Stadsontwikkeling
Ingekomen stuk D5 (PA 17 april 2013)
Bureau Planologie en Ruimtelijke Ordening
Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen
Openbare besluitenlijst 18 december 2007 Collegevergadering no 47 Aan de gemeenteraad van Nijmegen Aanwezig: Voorzitter Wethouders Datum
Gemeentesecretaris Communicatie Verslag Onderwerp 19 maart 2013
Verpleeghuis Margriet
Telefoon 14024 Telefax
(024) 329 96 99
E-mail gemeente@
nijmegen.nl
Postadres Postbus 9105
Th. de Graaf 6500 HG Nijmegen P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, H. Kunst, P. Lucassen, J. van der Meer Ons kenmerk Contactpersoon P. Eringa SO10/13.0003428 Etienne Waterval A. Kuil M. Sofovic Datum uw brief Doorkiesnummer (024) 3299101
Geachte leden van de raad, Bij de stukken voor de raadsvergadering van 20 februari 2013 zat een brief van bewoners van de Ten Hoetstraat over Verpleeghuis De brief is vergadering een verzoek van bewoners/eigenaren van Aldus Margriet. vastgesteld in de van: de Ten Hoetstraat tot wijziging van het bestemmingsplan voor het terrein van het voormalig verpleeghuis Margriet. Daarnaast zijn aan wethouder Kunst recentelijk mondeling en per e-mail vragen gesteld door raadsleden over het verpleeghuis. Ondermeer door deze ontwikkelingen, willen wij meer duidelijkheid proberen te scheppen over de ontwikkelingen met betrekking tot Verpleeghuis De voorzitter, De secretaris, Margriet. Aanleiding is ook de beoogde verkoop van het terrein en opstallen aan Klok BV, die hier na sloop nieuwbouw wil realiseren. Klok Bouw is voornemens ter plaatse van het hoofdgebouw 42 zorgeenheden, te realiseren. Verder komen er 24 sociale zorgunits in kleinschalige woongemeenschap, een blok van 20 koop- en 25 huurappartementen, 15–20 huurwoningen en 9 grondgebonden koopwoningen aan de Ten Hoetstraat. Verpleeghuis Margriet is in Nijmegen Oost gevestigd in het voormalige protestantse Wilhelminaziekenhuis. Het complex wordt aan de westzijde begrensd door de Dr. Claas Noorduijnstraat en aan de zuidzijde door de Ten Hoetstraat. Het betreft een terrein van circa 1,4 ha, nu nog in eigendom van de Stichting ZZG Zorggroep. Voorgeschiedenis Het voormalige ziekenhuis is in 1894 gesticht door Dr. Claas Noorduijn en gebouwd naar ontwerp van Derk Semmelink. Van deze bouwfase dateert het deel met de veranda aan de achterzijde van het hoofdgebouw. De huidige verschijningsvorm van het hoofdgebouw aan de Dr. Claas Noorduynstraat is grotendeels in twee fasen in 1920 en 1929 tot stand gekomen, naar ontwerp van architect Willem Hoffmann. In de ruim honderd jaar van zijn bestaan zijn er tientallen verbouwingen geweest, waarvan de wijzigingen van de tweede helft van de twintigste eeuw minder gelukkige transformaties zijn. Het resultaat is een conglomeraat van verbouwingen.
www.nijmegen.nl
verpleeghuis margrietversie11maart HPMH.doc
1
Gemeente Nijmegen Stadsontwikkeling Bureau Planologie en Ruimtelijke Ordening
Vervolgvel
1
Wat is de cultuurhistorische en architectonische waarde van het pand? Het hoofdgebouw is wat betreft de bouwmassa beeldbepalend in de straat en past in de sfeer van de randzone van de negentiende-eeuwse stadsuitleg. Vanwege zijn functie als voormalig Wilhelmina ziekenhuis heeft het gebouw cultuurhistorische waarde. Het gebouw heeft als onderdeel van het oeuvre van Willem Hoffmann ook enige architectuurhistorische waarde. Hoewel het gebouw enige cultuurhistorische waarde niet ontzegd kan worden, komt het hoofdgebouw vanwege de vele wijzigingen niet in aanmerking voor de status van gemeentelijk monument. Behoort het Verpleeghuis tot het gebied dat door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed weldra zal worden aangewezen als beschermd stadsgezicht? Verpleeghuis Margriet ligt buiten de begrenzing van het in 1990 vastgestelde gemeentelijk beschermde stadsbeeld van de negentiende-eeuwse stadsuitleg en komt om die reden niet in aanmerking voor de status van beschermd stadsbeeldobject. Het terrein valt ook buiten het beoogde van rijkswege beschermde stadsgezicht van de negentiende-eeuwse stadsuitleg, dat grotendeels dezelfde begrenzing heeft. Dit rijksbeschermde gezicht is opgesteld in het kader van het Monumenten Selectie Project (MSP). Binnen dit kader kwam het gebouw eerder na inventarisatie ook niet in aanmerking voor individuele bescherming als rijksmonument. Het terrein van verpleeghuis Margriet valt wel onder de randzone van het gemeentelijk beschermd stadsbeeld negentiende-eeuwse stadsuitleg (de grens loopt over de Dr. Claas Noorduijnstraat). Deze randzone (oranje gebied op kaartje) kent echter geen beschermingsregime, maar is destijds uitsluitend aangewezen teneinde de locatie in aanmerking te laten komen voor subsidiëring van woningverbetering.
STAND VAN ZAKEN MET BETREKKING TOT SLOOP
www.nijmegen.nl
verpleeghuis margrietversie11maart HPMH.doc
Gemeente Nijmegen Stadsontwikkeling Bureau Planologie en Ruimtelijke Ordening
Vervolgvel
2
Bevat het vigerend bestemmingsplan een verbod op sloop van (de voorgevel van ) het verpleeghuis? In het juridisch deel (voorschriften/plankaart) van het vigerende postzegelplan ‘Nijmegen Oost 6’ was geen sprake van vergunningsplicht voor sloopwerkzaamheden, ook niet voor de voorgevel. In de plantoelichting stond wel het uitgangspunt van handhaving van de voorgevel weergegeven. Daarin stond vermeld: "Centraal wordt het gesloten bouwblok bepaald door het bestaande oorspronkelijke hoofdvolume, dat blijft gehandhaafd en daarachter de nieuwbouw". Dat was gebaseerd op het eerdere plan van Arcus waarbij in dit deel van het gebouw algemene voorzieningen waren geplaatst. Voorschriften en toelichting strookten dus niet met elkaar wat betreft het uitgangspunt van handhaving van de voorgevel. Het vigerende bestemmingsplan ‘Nijmegen Oost 6’ staat de sloop van hoofdgebouw inclusief voorgevel - juridisch gezien - niet in de weg. Is sloop van het verpleeghuis nog anderszins tegen te houden? Met ingang van 1 april 2012 is het Bouwbesluit gewijzigd. Vanaf dat moment hoeft er voor sloop (indien het bestemmingsplan dat niet verbiedt en een beschermde status ontbreekt) geen vergunning meer te worden aangevraagd bij de gemeente. Volstaan kan worden met het doen van een schriftelijke melding. Die melding moet vier weken voor aanvang van de sloop worden gedaan. De gemeente moet daarbij slechts een ontvangstbevestiging afgeven en beoordelen of de melding aan de indieningsvereisten conform artikel 1.26 Bouwbesluit voldoet. Er is op 31 december 2012 een sloopmelding gedaan. De melding is gedaan door eigenaar Stichting ZZG Zorggroep. Bij brief van 11 februari 2013 is de gemeente (na nadere informatie over o.a. asbestsanering) akkoord gegaan met de melding en heeft daarin tevens bepaald dat direct na ontvangst van de brief gestart mag worden met de sloopwerkzaamheden. Wel is een aantal nadere voorwaarden opgenomen, vooral betrekking hebbend op het scheiden en afvoeren van afkomend sloopmateriaal. Gelet op het voorgaande is de sloopmelding (inclusief sloop voorgevel) akkoord bevonden. Op maandag 25 februari 2013 heeft wethouder Kunst een gesprek gevoerd met woordvoerders van Klok Bouw (de partij die de herontwikkeling op zich neemt). Klok Bouw heeft daarbij aangegeven dat behoud van de voorgevel bij de nieuwe herbestemming om programmatische en financiële redenen onmogelijk is. Wel is tijdens het overleg met de ontwikkelaar afgesproken dat er nader overleg zal plaatsvinden tussen de gemeente en de ontwikkelaar over de inbreng van cultuurhistorie en het groen op het terrein. De gemeente zal in het vervolgtraject in samenspraak met de architect bezien hoe cultuurhistorische elementen geïntegreerd kunnen worden in het nieuwe plan. Hierbij kan ook worden gedacht aan visualisatie van de resultaten van archeologisch onderzoek. Tevens zal worden overlegd of de architect zich bij de nieuwbouw kan laten inspireren door de eerder genoemde architectuur van Semmelink en Hoffmann. Een eerste vervolgoverleg heeft plaatsgevonden op 7 maart 2013. Hierbij is gebleken dat de architect zich bij de nieuwbouw zowel door de hoofdvorm van de voorbouw van Hoffmann als door de neorenaissance bouwstijl van Semmelink heeft laten inspireren.
www.nijmegen.nl
verpleeghuis margrietversie11maart HPMH.doc
Gemeente Nijmegen Stadsontwikkeling Bureau Planologie en Ruimtelijke Ordening
Vervolgvel
3
De architect zal trachten deze elementen nog te versterken door bijvoorbeeld aan de achterzijde veranda’s aan te brengen, die verwijzen naar het oude ziekenhuis. Tevens werd duidelijk dat er geen schaalvergroting plaats zal vinden. Ten slotte is de insteek om zoveel mogelijk van het waardevolle groen te behouden. BESTEMMINGSPLAN ASPECTEN Voorgeschiedenis Op 15 december 2004 heeft de raad het bestemmingsplan ‘Nijmegen Oost 6 (Dr.Claes Noorduijnstraat, verpleeghuis Margriet)’ vastgesteld. Tegen dit besluit hebben eerder genoemde omwonenden bij de provincie Gelderland bedenkingen geuit en bij de Raad van State beroep ingediend. Op 14 juni 2006 heeft de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State enkele ingediende beroepen niet ontvankelijk, en andere ingediende beroepen ongegrond verklaard. Onder meer oordeelde de hoogste bestuursrechter dat “het plan niet zal leiden tot een onevenredige aantasting van de bebouwingsstructuur van de negentiende eeuwse schil”. Sinds 14 juni 2006 is dus sprake van een onherroepelijk bestemmingsplan. Het standpunt dat dit bestemmingsplan niet meer van toepassing zou zijn omdat de bouwvergunning van 2006 zou zijn verlopen en/of omdat de ZZG zorggroep naar Dekkerswald is verhuisd, delen wij geenszins. De centrale vraag is of de planologisch-juridische regeling voor de betreffende locatie aanvaardbaar is. Die vraag is met de uitspraak van 14 juni 2006 door de Raad van State bevestigend beantwoord. De juridisch-planologische regeling is niet onlosmakelijk verbonden met het eigendom van de gronden: een andere eigenaar kan immers in de plaats treden van een eerdere eigenaar en gebruik maken van de mogelijkheden die het bestemmingsplan biedt. Ook het niet benutten van een bouwvergunning (thans omgevingsvergunning) betekent niet, dat alle planologische mogelijkheden geschrapt dienen te worden. Er is geen enkel wetsartikel te vinden dat deze redenering van ondersteunt. “Slapende” bouwvergunningen kunnen desgewenst wel worden ingetrokken. Overigens heeft de gemeente bij de totstandkoming van het bestemmingsplan ‘Nijmegen Oost 6’ zich moeten vergewissen van de financiële uitvoerbaarheid van het bestemmingsplan. Daartoe is destijds op 10 februari 2004 met Arcus (later opgevolgd door Stichting ZZG Zorggroep) een exploitatieovereenkomst aangegaan over de herontwikkeling van verpleeghuis Margriet. Dat deze overeenkomst enkele jaren later op verzoek van partijen is ontbonden, doet niets af aan het onherroepelijk karakter van het bestemmingsplan ‘Nijmegen Oost 6’. Bij brief van 10 juli 2007 is de raad geïnformeerd over de beëindiging van deze overeenkomst. Welke mogelijkheden biedt het ontwerp bestemmingsplan Nijmegen Oost ten aanzien van verpleeghuis Margriet? Voor het opstellen van het ontwerp-bestemmingsplan ‘Nijmegen Oost’, en voorheen de ontwerp beheersverordening ‘Nijmegen Oost’, zijn de vigerende (onherroepelijke) bestemmingsplannen uitgangspunt geweest. Het terrein van verpleeghuis Margriet (Dr. Claas Noorduijntraat 3-5) heeft in het ontwerp bestemmingsplan de bestemming Gemengd – 1 (GD-1) gekregen. Dat houdt o.a. in dat er cultuur en ontspanning, wonen, kantoren, dienstverlening en maatschappelijke voorzieningen zijn toegestaan. Ook is er sprake van een archeologie(dubbel)bestemming.
www.nijmegen.nl
verpleeghuis margrietversie11maart HPMH.doc
Gemeente Nijmegen Stadsontwikkeling Bureau Planologie en Ruimtelijke Ordening
Vervolgvel
4
De bestemming Gemengd 1 komt goed overeen met de combinatiebestemming Bijzondere Doeleinden/ Woondoeleinden die was opgenomen in ‘Nijmegen Oost 6’. De hoofdbebouwing mag binnen het bouwvlak worden opgericht. Het grootste deel van het perceel is bouwvlak. Er geldt geen maximum bebouwingspercentage. Deze bouwmogelijkheden zijn conform het onherroepelijke postzegelplan ‘Nijmegen Oost 6’. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd, Hoogachtend, College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester,
De Gemeentesecretaris,
drs. H.M.F. Bruls
drs. B. van der Ploeg
www.nijmegen.nl
verpleeghuis margrietversie11maart HPMH.doc
