worden ondergebracht. Het gebouw krijgt een lengte van 300 meter. Deze schaalgrootte vereist enerzijds diversiteit om de massaliteit te breken en anderzijds bundeling om de samenhang te benadrukken. Daarom is afgezien van het oorspronkelijke concept van een schaslikpen die de functies aaneenrijgt. Er is een basement toegevoegd, dat de functies in de paviljoenachtige volumes verbindt en de eenheid in verscheidenheid benadrukt. Dit basement fungeert als binnenboulevard met publieke functies. De Soestwetering is van het gebouw gescheiden door een haag. Daarachter is een driedeling in het volume herkenbaar. Op stedenbouwkundig niveau is de Soestwetering van hogere orde dan de Hertogwetering. Het zou voor de hand liggen de entrees daar te situeren en niet aan de 'achterzijde'. Dat is echter niet toegestaan, vanwege de functie van de Soestwetering voor snelverkeer. Tuinen en waterpartijen aan de Hertogwetering markeren twee voetgangersentrees en de inrit naar de parkeergarage. Omdat de functie van het gebouw een sterke relatie heeft met het ziekenhuis, wordt ook een voetgangersentree aan de kop van het gebouw gelegd. Hierdoor kunnen bezoekers gebruikmaken van de bushalte ter hoogte van het ziekenhuis en van de bestaande looproutes. De parkeergarage is zo efficiënt mogelijk ingedeeld, om ruimte te sparen voor de inrichting van de buitenruimte. Daarbij is gekozen voor een orthogonale indeling. Bezoekers bewegen zich vanuit de ondergrondse parkeergarage via twee vides naar de binnenboulevard, waar ze naar de functies in de paviljoens worden geleid. Het basement
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 2 oktober 2007
5
bestaat uit metselwerk, waarvan de kleur terugkomt in de vloeren. Een rustige ritmiek en kleurstelling garanderen een verblijfskwaliteit die aansluit bij de menselijke maat. De paviljoens wordt een zekere eigenheid gegeven, afhankelijk van de functie. De kap krijgt een houten bekleding aan de binnenzijde. De verdere invulling wordt uitgewerkt in de volgende planfase. In een eerste reactie geven commissieleden aan dat het concept – ondanks de kritiek in de vorige planbehandeling – niet wezenlijk is veranderd, waar het gaat om de verhoudingen van maat en schaal en de relatie met de omgeving. De planaanpassing is beperkt tot enkele cosmetische ingrepen, waarbij eerdere, extremere keuzen zijn verwaterd. De oorspronkelijke hiërarchie van een kap, waaronder uiteenlopende functies zijn samengebracht, komt minder duidelijk naar voren. Nu de paviljoens op een plint zijn geplaatst, zijn deze minder duidelijk afleesbaar als afzonderlijke doosjes. Aangegeven is dat wordt gestreefd naar een menselijke maat voor de binnenboulevard, maar de hoge golvende kap lijkt daarmee in tegenspraak; deze heeft een schaalvergrotend effect. Ook de eigen identiteit van de paviljoens komt nog niet tot uiting. Een duidelijke hiërarchie in het complex ontbreekt. De situering van groen en waterpartijen bij de paviljoens lijkt afhankelijk te zijn gemaakt van de vorm van de parkeervoorziening. Mogelijkheden voor verbijzondering – zoals een bundeling van groen en van water – waardoor de eigenheid van de paviljoens kan worden versterkt, is niet te baat genomen. Een omdraaiing van de entrees zou een versnippering in de tuinen en het waterfront kunnen verhinderen. Supervisor Klein Breteler steunt de voorliggende ontwikkeling. Deze past in de stedenbouwkundige uitgangspunten en randvoorwaarden, die logisch voortvloeien uit de verkeersstructuur. De stedenbouwkundige situatie vereist dus dat de entrees worden gesitueerd aan de Hertogwetering. Het wegprofiel van de Soestwetering is reden geweest om een haag te plaatsen die correspondeert met het basement van het gebouw. Het is een logische keuze om ook een koppeling te maken met de voetgangersroutes naar het ziekenhuis en een entree te situeren aan de kop van het gebouw. Overigens is die keuze niet eerder ter discussie gesteld. In de doorwerking is een steviger ontwerp ontstaan, waarin de schaalverhoudingen zijn verbeterd en meer rust is gebracht. In de verdere doorontwikkeling zal onder meer aandacht moeten worden besteed aan de herkenbaarheid van de ontsluiting, binnen de bestaande randvoorwaarden. Conclusie De stedenbouwkundige randvoorwaarden brengen een aantal knelpunten met zich mee, zoals de situering van de entrees aan de achterzijde van het complex, waar tuinen en verblijfsruimten zijn gesitueerd, en de ontsluiting van het gebouw aan de kop. De zorgen die commissieleden hebben geuit, geven aan dat die knelpunten nog niet afdoende zijn opgelost, waardoor er nog spanning in het plan zit. Een eenduidige inrichting van de hoven zou het geheel een steviger en krachtiger uitstraling kunnen geven en in de conceptuele opzet zou een duidelijker keuze moeten worden gemaakt: ofwel een basement dat de paviljoens verzameld tot één krachtig gebouw, of een indeling van verschillende functies onder één overkapping. Dat ontwerpproces is nog niet voltooid. Er moet een duidelijke keuze gemaakt worden die kan leiden tot een krachtig en aantrekkelijk complex tussen The Wall en het ziekenhuis. D6 (R)
Centrum-Noord, Jazzsingel/First Avenue Ontwerp nieuwbouw gemaal Ter Weijde Aanvraag: Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Ontwerp: ADP Architecten Architect Bais zet uiteen dat het ontwerpuitgangspunt is geweest een aantrekkelijk gebouwtje te ontwerpen, dat deze oer-Hollandse functie niet verbergt, maar zichtbaar maakt. Het gebouw bestaat uit twee delen. Een gesloten betonnen deel bestaat uit verschillende segmenten, die corresponderen met de achtereenvolgende deelprocessen van het gemaal. Deelprocessen die zich onder water voltrekken, worden afgeschermd met een hek. Om te bereiken dat dit hek, tezamen met het betonnen gebouw als één volume wordt ervaren, is dit hek iets hoger dan strikt noodzakelijk en wordt dit uitgevoerd in strekmetaal. Door het hek zijn houten details aan de binnenzijde van het volume zichtbaar. De duiker aan de overzijde van de weg is onderdeel van het ontwerp.
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 2 oktober 2007
6
Conclusie De maquettefoto die als referentie is gepresenteerd, laat een aantrekkelijk gebouw zien. Het ontwerp maakt dat beeld nog niet waar. De commissie kan zich deze vorm en dit volume voorstellen, maar dit dient terughoudender te worden uitgewerkt. De accentuering van de entree is voor een gebouw met een niet-publieke functie niet noodzakelijk. Ook het hek is te manifest gemaakt, waardoor dit onvoldoende beantwoordt aan het concept van een transparante gevel. De architect wordt geadviseerd in een vroeg stadium van het ontwerpproces tot een goede afstemming van ontwerp en techniek te komen, waarbij de civieltechnische kant tot zijn recht kan komen en te voorkomen dat de technische bruikbaarheid uiteindelijk de overhand krijgt. D7 (O)
Lage Weide, Reactorweg 25 BV2066219 Aanvraag reclamevergunning bedrijfsgebouw met kantoor Aanvraag: DPSMN Ontwerp: NykampNyboer Aanvrager de heer Van den Bosch deelt mede te hechten aan de "signing", volgens de richtlijnen van de corporate identity, voor de vestiging van het hoofdkantoor van DHL. In een eerste aanvraag was de corporate identity verder doorgevoerd en hebben op basis van een preadvies van het Bureau CWM al aanpassingen plaats gehad, zoals het schrappen van het LCD-scherm. In het preadvies wordt echter ook negatief geadviseerd over de dakreclame: er wordt voorgesteld een dakrand toe te voegen die aan alle zijden wordt uitgevoerd in de bedrijfskleuren met logo. Deze rand onttrekt de gsm-antennes aan het zicht. Conclusie De commissie volgt het preadvies en keurt de aanvraag af. Deze dakrand doet de oorspronkelijke dakbeëindiging teniet, waardoor de proporties van het gebouw op onaanvaardbare wijze worden aangetast. Voorts acht de commissie deze reclame-uiting te dominant en te overdadig ten opzichte van de omgeving. De toevoeging beperkt zich niet tot een reclame-uiting, maar maakt het gehele gebouw tot onderdeel van de corporate identity. Tevens vreest de commissie de precedentwerking. In de afgelopen jaren heeft zij zich ingezet op het verbeteren van de kwaliteit van de bebouwing langs de A2, waarbij een meer terughoudende reclamevoering een belangrijke rol speelt. Vergelijkbare aanvragen (het doorvoeren van corporate identity) zijn afgewezen en er zijn passende, meestal bescheidenere, oplossingen gerealiseerd. De commissie meent dat bij onderhavig gebouw voldoende alternatieven denkbaar zijn die niet ten koste van de affichering van het bedrijf (en gebouw).
E
Overige plannen De plannen, genoemd in de lijsten d.d. 13 september en 27 september 2007, zijn met een preadvies van de secretaris aan de commissie voorgelegd. De leden van de commissie hebben besloten de advisering over te nemen. De preadvisering is verricht op basis van de aan de verschillende beleidsniveaus verbonden criteria, zoals vastgelegd in de welstandsnota. Samenvattend: Open: Verandering en handhaving zijn beide mogelijk, zowel naar structuur als naar architectuur. Respect: Essentiële eigenschappen van de aanwezige bebouwings- en omgevingskarakteristiek worden gerespecteerd. Behoud: Behoud en herstel van het aanwezige bebouwingsbeeld en versterken van de bestaande of historisch bepaalde karakteristiek van stedenbouwkundige, architectonische, landschappelijke of cultuurhistorische aard. Stimulans: Het gebied vraagt vanwege zijn bijzondere of markante karakter extra aandacht voor versterking en stimulering van het beeld. Indien van toepassing zijn de aanvragen getoetst aan de sneltoetscriteria, dan wel aan de criteria, zoals geformuleerd in de welstandsnota. De lijsten zijn ter inzage op het secretariaat.
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 2 oktober 2007
7
F F1 (R)
Nagekomen plannen Lage Weide, Atoomweg 100 BV2074685 Bouwaanvraag verhogen entreehal en luifelconstructie vierde verdieping Aanvraag: Uni-Invest Ontwerp: HM Architecten (Zie notulen 18/09 2007) Het gebouw wordt voorzien van een dakopbouw, die op termijn zal worden ingevuld als kantoorruimte. De architect heeft ervoor gekozen deze in de tijdelijke situatie dicht te maken. Overeenkomstig de opmerkingen van de commissie is de beplating teruggelegd. Ook in de definitieve situatie zal de gevelinvulling worden teruggelegd. Voorts is het ontwerp voor de entree enigszins gewijzigd. Conclusie De invulling van de dakopbouw is akkoord. Het ontwerp voor de nieuwe entree blijft bij de commissie vragen oproepen en wordt nog steeds als niet passend beoordeeld. De architect wordt gevraagd een aangepast plan voor de entree in te dienen.
F2 (R)
Vleuten, Dorpsplein 1 BV2072006 Aanvraag bouwvergunning uitbreiding wijkservicecentrum Aanvraag: Gemeente Utrecht, OGU Ontwerp: Arc Architekten (Zie notulen 25/07 en 05/09 2006, 26/06 en 04/09 2007) De entree en het trappenhuis zijn eenduidig benaderd als glazen toevoegingen. Met het oog op de privacybeleving van omwonenden is het grote raam op de verdieping opgedeeld in horizontale stroken. Conclusie De commissie heeft de indruk dat dit een goede ontwerprichting is mits goed gedetailleerd.
F3 (R)
Papendorp-Zuid, 'De Cope', kavel C5 BV2055937 Aanvulling aanvraag bouwvergunning nieuwbouw parkeergarage met bedrijfsruimte en kantoor Aanvraag: Kroon Group Ontwerp: JHK Architecten (zie notulen 19/07 en 11/10 2005, 07/03, 21/03, 16/05, 27/06 en 14/11 2006) De commissie heeft gevraagd de parkeer- en de kantoorfunctie in een eenduidige huid op te nemen. Aan deze opgave heeft de architect invulling gegeven door de gevelelementen ter hoogte van de kantoorruimten verder uit elkaar te trekken, waardoor de lichtinval verbetert, zonder het concept aan te tasten. Conclusie De commissie is akkoord met deze oplossing. Zij geeft in overweging het glas verder achter de gevelelementen te leggen. De architect wordt gevraagd aandacht te besteden aan een oplossing voor de uitvoering van de hekwerken rond de 'wokkels' die ondergeschikt moet zijn aan de uitstraling van het gebouw.
F4 (R)
Papendorp, kavel N10 BV2074291 Bouwaanvraag nieuwbouw kantoorgebouw 'Dataman' Aanvraag: Keystone Vastgoed B.V. Ontwerp: OPL Architecten (Zie notulen 23/01, 06/02 en 2007) De commissie heeft gevraagd de gevelarchitectuur van de tussengevel te abstraheren en transparanter te maken, waarbij de suggestie is gedaan de waterslagprofielen uit de langsgevels door te trekken en te verdichten. Voorgesteld wordt de tussengevel in te vullen als een scherm met afwijkende schoepen en ramen. Conclusie De voorgestelde oplossing wordt op conceptueel niveau goedgekeurd, maar in detaillering nog niet akkoord bevonden. Het voorstel beantwoordt in onvoldoende mate aan de vraag de gevel neutraler te maken. In dit kader wordt verwezen naar het eerder verstrekte advies.
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 2 oktober 2007
8
F5 (R)
Zuileveld 41 BV2074802 Aanvraag voor het bouwen van een erfafscheiding en tuinhuis bij een woning Aanvraag: J.M. van den Akker Ontwerp: onbekend De voordeur van de woning is gelegen aan een openbaar pad en plantsoen. Aan deze zijde is de tuin afgezet met een schutting en is er een tuinhuis geplaatst tegen de gevel. De commissie is van mening dat de aanvraag niet voldoet aan de criteria in de welstandsnota en zij ziet geen reden - voor beide bouwwerken - om van de criteria af te wijken. De schutting voldoet niet aan de sneltoetscriteria. Erfafscheidingen aan de openbare weg zijn van grote invloed op de ruimtelijke kwaliteit. De voorgestelde dichte en hoge schuttingen zijn ongewenst in het straatbeeld. Hagen of te begroeien hekwerken behoren hier wel tot de mogelijkheden vanwege de open en vriendelijke uitstraling. Ook de houten berging is ongewenst in het straatbeeld. Volgens de sneltoetscriteria is op deze plek geen berging toegestaan, maar de commissie meent dat gezien de verkaveling een uitbreiding mogelijk moet zijn. Deze moet echter wel voldoen aan de criteria verbonden aan het beleidsniveau 'Respect': het bijgebouw moet qua architectuur naar vorm, kleur en materiaal meer afgestemd worden op het hoofdgebouw. De berging dient duidelijker als ondergeschikt bijgebouw van het hoofdvolume te worden ontworpen; als referentie wordt aanvrager doorverwezen naar Wilderveld 1. Bij de aanvraag zijn foto's geleverd van vergelijkbare situaties (Zuileveld 39 en Wilderveld 3); deze bouwwerken zijn echter zonder vergunning opgericht.
F6 (R)
Wilgenrooslaan 59, 61 en 61 BV2074208 Bouwaanvraag voor het plaatsen van een erfafscheiding Aanvraag: C. Hoogenveen / J.J. van den Berg / J.H. Buys Ontwerp: onbekend Voor dit cluster van vrij gelegen woningen is in een eerder stadium advies afgegeven voor de erfafscheiding rond de woning op de andere hoek, Wilgenrooslaan 57. De commissie herhaalt dit advies voor de hoekwoning op Wilgenrooslaan 63: het hekwerk voor de voorgevelrooilijn dient maximaal 1 meter hoog te zijn (conform de sneltoetscriteria).
G
Rondvraag en sluiting
De volgende vergadering vindt plaats op 16 oktober 2007. De voorzitter
De uitvoerend secretaris
P. Vermeulen
C. Boogert
Per 1 juli 2004 wordt de welstandsadvisering verricht op basis van de aan de verschillende beleidsniveaus verbonden criteria zoals geformuleerd in de welstandsnota 'De schoonheid van Utrecht' (vastgesteld door de raad van de gemeente Utrecht d.d. 24 juni 2004). (O) = open (R) = respect (B) = behoud (St) = stimulans (Ont) = ontwikkelingsgebied
Commissie Welstand en Monumenten West d.d. 2 oktober 2007
9