Jaarverslag pathologie
2010
Inhoud 1. Voorwoord
4
2. Afdeling/capaciteitsgroep 2.1 Dagelijks bestuur 2.2 Patiëntenzorgcommissie 2.3 Wetenschapscommissie 2.4 Laboratoriumcommissie 2.5 Pathologie Onderwijs Commissie (POC) 2.6 Unitoverleg 2.7 CAM overleg
5 5 5 5 6 6 7 7
3. Personeel 3.1 Wetenschappelijk personeel 3.2 Ondersteunend en beherend personeel 3.3 Personeelsleden in fte 3.4. Leeftijdsopbouw medewerkers 3.5 Ziekteverzuim 3.6 Personeelsmutaties 3.7 Bijzondere gelegenheden 3.8 Jubilea 3.9 Functies en/of lidmaatschappen
8 8 9 11 11 12 12 13 13 13
4. Beheer 4.1. Apparatuur 4.2 Bibliotheek 4.3 Kwaliteits-, Arbo-, en Milieuzorg
18 18 18 18
5. Onderwijs (studiejaar 2009-2010) 5.1 Faculty of Health Medicine and Life Sciences (FHML) - Geneeskunde 5.2 FHML – International Track of Medicine 5.3 FHML – DWO Honoursprogramma 5.4 FHML: Arts Klinisch Onderzoeker 5.5 FHML - Gezondheidswetenschappen 5.6 FHML- Biomedische wetenschappen 5.7 Carim Research Master 5.8 The Europian Public Health Track 5.9 Faculteit der Cultuurwetenschappen 5.10 Hoger en middelbaar beroepsonderwijs
21 22 24 24 25 25 25 26 26 26 27
6. Patiëntenzorg 6.1 Algemeen 6.2 AIOS opleiding 6.3 Unit IV: Immunohistocytochemie en moleculaire diagnostiek 6.4 Histologisch onderzoek 6.5 Cytologisch onderzoek 6.6 Obducties 6.7 Diverse onderzoeken 6.8 Demonstraties en besprekingen
30 30 31 31 33 33 36 37 37
7. Wetenschappelijk onderzoek 7.1 Wetenschapsdag 7.2 Thema Hart- en Vaatziekten 7.3 Thema Groei en Ontwikkeling 7.4 (Inter-)nationale voordrachten, congressen, cursussen, stages en werkbesprekingen 7.5 Dissertaties 7.6 Wetenschappelijke publicaties in internationaal tijdschrift vermeld in SCI of SSCI (wi-1) 7.7. Publicaties in Nederlands Tijdschrift 7.8 Boekbijdragen
40 40 40 42 43 48 50 57 57
Bijlage I: Lijst van afkortingen
58 58
websites pathologie: www.path.unimaas.nl www.azm.nl/zorgcentra/zorgcentra/Pathologie/
1. Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag 2010 van de afdeling pathologie van het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC). Wederom een onstuimig jaar waarin helaas ook enkele dieptepunten zijn te melden, die diepe sporen hebben achtergelaten. Indrukwekkend was het medeleven en de solidariteit die in deze moeilijke tijden bij de medewerkers zichtbaar aanwezig was. Deze gebeurtenissen in combinatie met onverwacht langdurig zieken en gelijktijdig vertrek van collega’s hebben een duidelijke wissel getrokken op het voltallige personeel. In hetzelfde jaar namen we afscheid van Prof. dr. Fré Bosman. Als interim-hoofd heeft hij in de overbruggingsperiode voor rust op de afdeling gezorgd. In juli heb ik het stokje van hem overgenomen en mij hiermee aan de afdeling verbonden. Twee assistenten hebben de opleiding tot klinisch patholoog afgerond, waarbij een de openstaande plaats als staflid heeft aanvaard. Ten opzichte van 2009 laat, met uitzondering van de moleculaire diagnostiek, het aantal verrichtingen geen bijzondere variatie zien. Ook in 2010 stond kwaliteit hoog in het vaandel. Naast vele in- en externe audits werd succesvol de CCKL heraccreditatie gehaald en verlengd voor een periode van twee jaar. Daarnaast heeft in het kader van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker bij de unit cytologie de landelijke visitatie plaatsgevonden. In de voor ons liggende periode zal het leveren van kwaliteit en verbeteren van de dienstverlening een speerpunt blijven. Voor de nabije toekomst zijn diverse beleidslijnen uitgezet. Zo wordt de aanschaf van een nieuwe generatie doorvoerapparatuur binnenkort een feit en kan op continue basis materiaal worden verwerkt. Naar verwachting zal dit ten goede komen aan de doorlooptijd. Ook wordt al ingespeeld op aankomende wijzigingen in de uitvoering van het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Hiervoor oriënteert de unit cytologie zich nadrukkelijk op raakvlakken binnen de moleculaire diagnostiek. Ten aanzien van de patiëntveiligheid wordt in een projectgroep de inzet van 2D barcode onderzocht. Bovendien is in samenwerking met het bouwbureau een start gemaakt voor vergaande verbouwing en/of nieuwbouw van de afdeling, zodat efficiënter werken in een veilige omgeving nog beter gestalte zal krijgen. Dit alles kan alleen worden waargemaakt omdat de afdeling als team functioneert. De afdeling Pathologie is niet een optelsom van units, maar bovenal een coherente groep van professionals, waarin samenwerking en inzet het verschil maken. Mijn hartelijke dank gaat uit naar allen die hiertoe hebben bijgedragen. Prof. Dr. A. zur Hausen
4
2. Afdeling/capaciteitsgroep 2.1 Dagelijks Bestuur zur Hausen A, afdelingshoofd Bosman F, staflid Beek C., beheerder Huysentruyt C, namens AIOS Buchholtz R., voorzitter unitoverleg Cleutjens J., portefeuillehouder onderwijs Driessen A. mw., voorzitter patiëntenzorgcommissie Heeneman S. mw. , voorzitter wetenschapscommissie Het Dagelijks Bestuur komt wekelijks bij elkaar en is een belangrijk overlegmedium tussen de verschillende groepen binnen de afdeling/capaciteitsgroep. Naast informatie-uitwisseling en toelichting van het beleid van de afdeling worden hier beheers-en beleidsbesluiten genomen. De goedgekeurde notulen van de vergadering van het Dagelijks Bestuur zijn openbaar.
2.2 Patiëntenzorgcommissie De Patiëntenzorg Commissie (PZC) houdt zich bezig met beleidsvoorbereiding en het verstrekken van advies (gevraagd/ongevraagd) bij alle aangelegenheden die betrekking hebben op de patiëntenzorg. Er wordt vergaderd in een frequentie van 6 x/jaar. De voorzitter van de patiëntenzorgcommissie rapporteert en adviseert aan het Dagelijks Bestuur en neemt daarin zitting. De Patiëntenzorg Commissie is samengesteld uit: A. Driessen, voorzitter C. Huysentruyt, AIOS M. Stevens-Baldewijns, staflid De belangrijkste onderwerpen waren: • Nieuw obductie-aanvraagformulier • Problemen Dako-stainer • Bewaartermijnen • Doorlooptijden cytologie (BVO
2.3 Wetenschapscommissie De Wetenschapscommissie heeft een adviserende en begeleidende functie op het gebied van het wetenschappelijk onderzoek van de afdeling. Het doel van de Wetenschapscommissie is het verhogen van de kwaliteit van de wetenschappelijke in- en output. De voorzitter van de wetenschapscommissie rapporteert en adviseert aan het Dagelijks Bestuur en neemt daarin zitting. Er wordt vergaderd in een frequentie van 10 x per jaar. De Wetenschapscommissie is samengesteld uit: S. Heeneman, voorzitter , vertegenwoordiger Experimental Vascular Pathology researchgroup M. van Engeland, vertegenwoordiger labcomissie , vertegenwoordiger Epigenetics research group A. Haugg, vertegenwoordiger viral oncogenesis researchgroup T. Rademakers, vertegenwoordiger AIO’s K. Smits, vertegenwoordiger post-docs V. Winnepenninckx, vertegenwoordiger klinische staf
5
De belangrijkste onderwerpen waren: • afweging accreditatie research afdelingen pathologie • MPTC aanvragen • jaarlijkse pathologie wetenschapsdag • wetenschapsstages AIOS • organisatie SOP’s
2.4 Laboratoriumcommissie De Laboratoriumcommissie, die maandelijks bijeenkomt, is een overlegorgaan waarin praktische zaken, het wetenschappelijk onderzoek aangaande, worden besproken. Dit betreft met name zaken als ruimtebeheer, apparatuurbeleid en ARBO/milieubeleid. De Laboratoriumcommissie is een subcommissie van de Wetenschapscommissie. De voorzitter van de Laboratoriumcommissie is lid van de Wetenschapscommissie. De Laboratoriumcommissie is samengesteld uit: M. van Engeland, staflid, voorzitter C. Beek, beheerder V. Herias, postdoc A. Janssen, analist P. Moerkerk, analist, secretaris De belangrijkste onderwerpen waren: • Apparatuur • SOP’s en audits research • Temperatuurregistratiesysteem • Herindeling labs • Verdeling algemene middelen • Labjassen azM i.p.v. UM • Kamerruimte UM
2.5 Pathologie Onderwijs Commissie De Pathologie Onderwijs Commissie (POC) houdt zich bezig met alle zaken rondom het academisch onderwijs waarbij de vakgroep Pathologie betrokken is en vergadert 8 tot 10 maal per jaar. Dit betreft in het bijzonder het onderwijs aan de faculteit Faculty of Health, Medicine and Life Sciences (FHML) van de Universiteit Maastricht. Dit omvat de opleidingen: • Geneeskunde i. Nederlandstalige bachelor Geneeskunde ii. Engelstalige International Track in Medicine (ITM) iii Nederlandstalige master iv. Arts-Klinisch Onderzoeker master v. Cardiovascular Biology and Medicine Research Master). • Biomedische Wetenschappen i. richting Biologie en Gezondheid • Gezondheidswetenschappen i. richting Moleculaire Levenswetenschappen (in combinatie met de Universiteit Hasselt –Transnationale Universiteit Limburg (tUL)) ii. Biologische Gezondheidskunde iii. Bewegingswetenschappen
6
De POC draagt zorg voor de inhoud en de vorm van de bijdragen aan het onderwijs, een goede verdeling van de onderwijstaken over de verschillende stafleden en een terugkoppeling naar de betrokken docenten over de uitvoering van hun taken en wensen. De Pathologie Onderwijs Commissie is samengesteld uit: J. Cleutjens, voorzitter R.J. van Suylen T. de Goeij
2.6 Unitoverleg Het unitoverleg komt tweewekelijks bij elkaar en heeft tot doel de algemene voortgang binnen de laboratoria van de patiëntenzorg en het secretariaat te bespreken. Het unitoverleg is samengesteld uit: R. Buchholtz, voorzitter, afdelingsmanager A. Driessen, staflid, chef de clinique K. Donners, leidinggevende secretariaat patiëntenzorg B. Frère, leidinggevend analist unit I, histotechniek M.Henskens, kwaliteitsfunctionaris G. Roemen, leidinggevend analist unit IV, immunologie R. Tonk, leidinggevend analist unit II, cytologie
2.7 CAM-overleg (Chemicaliën, Arbo, Milieu) Het CAM-team komt maandelijks bij elkaar en geeft uitvoering aan het CAM-beleid van de afdeling. Tijdens het overleg wordt de voortgang hiervan besproken. Het CAM-team is samengesteld uit: R. Buchholtz , voorzitter K.Beerden, arbocoördinator diagnostiek E. v.d. Boezem, milieucoördinator research M. Henskens, kwaliteitsfunctionaris J. Peeters, chemicaliënfunctionaris (azM) M. Rousch, arbocoördinator research M.H.Tulleners, arbocoördinator diagnostiek K. Wouters, chemicaliënfunctionaris (UM) De • • • •
belangrijkste onderwerpen waren: Oplossen openstaande punten CCKL heraccreditatie op 08-07-2010 Invoeren labspecifieke richtlijnen voor zwangere. Procedure beheer en gebruik chemicaliën Plaatsen veiligheidskast met cardreader voor opslag van giftige stoffen en/of stoffen op de CBRN lijst.
7
3. Personeel (meetmoment 31 december 2010) 3.1 Wetenschappelijk personeel Hoogleraren Hausen zur A. afdelingshoofd Bosman prof.dr. F. Biessen prof.dr. E. Daemen prof.dr. M. Stafmedewerkers Abdul Hamid mw. drs. M Baldewijns mw. drs. M. Cleutjens dr. ir. J. Cleutjens mw. dr. K. Driessen mw. dr. A. Engeland van mw.dr. M. Gijbels mw. dr. M. Goeij de dr. A. Heeneman mw. dr. S. Lutgens mw. dr. E Peutz mw.dr.C. Riedl drs.R Speel dr. E.J. Suylen van dr. R.J. Van de Vijver dr. K. Winnepenninckx mw.dr. V Consulenten Lammens prof. dr. M., consulent neuropathologie (UMCN) Arts-assistenten in opleiding Attekum van mw. drs. N Bosch van den mw. drs. I. Cleven drs. A. Cörvers mw. drs. S. Horst van der M. Huysentruyt drs. C. Kooreman mw. drs. L. Köster dr. J. Lentjes mw.drs. M Lohman drs. B. Plasschaert drs. H. Sladkova mw. drs. I Vreuls mw.drs. C Vries de dr.B Post-doc’s Bongaerts mw. dr. B Haugg mw. dr. A. Herias mw. dr. V. Niessen mw. dr. H. Sluimer mw.dr. J Smits mw. dr. K Veeck dr. J.
8
Overig wetenschappelijk personeel Beckers mw. C., AIO Daissormont mw.I., AIO Derks mw. S., AIO Engel D., AIO Gabriëls mw. K., AIO Gink van M., AIO Hoon de J., AIO Hurk van den K., AIO Koopmans mw. S. AIO Manca M. AIO Melotte mw. V., AIO Otten J., AIO Rademakers T., AIO Seijkens T, AIO Steegh mw. F. A., student AIO
3.2 Ondersteunend en beherend personeel Managementondersteuning Beek C., beheerder Buchholtz R., hoofdanalist Essen van den mw. E., office manager Henskens mw. M., kwaliteitsfunctionaris Unit I Frère B, leidinggevend analist/unitleider Aarts mw. P, analist histotechniek Beerden mw. K., analist histotechniek Daenen mw. C., analist Driesmans mw.I., analist histotechniek Gastel van mw. N, analist histotechniek Geenen mw. M., laborant histotechniek, obductie-assistent Gemine mw. S., analist histotechniek Groeneweg M, ICT ondersteuning Heijligen mw. A., analist histotechniek Hezik van mw. D., obductie-assistent Hoof van M, afdelingsassistent Joosten J., analist histotechniek Kempeners mw. I., analist histotechniek Kosten mw. A., analist histotechniek Kuijpers mw. J., analist histotechniek Luyten T., analist histotechniek Paulissen J, physician assistant Rennspiess mw. D., analist histotechniek Smeekes mw. K., analist histotechniek Tulleners mw. R., analist histotechniek Tulleners mw. MH, analist histotechniek Vlieks mw. M., obductie-assistent
9
Unit II Tonk R., leidinggevend analist/unitleider Kostons mw. C., analist cytologie Middendorp mw. C., analist Samijo mw. N., analist cytologie Vervoort P., analist cytologie Walbrecht mw. A., analist cytologie Unit III Essen van den mw. E (office manager/hoofd secretariaat): Secretariaat stafondersteuning: Golde mw. A. van Heuts mw. I. Vanderschuren mw. D. Secretariaat patië¬ntenzorg: Donners mw. K., hoofd Bex P., mw. Crompvoets mw. Y. Unit IV Roemen G., leidinggevend analist/analist moleculaire diagnostiek/speciale technieken Cloots R., stafanalist/speciale technieken Hulsmans mw. S, analist moleculaire techniek Peeters mw. J., analist moleculaire diagnos¬tiek Pirens mw. T., analist moleculaire diagnos¬tiek Rüland mw. A., analist speciale technie¬ken/moleculaire diagnostiek Stevens mw. S. analist speciale technieken Swinnen mw. L., analist speciale technieken/histotechniek Vries de – Pijls mw. M., analist ¬¬speciale technieken Wetenschappelijk Onderzoek Beckers mw. L. analist Boezem van de mw. E., analist Daenen mw. C., analist Hautvast mw. P., analist Janssen mw. A., analist Lamerichs, mw. C. analist Moerkerk P., analist Plusquin mw. J. analist Pol J., analist Rousch M., analist Straeten van, mw. K, analist Wijnands E., analist Wouters mw. K., analist
10
3.3 Personeelsleden per 31 december 2010 Totaal aantal medewerkers:
126
105,9 fte
Medewerkers azM 77 personen, waarvan 30 pers. <100% = 39% UM 49 personen, waarvan 13 pers. <100% = 27% WP Hoogleraar Staf Postdocs AIOS AIO Onderzoeker Totaal
azM/UM 4 17 14 2 37
andere geldstroom 9 12 1 22
fte 3,5 13,6 8,0 14,0 13,7 0,4 53,2
OBP Administratief Management Kwaliteit Secretariaat ICT
3 1 6 1
3 0,7 4,8 0,5
Analytisch Onderzoek Gezondheidszorg
6 37
10
12,9 30,2
Student assistent Totaal
54
3 13
0,6 52,7
Stagiaires
5
5,0
3.4 Leeftijdsopbouw medewerkers 30 25 20 15 10 5 0 <20
20-25
25-30
30-35
35-40 2008
11
40-45 2009
2010
45-50
50-55
55-60
60-65
3.5 Ziekteverzuim Pathologie medewerkers azM Eenheid Laboratoria azM Totaal azM
4,3 4,4 3,9
Pathologie medewerkers UM
1,1%
3.6 Personeelsmutaties Uit dienst: 01-01-2010 01-02-2010 01-03-2010 01-03-2010 01-04-2010 01-08-2010 01-08-2010 01-09-2010 01-09-2010 23-12-2010 In dienst: 01-01-2010 01-02-2010 01-03-2010 01-05-2010 01-05-2010 01-07-2010 01-09-2010 01-10-2010 15-10-2010 24-10-2010 01-11-2010 15-11-2010 Mutaties: 01-02-2010
Barnabas Lyaruu Ariënne van Marion Jan Smeets Wouter Eijgelaar Ingrid Bijsmans Els Meulemans Beatrice Bermudez Marjorie Poggi Indira Medina Kanimoshi Ramakrishnan
59+ regeling aanstelling elders 59+ regeling aanstelling elders einde contract einde contract einde contract einde contract einde detachering einde contract
Petra Hautvast Michiel van der Horst Floor Steegh Nicky van Attekum Kim van Straeten Axel zur Hausen Mathijs van Gink Dorit Rennspiess Corine Lamerichs Jan Köster Anne Hagens Judith Plusquin
analist AIOS student AIO AIOS analist afdelinghoofd/patholoog AIO analist analist AIOS oproepkracht secretariaat patiëntenzorg analist
Mathijs Groeneweg
van UM naar azM ICT ondersteuner
12
3.7 Bijzondere gelegenheden * Op 28 oktober was de “Sleuteloverdracht” tussen interim hoofd Prof.dr. F.T. Bosman en het nieuwe afdelingshoofd Prof.dr. A. zur Hausen.
3.8 Jubilea Datum 01-03-2010 16-03-2010 01-04-2010 01-04-2010 01-04-2010 01-06-2010 01-06-2010
Naam Carry Kostons Audrey van Golde Ronald Tonk Margriet de Vries Peggy Bex Karin Donners Elly van den Essen
dienstjubileum azM 25 20 25 30 10 10 40
ambtsjubileum 25
40
3.9 Functies en/of lidmaatschappen Abdul Hamid M. • Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie • Lid IKL werkgroep hematologie • Lid werkgroep cutane lymfomen • Lid Nederlandse Vereniging voor Nefrologie • Lid Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venerologie Baldewijns M. • Lid Europese Vereniging voor Pathologie • Lid Europese werkgroep voor Urologie • Lid IKL werkgroep Urologie • Lid werkgroep Kinderpathologie der Lage Landen • Lid Vereniging Analisten Pathologie • Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie • Lid Belgische Vereniging voor Klinische Cytologie • Lid Verbond der Belgische Beroepsvereniging van geneesheren-specialisten • Lid van de Society for Pediatric Pathology Biessen E. • Participant in het European Vascular Genomics Network • Bestuurlid van de Dutch Atherosclerosis Society • Werkgroepleider binnen CTMM Circulating Cell programma Bongaerts B. • Vereniging voor Epidemiologie
13
Cleutjens J. • Penningmeester - Bestuurslid Nederlandse Vereniging voor Matrix Biologie (NVMB) tot 1 juni 2010 • Lid Nederlandse Vereniging voor Matrix Biologie (NVMB) • Penningmeester - Bestuurslid Stichting ter bevordering van bindweefselonderzoek Nederland (SBBN) tot 1 juni 2010. • Contactpersoon Federation of the European Connective Tissue Societies (FECTS) • Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie – sectie Pathobiologie • Opleider voor Maastricht van de SMBWO – sectie experimentele Pathobiologie • Lid werkveldcommissie Faculteit Life Sciences, opleiding Biologie en Medisch Laboratorium Onderzoek, Hogeschool Zuyd Heerlen • Externe gecommitteerde examens BML, Hogeschool Zuyd Heerlen • Lid centrale commissie voortentamens biologie (CCVB Cleutjens K. • Lid North American Vascular Biology Organization • Lid Nederlandse Vereniging van Biochemie en Moleculaire Biologie • Lid ATVB (Atherosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology) counsil American Heart Association. • Lid Wetenschappelijke adviesraad Maastricht Medical Students Research Conference • Lid Wetenschappelijke adviescommissie Pathogenese van de Nederlandse Hartstichting Daemen M. • Wetenschappelijk directeur CARIM • Voorzitter Nederlandse Vereniging voor Pathologie • Lid Editorial Board Arteriosclerosis Thrombosis and Vascular Biology • Lid Editorial Board of the Journal of Pathology • Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie • Lid Advisory Board Center Translational Molecular Medicine • Lid Wetenschappelijke Adviesraad ‘High Risk Plaque’ Consortium • Lid Wetenschappelijke Adviescommissie Nederlandse Hartstichting • Voorzittter Top subsidies ZonMw Driessen A. • Lid European Association for Study of the Liver • Lid United States and Canadian Academy of Pathology • Lid Pathological Society of Great Britain and Ireland • Lid Belgische Vereniging van Anatomopathologie • Lid bestuur Belgian H. pylori Contact Group • Lid bestuur Belgian Gastrointestinal Pathology Club • Lid Vlaamse Vereniging van Gastroenterologie • Lid Limburgse Werkgroep Hepatologie • Lid Nederlandse vereniging voor Pathologie Engeland van M. • American Association for Cancer Research (AACR) (Associate member) • Lid Nederlandse Vereniging voor Gastro-enterologie Gijbels M. • Lid van de • Lid van de • Lid van de • Lid van de
Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) Nederlandse Vereniging voor Toxicologie (NVT) sectie Toxicologische Pathologie Nederlandse Atherosclerose Vereniging
14
Goeij de A. • Lid Overleg Locaal Stralingsdeskundigen Randwyck • Lid Universitaire Werkgroep Studiesucces • Lid Denktank Onderwijs Adviesorgaan CvB UM • Lid Nederlandse Vereniging van Medisch Onderwijs (NVMO) • Voorzitter Interuniversitaire Werkgroep Wetenschappelijke Vorming van de Nederlandse Vereniging van Medisch Onderwijs • Lid Management Team Geneeskunde, Onderwijsinstituut FHML Heeneman S. • Lid North American Vascular Biology Organization • Lid Dier Experimentele Commissie-UM • Lid Dutch Atherosclerosis Society • Lid American Heart Association (ATVB) Herias V. • Lid American Heart and Stroke Association’ • Lid Dutch Atherosclerosis Society Kostons C. • Lid Organisatie Cytodiagnostische mede¬werkers Lutgens E. • Lid van de ‘American Heart Foundation’ (AHA). • Council lid van de ‘Arteriosclerosis Thrombosis and Vascular Biology’ council (AHA). • Lid van de ‘North America Vascular Biology Organization’ (NAVBO). • Lid van de ‘Dutch Atherosclerosis Society’ (DAS). • Lid van het ‘European Vascular Genomics Network’ (EVGN) (FP6). • Lid van de ‘European Vascular Biology Organization’ (EVBO). Niessen H. • Lid Nederlandse Vereniging voor Oncologie (NVvO Paulissen J. • Vereniging Analisten Pathologie (VAP) • Congrescommissie VAP Peutz C. • Lid Nederlandse Vereniging voor Immunologie • Lid Nederlandse Vereniging voor Nefrologie • Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie • Lid International Society of Nephrology • Lid American Society of Nephrology • Lid Renal Pathology Society • Lid IKL werkgroep Hoofd Hals tumoren • Lid Beroeps Belangen Commissie NVVP Riedl R. • Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) • The United States and Canadian Academy of Pathology (USCAP) • British Division of the Internation Academy of Pathology (IAP) • Weke delen panel Limburg-Brabant Rousch M. • Lid Nederlandse Atherosclerosis Vereniging
15
Ruland A. • Lid Vereniging Histotechniek Nederland • Lid Werkgroep Immuun Histo-en cytochemie Samijo N. • Lid Vereniging Analisten Pathologie • Aspirant lid International Academy of Cytology Sluimer J • Lid Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology (ATVB) council, American Heart Association. Smits K. • Vereniging voor Epidemiologie (VvE) • American Association for Cancer Research (AACR) Speel EJ. • Lid American Association for Cancer Research (AACR) • Lid Association for Molecular Pathology (AMP) • Lid European NeuroEndocrine Tumor Society (ENETS) • Lid Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (WMDP) • Lid Nederlandse Werkgroep Hoofdhalstumoren (NWHHT) • Lid IKL Werkgroep Hoofdhalstumoren • Lid Wetenschapscommissie IKL Werkgroep Hoofdhalstumoren Suylen van RJ. • Lid Pulmonary Pathology Society Verenigde Staten • Lid Pulmonary Pathology Club Engeland • Lid Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) • Voorzitter Landelijke Visitatie Commissie (LVC) • Lid Faculteitsraad FHML • Lid Landelijke Adviescommissie kwaliteitsvisitatie (adviescommissie voor de raad WOK) Tonk R. • Lid Organisatie Cytodiagnostische medewerkers • Aspirantlid International Academy of Cytology Van de Vijver K. • Lid Belgische Vereniging voor Pathologie • Lid British Association of Gynaecological Pathologists (BAGP) • Lid Nederlandse Vereniging voor Parasitologie • Lid Belgische Vereniging voor Parasitologie • Lid IKL Werkgroep Pathologie • Lid Tumorwerkgroep Gynecologische Oncologie Limburg (GOL) • Lid Tumorwerkgroep IKL Mammacarcinomen • Lid MUMC Klankbordwerkgroep P3 Mammacarcinoom • Lid MUMC Kerngroep SAP • Lid IKL Plenaire Visitatiecommissie • Lid IKL Visitatiecommissie mammazorg • Lid Landelijke Vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD) Vervoort P. • Lid Vereniging Analisten Pathologie • Aspirant lid International Academy of Cytology
16
Vries de M. • Lid Vereniging Histotechniek Nederland • Lid Werkgroep Immuunhisto- en cyto¬chemie Walbrecht A. • Vereniging Analisten Pathologie • Nederlandse Vereniging van bioMedisch Laboratoriummedewerkers • Aspirantlid International Academy of Cytology Winnepenninckx V. • Lid Belgische Vereniging voor Pathologie • Lid Belgian Club of Dermatopathology • Lid EORTC (melanoomgroep)
17
4. Beheer 4.1 Apparatuur In 2010 werd voor ¤ 65.677 aan apparatuur/meubilair aangeschaft UM Cryostaat Automatisering Totaal
28.548 8.946 37.494
azM All-in Dako Stainers (Pathologie) Diversen Totaal
17.850 10.333 28.183
4.2 Bibliotheek Tijdschriften aanwezig in de afdelingsbibliotheek: Gastroenterology Journal of Pathology Journal of Vascular Research Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology De meeste andere tijdschriften zijn on line beschikbaar.
4.3 Kwaliteits-, arbo- en milieuzorg A. Voortgang kwaliteitssysteem In 2010 is de ingezette koers op het gebied van kwaliteit verder gevolgd. Door de verantwoordelijkheid voor kwaliteit op onderdelen terug te leggen in de lijn, is een aanzet gemaakt om kwaliteit en het kwaliteitsbewustzijn op een hoger niveau te brengen. B. Beleid In 2010 is het kwaliteitsbeleid geherformuleerd. De kern daarvan is het inrichten en besturen van de (kwaliteits)organisatie in processen. Door de werkzaamheden in processen in te richten kunnen zij efficiënter worden georganiseerd en wordt zichtbaar wat het effect is van veranderingen of knelpunten op een werkplek voor de rest van de afdeling. In 2011 zullen ook de interne audits zich richten op deze processen. De output daarvan zal gebruikt worden om de verschillende werkzaamheden beter op elkaar af te stemmen. Een ander belangrijk punt van het kwaliteitsbeleid is het integreren van kwaliteit op alle niveau´s van de organisatie. Vanuit dat oogpunt is in 2010 voor het eerst geen apart KAM-jaarplan meer gemaakt. Punten voor het KAMjaarplan worden voortaan opgenomen in het afdelingsjaarplan. C. Verbetertrajecten Onderhoud kwaliteitssysteem Door het maken van enkele aanpassingen in het beheer van de kwaliteitsdocumentatie is dit nu makkelijker en overzichtelijker. Door het verlengen van de revisietermijn van 14 naar 90 dagen is er meer ruimte om documenten binnen de afgesproken termijn van 2 jaar te actualiseren. Wanneer alle documenten met een termijn van 14 dagen gereviseerd zijn, is de verwachting dat de achterstand definitief en blijvend is weggewerkt. 18
Alle plannen van aanpak worden periodiek geëvalueerd en er is met name veel belang gehecht aan het plan van aanpak van de CCKL-audit. Terugkoppeling over de voortgang heeft geregeld plaatsgevonden in de stuurgroep en het unitoverleg. Verbeteracties Er is een aantal aandachtspunten die om bouwtechnische redenen nog niet zijn opgelost: - de afzuiging bij de kleurtafel van de histologie - de gladde vloer - de formalineconcentratie (n.a.v. de naar beneden bijgestelde wettelijke norm) - de temperatuur op het lab Audits In 2010 zijn vijf interne audits uitgevoerd met betrekking tot het primaire proces. De geplande audit van de wetenschapsstage is geannuleerd omdat het geen onderdeel is van de CCKL norm. De audit cardiovasculair onderzoek en de audit epigenetica zijn niet doorgegaan en worden ook niet meer in de planning opgenomen. Reden hiervoor is dat er geen norm bestaat aan de hand waarvan de onderdelen getoetst kunnen worden. Tevens zijn er drie externe audits geweest: een CCKL laboratoriumbeoordeling, een arbo- en milieuaudit en een audit door de RCP. De systeemaudit bij pathologie is door de kwaliteitsfunctionaris van het eigen lab en de kwaliteitsfunctionaris van het lab voor klinische immunologie uitgevoerd. Verbeterpunten zijn opgenomen in plannen van aanpak. De plannen van aanpak zijn opgenomen in de daarvoor gehanteerde database. Met behulp van de database bewaakt de afdelingsmanager de voortgang. Openstaande acties zullen in 2011 verder worden opgepakt. Het belangrijkste actiepunt ligt op het gebied van de automatisering. Kwaliteitscontrole MPTC De kwaliteitscontrole MPTC is in het najaar van 2010 uitgevoerd. Uit deze audit blijkt dat het geteste weefsel in de MPTC in optimale conditie is en dat de methode van opslag zeer goed is. Management review In maart 2010 is de managementreview over 2009gehouden. Hierbij zijn besproken: - kwaliteit - onderzoek - onderwijs - patiëntenzorg - financiën De resultaten zijn vastgelegd in een verslag en er is een plan van aanpak gemaakt. De voortgang van het plan van aanpak wordt periodiek besproken in de stuurgroep. De resultaten van de managementreview zijn aanleiding geweest om na te denken over de invulling van kwaliteit binnen de afdeling. De huidige invulling is gericht op de accreditatie, waarbij de CCKL norm het uitgangspunt is voor de wijze van opbouw en implementatie van het kwaliteitssysteem. Met de verlenging van de accreditatie in 2010 en de nieuwe visie op kwaliteit kan het kwaliteitssysteem naar een hoger plan getild worden. Rondzendingen In 2010 heeft het laboratorium pathologie deelgenomen aan de volgende rondzendingen: Algemene histologie, Algemene cytologie, Cervixcytologie, Immuunhistochemie, In Situ Hybridisatie en Moleculaire Pathologie. De resultaten voor alle rondzendingen zijn over het algemeen goed. Bij de histologie waren de resultaten voor de GRAM kleuring niet in orde. Er is een nieuwe kleuring ontwikkeld en de validatie loopt. Bij de cytologie zijn de resultaten voor de cervixcytologie in orde. De rondzending van de algemene cytologie is vervallen omdat er geen geschikt materiaal beschikbaar was. 19
Bij de immuno is niet goed gescoord voor de kleuringen calcitonine, CD79a en OCT3/4. De kleuringen calcitonine en CD79a zijn inmiddels opnieuw geoptimaliseerd en gevalideerd. Voor de OCT3/4 wordt een verbeterplan gemaakt. Voor de moleculaire rondzendingen is in alle gevallen goed gescoord. Interne meldingen Het totaal aantal meldingen over 2010 lag op 400, een toename van bijna 100 meldingen ten opzichte van 2009, waarbij de unit histologie ruim de helft van alle meldingen voor haar rekening nam. Hierbij moet vermeld worden dat deze unit, door centrale ontvangstfunctie, naast de eigen interne meldingen ook de meldingen ten aanzien van non-conforme ontvangst doet. Belangrijkste categorieën betreffen de meldingen rond aanvragen van onderzoek en analyse en technieken. Dit betekent dat de meeste meldingen ons eigen handelen betreft, waarmee deze meldingen de mogelijkheid bieden tot het kritisch beoordelen en bijstellen van de eigen processen. De categorieën aanvragen van onderzoek, analyse en technieken en rapportage zullen in het nu volgende nader beschouwd worden. Aanvragen van onderzoek. Ten aanzien van deze categorie werden in 2010 125 meldingen gedaan. De redenen voor melden waren vrij uiteenlopend, maar de meldingen betreffende het inzenden van materiaal zonder een aanvraagformulier of andersom het insturen van een aanvraagformulier zonder materiaal alsmede het insturen van materiaal zonder patiëntgegevens en het niet overeenkomen van de gegevens op formulier en materiaal komen het meest voor. De afdelingen waarbij het non-conform insturen van materiaal het meest voorkomt zijn tevens die afdelingen die het meest frequent materiaal voor pathologie onderzoek insturen. Analyse en technieken. De meldingen betreffende analyse en technieken vormen het belangrijkste onderdeel van de eigen interne meldingensystematiek. Ze worden met name gedaan door de units 1 (histologie), 2 (cytologie) en 4 (speciale technieken). Meldingen met betrekking tot analyse en technieken zijn zeer divers, toch vallen de meldingen met betrekking tot incomplete patiëntgegevens in LIMS het meest op. Probleem hierbij is dat de overname van NAW gegevens uit het ziekenhuissysteem in LIMS niet altijd even succesvol verloopt, een probleem dat veelvuldig door de medewerkers van unit 2 wordt genoemd. Daarnaast vormen ook de “locked documents” een probleem, maar na de laatste upgrade van het LIMS is dit probleem drastisch afgenomen. Verder komt het verlies van patiëntenmateriaal tijdens het snijden van de coupes en het voorkomen van floaters (materiaal zonder cassette) vaker voor. Dit laatste type melding is niet altijd controleerbaar omdat een oorzaak hiervan kan zijn het losraken van weefsel van grotere stukken tijdens het doorvoeren waardoor een floater ontstaat. De kwaliteit van de immuunhistochemische kleuringen met de nieuwe kleurmachine vormen een blijvend punt van aandacht, waarbij veelvuldig contact met de leverancier bestaat. Rapportage. Meldingen ten aanzien van rapportage van onderzoeksgegevens worden vooral gedaan door unit 2 (cytologie) en de groep staf en assistenten. De match tussen patiëntengegevens en bijhorend patiëntenmateriaal is een voortdurend aandachtspunt en is middels een risicoanalyse in kaart gebracht. Het selecteren en matchen van patiënt en materiaal tijdens het gehele werkproces middels 2D barcodering, is middels een projectaanvraag in samenwerking met de Instrumentele Dienst en de afdeling ICT gestart. VIM meldingen In 2010 werden 8 VIM meldingen gedaan, Alle VIM meldingen zijn besproken binnen de VIM commissie van de RVE die een advies aangaande deze meldingen heeft uitgebracht. De meldingen zijn eveneens intern besproken met betrokkenen.
20
5 Onderwijs (studiejaar sept 2009 – sept 2010) In het academisch jaar 2009-2010 heeft de Pathologie Onderwijs Commissie (POC) haar werkzaamheden voortgezet. Met name door extra inspanning binnen de vierjarige opleiding Arts-Klinisch Onderzoeker (A-KO) en nieuwe rollen binnen het geneeskunde curriculum heeft de vakgroep de door het onderwijsinstituut FHML-geneeskunde toegekende 3,3 FTE voor 2009-2010 meer dan waar kunnen maken. In plaats van de 3,3 FTE werd er zelfs 3,93 FTE aan onderwijs gerealiseerd. Jaarlijks brengt de POC de onderwijsbijdrage (20092010) en de onderwijsambities van ieder staflid in kaart. Ook in het afgelopen jaar werd dit uitgevoerd en de resultaten worden weergegeven in onderstaande figuur.
Figuur 1: Onderwijsinzet per staflid op basis van het percentage van de werktijdfactor. A: Uitvoerende functies. B: Coördinerende functies. C: Hogere functies
Door middel van een persoonlijk gesprek is de bijdrage van elk staflid in de afgelopen periode geëvalueerd, mede op basis van de door het onderwijsinstituut verstrekte gegevens. Hierbij werden afspraken gemaakt over de inzet in het nieuwe academisch jaar. Medewerkers die minder dan de afgesproken 10% van hun aanstelling aan onderwijs leverden, werden gestimuleerd om meer uitvoerende onderwijskundige taken (A-taken) te gaan verrichten. Tevens werd een plan van aanpak gemaakt om de stafleden pathologie nu en in de komende jaren op de juiste plaats in het onderwijs te laten functioneren. Beleidsvoornemens Door het vertrek van zowel klinische als onderzoeks-stafleden zal het naar de toekomst toe moeilijk worden om de afgesproken 3,3 FTE waar te blijven maken en de onderwijskundige taken te blijven vervullen. Sommige taken, zoals de begeleiding van buitenlandse stagiaires zijn on-hold gezet Een bijdrage aan observatorschappen bij vaardigheidstoetsen is afgezegd. Nieuw op te zetten onderdelen binnen het geneeskunde curriculum, zoals de inrichting van een keuzeblok Pathologie (Blok 2.6) zullen weer worden opgenomen wanneer de capaciteit van de klinische staf dit toelaat. Een van de acties om de toegenomen werkdruk van de klinische staf te verminderen is de inzet van AIOS en postdocs binnen het huidige curriculum. De postdocs en AIOS worden zo spoedig mogelijk ingedeeld om de introductiecursus: PGO en tutortraining te volgen zodat ze ingezet kunnen worden binnen de uitvoerende onderwijstaken.
21
Gezien de grote waardering van de A-KO studenten voor de obductiedemonstratie zal ook binnen het reguliere geneeskunde curriculum de obductiedemonstratie een plaats krijgen. Dit zal gebeuren binnen de clusters van jaar 3. De structurele aanpassingen die hiermee zijn gemoeid zullen medio 2011 zijn beslag krijgen. De actualisering van de inhoud van het vakgebied pathologie en de positionering van de pathologie binnen het geneeskunde curriculum is een van de actiepunten voor de komende jaren. Het voornemen is om een conceptuele aanpak van het pathologie onderwijs te realiseren. Dit zal gebeuren door twee beleidslijnen te volgen: 1. De pathologie positioneren in de innovatieve aanpak van geneeskunde onderwijs. Immers het vakgebied pathologie is bij uitstek geschikt om een brugfunctie te vervullen tussen basiskennis en patiëntenprobleem en vice versa. Kennis van mechanismen van ziekten is cruciaal voor begrip van de pathofysiologie en vormt derhalve de basis voor klinisch redeneren, stellen van diagnose, therapie en preventie. Deze aanpak vormt de kern van de onderwijsbenadering van de 4-jarige opleiding tot arts klinisch onderzoeker (A-KO) en zal binnen het nieuwe reguliere curriculum geneeskunde worden toegepast.. 2. De pathologie positioneren binnen de curriculum vernieuwing bachelor/master geneeskunde. Hierbij worden de inzichten die zijn opgedaan binnen de hierboven beschreven arts klinisch onderzoeker master (A-KO) als leidraad gebruikt. Deze benadering zal ook bij de bouw van het nieuwe curriculum geneeskunde 2011 worden gepromoot en toegepast. Deze benadering heeft zijn vruchten afgeworpen omdat zowel C. Peutz als J. Cleutjens zijn benoemd tot blokcoördinator in de nieuwe blokken (1.6 en 1.2 resp.) van het nieuwe curriculum geneeskunde 2011. De kwaliteit van de onderwijsactiviteiten van de pathologie wordt hoog door de onderwijsorganisatie en studenten gewaardeerd. De POC streeft er naar deze kwaliteit ook in de toekomst hoog te houden. Aan de andere kant is, naar het oordeel van de POC, de herkenbaarheid van het vakgebied pathologie in het onderwijs onvoldoende. De herkenbaarheid kan mede worden verhoogd door bovenstaande beleidsvoornemens te implementeren. Belangrijk bij de kwaliteit van de onderwijsbijdrage en de herkenbaarheid van het vakgebied is het inzetten van gemotiveerde en deskundige stafleden op de juiste plaatsen. Een van de grote problemen blijft dat door het aanstaande vertrek van stafleden die een cruciale rol spelen binnen het onderwijs, de vakgroep naar alle waarschijnlijkheid een aantal sleutelrollen binnen het onderwijs zal verliezen. Daarnaast heeft dit ook consequenties voor het handhaven van onze kaderafspraak van 3,3 FTE met het onderwijsinstituut. Het is mogelijk dat we dit op termijn naar beneden moeten bijstellen.
5.1 Faculty of Health Medicine and Life Sciences (FHML) – Geneeskunde Diverse onderwijsfuncties: Planningsgroep Planningsgroeplid blok 1.2 – Cleutjens J. Planningsgroeplid blok 1.5 – Driessen A. Planningsgroeplid blok 2.1 – Marion van A. Planningsgroeplid Circulatie en longen – Suylen van RJ. Overige rollen Colloquium Doctum – Cleutjens J. Lid Taakgroep VBC – Bosman F. Lid Beoordelingscommissie – Cleutjens K. Coördinator HLO en MLO stages, afdeling pathologie – Cleutjens J. Mentor jaar 1 – Cleutjens J. Mentor jaar 5 master geneeskunde – Cleutjens K. Lid Taakgroep Beoordelingscommissie jaar 5 – Cleutjens K. Colleges Blok 1.2 - Traumata – studentpresentaties Blok 1.5 - Buikklachten - Gastro-intestinale pathologie Blok 2.1- Leve de cel - pathologie en imaging van atherosclerose 22
Cleutjens J. Driessen A. Daemen M.
Blok 2.1- Leve de cel - toepassingen in de diagnostiek Blok 2.4 - Volwassenheid, werk & gezondheid - Breast cancer and screening Blok 2.5 - Ageing - Theories on ageing
Marion v.A. Vijver v.d.K. Bosman F.
Cluster Abdomen - College Pathologie Cluster Abdomen - Werkcollege Pathologie/Radiologie Cluster Abdomen - Werkcollege Pathologie/Radiologie Cluster circulatie & longen – Radiologie-pathologie conf.Hart Cluster circulatie & longen – Radiologie-pathologie conf.Long Cluster circulatie & longen - Radiologie-pathologie conf.Perifere vaten Cluster circulatie & longen - Radiologie-pathologie conf.risico/stolling
Driessen A. Driessen A. Riedl.R. Suylen van RJ. Suylen van RJ. Suylen van RJ. Suylen van RJ.
Tutoraten Blok 1.1 - Acute nood Blok 1.2 - Traumata Blok 1.3 - Ademnood Blok 1.3 - Ademnood Blok 1.4 - Shock Blok 1.5 - Buikklachten Blok 1.5 - Buikklachten Blok 1.6 - Bewustzijnsstoornissen Blok 2.1 - Leve de cel Blok 2.2 - Wens-kind-mens Blok 2.4 - Volwassenheid, werk en gezondheid
Gijbels M. Cleutjens J. Cleutjens K. Plasschaert H. Vries de B. Biessen E. Lutgens E. Herias V. Peutz C. Abdul Hamid M. Driessen A. Riedl R. Winnepenninckx V. Marion van A. Meulemans E. Niessen H. Smits K. Vijver v.d. K. Hoon de J.
Cluster coach circulatie en longen Cluster coach abdomen
Suylen van R.J. Driessen A. Riedl R.
Practica Curriculum 2001 1.2 Traumata 1.4 Shock 2.2 Wens-kind-mens 2.4 Volwassenheid werk en gezondheid
Cleutjens J. Cleutjens J. Baldewijns M. Plasschaert H.
Algemene onderwijsrollen in diverse blokken van studiejaar 1 t/m 4 Curriculum 2001 • Interactief college Radiologie/Pathologie • Voor- en naweken chirurgie Aantal voorweken: 26 Aantal naweken: 26
23
Keuze-onderwijs – WESP+/Honoursprogramma Geneeskunde Matthijs van Gink Periode: 21-09-09 – 09-04-10 Supervisor: K.Smits Tim de Ruijter Periode: 21-09-09 – 09-04-10 Supervisor: Jurgen Veeck
5.2 FHML – International Track of Medicine (ITM) Planningsgroep Planningsgroeplid blok 1.4 ITM – Peutz C. Colleges Blok 1.2 - Traumata – studentpresentaties Blok 1.4 - Shock – testtraining and opportunity for questions 2 Blok 1.4 - Shock – testtraining and opportunity for questions 4 Blok 1.5 - Abdominal complaints – lecture 11 Blok 2.1 - Cell growth – pathology en imaging van atherosclerose Blok 2.1 - Cell growth – applications in diagnostics Blok 2.2 - Pregnancy-birth-growth – congenital heart defects Blok 2.4 - Adulthood, work and health – breastcancer and screening
Cleutjens J. Peutz C. Peutz C. Driessen A. Daemen M. Marion van A. Suylen van RJ. Vijver v.d.K.
Cluster abdomen – college Pathologie Cluster abdomen – werkcollege Pathologie/Radiologie Cluster abdomen – werkcollege Pathologie/Radiologie
Driessen A. Driessen A. Riedl.R.
Cluster Cluster Cluster Cluster
Suylen Suylen Suylen Suylen
circulation circulation circulation circulation
and and and and
lungs lungs lungs lungs
– – – –
college college college college
Radiol-pathol.conf.Hart Radiol.pathol conf.long Radiol.pathol.conf. perifere Vaten Radiol.pathol.conf. risico/stolling
Tutoraten Blok 1.2 ITM - Traumata Blok 1.4 ITM - Shock Practica Blok 1.2 – Traumata- woundhealing Blok 2.2 – Embryonic development of the heart and congenital defects
van van van van
RJ. RJ. RJ. RJ.
Cleutjens J. Peutz C. Cleutjens J. Suylen van RJ.
5.3 FHML – DWO Honoursprogramma Planningsgroep Planningsgroeplid Honours DWO – Engeland van M. Overige rollen Lid Honours DWO – Lutgens E. Colleges College CARIM College kennismaking
Daemen M. Engeland van M.
24
5.4 FHML – Arts Klinisch Onderzoeker (A-KO) Coördinator Voorzitter taakgroep selectie counseling en toetsing – Heeneman S. Coördinator Curriculumcommissie – Heeneman S. Coördinator Curriculumcommissie – Suylen van R. Vice-coördinator planningsgroep A-KO fase 4 – Cleutjens K. Vice-coördinator transfer A-KO – Suylen van RJ. Vice coördinator Bruggen Bouwen fase 1 – Suylen van RJ. Planningsgroep Planningsgroeplid Klinisch Onderzoeker – Cleutjens K. Planningsgroeplid Wetenschap in Praktijk – Cleutjens K. Planningsgroeplid Bruggen Bouwen – Bot F. Overige rollen Programma coördinator A-KO – Goeij de A. Colleges Fase 2 - Abdomen - Klinische les: de patholoog heeft altijd gelijk Fase 2 - Bruggen Bouwen - Introductie fase 2 Fase 2 - Bruggen Bouwen -Introductie counseling en A-Kofolio Fase 2 - Brein, beweging & gedrag SEM: thema afsluiting brein Fase 2 - Bruggen Bouwen - Mechanismen van ziekten Fase 2 - Thorax - Magistraal college mechanismen van longcarcinogense Fase 2 - Thorax – Introductie targeted angiogenese Fase 1 – Abdomen – Histologie van de lever
Bot F. Goeij de A. Heeneman S. Suylen van RJ. Suylen van RJ. Suylen van RJ. Thijssen V. Driessen A.
Practica Fase 1 - Bruggen Bouwen - Adaptie en herstel
Cleutjens J.
5.5 FHML – Gezondheidswetenschappen Colleges Blok 1.5A Blok 2.3.6
De zieke mens Afweersystemen
Cleutjens J. Cleutjens J.
5.6 FHML – Biomedische wetenschappen Planningsgroeplid Blok 3.2
Zieke organen
Colleges Blok 3.1 - De zieke cel – HC16UH Blok 3.1 - De zieke cel – HC3 oncologie Blok 3.1 - De zieke cel – HC5 epigenetica Blok 3.2 - Zieke organen – Atherosclerose Blok 3.2 - Zieke organen – Myocardinfarct Blok 3.2 - Zieke organen – CD40CD40L Blok 4.1 - Molecular mechanisms in health and disease Blok 4.3 - Cursus proefdierkunde - functioneren DEC Blok 4.4.3 – Capita selecta oncologie
25
Biessen E. Driessen A. Marion van A. Engeland van M. Biessen E. Cleutjens J. Lutgens E. Biessen E. Heeneman S. Marion van A.
Tutoraten Blok 3.1 – De zieke cel Blok 3.2 – Zieke organen Blok 3.2 – Zieke organen Blok 3.2 – Zieke organen Blok 5.1 – Molecular approaches to scientific research Blok 5.1 – Molecular approaches to scientific research
Hoon de J. Speel EJ. Gijbels M. Meulemans E. Biessen E. Heeneman S.
Practica Blok 1.3 – Van gen tot individu: restrictie analyse Blok 3.1 – Nier – Maastricht en Hasselt Blok 3.1 – De zieke Cel Blok 3.2 – Virtuele microscopie – Maastricht en Hasselt
Speel EJ. Driessen A. Speel EJ. Cleutjens J.
5.7 Carim Research Master OZM (CARIM) 1.3 – Pathology of cardiovascular disease Colleges Gene therapy Myocard infarction Atherosclerosis history Genetically engineered mice Mechanisms of diseases Research in atherosclerosis Cardiac pathology Practica Wound healing Cardial pathology Cardial pathology OZM (NUTRIM)
Biessen E. Lutgens E. Daemen M. Heeneman S. Lutgens E. Sluimer J. Suylen van RJ. Cleutjens J. Lutgens E. Suylen van RJ.
Colleges Blok 1.2 – Werkcollege pathologie/radiologie
Driessen A.
5.8 The European Public Health Track – EPH Planningsgroeplid Module tuberculosis
Smits K.
Colleges Module tuberculosis – college epidemiology
Smits K.
5.9 Faculteit der Cultuurwetenschappen In het kader van de Masteropleiding ‘’European Studies on Society, Science and Technology” (ESST) van de Faculteit Cultuur Wetenschappen wordt jaarlijks een stage op de afdeling Pathologie georganiseerd. De 3 buitenlandse studenten van dit jaar hebben een dag kennis kunnen maken met wetenschappelijk laboratorium onderzoek en diagnostische patiëntenzorg op de afdeling Pathologie. Hieraan hebben meegewerkt J.Cleutjens, K.v.d. Vijver, T. Rademakers en J.Paulissen. Voorafgaand aan de praktijkstage is er door dr.A.de Goeij een college en workshop met alle studenten ESST gehouden over het thema ‘’Lab work: what drives it, and how?’’
26
5.10 Hoger en middelbaar beroepsonderwijs (HLO en MLO) – indeling maken - HLO Ankie van Geffen 4e jaars HLO Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Periode: 01-02-10 – 18-06-10 Stagementor: R.Buchhholtz Stagebegeleider azM: R.Tonk Coördinator school: J.Kraan - MLO Rachel Steijns 3e jaar MLO Histopathologie – Leeuwenborgh opleidingen, Sittard Periode: 08-02-10 - 02-07-10 Stagementor: R.Buchholtz Stagebegeleider: B.Frère Coördinator school: R.Moonen Carlie Stevens 4e jaar MLO, Cytopathologie – Leeuwenborgh opleidingen, Sittard Periode: 15-09-09 - 02-07-10 Stagementor: R.Buchholtz Stagebegeleider: R.Tonk Coördinator school: R.Moonen Sharon van Boxmeer 3e jaar MLO, Histopathology – Leeuwenborgh opleidingen, Sittard Periode: 08-02-10 – 02-07-10 Supervisor: K.Wouters/K.Smits Coördinator school: R.Moonen - Open meeloop/kennismakingsdagen Y.Gietmans 4e jaar VMBO Nederweert Periode: 27-11-09 Coördinator: R.Buchholtz Begeleiders: R.Tonk, G.Roemen, B.Frère A. Schwankendiek 4e jaar VMBO Heerlen Periode: 27-11-09 Coördinator: R.Buchholtz Begeleiders: R.Tonk, G.Roemen, B.Frère M. Huijerjans 3e jaar Hogeschool Zuyd Periode: 27-11-09 Coördinator: R.Buchholtz Begeleiders: R.Tonk, G.Roemen, B.Frère V.Wolvenkamp 3e jaar Hogeschool Zuyd Periode: 27-11-09 Coördinator: R.Buchholtz Begeleiders: R.Tonk, G.Roemen, B.Frère
27
- Begeleiding studenten Vladimir L’Espoir Carbooncollege Hoensbroek Profielwerkstuk: Atherosclerose Stagebegeleider: J.Cleutjens Minne Dijkstra Carbooncollege Hoensbroek Profielwerkstuk: Atherosclerose Stagebegeleider: J.Cleutjens - Universitair onderwijs Johanna Gröne Wetenschap in praktijk – Medicine WIP – A-KO Periode: 05-04-10 – 30-04-10 Supervisor: K.Smits Gonca Donmez Erasmus (Phd) student, Cumhuriyet University, Sivas Turkey Periode: 09-03-10 – 28-11-10 Supervisor: V.Melotte Muriel Draht Oncology and Development Biology Periode: 18-01-10 – 02-07-10 Junior Master Stage Supervisor: K.Smits/M.van Engeland Thomas Theelen Molecular Life Sciences, Maastricht University Periode: 26-04-10 – 02-07-10 Bachelor stage Stagebegeleider: J.Sluimer Anna Stubbe Molecular Life Sciences, Maastricht University Periode: 26-04-10 – 02-07-10 Bachelor stage Stagebegeleider: J.Sluimer Laura Jussen Moleculaire Levenswetenschappen, Maastricht University Periode: 26-04-10 – 02-07-10 Bachelor stage – major Stagebegeleider: T.Rademakers Anna Even Masterstage Biomedische wetenschappen Periode: november 2009 – juni 2010 Stagebegeleider: M.van Engeland Nathalie Pfeiffer Public Health & Epidemiology Periode: 01-12-09 – 02-07-10 Supervisor: K.Smits
28
Bart Legein Vrije Universiteit Brussel Periode: februari – juni 2010 Supervisor: E.Lutgens Pascal Kusters FHML – DWO Honours Periode: 1 mei – 1 juli 2010 Supervisor: E.Lutgens Hanna Schoenfelder CMS – master – junior training stage Periode: 1 november – 1 juli 2010 Supervisor: J.Veeck
29
6. Patiëntenzorg 6.1 Algemeen In tegenstelling tot de voorgaande jaren is de grootte van het werkaanbod op de afdeling pathologie niet toegenomen in 2010, maar status quo gebleven. Binnen het werkaanbod zijn er wel verschuivingen geweest met een duidelijke toename van het aantal moleculaire aanvragen (+32 %) en een lichte stijging van het aantal Mohs resecties (+6%). Het aantal cytologische aanvragen, zowel niet-gynecologische (5%) als gynecologische cytologische aanvragen (BVO inbegrepen) (2%), zijn daarentegen gedaald. Het aantal obducties bij volwassenen is het afgelopen jaar licht gestegen (+ 3%), terwijl er een duidelijke toename is van het aantal kinderobducties (+28%). Ondanks het feit dat het globale werkaanbod onveranderd is gebleven in 2010, is er een duidelijke toename van de werklast voor de stafpathologen. Het vertrek van diverse pathologen in 2008, hetzij o.w.v. een aanstelling in een ander ziekenhuis, hetzij o.w.v. een verandering in functie, is in 2010 niet tot een einde gekomen gezien het vertrek van A. van Marion naar het Viecuri ziekenhuis te Venlo. Hierdoor zijn de hiaten in onze deelspecialisaties groter geworden. De aard en de complexiteit van de diagnostische aanvragen in een academische setting maken het niet gemakkelijk weer naar een generalisering van de pathologie toe te komen, maar gezien de ontwikkelingen in de pathologie moet er een duidelijke reorganisatie komen. Het streefdoel blijft ook bij reorganisatie het bewaren van de subspecialistische kennis, waarvoor in de nieuwe organisatie meer tijd beschikbaar is en dus ook het modulaire en themagebonden karakter voor de opleiding van onze AIOS wordt ondersteund. Om de kwaliteit van onze patiëntenzorg te garanderen moeten we echter misschien de workflow van onze praktijkvoering in vraag stellen en aanpassen. Dit is echter een proces dat tijd vraagt. In het afgelopen jaar zijn daarom de ontstane hiaten in onze subspecialistische patiëntenzorg opgevangen door het aanvaarden van extra werk door stafleden, die al zwaar belast zijn door de eisen op het vlak van patiëntenzorg, onderwijs en onderzoek. In 2010 is er op niveau van het management een verschuiving opgetreden met het terugtreden van ons tijdelijk afdelingshoofd Prof. F. Bosman en de aanstelling van een nieuw afdelingshoofd Prof. A. zur Hausen. Sinds 1 juli 2010 neemt Prof. A. zur Hausen, oorspronkelijk hoogleraar (sinds 2004) en waarnemend afdelingshoofd (sinds 2005) aan het Institut für Pathologie, Universitätsklinikum Freiburg, Duitsland, deze functie waar. Prof. F. Bosman heeft in zijn korte periode als interim afdelingshoofd een stabiliteit in de werking van onze afdeling weten te realiseren. Naast zijn managementtaken heeft hij zowel op het vlak van de patiëntenzorg, als op het vlak van onderwijs en onderzoek onze afdeling ondersteund. Als plaatsvervangend opleider stond hij samen met de opleider R.J. van Suylen in voor de opleiding van onze AIOS. De uitdaging van het nieuwe afdelingshoofd zal er in bestaan om de kwaliteit van onze patiëntenzorg te waarborgen. De ontstane vacatures moeten ingevuld worden met nieuwe pathologen, waarbij er naar een optimale mix gestreefd wordt van brede en subspecialistische diagnostische kennis. In dit kader is ex-AIOS M. Abdul-Hamid in eerste instantie als resident patholoog en vanaf 1 december 2010 als staflid aangesteld. Niettemin is in 2010 de werkdruk bij de analisten toegenomen en dit om diverse redenen. Enkele ingrijpende gebeurtenissen in de persoonlijke sfeer hebben een zware wissel getrokken op de belasting van de zittende medewerkers. Deze gebeurtenissen in combinatie met onverwacht langdurig zieken, vertrek van twee analisten op basis van de 59+ regeling en de gewijzigde procedure goedkeuring vacatures door de Raad van Bestuur, hebben ook binnen het obp een ongekend hoge werkdruk op het zittende personeel tot gevolg gehad. Het verminderen van de werkdruk zal gezien het huidige beleid niet opgelost kunnen worden door een toename van het aantal personeelsleden. Aandacht zal er daarom moeten zijn voor een efficiëntere werking. Het streven naar kwaliteit maakt deel uit van de dagelijkse bezigheden van alle medewerkers. In dit kader hebben wij dit jaar een hervisitatie door CCKL met evaluatie van ons kwaliteitssysteem op 8 juli 2010 ondergaan, die geresulteerd heeft tot een verlenging van onze accreditatie. Alle medewerkers hebben hier op een actieve manier hun steentje aan bijgedragen. In een streven om de patiëntveiligheid verder te verhogen is in samenwerking met de ICT en Instrumentele dienst een project gestart om het gebruik van barcode op basis van 2D verder te optimaliseren. Om de ingrijpende ARBO problematiek die al geruime tijd voorligt te kunnen oplossen, is in september door de 30
adjunct directeur goedkeuring gegeven voor een versnelde verbouwingsprocedure. Deze loopt vooruit op een algehele RVE verbouwing, die enkele jaren later plaats zal vinden.
6.2 AIOS Opleiding In het verslagjaar hebben Myrurgia Abdul Hamid en Marcel Bottenberg de opleiding succesvol beëindigd. Myrurgia werd aangenomen als staflid van de afdeling pathologie in Maastricht en Marcel startte zijn carrière als patholoog in Middelburg. Drie nieuwe AIOS werden dit jaar aangenomen te weten Michiel van der Horst, Nicky van Attekum en Jan Köster. In samenwerking met niet-academische opleidingsplaatsen in Heerlen en Venlo werd een regionaal opleidingsplan geschreven. Ook werden er stappen ondernomen om een web-based portfoliosysteem op te zetten, een systeem wat vermoedelijk landelijk geïmplementeerd zal gaan worden. De deelspecialistisch opgebouwde divisiestructuur werd aangepast van 6 naar 3 grotere divisies met in de verschillende divisies de verschillende thema’s zoals beschreven in het concept regionaal opleidingsplan.
6.3 Unit IV: Immunohistocytochemie en moleculaire diagnostiek Voor de immunohisto- en cytochemie (IHC) is het aantal verrichtingen voor het eerst sinds jaren gedaald (zie tabel). Een van de belangrijkste oorzaken van deze daling was het vertrek van een aantal pathologen die veel gebruik maakten van IHC voor de consultdiagnostiek, alsmede een meer kosteneffectief gebruik van de IHC. Medio 2010 is de immunohisto- en cytochemie daar waar mogelijk gestart met het gebruik van voorverdunde (Ready-to-use (RTU)) primaire antilichamen in de diagnostiek. Mede met hulp van de firma Dako is de validatie en implementatie hiervan voorspoedig verlopen. De invoer van de RTU antilichamen heeft een efficiëntieslag en een meer constante kwaliteit van het eindproduct opgeleverd. Eind 2010 is gestart met het uittesten van een nieuw IHC controlesysteem met behulp van Tissue Micro Arrays (TMA). Doelstelling is zo spoedig mogelijk het TMA controlesysteem in de IHC diagnostiek te implementeren. Bij de rondzendingen van de SKML werd goed gescoord, met uitzondering van een 3-tal kleuringen. Met de invoer van de RTU primaire antilichamen zijn deze kleuringen inmiddels aangepast en opnieuw gevalideerd. Het totaal aantal verrichtingen binnen de moleculaire diagnostiek heeft zich in 2010 gestabiliseerd op het nivo van 2009. Wel hebben er in 2010 duidelijke verschuivingen plaats gevonden wat betreft het aantal individuele analyses dat is uitgevoerd (zie tabel). Binnen de PCR diagnostiek blijft het aantal MSI analyses gelijk met voorgaande jaren en is een lichte stijging van het aantal HPV typeringen te zien. De meest explosieve groei komt voor rekening van de analyse van EGFR en K-ras mutaties, welke een predictieve waarde hebben voor de behandeling van patiënten met een niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC). De EGFR mutatie analyse is meer dan verdubbeld in 2010. Daarentegen zijn het aantal B-cel clonaliteitsanalyses en p53 mutatieanalyses duidelijk afgenomen. Het aantal FISH verrichtingen is t.o.v. 2009 gedaald. Dit kan grotendeels worden verklaard doordat is gestopt met het uitvoeren van EGFR FISH, omdat er onvoldoende bewijs blijkt te zijn dat het aantal EGFR genkopiën van belang is bij therapiekeuze van longkankerpatiënten. Opvallend verder is de afname in aanvragen voor het bepalen van een 1p/19q deletie bij hersentumoren alsook voor MDM2/CDK4 genamplificatie bij (lipo) sarcomen. Het aantal HER2neu FISH bepalingen (als voorwaarde om te kunnen starten met de Herceptin behandeling bij het mammacarcinoom) heeft zich gestabiliseerd op het nivo van 2009. Tenslotte is er gestart met de implementatie van FISH analyse ter bepaling van ALK herschikkingen/translocaties in KRAS/EGFR wildtype NSCLC tumoren, waardoor patiënten in aanmerking kunnen komen voor crizotinib. Verder is een FISH analyse in gebruik genomen die de patholoog kan helpen bij het stellen van de diagnose melanoom. Bij de rondzendingen, georganiseerd door de SKML, werd dit jaar wederom goed gescoord (zie paragraaf rondzendingen). Het veld van de moleculaire pathologie is volop in beweging. Het aantal moleculaire markers waarop therapie gebaseerd kan worden neemt snel toe. De druk vanuit de kliniek voor het aanleveren van een snelle moleculaire bepaling wordt dus steeds groter. Daarom is eind 2010 gestart met het investeren in nieuwe apparatuur en verbetering van de doorlooptijden van analyses binnen het Moleculair Diagnostisch lab teneinde aan deze verwachting te kunnen voldoen.
31
Tabel: Uitgevoerde verrichtingen unit IV 2008-2010 PCR gebaseerde technieken HPV typering Weefsel identificatie IgVH clonaliteitsanalyse IgKappa clonaliteitsanalyse t(14,18) translokatie PCR TCRg clonaliteitsanalyse MSI analyse p53 mutatie-analyse BRAF mutatie-analyse Kras mutatie-analyse EGFR mutatie-analyse Beta Catenine mutatie-analyse DNA isolaties (op aanvraag van elders) MLH1-methylering eerste-tweede tumor (LOH analyse) Totaal verrichtingen PCR (DNA isolaties) ISH EBV (Eber) bepaling FISH HER2neu MDM2 Urovysion t(8;14) translokatie t(x;18) translokatie mola 1p, 19q EGFR CHOP EWS FUS FKHR t(14 ;18) translokatie (test) ALK translokatie (optimalisatie/validatie) Melanoma FISH (optimalisatie) Totaal verrichtingen FISH
2008 194 22 32 / 8 11 224 9 14 88 19 2 34 14 23 694 (787) 61
Verrichtingen Moleculaire diagnostiek totaal
32
2009 205 14 47 25 16 13 243 8 22 227 97 3 52 21 14 1007 (862) 81
2010 234 17 26 26 8 22 237 2 17 327 212 0 49 18 20 1215 (1045) 51
161 40 44 8 8 8 22 24 / / / / / / / 315
310 19 96 8 12 13 29 52 1 11 6 2 11 / / 570
303 7 70 6 9 2 7 0 1 7 6 1 13 7 11 450
1070
1685
1716
6.4 Histologisch onderzoek 2009 aantal in % Anesthesie 4 0.0 Cardiologie 430 1.6 Dermatologie 4672 17.3 Diversen 3 0.0 Gynaecologie 2277 8.4 Heelkunde 4239 15.7 Huisartsen 1205 4.5 Interne Geneeskunde 5331 19.8 KNO 1231 4.6 Longziekten 1100 4.1 Medisch Centrum Maastricht 169 0.6 Neurochirurgie 313 1.2 Neurologie 400 1.5 Oogheelkunde 170 0.6 Orthopedie 355 1.3 Kaak en Mond Chirugie 404 1.5 Kindergeneeskunde 168 0.6 Klinische Genetica Plastische Chirurgie 755 2.8 Kankercentrum 9 0.0 Psychiatrie 2 0.0 Radiodiagnostiek 56 0.2 Radiotherapie 11 0.0 RTIL 17 0.1 Urologie 3636 13.5 Dietetiek Totaal 26957 100.0
2010 aantal in % 5 0.0 414 1.6 4216 16.2 14 0.1 2368 9.1 4004 15.4 1535 5.9 4787 18.4 1296 5.0 1433 5.5 174 0.7 293 1.1 417 1.6 145 0.6 347 1.3 422 1.6 155 0.6 1 0.0 834 3.2 2 0.0 3 0.0 77 0.3 19 0.1 9 0.0 2978 11.5 1 0.0 25949 100.0
6.5 Cytologisch onderzoek Overzicht van ingestuurd materiaal voor cytologisch onderzoek in 2010: Indicatie gynaecologische cytologie: Huisartsen : Gynaecologen : BVO gynaecologische cytologie: Gynaecologen: Niet-gynaecologische cytologie:
4023 1583 2440 4919 71 4892
Totaal ingestuurd materiaal voor cytologisch onderzoek:
13834
33
Indicatieve gynaecologische cytologie Cytologische diagnose 40 Pap 0 : Pap 1 : 3418 294 Pap 2 : Pap 3a : 204 40 Pap 3b : Pap 4 : 17 10 Pap 5 : Multiple screeningsprotocol gynaecologische cytologie 22,7% 2010: 2009: 21,8% 2008: 21,3% 2007: 31,3% 2006: 30,8% 2005: 35,9% Tabel follow-up indicatieve gynaecologische cytologie 01-10-2008 t/m 30-09-2009 Followup
cytologisch
histologisch
cytologie
geen
Pap 1
Pap Pap pap 2 3a 3b
G.a
CIN 1
CIN 2
CIN 3
AIS Adenoca
Adenoca + CIS
Plaveiselcel ca.
Totaal
pap 3a, geringe
37
17
9
12
1
19
15
13
3
0
0
0
0
126
pap 3a, geringe atypie endenmetrium
1
1
0
0
0
3
0
0
0
0
1
0
0
6
pap 3a, geringe atypie cylinder
1
1
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
3
pap 3a, matige
6
1
0
1
0
8
7
15
10
0
0
0
0
48
pap 3a, matige atypie cylinder
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
1
pap 3a, matige 0 atypie endometrium
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
0
0
3
pap 3b, ernstige atypie cylinder
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
1
pap 3b, ernstige 0 atypie endometrium
0
0
0
0
0
0
0
0
0
5
0
0
5
pap 3b, ernstige atypie cylinder en ernstige dysplasie
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
1
pap 3b, ernstige
3
0
0
1
0
0
2
4
20
0
0
0
0
30
pap 4
0
0
0
0
0
3
0
1
8
0
0
0
1
14
pap 5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2
0
4
6
Totaal
48
20
9
14
1
34
24
33
41
1
12
1
5
244
1. AIS: adenocarcinoma in situ Ca: carcinoom CIS: carcinoma in situ.
34
2. BVO gynaecologische cytologie Cytologische diagnose Pap 0 : 70 Pap 1 : 4630 Pap 2 : 140 Pap 3a : 58 Pap 3b : 12 Pap 4 : 8 1 Pap 5 :
Multiple screeningsprotocol gynaecologische cytologie 2010: 9,7% 2009: 10,0% 2008: 9,3% 2007: 7,6% 2006: 5,3% 2005: 4,9% Tabel follow-up BVO-gynaecologische cytologie 01-10-2009 t/m 30-09-2010 Follow-up cytologie
geen
pap 3a, geringe
cytologisch
histologisch
Pap 1 Pap 2 Pap 3a G.a
CIN 1
CIN 2
CIN 3
Totaal
12
7
2
3
2
2
3
1
32
1
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
1
0
0
0
1
pap 3a, matige
3
1
0
1
0
3
7
5
20
pap 3b
1
0
0
0
0
0
3
10
14
pap 4
0
0
0
0
0
1
0
6
7
pap 5
0
0
0
0
0
0
0
1
1
Totaal
17
8
2
4
3
6
13
23
76
pap 3a, geringe atypie cylinder pap 3a, geringe atypie endometrium
Niet-gynaecologische cytologie. Het aantal punctie verricht door de afdeling is 39. Follow-up mammapuncties periode 01-10-2009 t/m 30-09-2010 Histologische diagnose
Cytologische diagnose geen diagnose
geen maligniteit
fibro adenoom
atypie
verdacht maligne
maligne
totaal
geen
15
30
1
3
1
0
50
geen maligniteit
4
10
0
0
0
0
14
fibro adenoom
0
0
0
0
0
0
0
papilloom
0
2
0
0
0
0
0
DCIS
0
0
0
0
1
0
1
adeno carcinoom
1
3
0
0
2
4
10
totaal
0
0
0
0
0
0
75
35
Follow-up speekselklierpuncties periode 01-10-2009 t/m 30-09-2010 Cytologische diagnose geen histologische diagnose geen diagnose maligniteit
pleiomorf warthin adenoom
atypie
maligne
adeno tocarcinoom taal
geen
8
10
3
8
3
6
2
40
geen afwijkingen
0
2
0
0
0
0
0
2
warthin
5
2
0
3
1
0
0
10
pleimorf adenoom
2
0
7
0
0
0
0
9
schwannoom
0
2
0
0
0
0
0
2
adenoid cystic carcinoom 0
0
0
0
0
1
0
1
adeno carcinoom
1
0
0
0
0
0
0
1
aciniccel carcinoom
2
2
0
0
1
0
0
4
caricinoom ex pleiomorf adenoom
0
0
0
0
0
1
0
1
salivary duct carcinoom
0
0
0
0
0
0
1
1
niet-kleincellig carcinoom 0
0
0
0
0
0
0
1
totaal
18
10
11
4
8
3
72
18
Follow-up schildklierpuncties periode 01-10-2009 t/m 30-09-2010
Cytologisch diagnose histologische diagnose
geen diagnose
geen maligniteit
hyper plasie
struma
folliculaire lesie
verdacht maligne
medulliar carcinoom
papillair schildklierca.
totaal
geen
24
46
14
16
10
1
0
0
111
geen maligniteit
0
1
0
0
1
0
0
0
2
adenoom
6
3
0
0
3
0
0
0
12
hyperplasie
1
5
0
0
0
0
0
0
6
struma
1
4
0
0
0
0
0
0
5
papillair schildklierca.
2
0
0
0
0
0
0
2
4
anaplastisch ca.
0
0
0
0
0
1
1
0
2
medulair ca.
0
0
0
0
0
0
1
0
4
Totaal
34
59
14
16
14
1
2
2
146
Ca.: carcinoom
6.6 Obductie Aantallen cardiologie huisartsen gynaecologie doodgeborenen heelkunde interne geneeskunde keel-,neus-, oorafdeling
2009 33 8 3 32 25 44 1
2010 45 8 0 41 14 56 0 36
kindergeneeskunde pulmonologie neurochirurgie neurologie orthopedie urologie anesthesie overige instellingen Totaal
2009 6 18 2 6 4 1 7 159
2010 6 17 0 4 1 0 6 7 205
6.7 Diverse onderzoeken consulten/revisies vriescoupes puncties plastic inbedding immuno histologie immuno cytologie moleculair onderzoek morfometrie electronen microscopie
1527 942 236 3 5172 197 1385 515 17
37
6.8 Demonstraties en besprekingen Klinisch-pathologische besprekingen Conform onderstaand overzicht worden er op jaarbasis circa 840 klinisch-pathologische besprekingen gehouden. histologiebespreking wekelijks rheumatologie maandelijks gastro-enterologie wekelijks GE/chirurgie wekelijks kinderbespreking maandelijks hoofd/halsbespreking 2 x per week lymfomenpanel maandelijks longbespreking wekelijks cardiochirurgie/cardiobespreking wekelijks regionale coupe avond tweemaandelijks cytologiebespreking wekelijks nefrologiebespreking wekelijks gynaecologie onco wekelijks gynaaecologie benigne maandelijks ICU bespreking op afspraak multidisciplinaire bespreking wekelijks mammabespreking wekelijks obductiebespreking int. gen. tweewekelijks dermato-oncologiebespreking wekelijks dermatologiebespreking wekelijks urologiebespreking tweewekelijks neurochirurgie/ wekelijks oncologiebespreking endocrinologie bespreking maandelijks obductiebespreking PA wekelijks med.oncologie bespreking wekelijks KNO bespreking maandelijks oogbespreking 4 à 5 x per jaar orthopaedie bespreking maandelijks
Lunchbesprekingen Datum bespreking
Naam spreker
Onderwerp
26 januari
Clement Huysentruyt
UroVysion in equivocal urine cytology
23 februari
Kim Smits
Searching for prognostic markers in colorectal cancer: methylation markers in lymph nodes
Iris van Vlodrop
Renal cancer epigenetics: identification of methylation markers
23 maart
Jasper de Goeij
How sponges stay slim: possible lead to cancer research
27 april
Floor Steegh
Early peritubular capillary (PTC) loss after kidney transplantation correlates with renal function and is predicted by rejection and donor type
Indira Medina
Deficiency in Hck and Fgr leads to delayed atherosclerosis in LDLr KO mice
38
25 mei
Veerle Melotte
Promoter methylation based biomarkers for the detection of colorectal cancer
Marjorie Poggi
CD40-CD40L dyad and obesityassociated complications
Prof. A. Scherpbier (OI FdG)
Onderwijsontwikkelingen in de FHML
Carolina Khalid
(Epi)genetic changes in adenomas detected by primary colonoscopy screening of an avarage risk population
28 september
Tjinta Brinkhuizen (Dermatologie)
Basal Cell Carcinoma Genetics, Epigenetics and future possible treatments
26 oktober
Dr. med. Udo Bavendiek (Hannover Medical School Clinic for Cardiology & Angiology)
MAP kinase actived proteinkinase 2 (MK2) and vascular remodelling
23 november
Isabelle Daissormont
The role of plasmacytoid dendritic cells in atherosclerosis
Judith Sluimer
Hypoxia and angiogenesis in atherosclerosis: novel links to plaque progression
29 november
Prof.dr. G. Cathomas
Unanimities and controversies in viral oncogenesis
2 december
Dr. Mariet Feltkamp Med.Microbiologie, Leiden
Spots and Spines: the identification of a new human polyomavirus
14 december
Karin van den Hurk
Identification of novel hypermethylated tumor suppressor genes in cutaneous malignant melanoma
29 juni
39
7. Wetenschappelijk onderzoek 7.1 Wetenschapsdag Deze wetenschapsdag werd voor de achtste maal gehouden op 6 oktober 2010 in Kasteel Vaeshartelt. Session 1, Presentations ‘Experimental Vascular Pathology’ lab Chair: Esther Lutgens Tom Seijkens The role of CD154 in hematopoietic stem and progenitor cell biology and the bone marrow niche Karen Gabriels Radiation-induced cardiac damage: distinct patterns of functional and structural alterations after long-term follow-up’ Anette Christ A possible role of conventional and plasmacytoid dendritic cells in the driving of plaque inflammation in human atherosclerotic lesions. Erik Biessen Perspective: Given past and present research: plans for future atherosclerosis research Session 2, Presentations ‘Clinical research’ Chair: Fré Bosman Axel zür Hausen Merkel cell carcinoma to chronic lymfocytic leukemia Suzanne Koopmans JAK-STAT pathway and the role of galectins in Myeloproliferative Neoplasia Björn Lohman Clinical and histological prognostic factors for local recurrence and metastasis of cutaneous squamous cell carcinoma: Analysis of a defined population Axel zür Hausen Perspective: Given past and present research: plans for future research clinical pathology? Invited speaker : Prof. Dr. Riccardo Fodde (ErasmusMC, Rotterdam): Quiescent stem cells in intestinal homeostasis, inflammation and cancer Session 3, Presentations ‘Epigenetics’ lab Chair: Manon van Engeland Kim Smits A let-7 microRNA SNP in the KRAS 3’UTR as an independent prognostic factor in early-stage colorectal cancer Jurgen Veeck Breast Cancer Epigenetics – Biology and Biomarkers Laura Hughes Anthropometry and risk for colorectal cancers showing BRAF V600E mutations or microsatellite instability Manon van Engeland Perspective: Given past and present research: plans for future research Epigenetic lab?
7.2 Thema Hart- en Vaatziekten Het hart-en vaatonderzoek van de afdeling is volledig ondergebracht binnen de onderzoekschool CARIM. Binnen CARIM zijn er 2 hoofdlijnen van onderzoek. De eerste lijn concentreert zich op het verder ontrafelen van de pathogenese van atherosclerose in de mens en de muis en is onderdeel van hoofdlijn III van CARIM. De tweede lijn spitst zich toe op de regulatie van matrix turnover na een infarct en is ondergebracht in hoofdlijn II van CARIM.
40
Eerste geldstroom projecten CARIM portfolio project “Neovascularization” Projectgroep: Biessen, De Winther, Heemskerk, Van Zandvoort, Post, Oude Egbrink 2008-2012 Periode: Subsidiegever: FHML – Universiteit Maastricht E-learning aan de Projectgroep: Periode: Subsidiegever:
FHML project: Computer Supported Collaborative Learning (CSCL) met beeld materiaal Cleutjens J, Verstegen D (O&O) 2008-2010 FHML – Universiteit Maastricht
Prognostische waarde en pathofysiologische betekenis van capillair verlies in hypertensief nierfalen Projectgroep: Peutz-Kootstra, Daemen, Hautvast, Steegh 2010-2013 Periode: Tweede/derde geldstroomprojecten Molecular Imaging Projectgroep: Periode: Subsidiegever: Macrophage and Projectgroep: Periode: Subsidiegever:
of Ischemic Heart Disease Heeneman, Kooi, Cleutjens K, (Lobbes, Miserus, Herias) van Engelshoven, Daemen 2005-2010 ICES/KIS-BSIK
smooth muscle cell differentiation in atherosclerosis. Role of the CD40L-CD40 system. Lutgens, (Lievens), Daemen 2004-2010 NHS Dekker post doc fellow
Revival of CD40(L) as a therapy for atherosclerosis: exploration of downstream pathways as novel therapeutic options. Projectgroep: Lutgens, Daemen, (Engel) Periode: 2007-2012 Subsidiegever: VIDI-NWO Diagnostic value of novel biomarkers in patients with chest pain of suspected cardiac origin Project groep: Cleutjens K, ten Cate, Daemen, van Dieijen, Glatz, Hofstra, Nelemans, Severens, (Bongaerts, Rousch), Biessen Periode: 2008-2010 Subsidiegever: NWO 170881003 Adventitia in Cardiovascular Research Project group: Biessen E Periode: 2008-2010 Subsidiegever: Madame Curie Foundation IEF FP7 - PEOPLE-221836 “Chemokine receptor CXCR4: a protective factor in atherothrombosis” Projectgroup: Biessen E Periode: 2007-2011 Subsidiegever: NHS project no. 2006.B228 Circulating Cells Projectgroep: Periode: Subsidiegever:
Biessen E, Daemen M, en anderen 2008-2013 CTMM
41
3DBinding:Functionele beeldvorming, bestuderen en behandelen: innovatie van nucleaire diagnostiek en therapie in oncologie en cardiologie Projectgroep: Biessen E, Van Berkel ThJC 2009-2010 Periode: Subsidiegever: EZ Waarde van beoordeling van het pre-implantatie nierbiopt voor vergroting van de donor pool voor niertransplantatie Projectgroep: Peutz-Kootstra, Heurn van 2011-2012 Periode:
7.3 Thema Groei en Ontwikkeling Divisie Oncologie Derde-geldstroomprojecten Increasing sensitivity for detection of high risk flat adenomas in population screening for colorectal cancer Projectgroep: Meijer, van Engeland, Mulder Periode: 2006-2010 Subsidiegever: KWF Kankerbestrijding Salt and fluid intake and the risk of renal cell cancer; a molecular epidemiological approach to unravel new renal cell cancer biology pathways Projectgroep: Schouten, van Engeland, van den Brandt Periode: 2009-2013 Subsidiegever: KWF Kankerbestrijding Energy balance and risk of colorectal cancer: the role of genetic variation and methylation of insulin-related genes Projectgroep: Weijenberg, van Engeland, van Schooten Periode: 2009-2013 Subsidiegever: KWF Kankerbestrijding Decrease Colorectal Cancer Death (DeCoDe) Projectgroep: Meijer, van Engeland, van de Velde Periode: 2008-2013 Subsidiegever: CTMM Increasing sensitivity for detection of high risk flat adenomas in population screening for colorectal cancer Projectgroep: Meijer, van Engeland, Mulder Periode: 2006-2010 Subsidiegever: KWF Kankerbestrijding Vierde-geldstroomprojecten Body weight and height, weight change, energy restriction in childhood and physical activity as determinants of colorectal cancer: the role of epigenetic changes Projectgroep: van Engeland, Weijenberg Periode: 2007-2010 Subsidiegever: World Cancer Research Fund
42
7.4 (Inter)nationale voordrachten, congressen, cursussen, stages en werkbesprekingen Abdul Hamid M. • Wetenschapsdag Pathologie, Maastricht, 6 oktober • Nederlandse Federatie voor Nefrologie najaarsvergadering, Utrecht, 8 oktober • Refereeravond dermatologie aZM, 16 oktober en 25 november • Cursus kinderpathologie, Utrecht, 10 december • Cursus Surgical Pathology, Boston U.S.A., 8 – 12 november Baldewijns M. • Regiodag bevolkingsonderzoek Zuid, Jeroen Bosch Ziekenhuis, Den Bosch, 12 januari. • Techniques in Cancer Genomics, VUMC Amsterdam, 25 februari. • Voordracht Pearls and pitfalls in cytopathology, UMC Groningen, 28-29 januari. • Pathologendagen, Zeist, 7-8 april. • Presentatie Veldhuizercursus AIOS: histologie en cytologie van de urinewegen en urotheelcelcarcinomen en aanvullende technieken, AMC Amsterdam, 16 april. • Grensoverschrijdende gezondheidszorg, Hasselt, België, 12 juni. • Hologic’s totale oplossing voor uw cytologie, Ziekenhuis ZOL Genk, België, 15 juni. • Basiscursus cytologie en histologie van bloed en beenmerg, UMC Groningen, 9-10 september. • Chronic inflammatory bowel diseases: from bench to bedside, KU Leuven, België, 17 september. • Cursus Basic Clinical Teaching, Van der Valkhotel, Maastricht, 28 en 29 oktober. • Good clinical practice, MUMC Maastricht, 4 november. • Workshop Molecular oncology, MUMC Maastricht, 5 november. • Postgraduate course Dermatopathology, Erasmus ziekenhuis Brussel, 20 november. • 14de Landelijke cursus kinderpathologie, Utrecht, 9 december. Biessen E. • Invited Lecture Dutch German Molecular Cardiology meeting Rotterdam, Erasmus 12-15 februari • Chair, co-organiser DAS symposium 25 en 26 maart Ede • Chair annual DFG meeting Aken 6 april • CTMM Circulating cell meetings Eindhoven 4 mei, Utrecht (19 augustus) • Invited lecture at the 57th annual meeting of the DGAI, Nürnberg 21-23 juni • WP CircCell Biosensor meeting (zie inhoud bericht voor meer info), TU Eindhoven, 6 juli • Presentation at the ESC frontiers meeting Berlijn (Duitsland) 16-19 juli • Invited lecture 14th International Immunology Congress, Kobe (Japan), 22-27 augustus • American Heart Association Scientific Session’s, Chicago, USA 13-16 november) • Invited lecture at the Children’s Hospital, Cincinatti (US) 17-18 november • Invited lecture British Atherosclerosis Society meeting, Oxford (UK), 9-10 september • PhD course UMCU, Utrecht, 14 juni • Invited lecture LVM Universitair Medisch Centrum Leiden, Leiden, 6 september Cleutjens J. • Mini-symposium: virtual patients and simulations in Medical Eduation, Maastricht,14 januari • Jaarvergadering CCVB, Open Universiteit Utrecht, 11 februari • NVMB vergadering Utrecht, 18 februari • Management Review, Chateau St.Gerlach, Houthem, 2 maart • NVMB Fibrosis course, Amersfoort, 11 maart • Aperio – Digital pathology seminar, Amsterdam, 14 april • Werkveldcommissie BML, Hs Zuyd, Heerlen, 15 april • NVMB vergadering, Utrecht, 22 april • Jaarvergadering NVMB, Lunteren 20-21 mei • Discussiebijeenkomst Internationaliseering, Maastricht, 7 juni • FECTS meeting Davos, Zwitserland, 3-7 juli • Werkbezoek Philips, Eindhoven, 20 augustus • Demonstratie Leica Digital Slide scanner, Leuven, België, 26 augustus• • Aperio Webinar, Digital Slide Scanner, Maastricht, 7 september 43
• Wetenschapsdag Pathologie, Maastricht, 6 oktober • Bezoek RAI – Het instrument, Amsterdam, 10 oktober Cleutjens K. • Vergaderingen Wetenschappelijke Advies Commissie Pathogenese van de Nederlandse Hartstichting Daemen M. • 15th European Symposium on ultrasound contrast Imaging. Lezing: Hypoxia and Atherosclerosis, Rotterdam, 20-21 januari. • Annual meeting of Cardiorisk, München, 8-10 februari. • Conference Early Disease Detection and Prevention. Lezing: Can we detect a plaque at risk for rupture, München, 25-26 februari. • Master Class Conferences PARCC. Lezing: Hypoxia and microvessels in atherosclerosis, Parijs, 12 maart. • ECCPS Minisymposium. Lezing: Hypoxia and microvessels in atherosclerosis, Bad Nauheim, 25 maart. • Pathologen dagen, Amersfoort, 7-9 april • Satellite Symposium to the 78th Eur Atherosclerosis Society Congress (EAS). Lezing: Transcriptomics of vascular wall, Lübeck, 19-20 juni • 8th Vulnerable Plaque Meeting. Lezing: Microvessels and IPH: A pathology perspective, Lissabon, 20-23 juni • 1st meeting for basic cardiovascular science of the Eur. Society of Cardiology: • “Frontiers in Cardiovascular Biology. Lezing: Dissecting the vulnerable plaque, Berlijn, 18-19 juli. • European Society of Cardiology (ESC Congres. Lezingen: 1) Classical histopathology can still give insights. 2) The role of hypoxia in atherosclerosis. Stockholm, 29 augustus-1 september • Intercongress meeting of the European Society of Pathology (ESP), Krakau, 1-3 september • Lof der Geneeskunst, Rotterdam, 17 september • 3e Lagerhuisdebat Pathologie. Lezing: Over 10 jaar bestaat de pathologie niet meer, Amsterdam, 22 september • Cardiovascular Grand Rounds Maastricht. Lezing: Hypoxia, Microvessels and CARIM, Maaastricht, 1 oktober • Werkbezoek Lab dr J. Narula, Irvine. Lezing; New Insights in carotid atherosclerosis: Clinical Implications, Irvine, USA. • PhD-training courses “Vascular Biology. Lezing: Circulating cells as potential new biomarkers for plaque instability, Papendal, 14 oktober. • Conference on vascular disease: workshop on radiation-induced vascular effects. Lezing: In vivo experimental methods for vascular studies, Bombon (Fr.), 7-10 december. • Afscheidssymposium Maarten Simoons. Lezing: Vascular Inflammation: The vulnerable plaque, Rotterdam, 17 december Driessen A. • IKL (Integraal Kankerinstituut Limburg) Werkgroep Pathologie, MUMC, Maastricht, 8 februari. • Theoretical-practical course on hematopathology, Hospital del Mar, Barcelona, Spanje, 9 februari t/m 12 februari. • IKL (Integraal Kankerinstituut Limburg) Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van non-melanoma huidkanker, Fortunato, Sittard, 9 maart. • Gastrointestinal Pathology. Belgian Week, Antwerpen, België, 13 maart. • Moderator sessie Gastrointestinal Pathology. Belgian Week, Antwerpen, België, 13 maart. • IKL-Pathologie (Integraal Kankerinstituut Limburg): post-USCAP-meeting, Elsloo, 28 april. • Vroege en late schade als gevolg van antitumortherapie. IKL (Integraal Kankerinstituut Limburg), Fortunato, Sittard, 11 mei. • Belgian Helicobacter Pylori Contact Group, VUB, Brussel, België, 12 mei. • Expertteam Hematologie, hotel van der Valk, Stein-Urmond, 2 juni. • IKL Werkgroep (Integraal Kankerinstituut Limburg) Gastroenterologie, IKL Maastricht, 10 juni. • 5th European Congress of Pathology, Krakau, Polen, 31 augustus t/m 3 september. • Voordracht: Eosinophilic gastroenteritis. 5th European Congress of Pathology, Krakau, Polen, 1 september. • IKL (Integraal Kankerinstituut Limburg): Expertteam Hematologie, hotel van der Valk, Stein-Urmond, 8 september. • Inflammatory bowel disease. Katholieke Universiteit Leuven, België, 17 september. • IKL (Integraal Kankerinstituut Limburg): Commissie Na- en bijscholing, 27 september. • Belgian Helicobacter Pylori Contact Group, Vrije Universiteit Brussel, België, 8 december. 44
Engeland M. • Symposium Next Gen Sequencing, Gent, België, 29 januar. • Joint Aachen Maastricht Epigenetics Symposium (JAMES), alternerend Aken/Maastricht, 12 maart, 14 mei, 24 september, 12 november. • Voordracht Nederlandse Pathologendagen, Zeist, 9 april. • Voordracht Colorectal Cancer CIMPosium, Maastricht, 2 juni. • Voordracht 12th Workshop on Cytogenetics and Molecular Genetics of Solid Tumors, Nijmegen, 4 juni. • Voordracht Center for Translational Molecular Medicine (CTMM) DeCoDe project Annual symposium 2010, Utrecht, 30 september. • Training Teambuilding Leeuwendaal, Maastricht, 1 en 2 november. • GROW (School for Oncology & Developmental Biology ) Science Day, v.d. Valkhotel Maastricht, 17 november. • Center for Translational Molecular Medicine (CTMM) General Assembly DeCoDe symposium, Olympisch stadion, Amsterdam, 18 en 19 november. • Symposium Kankeronderzoeksfonds Limburg, Maastricht, 20 november. Goeij de A. • Jaarcongres NVMO, Egmond aan Zee, 11-12 november. • EAPCP – European Association of Pathology Chairs and Residency Program Directors 5th Annual Meeting, Pisa, 3-4 december. Heeneman, S. • Progress meeting of 7th Framework EU Cardiorisk project, München, 9-10 februari • MMRSC, Wetenschappelijke adviesraad ,28 april • Organisatie Workshop Cardiorisk – Effect of radiation on cardiac structure and function, Maastricht, 19-20 mei • Organisatie consortium meeting PARISk, Eindhoven, 2 mei en 26 november • CTMM IP workshop, Utrecht,26 mei • Bezoek SUMMA, Utrecht, 23 juni • CISS symposium, Maastricht, 2 juli • CTMM annual meeting, Utrecht, 30 september • Pathologie wetenschapsdag. Maastricht, 6 oktober • CARIM wetenschapsdag, Maastricht, 10 november Herías M. • 13th Dutch Atherosclerosis Society (DAS) symposium, Ede, The Netherlands, 26 maart • Basic course on Regulation and Organization in Clinical Research (BROK); Clinical Trial Center Maastricht. Sept/okt. Paulissen J. • Symposium Master Physician Assistant, UMCG Groningen, 27 februari • Quality in the spotlight, redefine quality in laboratory medicine, Antwerpen, 18-19 maart • Werkbezoek Institut für Pathologie, Freiburg, 31 mei-1 juni • Congres Vereniging Analisten Pathologie, Nijkerk. Titel voordracht: Taakherschikking in de Pathologie, 21 september Peutz C. • Lezing Protocollaire biopten na niertransplantatie. Astellas Symposium, FIGI, Zeist, 21 januari • Nederlandse Pathologen Dagen, Zeist, 8 april • ISN Nexus meeting, Geneve, 30 juni – 2 juli • Lezing IgA nefropathie en anti-GBM ziekte. Practical Renal Pathology, Boerhaave cursus, Leiden, 2 september • Lezing Obesitas gerelateerde nierpathologie. Symposium Obesity and renal disease, Antwerpen, 19 september • Najaarsvergadering Nederlandse Vereniging voor Nefrologie, Utrecht, 8 oktober • Lezing C4d in niertransplantatie pathologie. Bijeenkomst Nederlandse werkgroep Nefropathologie, Utrecht, 25 oktober • Lezing Graft versus host disease en orgaantransplantatie, Groningen, 3 december 45
Riedl R. • Moleculaire diagnostiek inde Pathologie, 5e bijeenkomst, Universitair medisch centrum Utrecht, 29 januari. • International Society for Cellular Oncology (ISCO 2010), Dresden, Duitsland, 16 t/m 19 maart. • CpG Island Methylator Phenotype symposium (CIMP), Maastricht, 2 juni. • Weke delen cursus Edinburgh, Schotland, 14 en 15 juni. • Cursus Gastro-Enterology Pathology, Ierland, 21 t/m 25 september. • Cursus muizenpathologie Jacksonlab, Seattle, USA, 10-16 september. • Voordracht Integraal Kankerinstituut (IKL) symposium ‘Sarcomen anno 2010’, Thorn, 20 november. Sluimer, J. • Cursus Micro-PET, MUMC, 14 januari. • PARISK halfjaarlijks symposium. Lezing: Moleculair imaging van plaque hypoxie en angiogenese. Eindhoven 26 januari. • Cursus Stralingshygiëne MUMC, februari. • 8th annual Dutch German Joint Meeting of the Molecular Cardiology work groups, Rotterdam 18-19 februari • Dutch atherosclerosis society congres. Poster: Compensatory Survival via Epidermal Growth Factor Receptor and Beta-Arrestin2 Delays Apoptosis in Macrophages Undergoing Chronic ER Stress. Ede, 18 maart. • Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology. San Francisco, 8-10 april • I’m CARIM PhD/MSc weekend. Lezing: Research in atherosclerosis theme III: the postdoc experience. Rolduc, 7 mei. • Werkbezoek Prof. Peter Carmeliet. Katholieke universiteit Leuven, 12 mei 2010 • ESC Frontiers in cardiovascular science. Berlijn, 16-19 juli. • European Cardiology Society congres. Lezing: Intraplaque microvessels: not fit for the job? Stockholm, augustus 28-1 september 1. • CTMM annual meeting. Utrecht, 30 september • Symposium Dutch endothelial cell biology. Amsterdam, 1 oktober • Werkbezoek Prof. Bernhard Gallez. Université Catholique de Louvain, Brussel, 5 oktober. • Jaarlijkse onderzoeksdag pathologie. Maastricht, 6 oktober. • Telefoonconferentie dr. Renu Virmani, CVPath, Gaithersburg, MD, VS. 22 oktober. • Werkbezoek Prof. Seppo Yla-herttuala, A.I. Virtanen Institute. Lezing: Hypoxia, HIF and angiogenesis in atherosclerosis. Kuopio, Finland, 27 oktober. • Werkbezoek dr. Dorien Schrijvers. Afdeling farmacologie, Universiteit Antwerpen, 3, 4 19 november. • CARIM jaarlijks symposium. Lezing: Angiogenesis and hypoxia: novel links to plaque progression? Maastricht, 10 november. • PARISK halfjaarlijks symposium. Lezing: Moleculair imaging van plaque hypoxie en angiogenese. Eindhoven 26 november. Smits K. • Advances in Genomics 2010, Gent, 29 januari • Biomedica Conference, Aken, 18 maart • Colorectal Cancer CIMPosium, Maastricht, 2 juni • AACR Colorectal Cancer: Biology to Therapy, Philadelphia USA, 27-30 oktober • GROW Science Day, Maastricht, 17 november Speel EJ. • 7th Annual ENETS Conference, Berlijn, Duitsland, 11-12 maart • Voorjaarscongres Nederlandse Vereniging voor Gastro-enterologie.Voordracht: Genomic and signal transduction events promoting insulinoma. Veldhoven, 18 maart • Pathologen Dagen, Zeist, 8-9 april, 2010. Voordracht: Aneuploidy detection by DNA image cytometry and FISH recognizes progressive premalignant head and neck lesions • Voorjaarsvergadering Nederlandse Vereniging voor KNO-Heelkunde. Voordrachten: 1) Aneuploidy detection by DNA image cytometry and FISH recognizes progressive premalignant head and neck lesions; 2) P16INK4A immunostaining patterns differentiate between the presence of high and low risk human papillomavirus types in head and neck dysplasias and papillomas. Nieuwegein, 16-17 april 46
• 101th Annual Meeting of the AACR, Washington, VS, 17-21 april • 81. Jahresversammlung der Deutschen Gesellschaft für Hals-Nasen-Ohren-Heilkunde, Kopf- und Halschirurgie. Voordrachten: 1) Bei HPV-assoziierten Tonsillenkarzinomen sind die nukleäre Translokation von ß-Catenin und die Verminderung der E-cadherin Expression ein frühes Ereignis bei der Tumorprogression; 2) P16INK4A immunostaining patterns differentiate between the presence of high and low risk human papillomavirus types in head and neck dysplasias and papillomas; 3) Characterization of HPV-positive head and neck squamous cell carcinoma cell lines; 4) Chromosomal instability predicts the progression of premalignant oral lesions. HNO-Informationen 89, 69, 76, 78, 117-118, 2010. Wiesbaden. Duitsland, 13-16 mei • Seminar Division of Pathology, San Luigi Hospital. Voordracht: Oncogenic and prognostic factors in head and neck carcinogenesis. Turijn, Italië, 20 mei • 4th World Congress of the International Federation of Head and Neck Oncological Societies. Voordrachten: 1) Chromosomal instability predicts the progression of premalignant oral lesions; 2) Characterization of HPV-positive head and neck squamous cell carcinoma cell lines; 3) Marked differences in p16INK4A immunostaining between head and neck dysplasias and papillomas containing high or low risk human papillomavirus. Seoul, Zuid-Korea, 15-19 juni • Molecular Abbott Urovysion meeting. Organisatie en voorzitter meeting, en voordracht: Applications of Urovysion to bladder cancer detection. Utrecht, 22 juni • 198th Scientific Meeting of the Pathology Society of Great Britain & Ireland. Voordracht: HPV and head and neck tumors. St Andrews, UK, 1 juli • KWF Symposium on Translational Oncology. Voordrachten: 1) Increase in viral load, viral integration and gain of telomerase genes during uterine cervical carcinogenesis can be simultaneously assessed by the HPV MLPA-assay; 2) Multi-center validation of a lymph node metastasis gene-expression signature for head and neck squamous cell carcinomas. Ede, 27 september • Jaarlijkse Onderzoeksvergadering Nederlandse Werkgroep Hoofd-Hals Tumoren. Organisatie en voorzitter symposium “Oropharyngeal carcinoma and HPV”. Voordracht: Oropharyngeal carcinoma and HPV. Maastricht, 14-15 oktober • AHNS 2010 research Workshop on the biology, prevention and treatment of head & neck cancer. Organisatie en sessievoorzitter, en voordracht: Early metastatic behavior of HPV-induced oropharyngeal cancer. Arlington, VS, 28-30 oktober • Workshop Moleculaire Oncologie, afdeling Pathologie. Organisatie en voorzitter workshop, en voordracht: Signaaltransductie via receptorkinases en moleculaire diagnostiek. MUMC, 5 november • Association for Molecular Pathology 2010 Annual Meeting. Voordracht: Increase in viral load, viral integration and gain of telomerase genes during uterine cervical carcinogenesis can be simultaneously assessed by the HPV MLPA-assay. San Jose, VS, 18-20 november Suylen RJ. • Spreker Avondsymposium Het belang en de implicaties van EGFR-mutatiebepaling bij het NSCLC, Heeze, 27 januari. • Nascholingscursus Biologicals, 19 maart. • USCAP – United states and canadian academy of pathology, Washington, 26 maart. • Pathologendagen NVVP, Zeist, 7-9 april. • Vereniging Analisten Pathologie, Voordracht: De obductie nog steeds belangrijk. Ermelo, 10 april. • Symposium Post-USCAP meeting, Elsloo, 28 april . • Meeting of the European Society of Pathology, Krakow, Poland, 31 augustus - 3 september. • Bijeenkomst adviescommissie kwaliteitsvisitatie, Domus Medica Utrecht, 23 september . • Spreker Symposium Acute Coronary Syndromes, Utrecht, 8 oktober . • Werkgroep Bronchuscarcinomen, Valkenburg a/d Geul, 2 november . • Spreker 4e Jaarlijkse Sectiedag – Hot Topics in myocardial imaging, Amsterdam, 12 november. • Workshop Modernisering Medische Vervolgopleidingen, Nieuwegein, 1 december. • EAPCP – European Association of Pathology Chairs and Residency Program Directors 5th Annual Meeting, Pisa, 3-4 december . Tonk R. • Regiobijeenkomst BVO laboratoria IKZ met presentatie, Den Bosch, 12 januari • Regiovergadering cytologie (met RCP), Den Bosch, 25 februari 47
• 17th International Congress of Cytology, Edinburgh, Schotland, 16-20 mei • Werkbezoek laboratorium pathologie, Freiburg, Duitsland, 31 mei • Validation training for the use of the Digene® HPV hc2 Test, Qiagen, azM Maastricht, 3 en 4 juni • Experiences with Urovysion: Do the Clinical Benefits Outweigh the Investment?, Abbot molecular, Beatrix Theater, Utrecht, 22 juni • Workshop cervixcytologie, Klinipath, azM Maastricht, 29 juni • Regiovergadering cytologie (met RCP), Den Bosch, 20 september • Basiscursus kleine blusmiddelen, Acaleph trainingen, azM Maastricht, 9 november • Regiovergadering cytologie (met RCP), Den Bosch, 13 december Vervoort P. • Ervaringen met urovysion, Utrecht , 22 juni ` • Workshop Klinipath, Maastricht , 29 juni • Cursus “Cytologie aan zee”, Castricum , 8 september • PCP-dag , Bunnik, 25 november • Hands-on pathos/ Magnaview , 14 december Walbrecht A. • Regiobijeenkomst IKZ (bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker zuid), Den Bosch, 12 januari. • Lezing schildkliercytologie door Syed Z. Ali, georganiseerd door de VAP, Utrecht, 26 januari. • International Congress of Cytology, georganiseerd door de IAC, Edinburgh, 15 - 20 mei. • Papendal symposium Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker oost, Arnhem, 8 november. Winnepenninckx V. • Congres Epigenetica van Melanomen Regensburg, 10-12 maart • Pathologendagen, Zeist, 8-9 april • SMR Melanoma Congres, Australië, Sydney, 4-7, november
7.5 Dissertaties Promotie afdelingsmedewerkers Beckers C - Spatio-temporal signaling controling endothelial permeabilit. VU-Universiteit Amsterdam, 22 januari. lid promotiecommissie: prof. dr. E.A.L. Biessen CV Lievens D - Cell-type specific CD40-CD40L interactions in atherosclerosis. Universiteit Maastricht, 28 januari. Promotoren: prof.dr. E.A. Biessen; prof.dr. M.J. Daemen; co-promotor: dr. E. Lutgens CV Bai L - Immunosuppressive and anti-proteolytic therapy in vascular diseases. Universiteit Maastricht, 10 maart. Promotoren: prof.dr. E. Biessen; prof.dr. M.J. Daemen; co-promotor: dr. S. Heeneman. CV Afdelingslid als promotor of copromotor Miserus RJ - Molecular Imaging of Atherosclerosis and Thrombus Formation. Universiteit Maastricht, 22 januari. Promotoren: prof.dr. M.J. Daemen; prof.dr. J.M. van Engelshoven; co-promotores: dr. M.E. Kooi; dr. S. Heeneman. CV Westra M - Crosstalk between Apoptosis and Inflammation in Atherosclerosis. Universiteit Leiden, 26 januari. Promotor: prof. dr. E.A.L. Biessen CV Segers F - Targeting The Unstable Atherosclerotic Plaque: Diagnostic and Therapeutic Implications. Universiteit Leiden, 6 mei. Promotor: prof. dr. E.A.L. Biessen CV Melotte V – Promoter methylation based biomarkers for the detection of colorectal cancer – Universiteit Maastricht, 25 juni. Co-promotor: dr. M. van Engeland O 48
Afdelingslid als voorzitter of lid beoordelingscommissie Dubois L - Noninvasive imaging of hypoxia, hypoxia response and drug delivery: A bridge towards individualized patient treatment. Universiteit Maastricht, 11 februari. Lid corona: prof.dr. M.J.A.P. Daemen Wolfs T – Toll-like receptors in development, health and disease. Universiteit Maastricht, 5 maart. Lid corona: dr. C. Peutz-Kootstra. O Swinnen M- Matricellular Proteins: Crucial regulators of cardiac remodelling. Universiteit Maastrict, 31 maart. Lid beoordelingscommissie: Dr. E. Lutgens CV Verkleij Ch - The role of Thrombin-activatable fibrinolysis inhibitor in diabetes. Universiteit van Amsterdam, 1 april. Lid promotiecommissie: prof. dr. E.A.L. Biessen CV Suijkerbuijk K - Methylation markers for early breast cancer detection. Universiteit Utrecht, 22 april. Lid beoordelingscommissie: dr. M. van Engeland O Jager de J - The effects of metformin on metabolism and cardiovascular disease in type 2 diabetes. Universiteit Maastricht, 27 mei. Lid beoordelingscommissie: prof.dr.M.J.A.P. Daemen Snoeijs M – Kidney transplantation from donors after cardiac death. Studies on the pathofysiology and prevention of ischemic acute kidney injury and on the long-term outcome after transplantation. Universiteit Maastricht, 11 juni. Voorzitter beoordelingscommissie: prof.dr. M.J.A.. Daemen. Lid corona: dr. C. Peutz-Kootstra MostersK – Basal cell carcinoma genetic, diagnostic and therapeutic insights. Universiteit Maastricht, 2 juli. Lid beoordelingscommissie en corona: dr. V. Winnepenninckx. Thuijls G - Intestinal barrier integrity loss in suregical patients. Universiteit Maastricht, 9 juli. Lid beoordelingscommissie: prof.dr. M.J.A.P. Daemen Postma C – Chromosomal instability in Colorectal Cancer – Universiteit Amsterdam, 7 oktober. Lid beoordelingscommissie: dr. M. van Engeland Kornman L- Molecular imaging of large arteries by untrasound. Potentials and pitfalls. Universiteit Maastricht, 8 september. Lid beoordelingscommissie: dr. E. Lutgens. Pham Thi Phuong Nga – Facilitating Training Transfer Effects. Universiteit Maastricht, 1 oktober. Lid corona: dr. A. de Goeij. Matthijsen R - Experimental studies on innate immune regulatory proteins during non-infectious tissue damage. A focus in Mannose-Binding Lectin as an innate regulator of immunity. Universiteit Maastricht, 12 november. Voorzitter beoordelingscommissie: prof.dr. M.J.A.P. Daemen Petri BJ - Pheochromocytomas & paragangliomas. From DNA to the daily clinical practice. Erasmusuniversiteit Rotterdam, 7 december. Lid corona: dr. E.J. Speel Gerretsen S - MR Imaging of coronary atherosclerosis. Universiteit Maastricht, 10 december. Lid beoordelingscommissie: prof.dr. M.J.A.P. Daemen Kwee R - Imaging of carotid atherosclerosis. Universiteit Maastricht, 13 december. Lid beoordelingscommissie: prof.dr. M.J.A.P. Daemen Hebels D – Toxicogenomic responses to N-Nitroso Compound exposure in relation to human Colorectal Cancer Risk - Universiteit Maastricht, 16 december. Lid beoordelingscommisie: dr. M. van Engeland
49
7.6 Wetenschappelijks publikaties in internationaal tijdschrift vermeld in SCI of SSCI (wi-1) 1. Arits AH, van Marion AM, Thissen CA, Kloos R, Kelleners-Smeets NW - Development and progression of a periorbital sebaceous gland carcinoma in situ. Acta Derm Venereol. 2010; 90(5): 529-530 IF 3.0 O 2. Babiker FA, Lorenzen-Schmidt I, Mokelke E, Vanagt WY, Delhaas T, Waltenberger J, Cleutjens JP, Prinzen FW – Long-term protection and mechanism of pacing-induced postconditioning in the heart. Basic Res Cardiol. 2010; 105(4): 523-533. IF 6.0 CV 3. Bai L, Beckers L, Wijnands E, Lutgens SP, Herías MV, Saftig P, Daemen MJ, Cleutjens K, Lutgens E, Biessen EA, Heeneman S - Cathepsin K gene disruption does not affect murine aneurysm formation. Atherosclerosis. 2010; 209(1): 96-103 IF 4.6 CV 4. Bai L, Gabriels K, Wijnands E, Rousch M, Daemen MJ, Tervaert JW, Biessen EA, Heeneman S - Low- but not high-dose FK506 treatment confers atheroprotection due to alternative macrophage activation and unaffected cholesterol levels. Thromb Haemost. 2010; 104(1):143-150. IF 4.5 CV 5. Bakker den MA, Willemsen S, Grünberg K, Noorduijn LA, Oosterhout van MF, Suylen van RJ, Timens W, Vrugt B, Wiersma-Tilburg van A, Thunnissen FB – Small cell carcinoma of the lung and large cell neuroendocrine carcinoma interobserver variability. Histopathology 2010; 56(3): 356-363. IF 3.9 O 6. Baldewijns MM, Vlodrop van I, Vermeulen PB, Soetekouw PMMB, Engeland van M, Bruine de AP – VHL and HIF signalling in renal cell carcinogenesis. J Pathol 2010; 221(2): 125-138. IF 6.4 O 7. Bieghs V, Wouters K, van Gorp PJ, Gijbels MJ, de Winther MP, Binder CJ, Lütjohann D, Febbraio M, Moore KJ, van Bilsen M, Hofker MH, Shiri-Sverdlov R - Role of Scavenger Receptor A and CD36 in dietinduced non-alcoholic steatohepatitis in hyperlipidemic mice. Gastroenterology. 2010; 138(7): 2477-2486. IF 12.9 CV 8. Bieghs V, Vlassaks E, Custers A, Gorp van PJ, Gijbels MJ, Bast A, Bekers O, Zimmermann LJ, Lutjohann D, Voncken JW, Gavilanes AW, Kramer BW, Shiri-Sverdlov R - Chorioamnionitis induced hepatic inflammation and disturbed lipid metabolism in fetal sheep. Pediatr Res 2010; 68(5): 466-472 9. Bittermann AJ, Straetmans JM, Huysentruyt CJ, Kross KW. - Nasopharyngeal tuberculosis. Arch Otolaryngol Head Neck Surg. 2010; 136:746-747. IF O 10. Bloemen JG, Schreinemacher MH, Bruïne de AP, Buurman WA, Bouvy ND, Dejong CH – Butyrate enemas improve intestinal anastomotic strength in a rat model. Dis Colon Rectum 2010; 53(7): 1069-1075. IF 2.5 O 11. Bonta PI, Pols TW, van Tiel CM, Vos M, Arkenbout EK, Rohlena J, Koch KT, de Maat MP, Tanck MW, de Winter RJ, Pannekoek H, Biessen EA, Bot I, de Vries CJ - Nuclear Receptor Nurr1 Is Expressed In and Is Associated With Human Restenosis and Inhibits Vascular Lesion Formation In Mice Involving Inhibition of Smooth Muscle Cell Proliferation and Inflammation. Circulation 2010; 121(18): 2023-2032. IF 12.8 CV 12. Borissoff JI, Heeneman S, Kilinç E, Kassák P, Van Oerle R, Winckers K, Govers-Riemslag JW, Hamulyák K, Hackeng TM, Daemen MJ, ten Cate H, Spronk HM – Early atherosclerosis exhibits an enhanced procoagulant state. Circulation. 2010; 24;122(8):821-830. IF 12.8 CV 13. Bot I, de Jager SC, Bot M, van Heiningen SH, de Groot P, Veldhuizen RW, van Berkel TJ, von der Thüsen JH, Biessen EA - The neuropeptide substance P mediates adventitial mast cell activation and induces intraplaque hemorrhage in advanced atherosclerosis. Circ Res. 2010; 106(1): 89-92. IF 9.2 CV
50
14. Bot M, Bot I, Lopez-Vales R, van de Lest CH, Saulnier-Blache JS, Helms JB, David S, van Berkel TJ, Biessen EA - Atherosclerotic Lesion Progression Changes Lysophosphatidic Acid Homeostasis to Favor its Accumulation. Am J Pathol. 2010; 176(6): 3073-3084. IF 5.7 CV 15. Bracke KR, Dentener MA, Papakonstantinou E, Vernooy JH, Demoor T, Pauwels NS, Cleutjens J, van Suylen R, Joos GF, Brusselle GG, Woutes EF – Enhanced deposition of low weight hyaluronan in lungs of cigarette smoke-exposed mice. Am J Respir Cell Mol.Biol. 2010; 42(6): 753-761. IF 4.6 CV 16. Brüll F, Mensink RP, Hurk van de K, Duijvestijn A, Plat J - TLR2 activation is essential to induce a Th1 shift in human periheral blood mononuclear cells by plant stanols and plant sterols. J Biol Chem 2010; 285(5): 2951-2958. IF 3.6 17. Bukkems SF, Stoot JH, Driessen A, Beets-Tan RG, van Nieuwenhoven MA, Masclee AM - A rare cause of obstructive jaundice and weight loss in Von Recklinghausen’s disease. Neth J Med. 2010; 68(12):414-417. IF: 1.5 O 18. Castilla MA, Moreno-Bueno G, Romero-Pérez L,Van De Vijver K,Biscuola M, López-García MA, Prat J, Matías-Guiu X, Cano A, Oliva E,Palacios – Micro J -RNA signature of the epithelial-mesenchymal transition in endometrial carcinosarcoma. J. Pathol. 2010; 223(1): 72-80. IF: 6.5 O 19. Cornips EM, Overvliet GM, Weber JW, Postma AA, Hoeberigs CM, Baldewijns MM, Vlies JS – The clinical spectrum of Blake’s pouch syst: report of six illustrative cases. Childs Nerv Syst. 2010; 26(8): 10571064. IF 1.2 O 20. Daniels A, Bilsen van M, Janssen BJ, Brouns AE, Cleutjens JP, Roemen TH, Schaart G, Velden van der J, Vusse van der GJ, Nieuwenhoven van FA – Impaired cardiac functional reserve in type 2 diabetic db/db mice is associated with metabolic, but not structural, remodeling. Acta Physiol 2010; 200(1): 11-22. IF 2.8 CV 21. Dassen H, Punyadeera C, Delvoux B, Schulkens I, Marchetti C, Kamps R, Klomp J, Dijcks F, Goeij de A, D’Hooghe T, Kyama C, Ederveen A, Dunselman G, Groothuis P, Romano - A. Olfactormedin-4 regulation by estrogen in the human endometrium requires epidermal growth factor signaling. Am.J.Pathol. 2010,177 (5) 2495-2508. IF 5.7 O 22. Dennert R, Velthuis S, Schalla S, Eurlings L, Suylen van RJ, Paassen van P, Tervaert JW, Wolffs P, Goossens VJ, Bruggeman C, Waltenberger J, Crijns HJ, Heymans S – Intravenous immunoglobulin therapy for patients with idiopathic cardiomyopathy and endomyocardial biopsy-proven high PVB 19 viral load. Antivir Ther. 2010; 15(2): 193-201. IF 4.3 CV 23. Dennert R, Velthuis S, Westermann D, Donker D, Schalla S, Suylen van RJ, Heymans S – Parvovirus B19associated fulminant myocarditis successfully treated with immunosuppressive and antiviral therapy. Antivir Ther 2010; 15(4): 681-685. IF 4.3 CV 24. Dingemans AM, Boogaart van den V, Vosse BA, Suylen van RJ, Griffioen AW, Thijssen VL – Integrin expression profiling identifies integrin alpha5 and beta1 as prognostic factors in early stage non-small cell lung cancer. Mol.Cancer 2010; 17:152. IF 4.2 O 25. Donners MM, Wolfs IM, Olieslagers S, Mohammadi-Motahhari Z, Tchaikovski V, Heeneman S, van Buul JD, Caolo V, Molin DG, Post MJ, Waltenberger J - A disintegrin and metalloprotease 10 is a novel mediator of vascular endothelial growth factor-induced endothelial cell function in angiogenesis and is associated with atherosclerosis. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2010; 30(11): 2188-2195. IF 7.2 CV 26. Dresen RC, Kusters M, Daniëls-Gooszen AW, Capendijk VC, Nieuwenhuijzen GA, Kessels AG, Bruïne de AP, Beets GL, Rutten HJ, Beets-Tan RG – Absence of tumor invasion into pelvic structures in locally recurrent rectal cancer: prediction with preoperative MR inmaging. Radiology 2010; 256(1): 143-150. IF 6.3 O 51
27. Elssen van CH, Frings PW, Bot FJ, Van de Vijver KK, Huls MB, Meek B, Hupperets P, Germeraad WT, Bos GM - Expression of aberrantly glycosylated Mucin-1 in ovarian cancer. Histopathology. 2010; 57(4):597-606.IF 3.9 O 28. Engeland van M, Herman JG - Viewing the epigenetics of colorectal cancer through the window of folic acid effects. Cancer Prevention Research. 2010; 3(12):1509-1512. IF 6.0 O 29. Eijgelaar WJ, Horrevoets AJ, Bijnens AP, Daemen MJ, Verhaegh WF - Equivalence testing in microarray analysis: similarities in the transcriptome of human atherosclerotic and non-atherosclerotic macrophages. Physiol Genomics 2010; 41: 212-223. . 30. Flahou B, Haesebrouck F, Pasmans F, D’Herde K, Driessen A, Van Deun K, Smet A,Duchateau L, Chiers K, Ducatelle R - Helicobacter suis causes severe gastric pathology in mouse and mongolian gerbil models of human gastric disease. PLoS One. 2010; 22;5 (11):e14083 IF: 4.3 O 31. Fleskens S, Takes R, Otte-Höller I, Van Doesburg L, Smeets A, Speel EJM, Slootweg PJ, Van der Laak J. Simultaneous assessment of DNA ploidy and biomarker expression in paraffin-embedded tissue sections. Histopathology 57, 14-26, 2010. 32. Fraussen J, Vrolix K, Martinez-Martinez P, Losen M, Meulemans E, Baets de MH, Stinissen P - A novel method for making human monoclonal antibodies. J Autoimmun 2010; 35(2): 130-140 33. Gomez AM, Broeck van den J, Vrolix K, Janssen SP, Lemmens MA, Esch van der E, Duimel H, Frederik P, Molenaar PC, Martinez-Martinez P, Baets de MH, Losen M – Antibody effector mechanisms in myoasthenia gravis-pathogenesis at the neuromuscular junction. Autoimmunity 2010; 43(5-6): 353-370. IF 2.8 O 34. Goossens P, Gijbels MJ, Zernecke A, Eijgelaar W, Vergouwe MN, van der Made I, Vanderlocht J, Beckers L, Buurman WA, Daemen MJ, Kalinke U, Weber C, Lutgens E, de Winther MP - Myeloid Type I Interferon Signaling Promotes Atherosclerosis by Stimulating Macrophage Recruitment to Lesions. Cell Metab. 2010; 12(2): 142-153. IF 17.4 CV 35. Grootjans J. Lenaerts K, Derikx JP, Matthijsen RA, Bruïne de AP, Bijnen van AA, Dam van RM, Dejong CH, Buurman WA – Human intestinal ischemia-reperfusion-induced inflammation characterized: experiences from a new translational model. A J Pathol 2010; 176(5): 2283-2291 IF 5.7 O 36. Guyaux J, oude Egbrink MGA, Heeneman S, Houben AJHM, Willekes C, Schuwirth LWT en de Goeij AFPM - Selection based on a combination of cognitive and non-cognitive qualities. Choices and experiences with the research master Physician-Clinical Investigator (A-KO) at Maastricht. Netherlands Journal of Medical Education 2010, 29 (6): 328-336/ IF 2.7 (niet thema gebonden) 37. Hamer HM, Jonkers DM, Vanhoutvin SA, Troost FJ, Rijkers G, de Bruïne AP, Bast A, Venema K, Brummer RJ – Effect of butyrate enenas on inflammation and antioxidant status in the colonic mucosa of patients with ulcerative colitis in remission. Clin Nutr 2010; 29(6): 738-744. IF 3.3 O 38. Healey MA, Deaton SL, Alder JK, Winnepennincks V, Casero RA Jr, Herman JG – Id1 overexpression is independent of repression and epigenetic silencing of tumor suppressor genes in melanoma. Epigenetics 2010; 5(5): 410-421. IF 4.6. O 39. Heusschen R, Gink van M, Griffioen AW, Thijssen VL - MicroRNAs in the tumor endothelium: novel controls on the anngioregulatory switchboar. Biochim Biophys Acta 2010; 1805(1): 87-96 40. Hristov M, Gümbel D, Lutgens E, Zernecke A, Weber C - Soluble CD40 ligand impairs the function of peripheral blood angiogenic outgrowth cells and increases neointimal formation after arterial injury. Circulation 2010; 19;121(2):315-324. IF 14.8 CV
52
41. Hoekstra M, van der Lans CA, Halvorsen B, Gullestad L, Kuiper J, Aukrust P, van Berkel TJ, Biessen EA The peripheral blood mononuclear cell microRNA signature of coronary artery disease. Biochem Biophys Res Commun. 2010; 394(3): 792-797. IF 2.5 CV 42. Hoving S, Heeneman S, Gijbels MJ, te Poele JA, Bolla M, Pol JF, Simons MY, Russell NS, Daemen MJ, Stewart FA - NO-donating aspirin and aspirin partially inhibit age-related atherosclerosis but not radiationinduced atherosclerosis in ApoE null mice. PLoS One 2010; 5(9): e12874. IF 4.4 CV 43. Hughes LA, Brandt van den PA, Goldbohm RA, Goeij de AF, Bruïne de AP, Engeland van M, Weijenberg MP - Childhood and adolescent energy restriction and subsequent colorectal cancer risk: results from the Netherlands Cohort Study. Int J Epidemiol. 2010; 39(5): 1333-1344. IF 5.3 O 44. Hurk van den K, Alssema M, Kamp O, Henry RM, Stehouwer CD, Diamant M, Boomsma F. Heine RJ, Nijpels G, Paulus WJ, Dekker JM - Slightly elevated B-type natriuretic peptide levels in a non-heart failure range indicate a worse left venricular diastolic function in individuals with, as compared with individuals without, type 2 diabetes: the Hoorn Study. Eur J Heart Fail 210; 12(9): 958-965. IF 4.5 45. Huysentruyt CJ, Vandevijver NM, Suylen van RJ, Van de Vijver KK - Adenocarcinoma of the fetal lungtype metastatic to the ovary. Int J Gynecol Pathol. 2010; 29(4):339-340. IF: 2.1 O 46. Janssen MH, Ollers MC, Riedl RG, Bogaard van den J, Buijsen J, Stiphout van RG, Aerts HJ, Lambin P, Lammering G – Accurate prediction of pathological rectal tumor response after two weeks of preoperative radiochenotherapy using (18)F-fluorodeoxyglucose-positron emission tomography-computed tomography imaging. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2010;1; 77(2): 392-399. IF 4.6 O 47. Janssen MH, Ollers MC, van Stiphout RG, Riedl RG, van den Bogaard J, Buijsen J, Lambin P, Lammering G - Blood glucose level normalization and accurate timing improves the accuracy of PET-based treatment response predictions in rectal cancer. Radiother Oncol. 2010; 95(2):203-208. IF 2.5 O 48. Jellema RK, Bomans P, Deckers N, Ungethum L, Reutelingsperger CP, Hofstra L, Frederik PM – Transfection efficiency of lipoplexes for site-directed delivery. J Liposome Res 2010; 20(3): 258-267. IF 1.8 CV 49. Jong de M, Pramana J, van der Wal J, Lacko M, Peutz-Kootstra C, de Jong J, Takes R, Kaanders J, van der Laan B, Wachters J, Jansen J, Rasch C, van Velthuysen JL, Grenman R, Hoebers F, Schuuring E, van den Brekel M, Begg A - CD44 expression predicts local recurrence after radiotherapy in larynx cancer. Cancer Res 2010; 16(21): 5329-5338. IF 7.5 O 50. Kamilic J, Hamming I, Kreutz R, Bolbrinker J, Siems WE, Nassar I, Sluimer JC, Walther T, Navis GJ, Goor van H – Renal ACE2 expression and activity is unaltered during established hypertension in adult SHRSP and TGR (mREN2)27. Hypertens Res 2010; 33(w2): 123-128. IF: 3.0 CV 51. Kate ten GL, Sijbrands EJ, Valkema R, Cate ten FJ, Feinstein SB, Steen van der AF, Daemen MJ, Schinkel AF – Molecular imaging of inflammation and intraplaque vasa vasorum: a step forward to identification of vulberable plaques? J Nucl Cardiol 2010; 17(5): 897-912 IF 2.8 CV 52. Kenis H, Zandbergen HR, Hofstra L, Petrov AD, Dumont EA, Blankenberg FD, Haider N, Bitsch N, Gijbels M, Verjans JW, Narula N, Narula J, Reutelingsperger CP - Annexin A5 uptake in ischemic myocardium: demonstration of reversible phosphatidylserine externalization and feasibility of radionuclide imaging. J Nucl Med. 2010; 51(2): 259-267. IF 6.4 CV 53. Kleijn de DP, Moll FL, Hellings WE, Ozsarlak-Sozer G, de Bruin P, Doevendans PA, Vink A, Catanzariti LM, Schoneveld AH, Algra A, Daemen MJ, Biessen EA, de Jager W, Zhang H, de Vries JP, Falk E, Lim SK, van der Spek PJ, Sze SK, Pasterkamp G - Local atherosclerotic plaques are a source of prognostic biomarkers for adverse cardiovascular events. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2010;3: 612-619. IF 7.2 CV
53
54. Klingenberg B, Hafkamp HC, Haesevoets A, Manni JJ, Slootweg PJ, Weissenborn SJ, Klussmann JP, Speel EJM - p16INK4A overexpression is frequently detected in tumor-free tonsil tissue without association with HPV. Histopathology 2010; 56: 957-967 55. Kluza E, Schaft van der DW, Hautvast PA, Mulder WJ, Mayo KH, Griffioen AW, Strijkers GJ Synergistic targeting of alphavbeta3 integrin and galectin-1 with heteromultivalent paramagnetic liposomes for combined MR imaging and treatment of angiogenesis. Nano Lett 2010; 10(1): 52-58. IF 1.1 56. Lind JS, Dingemans AM, Groen HJ, Thunnissen E, Bekers O, Heideman DA, Honeywell R, Giovannetti E, Peters GJ, Postmus PE, Suylen van RJ, Smit EF – A multicenter, Phase II study of Erlontinib and Sorafenib in chemotherapy-naive patients with advanced non-small cell lung cancer. Clin.Cancer Res 2010; 16(11): 3078-3087. IF 6.7 O 57. Leenders JJ, Wijnen WJ, Hiller M, Made van der I, Lentink V, Leeuwen van REW, Herias V, Pakharel S, Heymans S, Windt de LJ, Hoydal MA, Pinto YM, Creemers EE – Regulation of cardiac gene expression by KLF15, a repressor of myocardin activity. J Biol Chem 2010; 285: 27449-27456. IF 5.3 CV 58. Lievens D, Zernecke A, Seijkens T, Soehnlein O, Beckers L, Munnix IC, Wijnands E, Goossens P, van Kruchten R, Thevissen L, Boon L, Flavell RA, Noelle RJ, Gerdes N, Biessen EA, Daemen MJ, Heemskerk JW, Weber C, Lutgens E - Platelet CD40L mediates thrombotic and inflammatory processes in atherosclerosis. Blood. 2010; 116(20): 4317-4327. IF 10.6 CV 59. Lobbes MB, Heeneman S, Passos VL, Welten R, Kwee RM, van der Geest RJ, Wiethoff AJ, Caravan P, Misselwitz B, Daemen MJ, van Engelshoven JM, Leiner T, Kooi ME - Gadofosveset-enhanced magnetic resonance imaging of human carotid atherosclerotic plaques: a proof-of-concept study. Invest Radiol. 2010;45(5): 275-281. IF 4.0 CV 60. Lobbes MB, Kooi ME, Lutgens E, Ruiters AW, Lima Passos V, Braat SHJG, Rousch M, Ten Cate H, van Engelshoven JMA, Daemen MJ, Heeneman S - Leukocyte counts, myeloperoxidase, and pregnancyassociated plasma protein A as biomarkers for cardiovascular disease: towards a multi-biomarker approach. Int J Vasc Med 2010; 45(5): 275-281. IF 4.9 CV 61. Loges S, Schmidt T, Tjwa M, van Geyte K, Lievens D, Lutgens E, Vanhoutte D, Borgel D, Plaisance S, Hoylaerts M, Luttun A, Dewerchin M, Jonckx B, Carmeliet P - Malignant cells fuel tumor growth by educating infiltrating leukocytes to produce the mitogen Gas6. Blood. 2010; 18;115(11):2264-2273. IF 10.4 CV 62. Loon van J, Siedschlag C, Stroom J, Blauwgeers H, Suylen van RJ, Knegjens J, Rossi M, Baardwijk van A, Boersma L, Klomp H, Vogel W, Burgers S, Gilhuijs K – Microscopic disease extension in three dimensions for non-small-cell lung cancer: development of a prediction model using pathology:-validated positron emission tomography and computer tomography features. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2010; 23. IF 4.6 O 63. Lopez JR, Claessen SMH, Macville MVE, Albrechts JCM, Skogseid B, Speel EJM - Spectral karyotypic and comparative genomic analysis of the human endocrine pancreatic tumor cell line BON-1. Neuroendocrinology 2010, 91; 131-141. 64. Lutgens E, Lievens D, Beckers L, Wijnands E, Soehnlein O, Zernecke A, Seijkens T, Engel D, Cleutjens J, Keller AM, Naik SH, Boon L, Oufella HA, Mallat Z, Ahonen CL, Noelle RJ, Winther de MP, Daemen MJ, Biessen EA, Weber C - Deficient CD40-TRAF6 signaling in leukocytes prevents atherosclerosis by skewing the immune response toward an anti-inflammatory profile. J Exp Med 2010; 15: 207(2):391-404. IF 14.5 CV 65. Lutgens E, Poggi M, Weber C - CD40L-CD40 fuel ignites obesity.Thromb Haemost. 2010; 31; 103(4):694-695. IF 4.5 CV 66. Marttila-Ichihara E, Castermans K, Auvinen K, Oude Egbrink MG, Jalkanen S, Griffioen AW - Small54
molecule inhibitors of vascular adhesion protein-1 reduce the accumulation of myeloid cells into tumors and attenuate tumor growth in mice. J Immunol 2010; 184(6): 4164-3173. IF 3.3 67. Melotte V, Qu X, Ongenaert M, van Criekinge W, de Bruïne AP, Baldwin HS, van Engeland M. The N-myc downstream regulated gene (NDRG) family: diverse functions, multiple applications. FASEB Journal. 2010; 24(11): 4153-4166 IF 6.4 O 68. Meuwese MC, Broekhuizen LN, Kuikhoven M, Heeneman S, Lutgens E, Gijbels MJ, Nieuwdorp M, Peutz CJ, Stroes ES, Vink H, van den Berg BM - Endothelial surface layer degradation by chronic hyaluronidase infusion induces proteinuria in apolipoprotein e-deficient mice. PLoS One. 2010 ; 5(12):e14262. IF 4.4 CV 69. Nagtzaam IF, van Geel M, Driessen A, Steijlen PM, van Steensel MA - Bile duct paucity is part of the neonatal ichthyosis-sclerosing cholangitis phenotype. Br J Dermatol. 2010; 163(1): 205-207. IF 4.2 O 70. Oostendorp M, Vries de EE, Slenter JM, Peutz-Kootstra CJ, Snoeijs MG, Post MJ, Heurn van LW, Backes WH – MRI of renal oxygenation and function after normothermic ischemia-reperfusion injury. NMR Biomed. 2010; 15. IF 3.0 CV 71. Roon van EH, van Puijenbroek M, Middeldorp A, van Eijk R, de Meijer EJ, Erasmus D, Wouters KA, van Engeland M, Oosting J, Hes FJ, Tops CM, van Wezel T, Boer JM, Morreau H - Early onset MSI-H colon cancer with MLH1 promoter methylation, is there a genetic predisposition? BMC Cancer. 2010: 5; 10:180. IF 2.7 O 72. Rouschop KMA, Beucken van den T, Dubois L, Niessen H, Bussink J, Savelkouls K, Keulers T, Mujcci H, Landuyt QW, Voncken JW, Lambin P, Kogel van der AJ, Koritzinsky M, Wouters BG - The unfolded protein responze protects human tumor cells during hypoxia though regulation of the autophagy genes MAP1LC3B and ATG5. J Clin Invest 2010; 120: 127-141 IF 1.0 73. Sanduleanu S, Driessen A, Gomez-Garcia E, Hameeteman W, de Bruïne A, Masclee A - In Vivo Diagnosis and Classification of Colorectal Neoplasia by Chromoendoscopy-Guided Confocal Laser Endomicroscopy. Clin Gastroenterol Hepatol. 2010; 8(4):371-378. IF: 5.6. O 74. Schalla S, Bekkers SC, Dennert R, Suylen van RJ, Waltenberger J, Leiner T, Wildberger J, Crijns HJ, Heymans S – Replacement and reactive myocardial fibrosis in idiopathic dilated cardiomyopathy: comparison of magnetic resonance imaging with right ventricular biopsy. Eur J Heart Fail. 2010; 12(3): 227231. IF 3.7 CV 75. Seijkens T, Engel D, Tjwa M, Lutgens E - The role of CD154 in haematopoietic development.Thromb Haemost. 2010;104(4): 693-701. IF 4.5 CV 76. Smit EF, Dingemans AM, Thunnissen FB, Hochstenbach MM, Suylen van RJ, Postmus PE – Soraferib in patients with advanced non-small cell lung cancer that harbor K-ras mutations: a brief report. J Thorac Oncol 2010; 5(5): 719-720. IF 4.5 O 77. Smits KM, Schouten LJ, Hudak E, Verhage B, van Dijk BA, Hulsbergen-van de Kaa CA, Goldbohm RA, Oosterwijk E, van den Brandt PA. Body mass index and von Hippel-Lindau gene mutations in clear-cell renal cancer: Results of the Netherlands Cohort Study on diet and cancer. Ann Epidemiol 2010;20(5):401404 IF 2.9 O 78. Snoeckx LH, Mattick K, Velkeniers B, Heeneman S, Ringsted C, Peltonen L - Reappraisal of basic sciences in the construction of medical curricula and how to evaluate study progress by portfolio. Acta Physiol (Oxf). 2010; 198(4): 509-511. IF 2.8 (niet thematisch)
55
79. Snoeijs MGJ, Boonstra LA, Buurman WA, Goldschmeding R, Suylen van RJ, Heurn van LWE, Peutz-Kootstra CJ – Histological assessment of pre-transplant kidney biopsies is reproducible and representative. Histopathol 2010; 56(2): 198-202. IF 3.9 CV 80. Snoeijs MG, Vink H, Voesten N, Christiaans MH, Daemen JH, Peppelenbosch AG, Tordoir JH, PeutzKootstra CJ, Buurman WA, Schurink GW, van Heurn LW. Acute ischemic injury to the renal microvasculature in human kidney transplantation. Am.J.Physiol. 2010; 299(5): 1134-1140. IF 3.9 CV 81. Steevens J, Schouten LJ, Driessen AL, Huysentruyt CJ, Keulemans YC, Goldbohm RA, van den Brandt PA - Toenail selenium status and the risk of Barrett’sesophagus: the Netherlands Cohort Study. Cancer Causes Control. 2010;21(12):2259-2268. IF: 3.1 O 82. Theelen W, Speel EJ, Herfs M, Reijans M, Simons G, Meulemans EV, Baldewijns MM, Ramzaekers FCS, Somja J, Delvenne P, Hopman AHN – Increase in viral load, voral integration, and gain of telomerase genes during uterine cervical carcinogenesis can be simultaneously assessed by the HPV 16/18 MLPA-assay. Am J Pathol 2010; 177: 2022-2033. IF 5.7 O 83. Theelen W, Reijans M, Simons G, Ramaekers FCS, Speel JM, Hopman AHN - A new multiparameter assay to assess HPV 16/18, viral load and physical status together with gain of telomerase genes in HPVrelated cancers. Int J Cancer 2010; 126: 959-975 IF 4.1 84. Vermeulen AHM – The birth of endocrine pathology. How Erdheim misunderstood parathyroids. Virchows Arch 2010; 457: 283-290. IF 2.3 O 85. Vernooy JH, Bracke KR, Drummen NE, Pauwels NS, Zabeau L, Suylen van RJ, Tavernier J, Joos GF, Wouters EF, Brusselle GG – Leptin modulates innate and adaptive immune cell recruitment after cigarette smoke exposure in mice. J Immunol 2010; 184(12): 7169-7177. IF 5.6 CV 86. Vérollet C, Zhang YM, Le Cabec V, Mazzolini J, Charrière G, Labrousse A, Bouchet J, Medina I, Biessen E, Niedergang F, Bénichou S, Maridonneau-Parini I - HIV-1 Nef triggers macrophage fusion in a p61Hckand protease-dependent manner. J . Immunol. 2010; 184(12): 7030-7039. IF 5.6 CV 87. Vlodrop van IJ, Baldewijns MM, Smits KM, Schouten LJ, van Neste L, van Criekinge W, van Poppel H, Lerut E, Schuebel KE, Ahuja N, Herman JG, de Bruïne AP, Engeland van M - Prognostic Significance of Gremlin1 (GREM1) Promoter CpG Island Hypermethylation in Clear Cell Renal Cell Carcinoma. Am J Pathol. 2010; 176(2): 575-584. IF 5.7 O 88. Vogel de S, Wouters KA, Gottschalk RW, Schooten van FJ, Goeij de AF, Bruïne de AP, Goldbohm RA, Brandt van den PA, Engeland van M, Weijenberg MP – Dietary methyl donors, methyl metabolizing enzymes and epigenetic regulators: diet-gene interactions and promoter CpG island hypermethylation in colorectal cancer. Cancer Causes Control 2010 ; 22(1): 1-12. IF 3.2 O 89. Waard de V, Bot I, de Jager SC, Talib S, Egashira K, de Vries MR, Quax PH, Biessen EA, van Berkel TJ - Systemic MCP1/CCR2 blockade and leukocyte specific MCP1/CCR2 inhibition affect aortic aneurysm formation differently. Atherosclerosis. 2010; 211(1): 84-89. IF 4.5 CV 90. Wisse E, Braat F, Duimel H, Vreuls C, Koek G, Olde Damink SW, Broek van den MA, Geeest de B, Dejong CH, Tateno C, Frederik P – Fixation methods for electron microscopy of human and other liver 2010; 16(23): 2851-2866. IF 2.1 O + CV 91. Wolfs TG, Derikx JP, Hodin CM, Vanderlocht J, Driessen A, Bruïne de AP, Bevins CL. Lasitschka F, Gassler N, Gemert van WG, Buurman WA – Localization of the lipopolysaccharide recognition complex in the human healthy and inflamed premature and adult gut. Inflamm Bowel Dis 2010; 16(1): 68-75. IF 4.6 O
56
Impact Factor: 2009 Aantal 86.0 6.0 IF gem Laagste 0.8 Hoogste 28.1
2010 91.0 5.3 1.1 17.4
Publicaties zonder IF: Claessens T, Weppler SA, Gel van M. Creytens D, Vreeburg M. Wouters B, Steensel van MA – Neuroendocrine carcinoma in a patient with Birt-Hog-Dubé syndrome. Nat Rev Urol 2010; 7(10): 583-587
7.7 Publicaties in Nederlands tijdschrift Fieteren van L, Abdul Hamid M, - Sprooten-Groente immiteert bronchuscarcinoom. Ned Tijdschr Geneeskd; 2010: 66(8): 374-376 Parren L, Marion van AM, Frank J - Sarcoídose in een litteken. Ned. Tijdschr Dermatol en Venereol. 2010; 20: 126-128
7.8 Boekbijdragen Bongaerts, B.W.C., Weijenberg, M.P. Alcohol consumption and risk of colorectal cancer. In: Bioactive foods and extracts: Cancer prevention and treatment. Watson,R.R., Preedy, V.R., eds. London: Taylor & Francis Group; 2010, 441-454.
57
Bijlage I
Lijst van afkortingen
AIOS AIO BMT BOP CCKL DB EM IF IKL I KAM LIMS MPTC NVVP NWO OBP PGO RIE SOP TUL WP
Assistent in opleiding tot specialist Assistent in opleiding Biomedische Technologie Basis Onderwijs Pathologie Coördinatie Commissie ter bevordering van de Kwaliteits- beheersing van het Laboratoriumonderzoek op het gebied van de gezondheidszorg Dagelijks Bestuur Elektronenmicroscopie Impact Factor ntegraal Kankercentrum Limburg Kwaliteit ARBO en Milieu Laboratorium Informatie Management Systeem Maastricht Pathology Tissue Culture Bank Nederlandse Vereniging voor Pathologie Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Ondersteunend en Beherend Personeel Probleem Gestuurd Onderwijs Risico Inventarisatie en Evaluatie Standard Operating Procedure Transnationale Universiteit Limburg Wetenschappelijk Personeel
Productie en vormgeving: Facilitair Bedrijf; grafische dienstverlening.
58