ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:22
Pagina 1
ProDef BULLETIN PROFESSIONALS BIJ DEFENSIE oktober 2012 | nummer 6
INHOUD 2
Column duo-voorzitters
3
Defensie na Prinsjesdag
4
Defensie-top vertraagt reorganisaties
5
Druk op het functioneren van MC-leden
7
Defensie noodzakelijk voor Nederland
9
Wie beslist over Defensie pensioenregelingen?
15
Lid in beeld
16
Column Tom Kofman
6 10 11 12 13 15 16
En verder: Cartoon Computips GOV|MHB activiteiten Column Peter van Maurik Column juridische zaken GOV|MHB-lid in beeld Column Tom Kofman
www.ProDef.nl
Campagnes Terwijl de politieke partijen verwoed campagne voerden om met oneliners zoveel als mogelijk kiezers te trekken, is de GOV|MHB een tegencampagne begonnen. De GOV|MHB heeft er van alles aan gedaan om Defensie en de deplorabele staat waarin onze krijgsmacht zich bevindt, voor het voetlicht te brengen. We kwamen natuurlijk van een achterstand. Campagne voeren, en zeker in verkiezingstijd, is terra nova voor ons. Maar omdat sommige politieke partijen in hun verkiezingsprogramma's de krijgsmacht ten gronde willen richten, werd ons geen keus gelaten. Er was uitgebreide media-aandacht voor onze campagne ‘Nederland steunt Defensie’ op de dag van onze perspresentatie. Desondanks bleven ook dit verkiezingsjaar, net als 2010, Defensie en internationale veiligheid in de televisiedebatten onbesproken onderwerpen.
M
aar de strijd is nog láng niet gestreden. De politiek verwacht veel van de krijgsmacht, dan mag de krijgsmacht ook verwachten dat de politiek goed voor de krijgsmacht zorgt. De militairen en het burgerpersoneel bij Defensie hebben recht op een gezonde organisatie met goed materieel, om hun verantwoordelijke werk te kunnen doen. 20.000 gedwongen ontslagen is natuurlijk een reëel schrikbeeld, maar dat was niet het Leitmotif van onze campagne. Defensie is immers geen werkgelegenheidsproject; het is een kerntaak van de overheid, verankerd in de Grondwet. Wanneer er een gezonde, voor haar taken berekende krijgsmacht is, is er ook zinvol werk voor al die mensen. Maar het draagvlak voor de instandhouding van een veelzijdig inzetbare krijgsmacht is aan het afkalven; bij onze politici en in de samenleving. Het een versterkt het ander. Wanneer alle politieke partijen sinds 1990, regering na regering, hakken in de defensiebegroting versterkt dat het beeld dat Defensie toch nooit belangrijk kan zijn! Wanneer drie generaties kiezers, na 67 jaar vrede, veiligheid en welvaart, niet weten dat daar nog steeds dagelijks offers voor worden gebracht, zullen zij hun politici daar niet op aanspreken. De Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) zegt daarover in zijn adviesbrief 'Kabinetsformatie 2012, krijgsmacht in de knel' van 13 september 2012: “Draagvlak in de samenleving is belangrijk, vooral bij deelname aan risicovolle missies. Het zou echter onjuist zijn als bezuinigingen bij de krijgsmacht primair of zelfs uitsluitend vanuit het perspectief van het maatschappelijk draagvlak worden gelegitimeerd. Het gaat immers om onze veiligheid die een kerntaak van de overheid vormt. De AIV meent dat de politiek hier een zware verantwoordelijkheid heeft.” De GOV|MHB, het zal u niet verbazen, deelt deze mening van de AIV. We gaan daarom dóór met onze campagne om draagvlak voor Defensie te creëren, want ook met een stabiele regering zijn er over 4 jaar weer verkiezingen. I ProDef bulletin, oktober 2012 | 1
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:22
Colofon
Pagina 2
Column duo-voorzitters
Het ProDef bulletin is een uitgave van de Gezamenlijke Officierenverenigingen en Middelbaar en Hoger Burgerpersoneel bij Defensie (GOV|MHB). Het verschijnt 8 keer per jaar.
ISSN 2210-7304 Adres secretariaat GOV|MHB en redactie ProDef bulletin: Wassenaarseweg 2 2596 CH Den Haag 070-3839504 www.prodef.nl
[email protected] (secretariaat/administratie)
[email protected] (redactie ProDef bulletin) Redactie R.C. Hunnego (hoofdredacteur), T. Kofman, drs. T.R. Timmerman, R.E.W. Pieters, P.J.G. van Sprang, M.E.M. de Natris, drs. M.A.M. Weusthuis (eindredacteur) Aan dit nummer werkten mee: H. Boomstra (cartoon), drs. R.W. Mannak (correcties), mr. B. Blonk, P. van Maurik Vormgeving Frank de Wit, Zwolle Drukwerk Èpos|Press, Postbus 1070, 8001 BB Zwolle Advertenties 070-3839504 © ProDef bulletin Overname van artikelen is enkel toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder uitdrukkelijke vermelding van de bron. Er kunnen geen rechten worden ontleend aan de teksten in dit bulletin. Wijzigingen adres- en persoonsgegevens Svp doorgeven aan het secretariaat van de GOV|MHB: 070-3839504
[email protected] Juridisch advies Voor arbeidsgerelateerde vragen en/of conflicten beschikt de GOV|MHB over drie juridische adviseurs. De procedure loopt in aanvang via de coördinator R.C. Hunnego (vice-voorzitter GOV|MHB, 070-3839504 of
[email protected]). In spoedeisende gevallen kan onder goedkeuring achteraf rechtstreeks contact worden opgenomen met één van de juridische adviseurs: • mr B. Blonk 070 3839504
[email protected] • mr D. van Zoelen 0182-617446 / 0842138245 (faxmail)
[email protected] • mr O.W. Borgeld 023-5241524 / 084-7412185 (fax)
[email protected] Kopij Kopij voor nummer 7 van het ProDef bulletin dient uiterlijk op 29 oktober 2012 per e-mail bij de redactie te zijn.
2 | ProDef bulletin, oktober 2012
Formatie Het bepalen van de uitslag van het oud-Hollandsche gezelschapsspel 'pak je potlood en kleur één vakje rood' duurde tot in de vroege ochtend van de 13e september. Zo'n 12,7 miljoen stemgerechtigden mochten op 12 september hun mening geven over het gevoerde regeringsbeleid en de partij steunen die hun visie over de toekomst van Nederland het best verwoordde. Slechts zo'n 9,4 miljoen maakten gebruik van hun stemrecht, een recht dat ook vandaag de dag in andere landen nog zwaar wordt bevochten.
S
ommige politici maakten in de verkiezingscampagne belachelijke vergelijken: “geen straaljagers maar sneltreinen”, om maar eens een 'pareltje' te noemen. Defensiematerieel werd weggezet als 'speeltjes' alsof de hoogwerker van de brandweerman of het dienstwapen van de politieagent ook 'speeltjes' zijn. Puur populisme en volstrekt onverantwoordelijk de ogen sluiten voor hetgeen 'buiten de dijken' plaats vindt. Militairen worden voor vrijheid, veiligheid en vrijhandel, dus in het welgemeend eigenbelang van ons Koninkrijk, in levensbedreigende situaties gebracht. Dan verdienen zij het beste materieel. Dan verdienen zij de beste ondersteuning van gemotiveerde burgercollega's. Burgercollega's die ook keer op keer worden geraakt door het voortdurende bezuinigen op Defensie. Ik denk aan de Prioriteitennota 1993, de Defensienota 2000, de Prinsjesdagbrief 2003, de beleidsbrief Wereldwijd dienstbaar 2007 en de beleids-
brief Defensie na de kredietcrisis 2011. Elk van deze brieven/nota's leidde tot een verdere verkleining van de omvang, middelen en ondersteuning van de krijgsmacht - tot een niveau dat indringende vragen oproept over de inzetbaarheid van de krijgsmacht. Ondanks de enorme bezuinigingen op Defensie uit 2011, hebben veel militairen en burgermedewerkers van Defensie hun vertrouwen opnieuw geschonken aan partijen die in de verkiezingscampagne aangaven niet verder te willen bezuinigen op Defensie. Ik hoop dat deze partijen, met de VVD voorop, in de formatie hun rug recht houden. Militairen en burgerpersoneel verdienen dat. Nederland verdient dat. Ik hoop daarom op een snelle formatie en een stabiel kabinet dat de grondwettelijke taken van de krijgsmacht serieus neemt! I
R.C. Hunnego Duo-voorzitter
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:22
Pagina 3
Redactioneel
Defensie ná Prinsjesdag De GOV|MHB, professionals bij Defensie, stelt vast dat de Miljoenennota 2013 niet meer is dan de uitwerking van het ‘Kunduzakkoord’ van 26 april jl. Dat leidt voor Defensie niet tot verrassingen. Het wachten is op de formatie van de nieuwe regering. Voor de krijgsmacht en in het bijzonder voor het militair en burgerpersoneel van Defensie blijven het onzekere tijden. Nederland en de krijgsmacht snakken naar een stabiel kabinet dat de rit kan uitzitten. En het nieuwe kabinet moet het niet alleen eens worden over de rol van Nederland in de wereld en de bijdrage van de krijgsmacht daarin, maar zich daarover ook duidelijk uitspreken. De GOV|MHB hoopt dat de oproep van 4 september aan de Nederlandse politiek om niet nog verder te bezuinigen op Defensie, gehoor vindt tijdens de formatiebesprekingen, prominent op tafel blijft liggen bij het schrijven van het Regeerakkoord en niet in een la verdwijnt! Lopende bezuiniging
H
et Regeerakkoord kijkt naar voren, maar de GOV|MHB vindt het bittere noodzaak éérst stil te staan bij de toestand van Defensie van vandaag. De economische crisis heeft tot zeer pijnlijke financiële ingrepen geleid, die voor de krijgsmacht zijn neergelegd in de Beleidsbrief ‘Defensie na de kredietcrisis: een kleinere krijgsmacht in een onrustige wereld’ van 8 april 2011. Er is maar liefst € 1 miljard (15%) gekort op het defensiebudget! Er is substantieel aan slagkracht ingeboet, de tanden van de krijgsmacht zijn deels uitgetrokken. De organisatie piept en kraakt in alle geledingen, waardoor de grondwettelijke taken nauwelijks kunnen worden uitgevoerd. De reorganisaties door de bezuiniging krijgen pas in 2013 en 2014 hun beslag. De 12.000 functies moeten nog worden geschrapt en dat gaat tot 6.000 gedwongen ontslagen in 2013 en 2014 leiden. Veel jongere militairen wachten niet af en verlaten vrijwillig de krijgsmacht terwijl de werving stagneert door nieuwe berichten over draconische bezuinigingen. Het belang van een lange termijn perspectief als houvast voor de krijgsmacht wordt daardoor alleen nog maar onderstreept.
Eindrapport Verkenningen De GOV|MHB verwijst in dat verband weer naar het gezaghebbende ‘Eindrapport Verkenningen, een houvast voor de toekomst van de krijgsmacht’. De kwintessens van het Eindrapport Verkenningen zit in de vijf strategische vragen voor de politiek. Het rapport stelt daarover: ‘Politieke besluiten over de toekomst van de krijgsmacht moeten bovenal berusten op een integrale afweging waarin de belangen en de doelstellingen van het Koninkrijk voorop staan. Bij deze afweging doen zich voor de politiek de hieronder gestelde vijf strategische vragen voor:
• Welke militaire bijdrage wil Nederland in internationaal verband en ten opzichte van andere landen leveren? Wat willen we in de wereld betekenen? Voor welke belangen en waarden staan we pal? Wie zijn we? • Welke defensie-inspanning is nodig of wenselijk in het licht van de omgevingsanalyse van de Verkenningen? Hoe gaan we om met de fundamentele onzekerheid over toekomstige ontwikkelingen? • Welke balans moet worden getroffen tussen de bescherming en zo nodig verdediging van het eigen en het bondgenootschappelijke grondgebied en het optreden bij de bron van bedreigingen van onze veiligheid (al dan niet ter bevordering van de internationale rechtsorde)? • Welke bijdrage moet de krijgsmacht binnen de landsgrenzen leveren aan de veiligheid van onze samenleving in het licht van de groeiende kwetsbaarheid voor maatschappelijke ontwrichting? • Welke afhankelijkheden van andere landen kan Nederland op veiligheids- en defensiegebied aanvaarden? Tot welk punt willen we onze autonomie behouden?’ In elke formatie staat altijd één punt centraal: de begroting. Vertaald naar Defensie: hoeveel geld hebben we over voor onze vrijheid, veiligheid en vrije handel? Opnieuw uit het Rapport Verkenningen: ‘Voor een stabiele ontwikkeling van de krijgsmacht is ook op
langere termijn financiële duidelijkheid wenselijk, mede in het licht van de in bondgenootschappelijk verband gemaakte afspraken.’ ‘Welke defensie-inspanning Nederland levert, is afhankelijk van het door de politiek te bepalen ambitieniveau en van de krijgsmacht die vervolgens nodig is om dit ambitieniveau te realiseren.’ De GOV|MHB verwacht daarom van de nieuwe regering dat de ‘vijf strategische vragen aan de politiek’ eindelijk en duidelijk worden beantwoord. Dat geeft richting aan de politieke besluiten van morgen en overmorgen, op weg naar een krijgsmacht voor de jaren 2020-2030 – en daarna.
Briefadvies AIV Op 13 september verscheen het ongevraagde briefadvies ‘Kabinetsformatie 2012, krijgsmacht in de knel’, van de Adviesraad Internationale Vraagstukken. De inhoud van de brief is geheel in lijn met de persconferentie van de GOV|MHB van 4 september: • Verder bezuinigen brengt de krijgsmacht vrijwel tot stilstand en daardoor is de uitvoering van de grondwettelijke taken in feite niet meer mogelijk; • Verder bezuinigen maakt van Nederland een free rider voor het buitenland; • Het inboeken van bezuinigingen op toekomstige militaire samenwerking is onverantwoord. I
ProDef bulletin, oktober 2012 | 3
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 4
Georganiseerd overleg
door René Pieters
Onnodige vertragingen door (bureaucratische) mandateringsproblemen Technische Werkverbanden vormen binnen het Georganiseerd Overleg de mogelijkheid om binnen relatief korte termijn tot overeenstemming te komen over (zeer) uitgebreide of (zeer) gevoelige onderwerpen. Mandateringsproblemen bij (een van) de overlegpartners levert in plaats van tijdswinst slechts vertraging en frustraties op.
N
aast de formele overlegfora binnen het Georganiseerd Overleg Sector Defensie bestaan er ook informele overlegfora. De bekendste hiervan zijn die van de Defensieonderdelen m.b.t. reorganisaties; het informeel overleg Reorganisatie (io REO). In deze io REO's wordt op informele wijze gesproken over de reorganisatieplannen en er worden op voorhand eventuele geschilpunten geïnventariseerd. Vervolgens vindt in de Werkgroep Reorganisaties de formele behandeling plaats. Ook andere werkgroepen kennen informele overlegfora, zoals de zogenaamde Technische Werkverbanden (TW). In tegenstelling tot de permanente io REO's wordt een Technisch Werkverband ad hoc ingesteld t.b.v. de uitwerking van een specifiek onderwerp. Zo kende de Werkgroep Algemeen Personeelsbeleid (WG AP) een TW FPS, waarin alle regelgeving m.b.t. het FPS is voorbesproken. Ook voor de onderwerpen die in een TW worden behandeld blijft gelden dat de formele afdoening plaats vindt in een formele werkgroep.
De winst De verschillende formele werkgroepen vergaderen één keer in de vier weken, met een recesperiode van zes weken in de zomer en twee weken rondom de jaarwisseling. Gezien de agenda's van de vertegenwoordigers namens de verschillende overlegpartners is het nagenoeg onmogelijk om extra werkgroepvergaderingen in te plannen. In een Technisch Werkverband worden de verschillende overlegpartners veelal door beleidsmedewerkers vertegenwoordigd. Hierdoor is het mogelijk om de verschillende vergaderingen van een TW met een veel kortere tussentijd te plannen. Het voordeel hiervan is om in een relatief korte periode een (zeer) uitgebreid of (zeer) gevoelig onderwerp voor te bereiden voor de formele afdoening. 4 | ProDef bulletin, oktober 2012
Het eindproduct van een TW bestaat uit een uitgewerkt voorstel voor nieuwe regelgeving, waarover binnen het TW overeenstemming bestaat, en een lijst met geschilpunten. Beide worden vervolgens door Defensie aan de formele werkgroep aangeboden om te worden behandeld. Zolang een TW zich over een onderwerp buigt, komt dit onderwerp niet op de agenda van de formele werkgroep. Op deze wijze kan de vergadertijd van de formele werkgroep efficiënt worden besteed aan andere onderwerpen die formele afdoening vereisen.
De huidige vertraging Een Technisch Werkverband kan slechts efficiënt zijn indien de vertegenwoordigers van de verschillende overlegpartners voldoende mandaat hebben. Alleen dan kan er de broodnodige tijdwinst worden geboekt. De tijdwinst van een TW gaat immers verloren indien het gehele onderwerp in de formele werkgroep opnieuw moet worden behandeld, omdat er toch geen formele overeenstemming blijkt te bestaan over onderdelen waarover in het werkverband overeenstemming was bereikt. Recentelijk is echter gebleken dat de vertegenwoordigers vanuit Defensie te weinig of geen mandaat hebben. Zowel het aangeboden eindproduct van het TW waarin een nieuw hoofdstuk 5 van de SG-aanwijzing 'Uitvoering Reorganisaties Defensie' (URD)
werd voorbereid, als het aangeboden eindproduct van het TW waarin een standaard Sociaal Statuut bij sourcing werd voorbereid, bleek volledig af te wijken van hetgeen werd overeengekomen in de respectievelijke TW’n. Als verklaring werd gegeven dat de ambtelijke top van Defensie zich niet kon vinden in deze eindproducten en dat er om die reden een alternatieve versie werd aangeboden. Het gevolg hiervan is dat de winst die men denkt te behalen uit het vooroverleg teniet is gedaan en het proces weer van voren af aan kan beginnen. Zonde van de tijd, maar ook bijzonder frustrerend van de tijd en energie die in de voorbereiding van de TW’en zijn gaan zitten.
Gevolgen van de vertraging Het gevolg van deze in onze ogen onnodige vertraging is dat aan het personeel niet de door hem gewenste informatie kan worden geboden en dat lopende reorganisaties niet op het gewenste moment geïmplementeerd kunnen worden. Dit terwijl we aan de vooravond staan van de geplande implementatie van een groot aantal Definitieve Reorganisatie Plannen (DRP) en het sourcen van personeel. De CMHF sector Defensie vindt dit uiterst betreurenswaardig en hoopt dat deze werkwijze geen voorbode is voor de wijze waarop de komende tijd met de werkgever zal worden onderhandeld. I
Bron Defensie
Technisch werkverbanden
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 5
Reorganisaties
door Marc de Natris
De druk op het functioneren van MC-leden Voor veel medewerkers van Defensie wordt het jaar 2013 het jaar van de waarheid. Na anderhalf jaar komt er eindelijk duidelijkheid omtrent hun positie. Voor velen geldt dat zij al weten, dan wel denken te weten wat hun te wachten staat, omdat zij al inzage hebben gehad in één van de voorversies van het concept Voorlopig ReorganisatiePlan (cVRP). De onderhandelingen naderen het einde en met spanning wordt er op de adviezen van de MC gewacht. (Oneigenlijke) druk op medezeggenschap
V
oor veel beleidsvoornemens geldt dat het overleg met de medezeggenschap in de eindfase is gekomen. De medezeggenschap heeft veelal met pre-adviezen zijn eerste oordeel over de conceptplannen geveld. Met het pre-advies in de hand kan de projectleider weer aan de slag. Dit iteratieve proces heeft zijn tijd nodig. Tijd waarvan niet iedereen van mening is dat die voor handen is. Het gevolg is dan dat vanuit de organisatie de medezeggenschap onder druk wordt gezet. De van te voren ingeschatte mijlpalen moeten immers worden gehaald. Het gevolg van deze werkwijze is dat vanuit het veld de eerste signalen van medezeggenschappers worden ontvangen met de boodschap dat die zich onder te grote druk voelen worden gezet. Enkele voorbeelden: 1. In het Besluit Medezeggenschap Defensie (BMD) is in art. 20 opgenomen dat medezeggenschappers gedeeltelijk worden vrijgesteld van dienst ten behoeve van MCwerkzaamheden. In de praktijk kan dit leiden tot spanning op de werkvloer. Immers, de voor de dienst beschikbare uren worden minder, met als gevolg dat ook het takenpakket moet worden bijgesteld. De
spanning die hierdoor op de afdeling ontstaat kan een reden zijn voor een lijnmanager om de MC'er aan te spreken op het feit dat deze te veel tijd steekt in zijn MCtaken. Dit kan vervolgens een reden zijn dat betrokkene zich terugtrekt als MC'er. 2. Een andere subtiel voorbeeld van het onder druk zetten is het niet serieus nemen van de medezeggenschap. De projectleider laat duidelijk blijken dat alleen hij/zij inzicht heeft in het grote plaatje. De MC-leden worden er fijntjes op gewezen dat ze het niet begrijpen en dat er van hun wordt verwacht dat ze tekenen bij het kruisje. 3. De ergste vorm van onder druk zetten is het tussen neus en lippen door wijzen op het feit dat een MC’er zich in een positie bevindt dat hij/zij niet zeker is van zijn baan.
Verantwoordelijkheid medezeggenschap Afhankelijk van de stressbestendigheid van de medezeggenschap zal er met de door de werkgever opgelegde druk worden omgegaan. Maar, voor alle MC'en geldt dat zij uiteindelijk verantwoording aan de achterban zullen moeten afleggen. De medezeggenschap is de vertegenwoordiging van het personeel. Zij moet de taken/middelendiscussie met de werkgever voeren. Als zij een positief advies afgeeft moet zij het gevoel hebben dat na de omklapdatum de opge-
legde taken naar behoren kunnen worden uitgevoerd. Dat is het enige dat telt. 1. Men zit niet in de medezeggenschap om het 'eigen hachje' veilig te stellen 2. Het proces moet zorgvuldig worden doorlopen. Er kan en mag niet worden vooruitgelopen op eventuele nieuwe electorale ontwikkelingen bij Defensie.
Leiderschap Er wordt vaak gesteld dat 'onder druk alles vloeibaar wordt'. Maar de vraag is of deze natuurkundige wet bijdraagt tot een goed en zorgvuldig verloop van het MC-proces. Zijn Defensie en haar personeel er bij gebaat wanneer onder zware druk tot een eindresultaat wordt gekomen waarvan je van te voren al kunt inschatten dat het niet (optimaal) gaat werken. Dit laatste zal tot gevolg hebben dat er geen draagvlak is bij de eenheid die de werkzaamheden moet uitvoeren, met alle gevolgen van dien voor de motivatie van het personeel. Het is daarom van groot belang dat zowel de projectleiders als de MC-vertegenwoordigers leiderschap tonen. Beiden moeten in de gelegenheid worden gesteld hun eigen rol te spelen zonder dat er oneigenlijke druk op het proces wordt gezet, of dat men persoonlijk belang laat prevaleren. Het gaat tenslotte om het gezamenlijke belang: Is Defensie straks nog in staat haar taken uit te voeren? I
Medezeggenschap
De volgende medezeggenschapsverkiezingen zijn gepland: Defensieonderdeel
Eenheid
Uiterste datum indienen kandidatenlijst
Kiesdatum
CLAS
OTCo Opleidings- en Trainingscentrum Manoeuvre
gesloten
03-10-2012
KMAR
District Noor-Oost
23-10-2012
04-12-2012
DMO
IVENT / Dienstcentrum Inkoop
31-10-212
12-12-2012
CLAS
20e Natresbataljon
16-11-2012
december 2012
Kijk voor de actuele verkiezingen op:
l www.ProDef.nl
ProDef bulletin, oktober 2012 | 5
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 6
Georganiseerd overleg
door René Pieters
Integriteit: een nieuwe bezuinigingsgrondslag? “Je maakt (op correcte wijze) gebruik van twee financiële arbeidsvoorwaardelijke regelingen. Vervolgens word je beschuldigd van het schenden van de integriteit. Ondanks dat Defensie en de Centrales van Overheidspersoneel beide regelingen zijn overeengekomen, had je hier geen gebruik van mogen maken. Vreemd? Niet als het aan Defensie ligt!”
E
en artikel met bovenstaande strekking staat opgenomen in de P-Post nr. 6/7 van juli/augustus 2012, de P&O circulaire van de Hoofd Directeur Personeel. In dit artikel wordt ingegaan op het feit dat integriteit een aspect is van ieders werk, hetgeen de CMHF-sector Defensie volledig onderschrijft. Bovenstaand voorbeeld betreft twee financiële regelingen, waardoor de betrokken defensiemedewerker, volgens Defensie (!), onterecht financieel voordeel zou hebben. Impliciet wordt in dit artikel opgeroepen tot het inperken van arbeidsvoorwaardelijke afspraken, onder het mom van ‘integriteitsschending’. Dit is voor de CMHF-sector Defensie onacceptabel. Reden om dit middels een brief aan te kaarten in het Georganiseerd Overleg. Gezien het feit dat beide financiële arbeids-
Cartoon
6 | ProDef bulletin, oktober 2012
voorwaardelijke regelingen al vele jaren naast elkaar worden toegepast, bevreemdt het de CMHF-sector Defensie dat Defensie pas nu, in tijden van financiële krapte, van mening is dat er hier sprake zou zijn van integriteits-
Impliciet wordt in dit artikel opgeroepen tot het inperken van arbeidsvoorwaardelijke afspraken, onder het mom van ‘integriteitsschending’ schending. Moet de CMHF-sector Defensie in de volgende P-Post vernemen dat het niet integer is in februari overwerk te schrijven, omdat je al voor 30 dagen wordt betaald, terwijl iedereen weet dat die maand maar 28 dagen telt? Integriteit als nieuwe bezuinigingsgrondslag?
De CMHF-sector Defensie stelt zich op het standpunt dat indien Defensie van mening is dat bestaande arbeidsvoorwaardelijke regelingen, in samenhang toegepast, kunnen leiden tot integriteitsvraagstukken, Defensie dit inbrengt in het Georganiseerd Overleg. Dáár dient dan te worden bezien of deze arbeidsvoorwaardelijke regelingen moeten worden aangepast. Tot die tijd moet een defensiemedewerker er op kunnen vertrouwen ongestoord (op de juiste wijze) gebruik te kunnen maken van bestaande arbeidsvoorwaardelijke regelingen. I Ga voor de brief van de CMHF-sector Defensie naar
l www.ProDef.nl
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 7
Redactioneel
De noodzaak van Defensie voor de verzorgingsstaat De verkiezingen zijn achter de rug en Nederland maakt zich op voor een nieuw kabinet. Wat dit nieuwe kabinet voor de krijgsmacht zal gaan betekenen is vooralsnog niet te voorspellen. In aanloop naar de verkiezingen is wel meer dan ooit duidelijk geworden dat de noodzaak van Defensie voor de verzorgingsstaat Nederland bij de burger op de straat totaal onbekend is. Reden voor Defensie. maar ook andere partijen zoals de GOV|MHB, om deze noodzaak onder de aandacht te blijven brengen bij de Nederlandse bevolking. Nu, tijdens de formatie, maar ook daarna. Over vier jaar (?) zijn er namelijk weer verkiezingen. Continue daling defensiebegroting
S
inds 1990 daalt de defensiebegroting. Na de val van de muur is dat te begrijpen. Dit wordt wel het vredesdividend genoemd na het einde van de Koude Oorlog. De krijgsmacht krijgt in die jaren drie hoofdtaken: De eerste opdracht is dat de krijgsmacht ons land beschermt, en de landen waarmee wij bevriend zijn. Dat zijn bijvoorbeeld de landen die lid zijn van de NAVO en de landen die lid zijn van de Europese Unie. De tweede opdracht is dat de krijgsmacht zaken moet beschermen die belangrijk zijn voor Nederland, bijvoorbeeld de politie helpen bij de veiligheid op straat. Maar soms ook burgers, bijvoorbeeld bij rampen zoals overstromingen en bosbranden. De derde opdracht is dat de krijgsmacht moet helpen bij het zorgen voor de veiligheid en de vrede in de wereld. En bij het beschermen van de mensenrechten. De krijgsmacht heeft zich hierop aangepast. Maar vervolgens zijn de bezuinigingen blijven doorgaan. Tot nu de kritische grens is bereikt. Verdere bezuinigingen zullen direct en indirect voelbaar zijn bij de Nederlandse bevolking.
Het wel en wee van de Nederlandse economie wordt vooral bepaald door de Europese economie en de wereldhandel. In het buitenland wordt ons Nationaal Inkomen verdiend. Dat raakt niet alleen onze economische belangen en welvaart, maar ook onze veiligheid. Hoe onveiliger en onrustiger het is in de wereld, hoe minder handel. Eén conflict en de toevoer van gas en olie aan onze Nederlandse industrie is zomaar in het geding. Eén falende staat kan de bron zijn van terrorisme en kan regio’s ontwrichten waarvan
Eén conflict en de toevoer van gas en olie aan onze Nederlandse industrie is zomaar in het geding. wij afhankelijk zijn. Instabiliteit buiten onze grenzen is rechtstreeks voelbaar binnen onze grenzen. Nederland, als handelsland, als exportland, wordt daardoor direct geraakt. Kijk maar naar wat piraterij voor schade doet aan onze handel over zee. Die vrije handel en de mogelijkheid om te investeren in nieuwe productiecapaciteiten heeft behoefte aan een stabiele wereld rondom ons. Onze krijgsmacht heeft daarom grondwette-
lijk de taak om bij te dragen aan een stabiele wereld, de internationale rechtsorde. Volkomen logisch omdat onze economie en onze werkgelegenheid daarvan grotendeels afhankelijk is. Dat expeditionair optreden van delen van onze krijgsmacht stopt na nieuwe bezuinigen gewoon. Defensie heeft daar nog nauwelijks middelen en personeel voor. En wat Defensie nog heeft is te weinig getraind om zonder gevaar voor zichzelf en de omgeving op te treden. Nederland laat dus steeds meer over aan onze partners. Denk aan anti-piraterij. Denk aan het Afrikaanse land dat gevraagd heeft om een trainingsmissie als steun bij het verkrijgen van stabiliteit. En dat heeft gemeld heel open te staan voor Nederlandse investeringen en handel. Denk aan de strijd in Syrië en de inzet om te voorkomen dat deze bittere strijd overslaat naar de omgeving wat leidt tot blokkering van handelsstromen. Onze coalitiepartners zien Nederland aankomen met het verzoek om de Nederlandse belangen te verdedigen, terwijl we daar zelf niet aan willen bijdragen. Nederland: de 17e economie ter wereld, de 5e export natie ter wereld. En zo’n sterke economie zegt tegen het buitenland dat het niet wil bijdragen aan
Nederland als ongewenste internationale partner Vrede en veiligheid zijn voor ons land onmisbaar. Want onze Nederlandse handels- en exportbelangen liggen in het buitenland. De Nederlandse boterham wordt voor een groot deel in het buitenland verdiend. We zijn een rijk en welvarend land. Internationaal geldt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Onze handel en export zullen onder nieuwe bezuinigingsplannen te lijden hebben. Als Nederland niet meer mee doet op het wereldtoneel en zich terugtrekt achter de dijken, verliezen we de gunningsfactor en de wil om met ons land zaken te doen. Als we minder verdienen, kunnen we ook minder geld uitgeven aan zorg, onderwijs en sociale zekerheid. ProDef bulletin, oktober 2012 | 7
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 8
Redactioneel die stabiele omgeving? En dat het de eigen handelsbelangen niet wenst te verdedigen? Is dat nu die internationale solidariteit? Waarom zouden onze bondgenoten Nederland nog willen beschermen, als Nederland hen en onszelf niet meer willen beschermen? Willen, want het is een bewuste keuze die de politieke partijen maken.
Nederland als Free Rider Overigens zijn er richtlijnen afgesproken met Europese landen wat er besteed zou moeten worden aan Defensie. De lijn is met instemming van Nederland destijds gelegd op 2% van het Bruto Nationaal Product (BNP). Je kunt het vergelijken met de hoogte van de verzekeringspremie. Al sedert 1995 zit Nederland constant ver onder die norm. Nederland desinvesteert dus al bijna 20 jaar aaneengesloten. Met nieuwe bezuinigingen gaat Nederland onder de 1% van dat BNP komen. Een Nederland dat zo omgaat het haar eigen toezeggingen in internationale fora, kan niet meer serieus genomen worden. In het geding zijn de kenmerken van FREE RIDER gedrag. Dat kun je internationaal even volhouden, maar uiteindelijk keert het zich keihard tegen je. Effectieve diplomatie eist een sterke economie én meedoen met militaire operaties. Doe je dat niet, dan zal een ander ook geen vinger naar je uitsteken, sta je er alleen voor en krijg je niets voor elkaar. Samenwerken in Europa? Daar wordt Nederland een ongewenste partner. Meepraten over klimaatbeheersing en nieuwe wereldwijde handelsakkoorden? Het gidsland Nederland dat alleen nog vanachter de dijken gidst? Zou dat erg geloofwaardig zijn? Landen in Afrika zijn in opkomst als nieuwe economieën met gigantische afzetmarkten. Zouden Nederlandse bedrijven daar nog kunnen meedingen in partnerschap met andere Europese bedrijven? De ervaring leert dat FREE RIDER-gedrag niet wordt beloond, maar wordt veracht. En dat gaan we merken.
beeld gemiddeld 3 zeemijnen per week geruimd. De krijgsmacht is de enige organisatie in Nederland die in geval van een calamiteit binnen een uur vijfduizend man op de been kan brengen, gereed voor tal van taken. Maar... dat gaat stoppen bij verdere bezuinigingen. De nationale veiligheid zal onmiskenbaar afnemen.
Campagne: ‘Nederland steunt Defensie, Defensie steunt Nederland’ De GOV|MHB is voor de verkiezingen een petitie en een publiciteitscampagne gestart waar-
in die ongelijke strijd wordt belicht. Een oproep aan de politici om het eerlijke verhaal van de noodzaak van Defensie voor de verzorgingsstaat Nederland aan de Nederlandse bevolking te vertellen. Maar ook om de politici op te roepen te stoppen met verdere bezuinigingen op Defensie. Daartoe zal de petitie worden aangeboden aan de formateur. Hoe meer handtekeningen, hoe duidelijker het signaal dat de grens voor Defensie is bereikt. Teken dus ook de petitie op www.nederlandsteuntdefensie.nl I
Nationale veiligheid neemt onmiskenbaar af En dan een blik op wat Defensie noemt ‘Nationale Operaties’. Defensie levert een wezenlijke bijdrage aan de veiligheid van iedere burger. Lang niet iedereen weet dat, maar de krijgsmacht geldt als vangnet voor burgemeester, politie en brandweer indien plotseling bijzondere of extra capaciteiten nodig zijn. Momenteel wordt de krijgsmacht zo’n 2.000 maal per jaar te hulp gevraagd en er worden bijvoor8 | ProDef bulletin, oktober 2012
Like ook de pagina van de GOV|MHB op Facebook (http://www.facebook.com/nederlandsteuntdefensie)
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 9
Pensioenen
door Martin Weusthuis
Wie gaat over de Defensie pensioenregelingen? Bij Defensie zijn de komende tijd, de komende jaren, discussies te verwachten over ingrijpende maatregelen in de pensioenregelingen van burgerambtenaar en militair. Vanaf 1 januari 2013 verschuift de AOWdatum één maand, en vanaf 2014 worden de fiscale grenzen verlaagd waarbinnen pensioen kan worden opgebouwd.
V
eel defensiemedewerkers denken dat Defensie gaat over de pensioenregelingen binnen Defensie. Dat ligt genuanceerder.
Burgerambtenaar De burgerambtenaar geboren vóór 1950 kent nog een FPU-regeling (flexibel pensioen en uitreden vóór 65) en een ouderdomspensioenregeling ná 65. De burgerambtenaar geboren ná 1949 kent alleen een ouderdomspensioenregeling met een flexibele ingangsdatum tussen 60 en 70 jaar. Hoe langer je werkt, hoe meer pensioen.
FPU De FPU-regeling wordt gefinancierd uit het VUT-fonds. Het VUT-fonds wordt gevuld met maandelijkse premies te betalen door alle burger ABP-deelnemers. Het VUT-fonds wordt bestuurd door een paritair samengesteld bestuur van werkgevers en werknemers bij overheid en onderwijs. De ouderdomspensioenregeling ná 65 wordt gefinancierd uit het ABP-fonds, d.w.z. uit premies te betalen door burger-ABP deelnemers en door beleggingsopbrengsten op het ABP-vermogen. Normaliter wordt een pensioenfonds bestuurd door een pensioenfondsbestuur dat alle touwtjes in handen heeft. Het bestuur wordt paritair samengesteld door werkgevers en werknemers uit de bedrijfstak of de onderneming. Dat bestuur bepaalt hoe de pensioenregeling eruit ziet, oftewel welke pensioenen worden verzekerd. En vervolgens stelt datzelfde bestuur ook de actuariële dekking van de pensioenen vast. Zo bepaalt het bestuur hoe het beleggingsbeleid in elkaar steekt (risico), hoe hoog de premie is, en of er kan worden geïndexeerd dan wel moet worden afgestempeld. Bij de overheid ligt dat anders. Daar bestaan twee gescheiden organen voor het bestuur van het ABP. De Pensioenkamer gaat over wát er wordt verzekerd; d.w.z. welke pensioenen worden verzekerd en de omvang van die pensioenen (bijvoorbeeld middelloon). Daarnaast is er het ABP-bestuur dat 9 | ProDef bulletin, oktober 2012
gaat over hóe er wordt verzekerd; d.w.z. dat het bestuur de actuariële verantwoordelijkheid draagt voor de door de Pensioenkamer vastgestelde pensioenen. Het ABP-bestuur bepaalt het beleggingsbeleid, de hoogte van de premie en de noodzaak om niet te indexeren dan wel af te stempelen. Een ouderdomspensioenregeling in een pensioenfonds is altijd kapitaalgedekt, d.w.z. dat er niet jaarlijks wordt uitgegeven wat er aan premie binnenkomt (omslagsysteem), maar dat er door premieheffing een vermogen wordt opgebouwd waaruit later de pensioenen worden betaald.
De militair De militair kent een UKW-regeling vóór 65 jaar en een ouderdomspensioenregeling ná 65 jaar.
UKW De UKW-regeling wordt betaald uit de begroting van Defensie. De sociale partners binnen Defensie bepalen hoe de UKW-regeling eruit ziet. Als Defensie iets aan de UKWregeling wil aanpassen zal dat altijd via het arbeidsvoorwaardenoverleg met de vier militaire vakbonden moeten gaan.
Ouderdomspensioen Het militaire ouderdomspensioen werd tot 1 juni 2001 geheel buiten het ABP om ook
gedekt uit de defensiebegroting. De pensioenaanspraken die zijn opgebouwd vanaf 1 juni 2001 zijn ondergebracht bij het ABP en daarmee kapitaalgedekt. Bij de overgang naar het ABP is er voor de betaling van de pensioenen van vóór 1 juni 2001 een financieringsafspraak gemaakt tussen Defensie, Financiën en Binnenlandse Zaken. De sociale partners bij Defensie gaan over de militaire pensioenregeling. In het Georganiseerd Overleg Sector Defensie wordt door Defensie en de vier militaire vakbonden bepaald hoe de militaire ouderdomspensioenregeling eruit ziet (eindloon). Echter, de Pensioenkamer die over alle ABP-pensioenen gaat, moet de gemaakte afspraken wel bekrachtigen. En het ABP moet de gemaakte afspraken kunnen financieren. Het ABP berekent ieder jaar hoe hoog de militaire premie moet zijn om de aanspraken te kunnen bekostigen en het ABP berekent ook ieder jaar hoe hoog de specifieke kosten van de militaire eindloonregeling zijn t.o.v. de burgermiddelloonregeling (backservice). Zo komt een premiestijging van het militaire pensioen die uitgaat boven de premiestijging van het burgerpensioen geheel voor rekening militair. De porté van dit verhaal is dat de militaire pensioenregeling niet enkel een Defensiezaak is. De regeling is ingebed in een groter ABP-en financieringsen governanceverband binnen de overheid. I ProDef bulletin, oktober 2012 | 9
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 10
Computips
door Leen van der Biessen
Harde waren Ondanks de opmars van de tabletcomputers die geen alleskunners zijn, blijven we de gewone PC of laptop nodig hebben om productiewerk te verrichten, want daarin schieten de tablets tekort. Af en toe moeten we weer eens kijken of de hardware die we gebruiken niet aan vervanging of aan een upgrade toe is. De tegenwoordige prijzen zijn bescheiden en de prestaties veel beter dan jaren geleden. De ouderen onder ons herinneren zich misschien nog het eerste (en tevens grootste Nederlandse) PC privé project dat in 1988 bij Defensie werd gehouden. Je kon voor ongeveer 4.000 gulden (dus nu ruim 1.800 euro) een Olivetti M24 8086 computer met een 12 inch monoscherm met DOS 3.2. aanschaffen. Maar de tijden zijn veranderd en gelukkig hier wel ten goede, in tegenstelling tot wat we bij Defensie vaak meemaken. Nieuwe generatie processoren
AMD (Advanced Micro Devices) Maar ook de andere belangrijke processor producent AMD zit niet stil. AMD is voor wat betreft normale laptop- en PC-processoren de enige concurrent van Intel. Waar vroeger AMD nog wel eens problemen had met de comptabiliteit en warmte van zijn processoren, loopt het bedrijf nu voorop op het gebied van de integratie van de GPU in de processor. Dit komt omdat AMD een tijdje geleden ATI, één van de twee grootste makers van videokaarten, heeft overgenomen en nu profiteert van de expertise van dit bedrijf. AMD heeft de zgn. Llano line uitgebracht, met als belangrijkste componenten de A6-3650 en A8-3850 met daarin geïntegreerd een ATI Graphics processor. Qua prestaties komen deze overeen met een core i5, maar ze zijn aanzienlijk goedkoper.
Andere opslag Als we een pc sneller willen maken is een SSD (Solid State Drive) onontbeerlijk. Een SSD is een harde schijf zonder bewegende delen die aanzienlijk sneller is dan een conventionele harde schijf. Tot voor kort waren deze SSD ‘s zeer prijzig, maar op dit ogenblik koop je een 128 Gb SSD voor rond de € 100. De SSD is alleen geschikt voor het plaatsen van het Windows operating systeem en voor de opslag van normale Word- en Excel- documenten. Voor andere opslag, zoals foto’s, muziek en/of films, zijn conventionele harde schijven nog steeds nodig en dat zal de komende jaren ook niet snel veranderen. (Let op: SSD’zijn niet geschikt voor systemen met Windows XP )
Het belangrijkste kenmerk van de huidige generatie processoren is dat deze een zgn. GPU heeft ingebouwd, een Graphics Processing Unit. Zo’n processor wordt ook wel een APU (Accelerated Processing Unit) genoemd, ook wel een Fusion processor. Dit betekent dat voor de meeste toepassingen er geen aparte videokaart meer hoeft te worden ingezet, behalve voor speciale systemen zoals game-computers of workstations die de CAD/CAM (Computer Aided Design /Manufacturing) doen.
RAM (Random Acces Memory), het geheugen waar de computer zijn werk mee doet, is tegenwoordig dermate goedkoop, dat 4 Gb de minimum opslagcapaciteit is. Veel systemen hebben tegenwoordig ook 8 Gb, dat niet meer dan € 50 hoeft te kosten.
Intel
Benchmarking en Windows Presatie-Index (WPI)
De belangrijkste producent van processoren, Intel, heeft recent een upgrade uitgebracht van zijn Core i-processoren en we zitten nu in de derde generatie, INTEL SANDY BRIDGE TWEEDE GENERATIE Ivy Bridge genoemd. Let op als u een nieuwe INTEL IVY BRIDGE PC koopt welke DERDE GENERATIE processor hier in zit: De Ivy Bridge processoren kunt u herkennen aan de 3 waarmee het processornummer begint. Dus een Core i5-3570 is een Ivy Bridge van de derde generatie en als er Core i5-2570 staat is dat een Sandy Bridge van de tweede generatie en een Core i5-570 is van de eerste generatie. Er zijn uiteraard nog vele andere benamingen, ook voor de langzamere Core i3 en de snellere Core i7 processoren, maar het basisprincipe is voor alle hetzelfde.
10 | ProDef bulletin, oktober 2012
RAM geheugen
Om te weten hoe snel een systeem is kun je uitgebreide benchmarking tools raadplegen maar eenvoudiger is het om de WPI te raadplegen. In Windows 7 en Vista kan je WPI vinden via Configuratiescherm / Systeem / Windows Presatie-Index. Dit zijn 5 getallen lopend van 1 t/m 7,9, die een indicatie geven van de snelheid van een systeem. In een winkel kun je aan de verkoper vragen dit te laten zien, zodat je een referentie hebt. I
Wat kost het allemaal bij elkaar? Zie www.prodef.nl voor een aantal voorgestelde configuraties en aanvullende informatie.
l www.ProDef.nl
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 11
GOV|MHB
door Tim Timmerman
Fiscaal voordeel voor actief-dienende leden Als u maandelijks de contributie betaalt via uw salaris, loopt dit via het bruto-netto traject, waardoor u automatisch een fiscaal voordeel van ca. 50% heeft. Actief-dienende leden die jaarlijks contributie betalen kunnen ook gebruik maken van een gunstige fiscale regeling. De GOV|MHB dient dan vóór 15 november het bedrag door te geven dat u dit jaar aan contributie heeft betaald. Dit wordt vervolgens fiscaal verwerkt bij uw salaris van december. Indien u van deze regeling gebruik wenst te maken, verzoeken wij u om dit vóór 7 november a.s. per e-mail (
[email protected]) aan ons door te geven. Wij hebben dan nodig uw: • naam- en adresgegevens, • uw peoplesoftnummer, en • uw geboortedatum, • uw burgerservicenummer. Mocht u nog vragen hierover hebben, dan kunt u telefonisch contact met ons opnemen (070-3839504). I
Zorgzaam: Eigen risico betalen in termijnen Het komt steeds vaker voor dat Zorgzaam-verzekerden te maken krijgen met inhoudingen met betrekking tot het eigen risico. In de praktijk blijkt dit nog wel eens problemen op te leveren. Wij willen u er op wijzen dat het mogelijk is om dit bedrag in termijnen met u te verrekenen. Dit is pas mogelijk na het ontvangen van een nota inzake het in rekening brengen van het eigen risico. Indien u aangeeft het bedrag in termijnen te willen verrekenen, nemen wij contact met u op om de wijze van verrekenen persoonlijk met u af te stemmen. U kunt hiervoor contact op te nemen met onze Helpdesk van Zorgzaam bij Univé. Dit kan telefonisch via 072 5277 677 of via het sturen van een e-mail naar:
[email protected]. I
Workshop ‘Principieel Samenwerken’ Van meerdere kanten en vanuit meerdere invalshoeken wordt gesteld dat (nóg) meer samenwerken dé trend moet gaan worden bij krijgsmachten. Maar waar liggen hierbij de grenzen? In deze workshop ‘Principieel Samenwerken’ zal in gezamenlijkheid worden verkend wat vanuit meerdere rollen manieren zijn om zo bewust mogelijk het proces van samenwerken te ondersteunen. Hierbij zal voor de herkenbaarheid worden aangesloten bij de begrippen zoals die in dit kader ook worden gehanteerd bij NATO Allied Command Transformation: • waarborgen van ‘connectivity’ (communicatie/verbinding)
• waarborgen van ‘comprehension’ (elkaar begrijpen) • waarborgen van ‘commitment’ (duidelijke motivatie) • waarborgen van ‘capabilities’ (praktische mogelijkheden) De workshop zal worden gefaciliteerd door Richard Kwakernaak.
Datum: Ontvangst:
donderdag 11 oktober 2012 17.30 uur, verwelkoming met diner-buffet Workshopduur: 18.15 uur tot 20.00 uur Locatie: kantoor GOV|MHB, Wassenaarseweg 2, Den Haag Bijdrage in kosten: € 25,- voor GOV|MHBleden, € 40,- voor niet-leden Aanmelden: e-mail aan
[email protected] ProDef bulletin, oktober 2012 | 11
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 12
Leiderschap
door Peter van Maurik
Leiderschap in Beeld Vloeken als leider Na het uitstapje naar de tekenfilm in het vorige bulletin, neem ik u deze keer mee naar de kinderfilm om u te laten zien welke leidinggevende lessen er in Harry Potter verstopt zitten. Eigenlijk is de hele reeks een les in leiderschap, als je ziet dat leren toveren eigenlijk een metafoor is voor leren leidinggeven. Als je aan iemand vraagt wat een goede leider is, dan kan hij of zij dat vaak niet goed uitleggen. Als zo iemand dat toch probeert, dan spreekt hij vaak over de magie van een leider. Hij doet iets met je en je kunt het niet goed vatten.
A
ls je een beetje fantasie hebt is het niet moeilijk om een beeld van de KMA en het KIM neer te zetten dat lijkt op Zweinstein. Inclusief de verschillende afdelingen. Ik laat het aan u over wie u dan vergelijkt met Huffelpuf of Griffioendor. Zelfs de houding ten opzichte van hen die er niet zijn opgeleid, kun je wel een beetje vergelijken met de houding ten opzichte van niet-tovenaars, de zogenaamde dreuzels. Maar je moet metaforen, behalve bij een goed glas bier, ook niet overdrijven. De vele spreuken zijn te vergelijken met situaties waarin je leiding moet geven. Kijkt u maar eens hoe de jonge leerlingen leren met een Boeman om te gaan. Een Boeman vertegenwoordigt je grootste angst en die kun je via een Ridiculus-spreuk eenvoudig met humor belachelijk maken. Als u de volgende keer last heeft van een vervelende baas, dan beeldt u hem of haar gewoon in, naakt voor u in een roze onderbroek met gele stippen, terwijl u op zijn of haar buik de tatoeage van
een dikke kat ziet met de woorden ‘Ik hou van Poekie’ eronder. Vervolgens denkt u Ridiculus (niet hardop zeggen!) en de baas is een stuk minder eng. Een minzame glimlach is gepast in dit geval. Gedurende de films leren de jonge hoofdrolspelers meer en meer de kracht en macht van de magie en leren zij ook de gevaren en beperkingen ervan. Er zijn spreuken die je niet moet gebruiken en die je een enkeltje Azkaban opleveren. De volgende drie onvergeeflijke vloeken kun je ook in leidinggeven tegen komen. De eerste is de spreuk om te manipuleren; de Imperius, waarbij u mensen zo onder controle heeft dat zij dingen doen die zij normaal niet zouden doen, wat tegen hun geweten ingaat. Zeer vaardige leiders kunnen dat, maar zouden dat niet moeten willen. Het brengt mensen in gewetensnood. Het is wat Hanna Arend, de Duitse filosofe, bij het gedrag van de vele meewerkende ambtenaren, de banaliteit van het kwaad noemt. Mensen onder invloed kwade dingen laten doen is slecht leiderschap. De tweede vorm is martelen; de Cruciatus, te herkennen in het gebruiken van menselijk zwakheden of fouten om kwade zaken te doen of informatie te verkrijgen. Het is wat we ongewenst gedrag noemen, pesten of terroriseren. Dit soort leidingge-
12 | ProDef bulletin, oktober 2012
venden, de ‘dooddoeners van Voldemort’ zijn er ook in de echte wereld. De laatste vorm is natuurlijk de doodsvloek; Avada Kedavra. Het is de manier waarop sommige bazen omgaan met klokkenluiders of lastige personeelsleden. Niet in een eerlijk gesprek waarin je aangeeft dat je het met zijn zienswijze oneens bent of misschien zelfs wel zijn punt ziet. Maar door gebruik te maken van regeltjes en procedures om iemand monddood maken of karaktermoord te plegen. Dit zijn de ergste, maar ze zijn er wel; de Voldemorts onder de leidinggevenden. Zij splijten hun ziel en zijn daarmee verloren. Het is het grootste gevaar dat leidinggevenden bedreigt. U mag zelf bedenken of ze er zijn bij Defensie en wie dat dan zijn. Wat hieraan te doen is de vraag. Wel, ik heb helaas geen toverstokje en ik kan u slechts aanraden te beseffen wat leidinggeven voor uw mensen betekent. Het kan magisch en mooi betoverend zijn, het kan echter ook beangstigend en gevaarlijk zijn. Wees je ervan bewust en isoleer je niet van mensen. Het is heel eenvoudig te herkennen als je in ‘wij-en-zij’ gaat denken. Als je denkt dat er een ‘ons-soort-mensen’ bestaat, dan ben je in gevaar. Je maakt namelijk zelf de stap om te vloeken in je leidinggeven. Niet doen, vraag u af welk dier in uw Patronus-spreuk zou zitten en bescherm uzelf tegen het kwijtraken van de vreugde in uw werk. De mijne zal ik u verklappen; het is een wolf. Volgende keer alweer de laatste column in deze serie, daarna weer een nieuw onderwerp. Expecto Patronum I
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 13
Column juridische zaken
door Bert Blonk
SBK: spanningsveld werkgever-werknemer Het Sociaal Beleids Kader (SBK 2012 ) bevindt zich in een spanningsveld. Aan de ene kant staat de inspanningsverplichting van Defensie dat overtollige werknemers met behulp van het SBK van werk naar werk worden geholpen. Aan de andere kant staan de werknemers, die allemaal in de toekomst kijken met een persoonlijke mix van ambitie, kansen, gevoel van onzekerheid (al dan niet financieel) etc. Het individu zal het SBK zoveel mogelijk willen benutten voor het bereiken van de eigen doelen. Soms is een botsing met de uitgangspunten van het SBK dan onvermijdelijk.
W
at bijvoorbeeld te denken van de militair die graag wil emigreren en in het kader daarvan een taalcursus aanvraagt. Defensie zou deze aanvraag kunnen afwijzen met de stelling dat zijn inspanningsverplichting van reintegratie alleen betrekking heeft op de Nederlandse arbeidsmarkt, al is het alleen maar omdat van Defensie niet gevergd kan worden inzicht te verkrijgen in een buitenlandse arbeidsmarkt voor de beoordeling van de effectiviteit van een opleiding. Bovendien is een taalcursus niet direct gerelateerd aan een concrete baan. Defensie heeft nu de lastige afweging tussen enerzijds een strikte toepassing van het SBK en anderzijds het ruimhartig tegemoetkomen aan individuele wensen.
Ook aan de procesmatige kant is sprake van een spanningsveld. Een (aspirant) herplaatsingskandidaat wil altijd in een zo vroeg mogelijk stadium een 'totaal-plaatje' hebben van waar hij aan toe is, niet alleen financieel, maar ook met betrekking tot de re-integratiefaciliteiten (bijvoorbeeld opleiding). Het SBK heeft echter z'n eigen chronologische verloop, uitgaande van een autonoom voortschrijdend proces van overtollig worden en de daarbij horende logische volgorde van het re-integratieproces; eerst intern een functie proberen te vinden, daarna het externe traject in; eerst in het externe traject belanden en pas daarin werken aan het Persoonlijk Uitstroom Plan. Deze gang van zaken is niet functioneel voor de (aspirant) herplaatsingskandidaat die
voorafgaand aan, of aan het begin van het SBK-traject al wil weten wat hij in het externe traject bijvoorbeeld aan opleiding kan krijgen, zodat hij voor zichzelf kan afwegen hoeveel tijd en energie hij nog wil investeren in het interne traject. Deze voorbeelden tonen aan dat, naarmate de werknemer het SBK wil beschouwen als een gereedschapskist voor een carrièreswitch en zijn kansen en mogelijkheden wil afwegen, het SBK allerlei materiële en procesmatige obstakels laat zien. De boodschap is dat voor de al te pro-actieve en ruim om zich heen kijkende werknemer frustraties op de loer liggen. Daarnaast wil ik natuurlijk ook de hoop uitspreken dat Defensie toch zo veel mogelijk maatwerk zal leveren, zeker als dat budget-neutraal kan. I
WW-uitkering wordt verrekend met UKW
door Dick van Zoelen
Wat is het geval? In het ProDef bulletin van februari 2012 trof u een bijdrage aan over de onverwachte gevolgen voor zijn UGM-uitkering van de WW-uitkering van een postactieve militair (mijnheer X), van wie de werkzaamheden die hij na zijn leeftijdsontslag was begonnen, onvrijwillig werden beëindigd.
O
nvrijwillige beëindiging van een dienstverband geeft recht op een uitkering ingevolge de Werkloosheidswet. Maar de WW-uitkering van mijnheer X werd onverwacht door het UWV verrekend met zijn UGM-uitkering, omdat het UWV van mening is dat deze uitkering gelijk zou zijn te stellen met een ouderdomspensioen. En in dat geval kan er worden gekort. Over de onderliggende weten regelgeving is al vaker geprocedeerd en de Centrale Raad van Beroep heeft daarbij het begrip 'einde van het arbeidsleven' geïntroduceerd. Voor details moet u het bulletin van
februari nog maar eens lezen. Het probleem was inmiddels voorgelegd aan de bestuursrechter en ik zou u op de hoogte te houden van het vervolg.
Stand van zaken Inmiddels heeft de bestuursrechter een uitspraak gedaan. Die luidt dat “uit de doelstelling van de UGM-uitkering volgt dat er niet van een einde van het arbeidzaam leven kan worden gesproken ten tijde van het functioneel leeftijdsontslag van eiser”. De motivering daarvoor ligt in de lijn met de jurisprudentie ter zake van de Centrale Raad.
De conclusie is dan ook dat “de UGM-uitkering niet kan worden aangemerkt als een uitkering die bij wijze van een oudedagsvoorziening is toegekend” . De rechtbank verklaart het beroep gegrond en vernietigt het bestreden besluit (op het bezwaar van mijnheer X tegen de verrekening).
Wat nu? Het UWV heeft hoger beroep aangetekend. Dat schorst de uitvoering van de uitspraak van de Rechtbank. Ik zie de gang naar de Centrale Raad met vertrouwen tegemoet, en ik zal u natuurlijk op de hoogte houden van de afloop. ProDef bulletin, oktober 2012 | 13
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 14
A D V E R T E N T I E
Langstlevende ‘technisch‘ failliet Het verwerken van het overlijden van een partner is zwaar en neemt veel tijd. Na verloop van tijd blijkt het aangaan van een nieuwe relatie voor velen toch weer inspiratie en levenslust op te wekken. De nieuwe partner heeft echter niet altijd in beeld welke consequenties dit op materieel vlak kan hebben. De echtgenote van Jan, Gré, is 10 jaar geleden overleden. Jan bleef beschermd achter, er was een testament gemaakt. Hun twee kinderen hielden het moederlijk erfdeel tegoed van vader. Pas bij zijn overlijden zou dit vrijkomen. In de tussentijd zou dit erfdeel aangroeien met maar liefst 6% rente per jaar (ook pas uit te keren bij het wegvallen van vader). Jan besluit 10 jaar na het overlijden van Gré met Marie te trouwen, die hij heeft leren kennen. In de jaren die volgen wordt best veel geld uitgegeven; men wil samen nog van het leven genieten. Vervolgens overlijdt Jan vrij onverwachts. Marie blijkt met grote financiële problemen achter te blijven. Het moederlijk erfdeel dat de twee kinderen van hun vader nog tegoed hebben, met de daarover verschuldigde rente, is inmiddels zo hoog opgelopen dat Marie, die deze erfdelen nu moet uitbetalen aan de
kinderen, daaraan niet meer kan voldoen. Het vermogen van Jan is geslonken en ook het eigen huis is inmiddels behoorlijk in waarde gedaald. Het bedrag van de nog uit te betalen moederlijke erfdelen overtreft de waarde van de bezittingen. En nu maar hopen dat Marie op tijd door heeft dat zij de nalatenschap van Jan beslist niet zonder voorbehoud moet aanvaarden. Het kan nl. betekenen dat zij uit eigen middelen aan de kindsdelen moet meebetalen. Voorkom deze situatie. Maak niet alles op en zorg ervoor dat u nog tijdens leven met de kinderen om tafel gaat om deze ongewenste situatie te voorkomen. Dat kan via de notaris. Actus Notarissen
U ziet, het notariskantoor weet raad en helpt u verder op weg. Blijf ons 'lastig' vallen met uw vragen.
WWW.ACTUSNOTARISSEN.NL A D V E R T E N T I E
Prinsenland Adviseurs aankoopmakelaardij De aankoop van een woning is veelal de grootste uitgave in uw leven. U wilt er zeker van zijn dat u geen miskoop doet. De aankoopmakelaar haalt de emotie uit de koop en is een professioneel onderhandelaar. De aankoopmakelaar krijgt waarschijnlijk meer van de prijs af dan u zelf had kunnen doen. Bovendien neemt de aankoopmakelaar u een hoop werk uit handen! Wat doet de aankoopmakelaar voor u? • Vooronderzoek maximaal te financieren hypotheekbedrag • Behartiging van alleen uw belangen • Vooronderzoek werkelijke waarde aan te kopen woning, d.m.v. erkend taxateur • Voeren van de prijsonderhandelingen • Opnemen correcte ontbindende voorwaarden financiering in de koopakte • Controle van de koopakte • Bij de notaris; controle akte en nota van afrekening • Belangrijk; wij weten alles van de diverse arbeidscontracten bij Defensie
20% korting voor GOV|MHB leden Uiteraard moeten wij voor onze dienstverlening kosten in rekening brengen. U heeft hierbij de keuze uit het betalen van een vast of variabel bedrag. De vaste kosten voor de aankoopmakelaardij bedragen € 750,- exclusief btw. De kosten voor de aankoopmakelaardij kunnen worden meegefinancierd en zijn in beginsel fiscaal aftrekbaar. Wij zijn er van overtuigd dat u door het inschakelen van de aankoopmakelaar kosten bespaart. Verzorgen wij ook de hypotheek voor u? Dan krijgt u 20% korting op de kosten voor de aankoopmakelaardij! Vragen Heeft u een woning op het oog? Heeft u vragen over de aankoopmakelaardij of over hypotheken? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.
Tel
010-4552500
www.prinsenland.nl
[email protected]
ProDef_opmaak _6_2012
23-09-2012
10:23
Pagina 15
Lid in beeld
Jor Grootendorst Laat ik beginnen met mij aan u voor te stellen. Mijn naam is Jor Grootendorst, kapitein-luitenant ter zee van administratie en getrouwd met Irene. We wonen in Tiel en hebben 4 kinderen waarvan er nog twee studeren. Met ingang van 1 april 2013 zal ik volgens de huidige stand van zaken met FLO gaan.
I
k kan terugzien op een prachtige tijd binnen Defensie, waarin ik alle krijgsmachtdelen en de hele wereld heb gezien en ik voel mij bevoorrecht dat ik door mijn werk als officier van administratie op diverse manieren dieper in de keuken heb kunnen kijken. Dat ik nu met mijn 23ste plaatsing in 36 jaar bezig ben heeft hier zeker toe bijgedragen. Naar lang niet alle plaatsingen die ik kreeg ben ik met enthousiasme toe gegaan, soms zelfs met gezonde tegenzin, maar dat bleken achteraf vaak de leukste en meest interessante plaatsingen te zijn. Je moet je er alleen voor openstellen. Bij alle functies die ik heb doorlopen heeft voor mij altijd het belang van het personeel voorop gestaan. Het personeel is het hart van de organisatie en ik vind het belangrijk om zorgvuldig met hen om te gaan. Vaak is ons hoofd met de voorschriften en de organisatie bezig, waardoor het risico bestaat het personeel uit het oog verliezen. De verregaande individualisering, de toegenomen salariëring en hierbij behorende luxe en mobiliteit hebben een grote invloed gehad op de onderlinge verbondenheid tussen de militairen. De verbondenheid die zo gewoon was en waar veteranen met weemoed aan terugdenken. Deze oude tijd komt nooit terug, maar de verbondenheid kan ook versterkt worden door samen aan zinvolle, realistische, uitdagingen te werken, zodat ook de militairen van nu straks met trots terugkijken op hun militaire leven. Ik ben intussen een oud mannetje binnen de actief dienende militairen. Het is jammer dat van de expertise en ervaring van mijn collega’s en mij niet meer gebruik gemaakt wordt om de jongere collega’s in alle rangen en standen bij te staan in deze moeilijke tijden, waarin voor hen grote en ingrijpende veranderingen te verwachten zijn. Het militair zijn is niet alleen een wetenschap maar ook een ambacht. Voor dit ambacht mag wat mij betreft meer aandacht en waardering zijn. Ik heb binnen Defensie de gelegenheid gehad om mij te ontwikkelen. Niet alleen als militair maar ook als mens. Ik heb de gelegenheid gekregen om bedrijfskunde te studeren en dit heb ik met beide handen aangepakt, ook al
ben ik niet zo’n studiehoofd. Ik ben er tot de dag van vandaag nog trots op dat ik dit gehaald heb en met name in mijn laatste functie als Commandant van de Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie heb ik deze kennis dagelijks ten volle kunnen benutten. In de vele reorganisaties waar de DVVO aan onderhevig is, heb ik hier veel aan gehad en heb ik mijn kennis in zijn volle omvang kunnen inzetten voor het personeel. In dezelfde periode dat ik mij op mijn studie stortte studeerde mijn vrouw Irene af als psycholoog en zij is een eigen trainings- en assessmentbureau begonnen. Juist het grote verschil tussen onze twee richtingen en onze dagelijkse gesprekken hierover zijn heel waardevol gebleken. Het verbaast mij dan ook dat ondanks de verregaande bezuinigingen op Defensie, waardoor juist een intense samenwerking noodzakelijk is, vanuit mijn perspectief gezien, de indruk bestaat, dat dit niet altijd optimaal gebeurt. Deze beslissingen kosten Defensie veel geld en kweken, met name bij de collega’s die het moeten uitvoeren, een hoop frustratie. Ik sta te boek als eigenwijs en dat zal ik dus ook wel zijn, maar in de loop van de jaren ben ik wel gaan inzien, dat wanneer ik mij inzet voor iets waarin ik geloof, ik moeilijk van mijn
voorgenomen pad ben af te brengen. En dan ben je al halfweg. Voor mij zit het grootste deel van mijn actieve loopbaan erop en zal ik mij richten op de dingen die hierna komen. Stilzitten zal ik zeker niet doen. Motorrijden is voor mij altijd al een uitlaatklep geweest, een van de weinige momenten waarin je zelf het roer volledig in handen hebt, net zoals met tekenen, waarin ik mij op mijn eigen manier kan uiten. Ik wil deze bladzijde besluiten met een advies: Laat het niet over je heen komen, maar denk actief mee, niet alleen over de toekomst van Defensie, maar vooral over je eigen toekomst. I
ProDef bulletin, oktober 2012 | 15
ProDef_opmaak _6_2012
Column
23-09-2012
10:23
Pagina 16
door Tom Kofman, vice-voorzitter GOV|MHB
De naïviteit van de linkse medemens Dinsdag 04 september: een drukbezochte persconferentie in Nieuwspoort. Een twee voor twaalf poging van de GOV|MHB om de BV Nederland duidelijk te maken, dat verder (links) bezuinigen op de zwaardmacht de dood in de pot betekent.
O
Woensdag 12 september: dag des oordeels. De kiezer mag aangeven wat hij of zij wil: linksaf, rechtsaf of rechtdoor. 21.00 uur: de eerste resultaten druppelen binnen. Gaan wij voor de linkse euronaïviteit van Diederik S. of voor het vermeende rechts-van-het-midden staatsmanschap van Mark R? 23.00 uur: het blijkt én-én te zijn. Zal wel weer uitdraaien op polderen. VVD 41 en de PvdA 38, levert een meerderheid in de Tweede Kamer op, maar niet in de Eerste Kamer. Sybrand B. kan het beste zijn wonden in de oppositie gaan likken. Maar dan, hoeveel Pechtold kan een mens hebben. De Alexanderkazerne is i.i.g. al tegen de vlakte. Hoe het ook zij, de defensiebegroting zal weer een veer en een traan moeten laten. VVD € 0,0 en de PvdA € 1 miljard: dat komt beslist niet op nul uit..! Al 22 jaar teren wij in op de begroting. De ‘tent’ kapot bezuinigen en jezelf dan het etiket ‘boekhouder’ opplakken..., je moet het maar durven. Je krijgt wel eens de idee dat Hans Hillen er op het Plein alleen voor staat. Een verzekeringspremie van 2,0 % (klein bier) van de rijksbegroting is blijkbaar teveel
gevraagd. De politiek ontbeert der Blick für das Kommende. Wanneer gaan de financiële markten vraagtekens zetten bij onze AAA-status, die te voet is gekomen en te paard teloor zou kunnen gaan? Ik ben een verstokt Euro(pa)fiel, maar het kan niet zo zijn dat omwille van het ‘redden’ van notoire zuidelijke schuldenstapelaars, wij mogen snijden in het ‘waaratje’ al ontoereikende defensiebudget der lage landen. Ik opteer dan toch liever voor eigen veiligheid, het zeker stellen van onze mondiale handelsbelangen, het borgen van de mensenrechten en het zorgen voor vrede en veiligheid in de wereld. Dames en heren politici: het is tijd voor een modellen-overschrijdende visie. Verschuil je niet langer achter de driedubbel doorgerekende cijfertjes van het CPB. Modellen zijn abstract en werken alleen naar behoren in een omgeving die min of meer voorspelbaar is en vaste verbanden kent. Maar dit schrijvende weet ik al, dat Prinsjesdag redelijk voorspelbaar zal I zijn….
Haal meer uit uw lidmaatschap! Met onderstaande bedrijven en organisaties hebben we afspraken gemaakt die extra voordeel kunnen opleveren! VERZEKERINGEN MET INTERESSANTE KORTINGEN OHRA • FBTO • INTER ASSURE • INTERPOLIS HYPOTHEKEN MET GUNSTIGE VOORWAARDEN RABOBANK
ADVISEURS VOOR HYPOTHEKEN EN VERZEKERINGEN PRINSENLAND ADVISEURS
REIZEN MET AANTREKKELIJKE KORTING AVIS AUTOHUUR • ARKE • WEEKENDJEWEG.NL ESSO CARD NEDERLAND
En dit is nog niet alles, ga voor het volledige overzicht van onze voordelen,
KLEDING WEBWINKEL MET GROTE COLLECTIE UNDERFASHION.NL
CARDS TEGEN BIJZONDERE TARIEVEN AMERICAN EXPRESS • MASTERCARD UITGEBREIDE NOTARISSERVICE
inclusief alle info naar: www.prodef.nl/ ledenvoordeel.
ACTUS NOTARISSEN
Mailen kan ook:
PERSOONLIJKE ONTWIKKELING
[email protected]
OPEN UNIVERSITEIT NEDERLAND • PICOMPANY
KVNRO 16 | ProDef bulletin, oktober 2012
NOV