ProDef BULLETIN INHOUD. Eind van een bewogen jaar. PROFESSIONALS BIJ DEFENSIE december 2015 nummer 8

ProDef BULLETIN PROFESSIONALS BIJ DEFENSIE december 2015 | nummer 8

2015

INHOUD 2

Column duovoorzitter

3

SBK 2012 verlengd tot 2017

4

OG = PG + MG + GO

5

ABP-bestuur ondermijnt 5,05% loonsverhoging?

6

Organisatie van de reorganisatie met de juiste IST

7

Pensioen bij inkomen boven € 100.000,-

9

Introductie HSGO Maj Niels van Woensel

12

Kennismaken met LKol Marcel Duvekot

16

Column vicevoorzitter EN VERDER

8 11 11 13 14

Cartoon Websiteberichten Medezeggenschapverkiezingen Column Juridische zaken Column Risico’s en kansen bij Defensie

www.ProDef.nl

Eind van een bewogen jaar door Marc de Natris

Aan een ‘bewogen jaar in de polder’ komt een eind. Dat ‘bewogen’ gold op meerdere fronten. Bewogen in relatie tot de vakbonden onderling, maar ook bewogen op het arbeidsvoorwaardelijk gebied van de ambtenaren.

V

oor het eerst sinds jaren kreeg de ambtenaar in 2015 weer een arbeidsvoorwaardelijke loonsverhoging en het jaar 2016 begint meteen goed met een 3% loonsverhoging. Of het jaar 2016 arbeidsvoorwaardelijk óók een mooi einde gaat krijgen zal in grote mate afhangen van de voortgang die geboekt wordt op de ‘Agenda van de Toekomst’. Een agenda waarin een toekomstvisie leidend moet zijn. Hoe ziet Defensie er over 10 tot 15 jaar uit en welke mensen en middelen heeft zij daarbij nodig? Gaat het sociale partners lukken om gezamenlijk een nieuw toekomstbestendig personeelsbeleid te maken dat zowel draagvlak heeft bij de werkgever als bij het defensiepersoneel? Want uiteindelijk zal draagvlak essentieel zijn als het eindresultaat van een alles omvattend akkoord, aan de leden zal worden voorgelegd. Naast draagvlak speelt vertrouwen tussen de sociale partners óók een belangrijke rol. Zonder onderling vertrouwen wordt het lastig om te komen tot een gezamenlijk resultaat. Een gezamenlijk resultaat dat weer één op één te koppelen is aan het hierboven beschreven breed draagvlak. Ik vind het verlengen van het Sociaal Beleidskader 2012, met een jaar, tot 1 januari 2017, in dit kader dan ook een belangrijk signaal. De sociale partners geven hier namelijk gezamenlijk het signaal af dat zij het allen van belang vinden dat Defensie en haar personeel gebaat zijn bij rust. Rust die het overleg tussen de medezeggenschap en de werkgever in het kader van reorganisaties in positieve zin zal bevorderen. Positief omdat men zich geen zorgen meer hoeft te maken over de tijddruk van het indienen van een beleidsvoornemen voor het einde van dit jaar, omdat het SBK daarna niet meer van kracht zou zijn. Ik hoop dat de rust ook zijn weerslag zal krijgen in het overleg. Het is voor het eerst sinds maanden dat alle partijen overeenstemming hebben bereikt over een belangrijke arbeids­ voorwaarde. Ik hoop dat dit een voorbode is van een constructief overlegjaar tussen de sociale partners, al ben ik me terdege bewust van de uitdagende toekomstagenda. Een mooie kerst­ gedachte om het bewogen jaar 2015 mee af te sluiten. Ik wens u allen fijne feestdagen en een mooi en vooral gezond 2016 toe. Geniet van de welverdiende rust. Mocht dit niet aan de orde zijn omdat u in het belang van onze veiligheid aan het werk bent, dan wens ik u en de uwen veel sterkte toe.

1

Colofon

Column duovoorzitters

Het ProDef bulletin is een uitgave van de Gezamenlijke Officierenverenigingen en Mid­ delbaar en Hoger Burgerpersoneel bij Defensie (GOV|MHB). Het bulletin verschijnt 8 keer per jaar.

door Ruud Vermeulen

Adres secretariaat GOV|MHB en redactie ProDef bulletin: Wassenaarseweg 2 2596 CH Den Haag 070-3839504 www.prodef.nl [email protected] (secretariaat/administratie) [email protected] (redactie ProDef bulletin)

Vertrouwen in het ABP Duurzaamheid versus Rendement ABP

Redactie M.E.M. de Natris (hoofdredacteur), R. Bliek, T. Kofman, R. Groen, R.E.W. Pieters, P.J.G. van Sprang, drs. M.A.M. Weusthuis (eindredacteur)

oor diegenen die een pensioen aan het opbouwen zijn, zakt, door de telkens negatieve berichten over het ABP, inmiddels de pensioen­ moed in de schoenen. Gaat dit ooit nog leiden tot een fatsoenlijk pensioen? Het vertrouwen in ons pensioensysteem en specifiek het ABP wordt stukje bij beetje uitgehold. Het pensioen is al jarenlang niet geïndexeerd, waardoor inmiddels zo’n 11% koopkracht verloren is gegaan. Bovendien luidt de boodschap, dat, binnen de huidige regelgeving, het komende decennium, wederom niet zal worden geïndexeerd. Dat betekent nog eens 25% minder koopkracht.

Aan dit nummer werkten mee: H. Boomstra (cartoon), M.F. Duvekot drs. R.W. Mannak, (correcties), B. Blonk, P. van Maurik en J.L.R.M. Vermeulen Vormgeving Frank de Wit, Zwolle Drukwerk Èpos|Press, Postbus 1070, 8001 BB Zwolle Advertenties 070-3839504 © ProDef bulletin Overname van artikelen is enkel toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder uitdrukkelijke vermelding van de bron. Er kunnen geen rechten worden ontleend aan de teksten in dit bulletin. Wijzigingen adres- en persoonsgegevens Svp doorgeven aan het secretariaat van de GOV|MHB: 070-3839504 [email protected] Juridisch advies Voor arbeidsgerelateerde vragen en/of conflic­ ten beschikt de GOV|MHB over drie juridische adviseurs. De procedure loopt in aanvang via de coördinator M.E.M. de Natris (duo-voorzitter GOV|MHB, 070-3839504 of [email protected]). In spoedeisende gevallen kan onder goedkeuring achteraf recht­ streeks contact worden opgenomen met: • mr B. Blonk 070-3839504 [email protected] Kopij Kopij voor nummer 1 van het ProDef bulletin dient voor 18 januari 2016 per e-mail bij de redactie aanwezig te zijn.

2

Het afgelopen jaar is de bestuursvoorzitter van het ABP gewisseld. Via een van onze vertegenwoordigers in het Verantwoordingsorgaan hebben wij vernomen dat de aantredende voorzitter verstand heeft van pensioenproblematiek en daadkrachtig optreedt.

V

Zoals al vaker aangegeven, de grote boos­ doeners zijn De Nederlandse Bank (DNB) en de Europese Centrale Bank (ECB). DNB bepaalt dat alle toekomstige verplichtingen tegen een kunstmatig laag gehouden rente­ tarief beoordeeld moeten worden. 1% minder rente betekent een 12% lagere dekkings­ graad. De ECB is verantwoordelijk voor het kunstmatig laag houden van de rentetarie­ ven, o.a. door de ingezette geldverruimings­ politiek langer vol te houden en op een hoger niveau. Als gevolg hiervan is de rekenrente de afgelopen kwartalen met 0,3% gedaald, wat een verlaging van de dekkingsgraad met meer dan 4% tot gevolg had. De zekere verwachting is dat de rekenrente en dus de dekkingsgraad nog verder zullen dalen. Een tweede pilaar onder een gezond ABP vormen de beleggingsrendementen. Over de afgelopen 20 jaar heeft het ABP een ren­ dement behaald van gemiddeld 7% per jaar. In 2015 over de eerste drie kwartalen is dit rendement maar 0,8%. Tegenover een posi­ tief resultaat in het eerste kwartaal van ruim 8%, zijn de twee volgende kwartalen negatief geweest. Is dit verontrustend? Mijn inschat­ ting is van niet. Wij hebben de afgelopen jaren een aantal grote crises gehad, zoals de bankencrisis. De rendementen waren toen

zwaar negatief en toch is het gemiddeld rendement eigenlijk al jaren gemiddeld 7%. Wij zien nu dat de bestuursvoorzitter, mevrouw Wortmann-Kool, aanstuurt op duurzaamheid van de beleggingen en ver­ minderen van de CO2 voetprint. In 5 jaar zou de hele beleggingsportefeuille hierop moe­ ten worden doorgelicht. De vraag die dan bij velen opkomt is, of het rendement of de duurzaamheid de bepalende factor wordt. Bij het bepalen van het rendement spelen ook de kosten een bepalende rol. Het doorlichten van de portefeuille en het afspraken maken met bedrijven zullen zeker niet gratis zijn, in­ tegendeel. Dit wordt een kostbare operatie. Het ABP, en met haar andere pensioen­ fondsen, hebben altijd beloofd dat er een welvaartsvast pensioen zal zijn. Deze belofte hebben ze niet waargemaakt. Dat is inmid­ dels een feit, maar wij zijn die belofte niet vergeten. Het ABP draagt nu uit milieu en duurzaamheid centraal te gaan stellen. Maar hoe zit het met het rendement? Ik begrijp, ook in het licht van de klimaattop in Parijs, dat duurzaamheid een belangrijk on­ derwerp vormt. Maar de boodschap die het ABP nu uitdraagt is tweeledig en daardoor onduidelijk en zet verder de bijl in het ver­ trouwen in deze organisatie. De vraag wordt dan valide: Is de bestuursvoorzitter iemand met gevoel voor maatschappelijke ontwik­ kelingen (zij is een oud politicus) of voor gepensioneerden? Wiens vertrouwen wil zij winnen? Dit voelt tot nu toe niet goed. De GOV|MHB zal het ABP, ook via haar vertegenwoordiger in het Verantwoordingsorgaan, kritisch hierop blijven volgen!

Arbeidsvoorwaarden

door Niels van Woensel

SBK 2012 verlengd tot 2017 Tijdens het Sector Overleg Defensie (SOD) van 3 december jl. zijn Defensie en de Centrales van Overheidspersoneel (Centrales) overeengekomen dat het SBK 2012 met één jaar wordt verlengd tot 1 januari 2017. Hiermee is de opschorting van het Georganiseerd Overleg opgeheven, en kunnen Defensie en de Centrales weer om de overlegtafel.

O

p 24 november jl. hadden de Centrales tijdens de Werkgroep Algemeen Personeelsbeleid (WGAP) het overleg met Defen­ sie opgeschort. Reden hiervoor was dat Defensie geen duidelijkheid kon verschaf­ fen over een eventuele verlenging van het SBK 2012. Indien het SBK niet zou worden verlengd zou dit tot gevolg hebben dat de­ fensiepersoneel, dat geraakt gaat worden door reorganisaties waarvan het beleids­ voornemen na 1 januari 2016 wordt vast­ gesteld, niet meer onder de bescherming van het SBK valt. Dit zou tot gevolg hebben dat Defensie, de enige rijksoverheidswerk­ gever die personeel op regelmatige basis ontslaat, haar personeel geen sociaal plan meer zou bieden bij reorganisaties. Dit laat­ ste wordt nu voorkomen door de verlenging van het SBK 2012 tot 1 januari 2017. Het is de bedoeling dat, conform afspraken met Defensie, (delen van) het SBK opgenomen worden in de vaste rechtspositie van het defensiepersoneel. De Centrales hebben in het SOD aangegeven dat, indien dit niet tij­ dig het geval is, er opnieuw een verlenging van het SBK 2012 zal worden gevraagd.

Verlenging personeelsmaatregelen

Gekoppeld aan de verlenging van het SBK heeft Defensie een verzoek tot verlenging van een aantal personeelsmaatregelen bij de Centrales neergelegd. Het betreft maatregelen die vermeld zijn in de nota `Personeelsmaatregelen gedurende de reorganisatieperiode tot 1 januari 2016´ en de SG-aanwijzing A/980, die in feite aan het SBK 2012 zijn gekoppeld. Hoewel de Centrales de strekking van de maatregelen onderschrijven is er afgesproken dat de uitwerking van het voorstel in de WGAP van 15 december zal plaatsvinden.

BARD 122

Een van de belangrijke onderwerpen die nog op de agenda staat voor dit jaar is het wijzigen van artikel 122 van het Burgerlijk Ambtenarenreglement Defensie (BARD). De in dit artikel genoemde ontslagleeftijd van

65 jaar sluit niet meer aan op de huidige (en toekomstige) AOW-leeftijd. De aanpassing van de ontslagleeftijd in het BARD zou ook gevolgen kunnen hebben voor gewezen burgerambtenaren met een ontslaguitke­ ring op grond van het Besluit bovenwet­ telijke uitkeringen bij werkloosheid voor de sector Defensie (BWW). Op grond van dit besluit wordt aan de ontslagen ambtenaar die recht heeft op een WW-uitkering, onder voorwaarden, een aansluitende uitkering verleend tot de dag waarop hij de pensioen­ gerechtigde leeftijd bereikt. Deze leeftijd is in de begripsomschrijvingen van het BWW omschreven als: ‘de leeftijd als bedoeld in (...) artikel 122 van het Burgerlijk ambtena­ renreglement defensie’. Op basis van de in artikel 122 genoemde ontslagleeftijd stopt deze uitkering op de leeftijd van 65 jaar. Tij­ dens de al eerder genoemde WGAP van 15 december zal ook dit onderwerp inhoudelijk worden behandeld.

GOV|MHB

De GOV|MHB is tevreden dat de noodzake­ lijke verlenging van het SBK 2012 een feit is. De GOV|MHB heeft er vertrouwen in dat Defensie en de Centrales tijdig (delen van) het SBK 2012 in de staande rechtspositie zullen opnemen, dan wel opnieuw een verlenging van het SBK zullen overeenko­ men. De verlenging zorgt voor rust in de defensieorganisatie. Dit is belangrijk voor

zowel de werkgever als de werknemers omdat dit bijdraagt aan een zorgvuldig reorganisatieproces. Wat het artikel 122 (BARD) betreft is de GOV|MHB van mening dat bij het opstellen van het SBK2012 de intentie was om de uitkering te laten doorlopen tot de nieuwe pensioenleeftijd, dan wel AOW-leeftijd. Omdat artikel 122 van het BARD daar een belemmering voor vormt, dient dit artikel volgens de GOV|MHB dan ook aangepast te worden aan de nieuwe praktijk.

Doorkijk naar 2016

Door de uitvoeringsovereenkomst van het Loonakkoord bij de sector Defensie zijn de arbeidsvoorwaardenonderhandelingen na het eerste deelakkoord en de voorlo­ pige voorziening AOW-gat inhoudelijk niet verder behandeld. Het jaar 2016 wordt dan ook een interessant jaar. Gaat het de sociale partners lukken om gezamenlijk te komen tot een nieuw en toekomstbestendig personeelsbeleid? Een nieuw personeels­ beleid waar ‘het zoet en zuur’ in balans zijn en waar rekening wordt gehouden met de bijzondere positie van de militair en het burgerpersoneel bij Defensie. Als dit laatste geschiedt dan zullen Defensie en de Centra­ les in 2016 flinke stappen kunnen maken om zodoende te komen tot een voldragen arbeidsvoorwaardelijk akkoord.

3

OG = PG + MG + GO

M

Het jaar 2015 loopt ten einde. Het jaar waarin de reorganisaties uit de Beleidsbrief van 8 april 2011: ‘Defensie na de crisis: een kleinere krijgsmacht in een onrustige wereld’, op een enkele reorganisatie na, zijn voltooid.

inister Hillen had in 2011 niet kunnen vermoeden dat de wereldwijde veiligheidssitu­ atie er anno 2015 aanzienlijk slechter voor staat. Naar aanleiding van de Beleidsbrief beschikt Nederland met ingang van 2016 over een aanzienlijk ingekrompen en uitgeklede defensieorganisatie. Een organisatie waarover de Algemene Reken­ kamer een harde conclusie heeft getrokken: “Defensie kraakt in haar voegen en trekt een niet vol te houden wissel op zichzelf”. Dat de veiligheidssituatie sterk is veranderd ten opzichte van 2011, blijkt uit een uit­ spraak van Minister Hennis. Zij zei onlangs in de Metro dat zij rekening houdt met een terreuraanslag in Nederland. Zij gaf aan: “Wie vrede wil, bereidt zich voor op oorlog”. Een wijze uitspraak, die de afgelopen jaren helaas geen enkele indruk heeft gemaakt bij onze politici in Den Haag. Nederland heeft zich, in tegenstelling tot oorlog, voorbereid op vrede. Het gevolg is een defensie-uit­ verkoop zonder weerga op zowel materi­ eel- als personeelsgebied. Ondanks deze uitverkoop gaf de minister in het interview aan: “We moeten klaar zijn als het moment daar is”. Waar we precies klaar voor moeten zijn werd mij na het lezen van het interview niet duidelijk. Ik ga er vanuit dat de minister bedoelt dat Nederland in staat is om snel te

Cartoon

4

door Marc de Natris

reageren op een terreurdaad. De minister geeft de lezers een duidelijk en helder beeld over de toegenomen dreiging in en rondom Europa en geeft aan dat de beschikbaarheid, gereedheid en verplaats­ baarheid van onze eenheden vanuit de NAVO omhoog zijn gegaan. De vraag die ik aan de orde wil stellen is: “Is Defensie er klaar voor als het moment daar is?” Onlangs las ik een artikel waarin het ‘klaar zijn’ duidelijk werd omschreven. Het ‘klaar zijn’ voor Defensie betekent dat Defensie operationeel gereed is. Operationeel gereed (OG) is niets anders dan de optelsom van de personele en materiële gereedheid en de geoefendheid (GO). Als formule: OG = PG + MG + GO. Als ik inzoom op de personele gereed­ heid, dan constateer ik dat onze kleinere krijgsmacht niet, zoals beoogd op 1 januari as., 100% is gevuld. Er is een groot tekort aan specialisten en de werving blijft sinds jaar en dag achter. Het lukt Defensie niet om de braindrain, het irreguliere verloop, tot stand te brengen. Ook voor wat betreft de materiële gereedheid constateer ik dat onze kleinere krijgsmacht niet datgene kan bieden dat gewenst is. Door het tekort aan reserveonderdelen is een aanzienlijk deel van het defensiematerieel gekannibaliseerd, om met gebruikmaking van de onderdelen ander materieel in de vaart, lucht, dan wel

op de weg te houden. Voor wat betreft de operationele gereed­ heid geldt dat onze kleinere krijgsmacht niet in staat is over de gehele linie het principe train as you fight toe te passen. Een groot aantal oefeningen is vanwege geld­ gebrek de afgelopen jaren niet doorgegaan. En als de oefeningen doorgaan dan worden er regelmatig allerlei beperkingen opgelegd vanwege gebrek aan munitie (pang-pang), uitrusting, manoefendagen, et cetera. Voor een aanzienlijk deel van de defensieor­ ganisatie geldt dan ook dat zij niet operatio­ neel gereed is. Dit blijkt ook uit de Kamer­ brieven ‘Knelpunten materiële gereedheid’ en ‘Inzetbaarheid rapportage’. Alleen voor de eenheden die missiegericht opwerken, geldt dat zij ten gevolge van het doorlopen van een missiegericht opwerktraject de ultieme vorm van gereedheid bereiken. Deze eenheid is veelal 100% gevuld, het krijgt het benodigd materieel toebedeeld en train as you fight is hier van toepassing. Voor de rest van Defensie geldt nadrukkelijk dat de ‘bezuinigingsoperatie van Hillen’, het uitblijven van de benodigde investeringen en het ontbreken van politieke daadkracht heeft geleid tot een organisatie die er verre van klaar voor is. Geen fijne kerstgedachte, maar wel een om bij stil te staan. Dit artikel wordt ook als weblog gepubli­ ceerd op maandag 14 december 2015.

Arbeidsvoorwaarden

door Martin Weusthuis

ABP-bestuur ondermijnt loonakkoord? Het ABP-bestuur heeft onlangs de pensioenpremie voor 2016 vastgesteld. Meteen stonden de kranten vol van de kritiek dat daarmee de bovensectorale loonruimteovereenkomst, het ‘loonakkoord’, zou worden opgeblazen. Oftewel, u zou uw 5,05% loonsverhoging niet krijgen. Een onzinverhaal.

De dame op de foto rechts naast de voorzitter is mevrouw Geraldine Leegwater, de vertegenwoordiger namens de CMHF in het ABP-bestuur.

H

et ABP bestuur heeft de premie voor 2016 0,4% hoger vastge­ steld dan deze bij de totstand­ koming van het loonakkoord medio dit jaar was overeengekomen. De werkgever moet nu het werkgeversdeel van de premie, d.w.z. 70% van die 0,4% betalen en dat was medio dit jaar kennelijk door de werkgever niet voorzien. Dit is onjuist, want een verhoging was op dat moment namelijk al wel voorzien. Een pensioenfondsbestuur moet ieder jaar een zgn. kostendekkende premie vaststellen, dat is de premie waar­ mee de pensioenopbouw van het komende jaar kan worden ingekocht. Die premie moet volgens de regels van de toezichthouder DNB worden vastgesteld o.b.v. financieeleconomische factoren zoals de rentestand, en o.b.v. interne fondsfactoren zoals de po­ pulatie van het betreffende pensioenfonds. Nu is het de laatste jaren steeds zo dat de ABP-pensioenpremie stijgt n.a.v. deze factoren. Voor 2016 gaat het om daling van de rente in het najaar vastgesteld door DNB, verlenging van de levensverwachting gerapporteerd door het CBS, en om interne ABP-ontwikkelingen zoals de veroudering van het totale ABP deelnemerbestand, frequentie van in- en uitgaande deelnemers met bijhorende leeftijd, e.d. Bij de totstand­ koming van het loonakkoord was het voor beide partijen duidelijk dat uiteindelijk het ABP-bestuur, dat verantwoordelijk is voor de financiën van het fonds, de taak, de bevoegdheid en de verantwoordelijkheid

heeft om eind 2015 de premie vast te stel­ len. De werkgever wist medio 2015 bij de totstandkoming van het loonakkoord en de daarbij berekende premieverlaging, dat er aan het eind van het jaar nog een premie­ verhoging aan zat te komen, of had daar op z’n minst rekening mee moeten houden. De werkgever heeft daar dus ruim op tijd op kunnen anticiperen en zal 70% van die 0,4% meerkosten dan ook voor zijn rekening moeten nemen. Daarnaast wil het ABP-bestuur voor 2016 boven op de kostendekkende premie per 1 april 2016 een premieopslag heffen in verband met de financiële positie van het fonds. De toezichthouder DNB had medio 2015 al, zonder rekening te houden met de premieverlaging als gevolg van het loonakkoord, vastgesteld dat het ABP tot de slechtst presterende pensioenfondsen behoort met een, in verhouding tot andere vergelijkbare fondsen, lage premie. Ook van deze premieopslag willen de gezamenlijke werkgevers bij overheid en onderwijs niets weten, want dat zou indruisen tegen de afspraken in het loonakkoord van medio 2015. Het ABP-bestuur heeft echter onaf­ hankelijk van afspraken die sociale partners maken over de inhoud van de pensioenre­ geling, zijn eigen verantwoordelijkheid om die pensioenregeling te kunnen (blijven) financieren. Nu, mét de premieverlaging, vindt het ABP-bestuur het verantwoord in 2016 een premieopslag te gaan heffen waarvan de hoogte afhangt van de stand

van de actuele dekkingsgraad op 1 januari 2016. Naarmate die actuele dekkingsgraad lager onder de 100% ligt, zal de opslag hoger zijn. De actuele dekkingsgraad schommelde de laatste maanden van 2015 tussen de 95% en de 100%. Het loonakkoord is bindend voor alle sec­ toren binnen de overheid. Dat zijn sociale partners overeengekomen in de tekst van het loonakkoord. Defensie zal dus die 5,05% als loonsverhoging moeten uitkeren. Dat gaat ook gebeuren, want daartoe hebben sociale partners bij Defensie reeds een uitvoeringsovereenkomst getekend. Die uitvoeringsovereenkomst geeft uitsluitend weer hoe de beschikbare loonruimte zoals benoemd in de bovensectorale loonruim­ teovereenkomst voor de sector Defensie wordt besteed. Het, in november 2014 gestarte, parallelle traject van arbeids­ voorwaardenoverleg, om te komen tot een volledig arbeidsvoorwaardenakkoord, wordt weer gecontinueerd. De strijd daarover zal binnenkort ontbranden.

5

Medezeggenschap

door René Bliek

Het belang van de juiste ‘IST-situatie’ bij een nieuwe reorganisatie Op dit moment lopen bij Defensie veel evaluaties van nieuwgebouwde organisaties. De Medezeggenschap­ commissie bepaalt mede of daar weer een nieuwe reorganisatie uitrolt.

D

e evaluatie, uitgevoerd conform de opdracht of het plan, mondt uit in een evaluatierapport dat op basis van artikel 29 Besluit Medezeggenschap Defensie (BMD) wordt besproken met de Medezeggenschapscommissie (MC). Het evaluatierapport kan eventueel aanleiding zijn voor een nieuwe reorganisatie. In dat geval moet een nieuw proces worden gestart met een daartoe strekkende opdracht dat de start van een nieuw reorganisatie- en overlegproces markeert. De formele aanleiding voor dat proces is dan de bevindingen van de evaluatie. Ook komen er dit jaar nog ingrijpende beleidsvoornemens aan die grote gevolgen gaan hebben voor de bestaande organisatie. Veel bestaande organisaties zullen de komende jaren gereorganiseerd moeten worden. Op dit ogenblik is het zorgelijk dat de bestaande personele kant van de organisatie niet altijd overal duidelijk is. Anders gezegd, de oude eenheid (ISTsituatie) van de functievergelijkingstabel (de bijlage A) van een concept voorlopig reorganisatieplan (cVRP), is niet altijd

in overeenstemming met het laatst vastgestelde definitieve reorganisatieplan (DRP). Dit probleem speelt zowel bij het Hoofd Dienst Eenheid (HDE) als bij de MC. Dat is op zich ook niet vreemd, want veel reorganisaties en evaluaties zorgen voor wijzigingen in het laatst vastgestelde DRP, dat daarna goed in de systemen moet worden verwerkt. Personeel laat zich gelukkig veelal horen als het met hen misgaat, maar materieel natuurlijk niet. Het is dus van wezenlijk belang dat het HDE en de MC er zorg voor dragen dat zij wel alle veranderingen in de eigen organisatie bijhouden en weten. Voor de duidelijkheid; dat zijn dus niet alleen de veranderingen in de personele organisatie, maar ook van die aan de materiële kant. De MC moet niet vergeten dat alle personeelswijzigingen na het laatst vastgestelde DRP aan de MC voorgelegd moeten worden, en dat de MC voor elke wijziging schriftelijk toestemming moet geven. Helaas zie ik hier vaak dat niet elke MC zich daar bewust van is. Materieel bewustzijn is voor de MC nog lastiger, maar vergeet hier niet de vaak grote financiële waarde van het materieel en toebehoren, waar u mede verantwoordelijk voor bent.

In de huidige ‘IST-situatie’ van de twee onderzeeboten van de Walrus klasse kun je niet zien welke bemanningsleden mannelijk of vrouwelijk moeten zijn.

6

De piloot van deze Blackhawck weet echt wel hoeveel personen hij moet meenemen. Mag je dan niet verwachten dat wij onze IST-situatie in de normale bedrijfsvoering weten?

Elke organisatie, dus ook Defensie, moet zich de vraag stellen wat de gevolgen zijn van de opkomst van nieuwe technische innovatie voor onze organisaties. Wat wordt de brug van die hedendaagse praktijk naar de ontwikkelingen in de toekomst, welke innovaties staan ons nog te wachten en hoe kunnen we hier nu al rekening mee houden of van profiteren? Het is logisch dat door het invoeren van nieuw moderner materieel veranderingen plaats kunnen vinden op personeelsgebied. Kijk bijvoorbeeld maar naar de invoer van nieuwe schepen met duidelijk kleinere bemanningen, of de invoer van andere IV-middelen met een groot verschil in de stand der techniek in het verleden en in het heden, waardoor er een kwalitatieve mismatch komt tussen het bijpassende personeelsbestand van toen en nu. Vrijwel alle MC’s krijgen in 2016 te maken met de gevolgen van de evaluaties / reorganisaties. Weest u bewust van uw rol, accepteer deze en zorg dat de feiten kloppen. Vergeet niet uw feiten en informatie te delen met uw HDE en andere betrokken MC-leden. Zij zijn dan beter op de hoogte van uw situatie en uw mening. Door informatie met hen te delen, kunt u er mede voor zorg dragen dat er in de toekomst een betere organisatie wordt gebouwd.

Pensioenen e

.000 100

door Martin Weusthuis

0 0.00 e9 .000 e 80

.000 e 70 .000 e 60

Pensioen boven de € 100.000,- in 2016 Vanaf 1 januari 2015 bouwen ABP-deelnemers die een inkomen hebben van meer dan € 100.000,- geen pensioen meer op over het inkomensdeel boven de € 100.000,-. Zij kunnen nog wel vrijwillig een oudedagsvoorziening opbouwen over dat bedrag. U moet daartoe zelf een verzoek doen. In het Prodef bulletin nr. 6, september 2015, is uitgelegd hoe deze zgn. netto pensioenregeling bij ABP werkt. Er is ook aandacht besteed aan het verzekeren van het risico nabestaandenpensioen dat tot uitkering komt vóór de pensioendatum en aan de opbouw van een ouderdomspensioen dat tot uitkering komt ná de pensioendatum. In deze bijdrage wordt een aantal wijzigingen in de regeling besproken dat sindsdien is opgetreden.

Risico nabestaandenpensioen

Het risico nabestaandenpensioen boven een ton voorafgaand aan de pensioendatum is in 2015 voor betrokkenen geregeld en de premie daarvoor is betaald door Defensie. Dat had te maken met de onbekendheid met en de zeer late invoering van de regeling. Dat gaat veranderen in 2016. Voor 2016 zult uzelf actie moeten ondernemen om dit risico te verzekeren. Defensie heeft u geïnformeerd door middel van voorlichtingsbijeenkomsten en door u per brief informatie te sturen. Op de ABP-site kunt u onder netto pensioen uitrekenen hoe groot het verlies aan risico nabestaandenpensioen is voorafgaand aan de pensioendatum, en ook wat u aan ouderdomspensioen mist ná pensioendatum. Bovendien ziet u meteen de benodigde premie. Het risico nabestaandenpensioen kunt u het best verzekeren in de ABP netto pensioenregeling. De premie is laag, de uitkering vult uw pensioenhiaat precies aan en ABP zorgt ervoor dat tegemoet wordt gekomen aan de fiscale eisen. Daar hoeft u zelf niets aan te doen. Bovendien schuift u vanuit de risico nabestaandenregeling die Defensie nu voor u heeft geregeld zo die ABP risico nabestaandenpensioenregeling in zonder medische keuring. Het hiaat in uw risico nabestaandenpensioen is afhankelijk van uw inkomen boven een ton en uw leeftijd. Hoe jonger u bent en hoe groter uw

inkomensdeel boven een ton, hoe groter het hiaat. Het kan gaan om duizenden tot tienduizenden euro’s per jaar die uw partner mist zo gauw u komt te overlijden vóór uw pensioendatum. Echt een zaak om rond de kerstdagen eens goed naar te kijken!

Ouderdomspensioen

In die ABP pensioenregeling kunt u ook verder gaan met de opbouw van uw ouderdomspensioen boven een ton. U kunt ook kiezen voor een netto pensioenregeling bij een verzekeraar die een dergelijk netto product kent, als u niet bij ABP wilt blijven. U kunt ook kiezen voor een netto lijfrenteregeling bij een verzekeraar die zo’n netto product voert. Kies dan vanwege het kostenaspect voor een bankspaarproduct, zoals bijv. de netto lijfrenteregeling van Loyalis, de verzekeraar gelieerd aan ABP. Het belangrijke verschil tussen een pensioen- en een lijfrenteproduct is dat in de huidige pensioenwetgeving een pensioen altijd levenslange uitkeringen moet bieden, terwijl een lijfrenteproduct ook een tijdelijke uitkering van minimaal 5 jaar mag zijn. Sommige mensen zullen zeggen dat zij in de eerste, zeg 10 jaar na pensionering, graag meer geld te besteden willen hebben, bijv. omdat er nog hypotheekkosten zijn, terwijl anderen zullen denken dat zij het geld ook daarna nodig zullen hebben om (on)verwachte hoge zorgkosten te kunnen betalen. Het is een individuele keuze. U kunt er ook voor kiezen geld opzij te zetten in een spaar- of beleggingsproduct, te verkrijgen bij veel banken, verzekeraars en vermogensbeheerders. Dat biedt de meeste flexibiliteit. Ga dan niet zo maar voor een bank of verzekeraar, maar kies een prijsvechter die hetzelfde product voor lagere kosten levert. En uiteindelijk kunt u ook niets doen als u na analyse tot de

conclusie komt dat het niet nodig is om meer pensioen op te bouwen dan u nu doet tót die grens van € 100.000,-.

Medische keuring

Als u alleen maar gaat sparen of beleggen en niets verzekeren (overlijdensrisico of arbeidsongeschiktheid) dan loopt u niet tegen het fenomeen van de medische keuring aan. Doet u dat wel, dan zal er buiten ABP en Loyalis altijd eerst naar uw gezondheid worden gevraagd, waarna eventueel een medisch onderzoek volgt. In het geval van het risico nabestaandenpensioen dat Defensie in 2015 voor u heeft verzekerd bij Loyalis, is er geen sprake van een medische keuring als u voor 1 april 2016 een individueel risico nabestaandenpensioen verzekert bij ABP in de netto pensioenregeling. Als u zich vóór 1 april 2016 bij ABP meldt voor een ouderdomspensioen is er ook geen medische keuring. Datzelfde geldt overigens ook als u in 2016 een individuele netto lijfrenteregeling aanvraagt bij Loyalis. Vraagt u deze verzekering aan bij een andere verzekeraar dan zal er altijd naar uw gezondheid worden gevraagd. Dat kan leiden tot een hogere premie vanwege het eventueel hogere risico voor de verzekeraar, of tot uitsluiting van de verzekering.

Mensen met een ontslaguitkering van Defensie

Ook gewezen werknemers bij Defensie met een UGM- of SBK-uitkering en mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering die op 1 oktober 2015 reeds premievrij deelnemen, die als werknemer een inkomen hadden boven een ton, kunnen meedoen aan de ABP netto pensioenregeling. Ook voor hen is het raadzaam de rekentool op de ABP website te gebruiken om te bezien hoe groot de pensioenschade is en eventueel actie te ondernemen.

7

Arbeidsvoorwaarden

door Martin Weusthuis

AOW-overbrugging-, versleep- en voorzieningregeling Menigeen die pensioengerechtigd wordt is het niet altijd duidelijk of en hoe hun AOW-gat wordt gecompenseerd. Op dit moment bestaan er drie compensatieregelingen. 1. De overbrugginguitkering van de Sociale Verzekerings Bank (SVB). Deze regeling kent inkomens- en vermogenseisen. De regeling zal voor veel GOV|MHBleden vanwege hun inkomen niet van toepassing zijn. 2. De OP-versleepuitkering van ABP. U kunt uw eigen opgebouwde ouderdomspensioen (OP) ‘verslepen’ om uw AOW-hiaat te dichten. Om een tijdelijk gat te dichten verlaagt u levenslang uw ouderdomspensioen. 3. De AOW-voorzieningsregeling van Defensie. Deze regeling voorziet in een uitkering ter hoogte van uw individuele AOW-uitkering in de periode vóór de AOW-datum. De AOW-voorziening van Defensie keert het bruto AOW-bedrag uit, maar omdat voorafgaande aan uw AOW-datum nog de sociale premies worden geheven over het

totaalinkomen aan ouderdomspensioen en AOW-voorziening, levert dat netto zo maar honderden euro’s per maand minder op. Ondanks het bestaan van de Defensie AOW-voorziening kunt u als dat noodzakelijk is, nog steeds gebruik maken van de OP-versleepregeling van ABP. Let erop dat ook over dat bedrag de sociale premies voorafgaand aan de AOW-datum worden geheven, dus netto vallen de bedragen ook hier weer lager uit. Het advies blijft te trachten het AOW-gat door middel van de Defensie AOW-voorziening en eventueel eigen middelen te dichten. Nu de Defensie AOW-voorziening vanaf oktober 2015 standaard tot uitbetaling komt, hebben de bonden met Defensie en ABP afgesproken dat in de toekomst de standaard optie voor de militair m.b.t. de OP-versleepregeling op ‘nee’ komt te staan en dat u zelf moet aangeven dat

u er juist wél gebruik van wilt maken. Op dit moment is dat nog andersom. Ook de burgerambtenaar zal zelf moeten bepalen of hij gebruik wil maken van de versleepmogelijkheid van zijn ouderdomspensioen opgebouwd bij ABP. De GOV|MHB stopt niet bij de AOWvoorzieningsregeling van Defensie. De AOW-voorziening van Defensie is een voorlopige voorziening die in het leven is geroepen om ervoor te zorgen dat er in ieder geval geld is als dat nodig is, om de periode tussen pensioendatum en AOW-datum door te komen. De definitieve oplossing is echter wat de GOV|MHB betreft, het doorlopen van de defensieuitkeringen (SBK, UGM) tot de nieuwe AOW-datum. Arbeidsvoorwaardelijk en gerechtelijk zijn wij voor u bezig.

De knip in het ABP Extra Pensioen Als u een ABP Extra Pensioen heeft opgebouwd kunt u tijdelijk, d.w.z. tot 1 januari 2017, uw pensioenuitkering in tweeën knippen in een tijdelijk deel van 2 jaar en daarna een levenslange uitkering. pensioenresultaat te realiseren door een deel van het kapitaal te blijven beleggen, zodat er na die twee jaar een hoger levenslang AEP kan worden ingekocht.

Dat is gedaan omdat de hoogte en de indexatie van uw ABP Extra Pensioen (AEP) afhankelijk is van de hoogte van de rente en de beleggingsresultaten van ABP. De huidige rentestand en beleggingsresultaten leveren een laag pensioen op. Bij een zogenoemde ‘premieovereenkomst’, wat het AEP is, kun je sinds medio 2015 de levenslange pensioenuitkering knippen in twee delen. Het eerste deel is dan twee jaar lang, ingekocht tegen de huidige rente en koersen. Doel van deze ingreep is een beter

8

En daar ligt natuurlijk precies het probleem, want in de huidige marktomstandigheden is het niet te voorspellen wat de rente en de koersen in twee jaar tijd gaan doen. Denkt u als AEP-gerechtigde dat rente en koersen gaan stijgen, dan is het slim gebruik te maken van die knipmogelijkheid. Denkt u dat rente en koersen gaan dalen in die twee jaar, dan is het zinvol nu meteen een levenslange uitkering aan te kopen en geen gebruik te maken van de knipmogelijkheid. Wie het weet mag het zeggen. Uw levenslange pensioen kan na 2 jaar hoger of lager uitvallen. De gevolgen van de keuze van de pensioenknip komen volledig voor uw

rekening. Het ABP geeft geen garantie op de hoogte van het pensioen, maar raadt u aan u goed te informeren. Als u in aanmerking komt voor de pensioenknip, informeert het ABP u door middel van een brief. Voor al diegenen alleen gerechtigd tot het reguliere ABP pensioen (niet AEP), die nu denken dat ook zij zouden kunnen knippen: die vlieger gaat niet op. Dat knippen kan alleen in een premieovereenkomst, een pensioenovereenkomst waarin d.m.v. een premie een kapitaal wordt opgebouwd waarvan op pensioendatum een in de opbouwperiode onbekend periodiek pensioen wordt aangekocht. In de reguliere ABP pensioenregeling bouwt u geen kapitaal op, maar u bouwt een periodiek pensioen op, levenslang uit te keren vanaf pensioendatum. In zo’n zogenoemde ‘uitkeringsovereenkomst’ kan niet worden geknipt.

GOV|MHB-zaken

door Redactie

Introductie HSGO Maj Niels van Woensel Hoe ben je bij de GOV|MHB als HSGO terecht gekomen?

Ik had al enige ervaring in de medezeggenschap bij Defensie en als vakbondskaderlid. Eind 2014 werd ik door het bestuur van de GOV|MHB gevraagd of ik interesse had in de functie van HSGO. Er waren meerdere kandidaten, dus ik moest nog wel door de functieselectie komen. Omdat het concept van een ‘vrijgestelde’ bij de vakbond mij nog volledig onbekend was, heb ik eerst informatie ingewonnen om bekend te raken met de inhoud van de functie. Als snel ontdekte ik hoe breed en uitdagend de functie is en besloot ik om mee te solliciteren.

Verder is er na jaren van bezuinigingen een trendbreuk ontstaan waar, door een toenemend belang van veiligheid in de wereld, weer meer aandacht is voor Defensie. Deze toenemende aandacht dient zich ook te vertalen naar meer aandacht voor de belangrijkste capaciteit bij Defensie, het personeel. De Bijzondere Positie van de militair verdient hierbij ook bijzondere aandacht. Zowel de politiek als de defensietop zouden zich hier sterk voor moeten maken. Uit de dossiers WUL en het AOW-gat blijkt eens temeer dat de rekening van de Bijzondere Positie van de militair keer op keer bij het defensiepersoneel wordt weggelegd.

Wat zijn je verwachtingen? Wil je jezelf voorstellen?

Ik ben Niels van Woensel, 36 jaar oud en majoor van de Technische Dienst. Na mijn VWO opleiding ben ik in 1997 in dienst gekomen en heb de opleiding aan de Koninklijke Militaire Academie in 2000 afgerond. Ik ben getrouwd en heb 4 kinderen (3 meisjes en 1 jongen). Tijdens mijn plaatsing bij het Joint Force Command (JFC) Heidelberg in 2006 ben ik naar Duitsland verhuisd en sindsdien woon ik met mijn gezin in Duitsland. Op dit moment in een plaats genaamd Dülmen. In mijn vrije tijd sport ik graag, vooral hardlopen en fitness.

Welke functies heb je bij Defensie bekleed? Ik ben in 2000 als plaatsvervangend pelotonscommandant van een herstelpeloton bij 43 Herstelcompagnie begonnen. Na mijn KMA-II studie heb ik diverse functies als plaatsvervanger en commandant van een herstelpeloton bekleed. In 2006 ben ik als (plaatsvervangend) commandant van de National Support Unit van het JFC Heidelberg in Duitsland geplaatst. Door de reorganisatie van de internationale ondersteuning bij Defensie ben ik overgegaan naar het Dienstencentrum Internationale Ondersteuning Defensie (DCIOD). Eerst als Hoofd Logistiek en Veiligheid en later als Clustermanager Duitsland. Mijn laatste functie vóór die van HSGO was als Hoofd Sectie 3 bij het Staff Support Battalion van het Duits/ Nederlandse Legerkorps in Münster.

Ook de vulling van militaire functies bij Defensie is een onderwerp dat de afgelopen Ik had van tevoren al het beeld dat de jaren speelde, en ook zeker in de jaren die functie zeer uitdagend en divers is. De komen gaan, invloed gaat krijgen op de verschillende gebieden waar je inspraak op kwalitatieve en kwantitatieve kant van hebt zijn enorm breed en het is van groot zowel de operationele belang dat je goed op als niet-operationele de hoogte bent van alle De Bijzondere Positie van de capaciteit. details van de dossiers. Met mijn eerste militair verdient de bijzondere Naast deze belangrijke ervaringen achter de aandacht van zowel de politiek onderwerpen hoop rug kan ik dat beeld ik ook binnen de alleen maar bevestigen. als de defensietop GOV|MHB mijn Sterker nog, mijn bijdrage te kunnen verwachtingen zijn leveren aan belangrijke ontwikkelingen zelfs overtroffen. De betrokkenheid bij alle zoals het opzetten dan wel verbeteren personeels- en arbeidsvoorwaardelijke van een netwerk voor medezeggenschap/ aspecten van Defensie is zeer kaderleden binnen de defensieorganisatie. intensief. De reikwijdte van de diverse Dit moet de GOV|MHB nog beter in staat overlegfora is zeer groot en daardoor stellen om leden te informeren en kennis kun je ook veel betekenen voor alle uit de organisatie te verkrijgen. defensiemedewerkers. Dat brengt ook een grote verantwoordelijkheid met Tot slot hoop ik uiteraard, dat ik de leden zich mee om goed op de hoogte te zijn van de GOV|MHB op een goede wijze zal van alle regelgeving, alle dossiers, etc. vertegenwoordigen en kan bijstaan in het De professionele werkwijze van mijn geval van individuele belangenbehartiging. voorganger, René Pieters, heeft mij Ik heb in ieder geval ontzettend veel zin een goed beeld gegeven wat er van mij om te beginnen en ik wil mijn voorganger, verwacht wordt. René Pieters, nogmaals bedanken voor zijn uitstekende werk van de afgelopen 6 jaren. Wat hoop je te bereiken? Allereerst is het van belang om de arbeidsvoorwaardelijke onderhandeling naar aanleiding van het eerste deelakkoord verder voort te zetten en op een goede wijze af te ronden. De onderwerpen van de onderhandelingen zijn zeer omvangrijk en ingrijpend voor Defensie. Onderwerpen zoals de doorontwikkeling van het Flexibel Personeel Systeem en de nieuwe diensteinderegeling zullen alle militaire defensiemedewerkers raken.

9

Reorganisatie

door René Bliek

Ook in 2016 moet Defensie gereed zijn voor de toekomst De jaarwisseling 2015-2016 komt er al weer aan. De tijd vliegt en de veranderingen lijken in een steeds sneller tempo op ons af te komen. Omgaan met veranderingen is voor veel mensen een groot struikelblok. En ondanks dat veranderingen aan de orde van de dag zijn, en dus niet iets is waar we slechts once in a lifetime mee te maken hebben, kan het ons dagelijks bestaan behoorlijk ontwrichten. Dit geldt zowel voor veranderingen in onze werkomgeving als in privé-situaties. U hebt er vast al van gehoord, ook onze defensieorganisatie gaat de komende tijd weer drastische veranderingen meemaken. Elk defensieonderdeel moet zich voorbereiden op de toekomst. En om voorbereid te zijn op die toekomst moet er worden gereorganiseerd. Dat kan dus voor u gevolgen hebben. Nogmaals, zowel voor uw werkomgeving als ook uw privésituatie. Betrokkenheid van een zo groot mogelijk deel van onze organisatie bij deze veranderingen is essentieel om draagvlak te krijgen voor de verandering. Angst en onzekerheid zijn drijfveren bij weerstand. Angst voor het onbekende, voor het nieuwe. Onzekerheid over wat gaat komen, vaste patronen en zekerheden die ineens dreigen te verdwijnen. En met name wanneer dit door anderen wordt opgelegd. Wij allen (HDE, MC en bonden) dienen ons er van bewust te zijn welke emoties vrijkomen bij alweer nieuwe reorganisaties. Ook moeten wij ons afvragen of wij nog wel snel genoeg kunnen reageren op de ons opgedragen veranderingen. Ik neem hier als voorbeeld de extra middelen die ter versterking van de veiligheidsketen door het kabinet ter beschikking zijn gesteld, maar denk hierbij ook aan de snelheid waarmee ITontwikkelingen zich voordoen. Kan onze defensieorganisatie het volgen van al die innovaties aan? Als je bij wilt blijven, zul je moeten volgen wat er om je heen gebeurt. Hebben wij daar de capaciteit voor? Het belangrijkste blijft voor de GOV|MHB het duidelijk communiceren van de defensieorganisatie. Sta als organisatie open voor de weerstand en kritiek. Probeer daadwerkelijk te luisteren naar de kritiek. Laat het defensiepersoneel zo vroeg mogelijk meedenken over oplossingen en zorg ervoor dat het personeel betrokken blijft bij het verandertraject. Alleen

10

Onderschepping door Nederlandse F16’s van twee Sukhoi SU-34’s, Ruslands modernste jachtbommenwerper. Hoezo geen dreiging? dan kan onze organisatie succesvol verandertrajecten inzetten, en helaas speelt altijd mee het ontbreken van voldoende financiële middelen om echt veel te kunnen veranderen. Kleine successen kennen we, maar laten we nu met z’n allen eens gaan voor de samenhang van de organisatie. Twee uitdagingen die we gaan teruglezen in komende beleidsvoornemens. -H  et Commando Diensten Centra (CDC) gaat van Dienstverlener naar Ondersteuner. -H  et Commando Luchtstrijdkrachten (CLSK) maakt zich gereed voor de invoering van de F-35 Lighting II.

Ik heb op dit moment de beleidsvoornemens nog niet ontvangen, maar ik ben ervan overtuigd dat de gevolgen van deze twee beleidsvoornemens ingrijpend zullen zijn voor de gehele defensieorganisatie. Laten we dan ook met zijn allen er alles aan doen om de gevolgen van deze beleidsvoornemens zo goed mogelijk te accommoderen. We dienen ons daarbij te blijven realiseren dat de wereld om ons heen niet stil staat. We zullen altijd worden geconfronteerd met plannen en beleidsvoornemens. Het blijft van belang om ook vanuit de GOV|MHB hier goed en alert op te reageren.

Oude en nieuwe techniek naast elkaar. Hoezo niet gereed voor de toekomst en niet innovatief?

Website berichten Nabetaling huisvesting en voeding van rijkswege

alvorens hen te benoemen tot officier, is volgens diezelfde Defensie een VWOdiploma voor officieren meer dan voldoende om een gelijkwaardige civiele baan te verkrijgen. Lees verder op Prodef.nl 

Op 24 november 2014 heeft de Centrale Raad van Beroep geoordeeld dat Defensie verboden onderscheid maakt op het gebied van reis-, huisvestings- en voedingskosten door het hanteren van het eigen huishoudingscriterium. Defensie mag bij het bepalen van de tegemoetkoming geen onderscheid maken tussen medewerkers die een eigen huishouding voeren en medewerkers die dat niet doen. Lees verder op Prodef.nl 

VWO diploma voor officieren voldoende voor civiele baan Waar Defensie haar eigen aspirantofficieren een opleiding op wetenschappelijk niveau laat volgen,

Geen huurplafond bij tegemoetkoming woninghuur De Centrale Raad van Beroep is in een uitspraak over de ‘Beleidsregeling woningvoorziening BRD’ (Bondsrepubliek Duitsland) door het huurplafond geschoten. De Raad oordeelt dat zo gauw de commandant een woning passend verklaart en een tegemoetkoming toekent, die tegemoetkoming niet beperkt mag worden door het huurplafond. Defensie zal de volledige huur minus de eigen bijdrage moeten vergoeden aan de defensiemedewerker. Lees verder op Prodef.nl 

Minister van Defensie roomt personeelsbudget af i.p.v. te investeren in het personeel Het aantal vacatures bij Defensie blijft groot. Het zittende personeel loopt harder weg dan nieuw personeel is te werven. Defensie wordt niet meer als de goede werkgever van weleer gezien. En in plaats van te investeren in het personeel om Defensie weer naar de top 10 van aantrekkelijke werkgevers te loodsen, erkent de minister aan de Tweede Kamer dat zij het personeelsbudget juist afroomt om dit geld elders binnen Defensie te besteden Lees verder op Prodef.nl 

EINDEJAAR SLUITING KANTOOR GOV|MHB Het kantoor van de GOV|MHB is gesloten vanaf maandag 21 december 2015. Bestuur en medewerkers wensen u fijne kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar. Op 4 januari 2016 staan we weer voor u klaar.

Medezeggenschapsverkiezingen De volgende medezeggenschapsverkiezingen zijn gepland: Defensieonderdeel Eenheid



Uiterste datum indienen kandidatenlijst Kiesdatum

CLAS

43 Herstel Compagnie

gesloten

12, 14, 18 en 20 januari 2016

CDC

300 Matlogcie

11-12-2015

25-01-2016

BS

MIVD

15-12-2015 26-01-2016

CDC

Dienstencentrum Werving en Selectie

16-12-2015

28-01-2016

CLAS

30 Natresbataljon

29-01-2016

01-02-2016

CDC

Divisie Vastgoed & Beveiliging

22-12-2015

03-02-2016

CDC

Centraal Militair Hospitaal

04-01-2016

15-02-2016

DMO

Defensie Munitiebedrijf

15-01-2015

16-02-2016

CLAS

1 German/Netherlands Corps Staf Support Bataljon

07-01-2015

17-02-2016

CLAS

12 Infanteriebataljon

07-01-2016

18-02-2016

CLAS

OTC Land Warfare Centre

27-01-2016

09-03-2016

CLAS

13GNKcie/13 lichtebrig

07-01-2016

18-03-2016

CLAS

Land Training Centre

16-02-2016

29-03-2016

Kijk voor de actuele verkiezingen op:

www.ProDef.nl

11

Juridische zaken

door Bert Blonk

Eigen huishouding

D

Zoals in grote kringen bekend, heeft de Centrale Raad van Beroep op 24 november 2014 uitgesproken dat Defensie discriminerend te werk ging met het hanteren van het criterium ‘eigen huishouding’ voor de vaststelling van een aantal financiële aanspraken. Voor de medewerkers die niet over een eigen huishouding beschikten, golden een beperkte aanspraak op reiskostenvergoeding en eigen bijdragen voor huisvesting en voeding.

e uitspraak van de Raad vormde voor Defensie aanleiding om alle medewerkers aan te schrijven, die te boek stonden als ‘geen eigen huishouding voerend’. De strekking van dit schrijven was dat die medewerkers, met te­ rugwerkende kracht tot 24 november 2014, alle financiële aanspraken zouden krijgen, die voorheen alleen de medewerkers met een eigen huishouding hadden. Uiteraard met de opmerking dat nieuw te vormen regelgeving weer de nodige wijzigingen tot gevolg zou kunnen hebben. Ter uitvoering van dit besluit werden in ok­ tober 2015 de betreffende betalingen aan

de doelgroep uitgevoerd (met nog de nodige correcties in november). Voor een aantal officieren in opleiding leidde deze betaling echter tot grote teleurstelling. Zij had­ den de (na)betaling voor de herberekende reiskostenvergoeding ontvangen, maar de eigen bijdragen voor huisvesting en voeding hadden zij niet terugbetaald gekregen. Door navraag bij DC-HR werd duidelijk dat zij geen recht hebben op die betaling, omdat ze binnen een straal van 70 kilometer van hun legeringsplaats wonen. Met dit argument namen zij geen genoegen en ze vroegen mij om bezwaar te maken.

De militairen waren van mening dat het ge­ hanteerde criterium onredelijk is, nu zij ver­ plicht gelegerd zijn op hun opleidingslocatie en hun woonadres dus niet kan dienen als alternatief. Daarnaast voerden zij aan dat het criterium (de straal van 70 kilometer) niet in de regelgeving voorkomt en daarom niet gehanteerd mocht worden. Niet lang na de indiening van de bezwaar­ schriften, kregen we het bericht dat de betreffende betalingen alsnog zullen plaatsvinden.

ADVERTENTIE

De woningmarkt veert op Het jaar 2015 stond in het teken van een opleving van de woningmarkt. Dalende rentes in combinatie met gestegen consumentenvertrouwen hebben ervoor gezorgd dat het aantal woningverkopen flink is toegenomen. In sommige steden wordt zelfs boven de vraagprijs geboden. Dat resulteert ook in gemiddeld gestegen woningprijzen. Wijzigingen hypotheken in 2016 In 2015 is er flink wat gewijzigd. Ook in 2016 zal het nodige veranderen. De belangrijkste wijzigingen zetten wij voor u op een rij; Tweeverdieners  Kunnen volgend jaar meer financieren Inkomen tot € 40.000,- Strengere inkomensnorm, minder hypotheek NHG renteverlies bij nieuwbouw Renteverlies kan nu ook worden meegefinancierd Maximale financiering onderpand Verlaagd van 103% naar 102% Verlaging maximale NHG grens Per juli 2016 maximaal hypotheekbedrag NHG € 225.000 Studieschuld nieuwe leenstelsel Weegt minder zwaar mee

12

Renteoverzicht per 3 december 2015* Voordeligste rente 10 jaar vast NHG – vanaf 2,14% Voordeligste rente 20 jaar vast NHG – vanaf 2,65% Voordeligste rente 30 jaar vast NHG – vanaf 3,05% * Voor een actueel renteoverzicht en overige tariefklassen verwijzen wij naar onze website. Uw mogelijkheden Bent u benieuwd naar uw mogelijkheden? In een eerste gesprek leggen wij uit wie wij zijn, waarin wij ons onderscheiden en wat u van ons kunt verwachten. Daarnaast berekenen wij wat u maximaal kunt lenen en welke maandlasten u kunt verwachten. Het eerste gesprek is vrijblijvend en kosteloos. Bel 010 – 455 25 00 om een afspraak in te plannen.

Tel 010-4552500 | www.prinsenland.nl | [email protected] | facebook.com/prinsenland

GOV|MHB-leden Kennis maken met LKol Marcel Duvekot Marcel Duvekot, nu 51 jaar oud, is geboren in Rotterdam. Hij is sinds 1988 gehuwd met Linda Westveer. Samen hebben ze een zoon Wouter van 20 en een dochter Paula van 19 jaar. Wouter is afgestudeerd bewegingsagoog, studeert nu HBO social work en Paula zit in haar laatste jaar opleiding Medewerker Jeugdzorg (MBO). gen en nam deel aan diverse operationeleen bestuurlijke oefeningen.

Reorganisaties en de MC

Ik ben de jongste van 9 kinderen. Na de slag om de Schelde werd mijn vader oorlogs­ vrijwilliger. Toen ik 15 jaar was ging hij als brigadecommandant KMar (aoo) met FLO. We verhuisden naar Zeeland. De sporen van WOII lees je terug in onze vorming. Interesse voor de krijgsmacht was er als vanzelf. Inmiddels is mijn vader bijna 92 en m’n moeder 93. Nog steeds komen enkele voormalig wachtmeesters hem opzoeken. Het is waarschijnlijk die unieke kameraad­ schap die me trok.

Naar Zeeland

Wij wonen in ’s-Gravenpolder, in de pro­ vincie Zeeland. Linda had in 1988 braaf haar baan opgezegd en we vestigden ons in Veldhoven. Ze rondde haar Schoeversavondstudie af en werd uiteindelijk se­

cretaresse bij Philips. Na tien jaar, zijn we (met kinderen 3 en 1,5 jaar) naar Zeeland verhuisd. Niet uit heimwee maar meer als strategisch besluit. We zijn behoudend pro­ testant en wilden onze kinderen in een be­ trekkelijk rustige omgeving laten opgroeien. Ik was meer niet dan wel thuis. Dan maakt het niet zo veel uit waar je woont. We had­ den in Veldhoven een fantastisch gastgezin, maar het werd voor Linda tijd om weer een sabbatical te nemen. In Zeeland stortte ze zich in het vrijwilligerswerk, van waaruit ze vrij snel weer in een betaalde baan rolde. Vorig jaar heeft ze haar post-HBO opleiding Buurtcoach afgerond.

Uitzendingen

In mijn operationele tijd ben ik twee maal uitgezonden (SFOR 5 en ISAF, TFE2). Hier­ van was de laatste een absoluut hoogtepunt. Na SFOR 5 heb ik enkele jaren bij de sectie lessons learned van de Operationele Staf BLS gewerkt. In 2008 heb ik de dienst verlaten. Het zou een heel bijzondere uitdaging geworden zijn, maar ik prikte na enkele we­ ken de ballon door. Gelukkig kon ik vrijwel direct weer herintre­ den, mijn account was nog niet gedeactiveerd☺. Ik werd Chef Staf van het Regionaal Militair Com­ mando West en nam een half jaar waar. Ik maakte kennis met de civiel-bestuurlijke verhoudin­

Medio 2010 vroeg mijn vorige chef of ik hem niet wilde volgen naar het OTCRij. Ik ben er hoofd opleidingszaken geworden. Het was een heel avontuur, een organisatie die sterk verknoopt is met civiele partners, en wet- en regelgeving. De organisatie moest volledig op de schop (VTE reductie van 420 naar 273). Ik werd belast met de reorganisatie en heb deze als plv C geïm­ plementeerd. OTCRij kent veel militairen met een afwijkende rechtspositie. Reorga­ niseren binnen alle randvoorwaarden wordt dan snel hogere wiskunde. Gelukkig was ik bij RMC west ook belast geweest met de ‘samenvoeging staven’. Maar ik heb vooral ook veel profijt van mijn NOV-netwerk gehad. Harken, bouwen, knippen en plakken is geen kunst. Het personeel meenemen of er afscheid van nemen, daar gaat de meeste energie in zitten. Ik heb als officier twee maal zitting gehad in een MC. Tijdens de reorganisaties heb ik als commandant ervaren hoe belangrijk dat kan zijn. Ik tref nog steeds collega’s die niet beseffen welke positie een MC heeft. Maak er gebruik van!

Defensie

Maar na 24 jaar reorganiseren is bij veel collega’s de rek er uit. Ik heb in verkiezings­ tijd regelmatig defensie-debatten bezocht. Vaak in kleine zaaltjes met beperkt publiek, het is ontluisterend te bemerken hoe be­ perkt het inlevingsvermogen is. Het zijn daarom de officieren die als ambassadeurs van onze organisatie het verhaal moeten uitdragen. Toen er na jaren van nullijn weer over salarisverhoging werd onderhandeld heb ik menig collega-officier wakker zien schieten. Plots ontstond er rumoer over het ‘Loonakkoord’ en de gevolgen hiervan voor de pensioenen. Iedereen heeft een mening, maar vaak niet gebaseerd op de feiten. Ik heb veel niet-leden doorverwezen naar het Prodef bulletin. Per 1 juli 2015 ben ik LSO van CLAS bij DOPS/CDS geworden. Na 17 jaar ‘weekendhuwelijk’ kom ik nu wat vaker thuis.

13

14

Over Defensie

Risico’s en kansen Deel 3: Onbekende risico’s door Peter van Maurik Waar ik u in de vorige column als aanbeveling gaf uw team te versterken met een goed statistisch geschoold medewerker, kan deze deskundige u voor de volgende soorten risico helaas niet helpen. Tenzij hij of zij natuurlijk over voorspellende gaven beschikt, maar helaas zijn die zeldzaam. Onbekende risico’s zijn namelijk niet in statistiek te vangen.

D

at zijn ze natuurlijk zeker niet als het om afzonderlijke risico’s gaat, maar het heeft ook weinig zin om deze collectief in te schatten. Dat collectief inschatten van risico’s kan qua financiële gevolgen van de bekende risico’s wel zinnig zijn. Hoewel men ook daar moet oppassen deze extrapolatie naar de toe­ komst niet te lang door te zetten. Simpeler gezegd; de resultaten in het verleden zeg­ gen alleen in de nabije toekomst iets. Voor periodes langer dan 5 jaar zeggen beschik­ bare cijfers weinig. Zo werd ik ooit tijdens een lezing verrast door de voorspelling van het oplopen van de looptijd in een rang als het gevolg van nieuw beleid. Voor een bepaalde rang zou de looptijd stijgen van 10,4 naar 12,1 jaar. De schijnbare nauwkeurigheid van het ene cijfer achter de komma deed mij al direct licht opveren. Nog mooier werd het toen de spreker, terecht overigens, aangaf dat het maar een gemiddelde was en de werkelijke looptijd voor een betrokken persoon kon variëren. Ja, haal je de koekoek, dat is altijd zo. Wat hij helaas niet deed was de onze­ kerheid concreet in jaren aangeven. Toen ik enkele jaren later onderzoek deed naar personeelsbeleid bleek dat de onze­ kerheid van dat gemiddelde ongeveer 4 jaar was. Dat wil zeggen dat de verwachte loop­ tijd voor het grootste deel van de betrokke­ nen zou liggen tussen de 8 en 16 jaar. Daar had ik geen Excel-sheet voor nodig gehad. Gevolg was overigens wel dat de luisteraars in het publiek naar buiten liepen met het idee dat hun looptijd met twee jaar zou stij­ gen. En dus had menigeen ter plekke al een ander plan in gedachten. Het gevolg was

dat op het moment dat ik onderzoek deed de gemiddelde looptijd al was gedaald naar 10,1 jaar. Een mooi voorbeeld van hoe een bekende onzekerheid door een uitspraak direct onbekend werd. Het is niet voor niets dat het CPB van de ongeveer dertig ramin­ gen van de afgelopen jaren het slechts vier keer juist had. Iets dat het CPB zelf goed beseft, maar de gemiddelde politicus en journalist maar matig begrijpen. Je kunt in deze gevallen beter een dobbelsteen gooien als basis voor beleid. Onbekende risico’s zijn onbekend omdat óf de kans erop niet bekend is, óf de gevolgen ervan niet kunnen worden ingeschat. Nu kun je met kans nog een zekere mate van ‘we zien wel’ betrachten, maar de gevolgen zijn lastiger. Onbekende risico’s zijn soms zogenaamde game changers. Ze veranderen het speelveld volledig. Beleid maken voor game changing risico’s is hetzelfde als een tactische training voor een voetbalelftal en dan moeten spelen op een ijshockeybaan. Letterlijk begeef je jezelf dan op glad ijs. Maar ja, als we geen beleid kunnen maken dan wordt een gemiddelde bureaucratie zo zenuwachtig dat we het liefst helemaal niks gaan veranderen. Omdat er natuurlijk wel beleid moet worden gemaakt, waarom zou­ den we anders de beleidmakers überhaupt laten zitten, wordt dit voorzien van ‘flan­ kerend beleid’. Dat begrip is het eufemisme voor meer controle en laat dat nu precies bedoeld zijn om de onbekende risico’s te beheersen. En helaas, beste control freaks, dat lukt natuurlijk nooit. Sterker nog, hoe meer flankerend beleid hoe groter de onze­ kerheden worden.

Maar hoe ga je dan om met onzekere ri­ sico’s? Het antwoord is even simpel als pijnlijk: NIET! Onbekende risico’s zijn name­ lijk ook onbekende kansen. En in financiële zin hebben die samen de neiging om op nul uit te komen. Of, als u optimistisch genoeg bent om dit te geloven: financieel valt de weegschaal meestal naar de kant van de kansen. Onbekende risico’s en kansen wilt u graag, want ze leveren waarschijnlijk meer waarde op of ze besparen u geld. Maar dan moet u wel loslaten en niet te veel gaan controleren. Het in de vorige column ge­ noemde PRINCE-2 en andere projectplan systemen gaan u daar niet bij helpen. Gooi ze zo af en toe eens lekker overboord, ga met uw projectteam een paar daagjes zei­ len en laat u bij terugkomst verrassen door nieuwe ideeën. Het is heerlijk om de gebruikelijke “Tom Poes doe iets!” neiging in te ruilen door “Nu ff niet!”. Het is goed voor uw project, goed voor uw gemoed en waarschijnlijk ook goed voor uw privéleven. Het is zeker goed voor uw medewerkers waar u blijkbaar zoveel vertrouwen in heeft dat het door u intuïtief wenselijk geachte beleid door hen zonder aanwijzingen al wordt gerealiseerd. Ben benieuwd of u dat durft.

Over Defensie

door Tom Kofman

Wat de toekomst brengen moge

O

Zo tegen het einde van het jaar doemt onmiskenbaar de vraag op: ´Wat heeft dit jaar ons gebracht´. Als je aan deze vraag zo goed mogelijk invulling hebt gegeven is het tijd om de blik voorwaarts te richten.

m met het eerste te beginnen: de nullijn is in 2015 voor de dienaren der overheid eindelijk doorbroken. De positieve kant is dat er maan­ delijks meer euro’s te verjubelen vallen, de negatieve kant is echter dat het ten koste gaat van de pensioenopbouw. Partijen heb­ ben niet het geduld kunnen opbrengen om te wachten tot het nieuwe pensioenstelsel op de rails staat. Negatief is dat de jeugd­ werkloosheid in 2015 slechts marginaal is afgenomen en ouderen die uit het arbeids­ proces zijn gevallen nauwelijks meer aan de bak weten te komen. De teleurstelling is voelbaar over het feit dat kinderen een minder toekomstperspectief hebben dan hun ouders. Nieuwe media Paradoxaal is dat de mogelijkheden om je te uiten via de sociale media schier eindeloos lijken, maar dat meer dan ooit de anoni­ miteit wordt gekoesterd. Toch zijn dit niet

de grootste zorgen die de burger beroeren. De hoogste scores zijn voor de toestroom van immigranten (met stip op 1) en de ge­ zondheidszorg. Een indicatie dat de burger meent de greep op zijn omgeving langzaam maar zeker te verliezen. De burger voelt heel goed aan dat de politiek geen greep meer heeft op de wassende stroom asiel­ zoekers. Positief aspect is wel dat je ziet dat de gemiddelde Nederlander bereid is zich voor de medemens in te zetten. In de zorg gaat het vooral om de ouderen­ zorg. De constatering is wél dat het vangnet van de verzorgingsstaat steeds grotere ga­ ten vertoont. Vrijheid van keuze (zorgpolis) is keuzestress. Toch zal de collectieve sec­ tor niet meer groeien en zal de belastingen premiedruk niet worden opgevoerd. Dit heilloze pad is voorgoed exit. De digitalisering wordt ervaren als een handicap. De zelfredzaamheid van de bur­ ger wordt overschat. Wég met de blauwe belastingenvelop, leve het elektronisch

dossier. Miljoenen Nederlanders zitten er beslist niet op te wachten. Spreek en schrijf klare taal in plaats van beleidstaal. Over­ heid, versimpel Uwe eigen regels en stop met het bedenken van een oneindig aantal varianten met louter als doel om voor ieder deelprobleem een oplossing te kunnen bieden. Economisch lijkt het herstel van de BV Nederland zich voort te zetten met vooral dank aan de aanhoudend lagere prijs per vat olie. De eigen verdienste van Rutte c.s. zie ik niet zo 1-2-3. Positief: de burger begint te beseffen dat het meerdere keren incasseren van het vredesdividend op de zwaardmacht toch niet zo’n goed idee was. Langzaam maar zeker komt de plus op de defensiebegroting in het vizier. Moge 2016 –ondanks mijn gesomber- toch een goed jaar voor U allen worden!

Haal meer uit uw lidmaatschap! Met onderstaande bedrijven en organisaties hebben we afspraken gemaakt die extra voordeel kunnen opleveren! VERZEKERINGEN MET INTERESSANTE KORTINGEN OHRA • INTER ASSURE • INTERPOLIS ADVISEURS VOOR HYPOTHEKEN EN VERZEKERINGEN PRINSENLAND ADVISEURS REIZEN MET AANTREKKELIJKE KORTING AVIS AUTOHUUR • WEEKENDJEWEG.NL KLEDING WEBWINKEL MET GROTE COLLECTIE UNDERFASHION.NL CARDS TEGEN BIJZONDERE TARIEVEN AMERICAN EXPRESS PERSOONLIJKE ONTWIKKELING OPEN UNIVERSITEIT NEDERLAND • PICOMPANY

En dit is nog niet alles, ga voor het volledige overzicht van onze voordelen, inclusief alle info naar: www.prodef.nl/ ledenvoordeel. Mailen kan ook: [email protected]

KVNRO