StatuS Co. Magazine voor coassistenten. Jaargang 28 - nummer 4 - DECEMBER pagina 1 -

StatuS Co Magazine voor coassistenten

pagina 1 Jaargang 28 - nummer 4 - DECEMBER- 2010

Nu en straks.

Met VvAA haal je meer uit je studie, je werk en de rest van je leven: nu en straks. VvAA is namelijk dé dienstverlener voor de (para)medisch student. Bij VvAA kun je als student niet alleen terecht voor bijvoorbeeld een aantrekkelijke handenverzekering. We helpen je ook bij je verdere ontwikkeling met verschillende workshops en lezingen. Tenminste, als je lid bent van VvAA. En laat dat voor studenten - tot je dertigste - nu eens gratis zijn. Kijk op vvaa.nl/studeren.

Met VvAA haal je meer uit je studentenleven.

490-01-035 Adv_Bier-Infuus_210x297.indd 1

- pagina 2 -

03-08-2009 17:27:18

Colofon Status Co

Inhoud

Periodiek voor coassistenten Jaargang 28, nummer 4 December 2010

   Redactioneel Less is more Esthetiek, chirurgie en overvloed Groeten uit... Feiten, maar vooral fabels over eten AGNIO aan het woord: Poortarts Afschaf numerus fixus: begin van concurrentiestrijd? Hebben, hebben, hebben!! Column Beroemdheden in het rooster: Heberden Ko-raad nieuws Reistip: Terra australis incognita... Australië! Gedragsveranderingen tijdens de feestdagen Abstract Eerlijk delen Co van de maand: de nieuwjaarsduik! Knagen tijdens de feestdagen Medisch jaaroverzicht 2010 Wat zie jij? Gedicht: Over vloed Gelukkig nieuwjaar! Recensie: Body Worlds & The Cycle of Life Recensie: Our Daily Bread Geslaagden  

Status Co is een periodiek tijdschrift voor en door de coassistent van de Radboud Univer­ siteit Nijmegen, en verschijnt vier keer per jaar. Status Co wordt verzonden naar alle coassistenten en geaffilieerde ziekenhuizen waar Nijmeegse coassistenten stage lopen. Redactieadres Stichting Status Co Nijmegen Universitair Medisch Centrum St Radboud Geert Grooteplein-Noord 15, kamer 3.06 6525 EZ  Nijmegen telefoon:      024-3616901 e-mail:          [email protected] website:       www.ko-raad.nl > status co Redactie Maartje Cissen, Suzanne van Cromvoirt, Eefje van der Heijden, Eef Hendriks, Elke van Herpen, Pim Keurlings, Lidewij Overweg, Sarah Sloot, Marieke Wever Hoofdredactie Sarah Sloot Eindredactie & lay-out Pim Keurlings, Elke van Herpen, Maartje Cissen, Eef Hendriks Secretaris Elke van Herpen Penningmeester Marieke Wever Drukwerk Jonge Helden bv, Giesbeek (oplage: 1100)

4          5 6 7 9 10 11 12 13 13 14 16 17 17 18 21 22 24 24 24 25 26 26 28

De redactie bedankt iedereen die heeft meegewerkt aan deze Status Co. De volgende Status Co verschijnt in maart 2011, de deadline voor deze editie is op 20 februari 2011. Het aanleveren van kopij wordt zeer op prijs gesteld. De redactie van Status Co is onafhankelijk; plaatsing van artikelen, mededelingen of brieven houdt niet noodzakelijkerwijs in dat de redactie de boodschap, doelstellingen of meningen van de instelling of persoon in kwestie onderschrijft. De eindredactie houdt zich het recht voor artikelen, brieven of mededelingen te wijzi­ gen, in te korten of niet te plaatsen. Het is niet toegestaan om, zonder vooraf­ gaande toestemming van de redactie, ge­ publiceerde artikelen of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of an­ derszins openbaar te maken of te verveel­ voudigen.

december: maand van het expectatieve beleid Nieuw, elke Status Co een unieke cartoon! Door Janne Keurlings. [ www.jannekeurlings.nl ]

© 2010, Stichting Status Co Nijmegen 

- pagina 3 -

Tot in 2011!

De hoorn des overvloeds

De wereld staat steeds meer in het teken van overvloed en maakbaarheid. Alles moet groter, mooier, meer. Grondstoffen worden in rap tempo verbruikt, de mensheid dijt uit en de af­ valhopen reiken tot aan de hemel. Deze feestmaand vol lekkernijen is dan ook hét moment om eens stil te staan bij waar dat ons brengt, met artikelen over maakbaarheid van lichaam (plastische chirurgie) en geest (maakt koopzucht gelukkig?). Om toch een beetje in de feeststemming te blijven, hebben we daarnaast extra veel feestelijke recepten en vertellen we over nieuwjaarstradities uit alle hoeken van de wereld. Een geneeskundig jaaroverzicht ontbreekt natuurlijk evenmin.   De redactie heeft ook op andere terreinen niet stilgezeten. Voor deze editie van de Status Co hebben we de lay-out eens grondig onder de loep genomen om de leesbaarheid verder te vergroten. Daarom zijn de koppen nu groter en zijn er meer kadertjes en afbeeldingen om de stukken tekst te onderbreken. Bovendien plukken we inmiddels niet meer alleen cartoons van internet, maar mogen we in deze Status Co een eigen cartoonist verwelkomen. Hopelijk zijn jullie daar net zo blij mee als wij.   Dan rest mij nog om iedereen een gelukkig en (niet te) overvloedig 2011 te wensen!   Sarah Sloot voorzitter Status Co

We kennen de hoorn des overvloeds alle­ maal wel van afbeeldingen waarin ze ge­ vuld is met rijp fruit, verse granen en warm gekleurde bloemen, maar waar komt dat beeld precies vandaan?   De hoorn des overvloeds (of, op z’n chic, cornucopia, van het Latijnse cornu en copia), vindt haar oorsprong in de Griekse mythologie. Er doen verschillende verha­ len de ronde over haar exacte origine, maar volgens de meest bekende mythe is de hoorn afkomstig van Amalthea, de pleegmoeder van oppergod Zeus. Nadat zijn moeder Zeus door een list had gered van vader Cronos, die al zijn broertjes en zusjes al had opgegeten, bracht ze hem naar Amalthea, een geit op Kreta. Terwijl Zeus en Amalthea samen speelden, brak een van haar hoorns per ongeluk af. In een van de zeldzame gelegenheden waarbij Zeus zich werkelijk schuldig voelde, be­ sloot hij haar de hoorn gepimpt terug te geven; vanaf dat moment gaf de hoorn zijn bezitter wat die zich maar wenste. Als extra dank zette Zeus zowel de hoorn als zijn pleegmoeder als sterrenbeeld aan de hemel, waar ze nog steeds zijn te zien. Vooral de godin Fortuna werd daarna vaak in gezelschap van de hoorn gezien, maar ook goden als Demeter en Hades worden regelmatig met de hoorn afgebeeld.   Tegenwoordig zijn zowel de symboliek van de hoorn als de naam cornucopia op vele plaatsen terug te vinden. Zo is cor­ nucopia onder andere een hotel, een ve­ getarisch restaurant, een tijdschrift over de Turkse cultuur en een online kunst-da­ tabase, en levert een snelle zoektocht op Google honderden plaatjes op van de hoorn. Een van de oudste mythen mis­ schien, maar een die nog altijd tot de ver­ beelding spreekt!   Literatuur Wikipedia: ‘Cornucopia’, ‘Amalthea’  

De redactie van Status Co: achterste rij v.l.n.r.: Eef Hendriks, Suzanne van Cromvoirt, Pim Keurlings, Sarah Sloot, Lidewij Overweg. voorste rij v.l.n.r.: Marieke Wever, Eefje van der Heijden, Elke van Herpen. op de foto ontbreekt: Maartje Cissen.

De Status Co zoekt jou! Kom je tijdens je coschappen een interessante casus tegen en wil je dat graag delen met je collega-coassistenten? Vind je het leuk om af en toe een stukje te schrijven, maar dan wel op vrijblijvende basis? Ben je van mening dat de Status Co wel wat meer beeldmateri­ aal kan gebruiken en ben jij de aangewezen persoon om een relevante foto aan te leveren? Kortom: weet je hoe de Status Co beter kan en kun jij daarvoor zorgen? Stuur dan je column/brief/anekdote/artikel/foto/wat-dan-ook op als ingezonden stuk naar [email protected]. De redactie ziet graag meer ingezonden stukken tegemoet!

- pagina 4 -

Less is more "Less is more." Een uitspraak die in de medische belevingswereld van de huidige patiënt niet meer geldt. Met de grote technologische vooruitgang die onze sa­ menleving de afgelopen jaren heeft door­ gemaakt is het wereldbeeld van de gemid­ delde individu veranderd. Het leven is maakbaar, een credo dat ook in de spreek­ kamer van de dokter is doorgedrongen. Door: Eefje van der Heijden Wij mensen hebben de zaken graag onder controle en willen oplossingen voor dingen die ons niet bevallen. Door de alsmaar ont­ wikkelende kennis en technologieën lukt dit ons ook steeds beter. Van het kweken in een kas van bepaalde groenten die in ons koude land nou eenmaal niet in de winter groeien, maar waar we wel graag bij het kerstdiner van genieten, tot het manipuleren van het ge­ slacht van ons toekomstige kind; het is alle­ maal mogelijk.

  Er zijn enkele zaken echter die de mensheid nog niet zo goed onder controle heeft. Num­ mer 1 is natuurlijk het weer. Zou het niet ge­ weldig zijn, overdag lekker een graad of 25 met een heerlijk zonnetje, en ’s nachts regen, want een mooie groene tuin willen we ook. Omdat we inzien dat het controleren van het weer niet tot onze mogelijkheden behoort, storten we ons maar op dat andere onder­ werp waar we zo graag invloed op uit willen oefenen: onze gezondheid. Medicalisering van de samenleving Er is sprake van een toenemende medicalise­ ring van de samenleving. In de Van Dale wordt medicalisering omschreven als: ‘overmatige bemoeienis van de geneeskunde met het men­ selijk leven’. Hiermee wordt bedoeld dat het menselijk bestaan steeds meer in het per­ spectief geplaatst wordt van gezondheid en ziekte. Zo worden bijvoorbeeld gewone li­ chaamsprocessen die bij het leven en een normale ontwikkeling van het lichaam horen, ervaren en benaderd als een ziekte. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de menopauze, zwangerschap of menstruatie. Voor al deze heel normale en gezonde processen zijn te­ genwoordig op elke straathoek pillen en

poedertjes te verkrijgen die de bijbehorende klachten wat moeten verlichten. Gezondheid is maakbaar en als je rond blijft lopen met klachten waar met medicatie iets tegen te doen is, doe je jezelf tekort. Ook een periode van somberheid, iets wat bijna elk mens in zijn leven wel eens meemaakt, wordt vaak gezien als iets dat niet geaccepteerd mag worden. Het idee van maakbaarheid van de wereld heeft ervoor gezorgd dat veel mensen het gevoel hebben dat het hen op alle vlakken altijd goed moet gaan. Als er immers iets niet loopt zoals je dat wenst, zijn er middelen be­ schikbaar om hier iets aan te doen. Dit ver­ klaart ook het hoge antidepressivumgebruik (in 2008 waren er 814.000 gebruikers) in Ne­ derland. Want waarom zou je, als je je een tijdje niet zo lekker in je vel voelt, niet gewoon een pilletje nemen zodat je je wat fijner voel­ t?! Je even niet zo fijn voelen past niet in ons ideale plaatje van een fijn leven, met vele activiteiten en een rijk sociaal leven; een norm die tegenwoordig standaard is geworden. De eisende patiënt De dokter merkt in zijn spreekkamer ook de gevolgen van deze veranderde visie op ge­ zondheid en ziekte. Zo zijn er de patiënten die eigenlijk alleen maar tevreden naar huis te­ rugkeren wanneer zij van de dokter een re­ ceptje voor een medicijn tegen hun kwaal hebben ontvangen. ‘Ik heb ergens last van, en u moet dat oplossen dokter!’ Met de gerust­ stellende boodschap ‘Gewoon even uitzie­ ken meneer, het gaat vanzelf over’ neemt de huidige patiënt over het algemeen geen ge­ noegen meer. Gezondheid is immers maak­ baar en dus moeten gezondheidsproblemen met een interventie worden aangepakt. Veel artsen vinden het moeilijk voet bij stuk te houden en zullen, ondanks dat zij weten dat een antibioticakuurtje het herstel niet zal bespoedigen, het toch voorschrijven om de relatie met de patiënt goed te houden. De gevolgen hiervan laten zich raden: hoge kosten, onnodige complicaties als gevolg van het medicijngebruik en toenemende antibio­ ticaresistentie.

Lang leve internet Een ander fenomeen waarmee de arts van tegenwoordig regelmatig geconfronteerd wordt, is het zelfdiagnosticeren van aandoe­ ningen met behulp van internet. Niet zelden hebben patiënten voordat zij de arts bezoe­ ken zelf al gegoogeld en hebben naar aanlei­ ding hiervan duidelijke ideeën over de oor­ sprong van hun klachten. Er zijn patiënten die bovendien al op de hoogte zijn van de ver­ schillende behandelingen die hiervoor mo­ gelijk zijn, en daardoor geen genoegen nemen met een ander beleid dan datgene dat zij in hun hoofd hebben. Het kost nogal wat vastberadenheid en communicatieve vaar­ digheden om een dergelijke patiënt ervan te overtuigen dat zijn klachten niet op een ziekte berusten die behandeling behoeft. Het zal dan ook regelmatig voorkomen dat over­ bodige diagnostiek of behandeling wordt ingezet.

Gezondheidsvoeding Niet alleen in de spreekkamer van de dokter is het concept van de maakbaarheid van het leven zichtbaar. Je kunt tegenwoordig geen blad meer openslaan zonder overspoeld te worden met advertenties over allerlei ge­ zondheidsclaimende voedingsmiddelen. Cho­ lesterolverlagende boter, vetarme linksdraai­ ende yoghurt met allerlei vreselijk eng klin­ kende bacterieculturen, koolhydraat- en zoutarm brood, enzovoorts. Smaak en genie­ ten van voedsel zijn vaak geheel onderge­ schikt aan het gezondheidsvoordeel van het product. Natuurlijk is het een goede zaak dat mensen zich bewust worden van hun ge­ zondheid en de invloed die ze daar zelf, bij­ voorbeeld door gezonde voeding, zelf op uit kunnen oefenen. Echter, door deze trend voelen veel mensen zich tegenwoordig schuldig als ze eens een keer een ouderwets lekkere chocoladereep verorberen. Terwijl de endorfinen die vrijkomen bij het smullen van zo’n lekkernij juist heel gezond voor ons zijn! Al met al is het dus maar de vraag of de wel­ vaart die dit alles mogelijk maakt, ons welzijn ook positief heeft beïnvloed…

   

Literatuur 1. www.hartwijzer.nl 2. www.sociologie.be 3. www.demaakbaremens.nl 4. Stichting farmaceutische kengetallen, Data en feiten 2009

- pagina 5 -

Esthetiek, chirurgie en overvloed Bedenk eens wat er in je opkomt bij plasti­ sche chirurgie. Facelift, borstvergroting, liposuctie? Of reconstructieve chirurgie bij congenitale misvormingen, oncologische aandoeningen en brandwonden? De (glos­ sy) media is gevuld met de chirurgisch verjongde Marijke Helwegen’s, Vanessa’s en Patricia Paay’s. Om nog maar niet te spreken over de vele acteurs en actrices met botox in hun voorhoofd. En what about Michael Jackson? De cosmetische industrie heeft in de afgelopen jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt en biedt een spiegel over de maakbare schoonheid van de menselijke vorm.   Door: Lidewij Overweg Terug in de tijd Vele medische, al dan niet chirurgische, tech­ nieken en ideeën zijn ontstaan in tijden van oorlog. De plastische chirurgie vindt waar­ schijnlijk zijn origine in de eerste wereldoor­ log, waar brand-, steek- en schotwonden da­ gelijkse praktijk waren en een beroep deden op reconstructieve mogelijkheden van artsen en chirurgen. Volgens andere bronnen waren er ver voor de eerste wereldoorlog al chirur­ gen die zich toelegden op de cosmetische chirurgie. John Orlando Roe Rochester, New York, publiceerde reeds in 1887 en 1891 over intranasale rhinoplastiek om grote neuzen te reduceren. Eind 19e en begin 20e eeuw kwam de zogenoemde ‘zadelneus’-deformiteit veel meer voor dan nu, veroorzaakt door congeni­ tale factoren, traumata en abcessen of de sociaal minder geaccepteerde scrofula, lupus en syphilis. Net als bij andere medische disci­ plines was het doel het nastreven van goede gezondheid en functie, maar met daarbij aandacht voor het uiterlijk en herstel van vorm. In het begin van de 20e eeuw werden de eerste Europese en Amerikaanse bijeen­ komsten gehouden in het kader van de orale en plastische chirurgie, welke later los van elkaar beroepsgroepen zijn gaan vormen. Het gezamenlijk ontstaan valt te begrijpen uit de eerste plastische ingrepen voor congenitale aandoeningen als cheilognathopalato-schi­ sis en andere craniofaciale afwijkingen. De ontwikkeling van de cosmetische plasti­ sche chirurgie kent naast een medische, te­ vens een culturele context. Het beeld van schoonheid is aan verandering onderhevig in de tijd en verschilt per cultuur. Andersom is de cosmetische industrie van invloed op het hedendaagse schoonheidsideaal.   Waar hebben we het over? Estheet [kunstgevoelige], aestheet 1926-1950, < gr. Aisthetes [waarnemer], van aisthanesthai, verwant met lat. Auris [oor]. Schoon [rein, mooi], oudnl. Sconi 901-1000, middelnl. Schone [schitterend, stralend, zuiver, mooi], dezelfde stam als schouwen [kijken naar]. (Van Dale, Ethymologisch woordenboek).

- pagina 6 -

Welke procedures werden, in Amerika, het meest gedaan in 2009? De top 5 chirurgische ingrepen: 1. Borstvergroting (“Breast augmentation”) 2. Liposuctie/lipoplastiek 3. Blepharoplastiek (ooglidcorrectie) 4. Rhinoplastiek (de ‘nose-job’) 5. Abdominoplastiek (buikwandcorrectie)   Gulden snede? Zoals Sunny Bergman duidelijk maakt in de documentaire “Beperkt Houdbaar” wordt het begrip menselijke schoonheid in onze wes­ terse cultuur vooral geassocieerd met een jeugdig voorkomen. De Hollywood- en recla­ me industrie zorgen met fraai uitgelichte en geretoucheerde afbeeldingen voor een ver­ tekende perceptie van de ideale vorm. Aan barbie was al te zien dat grote ogen, een kleine neus, grote borsten, een platte buik en lange benen appelleerden aan het ideaal­ beeld van de vrouw. Jaren later deed de mannelijke versie Ken zijn intrede, met een scherpe kaaklijn en brede gespierde bouw. Volgens sommigen heeft esthetische status te maken met de gulden snede. De gulden snede of ‘Divina Proportia’ (goddelijke pro­ portie) afgekort met de Griekse letter Φ, is de verdeling van een lijnstuk in twee delen in een mathematische verhouding. Van de Egypti­ sche piramiden en het Parthenon tot de lengte van de proximale phalanx ten opzich­ te van de os metacarpale en de distale pha­ lanx en het ECG, overal zou de gulden snede opduiken. Zelfs in de muziek van Bartok en Debussy. In de vroege middeleeuwen creëer­ de Fibonacci (de Fibonacci-reeks) de wiskun­ dige basis voor de gulden snede. Pas in de 19e eeuw (ca. 1830) werd het begrip buiten de wiskunde geassocieerd met intrinsieke schoonheid in de klassieke architectuur, schilderkunst, de bloemkool en de zonne­ bloem. Voorbeeld: zet een verticale streep op een leeg A4. 82% van de proefpersonen zou binnen een kleine marge van de gulden snede het vlak verdelen in een 2/3 staat tot 1/3 verhouding. Desalniettemin bestaat er geen statistisch bewijs dat de verhouding vaak zou voorkomen of dat de mens een on­ bewuste voorkeur voor deze verhouding zou hebben.   Het genitale uiterlijk Vooral onder vrouwen lijkt de ontevreden­ heid met het eigen lichaam veel omvattender te worden. De genitaliën ontkomen hier niet aan en worden steeds vaker als afwijkend ervaren, terwijl de normale anatomie vele verschijningsvormen kent. Het American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) uitte recent zijn be­ zorgdheid over de toename van cosmetische ingrepen aan de vagina, bekend onder Engel­ se benamingen als ‘vaginal rejuvenation’, ‘de­ signer vaginoplasty’ of zelfs ‘revirgination’. Een artikel in British Medical Journal over de  

toenemende vraag naar genitale esthetische ingrepen bij vrouwen gaf aanleiding tot een discussie over de wenselijkheid en medischethische aspecten van dergelijke operaties. De auteurs benadrukten dat genitale chirur­ gische ingrepen net als andere operaties risi­ co’s kennen en dat de blijvende heilzame psychologische en functionele werking ervan nog niet is aangetoond. Met het populairder worden van het ontha­ ren van de schaamstreek, lijken vrouwen zich meer bewust te worden van de eigen anato­ mie ten opzichte van het in de media gevisu­ aliseerde ideaalbeeld. Daarnaast kan de toe­ genomen aandacht voor uitingen van seksu­ aliteit (orale bevrediging, anale gemeen­ schap, masturbatie, piercings en verschillen­ de hulpmiddelen) hebben geleid tot toena­ me van de vraag dat deel van het lichaam zich aan deze uitingen aan te passen.  

  Psychiatrische chirurgie? De genitale regio is slechts een volgend ter­ rein dat wordt onderworpen aan de queeste naar de maakbaarheid van het lichaam. Een operatieve aanpassing wordt dan be­ schouwd als de oplossing voor de zorgen over een onbevredigende vorm of functie van het lichaam. Is het een oplossing het lichaam te veranderen als het vooral psychische zaken als onzekerheid betreft? Uit onderzoek van Jacobsen et al. blijkt dat ouderen en patiënten die behandeld worden voor een depressie meer tevreden zijn met het resultaat van plastische chirurgie aan het gezicht dan jongere en niet-depressieve mensen. In het onderzoek blijkt tevens dat de prevalentie van psychiatrische opnamen voorafgaand aan cosmetische operaties hoog is, met een oddsratio (OR) van 4,7 tot 9,4. Dit betekent echter niet dat deze mensen echt ernstige psychopathologie hadden: psychiatrische opname was de enige manier om cosmetische chirurgie door de verzeke­ ring te laten betalen. Een belangrijke psychiatrische aandoening die veel voorkomt onder cosmetische chirur­ gie gegadigden is Body Dismorfic Disorder (BDD), in de Nederlandse DSM-IV ‘Morfody­ sforie’. Morfodysforie, een stoornis in de li­ chaamsbeleving, wordt gekenmerkt door een preoccupatie met een vermeende onvol­ komenheid van het uiterlijk. Patiënten vragen om correctie van het uiterlijk door een plas­ tisch chirurg. Het resultaat stelt veelal teleur,  

daarom wordt frequent om her-operatie ge­ vraagd. Zorgvuldige psychologische dan wel psychiatrische screening van patiënten en voorlichting over onder andere de normale variabiliteit van de (vrouwelijke) anatomie, blijkt in onderzoek bij ongeveer de helft van de patiënten het referentiekader bij te stellen en af te zien van de ingreep.   Een schone eed? Bij een verzoek om een esthetische operatie heeft de behandelend arts de plicht om pa­

tiënten met een uiterlijk kenmerk dat binnen de grenzen van de normale anatomische va­ riatie valt, duidelijk te maken dat zij een geï­ dealiseerd beeld nastreven.    Literatuur 1. Haiken, Beth, Plastic Surgery and American Beauty at 1921. Bulletin of the History of Me­ dicine,68:3 (1994:Fall) p.429 2. Z.A. Erkut en B. P.R. Gersons. Samenhang tussen cosmetische borstchirurgie, psychiatrische opname en mortaliteit. Ned Tijdschr Geneeskd. 2005;149:1361

3. Jacobsen PH, Hölmich LR, McLaughlin JK, Johansen C, Olsen JH, Kjoller K, et al. Mortality and suicide among Danish women with cos­ metic breast implants. Arch Intern Med 2004;164:2450-5. 4. F. Kievits en M.T. Adriaan­ se. Toenemende kritiek op cosmetische chi­ rurgie. Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:2124-5 5. Lucas Mevius. Tevreden met cosmetische chirurgie. Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154: C590 6. Hessler et al. Archives of Facial Plastic Surgery (2010;12:192-6).

De juiste bachelor kiezen, de meest toffe studentenstad uitzoeken, de goede sham­ poo uit het meterslange schap haarverzor­ gingsproducten trekken: het leven zit vol beslissingen die in meer of mindere mate je levenspad bepalen. Onvermijdelijk, maar soms om het benauwd van te krijgen. Daarom is het belangrijk om bepaalde beslissingen bij voorbaat vast te zetten en hier niet meer aan te tornen.

Het lab bleek te bestaan uit tegen de twintig Chinesen, Indiërs, Duitsers, Latijns-Amerika­ nen, Engelsen en jawel: ook nog twee ‘echte’ Amerikanen. In dit internationale team van PhD-studenten, postdocs en lab technicians voelde ik me al snel als een (zebra)vis in het (gedeïoniseerde) water, iedereen was erg vriendelijk en hulpvaardig. En dat was fijn, want het is toch even wennen om als doorge­ winterde student in een lab te werken. Toch viel het me minder zwaar dan verwacht. Oké, je moet bergen taaie artikelen doornemen voordat je mee krijgt wat er bediscussieerd wordt bij vergaderingen, maar de kennis die je iedere dag nodig hebt, bezit je al of doe je binnen no-time op. Mijn ‘wet lab’ (sorry, maar dit naar het Nederlands vertalen komt ge­ woon niet goed over) – activiteiten beston­ den met name uit mutatie-analyse met be­ hulp van PCR en aanverwante technieken. Het eerste half jaar heb ik samen met een collega ‘de koelkast opgeschoond’: zo veel mogelijk patiënten met nephronophthisisachtige ziektebeelden, waarvan we DNA hadden, oplossen voor mutaties in genen die reeds in verband zijn gebracht met ciliopa­ thiën. Het DNA van de nog onopgeloste pa­ tiënten kon nu worden gebruikt om mutaties te vinden in ‘nieuwe genen’. Mutatie-analyse is op zich al best interessant, maar deze jacht op nieuwe genen was natuurlijk het span­ nendste deel van het onderzoek. Want stie­ kem fantaseer je er toch over dat JIJ diegene bent die dat nieuwe gen vindt, waarmee het mechanisme onder ciliopathiën ineens ontra­ feld wordt en er een gerichte therapie kan worden ontwikkeld om deze arme patiënten te helpen. Nou ja, of anders dat je er in ieder geval een mooie publicatie uit kunt halen. Maar helaas, ‘mijn’ setje DNA samples lever­ den me enkel een vergroot inzicht in genetica op, de oplossing zal in de handen liggen van een volgende student. Maar ach, such is re­ search, en voor mij zat het leerproces toch met name in de zoektocht, niet in de eventu­ ele uiteindelijke vondst.

spoedig stortte ik mij in het rijke sociale leven dat Ann Arbor te bieden heeft. Ann Arbor is een liberale universiteitsstad: naar wat ik heb gehoord is 70-80% van de bevolking verbon­ den met de universiteit, wat zich uiteraard vertaalt in een hoog aantal studenten en onderzoekers. Van hen is een groot deel af­ komstig uit Azië, Latijns-Amerika of Europa. Contact leggen met deze internationale stu­ denten is heel laagdrempelig en verrijkend: je blijft nieuwe dingen te weten komen over andere culturen en wordt tevens gedwongen kritisch te kijken naar je eigen gewoontes en gedachten. Het duurde een paar maanden voor ik echt in contact kwam met Amerikaan­ se studenten, wat ineens in overvloed ge­ beurde toen ik lid werd van het lokale stijl­ dansteam. De studenten die ik hier leerde kennen waren hartelijk en open, erg into huggen (knuffelen), vreselijk ambitieus en konden toe met bijzonder weinig slaap. Word je lid van een team, dan wordt je stilzwijgend geacht bijna dagelijks te trainen. Wanneer ik na middernacht de bus in wankelde liep menig mede-danser door naar de biblio­ theek om nog een paar uurtjes te studeren. En ooit dacht ik dat ik een hardwerkende student was...

______________________________________________________________________  Ik liep mee, in de USA!

Door: Sabine Janssen

Met die gedachte besloot ik jaren geleden dat: a) ik onderzoek aan anderen over zou laten; b) ik niet met de ‘buitenlandse-stage-­ hype’ mee ging doen; c) een bezoek aan de Verenigde Staten onderaan mijn verlanglijst­ je zou blijven bungelen en; d) ik zo snel mo­ gelijk het studieprogramma wilde doorlopen. Echter, mijn premature ideeën bleken niet bestand tegen alle positieve buitenlanderva­ ringen om me heen en zodoende stond ik op 29 september 2009 met knikkende knieën, twee koffers en een tas vol onbegrijpelijke achtergrondartikelen op het vliegveld. Hier ging mijn avontuur van start: één vol jaar ‘ge­ ne-hunten’ in een lab humane genetica/pedi­ atrie in Ann Arbor, Michigan, de VS.

De werkdagen van gemiddeld zo’n 9 à 10 uur wenden verassend snel. Wat vreemd genoeg langer duurde, was vrede krijgen met de ge­ dachte dat als je thuiskwam, je ook echt niks hoefde te doen! Geen ZSO’s maken, geen tentamens leren, nada! Maar alles went, dus

Na veel, heel veel PCR-reacties, gel electrofo­ reses, excel-tabellen, verjaardagstaarten, pot-lucks en dansuurtjes was het tijd om af­ scheid te nemen van al het moois dat mijn leven een jaar lang had verrijkt. Ik had zin om terug te gaan naar Nederland, maar het viel me toch zwaar alle mensen van wie ik was gaan houden gedag te zeggen. Ik liet veel moois achter, maar ben zeer content met wat rest: talloze foto’s, fijne (facebook)contacten, waardevolle herinneringen en een klein sta­ peltje artikelen, die ik nu tenminste wel be­ grijp.

- pagina 7 -

FINANCIELE ONDERSTEUNING VANAF JE CO-SCHAPPEN AF TE SLUITEN VANAF HET 3e STUDIEJAAR Vanaf het moment dat je co-schappen gaat lopen, krijg je te maken met uitgaven die moeilijk van je studiefinanciering te betalen zijn. Een stage in het buitenland bijvoorbeeld. Dan is financiële ondersteuning wel zo prettig. Het Medisch Anticipatie Krediet van ABN AMRO kan je daarbij helpen. Het is speciaal bedoeld voor studenten geneeskunde, tandheelkunde, diergeneeskunde en farmacie. Het Medisch Anticipatie Krediet is af te sluiten tegen gunstige voorwaarden

én het kan met je meegroeien tijdens je medische carrière. Loop daarom vandaag nog binnen bij een ABN AMRO vestiging in de buurt. Je moet kunnen aantonen dat je 3e jaars medisch student bent en je moet een geldig legitimatiebewijs meenemen. Meer informatie over het Medisch Anticipatie Krediet inclusief de kredietprospectus en de speciale dienstverlening van ABN AMRO aan medici vind je op onze site www.abnamro.nl/mak

KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.ABNAMRO.NL/MAK

- pagina 8 -

Feiten, maar vooral fabels over eten Over eten wordt veel gedacht, gesproken en geschreven. Dit leidt tot mooie fabels over dit onderwerp. In dit artikel een aan­ tal van deze mythen, met waar mogelijk ook de waarheid... Door: Marieke Wever   Baileys De combinatie van Baileys in frisdrank met koolzuur is dodelijk. Sla internet erop na en je vindt duizenden waarschuwingen voor de combinatie. Je krijgt dodelijke klonters, zo hard al steen als je het met elkaar mengt of op dezelfde avond drinkt. Het Nationaal Vergiftigingen Informatiecen­ trum meldt dat er nog nooit iemand is over­ leden na het drinken van de mix van Baileys en frisdrank. Wel schijnt het dat er mensen hebben gebeld om te melden dat ze misselijk zijn na het drinken van de combinatie van dranken. Als we mensen geloven die in hun eigen keuken de proef op de som hebben genomen, krijg je een geheel wat er behoor­ lijk smerig uitziet. De klonten zijn echter niet zo hard als steen, maar voelen eerder als smeerkaas.

len, vond hij een broodrooster uit. Op een dag deed hij daar per ongeluk een sandwich met kaas in, en had de eerste tosti ter wereld in zijn handen.   Tosti is inderdaad de naam van een adellijke Engelse familie, maar zij hebben hun naam niet geleend aan het lekkere broodje. Volgens Van Dale komt het woord ‘tosti’ van het Itali­ aanse werkwoord ‘tostare’, wat roosteren betekent.   Graaf Tosti ging overigens verder met de au­ tomatisering van zijn hotel. Hij kwam hierbij jammerlijk aan zijn einde: hij werd geëlektro­ cuteerd bij het uitproberen van zijn elektri­ sche badschuimklopper…   Chips De chips zijn ontstaan toen de kok George Crum commentaar kreeg op zijn aardappel­ schijfjes. Volgens de kritische klant waren ze ‘te dik en niet zout genoeg’. Meneer Crum wilde de klant een lesje leren en sneed de aardappelen zo dun als hij kon en gooide er zoveel zout overheen als hij maar durfde. Dit zette hij de klant voor, die tot zijn grote ver­ bazing heel tevreden was. De chips verspreid­ den zich razendsnel over de regio en de we­ reld. De oorsprong van chips is niet te controleren, omdat George Crum geen patent aanvroeg op zijn uitvinding.

Tosti De tosti is volgens de overlevering bedacht door Graaf Tosti, die een hotel bezat bij het Comomeer in la bella Italia. Omdat hij graag een geautomatiseerd ontbijt wilde ontwikke­

Spinazie We weten ondertussen wel dat spinazie niet exact het effect heeft wat we verwachten na het zien van Popeye. Dat men het in die tijd dacht, ligt aan een Duitse voedingsmiddelen­ tabel die veel werd gebruikt. Hier was een foutje ingeslopen.   Hamburger Over het ontstaan van de hamburger gaan twee verhalen de ronde, en deze gaan niet over de grote keten met de grote M. Voor de eerste versie van het verhaal over het ontstaan van de hamburger, moeten we terug naar de 13e eeuw. De strijders van

Ghengis Khan bewaarden rundvlees onder hun zadel. Tijdens het rijden werden er stuk­ jes van het vlees afgewreven, die later gemak­ kelijk konden worden gebakken en tussen een broodje gedaan worden. De kleinzoon van Khan veroverde later Moskou, waar de mensen het recept overnamen en aanpasten met een ei erdoor en een gesnipperd uitje. De hamburger verspreidde zich, ook naar Ham­ burg. Vanuit Hamburg is hij door de emigran­ ten meegenomen naar Amerika.   Volgens het andere verhaal is de hamburger iets later ontstaan, tijdens de emigratiegolf vanuit Europa naar Amerika. Bij deze mensen die vanuit Hamburg vertrokken, zat een groot deel Joden, omdat zij op dat moment ver­ volgd werden vanwege de dood van de Rus­ sische Tsaar. Op zo’n schip op weg naar Amerika was er weinig ruimte om te koken en waren er vele monden die gevoed moesten worden. Omdat het eten ook Koosjer, goed houdbaar en goedkoop moest zijn, was het een hele opgave om iets te bedenken. Uitein­ delijk viel de keuze op gemalen, gezouten, koosjer vlees wat in balletjes aan boord kon worden gebracht. Om het bakproces te ver­ snellen werden de balletjes platgeslagen. Het broodje komt voort uit de Matzes die de Joden bij deze uittocht bij zich hadden. Op de scheepsdekken was men eigenlijk heel tevre­ den over deze vinding en bleef men in Ame­ rika deze Hamburger uitvinding gebruiken.

Literatuur 1. www.wikipedia.org 2. www.feit-of-fabel.nl/eten 3. www.babrosh.com 

Gezond slank met Dr. Frank In januari van dit jaar publiceerde internist en vasculair geneeskundige Frank van Berkum het boek ‘Gezond slank met Dr. Frank’. In dit boek presenteert hij een door hem ontwik­ keld dieet, met weinig koolhydraten en verrijk met eiwitten. Van Berkum wil met dit dieet de toename van overgewicht, waar hij in de spreekkamer regelmatig mee te maken krijgt, aanpakken. Hij raadt vooral het gebruik van eiwitten aan, omdat de verzadigende wer­ king zorgt dat er niet zo snel een hongerge­ voel optreedt. De koolhydraatbeperking in

plaats van een verbod, zou de therapietrouw moeten bevorderen. Daarbij moeten de deelnemers minstens dertig minuten per dag bewegen. Het streven is om één kilo per week te verliezen. Qua populariteit lijkt het dr. Frank-dieet lijkt het Sonja Bakkeren van 2010 te worden. Bin­ nen een jaar hebben zich meer dan 300.000 hoopvolle zwaarlijvigen aangemeld op de website van het dieet (eenkiloperweek.nl). Afvallen wordt toegejuicht, mits op een ver­

antwoorde manier. Het dieet mag bijvoor­ beeld maar tien weken achter elkaar gevolgd worden. Dr. Frank vindt het dan zaak dat er weer wat meer vezels en koolhydraten aan de dagelijkse voeding toegevoegd worden. Na ongeveer drie maanden kan het dieet weer vervolgd worden. Of het echt werkt? Tja, wellicht is het wijsheid om de balans pas op te maken in het nieuwe jaar, als alle decemberverleidingen achter de rug zijn…

- pagina 9 -

AGNIO aan het woord: Poortarts Door: Nina van de Steeg Eind augustus kreeg ik mijn bul en iets meer dan een week later begon ik als poortarts in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijme­ gen. Ik had daar eerder al een keuzecoschap SEH gelopen, dus kende de gang van zaken al globaal. In het CWZ is er een aparte Eerste Hart Hulp, dus cardiale patiënten gaan mee­ stal meteen daar heen. De rest van de patiën­ ten komt via de SEH. Als poortarts zijn we verantwoordelijk voor de chirurgische pa­ tiënten, de zelfverwijzers, de 112-meldingen en overdag de longpatiënten. De overige specialismen krijgen hun patiënten via de huisarts aangemeld. Dus bijvoorbeeld inter­ ne patiënten zien we in principe niet, in te­ genstelling tot andere (kleinere) SEH’s.

SEH-artsen In het CWZ werken naast poortartsen ook SEH-artsen, waarvan sommigen in opleiding. In principe is er overdag en in de avond altijd een SEH-arts aanwezig, waar de poortarts zo nodig mee kan overleggen. Vooral in het begin van je artsencarrière is het fijn om kleine zaken laagdrempelig te kunnen over­ leggen. En dat kan gelukkig prima hier. Recepten tekenen Je merkt dat je nu ineens meer moet regelen dan dat je gewend was als coassistent (uitge­ zonderd seniorcoschap) zoals medicatie voorschrijven, infuusbeleid, bed regelen, brief schrijven, aan tromboseprofylaxe den­ ken, etc. Nadat je je BIG-registratie hebt ont­ vangen, mag je recepten schrijven. Altijd he­ b ik al gemijmerd wat het eerste recept zou zijn waar ik mijn handtekening onder zou zetten. Nou… het was een clexane 0.2 ml tromboseprofylaxe bij een achterspalk van het been bij een enkelfractuur. Niet helemaal zo spannend als ik hoopte, maar het is me wel bijgebleven! ABCDE Tijdens het jaar dat je werkt als poortarts mag je de ATLS-cursus volgen, een cursus voor de acute opvang van trauma-patiënten. We krijgen vooraf hier al onderwijs in de basisbe­ ginselen van de ABCDE-opvang van (trauma) patiënten. “Treat first what kills first”, hoor ik Sietske de Klerk (SEH-arts) zeggen. Dus eerst de bedreigde ademweg verhelpen, voordat  

- pagina 10 -

je naar de overduidelijk gebroken enkel kijkt. Bij zieke patiënten merk ik dat het een pretti­ ge leidraad is voor de opvang, want ook voor niet-trauma patiënten kan je deze methode gebruiken. Inwerken Ik begon met twee andere poortartsen. We werden de eerste maand boventallig inge­ pland, zodat we konden meelopen en goede begeleiding kregen. Na een maand werden we normaal ingepland. Ineens wordt de werkdruk hoger, niet één patiënt tegelijk, maar drie. Dat is in het begin best lastig; houd die drie verhalen van buikpijn maar eens uit elkaar. Maar ik merk goed dat hoe langer je werkt, hoe efficiënter je leert te werken. Administratie Goede administratie is belangrijk. Later moet er altijd kunnen worden teruggekeken wat er in een bepaalde situatie is gedaan. Alles is elektronisch. Het is belangrijk precies te om­ schrijven wat je ziet, wat je gedaan hebt en waarom. Dit vond ik in het begin erg lastig, je moet zo volledig mogelijk zijn. Er is vaak een tijdsdruk, dus tijd om uitgebreid een brief te schrijven is er niet. Hier moet je een balans in zien te vinden. Dat vind ik trouwens wel een van de minder leuke dingen. Na het zien van een “KT” (klein trauma), zoals een enkeldistor­ sie, ben je vaak langer met de brief bezig dan dat je de patiënt gezien hebt… Nachtdienst Afgelopen week had ik mijn eerste nacht­ dienst. Dan sta je er als enige poortarts, zon­ der SEH-arts. Wel zijn er op de SEH drie ver­ pleegkundigen en (meestal) een arts-assis­ tent interne geneeskunde aanwezig. Maar het blijft toch spannend… Je hebt dik twee maanden ervaring, maar nu helemaal alleen                                                  

is toch anders. Nu blijkt maar weer hoeveel je toch even tussen neus en lippen door vraagt aan anderen. Wel heel leerzaam, eigen beslis­ singen nemen. En natuurlijk, als de aangemel­ de patiënt hemodynamisch instabiel is, is het zaak om direct de juiste mensen telefonisch op de hoogte te stellen, zodat deze je op tijd kunnen helpen. De verpleegkundigen zijn allemaal erg ervaren en zijn je meestal al een stap voor. Maar toch, zodra het rustig is, en je je kopje koffie drinkt in de koffiekamer, spookt het in je achterhoofd: “Wat als er zo een erg zieke patiënt komt? Weet ik dan wat ik moet doen?” Tijdens de recentste dienst, ging om 7 uur (nadat er twee uur niks te doen was en ik half slapend op de bank lag) het reanimatiesein ineens af: mijn eerste reanimatie. Je springt overeind en zo ren je ineens door de gangen achter de reanimatiekar, half-wakker, maar vol adrenaline richting een afdeling. Dan sta je na twee uur niks doen, ineens mee te rea­ nimeren. Je weet van tevoren echt niet wat er komt. Dat maakt het spannend, maar toch ook weer een uitdaging. Nog wat groen achter de oren, maar het be­ valt me goed als poortarts. Je ziet in een korte tijd veel ziektebeelden en leert iedere dag weer bij. In het CWZ is er een goede begelei­ ding door de SEH-artsen. Het is een gemoti­ veerd en gezellig team, waardoor ik iedere dag graag naar mijn werk ga. Uiteindelijk wil ik huisarts worden, dus dan is dit een prima voorbereiding. Als huisarts zie je juist deze mensen in de thuissituatie en heb ik straks meer kennis om mensen adequaat in te stu­ ren. Ik kan anderen alleen maar adviseren om als poortarts aan de slag te gaan na de co­ schappen. Het is een nuttige, leerzame, leuke en soms spannende start van je artsencarrière!                                                  

Afschaf numerus fixus: begin van concurrentiestrijd? Aan de populariteit van de studie genees­ kunde lijkt maar geen einde te komen. Er zijn enthousiastelingen in overvloed: af­ gelopen jaar was het totaal aantal aanmel­ dingen 8444, het hoogste van de afgelo­ pen vijf jaar. Vooral Groningen en Amster­ dam zijn erg in trek bij de aankomende studenten. Elk jaar zijn er maar 2850 plaat­ sen in Nederland beschikbaar. Dit houdt in dat bijna twee derde van de middelbare scholieren teleurgesteld zal worden. Is het een idee om de numerus fixus af te schaf­ fen? Of wordt het voor basisartsen dan nog moeilijker om in opleiding te komen bin­ nen het specialisme van hun voorkeur? Door: Maartje Cissen De meningen omtrent dit onderwerp zijn sterk verdeeld. De afgelopen jaren is er al het een en ander veranderd. Vanaf het studiejaar 2010-2011 wordt in Nijmegen de helft van de plaatsen weggegeven middels decentrale selectie, hetgeen ervoor zou moeten zorgen dat er minder studenten uitvallen in de oplei­ ding tot basisarts. In het studiejaar 2011-2012 wordt de numerus fixus voor de studie ge­ neeskunde verruimd naar 3100 plaatsen. En als het aan de Raad voor Volksgezondheid en Zorg (RVZ) ligt, wordt de loting rond 2015 helemaal afgeschaft. Universiteiten zien dit niet zitten, de kwaliteit van het onderwijs is met deze uitbreiding moeilijker te handha­ ven, zowel medisch inhoudelijk als professio­ neel gezien. Universiteiten zijn bang dat ze hun onderwijsniveau niet kunnen behouden, vooral door financiële problemen en het te­ kort aan docenten en collegezalen. Zij den­ ken dat het uitbreiden alleen lukt als er meer geld van het Rijk komt. De raad beveelt aan om, als de numerus fixus verdwijnt, studen­ ten voor een groot deel mee te laten betalen aan hun studie; een hele andere oplossing dus. Volgens de RVZ kan uitbreiding of zelfs afschaffing van de numerus fixus helpen om het tekort aan bepaalde medisch specialisten weg te werken. Er zijn bovendien steeds meer                                     Bron: Arts in Spe, augustus 2010  

medici nodig, omdat mede door de vergrij­ zing de vraag naar zorg toeneemt .Als ook het aantal opleidingsplaatsen voor specialisten in opleiding wordt uitgebreid, ontstaat een licht overschot aan medisch specialisten. Dit betekent kortere wachttijden, meer keuze­ vrijheid voor patiënten, minder druk op de betaalbaarheid en een evenwichtigere relatie tussen ziekenhuis en specialist. Waar laten we de coassistenten? Verschillende faculteiten hebben grote moei­ te om stageplaatsen te vinden voor studen­ ten die beginnen met de klinische fase van hun studie. Dit probleem zal alleen maar toenemen als de numerus fixus wordt ver­ ruimd en speelt vooral in de Randstad. Coas­ sistenten zelf zien wel mogelijkheden om extra plekken te creëren. De eerste optie die wordt aangedragen is het creëren van extra plekken bij specialismen waar tot op heden niet bij alle faculteiten een regulier coschap wordt gelopen, zoals radiologie, pathologie, microbiologie en anesthesie. Verder wordt de capaciteit binnen de sociale geneeskunde niet volledig benut. Je kunt je echter afvragen of deze extra plaatsen niet ten kosten gaan van andere, essentiële coschappen. Andere opties zijn om meer stageplaatsen te creëren in perifere ziekenhuizen en in het buitenland.  Opleidingsplaatsen Hoe zit het met het aantal opleidingsplaatsen tot medisch specialist? Is er een hevige con­ currentiestrijd tussen de net afgestudeerde basisartsen om in opleiding te komen bij het specialisme van hun voorkeur? Het KNMG Studentenplatform onderzocht het afgelo­ pen jaar welke specialisaties het populairst zijn onder geneeskundestudenten. Huisarts­ geneeskunde bleek met 14% het meest po­ pulair, gevolgd door kindergeneeskunde en interne geneeskunde met respectievelijk 13% en 9%. Maar wat bepaalt eigenlijk de keuze voor een specifiek specialisme? De vakinhoud van het specialisme staat met stip op één. Meer dan de helft van de studenten                                     

                   Bron: Arts in Spe, augustus 2010   vindt dat het belangrijkst, gevolgd door de hoeveelheid patiëntcontact, een gevarieerde patiëntenpopulatie en de ervaring tijdens een coschap. Wanneer je de voorkeurcijfers van de student naast de instroommogelijkhe­ den legt wordt het interessant. Het verschil tussen vraag en aanbod is aanzienlijk. De af­ gelopen jaren zijn er na het advies van het Capaciteitsorgaan telkens tussen de duizend en elfhonderd opleidingsplaatsen beschik­ baar gesteld, terwijl met de gegevens uit de enquête er omgerekend zo’n 1500 pas afge­ studeerden een opleiding tot medisch speci­ alist zouden willen volgen. Van die laatste groep kiezen er bijvoorbeeld 295 voor kinder­ arts, terwijl op dit moment jaarlijks maar 40 opleidingsplaatsen voor kindergeneeskunde beschikbaar zijn. Huisartsgeneeskunde is een heel ander verhaal. De verhoudingen lijken gunstig, aangezien 571 van de 4000 respon­ denten dit als voorkeur opgaven en er jaarlijks tussen de zes- à zevenhonderd opleidings­ plekken zijn. Maar deze cijfers geven een vertekend beeld, omdat huisartsgeneeskun­ de ook wordt gezien als het beste alternatief als het bij een ander vak niet is gelukt. Daar­ naast zijn er nog heel veel specialismen die staan te springen om sollicitanten, zoals de opleiding tot specialist ouderengeneeskun­ de. Universiteiten proberen de aankomende artsen enthousiast te maken voor de oude­ ren-, jeugd- en gehandicaptenzorg. Zij laten studenten tijdens hun studie al kennismaken met dit soort disciplines. De populariteit van sommige specialismen maakt dat sollicitatie­ commissies erg kritisch kunnen zijn. De oplei­ ders vinden vooral het sollicitatiegesprek erg belangrijk, gevolgd door de kwaliteit van de sollicitatiebrief, wetenschappelijke publica­ ties en een goede referentie. Zal de numerus fixus over vijf jaar worden afgeschaft en komen er dan ook meer plaat­ sen voor specialisten in opleiding? Naast de vele voordelen zitten er ook een aantal haken en ogen aan het mogelijke toekomstige be­ sluit. Het laatste woord is hierover nog niet gezegd... Literatuur 1. Arts in Spe 2. Medisch contact 3. IBGroep 4. www.mednet.nl

- pagina 11 -

Hebben, hebben, hebben!! Gadgets, iedereen is er dol op. Ook voor de dokter én voor de patiënt zijn er tal van handige technische snufjes. Hier een paar voorbeelden van medische gadgets. Door: Eefje van der Heijden Apps voor de dokter De smartphone is niet meer uit het straat­ beeld weg te denken en ook in de medische wereld wordt er volop gebruik gemaakt van allerlei handige apps. Een app is een program­ ma dat eenvoudig te downloaden is met een smartphone en dat een extra functie toe­ voegt aan de telefoon. Deze naam werd ooit bedacht door Apple, maar is inmiddels de benaming geworden van dergelijke pro­ gramma’s voor smartphones van allerlei merken. Er bestaan apps in vele soorten cate­ gorieën: spelletjes, woordenboeken, autona­ vigatie etc. etc. Ook voor de medische wereld zijn er inmiddels vele apps ontwikkeld. Hierbij een overzicht van enkele veel gebruikte me­ dische apps: - Medische zakkaartjes. Een digitale versie van de bekende zakkaartjes, waarop per specialis­ me een overzicht wordt gegeven over de belangrijkste aandachtspunten wat betreft anamnese en lichamelijk onderzoek. Deze gratis app wordt vooral gebruikt door coas­ sistenten. - CS anesthesia. Met deze app kun je informa­ tie opvragen over (reanimatie)protocollen en geneesmiddelen. Ook kun je door middel van informatie over gewicht en leeftijd van een patiënt de juiste dosering van een medicijn opzoeken. Deze app kost €4.99. - MedCalc. Deze gratis app bevat allerlei me­ dische formules op verschillende specialisa­ tiegebieden. - iRadiology. Dit programma bevat meer dan vijfhonderd casussen waarmee je kunt oefe­ nen in het interpreteren van verschillende radiologische beelden.

Apps voor de patiënt Ook voor de patiënt zijn er verschillende

- pagina 12 -

toepassingen ontwikkeld. Zo is er bijvoor­ beeld Eye-Me, waarmee de patiënt zelf een ECG kan maken en dit kan opsturen naar zijn behandelend arts om het te laten beoorde­ len. Er is een extra apparaatje nodig, een soort sensor waarop de patiënt zijn duimen moet plaatsen. De app in combinatie met dit appa­ raatje kost ongeveer 170 euro. Volgens de ontwikkelaars geeft de uitslag een betrouw­ bare eerste indicatie en is het ideaal voor patiënten die niet in de gelegenheid zijn re­ gelmatig naar hun arts toe te gaan.

                            Andere apps Dit is nog maar een zeer kleine selectie van de talloze medische apps die er in de omloop zijn. Vele van deze apps zijn niet echt nuttig of bruikbaar in de praktijk. Een goed hulpmid­ del om je weg in de wereld van de apps te vinden is de website www.iMedicalApps. com. Hierop vind je beoordelingen van medi­ sche apps op hun bruikbaarheid in de dage­ lijkse praktijk, gegeven door medische stu­ denten en artsen. USB-stick Naast de smartphone zijn er nog andere technische hulpmiddelen die het leven van dokter en patiënt makkelijker kunnen maken. Een relatief simpel middel is de Medikeeper USB-stick. Deze geheugenstick kan gevuld worden met allerhande medische informatie, zoals bloedgroep, allergieën, contra-indica­ ties, ziektes en operaties, medicijngebruik, lopende behandelingen, verzekering, behan­ delend arts, adresgegevens van familie enz. Mocht er een noodsituatie ontstaan zijn de relevante gegevens altijd bij de hand. Echter, niet alleen in noodgevallen is dit handig; ook is het een makkelijke manier om de arts aan de informatie te helpen die hij nodig heeft, zonder dat je dit als patiënt allemaal zelf moet onthouden. Bovendien kan ieder document afzonderlijk beveiligd worden: er kan geko­ zen worden wie welk document mag inzien.

Operatierobot Daarnaast zijn er nog de specialistische tech­ nische snufjes die de behandeling van allerlei ziekten steeds geavanceerder maken. Een voorbeeld dat iedereen wel kent is de opera­ tierobot, die de chirurg helpt operaties nauw­ keurig en veilig uit te voeren. Zo is er bijvoor­ beeld de Da-Vinci robot. Deze robot wordt inmiddels in Nederland regelmatig gebruikt. De robot, die de endo­ scopische instrumenten aanstuurt, wordt door de chirurg bediend aan de centrale console. De chirurg staat dus niet meer bij de patiënt. Dit betekent dat in theorie een ope­ ratie ook op afstand kan worden uitgevoerd. De chirurg hoeft dus niet in het betreffende ziekenhuis aanwezig te zijn. De chirurg kan het operatiegebied driedimensionaal zien op de console. De console zelf heeft twee hand­ grepen en vijf voetpedalen. Hiermee voert hij bewegingen uit die vervolgens vertaald wor­ den in bewegingen van de endoscopische instrumenten. Door de fijne bewegingen die hierbij mogelijk zijn en het duidelijke driedi­ mensionale beeld dat de chirurg tot zijn be­ schikking heeft, is het met behulp van de robot mogelijk een operatie met grote preci­ sie uit te voeren.

Voordelen van deze techniek zijn volgens de chirurgen verder dat je niet, zoals bij conven­ tionele laparoscopie, op een onhandige ma­ nier over de patiënt gebogen staat en dat het door het driedimensionale beeld gemakkelij­ ker is je te oriënteren in de buik dan wanneer er een tweedimensionaal beeld is. Ook de aansturing van de endoscopische instrumen­ ten gaat erg soepel en natuurlijk. Er is meer ruimte om te hechten en om de scoop in de goede hoek te manoeuvreren dan wanneer er een gewone scoop gebruikt wordt. Nu is er nog een chirurg nodig; nog even en wij dokters zijn geheel overbodig! Literatuur 1. Daphne Riksen. Medische Apps. Arts en Auto, september 2010 2. www.iphoneclub.nl 3. www.medikeeper.nl 4. www.nvec.nl 5. www.operatieinfo.nl

Beroemdheden in het rooster: Heberden In de rij van beroemdheden die we tegen­ komen op ons rooster, deze keer Heber­ den. Ook hij blijkt zich in zijn leven met veel verschillende zaken te hebben bezig­ gehouden, en niet alleen met de noduli van Heberden bij arthrose, waarvan we zijn naam allemaal kennen. Door: Marieke Wever William Heberden is in augustus 1710 gebo­ ren in Londen. Hij werd op 14-jarige leeftijd naar het St. John’s College in Cambridge ge­ stuurd, omdat hij op school uitblonk. In 1731 was hij al leraar en in 1739 kreeg hij zijn titel Medical Doctor. De eerste tien jaar van zijn carrière werkte Heberden in Cambridge. Ook in zijn zomervakanties in Scarborough werkte hij als arts. Hij werd zeer gewaardeerd door patiënten en collega’s. In 1746 werd hij lid van het ‘Royal College of Physicians’, en verhuisde iets later naar Lon­ den om toe te treden tot de ‘Royal Society’. Hij hield in Londen een grote praktijk tot hij op 72-jarige leeftijd met pensioen ging. He­ berden is twee keer getrouwd, met zijn eerste vrouw kreeg hij een zoon. Met zijn tweede vrouw kreeg hij acht kinderen, van wie Willi­

am Heberden Junior zijn werk als arts voort­ zette. Tijdens zijn loopbaan zette Heberden zich ervoor in dat artsen uitgingen van hun obser­ vaties en ervaring. Hij was dan ook mede-ini­ tiator van de ‘Medical Transactions’ van de ‘­ Royal society’ waarin artsen hun observaties konden delen.

Literatuur 1. www.wikipedia.org 2. The legacy of William Heberden the Elder (1710–1801), TY Lian and KKT Lim 3. Rheumatology(2004) 43 (5): 664-665

Zijn eigen bijdragen aan deze ‘Medical trans­ actions’ zijn ook belangrijk. Zo publiceerde hij de eerste, zeer goede beschrijving van angina pectoris. Verder heeft hij veel geschreven over preventieve maatregelen, bijvoorbeeld over het filteren of koken van water om de verspreiding van besmettelijke ziekten te voorkomen. In de tijd na zijn pensioen schreef hij een voor die tijd belangrijk boek. Op basis van de aan­ tekeningen die hij in zijn jaren als arts had gemaakt, schreef hij Commentarii de mor­ borum historia et curatione, door zijn zoon vertaald naar Commentaries on The History and Cure of Diseases. In dit werk schreef hij ook een hoofdstuk over arthritis. Als onderscheid tussen jicht en arthrose noemt hij noduli, die later naar hem zijn vernoemd.

Column: Het magnetronisme. Opzij, opzij, opzij. Maak plaats, maak plaats, maak plaats. Wij hebben ongelofelijke haast...   “Een magnetron is uitgevonden als radar voor laagvliegende bommenwerpers, maar is ook erg handig voor het opwarmen van pizza's en hotdogs. Maar wat je niet moet doen, zeggen ze, is er een ei in koken. Maar ja, ze zeggen zoveel.'' (Midas Dekkers, Gefundenes Fressen)   In deze tijden van overvloed heerst er geen overvloed aan tijd. Meer, sneller, harder, hyper. Stel, je bent een huishoudapparaat, gedoemd tot een leven in de keuken van een zogenaamd Nederlands Ikea-gezin; Billy-boekenkast, Klippan-bank en een Dacke-keukeneiland. Geproduceerd om in een handomdraai de heerlijkste gerechten te stomen, een gevarieerd programma om kant-en-klaarmaaltijden op te warmen, en met een beetje geluk kun je eveneens fungeren als grill, oven, kook- en bakma­ chine. Helaas zal in alle waarschijnlijkheid niet van je volledig potentieel gebruik gemaakt worden; het ontdooien van diepvries-producten, opwarmen van kliekjes, koud geworden koffie en kersenpittenzakken zijn de weinig vreugdevolle aspecten van je beperkt bruikbare leven. Desalniettemin heb je een vaste plaats in de keuken en kun je als gebruiksvoorwerp ook niet al te veel eisen stellen... Dat de mensheid er in het geheel nooit had kunnen zijn zónder warmtestraling wordt wel eens vergeten bij het inschakelen van de mag­ netron; ach, we kunnen overal wel bij nadenken, maar of we daar nou zoveel mee opschieten... daar hebben we überhaupt de tijd niet voor. Of zoals Seneca zei: “Wie denken de mensen wel dat ze zijn, dat ze beslag kunnen leggen op mijn tijd? Ik heb al zo'n kort leven.”   De magnetron zou je kunnen zien als metafoor voor de alsmaar sneller wordende maatschappij, en voila daar is mijn term magnetronisme. Wie zijn toch die mensen die frequent gebruik maken van deze uiterst handige keukenaccessoire? Zijn dit luie huisvrouwen, gemakzuch­ tige studenten en haastige yuppen, of juist de zich van hun gezondheid zeer bewuste adolescenten met drukke levens, die liever de magnetron dan de friteuse aanzetten? De magnetron blijkt voornamelijk frequent gebruikt te worden in restaurants, ziekenhuizen, labo­ ratoria en productieprocessen in fabrieken. Als huishoudapparaat werd de magnetron tot een decennium geleden zelden gebruikt in al zijn functies. Gelukkig waren er in de Verenigde Staten fabrikanten die zeer handig op het magnetronisme hebben ingespeeld met de geboorte van de eerste kant-en-klare-maaltijd.                                 En mocht je in een land leven waar de schappen van supermarkten vol staan met kant-en-klare maaltijden, waar elektriciteit beschikbaar is en keukens zijn uitgerust met de meest geavanceerde apparatuur, ja dan kan de magnetron een zeer gedienstige metgezel zijn in je drukke leven. Een doe-meer-met-je-magnetron-boek mag dan ook niet ontbreken op de kookboekenplank, want voeding moet wel eetbaar blijven natuurlijk. Het gaat om de balans tussen fast en slow food. De ene dag een voedzamere maaltijd dan de andere, zo nu en dan een vegetarische hap of een stuk biologisch vlees (om te laten zien dat we bewust kiezen) en een bak met kant-en-klare spaghetti carbonara voor in de magnetron: het mag en kan hier allemaal. Conclusie: het magnetronisme is zo slecht nog niet in tijden zonder overvloed aan tijd.   Lidewij Overweg

- pagina 13 -

- pagina 14 -

Beste coassistent,

Check onze website

Overvloed aan tegenslagen

                          www.ko-raad.nl

De winter staat zoals ieder jaar weer te trappelen om zijn koude temperaturen en natte dagen te kunnen verspreiden over ons kleine landje. ’s Ochtends is de motivatie om onder de lakens vandaan te komen nog net even iets verder te zoeken dan gewoonlijk. Ikzelf ben nooit echt een ochtendmens geweest, maar als ik de wind door de kieren van het huis hoor gieren en de ijsbloemen op de ramen staan heb ik nog net even iets meer moeite om op te staan.

Vacature

Als ik me dan eindelijk aan mijn eigen nekvel uit het warme bed heb kunnen sleuren, hinkel ik in niets anders dan mijn versleten onderbroek en met het kippenvel van mijn nek tot aan mijn grote teen naar de net-een-tikkie-te-vieze-badkamer. Op het schoonmaakrooster zie ik dat ik deze keer niemand anders dan mijzelf kan verwijten dat de badkamer in deze staat van hygiëne is. Snel pak ik de zwarte BIC-pen die aan een oude bruine schoenveter naast het schoonmaakrooster hangt en wissel ik mijn naam met die van mijn huisgenoot met de ge­ dachte dat hij toch nooit weet wie wanneer aan de beurt is.

Vanaf januari komt de functie Bestuurslid Website en PR vrij, nu in de handen van Eef Hendriks. Hij gaat de Ko-Raad verlaten dus zijn we opzoek naar een nieuw enthousiast bestuurslid! Lijkt jou dit wat? Lees meer op de site en stuur je sollicitatie voor 20 december naar [email protected]!

Rillend als een klein jongetje bij het schoolzwemmen sta ik te wachten tot het warme water uit de roestige Grohe-kraan stroomt. Na drie keer teleurgesteld mijn rechterhand onder de koude kraan vandaan te halen, rest mij niets anders dan te concluderen dat de geiser boven op zolder weer moet zijn uitgewaaid. Even vrolijk als altijd loop ik de badkamer weer uit en sta met 4 grote passen in dezelfde versleten onderbroek boven op zolder waar ik mijn werkdiagnose ook daadwerkelijk kan bevestigen. Ik pak het luciferdoosje van de geiserrand en vraag me tegelijkertijd af waarom de producenten van die dingen het gat voor de vlam altijd helemaal onderaan het apparaat maken. Lichtelijk geïrriteerd ga ik voor de derde keer die week met het doosje Zwaluw-luci­ fers in mijn rechterhand plat op mijn buik voor de geiser liggen. De techniek van het luciferal-liggend-op-je-buik-met-bevroren-vingers-aanstrijken heb ik ondertussen feilloos onder de knie en met een soepele beweging vat het rode zwavelkopje vlam en druk ik op de gas­ toevoerknop van mijn altijd zo betrouwbare geiser. De blauwe waakvlam schiet weer aan en met een voorzichtige zucht van opluchting loop ik terug naar de douche. Na twee seconden vloeit het warme water door de kuip en werp ik een blik op de Playmate-poster uit november ’93 waarop het model poseert in een prachtig sneeuwachtig landschap. Zij heeft het blijkbaar nooit koud, denk ik bij mezelf als ik onder de warme douche stap. Eenmaal afgedroogd en aangekleed hervat ik mijn ochtendritueel. Soepel drukt mijn linker­ hand op het koffiezetapparaat terwijl mijn rechterhand het brood uit de kast eronder grist. Buiten zie ik op het dak van de benedenburen de vlagen regen over de stad trekken. Na mijn ontbijt pak ik de tandenborstel om voor de 10e keer te constateren dat de tandpasta bijna op is. Met twee handen druk ik het aller-, aller-, allerlaatste beetje uit de tube en kijk gespan­ nen op de klok die half 8 aantikt. Buiten word ik direct geconfronteerd met mijn miskoop van de eeuw: een winterjas zonder capuchon. De regen trekt al door mijn broek heen nog voordat ik over het Keizer Karelplein fiets. Aan het einde van de Anna staat het Radboud-ziekenhuis rustig te wachten om zijn duizenden werknemers weer te kunnen omarmen. Haastig groet ik de portier, loop met flinke pas naar de kleding-automaat en vraag digitaal om een droge witte broek. De altijd even nutteloze videocamera laat me ook deze ochtend weer zien hoe mijn gevraagde kle­ dingstuk wordt geselecteerd en via allerlei transportsystemen het uitgiftepunt van de auto­ maat binnen glijdt. Op de co-kamer wissel ik snel van broek en haast me naar de poli om vervolgens net op tijd de eerste nieuwe patiënt te kunnen zien. Ondanks het gejaagde gevoel in mijn gehele lichaam zeg ik met alle mogelijke rust en een half oog op de oranje status: “Euhh..Meneer Van Diepenma, u bent aan de beurt...” In deze tijd van regen, kou, vierkante NS-wielen en donkere dagen, heel veel succes met je coschappen! Tom Arends voorzitter Ko-Raad Nijmegen

Ko-Raad bestuur '10/'11, v.l.n.r.: Tom Arends, Emmi Broenen, Suzanne van Crom­ voirt, Eef Hendriks, Margriet de Bont

Agenda December 07-12-'10:  Cursus Antibioticabeleid 08-12-'10:  Voortgangstoets 15-12-'10:  Tropicoavond 20-12-'10:  Deadline sollicitatie Ko-Raad 25-12 t/m 09-01-'11: Kerstvakantie Januari 10-01-'11:  ALV Ko-Raad 17-01-'11:  Lezing "Basisarts en dan?' Februari 07-02-'11:  ALV Ko-Raad 23-02-'11:  Voortgangstoets Maart 04-03-'11:  CoStaCie feest 07-03-'11:  ALV Ko-Raad 2010 16-03-'11:  Cursus Anti-stolling

Heb je vragen, tips, klachten, op- of aanmerkingen? Je kunt ons mailen via [email protected]. En kijk voor meer informatie, het laatste nieuws, geplande activiteiten, coschap-tips en nog veel meer op www.ko-raad.nl!

- pagina 15 -

Reistip: Terra australis incognita... Australie! Australië werd oorspronkelijk Terra Au­ stralis incoginita genoemd: het onbeken­ de Zuideiland. Inmiddels is het bereikbaar binnen 30 uur vanaf Schiphol en is Austra­ lië alles behalve onbekend. Een groot aantal backpackers gaat maanden Down Under, zo ook veel geneeskundestuden­ ten. Maar eenmaal coassistent, zijn de vrije weken spaarzaam. Deze reistip is ge­ baseerd op eigen ervaring: een overvloed aan indrukken tijdens vier vrije weken. Door: Suzanne van Cromvoirt

Steden Australië kent meerdere grote steden, opval­ lend zijn de Central Business Districts (CBD's) ­ die je van ver ziet oprijzen uit het landschap.  Sydney en Melbourne zijn wereldsteden met respectievelijk ruim 4 en 3 miljoen inwoners. Het zijn levendige steden waar 'oude' gebou­ wen worden afgewisseld met blinkende wolkenkrabbers. De Victoriaanse stijl en in­ richting zijn afgekeken van Europese hoofd­ steden zoals Londen. Zo vind je bijvoorbeeld in Sydney het Queen Victoria Building en het Hyde Park. Melbourne heeft net wat meer charme, maar Sydney heeft haar prachtige Opera House en de Botanic Gardens met 40.000 flyin' foxes, grote vleermuizen die ten tijde van zonsondergang over de haven uit­ vliegen.  Wanneer je de stad verlaat, kom je in de wijde Australische wereld: wegen die zo recht mo­ gelijk zijn aangelegd in een 'leeg' lang­ schap. Je kan kilometers rijden zonder ie­ mand tegen te komen. Vergeet niet dat je links moet rijden en geniet van het uitzicht! Iets wat je gezien moet hebben is de Blue Mountains, een nationaal park op 2 uur af­ stand van Central Sydney. Honderden kaka­ toes verwelkomen je en er zijn verschillende wandelroutes met mooie uitzichten.  De zuidkust Eén van de hotspots van Australië vind je aan de zuidkust. Zo’n 100 kilometer ten ZuidWesten van Melbourne begint, bij het surf­ stadje Torquay, de beroemde Great Ocean Road, afgekort B100: een steile en bochtige kustweg tussen mooie kustplaatsen als Lor-

- pagina 16 -

 

ne, Apollo Bay en Warrnambool. Na elke bocht verbaas je je over spectaculaire uitge­ zichten en tussen alle kliffen van afgesleten zandsteen vind je mooie stranden. Onderweg zijn veel natuurverschijnselen te zien, zoals de Lord Ard Gorge en de London Bridge: het re­ sultaat van duizenden jaren erosie veroor­ zaakt door wind, regen en de stormachtige oceaan. De populairste attractie is de Twelve Apostles, al is deze nu nog maar met acht! Als kroon op de rit kun je met een beetje geluk walvissen spotten tussen de maand mei en september. Na 243 kilometer eindigt de GOR in het plaatsje Allansford. Verder richting Adelaide kun je naar Kangaroo Island waar je alle natuurschoon van Australië op één eiland vindt, houdt er rekening mee dat de veerboot de duurste ter wereld is: 160 dollar met een auto! The Red Centre In het midden van het continent ligt het stadje Alice Springs, uitvalsbasis voor een trip naar het visitekaartje van Australië: Uluru, Aboriginal voor Ayers Rock. Deze rode mono­ liet is een bijzonder stuk steen, vooral ten tijde van zonsopgang en zonsondergang, wan­ neer hij elke minuut van kleur verandert. Misschien nog wel mooier dan Uluru zijn de rotsen van The Olgas, of Kata Tjuta. Het Ulu­ ru-Kata Tjuta National Park waar je beide rotsformaties vindt, is van grote waarde voor de oorspronkelijke bewoners, de Aboriginals. Het beklimmen van Uluru is dan ook een be­ lediging voor de Aboriginal-cultuur en bo­ vendien gevaarlijk. Ga vanaf Alice Springs mee met een begeleide tour, slaap in een dikke slaapzak onder de sterrenhemel en leer koken op een kampvuur! Blijf daarna niet te lang hangen in Alice Springs, er is weinig te doen en het is niet veilig voor toeristen.    

Het tropische Noorden Vanaf Alice Springs kun je doorreizen naar het tropische noorden. Er gaat een trein, The Ghan, maar in slechts 2,5 uur ben je met het

vliegtuig in Darwin. Deze hoofdstad van het Nothern Territory, met een mix aan culturen, ligt dichter bij Bali dan bij Bondi Beach (Syd­ ney) en is daarmee een uithoek van Australië. De stad zelf is niet bijzonder, maar met een goed uitgaansleven kun je de tijd tussen de trips naar Kakadu, Katherine en Litchfield National Park overbruggen. Kakadu is het populairste park, zeer bijzonder en enorm (even groot als België, dus neem de tijd). Je ziet er krokodillen en honderden vogels, rotsplateaus, steile rotswanden, watervallen, billabongs, lange rivieren en termietenheu­ vels. Het klimaat is voor ons Nijmegenaren niet het meest aangename: in de winter (mei tot en met oktober) is het ‘droge seizoen’, maar met gemiddeld 30 graden en een lucht­ vochtigheid van 70% is het behoorlijk zweten. In de zomer (november tot en met april) is Australië heet en droog, maar zijn er in het noorden dagelijks cyclonen. Er zijn dan wei­ nig toeristen en de beschermde natuurgebie­ den zijn voor een groot deel gesloten. Ver­ geet dit niet bij het plannen van je reis en neem muggenspray mee! De East Coast en het Great Barrier Reef Zon, zee, strand en feest vindt je aan de oostkust, je komt er veel backpackers tegen die van Cairns naar Sydney reizen. De prach­ tige surfstranden, de Whitsundays en Fraser Island zijn populair. De Withsundays vormen een groep van bounty-eilanden en het Great Barrier Reef is niet ver weg. Vanaf bijvoor­ beeld Airlie Beach vertrekken dagelijks tien­ tallen zeilboten. Snorkelen en duiken kan echter ook vanaf Cairns, zoek een tour uit waarbij je een nachtje op het rif slaapt! Voor regenwoud kun je naar Cape Tribulation: where the Rainforest meets the Reef. Een mooie kustweg van ongeveer 100 kilometer ­ brengt je naar The Cape, verder noordwaarts heb je een 4-wheeldrive nodig! In Cairns zelf kun je goed stappen en slapen in één van de grootste hostels in Australië, Gilligans! Je kater kun je uitslapen aan de Lagoon, een openbaar zwembad aan de boulevard, want zoals op meer plekken in Australië kun je ook hier niet de zee in vanwe­ ge bijvoorbeeld kwallen. Australië is een ex­ periment van Moeder Natuur en als Nederlan­ der houden we niet van giftige spinnen, slangen, haaien en salty's (zoutwater kroko­ dillen). Zolang je luistert naar de locals en let op de waarschuwingsborden valt het alle­ maal mee! Buiten de grote steden, zoals Sydney en Melbourne is er in Australië heel veel ‘niks’, een fijne afwisseling op het drukke leven als co in een hectisch ziekenhuis in het volle Nederland. Kortom in Australië een over­ vloed aan overweldigende landschappen, kangoeroes, ander wildlife, ruimte, rust en party mogelijkheden, voor hen die steden­ trips niet op nummer 1 hebben staan!

Gedragsveranderingen tijdens de feestdagen De feestdagen; de één draait het hele jaar door Mariah Carey – All I want for Christ­ mas omdat ie er maar niet genoeg van kan krijgen, terwijl de ander het liefst ver in zijn dekens wegkruipt om een diepe winter­ slaap te houden tijdens de maand decem­ ber. Tijdens mijn verdieping in het gedrag van onze bevolking tijdens deze heugelij­ ke dagen, stuitte ik op een paar opzienba­ rende feiten. Door: Mijke Pelkman

Om maar vrolijk te beginnen: depressie. Hoewel wij allemaal denken dat de suïcide activeit bij depressieve patiënten rond deze “most happiest time of the year” toeneemt, blijkt het tegendeel waar. De Depressielijn van stichting Pandora, de stichting voor ie­ dereen bekend met psychische problemen, draait weliswaar overuren tijdens de Kerstda­ gen, maar een echte stijging van het aantal zelfmoordpogingen wordt niet gezien. Deze komt vooral aan het begin van de zomer. Deze periode waarin iedereen plezier gaat maken zien de depressieven vol afgunst tegemoet. Om nog maar even in de gezellige sfeer te

blijven: het verbreken van relaties. Volgens onderzoek van de Amerikaan David McCand­ less worden de meeste relaties verbroken in de twee weken voor kerst. Hij gebruikte meer dan 10000 updates in de relatie-status van leden van dé sociale media site Facebook om dit te onderzoeken. Daarentegen vond hij dat de minste relatiebreuken plaatsvinden tij­ dens eerste kerstdag. Je kunt op deze bevin­ dingen natuurlijk tientallen theorieën losla­ ten, maar wie denkt er tijdens eerste kerstdag nou aan het het uitmaken van een relatie? Laat staan het veranderen van je ‘relation-mo­ dus’ op Vleesboek. Verklaring voor het feit dat veel mensen de brui geven aan hun relatie vlak voor kerst vind ik lastiger te bedenken. Wellicht schaamte voor de (schoon)familie..? Of teveel naar de song “Last Christmas” van Wham geluisterd (Last Christmas, I gave you my heart, But the very next day, You gave it away...) Een ander mooi voorbeeld van typisch ‘feest­ dagen-gedrag’ is het smsen/bellen tijdens oud & nieuw. Zodra de prachtige Chinese fonteintjes en 100.000 klappers worden afge­ stoken, grijpt Nederland massaal naar zijn mobiele telefoon. Vorig jaar werden er om 0.00 uur bij de grootste providers KPN en Vodafone respectievelijk 23,5 en 22,1 miljoen smsjes verstuurd. Het feestgedruis en geknal buiten maakt dan ook dat relatief minder gebeld wordt (10,5 miljoen belminuten bij KPN, met een gemiddelde gespreksduur van 1,5 minuut). Bij onguur weer wordt er volgens Vodafone een lichte stijging gezien van het aantal belminuten. Ikzelf heb dit massale gedrag nooit begrepen. Waarom zou ik het speciale 12-uur moment voorbij laten gaan door het intikken van nummers op mijn mo­ biel? Echter de providers verwachten dit jaar weer een stijging van miljoenen, terwijl ikzelf gok op een daling. Met de opkomst van

Twitter (de kansmaker op het nieuwe Van Dale Woord) en pingen, denk ik dat deze miljoenen aanzienlijk zullen kelderen.

Over het meeste herkenbare gedrag heb ik het nog niet gehad: de goede voornemens. Maar ik denk dat ik daar ook kort over kan zijn. Met stip op één staat ieder jaar weer afvallen, meer bewegen en gezonder eten. Op de voet gevolgd door het stoppen met roken. Hoewel ik nooit echt vertrouwen heb in goede voor­ nemens, blijken ze toch wel degelijk baat te hebben. Zo houdt bijna 60% van de mensen die in het nieuwe jaar nieuwe beloften maak­ ten, ze nog steeds vol. En maar liefst 70% van de mensen die in 2009 werden aangestoken door het Sonja Bakker-virus en dus wilden afvallen in dat jaar, vielen gemiddeld maar liefst één tot tien kilo af. Hierbij moet ik dan wel zeggen: behaalde resultaten in het verle­ den, bieden geen garantie voor de toekomst. Ik wens jullie een gelukkige kerst, een spette­ rend nieuwjaar en ‘gedraag’ je!  Literatuur 1. http://edition.cnn.com/2010/TECH/social. media/11/02/facebook.breakups/index.html 2. www.stichtingpandora.nl 3. www.anp.nl

Abstract Functional outcome differences between glenohumeral osteoarthritis and severe fractures of the proximal humerus treated with shoulder arthroplasty Bont de MA, Verhoeff SR, Woodman RJ, Wallwork NA, Jaarsma RL, Department of Orthopaedics, Flinders Medical Centre, Adelaide, Australia. OBJECTIVE: The purpose of this study is to compare the post-operative outcomes of patients with osteoarthritis and patients with a severe fracture of the proximal humerus after one of the three most commonly used shoulder replacements. MATERIALS AND METHODS: A consecutive series of 61 shoulders (59 patients) were treated with a shoulder replacement between January 2003 and January 2009. Patients with previous shoulder replacement surgery or an infection were excluded. Patients were divided into two groups: glenohumeral osteoarthritis (n=44) and severe fracture of the proximal humerus (n=17). Clinical analysis with use of the American Shoulder and Elbow Surgeons (ASES) assessment, health status EQ-5D questionnaire, level of satisfaction and active range of motion (ROM) for forward elevation, abduction and external rotation. Also pre-operative radiographs and post-operative radiographs were analysed. RESULTS: There is a marked difference in ROM when comparing the fracture and osteoarthritis group. There is a significantly better active forward elevation in the osteoarthritis group: 125±41 versus 72±32 of the fracture group (p=0.001). The groups were further subdivided with a diagnosis of delayed fracture management and revision surgery having an ASES of respectively 42 and 46, which are inferior to the ASES scores for acute fracture group 73 and osteoarthritis group 74. CONCLUSIONS: Our results are comparable with the findings described in previous reports. The fracture group has a worse outcome than the osteoarthritis group. Revision and delayed treatment for fracture result in even poorer results. Use of the reversed prosthesis for severe fracture of the proximal humerus might be a suitable option, although there are no long-term outcomes yet to support the use of this prostesis.  

- pagina 17 -

Eerlijk delen Duurzaam en maatschappelijk verant­ woord ondernemen is ‘hot’ en het begrip consuminderen is volledig ingeburgerd in onze maatschappij. Deze bewustere werk­ wijze lijkt een trend die zich de laatste jaren steeds meer heeft ontwikkeld. In deze Status Co twee initiatieven die aan deze verandering hebben bijgedragen.

                                                      voedsel dagelijks per persoon worden gege­ ten: 267 gram tarwe, 273 gram rijst, 275 gram maïs, 60 gram gerst, 95 gram overige granen, 135 gram aardappelen, 164 gram wortel-en knolgewassen, 27 gram peulvruchten, 288 gram groenten, 204 gram fruit, 254 gram ruwe suiker, 258 gram melk, 60 gram vis en 49 gram (keuken) olie.

Door: Elke van Herpen   Wereldmaaltijd Veel studenten zullen bij het begrip ‘Wereld­ maaltijd’ al snel denken aan de handige pak­ ketjes uit de supermarkt waarmee je in een handomdraai een voedzaam en, zeker voor studentenbegrippen, appetijtelijk kostje op tafel kunt zetten. Toch dekt deze omschrij­ ving de lading van het begrip niet volledig. De Wereldmaaltijd, een initiatief van stichting WereldDelen, wil aandacht vragen voor het wereldvoedselprobleem. Overvloed en over­ consumptie in het rijke Westen en ondervoe­ ding in veel landen rond de evenaar vormen al jaren een bekend probleem. De oorzaak ligt vooral bij een ongelijke verdeling van de voedselproductie. Volgens de Food and Agriculture Organization (FAO) van de Vere­ nigde Naties lijden er dagelijks meer dan 800 miljoen wereldburgers honger. In 2003 heeft de FAO berekend wat de mondiale voedsel­ productie is en wat iedere wereldburger per dag zou moeten kunnen eten als het voedsel gelijk verdeeld zou zijn over de wereld. De maaltijd die je op basis van die cijfers zou moeten kunnen bereiden, wordt de Wereld­ maaltijd genoemd. Deze maaltijd laat zien dat De opmerkelijke lezer heeft vast al gezien dat er meer dan voldoende voedsel is voor ieder­ de Wereldmaaltijd geen vlees heeft meege­ een, mits er eerlijk gedeeld wordt. Volgens rekend. Dat is een bewuste keuze, aangezien schattingen kan onze aarde zelfs voldoende overconsumptie van vlees, met name in het opbrengen om de dubbele wereldbevolking Westen, een van de belangrijkste oorzaken is te kunnen voeden. van het wereldvoedselprobleem. Een oor­   zaak daarvoor is bijvoorbeeld dat op vrucht­ Wie denkt dat het nuttigen van een Wereld­ bare landbouwgronden vaak veevoederge­ maaltijd betekent dat hij vooral op een hout­ wassen zoals soja en tapioca worden geteeld je moet bijten, heeft het mis. Er kunnen bij een voor de export. Dit belemmert dat de lokale eerlijke verdeling de volgende hoeveelheden bevolking hier eigen gewassen kan verbouw          Voedselcrisis in cijfers         - In 2009 leden 1,02 miljard mensen honger.   Dat is het grootste aantal sinds 1970. De Oceaan en in Afrika. 70% leeft op het   meerderheid van hen woont in Azië, rond de stille     platteland.   80% van haar budget aan voedsel.   - De arme bevolking in ontwikkelingslanden spendeert   In Nederland varieert dit van 10 to 15%, afhankelijk van het inkomen.     40% van het aardoppervlak wordt gebruikt voor landbouw. Dat is genoeg om 12 miljard       mensen te voeden, op voorwaarde dat we betere   politieke keuzes maken. geformuleerd was het halveren van het   - Een van de millenniumdoelen die in 2000 werden   aantal mensen dat honger lijdt tegen 2015. Sinds 2015 lijden er 150 miljoen mensen meer     honger. Het laatste jaar is er voor het eerst een daling zichtbaar.     per jaar zo’n 165 kilo voedsel weg. Dit   - Een gemiddeld Nederlands gezin gooit gemiddeld   is ongeveer zes winkelwagentjes vol. Drie hiervan bevatten brood-, vlees- en drankresten.     De andere drie wagentjes zitten vol met voedsel dat nog in de verpakking zit.             Bron: FAO, Wereldbank, Oxfam International  

- pagina 18 -

                                                      en. Ook ons land maakt zich hier schuldig aan. Nederland maakt in ontwikkelingslanden veelvuldig gebruik van landbouwgrond voor veevoedergewassen, wel twee- tot driemaal zoveel als in ons eigen land.   Over smaak valt niet te twisten. De Wereld­ maaltijd zal wellicht niet bij iedereen in het juiste keelgat glijden. Toch loont het de moeite om eens een Wereldmaaltijd te berei­ den en eens te zien wat er allemaal mogelijk is als je eerlijk deelt.       Voorbeeld van een wereld  maaltijd     Voorafje: Kleurige maïssoep.   Hoofdgerecht: Zilvervliesrijst met kikker­    erwten-pindaballetjes, gestoofde kool,   pindasaus en salade met witlof, wortel en   appel.   Dessert: Yoghurt met appel, muesli, ho­   ning of suiker.      Mondiale voetafdruk Een ander duurzaam initiatief is de mondiale of ecologische voetafdruk, een manier om te berekenen hoe groot het oppervlak op de aardbol is die je als individu bezet. Dit initiatief staat stil bij de uitputtelijkheid van grondstof­ fen en bruikbare landbouwgronden. Dit klinkt ingewikkeld, maar is gebaseerd op be­ grijpelijke principes. Iedereen gebruikt een deel van de ruimte op aarde. Deze hoeveel­ heid wordt bepaald door de mate van con­ sumptie, uitgedrukt in de ecologische voetaf­ druk. Deze voetafdruk werd bedacht door twee Canadese onderzoekers en geeft aan

hoeveel oppervlakte land er nodig is voor alles wat we produceren en aan afval achter­ laten. Met behulp van dit rekenmodel is het mogelijk om met een getal (in hectares) uit te drukken hoeveel oppervlakte per persoon dat is. De voetafdruk is voor een deel geasso­ cieerd met voeding, maar het is bijvoorbeeld ook van belang welk vervoersmiddel je ge­ bruikt en in welke mate vlees op je menu staat. Alles wat we eten, dragen en kopen moet ergens geproduceerd en vervoerd worden en draagt zo bij aan onze voetafdruk. Voetafdrukken kunnen niet alleen voor indi­ viduen berekend worden, maar ook voor verschillende landen. Wat daarbij direct op­ valt is dat de voetafdruk van Westerse landen veel groter is dan die van armere landen. De Verenigde Staten zijn koploper. Als iedereen op aarde zou leven als de gemiddelde Ame­ rikaan, dan waren er vijf wereldbollen nodig. Ook hier gaat het dus om een ongelijke ver­ deling over de verschillende werelddelen, net zoals bij het wereldvoedselprobleem. Als alle bruikbare ruimte op aarde verdeeld wordt over de totale wereldbevolking en we de natuur ook wat ruimte geven om te overle­ ven, dan is er voor elke wereldburger gemid­ deld 1,8 hectare beschikbaar. Dit staat gelijk aan ongeveer drie voetbalvelden.       Voetafdruk van de inwoners   van verschillende landen     Noord-Amerika      9,6 hectare   België                        5,6 hectare   Nederland               4,4 hectare   Hongarije                3,5 hectare   Turkije                      2,1 hectare   China                        1,6 hectare   Kenia                         0,8 hectare   India                          0,8 hectare      Bron: www.voetenbank.nl   Beide initiatieven tonen dat het Westen pro­ fiteert van de producten van onze aarde. We verbruiken meer van wat zij te bieden heeft en laten daarbij ook nog eens veel meer rommel achter voor onze nakomelingen. In onze drukke levens valt het niet mee om continu stil te staan bij een oneerlijke verde­ ling van de voedselproductie en bij een duurzaam leefpatroon. Toch hoeven kleine aanpassingen niet veel tijd en energie te kosten. Het uitrekenen van je ecologische voetafdruk duurt bijvoorbeeld maar enkele minuten (www.voetenbank.nl). Zo kun je zien of je op de goede weg bent. Een sinterklaasof kerstcadeautje van Fair Trade is snel ge­ kocht en ook is het niet moeilijk om je verwar­ ming een graadje terug te draaien en een iets dikkere trui aan te trekken. Wellicht helpen de tips onder dit artikel je een beetje op weg naar    

een groenere en eerlijkere leefstijl en kun je   hier tijdens de komende feestdagen al wat   mee. Want eerlijk is eerlijk, ‘samen delen’ is en   blijft een mooie kerstgedachte.       Literatuur   1. Irene Kosman, Wereldmaaltijd: Overvloe­   dig maar eerlijk, Ravage, oktober 2002   2. Stichting Werelddelen, www.wereldmaal­   tijd.nl   3. Oxfam solidariteit, Welke oplossingen zijn   er voor de voedselcrisis?, Globo, maart 2010   4. De kleine Aarde, www.voetenbank.nl                   Tips voor een groener en eerlijker studentenleven       - voedsel van het seizoen kopen     - biologisch eten en drinken (weinig bestrijdingsmiddelen,   diervriendelijk, geen toegevoeg­   de synthetische kleur-, geur-, en smaakstoffen en   conserveringsmiddelen)   - minder vlees eten     - gebruik maken van producten van Fair Trade     - producten zonder of met een eenvoudige verpakking   kopen   - grootverpakkingen kiezen      - hersluitbare verpakkingen kiezen     - boodschappenlijstje maken en je daar vervolgens   in de supermarkt ook aan houden   - voedingsrestjes zoveel mogelijk opmaken     - kleding van natuurlijke materialen kopen (katoen,   wol, linnen, zijde) i.p.v. synthetische   stoffen die van aardolie gemaakt zijn     - afbreekbare schoonmaakmiddelen gebruiken    - hervulbare shampooflessen etc. kopen (bij de  Bodyshop bijvoorbeeld)   - een bril of contactlenzen kopen die je jaren kunt  dragen i.p.v. maandlenzen of wegwerplen­   zen     - boodschappentas meenemen zodat je geen plastic   tas nodig hebt   - zuinig zijn met papier, sticker op de deur tegen   reclame, etc.   - afval scheiden, bijvoorbeeld oud papier, glas, klein   chemisch afval, groenafval, etc.   - afgedankte kleding aan inzamelingen meegeven     - ongebruikte of nog goed bruikbare spullen naar   de kringloopwinkel brengen                                                                                                                    

- pagina 19 -

Vind een baan Voor een studiegenoot en ontVang een bonus Van 250 euro! A bKV is op zoek naar basisartsen psychiatrie. Attendeer je collega, studiegenoot, vriend, vriendin, kennis of iemand anders uit je netwerk op een van bovenstaande functies. Weet jij een geschikte kandidaat, dan ontvang je bij een succesvolle match een bonus van 250 euro. Zonder dat je hier verder iets voor hoeft te doen! Neem voor meer informatie en de voorwaarden contact op met BKV.

bKV traineeship, iets Voor jou? A Zou jij als net afgestudeerde arts de mogelijkheid willen hebben gedurende twee jaar een viertal verschillende betaalde werkerva­ ringen op te doen alvorens je uiteindelijk een bewuste keuze wilt maken voor je verdere specialisme of loopbaan? Dan is het BKV Traineeship iets voor jou!

bKV job alert Wil je automatisch het meest recente vacatureaan­ bod per email ontvangen? Meldt je dan aan voor de BKV Job Alert. BKV houdt je vervolgens regel­ matig op de hoogte van vacatures die passen bij jouw wensen en voorkeuren. werkvoorartsen.nl Onze website www.werkvoorartsen.nl kan een belangrijke bijdrage leveren aan jouw volgende stap in je carrière. Hier vind je alle (tijdelijke) vacatures voor basisartsen, medisch specialisten en managers in de zorg in Nederland en in het buitenland. A06512_MFVN_FC210x297.indd 1

- pagina 20 -

BKV heeft contacten binnen de volle breedte van de geneeskunde. De traineeplaatsen zijn dan ook verdeeld over verschillende spe­ cialismen en organisaties. Naar aanleiding van jouw wensen en voor­ keuren en de mogelijkheden in de regio bepalen we welke plaats het beste bij je past. Interesse of meer informatie? Neem dan contact op met BKV. neem voor nadere informatie contact op met bKV op + 31 (0) 888 – 22 55 88 of bezoek onze website

www.werkvoorartsen.nl ook kun je een e-mail sturen naar [email protected]

BKV • Oranjesingel 2 • Postbus 2178 • 4800 CD Breda T 0888 - 22 55 88 • F 0888 - 22 55 99 • KVK 20104894 • E [email protected]

19-11-2010 15:12:08

Co van de maand: de Nieuwjaarsduik! De één slaapt tot drie uur ’s middags zijn roes uit, de ander gaat naar een verplichte Nieuwjaarsbrunch. En maar liefst zo’n 25.000 Nederlanders beginnen het nieuwe jaar met een verfrissende Nieuwjaarsduik. De zwemmer Ok van Batenburg besloot op 1 januari 1960, samen met een aantal leden van zijn zwemvereniging, als eerste een duik te nemen in de Noordzee. Inmid­ dels heeft hij al dertig duiken op zijn naam staan. Teun van de Ven uit cogroep 125 is goed op weg. In 2002 en 2006 was hij één van de vele bikkels die een ijzige plons maakte. Wij zochten Teun op en vroegen hem naar zijn ervaringen. Door: Maartje Cissen Hoe is het idee van een Nieuwjaarsduik ontstaan? 'Meedoen aan de Nieuwjaarsduik is eigenlijk simpelweg een keer door een vriend van mij in de groep gegooid. Uiteraard reageerde ik daarop met: ‘’ja dat lijkt me wel gaaf!’’. En voordat je het weet zit je eraan vast.' Hoe hebben jullie je voorbereid op deze duik? 'Een vriend van mij had zijn vader zover ge­ kregen om ons 's ochtends vroeg, op 1 janu­ ari 2002, naar Scheveningen te rijden. Dus zo gezegd zo gedaan. En daar stonden we dan, bijna een uur te vroeg op de locatie, met vijf enthousiaste, Brabantse jonge mannen en één vader als publiek. Met nog menig alcohol in ons bloed leek het ons ontzettend grappig om met een watervaste stift het woord U N O X ! over onze vijf ruggen te verdelen en op onze borst reclame te maken voor het mooie                                              

plaatsje "Beek en Donk". Na zo'n drie kwartier in onze zwembroek met onze Unox muts op over het strand te hebben gelopen, begon dan eindelijk het spektakel. Het was inmid­ dels behoorlijk druk geworden op het strand van Scheveningen en iedereen verzamelde zich voor het podium. Op dit podium stond een aerobics instructrice die ervoor ging zorgen dat alle deelnemers goed voorbereid, wakker en vooral warm het water in zouden rennen. Rond 11.59 uur konden we gaan af­ tellen om vervolgens gezamenlijk het water in te rennen.' Wat ging er door je heen toen je de duik maakte? 'Je rent met een enorme groep mensen op de zee af. Eenmaal met de voeten in het water heb je het koud. Stel je de aller-koudste situ­ atie voor die je kunt verzinnen.... en dan een stuk minder erg. Het valt eigenlijk best mee. Wat echter niet meeviel was rennen totdat je kon gaan zwemmen, de kust bij Schevenin­ gen loopt nou bepaald niet steil af! In de veronderstelling dat iedereen wel eens de zee in gerend is, kun je je voorstellen hoe ver­ moeiend het is een heel eind met enkel je onderbenen in het water rond te rennen. Maargoed uiteindelijk de duik! Daar gaat het tenslotte om. Tja het is koud, maar och daar kwamen we ook voor, een "frisse Nieuwjaars­ duik". Op dat moment realiseer je dat je na­ tuurlijk niet onder kunt doen voor je vrienden en blijf je achteloos baantjes trekken omdat je nou eenmaal ontzettend stoer bent. Maar gelukkig komt al snel de kustwacht eraan scheuren in een boot met de boodschap dat iedereen het water uit MOET!! Daar loop je dan op het strand in je inmiddels natte                                                  

zwembroek met je natte Unox muts op. Ge­ lukkig heeft Unox daar aan gedacht en staan er enorme tenten met hete luchtkanonnen op het strand waar je jezelf rustig kunt omkle­ den. Althans rustig, de combinatie van zeer koud water en gemengde kleedruimtes maakt ons mannen wat preutser dan nor­ maal. Eenmaal aangekleed tref je buiten een horde aan lieve, leuke Unox dames. Je krijgt er een nieuwe droge muts van en uiteraard je welverdiende erwtensoep, mits je het niet bezwaarlijk vindt in de rij te staan.'

Waarom zou je mee moeten doen aan de Nieuwjaarsduik? 'Het zit hem in de sfeer! Iedereen zit nog in de feeststemming van de dag ervoor, oftewel: sfeer, sfeer en nog eens sfeer. Jong en oud komt erop af. Ontzettend veel publiek en, jawel, VROUWEN! Ze trekken daar een paar soepblikken mooie vrouwen open! (lees: deelnemers). Wil je naar de Nieuwjaarsduik? Zoek dan een persoon die ‘s ochtend op 1 januari in staat is om te rijden en ga er gewoon heen. Ingewikkelder is het niet.' Is er nog iets dat je wilt  vertellen? 'Een mooi verhaal is dat we vier jaar later deze duik herhaald hebben. Door de kater van de vorige avond zijn we echter te laat vertrokken en renden om 5 over 12 het strand op. Omdat de duik dit jaar in twee etappes ging, konden we nog net meedoen met de tweede duik die om 10 over 12 begon. Dit kwam erop neer dat  we over de boulevard de trap af renden terwijl het startsein ging. Onderweg trokken we onze kleren uit en zijn zo nog de zee in gerend. Ook super! Weer sfeer, weer gelachen en weer het jaar mooi begonnen.'

- pagina 21 -

Knagen tijdens de feestdagen In deze speciale editie van “Happen tijdens de coschappen” aandacht voor een speciale afsluiting van een feestelijke maaltijd: toetjes! Vier afwisselende recepten van over de hele wereld, zodat je voor iedere maaltijd een gepaste laatste gang kunt vinden. Impo­ neer je familie door eens uitgebreid de keuken in te duiken en een lekker dessert in elkaar te knutselen! Door: Sarah Sloot 

Engeland: Christmas Pudding Geen kerst is compleet zonder deze zware Engelse lekkernij; een van de weinig juweeltjes uit de Engelse keuken. Deze pudding moet al enkele maanden voor kerst gemaakt worden, zodat de smaken zich goed ontwikkelen. Iets voor 2011?   Ingrediënten (voor 2,4 liter pudding) 225 gram suiker, 225 gram vegetarische suet, 340 gram rozijnen, 340 gram sultana’s, 225 gram krenten, 110 gram candied peel, 110 gram bloem, 110 gram wit broodkruim, 55 gram amandelvlokken, 5 eieren, geraspte schil van 1 citroen, 1 theelepel kaneel, 1 theelepel gemengde specerijen (kruidnagel, koriander, gember, kardamom), 1 theelepel nootmus­ kaat, snufje zout, 150 ml brandewijn of rum.   Recept 1. Vet puddingvormen in (4x600 ml of 2x1,2L). 2. Mix alle droge ingredienten door elkaar. 3. Klop de eieren, de suet en de brandewijn door het mengsel. 4. Schep het mengsel in de puddingvormen. Dek de vormen af met bakpapier en folie en bind dat vast met een touwtje. Zorg ervoor dat je aan beide kanten touw over hebt om de vorm later mee uit het water te halen. 5. Stoom de kerstpudding 5-6 uur. Hang de puddingvormen daartoe voor 1/3 deel in kokend water in een pan met deksel. 6. Laat de pudding afkoelen. 7. Wissel het folie en bakpapier om. 8. Bewaar de Christmas Pudding op een koele plek tot aan kerst. 9.Stoom de pudding voor het serveren nog 2 uur. 10. Serveer met brandewijnboter, rumsaus, room of zelfgemaakte custard.

Rare Engelsen De Engelse keuken bevat nogal wat ingre­ diënten die niet in Nederland te vinden zijn. In dit recept zijn zowel candied peel als ve­ getarische suet voorbeelden van dit soort typisch Engelse ingrediënten. Candied peel bestaat uit citrusvruchten die gekookt, ge­ suikerd en vervolgens gedroogd zijn. Je kunt deze vervangen door gedroogde vruchtjes. Suet is vleesvet en is vaak wel verkrijgbaar bij de slager. De vegetarische variant die in dit recept wordt gebruikt bestaat uit plant­ aardige stoffen. Deze is in Nederland moei­ lijk te verkrijgen en kun je dus beter vervan­ gen door boter of margarine.

Italie: Pannacotta Pannacotta is een traditioneel Italiaans dessert. Het betekent letterlijk ‘gekookte room’, wat dan ook de basis is van het recept. Het heeft daardoor een romige smaak met een vleugje vanille. Laat je niet ontmoedigen door het aantal stappen in dit recept; als je ze goed volgt, kan het bijna niet mislukken en heb je pannacotta die beter is dan die in de meeste restaurants. Pannacotta is een vrij zwaar dessert, dus maak de porties vooral niet te groot. Het past vooral goed bij – hoe kan het ook anders – een Italiaanse maaltijd.   Ingrediënten (voor 6 porties) 250 gram mascarpone; 4 deciliter verse room; 1 vanillestokje; 40 gram suiker; 1 sinaasappel; 1 citroen; 2,5 blad gelatine.   Recept 1. Was de citroen en de sinaassappel. 2. Ontdoe de citroen van zijn schil met een schiltrekker (mesje dat speciaal gemaakt is om een citroen te schillen). Je kunt dit ook met een schilmesje doen, maar dit moet zorgvuldig gebeuren; je hebt alleen de gele schil nodig en zo min mogelijk van de witte laag net daaronder (die smaakt bitter). 3. Halveer de citroen en de sinaassappel en pers ze door een zeef uit. 4. Voeg het citroensap samen met het sinaasappelsap. 5. Dompel de gelatineblaadjes onder in koud water. 6. Doe de verse room samen met de suiker, het vanillestokje en de citroenschil in een pannetje. 7. Kook het mengsel voorzichtig op. Het mag niet inkoken! 8. Haal na 5-7 minuten het vanillestokje uit het mengsel, snijd het in de lengte open en schraap de vanille eruit. Voeg de vanille toe aan het mengsel. De peul kan weg. 9. Roer het mengsel goed door en voeg het citroen- en sinaasappelsap toe. Voeg daarna de mascarpone toe. 10. Roer het mengsel nogmaals goed door alvorens de gelatineblaadjes toe te voegen. 11. Pureer het geheel goed met een staafmixer of in een blender. 12. Giet het mengsel over in een mooie presenteervorm, zoals brede glazen, en zet het in de koelkast. Laat het bij voorkeur een dag in de koelkast staan, maar minimaal een aantal uur.

- pagina 22 -

Nederland: Mandarijntjestiramisu Deze oerhollandse variatie op een traditioneel Italiaans gerecht is lekker fris, maar zwaarder dan je denkt! Het is in een handomdraai klaar en nog studentverantwoord (lees: goedkoop) ook.   Ingrediënten (voor 6-8 porties) 1 pakje kaneelbeschuitjes (zoals Langetjes van Verkade), 2 eetlepels donkerbruine basterd­ suiker, 1 bakje magere kwark, 4 theelepels kaneelpoeder, 2 zakjes vanillesuiker, 2 deciliter slagroom (light), 2 blikjes ingemaakte mandarijntjes.   Recept 1. Klop de slagroom met de vanillesuiker iets stijf. 2. Meng er de kwark, kaneel en basterdsuiker doorheen. 3. Laat de mandarijntjes uitlekken in een zeef. Vang het sap op. 4. Leg de helft van de kaneelbiscuitjes op de bodem van een rechthoekige schaal. Druppel er wat mandarijntjessap overheen. 5. Verdeel de helft van de mandarijntjes over de kaneelbiscuitjes. 6. Schep daar de helft van het slagroom-kwarkmengsel bovenop 7. Herhaal de vorige drie stappen, dus nog een laagje kaneelbiscuitjes, mandarijntjessap, mandarijntjes en slagroom-kwarkmengsel. 8. Stuif naar smaak kaneelpoeder over de tiramisu. Om dit gelijk te verdelen kun je een fijn zeefje gebruiken. 9. Laat het dessert ongeveer twee uur opstijven in de koelkast.   Variatietip Door een paar van de ingrediënten te vervangen is deze tiramisu ook om te vormen tot banaantiramisu. Gebruik daarvoor in plaats van de mandarijntjes twee bananen, in plaats van de kaneelbiscuits een pak lange vingers, gebruik sterke koffie om over de lange vingers te druppelen en eventueel banaanlikeur om door het kwarkmengsel te doen. Bestuif de banaantiramisu met cacao.   Met dank aan Susanne Gondrie

Sri Lanka: Melkrijst

Pannacotta: variatietip I Voeg een beetje fruit aan de pannacotta toe. Mango en frambozen zijn voorbeelden van fruit dat erg goed samengaat met pannacot­ ta, maar experimenteer gerust met ander zacht fruit. Om dit toe te voegen aan het dessert, pureer je de helft van het fruit; de andere helft snij je in grove stukken. Meng het fruit dan met vers limoensap en een theelepel gembersiroop. Als dat niet voor­ handen is, kan het ook met citroensap en een klein beetje honing of stroop. Dit is om verkleuring tegen te gaan en het mengsel smeuïg te maken. Schep het fruitmengsel op de bodem van de glazen voor je de pan­ nacotta erin giet.

Pannacotta: variatietip II Serveer de pannacotta met chocoladesaus, aarbeiensaus of bessen ernaast. Combineer dat niet met het fruit uit tip I; less is more...

Ga terug naar basisingrediënten en denk aan je ecologische voetafdruk met dit oosterse gerecht! Traditioneel wordt het als gerecht bij de thee geserveerd, maar het kan ook prima dienen als dessert. Het feit dat melkrijst in Sri Lanka als armeluisgerecht geldt, hoef je er natuurlijk niet bij te vertellen.   Ingrediënten  Voor de kokossiroop: 800 g kokosvruchtvlees, 1 kopje golden syrup, 4 kruidnagels, snufje zout. Voor de melkrijst: 2 kopjes witte rijst, 2 kopjes kokosmelk, 2 theelepels zout, 3 kopjes water.   Recept  Kokossiroop 1. Breng de siroop al roerende aan de kook. 2. Voeg de kokosnoot toe en vermeng deze goed met de siroop. 3. Neem de pan van het vuur en roer het zout en de kruidnagels door het mengsel.   Melkrijst 1. Doe de rijst en het water in een pan en breng het aan de kook. Laat het 15 minuten koken. 2. Voeg de kokosmelk en het zout toe. 3. Kook het mengsel op een laag vuur nog 10-15 minuten door, of totdat alle melk is opge­ nomen. Laat het daarna een beetje afkoelen. 4. Verdeel de melkrijst in twee porties. 5. Spreid een van de porties uit op een vlak bord tot een laag van minimaal 1 centimeter dik. 6. Schep de kokosnootsiroop daar bovenop. 7. Sluit af met de tweede portie melkrijst. 8. Snij je baksel in blokjes. 9. Serveer met plakjes banaan.   Tip Laat de melkrijst niet al teveel afkoelen voordat je ermee aan het werk gaat; dan wordt hij namelijk te kleverig om goed in een vorm te kneden.

- pagina 23 -

Medisch jaaroverzicht 2010 Anno 2010 stond ook de medische wereld niet stil. Hier een kort overzicht van de belangrijkste bestuurlijke en organisatori­ sche ontwikkelingen binnen de gezond­ heidszorg en het medisch onderwijs.   Door: Eef Hendriks Januari In januari adviseert de Raad voor de Volksge­ zondheid en Zorg de toenmalige ministers van Onderwijs en Volksgezondheid de nume­ rus fixus binnen vijf jaar af te schaffen. Afschaf­ fing van de loting kan helpen de tekorten bij bepaalde “impopulaire” specialismen weg te werken. Tevens zijn meer medici nodig, omdat de zorgvraag door vergrijzing toe­ neemt. Als eerste stap is het aantal inge­ stroomde aankomend artsen dit jaar ver­ hoogd van 2.850 naar 3.100. April In april vond een kleine doorbraak plaats omtrent de discussie rond ‘stagevergoeding voor coassistenten’. Coassistenten die stage lopen bij een huisarts in een gezondheidscen­ trum, krijgen voortaan een stagevergoeding van 250 euro per maand. Dat is het resultaat van overleg tussen de Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD) en werk­ gevers over de CAO Gezondheidscentra. Al jaren pleiten geneeskundestudenten – bij monde van KNMG Studentenplatform, LOCA en het Landelijk Medisch Studenten Overleg – voor een stagevergoeding voor alle coassis­ tenten, die met een gemiddelde werkweek van 51,5 uur weinig tijd voor bijverdiensten over houden.

              September Per 1 september is de wet “versterking bestu­ ring” in werking getreden. In deze wet is onder meer geregeld dat studenten een iudicium kunnen krijgen. Dit wil zeggen dat het voor de student, door het weigeren van de inschrijving dan wel door het uitschrijven van de student, onmogelijk wordt de studie aan de instelling voort te zetten. Aanleiding voor een iudicium betreft gedrag of uitlatin­ gen waarmee blijk wordt gegeven van onge­ schiktheid voor de uitoefening van het be­ roep van (dieren)arts of tandarts.

Begin oktober Donderdag 7 oktober draaiden 90% van de vrijgevestigde specialisten geen reguliere diensten maar zondagdiensten. Artsen pro­ testeerden hiermee tegen een nieuw vergoe­ dingsysteem. De overheid wil kosten bespa­ ren door directies van ziekenhuizen voortaan te laten bepalen hoeveel een specialist die niet in loondienst is, voor zijn diensten krijgt betaald. Volgens de artsen krijgen de zieken­ huismanagers op deze manier te veel te ver­ tellen over de inhoud van medische behan­ delingen. Plan van het nieuwe kabinet is niet alleen flink in de salarissen an sich te snoeien: een tweede maatregel betreft de afschaffing van de maatschapstructuur, waardoor vrijge­ vestigde specialisten kapitalen zullen verlie­ zen. Bij de inkoop in een maatschap steekt de arts zich in de schulden en bij uittreding wordt zijn/haar pensioen zeker gesteld. Per directe afschaffing leidt tot verlies aan tonnen per specialist. 

  Eind oktober Afschaffing van de numerus fixus, als vastge­ legd in het regeerakkoord van kabinet Bruin I, blijkt eind oktober onbetaalbaar. Bedragen van 46 miljoen volgend jaar tot jaarlijks 212 miljoen in 2016 en 971 miljoen in totaal wor­ den genoemd. Noch het geld, noch de oplei­ dingscapaciteit zijn aanwezig. Gevreesd moet worden voor de gevolgen voor de kwaliteit van het geneeskundeonderwijs.   Literatuur 1. RVZ: 'schaf numerus fixus bij geneeskunde af' NRC ANP 28 januari 2010 2. Co in gezondheidscentrum krijgt vergoe­ ding Medisch Contact 21 april 2010 3. Protocol Iudicium Abeundi NFU Dr. B. Bonke, Dr. S.J. van Luijk september 2010 4. Vrijgevestigde specialisten draaien zon­ dagsdiensten NRC 7 oktober 2010 5. Afschaffen numerus fixus geneeskunde onbetaalbaar Trouw Novum 28 oktober 2010 6. Afschaffen loting geneeskunde ‘duur’ NRC ANP 28 oktober 2010

Wat zie jij? Door: Pim Keurlings Een 76-jarige vrouw presenteert zich bij de internist met een licht ontkleurde ontlas­ ting. De afbeelding hieronder toont het bijbehorende coronale CT-beeld. De ra­ dioloog zag hierop een duidelijke verkla­ ring voor de beschreven klacht. Wat zie jij? Een uitvergrote versie van het beeld, een beschrijving van de zichtbare afwijking én het verdere beloop van de casus vind je op onze website. Ga naar www.ko-raad.nl, en klik in de menubalk op Status Co.

Geplaatst met toestemming van de patiënte

Via de rubriek Wat zie jij? kun je een inte­ ressant beeld aan collega-coassistenten voorleggen. Zien zij hetzelfde als wat jij zag? Stuur jouw eigen zoekplaatje op naar: [email protected]

Over vloed Als leven in de grote herfst Welk der blad’ren valt het verst Blad op blad, oranje, rood Gevallen, en het hout in nood

Leeggeregend, tranenloos Een november-bloem, zo broos Hunkerend naar zon en water Hol en vol van zucht naar kater

Diep in donker kleurpalet Duizend doden in hun bed Na dit, weer een wit, seizoen Laat ons dromen van het groen

Door: Lidewij Overweg

- pagina 24 -

Gelukkig nieuwjaar! Heb je dit jaar geen zin om de oudejaars­ conference kijken met oliebollen, en ver­ volgens om 12 uur naar buiten te gaan om vuurwerk te kijken en de buren een geluk­ kig Nieuwjaar te wensen? Een stukje ver­ der lezen kan je inspiratie geven om de jaarwisseling eens heel ergens anders te vieren, of een nog gelukkiger nieuwjaar te krijgen met tradities die ze elders hebben om geluk aan te trekken...

China: in China vieren zij Nieuwjaar op een andere datum en met een leeuwendans, maar ook met veel bezoek aan familie en vrienden.

Door: Marieke Wever Nieuwjaar is een feest dat al eeuwenlang wordt gevierd. Bijvoorbeeld door de Germa­ nen die duizenden jaren in onze contreien leefden; zij vierden de zonnewende in een feest dat 12 dagen duurde. De Romeinen stelden in 153 voor Christus vast dat het nieuwe jaar op 1 januari moest beginnen. In eerste instantie was dit alleen administratief en vierden alle mensen vrolijk hun eigen feesten. Maar Julius Caesar ver­ bond het nieuwe jaar met het feest van Janus, de bewaker van de poorten van de hemel en de aarde. Hij keek met één van zijn twee ge­ zichten naar het oude jaar, met het andere keek hij naar het nieuwe. Aan het feest van Janus waren carnavalachtige feesten verbon­ den en het werd erg populair. Om hier tegen­ wicht aan te bieden, luidden ook Christenen op 1 januari het nieuwe jaar in, maar dan met dagen van boetedoening en vasten. De oude invloeden blijken het sterkst te zijn: veel van onze gewoonten zijn terug te vin­ den in de tradities van de Germanen. Goede voornemens hadden ze toen al, al ging het vaker om teruggeven van landbouwgereed­ schap wat zij hadden geleend. Ze hadden vuurwerk en ander lawaai om wintergeesten te verjagen en onze oliebollen zijn afgeleid van hun offerbroden.

  Hoe ze oud en nieuw vieren in de rest van de wereld Australië: oud en nieuw is hier sterk beïnvloed door Europa. Met natuurlijk het kleine verschil dat het lekker weer is. Ze gaan picknicken, barbecueën of kamperen. Wel kijken ze naar het grote vuurwerk in de haven van Sydney. Cambodja: hier maakt men Boeddha schoon met geurend water.

Griekenland: kinderen mogen hun schoen zetten, misschien komt Sint Basil wel langs om er cadeaus in te doen. Hongarije: om 12 uur geen drank, maar het plechtig zingen van het volkslied. Hierna gaan de mensen wel weer de stad in en zoenen iedereen die zij tegenkomen. Italië: men viert Nieuwjaar op de centrale pleinen, tot de zon opkomt in het Anno Nuovo. Belangrijk hierbij is het om rood on­ dergoed te dragen, bij de vrouwen zorgt dit voor geluk in het nieuwe jaar. De mannen doen voor de zekerheid ook maar mee. Japan: dit is het enige Aziatische land waar ze ook oud en nieuw vieren op 1 januari. Japan­ ners moeten naar de zee of een meer om daar de eerste zonsopkomst van het nieuwe jaar te aanschouwen. Op de eerste dagen van het jaar is het belangrijk om alles wat je voor het eerst doet, met aandacht en vooral goed te doen. Oostenrijk/Zwitserland: ze vieren in deze landen Sint Sylvester, waarover een verhaal gaat dat hij een bizar zeemonster heeft ver­ slagen. Om dit te herdenken verkleden zij zich op oudejaarsavond. Rusland: Russen zetten een boom met Nieuw­ jaar en niet met kerst. Voor de kinderen komt vadertje Vrieskou met zijn kleindochter Shno­ rushka (sneewmeisje) cadeautjes brengen onder de boom, als ze braaf zijn geweest na­ tuurlijk. Voor de volwassenen is het gebruike­ lijk om naar de nieuwjaarstoespraak van de premier te luisteren. Het houdt niet op na één dag, ze feesten door tot 13 januari, de datum waarop ze vroeger hun Nieuwjaar vierden. Schotland: de eerste persoon die het huis binnenkomt, brengt óf geluk óf ongeluk. De beste kansen heb je als de eerste persoon die over je drempel stapt, donker haar heeft en een cadeau meebrengt. Spanje: bij elke slag van de klok, wordt er een druif gegeten, dit brengt geluk en voorspoed in het nieuwe jaar. Thailand: het nieuwe jaar valt hier in april, net als in omringende landen als Laos. Het is de gewoonte om elkaar nat te gooien met water, hoe natter, hoe beter! Het water spoelt de

slechte dingen van het oude jaar weg, je gaat letterlijk schoon het nieuwe jaar in en het is een teken voor genoeg regen in het komend jaar. Tsjechië: met oud en nieuw moet je zorgen dat er niets op tafel komt van een dier dat ooit poten had, je geluk loopt dan namelijk weg. Als je dacht om dan maar vis te serveren: he­ laas, het geluk zal wegzwemmen. Verenigde Staten: de place to be is Times Square, waar een bal op een groot scherm naar beneden rolt tot het nieuwe jaar begint. Als het zover is, verschijnt er 'Happy New Year' op het scherm en valt er confetti uit de lucht. Wow! Zuid-Amerika: hier maken ze poppetjes, ge­ vuld met oude kranten en vuurwerk, die ze dan aansteken bij middernacht of op een vreugdevuur gooien. Het leukste is als je het poppetje een masker opzet, zodat deze lijkt op een persoon of een gebeurtenis voorstelt die jou in het oude jaar niet positief beïnvloed heeft. Daar ben je dan in het nieuwe jaar vanaf. Om het geluk nog een beetje meer aan te trekken, moet je geel ondergoed dragen.    

Gelukkig Nieuwjaar! Afrikaans: gelukkige nuwejaar Chinees: xin nian kuai le / xin nian hao Deens: godt nytar Fins: onnellista uutta vuotta Fries: lokkich neijier Georgisch: gilocavt akhal tsels Grieks: kali chronia Hongaars: boldog uj evet Italiaans: felice anno nuovo Japans: akemashite omedeto Latijn: felix sit annus novus Pools: szczesliwego nowego roku Russisch: Z novym godam Spaans: feliz año nuevo Swahili: mwaka mzuri / heri ya mwaka mpya Thai: sawatdii pimai Tsjechisch: sťastny novy rok Literatuur 1. http://practice.edte.utwente.nl/0203TCW/ MlWeb/MlWeb.6/Website/index_nl.htm 2. wikipedia.org 3. www.infonu.nl 4. www.newyearfestival.com

- pagina 25 -

Recensie: Body Worlds & The Cycle of Life Er zijn weinig geneeskundige interventies die zoveel stof hebben doen opwaaien als de plastinatietechniek die Gunther von Hagens in 1977 uitvond. Deze winter is zijn Body Worlds voor het eerst in Nederland te zien.   Door: Sarah Sloot   Voor iedere student die in de afgelopen jaren wat minder colleges heeft bezocht dan eigen­ lijk had gemoeten: plastinatie is een techniek waarbij het vocht in weefsels wordt vervan­ gen door kunststoffen, zoals siliconenrubber. Het lichaam wordt zo getransformeerd tot een soort kunststof, die legio toepassingen heeft, waaronder verwerking tot plakjes of het vrij prepareren van bloedvaten. De licha­ men worden verkregen met een donorpro­ gramma, waarbij mensen (met al dan niet gegronde redenen) hun lichaam specifiek voor plastinatie beschikbaar stellen. Wereld­ wijd zijn er duizenden donoren, in Nederland zijn het er rond de dertig.   Of je nu denkt dat Body Worlds ethisch door de beugel kan of niet, baanbrekend is de serie tentoonstellingen zeker. De posities waarin mensen staan opgesteld verlenen de exposi­

ties een zekere lugubere artisticiteit. Illustra­ tieve voorbeelden zijn de zogenaamde ‘Skin Man’ (zie hiernaast) en de tot schijven gere­ duceerde obees. De tentoonstelling die nu in Rotterdam te zien is, is de zesde in de serie. In Body Worlds & The Cycle of Life staat het li­ chaam tijdens de verschillende levensfasen centraal; van wieg tot graf.     Gunther von Hagens, het meesterbrein ach­ ter dit succes, beoogt met zijn Body Worlds in de voetsporen van de oude Renaissancisten te treden. Het curriculum vitae van de in 1945 geboren Duitser omvat behalve zijn omstre­ den plastinatietechniek ook een twee jaar durend gevangenisverblijf (om ‘politieke re­ denen’) en een florerend bedrijf dat plastina­ tiemodellen verscheept naar onderwijsinsti­ tuten over de gehele wereld. Overigens geeft ook Von Hagens zelf aan dat zijn Body Worlds geenszins beperkt blijft tot een simpele weergave van de menselijke anatomie: ‘Der menschliche Körper ist fragile verbliebene Natur in einer vom Menschen bestimmte und durch Technik geprägten künstlichen Um­ welt. Die Ausstellung Körperwelten ist ein Ort der Aufklärung und der inneren Einkehr, ein Ort philosophischer und religiöser Selbster­ kenntnis.’

  Body Worlds & The Cycle of Life is nog t/m 23 januari te zien in Las Palmas in Rotterdam. Informatie over tickets en openingstijden is te vinden op www.bodyworlds.com.  

   

_________________________________________________________________ Recensie: Our Daily Bread "Heel smakelijk," sprak hij, aandachtig kauwend. "Erg lekker, werkelijk! De ma­ nier van opdienen is niet verfijnd, maar men moet wat door de vingers zien bij deze eenvoudige lieden." (Maarten Toonder, Olie B. Bommel). Voedsel is vandaag de dag meer dan een primaire levensbehoefte van mens en dier. De immense industrie achter het volgela­ den winkelwagentje stemt tot nadenken, en wordt hier ongecensureerd getoond om nog lang zijn sporen na te laten in het geheugen van de kijker. Door: Lidewij Overweg Waren onze verre voorouderen nog dagen­ lang op zoek naar een eenvoudige, doch voedzame maaltijd; anno 2010 loopt men mobiel telefonerend, in discussie over de magnetronmaaltijd van die avond, door een van de oorlogvoerende supermarkten, om later na het horen van de welbekende “pieng­ h!” met een bord door straling opgewarmd eten op de bank te ploffen. Gedurende twee jaar richtte de Oostenrijkse regisseur Nikolaus Geyrhalter zijn camera op de Europese voedselindustrie en bracht in 2005 een compilatie uit in de vorm van een

- pagina 26 -

92 minuten durende documantaire getiteld ‘Our Daily Bread’, oorspronkelijk ‘Unser Täg­ lich Brot’. 

   

Zonder als regisseur zelf in beeld te zijn, noch in de vorm van een voice-over zijn oordeel te vellen, vertellen lange shots zelf het soms moeilijk verteerbare verhaal achter onze maakbare voedselwereld. Van enorme slachthuizen en overvolle leg­ batterijen tot de Spaanse kwekerijen met paprikaplanten gevoed door een klein laagje steenwol, besproeid en bespoten door onbe­ mande robotwagentjes. De duizenden kui­ kentjes die op een lopende band voorbij rol­ len om handmatig te worden gesekst, ver­ geet men niet gauw. Enkel begeleid door surrealistische klanken en monotoon machi­ negedreun staat ons dagelijks brood in haar blootje. ‘Our Daily Bread’ is het kijken meer dan waard, al was het alleen maar om even stil te staan bij onze overvloed, en hoe deze tot stand komt in industrieel opzicht. Misschien juist een aanrader in de tijd rond de feestdagen, waarin massale consumptie een groot be­ roep doet op dergelijke productiemechanis­ men. We doen er immers allemaal aan mee...

       www.ourdailybread.at                  

WE ZOEKEN ARTSEN DIE DE LANDMACHT AANKUNNEN. Dit is jouw kans om je carrière als arts nog uitdagender te maken. De Koninklijke Landmacht biedt volledige eerste- en tweedelijnszorg onder alle omstandigheden, in binnen- en buitenland. Als Algemeen Militair Arts kun jij deel uitmaken van deze unieke gezondheidszorg. Soms staan alle high-tech middelen tot je beschikking, maar soms moet je op zoek naar creatieve oplossingen. Ben jij (bijna) afgestudeerd, vindingrijk en kun je werken onder bijzondere omstandigheden? Ga naar werkenbijdelandmacht.nl/artsen of mail naar [email protected]

501300381 Specialisten 210x297.indd 1

26-08-10 09:59

- pagina 27 -

Indien onbestelbaar retour: Stichting Status Co, Geert Grooteplein-Noord 15, Kamer 3.06, 6525 EZ Nijmegen

De volgende coassistenten hebben hun artsenbul ontvangen:  

Geslaagden september

Geslaagden oktober

Geslaagden november

Mw. M.A.C. Bakker Mw. H. Barazite Mw. L. Bruintjes Dhr. J. van Dijk Mw. W.F. Fick Dhr. R.B. Fiets Mw. E.M. Frings Mw. R. Geurtzen Mw. K.T. Havinga Mw. M.R.J. van Heumen Mw. R. Janse Dhr. B. de Jong Mw. R.R.M.C. Keijsers Dhr. J.P.C.M. van Kempen Mw. P.C. van Loon Dhr. G.E.M. Penders Mw. J.C.M. Verzijden Dhr. H. Westdorp Mw. S.M.W.E. Wijnhoven Dhr. T. Wijnker Mw. C.W. Heinst Mw. J. van der Horst        

Mw. F.M. van Deelen Dhr. S. ten Doesschate Dhr. T.H.J. Donkers Mw. A.M. van der Geest Mw. S.C. van Haaften Mw. S. Heijmans Dhr. J. Houwen Mw. A.J. Jansen Mw. A.W.M. Janssen Mw. M.T. Kampschreur Dhr. E. Kaya Mw. B.E. Kersten Mw. L. Koeslag Mw. S.J.M.M. Lenaers Dhr. F.M.G. Looijmans Mw. J.M.A. Munsters Dhr. J.H. Nonnekes Mw. R.A.H.M. van den Oord Mw. E. Surya Mw. K.P.W. Tielemans Mw. M. van der Toorn Mw. B.A.M.H. van Veggel Mw. K.M.J. Verbakel Mw. A.L.C.M. Verwer Mw. R. Visser Mw. R. Welleman

Mw. N. Abdulsamad Mw. D.E.A. Beljaars Mw. M.M. van Bemmel Mw. L.M. Bullens Dhr. G.J. Bulte Mw. E. Dijkema Mw. D.E. Doomernik Dhr. J.A.J.M. van Exsel Dhr. R.H. van Gestel Mw. D.G.M Gommers Dhr. W.J.H. Goossens Mw. D. ten Haaf Dhr. C.S. Klijn Dhr. L. Kluijtmans Dhr. J.C. Kortekaas Mw. J.H.S. Kreuwel Mw. M. Labruijère Mw. N.C.W. Laurenssen Dhr. C.H.J. Muselaers Mw. S.D. van Noort Mw. C. Reidsma Mw. A. Rietveld Mw. C.S.M. Thier Dhr. I.R.S. Wulffaert    

Wij wensen jullie veel succes met jullie verdere carrière!   Van harte gefeliciteerd!   De redactie van Status Co  

- pagina 28 -