Voorjaarsnota 2015
Breda
2
Breda, april 2015
Beste Bredanaars, Deze Voorjaarsnota schetst op hoofdlijnen onze plannen voor 2016. Om samen met u – inwoners, ondernemers, bedrijven, organisaties en instellingen – de toekomst van Breda uit te vinden en te maken. Het is immers niet de gemeente die de stad vormt, maar Breda zelf. Mensen maken de stad. Door met elkaar in beweging te komen. Te helpen, dingen uit te proberen, te leren, te zorgen en vooral te doen. We zien de samenleving veranderen. We zien Breda veranderen. Initiatieven om met elkaar en voor elkaar de handen uit de mouwen te steken nemen toe. In de stad, de wijken en de dorpen. Daarbij wordt er minder als vanzelfsprekend naar het stadsbestuur gekeken om het voortouw te nemen. Veel meer wordt van de overheid een open rol en houding verwacht om mee te doen. Met vertrouwen in de meer dan 180.000 Bredanaars vernieuwen we de lokale democratie. Door ruimte te bieden en deel te nemen aan uw initiatieven, door anderen te verbinden en enthousiast te maken voor nieuwe werkvormen die tot de verbeelding spreken. Maar ook door zelf nieuwe dingen aan te zetten. In hoofdstuk 1 leest u hoe wij deze bestuurlijke vernieuwing zien. Hoofdstuk 2 laat zien dat dit heel concreet vorm krijgt in onze accenten voor 2016. Onder andere ‘Breda Begroot’, waar we u vragen mee te beslissen over waar het gemeenschapsgeld aan wordt besteed. Met ‘Breda Doet’ kunt u volop mee vorm geven aan nieuw sociaal beleid. Geweldig als we daarvoor op uw inspiratie, creativiteit en deskundigheid mogen rekenen.
Het gaat goed met Breda. Maar we horen op straat ook zorgen, bijvoorbeeld over werkgelegenheid, zorg en veiligheid. Daar hebben we scherp oog en oor voor. Daarom stellen we met deze voorjaarsnota stevige maar noodzakelijke maatregelen voor. We leggen vanaf 2016 accenten op werk en op jeugd. Sport- en wijkaccommodaties vormen een sterk verbindend fundament voor verdere ontwikkelingen in de stad. Met o.a. evenementen, topsport, cultuur, dance en erfgoed zetten we Breda ook buiten de stadsgrenzen op de kaart. We gaan door met eerder ingezette plannen en opgaven op onze pijlers van ‘Verbindend bestuur’, ‘Dynamiek en economische vitaliteit’, ‘Mensen maken de stad’ en ‘Ruimte voor ontwikkeling’. Hoofdstuk 3 geeft hiervan een overzicht. Tot slot laat hoofdstuk 4 zien wat de keuzen en de uitvoering van onze taken, plannen en projecten financieel betekenen. Wij zien uit naar een inspirerend en boeiend 2016 vol ontmoetingen. Wilt u meedenken, meepraten, meebeslissen en meedoen op een van bovenstaande onderwerpen of heeft u een creatief idee of bijdrage? Aarzel niet en mail uw ideeën naar
[email protected] of doe mee aan het gesprek over de toekomst van onze stad op breda.nl/breda2030. Met hartelijke groet, Het college van burgemeester en wethouders van Breda.
Voorjaarsnota Breda 2015
Voorwoord
3
i
4
VOORWOORD
3
HOOFDSTUK 1
RUIMTE SCHEPPEN, VERBINDING MAKEN
7
HOOFDSTUK 2
ACCENTEN
11
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
11 12 13 13 14 14
HOOFDSTUK 3
PIJLERS
17
3.1 3.2 3.3 3.4
17 20 25 28
HOOFDSTUK 4
FINANCIEN
35
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7
SOLIDE FINANCIËN PERSPECTIEF EN MAATREGELEN LASTENDRUK WEERSTANDSVERMOGEN INVESTERINGEN TUSSENBALANS RESUMÉ
35 35 38 39 40 41 41
BIJLAGEN
1 2
Bestuurlijke appreciatie van ideeën uit pré-voorjaarsnotadebat Meerjareninvesteringsprogramma (MIP)
43 47
BREDA DOET WERK PERSPECTIEF VOOR JONGEREN BREDA BEGROOT ACCOMMODATIES EVENEMENTEN
VERBINDEND BESTUUR DYNAMIEK EN ECONOMISCHE VITALITEIT MENSEN MAKEN DE STAD RUIMTE VOOR ONTWIKKELING
Voorjaarsnota Breda 2015
0163_15_voorjaarsnota
Inhoud
5
1
6
1
De maatschappij verandert. Ook in Breda. We zien
Zeker is dat er sprake is van een andere dynamiek en van nieuwe verhoudingen, waarbij het initiatief meer en meer bij de samenleving ligt. Daar waar wij als overheid tot op heden vooral vroegen te participeren in ónze plannen, is de vraag in toenemende mate hoe wij meedoen in úw initiatief. We willen nadrukkelijk deel uitmaken van deze dynamiek. Het is voor ons namelijk niet zozeer de vraag óf we daar als overheid op aansluiten, maar veeleer hoe en wanneer. Ons antwoord is: nu.
inwoners, instellingen, organisaties, ondernemers die initiatief willen en durven nemen om verschil te maken. Mensen die met elkaar en met ons verantwoordelijkheid nemen om aan Breda te werken. Wijkdeals, buurtpreventieteams, Stadslabs, Breda Broeit, Breda Next en Link700 zijn daar enkele prachtige
In deze Voorjaarsnota werken wij op hoofdlijnen onze ambities uit in plannen voor 2016 en verder. Dit doen we op basis van de pijlers ‘Mensen maken de stad, ‘dynamiek en economische vitaliteit’ en ‘ruimte voor ontwikkeling’. Deze voorjaarsnota zoomt daarbij vooral in op de veranderende samenleving en de vierde pijler van ‘verbindend bestuur’: de manier waarop wij daar vorm aan geven. Al bij aanvang van onze bestuursperiode waren we ons bewust van deze verandering. In de afgelopen periode heeft u ons nog meer doordrongen van de grote maatschappelijke potentie die nog niet is benut.
voorbeelden van. De ontwikkelingen vragen om een overheid die voortdurend in gesprek is met de stad, dorpen, wijken en buurten. Het vraagt om een stadsbestuur en een gemeentelijke organisatie die daar flexibel op inspeelt. Inhoudelijk als het gaat om plannen, projecten en beleid. Maar ook procesmatig als het gaat om de manieren waarop we met elkaar in gesprek zijn. Een stad in dialoog. Waar inwoners meebeslissen, zelf keuzes maken en prioriteiten stellen. Voorbeelden zijn er al te over. Denkt u aan een parkje in de wijk IJpelaar dat met bewoners ontworpen is, de Beweegtuin voor jong en oud in Boeimeer. Of aan het Pekhoevecomplex in Ulvenhout, waar de historische boerderij met enorme
inzet van vrijwilligers nu is getransformeerd tot een prachtige voorziening voor de dorpsgemeenschap. De duurzaamheidsaanpak met de D100 en City of Imagineers laten de (verbeeldings)kracht van onze stad zien. Daarnaast ziet u onze veranderende rol als overheid bijvoorbeeld in de manier waarop de nieuwe cultuurvisie in de stad tot stand komt en hoe we met elkaar vorm wordt gegeven aan (veranderingen in) het sociale domein. Eerder aangekondigde experimenten met een burgerbegroting krijgen in 2015 en 2016 concreet vorm in Breda Begroot waar we u als inwoner Breda vragen om mee te begroten. Om prioriteiten te stellen en keuzes te maken waar het publieke geld naar toe gaat. Een spannend, nieuw en hopelijk inspirerend proces. Een proces van uitvinden, van uitproberen. Van leren. Een proces dat naar onze overtuiging vooral zal leiden tot onorthodoxe, eenvoudigere maatschappelijke oplossingen voor keuzevraagstukken in stad, wijken en dorpen. Diezelfde kansen liggen er ook voor het sociale beleid in Breda. Alle Bredase jongeren verdienen perspectief en Bredanaars die dat willen moeten langer thuis kunnen blijven wonen. Onder de naam ‘Breda Doet’ zoeken we met de mensen waar het om gaat en de betrokken organisaties naar andere, nieuwe en duurzame modellen en vormen van samenwerking op sociaal gebied. We sluiten zeer nadrukkelijk aan bij de dynamiek in buurten en wijken. Waarbij we meer loslaten. Ook hierin maken mensen het verschil. Zo komen we met elkaar tot de daadwerkelijke maatschappelijke verandering die nodig is voor een duurzaam, gezond en solidair Breda.
Voorjaarsnota Breda 2015
Ruimte scheppen, verbinding maken
7
Het komende jaar willen wij de veranderingen op innovatieve manieren vorm geven door te experimenteren en uit te vinden in nieuwe ontmoetings- en werkvormen voor dialoog, uitwisseling en co-creatie. Bijvoorbeeld Stadlabs, waarmee we voor ruimtelijke vraagstukken al ervaring hebben opgedaan en die we nu breder willen inzetten om door collectieve kennis en creativiteit van inwoners, ondernemers, onderwijs- en kennisinstellingen elkaar te helpen met maatschappelijke vraagstukken. We geloven in een lerende stad, een Breda in beweging. Een inspirerende stad waarin we durven te experimenten. De eerste schreden op het pad van veranderende verhoudingen zijn gezet. Een grote opgave én kans voor ons allemaal, die ons verleidt uit de eigen kring, routine en comfortzone te komen. En dat geldt misschien nog wel het meest voor onszelf, de gemeente. Met elkaar en met bezieling werken aan een vitale democratie en een open overheid, waarbij ‘ruimte en verbinding’ bij uitstek vorm krijgen. Daarop ligt onze extra nadruk in 2016 en verder.
Link700 Toen de gemeente bezig was met de biomassacentrale op het Heroterrein kwam ik tot de conclusie dat er geen communicatiekanaal was voor Brabantpark. Als eigenaar van een bureau in reclameconcepten was het me ook helder dat in de huidige tijd met een blaadje alleen je er niet komt. Daarvoor heb je sociale cohesie nodig met bedrijven, instellingen en bewoners. Men moet elkaar kennen, die structuur is in een anonieme wijk maar beperkt aanwezig. Door samen te werken maken we meer mogelijk in Brabantpark en Heusdenhout. Vanuit de kracht van de eigen wijk zaken opzetten op sociaal-maatschappelijk terrein. Dorpse waardes in de wijk terugbrengen. De meeste mensen en organisaties zijn positief. We hebben inmiddels 45 organisaties die aangesloten zijn en langzaam komt er meer automatisch op gang vanuit de wijken. Er is ook een samenwerking met de wijkraden tot stand gekomen. Link700 kiest heel bewust geen politieke/beleidsmatige zaken.
We hebben een communicatiekanaal opgezet in de vorm van een portal www.breda-oost.nl, welke we constant uitbreiden. Leden en diverse partijen zoals de wijkraden kunnen hier zelf inhoud op plaatsen. In Brabantpark verschijnt inmiddels vier keer per jaar een nieuwsblad, gelijk zoals de wijkraad dat in Heusdenhout dat doet en één keer per jaar maken we met de beide redacties een glossy voor Brabantpark en Heusdenhout. Voor onze leden (ondernemers en maatschappelijke organisaties) organiseren we twee keer per jaar een diner, maar ook workshops en bijvoorbeeld een volleybaltoernooi om aan de ene kant wat te leren en aan de andere kant te ontmoeten. Vanuit de lidmaatschapsgelden sparen we samen om ook financieel bij te dragen. Zo konden we in 2013 het wijkfestival Brabantpark financieel ondersteunen toen daar een gat in de begroting ontstond, brachten we bijvoorbeeld een kinderdagverblijf en verzorgingshuis samen om mensen op een PG-afdeling te laten genieten van de kleine kids en door het verzamelen van bewonerswensen pakte ons lid deBreedonk-Molenstaete het idee van een openbare boekenkast op.
www.link700.nl
Leon Colbers
De QR-code geeft u de mogelijkheid om direct naar een webpagina te gaan. Om deze code te lezen heeft u een QR-reader nodig die u kunt downloaden in de market of appstore. 8
9
Voorjaarsnota Breda 2015
2
10
2 In dit hoofdstuk presenteren wij onze specifieke inhoudelijke accenten voor 2016, die voortbouwen op de pijlers ‘verbindend bestuur’, ‘dynamiek en economische vitaliteit’, ‘mensen maken de stad’ en ‘ruimte voor ontwikkeling’.
2.1
BREDA DOET
Het was onze eerste prioriteit om per 1 januari 2015 zorggarantie te bieden. Dat is gelukt. Vanaf nu is de opgave om de zorg, anders en slimmer dichtbij huis, voor en met elkaar, goed te regelen. Bij de start van deze bestuursperiode hebben wij - in nauwe samenwerking met vele partijen in de stad - de finale voorbereidingen getroffen voor de decentralisatie van taken op het gebied van jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en arbeidsparticipatie naar de gemeente per 1 januari 2015. Momenteel ronden wij die voorbereidingen ook af voor de opvang en begeleiding van kwetsbare groepen onder de noemer “Breda geeft Thuis”. Wij hebben ons daarbij vooral sociaal hard gemaakt voor de continuïteit van zorg voor Bredanaars, die dat (tijdelijk) niet zelf of samen met hun omgeving voor elkaar krijgen. Er is in dat opzicht de afgelopen tijd enorm veel positiefs gebeurd in de stad, wijken en dorpen. Er zijn vele nieuwe initiatieven ontstaan en onder het motto ‘goede zorg doen we samen’ heeft zich met Zorg voor elkaar Breda een uiterst sterk netwerk van vele maatschappelijke Bredase organisaties en de Gemeente Breda ontwikkeld, dat nog steeds groeit. Ook de maatwerk- en wijkgerichte aanpak van de zorg is een beweging die vanuit gemeente, met de wijkteams en het CJG, goed is ingezet. Zij zijn de vaste gezichten in de wijk die samenwerken met wijkverpleegkundigen, zorgaanbieders en maatschappelijke partners. We zijn hartstikke trots op dit soort netwerken waarmee we in Breda invulling geven aan zorg voor elkaar.
Niettemin merken we dat met name onze eigen (gemeentelijke) benaderings- en werkwijzen nog onvoldoende zijn ingericht op de nieuwe verhoudingen en uitvoeringspraktijk van het sociaal domein. In 2015 en 2016 willen we in dat opzicht de beoogde en noodzakelijke overgang van ‘transitie’ naar de zogenoemde ‘transformatie’ maken. Hervorming van ons totale zorg’systeem’ - de transformatie - is even wenselijk als noodzakelijk. We willen daarvoor ruimte en voorwaarden scheppen voor zorg voor jezelf en elkaar en tegelijkertijd zware, dure zorg en ondersteuning toegankelijk én betaalbaar houden. Onder de naam “Breda Doet” willen we met twee grote stappen deze transformatie van het Bredase sociaal domein initiëren, inspireren en stimuleren. Met de eerste stap willen wij het maatschappelijk veld en initiatieven in het sociaal domein stapsgewijs anders gaan prikkelen en faciliteren. Daartoe wordt in de eerste helft van 2015 de veelheid aan versnipperd beleid geïntegreerd en gecomprimeerd tot een nieuw beleidskader, waarmee ook de subsidie-uitvraag in 2016 e.v. een ander karakter zal krijgen.
Voorjaarsnota Breda 2015
Accenten
11
Met de tweede stap willen wij in de tweede helft van 2015 werken aan een herontwerp van het gemeentelijk beleidsdenken en -doen op het sociaal domein. Dit doen we intensief met en door partijen en mensen in Breda bijvoorbeeld met behulp van Stadslabs. Doel is te komen tot één innovatieve, inspirerende en geïntegreerde koepelvisie voor het hele sociaal domein.
2.2
WERK
Het hebben van werk is en blijft de belangrijkste sociale voorwaarde om mee te kunnen doen aan de Bredase samenleving. Het stimuleren van de lokale en regionale economie en het nog gerichter bevorderen van arbeidsparticipatie is daarom ook voor 2016 een belangrijk accent, zeker nu de rijksmiddelen die we hiervoor ontvangen sterk afnemen. Breda heeft een diverse economie en is kansrijk gelegen. De aantrekkingskracht op nieuwe vestigers stijgt merkbaar en de laatste economische barometer gaf herstel van de economie aan. De creatieve industrie werkt samen en pakt haar kansen, wat weer goed aansluit bij de ontwikkelingen in de binnenstad en het vestigingsklimaat. De ondernemers in Breda zijn van wezenlijk belang voor een goede arbeidsmarkt en een vitale binnenstad. Daarom werken we hard aan Top dienstverlening aan ondernemers in onze stad. In diverse sectoren hebben we prima verbindingen gelegd met onderwijs en bedrijfsleven. Maintenance, logistiek, biobased economy, maar ook de creatieve industrie, leisure en zorg zijn sectoren die onze aandacht hebben, al dan niet in regionaal verband en/of in samenwerking met MiddenBrabant. Dit zijn kansrijke sectoren voor onze werkgelegenheid. Het geactualiseerde uitvoeringsprogramma van de regio West-Brabant legt op economisch vlak nadruk op de sectoren agrofood, chemie, high tech systems & materials en logistiek. Door het versterken van deze
industriële basis in combinatie met logistiek kunnen we andere economische activiteiten opstuwen. Samenwerking op het vlak van onze concurrentiekracht, arbeidsmarkt en vestigingsklimaat is daarbij onontbeerlijk. Dit vraagt een andere en intensievere acquisitie. De vernieuwde samenwerkingsafspraken die we met en tussen BOM, REWIN en Strategic Board Delta Region maken, ronden we voor de zomer van 2015 af. Dit vormt een stevige basis om in 2016 vorm te geven aan de economische kracht van Breda en zijn omgeving.
door- en uitstroom naar (tijdelijk danwel parttime) werk en/of opleiding en de aanpak van fraude. Deze notitie wordt binnenkort aan de raad aangeboden.
Voor de uitvoering van de participatiewet en de bredere opgave in het sociale domein is de verbinding met het ondernemersveld van belang. In 2015 en 2016 wordt uitvoering gegeven aan de actiepunten uit het vastgestelde Uitvoeringsplan Participatie 2015 – 2016, waarbij gemeten wordt wat de effecten zijn van de activerende maatregelen die we treffen ter verhoging van uitstroom en arbeidsparticipatie. We staan daarbij overigens voor de forse financiële uitdaging om een oplossing te vinden voor de dalende budgetten voor Participatie (inclusief Wsw) en het Uitkeringsbudget (BUIG). Een belangrijke oorzaak van het tekort op het BUIG budget wordt veroorzaakt door een wijziging in de verdelingssystematiek van het Rijk. Samen met andere nadeel-gemeenten trekken we in 2015/2016 op richting Den Haag voor een eerlijker verdeelmodel. Vooralsnog moeten we voor Breda voor de komende jaren rekening houden met een verschil ter grootte van ruim 8 miljoen euro, tussen het budget voor de bijstandsuitkeringen dat de gemeente vanuit het Rijk ontvangt en het werkelijk aantal uitkeringen dat de gemeente verstrekt. En alhoewel er een overgangstermijn van drie jaar geldt, moeten we bestuurlijk anticiperen. Om het verschil zo veel mogelijk binnen de budgetten te kunnen opvangen, stellen wij met de Notitie “sluitende meerjarenperspectief Wet Buig en P-budget” een maatregelenpakket voor dat in het verlengde ligt van het vastgestelde Uitvoeringsplan Participatie 2015 – 2016. De noodzakelijke maatregelen spitsen zich toe op het voorkomen dat mensen een uitkering aanvragen (preventie),
12
PERSPECTIEF VOOR JONGEREN
Een afgeronde opleiding biedt de grootste kans op werk; een zelfstandig inkomen biedt de grootste kans op volwaardige deelname aan de samenleving. Tegengaan van voortijdig schoolverlaten en jeugdwerkeloosheid zijn al langer speerpunt van beleid. Daarnaast is het beëindigen van de Wajong regeling reden voor extra aandacht voor deze groep.
2 In 2016 gaan we voorkomen dat een beroep wordt gedaan op een uitkering of zorg. Dit doen we door intensief samen te werken met het onderwijs, ondernemers, CJG-ers, UWV, wijkteams met initiatieven zoals stichting Kick, Get started. We geven extra voorlichting op scholen, we benutten de kennis en ervaring van de scholen en het UWV. Samen met het onderwijs begeleiden we de jongeren vroegtijdig naar vervolgonderwijs. Door inzet van ATEA vinden we binnen leerwerkplekken bij reguliere werkgevers. Het nieuwe instrument Beschut Werken zal vooral worden gebruikt voor deze doelgroep. Nog in 2015 wordt hierover een werkconferentie met onderwijs, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties georganiseerd.
2.4
Met het overgrote deel van de jeugd in Breda gaat het goed. Niettemin zijn er Bredase jongeren die op dit moment niet naar school gaan en/of geen werk hebben. We zetten al enige tijd in op het begeleiden van jongeren naar school of werk - hand in hand met (waar nodig en gewenst) het bieden van ondersteuning en zorg. Het wegvallen van de Wajong-regeling schept de extra verplichting om voor hen als maatschappij andere mogelijkheden te creëren. In 2016 leggen we het accent op twee actielijnen: 1 Alle jongeren die uitstromen uit het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO), Praktijkonderwijs, VMBO, Entreeopleiding en uitvallers vanuit MBO 2 in Breda gaan naar vervolgonderwijs, hebben een duurzame werkplek, een passende dagbesteding of zitten in een toeleidingstraject. Hiervoor is een nog betere aansluiting van onderwijs, arbeidsmarkt en zorg noodzakelijk.
betrokken raken en voelen bij de Bredase samenleving. Inwoners adviseren en geven op bepaalde thema’s in het publieke domein richting. Niet gedacht vanuit projecten en particuliere belangen maar vanuit invloed en enthousiasme. Waar moet de gemeente zijn (schaarse) middelen aan uitgeven? Wat heeft prioriteit? Meer geld voor sport en cultuur, voor parken en groen, voor jeugd en senioren? En wat doen we niet of wat doen we zelf? Het experiment van Breda Begroot wordt samen met bewoners en gemeenteraad vorm gegeven. Medio 2015 zullen de parameters worden bepaald, waarna de uitwerking richting 2016 vorm krijgt.
BREDA BEGROOT
In Breda werken we al geruime tijd en op verschillende manieren aan rechtstreekse invloed op en bijdragen van bewoners aan hun woon- en leefomgeving. Districtsgewijs werken, wijkgericht werken, wijkplan, wijkavontuur en Opgeruimd Breda, zijn daarvan krachtige voorbeelden. We zoeken voortdurend met bewoners naar verdere ontwikkelingsmogelijkheden. De roep hierom klinkt zeker niet alleen in Breda. Ook landelijk wordt opgeroepen de lokale democratische verhoudingen te actualiseren. In 2015 verkennen wij de invoering van een burgerbegroting in Breda. “Breda Begroot” zien we als een open werkvorm en dialoog waardoor inwoners écht invloed kunnen hebben op een gedeelte van het inrichten van hun stad. Daarmee maken we een flinke stap in ons voornemen de democratie te blijven vernieuwen. Andere instrumenten zoals de wijkplannen, het Wijkavontuur, de Wijkimpuls en Opgeruimd Breda passen daar bij en ontwikkelen we door. Met Breda Begroot zal de invloed en de verantwoordelijkheid van inwoners verder gaan dan meedenken en meepraten. Hierdoor zullen inwoners op een andere manier en nog meer
Met CultuurBreda en BredaBegroot zijn experimenten gestart om invulling te geven aan de ‘burger participatie’. Stap voor stap doorleven hoe ‘burger participatie’ succesvol in te vullen zodat al die energie en ideeën aangewend worden om Breda nog grootser te maken. Fantastisch om deelgenoot van dit proces te zijn en dit tot een succes te maken.. Vriendelijke groeten, Jaap den Hollander
De tips van Jaap bij Breda begroot vindt u hier
Voorjaarsnota Breda 2015
2.3
13
2.5
ACCOMMODATIES
Ook bij ons accommodatiebeleid is nu een vervolgfase aan de orde; daarin beoordelen we juist de taken en verantwoordelijkheden van bewoners, marktpartijen, gemeente en verenigingen en faciliteren of accommoderen we die waar nodig en alsdan zo veel mogelijk in combinatie met elkaar. De gemeente beheert ongeveer 280 accommodaties. Wij geven dit najaar antwoord op de vraag welke daarvan in bezit blijven, welke een andere bestemming krijgen of afgestoten worden. Die vraag heeft betrekking op alle gemeentelijke accommodaties, dus inclusief cultuur en onderwijs. Wij vinden dat onze basisvoorzieningen van wijk- en sportaccommodaties duurzaam op orde moeten zijn; zij vormen een fundament waarop de verdere ontwikkeling van onze stad, wijken en dorpen wordt gestoeld. Een duurzaam fundament betekent dat onzekerheden over voortbestaan en veiligheid zo veel als mogelijk worden weggenomen. Maar duurzaam betekent ook dat we bijdragen aan onze klimaatdoelstellingen. Met een dubbele focus kijken we daarom naar ons vastgoed en in het bijzonder naar de wijkcentra en de sportaccommodaties. Met de door ons voorgestelde nieuwe nota voor sportaccommodaties komt het beheer en onderhoud van de sportaccommodaties op orde. Daarnaast is er een investeringsbudget beschikbaar. Een nieuwe trainingshal voor het (top-)turnen, aanpassing van de kleed-wasaccommodatie op sportcomplex Paradijs en extra middelen die we kunnen inzetten als cofinanciering bij nieuwe initiatieven moeten een extra impuls geven aan de sportinfrastructuur van de gemeente. Een nieuw tarievenstelsel en een eenduidige systematiek voor erfpacht horen daarbij. Daarnaast wordt de omgang met overcapaciteit uitgewerkt en worden de mogelijkheden voor reclame en toegankelijkheid bij sportaccommodaties opgepakt.
In 2015 al zullen daarvan de eerste resultaten te zien zijn. Wij maken ons gemeentelijk vastgoed duurzamer en veiliger en geven daarmee in vulling aan de wens van de gemeenteraad, die bij het pre-voorjaarsnota-debat is geuit. In 2016 stellen wij 500.000 euro beschikbaar voor een eerste aanzet daartoe. Naar schatting zal uiteindelijk een bedrag van in totaal 5 miljoen euro noodzakelijk zijn, die in de loop van tijd ook weer verder gevuld kan worden met energiewinsten en subsidies.
zoals Outdoor Brabant, Breda Future en buurtevenementen als En Plein Public, maar ook nieuwe zoals de ENECOtour, WingsforLife Worldrun of het EK damesvoetbal in 2017. Met dance-evenementen benadrukken we het belang van aanwezige internationale toptalent in Breda en benutten we de potentie om ons internationaal te profileren. Met verschillende partners worden krachten gebundeld om Breda als stad, zowel promotioneel, economisch, cultureel als toeristisch sterker te laten liften op dat succes.
Wijkcentra spelen een belangrijke sociale en verbindende rol als het gaat om ontmoeten en meedoen in de eigen buurt en wijk. In lijn met een van de ingediende ideeën in het kader van de pre-voorjaarsnota, willen we wijkcentra zo veel als mogelijk open houden. Vooral als er geen alternatieven zijn in een wijk. In onze begroting is jaarlijks € 0,1 miljoen voor instandhouding beschikbaar en € 0,3 miljoen voor maatschappelijk vastgoed. We gaan na of en hoe we binnen deze begroting in 2016 in de meest kwetsbare wijken een voorziening duurzaam kunnen behouden, waarbij ons uitgangspunt is dat bezit van deze accommodaties geen doel op zich maar moet bijdragen aan de te bereiken effecten.
In 2015 wordt het stelsel van leges en precario herzien. Kleine evenementen worden op het gebied van leges en precario volledig gecompenseerd. Overduidelijke commerciële evenementen niet meer. Tegelijk wordt ingezet op versimpeling van de vergunningenprocedure. Zo zal de meerjarenvergunning, waar sinds eind 2014 mee geëxperimenteerd wordt, verder uitgewerkt worden. Ook het organiseren van wijk- en buurtevenementen wordt op deze manier vereenvoudigd. In 2016 streven we naar een versimpelde procedure voor nieuwe aanvragen en voor herhalingsaanvragen voor evenementen die in eerdere edities de zaken op orde hadden.
2.6
EVENEMENTEN
Evenementen – groot en klein - zijn waardevolle voorbeelden van initiatief en samenwerking van bewoners, organisaties en gemeente. De overheid organiseert zelf geen evenementen maar faciliteert en stimuleert anderen om dat te doen. We versterken dit waar het kan. Evenementen hebben een aantrekkende en stimulerende rol voor stad, bewoners en bezoekers. Ze zijn van grote waarde, zowel inhoudelijk als toeristisch en economisch. De historische binnenstad biedt een aansprekend decor voor evenementen. We willen de stad nog meer op de kaart zetten met aansprekende evenementen op het gebied van (top)sport, dance, (beeld) cultuur en erfgoed. Bestaande evenementen,
14
15
Voorjaarsnota Breda 2015
3
16
3
In dit hoofdstuk schetsen wij onze inspanningen op de samenhangende en duurzame pijlers van onze bestuurlijke agenda: ‘verbindend bestuur’, ‘dynamiek en economische vitaliteit’, ‘mensen maken de stad’ en ‘ruimte voor ontwikkeling’. Per pijler geven wij aan wat we samen met de stad, wijken en dorpen in 2016 gaan doen.
3.1
Naast het accent ‘Breda Begroot’ (2.4) werken wij op basis van de pijler ‘verbindend bestuur’ in 2016 aan een viertal ambities: 1 Bestuurlijke vernieuwing 2 Dienstverlening 3 Regio 4 Organisatie 3.1.1 Bestuurlijke vernieuwing Verbindend besturen is voor ons het geloof in moderne democratie, waarin gekozen vertegenwoordigers, bestuur en bewoners van de stad nauwer en directer samenwerken. We zien in deze beweging al volop nieuwe initiatieven, coalities en samenwerkingen ontstaan. Concreet bijvoorbeeld rondom de Duurzaamheidsopgave waarin de D100 tot nieuwe inzichten heeft geleid. Of Breda Broeit, waarmee we ons pad van ontregelen op het Haveneiland voortzetten. Met ‘Breda Doet’ (zie 2.1) en ‘Breda Begroot’ (2.4) willen we deze beweging versterken. Het vraagt bestuurlijke vernieuwing. Van de gemeentelijke organisatie vraagt het vooral een flexibele opstelling waarin we samen op zoek gaan naar oplossingen en inspiratie in de samenleving o.a. in aansluiting op het wijkgericht werken. We beseffen dat er geen pasklaar antwoord is, maar dat de verkenning samen met partners in de stad het politieke en maatschappelijk debat verstevigt. Dit alles sluit prima aan op de Agenda voor Lokale Democratie die op dit moment door het Rijk wordt ontwikkeld. Wij stellen voor om met gemeenteraad, inwoners, organisaties en bedrijven in 2016 te investeren in onderzoek en experimenten om ook in Breda deze agenda zichtbaar te
maken. Wij willen daarom in 2016 nadrukkelijk experimenteren met nieuwe, flexibele interactievormen zoals Stadlabs, die naar onze overtuiging katalysatoren zijn. Toegankelijke en inspirerende ontmoetings- en werkplaatsen, waarin kenniswerkers, burgers, onderwijs, bedrijven en overheden co-creëren, uitvinden en innoveren. Het zijn vitale steden die van innoveren en inspireren hun identiteit maken. Steden die nooit grijs worden en niet zullen verdwijnen. Met een top-infrastructuur aan kennisinstellingen in Breda en de regio hebben we goud in handen. Sterker, de hogescholen van Avans en NHTV zijn vaak trekker van dit soort concepten voor maatschappelijke en bestuurlijke vernieuwing. 3.1.2 Dienstverlening Verbindend bestuur betekent voor ons inlevend en in warm contact staan met Bredanaars als het gaat om dienstverlening. Het project Top Dienstverlening is in 2016 volop op stoom. Uiterlijk in 2016 worden 16 klantprocessen geoptimaliseerd in termen van verspilling en ketensamenwerking, waarmee er ongeveer 600 medewerkers getraind zijn in het leveren van een verbeterde dienstverlening en hier nog meer Afvalkalender 2014 en bevlogen in zijn. Door te sturen op procesinformatie optimalisatie zullen uiteindelijk efficiency- en dus financiële ga naar www.mijnafvalwijzer.nl of voordelen kunnen worden behaald. download de AfvalWijzer app
Voorjaarsnota Breda 2015
Pijlers
VERBINDEND BESTUUR
17
Ook op het gebied van dienstverlening verandert de maatschappij. De digitale mogelijkheden veranderen mogelijk nog sneller. We maken continu keuzen of en hoe onze analoge en digitale kanalen bijdragen aan verbinding met Bredanaars. In het bijzonder houden we, samen met gebruikers, onze gemeentelijke website kritisch tegen het licht. Dit heeft ook zijn effect op de inrichting van het ondernemersloket. Het streven is dat een ondernemer 80% van zijn vragen digitaal kan afhandelen. We hanteren binnen het ondernemersloket de drietrap: digitaal daar waar het kan, warme doorverwijzing naar één centrale ingang en persoonlijk contact daar waar het moet. Het ondernemersloket is daarmee geen fysiek loket maar behelst het totaal aan contactmogelijkheden waar de ondernemer zijn vraag kan stellen. Op deze manier biedt de gemeente optimale ondersteuning en voert ook actief relatiebeheer richting bedrijven. In 2016 zal de publiekshal van het stadskantoor nog klantvriendelijker en gastvrijer zijn ingericht. Daarvoor wordt het concept “klantontvangst door gastvrouwen” beproefd. We streven naar een score in klanttevredenheidsonderzoek op het onderdeel “hospitality” van minimaal een 7,5 in 2016. De kosten van de herinrichting zijn in de begroting voorzien. De functie van “gastvrouw” zal met name door vrijwilligers worden ingevuld. In het kader van Topdienstverlening bundelen we “zaaktypen” voor specifieke klantgroepen. Hiermee werkt Topdienstverlening als een katalysator voor een procesgerichte werkwijze en de bijbehorende informatisering. Door bovengeschetste ‘totaal’-aanpak zal Topdienstverlening een substantiële bijdrage leveren aan de restant-taakstelling op de bedrijfsvoering van € 2,0 miljoen.
3.1.3 Regio Verbindend bestuur is ook verbinding maken buiten Breda. Bij onze keuzes voor bestuurlijke samenwerking over de gemeentegrenzen heen, kijken wij gerichter en selectiever met wie wij welke ambitie het best kunnen realiseren. Als het gaat om strategische, ruimtelijke-economische vraagstukken - zoals onze bereikbaarheid per spoor en weg, het stimuleren van de creatieve sector in onze stad, behoud en toevoeging (rijks)vastgoed, campusontwikkeling - is en blijft het gezamenlijk optrekken richting Provincie en Rijk belangrijk. Daarom zoeken wij op dit bovenregionale schaalniveau samenwerking in de zuidwestelijke Delta (o.a. Deltri-verband, Drechtsteden, Regio West-Brabant) als ook meer oostwaarts (Tilburg, Brabantstad, Brainport). Het ontmoeten, verdiepen in elkaars agenda en het verbinden middels samenwerkingsafspraken is in 2016 een speerpunt. Daarmee zoeken we tevens internationale samenwerkingskansen op Europese thema’s en met andere Europese steden. REWIN en de Strategic Board Delta Region vormen voor Breda op deze schaal belangrijke samenwerkingspartners Op regionale schaal in West-Brabant ligt het accent meer op tactische samenwerking op sociaal-economisch gebied. Wij nemen in 2016 daartoe als centrumstad zowel bestuurlijk als ambtelijk onze rol om het aangescherpte Uitvoeringsprogramma van de Strategisch Agenda samen met de 18 andere gemeenten te realiseren. Daarbij zetten wij stevig in op minder bestuurlijke drukte, meer congruentie en dus minder verschillende kleine samenwerkingsverbanden. Binnen de regio realiseren wij in 2016 e.v. met Moerdijk, Oosterhout en Etten-Leur concrete, gezamenlijke aanpakken voor het vestigingsklimaat van de A16-corridor, voor vraagstukken op het gebied van wonen & zorg en voor de energietransitie.
Mensen geven smoel aan de regio Voor mij staat voorop dat Breda bij de totstandkoming en de doorontwikkeling van de Regio West-Brabant een belangrijke rol heeft gespeeld en nog altijd speelt. Er is focus gekomen op een aantal deelthema’s en daardoor kan er slagvaardiger worden geopereerd en kunnen meters worden gemaakt. Je moet je ook altijd bedenken dat West-Brabant als gebied op zichzelf niet zoveel zegt. Het zijn toch vooral de mensen, de gezichten in de regio die West-Brabant maken. De inwoners geven smoel aan West-Brabant. Er is een aantal onderwerpen waarin West-Brabant excelleert. Zo kunnen we stellen dat de regio de founding father van de Strategic Board is. Daarnaast slagen we er steeds meer in om in Vlaanderen, Zuid-Holland en Zeeland samenwerkingspartners te vinden. Daarmee wordt de Zuidwestelijke Delta een regio om rekening mee te houden. Bovendien maakt het ons ook bewuster van het feit dat door samenwerking de mogelijkheden voor de hele regio toenemen. We zijn niet langer naar binnen gericht, maar kijken van binnen naar buiten. Bovendien doen we dat eensgezind. Breda heeft hierin altijd al een pioniersfunctie en een voorbeeldfunctie gehad voor de rest van West-Brabant.
Frank Petter Burgemeester gemeente Bergen op Zoom
18
Mede in het kader van regionale samenwerking heeft de aansturing van de verbonden partijen bijzondere aandacht. Wij werken in 2016 graag mee in de uitvoering aan het raadsbesluit over het rekenkamerrapport over dit sturingsvraagstuk en de afstemming die daarvoor met andere, deelnemende gemeenten nodig is. Voorts zetten wij in op de professionalisering van onze Externe Betrekkingen. Daarmee vergroten wij onze externe oriëntatie in het algemeen en onze netwerk- en lobbykracht met anderen richting Europa, Rijk en Provincie in het bijzonder. Wij manifesteren ons daarbij als een innovatieve, aantrekkelijke en betrouwbare samenwerkingspartner. Wij zien volop kansen, bijvoorbeeld als het gaat om Dance en evenementen (zie 2.6); Zorginnovatie (3.3.1); Spoorzone en –bereikbaarheid (3.4.2.); herbestemmen (rijks) vastgoed in de stad; Beeldcultuur (Visual Design / Creatieve industrie / City of Imagineers) en Klimaatadaptie (3.2.5).
3.1.4 Organisatie Verbindend besturen vraagt om een organisatie die compact, flexibel en hoogwaardig is en functioneert in een (multi-) netwerkstructuur met inwoners, bedrijven, andere overheden en maatschappelijke instellingen. Een open organisatie dus, die tegelijkertijd ook doelmatig werkt, ‘in control’ en rechtmatig is. Om aan deze eisen te voldoen geven we de (door)ontwikkeling van de organisatie vorm en inhoud langs vier samenhangende lijnen: ‘organiseren’, ‘leren en ontwikkelen’, ‘sturen en beheersen’ en ‘verbinden’. We zetten in op strategische personeelsplanning. Op een goed inzicht op de bezetting, goede mogelijkheden voor ontwikkeling, een kwalitatieve goede koppeling tussen werkzaamheden en werknemers en een interne flexibele schil die zodanig functioneert dat de inhuur tot een minimum is beperkt. Onze medewerkers werken in verschillende netwerken, voor en met meerdere organisaties en in meerdere kortdurende opdrachten. Mobiliteit is een van de speerpunten van ons personeelsbeleid. Onze communicatie ondersteunt de ruimte die wij geven aan de initiatiefrijke Bredanaar. Themagericht, digitaal waar het kan, persoonlijk waar dat moet. De komende periode werken we aan de doorontwikkeling van communicatie om nog meer in te kunnen spelen op de dynamiek in de maatschappij. De prioriteit ligt bij het Verhaal van Breda, een verhaal dat gedragen wordt door ieder in de stad, wijken en dorpen. Die bieden ons en volgende besturen de mogelijkheid om de goede keuzes te maken. Ook ontwikkelen we een online strategie, waarin we aangeven hoe we overheidsparticipatie en topdienstverlening het beste vorm kunnen. Uiteraard zorgen we er voor dat de interne organisatie aansluit bij deze ontwikkelingen. Om verbinding tussen mensen tot stand te brengen moeten we zijn daar waar de mensen zijn. Online en offline. Daar hoort bij dat we prioriteit leggen bij goede informatie over onze besluiten en hoe mensen in de stad bijdragen of er gebruik van kunnen maken. Kwalitatief hoogwaardige informatie over de stad is van strategisch belang voor de
moderne, open gemeente en haar bedrijfsvoering. Ten aanzien van de beschikbaarheid en kwaliteit van onze informatie onderscheiden we drie pijlers: digitalisering, samenhangend, open & veilig. Dit brengt financiële verschuivingen met zich mee. In 2015 zijn wij gestart met de doorontwikkeling van de financiële huishouding en sturing. Doelstelling is een vergaande vereenvoudiging van de wijze waarop financieel gestuurd wordt. Meer inzicht in de wijze waarop de begroting is opgebouwd, waardoor sneller kan worden gereageerd op veranderende omstandigheden. Het resultaat is een solide en transparante financiële structuur. Naast de doorontwikkeling van de financiële huishouding en sturing werken we ook verder aan de programmabegroting nieuwe stijl, die tot doel heeft het beter toegankelijk maken van de begroting voor raad en inwoners van Breda. Boekhouder en bewoner moeten elkaar immers begrijpen.
Voorjaarsnota Breda 2015
Breda werkt op operationeel niveau met verschillende buurgemeenten intensief samen, o.a. op het gebied van bedrijfsvoering, dienstverlening, beheer, toezicht en handhaving. Wij zetten deze samenwerking voort; waar mogelijk komen we gezamenlijk tot intensivering of verbreding.
19
3.2
DYNAMIEK EN ECONOMISCHE VITALITEIT
Naast de accenten ‘Breda Werkt (2.2) en ‘Evenementen’ (2.6) werken wij op basis van de pijler ‘dynamiek en economische vitaliteit’ in 2016 aan een viertal ambities: 1 Binnenstad 2 Onderwijs 3 Cultuur en Erfgoed 4 Duurzaamheid 3.2.1 Binnenstad In 2015 worden door de ondernemers zelf gebiedsprofielen opgeleverd als uitwerking van Breda Next. De uitwerking daarvan wordt deels gefinancierd door gemeente en deels door de ondernemers. In 2015 wordt ook een onderzoek gehouden naar de bereikbaarheid van de binnenstad. De resultaten daarvan worden in 2016 nader uitgewerkt. Ook de parkeertarieven worden hier in meegenomen, hetgeen tegemoet komt aan de bij het pre-voorjaarsnotadebat gedane suggestie. Accenten liggen op het benutten en stimuleren van het netwerk van Breda Next en op de verbreding van de opdracht Business Coach om leegstand in de binnenstad te bestrijden. Dit ook door koppeling met netwerken vanuit Cultuur en onderwijs. Daarnaast zetten we de aanpak van leegstand, waarbij niet alleen de focus ligt op kantoren maar ook op winkelpanden. Breda ambieert zich te ontwikkelen tot ‘smart data city’ en wil daartoe investeren in digitale binnenstadsontwikkeling. Om deze ambitie waar te maken zijn investeringen in hardware (zoals wifi), software (zoals datanetwerken en diensten) en sociale innovatie (de veranderende samenwerking) essentieel. Burgers, bedrijfsleven en onderwijs worden gestimuleerd deel te nemen in projecten die o.a. gefinancierd kunnen worden uit Europese fondsen als Interreg. Breda stelt zich daarbij expliciet open voor digitale pilots in de binnenstad en stimuleert deze. In 2016 wordt gestart met
een pilot digitaal “verkeerreguleringsplan”. Op basis van de pilot wordt bepaald of dit systeem, dat bijvoorbeeld ook voor milieuzonering kan worden gebruikt, in de gehele binnenstad wordt toegepast. Vernieuwde afspraken met de VVV zijn gekoppeld aan de Visie Binnenstad en leiden in 2016 tot een nieuwe organisatie, die de stimulering van het toerisme en promotie van de stad zal coördineren. In deze organisatie werken ondernemers, NHTV, gemeente en andere belanghebbenden nauw samen.
www.cityofimagineers.com
Breda Binnenstad Fit en Vitaal Om meteen met de deur in huis te vallen. Breda zal een vitale binnenstad hebben als ze in staat is om slim in te spelen op actuele leef- en werkstijlen van vandaag en dit ruimtelijk en organisatorisch kan faciliteren. Vitaliteit neemt met zich mee dat het proces van veranderingen in de stad continu is. Citymaking in de Binnenstad is er op gericht om juist dit proces aan te jagen en te stimuleren. De stad is via haar bedrijven en bewoners aan zet en levert input in ideeën, menskracht en middelen. Dit moet leiden tot een transformatie die van Breda een historische maar ook eigentijdse stad maakt.
en onderwijsinstellingen, nieuwe winkel- en leisureconcepten, broedplaatsen voor starters, aansprekende events en co-creatie tussen overheid, bedrijven en bewoners. De Bredase binnenstad profileert zich met drie onderscheidende kernbegrippen: historisch, bourgondisch en creatief. Tegelijkertijd moet de basis ook op orde zijn. Onze stad dient schoon, heel, vellig en vindbaar te zijn voor haar bezoekers. Het is deze cocktail van maatregelen en interventies die (mits goed uitgevoerd) Breda opnieuw tot één van aantrekkelijkste binnensteden zal maken.
Leo Grunberg Kwartiermaker binnenstad Breda
Sleutelbegrippen om deze transformatie te ‘laden’ zijn begrippen als beleving, ontmoeting, verbinding, innovatie, talent, creativiteit en opleiding. Breda is hard op weg om aan deze begrippen invulling te geven onder andere door het aantrekken van jong talent, aansprekende instituten
20
De onderwijsagenda is de basis voor een continue dialoog met alle betrokkenen in het onderwijs - van voorschool tot hoger onderwijs - leerlingen, studenten, ouders, docenten en bedrijfsleven. In de strategische agenda BZW en Gemeente Breda worden afspraken gemaakt rondom het thema arbeidsmarkt en onderwijs, o.a. over de aansluiting opleidingen - bedrijfsleven: verbinden waar nodig. Een leven lang leren en onbegrensd je talenten ontdekken kenmerken het eigentijds onderwijs. In de Onderwijsagenda Breda hebben we de belangrijkste thema’s daarin benoemd en onze rol en die van onze partners op de knooppunten in een ononderbroken schoolloopbaan, zoals de overgang van het Primair Onderwijs naar het Voortgezet Onderwijs. Daartoe is een masterplan ontwikkeld door het BOB dat vanaf 2016 wordt uitgevoerd. Zo worden docenten in de laatste groepen van het basisonderwijs gezamenlijk geïnformeerd en geïnspireerd over de mogelijke vervolgopleidingen van hun leerlingen in het VO. Creativiteit staat centraal in de doorlopende leerlijn cultuur, waarin kinderen bijvoorbeeld kennis maken met dans vanaf de kinderopvang, gebaseerd op de culturele ladenkast. Dat is nauw verweven met de wens om op dezelfde wijze een leerlijn voor techniek te ontwikkelen waarin kinderen
onbegrensd techniek en wetenschap kunnen ontdekken, in een online en offline omgeving, bij voorkeur in een eigen ‘Ontdekfabriek’ in Breda. In het basis en voortgezet onderwijs is aandacht voor maatschappelijk betrokken onderwijs. Het Bredase model Betrokken Onderwijs is in 2015 gevormd. In deze Voorjaarsnota zijn middelen voor de komende drie jaar gereserveerd. Betrokken onderwijs start met het vergroten van ouderparticipatie en ouderbetrokkenheid in kinderopvang en school. In het voortgezet onderwijs worden jongeren zich bewust van de betekenis van samen-leven en doen ervaring op in de praktijk bij bedrijven, maatschappelijke organisaties en instellingen. Waardevolle inzichten voor jongeren om maatschappelijk actief te zijn en te blijven. De scholen hebben een actieve rol in het vormgeven van het programma.
De kennis, ervaring en inzichten van verschillende generaties zijn zeer waardevol en kunnen we beter benutten. Samen met het onderwijs investeren we in de verbindingen tussen jeugd en ouderen. Onder andere met behulp van digitale ondersteuning leren generaties van elkaar, iedereen is waardevol. Op alle scholen in Breda gaan we het project starten. Generaties verbinden is niet alleen tussen jong en oud maar ook tussen primair onderwijs en voortgezet onderwijs. Kruisbestuivingen tussen vakgebieden, van elkaar leren en elkaar inspireren in rijke leeromgevingen in Breda. We zijn trots op onze Hogescholen, de beste van Nederland. Samen met studenten geven we vorm aan de gezamenlijke introductie in 2016. Een studentenraad is in ontwikkeling, actieve studenten die wat maken van studeren in Breda.
De doelstelling uit het Masterplan Voor- en vroegscholen lopen af in 2015 en moeten herijkt worden. We geloven in een goede start van de schoolcarrière voor iedereen. We zetten daarom de regeling Kostwinnersgezinnen voort zodat iedere peuter in Breda gebruik kan maken van een voorschoolse voorziening. Taal is een belangrijk speerpunt. We zetten onverminderd in op beproefde concepten zoals de Voorleesexpres, Boekstart, Taalmaatjes. Stichting Lezen & Schrijven voert in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap het programma Taal voor het Leven uit. Een programma geïnspireerd door twee internationale initiatieven, om laaggeletterdheid in Nederland aan te pakken. Het programma bestaat uit de ontwikkeling van een curriculum en het werven van grote aantallen vrijwillige taaltrainers en cursisten. Een gedreven, enthousiaste en maatschappelijk betrokken kwartiermaker Taal voor het Leven voor de regio West-Brabant gaat de lokale en regionale taalagenda verbinden en versterken. Daarnaast worden instrumenten en materialen zoals de Taalmeter van de stichting breder ingezet.
Voorjaarsnota Breda 2015
3.2.2 Onderwijs In samenwerking met Bestuurlijk Overleg Breda (BOB) is een aantal hoofdlijnen gedefinieerd rondom taal, creativiteit in techniek en cultuur, sport, bewegen en gezondheid en extra ondersteuning en maatwerk in zorg in en om de school. In de onderwijsagenda staat het perspectief van het kind centraal en al diegenen die direct bij zijn of haar ontwikkeling zijn betrokken, zoals ouders en docenten. De nadruk ligt op het creëren van creatieve leeromgevingen op het gebied van taal en techniek, waarin kinderen spelenderwijs leren en zich ontwikkelen door onbegrensd ontdekken mogelijk te maken. Daarnaast worden afspraken gemaakt over tijd en ruimte voor een kind om te bewegen en te sporten en te leren hoe je gezond kunt eten en drinken.
21
Samen Mijn persoonlijke deelname aan het overleg omtrent ‘Breda Studentenstad’ is gebaseerd op mijn persoonlijke band met Breda als een prachtige culturele stad, de bruisende binnenstad, de verschillende belevenissen van onderwijs die plaatsvinden op de onderwijsinstellingen en de gezelligheid die gecreëerd wordt door het Bredase studentenleven. Vanuit al deze belevenissen heb ik een persoonlijke visie op ‘Breda Studentenstad’ kunnen ontwikkelen. In mijn visie draait ‘Breda Studentenstad’ om haar historie als Nassau stad. Een stad die zich kenbaar maakt in grootsheid. Grootsheid in de zin van de beste hogescholen van Nederland, een grootse culturele binnenstad, een groot landschap van topsport en bovenal een groots studentenlandschap. Gezamenlijk werken wij samen aan een stimulerende omgeving. Samen denken en samen werken aan huisvesting, openbaar vervoer, onderwijs, cultuur, ondernemerschap en aan de bourgondische sfeer die ademt in deze stad. Persoonlijk hoop ik bij te dragen aan ‘Breda Studentenstad’ door meer samen te werken en daardoor samen vooruit te gaan. Het verenigen van het studentenlandschap is in mijn ogen een belangrijk hulpmiddel, waardoor wij tezamen kunnen nadenken over belangrijke onderwerpen voor studenten zoals: huisvesting, openbaar vervoer, onderwijsbeleid, evenementen en de inrichting van de binnenstad. Allemaal onderwerpen die bijdragen aan de individuele belevenis van de student in Breda. Daar waar de belangen van studerend Breda verenigd zijn, ontstaat juist meer ondernemerschap, meer culturele samenwerking en bovenal een geweldige studententijd. Echter hoort bij een verenigd studentlandschap een duidelijke stem en aantoonbare invloed. Horen is niet per definitie luisteren, een dialoog leidt juist tot meer. Geef zij die vooruit
willen, de middelen en vooruitgang zal gerealiseerd worden. Samen praten, denken en ondernemen leidt juist tot het bereiken van doelen. De aantrekkingskracht van Breda is een sterk punt van de stad. Het gezellige centrum met voldoende horeca gelegenheden, een binnenstad vol met bruisende ondernemers, de vele studenten die wonen en studeren in de stad aan een verscheidenheid van studies en onderwijsinstellingen. Maar toch moeten we niet alleen stil staan bij wat op dit moment sterk is. Als we samen vooruit willen, zullen we samen doelen moeten bereiken. Er is nog veel winst te behalen in ketensamenwerking, hierbij bedoel ik een zichtbaar studentenleven dat op hoog niveau samenwerkt met alle onderwijsinstellingen, horeca, bedrijfsleven en gemeente. De mobiliteit om de aantrekkingskracht van buitenaf te vergroten is een belangrijk punt, in een 24uurs economie moet ook s’ nachts de stad vanuit alle hoeken des lands goed bereikbaar blijven. Daarbij moeten wij onszelf ook vragen, hoe zorgen we ervoor dat het Bredase studentenleven ook internationaal op de kaart staat. Door de toename van buitenlandse studenten op de onderwijsinstellingen ligt hier voor ‘Breda Studentenstad’ een grote kans.
www.facebook.com/NHTVinsight/timeline
In mijn ogen draait ‘Breda Studentenstad’ om die partijen die zichzelf goed inzetten, hard studeren maar ook tot in de laatste uurtjes voor een gezellige sfeer zorgen. Wie zijn deze partijen? Alle studenten in het landschap der studerend Breda! Laten we nu eens samen bijeenkomen en samenwerken aan de ontwikkeling van ‘Breda Studentenstad’!
Jacco van de Griek Student bedrijfseconomie AAFM Avans Hogeschool
22
Momenteel wordt in een werkgroep - met daarin vertegenwoordigers van Breda’s Museum, Gemeente Breda, Moti en externe deskundigen - een inhoudelijke visie op een nieuw museaal concept voorbereid. In het najaar 2015 wordt de
“De gemeente werkte bij het maken van cultuurbeleid vaak op een top-down manier: beleid werd ‘aan het bureau’ gemaakt om culturele ontwikkelingen in gang te zetten. Dat leidde helaas niet tot succesvol beleid dat gedragen werd door het veld, simpelweg omdat ze niet bevraagd werden in het proces. Je bent echter wel afhankelijk van het culturele veld voor de uitvoering en ondersteuning van beleid. Momenteel werkt de Gemeente Breda aan een nieuwe cultuurvisie, nu wel bottom-up. Een grote groep initiatiefnemers uit het culturele veld is gevraagd mee te denken over een nieuwe manier van beleidmaken. Dit leidt tot het online/ offline platform CultuurBreda. Dit platform gaat de culturele wensen van Breda, in brede zin, ophalen uit de stad. Mensen
uitgewerkte visie op de toekomst van Bredase Musea aan de raad aangeboden. In 2016 wordt deze geïmplementeerd. Onderdeel van het samenvoegen van beide Bredase musea is de verzelfstandiging van het Breda’s Museum. Om de positie van Mezz te verstevigen ten opzicht van de concurrentie en te voldoen aan de hogere eisen die bezoekers en optredende acts stellen, zijn diverse bouwkundige en installatietechnische aanpassingen nodig. Het niet tijdig nemen van maatregelen zou de exploitatie van Mezz in de nabije toekomst in gevaar kunnen brengen. 2015 is het Van Gogh jaar. 2016 gebruiken we om het erfgoed van de kunstenaar nog nauwer te verbinden met de regio West-Brabant. Dit geeft een toeristische, dus economische impuls aan de kunst en cultuur in stad en de regio. Breda als stad van beeldcultuur wordt op steeds meer plekken zichtbaar. Naast toonaangevende evenementen als Breda Photo en Graphic Design Festival, geven nieuwe initiatieven zoals de projectie op het Spanjaardsgat tot stand gekomen in samenwerking met St. Joost,
uit het culturele veld sturen dit platform aan. Geïnteresseerde partijen zijn altijd welkom om zich aan te sluiten (bottom-up en transparant). Zo is er meer kans dat wensen en initiatieven breed ondersteund en omarmd worden in de stad. Het zijn immers de wensen van de stad die het platform verzamelt en omvormt tot nieuw beleid. Het is een nieuwe, experimentele werkwijze voor de Gemeente Breda. Alle betrokken partijen reageren daar tot nu toe enthousiast op, wat blijkt uit de blijvende betrokkenheid en belangeloze inzet in de procesgroep CultuurBreda.”
Lot vd Putte Directeur CLIB
Communication & Multimedia Design (Avans) en Game Academy (NHTV) - hier invulling aan. We versterken in 2016 de unieke combinatie tussen erfgoed en beeldcultuur, zeker ook samen met een groeiend aantal ondernemers die op dit gebied hun krachten bundelen in Breda, City of Imagineers. Breda is een stad met een rijke historie. Om het erfgoed van Breda nog beter beleefbaar te maken is het concept Stadsverhalen ontwikkeld en onlangs gepresenteerd: een transmediale beleving op het snijvlak van citymarketing, evenementen, citymaking, beeldcultuur, podiumkunst, oude en nieuwe media die tevens samenwerkingskansen creëert met de onderwijssector in Breda. In 2015 wordt de erfgoedvisie ‘Erfgoed in Context’ herijkt. In de komende periode zullen de nieuwe Erfgoedwet en Omgevingswet worden vastgesteld. Deze wetten maken een transitie van gemeentelijke monumenten naar beschermde panden in een Omgevingsplan noodzakelijk. Daarnaast worden gemeenten verplicht om vooraf (en meer gedetailleerder dan nu) het erfgoed te inventariseren en beschermende maatregelen te nemen in het Omgevingsplan.
Voorjaarsnota Breda 2015
3.2.3 Cultuur en erfgoed Samen met de stad wordt cultuur vormgegeven in Breda: een nieuw proces dat in 2015 is gestart. Er wordt een online/offline community gebouwd met de initiatiefnemers. Deze biedt ruimte voor iedereen die actief is op cultureel gebied, ideeën heeft, samenwerking zoekt, geïnformeerd wil worden of zich op een andere manier betrokken voelt. Dit richt zich zowel op stedelijk niveau als op wijk- en dorpsniveau. Cultuur tot in de haarvaten. In 2016 wordt het verder uitgebouwd, zodat betrokkenen zelf koers bepalen voor een sterker cultureel veld in Breda. Het uitgangspunt blijft: ‘meedenken is meedoen’. Wensen worden werkelijkheid als mensen hun schouders onder de betreffende initiatieven willen zetten. De plannen die daaruit voortkomen worden in 2016 uitgevoerd. Op basis daarvan worden de kaders vastgesteld voor de Rijkskunstenplanperiode 2017-2020.
23
Rick Bastiaanssen (Student human resource management, Avans)
“ Het verbaast me altijd hoe groot en hoe mooi je bepaalde dingen kunt creeëren op het moment dat je met een hele club samen zit met verschillende achtergronden en zo elkaar kunt aanvullen.”
5
BN De Stem • 9 maart 201
3.2.4 Duurzaamheid In 2015 wordt de milieuvisie opgesteld om de koers op het gebied van duurzaamheid te bepalen. Hiervoor worden onder meer de uitkomsten van de D(uurzame)100-bijeenkomst gebruikt. Een brede vertegenwoordiging van bewoners van Breda heeft aangegeven welke duurzaamheidsprojecten men belangrijk vindt. Het klimaatuitvoeringsprogramma wordt volgens planning uitgevoerd. Veel particulieren en verenigingen zijn zelf aan de slag met tal van projecten, zoals verduurzaming van bestaande woningbouw en de ZonnewIJde. De gemeente vervult hierbij een verbindende, faciliterende en stimulerende rol. Er is een kernteam ingesteld (Energiek Breda) waar Onderwijs, Ondernemers, Overheid en de Ondernemende burgers zijn vertegenwoordigd (4 O’s) met wie het eigenaarschap van de te behalen doelen wordt gedeeld. De ambities worden ondersteund met de reserve klimaatfonds, die onder meer wordt gevuld met inkomsten van de drie windturbines op Hazeldonk. Deze windturbines worden in 2015 gerealiseerd. 2016 staat in het teken van het uitvoeringsprogramma klimaat. Het bodem-masterplan is vastgesteld en er is een bodemreserve ingesteld, waarmee de komende jaren de ontwikkeling voor de ondergrond vormgegeven wordt.
www.d100breda.nl
We gaan de komende jaren op tal van manieren inzetten op een andere en betere manier van scheiden en hergebruiken vanuit de gedachte: Afval is Grondstof. Vanuit dat perspectief moet bij aangeboden afval in eerste instantie bekeken worden of het in die vorm opnieuw te gebruiken is (tweedehands bouwmaterialen, bijvoorbeeld), vervolgens of het materiaal gerecycled kan worden. De laagste stap - omzetten in energie door middel van verbranding - dient vermeden worden. Om betere afvalscheiding te stimuleren wordt ingezet op gerichte en persoonlijke communicatie. Hier passen andere inzamelmanieren bij zoals ‘omgekeerd inzamelen’: het aan huis ophalen van grondstoffen (papier, karton, groente-, fruit- en tuinafval, plastic drankverpakkingen)
24
We zijn met afvalstromenbedrijf Attero in gesprek over nascheiding van diverse stromen (sorteerproeven). Inwoners zijn via enquête en digipanel bevraagd over de afvalinzameling in Breda. Daarnaast wordt informatie opgehaald bij andere steden in het land en in de regio, zoals Tilburg, Etten-Leur en Oosterhout. In samenwerking met Vindingrijk wordt in 2016 een kleine bouwmarkt opgezet. Deze verkoopt tweedehands bouwmaterialen en andere zaken die worden aangeleverd door de burger bij het Milieustation of worden opgehaald bij de burger thuis. Het gaat over materialen die hergebruikt kunnen worden maar ook over restjes materialen. Hier is een locatie voor nodig. De kleine bouwmarkt wordt gerund door Vindingrijk. Er wordt onderzocht of dit gecombineerd kan worden met de kringloopwinkel. Bovenstaande zou ook nog gecombineerd kunnen worden met het een “pandjeswinkel” (spullen opkopen van een klant en in hetzelfde pand doorverkopen).
3.3
MENSEN MAKEN DE STAD
Naast de accenten ‘Breda Doet’ (2.1), ‘Perspectief voor jongeren’ (2.3) en ‘Accommodaties’ (2.5) werken wij op basis van de pijler ‘Mensen maken de stad’ in 2016 aan zes ambities: 1 Zorg en welzijn 2 Opvang 3 Jeugd 0-24 4 Wijken en dorpen 5 Sport 6 Veiligheid 3.3.1 Zorg en welzijn Vrijwilligers zijn van enorme maatschappelijke waarde in Breda. Samen kijken we hoe we het vrijwilligersbeleid op een eigentijdse manier vorm geven. Iedereen is belangrijk. Na de transitiefase wordt 2016 het jaar van verandering (transformatie) in de zorg. Al doende leren we met en van elkaar. We hebben de toegang geregeld via Zorg Voor Elkaar Breda en het CJG. Samen met mensen waar het om gaat en met de ervaringen van 2015 blijven we in beweging om de zorg te optimaliseren en slimmer in te richten, op weg naar één toegang. Wijkgericht en ruimte voor een nieuwe aanpak staan hierbij centraal, waarbij vrijwilliger en professional hand-in-hand blijven werken aan preventie en goede zorg in Breda. Naast de risicoreserve van € 20 miljoen is een beperkte reserve WMO beschikbaar. Na bekostiging van Housing First (Beschermd Wonen) bedraagt de reserve in 2015 nog ongeveer € 3 miljoen. Deze reserve blijft beschikbaar voor een ‘zachte landing’ tot we kunnen vaststellen dat de transitie van de WMO afgerond en stabiel is. Naar verwachting is dat in 2017.
De nieuwe generatie, talenten en studenten moeten we betrekken bij de transformatie opgave. Een andere blik helpt in het komen tot nieuwe oplossingen. In een aantal wijken gaan studenten van de opleiding Social Works (Avans) aan de slag, waarbij we het wijkgericht werken in wijkteams onderzoeken. Zo leren we in de wijk, uit de praktijk. Breda heeft in Roosendaal en Bergen op Zoom partners gevonden om samen de regio als proeftuin in te richten op het gebied van zorg & innovatie. Andere gemeenten sluiten aan. Breda vervult haar rol als schakel naar BrabantStad. In het actieplan Zorg & Innovatie zijn accenten verwoord voor de komende periode. Met regionale gezamenlijke inzet in het Interreg project Cross Care ontstaat samenwerking op schaal van West-Brabant. Een samenwerking waarbij lokale projecten onderling kunnen profiteren van ervaring en kennis waarmee de kansen op succesvolle projecten worden vergroot. Oplossingen dichtbij mensen thuis zoals de inzet van seriousgaming waarin verbindingen tussen generaties gemaakt worden, mensen in beweging komen. Het leven wordt aangenamer door soms kleine slimme innovaties. We onderzoeken de synergie- en integratie-mogelijkheden tussen de verschillende soorten doelgroepenvervoer in Breda, gericht op effectiviteit, efficiëntie en inspelend op actuele ontwikkelingen en vernieuwingsmogelijkheden. Onder andere de ATEA groep wordt hierbij betrokken. Ook afstemming tussen genoemd onderzoek en de ontwikkeling van meer wijkgericht alternatief openbaar vervoer is nodig en zinvol. Voorjaarsnota Breda 2015
en het wegbrengen van huishoudelijk restafval naar een wijkvoorziening, burgers de keuze geven plastic met een container of een verpakkingszak huis aan huis aan te bieden. In de dorpen is dit reeds gestart en wordt al huis aan huis ingezameld met een verpakkingszak. Een andere proef is een mobiel milieustation dat een paar keer per jaar in de wijk komt.
25
3.3.2 Opvang De zorg voor dak- en thuislozen (Stedelijk Kompas) en voor slachtoffers van huiselijk geweld (Veilig Thuis) is een gemeentelijke taak. Sinds dit jaar is de zorg voor Beschermd Wonen hieraan toegevoegd. Deze drie taken zijn met elkaar vervlochten; daarom bieden wij de raad een ontwikkelagenda Breda Geeft Thuis aan, die we in regionaal verband afstemmen en die hierna ook regionaal wordt uitgevoerd. De verdeling van rijksmiddelen voor Beschermd Wonen (onderdeel van de WMO) pakt ook voor Breda negatief uit. Daarom zijn de budgetten voor de diverse aanbieders ook substantieel lager; nog zonder dat de middelen voor 15 plaatsen Housing First) hieruit gedekt zijn. Het ministerie heeft toegezegd een nieuw onderzoek te doen dat in ons geval mogelijk leidt tot een gunstigere financiering vanaf 2016, met een geleidelijk invoeringstermijn. Op moment van schrijven is hier nog veel onduidelijkheid over. Daarom wordt vanuit de gemeente samen met de zorginstellingen en de VNG een duidelijk signaal afgegeven
richting het ministerie van VWS. Ook wordt het gesprek gezocht met het zorgkantoor aangezien de scheiding tussen de verschillende vormen van GGZ hulp niet altijd even duidelijk is. We hebben de raad voorgesteld om in 2015 Housing First te bekostigen uit de reserve WMO. Een nieuw financieringsmodel kan pas worden ingericht als een verdeelmodel per 2016 beschikbaar is. De gewenste uitbreiding van 15 naar 30 plaatsen Housing First is daarvoor nog niet uitvoerbaar. Voor vrouwenopvang is de rijksuitkering verlaagd met 42%. Dat zal leiden tot een wezenlijk andere vorm van vrouwenopvang (Veilig Thuis) waarin een omkering van zorginstellingen naar zorg en begeleiding thuis nodig zal zijn.
3.3.3 Jeugd 0-24 De Transitie jeugdzorg is doorgevoerd. Wij vinden het belangrijk dat de basisvoorzieningen optimaal functioneren. Dat geldt bijvoorbeeld voor de wijkteams en het CJG. Nu breekt de transformatieperiode aan. We kiezen niet voor een opgelegde doelstelling. We gaan juist met ouders, jeugd en professionals in overleg over verbetermogelijkheden. In het jeugdbeleid richten we ons gemakkelijk op de jeugd die extra aandacht/zorg nodig heeft. Preventie is natuurlijk het primaire doel en daarvoor zijn maximale toegang tot sport en cultuur van belang. In 2015 onderzoeken we met de gemeenten in onze regio West-Brabant Oost de gezamenlijke transformatiedoelen. In deze periode gaan we met jeugd, ouders en professionals in gesprek om te horen hoe het (nieuwe) jeugdhulpstelsel in de praktijk werkt en hoe het verbeterd kan worden. Medio 2015 wordt een nulmeting van de monitor Jeugdhulp uitgevoerd. Op basis daarvan zullen in de tweede helft van 2015 de transformatiedoeleinden worden vastgesteld die eind van het jaar ter goedkeuring worden voorgelegd aan de gemeenteraad.
… Ik zit nu naast de directeur van Merlinde Zorghotel. Volgens mij gaan we samen een mobiele moestuin opzetten voor ouderen mensen. Onder het motto: ‘Plukken zonder te bukken’. Ouderen mensen kunnen niet meer in de tuin werken, omdat ze de grond niet meer kunnen bereiken. Het is best wel een groot probleem. Want als je niet meer kunt tuinieren als je 90+ bent…. Dus als je een tuin kunt ontwerpen, die op de juiste hoogte staat, waardoor je staand kunt tuinieren, dan kun je weer ervaren hoe het is om met je vingers in de klei en in de grond te zitten. Als die mensen langer gelukkig kunnen zijn met zo’n bezigheid, dan blijven ze ook langer gezond.
Lisette Spee Creative Concepts
Klik hier voor de link
26
Als wij stellen dat basisvoorzieningen op orde moeten zijn, betekent dat ook dat alle kinderen ruimte en tijd hebben om te kunnen spelen in een uitdagende omgeving. Breda ontwikkelt zich als kindvriendelijke gemeente en dat blijft niet onopgemerkt. Wij werken mee aan het versterken van het Nederlandse en Vlaamse netwerk van kindvriendelijke steden. We zullen dit najaar of begin 2016 gastheer zijn voor bijeenkomst voor het Vlaams/Nederlandse netwerk ook om daar zelf van te leren. Steden wisselen daarbij uit hoe zij een prettige leefomgeving voor kinderen bieden. We realiseren een eigentijdse methodiek aansluitend bij de leefwereld van de jongeren waarin we hen in het zonnetje zetten voor hun geleverde maatschappelijke bijdrage. 3.3.4 Wijken en dorpen Het wijkgericht werken ontwikkelt zich door tot een wijk/ dorp-eigen procesaanpak waarbij de bewoners regie voeren op de leefbaarheid. We ondersteunen en faciliteren en zorgen daarbij voor de verbinding met het gemeentelijk beleid. Het wijkgericht werken is maatwerk dat afhankelijk van de situatie in wijk of dorp, in een wijkplantraject of als zelfstandige activiteiten opgepakt wordt. Met de doorontwikkeling van de Wijkimpuls zetten we in op innovatie projecten waarin actief burgerschap centraal staat. We geven ruimte aan experimenteren als het gaat over sociaal economische projecten die zij in eigen regie willen ontwikkelen op. De uitdaging is om een platform te realiseren zodat wijken, bewonersgroepen, nieuwe
samenwerkingsrelaties in de stad van elkaar kunnen leren. Hiervoor worden bij de jaarrekening 2014 middelen voor beschikbaar gesteld. Met deze gelden gaan we ook investeren op het IDLab Breda en praktijklabs van studenten in de wijk. Samen met onderwijspartners, ondernemers en inwoners de toekomst uitvinden en experimenten in de stad, zie ook 3.1.1. We moeten in beweging blijven en met onze kennisinstellingen samen werken aan innovaties. 3.3.5 Sport De waarde van sporten en de rol van de vele sportverenigingen in Breda hoeft geen toelichting. Om die verenigingen te ondersteunen investeren wij deze periode in het groot onderhoud van gemeentelijke sportaccommodaties. De sportverenigingen kunnen dus rekenen op een duurzaam sportvriendelijk klimaat, hetgeen in lijn ligt met het pleidooi dat hiervoor bij het pre-voorjaarsnotadebat is gedaan. Desondanks resteert een opgave voor deze sector om € 0,1 miljoen structureel extra bij te dragen aan de accommodaties. Dit bedrag zal worden verkregen door in de dit jaar op te stellen tarievennota voor sportaccommodaties een huurverhoging op te nemen waaruit het bedrag van € 0,1 miljoen moet worden opgebracht. Daarnaast doen wij met de nota Sportaccommodaties voorstellen voor een investeringsbudget. Een nieuwe trainingshal voor het (top-)turnen, aanpassing van de kleed-wasaccommodatie op sportcomplex Paradijs en extra middelen die we kunnen inzetten als cofinanciering bij nieuwe initiatieven moeten een impuls geven aan de sportinfrastructuur van de gemeente. Behalve in onze accommodaties investeren we in de openbare ruimte. Die leent zich immers uitstekend voor sportbeoefening. Dat is met name aan de orde bij geplande herinrichting van de openbare ruimte. Denk daarbij aan parken, langs de singels en Bavelse Berg. Dat kan variëren van loop- en wandelroutes, mountainbikeroutes, fitnesstoestellen in de openbare ruimte tot trimparcoursen. In 2015 en 2016 wordt hiervoor een verkenning gedaan.
De Bredase Sport- en cultuurcoaches (combinatiefuncties) hebben de afgelopen jaren hun meerwaarde voor sport, cultuur, jeugd en onderwijs ruimschoots bewezen. Wij willen de 24fte sport- en cultuurcoaches ook na 2016 behouden. Naast het structurele budget van € 772.000 dat de gemeente zelf bijdraagt, is vanwege het wegvallen van een deel van de rijksmiddelen vanaf 2016 € 0,2 miljoen nodig om het aantal coaches op peil te houden. Dit zoeken we in cofinanciering door partijen die veelvuldig gebruik maken van de inzet van de combinatiefuncties, zoals het onderwijs. Daarnaast leggen we verbindingen met andere beleidsterreinen en waar mogelijk met het bedrijfsleven. 3.3.6 Veiligheid Goed toeven is het hoofddoel van het vastgestelde programma Veiligheid 2015-2018. En dat geldt voor de huiselijke haard, de publieke ruimte, maar ook in de grotere context van rechtstaat en regionale economie. Met andere woorden het wonen, werken en recreëren in Breda moet op een veilige wijze plaatsvinden. Als de onderwereld in de bovenwereld actief wordt, kan ‘goed toeven’ – ook te zien als het faire, met rechten en waarborgen omgeven speelveld van de lokale en regionale economie en democratie – in gevaar komen. Het tegengaan van ondermijnende criminaliteit krijgt de komende jaren dan ook bijzondere aandacht. Veiligheidsbeleid is daarbij hoe langer hoe meer een kwestie van verbinden van schaalniveaus, die variëren van het eigen huis en haard tot de internationale dimensie. Van een centrumgemeente wordt daarbij in toenemende mate een voortrekkersrol en een rol als ondersteunende partner gevraagd in de regio, zeker als het om zaken als het tegengaan van ondermijnende criminaliteit gaat. Dat leidt op de eerste plaats tot nauwere samenwerking tussen de 11 gemeenten in de ‘kleine regio’ (politiedistrict De Baronie). Ter versterking van deze samenwerking in de uitvoering is in de Begroting 2015 voorzien in een impuls van ca. € 240.000, die verspreid over 2015 en 2016 wordt ingezet. Deze inzet wordt voor de periode 2015-2017 met hetzelfde bedrag aangevuld middels een provinciale subsidie, die voor dit doel verkregen is.
Voorjaarsnota Breda 2015
Wij richtten ons in de afgelopen jaar sterk op de kinderen tot 12 jaar en op de jongeren en studenten vanaf 18 tot 24 jaar. We sluiten deze keten met de tussenliggende groep. We stellen hen de vraag wanneer hun wijk/ woonomgeving optimaal is. Met organisaties die hieraan een bijdrage willen leveren, bijvoorbeeld door een activiteitenaanbod, gaan we graag in overleg over de wijze waarop wij hen kunnen helpen. Daarnaast toetsen we of het reeds beschikbare activiteitenaanbod wel voldoende bekend is en of het wenselijk is die bekendheid te vergroten.
27
Buurtpreventie in mijn wijk Wie woont er nu niet graag in een veilige en leefbare wijk? Samen met mijn buurtgenoten de verantwoording kunnen oppakken om dit voor elkaar te krijgen was in 2012 een uitdaging voor me. Drie jaar nadat we met Buurtpreventie van start zijn gegaan in Princenhage (Haagweg e.o.) kan ik bevestigen dat we slagen met deze aanpak. Samenwerking via direct contact met gemeente en politie verlopen soepel, de hoeveelheid inbraken (en andere vormen van criminaliteit) zijn aanzienlijk gedaald en de sociale relaties tussen bewoners in ons gebied is versterkt doordat we een stevig contactnetwerk hebben kunnen bouwen met elkaar. Daaruit volgen overigens steeds meer buurtgerichte activiteiten die een positieve impuls geven, zoals samen zorgen voor onderhoud van het groen in een deel van ons gebied. Gelukkig weten Princenhagenaars ook wat hun te doen staat, wie er gebeld moet worden wanneer ze een verdachte situatie waarnemen, of waar en hoe bijvoorbeeld kapotte straatverlichting gemeld kan worden. Dat is over de jaren wel naar voren gekomen tijdens de prettige overleggen met de vrijwillige straatcontactpersonen uit de betrokken straten, onze wijkagent en stadsmarinier die we geregeld voeren. Natuurlijk kunnen ook wij als een van de 40 zelfstandig draaiende Buurtpreventiegebieden in Breda, niet zonder professionele ondersteuning van het team Buurtpreventie Breda om de uitvoering en voortgang van Buurtpreventie te garanderen en stimuleren. Voor mij draagt Buurtpreventie er voor een belangrijk deel toe bij dat ik met veel plezier en een veilig gevoel kan wonen in onze fijne stad Breda.’
Lenny Sinke Voorzitter Buurtpreventie Princenhage Haagweg e.o.
De samenwerking in de uitvoering krijgt de komende twee jaar vorm in onder meer de bundeling van informatie-, analyse- en onderzoekscapaciteit en de vorming van een integraal ‘Baronie Interventieteam’ voor het hele gebied. Politie en Justitie zijn in deze ontwikkeling de primaire partners van de 11 betrokken gemeenten. In de uitvoering zal de samenwerking nauw aansluiten op de activiteiten van de programmaorganisatie van de Taskforce Brabant-Zeeland. Middelen districtelijke samenwerking veiligheid Breda Provincie Noord Brabant Totaal
2015
2016
120.000
120.000
2017
Totaal
80.000
80.000
80.000
240.000
200.000
200.000
80.000
480.000
240.000
De afgelopen jaren heeft Breda haar doelen op het gebied van toezicht en handhaving getalsmatig gezien gehaald en daarmee voldaan aan de wettelijke eisen. Wij hebben echter een andere ambitie op het gebied van toezicht en handhaving, te weten een prettige en veilige stad. Dat vraagt een bijstelling van de doelen, waarbij bijvoorbeeld de controle niet het doel is, maar het uiteindelijke effect op de leefomgeving voorop staat. Hiervoor dient eerst de basis op orde te komen en de zaken die getalsmatig zijn gerealiseerd verder gebracht te worden tot een zichtbaar resultaat in de straten, wijken en dorpen van Breda. Dit betekent een doorontwikkeling van de professionalisering van toezichthouders en handhavers, een verdergaande digitalisering en meer verbinding in de wijken door proactief en gezamenlijk tot prioriteiten te komen door middel van participatiepilots. Het een en ander zal aan de orde komen bij de vaststelling van het meerjarenprogramma toezicht & handhaving 2016-2019.
3.4
RUIMTE VOOR ONTWIKKELING
Op basis van de pijler ‘ruimte voor ontwikkeling’ werken wij in 2016 aan een zevental ambities: 1 Ruimtelijke ontwikkeling 2 Wonen 3 Majeure projecten 4 Gebiedsontwikkeling 5 Mobiliteit 6 Groen, water en natuur 7 Openbare ruimte 3.4.1 Ruimtelijk ontwikkeling Met de vastgestelde Structuurvisie Breda 2030 hebben we een kompas voor de verdere ontwikkeling van Breda. De visie is geen blauwdruk, maar een levend document, dat beoogt samenhang en richting te geven aan de strategische, tactische en operationele uitdagingen en oplossingen in de stad en de regio. In de uitvoeringsparagraaf is een meerjarenperspectief geschetst dat feitelijk vier raadsperiodes vooruit kijkt, noodzakelijk bij de lange doorlooptijden bij de grotere ambities in de stad. Het coalitieakkoord en onze bestuurlijke agenda bouwen voort op deze visie en hebben de nodige zaken geborgd in het investeringsprogramma. Ruimte en Verbinding krijgen inhoud in de uitwerking van de benoemde onderdelen van de Structuurvisie: economie en mobiliteit, wonen en samenleven, en energie/ klimaat/ ondergrond. De gemeentelijke inzet op deze terreinen laat zich in 2016 en verder benoemen in drie soorten van activiteiten: • Onderzoek, oriëntatie en verkenning • Beleidsuitwerking • Maatregelen, activiteiten en projecten. In de sfeer van onderzoek, oriëntatie en verkenning is de relatie met de regio en internationaal van een groeiend belang, op alle terreinen. Aan de herdefiniëring van het centrum zijn de nodige verkenningen gekoppeld. Hierbij zijn o.a. aan de orde: toekomst van Seelig, de Zoete Delta, de Oostflank en Achter de Lange Stallen, de toekomst van Nassau Wallon.
28
3.4.2 Wonen Wij hebben in april met de corporaties en met de drie huurderskoepels Alliantie afspraken gemaakt over de te bereiken doelen voor de periode 2015-2018. Onze afspraken concentreren we rond 5 hoofdthema’s: partnerschap; betaalbaarheid; de woningvoorraad; samenwerking in de wijk en samenwerking rond sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen en zorg. Deze thema’s zijn concreet uitgewerkt in de genoemde Alliantie. We zien dat er nog steeds grote druk is op de goedkope en betaalbare woningen. Een belangrijke graadmeter hiervoor is de lange wachttijd voor een huurwoning in Breda. We willen deze voorraad betaalbare woningen minimaal behouden, door niet meer of later te gaan slopen en de verkoop van sociale huurwoningen terug te brengen. Daarnaast onderzoeken we of de voorraad verruimd kan worden met nieuwbouw en transformatie van leegstaande panden. We gaan daarbij creatief en innovatief aan de slag, met aandacht voor de mogelijkheden die vanuit de nieuwe wetgeving zijn geboden, nieuwe financieringsconstructies, flexibiliteit en vernieuwende woonconcepten. Bij alle plannen worden de mogelijkheden onderzocht om het woningtype aan te passen naar sociale woningbouw. Waar onze eigen regelgeving belemmerend werkt, beoordelen we deze kritisch. De planologische ruimte die geboden wordt in de nieuwe provinciale woningbouwafspraken biedt kansen voor de realisatie van goedkope en betaalbare woningen voor specifieke doelgroepen, waaronder studenten en arbeidsmigranten. We constateren overigens dat het specifiek oormerken voor doelgroepen flexibiliteit in de weg staat en niet direct bijdraagt aan acute huisvestingsoplossingen. Beschikbaarheid wordt niet alleen verkregen door bijbouwen, maar ook via huurprijsbeleid en doorstroming. Met de corporaties worden afspraken gemaakt om huurprijzen van goedkope en betaalbare woningen zoveel mogelijk ‘af te toppen’ en eventueel te verlagen, om hiermee de primaire doelgroep tegemoet te komen. Samen met de corporaties
Klik hier voor de link
Voorjaarsnota Breda 2015
Het proces van Citymaking vloeit voort uit de visie binnenstad. Onderzoek naar alternatieve vervoerwijzen in het kader van de mobiliteitsaanpak Breda wordt doorgezet. Smart City concepten worden verder verkend, ook in Europees verband. Nieuw beleid willen we zo veel mogelijk beperken. Desniettemin vragen maatschappelijke en economische ontwikkelingen om antwoorden van de stad. Onder andere rond de ontwikkelingen in de retail, en rond de leegstand van bedrijfspanden, kantoren, winkels en maatschappelijk vastgoed. Uitwerkingen zijn ook aan de orde van het welstandsbeleid, de milieuvisie en het waterperspectief. In de sfeer van uitvoering ligt een belangrijk accent op realisatie van majeure projecten (zie 3.4.3). In het kader van de mobiliteitsaanpak Breda wordt in 2016 verder inhoud gegeven aan HOV- en fietsverbindingen, en aan doorstroommaatregelen, o.a. aan de Noordelijke rondweg. Aansluitend wordt inhoud gegeven aan wijk- en dorpsplannen, met de nodige aandacht voor de doorontwikkeling van de openbare ruimte in een compacte stad.
29
en marktpartijen zoeken we naar onorthodoxe en innovatieve voorstellen. Wij maken in het kader van de uitwerking van de Allliantie, afspraken over een tijdelijk ‘ondersteuningsfonds voor woonlasten’ voor de periode 1 juli 2015 - 1 juli 2016. Het tijdelijk ondersteuningsfonds is een middel om mensen die in de problemen raken (of zijn geraakt) met hun woonlasten (huurders/eigen woning bezitters) ondersteuning te bieden. Wij leggen bij het ondersteuningsfonds de focus op preventie en het voorkomen van verder afglijden. Samen met de woningcorporaties, Kredietbank, IMW Breda en SMO Breda wordt vervolgens uitvoering gegeven aan de regeling. Gedurende de looptijd van dit ‘experiment’ stellen we een budget beschikbaar van maximaal € 400.000,- dat ten laste komt van de reserve Armoedebeleid. Het tijdelijk ondersteuningsfonds zal na de looptijd worden geëvalueerd. Om de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen kijken we meer dan in het verleden naar de mogelijkheden om klein(er), betaalbaarder en tijdelijk wonen mogelijk te maken. We schromen niet daartoe locaties (tijdelijk) anders te bestemmen. Markt en overheid zullen meer toe moeten naar (goedkoper) maatwerk voor de woonconsument. Ook via de woonruimteverdeling, o.a. het meer passend toewijzen zetten we in voor een betere doorstroming, maar vooral ook om goedkope woningen bij voorkeur toe te wijzen aan huishoudens met een laag inkomen. Behalve met corporaties willen we in toenemende mate marktpartijen uitnodigen en uitdagen om een bijdrage te leveren aan onze opgave. Ook deze partijen moeten in staat zijn om sociale woningbouw te plegen of huisvesting voor specifieke doelgroepen te realiseren. Het merendeel van de mensen in Breda zal, naarmate men ouder wordt, langer in zijn eigen huis blijven wonen. Daarom moeten er voldoende geschikte woningen zijn voor mensen met een zorgbehoefte. Per wijk in Breda zal maatwerk worden geboden omdat de reeds aanwezige
woningvoorraad en demografische ontwikkelingen divers zijn. Ook de leef- en woonomgeving dient geschikt zijn. In de vergrijsde samenleving zal de oplossing voor de opgave vooral gezocht worden in aanpassing en transformatie van de bestaande woningvoorraad. Specifieke woningaanpassingen zullen zoveel mogelijk gecombineerd worden met energetische ingrepen in de woning t.b.v. een beter wooncomfort. In 2016 onderzoeken we de mogelijkheid om een Stimuleringsfonds Wonen in het leven te roepen om specifieke ingrepen te bekostigen. 3.4.3 Majeure projecten 2016 en 2017 zullen in het teken staan van het realiseren van majeure projecten als Amphia, Via Breda, Teteringen, Rithmeesterpark, Gasthuyspoort en de Evenementenzone. In Rithmeesterpark worden in 2016 de eerste bedrijfslocaties opgeleverd. Naar verwachting wordt in 2016 de Evenementenzone in gebruik genomen. De overeenkomsten met Amphia over de bouw van het nieuwe ziekenhuis zijn getekend en wij staan als gemeente klaar om de realisatie door Amphia te begeleiden. Daarbij zullen we zelf infrastructurele aanpassingen in de hand nemen. In de binnenstad zijn in 2016 de resultaten te zien van de herontwikkeling Gasthuyspoort en het hotel in de Nieuwstraat. We zetten in op de (door)ontwikkeling van Achter de Lange Stallen. Rond de zomer 2015 wordt een nieuw plan van de ontwikkelende partijen verwacht. De herontwikkeling van Gasthuyspoort creëert de mogelijkheid om de eerste fase van het project Oostflank in 2016 bij de Vestkant en de Kloosterstraat te realiseren. Dit project gaat uit van het herstellen en beleefbaar maken van de middeleeuwse structuur van de openbare ruimte aan de oostkant van de binnenstad. Het combineren van deze investering met de investering in het project Gasthuyspoort geeft de mogelijkheid om kosten te besparen door in een keer de verkeerskundige situatie aan te pakken. In de
paragraaf investeringen is daarom een bedrag van € 1,425. miljoen beschikbaar gesteld voor de eerste fase Oostflank. In 2016 worden ook stappen gezet in de realisatie van verschillende woningbouwprojecten in Breda. Afgeronde bestemmingsplan procedures om projecten beter aan te laten sluiten bij de markt, zullen in 2016 onder meer leiden tot het af kunnen ronden van het projecten zoals Nieuw Wolfslaar, Asterd en de Roosberg. In het najaar van 2016 wordt de OV-terminal geopend. Daarmee is ook de uitbreiding van de fietsenstalling aan de centrumzijde voltooid en met de nieuw aangelegde Willemstraat een hoogwaardige verbinding met de binnenstad voltooid. Vanaf dit moment beginnen we met de resterende buitenruimte van de Spoorbuurt. Meer nog zal 2016 het jaar zijn waarin Via Breda tot leven komt. Het nieuwe Gerechtsgebouw is in aanbouw (gereed in 2018). Het project Breda Vooruit is (op basis van huidige planning) eind 2016 opgeleverd en de herontwikkeling van Drie Hoefijzers Noord mogelijk al gestart. Daarnaast is verwachting dat als resultaat van de vastgestelde ontwikkelen realisatiestrategie voor Via Breda meer duidelijkheid is over de plot Coulissen-West en initiatieven in het HavenNieuwsbrief kwartier en aan de Spoorstraat. Binnen het project wordt nog een aantal elementen uitgewerkt (kunst toepassingen, erfgoed en beleving in de Terminal).
Drie Hoefijzers Eerste bewoner Brouwh
uis Drie Hoefijzers
krijgt in de Ceresstraat j van Drie Hoefijzers catiebureau De voormalige brouweri het Bredase Communi eerste bewoner: voor de nog dit jaar zijn Brouwhuis. Het is haar intrek in het de verdere TCC neemt in augustus de eerste stap naar laar en eigenaar TTRR Bredase ontwikke dat meer dan honderd pand, ntale het monume haast ontwikkeling van is. “Het is nu nog dertig meter breed het pand, meter lang en bijna een kantoor zit in over een half jaar zo”, onvoorstelbaar dat t. Toch is dat echt pleintje in de Ceresstraa w. dat grenst aan het eigenlijk bijna nieuwbou van TTRR. “Het is aldus Arthur Teuwen
Nummer 13, maart
ngsunits, extra isolatie.” d, nieuwe verwarmi Alles wordt aangeleg 1887 stamt, komen het oudste deel uit r In het pand, waarvan allemaal huur. Aanneme . Twaalf in totaal, verbouwen. overigens ook woningen komende maanden de lege ruimte de Maas-Jacobs gaat brouwzaal zal is met daarin de van het brouwhu is Het westelijk deel t gaat worden. Hier deel zijn wat aangepak het aansluitende veel animo voor! inmiddels ook al
2014
Stationslocaties:be! place to januari in Mezz. NS op dinsdag 28 bij het Congres van de sprekers en Een hoge opkomst Nieuwe Staat, nam Teunissen van De van de toekomst Dagvoorzitter Helwin caties werkplekken in de vraag of stationslo ontwikkelaar deelnemers mee van Society3.0 en van den Hoff, schrijver rken essentieel aan zijn. Spreker Ronald manier van samenwe . Frank vertelde hoe onze van Seats2Meet, in stedelijke gebieden start eatie En dat waardecr n steeds het veranderen is. ie aan dat kernstede gaf in zijn presentat binnen deze DTZ van ebieden Sluys van der en dat stationsg nieuwe bij kantoorgebruikers Op en rondom het meer in trek zijn behoren. ste gebieden hoogwaardige steden tot de succesvol voor kwalitatief dynamiek, liggen de beste kansen de Breda on netwerk, HSL-stati is wel dat het lokale ling. Voorwaarde g met andere kantoorontwikke au en de verbindin voorzieningennive de flexibiliteit, het wordt benut. steden optimaal in belangrijke Europese ncepten en kantoren , flexibele kantoorco Bereikbaarheid Kleinschalige huurders als de toekomst. gezien wordt zijn gebied is dat Breda met een multifunctioneel vereiste. Duidelijk leefbaarheid een is een voorwaarde, deze behoefte. catie voorziet in nieuwe stationslo
Bouw Dag van de mei a.s.
Op zaterdag 24 d haar deuren opent bouwend Nederlan atie Ook de aannemerscombin voor het publiek. (Hurks/Ballast Nedam) van het station Breda het Dag van De Bouw. doet weer mee aan ruim 1.500 mensen Vorig jaar brachten ts van het bouwplaa de aan een bezoek datum om vast nieuwe station. Een in de agenda te zetten.
k komende zomer Via Breda Broeit oo
Beach effect van Belcrum was het positieve al Afgelopen zomer lige evenementen nd, maar en een paar kleinscha tijdens stil op het Haveneila (12 april weer open) aan dat de overlast e zomer lijkt het en de skatehal teigenaren geven Na een bruisend publiek, merkbaar. De woonboo Electron wordt verbouwd voorheen: “Hoe meer niets is minder waar! minder was dan n. De sloepensteiger de zomer een stuk is voor criminaliteit”, metamorfose begonne AakwaA Pier15 is aan zijn lijk dit het gebied Stichting van maar , aantrekke hoe minder bij de realisatie st genieten we gewoon gebruiken. ondervond tegenslag bewoners. “Daarnaa n, da’s super”. aldus een van de hun steiger te kunnen achtertui je zomer in deze strand hoopt toch In Breda een in de de bedrijvigheid. el bedrijf midden als groot industrie aantrekkelijker voor of beter Ook Manitowoc zit Belcrum Beach nog een helpende hand, stek: een Stichting Braak maakt steekt regelmatig aan een creatieve bedrijvigheid en “De keuze om hier toe. bouwt tegelijkertijd en kraan creatie of 2014 de seizoen heftruck men elke fase van ook zekergezegd een helpende kleine units waarin 2023, biedt juist concentratie van n toe te laten tot iseren, showen, verkoop.
30 Doorbijten
voor reizigers in het nieuwe station de noordkant van het station op volle In september wordt de aannemer van . Tot die tijd bouwt Op verschillende gebruik genomen met eigen ogen zien. traten en kunt dat iedere dag
onorthodoxe maatregelen; hieronder valt het benutten en stimuleren van de juridische mogelijkheden om allerlei vormen van tijdelijk gebruik toe te kunnen staan. Dat we beheer en ontwikkeling in de compacte stad nauwer met elkaar in contact brengen is evident, en krijgt zijn weerslag in afstemming van investeringen.
Verschillende locaties zijn in de Visie Binnenstad benoemd, bijvoorbeeld de Koepel, de locaties waar nu nog de rechtbank en het belastingkantoor gevestigd zijn, de Seeligkazerne, en het Prins Bernardpaviljoen op het kasteelplein. Leegstand van kantoren, winkels en zorgvastgoed, vraagt om inventiviteit en het grijpen van kansen. Een kans bestaat bijvoorbeeld in de ruimere provinciale woningbouwafspraken. We reserveren daarom extra woningbouwprogramma specifiek voor transformatie en het voorkomen en bestrijden van leegstand. Daarnaast vraagt deze tijd om
Voor het bestrijden van de leegstand maken we slimme verbindingen met onder meer met het proces van City Making. Zo nodig zetten we het instrument van de leegstandsverordening in. Ook gaan we participeren in de proeftuin compacte en vitale winkelgebieden, één van de projecten uit de retailagenda van het ministerie van Economische Zaken. In dit project worden nieuwe oplossingen uitgeprobeerd om overbodige plancapaciteit te schrappen en het aantal vierkante meters winkeloppervlak te verminderen. Inzetten van het middel (vrijwillige) stedelijke ruilverkaveling kan bijdragen aan het compacter maken van binnensteden. We geven ruimte aan nieuw oorspronkelijk initiatief en experiment, scheppen voorwaarden en waar nodig en wenselijk faciliteren we. We stimuleren ook innovatie en “out of the box – denken”, hierbij gebruik makend van zich ontwikkelende Stadslabs. We vertrouwen daarbij op de kracht van de samenleving en geven ruimte, maar we geven ook de grenzen aan.
TerreinIdee Breda Deel jouw ideeën en verbeter de hele buurt!
We gaan in overleg met vastgoedeigenaren, waaronder het Rijksvastgoedbedrijf, over de aanpak van leegstand en met name het voorkomen daarvan. Breda heeft hierbij het voorbeeld gegeven door financiële voorzieningen te treffen voor de herontwikkeling van het belastingkantoor en de rechtbank. We verwachten dat andere vastgoedeigenaren dat ook doen en uitgaan van realistische financiële uitgangspunten. We geven zelf het voorbeeld met de aanpak voor het belastingkantoor, dat in 2016 overgedragen wordt aan de Gemeente Breda. Met de wetenschap dat diverse terreinen in de stad langdurig braak liggen, borduren we voort op de visie zoals verwoord in de Structuurvisie Breda 2030. We geven ruimte voor initiatieven voor tijdelijke functies op braakliggende terreinen
(o.a via de App TerreinIdee). Voor de initiatieven die vanuit de samenleving komen, is vanzelfsprekend ook de medewerking van de grondeigenaren van belang. Daar rekenen we dus op. We stimuleren dat we tijdelijke functies faciliteren, voor die terreinen waar woningbouw of andere functies zijn voorzien maar waar voorlopig geen realisatie plaatsvindt. Dit kan in de vorm van stadslandbouw maar ook tijdelijk wonen behoort wat ons betreft tot de mogelijkheden. Samen met het onderwijsveld, studenten, bedrijfsleven en de buurt stimuleren de uitwerking van ideeën. Wij gaan onderzoeken hoe hiervoor een platform te bieden. De Structuurvisie Breda 2030 blijkt in de praktijk een goed kader om ontwikkelingen te sturen. Op onderdelen krijgt beleid een update en nadere uitwerking. Zo is het horecabeleid op een aantal onderdelen verouderd en sluit dit niet aan op actuele ontwikkelingen. We onderzoeken of en zo ja hoe er branche-verruimende mogelijkheden zijn voor de horecasector. In 2015 zal dit beleid worden herzien om in 2016 aan de slag te gaan met een actueel beleidskader.
Voorjaarsnota Breda 2015
3.4.4 Gebiedsontwikkeling De focus van gebiedsontwikkeling verschuift in 2016 naar vervanging en intensivering van de bebouwing. De komende jaren zal transformatie van vastgoed een belangrijk thema zijn. Hierbij is niet de beschikbare ruimte het probleem, maar het beschikbare programma.
31
3.4.5 Mobiliteit Op basis van de Structuurvisie 2030 en het coalitieakkoord is een 4-jarig Mobiliteitsprogramma opgesteld dat jaarlijks in een uitvoeringsprogramma wordt vertaald. Naast de jaarlijkse uitvoeringsprogramma’s worden projecten aangehaakt bij de grote fysieke projecten (Bavelse Berg, Via Breda, Amphia) op het gebied van mobiliteit. Waar mogelijk wordt werk met werk gemaakt bijvoorbeeld tijdens onderhoud aan wegen. Kansen voor aanvullende subsidies vanuit regio, provincie, rijk en Europa worden maximaal benut. In het uitvoeringsprogramma 2016 zijn de volgende thema’s benoemd: • Stedelijk hoofdwegennet (verkeerlichten op orde) • Openbaar Vervoer (haltes toegankelijk maken voor minder validen en investeren in HOV) • Fiets en voetgangers (Noordelijke rondweg en fietsbaan langs het spoor) • Verkeersveiligheid Naast maatregelen in uitvoering op bovenstaande thema’s spelen er twee specifieke programma’s in samenwerking met Rijk en Provincie. Het eerste thema is De Ruit van Breda: Hierin wordt het rijks-, provinciaal- en het stedelijk wegennet maximaal benut. Afhankelijk van de verkeerssituatie (vertragingen, files) wordt verkeer middels dynamische route informatiepanelen geleidt naar routes waar nog ruimte is. Op deze wijze wordt de infrastructuur maximaal benut. Groene golven en doorstromingsmaatregelen ondersteunen dit systeem. Het tweede thema is Corridor Zuid. Dit is gericht op singelmijden, snelfietsroutes, HOV en verkeermanagement. Dit alles samen vormt de uitwerking van de mobiliteitsaanpak Breda. Breda werkt hard aan een moderne en optimale dienstverlening op het gebied van parkeren voor bewoners en bezoekers. In 2015 worden alle gegevens m.b.t. het parkeren in de binnenstad naast elkaar gelegd en wordt een maatregelenpakket voorbereid om in 2016 nog beter in te spelen op de wensen en behoeften van de klanten. Er wordt
3.4.6 Groen, water en natuur In 2014 heeft het college ingestemd met de provinciale ambitie Natuurpoort te worden. Het gaat hier om de entree van een natuurgebied dat geschikt is voor natuurrecreatie vanwege het knooppunt van voorzieningen (o.a. bezoekerscentrum, wandel- en fietsroutes, parkeergelegenheid, horeca). Landgoed Wolfslaar is hiervoor de uitgelezen plek. De provincie stelt een aantal fysieke eisen aan de publieksvoorzieningen (parkeerplaatsen, entree, bezoekersfunctie). De natuurpoort wordt in 2016 opgeknapt door een herinrichting van de entree en de parkeerplaats. Daarnaast wordt de toiletgroep bezoekerscentrum vervangen. Hiermee wordt invulling gegeven aan de gezamenlijke ambities op dit gebied van provincie en gemeente.
onderzocht of en hoe combitickets en tariefdifferentiatie instrumenten kunnen zijn om de aantrekkelijkheid van de stad te vergroten. Daarnaast wordt de reeds ingezette digitalisering van parkeerproducten verder uitgebreid met een volledig digitaal loket. Inmiddels wordt al een groot deel van de vergunningen en abonnementen uitgegeven op kenteken. In 2016 ligt de nadruk op nadere samenwerking met ondernemers / bedrijven, het verbeteren van de bewegwijzering naar en van de garages en fietsenstallingen en het aanpakken van de gevel van de Barones. Alle maatregelen zijn erop gericht de dienstverlening aan de bezoekers en bewoners van deze stad te optimaliseren. Daar hoort optimale dienstverlening via een op het parkeerbedrijf toegesneden website bij.
Voor de bouw van Via Breda ligt er een verplichting om het komende jaar retentiecapaciteit te realiseren voor het opvangen van hemelwater. Samen met het waterschap is het plan Zoete Delta ontwikkeld waarbij 3 scenario’s worden beschreven om ten westen van de Mark ter hoogte van het CSM terrein deze retentieopgave op te lossen. Dit in combinatie met een kwaliteitsimpuls in de directe omgeving van de binnenstad (groene kant Mark, ecologie, retentie, LV verbinding etc). De 3 scenario’s worden in 2015 bestuurlijk met het waterschap besproken. Tevens is er overleg gestart met Corbion (eigenaar CSM terrein) om te bekijken welke mogelijkheden er zijn om dit daadwerkelijk al of niet gefaseerd te realiseren. De Gemeente Breda realiseert in samenwerking met Dienst Landelijk Gebied en het Waterschap redoutes langs de Zwarte Dijk. Deze redoutes, een cultuurhistorische verwijzing naar de Tachtigjarige oorlog, maken deel uit van de aldaar te realiseren Natte Natuurparel Lage Vuchtpolder. De redoutes worden in deze fase in een basale vorm gerealiseerd. Om de redoutes, naast een hogere beeldkwaliteit, ook een educatieve en toeristisch recreatieve meerwaarde te geven is eenmalig een investering van de Gemeente Breda nodig, welke tevens kan dienen als matchingsgelden voor een provinciale subsidie. Het herstel van de redoutes en de recreatieve ontwikkeling zijn ook opgenomen in het wijkplan voor de Hoge Vucht.
32
Vanuit het uitvoeringsperspectief van de structuurvisie en het coalitieakkoord 2014-2018, is in 2015 een begin maakt met een meerjarige aanpak van deze herinrichtingsknelpunten. Deze investeringen maken onderdeel uit van het meerjaren investeringsprogramma (MIP), dat als bijlage 2 is opgenomen in deze Voorjaarsnota. In 2016 wordt een begin gemaakt met de herinrichting van de Oostflank. De Vlaszak wordt opnieuw ingericht en de ontsluiting van het parkeerterrein wordt verlegd naar de Kloosterstraat. De parken als “groene parels” van de stad krijgen bijzondere aandacht. Ze zullen nu en in de toekomst door Bredanaars en bezoekers optimaal gebruikt moeten kunnen worden om te recreëren, te ontmoeten, te sporten, te spelen enz. Daarom gaan we in 2015 samen met de stad verkennen hoe we de kwaliteit en het gebruik van de parken kunnen optimaliseren. Op basis van deze verkenning zal een meerjarige aanpak gemaakt worden die vanaf 2016 in gang gezet wordt. Ook gaan we aan de slag met een visie op het herstellen van het historische en groene karakter van de singels.
Op kleine schaal wordt momenteel in het openbaar groen beplanting aangebracht met eetbare bessen, appels en noten. Hiermee wordt bijgedragen aan de biodiversiteit. Bezien wordt of dit op meerdere plaatsen, ook in combinatie met stadslandbouw, mogelijk is. Het gaat dan om geschikte plekken, waar goed geoogst kan worden, maar waar geen hinder wordt ondervonden van vallend fruit. Via Opgeruimd Breda worden bewoners geattendeerd op eetbare beplanting en de aanleg van geveltuintjes wordt sinds kort ook gefaciliteerd.
Vertrouwen in Breda Een jaren ’70 nieuwbouwwijk in Princenhage, gebouwd rondom een ruim opgezette groenzone, langs een oud landweggetje, het Doelakkerstraatje. Toen de gemeente er plantvakken gerooid had, kwamen actieve bewoners zelf met voorstellen. Marie-Louise de Ponti omarmt Opgeruimd Breda: ‘’Hier was eerst één enorme massa groen en het was ineens helemaal kaal. Ik dacht: dat mag niet gebeuren. Wat kan ik eraan doen dat dit niet gebeurt? De mensen van de gemeente zeiden, alleen als u het zelf gaat onderhouden en ik heb meteen gezegd: dat is goed! Ze dachten natuurlijk, dan kiest die mevrouw een perkje voor haar voordeur. Maar ik zei: nee, ik ga de hele groenstrook regelen. We zijn het gaan organiseren en het blijkt gewoon erg leuk om dat te doen. We maken er iets gezelligs van, met koffie en taart vooraf. Je mag nu veel meer meepraten over wat er komt en wat het wordt.”
Marie-Louise de Ponti Bewoner
Klik hier voor de link
Geveltuintjes
Voorjaarsnota Breda 2015
3.4.7 Openbare ruimte De openbare ruimte wordt veilig, functioneel en duurzaam beheerd. Achterstanden in het onderhoud worden de komende jaren ingelopen. Door slim werkzaamheden te combineren worden de beheermiddelen zo effectief en efficiënt mogelijk ingezet. De beheermiddelen zijn niet toereikend om herinrichtingsknelpunten als verouderde openbare ruimte en de aanpak van hittestress op te lossen. Voor het slagen van de hiervoor genoemde herinrichtingen is de betrokkenheid van bewoners en andere gebruikers cruciaal.
Klik hier voor de link 33
4
34
4
In dit hoofdstuk schetsen wij de ontwikkelingen van het financieel perspectief en de keuzen en maatregelen voor 2016 e.v. Ook geven we inzicht in de ontwikkeling van de woonlasten, het weerstandsvermogen en in onze investeringskeuzen.
4.1
Solide financiën
Voor gemeenten in Nederland loopt het financieel perspectief de komende jaren – met name door autonome ontwikkelingen op rijksniveau - terug. Ook het Bredaas meerjarenperspectief laat een verslechterd beeld zien ten opzichte van Begroting 2015, waarbij de uitkering voor BUIG het meest in het oog springt. We staan derhalve voor ingrijpende financiële opgaven. Deze opgaven realiseren wij binnen de kaders voor solide financiën, zoals opgenomen in het coalitieakkoord, te weten: • een sluitend financieel meerjarenperspectief (zie 4.2); • geen stijging woonlastendruk voor onze bewoners, behoudens inflatie-correctie (zie 4.3); • voldoende weerstandsvermogen (zie 4.4.); • ruimte voor investeringen in onze stad (zie 4.5 en bijlage 2). Vanuit het oogpunt van solide financiën noodzaakt het meerjarenperspectief ons op korte termijn tot keuzes en tot het nemen van stevige maatregelen. Voor de (midden)lange termijn zullen we de mogelijkheden bepalen om de begroting structureel wendbaarder te maken. Hoe we dat aanpakken beschrijven we in paragraaf 4.6. Tegenover de maatregelen die we noodzakelijkerwijs treffen (zie 4.2), investeren we in 2016 voor een totaalbedrag van € 35 miljoen gericht in de stad, wijken en dorpen. Bovendien realiseren we reeds met ingang van 2016 een belangrijk, door de raad bekrachtigd financieel speerpunt uit het coalitieakkoord: het omzetten van investeringen naar exploitatie. Onderdeel van solide financiën is voorts het verbeteren van de financiële planning- en controlprodukten zoals de begroting en de jaarrekening. De afgelopen maanden is uitgebreid aandacht besteed aan de ontwikkeling van een
nieuwe opzet van de programmabegroting 2016. Hierbij wordt rekening gehouden met de richtinggevende vragen zoals door het Fractievoorzittersoverleg aan het college zijn gesteld. Een voorstel voor de nieuwe begrotingsopzet bieden wij spoedig separaat aan.
4.2
Perspectief en maatregelen
Het meerjarenperspectief is voor het laatst geactualiseerd bij de begroting van 2015. Ten opzichte van de Begroting 2015 is het meerjarenperspectief als gevolg van autonome ontwikkelingen en bijstelling van de algemene middelen verslechterd. De decembercirculaire laat een lagere algemene uitkering zien in meerjarenperspectief. De jaarschijf 2019 is nieuw in dit meerjarenperspectief. Tegenover het ‘aflopen’ van de impulsen uit het coalitieakkoord in 2019 en ophoging van het treasuryresultaat met € 0,75 miljoen staat name een lagere algemene uitkering uit het Gemeentefonds en actualisering van de loon-/prijsontwikkeling, die het meerjarenperspectief beinvloeden. Loon-/prijsontwikkeling Het Centraal Plan Bureau (CPB) heeft voor 2016 het prijspeil Bruto Binnenlands Product (pBBP) bijgesteld naar 0,8%. Dit is daarmee lager dan waar nu mee in de begroting is gecalculeerd. Sinds enkele jaren vormt dit indexcijfer het uitgangspunt wat voor de bepaling van de inflatiecorrectie wordt gehanteerd. Wanneer de effecten op de loon-/ prijsontwikkeling en woonlasten worden doorgerekend blijkt dat het effect in 2016 nihil is zodat bijstelling van het perspectief daarbij niet aan de orde is. Voor de jaren 2017-2019 wordt het percentage bijgesteld van 1,5% naar 1,25%. In het meerjarenperspectief heeft dit in 2017 en 2018 een gering negatief effect van € 0,2 miljoen. In 2019 was nog geen loon-/prijsontwikkeling in het perspectief opgenomen. Hiervoor moet een bedrag van € 2,2 miljoen worden opgenomen.
Voorjaarsnota Breda 2015
Financiën
35
Vennootschapsbelastingplicht Een ontwikkeling waarvan financiële vertaling op dit moment nog niet mogelijk is maar welke zich vanaf 2016 in meer of mindere mate wel kan manifesteren is de invoering van de Vennootschapsbelastingplicht voor overheidsbedrijven (VPB). Overheidsondernemingen worden met ingang van 2016 VPB-plichtig. De exacte reikwijdte van dit wetsvoorstel is momenteel nog niet bekend maar de kans bestaat dat voor onderdelen vanaf 2016 belasting moet worden afgedragen over de ‘fiscale winst’. Thans wordt de impact van deze wetswijziging in kaart gebracht. Zodra een redelijk zicht bestaat op de financiële gevolgen zal dit uiteraard meegenomen worden in het meerjarenperspectief.
in te passen. Een bijdrage vanuit de reserve sociale zaken en werkgelegenheid is dan ook benodigd. Deze reserve is hiervoor ook bestemd. Deze reserve bedraagt momenteel € 2,6 miljoen en kan het tekort 2015 tot en met 2017 volledig afdekken. Hierna zal de reserve ATEA als achtervang fungeren om de tekorten op te vangen. Tot slot hebben wij in het weerstandsvermogen een inschatting gemaakt van de financiële impact op dit beleidsterrein. Hiervoor is een bedrag van € 7,5 miljoen opgenomen. Wij zullen de ontwikkelingen op dit vlak uiteraard blijven volgen. Zo staat de hoogte van de rijksbijdrage BUIG nog niet definitief vast. Bijstelling van het verdeelmodel zal uiteraard ook voor ons gevolgen hebben.
Naast de actualisering van het meerjarenperspectief hebben zich enkele negatieve ontwikkelingen voorgedaan welke niet voorzien waren ten tijde van het opstellen van de begroting van 2015. Bij de ontwikkelingen die hebben plaatsgevonden is door ons bezien in hoeverre deze binnen de kaders van de huidige begroting kunnen worden ingepast. Goeddeels is dit gerealiseerd.
4.2.2 Participatie (SW) inclusief maatregelen In de Begroting 2015 was reeds zichtbaar dat zonder maatregelen er binnen de SW taken een aanzienlijk tekort zal ontstaan. Hiertoe is afgesproken een herstructureringsplan op te stellen om de tekorten terug te dringen. Inmiddels zijn maatregelen voorgesteld om het tekort terug te dringen. De maatregelen die moeten leiden tot een reductie van het tekort op SW zijn maatregelen gericht op het vergroten van de omzet (bijv. optimaliseren van de contractenmix en aantrekken van nieuw werk), gericht op kostenreductie (o.a. infrastructuur en portfoliobeheer) en er zullen keuzes worden gemaakt ten aanzien van een aantal projecten. Uitgangspunt bij deze maatregelen blijft, dat het SW bedrijf er is om de huidige SW-medewerkers werk aan te bieden dat past bij iemands capaciteiten, vaardigheden en ontwikkelingsmogelijkheden.
Een negental ontwikkelingen is echter niet binnen de (inhoudelijke) kaders van de huidige begroting in te passen, te weten: 4.2.1 Wet BUIG inclusief maatregelen Na opstelling van de Begroting 2015 is gebleken dat de rijksbijdrage aanzienlijk lager wordt. Wij doen al het mogelijke om een structureel sluitend perspectief van de wet BUIG te realiseren. Om het tekort BUIG terug te dringen worden er maatregelen genomen om de instroom te beperken (onder andere meer inzet en kwaliteit bij de poort), maatregelen gericht op het zittend bestand (bijvoorbeeld uitbreiden project Switch) en maatregelen gericht op uitstroom naar werk (o.a. stimuleren parttime-/ tijdelijk werken). Tevens zal er extra worden ingezet op het aanpakken van onterecht gebruik van uitkeringen (fraude). Het is echter niet mogelijk gebleken om met de huidige beïnvloedingsmogelijkheden de lagere rijksbijdrage volledig
4.2.3 Transitie van afval naar grondstof (VANG) In 2017 loopt het huidige restafvalcontract met Attero af en staat de weg voor de gemeente open om haar ambities op het terrein van (rest)afvalreductie te realiseren door de inzameling en verwerking anders aan te pakken. Op dit moment lopen pilots, zoals met de raad is afgesproken en krijgt de Bredase visie op deze transitie haar uitwerking. In 2016 zullen investeringen moeten worden gedaan in bijvoorbeeld inzamelmiddelen, voertuigen en zeker ook in
communicatie om de bewoners van Breda te overtuigen van de waarde van deze verandering. Daarnaast zullen vanaf 2017 de volumes en kostprijs van de afvalstromen veranderen. Deels door autonome ontwikkelingen en deels door de ingezette transitie. De kosten van de transitie bedragen zo’n € 2,1 miljoen. De kosten van de autonome ontwikkelingen worden geraamd op € 0,8 miljoen extra. Deze investeringen maken het mogelijk om in de toekomst goedkoper te kunnen werken en verdienen zich derhalve terug. Wij kiezen er voor om met een eenmalige financiële impuls van € 2,9 miljoen in 2016 te voorkomen dat het tarief voor de afvalstoffenheffing in 2016 eenmalig sterk stijgt om vervolgens in 2017 weer te dalen. We houden met deze ‘demping’ de tariefsontwikkeling stabiel. Doorrekening van de autonome ontwikkelingen en de transitie leidt in de komende jaren tot een daling van het tarief voor afvalstoffenheffing. Indachtig het uitgangspunt dat de woonlasten de prijsontwikkeling volgt, leidt dit tot een bijstelling van het tarief voor de OZB (zie ook 4.3). 4.2.4 OZB Doorrekening van de woonlastenontwikkeling voor 2016 met inbegrip van de hiervoor benoemde effecten van transitie van afval naar grondstof alsmede de genoemde autonome ontwikkelingen, leiden er toe dat de geprognosticeerde tariefontwikkeling van de OZB een ander verloop krijgt. De geraamde opbrengst van de OZB is naar verwachting € 3,5 miljoen lager ten opzichte van de eerdere ramingen. 4.2.5 Basisdienstverlening Teneinde een normaal en goed niveau van dienstverlening te kunnen garanderen richting burgers en ondernemers, dient de gemeente haar basisorganisatie op orde te hebben. Om deze basis ook op orde te houden, is elk jaar een beperkt aantal aanpassingen nodig, als gevolg van autonome ontwikkelingen.
36
4.2.7 Maatschappelijk Betrokken Onderwijs Het wegvallen van de verplichte maatschappelijke stages in het voortgezet onderwijs d.d. 2015 en de daarmee gepaarde financiering voor de stages vanuit het rijk leidt tot een doorstart in Breda. De gemeenteraad heeft zich eerder uitgesproken over een vervolg. Per 1 maart 2015 is het Bredase model voor Maatschappelijk Betrokken Onderwijs van kracht. Daarin staat de leerling centraal, die wordt ondersteund in klus, stage en project bij maatschappelijke organisaties en initiatieven. Hiervoor zijn diverse instrumenten beschikbaar online en offline t.b.v. het onderwijs en de maatschappelijke organisaties. In de begroting 2015 is hiervoor incidenteel financiële ruimte gemaakt. Voor de resterende coalitieperiode worden middelen hiervoor ingepast. 4.2.8 Vervallen vergoedingen proces-verbaal vergoedingen Met ingang van 2015 komen deze zogenaamde ‘Mulder-gelden’ te vervallen. Tussen de grotere gemeenten en het ministerie wordt nog wel bekeken in hoeverre voor dit nadelig effect mogelijkheden voor tegemoetkoming bestaan.
4.2.9 Bijdrage bodemgelden Gemeenten ontvangen financiële bijdrage voor bodemsanering. De verwachting was dat deze bijdrage zou komen te vervallen maar gebleken is dat deze vooralsnog gehandhaafd blijft. Het is wel een voorlopige raming van deze uitkering bodemgelden 2015 t/m 2020. Het definitieve
bedrag volgt in de meicirculaire van 2015. Deze bijdrage is in de begroting echter niet langer benodigd waardoor dit ten gunste van algemene middelen kan vrijvallen. Actualisering van het perspectief en inpassing van de hiervoor genoemde ontwikkelingen en maatregelen leidt tot het volgende meerjarenperspectief.
Mutaties meerjarenperspectief ten opzichte van Begroting 2015 (bedragen x € 1 miljoen)
2016
2017
2018
2019
Saldo Begroting 2015
2,14
3,62
4,22
0,93
-0,20
-0,20
-2,20
Actualisering loon-/prijsontwikkeling Eindigen impulsen coalitieakkoord
2,72
autonome ontwikkelingen (met name algemene uitkering)
-1,11
-1,33
-1,55
0,52
actualisering treasuryresultaat
0,75
0,75
0,75
0,75
Actuele stand (inclusief bijstelling resultaat treasury en loon-/ prijsontwikkeling)
1,78
2,84
3,22
2,72
- wet BUIG
-4,19
-6,30
-8,56
-8,56
- participatie (SW)
-2,03
-2,81
-3,52
-4,17
- Afvalstoffen
-2,90 -3,50
-3,50
-3,40
- OZB - Basisdienstverlening
-0,37
-0,37
-0,37
-0,37
-.Bouwtoezicht-, -begeleiding en ..vergunningverlening
-0,25
-0,25
-0,25
-0,25
- m aatschappelijk betrokken onderwijs
-0,10
-0,10
-0,10
- vervallen vergoedingen proces verbaal/ 0bodemgelden
-0,01
-0,01
-0,01
-0,01
Actuele stand inclusief ontwikkelingen
-8,07
-10,50
-13,09
-14,04
- maatregelen BUIG
4,50
5,90
6,48
6,48
- maatregelen participatie
1,56
2,40
3,33
4,17
- reserve SZW
-0,31
0,40
0,89
- Reserves ATEA
0,47
0,41
1,39
Mutatie algemene reserve
1,85
1,39
1,00
Geactualiseerd perspectief inclusief mutaties reserves
0,00
0,00
0,00
Bijdrage reserves: 2,14 -1,25
Voorjaarsnota Breda 2015
4.2.6 Bouwtoezicht- , -begeleiding en vergunningverlening In de Voorjaarsnota 2013 is gesteld dat er minder ambtelijke inzet op bouwtoezicht diende te komen - en dat ook de ambtelijke capaciteit op Vergunningverlening en Bestemmingsplantoets verlaagd werd. Deze doelstelling ging gepaard met een budgetkorting van € 250.000. De doelstelling is inhoudelijk gerealiseerd. Budgettair levert dit echter geen voordeel op aangezien de bijbehorende inkomsten in gelijke tred omlaag gaan. Dit komt doordat de kostenverlaging leidt tot lagere heffingsgrondslag (bij de burgers).
37
In voorgaand overzicht is een aantal mutaties opgenomen in de algemene reserve. In 2016 bestaat de onttrekking per saldo uit de eenmalige financiële impuls ten behoeve van het stabiel houden van het tarief voor afvalstoffenheffing. Na deze onttrekking en de verwerking van de ontwikkelingen zoals hiervoor opgenomen zou een positief saldo van € 1,05 miljoen resteren in 2016. Het college kiest er voor om dit saldo toe te voegen aan de algemene reserve. Per saldo ontstaat in 2016 een onttrekking van € 1,85 miljoen. In 2017 zal de OZB opbrengst een nadeliger ontwikkeling laten zien van € 3,5 miljoen. Dit heeft tevens effect op de in dat jaar voorziene dotatie. Deze zal navenant afnemen. Evenals in 2016 ontstaat in 2017 op deze wijze een positief
resultaat. Ook hier kiest het college er voor om dit saldo aan de algemene reserve toe te voegen. Per saldo zal in 2017 € 1,39 miljoen worden onttrokken aan de algemene reserve. Zonder maatregelen zou het structurele negatieve effect van de genoemde ontwikkelingen ongeveer € 15 miljoen bedragen. Dankzij deze inspanningen is het mogelijk om de nadelige ontwikkelingen, van zo’n € 15 miljoen, goeddeels het hoofd te bieden. Wij zien echter dat na 2018 ondanks onze inspanningen het meerjarenperspectief negatief wordt. Wij voorzien dat structurele maatregelen nodig zijn die leiden tot een structurele dekking van € 3,41 miljoen (€2,16 + € 1,25 miljoen) in 2019. Wij zullen bij de aanbieding van de Begroting 2016 hiertoe voorstellen doen.
Ontwikkeling lokale lastendruk Breda 2015 koop
2016 huur
koop
% stijging huur
koop
Meerpersoonshuishouden
OZB
251,60
n.v.t.
250,30
n.v.t.
-0,52%
(Waarde woning € 240.000)
Rioolheffing
183,55
183,55
190,89
190,89
4,00%
huur 4,00%
Afvalstoffenheffing
324,48
324,48
324,48
324,48
0,00%
0,00%
Totale lasten
759,63
508,03
765,67
515,37
0,80%
1,44%
Eenpersoonshuishouden
OZB
209,67
n.v.t.
208,58
n.v.t.
-0,52%
(Waarde woning € 200.000)
Rioolheffing
183,55
183,55
190,89
190,89
4,00%
4,00%
Afvalstoffenheffing
219,36
219,36
219,36
219,36
0,00%
0,00%
Totale lasten
612,58
402,91
618,83
410,25
1,02%
1,82%
1.554,91
690,37
1.546,80
686,80
-0,52%
-0,52%
Ondernemingen
OZB
(WOZ-waarde € 500.000,
Rioolheffing
niet te bepalen
niet te bepalen
niet te bepalen
niet te bepalen
niet te bepalen
niet te bepalen
waterverbruik m3)
Afvalstoffenheffing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
Totale lasten
1.554,91
690,37
1.546,80
686,80
-0,52%
-0,52%
Ondernemingen
OZB
3.109,81
1.380,79
3.093,70
1.373,55
-0,52%
-0,52%
(WOZ-waarde € 1.000.000,
Rioolheffing
niet te bepalen
niet te bepalen
niet te bepalen
niet te bepalen
niet te bepalen
niet te bepalen
waterverbruik m3)
Afvalstoffenheffing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
Totale lasten
3.109,81
1.380,79
3.093,70
1.373,55
-0,52%
-0,52%
4.3 Woonlastendruk Bij de actualisering van het meerjarenperspectief is aangegeven dat het Centraal Planbureau de raming van het pBBP voor 2016 naar beneden bijgesteld heeft naar 0,8%. De financiële doorwerking hiervan is in het meerjarenperspectief opgenomen. Voor de ontwikkeling van de woonlastendruk in 2016 laat dit het volgende (indicatieve) beeld zien: In de tabel links is voor ondernemingen alleen de lastendruk voor de OZB weergegeven. De lasten voor rioolheffing zijn namelijk niet nader te bepalen vanwege de afhankelijkheid van de hoeveelheid water die wordt verbruikt. Een reële weergave van dit deel van de lokale lasten is voor ondernemers dan ook niet te geven. De lasten voor afvalstoffenheffing zijn eveneens niet opgenomen. Bedrijven zijn namelijk vrij in de wijze waarop zij hun afval af laten voeren waardoor het afhankelijk is van de keuze om het afval door de gemeente af te laten voeren of er een heffing in rekening gebracht moet worden. De meerjarige ontwikkeling voor de woonlastendruk voor meerpersoonshuishoudens is als volgt (referentiewaarde woning € 240.000): Ontwikkeling woonlastendruk 2015 - 2019 (bedragen x €1)
2015
2016
2017
2018
2019
OZB
251,60
250,30
266,95
275,17
273,07
Rioolheffing
183,55
190,89
201,00
212,06
223,73
Afvalstoffenheffing
324,48
324,48
307,33
297,77
298,04
Totale lasten
759,63
765,67
775,28
785,00
794,84
0,80%
1,25%
1,25%
1,25%
Procentuele mutatie
38
Ontwikkeling woonlastendruk 2015 - 2019
Verloop van de algemene reserves 2015 - 2019
900,00
2017
2018
2019
77,9
78,1
81,5
89,1
92,5
4,3
3,0
3,4
3,3
4,6
Algemene reserve Concern
Stand algemene reserve per 1-1-2015
700,00
2016
600,00
Bij: rentetoevoeging (inclusief bespaarde rente)
4,2
500,00
Bij/Af: resultaatbestemming 2014
-7,4
400,00
Bij: totaal geraamde stortingen
3,4
2,0
78,1
81,5
89,1
92,5
96,3
Af: totaal geraamde onttrekkingen
300,00 Afvalst. mph.
200,00 100,00 2015
2016
2017
2018
Stand algemene reserve per 31-12
0,5
-2,9
Rioolrecht
B)
OZB
Stand per 1-1-2015
7,4
6,6
5,9
4,6
2,4
Af: totaal geraamde onttrekkingen
-0,8
-0,7
-1,3
-2,2
-2,1
Stand algemene reserve ATEA per 31-12
6,6
5,9
4,6
2,4
0,3
84,7
87,4
93,7
94,9
96,6
2019
Algemene reserve ATEA
Stand algemene reserves per 31-12
4.4 Weerstandsvermogen In de Begroting 2015 presenteerden we een weerstandscapaciteit van € 105 miljoen tegenover een risicoprofiel van € 88 miljoen. De risicopositie is in de tussentijd iets gedaald. Gecumuleerd wordt deze momenteel ingeschat op € 87 miljoen. De omvang van de algemene reserves groeit de komende periode gering. Door de herstructureringsmaatregelen bij ATEA zal het beroep op die algemene reserve naar verwachting € 4 miljoen lager zijn maar tegelijkertijd zal voor de inpassing van de maatregelen voor de wet BUIG een bijdrage vanuit de algemene reserve ATEA nodig zijn. Het niveau van het weerstandsvermogen blijft echter voldoende, terwijl de OZB slechts beperkt zal stijgen. De omvang van het risicoprofiel daalt terwijl de omvang van de algemene reserves groeit. Bijgevolg wordt de omvang van het weerstandsvermogen groter. Dit bedrag zal op basis van de actualisering ongeveer € 18 miljoen gaan bedragen.
In 2018 was een onttrekking opgenomen voor het achterstallig onderhoud verhardingen. Daarbij was vermeld dat dit eventueel uit overschotten van de jaarrekening(en) kon worden gerealiseerd. Inmiddels is bij de jaarrekening 2014 weergegeven dat de voorziening voor achterstallig onderhoud nu volledig moet worden gevormd. De onttrekking welke in 2018 was opgenomen moet daardoor nu in één keer plaatsvinden. Vanuit het resultaat van de jaarrekening wordt dit nu gerealiseerd. Bijgevolg leidt dit wel tot een onttrekking van € 7,4 miljoen. De in de begroting van 2014 gealloceerde dekkingsmiddelen (in 2015 en 2016 van respectievelijk € 3,4 miljoen en € 0,9 miljoen) zijn niet langer benodigd en worden daarom weer toegevoegd aan de algemene reserve. De in de Begroting 2015 opgenomen onttrekking van € 7,5 miljoen (in 2018) komt hiermee eveneens te vervallen. Tot slot worden de voorlopige saldi van het meerjarenperspectief van zowel 2016 als 2017 toegevoegd aan de algemene reserve.
Weerstandsvermogen per ultimo 2019
Beschikbare weerstands-capaciteit (vermogen) € 105 miljoen
Benodigde weerstands-capaciteit (risico’s) € 87 miljoen
es
Algemene reserv € 96,3 miljoen
ies Grondexploitat € 34 miljoen
es Algemene reserv en ATEA € 0,3 miljo
nder Overige (waaro en p.m.) € 33 miljo
Onvoorzien € 0,3 miljoen it
Belastingcapacite € 8,0 miljoen
3 D’s € 20 miljoen
WEERSTANDSVERMOGEN € 18 miljoen
Voorjaarsnota Breda 2015
A)
800,00
2015
39
4.5
Investeringen
Het investeringsplan is bij de Begroting 2015 voor het laatst vastgesteld. In de tussentijd zijn investeringen ter hand genomen. In 2016 investeren we op basis van het Meerjareninvesteringsplan voor een totaalbedrag van 35 miljoen euro gericht in de stad, wijken en dorpen. In de jaarschijf 2016 bedraagt de nog in te zetten vrije investeringsruimte € 2,19 miljoen (van de totaal resterende € 14,02 miljoen). Voor 2016 wordt voorgesteld dit volume in te zetten voor de onderstaande onderwerpen: Inzet vrije investeringsruimte 2016 Beschikbaar
€ 2.188.000
Pilot digitale “Verkeersregulering” binnenstad
€
Gasthuyspoort
€ 1.425.000
Verduurzaming vastgoed
€
500.000
Audiovisuele apparatuur
€
50.000
Saldo
- € 87.000
300.000
Het investeringsvolume is hiermee voor 2016 volledig ingezet. Voor 2017 en 2018 resteert nog een vrij investeringsvolume van respectievelijk € 5,5 miljoen en € 6,2 miljoen. Bij de voorjaarsnota van 2017 zullen hiertoe voorstellen worden aangereikt. Intussen zullen investeringsactiviteiten met betrekking tot Zoete Delta worden voorbereid evenals doorlopende activiteiten vanuit verduurzaming van vastgoed.
Omzetten investeringen naar exploitatie Met het oog op een solide financiële huishouding, is gebleken dat een deel van de investeringen die jaarlijks worden gedaan eigenlijk geen investeringen zijn maar meer het karakter hebben van reguliere onderhoudsactiviteiten. Het onderscheid op financieel gebied is dat investeringen in een aantal jaren worden afgeschreven en regulier onderhoud ten laste behoort te komen van de jaarlijkse exploitatie. Met het oog op de verbetering van de algehele kwaliteit van de financiële functie is het ook naar de mening van de Raad gewenst dat dit wordt gecorrigeerd. Hoewel deze ombouw op langere termijn (na circa 10 jaar) een financieel voordeel oplevert (ter grootte van de rentekosten die nu moeten worden voldaan over investering) zullen de eerste jaren de lasten hoger zijn. Enerzijds zijn er nog de aflopende rente- en afschrijvingslasten over de investeringen die reeds gedaan zijn, terwijl anderzijds reeds dotaties worden gedaan voor de (toekomstige) onderhoudslasten. Voor het omzetten is voor de overgangsperiode € 9,9 miljoen (over een periode van tien jaar) benodigd. Deze (eenmalige) extra lasten kunnen voor € 3,5 miljoen worden opgevangen uit vrijvallende kapitaallasten van de resterende kredieten voor Verkeer en Vervoer welke na de omzetting niet meer benodigd zullen zijn. Voorts valt bij de jaarrekening van 2014 een bedrag aan niet benutte kapitaallasten vrij van € 1,9 miljoen.
Bovendien zijn de afgelopen twee jaar de beschikbare middelen voor de stelselwijziging grondbedrijf niet helemaal uitgenut. Het overschot is toegevoegd aan de investeringsreserve en kan hiervoor worden ingezet (€ 1,7 miljoen) Middels de hierboven opgesomde bijdragen kan de eenmalige last van € 9,9 miljoen voor in totaal € 8,7 miljoen worden opgevangen. Het resterende benodigde bedrag van € 1,2 miljoen wordt opgevangen middels reguliere vrijvallende kapitaallasten in 2015 en verder waarmee de omzetting van investeringen naar exploitatie budgettair neutraal verloopt. Het omzetten van investeringen naar exploitatiemiddelen leidt er uiteraard wel toe dat het beschikbare investeringsvolume per coalitieperiode van € 50 miljoen naar € 40 miljoen wordt bijgesteld wat overigens niet betekent dat er minder investeringsmogelijkheden bestaan. De voormalige investeringen vinden nu namelijk vanuit de exploitatie plaats.
Voor de in 2013 doorgevoerde stelselwijziging was aan kapitaallasten een jaarlijks bedrag van € 5 miljoen begroot. Door de verlaging van het renteomslagpercentage van 4,5% naar 3,9% worden de bijbehorende lasten structureel lager waardoor jaarlijks een bedrag van € 0,3 miljoen wordt bespaard. Over een periode van 10 jaar levert dit dus een bijdrage van € 3 miljoen.
40
Tussenbalans
In het coalitieakkoord is voorzien om in 2016 een tussenbalans op te maken; ook voor de financiën. Daarbij zullen we o.a. kijken naar de verdere versteviging van het weerstandsvermogen, van de lastendrukontwikkeling en van de mogelijkheden om incidentele maatregelen structureel te maken. Een belangrijke vraagstuk voor die tussenbalans wordt de wijze waarop we vanaf 2019 het financieel meerjarenperspectief sluitend maken. Zoals gezegd bedraagt de structurele opgave volgens de huidige berekeningen ongeveer € 3,4 miljoen. Deze cijfers zijn echter nog niet stabiel omdat d verdeelmodellen voor BUIG en Beschermd Wonen en de effecten van de tweede fase van de herverdeling van het gemeentefonds nog ter discussie staan cq. niet definitief zijn. Bij de tussenbalans laten wij het instrument van lastendruk op voorhand buiten beschouwing, omdat het uitgangspunt van ons beleid is dat deze niet meer stijgt dan het inflatiecijfer. Daarom stellen wij voor om de tussenbalans en onderzoek naar mogelijkheden om onze begroting wendbaarder te maken, bovenal te richten op vermindering van onze uitgaven. Dit bijvoorbeeld door (combinatie van): • aanpassing van de begroting uit hoofde van `het patroon van onderuitnutting, welke overigens beperkt is (in 2014 < 1%) • het maken van beleidsinhoudelijke keuzes en prioriteiten: we onderzoeken de vraag waar bijstelling van beleid kan leiden tot lagere uitgaven. Dat kan afstoting/stopzetten of vermindering/versobering betekenen maar ook bijvoorbeeld beperking van het subsidieplafond • de doelmatigheid en noodzakelijke omvang van de gemeentelijke organisatie (bedrijfsvoering) kritisch te bezien.
Het op deze wijzen vergroten van de wendbaarheid van de begroting is niet louter gericht op bezuinigingsmogelijkheden, maar juist ook op flexibiliteit om snel te kunnen anticiperen en reageren op ontwikkelingen dan wel om in kunnen zetten voor bijvoorbeeld het initiatief van burgerbegroting.
gevonden moeten worden. De actualisering en toetsing van dit bedrag in de Begroting 2016 wordt de komende maanden onderzocht. Deze actualisering achten wij eens te meer benodigd aangezien deze kan bijdragen aan een sluitend meerjarenperspectief vanaf 2019.
In 2010 is al onderzoek gedaan naar de beïnvloedingsmogelijkheden van de begroting. Diepgaand onderzoek heeft toen naar voren gebracht dat de gemeente voor ongeveer € 170 miljoen aan autonome, en dus beïnvloedbare, taken heeft. Deze autonome taken bieden de mogelijkheid om alternatief ingezet te worden. De ontwikkelingen in de maatschappij gaan snel en vereisen een overheid die eveneens snel kan inspelen hierop. Flexibilisering van de begroting is in deze daarom gewenst. Als uitgangspunt kiezen we hiervoor een percentage van 10% van het beïnvloedbare bedrag van de begroting. Voor de bepaling hiervan heeft een grofmazige actualisering van het beïnvloedbare bedrag uit 2010 plaatsgevonden. Op het beïnvloedbare bedrag uit 2010 zijn de gerealiseerde bezuinigingen uit de afgelopen jaren ter hoogte van € 45 miljoen in mindering gebracht, heeft correctie voor inflatieontwikkeling plaatsgevonden en is gekeken naar de mutaties van budgetten van in de tussentijd nieuwe of vervallen taken voor de gemeente. De grootste mutatie wordt uiteraard gevormd door de drie decentralisatie afgelopen jaar. de budgetten hiervan zijn, met een aanzienlijke korting, overgekomen naar gemeenten. Aan de decentralisatie liggen ook wettelijke verplichtingen ten grondslag. In hoeverre er op dit moment beïnvloedbare ruimte aanwezig is op dit terrein valt niet betrouwbaar aan te geven. In de actualisering van het beïnvloedbare deel van de begroting wordt deze daarom vooralsnog niet meegeteld. Na de genoemde bijstelling wordt het beïnvloedbare deel van de begroting in 2015 ingeschat op € 120 miljoen, waarmee overigens niet gezegd is dat deze flexibilisering van jaar tot jaar mogelijk is. Wanneer ingezet wordt op het flexibel maken van 10% van dit bedrag dan zal dus binnen de bestaande begroting een bedrag van € 12 miljoen
Naast inzicht in het verkrijgen waar de flexibilisering mogelijk is zorgt deze uitwerking er ook voor om de basis van de financiën te herijken en gereed te maken voor aanhechting/invulling van de nieuwe opzet van de Begroting 2016 en het initiatief van Breda Begroot (burgerbegroting).
4.7
Resumé
Resumerend stellen wij met deze Voorjaarsnota 2015 de beleidsmatige en financiele kaders voor de Begroting 2016 voor, die: • met concrete plannen voor 2016 voortbouwt op de pijlers ‘verbindend bestuur’, ‘dynamiek en economische vitaliteit’, ‘mensen maken de stad’ en ‘ruimte voor ontwikkeling’, en • laat zien dat deze plannen realiseerbaar zijn binnen financiële kaders die solide, toekomstbestendig en transparant zijn, en • tot en met 2018 een sluitend perspectief laat zien, en • behoudens de inflatiecorrectie geen stijging van woonlastendruk voor onze bewoners betekent, en • voldoende weerstandsvermogen heeft om risico’s die zouden kunnen optreden op te kunnen vangen, en • het mogelijk maakt om in 2016 voor een totaal bedrag van 35 miljoen aan investeringen in onze stad,wijken en dorpen te doen.. Met de aanbieding van de Begroting 2016 zullen wij voorstellen doen die het meerjarenperspectief ook in 2019 sluitend maakt. Daarbij zullen we ook de uitgangspunten voor de toegezegde tussenbalans formuleren.
Voorjaarsnota Breda 2015
4.6
41
B
42
Bijlage 1 bestuurlijke appreciatie van ideeën uit pre-voorjaarsnotadebat Op 12 maart heeft de gemeenteraad in zijn pre-voorjaarsnotadebat gesproken over aan te reiken ideeën die mogelijk een plaats zouden kunnen krijgen in deze voorjaarsnota. Vervolgens zijn 43 ideeën aan het college aangeboden met het verzoek om te bezien of deze te beoordelen. Vanzelfsprekend is dat gebeurd. Een aantal daarvan betreft thema’s die u terugvindt in de voorliggende hoofdstukken.
nr
Onderwerp
reactie
1
Parkeertarieven
De voorstellen worden gekoppeld aan het bereikbaarheidsonderzoek binnenstad: onderdeel van de uitwerking binnenstad. Zie 3.2.1 Binnenstad.
2
Hondenbelasting
Een amendement van deze strekking is enkele maanden geleden door de Raad verworpen omdat een structureel tekort in de begroting zou ontstaan.
3
ATEA
Beleidskader Participatie reeds vastgesteld in december 2014. Daarin wordt aangegeven hoe Participatiewet wordt uitgevoerd. Wij zullen binnenkort een plan aan de raad toezenden. Zie 2.2 Werk.
4
Sporten op niveau
Zie 3.3.5 Sport.
5
Ondernemersloket 10.0
Het ondernemersloket is onderdeel van Topdienstverlening, acquisitie is echter geen taak van dit loket omdat dit belegd is bij Brim en NV Rewin. Zie 2.2 Werk.
6
Meer inspraak inrichting openbare ruimte
Zie 3.4.7 Openbare Ruimte.
7
Cameratoezicht Boschstraat en Valkenbergpark
Voor het aanvullen van het cameratoezicht gaat op dit moment de prioriteit naar de directe omgeving van het NS-station. De voorbereiding wordt meegenomen in de reconstructie van het voorplein. Er wordt op dit moment een nieuwe glasvezelverbinding getrokken van het NS-station naar de cameracentrale. Deze kabel wordt langs stadspark Valkenberg getrokken, om eventueel vast cameratoezicht in het stadspark in de toekomst mogelijk te maken. Zoals eerder aangegeven is er vooralsnog geen aanleiding om structureel camera’s te plaatsen. Indien nodig kan in het park indien mobiel cameratoezicht ingezet worden.
8
Nieuw beleid vestiging coffeeshops
Het college volgt de suggestie om een nieuwe beleidsnotitie te verbreden tot het totale ‘wietdossier’ (softdrugsbeleid), dus niet louter het onderdeel coffeeshops.
9
Eindtijden Bredase Binnenstad
In overleg met de samenwerkingspartners (Wandelarij en KHN Breda, beveiligingsbranche en politie) is bij de vaststelling van het huidige convenant een verruiming aangebracht in het aantal mogelijke ontheffingen. Dit was op verzoek van de horeca en de gevonden oplossingen sluiten aan bij hun wensen. Na een korte consultatie is gebleken dat er bij de samenwerkingsparnters geen wens is voor verdere verruiming. Ook vanuit het oogpunt van openbare orde en veiligheid is er geen positief advies op eventuele verruiming. Het gaat – dankzij de gezamenlijke inspanningen – goed in het uitgaanscentrum van Breda. Verlenging van de tijden wordt gelet op de behaalde resultaten en de wens van de partners op korte termijn niet wenselijk geacht.
10
Garderobe in de fietsenstalling
De Gemeente Breda heeft 6 beheerde fietsenstallingen. Bij 4 van deze stallingen zijn kluisjes ter grootte van een kast beschikbaar. In de 2 andere stallingen kunnen de klanten helmen afgeven aan de beheerders. De klanten zijn ruim tevreden over de voorzieningen. Er zijn voldoende kluisjes, deze zijn op een reguliere avond nooit volzet. Het aantal kluisjes verschilt per locatie, de stallingen in de binnenstad hebben meer kluisjes. Nieuwstraat 20 Oude Vest 11 Turfschip 10 Concordiastr. 8 Er wordt via de servicelijst aangegeven welke extra voorzieningen en mogelijkheden we per locatie hebben. Dit staat op de rode borden in de stallingen en op de website. Met Meimaand Fietsmaand wordt hier n.a.v. dit voorstel extra aandacht aan gegeven.
11
Nieuwe verdienmodellen voor regio Breda
Wij ondersteunen deze gedachte en koppelen die, zoals gesuggereerd, aan het proces City Making. Tevens wordt onderzocht of hier een verbinding met de Stadslabs gemaakt kan worden. Zie ook 2.2 Werk en 3.1.3 Regio.
Een aantal van de ingebrachte ideeën noemen we hier in kort bestek. In het onderstaande overzicht komen ze aan de orde.
Voorjaarsnota Breda 2015
B
43
nr
Onderwerp
reactie
12
Onderzoek de retail!
Voor de binnenstad is een dergelijk onderzoek reeds verricht: wat zijn de kansen voor Breda? De uitkomsten van het onderzoek vormt één van de onderleggers voor de uitwerking van de Visie Binnenstad en de (door) ontwikkeling van het project Achter de Lange Stallen. Zie 3.2.1 Binnenstad.
13
Shuttlebus voor snelle verbinding Breda-Antwerpen
Door samen op te trekken met de partners NS en het ministerie van I&M en goed contact met de Haagse fracties is veiliggesteld dat vanaf december 2016 een uursverbinding met Antwerpen, Brussel en Brussels Airport (Zaventem) gerealiseerd wordt. Uw vraag om in de tussentijd een buslijn naar Antwerpen te financieren is vanuit vervoerskundig oogpunt niet verantwoord. De reizigersvraag die nu bestaat voor de huidige verbindingen met Antwerpen, kan al worden afgewikkeld door het huidige bus- en treinproduct. Een extra bus levert geen hogere kwaliteit van vervoer, zowel qua reistijd als qua comfort, dan de nu al bestaande alternatieven en zal dus ook weinig of geen extra reizigers trekken.
14
Sociale firma’s zorgen voor nieuw werk
Graag verwijzen wij hier naar het beleidskader Participatie en de baanafspraken met werkgevers. Zie ook 2.2 Werk
15
Sportaccommodatie van de toekomst
Zie 2.5 Accommodaties en 3.3.5 Sport
16
Doorontwikkeling openbaar subsidieregister
In overleg met het betreffend raadslid kijken wij graag naar de mogelijkheden voor verbetering van het subsidieregister van de Gemeente Breda. Op deze wijze weten we zeker dat eventuele verbetervoorstellen aansluiten bij de wens.
17
Lief zijn voor elkaar!
Een terechte constatering. We gaan het Zorgmeldpunt nog beter laten aansluiten bij de uitvoering bij de ATEA groep.
18
Wat te doen met 20 miljoen?
De risicoreservering die opgenomen is in het meerjarenperspectief conform de uitgangspunten van het coalitieakkoord Ruimte en Verbinding. Op pagina 99 van de Begroting 2015 staan spelregels ten aanzien van de inzet van de risicoreservering. We willen dat niemand tussen wal en schip valt en daarom hebben we tijdelijke maatregelen getroffen zoals het instellen van een Verbeterpunt en het aanstellen de zorgverbeteraars.
19
Leegstand? Ook dat lossen we samen wel op!
Zie 3.4.2. Wonen
20
Geen carnaval rondom bouwhal
Wij onderschrijven de overwegingen die de grondslag vormen voor dit idee. Met de BCV vinden hierover gesprekken plaats. De inzet is om nog in 2015 te komen tot een structurele oplossing voor de Carnaval bouwlocaties.
21
Wijk- en dorpsbegroting
Zie 2.4 – Breda Begroot
22
Klimaatfonds als vliegwiel
Zie 2.5 Accommodaties en 3.2.4 Duurzaamheid
23
Nieuwe jas voor winkelcentra Tuinzigt en Haagse Beemden
Inmiddels is in de commissie Economie op 7 april 2015 hierover met de raadscommissie gesproken.
24
Hazeldonk - Meer op de kaart
Zie ook punt 13, de bereikbaarheid van dit bedrijventerrein wordt onderzocht. Ook in het wijkplan van het bedrijventerrein wordt hier aandacht voor gevraagd. In het periodiek overleg met de bedrijvenverenging wordt dit punt geagendeerd.
25
Warme overdracht
Dit sluit goed aan bij ons accent ‘Perspectief voor jongeren’, zie 2.3. Tevens onderdeel van Beleidskader Participatie, voortijdig Schoolverlaten en regionale aanpak.
26
Grenzeloze regio, ook voor scholen
Het ROC West-Brabant is een belangrijke partner. Op verschillende manieren in diverse gremia zitten wij met het ROC aan tafel. Denk aan het Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid, Vroegtijdig Schoolverlaten, Regionaal Bureau Leerplicht, maar zeker ook in het Bredaas Hoger Bestuurlijk Overleg. Daarnaast gaan wij regelmatig op werkbezoek bij het ROC West-Brabant.
27
Maatschappelijk vastgoed versus maatschappelijk nut
Zie 2.5 Accommodaties.
44
Onderwerp
reactie
Een positieve draai aan het spoorweglawaai
Provincie en de spoorgemeenten langs de Brabantroute trekken op dit moment gezamenlijk op om te bewerkstelligen dat de reeds geplande geluidsmaatregelen zo veel mogelijk naar voren worden gehaald. Hiermee kan ook de extra geluidsoverlast die gepaard gaat met de tijdelijke toename van extra goederenvervoer als gevolg van de aanleg van een derde spoor tussen Zevenaar en Oberhausen (Betuweroute) worden opgevangen. Ter indicatie van de kosten voor een scherm 5m hoog en 300 meter lang: € 1,2 tot €1,8 mln.
29
Aan de slag met preventie, vroegsignalering en de vrijwillige hulp
Wij willen net zoals met de monitor Sociaal Domein op zoek naar de verhalen. Een aantal effecten van de maatregelen die wij treffen zijn niet makkelijk concreet meetbaar. De oproep sluit aan de bij de transformatie agenda Breda Doet
30
Aanpak schuldenproblemen: uit de hulpschulp!
Wij herkennen de problematiek. Deze vormt onderdeel van de nieuwe nota Schuldhulpverlening 2016
31
Breda eetbare stad
Zie 3.4.7 Openbare ruimte.
32
Ruimte in de bijstand
Maakt onderdeel uit van vastgestelde beleidskader Participatie (regels omtrent tegenprestatie). Zie 2.2 Werk.
33
Duurzaam verbinden
De ‘D100 Breda’ op 7 maart bruiste van de ideeën, de energie en het enthousiasme. Duidelijk werd dat er veel ideeën bij inwoners leven over hoe Breda CO2-neutraal kan worden. Om meer interactie mogelijk te maken wordt gewerkt aan een nieuwe website. Dat wordt een virtuele interactieve plek waar alle informatie over duurzame initiatieven en projecten beschikbaar is. De volgende slag is het zo slim mogelijk inzetten van alle communicatiemiddelen en -kanalen, niet alleen de virtuele maar ook de fysieke. Samenwerking met en tussen de vier O’s is daarbij het uitgangspunt.
34
Eigenheid wijken en dorpen
Wij begrijpen het idee. Het plaatsen van nog meer borden in de openbare ruimte heeft, met het oog op verkeersveiligheid, eenduidigheid en de verrommeling van de openbare ruimte, echter niet de voorkeur. Zo mogelijk kunnen in voorkomende gevallen in overleg met een wijk- of dorpsraad alternatieven worden bedacht.
35
Samenwerking stadsdistributie
De voorgestelde locatie (hub) is reeds gerealiseerd in samenwerking van GreenCityDistribution (GCD) met van Dijke Expresse aan de Franse Akker in Breda. Probleem is echter het vinden van klanten onder de retailers en de leveranciers/ vervoerders om hun goederen door GCD te laten vervoeren van deze hub naar de binnenstad. We zoeken momenteel naar oplossingen om zowel Retail als vervoerders / leveranciers te overtuigen dat het zeker ook in hun belang is om deel te nemen aan efficiëntere distributiemethoden. Ook de (pilot) digitale “verkeersregulering” kan hierbij betrokken worden.
36
Kapitaalgoederen sportaccommodaties
Zie 2.5 Accommodaties.
37
Maatschappelijk vastgoed versus maatschappelijk nut
Zie 2.5 Accommodaties – waarin is toegelicht dat we het sluiten van buurthuizen willen voorkomen.
38
Misstanden zorg ouderen
Goede communicatie en zorgvuldig werken zijn belangrijke uitgangspunten van het Bredase Wmo beleid dat vorig jaar is vastgesteld in de nota Goede zorg doen we samen. We weten dat we in het jaar van transitie van elkaar moeten leren en processen moeten verbeteren. Door regelmatig met onze partners aan tafel te zitten, cliënttevreden onderzoek maar ook signalen via de zorgverbeteraars proberen we de werkzaamheden te optimaliseren. Wij communiceren hierover via Zorg voor Elkaar Breda en het Verbeterpunt Zorg. Dit Verbeterpunt, waarin zorgverbeteraars actief zijn, is speciaal opgericht per 1 januari jl. voor de decentralisaties, jeugd, participatie en zorg.
39
Zomerondernemer
Dit wordt momenteel onderzocht in het kader van de “innovatieve re-integratieproeftuin”. Gesprekken hierover vinden reeds plaats. In aanvulling hierop wordt opgemerkt dat voor 2015 voor jongeren met en zonder uitkering die wel al afgestudeerd zijn maar nog geen baan hebben gevonden en een eigen bedrijf willen beginnen, een ESF project Eigen Baas beschikbaar is. Deze groep krijgen van de Businesscoaches extra coachings uren en de basiscursus ondernemen. Verder worden zij geholpen met hun introductie in bedrijfsnetwerken in Breda en omgeving.
40
Veiligheid ouderen
Wij danken u voor het signaal en zeggen toe dat het onderwerp in de lokale driehoek aan de orde zal worden gesteld. Vanzelfsprekend worden hier de woningcorporaties bij betrokken.
Voorjaarsnota Breda 2015
nr 28
45
nr
Onderwerp
reactie
41
Taxichauffeurs: het visitekaartje van de stad
Over een taxi verordening is al meerdere keren met de branche, raadsleden en de inspectie Transport en Leefbaarheid van ministerie van I&M gesproken. In deze gesprekken is aangegeven dat een verordening geen papieren tijger mag worden en dat controle en handhaving geld kosten. De branche heeft toen de verordening light geïntroduceerd, waarbij een groot deel van het werk bij de branche komt te liggen. Dat betreft het opstellen van kwaliteitseisen, toetsing van de eisen, uitgifte van vergunningen, controle en arbitrage. De formele handhaving dient echter altijd door gemeente en politie gebeuren. We hebben met de gezamenlijke taxibranche afgesproken samen aan een uitgewerkt voorstel voor een lichte verordening te willen werken. Het resultaat zal voor een belangrijk deel afhangen van een al dan niet gezamenlijk gedragen standpunt van de taxibranche. Ook wordt met de tax-branche overlegd over de definitieve inrichting van de standplaatsen op het nieuwe station.
42
Duidelijkere communicatie over huishoudelijke hulp
Goede communicatie en zorgvuldig werken zijn belangrijke uitgangspunten van het Bredase Wmo beleid dat vorig jaar is vastgesteld in de nota Goede zorg doen we samen. We weten dat we in het jaar van transitie van elkaar moeten leren en processen moeten verbeteren. Door regelmatig met onze partners aan tafel te zitten, cliënttevreden onderzoek maar ook signalen via de zorgverbeteraars proberen we de werkzaamheden te optimaliseren. De signalen die bij ons binnenkomen worden binnen een week opgevolgd.
43
Marktplan
De horeca en marktkooplui zijn met elkaar in gesprek om te komen tot voor beide partijen aanvaardbaar alternatieven. De gemeente faciliteert indien alternatieven niet in strijd zijn met het beleid, veiligheid en dergelijke. Voor de curiosamarkt op woensdag lijkt overeenstemming te bestaan. Om het hele proces te bespoedigen heeft de gemeente op korte termijn een overleg belegd tussen partijen.
46
B Bijlage 2
2016
2017
2018
2019
Investeringen tlv algemene middelen Vanuit coalitieakkoord: Onderhoud sportaccommodaties Diverse invest.welzijnsaccommodaties Haagweg - Haagdijk
1.200.000
1.200.000
1.200.000
100.000
100.000
100.000 2.125.000
3.000.000
100.000
1.225.000
500.000
SV instandh.bestaand netwerk
2.345.000
2.655.000
SV verbet.infra; HOV ultra PRT
500.000
450.000
SV verbet.infra; OV wijkgericht
100.000
100.000
SV verbet.infra: OV buurtgericht
350.000
SV verbet.infra; Snelfietsroute oost SV verbet.infra; Schaalsprong fiets
87.500 200.000
900.000
900.000
SV verbet.infra; NRW - Emerparklaan SV verbet.infra; NRW Westerparklaan
1.200.000
175.000 1.575.000
1.900.000
1.125.000
SV verbet.infra; Binnenstad
875.000
SV openbare ruimte; herinrichtingen
400.000
100.000
500.000
SV openbare ruimte; klimaatadaptatie
300.000
400.000
400.000
700.000
SV groen en water
100.000
100.000
100.000
187.500
SV groen en water
400.000
400.000
338.000
410.750
Uitvoering visie binnenstad
200.000
200.000
200.000
Maatschappelijk vastgoed functionele aanpassingen
300.000
300.000
300.000
pm
Culturele instellingen en organisaties
1.000.000
Nieuw opgenomen bij voorjaarsnota 2015: Flexibel toegangssysteem binnenstad Gasthuyspoort
300.000 1.425.000
Verduurzaming vastgoed
500.000
pm
Audio visuele apparatuur
50.000
pm
Zoete Delta NOG IN TE VULLEN
pm 5.508.000
6.237.000
Voorjaarsnota Breda 2015
meerjareninvesteringsplan (MIP)
47
Subtotaal:
2016
2017
2018
2019
11.820.000
12.413.000
12.500.000
10.910.750
Vanuit eerdere periode: Stroomvoorziening/verplaatsing voorjaarskermis Totaal investeringen tlv algemene middelen
90.000 11.820.000
12.503.000
12.500.000
10.910.750
300.000
300.000
265.000
pm
SV groen en water
pm
pm
pm
pm
SV milieu
pm
pm
pm
pm
Aanvulling met subsidies en bijdragen van derden SV instandh.bestaand netwerk: te realiseren subsidie
SV ov.projecten binnenstad
pm
pm
pm
pm
300.000
300.000
265.000
-
11.100.000
11.600.000
12.100.000
13.000.000
7.358.566
3.799.000
1.100.000
1.000.000
18.608.566
15.399.000
13.200.000
14.000.000
2.000.000
1.900.000
1.800.000
Bedrijfsmiddelen Attea
900.000
900.000
900.000
Bedrijfsmiddelen Dienstverlening
450.000
990.000
450.000
Totaal subsidies en bijdragen derden Doorlopende investeringen uit tarieven Uitvoering rioleringsplan 2014-2018 Afvalservice (o.a. transitie) invoering vergunningengebied Ledverlichting Chasséparking Totaal investeringen uit tarieven
150.000 pm
BEDRIJFSVOERING Bedrijfsmiddelen Beheer (incl.wagenpark)
450.000
Bedrijfsmiddelen Servicebedrijf
1.010.000
315.000
2.270.000
700.000
Totaal bedrijfsvoering
4.360.000
4.105.000
5.420.000
1.150.000
35.088.566
32.307.000
31.385.000
26.060.750
Totaal
48
Tekst: Gemeente Breda Foto’s: Pinterest en Instagram accounts Gemeente Breda, Carmen Wallmann, Manon de Koning, Ilse Bouwmeester
Voorjaarsnota Breda 2015
Colofon
49