Verslag van de vergadering van de raadsbrede commissie Algemeen d.d. 16 oktober 2012 in de raadzaal van het gemeentehuis Hof van Twente Duur vergadering: Aanwezig namens: CDA
19.00 – 23.05 uur M.A.J. Baak-Schreijer, H.J. Scholten, P.M.I.M. Gerritsjans, B.G.G. Hoevink-Maneschijn, S. Smit, H.L.M. Rikkert PvdA H. Gögen, P.W. Hilbrink-Dekker, R. Bergman, J.W.M. ter Avest, F. Rijkens, ir. A. Wissink-Berkers VVD J.H. Snijder, E.A.M.T. te Riele-Ottenschot, dr. T.A. Peters, G. Bruins-Veltkamp D66 A. Olde Reuver of Briel-Bosveld, drs. V.M. Bökkerink GB J. Rohaan-Vlijm, B.J. Nijenhuis SP -BPH H.B. Hoekstra Portefeuillehouders: Drs. J.H.A. Goudt, B.M.J. Eshuis, P. van Zwanenburg Afwezig: R.H.J. Busschers, J.F.A. Weber, drs. A.J. Schrooyen Voorzitter: J.H.M. Pierik Griffier: A.W. Averink Verslag: Hanny Morsink Tot aan agendapunt 7 is er geen geluidsopname 1. Opening en mededelingen De VOORZITTER opent de vergadering. 2. Vaststellen agenda De agenda wordt vastgesteld. 3.
Spreekrecht burgers over geagendeerde onderwerpen, voorafgaand aan de behandeling van elk agendapunt De heer HAGREIS – Stichting Belangenbehartiging Begraafplaatsen – kosten begraven Het is bekend dat in Markelo wordt geruimd, omdat er geen ruimte meer is. Kan dat wel tegenover ouderen die deze mensen goed gekend hebben of ouders die hun kinderen nog willen bezoeken? Hij stelt voor de ruimte aan de achterkant te gebruiken, de sloot dempen en de zandweg afsluiten. Dan is er voldoende ruimte om langs het strooiveld een pad aan te leggen, en aan de voorzijde zouden nog urngrafjes geplaatst kunnen worden. Het ruimtegebrek in Goor kon wel eens grote financiële gevolgen hebben. Voorgesteld wordt 30,5% tariefsverhoging voor 75% kostendekking begraafplaatsen. In Delden worden van 284 graven de stenen afgehaald. Dit alles betekent minder inkomsten voor de gemeente. Vrijwilligers van de Stichting onderhouden graven en paden in Delden, dit wordt ook geprobeerd in Markelo en Diepenheim. Hij pleit ervoor de onkosten te verminderen tot 75% dekking. •
4. Vragenhalfuur De heer NIJENHUIS (GB) – bedrijventerrein De Esch III
Hoe kan Maarkels Nieuws op haar site vermelden dat er een flinke vertraging zal zijn bij de uitbreiding van De Esch III? Deze informatie komt niet erg positief over naar de toekomstige bewoners. Wat zijn de ontwikkelingen rond Autobedrijf Dijkstra? Er liggen aan de Rijssenseweg drie uitritten, waarvan er maar één op de juiste plek ligt. Wethouder SIJBOM: het bericht op Maarkels Nieuws is een weergave van de memo die naar de raad is verstuurd, de pers ontvangt deze informatie ook. De planning is aangepast vanwege het bedrijventerrein, het college moet nog expliciet besluiten of een energieneutrale wijk moet worden gerealiseerd, dit heeft consequenties voor de kosten en exploitatie van het plan. Er moet een fatsoenlijke ontsluiting bedrijventerrein en woonwijk worden aangelegd. Er is overleg met Autobedrijf Dijkstra geweest, de onderhandelingen gaan intussen door. Zodra daar resultaten van bekend zijn, legt hij dat aan de raad voor, zoals afgesproken. 5.
Actieve informatieplicht college(leden) / terugkoppeling Gemeenschappelijke Regelingen Er is geen informatie. 6. Raadsmemo Feitenrelaas geitenhouderij Rapperdsweg 1, Ambt Delden Eerste termijn • RIJKENS (PvdA): in de gemeente vestigt zich één van de grootste geitenhouderijen in het land. De gang van zaken m.b.t. de handhaving is ongelukkig verlopen. De eigenaar is niet bereid zorgvuldigheid te betrachten, hij heeft tot twee keer toe illegaal geiten gehouden. Reden te meer om te gaan handhaven. Hier kan niet zo laconiek aan voorbij worden gegaan. Een kleine schorsing van het college bij behandeling van de motie van PvdA had op 2 oktober jl. veel onduidelijkheid kunnen wegnemen. Waarom reageert het college zo luchtig als iemand met vooropgezette bedoelingen de wet overtreedt en wie heeft dat risico over zich afgeroepen? • BÖKKERINK (D66): Optiveco heeft keuzes gemaakt die grote risico’s bevatten, dat is zeer onhandig. Het college wekt de indruk dat er zicht is op legalisatie. In hoeverre is de inenting van de geiten gecontroleerd? Waarop baseert het college de vergunningverlening nu er geen inhoudelijke beoordeling is geweest van de Afdeling bestuursrechtspraak? • NIJENHUIS (GB): het gaat hier over dierenwelzijn. Als alle vergunningaanvragen binnen de gestelde termijn waren verleend, zou deze situatie dan ook zijn ontstaan? Het betreft een LOG. De ondernemer moet zich aan de regels houden, maar GB snapt wel de opstelling van het college. • HOEKSTRA (BPH): het college heeft op 9 oktober jl. besloten het bezwaarschrift van de heer Baakman deels niet ontvankelijk te verklaren, omdat enkele bezwaarmakers niet binnen de directe invloedsfeer van de inrichting wonen. Is er reden voor de provincie om handhavend op te treden? • BRUINS (VVD): de fractie concludeert uit de memo’s hetzelfde als in de raad van 2 oktober: Optiveco hield tijdens de handhavingscontrole op 18 september jl. 1.000 geiten in de inrichting. Er was wel een reden voor, maar het was onverstandig van de ondernemer. De argumenten van burgemeester Goudt zijn nog steeds van kracht, goed onderbouwd in de memo’s. De uitspraken van de heer Keurhorst op 21 maart jl. hebben tot verwarring geleid. Er is concreet zicht op legalisatie, de geiten zijn ingeënt, de beslissing van het college is correct. Er zijn voldoende argumenten om akkoord te gaan met niet handhavend optreden. • RIJKENS (PvdA): wanneer is zicht op vergunningverstrekking? Het is een ernstige zaak, nergens staat vermeld dat sprake is van vergissing. Er zijn al eerder 250 geiten illegaal gehouden, is dat ook een vergissing? Het college is voor het lapje gehouden door een prachtig m.e.r.-rapport. • SCHOLTEN (CDA): het college heeft rationeel gehandeld en niet emotioneel. Er spelen nogal wat emoties, begrijpelijk en logisch. De opmerking over het m.e.r.-rapport is cynisch. • RIJKENS (PvdA): hij stelt rationele vragen over iemand die illegaal geiten houdt. Er is wel emotie bij de burgers en dat is legitiem.
2
•
ROHAAN (GB): CDA zet dit wel heel scherp neer, deze fractie heeft het altijd over de buurtschappen.
Burgemeester GOUDT Er zijn twee memo’s naar de raad gestuurd. In het kader van de Natuurbeschermingswet heeft Optiveco vergunning aangevraagd bij de provincie. Hier is weinig jurisprudentie over, zeker als de provincie ervoor kiest om bij de vergunningverlening door de gemeente een zienswijze te leggen. Dat kan de zaak behoorlijk compliceren. Illegaal houden van 1.000 geiten is reden om op te treden, maar het is gewogen in het licht van de te legaliseren situatie. Er zijn geen beletselen om de vergunning te verstrekken, de ondernemer voldoet met zijn bedrijfsvoering aan de voorwaarden. De Raad van State is nog niet toegekomen aan inhoudelijke behandeling, er is alleen een formeel voorschrift overschreden. •
RIJKENS (PvdA): hij kan zich vinden in die overweging met de kanttekening: wat doe je met ondernemers die zich bij herhaling niets van regelgeving aantrekken. Er zijn eerder illegaal geiten gehouden en er is niet op tijd vergunning gevraagd. Hij is herhaaldelijk gecontroleerd. Als iemand zich kennelijk niets aantrekt van regels, moet dan in de afweging ook niet worden gewogen in hoeverre iemand daar willens en weten geiten heeft neergezet?
Burgemeester GOUDT: handhaven zit vol met dilemma’s en afwegingen. Hier optreden terwijl er zicht is op de vergunning is een te zwaar middel. Hij denkt dat de rechter de gemeente dan zal terugfluiten, want de vergunning is al eerder verstrekt. Het bezwaarschrift van de omwonenden is een bezwaar naar de gemeente dat gehandhaafd moet worden. De uitspraak van de bezwaarschriftencommissie is op 9 oktober jl. behandeld in het college. De bezwaarschriftencommissie gaat niet over de handhaving, het college wel. Het college was op bezoek in de buurtschap, daar was totaal geen sprake van commotie. De ondernemer maakt zich erg afhankelijk van gemeente en provincie door deze risico’s te nemen. Hij heeft de geiten gekocht, gedwongen verkoop betekent een groot verlies. Hij heeft echter geen risico genomen op het gebied van de volksgezondheid. Hij stond wel met de rug tegen de muur, de geiten konden niet meer in Friesland blijven, daarom zijn ze hier naartoe gehaald. De geiten zijn ingeënt, dit is met nummers verantwoord. Tweede termijn • RIJKENS (PvdA): hij heeft moeite met de reactie van CDA. Hij heeft de discussie willen voeren of de afweging voor handhaving gemaakt moet worden als iemand willens en wetens in overtreding is. De eigenaar heeft gegokt dat de overheid hier wel mee akkoord zou gaan. De burgemeester had ook een nadrukkelijker afweging moeten maken, gezien het feit dat de eigenaar in herhaling treedt. Reden te meer om te gaan kijken. Triest dat CDA het zo benadert en de risico’s niet ziet. PvdA heeft dit rationeel benaderd, de overheid moet dit cowboygedrag tegenhouden. • BÖKKERINK (D66): de portegeuillehouder heeft duidelijk aangegeven dat er goed zicht is op legalisatie. Hij kan zich de afweging van het college voorstellen, maar D66 houdt wel zorg over precedentwerking. • BRUINS (VVD): de heer Rijkens doet het voorkomen dat CDA de normbeheerder is van alle agrariërs, maar het merendeel van de agrariërs is zich goed bewust van de wet- en regelgeving. Het is kwalijk als daar anders mee wordt omgegaan. • RIJKENS (PvdA): betrokkene opereert langs het randje van de regelgeving, dat noemt hij cowboygedrag. Hij is verbaasd door de reactie van het CDA. • SCHOLTEN (CDA): hij concludeert dat de acties van het college goed zijn geweest, er is rationeel gehandeld en niet emotioneel. Er is een goede discussie over gevoerd, en een goed feitenrelaas opgesteld.
3
Burgemeester GOUDT: het blijft maatwerk in het handhavingsproces vanwege de ongelooflijke dichtheid van regels. De ondernemer loopt langs de afgrond, de afweging is gemaakt om hem niet die afgrond in te duwen, maar hem te helpen. 7. Vaststellen Perspectiefnota Grondexploitaties 2012 Eerste termijn • BRUINS (VVD): de raad heeft vorig jaar ingestemd met een aparte reserve Grondexploitaties als buffer, nu ca. € 1, 2 miljoen. Voorgesteld wordt de boekwaarde van het perceel Enterseweg af te waarderen. Zijn er geen gegadigden voor en waarom is niet tegelijk met de afwaardering van Waterlanden voorgesteld? Een aantal complexen is in negatieve zin bijgesteld, vanwege krimp en marktomstandigheden. Ze pleit ervoor dit jaarlijks te bezien om negatieve resultaten in de toekomst te voorkomen. Het is noodzaklijk om in Goor nog meer plannen te schrappen. Welke risico’s zijn er nu en in de toekomst nog te verwachten in Goor? Bij de gronden in exploitatie wordt vaak vermeld dat de kosten hoger zijn dan eerder geraamd (Rozenstraat € 40.000, Diepenheim Noord € 39.000 en Heeckeren 1A € 9.000). Graag meer uitleg. Is dit inclusief de kosten van inschakeling van externe bureaus, waar de gemeente naderhand wordt geconfronteerd met een lager positief eindresultaat? De Marke III en De Esch III worden afgerond in 2023, er wordt voorzichtig een positief eindresultaat verondersteld. Is voldoende rekening gehouden met het feit dat gegadigden zich mogelijk terug kunnen trekken als ze geen hypotheek kunnen krijgen? • RIKKERT (CDA): in het nieuws werd gemeld dat veel gemeenten grond moeten afwaarderen, Hof van Twente is daar op tijd mee begonnen. Is de systematiek bij afwaardering van Waterlanden en Enterseweg dat rente moet worden bijgeschreven over de boekwaarde? Hoe gaat het met afwaardering Zenkeldamshoek, de exploitatie gaat hier langer duren dan verwacht. Wat moet daarvoor worden gereserveerd? Het verkeerscirculatieplan in Goor is gepresenteerd met een verbinding naar de Molenstraat. Hoe gaat de afwaardering van woningen waarvan de grond benodigd is? • OLDE REUVER OF BRIEL (D66): geconcludeerd wordt dat de omvang van de Reserve Grondexploitatie voldoende lijkt om de risico’s op te vangen. Gelukkig zijn de gronden op tijd afgewaardeerd. De ratio voor het weerstandsvermogen moet liggen tussen 1 en 1,4, en is nu 1,4, dus aan de ruime kant. Bij afwaardering van Waterlanden en Enterseweg mist ze de mogelijkheid van verkoop of teruggeven aan de agrarische landbouw. Ze pleit voor een tijdelijke andere functie in het kader van bio-energie, zoals zonnebloemen of zonnecollectoren. • NIJENHUIS (GB): de Perspectiefnota heeft een informatief karakter. Van de reserve Grondexploitatie blijft ruim € 5 ton vrije ruimte over. Waarom moet de ratio worden vastgesteld, ook de raad kan dit niet overzien. De maximum bijdrage voor het doelgroepenbeleid is € 716.000, hiervoor is de helft nodig. Is dit voor de lopende projecten? Verwacht wordt dat bouwkavels wel verkocht worden gezien de wachtlijst van 967 gegadigden, zijn die allemaal serieus? Blz. 6, particuliere plannen: de gemeente heeft meer mogelijkheden om kosten van openbare voorzieningen te verhalen op grondeigenaren. Dat is een goede zaak, dan was actief grondbeleid bij plannen zoals van Autobedrijf Dijkstra niet nodig geweest. • HOEKSTRA (BPH): de vrije ruimte is € 498.583, zal die door Zenkeldamshoek en Enterseweg niet verdwijnen? • RIJKENS (PvdA): er is zorg om in toekomst meer te moeten afschrijven op terreinen, na de crisis volgt krimp. Hij pleit ervoor alle creativiteit te gebruiken om kleinschaliger elementen te ontwikkelen in bestemmingsplannen. Als er 40 gegadigden in Markelo zijn ook iets doen om de woningmarkt in beweging te brengen. Kijken naar de mogelijkheid om de gronden op Zenkeldamshoek rendabeler te maken. Het gemeentehuis voorzien van zonnecollectoren is niet rendabel, misschien wel iets anders. Toen de crisis al aan de gang was werd wel gestart met de bouw van groot industrieterrein bij Enter. In hoeverre stemmen gemeenten dit onderling af? Akkoord met het voorstel.
4
Wethouder SIJBOM: bij Rozenstraat, Diepenheim Noord en Heeckeren is duidelijk aangegeven dat de hogere kosten worden veroorzaakt door asbest enz. Grotere complexen zijn een zorgelijke ontwikkeling, d.m.v. fasering wordt getracht de druk eraf te halen, maar het heeft wel gevolgen voor de exploitatie. In de Woonvisie nog eens goed kijken naar aantallen en het dynamisch woningbouwprogramma. Hof van Twente heeft behoudend beleid gevoerd en hoeft geen beroep te doen op provincie en rijksoverheid. Fasering Zenkeldamshoek: de Raad van Commissarissen heeft er een besluit over genomen. Er volgt nog een gesprek met de Ontwikkelingsmij, ook kijken de naar overeenkomst financiële dienstverlening. Bedrijventerrein Enter: hij heeft wel contact met zijn collega in Wierden gehad, maar de provincie is met het plan akkoord gegaan. Er is regionale afstemming, er is ook al veel geschrapt. Vervolgprocedure woningbouw jaarlijks bezien: de Woonvisie loopt tot 2013, daarna wordt een nieuwe visie opgesteld. Nu wordt een midterm review gedaan, in de Woonvisie was opgenomen tussen 600 en 900 woningen bouwen, dat is al bijgesteld tot 500. In de nieuwe Woonvisie wordt jaarlijks het dynamisch woningbouwprogramma besproken met de raad. Als er ruim 900 inschrijvingen zijn op de kavelinschrijflijst, zijn ze serieus omdat ze ieder jaar betalen. Er wordt wel gefaseerd, De Marke III in Hengevelde en De Esch III Markelo worden stapsgewijs ontwikkeld. De verwachte opbrengst moet naar beneden worden bijgesteld. Wethouder ESHUIS: vorig jaar is een voorziening voor Waterlanden getroffen, toen was de besluitvorming nog niet genomen, dat gebeurt bij vaststellen van de Structuurvisie Goor. Enterseweg had wel kunnen worden afgewaardeerd, maar gezien het grote bedrag is ervoor gekozen om nu ineens definitief af te waarderen. Afwaardering van gronden betreft meestal agarische waarde. Reserve € 1,2 miljoen, met een ratio van 1,4 is het redelijk € 1,7 miljoen te handhaven. Zenkeldamshoek: de grondexploitatie is opnieuw bekeken en vastgesteld, er is een licht positief resultaat. De BNG is als medefinancier en 80% risicodragend, Hof van Twente 20%. BNG heeft als eerste het recht om grotere zekerheid te vragen van de partners. •
RIKKERT (CDA): waarom wordt het risico Zenkeldamshoek € 300.000 niet in de begroting genoemd bij risico Grondexploitatie? Graag meer inzicht hierin.
Wethouder ESHUIS zegt toe de grondexploitatie Zenkeldamshoek en de risico’s daarvan in vertrouwelijkheid te bespreken met de raad. Het TSB-terrein is in eigendom bij Droste Oude Wolbers, bij besluitvorming over de verkeerscirculatie bekijken hoe zich dat verhoudt in relatie tot de woningbouw daar. Problematiek in Overijssel: er is regelmatig overleg met collega wethouders en provinciaal toezicht op de begroting. Daarin speelt steeds meer de discussie over het afwaarderen van gronden die de grote gemeenten moeten doen. Wethouder SIJBOM: het doelgroepenbeleid is bestemd voor Peperkampweg Delden. Creativiteit wordt zeker gezocht, te koppelen aan het dynamisch woningbouwprogramma. Zenkeldamshoek: met de Raad van Commissarissen is afgesproken dat voor de gronden aan de zuidkant van de Zomerweg wordt gekeken naar een alternatieve invulling, bijv. zonnepanelen. Dan is er meer opbrengst dan er nu is. Tweede termijn • BRUINS (VVD): akkoord met de voorgestelde besloten bijeenkomst over Zenkeldamshoek Te verwachten risico’s in Goor vanwege schrappen plannen? • RIKKERT (CDA): kan De Marke III in Hengevelde gefaseerd worden gestart? • OLDE REUVER OF BRIEL (D66): kan de gemeente zonnepanelen actiever promoten? Zonnebloemen is een mogelijkheid als tijdelijke overbrugging.
5
Wethouder SIJBOM: de gemeente maakt deel uit van de Ontwikkelingsmij Zenkeldamshoek, en heeft niet alle zeggenschap. Wacht duurzame gemeente af. De Marke III: akkoord met fasering, aan de Diepenheimsestraat kan het snelst worden begonnen. In fase 1 40 woningen, in fase 2 15-20 woningen. Enterseweg: af en toe is er wel belangstelling. Risico’s zijn moeilijk te voorspellen, goed kijken naar de realiteit. De situatie in Goor is het meest nijpend. Constantijnhof, Bentinck en Heeckeren bieden nog mogelijkheden, TSB pas op de plaats. Wethouder ESHUIS: in de Perspectiefnota worden alle exploitaties doorgenomen en de risico’s in beeld gebracht. Bij de jaarrekening 2012 bekijkt de accountant of de risico’s goed verwoord zijn. Conclusie; het voorstel gaat als bespreekstuk naar de raad. 8.
Programmabegroting 2013: “Naar een nieuw evenwicht” inclusief 2e bestuursrapportage 2012 (116 min.) Eerste termijn • SCHOLTEN (CDA): dank voor de degelijke begroting. Bij de Kadernota heeft het college de opdracht gekregen nog nader te kijken naar mogelijkheden voor de vijf grote welzijnsinstellingen. Voorstel CDA: € 65.000 minder bezuinigen op de bibliotheek; € 17.000 minder op De Reggehof; € 14.000 minder op de Kunstvereniging, dit als gevolg van de septembercirculaire. CDA wil discussie voeren over gemeentelijke gebouwen in relatie tot gesubsidideerde instellingen; en gesubsidieerde instellingen in relatie tot niet gemeentelijke gebouwen. Het bibliotheekbestuur heeft gekeken naar een realistische bezuiniging van € 155.000. Dit betekent sluiting van de 1e verdieping in Goor, wat zijn de financiële consequenties voor de gemeente? De vestigingen in Goor en Delden blijven in hun huidige omvang open, met bemande servicepunten in Diepenheim en Markelo. Reggehof: € 17.000 minder bezuiniging is haalbaar, de discussie over de Laarschool als gemeentelijk gebouw moet nog gevoerd worden. Kunstvereniging: € 28.000 bezuiniging schiet te ver door, de provincie komt ook deels op hun bezuiniging terug. CDA stelt voor dit te corrigeren met € 14.000. In discussie met alle partners van de Kunstvereniging moet worden gezocht naar een oplossing voor de andere € 14.000. Deze wijzigingen worden via amendement bij de begrotingsbehandeling voorgesteld. Voor de Verkeersvisie moet wellicht een voorziening worden opgenomen of er een majeur project van maken, hoe kijkt het college daar tegenaan? •
BRUINS (VVD): er is een sluitende begroting voorgelegd, VVD heeft wel zorg voor de verwachte ontwikkelingen voor 2013 en daarna. De economische ontwikkelingen zijn onzeker, evenals de bezuinigingen van het nieuw te formeren kabinet. Een sluitende begroting is essentieel, zonder verhoging van gemeentelijke belastingen. De septembercirculaire heeft gevolgen voor de begroting 2013 en pakt voor dit jaar positiever uit. Volgens het budgettair beeld 2013-2016 is er een dip in 2015. Ze hoopt dat er geen nieuwe financiële tegenvallers op de gemeente afkomen. Structurele bezuiniging van € 3,7 is fors, maar noodzakelijk. Bij de Kadernota heeft het college opdracht gekregen om met de vijf grote instanties in gesprek te gaan. Door de meevaller in de septembercirculaire is het mogelijk om de voorgenomen bezuiniging te repareren. Er is goed onderbouwd wat wel en niet haalbaar of wenselijk is. Het is essentieel om de servicepunten in Diepenheim en Markelo open te houden, eventueel in een andere locatie, het huidige pand in Markelo staat te koop. De beoogde bezuiniging kan € 65.000 minder worden. Invulling 1e verdieping van het pand in Goor is onzeker. Reggehof: bezuinigingen zijn mogelijk behalve de € 17.000. Ook hier kan door de septembercirculaire de subsidiekorting worden verminderd. Volgens de krant zou de verhouding tussen Reggehofbestuur en gemeente niet optimaal zijn. Ze pleit voor een gesprek tussen bestuur en college.
6
Gecombineerd management van diverse Welzijnsinstellingen zal veel voordeel opleveren, op lokaal en eventueel regionaal niveau. De Kunstvereniging heeft ook te maken met subsidievermindering, vanwege het grote belang met KunstWerk pleit ze ervoor de subsidiekorting terug te draaien. Algemene Reserve: € 33.000 voor verbetering binnenklimaat gemeentehuis is niet conform de afspraken met de architect en de aannemer. Amper zes jaar na opening blijkt dit niet goed te werken. Dit geldt ook voor de zonnewering die niet noodzakelijk was. Ook jaren na oplevering ligt er een verantwoordelijkheid. •
RIJKENS (PvdA): de recente ommezwaai bij CDA en VVD ten aanzien van bibliotheek en Reggehof getuigt niet van visie, de druk van buitenaf was te groot. Mooi, maar weinig principieel. Er was nog wat geld over in de septembercirculaire. PvdA heeft een amendement met die intentie ingediend bij de Kadernota, dat werd niet ondersteund. Het dualisme in deze raad belandt steeds meer op de achtergrond. De teleurstelling bij behandeling van de Kadernota was groot, ondanks alle pogingen om afspraken te maken met andere fracties, bleek dat met de coalitie niet mogelijk. Opvallend dat meer geld wordt uitgegeven aan bedrijfsvoering en asfalt. Welke gemeente doet dit in zo’n krappe tijd? Het is wrang dat, toen er nog geen compensatie was voor bibliotheek en Reggehof, wel werd voorgesteld structureel € 33.000 te investeren in zonnewering voor het gemeentehuis. Keuze behoud regelingen minima: het college heeft dat beloofd en maakt dat ook waar. PvdA heeft veel met bibliotheek en Reggehof gesproken. De gesprekken die de ambtenaren gevoerd hebben waren niet gericht op het nieuwe ondernemerschap van deze instellingen, maar op het binnenhalen van geld. Ambtenaren handelen in opdracht van het bestuur. Het meest onthutsende zijn de gesprekken met de Reggehof over de Laarschool. Een culturele instelling is geen verhuurbedrijf, het financieel probleem wordt afgeschoven op een culturele ondernemer. Als het nodig is dat theater en bibliotheek zich als maatschappelijke ondernemers gedragen, moet de gemeente ook aangeven wat van hen wordt verwacht. Deze maatschappelijke ondernemers hebben iets te bieden, de gemeente heeft daar iets voor over. Dat moet de benadering zijn en niet: jullie moeten dit en dat doen en je krijgt € 100.000 minder. Vastgoedbeheer is geen taak voor de Reggehof, de Laarschool is een probleem van de gemeente. Is de gemeente in staat zo’n gesprek aan te gaan met culturele ondernemers? Als je hen wel serieus neemt, onderhandel je over voorwaarden. De fractie heeft gehoord hoe de gesprekken, met name ambtelijk, zijn gevoerd. Reggehof en bibliotheek hebben zich in die gesprekken als ondernemers getoond, maar de gemeente bleek niet te weten welke kant ze op wilde. Voorbeeld: de bibliotheek stelde voor meer deel uit te gaan maken van het stadscentrum van Goor, door de Carintwinkel te betrekken bij de plannen, het Goors Museum en de VVV naar het centrum te brengen en hier ondernemers bij te betrekken die zich hiervoor hadden gemeld. Er werd geantwoord: “De Carintwinkel is niet van ons, dus dat kan niet”. Kan een creatieve geest niet iets beters bedenken? Het plaatje: een bibliocafetaria in het centrum van Goor, gerund door de Ster. Samen met de VVV streekproducten aan de man brengen en een aantrekkelijke propositie van het Goors Museum in het leegstaande deel van gemeentehuis of politiebureau. Een mooie horecavoorziening in het station, waar mensen iets kunnen gebruiken als ze wachten op de trein die ieder kwartier vertrekt. Dit is ondernemerschap waar de gemeente ondersteunend in kan zijn. Bezuinigingen moeten niet worden gehaald door kille bezuinigingen, maar door verstand te gebruiken en ondernemerschap te steunen. In het gemeentehuis heerst de boekhoudersmentaliteit. PvdA heeft herhaaldelijk op dit probleem gewezen, het zou extern onderzocht moeten worden. Partijen die serieus bezig zijn met cultureel ondernemerschap moeten serieus worden genomen en niet met flauwe praat lastig gevallen worden. Anders denken over bezuinigingen, waar een wil is, is een weg.
•
OLDE REUVER OF BRIEL (D66): dank voor de duidelijke begroting en uitleg. De vele beleidsnotities en berichtgeving in de krant zijn wel verwarrend, evenals de aangekondigde amendementen van CDA. Onkruidbestrijding: gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen is niet meer toegestaan
7
volgens Europese regelgeving. Maar onderzoek wijst uit dat het zelfs beter is voor het milieu en goedkoper. Naar aanleiding van een motie van D66 in Oldenzaal wordt daar onderzoek naar gedaan. Is dat bekend? Volgens het gladheidsbestrijdingsplan wordt minder gestrooid, is de veiligheid gewaarborgd? GRP: projecten 2013 bestaan uit vervanging van kapotte riolering. Is het onderzoek in Hengelo naar toepassing van een kunststof kous in de leiding bekend? Afvalinzameling: volgens de begroting zijn kostenstijgingen te verwachten van Twente Milieu, Twence en afhaalbrengpunt, maar in het technisch beraad over diftar werd gezegd dat opnieuw onderhandelen met deze partijen mogelijk voordeel zou kunnen opleveren. Degeneratiekosten Cogas en Reggefiber: voorgesteld wordt dit toe te voegen aan de Reserve Wegenonderhoud, maar gezien de grote uitgaven voor wegenonderhoud ligt dat niet voor de hand. Re-integratie buurtonderhoudsbedrijf: er mag geen sprake zijn van verdringing van regulier werk, dan komen de eigen ondernemers in de problemen. Welzijn en cultuur: de opdracht aan het college om met partijen te onderhandelen, is volgens de coalitie geslaagd als de bezuinigingen worden gehaald. D66 wil vooral kijken naar de inhoud en dwarsverbanden om in de toekomst de leefbaarheid te garanderen. Nu lijkt het erop dat structureel geld incidenteel wordt besteed. SWO en samenwerken met andere instellingen akkoord, is huur van een kantoor mogelijk in de vrij te komen ruimte van de bibliotheek? Bezuinigingen grote instellingen en onacceptabele taakstellingen voor de bibliotheek 30%; muziekschool 14%, muziekverenigingen 13%, Reggehof 25%. Als de amendementen van CDA worden aangenomen is nog onduidelijk of dat voor De Reggehof op langere tijd soulaas biedt. Hoeveel professionele voorstellingen kunnen nog worden gehouden en moet nog worden gekeken naar samenwerking met Rijssen of Lochen? Bibliotheek: hoe zeker is het dat er bemande servicepunten blijven in Diepenheim en Markelo? Jammer dat zoveel maatschappelijke onrust is geweest. Het is tijd om nu echt te gaan richten op samenwerken, zoals bij de SWO, eventueel extern laten coördineren. In de beleidsnota’s is wel sprake van samenwerking, maar in de praktijk gebeurt dat nog niet. Zowel van de kant van de ondernemers als de instellingen moet breder worden samengewerkt. Bedreigingen omdraaien in kansen, die kunnen leiden tot nieuw noaberschap. Reggehof: Laarschool afstoten, er moet wel een oplossing komen voor de huidige huurders en een andere bestemming zoeken voor de Laarschool. Is samenwerking tussen het creatief centrum en NIVON mogelijk? Instellen frictiebudget: hoe staat het daarmee? Kunstvereniging Diepenheim: subsidietechnisch is het mogelijk om, als het convenant niet meer geldt, de subsidie te laten vervallen, maar het is een slecht signaal naar andere instellingen en overheden als de gemeente gaat korten. Nu de Kunstvereniging niet meer in de basis-infrastructuur van het Rijk is opgenomen, is het een betere reactie vanuit de gemeente om samen met de Kunstvereniging nog eens richting provincie te gaan. De Kunstvereniging speelt een belangrijke rol voor de Diepenheimse gemeenschap, en is ook één van de initiatiefnemers van KunstWerk. Sport: in de vorige bezuinigingsronde zijn de jeugdsubsidies afgeschaft, nu wordt extra subsidie voorgesteld, dat is niet consequent. Kijken naar een brede aanpak, bijv. dat de SWO niet meer zelf bejaarengym organiseert, maar dat bij een gymvereniging leggen. •
ROHAAN (GB): dank voor de heldere stukken, het technisch beraad en de snelle beantwoording. Is het begrote bedrag voor verhuur kantoorruimte haalbaar, er staat veel te huur. Binnenklimaat € 33.000: waarom is het niet aangepast toen het nog binnen de garantie viel? De kleur glas was een bewuste keuze vanwege de uitstraling van het gebouw. Diftar: “afvalinzameling wordt de komende jaren zo efficiënt mogelijk ingezet, als stap naar mogelijke invoering van diftar.” GB is hier niet blij mee, het is al te vaak uitgesteld. Niet over de verkiezingen heen tillen, maar snel stappen zetten. GB gaat niet akkoord met de keuze van het college t.a.v. de bibliotheek. De succesvolle 8
handtekeningactie, tekeningen en grote opkomst bij de bieb in Diepenheim bevestigen dat de vestigingen in Diepenheim en Markelo bemand moeten openblijven. Reggehof: een zorgelijke ontwikkeling, verenigingen trekken weg. De bezuinigingen maken het nog meer kapot, het glipt weg. Het bestuur zit met de handen in het haar, er moet wat gebeuren, ook beleidsmatig. Ze is verbaasd dat de Reggehof ondanks de BTW-verhoging het tarief voor de kaartjes niet verhoogt. De gemeente moet trots zijn op deze voorziening. Kunstvereniging: niet akkoord met de voorgestelde bezuiniging. Accommodatiebeleid wordt in 2013 onder de loep genomen. Goed kijken naar stapelingseffecten en de gevolgen voor de gebruikers. Obs de Zwaluw: hopelijk zijn na de Kerstvakantie de problemen opgelost. Re-integratietraject jongeren: het beleid van jongeren zonder startkwalificatie is nog niet goed op gang, bij voortijdige schoolverlaters moet nog een stap gezet worden. Schrappen eenvoudige woonvoorzieningen uit de Wmo: is er voor die groep met een minimum-inkomen nog wel financiële ondersteuning? Risicoparagraaf: ze wacht de toegezegde memo risicoparagraaf geldleningen af. •
HOEKSTRA (BPH): een dubbel gevoel dat enerzijds de gemeentefinanciën op een verantwoorde manier op orde zijn gebracht, terwijl anderzijds het zelforganiserend vermogen van de samenleving om deze financiën op orde te houden, zich nog ontwikkelt. Er worden veel maatschappelijke initiatieven genomen, maar er is geen ruimte voor ombuigingen. In 2013 zal een aantal cruciale veranderingen leiden tot een nieuw evenwicht. Regionale samenwerking wordt de komende jaren steeds belangrijker, communicatie is daarbij van essentieel belang. Door miscommunicatie zijn al veel extra kosten gemaakt. Drank- en horecawet: wat zijn de financiële consequenties van handhaving door de gemeente? Aantrekken economische bedrijvigheid: wat houden de tijdelijke maatregelen voor de stoppersregeling in? 5.2.1 de Sportplek: aanbesteding in 2014, is dat een schrijffout? Re-integratie: werkzoekenden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt worden gestimuleerd tot het verrichten van nuttig werk, wordt gedacht aan vrijwilligerswerk? Bij de kadernota heeft de oppositie moties ingediend voor bibliotheek en Reggehof, fijn dat de coalitie nu ook tot een ander inzicht is gekomen.
Beantwoording door het college (169 min.) Burgemeester GOUDT Binnenklimaat gemeentehuis: reiniging van de binnenroosters is het grootste deel van de structurele kosten. Die zijn nog nooit gereinigd, maar dit moet jaarlijks gebeuren. Na veel klachten van medewerkers zijn metingen gedaan, daaruit bleek dat het nog net binnen de ARBO-normen was. In de begroting is een roulerend systeem van schoonmaak verwerkt. Dat kost veel geld omdat er waterbakken achter zitten die eerst verwijderd moeten worden. Zonnewering moet worden aangebracht ter verbetering van de arbeidsomstandigheden en een werkbaar leefklimaat. Claimen zal niet makkelijk zijn, maar wordt wel geprobeerd. Invulling vrijkomende ruimte gemeentehuis: er is een slechte markt op dit moment, jammer dat Syntus heeft afgehaakt. Wethouder VAN ZWANENBURG Cultureel ondernemerschap: in een tijd van bezuiniging zijn de leuke gesprekken voorbij. Vanuit de beleidsnotitie moet daar invulling aan gegeven worden. Reggehof: trachten de strategische waarde te benoemen en behouden voor de toekomst. Er is een brede zoektocht naar een oplossing voor 2014 voor de grote welzijnsinstellingen. •
RIJKENS (PvdA): De Reggehof moet een gesprekspartner hebben die inhoudelijke over de problematiek van het theater en ondernemerschap kan praten. De gesprekken zijn op een volstrekt andere manier gevoerd. De deskundigheid ligt bij De Reggehof.
9
• •
•
ROHAAN (GB): in het technisch beraad is afgesproken om naar aanleiding van de discussie van vanavond de beleidsnotities eventueel nog bij te stellen. RIKKERT (CDA): de raad heeft vaker gevraagd om meer inzicht in de cijfers van De Reggehof. Het bestuur moet zich dat wel aantrekken, en niet dreigen met opstappen. De financiële consequenties van schrappen van professionele voorstellingen in beeld brengen, daarna de politieke discussie voeren. OLDE REUVER OF BRIEL (D66): De Reggehof heeft altijd wel duidelijkheid gegeven over de stukken. In het technisch beraad over de vijf grote welzijnsinstellingen had ze wel het gevoel dat de raad op de stoel van de directeur gaat zitten.
Wethouder VAN ZWANENBURG: cultureel ondernemerschap en op de stoel van de directeur zitten: meer inhoudelijk naar de bezuinigingen kijken, dat wordt ambtelijk heel goed voorbereid. Met de Kadernota is een constructief maar moeizaam overleg gestart. •
RIJKENS (PvdA): het maatschappelijk veld heeft bewogen, bezuinigingen kunnen leiden tot een nieuw perspectief. Dat vraagt een bepaalde aanpak waarbij helder moet zijn wat de positie is van de bibliotheek en De Reggehof. Dat is een andere rol dan die van de ouderwetse subsidiegever. In die interactie is nog wel iets te verbeteren.
Wethouder VAN ZWANENBURG: verbeteren kan altijd, maar gezien de Marsroute die bij de bezuinigingen voor de welzijnsinstellingen is gevolgd, heeft hij de absolute overtuiging dat samen naar een oplossing is gezocht. Bibliotheek: er is nooit gezegd dat de bibliotheek in Diepenheim en Markelo moest sluiten, wel dat met een servicepunt in een volwaardige bibliotheekvoorziening kan worden voorzien. • • •
• •
RIJKENS (PvdA): dit was de motie van PvdA in juli. De raad moet de kaders aangeven, het college moet dat dan uitvoeren. Nu gaat het buiten de raad om. SCHOLTEN (CDA): wilde de discussie niet voeren bij de Kadernota, nu is alles goed afgewogen met dit resultaat. De motie kwam te vroeg. HILBRINK (PvdA): bij de Kadernota heeft de oppositie een amendement ingediend, met het verzoek aan CDA en VVD om dat amendement mede te ondersteunen. De bibliotheek heeft per brief laten weten zijn uiterste best te doen om mee te denken met de bezuinigingen. De heer Scholten heeft gezegd dat de bibliotheek de bezuiniging zo kon inboeken. PvdA heeft gezegd dat € 85.000 mogelijk was, de bezuiniging van € 45.000 moest nog bekeken worden. ROHAAN (GB): de fractie heeft het amendement ondersteund, het is nog aangepast en er is getracht steun te vinden bij CDA en VVD. Jammer dat de coalitie dat niet ondersteunde. BRUINS (VVD): het amendement was sympathiek, maar de wethouder zou met de instellingen in gesprek gaan en de resultaten terugmelden.
Wethouder VAN ZWANENBURG: met de Kunstvereniging wordt gesproken over compenserende maatregelen. Een lobbytraject richting Den Haag staat op stapel, samen met het Rijksmuseum. De regeringsverklaring moet eerst worden afgewacht. SWO bekijkt de mogelijkheden van een breed management. Bibliotheek Markelo: toekomstgericht beleid zegt niet waar je iets invult, als het pand wordt verkocht, volgt de inrichting als servicepunt, op welke locatie dan ook. Buurtonderhoudsbedrijf: geen verdringing van regulier werk, het is wel opgenomen in het uitvoeringsprogramma met de SWB om snellere doorstroming mogelijk te maken. Jeugdsubsidie wordt weer opgestart, er worden expliciet activiteiten aan gekoppeld. Startkwalificatie jongeren: hij zegt toe daar serieus werk van te maken, ook als portefeuillehouder in de Regio. Jongeren hebben dan voorrang op de arbeidsmarkt. Woonvoorzieningen: de maatregelen zijn goed te financieren door de doelgroep, er is een voorziening als men met meerdere maatregelen boven een bepaald bedrag uitkomt. Wethouder ESHUIS
10
Mevrouw Bruins riep op om wel een sluitende begroting te houden. De septembercirculaire valt nu wel mee, maar het is waarschijnlijk dat het regeerakkoord uitgaat van € 1 miljard bezuiniging op de rijksuitkering. Er lijkt zich in de raad een meerderheid af te tekenen voor correcties in de voorgenomen bezuinigingen aan Reggehof, Kunstvereniging en bibliotheek. Het college moet nadenken over de technische consequenties daarvan. De bibliotheek heeft aangegeven € 155.000 te kunnen bezuinigen, dat betekent nog wel een probleem voor de gemeente van € 29.000 vanwege het teruggeven van een ruimte. Reggehof: bij correctie van de subsidie als de Laarschool wordt verlaten is er nog een verschil van € 38.000. Bij de begrotingsbehandeling moeten deze bedragen wel beschikbaar zijn. Bij gemeentelijke gebouwen is een taakstelling van € 50.000 en later € 100.000, dit komt erbij. Ook kijken naar de mogelijkheid om SWO, VVV enz. in het gebouw onder te brengen. Hij komt daar op terug. Verkeersvisie en masterplan: als de Verkeersvisie is vastgesteld, stelt het college bij de Kadernota 2014 voor om dit aan te merken als majeur project. Risico’s zijn in beeld gebracht in de Risicoparagraaf, er wordt nog uitgegaan van een Algemene Reserve van € 5,9 miljoen en € 1.241.000 voor grondexploitaties. In het voorjaar wordt, vooruitlopend op de Kadernota, discussie gevoerd met de raad over invulling van de risico’s. Chemische onkruidbestrijding: beantwoording volgt. Gladheidbestrijding: in personele zin wordt een bezuiniging op gladheidbestrijding gerealiseerd, het aantal routes wordt verminderd. Voorafgaand daarvan volgt raadsinformatie. GRP: de “kous”techniek van Hengelo wordt al toegepast in Hof van Twente. Afval: de reserve moet minimaal € 250.000 zijn om het tarief niet te verhogen. De notitie diftar is naar Twente Milieu gestuurd, daar is een reactie op gekomen om als aanvulling op afvalscheiding te komen tot nascheiding. De discussie over diftar moet z.s.m. worden afgerond. Hij komt bij de begroting terug op een exacte planning. Degeneratiekosten in relatie tot onderhoud wegen en schade aan gemeentelijke eigendommen is wel een logische keuze. De memo m.b.t. garantie geldeleningen volgt. Wethouder SIJBOM Stoppersregelingen: volgens het actieplan Ammoniak hebben veehouders die willen stoppen na 2013 de mogelijkheid om het bedrijf door te zetten. Voorwaarde is dat via tijdelijke maatregelen een evengrote emissiereductie wordt gerealiseerd als bij de emissie-arme stalsystemen. Dus voldoen aan het besluit Huisvesting: kleine aanpassingen aan stallen, ander voer en minder dieren. De regeling geldt voor varkens- en pluimveehouders tot uiterlijk 2020, dan moet het bedrijf ook stoppen. Hiervoor moet een bedrijfsontwikkelingsplan zijn ingediend. Tweede termijn (231 min.) • SCHOLTEN (CDA): er moet nog wel discussie plaatsvinden over € 29.000 voor de bibliotheek en € 38.000 voor de Reggehof en daar binnen de begroting plek voor vinden. Kan dit in de memo over de septembercirculaire worden aangepast? Onderhoud wegen: hij verwijst naar de rapportage over achterstand in het onderhoud. • BRUINS (VVD): binnenklimaat en zonwering: tijdens de bouw is uitgebreid besproken dat de kleur van het glas geen invloed zou hebben op de warmte binnen. Graag nadere info. Cultureel ondernemerschap: kan dit worden meegenomen bij het gecombineerde management van welzijnsinstellingen, op lokaal niveau danwel regionaal niveau. • OLDE REUVER OF BRIEL (D66): akkoord met cultureel ondernemerschap. Goor Collectief is hier ook al over benaderd, evenals de centrumcoördinator. Kan dit als geheel worden opgenomen in de memo over cultureel ondernemerschap. Burgemeester GOUDT: de berekeningen wijzen uit dat het glas te warm is. Daar is de klimaatbeheersing niet op berekend.
11
Wethouder ESHUIS: de memo septembercirculaire wordt niet aangepast, het college bekijkt wel hoe technisch omgegaan kan worden met de voorstellen van het CDA. Conclusie: het voorstel gaat als bespreekstuk naar de raad. 9. Sluiting De VOORZITTER sluit de vergadering. Vastgesteld in de vergadering van 27 november 2012 De griffier,
de voorzitter,
12