Commissie Verkeer en Vervoer vergadering 17 januari 2007 agendapunt 7
Onderwerp: OV-chipkaart: • Stand van zaken, actuele planning en communicatie; • Afspraken decentrale overheden inzake gezamenlijke elementen tariefsysteem. Bijlagen: 1. brief van de minister van Verkeer en Waterstaat van 9 januari 2007 aan de voorzitter van de 2e Kamer over de voortgang van de invoering van de OVchipkaart; 2. samenvatting voorstellen tarieven 2007, 2008 en 2009 (betreft een samenvatting van de voorstellen uit de 6e concept beleidsnota over gemeenschappelijke afspraken voor het tariefbeleid van de Decentrale overheden dd 15 november 2006; ligt ter inzage bij secretaris); 3. overzicht tarieven OV-chipkaart 2007. Toelichting: Al ruim een jaar kan in de stadsregio met de OV-chipkaart gereisd worden. Medio januari worden nieuwe marketingactiviteiten gestart om het aantal OV-chipkaarten te vergroten en het gebruik van de OV-chipkaart aanzienlijk te verhogen. Een toename van het aantal chipkaarttransacties is noodzakelijk in verband met de afsluitende tests van het chipkaartsysteem, die in het voorjaar 2007 zullen plaatshebben. Na afronding van deze tests (Full System Acceptance-tests) wordt het chipkaartsysteem vrijgegeven voor verdere uitbreidingen. Tram en bus kunnen dan worden aangesloten op het chipkaartsysteem en de papieren vervoerbewijzen (onder andere de strippenkaart) worden uitgefaseerd. In deze agendapost wordt ingegaan op de volgende onderwerpen: 1. Stand van zaken, actuele planning en communicatie; 2. Afspraken decentrale overheden inzake gezamenlijke elementen tariefsysteem. Verder wordt ingegaan op vragen over de tarieven 2007, die de Commissie op 13 december heeft gesteld. Ad 1 stand van zaken, actuele planning en communicatie In bijgaande brieven van MOBIS en de minister van Verkeer en Waterstaat wordt de voortgang van de landelijke invoering van de OV-chipkaart weergegeven. Hierna wordt ingegaan op de situatie in de stadsregio Rotterdam. a. De reismogelijkheden met de OV-chipkaart: Momenteel kan in de metro, RandstadRail, de Hoekselijn (NS) en de bussen op VoornePutten en de Hoekse Waard gereisd worden met de OV-chipkaart. In het voorjaar 2007 vinden de tests ten behoeve van de Full System Acceptance plaats. Daarna kan het chipkaartsysteem verder worden uitgebreid. Afronding van deze testperiode wordt eind april 2007 verwacht. In nagenoeg alle trams en bussen van de RET is de chipkaartapparatuur geïnstalleerd; de chipkaartapparatuur in de bussen van de concessie streek-overig van Connexxion is volgens Connexxion 1 mei 2007 operationeel. Vanaf dat moment is de OV-chipkaart in de gehele stadsregio bruikbaar, behalve op de buslijnen van en naar gebieden zonder OV-chipkaart (bijvoorbeeld richting Drechtsteden en Zeeland). De Nederlandse Spoorwegen introduceren vanaf 1 mei 2007 het reizen met de OV-chipkaart; overstappen met de OV-chipkaart van het regionale OV op de trein wordt dan mogelijk. b. Kaartuitgifte: Er zijn nu in het hele land ca 275.000 OV-chipkaarten uitgegeven. Tussen de 12.000 en 15.000 van de dagelijkse reizigers op de Rotterdamse metro maken nu gebruik van de kaart. Landelijk zijn er ca. 20.000 dagelijkse chipkaartreizigers. In de komende maanden zullen de RET, NS en Connexxion extra marketingactiviteiten inzetten om de OV-chipkaart, actuele planning / V&V / lp / 10 januari 2007
Pagina 1
metroreizigers de OV-chipkaart te laten aanschaffen en te laten gebruiken. In de testperiode dienen per dag 300.000 transacties met de OV-chipkaart gerealiseerd te worden. c. Functioneren apparatuur: Bij de apparatuur worden vier onderdelen onderscheiden: In- en uitcheck apparatuur Oplaadpunten Kaartverkoop automaten Tourniquets op de metrostations De in- en uitcheckapparatuur functioneert goed: bij het in- en uitchecken wordt het juiste bedrag afgeschreven van de OV-chipkaart. Ook de oplaadpunten, waar reizigers saldo op hun kaart kunnen zetten, functioneren naar behoren. De beschikbaarheid van de tourniquets is de afgelopen tijd lager geweest dan gewenst. De leverancier levert een verhoogde inspanning om het vereiste beschikbaarheidsniveau te realiseren door voorlopig extra personeel in te zetten om storingen direct te verhelpen. d. Beëindiging acceptatieplicht NVB (Nationale Vervoer Bewijzen) in de metro: De stadsregio heeft de minister van Verkeer en Waterstaat verzocht om per 31 maart 2007 de acceptatieplicht van het NVB (onder andere de strippenkaart) voor de metro te beëindigen. De Full System Acceptance test start later dan aanvankelijk gepland door de problemen rond de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van de tourniquets in de metrostations. Verwacht wordt, dat de acceptatieplicht per 1 juli 2007 kan worden beëindigd. Het beëindigen van de acceptatieplicht voor de metro betekent, dat de strippenkaart en papieren abonnementen niet meer geldig zijn op de metro. De tourniquets op de metrostations kunnen dan nog uitsluitend met de OV-chipkaart geopend worden. Voorwaarden voor het afsluiten van de metro voor papieren vervoerbewijzen zijn het met succes afronden van de testperiode en een compensatieregeling voor overstappers op het aansluitende openbaar vervoer zonder chipkaartapparatuur. Een compensatieregeling om te voorkomen dat overstappende reizigers twee keer het opstaptarief (vaste voet en ‘bassisstrip’) betalen is in voorbereiding. • • • • •
e. Planning: Start testperiode (Full System Acceptance) vanaf februari 2007 door de NS (Hoekselijn), Connexxion (Voorne-Putten en Hoekse Waard) en RET (metro); Afronden testperiode eind april 2007; Aansluiten van de chipkaartapparatuur in de trams en in de rest van de bussen in de concessies van de stadsregio aan het OV-chipkaartsysteem per 1 mei 2007; Einde acceptatie papieren NVB op de metro in juli 2007; Einde acceptatie papieren NVB rest lijnennet najaar 2007.
f. Communicatie: De directe communicatie over het invoeringstraject van de OV-chipkaart richting reizigers in de stadsregio wordt uitgevoerd door de RET, NS en Connexxion. Besluiten van het dagelijks bestuur over bijvoorbeeld de tarieven worden tevens door de stadsregio bekend gemaakt. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat start samen met alle vervoerbedrijven en alle decentrale overheden in februari 2007 de landelijke introductiecampagne over de OVchipkaart. Deze campagne benadrukt het gemak van de OV-chipkaart in een aantal generieke boodschappen. Deze campagne kunnen de vervoerbedrijven gebruiken voor het opzetten van de communicatie over het eigen invoeringstraject. De stadsregio zal samen met de NS, Connexxion en de RET extra activiteiten opzetten om het aantal OV-chipkaarten te vergroten en het gebruik van de OV-chipkaart te verhogen. Hiermee wordt beoogd het aantal transacties te verhogen naar 270.000 per dag gedurende de testperiode. Medio januari start de marketingcampagne van de vervoerbedrijven in de stadsregio. Ad 2 Afspraken decentrale overheden inzake gezamenlijke elementen tariefsysteem In 2002 hebben de decentrale overheden afspraken gemaakt, die nodig waren voor het ontwikkelen van het technische concept van de OV-chipkaart. Inmiddels heeft de minister besloten om per 1 januari 2009 de OV-chipkaart landelijk in te voeren. Voor de reiziger is het van belang, dat er een herkenbaar en eenvoudig tariefsysteem komt, dat niet wijzigt als een concessiegrens wordt overschreden. Dit betekent, dat de decentrale overheden OV-chipkaart, actuele planning / V&V / lp / 10 januari 2007
Pagina 2
gezamenlijk kaders moeten afspreken, waarbinnen iedere decentrale overheid zijn regionale tariefbeleid ontwikkelt. Het voorstel is om aan de afspraken uit 2002 toe te voegen: • De vaste voet wordt landelijk afgesproken: € 0,70 in 2007 en 2008 en € 0,75 vanaf 2009 met daarna een jaarlijkse indexering, afgerond op € 0,01. De vaste voet wordt niet opnieuw gerekend als de reiziger binnen 35 minuten overstapt binnen stad-streek; • Er komt in het hele land één definitie voor spits-dal, bij voorkeur in aansluiting met NS; Er wordt nog onderzocht of per 1 januari 2009 twee landelijke proposities als alternatief voor de huidige sterabonnementen mogelijk zijn. Deze proposities geven korting op de vaste voet en het kilometertarief: • een propositie die in principe 20% korting geeft aan volwassenen; • een propositie die in principe 40%, 45% of 50% korting geeft aan 12-18 jarigen. Dergelijke abonnementen sluiten aan bij de chipkaartabonnementen, die de RET reeds hanteert, zoals het Hofplein-Abonnement op RandstadRail. Ad 3 vragen Commissie over de tarieven 2007 In de Commissie Verkeer en Vervoer van 13 december jl. zijn enkele vragen gesteld over de chipkaarttarieven voor 2007: 1. klopt reductiepercentage van 34? Het percentage van 34 % betreft het reductiepercentage van de roze (€ 4,50) ten opzichte van de blauwe strippenkaart (€ 6,80); 2. Metro 2-reizenkaart chipkaart (€ 4,90): klopt het tarief? Lijkt goedkoop? Dit vervoerbewijs is de tegenhanger van de papieren uurnetkaart (€ 2,70). De uurnetkaart kan echter ook op tram- en buslijnen gebruikt worden. Vanwege de geringere gebruiksmogelijkheden ligt de prijs van de metro 2-reizen chipkaart iets lager dan 2 uurnetkaarten. 3. Hofpleinabonnement Maand Chipkaart: waar is de 20% korting op gebaseerd? De RET heeft 2 Hofpleinabonnementen in de markt gezet recht gevend op 20 % respectievelijk 40 % De percentages en de tarieven zijn zo gekozen om zowel voor reizigers, die veel reizen (voormalige NS-abonnementhouders), als voor reizigers met een lagere reisfrequentie een aantrekkelijk product te bieden. Met de introductie van een dergelijk abonnement op een beperkt deel van het lijnennet (alleen RandstadRail) komt informatie beschikbaar over de wenselijkheid van dergelijke abonnementsvormen. 4. 2 uur RET chipkaart: aandacht voor tarief: € 3,50 versus nachtbus € 4,50 voor 90 minuten. Verhouding prijzen lijkt scheef? De 2 uur RET chipkaart is geldig op het gehele lijnennet van de RET (exclusief de BOBbus); de BOB-kaart alleen op de BOB-bus. Nu is er de papieren uurnetkaart (€ 2,70). De 2 uur RET chipkaart is gericht op reizigers, die binnen een korte periode heen en terug willen reizen. De komende tijd zal blijken of deze kaart voor bepaalde groepen reizigers aantrekkelijk is. Gevraagd advies: 1. Kennisnemen van de stand van zaken invoering OV-chipkaart 2. in te stemmen met de voorgestelde nieuwe afspraken tussen de decentrale overheden inzake gezamenlijke elementen tariefsysteem: 2.1 De vaste voet wordt landelijk afgesproken: € 0,70 in 2007 en 2008 en € 0,75 vanaf 2009 met daarna een jaarlijkse indexering afgerond op € 0,01. De vaste voet wordt niet opnieuw gerekend als de reiziger binnen 35 minuten overstapt binnen stad-streek; 2.2 Er komt in het hele land één definitie voor spits-dal, bij voorkeur in aansluiting met NS.
OV-chipkaart, actuele planning / V&V / lp / 10 januari 2007
Pagina 3
Overzicht van de tarieven OV-chipkaart: nr.
Naam
SR0535
Chipkaart reistegoed stadsregio Chipkaart reductie stadsregio
SR0536
SR0537 SR0643
SR0644 SR0645
Prijs 2006 Vaste voet 0,67 km. prijs 0,110 Vaste voet 0,44 km. prijs 0,073 6,00
Metro 1 dagkaart Chipkaart Idem 2 dagen 9,00 Idem 3 dagen 12,00 1 dag reductietarief 3,00 2 dagen 4,50 reductietarief 3 dagen 6,00 reductietarief Metro 2 reizenkaart 4,90 chipkaart Hofplein-abonnement Vastrecht Maand Chipkaart €5 Korting 20% Vastrecht € 20 Korting 40% Metro-supplement € 50,Algerakaartje 2 uur RET chipkaart
OV-chipkaart, actuele planning / V&V / lp / 10 januari 2007
bijlage 3 Prijs 2007
Opmerkingen
Vaste voet Kilometertarief bestaand uit vaste component en 0,70 variabel kilometerdeel km. prijs 0,110 Reductiepercentage op Vaste voet voltarief: 34% 0,46 km. prijs 0,073 6,00 Alleen op chipkaart,niet geldig op Hofpleinlijn 9,00 Idem 12,00 Idem 3,00 Idem 4,50 Idem 6,00
Idem
4,90
Alleen op chipkaart, ook geldig op Hofpleinlijn Chipkaart kortingsproduct, Alleen geldig op Hofpleinlijn
Vastrecht €5 Korting 20% Vastrecht € 20 Korting 40% € 50,-
€ 3,50
idem
Kaartje in kader van experiment “gratis OVKrimpenerwaardRotterdam”. Geldig op hele lijnennet RET; geldigheidsduur 2 uur.
Pagina 4
geleideformulier agendapost commissies datum vergadering: 17 januari 2007 onderwerp: OV-chipkaart: • Stand van zaken, actuele planning en communicatie; • Afspraken decentrale overheden inzake gezamenlijke elementen tariefsysteem Voordat een agendapost verder in procedure gaat, dient afstemming te hebben plaatsgevonden met de collega's uit de andere sectoren. De steller is verantwoordelijk voor die intersectorale afstemming.
fase 1a
wie steller
1b
sectorhoofd
paraaf
datum
opmerkingen
De sector / steller is ook verantwoordelijk voor coördinatie van de volgende fase. Indien de steller van oordeel is dat de functionarissen onder 2a, 2b of 2c niet behoeven te adviseren, wordt dit duidelijk aangegeven (bijvoorbeeld door "n.v.t." in te vullen). De stappen 2a, 2b, 2c en 2d behoeven niet altijd volgtijdelijk te worden gezet: dat kan / mag ook parallel. De portefeuillehouder hoeft niet hoogstpersoonlijk zijn paraaf te zetten. Indien zijn fiat bijvoorbeeld telefonisch of per mail is ontvangen, dan kan dat door de steller worden geparafeerd.
OV-chipkaart, actuele planning / V&V / lp / 10 januari 2007
Pagina 5
