gemeente Eindhoven
Raadsnummer 07. R22 6 I. OOI Inboeknummer o7bstor88S Dossiernummer 737.404 n septembe> zoo7
Raads inforrnatiebrief Betreft inzicht in wachtlijstproblematiek sw-plaatsingen. 1 Inleiding Op 1 augustus is in een artikel in het Eindhovens Dagblad aandacht besteed aan de oplopende wachtlijsten voor plaatsing in een werkkring in het kader van de sociale werkvoorziening. Het artikel geeft een globaal beeld van de situatie in de regio Zuidoost-Brabant. Wij achten het van belang uw raad een ruim en genuanceerd inzicht te verschaffen in de wachtlijstproblematiek voor Eindhoven en welke middelen en mogelijkheden Eindhoven aanwendt om dit probleem te verminderen.
2 Actuele ontwikkelingen Ontstaan wachtlijst sw. Sinds 2004 is er een toename van het aantal mensen, dat een indicatie sociale werkvoorziening heeft. In 2005 en vooral in 2006 en 2007 is deze toename explosief gestegen. De rijksmiddelen voor de uitvoering wordt echter vastgesteld op basis van de situatie van twee jaar eerder. Dat betekent dat de toename van het aantal mensen dat een sw-plaats moet krijgen geen gelijke tred houdt met de toekenning van de rijksmiddelen. Per saldo is het (iets hogere) volume van de rijksmiddelen tezamen met de vrijkomende plaatsen bij lange na niet voldoende om de toename van het aantal geindiceerden op te kunnen vangen. De uitvoeringsorganisatie Ergon kan weliswaar voldoende adequate arbeidsplekken en begeleiding aanbieden, maar de structurele financiering voor loonkosten en overige uitvoeringskosten ontbreekt. Redenen van toename van het aantal sw-geindiceerden. Sinds 2004 wordt de indicatiestelling voor de sw uitgevoerd door het CWI. De gemeenten hebben hierop geen invloed. Sinds 2004 en nog meer in 2005 en 2006 zijn er steeds meer personen, die een indicatie aanvragen. In 2007 lijkt de toename wat af te nemen. Wie betreft het:
Raadsnummer 07.R226I.OOI
1 veel aanvragen komen van jongeren met een Wajong-uitkering. Door een vroegtijdige diagnose op de scholen en via de maatschappelijke organisaties op het terrein van geestelijke en lichamelijke gezondheidszorg, wordt sneller dan voorheen een indicatiestelling aangevraagd en ook verkregen; 2 uit de begeleiding van deelnemers aan regelingen als WIW- en ID-banen gericht op afbouw hiervan, blijkt een deel van de werknemers feitelijk tot de doelgroep van de sw te behoren. Vooral in 2005 en 2006 hebben deze werknemers een in-
dicatie aangevraagd; 3 de intensievere begeleiding van uitkeringsgerechtigden van UWV en gemeente leidt er toe dat vaker dan voorheen wordt vastgesteld dat een sw-indicatie aan de orde is. Daaruit is eveneens een toename van het aantal indicaties te verklaren; 4 er zijn algemene maatschappelijke, sociale en economische ontwikkelingen, waardoor er meer mensen voor sw-indicatie in aanmerking komen. De conclusie kan worden getrokken, dat meer kennis van de leerling en/of ui tkeri ngsgerechtigde en een betere diagnose leidt tot een toename van het aantal swgei ndi ceerden.
Standvan zaken wachtlijst. Verloop wachtlijst: Eind 2004
Eind 2005 Eind 2006 Medio 2007
Eindhoven 237
271
334
361
Ca. 70a/a van de personen hebben een uitkering van het UWV (Wajong, WIA/WAO,
WW); hiervan hebben 62 personen met een Wajong-uitkering; 24 van deze Wajongers zijn jonger zijn dan 23 jaar. Ca. 30a/a van de geindiceerden hebben een WWB-baan of zijn thans werkzaam in een ID-baan of andere gesubsidieerde werkkring. Welke acti es onderneemt de gemeente nu.
1 Door het regelmatig checken van de wachtlijst vindt opschoning plaats, waardoor een zo zuiver mogelijk beeld is van de personen op de wachtlijst en hun situatie. Hiervoor is in samenwerking tussen gemeente(n) en de Ergon een uitvoeringssystematiek ontwikkeld. 2 Per saldo zijn in 2005, 2006 en ook in 2007 gemiddeld 10’/o meer personen geplaatst in een sw-dienstverband of via begeleid werken dan via de rijkstaakstelling toegewezen. Deels is dit financieel direct in het bedrijfsresultaat opgenomen en daarnaast worden extra in 2007 door het Rijk ter beschikking gestelde incidentele middelen ingezet (amendementen lrrgang en Bussemakers). 3 Vanaf het 3’ kwartaal 2006 koopt Eindhoven binnen de speelruimte extra werkplekken in voor schrijnende gevallen. Deze extra-inkoop van werkplekken kan
Raadsnummer 07.R226I.OOI
echter maar maximaal twee jaar uit werkdeelmiddelen van de WWB worden gefinancierd, als gevolg van de financieringssystematiek van de WWB. Daarna moet een dienstverband, gefinancierd uit het rijksbudget, volgen, wil deze extra inkoop niet leiden tot financiele risico’s of beeindiging van het traject. Dat betekent dat tot dusver slechts beperkt incidenteel kan worden ingezet en niet via een langdurige op de persoon gerichte bekostiging. Dit geldt eveneens voor de inzet van de gelden die via amendementen vanuit de Tweede Kamer aan de gemeenten voor 2007 ter beschikking zijn gesteld. Daarmee doen binnen de mogelijke verantwoorde speelruimte Ergon en de gemeente het maximum om de wachtlijstproblematiek enigszins te verlichten. 4 Momenteel vindt eveneens overleg plaats met de UWV om ten behoeve van vooral jonge Wajongers extra werkplekken te financieren. Ook hier geldt echter dat de regelgeving verbiedt dat structureel op grotere schaal middelen worden
aangewend. Deze extra-inzet leidt tot een ophoging van het aantal sw-plaatsen voor hooguit ca. 50 plaatsen in totaal, aangezien de instroom en daarmee de financiering via de rijksmiddelen moeten kunnen worden gegarandeerd.
Het aantal Eindhovense geplaatsten is medio 2007: 1.220 personen. Dit is momenteel ca. 20 personen boven de rijkstaakstelling. Prognose toedeling rj iksmi ddelen i n 2008.
Met de modernisering van de WW wordt ook de verdeelsystematiek en de taakstelling aangepast. Volgens de eerste prognoses zou dit betekenen dat in 2008 Eindhoven structureel ruimte krijgt voor ca. 60 extra plaatsingsmogelijkheden. Hiervan moeten door de inkoop van extra plekken die al eerder heeft plaatsgevonden ca. 15 plaatsen worden gereserveerd om, om te zetten naar structurele plekken. Resteert een uitbreiding als gevolg van de landelijke herverdeling van ca. 45 extra plekken in 2008 (taakstelling in personen in 2007: ca.1.200). Wat verder te doen.
Momenteel is de inzet van werkdeelmiddelen van de WWB (overigens uitsluitend voor WWB-uitkeringsgerechtigden) incidenteel mogelijk. Ook het UWV kan eveneens slechts tijdelijk bijdragen aan de kosten voor een plaatsing: 1 door wijziging van de financieringssystematiek van de WWB waardoor werkdeelmiddelen kunnen worden ingezet voor structurele financiering van sw-plaatsingen kunnen meer personen een sw-plaats krijgen; 2 als de UWV wettelijk en vanuit het eigen centrale beleid de ruimte krijgt om reintegratiebudgetten wel in te zetten met het noodzakelijke volume kan ook hier soelaas worden geboden.
Raadsnummer 07.R226I.OOI
Het is aan de rijksoverheid om ontschotting van de WWB-middelen mogelijk te maken. Als daarnaast op dezelfde manier het UWV de mogelijkheid krijgt extra middelen structureel aan te wenden, kan een groot deel van de wachtlijstproblematiek worden opgelost. Hiermee wordt de grondslag voor de modernisering van de sociale werkvoorziening geen geweld aangedaan, maar wordt wel geanticipeerd op de aanwezige (landelijke) tendens dat een structurele verhoging van het volume nodig is, gezien het structureel toegenomen aantal sw-geindiceerden.
De portefeuillehouder zal op zeer korte termijn deze problematiek in een direct contact onder de aandacht brengen van de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. In dit gesprek komt ook de wens van de gemeenten om ook andere vormen van gesubsidieerde arbeid structureel te kunnen financieren aan de orde. Daarmee wordt eveneens gestand gedaan aan de toezegging gedaan in de raadsvergadering van 19 juni 2007 bij de behandeling van de Voorjaarsnota 20082011 en Jaarrekening 2006, waarin is toegezegd te pogen om de wachtlijst sociale werkvoorziening met kracht op de landelijke, bestuurlijke agenda te plaatsen.
3 Besluit van college van burgemeester en wethouders Wij hebben besloten u hierover te informeren.
4 Ter inzage gelegde stukken Geen.
Burgemeester en wethouders van Eindhoven,
A. Brunninkhuis, secretaris
Raadsnummer 07.R226I.OOI
KB07008791
