SEIZOENER Schoolkrant van Vrijeschool De Zevenster Uden
Van de redaktie En hier is dan weer de eerste Seizoener van het nieuwe schooljaar. Nieuw, beginnen, opnieuw beginnen, weer eens in het licht gezet worden… het lijkt wel alsof dat in dit nummer als thema boven komt drijven. Eigenlijk een lentethema, maar ook de herfst heeft wel iets van een kleine geboorte: de bomen hebben de knoppen al klaar voor het voorjaar, de zaden in de herfstvruchten worden verspreid door de dieren, veel bloemen bloeien een tweede maal, de vogels uit het Noorden zoeken ons land weer op en de paddestoelen denken: zo, en nu wij! Ook de redactie heeft zich uitgebreid: wij zijn heel verheugd dat Bianca van der Putten zich bij ons gevoegd heeft, we zijn nu 4 vrouw sterk. Een volwassen redactie dus, wel even wat anders dan twee jaar geleden toen ik in mijn uppie bezig was! Om dit te vieren hebben we hierbij een mooie foto van onszelf laten maken. We hebben in ons nieuwe schoolgebouw ook nieuwe buren gekregen. In de komende Seizoeners stellen ze zich aan ons voor (onder het motto: onze buren). De Vlindertuin bijt dit nummer de spits af. We streven ernaar om in iedere Seizoener een gedicht op te nemen en een vermelding te maken van interessante websites. Hier zet Laura zich voor in, dus heb je suggesties: meld het haar. Ook een echt vrijeschoollied willen we weer opnemen. Ik heb gekozen voor een St. Maartenslied, tenslotte is dat het nu eerstkomende jaarfeest. Hij valt in de Seizoenerkringloop meestal een beetje weg tussen het herfst- en het kerstnummer, vandaar. Nog meer nieuw: Hanneke heeft een nieuw kleinkind en in klas 1/2 is een nieuwe stagiaire, er is een nieuw Vrij Café-initiatief. Kinderen let op: er is voor jullie een nieuwe wedstrijd! Raad wat van wie op de foto staat. Goed rondkijken op school de komende dagen dus. In deze Seizoener staan diverse terugblikken (de avondvierdaagse, de tekenwedstrijd, de eerste schooldag), nog even terugkijken op dat wat geweest is en al weer veel te snel voorbij… Sommige mensen vinden het moeilijk om zelf een artikel te schrijven, dan kan een interview uitkomst bieden: de dames van het winkeltje zijn geïnterviewd door Bianca en Francis is geïnterviewd door Meriam. Wie volgt? De redactie hoort het graag! De leesgroep wordt weer eens onder de aandacht gebracht, door Theo. Een oud initiatief, nog steeds actueel maar toe aan een frisse doorstart met veel nieuwe ouders! Ikzelf schrijf iets over het handwerken in klas 5, met wat te knutselen voor de liefhebbers. Er is Kabouterpraat en tot slot een recept om van te watertanden!
Inhoud 26 27 28 29
30 31 32 33 34 36 39 40 41 42 43 44
Uit de hand, werklessen Herfstrecept ‘t Winkeltje Even voorstellen Kabouterpraat De schoenen van... Er is een kindeke geboren Tekenwedstrijd SVU Kindercentrum De Vlindertuin De avondvierdaagse Verhuzing De Zevenster en ‘t Kabouterhofje Euritmie les Lied: Sint Maarten reed door weer en wind De ‘Leesgroep Uden’ zoekt nieuwe leden! Herfstgedicht Interessante websites De eerste schooldag ‘t Vrije Café
Heel veel leesplezier toegewenst en een mooie herfst. Namens de redactie, ADRIE FIJNVANDRAAT
Vrijeschool De Zevenster Bronkhorstsingel 7 5403 NA Uden tel. 0413 332911 www.zevenster-uden.com
[email protected]
SEIZOENER
25
“Nuttige handwerken?“
Uit de hand, werklessen In een aantal vorige schoolkranten heb ik al het een en ander verteld over het breien en het haken. Deze keer vertel ik iets uit klas 5.
Z
oals jullie misschien nog weten is het handwerkprogramma helemaal afgesteld op de ontwikkeling van de kinderen. Vijfdeklassers zijn over het algemeen harmonische kinderen. Voelen en denken verhouden zich evenwichtig tot elkaar, het lichaam is in balans, oogt meestal fraai en beweegt zich soepel. Stilte voor de storm van de pubertijd… In het traditionele handwerkonderwijs stonden sokken en wanten op het programma. Vroeger, toen men thuis ook nog veel breide, werden in klas 5 sokken op vier naalden in het rond gebreid. Dit is onhaalbaar tegenwoordig. De wanten heb ik nog wel een flink aantal jaren geprobeerd, maar het leverde meer weerstand dan plezier op; dus ook die heb ik maar geschrapt. Maar de tijden kunnen veranderen: mode, stromingen, rages komen en gaan. Wie had ooit gedacht dat haakwerk weer helemaal “hip” zou worden? Ik merk het verschil heel duidelijk: de kinderen haken met veel meer enthousiasme dan een aantal jaar geleden. Dus op een goede dag misschien komen weer de spullen voor de handen en voeten te voorschijn. Want daar ging het om: het gevoel van het kind is tot helemaal in de uiteinden van zijn ledematen doorgedrongen en deze kunnen nu worden “afgesloten” met een beschermend laagje.
We gaan dieren “naaien“ zou ik moeten zeggen, maar dat kan tegenwoordig niet meer en dat is knap lastig… Dus leer ik ze de stiksteek (levert ook nog wat gegniffel op). We ontwerpen, knippen, spelden, rijgen en naaien (o nee, stikken). En om de kreukels uit een lapje te halen moet je het strijken. Voor de kinderen die dat thuis nooit doen ook een heel nieuwe ervaring! Om deze technieken duidelijk te maken en aan te leren doe ik meestal een eenvoudig voorwerkstuk. Dit jaar een etui van stof met rits. De manier waarop we de stof hiervoor versieren is door middel van zogenaamde rubbings. Omdat dat ook leuk is om thuis te doen vertel ik er hier wat meer over.
Rubbings of wrijfafdrukken maken In klas 5 gaan we wel dieren maken. Dieren van stof op vier poten. Van binnen uit gevuld met zachte wol zoals het kind zichzelf vult en helemaal op zijn eigen benen komt te staan. Ieder kind voelt zich wel op een of andere wijze verbonden met een speciaal dier: olifanten, paarden, honden, vogels… Zielekrachten en sympathiekrachten worden zo aangesproken. Tijdens de plant- en dierkundeperioden leert het kind zijn plaats tussen de andere natuurrijken.
26
SEIZOENER
Deden jullie dat vroeger ook? Een munt onder een papiertje leggen en er dan met een grijs potlood over krassen? Dan kreeg je de munt op papier. Het kan ook heel mooi met herfstbladeren. Nog mooier wordt het met de bijenwasblokjes die we op school gebruiken. Je kunt dan herfstbladeren in de prachtigste kleuren tekenen. Maar de grap is dat dat ook goed lukt op een lapje wit katoen, bijvoorbeeld een oud laken. De stof moet niet al te dik en stug zijn tenzij je er weer
een heel grof en stevig materiaal om af te wrijven onder legt. Houd de stof strak tussen duim en wijsvinger en houd het bijenwasblokje schuin vast. Trek dan met de brede kant van het blokje van links naar rechts over de onderliggende structuur. Meerdere kleuren over elkaar heen geeft een mooi effect, vooral bijkleuren met geel geeft een volle en warme uitstraling. Je kunt er van alles onder leggen, alles wat structuur heeft (een ritssluiting, behang, stoeptegels, glazen bordjes met een mooi patroon enz.). Op school heb ik stukjes karton (kan je uitknippen uit verpakkingsmateriaal, dozen van de cornflakes bv.). De kinderen tekenen dan iets op stevig papier (bloemetje, paddestoel, schildpad, vissen, mooie geometrische vormen enz.). Dit wordt uitgeknipt of uitgeprikt en op het karton geplakt. Deze voorstellingen kunnen dan gebruikt worden om de rubbings van te maken. O ja, ook een verdwaalde draad of
Herfstrecept Hmmm… wat gaat het deze keer worden? Een romige bospaddestoelensoep, stamppotje van bosui en rucola met gebakken zalm of een pompoentaartje met walnotenijs??? Nee, dat zijn ze niet geworden. Mijn keuze is op een maaltijdsalade met geitenkaas, gemarineerde pruimen en seranoham gevallen. Heerlijke salade die je natuurlijk ook prima, in een kleinere portie, als voorgerecht kunt serveren.
een druppeltje lijm kan dan leuke verrassingen opleveren. Zo kan je dezelfde vorm meerdere keren herhalen. Vervolgens kan de tekening worden bijgekleurd met staafjes bijenwas in plaats van blokjes. Daar zou je ook nog dunne textielverf voor kunnen gebruiken. Is de voorstelling naar de zin dan komt de grote truc: het lapje wordt gestreken onder een stukje keukenrolpapier. De bijenwas smelt en dringt door in de stof. Zo wordt de voorstelling “gefixeerd”. Deze zelfgemaakte stof kun je vervolgens weer versieren met borduurwerk of kraaltjes. En met het lapje kun je… nou ja, teveel om op te noemen. Ik heb er zo’n 15 jaar geleden eens een pennenstandaard van gemaakt door er wc-rolletjes mee te beplakken en hij doet het nog steeds! Veel plezier ermee. ADRIE FIJNVANDRAAT
1 dl ½ dl 1 1
Bereidingswijze: 1 2 3 4 5 6 7
Salade met in seranoham gebakken geitenkaas en gemarineerde pruimen
8
Ingredienten:
9
4 8
10
8 2 12
plakken geitenkaas van 1cm dik (met korst) plakken seranoham gemengde slasoorten cerise tomaten eetlepels geroosterde pijnboompitjes gedroogde pruimen
sinaasappelsap rode port eetlepel bruine basterdsuiker laurierblad
sinaasappelsap, rode port, bruine basterdsuiker en lau rier in een steelpannetje aan de kook brengen gedroogde pruimen toevoegen, even omscheppen en dan af laten koelen 2 plakjes seranoham kruiselings neerleggen in het midden van de ham een plak geitenkaas neerleggen op de geitenkaas 3 gemarineerde pruimen leggen seranoham over de geitenkaas heen dicht vouwen de pakketjes geitenkaas in een oven van 180 graden 8-10 minuten bakken ondertussen een salade maken van verschillende slas oorten, als dressing een lepeltje van de pruimenmarina de gebruiken sla dresseren op bord, de warme geitenkaas erop leggen garneren met de cerise tomaatjes en de geroosterde pijnboompitten Smakelijk eten!!! BAS VAN ZOGGEL
SEIZOENER
27
‘t Winkeltje ‘Welk winkeltje?’ zult u misschien denken. Want er zullen vast veel nieuwe ouders zijn op school. En misschien ook wel ouders die er al langer rondlopen en die niet weten dat onze school een winkeltje heeft. ‘t Winkeltje kun je vinden bij de balie van het hoofdgebouw op woensdagmiddag tussen 12.30 en 13.30 uur.
D
e oorsprong stamt van vele jaren geleden, toen de eerste herfstbazaar werd gehouden, zoals nu nog steeds ieder jaar. De herfstbazar is een markt met allerlei kraampjes en spulletjes. Bijvoorbeeld zelfgemaakte spulletjes door de kinderen van school, maar ook kraampjes met knutselspulletjes om zelf leuk aan de slag te gaan. Dit is ook waar ‘t Winkeltje is begonnen. Een plek voor ouders om mooie en goede knutselspullen te kunnen kopen. Die kon je toen nog niet in Uden kopen. Toen is ook het idee ontstaan om dit iedere week aan te bieden. Ze zijn toen begonnen met potloden en krijtjes en daar kwam steeds meer bij.
28
SEIZOENER
Er zijn twee drijvende krachten achter ’t Winkeltje: Agaath Wapperom, voor velen misschien wel bekend als peuterjuffie, en haar gezellige collega Louise Kruijning. Louise vertelde dat ook haar kinderen naar de Zevenster zijn gegaan. Maar er komt een dag dat ze afscheid nemen. Zo ook haar kinderen. Maar zelf wilde ze helemaal geen afscheid nemen van onze school. Toen kwam Agaath met het idee: “Waarom kom je me niet helpen met ‘t Winkeltje?” En dat doen ze nu al jaren met veel plezier. Agaath en Louise gaan voor ons op pad om mooie spulletjes in te kopen. Het allermooiste van ‘t Winkeltje is de verwondering en aantrekkingskracht van kinderen voor de potloden en steentjes. Voor hen is het als het ware een schat die ze dan in handen hebben. Daar doen de dames het voor. U bent nu vast nieuwsgierig geworden. Wat verkopen ze dan precies? Een paar bijzondere dingen zal ik u verklappen. Allereerst de Stockmar potloden, zelfs met vier kleuren in één potlood. Mooie sprookjeswol en supermooie maar vooral ook krachtig werkende edelstenen. Elke steen is weer ergens goed voor. Heeft u bijvoorbeeld nachtmerries dan is daar de carneool. En zo zijn er nog veel meer; ieder met hun eigen kracht. Als u nog meer mooie spulletjes wilt bekijken of u wilt ook een mooie seizoenstafel thuis, ga dan zeker eens kijken. Het is absoluut de moeite waard. BIANCA VAN DER PUTTEN-VAN AMELSFORT
Kabouterpraat
Even voorstellen Hallo allemaal! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Woudy Mulders en zoals vele van jullie al gemerkt hebben loop ik stage in klas 1-2. Gezellig bij juffie Marleen en juffie Adrieke in de klas. Ik ben in klas 1-2 te vinden op woensdag, donderdag en vrijdag. Op maandag en dinsdag ga ik zelf in Oss naar school. Ik zit op ROC de Leijgraaf en daar leer ik om een juffie te worden. Verder heb ik natuurlijk ook nog hobby’s. Zo speel ik toneel, schilder en schrijf ik graag. Maar ik zwem ook mee met de reddingsbrigade in Oss. Je hoort het al een beetje aan het woord: Reddingsbrigade. Bij de reddingsbrigade leer en oefen ik om mensen uit het water te redden. Daardoor kunnen jullie mij op zondag ook vinden in het Golfbad in Oss. Daar verdien ik mijn centjes als badjuffrouw.
• “Juffie, soms komen baby’s uit de buik van een mama en soms uit de buik van een vliegtuig.”
• Juf: “Ga maar in de tuin spelen.” Waarop een peuter enthousiast roept: “Hoera! Ik mag achterste buiten spelen.”
• Waar zit 't knopje om de lantaarnpaal aan te doen ? • Een peuter: “Ik word moeder, want ik heb een moedervlek.”
• Hoe een bijna kleuter doordenkt over leven en dood. “Oma, heb jij witte haren? Want dan ga je dood en heb ik geen oma meer.” Na diep gepeins: “Maar dan neem ik juffie Ine wel!” (helaas is die ook al aardig grijs)
Zo, nu weten jullie wat meer over mij. Tot ziens op de Zevenster!!
INE ZONNEVELD
WOUDY MULDERS
De schoenen van...? Alle kinderen van de Zevenster goed opgelet: in iedere Seizoener hebben we voortaan een foto staan van iets of iemand van of rond onze nieuwe school.
K
ijk goed om je heen want dit keer ga je zoeken naar de schoenen van...? Wanneer je denkt te weten van wie deze zijn, mag je me een email sturen met je antwoord. Deze moet binnen zijn voor 7 november. Je kunt hiermee een leuk prijsje winnen en dat wordt dan in het ouderbericht bekend gemaakt, dus hou dit goed in de gaten!!! LAURA VAN HUIZEN
(
[email protected])
SEIZOENER
29
Er is een kindeke geboren… Op 09-09-09 voltrok zich onder mijn ogen opnieuw het wonder van de geboorte. Mijn tweede kleinzoon Bas zag het levenslicht
Z
ijn geboorte was vooral het laatste kwartier buitengewoon spannend voor alle aanwezige partijen. Een uurtje erna lag baby Basje al aan een infuusje op de kinderafdeling met een heel lage suikerspiegel en paracetamolletjes omdat hij zo kreunde. Hij had klem gezeten en zag op verschillende plekken op hoofd en armen pimpelpaars. De dag daarop kreeg Bas koorts en vermoedde men een bacterie die rigoureus bestreden werd met maar liefst drie antibioticakuren. Hiervan schrok het kleine lijfje zo dat het te moe was om nog te drinken, dus werd er een sonde ingebracht. De volgende dag werd Basje onder de lamp gelegd: zijn lever kon de afvalstoffen niet genoeg kwijtraken.
Na acht dagen was alle apparatuur niet meer nodig. Een vier ons lichter baby’tje moest nu met man en macht drinken om mee naar huis te mogen. Mijn dochter (Floor van Vliet, oudleerling van onze school, red.) kolfde en propte flesjes melk in het kindje tot het zijn neusje uit kwam. Maar niet zonder resultaat. Een bijna ontplofte baby Basje was in een dag 40 gram aangekomen. Hoera! Volgens de tabellen en het protocol mocht hij mee naar huis. Grote vreugde alom. Broer Job kreeg een prachtig T-shirt met daar op de tekst “Grote Broer”. Basje droeg een piepklein shirtje met de tekst “Broertje” erop geprint. “Doornroosje” was overigens ook een goede tekst geweest. Baby Basje was zo moe van zijn eerste levensdagen dat het voeden een enerverende aangelegenheid werd voor mijn dochter. Maar ja, wat moet dat moet. En zo was er ook zonder vraag toch 7 maal daags het aanbod onder liefdevolle dwang. Met een onuitputtelijk geduld van mijn immer doortastende dochter ging alle melk er in. Als oma aan de zijlijn, heel dichtbij, bood ik samen met opa mantelzorg waar dat nodig was op alle tijdstippen. Fijn dat je dan ook echt dichtbij kan zijn. Ook heel dichtbij voelde ik de warme betrokkenheid van alle ouders en ook ex-ouders uit mijn klas en natuurlijk van mijn collega’s. In het bijzonder Ine, Saskia en Floor die spontaan mijn kleuters overnamen toen ik opgeroepen werd voor de bevalling. De tijd van geboorte is een heel bijzondere tijd. Het maakt je kwetsbaar en je voelt je o zo afhankelijk. Fijn om dan zoveel medeleven te ontmoeten en zo veel warmte om je heen te ervaren. Dank hiervoor HANNEKE VAN VLIET ALIAS OMA MINI (COOPER S…)
30
SEIZOENER
Tekenwedstrijd SVU uitslag vrijdag 17 juli
In de laatste Seizoener voor de vakantie lukte het ons net niet om verslag te doen van de tekenwedstrijd van de SVU.
E
erder in het schooljaar had de SVU door middel van een advertentie in de Seizoener al onze kinderen opgeroepen om een tekening te maken van onze mooie nieuwe school. En het moet gezegd worden: heel veel kinderen hebben heel erg hun best gedaan om er iets moois van te maken. Het viel dan ook niet mee om uit zoveel moois te kiezen. Alle tekeningen zijn voorgelegd aan een deskundige jury en met veel moeite is uit elke klas een winnende tekening geselecteerd. Op vrijdag 17 juli was het dan zover. Hans Scheepers, directeur van SVU, kwam samen met zijn assistente de winnaars bekend maken. Aan elke groep werd een bezoek gebracht. Terwijl de spanning steeg, maakte Hans de winnaar bekend. De kinderen hadden ook zelf een sterk vermoeden van de winnende tekening. In enkele gevallen kwam dit overeen met de keuze van de SVU; in enkele week dit af. Voor elke klas was er een puzzel van de winnende tekening van de eigen klas. Voor de winnaar zelf was een pakketje postkaarten gemaakt van de eigen tekening. De kinderen waren er erg blij mee. En alsof dat nog niet genoeg was, had Hans ook nog een fraaie ijskar laten komen zodat alle kinderen getrakteerd werden op een heerlijk ijsje. Dat kwam goed uit. We hebben met
Hannah, de winnares van 1/2
zijn allen staan snoepen in een vrolijk zonnetje buiten op het plein. Het was erg gezellig om Hans met zijn assistente op bezoek te hebben en we willen hen dan ook hartelijk bedanken daarvoor!!! JEANNE VIJVERBERG
Debbie, de winnende tekening van 3/4 SEIZOENER
31
Kindercentrum De Vlindertuin Kinderopvang, peuterspeelzaal peuterspeelzaal ‘Het ‘Het Kabouterhofje’ Kabouterhofje’ en en buitenschoolse buitenschoolse opvang opvang Kinderopvang,
Ja…het is dan zover! De eerste vlinders fladderen voorzichtig al een aantal weken rond in De Vlindertuin. Wie een kijkje neemt in De Vlindertuin ziet de verschillende kleurige vlinders die met elkaar de ochtend, middag of dag delen.
V
oor de allerkleinsten is er een babygroep. De peuters kunnen al spelend genieten in ‘Het Kabouterhofje’ en binnenkort in de peutergroep van de kinderopvang. En na het luiden van de schoolbel kunnen ze lekker gaan spelen
met hun vriendjes en vriendinnetjes in de buitenschoolse opvang. Een spannende start voor kinderen, ouders en juffies. Voor veel kinderen is De Vlindertuin de eerste stap in de wereld zonder het vertrouwde gezelschap van papa of mama. We proberen een omgeving te scheppen waarin de kinderen zich veilig en geborgen voelen. De mooie ruimtes van het nieuwe gebouw zijn met veel liefde aangekleed. Er zijn blokken om kastelen mee te bouwen, lappen en verkleedkleren, auto’s om lange reizen mee te maken, hobbelpaardjes om op weg te dromen, een keukentje om overheerlijke maaltijden te bereiden en huisjes om samen met de poppenkinderen in te wonen. We proberen zoveel mogelijk een warme omhullende huiselijke sfeer te creëren. Met de tijd zal de aankleding zich verder vormen en zal het dagelijkse ritme en de sfeer zich verder ontwikkelen. De buitenschoolse opvang speelt op de speelplaats van Vrije school De Zevenster. De kinderen van de kinderopvang spelen op hun eigen speelplaats aan de achterkant van de school. Nog even moeten we geduld hebben, maar dan kunnen de kinderen spelen in de zandbak of bloemetjes plukken in ons eigen tuintje. Wil je graag een keertje komen kijken, dan ben je van harte welkom. LOES GOVERS 0413-33 29 83
32
De avondvierdaagse Nee, geen paniek, er is pas volgend jaar juni weer een avondvierdaagse! Maar het leek me leuk om eens terug te blikken op vele jaren wandelen. En het evenement onder de aandacht te brengen van iedereen!
J
aren geleden is er besloten om als Udense school mee te doen aan dit gebeuren. De eerste jaren heb ik als ouder met mijn eigen kinderen mee gelopen. Daarna kwam ik op school als invaljuf en werd mij gevraagd of ik de organisatie op me wilde nemen. Goed herkenbaar: vroeger met groene T-shirts, nu met donkerrode hesjes met daarop het schoollogo. Gemaakt door ijverige moeders. Zo lopen we door Uden. Heel veel kinderen hebben trouw elk jaar hun kilometers gemaakt. Ik herinner me Eva, nu een 6de klasser, die samen met haar ouders en zusjes “meeliep” als peuter in haar buggy. En veel kinderen die afgelopen jaar elke avond 10 kilometer hebben gelopen, zijn als kleuter gestart. Niet alleen onze Udense kinderen doen mee, maar ook de leerlingen uit de omliggende dorpen die onze school bezoeken sluiten zich aan. Samen met hun vader of moeder komen ze vier avonden op een rij nog eens naar Uden gereden om met hun klasgenootjes kilometers te maken. Zelf beperk ik me tot de vijf kilometer. Niet omdat er niet meer inzit, maar omdat de meeste 5-kilometerlopertjes uit onze eigen klas of uit de kleuterklas komen. Het is voor mij een leuke gelegenheid om kennis te maken met onze toekomstige eerste klassertjes en hun ouders. Maar gelukkig zijn er altijd mensen die met de 10-kilometerlopers mee willen gaan. En meestal kan ik wel een van de collega’s strikken om ook een avondje mee te lopen. Samen met hun ouders wordt er door de kinderen, voor zover mogelijk, stevig doorgestapt. Het is elk jaar weer een verrassing welk stukje Uden we zullen gaan doorkruisen. Zo leer je de omgeving ook op een andere manier kennen. Als er van bovenaf een foto gemaakt zou worden, zou er een hele lange kleurrijke slang door Uden kronkelen. En dat vier avonden op rij! En het weer werkt meestal mee, ik herinner me van alle jaren maar twee keer dat we met paraplu’s en regenjassen gelopen hebben. Ook dit jaar zijn we er goed vanaf geko-
men, onze 10-kilometerlopers echter troffen het wat minder…. Dat onze eigen liedjes niet zo geschikt zijn om op te wandelen, op een enkele na, mag duidelijk zijn. En daarom maken we gebruik van de wandelliedjes van de andere scholen en komt er ook op de vrije school “een tante uit Marokko”. En staat er ook bij ons “een potje met vet”. En we zingen ze uit volle borst hoewel het vaak moeilijk opboksen is tegen groepen met een megafoon. We blijven ons best doen; het plezier is groot en daar gaat het om. Laat ik stellen dat zonder de inzet van een aantal ouders het hele gebeuren geen doorgang zou kunnen vinden. Want zonder een drankje en wat lekkers onderweg is het een lange tocht. Gelukkig kan ik elk jaar weer een beroep op hen doen en daar ben ik ze heel dankbaar voor. Volgend jaar heeft iedereen weer een kans mee te doen. Ik zal bijtijds van me laten horen en reken weer op een grote deelname (elk jaar rond de 50 deelnemers van onze school, de ouders niet meegerekend!). De foto’s zijn genomen tijdens de laatste avondvierdaagse. We hebben die avonden ook flink gewandeld al is dit op de foto’s niet direct te zien. MARLEEN VALKS
SEIZOENER
33
Verhuizing De Zevenster en ‘t Kabouterhofje Zaterdag 20 juni 2009, 17.00 uur Met een brede grijns op mijn gezicht fiets ik van de oudbouw naar de nieuwbouw. De rolcontainers die we van Udea mochten lenen zijn zojuist teruggebracht. De een na laatste actie van het draaiboek is gereed en ik realiseer me dat we er veel hebben kunnen wegstrepen. Bijvoorbeeld die 18 van vrijdag waar in de nieuwbouw zaken werden voorbereid en in de oudbouw waar al druk werd ingepakt. De gang stond helemaal vol. Ik kijk nog even achterom en zie een overvolle afvalcontainer. Dapper dat het personeel zoveel heeft durven/kunnen/moeten weggooien. Als ik langs de Springplank fiets weet ik nog niet dat zij ons vier dagen later hartelijk uitzwaaien. De tranen van sommigen zijn dan nog niet opgedroogd na een ereronde door de Zevenster en ’t Kabouterhofje. Ik fiets door met een soort van jubelstemming in m’n lijf. In minder dan zes uur tijd is alles over naar de nieuwbouw. Wat een prestatie! In de verhuiscommissievergaderingen hebben
we er vaak over gesproken. Hoe gaat dat weekend verlopen? Wie doet nu wat? Op een avond vonden wij de oplossing. Terug naar de basis: Hoofd, Handen en Hart. Wij het hoofd, de ouders en het personeel de handen en het hart. En hard is er gewerkt! Want wat heeft het personeel van te voren al veel opgeruimd, ingepakt en goed medewerking verleend aan “onze” plannen. En wat geweldig dat zoveel ouders enthousiast hebben meegewerkt. Er verschijnt nog steeds een lach op mijn gezicht als ik denk aan de vrachtwagenladers, de liftbediende, twee pannen spontane soep, onze jaarfeestdeskundige en de leerkrachten die niet meer te houden waren om hun nieuwe lokaal in te richten. Wat een topdag! Voorzichtig zet ik m’n fiets tegen het nieuwe hek aan en pik het laatste actiepuntje van die dag mee. Het sluiten van de nieuwbouw. Tevreden fiets ik langzaam naar huis en denk terug aan de voorbereiding. Vergaderingen soms tot wel 23.30 uur. In april een rondleiding door de nieuwbouw om 7.00 uur ’s ochtends. Een verhuisplan van 33 pagina’s. Alsof we al jaren samenwerken. Ik heb er van genoten. Het uitpakken en inrichten moet dan nog plaatsvinden. Ook daar zijn weer ouders voor te porren om mee te helpen. Allemaal heel erg bedankt! Thuis in de schuur denk ik aan de kinderen. Niet alleen aan die van mij, maar ook aan de rest, waar wij het allemaal voor doen. En ik denk aan juffie Ine, die samen met Anne en de andere juffies bergen werk hebben verzet om de kinderopvang te regelen en te verhuizen. Al die complimenten op mijn beurs geslagen schouders zijn ook voor jullie! MAURITS BERGEN
Ook ‘t kabouterhofje leeg.
34
SEIZOENER
Euritmieles op de Zevenster Op een mooie zonnige vrijdagmiddag heb ik met Francis de Groen, euritmielerares op onze school, een afspraak voor een interview over euritmie. Ze heeft net haar laatste les van de dag gegeven aan klas drie.
T
erwijl ze in een rij achter Francis aan terug lopen naar hun klas valt me op dat de kinderen en Francis erg vrolijk zijn. Ze hebben duidelijk pret gemaakt in de euritmiezaal. Francis laat ze tijdens het lopen ervaren hoe het voelt om een beetje door de knieën te zakken. Dit levert de nodige hilariteit onderling op en in opperbeste stemming komt klas drie terug bij juffie Judith. Ik mag van Francis kiezen of we in de euritmiezaal gaan zitten of in de personeelskamer. Natuurlijk grijp ik mijn kans om in de prachtige zaal met de geschilderde engelen op de wand te zijn. Waar kun je nu meer inspiratie voor een gesprek over euritmie hebben dan daar?
Francis, voor de mensen die jou nog niet zo goed kennen. Vertel eens iets meer over jezelf. Ik ben Francis de Groen en ik geef al veertien jaar euritmieles op De Zevenster. Verder werk ik ook op vrijebasisscholen in Tilburg en Boxmeer. Ik ben vijftig jaar en woon in Eindhoven met mijn zoontje van acht.
Hoe ben je euritmieleerkracht geworden? Ik heb een reguliere pedagogische academie gevolgd maar vond de vrijeschool zo interessant dat ik daar graag stage wilde gaan lopen. Mijn school wilde daar in eerste instantie niet aan meewerken. Met een aantal medeleerlingen hebben wij toen zelf een stage op de vrijeschool in Eindhoven geregeld. Alo Bezeboem gaf daar euritmieles. Ik merkte al gauw dat ik door zijn lessen nog meer geboeid was dan door de andere lessen en heb toen ook heel wat uurtjes bij hem gekeken. Dat ik zelf ook euritmist zou kunnen worden kwam toen nog niet in mij op. Na mijn studie ben ik in de heilpedagogie gaan werken. Op dit antroposofische kindertehuis werd ik al snel gevraagd om les te geven in een klas. In die klas zaten kinderen met heel uiteenlopende mogelijkheden. Daar merkte ik dat elk kind met beweging in beweging te brengen was en dat daar altijd mogelijkheden waren. Als leek deed ik daar mee in een euritmiegroepje en in de avonduren gaf ik volksdansles. Dat waren leuke uren. Toch heb ik toen besloten om euritmie te gaan studeren. Euritmie is veel bre-
36
SEIZOENER
der en heeft daardoor ook meer mogelijkheden. Ik volgde een fulltime hbo-opleiding van vijf jaar tot euritmist en tijdens het laatste stuk van mijn scholing woonde en werkte ik in Noorwegen. Door omstandigheden kwam ik terug naar Nederland en sindsdien geef ik hier op vrijebasisscholen euritmieles.
Wat is euritmie en waarom wordt het op vrijebasisscholen als vak gegeven? Euritmie is zingen met je handen en voeten, eigenlijk met je hele lichaam. Je lichaam is je instrument en met je lichaam kan je de muziek zichtbaar maken, of een gesproken tekst, een gedicht of een mooi stuk proza. Het denken, voelen en willen wordt in harmonie aangesproken en zo ondersteunt euritmie alle andere vakken die er op school gegeven worden. Euritmie zorgt ervoor dat je lekker in je vel zit omdat je erdoor ervaart dat je hoofd, hart en handen bij elkaar horen en dat het prettig voelt. Dit helpt de wezensdelen om zich op een gezonde manier met elkaar te verbinden. Op vrije scholen gaan ze ervan uit dat er meer is dan het aardse, het materialisme en cognitief en met woorden bezig zijn. We zijn een deel van een groter geheel dat we de kosmos kunnen noemen. De antroposofische visie, waarmee ze op vrijescholen werken, gaat ervan uit dat de krachten van de kosmos zijn werking hebben op de aarde en op de mensen. Daarvan afgeleid is de manier van lesgeven waarbij het hoofd, hart en handen evenveel worden aangesproken en de euritmielessen om dit principe te ondersteunen.
Waar komt euritmie vandaan? Is het soms door Rudolf Steiner, de grondlegger van de antroposofie, bedacht? Nee, ik denk niet dat Rudolf Steiner de bedenker is van euritmie. Het was meer dat hij herkende dat er zoiets was als euritmie. Steiner was een ziener. Aan hem is de vraag gesteld naar een nieuwe manier van dans/bewegen die helend op de levenskrachten en daardoor ook op de gezondheid kan werken. Hij heeft natuurlijke bewegingen, ritmen en gebaren herkent en gegeven aan de
wij op stap. Alle verhaaltjes en spelletjes zijn een voortdurende in- en uitademende beweging. In de tweede klas wordt hier steeds verder in genuanceerd en komt er als nieuw element bij dat ik de klas soms in twee groepen verdeel. De kinderen moeten dan zelf veel wakkerder zijn in wat zij doen. De euritmie komt meer los van de nabootsing omdat niet iedereen meer hetzelfde doet. Langzamerhand maken de kinderen zich de bewegingen meer eigen en kunnen zij het steeds meer zelf zonder mijn directe voorbeeld. Ook werk ik dan aan motoriek en handigheid. Dit zet zich verder door in klas drie. In klas vier ontstaat een nieuwe fase in de euritmie. De kinderen hebben tijdens de voorgaande jaren alle bewegingen ervaren en ontdekken nu bijvoorbeeld dat bepaalde gebaren bij bepaalde klanken horen. Ze leren het euritmiealfabet. Ze kunnen nu zelf gaan bouwen en steeds meer zelf gaan bijdragen aan de les. In klas vijf en zes gaan de kinderen zelf gedichten en muziekstukjes uitwerken met de geleerde elementen. eerste euritmisten. Hij zag bijvoorbeeld, dat alle uit te spreken klanken overeenkomen met bepaalde bewegingen. Een a-klank komt bijvoorbeeld overeen met een opengaande beweging van je armen. Het zijn wetmatige bewegingen uit de natuur en de kosmos en het leven waar de gebaren uit voortkomen. In zijn werk met de eerste euritmisten is de basis gelegd voor deze “nieuwe” bewegingskunst. De vorm, de kunst is nieuw maar de bewegingen zijn heel natuurlijk en zijn er eigenlijk altijd al geweest.
Vertel eens iets over de verschillende leeftijdsfasen van kinderen en de manier van euritmie geven? Bij de hele jonge kinderen zie je hoe elke beweging hen helpt om zich hun lichaam eigen te maken en het lichaam ook nog te vormen. Deze kinderen proeven nog aan een beweging. Alles wat ik daar met de kinderen doe is in de vorm van versjes en verhaaltjes die ik vertel. Terwijl ik vertel maak ik daar de passende euritmiebewegingen bij. De kinderen doen in die leeftijd nog alles na en als bijna vanzelf gaan ze meedoen. Als zij in de kleuterklas komen zie je ook kinderen die een beetje binnen de kring staan en heel stil alles wat ik doe in zich opnemen. Die kinderen bewegen innerlijk heel actief mee. In de eerste klas, zo rond het zesde of zevende jaar, komen de kinderen in een nieuwe levensfase. In de kleuterklas stonden zij nog in een kring rond de mat, en nu komen zij in de zaal en moeten zij zelf een kring vormen, zonder mat. Nog steeds vertel ik een verhaal of geef hen een beeld van waaruit wij werken, maar nu maken zij zich de bewegingen al meer eigen. De kring is hun houvast; de burcht of het kasteel waar zij als prins of prinsesje in wonen. En van daaruit gaan
Denk je dat de kinderen euritmie leuk vinden? De meeste kinderen bewegen van nature graag waardoor ze euritmie in principe leuk vinden. Maar omdat elk gebaar en elke beweging goed doorleefd moet zijn, vraagt het ook veel concentratie en aandacht. Je moet er goed bij zijn en je ook op de hele groep afstemmen. Dit is niet voor elk kind makkelijk om op te brengen. In mijn eerste jaar had ik elke keer een groepje blijvers in de pauze. Dan werd er hard gewerkt. Toen ik hen vroeg waarom zij dit niet in de les deden zeiden zij dat zij de euritmie in de kleine groep in de pauze veel leuker vonden. De meeste kinderen voelen ook wel dat euritmie hen goed doet en weten dat als wij hard werken dat er dan mooie dingen ontstaan. Als de sfeer goed is merk je dat zij ook veel oog voor elkaar hebben en elkaar mee kunnen nemen. In de tijd dat ik in de vijfde en zesde klas een half jaar twee keer in de week les gaf en deze lessen na een half jaar stopten zag je een leerling die ik flink achter de broek had gezeten naproeven wat dat betekende. “Helemaal geen euritmie meer… Dat zal ik dan wel missen”.
Waarom maak je gebruik van levende muziek tijdens de euritmieles? Bij euritmie beweeg je je aan de hand van de muziek. We bewegen tijdens de les naar wat meneer Borrèl speelt op zijn piano of fluit. Hij kan sneller gaan en langzamer, dat kan niet met een cd-speler. De pianist is een wezenlijk deel van de euritmieles. Hij voelt of het klopt of niet. Samen interpreteren we de muziek zodat de bewegingen en de muziek samen kloppen. Een euritmie-pianist moet iets met euritmie en met kinderen hebben. Het moet van twee kanten komen. Ik betrek meneer Borrèl bij de les door hem te vragen om op een bepaalde manier te spelen. De pianist weet wat mijn intentie is met euritmieles.
SEIZOENER
37
Voegt het nou eigenlijk iets toe om in zo’n mooie euritmiezaal les te geven? Ik vind de hoogte van de nieuwe zaal heel prettig. De zaal in de andere school was erg donker en leek wel een beetje op een hol. Ik kon daar de kinderen niet altijd goed zien. In deze zaal sta je vrij in het licht en in de ruimte. Dat zie je ook aan de kinderen; hoe ze staan en bewegen. Deze zaal met zijn hoogte, kleur en licht geeft ruimte om vrij in te bewegen. Daar sta je al anders in. Ook merk ik dat de kinderen reageren op de muurschildering van de engelen op de wand. Ik had verwacht dat de kinderen de engelen wilden zien, dat ze er met hun gezicht naartoe wilden staan. Maar de kinderen hebben juist bedacht dat ik met mijn rug naar de deur en met mijn gezicht naar de engelen moet staan en dat zijzelf de engelen in hun rug hebben. Nu bewegen wij een heleboel dus ervaren de kinderen beide, het beeld en de engel die achter hen staat. Ook vind ik het leuk dat de engelen soms tijdens de les ter sprake komen. Voor de kinderen zijn ze dus aanwezig.
Nog een laatste vraag Francis. Je bent duidelijk enorm geboeid door euritmie en ik zou nog een hele poos naar je kunnen luisteren. Maar wat spreekt jou nu zo aan in het geven van euritmie? Het boeit me dat een kind mij een vraag stelt over zijn ontwikkeling. Geen echte woordelijke vraag maar iets dat je merkt aan een kind. Je kijkt naar het wezen van een kind,
38
SEIZOENER
wat het allemaal kan en wat het aan je vraagt. Je let op kleine dingen in de beweging. Je gaat dit met een kind niet beredeneren maar je neemt ze mee in een kunstzinnig proces van bewegingen. En dat is leuk. Dan zijn wij samen aan het werk, de kinderen en ik. In het bewegen ontstaat dan iets moois, iets leuks. Vaak ben ik ook heel trots op de kinderen als er weer iets moois is gelukt, of als er weer iets gelukt is dat eerst nog moeilijk was. Francis vraagt me of ik zin heb om bij een paar euritmielessen aanwezig te zijn. Daarop zeg ik natuurlijk geen nee. Ik kijk in mijn overvolle agenda en prop er voor komende donderdag nog een afspraak bij. Een kijkje in de klas tijdens de euritmieles aan de kleuters van juffie Floor en daarna eens zien hoe de euritmieles bij klas 1 in zijn werk gaat. Bent u trouwens zelf nieuwsgierig geworden naar euritmie en klaar om het zelf eens aan den lijve te ondervinden? Dat kan! Want het ouderactiviteitenprogramma geeft voor dit schooljaar op donderdagavond 26 november aan dat er door Francis een vakles euritmie voor ouders gegeven gaat worden. Dan kunnen we zelf ook eens ervaren hoe euritmie voelt in die prachtige zaal met de engelen op de wand. MERIAM VAN HERPEN
Sint Maarten reed door weer en wind
1. Sint 2. Een
Maar ou
vur - rig keek de
Maar - ten help mij,
man vind
-
-
tel hier
ten, de,
reed man
door stond
Maar - ten ou - de
Sint een
Maar ou
-
ten, de,
Sint een
paard droeg rid - der
reed help
weer aan
en de
met mij
vol uit
-
dekt in
hem de
warm kou
wind, baan.
zijn Hij
hem ge sme - kend
len deez’
en de
zwind. aan:
moed, nood.
Sint “Och,
zijn Ik
goed. dood.”
3. Sint Maarten, Sint Maarten, Sint Maarten was zeer aangedaan. Hij bleef voor d’arme bedelaar staan. Hij trok zijn slagzwaard uit de schee en sneed zijn mantel vlug in twee. 4. De oude, de oude, de oude man kwam ’s nachts weerom. Hij had de halve mantel om. Hij sprak tot Maarten zonder spot en zei: “Ik ben de lieve God!” SEIZOENER
39
De ‘Leesgroep Uden’ zoekt nieuwe leden! Graag even jullie aandacht voor de antroposofie “Leesgroep Uden“. Deze leesgroep is altijd nauw verbonden geweest met vrijeschool De Zevenster. Ze is ontstaan in de tijd dat de oprichting van onze school werd voorbereid en de mensen die daarbij betrokken waren zich meer wilden verdiepen in wat antroposofie nou eigenlijk is.
D
e leesgroep is al die jaren blijven bestaan en ook nu nog komen wekelijks mensen bij elkaar die ervoor gekozen hebben om samen een “moeilijk” boek van Rudolf Steiner te lezen. Zo ga je beter begrijpen waarom ze het op school op die manier aanpakken. En je leert al lezend en daarover nadenkend ook iets over jezelf en de wereld. Want dat is waar antroposofie eigenlijk over gaat: over de mens en over de wereld. In de afgelopen dertig jaar is er voor de geïnteresseerde lezer erg veel veranderd: Steeds meer belangrijke voordrachten van Rudolf Steiner werden vertaald (vroeger werd nog wel eens in het Duits gelezen -kan je je voorstellen...!). En de meeste basiswerken zijn rond deze eeuwwisseling opnieuw in helder Nederlands vertaald. Dat helpt ècht als je Steiner wilt proberen te begrijpen!
Basiswerken In de basiswerken zijn door Rudolf Steiner de fundamenten gelegd voor de antroposofie. Ook al is het niet eenvoudig, je raakt als lezer toch vertrouwd met de visie, de begrippen en de terminologie die hij gebruikt. De basiswerken zijn “De wetenschap van de geheimen der ziel”, “Theosofie” en “De weg tot inzicht in hogere werelden”. In het eerste boek bespreekt Steiner vooral de kosmische wereldontwikkeling tot de aarde zoals we die nu kennen en de ontwikkeling van de mensheid (en de mens) daarin. Het tweede boek beschrijft vooral de mens en zijn wezensdelen (lichaam, ziel en geest). In het derde boek beschrijft Steiner
40
SEIZOENER
de individuele inwijdingsweg die de mens kan gaan en wat daarvoor nodig is: basisvaardigheden die zeker ook in het gewone leven heel nuttig zijn. In ieder boek beschrijft hij ook “beknopt” de inhoud van elk van de andere twee boeken.
De weekspreuk en de grondsteenspreuk Rudolf Steiner heeft een boekje geschreven met daarin voor iedere week een spreuk ter overdenking, afgestemd op de tijd van het jaar (seizoen) en wat dit met jouw inzicht als mens kan doen. De leesgroep begint als iedereen er is met het voorlezen van de spreuk van de week. Daarna wordt teruggehaald wat we de vorige week gelezen hebben, vaak aan de hand van een door één van de leesgroepleden gemaakte samenvatting. Vervolgens leest degene die deze week aan de beurt is 10 tot 15 bladzijden uit het te behandelen boek. Dit wordt hierna besproken. Op een afgesproken tijdstip wordt afgesloten met het staand uitspreken van de grondsteenspreuk. De grondsteenspreuk is door Rudolf Steiner gegeven bij de Kerstbijeenkomst in 1923 als basis voor de toen nieuw opgerichte Algemene Antroposofische Vereniging. In de grondsteenspreuk wordt het bekende drieledige mensbeeld (hoofd, hart en handen) in krachtige zinnen en met een verbindende epiloog weergegeven.
Wat gaan we doen? Als je de antroposofie wat meer wilt gaan begrijpen, dan vormen de basiswerken (ik noemde ze al) een degelijk fundament. De antroposofische terminologie wordt duidelijk en dat is handig als je eens op eigen gelegenheid iets anders antroposofisch leest. Maar echt gemakkelijk leesvoer is het weer niet. Daarom is het prettig, dat we door samen lezen en bespreken de grote lijn van het antroposofische mensen wereldbeeld te pakken proberen te krijgen. We willen als leesgroep voorlopig elk jaar na de zomervakantie een nieuwe start maken met één van de drie basiswerken. Zo kunnen ieder jaar nieuwe ouders instappen, terwijl voor de lezers die dit nu al doen, hun begrip zich ieder jaar verdiept. Als het basisboek uit is, kiezen we een gemakkelijker boek waarmee we doorgaan tot de zomervakantie. Dit jaar beginnen we met “Theosofie” van Steiner zelf gevolgd door “Ouders en hun kinderen” (opvoeding en ontwikkeling: een ontdekkingsreis) van Michaela Glöcker. We gaan lezen in “de Ontmoeting”, het gebouw waarin ook
de Zevenster gevestigd is. En wel op DINSDAGAVOND om 20.30 uur vanaf 3 november. Om 22.00 uur wordt de avond afgesloten met de grondsteenspreuk.
Meelezen? Wil je meedoen? Dan verwachten we van je, dat je ook bijna elke dinsdagavond mee komt lezen. Je verbindt je toch minstens voor één boek aan de leesgroep en je bent er als het even kan elke week weer bij. Er wordt een vergoeding gevraagd voor koffie en thee. Daarnaast moet je het boek aanschaffen dat we gaan lezen. Dat kan via de boekhandel of via www.abc-antroposofie.nl of via www.boekwinkeltjes.nl voor tweedehands (let er dan wel even op dat we de laatste druk lezen). Opgeven kan bij Theo Verwijst (e-mail
[email protected] of telefonisch 06-51075220 (spreek eventueel een boodschap in!). We houden je op de hoogte en zien je graag vanaf begin november bij de nieuwe start! THEO VERWIJST, RIET BAKERMANS, NANNETT DELACROIX
Herfst Drie mud cokes en eierkolen halfom een pak papier twee dozijn Goldfaber 2b potloden en een warm hemd voor de winter-
onontbeerlijke zaken als de avonden lengen de adem weer zichtbaar wordt en bruine bladeren vallen. En,
als dan de eerste rook kringelend zijn weg zoekt naar het strakblauwe zwerk en boven het zwartmarmeren bureaublad
vriendelijk een lampje brandt is het een ieder duidelijk: Hijis aan het werk!
Sigarenmakers hebben het al opgegeven handspinsters en klompensnijders dito maar hij niet
want na een flinke slok warme chocola volgt onverbiddelijk en onverbeterlijk de titel: Herfst.
HANS VLEK
SEIZOENER
41
Interessante websites Een nieuwe rubriek in de Seizoener. In iedere uitgave zal ik een aantal websites vermelden waar ik zelf veel informatie vandaan haal over achtergronden en ideeën die met de Vrije school te maken hebben. Ook vooral leuk om liedjes en knutselideeën te vinden die seizoensgebonden zijn. Veel LINK plezier LAURA VAN HUIZEN
www.vrijeopvoedkunst.nl Vereninging Vrije opvoedkunst die een tijdschrift uitgeeft waarbij ze zich laat inspireren door de ideeën en achtergronden van het vrijeschoolonderwijs.
www.antroposofie.nl Site van de antroposofische vereniging in Nederland
http://antroposofie.startpagina.nl Startpagina met links naar allerlei onderwerpen over antroposofie
www.antrovista.com Gids voor antroposofie waarbij allerlei adressen te vinden zijn, een agenda met cursussen/ lezingen / workshops e.d, een prikbord met producten en diensten die worden aangeboden/gezocht,
www.doehoek.nl Tineke’s doehoek, met ideeën voor alle jaargetijden met verhalen, muziek, spelletjes, recepten, knutselideeën.
www.zonnejaar.nl Site van de zonnejaargroep die studiedagen heeft gegeven over achtergronden van de jaarfeesten en dit heeft vastgelegd in jaarfeestenboekjes. Een deel van de inhoud is al gepubliceerd op de site, de rest zal binnenkort verschijnen.
http://antroposofie-speelgoed. startpagina.nl/ Startpagina waarbij Links naar antroposofisch verantwoord speelgoed
http://antroposofie-seizoentafel. startpagina.nl/ Startpagina met links naar site over allerlei dingen die met de seizoentafel te maken hebben: wol en vilt, cursussen, webwinkels etc.
De eerste schooldag Na zes weken vakantie moesten onze kinderen maandag 7 september eindelijk weer naar school. Eindelijk, want onze oudste dochter Julia had er wel zin in. Natuurlijk had de vakantie voor haar nog véél langer mogen duren, maar ze vond het toch ook wel fijn om de juffies weer te zien, het prachtige nieuwe schoolgebouw met het tuintje op het dak en al haar klasgenootjes. En dit jaar was wel bijzonder, want een van haar nieuwe klasgenootjes was haar jongere zusje.
M
eike was bijzonder trots dat ze al zo groot was. Dat ze geen kleuter meer was. Maar aan de andere kant beweerde ze de hele vakantie door dat ze juffie Hanneke zo zou missen. Haar kennende was dat een uiting van spanning. Het nieuwe, het onbekende, het vreemde. Bij ons in huis was de spanning zeker de laatste dagen van de vakantie voelbaar. Humeurig, hangerig, onredelijk. Maar de tijd tikt ook voor haar onverbiddelijk door en het wordt al heel snel maandag. Het moet er dan toch van komen. Met een nieuwe broodtrommel en schooltas fietst de hele familie naar school. Julia begroet iedereen alsof ze nooit weggeweest is. Meike beweegt zich nog wat onwennig en verlegen rond onze benen. Mijn vrouw heeft het
gevoel dat er aan haar navelstreng wordt getrokken. Of dat het gedrag van ons jongste kind is of haar eigen gevoelens laat ze echter in het midden. Loslaten is immers ook voor ouders, en zeker voor moeders, een emotioneel proces. Als ouders van een nieuwbakken 1e klasser mogen wij mee het schoolgebouw in en zijn wij (helaas voor de laatste keer omdat het onze jongste is) deelgenoot van de ochtendviering in de aula. Ook daar weer hetzelfde tafereel: een zelfverzekerde Julia, die als 2e klasser met haar stoel komt binnengelopen en daar waar mogelijk uitbundig zwaait en kushandjes naar ons toewerpt. Even later een timide Meike met het voor haar bekende pruillipje ten teken dat ze het spannend vindt, bijna bedolven onder de stoel die ze met haar moet meezeulen. Ik bedenk hoeveel liever ze bij mij op schoot zou hebben gezeten, lekker dicht tegen mij aan. De viering zelf is, zoals alle vieringen en feesten bij vrijeschool De Zevenster, weer even prachtig als altijd met veel gezang, schitterende verhalen en lieve woorden. Het besef dat we voor onze kinderen destijds de beste keuze hebben gemaakt met de vrijeschool komt weer naar boven. Hoofd, hart en handen! Met evenredige aandacht voor al die drie elementen. Na de viering staat er voor de ouders koffie, thee en cake klaar. We keuvelen nog gezellig na met zijn allen. Ik heb niet in de gaten dat het niet alleen druk met ouders op de gang is, maar dat ook regelmatig kinderen op en neer door de gang lopen. De toiletten draaien overuren. Maar dan opeens vanuit mijn ooghoek wordt mijn aandacht getrokken door een dapper, zelfverzekerd stemmetje. ‘Papa! Papa!’ Het is een enthousiast zwaaiende Meike! Alsof ze nooit anders gewend is geweest, loopt ze met haar borst vooruit in haar eentje naar het toilet. Alsof ze wil zeggen: ‘Kijk eens papa! Hier kom ik aan. Zie je al hoe groot ik ben?’ Ik moet bijna een traantje wegpinken. Ook ik voel bijna spreekwoordelijk iets aan mijn navelstreng knippen (kan dat bij een man?). Wat wordt ze toch al groot. WILLIAM VAN HERPEN
SEIZOENER
43
’t Vrije Café... een goed idee? Zoals iedereen hopelijk wel weet, is ’t Vrije Café op donderdag 1 oktober 2009 van start gegaan! Nu ik dit aan het schrijven ben is het midden september en heb ik dus nog geen idee hoe de eerste café-avond is verlopen.... hopelijk hing het er met de benen buiten!
Hoe is het idee van ’t Vrije Café nu eigenlijk ontstaan? Ik merkte dat ik wel wat vaker met ouders wilde praten over de vrijeschool. Wat hun beweegredenen zijn om met hun kind naar de vrijeschool te gaan. Waarom er blijkbaar toch een vrij negatief beeld heerst van een vrijeschool. Dat ik me soms zelfs zorgen maak over geluiden die er via de media over de vrijeschool gepubliceerd worden. Vrij zwaar allemaal, maar wel een reden om hierover na te denken en iets mee te doen. Ik mailde Meriam met mijn eerste ideeën en ze was meteen enthousiast. Heerlijk! We hebben samen een ochtend gebrainstormd, overleg met Jeanne gepleegd, gave café spullen gekocht (€ 4,75 voor een lamp, kleedje en schilderij!) en Paul gevraagd een eenvoudige website te maken en... ’t Vrije Café was geboren!
En wat is nu precies de bedoeling? De bedoeling van ’t Vrije Café is, dat er eens tijd en ruimte is om bij te praten met andere ouders en leerkrachten zonder dat er een kind aan je jas staat te trekken op het schoolplein! Dat het een plek wordt voor maar ook door ouders, waar in een open sfeer allerlei zaken rondom de school besproken en uitgewisseld kunnen worden. We willen zo’n avond, zeker het eerste jaar, graag een beetje in goede banen leiden. Daarom zullen alle leerkrachten een inleiding verzorgen van ongeveer een kwartier tot maximaal een half uur. Daarnaast willen we ook elke keer een stelling neerleggen, zodat er een duidelijk onderwerp is waarover gesproken gaat worden. Dat kan een stelling zijn vanuit de actualiteit, maar ook bijvoorbeeld een die aangedragen is door een ouder of leerkracht. Als het maar betrekking heeft op de vrijeschool en/of de antroposofie.
Wat moet je verder nog weten van ’t Vrije Café? Een echt café heeft natuurlijk een kastelein en ook ’t Vrije Café heeft een kastelein nodig. Er moeten elke keer weer stoelen klaar gezet worden, er moet koffie en thee zijn met iets lekkers erbij! En er moet weer opgeruimd worden. Omdat we graag een breed draagvlak willen voor dit initiatief, en alle ouders hierbij willen betrekken, zullen we een inschrijflijst maken waarop je kunt aangeven wanneer het jou uitkomt om mee te helpen. Want ’t Vrije Café is voor ouders maar ook door ouders! En we hopen op veel hulp... En dan is er nog ’t Vrije Boek. We hebben een mooi “logboek” aangeschaft die op de avond van ’t Vrije Café op tafel ligt. Daarin mogen ouders en leerkrachten hun ideeën, stellingen, onderwerpen, tips e.d. schrijven die misschien als onderwerp aan bod kunnen komen, of die gewoon leuk zijn om te delen. Ook willen we er steeds een stukje in (laten) schrijven over hoe de avond verlopen is. Een soort Villa Felderhof! Kortom, we hopen op veel gezelligheid, betrokkenheid, initiatieven, goede gesprekken, veel hulp, maar vooral op heel leuke avonden in ’t Vrije Café! YA LTA H F R E I J T E R S & M E R I A M VA N H E R P E N
P.S. Doordat de inleverdeadline van de Herfsseizoener ineens een week later werd, kunnen we nu wel vermelden dat de opening van het eerste Vrije Café op 1 oktober een groot succes was! Jeanne Vijverberg knipte een lint door en de officiële opening van ’t Café was een feit. Daarna vertelde zij een boeiend verhaal over de persoonlijke vrijeschoolervaringen van haarzelf en haar gezin. Ze beëindigde haar verhaal met de stelling “Leren voor ’t leven”. Daarna was er tijd ingeruimd voor een gesprek met de hele groep. Het voelde goed om op deze manier met een groep ouders en leraren van mening te kunnen wisselen. Tot slot was er nog tijd om gezellig onder het genot van een glaasje fris of sap en een nootje met elkaar na te praten. De cafébezoekers gingen rond 22.00 uur in opperbeste stemming weer huiswaarts en de kasteleins van vanavond waren heel blij met het resultaat van het eerste Vrije Café. LIEVE MENSEN, WAT FIJN DAT JULLIE ZO ENTHOUSIAST WAREN EN WE VONDEN
Wanneer zijn de Vrije Café avonden? Wij proberen iedere 1e donderdag van de maand ‘open’ te zijn, maar in de praktijk zijn er een aantal dagen waarop dat door vakanties niet mogelijk is. Op de site staan de exacte data, dus houd die in de gaten!
44
SEIZOENER
DE REACTIES OP HET SCHOOLPLEIN DE DAG ERNA OOK HEEL BEMOEDIGEND. We hopen weer veel ouders, leraren en andere mensen, die het vrijeschoolonderwijs een warm hart toedragen, te zien in het volgende Vrije Café op donderdagavond 5 november a.s. om 20.00 uur.