StatuS Co. Magazine voor co-assistenten. Jaargang 28 - nummer 3 - SEPTEMBER pagina 1 -

StatuS Co Magazine voor co-assistenten

pagina 1 Jaargang 28 - nummer 3 - SEPTEMBER -2010

Nu en straks.

Met VvAA haal je meer uit je studie, je werk en de rest van je leven: nu en straks. VvAA is namelijk dé dienstverlener voor de (para)medisch student. Bij VvAA kun je als student niet alleen terecht voor bijvoorbeeld een aantrekkelijke handenverzekering. We helpen je ook bij je verdere ontwikkeling met verschillende workshops en lezingen. Tenminste, als je lid bent van VvAA. En laat dat voor studenten - tot je dertigste - nu eens gratis zijn. Kijk op vvaa.nl/studeren.

Met VvAA haal je meer uit je studentenleven.

490-01-035 Adv_Bier-Infuus_210x297.indd 1

- pagina 2 -

03-08-2009 17:27:18

Colofon Status Co

Inhoud

Periodiek voor coassistenten Jaargang 28, nummer 3 September 2010   Redactieadres Stichting Status Co Nijmegen Universitair Medisch Centrum St Radboud Geert Grooteplein-Noord 15, kamer 3.06 6525 EZ  Nijmegen telefoon: 024-3616901 e-mail: [email protected]     Redactie Sandra van Aarle, Saskia van Berkel (vanuit bestuur Ko-raad), Eefje van der Heijden, Eef Hendriks, Elke van Herpen, Pim Keurlings, Lidewij Overweg, Sarah Sloot, Nina van de Steeg, Marieke Wever   Hoofdredactie Sarah Sloot   Eindredactie & lay-out Eef Hendriks, Elke van Herpen, Pim Keur­ lings, Nina van de Steeg   Secretaris Elke van Herpen   Penningmeesters Nina van de Steeg, Marieke Wever    Drukwerk Jonge Helden bv, Giesbeek (oplage: 1100)     De redactie bedankt iedereen die op welke manier dan ook heeft meegewerkt aan deze Status Co.   De volgende Status Co verschijnt in decem­ ber, de deadline is 20 november 2010. Het aanleveren van kopij wordt zeer op prijs gesteld.      Status Co is een periodiek voor alle coas­ sistenten van de Radboud Universiteit Nijmegen en verschijnt vier keer per jaar. Status Co wordt verzonden naar alle coassistenten en geaffilieerde ziekenhui­ zen waar Nijmeegse coassistenten stage lopen.

   Redactioneel Ziektekiemen in het studentenhuis Wat je wel en niet wist over SOA's Column Abstract De kater komt later Hangover therapie? Groeten uit... Jeruzalem Met pepmiddelen naar de eindstreep Stimulantia en ADHD GEZIEN: Mesenteriale cyste Kandidatenziekte: hypochondrie bij de medische student Ko-raad nieuws Mythes Formosa: een blik in het leven van de Medisch Dames Dispuutstudent Happen voor tijdens de coschappen Jeuk! Lokaal: Einthoven De kunst van het prikken Recensie Requiem for a dream Recensie Van Wilder HorosCOop Gedicht: Vriendschap zonder vriend Geslaagden  

4          5 6 9 9 10 11 12 13 14 15 15 16 18 19 19 21 22 23 24 24 25 25 28

Plaatsing van artikelen, mededelingen of brieven houdt niet noodzakelijkerwijs in dat de redactie de boodschap, doelstel­ lingen of meningen van de instelling of persoon in kwestie onderschrijft. De re­ dactie houdt zich het recht voor artike­ len, brieven of mededelingen te wijzigen, in te korten of niet te plaatsen.   © 2010 Stichting Status Co

- pagina 3 -

Introtijd Rond deze tijd van het jaar denk ik altijd met enige weemoed terug aan de introductie, toen er nog zes volle studiejaren in het verschiet lagen. Het heeft wel iets weg van kerst, de ge­ zelligste tijd van het jaar, al die nieuwe studenten, die in grote groepen met felgekleurde shirts aan door de stad fietsen en enthousiast alle extra georganiseerde feesten bevolken. Het leek de redactie dan ook niet meer dan logisch om deze Status Co te wijden aan het studentenleven. We zijn natuurlijk wel zo eerlijk om zowel de positieve als de negatieve kanten te belichten, met naast een filmrecensie over Van Wilder, de eeuwige student, ook de minder rooskleurige zijde van je studentenleven met een artikel over beestjes in je stu­ dentenhuis. Daarbij zijn we natuurlijk niet te beroerd om je een aantal tips aan de hand te doen voor als je een avond je promillage flink hebt opgevoerd.   Maak er een feestje van!   Sarah Sloot Voorzitter Status Co  

De redactie van Status Co: Boven v.l.n.r.: Eefje van der Heijden, Eef Hendriks, Elke van Herpen, Pim Keurlings, Lidewij Overweg, Marieke Wever Onder v.l.n.r.: Sandra van Aarle, Saskia van Berkel, Sarah Sloot, Nina van de Steeg  

- pagina 4 -

Anekdotes uit het leven van de coassistent     Scène 1 Polikliniek Arts: “De volgende patiënt heeft veel schaduw.” Co: “Huh??” Arts: “Ik bedoel, het is een gigantische vetklep.” Co: “Ow, hehe.” Arts: “En jawel hoor, hij heeft iets aan z’n enkel, duhhh.”     Scène 2 Polikliniek Arts: “U bent te kort voor uw gewicht.” Patiënt: “Huh?!?..”     Scène 3 Operatiekamer Tijdens de kraker Nederland-Brazilië. Chirurg: “Wie is de keeper?” Co: “Júlio César!” Chirurg: “Nee, wie is de keeper?” Co: “Júlio César!” Chirurg: “Nee, verdomme, ik bedoel dat je moet keepen!” Co: “Ow, met ’t buikspeculum.” OK-assistente: “Zullen we de radio maar uitzetten…”     Scène 4 Polikliniek Kind komt met ouders van de röntgen naar de polikliniek. Arts: “Kijk, en dan ziet u op de foto hier de heupgewrichten. En, hier zitten her en der nog wat winden.” Kind: “Ieeee, winden vies!” Arts: “Ja, maar die komen later op de dag pas, dus daar heb ik geen last van.”

Ziektekiemen in het studentenhuis Overal afwas, een plakkende vloer, twee centimeter stof en een wc die je van een paar meter afstand kunt ruiken... Zo wor­ den studentenhuizen afgeschilderd in programma's als 'De Keukenbrigade'. Bij deze beelden vragen veel mensen zich af: is het wel gezond om hier te wonen? We maken een rondje door een studentenhuis en kijken  wat we zoal tegen komen aan uitdagingen voor het immuunsysteem.   Door: Marieke Wever   Laten we beginnen in de keuken, waar veel bacteriën zitten vanwege al het rauwe voed­ sel dat er wordt binnengebracht. Vooral op snijplanken, de oven en in de spoelbak zitten grote concentraties Salmonella en Campylo­ bacter. Deze krijgen gelukkig niet al te vaak de kans om ons een voedselvergiftiging te bezorgen, omdat we allemaal weten dat we kruisbesmetting moeten voorkomen en ons eten goed moeten verhitten.

Een ware bacteriekolonie is het vaatdoekje, waarin bacteriën in veel huizen een week krijgen om in optimale omstandigheden te vermeerderen. 90% van de vaatdoekjes (on­ derzocht in gemiddelde huishoudens) blijkt ook ziekteverwekkende bacteriën te bevat­ ten, die dus vrolijk verspreid worden bij de volgende poetsbeurt. Toch krijg je niet snel zoveel binnen dat je ziek wordt. De stapels schimmelende afwas, voor veel mensen de horror van het studentenhuis, bieden zeker de smerigste aanblik. Toch zijn de schimmels alleen voor sterk allergisch re­ agerende mensen echt vervelend, door de sporen die ze verspreiden.   Badkamer In deze vochtige ruimte gedijen bacteriën goed, toch valt het met de ziekteverwekkers wel mee. Natuurlijk zit er hier en daar E. Coli, vooral als er een wc in de badkamer is, en ook op plaatsen waar je het niet direct zou ver 

wachten: de douchekraan bijvoorbeeld. Van E. Coli zijn maar een aantal stammen patho­ geen, dus veel risico op een infectie levert dit niet op. Een hardnekkiger probleem is voetschimmel, door trigophyton. Dit beestje huist op de vloer, in badkamermatten en ook in het dou­ chegordijn. Behandeling van voetschimmel is langdurig, en als je het eenmaal hebt gehad, heb je een grotere kans het nog een keer te krijgen.   Toilet Omdat we niet massaal aan de toiletpot zitten en ook eigenlijk allemaal handen wassen na het toiletbezoek, is dit niet de gevaarlijkste plaats in huis. Op de spoelknop, de knop van de kraan, lichtknopjes en de deurklink zitten wel grote concentraties colibacteriën en en­ terococcen. Een keer extra handen wassen voor het eten is toch wel handig…   Woonkamer en slaapkamer Bij veel studenten is dit twee in een, wat leidt tot een grote stofproductie op een kleine oppervlakte. Hier kan de huisstofmijt welig tieren, vooral astmapatiënten zullen hier last van hebben, al wordt er ook gezegd dat ook bij gezonde mensen de luchtwegen geïrri­ teerd raken door huidschilfers en de bestand­ delen van de huisstofmijt.   De huisstofmijt zit ook in groten getale in het bed. Onderzoek in Groot-Brittanië wees uit dat bij mensen die hun bed eenmaal per maand verschonen (die groep bestond voor­ al uit mensen jonger dan 25 jaar, toeval?) maar liefst 10% van het gewicht bestaat uit huidcellen en mijten.   Het bureau is in veel gevallen een werkelijk vieze plek: op een toetsenbord leven 400 keer meer bacteriën dan op een wc-bril, een ver­ zameling met onder andere enterococcen (volgens onderzoek van de universiteit van Arizona). Ook zit hier een reservoir van ver­ koudheidsvirussen. Smakelijk eten de vol­ gende keer achter de computer. De laatste ziekteverwekkers-hotspot is de af­ standsbediening. Bijna iedereen vergeet die schoon te maken, daarom zit hij vol met rhin­ ovirussen (verhoudheid), rotavirussen (buik­ griep) en enterococcen.    Vieze beesten Insecten krijgen geregeld de kans. Vooral fruitvliegjes zitten in groten getale in de keuken tijdens de zomer. Fruitvliegjes kun­ nen weinig kwaad, maar irritant zijn ze wel. Kakkerlakken zijn echte viezerds, ze kunnen vele soorten bacteriën en mijten verspreiden. Ook zijn ze erg moeilijk te verdrijven uit je huis, als je ze doodtrapt, kunnen ze eitjes achterlaten waaruit de nieuwe generatie te voorschijn komt. Muizen komen niet heel vaak voor in studen 

tenhuizen, en in Nederland hebben ze mee­ stal geen hele enge infectieziekten bij zich. In meer tropische oorden zorgen muizen voor verspreiding van het hantavirus, wat de kore­ aanse hemorragic fever kan veroorzaken bij mensen. Een ziekte die de capillairen van de nier infecteert en zo kan leiden tot grote problemen. 

      Huisgenoten Qua infectierisico zijn dit de gevaarlijkste ‘ele­ menten’ in het studentenhuis. Je komt elkaar vaak tegen, zit dicht op elkaar en hebt al snel het de verkoudheid van een ander te pakken. Ook de bof, waarvan nu een epidemie heerst onder studenten, wordt verspreid via drup­ pels. Om het infectierisico te verminderen, wordt mensen geadviseerd thuis te blijven tot alle symptomen over zijn, extra risico dus als het je huisgenoot is.    Is het nou ongezond? Het lijkt erop dat het nog wel meevalt met alle ziekteverwekkers in het studentenhuis, het is niet veel gevaarlijker dan een gezinswoning. Daarbij komt dat op de leeftijd waarop je gaat studeren, je immuunsysteem op zijn sterkst is, aldus Prof. Galama in de Vox vorig jaar.   Literatuur: 1. www.stopgerms.org 2. www.dettol.nl 3. Hoe schoon is jouw huis? VOX jaargang 6 nummer 1, 2005 4. Dorms are breeding grounds for lice, bac­ teria and viral infections. Studenthousing. suite101.com, 2009 5.Britain's dirty bedrooms: some people 'wash their sheets three times a year', 2010

 

- pagina 5 -

Wat je wel en niet wist over SOA’s Studenten scoren met hun wisselende seksuele contacten en vooral hun leeftijd goed op risicofactoren voor SOA’s. Nu vormt de symptomatologie van de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoeningen niet zo’n uitdaging meer na diverse keren behandeld te zijn tijdens biologie, verzorging, gynaecologie en/of dermatologie. In plaats daarvan wat meer achtergrondinformatie over vier veel voorkomende SOA’s.   Door: Sarah Sloot   De SOA is terug van nooit weggeweest. In 2009 lieten meer dan 90.000 mensen zich testen bij een van de SOA-centra in Neder­ land. Bij dertien procent daarvan werden een of meerdere SOA’s gevonden. Risicogroepen zijn onder andere jongeren tot 25 jaar, be­ paalde etnische groepen en mannen die seks hebben met mannen. In Amerika heeft een op de drie seksueel actieve Amerikanen op z’n 24e een SOA opgelopen. West-Europa en Amerika zitten over het algemeen op een lijn waar het gaat om het aantal nieuw gedia­ gnosticeerde SOA’s. We scoren daarmee een stuk beter dan Afrika, Zuid-Azie en Latijns-A­ merika, maar veel slechter dan Oost-Azie.   Gonorroe De mensheid lijdt al duizenden jaren onder gonorroe. De ziekte, veroorzaakt door gram-­ negatieve diplokokken, wordt al genoemd in oude Chinese, Egyptische, Romeinse en Griekse geschriften. Het beestje gedijt uitzon­ derlijk goed, aangezien gonorroe mondiaal gezien een van de meest voorkomende infec­ tieziekten is. Gonorroe, ook wel ‘de druiper’ of, lekker kort, ‘go’, manifesteert zich 2-7 dagen na besmet­ ting door een purulente ontsteking van de slijmvliezen. Bij mannen uit zich dat in dysu­ rie, een pusachtige afscheiding uit de urethra

en jeuk. Daarnaast treden frequency- en ur­ gencyklachten op. Na zes maanden is 95% van de mannelijke patiënten asymptoma­ tisch. Bij vrouwen kan gonorroe zich uiten in dysurie, buikpijn, frequency, fluorklachten en menorrhagie, maar een groot deel van de vrouwen krijgt nooit klachten. De besmettingskans bij gonorroe is vrij hoog. De kans om gonorroe op te lopen na een enkel seksueel contact met een besmet per­ soon is 95% voor vrouwen en 20-50% voor mannen. Een kuurtje antibiotica en een kind

- pagina 6 -

kan de spreekwoordelijke was doen, al neemt de gevoeligheid van gonorroe voor antibioti­ ca af. Gonorroe kan overigens ook spontaan genezen, hoewel de ziekte meestal voort­ schrijdt tot diverse genitale ontstekingen. Voor gonorroe geldt een aangifteplicht groep C, wat wil zeggen dat geen dwingende maat­ regelen worden opgelegd aan patienten, maar melding wel nodig is om maatregelen in de gemeenschap mogelijk te maken.   Chlamydia Chlamydia heeft de dubieuze eer de meest gediagnosticeerde geslachtsziekte in de westerse wereld te zijn, met geschatte be­ smettingspercentages die variëren van 2-5% van de seksueel actieve bevolking. Twee derde van de besmette vrouwen en een vijfde van de besmette mannen hebben ondervin­ den praktisch geen symptomen van hun ch­ lamydia. Waar die wel aanwezig zijn, gaat het veelal om jeuk, dysurie en fluor. Verraderlijk is dat chlamydia vervolgens opklimt om ter hoogte van de genitalia interna te zorgen voor cervicitis, endometritis en salpingitis in 20-40% van de vrouwen. Opnieuw vormen

antibiotica de oplossing.  In Rotterdam, Amsterdam en Zuid-Limburg wordt tussen 2008 en 2010 een pilot uitge­ voerd waarbij mensen worden gescreend op chlamydia; bij succes kan de screening wor­ den uitgebreid. Chlamydia-infecties hoeven overigens niet beperkt te blijven tot de geslachtsorganen; een besmet persoon kan het organisme bij­ voorbeeld ook naar zijn of haar ogen over­ brengen door die aan te raken.    HIV De ziekte die in dit rijtje natuurlijk niet mag ontbreken, is HIV, het virus dat AIDS veroor­ zaakt. Aangezien er inmiddels boeken vol zijn geschreven over HIV volgt hier alleen een heel beknopt overzicht van geschiedenis en me­ chanisme. HIV stak voor het eerst de kop op in het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw, op het moment dat de toekomst van de oorlog tegen infectieziekten er rooskleurig uit zag. Antibiotica waren inmiddels effectief tegen de meeste bacteriёn, steeds meer virussen waren niet opgewassen tegen de verbeterde vaccins. Het eerste dat in de jaren tachtig opviel aan de HIV-slachtoffers was het feit dat hun im­ muunsysteem moeite had met verwekkers

waar een normaal persoon niet eens ziek van zou worden, en het feit dat ze stuk voor stuk homo waren. Het eerste voorstel was dan ook om de nieuw ontdekte ziekte GRID te noemen (gay-related immune deficiency). Omdat na nader onderzoek bleek dat ook heteroseksu­ ele mannen en vrouwen bij bosjes begonnen neer te vallen na besmetting met het nieuwe virus, werd die naam al snel verworpen, ten

faveure van AIDS. In tegenstelling tot de Mexicaanse Griep behoudt HIV zijn pande­ mie-status al jaren. Tien jaar na zijn ontdek­ king, in het begin van de jaren negentig, was HIV in Amerika de voornaamste doodsoor­ zaak onder mannen in de leeftijdsgroep van 25-44 jaar. HIV zorgt ervoor dat T-helpercellen ten gron­ de gaan door zich te hechten aan de CD-4receptoren op deze cellen. In reactie daarop doet het lichaam nog wel futiele pogingen om antilichamen tegen het HIV-virus te pro­ duceren, maar het virus trekt zich daar weinig van aan en infecteert vrolijk verder. Over het algemeen wordt aangenomen dat de transmissiekans van HIV rond de 0,1% ligt bij heteroseksueel contact, maar deze kan fors oplopen, bijvoorbeeld als er andere SOA’s in het spel zijn of de viral load hoog is. Transmissie via oraal contact is vrijwel niet beschreven. HIV kan op twee manieren overgaan in AIDS. De eerste is wanneer het aantal CD-4 cellen daalt onder de 200 per microliter. Daarnaast is er een lijst opgesteld van ‘AIDS-defining conditions’ (zie tabel). Op het moment dat een persoon HIV-positief is en aan een van deze aandoeningen lijdt, is er sprake van AIDS. Sinds het begin van de epidemie is de levensverwachting van een HIV-positief per­ soon meer dan verdubbeld.    Syfilis Met zijn 512 nieuw gediagnosticeerde pa­ tienten in 2009 valt syfilis niet onder de veel­ voorkomende geslachtsziekten, maar vanwe­ ge zijn rijke geschiedenis verdient hij het toch zeker genoemd te worden. Het aantal syfilis­ diagnoses ligt binnen de SOA-centra overi­ gens nog altijd hoger dan het aantal patien­ ten dat komt met een HIV-infectie. De naam ‘syfilis’ is bedacht door een 16eeeuwse Italiaanse dichter, Fracastoro van Verona. Hij schreef een poёtisch epos over Syphilius, Syphilis sive morbus gallicus, een eenvoudige herdersjongen die zich de toorn

    Tabel 1: Aantal positieve   tests in de SOA-centra in   Nederland (2009)         Bacteriële vaginose: 1.174   Candidiasis: 1.349   Chlamydia: 9.771   Gonorroe: 2.422   Herpes: 651   Hepatitis B: 210   Hepatitis C: 18   HIV: 387*   HPV (genitale wratten): 2.729   Lymphogranuloma venereum: 84   Niet-gespecificeerde urethritis: 1740   Proctitis: 299   Scabies: 40   Schaamluis: 4   Syfilis: 512   Trichomoniasis: 223   Ulcus e.c.i: 176       * Bij Stichting HIV Monitoring meldden   zich 812 personen aan die waren gedia­   gnosticeerd in 2009, hetgeen suggereert   dat de SOA-centra cijfers geen volledig   beeld geven.         van de god Apollo op de hals had gehaald omdat hij had verzuimd aan zijn offerplichten te voldoen. Apollo besloot hem daarop te straffen met een vreselijke ziekte. Fracastoro noemt daarbij onder andere kwik als oplos­ sing voor het probleem. Op dat gebied de inzichten zijn inmiddels enigszins veranderd; antibiotica volstaan. Syfilis staat ook wel bekend als lues of harde sjanker en is, net als gonorroe, zo oud als de mensheid. Op basis van genoemde sympto­ men wordt vermoed dat patienten in het Oude Testament van de bijbel reeds gebukt gingen onder syfilis. De ziekte wordt veroor­ zaakt door treponema pallidum, een sluwe spirocheet. Een andere bijnaam voor syfilis

luidt dan ook ‘The great imitator’, omdat de ziekte verscheidene andere aandoeningen kan spiegelen. Syfilis wordt verdeeld in vier stadia, te weten primaire, secundaire, latente en tertiaire syfi­ lis. Drie tot vier weken na besmetting mani­ festeert de ziekte zich met een pijnloos ulcus op de plaats van besmetting, de zogenaamde harde sjanker. Er zijn ongeveer zestig spiro­ cheten nodig voor het ontstaan van deze laesie. Na een paar weken verdwijnt de sjan­

ker en treedt het secundaire stadium in, met een gegeneraliseerd maculopapuleus exan­ theem en griepachtige symptomen. Het la­ tente stadium dat daarop volgt kan variëren van enkele jaren tot levenslang. Deze tijd heeft de treponema pallidum nodig om zich goed in te graven in bloedvaten, ruggen­ merg, botten en brein. Wanneer uiteindelijk het tertiaire stadium losbarst, bij een kwart van de patienten, kan dan ook van alles geïn­ fecteerd zijn, van organen tot ogen, van

spieren tot huid. Met een besmettingskans van een op drie is seksueel contact met een syfilislijder risicovoller dan Russische roulet­ te.  Ook syfilis zit in meldingsplicht groep C. Het aantal nieuw gediagnosticeerde gevallen neemt al jaren af.  Syfilis heeft in de afgelopen duizend jaar flink huisgehouden; onder de bekende syfilislij­ ders bevinden zich grote namen als Al Capo­ ne en Henrik de VIIIe van Engeland. De lijst van mensen waarvan gedacht wordt dat ze mogelijk krankzinnig zijn geworden ten ge­ volge van syfilis is nog veel langer en omvat Oscar Wilde en Mussolini. Tegen het begin van de twintigste eeuw was behandeling met behulp van kwik vervangen door het medicijn Salvarsan, dat arsenicum bevat, en malariabe­ smetting.     Hoezo ethiek? De ziekte heeft echter niet alleen maar nega­ tieve gevolgen gehad. Syfilis heeft een be­ langrijke bijdrage geleverd aan de ontwikke­ ling van de ethische toestemming zoals die nu verkregen moet worden bij het uitvoeren van onderzoek. Dat is te danken aan het Tuskegee syfilis experiment, dat tussen 1932 en 1972 werd uitgevoerd in Amerika. Voor deze studie werden 399 Afrikaans-Ameri­ kaanse burgers gerecruteerd, een deel daar­ van met syfilis, terwijl de overige mensen deel uitmaakten van de controlegroep.   Het oorspronkelijke plan om de mensen een aantal maanden te volgen alvorens ze te be­ handelen veranderde al snel in een observa­ tionele opzet, waarbij syfilislijders jarenlag gevolgd werden om het natuurlijk beloop van de ziekte te kunnen documenteren. Dat ging overigens gewoon door na de veertiger jaren, toen penicilline breed beschikbaar kwam als geneesmiddel voor syfilis...       Literatuur: 1. McAnulty RD, Burnette MM, ‘Fundamentals of human sexuality; making healthy decisions’

2. Heineman MJ, ‘Obstetrie en gynaecologie’ 3. Lisdonk EH, Bosch WJHM, Lagro-Janssen ALM, ‘Ziekten in de huisartspraktijk’ 4. Vriend HJ et al, ‘Sexually transmitted infec­ tions, including HIV, in the Netherlands in 2009’ (RIVM report 210261007) 5. http://www.avert.org/std-statistics.htm       2: AIDS-defining   Tabel   conditions     • Candidiasis of bronchi, trachea, or lungs   • Candidiasis, esophageal   • Cervical cancer, invasive   • Coccidioidomycosis, disseminated or   extrapulmonary   • Cryptococcosis, extrapulmonary   • Cryptosporidiosis, chronic intestinal   (greater than 1 month's duration)   • Cytomegalovirus disease (other than   liver, spleen, or nodes)   • Cytomegalovirus retinitis (with loss of   vision   • Encephalopathy, HIV-related   • Herpes simplex: chronic ulcer(s) (greater   than 1 month's duration); or bronchitis,   pneumonitis, or esophagitis   • Histoplasmosis, disseminated or extra­   pulmonary   • Isosporiasis, chronic intestinal (greater   than 1 month's duration)   • Kaposi's sarcoma   • Lymphoma, Burkitt's (or equivalent term)   • Lymphoma, immunoblastic (or equiva­   lent term)   • Lymphoma, primary, of brain   • Mycobacterium avium complex or M.   kansasii, disseminated or extrapulmonary   • Mycobacterium tuberculosis, any site   (pulmonary or extrapulmonary)   • Mycobacterium, other species or uniden­   tified species, disseminated or extrapul­   monary   • Pneumocystis carinii pneumonia   • Pneumonia, recurrent   • Progressive multifocal leukoencephalo­    pathy   • Salmonella septicemia, recurrent   • Toxoplasmosis of brain   • Wasting syndrome due to HIV                                    

- pagina 7 -

Wil je na je studie snel doorstromen en aan de slag als specialist? Dat kan met een opleidingsplaats in Duitsland. We bieden je de mogelijkheid, jouw gewenste specialisatie te kiezen en te voltooien. Dit alles binnen ons grote ziekenhuisverbond ‚Katholischen Kliniken Kreis Kleve‘ in het Nederlands-Duitse grensgebied.

Wil je meer informatie hierover? Kom dan naar de volgende informatie - bijeenkomst op 8

november 2010

van 19.00 uur t/m 20.30 uur. Het lokaal wordt nog bekend gemaakt. Dhr. Carl-Heinz Cronenberg (Hoofd P&O), mw. Ulrike Adam (P&O) en mw. drs. Els van Doorn (aio verloskunde & gynaecologie) vertellen je graag meer over ons ziekenhuisverbond, de voordelen van specialiseren in Duitsland, mogelijkheden en vereisten binnen de opleiding, arbeidsvoorwaarden, eventueel benodigde taalcursussen. Een dagje meelopen, behoort ook tot de mogelijkheden.

Interesse voor de informatie-bijeenkomst? Meld je dan aan bij mw. Eva Papenhuijzen (e-mailadres: [email protected]), bestuurslid Externe Betrekkingen en PR, Medische Faculteit Vereniging Nijmegen.

Wij verheugen ons op jou! Katholische Klinken im Kreis Kleve Trägergesellschaft mbH Albersallee 5-7 D-47533 Kleve E-Mail: [email protected] Tel.: 0049 2821 490 1038

- pagina 8 -

Abstract The Effect of Platelet-Rich Plasma In Vitro on Primary Cells: Rat Osteoblast-like Cells and Human Endothelial Cells Robert E.C.M. Mooren, M.D., D.M.D.,1,* Eef J. Hendriks, Medical Student,2,* Jeroen J.J.P. van den Beucken, Ph.D.,2 Mathijs A.W. Merkx, M.D., D.M.D., Ph.D.,1 Gert J. Meijer, D.M.D., Ph.D.,1,2 John A. Jansen, D.M.D., Ph.D.,2 and Paul J.W. Stoelinga, M.D., D.M.D., Ph.D.1   The aim of this study was to evaluate the effects of standardized platelet-rich plasma (PRP) concentrates from 10 human donors on cellular behavior. The standardized PRPs used were fivefold average and fivefold maximum baseline values in whole blood. Both these standardized PRPs were characterized by determining platelet numbers and subsequently growth factor concentrations in activated PRPs, called PRP derivatives. Platelet numbers in both types of standardized PRPs were significantly increased compared with whole blood. Further, both PRP derivatives contained significantly higher concentrations of platelet-derived growth factor-AA, platelet-derived growth factor-AB, and transforming growth factor-beta 1. Vascular endothelial growth factor concentrations were significantly elevated in only the most concen­ trated PRP derivative. Cell culture experiments with osteoblast-like cells showed that both PRP derivatives stimulated cell proliferation without inducing cell differentiation, whereas tube formation in endothelial cell cultures was significantly increased by adding low volume percentages of PRP derivative (2%–8%). Consequently, it can be concluded that there is no direct relationship between the number of platelets and the level of growth factors released from these platelets. PRP derivatives have the potency to stimulate angiogenesis dose dependently, while lacking the capacity to induce osteogenic differentiation. Yet, the proliferation of osteoblast-like cells can significantly be enhanced by supplementation of PRP derivatives.   1 Department of Oral and Maxillofacial Surgery, Radboud University Nijmegen Medical Centre, Nijmegen, The Netherlands. 2 Department of Bio­ materials, Radboud University Nijmegen Medical Centre, Nijmegen, The Netherlands. * These two authors contributed equally to this work.

Column: Ergo bibamus Waarom drink je? Om te vergeten. Om wat te vergeten? Om te vergeten dat ik me schaam. Waarvoor schaam je je dan? Omdat ik drink. - Antoine de St. Exupery   Dat alcohol een bijzondere en prettige stof is om te gebruiken, weet men al sinds jaar en dag. De Egyptenaren, oude Grieken, de Arabieren, zelfs de bijbel bericht erover. Zet daarnaast bijvoorbeeld cabaretier Hans Sibbel, alias Lebbis, in ‘Het Kwaad’: “De aboriginals hebben in al die veertigduizend jaar geen alcohol gebrouwen, waarvoor zijn we op aarde, zou ik zeggen...”. Of: “Je lichaam is geen tempel, je lichaam is een pretpark, daar moet je leuke dingetjes mee doen”. Uit eigen ervaring kan ik wel melden dat het lichaam zelf niet altijd zo positief reageert als je het als pretpark ziet. Dat duurt, helaas/gelukkig (doorstrepen wat niet van toepassing is), slechts enkele dagen. Een beetje student kan dat beamen. Toch gluurt om de hoek de verslaving, die bij maar liefst een op de zes alcoholdrinkers het heft in handen neemt. Wat op zijn beurt weer veel maatschappelijke problemen met zich mee brengt. Daarnaast is het goed voor de verkoopcijfers, slijterijwinst en brengt het geld in het politieke laatje in de vorm van accijnzen. Topomzet door de financiële crisis schijnt - laat ik mijn vingers daar niet aan branden - en zo lijkt het warempel bijna een evenwicht. Enfin, terug naar het onderwerp van schrijven.   Verslaving = jezelf niet kunnen weerhouden van: tabak, drugs, alcohol (de typische status intoxicaties) of seks, gokken, games, werken, sms’en, televisie kijken, dvd’s, chocola eten, spulletjes kopen, kauwgom kauwen, puistjes uitdrukken enzovoorts. Voor mij persoonlijk toegevoegd: Chinese tomatensoep, slechte horrorfilms, rare oorbellen, pijnlijk hoge hakschoenen en co-(on)bereikbare McDreamy’s op­ sporen. Omdat ik er ook nog aan verslaafd ben om met cabaretier-citaten te strooien, hier nog eentje van ‘ons Herman’, zoals wij Herman Finkers altijd noemden: “Is alcohol nou goed of slecht voor de mens? Daar kom je ook niet uit. Aan de ene kant sterven er jaarlijks duizenden mensen aan de gevolgen van alcohol, maar aan de andere kant komen er jaarlijks ook weer duizenden mensen bij ten gevolge van alcohol...” Want ook in Almelo hebben we van alcohol gehoord. (Ja, je leest het goed, er staat ‘we’.) De echte Twentse tukker heeft namelijk minstens enkele meters bier nodig voor hij het gevoel heeft dat de avond een beetje op gang komt. Nou ja, ik moet toegeven dat het er daar inder­ daad allemaal wat minder gematigd aan toe gaat in vergelijking met gelegenheden in andere delen des lands. Of ik bezocht de verkeerde kroegen, das goed mogelijk. Of…ik kan me er gewoon niet zo veel meer van herinneren. Aj, dat was pijnlijk.   Ergo bibamus. Daarom, laat ons drinken. Afkomstig uit een middellatijns studentenlied, wat het cliché toch weer bevestigt. Gelukkig is het ook de titel van een gedicht van Goethe (uit: Gesellige Lieder). Dan kunnen we het in ieder geval universitair verantwoorden…   Lidewij Overweg

- pagina 9 -

De kater komt later... Als student geneeskunde kun je er niet omheen. Maar liefst 96% van de studenten drinkt en bij 45% van de ongevallen die op de Spoedeisende Hulp van ziekenhuizen worden gezien is er alcohol in het spel. ­ Vooral jongeren zijn kwetsbaar voor hoge concentraties alcohol. Comazuipen en nieuwe rages als 'vodka eyeballing' zijn schadelijk voor de gezondheid.   Door: Elke van Herpen   Ethanol, of C2H5OH, is in principe een toxi­ sche stof. Door gebruik van het genotmiddel wordt de inhiberende neurotransmitter GABA extra actief. Wanneer ethanol en GABA simultaan gebonden zijn aan de receptor blijft GABA langer gebonden en wordt er langere tijd een remmend signaal aan het betreffende neuron afgegeven. Deze rem­ mende werking is te vertalen in een ontspan­ nen en rustgevend gevoel. De verslechtering van de fijne motoriek is te verklaren door een grote hoeveelheid GABA-receporen in het cerebellum. De exhiberende neurotransmitter glutamaat wordt verminderd actief door alcoholinna­ me. Wanneer ethanol aan de glutamaatre­ ceptor bindt, vindt er een transfiguratie van de receptor plaats waardoor het ontvangen­ de neuron geen signaal meer ontvangt. Bin­ ding van ethanol aan glutamaatreceptoren in de hippocampus leidt tot een verstoring van het geheugen en eventuele black-outs. De invloed van alcohol op het brein bestaat voornamelijk uit een verminderde concentra­ tie en een slechte coördinatie. Het diuretisch effect van alcohol zorgt voor dehydratie. De rechtstreekse schade aan de hersenen bij zeer hoge concentraties wordt voornamelijk ver­ oorzaakt door het afbraakproduct acetalde­ hyde. Vooral kinderen en jongeren zijn hier­ voor extra gevoelig. Juist bij deze groep werd in de afgelopen decennia een enorme toena­ me van alcoholgebruik gezien.   'Geen 16? Geen druppel' De gemiddelde leeftijd waarop jongeren in Nederland voor het eerst een glas alcohol drinken is 12,7 jaar. De overgrote meerder­ heid krijgt zijn of haar drankje van een fami­ lielid. Campagnes om alcoholgebruik onder jongeren tegen te gaan, richten zich om deze reden niet alleen op de jonge drinker, maar ook op de ouders en de omgeving. Het blijkt dat hoe eerder kinderen beginnen met drin­ ken, des te groter de kans op hersenbescha­ diging en verslaving op latere leeftijd is.  Dat deze campagnes noodzakelijk zijn blijkt uit de toename van de bezigheid 'comazui­ pen'. Het aantal geregistreerde gevallen van alcoholintoxicatie steeg de laatste twee jaar met bijna 200 gevallen naar 404 per jaar onder jongeren tot en met 17 jaar. Overal in Neder­ land komt comazuipen even vaak voor en ook opleidingsniveau lijkt geen verschil te maken.  

- pagina 10 -

Het brein is in de adolescentie extra kwets­ baar voor toxische stoffen als alcohol. Onder­ zoek laat zien dat bepaalde delen van de cortex zich pas aan het einde van de adoles­ centie gaan ontwikkelen. Een voorbeeld hiervan is de dorsolaterale prefrontale cortex. Deze late ontwikkelingen bestaan uit synap­ tische verfijning en verdere myelinisatie. Hierdoor neemt vooral de hoeveelheid witte stof toe wat zorgt voor snellere signaaltrans­ missie en verhoogde capaciteit voor com­ plexere redenatie en procesverwerking. Dit inzicht van de adolescentie als een periode van verlengde neuroplasticiteit laat zien dat het brein in die periode extra gevoelig is voor neurotoxische processen.   Studentenlever Studenten vallen weliswaar onder een iets oudere leeftijdsgroep, maar ook zij kunnen een biertje wel waarderen. Mannelijke stu­ denten drinken meer dan hun vrouwelijke studiegenoten. Ook drinken leden van een studentenvereniging beduidend meer dan niet-leden. Leden drinken gemiddeld 23 gla­ zen per week (mannen 27; vrouwen 12) te­ genover 13 glazen (mannen 16; vrouwen 7) bij de niet-leden. Bij veel studenten stijgt het alcoholgebruik tijdens de studie, maar stu­ denten minderen hun drankgebruik dan ook weer als ze hun studie voltooid hebben. Drinken ten tijde van  tentamens is verre van ideaal. Ten eerste is aangetoond dat alcoho­ lische versnaperingen de kwaliteit van slaap doen verslechteren. Het is weliswaar zo dat je sneller in slaap valt na een aantal glazen wijn, maar de REM-slaap wordt onderdrukt, waar­ door je uiteindelijk minder uitgerust wakker wordt. Ook functioneert het geheugen een dag na een avondje doorzakken significant slechter. In Utrecht is er een test uitgevoerd waarbij studenten verdeeld werden over twee groepen. De eerste groep kreeg jus                                                

d'orange te drinken, terwijl de tweede groep alcohol gemengd met jus d'orange te drin­ kenkreeg (te vergelijken met 8-10 glazen bier). Zowel de avond voor als de ochtend na het drankgebruik ondergingen de deelne­ mers geheugentesten. Er bleek geen verschil in korte termijn geheugen. Het lange termijn geheugen (> 1 uur) was bij de studenten die alcohol hadden genuttigd de volgende och­ tend echter significant slechter.   Vodka eyeballing Een nieuwe rage op Britse en Amerikaanse universiteiten is ‘vodka eyeballing’, een nieu­ we variant van het comazuipen. Hierbij wordt wodka direct in het oog gegoten. De theorie hierbij is dat je sneller dronken wordt omdat de alcohol direct in de bloedbaan wordt op­ genomen. Experts geloven hier niet in, maar maken zich wel zorgen om de gevolgen. Het hoge ethanolpercentage in wodka kan ernsti­ ge schade aan het hoornvlies toebrengen. De trend zou gestart zijn door de Amerikaanse film ‘Kevin & Perry go large’, waarbij een per­ sonage deze stunts in nachtclubs uitvoert. Alcohol in de studententijd hoort erbij. Toch krab je je als co-assistent wellicht wat vaker achter je oren als je ziet wat overmatig drank­ gebruik voor schade kan geven. De kater komt later...   Literatuur: 1. Het gebruik van alcohol door jongeren en de rol van ouders, NIGZ/IVO, 2007 2. U.D. Schuurmans, Alcoholvergiftiging: de kater komt later…, EHBO 2008 3. Brown et al, A developmental perspective on alcohol and youth 16 to 20 years of age, Pediatrics, 2008;121, 290-310 4. N. Maalsté, Ad Fundum, Centrum voor Verslavingsonderzoek, 2000 5. Jongeren gieten massaal wodka in oog, AD jouw wereld, 19 mei 2010                                                

Hangover therapie? Het acute na-effect van overconsumptie van alcohol staat bekend als een kater of ‘a hangover’. Deze alcohol ‘hangover’ is een cluster symptomen dat zich ontwik­ kelt tijdens het dalen van de alcoholcon­ centratie in het bloed. Een kater wordt gekarakteriseerd als een alcoholonttrek­ king, met algehele malaise, hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid, geheugenen stemmingsveranderingen, veranderin­ gen in het waarnemen van prikkels en fluctuaties van lichaamstemperatuur. Dit alles 24 uur of langer durend.   Door: Eef Hendriks   Naar schatting drie op de vier mensen ervaart een kater na een avond flink drinken. Wat betreft de man-vrouw incidentie van katers gaat waarschijnlijk het volgende op: hoewel mannen meer alcohol consumeren dan vrou­ wen, ervaren vrouwen eenzelfde percentage katers. Een Deense onderzoeksgroep onder­ zocht de effecten van alcohol op Deense jongeren in het Bulgaarse Sunny Beach. Na het nuttigen van meer dan 12 standaard eenheden ondervindt een incidentie van 68% een kater. (1) Howland et al. suggereert een mogelijk resistentie percentage van rond de 23% onder de populatie. (2) Mannen en vrouwen in Sunny Beach verschilden niet in termen van de ernst.  De ernst van de kater­ neemt significant toe gedurende een week zwaar drinken (> 12 EH/avond), waarbij de impact van de hoeveelheid alcohol op symp­ tomen in de tijd meer uitgesproken wordt. De ernst van de kater is sterk gerelateerd aan grotere hoeveelheden alcohol consumptie, waarbij jongere personen een ernstiger kater rapporteerden. De hoeveelheid rust is niet significant gecorreleerd met de ernst van de symptomen. Interindividuele analyses sug­ gereerden variatie in vatbaarheid voor katers tussen individuen met eenzelfde alcoholcon­ sumptie. Hoofdconclusies van het Deense onderzoek zijn dat katers na zwaar drinken gedurende een vakantie gecorreleerd blijken met de hoeveelheid drank en het tijdstip in de vakantie. (1)  

‘De man met de hamer’ tijdens een kater is het gevolg van dehydratie. Het diureticum alco 

hol ontwatert het lichaam, dat daarna moeite heeft te absorberen. Als remedie komen de elektrolyten om de hoek kijken. Een recente publicatie in Time Magazine sprak over coco­ snoot water als de behandeling van ‘a hang­ over’. Het bevat meer electrolyten dan Gato­ rade, smaakt erg zoet, heeft toch weinig calo­ rieën, weinig vet en is über-trendy. Het water wordt geëxtraheerd wanneer het fruit te jong is om cocosmelk te hebben gevormd. Belang­ rijkste: het is een fantastische rehydrator. De UN Food and Agriculture Organization (FAO) concludeerde dat de drank dezelfde vijf elektrolyten bevat als gevonden in humaan bloed, waar Gatorade er slechts twee levert. Tijdens medische noodgevallen en bij afwe­ zigheid van conventionele rehydratie vloei­ stoffen, is cocosnoot water zelfs intraveneus gebruikt. In de VS maakt de consumptie van cocosnoot water onder atleten, gezond­ heidsfreaks en clubbin’ urban’s reuzenspron­ gen. Zelfs Madonna investeert in één van de producerende bedrijven. Een volgende stap is de productie van cocosnoot water cocktails. (3)   Wetenschappelijke middelen tegen ‘a hang­ over’ zijn tot op heden niet doorgebroken. Benzodiazepine antagonist flumazenil cou­ peert de centraal depressieve werking van alcohol. Gebruik van dit middel om alcohol intoxicatie te couperen heeft niet de voor­ keur, gegeven het risico op insulten en op een hogere alcoholconsumptie (lees: verslaving). (4) Voor de omzetting in de lever van alcohol naar acetaldehyde naar acetaatzuur zijn res­ pectievelijk de enzymen alcohol dehydro­ genase en aldehyde dehydrogenase nodig. Tijdens deze omzettingen gaat NAD+ verlo­ ren in NADH. Een ‘sobering-up’ middel rege­ nereert NAD+ uit NADH. In hoge doses zorgt fructose voor een meetbare toename van het alcohol metabolisme, waarbij NADH naar NAD+ wordt omgezet, echter niet afdoende voor een nuttig effect op de snelheid naar nuchterheid. (5) Aldehyde dehydrogenase-2 inductor rosiglitazone (tegenhanger van ALD2 remmers disulfiram of cyanamide) leidt tot verzachting van symptomen bij een alco­ hol geïnduceerde ‘hangover’ bij ratten. (6)   Onlangs hypeten de middelen KG-2 en RU-21. Laatstgenoemde met anekdotische verwij­ zingen richting niet dronken te krijgen KGB spionnen. Het OTC middel KG-2, paraxine, met daarin asparagine, heeft interessante theorieën, maar helaas geen wetenschappe­ lijke onderbouwing. Ook in RU-21 zitten zuren, zij het andere: naast ascorbinezuur (vitamine C), barnsteenzuur en fumaarzuur. De relatie tussen die zuren is de zogeheten citroen- of Krebscyclus. Deze beschrijft hoe brandstofmoleculen (onder andere alcohol) in het lichaam worden afgebroken tot uitein­ delijk koolstofdioxide en water. Het extra in­ nemen van die (amino)zuren is een poging de  

biochemische processen in het lichaam te beïnvloeden. Pillenfabrikanten claimen dat de werkzame stoffen de afbraak van alcohol versnellen. Deze claims staan in enkele Ame­ rikaanse patenten uit de jaren ’80. Cobeco (pillenfabrikant) refereert aan een Europees patent uit 1994 van een Koreaan. Dat patent vermeldt verbindingen die ergens een relatie hebben tot de basale citroenzuurcyclus. TNO Voeding berrichtte hierover: 'op theoretische gronden zou een alcoholafbraak versnellen­ de werking van asparagine kunnen worden vermoed, maar er is geen onderbouwing voor een dergelijke werkzaamheid.' (7,8) Een snel­ le search op PubMed sluit hierbij aan.  

Tips om meer alcohol te consumeren in overvloed; een anti-katermiddel bestaat echter helaas (nog) niet. (G)een optie is niet drinken, maar daar wordt de avond sober van. Misschien dan toch maar kokosnoot water cocktails, diureticum en rehydraticum in één.             Literatuur: 1. Predictors of hangover during a week of heavy drinking on holiday. Hesse M, Tutenges S. Addiction. 2010 Mar;105(3):476-83. 2. Are some drinkers resistant to hangover? A literature review. Howland J, Rohsenow DJ, Edwards EM. Curr Drug Abuse Rev. 2008 Jan;1 (1):42-6. 3. Sweet (Hangover) Relief. By: Duerr, Charlie, Time, 0040781X, 5/31/2010, Vol. 175, Issue 21 4. The effect of the imidazodiazepine Ro 15-4513 on the anticonvulsant effects of dia­ zepam, sodium pentobarbital and ethanol. Nutt DJ, Lister RG. Brain Res. 1987 Jun 9;413 (1):193-6. 5. Pharmacology Fifth Edition Rang et al. 2004. Drug dependence and drug abuse 6. Rosiglitazone relieves acute ethanol-indu­ ced hangover in Sprague-Dawley rats. Jung TW, Lee JY, Shim WS, Kang ES, Kim SK, Ahn CW, Lee HC, Cha BS. Alcohol Alcohol. 2006 May-Jun;41(3):231-5. Epub 2006 Mar 22. 7.http://www.volkskrant.nl/archief_gratis/ar­ ticle986239.ece/Kater_na_lezen_antikaterpillenpatenten 8. http://www.cobeco.nl/paraxine/nl/product­ info/index.html   

- pagina 11 -

Groeten uit ... Jeruzalem - 40 dagen coassistent in het Beloofde Land Mijn afsluitend coschap zou het laatste zijn in de rij van leerzame, leuke, spannende en een enkele keer ook wel eens minder spannende ervaringen als coassistent. Mijn laatste kans dus om er als student een bijzondere tijd van te maken en volgens mij is dat gelukt! Ik had de unieke kans om twee maanden mee te draaien op de afde­ ling “Otorhinolaryngology & Head and Neck Surgery” van het Shaare Zedek Medi­ cal Center in Jeruzalem, Israël. Niet de meest voor de hand liggende plaats om naartoe te gaan, zeker nadat er in de week van mijn vertrek een hoop gedoe was rondom schepen die richting Gaza waren vertrokken. Dit heeft me er echter niet van weerhouden te gaan en graag laat ik jullie een week meebeleven.   Door: Marije de Jong   Zondag 07.30 uur De werkweek begint hier een dag eerder dan in Nederland en samen met de vijf arts-assis­ tenten, de professor en een aantal KNO-art­ sen beginnen we aan de ochtendvisite. Dit alles vindt plaats in een te kleine kamer op de 7e verdieping van het ziekenhuis waarvan de onderste drie verdiepingen ondergronds gebouwd zijn zodat die in tijden van oorlog kunnen blijven functioneren.

Ik zit op het randje van mijn kruk en probeer ingespannen het Hebreeuws te volgen…ge­ lukkig bestaan er medische termen die overal hetzelfde zijn en er komen heel wat tonsilli­ tissen, epistaxissen en external otitissen voorbij. Lastiger wordt het als alle artsen op­ eens beginnen te lachen. Dat moet een goeie grap geweest zijn denk ik bij mezelf en ik lach vrolijk mee…tot ik erachter kom dat ikzelf deze morgen onderwerp van de grap was. Ach ja, ik ben allang blij dat ik goed opgeno­ men ben in het team en voorop in de stoet

- pagina 12 -

loop ik met hen in vlug tempo alle bedden langs.   Maandag 18.00 uur Af en toe is het bussysteem in Jeruzalem flink ontregeld en ik heb al regelmatig lang moe­ ten wachten in de hete zon. Dat komt me nu niet goed uit want ik moet weer naar Ulpan, dat is Hebreeuwse taalles. Vier avonduren per dag zwoegen op een tot voor kort compleet onbekende taal opgebouwd uit vreemde karakters die ze ook nog eens van rechts naar links schrijven, da’s geen makkie. Maar mijn privé-leraar is een enthousiaste docent, soms iets te enthousiast als het op de hoeveelheid huiswerk aankomt. Gelukkig heb ik er echt veel profijt van in het contact met de patiën­ ten en tijdens die bewuste ochtendvisite die, sinds ze weten dat ik Ulpan doe, niet meer in het Engels gehouden wordt. !gnigadtiu ekuel nee si t’ (van rechts naar links dus)   Dinsdag 16.00 uur Het Shaare Zedek MC is een modern zieken­ huis van hoog niveau. Op schedelbasischirur­ gie na doen de KNO-artsen hier alle mogelijke KNO-operaties aan het hoofd-halsgebied. Vandaag mag ik de professor assisteren en dankzij het advies van de arts-assistent om de anatomie tot in de puntjes te bestuderen ben ik goed voorbereid op zijn vragen. Opgelucht mik ik mijn steriele handschoenen na afloop van het OK-programma in de prullenmand en dan kom ik tot de ontdekking dat de OK he­ lemaal nog niet dicht gaat. Vandaag verdient één van de KNO-artsen een centje bij voor de afdeling door negen neuzen cosmetisch een beetje bij te schaven tot laat op de avond. Na vier neuzen houd ik het voor gezien…één ding weet ik nu zeker. Aan mijn neus wordt niet geschaafd, die laat ik fijn zoals ‘ie is!   Woensdag 14.00 uur De coassistent in Israël boft maar, die heeft maar liefst zes weken zomervakantie. Dat betekent dat er deze weken geen onderwijs is op de KNO-afdeling, maar als enige student krijg ik nu alle aandacht. Tijdens de wekelijkse radiologiebespreking kom ik erachter dat ik nog maar weinig begrijp van de anatomie van het gehoor- en evenwichtorgaan op de CTscan. Sommige arts-assistenten hebben de kennis ook niet meer helemaal paraat. De radioloog stelt voor om die middag onderwijs te geven over dit onderwerp. Ik doe een hoop nieuwe kennis op en aan het eind beloof ik het allemaal goed in m’n oren te knopen.   Donderdag 20.00 uur Het zal wel wereldwijd hetzelfde zijn…nu het bijna weekend is komen er nog allemaal pa­ tiënten via de SEH binnen. Een fikse bloed­ neus in hokje 2 heeft ons een tijdlang bezig gehouden en een neusfractuur is onderweg.

Je kunt veel zeggen, maar de SEH is hier groot, georganiseerd en bedrijvig, dat is niet vreemd in dit land. We laten ‘de gebroken neus’ maar naar de poli komen waar het nu rustig is. Overdag is dat heel anders. De gemiddelde wachttijd op de poli is vaak een uur door het grote aantal patiënten en soldaten die de poli bezoeken. (Die soldaten willen nog wel eens graag opgenomen worden voor een weekje verlof in het ziekenhuis) Deuren blijven er vaak open staan zodat iedereen tijdens een consult in en uit kan lopen en het is gemak­ kelijk om luid naar de andere kant van de poli te kunnen roepen dat de verpleegkundige een infuus moet komen prikken. Dat is daar nu eenmaal geaccepteerd.   Vrijdag 17.00 uur Vandaag is een drukke dag want voordat de Sabbat (de rustdag) begint moeten de bood­ schappen in huis zijn, de was gedaan zijn en het straatje geveegd zijn. Ik heb een kamer in een gematigd Joods orthodoxe wijk en de buren stellen het op prijs als er niet gewerkt wordt op Sabbat. Als protestants Christen heb ik daar alle begrip voor. Terwijl ik nog met de stofzuigerslang in de hand sta wordt er aan­ gebeld…vandaag ben ik uitgenodigd voor de sabbatmaaltijd bij vrienden die in ‘de ter­ ritories’ wonen oftewel op Palestijns grond­ gebied. Vlug leg ik alles neer en pak mijn paspoort voordat ik in de auto richting Bethle­ hem stap. Zonder moeite passeren we de checkpoints en rijden door velden waar zo’n 2000 jaar geleden de herders bij nachten la­ gen…als ik daar aan denk verwonder ik me over het feit dat ik hier nu zomaar ben.   Zaterdag 09.00 uur Sabbat / rustdag, heerlijk om te mogen uitsla­ pen. Eigenlijk moet ik nodig aan mijn verslag van dit coschap gaan werken, maar hoe is het ook alweer? Zes dagen zult gij arbeiden en al uw werk doen; maar de zevende dag is de sabbat van de Heere, uw God; dan zult gij geen werk doen…Ik besluit vandaag een ontspannen wandeling te gaan maken door Jeruzalem en net als veel Joden ergens in een park te gaan genieten van deze dag, een ge­ schenk uit de hemel. 

Met pepmiddelen naar de eindstreep Tot bepaalde hoogte wordt het gebruik van middelen om je prestatie op te vijze­ len in de cruciale uren voor je eindgesprek geaccepteerd. Ten slotte staat er niet voor niets elke ochtend een lange rij voor de koffieautomaat. Wanneer je echter nog snel wat stof wil stampen zijn koffie en energiedrankjes inmiddels 'zó 2009'. Het nieuwe wondermiddel om tentamens en eindgesprekken goed door te fietsen is Ritalin.   Door: Sarah Sloot   Spuiten & slikken Het gebruik van pepmiddelen onder acade­ mici is geen zeldzaamheid. Dat bleek uit on­ verwachte resultaten van een informele onli­ ne enquête, die het toonaangevende tijd­ schrift Nature twee jaar geleden hield. In to­ taal vulden 1400 mensen uit 60 landen de enquête over prestatieverhogende middelen in. Eén op de vijf gaf toe zonder medische reden medicatie gebruikt te hebben, een gebruik dat in alle leeftijdsgroepen plaats­ vond. De verdeling over dagelijks, wekelijks, maandelijks en jaarlijks gebruik was grofweg evenredig. Vooral methylfenidaat (Ritalin) was populair (62%), maar ook modafinil (ver­ want aan Ritalin, 44%) en bètablokkers (15%) kunnen op een fanschare rekenen.   Academici gebruikten de drugs vooral om hun concentratie te verhogen. Daarnaast was ook het tegengaan van een jetlag een veelge­ bruikt excuus, naast enkele curieuze redenen als gebruik alvorens het huis te gaan schoon­ maken. Ook opvallend in deze survey is dat viervijfde van de respondenten de mening deelt dat gezonde volwassenen gewoon toegang zouden moeten hebben tot presta­ tieverhogende middelen. 

    Ritalin Ook onder studenten leeft het onderwerp, met name het gebruik van de al eerder ge­ noemde Ritalin, een amfetamine-derivaat. Zowel het Nijmeegse universiteitsblad Vox als de Groningse universiteitskrant besteed­ den al eerder aandacht aan het gebruik van  

dit medicijn en zijn naam als redmiddel bij het snel instuderen van een grote hoeveelheid stof. De beide universiteitskranten zijn het erover eens dat je weliswaar met gemak tot diep in de nacht wakker blijft op een paar doses ritalin - het medicijn heeft slechts een werkingsduur van drie tot vijf uur - maar dat je die slaap daarna weer net zo hard moet inhalen. Niet meer dan uitstel van executie, hoewel de stof die je in de uren onder invloed instudeert inderdaad blijft hangen.   Dat het gebruik van Ritalin ook onder studen­ ten wijd verbreid is, bleek toen econoom Van Meeteren in 2009 bijna 130 personen over dit middel ondervroeg. Ruim 7% van de univer­ sitaire studenten grijpt wel eens naar de Rita­ lin zonder daar een medische reden voor te hebben. Iets minder dan de helft geeft aan dat te doen om de concentratie tijdens een exa­ menperiode te verbeteren. De andere 5% geeft ruiterlijk toe Ritalin slechts voor de lol te gebruiken. Ritalin is door veelvuldig gebruik bij ADHD meestal niet moeilijk te krijgen. Het wordt zoveel voorgeschreven dat bijna iedereen iemand in zijn omgeving kent die het ge­ bruikt.     Amfetamine Ritalin is echter niet het enige amfetamineachtige pepmiddel dat zijn weg heeft gevon­ den naar het grote publiek. De bekendste manier om amfetamine, beter bekend als speed of crank, te gebruiken is misschien wel XTC (ecstay). XTC bevat twee aan amfetamine verwante stoffen. Werd het middel in de jaren vijftig van de vorige eeuw door de CIA nog overwogen als waarheidsserum, tegenwoor­ dig is het vooral in gebruik als partydrug. Gebruik van ecstasy zorgt voor tachycardie, vergrote pupillen, een droge mond, veel praten, een gevoel van helder en alert zijn en psychose; om kort te zijn, precies wat de naam belooft. Ook leidt het gebruik van amfetami­ nen tot het bekende tandenknarsen of bruxis­ me. Overdoseringen komen zelden voor. Nadeel is dat ecstasy nog uren na gebruik aantoonbaar is in speeksel, dagen in urine en weken tot maanden in haren. Een duidelijk onthoudingssyndroom is niet beschreven, hoewel onthouding wel kan leiden tot som­ berheid, de zogenaamde ‘Tuesday blues’, bij feestgangers die in de weekenden hun dosis innemen en in het midden van de week dip­ pen. In vergelijking tot Ritalin stelt de hoe­ veelheid XTC-gebruikers weinig voor. De jaarprevalentie gebruikers ligt rond de 1%.   Amfetamine is overigens een veelzijdig goedje, Naast het gebruik als pepmiddel is amfetamine in het verleden ook gebruikt als vermageringsmiddel, aan het front tijdens oorlogen en als doping in de sport. Amfeta­ mine is zelfs jarenlang veelvuldig door allerlei  

artsen voorgeschreven. In het begin van de twintigste eeuw werd ontdekt dat het middel prima werkt als inhalator bij astma en bron­ chitis. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het verstrekt aan commandanten om langer op hun post wakker te blijven.     Koffietijd! Ondanks de opmars van Ritalin en de slaap­ reducerende effecten van amfetamine blijft caffeïne het meest gebruikte psychostimu­ lantium in de westerse wereld. De gemiddel­ de volwassene krijgt op een dag 200 milli­ gram binnen. Dit meestal gewoon met de koffie, waar we tientallen liters per jaar van wegtikken. Koffie is daarmee de populairste drank.   Voor iedereen die echt iets wil bereiken zijn er natuurlijk ook energiedrankjes en zelfs caf­ feïne capsules. Het is in medisch onderzoek bewezen dat caffeïne leidt tot een verhoogd cognitief functioneren, hoewel de meeste van dergelijke onderzoeken zijn uitgevoerd bij uitermate kleine patiëntenpopulaties. Een deel van dat effect lijkt overigens te berusten op een placebo-effect. Gewoon lekker koffie blijven drinken dus!  

  Literatuur: 1. Hengeveld M.W, ‘Leerboek Psychiatrie' 2. Sahakian B, Morein-Zamir S. Professor's little helper. Nature. 2007 Dec 20;450 (7173):1157-9 3. Maher B. Poll results: look who's doping. Nature. 2008 Apr 10;452(7188):674-5. 4. Anderson C, Horne JA. Placebo response to caffeine improves reaction time performance in sleepy people. Hum Psychopharmacol. 2008 Jun;23(4):333-6 5.  Ker K, Edwards PJ, Felix LM, Blackhall K, Roberts I. Caffeine for the prevention of inju­ ries and errors in shift workers. Cochrane Da­ tabase of Systematic Reviews 2010, Issue  

- pagina 13 -

Stimulantia en ADHD Morgen tentamen en ineens lijkt het heel belangrijk om je kamer op te ruimen en die ene cd te zoeken die je al zolang kwijt bent. Herkenbaar? Als je dan eenmaal boven de boeken hangt, kan het voorkomen dat je na een uur lezen geen idee hebt waar het over ging. Wel heb je alvast bedacht wat je voor boodschappen gaat doen en wie je nog moet bellen. Concentreren is soms lastig. Voor mensen met een aandachtste­ kort-stoornis helemaal. Hoe werkt dit ei­ genlijk en waarom helpen stimulantia gek genoeg bij deze patiënten?   Door: Lidewij Overweg   Concentreren kun je leren Concentreren betekent letterlijk ‘verenigen’ en is afgeleid van het franse concentrer uit het latijnse com- (samen) en centrare (cen­ trum, middelpunt). Dus je aandacht richten op één punt. In de scheikunde komt het overeen met een oplossing sterker maken, wat ironisch gezien ook geldt voor het men­ selijk brein. Dat talloze factoren meespelen in het concentratieproces zal geen verrassing zijn, en dat betrouwbaar en reproduceerbaar onderzoek praktisch onmogelijk is, blijkt wel uit de vele tegenstrijdige bevindingen. Func­ tionele MRI-scans wijzen ons in globale rich­ ting: naast hersengebieden betrokken bij geheugen (hippocampus, mediale tempora­ le cortex) spelen tevens hersengebieden be­ trokken bij emotie, planning en organisatie van gedrag (prefrontale cortex, basale ganglia, thalamus, amygdala) een rol in het concentratievermogen van de hersenen.    ADHD, wat moet je ermee? Attention Deficit Hyperactive Disorder (ADHD) valt onder de ontwikkelingsstoornissen. De Britse kinderarts George Still beschreef als eerste in 1902 gedragsstoornissen als hyper­ activiteit, impulsiviteit en aandachtstekort bij kinderen. Later in 1947 heerste de opvatting dat hersenschade verantwoordelijk was voor dergelijke gedragsstoornissen, geduid als Minimal Brain Damage (MBD). Wat weer twintig jaar later Minimal Brain Disfunction werd en momenteel als ADHD wordt om­ schreven in de DSM-IV. Follow-uponderzoek van kinderen met ADHD toonde dat het in circa 30% van de gevallen een chronisch be­ loop kent tot op volwassen leeftijd. Er worden drie subtypen onderscheiden: het inattente (ook wel ADD), het hyperactief /impulsieve en het gecombineerde type. Bij volwassenen staat uiterlijke hyperactiviteit minder op de voorgrond, maar ervaren patiënten vaak een continue innerlijke onrust of gejaagdheid. Bij zowel kinderen als volwassenen ontstaan functiebelemmeringen op vele gebieden als werk, gezin, sociale relaties en vrije tijd.

- pagina 14 -

(On)gewoon druk? Ongeveer 80% van de variatie tussen kinde­ ren in hyperactiviteit, impulsiviteit en concen­ tratiezwakte berust op erfelijke factoren. (Hengeveld, et al.2005) Daarnaast zijn er omgevingsfactoren die bijdragen aan het ri­ sico op de ontwikkeling van ADHD bij kinde­ ren. Pre- en perinatale suboptimale condities, zoals een laag geboortegewicht (beneden de 2500 gram) en prenatale blootstelling aan nicotine en alcohol, komen significant vaker voor bij kinderen met deze ontwikkelingspro­ blematiek. Eveneens wordt een rommelig, chaotisch gezinsklimaat en gebrek aan regel­ maat en structuur als bijdragende risicofactor gezien. Aan de diagnose moet gedacht wor­ den bij kinderen die moeite hebben aandacht vast te houden, taken niet kunnen organise­ ren, afgeleid raken door uitwendige prikkels, een onrustig bewegingspatroon hebben, aan een stuk door praten, niet op de beurt kunnen wachten, etc.    Amfetaminen-effect De ontdekking van psychofarmaca wordt toegeschreven aan de in 1950 beschreven ontdekking van het antipsychotische effect van chloorpromazine, destijds voorgeschre­ ven als middel tegen misselijkheid. Toch be­ schreef de Amerikaanse neuroloog Charles Bradley, reeds in 1937, het effect van amfeta­ minen (met name Benzedrine) op het gedrag van kinderen. Bij het verrichten van een lum­ baalpunctie gaf hij hen benzedrine, met het beoogde resultaat de aanmaak van liquor te versnellen en zo neveneffecten als hoofdpijn te couperen. Helaas bleef dit effect uit. Vreemd genoeg vroegen deze kinderen hem om meer van die pillen, aangezien zij merkten dat zij met deze pillen op school goed konden werken. Langzaam maar zeker hebben dank­ zij deze observatie de amfetaminen een plaats gekregen in de behandeling van kinde­ ren met hyperactiviteit en/of concentratie­ problemen.                           Chaos stimuleren? Neuropsychologisch spreekt men bij ADHD van een fronto-subcorticale aandoening, wat zoveel wil zeggen dat zowel frontale als sub­ corticale verstoring leidt tot de cognitieve- en  

gedragsstoornissen. Functionele MRI scans laten in de hersenen van patiënten met ADHD ten opzichte van controle personen dysfunc­ tie van frontostriatale verbindingen zien. De betrokken hersengebieden (nucleus cauda­ tus, globus pallidus, putamen) communice­ ren via catecholamines en zijn 3-5% kleiner bij patiënten met ADHD. Neurochemisch zijn er bij patiënten verstorin­ gen in die centrale catecholaminerge (dop­ aminerge of noradrenerge) systemen, welke bij vele zo niet alle psychiatrische aandoenin­ gen ter sprake komen. Zo ook bij ADHD. Met name de prefrontale cortex, basale ganglia en thalamus worden beschreven, waar onder andere de executieve functies als responsin­ hibitie, werkgeheugen en planning worden gelokaliseerd. Methylfenidaat, Ritalin, heeft een indirect stimulerend effect op het sympathische ze­ nuwstelsel en lijkt qua farmacologische ei­ genschappen op de amfetaminen. De dop­ amine-transporters worden geremd en de heropname van dopamine en noradrenaline in presynaptische neuronen wordt geblok­ keerd, resulterend in een grotere beschikbare hoeveelheid dopamine en noradrenaline in de synapsspleet aldaar. Via dopaminerge en noradrenerge systemen (frontostriatale banen) wordt de remmende invloed van de frontale cortex op de subcor­ ticale delen groter. De hersengebieden waar neurotransmitter-chaos heerst, leidend tot gedragsstoornissen, worden geinhibeerd door methylfenidaat. Dat resulteert vervol­ gens in betere prestaties aangaande doelge­ richt handelen, besluitvaardigheid, concen­ tratie en evidente toename van de impulsbe­ heersing. Kortom: door stimulatie van fronta­ le processen worden dysfunctionele circuits geremd en vertonen patiënten minder ge­ dragsstoornissen. De chaos wordt dus niet gestimuleerd, maar juist de corticale controle van subcorticale processen.      Literatuur 1. M.W. Hengeveld, Leerboek Psychiatrie, 2005 2. Bradley, C. The behavior of children recei­ ving benzedrine. American Journal of Psychi­ atry, 94, 577-585, 1937. 3. J.J.S. Kooij, L.P. Aeckerlin en J.K. Buitelaar Functioneren, comorbiditeit en behandeling van 141 volwassenen met aandachtstekort-­ hyperactiviteitstoornis (ADHD) op een alge­ mene polikliniek Psychiatrie; Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 145, 2001  4. Rappley MD. Attention deficit-hyperactivi­ ty disorder. N Engl J Med. 2005;352:165-73 5. http://www.ucdmc.ucdavis.edu/welcome/­ features/20071128_mind_adhd/index.html

GEZIEN: Mesenteriale cyste Door: Pim Keurlings   Een 33-jarige man met een blanco voorge­ schiedenis wordt via de huisarts ingestuurd naar de spoedeisende hulp. Er is sinds vier dagen sprake van zeurende continue buik­ pijn in de linker bovenbuik, in combinatie met algehele malaise, misselijkheid en een tempe­ ratuur tot 38.1 °C. Patiënt heeft het afgelopen jaar twee keer eerder een soortgelijke episo­ de doorgemaakt, echter toen zwakten de klachten na enkele uren af.                Bij lichamelijk onderzoek wordt een jongeman met veel pijn gezien. Het abdo­ men is soepel met spaarzame persistaltiek. De linker bovenbuik is drukpijnlijk, met een punctum maximum circa 5 cm lateraal van de navel. Er is geen loslaatpijn en ook het overi­ ge lichamelijk onderzoek is niet afwijkend.                Laboratoriumonderzoek toont be­ houdens een CRP van 52 geen afwijkingen. Besloten wordt een echo-abdomen te maken, waarop de radioloog juist lateraal van de navel een solide proces van 5 cm doorsnede aantreft. Bij aanvullende CT-opnamen met intraveneus contrast blijkt de bolvormige af­ wijking separaat in het mesenterium te lig­ gen, zonder verbinding met pancreasstaart, darm of andere abdominale structuur. De densiteit van 35 HU, met op de bodem een spoor vocht en minimale randaankleuring vindt de radioloog niet passen bij een abces.                        CT-coupe met de bolvormige afwijking (cirkel)   Opvallend genoeg verbetert na opname de pijn spontaan, waarbij ook het CRP normali­ seert. Patiënt wordt vier dagen na opname

ontslagen. Echter, een kleine maand later presenteert de patiënt zich opnieuw, met nog heviger klachten dan tijdens de eerdere op­ name. Het CRP is dan 76 en een nieuwe echo toont precies dezelfde atypische bolvormige configuratie conform eerder.                 De volgende dag wordt patiënt geo­ pereerd. Bij laparoscopie wordt zeer centraal bij de mesenteriale vaatoorsprong de be­ schreven tumoreuze structuur gezien. Beslo­ ten wordt te converteren, waarna bij mediane bovenbuikslaparatomie behalve de tumor geen andere bijzonderheden worden gezien of gepalpeerd. De laesie wordt uit het mesen­ terium van het jejunum gereserceerd met ultracision-techniek. Een klein dunnedarm segment blijkt na resectie ischemisch en wordt meegereserceerd. Het mesenterium wordt gesloten en de jejunum uiteinden worden side-to-side geanastomoseerd. 

De mesenteriale tumor na gedeeltelijke excisie   Bij onderzoek door de patholoog blijkt sprake te zijn van een benigne mesenteriale cyste gevuld met necrotisch debris, dat bij kweek geen groei laat zien. De cyste is niet goed nader te duiden, maar heeft alleszins een wand die niet in verbinding stond met een andere intra-abdominale structuur.                Patiënt herstelt post-operatief voor­ spoedig en wordt na drie dagen ontslagen. Nu, ruim anderhalve maand later, maakt pa­ tiënt het nog altijd prima.   Een cyste is een holte gevuld met vocht, veel­ al bekleed met epitheel. Cysten in lever, nier

of pancreas komen vrij frequent voor. Mesen­ teriale cysten zijn daarentegen erg zeldzaam en worden in de literatuur slechts in casuïsti­ sche mededelingen beschreven (waarvan slechts 820 sinds het jaar 1507).                De etiologie is overwegend congeni­ taal. De cyste is het meest frequent gelokali­ seerd in het mesenterium van het ileum. Op basis van histopathologische wandeigen­ schappen wordt de mesenteriale cyste ge­ classificeerd als lymfatische cyste, mesotheli­ ale cyste, duplicatuurcyste, urogenitale cyste, dermoïdcyste of niet-pancreatische pseudo­ cyste. De cysten geven meestal geen sympto­ men en komen vaak bij toeval tijdens beeld­ vormend onderzoek van het abdomen aan het licht. Symptomen kunnen echter ont­ staan, als een cyste een dusdanige grootte aanneemt dat mechanische bezwaren ont­ staan of als zich een complicatie van de cyste voordoet zoals ruptuur, bloeding, torsie of infectie. De kans hierop houdt verband met de lokatie van de cyste en met het cystetype. Vooral het mesotheliale type is berucht om genoemde complicaties (alsook de ontwikke­ ling van een maligne mesothelioom).                De differentiaaldiagnose wordt pri­ mair gesteld op basis van afbeeldend onder­ zoek als echografie of CT. Een behandeling is geïndiceerd als een relatie tussen de mesen­ teriale cyste en klachten van de patiënt wordt vermoed, of als een risico op complicaties bestaat. De behandeling is primair chirur­ gisch en bestaat uit volledige excisie om reci­ dief te voorkomen.   Geplaatst met toestemming van de patiënt.   Literatuur: 1. Ned Tijdschr Geneeskd. 2006; 150:169-74  2. Aust N Z J Surg. 1994; 64(11):741-4 3. Dig Surg. 2000; 17:323-8   Via de rubriek GEZIEN kun je opmerkelijke casuïstiek aan collega-coassistenten laten zien. Stuur ook jouw casus op naar de re­ dactie, [email protected].

Kandidatenziekte: hypochondrie bij de medische student Geen enkele geneeskundestudent zal ontkennen dat hij of zij zich ooit wel eens onnodig zorgen heeft gemaakt over een mogelijke aan­ doening uit de leerboeken. Speciaal voor de arts in spe is hier een term voor bedacht, de zogenoemde ‘kandidatenziekte’. Deze term wordt beschreven als een ‘bij studenten optredende ingebeelde ziekte waarvan de symptomen overeenkomen met de leerstof die men op dat moment bestudeert’. De literatuur is het niet eens over de incidentie. De ene studie stelt dat maar liefst tachtig procent van de medisch studenten worstelt met een ingebeelde ziekte, terwijl een andere studie spreekt over acht procent. Hierbij is natuurlijk van belang wat verstaan wordt onder de symptomen. Het maakt nogal verschil of het gaat om lichte zorgen of om fikse hypochondrie.                Om de hypochonders onder ons gerust te stellen: de kandidatenziekte is niets ernstigs. Het is volkomen normaal om je af en toe wat zorgen te maken over je gezondheid. Dit hoort bij de verwerking van de medische kennis die opgedaan wordt. Hypochondrische zorgen verdwijnen vaak weer vanzelf. Hoe groter de medische kennis, hoe beter de inschatting of de angsten terecht zijn of niet.                Er is pas sprake van een probleem wanneer een student zich langdurig zorgen maakt, geruststelling door de huisarts niet helpt en het functioneren wordt belemmerd. In dat geval is er een effectieve behandeloptie; de cognitieve gedragstherapie.    Literatuur: S.Hijlkema, Geneeskundestudent is potentiële hypochonder, arts in spe, december 2007

- pagina 15 -

Foto impressie                                  2009/2010

                            Okt '09: CoSta-Feest                                   "Onder water"

                                  Feb '10 CostaCie                                          "P-Feest"                                 Jan '10: CoStaCie                                 Nieuwjaarsborrel

                              Mei '10 CoStaCie                     "My big fat American Party"

- pagina 16 -

Beste co-assistent, Na de laatste Status-Co heeft binnen het Ko-raad bestuur een gedeeltelijke bestuurswissel plaatsgevonden. Onze penningmeester en ons algemeen bestuurslid, respectievelijk Myrte en Saskia, hebben in verband met hun aankomend Senior-coschap het bestuur verlaten. Nogmaals namens het gehele bestuur onze hartelijke dank voor de inzet en goede tijd van het afgelopen bestuursjaar. Gelukkig hoeven de drie overblijvers niet al te lang te treuren, want per september treden twee nieuwe bestuursleden aan. Margriet de Bont neemt de taken over van Myrte en Suzan­ ne van Cromvoirt die van Saskia. Hiermee komt het totaal van het aantal bestuursleden op vijf en zijn we wederom voltallig. Met nieuwe energie en creativiteit gaan we het colle­ gejaar van 2010-2011 tegemoet en wens ik namens het gehele oude bestuur Margriet en Suzanne veel plezier en succes toe in hun nieuwe functie.    Wel nu; het thema Studentenlever. Ondanks dat de medische student hoogstwaarschijnlijk het beste op de hoogte is van de schade die alcohol kan toebrengen aan het lichaam, laat menigeen zich hier zeker niet door afschrikken en gooit zichzelf in de bachelorjaren vrolijk vol met de welbekende goudgele pretcilinders. Ik denk dat ik voor een groot percentage masterstudenten spreek als ik zeg dat we nog met een “roze-wolken-gevoel” terug denken aan de tijd waarin je op zondagavond na het trainen jezelf tijdens de Nederlandse avond in de Fuik schor zong met je teamgenoten, om vervolgens op maandag voor 12 uur ’s nachts genoeg bier te drinken om kans te maken op één van de zeer gewilde drankprijzen van de Twee-Keer-Bellen-Bingo, dinsdagavond je geld verloor aan de Piepkes-avond bij Bascafé, woensdag nog een stempel haalde bij één of ander simpel dispuutsfeestje in de Billabong en donderdagavond nog rustig een biermenuutje dronk bij Café Jos om de week door te nemen en vervolgens tevreden af te sluiten. Vrijdag was dan je bijkomdag en zaterdag probeerde je de schade van gemiste colleges in te halen.   Ook dit jaar staan meer dan drieduizend eerstejaars te trappelen om aan hun vrije studen­ tenbestaan te gaan beginnen. Het hierboven beschreven zuipweekje komt echter steeds meer onder druk te staan door strengere studiebeurzen en hogere prestatie-eisen in je eerste jaar. Men zou verwachten dat hierdoor ook de toeloop op studentenverenigingen afneemt, omdat binnen deze kringen de alcoholconsumptie in het algemeen nog een tik­ keltje hoger ligt dan bij de rest van de studenten. Toch lees ik ‘s ochtend op weg naar mijn coschap dat de toeloop op deze gezelligheidsverenigingen in heel Nederland juist significant hoger is dan voorgaande jaren. Zelfs het ogenschijnlijk conservatieve Carolus Magnus, die in de afgelopen tien jaren haar hoofd nauwelijks boven water kon houden door een afne­ mend ledenaantal en toenemende kosten, verwacht een recordaantal nuldejaars. De verkla­ ringen die hiervoor worden gegeven is dat studenten meer willen netwerken en een lidmaat­ schap goed staat op het CV.   Hoe het ook moge zijn, de coassistenten zijn sowieso door hun werktijden genoodzaakt hun biertje op vrijdag en zaterdag te drinken. Als een soort van faillietverklaarde vreemde eend staan we dan tussen het rijke yuppenvolk in semi-hippe kroegen als Faber en De Compagnie. Uiteraard niet meer in je korte broek, Havaii-anas flip-flops en een afgeragd shirtje. Nee, men dient correct gekleed te gaan in lange broek, cognaclederen schoeisel en in overhemden die door zoveel verschillende patronen worden gekenmerkt dat je de fabri­ kant ervan verdenkt reststoffen te hebben gebruikt.   De tijden van onbezorgd de klok 05.45 u. zien tikken terwijl het bier nog stroomt en je jezelf de koning te rijk voelt zijn voor de lezers van dit blad sowieso voorbij. De enige 05.45 u die wij nog zien is vanuit ons warme bed als de wekker gaat om op te staan…    Succes met je co-schappen!   Tom Arends Voorzitter Ko-Raad Nijmegen

Check onze website  

www.ko-raad.nl  

Agenda September 06-09-2010: ALV Ko-Raad 14-09-2010: Cursus Levenseinde 29-09-2010: Voortgangstoets   Oktober 04-10-2010: ALV Ko-Raad 12-10-2010: Cursus Promoveren 31-10-2010: Wintertijd   November 01-11-2010: ALV Ko-Raad 09-11-2010: Cursus Antibioticabeleid 29-11-2010: ALV Ko-Raad   December 05-12-2010: Sinterklaas 08-12-2010: Voortgangstoets 25&26-12-2010: Kerst 27-12-2010 t/m 09-01-2011: Kerstvakantie

Ko-Raad bestuur 09/10: vlnr Eef Hendriks, Emmi Broenen, Saskia van Berkel, Tom Arends, Myrte Hulleman

Heb je nog vragen, tips, opof aanmerkingen? Je kunt ons mailen via [email protected] Voor meer informatie, het laatste nieuws, geplande activiteiten en nog veel meer kijk je op www.ko-raad.nl

- pagina 17 -

Bier na wijn geeft venijn! Alcohol spreekt tot de verbeelding. Vele mythes, roddels of broodjeaapverhalen doen de ronde over diverse alcoholische dranken. Wellicht zijn sommige voor velen al bekend, maar het kan nooit kwaad om de kennis hierover weer eens op te halen. Al is het alleen al voor een mooi verhaal in de kroeg, onder genot van een gewaagde Baileys-cola wellicht.   Door: Nina van de Steeg   Baileys-Cola Over het mixen van Baileys met cola of het drinken van Baileys en cola vlak achter elkaar gaan de wildste geruchten rond. Varierend van een ‘klomp’ in je maag krijgen tot aan doodgaan. Dit is een natuurlijk een mythe. Op de fles Baileys staat netjes beschreven dat het mixen met koolzuurhoudende dranken niet wordt aangeraden omdat het anders gaat schiften. En dat staat dan niet zo mooi in je glas, maar in je maag maakt dat natuurlijk niks uit. 

1 Bier = een bruine boterham met kaas "Een biertje drinken is alsof je een bruine boterham met kaas eet. Dus na een hele avond heb je een heleboel calorieën veror­ berd." Het boterham-met-kaas verhaal is echter niet waar. Een volkorenboterham (77 kcal) met 1 plak 40+kaas (64 kcal) en halvarine (18 kcal) is met 159 kcal veel meer dan 1 biertje (105 kcal). Als dan toch een 'caloriear­ m' alcoholisch drankje wilt verorberen is een mix van jenever of vieux (70 kcal) met lightfris­ drank (0 kcal) de beste keuze. Een hele avond frisdrank (95 kcal) drinken is qua calorien dus vergelijkbaar met een hele avond bier drinken. In totaal komt dit toch al snel op 50% van de aanbevolen dagelijkse calorie-inname (vrouw: 2000 kcal vrouw, man: 2500 kcal). Helaas vullen de nachtelijke snacks dit percentage al snel aan, zoals een frietje (595 kcal), kroket (151 kcal) of een frika­ del (194 kcal).   Aziaten worden sneller dronken Deze mythe klopt wel degelijk. Alcohol wordt door het lichaam afgebroken in de lever in twee stappen; eerst naar acetaldehyde, dan naar azijnzuur. Twee enzymen spelen daarbij een rol: alcoholdehydrogenase (ADH) en al­ dehydedehydrogenase (ALDH). Voor ADH zijn er drie genen die coderen voor eiwitten a,b en g. De a-vorm komt bijna uitsluitend voor tijdens de foetale ontwikkeling, bij vol­

- pagina 18 -

wassen zijn de b en g-vormen te vinden. De meerderheid van de Japanners draagt een variatie in het ADH2 gen (dat codeert voor het b-eiwit). Deze variatie komt bijna nooit bij westerlingen voor. Het Aziatische enzym versnelt de omzetting van ethanol naar ace­ taldehyde met een factor 100 ten opzichte van de westerse variant. Tevens dragen vijftig procent van de Japanners een mutatie in het ALDH2-gen, zodat het ALDH-enzym zijn functie verliest.  Een teveel aan acetaldehyde veroorzaakt de dronkenschap. Japanners die beide afwijkin­ gen hebben, maken dus te snel deze stof aan en kunnen het ook nog eens langzamer afbre­ ken. Na een kleine hoeveelheid alcohol, gaan deze Aziaten blozen en er volgt sneller een alcoholintoxicatie.     Het bier-pamper syndroom Deze mythe is nooit bewezen. Toen in de winkels een electronisch systeem kwam wat de verkochte artikelen per dag kon bijhou­ den, werd er een opmerkelijke correlatie ge­ vonden tussen de verkoop van pampers en bier. Op bepaalde dagen steeg deze verkoop enorm. Na onderzoek bleek dat dit waar­ schijnlijk te wijten was aan de vrouw, die overdag met de fiets boodschappen deed, en 's avonds de man opnieuw naar de winkel stuurde, om met de auto pampers te halen. Want die waren te zwaar om met de fiets mee te nemen. De mannen namen daarop ook hun bier mee. Later heeft de supermarkt hierop ingespeeld door bij het pamper-schap een groot display met bier erop te plaatsen.    Bierbuik van bier Het is nog maar de vraag of een bierbuik echt ontstaat door veel bier drinken. Zoals hierbo­ ven beschreven, eten de bierdrinkers ook graag snacks naast hun biertje. Dit zorgt voor het dubbele aantal calorieën wat ze binnen 

krijgen. Mensen uit een lage sociaal economi­ sche klasse hebben een ongezondere levens­ stijl dan mensen uit een hogere sociaal eco­ nomische klasse. Ze drinken gemiddeld vaker en meer bier (in de hogere sociaal economi­ sche klasse drinken ze meer wijn) en eten ongezonder. In de lagere economische klasse komt obesitas (en een bierbuik) vaker voor. Het ongezondere eten is waarschijnlijk de grootste oorzaak hiervan, het bierdrinken is waarschijnlijk een bijkomende factor. (Ik heb trouwens nooit geweten dat er zoveel trotse

bierbuikbezitters zijn totdat ik voor dit artikel bijhorende plaatjes zocht met het zoekwoord "bierbuik"...!)

  Alcohol houdt je warm in koude situaties Vroeger droegen Sint Bernhardshonden een tonnetje sterke drank mee om gestrande skiërs warm te houden. En in het ijskoude Si­ berië wordt er volop wodka gedronken om het warm te krijgen. Van alcohol ga je je in­ derdaad warmer voelen. Er treedt vasodilata­ tie op in je oppervlakkige vaten, dus je huid voelt lekker warm aan. Met deze actie verliest het lichaam veel warmte aan de oppervlakte, waardoor de centrale lichaamstemperatuur daalt. Deze centrale lichaamswarmte hebben je vitale organen juist nodig om in extreem koude situaties te kunnen overleven. Alcohol drinken in extreme koude versnelt dus het afkoelingsproces en zorgt zo voor een fatale hypothermie. Dat is tevens de reden voor de hoge sterfte onder alcoholisten in Siberië.     Bier na wijn geeft venijn Het drinken van bier na wijn zou een ergere kater geven dan als je het andersom zou drinken. In Duitsland is er een zelfde spreuk: “Wein auf Bier das rat ich dir, Bier auf Wein das lasse sein”. In Engeland beweren ze juist het omgekeerde: “'Beer after wine and you'll feel fine, wine after beer and you'll feel queer”. De kater wordt veroorzaakt door de hoeveelheid alcohol, niet door de volgorde van drinken. Mensen die van alles door elkaar drinken, drinken het meestal niet alleen voor de smaak en daardoor te snel. De oorsprong van het Nederlandse gezegde is te vinden in de Mid­ deleeuwen, toen de armere mensen bier dronken en de rijke mensen wijn. Je kon dus beter van bier na wijn gaan, van arm naar rijk dus, dan andersom.   Literatuur: Voedingscentrum, Caloriechecker http://www.wetenschapsforum.nl (P. Raey­ makers. Genen en gezondheid. 2000) http://www.kennisinstituutbier.nl http://www.wikipedia.nl, Broodjeaapverhaal

Formosa: een blik in het leven van de Medisch Dames Dispuutsstudent Dispuutsavonden, ontgroeningen, bier­ cantus, vakanties en vooral veel, heel veel feestjes. Kort samengevat het leven van de dispuutsstudent. Toch? Of is dit wel heel zwart-wit gedacht? De Status Co was be­ nieuwd of deze gedachte op waarheid berust, en ging voor het echte verhaal in gesprek met het Onafhankelijk Medisch Dames Dispuut Formosa Lasciva.   Door: Saskia van Berkel   Stel je even voor.. 'Wij zijn een stel meiden die allen geneeskun­ de of biomedische wetenschappen studeren aan de Radboud Universiteit te Nijmegen. In 2003 is het dispuut opgericht, en sindsdien komen we elke dinsdag samen om een biertje te drinken en leuke activiteiten te onderne­ men. Ook buiten de dinsdagavond wordt veel samen gedaan, zoals een weekendje weg, een softbaltoernooi, cantus, familiedagen, en het jaarlijkse hoogtepunt, de altijd legendari­ sche vakantie.'   Waarom Geneeskunde? En BMW? 'Omdat het kan!' Waarom Nijmegen? 'Omdat we in Nijmegen studeren, de mooiste stad van Nederland natuurlijk.' Waarom een dispuut? En waarom de keuze voor een medisch dispuut? 'Wat is begonnen als een groep vriendinnen is uitgegroeid tot een dispuut. Het kenmer­ kende bij ons dispuut is juist dat er veel men­ sen bij zitten die eigenlijk niet per se bij een studentenvereniging/dispuut wilden, dus hoe disputair we nou echt zijn valt te betwisten!'

Wat is volgens jullie het verschil tussen een student en een student die bij een dispuut zit? 'Een student die bij een dispuut zit zoekt ge­ zelligheid naast het studeren, maar dit kan ook op vele andere manieren (studentenver­ eniging, studievereniging, sportvereniging, etc.), Er is dus geen wezenlijk verschil. Boven­ dien zijn velen van ons ook actief bij allerlei andere verenigingen.' Zijn de co-schappen goed te combineren met het dispuutsleven? Hebben de co­ schappen iets veranderd? 'Tja, als je co­ schappen loopt, is het natuurlijk niet meer altijd mogelijk om tot diep in de nacht te blijven, dat is wel een belangrijk verschil. Maar het blijft leuk om op dinsdag je ervaringen uit te wisselen en het vooral ook even NIET over de coschappen te hebben. Wel leuk detail is dat de avond voor de voortgangstoetsen al­ tijd heel veel coschappers tot het einde blij­ ven (uitslapen!), terwijl de jonge lichting 9:00h beginnen maar vroeg vindt.' Wat heeft het dispuut je opgeleverd? 'Goede vrienden, leuke contacten, leuke acti­ viteiten, momenten die je nooit meer vergeet. ' Waarom zijn er eigenlijk nog steeds ge­ scheiden mannen en vrouwen disputen? Omdat het niet altijd samen gaat. Mannen doen toch andere dingen dan vrouwen. Ze zijn ook niet altijd in hetzelfde geïnteresseerd als vrouwen. Maar wat het dan juist leuk maakt is dat er wel met elkaar geborreld wordt, wat nog mooiere avonden oplevert!'

sporttoernooien, Batavierenrace, en natuur­ lijk de altijd legendarische Formosa-vakantie. ' Introductie? 'Omdat we alleen maar BMW en GNK-studen­ ten hebben, is de werving van nieuwe leden niet zo moeilijk. Vaak zijn er genoeg leden van ons mentor of op een andere manier betrok­ ken bij de introductie. Hele grote promotie is dus niet nodig. Maar we zijn er wel ALTIJD bij tijdens de intro.'   Tot slot...   • Beste anti-katermiddel? 'Bier blijven drinken.. Of een vette hap!' • Meest hilarische dispuutsmoment? 'Tijdens een vakantie met zijn allen verkleed de kroeg inlopen, en dan het hele dorp (Ter Apel, Drenthe) op zijn kop zetten omdat het thema Party at the Playboy Mansion was! Hier zou in het dorp nog lang over worden nagepraat…' • Omschrijf je dispuut in 3 woorden.. 'Limoengroen! Losbandig! Fantastisch!'  

Dispuutsactiviteiten door het jaar heen? 'Familiedag, najaarsweekend, Sinterklaas­ avond, cantus, bezoekjes bij andere disputen,

Happen tijdens de co-schappen   Soms heb je een goed excuus om een niet al te gezonde avondmaaltijd op tafel te zetten. Als traktatie wanneer je je co-schap hebt gehaald, bijvoorbeeld. Of als troost wanneer dat niet het geval is. Of op een dag dat je geen tijd hebt uit te rekenen hoe je aan je 200 gram groente per persoon komt. Of gewoon wanneer je maar wil. Voor zo’n dag biedt onderstaand recept een uitkomst. Zorg wel voor een goede sidedish, zoals salade, anders is een taartje niet genoeg.   Door: Sarah Sloot   Ingrediënten (voor 4 personen) Vier plakjes bladerdeeg, 100 gram brie, 2 appels, 50 gram walnoten, 4 eetlepels honing.   Recept 1. Ontdooi vier plakjes bladerdeeg en verwarm de oven voor op 200 graden. 2. Snijd de brie in reepjes. 3. Schil de twee appels en snijd ze in blokjes. 4. Hak de walnoten grof en schep de walnoten met de honing en de brie door de stukjes appel. 5. Bekleed vier kleine vormpjes met bladerdeeg, prik er met een vork gaatjes in en zet de vormpjes vijf minuten in de voorverwarmde oven. 6. Haal de bodems uit de oven, prik ze nogmaals in met een vork en schep het appelmengsel erop. 7. Bak de taartjes in tien minuten af. Serveer er wat salade bij. Wordt het toch nog gezond.

- pagina 19 -

FINANCIELE ONDERSTEUNING VANAF JE CO-SCHAPPEN AF TE SLUITEN VANAF HET 3e STUDIEJAAR Vanaf het moment dat je co-schappen gaat lopen, krijg je te maken met uitgaven die moeilijk van je studiefinanciering te betalen zijn. Een stage in het buitenland bijvoorbeeld. Dan is financiële ondersteuning wel zo prettig. Het Medisch Anticipatie Krediet van ABN AMRO kan je daarbij helpen. Het is speciaal bedoeld voor studenten geneeskunde, tandheelkunde, diergeneeskunde en farmacie. Het Medisch Anticipatie Krediet is af te sluiten tegen gunstige voorwaarden

én het kan met je meegroeien tijdens je medische carrière. Loop daarom vandaag nog binnen bij een ABN AMRO vestiging in de buurt. Je moet kunnen aantonen dat je 3e jaars medisch student bent en je moet een geldig legitimatiebewijs meenemen. Meer informatie over het Medisch Anticipatie Krediet inclusief de kredietprospectus en de speciale dienstverlening van ABN AMRO aan medici vind je op onze site www.abnamro.nl/mak

KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.ABNAMRO.NL/MAK

- pagina 20 -

Jeuk! Wie aan schurft denkt, ziet al snel een vies, ondervoed beest voor zich met allerlei nare afwijkingen aan de huid. Toch is schurft een ziekte die ook regelmatig bij mensen voorkomt, en dan niet alleen in omstandigheden van slechte hygiëne en armoede. In januari 2007 berichtte Vox­ log, de weblog van het Nijmeegse studen­ tenblad Vox, over enkele gevallen van schurft bij verschillende leden van Nijmee­ gse studentenverenigingen. Transmissie van de veroorzaker van deze ziekte vindt voornamelijk plaats via intensief lichame­ lijk contact. Hierdoor vormen jongvolwas­ senen met frequent seksueel contact, waaronder dus studenten, een groep met een verhoogd risico op het krijgen van schurft. Een reden om ons eens wat te verdiepen in deze aandoening.   Door: Eefje van der Heijden De veroorzaker van schurft Schurft (ofwel scabies) wordt veroorzaakt door Sarcoptes scabiei, een achtpotige mijt. Het vrouwtje van deze soort, welke verant­ woordelijk is voor de symptomen bij de mens, is ongeveer 0.4 x 0.3 mm groot. De mijt is daarmee net zichtbaar met het blote oog. Vaak echter wordt het beestje niet gezien door patiënten, vanwege het feit dat de mijt zich ingraaft in de huid. Wanneer de vrouwelijke mijt bevrucht wordt, zoekt zij een gastheer uit. Ze graaft zich ver­ volgens in in de epidermis van haar slachtof­ fer, tot op het niveau van het stratum granu­ losum. Hier start zij met haar ‘tunnel’, welke van de buitenkant soms goed te zien is in de huid van de patiënt. Elke dag graaft het beestje ongeveer 2 mm verder. 10 tot 25 keer legt zij bovendien 2 of 3 eitjes die achterblij­ ven in de tunnel. Na 1 tot 2 maanden zit haar taak erop en sterft het vrouwtje. De larven broeden in 3-4 dagen uit, vervellen vervol­ gens 3 maal en verlaten de tunnel om zich naar het oppervlak van de huid te begeven. Hier planten zij zich voort en daarmee is de cirkel rond.                        Transmissie De transmissie vindt plaats van mens tot mens via direct intensief contact. Bij jongvol­ wassenen is seksueel contact vaak een bron van besmetting. Onder normale omstandig­ heden kan een mijt buiten een gastheer 24-36  

uur overleven. In een koude omgeving met een hoge luchtvochtigheid kan deze tijd flink oplopen.   Incidentie van scabies De incidentie van scabies wereldwijd is on­ derhevig aan cyclische fluctuaties. In de jaren ’60 nam de incidentie in Europa toe, tot deze in de jaren ’80 een bijna pandemisch niveau had bereikt. Sinds die tijd is dit niveau wat gedaald, maar scabies komt zeker nog veel­ vuldig voor. Wereldwijd ligt de incidentie op ongeveer 300 miljoen.   Symptomen van schurft Het meest prominente symptoom van sca­ bies is jeuk. Deze is vaak heftig van aard en neemt ’s nachts toe in intensiteit. Door deze jeuk hebben patiënten uiteraard ook vaak last van uitgebreide excoriaties. De jeuk is het gevolg van een ‘delayed-type type IV’ overge­ voeligheidsreactie op de mijt zelf, haar uit­ werpselen en op haar eitjes. Daarnaast geeft scabies een typisch beeld op de huid. De essentiële laesie is een kleine, erythemateuze, vaag begrensde papel, welke vaak kapot gekrabd is. Daarnaast zijn soms ‘­ gangetjes’ te zien, de tunnels die gegraven worden door de mijt. Deze gangetjes zijn dunne, grijze, rode of bruine lijnen van 2 tot 15 mm lang. Vaak echter zijn deze gangetjes afwezig of niet goed te identificeren als zoda­ nig als gevolg van excoriatie of secundaire infectie. Wanneer dergelijke gangetjes goed geïdentificeerd worden, zijn zij echter patho­ gnomisch. Voorkeurslokalisaties van Sarcoptes scabiei zijn: - zijkanten vingers, interdigitaal - flexorzijde van de pols - extensorzijde van de elleboog - oksels - huid net naast de tepels (vooral bij vrouwen) - periumbilicale regio - mannelijke genitalia - extensorzijde knie - billen en dijen - laterale en posterior zijde van de voeten De incubatietijd van scabies bedraagt onge­ veer 3-4 weken. Bij patiënten die al eerder een infectie met Sarcoptes scabiei hebben door­ gemaakt is de incubatietijd echter veel korter. Al na 1-3 dagen na re-infectie ontstaan bij hen de symptomen. Dit is waarschijnlijk het ge­ volg van voorafgaande sensitisatie van het immuunsysteem.   Het stellen van de diagnose De diagnose scabies wordt over het alge­ meen gesteld op basis van de anamnese en de verdeling van de laesies over het lichaam. Aanwijzingen die de arts in de richting van scabies kunnen duwen zijn wijdverspreide jeuk die erger wordt in de nacht, niet voor­ komt op het hoofd (behalve bij kleine kinde­ ren, bij hen is het hoofd vaak wel aangedaan)  

en niet in verhouding lijkt te staan tot de zichtbare laesies op de huid. De combinatie van een jeukende eruptie met karakteristieke laesies en verdeling over het lichaam met het feit dat familieleden eveneens dergelijke klachten hebben is over het algemeen vol­ doende om de diagnose scabies te kunnen stellen. Wanneer de typische gangetjes wor­ den waargenomen kan de diagnose met grote waarschijnlijkheid gesteld worden. De diagnose kan bevestigd worden door wat materiaal af te schrapen van papels of uit de gangetjes en dit na behandeling met kalium­ hydroxide (KOH) microscopisch te bekijken. Hierin worden dan mijten of eitjes aangetrof­ fen.                       Behandeling van scabies Om de mijten uit te roeien wordt gebruik gemaakt van Loxazol crème, een middel met pediculicide (luizen-dodende), acaricide (mij­ ten-dodende) en ovicide (neten-dodende) werking of, in geval van zwangerschap, ben­ zylbenzoaat smeersel 25% FNA. Daarnaast wordt de jeuk bestreden met een antihistaminicum. De jeuk kan nog 1 a 2 weken aanhouden na succesvolle eradicatie van de mijten. Na eradicatie kan eventueel ook een corticosteriode worden ingezet om de jeuk te beheersen (topicaal, en in ernstige gevallen oraal).   Voorkomen is beter dan genezen… Om re-infectie te voorkomen is het van groot belang dat niet alleen de patiënt behandeld wordt, maar ook de omgeving: mensen die dicht bij staan en intensief contact hebben met de patiënt. Ook moeten patiënten goed geïnstrueerd worden om bij een behandeling met een topicaal middel echt het gehele li­ chaam in te smeren en geen delen over te slaan. Als laatste is het van belang bedden­ goed, kleding enz. goed te reinigen om de mijt volledig uit te roeien. Tja, geen fijne ziekte dus, die schurft. Reden om je volgende date eerst eens onopvallend te checken op rare plekjes op zijn/haar huid...!!   Literatuur: 1. http://www.huidinfo.nl/schurft.html 2. www.uptodate.com 3. http://www.voxlog.nl/2007/01/09/krijg-deschurft/ 4. www.fk.cvz.nl 5. http://web.ukonline.co.uk/ruth.livingsto­ ne/little/scabies2.htm  

- pagina 21 -

Lokaal: Einthoven De keuze voor Einthoven is een persoonlij­ ke voorkeur; zelf ben ik geboren in Eindho­ ven en mijn laatste co-schap heb ik gelo­ pen in Semarang, de geboorteplaats van Willem Einthoven. Deze hoogleraar fysio­ logie staat niet om deze toevalligheden op een van de muren van onze faculteit. Hij heeft een Nobelprijs gewonnen voor het uitvinden van de voorloper van het ECG-­ apparaat. Deze uitvinding is al meer dan 100 jaar oud, maar nog steeds onmisbaar in de medische praktijk van nu.   Door: Nina van de Steeg                                         Willem Einthoven is geboren op 21 mei 1860 in Semarang, Noord-Java, toen nog Neder­ lands-Indië. Zijn vader was Jacob Einthoven, een legerarts, opgeleid in Groningen. Zijn moeder was Louise de Vogel, de dochter van de toenmalige minister van financiën in Ne­ derlands-Indië. Zijn vader overleed toen Wil­ lem van Einthoven zes jaar oud was. Vier jaar later besloot zijn moeder weer terug te keren naar Nederland met haar zes kinderen.             Hij ging naar de Hogere Burgerschool en in 1878 begon hij aan de studie geneeskunde op de Universiteit van Utrecht. Hij was een opvallende student. Hij was assistent van dr. Snellen Sr. (inderdaad van de Snellen-kaart bij oogheelkunde) en deed verschillende onder­ zoeken. Voor zijn kandidaatsdiploma deed hij onderzoek naar de pro- en supinatie bewe­ gingen in het ellebooggewricht en de functie van het schoudergewricht.  Hij was een voor­ stander van actief sporten naast studeren. ­ Zijn interesse voor het laatstgenoemde on­ derzoek was aangewakkerd nadat hij zijn pols gebroken had tijdens het sporten.           Zijn interesse voor oogheelkunde werd duidelijk door zijn promotieonderzoek. Hier­ voor werkte hij onder andere samen met Donders (Het F.C. Donderscentrum is naar deze man vernoemd). In 1885 promoveerde hij cum laude op zijn proefschrift 'Stereosco­ pie door kleurverschil'. In 1986 werd hij tot arts bevorderd op 26-jarige leeftijd. In dat jaar  

- pagina 22 -

werd hij hoogleraar fysiologie aan de univer­ siteit van Leiden. Daar bezat hij sinds 1967 een fysiologisch laboratorium, dat was inge­ richt als werkplaats voor elektrofysiologie. Hij deed onderzoek op het gebied van de adem­ haling, het optische systeem en de elektrofy­ siologie van het hart.            Hij onderzocht het registreren van de elektrische activiteit van het hart en de hart­ tonen bij gezonden en zieken met behulp van de capillaire electrometer, een uitvinding van Lippemann  uit 1873, waar Merey in 1876 al actiestromen in de hartwand van de kikker en schildpad mee registreerde. In 1887 leidde Waller als eerste actiestromen van het hart af van diverse punten op het menselijk lichaam. Einthoven noemde deze geregistreerde curve een electrocardiogram (ECG). Hij verbe­ terde deze capillaire electrometer om de meting nauwkeuriger te maken. Ook ontwik­ kelde hij een methode om mathematisch fouten te kunnen corrigeren.            Om de lastige wiskundige berekeningen uit de metingen te elimineren, zocht hij een geschikter meetinstrument. De galvanome­ ter van d’Arsononvalle (een elektromecha­ nisch meetinstrument waarmee een elektri­ sche stroom wordt omgezet in een verdraai­ ing van een meetnaald om zijn as, waarmee de grootte van de stroom af te lezen is) werd al gebruikt in ander onderzoek, maar voor het gebruik als medisch instrument zou het ver­ fijnd moeten worden. Na drie jaar onderzoek was de ‘snaargalvanometer’ klaar, die zo­ wel in de medische wereld als de technologi­ sche wereld gebruikt kon worden. De snaar­ galvanometer bestond uit een dunne kwarts­ draad, uitgespannen in een magnetisch veld. Door middel van een microscoop werden de uitslagen van de snaar vergroot en en gefo­ tografeerd. De verkregen curves kwamen geheel overeen met de curves van de mathe­ matisch gecorrigeerde curve van de capillaire electrometer. In 1901 publiceerde Einthoven 'Un nouveau galvanometre’, een artikel over dit instrument en de toepassing ervan voor de registratie van het elektrocardiogram.                                          

Na deze publicatie werd hij bekend in het buitenland als de schepper van de snaargal­ vanometer. In 1903 publiceerde Einthoven zijn artikel ‘The string galvanometer and the human electrocardiogram’. De ECG’s konden alleen gemaakt worden op de locatie waar de snaargalvanometer stond, want het kon niet verplaatst worden. Hierop ontwierp Einthoven een telefoonsysteem, waarlangs de ‘telecardiogrammen’ verstuurd konden worden. In 1906 publiceerde hij voor het eerst een aantal ECG’s met duidelijke hartafwijkin­ gen. Hij bleef doorwerken om de standaardi­ satie van de techniek te blijven verbeteren. Later, in samenwerking met zijn zoon (1923), ontwikkelde hij een vacuümsnaargalvano­ meter, waarmee radiotelegrammen over een afstand van 12.000 km konden worden gefo­ tografeerd.           Voor al deze onderzoeken naar de elek­ trocardiografie van het hart zou hij in 1924 de Nobelprijs krijgen. Hij bleef wetenschappelijk onderzoek doen en had vele internationale betrekkingen. Hij was erelid van de Physiolo­ gical Society en de Royal Society in Londen en de Koninklijke Academie van Wetenschap­ pen te Stockholm.           In 1886 is hij getrouwd met Frederique de Vogel, zijn nicht en zus van de voormalig directeur van de Volksgezondheid in Neder­ lands-Indië, en kreeg vier kinderen. Einthoven is gestorven in Leiden op 29 september 1927.           Bij het maken van een elektrocardiogra­ fie is de string galvanometer van Einthoven nog steeds het meest betrouwbare appa­ raat. Tegenwoordig wordt steeds meer ge­ bruik gemaakt van draagbare ECG-apparaten en metingen op basis van een versterkt radio­ signaal. Maar de meest betrouwbare meting komt nog steeds van de galvanometer van Einthoven. Voor degenen die geïnteresseerd zijn: in het Museum Boerhaave te Leiden is deze eerste snaargalvanometer te zien.    Literatuur: Biografisch woordenboek van Nederland, door Luvendijk-Elshout.                                            

De kunst van het prikken Het is vrijdagmiddag tijdens de eerste week van je co-schap huisartsgeneeskun­ de. De hele dag heb je al op een krukje gezeten en eigenlijk voel je je behoorlijk gaar. Je kan dan ook niet wachten tot de klok het weekend in gaat luiden. Plotse­ ling worden je gedachten aan je treinreis naar huis onderbroken door de vraag van de doktersassistente of je haar even kunt komen helpen. Er komt zodirect een heel gezin voor de benodigde vakantievaccina­ ties en met z’n tweeën gaat het inenten vast sneller. Uiteraard ben jij de beroerd­ ste niet en dus sta je een paar minuten later klaar om Havrix bij meneer P. in zijn boven­ arm te spuiten. Eigenlijk ben je toch wel een beetje zenuwachtig, want zo vaak doe je dat spuiten nu ook weer niet. Heb je de entstof wel goed opgetrokken? En zit de naald goed op de spuit? Intussen zie je dat de assistente al bij het derde gezinslid is aanbeland en voel je dus toch ook wel een lichte tijdsdruk. Dat moet jij ook sneller kunnen! Je pakt de armplooi tussen je duim en wijsvinger en zo snel als je kunt zet je de vaccinatie dwars door de arm­ plooi… in je eigen duim!   Door: Anne de Grauw   Impact Bovenstaand verhaal is niet zomaar een leuke anekdote. Het is een beschrijving van het tweede prikaccident dat ik meemaakte tij­ dens mijn co-schappen. Net als de eerste keer ben ik behoorlijk ontdaan. Allerlei vragen razen door mijn hoofd. Hoe kan het nu wéér mis gaan? Ben ik wel geschikt als dokter? Wat is de kans dat ik wat oploop van dit naaldcon­ tact? Zal de patiënt verontwaardigd zijn? Wat zal mijn opleider wel niet zeggen!? Zoals blijkt uit bovenstaande maakt een der­ gelijk voorval wel degelijk indruk. Ineens ben je zelf kwetsbaar als patiënt en zou het zo­ maar kunnen dat er risico’s voor je gezond­ heid met je werk gepaard gaan. Daarnaast vraag je je ook af of je het accident had kun­ nen voorkomen, en heb je angst voor even­ tuele veroordeling van anderen. Jaarlijks worden 13.000 tot 15.000 prikacci­ denten gerapporteerd in Nederland, waarvan 95% op de werkvloer. Een prikaccident is een verzamelnaam voor verwondingen waarbij de verwonde besmet kan raken met een bloedoverdraagbare aandoening, met name hepatitis B, hepatitis C en HIV. Naast bloed kunnen de volgende lichaamsvloeistoffen HBC, HCV of HIV bevatten: liquor cerebrospi­ nalis, peritoneaal vocht, pleuravocht, synovi­ aal vocht, sperma, vaginaal secreet en vrucht­ water.   Richtlijn Het RIVM heeft een landelijke richtlijn Prikac­ cidenten opgesteld. In deze richtlijn wordt het postexpositiebeleid beschreven na prik-,  

bijt-, snij- en spataccidenten. Bij een prik- of snijaccident komt een lichaamsvloeistof van de ene persoon via een scherp voorwerp in het lichaam van een ander terecht. Bij een spataccident betreft het een lichaamsvloei­ stof dat op slijmvliezen of niet intacte huid terecht komt. Bij een bijtaccident gaat het om bloed of speeksel dat in een open wond te­ recht komt. Via prik-, snij-, bijt- of spatacciden­ ten kunnen Hepatitis B/C (HBV/HCV) en Hu­ maan Immunodeficiëntie Virus (HIV) worden overgedragen. Of het prikaccident ook daad­ werkelijk leidt tot infectie is afhankelijk van de aard van het accident, de serostatus van de bron en de immuunstatus van het slachtoffer. Is het slachtoffer bijvoorbeeld gevaccineerd? Aan de hand van het stappenplan in de richt­ lijn kan op gestructureerde wijze een inschat­ ting worden gemaakt van het risico op infec­ tie. Afhankelijk van het risico kunnen al dan niet maatregelen worden geadviseerd om het slachtoffer tegen infectie te beschermen.   En... actie! Het belangrijkst in het post-expositie stap­ penplan is de eerste stap: onmiddellijke actie na het accident. De wond (of het spatopper­ vlak) dient grondig te worden uitgespoeld 

met water of fysiologisch zout. Daarna dient de eventuele wond te worden gedesinfec­ teerd met alcohol 70%. Als co-assistent ben je ingeënt tegen HBV, en bij voldoende hoge titer bestaat er dus geen risico op overdracht van het hepatitis B virus. Voor het beoordelen van het risico op overdracht van één van de andere infecties is het belangrijk na een acci­ dent een deskundige om hulp te vragen. Deze zal aan de hand van een risicotabel zoals die is opgenomen in de richtlijn een inschatting kunnen maken van de ernst van het accident. Bij een accident waarbij inderdaad risico voor de verwonde is ontstaan, zal de serostatus van de bron worden bepaald. Ook wordt een buisje met ‘nulserum’ van de verwonde afge­ nomen zodat, ingeval van een besmetting, achteraf kan worden bepaald of de verwonde al voorafgaand aan het accident besmet was. Indien de bron instemt met bloedonderzoek worden de volgende bepalingen uitgevoerd: - HbsAg (cito binnen 24 uur) - Anti-HCV, indien positief ook HCV-RNA (al­ leen bij hoogrisicoaccident: bepaling na één maand en na drie maanden) - Anti-HIV (cito liefst binnen 2 uur) Indien bij de bron een HCV RNA wordt gevon­ den, wordt bij de verwonde na één maand  

en na drie maanden Anti HCV bepaald. Indien de verwonde óók positief blijkt, wordt deze doorverwezen naar een behandelaar voor verdere diagnostiek, behandeling en/of con­ trole. Bij een HIV positieve bron of bij een onbeken­ de bron met hoog risico op HIV seropositivi­ teit is het van belang dat zo snel mogelijk wordt gestart met de Post Exposure Profylaxe (PEP). Dit is een vaste combinatie virusrem­ mers (Combivir. Kaletra) die het risico op transmissie doet afnemen. Bij hoogrisico-ac­ cidenten en/ of een seropositieve bron dient bij ‘risicovormers’in de gezondheidszorg (bijv. chirurgen) een aanpassing van werk­ zaamheden plaats te vinden ter preventie van transmissie naar andere patiënten, totdat de infectiestatus van de verwonde bekend is. Eveneens is het van belang in de tussenlig­ gende periode condooms te gebruiken ter preventie van transmissie naar sekspartners.   Wijsheid achteraf Achteraf bedenk je altijd dat het anders had gemoeten. Zo ook in het geval van prikacci­ denten. Het alom bekende gezegde ‘Voorko­ men is beter dan genezen’ gaat in dit geval dan ook zeker op. Zorg dus dat je jezelf altijd bewust bent van het risico wanneer je met scherpe voorwerpen werkt. Gebruik hand­ schoenen, mondkapje en spatbril ter bescher­ ming van jezelf, maar ook ter bescherming van de patiënt. Bij een eventueel accident wordt deze immers ook ongewild blootge­ steld aan jóuw lichaamsvloeistof! In de richtlijn voor co-assistenten in het bui­ tenland is een opsomming gemaakt van extra risicovolle handelingen, waarbij bij onvol­ doende bekwaamheid vaker prikaccidenten optreden: - Intraveneus bloedprikken - Lumbaalpunctie, ascitespunctie, pleurapunctie - Dikke druppel uit de vinger - Intracutaan, subcutaan en intramusculair - Assisteren bij OK met de handen - Hechten - Bevallingen Volgende week vertrek ik voor mijn ontwik­ kelingsco-schap drie maanden naar Ghana. Aldaar worden alle prikaccidenten inge­ schaald als ‘hoogrisico-accident’ vanwege de hoge achtergrondprevalentie van HIV. In geval van een prikaccident met bloed-bloed contact betekent dit dat zal moeten worden gestart met PEP, wat gelijk staat aan een te­ rugvlucht naar Amsterdam. Goed dus om me daar na het schrijven van dit artikel nog eens extra bewust van het risico te zijn…     Literatuur: 1. http://www.rivm.nl/Images/Landelijke%20Richt­ lijn%20Prikaccidenten%20nieuw_tcm91-37931. pdf 2. http://www.medicalfacts.nl/2009/11/17

- pagina 23 -

Recensie: Requiem for a dream Hoewel als verslavingsepos minder be­ kend dan zijn broertje 'Trainspotting', is 'Requiem for a dream' minstens zo indruk­ wekkend. Met zijn rauwe visie op versla­ vingen schopte de boekverfilming het zelfs tot de 62e  plaats in top 250 van de bekende filmsite IMDb.   Door: Sarah Sloot   Requiem for a dream volgt vier verslaafden: Harry (Jared Leto), vriend Tyrone (Marlon Wayans), vriendin Marion (Jenniffer o’Connel­ ly) en moeder Sara Goldfarb (Ellen Burstyn). Harry, Tyrone en Marion zijn sinds jaar en dag verslaafd aan heroïne. Door af en toe de tv van zijn moeder te stelen en als onderpand te gebruiken weet Harry heel behoorlijk aan zijn benodigde dosis te komen, en al helemaal wanneer hij samen met Tyrone besluit een handeltje op te zetten. Sara’s verslaving is van een heel andere aard; ze is verslaafd aan tv-­ shows en, sinds ze een uitnodiging heeft gehad in een dergelijke show op te treden, aan dieetpillen. Ook dat gaat aanvankelijk vrij aardig; naarmate ze meer gewicht verliest, komt ze dichter bij haar doel opnieuw in de rode jurk te passen die ze droeg toen Harry

slaagde voor zijn examen. Met de haarscher­ pe strijkmuziek van het Kronos Quartet op de achtergrond begrijp je echter al snel dat dit nooit lang goed kan gaan. Het is dan ook slechts een kwestie van tijd voor de vier levens steeds meer van de rails af raken wanneer de zomer langzaam overglijdt in de winter.   In de gehele film is te zien hoe zorgvuldig het verhaal is geconstrueerd. Door de snel wisse­ lende beelden en het veelvuldig gebruik van technieken als split-screen en scènes in closeup trekt Requiem je al snel mee; een indruk­ wekkende prestatie, vooral aangezien regis­ seur Darren Arnofsky nog maar dertig was toen hij Requiem regisseerde. Hij kreeg daar­ bij echter hulp van een groep bijzonder ge­ motiveerde acteurs; zo gemotiveerd dat Jared Leto (Harry) een dikke tien kilo verloor, zodat hij er op het scherm op z’n best vel over been uitziet, en junkies benaderde om zich beter te kunnen inleven. Arnofsky vergrootte de uitdaging verder door zowel Leto als Wayans te vragen zich dertig dagen lang te onthouden van seks en suiker.   Door zijn aversie tegen sugarcoating en happy endings loopt Requiem niet uit op een

gezellige filmavond. Het is een rauwe film, die de harde wereld van verslaafden met precisie blootlegt...en je verbijsterd achterlaat.   

 

________________________________________________________________________________________  

Recensie: Van Wilder Wat in deze studenteneditie van de Status Co uiteraard niet kan ontbreken, is de meest studentikoze film allertijden. En daarmee hebben het niet over American Pie 1 tot-en-met zoveel, alhoewel die ook aardig in de buurt komen...met stip op 1 staat echter toch wel Van Wilder. De film die je als rasechte student toch wel gezien moét hebben!   Door: Saskia van Berkel De film beschrijft namelijk het leven van Van Wilder, hét prototype van de eeuwige stu­ dent. Hij houdt alleen maar van feesten, grappen en, uiteraard, vrouwen. Van studeert al minstens zeven jaar aan de universiteit en doet er alles aan om daar maar zo lang moge­ lijk te blijven. Afstuderen is voor hem de ergste nachtmerrie, en waarom werken als “­ studeren” veel leuker is? Zijn rijke pappie betaalt de studie, dus hij kan net zolang stu­ deren als hij zelf wil. Toch..? Alles verandert als pap besluit dat het genoeg is geweest en

- pagina 24 -

Van geen rooie cent meer krijgt. Opeens moet hij werken voor zijn geld, maar ook daar weet deze die-hard student wel iets op. Het orga­ niseren van feestjes tegen betaling lijkt de oplossing te zijn; het geld stroomt in ieder geval binnen. Daarnaast ontmoet hij school­ krantjournaliste Gwen, die wel brood ziet in het schrijven van een stuk over “Van, de eeu­ wige student”. Uiteraard ontstaat er een ro­ mantische spanning tussen de twee, iets wat Gwen’s vriendlief niet zo kan waarderen. De emoties lopen uiteindelijk zo hoog op, dat Van van de universiteit wordt gestuurd...en tja, wat doet een eeuwige student dan? Van Wilder is een echte cliché film. Simpel met een zoetsappige liefdesverhaallijn, populaire jongens en meiden en suffe nerds, en veel te voor de hand liggende (vaak ranzige) grap­ pen. Origineel is de film dus allerminst te noemen, maar voor wie graag met vrienden een avondje wil lachen zonder veel diepgang is het een prima optie. Daarbij wel gezegd dat dit vooral de mannen zal betreffen!

 

Toiletpagina Ter ontspanning en vermaak, de nieuwe toiletpagina. Speciaal voor de individuen die de Status Co direct op de hoop tijd­ schriften naast de WC deponeren. Neem de tijd en lees je horosCOop of krijg inspi­ ratie voor je eigen gedicht, die in de Status Co altijd welkom is.    Enkele nutteloze feiten over WC-papier die je altijd had willen weten: - Per dag gaan we met z'n allen zo'n 19,1 miljoen keer naar het toilet. Dat is goed voor 21.000 km wc-papier. Uit een Amerikaans onderzoek bleek dat: - 42% vouwt, 33% propt. 8% doet beide en 6% rolt het papier om de hand - 60% van de mensen het toiletpapier na ge­ bruik inspecteert - 2% aangaf ooit met geld te hebben geveegd - 68% van de Amerikanen hangt de rol zo op dat het eerste velletje aan de voorkant afrolt. 25% prefereert het eerste vel aan de achter­ kant. Volgens sommigen is de manier waarop je de rol ophangt kenmerkend voor je per­ soonlijkheid: aan de voorkant betekent dat je open en sociaal bent; rol je vanaf de achter­ kant dan ben je introvert en verlegen.   Literatuur: http://home.wanadoo.nl/wcpapier

Vriendschap zonder vriend Als ware je het antwoord Op al zijn vraag naar zin Je bent en blijft een valstrik Maar hij trapt er zo graag in   Eens schreef hij in de avond Dat hij nooit meer drinken zou Maar ach, toen was hij te ver heen En wist hij niet van jou   De warmte diep van binnen Geleid’lijk weg van pijn Niet helemaal meer bij zinnen Doet hij water bij de wijn.   Door: Lidewij Overweg

Onderzoek van TNS NIPO (2003) over het soort WC papier dat de Nederlandse huishoudens graag gebruiken. 42% kiest voor wit toiletpapier, 38% kiest voor gekleurd of bedrukt toiletpapier en 11% prefereert grijs papier. 9% wisselt af tus­ sen verschillende soorten WC-papier.

HorosCOop Door: Lidewij Overweg   Maagd (23-8/22-9) Iemand in je omgeving heeft je hulp nodig. Maak er tijd voor vrij en je zult zien dat wat je investeert ook weer bij je terug komt. Iets wat langer speelde, is nu opgelost en geeft je meer ruimte in je hoofd. Je krijgt onverwacht positieve feedback op de werkvloer.   Weegschaal (23-9/23-10) Ziekte en gezondheid spelen op het moment een grote rol in je persoonlijk leven, waardoor je wordt gehinderd in je functioneren als coassistent. Geef het aan, je zult van je bege­ leiders veel begrip ontvangen. Zoek steun waar je het nodig hebt, je komt er wel door­ heen.   Schorpioen (24-10/21-11) De komende maanden gaan je heftige, maar leerzame ervaringen brengen. Je wordt ge­ raakt en het zal je kijk op je toekomstige be­ roepskeuze veranderen. Artsen en patiënten zijn tevreden over je, ondanks je slordigheids­ fouten. Niets menselijks is je vreemd.   Boogschutter (22-11/21-12) Je kunt niet alles weten, en je hoeft ook niet alles te weten. Kennis alleen is niet zaligma­ kend. Een gesprek waar je tegenop ziet, valt erg mee. Blijf op je eigen gezondheid letten, anders kun je er ook niet voor anderen zijn.   Steenbok (22-12/20-1) Je weet wat je wilt en gaat er voor, maar besef dat je ook best mag twijfelen. Door alle druk­ te ben je iemand uit het oog verloren, waar je nu meer aandacht aan moet besteden. Mars en Jupiter laten een gunstige afloop zien.   Waterman (21-1/18-2) Het lijkt allemaal op rolletjes te lopen, de tijd vliegt voorbij. Denk aan wat John Lennon zei: het leven is wat je overkomt, terwijl je andere plannen maakt. De opdracht voor jou volgens de stand van de maan is meer investeren in dat waar je werkelijk voor leeft.      

    Vissen (19-2/20-3) Van uitstel komt afstel? De zaken die je lange tijd hebt uitgesteld, vragen nu om actie. Pak het aan, want uiteindelijk levert je ontwijken­ de gedrag alleen maar meer stress op. En dat kun je momenteel er net niet bij hebben. Ga op zoek naar iets waarbij je rust in jezelf kunt vinden.   Ram (21-3/19-4) Je hebt het gevoel dat je beoordeling niet je capaciteiten reflecteert. Probeer niet te blij­ ven hangen in de slachtofferrol, want welke plaats heeft deze beoordeling nu echt? Een goede arts in wording behelst meer dan enkel hoge cijfers halen. Vertrouw op je kunnen.   Stier (20-4/20-5) Liever eigenwijs dan helemaal geen zelfver­ trouwen, schreef Loesje. Dit past erg bij je houding tegen over collega’s, besef dat ande­ ren soms niet zien hoe geniaal je bent. Sluit een compromis (hoezo heb ik het mis dan?) en leg je neer bij de gang van zaken.   Tweelingen (21-5/21-6) Je koppigheid heeft je in een lastige situatie gebracht. Vraag je af wat er zo belangrijk voor je is of waar je zo bang voor bent. De ver­ trouwdheid van de routine is prettig, maar probeer open te staan voor het nieuwe en onbekende.   Kreeft (22-6/22-7) Je komt voor belangrijke keuzes te staan, waarbij je je moet afvragen welke richting je zélf op wilt gaan. Niet iedereen zal tevreden zijn, maar vergeet niet dat je nooit verant­ woordelijk bent voor andermans geluk. Zorg voor jezelf, want niemand anders zal en kan het voor je doen.   Leeuw (23-7/22-8) Een verhaal van een patiënt laat je niet los. Besef dat hoeveel tijd en moeite je er ook in steekt, sommige zaken onomkeerbaar zijn. Aanvaard je machteloosheid en accepteer de onrechtvaardigheid. Het leed van de wereld is alleen samen te dragen.

- pagina 25 -

WE ZOEKEN ARTSEN DIE DE LANDMACHT AANKUNNEN. Dit is jouw kans om je carrière als arts nog uitdagender te maken. De Koninklijke Landmacht biedt volledige eerste- en tweedelijnszorg onder alle omstandigheden, in binnen- en buitenland. Als Algemeen Militair Arts kun jij deel uitmaken van deze unieke gezondheidszorg. Soms staan alle high-tech middelen tot je beschikking, maar soms moet je op zoek naar creatieve oplossingen. Ben jij (bijna) afgestudeerd, vindingrijk en kun je werken onder bijzondere omstandigheden? Ga naar werkenbijdelandmacht.nl/artsen of mail naar [email protected]

501300381 Specialisten 210x297.indd 1

- pagina 26 -

26-08-10 09:59

A ORIËNTEREN Loopbaanwijzer Welke artsenfunctie past het beste bij jou? Om hierop antwoord te kunnen geven, dien je allerlei functieaspecten te overwegen. Gemakkelijker is het om de loopbaanwijzer in te vullen. De loopbaanwijzer is een professionele test die in samenwerking met verschillende (medisch) specialisten en artsen is samengesteld. In tien minuten weet je in hoeverre de verschillende functies aansluiten bij jouw kwaliteiten en voorkeuren. De loopbaanwijzer houdt rekening met uiteenlopende doelgroepen en activiteiten, maar ook met de mate waarin een bepaalde werkomgeving bij je past. BKV heeft voor zowel klinische als niet klinische functies een loopbaanwijzer ontwikkeld. Heb je even? Vul dan de loopbaanwijzer in op www.loopbaanwijzer.tv en ontvang binnen tien minuten per e-mail de uitslag.

A SOLLICITEREN

Een greep uit onze vacatures: -

Basisarts verpleeghuis, Zuid-Holland AIOS psychiatrie, Gelderland Basisarts met prima salaris en auto, Nederland Basisarts jeugdgezondheidszorg en infectieziekten, Noord-Brabant AIOS arts medische milieukunde, Brabant/Zeeland Basisarts verstandelijk gehandicaptenzorg, Noord-Holland Specialist ouderengeneeskunde of basisarts, Utrecht ANIOS cardio-thoracale chirurgie of zaalarts, Noord-Brabant SEH functie ter voorbereiding op huisartsopleiding

werkvoorartsen.nl Ook onze website www.werkvoorartsen.nl kan een belangrijke bijdrage leveren aan jouw volgende stap in je carrière. Hier vind je alle (tijdelijke) vacatures voor basisartsen, medisch specialisten en managers in de zorg in Nederland en in het buitenland.

A ADVISEREN Open Dag Duitsland – 29 oktober 2010 Jij kunt je specialiseren...dichterbij dan je denkt! Maak kennis met Nederlandse artsen in opleiding en Duitse medisch specialisten in twee ziekenhuizen net over de grens in Duitsland. Ben je benieuwd hoe een ziekenhuis in Duitsland reilt en zeilt en wil je wel eens een aantal vragen stellen aan een medisch specialist over het vak, de opleiding, de werkdruk en de bedrijfscultuur in een Duitse kliniek, meld je dan aan voor de BKV Open Dag die op vrijdag 29 oktober 2010 door BKV wordt georganiseerd. Neem voor meer informatie contact op met BKV.

CV Check Een goed Curriculum Vitae bevat persoonlijke gegevens, correcte en recente informatie over opleiding en werkervaring en is afgestemd op de functie en de functieeisen. Wil je er zeker van zijn dat jouw CV correct en duidelijk is opgesteld? Laat dan je CV vrijblijvend door onze deskundige consultants controleren. Zij doen voor jou een snelle CV-check en geven je waar nodig tips en adviezen. Zodat je zeker weet dat je met een goed CV een volgende stap in jouw carrière kunt maken.

Neem voor nadere informatie contact op met BKV op 0888 - 22 55 88 of bezoek onze website Daarom BKV

BKV is als intermediair marktleider in tijdelijke en vaste banen, waarnemingen en interim-opdrachten voor AIOS, ANIOS, basisartsen, medisch specialisten en managers in de zorg. Dankzij het consequent toepassen van effectieve, bewezen methodes staat BKV erom bekend steevast een succesvolle match tussen kandidaten en opdrachtgevers tot stand te brengen. Als voorloper in de markt is BKV breed geïnformeerd over alles rond werving & selectie, (interim-)management en outplacement. De consultants volgen de ontwikkelingen op de voet, kennen het brede aanbod en kunnen putten uit een waardevol en uitgebreid netwerk. Kortom: met BKV verhoog je de kans op de juiste baan of werknemer.

A04875_210x297_FC_AM0610_FAC01.indd 1

www.werkvoorartsen.nl Ook kun je een e-mail sturen naar [email protected]

BKV • Oranjesingel 2 • Postbus 2178 • 4800 CD Breda T 0888 - 22 55 88 • F 0888 - 22 55 99 • KVK 20104894 • E [email protected]

23-08-2010 08:49:46

- pagina 27 -

Indien onbestelbaar retour: Stichting Status Co, Geert Grooteplein-Noord 15, Kamer 3.06, 6525 EZ Nijmegen

De volgende coassistenten hebben hun artsenbul ontvangen:  

Geslaagden juni 2010

Geslaagden augustus 2010

mw. S.A. Adhin dhr. A. Al Jarrah mw. E.S. Bauman dhr. T. Berens mw. F.E.M. Dams mw. F. Demirel mw. Y Galuzina mw. T. Gardeitchik mw. M.S. van Gerven mw. A.J.M. Gloudemans mw. T.W. van Hal mw. L.N. Hollander mw. E.J.N.F. van Hoogstraten dhr. Y. Issa dhr. P.J.M. de Jong mw. A.W. Klaassen mw. C.A. Knuiman dhr. G.A.M. Lappenschaar dhr. R.G.T. Lemmens dhr. B. Palm dhr. R. Tielen mw. S.M. van Wijk mw. M. Seiler          

mw. S.L. Boerboom mw. K.J.A.M. Bosch mw. D.G.W.M. van der Doelen mw. L.F. Flinkelflögel mw. M. de Fouw dhr. T.P.C.M. Gilissen dhr. B.B.M. Gordon mw. K.C.M. Gosens mw. I.J. Heijkop mw. M. Heijmans mw. H.C.P. van Herk dhr. W.W.P de Hoog mw. J.J.M. van Hulsel mw. A.P.J. Jilesen mw. A.M.M. Kraaijvanger mw. C.B.M. Kruijdenberg mw. K.B.M.S.L. Leong mw. E.M. Leuverink mw. E.G.A. Meijer mw. S. Meulenbelt mw. M. Mohamed mw. M. Nijhof dhr. L.J.B. van Oudheusden mw. N.T. Pape mw. M.J.W.L. Schmitz mw. J.M. Schönbeck mw. N.P.M. van de Steeg dhr. T.J. Verhoeven

Wij wensen jullie veel succes met jullie verdere carri re Van harte gefeliciteerd!   De redactie van Status Co

- pagina 28 -