OVERZICHT De Ronde 26-02-2008 Aanvang: 19:00 Tijd
Molendijkzaal 0.01
19:00 Stand van zaken onderhandelingen Kruiskamp Vernieuwt / Kruiskamp Krachtwijk (voortgezette bijeenkomst) Peiling vz Cooijmans secr. De Korte portef. Hekman Verslag
1
De Ronde (ingelast) Datum: Aanvang:
dinsdag 26 februari 2008 19:00
Stand van zaken onderhandelingen Kruiskamp Vernieuwt / Kruiskamp Krachtwijk (voortgezette bijeenkomst) Peiling vz Cooijmans secr. De Korte portef. Hekman Verslag
Stand van zaken onderhandelingen Kruiskamp Vernieuwt / Kruiskamp Krachtwijk (voortgezette bijeenkomst) Peiling vz Cooijmans secr. De Korte portef. Hekman Verslag Reg.nr.: 2679773 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Brink (033 469 4272) Portefeuillehouder: Hekman Opsteller: Brink Samenvatting: Voortzetting van bespreking van 19 februari Afgelopen maanden hebben er tal van gesprekken plaatsgevonden tussen de gemeente en de corporaties. De door de minister voor Wonen, Wijken en Integratie (WWI) en Aedes "toegezegde" 2.5 miljoen per jaar zijn onze corporaties bereid te investeren, maar daarbij beperken ze zich tot het brede terrein van het wonen en gaat het voor een deel om initiatieven die niet in het Wijkactieplan (WAP) staan. Het gaat daarbij om fysieke investeringen maar bijvoorbeeld ook om het financieren van de AV-teams, de Magneetplek voor jongeren en investeringen in leefbaarheid. Dit zijn additionele investeringen bovenop de reeds gerealiseerde, in aanbouw zijnde en toekomstige projecten van de corporaties in Kruiskamp. Omdat het WAP sterk sociaal gekleurd is, blijft daardoor een belangrijk deel ongedekt. Conform het huidige afsprakenkader van WWI, is de gemeente bereid een deel van de kosten voor het sociale programma voor haar rekening te nemen. Het gaat daarbij bijvoorbeeld over hulpverleningstrajecten, voortijdig schoolverlaten en handhaving. Er blijft dan echter nog een deel van het WAP ongedekt (zoals opbouwwerk en jongerenwerk). De onderhandelingen tussen het ministerie van WWI en Aedes zijn nog niet afgerond. Wij verwachten dat dit t.z.t. meer duidelijkheid zal geven over de verdeling van kosten, van met name het sociale programma, over beide partijen. We vinden het echter onverantwoord om te wachten op deze duidelijkheid (die nog zeker een half jaar op zich zal laten wachten) omdat er verwachtingen zijn gewekt in de wijk. Om die reden hebben gemeente en corporaties ervoor gekozen om op korte termijn te starten met een aangepast uitvoeringsplan voor twee jaar. Voor de latere jaren vragen wij om duidelijkheid van WWI en Aedes. Reden van aanbieding: Wij willen de raad peilen over het resultaat van de financiele onderhandelingen met de corporaties. Ondanks de onduidelijkheid over financiele kaders tussen rijk en Aedes willen we in Amersfoort gewoon aan de slag. We doen dit op basis van een twee-jarig uitvoeringsplan. Van de raad wordt gevraagd: Zijn mening te geven over: 1. het tweejarenplan 2008/2009 als voorlopig resultaat van de onderhandelingen met de corporaties. 2. het voornemen van het college het ministerie van WWI en Aedes te vragen om
meer duidelijkheid m.b.t. het financiele meerjarenkader, m.n. van de sociale activiteiten. 3. de ondertekening van het charter door het college Vervolgtraject: Indiening van het wijkactieplan, charter en twee-jarig uitvoeringsprogramma bij het rijk en de uitvoering van het plan. Doel activiteit: Peiling Soort activiteit: College peilt raad Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: Zie /smartsite.shtml?ch=&id=185229 memo : /smartsite.shtml?ch=&id=186226 : /smartsite.shtml?ch=&id=186225 Reg.nr.: 2663184 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Brink (033 469 4272) Portefeuillehouder: Hekman Opsteller: Brink Samenvatting: Afgelopen maanden hebben er tal van gesprekken plaatsgevonden tussen de gemeente en de corporaties. De door de minister voor Wonen, Wijken en Integratie (WWI) en Aedes "toegezegde" 2.5 miljoen per jaar zijn onze corporaties bereid te investeren, maar daarbij beperken ze zich tot het brede terrein van het wonen en gaat het voor een deel om initiatieven die niet in het Wijkactieplan (WAP) staan. Het gaat daarbij om fysieke investeringen maar bijvoorbeeld ook om het financieren van de AV-teams, de Magneetplek voor jongeren en investeringen in leefbaarheid. Dit zijn additionele investeringen bovenop de reeds gerealiseerde, in aanbouw zijnde en toekomstige projecten van de corporaties in Kruiskamp. Omdat het WAP sterk sociaal gekleurd is, blijft daardoor een belangrijk deel ongedekt. Conform het huidige afsprakenkader van WWI, is de gemeente bereid een deel van de kosten voor het sociale programma voor haar rekening te nemen. Het gaat daarbij bijvoorbeeld over hulpverleningstrajecten, voortijdig schoolverlaten en handhaving. Er blijft dan echter nog een deel van het WAP ongedekt (zoals opbouwwerk en jongerenwerk). De onderhandelingen tussen het ministerie van WWI en Aedes zijn nog niet afgerond. Wij verwachten dat dit t.z.t. meer duidelijkheid zal geven over de verdeling van kosten, van met name het sociale programma, over beide partijen. We vinden het echter onverantwoord om te wachten op deze duidelijkheid (die nog zeker een half jaar op zich zal laten wachten) omdat er verwachtingen zijn gewekt in de wijk. Om die reden hebben gemeente en corporaties ervoor gekozen om op korte termijn te starten met een aangepast uitvoeringsplan voor twee jaar. Voor de latere jaren vragen wij om duidelijkheid van WWI en Aedes. Reden van aanbieding: Wij willen de raad peilen over het resultaat van de financiele onderhandelingen met de corporaties. Ondanks de onduidelijkheid over financiele kaders tussen rijk en Aedes willen we in Amersfoort gewoon aan de slag. We doen dit op basis van een twee-jarig uitvoeringsplan.
Van de raad wordt gevraagd: Zijn mening te geven over: 1. het tweejarenplan 2008/2009 als voorlopig resultaat van de onderhandelingen met de corporaties. 2. het voornemen van het college het ministerie van WWI en Aedes te vragen om meer duidelijkheid m.b.t. het financiele meerjarenkader, m.n. van de sociale activiteiten. 3. de ondertekening van het charter door het college Vervolgtraject: Indiening van het wijkactieplan, charter en twee-jarig uitvoeringsprogramma bij het rijk en de uitvoering van het plan. Doel activiteit: Peiling Soort activiteit: College peilt raad Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: Peiling (nr./smartsite.shtml?ch=&id=185230) is aangepast t.o.v. eerdere publicatie website : Stand van zaken onderhandelingen Kruiskamp Vernieuwt / Kruiskamp Prachtwijk (nr. /smartsite.shtml?ch=&id=185231) /smartsite.shtml?ch=&id=185383 2655252 (pdf) Concept charter (pdf) 2636791 (pdf) beantwoording vragen De Ronde 19-2-2008 (pdf) Verslag 19-2-2008 (pdf)
Gemeente Amersfoort
Stand van zaken onderhandelingen Kruiskamp Vernieuwt/ Kruiskamp Prachtwijk
Sector
:
Opsteller
:
Telefoon
:
User-id
:
WSO Wijkontwikkeling E. Brink (033) 469 42 72 BRIE
Reg.nr. : 2655252 Datum
:
31 januari 2008
Inleiding Minister Vogelaar van het ministerie van WWI (Wonen, Wijken en Integratie) heeft Amersfoort gevraagd om voor de wijk Kruiskamp met een Wijkactieplan te komen om de complexe problemen tegen te gaan en de kansen te benutten in het kader van de 40-wijken aanpak. Tijdens de `Krachtweek`, begin juli 2007, hebben veel bewoners hun oordeel over de toekomst van de wijk gegeven. Samen met de professionele partners, waaronder de corporaties, is daarop het Wijkactieplan voor 4 jaar gemaakt. Tijdens een tweetal zgn.`Spiegelbijeenkomsten` bleek er bij de bewoners en professionals in de wijk draagvlak voor de gekozen aanpak. U heeft in september 2007 ingestemd met de inhoud van het Wijkactieplan en dit document als voorstel vanuit Amersfoort ingediend bij Minister Vogelaar. Enkele dagen later hebben de woningbouwcorporaties hun handtekening onder het plan gezet, met het voorbehoud t.a.v. de financiële bijdrage. Ze geven daarmee te kennen dat ze het plan goed vinden en willen samenwerken om de ambities waar te maken. Helaas ontstond daarna onduidelijkheid vanuit WWI en Aedes, de landelijke koepel van corporaties. Dit heeft de besprekingen tussen corporaties en gemeente over de financiële afspraken rond het WAP ernstig bemoeilijkt (overigens niet alleen in Amersfoort). Omdat zowel gemeente als corporaties van mening zijn dat we snel een start moeten maken met de uitvoering van het WAP, zijn we tot een tweejarig uitvoeringsplan gekomen. Het komende jaar verwachten we meer duidelijkheid van WWI en Aedes waarna we afspraken kunnen maken over de latere jaren. 1.
Proces
Het hele proces is begonnen met de aanwijzing door WWI van de wijk Kruiskamp als “Prachtwijk”. Na consultatie van bewoners en partners zijn gemeente en corporaties aan de slag gegaan om een goed plan voor Kruiskamp te maken. Op dat moment leefden wij in de veronderstelling dat de benodigde financiële middelen om dit plan te bekostigen via het Rijk zouden komen. Wij hebben gevraagd of co-financiering door de gemeente vereist was. Dat was op dat moment niet aan de orde. Gaandeweg het proces werd duidelijk dat slechts een beperkt deel van de middelen door het rijk beschikbaar werd gesteld en dat voor het overige deel de lokale corporaties aan zet waren. De gemeente moest met de corporaties op lokaal niveau onderhandelen. Op basis van het principe-akkoord tussen WWI en Aedes, zouden de corporaties De Alliantie Eemvallei en Portaal Eemland samen 10 jaar lang jaarlijks indicatief 2,5 miljoen euro (in totaal dus 25 miljoen euro) beschikbaar moeten stellen voor Kruiskamp. Het gaat hierbij om extra middelen voor nieuwe plannen. De invulling van de 2,5 miljoen zou duidelijk worden aan de hand van een afsprakenkader opgesteld door het ministerie en Aedes.
-1-
Gemeente Amersfoort Reg.nr : Datum :
2655252 29 januari 2008
Eind oktober hebben wij dit afsprakenkader ontvangen en zijn we op basis hiervan de onderhandelingen met de corporaties gestart. Het afsprakenkader behelst een schema waarin verantwoordelijkheden van corporatie en gemeente duidelijk worden. Daarnaast is er een middengebied dat niet formeel belegd is door één van de partijen. Zo werd duidelijk dat o.a. openbare orde en veiligheid en integratie tot verantwoordelijkheid van de gemeente wordt gerekend. Tot verantwoordelijkheid van de corporatie worden met name vastgoed gerelateerde zaken gerekend, zoals gedifferentieerd woningaanbod, tegengaan woonoverlast, creëren van leer-werk plekken en stageplekken binnen de corporatie of gecontracteerde bedrijven. Het middengebied omvat bijvoorbeeld buurtconciërges, investeringen in bedrijfsruimtes en ondersteunen van bewonersinitiatieven. Overigens wordt het afsprakenkader nog herschreven in samenwerking met de VNG. Op lokaal niveau hebben wij met de corporaties onderhandeld over de financiële dekking van het Wijkactieplan Kruiskamp Vernieuwt. Naast een forse bijdrage van de corporaties hadden we gerekend op een bijdrage van het ministerie. Helaas blijkt uit brieven van het ministerie dat er nauwelijks extra financiële middelen voor Kruiskamp beschikbaar komen. Veel van de middelen zoals benoemd in de brieven vanuit het ministerie zijn accres gelden, die al belegd zijn in onze reguliere begroting. Deze zijn dus al beoogd om voor andere zaken in te zetten en niet specifiek voor Kruiskamp. In de volgende paragraaf beschrijven we het resultaat van de onderhandelingen. 2.
Resultaat onderhandelingen met de corporaties
Afgelopen maanden hebben er tal van gesprekken plaatsgevonden tussen de gemeente en de corporaties. De door WWI en Aedes “toegezegde” 2.5 miljoen per jaar zijn onze corporaties bereid te investeren, maar daarbij beperken ze zich tot het brede terrein van het wonen en gaat het voor een deel om initiatieven die niet in het WAP staan. Het gaat daarbij om fysieke investeringen maar bijvoorbeeld ook om het financieren van de AV-teams, de Magneetplek voor jongeren en investeringen in leefbaarheid. Dit zijn additionele investeringen bovenop de reeds gerealiseerde, in aanbouw zijnde en toekomstige projecten van de corporaties in Kruiskamp. Omdat het WAP sterk sociaal gekleurd is, blijft daardoor een belangrijk deel ongedekt. Conform het huidige afsprakenkader van WWI, is de gemeente bereid een deel van de kosten voor het sociale programma voor haar rekening te nemen. Het gaat daarbij bijvoorbeeld over hulpverleningstrajecten, voortijdig schoolverlaten en handhaving. Er blijft dan echter nog een deel van het WAP ongedekt (zoals opbouwwerk en jongerenwerk). De onderhandelingen tussen het ministerie van WWI en Aedes zijn nog niet afgerond. Wij verwachten dat dit t.z.t. meer duidelijkheid zal geven over de verdeling van kosten, van met name het sociale programma, over beide partijen. We vinden het echter onverantwoord om te wachten op deze duidelijkheid (die nog zeker een half jaar op zich zal laten wachten) omdat er verwachtingen zijn gewekt in de wijk. Om die reden hebben gemeente en corporaties ervoor gekozen om op korte termijn te starten met een aangepast uitvoeringsplan voor twee jaar. Voor de latere jaren vragen wij om duidelijkheid van WWI en Aedes. Er is dus overeenstemming met de corporaties over een tweejarig uitvoeringsplan. 3.
Het tweejarig uitvoeringsplan
Het tweejarig uitvoeringsplan is een verantwoord programma en gebaseerd op het WAP. Het bevat alleen nieuwe projecten en is dus volledig additioneel.
-2-
Gemeente Amersfoort Reg.nr : Datum :
2655252 29 januari 2008
Ten opzichte van het WAP start een aantal activiteiten later of in beperktere omvang. Tegelijkertijd is er een aantal fysieke projecten aan toegevoegd. Hieronder worden de belangrijkste activiteiten uit het tweejarig uitvoeringsplan beschreven. Voor een volledig overzicht wordt verwezen naar de bijlagen. AV-teams We starten, conform het WAP, met een AV-team in Kruiskamp. De corporaties betalen de huisbezoekers en de projectleiding. De gemeente is verantwoordelijk voor de case-manager en de benodigde hulpverleningstrajecten. In december hebben we het projectvoorstel AV-teams uitgewerkt en voor Kruiskamp hebben we voor beide posten gezamenlijk 480.000 voor 4 jaar nodig. Evenals in de AV-wijken Liendert/Rustenburg en Randenbroek/Schuilenburg start er een Buurttoezichtteam waarin corporaties en gemeenten beide een toezichthouder leveren. Veiligheid In het WAP gingen we uit van 4 extra surveillanten. In plaats daarvan starten we met 2 surveillanten met opsporingsbevoegdheid, aangevuld met 2 toezichthouders vanuit de gemeente. Zo kunnen er wel twee koppels gevormd worden waardoor ze regelmatig op straat aanwezig zijn. Conform het WAP zal een in te stellen wijkraad zeggenschap krijgen over een deel van de capaciteit van deze koppels. Nieuw t.o.v. het WAP is de inzet van een gemeentelijke projectleider Kruiskamp Veilig en extra middelen om de hotspot Kruiskamp goed af te ronden. Studiecentrum in De Roef In De Roef komt o.a. ruimte voor een studiecentrum en een ontmoetingsplek voor jongeren. De corporaties kopen De Roef en nemen de ingrijpende verbouwing voor hun rekening. Zij hebben toegezegd om voor de maatschappelijke activiteiten (zoals het studiecentrum) een substantieel lagere huur te rekenen dan benodigd zou zijn voor een sluitende exploitatie. Aangezien de Roef pas eind 2008 vrij komt (als de welzijnsactiviteiten naar de Willem Barentzstraat verhuizen), is De Roef in de looptijd van dit tweejarenplan nog niet beschikbaar voor haar nieuwe functies. Om enigszins tegemoet te komen aan de behoefte aan studiebegeleiding, realiseren we op beperkte schaal huiswerkbegeleiding. Ook organiseren we extra jongerenwerk om jongeren, o.a. op de nieuwe Magneetplek, activiteiten aan te kunnen bieden. De gemeente is verantwoordelijk voor de huiswerkbegeleiding en het jongerenwerk. Aanvullende fysieke investeringen De corporaties zijn van plan om niet alleen te investeren in De Roef, maar ook in de omgeving van De Roef. Daarbij gaat het o.a. om herinrichting van de speeltuin en omgeving. Daarnaast bestaat het voornemen om een inpandige verbinding te realiseren tussen de st. Brandaenflat en het st. Elizabeth verpleeghuis in samenwerking met de zorggroep Laak en Eemhoven. Hierdoor kunnen de complexbewoners gebruik maken van de zorgvoorzieningen. Tenslotte is de heroverweging van De Linie genoemd, waarbij het zeer waarschijnlijk is dat de plattegronden worden aangepast en het voorzieningenniveau van diverse woningen op peil gebracht wordt. Overig Voor het overige starten we met de uitvoering van het WAP, zoals met het plan ter bestrijding van schooluitval, de ketenaanpak voor overlastgevende jongeren, activiteiten op het gebied van inburgering, extra opbouwwerk voor de Doe-mee-huiskamer en extra jongeren- en sportbuurtwerk. De gevraagde investeringen op het Neptunusplein worden op een lager niveau uitgevoerd. In overleg met de huidige pandeigenaren zal worden besproken tot welke planuitvoering we gezamenlijk kunnen komen. De corporaties hebben toegezegd om de luifels van de te slopen panden eventueel aan te brengen op de te handhaven panden.
-3-
Gemeente Amersfoort Reg.nr : Datum :
2655252 29 januari 2008
Wat doen we niet We zien af van het scheppen van 15 reguliere banen, o.a. omdat we voldoende middelen hebben om mensen toe te leiden tot werk. Wel organiseren we matchbeurzen in de wijk (ook op het gebied van werk). De buurtregisseur stellen we uit, in afwachting van de ervaringen met het Buurttoezichtteam en de extra surveillanten. Wat kost het In totaal financieren de corporaties de komende twee jaar 4.13 miljoen uit het WAP (waaronder 2.2 mln t.b.v. de Roef). Daarnaast aanvullend op het WAP 3.3 mln voor de omgeving van De Roef (waarbij de investering in de omgeving van de Roef een langere periode behelst dan twee jaar), 1.1 mln voor de renovatie van de Linie en 70.000 t.b.v. de Brandaen. De gemeente draagt 1.28 miljoen euro bij (zie bijlagen). De gemeentelijke kosten zijn binnen de huidige begroting op te vangen. Het gaat daarbij vooral om nog niet belegde GSB-middelen (onderbesteding vanwege extra rijksimpuls en het feit dat projecten later starten dan verwacht). NB. De minister dreigt nog steeds met een extra heffing voor alle corporaties. Indien er onverhoopt geen akkoord komt tussen WWI en Aedes en de minister signalen krijgt dat onderhandelingen tussen gemeenten en corporaties niet tot resultaat leiden, zal zij “niet schromen alsnog een heffing op te leggen”. In dat geval ontstaat een geheel nieuwe situatie rond de financiering van wijkactieplannen. De corporaties zijn met ons van mening dat we wel starten met de uitvoering van het tweejarenplan. Kruiskamp mag niet de dupe worden als gevolg van vertraging in de politieke besluitvorming. Met de corporaties hebben we afgesproken dat we opnieuw in overleg treden, indien de gemeente alsnog via andere wegen (bv een heffing) middelen krijgt die aantoonbaar bedoeld zijn voor activiteiten die de corporaties in dit tweejarenplan voor hun rekening nemen. 4.
Mediation
Op 7 december 2007 ontvingen wij een brief van Minister Vogelaar waarin zij gemeenten de tijd geeft om tot 1 maart 2008 de definitieve wijkactieplannen in te dienen. Mochten gemeente en corporaties er gezamenlijk niet uitkomen, dan kunnen zij gebruik maken van het instrument mediation en/of arbitrage door het ministerie en Aedes. Gemeenten dienen uiterlijk half januari te laten weten of zij dit doen. Uit het voorgaande blijkt dat we met de corporaties overeenstemming hebben bereikt over een tweejarenplan. Op dit moment hebben we vooral behoefte aan duidelijkheid over het afsprakenkader tussen WWI en Aedes. We verwachten dat we - op basis van een helder afsprakenkader – zelf tot afspraken met de corporaties kunnen komen. Daarom zien we af van het aanbod van WWI en Aedes. . De uitkomsten van het overleg tussen de minister en Aedes zijn op dit moment nog niet te voorzien. Wellicht zal de gemeente ook na 2009 bij moeten dragen aan de financiering van het wijkactieplan. In dat geval zullen we dit betrekken bij de kadernota voor de periode 2010 – 2011. 5. De charter Het ministerie is voornemens om met iedere gemeente een charter vast te leggen. De charter is een soort contract tussen rijk en gemeente. De inhoud sluit 1-op-1 aan op het WAP. In de charter verbinden we (gemeente en rijk) ons om de afgesproken gezamenlijke maatschappelijke ambities te bereiken. Deze ambities zijn robuust en zullen daarom slechts in uitzonderlijke situaties worden aangepast. We spreken elkaar aan op het inzetten van een effectief instrumentarium en blijven daarover met elkaar in gesprek. Als een instrument niet effectief blijkt, zoeken we naar andere, meer effectieve middelen. De middelen zijn dus minder onwrikbaar dan de ambities. We stellen de raad voor om het college de bevoegdheid te geven deze charter te tekenen.
-4-
Gemeente Amersfoort Reg.nr : Datum :
6.
2655252 29 januari 2008 Communicatie
Na een lange tijd van radiostilte, communiceren we naar de wijk, de professionele partners, WWI en Aedes dat we samen met de corporaties afspraken hebben gemaakt over een tweejarenplan. Naar de bewoners is de communicatie gericht op de aan te kondigen maatregelen en acties voor de komende 2 jaar. Landelijk communiceren we dat we starten zonder dat de onderhandelingen zijn afgerond en dringen we aan op duidelijkheid. 7.
Financiële en/of organisatorische aspecten
De gemeentelijke bijdrage van 1,28 miljoen voor 2 jaar is gedekt uit diverse geldstromen (zie bijlage 3). We stellen voor bij de kadernota de financiële consequenties van bovenstaande activiteiten voor de latere jaren integraal af te wegen tegen andere wensen. In het kader van de Samenwerkingsagenda met de Provincie Utrecht verwachten wij nog een aanvullende bijdrage. Wij zijn hierover met de Provincie in gesprek.
Bijlage 1: Wie is waarvoor verantwoordelijk Bijlage 2: Gemeentelijke financiële bijdrage voor het tweejarenplan en het verschil t.o.v. het WAP Bijlage 3: Financiën
-5-
Gemeente Amersfoort Reg.nr : Datum :
2655252 29 januari 2008
Bijlage 1. Wie is waarvoor verantwoordelijk (bedragen voor 2 jaar)
Conform WAP AV-teams Buurttoezichtteam Scholing buurtcontactpersonen Extra capaciteit hulpverlening Afronding hotspot Kruiskamp Extra surveillanten Plusgedeelte inburgering Allochtone buddy’s Methodiekontwikkeling Magneetplek Herinrichting speeltuin Ketenaanpak jongeren Actieve bestrijding schooluitval Stages in de wijk Matchbeurzen in de wijk Leefbaarheidsimpuls flats Personeel + activiteiten Doe-mee-huiskamer Inrichting Doe-mee-huiskamer Winkelstrip Neptunusplein De Roef (aankoop + verbouwing + beheer) Tijdelijke voorziening huiswerkbegeleiding + ontmoetingsplek (ipv De Roef) Communicatie + proceskosten Totaal
Gemeente
Corporatie
100.000 120.000
750.000 120.000 12.500
140.000 50.000 250.000 150.000 25.000 25.000 300.000 300.000 75.000 50.000 25.000
25.000 12.500 200.000
75.000 50.000 100.000 2.200.000 135.000 60.000 1.280.000
Extra t.o.v. WAP Omgeving De Roef Renovatie De Linie St Brandaen Totaal
60.000 4.130.000
3.300.000 1.100.000 70.000 4.470.000
-6-
Bijlagen B&W-nota Reg.nr. : Datum :
Gemeente Amersfoort
2636158 11 januari 2008
Bijlage 2 Toelichting op de gemeentelijke financiële bijdrage voor het tweejarenplan en het verschil t.o.v. het oorspronkelijke WAP.
Oorspronkelijk WAP
Tweejarenplan
Bedragen voor 4 jaar
Bedragen voor 2 jaar
AV-teams: - Casemanager (400.000) - hulpverleningstrajecten (1 mln)
AV-teams (conform AV-aanpak andere wijken): - Casemanager (100.000) - Hulpverleningstrajecten (140.000) Ongewijzigd: 120.000 voor 2 jaar.
Buurttoezichtteam (240.000) De Roef: - Studiecentrum - Ontmoetingsplek jongeren (personele kosten ad 1.2 mln)
Beperkte inzet op een tijdelijke locatie i.v.m. de verbouw van de Roef: - Huiswerkbegeleiding (50.000) - Chillruimte jongeren (85.000), ook in te zetten voor de Magneetplek De corporaties hebben toegezegd te zorgen voor tijdelijke ruimte en inrichting.
Personele inzet Magneetplek (50.000)
Zie jongerenwerker bij De Roef
Personele inzet voor de Doe Mee huiskamer (150.000)
Activiteiten ongewijzigd: 75.000 beschikbaar uit GSB.
Ketenaanpak overlastgevende jongeren (150.000)
Activiteiten ongewijzigd, is voor twee jaar gedekt uit Amersfoort Jong (75.000)
Stages in de wijken (50.000)
Activiteiten ongewijzigd, is gedekt uit rijksbijdrage (25.000).
Methodiekontwikkeling Hogeschool (25.000)
Activiteiten ongewijzigd uit Reservemiddelen Inburgering (25.000)
Plus op inburgeringsvoorziening (450.000)
Activiteiten ongewijzigd , 150.000 voor twee jaar, uit Reservemiddelen Inburgering
Allochtone buddy’s (25.000)
Activiteiten ongewijzigd uit Reservemiddelen Inburgering (25.000) Activiteiten ongewijzigd (50.000, goedkoper i.v.m. koppeling aan AV-teams, te dekken uit GSB middelen)
Actieve bestrijding schooluitval (150.000)
Extra surveillanten
Beperkte uitvoering: 2 i.p.v. 4 extra surveillanten. Kosten: 240.000 euro Nieuw: extra middelen om de hotspot Kruiskamp goed af te ronden. 50.000 euro voor jongerenactiviteiten i.v.m. de bouw van de ABC-school.
-7-
Bijlagen B&W-nota Reg.nr. : Datum :
Gemeente Amersfoort
2636158 11 januari 2008
Bijlage 3. Financiën Hoeveel geld hebben we beschikbaar voor 2008/2009 siv (sociale pijler GSB)* Reservemiddelen inburgering toezichthouder bijdrage rijk stages ketenaanpak jongeren Communicatie
wat hebben we nodig voor 2 jaar actieve bestrijding schooluitval studiecentrum (tijdelijk) jongerenwerker AV teams 2 surveillanten Afronding hotspots integratie stages ketenaanpak jongeren Toezichthouder/BOA opbouwwerk Doe-mee-huiskamer Communicatie
800.000 vrij te besteden 200.000 vast/alleen voor integratie 120.000 vast 25.000 vast 75.000 vast 60.000 vast 1.280.000
50.000 50.000 85.000 (magneetplek + jongerenruimte) 240.000 250.000 50.000 200.000 25.000 75.000 120.000 75.000 60.000 1.280.000
* 800.000 SIV-gelden, vrij te besteden; 240.000 AV-teams 300.00 veiligheid 50.000 schooluitval 75.000 opbouwwerk 50.000 huiswerkbegeleiding 85.000 jongerenwerker
-8-
CONCEPT Concept 31 januari 2008
Charter
Betreffende de aanpak van Kruiskamp
Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Amersfoort, handelend als bestuursorgaan van de gemeente Amersfoort, namens deze,
Dhr J. Hekman, wethouder stedelijke vernieuwing
De minister voor wonen, wijken en integratie, drs. Ella Vogelaar, Mede namens Staatssecretaris van Economische Zaken Drs. F. Heemskerk
minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Mr. J.P.H. Donner staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer A. Aboutaleb minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Dr. A. Klink
staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Mevrouw dr. M. Bussemaker
minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Dr. R.H.A. Plasterk staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Mevrouw J.M. van Bijsterveldt-Vliegenthart
1
CONCEPT staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Mevrouw S.A.M Dijksma minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Mevrouw G. Verburg minister voor Jeugd en Gezin mr. A. Rouvoet minister van Verkeer en Waterstaat Ir. C.M.P.S. Eurlings minister van Justitie Dr. E.M.H. Hirsch Ballin minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Mevrouw dr. G. ter Horst staatssecretaris van Financiën Mr. drs. J.C. de Jager
handelend als bestuursorgaan en als vertegenwoordiger van de Staat der Nederlanden. Deze afspraken gelden vanaf 1 maart 2008 tot en met 31 december 2017. Dit charter wordt gepubliceerd in de Staatscourant.
2
CONCEPT Preambule De afgelopen vijftien jaar is hard gewerkt om de aandachtswijken er weer bovenop te helpen. In de meeste van deze wijken zijn is de kwaliteit van de woningvoorraad en de woonomgeving er zichtbaar op vooruitgegaan . De sociaal-economische positie van de bewoners is veel minder vooruitgegaan of zelfs achteruitgegaan. Ondanks alle maatregelen op fysiek en sociaal gebied zijn de huishoudens aan de onderkant van de maatschappelijke ladder niet in staat geweest hierop te stijgen. Complexe maatschappelijke problemen als schooluitval, een eenzijdige woonvoorraad en een verloederde leefomgeving met weinig mogelijkheden om sociale contacten te leggen, hoge (jeugd)werkloosheid, een gebrekkige inburgering van nieuwkomers en achterblijvende emancipatie en participatie van vooral niet-westerse vrouwen, weinig werkgelegenheid in de buurt, ontoereikende jeugdzorg, gezondheidsachterstanden, criminaliteit en gevoelens van onveiligheid, komen in sommige wijken veelvuldig en naast elkaar voor. Juist deze veelheid aan problemen veroorzaakt de hardnekkigheid van de problematiek in deze wijken. Alleen een langdurige, samenhangende inzet van preventieve, curatieve en repressieve maatregelen kan het verschil gaan maken. Daarom zijn er 40 wijken aangewezen waar steden en rijk samen de komende 10 jaar aan de slag gaan. Steden en rijk willen deze wijken weer tot vitale woon-, werk-, leer-, en leefomgevingen maken, waar het prettig wonen is en mensen betrokken zijn bij de samenleving. We, stad en rijk, zetten in op een strategie die als doel heeft om de komende 10 jaar de kloof tussen kansarmen en kansrijken te verkleinen en waarmee de opeenstapeling van problemen bij kansarme huishoudens en in de wijken waar zij leven effectief wordt aangepakt. De afgelopen periode zijn door de steden in nauwe samenwerking met lokale partijen 40 wijkactieplannen opgesteld. De in het navolgende charter vastgelegde afspraken zijn gebaseerd op het wijkactieplan van de gemeente Amersfoort en vormen een aanvulling op de bestaande afspraken/overeenkomsten zoals bijvoorbeeld geformuleerd in GSB en ISV. De afspraken tussen rijk en gemeenten voor de 40 wijken sluiten aan bij de afspraken die tussen het rijk en de VNG zijn gemaakt in het kader van het Bestuursakkoord. Met deze verklaring spreken we, stad en rijk, ons uit om als bondgenoten in de 40 wijken er alles aan te doen om de hierna geformuleerde ambities voor de wijk(en) te realiseren. Dat betekent dat we met louter “kan niet” geen genoegen zullen nemen. We verbinden ons om de afgesproken gezamenlijke maatschappelijke ambities te bereiken. Deze ambities zijn robuust en zullen daarom slechts in uitzonderlijke situaties worden aangepast. We spreken elkaar daarom aan op het inzetten van een effectief instrumentarium en blijven daarover met elkaar in gesprek. Als een instrument niet effectief genoeg blijkt, zoeken we naar andere, meer effectieve middelen. De middelen zijn dus minder onwrikbaar dan de ambities.
3
CONCEPT Vooraf stelt de gemeente Amersfoort het volgende ten aanzien van Kruiskamp: De afspraken hieronder betreffen onderdelen waarop additionele inzet plaatsvindt. In hoofdzaak gaat het hierbij om sociaal-maatschappelijke onderwerpen. Fysiek is de wijkverbetering van Kruiskamp al enkele jaren in uitvoering. De gemeente heeft veel geïnvesteerd in de openbare ruimte en de corporaties hebben veel geïnvesteerd in het verbeteren van de woningen. Bij de wijkbewoners en de professionele partijen in de wijk overheerst een positief vertrouwen in de toekomst van de wijk We willen van Kruiskamp een vitale wijk maken waar bewoners actief zijn en prettig (samen) leven. Daarbij hoort dat we naast de extra investeringen, met de hieronder beschreven extra afspraken, ook doorgaan met de fysieke verbeteringen in de wijk. Voor wonen geldt dat we een gevarieerde, kwalitatief goede voorraad willen realiseren waardoor een wooncarrière binnen de wijk mogelijk is. Dit houdt o.a. in dat we de 2 lopende herstructureringen afronden en nog 2 andere herontwikkelingen langs de Van Randwijcklaan gaan oppakken. Dit alles naast het geplande renovatieprogramma (ruim 600 huurwoningen zijn gerenoveerd in 2020). Per saldo zal dit in 2020 een wijzigen van de verhouding huur-koop van nu (71%-29%) naar 60%-40% tot gevolg hebben. NB: Ondertekening van de charter kan alleen plaatsvinden onder financieel voorbehoud. De ambities uit de charter zijn opgesteld voor een periode van 10 jaar. De financiële afspraken tussen corporatie en gemeente bestrijken een periode van 2 jaar. Wanneer er voor de periode na 2009 geen extra middelen beschikbaar zijn, kunnen de ambities niet worden waargemaakt. Daarnaast willen wij het charter als een dynamisch product zien. Dat betekent een evaluatie en evt. bijstelling van het charter na 2 jaar (mede ingegeven door de financiën). Dit houdt het charter actueel en biedt ons de kans om effecten te meten en bij te sturen waar nodig. Ook kansen die voorbij komen mogen we niet missen. 1
Specifiek voor Kruiskamp spreken het rijk en de gemeente Amersfoort de volgende zaken af : 1. Op het gebied van wonen • De corporaties zijn van plan om niet alleen te investeren in De Roef, maar ook in de omgeving van De Roef. Daarbij gaat het o.a. om herinrichting van de speeltuin en omgeving. • De corporaties hebben het voornemen om een inpandige verbinding te realiseren tussen de st. Brandaenflat en het st. Elizabeth verpleeghuis in samenwerking met de zorggroep Laak en Eemhoven. Hierdoor kunnen de complexbewoners gebruik maken van de zorgvoorzieningen. • Tenslotte is de heroverweging van De Linie genoemd, waarbij het zeer waarschijnlijk is dat de plattegronden worden aangepast en het voorzieningenniveau van diverse woningen op peil gebracht wordt.
2. Op het gebied van werken a. Gezamenlijke ambitie; Het rijk heeft de ambitie om 200.000 extra mensen aan het werk te krijgen. De ambitie van Amersfoort is het aantal bijstandsontvangers in de wijk Kruiskamp terug te dringen van 6,9% (219 personen) in 2007 naar 4,2% (afname 85 personen naar 134) in 2018. In 2012 streven 1
Deze afspraken zijn gebaseerd op de wijkactieplannen die de stad met de lokale partijen heeft afgesloten.
4
CONCEPT we naar 6,5% (afname 12 personen naar 207). Daarnaast is het streven om het aantal aanvragen voor de regeling sociale (maatschappelijke) participatie (SOPA) te laten stijgen tot 60% in 2012 ten opzichte van 2006 in Kruiskamp. b. Inzet stad; • werkgelegenheid in de wijk terugbrengen; creëren van 15 additionele banen • cliënten van het UWV hetzelfde aanbod te doen als cliënten van de gemeente; hiervoor intensivering samenwerking UWV. • Startende ondernemers meer kansen bieden; o.a. door microkredieten; in totaal gaan voor 2012 15 startende ondernemers uit Kruiskamp met behulp van de BBZ regeling (Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen) een eigen bedrijf beginnen. • Daarnaast is het voor mensen die niet meer aan het werk kunnen belangrijk om wel te participeren in de samenleving. Daarom wordt gestreefd om het aantal aanvragen voor de regeling sociale (maatschappelijke) participatie (SOPA) te laten stijgen tot 60% in Kruiskamp (Veel mensen komen in aanmerking voor de regeling maar gebruiken deze niet. Het streven is dan ook om 60% van de mensen die voor de regeling in aanmerking komt, deze te laten benutten)De gemeente neemt deel aan een lokale pilot i.s.m. Fortis. Mensen die niet in aanmerking komen voor BBZ , maar wel starterskrediet nodig hebben komen in aanmerking voor een microkrediet. • Amersfoort heeft met name behoefte aan praktijkplekken voor duale inburgering en reintegratietrajecten en is deze actief aan het werven. Met Amant is al een lokale overeenkomst gesloten in het kader van de WMO. c. Inzet rijk • Het rijk hecht aan actieve deelname van CWI en UWV aan de wijkaanpak. Met CWI is de inzet van fte’s afgesproken binnen de veertig wijken. • EZ zal via het Programma Microfinanciering, dat zich richt op ondersteuning van kleine (startende) ondernemers, diensten aanbieden aan lokale initiatieven, die maatwerk bieden aan (startende) ondernemers. Tevens zal EZ een coachingsnetwerk opzetten en een landelijke garantieregeling introduceren. Steden kunnen in 2008 deelnemen aan projecten (pilots) in dit programma. 3. Op gebied van leren en opgroeien a. Gezamenlijke ambitie; Creëren van een sluitende aanpak van voorzieningen van 0-4 jarigen vanaf de signalering van een risico op een taalachterstand op het consultatiebureau naar een daadwerkelijke inschrijving op een voorschoolse voorziening om te voorkomen dat er kinderen buiten de boot vallen. (Hierbij zijn de hoofddoelstellingen het bieden van opvoedondersteuning en het verminderen van taalachterstand. • Voor het VVE heeft Amersfoort een gemeentebrede doelstelling van een bereik van 58% geformuleerd. De 0-4 jarigen maken natuurlijk nadrukkelijk onderdeel uit van de Brede School, waar ook een intensieve samenwerking met de JGZ en kinderopvang een plek heeft. • Het kabinet heeft in het beleidsprogramma de ambitie opgenomen het aantal voortijdig schoolverlaters voor 2012 te halveren tot 35.000 nieuwe voortijdig schoolverlaters per jaar. Amersfoort heeft de ambitie om voortijdig schoolverlaten van 24 % terug te brengen naar 19% in 2010, dit betreft zowel oude als nieuwe schoolverlaters. • Realiseren Brede School in 2009
5
CONCEPT • •
a. •
•
•
•
• •
De samenstelling van de basisschool is een afspiegeling van de samenstelling van de wijk; Alle ouders, jeugdigen en kinderen moeten alle mogelijke vragen over opvoeden en opgroeien en voor hulp terechtkunnen bij een laagdrempelig en herkenbaar Centrum voor Jeugd en gezin. Inzet stad Het realiseren van de Brede school in 2008. Hierin worden de volgende functies ondergebracht: basisschool, kinderopvang, peuterspeelzaal, buitenkast, consultatiebureau en welzijnswerk voor kinderen. Gemeente Amersfoort heeft budget vrijgemaakt voor activiteiten en beheer van de ABC-scholen. Amersfoort investeert in een sluitende aanpak van voorzieningen van 0-4 jarigen. Zo is er een wijksgewijze inzet van gezinsgerichte activiteiten en centrumgerichte activiteiten. Bijvoorbeeld Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) in peuterspeelzalen en basisschool, individuele opvoedingsondersteuning aan ouders, opvoedcursussen en projecten als Op Stap en Stap In. Mbt de samenstelling van de basisschool worden initiatieven van ouders actief ondersteund. De gemeente stimuleert ontmoeting en uitwisseling tussen groepen door scholen te ondersteunen als ze bv. wereldschool willen zijn. Interculturele ontmoeting staat dan centraal. Voorlichting aan ouders ondersteunen en stimuleren we door middel van de stichting Kleurrijke scholen ouderinitiatieven in Amersfoort. Omdat we in het basisonderwijs streven naar een schoolbevolking die een afspiegeling is van de wijkbevolking, wordt aansluiting gezocht bij de ontwikkeling van de Brede School. Pilot schooluitval; 100% van de risicojongeren wordt via huisbezoeken bezocht. Iedereen die wil, wordt in een traject geplaatst of gaat weer naar school. De pilot is er op gericht om de jongeren te helpen hun positie te verbeteren. Uitval te voorkomen door de risicojongere tijdig hulp te bieden. Realiseren studiecentrum Vervolgens is Amersfoort al een centrum voor jeugd en gezin gestart, dat zij Jong Centraal noemt. Hierin werken zorg en onderwijs nadrukkelijk samen. Bekeken wordt hoe hier decentraal invulling aan wordt gegeven.
c. Inzet rijk Vanuit de impuls 'brede school, cultuur en sport' zullen door VWS en OC&W middelen ter beschikking worden gesteld voor combinatiefuncties. Dit betreft functies voor professionals die bij één werkgever in dienst zijn, maar werkzaam zijn in, of ten behoeve van meerdere sectoren. Met de gemeente worden apart afspraken gemaakt over het aantal combinatiefuncties. Het rijk zal de kosten voor conciërges voor 50% bekostigen, mits andere partijen de overige 50% bekostigen.
4. Op het gebied van integratie b. Gezamenlijke ambitie "Het bevorderen van de integratie in de wijk Kruiskamp, mede door het aanbieden van inburgeringtrajecten aan een ieder die dat nodig heeft. Dit vanuit de gedachte dat een betere taalvaardigheid en adequate kennis van de Nederlandse samenleving zal leiden tot betere
6
CONCEPT integratie van de zogenaamde nieuw- en oudkomers." Maar ook in het besef dat integratie een meerzijdig proces is. In 2011 wordt 80% van de inburgeringstrajecten duaal uitgevoerd, onder andere gecombineerd met reïntegratietrajecten. Daarnaast zal in 2012 `teveel allochtonen/integratie`niet langer in de top 5 van `meest genoemde buurtproblemen` in Kruiskamp staan. b. Inzet stad • Wij zullen 700 potentieel inburgeraars benaderen en waar mogelijk een aanbod doen. Voor 2012: 400 potentieel inburgeraars • 80% van de aangeboden inburgeringstrajecten zullen duaal zijn • Er is een aanbod inburgeren met behulp van moedertaal beschikbaar. Door gebruik te maken van de taal waarmee mensen zijn opgegroeid is het makkelijker om mensen thuis te laten raken in grammatica, spel- en andere regels van de taal die zij moeten leren. • Inzet inburgeringtrajecten in combinatie met brede systeem- aanpak waaronder multiproblem aanpak (pilot). • De methodiekontwikkeling hiervoor door de HU (Hogeschool Utrecht) zal in 2008 plaatsvinden en duurt ongeveer een jaar. • De gemeente stemt in met deelname en medewerking aan een pilot participatiefonds. Dit betreft het afstemmen van de inzet van (financiële) middelen voor inburgering, reintegratie en educatie. De gemeente zorgt voor een (door het rijk gefinancierde) projectleider die verantwoordelijk is voor het voorbereidingstraject. Gedurende het voorbereidingstraject levert de gemeente verschillende producten en instrumenten, die tezamen met de opgedane kennis beschikbaar wordt gesteld voor verspreiding naar andere gemeenten. • In 2012 zullen 30 allochtone buddy’s geworven en opgeleidt worden. Hiernaast zullen 30 autochtone wijkbewoners, die gekoppeld worden aan de buddy, geworven worden. • Door het actief stimuleren/faciliteren van ontmoetingen tussen bewoners in Kruiskamp zal de integratie tussen mensen/groepen worden bevorderd. In 2012 zijn 12 matchbeurzen georganiseerd, is de `doe-mee-huiskamer`gerealiseerd, zijn 750 personen in de kwetsbare buurten door AV-teams (‘aanspreken en vooruithelpen’, achter de voordeur teams) bezocht en uitgenodigd voor participatieactiviteiten in Kruiskamp. Het extra opbouwwerk wordt ingezet om met de zelforganisaties de doelgroepen (m.n. Turken, Marokkanen en Antillianen/Arubanen) te activeren. c.
Inzet rijk • Het rijk stimuleert en ondersteunt de gemeente bij het maken van afspraken met werkgevers over het beschikbaar stellen van praktijkplaatsen. • Gemeenten kunnen een beroep doen op procesmanagement van het rijk bij de uitvoering van het Deltaplan inburgering. • SZW, OCW en WWI streven naar de totstandkoming van een Participatiefonds, waarin middelen voor volwasseneneducatie, inburgering en re-integratie worden gebundeld. Vooruitlopend hierop neemt de gemeente deel aan het project voorbereidingstrajecten participatiefonds. De voorbereidingstrajecten zijn er op gericht om gemeenten beleidsmatig en organisatorisch voor te bereiden op de komst van het participatiefonds, zodat zij, zodra dit fonds feitelijk tot stand is gebracht, van start kunnen met een gerichte inzet hiervan voor het bevorderen van duurzame participatie. SZW, OCW en WWI zorgen
7
CONCEPT voor begeleiding en ondersteuning bij de vormgeving van het proces. Daarbij is er een financiële tegemoetkoming van 225.000 euro beschikbaar van WWI, ondermeer voor de inzet van een projectleider en het betrekken van medewerkers uit de betrokken beleidsterreinen. 5. De aanpak achter de voordeur a. Gezamenlijke ambitie We kiezen voor de inzet van een AV-team (Amersfoort Vernieuwt, maar ook Aanspreken & Vooruithelpen). Dit team gaat gedurende enkele jaren aan de slag in de buurten. Zij belt huis aan huis aan en maakt problemen bespreekbaar. Ze motiveert mensen om hulp te zoeken (bijvoorbeeld opvoedingsondersteuning bij een ouder en kind centrum), jongeren om weer naar school te gaan en werklozen om hulp te zoeken bij het vinden van werk. Zij stimuleert mensen om te gaan sporten of actief te worden in de wijk. Het AV-team helpt bewoners vooruit. Maar dit is niet vrijblijvend. Tegelijkertijd met de huisbezoeken gaan we mensen aanspreken op hun verantwoordelijkheid en gedrag. b. Inzet stad • Inzet AV teams: problematiek achter de voordeur (AV teams, ‘aanspreken en vooruithelpen’): • 750 adressen in een vijftal buurten, ontvangen een aankondigingsbrief en worden meerdere keren bezocht. • Met min. 70% van de bewoners van deze adressen wordt een interview gehouden. Gezien de problematiek van de doelgroep zijn we tevreden als we 30% van de geïnterviewde groep kunnen motiveren en toeleiden naar hulp en/of sociaal kunnen activeren. Het gaat dan om nieuwe trajecten/activiteiten. Dit is heel breed en varieert van opvoedondersteuning, schuldhulpverlening tot deelname aan activiteiten van de SWA (stichting welzijn Amersfoort) c.
•
• • •
Inzet rijk De helpdesk Privacy ondersteunt de wijken en geeft (juridisch) advies indien instanties tegen problemen aanlopen op het gebied van privacy en gegevensuitwisseling met betrekking tot jeugdigen van 0 t/m 23 jaar op de terreinen politie en justitie, zorg en hulpverlening en onderwijs. Ook biedt de helpdesk ondersteuning waar het gaat om privacy en gegevensuitwisseling met betrekking tot huiselijk en eergerelateerd geweld en tot de aanpak van (meerderjarige) veelplegers. Het rijk zal begin 2008 een informatiebijeenkomst voor de wijken over informatieuitwisseling organiseren. Het rijk zal mede op basis van de uitkomsten van deze bijeenkomst in overleg met de wijken hun problematiek inpassen in het kaderconvenant Veiligheid dat ontwikkeld wordt in 2008. Het rijk zal in samenwerking met de gemeente Amersfoort bezien op welke wijze de hulpverlening aan jongeren tussen 18 en 23 jaar verbeterd kan worden. Mede op basis hiervan zullen in overleg met VNG en IPO conclusies worden getrokken voor een landelijke aanpak waarbij zal worden aangegeven of verbetering in uitvoering volstaat dan wel dat aanpassing van wet- en regelgeving nodig is.
6. Op het gebied van veiligheid & leefomgeving a. . Gezamenlijke ambitie
8
CONCEPT Het rijk heeft de ambitie geformuleerd om in 2010 25 % minder criminaliteit en (jeugd)overlast ten opzichte van 2002 te realiseren. In Kruiskamp willen we in 2018 25% minder criminaliteit en overlast t.o.v. 2007. In 2012 moet de criminaliteit en overlast reeds met 15% zijn afgenomen. Het percentage bewoners dat zich wel eens onveilig voelt in de wijk daalt van 42% in 2007 naar 25% in 2018. In 2012 streven we naar een tussentijdse verbetering van maximaal 35 mensen dat zich wel eens onveilig voelt t.o.v. 2007. De beoordeling van de leefomgeving moet in 2018 met 10% zijn verbeterd. Het rapportcijfer voor de buurt moet van 6,2 naar 6,8. Het cijfer voor de ervaren verloedering moet van 4,2 zijn verbeterd naar 3,8. Het aantal meldingen van jongerenoverlast in de wijk moet in 2018 25% zijn verminderd t.a.v. het aantal in 2007.In 2012 moet al een verbetering van 15% zichtbaar zijn. b. Inzet stad • 2 extra surveillanten en 2 extra toezichthouders (o.a.inzet parkeerovertredingen, alcoholen drugsoverlast en andere overtredingen openbare ruimte, taken milieupolitie) • bewoners bepalen mede inzet van de extra surveillanten/toezichthouders; e klankbordgroep veiligheid o.l.v. de projectleider Kruiskamp Veilig in de 2 helft van 2008 • In Kruiskamp start een BTT team (buurt toezicht team). Het team zal gaan aanspreken en handhaven op overlastgevend gedrag in de buitenruimte en in de gemeenschappelijk ruimtes van de corporaties (portieken, galerijen en trappenhuizen). • Groenstrook Evertsenstraat De groenstrook tussen de Evertsenstraat en de Van Galenstraat wordt druk gebruikt door jeugd van verschillende leeftijden. Er is een kunstgrasveld, er staan enkele speeltoestellen en er is een Buitenkast gevestigd. Er vinden georganiseerde sportactiviteiten plaats en door een jongerengroep wordt deze locatie gebruikt als hangplek. Aan de rand van het groengebied staat de basisschool De Vlindervallei. In 2008 wordt deze school verbouwd, waardoor het verblijfsgebied kleiner wordt. Aangezien de druk op het gebied door de verschillende gebruikers nu reeds groot is, vrezen wij dat tijdens en na de verbouw van de school een problematische situatie van overlast en verdringing door de verschillende gebruikersgroepen ontstaat. Daarnaast vormt een bouwterrein een interessante plek voor jongeren om vandalisme te plegen. Om de voorziene problemen voor te zijn, willen wij een aantal concrete maatregelen treffen, zoals bijvoorbeeld het realiseren van een alternatieve hangplek, extra handhaving politie en toezichthouders, extra inzet wijksport en jongerenwerk etc. • I.s.m. politie en OM sluitende ketenaanpak van harde kern overlastgevende jeugd; start nov. 2007 • I.s.m. de jeugd realisatie 1 jongerenvoorziening in 2008 • aanpak winkelstrip Neptunusplein start in 2008 • screening in/om portieken op kleinschalige verbeteringen en mogelijkheid tot afspreken leefregels • Defensieterrein benutten voor sport, cultuur en ontmoeting zodra dit beschikbaar is. c.
Inzet rijk • Inbreng van het defensieterrein zodra het beschikbaar is. Binnen een 1 jaar na het bekend worden van de overdracht naar de gemeente hebben het rijk en de gemeente (met haar partners) gezamenlijk een plan voor de transformatie van dit complex
9
CONCEPT
•
•
opgesteld. De ambitie is om in 2012 een begin te hebben gemaakt met de uitvoering van de herontwikkeling. In 2015 is de herontwikkeling gereed. De gemeente wil het terrein een bestemming geven die helpt bij de upgrading van de Kruiskamp en functioneel van belang is voor de bewoners van wijk. De nieuwe bestemming past bij het monumentale karakter van het complex. Het rijk stelt 500 extra wijkagenten beschikbaar. De verdeling van de extra wijkagenten over de regio’s gaat volgens het reguliere budgetverdeelsysteem in de vorm van een bijzondere bijdrage. De uitbreiding van wijkagenten zal, conform de landelijke prioriteiten van de politie, het eerst plaatsvinden in de wijken met de grootste problemen. Het is aan het regionaal college, op voordracht van de regionale driehoek, om te bepalen welke wijken dat in de regio zijn. Met de korpsen is afgesproken dat hierbij specifieke aandacht wordt besteed aan de 40 WWI-wijken. Het korps Utrecht krijgt in de periode 2007 – 2011 37 extra wijkagenten. Rijk en gemeenten voeren intensief overleg over de aanpak van de problemen van en door jongeren die in veel gemeenten spelen. Met het huidige instrumentarium om de overlast aan te pakken en de nieuwe bevoegdheid (onduidelijk voor wie en wat de bevoegdheden inhouden)en die naar verwachting in 2008 van kracht worden, kunnen veel problemen worden aangepakt. Het rijk ondersteunt gemeenten verder door de regierol van gemeenten in de lokale jeugdketen te versterken. De voorbereiding van de hiervoor benodigde wetgeving wordt zo spoedig mogelijk in gang gezet. Vooruitlopend op deze wetgeving gaan partijen al handelen in geest van de voorgenomen wetgeving en zullen daartoe bestuurlijke afspraken maken.
7. Bewonersparticipatie a. Gezamenlijke ambitie: voor het slagen van de bovenstaande ambitie in Kruiskamp is het cruciaal dat bewoners meedoen en zich mede verantwoordelijk voelen voor hun wijk. Op dit moment zegt bijna de helft van de bewoners uit Kruiskamp niet gehecht te zijn aan de wijk. De ambitie is om in 2018 voor de indicatoren `betrokkenheid bij het leefklimaat en``gehechtheid aan de wijk`op het niveau van het Amersfoortse gemiddelde te scoren (78% en 63%). In 2012 gaan we voor 72% en 56%. b. Inzet stad: Organiseren van participatie en inbreng van bewoners `op maat` door • Bij alle belangrijke projecten (herontwikkelingen, herinrichtingen etc.) overleg met de stakeholders te organiseren • Voortbordurend op de succesvolle `Krachtweek`jaarlijks op een actieve en creatieve manier in de wijk met bewoners en maatschappelijke partners de voortgang en prioritering van het lopende Wijkactieplan door te nemen. • Verder gaan met het beleid om verantwoordelijkheden en bewonersbudgetten voor leefbaarheid (ten dele) over te dragen aan de wijk (buurtbudget, inzet van extra surveillanten, inzet opbouwwerk) en/of de bestemming van budgetten (voor onderhoud, verkeersmaatregelen en sport en spelfaciliteiten) op basis van vragen uit de wijk te laten bepalen. • De ervaring van Amersfoort op het terrein van bewonersparticipatie actief beschikbaar stellen t.b.v. andere steden. c.
Inzet rijk
10
CONCEPT • •
het rijk stelt 20 miljoen voor burgerinitiatieven ter beschikking. Een deel van dat budget zal beschikbaar komen voor de 40 wijken. Experiment: Het rijk stelt zich als taak om in het kader van het bevorderen van bewonersparticipatie in de wijk de komende jaren experimenten te starten die hieraan zullen bijdragen. De nadere invulling van deze experimenten zal samen met de gemeenten die aangetoond hebben interesse te hebben in dit experiment vastgesteld worden.
8. Experimenten Inzet rijk Om op bepaalde terreinen doorbraken te forceren, wil het rijk experimenteerruimte creëren voor gemeenten om innovatieve en onorthodoxe aanpakken mogelijk te maken. Het rijk wil samen met de gemeenten die hun interesse kenbaar hebben gemaakt aan de slag op de volgende onderwerpen: 1. samenhang en integraliteit 2. bewoners 3. slagkracht in de wijk 4. slagkracht achter de voordeur 5. opheffen bureaucratische structuren In de eerste helft van 2008 zal het rijk in samenspraak met de gemeenten die zich voor een bepaald onderwerp hebben opgegeven invulling gaan geven aan deze experimenten.
Inzet stad • Amersfoort was met het GSB-project `Samen Buurten` al een voorloper in het land op het gebied van `interventies achter de voordeur`. Voor Kruiskamp staat voor de komende jaren de AV-aanpak (Amersfoort Vernieuwt of Aanspreken en Vooruithelpen) in 5 kwetsbare buurten met 750 adressen geprogrammeerd. Dit is een verbreding en een intensivering (meer onderwerpen, meer partners, langduriger inzet, vanuit de gedachte dat de combinatie hulpverlening met handhaving succesvol kan zijn) t.o.v. onze eerdere ervaringen in Kruiskamp Koppel. `Werkenderweg` zal deze vernieuwende aanpak zich moeten bewijzen en ontwikkelen. Graag willen we met andere steden en het rijk onze ervaringen bij deze inzet delen en door uitwisseling komen tot een model dat hier maar ook elders goed kan werken. Daar hebben we onze lokale partners voor nodig, maar zeker ook het rijk en de ervaringen uit andere steden. • Amersfoort heeft behoefte aan praktijkplekken voor duale inburgering en reintegratietrajecten; Het rijk zal op een nader te bepalen manier bij nader te bepalen (grote) werkgevers en hun vertegenwoordigers afspraken maken over de mate waarin zij op lokaal niveau plekken beschikbaar stellen. Amersfoort zal proberen dit op lokaal niveau te implementeren en zal ervaringen hierover uitwisselen met rijk om samen te komen tot uitvoering in de praktijk. • inzet inburgeringstrajecten in combinatie met brede systeemaanpak, waaronder multiproblem aanpak. De methodiekontwikkeling hiervoor door de HU (Hogeschool Utrecht) zal in 2008 plaatsvinden en duurt ongeveer een jaar. • 9. Kennis Ambitie rijk Een vraaggericht kennisaanbod vanuit verscheidene kenniscentra die het terrein van de wijkaanpak bestrijken, waardoor steden op adequate wijze worden ondersteund bij de uitvoering van hun wijkactieplannen, inclusief experimenten, en er een optimale kennisontwikkeling en uitwisseling plaatsvindt binnen en tussen de steden en waar nodig de wijken onderling.
11
CONCEPT Inzet rijk - WWI gaat werken aan een consortium van kenniscentra dat zijn/haar aanbod onderling afstemt en waar nodig aanpast en uitbreidt ten behoeve van de kennisbehoefte onder de 40 wijken/18 gemeenten. - WWI zorgt voor de totstandkoming van één digitaal loket ’40 wijkenaanpak’, waar gemeenten via een portal de diverse kenniscentra kunnen raadplagen en benaderen; waar een gemeenschappelijke agenda van symposia, workshops en opleidingen wordt aangeboden; waar good practices staan beschreven. - WWI zorgt voor een gezamenlijke helpdesk, waar gemeenten hun vragen m.b.t. de wijkenaanpak kunnen stellen en binnen korte tijd antwoord of toelichting krijgen. - WWI zorgt voor een vraaggericht aanbod van opgedane kennis en onderzoek m.b.t. thema’s die binnen de wijkactieplannen beschreven staan en waar aanvullende kennis en kennisdeling noodzakelijk zijn. Dit kan o.a. in de vorm van kleine bijeenkomsten, cursussen en excursies. 10. Landelijke alliantie Ambitie rijk en partners Veel partijen uit het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven willen een bijdrage leveren aan het aanpakken van de wijkproblematiek. Op landelijk niveau wordt met deze organisaties een landelijke alliantie worden gevormd die ondersteuning biedt aan de lokale coalities in de wijken. WWI faciliteert deze landelijke alliantie. Inzet rijk • Ondersteuning en faciliteren van de landelijke alliantie. Met de partners worden afspraken gemaakt over concrete inzet in de 40 wijken (kennis, investeringen of (pilot)activiteiten). Hierbij kan gebruik worden gemaakt van de logistiek, infrastructuur en achterban van deze partijen. Het rijk is een makelaar tussen gemeente en de partners. • Twee keer per jaar wordt een landelijk evenement georganiseerd voor alle betrokken partijen. Doel is kennisuitwisseling en een podium bieden aan alle betrokkenen. • Samen met de brede alliantie sport wil WWI ondersteuning bieden aan lokale initiatieven gericht op het bevorderen van sport en bewegen. Daarmee willen we ook een verbinding leggen naar bedrijven die vanuit maatschappelijk verantwoord ondernemen initiatieven in de wijken ondersteunen of voornemens zijn dit te doen. WWI zal hiertoe goede voorbeelden uitdragen en stimuleren.
12
CONCEPT 11. Financiering Voor de verwezenlijking van de doelstellingen in de wijkactieplannen zijn staan drie geldstromen ter beschikking: 1. Een additionele inzet vanuit de corporatiesector Het rijk heeft met Aedes vereniging van woningcorporaties afspraken gemaakt over een additionele bijdrage van de woningcorporaties in de 40 wijken. De indicatieve verdeling van deze additionele bijdrage over de 40 wijken en de verdelingsmethodiek is beschreven bij brief van 3 oktober 2007 (WWI/W2007092376). 2. Delen van extra rijksmiddelen t.b.v. gemeenten en lokale/regionale organisaties. Het gaat hier om intensiveringen in de rijksbegroting, die een relatie hebben met de wijkenaanpak. Deze extra middelen komen ter beschikking aan alle gemeenten in Nederland alsmede aan lokale organisaties (bijv. scholen) en regionale organisaties (bijv. politiekorpsen, bureaus jeugdzorg). Uitgangspunt van de afspraken is dat gemeenten met de 40 wijken de door hen te ontvangen extra middelen (anders dan accres) prioriteren voor de wijken met de grootste knelpunten, i.c. de 40 wijken en dat gemeenten met de andere lokale organisaties overleg voeren over een dergelijke prioritering. Daar waar extra gelden lopen via indicatieprocessen, zoals bij de jeugdzorg, is automatisch te verwachten dat de extra middelen bovengemiddeld terecht zullen komen in wijken met veel jeugdzorgproblemen, i.c. dus ook de 40 aandachtswijken. In de brief van 15 november (WWI/W2007) is een overzicht gegeven van deze extra beschikbare middelen. 3. Gemeentemiddelen Verder is in het bestuursakkoord tussen rijk en VNG afgesproken dat bijzonder op het gebied van zorg, openbare orde en veiligheid, wijken, onderwijs, armoedebeleid en schuldhulpverlening en Jeugd en Gezien er voor gemeenten en rijk beleidsmatig en budgettair gezamenlijke opgaven liggen. Vanuit deze afspraak is te verwachten dat de 18 gemeenten, gezien de problematiek die in de 40 wijken op de bovengenoemde punten speelt, naast de extra rijksinzet zelf ook een extra inzet vanuit de eigen gemeentelijke middelen in die wijken zullen plegen. Door gemeenten, woningcorporaties en overige lokale en regionale organisaties zijn op basis van deze uitgangspunten afspraken gemaakt over de financiering en uitvoering van de wijkactieplannen. Dit heeft tot de volgende afspraken in de wijkactieplannen geleid: 1. De gezamenlijke woningcorporaties, werkzaam in de wijken in gemeente Amersfoort, dragen in 2008 en 2009 € 8 miljoen bij aan de wijkaanpak. 2. Voor de jaren 2008 t/m 2012 zullen indicatief de in de tabel ... aangegeven middelen vanuit het rijk voor de gemeente Amersfoort beschikbaar komen via het gemeentefonds en via brede doeluitkeringen voor de in de tabel aangegeven doelen. In de tabel is indicatief aangegeven welk deel van deze middelen door de gemeente ingezet zullen worden ten behoeve van de wijkactieplannen. tabel 3. Voor de jaren 2008 t/m 2009 zal de gemeente uit eigen middelen indicatief € 1,28 miljoen per jaar inzetten ten behoeve van de wijkactieplannen. Partijen zullen elkaar lopende het uitvoeringsproces informeren over de realisatie van deze inzet. Indien één van de partijen lopende het proces van mening mocht zijn dat een partner de onder de punten 1 t/m 3 aangeven inzet in onvoldoende mate levert, kan zij bij de minister voor Wonen, Wijken en Integratie een verzoek indienen voor mediation, arbitrage of als last resort om interventie via de bestuurlijke of toezicht lijn.
13
CONCEPT 11 Voortgang Om op de hoogte te blijven van de voortgang en onszelf scherp te houden op de urgentie daarvan organiseren we de volgende zaken: •
•
•
Controle en verantwoording: Uitgangspunt is dat de reguliere vormen van verantwoording en controle een stevige basis vormen en dat daar alleen iets aan toe wordt gevoegd als dat strikt noodzakelijk is. o Democratische controle: de gemeente doet jaarlijks verslag over de inzet aan haar Gemeenteraad, het rijk brengt jaarlijks verslag uit aan de Tweede Kamer. o Elkaar aanspreken: de stad en het rijk spreken elkaar op basis van bestaande documenten, waaronder de hier bovengenoemde, aan op de bereikte resultaten. Overleg: o Regelmatige ambtelijk overleg. Daartoe heeft elke stad een accountmanager bij WWI. o Jaarlijks bestuurlijk overleg over de voortgang. o Evaluatie: aan het einde van de eerste tweejaarsperiode zal een evaluatie worden gepresenteerd waarin verslag wordt gedaan van de eerste vierjaarsperiode van het 40 wijkenprogramma waarin wordt ingegaan op zowel de procesmatige elementen van de gekozen aanpak als van de bereikte concrete resultaten en de eerste contouren van de maatschappelijke effecten van het programma. Meten en kennisdelen: o Monitoring: Effectmeting. De (maatschappelijke) effecten van de verschillende maatregelen zullen via een jaarlijkse outcomemonitor worden gevolgd. Deze outcomemonitor brengt op beknopte wijze de ontwikkelingen in kaart op de terreinen wonen, werken, leren en opgroeien, integreren en veiligheid. Aan de hand van deze informatie kan worden vastgesteld hoe de situatie in de wijken zich ontwikkelt en kan worden vastgesteld of en in hoeverre de beoogde maatschappelijke effecten (zullen) worden gerealiseerd (doelbereik). Het onderzoek wordt in opdracht van VROM/WWI uitgevoerd door het CBS. o Meten van acties en maatregelen. De gemeente geeft in dit charter aan welke inspanningen zij samen met andere partijen zullen plegen om de gewenste maatschappelijke effecten te realiseren. Deze partijen maken onderling afspraken over de wijze waarop de voortgang van deze inspanningen jaarlijks wordt gevolgd en geregistreerd en op welke wijze deze partijen naar elkaar verantwoording afleggen over de al dan niet gerealiseerde prestaties. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van de informatie die de gemeenten in het kader van de reguliere verantwoordings- en begrotingscyclus verzamelen. De gemeente presenteert daarnaast ook informatie over de mate waarin en de wijze waarop wijkbewoners bij het wijkenbeleid zijn betrokken. Een afschrift van bovengenoemde informatie wordt de minisister van WWI aangeboden. o Kennisdelen: Over en weer worden best practises en kennis uitgewisseld ten behoeve van optimale voortgang in de wijken.
14
PEILING Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : gemeenteraad : Wethouder J. Hekman
Reg.nr. Datum
: 2636791 : 5 februari 2008
TITEL Stand van zaken onderhandelingen Kruiskamp Vernieuwt/Kruiskamp Krachtwijk
PEILPUNTEN De raad wordt gevraagd haar mening te geven over: 1. Het tweejarenplan 2008/2009 als voorlopig resultaat van de onderhandelingen met de corporaties. 2. Het voornemen van het college om het ministerie van WWI en Aedes te vragen om meer duidelijkheid m.b.t. het financiële meerjarenkader, m.n. van de sociale activiteiten. 3. De ondertekening van het charter door het college.
AANLEIDING In het kader van de 40-wijken aanpak heeft Minister Vogelaar aan Amersfoort gevraagd om voor de wijk Kruiskamp met een Wijkactieplan (WAP) te komen om de complexe problemen tegen te gaan en de kansen te benutten. Tijdens de `Krachtweek`, begin juli, hebben veel bewoners hun oordeel over de toekomst van de wijk gegeven. Samen met de professionele partners, waaronder de corporaties, is daarop het Wijkactieplan gemaakt. Tijdens een tweetal zgn.`Spiegelbijeenkomsten` bleek er bij de bewoners en professionals in de wijk draagvlak voor de gekozen aanpak. Het college heeft in september 2007 ingestemd met de inhoud van het voorlopige Wijkactieplan en dit document als voorstel vanuit Amersfoort ingediend bij Minister Vogelaar. Enkele dagen later hebben de woningbouwcorporaties hun handtekening onder het plan gezet, met het voorbehoud t.a.v. de financiële bijdrage. Ze geven daarmee te kennen dat ze het plan goed vinden en willen samenwerken om de ambities waar te maken. Helaas ontstond daarna onduidelijkheid vanuit het ministerie van WWI en Aedes, de landelijke koepel van corporaties. Dit heeft de besprekingen tussen corporaties en gemeente over de financiële afspraken rond het WAP ernstig bemoeilijkt (overigens niet alleen in Amersfoort). Omdat beide partijen van mening zijn dat we snel een start moeten maken met de uitvoering van het WAP, zijn we tot een tweejarig uitvoeringsplan gekomen. Het komende jaar verwachten we meer duidelijkheid van WWI en Aedes waarna we afspraken kunnen maken over de latere jaren.
BEOOGD EFFECT Afgelopen maanden hebben er tal van gesprekken plaatsgevonden tussen de gemeente en de corporaties. De door WWI en Aedes “toegezegde” 2.5 miljoen per jaar zijn onze corporaties bereid te investeren, maar daarbij beperken ze zich tot het brede terrein van het wonen en gaat het voor een deel om initiatieven die niet in het WAP staan. Het gaat daarbij om fysieke investeringen maar bijvoorbeeld ook om het financieren van de AV-teams, de Magneetplek voor jongeren en investeringen in leefbaarheid. Dit zijn additionele investeringen bovenop de reeds gerealiseerde, in aanbouw zijnde en toekomstige projecten van de corporaties in Kruiskamp. Het WAP is sterk sociaal gekleurd waardoor er ondanks de toezeggingen van de corporaties nog een fors financieel tekort voor het WAP blijft staan. De gemeente is bereid een deel van deze kosten voor haar rekening te nemen, maar dit is onvoldoende om het totale WAP te dekken. De onderhandelingen tussen het ministerie van WWI en Aedes zijn nog niet afgerond. Wij verwachten dat dit t.z.t. meer duidelijkheid zal geven over de verdeling van kosten over beide partijen. We vinden het echter onverantwoord om te wachten op deze duidelijkheid (die nog zeker een half jaar op zich zal laten Inlichtingen bij:
E. Brink, SOB/RO, (033) 469 42 72
Gemeente Amersfoort Peiling 2636791 pagina 2
wachten) omdat er met de krachtweek en alle publiciteit verwachtingen zijn gewekt in de wijk. Om die reden hebben gemeente en corporaties ervoor gekozen om op korte termijn te starten met een aangepast uitvoeringsplan voor twee jaar en voor de latere jaren om duidelijkheid van WWI en Aedes te vragen.
ARGUMENTEN 1.1
De minister heeft gevraagd om een wijkactieplan met bijbehorende financiële afspraken met de corporaties Wij hebben een wijkactieplan gemaakt. Nu ligt het voorstel voor een 2-jarig uitvoeringsplan voor.
1.2
Dit is het maximaal haalbare resultaat. Op lokaal niveau hebben wij met de corporaties onderhandeld over de financiële dekking van het Wijkactieplan Kruiskamp Vernieuwt. Naast een forse bijdrage van de corporaties hadden we gerekend op een bijdrage van het ministerie.
1.3
De wijk Kruiskamp is aangewezen als een van de 40 wijken in Nederland waar complexe problemen spelen. We hebben met de corporaties verregaande afspraken rondom de financiering van het wijkactieplan gemaakt. We kunnen nu met deze problematiek aan de slag.
1.4
Het is niet mogelijk om tot afspraken voor 4 jaar te komen. Aangezien de investeringen van de corporaties beperkt blijven tot het brede terrein van het wonen is een aantal activiteiten uit het WAP ongedekt. De corporaties investeren 2,5 miljoen en meer door extra fysieke investeringen. De gemeente dekt nagenoeg geheel de resterende kosten voor 2 jaar.
1.5
Verwachtingen die bij de inwoners van Kruiskamp zijn gewekt moeten waargemaakt. worden. In de zomer 2007 zijn wij de wijk Kruiskamp ingegaan met onze “krachtweek”. Professionals en bewoners hebben toen hun bijdrage aan de tot standkoming van het wijkactieplan geleverd. De tijd is gekomen dat we ook daadwerkelijk aan de slag moeten gaan!
2.1
Het akkoord dat minister Vogelaar met Aedes heeft gesloten geeft geen duidelijkheid. De corporaties zijn bereid 2,5 miljoen per jaar te investeren in de wijk Kruiskamp. De corporaties willen investeren in het brede terrein van het wonen en willen naast een aantal investeringen op het snijvlak sociaal/fysiek ook extra fysieke investeringen doen. Het ontstane tekort in het wijkactieplan op het vlak va sociale maatregelen blijft hiermee bestaan. De financiële afspraken die minister Vogelaar met Aedes heeft gemaakt verschaffen hierin geen duidelijkheid. Daarom stellen wij voor het ministerie om meer helderheid vragen.
3.1
De charter is een overeenkomst tussen rijk en gemeente. In de charter verbinden we (gemeente en rijk) ons om de afgesproken gezamenlijke maatschappelijke ambities te bereiken. Deze ambities zijn robuust en zullen daarom slechts in uitzonderlijke situaties worden aangepast. We spreken elkaar aan op het inzetten van een effectief instrumentarium en blijven daarover met elkaar in gesprek. Als een instrument niet effectief blijkt, zoeken we naar andere, meer effectieve middelen. De middelen zijn dus minder onwrikbaar dan de ambities. Wel worden er vanuit gemeentezijde twee voorbehouden gemaakt bij de ondertekening van de charter: - financien voor de periode na 2009 - eventuele bijstelling van de charter na 2 jaar
KANTTEKENINGEN 1.1
Er wordt een gemeentelijke bijdrage gevraagd terwijl dit aanvankelijk niet beoogd was Het hele proces is begonnen met de aanwijzing van de wijk Kruiskamp als “Prachtwijk”. Op dat moment leefden wij in de veronderstelling dat de benodigde financiële middelen om dit plan te bekostigen via het Rijk zouden komen. Gaandeweg het proces werd duidelijk dat slechts een beperkt deel van de middelen door het rijk beschikbaar werd gesteld en dat voor het overige deel de lokale corporaties aan zet waren. Met het afsprakenkader dat wij in oktober van het rijk hebben
Gemeente Amersfoort Peiling 2636791 pagina 3
ontvangen werd duidelijk dat ook een aantal zaken tot gemeentelijke verantwoordelijkheid werden gerekend. Daarom bestaat het onderhandelingsresultaat uit een bijdrage van gemeente en corporatie.
FINANCIËN De dekking van het gemeentelijk deel, zoals in de bijlage verwoord, is voorzien voor een periode van 2 jaar. Voor de overige jaren zullen wij samen met de corporatie zoeken naar extra middelen. Eventueel zal in de kadernota van 2010 en 2011 een claim voor kruiskamp volgen. Ook hopen wij dat vanuit het rijk extra middelen tbv de wijkaanpak ter beschikking komen.
VERVOLG Wanneer ingestemd wordt met de financiële afspraken kunnen wij overgaan tot indiening van het plan bij het rijk, ondertekening van het charter en de uitvoering van het plan.
BETROKKEN PARTIJEN Woningbouwcorporaties Alliantie Eemvallei en Portaal Eemland Burgemeester en wethouders van Amersfoort,
de secretaris,
de burgemeester,
H. Huitink
A. van Vliet-Kuiper
Bijlagen
- nota Stand van zaken onderhandelingen Kruiskamp Vernieuwt/ Kruiskamp Prachtwijk
Memo Aan: Van: Onderwerp: Datum:
de raad wethouders Jelle Hekman en Gerda Eerdmans Kruiskamp Vernieuwt 21-02-08
Inleiding Op dinsdag 19 februari is in de ronde gesproken over Kruiskamp Vernieuwt. Ten aanzien van peilpunt 1 en 2 is een meerderheid van de fracties voor. Deze peilpunten gingen over het 2-jarig uitvoeringsplan en om het vragen van meer helderheid bij het ministerie van WWI. Tijdens de bespreking zijn er inhoudelijke vragen gesteld die betrekking hadden op het 2-jarig plan. In onderstaande memo beantwoorden we deze vragen ten behoeve van de extra ronde op 26 februari a.s. We constateren dat er op dit moment geen meerderheid in uw raad is voor het ondertekenen van het charter (peilpunt 3). Wij stellen voor het charter vooralsnog niet te ondertekenen en zullen dit aan de minister kenbaar maken. 1. Algemeen - Vanuit meerdere fracties kwam de vraag over dekking na 2009 (JA/PvdA/CDA/GroenLinks/BPA) Voor de eerste 2 jaar hebben we gekozen voor die maatregelen die we ook na 2009 kunnen continueren; daarom zijn we nog niet volledig gestart met uitgaven voor opbouw- en jeugdwerk. Het is goed denkbaar dat we voor de periode na 2009 m.n. activiteiten als opbouwwerk en jongerenwerk moeten financieren. Daar zit het meeste risico in voor de gemeente. Een aantal oplossingen is denkbaar: - Als we geen extra geld van het rijk krijgen moeten we voor de meerjarenbegroting vanaf 2010 beslissen of we extra gemeentelijk geld inzetten. Er is gekozen voor een voorzichtige start. - Er ligt een aanbod van de provincie in het kader van de “samenwerkingsagenda” om voor de periode t/m 2011 bij te springen. De gesprekken over dit aanbod moeten nog starten. - De onderhandelingen met de corporaties voortzetten voor na 2009. Hier gaan we zeker mee van start omdat beide partijen erkennen dat 2 jaar financiering geen continuïteit biedt. - Ook werden door meerdere fracties vragen gesteld over het NICIS onderzoek (SP/VVD) NICIS heeft op eigen initiatief een globaal onderzoek verricht. Daarbij hebben ze gebruik gemaakt van het wijkactieplan zonder bijlagen. In de bijlagen bij het wijkactieplan waren de ambities voor Kruiskamp opgenomen. Daarover heeft inmiddels een gesprek met de onderzoeker plaatsgevonden. Hij constateert een aantal sterke punten en benoemt verbetermogelijkheden. We gaan daarmee aan de slag. NICIS heeft tevens ondersteuning aangeboden voor een expertbijeenkomst. 2. Vragen per fractie Een aantal fracties heeft een statement gegeven maar geen technische vragen gesteld. In onderstaande beantwoording gaan we slechts in op de technische vragen. - SP In hoeverre zijn de activiteiten uit het wijkactieplan additioneel? Het wijkactieplan Kruiskamp omvat alleen nieuwe plannen; geen plannen van voor juli 2007. Daarom zijn veel fysieke investeringen (zoals sloop/nieuwbouw van Randwijcklaan, de Willem Barentszstraat etc.) niet opgenomen in het wijkactieplan. Is het plaatsen van een verbindingsbrug met de Brandaen geen activiteit in het kader van de WMO? Dit is een bij de woningen passende voorziening en behoort niet tot het WMO-taakgebied. Wat is het effect van de AV teams? Tijdens de informatiebijeenkomst op dinsdag 12 februari is uitvoerig ingegaan op werkwijze en beoogde effecten van de AV teams. 1LHF@01!
Waarom een nieuwe methodiek ontwikkeling voor inburgering plus? Amersfoort doet mee aan een pilot innovatietrajecten in het kader van Deltaplan Inburgering. Het gaat hierbij om een brede systeemaanpak. Hiermee bedoelen we gezinnen die problemen hebben op terreinen als werkloosheid, gezondheid opvoeding en hoge schulden. Vaak in gecumuleerde vormen en dus complex. Deze omstandigheden kunnen het proces van inburgering en integratie vertragen en zelfs onmogelijk maken. Door een brede systeem aanpak zullen deze belemmeringen zoveel mogelijk worden getackeld. Het ontwikkelen van een methode hiervoor is noodzakelijk Waarom geen aandacht voor wijkeconomie? De activiteiten op het gebied van wijkeconomie zijn voor alle AV-wijken (inclusief Kruiskamp), zie de toelichting in de raadsinformatiebrief van 6 november 2007. Daarnaast is er in het kader van het thema ‘werken’ in Kruiskamp een aantal acties opgenomen zoals het creeren van stageplekken, 15 extra werk-mee-banen en het verstrekken van microkredieten. - PvdA Wie is er verantwoordelijk voor projecten uit het “middengebied”? Dit type projecten kunnen worden gefinancierd door de corporaties en zijn onderdeel van de onderhandelingen. In Amersfoort spitst de discussie zich toe op de vraag of opbouw- en jongerenwerk ook tot dat middengebied kan worden gerekend. Kan er aandacht komen voor schuldhulpverlening? Bij de inzet van AV teams is er aandacht voor schuldhulpverlening (Stadsring 51 is lid van het kernteam). Op voorhand is het moeilijk in te schatten hoeveel mensen hier gebruik van maken. Daarnaast loopt de pilot voorkoming huurachterstanden waarbij mensen z.s.m. worden gekoppeld aan Stadsring 51 bij een huurachterstand. Financiering van de AV-teams? De financiering voor de AV teams is in algemeen verband opgenomen. De bedragen genoemd in het wijkactieplan zijn hoger dan de daadwerkelijke kosten (is later gebleken). Om verwarring te voorkomen zijn zoveel mogelijk bedragen uit het wijkactieplan aangehouden. Er zijn algemene afspraken gemaakt over de inzet van de AV-teams, ook voor de andere AV-wijken. De aanpak in Kruiskamp kan op korte termijn van start (vanaf 1 maart 2008). Hoe zit het met de microkredieten? Het verstrekken van deze kredieten valt onder het wijkactieplan. Er zijn zeker mogelijkheden om deze voor vrouwen in te zetten. Hoeveel mensen maken nu gebruik van de SOPA? Het gaat bij het genoemde percentage van 60% over de deelname aan de regeling Sociale Participatie (SOPA) waarbij we streven naar een verbetering van gebruikmaking daarvan. Het is dus niet zo dat we de sociale (of maatschappelijke) participatie in de wijk verhogen naar 60%. We weten namelijk niet hoe hoog die nu is. - VVD Waar komen de baten van de Roef terecht? Het pand wordt verkocht door de gemeente aan Alliantie. De opbrengst is geraamd in het kader van het project om niet strategische panden te verkopen. Dekking uit GSB in Integratie? Binnen het GSB is vrije ruimte ontstaan doordat we onverwacht rijksmiddelen hebben ontvangen voor VVE (voor- en vroegschoolse educatie), er in 2006 een onderbesteding op het gebied van veiligheid is ontstaan en omdat projecten later zijn gestart dan gepland. Er wordt nu € 0,8 mln ingezet uit nog vrij te besteden GSB-gelden van de GSB-periode t/m 2009. Deze middelen zouden anders worden ingezet in andere AV-wijken. Daarnaast wordt voor € 0,2 mln een beroep gedaan op reservemiddelen inburgering. Inmiddels is bekend dat het rijk ook extra budget beschikbaar stelt voor inburgering (brief 1-2-08). Hoeveel draagt het rijk bij? In het kader van het charter komt ongeveer € 0,3 mln beschikbaar als dekking voor het 2-jarig uitvoeringsplan. Daarnaast komen beperkte budgetten beschikbaar voor nieuwe activiteiten zoals schoolcongierge, bewonersinitiatieven. Deze vallen echter buiten het wijkactieplan. Soms moet bovendien cofinanciering met gemeentelijke middelen plaatsvinden. Hoe gaat de rapportage/monitoring plaatsvinden? We zeggen toe dat de rapportage en monitoring op een vergelijkbare wijze wordt vormgegeven als in de AV-wijken. De ambities kunnen dan worden gemonitoord door een 0-meting, tussenmeting in 2012 en eindmeting in 2018.
1LHF@01!
- Groen Links Hoe zit het met de mogelijkheid tot het inzetten van accres gelden in kruiskamp? Dit is geen extra geld i.v.m. de groei van de stad, maar extra beleidsgeld in het gemeentefonds. Het is echter al meegenomen in de totale begrotingsafweging en dus bestemd (b.v. voor Amersfoort Vernieuwt in andere wijken) en niet specifiek voor Kruiskamp Vernieuwt in te zetten. Is er al duidelijkheid over de heffing? De discussie van de laatste weken gaat niet meer over de bijdrage die de corporaties moeten geven (10 x 250 miljoen; voor Amersfoort 10 x 2,5 miljoen) maar het is een "herverdelingsheffing" of solidariteitsheffing tussen de corporaties in het land. De minister houdt vast aan de afspraak dat die herverdeling minimaal 10 x 75 miljoen moet opleveren. Aedes is daar niet uitgekomen. Nu komt de minister met een wettelijke regeling. De corporaties zoals De Alliantie en Portaal kunnen voor 10 jaar renteloos geld aantrekken. Daarna moeten ze wel 50% van de eventuele waardestijging terugstorten. Deze maatregel is gunstig voor Amersfoort. Wat is het effect voor projecten buiten Kruiskamp? We zetten nu restant GSB-geld in. Dat kunnen we dus niet inzetten in andere wijken. Waarom zijn de kosten voor imagoverbetering uit het WAP niet meegenomen? Het is inderdaad jammer dat we daar minder geld voor kunnen uittrekken. We krijgen wel 60.000 voor bewonersinitiatieven en daarnaast hebben we ons communicatiebudget dat we kunnen inzetten. Dat is nog niet opgenomen in WAP. Wat gebeurt er met de jongeren (die nu gebruik maken van het grasveld aan de Evertsenstraat) tijdens de verbouwing van de ABC school? Er is extra geld uitgetrokken om juist in de interim periode extra activiteiten aan deze groep te kunnen aanbieden. Om de voorziene problemen voor te zijn, worden onder andere de volgende concrete maatregelen getroffen: het realiseren van een alternatieve hangplek, extra handhaving politie en toezichthouders, extra inzet wijksport en jongerenwerk etc. Na verbouwing van de ABC school kunnen de jongeren weer terecht op hun huidige plek. Waarom een charter ondertekenen? Het charter levert ons in financieel opzicht vooralsnog weinig op. Daarom vragen we duidelijkheid aan het ministerie over de financiering van het sociaal programma. Het charter betekent wel een commitment van het rijk aan ons wijkactieplan.
1LHF@01!
Verslag De Ronde op 19 februari 2008: Stand van zaken onderhandelingen Kruiskamp Vernieuwt/Kruiskamp Krachtwijk Voorzitter: Cooymans Secretaris: Van de Meerendonk Aanwezig: Barendregt, Groeneveld, Kesler, Smit, Tanamal, Tigelaar, Van Wijngaarden en vanaf 19.40 uur Offereins Pers: nee Publiek: 30 Conceptverslag: MKW secretariaatsservices Wethouders: Hekman Ambtenaar/Gast: Brink 2682233 Tel. nr.: (033) 4694379 E-mail:
[email protected] Reg. nr.: Punt
Inhoud
Actie
Doel: Van de raad wordt gevraagd zijn mening te geven over het tweejarenplan, het voornemen om Aedes te vragen om meer duidelijkheid met betrekking tot het financiële meerjarenkader en tot slot over het ondertekenen van het charter door het college. BPA (Smit): - De raad was verheugd dat Kruiskamp tot Krachtwijk werd verkozen maar de vraag rijst wat Amersfoort hieraan heeft als het rijk geen middelen beschikbaar stelt voor ontwikkeling. - Huurders moeten € 50,00 per jaar betalen om ervoor te zorgen dat corporaties hun taken kunnen uitvoeren. Dit is dus een verkapte belasting. - Is verheugd dat de samenwerking tussen corporaties en de gemeente – in Kruiskamp, en ook in andere wijken – goed verloopt. - Kan zich vinden in alle drie de peilpunten. SP (Groeneveld): - Sluit zich aan bij de inleiding van de fractie van BPA. - Stelt conform de fractie van BPA dat de minister geen middelen uittrekt voor de ontwikkeling van wijken zoals Kruiskamp. - De huurders zijn degenen die ontwikkeling betalen. - De minister gaat op termijn heffingen opleggen aan corporaties die betrokken zijn bij de in totaal veertig wijken die het landelijk betreft. De heffing is ook bedoeld voor corporaties in het hele land (niet alleen bij de 40 wijken). - Het geld moet meer en meer bij de corporaties vandaan komen en dat kunnen zij niet opbrengen en het leidt hun aandacht af van hun taak, namelijk woningen bouwen. - Bij het Rijk is zogezegd sprake van financiële anorexia na jaren van kaasschaven. - Is wat Amersfoort betreft blij met wat de corporaties willen. - Alle wijkactieplannen zijn getoetst door het NICIS. Hoe is het plan voor Kruiskamp beoordeeld? - Hoe wordt de brug betaald? Is dat misschien iets voor de WMO? - Hoeveel bewoners uit Kruiskamp maken momenteel gebruik van de SOPA-
1
-
regeling? In 2010 zou dit op 60% moeten liggen. Met andere woorden: wat is op dit vlak het ambitieniveau? Hoe gaat het met inburgering? Gaat Amersfoort weer het wiel opnieuw uitvinden? Er wordt weinig geïnvesteerd in de wijkeconomie. De banen die zouden worden ontwikkeld – vijftien stuks – maar worden nu weer geschrapt.
Jouw Amersfoort (Barendregt): - Toen Kruiskamp tot Vogelaarwijk werd gekozen, ging zo ongeveer de vlag uit, want de mening overheerste dat Amersfoort veel meer had gekregen dan waar op was gehoopt. - Maar het Rijk investeert niets in ontwikkeling van de gekozen wijken. - Begrijpt niet dat veertien bewindslieden en één wethouder met het voorliggende tweejarenplan kunnen instemmen. - Ga er gewoon van uit dat van het Rijk niks te verwachten valt. - Kan niet achter de plannen staan. - Het devies is: ga gewoon aan de slag met wat de gemeente zelf kan. - Het slaat nergens op om het charter te tekenen, want het charter is namelijk niets. - De bijlage is een beetje flauw: het is gewoon een overzicht van uitgaven per jaar. Dat geld is de gemeente na een jaar kwijt. Er zal best wel enige opbrengst worden gegenereerd maar er wordt feitelijk niks geïnvesteerd. - Is het dus oneens met alle drie de peilpunten. PvdA (Tanamal): - Is juist wel blij dat er nu plannen liggen. - De corporaties doen meer dan alleen maar vastgoedgerelateerde investeringen. - Wie is als investeerder verantwoordelijk voor het zogenaamde middengebied? - Waarop zijn de percentages voor werk en inkomen en leefbaarheid gebaseerd? - Wat wordt precies gedaan in de wijkactieplannen? - Kan een x-percentage mensen uit de pilot schuldhulpverlening ‘worden meegenomen’ in de ambities rondom de SOPA-regeling? - Kunnen meer vrouwen worden betrokken bij de microkredieten? - Is het eens met alle drie de peilpunten. VVD (Van Wijngaarden): - Nijmegen en Leeuwarden zijn goed door de toets gekomen. De andere 38 plannen zijn weliswaar bemoedigend maar hebben de toets niet doorstaan. Is hieruit een aanscherping van het charter gekomen? - Waar ‘vallen de baten’? - Waar haalt de gemeente de € 1 miljoen vandaan? - Soms staan doelstellingen in percentages genoemd, dan weer in aantallen, dan is weer sprake van een nulmeting dan weer van doelstellingen in de verre toekomst. Kortom: het is onoverzichtelijk. Pleit voor een nulmeting en duidelijke doelstellingen. - Wil een vierde peilpunt toevoegen: hoe wordt door de jaren heen gerapporteerd? - Wil het charter niet ondertekenen (is het dus oneens met peilpunt 3). GroenLinks (Kesler): - Wat zou het Acres in Kruiskamp moeten inhouden? - Wanneer geeft de minister de uitwerking van de heffingen? Is het dus eens
2
-
met peilpunt 2. Ten aanzien van peilpunt 1: een tweejarenplan versterkt het vertrouwen in de corporaties. Wat valt nog aan kosten te verwachten? Waarom is ervoor gekozen om plannen buiten het wijkactieplan toch buiten het tweejarenplan om te realiseren? Waarom zijn geen proceskosten beraamd ter bekostiging van een campagne om het imago van probleemwijk weg te poetsen? Waarom zou een charter moeten worden ondertekend als het toch weinig voorstelt?
CU (Tigelaar): - Steunt het tweejarenplan. - Eens met peilpunt 2 maar wil wel meer duidelijkheid over het financiële kader. - Vraagt zich af of het charter nu al moet worden ondertekend en of het in die zin niet beter is om eerst het financiële kader af te wachten. Wethouder Hekman: - Deelt de geuite kritiek op minister Vogelaar maar waar er twee kijven, hebben er twee schuld. Dat is toch wel de kern van de discussie. Het is minister Vogelaar wel gelukt om de ontwikkeling van wijken op de politieke agenda te krijgen. - Op termijn komt er een heffing. - Op nationaal niveau is gesteld dat corporaties zich wel wat actiever kunnen opstellen. - Is blij dat op lokaal niveau Amersfoort er met de beide corporaties wel uit komt. Er worden weliswaar pittige discussies gevoerd, maar Amersfoort slaagt er wel in met de corporaties in gesprek te blijven. - De peilpunten 1 en 2 stralen toch uit dat Amersfoort gezamenlijk met de corporaties aan de slag wil. Verzoekt de raad dan ook met deze beide peilpunten in te stemmen. - Begin rustig met ontwikkeling. Het is een tienjarenplan en er hoeft niet te worden gewacht met verdere ontwikkeling totdat het tweejarenplan is uitgevoerd. - In Amersfoort is het instrumentarium opgezet rondom werkgelegenheid. - Het is niet waar dat Amersfoort met lege handen staat. In Amersfoort willen de corporaties langdurig investeren in de probleemwijken. - De € 1 miljoen komt beschikbaar door de verkoop van een overbodig geHekman worden gemeentelijk pand. - Is bereid openstaande vragen schriftelijk te beantwoorden. Jouw Amersfoort (Barendregt): - Wil een mondelinge beantwoording van de vragen in plaats van schriftelijk. - Het onderwerp is te belangrijk om het even snel af te handelen. SP (Groeneveld): - Wil eveneens mondelinge beantwoording. - Het onderwerp is te belangrijk om het even snel af te handelen. BPA (Smit): - Wil eveneens mondelinge beantwoording. GroenLinks (Kesler): - Schriftelijke beantwoording is geen probleem. Zodra vragen rijzen naar aan-
3
leiding van beantwoording, is agendering mogelijk. PvdA (Tanamal): - Schriftelijke beantwoording is geen probleem. - Wil wel graag op 1 maart 2008 met de uitvoering van de plannen starten. Wethouder Hekman: - Op 1 maart 2008 kan de uitvoering van de plannen wat betreft de minister starten. Als Amersfoort er op dat moment niet uit is, dan wordt later gestart. VVD (Van Wijngaarden): - De vraag is of het charter snel moet worden gestart omdat de minister op 1 maart 2008 het startsein voor de uitvoering van de plannen wil geven. - Waarom kan het onderwerp op korte termijn niet nogmaals worden geagendeerd? Wat maken die paar weken op driekwart jaar nu uit? GroenLinks (Kesler): - Kan de fractie van Jouw Amersfoort aangeven waarom het zo belangrijk is dat de vragen mondeling worden beantwoord? Jouw Amersfoort (Barendregt): - Is ontevreden over het onderhandelingsresultaat. Er zou ten minste een uitvoeringsplan voor vier jaar moeten komen. VVD (Van Wijngaarden): - Het proces is niet zorgvuldig. Er is driekwart jaar aan de plannen gewerkt en nu mag de raad in drie kwartier een oordeel geven. Dat is te kort. GroenLinks (Kesler): - Hoezo is het proces onzorgvuldig? SP (Groeneveld): - De raad wordt niet serieus genomen. Het is een schande. Samenvattend: Het presidium komt met een agendavoorstel voor het nogmaals agenderen van het onderhavige onderwerp. Wethouder is bereid openstaande vragen schriftelijk te beantwoorden.
Vastgesteld in de vergadering van 25 maart 2008. De griffier,
De voorzitter,
4