RIS275023
Gemeente Den Haag
Verslag van de openbare vergadering van de ALGEMENE RAADSCOMMISSIE Datum en tijd Woensdagmorgen 28 mei 2014, aanvang 9.00 uur Plaats Raadzaal, Spui 70, Den Haag Aanwezig: de voorzitter: de heer T. Dander de leden: de heer R. van Asten (D66), de heer M. Ockuoglu (GroenLinks), mevrouw H. van der Werf (D66), mevrouw J. van Nieuwenhoven (PvdA), de heer R. Ramnewash (PvdA), de heer G. van Vulpen (HSP), de heer L. de Jong (PVV), mevrouw F. Faïd, de heer J. Oudshoorn (HSP), de heer B. Aydin (PvdA), de heer J. Wijsmuller (HSP), de heer M. Wörsdörfer (VVD), de heer L. Kraft van Ermel (Groep de Mos/OPD), mevrouw A. Akhiat (SP), mevrouw Chr. Teunissen (PvdD) en de heer P. Grinwis (ChristenUnie/SGP) de fractievertegenwoordigers: de heer D. Ramnath (CDA) en de heer C. Pluimgraaff (CDA) Verdere aanwezigen o.a.: de heer M. Norder (wethouder Stadsontwikkeling, Volkshuisvesting, Integratie), de heer R. Baldewsingh (wethouder Volksgezondheid, Duurzaamheid, Media, Organisatie), mevrouw N. Breunis (commissiesecretaris, verslag), de heer A. Ramgolam (secretaris), de heer M. van Oosterom (bestuursadviseur SVI) Afwezig: de fracties van PvdE, ID en Groep Van der Helm --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------A. Opening, mededelingen en vaststelling agenda De voorzitter opent de vergadering en verwelkomt de aanwezigen. Wegens ziekte van de burgemeester vervallen de agendapunten E. (situatie Duindorp) en F. (Raadsmededeling 2014.06 inzake motie omzetten vergunningplicht kleine evenementen in meldingsplicht). Daarmee is de agenda gewijzigd vastgesteld. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------B. Procedurevergadering De lijst ingekomen stukken wordt besproken en vastgesteld (zie bijlage). De termijnplanning wordt besproken. Toegevoegd wordt een extra vergadering op 19 juni 2014 ’s middags (aanvang 13.30 uur) voor de bespreking van de Jaarrekening. De PvdA leest in de raadsmededeling 2014.068 d.d. 8 april 2014 inzake Evaluatie beleidskader subsidiesystematiek bewonersorganisaties (RIS271585), dat er maatwerk voor bewonersorganisaties moet worden gepleegd. Dat is prima, maar vooral voor die bewonersorganisaties die in de financiële problemen komen. Op dit moment is er echter een aantal problemen heel acuut. Die spelen al voor de datum van 25 juni 2014, waarop de bespreking is gepland. De helft van de bewonersorganisaties heeft blijkens de raadsmededeling een zorgelijke balans. De PvdA wil graag een nadere reactie van de wethouder op dat punt. Verder wil de fractie de reacties van bewonersorganisaties meenemen, die niet in de evaluatie zijn meegenomen. De commissie zal deze vragen aan het college voorleggen met het verzoek deze voor de vergadering van 25 juni 2014 te beantwoorden. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------C. Rondvraag De voorzitter verwelkomt de heer Baldewsingh, wethouder VDMO, die bij dit punt wethouder Klein (JWS) vervangt.
1
Groep De Mos/Ouderenpartij Den Haag heeft een rondvraag. Enkele dagen geleden is de fractie opgeschrikt door het bericht dat De Uithof de financiële steun aan een belangrijk deel van de Nederlandse schaats- en ijshockeywereld moet intrekken. Daarmee staat het bestaansrecht van de Nederlandse topijshockey, het Nederlandse kunstschaatsen, shorttrack en het langebaanschaatsen op de tocht. In andere steden, waar bijvoorbeeld ijshockey tot de nationale top behoort, worden de ijshockeyverenigingen of het betreffende schaatscentrum door de gemeente/bestuurder financieel gesteund. Dat is niet in de gemeente Den Haag het geval. Uit recent onderzoek blijkt dat burgers de steun aan en investering in verenigingen en accommodaties door de gemeente toejuichen. Daar voldoet de gemeente wel aan als bijvoorbeeld de kleedkamers op het terrein worden gerenoveerd. Op 30 mei 2014 wordt het WK Veldhockey feestelijk geopend. Een belangrijk deel van het Nederlandse ijshockey staat echter in de kou. De fractie vraagt wethouder JWS om de verenigingen die gebruik maken van de faciliteiten in De Uithof niet door het ijs te laten zakken, maar de dreigende ondergang van deze sportverenigingen te stoppen. Indien hij daartoe bereid is, hoe denkt hij dat dan te doen? Wethouder Baldewsingh heeft via de media vernomen, dat de exploitant van de Uithof heeft gesproken over een dreigend faillissement. Gisteren heeft het college een brief ontvangen van De Uithof (zie de toegezonden e-mail d.d. 27 mei 2014 van de heer Eugene de la Croix), waarin wordt aangegeven dat De Uithof het gesprek met de gemeente wil aangaan. GDM/OPD stelt dat het bestaansrecht van de Uithof op de tocht staat. Die conclusie voor de wethouder te snel getrokken. De heer De la Croix is echter niet de eigenaar van De Uithof, maar de exploitant. Als de exploitant het niet redt, is het aan de eigenaar om te kijken naar een andere exploitant, zodat de aangeboden diensten kunnen worden gecontinueerd. In 2003 is binnen de gemeente de afspraak gemaakt, dat commerciële instellingen, zoals De Uithof, niet met subsidie worden ondersteund. In dit verband wijst spreker op de beginselen met betrekking tot staatssteun. Er is verder nog een schaatscentrum in Zoetermeer. Inmiddels is er door enkele verenigingen aan de bel getrokken. Men wil het gesprek met het college aangaan. Het college staat daar zeer voor open en er zijn inmiddels afspraken gemaakt. Wethouder JWS is ook bereid het gesprek met de heer De la Croix aan te gaan om de problemen te bespreken. Groep De Mos/Ouderenpartij Den Haag is blij met de toezegging van het college om in gesprek te gaan met de verenigingen. De fractie distantieert zich in dit kader van termen als commercieel, exploitant en eigenaar. Het gaat de fractie om het belang van de schaatswereld in het algemeen en dat in Den Haag in het bijzonder. De fractie bestrijdt een snelle conclusie te hebben getrokken en citeert de woorden van de voorzitter van Hijs-Hokij Den Haag, dat een contributieverhoging tot € 1.300 onmogelijk is. Daarmee komt het bestaansrecht van de verenigingen op de tocht. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------D. Advieslijst -
Raadsvoorstel van het presidium inzake Rm 2014.084 d.d. 13 mei 2014 inzake Zienswijze op de concept-begroting 2015 van de gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) (RIS272464))
De voorzitter concludeert dat de commissie instemt met het raadsvoorstel, dat op de besluitenlijst van de raadsvergadering van 5 juni 2014 kan worden geplaatst. -
Raadsvoorstel van het presidium inzake Rm 2014.079 d.d. 6 mei 2014 inzake Zienswijze op de ontwerp-meerjarenbegroting 2015-2018 van de Veiligheidsregio Haaglanden Achtergronden en inleiding (RIS272261)
De voorzitter concludeert dat de commissie instemt met het raadsvoorstel, dat op de besluitenlijst van de raadsvergadering van 5 juni 2014 kan worden geplaatst. De advieslijst wordt hiermee vastgesteld. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2
BERAADSLAGING E.
Situatie Duindorp
Dit agendapunt wordt verschoven naar de vergadering van 9 juli 2014. F.
Raadsmededeling 2014.06 d.d. 6 april 2014 inzake motie omzetten vergunningplicht kleine evenementen in meldingsplicht (RIS271583)
Dit agendapunt wordt verschoven naar de vergadering van 9 juli 2014. G.
Raadsmededeling 2014.073 d.d. 22 april 2014 met de Haagse Integratiemonitor 2014 en aanbevelingen (RIS271680)
PvdA: vindt dat de Integratiemonitor een goed inzicht geeft, maar heeft daar een dubbel gevoel bij. Enerzijds is er sprake van een positieve ontwikkeling, maar anderzijds leeft de vraag waarom het niet sneller kan. Juist op het cruciale punt van de arbeidsmarkt is de deelname van nietwesterse allochtonen afgenomen. onderschrijft de aanbevelingen van het Verwey-Jonker Instituut, in het bijzonder de eerste om het beleid concreter en specifieker te maken. vraagt zich af wat kan worden gedaan tegen discriminatie van niet-westerse allochtonen op de arbeidsmarkt. Een mogelijkheid zou anoniem solliciteren zijn. Een andere mogelijkheid is “naming and shaming” van bedrijven die aantoonbaar discrimineren. Kunnen bedrijven nog sterker worden aangesproken op hun maatschappelijke rol? Diversiteit heeft voor bedrijven juist een toegevoegde waarde, ook economisch. vindt het opvallend, dat het percentage hoog opgeleide niet-westerse allochtonen fors hoger is dan het percentage hogere functie binnen de gemeente (6%). Van de minst hoog opgeleide Turkse groepering is 18% hoog opgeleid. Blijkbaar kan de werkgever die niet vinden. Kan daar concreter beleid voor komen? stelt vast dat het aandeel niet-westerse migranten in besturen, directies of raden van toezicht erg laag is (6%). Zeker van instellingen die subsidies ontvangen (en dus een grotere maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben) kan worden verwacht dat het bestuursorgaan diverser is. stelt voor bij de subsidieverantwoording te vragen wat de instelling heeft gedaan om diversiteit te bevorderen en welke effecten dit heeft opgeleverd. spreekt over de segregatie van Den Haag. Het is niet goed dat mensen gescheiden van elkaar leven, dat er een soort parallelle samenleving is. Dat versterkt problemen in plaats van op te lossen. Hoe denkt de wethouder hierover? Groep de Mos/Ouderen Partij Den Haag: geeft een beschouwing van de Integratiemonitor en geeft aan op welke wijze deze kan worden versneld en verbeterd. constateert dat de achterstand van allochtonen op autochtonen in Den Haag op diverse fronten zichtbaar blijft (gezondheid, opleidingsniveau en arbeidsmarkt). Het is zelfs zo dat de positie van allochtonen op de arbeidsmarkt verslechtert. Verdachten van misdrijven zijn vaker van niet-westerse afkomst dan op basis van hun aantal van de bevolking mag worden verwacht. Het lage opleidingsniveau, voortijdig schoolverlaten en geen werk zijn de belangrijkste verklaringen voor criminaliteit. heeft met verbazing in de beschouwing van de onderzoekers gelezen hoe recht wordt gepraat wat krom is. Men wil niet op basis van de cijfers tot de slotsom komen, dat de tweede generatie niet-westerse allochtonen op veel terreinen het minder goed doet dan Hagenaars met een Nederlandse achtergrond. Met het argument om recht te doen aan de sociaaleconomische positie van migranten stelt de monitor dan ook dat naar de sociaaleconomische uitgangspositie van deze groep moet worden gekeken. De conclusie is volgens de monitor dat de tweede generatie het beter doet dan de eerste generatie. Maar wat heeft men daaraan?
3
-
-
-
-
-
-
Houdt een werkgever daar rekening mee bij het selecteren van sollicitanten? Houdt een examencommissie daar rekening mee bij de vaststelling van de resultaten van een examen? Houdt de rechter daar rekening mee bij de berechting van een strafzaak? Dan tellen de feiten en de cijfers. leest dat het integratiebeleid twee pijlers kent: meedoen/bevorderen en versterking van draagvlak. Dat zijn mooie kreten, maar niet meetbaar. Terecht stellen de onderzoekers dat de doelstellingen van het Haagse integratiebeleid nauwelijks specifiek zijn geformuleerd, waardoor het lastig is om eenduidige conclusies te trekken over het resultaat. Wat is de mening van de wethouder hierover? verbaast zich erover dat het college wil doorgaan op de ingeslagen weg. Het tegengaan van segregatie en gericht onderwijs moeten de speerpunten worden van het integratiebeleid. Daarbij dienen concrete afspraken te worden gemaakt en doelstellingen worden geformuleerd. geeft aan hoe twee onderwerpen meetbaar kunnen worden gemaakt. Segregatie is in vergelijking met andere grote steden in Den Haag het grootst. Het onderzoeksbureau adviseert een blijvende aanpak van segregatie. Hoe denkt de wethouder dat te realiseren? Al meer dan een jaar pleit de fractie voor de invoering van de Rotterdam-wet. Dat is een wet waardoor de toestroom van kansarmen door het stellen van een inkomenseis kan worden geblokkeerd. Wijken kunnen worden ontlast en sociale cohesie kan worden bevorderd. Bovendien kan de wet worden gebruikt om malafide huisjesmelkers te bestrijden; taalproblemen, huurachterstanden en voortijdig scholverlaten kunnen worden opgepakt. Is de wethouder bereid de (herziene) Rotterdam-wet in te voeren? Is de wethouder het met de fractie eens, dat de Rotterdam-wet de integratie bevordert? is het ermee eens, dat onderwijs een voorwaarde is voor een goede plaats in de maatschappij. Taal is de sleutel voor goede integratie. Deze woorden sprak de wethouder SVI uit in september 2012 bij de bekendmaking van een extra budget van € 2 miljoen voor vervanging van door het rijk wegbezuinigde taallessen. Is dat geld goed besteed en hoe wordt dat gemeten? Een taalachterstand kan op jonge leeftijd worden vastgesteld. Dat geldt voor alle Hagenaars. stelt invoering voor van verplichte voor- en vroegschoolse educatie (vve) bij geconstateerde taalachterstand en het opleggen van sancties wanneer daar niet aan wordt voldaan. wijst op de taalcursussen voor volwassenen en vindt het hanteren van de deelnamecijfers een doelredenering om het succes van de taalcursus te bewijzen. leest in de monitor, dat schooluitval onder niet-westerse allochtonen veel te hoog is, waardoor men sneller in de criminaliteit belandt. Het geboden onderwijs sluit vaak niet aan bij probleemjongeren. noemt als mogelijke oplossing hiervoor ambachtsscholen met leerwerktrajecten. Wanneer er jongeren zijn, die zich weinig aantrekken van de eisen tijdens zo’n leerwerktraject, denkt de fractie aan tuchtscholen of opvoedingsinstituten. Hoe denkt de wethouder daarover?
De HSP ziet niet veel in het verplicht maken van voor- of vroegschoolse educatie bij taalachterstand. De gemeente doet al heel veel op dit punt. Al vanaf het consultatiebureau wordt gelet op taalachterstand en advies gegeven over voorschool. De meeste ouders werken daar graag aan mee. SP: -
heeft om agendering van dit agendapunt gevraagd vindt het project “Taal in de buurt” een uitstekend initiatief, maar vreest dat dit uiteindelijk niet voldoende is, omdat het voornamelijk op vrijwilligers steunt. vraagt de wethouder er bij het rijk opnieuw op aan te dringen meer geld vrij te maken voor taalonderwijs. Het is nu te vrijblijvend. stelt vast dat Den Haag een van de meest gesegregeerde steden van Nederland is. Hoe komt dat? Waarom is dat in Rotterdam en Den Haag, waar ook veel allochtonen wonen, minder erg? Zijn daar gegevens over en zo nee, kan dat eens worden onderzocht?
GroenLinks: vindt integratie van alle tijden. De gemeente en maatschappelijke organisaties doen hun best om integratie te laten slagen. Helaas komt het maar niet tot het gewenste resultaat.
4
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
stelt vast dat Den Haag bestaat uit mensen met veel verschillende culturele achtergronden en afkomst. Dat blijkt uit de Haagse Integratiemonitor 2014. De diversiteit maakt Den Haag een uitdagende en boeiende stad. De verschillen in achtergrond werken echter door in de cijfers onder meer bij de arbeidsmarkt en de mogelijkheid deel te nemen aan de samenleving stemt treurig. De mensen moeten allemaal dezelfde mogelijkheden en kansen krijgen. vindt het een gewenste ontwikkeling, dat het opleidingsniveau van alle bevolkingsgroepen in Den Haag stijgen, omdat dit de kansen op de arbeidsmarkt vergroot. Het percentage laag opgeleide mensen van de eerste generatie is gedaald van 42% naar 34%, terwijl het percentage laag opgeleide mensen van de tweede generatie is gestegen van 26% naar 32% (pagina’s 10 en 11). Beide generaties zijn dus naar elkaar toegekropen, maar de stijging bij de tweede generatie is zorgelijk. Is er een verklaring voor de stijging van laag opgeleide mensen binnen de tweede generatie in Den Haag. Hoe gaat het college ervoor zorgen, dat het opleidingsniveau van mensen uit de3 tweede generatie weer gaat stijgen? Waarom is de groep Antilliaanse schoolverlaters in Den Haag groter dan in Amsterdam en Rotterdam? leest dat de tweede generatie steeds hoger is opgeleid, maar dat in dezelfde generatie steeds meer schoolverlaters zijn. Hoe komt dat en wat wordt gedaan om de groep voortijdige schoolverlaters aan te pakken? gaat in op de blijvende segregatie. Den Haag is de meest gesegregeerde stad van Nederland, of het nu gaat om onderwijs, wonen of werk en inkomen. Segregatie is zichtbaar op scholen en neemt nauwelijks af. Dat is zorgwekkend. Zeker in het basisonderwijs gaat het om zwart-witscholen. Welke maatregelen denkt het college hiertegen te ondernemen? In Den Haag is in vergelijking met de andere G4-steden de segregatie van migrantengroepen relatief groot. Waarom is dat en heeft het beleid van de afgelopen jaren niet goed gewerkt? Verbazingwekkend is dat de segregatie verder gaat onder de nieuwe doelgroepen, de MOElanders. wil ervoor waken dat deze nieuwe groep de volgende gesegregeerde groep wordt. Welke maatregelen worden getroffen om deze groep goed te laten integreren in de Haagse samenleving? Dat dient een speerpunt van beleid te worden. maakt zich zorgen over de slechter wordende arbeids- en inkomenspositie van migranten in Den Haag. Deze is grotendeels gerelateerd aan de discriminatie op de arbeidsmarkt. Er waren in 2013 minimaal twee maal zoveel werkzoekenden onder migranten in vergelijking met autochtone Hagenaars. Ook de slechte arbeidsmarktpositie van vrouwen en jongeren baart zorgen. Jongeren die te lang thuis zitten, komen steeds moeilijker aan een baan op hun niveau. De emancipatie van allochtone vrouwen dient te worden aangepakt. Voor het college is de bestrijding van uitsluiting op de arbeidsmarkt, onderwijs en vrije tijd een prioriteit. Daar is GroenLinks het zeer mee eens. Echter, uit de cijfers van het Bureau Discriminatiezaken blijkt dit niet, want het aantal klachten en de aard daarvan blijven door de jaren heen hetzelfde. Gaat de wethouder in de komende jaren hier in komende jaren echt werk van maken? heeft in het verleden vaker aangegeven, dat een pilot anoniem solliciteren moet worden gestart om inzicht te bieden in de redenen waarom mensen met een allochtone achtergrond een slechtere positie hebben op de arbeidsmarkt. Hoe denkt de wethouder een betere arbeidsmarktpositie voor migranten te bereiken. informeert naar de bevordering van de emancipatie van allochtone mannen en vrouwen. In de stukken wordt vooral gesproken over de emancipatie van de vrouwen. Mannen kunnen echter de emancipatie van vrouwen in de weg staan. vindt het positief dat het project Taal in de Buurt in 2012 en 2013 meer diverse groepen mensen heeft weten te bereiken. Deze ontwikkeling moet blijvend door het college worden gesteund en gestimuleerd. leest in het onderzoeksrapport van het Verwey-Jonkers-instituut, dat personeelsbeleid binnen de gemeente Den Haag onvoldoende is. Het gemeentepersoneel moet een afspiegeling zijn van de Haagse samenleving. Die afspiegeling is niet zichtbaar in de personeelsbestanden van Den Haag, zeker niet in de hogere functiegroepen. Migranten zijn verder slecht vertegenwoordigd in Raden van Besturen of in maatschappelijke organisaties. De gemeente dient daar stimulerende maatregelen te nemen. vraagt aandacht voor de integratie van vluchtelingen en asielzoekers. Welke extra inspanning pleegt de wethouder op dit gebied? Vaak zijn vluchtelingen hoog geschoold. Zeker in het
5
-
kader van vrede en recht moet dit goed zijn geregeld. vraagt aandacht voor de verbinding van allochtone groeperingen onderling. De gemeente moet hier stimulerende maatregelen in nemen. Dat is nog geen speerpunt van beleid. wil zich inzetten voor goede kansen voor iedereen in Den Haag en hoopt dat het nieuwe college dit een prioriteit van beleid zal maken. is benieuwd of het college de aanbevelingen uit de integratiemonitor volledig gaat overnemen.
PVV: merkt op, dat de Haagse Integratiemonitor een beeld geeft van de getalsmatige ontwikkelingen van de grote migrantengroepen in Den Haag. Deze cijfers zijn niet fraai. In 2013 bestond de helft van de Haagse bevolking uit allochtonen. Den Haag is daarmee volgens de bevindingen van het Verwey-Jonker-instituut een super diverse stad waar geen meerderheden meer zijn. leest dit als dat Den Haag langzamerhand zijn Nederlandse identiteit aan het verliezen is en deze inruilt voor de Marokkaanse, Turkse, Oost-Europese of Antilliaanse identiteit, met alle gevolgen van dien. Als men door de stad loopt, ziet men de effecten van immigratie op de samenleving. Schokkende feiten van segregatie, criminaliteit, uitkeringsafhankelijkheid en hoge werkloosheid. Het is ook zichtbaar in de monitor. antwoordt op een interruptie van GroenLinks, dat iedereen in Den Haag onderdeel is van die samenleving. Helaas voelt niet iedereen dat zo. Iedereen moet meedoen aan die samenleving. Volgens de monitor is dat echter niet altijd zo. Dat is zichtbaar in de criminaliteitscijfers, de grote segregatie en in hele wijken, zoals de Schilderswijk en Laak. Niet iedereen heeft eigen verantwoordelijkheid hoog in het vaandel staan. leest dat de positie van migrantengroepen op de arbeidsmarkt zich ongunstig heeft ontwikkeld. In totaal waren er in 2013 bijna 25.000 mensen werkzoekend. In alle migrantengroepen waren er twee keer meer werkzoekenden dan onder autochtonen. Bij de uitkeringsgerechtigden is er een vergelijkbaar beeld. Met name Marokkaanse, Antilliaanse en overige niet-westerse allochtonen zijn relatief vaak uitkeringsgerechtigd. Dat is zorgwekkend. Ook ten aanzien van de veiligheid van de stad komt de monitor met feiten welke aangeven hoe de immigratie een negatieve druk legt op de Haagse samenleving. Van alle bevolkingsgroepen in Den Haag blijken Antillianen het meest crimineel. Van de 10.000 Antillianen werden er in 2012 600 als verdachte aangemerkt. Dat is vier keer hoger dan bij autochtonen. Ook Marokkanen zijn oververtegenwoordigd in de criminaliteitscijfers. Ruim 5% was in 2012 verdacht van een misdrijf. Van alle Marokkanen tussen de 18 en 24 jaar kwam 1 op de 9 in de cel terecht. Dat is 11%. Bij autochtonen is dat 4%. De gemeente heeft de afgelopen jaren miljoenen uitgegeven om de criminaliteit en uitkeringsafhankelijkheid aan te pakken, maar de cijfers laten zien dat het niets heeft geholpen. De onderzoekers concluderen dat Den Haag het slechter doet dan andere steden met vergelijkbare problemen. roept het college op te stoppen met pappen en nathouden en om orde op zaken te stellen. Het incasseringsvermogen van de Hagenaar, Hagenees en Scheveninger is immers niet onuitputtelijk. Het college moet Den Haag niet zien als de “Calimero” van Nederland, maar als de derde stad van Nederland. Om de sociale zekerheid houdbaar te houden voor de toekomst is het zaak dat het college zich gaat inzetten om te bewerkstelligen, dat men pas in aanmerking kan komen voor een uitkering als men tien jaar of langer Nederlander is en heeft gewerkt. Fraude en frustratie van arbeidsplicht moeten worden bestraft met levenslang stopzetten van de uitkering. Terugbetaling + bestuurlijke boete + rente + en het innemen van persoonlijke bezittingen bij uitkeringsfraude en het niet betalen van boetes. Om de straat weer veilig te maken, moeten criminelen met een dubbel paspoort worden gedenaturaliseerd en uitgezet. Daarnaast moet de gemeente stoppen met diversiteitsbeleid en het uitrollen van de rode loper voor met name migranten uit Midden- en Oost-Europese landen. Kan de wethouder toezeggen zich maximaal op dit punt te zullen inzetten? vindt dat de linkse droom van de maakbare samenleving een nachtmerrie voor belastingbetalend Den Haag is gebleken. antwoordt op interrupties van PvdA en D66, dat men zaken niet moet wegschuiven met het argument dat het om landelijke politiek gaat. Het is ook mogelijk om lokaal een vuist te maken. wijst op Rotterdam en stelt voor dergelijke wetgeving ook in Den Haag in te voeren.
6
D66 adviseert om o.a. het vroegtijdig schoolverlaten tegen te gaan. Dat is beter dan het korten van uitkeringen. ChristenUnie/SGP: noemt de integratie een van de grootste uitdagingen van deze tijd. Het integratiedebat wordt snel gedomineerd door gevoelens van verlies: ”the boulevard of broken dreams”, het is niet meer zo als toen en het zal niet meer worden zoals het was. Enerzijds is er de behoefte dit gevoel van verlies en de behoefte aan bescherming op waarde te schatten en de ontoelaatbare verschillen in criminaliteit aan te pakken. Anderzijds is het de plicht van alle Hagenaars, Hagenezen en Scheveningers om niet te zwelgen in dat gevoel van verlies. Dat leidt tot apathie, cynisme en verbittering. Men moet de ingewikkelde culturele werkelijkheid aanvaarden en de keuze voor elkaar maken, niet omdat men elkaar heeft uitgekozen of elkaars beste vrienden is, maar wel omdat er geen andere keuze is. Dat wordt een keuze voor een gezamenlijke toekomst. De integratie gaat niet alleen om gedrag, maar ook om overtuiging en hoe we elkaar vinden rond centrale waarden. In het integratiedebat is altijd veel aandacht geweest voor het gedrag, taal, werk en onderwijs. Die zijn belangrijk, maar zonder “believing and belonging” kan men integratie vergeten. Ook in de speerpunten van het Haagse integratiebeleid is dat terug te zien door de focus op meedoen. las in hoofdstuk 7 van de integratiemonitor onder “geloofs- en waarde-oriëntatie, dat de gemeente hecht aan handhaving van belangrijke basiswaarden zoals gelijke rechten voor vrouwen en mannen, verbod op discriminatie, en tolerantie. Er zijn stellingen voorgelegd aan leden van verschillende bevolkingsgroepen. hecht aan die basiswaarden, maar hoopt dat dit verder gaat dan de genoemde waarden en stellingen. Het gaat om meer politieke en religieuze vrijheden, bijvoorbeeld de vrijheid van godsdienst en dus ook om de vrijheid om daarin te veranderen zonder gevaar voor je leven. Het gaat ook om de democratische rechtsstaat. De invulling van de gemeente is op dit punt wat mager. Een noodzakelijke culturele minimum aan gedeelde waarden gaat verder dan uit de integratiemonitor blijkt. Graag een reactie. stelt vast dat het thema eerwraak in de hele integratiemonitor niet voorkomt. Welke inspanning onderneemt het college om deze weerzinwekkende praktijk een halt toe te roepen? vraagt aandacht voor het onderwijs en de arbeidsmarkt. Ten aanzien van onderwijs sluit de fractie zich aan bij de gestelde vragen over de zorgelijke verschillen tussen de eerste en tweede generatie. Hierover wordt alleen gerept in die zin dat het verschil in lager opgeleiden kleiner is geworden. Hoe kan het dat juist het opleidingsniveau van de eerste generatie omhoog is gegaan en dat van de tweede generatie relatief achterblijft? steunt het beleid om de oorzaken van een hogere schooluitval en de geringere doorstroming aan te pakken en adviseert hierbij meer gebruik te maken van nieuwe initiatieven in de stad, zoals Cliq-jongeren of Transvaal Jongeren Integratie Zebra. is bereid hierover nadere informatie te verstrekken. De gemeente werkt vaak met bekende organisaties en de fractie pleit voor creativiteit en een ”open mind”. vindt het jammer dat jongerencentrum De Mol in de Schilderswijk de deuren heeft moeten sluiten en is benieuwd naar een eventuele doorstart. Het huidige gevolg is namelijk dat een groep Antilliaanse risicojongeren weer op straat gaat hangen. stelt vast dat allochtone groepen door de crisis harder zijn geraakt dan autochtone groepen. Deels heeft men te maken met discriminatie op de arbeidsmarkt. Wat doet de gemeente daar concreet tegen? stelt antisemitisme en racisme aan de orde. De fractie maakt zich ernstig zorgen over het toenemende antisemitisme in Europa, Nederland en Den Haag. Heeft het college al meer inzicht in de ontwikkelingen op dit vlak in 2013? In 2012 ging het om 362 incidenten. Antisemitisch schelden is de meest voorkomende vorm van dit specifieke racisme (40% van de gevallen). Dat komt in Den Haag vijf keer zo veel voor als op basis van de bevolkingsomvang mag worden verwacht. Antisemitisme en antisemitisch schelden is helaas niet alleen een oud Europees en autochtoon probleem, maar bij antisemitisch schelden valt het hoge aandeel Marokkaanse verdachten op (30%). Wat doet het college hier concreet tegen in onze stad van vrede en recht? Is het college bereid hier meer prioriteit aan te geven?
7
-
-
-
D66: -
-
-
HSP: -
-
-
stelt de segregatie in Den Haag aan de orde, waar het college zich zorgen over maakt. Gaat het dan om een mening of om feiten? Kan het college nader onderbouwen dat de huidige fysieke segregatie in Den Haag bijdraagt aan gevoelens van uitsluiting en isolatie en zelfs radicalisering? Is een enigszins parallelle samenleving op basis van feiten en cijfers echt een probleem? vraagt of de gemeente inzichtelijk wil maken hoeveel arbeidsmigranten uit midden- en OostEuropese landen aanwezig zijn in Den Haag? Volgens pagina 11 staan velen van hen namelijk niet geregistreerd. Wat doet de gemeente om inschrijving in de basisadministratie van EUmigranten te bevorderen? Een positief punt in de Integratiemonitor is dat het ingezette specifieke beleid voor vrijwillige inburgering van nieuwe arbeidsmigranten uit de Europese Unie aan lijkt te slaan. De instroomcijfers suggereren dat een betrekkelijk groot aandeel van de nieuwelingen wordt bereikt. Zijn er nog extra nieuwe maatregelen nodig? Veel van deze arbeidsmigranten willen zich duurzaam vestigen in Den Haag. Houdt de gemeente daar rekening mee en zo ja, hoe? ziet dat veel aandacht uitgaat naar bestaande probleemgroepen. Worden de nieuwkomers en de verwachte nieuwkomers niet onderbelicht? Er wordt een nieuwe groep Somaliërs en Eritreërs verwacht in Den Haag. Deze groep kent specifieke problemen. vraagt op welke wijze Den Haag internationaal toptalent wil blijven aantrekken en behouden?
stelt ten aanzien van arbeid en inkomen vast, dat onder migrantengroepen relatief veel werkzoekenden zijn. Is er een indicator, dat taalniveau daar een rol in kan spelen? Zijn er percentages bekend? leest dat uit onderzoek blijkt, dat de meeste jongeren er uiteindelijk in slagen een stage te vinden. Betekent dat dit heel lang duurt of dat jongeren een stage onder hun niveau of buiten hun vakgebied moeten aannemen? leest in de aanbevelingen, dat blijvende aandacht en aanpak van discriminatie en segregatie meer uitwerking behoeft. Wat wordt daar concreet mee bedoeld?
is blij dat de tweede generatie allochtonen het veel beter doet dan de eerste generatie. Het is jammer, dat de sociaaleconomische achterstanden van migranten niet worden vergeleken met de sociaaleconomische positie. maakt zich zorgen over de niet afnemende segregatie op het gebied van wonen en onderwijs en vraagt om een concreet actieplan op dit punt. stelt racisme aan de orde. Marokkaanse en Antilliaanse jongeren zijn als verdachte oververtegenwoordigd in de criminaliteitscijfers. Wat is de relatie met etnisch profileren? vindt taal ”een van de sleutels aan de sleutelbos”. Er zijn veel hoogopgeleide jongeren in de stad, die helaas al langere tijd werkloos zijn. Er moet zeker worden geïnvesteerd op taal. Dat lukt al aardig met de voorschool. Een laagdrempelig project als “Taal in de buurt” is succesvol. Een zorgelijk punt is dat het opleidingsniveau tussen de eerste en tweede generatie allochtonen afneemt, d.w.z. de tweede generatie gaat wat langzamer. Wat is de relatie met racisme? Hoe uitzichtloos voelt de tweede generatie zich in bepaalde wijken? Ook de armoede onder allochtonen is zorgelijk. Graag een toelichting. noemt allochtone ouderen als nieuwe groep. Er is veel afstand naar voorzieningen. leest onder goede toegankelijkheid van zorg en diensten, dat onbekend is of klanten worden bereikt en wat daarvan het effect is. Hoe kan het dat de gemeente niet weet of het achterstandsbeleid werkt?
CDA hecht grote waarde aan diversiteit in Den Haag, waarin vrijheid van geloof, onderwijs, mening, werken, wonen en sociale omgang belangrijk zijn. Dat wil niet zeggen, dat de gemeente alle verantwoordelijkheid naar zich toe moet trekken, maar ook verantwoordelijkheid moet leggen bij de inwoners zelf. Integratie is voor het CDA heel belangrijk, omdat men potentie ziet in de stad en de diversiteit. De fractie is tegen discriminatie en pro integratie. Het rapport is goed, maar hier en daar kort door de bocht met veel open deuren. Mensen moeten kunnen wonen waar ze willen wonen en naar de school kunnen gaan, waar ze naar toe willen. De gemeente moet dit faciliteren.
8
Uit onderzoek is gebleken, dat juist motiveren en positief benaderen een grote invloed heeft. Waar het mis gaat, moet streng worden opgetreden en worden gekeken naar oplossingen. De fractie roept de gemeente op onderzoek te doen naar de succesverhalen en succesfactoren. Er zijn immers ook groepen in de stad en binnen gemeenschappen die wel succes boeken. In Den Haag is veel kennis van en zijn er veel netwerken naar andere culturen. Het streven is om discriminatie op de werkvloer te bestrijden. Kan de wethouder onderzoeken op welke wijze het bedrijfsleven beter kan aansluiten op die enorme pool aan kennis en ervaring? Wethouder Norder: bespreekt de monitor en beschrijft de feiten met de positieve en negatieve elementen hiervan. zegt dat het college inzet op een stevig integratiebeleid, gecombineerd met een visie op een open stad. Nederland is echter als land verantwoordelijk in het bepalen wie een stad wel of niet mag binnenkomen. zegt naar aanleiding van discussie met de PVV het niet eens te zijn met het door deze fractie geschetste beeld van bepaalde bevolkingsgroepen. merkt op, dat Nederlanders bij het begaan van een strafbaar feit daarop worden be- en veroordeeld en niet op hun kleur of dubbel paspoort. De PVV stelt, dat deze fractie kleur niet laten meewegen in de aanpak van criminelen. Dat mag niet worden gekoppeld aan het voorstel met betrekking tot een dubbele nationaliteit. De fractie vindt dat wanneer iemand de samenleving tot last is, dat gevolgen moet hebben voor een dubbele nationaliteit. Een van de mogelijkheden is dan die dubbele nationaliteit af te pakken. De fractie gaat zich hier hard voor maken. Verder stelt de PVV dat er de laatste jaren veel geld is geïnvesteerd in integratie, maar dat de criminaliteitscijfers geen verbetering laten zien. Wat gaat het college voor ander beleid voeren dan in de afgelopen periode? Wethouder Norder: stelt dat het college naar aanleiding van het onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut geen nieuwe beleidsnota heeft geschreven. Dat wordt de taak van het nieuwe college. reageert op de opmerking, dat de doelstellingen nogal algemeen zijn geformuleerd door te wijzen op bijlage 2, waarin de specifieke acties per onderwerp staan beschreven. beantwoordt vragen, maar doet geen toezeggingen meer, omdat hij als wethouder binnenkort afscheid neemt. doet wel enkele aanbevelingen. Naar aanleiding van de discussie over gedeelde waarden wil het college een recht-toe-recht-aan beleid met gelijke plichten en rechten voor iedereen. Dat mag er niet toe leiden, dat het onderlinge contact verloren gaat. Daar moet de komende tijd meer aandacht voor komen dan in de afgelopen jaren. Het contact tussen de verschillende bevolkingsgroepen en tussen de gemeente en de verschillende groepen kan worden verbeterd. merkt op dat het college veel geld heeft geïnvesteerd in onderwijs. Den Haag is de gemeente met de meeste voorzieningen voor taalonderwijs en inburgering. Taal is essentieel. erkent dat Den Haag de meest gesegregeerde stad van Nederland is. Dat is deels gelegen in de historie: het bestuur van het land was gezeteld in Den Haag en aan de andere kant daarvan stonden de dienaren die dat bestuurlijke werk mogelijk maakten. “Het zand en het veen” of “de hoeden en de petten”. Dat is ook zichtbaar in de bewoning. licht toe dat segregatie radicalisering kan bevorderen. verwijst naar aanleiding van inbreng van het CDA (die segregatie niet als grote oorzaak van radicalisering ziet) naar het onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut. bespreekt de mogelijkheid van herstructurering, het toewijzingsbeleid en de verbeterde Rotterdam-wet (oftewel de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek). stelt voor het onderwerp eerwraak te gelegener tijd afzonderlijk te agenderen aan de hand van reeds uitgebrachte rapporten. stelt voor het onderwerp antisemitisme eveneens te gelegener tijd afzonderlijk te agenderen. deelt het standpunt van de HSP dat armoede veel slachtoffers maakt onder allochtonen. zegt in het kader van arbeid en discriminatie dat reeds gebruik wordt gemaakt van “naming and shaming”, bijvoorbeeld in de horeca en bij uitzendbureaus.
9
-
-
-
-
Hierover zal in het derde kwartaal van 2014 worden gerapporteerd. Het verschijnsel anoniem solliciteren is besproken met de leden van het Platform Den Haag Inclusief. Dit platform met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven leert het bedrijfsleven hoe met integratie en participatie om te gaan. Het platform is vrij kritisch over anoniem solliciteren, omdat het wordt gezien als symptoombestrijding. Aan de hand van de voortgangsrapportage kan de discussie hierover verder worden gevoerd. zegt dat de positie van migranten op de arbeidsmarkt een probleem is in heel Nederland. Dat heeft veel te maken met de crisis en de contracten (“last in, first out”). Dat leidt tot moedeloosheid onder migranten. Verbetering van de positie van migranten op de arbeidsmarkt is een speerpunt van collegebeleid, maar ook dat van uitzendbureaus. Een bedrijf als Mcdonalds kan als voorbeeld worden genoemd van goed arbeidsbeleid. stelt, dat het college zich sterk maakt voor diversiteit in de top (besturen). Opleiding en training helpen. Het is een goede suggestie om het diversiteitsbeleid in de organisatie en de besturen te betrekken bij subsidieverantwoording. Rolmodellen hebben in de opleiding een toegevoegde waarde en daar wordt ook mee gewerkt. Ambassadeurs, mensen met veel bestuurlijke ervaring, kunnen hier ook een grote rol bij spelen. Gekwalificeerde migranten weten nog onvoldoende aanspraak te maken op plaatsen in raden van toezicht en raden van bestuur/commissarissen en de maatschappelijke organisaties weten nog onvoldoende te rekruteren uit de groeiende groep beschikbare migranten. Recent is hierover een rapportage aan de raad verzonden. twijfelt aan de suggestie van GroenLinks om het Platform Den Haag Inclusief de matching te laten verrichten tussen organisaties en migranten ten behoeve van de participatie in besturen. merkt op dat de participatie van migranten in de gemeentemedewerkers van Den Haag de afgelopen jaren niet is toegenomen. Net als bij bedrijven is de instroom immers, als gevolg van de crisis, tot nul gereduceerd. Er zijn geen vacatures. Bij het aanstellen van trainees wordt scherp gelet op diversiteit, maar om Den Haag op dit moment een voorbeeldfunctie te laten zijn, met name voor de hogere functies (voorstel van GroenLinks) lijkt niet haalbaar. zegt ten aanzien van uitgeprocedeerde asielzoekers dat dit een vraagstuk in zichzelf is. Vanuit het perspectief van Den Haag als stad van vrede en recht moet de stad zich terughoudend opstellen in het hebben van opvattingen. Dat is aan het land als geheel.
De HSP vindt dat Den Haag zich juist als stad van vrede en recht moet profileren op het aspect humaniteit. Wethouder Norder: is het daarmee eens, maar vindt de vertaling naar de dagelijkse praktijk lastig. heeft geen signalen gekregen dat mensen hun schoolopleiding niet kunnen afmaken, doordat men geen stageplaats kon vinden. Wethouder Van Engelshoven heeft de raad hierover met een brief geïnformeerd. deelt het standpunt van het CDA over het belang van (ook non-verbale) communicatie tussen de verschillende bevolkingsgroepen en het begrijpen van andere culturen. De wederzijdse dialoog moet in de komende periode hoog op de agenda komen. merkt op, dat het verplichten van vroege voorschoolse educatie wettelijk op dit moment niet is toegestaan. Het mag wel maximaal worden gestimuleerd en dat werkt. Over het werken met tuchtscholen hebben onderzoeken aangetoond, dat de effectiviteit daarvan zeer beperkt is en de integratie niet bevordert. Een strenge aanpak van Den Haag komt tot uiting in de korting op een bijstandsuitkering. Die aanpak is landelijk overgenomen. licht het staatje op pagina 29 van het tabellenboek Haagse Integratiemonitor toe. verwijst voor de voortzetting van de discussie over onderwijs (waaronder de verschillen tussen de grote steden) naar de komende wethouder met dit onderwerp in zijn of haar portefeuille. bespreekt de toegankelijkheid van zorg en de bekendheid daarvan (”achter de voordeur”). Een gerichte aanpak is gewenst. CHU/SGP heeft waardering voor de nuchtere benadering van de wethouder. De stad is inderdaad niet gebaat bij “pappen en nathouden”. Er is behoefte aan een noodzakelijk minimum aan gedeelde waarden.
10
De fractie zal later terugkomen op het bestrijden van antisemitisme. De fractie hoopt op een ”open mind” van de gemeente naar nieuwe initiatieven in de stad als Cliq-jongeren en Transvaal Integratiepunt Zebra en is bereid hierover meer informatie aan te reiken. GroenLinks heeft gevraagd naar de verbinding tussen allochtone groeperingen onderling en de emancipatie van mannen. De fractie heeft verder een pilot anoniem solliciteren voorgesteld. GDM/OPD informeert naar het verplicht stellen van voor- en vroegschoolse educatie bij geconstateerde taalachterstand. De fractie vindt dat de doelstellingen van het toekomstig integratiebeleid strakker moet worden geformuleerd. De PVV stelt vast dat de wethouder naar het nieuwe college verwijst voor het schrijven van een nieuwe beleidsnota en voorts dat de wethouder ook de druk vanuit de EU voelt om niet in vrijheid datgene te doen dat hij als wethouder nodig acht om zaken te veranderen. D66 vraagt aandacht voor stageplekken. Het college beveelt de blijvende aanpak van discriminatie en segregatie aan. De PvdA adviseert het volgende college onderzoek te doen naar de succesfactoren van bepaalde bewezen trajecten inzake zwarte scholen of wijkprojecten en die te gebruiken voor integratie in plaats van te focussen op negatieve aspecten. De HSP stelt de manier van onderzoeken aan de orde. Onderzocht wordt een groep die economisch en sociaal-cultureel op achterstand staat ten opzichte van Nederlanders van allerlei gezindten en opleidingsniveaus. De fractie vraagt onderzoek te doen vanuit dezelfde status. Wethouder Norder: heeft in de vorige collegeperiode allerlei voorstellen vanuit de oppositie en de coalitie verwerkt. Dat is een goede werkwijze gebleken. zegt dat Zebra voor de gemeente een bekende organisatie is. merkt op, dat de emancipatie van mannen een belangrijke pijler is van het gemeentelijk emancipatiebeleid. wacht de resultaten af van het overleg over een pilot anoniem solliciteren in het Platform Den Haag Inclusief. Het Sociaal Cultureel Planbureau heeft hier een advies over geschreven. adviseert dit te gelegener tijd opnieuw te agenderen en te bespreken. is er voorstander van (ouders van) kinderen te verplichten goed geëquipeerd met onderwijs te beginnen. Dat kan op dit moment echter niet. wijst voor strakke doelstellingen op bijlage 2. stelt dat het juist is, dat de EU het college op bepaalde punten beperkt in het handelen, maar is wel blij met de EU als geheel. meldt dat een brief over stageplaatsen volgende week aan de raad wordt gezonden. wil aandacht voor de discriminatie tussen migrantengroeperingen onderling. vindt het voorstel van de HSP over de wijze van onderzoek een keuze, die de vergelijking met de cijfers van ander onderzoek heel moeilijk. Dit is een afweging voor de komende periode. GroenLinks bedankt wethouder Norder voor de lange samenwerking en wenst hem succes met zijn verdere toekomst. De voorzitter stelt vast dat er geen toezeggingen door de wethouder zijn gedaan. H.
Sluiting
De voorzitter sluit om 12.10 uur de vergadering. De vergadering is terug te zien via Mijn Raad www.denhaag.nl/mijnraad.
11
