PATHAN B.V. laboratorium pathologie rotterdam
Jaarverslag 2012
INHOUDSOPGAVE
PAGINA
I.
INLEIDING DIRECTIE
1
II.
ORGANISATIE a. Organogram b. Organisatie en personeel c. Overlegstructuren intern d. Ziekteverzuim
2 3 4 4
III. PRODUCTIEOVERZICHT a. Inleiding b. Algemeen c. Histologie d. Algemene cytologie e. Cervixcytologie f. Obducties g. Immunologie h. Kwantitatieve pathologie i. Moleculaire diagnostiek j. Flowcytometrie
5 6 6 7 7 8 8 9 9 10
IV. V.
VI.
BELEIDSCYCLUS Evaluatie 2012
11
KLINISCHE KWALITEITSASPECTEN a. Doorlooptijden b. Vriescoupe-onderzoek c. Revisie van PA-verslagen d. MeldingsCommissie Incidenten (MCI) e. Algemene cytologie en cervixcytologie f. Klinisch pathologische besprekingen Leverpathologie Lymfomenpanel Beentumorencommissie g. Opleiding
13 16 17 17 18 26 26 27 28 28
LIDMAATSCHAPPEN
29
VII. NASCHOLING
32
VIII. VOORDRACHTEN EN PUBLICATIES
38
IX.
INVESTERINGEN
40
X.
BALANS EN RESULTATENREKENING 2012
41
NAAM ONDERNEMING ADRES VESTIGINGSPLAATS SECTOR
Pathan B.V. Kleiweg 500 3045 PM Rotterdam Gezondheidszorg
TELEFOON
010 – 461 6661
FAX
010 – 422 4064
E-MAIL
[email protected]
WEBSITE
www.pathan.nl
KVK NUMMER
55620434
I.
INLEIDING DIRECTIE
Samenwerking In 2012 is ons netwerk wederom uitgebreid. De samenwerking met PHC-laboratrium is zeer succesvol en ook onze samenwerking met STAR mdc heeft de nodige successen geboekt. Helaas is medio 2013 het Ruwaard van Putten Ziekenhuis failliet gegaan. Voor ons een goede en vertrouwde klant. Het nieuwe consortium heeft besloten om per direct de diagnostiek elders onder te brengen. Financieel 2012 is een gezond jaar geweest voor Pathan met een goed resultaat. In 2012 is de voormalige stichtingsvorm omgezet naar een B.V. met aandeelhouderschap voor de "founding fathers" van Pathan. Wij zijn er van overtuigd dat dit de juiste structuur is voor een laboratorium als het onze dat ons de nodige kansen voor schaalvergroting gaat bieden de komende tijd. Bedrijfsvoering De moleculaire diagnostiek is voor Pathan een dagelijkse routine geworden. Bijna alle moleculaire bepalingen kunnen wij, met begeleiding van het ErasmusMC, in eigen huis doen. De afdeling histologie is bezig met een herinrichting gericht op een nog kleinere foutkans in het proces. Wij hebben hier hoge verwachtingen van. Op de afdeling cytologie zijn de doorlooptijden van met name cervixdiagnostiek uitmuntend gebleven en dit bij een enorme groei in diagnostiek. De pathologen hebben een nieuwe indeling gemaakt om een eerste stap te maken richting verdergaande subspecialisatie. Kwaliteit Het kwaliteitswerk is voor Pathan opgenomen in de dagelijkse routine. In 2013 volgt weer een volledige visitatie die we met vertrouwen tegemoet zien. Ook de opleidingvisitatie is weer met de nodige complimenten doorlopen. Personeel In 2012 hebben we een aantal zeer gewaardeerde collega's kunnen werven. Met de kennis van nu en het al genoemde faillissement betreuren wij het zeer dat we wellicht van enkele van deze collega's afscheid zullen moeten nemen. Pathan zal er alles aan doen om deze collega's te kunnen behouden. Rest mij mijn waardering uit te spreken voor mevrouw Nijssen; door haar inspanningen is dit jaarverslag tot stand gekomen.
Jurgen Woerdman directeur
jaarverslag 2012
1
II.
ORGANISATIE
a.
Organogram
jaarverslag 2012
2
b.
Organisatie en personeel
Inzendende zorgaanbieders 31.12.2012 Sint Franciscus Gasthuis te Rotterdam IJsselland Ziekenhuis te Capelle aan den IJssel Ruwaard van Putten Ziekenhuis te Spijkenisse Vlietland Ziekenhuis te Schiedam Havenziekenhuis te Rotterdam Verscheidene ZBC’s omgeving Rotterdam Huisartsen Rotterdam Raad van Commissarissen 31.12.2012 ir. G.J. van Zoelen, onafhankelijk voorzitter mw. dr. C.J. Kruijthof (lid Raad van Bestuur Sint Franciscus Gasthuis/Vlietland Ziekenhuis) M.J. van der Vat RC (lid Raad van Bestuur Ruwaard van Putten Ziekenhuis) Directie 31.12.2012 mr. drs. J. Woerdman Managementteam 31.12.2012 mr. drs. J. Woerdman, directeur mw. drs. H. van der Valk, stafcoördinator P. Smolders, hoofd laboratorium L.A. Goedegebure MFC, HEAD/controller Ondernemingsraad 31.12.2012 mw. M.A.M.J. Tuitel (afdeling histologie), voorzitter mw. M. Kerp (overigen), secretaris D.M.J. Suijkerbuijk (afdeling cytologie), lid dr. R. Torenbeek (patholoog), lid mw. A.C. Ziedses (afdeling secretariaat), lid Medische staf 31.12.2012 mw. drs. S. ter Borg mw. drs. N.N.T. Goemaere mw. dr. K.E. Hamoen dr. R.F. Hoedemaeker drs. K.J. Hoogduin dr. V. Noordhoek Hegt drs. J.B. Rahder dr. J.A. Ruizeveld de Winter dr. J.L. Simons mw. drs. Stobbe dr. R. Torenbeek mw. drs. H. van der Valk dr. L.C. Verhoog waarnemer: drs. C.J. Tinga
jaarverslag 2012
3
Personele bezetting per 31.12.2012
Afdeling Cytologie Histologie Logistiek Pathologen Secretariaat Speciale technieken/moleculair Overig Totaal personen Totaal fte
c.
MLO/MBO 6 16
HLO/HBO 4 2 1
Academisch
Overig 1 5 1
13 6 5
3 2 6
2
1
Totaal 11 23 2 13 9 7 9 74 66,8
Overlegstructuren intern
Managementteam Overleg staf Werkoverleg staf KAM-commissie MCI (Meldingscommissie Incidenten) OR met arbocoördinator Overleg directie/OR Ondernemingsraad Automatiseringscommissie Hoofd laboratorium met leidinggevende individueel Hoofd laboratorium met leidinggevenden Werkoverleg afdelingen d.
1 maal per week 1 maal per maand 1 maal per week 1 maal per maand 1 maal per maand 2 maal per jaar min. 6 maal per jaar min. 12 maal per jaar 1 maal per maand 2 maal per maand 1 maal per maand minimaal 6 maal per jaar
Ziekteverzuim
Zoals in voorgaande jaren blijft ons ziekteverzuim aan de lage kant, zeker ten opzichte van het gemiddelde in de zorgsector
Verzuim percentage (kalenderdagen) 14 2011
12
2012 percentage
10
gem. Pathan 2012 (3,7)
8
gem. zorgsector (5,1)
6 4 2 0 Secretariaat
Histologie
Cytologie afdeling
jaarverslag 2012
4
Speciale technieken / moleculair
Medische staf
Overig
III. PRODUCTIEOVERZICHT a.
Inleiding
Productiegegevens 2012 Histologie cervix cytologie vriescoupe BVO plastic
immuno
Flowcytome trie
moleculair eenvoudig
moleculair eenvoudig/HPV
moleculair complex
cytologie
Kwant. pathologie
obducties
gewogen productie
aantal
aantal
aantal
aantal
aantal
aantal
aantal
aantal
aantal
aantal
eenheden
Sint Franciscus Gasthuis
16.440
2.319
2.656
24
103
444
127
3.208
695
49
28.657
IJsselland Ziekenhuis
12.786
3.385
2.113
44
62
506
95
2.409
553
28
23.003
7.433
1.163
1.357
12
40
214
59
1.270
430
20
13.371
11.732
1.735
2.399
46
84
803
95
2.738
976
31
23.418
Havenziekenhuis
4.536
819
537
17
23
119
3
652
88
7
7.036
Huisartsen/ZBC's
7.226
2.086
449
0
2
132
0
88
34
8
9.022
Totaal verrichtingen 2012
60.153
11.507
9.511
143
314
2.218
379
10.365
2.776
143
104.506
Totaal verrichtingen 2011
53.670
10.966
12.414
100
291
0
284
10.344
2.754
156
101.135
Totaal verrichtingen 2010
50.643
9.603
12.346
34
174
0
0
9.985
3.149
167
97.598
Ruwaard van Putten Zhs Vlietland Ziekenhuis
jaarverslag 2012
5
b.
Algemeen
Gewogen productie per instelling 35.000
Productie eenheden
30.000
25.000 20.000 15.000
SFG IJsselland
10.000
Vlietland RPZ
5.000
Haven 1e lijn/ZBC's
0 2009
2010
2011
2012
Jaar
c.
Histologie
Histologie 18000
16000 Verrichtingen
14000 12000 SFG
10000
IJsselland
8000
Vlietland
6000
RPZ
4000
Haven
2000
1e lijn/ZBC's
0 2009
2010
2011 Jaar
jaarverslag 2012
6
2012
d.
Algemene cytologie
Algemene cytologie 4000
Verrichtingen
3500 3000 2500 2000
SFG
1500
IJsselland Vlietland
1000
RPZ
500
Haven 1e lijn/ZBC's
0 2009
2010
2011
2012
Jaar
e.
Cervixcytologie
Cervixcytologie 4500
4000 Verrichtingen
3500
3000 2500 SFG
2000
IJsselland
1500
Vlietland
1000
RPZ Haven
500
1e lijn/ZBC's
0 2009
2010
2011 Jaar
jaarverslag 2012
7
2012
f.
Obducties
Obducties 90 80 70
Aantallen
60 50
SFG
40
IJsselland
30
Vlietland
20
RPZ Haven
10
1e lijn/ZBC's
0 2009
2010
2011
2012
Jaar
g.
Immunologie
Immunologie 4000
Verrichtingen
3500 3000
2500 2000
SFG
1500
IJsselland Vlietland
1000
RPZ
Haven
500
1e lijn/ZBC's
0 2009
2010
2011 Jaar
jaarverslag 2012
8
2012
h.
Kwantitatieve pathologie
Kwantitatieve pathologie 1200
Verrichtingen
1000 800 SFG
600
IJsselland
400
Vlietland RPZ
200
Haven 1e lijn/ZBC's
0 2009
2010
2011
2012
Jaar
i.
Moleculaire diagnostiek (eenvoudig)
Verrichtingen
Moleculaire diagnostiek eenvoudig 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0
SFG IJsselland RPZ Vlietland Haven 1e lijn/ZBC's
2010
jaarverslag 2012
2011 Jaar
9
2012
Moleculaire diagnostiek (complex)
Moleculaire diagnostiek complex 140
Verrichtingen
120
100 80 SFG
60
IJsselland
40
Vlietland
20
RPZ Haven
0 2010
j.
2011 Jaar
2012
Flowcytometrie
Verrichtingen
Flowcytometrie 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
SFG IJsselland Vlietland RPZ Haven
2011
2012 Jaar
jaarverslag 2012
10
IV.
BELEIDSCYCLUS
Evaluatie 2012 De 3 belangrijkste ontwikkelingen voor Pathan in 2012 zijn:
aansluiting van het Havenziekenhuis productiegroei die landelijke stabiliseert/afneemt structuurwijziging Pathan B.V.
Pathan kent nu als bedrijf een structuur waarmee balans is gevonden tussen good governance in de zorg, ondernemerschap en flexibiliteit. De productie van het Havenziekenhuis is vlot en probleemloos overgenomen. Deze overname heeft gezorgd voor een aanzienlijke groei in onze productie, echter de totale groei is achtergebleven bij onze verwachtingen, hetgeen een landelijk fenomeen blijkt te zijn. In 2012 is de zogenaamde Pablo (Pathologisch Anatomisch Bacteriologisch Laboratorium overleg) benchmark weer uitgevoerd en heeft Pathan daarnaast op eigen initiatief een landelijk marktonderzoek uitgevoerd. Uit deze benchmark blijkt dat Pathan aan haar doelstelling, Pathan/PCE blijft aan de top voor de pathologiediagnostiek tegen een concurrerende prijs en met een uitstekende dienstverlening, voldoet. Bijna op alle onderzochte vlakken is Pathan de koploper. In de PDCA-cyclus die Pathan hanteert dienen de doelstellingen van 2012 geëvalueerd en waar nodig bijgesteld te worden. In de volgende tabel zijn de doelstellingen van 2012 opgenomen en geëvalueerd: PLAN
DO
CHECK
ACT
Moleculaire technieken in productie nemen
Productie
Eerste diagnostische technieken starten
Uitbreiding materiaal continue doorvoer
Dun uitsnijden alle materialen?
Percentage materiaal doorvoerder naar 80%
Productie gestart en gevalideerd. Nieuwe technieken in 2013 starten Verbeterprogramma met Sakura
Schaalvergroting
Havenziekenhuis in productie
Gerealiseerd
Geen actie nodig
Eerstelijnsmarkt uitbreiden
Groei PHC, STAR stagneert
Marketingactie STAR (inzenddozen)
jaarverslag 2012
11
Bestuursstructuur
Overgang naar B.V.
Gerealiseerd
-
Opstellen lange termijn huisvestingsplan
LTHP inclusief businesscase
Gerealiseerd
Beslissing huisvesting lange termijn door RvC
Korte termijn huisvestingplannen
Extra ruimte voor nieuwe pathologen, moleculaire technieken, teleconferencing
Teleconferencing gerealiseerd. Extra pathologenkamers en moleculaire technieken nog niet
Korte termijn beslissing over moleculaire technieken
In service opleiding BBL
2 leerlingen gestart
Loopt
Geen actie
Kostenmodel invoeren
Kostprijzen als basis Gerealiseerd tariefstructuur Financiering Pathan op Gerealiseerd basis van integrale tarieven Evaluatie deelnemerschap SSRP-deelnemerschap beëindigd
Prestatiebekostiging invoeren Cervix-screening SSRP
Actualiseren kostprijzen
Regiomodel samenwerking moleculaire technieken Backoffice activiteiten sharen Uitbreiding tweede AIO
Werkgroep opgericht, uitwerking loopt
Alternatieve structuur oprichten i.v.m. BVO-screening nieuwe stijl Besluit over toekomst moleculaire technieken in 2013
Gerealiseerd bedrijfsarts, ICT, kwaliteit Niet gerealiseerd
Eventueel uitbreiding met finance en PenO On hold
Gerealiseerd
-
Teleconferencing
Jaargesprekken voeren met instellingen Infrastructuur inrichten
Gerealiseerd
Uitbreiden aantal besprekingen
Scanning
Nog geen businessmodel
Naar 2013
Samenwerking JNI Samenwerking PAL Dordrecht Opleiding AIO Relatiebeheer
jaarverslag 2012
12
V.
KLINISCHE KWALITEITSASPECTEN
a.
Doorlooptijden
NB: De doorlooptijden overlappen elkaar, zodat bij enkele grafieken de lijnen slecht zichtbaar zijn.
Doorlooptijden histologie in werkdagen
Doorlooptijd histologie
Cumulatief percentage
100% 80% 60% 40% 2010
20%
2011 2012
0% 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Dagen
Doorlooptijden beenmerg in werkdagen
Doorlooptijd beenmerg
Cumulatief percentage
100% 80% 60% 40%
2010 2011
20%
2012 0% 0
1
2
3
4
5
6
Dagen
jaarverslag 2012
13
7
8
9
10
>10
Doorlooptijden algemene cytologie in werkdagen
Doorlooptijd algemene cytologie 100%
Cumulatief percentage
80% 60% 40%
2010 2011
20%
2012 0% 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Dagen
Doorlooptijden cervixcytologie in werkdagen
Doorlooptijd cervixcytologie
Cumulatief percentage
100% 80% 60% 40% 2010
20%
2011 2012
0%
0
1
2
3
4
5
6 Dagen
jaarverslag 2012
14
7
8
9
10
11
12
Doorlooptijden obducties in weken
Doorlooptijd obducties 100% 90% Cumulatief percentage
80% 70% 60% 50% 40% 30%
2010
20%
2011
10%
2012
0% 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 > 20 Dagen
jaarverslag 2012
15
b.
Vriescoupe-onderzoek
Van de in totaal 196 uitgevoerde vriescoupes werden er 189 bij definitieve diagnose d.m.v. paraffinecoupes bevestigd (conform/concordant). In 5 gevallen kon geen snelle diagnose gegeven worden en moesten de paraffinecoupes worden afgewacht; in nog eens 2 gevallen bleek bij paraffinecoupe de aanvankelijke diagnose onjuist.
Vriescoupe onderzoek in relatie tot de definitieve diagnose Vriescoupes Conform (C) Niet conform (NC) Uitgestelde diagnose (U) Totaal
2008 197 4 6 207
2009 180 5 5 190
2010 227 3 4 234
2011 235 4 4 243
2012 189 2 5 196
Verdeling naar orgaan(systeem)
Prostaat-, blaasoperatie Long/bronchus/pleura Oesofagus/maag/duodenum/pancreas Ovarium Bijschildklier Peritoneum/omentum Lymfklieren Overige Totaal
NC
U 2
1
2 1
1
2
5
C 42 47 33 23 11 9 5 19 189
Totaal 44 47 36 24 12 9 5 19 196
Van de 2 gevallen waarbij er sprake was van discrepantie tussen vriescoupediagnose en definitieve uitslag, ging het in één geval om een bijschildklieroperatie, waarbij op vriescoupe is gezegd dat het geen bijschildklierweefsel betrof, maar lymfklierweefsel; bij dieper snijden op het paraffinemateriaal bleek er toch bijschildklierweefsel aanwezig te zijn. Het andere geval betrof een Whipple-operatie in het kader van een pancreastumor, waarbij op vriescoupe een resectievlak als reactief was afgegeven en dit bij paraffinecoupe toch positief bleek te zijn.
jaarverslag 2012
16
c.
Revisie van PA-verslagen
De groep gewijzigde conclusie histologie Tabel gewijzigde conclusie histologie
histologie histologie histologie histologie histologie Uitkomst
Maligne wordt benigne
2008 5
2009 4
2010 4
2011 2
2012 11
Benigne wordt maligne
9
9
4
11
29
Maligne blijft maligne (andere diagnose)
7
7
16
5
78
Benigne blijft benigne (andere diagnose)
22
20
41
54
132
Technisch-administratieve fouten
30
0
0
0
0
Links/rechts verwisseling
1
8
5
10
1
Verkeerde uitslag op verkeerd nummer/patiënt
0
3
4
6
5
Fout t.g.v. G2/administratie
19
23
20
17
Verwisseling locatie
17
8
5
10
5
5
6
4
Verwisseling tussen patiënten
5
Onvolledig verslag
8
Foutieve klinische informatie
6
Totaal
79
92
110
119
301
Opmerkingen bij de tabel. De aantallen gewijzigde conclusies zijn hoger ten gevolge van een nauwkeuriger registratie. Ook kleine wijzigingen in de tekst zijn verwerkt als gewijzigde conclusie. Voor de gewijzigde cytologiediagnoses: zie verslag cytologie. Revisie extern In 2012 werden er 1467 diagnoses gereviseerd. Hiervan waren er 23 discordant. Dat is 1,6%. Consult extern in 2012 werden 480 consulten extern aangevraagd. Hiervan bleken er 20 discordant. Dat is 4,2% d.
MeldingsCommissie Incidenten (MCI)
De MCI (MeldingsCommissieIncidenten) behandelt alle meldingen en klachten die direct te maken hebben met de patiëntenzorg. Het doel van de commissie is het behandelen van (bijna)incidenten bij Pathan. Door de commissie worden zowel in- als externe meldingen afgehandeld. De commissie vergadert structureel elke maand en, indien noodzakelijk, op verzoek. In de commissie hebben de directeur, een patholoog en het hoofd laboratorium zitting. In 2012 zijn er 17 meldingen binnengekomen bij de MCI. Waar nodig is conform het MCI-protocol overleg gevoerd met de aanvragend behandelaar. Een volledig overzicht is opgenomen in het management review 2012. jaarverslag 2012
17
e.
Algemene cytologie en cervixcytologie
Algemene cytologie Aantal verrichtingen, aard materiaal afgezet tegen einddiagnose In 2012 zijn in totaal 9266 algemene cytologie onderzoeken verricht. AARD MATERIAAL Abdomen Ascitesvocht BAL Bronchus brush Bronchus spoelsel Hoofd/hals gebied Hoofdcarina Lever Lies Liquor Long (punctie) Lymfklier Mamma Nier/bijnier Oksel Ovarium Pancreas Pericardvocht Pleuravocht Schildklier Speekselklier Sputum Tepelvocht Urine Weke delen Overigen Totaal
ONVOLDOENDE MATERIAAL 6 17 4 14 18 22 19 2 3 25 20 157 72 4 12 10 11 3 59 163 21 30 4 31 1 75 803
BENIGNE 27 260 157 290 740 44 21 4 7 133 15 166 220 8 27 33 7 5 457 397 61 150 95 3366 1 183 6874
ONZEKER BENIGNE 1 20 1 15 43 19 5 0 1 1 5 81 28 0 8 1 0 0 31 19 8 2 9 118 0 15 431
ONZEKER MALIGNE 1 17 1 23 56 4 2 1 1 1 0 31 9 0 1 0 4 0 23 28 5 5 1 75 0 0 298
MALIGNE
TOTAAL
0 85 4 83 146 3 14 6 0 1 32 174 16 0 32 0 4 7 131 8 3 3 0 72 0 36 860
35 399 167 425 1003 92 61 13 12 161 72 609 345 12 80 44 26 15 701 615 98 190 109 3662 2 309 9266
Er is een kleine afname in het aantal onderzoeken. De onderzoeken die zijn toegenomen in aantal (lymfklier en schildklier) zijn erg arbeidsintensief. De verslaglegging van zowel macroscopie als microscopie is aan vaste regels gebonden. Hierbij wordt het verslag volgens vaste regels en met behulp van vaste teksten opgebouwd. Vrijwel alle algemene cytologie wordt met behulp van een protocolmodule in het U-DPS ingevoerd. Hierbij is sprake van grote uniformiteit in verslaglegging bij dezelfde diagnoses. Tevens wordt deze module gebruikt als checklist voor de microscopie. Deze standaardisatie heeft ook het voordeel dat er sprake is van een vaststaande codering voor alle soorten diagnoses. De onderzoeken worden altijd met een van de volgende PALGA-diagnoses gecodeerd: onvoldoende materiaal, geen maligniteit, onzeker benigne, onzeker maligne of maligne. Het percentage inzendingen waarin onvoldoende beoordeelbaar materiaal aanwezig, is licht gestegen tot 8,6%.
jaarverslag 2012
18
Follow-up algemene cytologie Net als in eerdere jaren werd ook afgelopen jaar de mammacytologie geëvalueerd door middel van follow-up onderzoek (van 01 november 2011 tot en met 01 november 2012) op grond van histologisch vervolgonderzoek. Hierbij valt op een stijging van de specificiteit en positief voorspellende waarde naar 100%. Met andere woorden, uit alle cytologische diagnoses onzeker maligne/maligne komt histologisch een maligniteit. Tevens moet worden opgemerkt dat punctaten die als onzeker benigne of onzeker maligne zijn gecodeerd vaak wel van een begeleidend advies zijn voorzien, bijvoorbeeld advies naaldbiopt. De discrepanties tussen cytologisch en histologisch (mamma)onderzoek zijn uitgebreid herbeoordeeld tijdens cytologiebesprekingen door zowel analisten als pathologen. Niet alleen om te reviseren, maar vooral om te komen tot betere diagnostiek of betere adviezen voor vervolgonderzoek. In onderstaande tabel een berekening van sensitiviteit, specificiteit, positief voorspellende waarde en negatief voorspellende waarde van mammacytologie. Cytologische diagnose Geen diagnose/ onvoldoende materiaal
Geen histologie
Histologie benigne
Histologie maligne
Totaal
42
22
9
73 (20,10%)
199
30
2
231 (63,50%)
Onzeker benigne
6
13
3
22 (6,00%)
Onzeker maligne
0
0
14
14 (3,80%)
Maligne
0
0
24
24 (6,60%)
247 (67,80 %)
65 (17,90%)
52 (14,30%)
364 (100%)
Benigne
Totaal
Sensitiviteit:
TP* TP+FN*
x 100%
=
14 + 24 14+24+2+3
x 100% =
Specificiteit:
TN* TN+FP*
x 100%
=
30 + 13 30+13+0+0
x 100%
=
100%
Positief voorspellende waarde:
TP TP+FP
x 100% =
14 + 24 14+24+0+0
x 100%
=
100%
Negatief voorspellende waarde:
TN TN+FN
x 100% =
30 + 13 30+13+2+3
x 100%
=
89,60%
* * * *
TP FN TN FP
= terecht positief = fout negatief = terecht negatief = fout positief
jaarverslag 2012
19
88,40%
Cervixcytologie Structureel worden de uitslagen, zowel van herhalings- als van voorgaand cervixonderzoek, vergeleken met de nieuwe onderzoeksbevindingen. Bij relevante discrepanties (verschil meer dan één stap in de CIN-klasse) worden voorgaande preparaten herbeoordeeld. Frequentietabel ontstekingen in cervixuitstrijken in 2012. Het relatief grote aantal virale infecties wordt met name bepaald door het Humaan Papillomavirus (HPV). Voor een overzicht van de onderzoeken naar oncogene HPV-typen verwijzen we naar het onderdeel “HPV-typering” verderop in dit hoofdstuk. Ontstekingstype Aantallen Percentage
Virale infectie
874
8,8%
44
0,4%
Bacteriële infectie
913
9,2%
Candida albicans
619
6,2%
Geen ontsteking
7212
72,7%
Trichomonas vaginalis
Actinomyces
127
1,3%
Aspecifieke ontsteking
52
0,5%
Onvoldoende materiaal
77
0,8%
9918
100,0%
Totaal
Overzicht van het aantal cervixuitstrijken onderverdeeld per ziekenhuis en Pap-klasse over het jaar 2012. (legenda Pap-classificatie onder de tabel) Pap (aantallen)
0
1
2
3A
3B
4
5
Totaal
EC-
SFG
18
1818
271
183
29
0
10
2329
284
IJsselland
9
2801
346
187
34
0
5
3382
202
Vlietland
13
1371
210
129
12
0
9
1744
254
Ruwaard van Putten
8
946
130
83
8
1
8
1184
171
Haven
8
637
110
80
17
0
1
853
142
Huisartsen
21
1802
132
58
10
1
2
2026
299
Totaal
77
9375
1199
720
110
2
35
11518
1352
0
1
2
3A
3B
4
5
Totaal
EC-
SFG
Pap (%)
0,8%
78,1%
11,6%
7,9%
1,2%
0,0%
0,4%
100%
12,2%
IJsselland
0,3%
82,8%
10,2%
5,5%
1,0%
0,0%
0,1%
100%
6,0%
Vlietland
0,7%
78,6%
12,0%
7,4%
0,7%
0,0%
0,5%
100%
14,6%
Ruwaard van Putten
0,7%
79,9%
11,0%
7,0%
0,7%
0,1%
0,7%
100%
14,4%
Haven
0,9%
74,7%
12,9%
9,4%
2,0%
0,0%
0,1%
100%
16,6%
Huisartsen
1,0%
88,9%
6,5%
2,9%
0,5%
0,0%
0,1%
100%
14,8%
Totaal
0,7%
81,4%
10,4%
6,3%
1,0%
0,0%
0,3%
100%
11,7%
Pap-klasse Beschrijving(en) 0
Onvoldoende kwalitweit voor betrouwbare diagnose
1
Geen afwijkingen
2
Abnormale plaveiselcellen Atypische squameuze metaplasie / regeneratie / cilindercellen
3A
Geringe of matige dysplasie plaveiselepitheel (CIN I / CIN II) Geringe of matige atypie endocervixepitheel (GCIN I / GCIN II) Geringe of matige atypie endometrium
3B
Sterke dysplasie plaveiselepitheel (CIN III) / sterke atypie endocervixepitheel (GCIN III) Sterke atypie endometrium
4
Carcinoma in situ (CIN III) / adenocarcinoma in situ (GCIN III) Verdacht voor endometriumcarcinoom
5
Invasief plaveiselcelcarcinoom Adenocarcinoom endocervix / endometrium Metastase / doorgroei andere maligniteit
jaarverslag 2012
20
Aangezien in ons laboratorium overwegend indicatie cervixcytologie wordt verricht ten behoeve van gynaecologen hebben we een relatief hoog percentage afwijkingen. Het percentage uitstrijken met Pap 2 bedraagt in 2012 10,4% (een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar) en het percentage uitstrijken met Pap 3A en hoger 7,5% (een lichte daling ten opzichte van vorig jaar). Met name voor de groep vrouwen met een Pap 2 of Pap 3A is aanvullend HPV-onderzoek zinvol. Tussen de diverse ziekenhuizen zijn geen grote verschillen te zien als het gaat om gevonden afwijkingen. Het aantal uitstrijken met een Pap 2 of hoger varieert van 16,9% tot 24,4%. Wel is evenals voorgaande jaren een vrij groot verschil te zien in het aantal uitstrijken zonder endocervixepitheelcellen. Gemiddeld ligt het thans op 13,1% met een spreiding tussen de 6,0% en 16,6%. HPV-typering Met diverse maatschappen gynaecologie zijn afspraken gemaakt over het bepalen van de HPV-status. Met uitzondering van het materiaal ontvangen uit het Ruwaard van Putten Ziekenhuis en het Havenziekenhuis werd in 2012 bij alle cervixonderzoeken met een Pap 2 of Pap 3A standaard een HPV-test uitgevoerd. De bepaling wordt uitgevoerd volgens het Hybrid Capture® II-systeem van Digene op de rest van het SurePath™-materiaal. De volgende oncogene HPV-types worden getest: 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59 en 68. Daarnaast zijn er ook specifieke aanvragen van gynaecologen voor deze test. Dit kunnen dus zowel morfologisch niet afwijkende uitstrijkjes zijn als (pre-)maligne afwijkingen. Uitslag HPV-test afgezet tegen de cytologische diagnose. →HPV-test
Positief
Negatief
↓ Cytologische diagnose
Percentage positiviteit per diagnosegroep
Pap 1 *
161
668
19,4%
Pap 2
493
458
51,8%
Pap 3A (P4)
374
42
89,9%
Pap 3A (P5)
148
15
90,8%
17
1
94,4%
1193
1184
50,2%
Pap 3B/4/5 * Totaal
* Bij de categorieën Pap 1 en Pap 3B en hoger betreft het een beperkt aantal gerichte aanvragen door clinici; deze cijfers zijn dan ook niet maatgevend voor deze categorieën.
Beoordeelbaarheid cervixcytologie Het percentage verminderd beoordeelbare uitstrijken (B2) is thans 8,1%. Het grootste deel van de B2-codes werd veroorzaakt door de code B2J (Geen endocervicale cellen aanwezig). Slechts 9,3% van de B2-codes lieten andere oorzaken zien. Het percentage onbeoordeelbare uitstrijken (B3/Pap 0) bedraagt thans 0,7%. Het betrof hier zowel te celarm materiaal als uitstrijken zonder endocervicale cellen van patiënten met een abnormale portio of waarvan de portio niet gezien werd. De lage percentages B2 (exclusief B2J) en B3 zijn grotendeels te danken aan de verwerking volgens de dunnelaagmethode van SurePath™.
jaarverslag 2012
21
Oorzaken verminderde beoordeelbaarheid en onbeoordeelbare cervixuitstrijkpreparaten per ziekenhuis over het jaar 2012 Oorzaak B2 B2 totaal
B2 %
A
B
C
D
E
F
G
H
J
Totaal
SFG
192
8,24%
0
0
15
1
0
0
0
3
173
2329
IJsselland
112
3,31%
2
0
13
0
0
1
0
2
94
3382
Vlietland
200
11,47%
1
0
13
0
0
0
0
0
186
1744
Ruwaard
82
6,93%
2
0
12
0
0
0
0
0
68
1184
Haven
105
12,31%
1
0
0
0
0
0
0
1
103
853
Overigen/
244
12,04%
3
0
17
0
0
0
0
0
224
2026
935
8,12%
9
0
70
1
0
1
0
6
848
11518
van Putten
Consult Totaal
Oorzaak B3 B3 totaal
B3 %
A
B
C
D
E
F
G
H
J
Totaal
18
0,77%
0
0
10
0
0
0
0
1
7
2329
IJsselland
9
0,27%
0
0
5
0
0
0
0
0
4
3382
Vlietland
13
0,75%
0
0
10
0
0
0
0
0
3
1744
Ruwaard
8
0,68%
0
0
7
0
0
0
0
0
1
1184
8
0,94%
0
0
3
0
0
0
0
0
5
853
21
1,04%
0
0
9
0
0
0
0
0
12
2026
77
0,67%
0
0
44
0
0
0
0
1
32
11518
SFG
van Putten Haven Overigen/ Consult Totaal
Legenda B rubriek: B1 - goed beoordeelbaar B2 - voldoende beoordeelbaar, maar beperkt door: “probleem typering” B3 - niet beoordeelbaar door: “probleem typering” Probleem typering: A - veel bloed B - veel leukocyten C - (te) weinig epitheelcellen D - slechte fixatie E - mechanische beschadiging F - cytolyse G - (te) dikke uitstrijk H - (te) weinig plaveiselepitheelcellen bij veel endocervicale cilindercellen J - ontbreken van endocervicale cilindercellen
jaarverslag 2012
22
Follow-up cervixcytologie Bij de diverse Pap-klassen worden herhalingsadviezen gegeven. Bij een Pap 3A-matige dysplasie of hoger wordt histologisch onderzoek geadviseerd. Bij een Pap 2 of Pap 3A-lichte dysplasie wordt geadviseerd om na een half jaar de uitstrijk te herhalen. Dit laatste is dan ook de reden dat de follow-up van de uitstrijken van 2011 pas in dit jaarverslag kunnen worden gepresenteerd. In onderstaande tabellen worden de histologische data van de follow-up getoond. Indien geen histologisch onderzoek werd verricht, wordt volstaan met de cytologische follow-up. Discrepanties en bijzondere bevindingen zijn door pathologen en analisten tijdens cytologiebesprekingen opnieuw bekeken in relatie tot de histologie. Op pagina 25 wordt de voorspellende waarde gegeven van de cervix cytologie. Hierbij wordt alleen gekeken naar die uitstrijken die bekende histologische follow-up hebben. De kans dat een onderzoek met een squameuze afwijking van Pap-klasse van 3A of hoger ook werkelijk histologisch een CIN I of hoger wordt gevonden bedraagt 90% (557 per 617). Voor de endocervicale afwijkingen is deze kans 82% (14 per 17). Voor de overige afwijkingen (endometriumafwijkingen, metastasen en andere tumoren) bedraagt deze kans 79% (37 per 47). Squameuze afwijkingen Follow-up Cytologische diagnose over 2011 Abnormale plaveiselcellen
GEEN CYTOLOGIE tot begin 213 Totaal
Follow-
Pap1
Pap 2
up 1039
100
484
129
HISTOLOGIE tot begin 2013
Pap 3A
Pap 3A Pap 3B CIN 0
Licht
Matig
32
CIN I
CIN II
/4
1
1
117
126
37
CIN III
Carci-
Geen
/CIS
noom
diag
11
Atypische metaplasie
1
0
A
(P 2+P3) Lichte dysplasie
437
22
51
53
28
5
2
41
150
67
18
254
8
9
7
3
3
1
16
58
109
38
0
0
2
0
(P 4) Matige dysplasie
B
A
(P 5) Sterke dysplasie
109
3
0
0
0
0
1
3
2
28
67
5
0
B (P 6) Carcinoma in
7
0
0
0
0
0
0
0
1
0
4
2
0
6
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
6
0
1852
133
544
189
63
9
5
177
337
241
138
16
0
situ (P 7) Plaveiselcel carcinoom (P 9) Totaal
A = waarvan 1x endometriumcarcinoom B = waarvan 1x tevens endocervicaal adenocarcinoma in situ
jaarverslag 2012
23
In onderstaande figuur zijn de cervixcytologische diagnosen van de squameuze afwijkingen uit 2011 volgens het KOPAC-systeem (X-as) afgezet tegen de histologische of cytologische follow-up in absolute aantallen (Yas). 500 450 Carcinoom
400 CIN III/Pap 3B-4
Follow-up
350 300
CIN II/Pap 3 A MD
250 CIN I/Pap 3A LD
200 150
CIN 0/Pap 1-2
100 Geen FU
50 0 P4
P5
P6
P7
P9
Cervixcytologische diagnose
P4
= Lichte dysplasie P5 = Matige dysplasie P6 = Sterke dysplasie P7 = Carcinoma in situ P9 = Invasief carcinoom
Endocervicale cilinder afwijkingen
Follow-up Cytologische Totaal diagnose over 2011 Licht atypisch
10
GEEN
Follow-up tot begin 2013
Follow-
Alleen
up
cyt f-up 1
3
CIN 0
2
CIN I
CIN II
1
1
CIN III
GCIN III
Carci-
+
+
noom
CIS
ACIS 1
GCIN I
0
GCIN II
0
cylinderepitheel
1
0
A
(C 4) Matig atypisch
6
0
1
1
2
0
1
0
0
cylinderepitheel
1
0
B
(C 5) Sterk atypisch
4
1
0
0
0
0
0
0
0
0
cylinderepitheel
3 C
(C 6) Adenocarcinoma
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
in situ (C 7) Adenocarcinoom
2 D
(C 9) Totaal
23
2
4
3
3
1
A = tevens CIN II B = tevens CIN III C = waarvan 1x plaveiselcelcarcinoom en 1x endometriumcarcinoom D = waarvan 1x plaveiselcelcarcinoom
jaarverslag 2012
24
2
0
0
2
6
Andere afwijkingen (endometriumafwijkingen/metastasen)
Follow-up Cytologische diagnose over 2011
GEEN Totaal
Follow-up tot begin 213
Follow-
Alleen
Geen
Geen
Maligne
Maligne
up
cyt f-up
diagnose
maligniteit
Endom.
overige
Anders
carcinoom Postmenopauzaal
24
5
0
0
18
1
0
0
15
1
1
0
9
4
0
0
13
0
0
0
1
11
1
0
endometrium (code 23) Licht / matig atypisch endometrium (A 4-5) Verdacht voor endometriumcarcinoom
A
(A 6) Endometriumcarcinoom
18
0
1
0
0
16
1
0
B (A 7) Metastase / andere
5
1
0
0
0
0
4
maligniteit
0
C
(A 8-9) Totaal
75
7
2
0
28
32
6
0
A = Mixed Mullerian tumor B = plaveiselcelcarcinoom C = 2x coloncarcinoom, 1x sarcoom, 1x plaveiselcelcarcinoom (mogelijk metastase van elders)
Voorspellende waarde cervixcytologie gekoppeld aan bekende histologische follow-up Plaveiselepitheel
Histologische FU CIN I en > Cilinderepitheel
Histologische FU (G)CIN en > Endometrium / Metastasen Histologische FU maligniteiten
jaarverslag 2012
Cytologie P 4
Cytologie P 5
Cytologie P 6
Cytologie P 7
Cytologie P 9
Lichte dysplasie
Matige dysplasie
Sterke dysplasie
Carcinoma in situ
Plaveiselcelcarcinoom
235 / 276
207 / 223
102 / 105
7 / 7
6 / 6
85%
93%
97%
100%
100%
Cytologie C 4
Cytologie C 5
Cytologie C 6
Cytologie C 7
Cytologie C 9
Licht atypisch
Matig atypisch
Sterk atypisch
Adenocarcinoma
Adenocarcinoom
endocervix
endocervix
endocervix
in situ
endocervix
4 / 6
4 / 5
3 / 3
1 / 1
2 / 2
67%
80%
100%
100%
100%
Cytologie EX 023
Cytologie A 4-5
Cytologie A 6
Cytologie A 7
Cytologie A 8-9
Postmenopauzaal
Licht/matig atypisch
Verdacht voor
Endometriumcarcinoom
endometrium
endometrium
Endometriumcarcinoom
Metastase of andere tumor
1 / 19
4 / 13
12 / 13
17 / 17
4 / 4
5%
31%
92%
100%
100%
25
f.
Klinisch pathologische besprekingen
Planning besprekingen naar locatie. Sint Franciscus Gasthuis chirurgie dermatologie gynaecologie (SFG) gynaecologie (SFG + IJSS.) v.a. nov. 2012 haematologie (SFG + IJSS.) interne algemeen intervisie gynaecologie longziekten MDO obducties IC oncologie urologie perinatale audit
1x per maand (niet tot nader order) 1x per 2 weken 1x per 2 maanden 1x per week 1x per maand 1x per 2 weken 1x per 2 maanden 1x per maand 1x per week 1x per 2 maanden 1x per week 1x per maand geen vaste dag
IJsselland Ziekenhuis chirurgie dermatologie gynaecologie gynaecologie (SFG + IJSS.) v.a. nov. 2012 haematologie (SFG + IJSS.) interne longziekten MDO MDO GIO MDO long oncologie oncologie
1x per 2 maanden 1x per maand 1x per 2 maanden 1x per week 1x per maand 1x per 2 weken 1x per maand 1x per week 1x per week 1 x per 2 weken (niet tot nader order) 1x per week
Ruwaard van Putten Ziekenhuis haematologie MDO oncologie necrologie
1x per maand 1x per week 1x per maand geen vaste dag
Vlietland Ziekenhuis dermatologie haematologie MDO oncologie MDO necrologie
1x 1x 1x 1x 1x
Haven ziekenhuis PA-bespreking dermatologie
1x per maand 1x per maand
per per per per per
2 maanden maand week week maand
Leverpathologie In 2012 bloeide het leverpanel Rotterdam en omstreken als nooit tevoren. Onder de bezielende leiding van mw. dr. J. Verheij (patholoog verbonden aan het AMC), zijn maandelijks vele boeiende, mooie of zeldzame ziektebeelden de revue gepasseerd. Van de participerende perifere laboratoria heeft Pathan weer een zeer substantiële bijdrage geleverd, zowel in het aanleveren van patiëntmateriaal als in de presentie bij de discussie door de pathologen Ter Borg en jaarverslag 2012
26
Torenbeek. De bijeenkomsten vonden steeds plaats op een vrijdag tussen 10.00 en 12.00 uur en werden in wisselende mate bijgewoond door collega’s van het JNI, Pal Dordrecht, Maasstad Ziekenhuis/Rotterdam, RDGG/Delft en incidenteel ook uit Den Haag. Voor 2013 is deze vorm van nascholing in het JNI beëindigd, maar wordt het voortgezet in het AMC op maandag tussen 17.30 uur – 19.30 uur.
Lymfomenpanel In 2012 kwam het regionale lymfomenpanel 25 keer bijeen. Van de 626 gevallen die in totaal door het panel werden beoordeeld, werden 226 casus (36%) (135 lymfklierbiopten en -excisies, 26 cristabiopten, 13 huidpreparaten, en 52 biopten en excisies van andere weefselsoorten) door Pathan ingebracht. In 13 gevallen werd de diagnose door het lymfomenpanel aangepast. Deze diagnoses staan in de bovenste tabel weergegeven. Zie tabel pagina 28. Een overzicht van alle uiteindelijk gestelde diagnoses in het panel op de casus van Pathan: N
%
Totaal
47 18 60 6 5 15 4 2 1 4 6 4 172
20.8 7.9 26.5 2.7 2.2 6.6 1.8 0.9 0.4 1.8 2.7 1.8 76.1
Totaal
4 4 1 1 1 1 1 2 15
1.8 1.8 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 1.0 6.6
Totaal
1 2 2 1 1 7
0.4 0.9 0.9 0.4 0.4 3.1
Totaal
11 2 1 14
4.9 0.9 0.4 6.3
1
0.4
12
5.3
1 1 1 1 1 5
0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 2.2
226
100
Paneldiagnose B-cel Non Hodgkinlymfoom Diffuus Grootcellig B-cellymfoom Kleincellig lymfocytair lymfoom/chronische lymfatische leukemie Laaggradig Folliculair Lymfoom Hooggradig Folliculair Lymfoom Mantelcellymfoom Marginale Zonelymfoom Lymfoplasmacellulair lymfoom / Morbus Waldenström Hairy cel leukemie Plasmablastair lymfoom Kleincellig B-cellymfoom niet nader classificeerbaar Plasmacytoom/ monoclonale gammopathie/. Morbus Kahler Verdacht voor B-cellymfoom T-cel Non Hodgkinlymfoom Angioimmunoblastair T-cellymfoom (AITL) Perifeer T-cellymfoom NOS Enteropathie geassocieerd T-cellymfoom (EATL) T-prolymfocytair lymfoom (T-PLL) T-lymfoblastair lymfoom/leukemie (T-LBL) Grootcellig anaplastisch lymfoom, ALK + (ALCL, ALK+) NK/T-cellymfoom Verdenking T-cellymfoom Non-Hodgkin lymfomen van de huid CD30-positieve Lymfoproliferatieve Aandoening Primair Cutaan marginale zone B-cellymfoom Primair cutaan diffuus grootcellig B-cellymfoom Mycosis Fungoides Verdacht voor mycosis fungoides Hodgkin lymfoom Hodgkin lymfoom, klassieke type Lymfocyt Predominant Hodgkin Lymfoom (LPHL) Verdacht voor Hodgkin lymfoom Myeloproliferatieve aandoeningen Systemische Mastocytose Benigne Reactieve aandoeningen Overig Thymoom Verdenking thymoom Ziekte van Castleman Grootcellig lymfoom NOS Voorkeur epitheliale maligniteit
Totaal Totaal
jaarverslag 2012
27
N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
DOOR PANEL AANGEPASTE DIAGNOSES Ingangsdiagnose Paneldiagnose reactief AITL (na genherschikking) reactief verdacht voor T-cellymfoom reactief verdacht voor B-cellymfoom marginale zonelymfoom verdacht voor B-cellymfoom marginale zonelymfoom B-cellymfoom NOS verdacht voor B-cellymfoom B-cellymfoom NOS Verdacht foll. lymfoom laaggradig Foll. lymfoom laaggradig Foll. lymfoom NOS Foll. lymfoom laaggradig B-cellymfoom NOS Foll. lymfoom laaggradig Foll. lymfoom hooggradig Foll. lymfoom laaggradig Foll. lymfoom hooggradig Diffuus grootc B-cellymfoom Diffuus grootc B-cellymfoom Foll. lymfoom hooggradig B-cellymfoom NOS Diffuus grootc B-cellymfoom
Beentumorencommissie In totaal werden volgens de verkregen en beoordeelde overzichten 9 casus ingezonden voor beoordeling door de Commissie voor Beentumoren. Voor drie patiënten betrof het een goedaardige tumor, hetgeen werd bevestigd en in één casus een goedaardige cyste. Eén casus betrof een chondrosarcoom uitgaande van de long, hetgeen een opmerkelijk zeldzaam beeld is en door de Commissie werd bevestigd. In één casus betrof het een atypische kraakbeenproliferatie in de neusholte, welke door de Commissie werd bevestigd als chondrosarcoom graad I, mogelijk graad II. In één casus betrof het een chondrosarcoom van de calcaneus, welke door de Commissie werd bevestigd en werd gevolgd door een onderbeenamputatie. In één casus betrof het meerdere preparaten van een klinisch complexe thorax/long en weke delen afwijking welke uiteindelijk als reactief werd beoordeeld na beoordeling door Pathan en de Commissie, conform. In één casus betrof het een 2e recidief van een tumor in de voet, welke daarom werd ingezonden naar de Commissie. Gezien de kenmerken werd deze afwijking door de Commissie als een atypische chondroide cartilaginaire tumor beschouwd (chondrosarcoom graad I).
g.
Opleiding
In 2012 heeft de opleidingsgroep weer een 2-tal aois naar wederzijdse tevredenheid begeleid bij de opleiding pathologie. Het project van de KNMG, de modernisering van de medische vervolgopleidingen, werd op de voet gevolgd. Het modulair/thematische karakter van de opleiding heeft verder vorm gekregen. De aandachtsgebieden van de pathologen werden opnieuw vastgesteld en afgestemd op de opleidingsmodules/thema’s van de B-opleiding. Ook werd een start gemaakt met thematisch onderwijs door de opleidinggroep. Het elektronisch portfolio “epass” werd toegelicht aan de opleidingsgroep en zal per 1 januari 2013 door de opleidingsgroep worden gebruikt. Ook in 2012 werd weer medewerking verleend aan de opleiding dermatopathologie van het Sint Franciscus Gasthuis.
jaarverslag 2012
28
VI.
LIDMAATSCHAPPEN
Stafleden mw. drs. S. ter Borg Lid Werkgroep Kinderpathologie der Lage Landen (WKPLL) Lid LAD Lid De Orde Lid NVVP en lid taakgroep FAQ mw. drs. N.N.T. Goemaere Staflid Ruwaard van Putten Ziekenhuis Lid Werkgroep Kinderpathologie der Lage Landen (WKPLL) Lid Renal Pathology Society (RPS) Lid Pediatric Pathology Society (PPS) Lid IKR-netwerk pathologen Lid NVVP mw. dr. K.E. Hamoen Staflid Ruwaard van Putten Ziekenhuis Lid IKR-netwerk pathologen Lid IKR Werkgroep Gynaecopathologie Lid NVVP dr. R.F. Hoedemaeker Staflid IJsselland Ziekenhuis Lid IKR-werkgroep Urologische Tumoren Lid Wetenschappelijke Raad PALGA Lid PALGA Raad Lid Werkgroep Protocollen PALGA Lid European Network of Urological Pathology Lid International Society of Urological Pathology Lid Regionaal Lymfomenpanel, regio Zuidwest Nederland Lid IKR-netwerk pathologen Lid NVVP drs. K.J. Hoogduin Staflid Ruwaard van Putten Ziekenhuis Lid United States and Canadian Academy of Pathology (USCAP) Lid IKR-netwerk pathologen dr. V. Noordhoek Hegt Staflid Sint Franciscus Gasthuis Lid International Society of Dermatopathology Lid European Association of Haematopathology Lid IKR-netwerk pathologen Lid NVVP drs. J.B. Rahder Staflid IJsselland Ziekenhuis Lid British Division of International Academy of Pathology Lid European Association of Haematopathology Lid IKR werkgroep longtumoren Lid IKR-netwerk pathologen Lid NVVP Lid KNMG en LAD
jaarverslag 2012
29
dr. J.A. Ruizeveld de Winter Staflid Sint Franciscus Gasthuis Lid opleidingscommissie Sint Franciscus Gasthuis Opleider B-opleiding pathologie Lid British Division of the International Academy of Pathology Lid European Association for Haematopathology Lid IKR-netwerk pathologen Lid NVVP Lid KNMG en LAD dr. J.L. Simons Staflid Vlietland Ziekenhuis Lid United States and Canadian Academy of Pathology (USCAP) en International Academy of Pathology Lid Weke delen panel DDHK-IKR Plaatsvervangend B-opleider pathologie Lid IKR-netwerk pathologen Lid NVVP Lid LAD dr. R. Torenbeek Staflid IJsselland Ziekenhuis Lid landelijke werkgroep leverpathologie (WELP) Lid Orde medisch Specialisten Lid IKR-netwerk pathologen Lid NVVP Lid NVGE Lid NVH mw. drs. H. van der Valk Staflid Sint Franciscus Gasthuis Stafcoördinator Pathan Lid OWG commissie Sint Franciscus Gasthuis Lid kascommissie Sint Franciscus Gasthuis Lid Nederlandse Vereniging voor Gastro-enterologie Lid IKR kerngroep gastro-intestinale tumoren Lid IKR-netwerk pathologen Lid NVVP Lid KNMG dr. L.C. Verhoog Staflid Vlietland Ziekenhuis Lid Orde van Medisch Specialisten Lid IKR kerngroep mammatumoren Lid IKR-netwerk pathologen Lid NVVP Lid KNMG
jaarverslag 2012
30
Analisten histologie Lid VAP De dames G.W. van Wieringen, S.D. Djanam, L.M. Holleman, M.A.M.J. Tuitel, S.N.M. Lindeman, C.I.C. Leeuwerik, A. Simons, W.M. Pieterse, S. Heesterman, M.L. Schouten en R.W. Doekharan en de heren S.M. van der Hoeven en R. Verbarendse Analisten speciale technieken Lid VAP Alle analisten Lid Werkgroep ImmunoHistoChemie (WIHC) De dames N.M.M.T. Bartalits, R.F. Beers, M. Kerp en R.M. Smout Analisten Cytologie Lid VAP Alle analisten mw. C.H. van den Broek Lid werkgroep PGO Leiden Overig L.A. Goedegebure MFC Lid Pablo P. Smolders Bestuurslid WIHC (contactpersoon van de WIHC bij de SKML) Lid VAP Lid Werkgroep ImmunoHistoChemie (WIHC) A.A.J. Verdaasdonk Lid NEVI Lid Inkoopoverleg Pablo Lid VAP mr. drs. J. Woerdman Vice voorzitter Pablo Lid NVVP
jaarverslag 2012
31
VII. NASCHOLING Stafleden mw. drs. S. ter Borg Categorie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie
Omschrijving Histopathologie van schildkliertumoren (ID nummer: 130355) Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293)
mw. drs. N.N.T. Goemaere Categorie Nascholing Nascholing Nascholing Nascholing
Pathologie Pathologie Pathologie Pathologie
Nascholing Pathologie Nascholing interne geneeskunde Nascholing Pathologie Buitenlandscholing met als bewijs accrediterende zusterorganisatie
Omschrijving 2x Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293) 2x Werkgroep Kinder Pathologie der Lage Landen (WKPLL) (ID nummer: 43351) 7x Regionaal Leverpanel Rotterdam en omstreken (ID nummer: 88548) Herhaling Negentiende Amsterdamse Zomercursus Leverpathologie (ID nummer: 111048) NVVP Pathologendagen 2012 (ID nummer: 124134) 3x Regionale Nierbiopsieavond 2012 (ID nummer: 116086) 5x Lokale en regionale perinatale audit (ID nummer: 96918) IAP congres
mw. dr. K.E. Hamoen Categorie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Buitenlandscholing met als bewijs accrediterende zusterorganisatie Nascholing Pathologie Buitenlandscholing met als bewijs accrediterende zusterorganisatie
Omschrijving IKNL locatie Rotterdam Regiobijeenkomst Gynaecologische tumoren -januari 2012 (ID nummer: 110157) 2x Melanoompanel ZO nl (ID nummer: 117561) The Harvard Medical School, Thoracic Pathology, September 22-24, 2012 Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293) The Harvard Medical School, October 27-28, 2012, Common Challenges in Gynecologic and Obstetric Pathology
dr. R.F. Hoedemaeker Categorie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Buitenlandscholing Nascholing Pathologie
Omschrijving Lokale en regionale perinatale audit (ID nummer: 96918) 18x Lymfomenpanel Zuid-West Nederland Rotterdam (ID nummer: 112769) Congres Pathologie 2.0 (ID nummer: 116238) NVVP Pathologendagen 2012 (ID nummer: 124134) 29th Congress of the International Academy of Pathology Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293)
drs. K.J. Hoogduin Categorie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie
jaarverslag 2012
Omschrijving IKNL locatie Rotterdam Regiobijeenkomst Gynaecologische tumoren -januari 2012 (ID nummer: 110157) Coupe-avonden 2012 Gynaecopathologie IKNL locatie Rotterdam (ID nummer: 112889) 2x Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293) 19th International Surgical Pathology Symposium Mayo Clinic 96. Jahrestagung der Deutschen Gesellschaft für Pathologie e.V., Berlin, 31. Mai-3. Juni 2012
32
dr. V. Noordhoek Hegt Categorie Nascholing Pathologie Nascholing Nascholing Nascholing Nascholing Nascholing Nascholing
Pathologie Pathologie dermatologie algemeen Pathologie Pathologie dermatologie algemeen
Omschrijving IKNL locatie Rotterdam Regiobijeenkomst Gynaecologische tumoren -januari 2012 (ID nummer: 110157) 2x Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293) London Dermatopathology Symposium, 10th & 11th May, 2012 Skintermezzo (ID nummer: 108163) Rosai-lezing (ID nummer: 80303) 9th Summer Academy of Dermatopathology, Graz July 2-6,2012 Refereeravond (ID nummer: 85718)
drs. J.B. Rahder Categorie Nascholing Pathologie Nascholing Nascholing Nascholing Nascholing Nascholing
Pathologie Pathologie Pathologie Pathologie Pathologie
Omschrijving IKNL locatie Rotterdam Regiobijeenkomst Gynaecologische tumoren -januari 2012 (ID nummer: 110157) Oncologiedag ’Longkanker’ (ID nummer: 106000) NVVP Pathologendagen 2012 (ID nummer: 124134) 10de Bossche Mamma Congres (ID nummer: 111826) Rosai-lezing (ID nummer: 80303) Histopathologie van schildkliertumoren (ID nummer: 130355)
dr. J.A. Ruizeveld de Winter Categorie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Algemene scholing cluster 2 Buitenlandscholing met als bewijs accrediterende zusterorganisatie Nascholing Pathologie Algemene scholing cluster 1,2 en 3
Omschrijving Implementatietraining MMV Pathologie Erasmus MC Desiderius School NVVP Pathologendagen 2012 (ID nummer: 124134) 2x Lymfomenpanel Zuid-West Nederland Rotterdam (ID nummer: 112769) Competenties vertalen naar opleidingsactiviteiten (ID nummer: 117748) European Association for Haematopathology Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293) Expeditie 2015 (Competentiegericht) opleiden in de dagelijkse praktijk (ID nummer: 125242)
dr. J.L. Simons Categorie Nascholing Pathologie Algemene scholing cluster 2 Nascholing Pathologie Algemene scholing cluster 2 Nascholing Pathologie Buitenlandscholing met als bewijs accrediterende zusterorganisatie Nascholing Pathologie
Omschrijving 6x Weke delen panel 2012 IKNL-locatie Rotterdam (ID nummer: 113363) Implementatietraining MMV (ID nummer: 103255) 96. Jahrestagung der Deutschen Gesellschaft für Pathologie e.V., Berllin 31. Mai 3. Juni 2012 Competenties vertalen naar opleidingsactiviteiten (ID nummer: 117748) NVvO Milestonesdag Targeted therapy bij kanker (ID nummer: 126195) 78th annual meeting of the Swiss Society of Pathology St Gallen Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293)
mw. drs. C.K. Stobbe Categorie Nascholing Pathologie Buitenlandscholing met als bewijs accrediterende zusterorganisatie
jaarverslag 2012
Omschrijving 2x Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293) Berzelius symposium 86. The fifth Arkadi M Rywlin International Slide Seminar. Symposium in Anatomic Pathology.Stockholm Sweden
33
dr. R.Torenbeek Categorie Algemene scholing cluster 1 en 2 Nascholing Pathologie Algemene scholing cluster 2 Nascholing Pathologie Algemene scholing cluster 2 Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Algemene scholing cluster 1,2 en 3
Omschrijving Aan de schandpaal (ID nummer: 107394) 7x Regionaal Leverpanel Rotterdam en omstreken (ID nummer: 88548) Preventief en curatief omgaan met disfunctioneren (ID nummer: 107651) 4x Werkgroep Leverpathologie (WELP) (ID nummer: 112788) Implementatietraining MMV (ID nummer: 103255) Herhaling Negentiende Amsterdamse Zomercursus Leverpathologie (ID nummer: 111048) Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293) Congres Ziel en zakelijkheid in de zorg (ID nummer: 132450)
mw. drs. H. van der Valk Categorie Nascholing Pathologie Algemene scholing cluster 1 en 2 Nascholing interne geneeskunde Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Nascholing interne geneeskunde Buitenlandscholing met als bewijs accrediterende zusterorganisatie
Omschrijving 5x Lymfomenpanel Zuid-West Nederland Rotterdam (ID nummer: 89551) Aan de schandpaal (ID nummer: 107394) GI-Masterclass 2012 (ID nummer: 101730) Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293) EACCME XI International Workshop of Lower Genital Tract Pathology, Rome, Italy, 19-21 April 2012 14e Regionale Nascholing Hematologie (ID nummer: 112377) Symposium on Breast Pathology, British Division of the International Academy of Pathology, 23 November 2012
dr. L.C. Verhoog Categorie Nascholing interne geneeskunde Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Buitenlandscholing met als bewijs accrediterende zusterorganisatie Nascholing Pathologie Nascholing Pathologie Buitenlandscholing Nascholing Pathologie
Omschrijving 3e mammacongres; "Van wetenschap naar werkvloer" (ID nummer: 105023) Kerngroep Mammatumoren IKNL locatie Rotterdam -januari 2012 (ID nummer: 108410) Oncologiedag ’Longkanker’ (ID nummer: 106000) Symposium Moleculaire diagnostiek, nu en in de toekomst (ID nummer: 113999) 3x Regionale Coupe Avond (ID nummer: 64293) Rosai-lezing (ID nummer: 80303) The 24th European Congress of Pathology, Prague, Czech Republic (8-12 September 2012) Histopathologie van schildkliertumoren (ID nummer: 130355) Kerngroep Mammatumoren IKNL locatie Rotterdam - september 2012 (ID nummer: 123954) AMP 2012 Annual Meeting on Genomic Medicine 11e NKI-AVL mammacarcinoom symposium (ID nummer: 124947)
Analisten histologie mw. S. Heesterman Cursus “Histologie” aan de Hogeschool Leiden Cursus “Pathologie” aan de Hogeschool Leiden S.M. van der Hoeven Cursus “Pathologie” aan de Hogeschool Leiden WHT themadag
jaarverslag 2012
34
mw. S.N.M. Lindeman Borger en Burghouts congres veiligheid en milieu Het Instrument Cursus “Histologie” aan de Hogeschool Leiden mw. M.A.M.J. Tuitel Het Instrument WHT themadag R. Verbarendse Landelijke VAP-dag Cursus stagebegeleiding van de NVML Begeleiden en beoordelen van het ROC Leiden Analisten speciale technieken mw. N.M.M.T. Bartalits Symposium Moleculaire diagnostiek, Nu en in de Toekomst, 10 februari in Utrecht SKML dag, 31 januari in Amersfoort VAP-dag, 31 maart in Nunspeet WIHC symposium “Weke Delen”, 23 en 24 mei in Den Dolder Dako Workshop, 5 juni in Nieuwegein mw. R.F. Beers VAP-dag, 31 maart in Nunspeet 17 t/m 20 april Ventana Ultra training in Engeland. mw. A.W. Dirkx-van der Velden 4e Moleculaire Pathologie cursus,15, 16 en 17 februari in Amsterdam mw. M.J. Kerp WIHC symposium “Weke Delen”, 23 en 24 mei in Den Dolder mw. R.M. Smout Ventana Ultra training, 17 t/m 20 april in Engeland. Cursus Markers en Panels in de diagnostiek van tumoren. 15, 22, 29 maart, 12, 26 april in Leiden Dhr. R. Thakoerdath Conferentie Milieu en Veiligheid in ziekenhuislaboratoria, 26 januari in Amersfoort, Analisten cytologie mw. A. Bos-Mudde Conferentie Milieu en Veiligheid in ziekenhuislaboratoria, Eenhoorn-Amersfoort, 26 januari Cursus stagebegeleiding, 1, 15 en 29 februari Workshop “Opslag van gevaarlijke stoffen volgens de vernieuwde PGS 15”, 25 juni mw. C.H. van den Broek Symposium haematomorfologie, 22 maart in Rotterdam VAP-dag, 1 april 37th European Congress of Cytology in Cavtat-Dubrovnik 30 september t/m 3 oktober mw. N. Doddema Symposium Papendal cervixcytologie, 29 oktober Cervixcursus NVML, 11 december
jaarverslag 2012
35
mw. A. Chan Veldhuizencursus, 15 en 16 november R.J.E. Gabriëls WCD-dag, 7 februari VAP-dag, 1 april PCP-middag, 25 mei Bespreking rondzending haematologie, 7 juni, EMC in Rotterdam, Cursus schildklierpathologie Renée van Pel, 18 september WCD dag, 24 oktober mw. A. van Hassel VAP-dag, 1 april mw. S. de Jong Veldhuizencursus, 15 en 16 november mw. A. Mackay Symposium Papendal cervixcytologie, 29 oktober Cervixcursus NVML, 11 december D.M.J. Suijkerbuijk WCD-dag, 7 februari Cursus OR, 23 februari Symposium Papendal cervixcytologie, 29 oktober Veldhuizencursus, 15 en 16 november W.C.M. Suykerbuyk Bespreking rondzending haematologie, 10 januari, EMC in Rotterdam, Conferentie Milieu en Veiligheid in ziekenhuislaboratoria, Eenhoorn-Amersfoort, 26 januari Symposium haematomorfologie, 22 maart in Rotterdam Secretariaat mw. D. de Graaf MagnaView, 25 januari mw. D. Heidema MagnaView, 10 januari mw. C.C. van Pelt Klantgericht denken en handelen Secretaresse congres mw. A. Ringenier Cursus OR mw. L.L. Rodrigues Secretaresse congres mw. R. Saimo Klantgericht denken en handelen
jaarverslag 2012
36
mw. L.M.J. Wijngaarde MagnaView, 17 januari. Werkgroep Pathos, 6 april Secretaresse congres Werkgroep dienstverlening PCP-dag mw. C. Ziedses des Plantes MagnaView, 10 januari. Secretaresse congres Overig M. Baron Dell Equallogic PS Series Storage Array – ICM (Install, Configure and Management) P. Smolders Bestuursvergadering WIHC, 17 januari, 13 maart, 9 oktober Magna View, masterclass kwaliteit, 19 januari Conferentie Milieu en Veiligheid in ziekenhuislaboratoria, 26 januari SKML, deelnemersbijeenkomst, 31 januari Symposium Moleculaire diagnostiek, Nu en in de Toekomst, 9 februari Human Capital Care, verzuimgesprekken voeren, 20 maart Klinipath, trends in pathologie, 22 maart Vap-dag 31 maart SKML, beleidsadviescommissie,18 september VAP, BVO darmkanker en bezoek instrument, 25 september GITP, cursus conflicthantering,1 en 22 november LMS gebruikersdag,12 december A,A.J. Verdaasdonk Cursus Facility Management
jaarverslag 2012
37
VIII. VOORDRACHTEN EN PUBLICATIES dr. R.F. Hoedemaeker Prostate-cancer mortality at 11 years of follow-up. Schröder FH, Hugosson J, Roobol MJ, Tammela TL, Ciatto S, Nelen V, Kwiatkowski M, Lujan M, Lilja H, Zappa M, Denis LJ, Recker F, Páez A, Määttänen L, Bangma CH, Aus G, Carlsson S, Villers A, Rebillard X, van der Kwast T, Kujala PM, Blijenberg BG, Stenman UH, Huber A, Taari K, Hakama M, Moss SM, de Koning HJ, Auvinen A; ERSPC Investigators. N Engl J Med. 2012 Mar 15;366(11):981-90. Prospective evaluation of molecular screening for Lynch syndrome in patients with endometrial cancer ≤ 70 years. Leenen CH, van Lier MG, van Doorn HC, van Leerdam ME, Kooi SG, de Waard J, Hoedemaeker RF, van den Ouweland AM, Hulspas SM, Dubbink HJ, Kuipers EJ, Wagner A, Dinjens WN, Steyerberg EW. Gynecol Oncol. 2012 May;125(2):414-20. Yield of routine molecular analyses in colorectal cancer patients ≤70 years to detect underlying Lynch syndrome. van Lier MG, Leenen CH, Wagner A, Ramsoekh D, Dubbink HJ, van den Ouweland AM, Westenend PJ, de Graaf EJ, Wolters LM, Vrijland WW, Kuipers EJ, van Leerdam ME, Steyerberg EW, Dinjens WN; LIMO Study Group. J Pathol. 2012 Apr;226(5):764-74. Comparison of incidentally detected prostate cancer with screen-detected prostate cancer treated by prostatectomy. Wolters T, Montironi R, Mazzucchelli R, Scarpelli M, Roobol MJ, van den Bergh RC, van Leeuwen PJ, Hoedemaeker RF, van Leenders GJ, Schröder FH, van der Kwast TH. Prostate. 2012 Jan;72(1):108-15. dr. V. Noordhoek Hegt P.K. Dikrama, K. Munte, S. Koljenovic, V. Noordhoek Hegt, M. Neumann, E.R.M. de Haas Geen BCC toch Mohs Bijzondere indicaties voor Mohs micrografische chirurgie Ned. Tijdschr. Dermatopathologie en Venereologie 2012; Volume 22, Nummer 1: 98-102 P. Dikrama, T. Middelburg, V. Noordhoek Hegt Dermatopathologie, kennistest Ned. Tijdschr. Dermatopathologie en Venereologie 2012; Volume 22; Nummer 4: 256-7; 277 P. Dikrama, T. Middelburg, V. Noordhoek Hegt Dermatopathologie, kennisquiz Ned. Tijdschr. Dermatopathologie en Venereologie 2012; Volume 22; Nummer 5: 312; 324-5 P. Dikrama, T. Middelburg, V. Noordhoek Hegt Dermatopathologie, kennisquiz Ned. Tijdschr. Dermatopathologie en Venereologie 2012; Volume 22; Nummer 10: 616-7; 628-9 E. Rácz, V. Noordhoek Hegt, M.C.G. van Praag Granulaire parakeratose Ned. Tijdschr. Dermatopathologie en Venereologie 2012; Volume 22; Nummer 10: 602-4 A.M.R. Schrader, E. Rácz, V. Noordhoek Hegt V, E.M. van der Snoek, M.C.G. van Praag Granulomateuze secundaire syfilis Een zeldzame uiting van een polymorf ziektebeeld Ned. Tijdschr Geneeskd 2012; 3 november: 1858-62
jaarverslag 2012
38
C.V. Bakker, V. Noordhoek Hegt, M.C.G. van Praag Lamotrigine hypersensitivity syndrome and spiking fever Indian Journal of Dermatopathology 2012; Volume 57; Issue 6; 504mw. C.H. van den Broek STAR-avond, voorlichting cervix uitstrijken POH, 13 november L.A. Goedegebure MFC Nascholing cervixcarcinoom, huisarts assistentes en POH, in samenwerking met Star mdc “Ontwikkelingen in het kader van BVO”
jaarverslag 2012
39
IX.
INVESTERINGEN
Cassetteprinters (vier stuks) Lineaire stainer routinekleuring histologie Videoconferencing systeem Diversen hard- en software Diversen meubilair Boeken/medische tijdschriften Jaarlijks wordt de bibliotheek aangevuld/vervangen met recente relevante uitgaven. In januari 2012 is Pathan gestart met een on-line tijdschriftenbibliotheek met inzage tot 10 jaar terug per tijdschrift. Hierdoor is het ook mogelijk de tijdschriften te benaderen van een andere werkplek vanuit een beveiligde omgeving.
jaarverslag 2012
40
X.
Balans- en Resultatenrekening
jaarverslag 2012
41
jaarverslag 2012
42
jaarverslag 2012
43
