ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:19
Pagina 1
ProDef BULLETIN PROFESSIONALS BIJ DEFENSIE
He tD os sie r: WU Lo pP ro De f.n l
februari 2013 | nummer 1
INHOUD 2
Column duo-voorzitters
3
Het dossier: Wet Uniformering Loonbegrip
5
Opschorten van het overleg met Defensie
7
Inkomenseffecten WUL voor (vroeg)gepensioneerden
8
Mediation: een beschouwing
10
Introductieinterview secretaris GOV|MHB Mark Heijligers
13
Afscheidinterview secretaris GOV|MHB Tim Timmerman
14
Pensioenfondsbestuurders goed betaald?
16
10 11 12 14
Column Tom Kofman En verder: Cartoon Overzicht medezeggenschapsverkiezingen Computips Column juridische zaken
www.ProDef.nl
Haagse en daagse werkelijkheid Vlak voor en tijdens het winterverlof stelden de CDS en de SG de defensiemedewerkers op de hoogte van een probleem dat ging optreden door de inwerkingtreding van de Wet Uniformering Loonbegrip (WUL) per 1 januari 2013.
D
eze wet heeft aanzienlijke negatieve gevolgen voor het netto-salaris van de militair. Deze salarisachteruitgang komt niet zomaar uit de lucht vallen. Uit een schrijven tussen de staatssecretaris van Financiën en onze minister blijkt dat haar departement reeds in januari 2012 op de hoogte was van dit probleem en dat de HDP-organisatie er niet adequaat op heeft gereageerd. Vanaf medio 2012 hebben de Centrales van Overheidspersoneel herhaaldelijk aandacht gevraagd voor de bijzondere positie van de militair in relatie tot de WUL. Het antwoord van Defensie was steevast: “We zijn er mee bezig, maakt u zich geen zorgen”. Tot eind december 2012. Toen werd pijnlijk duidelijk dat de salarisachteruitgang van militairen in 2013 maar slechts gedeeltelijk, en vanuit de defensiebegroting, zou worden gecompenseerd. Van het ministerie van Financiën mag een eventuele compensatie over 2014 bovendien alleen uit de secundaire arbeidsvoorwaarden komen. Volgens de HDP is dit de enige mogelijkheid. Toen de Centrales vervolgens aangaven dat zij hier niet mee konden instemmen en het overleg opschortten, ontstond er ineens paniek. Geen paniek omdat militairen 5% salaris moeten inleveren, maar paniek omdat het hele overleg en dus ook de reorganisaties werden stil gelegd. Defensie stuurde het eerste (e-mail)bericht vrijdag 21 december in de namiddag naar het personeel. Het merendeel van het personeel was toen reeds met kerstverlof. Na de kerstdagen kregen steeds meer militairen in de gaten dat zij naast het bezuinigingspakket van Rutte I en II, nog een extra aanslag op hun salaris zouden krijgen. Het gevolg was hoog oplopende emoties. Niemand heeft dit eerder bij Defensie meegemaakt. Operationele commandanten kunnen en willen dit dan óók niet aan hun ondergeschikten uitleggen. Een tweede golf van paniek gaat door Defensie heen. Defensie komt helaas wederom slecht in de (media)kijker, wat de tegenvallende werving niet zal helpen. Voor een groot aantal jonge militairen is dit mogelijk de bekende druppel en zij zullen Defensie gaan verlaten. Het trieste van het geheel is dat dit allemaal voorspelbaar was. Ook hier blijkt maar weer eens dat de Haagse ministeriële werkelijkheid ver van de daagse werkelijkheid staat! I ProDef bulletin, februari 2013 | 1
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:19
Colofon
Pagina 2
Column duo-voorzitters
De visie op Defensie in 2013 Bijzaken en hoofdzaken
Het ProDef bulletin is een uitgave van de Gezamenlijke Officierenverenigingen en Middelbaar en Hoger Burgerpersoneel bij Defensie (GOV|MHB). Het bulletin verschijnt 8 keer per jaar.
ISSN 2210-7304 Adres secretariaat GOV|MHB en redactie ProDef bulletin: Wassenaarseweg 2 2596 CH Den Haag 070-3839504 www.prodef.nl
[email protected] (secretariaat/administratie)
[email protected] (redactie ProDef bulletin)
Bij de kabinetsformatie, in de herfst van 2012, stond het kabinet op het punt om de JSF/F-35 aan te schaffen. De kosten per toestel vermenigvuldigd met de gewenste aantallen waren echter niet binnen de voorliggende begroting te accommoderen. Dit zou tot gevolg hebben dat er bezuinigd zou moeten worden op andere krijgsmachtdelen. Dus werd er opdracht gegeven om een nieuwe visie te schrijven. Op zich heel logisch.
Redactie M.E.M. de Natris (hoofdredacteur), T. Kofman, M. Heijligers, R.E.W. Pieters, P.J.G. van Sprang, drs. M.A.M. Weusthuis (eindredacteur) Aan dit nummer werkten mee: H. Boomstra (cartoon), L. van der Biessen, drs. R.W. Mannak (correcties), P. van Maurik, mr. B. Blonk Vormgeving Frank de Wit, Zwolle Drukwerk Èpos|Press, Postbus 1070, 8001 BB Zwolle Advertenties 070-3839504 © ProDef bulletin Overname van artikelen is enkel toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder uitdrukkelijke vermelding van de bron. Er kunnen geen rechten worden ontleend aan de teksten in dit bulletin. Wijzigingen adres- en persoonsgegevens Svp doorgeven aan het secretariaat van de GOV|MHB: 070-3839504
[email protected] Juridisch advies Voor arbeidsgerelateerde vragen en/of conflicten beschikt de GOV|MHB over drie juridische adviseurs. De procedure loopt in aanvang via de coördinator M.E.M. de Natris (vice-voorzitter GOV|MHB, 070-3839504 of
[email protected]). In spoedeisende gevallen kan onder goedkeuring achteraf rechtstreeks contact worden opgenomen met één van de juridische adviseurs: • mr B. Blonk 070-3839504
[email protected] • mr D. van Zoelen 0182-617446 / 084-2138245 (faxmail)
[email protected] • mr O.W. Borgeld 023-5241524 / 084-7412185 (fax)
[email protected] Kopij Kopij voor nummer 2 van het ProDef bulletin dient uiterlijk op 4 maart 2013 per e-mail bij de redactie aanwezig te zijn.
2 | ProDef bulletin, februari 2013
B
ij het schrijven van deze nieuwe visie blijft de begrotingsruimte het uitgangspunt. Gelijktijdig wordt nu over verschillende assen deze visie samengesteld. Buitenlandse Zaken en Defensie zijn tegelijkertijd bezig, maar niet gezamenlijk. Ten behoeve van het ministerie van Financiën worden nu de life cycle costs voor de hoofdwapensystemen in beeld gebracht. De wijze van berekenen en de invulling daarvan worden vervolgens getoetst door de Rekenkamer en daarna kan Financiën gemakkelijk controleren of Defensie, ook op termijn, binnen de begroting blijft. Bij deze aanpak valt een paar zaken op. In de Grondwet staan twee van onze hoofdtaken: verdedigen van ons eigen grondgebied en dat van onze bondgenoten en het herstellen van de internationale rechtsorde. In de Grondwet staat ook onze derde hoofd-
taak: nationale operaties. Deze taken zouden het uitgangspunt moeten zijn. Daarna bepaalt Buitenlandse Zaken de dreiging. Op basis van deze beide overwegingen stelt Defensie haar visie vast. Daarna zullen er dan wellicht keuzes gemaakt moeten worden om de gewenste output financieel te kunnen accommoderen. De nu gevolgde werkwijze is precies andersom. Financiën geeft aan wat hij wil betalen. Buitenlandse Zaken en Defensie maken onafhankelijk (!) van elkaar gelijktijdig een visie, die voor 1 maart 2013 gereed moet zijn. En uiteindelijk wordt het geheel in elkaar geknutseld, om er maar voor te zorgen dat in juni 2013 het overleg gevoerd kan worden over de begroting 2014. Doelstelling: een financieel solide begroting voor Defensie, de rest is bijzaak. I
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:19
Pagina 3
Georganiseerd Overleg
door René Pieters
Het dossier: Wet Uniformering Loonbegrip Een samenvatting van de belangrijkste ontwikkelingen m.b.t. Defensie en de effecten van de invoering van de Wet Uniformering Loonbegrip voor het defensiepersoneel, sinds 21 december 2012. De onderstreepte tekst verwijst naar een artikel in het ‘Dossier: WUL’ op de ProDef website.
O
door het ministerie van Financiën ontvangen 'onbedoelde' extra belastinginkomsten van de militairen, als gevolg van de invoering van de WUL, ten goede moet komen van het ministerie van Defensie ter compensatie van de negatieve effecten die diezelfde militairen ervaren.
p 1 januari 2013 is de Wet Uniformering Loonbegrip (WUL) in werking getreden. De WUL beoogt de loonstroken eenvoudiger te maken zodat de werknemer een duidelijker beeld heeft van hoe het netto salaris tot stand komt. De WUL kent met name een verandering in de wijze waarop wordt omgegaan met de ziektekostenpremie. Een gevolg hiervan is dat het inkomen voor afdracht van de belastingen en premies hoger wordt. Aangezien de WUL, op macro niveau, is bedoeld als een budget-neutrale maatregel, zijn ter compensatie van deze hogere lonen de belastingschijven verhoogd en verlengd. Per saldo komt het effect van de WUL op het netto inkomen, op micro niveau, daardoor volgens de overheid uit binnen een bandbreedte van -1,5% en +1,5%.
Defensie informatie Naar aanleiding van het opschorten van het overleg heeft Defensie al het personeel op 21 december 2012 via een mailbericht en op 5 januari 2013 via een brief getracht te informeren over de WUL en effecten hiervan voor de militair. De CMHF-sector Defensie betreurt het dat beide keren de door Defensie verstrekte informatie onvolledig was. Zo ontbrak beide keren het gegeven dat de compensatie voor de militairen voor 2014 en verder, door het defensiepersoneel (militairen én eventueel burgerpersoneel !), zelf moet worden opgebracht. Ook stelde Defensie er beide keren alles aan gedaan te
Militairen en de WUL Militairen kennen een eigen ziektekostenverzekering (SZVK). Als gevolg daarvan werken de veranderingen m.b.t. de ziektekostenpremies in de WUL niet door in het inkomen van de militairen. De verhoging en verlenging van de belastingschijven gelden echter wel voor de militairen. Per saldo resteert er dus uitsluitend een negatief effect voor de militair. Dit negatieve effect loopt van -2,2% tot -4,8%. Ruim buiten de bandbreedte die de overige werkende Nederlanders ervaren. Al in juni 2012 hebben de Centrales Defensie in het Georganiseerd Overleg geattendeerd op de grote negatieve effecten van de WUL op de inkomens van de militairen. Defensie heeft echter tot begin december volgehouden dat zij in goed gesprek was met het ministerie van Financiën en dat er een goed gevoel was dat er een oplossing zou komen. Pas op 21 december kwam Defensie met de gedachte oplossing: een eenjarige gedeeltelijke compensatie, waardoor het effect voor de militair in 2013 op maximaal -1,5% uitkomt. De compensatie voor 2014 en verder zou dan uit arbeidsvoorwaardengeld moeten komen,
binnen de door het Kabinet gestelde budgettaire nullijn. Dit eerste voorstel is door alle Centrales verworpen. Aangezien de Centrales al maanden wachtten op een oplossing en nu, vlak voor de invoering van de WUL, de oplossing moet komen uit de eigen zak van de militair, hebben de Centrales besloten al het overleg op te schorten in afwachting van een nieuw voorstel van de zijde van Defensie. Het opschorten van het overleg, inclusief de reorganisaties, is op dit moment het enige drukmiddel dat de Centrales ter beschikking staat. Militairen mogen immers niet staken. (Zie voor een nadere uitleg het artikel: 'Het opschorten van het overleg', bladzijde 5 in dit ProDef-Bulletin.). De CMHF-sector Defensie (GOV|MHB, KVMO, KVNRO, NOV) is van mening dat de
‘Het negatieve effect voor de militair loopt van -2,2% tot -4,8%’ hebben om tot een oplossing te komen. De CMHF-sector Defensie is echter in het bezit van een brief van de staatssecretaris van Financiën aan de minister van Defensie, waarin wordt gesteld dat zowel de vorige minister als de ambtenaren van Defensie op de hoogte waren van de effecten, maar geen actie hebben ondernomen. De CMHF-sector Defensie betreurt het tevens dat in de informatiebrief van 5 januari door Defensie de suggestie wordt gewekt dat de invoering van de WUL voortkomt uit de economische crisis. Dit is pertinent onjuist!
Defensie en regelgeving Tot grote verbazing van de CMHF-sector Defensie én de andere Centrales, heeft Defensie tijdens het kerstreces aangekondigd ProDef bulletin, februari 2013 | 3
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:19
Pagina 4
Georganiseerd overleg een geschil te willen aangaan en dit geschil voor te leggen aan de Advies- & Arbitrage Commissie (AAC) over het feit dat de Centrales het overleg hebben opgeschort. De grote verbazing komt voort uit het feit dat voor het aangaan van een geschil regels zijn opgesteld. Defensie heeft zich echter niet aan deze regels gehouden, waardoor van het aangaan van een geschil bij de AAC geen sprake kan zijn. Naast verbazing wekt de houding van Defensie in deze bij de CMHF-
‘De compensatie voor 2014 en verder moet door het defensiepersoneel zelf worden opgebracht’ sector Defensie ook grote bezorgdheid op. Defensie heeft, in eerste instantie, namelijk ook te kennen gegeven zich niet te willen houden aan andere formele afspraken. In dit geval het Uitvoeringsreglement Reorganisaties Defensie (URD). Defensie gaf de Centrales te kennen de reorganisaties door te zullen zetten, en daarbij de formele rol van de Centrales hierin volledig te negeren. Binnen het Georganiseerd Overleg zou deze laatste stap van Defensie, in voorkomend geval, uniek zijn geweest. Niet eerder is het voorgekomen dat Defensie formele
Het Dossier: WUL De GOV|MHB houdt op de ProDef website een compleet dossier bij over alle berichtgeving van de GOV|MHB over de WUL. Elk nieuw artikel in het Dossier: WUL wordt door het HSGO op Twitter (@HSGO_GOVMHB) bekend gesteld onder vermelding van #WUL. Ga voor het Dossier: WUL naar
l www.ProDef.nl
4 | ProDef bulletin, februari 2013
door René Pieters
afspraken bewust negeert ten nadele van het eigen personeel. Defensie zou met deze stap de Centrales immers impliciet te kennen hebben gegeven het Georganiseerd Overleg, een wettelijke verplichting ter bescherming van de belangen van het defensiepersoneel, niet meer serieus te nemen. De CMHF-sector Defensie is dan ook blij dat Defensie van dit laatste gelukkig is teruggekomen, en dat de reorganisaties geen verdere voortgang zullen kennen zolang het overleg is opgeschort. Voor de CMHF-sector Defensie is het namelijk onbestaanbaar dat de werkgever Defensie wettelijke verplichtingen naast zich neer legt. De CMHF-sector Defensie betreurt het echter ten zeerste dat Defensie niet direct vanaf het moment van het opschorten van het overleg heeft getracht om op informele wijze te komen tot een oplossing, maar direct voor de formele benadering heeft gekozen.
De Tweede Kamer Vanaf het moment dat het overleg tussen de Centrales en Defensie is opgeschort, heeft de CMHF-sector Defensie, net als de andere Centrales, via verschillende wegen de volksvertegenwoordigers benaderd om hen er van te overtuigen dat de Tweede Kamer zich zou moeten (gaan) bemoeien met de WULproblematiek bij Defensie. Dit heeft ertoe geleid dat er op dinsdag 15 januari jl. een extra vergadering van de Vaste Commissie voor
Defensie (VCD) heeft plaatsgevonden, waarin de volksvertegenwoordigers de minister van Defensie vragen hebben gesteld over de WUL-problematiek. De minister had deze vragen voor de volgende VCD vergadering, op donderdag 17 januari, moeten beantwoorden. Hierin is zij helaas niet geslaagd. Daarnaast heeft de VCD aangegeven, vooruitlopend op de beantwoording van de vragen, op woensdag 23 januari een Algemeen Overleg te plannen, waarbij naast de minister van Defensie, tevens haar ambtsgenoot van Financiën aanwezig dient te zijn. Dit laatste omdat is gebleken dat er officiële correspondentie heeft plaatsgevonden tussen beide ministeries over de WULproblematiek.
Hoe nu verder? De CMHF-sector Defensie en de andere Centrales beramen zich momenteel op evt. juridische stappen. Daarnaast wordt door de Centrales bezien welke acties nog meer kunnen worden opgezet om alle betrokkenen duidelijk te maken dat de huidige handelswijze van Defensie niet alleen zeer negatief is voor het defensiepersoneel, maar voor de defensieorganisatie als geheel. Lees meer over de specifieke ontwikkelingen en de voortgang op dit dossier op
l www.ProDef.nl
Input inzetbrief arbeidsvoorwaardenoverleg In het afgelopen decembernummer van het ProDef-Bulletin heeft het bestuur van de CMHF-sector Defensie (GOV|MHB, KVMO, KVNRO, NOV) een oproep geplaatst om input aan te leveren voor de inzetbrief voor het komende arbeidsvoorwaardenoverleg. Het bestuur van de CMHF-sector Defensie dankt via deze weg eenieder voor zijn of haar input. I
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:19
Pagina 5
Reorganisatie
door Marc de Natris
Het opschorten van het overleg Op 21 december 2012 is het overleg met de minister van Defensie opgeschort vanwege de extreme negatieve inkomenseffecten van de invoering van de Wet Uniformering Loonbegrip (WUL) voor de militairen. Het opschorten van het overleg is een ultiem middel, dat over het algemeen alleen door de Centrales van Overheidspersoneel wordt ingezet, als er na langdurig overleg een patstelling is ontstaan in het overleg met de minister. Het opschorten van al het overleg is een zwaar middel en kan alleen worden ingezet als het onderwerp waarover geen overeenstemming wordt bereikt gewichtig is. Niet voor het eerst en niet alleen bij Defensie Het is niet voor het eerst dat het overleg bij Defensie door de Centrales wordt opgeschort. In het verleden is het overleg met de minister bijvoorbeeld opgeschort in de discussie over de ophoging van de UKW-leeftijd of het uitblijven van arbeidsvoorwaardenonderhandelingen. Het opschorten van het overleg is geregeld in het Besluit Georganiseerd Overleg en is normaliter de aanloop naar een geschil. Als beide partijen in een vergadering van het Sector Overleg Defensie (SOD) vaststellen dat ze geen overeenstemming kunnen bereiken, dan wordt gezamenlijk door de partijen het geschil gedefinieerd en voorgelegd aan de Advies- en Arbitrage Commissie (AAC). Tot aan de uitspraak van de AAC ligt in dit geval al het overleg stil. Het is van de zijde van de werkgever te begrijpen dat hij niet blij is met de opschorting. Echter, het is niet voor het eerst dat dit aan de orde is en het komt ook voor bij andere overheids-
sectoren. Zo gaat bijvoorbeeld de sector Rijk naar de AAC in verband met het uitblijven van een Sociaal Beleid Rijk (= SBK) en is ook hier het overleg opgeschort. Bij de Politie is het overleg, nadat het geruime tijd over het niet nakomen van een afspraak was opgeschort, onlangs weer opgestart. Het opschorten is dus niet alleen van toepassing bij Defensie. Echter, Defensie is ten opzichte van andere overheidssectoren wel bijzonder. Dit heeft alles te maken met de Militaire Ambtenaren Wet (MAW) waarin in artikel 12i is opgenomen dat militairen, maar ook burgermedewerkers, als hun afwezigheid de operationele inzet verstoort dan wel verhindert, geen stakingsrecht hebben. Het opschorten van het overleg wordt daarom dan ook gehanteerd als ultiem drukmiddel.
Gevolgen Het opschorten van al het overleg heeft ook gevolgen voor de reorganisaties. Dit omdat
de Centrales van Overheidspersoneel het overleg inclusief de reorganisaties, hebben opgeschort. De opschorting is dus van invloed op zowel de reorganisatieplannen die zich in de concept Voorlopig Reorganisatie Plan(cVRP) fase bevinden, als die de status van een Definitief Reorganisatie Plan(DRP) hebben. Voor beide fases geldt dat de Centrales hun advies moeten geven over de algemene personele aspecten. De Centrale Medezeggenschaps Commissie (CMC) heeft onlangs in een ongevraagd advies aan de Secretaris-generaal haar steun betuigd. Zij heeft aangegeven de reorganisaties inclusief het overleg in de Begeleidings Commissie Personele Implementatie (BCO IP) op te houden, totdat het overleg weer wordt hervat. Hiermee wordt een krachtig signaal afgegeven aan zowel de minister als de SG, dat de Medezeggenschap en de Centrales van Overheidspersoneel één front vormen. De CMHF-sector Defensie (GOV|MHB, KVMO, KVNRO, NOV) begrijpt dat de vertraging van de reorganisaties tot gevolg heeft dat voor veel defensiemedewerkers de onduidelijkheid over het behouden van hun werk bij Defensie blijft voortbestaan. De CMHF-sector Defensie betreurt dit. Echter de wijze waarop Defensie dit dossier is aangelopen heeft niet alleen bij de Centrales van Overheidspersoneel, maar bij alle militairen kwaad bloed gezet. De CMHF-sector Defensie spreekt de hoop uit dat het conflict omtrent de WUL snel wordt opgelost. Dit zowel in belang van het personeel als in het reorganisatiebelang van de minister. I
ProDef bulletin, februari 2013 | 5
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:19
Pagina 6
Pensioenen
door Martin Weusthuis
Inkomenseffecten WUL (vroeg)gepensioneerden en UKW-ers Er bereiken ons nogal wat reacties naar aanleiding van de daling van het netto inkomen van UKW-ers en gepensioneerde leden per 1 januari jl. De aandacht was afgeleid door de 0,5% daling van het bruto inkomen vanwege de dreigende afstempeling van de ABP pensioenen per 1 april, echter onverhoeds bleek de overheid via belastingmaatregelen en maatregelen in de zorg per 1 januari al een veel grotere deuk in de koopkracht te slaan. De veranderingen hangen samen met de inwerkingtreding van de Wet uniformering loonbegrip (WUL), waarbij de grondslag voor de berekening van loonbelasting, volksverzekeringen, werknemersverzekeringen en bijdrage Zorgverzekeringswet gelijk wordt getrokken en met bijbehorende fiscale maatregelen. Gevolgen WUL De Wet Uniformering Loonbegrip heeft in de eerste plaats gevolgen voor de werkende Nederlanders. Binnen deze groep worden de militairen extra hard geraakt (zie op pagina 3 het artikel ‘Het dossier: WUL’). Daarnaast kent de WUL echter ook effecten die álle belastingplichtigen raken. Tot 2013 betaalde de actieve werknemer een inkomensafhankelijke ZVW-bijdrage (iab) die verplicht door de werkgever werd vergoed. De werknemer betaalde over die vergoeding weer belasting. Vanaf 2013 betaalt de actieve werknemer niet meer een iab, die wordt rechtstreeks door de werkgever buiten de loonstaat van de werknemer om betaald. Er wordt dus door de werkgever ook niet meer een vergoeding aan de actieve werknemer betaald. Andere groepen belastingplichtigen, bijv. uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden, betaalden tot 2013 ook een iab, echter daar bestond niet de wettelijke verplichting voor de werkgever om die iab te vergoeden. In sommige gevallen, zoals bijv. bij UKW-ers, betaalde Defensie wel vrijwillig die vergoeding. In 2006 hebben nl. de militaire vakbonden van Defensie geëist dat vanwege de uitstoting van de UKW-ers uit de SZVK in de ZVW, Defensie de iab voor de UKW-ers vergoedt. In 2013 wordt die vergoeding ook vrijwillig door Defensie doorbetaald en de UKW-er betaalt daarover weer belasting.
UKW-ers en vroeggepensioneerden Ook vroeggepensioneerden (bijv. FPU-ers en ook UKW-ers) lijden onder de WUL en de fiscale maatregelen. Uit berekeningen van het ABP blijkt dat ook deze groep te maken krijgt met negatieve inkomenseffecten, ondanks de maatregel van de ‘Tijdelijke heffingskorting voor vroeggepensioneerden’, bedoeld ter compensatie van de nadelige gevolgen van 6 | ProDef bulletin, februari 2013
invoer van de WUL. De maximale heffingskorting is afbouwend in de jaren 2013 (€ 182,), 2014 (€ 121,-)en 2015 (€ 61,-). Daarnaast krijgt de UKW-er dus nog steeds de iab vergoed door Defensie. Als gevolg van die heffingskorting en die iab-vergoeding liggen de negatieve netto inkomensgevolgen voor de UKW-er volgens het ABP zo tussen de 1,5% en 3%, afnemend naarmate het inkomen stijgt.
Gepensioneerden Voor gepensioneerden (ook militairen) gold tot 2013 geen iab-vergoeding door de SVB over de AOW-uitkering (7,10%) en ook geen
Het ABP berekent netto inkomenseffecten van -1,5% tot -3% voor UKW-ers en -5% tot -7% voor gepensioneerden.
vergoeding door het ABP over het pensioen (5,0%). Dat verandert in 2013 niet. De percentages iab wijzigen beide naar 5,65%, en natuurlijk werken de fiscale maatregelen in de eerste twee belastingschijven ook voor deze groep door. Bovendien wordt de Koopkrachttegemoetkoming Oudere Belastingplichtigen (KOB) iets verlaagd. Het ABP heeft berekend dat er voor gepensioneerden als gevolg van die maatregelen sprake is van een netto inkomensachteruitgang van 5% tot 7%. In de zorgsfeer is verder nog een maatregel getroffen die vooral voor de groep gepensioneerden met (enig) vermogen negatieve inkomenseffecten heeft. Doordat het vermogen voor de vaststelling van de AWBZbijdrage / WMO-aandeel vanaf 2013 verdubbeld meetelt, kan dit vooral bij gepensioneerden met vermogen die wonen
in een verzorgings- of een verpleeghuis, daarbovenop nog eens leiden tot een fors hogere bijdrage/aandeel.
ABP pensioenafstempeling per 1 april 2013 Per 1 april a.s. wordt het bruto ABP pensioen naar alle waarschijnlijkheid nog eens met 0,5% verlaagd, waarbij de vóór 2001 verworven militaire ouderdomspensioenen buiten schot blijven. Waar de overheid de pensioenfondsen verplicht om minstens een jaar van te voren aan te kondigen dat er een mogelijke afstempeling zit aan te komen, trekt diezelfde overheid zich weinig aan van haar eigen regels. Ze doet nauwelijks iets aan voorlichting en overvalt de gepensioneerde met een vele malen grotere inkomensachteruitgang. De staatssecretaris van Financiën schrijft in zijn brief van 20 juni 2012 dat de macro effecten per saldo budgettair neutraal uitpakken, met in 80% van de gevallen individuele inkomenseffecten tussen de plus en min 1,5%. De UKW-er en de gepensioneerde vallen dan blijkbaar net in die andere 20% groep.
Wat gaat de GOV|MHB doen? Het bovenstaande is een probleem dat alle belastingplichtigen aangaat en niet alleen oud-werknemers bij Defensie. De GOV|MHB heeft reeds rechtstreeks contact gelegd met leden van de Tweede Kamer en gaat verder via het niveau van de Centrales van Overheidspersoneel de zaak aankaarten bij de politiek verantwoordelijken. Daarnaast beziet de GOV|MHB de mogelijkheid aan te sluiten bij het initiatief van de AFMP en ACOM om de (Europese) rechter in te schakelen. I
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:19
Pagina 7
Pensioenen
door Martin Weusthuis
Nieuwe pensioenregelingen in Nederland Het heeft lang geduurd, maar de bestaande pensioen(opbouw)systemen gaan binnen enkele jaren behoorlijk in de revisie, met gevolgen voor de intergenerationele solidariteit. Hieronder vier ontwikkelingen. Nieuw Financieel Toezicht Kader Nu nog geldt de mythe van de nominale pensioengarantie onder het bestaande Financieel Toetsings Kader (FTK). Het FTK is het regel- en toezichtsysteem waarbinnen de financiële handel en wandel van een pensioenfonds zich afspeelt. Een pensioenfonds is verplicht om op ieder moment alle pensioenen, ook de nog in opbouw zijnde pensioenen, te kunnen uitbetalen. Het beleggingsprofiel is ook op die eis afgestemd. Dat die garantie met een nominale dekkingsgraad (een dekkingsgraad die geen rekening houdt met toekomstige indexatie) die al jaren onder de 100% ligt en een eerste afstempeling in het verschiet inderdaad een mythe is, is intussen wel pijnlijk duidelijk geworden. Per 1 januari 2015 is door staatssecretaris Klijnsma van SZW een nieuw FTK aangekondigd. Binnen dat nieuwe regelsysteem wordt de ‘garantie op ieder moment’ verder ondergraven, omdat een pensioenfonds er voor kan kiezen niet meer op ieder moment aan die 100% betalingsverplichting te hoeven voldoen. De filosofie hierachter is dat voor het fonds de mogelijkheid wordt geschapen meer en andere beleggingen te doen met o.a. een langere horizon, waardoor er hogere rendementen verwacht kunnen worden. In dat nieuwe systeem wordt gestreefd naar een pensioenuitbetaling inclusief indexatie. Dat
30 25 23 % 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1
wordt wel een reëel systeem genoemd. Er kunnen echter door deze wijze van beleggen periodes optreden waarin het pensioen niet geheel kan worden uitbetaald. Het pensioen daalt dan dus tijdelijk omdat het meer afhankelijk is van bewegingen op de financiële markten. Het kan snel daarna echter ook weer stijgen omdat in het nieuwe systeem geen buffers hoeven te worden aangehouden. Organisaties van gepensioneerden zien om voor de hand liggende redenen liever
Verhogen van de pensioenrichtleeftijd leidt niet tot aantasting van pensioenaanspraken niet het ‘invaren’ van in het nominale pensioensysteem opgebouwde ‘gegarandeerde’ pensioenaanspraken in het nieuwe reële FTK zonder expliciete garanties. Het pensioenfonds voor de zorg, PFZW, heeft intussen een principebesluit genomen vóór dat nieuwe FTK, incl. het ‘invaren’ van reeds opgebouwde rechten. Vanwege het feit dat onder het nieuwe FTK de beleggingen, met eenzelfde risicoprofiel als nu, beter in staat zijn de pensioenen inclusief indexatie te dragen, aldus het PFZW-bestuur. Het ABP-bestuur heeft nog geen besluit genomen. De GOV|MHB is zich bewust van de paradox tussen het nominale en reële
systeem. Het is echter nog niet duidelijk hoe de beide systemen in de praktijk uitpakken. Het is wel duidelijk dat de GOV|MHB voor álle leden, jongere en oudere, hangt aan een solidaire pensioenregeling en een sterke mate van garantie.
Pensioenrichtleeftijd naar 67 jaar De stijging van de pensioenrichtleeftijd van 65 naar 67 jaar per 1 januari 2014 is voor veel gepensioneerden een ongewenste ontwikkeling. Dat lijkt (nog) niet nodig omdat de Pensioenwet verbiedt om bestaande pensioenaanspraken aan te tasten. De pensioenrichtleeftijd is de leeftijd waarvan de actuariële berekeningen uitgaan. Dit is dus niet de (werkelijke) pensioendatum. De staatssecretaris stelt dan ook in haar brief van 17 januari 2013 dat er wat haar betreft op dit punt geen sprake is van aantasting van de pensioenaanspraken, omdat bij een hogere pensioenrichtleeftijd het pensioen vanaf die nieuwe datum actuarieel hoger wordt berekend. Het wordt nl. statistisch gezien korter uitgekeerd. Wanneer het pensioenreglement erin voorziet dat betrokkene de werkelijke pensioeningangsdatum individueel weer naar de oorspronkelijke pensioenleeftijd terug kan zetten (met het oorspronkelijke pensioenbedrag), dan kan dat al binnen de huidige Pensioenwet. Voor de militair met de verplichte vaste pensioenleeftijd op 65 jaar kan dit (nog) niet, voor de burgerambtenaar met ABP Keuze Pensioen die is geboren ná 1950, kan dit al wel.
AFM over doorsneepremie Dan zijn er de recente uitlatingen van de AFM, althans een van de directieleden, over een al langer lopend solidariteitsdebat in de pensioenwereld. De directeur vindt dat door het systeem van de doorsneepremie jongeren te weinig pensioen opbouwen. Zij zouden hogere pensioenaanspraken moeten krijgen dan de ouderen. De doorsneepremie is de door een pensioenfonds verplicht te hanteren premie. De doorsneepremie is een
Pensioenpremie
Doorsnee premie
Actuariële premie
20
25
30
35
40 Leeftijd
45
50
55
60
65 VERVOLG OP PAGINA 11
ProDef bulletin, februari 2013 | 7
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:19
Pagina 8
Mediation
door Jacqueline van Gessel-Galle
Gedonder op het werk! Al eens aan mediation gedacht? Jacqueline van Gessel - Galle was burgerambtenaar bij Defensie. Als jurist heeft zij binnen Defensie uiteenlopende beleidsfuncties vervuld. Zij eindigde haar loopbaan als interne toezichthouder. Op dit moment is zij mediator en jurist en heeft zij haar eigen mediation praktijk (www.cestdaccord.nl).
Dit artikel is een pleidooi voor mediation bij gedonder op de werkvloer. Schrijfster Jacqueline van Gessel - Galle, als juriste lang werkzaam bij Defensie, breekt een lans om bij moeilijkheden in een (werk) relatie de lucht te klaren zonder kleerscheuren. Zeker als het een relatie tussen werkgever en werknemer betreft, is dat niet gemakkelijk omdat deze relatie per definitie niet gelijkwaardig is. De auteur doet op basis van eigen ervaringen een appèl om bij spanningen op de werkvloer niet af te wachten, maar juist in actie te komen. Verantwoordelijkheid te nemen en een eerlijke kans te creëren om er 'samen goed uit te komen'. Op basis van een meer gelijkwaardige positie en positieve intentie tot samenwerken. Zij verheldert op welke wijze mediation hierbij kan helpen. Gebleken is dat een manager 30% van zijn tijd kwijt is met het managen van spanningen op de werkvloer, terwijl hij of zij daar in veel gevallen niet de tijd voor heeft of toe geëquipeerd is. Een arbeidsconflict op de werkvloer kost een organisatie tussen de € 40.000,- en € 50.000,-. Dit zijn cijfers uit een intern onderzoek uitgevoerd in 2007 in opdracht van het Ministerie van Justitie.
Eigen ervaringen In de 32 jaar dat ik bij Defensie heb gewerkt, heb ik wel ervaringen opgedaan met arbeidsconflicten, ook persoonlijk. Het begon met een probleem waarbij het Hoofd P en O oprecht trachtte tussen mij als beleidsmedewerker en 'mijn kolonel' als chef te bemiddelen. Dat lukte niet. De kolonel had 30 jaar trouwe dienst achter de rug, had nog maar kort te gaan, en - loyaal als de organisatie is zijn carrière mocht niet op het spel komen te staan. En ja, ook voor die Hoofd P en O werd het toen erg moeilijk. Want hij moest namelijk door met deze kolonel. Ik ervoer dit alsof ik werd geofferd. Uiteindelijk stemde ik in met overplaatsing. Van die keuze heb ik achteraf spijt gehad. Ik bleef achter met een negatief gevoel en kon daardoor de draad moeilijk oppakken. Bovendien kwam ik terecht in een werkveld dat 'mijn ding' niet was. Ik was niet welkom bij de nieuwe afdeling omdat ik werd opgedrongen. Ik was in de ogen van mijn sectiehoofd een onervaren kracht en drukte alleen maar op de formatie. Vanuit deze beeldvorming kon ik geen goed meer doen. Ik kreeg alleen maar 'stopwerk'. Ruim twee jaar heb ik zo aangemodderd en liep aan tegen een nieuw con8 | ProDef bulletin, februari 2013
flict. Ik voelde me oneerlijk behandeld en aan de kant geschoven. Uiteindelijk gebeurde wat ik absoluut niet wilde; ik werd ziek. Re-integratie volgde en op aandringen van de bedrijfsarts kaartte ik het probleem aan bij mijn chef. Aanvankelijk ontkende hij de situatie. Volgens hem zag ik het niet goed, zocht ik problemen die er niet waren. Maar door de spijtervaring wijzer geworden dat wijken ook niet de oplossing is, hield ik stand. Er volgden moeilijke gesprekken, nu in aanwezigheid van de personeelsadviseur. Toch kwam ook toen weer het moment van 'wiens brood men eet, wiens woord men spreekt'. Ik voelde me machteloos, verlamd en was erg in de personeelsadviseur teleurgesteld. Achteraf werd mij pas duidelijk dat ik van de personeelsadviseur iets had verlangd dat deze mij niet kon
bieden, namelijk neutraliteit! Een personeelsfunctionaris evenals een leidinggevende bedoelen het meestal goed, maar zij staan niet vrij in het conflict. Zij hebben eigen belangen die zij vanuit hun taak en rol moeten bedienen. Uiteindelijk zijn mijn toenmalige chef en ik - na veel gezwoeg, tijd, stress en een enorm verlies aan arbeidsproductiviteit- er ogenschijnlijk samen toch uitgekomen. Ogenschijnlijk, want bij de volgende reorganisatie bleek dat de angel er niet uit was. Ik werd overtollig.
De andere weg: mediation Het kan ook anders. Ga voor win - win. Het is eigenlijk die ervaring van toen en de moeite die het mij heeft gekost om de draad weer op te pakken, die mij ertoe hebben gebracht om te onderzoeken 'hoe het toch anders moet kunnen'. De lucht kan toch ook geklaard worden zonder al die kleerscheuren? En met behoud van de werkrelatie? Vanuit die overtuiging ben ik op zoek gegaan naar een methodiek die mij kon helpen. Om te blijven staan voor dat wat ik belangrijk vind. En me niet te laten leiden door angst of druk van buitenaf. Om voor mijn belangen op te komen en tegelijkertijd op een positieve manier het conflict met de ander aan te gaan. Zonder elkaar te beschadigen. Dat kan door mediation. Mediation is onder begeleiding van een neutrale onafhankelijke procesbegeleider - als werknemer of als leidinggevende een eerlijke kans creëren om het conflict in eigen regie op te lossen. Verantwoordelijkheid te nemen, niet af te haken, maar te gaan staan voor dat wat je raakt en voor dat wat je belangrijk vindt.
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:19
Pagina 9
Mediation
door Jacqueline van Gessel-Galle
De zaken in mijn situatie hadden via mediation niet alleen qua resultaat anders kunnen lopen, maar ook door mij heel anders verwerkt kunnen worden. Zit je in de ban van een conflict of zijn er spanningen op de werkvloer, doe er wat aan. Blijf er niet mee rondlopen, wacht niet af maar kom in actie. Of je nu werknemer bent of leidinggevende. Heel soms waait het conflict vanzelf over. Maar veel vaker niet en suddert het door. Ga het samen aan, maar wel onder professionele en onafhankelijke begeleiding. Neem de handschoen op via de weg van mediation. Dat is mijn appèl. In het belang van jezelf én in het belang van de organisatie. Voorkom de kans op twee verliezers.
Mediation bevordert gelijkwaardigheid Dat is vaak bij een conflict tussen werkgever en werknemer niet makkelijk. Omdat deze relatie per definitie niet gelijkwaardig is en dit betekent dat je als werknemer aan zo'n gevecht veelal begint vanuit een positie met een 1-0 achterstand. Via de weg van mediation is daar echter wat aan te doen. Kies je voor mediation, dan kies je ervoor om via een door de mediator bewaakte meer gelijkwaardige positie het conflict op te lossen. Meer gelijkwaardig omdat het conflict of de spanningen niet worden benaderd vanuit autoriteit of juridische kaders, maar vanuit in kaart gebrachte belangen. Bij het oplijnen van de belangen wordt het evenwicht nauwlettend door de mediator bewaakt. Dat maakt mogelijk dat, vanuit de werknemer gezien, het conflict niet wordt aangegaan vanuit die 1-0 achterstand, maar vanuit wederzijds geziene en gehoorde belangen. Dat maakt de weg vrij om - niet vanuit een vechtstand - maar vanuit een bewaakte positie van wederzijds respect en gelijkwaardigheid, op zoek te gaan naar de angel in het conflict. En mogelijk vanuit wederzijdse in gewicht gelijke belangen (opnieuw) te komen tot een positieve intentie tot samenwerken. In essentie gaat het er bij mediation om of beide partijen bereid zijn en de wil hebben om met elkaar mee te denken in oplossingen die voor beide aanvaardbaar zijn. Zijn mensen echt bereid een stap te maken en in elkaars richting te bewegen? Als dat is bereikt dan sta je niet meer als strijders - tegenover elkaar, maar als medestanders en gelijkwaardig naast elkaar, samen tegenover het probleem. Zonder verder risico op emotionele schade en kleerscheuren.
Mediation biedt die kans. Dat is de meerwaarde van je keuze als werknemer voor mediation. Dat is tegelijk ook de meerwaarde van mediation voor de werkgever. Als leidinggevende wil je duurzaam rust in de tent. Dat doel bereik je, of in ieder geval is de kans daarop groter, als oplossingen komen vanuit in kaart gebrachte wederzijdse belangen en daarop gebaseerde innerlijk gedragen keuzes. Als belangen gehoord en gezien worden. Dan komt er ruimte voor beweging. Soms lukt het ook niet via mediation. Daar ben ik eerlijk in. Dit komt voor als de spanningen al te lang leven. Dan zijn er bij beide partijen te grote deuken opgelopen. Dan is de wil er niet meer om er samen uit te komen. Een mediator zal dat tijdig signaleren, soms al bij de intake. Maar zelfs bij een niet geslaagde mediation is er een plus te noemen. Partijen berusten eerder in de situatie, omdat zij stoom hebben kunnen afblazen en - ondanks het blijvend verschil van mening - het gevoel hebben er alles aan gedaan te hebben. Dat is ook winst. Want met dat gevoel van acceptatie ben je sneller in staat de draad weer op te pakken.
Mediation bij Defensie Defensie zit als organisatie in een moeilijke tijd. Met minder mensen meer doen. Dat is niet nieuw, maar de situatie anno 2013 is wel anders. Het komt er nu echt op aan. De 'luxe' om met elkaar in conflict te zijn of spanningen op de werkvloer te laten voor wat ze zijn ten koste van het resultaat zijn voorbij. Niet alleen voor Defensie als werkgever, maar ook voor u als werknemer. U heeft belang bij behoud van werk. Omdat, zelfs met een goede
staat van dienst, de mogelijkheden om elders emplooi te vinden niet voor het oprapen liggen. Er ligt niet alleen een belang maar ook een noodzaak tot samenwerken. U kunt voor mediation kiezen via de eigen organisatie. Defensie beschikt over een mediator pool bestaande uit interne - en externe mediators. De interne mediators voeren deze taak uit als nevenfunctie en zijn werkzaam bij verschillende defensieorganisaties door het hele land. De externe mediators, die verbonden zijn aan de Defensie-pool, zijn met name Rijksambtenaren . Allen werken volgens de normen van het Nederlands Mediation Instituut (NMI). Via CDC Direct kan ook een aanvraag worden ingediend. Als het conflict zich voor mediation leent en beide partijen instemmen, dan zal de Coördinator Mediation Defensie een mediator aandragen. Afhankelijk van aard en omvang van het conflict kan een tweede mediator worden toegevoegd . Als u kiest voor mediation met gebruikmaking van de mediator pool is dat kosteloos.
Meerdere wegen leiden naar Rome U kunt ook met een externe mediator in zee gaan als u daar een beter gevoel bij heeft. Cruciaal voor het welslagen van een mediation is nl. dat beide partijen vertrouwen hebben in de mediator. Dat er voor beide partijen een 'klik' is met de mediator. De kosten worden vaak gelijkelijk verdeeld over de partijen. U kunt wellicht bij aanvang afspraken maken met Defensie wetend dat ook de werkgever niet zit te wachten op een lang slepend en kostbaar conflict. U kunt dus ook bij de auteur terecht (0622809537 of www.cestdaccord.nl). I ProDef bulletin, februari 2013 | 9
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:19
Pagina 10
Kennismakingsinterview
door redactie
Introductie nieuwe secretaris Mark Heijligers Per 1 januari heeft Mark Heijligers de functie van secretaris van de GOV|MHB van Tim Timmerman overgenomen. In dit interview stelt hij zich voor en blikt hij vooruit op de komende jaren. Wil je jezelf voorstellen? Ik ben Mark Heijligers, zeeofficier bij de Koninklijke Marine. Ik ben in 1976 geboren in Oploo. In 1995 ben ik uit Brabant weggegaan om op het KIM te gaan studeren. In 1998 ben ik officier geworden. Na het KIM heb ik eerst als wachtsofficier gevaren. Na mijn periode als wachtsofficier heb ik mij gespecialiseerd en ben ik tactical coordinator (TACCO) op de Lynx-helikopter geworden. Na mijn periode als TACCO ben ik nog docent in Maritieme Operaties geweest op het KIM en tot slot heb ik een functie gehad bij DMO als ontwerper van maritieme bedrijfsvoeringsconcepten voor de toekomstige schepen van de KM. Sinds het KIM woon ik in Den Helder. Ik woon daar samen met mijn vriendin Joyce, dochter Daimy en zoon Jonas. Mijn hobby's zijn zweefvliegen, judo, zeilen en reizen. Dat laatste komt in deze functie in Den Haag goed van pas.
Cartoon
10 | ProDef bulletin, februari 2013
Hoe ben je bij de GOV|MHB terecht gekomen? In mijn vorige functie bij DMO, werd ik tijdens de bijeenkomsten van de KVMO, afdeling Midden, gewezen op het bestaan van de Werkgroep Jongeren (van de KVMO). De voorzitter daarvan was Tim Timmerman. Ik was al een wat actiever lid, in die zin dat ik symposia bezocht en een enkele keer gebruik maakte van de individuele belangenbehartiging die de GOV|MHB mij bood. Door de opgedane contacten in de werkgroep kreeg ik meer affiniteit met het arbeidsvoorwaardenoverleg. Toen Tim vervolgens aangaf dat hij op zoek was naar een opvolger heb ik op zijn functie gesolliciteerd.
Wat zijn je verwachtingen? Mijn verwachting is dat ik een leuke, uitdagende functie ga krijgen met een grote verscheidenheid aan taken, waar veel haar op zit.
Door de huidige, voor de militair helaas negatieve ontwikkelingen op WUL-gebied, val ik functioneel gezien, meteen met mijn neus in de boter.
Wat hoop je te bereiken? De werving komt hoog op mijn agenda te staan. Waar ik, naast de werving op de NLDA, nog resultaat denk te kunnen behalen is bij de burgermedewerkers bij Defensie en bij de inmiddels elders actieven, die Defensie vaak nog een warm hart toedragen. Daarnaast hoop ik een aantal leuke symposia te kunnen organiseren. Ook hoop ik een 'paarse' werkgroep jongeren te kunnen formeren, die bijvoorbeeld invulling kan gaan geven aan een tweede Defensie Ontwikkeling en Netwerkdag voor young professionals bij Defensie. I
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:20
Pagina 11
Pensioen
Oproep pensioendiscussie met jongeren
VERVOLG VAN PAGINA 7
percentage van het salaris en dat percentage is gelijk voor alle deelnemers van het fonds ongeacht leeftijd, sexe, gezondheid enz. De actuarieel berekende premie voor een jongere is lager en voor een oudere hoger dan de doorsneepremie (zie grafiek). Omdat de premie van de jongere langer kan renderen dan die van de oudere is er sprake van subsidie van jongeren naar ouderen. Bij werknemers die steeds bij hetzelfde pensioenfonds blijven is dat geen probleem. Echter in de huidige arbeidsmarkt met jongere werknemers die vaak van baan wisselen, ook tussen overheids- en marktsector, en tussendoor ZZP-er zijn, zou het eerlijker zijn om bij een gelijkblijvende doorsneepremie jongeren een hoger opbouwpercentage te geven dan ouderen; de zogenoemde degressieve opbouw van aanspraken, zo stelt de AFM. De andere oplossing is de premie voor de jongere te laten zakken en die voor de oudere te laten stijgen. Beide oplossing vragen om een lange overgangstermijn.
Regeerakkoord In het laatste regeerakkoord van november 2012 is opgenomen dat de fiscale ondersteuning van nieuwe pensioenopbouw fors wordt verlaagd. Het gevolg is dat het pensioen van een jonge werknemer in het nieuwe systeem met 20% tot 25% daalt. Er ontspint zich nu een strijd in de pensioenfondsbesturen tussen werkgever- en werknemerdelegaties over de premie, ook bij het ABP in de Pensioenkamer. Volgens de werkgevers kan die premie nu ook flink dalen omdat er minder pensioen hoeft te worden gefinancierd. In datzelfde regeerakkoord is ook opgenomen dat het geld gemoeid met de lagere werkgeversbijdrage aan de premie niet in de arbeidsvoorwaardenpot mag terugvloeien. De werknemers willen de premie op peil houden om eerdere bezuinigingen (bij het ABP bijv. de halvering van het nabestaandenpensioen) ongedaan te maken en om reserves op te bouwen om de pensioenen weer volledig te kunnen uitbetalen. De GOV|MHB heeft zich hiervoor uitgesproken. I
Medezeggenschap De volgende medezeggenschapsverkiezingen zijn gepland: Defensieonderdeel
Eenheid
Uiterste datum indienen kandidatenlijst
Kiesdatum
CLAS
Hoofdkwartier Operationeel Ondersteuningscommando Land
gesloten
05-02-2013
CDC
Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk
gesloten
01-03-2013
KMAR
DLBE
04-03-2013
11-03-2013
CLAS
Staf 1 (GE/NL) Corps
07-02-2013
21-03-2013
CLAS
42 Pantserinfanteriebataljon “Limburgse Jagers”
21-02-2013
28-03-2013
CDC
Dienstencentrum Internationale ondersteuning Defensie
15-02-2013
2, 3 en 4 april 2013
Kijk voor de actuele verkiezingen op:
l www.ProDef.nl
ProDef bulletin, februari 2013 | 11
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:20
Pagina 12
Computips
door Leen van der Biessen
Computeronderhoud Windows XP; End of Life Aan alle goeds komt een eind. Ook aan het vertrouwde Windows XP. Windows XP heeft ons trouw gediend sinds 2001 en was het eerste echte systeem met goede beveiliging en goede werking in een cliënt-server omgeving. Microsoft zal in april 2014 de ondersteuning voor Windows XP beëindigen. Dat betekent dat vanaf dat moment er geen beveiligings- en andere updates meer zullen plaatsvinden en het systeem langzaam potentieel onveilig zal worden. Waarschuw ook uw vaders en moeders, opa's en oma's, als ze dit systeem gebruiken, om daarmee na de genoemde datum bijv. vooral niet meer elektronisch te gaan bankieren. Het is niet te verwachten dat Microsoft de ondersteuning nog zal verlengen daar dit al een aantal malen is gebeurd. (Voor Windows Vista zal de ondersteuning in apr 2017 ophouden en voor Windows 7 zal dat ergens in 2020 zijn.)
JAVA onveilig JAVA is een zgn. applet die door browsers wordt gebruikt om bepaalde code's uit te voeren. Bijv. veel theater-sites maken daar gebruik van om uit de zitplaatsenindeling te kiezen. JAVA is echter inherent onveilig en er wordt alom gewaarschuwd dat het beter is om JAVA van de computer te verwijderen om te voorkomen dat er door kwaadwillenden gevaarlijke software op de computer wordt geïnstalleerd. U verwijdert programma 's via het Configuratiescherm, dan naar ‘Programma's en onderdelen’ en daarna ‘JAVA’ en dan ‘Verwijderen selecteren’.
Computeronderhoud Hardware onderhoud In deze koude tijden zijn we toch wat meer aan huis gekluisterd, dus is het ook een mooi moment om wat aandacht te besteden aan computeronderhoud. Ten eerste het stofvrij maken van de hardware. Door stof in het koellichaam van de processor, kan deze bijv. te warm worden en zichzelf uitschakelen. De meeste desktop Pc's zijn eenvoudig
open te maken door na het losmaken van de kabels, twee schroeven aan de achterkant te verwijderen en vervolgens de afdekplaat te verwijderen. U zult dan zien dat de meeste vervuiling zit op de ventilator van de processor en de videokaart, als deze ook een ventilator gebruikt. Het beste is nu met een spuitbus met druklucht in combinatie met een stofzuiger het stof te verwijderen. (Zorg ervoor dat de ventilatoren niet gaan draaien door ze tegen te houden met een schroevendraaier, daar door inductiespanning opgewekt door de ventilator, de processor beschadigd kan worden.) Maar met een gewoon niet te groot kwastje en een stofzuiger haalt u het meeste stof ook wel weg. Vergeet ook de voeding en de case fan
(indien gemonteerd) niet. Ook hier gewoon een stofzuiger tegen de open gaten houden, ook hier de ventilator tegen houden. Bij een laptop is er meestal niet veel open te maken, een spuitbus met druk in de ventilatoropening houden kan wel het nodige stof wegspuiten.
Softwareonderhoud In de loop der tijden vervuilt de harde schijf met allerlei ongewenste tijdelijke bestanden, residuen van installaties en registervervuilingen. Het beste programma om de computer van onnodige vervuilingen te ontdoen is CCleaner. Dit programma spoort allerlei files op die of onnodig of overbodig zijn. Kijk bij de verschillende opties die het programma biedt of u het allemaal wilt. Bijv. de jump list en meest recente bestanden wilt u wellicht bewaren. Bij het applicatie tabje dient u ook te beseffen dat wat je bijv. bij de browser programma's weghaalt ook gewenste cookies kunnen zijn die bijv. wachtwoorden onthouden. Door te klikken op het icoon register kun je het register van de computer laten controleren. Het register is het onderdeel van Windows waarin alle instellingen worden opgeslagen. In de loop der tijden zal ook hier de nodige vervuiling optreden, maar enige voorzichtigheid is hier wel geboden. Je kunt van te voren een back-up van het register maken als volgt: Druk tegelijkertijd de Windows knop en de letter R in om het Run (Uitvoeren) commando weer te geven. Tik in het dialoog venster ‘Regedit’, waarna de RegisterEditor zal openen. Klik hierna op ‘Bestand’ en ‘Exporteren’, geef het bestand een naam en sla het op, liefst op een extern medium of in een cloud applicatie zodat je er altijd bij kan. Hierna kun je in Ccleaner het register laten scannen en schoonmaken. Ccleaner zal ook vragen of je de wijzigingen wilt opslaan en dat doe je dan op dezelfde manier zoals hier boven beschreven. Zie voor het uitgebreidere artikel Prodef bulletin nr. 1, februari 2013, en daarna onder ‘Achtergrondartikelen’.
l www.ProDef.nl 12 | ProDef bulletin, februari 2013
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:20
Pagina 13
Afscheidsinterview
door redactie
Afscheid Tim Timmerman, secretaris GOV|MHB Na vier-en-een-half jaar heeft de secretaris van de GOV|MHB per 1 januari 2013 afscheid genomen. Sinds deze datum heeft hij zijn 'marinepak' weer aan en is hij aan het werk als loopbaanbegeleider bij het Commando Zeestrijdkrachten. In dit interview blikt hij kort terug op zijn ervaringen de afgelopen jaren. Hoe ben je bij de GOV|MHB en de voorloper daarvan terecht gekomen? Eind 2007 werd ik door de huidige waarnemend duo-voorzitter Marc de Natris gepolst, hoe ik aankeek tegen een functie bij de FVNO|MHB en de KVMO. Op de dag dat Marc mij belde kregen mijn vrouw en ik de sleutel van ons nieuwe huis in Alkmaar. Ik was één van de 'slapende' leden en het leek mij in ieder geval de moeite waard om een oriënterend gesprek aan te gaan. In dit gesprek met de toenmalige voorzitter en secretaris werd mijn interesse geprikkeld. Ik had niet zoveel affiniteit met het harde vakbondswerk, maar de ontwikkelingen die in gang waren gezet op het gebied van de beroepsvereniging spraken mij erg aan. Vanaf juni 2008 ben ik daarom enthousiast begonnen als secretaris.
Wat zijn je hoogtepunten? Ik blik terug op een zeer leerzame periode met meerdere hoogtepunten. Als ik terugkijk naar het afgelopen jaar dan springen de Defensie Ontwikkeling en Netwerkdag voor young professionals bij Defensie en de campagne 'Nederland Steunt Defensie' eruit. Het belang van Defensie voor Nederland kan niet genoeg worden onderstreept en ik denk dat de GOV|MHB en de aangesloten verenigingen richting de verkiezingen een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de discussie over Defensie binnen de formatie.
het hoge vergaderritme had ik minder tijd voor al het andere werk. Daarnaast vond ik het wel pittig nogal eens geconfronteerd te worden met problemen van en verzuring bij leden. We zijn een belangenvereniging en het zijn immers vaak de leden met problemen en leden die boos zijn, die (terecht) contact opnemen. Op het gebied van het arbeidsvoorwaardenoverleg zijn het moeilijke jaren geweest en ik verwacht dat dat de komende periode niet veel anders zal zijn. Ik ben wel van mening dat we er de afgelopen jaren gegeven de omstandigheden het maximale uit hebben gesleept. Tot slot ga ik de reistijd van ca. drie-en-een-half uur per dag bij mijn volgende functie niet missen.
Heb je nog adviezen voor de GOV|MHB en je opvolger? Er wordt veel goed werk gedaan, maar waar de GOV|MHB nog beter in kan en moet worden is het laten zien van alle activiteiten en de behaalde resultaten. Daarnaast zou ik zoveel mogelijk leden blijven betrekken bij deelprojecten. Alle kleine beetjes helpen en ik denk dat er met het grote aantal leden nog veel meer mogelijk is. Een vereniging zonder actieve leden gaat het in de toekomst heel zwaar krijgen. Ik blijf zelf voorlopig voorzitter
van de Werkgroep Jongeren en hoop op die manier mijn steentje bij te blijven dragen. Mijn opvolger Mark Heijligers wens ik heel veel succes. Hij kan gelijk aan de slag met een aantal uitdagende dossiers. Het is een erg leuke functie die ik iedere jonge officier kan aanraden en ik hoop dat Mark daar over een aantal jaren ook zo over denkt. I
De afgelopen jaren heb ik veel geïnvesteerd in het betrekken van jonge leden. We hebben een actieve Werkgroep Jongeren opgezet en het is de laatste jaren gelukt om die werkgroep op de kaart te zetten. Ik heb daarnaast veel tijd en energie gestoken in de verdere professionalisering van de GOV|MHB en de aangesloten verenigingen. We zijn er nog niet, het werk is nooit af, maar in algemene zin ben ik er trots op hoeveel we met een klein team de afgelopen jaren voor elkaar hebben gekregen.
Wat was er minder leuk? Er is een periode geweest waarin de bestuurlijke drukte mij wat heeft tegen gestaan. Door ProDef bulletin, februari 2013 | 13
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:20
Pagina 14
Column juridische zaken
door Bert Blonk
Sommigen zijn gelijker dan anderen De uitspraak van 28 december 2012 van de Centrale Raad van Beroep, zal door de 18 daarbij betrokken militairen niet als een verlaat kerstcadeau worden beschouwd.
H
et betreft militairen die in 2006 t/m 2008 op vredesmissie in Soedan zijn geweest. Zij ontvingen tijdens de missie een dagkostenvergoeding van de Verenigde Naties. Echter, de overgrote meerderheid van de daar aanwezige collega's ontving ook een dagvergoeding op grond van de Regeling VVHO, hoewel daarop geen recht bestond. Defensie is vroegtijdig op deze fout gewezen, maar was niet bij machte het probleem op te lossen. Eén militair die de VVHO vergoeding, ook na een verzoek daartoe, niet kreeg, is naar de rechter gestapt met een beroep op het gelijkheidsbeginsel. Deze oordeelde dat de mili-
tair, op grond van de hardheidsclausule, de vergoeding moest krijgen omdat hij tot de zeer kleine minderheid behoorde van militairen die de VVHO vergoeding tijdens de missie niet hebben ontvangen. Drie andere militairen, die ook tot die minderheid behoorden, meldden zich en kregen de VVHO vergoeding ook alsnog uitbetaald. Hoewel Defensie dacht dat de zaak was afgedaan, meldden zich daarna nog minstens 18 militairen. Nu vond Defensie dat er geen sprake meer was van een zeer kleine minderheid van niet-ontvangers en procedeerde tot aan de Raad. De Raad oordeelde, in lijn met vaste recht-
spraak, dat het gelijkheidsbeginsel niet zover strekt dat Defensie kan worden gedwongen in het verleden gemaakte fouten te herhalen ten bate van de 18 militairen. Het maakt kennelijk niet uit dat Defensie de fouten aan eigen zeer onzorgvuldig handelen te wijten heeft en zelfs in de nasleep na de missie de ongelijkheid voor de 18 militairen heeft vergroot met de toekenning van de vergoeding aan 4 andere militairen. De mogelijkheid om via de hardheidsclausule dit geval van schrijnende ongelijkheid op te lossen is door de Raad van de hand gewezen. Gelijk zijn is niet altijd het gelijke krijgen. I
Pensioenen
door Martin Weusthuis
Pensioenfondsbestuurders goed betaald? In het Financieel Dagblad stond onlangs een artikel over de beloning van pensioenfondsbestuurders die in enkele jaren sterk is gestegen. Er ontstond commotie over pensioengraaiers. Hieronder de ABP-feiten. Kunt u zelf bepalen wat u van de beloningen vindt.
O
ok bij het ABP is er tussen 2008 en 2011 sprake van een stijging van bestuurskosten van 46% naar € 1.037.384,-. Het gaat hier om 6 werkgever- en 6 werknemervertegenwoordigers, plus een onafhankelijk voorzitter. De verdediging van het ABP, in lijn met veel andere fondsen, is dat het aantal vergaderingen in die periode door complexiteit en toezichtseisen sterk is gestegen. De stijging komt doordat de bestuurders tot nu toe een vast basisbedrag krijgen plus een vacatievergoeding per vergadering. Enkele bestuursleden met nogal wat functies kregen vergoedingen tussen de € 100.000 en de € 150.000,-. Het Verantwoordingsorgaan van het ABP waarin ook de CMHF (centrale waarbij de GOV|MHB is aangesloten) is vertegenwoordigd, had er al eerder bij het bestuur op aangedrongen de bestuurdersvergoeding
14 | ProDef bulletin, februari 2013
qua indexatie gelijk op te laten lopen met de ABP pensioenindexatie. In 2011 en 2012 zijn die vergoedingen dan ook niet geïndexeerd. Toch zag het Verantwoordingsorgaan de bestuurdersvergoedingen verder toenemen en vroeg om matiging. Dat is nu gebeurd in het bestuursvoorstel om vanaf 2013 niet langer vacatiegelden, maar vaste bedragen per jaar toe te kennen. ABP-bestuurders krijgen straks een vast bedrag voor de functie van bestuurslid en een vast bedrag als zij in een commissie zitten. Het tijdsbeslag van de meeste bestuursleden is ongeveer een halve werkweek tot 3 dagen. De voorzitter krijgt een vaste vergoeding van € 100.000,- vanaf 2013. Bestuursleden krijgen een vaste vergoeding van € 60.000,- plus een vast bedrag van € 5.000,-, € 10.000,-, of € 15.000,- al naar gelang het lidmaatschap van bepaalde commissies. Ook als een bestuurslid in meerdere commissies zit, is
zijn ABP totaalinkomen nooit meer dan € 100.000,- per jaar. De vergoedingen lopen mee met de CBS prijsindex, maar naar rato van de ABP pensioenindexatie. Verder kennen de bestuursleden dezelfde onkostenvergoedingsregeling als de werknemers van het ABP. Deze vergoedingsregeling is door het bestuur ABP ter advies voorgelegd aan het Verantwoordingsorgaan die deze eind 2012 heeft goedgekeurd. I
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:20
Pagina 15
A D V E R T E N T I E
Feest De schenkingsakte op het notariskantoor wordt elk jaar opnieuw weer als een kadootje beschouwd. U weet het, je mag de kinderen elk jaar belastingvrij op papier schenken. Dat wil zeggen; u blijft het geld zelf houden en mag het opmaken. De kinderen krijgen het geld (als het nog over is) pas later, als de ouders zijn weggevallen. Wat levert het voor de kinderen op? Minder erfbelasting in de erfenis van de ouders (scheelt minimaal 10% over het geschonken bedrag). Tijdens leven mogelijk ook minder inkomstenbelasting in box 3. Voor 2013 is nieuw dat de leeftijd van de kinderen waarop je de
worden. De kinderen kunnen op hun beurt in een faillissement
éénmalige hoge schenking mag doen is verhoogd tot 40 jaar. Maak zo mogelijk ook gebruik van de mega hoge vrijstelling van schenkbelas-
geraken of in de bijstand. De curator of de overheid zal dan zeker belangstelling hebben voor de papieren vorderingen van de kinderen
ting als het kind de extra schenking gebruikt voor aankoop woonhuis, aflossing hypotheek, verbouwing huis of studie.
op hun ouders. Een kind kan vooroverlijden zonder zelf kinderen na te laten. De papieren schenking vererft dan bijvoorbeeld naar een partner aan wie u de schenking misschien liever niet uitbetaalt.
Maar, er kan ook een keerzijde gelegen zijn aan deze papieren schenkingen. Immers, dit soort notarisakten kent een, hopelijk, lange
Kortom, wat een feestje lijkt te zijn moet ook wel een feestje blijven.
levensduur. Wat nu als ofwel de ouders, ofwel de kinderen, in de
De notaris weet deze lastige klippen te omzeilen. Laat u nader voor-
tussentijd in de problemen komen? De ouders moeten over het schuldig erkende bedrag elk jaar rente
lichten. U heeft nog even de tijd, de vrijgestelde schenking kan nog het hele jaar.
betalen (6%). Bij intering van de kasgelden, kan dat een probleem
U ziet, het notariskantoor weet raad en helpt u verder op weg. Blijf ons ‘lastig’ vallen met uw vragen.
WWW.ACTUSNOTARISSEN.NL A D V E R T E N T I E
Dossier woningmarkt: bestaande hypotheken Per 1 januari 2013 zijn enkele wetswijzigingen doorgevoerd bedoeld voor bestaande hypotheken. Graag lichten wij u in over de voor u belangrijkste wijzigingen. Hoofdregels voor bestaande hypotheken: • De rente van alle op 31 december 2012 bestaande eigenwoningschuld is ook fiscaal aftrekbaar vanaf 1 januari 2013. Dit ongeacht de hypotheekvorm. • Bij omzetten, meenemen of oversluiten van een eigenwoningschuld, bij dezelfde of een andere geldverstrekker, blijft de rente aftrekbaar tot het bedrag van de bestaande eigenwoningschuld op 31 december 2012. • Vanaf 1 januari 2013 kan geen nieuwe kapitaal- of spaarrekening eigen woning in box 1 meer worden gesloten. Een op 31 december 2012 bestaande kapitaal- of spaarverzekering wordt gerespecteerd, onder de voorwaarde van een ongewijzigd kapitaal of ongewijzigde premie/inleg en een ongewijzigde einddatum. Als gevolg van de nieuwe regelgeving zult u op korte termijn stil moeten staan bij de volgende vragen:
1 ‘’Wil ik mijn hypotheekvorm nog wijzigen?’’ U heeft tot 1 april 2013 de mogelijkheid om (een gedeelte van) bijvoorbeeld uw aflossingsvrije of beleggingshypotheek om te zetten in een andere hypotheekvorm. Dit mag dus ook een bankspaar-, spaar- of beleggingshypotheek in box 1 zijn. Na 1 april 2013 kunt u uw bestaande hypotheek nog omzetten naar eerder genoemde vormen, maar dan is de rente die u daarover betaalt niet meer aftrekbaar. 2 ‘’Box 1 versus box 3?’’ Een andere ingrijpende verandering betreft de lopende kapitaalverzekeringen waarmee u vermogen opbouwt. U heeft tot uiterlijk 1 april 2013 de mogelijkheid om uw huidige kapitaalverzekering (o.b.v. beleggen of sparen) van box 3 om te zetten naar box 1, voor zover er nog geen keuze is gemaakt voor box 1. Of een boxwijziging verstandig is hangt af van uw persoonlijke situatie. Ga naar uw bank of adviseur Laat u door uw bank of adviseur over deze onderwerpen voorlichten. Voor uitgebreide informatie over dit onderwerp verwijzen wij u naar onze website www.prinsenland.nl.
Tel
010-4552500 www.prinsenland.nl
[email protected]
ProDef_opmaak _1_2013
28-01-2013
07:20
Pagina 16
Column
door Tom Kofman, vice-voorzitter GOV|MHB
Draai de salariskraan maar open… Januari zal de gemiddelde GOV|MHB-er geen vreugde hebben gebracht bij het loonstrook lezen. Zelfs stilstand is achteruitgang. Ik verafschuw het poldermodel van dertig jaar loonmatiging. Schadelijk en contraproductief voor de Nederlandse economie. Goed recept in 1982 (Akkoord van Wassenaar), maar dik over de UHT. De economie krimpt, omdat wij te weinig uitgeven en investeren. Verklaarbaar, want de consument kent louter onzekerheden; denk aan pensioenen, huren, hypotheekrente-aftrek, woningmarkt en een overheid die elke kans aangrijpt om welke last dan ook te verzwaren. Ik durf het als eenvoudige columnist bijna niet aan het papier toe te vertrouwen, maar ik geloof niet in die mooie praatjes van Rutte II, die ons voorspiegelen dat, bij fors bezuinigen, wij over een aantal jaren sterker uit deze crisis komen. Louter afbraak van sociale zekerheden was de afgelopen decennia ons deel. Maar goed, ik had het kunnen weten, Willem Drees junior (DS70) heeft uit en te na gewaarschuwd voor visieloze politici met een horizon van ten hoogste vier jaar. Hogere lonen zijn goed voor de schatkist, want in plaats van vennootschapsbelasting vloeien er inkomstenbelasting en
BTW in de pot, en dat is op zeker meer! Wat de economie in Nederland remt, is de zwakke consumentenkoopkracht. Je kunt de toename van wanbetalers, gedwongen huizenverkopen en de vrije val in de woningmarkt met hogere lonen indammen. Waarom zou je enerzijds een relatief ‘goedkope’ staatsschuld van ca. 70% van het bruto nationaal product (BNP) afbouwen, als je anderzijds de dure ‘private’ schulden van ca. 200% van het BNP niet kunt betalen. Een loongolf voor een iegelijk kunnen wij ons nog niet permitteren, maar zet als eerste stap in de goede richting de salariskraan maar eens open bij de bedrijven die er goed voorstaan en doe hetzelfde bij de overheid en aanverwante sectoren. Inflatiecorrectie moge het eerste stapje zijn. Het begrotingstekort zal wat minder snel afnemen, maar er gaan minder burgers en ondernemers failliet, want de calculerende consument durft de knip weer te trekken. Minister Jeroen Dijsselbloem van MinFin zou toch moeten weten dat het van een kale kikker lastig veren plukken is. I
Haal meer uit uw lidmaatschap! Met onderstaande bedrijven en organisaties hebben we afspraken gemaakt die extra voordeel kunnen opleveren! VERZEKERINGEN MET INTERESSANTE KORTINGEN OHRA • FBTO • INTER ASSURE • INTERPOLIS HYPOTHEKEN MET GUNSTIGE VOORWAARDEN RABOBANK
ADVISEURS VOOR HYPOTHEKEN EN VERZEKERINGEN PRINSENLAND ADVISEURS
REIZEN MET AANTREKKELIJKE KORTING AVIS AUTOHUUR • WEEKENDJEWEG.NL ESSO CARD NEDERLAND
En dit is nog niet alles, ga voor het volledige overzicht van onze voordelen,
KLEDING WEBWINKEL MET GROTE COLLECTIE UNDERFASHION.NL
CARDS TEGEN BIJZONDERE TARIEVEN AMERICAN EXPRESS • MASTERCARD UITGEBREIDE NOTARISSERVICE ACTUS NOTARISSEN
PERSOONLIJKE ONTWIKKELING OPEN UNIVERSITEIT NEDERLAND • PICOMPANY
inclusief alle info naar: www.prodef.nl/leden voordeel. Mailen kan ook:
[email protected]
KVNRO 16 16| ProDef | ProDef bulletin, bulletin, juli februari 2011 2013
NOV