gemeente Eindhoven
Raadsnummer o8. Rz pc) 8. Oor Inboeknummer o8bstoo8gg Dossiernummer Szz.4or zz mei zoo8
Raads inforrnatiebrief Betreft onderzoek gebruik reductieregeling.
Inleiding Eind 2007 heeft het bureau Beleidsinformatie en Onderzoek van de Concernstaf
(Bio) een onderzoek gedaan naar het gebruik en het effect van de reductieregeling. De resultaten staan in het rapport "De Reductieregeling, bereik, gebruik en effect nader bekeken". In deze raadsinformatiebrief worden de belangrijkste resultaten beschouwd. De aanbevelingen van de onderzoekers (blz. 8 rapport) zijn nadrukkelijk bij de besluitvorming betrokken. Aan het einde van de deze brief geven wij expliciet weer op welke wijze en wat de uitkomst hiervan is.
Voor verdere verbeteringen is het nodig om de subsidieverordening aan te passen. Hiervoor zullen aan het einde van het jaar voorstellen aan uw raad worden gedaan, zodat de regeling met ingang van 2009 kan worden aangepast.
Besluit van college van burgemeester en wethouders Wij hebben besloten: 1 het Tevredenheidsonderzoek reductieregeling iedere drie jaar te herhalen, het volgende onderzoek vindt plaats vierde kwartaal 2010; 2 ÃćâĆňâĂİ de aanvraagprocedure eerste aanvraag voor reductieregeling verder te vereenvoudigen, een verklaring voor besteding aan participatie te volstaan als bewijsstuk. Voor het vaststellen van de inkomenssituatie geldt de maand van aanvraag; de wijzigingen te laten ingaan per 1 januari 2009; 3 voor specifieke (nieuwe) participatie-activiteiten gebruik te maken van andere instrumenten, zoals de Stadspas en het Jeugdsportfonds. In relatie hiermee is de reductieregeling een basisvoorziening voor participatie in algemene zin.
Argumenten 1 Om zicht te houden op het effect en de besteding van de reductieregeling voor participatiei s het goed om periodiek onderzoek te doen naar de outcome-effecten, een periode van driejaaris hierbij een redelijke termijn.
Raadsnummer O8. RZ g g 8. OOX
2.1 Door de eerdere vereenvoudiging en het loslaten van verificatie (bonnen en andere bewijzen) is het gebruik, zoals beoogd, sterk toegenomen tegen lagere ui tvoeri ngskosten. Di t past ook in de bedoeling van de wetgever, die door categoriale minimaregelingen de gemeente de mogelijkheid geeft om op een
eenvoudige wijze kosten te vergoeden waarbij verificatie niet nodigis. Het gaat om aannemelijke kosten. Het onderzoek van BiO leert dat bijna 939o van degebrui kers van de reducti eregeli ng de regeling gebruikt om te participeren, en dat deze gebruikers meer participeren dan personen in een vergelijkbareinkomenssituatie, diegeen gebruik maken van deze regeling. Bij de regeling voor Chronisch Zieken en Gehandicapten is hier op eenzelfde wijze (een forfaitair bedrag) invulling aan gegeven. Gelet op de ervaringen zal verdere vereenvoudiging het gebruik van de reducti eregeli ng nog meer bevorderen, terwijlde gemi dcfelde ui tvoeri ngskosten per aanvraag verlaagd kunnen worden.
2.2 Voorde verdere vereenvoudigingishet nodig dat desubsidieverordening gewijzigd gaat worden. Di ti s eerst mogelijki n de raad van december 2008 waarna de wijzigingen per 1 januari 2009i n kunnen gaan.
3 Voor overige doelgerichte participatie stellen wij voor di t langs andere wegen te doen. Zo hebben wij het leugdsportfonds en de 5 tadspas en allerlei activiteiten die ontwikkeld worden in het kader van het programma Meedoen. De reducti eregeli ng is een soort van basi svoorzi eni ng ter ondersteuning van porti ci pa ti ei n algemene
zin vanuit de hoek van de i nkomensondersteuni ng en gebruik makend van de wettelij ke categoriale mogelijkheden voor de minima.
4 Het spreekt voor zich om uw raad over de uitkomsten van di t onderzoek teinformeren.
Een nadere toelichting: Ad 1 Periodiek Tevredenhei dsonderzoek
Om te borgen dat wij inzicht krijgen in de vraag of de beschikbare gelden worden besteed is het nodig om hier onderzoek naar te doen. De belangrijkste conclusies van het Tevredenheidsonderzoek zijn: het overgrote deel gebruikt de regeling voor participatie, gezinnen met kinderen besteden het geld voor 80’/o aan de kinderen, een deel van de activiteiten vindt buiten Eindhoven plaats, bijna de helft vindt het bedrag te laag, gemiddeld waardeert de gebruiker de regeling met een zeven-min en 62%o vindt het aanvragen van de regeling vereenvoudigd. Degenen die reductieregeiing ontvangen participeren meer dan degenen die deze niet ontvangen en een vergelijkbaar inkomen hebben. Wel is hun participatie lager dan mensen met een hoger inkomen. Naast deze bevindingen kunnen wij ook vaststellen dat het gebruik flink is toegenomen (in drie
Raadsnummer O8. RZ g g 8. OOX
jaar tijd verdubbeld) en dat de gemiddelde uitvoeringskosten per aanvraag in diezelfde periode met 21’/o gedaald zijn. Wij willen periodiek blijven volgen wat de effecten zijn. Over drie jaar wordt het onderzoek herhaald. Dat is onderzoeksmatig een geschikte termijn en past eveneens in: zo min mogelijk bureaucratie en dus lagere uitvoeringskosten.
Ad2.1 Vereenvoudiging In de afgelopen drie jaar is dus het gebruik verdubbeld terwijl de gemiddelde uitvoeringskosten per aanvraag met 21’/o zijn gedaald (zie bijlage onderdeel 5). BiO concludeert dat door het vereenvoudigen van de aanvraagprocedure de regeling toegankelijker is geworden. Hoewel het grootste effect van vereenvoudiging al bereikt lijkt, kunnen wij de aanvraag nog verder vereenvoudigen. Dit betreft het laten vervallen van de eis om tenminste 12 maanden een inkomen op het sociaal minimum te hebben en het overleggen van bewijsstukken. Deze voorwaarden staan in de subsidieverordening. Die zullen wij moeten wijzigen, dit kan voor het eerst per 1 januari 2009. Hierbij speelt ook dat wij de inkomensgrens (voor bijna alle minimaregelingen) in de afgelopen drie jaar stapsgewijs hebben verhoogd van 100’/o naar 120’/o van het sociaal minimum. De referte eis van tenminste 12
maanden heeft hiermee aan toegevoegde waarde verloren terwijl dit wel onderzoekswerk vergt. De verdere vereenvoudiging past in het uitgangspunt van de bedoeling van categoriaal minimabeleid. Op een eenvoudige wijze een vergoeding verstrekken voor aannemelijke kosten. Dit laatste is onderzocht in het onderzoek van BiO. Dit leert dat slechts een heel klein deel (7,5a/o) van de gebruikers het geld voor andere doeleinden aanwendt waarmee nog niet gezegd is dat men niet participeert. Immers ten tijde van de uitbetaling kan men het bedrag nodig hebben voor dringende uitgaven terwijl men door het jaar heen op de een of andere manier participeert. In het kader van deze categoriale regeling wordt er dus van uitgegaan dat het aannemelijk is dat er kosten zijn, verificatie is dus niet nodig en ook niet voorgeschreven. Op een dergelijke wijze hebben ook de regeling voor Chronisch Zieken en Gehandicapten ingevuld. Dit past ook in zo min mogelijk bureaucratie en dus lagere uitvoeringskosten. Gelet hier op en ook het relatieve lage bedrag van de vergoeding en de doelstelling tot vergroting gebruik, is het logisch om maximaal gebruik te maken van de wettelijke mogelijkheid om het bedrag naar eigen inzicht voor participatie aan te wenden zonder controle. Ad 3 Rela ti e met andere ontvvi /d<eli ngen
Andere ontwikkelingen die in relatie tot de reductieregelingen spelen zijn: Meedoen, de Stadspas, het Jeugdsportfonds, het wetsvoorstel voor categoriale bijstand voor jeugdigen en het rapport van de Taskforce Armoede. Kijken wij naar de realisatie van de bereikte beleidsdoelen (gebruik/uitvoeringskosten), de tevredenheid van de gebruiker, de mogelijkheden om het bedrag naar inzicht in en
Raadsnummer O8. RZ g g 8. OOX
buiten Eindhoven te besteden en de mogelijkheden om de regelingen nog verder te verbeteren dan is er geen aanleiding om dit instrument ingrijpend te wijzigen. Het is een typisch inkomensondersteunend middel dat bijdraagt aan participatie. Dat kan (aanvullend en samenhangend) ook langs andere doelgerichte wegen, zoals bijvoorbeeld kortingen (Stadspas) bij voorzieningen, zoals zwembad, schouwburg etc. Ook langs de weg van het Jeugdsportfonds kan bevordering van participatie plaatsvinden. Ook andere doelen kunnen op dit soort wijzen bereikt worden, zoals bewegen, kunst, cultuur, etc. Aan de hand van de uitkomsten van de Taskforce Armoede zullen wij bezien in hoeverre deze van invloed zijn op de reductieregeling. Dit geldt overigens voor alle instrumenten uit het minimabeleid.
Aanbevelingen onderzoekers De onderzoekers doen op bladzijde acht van het rapport een vijftal aanbevelingen. Deze geven wij puntsgewijs hieronder verkort weer met de relatie naar de gedane voorstellen. Opgemerkt wordt dat deze aanbevelingen worden overgenomen maar dat hiervoor niet in alle gevallen expliciete besluitvorming nodig is.
1 Gelet op succes van de vereenvoudiging, de effecten met betrekking tot gebruik en bereik: handhaaf de reductieregeling. Actie: de regeling blijft gehandhaafd; collegebesluit 2 betreft een verdere vereenvoudiging.
2 Overweeg het bedrag van de reductieregeling te verhogen. Actie: bij de Voorjaarsnota 2010-2013 bezien we of we in ieder geval de tijdelijke verhoging (6 35,ÃćâĆňâĂİ per persoon) structureel kunnen maken.
3 Investeer in het stimuleren van het gebruik van de regeling bij groepen die nu minder gebruik maken. Actie: in de raadsinformatiebrief van 2 april 2008 (betreffende het Rekenkameronderzoek stand van zaken verbetering uitvoering) is al aangekondigd dat in de tweede helft van 2008 een communicatieoffensief ontwikkeld wordt. Verder wordt er vanuit het PIT-project al specifiek aandacht besteed aan benutting gebruik.
4 Handhaaf huidige bestedingsmogelijkheden ook in relatie tot mogelijkheden Stadspas. Actie: bij collegebesluit 4 wordt de relatie gelegd met de Stadspas en Jeugdsportfonds om die instrumenten te benutten voor specifieke (nieuwe) instrumenten en de reductieregeling te beschouwen als een basisvoorziening voor participatie in algemene zin.
Raadsnummer O8. RZ g g 8. OOX
5 Bekijk de aanbevelingen die de Taskforce Armoedebeleid gaat uitbrengen bij de aanbevelingen van de onderzoekers. Actie: zodra de aanbevelingen van de Taskforce er zijn zullen we die beoordelen in relatie tot alle inkomensondersteunende maatregelen, dus ook voor de reductieregeling.
Ter inzage gelegde stukken 1 Onderzoeksrapport BiO: "de Reductieregeling, bereik, gebruik en effect nader bekeken".
2 Bijlage onderzoek gebruik Reductieregeling. Burgemeester en wethouders van Eindhoven,
A. Brunninkhuis, secretaris
Raadsnummer O8. RZ g g 8. OOX
KB08004629
De Reductieregeling Bereik, gebruik en effect nader bekeken
Bureau Beleidsinformatie en Onderzoek Concernstaf
Samenstelling: drs. hA. Teuwen, drs. P de Kort
BiO-rapport nr. 1084
Maart 2008
Reductjeregejjng Onderzoek naar gebruik en effea
Gemeente Ejndhoven
itedu ctieregeling Onderzoek naar gebruik en effect
Inhoudsopgave Satnenvatting, conclusies en aanbevelingen
inleiding
9
Aanleiding Vraagstelling Doel van het onderzoek
9
1.3
1A
Werkwijze
11
13 13 15 16 ’i7 19
2.6
Gebruik van de regeling Wie maken er gebruik van de regeling? Waar wordt het geld van de regeling voor gebruikt? Gebruik regeling bij kinderen Welke activiteiten worden ondernomen? Actief binnen ef buiten Hndhoven internet en de diverse gebruikersgroepen
3
Effect reductieregeiing
21
3.1
Effect van de regeling De reductieregeling en participatie Oordeel over de regeling
21
1.1
1.2
2.1
2,2 2.3 2.4
25
3.2 3.3
Bijlage 1: vragenlijst Bijlage 2: open vraag v7a & vl 1 a
Bijlage 3: tabellenboek
t" erneente Hndhoven Bureau Bel eidziniorrnatie en Onderzoek
10 10
20
23 25
Redvaieregegng Ondermek naar gebrvill en effea
Gemeente Fjndhovan
Reductieregeltng Onderznak naar gebruik en effect
Samenvatting, conclusies en aanbevelingen De reductieregeiing is een instrument dat de participatie van mensen met een laag inkomen op het gebied van sport, cultuur, recreatie en ontmoeting moet bevorderen. Als tegemoetkoming voor de kosten die daarmee zijn gemoeid ontvangt men Jaarlijks een bedrag van maximaal f 149; per jaar fin 2008) per persoon. De regeling is bedoeld voor alle Eindhovenaren die biren jaar of langer een minimuminkornen hebben. In aanmerking kamt het hele gezin; ouders en kinderen tot 18 jaar. Orn het bereik, gebruik en effect van de reductieregeHng in kaart te brengen heeft bureau 610 een enquÃłte gehouden onder de gebruikers van de reductieregeling. In totaal hebben bijna 1200 mensen een vragenlijst ontvangen, van hen stuurde 42,596 het vragenformulier ingevuld terug,
Het onderzoek geeft antwoord op drie hoofdvragen. 1. Waarvoor wordt de reductieregeling door de gebruikers aangevrend? 2, Wat is het effect van de reductieregeling? 3. Zijn er suggesties om de regeling te verbeteren?
Bereik en gebruik De afgelopen jaren is het bereik van de reductleregeling toegenomen tot ongeveer-4396 van alle huishoudens die rondkomen van 11096 van het beleidsmatig sociaal minimum. Ongeveer 6000 huishoudens hebben in 2007 gebruik gemaakt van de regeling. Dit is een duidelijke stijging ten opzichte van 2006, toen 4000 huishoudens gebruik maakten van de regeling. Uit de armoedemonitor 2006 (6iO, 2006) bleek dat het bereik van de regeling in de periode januari 2005- maart 2006, 2796 bedroeg. Opvallend is dat het bereik bij alleenstaanden en tsknoudergezlnnen duidelijk hoger is dan bij tweeouder gezinnen met kinderen en samenwonenden zonder kinderen. Ook blijft het bereik van de regeling achter bij jongeren (<25 jaar) en ouderen (>65 Jaar). De gemiddelde leeftijd van de gebruikers van de reductieregeling is 49% jaar. Meer dan de helft van hen, de grootste groep dus, is een alleenstaande zonder kinderen,
gevolgd door de alleenstaande ouders en, op de derde plaats, twe udergezinnen met kinderen. Van alle gebruikers is de groep gehuwden/samenwonenden zonder kinderen het kleinst.
Tweederde van de mensen die gebruik maken van de reductieregeling heeft een bijstandsuitkering,1 596 heeft een AOW en ongeveer 2096 van de gebruikers van de regeling heeft een andere inkornstenbron. De reductieregeling wordt gebruikt voor een breed scala van activiteiten. Meer dan de 6096 van de gebruikers van de reductieregeling zegt het geld van de regeling uisluitend te gebruiken voor activiteiten zoals genoemd in de aanvraagfolder van de reductieregeling. Met meest wordt de regeling gebruikt om kaartjes te kopen
Gemeente 8nclttuaa,n
ttureau Beteidsinformatie en Ondermek
iteductieregeling Onderzoek naar gebruik en effec
voor zwembad, bioscoop of ijsbaan. of om het lidmaatschap van een vereniging te bekostigen. Het minst wordt de regeling gebruik om eenvoudige klussen door ES woonservice te laten uitvoeren,
Zowel bij volwassen als bij kinderen is de bioscoop de meest bezochte activiteit, Meer dan een kwart van de gebruikers van de regeling is lid van een sportvereniging, en 1596 geeft aan lid te zijn van een andere vereniging. Bij de kinderen die gebruik maken van de reductieregeling is 40% lid van een spartvereniging. Niet altijd wordt de reductieregeling gebruikt am de kasten van participatie in de samenleving te betalen. Ruim eenderde van de mensen besteedt niet al het geld van de reductieregeiing aan participatie, maar ook aan dagelijkse boodschappen en het aflossen van schulden. De groep gebruikers die het complete bedrag van de reductieregeling aan andere zaken dan aan participatie besteedt is een stuk kleiner, namelijk 7,59b,
Doordat deze mensen het geld van de regeling aan andere zaken besteden dan aan participatie, blijft het percentage mensen dat lid is van een vereniging bij deze groep duidelijk achter bij diegenen die het gehele bedrag voor participatie gebruiken, Een aantal activiteiten heeft een continu karakter, andere zijn incidenteel van aard. Het overgrote deel van de activiteiten met een continu karakter (7 van de 8) speelt zich voor het grootste deel in Eindhaven af. De incidenteie activiteiten spelen zich veel vaker buiten de stadsgrenzen af, met name voor het bezoeken van attractieparken en popconcerten verlaten mensen de stad. De helft van aHe gebruikers van de reductieregeling heeft binnen hun huishouden de beschikking over een computer. Met merendeel van deze computers is voorzien van een internetaansluiting, Bezit van PC en toegang tot internet lijken itiet beTnvloed te worden door de reductieregeling.
Effect van de regeling De reductieregeling bevordert participatie. Ruim 40% van de gebruikers van de reductieregeling is van mening dat men nu dingen kan doen, die men zonder de reductieregeling niet zou doen. Meer dan eenderde van de mensen geeft aan dat men nu makkelijker een avondje naar de schouwburg kan. En ongeveer een kwart van de mensen geeft aan dat ze nu makkelijker lid kunnen worden van een vereniging, of dat ze makkelijker uitstapjes kunnen inaken. Twee procent van de respondenten geeft aan dat men dankzij de reductiereyeling makkelijker een betaalde baan kan vinden. Mensen met een laag inkamen dfe de reductieregeling gebruiken, participeren meer dan mensen met een laag inkomen zonder reductieregeling. Maar ook ai gebruikt men de reductieregeling, dan nog ligt het participatieniveau van mensen met een laag inkomen lager dan dat van mensen met een hoger inkomen.
Gemeente eindhoven Bureau Beleidsinformatie en Onderzoek
Reductieregelinci Onderzoek naar gebruik en effect
Beoordeling van de regeling Gemiddeld wordt de reductieregeiing met een zeven- min beoordeeld, een ruime voldoende. De verschigen tussen de diverse gebruikersgroepen zijn gering. Het merendeel van de mensen (80%) heeft in de voorgaande jaren ook al gebruik gemaakt van de reductieregeling. Over het algemeen vindt men de regeling in positieve zin veranderd. Maar liefst 62% is van mening dat het aanvragen van de reductieregeling makkelijker geworden is, bijna de helft van de ondervraagden is van mening dat het geld in het afgelopen jaar sneller op de rekening stond dan voor heen. Maar helemaal tevreden is men niet, Ongeveer de helft van de mensen die de reductieregeling ontvangt, vindt het bedrag te laag. Ondanks de reductieregeling geeft ongeveer 70% van de gebruikers aan dat er activiteiten zijn die men graag zou doen, maar waar men niet aan kan deelnemen omdat men daar geen geld voor heeft.
Conclusies Het bereik van de regeling is in het afgelopen Jaar duidelijk toegenomen. De reductieregeling is door het vereenvoudigen van de aanvraagprocedure toegankelijker geworden, waardoor het gebruik gestimuleerd is. Het instellen van een eenvoudige procedure met lage uitvoeringskosten heeft dus effect gehad. Het bereik van de regeling is iaag bij twee ouder gezinnen met kinderen en bij samenwonenden/gehuwden zonder kinderen. Ook blijft het bereik van de regeling achter bij jongeren en ouderen, De toegankelijkheid heeft ook zijn prijs. Niet iedereen gebruikt het gehele bedrag van de regeling voor participatiedoeleinden, maar dit blijft binnen redelijke grenzen. Minder dan ]0% gebruikt het complete bedrag niet voor participatie maar voor andere zaken. Anders gesteld, meer dan 909fr gebruikt de regeling in mindere of meerdere mate voor participatie. De regeling wordt voor diverse participatiedoeleinden gebruikt, zowel binnen als buiten de stad, voor activiteiten maar ook voor lidmaatschappen. De reductieregeling bevordert participatie. Het is daarmee een van de instrumenten om ’meedoen’ te bevorderen. Wei blijft, ook wanneer gebruik wordt gemaakt van de reductieregeling, de participatie van mensen met een laag inkomen achter bij de participatie van mensen met een hoger inkomen. De reductieregeling heeft geen merkbaar effect op het bezit van PC en toegang tot internet.
Gemeente Bndhoven 6ureau Rei eidsinformatie en Onderzoek
Reduaieregaling Oadermek naar gebruik au effea
Aanbevelingen Het vereenvoudigen van de aanvraagprocedure voor de reductieregeling heeft het gebruik, en daarmee de participatie, vergroot. De vereenvoudiging brengt ook de mogelijkheid met zich mee dat mensen het geld van de regeling aan andere zaken dan aan participatie besteden, maar dit blijft binnen redelijke grenzen. Voor- en nadelen van de huidige regeling tegen elkaar afwegend, adviseren wij de huidige regeling te handhaven. Striktere controies vergroten de uitvoeringskosten en kunnen bovendien de toegankelijkheid beperken. De gebruikers van de reductieregeling zijn tevreden, ze hebben bestedingsvrijheid en zijn daar blijrnee, Maar ze vinden ookdat hetgeldbedrag dat ze nukrijgennog te laag is, We zien dat de participatie van de gebruikers van de reductieregeling achterblijft bij die van Eindhovenaren met een hoger inkomen. Overwogen kan worden het bedrag van de reductieregeling te verhogen,
Het gebruik bij tweeoudergezinnen met kinderen en van gehuwden/samenwonenden zonder kinderen blijft achter, Wij adviseren om extra te investeren in het stimuleren van het gebruik van de regeling bij deze groepen, In Eindhoven is sinds januari Z008 een stadspas ingevoerd. Het zou technisch mogelijk kunnen zijn om de reductieregeling in deze stadspas te integreren.Wij adviseren dit alleen te doen wanneer de huidige bestedingsmogelijkheden gehandhaafd blijven. Bekijk of de hierboven beschreven aanbevelingen betrokken kunnen worden bij de aanbevelingen die de Taskforce Armoedebeleid gaat uitbrengen of inmiddels uitgebracht heeft,
Gemeente Fjodhovan Bureau Beleidsiafarmatje au Ondaaoek
Reductieregeitng Onderzoek naar gebruik en effect
z In1eiding x.x Aanleiding De dienst WZI heeft bureau BIO gevraagd een onderzoek te doen naar het gebruik en het effect van de reductieregeling. De aanleiding voor dit onderzoek is het recente onderzoek van de rekenkarnercornrnissie van de gemeente Eindhoven. Daarin wordt geconcludeerd dat het Eindhavense armaedebeleid momenteel niet in de eerste plaats gericht is op het realiseren van maatschappelijke doelen, inaar in hoofdzaak op het inzetten van instrumenten. Dat geldt ook voor de reductieregeling. De reductieregeling is een instrument dat de participatie van de minima ap het gebied van sport, cultuur en recreatie moet bevorderen. Als tegemoetkoming voor de kosten die daarmee zijn gemoeid ontvangt men eenmalig een bedrag van maximaal <149; per Jaar per persoon (in 200B). De regeling is bedoeld voor alle Eindhovenaren die Kn jaar of langer een minimurninkamen hebben. In aanmerking komt het hele gezin. ouders en kinderen tot 18 jaar. Sinds een jaar zijn de regels die geiden voor het aanvragen van de regeling versoepeld. Voordien moest jaariijks een aanvraag ingediend worden en moesten nota’s van de bestede bedragen worden overlegd. Men moest deze kosten dus voorschieten en de tegemoetkoming werd achteraf verstrekt. Dit vormde voor sommige cliÃńnten-een belemmering omdat zij voor zo’n activiteit niet over voldoende geld beschikken. In de huidige situatie moeten nieuwe cliÃńnten alleen bij de eerste aanvraag rekeningen overleggen. Clitinten die de regeling al een keer hebben aangevraagdkrijgen ÃćâĆňâĂİ na een
toets op de ltnancittle situatie- de betreffende vergoeding automatisch. Er kan controle plaats vinden op de uitgaven maar dat is volgens onze informatie tot op heden niet
gebeurd. In 2007 hebben circa 6000 huishaudens gebruik gemaakt van de reductieregeling, dat is een verdubbegng ten opzichte van 3 jaar daarvoor. Dit zijn zowel cllttnten van de dienst WZI als overige personen met laag inkomen tot 110% van het sociaal minimum. Per 1 januari 2008 is de grens verlegd naar 1209b van het minirnurn inkomen. De dataverzameling vand plaats In 2007, daarom gaan we in dit rapport nog uit van de inkarnensgrens van 110%,
Nu de aanvraagpracedure voor de reductieregeling nieuwe stijl aanmerkelijk is versoepeld wil de gemeente graag weten: I) of de gelden ook in de jaren na de eerste aanvraag voor maatschappelijke participatie gebruikt worden en; 2) voor welke activiteiten ze gebruikt worden; 3) zijn er suggesties voor verbetering) Met andere woorden: men wil meer inzicht in gebruik en effect van de regeling. Daarom is besloten hier een onderzoek naar te vernrhten.
Gemeente Eindhoven Bureau Beleidsinformatie en Onderaoek
Reductieregeang Onderzoek naar gebruik en eiiett
Meedoen is een speerpunt van het beleid van het College. De reductieregeling is een van de instrumenten die in dit kader van beiang zijn, Ook daarom is inzicht in gebruik en effect van de reductieregeling van belang.
x.z Vraagstelling Het onderzoek moet een antwoord geven op drie hoofdvragen. Waarvoor wordt de reductieregelin g door de gebruikers aangewend? Watis het eA’ect van de reductieregeli ng? Zjin er suggesties om de regeling te verbeteren? Om deze hoofdvragen goed te beantwoorden formuleren we een aantal deelvragen,
Wat is het bereik van de reductieregeling? Welke activiteiten worden met behulp van het geld van de regeling ondernomen? Gaat het om activiteiten in of buiten Eindhoven? Hoe ziet de gebruikersgroep er uit? Hierbij maken we een onderscheid tussen alleenstaanden. alleenstaanden ouders, (echt) paren met en zonder zorgafhankelijke kinderen, 65-p?ussers vs 65 minners, mensen met en mensen zonder uitkering. Varieert het gebruik van de regeling bij de verschillende gebruikersgroepen? Stimuleert, volgens de gebruikers, de reductieregellng partic/patie? Doen ze met behulp van de regeling dingen die anders niet tot de mogelijkheden zouden behoren?
Worden de vergoedingen aangewend voor activiteiten zoals bedoeld volgens de regeling? ln welke mate is de gebruiker tevreden over de huidige regegng? Biedt de reductieregeling een rellle bijdrage in de werkelijk gemaakte kosten voor participatie? Ziet men verbetermogelijkheden? Bij mensen die ook de regeling oude stijl gebruikten wordt gevraagd naar de min- en piuspunten van de nieuwe situatie vergeleken met voorgaande Jaren. Ook wordt gevraagd of men tevreden is over het moment van uitbetaling. Hoeveel mensen die gebruik maken van de reductieregeiing hebben thuis de beschikking over internet?
Doel van het onderzoek Het doel van het onderzoek is meer inzicht te bieden in het gebruik en het effect van de reductieregeling. De onderzoeksresultaten dienen handvatten te bieden voor de toekomstige vormgeving van de reductieregeiing: wordt de regeNng ongewijzigd gehandhaafd of zijn er aanpassingen gewenst?
Gemeente Eindhoven
10
Reductieregeling onderzoek naar gebruilk en effect
x.+ Vlerkwijze Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van verschillende informatiehronnen. De belangrijkste bron van informatie is de vragenlijst die Bureau BiO in november 2007 heeft verspreid onder een groep aanvragers van de reductieregeling. De vragenlijst is in samenspraak met de Dienst WZI en 2 personen van de ditintenraad ontwikkeld De vragenlijst kunt u terugvinden in de bijiage 1. In totaal zijn er 1196 vragenlijsten verstuurd. Daarvan zijn er 508 geretourneerd. Dit komt neer op een respons van 42,59’. Bij de opzet van het onderzoek was uitgegaan van een respons van 35%. In de opzet van de steekproef is geprobeerd om voor elke groep waarover een uitspraak gedaan moet worden, ongeveer 100 respondenten binnen deze groepen te werven. Aangezien de respons hoger uitvalt als verwacht, zijn we geslaagd in deze opzet’.
De gegevens uit het recente onderzoek zijn aangevuld met de gegevens van de Armoede-monitor 2006 en de Armoede-monitor 2001 uitgevoerd door Bureau Beleidsinformatie en Onderzoek van de gemeente Eindhoven. Eveneens is gebruik gemaakt van het onderdeel Leefsituatie van de inwonersenqutite 2006, uitgevoerd door Bureau Beleidsinforrnatie en Onderzoek van de gemeente Eindhoven.
’ Door middel van weging op leeftijd, geslachten huishoudensarnensteillng zijn de resultaten van de steekproef representatief voor de gehete populatie.
Gemeente Bndhoven Bureau Beleidsinforrnatte en Onderzoek
Reductieregegng Onderzoek naar gebruik en effect
Gemeente Bndhoven
Reduct! eregeling
Onderzoek naar gebruik en effect
Gebruik van de regeling Wie maken er gebruik van de reductieregeling? Orn dit te achterhalen gebruiken we de aanvraaggegevens zoals bekend bij de dienst WZk Aan de hand daarvan geven we een overzicht van de aanvragers van de reductieregeling,
.x Wie maken er gebruik van de regebng? Hoeveel gebruikers van de reductieregeling zijn er in Eindhoven? Op basis van het databestand zoals door de Dienst WZI aangeleverd op 4 oktober 2007, zijn er ongeveer 8000 mensen, verdeeld over 4953 huishoudens die gebruik maken van de
reductjeregeljng. Tweederde van de mensen die gebruik maken van de reductieregeling heeft een bijstandsuitkering,l 5% heeft een AOW en ongeveer 20% van de gebruikers van de regeling maakt geen gebruik van een bijstandsuitkering of AOW om in hun levensonderhoud te voorzien. De gebruikers van de reductieregeling zijn in vergelijking met de Eindhovense bevolking relatiefiaag opgeleid.
peildatum 4 oktober 2007
schatting op basis armoedernonitor 2006, Deze schatting is een overschauing van de doelgroep, aangezien mensen recht hebben Op de regeling indien men minilrnaal I Jaar van110% fin 2008 1209a) van
het sociaal minimum moet roridkomen. De hier gepresenteerde gegevens hebben betrekking op het inkomen dat men had ten tijde van het onderzoek,
(gebruikers/doelgroep) x 100
Gemeente f3ndhoven Bureau Beleidsinformatie en Onderzoek
13
Reductieregeting Onderrnek naar gebruik en effect
In de armoedernonitor van 2006 wordt geschat dat ongeveer 13% van alle huishoudens in Eindhoven tot de doelgroep van de reductieregeling behoort. ln de armoedemonitor 2006, werd vermeld dat het bereik van de regeling in de periode januari 2005 ÃćâĆňâĂİ maart 2006, 27% bedroeg. Sinds die tijd is het bereik van de
reductieregeling bij huishoudens toegenomen tot ongeveer 43% eind 2007. Als we het bereik van de regeling berekenen op basis van personen, dan is het bereik van ongeveer 38%. De gemiddelde leeftijd van de aanvragers van de reductieregeling is 49 t/a Jaar. Uit tabel 2.1 blijkt dat het bereik van de reductieregeling bij jongeren en ouderen duidelijk achterblijft. Het hoogst is het bereik bij de mensen in de leeftijd van 50 tot 54
jaar Opvallend is dat het bereik bij alleenstaanden en bil.noudergezinnen duidelijk hoger is dan bij gezinnen tact of zonder kinderen, Hierdoor wijkt het bereik op basis van de huishoudens af van het bereik op basis van personen. Er zijn twee mogelijke verklaringen voor het achterblijven van het bereik bij gezinnen met kinderen en bij gehuwden/samenwonenden. Een verklaring hiervoor kan zijn dat mensen die rondkomen van een bijstandsuitkering, meer op de hoogte zijn van regelingen van de gemeente, dan mensen die op een andere manier in hun levensonderhoud voorzien. Een tweede verklaring voor het achterblijven van het bereik onder gezinnen met kinderen en gehuwden/samenwonenden is dat mensen met schulden, meer dan anderen, op de hoogte zijn van allerlei inkomensondersteunende
regelingen. Beide verklaringen worden ondersteund door de gegevens uit de Armoedemonitor. Nog geen 20% van de samenwonenden/gehuwden met een laag inkomen, maakt gebruik van de bijstandsuitkering, terwijl bijna de helft van alle een-ouder gezinnen die in aanmerking komen voor een reductieregeling. rondkomt van een bijstandsuitkering. Voorlichting vanuit de gemeente is de belangrijkste bron van informatie over de reductieregeling. In de arrnoedernonitor 2006 is gevraagd waar mensen de reductieregeling van kennen. Oe grootste groep (23%) kent de reductieregeling via de cliilntenkrant van het wzl, en 16% is bekend met de regeling door de voorlichtingsfolders van het WZI’. Aangezien samenwonenden/gehuwden minder gebruik wordt maken van de bijstand. zal ook de voorlichting die via deze kanalen verloopt, niet bij deze mensen terecht komen. Uit de artnoedemonitor komt eveneens naar voren dat mensen die schulden hebben, beter bekend zijn met inkomensondersteunende regelingen, dan mensen die geen schulden hebben. Van de mensen die geen schulden hebben, kent ongeveer 15% geen enkele inkomensondersteunende regeling, terwijl bij de mensen die wel schulden hebben, het percentage dat geen enkele inkomensondersteunende regeling kent is afgenomen tot ongeveer 5%. p. de Kort. Eindaovense Seniorenraoniror Zit06; 810 rapport 1039. gemeente Eindhoven. blz 70,
Gemeente Eilndhoven
14
Reductie egeiing Onderzoek naar gebruift en effect
Eveneens blijkt uit de armoedemonitor dat huishoudens met kinderen vaker schulden
hebben dan huishoudens zonder kinderen. Beide hypothesen zijn een verklaring voor het achterblijvende bereik van de reductieregefing bij twee-ouder gezinnen en gehuwden/samenwonenden. Het achterblijvende bereik van de reductieregeling bij twee-oudergezinnen en gehuwden/samenwonenden fs niet unfek voor de reductieregeling. Uit de arrnoedernonitor2006 blijkt namelijk dat de bekendheid van allerlei verschillende inkomensondersteunencie regelingen bij deze twee groepen lager is, dan bij de andere twee huishoudsarnenstellingen.
Waar boordt het geM van de regeling voor gebruikt? Bijna 4096 van de mensen met een reductieregeling, gebruikt het geld van deze regeling om onder andere kaartjes te kopen voor het zwembad en de ijsbaan. Een bijna even grote groep besteedt het geld van de regeling aan Bdrnaatschappen voor verenigingen.
Tabel 22: Besteding bedrag reductietegeling vefwaeee
Eenderde van de mensen die gebruik maken van de regeiing zegt deze regeling te gebruiken voor kaartjes voor de schouwbrug/bioscoop en bijna een kwart van de mensen gebruikt de regeling om een abonnement op de krant of internet te kunnen betalen. Kfet altijd wordt de reductieregeling gebruikt om de kosten van participatie in de samenleving te betalen. Zo geeft bijna 209b van de mensen aan het geld van de regeling
Gemeente Eilndhaven Bureau Befeidsinfo rnatle en Ondetaaek
15
Reduaietegeling Ondertuek naar gebruik en effect
te gebruiken voor dagelijkse boodschappen en 15% van de mensen gebruikt de regeling voor het aflossen van schulden. Het minst wordt de regeling gebruikt om eenvoudige klussen door het EB woonservice te laten uitvoeren, Omdat mensen het geld voor meer dan tstsn doel kunnen gebruiken, is het totaal van tabel 2.2 meer dan 10096.
Minder dan 1 op de 10 mensen gebruikt al het geld van de reductieregeling voor andere zaken dan waar het eigenlijk voor bedoeld is. Bijna een derde van de mensen geeft aan het geld zowel voor participatie als voor andere zaken te hebben gebruikt. Het grootste deel van de mensen die een reduclieregeling hebben ontvangen gebruikt het cotnplete bedrag van de regeling voor activiteiten en/of abonnementen. Het wijzigen en vereenvoudigen van de regels voor het aanvragen van de reductieregeling, leiidt ertoe dat er minder sprake is van controle, waardoor de kans toeneemt dat mensen het geld niet afleen voor partlcipatiedoeleinden gebruiken. Afgaand op wat de mensen zeggen valt dit in de praktijk erg mee, Tabel zdt Besteding bedrag reduetjeregeliag en huishoudsamenseelling
Bij driekwart van de Rn-oudergezinnen wordt het geld van de regeling uitsluitend voor activiteiten/abonnementen gebruikt. Elan op de tien alleenstaanden gebruikt het geld van de regeling uitsluitend voor andere zaken. Bij huishoudens met kinderen wordt het geld van de regeling zelden uitsluitend voor andere zaken gebruikt. ln de bijlage is een tabel opgenomen, waarbij de besteding van het bedrag van de reductleregeling maar bron van levensonderhoud en leeftijd is uitgedraaid.
Gebruik regeling bij kinderen V/aar gebruiken mensen met thuiswonende kinderen het geld voor? Meer dan 80% van de ouders zegt de reductieregeling van de Idnderen te gebruiken om activiteiten voor de kinderen te betalen, Tevens zijn er dertien mogelijkheden aan de ouders voorgelegd waar ze het geld van de regeling aan hebben kunnen besteden. Meer dan de helft van alle aanvragers met thuiswonende kinderen zegt de reductieregeling van de kinderen te hebben gebruikt voor kaartjes voor het
Getneente Eilndhouen
Reductieregeling Onderzpek naar gebruik en offert
zwembadfijsbaan/speeltuin. lets minder dan 409ii van de aanvragers zegt het geld te hebben gebruikt om een lidmaatschap bij een vereniging te kunnen betalen, Een ongeveer even grote groep zegt dat het geld besteed is aan kaartjes voor de schouwburg of bioscoop, Als we tabel 2A vergelijken met tabel 2.2, dan valt op dat volwassenen de reductieregeling vaker voor andere dingen dan activiteiten te gebruiken in vergelijking met de besteding van het geld van de reductieregeling voor kinderen, Bij de volwassenen zegt ongeveer 159b dat de regeiing ook gebruikt wordt om schulden af te betalen, de reductieregeling die bedoeld is voor de kinderen wordt door 696 van de mensen gebruikt om schulden af te betalen. Dit patroon zien we ook terug bij andere
kostenposten. Tabel 2.4: Besteding bedrag redestieregeling kinderen
UVe1ke activiteiten worden ondernomen? In het voorgaande gaven we een beeld van de besteding van de reductieregeling. Volledigheidshalve beschrijven we ook welke activiteiten men onderneemt. We maken een onderscheid tussen activiteiten met een continu karakter en activiteiten met een incidenteel karakter. Ruim een kwart van de gebruikers van de reductieregeling is lid van de bibliotheek, eveneens een kwart van de gebruikers is lid van een sportvereniging.
Gemeente Bndhoven
P âĎć
Reductieregellng Ondenoek naar gebruik en effect
Ongeveer de helft van alle gebruikers heeft in het afgelopen jaar een bezoek aan de bioscoop gebracht. In paragraaf 2.3 kwam naar voren dat niet iedereen die de reductieregeling ontvangt, dit geld ook daadwerkelijk aan participatie uitgeeft, Omdat deze mensen dus fnlnder geld te besteden hebben aan activiteiten. mag verwacht worden dat de participatie van deze groep achter blijft bij andere mensen die de reductieregeling wel aan participatie besteden. Bij de activiteiten met een continu karakter zien we duidelijke verschillen tussen de groep die zegt het geld van de regeling uitsluitend aan participatie te besteden, en de groep die het geld uitsluitend voor andere dingen gebruikt. De groep mensen die het geld van de regeling uitsluitend voor andere zaken dan activiteiten gebruikt, blijft duidelijk achter in participatie bij activiteiten met een continu karakter. Tabel z>t Activiteiten tact continu of incidenteel karakter
Gemeente Bndhoven
18
Reductierageang Onderzoek naar gebruik en effect
Bij de activiteiten met een incidenteel karakter zijn de verschillen kleiner. Ook hier participeert de groep die het geld niet voor participatiedoeleinde gebruikt minder, maar de verschillen zijn doorgaans niet significant. Er zijn vvel enkele significante verschillen, als het gaat om het bezoeken van attractieparken, concerten voor klassieke muziek en sportwedstrijden. De deelname aan deze activiteiten blijft bij de groep die de reductieregeling voor andere dan participatiedoeleinde gebruikt duidelijk achter Een uitzondering hierop is het bezoek aan popconcerten. Dit ligt bij mensen die de reductieregeling niet voor participatie zeggen te gebruiken juist hoger.
Actief binnen of buiten Eindhoven Van alle incidentele activiteiten zoals opgenomen in de vragenlijst, spant bioscoopbezoek de kroon, Het overgrote deel van, het bioscoopbezoek namelijk 9896, vindt plaats in Eindhoven, Tabel zhr Actfvftelten binnen of buiten Blndboven
Meer dan de helft van de bezoekers van popconcerten en attractieparken, verlaten de stad om deze activiteiten te kunnen ondernetnen. Ook de personen die aangaven naar
Gemeente Eindhoven Bureau Beleidsinformatie en Onderzoek
QHhaiob&55
Reductieregeling Onderzoek naar gebruik en effea
de opera te zijn geweest, hebben de opera buiten de stad bezocht. Voor de overige incidentele activiteiten blijft meer dan de helft van de bezoekers in Eindhoven, Indien de reductieregeling in de stadspas wordt geintegreerd, dan kunnen de mensen die voor de diverse activiteiten de stad verlaten, de reductieregeling daar niet meer voor
aanwenden, Het overgrote deel van de activiteiten met een continu karakter vindt plaats in Eindhoven. Dit geldt echter niet voor de leden van de vakbond en van politieke orgÂżisaties. De activiteiten die men hiervoor onderneemt, vinden voornamelijk buiten Eindhoven plaats,
z.6 Internet en de diverse gebruikersgroepen Van de huishoudens met kinderen die gebruik maken van de reductieregeling bezit meer dan 80% een computer, waarvan het merendeel op het internet aangesloten is. Het percentage huishoudens met een krantenabonnement is het hoogst bij de gehuwden/samenwonenden en het laagst bij de eenoudergezinnen. Zoals reeds uit andere onderzoeken bekend is, is het bezit en gebruik van internet hoger bij jongeren dan bij ouderen’. Ook bij de gebruikers van de reductieregeling is er sprake van een achterstandssituatie van ouderen in het gebruik van computers en internet. Ouderen beschikken binnen hunhuishouden wel vaker over een abonnement op de krant dan jongeren.
Over het algemeen blijft het bezit van computer en internet bij de gebruikers van de reductieregeling achter bij de gehele Eindhovense bevolking. Bij de meting in 2005 bleek bijna 85BB van de Eindhovense bevolking te beschikken over toegang tot internet, bij de gebruikers van de regeling beschikt iets minder dan de helft over toegang tot internet. 3
P.de Kort, SndhovenseSeniorenmoniror2eerr; BiO rapport ion, gemeente BndhOVen,
Gemeente Eindhoven
20
Reductieregeling Onderzoek naar gebruik en effect
Effect reductieregeling ln dit hoofdstuk wordt ingegaan op het effect en de evaluatie van de reductieregeling. Centrale vragen in dit hoofdstuk zijn: Stimujeert, volgens de gebruikers, de reductieregeling deelname aan diverse activiteiten? En in welke mate is de gebruiker tevreden over de huidige regeling?
Effect van de regeling Doel van de reductieregeling is om mensen met een laag inkomen zo veel mogelijk mee te laten doen aan de activiteiten in Eindhoven, Aan de gebruikers van de regeling is gevraagd of men nu meer kan doen omdat men de reductieregellng ontvangt. De uitkomsten zijn weergegeven in tabel 3.1. De som van de percentages in deze tabel is meer dan ’l O’S, aangezien de respondenten meerdere antwoorden konden aankruisen. Ruim 4096 van de gebruikers van de reductieregeling is van mening dat men nu dingen kan doen, die men zonder de reductieregeling niet zou doen. Meer dan eenderde van de gebruikers van de regeling geeft aan dat men nu makkelijker een avondje naar de schouwburg kan, En ongeveer een kwart van de mensen geeft aan dat ze nu makkelijker lid kunnen worden van een vereniging, of dat ze makkelijker uitstapjes kunnen maken. Twee procent van de respondenten geeft aan dat men dankzij de reductieregeling makkelijker een betaalde baan kan vinden. Tabel 3,1: IHogelijk dankzij raductleregellng
Gemeente Eindhoven Btrreau Beleidsinformatie en Onderzoek
21
Reductieregeling Onderaoek naar gebruik en effect
Mensen die het geid uitsluitend aan activiteiten en abonnementen besteden geven vaker aan dat men nu makkelijker lid kan worden van een vereniging dan mensen die het geld ook of uitsluitend aan andere zaken besteden. Mensen die al het geld van de regeling aan andere zaken besteden, kunnen minder makkeBjk uitstapjes maken of een avondnaar de schouwburg, dan de mensen die het geld van de regeling uitgeven aan participatie. Wel geven deze mensen aan dat men nu vaker andere dingen kan ondernemen zoals het kopen van kieren en boeken en het verzorgen van een huisdier. Maar toch geeft ongeveer 709fi van de mensen met een reductieregeling aan dat er activiteiten zijn die men graag zou doen, maar waar men niet aan kan deelneinen omdat men daar geen geld voor heeft. Door middel van een open vraag konden mensen maximaal drie activiteiten noemen waar men niet aan kan deelnemen, Het totale overzicht van alle genoemde activiteiten treft u aan in bijlage 2, ln de tabel hieronder is een top 3 van meest genoemde activiteiten door de volwassenen gepresenteerd. In totaal hebben 295 mensen 553 activiteiten genoemd. Zwemmen wordt door de volwassenen 48 keer spontaan genoemd evenals het lidinaatschap van een sportvereniging, ook andere lichamelijke activiteiten zoals fitness vinden we bovenaan terug in lijst met meest genoemde activiteiten.
Aan de gebruikers van de regeling is ook de vraag voorgelegd of hun kinderen dingen niet kunnen doen, omdat daar geen geld voor is. Meer dan driekwart van de aanvragers is van mening dat er inderdaad activiteiten zijn, waar hun kinderen niet aan deel kunnen nemen omdat daar geen geld voor is. ln totaal werden 318 activiteiten spontaan genoemd door 155 mensen. Tefsef 3W Meest genoemde activiteiten te duur
De top 3 van de kinderen lijkt sterk op die van volwassenen. Zwemmen en een bezoek aan een attractiepark hebben stuivertje gewisseld. Al met al schept de reductieregeling dus meer participatiernogelijkheden, maar voor een groot deel van de gebruikers voorzjet de regeling niet geheel in hun behoeften.
Gemeente Hndhoven
Redvctieregeang Onderzoek naar gebrv ik en effect
3.2 De reductieregeling en participatie In de vorige paragraaf hebben we laten zien hoe de gebruikers van de regeling het effect beoordelen. in deze paragraaf vergelijken we de participatie van de regeilng, met die van de niet-gebruikers. We doen dit allereerst aan de hand van de twee door BiO uitgevoerde arrnoedernonitoren. Vervolgens beschrijven we de partidpatie van de diverse inkomensgroepen aan de hand van de gegevens uit de inwonersenqukte 2006.
Arrnoedernonitor Er bestaat een zwakke positieve samenhang tussen het gebruik van de reductieregeling en de participatie van de respondent, ln 2001 was deze samenhang zwakker dan in 2006. We kunnen dus stellen dat mensen die de reductieregellng gebruiken meer participeren dan mensen die de reductieregeling niet gebruiken. Dit verbandis in 2005 sterker dan in 200’l,
Inwonersenquhte 2M% Een andere manier om het effect van de regeling te beschrijven, is om de partidpatie van de mensen met de reductieregeling te vergelijken met de participatie van mensen zonder reductieregeling. Oe vragen over de activiteiten met een incidenteel of continu karakter zijn zo goed als identiek aan de vragen over deze onderwerpen in de inwonersenqukte 2006. Dit stelt ons in staat de participatie van de gebruikers van de reductieregeling te vergelijken met andere groepenin Eindhoven. Otndat er in de inwonersenqu4te niet gevraagd is of men gebruik maakt van de reductieregeling, kunnen de gebruikers van de regeling niet apart geselecteerd worden. Bij de groep mensen die van 11096 of minder van het rninirnurnloon moeten rondkomen, zitten in de inwonersenqudte zowel gebruikers als niet-gebruikers van de
reductieregeling. Als de participatie van de gebruikers van de reductieregeling wordt vergeleken met de doelgroep van de regeling, dan zou verwacht mogen worden dat de participatie in ailerlei verschillende activiteiten bij de gebruikers van de reductieregeling hoger dan, of gelijk ls aan de doelgroep van de regeling. Er is een duidelijk effect van inkomen op participatie. Hoe hoger het inkomen des te meer verschillende activiteiten ondernomen worden. Uit tabel 33 komt duidelijk naar voren dat de participatie van de doelgroep en de gebruikers van de reductieregeling duidelijk achterblijft bij de andere inkomensgroepen. Het effect van de reductieregellng komt duidelijker naar voren bij de activiteiten met een continu karakter dan bij de activiteiten met een incidenteel karakter’.
Gemeente Eindhoven Bvreav Beleidsinformatie en Onderzoek
Reductierege! ing
Ondermek naar gebruik en effect
Het percentage gebruikers van de reductieregeiing dat lid is van de bibliotheek, is duidelijk hoger dan het percentage leden van de bibliotheek bij de doelgroep van de regeiing.
Ook het percentage dat lid is van een sportvereniging is duidelijk hoger bij de gebruikers van de reductieregeling dan bij de doelgroep van de regeling. Hetzelfde beeld zien we terug bij het lidmaatschap van de hobbyvereniging en van verenigingen met een godsdienstig doel.
Gemeente Bndhoven
24
Redoctferegellng Onderzoek naar gebrrrfken effect
Met betrekking tot het percentage leden van een zang-, muziek of toneelvereniging en het percentage leden van een pogtieke organisatie zijn er nauwelijks verschillen tussen de doelgroep van de reductieregeling en de gebruikers van de regeling,
De resultaten van de armoedemonitor worden bevestigd door de gegevens in tabel 3.3. Er bestaat een positieve sainenhang tussen participatie en het gebruik van de reductieregeling. Gebruikers van de reductieregeling participeren meer in de Eindhovense samenleving dan de doelgroep van de reductieregeling, al blijft de participatie van de gebruikers van de regeling wel achter bij de andere inkomensgroepen.
Oordeel over de regeling Bijna de helft van alle gebruikers vindt het bedrag te laag. Dft geldt het meeste voor mensen reet kinderen,
Bijna 1 op de 3 alleenstaanden die gebruik maken van de reductieregeling zegt het geld hard nodig te hebben voor andere zaken. Bij eenoudergezinnen geeft minder dan 1 op de 10 mensen aan het geld hard voor andere dingen nodig te hebben. Strikt genomen zegt dit dus minder over de toereikendheid van de regeling en meer over de Ananci@e situatie waarin men verkeert.
Tabel sA Redirctferegeffng onvoldoende omdat:
Er zijn 40 mensen die suggesties hebben voor de verbetering van de feductieregeling. Een aantal maal werd genoemd dat de regeling meer aangepast moet worden aan de persoongijke wensen. Gok waren er suggesties over het uitbetalen vaft de regeling. Zo werd voorgesteld om het bedrag aan sport en culturele organisaties te geven, in plaats van aan de mensen zelf. Verder werd voorgesteld om het bedrag niet jaarlijks, maar in gedeelten, een paar keer per jaar uit te keren.
Gemeente Eindhoven Bureau Belefda informatie en Onderzoek
Reductieregeling Onderzoek naar gebruik en effesz
Op basis van een aantal vragen’ uit de enquÃłte, is een schaal berekend die het oordeel van de gebruikers over de reductieregeiing weergeeft, De schaal is zo berekend dat de mensen die duidelijk ontevreden zijn over de reductieregeling een ’0’ krijgen, en de mensen die zeer tevreden zijn een ’llY behalen, fserniddeld wordt de reductleregeling met een zeven-min beoordeeld. interessant is het om te weten of er verschillen bestaan in de evaluatie van de regeling tussen de verschillende gebruikersgroepen.
Tabel 5Sr Beoordeling redustleregeling
Oe verschillen in de beoordeling van de regeling tussen de diverse gebruikersgroepen zijn gering. Mensen die een andere bron van levensonderhoud hebben dan een bijstandsuitkering of een AOW, beoordelen de regeling het laagst. Mensen van 65 jaar en ouder zijn het meest positief over de regeling. rebel 5.6: Beoordeling regeling ten opdchte van andere jaren
vl.l ; vl,2; v1,4; vt4.1 ; v16; Cronbachs aifaM+1
Gemeente Eilndhoven
26
Reduaieregelinti Onderzoek naer gebruik en egea
Het overgrote deel van de mensen (8096) heeft in het voorgaande jaar ook Âńl gebruik gemaakt van de reductieregeling. Aan deze mensen is gevraagd of de reductieregeling in het afgelopen jaar is verbeterd. Oe stelling en de antwoorden daarop treft u aan in tabel 3,6, Over het algemeen vindt men de regeling in positieve zin veranderd. Maar liefst 62% is van mening dat het aanvragen van de reductieregeling makkelijker geworden is, bijna de helft van de ondervraagden is van mening dat het geld in het afgelopen jaar sneller op de rekening stond dan voorheen. Het aantal mensen dat aangeeft dat men dit jaar meer met het geld kan doen dan afgelopen jaren is ongeveer even groot als de groep mensen die deze mening niet is toegedaan.
Gemeente Gnrihoven
zz
Reductieregeling Onderzeek naar gebruik en effea
Gemeente Eindhoven
28
Reductieregeling Onderzoek naar gebruik en effect
Bijlage x
Vragenlijst gebruik reductieregeling De Dienst Werk. Zorg en Inkomen van de gemeente Eindhoven wil meer weten over het gebruik en effect van de reductieregeling, Uw antwoorden kunnen helpen deze regeling te verbeteren. Deze vragenlijst is anoniem: u hoeft nergens uw naam in te vullen. Dus niemand weet welke antwoorden u gegeven heeft. Wilt u telkens uw antwoord aankruisen?
Blok 1: A1 emene vra en over de reductier elln
Hieronder staat een aantal uitspraken over reductieregeilng. Wilt u bij elke uitspraak aangeven of u het er mee eens of oneens bent? geen rnenin
eens oneens Het aanvragen van de reductieregeling is makkeli’k. Het duurt te lang voordat het geld op mijn rekening staat. Zonder reductieregeling zou ik minder activiteiten
ondernemen. Met de reductieregeling kan ik een groot deel van de kosten betalen.
Gemeente Eindhoven Bureau Beleildsinformatie en Onderzoek
29
Redtraieregeling onderzoek naar gebrwk en atleet
Heeft u in voorgaande jaren ook gebruik gemaakt van de reductie regeling? Nee ga verder naar vraag 3.
+ja Hieronder staat een aantal uitspraken over de
Âż reductieregeling in voorgaande jaren. Wilt u bij elke uitspraak aangeven of u het er mee eens of oneens bent? geen me nin
eens oneens Vergeleken met voorgaande jaren is het
aanvra en makkeli’ker eworden. Vergeleken met voorgaande jaren staat
het eld eerder o de rekening. Vergeleken met voorgaande jaren kan ik meer doen met het eld.
Voor hoeveel gezinsleden )incl. uzelfj heeft u in 20G7 de
reductleregeling ontvangen?
Qi Q2 Q3
p4
Qs Q 6ofmeer Blok 2: Oeelname aan activiteiten 4 Kunt u aangeven welke van de volgende zaken in uw huishouden aanwezig zijn? Indien u onderstaande niet bezit, is dat dan omdat daar geen geld voor is?
Ja Nee Ja Nee Com uter( eens Icom uter) Abonnement o een krant Museum jaarkaart/QP as Internet-aansluiting
Gemeente Eindhoven
U +. U
Reductieregeling Onderzoek naar gebruik en effect
Hieronder staat een aantal verenigingen en organisaties. Wilt u aangeven of u daar lid van bent of niet, en of de vereniging of organisatie in Eindhoven
gevestigd is?
Bent u lid van een:
Wilt u aangeven of u in de afgelopen $2 maanden de volgende activiteiten heeft bezocht, en of deze activiteiten in Eindhoven plaatsvonden? niet bezoch bezocht Concert van klassieke muziek
Po concert
0 era Toneelvoorstelling Balletuitvoerin Cabaretvoorstellin Musical
Bioscoo Museum Sportwedstri’d Attractie ark Dansavond ofhouse arty
Gemeente Hndkoven 8ureau Beieidsinrormatie en Onderzoek
31
Reducderegefing Onderzoek naar gebruik en effen
Zijn er activiteiten die u graag zou doen, maar waar u niet aan kan deelnemen omdat ze te duur zijn?
Q Nee Q Ja + 7a. Welke activiteiten zi n dat? (maximaal 3 noemen)
Blok 3: Kinderen
8. Hieronder staat een aantal verenigingen en organisaties. Wilt u aangeven of (een van) uw kinderen daar lid van zijn en of de vereniging/organisatie in Eindhoven gevestigd is?
Gemeente endhoven
32
Reductieregeiing Onderzoek naar gebruik en effect
g, Wilt u aangeven of (tihn van) uw kinderen in de afgelopen 12 maanden de volgende activiteiten bezochten en of deze activiteiten in Eindhoven plaats hebben
gevonden? In Eindhoven?
Nee Ja Ja Nee Attractie rk Cuiturele voorsteliin (bv. ballet, toneel) Bioscoop S ortwedstri d Concert, rnuziekvoorsteliin, musical Museum, tentoonstelling Klnderboerderi’ Dansavond/h ouse
Heeft u gebruik gemaakt van de reductieregeling om de activiteiten die genoemd zijn bij vraag 8 en 9 voor uw kinderen te betalen?
+Ja Q Nee Q Weet niet
Kunnen uw kind(eren) dingen niet doen omdat daar geen geid voor is?
@Nee @Ja + 11a. Welke activiteiten zi’n dat? (maximaal 3 noemen)
Gemeente Hndboven Bureau Beleidsinforrnatie en Onderzoek
33
Reductieregefing Onderzoek naar gebruik en effect
lk gebruik de reductieregeling van de kind(eren} voor: (meerdere antwoorden mogelijk} Q scouting-, sport-, of schoolkamp Q lidmaatschap van verenigingen aflossen van schulden Q kosten gas/water/licht + kaartjes voor schouwburg/muziekcentrum/bioscoop Q hobbyclub/cursussen Q betalen van de huur Q abonnement krant/internet Q buitenschoolse activiteiten
Q kaartjes voor
zwembad/ij s baan/speeltuin Q kaartjes voor het voetbal Q kaartjes voor attractiepark Q Anders nafneii’k:
Blok 4: Gebruik van de reductieregeiing
Als u vindt dat e dankzij de reductleregellng meer kan doen, kunt u dan aangeven waar u dat vooral aan merkt? (meerdere antwoorden mogelijk}. Q ik kan/wij kunnen nu dingen doen die we anders niet zouden doen ik kan/wij kunnen nu ook lid worden van een vereniging p ik kan/wij kunnen ons nu een abonnement op krant en telefoon veroorloven Q ik kan/wij kunnen nu makkelijker met familie en vrienden omgaan Q ik kan/wij kunnen nu makkelijker een avondje naar de bioscoop/schouwburg Q ik kan/wij kunnen nu makkelijker vrijwiliigerswerk gaan doen het is nu fnakkelijker o>n betaald werk te zoeken ik maak/wij maken nu makkelijker uitstapjes
Q anders, nam I"k.
Q ik kan geen extra activiteiten doen
Gemeente Eindhoven
34
Reduaieregeling onderzoek naar gebnrik en effeot
g4, Als u de reductieregeling niet goed genoeg vindt, kunt u dan aangeven waarom? (meerdere antwoorden mogelijk) het bedrag is te laag Q het geld kan niet aan activiteiten worden besteed, omdat ik het geld voor andere zaken hard nodig heb Q om meer activiteiten te kunnen doen zou de reductieregeling beter...
] s. lk gebruik de reductieregeling voor: (meerdere antwoorden mogelijk) Q dagelijkse boodschappen Q lidmaatschap van verenigingen Q EB woonservice (zoals eenvoudige klussen) Q kosten gas/water/licht
+ kaartjes voor schouwburg/muziekcentrum/bioscoop Q hobbyciub/cursussen Q aRossenvan schulden ’ Q abonnement krant/internet
Q kaartjes voor zwembad/ijsbaan Q kaartjes voor het voetbal Q tfetafen van de huur
QA d I"k.
Alles bij elkaar genomen, hoe tevreden bent u over de
reductieregeling? Q zeer tevreden
Q tevreden Q tevreden noch ontevreden
Q ontevreden Q zeer ontevreden
Gemeente Hndhoverr Bureau Beieideirrformatie en Onderzoek
35
Reductieregeiing
onderzoek naar gebruik en effea
Heeft u nog opmerkin en/su esties met betrekkin tot de reductiere elin ?
Blok 5: Achterg rondgegevens Tot slot stellen we u een paar algemene vragen.
18. Bent u
19.
Q man Q vrouw
Wat is uw
geboortejaar?
Wat is de hoogst voltooide opleiding die u met een diploma heeft afgerond?
g geen Q basisonderwijs/lagere school Q voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (VMBO, VBO, MULO, LAVO, VGLO) Q hoger alg. voortgezet onderwijs (HAVO, HBS, MMS)
Q voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (VWO, Lyceum, Atheneum, Gymnasium) Q middelbaar beroepsonderwijs (MTS, UTS, MEAO, INAS) g hoger beroepsonderwijs (HEAO, HTS, Hogeschool, Sociale Academie etc.)/kandidaats
Q wetenschappelijk onderwijs Q anders, nl.
Gemeente Bndhoven
36
Reduaieregeling Onderzoek naar gebruik en effea
21. Hoe ziet het huishouden waar u deel van uitmaakt eruit? Q ik woon alleen Q ik woon met mijn partner (man/vrouw/vriend/vriendin) Q ik woon met mijn partner en kind(eren) Q ik woon alleen met inijn kind(eren)
Q ikwoonrnetanderen 22. Hoeveel kind(eren) wonen er bij u in huis?
Uo 2
03 0 eo(meer z3. in welk jaar zijn de kinderen geboren die nu nog thuis wonen? kind 1
klrid 2
kind 3
kind 5
Bedankt voor nvr medewerking!
Gemeente Eindhoven Bureau Beleidsinforrnatie en Onderzoek
37
Rede ctieregeting
Onderzoek naar gebruilk en effea
Gemeente Bndhoven
38
Reductieregeling Onderzoek naar gebruik en effect
Bijlage Activiteiten cjie men graag zciu doen, maar waar men niet aan kan deelnemen omdat Iwassenen) activiteit
activiteit abonnement sportclub zwemmen
48
schilderen
attractlepark
43
abonement schaatsbaan
fitness
28
vissen
uit eten
bioscoop
22
computer
22
zangvereniging alles
lkorte) vakantie
18
sauna
concerten
17
niu si cal
dansen
hobby museum
avondje theater
batietuitvoering
buikdansen 14 14
busreis circus
gitaarles voetbal
schouwburg theater bibliotheek
muiiekles
fo
gym jeu de boules karate
percussielessen taalcursus
dagje weg
tekenen
muziekuitvoering
treinreizen
paardrijden
sportwedstrijd bezoeken
biljard reizen binnen NL
schildercursus
buitenlandse zwemles
tentoonstegingen
abonnement
opera
center para finale wimbledon london
popconcert
hockey
uitgaan
houseparty
cabaret
ijsbeen
krant/tijdschrift
concert klassieke
muziek
karstwinter circus
cursussen
Gemeente Eindhoven Bureau Beleidsinformatie en Onderzoek
aantal
Reductieregeling Onderzoek naar gebruik en effect
Activiteiten tiie men graag zou deen, maar waar men niet aankan deelnemen omdat ze te duur zi’n. (klncjeren) activiteit
aantal
attractiepark zwemmen
dierentuin
29
geld voor slechts i uitje karate
sportdub muzieldes
19
musical
zwemles
17
muziekgroep
fitness
14
pop concert
dansles
scouting
voetbal
speeltuin
bioscoop
10
5 portve ren rg rog
sportschool
10
tekenen voorstelling voor de kinderen
dansavond
hobby schaatsen
zangles
sporten
bibliotheek
tennis dansclub
bowgng circus
PSV-kijken
cursus texdel
paardrijden
dagtocht met de trein
balletuisvoering
streetdance
Oynama
toneel
genneperparken
concert
korfbal
hockey museum
sportvereriiging musea bezoeken
uitstapjes
peuter zwemmen
kinderboerderij
theaterbezoek
schouwburg theater
turnen
wedstrijd temen
winkelen abonnement tijdschrift
balletles
boksen
computer culturele voorlichtl
Gemeente Eindhoven 6ureau Beleids informatie en Onderzoek
40
Reductieregeling Onderzoek naar gebruik en effect
Bijlage Z: Tabellenboek BEOORDELING; SOmsChaal+ SteHingen, geerl mening = Valide CategOrie
weergegeven is percentage ’mee eens’
het duurt lang
tornÂżahold
beoordeling
rllgellrlg aanvragen
voordat zoflder yekl op regeling rekening minder
niet de regeling
deel van kosten
betalen 4= Op 2,2 342 73,7 32+ 85+ 67aa 504 2,3 93 84.5 68,5 66+ 117 146 2,1 87 70,0 80,029+ 36 87,2 6,6 6,3 2P 84 64,2 123 127 2P 90 78> 76,539,4 3 1 83> 899 756 2P 250 73,7 33,9 85,9 66,4 366 6,7 1 9 88 74,1 23,1 84,2 75,7 142 3121 842 87,7 75,7 76,5 142 269 77Pji 2,2 1,9174 88 74,8 74.l 23,1
l1 oed) stdAlev. n= iÂż makkeli k totaal
4 eenstaa en
staat activiteiten
6,9
eenoudergezln gezin samenwonend/ ehuwd
7.3
Jonger dan 65
65 aarenouder
7,6
bijstand aow evt, plus pensioen anders
6 2. l 11 69,9 37 81,1 50 8 97
BEOORDELING; stellingen, geen mening = buiten de berekening gelaten
weergegeven is percentage ’mee eens’ het duurt
leny
voordat zonder geld op regeling
aanvragen rekening minder is aekkdV staat ecdvltelten to
Jonger an65
65 aar en ouder JÂżtand
anders
87,1
87,6 84,4 91,9
801
38,6 93,9 738 435
93,6 95+
39,8 31
71,4 308 84,2 125
38@ 94,0 93182,4 541220 85
REGELING ONVOLDOENDE OhAOAT:
)65
bedrag is te laag het geld kan niet aan
tot, alleenst. rara eaaed < aa aar a lea aadera 47/ 50>l 62,3 37,9 50,9 35,3 50,3 50+
activiteiten worden besteed,
omdat ikhetgeld voor 25,0 andere zaken hard nodig heb de regeling zou beter ... iepen vraag)
no
31,8 8,1 24,9 26,2 26,1 19,1 25,3 25+
ll,7 BP 18,0 149 104 12,2 9,2 ’l3,2 il+ 508 146 117 121 123 366 142 269 91
Gemeente Eindhoven Bureau BeieidsinfOrmatie en Onderzeek
41
Reductieregeling Onderzoek naar gebruik en effect
GEBRUIK REGELING
e5 5 ’
tot.
lidmaatschap verenigingen 363
42,9 4,6
68 woonservke 3/D
35,1
schouwburg/bioscoop 33,6 hobbyelsds/cursussen 13,5 aflossen van schulden 14,9
35,3 ’l3,9 16,7
244 114
abonnement krantfsnternet 25@
24,1 20,1 13.7
314
41,7 9,7
21/
2,7
kaartjes voor
dagelij4e boodschappen t9,7 kosten gas/water/licht 13,1 kaartjes voor zwembadfsjsbaa n kaartjes voor het voetbal betalen van de huur
anders
38/i 8,7
64
7P
73
7,3 366
508
5,1
17,4 10+
3,4 4,8 7,3 142
EFFECT REGELING
ik kan nu dingen doen die ik anders niet zoa doen ik kan nu ook lid worden van een va re n s g rslg
ik kan nu een abonnement op de krant en telefoon veroorloven ik kan nu makkelijker sney famille en vrienden omgaan ik kan nu makkelijker een avondje naar de schouwburg ik kan nu makkelijker vrijwilliyerswerk doen het b nu makkelijker om een betaalde baan te zoeken ik maak nu makkelijker unstapjes anders namelijk
alleenst, e ezin ebuwd 37,7 46,9 44,5 494 26,7 23/i 28+ 3O,9 2621 104 13,0 25,2
17,1 9P 12,1 21,3 31 a 47,7 45,2 23.7
9P 19 8,5 3,7 35 DD 2/1 OP 244 2721 ’1 6,1 164
13,1 3g 24 6,D
M6 117 127 123
GEBRUIK REGEUNG
ar 1’otaal
<65 Jaar
jaar
61/
68,0
inkomen dan bijstand of bijstand 62,8
besten@ gekl uitsluitend aan artivtteltea
62,5
besteedt gekl uitsluitend aan andere zaken besteedt geld zowei aan adiviteiten als andere zaken
7,5
7,5
7,3
93
30,0
31,0
24,7
27+
38,1
t DO,O
100,0
’1002)
100,0
10D,O
508
366
142
269
97
Gemeente Eindhoven Bureau Oeleidsinformage en Onderzoek
42
59,1
2,7
Reductieregeiing Onderzoek naar gebruik en effect
PARTICIPATIE VOLWASSENEN tot.
alleenst. eo ezln ehuwd
ACTIVITEITEN INCIDENTEEL
bioscoop attractiepark museum mudcal sportvredstrijd popconcert concert klassieke muziek dansavond toneelvoorstelling
13> 8,9 8,4 8+ 7,2 3,5
balletultvoering
0,9
rI
gemlddsdd aantal activiteiten
10,9 5,1 SQ
10,0 2,9
10,9 4,7 5,6 5,1 4,6 20,1 7,1 8,2 3,7 6,6 8,1 7,1
8,5 7,9 9,1 4,5 7,2 7,2 3P 3,9 OP 2,0
16+ 14,6 7,9 9,0
ca b aretvoorstelling opeHI
51,6 2821 25,6 12,7 17,0 13,9 14,5 12.3
40,6 13,4
16/ 14,1
05
500 ’1,5
bi lland aldar
66,4 59,3 36,0 43,2 30,9 27,5 17,2 12,5 163 12,2 143 18,3 29@ 19,7
48,0 23,6
2A 6,3 1,0 2,8 0,4 2,8 OP 0,9 0,9 1,5 1P 143 115 127 ’1,9 122 13 2,1 1,7 1,4
142 83
50,4 53,9 493 43,7 25,4 29/I 24,7 2{\}.0 21+ 9D 175 13,9 12/I 20P 1*3 13,7 15,1 13,5 10P 6,2
8,4 10+ 109 86 5,2 11,9
4,1 lg
360 140
0,7 0,5 0.6 O.S 263 97 1.7 1,6
29,2 21,9 26,7 24,7 15,1 22,5 11,0 15,9
31P 29+ 24,7 30,3 18p 11,2 3,9 20,7
7,5 8,5 4,3 2,2 2,7 SP 2,9 OP
8P 10,1
06 OP
8,6 9,4
101 44
8,9 7,5 6,4 8,8 3535 1,0 0,5 0,6 OP
349 151
1,6 1,4
ACTIVITEITEN
CONTINu
bibliotheek sportvereniglng andere verenigingen ho bbyvareniglng vereniging met godsdienstig doel vakbond zang-, muziek; toneelvereniging politieke organisatie
28,1 26/4
16,2 ’I 1,7
7,7
4p 3,1
rI-
gemiddeld aantal verenigingen
internet aansla itirIg
19,8 36,2 45,2 2
15,2 14,4 16,8 26+
15,6 2,7 7,6 1 5,7 4,7 9,1 18,1 11,7
3,9 4> 4.4 33 3g 3,8 1P 2,4 3P 140 0,0 117 2,0 127 2,4 119 0,9 l,l I + ’lP
357 136
3P 6,7
3,7 1,7 2,3 2,9 259 97
1P 1P
IP 1,1
5221
37,4 80+ 80,8 46,5
7,6 3P 4,9 3,66,62 173 18
57,7 26,9
57,3 563
4,0 46,7
30,9 74,4 73,7 42,1
136 115 127 116
5’l,4 2021
351 130
LuxEGOEDEREN
computer abonement krant museum jaarksart
21,1 42,4 41,6 19,7
78
484
I": Besteed geld v an de regeling uitsluitend aan activiteiten 2" Besteed geld va n de regeling ook aan andere zaken, GEBRUIK REGELING KINDEREN
lidmaatschap verenigingen kosten gas/water/licht kaartjes voor schouwburg/bioscoop bob bydub betalen van de huur abonnement krant/internet buitenschoolse activiteiten scouting; sport; schoolkamp aflossen schulden kaartjes voor zwembad/ijsbeen/speeltuin kaartjes voetbal kaartjes attractiepark anders
Totaal 38,9 5,7 38/3
9A 4,2 14,5 21/S 2O,7
6,0
Ssp 8P
278 5,7
233
Gemeente Eindhoven Bureau Beleidsinformatie en Onderzoek
SA I BP
3,8 4,8
32/1 18+
29,9 18,4
19,1 921 11.1 13,2
91 46
5,1 1,6 4,2 Op 1,8 3,9
343 151
1,1 0,7
44,7 4,5 6p 56/I 7Q 7+ 4,9 lp 49,3 40,9
6,3 Op 258 93
47,9 53,5
342 150
Reductleregeling Onderzoek naar gebruik en effect
PARTICIPATIE KINDEREN ln VERENIGI ft65 LEVER
Totaal Eindhoven?
sport fitness
42,9
zwemles
16+ 100,0 32,8
99,3
kunstzinnige vorming
4,7
100,0
muziekgroep
0,0
den zg roep
9,9
scouting
hobbydub carnavalsvereniging andere
100,0
100,0
2,7 1DD,D
226
I31GDEsrrELE AcrfvlTer Els Âń1 tractiepark
51,0
2’1,9
culturele voorstelling
15,1
83,9
bioscoop
694 288
100,0
sportwedstrijd concert
17,2
99,0 74+
museum
22,1
kin derboorderfj
43+
87,6
dÂńnaavond
8,3
100,0
224
6emeente Eindhoven Bureau BeleidsfnformatieenOnderzoek
Bijlage: Onderzoek gebruik Reductieregeling 1. Inleiding Eind 2007 heeft BiO een onderzoek gedaan naar het gebruik en het effect van de reductieregeling, De resultaten staan in het rapport De Reductieregeiing, bereik, gebruik en effect nader bekeken". ln deze bijlage worden de belangrijkste resultaten beschouwd en wordt een aanzet gegeven tot verbetering.
2. De Reductieregeling Sinds vele jaren kent Eindhoven een minimaregeling ter ondersteuning van participatie, de reductieregeling Oorspronkelijk kreeg men gemaakte kosten op het gebied van sport, cultuur en recreatie aan de hand van een declaratie, inclusief bonnen vergoed tot een maximumbedrag. Voor de burger betekende dit voorfinancieren en bewaren en overleggen bonnen. Voor DWZI een bewerkelijke aanvraag. In 2005 is nav de nota "Herijking Minimabeieid" besloten, de procedure vergaand te vereenvoudigen, met als doei stijging van het gebruik en lagere uitvoeringskosten, Deze wijze van verstrekken van de reductieregeling betekent tevens dat cliÃńnten volledige vrijheid hebben in de wijze waarop ze dit geld benutten voor participatie, De huidige regeling: Bij eerste aanvraag toets of men Participeert/wil participeren; Toets aan inkomen, niet hoger dan 12096 van het sociaal minimum; Toets aan de voorwaarde dat men een jaar of langer een inkomen heeft lager dan 120% van het sociaal minimum; Degenen die voorgaande jaar reductieregeling hebben gehad worden automatisch benaderd voor voortzetting; De vergoeding bedraagt per gezinslid % 149,- per jaar. Opgemerkt wordt dat het bedrag voor de reductieregeling voor de periode 2006 t/m 2009 verhoogd is met
435,-per persoon perjaar. Wetstructurele bedrag is6114;perjaar.
3. Aanleiding onderzoek fr zijn diverse redenen die aanleiding gaven om een onderzoek te doen naar het gebruik en effect van de reductieregeling zoals: de uitkomst van het rekenkameronderzoek, ic de outcome-effecten van de diverse regelingen, Speerpunt van College: Meedoen, de veranderde werkwijze mbt de uitvoering, de enorme stijging van het gebruik gedurende de laatste drie jaar, tijdelijke verhoging bedrag reductieregeling op basis van het College-Akkoord, andere ontwikkelingen mbt participatie zoals de Stadspas en de verruimde mogelijkheden die het Rijk biedt mbt de regelgeving voor categoriale bijstand en kinderen. Het onderzoek van BiO geeft antwoorden op drie hoofdvragen.
1. Waarvoor wordt de reductieregeling door de gebruikers aangewend? 2. Wat is het effect van de reductieregeilng? 3. Zijn er suggesties om de regeling te verbeteren? De afdeling BiO heeft in haar rapport De Reductieregeling, bereik, gebruik en effect nader bekeken" haar bevindingen weergegeven. Tevens wo den hierin aanbevelingen gedaan,
4. Hoofdlijnen uitkomsten, conclusies en aanbevelingen ln het rapport staan de uitkomsten uitgebreid beschreven, ik volsta met de hoofdlijnen van de uitkomsten en de conclusies en aanbevelingen die de afdeling BiO doet. Hoofdlijnen uitkomsten Het grootste deel, 62>96 besteedt het geld uitsluitend aan activiteiten, de groep die naast activiteiten ook nog geld aan andere zaken besteed (boodschappen, schulden) is 3096. Slechts 7,596 van de ondervraagden geeft aan het geld uitsluitend aan andere zaken te besteden; Gezinnen met kinderen besteden het geld voor 8096 aan de kinderen; Populaire activiteiten zijn: zwembad, ijsbaan, speeltuin, lidmaatschap verenigingen, schouwburg bioscoop, bij kinderen vooral ook het attractiepark en abonnementen krant/internet; Een aantal incidentele actiyiteilten zoals bezoek attractieparken en popconcerten vindt voor meer dan de helft plaats buiten Eindhoven. Het overgrote deel van de activiteiten met een continu karakter vindt binnen Eindhoven plaats; Van de huishoudens met kinderen heeft meer dan 8096 een computer, zonder kinderen is dit 5396. Ruim 4096 geeft aan dat men door de reductieregegng dingen kan doen die ronder deze regeling niet mogelijk zouden zijn, daarnaast wordt er door 7096 aangegeven dat er activiteiten zijn waar men graag aan mee zou willen doen maar geen geld voor heeft, Activiteiten die men te duur vindt zijn: attractiepark,zwemmen en lidmaatschap sportvereniging; Mensen die de reductieregeling gebruiken participeren meer dan mensen (in vergelijkbare inkomenssituatie) die de reductieregeling niet gebruiken. Gebruikers van de reductieregeling participeren minder dan de hogere inkomensgroepen; Bijna de helft van de gebruikers vindt het bedrag te laag, Gemiddeld wordt de reductieregeling met een zeven-min beoordeeld. Opvallend is dat 65+ers het meest tevreden zijn (1,6); Maar liefst 6296 is van mening dat het aanvragen van de reductieregeling makkelijker is geworden. Conclusies Bi 0
Het bereik van de regeling is in het afgelopen jaar duidelijk toegenomen. De reductieregeling is door het vereenvoudigen van de aanvraagprocedure toegankelijker geworden, waardoor het gebruik gestimuleerd is. Het instellen van een eenvoudige procedure met lage uitvoeringskosten heeft dus effect gehad. Het bereik van de regeling is laag bij twee ouder gezinnen met kinderen en bij samenwonenden/gehuwden zonder kinderen. Ook blijft het bereik van de regeling achter bij jongeren en ouderen. De toegankelijkheid heeft ook zijn prijs. Er is sprake van oneigenlijk gebruik van de regeling, maar dit blijft binnen redelijke grenzen. Minder dan l 096 gebruikt het complete bedrag niet voor participatie maar voor andere zaken. Anders gesteld, meer dan 9096 gebruikt de regeling In mindere of meerdere mate voor participatie. De regeling wordt voor diverse participatiedoeleinden gebruikt, zowel binnen als buiten de stad, voor activiteiten maar ook voor lidmaatschappen. De reductieregeling bevordert participatie. Het is daarmee een van de instrumenten om ’meedoen’ te bevorderen. Wel blijft, ook wanneer gebruik wordt gemaakt van de reductieregeling, de participatie van mensen met een laag inkomen achter bij de participatie van mensen met een hoger inkomen. De reductieregeling heeft geen merkbaar effect op het bezit van PC en toegang tot internet. Aanbevelingen 8/O
Het vereenvoudigen van de aa nvraagprocedure voor de reductieregeling heeft het gebruik, en daarmee de participatie, vergroot. De vereenvoudiging brengt ook oneigenlijk gebruik met zich mee, dit blijft binnen redelijke grenzen. Voor- en nadelen van de huidige regeling tegen elkaar afwegend adviseren wij
de huidige regeling te handhaven, Striktere controle op oneigenlijk gebruik vergroot de uitvoeringskosten en kan bovendien de toegankelijkheid beperken. Oe gebruikers van de reductieregeling zijn tevreden, ze hebben bestedingsvrijheid en zijn daar blij mee. Maar ze vinden ook dat het geldbedrag dat ze nu krijgen nog te laag is. We zien dat de participatie van de gebruikers van de reductieregeling achterblijft bij die van Eindhovenaren met een hoger inkomen. Een mogelijkheid is om de hoogte van het huidige bedrag aan te passen.
Het gebruik bij tweeoudergezinnen met kinderen en van gehuwden/samenwonenden zonder kinderen blijft achter. Wij adviseren om extra te investeren in het stimuleren van het gebruik van de regeling bij deze groepen. ln Eindhoven is sinds januari 2008 een stadspas ingevoerd, Het zou technisch mogelijk kunnen zijn om de reductieregeling in deze stadspas te integreren Wij adviseren dit alleen te doen wanneer de huidige bestedingsmogelijkheden gehandhaafd blijven. Bekijk of de hierboven beschreven aanbevelingen betrokken kunnen worden bij de aanbevelingen die de Taskforce Armoedebeleid gaat uitbrengen of inmiddels uitgebracht heeft.
5, Vervolg/verbeteringen Kijken we terug naar het begin, de nota ’Herijking Minimabeleid en de gestelde doelen (gebruik en uitvoeringskosten) dan blijkt uit het onderzoek en de onderstaande gegevens dat die doelen in ruime mate gerealiseerd zijn.
Toename gebruik In onderstaande tabel staan de relevante gegevens.
Aanvragen Toename
3.955
Toekenningen Toename
3.142
ln 2006 is voor het eerst gewerkt volgens de vereenvoudigde aanvraagprocedure en actieve benadering. Dit heeft geleid tot bijna een verdubbeling van het aantal toekenningen in twee jaar tijd. Het bereik en gebruik is significant gestegenl
Uitvoeringskosten In onderstaande tabel staan de relevante gegevens.
<558,917;
( 905.344,- E 1.486.821;
6 ’116369,- 4 111.677; 4 193.735,12%
3.955
13%
4.47S 8258
6 29; E 25; f 23,6 4,-(14%)
E 2; (8%)
In het bovenste deel hebben we de uitvoeringskosten gerelateerd aan de programrnakosten. We zien dan een daling ten opzichte van de programmakosten. Echter dit is geen zuivere benadering, immers hoe hoger de vergoeding hoe relatief lager de uitvoeringskosten worden. Het is beter om de gemiddelde
uitvoeringskosten te relateren aan het aantal aanvragen. We zien dan dat de kosten in drie jaar tijd gedaald zijn van E 29,- naar <23,- per aanvraag, een daling van 21’II.
8estedingsvrijheid Uit het onderzoek komt duidelijk naar voren dat slechts een heel klein deel (7,596) van de gebruikers het geld voor andere doeleinden aanwendt waarmee nog niet gezegd is dat men niet participeert. Immers ten tijde van de uitbetaling kan men het bedrag nodig hebben voor dringende uitgaven terwijl men door het jaar heen op de een of andere manier participeert. Verder dienen we te bedenken dat de juridische basis van de reductie regeling gelegen is in de mogelijkheden van de categoriale minima regelingen. Dit betekent dat we als gemeente zelf kunnen bepalen dat we aan bepaalde groepen een vergoeding verstrekken in het kader van participatie. Hierbij wordt uitgegaan van het gegeven dat het aannemelijk is dat er kosten zijn, verificatie is dus niet nodig en ook niet voorgeschreven. Gelet op de bestedingen, het relatieve lage bedrag, de doelstelling tot vergroting gebruik en lage uitvoeringskosten en de wettelijke mogelijkheden stel ik twee wijzigingen voor. Bij de eerste aanvraag volstaat een verklaring dat men de reductieregeiing wil voor participatie, verder geen verificatie. Overigens moeten we wel de inkomens- en gezinsgegevens vragen voorzover we die al niet kennen;
2. Geen nader onderzoek bijvoorbeeld in de vorm van een steekproef of anderszins verificatie. Daarnaast stel ik voor om het klanttevredenheidsonderzoek periodiek te laten plaatsvinden eenmaal per drie jaar het volgende eind 2010. Dit past ook in de aanbeveling van de Rekenkamer om meer inzicht te krijgen in de outcome van regelingen.
Vergroting bereik Hoewel we de afgelopen tijd wat dit betreft al een flinke slag geslagen hebben blijft het nodig om het bereik te verbeteren. Dit geldt niet alleen voor deze regeling maar ook voor andere instrumenten. In dat licht zijn inmiddels een aantal activiteiten in gang gezet of in ontwikkeling: Preventiemedewerkers die organisaties, instellingen en intermediairs benaderen; Het opsporen van kwetsbare doelgroep en thuis bezoeken langs de weg van het Preventie Informatie Team (PIT) ;
Een proactieve benadering van (mogelijke) rechthebbenden; Gebruik maken van bekende gegevens; Doorontwikkeling van digitale producten zoals bv deelnemen aan ’Bereken uw Recht"; Een gerichte publiciteitscampagne in loop van 2008, Toegangsbepaling Wmo, per 1 januari 2009 zal er bij de indicatie voor de Wmo-voorzieningen ook gekeken worden naar het recht op inkomensondersteunende maatregelen. Met deze maatregelen kunnen we ook het bereik verbeteren van de doelgroepen twee-ouder gezinnen met kinderen en samenwonenden/gehuwden zonder kinderen. Relatie met andere ontwikkelingen Andere ontwikkelingen die in relatie tot de reductieregelingen spelen zijn: Meedoen, de Stadspas, het )eugdsportfonds, het wetsvoorstel voor categoriale bijstand voor jeugdigen en liet rapport van de Taskforce Armoede. Kijken we naar de realisatie van de bereikte beleidsdoeien (gebruik/uitvoeringskosten), de tevredenheid van de gebruiker, de mogelijkheden om het bedrag naar inzicht in en buiten Eindhoven te besteden en de mogeiijkheden om de regelingen nog verder te verbeteren dan is er geen aanleiding om dit instrument ingrijpend te wijzigen. Het is een typisch inkomensondersteunend middel dat bijdraagt aan participatie. Dat kan (aanvullend en samenhangend) ook langs andere doelgerichte wegen zoals bijvoorbeeld kortingen (Stadspas) bij voorzieningen zoals zwembad, schouwburg etc.. Ook langs de weg van
het >eugdsportfonds kan bevordering van participatie plaatsvinden. Ook andere doeien kunnen op dit soort wijzen bereikt worden zoals bewegen, kunst cultuur etc. Aan de hand van de uitkomsten van de Taskforce-armoede zullen we bezien in hoeverre deze van invloed zijn op de reductieregeling, Dit geldt overigens voor alle instrumenten uit het minimabeleid. Hoogte bedrag Uit het onderzoek blijkt dat bijna de helft van het bedrag te laag vindt, dit is het bedrag van 2007 ad < 146;. In 2008 is dit 4 149;. Hierin zit C 35; tijdelijke verhoging t/m 2009. Gelet op het succes van het gebruik adviseer ik om tenminste het huidige bedrag structureel te maken. Dit zal dan meegenomen moeten worden bij de voorjaarsnota 2010-2013. Voor overige doelgerichte participatie adviseer ik dit langs andere wegen te doen zoals bij het vorige onderdeel beschreven. Op deze wijze wordt/blijft de reductieregeling een soort van basisvoorziening ter ondersteuning van participatie vanuit de hoek van de inkomensondersteuning.