Schooljaarverslag (SJV)

Schooljaarverslag (SJV) 2014-2015

Naam school Adres Postcode Plaats Telefoon

SBO Toermalijn Sparrenlaan 4-5 7822 EM Emmen 0591-658066

Brinnummer E-mail Website Directeur Bevoegd gezag

1

01BO [email protected] www.toermalijn-sbo.nl Mevr. L. van de Ven Dhr. J. van Meekeren

Inhoud Schooljaarverslag

1

Kengetallen

1.1 1.2 1.3

Leerlingen Personeel Opbrengsten

2

Evaluatie schooljaar

2.1

Evaluatie Schooljaarplan

2.2

Overige opmerkingen

3

Bevindingen Belanghebbenden en betrokkenen

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5

Bevindingen inspectie Waardering personeel Waardering ouders Waardering leerlingen Onderzoeksbevindingen

Gegevens teldatum - Ontwikkeling – Prognose Aantal – Scholing – Ziekteverzuim 1.3.1 Eindopbrengsten 1.3.2 Tussenopbrengsten 1.3.3 Opbrengsten door- en uitstroom

Domein 1: Zorg voor Kwaliteit Domein 2: Onderwijs & Leren Domein 3: Zorg & Begeleiding Domein 4: Management & Organisatie Domein 5: Persoonlijke ontwikkelingen en teamontwikkeling

Uitkomsten Kwaliteitsonderzoek – Themaonderzoek – etc. Uitkomsten tevredenheidonderzoek/enquête/RI&E/etc. Uitkomsten tevredenheidonderzoek/enquête/ouderpanel/etc. Uitkomsten tevredenheidonderzoek/enquête/gesprekken met leerlingen/etc. Uitkomsten visitatie/audit/schoolzelfevaluatie/etc.

2

Kwaliteitscriteria

1

Verantwoording

Dit schooljaarverslag is een verantwoordingsdocument dat past bij de opdracht tot meervoudig publieke verantwoording, zowel horizontaal (aan de schoolomgeving) als verticaal (bevoegd gezag, overheid/inspectie).

2

Evaluatie

Voor team en directie vormt het schooljaarverslag een evaluatieve terugblik op het afgelopen schooljaar: welke resultaten hebben we behaald en wat betekent dat voor onze beleidsvoornemens voor het nieuwe schooljaar.

3

Analyse en actiepunten

In elk hoofdstuk zoeken we naar trends, analyseren we gegevens, trekken we conclusies en formuleren we actiepunten voor het nieuwe schooljaar.

4

Kwaliteitscyclus

Dit schooljaarverslag maakt deel uit van de kwaliteitscyclus: Schoolplan - Schooljaarplan - Schooljaarverslag.

3

Hoofdstuk 1: Kengetallen

1.1 Kengetallen leerlingen

jaar

aantal

0,0

0,3

1,2

%weging

01-10-2012 01-10-2013 01-10-2014

136 127 127

111 106 104

16 13 14

6 8 7

97,8 100 98,4

Gegevens laatste teldatum landen van herkomst Landen van herkomst

Aantal leerlingen

Niet-Engelstalig land buiten Europa Vmlg./oud Joegoslavië Suriname Turkije Marokko Totaal

2 3 1 1 1 8

Schatting overzicht opbouw leerlingenaantallen per leerjaar Leerjaar 1 2 8 9 Aantal ll. eind 13-14 2 12 Aantal ll. start 14-15 Prognose leerlingaantal Jaar 2013 Aantal 127

2014 127

3

4

5

6

7

8

Totaal

6 9

35 9

20 27

28 22

23 28

22 18

141 127

2015 127

4

2016 127

2017 127

Aantal leerlingen met een eigen leerlijn (binnen SBO Toermalijn werken alle leerlingen volgens een Ontwikkelingsperspectief met daaraan gekoppelde leerlijn per hoofdvakgebied): 17% LRV 50% LRV 65% LRV 80% LRV 100% LRV Totaal Rekenen 9 56 35 5 26 131 Spelling 4 65 34 3 25 131 Technisch lezen 4 64 31 6 26 131 Begrijpend lezen 5 64 32 8 22 131 Woordenschat 5 62 33 8 23 131 Aantal leerlingen met een LGF (Rugzak) Categorie 1 Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 Aantal leerlingen met diagnose Diagnose Dyslexie Dyscalculie Klassiek Autisme ADHD/ADD PDD-NOS/ASS Combi ADHD/ASS Combi ADHD/ODD Hechtingstoornis FAS Z.v. Recklinghausen MCDD MSDD DCD Diabetes Totaal

1-2 wit

2

3

4

5

2 1

3-4 wit

6

1

1 5

2

4-5 blauw

5 groen

5/6 groen

6/7 groen

7 groen

2

1

1

1 1

2

2

2

1

3

3

3

7

8

4 10

2

8 groen

7/8 blauw

Totaal

2

1

5

1

3

2

3

2

1 13

3

5

1

2

5

25

2

1

1

2

1 1 1 1

Totaal

13 1

1

2 1

1

1

1

2

1

1 1 1

1 1 66

5

Analyse / trends Het leerlingaantal is in het afgelopen jaar stabiel gebleven. Dit is ook wel de trend bij de sbo-scholen in de regio. Wel was er ook dit jaar sprake van een zwaar bezette bovenbouw. Hierdoor zijn er aan het eind van het jaar 23 schoolverlaters uitgestroomd. Een aantal dat we aan het begin van het nieuwe schooljaar niet zullen kunnen compenseren met het aantal leerlingen dat nieuw instroomt. Verder is de verwachting dat enkele leerlingen met een SO-indicatie voor cluster 4, in het nieuwe schooljaar naar de RENN 4-school die per 1 augustus onderdak vindt in het gebouw van Toermalijn, zullen vertrekken. Het gaat hierbij om leerlingen die ook echt beter af zullen zijn in het RENN 4-onderwijs, maar waarvoor de school tot dusver te ver weg was. De verwachting blijft bestaan, dat we mogelijk even zullen teruglopen in het aantal leerlingen en we daarna mogelijk weer wat zullen groeien. De verwachting is dat deze groei vanuit het SO cluster 3 en vooral cluster 4, in het nieuw te vormen samenwerkingsverband, toe zal nemen. In ’14-’15 zijn we met een flink aantal kleuters gestart en gedurende het schooljaar telde de groep 14 of 15 leerlingen. In het nieuwe schooljaar verwachten we met aanzienlijk minder kleuters te starten. Op basis van de budgettering o.b.v. T-1 vanuit de samenwerkingsverbanden, was de verwachting van de samenwerkingsverbanden dat Toermalijn na de zomervakantie plaats had voor 127 lln. Dit zou betekenen dat we het schooljaar met 9 groepen zouden kunnen starten. Echter op basis van de budgettering door het bestuur kon Toermalijn theoretisch 115 lln. plaatsen, te verdelen over 8 groepen. Door de zeer scheve verdeling van leerlingen over de groepen, betekende dit dat er bij aanvang van het nieuwe schooljaar al enkele groepen vol waren en er daarmee zeer beperkt ruimte voor instroom zou zijn. Bestuur en samenwerkingsverbanden zijn hiervan aan het einde van het vorig schooljaar reeds in kennis gesteld. Daarnaast was er de verwachting dat er kort na 1 oktober er een toeloop van leerlingen zou zijn. Om te voorkomen dat we heel snel na de zomervakantie een nieuwe groep zouden moeten inrichten, een situatie die voor leerlingen en leerkrachten verre van ideaal is omdat dit ten koste gaat van de op dat moment zorgvuldig opgebouwde groepsvorming, is in overleg met het bestuur bij aanvang van het nieuwe schooljaar een extra, een negende groep ingericht. Het standpunt van de gemeente Emmen met betrekking tot het leerlingenvervoer, heeft er toe geleid dat er twee leerlingen overgestapt zijn naar de collega sbo-school, omdat ouders het logistiek niet voor elkaar kregen hun kind naar Toermalijn te brengen. Voor beide leerlingen geen wenselijke situatie omdat op basis van kindkenmerken heel specifiek voor het concept van Toermalijn gekozen was. Voor één leerling is het bestuur met positief resultaat in het verweer gekomen, omdat de gemeente aanvankelijk geen uitzondering wilde maken voor dit gezin dat verkeerde in zeer schrijnende omstandigheden. Het aantal leerlingen met een LGF zien we, begrijpelijkerwijze, teruglopen. Er worden geen nieuwe LGF-indicaties meer afgegeven. Met ieder jaar een aantal schoolverlaters, zien we het fenomeen van de LGF de school uit groeien. We zien een lichte toename in het aantal leerlingen met een diagnose (van 62 naar 66). Vooral zien we een toename in het aantal diagnoses waarbij er sprake is van een combinatie (bijv. ADHD/PDD-NOS). De verwachting is dat we in de toekomst het aantal diagnoses procentueel zullen zien toenemen. Personeel signaleert toenemend, voornamelijk, externaliserend probleemgedrag bij leerlingen. Dit uit zich in verstoren van de les, verbale en fysieke agressie en het negeren of weigeren van een vraag of opdracht. Daarbij valt op dat er meer sprake is van onderlinge versterking en het voorbeeld nemen aan negatief gedrag. Daarbij merken we op dat ouders steeds vaker niet de kant van de school kiezen, waardoor de leerling in een conflictsituatie komt. Juist voor de groep leerlingen die wij in de school mogen verwelkomen is het heel belangrijk dat school en ouders op dezelfde golflengte zitten. Tegelijkertijd zien we steeds meer leerlingen in de school waarbij kindkenmerken en/of gezins- of omgevingsfactoren zodanig belemmerend werken, dat zij hun intelligentieprofiel niet ten volle kunnen benutten. Dit zien we in alle leeftijdsgroepen binnen de school.

6

De jongens zijn in het afgelopen schooljaar oververtegenwoordigd: ongeveer 77%. Dit heeft er toe geleid dat in enkele groepen de meisjes zeer ondervertegenwoordigd waren, wat uiteraard zijn weerslag heeft in het groepsprofiel.

Conclusies en consequenties voor ons beleid: Juist omdat het zich zo moeilijk laat voorspellen hoeveel nieuwe leerlingen Toermalijn lopende het schooljaar zal mogen verwelkomen en in welke groepen, en omdat we in het nabije verleden de impact hebben ervaren van het inrichten van een nieuwe groep lopende het schooljaar, is het meer dan wenselijk dat we aan het begin van een nieuw schooljaar kunnen starten met groeiruimte. Als school zullen we hierop goed moeten anticiperen en waar nodig het bestuur en het samenwerkingsverband op tijd moeten informeren. Daarnaast is het werken in twee afdelingen, wat als zeer positief wordt ervaren intern en extern, van zeer grote invloed op de organisatiestructuur en de daaraan gekoppelde formatie. Om het werken met twee afdelingen in stand te kunnen houden, vraagt dit extra formatieruimte, immers de leerlingen laten zich niet gelijkelijk verdelen over de twee afdelingen. Wanneer dit niet mogelijk is, dienen we er rekening mee te houden dat we pas in een latere fase in de schoolloopbaan van leerlingen dan nu, bijv. pas vanaf groep 6 in plaats van zoals nu vanaf groep 4, kunnen gaan streamen. Als school hebben we geen invloed op de besluiten van de gemeente aangaande het leerlingvervoer. Wel kunnen we, en dat hebben we in het afgelopen schooljaar al enkele keren gedaan, ouders van leerlingen die in dezelfde plaats of dicht daarbij wonen, met elkaar in contact brengen voor bijvoorbeeld carpooling. Met betrekking tot de veranderende leerlingpopulatie dienen we als school ons te buigen over hoe we hierop antwoord gaan geven. Dit zal opgenomen worden in het schoolondernemingsplan en het scholingsplan. In het nieuwe schooljaar starten we met het project De Vreedzame School. Ook het ‘samenwonen’ met De Aventurijn (RENN4) vanaf augustus, biedt op alle niveau’s kansen. Dat er in verhouding heel veel meer jongens dan meisjes naar Toermalijn gaan is een gegeven waar we als school geen invloed op hebben. Wel is het belangrijk dat we als school het welbevinden van de leerlingen gekoppeld aan deze scheve verdeling, goed in beeld houden en hiermee rekening houden bij de groepsindeling.

7

1.2 Kengetallen personeel

Functie Directie IB / zorg Leerkr. OOP Totaal

wtf 1.00 bovenschools 10.51 2.20 13.71

Overzicht relevante Teamscholing / begeleiding 2014-2015 Onderwerp / thema teamscholing

Organisatie

Follow up Krachtig Meesterschap: geven en ontvangen van feedback De Vreedzame School Work with fun

Overzicht relevante individuele scholing / begeleiding 2014-2015 Onderwerp/thema individuele scholing Master SEN 2e jaar Akte godsdienstonderwijs

Cursus coördinator cultuur Trainer sociale mediawijsheid Begeleiding m.b.t. gezond werken BHV

EHBO

Kuipers & van Gennip Intrinsiek, Enschede Planum

Naam

Organisatie

Amanda Ellen Annemiek Eefsting Marjon Timmermans Romy Zwols Ronny Prins Janette Harmers Irene van der Tuuk Janette Harmers Petra van der Zwaag Mirjam Bosman Irene v.d. Tuuk Anke Schepers Woudy Keen Petra v.d. Zwaag Saskia Huijbregtse Irene v.d. Tuuk Anke Schepers Woudy Keen Petra v.d. Zwaag Saskia Huijbregtse

Windesheim ‘t Onderwijsbureau Meppel

8

Compenta In Company Gezond werken Noord Nederland Jeurissen Inst. Voor Brandperventie & Opleidingen BHV

Jeurissen Inst.

EHBO vakleerkracht bewegingsonderwijs Inspiratiedag

Jannes Hilberts Alle teamleden

Training flitsbezoeken

Liselotte van de Ven

Overzicht ziekteverzuim Gegevens ziekteverzuim onderwijzend personeel Percentage ziekteverzuim eigen school Landelijk gemiddelde percentage ziekteverzuim PO *)

2012-2013

2013-2014

8,69 6,7

6,70 6,6

Kon. Ver. voor Leraren Lich. Opv Een dag door ieder teamlid in te vullen met een bezoek/cursus/onderwerp/…met als inzet: inspiratie op doen. Bureau Meesterschap

2014-2015 5.60 (5.5 Tobias)

Overzicht personele ontwikkeling Overzicht relevante personele ontwikkelingen 2014-2015 en conclusies en consequenties voor ons beleid. Ten aanzien van de personele ontwikkelingen laten overzicht, analyse, conclusies en consequenties zich moeilijk scheiden. Hieronder daarom het totaalbeeld: We hadden het afgelopen jaar te maken met nog één langdurig-ziek traject van een leerkracht. Zij is na de zomervakantie gaan re-integreren en is na de kerstvakantie weer volledig aan het werk gegaan. Hieraan voorafgaand heeft zij ondersteuningstrajecten doorlopen. Monitoring leverde op dat de leerkracht zich in haar werk helemaal goed voelt. Het verzuimpercentage hebben we dus weten terug te dringen in twee jaar met 2%. Preventief hebben twee leerkrachten een gesprek gehad met de arbeidsdeskundige en voor beide leerkrachten geldt dat er na de zomervakantie van 14-15, een traject wordt gestart om uitval op kortere of langere termijn te voorkomen. Gelukkigerwijze heeft de school dit jaar weinig kortdurend verzuim, bijv. als gevolg van griep, meegemaakt.

9

In het afgelopen schooljaar hadden we ook te maken met diverse vormen van verlof. Dit maakt dat we als school gedurende het gehele schooljaar gebruik hebben gemaakt van invalleerkrachten, hetgeen uiteraard zijn weerslag heeft op de schoolontwikkeling, maar vooral een flinke wissel heeft getrokken op de vaste leerkrachten doordat zij grondige ondersteuning hebben gegeven aan de invalkrachten, maar ook doordat ze veel meer dan wenselijk en gebruikelijk een gastplaats hebben geboden aan leerlingen die (nog) niet overweg konden met onverwachte situaties als wisseling van leerkracht. Ook zijn we er dit jaar meerdere keren tegenaan gelopen dat er geen passende vervanging voorhanden was, wat leidde tot een dag lesuitval. Overigens is dit in het jaarlijks rooster onderwijstijd meegenomen, zodat het in geen enkele situatie geleid heeft tot te weinig lestijd voor leerlingen. Heel jammer dat we deze invalkrachten aan het eind van het schooljaar weer moeten laten gaan en het maar de vraag is of we, indien nodig, in het nieuwe schooljaar een beroep op ze kunnen doen. T.a.v. het OOP: -afgelopen schooljaar is de functie van de huismeester komen te vervallen. Hij is gedeeltelijk, om precies te zijn voor de helft van zijn wtf, opgevolgd door de conciërge van een school uit de stichting. Gezien de bewerkelijkheid van het (zeer oude gebouw) is dit een flinke aderlating. Doordat er in het komend schooljaar een school in ons gebouw komt inwonen, zullen we geen ruimtes meer verhuren en dat zal haar mogelijk wat lucht geven; -ten aanzien van de leerlingenzorg kregen we de mededeling dat de meerschools intern begeleider volgend jaar één dag in de week minder komt. Dit zal t.a.v. de ondersteuning een enorme aderlating zijn. We zullen geen taken meer te verdelen hebben omdat we ook al eerder afscheid moesten nemen van de ambulante uren van de afdelingscoördinatoren. We zullen daarom in de taken moeten schrappen en aangezien we een onderwijsinstelling zijn zal het schrappen vooral plaatsvinden in de contacten met externe partijen rondom leerlingen. Om iedereen gezond en energiek te houden zullen we met elkaar goed afwegen wat we voortzetten en waar we snijden. T.a.v. de geconstateerde werkdrukervaring hebben we direct aan het begin van het nieuwe schooljaar het traject ‘Work with fun’ gestart. Gezamenlijk hebben we de factoren die van invloed zijn op werkdrukbeleving en werkplezier in kaart gebracht. Naar aanleiding daarvan hebben we enkele experimenten gestart, persoonlijke en teamexperimenten. Welke vervolgens weer tot teamafspraken hebben geleid. T.a.v. het ervaren van toenemende handelingsverlegenheid ten aanzien van gedrag van leerlingen en soms ook van ouders gaan we in het nieuwe schooljaar starten met het project ‘De Vreedzame School’. Dit project gaan we samen doen met de collega’s van De Aventurijn, de school die in komt wonen in ons gebouw. We hebben dit jaar een uitbouwdag van Krachtig Meesterschap genoten met als thema het geven, herkennen en ontvangen van feedback, een waardevolle vaardigheid in een professionele cultuur. Om de dag niet op zichzelf te laten staan hebben de collega’s oefenopdrachten mee gekregen. In het nieuwe schooljaar zullen we hier een vervolg aan geven.

10

1.3 Opbrengsten 13-14

Hieronder vindt u een totaaloverzicht van de resultaten voor de eindopbrengsten, de tussenopbrengsten en de opbrengsten voor door- en uitstroom van onze school. Voor uitgebreide analyses per onderdeel verwijzen wij naar de trendanalyse van de afzonderlijke toetsen.

1.3.1 Eindopbrengsten

Gegevens over schoolverlatersgroepen (vul de 3 recentste jaren in)

2012 - 2013 n=32

2013-2014 n=27

2014-2015 n=23

Aantal uitstromers naar VO dat dat schooljaar of het schooljaar daarvoor is ingestroomd op deze sbo school

n=3

n=6

n=2

Aantal uitstromers naar VO dat korter dan 4 jaar in Nederland woont en daarom het Nederlands minder goed beheerst

n=x

n=x

n=x

Gemiddelde intelligentie op basis van naar VO uitstromende leerlingen maar EXCLUSIEF leerlingen korter dan 2 jaar op deze school of korter dan 4 jaar in Nederland

Gem. IQ=

Gem. IQ=

Gem. IQ=

83,4

87,2

87,0

Gebruikte intelligentietoets(en) bij eindonderzoek

Wisc

n=4

Wisc

n=3

Wisc

n=1

Bij meerdere toetsen de laatste intelligentietoets en noteer aantal leerlingen per toets.

Son

n= x

Son

n=x

Son

n=

NDT

n=28

NDT

n=24

NDT

n=22

NIO n= x

n= x

NIO n=x

n=x

NIO n=x

n=

Aantal uitstromers naar VO (schoolverlaters)

Aantal leerlingen zonder IQ gegevens, waarvoor bij de berekening van het gemiddelde IQ een fictief IQ is gehanteerd van 81 Aantal leerlingen* in de eindgroep met een dyslexieverklaring

n=3

n=2

11

n=1

Aantal leerlingen* in de eindgroep met gediagnosticeerde sociaal-emotionele problemen

n=19

n=14

n=11

* Deze gegevens worden niet gebruikt voor de beoordeling, maar worden verzameld in het kader van de evaluatie van de huidige werkwijze Begrijpend lezen (vul de 3 recentste jaren in) 2012 - 2013 gem vhs= 33

2013 - 2014 gem vhs= 28

2014 - 2015 gem vhs= 34

afname maand= januari 2013



2012 - 2013 gem vhs=

2013-2014 gem vhs= 76

2014-2015 gem vhs= 73

afname maand=



gem DLE=

gem DLE=

gem DLE=

afname maand=

afname maand=

afname maand=

Schoolvaardig-heidstoets -RW (Boom test uitgevers)

gem DLE=

gem DLE=

gem DLE=

afname maand=

afname maand=

afname maand=

andere toetsen voor rekenen en wiskunde, namelijk CITO rekenen 2002

gem VHS=86

gem DLE=

gem DLE=


afname maand=

afname maand=

Cito LOVS begrijpend lezen (versie 2009)

Rekenen-wiskunde (vul de 3 recentste jaren in. Kies de toets die de school hanteert) Cito LOVS rekenen en wiskunde (versie 2009)

Rekenen en wiskunde toetsen (678 Onderwijs Advisering)

Analyse / trends Analyse Begrijpend Lezen: Van de leerlingen die beneden de door inspectie gestelde VHS-ondergrens scoren is na analyse het volgende te zeggen:

12



6 van de 21 leerlingen scoren onder deze ondergrens o Deze 6 leerlingen volgen de leerroute PRO (LRV 50%)

Een leerling die onvoldoende leerrendement heeft laten zien t.o.v. zijn OP, leest traag en op laag niveau en heeft last van motorische onrust en een grote afleidbaarheid door prikkels. Hierdoor is zijn spanningsboog erg kort. Ook van de leerlingen die matig hebben gepresteerd is te zeggen dat zij een matig technisch leesniveau hebben waardoor dikwijls ook de motivatie ontbreekt om aan een tekst te beginnen. Deze leerlingen hebben met de AA teksten gewerkt onder begeleiding van de leerkracht en kunnen ook moeilijk zelfstandig werken binnen deze structuur. De afwisseling van toetsopgaven is voor deze leerlingen onduidelijk doordat ze steeds weer moeten schakelen en moeten focussen op wat er met de opgave wordt bedoeld. Doordat vragen en tekst soms ook nog verder uit elkaar staan, of er teruggezocht (en soms gebladerd) moet worden, raken zij al snel het overzicht en de denkstappen kwijt. Analyse Rekenen Van de leerlingen die beneden de door inspectie gestelde VHS-ondergrens scoren is na analyse het volgende te zeggen:  10 van de 21 leerlingen scoren onder deze ondergrens o 8 van deze 10 leerlingen volgen de leerroute PRO (LRV 50%) o 2 van deze 10 leerlingen volgen de leerroute VMBO met LWOO (LRV 65%) De twee leerlingen die t.a.v. hun ingestelde leerrendementsverwachting onvoldoende leerrendement hebben laten zien op de Cito RW hebben afgelopen periode binnen het plan rekenen de intensieve aanpak gehad, incl. begeleiding buiten de groep, pre teaching op de volgende les of remedierendeondersteuning n.a.v. een eerder uitgelegd rekenvraagstuk. Leerkrachten geven aan dat naast een gering inzicht in getalbegrip, het grote probleem het werkgeheugen lijkt te zijn. Leerlingen krijgen instructie d.m.v. het directe instructiemodel, d.w.z. opwarmen, voordoen, samen doen, nadoen en hardop verwoorden, zelfstandig verwerken. Toch blijkt dan een aantal dagen later, dat leerlingen het geleerde niet blijvend paraat hebben en nauwelijks wendbaar kunnen toepassen in andere situaties dan waarin de strategie is aangeleerd. Daarbij is het automatiseren een belangrijk issue. Door het spelenderwijs repeteren, trainen van rekenstappen, worden belangrijke handelingen opgefrist en aangeleerd of herhaald. Er wordt veel met tastbaar materiaal. Fysiek meten, fysiek oefenen met inhouden, begintijd en eindtijd benoemen. Oefeningen voor automatiseren worden zelfs tijdens de lessen bewegingsonderwijs gedaan. Het springen van de tafels bijvoorbeeld. Verder wordt veel aanacht besteed aan het duidelijk maken van de handeling van de keersom, om het inzichtelijk te maken. De meeste uitval is te zien bij de volgende rekenvraagstukken: - tafels >5 - digitaal klokkijken (voor de middag, na de middag, halve uren, etc. - meten en wegen (inzicht in afstand, lengte, inhoud) - redactiesommen (het filteren van de som uit het verhaal) - optellen en aftrekken over het 10-tal (meerdere stappen onthouden) Wat werkt om het rekentempo en het rekenplezier te bevorderen is het werken met zgn. opwarmertjes. Deze worden standaard toegepast en leerlingen worden hierdoor in de ‘rekenstemming’ gebracht en zijn spelenderwijs aan het inoefenen. Toch is over het algemeen het rekentempo in de afdeling Groen erg traag. Daarnaast blijkt het werkgeheugen bij zwakke rekenaars snel overbelast, waardoor nieuwe informatie minder kan worden opgenomen en verwerkt (Protocol ERWD,2011). Hierdoor kunnen leemtes ontstaan die blijvend voor vertraging of sterkere problemen zorgen. Leerkrachten differentiëren in aanpak, instructievorm, hoeveelheid, lay-out van werk, visuele ondersteuning, praktische materialen etc. om zoveel mogelijk aan verschillen tegemoet te komen.

13

Conclusies en consequenties voor ons beleid Plan van aanpak Begrijpend Lezen: - aandacht voor de schoolbrede strategieën voor Begrijpend Lezen in structurele vorm, ook bij andere vakgebieden. - aandacht voor het hardop benoemen van de te nemen denkstappen bij de strategie. - aandacht voor de Cito –toetstaal en de – opgavenstructuur - aandacht voor leesmotivatie vanuit de belevingswereld van de leerlingen. - aandacht voor coöperatieve werkvormen, waarbij leerlingen hardop uitleggen aan de ander. Doel:    

Schoolbrede strategieën toepassen in brede context (vakoverstijgend). Leerlingen herkennen toetstaal en –structuur Leerlingen behouden hun leesmotivatie en breiden deze uit Betere opbrengsten en meer leesplezier

Plan van aanpak Rekenonderwijs: - insteken op de 4 hoofdlijnen uit het ERWD: 1. ontwikkelen van begripsvorming 2. ontwikkelen van oplossingsprocedures 3. vlot leren rekenen 4. flexibel toepassen van kennis en vaardigheden Door: Doel:  

kennisoverdracht aan leerkrachten (hoofdlijnen, analyseren, interventies) aandacht voor gelijke rekentaal, rekenmodellen, instructiemodel aandacht voor toetstaal aandacht voor praktisch rekenen vanuit contexten (werkelijkheidssituaties) aandacht voor coöperatieve werkvormen, waarbij leerlingen hardop uitleggen aan de ander.

Kwaliteitsslag in leerkrachthandelen. Hogere opbrengsten, gebaseerd op beter kunnen onthouden en (flexibel) kunnen toepassen van de aangeleerde rekenstrategie.

1.3.2 Analyse Midden- en Eindopbrengsten Cito

Groep 1/2

14

Speerpunt tot juni 2015 a.h.v. analyses: Rekenen groep 1: Voorbereidend Rekenen De leerlingen in deze groep hebben de onderstaande doelen bereikt: - cijferherkenning en getalbegrip 1 t/m 6 - terugtellen 6-1 - synchroon tellen 1-10 De leerlingen kunnen handelen in werkelijkheidssituaties (niveau 1 handelingsmodel) en de stap maken naar papier ondersteund met afbeeldingen (niveau 2 handelingsmodel). De concentratie van één leerling is een aandachtspunt. Het behalen van de doelen heeft iets meer tijd gekost dan tot 24-04-2015. Het nieuwe plan gaat daarom in op 28-05-2015. In de periode van 24-04-2015 tot en met 18-05-2015 hebben de leerlingen 3 weken vakantie gehad. Rekenen groep 2: Voorbereidend Rekenen M2 en E1 Een aantal leerlingen zal volgens het plan rekenen verder werken aan getalbegrip en cijferherkenning t/m tien. Daarnaast was het opvallend tijdens de afname van de toets, dat veel kinderen moeite hebben met het begrip ‘van..naar..’. Hierbij valt te denken aan: - Waar liggen de stokken van kort naar lang? - Waar liggen de kwasten van breed naar smal? Een deel van de leerlingen kunnen dit nog niet correct. Ze kijkrichting links-rechts is nog niet geautomatiseerd. Een ander deel van de kinderen haalt de begrippen nog door elkaar (klein is groot en andersom). Dit onderdeel (van…naar… en de bijbehorende begrippen) zal in het plan Rekenen worden opgenomen als doel. Evaluatie Rekenen Juni 2015: Groep 2 basis en intensief De leerlingen in deze groep hebben sommige doelen wel bereikt en sommige niet. Dit staat in de tabel weergegeven. Doel Bereikt Niet bereikt Opmerking Begrippen één meer/minder, twee 7 1 leerling 3 leerlingen weten alleen evenveel niet. meer/minder en evenveel leerlingen 2 leerlingen (ondanks de intensieve groep op cijferherkenning) Getalbegrip 1-10 + cijferherkenning

Begrip van…naar… (bijv klein naar groot, dik naar dun). Meten met een maat

6 leerlingen

2 leerlingen hebben in de intensieve groep gezeten m.b.t. 1 leerling weet het soms wel en soms niet, cijferherkenning tot tien. De cijfers beklijven niet. is een aandachtspunt.

2 De leerlingen die het niet bereikt hebben leggen in de 7 leerlingen leerlingen verkeerde leesrichting (omgekeerd) In werkelijkheidssituaties lukt het wel bij alle leerlingen, bijvoorbeeld stappen zetten op het plein. Met materialen meten, zoals een liniaal en hoe vaak die dan ergens in past lukt nog niet.

Het behalen van de doelen heeft iets meer tijd gekost dan tot 24-04-2015. Het nieuwe plan gaat daarom in op 28-05-2015. In de periode van 24-04-2015 tot en met 18-05-2015 hebben de leerlingen 3 weken vakantie gehad. In het nieuwe plan krijgen de doelen die niet behaald zijn een vervolg. De meeste leerlingen beheersen de cijfers van 1-10, maar hebben moeite deze te plaatsen in de getallenrij. Dit krijgt aandacht in het nieuwe plan. De werkhouding van 2 leerlingen zijn zorgelijk. Waarvan 1 raffelt werk af, maakt hierdoor onnodige fouten, dit lijkt haar niet te interesseren. De andere leerling droomt weg. Twee leerlingen zijn gemotiveerd voor het werk, maar hebben het cognitief moeilijk. Zien eigen fouten niet. De stof lijkt niet te beklijven. 15

Groep 2 verdiept De leerlingen beheersen de cijfers t/m 20 nog niet volledig. Dit vraagt voorgang in het nieuwe plan. Het maken van sommen tot tien (alleen erbij) lukt 2 leerlingen redelijk. Hierbij worden ze ondersteund met afbeeldingen. 1 leerling kan al kale sommen maken, zowel op papier als uit het hoofd. Maakt hierbij gebruik van strategieën, bijvoorbeeld 5+4 = .. Dan zegt hij: ‘5+5=10, 5+4 is één minder dus 9’. Deze leerling heeft nog meer verdieping nodig. Hierbij valt te denken aan de getallenrij t/m 20 en het maken van eraf sommen onder de tien. De overige twee leerlingen hebben naast het cognitieve gedeelte met name moeite met de concentratie. Zeer korte spanningsboog. 1 leerling is niet gemotiveerd voor het werken, maar is wel trots en enthousiast als hem iets lukt. Taal / Fonemisch bewustzijn groep 2: Taal M2 Bij de M2 toets is het opgevallen dat veel kinderen het onderdeel eerste en laatste woord/letter nog niet beheersen. Dit zal een speerpunt zijn de komende periode. Tevens heeft het onderdeel auditieve synthese extra oefening nodig om een volgende keer beter te scoren. We zien dat de passieve woordenschat en het kritisch luisteren voldoende is gemaakt. (danny valt hier wel op uit, dit is waarschijnlijk te verklaren door zijn persoonlijke omstandigheden) Veel kinderen hebben een D-score gehaald. Hierbij is wel de aantekening dat ze dichtbij een C-score zitten. De normering is ook aangepast, waardoor de scores nu lager uitvallen. Evaluatie Taal/ Fonemisch bewustzijn groep 1/2 (in overeenstemming met het nieuwe toetsbeleid zijn deze leerlingen in juni niet getoetst.) Er is goed aan de doelen gewerkt. Er zijn taaloefeningen op verschillend niveau aangeboden en hierop wordt met de leerlingen geëvalueerd. Zo leren zij hun handeling verwoorden en aangeven wat goed ging of moeite kostte. De leerlingen met het verdiept aanbod hebben voldoende uitdaging gevonden in hun werk. Wel blijven opletten of het gemaakte werk voldoende op niveau is. Drie leerlingen blijven moeite houden met het rijmen en hebben hier hulp bij nodig. De leesrichting wordt door alle leerlingen nu herkent en toegepast.

Groep 3/4 Technisch lezen 6 leerlingen hebben AVI Start behaald 4 leerlingen hebben AVI M3 behaald 1 Leerling hebben E3 behaald Groep 4 heeft Kern 12 afgerond. 3 leerlingen van groep 4 blijven wat hangen op M3 frustratie door het trage tempo. Nauwkeurigheid is echter wel goed. Een leerling moet structureel begeleid inoefenen, verlengde instructie en leeskilometers maken. Aanbod groep 3 is sterk gekoppeld aan VLL en VSvS. Zij zijn halverwege VLL5 geëindigd. De eerste spellingtoets is pas gemaakt. Dit is in de lijn van de opbrengsten in de groep.

16

Aandachtspunten voor de hele groep: Groep 3: gedegen aanpak volgens de methode met inzet van Stap voor Stap. Veel herhaling nodig. Oefenen met tempo-lezen en zingend lezen. Veel tijd nemen! Groep 4: Trainen van leestempo en spellingstrategieën. Thuis lezen! Rekenen Van de 15 leerlingen zijn 11 leerlingen op Cito Rekenen in vaardigheidsscore omhoog gegaan. Bij 2 leerlingen is spraken van een terugval in vaardigheidsscore. 1 leerling is nieuw en heeft de toetsmatig gemaakt. Aandachtspunten voor de hele groep: Voorstructureren van het werk. Leren werken in losse schriftjes kost veel gewenningstijd. Tijd van het taakwerk goed verdelen. De leerlingen in intensief- groep kunnen zeer wisselend profiteren van dit aanbod. Bij 3 leerlingen is sprake van lichte of sterke vooruitgang. De leerling met terugval in de vaardigheidsscore mist inzicht, komt niet verder ondanks rekentraining in gr. 1/2 en ook nu in gr. 3. IQ onderzoek bij 8 jr. gewenst om meer inzicht te verschaffen. Veel handelend rekenen met materialen. Veel herhalen en opfrissen. Verdiept:Een leerling mag binnen de rekentijd na instructie en verwerking aan spelling werken, of juist direct aan het begin. Computer ingezet bij rekenen. Woordenschat De M4 toets moet zelfstandig gelezen worden en is daardoor compleet anders dan de E3 toets. Dit is veel te hoog gegrepen. In overleg met collega’s groep 4/5 is de toets voorgelezen. De M4 toets is dus compleet anders dan de E3 toets. Alle leerlingen zijn desondanks vooruitgegaan. Er zijn 3 leerlingen die tekort schieten in hun woordenschat en ook 2 leerlingen die juist erg hoog scoren. Voor de intensief groep wordt opnieuw ondersteuning door de schoollogopedie ingezet.

17

Groep 5/8 In onderstaande grafieken zijn de percentages te zien die tonen hoeveel procent van de leerlingen hun, volgens OP ingestelde leerrendementsverwachting (LRV) hebben behaald. Hierbij zijn de leerlingen in leerjaargroepen samengenomen. De opbrengsten zijn geanalyseerd voor de 4 hoofdvakken en Woordenschat. Rood Geel Groen Blauw

betekent ≥20 % betekent < 20% betekent <20% betekent ≥20%

onder het OP  onvoldoende leerrendement onder het OP  matig leerrendement, maar wel voldoende boven het OP  voldoende leerrendement, op de leerroute boven het OP  prima leerrendement, boven de leerroute

= % Vold. in tabel = % Streef in tabel

Hoewel we streven naar hoge opbrengsten, rekenen we 80% behaald OP-leerrendement tot de voldoende. Technisch lezen AVI

M 2015 groep 5 groep 6 groep 7 groep 8 % score

4 6 1 1 9%

8 6 11 2 21%

6 3 11 10 26%

8 6 4 5 16%

Totaal 26 21 27 18 92

% Vold. % Streef 85% 54% 71% 43% 96% 56% 94% 83% 63% 42%

E 2015 groep 5 groep 6 groep 7 groep 8 % score

% Vold. % Streef 69% 38% 62% 33% 81% 22% 83% 44% 74% 34%

E 2015

4 4 2 4 15%

Totaal 26 21 27 18 92

2 2 2 1 8%

6 7 5 0 19%

12 5 16 12 48%

7 7 4 5 25%

Totaal 27 21 27 18 93

% Vold. % Streef 93% 70% 90% 57% 93% 74% 94% 94% 92% 73%

Totaal

% Vold.

Technisch lezen DMT


8 8 5 3 26%

8 6 16 7 40%

6 3 4 4 18%

groep 5 groep 6 groep 7 groep 8 % score

18

7 7 7 2 24%

9 6 14 4 35%

6 4 5 5 21%

5 4 2 7 19%

27 21 28 18 94

74% 67% 75% 89% 76%

% Streef 41% 38% 25% 67% 40%

Analyse Technisch Lezen: Er is in alle groepen een mooie vooruitgang te zien t.a.v. tekstlezen. In januari behaalden 63% van de leerlingen het beoogde leerrendement, waarvan 42% het streefpercentage. In juni zijn deze percentages opgeplust naar resp. 92% en 73%. Een mooie prestatie die volgens de leerkrachten komt door de gedegen aanpak en de tijd die in de leesmomenten gestoken wordt. Het woordlezen laat een wat minder overtuigende stijging zien, toch in de meeste groepen is de vooruitgang er wel. In groep 7 is een lichte daling te zien. In vergelijking met de groep 6 prestaties in beide afdelingen afgelopen schooljaar is echter ook hier een lichte stijgende lijn te zien. Er zijn wel meer leerlingen uit groep 7 die het streefniveau behalen. Het Ralfilezen, de Nieuwsbegripteksten, de flitstrainingen, het bewust oefenen van moeilijke woorden én het lezen naar eigen interesse zorgt ervoor dat leerlingen meer plezier beleven aan het lezen en hierdoor ook beter gaan presteren. Actie voor de komende periode: verder doorvoeren van de extra tijd en aandacht voor het (woord-) lezen, vooral naar eigen interesse. Inzetten van lessen Fonemisch bewustzijn in de eerste 3 groepen, zodat de leesvoorwaarden goed op gang kunnen komen. Spelling


16 9 8 0 36%

5 8 12 3 30%

3 3 6 7 21%

2 1 2 7 13%

Totaal 26 21 28 17 92

% Vold. % Streef 38% 19% 57% 19% 71% 29% 100% 82% 64% 34%


13 6 8 1 30%

7 7 11 1 28%

5 6 8 8 29%

2 2 1 8 14%

Totaal 27 21 28 18 94

% Vold. % Streef 52% 26% 71% 38% 71% 32% 94% 89% 70% 43%

Analyse Spelling: De opbrengsten spelling lagen in januari met name in groepen 5-6 erg onder niveau. De leerkrachten gaven aan dat er nog veel aandacht uitging naar het correct lezen en interpreteren van de opdracht. Ook het motorisch leesbaar schrijven neemt bij een aantal jonge leerlingen nog veel energie en tijd in beslag. Hierdoor vergeten zij gemakkelijk de opdracht of denken zij niet meer aan de spellingstrategie die is aangeleerd. In juni hebben alle leerlingen wel hun beoogde percentage behaald. Bij enkele leerlingen is vanwege hun ernstige lees- spellingproblemen de LRV bijgesteld op 50%. Hierdoor vallen zij nu binnen de bandbreedte. In de afdeling Groen wordt gewerkt met de 2 remediërende methodes Spelling in de Lift (veelal in afd. Blauw) en Naar Zelfstandig Spellen (in afd. Groen). De keuze hiervoor maakte nu nog de leerkracht in samenspraak met IB. Actie: Voor het komend schooljaar is het zinvol in ieder geval een keuze te maken voor één spellingtaal: d.w.z. dat de strategieën in alle groepen éénduidig worden aangeboden en in iedere groep visueel worden ondersteund, ongeacht de werkstof die gebruikt wordt om dit te trainen.

19

Woordenschat


8 8 9 1 28%

4 6 8 5 25%

10 5 6 10 34%

5 3 2 2 13%

Totaal 27 22 25 18 92

% Vold. % Streef 70% 56% 64% 36% 64% 32% 94% 67% 72% 47%


12 4 7 0 24%

4 3 9 4 21%

8 8 10 8 36%

3 6 2 6 18%

Totaal 27 21 28 18 94

% Vold. % Streef 56% 41% 81% 67% 75% 43% 100% 78% 76% 54%

Analyse Woordenschat: Ook op dit vakgebied dat door alle vakken heenloopt, is vooruitgang geboekt. De achteruitgang in percentages van groep 5 is verklaarbaar. In januari groep 5 wordt begrijpend lezen nog getoetst met de toetsen E3 en M4. Deze toetsen zijn qua inhoud, hoeveelheid en afnametijd beter afgestemd op het ontwikkelniveau in deze groepen. De toetsen voor groep 3 en 4 bevatten 50 opgaven halverwege en nog eens 50 opgaven aan het einde van het schooljaar. De toets vanaf M5 bestaat uit 70 opgaven per afnamemoment. De toetsen vanaf M5 bevatten een toenemend aantal opgaventypen . De toets veronderstelt dat de leesvaardigheid van de leerlingen in groep 5 dusdanig is toegenomen, dat leerlingen beter in staat zijn om meerdere opgaven te lezen. Omdat leerlingen in groep 5 van het basisonderwijs over het algemeen ook vlotter lezen dan leerlingen in groep 4, neemt echter de afnametijd niet of nauwelijks toe. Het is uit de analyses van de toetsing in beide afdelingen niet uniform duidelijk of van de aangegeven toetstijd is afgeweken. De leerkracht groep 7/8 blauw geeft aan dat leerlingen die komend schooljaar in 8 blauw komen, moeite hebben met begrijpen en inhoud geven aan woorden. Dit komt naar voren tijdens de lessen wereldoriëntatie met de nieuwe methode Argus Clou. Optie: logopedie in deze groep laten ondersteunen op dit gebied. Actie: Schoolbrede afspraken maken wat betreft de afnametijd en de mate waarin het voorwaardelijk leesniveau voor een WS toets is behaald. De training en ondersteuning door de logopediste binnen de groepen 1/2/3 voortzetten. Leerkracht meer eigenaar maken van dat proces door goede transfer. Ondersteuning logopedie in groep 7/8 blauw. Begrijpend Lezen


1 5 6 0 16%

9 4 16 4 44%

4 3 4 12 31%

0 4 1 2 9%

Totaal 14 16 27 18 75

% Vold. % Streef 93% 29% 69% 44% 78% 19% 100% 78% 84% 40%


20

Totaal 6 2 5 0 15%

12 5 15 4 42%

2 7 6 12 30%

2 5 3 2 14%

22 19 29 18 88

% Vold. 73% 89% 83% 100% 85%

% Streef 18% 63% 31% 78% 44%

Analyse Begrijpend lezen De meeste vooruitgang is te zien in de groepen 6 en 7. Dit kan te maken hebben met het al meer op niveau zijnde technisch lezen, waardoor meer tijd en aandacht aan de inhoud gegeven kan worden. Dit is één namelijk van de oorzaken van de mindere opbrengst in groep 5. Daarnaast zien we dat in januari slechts 14 leerlingen toe waren aan het begrijpend lezen. Dit waren toen te betere lezers, want Toermalijn stelt voor het deelnemen aan de toets begrijpend lezen een beheersingsniveau van minimaal AVI M4. In juni hebben meer leerlingen deelgenomen aan deze toets. Ook de leerlingen die waarschijnlijk net M4 hebben behaald. Dit kan het beeld geven dat nu is ontstaan. In de groepen 8 is de toets begrijpend lezen in juni niet afgenomen. Rekenen


Totaal 17 8 8 2 38%

5 7 11 8 33%

2 5 8 6 23%

4 1 0 1 6%

28 21 27 17 93

% Vold. 39% 62% 70% 88% 62%

% Streef 21% 29% 30% 41% 29%


10 2 2 1 16%

7 10 15 6 40%

9 8 9 9 37%

1 1 2 2 6%

Totaal 27 21 28 18 94

% Vold. % Streef 63% 37% 90% 43% 93% 39% 94% 61% 84% 44%

Analyse Rekenen De opbrengsten van de rekentoetsen in Januari vielen erg tegen. De nieuwe methode WIG is naar idee van de leerkrachten goed ondersteunend aan de rekenlessen in de groepen. Om de analyse van het rekenproces kracht bij te zetten, is tijdens teambijeenkomsten door de orthopedagoog en rekencoördinatoren ingestoken op het drieslagmodel en de vertaalcirkel. Ook is door de intern begeleider een opbouw van de leerlijnen aangereikt waaruit bleek, dat de rekenlessen in de afdeling Groen in een rustiger tempo konden worden aangeboden. De leerlijn wordt momenteel gekoppeld aan de Passende Perspectieven (SLO/Cedin), waardoor de rekenleerlijn steeds beter vorm krijgt en meer is afgestemd op de populatie. Doordat er meer ruimte (tijd) is gegeven binnen een rekenblok, voelen leerkrachten zich beter in staat rekenopdrachten en – strategieën visueel te ondersteunen met materialen. Vanuit de groepsbesprekingen is geattendeerd op het meer samen leren, meer interactie tijdens de rekenles. Leren door ervaren en door het aan de ander uit te leggen. De leerkrachten die dit hebben opgepakt, geven aan dat de rekenlessen prettiger verlopen en meer opleveren. Leerkrachten zijn tevreden over de goede vooruitgang die in juni te zien is in de resultaten. Enkele leerlingen uit groep 7 Groen kampen met zeer ernstige rekenproblemen. Zij hebben een OP dat uitgaat van 17% leerrendementsverwachting. Dit is na januari bijgesteld. Deze leerlingen hebben extra ondersteuning binnen en buiten de groep ontvangen. Met de rekencoördinator hebben zij veelal gewerkt aan het praktisch rekenen met materialen en vanuit beweging. Er is vooral gewerkt aan begripsvorming bij de basale rekenhandelingen als optellen/aftrekken, verhaalsommen (som achter het verhaal), vermenigvuldigingen (maken van groepjes). Het voortzetten van deze ondersteuning is essentieel.

Samenvatting analyse en conclusies: Uit de opbrengsten blijkt dat het aanbod steeds beter raakt afgestemd op het ingestelde niveau van de individuele leerling. Interessant is de ‘valse start’ van de rekenopbrengsten in januari, die na extra inzet in juni voor een groot deel zijn opgeplust. Over het algemeen liggen de hoogste percentages in de ‘gele’ en ‘groene’ zone, wat betekent dat leerlingen hun OP matig of voldoende behalen. De

21

verschuiving van geel naar groen en blauw is tussen januari en mei te zien op alle vakken. Vandaar dat we kunnen spreken van een juiste afstemming van de ingestelde lijn. Wat blijvend aandacht moet hebben, is of leerlingen op hun ingestelde leerlijn en perspectief op alle vakken het meest haalbare uit hun inzet kunnen halen. Hier is afgelopen schooljaar aan gewerkt door het aanscherpen van plannen, waarbij het basis, intensief en verdiept programma steeds beter vorm gaat krijgen. Leerkrachten geven aan goed te kunnen werken met de methodes, maar ook steeds meer breder durven kijken om de gestelde doelen te bereiken met de groep. Deze ruimte is gedeeltelijk nog zoeken en uitproberen, maar levert tot nu toe tevredenheid en betere resultaten op.

Consequenties voor ons beleid: - Ondersteuning Logopedie in de groepen 1/2/3 handhaven en mogelijk uitbreiden naar andere groepen (vraag 7/8 blauw). - Gezamenlijke afspraken over éénduidige verwoording en visualisatie van strategieën bij spelling, begrijpend lezen en rekenen (actie vakcoördinatoren) - Waar mogelijk methodes meer loslaten en vanuit analyses werken aan doelen. - Alle leerkrachten zicht op de leerlijnen met cruciale leermomenten - Blijven insteken op analyse en evaluatie om scherpe doelen per leerling (of groep) te kunnen stellen - Hoewel de leerlingen goed hebben gescoord t.a.v. hun ingestelde perspectief, zal ge gemiddelde vaardigheidsscore van het vak rekenen weer onder de inspectienorm vallen. In het OT zal het onderbouwen van de mogelijke oorzaken hiervan , aandachtspunt zijn in het komende half jaar.

22

1.3.3 Opbrengsten door- en uitstroom

Uitstroom leerlingen naar het vervolgonderwijs in de laatste drie schooljaren

2012-2013

2013-2014

aant.

%

PRO

14

44

VMBO

13

VSO RENN4

2014-2015

aant.

%

aant.

%

PRO

15

53,5

PRO

15

65.2

41

VMBO

10

36

VMBO

6

26.1

3

9

VSO RENN4

2

7

VSO RENN4

2

8.7

VSO ZML

1

3

VSO ZML

1

3,5

VSO ZML

0

0

HAVO

1

3

HAVO

0

0

HAVO

0

0

Totaal

32

100

Totaal

28

100

Totaal

23

100

Samenvatting analyse en conclusies en consequenties voor ons beleid De inspectie van het onderwijs heeft op dit moment als norm <45% stroomt uit naar PRO . Met een verwijzingspercentage van 65% naar het PRO, voldoen we niet aan de inspectienorm. Enerzijds heeft dit met leerlingenaantallen te maken: 15 van in totaal 23 leerlingen dit jaar, tegen 14 van in totaal 32 leerlingen in het jaar er voor. Anderzijds zien we steeds meer leerlingen in de school waarbij kindkenmerken en/of gezins- of omgevingsfactoren zodanig belemmerend werken, dat zij hun intelligentieprofiel niet ten volle kunnen benutten. Dit zien we in alle leeftijdsgroepen binnen de school. In het onderwijsteam (directeur, meerschools intern begeleider en orthopedagoog) zullen we er ons in het komend jaar over buigen óf en zo ja hoe we dit kunnen keren.

23

1.3.4 Sociale competenties Overzicht ZIEN! Maart 2015 hebben de leerkrachten voor hun groep het meetinstrument ZIEN! (sociaal- emotioneel leerlingvolgsysteem, gekoppeld aan LLVS ParnasSys) ingevuld. Dit is dus het beeld dat de leerkrachten over hun leerlingen en de groep als geheel hebben. Het groepsoverzicht dat daaruit naar voren kwam is door de leerkracht, intern begeleider en orthopedagoog besproken. Als tendensen kwamen naar voren:

Afdeling Wit 1/2

BT

WB

SI

SF

SA

IB

82

95

91

79

86

70

IL 85

3/4 gemiddeld %

87

95

95

92

92

87

93

85

95

93

86

89

79

89

BT

WB

SI

SF

SA

IB

IL

88

86

80

75

83

83

76

91

95

95

91

92

79

90

73

86

95

57

86

69

80

83

91

93

78

84

65

75

gemiddeld %

84

90

91

75

86

74

80

Afdeling Blauw 4/5 6/7 7/8 gemiddeld %

BT 83 67 90 80

WB 83 82 92 86

SI 86 79 93 86

SF 74 69 70 71

SA 88 80 93 87

IB 73 72 65 70

IL 82 75 89 82

SBO Toermalijn gemiddeld %

BT 83

WB 89

SI 90

SF 76

SA 87

IB 74

IL 83

Afdeling Groen 5 5/6 7 8

BT WB

= Betrokkenheid = Welbevinden

SI SF

= Sociaal Initiatief = Sociale Flexibiliteit

Alle waarden <80% zijn geel gemarkeerd als aandachtspunt.

24

SA IL IB

= Sociale Autonomie = Inlevingsvermogen = Impuls Beheersing

Analyse Alle groepen scoren goed op de onderdelen Welbevinden, Sociaal Initiatief, Sociale Autonomie en Inlevingsvermogen. Twee van de negen groepen scoren beneden de grens van 75% op het onderdeel Betrokkenheid. Het gemiddeld percentage op schoolniveau ligt bij dit onderdeel op 83%. Op het onderdeel Sociale Flexibiliteit scoren 7 van de negen groepen lager dan 80%. Op schoolniveau ligt het gemiddeld percentage op dit onderdeel net onder deze grens. Het onderdeel Impuls Beheersing is een schoolbreed aandachtspunt; zes van de negen groepen hebben een score lager dan 80%. Hierdoor ligt het gemiddelde percentage op schoolniveau op 74%. Bij kleutergroepen zijn mooie scores zichtbaar. Alleen het onderdeel Impuls Beheersing is voor groep 1/2 een aandachtspunt. Binnen de groene afdeling valt op dat groep 7 drie aandachtspunten heeft, te weten: Betrokkenheid, Sociale Flexibiliteit en Impuls Beheersing. Dit laatste onderdeel is eveneens een aandachtspunt voor groep 8. Voor de groepen 5 en 5/6 zijn keurige scores af te lezen in de tabel. Binnen de blauwe afdeling wordt door alle drie de groepen op de onderdelen Sociale Flexibiliteit en Impuls Beheersing beneden de 80% gescoord. Daarnaast is Betrokkenheid een aandachtspunt voor groep 6/7.

Naam toets: Zien!

2012 – 2013 (27 ll)

2013 – 2014 (22 ll)

2014-2015 18 ll)

Groep 8

BT=22 %

BT= 18,2 % onvoldoende

BT = 5,6 % onvoldoende

WB= 27,3% onvoldoende

WB= o % onvoldoende

onvoldoende

WB= 18,5% onvoldoende

Samenvatting analyse en conclusies t.a.v. sociaal emotionele ontwikkeling en schoolklimaat: In het speciaal basisonderwijs hebben de leerlingen speciale leerbehoeften. Een groot deel kenmerkt zich als leerlingen met zwakke executieve functies. Naarmate kinderen ouder worden valt het verschil met leeftijdgenootjes zonder speciale leerbehoeften meer op en dit maakt het bovenstaande overzicht duidelijk in de wens tot meer betrokkenheid in de leeftijdsgroep groep 6 en 7. Bij dezelfde leeftijdsgroep zien we op het sociale vlak minder flexibiliteit dan gewenst; zeker wanneer de cognitieve mogelijkheden groter zijn, is de verwachting dat deze leerlingen in het sociale vlak flexibeler kunnen meebewegen hoger. In de praktijk valt dit niet zo uit en zien de leerkrachten dat de vergelijking met leeftijdgenootjes in het algemeen niet op gaat. In menig groep wordt de impulsbeheersing als beneden gemiddeld/laag gewaardeerd. Bij de oudere kinderen is dit deels terug te vinden in een lage waardering van betrokken zijn bij de kernvakken (Betrokkenheid) en deels in een geringe sociale flexibiliteit. De cognitieve benadering via de stappen van Remweg geeft ontwikkeling via aanleren en sturen van gewenst gedrag. In de Vreedzame school speelt het sturen en laten groeien via gewenst gedrag eveneens een rol. Coöperatief leren komt regelmatig voor in de Vreedzame school en kan ook in de lessen rondom de kernvakken toegepast worden: stimuleert betrokkenheid. De doelen die er op leerling niveau zijn voorgenomen, denk aan omgaan met conflict en verantwoordelijk zijn voor elkaar zullen een gunstige invloed op de ontwikkeling van de sociale vaardigheid ‘flexibiliteit’ hebben.

25

Consequenties voor ons beleid: Algemeen kunnen we er van uit gaan dat het bewust werken aan groepsvorming en een positief sociaal klimaat bij aanvang van het nieuwe schooljaar, zoals de Vreedzame school het jaar begint, het Welbevinden van alle leerlingen zal versterken De ouderparticipatie binnen dit traject heeft prioriteit en is voorwaarde voor het slagen van het traject. Goed monitoren en borgen.

26

Hoofdstuk 2: Evaluatie Schooljaar 2014-2015

2.1 Evaluatie Schooljaarplan

Domein 1. Zorg voor kwaliteit Acties 1 Opbrengsten

Gewenst resultaat

Evaluatie einde schooljaar

vervolgacties

M.b.t. rekenen worden de opbrengsten in beeld gebracht in vaardigheidsscores gekoppeld aan de leerlijn o.b.v. de passende perspectieven

De leerlijn o.b.v. de passende perspectieven is nog niet helemaal klaar. De ZML-lijn wordt in het nieuwe schooljaar uitgewerkt. M.n. de leerkrachten van de onderbouw werken met vaardigheidsscores uit praktische overwegingen. Wel blijkt dat dit lastiger aan ouders uit te leggen dan de voortgang in dle.

Actie wordt in het nieuwe schooljaar vervolgd.

T.a.v. het woordlezen is er zeker vooruitgang geboekt maar niet zo overtuigend als we gewenst hadden. Is gelukt en we gaan dit ieder jaar bijstellen.

Bij de analyse en het bepalen van de vervolgacties m.b.t. de opbrengsten blijft dit een aandachtspunt

In één van de inhoudelijke vergaderingen is het stellen van doelen aan de orde geweest. In de klassenbezoeken is het een punt van aandacht. We zien hier verbetering in, maar nog niet voldoende consequent

Blijft punt van aandacht in de klassenbezoeken

Gewenst resultaat


vervolgacties

De leerkrachten zijn in staat om op de tijdens de analyse van het werk van leerlingen geconstateerde knelpunten,

Is onderwerp geweest in één van de inhoudelijke vergaderingen. Het wordt steeds meer gemeengoed maar blijft

Blijft punt van aandacht bij de klassenbezoeken en de gesprekken,

2

Opbrengsten technisch woordlezen

De eindopbrengsten zijn conform de inspectie-eisen

3

Ondersteuningsprofiel

4

Directe instructiemodel

Een op basis van de ervaringen n.a.v. het eerste jaar passend onderwijs, bijgesteld document Vanuit de teamevaluatie: -borging van het model -goede doelen leren stellen

Domein 2. Onderwijs en leren Acties 1 Analyseren

27

de volgende dag/les te interveniëren

een punt van aandacht, m.n. waar het terug te vinden is in de klassenmap

2

Differentiatie en afstemming// groepsplannen

Alle leerkrachten hebben inzicht in de onderwijsbehoeften van leerlingen t.a.v. instructie en verwerking en differentiëren hierop en kunnen dit borgen in de groepsplannen

We hebben in de tweede helft van het schooljaar een pilot gedraaid met ‘actuele plannen’. Bij de evaluatie bleek dat het voor leerkrachten veel gemakkelijker en duidelijker werkt dan de traditionele groepsplannen. Dit is veel meer een werkdocument. T.a.v. differentiatie zien we (te) grote verschillen tussen leerkrachten.

We zetten in op verdere ontwikkeling van de ‘actuele plannen’. T.a.v. differentiatie gaan we finetunen. (her en der is ook te lezen dat differentiatie is sommige situaties juist helemaal niet gewenst is). Wel vinden we dat leerkrachten moeten kunnen differentiëren, dus daar gaan we wel verder op in zetten.

3

Interconfessionele grondslag

Dient herkenbaar te zijn voor leerl. en hun ouder(s)/verzorger(s)

We hebben het plan voor dit jaar niet helemaal af kunnen ronden.

Komend jaar gaan we dit verweven met de vreedzame school.

4

Verantwoordelijkheid voor eigen werk

Aan het eind van het jaar is op basis van visie een plan van aanpak voor het jaar ervoor

Is niet gelukt.

In het project De Vreedzame school komt verantwoordelijkheid voor eigen werk ook aan bod. We gaan het hierin integreren.

5

Wereldoriëntatie

De gekozen methode is geïmplementeerd

Is gelukt. We werken er mee sinds de kerstvakantie en leerkrachten zijn zeer tevreden

Gewenst resultaat


vervolgacties

De structuur die is weggezet in het document is terug te zien in de praktijk van alle dag

Ja, het Rooster Onderwijsondersteuning (ROO) wordt gevolgd en is inmiddels voldoende gemeengoed zodat er geen reden meer is om het in het SJP terug te laten komen

Blijft gehandhaafd

Domein 3. Zorg & Begeleiding Acties 1 Onderwijsondersteuning

2

Ondersteuningsgroep

Een operationeel plan voor een ondersteuningsgroep dan wel een duidelijk verhaal over waarom een ondersteuningsgroep niet haalbaar is

We hebben de ideeën laten varen toen in november ’14 duidelijk werd dat RENN4 in ons gebouw onderdak zou krijgen.

De doelen die we hadden m.b.t. een ondersteuningsgroep, gaan we nu wegzetten in de doelen op middellange en lange termijn in de samenwoning/werking met RENN4.

3

Veranderingen in gedrag van leerlingen (en ouders)

Nog nader uit te werken

‘Vergelijkend warenonderzoek’ heeft ons doen besluiten dat we een Vreedzame School willen worden.

In het nieuwe schooljaar starten we samen met De Aventurijn met het tweejarig begeleidingstraject op weg naar De Vreedzame School.

28

Domein 4. Management en Organisatie Acties Gewenst resultaat 1 Interne en externe Eind schooljaar beschikt de school over

2

communicatie/ communicatie-cultuur

een schoolspecifiek intern en extern communicatieplan

Werkdruk/werkplezier

Het einddoel is dat de mensen tot creatieve oplossingen komen om werkdruk te verlagen en tot creatieve ideeën komen om werkplezier te verhogen.

Domein 5. Persoonlijke Ontwikkeling / Teamontwikkeling (scholing en begeleiding) Acties Gewenst resultaat 1 Scholingsbeleidsplan Scholingsbeleidsplan voor de lange 2

Teamontwikkeling

termijn Teamleden kunnen reflecteren op eigen communicatie en competenties


vervolgacties

Gebleken is dat we te ambitieus waren m.b.t. het aantal doelen dat we ons gesteld hebben. Dit is niet gelukt.

Is opgenomen in het nieuwe Schoolondernemingsplan

Meteen aan het begin van het schooljaar zijn we gestart met het project ‘Work with fun’. Daaruit zijn een aantal inzichten en afspraken voortgekomen. Gebleken is dat nog niet iedereen zich daar eigenaar van voelt. Verder wordt de invoering van de 40urige werkweek en het op vaste tijden aanwezig zijn op school, als werkdrukverhogend ervaren.

De afspraken en inzichten actueel houden. De ervaringen m.b.t.de 40-urige werkweek en vaste schooltijden bespreekbaar houden.


vervolgacties

Is niet gelukt en het is de vraag of het wel zo zinvol is. Dit hebben we veranderd in: het geven, herkennen en ontvangen van feedback. Hiervoor is een uitbouwdag ingericht o.l.v. Kuijpers en van Gennip. Om dit in te bedden in de praktijk van alle dag, is er een opdracht aan gekoppeld.

Onderzoek naar de zin hiervan

29

Samen met MT een plan maken hoe we dit actueel houden.

Hoofdstuk 3: Waardering belanghebbenden en betrokkenen

3.1 Waardering Inspectie

Periodiek verificatieonderzoek d.d. 29 januari 2015

30

31

32

33

Conclusies en consequenties voor ons beleid: We zijn heel content met de bevindingen en waardering door de inspectie. Belangrijk nu is om dit vast te houden en te verfijnen. Uiteraard zullen we er alles aan doen om de behaalde kwaliteit te borgen. Maar zeker zo belangrijk ook uit te bouwen. Vanuit dit rapport gaan we : -onderzoeken waarom het veel leerlingen niet lukt te presteren conform hun intelligentie profiel en wat wij als school hen hierin hebben te doen -(verder) uitwerken en inhoud geven aan een systeem waarmee we voor iedere leerling doelen kunnen vastleggen en evalueren én het plan B -focus op afstemming -onderzoek en actie m.b.t. de onvoldoende eindopbrengsten voor begrijpend lezen en rekenen-wiskunde

3.2 Waardering personeel

n.v.t.

Datum peiling Instrument(en) Percentage respons Relevante uitkomsten

Conclusies en consequenties voor ons beleid:

3.3 Waardering ouders

n.v.t.

Datum peiling Instrument(en) Percentage respons Relevante uitkomsten 34


3.4 Waardering leerlingen

n.v.t.

Datum peiling Instrument(en) Percentage respons

Relevante uitkomsten


3.5 Waardering externe visitatie/audit

n.v.t.

Datum peiling Instrument(en) Percentage respons

Relevante uitkomsten

35


36

37

Schooljaarverslag (SJV)

Recommend Documents