Uitgevoerd door: Hogeschool Utrecht, Kenniscentrum Innovatie & Business Imad Qutob BBA (auteur)

Uitgevoerd door:

Hogeschool Utrecht, Kenniscentrum Innovatie & Business Imad Qutob BBA (auteur) [email protected] Lex van Teeffelen MSc (eindredactie) [email protected] www.hu.nl/onderzoek/kenniscentra/innbus In opdracht van:

Brancheorganisatie Bedrijfsoverdracht Bemiddelaars Postbus 931, 3300 AX Dordrecht [email protected] www.bobb.nl

KvK Nederland Productmanagement Overdracht & Overname Postbus 171, 2501 CD Den Haag www.kvk.nl

Bronverwijzing: Qutob, I. en Van Teeffelen, L., Web-based databanken voor bedrijfsoverdracht & -overname: Stand van zaken voorjaar 2009 Hogeschool Utrecht, april 2009.

© Hogeschool Utrecht, april 2009 2

Samenvatting KvK Nederland en de BOBB hebben de Hogeschool Utrecht (HU) opdracht gegeven tot een verkennend onderzoek naar Nederlandse overnamesites. 12 overnamesites zijn in het voorjaar 2009 onderzocht op EU-criteria voor overnameplatformen. De 12 overnamesites zijn goed voor 8000 bedrijfsprofielen, waarvan er een kleine 4000 bedrijven te koop worden aangeboden in Nederland. Aantal profielen afgenomen Het aantal Nederlandse bedrijven dat te koop aangeboden staat, is sinds afgenomen. Dit kan samenhangen met de kredietcrisis. Er sprake van een de markt door toetreding van nieuwe partijen. Een nieuwe trend is internationaal worden: er staan meer buitenlandse bedrijven te koop op sites.

2005 met 30% versnippering in dat sites meer de Nederlandse

De beste sites Bedrijfsovernameplein.nl komt als beste site uit de bus. Deze site wordt gevolgd door de sterk groeiende site van bedrijventekoop.nl en de in omvang consoliderende sites van mkbase.nl en ondernemingsbeurs.nl. De gemiddelde prijs voor plaatsing door ondernemers is laag te noemen. Bedrijventekoop.nl en mkbase.nl zijn de grootste en duurste sites. Mkbase vraagt als enige een provisie bij een geslaagde transactie. De totaalscore is zichtbaar op pagina 29. Betrouwbaarheid van sites is zeer matig Er is veel te verbeteren aan de betrouwbaarheid van de sites. Slechts 2 van de 12 sites scoren hierop goed: bedrijfsovernameplein.nl en omzetbeurs.nl. De actualiteit van de profielen lijkt niet actief te worden bijgehouden. Typerend is dat geen enkele site-eigenaar de gemiddelde tijd kon of wilde noemen dat een profiel op de site staat. Samen met het succespercentage per branche en/of bedrijfsgrootte en/of regio zou deze informatie volgens EU criteria op de sites vermeld moeten staan. De juistheid van de aangeleverde profielen worden niet door alle sites gecontroleerd. In een aantal gevallen worden andere (handels)namen gebruikt voor exploitatie van de site dan de (handels)naam van de moederorganisatie. Dit komt de transparantie niet ten goede. Geen enkele site biedt een klachtenprocedure en veel sites zijn telefonisch niet bereikbaar. Gebruiksvriendelijkheid van sites neemt toe De gebruikersvriendelijkheid van de sites is beter. 5 van de 12 sites scoren boven gemiddeld en bedrijventekoop.nl scoort maximaal. Het aantal mogelijke zoekcriteria is toegenomen. Elke site biedt extra/aanvullende diensten aan, waarbij de digitale nieuwsbrief en verwijzing naar intermediairs het meest voorkomt. Tweederde van de sites hanteert geen minimale overname- of transactiebedragen. De tariefstructuren van de sites zijn lastig met elkaar te vergelijken. Voor toegang tot de contactgegevens geldt voor bijna elke site een verplichte abonnementsvorm. Momentopname en toekomst De onderzoeksuitkomsten zijn een momentopname. Met een aantal eenvoudige wijzigingen kunnen overnamesites hun scores verhogen. In een volgende meting hopen wij dat de scores voor betrouwbaarheid flink zijn gestegen. Opname van gemiddelde plaatsingsduur en succespercentage per branche is raadzaam.

3

Inhoudsopgave Samenvatting 1

Inleiding 1.1 1.2

2

5 5

Vraagstelling Steekproef en respons

6 8

Resultaten 3.1

3.2

3.3

4

Achtergrond Indeling van het rapport/leeswijzer

Methode 2.1 2.2

3

3

Resultaten betrouwbaarheid 3.1.1 Actualiteit profielgegevens 3.1.2 Klachtenprocedures en beschikbare contactgegevens 3.1.3 Kwaliteitsniveau profielgegevens 3.1.4 Transparantie eigendom 3.1.5 Waarborging van anonimiteit 3.1.6 Tussenconclusies betrouwbaarheid

9 10 10 11 12 12

Resultaten gebruiksvriendelijkheid 3.2.1 Aanvullende diensten 3.2.2 Grootte van het aanbod 3.2.3 Minimale overnamebedragen 3.2.4 Ondernemers zonder adviseur 3.2.5 Zoekmogelijkheden 3.2.6 Tussenconclusies gebruiksvriendelijkheid

13 13 15 15 16 17

Overige resultaten 3.3.1 Doelstelling van de site/ verdien-/businessmodellen 3.3.2 Samenwerkingsverbanden 3.3.3 Tarieven “te koop aangeboden” 3.3.4 Tarieven “te koop gevraagd”

18 19 19 20

Conclusies Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage

1 2 3 4 5 6 7 8

21 Geselecteerde sites Transparantie eigendom (uitgebreid) Kwaliteitsniveau profielgegevens Aanvullende diensten Minimale overnamebedragen Tarieven “te koop aangeboden” Tarieven “te koop gevraagd” Totaaloverzicht

22 23 24 25 26 27 28 29 4

1

Inleiding

1.1

Achtergrond

In mei 2006 verscheen het EU-rapport “Overnameplatformen, bevordering van transparantie beurzen voor de overdracht van ondernemingen in Europa”1. Daarin wordt gesteld dat: “Bedrijfsoverdrachten gaan gepaard met een groot aantal ingewikkelde technische en juridische handelingen en daar hebben kopers en verkopers, met name als het gaat om kleine bedrijven, advies en hulp bij nodig. Om de doelen te kunnen verwezenlijken is het zaak dat overnameplatformen en hun aanbieders niet worden gereduceerd tot een pure 'zoek-en-vind'-dienst.”…………“Het betekent dat betrouwbare tussenpersonen en databankhost-organisaties van essentieel belang zijn” (p. 6). Sinds mei 2006 zijn een aantal dingen veranderd. Ten eerste is het aantal marktpartijen sterk toegenomen. Ten tweede is KvK Nederland geen directe marktpartij meer door de overdracht van de website ondernemingsbeurs.nl2 in het begin van 2008. Daarnaast vormen het spideren/scrapen3 of andere gedragingen die inbreuk zouden kunnen maken op auteursen citaatrechten, vaker een punt van discussie. Reden genoeg dus om in het voorjaar van 2009 de stand van zaken op te maken. Dit onderzoek neemt als vertrekpunt de ondernemer die een bedrijf te koop wil aanbieden of wil kopen. De belangrijkste criteria waar naar gekeken is zijn het aantal aangeboden profielen, de betrouwbaarheid, de gebruikersvriendelijkheid en de prijsstelling. Eerder onderzoek4 van de HU in 2005 wees uit dat er zo’n 5500 bedrijfsprofielen via bedrijvendatabanken werden aangeboden. Er bleek toen weinig overlap te bestaan in het aanbod van bedrijfsprofielen tussen sites.

1.2

Indeling van het rapport / leeswijzer

In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de opzet van het onderzoek waarin de vraagstelling, de steekproef en de respons worden besproken. Hoofdstuk 3 geeft de resultaten en tussenconclusies weer, gevolgd door algemene conclusies en aanbevelingen in hoofdstuk 4. De resultaten van de afzonderlijke sites worden in het rapport regelmatig gespiegeld aan het gemiddelde van het totaal. Hiermee is getracht enige vorm van onderlinge vergelijkbaarheid te bewerkstelligen. Deze vorm van normering wordt in paragraaf 2.1 verder toegelicht. Omwille van de leesbaarheid wordt steeds het woord ‘site’ of ‘sites’ gebruikt in de tekst. Hiermee wordt bedoeld: ‘de onderzochte internetsites die onderwerp van het onderzoek waren’.

1 2 3 4

Ec.europa.eu/enterprise/entrepreneurship/support_measures/transfer_business/docs/transfer_markets_nl.pdf Dit project werd deels gefinancierd met subsidie van het ministerie van Economische Zaken. Het “(her-)gebruik” van content van externe sites Verkopende MKB ondernemers zijn onzichtbaar, Nabila Nachit & Lex van Teeffelen, HU, 2005

5

2

Methode

2.1

Vraagstelling

In het eerdergenoemde onderzoek5 van de expertgroep van de Europese Commissie was de onderzoeks- en steekproefpopulatie gebaseerd op databanken van (semi-)overheidsinstellingen. In Nederland zijn er anno 2009 alleen private overnamedatabanken. De criteria voor beoordeling zijn echter ook toepasbaar voor private partijen. Wij hebben de volgende EU-criteria overgenomen en waar nodig uitgebreid en/of gespecificeerd: Mate van betrouwbaarheid van de host-organisatie Mate van bekendheid Het aantal zoekmogelijkheden Waarborging van anonimiteit Kwaliteitsniveau van databankgegevens Aanbod van aanvullende diensten Grootte van het aanbod Er is een vertaalslag gemaakt op basis van de thema’s betrouwbaarheid en gebruiksvriendelijkheid. Daarbij gaat het om het geven van een beeld van de belangrijkste spelers op de markt op dit moment. Zoals eerder aangegeven is deze selectie gemaakt door KvK Nederland en de BOBB. Met opzet zijn puur op één branche gerichte sites niet in het onderzoek meegenomen. Dit heeft geresulteerd in de volgende hoofd- en subciteria op basis waarvan de interviewvragen zijn samengesteld. Betrouwbaarheid

Actualiteit profielgegevens Klachtenprocedures en beschikbare contactgegevens Kwaliteitsniveau profielgegevens Transparantie eigendom Waarborging van anonimiteit Gebruiksvriendelijkheid

Aanvullende diensten Beschikbaarheid voor ondernemers zonder adviseur Grootte van het aanbod Minimale overnamebedragen Zoekmogelijkheden Overige criteria

Doelstelling van de site/ verdien-/businessmodellen Succespercentage van matching Samenwerkingsverbanden Tarieven “te koop aangeboden” Tarieven “te koop gevraagd”

5 Ibid 2

6

De belangrijkste onderzoeksvraag is: “Wat is de mate van betrouwbaarheid en gebruiksvriendelijkheid van de onderzochte sites en hoe verhouden die resultaten zich onderling?”

De gemiddelde resultaten geven bepaalde tendensen weer. Resultaten die ver boven of ver onder het gemiddelde liggen kunnen een aanwijzing vormen voor mogelijke verbeteringen. In die zin is geprobeerd naast resultaten ook bruikbare aanbevelingen te doen. Elke hoofdthema is gewaardeerd via een puntentelling over het totaal van elk onderliggend subthema. Zoals gezegd heeft dit tot doel enige vorm van vergelijkbaarheid te bewerkstelligen. Veelal is uitgegaan van het principe “boven gemiddeld”, “gemiddeld” en “onder gemiddeld”. Daarnaast is voor sommige onderdelen gekozen voor een negatieve “-“ waardering of een positieve “+” waardering. De score wordt per subthema nader toegelicht. In de totaalscore zijn de waarderingen vertaald naar een getal. Hierbij zijn ontbrekende gegevens (door de weigering tot deelname aan het onderzoek) weergegeven door een “?”. Hieraan is geen puntenscore toegekend. Indien meer dan de helft van de subthema’s onbeantwoord bleef is er geen totaalscore berekend.

In het suboverzicht:

In het totaaloverzicht:

+

Boven gemiddeld of positief

1 punt

+/-

Gemiddeld of matig

0,5 punt

-

Onder gemiddeld of negatief

0 punt

?

niet bekend / niet meegerekend

> helft van de subthema’s een ? dan geen totaalscore

7

2.2

Steekproef en respons

Het rapport beoogt inzicht te geven in de betrouwbaarheid, gebruiksvriendelijkheid en de transparantie van sites. Hiertoe is door KvK Nederland en de BOBB een selectie gemaakt van 14 bekende en op de Nederlandse markt gerichte sites. Bij nader inzien bleken 2 sites niet aan de vereisten te voldoen. Koopjeeigenbedrijf.nl biedt geen profielen aan, maar verwijst door naar relevante informatie of links. En profielen op Sprout.nl worden “geframed”6 met toestemming van Brookz.nl. In bijlage 1 staat een overzicht van deze 14 geselecteerde sites. De eigenaren/directies van de 3 sites bedrijvendatabank.nl, business4sale.nl en overnamebedrijven.nl. wilden geen medewerking verlenen aan het onderzoek. Daardoor zijn voor deze sites een groot aantal vragen onbeantwoord gebleven. Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van semi-gestructureerde telefonische interviews. Voordat het interview plaatsvond, zijn de antwoorden op de interviewvragen die al te vinden waren via de sites zelf schriftelijk naar de sites toegezonden. De eigenaren/ managers hebben de gelegenheid gekregen om te reageren op onze bevindingen. De informatie zoals die via de websites zelf werd gecommuniceerd en de antwoorden zoals gegeven in het telefonische interview zijn als leidraad gebruikt. De respons was 75% (9/12) tegenover een non-respons van 25 % (3/12). Het volume en het bereik van de steekproef is groot genoeg om representatieve uitspraken te doen.

25%

Respons Non-respons

75%

6 Techniek om informatie van een bronsite in een doelsite op te nemen

8

3

Resultaten

3.1

Resultaten betrouwbaarheid

?

onbekend

www.bedrijfsovernameplein.nl www.bedrijvendatabank.nl www.bedrijventekoop.nl www.brookz.nl www.business4sale.nl www.koopmijnbedrijf.nl www.mkbase.nl www.mkbnext.nl www.omzetbeurs.nl www.ondernemingsbeurs.nl www.overnamebedrijven.nl www.zaakovernemen.nl

● ● ● ● ● ● ● ● ●

Waardering

geen checks

Check bij aflopen abonnement

-

Geautomatiseerd en handmatig

+/- passieve checks

Handmatig

actieve checks

Geautomatiseerd

+

Verantwoordelijkheid bij plaatser

3.1.1 Actualiteit bedrijfsprofielen

● +/? ● +/● +/? ● +/● +/● +/● +/● +/? -

Bijna alle sites geven aan de actualiteit van de profielen geautomatiseerd of handmatig te controleren. Het was moeilijk te beoordelen hoe sites precies de actualiteit van profielen controleren. Zo kan het vernieuwen van een bestaand profiel onder actualisering vallen, maar kan ook een oud profiel opnieuw geplaatst worden. De meeste sites doen een check bij het aflopen van een abonnement. Dit beschouwen wij als een passieve controle, daar veel ondernemers een abonnement voor 3, 6 of 12 maanden nemen. Intermediaires hebben vaak een doorlopend abonnement, dus profielen die zij plaatsen worden per saldo nooit geactualiseerd. Het was voor geen enkele site mogelijk om ons een gemiddelde plaatsingsduur te geven. Dat is bijzonder vreemd, omdat dit met een eenvoudige query te achterhalen is. Dit versterkt onze indruk dat er vooral passief op actualiteit wordt gecontroleerd. Daarom is aan alle sites een +/- score toegekend met uitzondering van zaakoververnemen.nl. Deze krijgt een “-“, omdat zaakovernemen.nl de verantwoordelijkheid van de actualisering geheel bij de plaatser legt. Om een betere uitspraak te doen over actualteit zouden opgevraagde profielen moeten worden vergeleken met de status. Dit viel buiten de scope van dit onderzoek. 9

Klachtenprocedure

Waardering


E-mail/contactformulier

+ tel, e-mail & procedure +/- tel, e-mail e-mail

Telefoonnummer

3.1.2 Klachtenprocedures en beschikbare contactgegevens

ja ja ja nee nee nee ja nee ja ja nee nee

ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja

nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee

+/+/+/+/+/+/-

Telefoonnumer aanwezig?

50%

50%

Ja Nee

Geen enkele site biedt een speciale online klachtenprocedure. Wel heeft elke site een e-mailadres of een contactformulier beschikbaar. Het telefoonnummer waarop de site te bereiken is in 50 % van de gevallen niet aanwezig. De waardering “-“ is gegeven als er geen telefoonnummer en geen klachtenformulier beschikbaar zijn. 3.1.3 Kwaliteitsniveau profielgegevens In bijlage 3 staan de resultaten die betrekking hebben op de mate waarin de inhoud van de profielen worden gecontroleerd. Dit verschilt per site enorm. Voor de waardering is als uitgangspunt genomen dat bij plaatsing van een profiel minimaal het KvK Handelsregister door de site moet worden geraadpleegd of een bancaire/btw-nummercontrole moet plaatsvinden. De helft van de sites doet dit, een kwart doet dit niet en van een kwart is het onbekend. De sites koopmijnbedrijf.nl, ondernemingsbeurs.nl en zaakovernemen.nl behoren tot de categorie die de aangemelde gegevens niet stelselmatig in het Handelsregister checkt. In de waardering zijn deze drie sites derhalve met een “–“ gewaardeerd.

10

3.1.4 Transparantie eigendom Bij transparantie is het van belang dat een ondernemer bij het bezoeken van een site weet met welke commerciële partij hij/zij te maken heeft. In het onderzoek is dan ook gekeken in welke mate de eigendomsgegevens op de site de site overeenkomen met gegevens uit het KvK Handelsregister. Er is gekeken of er naast de handelsnaam ook een bedrijfsnaam is vermeld. Deze vraag is onderverdeeld in 2 delen. 1) 2)

Wordt een eigenaar van de site vermeld (niet alleen een handelsnaam)? Komen de vermelde gegevens overeen met de gegevens uit het Handelsregister?


ja ja ja ja ja nee ja ja nee nvt ja nee ja ja ja ja ja ja ja ja ja nee ja ja

Waardering

I.o.m. Handelsregister

+ 2 keer ja - 1 keer nee

Eigenaar vermeld op site

Daarnaast is gekeken in het register van Stichting Internet Domeinregistratie Nederland (SIDN)7. Er is onderzocht of de houder/eigenaar van de domeinnaam dezelfde is als de vermelde eigenaar op de website. Dit voegde echter geen nadere waarde toe aan de beoordeling. Het overzicht van alle gegevens vindt u in bijlage 2.

+ + + + + + + +

7 Bron: www.sidn.nl , gegevens zijn van medio januari 2009

11

3.1.5 Waarborging van anonimiteit Elke site werkt met andere algemene voorwaarden en contracten. De juridische structuur van deze voorwaarden en contracten vormden geen deel van dit onderzoek. Wel is er gevraagd voor wie de (achterliggende) gegevens van de koper en verkoper beschikbaar zijn. Geen enkele site geeft de contactgegevens van de koper of verkoper zomaar vrij. Bijna altijd worden de contactgegevens van de intermediair gegeven. De enige uitzondering die hierop gemaakt wordt is als een koper of verkoper aangeeft dit wel te willen, maar voor zover bekend komt dit bijna niet voor. Alleen bedrijventekoop.nl is zelfstandig aangemeld bij het College Bescherming Persoonsgegevens. We hebben in onze waardering ook het businessmodel van de sites betrokken (zie p. 18). Als er enige vorm van acquisitie in het businessmodel is aangegeven, dat speelt bij eenderde van de sites, hebben wij de waarborg van de anonimiteit met een “-“ gewaardeerd. Zo is bekend dat ondernemers die hun profiel op bedrijventekoop.nl plaatsen, worden benaderd door intermediairs van Adcorporate. 3.1.6 Tussenconclusies betrouwbaarheid

Transparantie eigendom

Waarborging anonimiteit

Totaal betrouwbaarheid


Kwaliteitsniveau profiel

Gemiddelde score = 2,8

klachten/contactgegevens

Maximum te behalen punten = 5

Controle actualiteit

In onderstaand overzicht staat de totaalscore van betrouwbaarheid. De sites zijn weergegeven op alfabetische volgorde. Gemiddeld scoren de sites een 2,8, wat zeer matig is op een totaal te behalen maximumscore van 5 punten. Er wordt voornamelijk slecht gescoord op contactmogelijkheden/klachtenprocedures, actualiteit van de profielen, waarborging anonimiteit vanwege acquisitie activiteiten en de juiste eigendomsvermelding op de site.

+/? +/+/? +/+/+/+/+/? -

+/+/+/+/+/+/-

+ ? + + ? + + + ? -

+ + + + + + + +

+ ? + ? + + ? +

4 ? 2 3,5 ? 0,5 3 2,5 4 3 ? 2

12

3.2

Resultaten gebruiksvriendelijkheid

3.2.1 Aanvullende diensten Veel sites bieden aanvullende diensten of features op de site aan ondernemers aan. Dit verschilt per site. Het gemiddelde ligt op 3 diensten of features. Het aangeboden assortiment diensten loopt van financiering van de bedrijfsovername tot een kennisbank en van relevante links naar nieuws of literatuur tot een waardebepalingstool. De site met de meeste aanvullende diensten is bedrijventekoop.nl met 6 aanvullende diensten of features. Hierna gevolgd door brookz.nl, mkbase.nl en mbnext.nl. De sites met de minste diensten of features zijn business4sale.nl, overnamebedrijven.nl en zaakovernemen.nl. Hoewel kwantiteit niets zegt over kwaliteit hebben wij in de vergelijking een waardering gegeven gespiegeld aan het gemiddelde van 3 diensten of features per site. Meer dan het gemiddelde is een “+”, gemiddeld een “+/-“ en onder gemiddeld een “-“. Voor de precieze uitkomsten en het overzicht van de aanvullende diensten kunt u terecht in bijlage 4 .

* geen splitsing mogelijk

Peildatum april 2009 www.bedrijfsovernameplein.nl www.bedrijvendatabank.nl* www.bedrijventekoop.nl www.brookz.nl www.business4sale.nl www.koopmijnbedrijf.nl www.mkbase.nl www.mkbnext.nl www.omzetbeurs.nl www.ondernemingsbeurs.nl www.overnamebedrijven.nl www.zaakovernemen.nl* Totaal, excl. zaakovernemen Gemiddeld

Waardering te koop gevraagd NL

= > 20 % onder gem.

Waardering te koop aangeboden NL

-

Aantal "te koop gevraagd" buiten NL

+/- = max 20 % rond gem.

Aantal "te koop gevraagd" NL

= > 20 % boven gem. Aantal "te koop aangeboden" NL

+

Aantal "te koop aangeboden" buiten NL

3.2.2 Grootte van het aanbod

429 581 861 190 501 285 755 153 28 450 29

50 320 4 + + ? 184 ? + 317 377 13 + + 13 170 2 276 563 277 + + 2 63 0 +/- 228 832 228 + + 22 285 52 - +/0 12 0 0 180 0 + 0 17 0 ? 3300 ? + + 6700 3833 858 2683 572 387 91 273 58

13

Van de sites verschilt de grootte van het aanbod aan profielen aanzienlijk. Zaakovernemen.nl lijkt de grootste, maar deze site kopieert alleen profielen van andere sites. Derhalve zijn in de eindtotalen en de gemiddelden de profielen van zaakovernemen.nl niet meegenomen. In totaal telden wij bijna 8000 bedrijfsprofielen, waarvan iets meer dan 3800 bedrijven te koop worden aangeboden in Nederland. Dit is een afname van 30% in vergelijking tot onze cijfers in een vergelijkbare periode in 20058. Toen stonden 5500 bedrijven te koop aangeboden. Opvallend is dat er meer bedrijven uit het buitenland worden aangeboden, iets wat in 2005 minder speelde. De grootste spelers zijn mkbase.nl en bedrijventekoop.nl. Er zijn veel kleine partijen actief op de markt. Het gemiddelde aantal profielen per site is daarmee aan de lage kant en duidt op versnippering. Overigens zijn dubbeltellingen tussen de sites niet onderzocht, omdat dit een onmogelijke opgave was. In werkelijkheid zal het aantal unieke profielen dus lager zijn! Bij de waardering van het aantal profielen geldt een “+” voor een aantal dat >20 % boven het gemiddelde ligt, een “+/-“ voor een aantal dat maximaal 20% afwijkt van het gemiddelde en een – voor een aantal dat >20% onder het gemiddelde ligt. Om een idee te krijgen van de groei van de sites hebben wij onderstaand de situatie in 2005 afgebeeld. Alleen Adcorporate, nu bedrijventekoop.nl, is sterk gegroeid. Bij mkbase, de ondernemersbeurs en beobe (nu bedrijfsovernameplein.nl) zijn het aantal profielen gelijk gebleven.

Bedrijven in 6 verschillende bedrijvenbanken die te koop aangeboden en gevraagd worden in de maand mei en juni 2005.

aantal bedrijven

1200 1000 800

aantal bedrijven te koop aangeboden aantal bedrijven te koop gevraagd Overige profielen

600 400 200

V iz ie r

M K B as e

O nd er D ne ili ge m nc in gs e be ur s (K vK )

B eo be

A dc or po ra te

0

Soort Bedrijvenbank

8 Ibid 5

14

3.2.3 Minimale overnamebedragen Tweederde van de sites geeft aan geen minimum overnamebedragen te hanteren als voorwaarde voor plaatsing van profielen. Bij de sites die dit wel doen verschillen de bedragen bijzonder veel van elkaar. De site www.brookz.nl heeft het hoogste minimumbedrag; €300.000. Het laagste minimumbedrag geldt bij omzetbeurs.nl; €10.000. In bijlage 5 vindt u het totaaloverzicht. In de waardering hebben wij het hanteren van een minimumbedrag niet beoordeeld. 3.2.4 Aanmelding door ondernemers zelf

Waardering


Zelf plaatsen

Bij de meeste sites kunnen ondernemers zelf een profiel (tegen betaling) plaatsen. Alleen bij brookz.nl is dat niet mogelijk. De enige personen die daartoe wel de mogelijkheid hebben zijn intermediairs. Omdat het de gebruiksvriendelijkheid van een site niet ten goede komt als ondernemers niet zelfstandig een profiel kunnen plaatsen is hier in de waardering een “-“ voor gegeven. In alle andere gevallen geldt een “+”.

ja ja ja nee ja ja ja ja ja ja ja ja

+ + + + + + + + + + +

15

3.2.5 Zoekmogelijkheden In vergelijking met het onderzoek9 van de expertgroep uit 2006, waar doorgaans 2 zoekcriteria worden gerapporteerd, zijn de zoekcriteria flink toegenomen. Gemiddeld hebben de sites 5 zoekcriteria die bezoekers kunnen gebruiken. Zaakovernemen.nl is de enige site waarbij het alleen mogelijk is via een trefwoord/zoekterm naar bedrijfsprofielen te zoeken. De site bedrijventekoop.nl biedt met 9 mogelijkheden de meeste zoekmogelijkheden, gevolgd door ondernemingsbeurs.nl en bedrijvendatabank.nl. Opvallend is dat ondernemingsbeurs.nl de enige site is waarbij het mogelijk is te zoeken op een indicatie van de winstmarge. Bij bovenstaande moet wel worden opgemerkt dat ná registratie op een website meer specifieke gegevens beschikbaar worden, zoals de contactgegevens van de tussenpersoon en een preciezere vraagprijs.

● ●

● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

●

● ●

● ●

● ●

●

●

●

●

●

●

●

● ● ● ●

●

● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

Trefwoord / zoekterm

Transactievorm

Soort bedrijf

Regio

Rechtsvorm

Profielnummer

Postcode

Plaatsingsdatum

Indicatie overnamebedrag

Omzet

Indicatie winstmarge

● ● ●

● ● ●

● ● ● ●

●

● ● ●

● ●

ranking

●

Totaal


Branche

Aantal medewerkers

In de waardering van het aantal zoekmogelijkheden is uitgegaan van het gemiddelde van 5 zoekmogelijkheden. Een bovengemiddelde score leidt tot een “+”, een gemiddelde score tot een “+/-“ en een ondergemiddelde score leidt tot een “-“.

5 7 9 4 6 5 3 6 3 8

+/+ + + +/+ +

3

-

1

-

9 Ibid 2

16

3.2.6 Tussenconclusies gebruiksvriendelijkheid Op het thema gebruiksvriendelijkheid is de score positiever dan het geval was bij betrouwbaarheid. Gemiddeld scoren de sites ongeveer 3,3 punt op een maximale score van 5. De zoekmogelijkheden zijn toegenomen, ondernemers kunnen zelf profielen plaatsen en er worden veel aanvullende diensten aangeboden.

Zoekmogelijhheden

+/- + + +/- + + + + + + + + +/+/- + + + +/+ + + + +

+ + + + + + + + + + +

+/+ + + +/+ + -

Totaal gebruiksvriendelijkheid

Plaatsing zonder adviseur

www.bedrijfsovernameplein.nl www.bedrijvendatabank.nl www.bedrijventekoop.nl www.brookz.nl www.mkbase.nl www.business4sale.nl www.koopmijnbedrijf.nl www.mkbnext.nl www.omzetbeurs.nl www.ondernemingsbeurs.nl www.overnamebedrijven.nl www.zaakovernemen.nl

"Te koop aangeboden"

Gemiddelde score = 3,3

Aanvullende diensten

Maximum te behalen punten = 5

"Te koop gevraagd"

Van de onderzochte sites scoort bedrijventekoop.nl maximaal op gebruikersvriendelijkheid en scoren drie sites 4 punten. De site overnamebedrijven.nl scoort het minste aantal punten. Er zijn relatief veel sites met een gering aanbod van profielen, wat de score drukt.

4 4 5 1 4 3,5 4 3,5 2 4 1 3

17

3.3

Overige resultaten

? ● ? ● ● ●

?

● ● ● ● ●

Beschikbaar stellen advertentieruimte

Betaalde abonnementen of losse profielkosten ● ● ● ● ●

● ? ● ? ● ●

Succesfee in percentage

● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

Vast abonnement van intermediairs


Acquisitie direct of indirect

Matching

3.3.1 Doelstelling van de site/ verdien-/businessmodellen

?

?

● ?

? ●

● ● ● ? ●

?

?

Logischerwijs is de doelstelling van alle sites matching van vraag en aanbod. Daarnaast is de vraag gesteld of directe acquisitie dan wel indirecte acquisitie (door bijvoorbeeld aangesloten adviseurs) een doelstelling van de site is. In bovenstaand overzicht staan de resultaten. Bijna de helft van de sites geeft aan enige vorm van acquisitie te plegen. Een derde geeft aan geen enkele vorm van acquisitie te plegen naar aanleiding van geplaatste profielen. Van 25 % is het onbekend of het wel of niet gebeurt. Geen enkele site vermeldt het succespercentage bij de matching. Dit is een door de EU gewenste vermelding.

18

3.3.2 Samenwerkingsverbanden Op de vraag of er actief met andere databanken wordt samengewerkt antwoordde nagenoeg geen enkele site bevestigend. Brookz.nl werkt samen met sprout.nl, omdat de profielen op deze site direct van brookz.nl worden “geframed”. Ditzelfde gebeurt ook voor zibb.nl door bedrijventekoop.nl maar zowel zibb.nl als sprout.nl behoorden niet tot de steekproefpopulatie. 3.3.3 Tarieven “te koop aangeboden” De tariefstructuren zijn onderling zeer moeilijk met elkaar te vergelijken. Logischerwijs worden verschillende bedragen gehanteerd, echter per soort tarief gelden per site altijd andere voorwaarden en worden andere mogelijkheden geboden. Zo zijn er o.a. “allinclusive” abonnementen waarbij onbeperkte plaatsing mogelijk is, “pay-per-view” en aparte abonnementen voor intermediairs. De sites Brookz.nl werkt wat betreft het plaatsen van profielen alleen samen met intermediairs. In bijlage 6 en 7 is een overzicht weergegeven van de verschillende kosten per site. Door de grote verschillen in soorten abonnementen, abonnementsduur en prijzen zou vergelijking nagenoeg onmogelijk zijn. Vandaar dat er is gekozen voor de berekening en vergelijking van de prijs voor het anoniem plaatsen van 1 bedrijfsprofiel met minimaal 1 reactiemogelijkheid voor een plaatsingsduur van 6 maanden. Dit kunnen tevens naar 6 maanden omgerekende prijzen zijn. Indien meerdere tarieven worden vermeld is het gemiddelde van de prijzen genomen. De sites koopmijnbedrijf.nl en zaakovernemen.nl rekenen geen kosten voor het plaatsen van profielen. Beide sites hebben een verdienmodel dat is gebaseerd op inkomsten van beschikbaar gestelde advertentieruimte. Bij overnamebedrijven.nl is het mogelijk een gratis proefperiode van 6 maanden te nemen. De site bedrijvendatabank.nl meldt op haar site dat het plaatsen van een profiel gratis is. Het is echter onduidelijk of er voor reacties op het profiel wel betaald dient te worden. De site bedrijfsovernameplein.nl biedt als enige een abonnementsloze manier van reageren, er moet dan per profiel en per reactie worden betaald. In de totaalbeoordelingen van de sites hebben wij de tarieven niet meegenomen. Wel is in het overzicht de prijs opgenomen. Wij menen dat elke ondernemer op basis van scores zelf de prijs/kwaliteitsverhouding kan bepalen, temeer daar het in verhouding tot de aanof verkoopsom een bescheiden bedrag is. Bedrijventekoop.nl en mkbase.nl zijn de duurste sites. Opvallend is dat alleen mkbase.nl een provisie van 0,6% over de transactiekosten vraagt.

19

www.bedrijfsovernameplein.nl ja www.bedrijvendatabank.nl ja www.bedrijventekoop.nl ja www.brookz.nl nee www.business4sale.nl ja www.koopmijnbedrijf.nl ja www.mkbase.nl ja www.mkbnext.nl ja www.omzetbeurs.nl ja www.ondernemingsbeurs.nl ja www.overnamebedrijven.nl ja www.zaakovernemen.nl ja gemiddeld * plus provisie van 0,6% bij slagen

Prijs

Zelf plaatsen

3.3.3 Tarieven “te koop aangeboden” (vervolg)

€ 40 ? € 195 nvt € 20 €0 €187,50* € 99 € 156 € 75 €0 €0 € 77,25

www.bedrijfsovernameplein.nl www.bedrijvendatabank.nl www.bedrijventekoop.nl www.brookz.nl www.business4sale.nl www.koopmijnbedrijf.nl www.mkbase.nl www.mkbnext.nl www.omzetbeurs.nl www.ondernemingsbeurs.nl www.overnamebedrijven.nl www.zaakovernemen.nl gemiddeld d

ja ja ja nee ja ja ja ja ja ja ja ja

Prijs

Zelf plaatsen

3.3.4 Tarieven “te koop gevraagd”

€ 40 ? € 100 nvt € 20 €0 € 112,50* € 99 € 156 € 75 €0 €0 € € 60,25

* plus provisie van 0,6% bij slagen

20

4

Conclusies

De BOBB heeft in samenwerking met KvK Nederland opdracht gegeven om verkennend onderzoek te doen naar overnamesites. In totaal zijn 12 sites onderzocht, waarvan 3 alleen op basis van de informatie op de site zelf. De sites vertegenwoordigen zo’n 8000 bedrijfsprofielen, waarvan 3800 bedrijven in Nederland te koop worden aangeboden. Het aantal profielen is met 30% afgenomen in de afgelopen vier jaar. Dit kan deels met de kredietcrisis. Met uitzondering van bedrijventekoop.nl zien we dat het aantal profielen per site niet groeit, maar het aantal sites wel toeneemt. Er is sprake van versnippering van het aanbod. Op het gebied betrouwbaarheid hebben weinig sites een goede score. De actualiteit of correctheid van gegevens wordt niet altijd even goed gecontroleerd. Dat eigenaren de gemiddelde plaatsingduur niet willen geven is tekenend. Zeker het natrekken van KvK- of Belastingdienstgegevens lijkt een minimumvereiste. Daarnaast is een relatief groot deel van de sites niet telefonisch bereikbaar. Wij hebben overigens niet gecontroleerd of de telefoon ook werkelijk wordt opgenomen. Geen enkele site biedt daarnaast een formele klachtenprocedure, iets wat de betrouwbaarheid van de sites ten goede zou komen. Ook gebruiken vier sites de profielen voor acquisitiedoeleinden. Het is opvallend dat een aantal sites verschillende handelsnamen gebruikt voor het zakendoen via internet. Het is niet altijd direct duidelijk wie de achterliggende partij is waarmee uiteindelijk zaken wordt gedaan. Zo komt het voor dat een dochteronderneming de sites exploiteert en beheert en de moederonderneming de op de profielplaatsing mogelijk volgende adviesdiensten levert onder een andere handelsnaam. In het kader van transparantie lijkt het beter direct te weten met wie zaken wordt gedaan. Op het gebied van gebruiksvriendelijkheid scoren de sites beter. Het aantal zoekmogelijkheden is aanzienlijk uitgebreid. De tarieven zijn bescheiden, waarbij de grootste spelers bedrijventekoop,nl en mkbase.nl de hoogste tarieven vragen. Mkbase onderscheidt zich van alle andere sites door bovendien een provisie over geslaagde transactie te vragen. De sites bedrijfsovernameplein.nl komt al beste uit de bus gevolgd door mkbase.nl, bedrijventekoop.nl en de ondernemingsbeurs.nl. Het is belangrijk te realiseren dat de uitkomsten van dit onderzoek een momentopname is. Met vaak eenvoudige zaken en betere controle van profielen kunnen scores stijgen. De betrouwbaarheid van de sites laat te wensen over. Ook het vermelden van de gemiddelde plaatsingstijd en het succespercentage per branche is gewenst en wordt door de EU als criterium gehanteerd.

21

Bijlage 1: Geselecteerde sites

I)

www.bedrijfsovernameplein.nl

II)

www.bedrijvendatabank.nl

III)

www.bedrijventekoop.nl

IV)

www.brookz.nl

V)

www.business4sale.nl

(geen directe medewerking)

VI)

www.koopjeeigenbedrijf.nl

(buiten doelpopulatie)

VII)

www.koopmijnbedrijf.nl

(geen directe medewerking)

VIII) www.mkbase.nl IX)

www.mkbnext.nl

X)

www.omzetbeurs.nl

XI)

www.ondernemingsbeurs.nl

XII)

www.overnamebedrijven.nl

XIII) www.sprout.nl XIV)

(geen directe medewerking) (buiten doelpopulatie)

www.zaakovernemen.nl

22

Bijlage 2

Transparantie eigendom (uitgebreid)

Naam

Eigenaar vermeld op de site

Gegevens Handelsregister KvK (eigenaar / bestuurders / moeder-/ dochter- /zusteronderneming)


Van Dalen Software B.V.

Van Dalen Software B.V. / Van dalen Beheer B.V./ Beobe Bedrijfs Overname Bemiddeling VOF


De Bedrijvendatabank B.V.

De Bedrijvendatabank B.V. / Heer Tum B.V.


Bedrijventekoop.nl B.V.

Adcorporate International B.V. / Demuyt Beheer B.V. / Abelen Beheer B.V. / Internet B.V.

www.brookz.nl

C365 (Business Media) BV

C 365 B.V. / Crossmedia365 Holding B.V. /


-

Talaton Corporate Finance B.V./ Talaton Holding B.V. / drs. J. Vis Management B.V. / drs. J. Vis Holding B.V. / Nolim B.V.


Koopmijnbedrijf.nl

KMB Corporate Finance B.V.

www.mkbase.nl

MKBase Benelux

MKBase B.V. / Tricorp Capital Partners B.V. / King's Lane Holding B.V. / Van der Krabben Holding B.V.

www.mkbnext.nl

Corfin B.V.

Corfin B.V. / AAB Incubator Holding B.V. / ABN AMRO Bank N.V.

www.omzetbeurs.nl

Any Concept B.V.

Any Concept B.V. / Theodorus Beheer B.V. / 2 Excell B.V. / Plankenmarkt Franchise B.V. / Plankenmarkt Holding B.V.


Small Business Publishing B.V.

Small Business Publishing B.V. /( Postbank N.V.) ING BANK N.V.



Alvi Fusie- en overnamespecialist


Zaakovernemen.nl B.V.


Naam

Eigenaar/houder domeinnaam volgens www.sidn.nl


BEOBE bedrijfsovernamebemiddeling


De Bedrijvendatabank B.V.


Adcorporate B.V.

www.brookz.nl

Peter Rikhof (hoofdredacteur, bestuurder en enig aandeelhouder)


Talaton Business Valuators


KMB Corporate Finance B.V.

www.mkbase.nl

Tricorp Capital Partners B.V.

www.mkbnext.nl

ABN AMRO Bank N.V.

www.omzetbeurs.nl

Plankenmarkt Franchise B.V.


De Zaak B.V.


Alvi



23


● ●

● ●

●

● ● ●

●

● ●

● ●

●

●

Waardering

● ●

Rekeningnummer via betaling

●

Internetsite aanbieder

●

Bancaire screening

●

Beheerssysteem

geen KvK- of belastingdienstcontrole

Belastingdienst BTW-nummer

-

Handelsregister KvK

+/- nvt

Via fysieke afspraak

, minimaal KvK- of belastingdienstcontrole

Via telefonisch contact

+

Kwaliteitsniveau profielgegevens

Contole geschiedt door bemiddelaars

Bijlage 3

+ ? + + ? + + + ? -

24

● ● ●

●

●

● ●

●

● ● ● ● ● ●

● ●

● ● ● ● ●

● ● ● ●

●

● ●

●

Nieuwsbrief

Speciale evenementen

Relevante (nieuws-)links

Relevante literatuur

Magazine

Telefonische helpdesk

Kennisbank

Aanvullende adviesdiensten

Waardebepalingstool

Boekhoudsoftware ●

● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

Waardering

●

Totaal


Gegegevens externe bemiddelaars


Financiering

Bijlage 4

3 3 6 5 1 3 5 5 4 4 1 1

+/+/+ + +/+ + + + -

Gemiddeld 3

+ +/-

boven gemiddeld gemiddeld onder gemiddeld

25


Ja, €

Minimale overnamebedragen

Nee

Bijlage 5

● ● € 75.000 € 300.000 ● ● ● € 200.000 € 10.000 ● ● ●

26

www.bedrijfsovernameplein.nl 0, proef*


0, proef* 495

nvt

www.business4sale.nl *

0*proef


0

www.mkbase.nl

nvt

nvt

0

0

Extra kosten per reactie

Verlenging per 6 maanden


Per jaar

Tot match

0

195

0 nvt

nvt

nvt

0

0

nvt

0/30/35/40 0

375 + 0,6 % 99 90


156

50 216

0 /75 / 450 75/125 0

0 / 12,5

299

495/ 575/ 950

www.omzetbeurs.nl


7,50/ 39

89

www.mkbnext.nl


Per 9 maanden

7,50 / 59


www.brookz.nl*

Per 6 maanden

In de cellen met meerdere getallen is het bedrag afhankelijk van het soort abonnement met verschillende opties

Per 3 maanden

In de cellen waar niets is ingevuld is geen informatie beschikbaar

Per maand

Tarieven per profiel “te koop aangeboden” in € ex btw

Tarieven Intermediars, pj onbeperkt

Bijlage 6

240 0 /75 / 450

0/ 22,50 / 40 0

0

0

0

0

0

30

50

0

0

27

www.bedrijfsovernameplein.nl 0, proef*


0, proef* 495


nvt

0

nvt

nvt

0

0

nvt

nvt

nvt

0

0

Extra kosten per reactie


nvt

0/30/35/40 0

225 + 0,6 % 99 90


156

50 216

0 /75 / 450 75/125 0


Per jaar

Tot match

0 0

495/ 575/ 950

www.omzetbeurs.nl


0 / 12,5

299 100

www.mkbnext.nl


7,50/ 39

89

0*proef

www.koopmijnbedrijf.nl www.mkbase.nl

Per 6 maanden

7,50 / 59


www.brookz.nl

Per 3 maanden

Per maand

Tarieven per profiel “te koop gevraagd” in € ex btw

Tarieven Intermediars, pj onbeperkt

Bijlage 7

240 0 /75 / 450

0 / 12,50 / 20 0

0

0

0

0

0

20

30

0

0

28

Totaaloverzicht

Tarieven “te koop gevraagd” in €

+ +/+ + + + + + + +/+ + + + + + + + -

Tarieven “te koop aangeboden” in €

+ + + + +/+

Tarieven

Eindscore (max. 10 punten)

+ + + + +/+ + +

Zoekmogelijhheden

+/+/+ + +/+ + + + -

Totaal

Totaal gebruiksvriendelijkheid

4 ? 2 3,5 ? 0,5 3 2,5 4 3 ? 2

Plaatsing zonder adviseur mogelijk

Totaal betrouwbaarheid

Waarborging anonimiteit + ? + ? + + ? +

"Te koop gevraagd NL"

+ + + + + + + +

"Te koop aangeboden NL"

+ ? + + ? + + + ? -

Transparantie eigendom

+/+/+/+/+/+/-

Kwaliteitsniveau profielgegevens

+/? +/+/? +/+/+/+/+/? -


429 50 320 4 bedrijfsovernameplein.nl 581 ? 184 ? bedrijvendatabank.nl 861 317 377 13 bedrijventekoop.nl 190 13 170 2 brookz.nl 501 276 563 277 business4sale.nl 285 2 63 0 koopmijnbedrijf.nl 755 228 832 228 mkbase.nl 153 22 285 52 mkbnext.nl 28 0 12 0 omzetbeurs.nl 450 0 180 0 ondernemingsbeurs.nl 29 0 17 0 overnamebedrijven.nl 6700 ? 3300 ? zaakovernemen.nl

Gebruiksvriendelijk

Betrouwbaar

klachten/contactgegevens

Naam van de site

Aantal "te koop gevraagd" buiten NL

Aantal "te koop gevraagd" NL

Aantal "te koop aangeboden" buiten NL

Aantal "te koop aangeboden" NL

Profielen

Controle actualiteit

Bijlage 8

4 3,5 5 1 4 2,5 4 3,5 2 4 1 3

8 7 4,5 3 7 6 6 7 5

40 ? 195 nvt 20 0 188 99 156 75 0 0

40 ? 100 nvt 20 0 113 99 156 75 0 0

29

Uitgevoerd door: Hogeschool Utrecht, Kenniscentrum Innovatie & Business Imad Qutob BBA (auteur)

Recommend Documents