OVERZICHT De Ronde 17-05-2011 Aanvang: 19:00 Tijd
Raadzaal 1.02
Molendijkzaal 0.01
19:00 Bespreking Bezuinigingsvoorstellen Voorbereiding besluit
Bespreking Bezuinigingsvoorstellen Cultureel klimaat Financiën en belastingen
Zorg, Welzijn en Wijkontwikkeling 20:00
Sport Veiligheid & Handhaving Algemeen bestuur & Public Affairs
21:00 Pauze
Pauze
21:15 Werk en Inkomen
Stedelijk beheer Milieu
22:15 Economie en Wonen Mobiliteit Ruimtelijke ontwikkeling
Onderwijs Stedelijk beheer
23:15
1
De Ronde Datum: Aanvang:
dinsdag 17 mei 2011 19:00
Bespreking Bezuinigingsvoorstellen Voorbereiding besluit Zorg, Welzijn en Wijkontwikkeling Pauze Werk en Inkomen Economie en Wonen Mobiliteit Ruimtelijke ontwikkeling
Bespreking Bezuinigingsvoorstellen Voorbereiding besluit Reg.nr.: 3789140 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Ormel (033 - 469 4234) Portefeuillehouder: College van B&W Opsteller: Breet (033 - 469 4787) Samenvatting: In november 2010 heeft de raad ingestemd met de Nota Bezuinigingskader, waarin een doelstelling was opgenomen om ruim 20 miljoen structureel te bezuinigen en richtingen waren aangegeven om tot die bezuiniging te komen. Na vaststelling van het kader is het college aan de slag gegaan om te komen tot concrete bezuinigingsvoorstellen. Het resultaat hiervan is op 26 april door het college aan de raad gepresenteerd, waarna inwoners en instellingen op 10 mei in een hoorzitting gelegenheid hebben gehad hierop een reactie aan de raad kenbaar te maken. In De Ronde van 17 mei bespreken de raadsleden de bezuinigingsvoorstellen met elkaar en met de portefeuillehouders. Hierbij kunnen fracties alvast aangeven welke moties en/of amendementen worden overwogen. De bespreking is een voorbereiding op latere vergaderingen waarin fracties via algemene beschouwingen (24 mei) en later via besluitvorming (31 mei) hun mening uitspreken over de voorstellen. Reden van aanbieding: Het is een bevoegheid van de raad om de begroting van de gemeente vast te stellen; de bezuinigingsvoorstellen maken hier een onderdeel van uit. Van de raad wordt gevraagd: Zijn mening te geven over de voorliggende bezuinigingsvoorstellen, ter voorbereiding op latere besluitvorming. Vervolgtraject: · 24 mei algemene beschouwingen · 31 mei vaststelling bezuinigingsvoorstellen Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort document: Raadsvoorstel Opm. presidium: Soort verslag: Besluitenlijst Bijbehorende documenten: Raadsvoorstel (volgt nog) Bezuinigingsvoorstellen 2012-2015 (pdf) Nota Bezuinigingen 2012-2015 (pdf) Beantwoording feitelijke vragen bezuinigingsvoorstellen (pdf)
Zorg, Welzijn en Wijkontwikkeling
Pauze
Werk en Inkomen
Economie en Wonen Mobiliteit Ruimtelijke ontwikkeling
Nota Bezuinigingsvoorstellen 2012-2015 bezuinigingsvoorstellen 2012-2014
Pagina |3
Inhoudsopgave 1.
ALGEMEEN BESTUUR EN PUBLIC AFFAIRS ................................................................................................. 7 ALGEMEEN BESTUUR............................................................................................................................................. 8 PUBLIEKSDIENSTVERLENING.................................................................................................................................... 9
2.
VEILIGHEID EN HANDHAVING ................................................................................................................. 11 FYSIEKE VEILIGHEID ............................................................................................................................................. 13 SOCIALE VEILIGHEID/HANDHAVING OPENBARE RUIMTE .............................................................................................. 15 VERGUNNINGEN, TOEZICHT EN HANDHAVING........................................................................................................... 16
3.
STEDELIJK BEHEER EN MILIEU ................................................................................................................. 17 STEDELIJK BEHEER .............................................................................................................................................. 19 MILIEU ............................................................................................................................................................ 21
4.
ZORG, WELZIJN EN WIJKONTWIKKELING ................................................................................................ 23 INTEGRATIE ....................................................................................................................................................... 25 SENIOREN ......................................................................................................................................................... 28 VRIJWILLIGERS ................................................................................................................................................... 29 ZORG ............................................................................................................................................................... 30 WIJKWELZIJN EN WIJKONTWIKKELING ..................................................................................................................... 33
5.
ONDERWIJS ............................................................................................................................................ 35 ONDERWIJSBELEID ............................................................................................................................................. 36 ONDERWIJSVOORZIENINGEN ................................................................................................................................ 37
6.
SPORT ..................................................................................................................................................... 39 SPORT.............................................................................................................................................................. 41
7.
RUIMTELIJKE ONTWIKKELING ................................................................................................................. 43 RUIMTELIJKE ONTWIKKELING ................................................................................................................................ 44 GRONDEXPLOITATIES .......................................................................................................................................... 45
8.
MOBILITEIT ............................................................................................................................................. 47 BEREIKBAARHEID................................................................................................................................................ 48
9.
CULTUREEL KLIMAAT .............................................................................................................................. 49 KUNST EN CULTUUR ........................................................................................................................................... 51
10. ECONOMIE EN WONEN........................................................................................................................... 55 ECONOMIE ....................................................................................................................................................... 57 WONEN ........................................................................................................................................................... 58 11. WERK EN INKOMEN ................................................................................................................................ 59 MINIMABELEID .................................................................................................................................................. 60 12. BEDRIJFSVOERING .................................................................................................................................. 63 BEDRIJFSVOERING .............................................................................................................................................. 64
Pagina |4
ALTERNATIEVE VOORSTELLEN ........................................................................................................................ 67 1. ALGEMEEN BESTUUR EN PUBLIC AFFAIRS ............................................................................................................. 69 2. VEILIGHEID EN HANDHAVING ............................................................................................................................ 70 3. STEDELIJK BEHEER EN MILIEU ............................................................................................................................ 72 4. ZORG, WELZIJN EN WIJKONTWIKKELING............................................................................................................... 73 5. ONDERWIJS................................................................................................................................................... 74 6. SPORT .......................................................................................................................................................... 75 7. RUIMTELIJKE ONTWIKKELING ............................................................................................................................ 76 8. MOBILITEIT ................................................................................................................................................... 77 9. CULTUUR ...................................................................................................................................................... 79 10. ECONOMIE EN WONEN .................................................................................................................................. 80 11. WERK EN INKOMEN ...................................................................................................................................... 81 12. BEDRIJFSVOERING ........................................................................................................................................ 82
Pagina |5
Programma 1 Algemeen bestuur en Public affairs
Zoek
2012
2013
2014
2015
2012
2013
2014
2015
700
332
458
462
465
64
64
64
64
332
458
462
465
64
64
64
64
0
0
0
0
284
591
1.059
1.059
900
900
900
900
284
324
792
792
693
693
693
693
209
209
209
207
207
207
207
58
58
58
1.653
2.659
3.313
3.391
350
700
700
700
1.423
2.387
2.789
2.872
350
700
700
700
230
272
524
519
3.350
5.031
6.113
6.613
70
135
200
200
0
0
0
0
514
1.394
2.021
2.521
95
180
180
65
130
130
116
116
116
Publieksdienstverlening 1.800
Fysieke veiligheid Sociale veiligheid Vergunningen, toezicht en handhaving 3 Stedelijk beheer en milieu
4.400
Stedelijk beheer M ilieu 4 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
6.800
Integratie Kwetsbare groepen Senioren Vrijwilligers
31
Wijkwelzijn en wijkontwikkeling Zorg 5 Onderwijs
Alternatieve voorstellen
richting
Bestuur
2 Veiligheid en handhaving
Bezuinigingsvoorstellen
583
953
953
2.843
2.843
2.843
70
70
70
70
527
527
527
527
1.231
1.578
1.578
1.578
Onderwijsbeleid
691
791
791
791
Onderwijsvoorzieningen
540
787
787
787
527
527
527
527
49
470
600
600
400
400
400
400
49
470
600
600
400
400
400
400
113
144
185
90
97
190
190
190
0
0
0
0
6 Sport
1.900
317 2.488
1.000
Sport 7 Ruimtelijke Ontwikkeling
300
Groene Stad Grondexploitaties
18
18
18
18
Ruimtelijke Ontwikkeling
95
126
167
72
97
190
190
190
150
150
150
150
180
295
295
295
150
150
150
150
180
295
295
295
70
70
70
200
8 Mobiliteit
200
Bereikbaarheid 9 Cultureel Klimaat
114
700
1.632
2.200
Cultureel Erfgoed
0
0
0
0
Kunst en Cultuur
114
700
1.632
2.200
70
70
70
200
137
137
137
137
146
146
146
146
10
10
10
10
146
146
146
146
0
0
0
0
127
127
127
127
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
0
0
0
0
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
10 Economie en wonen
2.400
500
Economie Toerisme en recreatie Wonen 11 Werk en Inkomen
1.100
Inkomen M inimabeleid Werk 12 Bedrijfsvoering
3.750
Bedrijfsvoering Dekking voor wegvallende overhead
Totaal voorstellen
24.850
-142
1.365
2.962
3.128
300
450
600
700
1.858
3.365
4.962
5.128
300
450
600
700
-2.000
-2.000
-2.000
-2.000
14.333 19.291
20.511
3.104
3.877
4.092
4.322
7.461
Pagina |6
Pagina |7
1.
Algemeen bestuur en public affairs
(Bedragen x € 1.000)
Omvang Totaal lasten
11.900
Netto flexibele lasten
3.900
Zoekrichting (125%)
700
Voorstellen Bestuur Publieksdienstverlening Totaal
2012
2013
2014
2015
332
458
462
465
0
0
0
0
332
458
462
465
Hoofdlijn programma In dit programma zitten de kosten van het bestuur (raad en college) en zijn directe ondersteuning (inclusief ombudsman), plus de kosten van onze gemeentelijke publieksdienstverlening. Wat betreft de bestuurskosten is onze bezuinigingsfilosofie eenvoudig. Er is hier geen innovatie aan de orde die zaken zowel goedkoper als beter of slimmer maakt. Het komt neer op versoberen van representatiekosten en verminderen van de voorzieningen en ondersteuning voor het bestuur. We blijven actief opkomen voor Amersfoortse belangen bij andere overheden (public affairs) en streven tegelijk naar het verminderen van de bestuurlijke drukte. Dit kost minder ambtelijke capaciteit. De gemeentelijke kosten voor internationale samenwerking en veteranendag worden teruggebracht. Met het verminderen van het aantal wethouders (van zes naar vijf) is al bij de start een forse besparing gerealiseerd. Ook de griffie, de ondersteuning van de gemeenteraad, levert in. Wat betreft de publieksdienstverlening kan er wél worden ingezet op innovatie. We willen ondanks de bezuinigingsoperatie de kwaliteit van de dienstverlening zoveel mogelijk op peil houden en zoeken het in efficiencyverbetering. Zo breiden we het gemeentelijke Klant Contact Centrum uit en worden mensen ‘in één keer goed’ geholpen. Investeren in digitalisering (midoffice) is noodzakelijk om besparingen te realiseren terwijl het serviceniveau op peil blijft. Vaak geldt hier ook ‘het beste loket is géén loket’, waarmee wordt bedoeld dat voor de meeste klanten dienstverlening via internet tegelijk goedkoper en klantvriendelijker is (altijd bereikbaar). Kanaalsturing, dat wil zeggen het stimuleren van klanten om het goedkoopste kanaal te kiezen, is wenselijk. Aan de balie voeren we zo mogelijk elektronisch betalen door, hetgeen veel kassakosten kan voorkomen. Kortom: in het programma algemeen bestuur en public affairs zijn de motto’s versoberen en verminderen, en efficiency in de bedrijfsvoering terwijl de dienstverlening op peil blijft.
Pagina |8
Algemeen bestuur Portefeuillehouder: Bolsius
Voorstellen Afbouwen internationale samenwerking De stedenband met de Tsjechische stad Liberec bouwen we in twee jaar af. Daarnaast stoppen we met de subsidiëring van projecten die het bewustzijn over ontwikkelingsvraagstukken en – samenwerking vergroten. Wij zijn van mening dat na een jarenlange financiële ondersteuning van de internationale samenwerking het moment gekomen is dat, in goed overleg, te gaan afbouwen. Versoberen bestuurskosten Op het budget voor externe representatie van het college bezuinigen we 15%. Dit willen we bereiken door een soberder uitvoering van de nieuwjaarsreceptie, minder uitrijkaarten voor de parkeergarage, het opheffen van weinig gebruikte parkeerabonnementen en het stopzetten van de bijdrage aan Veteranendag. Verminderen formatie Bestuurs- en Managementondersteuning Door een aantal efficiencymaatregelen, waaronder de digitalisering besparen we € 109.000 bij de sectie Bestuurs- en Managementondersteuning. Verminderen formatie Strategie en Communicatie Bij de afdeling Strategie en Communicatie leveren we in op de secretariële ondersteuning. De afdeling levert bovendien veel inzet voor Economische Zaken en voor de regionale samenwerking. Dit kunnen we voor een deel incidenteel dekken door middel van een bijdrage uit de middelen die beschikbaar zijn gesteld ten behoeve van de uitvoering van de economische agenda, één van de ambities uit het coalitieakkoord. Een ander deel kan ten laste van de regionale samenwerking worden gebracht. Invulling Griffie / Raad Een zoekbedrag voor Griffie/Raad op basis van 125% zou neerkomen op een te bezuinigen bedrag van € 189.000. Het presidium heeft in een brief aangegeven dat een bezuinigingsbedrag op de raad, griffie en rekenkamercommissie afhangt van nader onderzoek. Voor de orde van grootte van een mogelijk te verwachten besparing op de budgetten gaan de gedachten uit naar een bedrag tussen € 40.000 en € 75.000. Voorshands gaan wij nog uit van een bezuinigingsbedrag van € 125.000, hetgeen overeenkomt met een relatieve zwaarte van ongeveer 100%. Het verschil tussen dit bedrag en de opgave die is gedaan door het presidium hebben wij als als aanvullende bezuiniging op Griffie en Raad opgenomen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Afbouwen internationale samenwerking
2012
2013
2014
2015
0
32
32
32
22
29
33
36
22
109
109
109
163
163
163
163
Invulling Griffie / Raad (in voorbereiding)
75
75
75
75
Aanvullende bezuiniging Griffie / Raad
50
50
50
50
332
458
462
465
Versoberen bestuurskosten Verminderen formatie Bestuurs-/ Managementondersteuning Verminderen formatie Strategie & Communicatie
Totaal
Pagina |9
Publieksdienstverlening Portefeuillehouder: Van 't Erve
Voorstellen De voorstellen ten aanzien van de publieksdienstverlening zijn meegenomen in de bedrijfsvoeringsvoorstellen. Zo stellen wij voor om de gemeentelijke kasfunctie bij Burgerzaken op te heffen. Burgers kunnen dan alleen nog betalen met pin, chip of (automatische) over-schrijving. Daarnaast willen wij stoppen met het verkopen van een Eigen Verklaring. De Eigen Verklaring is verkrijgbaar bij de rijschool, het CBR en bij de gemeente. De gemeente verdient niets aan de verkoop, maar maakt wel kosten voor de afhandeling. Het CBR werkt aan een digitale versie van de Eigen Verklaring, die zeer waarschijnlijk in 2012 beschikbaar komt. Zodra deze digitale versie beschikbaar is, kan worden gestopt met de verkoop van Eigen Verklaringen. Een aantal bedrijfsvoeringsvoorstellen heeft echter ook een dienstverleningsaspect. Door het verder doorvoeren van ICT-maatregelen en digitalisering (en vermindering van papier), een flexibel huisvestingsconcept, een herijking en versobering van het aantal management, staf- en middelenfuncties wordt het Nieuwe Werken in gang gezet waarbij we tegelijkertijd de ambities van ‘in één keer goed’ kunnen realiseren: door verdere professionalisering van onze publieksklantcontacten en het in één keer goed afhandelen daarvan kan worden bespaard op de uitvoeringskosten. Om dit te bereiken zal het KlantContactCentrum verder worden uitgebouwd.
P a g i n a | 10
P a g i n a | 11
2.
Veiligheid en handhaving
(bedragen x € 1.000)
Omvang Totaal lasten
16.300
Netto flexibele lasten
11.000
Zoekrichting (125%)
1.800
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
Fysieke veiligheid
284
324
792
792
Sociale veiligheid
0
209
209
209
Vergunningen, toezicht en handhaving
0
58
58
58
284
591
1.059
1.059
Totaal
Hoofdlijn programma In het Coalitieakkoord 2010-2014 vormt veiligheid een belangrijke ambitie. Veiligheid wordt relatief ontzien bij de bezuinigingen. Het tegengaan van overlast en criminaliteit en de bestuurlijke aanpak van onveiligheid geven wij prioriteit. En wij leggen de focus op het verhogen van de betrokkenheid, de eigen verantwoordelijkheid en het versterken van het zelfoplossend vermogen van de inwoners. Die steviger rol voor burgers vraagt wel om een overheid die klaar staat om op te treden en in te grijpen waar de veiligheid van burgers daadwerkelijk gevaar loopt. Van het structurele budget voor veiligheid wordt 80% besteed aan fysieke veiligheid (brandweer, crisisbeheersing) en 20% aan sociale veiligheid en het toezicht/handhaving in de openbare ruimte. Belangrijke financiële drager van de Amersfoortse aanpak van sociale veiligheid is de afgelopen jaren het rijksgeld vanuit het Grote Steden Beleid geweest, dat naar verwachting in 2011 wordt stopgezet. Het gaat om het wegvallen een specifieke uitkering die rechtstreeks doorwerkt op dit beleidsterrein. Er resteert dan een beperkt eigen budget voor de wettelijk noodzakelijke taken en nauwelijks nog voor preventie en gerichte aanpak van (jongeren)overlast en veelvoorkomende criminaliteit. Gezien de grote onzekerheid rond de continuering van de rijksbijdragen voor sociale veiligheid (inclusief handhaving openbare ruimte), waarover wij landelijk nog discussie verwachten, willen we nu volstaan met een algemene bezuinigingsstelpost van afgerond € 0,2 miljoen. Daarnaast stellen we voor om een (voorwaardelijk) implementatiebudget van € 0,5 miljoen te reserveren, voor het geval het rijk inderdaad definitief stopt met de veiligheidsbijdragen. Zo kunnen we de eerste klap opvangen en beter voorsorteren op de ingrijpende beperking van het veiligheidsbudget in de komende jaren, die dan ook zichtbaar zal worden in de handhaving op straat. Zodra er meer duidelijkheid over de rijksfinanciering bestaat leggen we de gemeenteraad een voorstel tot nadere uitwerking van de bezuinigingstaakstelling voor. Gemeentelijke taken op het gebied van fysieke veiligheid zijn met de regionalisering van de brandweer overgedragen aan de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). Extra efficiencyvoordelen die daaruit voortkomen zullen nu worden ingeboekt voor bezuinigingen in plaats van kwaliteitsverhoging. De samenwerkende gemeenten hebben een centrale bezuinigingstaakstelling van 5% meegegeven aan de VRU en daarnaast wordt nu (binnen de wettelijke mogelijkheden) gekeken naar een taakstelling van nog eens 5% voor de districtelijke taken. Voor het ‘Amersfoortse’ deel stellen we onder andere voor om te stoppen met de gezamenlijke surveillance van brandweer en politie in de binnenstad. Het opheffen van posten voor de vrijwillige brandweer in Noord of Centrum is mogelijk maar vinden wij in verband met de brandweerdekking vooralsnog minder gewenst en zijn daarom bij de ‘niet
P a g i n a | 12
gekozen bezuinigingen’ geplaatst; dit zou eveneens in regionaal verband afgewogen moeten worden waarbij uiteraard uitgangspunt is dat de noodzakelijke dekking gewaarborgd blijft. Op het gebied van veiligheid en handhaving bezuinigen wij eerder op fysieke dan op sociale veiligheid, Tegelijk willen we de betrokkenheid van inwoners verhogen. We reserveren overbruggingsgeld voor als het rijk zijn bijdragen stopzet. De bezuinigingen op fysieke veiligheid worden opgevangen door maatregelen in VRU verband.
P a g i n a | 13
Fysieke veiligheid Portefeuillehouder: Bolsius
Voorstellen Met het regionaliseren van de Brandweer zijn de taken op het gebied van fysieke veiligheid overgedragen aan de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). De afspraken tussen de gemeente en de VRU zijn vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO). Hierin staat opgenomen welke taken moeten worden uitgevoerd en welke prestatieafspraken hieraan zijn gekoppeld. De dienstverlening van de VRU is onderverdeeld in 3 boxen.
Box 1: omvat de basisbrandweerzorg die is gericht op repressie en daarnaast de optionele taken en voorzieningen op het gebied van personeel en materieel voor de brandweerzorg van de gemeente Amersfoort Box 2: omvat de advies en toezicht- en handhavingtaken en de voorbereidende werkzaamheden en nazorg voor de repressieve taken die in districtelijk verband zijn georganiseerd
Box 3: omvat de wettelijke en regionale taken van de VRU op het gebied van risico- en crisisbeheersing
1.a. Synergievoordeel regionalisering brandweer Door de regionalisering kan een autonome besparing worden gerealiseerd van € 166.000. 1.b. Variabele voertuigbezetting tankautospuiten vrijwilligersposten De komende periode zal er landelijk onderzoek worden gedaan naar de mogelijkheden van variabele voertuigbezetting (terugbrengen van 6 naar 2 of 4 personen). De achterliggende gedachte bij dit landelijk onderzoek is ingegeven door de professionele wens om meer inzet op maat te kunnen leveren om daarmee middelen vrij te maken die aan de voorkant van de veiligheidsketen kunnen worden ingezet. Ondanks deze insteek en vooruitlopend op de uitkomsten van het onderzoek, veronderstellen we dat er per saldo substantiële besparing ontstaat. Hiervoor willen we al een bedrag inboeken van € 125.000 met ingang van 2014. 1.c. Efficiënter organiseren dagdienstrooster Door alle “ruimte”uit het dagdienstrooster te halen kan een bedrag van € 50.000 worden bespaard. Hierdoor wordt het wel lastiger om verlof en ziekte flexibel op te vangen. 1.d. Afstoten rood/blauwe surveillance Door het afstoten van de Rood/Blauw surveillance wordt afscheid genomen van het gezamenlijk surveilleren tussen brandweer en politie in de binnenstad op ’hottimes’ en kan € 68.000 worden bespaard. Daarmee gaat een koppeling tussen fysieke en sociale veiligheid verloren.
2.a. Districtelijke taakstelling VRU 5% De Veiligheidsregio Utrecht (VRU) heeft een algemene taakstelling van 5% (zie box 3) opgelegd gekregen. In overleg met de Eemlandse gemeenten willen we een dergelijke taakstelling ook hanteren voor de districtelijke taken (in box 2). Onder de voorwaarde dat deze taakstelling door alle gemeenten binnen het district wordt onderschreven, levert dit voor Amersfoort een besparing op van circa € 85.000. 2.b. Aanpassen 2e loopbaanbeleid Door het zgn. “tweede loopbaanbeleid” meer toe te spitsen op het plaatsen van personeel binnen het district, in plaats van buiten de brandweer, kan € 40.000 worden bespaard op de opleidingskosten. Dit zal een grotere (opleidings)inspanning van de interne organisatievragen. De arbeidsmobiliteit tussen brandweer en buitenwereld zal afnemen.
P a g i n a | 14
3.a. Centrale taakstelling VRU 5% Op basis van een schriftelijk verzoek van alle VRU gemeenten is een taakstelling van 5% opgelegd waarmee voor de centrale VRU organisatie € 118.000 wordt bespaard.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000)
2012
2013
2014
2015
166
166
166
166
125
125
1.c. Efficiënter dagdienstrooster
50
50
1.d. Afstoten rood/blauwe surveillance
68
68
40
85 40 140
85 40 140
118
118
118
118
284
324
792
792
Bezuinigingsvoorstellen Box1: 1.a. Synergievoordeel regionalisering brandweer 1.b. Variabele voertuigbezetting tankautospuiten
Box 2: 2.a. Districtelijke taakstelling VRU 5% 2.b. Aanpassen 2e loopbaanbeleid 2.c. Nader invullen taakstelling veiligheid Box 3: 3.a. Centrale taakstelling VRU 5% Totaal
P a g i n a | 15
Sociale veiligheid/handhaving openbare ruimte Portefeuillehouder: Bolsius
Voorstellen Stelpost bezuinigingen Het schrappen in de basistaken en thema’s op het gebied van handhaving in de openbare ruimte heeft de nodige consequenties. Scherpere keuzes zijn dan noodzakelijk omdat niet alle basistaken en bestuurlijke thema’s, met de beschikbare capaciteit, kunnen worden opgepakt en uitgevoerd. Jaarlijks kunnen keuzen worden gemaakt, waarbij verschuivingen mogelijk zijn tussen basistaken en thema’s. We zijn verplicht tot het uitvoeren van toezicht en handhaving. De intensiteit waarmee dit gebeurt, is een bestuurlijke keuze. Handhavingsverzoeken en klachten moeten te allen tijde worden behandeld. Door een vermindering van formatie en bijbehorende activiteitenbudgetten kan minder worden ingezet op de aanpak van overlastgevende personen, zoals hangjongeren, dak- en thuislozen en drugs- en alcoholverslaafden. Daarnaast zal dit onder andere consequenties hebben voor zaken zoals de controle en aanpak van hondenoverlast, afval binnenstad, zwerfvuil, fietsparkeren en uitstallingen in de binnenstad. Ook is het verlenen van assistentie aan de politie bij veilig uitgaan, aanpak winkeldiefstallen, horecacontroles en evenementen niet of zeer beperkt mogelijk. Gezien de grote onzekerheid rond de continuering van de rijksbijdragen voor sociale veiligheid, willen we voor dit beleidsterrein volstaan met een algemene stelpost van afgerond € 0,2 miljoen. Deze taakstelling strekt zich uit tot preventie en gerichte aanpak van overlast en criminaliteit en tot de basistaken op het gebied van de handhaving in de openbare ruimte in relatie tot sociale veiligheid. Tevens stellen we voor om een implementatiebudget van € 0,5 miljoen. te reserveren voor het geval het rijk inderdaad definitief stopt met de veiligheidsbijdragen. Hiermee kunnen we de eerste klap opvangen om zo beter te kunnen voorsorteren op de drastische beperking van het veiligheidsbudget in de komende jaren. Zodra er meer duidelijkheid bestaat of en zo ja voor welke taken en omvang nog rijksfinanciering beschikbaar komt, komen we met een voorstel tot nadere uitwerking van de taakstelling bij u terug.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
Bezuinigingsvoorstellen Algemene stelpost Totaal
0
2013
2014
2015
209
209
209
209
209
209
P a g i n a | 16
Vergunningen, toezicht en handhaving Portefeuillehouder: Barendregt
Voorstellen Beperking capaciteitsinzet voor handhavingverzoeken en afhandeling van klachten en vragen Wij zijn verplicht tot het uitvoeren van toezicht en handhaving. De intensiteit waarmee dit gebeurt is een bestuurlijke keuze. Scherpere keuzes zijn noodzakelijk omdat niet alle basistaken en bestuurlijke thema’s, met de beschikbare capaciteit, kunnen worden opgepakt en uitgevoerd. Jaarlijks kunnen keuzes worden gemaakt, waarbij verschuivingen mogelijk zijn tussen basistaken en thema’s. Op basis van risicoanalyse gaan we voor het Handhavings Uitvoeringsprogramma 2012 beoordelen welke verschuivingen haalbaar zijn van basistaken naar thema’s. We zien een toename van het aantal handhavingsverzoeken, klachten en meldingen door alerte inwoners, deregulering en vergunningvrij bouwen. Handhavingsverzoeken en klachten moeten te allen tijde worden behandeld. De kosten voor deze activiteiten mogen niet of zeer beperkt worden toegerekend aan de leges. De bezuinigingen hebben gevolgen voor: a. De snelheid van reageren op handhavingverzoeken en klachten. b. Het bedienen van inwoners met hun vragen en verzoeken over allerlei zaken in de openbare ruimte (zoals riool, inrit, kap); c. dienstverlening (vergunningen en informatie) voor de evenementen, de ambulante handel en vergunningen voor de zogenaamde kleine openbare ruimte zoals collectes en uitstallingen. Deze bezuiniging levert een bedrag op van € 52.000 op de apparaatskosten en een bijbehorend activiteitenbudget van € 6.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000)
Bezuinigingsvoorstellen Beperking capaciteitsinzet voor handhavingverzoeken en afhandeling van klachten en vragen d. directe apparaatskosten
e. activiteitenkosten Totaal
2012
2013
2014
2015
52
52
52
6
6
6
58
58
58
P a g i n a | 17
3.
Stedelijk beheer en milieu
(Bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
55.800
Netto flexibele lasten
28.500
Zoekrichting (125%)
4.400
Voorstellen Stedelijk beheer Milieu Totaal
2012
2013
2014
2015
1.423
2.387
2.789
2.872
230
272
524
519
1.653
2.659
3.313
3.391
Hoofdlijn programma Een goed onderhouden en ingerichte openbare ruimte bevordert het gevoel van veiligheid en sociale cohesie. Amersfoort heeft een goede uitgangspositie: de stad ligt er goed onderhouden bij. In de vorige bezuinigingsronde is circa 10 % van het budget verminderd. In deze tweede bezuinigingsronde kiezen wij voor de volgende twee uitgangspunten:
• •
De stad blijft heel en veilig maar wordt minder schoongemaakt; Bewoners zeggenschap, invloed én verantwoordelijkheid blijven geven over hun eigen leefomgeving.
Het eerste uitgangspunt wil zeggen dat wij uitgaan van de wettelijke taken en zorgplicht; het duurzaam beheren en voorkomen van kapitaalvernietiging; en het (fysiek) veilig en heel houden van de openbare ruimte. De bezuinigingen zoeken we in het verlagen van het onderhoudsniveau van de openbare ruimte; het verlengen van de levensduur in plaats van integrale herinrichtingsprojecten; en niet automatisch vervangen bij vandalisme en einde levensduur. Deze versoberingen kunnen in betere tijden weer worden bijgesteld. Wij kijken daarnaast creatief naar mogelijkheden om beheer deels anders te financieren. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld rotondes gebruiken voor reclame in ruil voor het beheer. Ook onderzoeken we of bijvoorbeeld bij woningbouwprojecten het beheer kan worden belegd bij externe partners. Verder vragen wij Matchpoint om de kracht van de stad ook te begeliden bij het beheer: een goed voorbeeld is het opknappen van een natuurspeelplaats door een bedrijf. We verlagen de capaciteit voor beleid, voor handhavingsverzoeken en afhandeling van meldingen en vragen – we gaan daarbij meer uit van het beschikbaar stellen van informatie in plaats van maatwerk per melder. Het versoberen van het onderhoudsniveau en beeldkwaliteit van de openbare ruimte zal zichtbaar worden in de stad, maar de stad blijft wel heel en veilig. Voor de meeste Amersfoorters is de zeggenschap over de dagelijkse leefomgeving van veel groter gewicht dan participatie bij stedelijk beleid en stedelijke projecten. Wij willen die wens en kracht van de stad blijven honoreren en blijven capaciteit inzetten om dat mogelijk te maken. In hun straat, buurt of wijk willen mensen zeggenschap en kunnen zij verantwoordelijkheid nemen voor de openbare ruimte. Op dit moment zijn voor kleinere gebieden zo’n 150 beheerovereenkomsten getekend: bewoners klaren daar de klus. Dat is maatschappelijk gezien van belang maar levert, gezien de omvang van de gebieden, nu geen besparing op. We onderzoeken of dit ook op grotere schaal mogelijk is zodat het wel een besparing oplevert.
P a g i n a | 18
Tot slot blijven we een beroep doen op Amersfoorters om op een goede manier met de stad en de voorzieningen om te gaan en elkaar daar ook op aan te spreken. Rommel die niet gemaakt wordt hoeft ook niet te worden opgeruimd. Bij milieu kiezen wij voor: • •
Een veilige en gezonde leefomgeving; Het realiseren van onze duurzaamheidsambities in samenwerking met de stad.
In het kader van het eerste uitgangspunt blijven wij onze wettelijke taken op het gebied van milieu (bodem, geluid en luchtkwaliteit) uitvoeren. Wel verminderen we het aantal milieucontroles dat niet wettelijk verplicht is. Door bij te dragen aan de integrale uitvoering van het programma Duurzame Ontwikkeling geven we invulling aan de kernwaarde duurzaamheid uit het coalitieakkoord. De realisatie van duurzame ambities vraagt een gezamenlijke inzet van gemeente, bedrijfsleven, organisatie en inwoners. De gemeente faciliteert, verbindt en informeert, maar uiteindelijk bepalen organisaties en bedrijven welke investeringen zij doen en de mate van duurzaamheid daarbij. Met de samenvoeging van de teams Samen Duurzaam en Educatie op het CNME bundelen we kennis en ervaring en realiseren we tevens een reductie in formatie. Om in te kunnen spelen op kansen en vernieuwingen in het milieu- en duurzaamheidsbeleid plaatsen wij specialistische, uitvoerende milieutaken nog meer in regie. Hiermee bezuinigen we tevens op de formatie in het beleidsteam. Als gevolg hiervan is er minder capaciteit beschikbaar voor advisering over ruimtelijke ordening.
P a g i n a | 19
Stedelijk beheer Portefeuillehouder: Tigelaar
Voorstellen Wijkonderhoud De bezuiniging op het wijkonderhoud willen wij realiseren door het verlagen van het onderhoudsniveau van de stad. Niveau A+ A B C D
Omschrijving Zeer goed Goed Voldoende Matig Slecht
Indicatie kwaliteit Nagenoeg ongeschonden Mooi en comfortabel Functioneel Onrustig beeld, discomfort of enige vorm van hinder Kapitaalvernietiging, uitlokking van vernieling, functieverlies, juridische aansprakelijkheid of sociale onveiligheid
volgens landelijke CROW norm
Het onderhoudsniveau van de binnenstad verschuift van A niveau naar B niveau. In de wijken wordt het onderhoudsniveau C. Het gaat hierbij o.a. om onkruidbeheer, zwerfafval, vegen, maaien, snoeien en onderhoud bosplantsoen. Daarnaast zijn de volgende maatregelen noodzakelijk om de bezuiniging op het wijkonderhoud te kunnen realiseren t.w. • stoppen met de schaapskudde; • alleen ernstig aanstootgevende graffiti verwijderen; • stoppen met machinaal opruimen hondenpoep; • bladruimen op frequentie in plaats van beeldkwaliteit; • halvering reinigen zandondergronden bij speelvoorzieningen. Fonds openbare ruimte Op het fonds openbare ruimte bezuinigen we door geen integrale herinrichtingprojecten uit te voeren. Voor projecten die voor de komende jaren op de planning staan betekent dit, dat ze worden doorgeschoven. Er wordt uitsluitend levensduurverlengend onderhoud verricht in plaats van integrale herinrichting tegelijkertijd met de riolering. Projectmatig onderhoud aan wegen wordt uitgesteld, er wordt alleen schadeherstel uitgevoerd, baggerprojecten worden opgeschort en de vervanging van de verlichting wordt uitgesteld.
Voortzetten dotatie rioleringsfonds ten gunste van groenbudgetten In 2002 is besloten om gedurende een periode van tien jaar de groenbudgetten met € 746.000 te verhogen en dit te dekken door een verlaging van de rioleringsbudgetten. Met ingang van 2012 zou dit worden stopgezet. Omdat de rioolbudgetten op het huidige niveau toereikend zijn om de toekomstige onderhoudslasten te dekken, willen wij ook na 2012 de groenbudgetten op het huidige niveau (en de rioleringsbudgetten op het lagere niveau) handhaven. Daarmee kunnen wij in de komende jaren bomen, heesters, speelvoorzieningen en waterovers blijven vervangen. Indien deze dotatie niet wordt voortgezet dan is er de komende jaren geen geld voor vervanging van deze onderdelen.
Capaciteit Met het verminderen van de capaciteit wordt € 350.000 bezuinigd. Bij de inzet van capaciteit wordt prioriteit gegeven aan het toezicht houden op de uitvoering van het werk door de aannemers en het behouden van de huidige inzet op de kracht van de stad. We maken minder beleid en we standaardiseren de manier van omgaan met meldingen. We gaan daarbij meer uit van het beschikbaar stellen van informatie in plaats van maatwerk per melder. Ook zetten we in op kanaalsturing (meer via website en e-mail en minder via telefoon).
P a g i n a | 20
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Activiteitenkosten Bezuiniging formatie VTH Bezuiniging formatie afdeling Stedelijk beheer Bezuining formatie afdeling Projectontwikkeling Totaal
2012
2013
2014
2015
1.284 0 86
2.204 18 112
2.493 18 225
2.493 18 308
53
53
53
53
1.423
2.387
2.789
2.872
P a g i n a | 21
Milieu Portefeuillehouder: van ‘t Erve
Voorstellen Taakstelling Servicebureau Gemeenten Een deel van de milieutaken wordt uitgevoerd door het Servicebureau Gemeenten (SBG). Het Servicebureau Gemeenten krijgt een taakstelling van € 175.000. Dat betekent dat in de dienstverleningsovereenkomst ruim 2000 uur (ongeveer 13% van het totaal) wordt bezuinigd Over de precieze invulling hiervan wordt nog gesproken. Naar verwachting wordt de bezuiniging deels opgevangen door een terugloop in het aantal periodieke controles van bedrijven, nu voor veel bedrijven de vergunningplicht is komen te vervallen en kan worden volstaan met een melding. De bezuiniging wordt in drie jaar gerealiseerd. Budget Hoge Klei Voor het monitoren van en het treffen van kleinere beheersmaatregelen aan de voormalige zandwinput en vuilstort “De Hoge Klei” is een jaarlijks budget beschikbaar. Van dit budget wordt jaarlijks € 40.000 niet aangewend. Wij willen dit bedrag inzetten in het kader van de bezuinigingen. Met dit budget zouden we ook een (beperkte) voorziening kunnen treffen voor toekomstige vervangingsverplichtingen. Deze doen zich wellicht voor na een periode van omstreeks 35 jaar. Omvang en tijdstip zijn op dit moment niet in te schatten, daarom stellen wij voor de vervangingsverplichtingen te baseren op toekomstige monitoringsgegevens. ISV-3 en Wet Bodembescherming Tot en met 2014 ontvangen we incidentele middelen in het kader van het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV-3) en de Wet Bodembescherming. Wij stellen voor om per saldo in de jaren 2012-2014 een bedrag van € 450.000 incidenteel op deze budgetten te bezuinigen. Een structurele bezuiniging op deze incidentele budgetten is niet mogelijk. Het heeft wel ondermeer als consequentie dat een aantal bodemsaneringsprojecten niet zullen worden uitgevoerd. De activiteiten waartoe we ons uitdrukkelijk hebben verplicht richting het Ministerie van VROM (Masterplan en kansenkaart warmte/koude opslag, innovatieve saneringstechnieken en bodemkwaliteitskaart) zullen wel worden uitgevoerd. Formatie Afdeling Milieu In het Coalitieakkoord 2010-2014 vormt duurzaamheid een belangrijke ambitie. Voor het realiseren van deze ambitie is de inbreng en de inzet van onze inwoners, bedrijven en organisaties in de stad noodzakelijk. We zetten daarom onze capaciteit in op het stimuleren en ondersteunen van kansrijke initiatieven die door onze partners in de stad worden genomen. Met de samenvoeging van het team Samen Duurzaam en het team Educatie op het CNME bundelen we hiertoe de krachten en realiseren we tevens een reductie in de formatie. Daarnaast plaatsen we de meer specialistische en uitvoerende taken van de beleidsafdeling verder in regie om ons te kunnen richten op het signaleren en verzilveren van kansen voor een duurzame ontwikkeling van de stad, vanuit een integrale optiek en een brede milieukennis. Meer strategisch advies en minder uitvoering. We blijven onze wettelijke taken uitvoeren, maar er is minder capaciteit beschikbaar voor adviescapaciteit in projecten in het kader van Ruimtelijke Ordening. Op de formatiecapaciteit van de afdeling Milieu besparen we hiermee in totaal ruim € 300.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Service Bureau Gemeenten - taakstellend Budget Hoge Klei Incidentele bezuiniging Bezuinigen formatie afdeling Milieu Totaal
2012
2013
2014
2015
34
92
175
175
40
40
40
40
156
140
147
0
0
0
162
304
230
272
524
519
P a g i n a | 22
P a g i n a | 23
4.
Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
(bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
58.000
Netto flexibele lasten
43.700
Zoekrichting (125%)
6.800
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
0
0
0
0
514
1.394
2.021
2.521
0
95
180
180
31
116
116
116
317
583
953
953
2.488
2.843
2.843
2.843
3.350
5.031
6.113
6.613
Integratie Kwetsbare groepen Senioren Vrijwilligers Wijkwelzijn en wijkontwikkeling Zorg Totaal
Hoofdlijn programma Amersfoort is een jonge en vitale stad, zonder grote tekorten in zorg en welzijn. Dit willen wij graag zo houden. Tegelijkertijd is een omslag in denken en werken nodig om toenemende vraag naar en forse kostenstijging van zorg en welzijn te beteugelen. Dit kan in onze visie ook. Uitgaan van de kracht van de stad is voor ons geen holle kreet. Bewoners, organisaties en ondernemers nemen – al dan niet in georganiseerd verband – vaak op wijkniveau initiatieven om problemen op te lossen of nieuwe zaken tot stand te brengen. Waar nodig faciliteren we dat. Ook kwetsbare groepen doen mee. Niet de vraag welke beperking iemand heeft staat centraal, maar de vraag wat iemand wel kan. Wij schrijven niemand af; we zijn er van overtuigd dat iedereen – elk op zijn of haar niveau - kan bijdragen en participeren. Wij zijn ons bewust van de omvang van het pakket aan bezuinigingsmaatregelen dat wij voorleggen. Maar onze stad is vitaal en kan meer op eigen benen staan. Daarom hebben wij vertrouwen in de toekomst. Drie uitgangspunten zijn leidend voor de voorstellen op het gebied van zorg: 1. Geen verstrekkingen indien een voorziening als algemeen gebruikelijk beschouwd kan worden; 2. Inkomensafhankelijke bijdragen voor verstrekking van voorzieningen; 3. Ontzien van kwetsbare inwoners zonder draagkracht. Wij maken bijvoorbeeld bij senioren het onderscheid tussen kwetsbare senioren en de overgrote meerderheid van de senioren die het prima redden. Er wordt vaker aan die laatste groep een inkomensafhankelijke eigen bijdrage gevraagd en meer voorzieningen beschouwen we als algemeen gebruikelijk. Als je ouder wordt kun je verwachten dat aanpassingen aan de woning nodig zijn, zoals bijvoorbeeld trapliften. Senioren kunnen hierop anticiperen, door òf te sparen òf te verhuizen naar een appartement. Tegelijkertijd zullen wij senioren van 75 jaar en ouder niet meer herindiceren: dat scheelt deze inwoners (soms vervelende) onderzoeken en de gemeente administratieve rompslomp. Ook doen wij voorstellen om de bezuinigingen voor kwetsbare senioren te dempen. Voor de kwetsbare groep zonder draagkracht zetten we als dat nodig is de hardheidsclausule in om onbillijkheden te voorkomen die het gevolg zijn van de toepassing van bepalingen en voor situaties
P a g i n a | 24
waarin de verordeningen niet voorzien. De gelden die vrijkomen door te stoppen met gratis OV voor álle senioren zullen we voor de helft inzetten voor de verbetering van de positie van kwetsbare senioren zonder draagkracht (zie programma 8). Op het gebied van Zorg en Welzijn zijn veel organisaties en partners in de stad actief. Wij hebben aan deze experts gevraagd om zelf aan te geven waar door slimmer en efficiënter (samen) te werken financiële voordelen te behalen zijn. Op de maatschappelijke opvang is een aanzienlijke besparing mogelijk, mede door het succesvolle beleid van de afgelopen jaren. En ook met de vormgeving van voorschoolse voorzieningen en peuteropvang kunnen wij door slimmer organiseren veel geld besparen. Overigens hebben we, naast instellingen, ook volop van gedachten gewisseld met bewoners en cliëntenorganisaties om van dichtbij mogelijkheden en alternatieven te verkennen. Twee andere maatregelen zijn in zijn algemeenheid nog van belang voor de groep kwetsbare Amersfoorters. We zullen onze helpdesk Sociale Zekerheid actief inzetten om mensen te ondersteunen, zie ook bij programma 11. En we gaan zorgvuldig monitoren hoe het met onze kwetsbare inwoners gaat nadat de diverse maatregelen een jaar in werking zijn getreden, dus begin 2013. Dit is mede noodzakelijk omdat de doorwerking van veranderende rijksregelgeving nog onzeker is, zoals al eerder ter sprake kwam. Met onze keuzen snijden we zo min mogelijk in voorzieningen, activiteiten en interventies voor die mensen die het hard nodig hebben. Maar we stellen zeker ook maatregelen voor die mensen in hun dagelijks leven zullen raken en die mensen ook in hun portemonnee zullen voelen. Wij zijn ons bewust van de impact die maatregelen kunnen hebben. Met het bieden van een maatwerkvangnet en de inzet van een hardheidsclausule blijven we zorg bieden voor die mensen die het op eigen kracht (even) niet redden. Bij welzijn hebben we gekozen om “niet accommodaties maar activiteiten” als leidraad te nemen. Wij vinden activiteiten belangrijker dan stenen. Daarom hebben we in eerste instantie gekeken naar onze gebouwen: ons maatschappelijk vastgoed. Het is niet altijd nodig een eigen gebouw open te houden. We willen waar mogelijk gebruik maken van andere ruimtes in de stad (scholen, zorgcentra, speeltuinen of kerkgebouwen). Daarmee realiseren we een stevige besparing. In de tweede plaats willen we besparen door efficiency. Door slimmer samen te werken, door het werk anders te organiseren of vorm te geven zorgen we dat we de dingen niet dubbel op doen. En tot slot verwachten we ook meer van inwoners zelf. Inwoners in een kwetsbare positie kunnen echter op ons blijven rekenen.
Wij doen geen bezuinigingsvoorstellen voor integratie, waarvan het budget al eerder sterk is teruggebracht, en besparen met mate op vrijwilligerswerk en wijkontwikkeling. Wij kiezen er voor de voorgenomen bezuinigingen van rijkswege op inburgering niet te compenseren. Wanneer het rijk de benodigde wijzigingen op de Wet Inburgering heeft doorgevoerd wordt de inburgering gefinancierd door middel van een sociaal leenstelsel. Op basis van de huidige inzichten verwachten wij dan ook geen (financiële) mogelijkheden meer te hebben om inburgeraars actief te werven. We laten wel een beperkt budget voor integratie in stand. In het kader van het emancipatiebeleid LHBT (lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders) beperken we ons tot een bescheiden subsidie voor integratieactiviteiten. Al jarenlang leveren steeds meer Amersfoorters door vrijwilligerswerk op alle terreinen een belangrijke bijdrage aan onze stad. We verminderen het subsidiebudget voor de ondersteuning van vrijwilligers dan ook slechts met het bedrag dat gemiddeld jaarlijks niet wordt besteed. Wel willen wij anders omgaan met vrijwilligerswerk. Hiervoor werken wij een voorstel uit. Het accent komt meer te liggen op bemiddeling, deskundigheidsbevordering en begeliding van vrijwilligers. Dat kan gebeuren door de huidige drie organisaties, maar ook buiten deze organisaties neergelegd worden. We houden vast aan onze wijkgerichte wijze van werken. Wel besparen we op de maandelijkse Wijkberichten en op de buurtbudgetten. Het buurtbudget zal sowieso al fors verminderen door het wegvallen van de rijksbijdrage, waarmee in de afgelopen jaren al veel bewonersinitiatieven werden gerealiseerd. Mogelijk zullen we ook de bestedingsregels rond het buurtbudget nog eens tegen het licht houden.
P a g i n a | 25
Integratie Portefeuillehouder: van ‘t Erve
Voorstellen Wij doen geen bezuinigingsvoorstellen voor integratie. Vanaf 2006 tot en met 2011 hebben wij het budget dat specifiek bestemd was voor de bevordering van integratie stapsgewijs teruggebracht van € 1,0 miljoen in 2006 tot € 0,07 miljoen in 2011. Dit relatief lage budget houden wij beschikbaar om het beleid uit te voeren. De middelen zijn nodig om initiatieven te faciliteren en het netwerk van allochtone zelforganisaties sterk te houden en uit te bouwen. De prioriteit ligt bij het bestrijden van gebrekkige taalbeheersing en het tegengaan van voortijdige schooluitval. De nadruk komt meer en meer te liggen op het bevorderen van integratie door middel van participatie. Het bestrijden van gebrekkige taalbeheersing is des te nodiger omdat het Rijk de Inburgeringsbudgetten afbouwt tot 0 in 2014. Ondanks toename van acceptatie van LHBT-ers in de samenleving, heeft bijvoorbeeld tweederde van de jonge homoseksuelen ooit negatieve reacties gehad vanwege de seksuele voorkeur. Sinds 2008 zetten wij ons als koploper samen met het ministerie van OCW, andere koplopergemeenten en belangenorganisaties in op o.a. bespreekbaarheid en veiligheid. De minister heeft onlangs aangekondigd deze samenwerking te willen voortzetten. Vrijwilligersorganisaties Stichting Keiroze en de Werkgroep Homoseksualiteit Amersfoort (WHAM) werken met een beperkte subsidie actief aan zichtbaarheid en ondersteuning van LHBT-ers. Voortbouwend op de Visie Op Welzijnswerk heeft de WHAM hun accommodatie beschikbaar gesteld aan andere organisaties.
P a g i n a | 26
Kwetsbare groepen Portefeuillehouder: Boeve en Tigelaar
Voorstellen
Algemeen maatschappelijk werk Het Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) biedt professionele hulp aan mensen met psychosociale problemen, zoals bijvoorbeeld depressies, eenzaamheid, opvoedproblematiek, of verlies van werk. Het is een eerstelijnsvoorziening, die voor iedereen direct, zonder verwijzing, toegankelijk is. AMW wordt uitgevoerd door Beweging3.0 en is onder meer actief in scholen, zorgadviesteams, steunpunten huiselijk geweld, centra voor jeugd en gezin, veiligheidshuizen en integrale schuldhulpverlening. Het AMW geeft hulp aan cliënten, maar heeft tegelijk een verbindende rol in de keten en een coördinerende rol tussen organisaties onderling (huisarts, GGZ, onderwijs, politie). Voor het AMW worden nieuwe werkwijzen ontwikkeld om de hulpverlening aan te passen aan de vraag van de cliënt. Er zal meer in korte intensieve trajecten en meer collectief aangeboden worden om voldoende tijd en ruimte over te houden voor die cliënten die langduriger hulpverlening nodig hebben. Maatschappelijke opvang en verslavingszorg De Amersfoortse maatschappelijke opvang en verslavingszorg is succesvol. Overlast voor inwoners is afgenomen en cliënten van de opvang leven gezonder en stromen ook vaker uit de zorg. Deze sprong voorwaarts is te danken aan maatregelen die in de afgelopen collegeperiodes zijn genomen. Wij willen de goede resultaten zoveel mogelijk behouden, maar vinden het in relatie tot andere groepen in onze stad ongewenst om de maatschappelijke opvang niet bij de bezuinigingen te betrekken. Wij bereiden thans een voorstel voor om zowel de alcoholopvang (momenteel gevestigd aan de Kleine Haag) als de dag- en nachtopvang van Kwintes (momenteel gevestigd aan Smallepad en Arnhemse Weg) te vestigen in tijdelijke units in het Oliemolenkwartier. De doelgroepen blijven overigens wel gescheiden. We bezuinigen in totaal 1 miljoen euro op de maatschappelijke opvang en de verslavingszorg, waarvan 0,5 miljoen euro op huisvesting en bijbehorende personeelslasten. De andere € 0,5 miljoen willen we realiseren door het maken van afspraken met Agis over de inzet voor de doelgroep dan wel –in het uiterste geval- door het verminderen van interventies. Vanuit haar rol als zorgverzekeraar is Agis geïnteresseerd in preventie en betere afstemming tussen gemeentelijke en zorgverzekeraarsdoelen. Tenslotte halveren we de subsidiepost algemeen tbv Amersfoort Fr!s. We kunnen hiermee de succesvolle onderdelen van het project, met name de inzet van ouders, continueren.
Wijzigen vormgeving peuterwerk en VVE In Amersfoort streven wij naar toegankelijke voorschoolse voorzieningen die voldoen aan de wettelijke basiskwaliteitseisen en die voor elk kind die dat nodig heeft een voorschools educatief programma aanbiedt. Dit sluit naadloos aan bij de Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (OKE), waarbij gemeenten de verplichting hebben te voorzien in een 100% aanbod van voorschoolse educatie voor doelgroepkinderen (kinderen met een leerlinggewicht). Dit vraagt om een kwaliteitsslag en een extra investering. Het voorstel is de reguliere peuterspeelzalen af te schaffen en deels om te bouwen naar peuteropvang met een voorschools programma. Kinderen van werkende ouders komen hierdoor in aanmerking voor kinderopvangtoeslag, omdat de peuteropvang onder de Wet Kinderopvang valt. Dit betekent dat een deel van de exploitatie wordt opgebracht door het Rijk en niet door de gemeente. Ouders van een kind dat nu een peuterspeelzaal bezoekt, kunnen ook bij de peuteropvang terecht onder nagenoeg dezelfde condities. Als gemeente subsidiëren wij plekken voor niet-werkende ouders en gezinnen met één-verdieners die vallen binnen de doelgroep en vullen we de bijdrage aan van ouders met doelgroepkinderen die, vanwege hun inkomen, niet de maximale kinderopvangtoeslag ontvangen. Voor niet-doelgroepkinderen van niet-werkende ouders subsidiëren we een halve kindplaats (= 2 dagdelen). We verwachten 310 kinderen te kunnen bedienen binnen
P a g i n a | 27
deze laatste groep. Overigens betalen alle ouders, net als nu het geval is, in meer of mindere mate een ouderbijdrage. Dit voorstel betekent voor doelgroepkinderen een breder beschikbaar voorschools aanbod. Voor niet-doelgroepkinderen van niet-werkende ouders zal het aanbod beperkter zijn. Wij schatten echter, door de afnemende vraag de laatste jaren, dat dit niet resulteert in langere wachtlijsten. Andere vormgeving BSO+ De Buitenschoolse Opvang + is bedoeld om kinderen met een groot (gedrags-)probleem extra begeleiding buiten de school- en thuissituatie te bieden. De ouders worden bij de begeleiding betrokken. De huidige beschikbare plaatsen worden onvoldoende benut. We hebben ons lokaal jeugdbeleid met betrekking tot zorg en hulp voor kwetsbare kinderen en jongeren de laatste jaren verstevigd. We willen een andere vorm van zorg voor deze kinderen en hebben de betrokken organisaties gevraagd met een voorstel te komen. De zorg kan anders en slimmer georganiseerd worden.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Algemeen maatschappelijk werk Maatschappelijke opvang en verslavingszorg Wijzigen vormgeving peuterwerk en VVE* Andere vormgeving BSO+ Totaal
2012 160
2013 340
2014 527
2015 527
34
534
534
1.034
280
440
880
880
40
80
80
80
514
1.394
2.021
2.521
P a g i n a | 28
Senioren Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen Bezuinigingen seniorenwerk Voor de positie van kwetsbare senioren is door verschillende fracties aandacht gevraagd. Wij ondersteunen dit pleidooi. Wel zijn wij vanwege de bezuinigingsopgave gehouden daadwerkelijk onderscheid te maken tussen kwetsbare senioren en kwieke senioren. Initiatieven als ‘Zilveren Kracht’, maar ook 65+ uitzendbureau ‘Young Ones’ maken duidelijk dat gelukkig heel veel senioren in onze stad vitaal zijn. Over het onderscheid tussen kwetsbare senioren en vitale senioren hebben wij ook gesproken met de Seniorenraad en de ouderenbonden. Wij willen de rekening van de bezuinigingen niet neerleggen bij die senioren die zich in een kwetsbare positie bevinden. Verschillende voorstellen in de nota bezuinigingskader raken echter wel aan de belangen van niet kwetsbare senioren. Dat is ook onvermijdelijk: bezuinigingen raken veelal diegenen die ontvangen van de overheid. Diegenen die geen beroep doen op de overheid, kunnen ook niet gekort worden. Met ongewenste stapelingseffecten houden wij rekening. Voor met name vitale senioren geldt dat vaker een eigen bijdrage wordt gevraagd en wij meer voorzieningen als algemeen gebruikelijk beschouwen. Daar staat tegenover dat wij senioren van 75 jaar en ouder niet meer willen herindiceren. Dat scheelt deze groep vervelende indicatieonderzoeken en ons administratieve rompslomp. Bovendien willen wij de middelen die vrijgespeeld worden door te stoppen met gratis OV voor álle senioren gedeeltelijk inzetten voor de verbetering van de positie van kwetsbare senioren. Onder deze paragraaf valt alleen het ouderenwelzijnswerk. Conform de visie op Welzijn bezuinigen we vooral op de huisvestingslasten. We realiseren geen welzijnshuis in de Foortse Brug en brengen de subsidie op huisvestingslasten van het Pluspunt en Puntenburg terug. In Het Pluspunt, Puntenburg en De Drietand worden activiteiten georganiseerd voor ouderen. In elk van deze steunpunten zijn sociaal cultureel werkers belast met de organisatie daarvan. Een deel van de beschikbare uren voegen we toe aan het Ontwikkelteam Welzijn Ouderen, dat ondersteuning biedt in wijken aan senioren en zorg- en welzijnsorganisaties bij het ontwikkelen en aanbieden van activiteiten aan senioren. Op deze wijze kunnen we flexibel en afhankelijk van de vraag uren inzetten waar nodig. We brengen de subsidiepost Flankerend Ouderenbeleid met de helft terug. Deze subsidiepost is bedoeld voor incidentele activiteiten voor en door senioren. De subsidiepost wordt zelden volledig benut. Een deel van deze subsidiepost willen we wel beschikbaar houden om incidentele activiteiten mogelijk te kunnen blijven maken.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Bezuinigen seniorenwerk Totaal
2012 0
2013 95
2014 180
2015 180
0
95
180
180
P a g i n a | 29
Vrijwilligers Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen Bezuinigingen vrijwilligerswerk Steeds meer Amersfoorters leveren door middel van vrijwilligerswerk een belangrijke bijdrage aan onze stad. Sportclubs, ideële organisaties, vele instellingen en andere initiatieven zoals de Waterlijn kunnen niet bestaan zonder hun vrijwilligers. Wij zijn al onze vrijwilligers zeer erkentelijk voor hun inzet. Veel inzet door vrijwilligers komt zonder inzet vanuit het vrijwilligerswerk tot stand. Tegelijkertijd ondersteunt de gemeente Amersfoort de vrijwilligerswerkbemiddelaars Ravelijn, Matchpoint en Present al vele jaren. Uw raad heeft aangegeven de ondersteuning van het vrijwilligerswerk relatief te willen ontzien. We verminderen het subsidiebudget voor de ondersteuning van vrijwilligers met het bedrag dat gemiddeld jaarlijks niet wordt besteed. Wel willen wij anders omgaan met het vrijwilligerswerk. Hiervoor werken wij een voorstel uit. Het accent komt meer te liggen op bemiddeling, deskundigheidsbevordering en begeleiding van vrijwilligers. Dat kan gebeuren door de huidige drie organisaties, maar ook buiten deze organisaties worden georganiseerd. Matchpoint vragen we (nog) meer verbindingen tot stand te brengen tussen ‘maatschappelijke vraag’ en aanbod. Zo heeft Matchpoint succesvol een bedrijf gekoppeld aan het onderhoud van een natuurspeelplaats. Daarnaast vragen wij Matchpoint meer leerlingen te bemiddelen naar een maatschappelijke stage met minder middelen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
Bezuinigingen vrijwilligerswerk
31
116
116
116
Totaal
31
116
116
116
Bezuinigingsvoorstellen
P a g i n a | 30
Zorg Portefeuillehouder: Boeve Ons coalitieakkoord is glashelder over onze ambitie op zorg: “Gezondheid is zeker niet het resultaat van eigen keuze, zoals veel chronisch zieken en gehandicapten aan den lijve ondervinden. Wij laten deze kwetsbare inwoners niet vallen en blijven hun zelfstandige functioneren en deelname aan het maatschappelijk verkeer bevorderen. Gezond gedrag is wel een eigen keuze en ook eigen verantwoordelijkheid. Goede informatie en voorlichting is bij uitstek een taak voor scholen en voor de GGD. De vierde opgave van de WMO vormt het vangnet van voorzieningen en hulpmiddelen voor mensen die het écht nodig hebben. Wij zien vanuit het rijk nog grote, nieuwe veranderingen op ons af komen, waarbij zaken die vanuit de AWBZ (dus door het rijk) werden gefinancierd worden overgeheveld naar de WMO (die wordt betaald uit de gemeentekas). De toegang tot WMOvoorzieningen, tot jeugdzorg en tot AWBZ-zorg brengen wij in lijn met elkaar, om te voorkomen dat “mensen tussen wal en schip vallen”. Drie uitgangspunten zijn leidend voor de voorstellen: 1. Geen verstrekkingen als een voorziening als algemeen gebruikelijk beschouwd kan worden. 2. Inkomensafhankelijke toekenning en bijdragen voor de verstrekking van voorzieningen. 3. Ontzien van kwetsbare inwoners zonder draagkracht. Hiermee bedoelen wij het volgende: Ad 1. Verhuizen, je woning aanpassen en slechter trappen kunnen lopen is vaak inherent aan een volgende fase in de levensloop, daarmee voorzienbaar en vinden we daarom algemeen gebruikelijk. Diverse voorzieningen verstrekken wij daarom niet meer. Ad 2. Nu nog worden veel voorzieningen gelijkelijk verstrekt aan geïndiceerden. Wij vinden het billijk om geïndiceerden met een hoger inkomen meer te laten betalen voor diverse voorzieningen. Ook vinden wij dat een inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor diverse verstrekkingen gevraagd mag worden. Ad 3. Er kan worden afgeweken van de eerste twee uitgangspunten om te voorkomen dat inwoners die niet over voldoende draagkracht beschikken geconfronteerd worden met de gevolgen van stapelingseffecten en/of van specifieke omstandigheden waarmee zij te maken hebben. Wij zetten daarvoor een maatwerkvangnet in en kunnen een hardheidsclausule toepassen. Wij zijn ons bewust van de omvang van de bezuinigingen op zorg. Wij zijn echter ook gehouden om de grote kostenstijging van de zorg een halt toe te roepen door radicaal te hervormen. Iedereen gelijk behandelen en alle voorzieningen blijvend ter beschikking te stellen, kan niet meer. Door het toepassen van de drie uitgangspunten kunnen wij wel vasthouden aan onze centrale waarden verbondenheid, slagvaardigheid en duurzaamheid. De “Kanteling” in de WMO komt daarom op het juiste moment: vraaggericht werken bevordert de eigen kracht van onze inwoners én levert een bijdrage aan de bezuinigingen op zorg. De verzorgingsstaat, met een centrale rol voor de overheid, is verleden tijd. (Het bevorderen van) de eigen kracht van inwoners en onderlinge verbanden staat voortaan centraal. Het gaat niet langer om het leveren van voorzieningen, maar om de vraag hoe mensen hun leven zelfstandig kunnen organiseren. Voorstellen WMO: Leefvoorzieningen versoberen 1 Besparingen die geen/weinig effect hebben op het voorzieningenniveau: Aanbesteding hulpmiddelen In 2011 worden de hulpmiddelen opnieuw aanbesteed. Met een scherpe aanbesteding verwachten we met ingang van 2012 een besparing van 10% op de hulpmiddelen te kunnen realiseren.
P a g i n a | 31
75+ niet meer herindiceren Tot op heden worden indicaties voor een bepaalde periode afgegeven, ook als we weten dat de hulpvraag zal blijven bestaan. Voor een bepaalde groep (75+) gaan we er vanuit dat er geen verbetering in de leefsituatie wordt verwacht; de indicatie laten we doorlopen om nodeloze herindicaties en administratieve rompslomp te voorkomen. Efficiency bedrijfsvoering SbG Het SbG gaat werkprocessen effectiever en efficiënter inrichten. Dit dient een taakstellende bezuiniging van €200.000 mogelijk te maken.
WMO: leefvoorzieningen versoberen 2 Eigen bijdrage vervoersvoorzieningen en woningaanpassingen Voor alle vervoersvoorzieningen (behalve voor rolstoelen die vallen onder zorgverzekeringen) en woningaanpassingen voeren we een inkomensafhankelijke eigen bijdrage in. Leges heffen. We stellen voor om de leges op het verstrekken van de gehandicaptenparkeerkaart voor 100% door te berekenen aan de cliënt. Hiermee vervalt de bijdrage vanuit de Wmo. Voorzieningen worden verstrekt op basis van een indicatiebesluit. Aan het nemen van dit besluit zijn kosten verbonden. Net als voor het aanvragen van een paspoort of rijbewijs stellen wij voor om legeskosten voor het aanvragen van een Wmo-voorziening in rekening te brengen. WMO: leefvoorzieningen versoberen 3 Algemeen gebruikelijke beschouwen Verhuizen, je woning aanpassen en slechter trappen kunnen lopen is vaak inherent aan een volgende fase in de levensloop en daarmee voorzienbaar. We vergoeden verhuiskosten, woningaanpassingen tot ongeveer € 6.800 en trapliften - die in relatie tot de leeftijd van de cliënt voorzienbaar zijn - niet meer. Tevens beschouwen we diverse onderhoudsbijdragen (voor rolstoelen, vervoersvoorzieningen en dergelijke) en de verzekering voor de scootmobiel als eigen verantwoordelijkheid van de gebruiker. Deze vergoeden we niet meer. Inkomensgrens invoeren We voeren een inkomensgrens in voor de Hulp bij het Huishouden categorie 1. De hoofdmoot van deze categorie is schoonmaken. We beschouwen schoonmaakdiensten in principe voor huishoudens boven 1,5 keer bijstandsniveau als algemeen gebruikelijk (afhankelijk van specifieke omstandigheden in een huishouden kan de draagkracht van een huishouden aanleiding zijn voor het toepassen van de hardheidsclausule). WMO: Subsidieregelingen Deze post behelst een aantal voormalige AWBZ-subsidieregelingen die met de invoering van de Wmo zijn overgegaan naar de gemeenten. We willen de subsidie voor de GGZ-preventie afbouwen; de subsidie voor informatie- en advies (Reijer ter Burgh) is ondergebracht bij de voormalige AWBZpakketmaatregel, conform Raadsvoorstel. Algemene gezondheidszorg Afschaffen maatwerk Jeugdgezondheidszorg. Met een efficiëntere inzet van de JGZ is er minder maatwerk nodig. Door te differentiëren in het aantal contactmomenten is er minder overbodige inzet voor kinderen waar het goed mee gaat en meer tijd voor risicokinderen. Afschaffen kleine subsidies De subsidie aan de VBOK schaffen we af. De EHBO-vereniging heeft zelf aangegeven geen subsidie meer te zullen aanvragen.
P a g i n a | 32
Besparen uitvoeringskosten Op de uitvoeringskosten, waaronder de beleidscapaciteit, besparen we op de programma’s Zorg en Welzijn, Onderwijs en Cultuur gezamenlijk een bedrag van € 710.000 structureel. Dit is als volgt toegedeeld; Zorg en Welzijn: € 410.000, Onderwijs: € 200.000 en Cultuur: € 100.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
WMO: Leefvoorzieningen versoberen 1
300
450
450
450
WMO: Leefvoorzieningen versoberen 2
700
700
700
700
WMO: Leefvoorzieningen versoberen 3
785
785
785
785
WMO: Subsidieregelingen
150
150
150
150
Algemene gezondheidszorg
348
348
348
348
Besparen uitvoeringskosten
205
410
410
410
2.488
2.843
2.843
2.843
Bezuinigingsvoorstellen
Totaal
P a g i n a | 33
Wijkwelzijn en wijkontwikkeling Portefeuillehouder: Boeve en Tigelaar De visie op welzijnswerk ‘Welzijn in Amersfoort’ is als uitgangspunt gehanteerd voor de bezuinigingsvoorstellen. Accomodatieloos welzijnswerk, de inzet van sociaal werkers en jongerencoaches worden de toekomst. Wij willen op wijkniveau gaan experimenteren met ‘sociaal aanbesteden’, waarmee wij bedoelen dat de behoefte en de mogelijkheden van inwoners in wijken leidend is voor de inzet die formele én informele organisaties - al dan niet samen - leveren. Welzijns- en jongerenwerk moet niet langer zorgen vóór inwoners, maar zorgen dát inwoners zelf verder kunnen.
Voorstellen Andere vormgeving buurtwerk en accomodatiebeleid In lijn met de visie op welzijnswerk, willen wij geen wijkaccomodaties subsidiëren, maar activiteiten. Stichting Welzijn Amersfoort wordt ‘accommodatieloos’. Wij nemen de uitwerking van de visie op welzijnswerk weer ter hand. Uitgangspunt is dat in elke wijk inwoners elkaar kunnen ontmoeten en dat welzijnsactiviteiten georganiseerd kunnen worden. Wij richten daarvoor een ‘maatschappelijk vastgoedmakelpunt’ in, met mogelijk een digitaal reserveringssysteem. Onder het motto anders, beter, slimmer bezuinigen we daarmee allereerst fors op ‘de stenen’. Een quick scan van de wijken bevestigt de conclusie dat er genoeg vastgoed in de wijken is om ontmoetingsplekken en welzijnsactiviteiten in onder te brengen. Op basis van deze quick scan is een voorlopige fasering opgesteld voor het sluiten van de wijkaccommodaties. Deze fasering maakt het mogelijk om de bezuinigingen te realiseren in de periode 2012-2015. Het spreekt voor zich dat de gemeente hiervoor de medewerking van andere partijen nodig heeft. Per wijk zullen de opties om het anders, beter en slimmer te doen verschillen. Dit vergt maatwerk en een duidelijke procescoördinatie per wijk. Daarin zien wij een rol voor de SWA. Onder hetzelfde motto verdwijnt ook het klassieke opbouwwerk. We willen investeren in ‘sociaal werkers’ die flexibel inzetbaar zijn, gericht op het versterken van de eigen kracht van de bewoners. Ze initiëren, makelen, bemiddelen en verbinden. Ruimte wordt geboden aan initiatiefrijke inwoners en organisaties. Kwetsbare inwoners kunnen rekenen op activerende inzet van de sociaal werkers. Wij vinden een reductie in inzet passend bij de nieuwe rol. Ook dit levert een bijdrage aan de bezuinigingen. Stoppen kleine structurele subsidies Het voorstel betreft het stoppen van kleine structurele subsidies (<€ 5.000) aan vijf instellingen: St.Jonge onderzoekers, St.Harlekijn, St.Culturele Commissie Hooglanderveen, Technika 10 Keistad en Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie IVN . Deze instellingen voeren activiteiten uit die we niet tot onze kerntaken rekenen. De instellingen worden in staat geacht de beëindiging van de subsidies op te vangen door een andere wijze van financiering. Andere vormgeving jongerenwerk We stellen de vorming van een jongerenpool voor waarin het jongerenwerk en de combinatiefuncties worden ondergebracht. Het betekent een groter en beter bereik van de jeugd doordat de zogenoemde jongerencoaches in de jongerenpool eenduidig signaleren, analyseren, doorverwijzen of interveniëren. De jongerencoach vanuit sport blijft de huidige functie van sportbuurtwerker vervullen maar krijgt er een signalerende en doorverwijzende rol bij. Naast de kwaliteitsslag, kunnen we door het ‘omzetten’ van de jongerenwerkers naar combinatiefunctionarissen (lees: jongerencoaches) het aantal combinatiefunctionarissen behouden. Leefbaarheidsbudgetten Voorgesteld wordt om de leefbaarheidsbudgetten, beter bekend onder de titel Buurtbudgetten, te korten met 55.000 euro. Het resterend bedrag is 300.000 (2 euro per inwoner). De bezuiniging op het buurtbudget is relatief omvangrijk, omdat het Rijk eveneens haar rijksbijdrage van 2.5 ton terugtrekt. We achten deze bezuiniging echter verantwoord omdat er de afgelopen jaren al veel bewonersinitiatieven zijn gerealiseerd en we dus toe kunnen met een tandje minder. We behouden
P a g i n a | 34
nog wel ruimte voor initiatieven. In het kader van de bezuinigingen op de buurtbudgetten onderzoeken we – in overleg met bewoners – of we de spelregels moeten veranderen.
Programmakosten Wijkontwikkeling Voorgesteld wordt om de Programmakosten Wijkontwikkeling te verminderen met €55.000 (een korting van 25%). Het betekent dat we stoppen met de maandelijkse Wijkberichten (kosten: €20.000) en dat we minder stimuleringsbudget hebben. Het resterend budget gebruiken we de eigen kracht van bewoners en ondernemers te faciliteren en om andere partijen te stimuleren om samen investeringen in de wijken te doen, op het moment dat een probleem of kans voordoet.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
200
370
740
740
Stoppen kleine structurele subsidies
7
13
13
13
Andere vormgeving jongerenwerk
0
90
90
90
Leefbaarheidsbudgetten
55
55
55
55
Programmakosten Wijkontwikkeling
55
55
55
55
317
583
953
953
Bezuinigingsvoorstellen Andere vormgeving buurtwerk
Totaal
P a g i n a | 35
5.
Onderwijs
(bedragen x € 1.000) Omvang - Totaal lasten
26.500
- Netto flexibele lasten
11.800
Zoekrichting (125%)
1.900
Realisatie
2012
2013
2014
2015
- Onderwijsbeleid
691
791
791
791
- Onderwijsvoorzieningen
540
787
787
787
1.231
1.578
1.578
1.578
Totaal
Hoofdlijn programma Een groot deel van het programma onderwijs gaat over de uitvoering van wettelijke taken en regelingen, zoals de Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie, de leerplichtwet en de Wet Uitval Leerlingenzorg. De Onderwijsvoorzieningen betreffen de wettelijke taken rond onderwijshuisvesting in het kader van de Wet op het Primair Onderwijs en de Wet op het Voortgezet Onderwijs. Vanzelfsprekend blijven we deze wettelijke taken uitvoeren en financieren. Onze focus op het gebied van onderwijsbeleid blijft: kinderen en jongeren laten doorleren totdat zij een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt hebben behaald. Dat betekent dat wij onverminderd inzetten op voorschoolse educatie, het voorkomen van voortijdig schooluitval, de (samenwerking in) ABC-scholen en de verbinding arbeidsmarkt en onderwijs. Om de bezuinigingen te kunnen realiseren, kiezen we voor slimmer samenwerken en daarnaast voor het versoberen of afschaffen van een aantal dure regelingen en activiteiten, waarvoor wij meer eigen (financiële) inzet van burgers vragen. Voor het voorkomen en bestrijden van achterstanden bij jongeren willen we het jeugdbeleid en het onderwijsbeleid meer aan elkaar koppelen. De voorschoolse educatie willen we, in samenwerking met kinderdagverblijven, op een andere manier gaan aanbieden (zie programma 4). Het schoolzwemmen wordt aangepast naar zwemgym, zie daarvoor de tekst bij ‘onderwijsvoorzieningen’. Eén en ander zal met o.a. de scholen, ouders en de SRO worden uitgewerkt. De VNG adviseert gemeenten voor het leerlingenvervoer de wettelijke grens van zes kilometer voor de afstand woning-school te hanteren. Deze grens bepaalt of aanspraak gemaakt kan worden op leerlingenvervoer. Wij hanteren voor het speciaal onderwijs momenteel een grens die (ver) daaronder ligt, namelijk 500 meter. Vanaf het schooljaar 2012-2013 willen wij dit aanpassen aan de VNG-norm. Deze aanpassing geldt niet voor leerlingen die wegens lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke beperkingen op ander dan openbaar vervoer zijn aangewezen (art. 4 Wet Primair Onderwijs en Wet Expertisecentrum). Een gedragstoornis valt echter niet onder deze beperkingen en daarmee kunnen kinderen met een gedragsstoornis binnen de 6-kilometergrens geen aanspraak maken op leerling-vervoer. Voor onbillijke situaties biedt een hardheidsclausule de mogelijkheid om af te wijken. Omdat het Rijk heeft bepaald dat het primair onderwijs meer tijd moet besteden aan het taal- en rekenonderwijs passen wij het gemeentelijk beleid aan en zetten wij een deel van de subsidie voor taalbeleid stop. Daarentegen investeren we wel in de zogenoemde schoolbibliotheek (zie programma 9).
P a g i n a | 36
Onderwijsbeleid Portefeuillehouder: Tigelaar
Voorstellen Bijstellen budget ABC-scholen Het voorstel is het loslaten van het streven om in elke wijk een ABC-school (samenwerkingsconcept) te realiseren. We kiezen voor kwalitatief goede ABC-scholen in die wijken waar behoefte en voldoende draagvlak is. Afhankelijk van het niveau van samenwerken wordt de vorm van het ABCsamenwerkingsconcept gekozen. Met betrekking tot de aansturing wordt een kwaliteitsslag gemaakt door de aanstelling van een stedelijk projectleider. Stopzetten subsidie leerlingwijkraden De leerlingwijkraden kunnen vanaf 2012 uit de middelen die beschikbaar zijn voor ABC-activiteiten worden gefinancierd. Stopzetten subsidie wereldscholen Wereldscholen biedt leerlingen van basisscholen een uitwisselingstraject waarin ontmoetingen tussen kinderen van verschillende achtergronden centraal staan. Negen scholen doen mee. Het schooljaar 2010-2011 is erop gericht het project in te bedden in de reguliere activiteiten van de betrokken scholen. De huidige subsidie hoeft daarom niet meer beschikbaar te blijven. Stopzetten deel subsidie taalbeleid Wij stellen voor om taalbeleid niet meer als aandachtspunt binnen het gemeentelijk onderwijsbeleid (voor het primair onderwijs) op te nemen. Het Rijk heeft bepaald dat scholen voor primair onderwijs meer tijd en aandacht dienen te besteden aan het taal- en rekenonderwijs. Hierdoor ontstaat een extra impuls voor taalbeleid vanuit de scholen zelf. Andere financiering loketfunctie Centrum Jeugd en Gezin De loketfunctie van het Centrum voor Jeugd en Gezin financierden we tot nu toe vanuit de onderwijsmiddelen. Het voorstel is om dit vanaf 2012 te financieren uit de Brede Doeluitkering Jeugd van het Rijk. Stopzetten subsidie vormingsonderwijs De Volksuniversiteit biedt cursussen voor algemene vorming aan voor volwassenen. De huidige subisidie bedraagt een klein deel (ca. 15%) van hun totale begroting. We stellen voor deze subsidie te beëindigen. Wij zijn van mening dat het vervallen van de subsidie door de instelling kan worden opgevangen. Besparen uitvoeringskosten Op de uitvoeringskosten, waaronder de beleidscapaciteit, besparen we op de programma’s Zorg en Welzijn, Onderwijs en Cultuur gezamenlijk een bedrag van € 710.000 structureel. Dit is als volgt toegedeeld: Zorg en Welzijn: € 410.000, Onderwijs: € 200.000 en Cultuur: € 100.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Bijstellen budget ABC-scholen Stopzetten subsidie leerlingwijkraden Stopzetten subsidie Wereldscholen Stopzetten deel subsidie taalbeleid Andere financiering Loketfunctie Centrum Jeugd en Gezin Subsidie vormingsonderwijs Besparen uitvoeringskosten Totaal
2012 144 17 23 50 338 19 100 691
2013 144 17 23 50 338 19 200 791
2014 144 17 23 50 338 19 200 791
2015 144 17 23 50 338 19 200 791
P a g i n a | 37
Onderwijsvoorzieningen Portefeuillehouder: Tigelaar
Voorstellen
Van het afschaffen van schoolzwemmen naar bezuinigen door het bieden van zwemgym Nadat onze eerste gedachten uitgingen naar het afschaffen van schoolzwemmen met ingang van het schooljaar 2012-2013 hebben wij in overleg met SRO een alternatief bezuinigingsvoorstel uitgewerkt. Het nettobedrag dat bezuinigd zou kunnen worden met het afschaffen van het schoolzwemmen, woog niet voldoende op tegen de financiële consequenties hiervan, namelijk de bedragen gemoeid met de compensatie van de uitverdieneffecten. Hierbij moet gedacht worden aan het bieden van een vangnet voor kinderen zonder zwemdiploma die binnen het Amersfoortse minimabeleid vallen, de compensatie van het nadelige saldo voor de exploitatie van de zwembaden, de toename van gymuren die geboden moesten worden en de frictiekosten bij de SRO. In dit voorstel wordt met ingang van het schooljaar 2012-2013 zwemgym aangeboden aan kinderen van groep 5 van alle basisscholen gedurende 32 weken van het leerjaar. Hiermee vervalt dan voor deze kinderen een keer per week de gymles. Zo behouden alle leerlingen van de basisscholen twee bewegingsmomenten per week en is de structuur van het bewegingsonderwijs voor alle leerlingen in Amersfoort gelijk. De kinderen met een zwemdiploma krijgen zwemgym. Het programma zal in samenwerking met de zwemverenigingen worden opgesteld. De kinderen die nog niet in het bezit zijn van een zwemdiploma zullen zwemgym in de vorm van intensieve zwemlessen door instructeurs volgen. Als kinderen gedurende het zwemgym-jaar het zwemdiploma niet behalen kunnen zij instromen in het reguliere zwemlesprogramma van de SRO-zwembaden. SRO geeft aan de deelnemers een diplomagarantie af. Het realiseren van dit voorstel vraagt wel een verhoging van de vrijwillige bijdrage voor het vervoer tussen school en zwembad en een 100% betalingsbereidheid (dit met uitzondering van gezinnen zonder draagkracht). Met dit voorstel stijgen de inkomsten van de vrijwillige bijdrage aan het vervoer van en naar het zwembad, wordt bespaard op de instructiekosten en op de kosten voor bewegingsonderwijs gymlokalen en sporthallen, en kunnen we gefaseerd vanaf 2012 een bezuiniging realiseren van 237.000. Het voorstel behoeft nog wel nadere uitwerking met ouders, scholen en SRO. Aanpassen kilometergrens leerlingenvervoer De VNG adviseert gemeenten voor het leerlingenvervoer de wettelijke grens van zes kilometer voor de afstand woning-school te hanteren. Deze grens bepaalt waarop aanspraak gemaakt kan worden op het leerlingenvervoer. Wij hanteren voor het speciaal onderwijs op dit moment een grens die (ver) daaronder ligt, namelijk 500 meter. Vanaf het schooljaar 2012-2013 willen wij dit gaan aanpassen aan de VNG-norm. Deze aanpassing geldt niet voor leerlingen die wegens hun lichamelijke, verstandelijke of zintuigelijke beperkingen op ander vervoer dan openbaar vervoer zijn aangewezen (artikel 4 Wet Primair Onderwijs en Wet Expertisecentrum). Een gedragstoornis valt echter niet onder deze beperkingen en daarmee kunnen kinderen met een gedragsstoornis binnen de kilometergrens geen aanspraak maken op leerlingvervoer. Voor deze en andere leerlingen die tussen ‘wal en schip’ dreigen te vallen biedt echter de hardheidsclausule de mogelijkheid om af te wijken. Exploitatielasten groot-stedelijke voorzieningen Dit betreft het schrappen van de ophogingreeks exploitatielasten grootstedelijke voorzieningen in verband met de groei van de stad. Dit betreft een onderdeel van de in de nota Bezuinigingskader opgenomen reeds ingevulde bezuinigingsmaatregelen van € 2 miljoen.
P a g i n a | 38
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
Zwemgym
80
237
237
237
Aanpassen kilometergrens leerlingenvervoer
60
150
150
150
Exploitatielasten groot stedelijke voorzieningen
400
400
400
400
Totaal
540
787
787
787
Bezuinigingsvoorstellen
P a g i n a | 39
6.
Sport
(bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
9.000
Netto flexibele lasten
6.500
Zoekrichting (125%)
1.000
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
49
470
600
600
49
470
600
600
Sport Totaal
Hoofdlijn programma Sporten en bewegen is belangrijk omdat het een positief effect heeft op de gezondheid. Sport kan ook een bindmiddel zijn in de buurt doordat mensen lid zijn van hun favoriete club of op een andere manier gezamenlijk bewegen. En sport is het middelpunt van een uitgebreid verenigingsleven waarin vele vrijwilligers actief zijn. Vanuit de gedachte dat sporten je gezond houdt, willen we in het kader van “jong geleerd, oud gedaan”, met name de jongeren blijven stimuleren om te sporten en te bewegen. Dit sluit goed aan bij ons voorstel om het schoolzwemmen te veranderen in zwemgym (zie programma 5). We willen verder de activiteiten voor ouderen die de SRO voor ons uitvoert in stand houden voor 70plussers, die gelet op hun hoge leeftijd soms weinig alternatieven hebben om te bewegen. Sporten in clubverband is voor hen belangrijk om sociaal isolement te voorkomen. Het sluiten dan wel terugbrengen van het kwaliteitsniveau van beheer en exploitatie van accommodaties is voor ons geen optie. Amersfoort is een jonge, groeiende stad en wij willen de faciliteiten bieden die daar bij horen. Het huidige niveau van beheer is goed, maar kent weinig overdaad waarin makkelijk kan worden gesneden. Wel kan er een efficiencyslag bij de SRO worden gemaakt. De bijdragen van verenigingen voor buitensportaccommodaties ligt lager dan het landelijk gemiddelde. Ook is er enige scheefgroei ten opzichte van de bijdragen voor binnensportaccommodatie. Door middel van een beperkte verhoging van de lidmaatschapskosten wordt een en ander meer in lijn met elkaar gebracht. In het coalitieakkoord hebben wij aangegeven dat wij de wachtlijsten willen terugdringen. We kiezen er daarom voor om een fors deel van de bezuinigingen weer in de sport terug te investeren. Daarmee worden niet alle wachtlijsten in 2012 opgelost, maar we kunnen er dan wel een begin mee maken. Hoewel de sportdeelname in Amersfoort relatief hoog is, willen wij nog meer mensen stimuleren om te gaan sporten en bewegen. Dit kan in verenigingsverband maar het kan ook individueel. Om te gaan fietsen, joggen of wandelen zijn geen of weinig investeringen van de gemeente nodig. Wel kunnen we mensen een steuntje in de rug geven via passende activiteiten, bijvoorbeeld voor kinderen met overgewicht. Daarom willen we ook de wijksport in stand houden. Elders moet dan wel worden bezuinigd: een aantal subsidies in het kader van sportstimulering zetten we stop of verminderen we. De subsidie voor etnische groepen zetten we bijvoorbeeld stop en de subsidie voor seniorensport verminderen we. Verenigingen en scholen zouden meer verantwoordelijkheid kunnen nemen voor het gezamenlijk stimuleren van bewegen. Gemeentelijke sportaccommodaties moeten onder schooltijd maar vooral ook direct na schooltijd gebruikt kunnen worden door scholieren. Daarom willen we subsidiebudgetten voor schoolsport en verenigingsondersteuning samenvoegen en inzetten voor het bewegen buiten schooltijden.
P a g i n a | 40
We richten ons op meer efficiency bij SRO en bij sportstimulering een focus op activiteiten voor jongeren, 70plussers en op (nog) niet sportende Amersfoorters. Ook willen we scholen en verenigingen stimuleren om gemeentelijke sportvoorzieningen beter te benutten. Een substantieel deel van de bezuinigingen wordt weer geïnvesteerd in het verminderen van de wachtlijsten.
P a g i n a | 41
Sport Portefeuillehouder: Buijtelaar
Voorstellen
Herschikking sportstimuleringsactiviteiten / subsidieregelingen Een aantal subsidies gaan wij gefaseerd stopzetten of verminderen: etnische groepen, seniorensport, incidentele subsidies, regeling sporttechnisch jeugdkader en sportdeelname. Ook gaan wij de regeling schoolsport gefaseerd ombouwen en combineren met verenigingsondersteuning. Bij seniorensport verminderen we de subsidie maar kunnen wij met de subsidie de activiteiten voor 70plussers (ongeveer de helft van het huidige aantal deelnemers) voortzetten. Deze groep ouderen zal vanwege de hoge leeftijd vanuit zichzelf minder geneigd zijn te gaan bewegen en daarbij is het juist ook voor deze groep belangrijk om niet in een sociaal isolement te geraken. De overige groep ouderen kan naar onze mening ook goed gebruik maken van het “gewone” sport- en bewegingsaanbod van Amersfoort. Wandelen en fietsen blijven ook voor deze groep goedkope en eenvoudige opties om in beweging te blijven. Een separaat aanbod voor etnische groepen achten wij niet langer noodzakelijk. Het reguliere wijksportaanbod biedt in samenwerking met het jongerenwerk voldoende mogelijkheden. Van de verschillende subsidieregelingen is de regeling ‘sporttechnisch jeugdkader’, naast die voor de 1/3e regeling, de grootste. De regeling ‘sporttechnisch jeugdkader’ is in de jaren tachtig gestart als tijdelijke impuls voor de verenigingen ten behoeve van het inzetten van gekwalificeerd kader. Inmiddels beschikken vrijwel alle sportverenigingen over gekwalificeerd (gediplomeerd) kader en mag verwacht worden dat zij de verantwoordelijkheid hiervoor verder kunnen dragen. Deze regeling zullen we daarom gefaseerd afbouwen. Efficienytaakstelling SRO en verhoging verhuuropbrengsten Naar aanleiding o.a. van de uitkomsten van een uitgevoerde audit bij SRO, is meer inzicht verkregen in de mogelijk te behalen efficiencyvoordelen in de bedrijfsvoering bij het beheer en de exploitatie van de gemeentelijke binnen- en buitensportvoorzieningen. Tevens kan de horeca in sporthallen en zalen anders worden georganiseerd, waardoor ook efficiencywinst behaald kan worden. De tarieven voor de buitensportaccommodaties kunnen worden verhoogd en meer gelijk worden getrokken met de binnensportaccommodaties, waardoor extra opbrengsten worden gegenereerd. Optimalisatie sportaccommodaties/wegwerken wachtlijsten Wij willen een flink deel van de bezuinigingen in de sport opnieuw in de sport investeren. Daarom willen wij structureel € 400.000 reserveren voor het wegwerken van de wachtlijsten, door middel van intensivering (van gras naar kunstgras), het realiseren van extra velden (lange termijn) en daarnaast het optimaliseren van bestaande accommodaties en het oplossen van knelpunten daarin.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Herschikking sportstimuleringsactiviteiten / subsidieregelingen Efficiency SRO en verhoging huuropbrengst Geld voor wegwerken wachtlijsten in sport Totaal
2012
2013
2014
2015
332
529
529
529
117 -400 49
341 -400 470
471 -400 600
471 -400 600
P a g i n a | 42
P a g i n a | 43
7.
Ruimtelijke ontwikkeling
(Bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
49.200
Netto flexibele lasten
1.600
Zoekrichting (125%)
300
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
0
0
0
0
Grondexploitaties
18
18
18
18
Ruimtelijke ontwikkeling
95
126
167
72
113
144
185
90
Groene stad
Totaal
Hoofdlijn programma Er gaat veel geld om in groenontwikkeling en in ruimtelijke projecten, maar dat is vooral (eenmalig) investeringsgeld, vaak grotendeels van derden, en nauwelijks structureel budget waarop bezuinigd kan worden. Structureel budget betreft de ambtelijke capaciteit en de Groene Saldoregeling die beide in de bezuinigingen zijn meegenomen. Uitgangspunten zijn: blijven voldoen aan wettelijke taken zoals de herziening van onze bestemmingsplannen, het inzetten op kwaliteit van de bebouwde omgeving en het consequent doorberekenen van ambtelijke kosten bij begeleiding van bouwinitiatieven. Wij snijden slechts beperkt in ambtelijke capaciteit om ervaring en deskundigheid vast te houden, nodig om een kwalitatieve ruimtelijke ontwikkeling te waarborgen. Het werkveld van ruimtelijke ontwikkeling bestaat voor een groot deel uit wettelijke taken. Deze blijven wij vanzelfsprekend uitvoeren. De herziening van bestemmingsplannen heeft voor ons prioriteit. Naast wettelijke taken werken we aan een groot aantal ruimtelijke projecten (100 +). Daarbij moet de ruimtelijke samenhang, kwaliteit en eigenheid van Amersfoort op peil blijven. We snijden daarom op dit punt niet in de ambtelijke capaciteit. Wel hanteren wij waar mogelijk het profijtbeginsel. Dat betekent dat de kosten van ruimtelijke ontwikkelingen worden betaald door de initiatiefnemer. Ook de kosten van een haalbaarheidstoets en planschades komen voor rekening van de initiatiefnemer. Bij de ontwikkeling, verkoop van strategisch vastgoed gaan wij uit van de potentiële marktwaarde. De kosten van een maatschappelijke invulling komen voor rekening van de initiatiefnemer. Ook kiezen wij voor besparing op de Groene Saldoregeling, het budget voor landschapscoördinatie en personele deelname aan externe overlegstructuren.
P a g i n a | 44
Ruimtelijke ontwikkeling Portefeuillehouder: Barendregt
Voorstellen Groene Saldoregeling In opdracht van de gemeenteraad is de Groene Saldo Regeling ontwikkeld en toegepast als pilot in het Europese project VALUE bij de herontwikkeling van het Euterpeplein en de planontwikkeling Randenbroek Zuid. De gemeentelijke bijdrage van € 25.000 jaarlijks is tot en met 2013 ook als cofinanciering ingebracht in het Europese project VALUE. Met ingang van 2014 valt het budget voor ontwikkeling en implementatie van de Groene Saldo Regeling vrij. Daarmee kan een bezuiniging van € 25.000 per jaar worden gerealiseerd. Landschapscoördinatie / Subsdie Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei Op basis van bestuurlijke afspraken met de provincies Gelderland, Utrecht en de andere gemeentes in de Gelderse Vallei verstrekken wij uit ons budget voor landschapscoördinatie een structurele subsidie van € 16.000,- per jaar aan Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei (SVGV) voor uitvoering van het Reconstructieplan Gelderse Vallei & Eemland. De subsidiering c.q. uitvoering van projecten van de SVGV is gekoppeld aan de huidige looptijd van de Agenda Vitaal Platteland (AVP) van de provincie Utrecht tot 2014. Continuering van de activiteiten van de stichting ná 2013 is nog niet bepaald. Wij stellen voor om het jaar 2012 en 2013 te beschouwen als overbruggingsjaren om zo tot ordentelijke afbouw van deze subsidieverplichting voor de gemeente Amersfoort te komen met ingang van 2014, parallel aan beëindiging van de AVP-periode. Daarmee wordt een bezuiniging van € 16.000 gerealiseerd per 2014. Deelname externe overlegstructuren Er vinden op ruimtelijk strategisch niveau regionaal diverse externe overlegvormen plaats, zoals BOMIRT, NV Utrecht, regio Amersfoort overleg, Flits, project VERDER en vanuit het programma Groene Stad voor de regionale groene projecten (Grebbelinie, Heuvelrug, Nationaal landschap). Wij willen de deelname aan diverse overlegstructuren stopzetten en de capaciteit hiervoor beperken Daarmee wordt een bezuiniging van € 31.000 gerealiseerd met ingang van 2013. Met uitzondering van formele procedures betekent dit dat op ruimtelijk strategisch niveau nauwelijks personele capaciteit ingezet wordt op provinciale en regionale belangenbehartiging. Alleen op bestuurlijk niveau zal aan overleggen op bovengenoemde onderwerpen deel worden genomen. ISV-3 Centrumontwikkelingen Tot en met 2014 ontvangt de gemeente Amersfoort middelen van het rijk vanuit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV-3). Deze middelen worden met name ingezet voor centrumontwikkelingen. Door versobering van de projecten kunnen we in de periode 2012 tot en met 2014 € 285.000 incidenteel besparen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Ruimtelijke ontwikkeling en Groene stad ISV-3 Centrumontwikkelingen en Amersfoort Vernieuwt Totaal
2012
2013
2014
2015
0
31
72
72
95
95
95
0
95
126
167
72
P a g i n a | 45
Grondexploitaties Portefeuillehouder: Buijtelaar Voorstellen Planschadebudget Wij willen € 18.000 bezuinigen op het planschadebudget. Planschades dienen sinds de inwerkingtreding van de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening te worden voldaan door de initiatiefnemer. In een klein aantal gevallen dient de gemeente zelf planschade te vergoeden. Hiervoor is het resterende budget toereikend.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
Bezuinigingsvoorstellen Planschade budget aframen Totaal
2013
2014
2015
18
18
18
18
18
18
18
18
P a g i n a | 46
P a g i n a | 47
8.
Mobiliteit
(Bedragen x € 1.000) Omvang - Totaal lasten - Netto flexibele lasten
18.800 1.200
Zoekrichting (125%)
200
Voorstellen - Bereikbaarheid Totaal
2012
2013
2014
2015
150
150
150
150
150
150
150
150
Hoofdlijn programma Amersfoort heeft veel te danken aan haar centrale ligging in het land en de goede bereikbaarheid per weg en spoor. Het is cruciaal dat we deze positie behouden en uitbouwen. Goede bereikbaarheid en een centrale ligging zijn de fundamenten voor economische groei en werkgelegenheid in onze stad. Er gaat veel geld om in dit begrotingsprogramma, maar net als bij het programma Ruimtelijke Ontwikkeling gaat het om investeringen (grotendeels van derden) en niet om structurele middelen uit de gemeentebegroting. De overeenkomst en afspraken die we aangaande het VERDER-pakket hebben gemaakt met het rijk, de provincie en de regiogemeenten komen we uiteraard na. De geplande investeringen in de wegen, fietspaden en het openbaar vervoer in Amersfoort zullen doorgaan. Voor de financiële bijdrage die wij leveren aan VERDER krijgen wij een veelvoud terug voor de uitvoering van het VERDERmaatregelenpakket op ons grondgebied. Of het nu gaat om de verbetering van de doorstroming op de Westelijke ontsluiting, betere fietsverbindingen met Leusden of betere busverbindingen met Soest, ze dragen stuk voor stuk bij aan het bereikbaar houden van Amersfoort als stad om te wonen, te werken en te leven. Dat betekent dat we niet bezuinigen op onze financiële bijdrage aan het complete VERDER-pakket. In overeenstemming met het coalitieakkoord bezuinigen we op regelingen die onvoldoende effect hebben op mobiliteitsdoelstellingen. We stoppen daarom met de proef gratis openbaar vervoer voor 65plussers. Deze maatregel is weliswaar positief ervaren vanwege de sociale effecten maar heeft onvoldoende (en ook onwenselijke) mobiliteitseffecten. De eventuele negatieve effecten voor de sociale doelstelling ondervangen we door de helft van het geld beschikbaar te stellen om kwetsbare ouderen te ontzien. We bezuinigen op een niet-effectieve proef voor gratis openbaar vervoer voor 65plussers. De helft van deze besparing zetten wij in voor kwetsbare ouderen.
P a g i n a | 48
Bereikbaarheid Portefeuillehouder: Buijtelaar
Voorstellen Gratis openbaar vervoer voor senioren beëindigen Senioren in de stad (65-plus) kunnen gratis gebruik maken van de buslijnen binnen de gemeente. Met het doorvoeren van deze bezuiniging vervalt deze dienstverlening naar 65-plussers, en zullen zij als voordien tegen gereduceerd tarief (‘roze strippenkaart) gebruik kunnen maken van de bus. De proef is meerdere malen verlengd, tot en met 2011. De doelstelling van de proef (verbeteren van de bereikbaarheid door een groter aandeel van het openbaar vervoer ten opzichte van automobiliteit) worden niet gehaald. Omdat deze actie nauwelijks bijdraagt aan de mobiliteitsdoelstellingen, wordt voorgesteld deze proef definitief te beëindigen. Wij willen een de helft van deze bezuinigingen (€ 150.000) aanwenden om de kwetsbare ouderen te ontzien.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Gratis openbaar vervoer voor senioren beëindigen Ontzien kwetsbare ouderen Totaal
2012
2013
2014
2015
300 -150
300 -150
300 -150
300 -150
150
150
150
150
P a g i n a | 49
9.
Cultureel klimaat
(bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
24.600
Netto flexibele lasten
15.300
Zoekrichting (125%)
2.400
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
0
0
0
0
114
700
1.632
2.200
114
700
1.632
2.200
Cultureel erfgoed Kunst en cultuur Totaal
Hoofdlijn programma
Amersfoort heeft een goed cultureel klimaat, dat gaan we versterken en we gaan bezuinigingen. We hebben een goede basisinfrastructuur op het gebied van cultuureducatie (Scholen in de Kunst), musea, bibliotheek en podia (De Flint, Theater De Lieve Vrouw en De Kelder). De stad kent daarnaast een gevarieerd festivalaanbod en nieuwe initiatieven. Ook besteedt Amersfoort veel aandacht aan kunst in de openbare ruimte en er zijn relatief veel uitvoerende kunstenaars. Het bruist en borrelt, de lijnen zijn kort. Er liggen ook kansen voor verbetering. Zo kan samenwerking en afstemming beter om zo het cultureel klimaat verder te versterken. Bovendien zien wij op een aantal terreinen mogelijkheden het cultureel ondernemerschap te versterken. We hebben de stellige overtuiging dat we in staat zullen zijn het cultureel klimaat in Amersfoort te versterken, ondanks de bezuinigingsopgave. Het cultureel klimaat wordt immers niet alleen bepaald door de gemeentelijke financiering van culturele basisinstellingen, maar vooral ook door cultureel ondernemerschap van de instellingen en een hele grote groep Amersfoorters (consumenten, producenten, sponsoren, etc.) met talrijke grotere en kleinere initiatieven. De culturele basisinstellingen vormen wel een belangrijk fundament en zijn niet zelden een broedplaats voor talent of juist een inspiratiebron. We kiezen ervoor cultureel ondernemerschap te bevorderen, ruimte te houden voor nieuwe initiatieven, de samenwerking in de keten te verbeteren (bijvoorbeeld van laagdrempelig podium tot theater) en minder te gaan investeren in gebouwen of stenen, maar meer in activiteiten. Daarmee kunnen we de kansen die we zien voor verbetering en de bezuinigingsdoelstelling realiseren. Onze voorstellen voor verbetering en bezuinigingen hebben een stevige impact op werkwijze en aanbod van de voorzieningen. Betrokkenen, bezoekers en gebruikers ondervinden de concrete gevolgen van de gemaakte keuzes. We hebben daarom de afgelopen maanden onze voorstellen in nauw overleg met de sector gemaakt. Dat kan ook niet anders. Alleen door samen met de sector nieuwe wegen te vinden kan het ons lukken om het cultureel klimaat te versterken met veel minder geld. De sector heeft wat dat betreft haar verantwoordelijkheid genomen en met onze samengewerkt om te komen tot goede en haalbare voorstellen. Daar zijn we hen dankbaar voor. Dankzij de innovatieve voorstellen van de instellingen, het ‘out-of-the-box’ denken zijn we voor de Bibliotheek en Scholen in de Kunst tot echte systeemvernieuwingen gekomen. Vernieuwingen die, zo realiseren wij ons, de komende jaren veel van de betrokken medewerkers en management
P a g i n a | 50
vragen. Dat zal niet altijd makkelijk zijn en daar hebben we ook begrip voor. Onze inzet is dat deze ontwikkeling de organisaties klaar maakt voor de toekomst en beter laat aansluiten bij de veranderende vraag. Samen met de sector hebben we ingezet op bezuinigingsvoorstellen die zich richten op: • Terugdringen van overhead bij culturele instellingen. • Efficiencywinst door meer en betere samenwerking op bijvoorbeeld terreinen als marketing, programmering, backoffice. • Een deel van de verantwoordelijkheid voor cultuureducatie leggen waar deze hoort: bij scholen. • Betere benutting van podia en andere accommodaties. • Verminderen subsidieafhankelijkheid (cultureel ondernemerschap). • Verplaatsen van een van de museumlocaties buiten Amersfoort. • Op een aantal terreinen terug naar de basistaak. Wat moet de overheid in stand houden en financieren en wat niet/minder (en dus meer overlaten aan sponsoren, particulieren etc.). Omdat er los van de bezuinigingsopgave ook kansen voor verbetering en ontwikkeling liggen zetten we samen met de sector in op het verder versterken van het cultureel klimaat door: • Investeren in Kunsthal KAdE door de verhuizing naar het Eemhuis. • Andere manieren van werken en aanbod op terrein cultuureducatie, zodat met minder financiële middelen minstens evenveel mensen bediend kunnen worden. • Cultureel erfgoed te behouden en beschermen door herontwikkeling en herbestemming en de cultuurhistorische waarden op te nemen in te herziene bestemmingsplannen • Bij kunst in de openbare ruimte bewoners te betrekken en ook kunstprojecten met een gezamenlijke – financiële – inspanning mogelijk te maken • Meer atelierruimtes voor met name jonge/startende kunstenaars. • Geen bezuiniging op voor de stad belangrijke evenementen als Amersfoort Jazz, Dias Latinos en straattheaterfestival Spoffin. • Een nieuw evenemententerrein in de stad om de groei aan evenementen te kunnen accommoderen/spreiden over de stad en de oplevering in 2013 van het Eemplein. • Actieve deelname aan Fotobiennale GRID2012 (mei/juni 2012 op vele plekken in de stad). • Investeren in cultuurparticipatie door jongeren (voor/door jongeren) en “talent voor talent” (trots op talent) door (nieuwe) structureel budget van € 70.000. • Versterking van Poppodium De Kelder. • Benutten van de kracht van de stad, de ruimtelijke ontwikkelingen en particuliere initiatieven op De Wagenwerkplaats, het Oliemolenkwartier en het Eemplein. Zoals in de Nota Bezuinigingskader op 9 november is aangegeven, hebben wij de bezuinigingen vooral gezocht bij de vier grootste, gesubsidieerde culturele instellingen: - Bibliotheek - Scholen in de Kunst - De Flint - Amersfoort in C Naast de in omvang meer ingrijpende bezuinigingen op de vier grootste instellingen zijn er ook quick wins te halen binnen het evenementenbudget. In hoofdzaak doordat een aantal activiteiten vanzelf stoppen (SLEE, D’Amor) of minder geld nodig hebben dan in eerste instantie gedacht. Het betekent wel dat de ruimte voor nieuwe evenementen hiermee ook niet toeneemt. Het grootste deel van de bezuinigingen binnen het programma Cultureel klimaat ligt in het jaar 2014. Dit heeft alles te maken met het moment van kunnen realiseren van de bezuinigingen.
P a g i n a | 51
Kunst en Cultuur Portefeuillehouder: Barendregt
Voorstellen Openbaar bibliotheekwerk We kiezen voor concentratie van het algemeen en breed bibliotheekwerk in de nieuwe bibliotheek in het Eemhuis en Vathorst (ICOON) en voor een wijkbibliotheekfunctie in Hoogland op een nieuwe leest geschoeid. In Hoogland gaan we voor een gezamenlijk pand met andere maatschappelijke functies, waarbij de openingstijden gehandhaafd blijven. De wijkfilialen Zielhorst en Kruiskamp sluiten we, net als de bibliobus. De ligging ten opzichte van de nieuwe hoofdvestiging maakt deze sluiting verantwoord en bovendien wordt geïnvesteerd in een verder digitalisering en een nieuw concept: de schoolbibliotheek. De komende jaren worden in het basis onderwijs zestien schoolbibliotheken (gefaseerd) gevestigd met een focus op de prioriteitswijken en de ABC-scholen. Schoolbibliotheken vragen een bescheiden investering en drukken slechts beperkt op de exploitatiekosten van de bibliotheekorganisatie. Bij een schoolbibliotheek zorgt de school voor de ruimte en levert de bibliotheek 5 banden per leerling en ondersteuning voor de leerkracht (leescoördinator). De schoolbibliotheek gaat uit van selfservice en beheer door leerlingen van groep 8. Leesbevordering en leesplezier zijn belangrijke uitgangspunten bij deze nieuwe koers. We zetten hiermee ook in op het voorkomen van onderwijsachterstanden bij het verlaten van de basisschool. Voor kinderen, de primaire doelgroep van de bibliotheek, brengen we de bibliotheek dichterbij en voor jeugd en volwassenen houden we drie goed geoutilleerde bibliotheken met een goede spreiding over de stad. Cultuureducatie en talentontwikkeling Wij vinden het belangrijk dat jongeren deelnemen aan cultuur; binnen de school en daarbuiten. Uit de in 2010 gehouden Jongerenstadspeiling blijkt dat zes van de tien jongeren een creatieve hobby heeft zoals muziek, dans, tekenen/schilderen/ boetseren, toneel of digitale media. Op de onderzoeksvraag waar ze die hobby’s uitvoeren, doet bijna 80% dat thuis of bij anderen thuis. 20% van de jongeren met een creatieve hobby volgt ook lessen; het grootste deel dus niet. Het grootste aandeel zijn de muzieklessen; 60% van de jongeren die een muziekinstrument bespeelt volgt ook lessen, tegen maar 8% van de jongeren die tekenen of schilderen. Kinderen en jongeren hebben vaak een creatieve hobby, soms beoefenen zij die thuis of op school, anderen volgen lessen bij particuliere docenten, private instellingen en anderen bij Scholen in de Kunst. Wie alle kinderen en jongeren in aanraking wil laten komen met kunst en cultuur, zorgt dat deze in school en door of via school worden aangeboden. Binnenschoolse cultuur/kunsteducatie gaat om kennismaken en belangstelling kweken. Buitenschools gaat het om verdieping en talentontwikkeling. Onze bezuinigingen treffen niet het cultuureducatie aanbod van Archief Eemland, Holland Opera (OperaKeuken) of de Amersfoortse musea. In de prestatieafspraken met de musea leggen we cultuureducatie juist scherper vast. De bezuinigingen treffen wel Scholen in de Kunst en KunstCentraal. Wij stoppen de subsidie aan Kunst Centraal (€ 91.000 per jaar) en zetten daarvan 35.000 euro in voor het voortzetten van “Kies je kunst“ en voor “Talent voor Talent”. Amersfoorts talent (alle kunstdisciplines) stimuleren we door bijvoorbeeld een opdracht of een talent dat de stad heeft verlaten om elders verder te studeren, halen we terug voor een masterclass of opdracht. Deze regeling wordt in de herijking van de cultuurnota nader uitgewerkt. De subsidie voor Scholen in de Kunst verminderen wij, gefaseerd, met 700.000 euro. De bezuinigingen worden gevonden door een versnelde uitvoering van het strategisch beleidsplan van Scholen in de Kunst: Kunst als een rivier. Kernbegrippen van dat plan zijn: continuïteit en kwaliteit kunsteducatie, kansen benutten, onderwijskundige vernieuwing en verdere ontwikkeling van de digitale mogelijkheden (SidK 2.0). Scholen in de Kunst zal zich de komende jaren transformeren tot een belevingsinstelling, waar plek is voor de diversiteit aan doelgroepen, waar cursussen worden afgewisseld met workshops, waar talent wordt ondersteund en waar je ook nieuwe onderwijsvormen vindt als begeleiding op afstand en atelierleden. De bezuinigingen worden gevonden door: - verbetering in de verhouding kosten/opbrengsten; - meer vraaggericht werken; - versobering van het aanbod; -flexibilisering van de arbeidscontracten (naast vaste medewerkers ook inzet van ZZP’ers/zelfstandig kunstenaars en docenten) en - forse overhead- en managementreductie.
P a g i n a | 52
Tegelijkertijd vinden juist investeringen en onderwijskundige vernieuwingen plaats in een ‘School for Talent’, die open staat voor kinderen en jongeren uit alle kunstdisciplines. Ouders van kinderen met een smalle beurs kunnen een beroep doen op de stichting studiefonds. Door in te blijven zetten op talent, werken we mee aan de toekomstige creatieve klasse van Amersfoort en kunnen bijvoorbeeld de orkesten van het AJO op hun hoge niveau blijven acteren. Van kinderen die kiezen voor ‘School for Talent’ wordt meer dan gemiddelde inzet verwacht en bestaan de leskosten uit de docent- en activiteitkosten. Daarnaast wordt aan alle andere kinderen, die niet kiezen voor deze “School for Talent”, een programma geboden waarin groepsles, digitale instructie, webcam onderricht en individuele coaching onderdelen zijn. Dat vraagt een nieuwe manier van werken, vooral in het instrumentaal muziekonderwijs, die tevens minder arbeidsintensief is en waarbij we muziekonderwijs voor iedereen die dat wil kunnen blijven bieden ondanks de bezuinigingen. Andere vernieuwingen (en efficiencyverbetering) zijn de bundeling van kennis voor de ondersteuning van de amateurkunst, “talent voor talent” en de regierol richting het onderwijs binnen het Kenniscentrum Cultuureducatie –en participatie van Scholen in de Kunst. De Flint Versterking van commerciële activiteiten en marketing bij De Flint zorgen er voor dat de inkomsten omhoog kunnen en de subsidie - beperkt en gefaseerd - omlaag. Amersfoort in C De bezuiniging kan worden gerealiseerd door verplaatsing van het Armando museum naar een plek buiten Amersfoort waardoor de structurele subsidierelatie met dit museum vervalt.
Diverse evenementen Doordat een aantal evenementen c.q. activiteiten vanzelf stopt, valt geld vrij. Hiernaast kan de subsidie voor Per Expressie worden verminderd zonder dat de activiteiten hieronder hoeven te leiden. Het budget dat hierdoor beschikbaar komt, wenden we incidenteel aan voor de realisatie van een evenemententerrein. Met ingang van 2013 is het vrijgevallen budget ingeboekt als bezuiniging en komt het niet beschikbaar voor nieuwe evenementen. Het resterende deel, € 35.000, van het stopzetten van de subsidie aan Kunst Centraal zetten we specifiek in voor een nieuw budget voor cultuurparticipatie- en productie van, voor en/of door jongeren. Op deze wijze ontstaat er meer ruimte voor jongerencultuur, in onze stad met een jonge bevolking, en kunnen initiatieven als bijvoorbeeld Stadsgeluid, Torenpop, Gluren bij de Buren, Into the woods en tal van nieuwe initiatieven, van bestaande of nieuwe partijen, ook in de toekomst ondersteund worden. Incidentele subsidies Het budget voor de incidentele subsidies (op het gebied van amateur- en podiumkunsten, beeldende kunst en vormgeving) blijft overeind. Besparen uitvoeringskosten Op de uitvoeringskosten, waaronder de beleidscapaciteit, besparen we op de programma’s Zorg en Welzijn, Onderwijs en Cultuur gezamenlijk een bedrag van € 710.000 structureel. Dit is als volgt toegedeeld: Zorg en Welzijn: € 410.000, Onderwijs: € 200.000 en Cultuur: € 100.000.
Voor zowel de bibliotheek als Scholen in de Kunst hebben we een ijkmoment afgesproken tegen het einde van 2013. We hebben dan goed zicht op de effecten van de bezuinigingen (en investeringen) die nu worden voorgesteld, de effecten van de bezuinigingsopgave uit 2009 en de verhuizing van beide naar het Eemhuis (hoofdvestigingen). Onze gezamenlijke intentie is om de totale bezuiniging in 2015 gerealiseerd te hebben, waarbij we op basis van het ijkmoment bekijken op welke wijze we tot invulling komen van de resterende bedragen (Bibliotheek 168.000 euro, SidK 300.000 euro)
P a g i n a | 53
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
Openbaar bibliotheekwerk
14
153
345
513
Cultuureducatie
75
321
421
721
Theaters en andere podia
0
0
125
225
Musea en expositieruimten
0
0
515
515
Stoppen diverse evenementen
0
126
126
126
25
100
100
100
114
700
1.632
2.200
Bezuinigingsvoorstellen
Besparen uitvoeringskosten Totaal
P a g i n a | 54
P a g i n a | 55
10. Economie en wonen (Bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
4.500
Netto flexibele lasten
2.800
Zoekrichting (125%)
500
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
Economie
10
10
10
10
0
0
0
0
127
127
127
127
137
137
137
137
Toerisme en recreatie Wonen Totaal
Hoofdlijn programma Voor Amersfoort is een goede balans tussen wonen en werken heel belangrijk. Hiertoe stimuleren we het ondernemersklimaat en een gevarieerd woningaanbod. Activiteiten die hier goed op aansluiten, zullen we zoveel mogelijk handhaven. Verder streven we naar meer ruimte geven aan initiatieven uit de stad. Gezien onze grote economische opgave stellen wij voor economie beperkte bezuinigingen voor. In de nota Bezuinigingskader hebben wij aangegeven dat een bloeiende economie een onmisbare voorwaarde is voor een aantrekkelijk woon- en leefklimaat. Een bloeiende economie levert werkgelegenheid op. Via hun werk kunnen inwoners participeren, zelfredzaam zijn, zich ontwikkelen en hun bijdrage leveren aan ons sociaal-economisch klimaat. Een bloeiende economie levert onze stad ook diverse producten en diensten, samenwerkingskansen voor onderwijs (zoals stageplaatsen), participatie in en ondersteuning van verenigingen en evenementen, investeringen in onze gebouwde omgeving en in toenemende mate een bijdrage aan duurzame ontwikkeling. Economische groei is geen automatisme. De visie van de commissie Van Ek hebben we dan ook opgenomen in het coalitieakkoord. Het is essentieel om de in de toekomst benodigde banengroei te verwezenlijken en de uitvoering van de Economische Agenda voort te zetten. Dit betreft onder meer inzetten op dienstverlening en accountmanagement, uitvoeren van de Visie Werklocaties (met bevordering van duurzame werklocaties) en voortzetten van de advisering door de REO (Raad voor Economische Ontwikkeling). Daarom kiezen wij ervoor om het deelprogramma Economie te ontzien. De bezuinigingen op wonen leiden tot meer sturen op hoofdlijnen. In de nota Bezuinigingskader hebben wij al aangegeven dat de woningmarkt meer in beweging moet komen. Met de ontwikkeling van de nieuwe Woonvisie bezinnen we ons op ambities en bijbehorende doelen en taken. In plaats van regels als dogma’s, richten we ons op het stimuleren van onder meer keuzevrijheid en doorstroming. Belangrijke andere thema’s in ons nieuwe beleid voor Wonen zijn voldoende woningbouw (aantallen) in verschillende woonmilieus (vanwege de gedifferentieerde woningvraag), functiemenging van wonen en werken, transformatie, aandacht voor woonconsumenten die zijn aangewezen op de sociale woningbouw (aanbiedingsafspraken) en duurzaamheid (intensief ruimtegebruik en levensloopgeschikt bouwen).
P a g i n a | 56
Wat betreft Wonen hebben we voor 2009/2010 al een relatief grote bezuiniging achter de rug. Wij vullen onze nieuwe bezuinigingstaakstelling in door het verleggen van onze werkwijze richting regie en globaler beleid, faciliteren en minder regelen. Vanwege onze inzet op citymarketing stellen wij voor recreatie en toerisme geen bezuinigingen voor. Voor recreatie en toerisme stellen wij geen bezuinigingen voor, omdat wij het (beperkte) budget willen aanwenden voor citymarketing. Inzet is dat de bijdrage van de gemeente tenminste verdubbeld wordt door derden, met name het plaatselijke bedrijfsleven en de provincie Utrecht. In de Stichting Citymarketing werken overheden en meer private partijen samen voor marketingdoeleinden op het gebied van wonen, bedrijvenacquisitie, binnenstad/vrije tijd, en (zakelijk) toerisme.
P a g i n a | 57
Economie Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen
Apparaatskosten afdeling economie Voor Economie stellen wij vanwege de grote economische opgave en het voortzetten van de Economische Agenda beperkte bezuinigingen voor. Dit is conform ons coalitieakkoord. Wij besparen € 10.000 op de formatie van de afdeling. Dit betekent concreet: • Minder toetsen door liberaler beleid voor werklocaties en detailhandel (conform nieuwe Visie Werklocaties en Nota Detailhandel); • Stoppen met participatie in Growth Cities Network (GCN); • Stoppen met participatie in Creative Cities Amsterdam Area (CCAA). Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
Bezuinigingsvoorstellen Apparaatskosten Totaal
2013
2014
2015
10
10
10
10
10
10
10
10
P a g i n a | 58
Wonen Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen Voor Wonen realiseren we de invulling van de bezuinigingen door meer ruimte te geven voor initiatieven en ons met name te richten op hoofdlijnen van beleid. Ons beleid en onze inzet in de nieuwe Woonvisie baseren we op de overblijvende middelen. Uitvoering besluit woninggebonden subsidies en woonconsumentensubsidies Wij verlagen het budget voor activiteiten met € 30.000: • Bezuinigen op uitvoering Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS), die grotendeels plaatsvindt bij het Servicebureau Gemeenten (de betreffende subsidiegelden nemen af, waardoor de uitvoering minder tijd vergt); • Stoppen met woonconsumentensubsidies (worden grotendeels gebruikt door huurdersverenigingen van corporaties, dit is geen gemeentetaak en daarom zijn deze subsidies de voorgaande jaren al verminderd). Besparing apparaatskosten Wij besparen € 97.000 op de formatie van de afdeling. Dit betekent concreet: • Bundelen van verschillende overleggen op het vlak van Wonen (doelmatiger); • Minder regelen en meer stimuleren en sturen op hoofdlijnen (conform nieuwe Woonvisie). Wij laten woningmarktzaken waar ze horen, bij de betrokken (markt-)partijen, zoals de corporaties (woonruimteverdeling); • Stoppen met structureel Adviesorgaan Wonen (nog wel gericht overleg met partners, dit is doelmatiger).
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Uitvoering Besluit Woninggebonden Subsidies Woonconsumentensubsidies Apparaatskosten Totaal
2012
2013
2014
2015
21
21
21
21
9
9
9
9
97
97
97
97
127
127
127
127
P a g i n a | 59
11. Werk en inkomen (bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
77.900
Netto flexibele lasten
7.000
Zoekrichting (125%)
1.100
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
Inkomen
0
0
0
0
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
190
1.050
1.100
1.100
Minimabeleid Werk Totaal
Hoofdlijn programma Door het gefaseerd wegvallen van de middelen voor reïntegratie en de rijksbezuinigingen op de WSW en WWB staan we voor een ingrijpende verandering met gevolgen voor inwoners die rond moeten komen met weinig geld. Er komt een nieuwe rijksregeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt: ‘Werken naar vermogen’. De invulling van de nieuwe regeling en rijksbezuinigingen is nog onbekend. Eventuele beleidskeuzen die daar uit voortvloeien zullen we in een later stadium aan de gemeenteraad voorleggen. De rijksbezuinigingen vragen in ieder geval om herbezinning op ons gemeentelijke minimabeleid. We richten ons op het bevorderen van sociale participatie van elke inwoner in de stad. De enige duurzame uitweg uit de armoede is het bieden van handvatten om de regie over het leven te herwinnen en daarmee sturing aan de eigen toekomst te geven. Gezinnen met kinderen hebben, zo blijkt uit landelijk onderzoek, onze ondersteuning het meeste nodig. De aandacht in het beleid verschuift daarmee van inkomensaanvulling naar beleid gericht op het vergroten van zelfredzaamheid en (arbeids-)participatie. Daarnaast verplaatsen wij het accent van algemene regelingen naar meer maatwerk. Kinderen en gezinnen staan daarbij centraal. Wij zullen hen ontzien bij de bezuinigingen. Ook voor het ontzien van kwetsbare ouderen komen middelen beschikbaar (zie programma 8). We richten ons ook op het besparen op uitvoeringskosten. We schaffen de algemene regeling sociale participatie en enkele andere algemene regelingen binnen de bijzondere bijstandsverstrekking af omdat ze niet de beoogde effecten sorteren. De inkomensaanvulling voor ouderen vervalt ten gunste van gezinnen met kinderen. Dit leidt ook tot een bezuiniging op de uitvoeringskosten. Daarnaast zetten we intensiever in op coaching en begeleiding van cliënten om aan het werk te komen en mee te doen aan (sociale) netwerken in de stad. Om stapelingseffecten tegen te gaan kiezen we voor een maatwerkvangnet constructie. Doordat we cliënten persoonlijke begeleiding en coaching bieden, worden eventuele stapelingen vroegtijdig gesignaleerd en aangepakt. Met de maatwerkvangnet constructie voorkomen we dat mensen buiten de boot vallen. We zullen gebruik maken van ons netwerk in de stad en het netwerk van instellingen waarmee we samenwerken om eventuele stapelingseffecten te identificeren en aan te pakken.
P a g i n a | 60
Minimabeleid Portefeuillehouder: van ‘t Erve
Voorstellen Herijken minimabeleid Vanuit de ontwikkelde visie en het bezuinigingskader is een totaalpakket van maatregelen (een mix van bezuiniging en vernieuwing) opgesteld dat bestaat uit de volgende onderdelen: Het totale pakket van de herijking bestaat uit: - Continueren van: o kwijtschelding van gemeentelijke belastingen en heffingen voor inwoners met een minimum inkomen; o de collectieve zorgverzekering voor minima; o de langdurigheidstoeslag (wel wordt de referteperiode van 3 naar 5 jaar gebracht); o de bijzondere bijstand voor inrichtingskosten (prijzen van inrichtingskosten zijn wel op actueel prijspeil gebracht); o de witgoedregeling; o de overige bijzondere bijstand als maatwerkvangnet; o het premie-instrument: financiële tegemoetkoming voor WWB-ers bij vrijwilligerswerk en werk.
-
Bezuinigen: - Het beëindigen van de inkomensaanvulling aan ouderen, mede op grond van onderzoek door het Nibud: een 65+er houdt per maand ongeveer € 400 meer over dan een gezin met kinderen, bij een laag inkomen en na gebruik van alle landelijke en lokale regelingen (zie de minima-effectrapportage Nibud 2009 en 2011). De Amersfoort plus regeling wordt gebruikt door ca. 1850 ouderen, met een inkomen tot 110% van het minimumniveau. - Het vervangen van de regeling sociale participatie en de regeling schooltas door een voucherregeling gericht op kinderen. De keuze voor kinderen sluit aan op het coalitieakkoord. Bovendien stelt het Nibud vast dat minima-gezinnen met kinderen financieel het meest in de knel zitten. Ook zijn kinderen ‘kind van de rekening’ en vergroot het opgroeien in armoede de kans op het in de toekomst herhalen van armoede (het doorgeven van generatie op generatie). De nieuwe regeling voor kinderen wordt gekenmerkt door een systeem van verstrekkingen in natura (sport, cultuur, school), waarbij de activering meetbaar en effectiever is. Intermediairs worden ingeschakeld bij het bereiken van de doelgroep, afgestemd met het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds. - de verstrekking van bijzondere bijstand voor extra medische kosten wordt niet meer toegekend, omdat de collectieve ziektekostenverzekering als voorliggende voorziening beschouwd kan worden.
-
Verschuiven: - Het verder ontwikkelen van een coachingspraktijk gericht op zelfredzaamheid (empowerment) van die cliënten, voor wie een traject naar werk of naar vrijwilligerswerk (nog) niet haalbaar is. Wij sluiten aan op de coachingspraktijken die er al zijn en putten uit de ervaringen van Sociale Zekerheid – Arbeidsintegratie, van SR 51 – budgetcoaches en van overige coachingspraktijken in de hulp- en zorgverlening. Voor het ontwikkelen en uitvoeren is een budget van € 240.000 beschikbaar. - Het stimuleren en financieel ondersteunen van netwerkontwikkeling van de instellingen in de stad. Inmiddels hebben Voedselfocus, het Burgerweeshuis en Stichting Leergeld een samenwerkingsprogramma opgesteld om de komende jaren meer mensen in armoedesituaties beter te ondersteunen. Ook andere organisaties kunnen hierbij aansluiten. Hiervoor is een budget van € 100.000 beschikbaar. - Het uitbreiden van het maatwerkvangnet. Voor een deel van de cliënten (WWB en overige minima) met veel belemmeringen zal de coachingsaanpak niet zinvol zijn als gevolg van in de persoon gelegen hardnekkige factoren. Voor deze cliënten – meer in het algemeen voor de kwetsbaren in de Amersfoortse samenleving - breiden we het sociale vangnet uit. De
P a g i n a | 61
afdeling Sociale Zekerheid heeft daartoe een Help desk ingericht, en krijgen cliënten waar nodig een maatwerkaanpak. Periodiek stellen wij de situatie van de klant en de behoefte vast (d.m.v. een draagkrachttoets) en daarop wordt – als dat nodig is - bijzondere bijstand als aanvulling op de periodieke uitkering verstrekt. Het maatwerkvangnet is deels een alternatief voor het wegvallen van de regeling sociale participatie voor volwassenen en de Amersfoort plus regeling voor ouderen. Voor het maatwerkvangnet is een budget beschikbaar van € 160.000. Het maatwerkvangnet sluit aan op de ‘kanteling’ van de WMO en de hardheidsclausule (uitzonderingspositie voor minima) bij de bezuinigingen op de WMO.
-
Schuldhulpverlening Schuldenvrij zijn of het goed kunnen omgaan met schulden is een belangrijke voorwaarde voor participatie. De raad heeft incidenteel een bezuiniging van € 217.000 voor 2010 en 2011 vastgesteld, met de toevoeging dat voor 2012 e.v. deze bezuiniging wordt bezien. Deze bezuiniging van € 217.000 is voor 2012 en volgende jaren wel een taakstelling voor SR51 en wordt onder meer gerealiseerd door een aangepaste werkwijze: ‘hulp die werkt’. De financiering van schuldhulpverlening zal worden gekoppeld aan de cliëntenontwikkeling.
Besparen uitvoeringskosten De bezuinigingen leiden ook tot bezuinigingen op uitvoeringskosten conform afspraken in coalitieakkoord. De besparing bedraagt € 190.000. De opbouw is als volgt: • Door de voorgestelde beëindiging van de Amersfoort plus regeling en de regeling voor Sociale Participatie wordt respectievelijk structureel € 50.000 (Amersfoort plus) en € 40.000 (SOPA) aan uitvoeringskosten bespaard. • Verder zal structureel € 100.000 worden bespaard op de uitvoeringskosten voor bijzondere bijstand voor medische kosten. De nieuwe aanpak kent ook uitvoeringskosten. Insteek daarbij is vervanging van administratieve bureaucratie door persoonlijke dienstverlening en coaching.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Herijken minimabeleid Besparen uitvoeringskosten Totaal
2012 110
2013 860
2014 910
2015 910
80
190
190
190
190
1.050
1.100
1.100
P a g i n a | 62
P a g i n a | 63
12. Bedrijfsvoering (bedragen x € 1.000)
Bruto lasten
40.300
Netto flexibele lasten
32.100
Zoekrichting (125%)
3.750
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
Diverse bedrijfsvoeringsvoorstellen
1.858
3.365
4.962
5.000
Dekking voor wegvallende overhead
-2.000
-2.000
-2.000
-2.000
0
0
0
0
-142
1.365
2.962
3.000
Totaal
Hoofdlijn programma Het jaar 2011 is vanuit de organisatie in het kader gezet van het dingen eenvoudiger maken. Versimpeling en vereenvoudiging. Stoppen met overdadige controles en minder bureaucratie. Dit kader is aanvullend op de inzet van voorgaande jaren: gewoon de beste willen zijn, resultaatgericht leiderschap en innoverend werken. Het coalitieakkoord zet ook in op Het Nieuwe Werken. Het akkoord vermeldt: “Een flexibeler ambtelijke organisatie met gedigitaliseerde werkprocessen komt uit met minder managers en minder werkplekken. Flexwerken levert op termijn een besparing op. Wij dringen bovenmatige kosten van externe inhuur terug. Ook onderzoeken wij conform het regiemodel welke taken we kunnen afstoten of laten uitvoeren op contractbasis. Maatregelen die efficiencyverhogend of kostprijsverlagend werken zijn onderdeel van de bezuinigingsoperatie en worden in dat licht ingezet, ook als daar eenmalige investeringen voor nodig zijn”.
P a g i n a | 64
Bedrijfsvoering Portefeuillehouder: Buijtelaar en van ‘t Erve
Voorstellen Planning en control Minder bureaucratie en gerichtere sturing door de politiek zijn ook het inzetten van een nieuw regiem voor de planning en control. Beoogd wordt te komen tot een innovatieve planning en control waarbij het bestuur beter recht wordt gedaan, binnen de organisatie efficiënter wordt gewerkt en daarnaast een forse bezuiniging wordt gerealiseerd. De gemeenteraad is via de commissie Begroting en Verantwoording geconsulteerd over de nieuwe aanpak. Afgesproken is op de ingeslagen weg voort te gaan. In een afzonderlijke bestuurlijke notitie is de nieuwe aanpak in hoofdlijnen beschreven. Tezamen met de centralisatie van de administraties wordt hier een besparing van € 1,2 miljoen gerealiseerd. Nieuwe huisvesting Een belangrijk onderdeel van Het Nieuwe Werken is een flexibele huisvesting met minder werkplekken voor de gemeentelijke organisatie. De ambtelijke organisatie is nu nog verspreid over verschillende gebouwen (Stadhuisplein, Hellestraat, Langegracht). De bedoeling is de hele (afgeslankte) organisatie onder te brengen in het gebouw Stadhuisplein en dat opnieuw in te richten volgens een flexibel werkplekconcept. Daarvoor is een gedigitaliseerde werkomgeving nodig. De noodzakelijke aanpassingen in het gebouw kunnen worden gecombineerd met een grote renovatiebeurt die het 40 jaar oude gebouw sowieso moet ondergaan. Met de renovatie en flexibilisering is een investering gemoeid van ruim € 20 miljoen, die kan worden gedekt uit vrijvallende lasten en inmiddels gereserveerde budgetten. Bovendien kan door het flexibele concept een productiviteitswinst worden behaald. Per saldo levert het nieuwe huisvestingsconcept een bijdrage aan de bezuinigingstaakstelling van circa € 1 miljoen. Taakstellende besparing op inkoop Door onze inkoopactiviteiten meer te centraliseren en te bundelen, en door meer gebruik te maken van raamcontracten willen wij de komende jaren komen tot een besparing van € 1 miljoen structureel. Wij richten ons daarbij met name op die inkoopsegmenten die betrekking hebben op de bedrijfsvoering, zoals bijvoorbeeld de inhuur van tijdelijk personeel, de opleidingen, de bureau- en kantoorkosten, de vergaderfaciliteiten enz.. Overige bedrijfsvoeringsvoorstellen Onderstaand treft u een overzicht aan van de bedrijfsvoerings-voorstellen. De overige voorstellen bedragen gezamenlijk ongeveer netto € 2 miljoen. Dit bereiken wij door besparing op de ICTorganisatie, efficiencymaatregelen in de bedrijfsvoering bij Sociale Zekerheid, besparingen op het management en enkele andere voorstellen.
P a g i n a | 65
Onderdeel
Bezuiniging in euro’s (x 1000)
Sociale Zekerheid VTH (bruto 1 mln, t.g.v. leges) Belastingen Burgerzaken Inkoop Huisvesting ICT Facilitaire Zaken, Juridische Zaken, Onderzoek en Statistiek Planning en control/financiële administratie Secretariaten DIV Pen O en adm. Extra bezuiniging management en communicatie Personele bezuinigingen op taken Subtotaal Af: Weglekeffecten en overige effecten TOTAAL
Vermindering in fte’s
401 0 173 164 1.000 953 562 256
8,5 16,0 0,1 3,2
fte fte fte fte
2,0 fte 5,9 fte 1,6 fte
982
20,0 fte
318 350 204
7,4 fte 8,0 fte 3,0 fte
465
6,0 fte 26,4 fte 105,0 fte
5.828 -/- 700 5.128
105,0 fte
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012 657
Bezuinigingsvoorstellen Planning en Control
2013 982
Nieuwe Huisvesting
2014 982
2015 982
1.023
1.023
Efficienter inkopen
500
1.000
1.000
1.000
Overige bedrijfsvoeringsvoorstellen
701
1.383
1.957
2.123
1.858
3.365
4.962
5.128
Totaal
P a g i n a | 66
P a g i n a | 67
Alternatieve voorstellen
P a g i n a | 68
P a g i n a | 69
1. Algemeen bestuur en public affairs Portefeuillehouder: Bolsius Voorstellen
Voorstel raad en griffie Bij de bezuinigingsvoorstellen hebben wij aangegeven dat wij uitgaan van een te bezuinigen bedrag van € 125.000 voor Raad en Griffie. De zoekrichting op basis van 125% bedraagt omgerekend € 189.000. Wanneer we de bezuinigingen op raad en griffie willen invullen op basis van de zoekrichting van 125%, dan betekent dit dat de bezuiniging met € 64.000 moet worden verhoogd.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Invulling Griffie / Raad (taakstelling) Totaal
2012
2013
2014
2015
64
64
64
64
64
64
64
64
P a g i n a | 70
2. Veiligheid en handhaving Portefeuillehouder: Bolsius
Voorstellen Opheffen vrijwilligerspost Centrum (€ 290.000) en vrijwilligerspost Noord (€ 403.000) Het opheffen van een of beide vrijwilligersposten betekent op dit moment dat de brandweerdekking in Amersfoort zou verslechteren. Een dergelijke keuze vergt daarom een zorgvuldige afweging in regionaal verband waarbij uiteraard uitgangspunt is dat de noodzakelijke dekking gewaarborgd blijft. Versoberen taken sociale veiligheid (€ 143.000) Het betreft hier de optelsom van besparingen op de onderstaande activiteiten: Activiteit/taak Oud en nieuw
Budget 51.000
Voorstel/toelichting Beperkte voortzetting oud-ennieuw aanpak: 25.000. Beperkte voortzetting subsidiering Halt: 26.000.
Besparing 25.000
Halt
52.000
26.000
Bureau Regionale Veiligheidsstrateg ie (BRVS)
29.000
Bijdrage per inwoner Eind 2011 evaluatie 2jarige pilot. Beëindiging gemeentelijke bijdrage.
29.000
Regionaal informatie en expertise centrum (RIEC)
49.000
Bijdrage per inwoner. Bijdrage RIEC aan bestuurlijke aanpak nog niet uitgekristalliseerd. Eind 2011 evaluatie. Beëindiging gemeentelijke bijdrage. Wellicht komt het rijk met aanvullende financiering voor alle 11 centra.
49.000
Bestuurlijk convenant Veiligheid Valleilijn Dorpsverenigingen
5.000
Geringe relevantie stations Amersfoort. Beëindiging bijdrage.
veiligheid
5.000
9.000
Bijdrage aan dorpsverenigingen die is voorgekomen uit de samenvoeging van Hoogland en Hooglanderveen met Amersfoort. Geen relevantie met het veiligheidsprogramma.
9.000
Consequenties Toename vernielingen, onrust en risico’s openbare orde. Geen taakstraffen/gedragsbeïnvloe ding meer. Jongeren eerder in justitiële circuit. Effect op regionale samenwerking tbv. ondersteuning, informatie en kennisuitwisseling veiligheidsaanpak. Effect op informatiepositie gemeente tbv. bestuurlijke aanpak criminaliteit. Indien rijksfinanciering achterwege blijft, zal bij beëindiging gemeentelijke subsidiering, de ontwikkeling van de RIEC’s stagneren. Bijdrage bestuurlijke samenwerking veiligheid Valleilijn. Overlaten aan particulier initiatief (contributie)
143.000
Beperken subsidie dierenopvang (€ 64.000) Beperking gemeentelijke bijdrage tot 25.000 en grotendeels overlaten aan particulier initiatief. De opvang zwerfdieren valt onder de verantwoordelijkheid van de burgemeester. De wet noemt voor deze taak geen normbedrag.
P a g i n a | 71
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012 290
2013 290
2014 290
2015 290
Opheffen vrijwilligerspost Noord
403
403
403
403
Versoberen taken Sociale Veiligheid
143
143
143
143
64
64
64
64
900
900
900
900
Bezuinigingsvoorstellen Opheffen vrijwilligerspost Centrum
Beperken subsidie Dierenopvang Totaal
P a g i n a | 72
3. Stedelijk beheer en milieu Portefeuillehouder: Tigelaar
Voorstellen Verdere bezuiniging op de openbare ruimte (activiteiten en formatie) Hieronder volgen de benodigde maatregelen en consequenties bij verdere bezuiniging naar 125%. • In de wijken wordt het onderhoudsniveau op een aantal plekken het D-niveau. Dit betekent een nog verdere verschraling en versobering van de woonomgeving die “verloedering” en demotivering van burgers in de hand werkt, waarmee de kracht van de stad niet meer tot zijn recht kan komen; • Levensduurverlengend onderhoud aan bruggen, wegen, verlichting komt onder druk te staan (kapitaalvernietiging); • Terug van maatschappelijk naar technisch beheer; geen inzet meer op het betrekken van bewoners en ondersteunen bewonersinitiatieven; • Werken met chemische onkruidbestrijding in plaats van ecologische onkruidbestrijding; • Het ecologisch beheer van grote groengebieden (maatwerk) wordt losgelaten, omdat wordt overgeschakeld op standaard beheermethodes. Dit betekent ook een afname van de biodiversiteit.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Activiteitenkosten Bezuiniging formatie Totaal
2012 275 75 350
2013 625 75 700
2014 625 75 700
2015 625 75 700
P a g i n a | 73
4. Zorg, welzijn en wijkontwikkeling Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen Verdere bezuinigingen op seniorenwerk: sociaal cultureel werk voor kwetsbare ouderen Voor ouderen die in een sociaal isolement verkeren of dreigen te raken werkt het sociaal cultureel werk preventief wat betreft het voorkomen van grotere problemen, omdat ze een sociaal netwerk opbouwen. Het niet behouden van het sociaal cultureel werk voor kwetsbare ouderen leidt tot een verhoging van de bezuiniging op seniorenwerk.
Verdere besparing op AWBZ pakketmaatregelen Van het budget voor AWBZ-pakketmaatregelen (bedoeld voor kwetsbare groepen in de stad) wordt een klein deel thans niet besteed. Dit bedrag kan als een bezuiniging worden opgevoerd. Dit heeft geen invloed op de maatregelen voor de doelgroepen die vallen onder deze AWBZ pakketmaatregelen. Ter overweging geven wij mee dat het bedrag echter wel aangewend kan worden om de impact van de bezuinigingen voor de doelgroep te dempen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
Bezuinigingsvoorstellen Verdere bezuinigingen op seniorenwerk Verdere besparing op AWBZ pakketmaatregelen Totaal
70 70
2013 65 70 135
2014 130 70 200
2015 130 70 200
P a g i n a | 74
5. Onderwijs Portefeuillehouder: Tigelaar
Voorstellen Niet realiseren ABC-school Liendert Op dit moment is de planontwikkeling van de nieuwbouw van de ABC-school Liendert gaande. Fysieke aanpassing van gebouwen is geen must om inhoud te geven aan het ABC-concept. Het kan wel een meerwaarde hebben. Door het samenbrengen van onder andere onderwijs-, opvang- en ontmoetingsfuncties dragen we bij aan een versterking van de sociale structuur in de wijk. Hoewel bij de vorige bezuinigingsronde het college expliciet besloten heeft door te gaan met de planontwikkeling van de ABC-school Liendert is het nu nog mogelijk deze te stoppen. Indien afgezien wordt van nieuwbouw in Liendert wordt structureel € 377.000 bespaard. Met het incidentele budget dat vanuit de RSV is gereserveerd voor Liendert (€ 3 miljoen) zouden dan de huidige 2 schoolgebouwen in Liendert opgeknapt moeten worden en de reeds gemaakte planontwikkelingskosten afgeboekt moeten worden. Niet realiseren ABC-school Soesterkwartier De concrete planontwikkeling van de ABC-school Soesterkwartier moet nog beginnen. Sinds een aantal jaren zijn de betrokken instellingen al wel in overleg over de verdere vormgeving van het ABC-concept. De schoolbesturen hebben besloten uit te willen gaan van de bestaande schoolgebouwen met daarnaast een centrale plek voor ontmoeting, informatie en advies. De realisatie hiervan is uitgangspunt bij de verdere uitwerking van de welzijnsvisie in Soesterkwartier. Het niet realiseren van de ABC-school Soesterkwartier geeft een incidenteel voordeel van € 1,5 miljoen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Niet realiseren ABC-school Liendert Niet realiseren ABC-school Soesterkwartier Totaal
2012 377 150
2013 377 150
2014 377 150
2015 377 150
527
527
527
527
P a g i n a | 75
6. Sport Portefeuillehouder: Buijtelaar Geen herinvestering in optimalisatie sportaccommodaties/wegwerken wachtlijsten Bij de bezuinigingsvoorstellen hebben wij aangegeven een flink deel van de bezuinigingen in de sport opnieuw in de sport te investeren door structureel € 400.000 te reserveren voor het wegwerken van de wachtlijsten, door middel van intensivering (van gras naar kunstgras), het realiseren van extra velden (lange termijn) en daarnaast het optimaliseren van bestaande accommodaties en het oplossen van knelpunten daarin. Indien we hier van afzien, leidt dit tot een extra bezuiniging van € 400.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Geen herinvestering in optimalisatie sportaccommodaties/wegwerken wachtlijsten Totaal
2012
2013
2014
2015
400 400
400 400
400 400
400 400
P a g i n a | 76
7. Ruimtelijke ontwikkeling Portefeuillehouder: Barendregt
Voorstellen Strategisch Ruimtelijk programmeren De structuurvisie Amersfoort 2030 wordt opgesteld tot en met 2012. Daarna zal de aandacht vooral gericht zijn op de implementatie en uitvoering van de structuurvisie. Het uitvoeringsprogramma zal zich vooral richten op de afstemming van de ruimtelijke projecten op het gebied van programma, ruimtelijke kwaliteit, financiën en voortgang. De ambtelijke capaciteit voor de structuurvisie wordt teruggebracht. De evaluatie van de structuurvisie zal door middel van incidentele middelen gefinancierd worden. Daarmee wordt een bezuiniging gerealiseerd vanaf 2013 van € 47.000. Het gevolg van bovenstaande bezuiniging is dat er op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling (kwaliteit en strategie) nauwelijks beleidscapaciteit beschikbaar blijft (zie tekst Programma 7). Facilitering particuliere initiatieven. Voorgesteld wordt de advisering op particuliere initiatieven te beperken tot de haalbaarheidstoets (Dit betekent dat geen kwaliteitsadvisering plaatsvindt ten behoeve van ontheffingen. Bouwaanvragen die niet passen in het ontheffingenbeleid worden afgewezen. Hierdoor zal de ontevredenheid over de afhandeling van bouwaanvragen toenemen en ook het aantal bezwaar en beroepschriften. Ook zal er geen capaciteit ingezet worden op het begeleiden van burgers die bijv. gebruik willen maken van de ruimte voor ruimte regeling of willen weten welke bouwmogelijkheden er zijn. Bij bezuiniging op dit onderdeel zal alleen stedebouwkundige kwaliteit ingezet worden in projecten met financiele dekking (ad hoc). Beleidscapaciteit is er niet en kwaliteitsbewaking van stedebouwkundige ontwikkelingen op stadsniveau ontbreekt. (geen idee waar dit vandaan komt, maar het klopt niet)Daarmee wordt een bezuiniging gerealiseerd vanaf 2013 van € 47.000. Ondersteuning bij maatschappelijke projecten Voorgesteld wordt om werkzaamheden die de afdeling Projectontwikkeling verricht voor “maatschappelijke initiatieven” uitsluitend nog tegen betaling te doen. Voorbeelden uit voorgaande jaren hiervan zijn de begeleiding van de ambulancestandplaats, het dierenasiel en ander soortgelijk werk (bijvoorbeeld ook rondom de nieuw- of verbouw van scholen). Iedere haalbaarheidstoets wordt dan in rekening gebracht. De bezuiniging die daarmee wordt gerealiseerd bedraagt vanaf 2013: € 97.000. De consequentie hiervan is dat dergelijke maatschappelijke initiatieven ofwel aanmerkelijk financieel belast zullen worden in verband met doorberekening van kosten voor gemeentelijke begeleiding, ofwel niet meer begeleid kunnen worden en daarmee mogelijk ook niet of niet meer goed van de grond kunnen komen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
- Strategisch Ruimtelijk programmeren
0
46,5
46,5
46,5
- Facilitering particulieren initiatieven
0
46,5
46,5
46,5
97
97
97
97
97
190
190
190
Bezuinigingsvoorstellen Ruimtelijke ontwikkeling en Groene stad
Ruimtelijke ontwikkeling overige producten - bezuinigen formatie Totaal
P a g i n a | 77
8. Mobiliteit Portefeuillehouder: Buijtelaar
Voorstellen
Gratis fietsparkeren stopzetten Op drie plaatsen in de binnenstad (Muurhuizen, Achter Arnhemsepoortwal en Helleplein) biedt de gemeente mogelijkheid tot gratis bewaakte stalling van de fiets. Dit is ingevoerd om het fietsgebruik van en naar de binnenstad te stimuleren, en te zorgen voor een ‘verzorgde binnenstad’. De kosten voor gratis fietsparkeren bedragen (inclusief de huur van de fietsenstalling Muurhuizen) op jaarbasis ca € 115.000. Omdat er sprake is van langlopende overeenkomsten kan de bezuiniging niet eerder dan met ingang van 2013 worden gerealiseerd. Met het stopzetten van gratis fietsparkeren in de binnenstad worden concessies gedaan aan het (straat)beeld van de binnenstad/het kernwinkelgebied. Aan de veiligheid mogen echter geen concessies worden gedaan. Hulpdiensten moeten de stad kunnen bereiken en vluchtwegen moeten toegankelijk zijn. Dit betekent dat: - (Extra) handhaving moet worden ingezet om ‘gevaarlijk gestalde fietsen’ te mogen verwijderen. Dit is een activiteit die wordt verzorgd door de toezichthouder/handhaver en een beheerder (verwijdering en opslag). - Handhaving mag slechts plaatsvinden op het moment dat aangetoond kan worden dat er alternatieven zijn. Er zal dus mogelijk uitbreiding van stallingcapaciteit moeten plaatsvinden. - Bij evenementen zal stallingruimte moeten worden georganiseerd, bovendien geldt bij evenementen dat bebording en bemensing moet worden ingezet om fietsparkeerders naar de stallingruimte te verwijzen. Ook is (extra) handhaving noodzakelijk bij evenementen om toegangs-/vluchtroutes vrij te houden. Er kan voor worden gekozen de kosten hiervan te verhalen op de organisator van het evenement. Stopzetten lijn 19 Buslijn 19 is de taxibus die overdag buiten de spits, op werkdagen, naar DHV en De Rusthof rijdt. Deze taxibus is niet opgenomen in de concessie, omdat Connexxion deze niet kostendekkend kan rijden. Er zijn momenteel tussen de 4 en 5 reizigers per rit in plaats van de benodigde 8. Voor lijn 19 wordt het exploitatietekort betaald door de gemeente en DHV. Gemeente Amersfoort betaalt op jaarbasis ca. € 30.000. De reden achter deze bijdrage is dat we vinden dat onderdelen van de gemeentelijke organisatie (de algemene begraafplaats) bereikbaar moeten zijn per openbaar vervoer. Met het stopzetten van de gemeentelijke bijdrage aan lijn 19 stopt lijn 19 met rijden. Dit betekent dat: - bezoekers van begraafplaats De Rusthof alleen met de (Regio)taxi naar de begraafplaats kunnen reizen; - bezoekers aan en werknemers van DHV en de andere organisaties nabij Laan 1914 vaker de auto zullen pakken voor hun woon-werkverkeer buiten de spits en zakelijke reizen; - de mogelijkheid deze buslijn uiteindelijk (met een verlengde route) in de concessie te laten opnemen wordt verkleind, hetgeen nu nog onderwerp van studie is. Een ‘gewone bus’ op een verlengde route biedt kansen voor: bedrijven en organisaties langs Dodeweg en Laan 1914, bereikbaarheid van Kamp Amersfoort voor bijv. schoolklassen en bezoekers/werknemers van conferentieoord ISVW in Leusden. - we de afspraken uit het door ons getekende convenant mobiliteitsmanagement1 niet nakomen.
1
In september 2008 ondertekende gemeente Amersfoort een convenant mobiliteitsmanagement met een aantal bedrijven (koplopers). Daarin is afgesproken dat we ons gaan inspannen om als organisatie het slim reizen, anders reizen en niet reizen te realiseren. Gebruik van OV stimuleren valt hier ook onder.
P a g i n a | 78
Niet doorvoeren van de compensatieregeling voor minima Bij de bezuinigingsvoorstellen hebben wij aangegeven dat van de bruto-opbrengst van de bezuiniging op het gratis openbaar vervoer voor ouderen een bedrag van € 150.000 structureel wordt gereserveerd om de effecten voor de minima te compenseren. Wanneer hiervan wordt afgezien, levert dit een besparing op van € 150.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Stopzetten gratis fietsparkeren Stopzetten bijdrage lijn 19 Niet doorvoeren compensatieregeling voor minima Totaal
2012
2013
2014
2015
0 30 150 180
115 30 150 295
115 30 150 295
115 30 150 295
P a g i n a | 79
9. Cultuur Portefeuillehouder: Barendregt
Voorstellen Geen wijkbibliotheek Hoogland In Hoogland wordt een wijkbibliotheek op een nieuwe leest geschoeid. We gaan voor een gezamenlijk pand met andere maatschappelijke functies, waarbij de openingstijden gehandhaafd blijven. Niet stimuleren van talent en cultuurparticipatie Van de subsidie aan Kunst Centraal (€ 91.000 per jaar) die wij stopzetten, zetten wij 35.000 euro in voor het voortzetten van “Kies je kunst“ en voor “Talent voor Talent”. Amersfoorts talent (alle kunstdisciplines) stimuleren we door bijvoorbeeld een opdracht of een talent dat de stad heeft verlaten om elders verder te studeren, halen we terug voor een masterclass of opdracht. Deze regeling wordt in de herijking van de cultuurnota nader uitgewerkt. Het resterende deel, € 35.000, van het stopzetten van de subsidie aan Kunst Centraal zetten we specifiek in voor een nieuw budget voor cultuurparticipatie- en productie van, voor en/of door jongeren. Op deze wijze ontstaat er meer ruimte voor jongerencultuur, in onze stad met een jonge bevolking, en kunnen initiatieven als bijvoorbeeld Stadsgeluid, Torenpop, Gluren bij de Buren, Into the woods en tal van nieuwe initiatieven, van bestaande of nieuwe partijen, ook in de toekomst ondersteund worden.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000)
Bezuinigingsvoorstellen Geen wijkbibliotheekfunctie Hoogland Niet stimuleren van talent en cultuurparticipatie Totaal
2012
2013
2014
2015
0
0
0
130
70
70
70
70
70
70
70
200
P a g i n a | 80
10. Economie en wonen Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen Economie Met de Economische Agenda die we in aansluiting op het advies van de commissie Van Ek hebben opgesteld, beogen we onze economie impulsen te geven. Centrale opgaven zijn regionale samenhang, balans wonen en werken en duurzame economische groei. Aanvullende bezuinigingen bij Economie zouden een verlaging geven van het budget voor activiteiten (€ 39.000) en minder formatie (€ 97.000) en dat zou inhouden dat we minder voortvarend aan de slag kunnen met de aanbevelingen van de commissie Van Ek en de economische uitvoeringsagenda voor de binnenstad. Dit betekent concreet: • Minder aandacht voor verbetering van onze dienstverlening en accountmanagement; • Minder mogelijkheid om initiatieven uit de stad te faciliteren, zoals in de binnenstad en de wijkwinkelcentra; • Minder mogelijkheid voor ondersteunen duurzame economische groei; • Geen nieuwe initiatieven starten voor parkmanagement; • Wat hogere marktgeldtarieven (ter compensatie). Wonen Aanvullende bezuinigingen bij Wonen zouden leiden tot minder formatie (€ 10.000) en dat zou ten koste gaan van de mogelijkheden om ons nieuwe beleid voor wonen (Woonvisie) vorm te geven. Dit betekent concreet minder aandacht voor de in de nieuwe Woonvisie benoemde thema’s, zoals keuzevrijheid en doorstroming.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
Activiteitenbudget Economie
39
39
39
39
Apparaatskosten Economie
94
94
94
94
3
3
3
3
Bezuinigingsvoorstellen
Apparaatskosten Markt en Haven Apparaatskosten Wonen Totaal
10
10
10
10
146
146
146
146
P a g i n a | 81
11. Werk en inkomen Voor dit programma doen wij geen alternatieve voorstellen.
P a g i n a | 82
12. Bedrijfsvoering Portefeuillehouder: Buijtelaar
Voorstellen
Weglekeffecten en overige effecten a.g.v. de bezuinigingen op de bedrijfsvoering Bij de bezuinigingen op de bedrijfsvoering, als gevolg van de efficiencymaatregelen hebben wij rekening gehouden met een “weglekeffect” naar grondexploitaties, projecten, leges en tarieven. Per saldo resteert er een bedrag van € 5,7 miljoen, waarvan € 2,0 miljoen bestemd is voor de onderdekking van de overheadkosten. Een bedrag van € 3,7 miljoen is derhalve beschikbaar voor een bijdrage aan de bezuinigingstaakstelling van € 20 miljoen. De bekende taakstelling voor de bedrijfsvoering daarbinnen is € 3,0 miljoen. Dat bedrag hebben wij bij de voorstellen in programma 12 opgenomen. De dan nog resterende € 0,7 miljoen zouden wij beschikbaar willen houden voor: a. Extra voor afdekking overheadkosten; eerste berekeningen wijzen nog op een tekort hierin van € 0,5 miljoen; b. Het opvangen van het verschil als gevolg van gewijzigde kostentoerekeningen, die mede worden veroorzaakt door de organisatieaanpassing. De gevolgen hiervan moeten nog nader worden uitgerekend in de begroting 2012; c. Eveneens moet nog de precieze omvang van het weglekeffect worden berekend bij de definitieve opstelling van de begroting 2012. Het is nog maar de vraag of onze inschattingen voldoende waren; d. Allerlei faserings-, implementatie- en uitverdieneffecten van de bezuinigingen kunnen nog de nodige ramingsconsequenties hebben voor de begroting 2012 e.v.. Wij zullen bij de aanbieding van de begroting 2012 aangeven hoe één en ander precies zijn weerslag heeft gekregen. Op grond hiervan zijn wij van mening dat het, zeker op dit moment, niet verantwoord is om meer dan € 3,0 miljoen aan bezuinigingen als gevolg van de efficiency op de bedrijfsvoering in te boeken.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Weglekeffecten en overige effecten bedrijfsvoering Totaal
2012
2013
2014
2015
300
450
600
700
300
450
600
700
P a g i n a | 83
Gemeente Amersfoort Concernstaf
Postadres Postbus 4000 3800 EA Amersfoort
Bezoekadres Stadhuisplein 1 3811 LM Amersfoort
t 14 033 e
[email protected] i www.amersfoort.nl
Nota Nota bezuinigingen 2012-2015 bezuinigingsvoorstellen 2012-2014
NOTA BEZUINIGINGEN 2012-2015
Amersfoort, 26 april 2011
Inhoud 1. Een algemene beschouwing ............................................................ 5 Amersfoorters en hun stadsbestuur .............................................................5 Leidende principes .................................................................................5 Aandachtspunten ...................................................................................6 Leeswijzer ...........................................................................................6
2. Bezuinigingskader ........................................................................ 7 Nota bezuinigingskader............................................................................7 Inventarisatie bezuinigingsmogelijkheden .....................................................8 Vervolg ...............................................................................................9
3. De bezuinigingsvoorstellen ........................................................... 10 1. Algemeen bestuur en public affairs ........................................................ 10 2. Veiligheid en handhaving .................................................................... 10 3. Stedelijk beheer en milieu .................................................................. 11 4. Zorg, welzijn en wijkontwikkeling ......................................................... 12 5. Onderwijs ...................................................................................... 14 6. Sport ............................................................................................ 15 7. Ruimtelijke ontwikkeling .................................................................... 16 8. Mobiliteit ....................................................................................... 16 9. Cultureel klimaat ............................................................................. 17 10. Economie en Wonen ......................................................................... 17 11. Werk en Inkomen ............................................................................ 18 12. Financiën en belastingen ................................................................... 19 13. De gemeentelijke organisatie.............................................................. 19 Een afgeslankte organisatie .................................................................... 20 Het gesprek met de stad ........................................................................ 21 Overzicht van de voorstellen ................................................................... 22 Fasering en implementatie ..................................................................... 24
4. Ambities coalitieakkoord ............................................................. 25 Financiële impact ambities ..................................................................... 25 RSV-2 middelen ten behoeve van ambities ................................................... 25
5. De actuele financiële context ....................................................... 27 Gemeentefonds ................................................................................... 27 Sociale zekerheid ................................................................................. 27 Grondexploitaties ................................................................................ 28 Risicoposten ....................................................................................... 28 Conclusies ......................................................................................... 29
6. Besluitvorming .......................................................................... 31
Pagina |5
1. Een algemene beschouwing Amersfoorters en hun stadsbestuur Amersfoort is een sociale, ontspannen en vitale stad. Een stad vol ambitie en ondernemerszin, tegelijk een vrijwilligersstad met zorg voor gezin en voor de medemens. Amersfoort is een stad die niet omvalt op het moment dat de overheid een stapje terug doet. De kracht van de stad is een leidend uitgangspunt in ons coalitieakkoord. Wij willen ruimte geven aan de stad met de overheid in een meer bescheiden rol. Niet alles hoeft vanuit het stadhuis geregeld te worden. Tegelijkertijd laten wij kwetsbaren zonder draagkracht niet vallen. In die geest hebben wij ook de bezuinigingsopgave van Amersfoort opgepakt, zowel in de aanpak als in de keuzen die wij voorleggen. In de aanpak hebben we de ontmoeting met bewoners, ondernemers en instellingen gezocht en gevraagd naar hun oplossingen en ideeën. Verderop meer over het gesprek met de stad. In de keuzen doen wij een groter beroep op zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid van individuen en van groepen. Ook kiezen wij er voor om ontwikkelingen in de stad aan de gang te houden, juist omdat een bloeiende economie voorwaarde is om Amersfoort die prettige woon- en werkstad te laten blijven. Waar dat kan zoeken wij naar verbeteringen die ook een bezuiniging opleveren en omgekeerd. De gemeenteraad heeft in de Nota bezuinigingskader 2012-2014 de zoekrichtingen voor de bezuinigingen meegegeven. In de afgelopen maanden hebben wij, samen met vele betrokkenen, die zoekrichtingen uitgewerkt tot een evenwichtig en verantwoord pakket bezuinigingsvoorstellen van in totaal € 20,5 miljoen. Enkele algemene principes waren daarbij leidend.
Leidende principes Kernwaarden uit het coalitieakkoord zijn: verbonden, slagvaardig, en duurzaam. In het voorbereiden van de bezuinigingsvoorstellen zijn daarom de volgende principes gevolgd. I.
Verantwoord en evenwichtig Het pakket aan bezuinigingsmaatregelen dat wij voorstellen is afgewogen en verantwoord. Wij hebben het gesprek met de stad gezocht en geluisterd. Amersfoorters, instellingen en bedrijven hebben ideeën aangeleverd waarvan wij veel hebben overgenomen. Toch is het uiteindelijk onze eigen verantwoordelijkheid om een totaalafweging te maken. Daarbij is het soms onontkoombaar dat die keuzen pijn doen. Tegelijk rekenen wij het tot onze verantwoordelijkheid om ook ná het vaststellen van de bezuinigingen de effecten daarvan in de gaten te houden. Zorgvuldigheid, aandacht en openheid blijven nodig.
II.
Kiezen voor vernieuwing Hoewel de relatieve zwaarte van de bezuinigingen per beleidsveld is ingegeven door de afspraken van het coalitieakkoord hebben wij zonder taboes alle bezuinigingsopties onderzocht. Van belang is het maatschappelijk effect: een kleine bezuiniging kan zeer zwaar uitvallen of omgekeerd. Bestaande regelingen, werkprocessen en gewoonten tegen het licht houden is goed. Vaak bleek de open blik ook veel energie op te leveren. Wij hebben bezuinigen en innoveren zoveel mogelijk gelijk op laten gaan.
III.
Oog voor de samenhang Een operatie van zo’n grote omvang als waar Amersfoort nu voor staat laat een pondsgewijze bezuiniging per beleidsterrein eigenlijk niet toe. De bezuinigingen raken alles en iedereen in de stad, ook de gemeentelijke organisatie zelf. Het is nodig om zoveel mogelijk werk met werk te maken en synergie te benutten. Omgekeerd is het evenzeer nodig om (ongewenste) stapelingen van maatregelen te voorkomen.
Pagina |6
IV.
Toekomstgericht en duurzaam Bij het maken van keuzen is het van belang naar de toekomst te kijken. We willen immers kapitaalvernietiging voorkomen en de kwaliteiten van de stad zoveel mogelijk behouden. Daarom is het nodig om goed na te denken welk effect maatregelen hebben op de langere termijn. We willen Amersfoorts beleid dat duurzaam en degelijk is. We hebben gelet op inverdien- en weglek-effecten en die in de berekeningen meegenomen.
Aandachtspunten Naast deze leidende principes zijn er nog enkele specifieke aandachtspunten die alle met samenhang te maken hebben. Onzekerheidsmarge Een belangrijke omstandigheid is de sterke dynamiek waarin de rolverdeling tussen de overheden zich momenteel bevindt. Grote decentralisatie-operaties en rijksbezuinigingen zijn ons in het vooruitzicht gesteld. Die hebben niet enkel effect op onze gemeentebegroting, maar betekenen ook veel voor individuele inwoners. Er bestaat dus een onzekerheidsmarge die het noodzakelijk maakt een en ander goed te blijven volgen en ijkmomenten in te bouwen. Alternatieve keuzen? Een ander aandachtspunt is de samenhang tussen bezuinigingsmaatregelen. Bij het maken van alternatieve keuzen is opnieuw een zorgvuldige afweging nodig omdat synergie tussen maatregelen is gezocht. Een duidelijk voorbeeld hiervan is de ABC-school Liendert. Niet alleen is de huidige huisvesting van de betrokken scholen evident versleten, maar ook is er samenhang met het begrotingsprogramma ‘cultureel klimaat’, waar het concept van de schoolbibliotheek wordt ingevoerd. Daarnaast speelt een nieuwe, brede school een rol in de sociale samenhang van de buurt vanwege de ontmoetingsfunctie die de school heeft. Vandaar dat wij gelet op andere programma’s bij ‘onderwijs’ niet hebben gekozen de ABC-school te Liendert te bezuinigen. Er bestaat meer samenhang. Bijvoorbeeld tussen het niveau van stedelijk beheer en het veiligheidsgevoel en welbevinden van onze inwoners. Vandaar dat we bij stedelijk beheer gedoseerd willen bezuinigen. Het is van belang dergelijke samenhang steeds in het oog te blijven houden in het bezuinigingspakket. In het derde hoofdstuk staan per begrotingsprogramma de keuzen op hoofdlijnen. Letten op eventuele stapelingseffecten Wij hebben extra aandacht voor de samenhang tussen maatregelen, die in individuele gevallen op een onbillijke wijze zou kunnen uitwerken. Wij kiezen er voor ongewenste effecten niet met generieke, algemene regels op te lossen, maar met een maatwerkaanpak die is toegesneden op de persoonlijke situatie. Hoewel de details pas bij de uitwerking kunnen worden ingevuld, hebben wij daarvoor bij diverse begrotingsprogramma’s al wel middelen vrijgemaakt.
Leeswijzer In het tweede hoofdstuk geven wij een schets van de kaders voor de bezuinigingen die door de raad zijn meegegeven in het coalitieakkoord en de Nota bezuinigingskader. Hoofdstuk drie geeft de hoofdkeuzen en bezuinigingsoverwegingen bij elk van de twaalf begrotingsprogramma’s en de bedrijfsvoering. Ook het gesprek met de stad komt aan de orde. Het hoofdstuk geeft daarnaast het financiële overzicht van de voorstellen en schenkt aandacht aan fasering en implementatie. Hoofdstuk vier gaat in op de belangrijkste investeringsambities uit het coalitieakkoord en het vijfde hoofdstuk beschrijft de actuele financiële context. De Nota sluit af met de voorgestelde besluitpunten in hoofdstuk zes. Bij deze nota worden u de gedetailleerde Bezuinigingsvoorstellen 2012-2015 voorgelegd.
Pagina |7
2. Bezuinigingskader In het coalitieakkoord is afgesproken dat in deze bestuursperiode € 20 miljoen structureel bezuinigd moet worden op de gemeentebegroting. Deze bezuiniging is nog steeds noodzakelijk (zie hoofdstuk 5). Wij houden onverkort vast aan de eerder gemaakte bezuinigingsafspraken. Met een - hopelijk eenmalige - grote bezuinigingsoperatie willen wij een financieel gezonde uitgangspositie creëren. Wel zijn wij ons bewust van de omvang van het pakket aan bezuinigingsvoorstellen dat wij voorleggen. Daarbij telt mee dat we recent al een operatie van € 10 miljoen achter de rug hebben. Hoewel de economie weer wat uit het dal begint te klimmen zitten de overheidsfinanciën nog in zwaar weer. Opgebouwde tekorten moeten worden weggewerkt, subsidiestromen worden verminderd of afgebouwd. De woningmarkt is op een historisch dieptepunt, grondexploitaties lopen vertraging op. De werkloosheid is landelijk nog hoog. Terwijl economie en werkgelegenheid weer wat aantrekken worden de gemeenten nu geconfronteerd met (vertraagde) effecten. Mensen die tijdens de recessie werkloos zijn geworden doen nu een beroep op bijstand. Het is bekend dat de overheidsfinanciën altijd een paar jaar na-ijlen bij de economische ontwikkeling. Ook onze gemeentefinanciën zullen nog door het dal heen moeten.
Nota bezuinigingskader Op 9 november 2010 heeft de raad de uitgangspunten en de zoekrichtingen voor de bezuinigingen vastgesteld (Nota bezuinigingskader). Daarbij is de bezuinigingsopgave van € 20 miljoen vermeerderd met een interne taakstelling van € 2 miljoen op de gemeentelijke organisatie in verband met wegvallende dekking van de overhead door terugloop van projecten en grondexploitaties. Het overzicht in paragraaf 3.5 van de Nota geeft hiervan de volgende specificatie: Takenpakket, externe bestedingen (in de stad) Takenpakket, interne bestedingen (gemeentelijke organisatie) Efficiencymaatregelen gemeentelijke organisatie Subtotaal bezuinigingsopgave Overheadmaatregelen gemeentelijke organisatie
€ 14 miljoen € 3 miljoen € 3 miljoen € 20 miljoen € 2 miljoen € 22 miljoen
De totale bezuinigingsopgave werd in de Nota bezuinigingskader als volgt in beeld gebracht: Takenpakket
14 miljoen
3 mln
Efficiency
Efficiency / overhead
3 mln
2 mln
Extern*
Intern
Intern
(in de stad)
(in het stadhuis)
(in het stadhuis)
Totale bezuinigingsopdracht
20 miljoen *) taken + efficiency organisaties en deelnemingen
Int. taakstelling
2 miljoen
Pagina |8
De gemeentelijke organisatie wordt in totaal belast met een bedrag van € 8 miljoen. De gemeenteraad besloot dat er voor de zoekrichtingen op hoofdlijnen een kwart meer aan voorstellen op tafel moest komen dan € 20 miljoen. Dat hield in dat er budgettair voor € 25 miljoen aan voorstellen moest worden geïnventariseerd zodat de raad keuzemogelijkheden zou hebben bij de uiteindelijke besluitvorming. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de zoekrichtingen (= 125%) per begrotingsprogramma.
Begrotingsprogramma Algemeen bestuur en Public affairs Veiligheid en handhaving Stedelijk beheer en Milieu Zorg, Welzijn en Wijkontwikkeling Onderwijs Sport Ruimtelijke Ordening Mobiliteit Cultureel Klimaat Economie en Wonen Werk en Inkomen Financiën en Belastingen
Bruto lasten* 11,9 16,3 55,8 58,0 26,5 9,0 49,2 18,8 24,6 4,5 77,9 34,0
Flexibele Zoekrichting lasten** 125% 3,9 0,7 11,0 1,8 28,5 4,4 43,7 6,8 11,8 1,9 6,5 1,0 1,6 0,3 1,2 0,2 15,3 2,4 2,8 0,5 7,0 1,1 0,0 0,0
TOTAAL TAKENPAKKET TOTAAL AMBTELIJKE ORGANISATIE (Ondersteuning en Dienstverlening)
386,5
133,3
21,25
40,3
32,1
3,75
TOTAAL
426,8
165,4
25,00
*
Bruto lasten in de tabel gebaseerd op de Begroting 2011 (bedragen x €1 miljoen). Flexibele lasten in de tabel zijn de direct beïnvloedbare lasten (x €1 miljoen); zie de uitgebreide toelichting en berekening in de Nota Bezuinigingskader dd. 9 november 2010. **
Inventarisatie bezuinigingsmogelijkheden In de afgelopen maanden heeft de inventarisatie plaats gevonden. Binnen de gemeentelijke organisatie maar vooral ook daarbuiten heeft veel en intensief overleg plaatsgevonden. Wij hebben de gesubsidieerde organisaties uitgenodigd met voorstellen te komen, de zogenoemde gemeenschappelijke regelingen hebben wij gevraagd hun aandeel te leveren en ook de privaatrechtelijke deelnemingen hebben wij aangesproken om besparingen te realiseren. Uiteindelijk kunnen wij nu een totaalpakket van bijna € 25 miljoen aan voorstellen aanbieden. De in het coalitieakkoord neergelegde ambities en accenten ten aanzien van de bezuinigingen zijn in deze Nota meegenomen. Deze kunnen als volgt schematisch worden weergegeven.
Pagina |9
Relatief ontzien: a. Onderwijs b. Veiligheid c. EZ en bereikbaarheid d. Sport/ wachtlijsten Aandacht voor c.q. relatief zwaarder belast: a. Activiteiten in plaats van gebouwen b. Amersfoort Vernieuwt kritisch bezien c. WMO, Welzijn, en Minimabeleid d. Cultuur e. Leerlingenvervoer f. Subsidies doorlichten g. Selectieve planvoorbereiding h. Organisatie/ doorzetten regiemodel Ambities en opgaven: a. Geen lastenverzwaring b. Groen Beekdal c. Mobiliteitsmaatregelen VERDER d. Economische Agenda e. Duurzame Ontwikkeling
Vervolg Deze Nota mondt uit in concrete bezuinigingsvoorstellen waarover wij op 31 mei 2011 van de raad een besluit vragen. De besluiten van de raad verwerken wij in de Begroting 2012-2015 die in het najaar ter vaststelling aan de raad wordt aangeboden. Besluitvorming eind mei 2011 is gewenst zodat de stad en vooral ook de gesubsidieerde instellingen tijdig weten waar ze aan toe zijn en kunnen anticiperen op de situatie per 1 januari 2012, het moment waarop diverse bezuinigingen al daadwerkelijk hun effect moeten hebben.
P a g i n a | 10
3. De bezuinigingsvoorstellen 1. Algemeen bestuur en public affairs In het begrotingsprogramma ‘Algemeen bestuur en public affairs’ zitten de kosten van het bestuur (raad en college) en zijn directe ondersteuning (inclusief ombudsman), plus de kosten van onze gemeentelijke publieksdienstverlening. Wat betreft de bestuurskosten is onze bezuinigingsfilosofie eenvoudig. Er is hier geen innovatie aan de orde die zaken zowel goedkoper als beter of slimmer maakt. Het komt neer op versoberen van representatiekosten en verminderen van de voorzieningen en ondersteuning voor het bestuur. We blijven actief opkomen voor Amersfoortse belangen bij andere overheden (public affairs) en streven tegelijk naar het verminderen van de bestuurlijke drukte. Dit kost minder ambtelijke capaciteit. De gemeentelijke kosten voor internationale samenwerking en veteranendag worden teruggebracht. Met het verminderen van het aantal wethouders (van zes naar vijf) is al bij de start een forse besparing gerealiseerd. Ook de griffie, de ondersteuning van de gemeenteraad, levert in. Wat betreft de publieksdienstverlening kan er wél worden ingezet op innovatie. We willen ondanks de bezuinigingsoperatie de kwaliteit van de dienstverlening zoveel mogelijk op peil houden en zoeken het in efficiencyverbetering. Zo breiden we het gemeentelijke Klant Contact Centrum uit en worden mensen ‘in één keer goed’ geholpen. Investeren in digitalisering (midoffice) is noodzakelijk om besparingen te realiseren terwijl het serviceniveau op peil blijft. Vaak geldt hier ook ‘het beste loket is géén loket’, waarmee wordt bedoeld dat voor de meeste klanten dienstverlening via internet tegelijk goedkoper en klantvriendelijker is (altijd bereikbaar). Kanaalsturing, dat wil zeggen het stimuleren van klanten om het goedkoopste kanaal te kiezen, is wenselijk. Aan de balie voeren we zo mogelijk elektronisch betalen door, hetgeen veel kassakosten kan voorkomen.
Kortom: in het programma algemeen bestuur en public affairs zijn de motto’s versoberen en verminderen, en efficiency in de bedrijfsvoering terwijl de dienstverlening op peil blijft.
2. Veiligheid en handhaving In het Coalitieakkoord 2010-2014 vormt veiligheid een belangrijke ambitie. Veiligheid wordt relatief ontzien bij de bezuinigingen. Het tegengaan van overlast en criminaliteit en de bestuurlijke aanpak van onveiligheid geven wij prioriteit. En wij leggen de focus op het verhogen van de betrokkenheid, de eigen verantwoordelijkheid en het versterken van het zelfoplossend vermogen van de inwoners. Die steviger rol voor bewoners en ondernemers vraagt wel om een overheid die klaar staat om op te treden en in te grijpen waar hun veiligheid daadwerkelijk gevaar loopt. Van het structurele budget voor veiligheid wordt 80% besteed aan fysieke veiligheid (brandweer, crisisbeheersing) en 20% aan sociale veiligheid en het toezicht/handhaving in de openbare ruimte. Belangrijkste financiële drager van de Amersfoortse aanpak van sociale veiligheid is de afgelopen jaren het rijksgeld vanuit het Grote Steden Beleid geweest, dat naar verwachting in 2011 wordt stopgezet. Het gaat om het wegvallen een specifieke uitkering die rechtstreeks doorwerkt op dit beleidsterrein. Er resteert dan een beperkt eigen budget voor de wettelijk noodzakelijke taken en nauwelijks nog voor preventie en gerichte aanpak van (jongeren)overlast en veelvoorkomende criminaliteit. Gezien de grote onzekerheid rond de continuering van de rijksbijdragen voor sociale veiligheid (inclusief handhaving openbare ruimte), waarover wij landelijk nog discussie verwachten, willen we nu volstaan met een algemene bezuinigingsstelpost van afgerond € 0,2 miljoen. Daarnaast stellen we voor om een (voorwaardelijk en eenmalig) implementatiebudget van € 0,5 miljoen te reserveren, voor het geval het rijk inderdaad definitief stopt met de veiligheidsbijdragen. Zo
P a g i n a | 11
kunnen we de eerste klap opvangen en beter voorsorteren op de ingrijpende beperking van het veiligheidsbudget in de komende jaren, die dan ook zichtbaar zal worden in de handhaving op straat. Zodra er meer duidelijkheid over de rijksfinanciering bestaat leggen we de gemeenteraad een voorstel tot nadere uitwerking van de bezuinigingstaakstelling voor. Gemeentelijke taken op het gebied van fysieke veiligheid zijn met de regionalisering van de brandweer overgedragen aan de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). Extra efficiencyvoordelen die daaruit voortkomen worden nu ingeboekt voor bezuinigingen in plaats van kwaliteitsverhoging. De samenwerkende gemeenten hebben een centrale bezuinigingstaakstelling van 5% meegegeven aan de VRU en daarnaast wordt nu (binnen de wettelijke mogelijkheden) gekeken naar een taakstelling van nog eens 5% voor de districtelijke taken. Voor het Amersfoortse deel stellen we onder andere voor om te stoppen met de gezamenlijke surveillance van brandweer en politie in de binnenstad. Het opheffen van posten voor de vrijwillige brandweer in Noord of Centrum is mogelijk maar vinden wij in verband met de brandweerdekking vooralsnog minder gewenst. Deze mogelijke bezuinigingen zijn daarom bij de niet gekozen ‘alternatieve voorstellen’ geplaatst (achterin de bundel Bezuinigingsvoorstellen); dit eveneens zou in regionaal verband afgewogen moeten worden.
Op het gebied van veiligheid en handhaving bezuinigen wij eerder op fysieke dan op sociale veiligheid, terwijl we tegelijk de betrokkenheid van inwoners willen verhogen. We reserveren wat overbruggingsgeld voor als het rijk zijn bijdragen stopzet. De bezuinigingen op fysieke veiligheid worden opgevangen door maatregelen in VRU verband.
3. Stedelijk beheer en milieu Een goed onderhouden en ingerichte openbare ruimte bevordert het gevoel van veiligheid en sociale cohesie. Amersfoort heeft een goede uitgangspositie: de stad ligt er goed onderhouden bij. In de vorige bezuinigingsronde is circa 10 % van het budget verminderd. In deze tweede bezuinigingsronde kiezen wij voor de volgende twee uitgangspunten:
• De stad blijft heel en veilig maar wordt minder schoongemaakt; • Bewoners zeggenschap, invloed én verantwoordelijkheid blijven geven over hun eigen leefomgeving. Het eerste uitgangspunt wil zeggen dat wij uitgaan van de wettelijke taken en zorgplicht; het duurzaam beheren en voorkomen van kapitaalvernietiging; en het (fysiek) veilig en heel houden van de openbare ruimte. De bezuinigingen zoeken we in het verlagen van het onderhoudsniveau van de openbare ruimte; het verlengen van de levensduur in plaats van integrale herinrichtingsprojecten; en niet automatisch vervangen bij vandalisme en einde levensduur. Deze versoberingen kunnen in betere tijden weer worden bijgesteld. Wij kijken daarnaast creatief naar mogelijkheden om beheer deels anders te financieren. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld rotondes gebruiken voor reclame in ruil voor het beheer. Ook onderzoeken we of bijvoorbeeld bij woningbouwprojecten het beheer kan worden belegd bij externe partners. Verder vragen wij Matchpoint om de kracht van de stad ook te begeleiden bij het beheer: een goed voorbeeld is het opknappen van een natuurspeelplaats door een bedrijf. We verlagen de capaciteit voor beleid, voor handhavingsverzoeken en afhandeling van meldingen en vragen – we gaan daarbij meer uit van het beschikbaar stellen van informatie in plaats van maatwerk per melder. Het versoberen van het onderhoudsniveau en beeldkwaliteit van de openbare ruimte zal zichtbaar worden in de stad, maar de stad blijft wel heel en veilig. Voor de meeste Amersfoorters is de zeggenschap over de dagelijkse leefomgeving van veel groter gewicht dan participatie bij stedelijk beleid en stedelijke projecten. Wij willen die wens en kracht van de stad blijven honoreren en blijven capaciteit inzetten om dat mogelijk te maken. In hun
P a g i n a | 12
straat, buurt of wijk willen mensen zeggenschap en kunnen zij verantwoordelijkheid nemen voor de openbare ruimte. Op dit moment zijn voor kleinere gebieden zo’n 150 beheerovereenkomsten getekend: bewoners klaren daar de klus. Dat is maatschappelijk gezien van belang maar levert, gezien de omvang van de gebiedjes, nu geen besparing op. We onderzoeken of dit ook op grotere schaal mogelijk is zodat het wel een besparing oplevert. Tot slot blijven we een beroep doen op Amersfoorters om op een goede manier met de stad en de voorzieningen om te gaan en elkaar daar ook op aan te spreken. Rotzooi die niet gemaakt wordt hoeft ook niet te worden opgeruimd.
Bij milieu kiezen wij voor: • Een veilige en gezonde leefomgeving; • Het realiseren van onze duurzaamheidsambities in samenwerking met de stad. In het kader van het eerste uitgangspunt blijven wij onze wettelijke taken op het gebied van milieu (bodem, geluid en luchtkwaliteit) uitvoeren. Wel verminderen we het aantal milieucontroles dat niet wettelijk verplicht is. Door bij te dragen aan de integrale uitvoering van het programma Duurzame Ontwikkeling geven we invulling aan de kernwaarde duurzaamheid uit het coalitieakkoord. De realisatie van duurzame ambities vraagt een gezamenlijke inzet van gemeente, bedrijfsleven, organisatie en inwoners. De gemeente faciliteert, verbindt en informeert, maar uiteindelijk bepalen organisaties en bedrijven welke investeringen zij doen en de mate van duurzaamheid daarbij. Met de samenvoeging van de teams Samen Duurzaam en Educatie op het CNME bundelen we kennis en ervaring en realiseren we tevens een reductie in formatie. Om in te kunnen spelen op kansen en vernieuwingen in het milieu- en duurzaamheidsbeleid plaatsen wij specialistische, uitvoerende milieutaken nog meer in regie. Hiermee bezuinigen we tevens op de formatie in het beleidsteam. Als gevolg hiervan is er minder capaciteit beschikbaar voor advisering over ruimtelijke ordening.
4. Zorg, welzijn en wijkontwikkeling Amersfoort is een jonge en vitale stad, zonder grote tekorten in zorg en welzijn. Dit willen wij graag zo houden. Tegelijkertijd is een omslag in denken en werken nodig om toenemende vraag naar en forse kostenstijging van zorg en welzijn te beteugelen. Dit kan in onze visie ook. Uitgaan van de kracht van de stad is voor ons geen holle kreet. Bewoners, organisaties en ondernemers nemen – al dan niet in georganiseerd verband – vaak op wijkniveau initiatieven om problemen op te lossen of nieuwe zaken tot stand te brengen. Waar nodig faciliteren we dat. Ook kwetsbare groepen doen mee. Niet de vraag welke beperking iemand heeft staat centraal, maar de vraag wat iemand wel kan. Wij schrijven niemand af; we zijn er van overtuigd dat iedereen – elk op zijn of haar niveau - kan bijdragen en participeren. Wij zijn ons bewust van de omvang van het pakket aan bezuinigingsmaatregelen dat wij voorleggen. Maar onze stad is vitaal en kan meer op eigen benen staan. Daarom hebben wij vertrouwen in de toekomst.
Drie uitgangspunten zijn leidend voor de voorstellen op het gebied van zorg: 1. Geen verstrekkingen indien een voorziening als algemeen gebruikelijk beschouwd kan worden; 2. Inkomensafhankelijke bijdragen voor verstrekking van voorzieningen; 3. Ontzien van kwetsbare inwoners zonder draagkracht.
P a g i n a | 13
Wij maken bijvoorbeeld bij senioren het onderscheid tussen kwetsbare senioren en de overgrote meerderheid van de senioren die het prima redden. Er wordt vaker aan die laatste groep een inkomensafhankelijke eigen bijdrage gevraagd en meer voorzieningen beschouwen we als algemeen gebruikelijk. Als je ouder wordt kun je verwachten dat aanpassingen aan de woning nodig zijn, zoals bijvoorbeeld trapliften. Senioren kunnen hierop anticiperen, door òf te sparen òf te verhuizen naar een appartement. Tegelijkertijd zullen wij senioren van 75 jaar en ouder niet meer herindiceren: dat scheelt deze inwoners (soms vervelende) onderzoeken en de gemeente administratieve rompslomp. Ook doen wij voorstellen om de bezuinigingen voor kwetsbare senioren te dempen. Voor de kwetsbare groep zonder draagkracht zetten we als dat nodig is de hardheidsclausule in. Dit om onbillijkheden te voorkomen die het gevolg zijn van de toepassing van bepalingen en voor situaties waarin de verordeningen niet voorzien. De gelden die vrijkomen door te stoppen met gratis OV voor álle senioren willen we voor de helft inzetten voor de verbetering van de positie van kwetsbare senioren zonder draagkracht (zie programma 8). Op het gebied van Zorg en Welzijn zijn veel organisaties en partners in de stad actief. Wij hebben aan deze experts gevraagd om zelf aan te geven waar door slimmer en efficiënter (samen) te werken financiële voordelen te behalen zijn. Op de maatschappelijke opvang is een aanzienlijke besparing mogelijk, mede door het succesvolle beleid van de afgelopen jaren. En ook met de vormgeving van voorschoolse voorzieningen en peuteropvang kunnen wij door slimmer organiseren veel geld besparen. Overigens hebben we, naast instellingen, ook volop van gedachten gewisseld met bewoners en cliëntenorganisaties om van dichtbij mogelijkheden en alternatieven te verkennen. Twee andere maatregelen zijn in zijn algemeenheid nog van belang voor de groep kwetsbare Amersfoorters. We zetten onze helpdesk Sociale Zekerheid actief in om mensen te ondersteunen, zie ook bij programma 11. En we gaan zorgvuldig monitoren hoe het met onze kwetsbare inwoners gaat nadat de diverse maatregelen een jaar in werking zijn getreden, dus begin 2013. Dit is mede noodzakelijk omdat de doorwerking van veranderende rijksregelgeving nog onzeker is, zoals in het eerste hoofdstuk al ter sprake kwam. Met onze keuzen snijden we zo min mogelijk in voorzieningen, activiteiten en interventies voor die mensen die het hard nodig hebben. Maar we stellen zeker ook maatregelen voor die mensen in hun dagelijks leven zullen raken en die mensen ook in hun portemonnee zullen voelen. Wij zijn ons bewust van de impact die maatregelen kunnen hebben. Met het bieden van een maatwerkvangnet en de inzet van een hardheidsclausule blijven we zorg bieden voor die mensen die het op eigen kracht (even) niet redden.
Bij welzijn hebben we gekozen om ‘niet accommodaties maar activiteiten’ als leidraad te nemen. Wij vinden activiteiten belangrijker dan stenen. Daarom hebben we in eerste instantie gekeken naar onze gebouwen: ons maatschappelijk vastgoed. Het is niet altijd nodig een eigen gebouw open te houden. We willen waar mogelijk gebruik maken van andere ruimtes in de stad (scholen, zorgcentra, speeltuinen of kerkgebouwen). Daarmee realiseren we een stevige besparing. In de tweede plaats willen we besparen door efficiency. Door slimmer samen te werken, door het werk anders te organiseren of vorm te geven zorgen we dat we de dingen niet dubbel op doen. En tot slot verwachten we ook meer van inwoners zelf. Inwoners in een kwetsbare positie kunnen echter op ons blijven rekenen.
Wij doen geen bezuinigingsvoorstellen voor integratie, waarvan het budget al eerder sterk is teruggebracht, en besparen met mate op vrijwilligerswerk en wijkontwikkeling. Wij kiezen er voor de voorgenomen bezuinigingen van rijkswege op inburgering niet te compenseren. Wanneer het rijk de benodigde wijzigingen op de Wet Inburgering heeft doorgevoerd wordt de
P a g i n a | 14
inburgering gefinancierd door middel van een sociaal leenstelsel. Op basis van de huidige inzichten verwachten wij dan ook geen (financiële) mogelijkheden meer te hebben om inburgeraars actief te werven. We laten wel een beperkt budget voor integratie in stand. In het kader van het emancipatiebeleid LHBT (lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders) beperken we ons tot een bescheiden subsidie voor integratieactiviteiten. Al jarenlang leveren steeds meer Amersfoorters door vrijwilligerswerk op alle terreinen een belangrijke bijdrage aan onze stad. We verminderen het subsidiebudget voor de ondersteuning van vrijwilligers dan ook slechts met het bedrag dat gemiddeld jaarlijks niet wordt besteed. Wel willen wij anders omgaan met vrijwilligerswerk. Hiervoor werken wij een voorstel uit. Het accent komt meer te liggen op bemiddeling, deskundigheidsbevordering en begeleiding van vrijwilligers. Dat kan gebeuren door de huidige drie organisaties, maar ook buiten deze organisaties neergelegd worden. We houden vast aan onze wijkgerichte wijze van werken. Wel besparen we op de maandelijkse Wijkberichten en op de buurtbudgetten. Het buurtbudget zal sowieso al fors verminderen door het wegvallen van de rijksbijdrage, waarmee in de afgelopen jaren al veel bewonersinitiatieven werden gerealiseerd. Mogelijk zullen we ook de bestedingsregels rond het buurtbudget nog eens tegen het licht houden.
5. Onderwijs Een groot deel van het programma onderwijs gaat over de uitvoering van wettelijke taken en regelingen, zoals de Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie, de leerplichtwet en de Wet Uitval Leerlingenzorg. De Onderwijsvoorzieningen betreffen de wettelijke taken rond onderwijshuisvesting in het kader van de Wet op het Primair Onderwijs en de Wet op het Voortgezet Onderwijs. Vanzelfsprekend blijven we deze wettelijke taken uitvoeren en financieren. Onze focus op het gebied van onderwijsbeleid blijft: kinderen en jongeren laten doorleren totdat zij een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt hebben behaald. Dat betekent dat wij onverminderd inzetten op voorschoolse educatie, het voorkomen van voortijdig schooluitval, de (samenwerking in) ABC-scholen en de verbinding arbeidsmarkt en onderwijs.
Om de bezuinigingen te kunnen realiseren kiezen we voor slimmer samenwerken en daarnaast voor het versoberen of afschaffen van een aantal dure regelingen en activiteiten, waarvoor wij meer eigen (financiële) inzet van Amersfoorters vragen. Voor het voorkomen en bestrijden van achterstanden bij jongeren willen we het jeugdbeleid en het onderwijsbeleid meer aan elkaar koppelen. De voorschoolse educatie willen we, in samenwerking met kinderdagverblijven, op een andere manier gaan aanbieden (zie programma 4). Het schoolzwemmen wordt aangepast naar zwemgym, zie daarvoor de tekst bij ‘onderwijsvoorzieningen’ in de bezuinigingsvoorstellen. Een en ander zal met de scholen, ouders en de SRO worden uitgewerkt. De VNG adviseert gemeenten voor het leerlingenvervoer de wettelijke grens van zes kilometer voor de afstand woning - school te hanteren. Deze grens bepaalt of aanspraak gemaakt kan worden op leerlingenvervoer. Wij hanteren voor het speciaal onderwijs momenteel een grens die (ver) daaronder ligt, namelijk 500 meter. Vanaf het schooljaar 2012-2013 willen wij dit aanpassen aan de VNG-norm. Deze aanpassing geldt niet voor leerlingen die wegens lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke beperkingen op ander dan openbaar vervoer zijn aangewezen (art. 4 Wet Primair Onderwijs en Wet Expertisecentrum). Een gedragstoornis valt echter niet onder deze beperkingen en daarmee kunnen kinderen met een gedragsstoornis binnen de 6-kilometergrens geen aanspraak maken op leerling-vervoer. Voor onbillijke situaties biedt een hardheidsclausule de mogelijkheid om af te wijken. Omdat het Rijk heeft bepaald dat het primair onderwijs meer tijd moet besteden aan het taal- en rekenonderwijs passen wij het gemeentelijk beleid aan en zetten wij een deel van de subsidie voor
P a g i n a | 15
taalbeleid stop. Daarentegen investeren we wel in het realiseren van schoolbibliotheken (zie programma 9).
6. Sport Sporten en bewegen is belangrijk omdat het een positief effect heeft op de gezondheid. Sport kan ook een bindmiddel zijn in de buurt doordat mensen lid zijn van hun favoriete club of op een andere manier gezamenlijk bewegen. En sport is het middelpunt van een uitgebreid verenigingsleven waarin vele vrijwilligers actief zijn. Vanuit de gedachte dat sporten je gezond houdt, willen we in het kader van “jong geleerd, oud gedaan”, met name de jongeren blijven stimuleren om te sporten en te bewegen. Dit sluit goed aan bij ons voorstel om het schoolzwemmen te veranderen in zwemgym (zie programma 5). We willen verder de activiteiten voor ouderen die de SRO voor ons uitvoert in stand houden voor 70plussers, die gelet op hun hoge leeftijd soms weinig alternatieven hebben om te bewegen. Sporten in clubverband is voor hen belangrijk om sociaal isolement te voorkomen. Het sluiten dan wel terugbrengen van het kwaliteitsniveau van beheer en exploitatie van accommodaties is voor ons geen optie. Amersfoort is een jonge, groeiende stad en wij willen de faciliteiten bieden die daar bij horen. Het huidige niveau van beheer is goed, maar kent weinig overdaad waarin makkelijk kan worden gesneden. Wel kan er een efficiencyslag bij de SRO worden gemaakt. De bijdragen van verenigingen voor buitensportaccommodaties ligt lager dan het landelijk gemiddelde. Ook is er enige scheefgroei ten opzichte van de bijdragen voor binnensportaccommodatie. Door middel van een beperkte verhoging van de lidmaatschapskosten wordt een en ander meer in lijn met elkaar gebracht. In het coalitieakkoord hebben wij aangegeven dat wij de wachtlijsten willen terugdringen. We kiezen er daarom voor om een fors deel van de bezuinigingen weer in de sport terug te investeren. Daarmee worden niet alle wachtlijsten in 2012 opgelost, maar we kunnen er dan wel een goed begin mee maken. Hoewel de sportdeelname in Amersfoort relatief hoog is, willen wij nog meer mensen stimuleren om te gaan sporten en bewegen. Dit kan in verenigingsverband maar het kan ook individueel. Om te gaan fietsen, joggen of wandelen zijn geen of weinig investeringen van de gemeente nodig. Wel kunnen we mensen een steuntje in de rug geven via passende activiteiten, bijvoorbeeld voor kinderen met overgewicht. Daarom willen we ook de wijksport in stand houden. Elders moet dan wel worden bezuinigd: een aantal subsidies in het kader van sportstimulering zetten we stop (bijvoorbeeld voor etnische groepen) of verminderen we (zoals voor seniorensport). Verenigingen en scholen zouden meer verantwoordelijkheid kunnen nemen voor het gezamenlijk stimuleren van bewegen. Gemeentelijke sportaccommodaties moeten onder schooltijd maar vooral ook direct na schooltijd gebruikt kunnen worden door scholieren. Daarom willen we subsidiebudgetten voor schoolsport en verenigingsondersteuning samenvoegen en inzetten voor het bewegen buiten schooltijden.
We richten ons op meer efficiency bij SRO en bij sportstimulering een focus op activiteiten voor jongeren, 70plussers en op (nog) niet sportende Amersfoorters. Ook willen we scholen en verenigingen stimuleren om gemeentelijke sportvoorzieningen beter te benutten. Een substantieel deel van de bezuinigingen wordt weer teruggeploegd naar het verminderen van de wachtlijsten.
P a g i n a | 16
7. Ruimtelijke ontwikkeling Er gaat veel geld om in groenontwikkeling en in ruimtelijke projecten, maar dat is vooral (eenmalig) investeringsgeld, vaak grotendeels van derden, en nauwelijks structureel budget waarop bezuinigd kan worden. Structureel budget betreft de ambtelijke capaciteit en de Groene Saldoregeling die beide in de bezuinigingen zijn meegenomen.
Uitgangspunten zijn: blijven voldoen aan wettelijke taken zoals de herziening van onze bestemmingsplannen, het inzetten op kwaliteit van de bebouwde omgeving en het consequent doorberekenen van ambtelijke kosten bij begeleiding van bouwinitiatieven. Wij snijden slechts beperkt in ambtelijke capaciteit om ervaring en deskundigheid vast te houden, nodig om een kwalitatieve ruimtelijke ontwikkeling te waarborgen. Het werkveld van ruimtelijke ontwikkeling bestaat voor een groot deel uit wettelijke taken. Deze blijven wij vanzelfsprekend uitvoeren. De herziening van bestemmingsplannen heeft voor ons prioriteit. Naast wettelijke taken werken we aan een groot aantal ruimtelijke projecten (100 +). Daarbij moet de ruimtelijke samenhang, kwaliteit en eigenheid van Amersfoort op peil blijven. We snijden daarom op dit punt niet in de ambtelijke capaciteit. Wel hanteren wij waar mogelijk het profijtbeginsel. Dat betekent dat de kosten van ruimtelijke ontwikkelingen worden betaald door de initiatiefnemer. Ook de kosten van een haalbaarheidstoets en planschades komen voor rekening van de initiatiefnemer. Bij de ontwikkeling, verkoop van strategisch vastgoed gaan wij uit van de potentiële marktwaarde. De kosten van een maatschappelijke invulling komen voor rekening van de initiatiefnemer. Ook kiezen wij voor besparing op de Groene Saldoregeling, het budget voor landschapscoördinatie en personele deelname aan externe overlegstructuren.
8. Mobiliteit Amersfoort heeft veel te danken aan haar centrale ligging in het land en de goede bereikbaarheid per weg en spoor. Het is cruciaal dat we deze positie behouden en uitbouwen. Goede bereikbaarheid en een centrale ligging zijn de fundamenten voor economische groei en werkgelegenheid in onze stad. Er gaat veel geld om in dit begrotingsprogramma, maar net als bij het programma Ruimtelijke Ontwikkeling gaat het om investeringen (grotendeels van derden) en niet om structurele middelen uit de gemeentebegroting. De overeenkomst en afspraken die we over het VERDER-pakket hebben gemaakt met het rijk, de provincie en de regiogemeenten komen we uiteraard na. De geplande investeringen in wegen, fietspaden en openbaar vervoer in Amersfoort gaan door. Voor de financiële bijdrage die wij leveren aan VERDER krijgen wij een veelvoud terug voor de uitvoering van het VERDER-maatregelenpakket op ons grondgebied. Of het nu gaat om de een toekomstige Westelijke ontsluiting, betere fietsverbindingen met Leusden of betere busverbindingen met Soest, ze dragen stuk voor stuk bij aan het bereikbaar houden van Amersfoort als stad om te wonen, te werken en te leven. Dat betekent dat we niet bezuinigen op onze financiële bijdrage aan het complete VERDER-pakket. In overeenstemming met het coalitieakkoord bezuinigen we op regelingen die onvoldoende effect hebben op mobiliteitsdoelstellingen. We stoppen daarom met de proef gratis openbaar vervoer voor 65plussers. Deze maatregel is weliswaar positief ervaren vanwege de sociale effecten maar heeft onvoldoende (en ook onwenselijke) mobiliteitseffecten. De eventuele negatieve effecten voor de sociale doelstelling ondervangen we door de helft van het geld beschikbaar te stellen voor kwetsbare ouderen.
We bezuinigen op een niet-effectieve proef voor gratis openbaar vervoer voor 65plussers. De helft van de besparing zetten wij in voor kwetsbare ouderen.
P a g i n a | 17
9. Cultureel klimaat Amersfoort heeft een goed cultureel klimaat; we gaan we versterken terwijl we tegelijk bezuinigen. We hebben een goede basisinfrastructuur op het gebied van cultuureducatie (Scholen in de Kunst), musea, bibliotheek en podia (De Flint, Theater De Lieve Vrouw en De Kelder). De stad kent daarnaast een gevarieerd festivalaanbod en nieuwe initiatieven. Ook besteedt Amersfoort veel aandacht aan kunst in de openbare ruimte en er zijn relatief veel uitvoerende kunstenaars. Het bruist en borrelt, de lijnen zijn kort. Er liggen ook kansen voor verbetering. We hebben de afgelopen maanden onze voorstellen in nauw overleg met de cultuursector gemaakt. Zoals in de Nota Bezuinigingskader is aangegeven, hebben wij de bezuinigingen vooral gezocht bij de vier grootste, gesubsidieerde culturele instellingen: Bibliotheek, Scholen in de Kunst, De Flint, en Amersfoort in C. Alleen door samen met de sector nieuwe wegen te vinden kan het ons lukken om het cultureel klimaat te versterken met veel minder geld. De sector heeft wat dat betreft haar verantwoordelijkheid genomen en met ons samengewerkt om te komen tot goede en haalbare voorstellen. Dankzij de innovatieve voorstellen van de instellingen, het ‘out-of-the-box’ denken zijn we voor de Bibliotheek en Scholen in de Kunst tot echte systeemvernieuwingen gekomen.
We kiezen er voor om cultureel ondernemerschap te bevorderen, ruimte te houden voor nieuwe initiatieven, de samenwerking in de keten te verbeteren (bijvoorbeeld van laagdrempelig podium tot theater) en minder te gaan investeren in gebouwen of stenen maar meer in activiteiten. Daarmee kunnen we de kansen die we zien voor verbetering en de bezuinigingen tegelijkertijd realiseren. Samen met de sector hebben we ingezet op bezuinigingsvoorstellen die zich richten op: ● Terugdringen van overhead bij culturele instellingen; ● Efficiencywinst door meer en betere samenwerking op bijvoorbeeld terreinen als marketing, programmering, backoffice; ● Een deel van de verantwoordelijkheid voor cultuureducatie leggen waar deze hoort: bij scholen; ● Betere benutting van podia en andere accommodaties; ● Verminderen subsidieafhankelijkheid (cultureel ondernemerschap); ● Verplaatsen van een van de museumlocaties (Armandomuseum) buiten Amersfoort; ● Op een aantal terreinen terugkeren naar de kerntaak van de overheid (en dus meer overlaten aan sponsoren, particulieren etc.); ● Een nieuw concept voor de bibliotheekvoorzieningen; ● Jeugdcultuurfonds als maatwerkvangnet voor maatregelen bij Scholen in de Kunst.
10. Economie en Wonen Gezien onze grote economische opgave stellen wij voor economie beperkte bezuinigingen voor. Een bloeiende economie is een onmisbare voorwaarde voor een aantrekkelijk woon- en leefklimaat. Het is voor (de Regio) Amersfoort essentieel om de balans tussen wonen en werken te behouden. Banengroei is daarvoor nodig en dit gaat niet vanzelf. Wij willen investeren in een betere dienstverlening aan ondernemers. De visie van de commissie Van Ek hebben we dan ook opgenomen in ons coalitieakkoord, en omgezet in het werkprogramma de Economische Agenda. Daarin is een groot aantal acties gebundeld. Wij willen onze inzet continueren en zo mogelijk uitbouwen.
De bezuinigingen op wonen leiden tot meer sturen op hoofdlijnen. De woningmarkt moet meer in beweging komen, zodat mensen sneller een passende woning kunnen vinden. We richten ons op het stimuleren van keuzevrijheid (voldoende woningen in verschillende
P a g i n a | 18
woonmilieus) en doorstroming. Hiermee zorgen we ook dat er meer ruimte vrijkomt voor groepen met minder kansen, zoals mensen met een laag inkomen en starters. Verder blijven functiemenging, transformatie en duurzaamheid hoog op de agenda. De bezuinigingen richten zich op minder ambtelijke capaciteit en ons (verder) beperken tot sturen op hoofdlijnen. We gaan minder regelen en subsidiëren en laten meer over aan initiatieven en inbreng uit de stad. We stoppen met de woonconsumentensubsidies voor de huurdersbelangenorganisaties aangezien dat een wettelijke taak van de woningbouwcorporaties is.
Vanwege onze inzet op citymarketing stellen wij voor recreatie en toerisme geen bezuinigingen voor. Voor recreatie en toerisme stellen wij geen bezuinigingen voor omdat wij het (beperkte) budget willen aanwenden voor citymarketing. Inzet is dat de bijdrage van de gemeente tenminste verdubbeld wordt door derden, met name het plaatselijke bedrijfsleven en de provincie Utrecht. In de Stichting Citymarketing werken overheden en private partijen samen voor marketingdoeleinden op het gebied van wonen, bedrijvenacquisitie, binnenstad/vrije tijd, en (zakelijk) toerisme.
11. Werk en Inkomen Door het gefaseerd wegvallen van de middelen voor reïntegratie en de rijksbezuinigingen op de WSW en WWB staan we voor een ingrijpende verandering met gevolgen voor inwoners die rond moeten komen met weinig geld. Er komt een nieuwe rijksregeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt: ‘Werken naar vermogen’. De invulling van de nieuwe regeling en rijksbezuinigingen is nog onbekend. Eventuele beleidskeuzen die daar uit voortvloeien zullen we in een later stadium aan de gemeenteraad voorleggen. De rijksbezuinigingen vragen in ieder geval om herbezinning op ons gemeentelijke minimabeleid.
We richten ons op het bevorderen van sociale participatie. De enige duurzame uitweg uit de armoede is het bieden van handvatten om de regie over het leven te herwinnen en daarmee sturing aan de eigen toekomst te geven. Gezinnen met kinderen hebben, zo blijkt uit landelijk onderzoek, onze ondersteuning het meeste nodig. De aandacht in het beleid verschuift daarmee van inkomensaanvulling naar beleid gericht op het vergroten van zelfredzaamheid en (arbeids-)participatie. Daarnaast verplaatsen wij het accent van algemene regelingen naar meer maatwerk. Kinderen en gezinnen staan daarbij centraal. Wij zullen hen ontzien bij de bezuinigingen. Voor ouderen komen aanvullende middelen over vanuit het programma mobiliteit (zie programma 8). We richten ons ook op het verminderen van uitvoeringskosten. We schaffen de algemene regeling sociale participatie en enkele andere algemene regelingen binnen de bijzondere bijstandsverstrekking af omdat ze niet de beoogde effecten sorteren. De inkomensaanvulling voor ouderen vervalt ten gunste van gezinnen met kinderen. Dit leidt ook tot een aanzienlijke bezuiniging op de uitvoeringskosten. Daarnaast zetten we intensiever in op coaching en begeleiding van cliënten om aan het werk te komen en mee te doen aan (sociale) netwerken in de stad. Om stapelingseffecten tegen te gaan kiezen we voor een maatwerkvangnet constructie. Doordat we cliënten persoonlijke begeleiding en coaching bieden, worden eventuele stapelingen vroegtijdig gesignaleerd en aangepakt. Met de maatwerkvangnet constructie voorkomen we dat mensen buiten de boot vallen. We zullen gebruik maken van ons netwerk in de stad en het netwerk van instellingen waarmee we samenwerken om eventuele ongewenste effecten te identificeren en aan te pakken.
P a g i n a | 19
12. Financiën en belastingen Verderop in deze Nota (hoofdstuk 5) worden de financiële ontwikkelingen toegelicht, inclusief de ontwikkeling van het gemeentefonds. Naast de bezuinigingen op taken zetten wij fors in op efficiencymaatregelen in de bedrijfsvoering, hetgeen leidt tot een reductie van het aantal ambtenaren.
13. De gemeentelijke organisatie Wij schetsen hier enkele hoofdlijnen met betrekking tot bezuinigingen op de gemeentelijke bedrijfsvoering. Het jaar 2011 is vanuit de organisatie in het kader gezet van zaken vereenvoudigen. Stoppen met overdadige controles en minder bureaucratie. Dit kader is aanvullend op de inzet van voorgaande jaren: graag de beste willen zijn, resultaatgericht leiderschap en innoverend werken. Het coalitieakkoord zet ook in op Het Nieuwe Werken. Het akkoord vermeldt: ‘Een flexibeler ambtelijke organisatie met gedigitaliseerde werkprocessen komt uit met minder managers en minder werkplekken. Flexwerken levert op termijn een besparing op. Wij dringen bovenmatige kosten van externe inhuur terug. Ook onderzoeken wij conform het regiemodel welke taken we kunnen afstoten of laten uitvoeren op contractbasis. Maatregelen die efficiencyverhogend of kostprijsverlagend werken zijn onderdeel van de bezuinigingsoperatie en worden in dat licht ingezet, ook als daar eenmalige investeringen voor nodig zijn’. Bij de bezuinigingen op de bedrijfsvoering is dit nadrukkelijk de leidraad geweest. Minder management, minder bureaucratie, efficiënter werken. Dat heeft ook geleid tot een aantal organisatorische aanpassingen. Zo worden de middelen- en ondersteunende functies van de sector Dienstverlening, informatie en advies (DIA) en de Concernstaf in elkaar geschoven tot een nieuwe directie Middelen onder leiding van de gemeentecontroller. Daarnaast zijn er dan twee inhoudelijke sectoren: Stadsontwikkeling en beheer (SOB) en Welzijn, sociale zekerheid en onderwijs (WSO). De Concernstaf wordt teruggebracht tot een kleine staf met een aantal strategische functies. De communicatie- en participatiefuncties worden ingekrompen en samengebracht in een gemeentebrede pool. Het Gemeenschappelijk managementteam (GMT) is kleiner en gemeenschappelijker geworden. Hetzelfde geldt voor het Controllersoverleg. Het is de bedoeling dat de nieuwe organisatie per 1 januari 2012 is geïmplementeerd. Voor de invoering van Het Nieuwe Werken is een aparte projectorganisatie opgezet, direct onder de gemeentesecretaris. Minder bureaucratie en gerichter sturing door de politiek worden ook mogelijk gemaakt door de overgang naar een betere en meer gerichte planning en control. Beoogd wordt te komen tot een innovatieve planning en control waarbij het bestuur beter recht wordt gedaan, waarbij binnen de organisatie efficiënter wordt gewerkt en daarnaast een forse bezuiniging wordt gerealiseerd. De gemeenteraad is via de commissie Begroting en Verantwoording geconsulteerd over de nieuwe aanpak. Afgesproken is op de ingeslagen weg voort te gaan. Een belangrijk onderdeel van Het Nieuwe Werken is een flexibele huisvesting met minder werkplekken voor de gemeentelijke organisatie. De ambtelijke organisatie is nu nog verspreid over verschillende gebouwen (Stadhuisplein, Hellestraat, Langegracht). De bedoeling is de hele (afgeslankte) organisatie onder te brengen in het gebouw Stadhuisplein en dat opnieuw in te richten volgens een flexibel werkplekconcept. Daarvoor is een gedigitaliseerde werkomgeving nodig. De noodzakelijke aanpassingen in het gebouw kunnen worden gecombineerd met een grote renovatie-
P a g i n a | 20
beurt die het 40 jaar oude gebouw sowieso moet ondergaan. Met de renovatie en flexibilisering is een investering gemoeid van ruim € 20 miljoen die kan worden gedekt uit vrijvallende lasten en inmiddels gereserveerde budgetten. Bovendien kan door het flexibele concept een productiviteitswinst worden behaald. Per saldo levert het nieuwe huisvestingsconcept een bijdrage aan de bezuinigingstaakstelling van circa € 1 miljoen structureel. De organisatie krimpt met ruim honderd fte. Dat is ongeveer 15% van de huidige formatie. Dankzij de reeds ingevoerde vacaturestop en een gericht beleid voor de arbeidsmobiliteit van het personeel is de verwachting dat van gedwongen ontslagen niet of nauwelijks sprake hoeft te zijn. Wel moet maximaal worden ingezet op arbeidsmobiliteit. In de ramingen is met de kosten hiervan rekening gehouden. Daarnaast wordt voor sommige onderdelen onderzocht of een verdere doorvoering van het regiemodel kan worden toegepast. Concreet gaan we de komende tijd onderzoeken of de belastingadministratie in regie kan worden gepositioneerd. Maar ook andere onderdelen kunnen voor een dergelijk onderzoek in aanmerking komen.
Een afgeslankte organisatie In de inleiding merkten wij al op dat de ambtelijke organisatie een taakstelling had van € 5 miljoen op de interne bedrijfsvoering. Voor de invulling van deze taakstelling zijn zogenaamde businesscases opgesteld. De resultaten daarvan zijn onderstaand samengevat.
Onderdeel Sociale Zekerheid Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (bruto 1 mln, t.g.v. leges) Belastingen Burgerzaken Inkoop Huisvesting ICT Facilitaire, Juridische zaken, Onderzoek&Statistiek Planning en control/ financiële administratie Secretariaten Informatiebeheer P & O en personeelsadministratie Extra bezuiniging management en communicatie Personele bezuinigingen op taken
Subtotaal Af: Weglekeffecten en overige effecten
TOTAAL
Bezuiniging in euro’s (x 1000)
Vermindering in fte’s
401 0
8,5 fte 16,0 fte
173 164 1.000 953 562 256 982 318 350 204 465
0,1 fte 3,2 fte
5.828 -/- 700 5.128
2,0 fte 5,9 fte 1,6 fte 20,0 fte 7,4 fte 8,0 fte 3,0 fte 6,0 fte 26,4 fte 105,0 fte 105,0 fte
P a g i n a | 21
Het gesprek met de stad De bezuinigingen worden in de hele stad merkbaar. Daarom hebben wij het gesprek met de stad een prominente plek gegeven in de zoektocht naar voorstellen voor vernieuwing, besparing en versobering. De opgehaalde ideeën en voorstellen dragen bij aan de zorgvuldige invulling van de bezuinigingsopgave. Het gesprek met de stad is op een aantal manieren vormgegeven: 1. 2. 3. 4. 5.
Stadsgesprek op 8 december 2010 Digitale ideeënbus op www.amersfoort.nl/bezuinigingen Gesprekken in de wijken Gesprekken met instellingen en overige partners in de stad Inschakelen adviesraden
1. Stadsgesprek op 8 december 2010 Inwoners van de stad waren welkom in De Flint met hun ideeën, suggesties en alternatieven voor besparing en versobering. Het college van burgemeester en wethouders was aanwezig om de ideeën te bespreken en vragen over de bezuinigingen te beantwoorden. De opkomst was gering: zo’n 35 personen zijn op de uitnodiging ingegaan en hebben de sneeuw en gladheid die avond getrotseerd om naar De Flint te komen. In totaal zijn ruim 50 ideeënformulieren ingevuld. Een aantal van de formulieren bevatte klachten over bestaande situaties (o.a. gladheid), andere bevatten opmerkingen en een aantal bevatte suggesties voor bezuinigingen. Alle formulieren zijn in behandeling genomen en de suggesties voor bezuinigingen zijn uiteraard in het traject voor de bezuinigingsvoorstellen overwogen. 2. Digitale ideeënbus Op www.amersfoort.nl/bezuinigingen is een digitale ideeënbus opengesteld van 6 oktober 2010 tot eind januari 2011. Via Stadsberichten, twitter en een persbericht is de digitale ideeënbus aangekondigd. De digitale ideeënbus heeft ruim 90 reacties opgeleverd. Ook bij deze reacties geldt dat een deel klachten betrof, een deel opmerkingen en een deel suggesties voor bezuinigingen. Alle ingezonden reacties zijn in behandeling genomen en de bezuinigingsideeën zijn in het traject voor de bezuinigingsvoorstellen overwogen. De reacties uit het Stadsgesprek van 8 december 2010 en uit de digitale ideeënbus zijn samengevoegd in één overzicht. Dit overzicht is te vinden op www.amersfoort.nl/bezuinigingen. Waar van toepassing en mogelijk is de inhoudelijke reactie toegevoegd. 3. Gesprekken in de wijken Belangenorganisaties uit de wijken hebben een brief ontvangen over een gesprek met de wijkwethouder. Hen werd de mogelijkheid geboden hun wijkwethouder uit te nodigen voor een gesprek over hun ideeën voor de bezuinigingen. Ook wijkbewoners konden van deze mogelijkheid gebruik maken. Dit is bekend gemaakt via de media, Stadsberichten en de gemeentelijke website. In Randenbroek-Schuilenburg, Zielhorst, Liendert-Rustenburg, Soesterkwartier, Binnenstad en Amersfoort-Zuid is de wijkwethouder uitgenodigd voor een of meerdere gesprekken; in andere wijken is om uiteenlopende redenen van de mogelijkheid af gezien. Wel zijn in diverse wijken informele gesprekken gevoerd en contacten geweest tussen bewoners(groepen) en hun wijkwethouder.
P a g i n a | 22
In de gesprekken werd duidelijk hoe betrokken de aanwezigen zijn bij hun wijk. En zij hebben verschillende suggesties aan de wijkwethouders meegegeven. De opbrengst uit deze gesprekken in de wijken staat in een overzicht op de website www.amersfoort.nl/bezuinigingen. 4. Gesprekken met instellingen en overige partners in de stad Ieder collegelid heeft verschillende gesprekken gevoerd met de partijen waarmee de gemeente veel samenwerkt of waaraan veel werk wordt uitbesteed. De vorm verschilde per portefeuillehouder of per gesprekspartner: (reguliere) bestuurlijke overleggen, ronde tafels, ontbijtoverleggen, werkbezoeken en bijeenkomsten. De gesubsidieerde instellingen hadden in september al een brief ontvangen met het verzoek met bezuinigingsvoorstellen te komen. Deze voorstellen zijn uiteraard een belangrijk onderwerp geweest in de gesprekken. De brieven met voorstellen zijn te vinden op de website www.amersfoort.nl/bezuinigingen. De portefeuillehouders hebben op deze manier met veel instellingen, organisaties en bedrijven ideeën uitgewisseld. Sommige gesprekken waren onderzoekend, brainstormend van aard, andere concreter op basis van scenario’s of alternatieven. Sommige gesprekken zijn in een verslag vastgelegd, de meeste zijn echter vastgelegd doordat de uitkomsten van het gesprek een plek hebben gekregen in de bezuinigingsvoorstellen. Het gaat hierbij om gesprekken met onder meer welzijnsinstellingen, zorginstellingen, instellingen voor maatschappelijke opvang, Stadsring 51, veiligheidspartners, culturele instellingen, regiepartners, partners in gemeenschappelijke regelingen, ondernemersverenigingen, enzovoort. 5. Inschakelen adviesraden Op diverse specifieke beleidsterreinen zijn adviesraden ingesteld, zoals de Seniorenraad en het Gehandicapten en Patiënten Platform Amersfoort. Met alle adviesraden is, vaak meerdere malen, vooroverleg geweest over de mogelijke bezuinigingen. Na het uitbrengen van deze Nota zullen de adviesraden ook nog formeel in de gelegenheid worden gesteld om advies uit te brengen over de voorgestelde bezuinigingen. Wij brengen de raad van deze adviezen op de hoogte.
Overzicht van de voorstellen In de bundel ‘Bezuinigingsvoorstellen 2012-2015’ geven wij per (deel)programma aan welke bezuinigingen wij voorstellen, inclusief de alternatieve voorstellen. Er zijn dus bezuinigingen die wij, gegeven de situatie en de gestelde randvoorwaarden, verantwoord vinden en daarnaast voorstellen die weliswaar als alternatieve bezuinigingsmogelijkheid kunnen worden beschouwd maar waarvan wij het ongewenst vinden ze daadwerkelijk in te zetten. Per deelprogramma is een en ander verder toegelicht. In de tabel hierna staat een financieel overzicht van de keuzen die wij als college hebben gemaakt binnen de € 25 miljoen aan voorstellen. Overigens hebben we in de Begroting 2011-2014 al € 2 miljoen structureel bezuinigd. Dit maakt onderdeel uit van de totale bezuinigingsopgave. Deze bezuinigingen zijn dan ook verwerkt in het financiële overzicht.
P a g i n a | 23
Programma 1 Algemeen bestuur en Public affairs
Zoek
2012
2013
2014
2015
2012
2013
2014
2015
700
332
458
462
465
64
64
64
64
332
458
462
465
64
64
64
64
0
0
0
0
284
591
1.059
1.059
900
900
900
900
284
324
792
792
693
693
693
693
209
209
209
207
207
207
207
58
58
58
1.653
2.659
3.313
3.391
350
700
700
700
1.423
2.387
2.789
2.872
350
700
700
700
230
272
524
519
3.350
5.031
6.113
6.613
70
135
200
200
0
0
0
0
514
1.394
2.021
2.521
95
180
180
65
130
130
116
116
116
Publieksdienstverlening 1.800
Fysieke veiligheid Sociale veiligheid Vergunningen, toezicht en handhaving 3 Stedelijk beheer en milieu
4.400
Stedelijk beheer M ilieu 4 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
6.800
Integratie Kwetsbare groepen Senioren Vrijwilligers
31
Wijkwelzijn en wijkontwikkeling Zorg 5 Onderwijs
Alternatieve voorstellen
richting
Bestuur
2 Veiligheid en handhaving
Bezuinigingsvoorstellen
583
953
953
2.843
2.843
2.843
70
70
70
70
527
527
527
527
1.231
1.578
1.578
1.578
Onderwijsbeleid
691
791
791
791
Onderwijsvoorzieningen
540
787
787
787
527
527
527
527
49
470
600
600
400
400
400
400
49
470
600
600
400
400
400
400
113
144
185
90
97
190
190
190
0
0
0
0
6 Sport
1.900
317 2.488
1.000
Sport 7 Ruimtelijke Ontwikkeling
300
Groene Stad Grondexploitaties
18
18
18
18
Ruimtelijke Ontwikkeling
95
126
167
72
97
190
190
190
150
150
150
150
180
295
295
295
150
150
150
150
180
295
295
295
70
70
70
200
8 Mobiliteit
200
Bereikbaarheid 9 Cultureel Klimaat
114
700
1.632
2.200
Cultureel Erfgoed
0
0
0
0
Kunst en Cultuur
114
700
1.632
2.200
70
70
70
200
137
137
137
137
146
146
146
146
10
10
10
10
146
146
146
146
0
0
0
0
127
127
127
127
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
0
0
0
0
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
10 Economie en wonen
2.400
500
Economie Toerisme en recreatie Wonen 11 Werk en Inkomen
1.100
Inkomen M inimabeleid Werk 12 Bedrijfsvoering
3.750
Bedrijfsvoering Dekking voor wegvallende overhead
Totaal voorstellen
24.850
-142
1.365
2.962
3.128
300
450
600
700
1.858
3.365
4.962
5.128
300
450
600
700
-2.000
-2.000
-2.000
-2.000
14.333 19.291
20.511
3.104
3.877
4.092
4.322
7.461
P a g i n a | 24
Fasering en implementatie In de Nota bezuinigingskader (blz. 9) is uitgegaan van een bedrag voor implementatiekosten van in totaal € 9,0 miljoen. Wij hanteren dit bedrag taakstellend, dat wil zeggen dat implementatiekosten allereerst uit dit bedrag gedekt moeten worden. Bij de nu voorliggende bezuinigingsvoorstellen is uitgegaan van de volgende (incidentele) kosten: a. Overbrugging GSB-kortingen sociale veiligheid € 0,5 miljoen b. Kwetsbare groepen € 0,6 miljoen c. Culturele sector € 1,0 miljoen d. Stedelijk beheer € 0,3 miljoen e. ICT en documentaire informatievoorziening € 1,0 miljoen f. Personele maatregelen en bedrijfsvoering € 2,0 miljoen Wij zullen deze kosten zoveel mogelijk beperken en bekijken of ze ten laste van projectbudgetten kunnen worden gebracht. Naast de implementatiekosten is een aanzienlijk bedrag gemoeid met faseringskosten van de bezuinigingen. In totaal belopen de huidige ramingen een aantal miljoenen. Niettemin zijn wij van mening dat binnen het totaalbedrag van € 9 miljoen deze zaken zullen moeten worden geregeld. In de begroting 2012 bepalen wij definitief hoe hoog de werkelijke kosten zijn en in hoeverre die (deels) afgedekt kunnen worden binnen de begroting voor bestaand beleid; wij informeren de raad hierover nader in de begrotingsstukken van het najaar. Duidelijk zal zijn dat voor het verschuiven van bezuinigingsvoorstellen naar achteren in de tijd geen financiële ruimte aanwezig is. Integendeel, een deel van de bezuinigingen zou eerder gerealiseerd moeten worden om het risico op financiële tekorten te verminderen.
P a g i n a | 25
4. Ambities coalitieakkoord Financiële impact ambities In het (aangepaste) coalitieakkoord zijn de vier grote opgaven en ambities met de meeste financiële impact geschetst voor de komende raadsperiode. Voor de realisering van deze ambities zijn de volgende (incidentele) bedragen nodig: a. Investering VERDER, incl. westelijke ontsluiting € 17 miljoen b. Investering groen BEEKDAL (Elisabethterrein) € 17 miljoen c. Economische agenda € 1,5 miljoen d. Programma Duurzaamheid € 1,5 miljoen TOTAAL € 37 miljoen Voor alle duidelijkheid merken we hierbij op dat er voor andere ambities de komende jaren geen financiële ruimte beschikbaar is. Bij de invulling van de bezuinigingsopgaven hebben wij op diverse onderdelen wel rekening gehouden met het feit dat enige aanvullende middelen beschikbaar moeten zijn voor het oplossen van actuele knelpunten. We hebben dat dan in mindering gebracht op de bruto-opbrengst van de bezuinigingsvoorstellen.
RSV-2 middelen ten behoeve van ambities De RSV-2 (Reserve Stedelijke Voorzieningen) is bedoeld om daarin incidentele middelen te verzamelen om de grote opgaven en ambities die veel geld vragen uit het coalitieakkoord te kunnen realiseren. In de Begroting 2011 is geschetst dat, met een tijdshorizon tot 2014, er €10 miljoen aan middelen beschikbaar komt voor deze ambities. Extra middelen zouden de komende jaren beschikbaar moeten komen uit extra bijdragen en subsidies van derden, door bijdragen uit verdienlocaties, uit herbestemming van bestaande reserves en uit andere incidentele opbrengsten, waaronder die uit de Jaarrekening.
Uit de Jaarrekening 2010 is gebleken - zoals al in de herfstbrief 2010 aangekondigd – dat het rekeningoverschot te gering is om alle ingediende overhevelings- en bestemmingsvoorstellen te kunnen honoreren. Nadere afweging en prioritering moesten plaatsvinden om tot een sluitende jaarrekening te komen. Een en ander betekent dat vanuit de Jaarrekening 2010 geen algemene bijdrage aan de incidentele middelen kan worden verleend. Voor verdere informatie verwijzen wij naar de reeds gepubliceerde Jaarrekening en het Jaarverslag over 2010. Op dit moment laat zich niet aanzien dat er andere incidentele opbrengsten kunnen worden verwacht of ingeboekt. Ook het lopende onderzoek naar mogelijke bouwlocaties in de stad met opbrengstpotentie laten vooralsnog geen netto-opbrengsten zien. Wij kunnen ons hiermee dus niet rijk rekenen. Wij blijven echter onverkort inzetten op het maximaal binnenhalen van deze incidentele inkomsten. Wij maken wel melding van onze verwachting dat er in de jaren na 2014 nog belangrijke bedragen beschikbaar komen uit de compensatie-uitkering van het rijk voor de weggevallen OZB-opbrengst gebruikers. Zoals vorig jaar toegelicht in de Begroting gaat het om een tijdelijke, aflopende uitkering. De afloop is afhankelijk van de groei van het gemeentefonds en aangezien dat fonds voorlopig nauwelijks groeit, loopt ook de uitkering nog een tijd door. Wij verwachten dat daardoor tot 2020 nog zo’n € 8 à 10 miljoen beschikbaar komt.
P a g i n a | 26
Bekijken we de RSV-2 in meerjarig perspectief tot 2020 dan kunnen we stellen dat daarin zo’n € 20 miljoen aan middelen beschikbaar zal komen. De grote uitgaven/ambities zullen echter ook nog de nodige jaren vergen. Zo loopt het kasritme voor de te betalen bijdrage aan VERDER ook zeker door tot het jaar 2020. We hebben hier geschetst dat er weliswaar een redelijk perspectief is voor extra middelen in RSV-2, maar nog lang niet voldoende voor het realiseren van alle ambities. We blijven daarom zoals gezegd alles op alles zetten om extra incidentele bijdragen binnen te krijgen maar het is zeer de vraag of dat in voldoende mate zal lukken. Een alternatieve mogelijkheid is om een deel van de ambities (gekapitaliseerd) te dekken uit de structurele middelen. Het is nu te vroeg daarover definitieve afspraken te doen, laat staan besluiten te nemen. Volgend jaar bij de TUSSENBALANS zullen wij de definitieve afweging maken over de omvang van de ambities en de financiële dekking daarvan. Verder geldt dat, hoewel het investeringsritme voor de twee grote opgaven Groen Beekdal en VERDER aanzienlijk verschillen, de evenwichtigheid tussen deze beide investeringen voor ons van politiek belang blijft. Met andere woorden: bij de Tussenbalans zal er een reëel financieel perspectief moeten zijn dat beide grote investeringen kunnen worden uitgevoerd.
P a g i n a | 27
5. De actuele financiële context
Gemeentefonds In de Nota bezuinigingskader van vorig jaar rekenden we voor het gemeentefonds met een tegenvaller van tussen de 12 en 20 miljoen. Inmiddels is er een nieuwe regering en het regeerakkoord laat inderdaad forse kortingen zien. Maar die vallen wel enigszins mee omdat de kortingen niet worden aangebracht op de nullijn maar op het groeiscenario dat nog werd verwacht in eerdere miljoenennota’s. Het laatste ijkpunt waar wij ons op baseren is de decembercirculaire, waarin het regeerakkoord werd vertaald. Uitgegaan wordt van een economische groei van 1,75% per jaar voor de komende jaren en een inflatie van 2% per jaar. Deze cijfers komen op dit moment nog steeds redelijk overeen met de werkelijkheid. Afwijkingen in deze percentages hebben grote gevolgen voor het gemeentefonds. Er blijft dus een grote onzekerheidmarge. Bovendien heeft het rijk aangekondigd in 2013 tot een landelijke herverdeling van het gemeentefonds te willen komen. Ook dat maakt voorspelling erg onzeker. Op basis van de hiervoor genoemde cijfers kan de tegenvaller voor het gemeentefonds voor Amersfoort worden berekend op totaal € 10,4 miljoen. In de verdere berekeningen gaan wij van dit bedrag uit.
Sociale zekerheid Dat de sociale zekerheid ook een belangrijke risicofactor is was bekend. In de Nota bezuinigingskader werd uitgegaan van een tegenvaller van € 2 tot 3 miljoen in deze sfeer. Binnen de sociale zekerheid is sprake van een viertal geldstromen: 1. Inkomensuitkeringen c.q. de ‘echte’ bijstandsuitkeringen (ca. € 36 miljoen); 2. Financiering van de kosten om mensen weer aan het werk te krijgen of te houden, waaronder de WSW (ruim € 30 miljoen); 3. De kosten van het minimabeleid (ca. € 5 miljoen); 4. De kosten van de ambtelijke organisatie ter uitvoering van de sociale zekerheid (ca. € 15 miljoen). Ad 1) De bijstandsuitkeringen worden betaald uit een genormeerde rijksbijdrage. De normering houdt in dat gemeenten hierop geld kunnen overhouden of er op moeten toeleggen. De prikkel daarbij is dat wanneer een gemeente veel mensen uit de bijstand weet te houden door ze toe te leiden naar werk, er geld over blijft dat naar eigen oordeel voor algemene zaken mag worden ingezet. Ad 2) De financiering van het zogenaamde werkdeel vindt ook plaats door rijksbijdragen maar eventuele overschotten moeten hier gereserveerd worden voor het specifieke doel waarvoor ze zijn verstrekt. Ad 3) en 4) Ten slotte komen de kosten van het minimabeleid en de ambtelijke organisatie ten laste van de algemene middelen van de gemeente. Lange tijd heeft Amersfoort voordeel gehad van een relatief laag aantal bijstandsgerechtigden. Daar werd ook bewust op gestuurd, er zijn grote successen geboekt met het toeleiden naar werk. In de begroting 2011 zit dientengevolge een structureel overschot verwerkt van € 5,3 miljoen. Het rijk heeft de genormeerde rijksbijdrage (het zogenaamde macrobudget) onlangs drastisch neerwaarts aangepast vanuit de redenering dat de werkloosheid zou gaan teruglopen. Die teruglopende werkloosheid vertaalt zich echter vooralsnog niet in een terugloop van het aantal bijstandsgerechtigden.
P a g i n a | 28
Integendeel, het aantal stijgt zelfs. Alle Nederlandse gemeenten hebben ten gevolge hiervan te maken met een groot verlies aan rijksinkomsten. Voor Amersfoort slaat het voordeel van € 5,3 miljoen zelfs om in een nadeel van € 2 miljoen. De vraag is hoe wij met deze gegevens om moeten gaan in een meerjarenperspectief. Aan de ene kant is het niet waarschijnlijk dat het rijk het macrobudget weer dusdanig zal bijstellen dat reële en structurele overschotten in de toekomst mogelijk zijn. Anderzijds mag verwacht worden dat een actueel tekort in de komende jaren bij een economische groei weer zal afnemen. Wij stellen daarom voor als beleidsregel te hanteren dat we voor de inkomensuitkeringen voorlopig uitgaan van een structurele nulsituatie en schommelingen per jaar incidenteel verwerken. Vertaald naar de komende meerjarenbegroting betekent dat, dat we een structurele tegenvaller van € 5,3 miljoen hebben in te boeken en dat we de extra tegenvaller van € 2 miljoen (of minder) vooralsnog incidenteel afdekken.
Grondexploitaties De financiële situatie bij de grondexploitaties is momenteel niet rooskleurig. De jaren dat er grote winstuitkeringen konden worden geboekt liggen al ver achter ons. In de Jaarrekening 2009 moesten we zelfs voorzieningen treffen voor € 15 miljoen om verwachte tekorten af te dekken. Ook in de Jaarrekening 2010 moet per saldo € 3,5 miljoen worden gereserveerd. Onze verwachting is dat dit de komende jaren nog wel weer zal moeten gebeuren. Een specifiek risico is aanwezig met betrekking tot de ontwikkelingen in Vathorst West. Omdat mogelijke ontwikkelingen zich daar in ieder geval op veel langere termijn zullen voordoen is in de Begroting 2011 besloten de jaarlijkse rentelast van € 1 miljoen niet meer op de grondexploitatie te belasten maar ten laste van de algemene middelen te brengen. Ook voor 2012 is dat geregeld. Gelet op de situatie van dit moment is het noodzakelijk om deze € 1 miljoen structureel in de begroting op te nemen om althans op termijn nog tot een redelijke exploitatie te kunnen komen. In de Nota bezuinigingskader werd voor de grondexploitaties een bandbreedte genoemd van € 1 tot € 5 miljoen. Wij volstaan voorlopig met het ramen van een structurele tegenvaller van€ 2 miljoen.
Risicoposten Vanuit een welvaartsscenario waren in onze gemeentebegroting bewust grote voorschotten genomen op een onderbesteding van de budgetten. Daarmee werden grote rekeningoverschotten achteraf voorkomen. Dit beleid heeft een groot aantal jaren goed gewerkt maar past niet bij een situatie van economische tegenwind. Daarom is al bij de vorige bezuinigingsoperatie ingezet op een geleidelijke vermindering van deze risicopost van € 8 miljoen naar € 6 miljoen. De volgende stap is nu om terug te gaan naar € 4 miljoen, wat nu een extra structureel budget vereist van € 2 miljoen. De rekeninguitkomsten van de afgelopen twee jaar bevestigen de noodzaak om deze stap te maken: het beleid van ‘realistisch ramen’ slaat anders om in ‘risicovol ramen’. Overigens zijn er daarnaast aan de inkomstenkant van de begroting nog grote risico’s bij de zogenaamde specifieke uitkeringen. Het voornemen is om de uitkering voor het Grote Steden Beleid met ingang van 2012 geheel af te bouwen. Dit geld vormt in onze gemeente voor 80% de dekking van het programma sociale veiligheid (zie ook programma 2). Op de WSW-uitkeringen wordt drastisch gekort, voor Amersfoort op jaarbasis ongeveer € 2,5 miljoen. Het is zeer de vraag of deze korting een op een kan worden bespaard in deze sector. Daarnaast worden gemeenten nog geconfronteerd met allerlei andere kortingen, waarvan die op de RUD’s (regionale uitvoeringsdiensten WABO) en de over te dragen jeugdzorg de grootste zijn. We zullen allereerst proberen om deze kortingen binnen het desbetreffende beleidsterrein op te vangen maar de risico’s zijn groot.
P a g i n a | 29
Wij merken hierbij nog op dat binnen de lopende begroting de komende tijd nog heel wat extra (incidentele) uitgaven moeten worden opgevangen. In dit kader noemen we de faserings- en implementatiekosten van bezuinigingen, eventueel extra te treffen voorzieningen voor tekorten op de grondexploitaties, het incidenteel opvangen van tekorten bij de sociale uitkeringen en toekomstige, reeds aangegane en bekende verplichtingen voor Amersfoort Vernieuwt.
Conclusies Wat betreft het structurele begrotingsbeeld kan uit het voorgaande het volgende worden samengevat: a. b. c. d. e. f.
Te verwachten kortingen Gemeentefonds Wegvallend overschot sociale uitkeringen Tekorten grondexploitaties Risicoposten en voorzichtiger ramen onderuitputting Tekorten specifieke uitkeringen Ambities, waaronder eventueel structureel deel grote opgaven TOTAAL
€ 10,4 miljoen € 5,3 miljoen + PM € 2,0 miljoen + PM € 2,0 miljoen € 1,0 miljoen + PM PM € 20,7 + PM
Onze conclusie hieruit is dat we moeten blijven inzetten op een bezuinigingsopgave van tenminste € 20 miljoen. Bij de Tussenbalans volgend jaar bekijken we uiteraard opnieuw hoe de financiële vlag er dan bij staat. Voor het opstellen van de komende meerjarenbegroting 2012-2015 betekent dit ook dat voor ander nieuw beleid geen financiële ruimte aanwezig zal zijn. Behoudens de in deze Nota opgenomen maatregelen zal de meerjarenbegroting voor het overige beleidsarm worden opgezet.
P a g i n a | 30
P a g i n a | 31
6. Besluitvorming Wij stellen de raad voor om op basis van collegevoorstel #3780311 en #3722496 van 26 april 2011 te besluiten:
a. in te stemmen met de bezuinigingsvoorstellen tot een totaalbedrag van € 20,5 miljoen; b. het college op te dragen deze voorstellen te verwerken in de aan de raad voor te leggen meerjarenbegroting 2012-2015 en daarbij de raad nader te informeren over de actuele financiële stand van zaken, inclusief de faserings- en implementatiekosten; c.
in de begroting 2012-2015 geen budgetten voor nieuw beleid op te nemen;
d. daar waar nog besluitvorming van de raad noodzakelijk is alvorens het college tot daadwerkelijke implementatie over kan gaan, het college op te dragen tijdig met nadere voorstellen te komen, zodat deze besluitvorming uiterlijk voor de begrotingsvaststelling in november 2011 zal plaatsvinden; e. bij de Tussenbalans zoals die in het voorjaar van 2012 zal worden opgemaakt een nadere beschouwing te maken over de realiseringsmogelijkheden van de ambities uit het coalitieakkoord en de financiële omstandigheden; f.
in te stemmen met de geschetste maatregelen om ongewenste (stapelings-)effecten van de bezuinigingsoperatie te voorkomen (maatwerkvangnet, hardheidsclausule);
g. in te stemmen met de maatregelen die in het kader van de bedrijfsvoering zullen worden genomen en die ook hun weerslag zullen hebben op de bestuurlijke processen.
Gemeente Amersfoort
Postadres Postbus 4000 3800 EA Amersfoort
Bezoekadres Stadhuisplein 1 3811 LM Amersfoort
t 14033 e
[email protected] i www.amersfoort.nl/bezuinigingen
Feitelijke vragen ter voorbereiding De Ronde d.d. 17-05-2011 Onderwerp
: Bezuinigingsvoorstellen
Beh. Afdeling
: CST-FIN
Reg. Nr.: 3797312 Versie: 2a
Algemeen Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
1.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Nota bezuinigingen: In de bezuinigingsvoorstellen wordt aangegeven dat verschillende subsidies en regelingen zullen stoppen (bijvoorbeeld bij het programma Onderwijs de subsidies voor wereldscholen en taalbeleid). Daaruit zou geconcludeerd kunnen worden dat lopende subsidies en regelingen die in de bezuinigingsvoorstellen niet genoemd worden gecontinueerd worden. Er zijn echter subsidies en regelingen die aflopen of heroverwogen dienen te worden voor 2015 (bijvoorbeeld de regeling mbt de Combinatiefuncties, waarover tot en met 2012 een afspraak over is). Mogen wij er van uitgaan dat het college voornemens is de niet in de bezuinigingsvoorstellen 2012-2015 genoemde subsidies en regelingen (inclusief de subsidies en regelingen die voor 2015 aflopen of heroverwogen dienen te worden) te continueren tot 2015 (of, anders geformuleerd, dat er dekking is voor die subsidies en regelingen tot 2015)? Mocht er voor die voor 2015 aflopende of te heroverwegen subsidies en regelingen geen dekking tot 2015 beschikbaar zijn, valt continuering van voor 2015 aflopende subsidies en regelingen, niet genoemd in de bezuinigingsvoorstellen 2012-2015, dan onder "nieuw beleid" (zie p. 31, punt c van de nota bezuinigingsvoorstellen)?
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Op p. 6 van de Nota bezuinigingen 2012-2015 wordt aangegeven dat er gelet wordt op stapelingseffecten en dat er bij "diverse begrotingsprogramma's al wel middelen vrijgemaakt" zijn. Om
2.
29#0w02A
Antwoord
Voor alle incidentele zaken die we in de begroting hebben opgenomen geldt dat continuering alleen dan kan plaats vinden als er ook een adequate dekking tegenover staat (bijvoorbeeld continuering van rijksfinanciering). Indien er geen dekking tegenover staat moet dit worden afgewogen in het kader van nieuw beleid. Wij stellen u voor om daarvoor nu geen middelen ter beschikking te stellen, gelet op de huidige financiele situatie.
Zie notitie in bijlage I.
1
welke bedragen per welk programma gaat het hier en is dit structureel? Zie ook p. 25, tweede alinea, waarin wordt aangegeven dat er rekening wordt gehouden met het feit dat er "enige aanvullende middelen beschikbaar moeten zijn voor het oplossen van actuele knelpunten". Over hoeveel spreken we dan ongeveer? 3.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Wanneer wordt de raad geïnformeerd over de precieze gevolgen van de bezuiniging van 175.000 euro op het Servicebureau Gemeenten?
In 2011, op het moment dat de onderliggende financiele stukken van het Servicebureau voor een zienswijze aan de gemeenteraad worden voorgelegd zullen de effecten inzichtelijk worden gemaakt.
4.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Is er een lijst beschikbaar waar alle huidige subsidies op worden vermeld en met daarnaast de voorgestelde subsidiewijzigingen?
Nee, die lijst is er niet. Bijdragen worden in verschillende vormen gegeven. Soms in de vorm van subsidies soms in andere vormen. Dat verschilt per beleidsterrein.
5.
R. v. Muilekom (PvdA) 12 mei 2011
Het college heeft met RIB 35 een overzicht gegeven van het gemeentelijk vastgoed. Kan er inzicht worden geboden over de mate en duur van de leegstand van de panden die vallen onder het gemeentelijk vastgoed? Mbt het item leegstand wordt ook bedoeld het percentage van de tijd dat het pand ongebruikt is.
Antwoord volgt zo spoedig mogelijk.
6.
R. v. Muilekom (PvdA) 12 mei 2011
De PvdA heeft afgelopen week schriftelijke vragen gesteld over precariobelasting op de netwerken van nutsbedrijven ( zie bijlage). Wij zouden graag inzicht willen hebben wat deze vorm van belasting de gemeente Amersfoort kan opleveren, zowel incidenteel als structureel.
Antwoord volgt zo spoedig mogelijk.
7.
VVD 15 mei 2011
Er schijnt een verschil te bestaan tussen de begroting 2011 en de herijkte begroting voor Amersfoort Vernieuwt (AV) van 1,4 miljoen. Graag een uiteenzetting.
Antwoord volgt zo spoedig mogelijk.
29#0w02A
2
Programma 1: Algemeen Bestuur en Public Affairs Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Bij de publieksdienstverlening moet efficiencyverbetering, ondanks bezuinigingen, zorgen voor het op peil houden van de dienstverlening. ‘In één keer goed’, ‘het beste loket is géén loket’ en kanaalsturing zijn daarbij uitgangspunten. Om daarop beleid te kunnen maken en de uitvoering erop te kunnen aanpassen, moet inzichtelijk zijn welke verbeterpunten aangebracht moeten worden en moet daarop visie ontwikkeld worden. Hoe gaat het college dit aanpakken, welk resultaat staat het college daarbij voor ogen in welk tijdsbestek en hoe wordt de raad van deze ontwikkelingen op de hoogte gehouden.
Onze visie op het verder professionaliseren van de afhandeling van klantcontacten is dat we zoveel mogelijk klantcontacten in één keer goed af willen doen: daarmee verbeteren we de kwaliteit van onze dienstverlening en besparen tegelijkertijd op de kosten. Hierin speelt ons Klant Contact Centrum (KCC) een centrale rol: dit gaan we de komende tijd verder uitbouwen. Daar wordt nu al hard aan gewerkt o.a. door voor steeds meer vakafdelingen klant-vragen te beantwoorden en door interne professionalisering van het KCC (o.a. implementatie klantcontactsysteem). Ook werken we aan de doorontwikkeling van onze digitale dienstverlening. Bij de oplevering van elk nieuw digitaal product bepalen we een strategie om de klant te verleiden om daadwerkelijk van dat kanaal gebruik te gaan maken (kanaalsturing). In het najaar komen we met een RIB waarin we de Raad op dit punt verder bij zullen praten.
2.
3.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
29#0w02A
Het college stelt voor aan de balie elektronisch betalen door te voeren omdat dit veel kassakosten kan voorkomen. Kan het college aangeven welk bedrag hiermee jaarlijks bij benadering kan worden bespaard. Is het college van plan inwoners die niet beschikken over een pinpas een alternatieve betalingsmogelijkheid te bieden. Zo ja, op welke wijze. Zo nee, hoe kunnen deze inwoners dan gebruik maken van de diensten.
Door het opheffen van de kasfunctie kan tussen de € 65.000 en € 85.000 worden bespaard. Dit betekent dat klanten uitsluitend per pin of chip kunnen betalen; contante betalingen zijn niet meer mogelijk.
Voor de orde van grootte van een mogelijk te verwachten besparing op de budgetten gaan de
Bijgevoegd treft u een erratum aan waarin wij uitgaan van een te bezuinigen bedrag van € 75.000 op
Er komt geen alternatieve betalingsmogelijkheid voor inwoners die niet beschikken over een pinpas en/of chipknip. Dit resulteert in een beperkte verlaging van het serviceniveau en een mogelijke stijging van het aantal belastingdebiteuren (jaarlijks wordt circa € 200.000 aan belastingachterstand contant voldaan aan de balie). Ook de uitbetalingsfunctie van de kas voor bijstandsuitkeringen voor daken thuislozen zal komen te vervallen. Hiervoor willen wij in overleg met banken in de stad tot een oplossing te komen.
3
4.
R. Smits-Alvarez (PvdA) 16 mei 2011
29#0w02A
gedachten uit naar een bedrag tussen € 40.000 en € 75.000. Voorshands gaan wij nog uit van een bezuinigingsbedrag van € 125.000, hetgeen overeenkomt met een relatieve zwaarte van ongeveer 100%.Waarom gaat u uit van een besparing van € 125.000,(75.000 + 50.000) terwijl u al aangeeft dat de werkelijke besparing tussen de 40.000 en € 75.000 zal zijn? Is dat geen gat in de begroting van € 50.000 - € 85.000 voor de komende jaren creëren?
Griffie en Raad. Dat betekent dat er per saldo een bedrag van € 50.000 minder wordt gerealiseerd wordt.
Hoeveel is de gemeentelijke bijdrage aan de veteranendag ivm de bezuinigingen?
In 2010 hebben we ongeveer € 5.000,- uitgegeven voor het organiseren van de Veteranendag in samenwerking met de gemeente Leusden. Dit zijn kosten mbt huren locatie, catering en het drukken van de uitnodigingen. We geven geen subsidie aan de organisatie van de landelijke Veteranendag.
4
Programma 2: Veiligheid en Handhaving Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 11/12 Hoofdlijn programma: Het rijksgeld vanuit het Grote Steden Beleid wordt naar verwachting in 2011 stop gezet. Om welk bedrag gaat het?
De afgelopen jaren kreeg Amersfoort uit het Grote Stedenbeleid 1,6 miljoen euro.In 2011 is dat al vermindert tot 1,1 miljoen euro.
Is bij het opheffen van de vrijwillige brandweer in Noord of Centrum de brandweerdekking in Vathorst meegenomen?
Het college heeft er niet voor gekozen om de vrijwillige brandweerposten op te heffen. Los daarvan is de Veiligheidsregio Utrecht momenteel bezig de uitgangspunten voor het nieuwe brandweerdekkingsplan de formuleren, welke als basis voor verder onderzoek gelden. De uitkomsten van dat onderzoek moeten uitmaken of een vervolgonderzoek nodig is voor de wijk Vathorst.
2.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 13/14 Fysieke veiligheid: Er wordt voorgesteld om te stoppen met de gezamenlijke surveillance van brandweer en politie. Betekent dit ook minder blauw op straat?
Het heeft geen invloed op de hoeveelheid surveillanten van de politie op straat.
3.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 15 Sociale veiligheid/handhaving openbare ruimte: Wanneer wordt bekend of het Rijk definitief stopt met veiligheidsbijdrage?
Het Rijk heeft al eerder aangegeven dat er vanaf 2012 geen GSB/Montfransgelden voor veiligheid naar de gemeenten gaan. Tot nu toe lijkt er weinig beweging in die opstelling te zijn. De G32-gemeenten hopen de Minister/Kabinet de komende maanden te overtuigen dat deze Rijksbudgetten hard nodig zijn voor de aanpak van de lokale veiligheid.
4.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 16 Vergunningen, toezicht en handhaving: Punt a, snelheid van reageren: Hoe is het nu geregeld? Wat wordt het dan? Wat is de huidige doorlooptijd van afhandeling klachten. Wordt de doorlooptijd overschreden? Of is de consequentie van de bezuiniging dat de doorlooptijd wordt overschreden. Heeft dit consequenties voor de veiligheid van de woonomgeving?
29#0w02A
Handhaving Handhaven en verzoeken tot handhaving zijn gebonden aan termijnen. In principe moet dat binnen de wettelijke termijn van 8 weken. Een dwangsom kan worden opgelegd als niet tijdig is beslist. Dat is nu zo en dat blijft ook in de toekomst – na bezuinigingen - zo. De veiligheid voor de woonomgeving behoeft hierdoor niet minder te worden. Wel is het zo dat handhavingsverzoeken relatief veel tijd vragen. Afname in capaciteit 5
betekent dat handhavingsverzoeken, kwalitatief of kwantitatief minder kunnen worden afgehandeld. Klachten Klachten moeten we behandelen, maar deze zijn niet gebonden aan wettelijke termijnen. Klachten handelen we nu binnen 4 weken af. Dat gaan we in de toekomst niet meer halen. Tot slot:als de veiligheid echt in het geding is, zo leert de geschiedenis en ervaring, zal te allen tijde worden opgetreden en zal de afhandeling van andere gevallen vertragen. 5.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
Kan het college aangeven wat de concrete gevolgen zijn van het beëindigen van de bijdrage aan het bestuurlijk convenant veiligheid valleilijn?
De bijdrage aan het convenant, betreft de bijdrage voor ondersteuning/faciliteren van de projectgroep en het bestuurlijk overleg. Het beëindigen van de bijdrage heeft geen directe gevolgen voor de veiligheid Valleilijn
6
Programma 3: Stedelijk Beheer en Milieu Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
1.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 19 Kwaliteitsvermindering openbare ruimte kan gevaar opleveren voor kwetsbare groepen zoals blinden en vitale ouderen met o.a. rollator/scootmobiel. Is hier rekening mee gehouden?
2.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 19 Stoppen met machinaal opruimen hondenpoep: Dit is een vorm van kapitaal vernietiging. Hoeveel wordt er afgeschreven om dit materieel?
Dit is geen kapitaalvernietiging, want de gemeente heeft geen eigen materieel. Dit is het risico voor de aannemer, want alle werkzaamheden in de openbare ruimte zijn uitbesteed.
3.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 19 Halvering reinigen zandgronden bij speelvoorzieningen: Is rekening gehouden met de gezondheid van de kinderen?
We gaan naar 1 x per 2 jaar. Reinigen van zandondergronden heeft geen relatie met ziektekiemen. Grofmazig afval (houtsnippers, blad, steentjes e.d.) worden uit het zand gezeefd.
4.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Pagina 72 Werken met chemische onkruidbestrijding ipv ecologische onkruidbestrijding, over hoeveel kost dit/bespaart dit? Wat zijn milieu-effecten?
Het voorstel is chemische onkruidbestrijding toe te passen op radialen, (dat zijn de doorgaande wegen zoals Amsterdamseweg, van Asch van Wijckstraat, Stadsring, Hogeweg e.d. ,bij een taakstelling van 125%, maar niet in groene gebieden. Dit bespaart ca. 2 ton omdat geen kostbare verkeersmaatregelen noodzakelijk zijn. De milieueffecten zijn t.o.v. ecologisch bestrijden negatief, maar zijn verdedigbaar en verantwoord uit te voeren.
29#0w02A
Antwoord
Ja, hier is rekening mee gehouden. Dat kan bij een taakstelling van 100% nog gerealiseerd worden.
7
5.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
6.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
7.
VVD 15 mei 2011
29#0w02A
Volgens de CROW normen verschuift het onderhoudsniveau naar B in de binnenstad ( komt van A) en naar C in de andere wijken ( komt van B? ) Niveau D is gekenmerkt als zijnde kapitaalvernietiging in de alternatieve voorstellen. Wat zijn de financiële consequenties per gradatie?
In de alternatieven staat op bladzijde 72 onder punt 4 Werken met chemische onkruidbestrijdingsmiddelen i.p.v. ecologische. Wat is de positieve financiële consequentie van deze maatregel op het budget van stedelijk beheer? (deze vraag staat los van het wel of niet wenselijk zijn op basis van andere afwegingen en/of andere programma onderdelen ) Wat is de opbrengst indien er op chemische wijze aan onkruidbestrijding wordt gedaan?
Zie de onderstaande tabel: 1 gazon maaien op kwaliteit B 2 Halvering maaien / begrazen van ruige vegetaties (o.a. taluds geluidwal) van 2 naar 1 keer per jaar. Dan ook stoppen met de schaapskudde! Samen € 80 + € 70. 3 onkruidbeheer bosplantsoen van beeld naar aanwijzing 4 verlagen snoeifrequentie plantsoen 5 beeldkwaliteit zwerfvuil B -> C 6 bladruimen op frequentie 7 hagen knippen op lage frequentie 8 beeldkwaliteit binnenstad van A-> B 9 alleen ernstig aanstootgevende graffiti verwijderen 10 aanpassen hondenbeleid
€ 70.000
11 halvering reinigen zandondergronden speeltoestellen 12 verlagen snoeifrequentie oudere bomen 13 niet meer inboeten verzorgen nieuwe aanplant bomen Totaal
€100.000
€150.000
€100.000
€ 60.000 € 60.000 € 50.000 € 50.000 € 70.000 € 25.000 € 75.000
€ 75.000
€175.000 €1.060.000
2 ton bij toepassing op de radialen (dus de doorgaande wegen zoals Amsterdamseweg, van Asch van Wijckstraat, Stadsring, Hogeweg e.d.).
Het voorstel is chemische onkruidbestrijding toe te passen op radialen (dat zijn de doorgaande wegen zoals Amsterdamseweg, Van 8
Asch van Wijckstraat, Stadsring, Hogeweg e.d.), bij een taakstelling van 125%, maar niet in groene gebieden. Dit bespaart circa 2 ton omdat geen kostbare verkeersmaatregelen noodzakelijk zijn. De milieueffecten zijn t.o.v. ecologisch bestrijden negatief, maar zijn verdedigbaar en verantwoord uit te voeren.
29#0w02A
9
Programma 4: Zorg, Welzijn en Wijkontwikkeling Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
1.
E.D. van Vliet (GroenLinks) 28 april 2011
Pagina 31 75+ wordt niet geherindiceerd. - Worden (jongere) chronisch zieken die geen uitzicht op verbetering van hun aandoening hebben wel geherindiceerd?
- Hoeveel levert het dan op om dit niet meer te doen?
- Hoeveel levert het niet herindiceren van 75+ op? 2.
E.D. van Vliet (GroenLinks) 28 april 2011
Pagina 31 WMO: leefvoorzieningen versoberen 2 en 3: - Is er een gedetailleerde invulling en uitwerking beschikbaar? - Wie besluit er over de hardheidsclausule: college of raad, en is onafhankelijk daarvan discussie in De Ronde hierover mogelijk cq. voorzien?
- Stapeling eigen bijdragen: is hier een (inkomensafhankelijk?) maximum aan (dat lager is dan de feitelijke optelsom van de afzonderlijke bijdragen)?
29#0w02A
Antwoord
-Ja deze groep wordt nog wel geherindiceerd. De ervaring leert dat ook voor deze clienten binnen het tijdsbestek van 5 jaar vaak nog een verandering in het ziektebeeld optreedt waardoor herindicatie noodzakelijk is.. -Wij registreren niet op ‘chronisch’. Deze schatting is dan ook niet te maken. Het niet meer herindiceren van de totale groep 75- levert naar schatting op jaarbasis €75.000 op. -We schatten de besparing in op €80.000
-Nee, deze is nog niet beschikbaar -De Raad is verantwoordelijk voor het stellen van de kaders. Deze worden bijvoorbeeld vastgelegd in het Wmo beleidskader en de Wmoverordening (beide vast te stellen in 2011). Het college is verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan. De verordening en het beleidskader zullen later dit jaar met de Raad worden besproken. -Ja, de maximale eigen bijdrage wordt berekend aan de hand van het inkomen en de gezinssituatie op basis van landelijk geldende normbedragen. De eigen bijdragen op grond van de Awbz en de Wmo worden bij elkaar opgeteld waardoor er geen sprake is van stapeling.
- Worden de eigen bijdragen inkomensafhankelijk? Zo ja, hoe?
-Ja. De maximale eigen bijdrage wordt berekend op basis van de gezinssisuatie en het jaarinkomen. Op grond van landelijk vastgestelde normbedragen wordt de maximale eigen bijdrage berekend.
- Hoeveel leveren de maatregelen afzonderlijk op?
-De exacte opbrengst per maatregel is afhankelijk van vele factoren. WMO leefvoorzieningen 1: besparing van hulpmiddelen dmv nieuwe aanbesteding € 170.000,-, doelgroep 75+ niet meer indiceren € 80.000,en effiency bedrijfsvoering SbG € 200.000,-. 10
WMO leefvoorzieningen 2: Vervoersvoorziening eigen bijdrage € 280.000,-, Leges gehandicaptenparkeerplaats € 20.000,- en leges op indicatiestelling € 400.000,-. WMO leefvoorzieningen 3: verhuiskostenvergoeding algemeen gebruikelijk beschouwen € 90.000,-, trapliften algemeen gebruikelijk beschouwen € 150.000,-, inkomensgrens HH1 invoeren € 485.000,- en niet meer vergoeden van diverse onderhoudsbijdragen e.d. € 60.000,-. 3.
4.
E.D. van Vliet (GroenLinks) 28 april 2011
E.D. van Vliet (GroenLinks) 28 april 2011
Pagina 31 WMO: leefvoorzieningen versoberen 2: - Is er synergievoordeel mogelijk door het verstrekken van de gehandicaptenparkeerkaart van Parkeerservice naar SBG over te brengen, zodat dit in WMOaanvragen kan worden meegenomen? -Zo ja, hoeveel bij benadering?
Pagina 31 WMO: leefvoorzieningen versoberen 3: - Geldt de hardheidsclausule voor zaken die als "algemeen gebruikelijk" gaan worden beschouwd, en voor onderhoud en verzekeringen?
- Wanneer is iemand "ouder geworden" in relatie tot het als "algemeen gebruikelijk" zien van voorzieningen? Hoe wordt onderscheid gemaakt tussen "natuurlijke levensloop" en "plotse gebeurtenissen die niet te voorzien zijn"? - Wat kost het om de grens voor huishoudelijke hulp op te trekken naar modaal?
29#0w02A
Het verstrekken van de kaart is dermate specialistisch (bijv. omdat het een fraudegevoelig waardepapier betreft en gezien de directe relatie met parkeercontrole) dat wij geen synergievoordeel verwachten bij het verstrekken door SbG. Wel laten wij SbG het indicatieadvies tbv de kaart afgeven. Dit levert financieel gezien een beperkt synergievoordeel op.
-De Wmo legt op dat bij het bepalen van compenserende maatregelen met twee dingen rekening moet worden gehouden. Ten eerste met de persoonskenmerken en behoeften van de aanvrager. Ten tweede met de capaciteiten van de aanvrager om uit oogpunt van kosten zelf in de maatregelen te voorzien. Dit vereist maatwerk en betekent dus ook dat wij in indivuele gevallen moeten bepalen of iets als ‘algemeen gebruikelijk’ kan worden beschouwd. -Ook om dit onderscheid te kunnen bepalen is maatwerk vereist. Om willekeur te voorkomen wordt dit maatwerk wel gebaseerd op basis van een (medisch) onderzoek en indicatieadvies welke door een consulent van het SbG wordt uitgevoerd. -Indien we de grens op 1,5 bijstand leggen, zal ongeveer 25% van de clienten niet meer in aanmerking komen voor HH1. Indien we de grens op modaal leggen zal ongeveer 10% niet meer in aanmerking komen voor HH1. Met het optrekken van de 11
- Hoeveel procent van de huishoudens met een inkomen van 1,5 maal bijstandniveau heeft huishoudelijke hulp? Hoeveel procent is huishoudelijke hulp? 5.
E.D. van Vliet (GroenLinks) 2 mei 2011
Pagina 31 WMO: - Hoeveel WMO-aanvragen zijn er per jaar (aantal cliënten)?
- Komt er voor de eigen bijdragen en de hardheidsclausule ook een vermogenstoets? Hoe wordt er dan omgegaan met mensen met een eigen woning en met kleine zelfstandigen/zzp'ers?
grens zouden we 3 ton minder bezuinigen. -Ongeveer 25% van de clienten met HH1 heeft een inkomen van boven 1,5 keer bijstandsniveau
-Aantal nieuwe aanvragen: Hulpmiddelen 4.500 (2010) Hulp bij het huishouden 1.900 (2010) Aantal cliënten: Hulpmiddelen 5.500 (31/12/10) Hulp bij het huishouden 3.400 (31/12/10) -De eigen bijdrage wordt berekend op basis van de gezinssituatie en het inkomen (obv belastingopgave). Veder betreft het toepassen van de hardheidsclausule maatwerk. Dit betekent dat in gevallen ook een zgn. vermogenstoets wordt toegepast. In het geval van maatwerk cq. Individuele beoordeling wordt ook gekeken naar de indivuele omstandigheden zoals een eigen woning of zzp’ers.
6.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 28 Senioren: We realiseren geen welzijnshuis in de Foortse Brug. Wat zijn de consequenties? Brengt dit extra druk op De Kamers? Wat gebeurt er met deze ruimte?
7.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina. 28, 4 alinea: Op deze wijze kunnen we flexibel en afhankelijk van de vraag uren inzetten waar nodig. Hoe denkt het college dit in de praktijk te brengen? Naar het voorbeeld van oud wethouder Stoelinga in het Soesterkwartier?
Het gaat om ondersteuning van (kwetsbare) senioren om te kunnen participeren: het organiseren van ontmoetingsactiviteiten, het bieden van informatie, het toeleiden naar de juiste hulp/activiteiten. Daar waar het nodig is, daar waar wij denken dat de kwetsbare ouderen zich bevinden.
8.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 29 Vrijwilligers: Er wordt gesproken over de huidige drie organisaties. Welke organisaties betreft het?
Het gaat om: Ravelijn, Matchpoint en Stiching Present
9.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 33/34 Welzijn en wijkontwikkeling: Wat is een sociaal werker? Is deze voldoende opgeleid? Welke eisen?
De sociaal werker is de opbouwwerker nieuwe stijl. De term is afkomstig van Jos van der Lans, die al verschillende boeken heeft geschreven over het welzijnswerk in
29#0w02A
e
Welzijnactiviteiten voor senioren zullen in Vathorst op andere plaatsen worden gerealiseerd. Dat kan in De Kamers, indien er ruimte beschikbaar is, maar ook in de ABC-klusters, woonzorgcentrum Pieters- en Blokland Gasthuis, of andere beschikbare ruimte. Voor de ruimte die vrij komt in de Foortse Brug zal de verhuurder een nieuwe huurder zoeken.
12
Nederland. Zijn ideeën vinden de laatste jaren ingang in het welzijnswerk omdat zijn visie op het opbouwwerk aansluit bij de gedachte achter Welzijn Nieuwe Stijl en De Kanteling, waarmee de verbinding tussen welzijn en de WMO wordt gelegd. Het doel en de focus van de sociaal werkers het stimuleren en organiseren van eigen kracht. Dat kan zijn van initiatiefrijken, aandachtsgroepen (opbouwwerk nieuwe stijl), maar ook van individuen (de zgn. Zorgmakelaar). De sociaal werker makelt tussen de welzijnsvraag en het aanbod aan informele en formele diensten. De sociaal werker is in dit verband kwartiermaker. Hij neemt niets over. De sociaal werker is van hbo-niveau Verschillende sociale opleidingen bieden tegenwoordig programma’s aan in deze lijn. De gemeente, SWA en Beweging 3.0 willen nu deze kant op met hun welzijnswerkers. 10.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Bij de bezuinigingsvoorstellen wordt niet duidelijk op welke manier er 527.000 euro bezuinigd gaat worden op het Algemeen Maatschappelijk Werk. Op welke manier gaat dit concreet gebeuren?
Door efficiencymaatregelen, de inzet van alternatieve (minder intensieve) methoden en werkwijzen, en een beperking van het takenpakket, waarbij de hulpverlening vooral zal worden gericht op de meest kwetsbare doelgroepen.
11.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
-Kan het college inzicht geven in de precieze aantallen als het gaat om de versobering van de leefvoorzieningen in de WMO? Om hoeveel mensen gaat het?
-Het hanteren van een inkomensgrens van 1,5 bijstandsniveau betekent dat naar schatting 25% van de clienten (=450 clienten) geen HH1 meer zullen ontvangen
-Wat gaan zij gemiddeld meer betalen?
-Voor alle clienten zal een inkomensafhankelijke eigen bijdrage worden berekend. Dit betekent niet dat iedereen ook daadwerkelijk een hogere eigen bijdrage zal moeten gaan betalen. Indien een client immers al de maximale eigen bijdrage voor hulp bij het huishouden of de Awbz betaalt, zal de extra eigen bijdrage voor hulpmiddelen en vervoer geen invloed hebben. Het maximum van de eigen bijdrage geldt immers voor alle Wmo en Awbz voorzieningen samen. Er zijn naar schatting 220 clienten die nu nog geen enkele eigen bijdrage (noch Wmo hh, noch Awbz) betalen. De groep mensen die nu nog geen
29#0w02A
13
enkele eigen bijdrage (Awbz of Wmo hh) betaalt zal op basis van het inkomenen gezinssituatie een eigen bijdrage betalen van minimaal €12 (alleenstaand 65+ met een norminkomen van €16.000) -En hoeveel minder bezuinigen we als we de inkomensgrens voor HH1 op 2x bijstandsniveau zetten?
12.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Combinatiefunctionarissen worden in de voorstellen 'omgezet' tot jongerenwerkers. In hoeverre zijn zij in staat om dezelfde signalerende en doorverwijzende rol te vervullen? Krijgen ze daar een opleiding voor? En wat gaat er precies verloren met dit voorstel?
13.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Op pagina 74 staat: “Verdere besparing op AWBZ pakketmaatregelen van het budget voor AWBZ-pakketmaatregelen (bedoeld voor kwetsbare groepen in de stad) wordt een klein deel thans niet besteed. Dit bedrag kan als een bezuiniging worden opgevoerd. Dit heeft geen invloed op de maatregelen voor de doelgroepen die vallen onder deze AWBZ pakketmaatregelen. Ter overweging geven wij mee dat het bedrag echter wel aangewend kan worden om de impact van de bezuinigingen voor de doelgroep te dempen.” Het is voor ons onduidelijk wat hier precies wordt bedoeld. Staat er nu dat er een deel van de AWBZpakketmaatregelen niet wordt gebruikt en dat een bezuiniging geen gevolgen heeft? Zo ja, waarom wordt deze bezuiniging dan als alternatief voorstel gepresenteerd en niet gelijk opgenomen in de gewone voorstellen? En wordt met de 'ter overweging' bedoeld dat dit bedrag gebruikt gaat worden om de impact van de
29#0w02A
-Wij verwachten dat bij een inkomensgrens van 2x bijstandsniveau ongeveer 15% van de clienten niet meer in aanmerking komt. Dit betekent dat we 2 ton minder zouden bezuinigen. De combinatiefunctionarissen en jongerenwerkers worden samengebracht in een pool van jongerencoaches. De gehele pool jongerencoaches gaat op basis van een eenduidige visie werken met inzet van dezelfde methodiek en wordt hiervoor opgeleid of getraind. Er gaat niets verloren als het gaat om kennis en ervaring. De pool zal leiden tot een effectievere en professionelere inzet ten aanzien van jongeren. Ook beogen we hiermee een betere signalering en doorverwijzing van jongeren voor wie dit noodzakelijk is en een groter bereik onder jongeren stadsbreed.
Het is inderdaad zo dat een deel van de Rijks- compensatie van de AWBZ-pakketmaatregelen niet gebruikt wordt. Zie hiervoor ook collegebesluit van 26 okt 2010 en RIB 116 uit 2010. De niet gebruikte middelen kunnen we ófwel opnemen in de bezuinigingsvoorstellen ófwel beschikbaar blijven houden voor de 14
bezuinigingen te dempen of is dat slechts een suggestie aan de raad?
ondersteuning van mensen uit de doelgroep. De aandacht in het beleid verschuift van algemene regelingen naar meer maatwerk. De Helpdesk - en in het verlengde daarvan het maatwerkvangnet - zal gericht zijn op intake en ondersteuning van kwetsbare mensen. Het gaat om mensen die zich melden bij de Helpdesk of die overgedragen zijn door verschillende instellingen in de stad. Het is een illusie te denken dat de gemeente álle financieel en anderszins kwetsbare inwoners kan bereiken. Onze inzet is dat wij effectief de kwetsbare mensen ondersteunen. De instellingen in de stad dragen hieraan ook bij. Hoe beter stad en de gemeente in staat zijn op een lijn te komen en de aandacht en steun te organiseren, hoe meer we met elkaar bereiken. Met een eigen bijdrage bedoelen we her niet alleen een eigen financiele bijdrage. Wij focussen op wat mensen zelf nog kunnen. Zelf kunnen in financiele zin maar zeker ook in maatschappelijke zin. Vitaal is dus geen verschrijving.
14.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In de paragraaf Hoofdlijn programma schrijft het college dat de helpdesk Sociale Zekerheid actief wordt ingezet om mensen te ondersteunen en dat zorgvuldig gaat worden gemonitord hoe het met onze kwetsbare inwoners gaat nadat de diverse maatregelen een jaar in werking zijn getreden. Over welke kwetsbare inwoners gaat het hier? Alleen degenen die via de Helpdesk Sociale Zekerheid worden ondersteund of ook anderen of worden alle kwetsbare inwoners ondersteund door de Helpdesk?
15.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
16.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Bij het beleidsonderdeel senioren staat dat van vitale senioren vaker een eigen bijdrage zal worden gevraagd. Klopt het dat dit een verschrijving is en dat hier wordt bedoeld senioren met voldoende inkomen. Zo ja, wat wordt de inkomensgrens en is het de bedoeling dat er een gedifferentieerd tarief voor eigen bijdragen wordt ontwikkeld of betaald elke voldoende draagkrachtige senior dezelfde eigen bijdrage voor dezelfde dienst/voorziening. In de paragraaf senioren wordt geschreven dat een deel van de middelen die worden vrijgespeeld door te stoppen met gratis OV voor alle senioren, wordt ingezet voor de verbetering van de positie van kwetsbare senioren. Om welke verbeteringen gaat het hier concreet en voor welke doelgroep worden deze middelen specifiek aangewend?
17.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
In het onderdeel ouderenwelzijnswerk wordt aangegeven dat een deel van de beschikbare uren sociaal cultureel werk wordt toegevoegd aan het Ontwikkelteam Welzijn Ouderen, dat ondersteuning biedt in wijken aan senioren en zorg- en welzijnsorganisaties bij het
Het gaat hier om het maatwerkvangnet: financiele compensatie voor die ouderen die onvoldoende inkomen hebben. Het doel is om zo flexibel mogelijk uren ondersteuning in wijken in te kunnen zetten om ouderen in staat te stellen te participeren. Zie ook het antwoord op vraag 7. Er worden geen uren sociaal cultureel werk geschrapt.
15
ontwikkelen en aanbieden van activiteiten aan senioren. Voor welke doelgroep en met welk doel worden de overgehevelde uren ingezet? Houdt dit tevens in dat de overige uren sociaal cultureel werk voor ouderen wordt geschrapt? 18.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
19.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
20.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
Het college schrijft anders te willen omgaan met het vrijwilligerswerk en dat daarvoor een voorstel wordt uitgewerkt. Vervolgens wordt expliciet aan Matchpoint gevraagd (nog) meer verbindingen tot stand te brengen tussen ‘maatschappelijke vraag’ en aanbod en meer leerlingen te bemiddelen naar een maatschappelijke stage met minder middelen. Wat is de reden dat in dit kader aan Matchpoint al expliciete extra’s worden gevraagd en aan de beide andere vrijwilligerswerkbemiddelaars, Ravelijn en Present, niet?
Vrijwilligersorganisatie Ravelijn heeft opdracht gekregen om een voorstel uit te werken voor een andere aanpak van vrijwilligerswerk.
In de paragraaf zorg wordt aangegeven dat er voor voorzieningen die als algemeen gebruikelijk kunnen worden gekarakteriseerd, geen verstrekkingen meer worden gedaan. Tevens staat er dat daarvan kan worden afgeweken als inwoners niet over voldoende draagkracht beschikken. Worden hier alle minima bedoeld? Het college stelt voor om de leges op het verstrekken van de gehandicaptenparkeerkaart voor 100% door te berekenen aan de cliënt. Net als voor het aanvragen van een paspoort of rijbewijs stellen wij voor om legeskosten voor het aanvragen van een Wmo-
We bedoelen hier niet de minima in algemene zin. Uitvoering van de Wmo is maatwerk. Dit betekent dat per client wordt gekeken naar diens mogelijkheden in zowel financiele als maatschappelijke zin. Wij kunnen ons wel voorstellen dat er bij minima eerder van wordt afgeweken.
Het Rijk heeft de maatschappelijke stage wettelijk verplicht vanaf schooljaar 2011-2012, zodat meer leerlingen behoefte krijgen aan een maatschappelijke stage. Tegelijkertijd heeft het Rijk een korting verwerkt in het beschikbare Rijksbudget en precies deze korting is meegenomen binnen de bezuinigingsvoorstellen voor Match Point. Match Point zal er zeker in slagen om aan de gemeentelijke opdracht te voldoen om (nog) meer verbindingen tot stand te brengen tussen ‘maatschappelijke vraag’ en aanbod. Match Point laat al jaren zien hoe zij inspeelt op maatschappelijke ontwikkelingen. Tenslotte zijn voor stichting Present geen bezuinigingsvoorstellen opgenomen. Present ontvang relatief weinig structurele subsidie en voert daarmee effectief maatschappelijk relevante activiteiten en projecten uit. Dit waren redenen om Present te ontzien.
16
voorziening in rekening te brengen. - Om welke totaalbedrag aan leges t.b.v. het verstrekken van de gehandicaptenparkeerkaart gaat het hier bij benadering? Wat is tot nu toe de bijdrage vanuit de WMO? - Om welke legestarieven voor Wmo-voorzieningen moet hier worden gedacht? Wat levert invoering hiervan globaal genomen op jaarbasis op?
21.
VVD 15 mei 2011
Kan er een inzicht worden gegeven in de kosten van integratie?
De leges voor de gehandicaptenparkeerkaart worden nu al voor 100% doorbelast aan de client. Hier wordt op dit moment dus geen bijdrage vauit de Wmo verstrekt. Dit voorstel is derhalve onjuist in de nota bezuinigingen verwoord. Het voorstel behelst de kosten voor de gehandicaptenparkeerplaats. De kosten die hiermee gemoeid zijn, zijn als volgt: Aanvraag : €444 Aanleg: €413 Hiervan wordt op dit moment bijna €800 vanuit de Wmo vergoed. Wij stellen voor de leges tot kostendekkend Het gaat om leges voor de indicatieselling. Het voorstel is om per indicatie €85 leges in rekening te brengen. Dit levert naar schatting 4 ton op jaar basis op. In de uitvoering van het integratiebeleid investeren wij in 2011 met de volgende budgetten: Voor Amersfoorters van allochtone afkomst (ten behoeve van participatiebevordering, sociaalculturele integratie en beeldvorming) - Eigen middelen: circa €74.000,- . Hiermee zijn/worden bijvoorbeeld de volgende initiatieven ondersteund: het succesvolle project Drawing her Story, een gastvrij welkom en zomerschool voor uitgenodigde vluchtelingenkinderen i.s.m. de Wiekslag Wereldwijzer, fototentoonstelling Nieuw= (een gezicht geven aan inburgeraars en het gemeentelijke apparaat achter de inburgering), De dag van de Dialoog, een stimuleringssubsidie voor ondernemersnetwerk Stichting Sebou, De Stadsontmoeting van het Amersfoorts Platform voor Levensbeschouwingen en Religies, buitententoonstelling De Vluchtelingenjackpot, en tal van kleine subsidies voor voorlichtingsbijeenkomsten, sociaalculturele ontmoetingen en huiswerkbegeleiding door Migranten Zelforganisaties. - Rijksmiddelen inburgering: De middelen voor inburgering zijn rijksmiddelen. Dit budget wordt de
29#0w02A
17
komende jaren door het Rijk afgebouwd: In 2011 is het budget voor inburgering circa 3,2 mio. In 2012 is dit naar schatting nog 1,9 mio en in 2013 circa 0,9 mio. In 2014 staat het budget op nul. Dit budget wordt geïnvesteerd in taal- en participatiebevorderende (inburgerings)cursussen. Budget voor asielzoekers - €30.500,- (bijvoorbeeld voor maatjesprojecten) Adviesraad Kleurrijk Amersfoort - €4.500,-
29#0w02A
18
Programma 5: Onderwijs Nr. 1.
Vragensteller (partij) F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Vraag
Antwoord
Op p. 14 van de Nota bezuinigen 2012-2015 en op p. 35 van de Bezuinigingsvoorstellen 20122015 wordt als bezuiniging het schoolzwemmen aangepast naar zwemgym. Wordt de bezuiniging gerealiseerd doordat voor zwemgym minder personeel nodig is dan voor schoolzwemmen? Om hoeveel fte gaat het dan hierbij? Wat is het percentage betalingsbereidheid voor de vrijwillige bijdrage voor het vervoer tussen school en zwembad op dit moment? Als de bijbehorende doelstelling om een 100% betalingsbereidheid te realiseren niet wordt gehaald, wat betekent dit dan financieel per procent?
De bezuiniging wordt gerealiseerd door een verhoging van de vrijwillige bijdrage voor het vervoer tussen school en zwembad en een 100% betalingsbereidheid. Met dit voorstel worden de kosten verlaagd door een verhoging van de vrijwillige bijdrage aan het vervoer van en naar het zwembad en wordt € 80.000 bespaard op de instructiekosten en op de kosten voor bewegingsonderwijs gymlokalen en sporthallen. Op dit moment betaalt 40% van de ouders de vrijwillige bijdrage. Randvoorwaarde bij de verdere uitwerking van het voorstel is dat de taakstellende bezuiniging ten opzichte van ons huidig beschikbaar budget ad € 527.000,- in 2012 € 80.000,- bedraagt en vanaf 2013 € 237.000,- per jaar. Mocht bij de uitwerking van dit voorstel blijken dat deze besparing niet kan worden gerealiseerd, dan leggen wij u alsnog voor het schoolzwemmen af te schaffen.
2.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 36 Het college is voornemens de subsidie Taalbeleid stop te zetten (p. 36 Bezuinigingsvoorstellen 20122015). Wat is hier de impact van en voor welke doelgroep? Hebben de Amersfoortse scholen zich al bereid verklaard de activiteiten die met het wegvallen van deze subsidie stopgezet zullen worden over te nemen?
In 2009 is het budget voor taalbeleid besteed aan de realisatie van het project ‘Woordenschatjes’. Dit was een kunsteducatief project rondom taal dat is uitgevoerd door Scholen in de Kunst in samenwerking met de basisscholen, kinderopvang en peuterspeelzalen. Doel van het project was om kinderen t/m 12 jaar in Amersfoort via kunst op een speelse manier in aanraking te brengen met taal en daarmee taalplezier te bevorderen. Een deel van deze activiteiten is opgezet in de vorm van lesbrieven en leskoffers die ook naderhand in het onderwijs ingezet kunnen worden. Dit project was mogelijk door het samenvoegen van de budgetten uit 2007, 2008 en 2009. Met het schrappen van het budget voor het Taalbeleid is er dus geen sprake van het wegvallen van structurele taalactiviteiten uit het onderwijsaanbod
3.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 36 Het college is voornemens de loketfunctie van het Centrum voor Jeugd en Gezin anders te financieren. Betekent dit dat de omvang van de middelen voor deze loketfunctie onveranderd blijft?
Dit betekent inderdaad dat de omvang van de middelen voor deze loketfunctie onveranderd blijft.
29#0w02A
19
4.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Kan het college concreet aangeven waarin de winst gelegen ligt bij het veranderen van schoolzwemmen in schoolgym?
Kinderen zonder diploma volgen intensieve zwemlessen. SRO geeft aan de deelnemers een diplomagarantie af. Dit geldt niet voor het huidige schoolzwemmen. Financieel gezien stijgen de inkomsten van de vrijwillige bijdrage aan het vervoer van en naar het zwembad (door een verhoging van de vrijwillige ouderbijdrage en een 100% betalingsbereidheid), wordt bespaard op de instructiekosten en op de kosten voor bewegingsonderwijs gymlokalen en sporthallen.
5.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In hoeverre kunnen de wensen van de scholen in het Soesterkwartier worden vervuld met een verbouwing van de huidige locaties? Hoeveel zou de besparing zijn als die verbouwingen plaatsvinden, maar er geen nieuwe centrale plek voor ontmoeting komt?
De betrokken schoolbesturen (Stichting Meerkring, PCBO, KPOA) hebben in 2004 al besloten uit te willen gaan van de bestaande schoolgebouwen en via een netwerk/ samenwerkingsverband de ABC-school vorm te geven. Overigens maken meer partners onderdeel uit van het ABC-samenwerkingsverband. In februari 2009 hebben de partners binnen ABC Soesterkwartier hun wensen met betrekking tot huisvesting/accommodatie/ruimtegebruik geactualiseerd. Dit in het kader van de uitwerkingsagenda welzijnsvisie. Op hoofdlijnen zijn de wensen van ABC Soesterkwartier: • Sociaal hart of sociale harten in de wijk (coördinatie van waaruit bewoners naar de juiste locaties en aanbod kunnen worden verwezen). • Een activiteitencentrum, laagdrempelig • Een servicecentrum voor informatie en voorlichting • Multifunctioneel gebruik van ruimtes en accommodaties, mits fysiek en financieel haalbaar (beheer regelen, adequate inrichting van ruimtes nastreven, enz.) Hieruit blijkt dat ook de partners binnen ABC Soesterkwartier de wens hebben voor een centrale ontmoetingsplek in de wijk.
6.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Op bladzijde 37 staat bij zwemgym; Dat kinderen die geen diploma hebben behaald ook nadat er intensieve instructie is gegeven ten tijde van het zwemgymjaar kunnen doorstromen in het reguliere SRO zwemlesprogramma. Ten tijde van het zwemgymjaar word rekening gehouden met de draagkracht van ouders. ( i.v.m. vervoerskosten ) van en naar het
De vrijwillige bijdrage is gericht op het vervoer tussen school en zwembad. Mochten leerlingen na een jaar zwemonderwijs het diploma niet behaald hebben, dan kunnen zij kosteloos gebruik maken van het reguliere zwemlesprogramma van SRO, maar wordt wel van ouders verwacht dat zij zelf zorgen voor vervoer naar het zwembad.
29#0w02A
20
zwembad. Wordt er ook rekening gehouden met kinderen die zouden moeten doorstromen naar regulier betaald zwemonderwijs en waarvan de draagkracht van ouders de doorstroom in de weg staat? (vangnet) 7.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Op bladzijde 74 structureel voordeel van het niet doorgaan van de ABC school in Liendert = 377.000 euro en incidenteel 3 miljoen. Uit de incidentele middelen dient de renovatie van de twee huidige bestaande locaties betaald te worden. - Wat is het af te boeken bedrag voor de planontwikkelingskosten? - Wat kost de renovatie? (raming) - En voor hoelang/periode zijn de gerenoveerde scholen toekomstbestendig in verhouding tot een “nieuwe” ABC school in deze wijk?
De € 377.000,- is de gekapitaliseerde waarde van het investeringsbedrag van 4 miljoen, dat vrij valt als we geen multifunctionele accommodatie bouwen. - € 50.000,- moet worden afgeboekt voor plantonwikkelingskosten. - Renovatie van de gebouwen mag maximaal 3 miljoen euro kosten, - De gebouwen worden weer in 40 jaar afgeschreven.
8.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Het niet laten doorgaan van de ABC-school Soesterkwartier (fysiek ) levert incidenteel 1.5 miljoen euro op. De structurele bezuiniging zoals in Liendert staat niet vermeld. In het overzicht onder aan pagina 74 staat echter 377 ( herleidbaar Liendert ) en 150 opgeteld = 527. Daaruit concludeer ik een structurele bezuiniging van 150.000 euro?
Voor ABC Soesterkwartier is eenmalig een bedrag beschikbaar van € 1,5 miljoen. Dit is gekapitaliseerd naar € 150.000 per jaar. Voor ABC Liendert is incidenteel € 7 miljoen beschikbaar. Voorgesteld wordt hier € 4 miljoen op te bezuinigen, dit is gekapitaliseerd naar een bedrag van € 377.000 per jaar. Het restant van € 3 miljoen wordt ingezet voor het opknappen van de huidige schoolgebouwen.
29#0w02A
21
Programma 6: Sport Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 39 Het college is voornemens om alleen de activiteiten voor 70+ senioren voort te zetten. De overige groepen kunnen volgens het college gebruik maken van het ‘gewone’ sportaanbod, naast wandelen en fietsen. Het ‘gewone’ sportaanbod wordt veelal aangeboden via commerciële sportaanbieders. Is het college van mening dat dit ‘gewone’ sportaanbod financieel gezien voor deze groep een reële optie is? Via de flyers van TopFit, het huidige sportaanbod voor de senioren, is te zien dat ongeveer 75% van de huidige sportactiviteiten van senioren plaatsvindt in de prioriteitswijken en in buurthuizen. In welke accommodaties kunnen de 70+ senioren sporten na het sluiten van wijkcentra?
Het college is voornemens om de activiteiten voor 70+ senioren financieel te blijven ondersteunen. De activiteiten die worden aangeboden door de SRO kunnen in principe in stand blijven als er genoeg deelnemers zijn. De groep 70- (senioren) zal echter een meer marktconforme prijs moeten gaan betalen voor de activiteiten. Voor deze groep mensen (jonger dan 70 jaar) met een lager inkomen zijn er, als ze de kosten van de activiteiten die de SRO aanbiedt niet kunnen dragen, goedkope alternatieven voorhanden door bijvoorbeeld (gezamenlijk) te wandelen of te fietsen. Met het ‘gewone’ aanbod wordt evenzeer bedoeld het aanbod van de reguliere sportverenigingen en gemeentelijke accomodaties (bv tennis, zwemmen). Naar onze mening zijn ouderen dus niet uitsluitend aangewezen op het aanbod van commerciële sportaanbieders. Het onderbrengen van het 70 + aanbod in de wijken is in eerste instantie een verantwoordelijkheid van de aanbieder. Daarbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de bestaande voorzieningen, waarbij bijvoorbeeld kan worden gedacht aan verzorgingstehuizen, gymlokalen, speeltuingebouwen en sportaccommodaties in de wijken.
2.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Op pagina 33 van de Bezuinigingsvoorstellen 2012-2015 staat dat er een jongerenpool wordt gevormd waarin het jongerenwerk en de combinatiefuncties worden ondergebracht. "De jongerencoach vanuit sport blijft de huidige functie van sportbuurtwerker vervullen en krijgt er een signalerende en doorverwijzende rol bij" aldus het voorstel. Dit zou men kunnen lezen als het omzetten van een combinatiefunctionaris naar jongerencoach. Een regel later staat echter dat jongerenwerkers worden omgezet naar combinatiefunctionarissen. Kortom, wordt de combinatiefunctionaris (met name op het gebied van
Het voorstel voor de vorming van een pool van jongerencoaches is gebaseerd op het idee om de rollen van sportbuurtwerker en combinatiefunctionaris sport meer naar elkaar toe te laten groeien als ook de rollen van combinatiefunctionaris sport en jongerenwerker. Belangrijk is dat de combinatiefunctionaris sport een rol blijft houden in het stimuleren van sporten en bewegen van jongeren en daarnaast ook een belangrijke taak krijgt bij de signalering en toeleiding van jongeren voor wie dit nodzakelijk is. Betrokken organisaties, waaronde de SRO en SWA, zullen de komende tijd samen met de gemeente een voorstel uitwerken voor de vorming
29#0w02A
22
sport) omgezet naar jongerenwerken/coach of andersom? Zullen de bijbehorende functie-eisen mbt sport voor de sport-jongerencoach gelijk zijn aan de functie-eisen die gelden voor de huidige combinatiefunctionarissen op het gebied van sport? Zal in de jongerenpool de verhouding van het aantal jongerencoaches dat ingezet wordt op sport en op cultuur en op primair onderwijs en voortgezet onderwijs gelijk zijn aan de huidige verhoudingen binnen de huidge groep combinatiefunctionarissen? Er wordt aangegeven dat door de omzetting het aantal combinatiefunctionarissen kunnen worden behouden. Wordt hier bedoeld het aantal fte? En wordt hier bedoeld in ieder geval tot 2015?
van een pool van jongerencoaches. In deze pool van jongerencoaches zullen combinatiefunctionarissen en jongerenwerkers worden samengebracht. De gehele pool gaat op basis van een eenduidige visie werken met inzet van dezelfde methodiek en wordt hiervoor opgeleid of getraind. De pool van jongerencoaches zal feitelijk pas vanaf 2013 zijn beslag krijgen. De opmerking over het behoud van het aantal combinatiefunctionarissen gaat inderdaad over het aantal fte. \ Ja, hier wordt bedoeld in ieder geval tot en met 2015.
3.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 41 Het college is voornemens om de regeling schoolsport gefaseerd om te bouwen en te combineren met verenigingsondersteuning (p. 41). Deze omschrijving biedt weinig aanknopingspunten voor wat dat concreet betekent. We hebben in Amersfoort onder andere een succesvol Kies je Sport project (2300 deelnemers) en een groot aantal schoolsporttoernooien. Kan het College aangeven welke schoolsportprojecten zullen verdwijnen en wat er overblijft?
Het college wil dit punt samen met de scholen, de sportverenigingen en de SRO verder uitwerken. Wij willen hiermee stimuleren dat sportverenigingen en scholen meer gaan samenwerken in het stimuleren van bewegen bij jonge mensen. Beide partijen hebben elkaar op dit punt iets te bieden en kunnen er hun voordeel mee doen. Wij sluiten hierbij niet uit dat bepaalde huidige activiteiten die succesvol zijn, behouden blijven. Projecten zijn in principe echter eindig. Wij vinden het een verantwoordelijkheid van betrokken partijen om een succesvol met overheidsgeld gestart project uiteindelijk voor eigen rekening en risico voort te zetten.
4.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 41 Er wordt in de Bezuinigsvoorstellen 2012-2015 aangegeven dat een deel van de bezuinigingen opnieuw in de sport wordt geïnvesteerd, te weten 4 ton voor het tegengaan van de wachtlijsten in de sport. Hoeveel kunstgrasvelden (korte termijn) en extra velden (lange termijn) kunnen van dit bedrag worden aangelegd en waar ligt de prioriteit?
Met RIB 2011-43 hebben wij de raad geëinformeerd over de stand van zaken met betrekking tot de wachtlijsten. De uitkomsten van dit onderzoek vormen de basis voor te nemen vervolgstappen. De prioritering daarvan willen wij graag samen met de ASF opstellen. De kosten van één kunstgrasveld zijn ongeveer €300.000,- per veld.
5.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In het beleidsonderdeel sport wordt geschreven dat de activiteiten voor ouderen die de SRO uitvoert in
Ja, hier wordt bedoeld alle 70 plussers. Een toelichting op dit punt (financiele draagkracht etc) vindt u
29#0w02A
23
stand worden gehouden voor de doelgroep 70plussers omdat die gelet op hun hoge leeftijd soms weinig alternatieven hebben om te bewegen en omdat sporten in clubverband is voor hen belangrijk om sociaal isolement te voorkomen. Wordt hier bedoeld alle 70plussers of alleen de kwetsbare 70plusser? Wordt hier ook uitgegaan van een eigen bijdrage van senioren die voldoende inkomsten hebben?
ook terug in het antwoord op vraag 1 bij dit programma. Er wordt geen eigen bijdrage gevraag. De activiteiten zijn vooral ingestoken vanuit de gedachte dat bewegen voor alle ouderen goed is om gezond en fit te blijven en sociaal isolement te voorkomen. Dit geldt voor alle ouderen. Echter voor mensen in de groep 70 plus kan het moeilijker zijn om zelf op dit punt initiatieven te ontplooien en is de kans op sociaal isolement groter. Wij hebben daarom voorgesteld om voor deze hele groep de activiteiten laagdrempelig aan te blijven bieden.
6.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Kunt u aangeven wat de cumulatieve effecten zijn van het bezuinigen op de verschillende subsidies voor de Amersfoortse sporter? Met welk % zal bv. de contributie van een sportvereniging door deze bezuinigingen worden verhoogd?
Wij kunnen dit niet exact aangeven. Dat hangt ook af van de prioriteiten die verenigingen stellen met betrekking tot hun eigen huishoudboekje. Voor wat betreft een verhoging van de tarieven voor de buitensportaccommodaties kunnen wij wel een indicatie geven. Een huurprijsverhoging van 15% op jaarbasis kan, als deze direct wordt doorberekend aan de leden, een contributieverhoging betekenen van plm 5€ per jaar. Dit is dus zeker niet één op één een contributieverhoging van 15% maar ligt (per vereniging verschillend) eerder, uitgaande van een gemiddelde contributie van €150,- ,om en nabij de 3%.
7.
VVD 15 mei 2011
Wat gaat er na 2012 met de combinatiefunctionaris gebeuren?
De combinatiefunctionarissen worden opgenomen in de te vormen pool van jongerencoaches 2012. Dit is een te vormen pool welke wordt voorgesteld vanuit de andere vormgeving van het jongerenwerk. Hierin worden de jongerenwerkers en combinatiefunctionarissen in samengevoegd. Deze poolvorming maakt het mogelijk om te werken volgens een eenduidige visie en methodiek en de jongerencoaches worden hiervoor opgeleid of getraind. Het stimuleren van sporten en bewegen blijft een belangrijk onderdeel van de functie. De pool zal leiden tot een effectievere en professionelere inzet ten aanzien van jongeren. Ook beogen we hiermee een betere signalering en doorverwijzing van jongeren voor wie dit noodzakelijk is en een groter bereik onder jongeren stadsbreed. De andere benadering van het
29#0w02A
24
jongerenwerk en daarmee de poolvorming van jongerenwerkers en combinatiefunctionarissen die nu voorligt biedt de mogelijkheid de combinatiefunctionarissen na 2012 voort te zetten. De pool van jongerencoaches zal feitelijk pas vanaf 2013 zijn beslag krijgen. Betrokken organisaties, waaronder de SRO SWA en Versa welzijn (uitvoerder jongerenwerk in Vathorst), zullen de komende tijd samen met de gemeente een voorstel uitwerken voor de vorming van een pool van jongerencoaches.
29#0w02A
25
Programma 7: Ruimtelijke Ontwikkeling Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Pagina. 76 De zin: “(geen idee waar dit vandaan komt, maar het klopt niet)” Wat wordt hier mee bedoeld?
Er is geen relevantie met aangeleverde tekst. De zin is abusievelijk blijven staan uit eerdere versies.
29#0w02A
26
Programma 8: Mobiliteit Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Wat zijn de gevolgen en de besparingen wanneer één bewaakte stalling voor fietsen, namelijk die aan de Hellestraat of die Achter de Arnhemsepoortwal, zou sluiten?
Het dagelijks beheer van de bewaakte fietsenstallingen, inclusief bemensing door Stichting de Opstap, is in handen van Parkeerservice. Jaarlijks ontvangt Parkeerservice hiervoor 47.000 euro voor de drie bewaakte stallingen (Hellestraat, Achter Arnhemse Poortwal en Kamper Binnenpoort). Het opheffen van één van de twee stallingen (Amicitia of St Jorisplein) levert een structurele besparing op van naar schatting € 18.000 euro per jaar. Consequenties: 1. Toename van de parkeerdruk op maaiveld, al zal een deel van de fietsparkeerders misschien uitwijken naar de andere stalling. 2. Er is minder diefstalveilige stallingsmogelijkheid beschikbaar in de binnenstad. Minder mogelijkheden om mensen vanuit Stichting De Opstap een werkplek te bieden.
2.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Blz. 77 zijn er resultaten gemeten van het gratis fietsparkeren met toen het nog niet gratis was?
In 2005 is de proef met gratis stallen gestart met als doelstelling een groei van 30% van het aantal gestalde fietsen in de bewaakte stallingen. Na één jaar bleek dat aantal bijna verviervoudigd te zijn. Op basis daarvan is besloten het gratis stallen voor te zetten. In 2008 is nogmaals geteld en toen was het gebruik ten opzichte van 2005 al bijna verzesvoudigd.
3.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
We bezuinigen op een nieteffectieve proef voor gratis openbaar vervoer voor 65plussers. De helft van de besparing zetten wij in voor kwetsbare ouderen.Voor de VVD is dit een sociale/welzijnsmaatregel.De VVD vraagt zich af waarom u Mobiliteitsbudget gebruikt voor een sociale/welzijnsmaatregel? Waarom heeft u deze maatregel niet binnen de Welzijnsbudgetten bekostigd wat past bij de systematiek van de begroting?
Dit is geen feitelijke vraag maar gaat over een politieke keuze.
29#0w02A
27
4.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
29#0w02A
Gratis fietsparkeren stopzetten: Waarom is het gratis fietsparkeren bij de NS stations niet in dit alternatieve voorstel opgenomen? Hoeveel geld kost het gratis fietsparkeren bij NS stations op jaarbasis? Hoe lang loopt de verbintenis met de eigenaar van deze fietsparkeerplaatsen?
Dit is niet opgenomen omdat deze gratis stalling uit incidentele middelen wordt gedekt. In 2009 is voor de bewaakte stallingen bij het Mondriaanplein en Station Schothorst als proef gratis stallen ingevoerd om de fietsparkeerdruk op het overvolle maaiveld te verminderen. In 2009 en 2010 is voor beide locaties aan NS Fiets jaarlijks circa 25.000 euro betaald, op basis van jaarlijks nieuwe afspraken. Dekking vond plaats vanuit de Reserve Stedelijke Voorzieningen en Quick-Win gelden. In 2011 is het aantal fietsklemmen bij Schothorst fors uitgebreid, en geen aanleiding meer het gratis stallen te financieren. In 2011 kan bij Schothorst nog wel gratis worden gestald maar dat betaalt NS Fiets zelf. Voor het Mondriaanplein betaalt de gemeente voor het jaar 2011 nog 10.000 euro (dekking Quick-Win gelden) aan NS- Fiets. Momenteel wordt gewerkt aan een voorstel om ook daar op maaiveld het aantal stallingsplaatsen fors uit te breiden. Op dat moment is er geen aanleiding meer het gratis stallen voort te zetten.
28
Programma 9: Cultureel Klimaat Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 51 Subsidie Kunst Centraal a € 91.000: wat levert Kunst Centraal op dit moment voor dit subsidiebedrag? Hoeveel scholen in Amersfoort maken gebruik van hun aanbod en wat is de eigen bijdrage van de scholen voor deelname aan de activiteiten? Wat betekent het voor de scholen als Kunst Centraal geen subsidie meer ontvangt?
KC voert de volgende prestaties/taken uit: a.het per schooljaar, voor alle basisscholen in Amersfoort ontwikkelen en aanbieden van een kunst- en cultuureducatief programma (Kunstmenu); b. met het kunst- en cultuureducatief programma streeft KC ernaar jaarlijks 100% van de Amersfoortse leerlingen te bereiken; c.door de vervaardiging van onderwijsmateriaal en het verzorgen van ondersteuning, advies en evaluatie draagt KC actief bij aan de inbedding van het kunst- en cultuureducatie-aanbod binnen het basisonderwijs; d.KC spant zich in voor inhoudelijke samenwerking met de ondersteunende instellingen op het gebied van onderwijs en amateurkunst, Bureau Kunsteducatie van Scholen in de Kunst en Landschap Erfgoed Utrecht. In 2010 hebben in Amersfoort 56 scholen en 14.278 leerlingen deelgenomen aan het kunsst- en cultuureducatief programma Kunstmenu. Scholen krijgen vanuit het Rijk nu 10,90 per leerling om te invensteren. Als scholen mee willen blijven doen aan het Kunstmenu, moeten ze hun eigen bijdrage verhogen.
2.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Kan het college inzicht geven in hoe zij het cultureel ondernemerschap bij culturele instelling concreet gaat stimuleren?
Het ontwikkelen van ondernemerschap is in eerste instantie een verantwoordelijkheid van de instellingen zelf. Het college wil dit streven, dat bij veel instellingen al aanwezig is, ondersteunen en daar waar mogelijk stimuleren door bijvoorbeeld het leggen van verbindingen met bedrijven of andere organisaties die op dit punt een toegevoegde waarde voor de instellingen kunnen betekenen. Deze toegevoegde waarde hoeft overigens niet persé geld te zijn.
3.
T. v.d. Weide
Kan het college aangeven waar er
Op dit moment zijn er twee locaties
29#0w02A
29
4.
(D66) 9 mei 2011
meer atelierruimtes worden gerealiseerd voor jonge/startende kunstenaars en welke kosten dit met zich meebrengt?
waar de gemeente atelierruimte(n) aan kunstenaars kan toewijzen (Siliciumweg en C. de Bourbonlaan). Daarnaast werkt de gemeente samen met andere partijen om de bevorderen dat atelierruimte voor (jonge / startende) kunstenaars beschikbaar komt. Zo zal woningstichting de Alliantie eind dit jaar een aantal goedkope voormalige garageboxen beschikbaar stellen (Liendert). Voorwaarde is dat de kunstenaars daadwerkelijk ondernemend te werk gaan en dat sprake is van doorstroom na drie jaar. Gemeente draagt bij aan fysieke component middels van het Rijk ontvangen Wonen, Wijken en Integratie – gelden.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In het voorstel wordt gesproken over versterking van De Kelder. Kan het college aangeven op welke manier De Kelder concreet versterkt gaat worden en welk bedrag daarvoor beschikbaar is?
De gemeente en het bestuur van De Kelder hebben afspraken gemaakt over het versterken van de organisatie (organisatieontwikkeling) en het verbeteren van de huisvestingssituatie. De Kelder draagt zorg voor een op de taken toegeruste bemensing van de organisatie, een goede samenwerking met culturele organisaties, podia en andere initiatieven in de stad, binding met de stad en doelgroep en een gezonde financiële organisatie. Hiertoe wordt een businessplan opgesteld. Met betrekking tot de huisvestingssituatie wordt de huidige positie van de Kelder (17) vergeleken met 10 andere steden (5 boven en 5 onder de positie van De Kelder) om op die manier een realistisch referentiebeeld te krijgen. Voor meer gedetailleerde (financiële) afspraken verwijzen wij graag naar de overeenkomst met De Kelder, vastgesteld door het college op 15 maart 2011.
5.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
Scholen in de Kunst krijgt, in tegenstelling tot de bibliotheek, geen structureel bedrag ('vernieuwingsgeld') om een innovatieve agenda te voeren na de verhuizing naar het Eemhuis. Kan het college aangeven waarom het denkt dat Scholen in de Kunst ook zonder dit bedrag (voor de bibliotheek zo'n 250.000) de
In 2005 is als onderdeel van het collegebesluit ‘uitgangspunten realisatie en exploitatie culturele instellingen Eemcentrum’ (regno. 1788594) uitgaande van de bedrijfsplannen van de culturele instellingen die gevestigde zouden worden in het Eemhuis besloten dat een additionele exploitatiesubsidie voor Scholen in de Kunst niet nodig 30
6.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
vernieuwende ontwikkeling tot een belevingsinstelling kan waarmaken?
is. Met de verhuizing naar het Eemhuis is er nog maar één locatie die geëxploiteerd moet worden; tot dan toe moeten twee locaties geëxploiteerd worden. Het exploitatiebudget is voldoende om de in het bedrijfsplan ‘Bruisend aan de Eem’ opgenomen ambities te kunnen realiseren. Op grond van het bedrijfsplan van de bibliotheek is toen besloten dat wel een additionele exploitatiesubsidie van € 250.000 benodigd zou zijn na vestiging in het Eemhuis.
Welke dubbelingen zijn er precies tussen Scholen in de Kunst en Kunst Centraal? In hoeverre kan Scholen in de Kunst, ondanks de forse bezuiniging op deze instelling, de taken van Kunst Centraal overnemen?
Er zijn geen dubbelingen; Kunst Centraal en Scholen in de Kunst hebben afgestemd over het aanbod van beide partijen om overlap te voorkomen. Kunst Centraal verzorgt het Kunstmenu in Amersfoort; de overige cultuureducatieve activiteiten worden verzorgd door Scholen in de Kunst. Scholen in de Kunst kan de taken van Kunst Centraal niet zonder een extra subsidiebijdrage overnemen.
7.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In de reactie van Laswerk wordt gerefereerd aan de reactie van Per Expressie op een brief van het college van 16 oktober 2010. Wil het college deze reactie naar de raad sturen?
De brief waar door Laswerk aan wordt gerefereerd is helaas door het college niet ontvangen. Dit wordt nog verder uitgezocht.
8.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Per Expressie heeft het beschikbare budget de afgelopen jaren niet volledig gebruikt. Een oorzaak kan liggen in het betrekken van de nieuwe locatie. Het inboeken van het niet-gebruikte bedrag als bezuiniging leidt er toe dat Per Expressie de komende jaren ook niet kan groeien. Waarom heeft het college hiertoe toch besloten?
Enerzijds heeft Per Expressie een eigen vermogen opgebouwd, waarin ook ruimte voor extra activiteiten in de komende periode. Anderzijds kan Per Expressie voor specifieke projecten en activiteiten incidenteel een beroep doen op een beschikbaar gesteld budget voor cultuurparticipatie (door/voor jongeren).
9.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
D66 mist Vario Mundo in de voorstellen. Heeft deze organisatie een brief gekregen van het college? Zo ja, waarom ontbreekt er dan een reactie op deze brief? Zo nee, waarom heeft Vario Mundo geen brief gehad
Vario Mundo wordt gesubsidieerd uit budget voor het kunstopdrachtenbeleid: voor Vathorst wordt dat gegenereerd uit de percentageregeling op de grondexploitatie in Vathorst. Met de OBV zijn hierover afspraken gemaakt tot en met 2012. In de prestatieafspraken met Vario Mundo is vastgelegd dat de organisatie tot en met 2012 wordt gesubsidieerd. We zullen ons nog beraden op de
29#0w02A
31
vraag of en hoe we na die tijd kunstopdrachten in Vathorst zullen realiseren. 10.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Is er al meer bekend over de kosten van de verhuizing van KadE? In hoeverre valt hier nog een voordeel te halen voor de gemeente?
Na het vrijspelen van de huur is het structureel voordeel voor de gemeente gelegen in het feit dat de huisvesting nu in een gemeentelijk pand is geregeld. Additionele financiële voordelen zijn niet te behalen. Inhoudelijk zien we Kunsthal KAdE als een versterking van het concept van het Eemhuis.
11.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Wat houdt het voorgestelde ijkmoment mbt de bezuiniging voor de bibliotheek en Scholen in de kunst precies in? Wordt er dan gekeken of de voorgestelde bezuiniging haalbaar en eventueel naar beneden moet worden bijgesteld óf wordt er dan gekeken hoe de voorgestelde bezuiniging eventueel op een andere manier wordt ingevuld?
Op het ijkmoment (eind 2013) is voor beide partijen volledig duidelijk wat de effecten zijn van de bezuinigingen en de verhuizing naar het Eemhuis. Dan wordt bepaald hoe de resterende bezuiniging (Bibliotheek 168.000 euro, SidK 300.000 euro) het beste doorgevoerd kan worden. Vast staat dat deze bezuiniging in 2015 gerealiseerd moet zijn. De bezuinigingsopgave wordt dus niet bijgesteld; de bedragen staan vast. Het gaat alleen om de manier waarop ze wordt doorgevoerd.
12.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Kan het college aangeven waar het idee van 'Talent voor Talent' vandaan komt? Onder welke voorwaarden wordt die subsidie straks verleend?
Het college vindt het stimuleren van talent belangrijk voor het cultureel klimaat van de stad. Zoals aangegeven wordt de regeling als onderdeel van de herijking van het cultuurbeleid nog nader uitgewerkt.
13.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In de bezuinigingsvoorstellen staat niet dat de gemeente de subsidie voor het Kunstenaarslogies heeft stopgezet. Kan het college aangeven waarom dat gebeurd is? Heeft het college erover gedacht om het logies onderdeel te laten zijn van 'Talent voor Talent'?
Kunstenaarslogies was met een incidentele subsidie gefinancierd. Beëindiging betreft daarom geen bezuiniging. Overigens is aan Stichting Stadsgalerij de mogelijkheid geboden om Kunstenaarslogies nog twee jaar voort te zetten vanuit het budget voor cultuurparticipatie. Aan de daaraan verbonden voorwaarden kan en/of wil de stichting echter niet voldoen. Stichting Stadsgalerij onderzoekt op welke wijze ze kunstenaarslogies onder eigen condities kan continueren. Ook de Stichting Kunst in Amersfoort heeft belangstelling getoond om Kunstenaarslogies gedurende twee jaar onder de aan het cultuurparticipatiebudget verbonden condities voort te zetten. Het college wil het budget voor ‘Talent voor talent’ inzetten voor andere initiatieven dan het voorzien in logies voor kunstenaars.
29#0w02A
32
14.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Kan het college aangeven hoeveel extra kosten festivals en musea moeten maken nu ze zelf onderdak moeten regelen voor kunstenaars die eerder gebruik konden maken van het logies?
In 2010 hebben achttien kunstenaars en twee groepen theatermakers gebruik gemaakt van Kunstenaarslogies. Gezien het antwoord op vraag 13 lijkt het niet waarschijnlijk dat de logiesmogelijkheden geheel verdwijnen.
15.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Zijn er meer bezuinigingen die niet vermeld staan in de bezuinigingsvoorstellen? Zo ja, kan het college alle niet genoemde bezuinigingen op alle programma's openbaar maken?
Nee, er zijn geen bezuinigingen die niet vermeld staan in de bezuinigingsvoorstellen. Zoals gezegd bij vraag 13 betreft het aflopen van de incidentele subsidie ten behoeve van Kunstenaarslogies geen bezuiniging.
16.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In haar reactie geeft de bibliotheek aan dat zij 20 schoolbibliotheken zouden willen realiseren en dat het traject dat het college voorstelt om de bezuiniging door te voeren te kort is. Waarom heeft het colleges gekozen voor 16 in plaats van 20 schoolbibliotheken? Waarom denkt het college dat het korte traject voor het doorvoeren van de bezuiniging toch verantwoord is?
In de reactie van de bibliotheek aan de gemeente (memo Bezuinigen met visie, voorstel voor de toekomst d.d. 9 februari 2011) gaat de bibliotheek uit van 16 schoolbibliotheken. De gemeente heeft dit aantal overgenomen.
Wat gebeurt er als het Armandomuseum niet naar OudAmelisweerd kan verhuizen? Wat zijn de financiële gevolgen voor de gemeente als deze verhuizing niet doorgaat?
In het geval de verhuizing naar OudAmelisweerd geen doorgang kan vinden, zal bekeken worden of een verplaatsing van het Armandomuseum naar een andere plek buiten Amersfoort mogelijk is. Vooralsnog heeft het nu niet doorgaan van de verhuizing naar Oud-Amelisweerd geen financiële gevolgen. Het voorstel van het college is om de structurele subsidie ten behoeve van het Armandomuseum niet meer te continueren vanaf 2014.
17.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
Het college staat op het standpunt dat het doorvoeren van een totale bezuiniging van 513.000 euro eind 2015 fors maar haalbaar is. De bibliotheek moet de komende jaren transformeren om in te spelen op de veranderende positie van de bibliotheek in de (Amersfoortse) samenleving. Een concentratie van het algemeen en breed bibliotheekwerk in de nieuwe bibliotheek in het Eemhuis en Vathorst (ICOON), een wijkbibliotheekfunctie in Hoogland en de inrichting van schoolbibliotheken past daarbij. Door een versnelde omvorming wordt de bibliotheek meer toekomstbestendig en kan tevens de volledige bezuinigingsopgave worden gerealiseerd.
33
Programma 11: Werk en Inkomen Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
E.D. van Vliet (GroenLinks) 28 april 2011
Pagina 60 Extra medische kosten - Betaalt de gemeente de aanvullende ziektekostenverzekering? - Geldt het niet betalen van extra medische kosten ook (juist?) als alleen een basisverzekering is genomen? Hoe moeten deze mensen deze kosten dan betalen? Geldt hier een hardheidsclausule? - Is het voor de gemeente goedkoper aanvullende ziektekostenverzekering te betalen dan extra medische kosten te vergoeden? Zo ja, hoe groot is deze besparing t.o.v. de besparing door geheel niet vergoeden met of zonder hardheidsclausule?
De gemeente betaalt een deel van de premie voor de aanvullende verzekering: € 4,50 per maand (premiereductie).
Pagina 60 Minimabeleid: Verschuiven, Er wordt gesproken over een samenwerkingsverband tussen voedselfocus, burgerweeshuis en Stichting leergeld hiervoor is een budget van 100.000,- euro beschikbaar. Participeert het kringloopcentrum hier ook in? Zo niet, waarom niet? Besparing uitvoeringskosten, p. 61: De nieuwe aanpak kent ook uitvoeringskosten. Insteek daarbij is vervanging van administratieve bureaucratie door persoonlijke dienstverlening en coaching. Er wordt bezuinigd op de uitvoeringskosten? Hoe is dit te rijmen?
De drie genoemde instellingen hebben het initiatief genomen de samenwerking tussen alle instellingen, die betrokken zijn bij het armoedevraagstuk, te versterken.
2.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Het is de verantwoordelijkheid van de cliënt zich adequaat te verzekeren. Hiermee wordt rekening gehouden bij de beoordeling van het toepassen van de hardheidsclausule. Wij zijn er niet voor de volledige premie voor de aanvullende verzekering(€28,50) te betalen. Het neemt de verantwoordelijkheid bij de verzekerde weg. Ten opzichte van de uitgaven extra medische kosten in 2010 zou deze maatregel aanzienlijke extra kosten opleveren van € 1 miljoen.
Bij de uitvoering van het herijkte armoedebeleid kan de gemeente niet zonder deze instellingen. Wij willen de kracht van de instellingen in de stad goed benutten door - het op één lijn komen met deze instellingen - het stimuleren van netwerkontwikkeling -nadere afstemming in het kader van het maatwerkvangnet. Wij vinden dit van wezenlijk belang en stellen hiervoor een budget van € 100.000 beschikbaar. Wij besparen op de bureaucratische uitvoeringskosten: administratie enz. van regelingen. Wel zijn er uitvoeringskosten verbonden aan het voeren van het goede gesprek (waar wordt u echt belemmerd in uw participatie?) met de cliënt bij de helpdesk en het maatwerkvangnet en bij coaching.
3.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
Het college stelt voor om ongeveer 100.000 euro te bezuinigingen op het preventiebudget van Stadsring 51 (als onderdeel van een totale
Een direct verband tussen de hoogte van het preventiebudget en de nieuwe werkwijze is niet aantoonbaar. Het college denkt met 34
bezuiniging van 217.000). Stadsring 51 geeft echter aan dat een bezuiniging op dit specifieke budget ingaat tegen hun nieuwe werkmethode en leidt tot meer wachtlijsten. Daarom heeft Stadsring 51 drie alternatieven gegeven. Waarom heeft het college toch besloten te bezuinigingen op het preventiebudget?
een lager, maar nog steeds fors budget (130.000 euro) een goed preventieprogramma te kunnen neerzetten.
4.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Het college schrijft dat het accent van algemene regelingen naar meer maatwerk wordt verplaatst en dat kinderen en gezinnen daarbij centraal staan. Zij zullen worden ontzien bij de bezuinigingen. Generieke maatregelen voor ouderen vervallen en voor het ontzien van kwetsbare ouderen komen middelen beschikbaar. Hoe verhouden de aanvullende middelen die beschikbaar komen uit het mobiliteitsbudget zich tot het vervallen van de inkomensaanvulling ouderen ten gunste van gezinnen met kinderen?
Uit de Nibud minimaeffectrapportage komt naar voren dat 65+ers met een minimum inkomen relatief in een gunstige financiële positie zitten. De financiële kwetsbaarheid is relatief gering. Dit is voor ons een argument om de generieke inkomensaanvulling voor alle ouderen met een minimum inkomen te beëindigen. Daarnaast kiezen wij voor huishoudens met kinderen. De aandacht in het beleid verschuift van inkomensaanvulling naar vergroten zelfredzaamheid en participatie. De aanvullende middelen uit het mobiliteitsbudget zetten wij in ten behoeve sociaal kwetsbare ouderen, ouderen die onvoldoende kunnen meedoen.
5.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Er wordt aangegeven dat intensiever wordt ingezet op coaching en begeleiding van cliënten om aan het werk te komen en mee te doen aan (sociale) netwerken in de stad. Tevens wordt daardoor eventuele stapelingen vroegtijdig gesignaleerd en aangepakt. Geldt de begeleiding/coaching ook voor kwetsbare ouderen? Zo nee, hoe kan dan eventuele stapeling vroegtijdig worden gesignaleerd?
De insteek bij het maatwerkvangnet, coaching en begeleiding is de vraag: wat belemmert u om te participeren? Het gaat ons om het wegnemen van de werkelijke belemmeringen en de cliënt te ondersteunen op weg naar meer zelfredzaamheid en participatie. Deze aanpak is van toepassing op minima, die wij via de helpdesk SZ of via intermediaire instellingen bereiken. Waar in individuele kwetsbare situaties stapelingseffecten leiden tot belemmeringen nemen wij die weg. Daarnaast bouwen wij in de WMO clausules in, die in het algemeen stapelingseffecten voorkomen.
6.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Bij het minimabeleid staat dat verstrekking van bijzondere bijstand voor extra medische kosten niet meer wordt toegekend, omdat de collectieve ziektekostenverzekering als voorliggende voorziening beschouwd kan worden. Wat verderop staat dat structureel € 100.000 zal worden bespaard op
De verstrekking van individuele bijzondere bijstand voor medische kosten is een arbeidsintensieve aanpak (o.a. GGD-advies). De feitelijke verstrekking van circa € 150.000 brengt aan uitvoeringskosten € 100.000 euro + € 25.000 advieskosten met zich mee. Deze verhouding is een bijkomend argument om deze verstrekking te
29#0w02A
35
7.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
de uitvoeringskosten voor bijzondere bijstand voor medische kosten. Om welke besparing gaat het hier bij benadering in z’n totaliteit, dus de verstrekkingen en de uitvoeringskosten te samen?
beëindigen. Hoofdargumenten zijn: -Onevenwichtigheid tussen Amersfoorters met een inkomen tot en met het bijstandsniveau en Amersfoorters met een inkomen net boven deze grens. -Vergroting van de armoedeval.
Hoe is de concrete werking van het Maatwerkvangnet?
Het WWB Maatwerkvangnet is er juist om op een positieve manier kwetsbaren te ontzien. Insteek van het WWB maatwerkvangnet is niet een financiële, maar de vraag: kan de cliënt participeren? Vanuit een totaalbeeld van zijn / haar situatie (de ‘foto’ van de cliënt) stellen we vast wat nodig is om te participeren. Dat kan bijvoorbeeld zijn hulp bij het vinden van vrijwilligerswerk, maar ook het vergoeden van kosten voor bijvoorbeeld sport, openbaar vervoer enz. Waar sprake is van kwetsbaarheid en onvermogen om zelfredzaamheid, eigen verantwoordelijkheid en participatie op te pakken is het maatwerkvangnet van toepassing. Hier gaan we ook ondersteuning bieden in het kader van ‘grip op eigen leven’, waarvoor het nieuwe instrument van coaching beschikbaar is. Ingangen voor het maatwerkvangnet is de Helpdesk SZ. De helpdesk leidt cliënten door. De klantmanagers, die toegerust zijn voor het werken in het kader van het maatwerkvangnet, voeren het gesprek met de cliënt. De omvang van het aantal cliënten voor het maatwerkvangnet is vooraf lastig te ramen. Het criterium is de mate van participatie. Hierover zijn geen cijfers. Wij schatten het aantal op 500 op jaarbasis, met een gemiddelde financiële vergoeding van € 300. Wij gaan de werking van het maatwerkvangnet nauwkeurig monitoren.
8.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
En is hiervoor nu EUR 300.000,voor beschikbaar, zoals vermeld op pagina 16 van de presentatie of EUR 160.000,- zoals vermeld op pagina 61 van de bijlage Bezuinigingsvoorstellen?
EUR 160.000,Aanvankelijk was het budget voor het ontzien van kwetsbare ouderen met het wegvallen van OV hierbij opgenomen. Thans maakt dit onderdeel van het WMOmaatwerkvangnet.
9.
M. Vogels
Welk gedeelte van het budget gaat
De nieuwe aanpak kent ook
29#0w02A
36
(VVD) 9 mei 2011
naar de nieuw ingerichte Helpdesk voor het Maatwerkvangnet en welke gedeelte naar cliënten?
uitvoeringskosten. Insteek daarbij is vervanging van administratieve bureaucratie door persoonlijke dienstverlening en coaching. Er zijn wel uitvoeringskosten voor het voeren van het goede gesprek (waar wordt u echt belemmerd in uw participatie?) door de klantmanager met de cliënt en kosten van coaching.
10.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Betreft het budget voor de Netwerkontwikkeling à EUR 100.000,- een structureel of een incidenteel budget?
Structureel.
11.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Wat wordt er concreet van dit budget gedaan? En had de netwerkontwikkeling niet aan kunnen sluiten bij de sociale kaarten die al door MEE en het WMO-loket worden opgesteld?
Wij hebben de stad nodig . Daarmee bedoelen we: we kunnen als overheid niet de aandacht en steun bieden aan alle minima in Amersfoort, voor wie die aandacht en steun gewenst is. De instellingen in de stad vullen dit gat voor een deel op. Hoe beter stad en de gemeente in staat zijn op een lijn te komen en de aandacht en steun te organiseren, hoe meer we met elkaar bereiken. We ondersteunen door: • Gezamenlijke communicatie via een website mede te financieren, • Het ondersteunen van combi’s tussen professionals en vrijwilligers. Een voorbeeld is de bestaande combi Stadsring 51 – Humanitas: vrijwilligers als budgetcoaches. • Training van groepen vrijwilligers, gericht op bv. het investeren in een cliënt gericht op zelfredzaamheid en eigen kracht In overleg met de instellingen komen we tot de concrete invulling van een programma, waaruit het benodigde budget zal blijken. Dit willen we jaarlijks herhalen. Maximaal hebben wij € 100.000 per jaar beschikbaar.
12.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Op pagina 60 van de notitie Bezuinigingsvoorstellen staat vermeld dat zo’n 1850 ouderen met een inkomen tot 110% van het minimum de Plus-regeling gebruiken; in de bijlage bij het Jaarverslag staat op pagina 101/102 dat dit 78% van de 2000 65+ huishoudens tot 105% van het minimum betreft en dus zo’n 1600 huishoudens. Wat zijn de juiste cijfers?
In 2010 maakten 1546 huishoudens gebruik van de regeling; dit betreft 1823 personen.
29#0w02A
37
13.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Ik begrijp verder niet de relevantie van het middenin op pagina 60 van de bijlage van de Bezuinigingsnota vermelden van het NIBUDonderzoek: wat hebben die 1850 personen of 1600 huishoudens hiermee van doen als aantoonbaar is dat zij op 105% of 110% van het minimum zitten?
Het Nibud onderzoek heeft betrekking op inkomens tot en met 120% van het minimum.
14.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Op pagina 101 van de bijlage van het Jaarverslag staat vermeld dat de inschatting is, dat van de 4700 huishoudens op 105% van het minimum er zo’n 1400 huishoudens met kinderen zijn. Dit betekent dat er dan dus nog 3300 huishoudens zonder kinderen zijn, die in ieder geval hun SOPA-regeling en mogelijk nog andere regelingen) gaan missen en hier ook niets van terug zien. Klopt deze redenering?
Dat klopt deels. Wij kiezen voor minder generieke inkomensaanvullende regelingen en voor meer maatwerk. Onze nieuwe aanpak is erop gericht huishoudens, met of zonder kinderen, die werkelijk in een sociaal kwetsbare positie verkeren, te ondersteunen in het ‘meer grip op je leven krijgen’. Daarbij zetten we de helpdesk SZ in, hebben we het maatwerkvangnet en de intensivering van de samenwerking met de instellingen in de stad.
15.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Is er voor de nieuwe voucherregeling van kinderen een budget van EUR 410.000,beschikbaar, zoals vermeld in het cirkeldiagram bovenaan pagina 15 van de presentatie? Of is dit een bedrag van EUR 450.000,- zoals vermeld in de onderste slide op pagina 15?
€ 410.000. Aanvankelijk zou een budget vanuit schoolzwemmen worden toegevoegd; hiervoor is een andere weg gekozen.
16.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Welk gedeelte van het budget gaat naar de voucherregeling zelf (het regelen van het systeem van verstrekkingen in natura, de (coördinatie van de) intermediairs die worden ingeschakeld etc.) en welk gedeelte gaat naar de kinderen zelf?
De aanpak gericht op kinderen is in voorbereiding. We streven er naar om de administratieve kosten zo laag mogelijk te houden.
17.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Welke bedragen worden er naast de beoogde EUR 240.000 al aan coaching uitgegeven (zie de slide bovenaan pagina 16: ‘Aansluiten op bestaande coachingspraktijken’);
Bedoeld worden verschillende initiatieven in de stad bijvoorbeeld ‘wrap around care’, de maatjeshulp, de re-integratieondersteuning, etc. . Met de opmerking bedoelen wij dat wij zoveel mogelijk gebruik maken van wat er al is. Wij weten op dit moment niet precies welke bedragen hiermee in totaal zijn gemoeid. Dat vraagt nader uitzoekwerk.
29#0w02A
38
18.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Als de raad het coachingsvoorstel accordeert, geven we de komende 4 jaar bijna 1 miljoen euro extra aan coaching uit; hoeveel mensen gaan we hier naar verwachting van coachen? Ik neem namelijk aan, dat zeker bij deze doelgroep coachingstrajecten langer gaan duren dan 1 jaar.
De aanpak is in voorbereiding. We hebben nog geen vertaling naar taakstellingen gemaakt.
19.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Hoe gaat deze coaching er concreet uitzien? Zijn er in andere steden resultaten bekend van de effecten die deze coaching heeft voor de betreffende doelgroep (mensen voor wie een traject naar werk of naar vrijwilligerswerk (nog) niet haalbaar is?
Uitgangspunten zijn: -Coaching is gericht op ‘meer grip op je leven’, -Coaching is gericht op de mogelijkheden van de cliënt en niet op de beperkingen (empowermentmethode). Een voorbeeld van deze aanpak is de landelijk opererende ‘eigen kracht centrale’.
20.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Wat betreft de bezuiniging voor de Schuldhulpverlening op pagina 61: mij staat bij dat de Raad die bezuiniging wel geaccordeerd heeft, maar heeft gesteld - omdat deze bezuiniging in 2010 en 2011 werd gecompenseerd door rijksgeld – dat er voor 2012 opnieuw naar deze bezuiniging gekeken zou gaan worden. De tekst lijkt nu te suggereren dat Stadsring 51 niets van deze bezuiniging gaat merken, omdat die in 2010 al geëffectueerd is, maar feitelijk is 2012 voor SR 51 dus het eerste jaar dat zij EUR 217.000 moeten bezuinigen. Klopt deze redenering?
Deze redenering klopt. De bezuiniging van € 217.000 is onderdeel van de eerdere 10 miljoen operatie.
21.
B. van Koningsveld (Trots) 16 mei 2011
Hoeveel mensen stromen er momenteel maandelijks in amersfoort de bijstand in ?
Antwoord volgt zo spoedig mogelijk.
29#0w02A
39
Bijlage I: Ontzien kwetsbare mensen bij de bezuinigingsvoorstellen zorg en minima 16 mei 2011 In deze notitie maken we duidelijk op welke wijze de kwetsbare groepen worden ontzien bij de voorstellen voor zorg en minima van het college. Hiertoe zetten wij eerst uiteen wie onze kwetsbare inwoners zijn en op welke wijze wij in hoofdlijn onze kwetsbare inwoners willen ontzien bij de voorstellen. Vervolgens zullen we de bezuinigingsvoorstellen voor het minimabeleid en voor zorg in detail toelichten en daarbij aangeven hoe wij onze kwetsbare inwoners ontzien. Met voorbeelden illustreren we een en ander. Tot slot staan wij stil bij de zogenaamde samenloop van de WMO en de minima en zullen we aangeven hoe we willen voorkomen dat onze kwetsbare bewoners te maken krijgen met onevenredige stapelingseffecten van de bezuinigingen.
1. Wie zijn onze kwetsbare inwoners? Kwetsbaarheid wordt voor een groot deel bepaald door de financiële situatie van mensen, maar ook de sociale en gezondheidssituatie van mensen speelt een belangrijke rol. Minima zijn in ieder geval financieel kwetsbaar. Hun financiële situatie wordt voornamelijk bepaald door op rijksniveau bepaald beleid. Financieel kwetsbaar wil nog niet zeggen dat iemand met een minimuminkomen ook sociaal kwetsbaar is. Als dit echter wel het geval is verhoogt dit sterk de kwetsbaarheid van mensen. Minima zijn financieel kwetsbaar, maar dat neemt niet weg dat er een eigen verantwoordelijkheid voor het bestaan is. In ons beleid stimuleren wij die eigen verantwoordelijkheid. Wij verwachten dat minima een aanvullende ziektekostenverzekering en zo nodig een extra tandartsverzekering afsluiten en wij vragen een inkomensafhankelijke eigen bijdrage WMO. Het Nibud gaat in het basispakket uit van een aanvullende ziektekostenverzekering met een aanvullende tandartsverzekering. De totale groep inwoners met een inkomen tot 120% van het minimum ramen wij op 4700 huishoudens. De groep minima in Amersfoort, die gebruik maakt van minimaregelingen (dus ons bereik van minima), heeft de volgende omvang: Huishoudens Alleenstaande 65Alleenstaande 65+ Eén oudergezin Twee oudergezin Samenwonend / echtpaar 65Samenwonend / echtpaar 65+ Totaal
Inkomensgrens (t.o.v. bijstandniveau) 100% 110% 120% 1171 58 16 51 866 642 43 19 441 108 64 284 34 5 26 426 8 2615 1535 112
Totaal 1245 917 704 613 323 460 4262
De aanzienlijke verschillen per huishoudtype, die uit de minima-effectrapportage 2011 van het Nibud naar voren komen, zijn voornamelijk het gevolg van rijksbeleid mbt deze huishoudtypes.
29#0w02A
40
Een paar voorbeelden: Uit de minima-effectrapportage blijkt dat eenoudergezinnen met kinderen financieel beter af zijn dan echtparen. Dit komt doordat een echtpaar geen recht heeft op (aanvullende) alleenstaande ouderkorting. Deze korting bedraagt in elk geval € 951,- per jaar en kan oplopen tot € 2.474,- per jaar. Een werkende alleenstaande ouder met jonge kinderen heeft ook nog recht op de combinatiekorting van maximaal € 1.882,- per jaar. Een alleenstaande ouder met jonge kinderen kan dus per maand € 363,- van de belastingdienst krijgen. Een echtpaar met kinderen heeft hier geen recht op. Het verschil tussen een alleenstaande ouder en een echtpaar met kinderen is in de bijstand € 130,-. Daarvan moeten de kosten voor een ziektekostenverzekering, voeding en kleding worden betaald. Ouderen 65+ ontvangen van de belastingdienst de ouderenkorting van € 689,- per jaar. Alleenstaande ouderen 65+ krijgen daarnaast nog eens € 421,- per jaar. De gemeentelijke invloed op het inkomensplaatje van minima is gering. Bijvoorbeeld: de regeling sociale participatie voegt aan het inkomen van een alleenstaande onder de 65 jaar 1,5% toe.
Ouderen en mensen met een beperking of een ziekte kunnen financieel en/of sociaal kwetsbaar zijn. Een adequate WMO voorziening kan de sociale kwetsbaarheid verminderen of wegnemen. Extra aandacht en ondersteuning is nodig in het geval de ouderen en mensen met een beperking of ziekte zowel sociaal als financieel kwetsbaar zijn. De groep mensen die in Amersfoort gebruik maken van een individuele voorziening op grond van de Wmo, is als volgt te onderscheiden.
Aantal klanten met hulp bij het huishouden naar leeftijd 65595
65-75 495
75+ 1998
(CAK, 2010)
Aantal klanten met hulp bij het huishouden naar inkomen inkomensgrens tov bijstandsniveau
aantal klanten
tot 120%
1976
120% - 150%
414
boven 150%
660
(CAK, 2010)
Aantal klanten met een Wmo voorziening type voorziening
aantal klanten
Vervoer
5492
Woning
793
Wij beschikken niet over inkomensgegevens van mensen met een vervoersvoorziening of een woonvoorziening. Dit komt omdat wij in tegenstelling tot de hulp bij het huishouden, hier nog geen
29#0w02A
41
eigen bijdrage voor vragen. Bij onze berekeningen zijn wij uitgegaan van dezelfde inkomensverdeling als bij hulp bij het huishouden.
2. Op welke wijze ontzien wij onze kwetsbare bewoners in hoofdlijnen? Ons minimabeleid en het WMO-beleid zijn beide gericht op participatie van kwetsbare bewoners en het versterken van hun zelfredzaamheid. Zowel bij het minimabeleid als het WMO-beleid leggen we ons toe op het (beter) bereiken en ondersteunen van de echt kwetsbaren. Daarbij doen we dit op een zodanige wijze dat een groot deel van de kwetsbare bewoners op korte of de wat langere termijn op eigen kracht verder kunnen. Dit vraagt om een specifieke aanpak waarin maatwerk een centrale plaats inneemt. Ook vraagt het dat beschikbare middelen alleen toegekend worden aan de echt kwetsbaren. Nu worden WMO voorzieningen ook nog toegekend aan mensen die wij niet rekenen tot de groep sociaal en/of financieel kwetsbaren. Dit is voor ons het vertrekpunt geweest bij het formuleren van onze bezuinigingsvoorstellen. De voorstellen op het minimabeleid zijn daarom zodanig ingestoken dat er ruimte is voor een maatwerkvangnet en coaching, en voor ondersteuning van die Amersfoorters die dit het meeste nodig hebben. Voor de bezuinigingsvoorstellen op zorg is daarom inkomensafhankelijkheid voor toekenning en bijdragen aan voor de verstrekking van voorzieningen een belangrijk uitgangpunt geweest. Wij vinden het billijk om geïndiceerden die niet financieel kwetsbaar zijn meer te laten betalen voor voorzieningen. Ook vinden wij dat we een inkomensafhankelijke eigen bijdragen voor diverse verstrekkingen, in aanvulling op de bestaande eigen bijdrage voor huishoudelijke hulp, mogen vragen. In de hoofdstukken die nu volgen worden de bezuinigingsvoorstellen minimabeleid en zorg in detail besproken. Steeds wordt aangegeven op welke wijze de kwetsbare bewoners worden ontzien. Tot slot wordt uiteengezet hoe de stapelingseffecten ten gevolge van de samenloop van minima en WMO worden voorkomen.
3. Bezuinigingsvoorstellen minimabeleid De bezuinigingsvoorstellen minimabeleid zijn gericht op het beperken van sociale kwetsbaarheid en stimuleren van zelfredzaamheid en participatie, met tegelijkertijd een afname van algemene regelingen gericht op inkomensaanvulling. Dat is de essentie van de voorstellen minimabeleid. Nieuwe elementen in het beleid zijn: • Het maatwerkvangnet en coaching • Een nieuwe regeling voor kinderen. Voor een overzicht van de effecten op het inkomen van de voorstellen minimaregelingen verwijzen we naar bijlage 1. In bijlage 2 zijn de minimabedragen per maand opgenomen.
29#0w02A
42
Het WWB Maatwerkvangnet Het WWB Maatwerkvangnet is er om op een positieve manier kwetsbaren te ontzien. Insteek van het WWB maatwerkvangnet is in eerste instantie niet een financiële, maar de vraag: kan de cliënt participeren? Vanuit een totaalbeeld van zijn / haar situatie (de ‘foto’ van de cliënt) stellen we vast wat nodig is om te participeren. Dat kan bijvoorbeeld zijn hulp bij het vinden van vrijwilligerswerk, maar ook het vergoeden van kosten voor bijvoorbeeld sport, openbaar vervoer enz. Waar sprake is van grote kwetsbaarheid en onvoldoende vermogen om zelfredzaamheid, eigen verantwoordelijkheid en participatie op te pakken is het maatwerkvangnet van toepassing. Hier gaan we ook ondersteuning bieden in het kader van ‘grip op eigen leven’, waarvoor het nieuwe instrument van coaching beschikbaar is. Coaching is intensieve begeleiding gericht op eigen kracht en zelfredzaamheid. Het gaat niet uit van de beperkingen maar van de mogelijkheden van een cliënt (empowerment). In de aanpak nemen wij ook mee de mogelijkheid van een vrijwilligersonkostenvergoeding en de gemeentelijke vrijwilligerspremie. Als vrijwilligers een onkostenvergoeding krijgen wordt deze tot € 764,- per jaar vrijgelaten (€ 1.500,- als het vrijwilligerswerk betreft in het kader van een traject gericht op arbeidsinschakeling). Daarnaast kan men een gemeentelijke premie van maximaal € 600,per jaar krijgen. Ook de stad hebben wij daarbij nodig. Wij kunnen als overheid niet de aandacht en steun bieden aan alle minima in Amersfoort, voor wie die aandacht en steun gewenst is. De instellingen in de stad leveren hieraan een belangrijke bijdrage. Hoe beter stad en de gemeente in staat zijn op één lijn te komen en de aandacht en steun te organiseren, hoe meer we met elkaar bereiken. Daarom investeren wij bewust in het functioneren van deze instellingen in de stad. De instellingen zien hierin ook zelf een taak. Stichting Voedselfocus, het Burgerweeshuis en Stichting Leergeld hebben het initiatief genomen de samenwerking tussen de instellingen die betrokken zijn bij het armoedevraagstuk, te versterken.
De omvang van het aantal cliënten voor het maatwerkvangnet is met het nieuwe criterium, de mate van participatie, vooraf lastig te ramen. Hierover zijn nog geen cijfers beschikbaar. Wij ramen het aantal nu op 500 op jaarbasis, met een gemiddelde financiële vergoeding van € 300 per jaar. De omvang van de coaching ramen wij op 600 cliënten per jaar. Wij zullen deze aanpak meer handen en voeten geven en werkende weg leren. Wij gaan de werking van het maatwerkvangnet en de coaching nauwkeurig monitoren.
Een nieuwe regeling voor kinderen Kinderen willen wij op een positieve wijze ontzien, door een nieuwe, flexibele regeling gericht op participatie van kinderen in kwetsbare omstandigheden. De nieuwe regeling voor kinderen is in voorbereiding. De brede regeling werkt met verstrekkingen in natura en is werkt nauw samen met het Jeugdsportfonds. De regeling vervangt de schooltasregeling en de regeling sociale participatie voor kinderen. Ook deze regeling betekent een nieuwe aanpak, passend in bovenstaande context: meer maatwerk, minder algemene regelingen. De ontwikkeling van de regeling is nog niet zo ver dat wij aantallen kinderen en bedragen kunnen noemen. Ook deze nieuwe regeling gaan wij nauwgezet monitoren.
29#0w02A
43
Jeugdsportfonds is een landelijk particulier initiatief dat sportkansen creëert voor kansarme kinderen tot 18 jaar. Via intermediairen worden kansarme kinderen bereikt. Het fonds betaalt contributies en benodigde attributen tot een maximaal bedrag van € 225,- per jaar. In 2010 zijn 450 kinderen via het Jeugdsportfonds geholpen. Daarnaast is er het Jeugdcultuurfonds voor kinderen die om financiële reden geen lid kunnen worden van bijvoorbeeld een toneelclub of les kunnen nemen aan een muziekschool. De vergoeding is maximaal € 400,- per jaar. Er is ruimte voor ongeveer 100 kinderen per jaar. De gemeente draagt financieel bij aan beide fondsen.
De belangrijkste voorstellen in meer detail: A. Beëindigen van de Amersfoort plus toeslag van €250 per jaar voor 65+ met een inkomen tot 110% van het bijstandsniveau (ca. 1800 gebruikers). Argumenten: • de regeling is verworden tot een inkomensaanvullende regeling; wij willen ons meer richten op participatie • het Nibud toont overtuigend aan dat ouderen met een laag inkomen er financieel gunstig uitspringen ten opzichte van huishoudens op een minimum inkomen onder de 65. Zie de minimaeffectrapportage 2011 Nibud. Effect van het voorstel: inkomensverlies van € 20 per maand. Voor ouderen die weinig zelfredzaam zijn of in een sociaal isolement verkeren kunnen we met het maatwerkvangnet zelfredzaamheid en participatie stimuleren en waar nodig financieel bijspringen. Voorbeeld 1 Echtpaar, 68 en 66 jaar, inkomen op 110% van het minimum, inclusief alle toeslagen €1595 per maand. Actief in het verenigingsleven. Het paar ontving jaarlijks € 250 Amersfoort plus toeslag. Zonder de Amersfoort plus toeslag daalt hun inkomen per maand met € 20 naar € 1575. Inzet van het maatwerkvangnet is niet nodig. Voorbeeld 2 Alleenstaande vrouw, 66 jaar, inkomen enkel AOW, inclusief alle toeslagen €1283 per maand. De vrouw ontving jaarlijks € 250 Amersfoort plus toeslag. Zonder de Amersfoort plus toeslag daalt haar inkomen per maand met € 20 naar € 1263. De vrouw is sociaal geïsoleerd. De klantmanager van het maatwerkvangnet bekijkt met haar de totale situatie en de coach regelt via Ravelijn dat de vrouw vrijwilligerswerk gaat doen. Geen extra financiële steun. Voorbeeld 3 Alleenstaande man 72 jaar, inkomen enkel AOW, inclusief alle toeslagen €1283 per maand. De man ontving jaarlijks € 250 Amersfoort plus toeslag. Zonder de Amersfoort plus toeslag daalt zijn inkomen per maand met € 20 naar € 1263. De man is sociaal geïsoleerd en heeft vroeger veel gevist. De klantmanager van het maatwerkvangnet bekijkt met hem de totale situatie en de coach regelt een maatje, die met hem een keer in de 14 dagen gaat vissen.
B.
Beëindigen van de regeling sociale participatie. Deze regeling geeft recht op minimaal €100 bij een 1-persoons huishouden. In het geval van een meerpersoons-huishouden is dat €200 per huishouden en maximaal € 210 per persoon. De inkomensgrens is 100% bijstandsniveau. Er zijn circa 2500 gebruikers van deze regeling.
Argumenten: 29#0w02A
44
• •
de regeling is voor een belangrijk deel verworden tot een inkomensaanvullende regeling; wij willen ons meer richten op zelfredzaamheid en participatie De regeling draagt onvoldoende bij aan participatie.
Effect van het voorstel: Huishoudens zonder kinderen: inkomensverlies van € 8 tot € 16 per maand per huishouden bij 70% van de gebruikers. Inkomensverlies van € 18 per maand per persoon bij 30% van de gebruikers. Voor huishoudens met kinderen: het inkomensverlies is beperkt omdat de nieuwe regeling voor kinderen een alternatief biedt voor de regeling sociale participatie. Voor individuen of gezinnen die weinig zelfredzaam zijn of in een sociaal isolement verkeren, kan het maatwerkvangnet participatie stimuleren en waar nodig financieel bijspringen. De contacten lopen via de Helpdesk SZ of via de intermediaire instellingen, bv. Voedselfocus. Voorbeeld 4 Alleenstaande met WWB-uitkering, 45 jaar, inkomen € 1256 inclusief alle toeslagen, zit op een traject naar werk, is actief als vrijwilliger bij de voetbalclub en betaalde de contributie uit de regeling sociale participatie. Zonder de regeling sociale participatie daalt zijn inkomen per maand met € 18 tot € 1238. Inzet van het maatwerkvangnet is niet nodig. C. Overgang van de schooltasregeling (€ 300 per kind in de middelbare school leeftijd; inkomensgrens 120%; circa 780 gebruikers) naar de nieuwe regeling voor kinderen. Argumenten: • de regeling is nu een inkomensaanvullende regeling; wij willen ons meer richten op participatie • totaal niet zichtbaar is of de regeling ten goede komt aan extra schoolkosten van kinderen. Effect van het voorstel: Gebruikers van de regeling ontvangen niet meer een bedrag van € 300 per kind ineens (omgerekend € 25 per kind per maand). De nieuwe regeling voor kinderen gaat meer op maatwerkbasis wensen van kinderen / ouders realiseren. Voorbeeld 5 1-oudergezin met WWB-uitkering, 2 oudere kinderen, inkomen € 1756 inclusief alle toeslagen. Het gezin vraagt de € 200 basisvergoeding aan, zonder vervolgaanvraag. Zonder de regeling sociale participatie voor de ouder daalt het inkomen per maand met € 8 tot € 1748. In de nieuwe situatie nemen de kinderen twee maanden op proef deel aan hun favoriete sport, de vereniging polst hun motivatie, waarna ze voor een jaar lid worden. Daarnaast wordt huiswerkbegeleiding geregeld voor een van de kinderen met leerproblemen. D. Beëindigen bijzondere bijstand voor medische kosten; € 175.000 verstrekkingen, € 100.000 uitvoeringskosten + € 25.000 advieskosten GGD Argumenten: • Cliënten hebben de verantwoordelijkheid zich adequaat te verzekeren. • De collectieve ziektekostenverzekering minima biedt een brede dekking (verzekering blijft onderdeel aanbod minima!) • Onevenwichtigheid: bij een inkomen net boven de bijzondere bijstandsgrens ontvangt men deze vergoeding voor soms hoge extra tandartskosten niet. Het vergroot de armoedeval. • Hoge uitvoeringskosten. Effecten van het voorstel:
29#0w02A
45
De gevolgen van het niet meer vergoeden van extra medische kosten via de bijzondere bijstand zijn beperkt. Cliënten hebben de verantwoordelijkheid zich adequaat te verzekeren: een aanvullende verzekering + zo nodig een extra tandartskostenverzekering. De cliënt, die in 2011 alle extra kosten vergoed krijgt, zal in 2012 en volgende jaren bijvoorbeeld gebitsbehandelingen spreiden over meerder jaren, zodat hij/zij binnen de maximale vergoedingen van de verzekering blijft. Dit komt de zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid ten goede en beperkt de armoedeval. In de communicatie met de cliënten over de veranderingen zullen wij hierop wijzen. Bij stapeling van extra kosten en omstandigheden die de cliënt niet kan voorzien blijft de bijzondere bijstand beschikbaar. In het algemeen blijft de bijzondere bijstand altijd beschikbaar voor noodzakelijke kosten in bijzondere omstandigheden. Voorbeeld 6 Een cliënt maakt aanzienlijke kosten voor het plaatsen van twee kronen in zijn gebit. De kosten, die de verzekering niet vergoedt € 650, worden vergoed via de bijzondere bijstand. Volgens het voorstel ontvangt de cliënt de vergoeding niet. Als hij zich extra verzekert voor tandartskosten en de twee kronen over twee kalenderjaren spreidt, zijn de meerkosten beperkt tot € 0.
4. Bezuinigingsvoorstellen WMO Drie uitgangspunten zijn leidend voor onze bezuinigingsvoorstellen op zorg: 1. Geen verstrekkingen als een voorziening als algemeen gebruikelijk beschouwd kan worden. 2. Inkomensafhankelijke toekenning en bijdragen voor de verstrekking van voorzieningen. 3. Ontzien van kwetsbare inwoners zonder draagkracht.
Wij doen een beroep op de eigen kracht en op de financiële draagkracht van de stad. We stimuleren dat mensen voor zichzelf, voor elkaar, en voor hun leefomgeving verantwoordelijkheid nemen. Wij ontzien zoveel mogelijk de kwetsbare groepen. Dit betekent dat we meer dan ooit bij zorg aandacht besteden aan het bepalen van de behoefte, wensen en eigen mogelijkheden. Centraal hierbij staat: wat is er nodig in iemands leven om goed te kunnen participeren, wat is daar in brede zin aan ondersteuning voor nodig, hoe kan iemand hier vroegtijdig op anticiperen en wat kan iemand zelf doen. Voor sommige mensen zal dat betekenen dat zij een voorziening nodig hebben. Voor de mensen die een lage financiële draagkracht hebben voeren wij het Wmo-maatwerkvangnet in om hen financieel te ondersteunen bij de kosten. Om dit maatwerk te kunnen leveren organiseren wij: - Een breed en diep verkennend gesprek. In dit gesprek worden de beperkingen en de mogelijkheden van de cliënt besproken. - Een verordening die ruimte laat voor maatwerk. We leveren maatwerk niet op basis van strikt algemeen geldende regels maar op basis van zorgvuldig onderzoek. Samen met de cliënt wordt op basis van dit onderzoek een pakket samengesteld waarmee de cliënt in zijn beperking wordt gecompenseerd en een normaal geachte participatie in de samenleving kan worden gewaarborgd. - Om de financieel kwetsbaren te ontzien voeren wij inkomensafhankelijke eigen bijdragen in. - We voeren het Wmo-maatwerkvangnet in om kwetsbare mensen met een lage financiële draagkracht te kunnen compenseren, ook in het geval kwetsbare mensen niet konden anticiperen op voorzieningen die wij als algemeen gebruikelijk beschouwen. Bovenstaande is tevens de kern van de Kanteling van de Wmo welke wij onder andere met de verbreding van het wmo loket en de ontwikkeling van een nieuwe verordening hebben ingezet.
29#0w02A
46
Bovenstaande betekent ook dat we er voor moeten waken om alles in regels (en uitzonderingen op die regels) te willen beschrijven.
De bezuinigingsvoorstellen WMO in detail A. Inkomensafhankelijke eigen bijdrage Van alle cliënten met een individuele voorziening Wmo zal een inkomensafhankelijke eigen bijdrage worden gevraagd. Sinds de invoering van de Wmo deden wij dit al voor de hulp bij het huishouden. Wij gaan dit nu ook doen voor de woningaanpassingen en vervoersvoorzieningen. Aan de hand van het inkomen en de gezinssituatie van een cliënt wordt een maximale eigen bijdrage gerekend. Deze eigen bijdrage is gemaximeerd en geldt voor alle Wmo en Awbz voorzieningen samen. Hiermee wordt cumulatie (stapeleffect) voorkomen. Indien een cliënt immers al de maximale eigen bijdrage voor hulp bij het huishouden of de Awbz betaalt, zal de extra eigen bijdrage voor hulpmiddelen en vervoer geen invloed hebben. Het maximum van de eigen bijdrage geldt immers voor alle Wmo en Awbz voorzieningen samen. Er zijn naar schatting 220 cliënten die nu nog geen enkele eigen bijdrage (noch Wmo hh, noch Awbz) betalen. De groep mensen die nu nog geen enkele eigen bijdrage (Awbz of Wmo hh) betaalt zal op basis van het inkomen en gezinssituatie de volgende eigen bijdrage betalen Gezinssituatie
Norminkomen
Minimum eigen bijdrage
1
Alleenstaand en jonger dan 65 jaar
€ 22.636
€ 12
2
Alleenstaand en 65 jaar of ouder
€ 15.838
€ 12
3
Samenwonend en één of beide partners € 27.902 jonger dan 65 jaar Samenwonend en één of beide partners € 22.100 65 jaar of ouder
€ 17
4
€ 17
Indien het verzamelinkomen hoger is dan het genoemde norminkomen, moet over het meerdere, conform de wettelijke regeling, 15% eigen bijdrage worden betaald. Het hanteren van een eigen bijdrage kan als consequentie hebben dat iemand met een hoog inkomen, de voorziening volledig zelf betaalt. Voorbeeld 7 Een alleenstaande vrouw, 65+ met hulp bij het huishouden en een scootmobiel met een jaarinkomen van 14.000 betaalt tot nu toe maandelijks 12 euro eigen bijdrage voor haar huishoudelijke hulp. Zij gaat niet meer betalen als gevolg van de invoering eigen bijdrage vervoersvoorzieningen.
29#0w02A
47
Voorbeeld 8 Een alleenstaande man van 70 jaar ontvangt hulp bij het huishouden. Het jaarinkomen bedraagt €50.000. Het norminkomen voor deze groep bedraagt €15.838. Over het verschil tussen het norminkomen en het jaarinkomen wordt 15% eigen bijdrage berekend: Inkomen : € 50.000 Norminkomen : € 15.838 Verschil : € 34.162 15% van het verschil : € 5.124 Per periode : € 394,20 Totale eigen bijdrage : €17.80 + €394,20 = €412 Dit betreft de maximaal te betalen eigen bijdrage. Indien de werkelijke kosten van de hulp lager zijn dan de maximale eigen bijdrage betaalt deze persoon een eigen bijdrage tot het bedrag van de werkelijke kosten. Stel dat deze meneer 3 uur hulp per week ontvangt, dan bedragen in dat geval de werkelijke kosten voor de hulp €240. De eigen bijdrage zal dan €240 bedragen.
B. Algemeen gebruikelijk Wij zijn van mening dat alle zaken die in een normale levensloop te voorzien zijn als algemeen gebruikelijk kunnen worden beschouwd: door ouder worden wordt je immers in de regel slechter ter been. Wij vragen van mensen hier zelf tijdig op anticiperen door bijvoorbeeld te verhuizen of het huis aan te passen. De verhuiskostenvergoeding of bepaalde aanpassingen aan huis zijn volgens deze redeneerlijn als algemeen gebruikelijk te beschouwen, tenzij het om een onverwachte situatie gaat zoals bijvoorbeeld een verkeersongeluk waardoor iemand rolstoelgebonden raakt. De Wmo legt op dat bij het bepalen van compenserende maatregelen met twee dingen rekening moet worden gehouden. Ten eerste met de persoonskenmerken en behoeften van de aanvrager. Ten tweede met de capaciteiten van de aanvrager om uit oogpunt van kosten zelf in de maatregelen te voorzien. Dit vereist maatwerk. Soms zal een medisch en/of draagkrachtonderzoek nodig zijn. In de praktijk vraagt dit maatwerk om een nieuwe werkwijze van de mensen die werkzaam zijn bij de verschillende loketten. Samen met de uitvoerende instellingen wordt deze werkwijze en methodiek ontwikkeld. Voorbeeld 9 Een 88 jarige mevrouw is verhuisd naar een aanleunwoning en zij vraagt om een verhuiskostenvergoeding. In dit geval stellen we dat mevrouw het probleem heeft kunnen zien aankomen. De eigen verantwoordelijkheid vraagt nu dat ze eerst kijkt wat ze zelf kan doen. Uit het maatwerkonderzoek moet de voorzienbaarheid en de (financiële) mogelijkheden blijken. Hier kan vervolgens uitkomen dat mevrouw het probleem zelf kan oplossen of dat zij het niet zelf kan oplossen waardoor gemeentelijke compensatie nodig is.
C. Inkomensgrens hulp bij het huishouden We voeren een inkomensgrens in voor de hulp bij het huishouden in de categorie 1. De hoofdmoot van deze categorie is schoonmaken. Wij beschouwen schoonmaakdiensten voor huishoudens boven 1,5 keer bijstandsniveau als algemeen gebruikelijk. Voor mensen die desondanks een te lage financiële draagkracht hebben, is er de mogelijkheid een beroep te doen op het Wmomaatwerkvangnet.
29#0w02A
48
5. Samenloop WMO – minimabeleid Aantal samenlopers Alleenstaande 65Alleenstaande 65+ Eén oudergezin Twee oudergezin Samenwonend / echtpaar 65Samenwonend / echtpaar 65+
169 463 47 17 14 160
In totaal maken circa 870 cliënten zowel gebruik van een WMO voorziening als van een regeling van het minimabeleid. Zoals gezegd betekent dit niet dat al deze cliënten kwetsbaar zijn. De maatwerkgerichte aanpak van zowel het WMO beleid als het minimabeleid zal ertoe leiden dat echt kwetsbaren eerder en duidelijker gesignaleerd worden. Waar sprake is van samenloop zal de aanpak van het WWB maatwerkvangnet en van het WMO servicepunt op cliëntniveau worden gecoördineerd. We werken in deze situaties niet langs elkaar heen, maar werken gezamenlijk aan een effectieve aanpak op menselijke maat. In het algemeen streven we naar het steeds meer in de praktijk brengen van de formule: 1 klant – 1 plan – 1 contactpersoon (hulpverlener, klantmanager).
29#0w02A
49
Bijlage 1 Overzicht van de effecten op het inkomen van de voorstellen minimaregelingen effecten per maand (met volledig gebruik SOPA)
Inkomen 100% bijstandsniveau
SOPA
AM+
Schooltas
totaal
Max. verschil 2011-2012
Alleenstaande 65-
8- 18
0
0
8- 18
-8 /-18
Alleenstaande 65+
8- 18
20
0
0
-38
1-oudergezin, 2 kinderen
16 -54
0
50
66-104
*)
Echtpaar 65-
16 – 36
0
0
16 - 36
-16 / -36
Echtpaar 65+
16 – 36
20
0
-26 / -56
Echtpaar met kinderen
16 – 72
0
50
36 - 56 66122
Nieuwe regeling kinderen
x
*)
x
Nieuwe regeling kinderen
*) door de nieuwe regeling voor kinderen wordt het verschil 2012 - 2011 voor gezinnen met kinderen kleiner
effecten per maand (met volledig gebruik SOPA)
SOPA
AM+
Schooltas
totaal
Max. verschil 2011-2012
Alleenstaande 65-
0
0
0
0
0
Inkomen 110% bijstandsniveau Alleenstaande 65+
0
20
0
0
-20
1-oudergezin, 2 kinderen
0
0
50
50
*)
Echtpaar 65-
0
0
0
0
0
20
0
20
-20
0
50
50
*)
x
Max. verschil 2011-2012
Nieuwe regeling kinderen
Echtpaar 65+ Echtpaar met 2 kinderen
0
x
*) door de nieuwe regeling voor kinderen wordt het verschil 2012 - 2011 voor gezinnen met kinderen kleiner
effecten per maand (met volledig gebruik SOPA)
Inkomen 120% bijstandsniveau
SOPA
AM+
Schooltas
totaal
Alleenstaande 65-
0
0
0
0
0
Alleenstaande 65+
0
0
0
0
-20
1-oudergezin, 2 kinderen
0
0
50
50
-50
Echtpaar 65-
0
0
0
0
0
Echtpaar 65+
0
0
0
0
-20
Echtpaar met 2 kinderen
0
0
50
50
-50
*) door de nieuwe regeling voor kinderen wordt het verschil 2012 - 2011 voor gezinnen met kinderen kleiner
29#0w02A
50
Bijlage 2: Minimabedragen (incl. vakantietoeslag) per maand Echtpaar: € 1.313,85 Alleenstaande ouder: € 1.182,47 Alleenstaande: € 919,70
29#0w02A
51
Bijlage II ERRATUM FINANCIEEL OVERZICHT BEZUINIGIGSVOORSTELLEN Programma 1 Algemeen bestuur en Public affairs
2013
2014
2015
2012
2013
2014
2015
700
282
408
412
415
114
114
114
114
282
408
412
415
114
114
114
114
0
0
0
0
284
591
1.059
1.059
900
900
900
900
284
324
792
792
693
693
693
693
209
209
209
207
207
207
207
58
58
58
Publieksdienstverlening 1.800
Fysieke veiligheid Sociale veiligheid Vergunningen, toezicht en handhaving 3 Stedelijk beheer en milieu
4.400
Stedelijk beheer Milieu 4 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
6.800
Integratie Kwetsbare groepen
1.653
2.659
3.313
3.391
350
700
700
700
1.423
2.387
2.789
2.872
350
700
700
700
230
272
524
519
3.350
5.031
6.113
6.613
70
135
200
200
0
0
0
0
514
1.394
2.021
2.521
95
180
180
65
130
130
116
116
116
Senioren Vrijwilligers
31
Wijkwelzijn en wijkontwikkeling Zorg 5 Onderwijs
Alternatieve voorstellen
2012
Bestuur
2 Veiligheid en handhaving
Bezuinigingsvoorstellen
Zoek richting
583
953
953
2.843
2.843
2.843
70
70
70
70
527
527
527
527
527
527
527
527
1.231
1.578
1.578
1.578
Onderwijsbeleid
691
791
791
791
Onderwijsvoorzieningen
540
787
787
787
6 Sport
1.900
317 2.488
1.000
Sport 7 Ruimtelijke Ontwikkeling
300
Groene Stad
49
470
600
600
400
400
400
400
49
470
600
600
400
400
400
400
113
144
185
90
97
190
190
190
0
0
0
0 97
190
190
190
Grondexploitaties
18
18
18
18
Ruimtelijke Ontwikkeling
95
126
167
72
8 Mobiliteit
200
Bereikbaarheid 9 Cultureel Klimaat
150
150
150
180
295
295
295
150
150
150
180
295
295
295
70
70
70
200
70
70
70
200
114
700
1.632
2.200
Cultureel Erfgoed
0
0
0
0
Kunst en Cultuur
114
700
1.632
2.200
137
137
137
137
146
146
146
146
10
10
10
10
146
146
146
146
0
0
0
0
10 Economie en wonen
2.400
150 150
500
Economie Toerisme en recreatie Wonen 11 Werk en Inkomen
1.100
Inkomen Minimabeleid Werk 12 Bedrijfsvoering
0
0
0
127
127
127
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
-142
1.365
2.962
3.128
300
450
600
700
Bedrijfsvoering
1.858
3.365
4.962
5.128
300
450
600
700
Dekking voor wegvallende overhead
-2.000
-2.000
-2.000
-2.000
7.411
14.283
19.241
20.461
3.154
3.927
4.142
4.372
Totaal voorstellen
29#0w02A
3.750
0 127
24.850
52
Beantwoording feitelijke vragen bezuinigingsvoorstellen
De Ronde en Het Plein Datum: Aanvang:
dinsdag 17 mei 2011 19:00
Bespreking Bezuinigingsvoorstellen Voorbereiding besluit Cultureel klimaat Financiën en belastingen Sport Veiligheid & Handhaving Algemeen bestuur & Public Affairs Pauze Stedelijk beheer Milieu Onderwijs Stedelijk beheer
Beantwoording feitelijke vragen bezuinigingsvoorstellen
Bespreking Bezuinigingsvoorstellen Voorbereiding besluit Reg.nr.: 3789140 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Ormel (033 - 469 4234) Portefeuillehouder: College van B&W Opsteller: Breet (033 - 469 4787) Samenvatting: In november 2010 heeft de raad ingestemd met de Nota Bezuinigingskader, waarin een doelstelling was opgenomen om ruim 20 miljoen structureel te bezuinigen en richtingen waren aangegeven om tot die bezuiniging te komen. Na vaststelling van het kader is het college aan de slag gegaan om te komen tot concrete bezuinigingsvoorstellen. Het resultaat hiervan is op 26 april door het college aan de raad gepresenteerd, waarna inwoners en instellingen op 10 mei in een hoorzitting gelegenheid hebben gehad hierop een reactie aan de raad kenbaar te maken. In De Ronde van 17 mei bespreken de raadsleden de bezuinigingsvoorstellen met elkaar en met de portefeuillehouders. Hierbij kunnen fracties alvast aangeven welke moties en/of amendementen worden overwogen. De bespreking is een voorbereiding op latere vergaderingen waarin fracties via algemene beschouwingen (24 mei) en later via besluitvorming (31 mei) hun mening uitspreken over de voorstellen. Reden van aanbieding: Het is een bevoegheid van de raad om de begroting van de gemeente vast te stellen; de bezuinigingsvoorstellen maken hier een onderdeel van uit. Van de raad wordt gevraagd: Zijn mening te geven over de voorliggende bezuinigingsvoorstellen, ter voorbereiding op latere besluitvorming. Vervolgtraject: · 24 mei algemene beschouwingen · 31 mei vaststelling bezuinigingsvoorstellen Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort document: Raadsvoorstel Opm. presidium: Soort verslag: Besluitenlijst Bijbehorende documenten: Raadsvoorstel (volgt nog) : /smartsite.shtml?id=231235 (nr. 3797312) : http://www.amersfoort.nl/docs/Nieuwe_structuur/_bestuur_organisatie/_beleid_projecten/bezuinigingen/Nota%20bezuinigingen%202012-2015.pdf : http://www.amersfoort.nl/docs/Nieuwe_structuur/_bestuur_organisatie/_beleid_projecten/bezuinigingen/Bezuinigingsvoorstellen%202012-2015.pdf Achterliggende stukken: Zie http://www.amersfoort.nl/bezuinigingen Bezuinigingsvoorstellen 2012-2015 (pdf) Nota Bezuinigingen 2012-2015 (pdf) Beantwoording feitelijke vragen bezuinigingsvoorstellen (pdf)
Beantwoording feitelijke vragen bezuinigingsvoorstellen
Cultureel klimaat Financiën en belastingen
Beantwoording feitelijke vragen bezuinigingsvoorstellen
Sport Veiligheid & Handhaving Algemeen bestuur & Public Affairs
Beantwoording feitelijke vragen bezuinigingsvoorstellen
Pauze
Beantwoording feitelijke vragen bezuinigingsvoorstellen
Stedelijk beheer Milieu
Beantwoording feitelijke vragen bezuinigingsvoorstellen
Onderwijs Stedelijk beheer
Nota Bezuinigingsvoorstellen 2012-2015 bezuinigingsvoorstellen 2012-2014
Pagina |3
Inhoudsopgave 1.
ALGEMEEN BESTUUR EN PUBLIC AFFAIRS ................................................................................................. 7 ALGEMEEN BESTUUR............................................................................................................................................. 8 PUBLIEKSDIENSTVERLENING.................................................................................................................................... 9
2.
VEILIGHEID EN HANDHAVING ................................................................................................................. 11 FYSIEKE VEILIGHEID ............................................................................................................................................. 13 SOCIALE VEILIGHEID/HANDHAVING OPENBARE RUIMTE .............................................................................................. 15 VERGUNNINGEN, TOEZICHT EN HANDHAVING........................................................................................................... 16
3.
STEDELIJK BEHEER EN MILIEU ................................................................................................................. 17 STEDELIJK BEHEER .............................................................................................................................................. 19 MILIEU ............................................................................................................................................................ 21
4.
ZORG, WELZIJN EN WIJKONTWIKKELING ................................................................................................ 23 INTEGRATIE ....................................................................................................................................................... 25 SENIOREN ......................................................................................................................................................... 28 VRIJWILLIGERS ................................................................................................................................................... 29 ZORG ............................................................................................................................................................... 30 WIJKWELZIJN EN WIJKONTWIKKELING ..................................................................................................................... 33
5.
ONDERWIJS ............................................................................................................................................ 35 ONDERWIJSBELEID ............................................................................................................................................. 36 ONDERWIJSVOORZIENINGEN ................................................................................................................................ 37
6.
SPORT ..................................................................................................................................................... 39 SPORT.............................................................................................................................................................. 41
7.
RUIMTELIJKE ONTWIKKELING ................................................................................................................. 43 RUIMTELIJKE ONTWIKKELING ................................................................................................................................ 44 GRONDEXPLOITATIES .......................................................................................................................................... 45
8.
MOBILITEIT ............................................................................................................................................. 47 BEREIKBAARHEID................................................................................................................................................ 48
9.
CULTUREEL KLIMAAT .............................................................................................................................. 49 KUNST EN CULTUUR ........................................................................................................................................... 51
10. ECONOMIE EN WONEN........................................................................................................................... 55 ECONOMIE ....................................................................................................................................................... 57 WONEN ........................................................................................................................................................... 58 11. WERK EN INKOMEN ................................................................................................................................ 59 MINIMABELEID .................................................................................................................................................. 60 12. BEDRIJFSVOERING .................................................................................................................................. 63 BEDRIJFSVOERING .............................................................................................................................................. 64
Pagina |4
ALTERNATIEVE VOORSTELLEN ........................................................................................................................ 67 1. ALGEMEEN BESTUUR EN PUBLIC AFFAIRS ............................................................................................................. 69 2. VEILIGHEID EN HANDHAVING ............................................................................................................................ 70 3. STEDELIJK BEHEER EN MILIEU ............................................................................................................................ 72 4. ZORG, WELZIJN EN WIJKONTWIKKELING............................................................................................................... 73 5. ONDERWIJS................................................................................................................................................... 74 6. SPORT .......................................................................................................................................................... 75 7. RUIMTELIJKE ONTWIKKELING ............................................................................................................................ 76 8. MOBILITEIT ................................................................................................................................................... 77 9. CULTUUR ...................................................................................................................................................... 79 10. ECONOMIE EN WONEN .................................................................................................................................. 80 11. WERK EN INKOMEN ...................................................................................................................................... 81 12. BEDRIJFSVOERING ........................................................................................................................................ 82
Pagina |5
Programma 1 Algemeen bestuur en Public affairs
Zoek
2012
2013
2014
2015
2012
2013
2014
2015
700
332
458
462
465
64
64
64
64
332
458
462
465
64
64
64
64
0
0
0
0
284
591
1.059
1.059
900
900
900
900
284
324
792
792
693
693
693
693
209
209
209
207
207
207
207
58
58
58
1.653
2.659
3.313
3.391
350
700
700
700
1.423
2.387
2.789
2.872
350
700
700
700
230
272
524
519
3.350
5.031
6.113
6.613
70
135
200
200
0
0
0
0
514
1.394
2.021
2.521
95
180
180
65
130
130
116
116
116
Publieksdienstverlening 1.800
Fysieke veiligheid Sociale veiligheid Vergunningen, toezicht en handhaving 3 Stedelijk beheer en milieu
4.400
Stedelijk beheer M ilieu 4 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
6.800
Integratie Kwetsbare groepen Senioren Vrijwilligers
31
Wijkwelzijn en wijkontwikkeling Zorg 5 Onderwijs
Alternatieve voorstellen
richting
Bestuur
2 Veiligheid en handhaving
Bezuinigingsvoorstellen
583
953
953
2.843
2.843
2.843
70
70
70
70
527
527
527
527
1.231
1.578
1.578
1.578
Onderwijsbeleid
691
791
791
791
Onderwijsvoorzieningen
540
787
787
787
527
527
527
527
49
470
600
600
400
400
400
400
49
470
600
600
400
400
400
400
113
144
185
90
97
190
190
190
0
0
0
0
6 Sport
1.900
317 2.488
1.000
Sport 7 Ruimtelijke Ontwikkeling
300
Groene Stad Grondexploitaties
18
18
18
18
Ruimtelijke Ontwikkeling
95
126
167
72
97
190
190
190
150
150
150
150
180
295
295
295
150
150
150
150
180
295
295
295
70
70
70
200
8 Mobiliteit
200
Bereikbaarheid 9 Cultureel Klimaat
114
700
1.632
2.200
Cultureel Erfgoed
0
0
0
0
Kunst en Cultuur
114
700
1.632
2.200
70
70
70
200
137
137
137
137
146
146
146
146
10
10
10
10
146
146
146
146
0
0
0
0
127
127
127
127
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
0
0
0
0
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
10 Economie en wonen
2.400
500
Economie Toerisme en recreatie Wonen 11 Werk en Inkomen
1.100
Inkomen M inimabeleid Werk 12 Bedrijfsvoering
3.750
Bedrijfsvoering Dekking voor wegvallende overhead
Totaal voorstellen
24.850
-142
1.365
2.962
3.128
300
450
600
700
1.858
3.365
4.962
5.128
300
450
600
700
-2.000
-2.000
-2.000
-2.000
14.333 19.291
20.511
3.104
3.877
4.092
4.322
7.461
Pagina |6
Pagina |7
1.
Algemeen bestuur en public affairs
(Bedragen x € 1.000)
Omvang Totaal lasten
11.900
Netto flexibele lasten
3.900
Zoekrichting (125%)
700
Voorstellen Bestuur Publieksdienstverlening Totaal
2012
2013
2014
2015
332
458
462
465
0
0
0
0
332
458
462
465
Hoofdlijn programma In dit programma zitten de kosten van het bestuur (raad en college) en zijn directe ondersteuning (inclusief ombudsman), plus de kosten van onze gemeentelijke publieksdienstverlening. Wat betreft de bestuurskosten is onze bezuinigingsfilosofie eenvoudig. Er is hier geen innovatie aan de orde die zaken zowel goedkoper als beter of slimmer maakt. Het komt neer op versoberen van representatiekosten en verminderen van de voorzieningen en ondersteuning voor het bestuur. We blijven actief opkomen voor Amersfoortse belangen bij andere overheden (public affairs) en streven tegelijk naar het verminderen van de bestuurlijke drukte. Dit kost minder ambtelijke capaciteit. De gemeentelijke kosten voor internationale samenwerking en veteranendag worden teruggebracht. Met het verminderen van het aantal wethouders (van zes naar vijf) is al bij de start een forse besparing gerealiseerd. Ook de griffie, de ondersteuning van de gemeenteraad, levert in. Wat betreft de publieksdienstverlening kan er wél worden ingezet op innovatie. We willen ondanks de bezuinigingsoperatie de kwaliteit van de dienstverlening zoveel mogelijk op peil houden en zoeken het in efficiencyverbetering. Zo breiden we het gemeentelijke Klant Contact Centrum uit en worden mensen ‘in één keer goed’ geholpen. Investeren in digitalisering (midoffice) is noodzakelijk om besparingen te realiseren terwijl het serviceniveau op peil blijft. Vaak geldt hier ook ‘het beste loket is géén loket’, waarmee wordt bedoeld dat voor de meeste klanten dienstverlening via internet tegelijk goedkoper en klantvriendelijker is (altijd bereikbaar). Kanaalsturing, dat wil zeggen het stimuleren van klanten om het goedkoopste kanaal te kiezen, is wenselijk. Aan de balie voeren we zo mogelijk elektronisch betalen door, hetgeen veel kassakosten kan voorkomen. Kortom: in het programma algemeen bestuur en public affairs zijn de motto’s versoberen en verminderen, en efficiency in de bedrijfsvoering terwijl de dienstverlening op peil blijft.
Pagina |8
Algemeen bestuur Portefeuillehouder: Bolsius
Voorstellen Afbouwen internationale samenwerking De stedenband met de Tsjechische stad Liberec bouwen we in twee jaar af. Daarnaast stoppen we met de subsidiëring van projecten die het bewustzijn over ontwikkelingsvraagstukken en – samenwerking vergroten. Wij zijn van mening dat na een jarenlange financiële ondersteuning van de internationale samenwerking het moment gekomen is dat, in goed overleg, te gaan afbouwen. Versoberen bestuurskosten Op het budget voor externe representatie van het college bezuinigen we 15%. Dit willen we bereiken door een soberder uitvoering van de nieuwjaarsreceptie, minder uitrijkaarten voor de parkeergarage, het opheffen van weinig gebruikte parkeerabonnementen en het stopzetten van de bijdrage aan Veteranendag. Verminderen formatie Bestuurs- en Managementondersteuning Door een aantal efficiencymaatregelen, waaronder de digitalisering besparen we € 109.000 bij de sectie Bestuurs- en Managementondersteuning. Verminderen formatie Strategie en Communicatie Bij de afdeling Strategie en Communicatie leveren we in op de secretariële ondersteuning. De afdeling levert bovendien veel inzet voor Economische Zaken en voor de regionale samenwerking. Dit kunnen we voor een deel incidenteel dekken door middel van een bijdrage uit de middelen die beschikbaar zijn gesteld ten behoeve van de uitvoering van de economische agenda, één van de ambities uit het coalitieakkoord. Een ander deel kan ten laste van de regionale samenwerking worden gebracht. Invulling Griffie / Raad Een zoekbedrag voor Griffie/Raad op basis van 125% zou neerkomen op een te bezuinigen bedrag van € 189.000. Het presidium heeft in een brief aangegeven dat een bezuinigingsbedrag op de raad, griffie en rekenkamercommissie afhangt van nader onderzoek. Voor de orde van grootte van een mogelijk te verwachten besparing op de budgetten gaan de gedachten uit naar een bedrag tussen € 40.000 en € 75.000. Voorshands gaan wij nog uit van een bezuinigingsbedrag van € 125.000, hetgeen overeenkomt met een relatieve zwaarte van ongeveer 100%. Het verschil tussen dit bedrag en de opgave die is gedaan door het presidium hebben wij als als aanvullende bezuiniging op Griffie en Raad opgenomen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Afbouwen internationale samenwerking
2012
2013
2014
2015
0
32
32
32
22
29
33
36
22
109
109
109
163
163
163
163
Invulling Griffie / Raad (in voorbereiding)
75
75
75
75
Aanvullende bezuiniging Griffie / Raad
50
50
50
50
332
458
462
465
Versoberen bestuurskosten Verminderen formatie Bestuurs-/ Managementondersteuning Verminderen formatie Strategie & Communicatie
Totaal
Pagina |9
Publieksdienstverlening Portefeuillehouder: Van 't Erve
Voorstellen De voorstellen ten aanzien van de publieksdienstverlening zijn meegenomen in de bedrijfsvoeringsvoorstellen. Zo stellen wij voor om de gemeentelijke kasfunctie bij Burgerzaken op te heffen. Burgers kunnen dan alleen nog betalen met pin, chip of (automatische) over-schrijving. Daarnaast willen wij stoppen met het verkopen van een Eigen Verklaring. De Eigen Verklaring is verkrijgbaar bij de rijschool, het CBR en bij de gemeente. De gemeente verdient niets aan de verkoop, maar maakt wel kosten voor de afhandeling. Het CBR werkt aan een digitale versie van de Eigen Verklaring, die zeer waarschijnlijk in 2012 beschikbaar komt. Zodra deze digitale versie beschikbaar is, kan worden gestopt met de verkoop van Eigen Verklaringen. Een aantal bedrijfsvoeringsvoorstellen heeft echter ook een dienstverleningsaspect. Door het verder doorvoeren van ICT-maatregelen en digitalisering (en vermindering van papier), een flexibel huisvestingsconcept, een herijking en versobering van het aantal management, staf- en middelenfuncties wordt het Nieuwe Werken in gang gezet waarbij we tegelijkertijd de ambities van ‘in één keer goed’ kunnen realiseren: door verdere professionalisering van onze publieksklantcontacten en het in één keer goed afhandelen daarvan kan worden bespaard op de uitvoeringskosten. Om dit te bereiken zal het KlantContactCentrum verder worden uitgebouwd.
P a g i n a | 10
P a g i n a | 11
2.
Veiligheid en handhaving
(bedragen x € 1.000)
Omvang Totaal lasten
16.300
Netto flexibele lasten
11.000
Zoekrichting (125%)
1.800
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
Fysieke veiligheid
284
324
792
792
Sociale veiligheid
0
209
209
209
Vergunningen, toezicht en handhaving
0
58
58
58
284
591
1.059
1.059
Totaal
Hoofdlijn programma In het Coalitieakkoord 2010-2014 vormt veiligheid een belangrijke ambitie. Veiligheid wordt relatief ontzien bij de bezuinigingen. Het tegengaan van overlast en criminaliteit en de bestuurlijke aanpak van onveiligheid geven wij prioriteit. En wij leggen de focus op het verhogen van de betrokkenheid, de eigen verantwoordelijkheid en het versterken van het zelfoplossend vermogen van de inwoners. Die steviger rol voor burgers vraagt wel om een overheid die klaar staat om op te treden en in te grijpen waar de veiligheid van burgers daadwerkelijk gevaar loopt. Van het structurele budget voor veiligheid wordt 80% besteed aan fysieke veiligheid (brandweer, crisisbeheersing) en 20% aan sociale veiligheid en het toezicht/handhaving in de openbare ruimte. Belangrijke financiële drager van de Amersfoortse aanpak van sociale veiligheid is de afgelopen jaren het rijksgeld vanuit het Grote Steden Beleid geweest, dat naar verwachting in 2011 wordt stopgezet. Het gaat om het wegvallen een specifieke uitkering die rechtstreeks doorwerkt op dit beleidsterrein. Er resteert dan een beperkt eigen budget voor de wettelijk noodzakelijke taken en nauwelijks nog voor preventie en gerichte aanpak van (jongeren)overlast en veelvoorkomende criminaliteit. Gezien de grote onzekerheid rond de continuering van de rijksbijdragen voor sociale veiligheid (inclusief handhaving openbare ruimte), waarover wij landelijk nog discussie verwachten, willen we nu volstaan met een algemene bezuinigingsstelpost van afgerond € 0,2 miljoen. Daarnaast stellen we voor om een (voorwaardelijk) implementatiebudget van € 0,5 miljoen te reserveren, voor het geval het rijk inderdaad definitief stopt met de veiligheidsbijdragen. Zo kunnen we de eerste klap opvangen en beter voorsorteren op de ingrijpende beperking van het veiligheidsbudget in de komende jaren, die dan ook zichtbaar zal worden in de handhaving op straat. Zodra er meer duidelijkheid over de rijksfinanciering bestaat leggen we de gemeenteraad een voorstel tot nadere uitwerking van de bezuinigingstaakstelling voor. Gemeentelijke taken op het gebied van fysieke veiligheid zijn met de regionalisering van de brandweer overgedragen aan de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). Extra efficiencyvoordelen die daaruit voortkomen zullen nu worden ingeboekt voor bezuinigingen in plaats van kwaliteitsverhoging. De samenwerkende gemeenten hebben een centrale bezuinigingstaakstelling van 5% meegegeven aan de VRU en daarnaast wordt nu (binnen de wettelijke mogelijkheden) gekeken naar een taakstelling van nog eens 5% voor de districtelijke taken. Voor het ‘Amersfoortse’ deel stellen we onder andere voor om te stoppen met de gezamenlijke surveillance van brandweer en politie in de binnenstad. Het opheffen van posten voor de vrijwillige brandweer in Noord of Centrum is mogelijk maar vinden wij in verband met de brandweerdekking vooralsnog minder gewenst en zijn daarom bij de ‘niet
P a g i n a | 12
gekozen bezuinigingen’ geplaatst; dit zou eveneens in regionaal verband afgewogen moeten worden waarbij uiteraard uitgangspunt is dat de noodzakelijke dekking gewaarborgd blijft. Op het gebied van veiligheid en handhaving bezuinigen wij eerder op fysieke dan op sociale veiligheid, Tegelijk willen we de betrokkenheid van inwoners verhogen. We reserveren overbruggingsgeld voor als het rijk zijn bijdragen stopzet. De bezuinigingen op fysieke veiligheid worden opgevangen door maatregelen in VRU verband.
P a g i n a | 13
Fysieke veiligheid Portefeuillehouder: Bolsius
Voorstellen Met het regionaliseren van de Brandweer zijn de taken op het gebied van fysieke veiligheid overgedragen aan de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). De afspraken tussen de gemeente en de VRU zijn vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO). Hierin staat opgenomen welke taken moeten worden uitgevoerd en welke prestatieafspraken hieraan zijn gekoppeld. De dienstverlening van de VRU is onderverdeeld in 3 boxen.
Box 1: omvat de basisbrandweerzorg die is gericht op repressie en daarnaast de optionele taken en voorzieningen op het gebied van personeel en materieel voor de brandweerzorg van de gemeente Amersfoort Box 2: omvat de advies en toezicht- en handhavingtaken en de voorbereidende werkzaamheden en nazorg voor de repressieve taken die in districtelijk verband zijn georganiseerd
Box 3: omvat de wettelijke en regionale taken van de VRU op het gebied van risico- en crisisbeheersing
1.a. Synergievoordeel regionalisering brandweer Door de regionalisering kan een autonome besparing worden gerealiseerd van € 166.000. 1.b. Variabele voertuigbezetting tankautospuiten vrijwilligersposten De komende periode zal er landelijk onderzoek worden gedaan naar de mogelijkheden van variabele voertuigbezetting (terugbrengen van 6 naar 2 of 4 personen). De achterliggende gedachte bij dit landelijk onderzoek is ingegeven door de professionele wens om meer inzet op maat te kunnen leveren om daarmee middelen vrij te maken die aan de voorkant van de veiligheidsketen kunnen worden ingezet. Ondanks deze insteek en vooruitlopend op de uitkomsten van het onderzoek, veronderstellen we dat er per saldo substantiële besparing ontstaat. Hiervoor willen we al een bedrag inboeken van € 125.000 met ingang van 2014. 1.c. Efficiënter organiseren dagdienstrooster Door alle “ruimte”uit het dagdienstrooster te halen kan een bedrag van € 50.000 worden bespaard. Hierdoor wordt het wel lastiger om verlof en ziekte flexibel op te vangen. 1.d. Afstoten rood/blauwe surveillance Door het afstoten van de Rood/Blauw surveillance wordt afscheid genomen van het gezamenlijk surveilleren tussen brandweer en politie in de binnenstad op ’hottimes’ en kan € 68.000 worden bespaard. Daarmee gaat een koppeling tussen fysieke en sociale veiligheid verloren.
2.a. Districtelijke taakstelling VRU 5% De Veiligheidsregio Utrecht (VRU) heeft een algemene taakstelling van 5% (zie box 3) opgelegd gekregen. In overleg met de Eemlandse gemeenten willen we een dergelijke taakstelling ook hanteren voor de districtelijke taken (in box 2). Onder de voorwaarde dat deze taakstelling door alle gemeenten binnen het district wordt onderschreven, levert dit voor Amersfoort een besparing op van circa € 85.000. 2.b. Aanpassen 2e loopbaanbeleid Door het zgn. “tweede loopbaanbeleid” meer toe te spitsen op het plaatsen van personeel binnen het district, in plaats van buiten de brandweer, kan € 40.000 worden bespaard op de opleidingskosten. Dit zal een grotere (opleidings)inspanning van de interne organisatievragen. De arbeidsmobiliteit tussen brandweer en buitenwereld zal afnemen.
P a g i n a | 14
3.a. Centrale taakstelling VRU 5% Op basis van een schriftelijk verzoek van alle VRU gemeenten is een taakstelling van 5% opgelegd waarmee voor de centrale VRU organisatie € 118.000 wordt bespaard.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000)
2012
2013
2014
2015
166
166
166
166
125
125
1.c. Efficiënter dagdienstrooster
50
50
1.d. Afstoten rood/blauwe surveillance
68
68
40
85 40 140
85 40 140
118
118
118
118
284
324
792
792
Bezuinigingsvoorstellen Box1: 1.a. Synergievoordeel regionalisering brandweer 1.b. Variabele voertuigbezetting tankautospuiten
Box 2: 2.a. Districtelijke taakstelling VRU 5% 2.b. Aanpassen 2e loopbaanbeleid 2.c. Nader invullen taakstelling veiligheid Box 3: 3.a. Centrale taakstelling VRU 5% Totaal
P a g i n a | 15
Sociale veiligheid/handhaving openbare ruimte Portefeuillehouder: Bolsius
Voorstellen Stelpost bezuinigingen Het schrappen in de basistaken en thema’s op het gebied van handhaving in de openbare ruimte heeft de nodige consequenties. Scherpere keuzes zijn dan noodzakelijk omdat niet alle basistaken en bestuurlijke thema’s, met de beschikbare capaciteit, kunnen worden opgepakt en uitgevoerd. Jaarlijks kunnen keuzen worden gemaakt, waarbij verschuivingen mogelijk zijn tussen basistaken en thema’s. We zijn verplicht tot het uitvoeren van toezicht en handhaving. De intensiteit waarmee dit gebeurt, is een bestuurlijke keuze. Handhavingsverzoeken en klachten moeten te allen tijde worden behandeld. Door een vermindering van formatie en bijbehorende activiteitenbudgetten kan minder worden ingezet op de aanpak van overlastgevende personen, zoals hangjongeren, dak- en thuislozen en drugs- en alcoholverslaafden. Daarnaast zal dit onder andere consequenties hebben voor zaken zoals de controle en aanpak van hondenoverlast, afval binnenstad, zwerfvuil, fietsparkeren en uitstallingen in de binnenstad. Ook is het verlenen van assistentie aan de politie bij veilig uitgaan, aanpak winkeldiefstallen, horecacontroles en evenementen niet of zeer beperkt mogelijk. Gezien de grote onzekerheid rond de continuering van de rijksbijdragen voor sociale veiligheid, willen we voor dit beleidsterrein volstaan met een algemene stelpost van afgerond € 0,2 miljoen. Deze taakstelling strekt zich uit tot preventie en gerichte aanpak van overlast en criminaliteit en tot de basistaken op het gebied van de handhaving in de openbare ruimte in relatie tot sociale veiligheid. Tevens stellen we voor om een implementatiebudget van € 0,5 miljoen. te reserveren voor het geval het rijk inderdaad definitief stopt met de veiligheidsbijdragen. Hiermee kunnen we de eerste klap opvangen om zo beter te kunnen voorsorteren op de drastische beperking van het veiligheidsbudget in de komende jaren. Zodra er meer duidelijkheid bestaat of en zo ja voor welke taken en omvang nog rijksfinanciering beschikbaar komt, komen we met een voorstel tot nadere uitwerking van de taakstelling bij u terug.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
Bezuinigingsvoorstellen Algemene stelpost Totaal
0
2013
2014
2015
209
209
209
209
209
209
P a g i n a | 16
Vergunningen, toezicht en handhaving Portefeuillehouder: Barendregt
Voorstellen Beperking capaciteitsinzet voor handhavingverzoeken en afhandeling van klachten en vragen Wij zijn verplicht tot het uitvoeren van toezicht en handhaving. De intensiteit waarmee dit gebeurt is een bestuurlijke keuze. Scherpere keuzes zijn noodzakelijk omdat niet alle basistaken en bestuurlijke thema’s, met de beschikbare capaciteit, kunnen worden opgepakt en uitgevoerd. Jaarlijks kunnen keuzes worden gemaakt, waarbij verschuivingen mogelijk zijn tussen basistaken en thema’s. Op basis van risicoanalyse gaan we voor het Handhavings Uitvoeringsprogramma 2012 beoordelen welke verschuivingen haalbaar zijn van basistaken naar thema’s. We zien een toename van het aantal handhavingsverzoeken, klachten en meldingen door alerte inwoners, deregulering en vergunningvrij bouwen. Handhavingsverzoeken en klachten moeten te allen tijde worden behandeld. De kosten voor deze activiteiten mogen niet of zeer beperkt worden toegerekend aan de leges. De bezuinigingen hebben gevolgen voor: a. De snelheid van reageren op handhavingverzoeken en klachten. b. Het bedienen van inwoners met hun vragen en verzoeken over allerlei zaken in de openbare ruimte (zoals riool, inrit, kap); c. dienstverlening (vergunningen en informatie) voor de evenementen, de ambulante handel en vergunningen voor de zogenaamde kleine openbare ruimte zoals collectes en uitstallingen. Deze bezuiniging levert een bedrag op van € 52.000 op de apparaatskosten en een bijbehorend activiteitenbudget van € 6.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000)
Bezuinigingsvoorstellen Beperking capaciteitsinzet voor handhavingverzoeken en afhandeling van klachten en vragen d. directe apparaatskosten
e. activiteitenkosten Totaal
2012
2013
2014
2015
52
52
52
6
6
6
58
58
58
P a g i n a | 17
3.
Stedelijk beheer en milieu
(Bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
55.800
Netto flexibele lasten
28.500
Zoekrichting (125%)
4.400
Voorstellen Stedelijk beheer Milieu Totaal
2012
2013
2014
2015
1.423
2.387
2.789
2.872
230
272
524
519
1.653
2.659
3.313
3.391
Hoofdlijn programma Een goed onderhouden en ingerichte openbare ruimte bevordert het gevoel van veiligheid en sociale cohesie. Amersfoort heeft een goede uitgangspositie: de stad ligt er goed onderhouden bij. In de vorige bezuinigingsronde is circa 10 % van het budget verminderd. In deze tweede bezuinigingsronde kiezen wij voor de volgende twee uitgangspunten:
• •
De stad blijft heel en veilig maar wordt minder schoongemaakt; Bewoners zeggenschap, invloed én verantwoordelijkheid blijven geven over hun eigen leefomgeving.
Het eerste uitgangspunt wil zeggen dat wij uitgaan van de wettelijke taken en zorgplicht; het duurzaam beheren en voorkomen van kapitaalvernietiging; en het (fysiek) veilig en heel houden van de openbare ruimte. De bezuinigingen zoeken we in het verlagen van het onderhoudsniveau van de openbare ruimte; het verlengen van de levensduur in plaats van integrale herinrichtingsprojecten; en niet automatisch vervangen bij vandalisme en einde levensduur. Deze versoberingen kunnen in betere tijden weer worden bijgesteld. Wij kijken daarnaast creatief naar mogelijkheden om beheer deels anders te financieren. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld rotondes gebruiken voor reclame in ruil voor het beheer. Ook onderzoeken we of bijvoorbeeld bij woningbouwprojecten het beheer kan worden belegd bij externe partners. Verder vragen wij Matchpoint om de kracht van de stad ook te begeliden bij het beheer: een goed voorbeeld is het opknappen van een natuurspeelplaats door een bedrijf. We verlagen de capaciteit voor beleid, voor handhavingsverzoeken en afhandeling van meldingen en vragen – we gaan daarbij meer uit van het beschikbaar stellen van informatie in plaats van maatwerk per melder. Het versoberen van het onderhoudsniveau en beeldkwaliteit van de openbare ruimte zal zichtbaar worden in de stad, maar de stad blijft wel heel en veilig. Voor de meeste Amersfoorters is de zeggenschap over de dagelijkse leefomgeving van veel groter gewicht dan participatie bij stedelijk beleid en stedelijke projecten. Wij willen die wens en kracht van de stad blijven honoreren en blijven capaciteit inzetten om dat mogelijk te maken. In hun straat, buurt of wijk willen mensen zeggenschap en kunnen zij verantwoordelijkheid nemen voor de openbare ruimte. Op dit moment zijn voor kleinere gebieden zo’n 150 beheerovereenkomsten getekend: bewoners klaren daar de klus. Dat is maatschappelijk gezien van belang maar levert, gezien de omvang van de gebieden, nu geen besparing op. We onderzoeken of dit ook op grotere schaal mogelijk is zodat het wel een besparing oplevert.
P a g i n a | 18
Tot slot blijven we een beroep doen op Amersfoorters om op een goede manier met de stad en de voorzieningen om te gaan en elkaar daar ook op aan te spreken. Rommel die niet gemaakt wordt hoeft ook niet te worden opgeruimd. Bij milieu kiezen wij voor: • •
Een veilige en gezonde leefomgeving; Het realiseren van onze duurzaamheidsambities in samenwerking met de stad.
In het kader van het eerste uitgangspunt blijven wij onze wettelijke taken op het gebied van milieu (bodem, geluid en luchtkwaliteit) uitvoeren. Wel verminderen we het aantal milieucontroles dat niet wettelijk verplicht is. Door bij te dragen aan de integrale uitvoering van het programma Duurzame Ontwikkeling geven we invulling aan de kernwaarde duurzaamheid uit het coalitieakkoord. De realisatie van duurzame ambities vraagt een gezamenlijke inzet van gemeente, bedrijfsleven, organisatie en inwoners. De gemeente faciliteert, verbindt en informeert, maar uiteindelijk bepalen organisaties en bedrijven welke investeringen zij doen en de mate van duurzaamheid daarbij. Met de samenvoeging van de teams Samen Duurzaam en Educatie op het CNME bundelen we kennis en ervaring en realiseren we tevens een reductie in formatie. Om in te kunnen spelen op kansen en vernieuwingen in het milieu- en duurzaamheidsbeleid plaatsen wij specialistische, uitvoerende milieutaken nog meer in regie. Hiermee bezuinigen we tevens op de formatie in het beleidsteam. Als gevolg hiervan is er minder capaciteit beschikbaar voor advisering over ruimtelijke ordening.
P a g i n a | 19
Stedelijk beheer Portefeuillehouder: Tigelaar
Voorstellen Wijkonderhoud De bezuiniging op het wijkonderhoud willen wij realiseren door het verlagen van het onderhoudsniveau van de stad. Niveau A+ A B C D
Omschrijving Zeer goed Goed Voldoende Matig Slecht
Indicatie kwaliteit Nagenoeg ongeschonden Mooi en comfortabel Functioneel Onrustig beeld, discomfort of enige vorm van hinder Kapitaalvernietiging, uitlokking van vernieling, functieverlies, juridische aansprakelijkheid of sociale onveiligheid
volgens landelijke CROW norm
Het onderhoudsniveau van de binnenstad verschuift van A niveau naar B niveau. In de wijken wordt het onderhoudsniveau C. Het gaat hierbij o.a. om onkruidbeheer, zwerfafval, vegen, maaien, snoeien en onderhoud bosplantsoen. Daarnaast zijn de volgende maatregelen noodzakelijk om de bezuiniging op het wijkonderhoud te kunnen realiseren t.w. • stoppen met de schaapskudde; • alleen ernstig aanstootgevende graffiti verwijderen; • stoppen met machinaal opruimen hondenpoep; • bladruimen op frequentie in plaats van beeldkwaliteit; • halvering reinigen zandondergronden bij speelvoorzieningen. Fonds openbare ruimte Op het fonds openbare ruimte bezuinigen we door geen integrale herinrichtingprojecten uit te voeren. Voor projecten die voor de komende jaren op de planning staan betekent dit, dat ze worden doorgeschoven. Er wordt uitsluitend levensduurverlengend onderhoud verricht in plaats van integrale herinrichting tegelijkertijd met de riolering. Projectmatig onderhoud aan wegen wordt uitgesteld, er wordt alleen schadeherstel uitgevoerd, baggerprojecten worden opgeschort en de vervanging van de verlichting wordt uitgesteld.
Voortzetten dotatie rioleringsfonds ten gunste van groenbudgetten In 2002 is besloten om gedurende een periode van tien jaar de groenbudgetten met € 746.000 te verhogen en dit te dekken door een verlaging van de rioleringsbudgetten. Met ingang van 2012 zou dit worden stopgezet. Omdat de rioolbudgetten op het huidige niveau toereikend zijn om de toekomstige onderhoudslasten te dekken, willen wij ook na 2012 de groenbudgetten op het huidige niveau (en de rioleringsbudgetten op het lagere niveau) handhaven. Daarmee kunnen wij in de komende jaren bomen, heesters, speelvoorzieningen en waterovers blijven vervangen. Indien deze dotatie niet wordt voortgezet dan is er de komende jaren geen geld voor vervanging van deze onderdelen.
Capaciteit Met het verminderen van de capaciteit wordt € 350.000 bezuinigd. Bij de inzet van capaciteit wordt prioriteit gegeven aan het toezicht houden op de uitvoering van het werk door de aannemers en het behouden van de huidige inzet op de kracht van de stad. We maken minder beleid en we standaardiseren de manier van omgaan met meldingen. We gaan daarbij meer uit van het beschikbaar stellen van informatie in plaats van maatwerk per melder. Ook zetten we in op kanaalsturing (meer via website en e-mail en minder via telefoon).
P a g i n a | 20
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Activiteitenkosten Bezuiniging formatie VTH Bezuiniging formatie afdeling Stedelijk beheer Bezuining formatie afdeling Projectontwikkeling Totaal
2012
2013
2014
2015
1.284 0 86
2.204 18 112
2.493 18 225
2.493 18 308
53
53
53
53
1.423
2.387
2.789
2.872
P a g i n a | 21
Milieu Portefeuillehouder: van ‘t Erve
Voorstellen Taakstelling Servicebureau Gemeenten Een deel van de milieutaken wordt uitgevoerd door het Servicebureau Gemeenten (SBG). Het Servicebureau Gemeenten krijgt een taakstelling van € 175.000. Dat betekent dat in de dienstverleningsovereenkomst ruim 2000 uur (ongeveer 13% van het totaal) wordt bezuinigd Over de precieze invulling hiervan wordt nog gesproken. Naar verwachting wordt de bezuiniging deels opgevangen door een terugloop in het aantal periodieke controles van bedrijven, nu voor veel bedrijven de vergunningplicht is komen te vervallen en kan worden volstaan met een melding. De bezuiniging wordt in drie jaar gerealiseerd. Budget Hoge Klei Voor het monitoren van en het treffen van kleinere beheersmaatregelen aan de voormalige zandwinput en vuilstort “De Hoge Klei” is een jaarlijks budget beschikbaar. Van dit budget wordt jaarlijks € 40.000 niet aangewend. Wij willen dit bedrag inzetten in het kader van de bezuinigingen. Met dit budget zouden we ook een (beperkte) voorziening kunnen treffen voor toekomstige vervangingsverplichtingen. Deze doen zich wellicht voor na een periode van omstreeks 35 jaar. Omvang en tijdstip zijn op dit moment niet in te schatten, daarom stellen wij voor de vervangingsverplichtingen te baseren op toekomstige monitoringsgegevens. ISV-3 en Wet Bodembescherming Tot en met 2014 ontvangen we incidentele middelen in het kader van het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV-3) en de Wet Bodembescherming. Wij stellen voor om per saldo in de jaren 2012-2014 een bedrag van € 450.000 incidenteel op deze budgetten te bezuinigen. Een structurele bezuiniging op deze incidentele budgetten is niet mogelijk. Het heeft wel ondermeer als consequentie dat een aantal bodemsaneringsprojecten niet zullen worden uitgevoerd. De activiteiten waartoe we ons uitdrukkelijk hebben verplicht richting het Ministerie van VROM (Masterplan en kansenkaart warmte/koude opslag, innovatieve saneringstechnieken en bodemkwaliteitskaart) zullen wel worden uitgevoerd. Formatie Afdeling Milieu In het Coalitieakkoord 2010-2014 vormt duurzaamheid een belangrijke ambitie. Voor het realiseren van deze ambitie is de inbreng en de inzet van onze inwoners, bedrijven en organisaties in de stad noodzakelijk. We zetten daarom onze capaciteit in op het stimuleren en ondersteunen van kansrijke initiatieven die door onze partners in de stad worden genomen. Met de samenvoeging van het team Samen Duurzaam en het team Educatie op het CNME bundelen we hiertoe de krachten en realiseren we tevens een reductie in de formatie. Daarnaast plaatsen we de meer specialistische en uitvoerende taken van de beleidsafdeling verder in regie om ons te kunnen richten op het signaleren en verzilveren van kansen voor een duurzame ontwikkeling van de stad, vanuit een integrale optiek en een brede milieukennis. Meer strategisch advies en minder uitvoering. We blijven onze wettelijke taken uitvoeren, maar er is minder capaciteit beschikbaar voor adviescapaciteit in projecten in het kader van Ruimtelijke Ordening. Op de formatiecapaciteit van de afdeling Milieu besparen we hiermee in totaal ruim € 300.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Service Bureau Gemeenten - taakstellend Budget Hoge Klei Incidentele bezuiniging Bezuinigen formatie afdeling Milieu Totaal
2012
2013
2014
2015
34
92
175
175
40
40
40
40
156
140
147
0
0
0
162
304
230
272
524
519
P a g i n a | 22
P a g i n a | 23
4.
Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
(bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
58.000
Netto flexibele lasten
43.700
Zoekrichting (125%)
6.800
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
0
0
0
0
514
1.394
2.021
2.521
0
95
180
180
31
116
116
116
317
583
953
953
2.488
2.843
2.843
2.843
3.350
5.031
6.113
6.613
Integratie Kwetsbare groepen Senioren Vrijwilligers Wijkwelzijn en wijkontwikkeling Zorg Totaal
Hoofdlijn programma Amersfoort is een jonge en vitale stad, zonder grote tekorten in zorg en welzijn. Dit willen wij graag zo houden. Tegelijkertijd is een omslag in denken en werken nodig om toenemende vraag naar en forse kostenstijging van zorg en welzijn te beteugelen. Dit kan in onze visie ook. Uitgaan van de kracht van de stad is voor ons geen holle kreet. Bewoners, organisaties en ondernemers nemen – al dan niet in georganiseerd verband – vaak op wijkniveau initiatieven om problemen op te lossen of nieuwe zaken tot stand te brengen. Waar nodig faciliteren we dat. Ook kwetsbare groepen doen mee. Niet de vraag welke beperking iemand heeft staat centraal, maar de vraag wat iemand wel kan. Wij schrijven niemand af; we zijn er van overtuigd dat iedereen – elk op zijn of haar niveau - kan bijdragen en participeren. Wij zijn ons bewust van de omvang van het pakket aan bezuinigingsmaatregelen dat wij voorleggen. Maar onze stad is vitaal en kan meer op eigen benen staan. Daarom hebben wij vertrouwen in de toekomst. Drie uitgangspunten zijn leidend voor de voorstellen op het gebied van zorg: 1. Geen verstrekkingen indien een voorziening als algemeen gebruikelijk beschouwd kan worden; 2. Inkomensafhankelijke bijdragen voor verstrekking van voorzieningen; 3. Ontzien van kwetsbare inwoners zonder draagkracht. Wij maken bijvoorbeeld bij senioren het onderscheid tussen kwetsbare senioren en de overgrote meerderheid van de senioren die het prima redden. Er wordt vaker aan die laatste groep een inkomensafhankelijke eigen bijdrage gevraagd en meer voorzieningen beschouwen we als algemeen gebruikelijk. Als je ouder wordt kun je verwachten dat aanpassingen aan de woning nodig zijn, zoals bijvoorbeeld trapliften. Senioren kunnen hierop anticiperen, door òf te sparen òf te verhuizen naar een appartement. Tegelijkertijd zullen wij senioren van 75 jaar en ouder niet meer herindiceren: dat scheelt deze inwoners (soms vervelende) onderzoeken en de gemeente administratieve rompslomp. Ook doen wij voorstellen om de bezuinigingen voor kwetsbare senioren te dempen. Voor de kwetsbare groep zonder draagkracht zetten we als dat nodig is de hardheidsclausule in om onbillijkheden te voorkomen die het gevolg zijn van de toepassing van bepalingen en voor situaties
P a g i n a | 24
waarin de verordeningen niet voorzien. De gelden die vrijkomen door te stoppen met gratis OV voor álle senioren zullen we voor de helft inzetten voor de verbetering van de positie van kwetsbare senioren zonder draagkracht (zie programma 8). Op het gebied van Zorg en Welzijn zijn veel organisaties en partners in de stad actief. Wij hebben aan deze experts gevraagd om zelf aan te geven waar door slimmer en efficiënter (samen) te werken financiële voordelen te behalen zijn. Op de maatschappelijke opvang is een aanzienlijke besparing mogelijk, mede door het succesvolle beleid van de afgelopen jaren. En ook met de vormgeving van voorschoolse voorzieningen en peuteropvang kunnen wij door slimmer organiseren veel geld besparen. Overigens hebben we, naast instellingen, ook volop van gedachten gewisseld met bewoners en cliëntenorganisaties om van dichtbij mogelijkheden en alternatieven te verkennen. Twee andere maatregelen zijn in zijn algemeenheid nog van belang voor de groep kwetsbare Amersfoorters. We zullen onze helpdesk Sociale Zekerheid actief inzetten om mensen te ondersteunen, zie ook bij programma 11. En we gaan zorgvuldig monitoren hoe het met onze kwetsbare inwoners gaat nadat de diverse maatregelen een jaar in werking zijn getreden, dus begin 2013. Dit is mede noodzakelijk omdat de doorwerking van veranderende rijksregelgeving nog onzeker is, zoals al eerder ter sprake kwam. Met onze keuzen snijden we zo min mogelijk in voorzieningen, activiteiten en interventies voor die mensen die het hard nodig hebben. Maar we stellen zeker ook maatregelen voor die mensen in hun dagelijks leven zullen raken en die mensen ook in hun portemonnee zullen voelen. Wij zijn ons bewust van de impact die maatregelen kunnen hebben. Met het bieden van een maatwerkvangnet en de inzet van een hardheidsclausule blijven we zorg bieden voor die mensen die het op eigen kracht (even) niet redden. Bij welzijn hebben we gekozen om “niet accommodaties maar activiteiten” als leidraad te nemen. Wij vinden activiteiten belangrijker dan stenen. Daarom hebben we in eerste instantie gekeken naar onze gebouwen: ons maatschappelijk vastgoed. Het is niet altijd nodig een eigen gebouw open te houden. We willen waar mogelijk gebruik maken van andere ruimtes in de stad (scholen, zorgcentra, speeltuinen of kerkgebouwen). Daarmee realiseren we een stevige besparing. In de tweede plaats willen we besparen door efficiency. Door slimmer samen te werken, door het werk anders te organiseren of vorm te geven zorgen we dat we de dingen niet dubbel op doen. En tot slot verwachten we ook meer van inwoners zelf. Inwoners in een kwetsbare positie kunnen echter op ons blijven rekenen.
Wij doen geen bezuinigingsvoorstellen voor integratie, waarvan het budget al eerder sterk is teruggebracht, en besparen met mate op vrijwilligerswerk en wijkontwikkeling. Wij kiezen er voor de voorgenomen bezuinigingen van rijkswege op inburgering niet te compenseren. Wanneer het rijk de benodigde wijzigingen op de Wet Inburgering heeft doorgevoerd wordt de inburgering gefinancierd door middel van een sociaal leenstelsel. Op basis van de huidige inzichten verwachten wij dan ook geen (financiële) mogelijkheden meer te hebben om inburgeraars actief te werven. We laten wel een beperkt budget voor integratie in stand. In het kader van het emancipatiebeleid LHBT (lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders) beperken we ons tot een bescheiden subsidie voor integratieactiviteiten. Al jarenlang leveren steeds meer Amersfoorters door vrijwilligerswerk op alle terreinen een belangrijke bijdrage aan onze stad. We verminderen het subsidiebudget voor de ondersteuning van vrijwilligers dan ook slechts met het bedrag dat gemiddeld jaarlijks niet wordt besteed. Wel willen wij anders omgaan met vrijwilligerswerk. Hiervoor werken wij een voorstel uit. Het accent komt meer te liggen op bemiddeling, deskundigheidsbevordering en begeliding van vrijwilligers. Dat kan gebeuren door de huidige drie organisaties, maar ook buiten deze organisaties neergelegd worden. We houden vast aan onze wijkgerichte wijze van werken. Wel besparen we op de maandelijkse Wijkberichten en op de buurtbudgetten. Het buurtbudget zal sowieso al fors verminderen door het wegvallen van de rijksbijdrage, waarmee in de afgelopen jaren al veel bewonersinitiatieven werden gerealiseerd. Mogelijk zullen we ook de bestedingsregels rond het buurtbudget nog eens tegen het licht houden.
P a g i n a | 25
Integratie Portefeuillehouder: van ‘t Erve
Voorstellen Wij doen geen bezuinigingsvoorstellen voor integratie. Vanaf 2006 tot en met 2011 hebben wij het budget dat specifiek bestemd was voor de bevordering van integratie stapsgewijs teruggebracht van € 1,0 miljoen in 2006 tot € 0,07 miljoen in 2011. Dit relatief lage budget houden wij beschikbaar om het beleid uit te voeren. De middelen zijn nodig om initiatieven te faciliteren en het netwerk van allochtone zelforganisaties sterk te houden en uit te bouwen. De prioriteit ligt bij het bestrijden van gebrekkige taalbeheersing en het tegengaan van voortijdige schooluitval. De nadruk komt meer en meer te liggen op het bevorderen van integratie door middel van participatie. Het bestrijden van gebrekkige taalbeheersing is des te nodiger omdat het Rijk de Inburgeringsbudgetten afbouwt tot 0 in 2014. Ondanks toename van acceptatie van LHBT-ers in de samenleving, heeft bijvoorbeeld tweederde van de jonge homoseksuelen ooit negatieve reacties gehad vanwege de seksuele voorkeur. Sinds 2008 zetten wij ons als koploper samen met het ministerie van OCW, andere koplopergemeenten en belangenorganisaties in op o.a. bespreekbaarheid en veiligheid. De minister heeft onlangs aangekondigd deze samenwerking te willen voortzetten. Vrijwilligersorganisaties Stichting Keiroze en de Werkgroep Homoseksualiteit Amersfoort (WHAM) werken met een beperkte subsidie actief aan zichtbaarheid en ondersteuning van LHBT-ers. Voortbouwend op de Visie Op Welzijnswerk heeft de WHAM hun accommodatie beschikbaar gesteld aan andere organisaties.
P a g i n a | 26
Kwetsbare groepen Portefeuillehouder: Boeve en Tigelaar
Voorstellen
Algemeen maatschappelijk werk Het Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) biedt professionele hulp aan mensen met psychosociale problemen, zoals bijvoorbeeld depressies, eenzaamheid, opvoedproblematiek, of verlies van werk. Het is een eerstelijnsvoorziening, die voor iedereen direct, zonder verwijzing, toegankelijk is. AMW wordt uitgevoerd door Beweging3.0 en is onder meer actief in scholen, zorgadviesteams, steunpunten huiselijk geweld, centra voor jeugd en gezin, veiligheidshuizen en integrale schuldhulpverlening. Het AMW geeft hulp aan cliënten, maar heeft tegelijk een verbindende rol in de keten en een coördinerende rol tussen organisaties onderling (huisarts, GGZ, onderwijs, politie). Voor het AMW worden nieuwe werkwijzen ontwikkeld om de hulpverlening aan te passen aan de vraag van de cliënt. Er zal meer in korte intensieve trajecten en meer collectief aangeboden worden om voldoende tijd en ruimte over te houden voor die cliënten die langduriger hulpverlening nodig hebben. Maatschappelijke opvang en verslavingszorg De Amersfoortse maatschappelijke opvang en verslavingszorg is succesvol. Overlast voor inwoners is afgenomen en cliënten van de opvang leven gezonder en stromen ook vaker uit de zorg. Deze sprong voorwaarts is te danken aan maatregelen die in de afgelopen collegeperiodes zijn genomen. Wij willen de goede resultaten zoveel mogelijk behouden, maar vinden het in relatie tot andere groepen in onze stad ongewenst om de maatschappelijke opvang niet bij de bezuinigingen te betrekken. Wij bereiden thans een voorstel voor om zowel de alcoholopvang (momenteel gevestigd aan de Kleine Haag) als de dag- en nachtopvang van Kwintes (momenteel gevestigd aan Smallepad en Arnhemse Weg) te vestigen in tijdelijke units in het Oliemolenkwartier. De doelgroepen blijven overigens wel gescheiden. We bezuinigen in totaal 1 miljoen euro op de maatschappelijke opvang en de verslavingszorg, waarvan 0,5 miljoen euro op huisvesting en bijbehorende personeelslasten. De andere € 0,5 miljoen willen we realiseren door het maken van afspraken met Agis over de inzet voor de doelgroep dan wel –in het uiterste geval- door het verminderen van interventies. Vanuit haar rol als zorgverzekeraar is Agis geïnteresseerd in preventie en betere afstemming tussen gemeentelijke en zorgverzekeraarsdoelen. Tenslotte halveren we de subsidiepost algemeen tbv Amersfoort Fr!s. We kunnen hiermee de succesvolle onderdelen van het project, met name de inzet van ouders, continueren.
Wijzigen vormgeving peuterwerk en VVE In Amersfoort streven wij naar toegankelijke voorschoolse voorzieningen die voldoen aan de wettelijke basiskwaliteitseisen en die voor elk kind die dat nodig heeft een voorschools educatief programma aanbiedt. Dit sluit naadloos aan bij de Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (OKE), waarbij gemeenten de verplichting hebben te voorzien in een 100% aanbod van voorschoolse educatie voor doelgroepkinderen (kinderen met een leerlinggewicht). Dit vraagt om een kwaliteitsslag en een extra investering. Het voorstel is de reguliere peuterspeelzalen af te schaffen en deels om te bouwen naar peuteropvang met een voorschools programma. Kinderen van werkende ouders komen hierdoor in aanmerking voor kinderopvangtoeslag, omdat de peuteropvang onder de Wet Kinderopvang valt. Dit betekent dat een deel van de exploitatie wordt opgebracht door het Rijk en niet door de gemeente. Ouders van een kind dat nu een peuterspeelzaal bezoekt, kunnen ook bij de peuteropvang terecht onder nagenoeg dezelfde condities. Als gemeente subsidiëren wij plekken voor niet-werkende ouders en gezinnen met één-verdieners die vallen binnen de doelgroep en vullen we de bijdrage aan van ouders met doelgroepkinderen die, vanwege hun inkomen, niet de maximale kinderopvangtoeslag ontvangen. Voor niet-doelgroepkinderen van niet-werkende ouders subsidiëren we een halve kindplaats (= 2 dagdelen). We verwachten 310 kinderen te kunnen bedienen binnen
P a g i n a | 27
deze laatste groep. Overigens betalen alle ouders, net als nu het geval is, in meer of mindere mate een ouderbijdrage. Dit voorstel betekent voor doelgroepkinderen een breder beschikbaar voorschools aanbod. Voor niet-doelgroepkinderen van niet-werkende ouders zal het aanbod beperkter zijn. Wij schatten echter, door de afnemende vraag de laatste jaren, dat dit niet resulteert in langere wachtlijsten. Andere vormgeving BSO+ De Buitenschoolse Opvang + is bedoeld om kinderen met een groot (gedrags-)probleem extra begeleiding buiten de school- en thuissituatie te bieden. De ouders worden bij de begeleiding betrokken. De huidige beschikbare plaatsen worden onvoldoende benut. We hebben ons lokaal jeugdbeleid met betrekking tot zorg en hulp voor kwetsbare kinderen en jongeren de laatste jaren verstevigd. We willen een andere vorm van zorg voor deze kinderen en hebben de betrokken organisaties gevraagd met een voorstel te komen. De zorg kan anders en slimmer georganiseerd worden.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Algemeen maatschappelijk werk Maatschappelijke opvang en verslavingszorg Wijzigen vormgeving peuterwerk en VVE* Andere vormgeving BSO+ Totaal
2012 160
2013 340
2014 527
2015 527
34
534
534
1.034
280
440
880
880
40
80
80
80
514
1.394
2.021
2.521
P a g i n a | 28
Senioren Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen Bezuinigingen seniorenwerk Voor de positie van kwetsbare senioren is door verschillende fracties aandacht gevraagd. Wij ondersteunen dit pleidooi. Wel zijn wij vanwege de bezuinigingsopgave gehouden daadwerkelijk onderscheid te maken tussen kwetsbare senioren en kwieke senioren. Initiatieven als ‘Zilveren Kracht’, maar ook 65+ uitzendbureau ‘Young Ones’ maken duidelijk dat gelukkig heel veel senioren in onze stad vitaal zijn. Over het onderscheid tussen kwetsbare senioren en vitale senioren hebben wij ook gesproken met de Seniorenraad en de ouderenbonden. Wij willen de rekening van de bezuinigingen niet neerleggen bij die senioren die zich in een kwetsbare positie bevinden. Verschillende voorstellen in de nota bezuinigingskader raken echter wel aan de belangen van niet kwetsbare senioren. Dat is ook onvermijdelijk: bezuinigingen raken veelal diegenen die ontvangen van de overheid. Diegenen die geen beroep doen op de overheid, kunnen ook niet gekort worden. Met ongewenste stapelingseffecten houden wij rekening. Voor met name vitale senioren geldt dat vaker een eigen bijdrage wordt gevraagd en wij meer voorzieningen als algemeen gebruikelijk beschouwen. Daar staat tegenover dat wij senioren van 75 jaar en ouder niet meer willen herindiceren. Dat scheelt deze groep vervelende indicatieonderzoeken en ons administratieve rompslomp. Bovendien willen wij de middelen die vrijgespeeld worden door te stoppen met gratis OV voor álle senioren gedeeltelijk inzetten voor de verbetering van de positie van kwetsbare senioren. Onder deze paragraaf valt alleen het ouderenwelzijnswerk. Conform de visie op Welzijn bezuinigen we vooral op de huisvestingslasten. We realiseren geen welzijnshuis in de Foortse Brug en brengen de subsidie op huisvestingslasten van het Pluspunt en Puntenburg terug. In Het Pluspunt, Puntenburg en De Drietand worden activiteiten georganiseerd voor ouderen. In elk van deze steunpunten zijn sociaal cultureel werkers belast met de organisatie daarvan. Een deel van de beschikbare uren voegen we toe aan het Ontwikkelteam Welzijn Ouderen, dat ondersteuning biedt in wijken aan senioren en zorg- en welzijnsorganisaties bij het ontwikkelen en aanbieden van activiteiten aan senioren. Op deze wijze kunnen we flexibel en afhankelijk van de vraag uren inzetten waar nodig. We brengen de subsidiepost Flankerend Ouderenbeleid met de helft terug. Deze subsidiepost is bedoeld voor incidentele activiteiten voor en door senioren. De subsidiepost wordt zelden volledig benut. Een deel van deze subsidiepost willen we wel beschikbaar houden om incidentele activiteiten mogelijk te kunnen blijven maken.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Bezuinigen seniorenwerk Totaal
2012 0
2013 95
2014 180
2015 180
0
95
180
180
P a g i n a | 29
Vrijwilligers Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen Bezuinigingen vrijwilligerswerk Steeds meer Amersfoorters leveren door middel van vrijwilligerswerk een belangrijke bijdrage aan onze stad. Sportclubs, ideële organisaties, vele instellingen en andere initiatieven zoals de Waterlijn kunnen niet bestaan zonder hun vrijwilligers. Wij zijn al onze vrijwilligers zeer erkentelijk voor hun inzet. Veel inzet door vrijwilligers komt zonder inzet vanuit het vrijwilligerswerk tot stand. Tegelijkertijd ondersteunt de gemeente Amersfoort de vrijwilligerswerkbemiddelaars Ravelijn, Matchpoint en Present al vele jaren. Uw raad heeft aangegeven de ondersteuning van het vrijwilligerswerk relatief te willen ontzien. We verminderen het subsidiebudget voor de ondersteuning van vrijwilligers met het bedrag dat gemiddeld jaarlijks niet wordt besteed. Wel willen wij anders omgaan met het vrijwilligerswerk. Hiervoor werken wij een voorstel uit. Het accent komt meer te liggen op bemiddeling, deskundigheidsbevordering en begeleiding van vrijwilligers. Dat kan gebeuren door de huidige drie organisaties, maar ook buiten deze organisaties worden georganiseerd. Matchpoint vragen we (nog) meer verbindingen tot stand te brengen tussen ‘maatschappelijke vraag’ en aanbod. Zo heeft Matchpoint succesvol een bedrijf gekoppeld aan het onderhoud van een natuurspeelplaats. Daarnaast vragen wij Matchpoint meer leerlingen te bemiddelen naar een maatschappelijke stage met minder middelen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
Bezuinigingen vrijwilligerswerk
31
116
116
116
Totaal
31
116
116
116
Bezuinigingsvoorstellen
P a g i n a | 30
Zorg Portefeuillehouder: Boeve Ons coalitieakkoord is glashelder over onze ambitie op zorg: “Gezondheid is zeker niet het resultaat van eigen keuze, zoals veel chronisch zieken en gehandicapten aan den lijve ondervinden. Wij laten deze kwetsbare inwoners niet vallen en blijven hun zelfstandige functioneren en deelname aan het maatschappelijk verkeer bevorderen. Gezond gedrag is wel een eigen keuze en ook eigen verantwoordelijkheid. Goede informatie en voorlichting is bij uitstek een taak voor scholen en voor de GGD. De vierde opgave van de WMO vormt het vangnet van voorzieningen en hulpmiddelen voor mensen die het écht nodig hebben. Wij zien vanuit het rijk nog grote, nieuwe veranderingen op ons af komen, waarbij zaken die vanuit de AWBZ (dus door het rijk) werden gefinancierd worden overgeheveld naar de WMO (die wordt betaald uit de gemeentekas). De toegang tot WMOvoorzieningen, tot jeugdzorg en tot AWBZ-zorg brengen wij in lijn met elkaar, om te voorkomen dat “mensen tussen wal en schip vallen”. Drie uitgangspunten zijn leidend voor de voorstellen: 1. Geen verstrekkingen als een voorziening als algemeen gebruikelijk beschouwd kan worden. 2. Inkomensafhankelijke toekenning en bijdragen voor de verstrekking van voorzieningen. 3. Ontzien van kwetsbare inwoners zonder draagkracht. Hiermee bedoelen wij het volgende: Ad 1. Verhuizen, je woning aanpassen en slechter trappen kunnen lopen is vaak inherent aan een volgende fase in de levensloop, daarmee voorzienbaar en vinden we daarom algemeen gebruikelijk. Diverse voorzieningen verstrekken wij daarom niet meer. Ad 2. Nu nog worden veel voorzieningen gelijkelijk verstrekt aan geïndiceerden. Wij vinden het billijk om geïndiceerden met een hoger inkomen meer te laten betalen voor diverse voorzieningen. Ook vinden wij dat een inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor diverse verstrekkingen gevraagd mag worden. Ad 3. Er kan worden afgeweken van de eerste twee uitgangspunten om te voorkomen dat inwoners die niet over voldoende draagkracht beschikken geconfronteerd worden met de gevolgen van stapelingseffecten en/of van specifieke omstandigheden waarmee zij te maken hebben. Wij zetten daarvoor een maatwerkvangnet in en kunnen een hardheidsclausule toepassen. Wij zijn ons bewust van de omvang van de bezuinigingen op zorg. Wij zijn echter ook gehouden om de grote kostenstijging van de zorg een halt toe te roepen door radicaal te hervormen. Iedereen gelijk behandelen en alle voorzieningen blijvend ter beschikking te stellen, kan niet meer. Door het toepassen van de drie uitgangspunten kunnen wij wel vasthouden aan onze centrale waarden verbondenheid, slagvaardigheid en duurzaamheid. De “Kanteling” in de WMO komt daarom op het juiste moment: vraaggericht werken bevordert de eigen kracht van onze inwoners én levert een bijdrage aan de bezuinigingen op zorg. De verzorgingsstaat, met een centrale rol voor de overheid, is verleden tijd. (Het bevorderen van) de eigen kracht van inwoners en onderlinge verbanden staat voortaan centraal. Het gaat niet langer om het leveren van voorzieningen, maar om de vraag hoe mensen hun leven zelfstandig kunnen organiseren. Voorstellen WMO: Leefvoorzieningen versoberen 1 Besparingen die geen/weinig effect hebben op het voorzieningenniveau: Aanbesteding hulpmiddelen In 2011 worden de hulpmiddelen opnieuw aanbesteed. Met een scherpe aanbesteding verwachten we met ingang van 2012 een besparing van 10% op de hulpmiddelen te kunnen realiseren.
P a g i n a | 31
75+ niet meer herindiceren Tot op heden worden indicaties voor een bepaalde periode afgegeven, ook als we weten dat de hulpvraag zal blijven bestaan. Voor een bepaalde groep (75+) gaan we er vanuit dat er geen verbetering in de leefsituatie wordt verwacht; de indicatie laten we doorlopen om nodeloze herindicaties en administratieve rompslomp te voorkomen. Efficiency bedrijfsvoering SbG Het SbG gaat werkprocessen effectiever en efficiënter inrichten. Dit dient een taakstellende bezuiniging van €200.000 mogelijk te maken.
WMO: leefvoorzieningen versoberen 2 Eigen bijdrage vervoersvoorzieningen en woningaanpassingen Voor alle vervoersvoorzieningen (behalve voor rolstoelen die vallen onder zorgverzekeringen) en woningaanpassingen voeren we een inkomensafhankelijke eigen bijdrage in. Leges heffen. We stellen voor om de leges op het verstrekken van de gehandicaptenparkeerkaart voor 100% door te berekenen aan de cliënt. Hiermee vervalt de bijdrage vanuit de Wmo. Voorzieningen worden verstrekt op basis van een indicatiebesluit. Aan het nemen van dit besluit zijn kosten verbonden. Net als voor het aanvragen van een paspoort of rijbewijs stellen wij voor om legeskosten voor het aanvragen van een Wmo-voorziening in rekening te brengen. WMO: leefvoorzieningen versoberen 3 Algemeen gebruikelijke beschouwen Verhuizen, je woning aanpassen en slechter trappen kunnen lopen is vaak inherent aan een volgende fase in de levensloop en daarmee voorzienbaar. We vergoeden verhuiskosten, woningaanpassingen tot ongeveer € 6.800 en trapliften - die in relatie tot de leeftijd van de cliënt voorzienbaar zijn - niet meer. Tevens beschouwen we diverse onderhoudsbijdragen (voor rolstoelen, vervoersvoorzieningen en dergelijke) en de verzekering voor de scootmobiel als eigen verantwoordelijkheid van de gebruiker. Deze vergoeden we niet meer. Inkomensgrens invoeren We voeren een inkomensgrens in voor de Hulp bij het Huishouden categorie 1. De hoofdmoot van deze categorie is schoonmaken. We beschouwen schoonmaakdiensten in principe voor huishoudens boven 1,5 keer bijstandsniveau als algemeen gebruikelijk (afhankelijk van specifieke omstandigheden in een huishouden kan de draagkracht van een huishouden aanleiding zijn voor het toepassen van de hardheidsclausule). WMO: Subsidieregelingen Deze post behelst een aantal voormalige AWBZ-subsidieregelingen die met de invoering van de Wmo zijn overgegaan naar de gemeenten. We willen de subsidie voor de GGZ-preventie afbouwen; de subsidie voor informatie- en advies (Reijer ter Burgh) is ondergebracht bij de voormalige AWBZpakketmaatregel, conform Raadsvoorstel. Algemene gezondheidszorg Afschaffen maatwerk Jeugdgezondheidszorg. Met een efficiëntere inzet van de JGZ is er minder maatwerk nodig. Door te differentiëren in het aantal contactmomenten is er minder overbodige inzet voor kinderen waar het goed mee gaat en meer tijd voor risicokinderen. Afschaffen kleine subsidies De subsidie aan de VBOK schaffen we af. De EHBO-vereniging heeft zelf aangegeven geen subsidie meer te zullen aanvragen.
P a g i n a | 32
Besparen uitvoeringskosten Op de uitvoeringskosten, waaronder de beleidscapaciteit, besparen we op de programma’s Zorg en Welzijn, Onderwijs en Cultuur gezamenlijk een bedrag van € 710.000 structureel. Dit is als volgt toegedeeld; Zorg en Welzijn: € 410.000, Onderwijs: € 200.000 en Cultuur: € 100.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
WMO: Leefvoorzieningen versoberen 1
300
450
450
450
WMO: Leefvoorzieningen versoberen 2
700
700
700
700
WMO: Leefvoorzieningen versoberen 3
785
785
785
785
WMO: Subsidieregelingen
150
150
150
150
Algemene gezondheidszorg
348
348
348
348
Besparen uitvoeringskosten
205
410
410
410
2.488
2.843
2.843
2.843
Bezuinigingsvoorstellen
Totaal
P a g i n a | 33
Wijkwelzijn en wijkontwikkeling Portefeuillehouder: Boeve en Tigelaar De visie op welzijnswerk ‘Welzijn in Amersfoort’ is als uitgangspunt gehanteerd voor de bezuinigingsvoorstellen. Accomodatieloos welzijnswerk, de inzet van sociaal werkers en jongerencoaches worden de toekomst. Wij willen op wijkniveau gaan experimenteren met ‘sociaal aanbesteden’, waarmee wij bedoelen dat de behoefte en de mogelijkheden van inwoners in wijken leidend is voor de inzet die formele én informele organisaties - al dan niet samen - leveren. Welzijns- en jongerenwerk moet niet langer zorgen vóór inwoners, maar zorgen dát inwoners zelf verder kunnen.
Voorstellen Andere vormgeving buurtwerk en accomodatiebeleid In lijn met de visie op welzijnswerk, willen wij geen wijkaccomodaties subsidiëren, maar activiteiten. Stichting Welzijn Amersfoort wordt ‘accommodatieloos’. Wij nemen de uitwerking van de visie op welzijnswerk weer ter hand. Uitgangspunt is dat in elke wijk inwoners elkaar kunnen ontmoeten en dat welzijnsactiviteiten georganiseerd kunnen worden. Wij richten daarvoor een ‘maatschappelijk vastgoedmakelpunt’ in, met mogelijk een digitaal reserveringssysteem. Onder het motto anders, beter, slimmer bezuinigen we daarmee allereerst fors op ‘de stenen’. Een quick scan van de wijken bevestigt de conclusie dat er genoeg vastgoed in de wijken is om ontmoetingsplekken en welzijnsactiviteiten in onder te brengen. Op basis van deze quick scan is een voorlopige fasering opgesteld voor het sluiten van de wijkaccommodaties. Deze fasering maakt het mogelijk om de bezuinigingen te realiseren in de periode 2012-2015. Het spreekt voor zich dat de gemeente hiervoor de medewerking van andere partijen nodig heeft. Per wijk zullen de opties om het anders, beter en slimmer te doen verschillen. Dit vergt maatwerk en een duidelijke procescoördinatie per wijk. Daarin zien wij een rol voor de SWA. Onder hetzelfde motto verdwijnt ook het klassieke opbouwwerk. We willen investeren in ‘sociaal werkers’ die flexibel inzetbaar zijn, gericht op het versterken van de eigen kracht van de bewoners. Ze initiëren, makelen, bemiddelen en verbinden. Ruimte wordt geboden aan initiatiefrijke inwoners en organisaties. Kwetsbare inwoners kunnen rekenen op activerende inzet van de sociaal werkers. Wij vinden een reductie in inzet passend bij de nieuwe rol. Ook dit levert een bijdrage aan de bezuinigingen. Stoppen kleine structurele subsidies Het voorstel betreft het stoppen van kleine structurele subsidies (<€ 5.000) aan vijf instellingen: St.Jonge onderzoekers, St.Harlekijn, St.Culturele Commissie Hooglanderveen, Technika 10 Keistad en Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie IVN . Deze instellingen voeren activiteiten uit die we niet tot onze kerntaken rekenen. De instellingen worden in staat geacht de beëindiging van de subsidies op te vangen door een andere wijze van financiering. Andere vormgeving jongerenwerk We stellen de vorming van een jongerenpool voor waarin het jongerenwerk en de combinatiefuncties worden ondergebracht. Het betekent een groter en beter bereik van de jeugd doordat de zogenoemde jongerencoaches in de jongerenpool eenduidig signaleren, analyseren, doorverwijzen of interveniëren. De jongerencoach vanuit sport blijft de huidige functie van sportbuurtwerker vervullen maar krijgt er een signalerende en doorverwijzende rol bij. Naast de kwaliteitsslag, kunnen we door het ‘omzetten’ van de jongerenwerkers naar combinatiefunctionarissen (lees: jongerencoaches) het aantal combinatiefunctionarissen behouden. Leefbaarheidsbudgetten Voorgesteld wordt om de leefbaarheidsbudgetten, beter bekend onder de titel Buurtbudgetten, te korten met 55.000 euro. Het resterend bedrag is 300.000 (2 euro per inwoner). De bezuiniging op het buurtbudget is relatief omvangrijk, omdat het Rijk eveneens haar rijksbijdrage van 2.5 ton terugtrekt. We achten deze bezuiniging echter verantwoord omdat er de afgelopen jaren al veel bewonersinitiatieven zijn gerealiseerd en we dus toe kunnen met een tandje minder. We behouden
P a g i n a | 34
nog wel ruimte voor initiatieven. In het kader van de bezuinigingen op de buurtbudgetten onderzoeken we – in overleg met bewoners – of we de spelregels moeten veranderen.
Programmakosten Wijkontwikkeling Voorgesteld wordt om de Programmakosten Wijkontwikkeling te verminderen met €55.000 (een korting van 25%). Het betekent dat we stoppen met de maandelijkse Wijkberichten (kosten: €20.000) en dat we minder stimuleringsbudget hebben. Het resterend budget gebruiken we de eigen kracht van bewoners en ondernemers te faciliteren en om andere partijen te stimuleren om samen investeringen in de wijken te doen, op het moment dat een probleem of kans voordoet.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
200
370
740
740
Stoppen kleine structurele subsidies
7
13
13
13
Andere vormgeving jongerenwerk
0
90
90
90
Leefbaarheidsbudgetten
55
55
55
55
Programmakosten Wijkontwikkeling
55
55
55
55
317
583
953
953
Bezuinigingsvoorstellen Andere vormgeving buurtwerk
Totaal
P a g i n a | 35
5.
Onderwijs
(bedragen x € 1.000) Omvang - Totaal lasten
26.500
- Netto flexibele lasten
11.800
Zoekrichting (125%)
1.900
Realisatie
2012
2013
2014
2015
- Onderwijsbeleid
691
791
791
791
- Onderwijsvoorzieningen
540
787
787
787
1.231
1.578
1.578
1.578
Totaal
Hoofdlijn programma Een groot deel van het programma onderwijs gaat over de uitvoering van wettelijke taken en regelingen, zoals de Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie, de leerplichtwet en de Wet Uitval Leerlingenzorg. De Onderwijsvoorzieningen betreffen de wettelijke taken rond onderwijshuisvesting in het kader van de Wet op het Primair Onderwijs en de Wet op het Voortgezet Onderwijs. Vanzelfsprekend blijven we deze wettelijke taken uitvoeren en financieren. Onze focus op het gebied van onderwijsbeleid blijft: kinderen en jongeren laten doorleren totdat zij een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt hebben behaald. Dat betekent dat wij onverminderd inzetten op voorschoolse educatie, het voorkomen van voortijdig schooluitval, de (samenwerking in) ABC-scholen en de verbinding arbeidsmarkt en onderwijs. Om de bezuinigingen te kunnen realiseren, kiezen we voor slimmer samenwerken en daarnaast voor het versoberen of afschaffen van een aantal dure regelingen en activiteiten, waarvoor wij meer eigen (financiële) inzet van burgers vragen. Voor het voorkomen en bestrijden van achterstanden bij jongeren willen we het jeugdbeleid en het onderwijsbeleid meer aan elkaar koppelen. De voorschoolse educatie willen we, in samenwerking met kinderdagverblijven, op een andere manier gaan aanbieden (zie programma 4). Het schoolzwemmen wordt aangepast naar zwemgym, zie daarvoor de tekst bij ‘onderwijsvoorzieningen’. Eén en ander zal met o.a. de scholen, ouders en de SRO worden uitgewerkt. De VNG adviseert gemeenten voor het leerlingenvervoer de wettelijke grens van zes kilometer voor de afstand woning-school te hanteren. Deze grens bepaalt of aanspraak gemaakt kan worden op leerlingenvervoer. Wij hanteren voor het speciaal onderwijs momenteel een grens die (ver) daaronder ligt, namelijk 500 meter. Vanaf het schooljaar 2012-2013 willen wij dit aanpassen aan de VNG-norm. Deze aanpassing geldt niet voor leerlingen die wegens lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke beperkingen op ander dan openbaar vervoer zijn aangewezen (art. 4 Wet Primair Onderwijs en Wet Expertisecentrum). Een gedragstoornis valt echter niet onder deze beperkingen en daarmee kunnen kinderen met een gedragsstoornis binnen de 6-kilometergrens geen aanspraak maken op leerling-vervoer. Voor onbillijke situaties biedt een hardheidsclausule de mogelijkheid om af te wijken. Omdat het Rijk heeft bepaald dat het primair onderwijs meer tijd moet besteden aan het taal- en rekenonderwijs passen wij het gemeentelijk beleid aan en zetten wij een deel van de subsidie voor taalbeleid stop. Daarentegen investeren we wel in de zogenoemde schoolbibliotheek (zie programma 9).
P a g i n a | 36
Onderwijsbeleid Portefeuillehouder: Tigelaar
Voorstellen Bijstellen budget ABC-scholen Het voorstel is het loslaten van het streven om in elke wijk een ABC-school (samenwerkingsconcept) te realiseren. We kiezen voor kwalitatief goede ABC-scholen in die wijken waar behoefte en voldoende draagvlak is. Afhankelijk van het niveau van samenwerken wordt de vorm van het ABCsamenwerkingsconcept gekozen. Met betrekking tot de aansturing wordt een kwaliteitsslag gemaakt door de aanstelling van een stedelijk projectleider. Stopzetten subsidie leerlingwijkraden De leerlingwijkraden kunnen vanaf 2012 uit de middelen die beschikbaar zijn voor ABC-activiteiten worden gefinancierd. Stopzetten subsidie wereldscholen Wereldscholen biedt leerlingen van basisscholen een uitwisselingstraject waarin ontmoetingen tussen kinderen van verschillende achtergronden centraal staan. Negen scholen doen mee. Het schooljaar 2010-2011 is erop gericht het project in te bedden in de reguliere activiteiten van de betrokken scholen. De huidige subsidie hoeft daarom niet meer beschikbaar te blijven. Stopzetten deel subsidie taalbeleid Wij stellen voor om taalbeleid niet meer als aandachtspunt binnen het gemeentelijk onderwijsbeleid (voor het primair onderwijs) op te nemen. Het Rijk heeft bepaald dat scholen voor primair onderwijs meer tijd en aandacht dienen te besteden aan het taal- en rekenonderwijs. Hierdoor ontstaat een extra impuls voor taalbeleid vanuit de scholen zelf. Andere financiering loketfunctie Centrum Jeugd en Gezin De loketfunctie van het Centrum voor Jeugd en Gezin financierden we tot nu toe vanuit de onderwijsmiddelen. Het voorstel is om dit vanaf 2012 te financieren uit de Brede Doeluitkering Jeugd van het Rijk. Stopzetten subsidie vormingsonderwijs De Volksuniversiteit biedt cursussen voor algemene vorming aan voor volwassenen. De huidige subisidie bedraagt een klein deel (ca. 15%) van hun totale begroting. We stellen voor deze subsidie te beëindigen. Wij zijn van mening dat het vervallen van de subsidie door de instelling kan worden opgevangen. Besparen uitvoeringskosten Op de uitvoeringskosten, waaronder de beleidscapaciteit, besparen we op de programma’s Zorg en Welzijn, Onderwijs en Cultuur gezamenlijk een bedrag van € 710.000 structureel. Dit is als volgt toegedeeld: Zorg en Welzijn: € 410.000, Onderwijs: € 200.000 en Cultuur: € 100.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Bijstellen budget ABC-scholen Stopzetten subsidie leerlingwijkraden Stopzetten subsidie Wereldscholen Stopzetten deel subsidie taalbeleid Andere financiering Loketfunctie Centrum Jeugd en Gezin Subsidie vormingsonderwijs Besparen uitvoeringskosten Totaal
2012 144 17 23 50 338 19 100 691
2013 144 17 23 50 338 19 200 791
2014 144 17 23 50 338 19 200 791
2015 144 17 23 50 338 19 200 791
P a g i n a | 37
Onderwijsvoorzieningen Portefeuillehouder: Tigelaar
Voorstellen
Van het afschaffen van schoolzwemmen naar bezuinigen door het bieden van zwemgym Nadat onze eerste gedachten uitgingen naar het afschaffen van schoolzwemmen met ingang van het schooljaar 2012-2013 hebben wij in overleg met SRO een alternatief bezuinigingsvoorstel uitgewerkt. Het nettobedrag dat bezuinigd zou kunnen worden met het afschaffen van het schoolzwemmen, woog niet voldoende op tegen de financiële consequenties hiervan, namelijk de bedragen gemoeid met de compensatie van de uitverdieneffecten. Hierbij moet gedacht worden aan het bieden van een vangnet voor kinderen zonder zwemdiploma die binnen het Amersfoortse minimabeleid vallen, de compensatie van het nadelige saldo voor de exploitatie van de zwembaden, de toename van gymuren die geboden moesten worden en de frictiekosten bij de SRO. In dit voorstel wordt met ingang van het schooljaar 2012-2013 zwemgym aangeboden aan kinderen van groep 5 van alle basisscholen gedurende 32 weken van het leerjaar. Hiermee vervalt dan voor deze kinderen een keer per week de gymles. Zo behouden alle leerlingen van de basisscholen twee bewegingsmomenten per week en is de structuur van het bewegingsonderwijs voor alle leerlingen in Amersfoort gelijk. De kinderen met een zwemdiploma krijgen zwemgym. Het programma zal in samenwerking met de zwemverenigingen worden opgesteld. De kinderen die nog niet in het bezit zijn van een zwemdiploma zullen zwemgym in de vorm van intensieve zwemlessen door instructeurs volgen. Als kinderen gedurende het zwemgym-jaar het zwemdiploma niet behalen kunnen zij instromen in het reguliere zwemlesprogramma van de SRO-zwembaden. SRO geeft aan de deelnemers een diplomagarantie af. Het realiseren van dit voorstel vraagt wel een verhoging van de vrijwillige bijdrage voor het vervoer tussen school en zwembad en een 100% betalingsbereidheid (dit met uitzondering van gezinnen zonder draagkracht). Met dit voorstel stijgen de inkomsten van de vrijwillige bijdrage aan het vervoer van en naar het zwembad, wordt bespaard op de instructiekosten en op de kosten voor bewegingsonderwijs gymlokalen en sporthallen, en kunnen we gefaseerd vanaf 2012 een bezuiniging realiseren van 237.000. Het voorstel behoeft nog wel nadere uitwerking met ouders, scholen en SRO. Aanpassen kilometergrens leerlingenvervoer De VNG adviseert gemeenten voor het leerlingenvervoer de wettelijke grens van zes kilometer voor de afstand woning-school te hanteren. Deze grens bepaalt waarop aanspraak gemaakt kan worden op het leerlingenvervoer. Wij hanteren voor het speciaal onderwijs op dit moment een grens die (ver) daaronder ligt, namelijk 500 meter. Vanaf het schooljaar 2012-2013 willen wij dit gaan aanpassen aan de VNG-norm. Deze aanpassing geldt niet voor leerlingen die wegens hun lichamelijke, verstandelijke of zintuigelijke beperkingen op ander vervoer dan openbaar vervoer zijn aangewezen (artikel 4 Wet Primair Onderwijs en Wet Expertisecentrum). Een gedragstoornis valt echter niet onder deze beperkingen en daarmee kunnen kinderen met een gedragsstoornis binnen de kilometergrens geen aanspraak maken op leerlingvervoer. Voor deze en andere leerlingen die tussen ‘wal en schip’ dreigen te vallen biedt echter de hardheidsclausule de mogelijkheid om af te wijken. Exploitatielasten groot-stedelijke voorzieningen Dit betreft het schrappen van de ophogingreeks exploitatielasten grootstedelijke voorzieningen in verband met de groei van de stad. Dit betreft een onderdeel van de in de nota Bezuinigingskader opgenomen reeds ingevulde bezuinigingsmaatregelen van € 2 miljoen.
P a g i n a | 38
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
Zwemgym
80
237
237
237
Aanpassen kilometergrens leerlingenvervoer
60
150
150
150
Exploitatielasten groot stedelijke voorzieningen
400
400
400
400
Totaal
540
787
787
787
Bezuinigingsvoorstellen
P a g i n a | 39
6.
Sport
(bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
9.000
Netto flexibele lasten
6.500
Zoekrichting (125%)
1.000
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
49
470
600
600
49
470
600
600
Sport Totaal
Hoofdlijn programma Sporten en bewegen is belangrijk omdat het een positief effect heeft op de gezondheid. Sport kan ook een bindmiddel zijn in de buurt doordat mensen lid zijn van hun favoriete club of op een andere manier gezamenlijk bewegen. En sport is het middelpunt van een uitgebreid verenigingsleven waarin vele vrijwilligers actief zijn. Vanuit de gedachte dat sporten je gezond houdt, willen we in het kader van “jong geleerd, oud gedaan”, met name de jongeren blijven stimuleren om te sporten en te bewegen. Dit sluit goed aan bij ons voorstel om het schoolzwemmen te veranderen in zwemgym (zie programma 5). We willen verder de activiteiten voor ouderen die de SRO voor ons uitvoert in stand houden voor 70plussers, die gelet op hun hoge leeftijd soms weinig alternatieven hebben om te bewegen. Sporten in clubverband is voor hen belangrijk om sociaal isolement te voorkomen. Het sluiten dan wel terugbrengen van het kwaliteitsniveau van beheer en exploitatie van accommodaties is voor ons geen optie. Amersfoort is een jonge, groeiende stad en wij willen de faciliteiten bieden die daar bij horen. Het huidige niveau van beheer is goed, maar kent weinig overdaad waarin makkelijk kan worden gesneden. Wel kan er een efficiencyslag bij de SRO worden gemaakt. De bijdragen van verenigingen voor buitensportaccommodaties ligt lager dan het landelijk gemiddelde. Ook is er enige scheefgroei ten opzichte van de bijdragen voor binnensportaccommodatie. Door middel van een beperkte verhoging van de lidmaatschapskosten wordt een en ander meer in lijn met elkaar gebracht. In het coalitieakkoord hebben wij aangegeven dat wij de wachtlijsten willen terugdringen. We kiezen er daarom voor om een fors deel van de bezuinigingen weer in de sport terug te investeren. Daarmee worden niet alle wachtlijsten in 2012 opgelost, maar we kunnen er dan wel een begin mee maken. Hoewel de sportdeelname in Amersfoort relatief hoog is, willen wij nog meer mensen stimuleren om te gaan sporten en bewegen. Dit kan in verenigingsverband maar het kan ook individueel. Om te gaan fietsen, joggen of wandelen zijn geen of weinig investeringen van de gemeente nodig. Wel kunnen we mensen een steuntje in de rug geven via passende activiteiten, bijvoorbeeld voor kinderen met overgewicht. Daarom willen we ook de wijksport in stand houden. Elders moet dan wel worden bezuinigd: een aantal subsidies in het kader van sportstimulering zetten we stop of verminderen we. De subsidie voor etnische groepen zetten we bijvoorbeeld stop en de subsidie voor seniorensport verminderen we. Verenigingen en scholen zouden meer verantwoordelijkheid kunnen nemen voor het gezamenlijk stimuleren van bewegen. Gemeentelijke sportaccommodaties moeten onder schooltijd maar vooral ook direct na schooltijd gebruikt kunnen worden door scholieren. Daarom willen we subsidiebudgetten voor schoolsport en verenigingsondersteuning samenvoegen en inzetten voor het bewegen buiten schooltijden.
P a g i n a | 40
We richten ons op meer efficiency bij SRO en bij sportstimulering een focus op activiteiten voor jongeren, 70plussers en op (nog) niet sportende Amersfoorters. Ook willen we scholen en verenigingen stimuleren om gemeentelijke sportvoorzieningen beter te benutten. Een substantieel deel van de bezuinigingen wordt weer geïnvesteerd in het verminderen van de wachtlijsten.
P a g i n a | 41
Sport Portefeuillehouder: Buijtelaar
Voorstellen
Herschikking sportstimuleringsactiviteiten / subsidieregelingen Een aantal subsidies gaan wij gefaseerd stopzetten of verminderen: etnische groepen, seniorensport, incidentele subsidies, regeling sporttechnisch jeugdkader en sportdeelname. Ook gaan wij de regeling schoolsport gefaseerd ombouwen en combineren met verenigingsondersteuning. Bij seniorensport verminderen we de subsidie maar kunnen wij met de subsidie de activiteiten voor 70plussers (ongeveer de helft van het huidige aantal deelnemers) voortzetten. Deze groep ouderen zal vanwege de hoge leeftijd vanuit zichzelf minder geneigd zijn te gaan bewegen en daarbij is het juist ook voor deze groep belangrijk om niet in een sociaal isolement te geraken. De overige groep ouderen kan naar onze mening ook goed gebruik maken van het “gewone” sport- en bewegingsaanbod van Amersfoort. Wandelen en fietsen blijven ook voor deze groep goedkope en eenvoudige opties om in beweging te blijven. Een separaat aanbod voor etnische groepen achten wij niet langer noodzakelijk. Het reguliere wijksportaanbod biedt in samenwerking met het jongerenwerk voldoende mogelijkheden. Van de verschillende subsidieregelingen is de regeling ‘sporttechnisch jeugdkader’, naast die voor de 1/3e regeling, de grootste. De regeling ‘sporttechnisch jeugdkader’ is in de jaren tachtig gestart als tijdelijke impuls voor de verenigingen ten behoeve van het inzetten van gekwalificeerd kader. Inmiddels beschikken vrijwel alle sportverenigingen over gekwalificeerd (gediplomeerd) kader en mag verwacht worden dat zij de verantwoordelijkheid hiervoor verder kunnen dragen. Deze regeling zullen we daarom gefaseerd afbouwen. Efficienytaakstelling SRO en verhoging verhuuropbrengsten Naar aanleiding o.a. van de uitkomsten van een uitgevoerde audit bij SRO, is meer inzicht verkregen in de mogelijk te behalen efficiencyvoordelen in de bedrijfsvoering bij het beheer en de exploitatie van de gemeentelijke binnen- en buitensportvoorzieningen. Tevens kan de horeca in sporthallen en zalen anders worden georganiseerd, waardoor ook efficiencywinst behaald kan worden. De tarieven voor de buitensportaccommodaties kunnen worden verhoogd en meer gelijk worden getrokken met de binnensportaccommodaties, waardoor extra opbrengsten worden gegenereerd. Optimalisatie sportaccommodaties/wegwerken wachtlijsten Wij willen een flink deel van de bezuinigingen in de sport opnieuw in de sport investeren. Daarom willen wij structureel € 400.000 reserveren voor het wegwerken van de wachtlijsten, door middel van intensivering (van gras naar kunstgras), het realiseren van extra velden (lange termijn) en daarnaast het optimaliseren van bestaande accommodaties en het oplossen van knelpunten daarin.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Herschikking sportstimuleringsactiviteiten / subsidieregelingen Efficiency SRO en verhoging huuropbrengst Geld voor wegwerken wachtlijsten in sport Totaal
2012
2013
2014
2015
332
529
529
529
117 -400 49
341 -400 470
471 -400 600
471 -400 600
P a g i n a | 42
P a g i n a | 43
7.
Ruimtelijke ontwikkeling
(Bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
49.200
Netto flexibele lasten
1.600
Zoekrichting (125%)
300
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
0
0
0
0
Grondexploitaties
18
18
18
18
Ruimtelijke ontwikkeling
95
126
167
72
113
144
185
90
Groene stad
Totaal
Hoofdlijn programma Er gaat veel geld om in groenontwikkeling en in ruimtelijke projecten, maar dat is vooral (eenmalig) investeringsgeld, vaak grotendeels van derden, en nauwelijks structureel budget waarop bezuinigd kan worden. Structureel budget betreft de ambtelijke capaciteit en de Groene Saldoregeling die beide in de bezuinigingen zijn meegenomen. Uitgangspunten zijn: blijven voldoen aan wettelijke taken zoals de herziening van onze bestemmingsplannen, het inzetten op kwaliteit van de bebouwde omgeving en het consequent doorberekenen van ambtelijke kosten bij begeleiding van bouwinitiatieven. Wij snijden slechts beperkt in ambtelijke capaciteit om ervaring en deskundigheid vast te houden, nodig om een kwalitatieve ruimtelijke ontwikkeling te waarborgen. Het werkveld van ruimtelijke ontwikkeling bestaat voor een groot deel uit wettelijke taken. Deze blijven wij vanzelfsprekend uitvoeren. De herziening van bestemmingsplannen heeft voor ons prioriteit. Naast wettelijke taken werken we aan een groot aantal ruimtelijke projecten (100 +). Daarbij moet de ruimtelijke samenhang, kwaliteit en eigenheid van Amersfoort op peil blijven. We snijden daarom op dit punt niet in de ambtelijke capaciteit. Wel hanteren wij waar mogelijk het profijtbeginsel. Dat betekent dat de kosten van ruimtelijke ontwikkelingen worden betaald door de initiatiefnemer. Ook de kosten van een haalbaarheidstoets en planschades komen voor rekening van de initiatiefnemer. Bij de ontwikkeling, verkoop van strategisch vastgoed gaan wij uit van de potentiële marktwaarde. De kosten van een maatschappelijke invulling komen voor rekening van de initiatiefnemer. Ook kiezen wij voor besparing op de Groene Saldoregeling, het budget voor landschapscoördinatie en personele deelname aan externe overlegstructuren.
P a g i n a | 44
Ruimtelijke ontwikkeling Portefeuillehouder: Barendregt
Voorstellen Groene Saldoregeling In opdracht van de gemeenteraad is de Groene Saldo Regeling ontwikkeld en toegepast als pilot in het Europese project VALUE bij de herontwikkeling van het Euterpeplein en de planontwikkeling Randenbroek Zuid. De gemeentelijke bijdrage van € 25.000 jaarlijks is tot en met 2013 ook als cofinanciering ingebracht in het Europese project VALUE. Met ingang van 2014 valt het budget voor ontwikkeling en implementatie van de Groene Saldo Regeling vrij. Daarmee kan een bezuiniging van € 25.000 per jaar worden gerealiseerd. Landschapscoördinatie / Subsdie Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei Op basis van bestuurlijke afspraken met de provincies Gelderland, Utrecht en de andere gemeentes in de Gelderse Vallei verstrekken wij uit ons budget voor landschapscoördinatie een structurele subsidie van € 16.000,- per jaar aan Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei (SVGV) voor uitvoering van het Reconstructieplan Gelderse Vallei & Eemland. De subsidiering c.q. uitvoering van projecten van de SVGV is gekoppeld aan de huidige looptijd van de Agenda Vitaal Platteland (AVP) van de provincie Utrecht tot 2014. Continuering van de activiteiten van de stichting ná 2013 is nog niet bepaald. Wij stellen voor om het jaar 2012 en 2013 te beschouwen als overbruggingsjaren om zo tot ordentelijke afbouw van deze subsidieverplichting voor de gemeente Amersfoort te komen met ingang van 2014, parallel aan beëindiging van de AVP-periode. Daarmee wordt een bezuiniging van € 16.000 gerealiseerd per 2014. Deelname externe overlegstructuren Er vinden op ruimtelijk strategisch niveau regionaal diverse externe overlegvormen plaats, zoals BOMIRT, NV Utrecht, regio Amersfoort overleg, Flits, project VERDER en vanuit het programma Groene Stad voor de regionale groene projecten (Grebbelinie, Heuvelrug, Nationaal landschap). Wij willen de deelname aan diverse overlegstructuren stopzetten en de capaciteit hiervoor beperken Daarmee wordt een bezuiniging van € 31.000 gerealiseerd met ingang van 2013. Met uitzondering van formele procedures betekent dit dat op ruimtelijk strategisch niveau nauwelijks personele capaciteit ingezet wordt op provinciale en regionale belangenbehartiging. Alleen op bestuurlijk niveau zal aan overleggen op bovengenoemde onderwerpen deel worden genomen. ISV-3 Centrumontwikkelingen Tot en met 2014 ontvangt de gemeente Amersfoort middelen van het rijk vanuit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV-3). Deze middelen worden met name ingezet voor centrumontwikkelingen. Door versobering van de projecten kunnen we in de periode 2012 tot en met 2014 € 285.000 incidenteel besparen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Ruimtelijke ontwikkeling en Groene stad ISV-3 Centrumontwikkelingen en Amersfoort Vernieuwt Totaal
2012
2013
2014
2015
0
31
72
72
95
95
95
0
95
126
167
72
P a g i n a | 45
Grondexploitaties Portefeuillehouder: Buijtelaar Voorstellen Planschadebudget Wij willen € 18.000 bezuinigen op het planschadebudget. Planschades dienen sinds de inwerkingtreding van de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening te worden voldaan door de initiatiefnemer. In een klein aantal gevallen dient de gemeente zelf planschade te vergoeden. Hiervoor is het resterende budget toereikend.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
Bezuinigingsvoorstellen Planschade budget aframen Totaal
2013
2014
2015
18
18
18
18
18
18
18
18
P a g i n a | 46
P a g i n a | 47
8.
Mobiliteit
(Bedragen x € 1.000) Omvang - Totaal lasten - Netto flexibele lasten
18.800 1.200
Zoekrichting (125%)
200
Voorstellen - Bereikbaarheid Totaal
2012
2013
2014
2015
150
150
150
150
150
150
150
150
Hoofdlijn programma Amersfoort heeft veel te danken aan haar centrale ligging in het land en de goede bereikbaarheid per weg en spoor. Het is cruciaal dat we deze positie behouden en uitbouwen. Goede bereikbaarheid en een centrale ligging zijn de fundamenten voor economische groei en werkgelegenheid in onze stad. Er gaat veel geld om in dit begrotingsprogramma, maar net als bij het programma Ruimtelijke Ontwikkeling gaat het om investeringen (grotendeels van derden) en niet om structurele middelen uit de gemeentebegroting. De overeenkomst en afspraken die we aangaande het VERDER-pakket hebben gemaakt met het rijk, de provincie en de regiogemeenten komen we uiteraard na. De geplande investeringen in de wegen, fietspaden en het openbaar vervoer in Amersfoort zullen doorgaan. Voor de financiële bijdrage die wij leveren aan VERDER krijgen wij een veelvoud terug voor de uitvoering van het VERDERmaatregelenpakket op ons grondgebied. Of het nu gaat om de verbetering van de doorstroming op de Westelijke ontsluiting, betere fietsverbindingen met Leusden of betere busverbindingen met Soest, ze dragen stuk voor stuk bij aan het bereikbaar houden van Amersfoort als stad om te wonen, te werken en te leven. Dat betekent dat we niet bezuinigen op onze financiële bijdrage aan het complete VERDER-pakket. In overeenstemming met het coalitieakkoord bezuinigen we op regelingen die onvoldoende effect hebben op mobiliteitsdoelstellingen. We stoppen daarom met de proef gratis openbaar vervoer voor 65plussers. Deze maatregel is weliswaar positief ervaren vanwege de sociale effecten maar heeft onvoldoende (en ook onwenselijke) mobiliteitseffecten. De eventuele negatieve effecten voor de sociale doelstelling ondervangen we door de helft van het geld beschikbaar te stellen om kwetsbare ouderen te ontzien. We bezuinigen op een niet-effectieve proef voor gratis openbaar vervoer voor 65plussers. De helft van deze besparing zetten wij in voor kwetsbare ouderen.
P a g i n a | 48
Bereikbaarheid Portefeuillehouder: Buijtelaar
Voorstellen Gratis openbaar vervoer voor senioren beëindigen Senioren in de stad (65-plus) kunnen gratis gebruik maken van de buslijnen binnen de gemeente. Met het doorvoeren van deze bezuiniging vervalt deze dienstverlening naar 65-plussers, en zullen zij als voordien tegen gereduceerd tarief (‘roze strippenkaart) gebruik kunnen maken van de bus. De proef is meerdere malen verlengd, tot en met 2011. De doelstelling van de proef (verbeteren van de bereikbaarheid door een groter aandeel van het openbaar vervoer ten opzichte van automobiliteit) worden niet gehaald. Omdat deze actie nauwelijks bijdraagt aan de mobiliteitsdoelstellingen, wordt voorgesteld deze proef definitief te beëindigen. Wij willen een de helft van deze bezuinigingen (€ 150.000) aanwenden om de kwetsbare ouderen te ontzien.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Gratis openbaar vervoer voor senioren beëindigen Ontzien kwetsbare ouderen Totaal
2012
2013
2014
2015
300 -150
300 -150
300 -150
300 -150
150
150
150
150
P a g i n a | 49
9.
Cultureel klimaat
(bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
24.600
Netto flexibele lasten
15.300
Zoekrichting (125%)
2.400
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
0
0
0
0
114
700
1.632
2.200
114
700
1.632
2.200
Cultureel erfgoed Kunst en cultuur Totaal
Hoofdlijn programma
Amersfoort heeft een goed cultureel klimaat, dat gaan we versterken en we gaan bezuinigingen. We hebben een goede basisinfrastructuur op het gebied van cultuureducatie (Scholen in de Kunst), musea, bibliotheek en podia (De Flint, Theater De Lieve Vrouw en De Kelder). De stad kent daarnaast een gevarieerd festivalaanbod en nieuwe initiatieven. Ook besteedt Amersfoort veel aandacht aan kunst in de openbare ruimte en er zijn relatief veel uitvoerende kunstenaars. Het bruist en borrelt, de lijnen zijn kort. Er liggen ook kansen voor verbetering. Zo kan samenwerking en afstemming beter om zo het cultureel klimaat verder te versterken. Bovendien zien wij op een aantal terreinen mogelijkheden het cultureel ondernemerschap te versterken. We hebben de stellige overtuiging dat we in staat zullen zijn het cultureel klimaat in Amersfoort te versterken, ondanks de bezuinigingsopgave. Het cultureel klimaat wordt immers niet alleen bepaald door de gemeentelijke financiering van culturele basisinstellingen, maar vooral ook door cultureel ondernemerschap van de instellingen en een hele grote groep Amersfoorters (consumenten, producenten, sponsoren, etc.) met talrijke grotere en kleinere initiatieven. De culturele basisinstellingen vormen wel een belangrijk fundament en zijn niet zelden een broedplaats voor talent of juist een inspiratiebron. We kiezen ervoor cultureel ondernemerschap te bevorderen, ruimte te houden voor nieuwe initiatieven, de samenwerking in de keten te verbeteren (bijvoorbeeld van laagdrempelig podium tot theater) en minder te gaan investeren in gebouwen of stenen, maar meer in activiteiten. Daarmee kunnen we de kansen die we zien voor verbetering en de bezuinigingsdoelstelling realiseren. Onze voorstellen voor verbetering en bezuinigingen hebben een stevige impact op werkwijze en aanbod van de voorzieningen. Betrokkenen, bezoekers en gebruikers ondervinden de concrete gevolgen van de gemaakte keuzes. We hebben daarom de afgelopen maanden onze voorstellen in nauw overleg met de sector gemaakt. Dat kan ook niet anders. Alleen door samen met de sector nieuwe wegen te vinden kan het ons lukken om het cultureel klimaat te versterken met veel minder geld. De sector heeft wat dat betreft haar verantwoordelijkheid genomen en met onze samengewerkt om te komen tot goede en haalbare voorstellen. Daar zijn we hen dankbaar voor. Dankzij de innovatieve voorstellen van de instellingen, het ‘out-of-the-box’ denken zijn we voor de Bibliotheek en Scholen in de Kunst tot echte systeemvernieuwingen gekomen. Vernieuwingen die, zo realiseren wij ons, de komende jaren veel van de betrokken medewerkers en management
P a g i n a | 50
vragen. Dat zal niet altijd makkelijk zijn en daar hebben we ook begrip voor. Onze inzet is dat deze ontwikkeling de organisaties klaar maakt voor de toekomst en beter laat aansluiten bij de veranderende vraag. Samen met de sector hebben we ingezet op bezuinigingsvoorstellen die zich richten op: • Terugdringen van overhead bij culturele instellingen. • Efficiencywinst door meer en betere samenwerking op bijvoorbeeld terreinen als marketing, programmering, backoffice. • Een deel van de verantwoordelijkheid voor cultuureducatie leggen waar deze hoort: bij scholen. • Betere benutting van podia en andere accommodaties. • Verminderen subsidieafhankelijkheid (cultureel ondernemerschap). • Verplaatsen van een van de museumlocaties buiten Amersfoort. • Op een aantal terreinen terug naar de basistaak. Wat moet de overheid in stand houden en financieren en wat niet/minder (en dus meer overlaten aan sponsoren, particulieren etc.). Omdat er los van de bezuinigingsopgave ook kansen voor verbetering en ontwikkeling liggen zetten we samen met de sector in op het verder versterken van het cultureel klimaat door: • Investeren in Kunsthal KAdE door de verhuizing naar het Eemhuis. • Andere manieren van werken en aanbod op terrein cultuureducatie, zodat met minder financiële middelen minstens evenveel mensen bediend kunnen worden. • Cultureel erfgoed te behouden en beschermen door herontwikkeling en herbestemming en de cultuurhistorische waarden op te nemen in te herziene bestemmingsplannen • Bij kunst in de openbare ruimte bewoners te betrekken en ook kunstprojecten met een gezamenlijke – financiële – inspanning mogelijk te maken • Meer atelierruimtes voor met name jonge/startende kunstenaars. • Geen bezuiniging op voor de stad belangrijke evenementen als Amersfoort Jazz, Dias Latinos en straattheaterfestival Spoffin. • Een nieuw evenemententerrein in de stad om de groei aan evenementen te kunnen accommoderen/spreiden over de stad en de oplevering in 2013 van het Eemplein. • Actieve deelname aan Fotobiennale GRID2012 (mei/juni 2012 op vele plekken in de stad). • Investeren in cultuurparticipatie door jongeren (voor/door jongeren) en “talent voor talent” (trots op talent) door (nieuwe) structureel budget van € 70.000. • Versterking van Poppodium De Kelder. • Benutten van de kracht van de stad, de ruimtelijke ontwikkelingen en particuliere initiatieven op De Wagenwerkplaats, het Oliemolenkwartier en het Eemplein. Zoals in de Nota Bezuinigingskader op 9 november is aangegeven, hebben wij de bezuinigingen vooral gezocht bij de vier grootste, gesubsidieerde culturele instellingen: - Bibliotheek - Scholen in de Kunst - De Flint - Amersfoort in C Naast de in omvang meer ingrijpende bezuinigingen op de vier grootste instellingen zijn er ook quick wins te halen binnen het evenementenbudget. In hoofdzaak doordat een aantal activiteiten vanzelf stoppen (SLEE, D’Amor) of minder geld nodig hebben dan in eerste instantie gedacht. Het betekent wel dat de ruimte voor nieuwe evenementen hiermee ook niet toeneemt. Het grootste deel van de bezuinigingen binnen het programma Cultureel klimaat ligt in het jaar 2014. Dit heeft alles te maken met het moment van kunnen realiseren van de bezuinigingen.
P a g i n a | 51
Kunst en Cultuur Portefeuillehouder: Barendregt
Voorstellen Openbaar bibliotheekwerk We kiezen voor concentratie van het algemeen en breed bibliotheekwerk in de nieuwe bibliotheek in het Eemhuis en Vathorst (ICOON) en voor een wijkbibliotheekfunctie in Hoogland op een nieuwe leest geschoeid. In Hoogland gaan we voor een gezamenlijk pand met andere maatschappelijke functies, waarbij de openingstijden gehandhaafd blijven. De wijkfilialen Zielhorst en Kruiskamp sluiten we, net als de bibliobus. De ligging ten opzichte van de nieuwe hoofdvestiging maakt deze sluiting verantwoord en bovendien wordt geïnvesteerd in een verder digitalisering en een nieuw concept: de schoolbibliotheek. De komende jaren worden in het basis onderwijs zestien schoolbibliotheken (gefaseerd) gevestigd met een focus op de prioriteitswijken en de ABC-scholen. Schoolbibliotheken vragen een bescheiden investering en drukken slechts beperkt op de exploitatiekosten van de bibliotheekorganisatie. Bij een schoolbibliotheek zorgt de school voor de ruimte en levert de bibliotheek 5 banden per leerling en ondersteuning voor de leerkracht (leescoördinator). De schoolbibliotheek gaat uit van selfservice en beheer door leerlingen van groep 8. Leesbevordering en leesplezier zijn belangrijke uitgangspunten bij deze nieuwe koers. We zetten hiermee ook in op het voorkomen van onderwijsachterstanden bij het verlaten van de basisschool. Voor kinderen, de primaire doelgroep van de bibliotheek, brengen we de bibliotheek dichterbij en voor jeugd en volwassenen houden we drie goed geoutilleerde bibliotheken met een goede spreiding over de stad. Cultuureducatie en talentontwikkeling Wij vinden het belangrijk dat jongeren deelnemen aan cultuur; binnen de school en daarbuiten. Uit de in 2010 gehouden Jongerenstadspeiling blijkt dat zes van de tien jongeren een creatieve hobby heeft zoals muziek, dans, tekenen/schilderen/ boetseren, toneel of digitale media. Op de onderzoeksvraag waar ze die hobby’s uitvoeren, doet bijna 80% dat thuis of bij anderen thuis. 20% van de jongeren met een creatieve hobby volgt ook lessen; het grootste deel dus niet. Het grootste aandeel zijn de muzieklessen; 60% van de jongeren die een muziekinstrument bespeelt volgt ook lessen, tegen maar 8% van de jongeren die tekenen of schilderen. Kinderen en jongeren hebben vaak een creatieve hobby, soms beoefenen zij die thuis of op school, anderen volgen lessen bij particuliere docenten, private instellingen en anderen bij Scholen in de Kunst. Wie alle kinderen en jongeren in aanraking wil laten komen met kunst en cultuur, zorgt dat deze in school en door of via school worden aangeboden. Binnenschoolse cultuur/kunsteducatie gaat om kennismaken en belangstelling kweken. Buitenschools gaat het om verdieping en talentontwikkeling. Onze bezuinigingen treffen niet het cultuureducatie aanbod van Archief Eemland, Holland Opera (OperaKeuken) of de Amersfoortse musea. In de prestatieafspraken met de musea leggen we cultuureducatie juist scherper vast. De bezuinigingen treffen wel Scholen in de Kunst en KunstCentraal. Wij stoppen de subsidie aan Kunst Centraal (€ 91.000 per jaar) en zetten daarvan 35.000 euro in voor het voortzetten van “Kies je kunst“ en voor “Talent voor Talent”. Amersfoorts talent (alle kunstdisciplines) stimuleren we door bijvoorbeeld een opdracht of een talent dat de stad heeft verlaten om elders verder te studeren, halen we terug voor een masterclass of opdracht. Deze regeling wordt in de herijking van de cultuurnota nader uitgewerkt. De subsidie voor Scholen in de Kunst verminderen wij, gefaseerd, met 700.000 euro. De bezuinigingen worden gevonden door een versnelde uitvoering van het strategisch beleidsplan van Scholen in de Kunst: Kunst als een rivier. Kernbegrippen van dat plan zijn: continuïteit en kwaliteit kunsteducatie, kansen benutten, onderwijskundige vernieuwing en verdere ontwikkeling van de digitale mogelijkheden (SidK 2.0). Scholen in de Kunst zal zich de komende jaren transformeren tot een belevingsinstelling, waar plek is voor de diversiteit aan doelgroepen, waar cursussen worden afgewisseld met workshops, waar talent wordt ondersteund en waar je ook nieuwe onderwijsvormen vindt als begeleiding op afstand en atelierleden. De bezuinigingen worden gevonden door: - verbetering in de verhouding kosten/opbrengsten; - meer vraaggericht werken; - versobering van het aanbod; -flexibilisering van de arbeidscontracten (naast vaste medewerkers ook inzet van ZZP’ers/zelfstandig kunstenaars en docenten) en - forse overhead- en managementreductie.
P a g i n a | 52
Tegelijkertijd vinden juist investeringen en onderwijskundige vernieuwingen plaats in een ‘School for Talent’, die open staat voor kinderen en jongeren uit alle kunstdisciplines. Ouders van kinderen met een smalle beurs kunnen een beroep doen op de stichting studiefonds. Door in te blijven zetten op talent, werken we mee aan de toekomstige creatieve klasse van Amersfoort en kunnen bijvoorbeeld de orkesten van het AJO op hun hoge niveau blijven acteren. Van kinderen die kiezen voor ‘School for Talent’ wordt meer dan gemiddelde inzet verwacht en bestaan de leskosten uit de docent- en activiteitkosten. Daarnaast wordt aan alle andere kinderen, die niet kiezen voor deze “School for Talent”, een programma geboden waarin groepsles, digitale instructie, webcam onderricht en individuele coaching onderdelen zijn. Dat vraagt een nieuwe manier van werken, vooral in het instrumentaal muziekonderwijs, die tevens minder arbeidsintensief is en waarbij we muziekonderwijs voor iedereen die dat wil kunnen blijven bieden ondanks de bezuinigingen. Andere vernieuwingen (en efficiencyverbetering) zijn de bundeling van kennis voor de ondersteuning van de amateurkunst, “talent voor talent” en de regierol richting het onderwijs binnen het Kenniscentrum Cultuureducatie –en participatie van Scholen in de Kunst. De Flint Versterking van commerciële activiteiten en marketing bij De Flint zorgen er voor dat de inkomsten omhoog kunnen en de subsidie - beperkt en gefaseerd - omlaag. Amersfoort in C De bezuiniging kan worden gerealiseerd door verplaatsing van het Armando museum naar een plek buiten Amersfoort waardoor de structurele subsidierelatie met dit museum vervalt.
Diverse evenementen Doordat een aantal evenementen c.q. activiteiten vanzelf stopt, valt geld vrij. Hiernaast kan de subsidie voor Per Expressie worden verminderd zonder dat de activiteiten hieronder hoeven te leiden. Het budget dat hierdoor beschikbaar komt, wenden we incidenteel aan voor de realisatie van een evenemententerrein. Met ingang van 2013 is het vrijgevallen budget ingeboekt als bezuiniging en komt het niet beschikbaar voor nieuwe evenementen. Het resterende deel, € 35.000, van het stopzetten van de subsidie aan Kunst Centraal zetten we specifiek in voor een nieuw budget voor cultuurparticipatie- en productie van, voor en/of door jongeren. Op deze wijze ontstaat er meer ruimte voor jongerencultuur, in onze stad met een jonge bevolking, en kunnen initiatieven als bijvoorbeeld Stadsgeluid, Torenpop, Gluren bij de Buren, Into the woods en tal van nieuwe initiatieven, van bestaande of nieuwe partijen, ook in de toekomst ondersteund worden. Incidentele subsidies Het budget voor de incidentele subsidies (op het gebied van amateur- en podiumkunsten, beeldende kunst en vormgeving) blijft overeind. Besparen uitvoeringskosten Op de uitvoeringskosten, waaronder de beleidscapaciteit, besparen we op de programma’s Zorg en Welzijn, Onderwijs en Cultuur gezamenlijk een bedrag van € 710.000 structureel. Dit is als volgt toegedeeld: Zorg en Welzijn: € 410.000, Onderwijs: € 200.000 en Cultuur: € 100.000.
Voor zowel de bibliotheek als Scholen in de Kunst hebben we een ijkmoment afgesproken tegen het einde van 2013. We hebben dan goed zicht op de effecten van de bezuinigingen (en investeringen) die nu worden voorgesteld, de effecten van de bezuinigingsopgave uit 2009 en de verhuizing van beide naar het Eemhuis (hoofdvestigingen). Onze gezamenlijke intentie is om de totale bezuiniging in 2015 gerealiseerd te hebben, waarbij we op basis van het ijkmoment bekijken op welke wijze we tot invulling komen van de resterende bedragen (Bibliotheek 168.000 euro, SidK 300.000 euro)
P a g i n a | 53
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
Openbaar bibliotheekwerk
14
153
345
513
Cultuureducatie
75
321
421
721
Theaters en andere podia
0
0
125
225
Musea en expositieruimten
0
0
515
515
Stoppen diverse evenementen
0
126
126
126
25
100
100
100
114
700
1.632
2.200
Bezuinigingsvoorstellen
Besparen uitvoeringskosten Totaal
P a g i n a | 54
P a g i n a | 55
10. Economie en wonen (Bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
4.500
Netto flexibele lasten
2.800
Zoekrichting (125%)
500
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
Economie
10
10
10
10
0
0
0
0
127
127
127
127
137
137
137
137
Toerisme en recreatie Wonen Totaal
Hoofdlijn programma Voor Amersfoort is een goede balans tussen wonen en werken heel belangrijk. Hiertoe stimuleren we het ondernemersklimaat en een gevarieerd woningaanbod. Activiteiten die hier goed op aansluiten, zullen we zoveel mogelijk handhaven. Verder streven we naar meer ruimte geven aan initiatieven uit de stad. Gezien onze grote economische opgave stellen wij voor economie beperkte bezuinigingen voor. In de nota Bezuinigingskader hebben wij aangegeven dat een bloeiende economie een onmisbare voorwaarde is voor een aantrekkelijk woon- en leefklimaat. Een bloeiende economie levert werkgelegenheid op. Via hun werk kunnen inwoners participeren, zelfredzaam zijn, zich ontwikkelen en hun bijdrage leveren aan ons sociaal-economisch klimaat. Een bloeiende economie levert onze stad ook diverse producten en diensten, samenwerkingskansen voor onderwijs (zoals stageplaatsen), participatie in en ondersteuning van verenigingen en evenementen, investeringen in onze gebouwde omgeving en in toenemende mate een bijdrage aan duurzame ontwikkeling. Economische groei is geen automatisme. De visie van de commissie Van Ek hebben we dan ook opgenomen in het coalitieakkoord. Het is essentieel om de in de toekomst benodigde banengroei te verwezenlijken en de uitvoering van de Economische Agenda voort te zetten. Dit betreft onder meer inzetten op dienstverlening en accountmanagement, uitvoeren van de Visie Werklocaties (met bevordering van duurzame werklocaties) en voortzetten van de advisering door de REO (Raad voor Economische Ontwikkeling). Daarom kiezen wij ervoor om het deelprogramma Economie te ontzien. De bezuinigingen op wonen leiden tot meer sturen op hoofdlijnen. In de nota Bezuinigingskader hebben wij al aangegeven dat de woningmarkt meer in beweging moet komen. Met de ontwikkeling van de nieuwe Woonvisie bezinnen we ons op ambities en bijbehorende doelen en taken. In plaats van regels als dogma’s, richten we ons op het stimuleren van onder meer keuzevrijheid en doorstroming. Belangrijke andere thema’s in ons nieuwe beleid voor Wonen zijn voldoende woningbouw (aantallen) in verschillende woonmilieus (vanwege de gedifferentieerde woningvraag), functiemenging van wonen en werken, transformatie, aandacht voor woonconsumenten die zijn aangewezen op de sociale woningbouw (aanbiedingsafspraken) en duurzaamheid (intensief ruimtegebruik en levensloopgeschikt bouwen).
P a g i n a | 56
Wat betreft Wonen hebben we voor 2009/2010 al een relatief grote bezuiniging achter de rug. Wij vullen onze nieuwe bezuinigingstaakstelling in door het verleggen van onze werkwijze richting regie en globaler beleid, faciliteren en minder regelen. Vanwege onze inzet op citymarketing stellen wij voor recreatie en toerisme geen bezuinigingen voor. Voor recreatie en toerisme stellen wij geen bezuinigingen voor, omdat wij het (beperkte) budget willen aanwenden voor citymarketing. Inzet is dat de bijdrage van de gemeente tenminste verdubbeld wordt door derden, met name het plaatselijke bedrijfsleven en de provincie Utrecht. In de Stichting Citymarketing werken overheden en meer private partijen samen voor marketingdoeleinden op het gebied van wonen, bedrijvenacquisitie, binnenstad/vrije tijd, en (zakelijk) toerisme.
P a g i n a | 57
Economie Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen
Apparaatskosten afdeling economie Voor Economie stellen wij vanwege de grote economische opgave en het voortzetten van de Economische Agenda beperkte bezuinigingen voor. Dit is conform ons coalitieakkoord. Wij besparen € 10.000 op de formatie van de afdeling. Dit betekent concreet: • Minder toetsen door liberaler beleid voor werklocaties en detailhandel (conform nieuwe Visie Werklocaties en Nota Detailhandel); • Stoppen met participatie in Growth Cities Network (GCN); • Stoppen met participatie in Creative Cities Amsterdam Area (CCAA). Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
Bezuinigingsvoorstellen Apparaatskosten Totaal
2013
2014
2015
10
10
10
10
10
10
10
10
P a g i n a | 58
Wonen Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen Voor Wonen realiseren we de invulling van de bezuinigingen door meer ruimte te geven voor initiatieven en ons met name te richten op hoofdlijnen van beleid. Ons beleid en onze inzet in de nieuwe Woonvisie baseren we op de overblijvende middelen. Uitvoering besluit woninggebonden subsidies en woonconsumentensubsidies Wij verlagen het budget voor activiteiten met € 30.000: • Bezuinigen op uitvoering Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS), die grotendeels plaatsvindt bij het Servicebureau Gemeenten (de betreffende subsidiegelden nemen af, waardoor de uitvoering minder tijd vergt); • Stoppen met woonconsumentensubsidies (worden grotendeels gebruikt door huurdersverenigingen van corporaties, dit is geen gemeentetaak en daarom zijn deze subsidies de voorgaande jaren al verminderd). Besparing apparaatskosten Wij besparen € 97.000 op de formatie van de afdeling. Dit betekent concreet: • Bundelen van verschillende overleggen op het vlak van Wonen (doelmatiger); • Minder regelen en meer stimuleren en sturen op hoofdlijnen (conform nieuwe Woonvisie). Wij laten woningmarktzaken waar ze horen, bij de betrokken (markt-)partijen, zoals de corporaties (woonruimteverdeling); • Stoppen met structureel Adviesorgaan Wonen (nog wel gericht overleg met partners, dit is doelmatiger).
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Uitvoering Besluit Woninggebonden Subsidies Woonconsumentensubsidies Apparaatskosten Totaal
2012
2013
2014
2015
21
21
21
21
9
9
9
9
97
97
97
97
127
127
127
127
P a g i n a | 59
11. Werk en inkomen (bedragen x € 1.000) Omvang Totaal lasten
77.900
Netto flexibele lasten
7.000
Zoekrichting (125%)
1.100
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
Inkomen
0
0
0
0
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
190
1.050
1.100
1.100
Minimabeleid Werk Totaal
Hoofdlijn programma Door het gefaseerd wegvallen van de middelen voor reïntegratie en de rijksbezuinigingen op de WSW en WWB staan we voor een ingrijpende verandering met gevolgen voor inwoners die rond moeten komen met weinig geld. Er komt een nieuwe rijksregeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt: ‘Werken naar vermogen’. De invulling van de nieuwe regeling en rijksbezuinigingen is nog onbekend. Eventuele beleidskeuzen die daar uit voortvloeien zullen we in een later stadium aan de gemeenteraad voorleggen. De rijksbezuinigingen vragen in ieder geval om herbezinning op ons gemeentelijke minimabeleid. We richten ons op het bevorderen van sociale participatie van elke inwoner in de stad. De enige duurzame uitweg uit de armoede is het bieden van handvatten om de regie over het leven te herwinnen en daarmee sturing aan de eigen toekomst te geven. Gezinnen met kinderen hebben, zo blijkt uit landelijk onderzoek, onze ondersteuning het meeste nodig. De aandacht in het beleid verschuift daarmee van inkomensaanvulling naar beleid gericht op het vergroten van zelfredzaamheid en (arbeids-)participatie. Daarnaast verplaatsen wij het accent van algemene regelingen naar meer maatwerk. Kinderen en gezinnen staan daarbij centraal. Wij zullen hen ontzien bij de bezuinigingen. Ook voor het ontzien van kwetsbare ouderen komen middelen beschikbaar (zie programma 8). We richten ons ook op het besparen op uitvoeringskosten. We schaffen de algemene regeling sociale participatie en enkele andere algemene regelingen binnen de bijzondere bijstandsverstrekking af omdat ze niet de beoogde effecten sorteren. De inkomensaanvulling voor ouderen vervalt ten gunste van gezinnen met kinderen. Dit leidt ook tot een bezuiniging op de uitvoeringskosten. Daarnaast zetten we intensiever in op coaching en begeleiding van cliënten om aan het werk te komen en mee te doen aan (sociale) netwerken in de stad. Om stapelingseffecten tegen te gaan kiezen we voor een maatwerkvangnet constructie. Doordat we cliënten persoonlijke begeleiding en coaching bieden, worden eventuele stapelingen vroegtijdig gesignaleerd en aangepakt. Met de maatwerkvangnet constructie voorkomen we dat mensen buiten de boot vallen. We zullen gebruik maken van ons netwerk in de stad en het netwerk van instellingen waarmee we samenwerken om eventuele stapelingseffecten te identificeren en aan te pakken.
P a g i n a | 60
Minimabeleid Portefeuillehouder: van ‘t Erve
Voorstellen Herijken minimabeleid Vanuit de ontwikkelde visie en het bezuinigingskader is een totaalpakket van maatregelen (een mix van bezuiniging en vernieuwing) opgesteld dat bestaat uit de volgende onderdelen: Het totale pakket van de herijking bestaat uit: - Continueren van: o kwijtschelding van gemeentelijke belastingen en heffingen voor inwoners met een minimum inkomen; o de collectieve zorgverzekering voor minima; o de langdurigheidstoeslag (wel wordt de referteperiode van 3 naar 5 jaar gebracht); o de bijzondere bijstand voor inrichtingskosten (prijzen van inrichtingskosten zijn wel op actueel prijspeil gebracht); o de witgoedregeling; o de overige bijzondere bijstand als maatwerkvangnet; o het premie-instrument: financiële tegemoetkoming voor WWB-ers bij vrijwilligerswerk en werk.
-
Bezuinigen: - Het beëindigen van de inkomensaanvulling aan ouderen, mede op grond van onderzoek door het Nibud: een 65+er houdt per maand ongeveer € 400 meer over dan een gezin met kinderen, bij een laag inkomen en na gebruik van alle landelijke en lokale regelingen (zie de minima-effectrapportage Nibud 2009 en 2011). De Amersfoort plus regeling wordt gebruikt door ca. 1850 ouderen, met een inkomen tot 110% van het minimumniveau. - Het vervangen van de regeling sociale participatie en de regeling schooltas door een voucherregeling gericht op kinderen. De keuze voor kinderen sluit aan op het coalitieakkoord. Bovendien stelt het Nibud vast dat minima-gezinnen met kinderen financieel het meest in de knel zitten. Ook zijn kinderen ‘kind van de rekening’ en vergroot het opgroeien in armoede de kans op het in de toekomst herhalen van armoede (het doorgeven van generatie op generatie). De nieuwe regeling voor kinderen wordt gekenmerkt door een systeem van verstrekkingen in natura (sport, cultuur, school), waarbij de activering meetbaar en effectiever is. Intermediairs worden ingeschakeld bij het bereiken van de doelgroep, afgestemd met het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds. - de verstrekking van bijzondere bijstand voor extra medische kosten wordt niet meer toegekend, omdat de collectieve ziektekostenverzekering als voorliggende voorziening beschouwd kan worden.
-
Verschuiven: - Het verder ontwikkelen van een coachingspraktijk gericht op zelfredzaamheid (empowerment) van die cliënten, voor wie een traject naar werk of naar vrijwilligerswerk (nog) niet haalbaar is. Wij sluiten aan op de coachingspraktijken die er al zijn en putten uit de ervaringen van Sociale Zekerheid – Arbeidsintegratie, van SR 51 – budgetcoaches en van overige coachingspraktijken in de hulp- en zorgverlening. Voor het ontwikkelen en uitvoeren is een budget van € 240.000 beschikbaar. - Het stimuleren en financieel ondersteunen van netwerkontwikkeling van de instellingen in de stad. Inmiddels hebben Voedselfocus, het Burgerweeshuis en Stichting Leergeld een samenwerkingsprogramma opgesteld om de komende jaren meer mensen in armoedesituaties beter te ondersteunen. Ook andere organisaties kunnen hierbij aansluiten. Hiervoor is een budget van € 100.000 beschikbaar. - Het uitbreiden van het maatwerkvangnet. Voor een deel van de cliënten (WWB en overige minima) met veel belemmeringen zal de coachingsaanpak niet zinvol zijn als gevolg van in de persoon gelegen hardnekkige factoren. Voor deze cliënten – meer in het algemeen voor de kwetsbaren in de Amersfoortse samenleving - breiden we het sociale vangnet uit. De
P a g i n a | 61
afdeling Sociale Zekerheid heeft daartoe een Help desk ingericht, en krijgen cliënten waar nodig een maatwerkaanpak. Periodiek stellen wij de situatie van de klant en de behoefte vast (d.m.v. een draagkrachttoets) en daarop wordt – als dat nodig is - bijzondere bijstand als aanvulling op de periodieke uitkering verstrekt. Het maatwerkvangnet is deels een alternatief voor het wegvallen van de regeling sociale participatie voor volwassenen en de Amersfoort plus regeling voor ouderen. Voor het maatwerkvangnet is een budget beschikbaar van € 160.000. Het maatwerkvangnet sluit aan op de ‘kanteling’ van de WMO en de hardheidsclausule (uitzonderingspositie voor minima) bij de bezuinigingen op de WMO.
-
Schuldhulpverlening Schuldenvrij zijn of het goed kunnen omgaan met schulden is een belangrijke voorwaarde voor participatie. De raad heeft incidenteel een bezuiniging van € 217.000 voor 2010 en 2011 vastgesteld, met de toevoeging dat voor 2012 e.v. deze bezuiniging wordt bezien. Deze bezuiniging van € 217.000 is voor 2012 en volgende jaren wel een taakstelling voor SR51 en wordt onder meer gerealiseerd door een aangepaste werkwijze: ‘hulp die werkt’. De financiering van schuldhulpverlening zal worden gekoppeld aan de cliëntenontwikkeling.
Besparen uitvoeringskosten De bezuinigingen leiden ook tot bezuinigingen op uitvoeringskosten conform afspraken in coalitieakkoord. De besparing bedraagt € 190.000. De opbouw is als volgt: • Door de voorgestelde beëindiging van de Amersfoort plus regeling en de regeling voor Sociale Participatie wordt respectievelijk structureel € 50.000 (Amersfoort plus) en € 40.000 (SOPA) aan uitvoeringskosten bespaard. • Verder zal structureel € 100.000 worden bespaard op de uitvoeringskosten voor bijzondere bijstand voor medische kosten. De nieuwe aanpak kent ook uitvoeringskosten. Insteek daarbij is vervanging van administratieve bureaucratie door persoonlijke dienstverlening en coaching.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Herijken minimabeleid Besparen uitvoeringskosten Totaal
2012 110
2013 860
2014 910
2015 910
80
190
190
190
190
1.050
1.100
1.100
P a g i n a | 62
P a g i n a | 63
12. Bedrijfsvoering (bedragen x € 1.000)
Bruto lasten
40.300
Netto flexibele lasten
32.100
Zoekrichting (125%)
3.750
Voorstellen
2012
2013
2014
2015
Diverse bedrijfsvoeringsvoorstellen
1.858
3.365
4.962
5.000
Dekking voor wegvallende overhead
-2.000
-2.000
-2.000
-2.000
0
0
0
0
-142
1.365
2.962
3.000
Totaal
Hoofdlijn programma Het jaar 2011 is vanuit de organisatie in het kader gezet van het dingen eenvoudiger maken. Versimpeling en vereenvoudiging. Stoppen met overdadige controles en minder bureaucratie. Dit kader is aanvullend op de inzet van voorgaande jaren: gewoon de beste willen zijn, resultaatgericht leiderschap en innoverend werken. Het coalitieakkoord zet ook in op Het Nieuwe Werken. Het akkoord vermeldt: “Een flexibeler ambtelijke organisatie met gedigitaliseerde werkprocessen komt uit met minder managers en minder werkplekken. Flexwerken levert op termijn een besparing op. Wij dringen bovenmatige kosten van externe inhuur terug. Ook onderzoeken wij conform het regiemodel welke taken we kunnen afstoten of laten uitvoeren op contractbasis. Maatregelen die efficiencyverhogend of kostprijsverlagend werken zijn onderdeel van de bezuinigingsoperatie en worden in dat licht ingezet, ook als daar eenmalige investeringen voor nodig zijn”.
P a g i n a | 64
Bedrijfsvoering Portefeuillehouder: Buijtelaar en van ‘t Erve
Voorstellen Planning en control Minder bureaucratie en gerichtere sturing door de politiek zijn ook het inzetten van een nieuw regiem voor de planning en control. Beoogd wordt te komen tot een innovatieve planning en control waarbij het bestuur beter recht wordt gedaan, binnen de organisatie efficiënter wordt gewerkt en daarnaast een forse bezuiniging wordt gerealiseerd. De gemeenteraad is via de commissie Begroting en Verantwoording geconsulteerd over de nieuwe aanpak. Afgesproken is op de ingeslagen weg voort te gaan. In een afzonderlijke bestuurlijke notitie is de nieuwe aanpak in hoofdlijnen beschreven. Tezamen met de centralisatie van de administraties wordt hier een besparing van € 1,2 miljoen gerealiseerd. Nieuwe huisvesting Een belangrijk onderdeel van Het Nieuwe Werken is een flexibele huisvesting met minder werkplekken voor de gemeentelijke organisatie. De ambtelijke organisatie is nu nog verspreid over verschillende gebouwen (Stadhuisplein, Hellestraat, Langegracht). De bedoeling is de hele (afgeslankte) organisatie onder te brengen in het gebouw Stadhuisplein en dat opnieuw in te richten volgens een flexibel werkplekconcept. Daarvoor is een gedigitaliseerde werkomgeving nodig. De noodzakelijke aanpassingen in het gebouw kunnen worden gecombineerd met een grote renovatiebeurt die het 40 jaar oude gebouw sowieso moet ondergaan. Met de renovatie en flexibilisering is een investering gemoeid van ruim € 20 miljoen, die kan worden gedekt uit vrijvallende lasten en inmiddels gereserveerde budgetten. Bovendien kan door het flexibele concept een productiviteitswinst worden behaald. Per saldo levert het nieuwe huisvestingsconcept een bijdrage aan de bezuinigingstaakstelling van circa € 1 miljoen. Taakstellende besparing op inkoop Door onze inkoopactiviteiten meer te centraliseren en te bundelen, en door meer gebruik te maken van raamcontracten willen wij de komende jaren komen tot een besparing van € 1 miljoen structureel. Wij richten ons daarbij met name op die inkoopsegmenten die betrekking hebben op de bedrijfsvoering, zoals bijvoorbeeld de inhuur van tijdelijk personeel, de opleidingen, de bureau- en kantoorkosten, de vergaderfaciliteiten enz.. Overige bedrijfsvoeringsvoorstellen Onderstaand treft u een overzicht aan van de bedrijfsvoerings-voorstellen. De overige voorstellen bedragen gezamenlijk ongeveer netto € 2 miljoen. Dit bereiken wij door besparing op de ICTorganisatie, efficiencymaatregelen in de bedrijfsvoering bij Sociale Zekerheid, besparingen op het management en enkele andere voorstellen.
P a g i n a | 65
Onderdeel
Bezuiniging in euro’s (x 1000)
Sociale Zekerheid VTH (bruto 1 mln, t.g.v. leges) Belastingen Burgerzaken Inkoop Huisvesting ICT Facilitaire Zaken, Juridische Zaken, Onderzoek en Statistiek Planning en control/financiële administratie Secretariaten DIV Pen O en adm. Extra bezuiniging management en communicatie Personele bezuinigingen op taken Subtotaal Af: Weglekeffecten en overige effecten TOTAAL
Vermindering in fte’s
401 0 173 164 1.000 953 562 256
8,5 16,0 0,1 3,2
fte fte fte fte
2,0 fte 5,9 fte 1,6 fte
982
20,0 fte
318 350 204
7,4 fte 8,0 fte 3,0 fte
465
6,0 fte 26,4 fte 105,0 fte
5.828 -/- 700 5.128
105,0 fte
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012 657
Bezuinigingsvoorstellen Planning en Control
2013 982
Nieuwe Huisvesting
2014 982
2015 982
1.023
1.023
Efficienter inkopen
500
1.000
1.000
1.000
Overige bedrijfsvoeringsvoorstellen
701
1.383
1.957
2.123
1.858
3.365
4.962
5.128
Totaal
P a g i n a | 66
P a g i n a | 67
Alternatieve voorstellen
P a g i n a | 68
P a g i n a | 69
1. Algemeen bestuur en public affairs Portefeuillehouder: Bolsius Voorstellen
Voorstel raad en griffie Bij de bezuinigingsvoorstellen hebben wij aangegeven dat wij uitgaan van een te bezuinigen bedrag van € 125.000 voor Raad en Griffie. De zoekrichting op basis van 125% bedraagt omgerekend € 189.000. Wanneer we de bezuinigingen op raad en griffie willen invullen op basis van de zoekrichting van 125%, dan betekent dit dat de bezuiniging met € 64.000 moet worden verhoogd.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Invulling Griffie / Raad (taakstelling) Totaal
2012
2013
2014
2015
64
64
64
64
64
64
64
64
P a g i n a | 70
2. Veiligheid en handhaving Portefeuillehouder: Bolsius
Voorstellen Opheffen vrijwilligerspost Centrum (€ 290.000) en vrijwilligerspost Noord (€ 403.000) Het opheffen van een of beide vrijwilligersposten betekent op dit moment dat de brandweerdekking in Amersfoort zou verslechteren. Een dergelijke keuze vergt daarom een zorgvuldige afweging in regionaal verband waarbij uiteraard uitgangspunt is dat de noodzakelijke dekking gewaarborgd blijft. Versoberen taken sociale veiligheid (€ 143.000) Het betreft hier de optelsom van besparingen op de onderstaande activiteiten: Activiteit/taak Oud en nieuw
Budget 51.000
Voorstel/toelichting Beperkte voortzetting oud-ennieuw aanpak: 25.000. Beperkte voortzetting subsidiering Halt: 26.000.
Besparing 25.000
Halt
52.000
26.000
Bureau Regionale Veiligheidsstrateg ie (BRVS)
29.000
Bijdrage per inwoner Eind 2011 evaluatie 2jarige pilot. Beëindiging gemeentelijke bijdrage.
29.000
Regionaal informatie en expertise centrum (RIEC)
49.000
Bijdrage per inwoner. Bijdrage RIEC aan bestuurlijke aanpak nog niet uitgekristalliseerd. Eind 2011 evaluatie. Beëindiging gemeentelijke bijdrage. Wellicht komt het rijk met aanvullende financiering voor alle 11 centra.
49.000
Bestuurlijk convenant Veiligheid Valleilijn Dorpsverenigingen
5.000
Geringe relevantie stations Amersfoort. Beëindiging bijdrage.
veiligheid
5.000
9.000
Bijdrage aan dorpsverenigingen die is voorgekomen uit de samenvoeging van Hoogland en Hooglanderveen met Amersfoort. Geen relevantie met het veiligheidsprogramma.
9.000
Consequenties Toename vernielingen, onrust en risico’s openbare orde. Geen taakstraffen/gedragsbeïnvloe ding meer. Jongeren eerder in justitiële circuit. Effect op regionale samenwerking tbv. ondersteuning, informatie en kennisuitwisseling veiligheidsaanpak. Effect op informatiepositie gemeente tbv. bestuurlijke aanpak criminaliteit. Indien rijksfinanciering achterwege blijft, zal bij beëindiging gemeentelijke subsidiering, de ontwikkeling van de RIEC’s stagneren. Bijdrage bestuurlijke samenwerking veiligheid Valleilijn. Overlaten aan particulier initiatief (contributie)
143.000
Beperken subsidie dierenopvang (€ 64.000) Beperking gemeentelijke bijdrage tot 25.000 en grotendeels overlaten aan particulier initiatief. De opvang zwerfdieren valt onder de verantwoordelijkheid van de burgemeester. De wet noemt voor deze taak geen normbedrag.
P a g i n a | 71
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012 290
2013 290
2014 290
2015 290
Opheffen vrijwilligerspost Noord
403
403
403
403
Versoberen taken Sociale Veiligheid
143
143
143
143
64
64
64
64
900
900
900
900
Bezuinigingsvoorstellen Opheffen vrijwilligerspost Centrum
Beperken subsidie Dierenopvang Totaal
P a g i n a | 72
3. Stedelijk beheer en milieu Portefeuillehouder: Tigelaar
Voorstellen Verdere bezuiniging op de openbare ruimte (activiteiten en formatie) Hieronder volgen de benodigde maatregelen en consequenties bij verdere bezuiniging naar 125%. • In de wijken wordt het onderhoudsniveau op een aantal plekken het D-niveau. Dit betekent een nog verdere verschraling en versobering van de woonomgeving die “verloedering” en demotivering van burgers in de hand werkt, waarmee de kracht van de stad niet meer tot zijn recht kan komen; • Levensduurverlengend onderhoud aan bruggen, wegen, verlichting komt onder druk te staan (kapitaalvernietiging); • Terug van maatschappelijk naar technisch beheer; geen inzet meer op het betrekken van bewoners en ondersteunen bewonersinitiatieven; • Werken met chemische onkruidbestrijding in plaats van ecologische onkruidbestrijding; • Het ecologisch beheer van grote groengebieden (maatwerk) wordt losgelaten, omdat wordt overgeschakeld op standaard beheermethodes. Dit betekent ook een afname van de biodiversiteit.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Activiteitenkosten Bezuiniging formatie Totaal
2012 275 75 350
2013 625 75 700
2014 625 75 700
2015 625 75 700
P a g i n a | 73
4. Zorg, welzijn en wijkontwikkeling Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen Verdere bezuinigingen op seniorenwerk: sociaal cultureel werk voor kwetsbare ouderen Voor ouderen die in een sociaal isolement verkeren of dreigen te raken werkt het sociaal cultureel werk preventief wat betreft het voorkomen van grotere problemen, omdat ze een sociaal netwerk opbouwen. Het niet behouden van het sociaal cultureel werk voor kwetsbare ouderen leidt tot een verhoging van de bezuiniging op seniorenwerk.
Verdere besparing op AWBZ pakketmaatregelen Van het budget voor AWBZ-pakketmaatregelen (bedoeld voor kwetsbare groepen in de stad) wordt een klein deel thans niet besteed. Dit bedrag kan als een bezuiniging worden opgevoerd. Dit heeft geen invloed op de maatregelen voor de doelgroepen die vallen onder deze AWBZ pakketmaatregelen. Ter overweging geven wij mee dat het bedrag echter wel aangewend kan worden om de impact van de bezuinigingen voor de doelgroep te dempen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
Bezuinigingsvoorstellen Verdere bezuinigingen op seniorenwerk Verdere besparing op AWBZ pakketmaatregelen Totaal
70 70
2013 65 70 135
2014 130 70 200
2015 130 70 200
P a g i n a | 74
5. Onderwijs Portefeuillehouder: Tigelaar
Voorstellen Niet realiseren ABC-school Liendert Op dit moment is de planontwikkeling van de nieuwbouw van de ABC-school Liendert gaande. Fysieke aanpassing van gebouwen is geen must om inhoud te geven aan het ABC-concept. Het kan wel een meerwaarde hebben. Door het samenbrengen van onder andere onderwijs-, opvang- en ontmoetingsfuncties dragen we bij aan een versterking van de sociale structuur in de wijk. Hoewel bij de vorige bezuinigingsronde het college expliciet besloten heeft door te gaan met de planontwikkeling van de ABC-school Liendert is het nu nog mogelijk deze te stoppen. Indien afgezien wordt van nieuwbouw in Liendert wordt structureel € 377.000 bespaard. Met het incidentele budget dat vanuit de RSV is gereserveerd voor Liendert (€ 3 miljoen) zouden dan de huidige 2 schoolgebouwen in Liendert opgeknapt moeten worden en de reeds gemaakte planontwikkelingskosten afgeboekt moeten worden. Niet realiseren ABC-school Soesterkwartier De concrete planontwikkeling van de ABC-school Soesterkwartier moet nog beginnen. Sinds een aantal jaren zijn de betrokken instellingen al wel in overleg over de verdere vormgeving van het ABC-concept. De schoolbesturen hebben besloten uit te willen gaan van de bestaande schoolgebouwen met daarnaast een centrale plek voor ontmoeting, informatie en advies. De realisatie hiervan is uitgangspunt bij de verdere uitwerking van de welzijnsvisie in Soesterkwartier. Het niet realiseren van de ABC-school Soesterkwartier geeft een incidenteel voordeel van € 1,5 miljoen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Niet realiseren ABC-school Liendert Niet realiseren ABC-school Soesterkwartier Totaal
2012 377 150
2013 377 150
2014 377 150
2015 377 150
527
527
527
527
P a g i n a | 75
6. Sport Portefeuillehouder: Buijtelaar Geen herinvestering in optimalisatie sportaccommodaties/wegwerken wachtlijsten Bij de bezuinigingsvoorstellen hebben wij aangegeven een flink deel van de bezuinigingen in de sport opnieuw in de sport te investeren door structureel € 400.000 te reserveren voor het wegwerken van de wachtlijsten, door middel van intensivering (van gras naar kunstgras), het realiseren van extra velden (lange termijn) en daarnaast het optimaliseren van bestaande accommodaties en het oplossen van knelpunten daarin. Indien we hier van afzien, leidt dit tot een extra bezuiniging van € 400.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Geen herinvestering in optimalisatie sportaccommodaties/wegwerken wachtlijsten Totaal
2012
2013
2014
2015
400 400
400 400
400 400
400 400
P a g i n a | 76
7. Ruimtelijke ontwikkeling Portefeuillehouder: Barendregt
Voorstellen Strategisch Ruimtelijk programmeren De structuurvisie Amersfoort 2030 wordt opgesteld tot en met 2012. Daarna zal de aandacht vooral gericht zijn op de implementatie en uitvoering van de structuurvisie. Het uitvoeringsprogramma zal zich vooral richten op de afstemming van de ruimtelijke projecten op het gebied van programma, ruimtelijke kwaliteit, financiën en voortgang. De ambtelijke capaciteit voor de structuurvisie wordt teruggebracht. De evaluatie van de structuurvisie zal door middel van incidentele middelen gefinancierd worden. Daarmee wordt een bezuiniging gerealiseerd vanaf 2013 van € 47.000. Het gevolg van bovenstaande bezuiniging is dat er op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling (kwaliteit en strategie) nauwelijks beleidscapaciteit beschikbaar blijft (zie tekst Programma 7). Facilitering particuliere initiatieven. Voorgesteld wordt de advisering op particuliere initiatieven te beperken tot de haalbaarheidstoets (Dit betekent dat geen kwaliteitsadvisering plaatsvindt ten behoeve van ontheffingen. Bouwaanvragen die niet passen in het ontheffingenbeleid worden afgewezen. Hierdoor zal de ontevredenheid over de afhandeling van bouwaanvragen toenemen en ook het aantal bezwaar en beroepschriften. Ook zal er geen capaciteit ingezet worden op het begeleiden van burgers die bijv. gebruik willen maken van de ruimte voor ruimte regeling of willen weten welke bouwmogelijkheden er zijn. Bij bezuiniging op dit onderdeel zal alleen stedebouwkundige kwaliteit ingezet worden in projecten met financiele dekking (ad hoc). Beleidscapaciteit is er niet en kwaliteitsbewaking van stedebouwkundige ontwikkelingen op stadsniveau ontbreekt. (geen idee waar dit vandaan komt, maar het klopt niet)Daarmee wordt een bezuiniging gerealiseerd vanaf 2013 van € 47.000. Ondersteuning bij maatschappelijke projecten Voorgesteld wordt om werkzaamheden die de afdeling Projectontwikkeling verricht voor “maatschappelijke initiatieven” uitsluitend nog tegen betaling te doen. Voorbeelden uit voorgaande jaren hiervan zijn de begeleiding van de ambulancestandplaats, het dierenasiel en ander soortgelijk werk (bijvoorbeeld ook rondom de nieuw- of verbouw van scholen). Iedere haalbaarheidstoets wordt dan in rekening gebracht. De bezuiniging die daarmee wordt gerealiseerd bedraagt vanaf 2013: € 97.000. De consequentie hiervan is dat dergelijke maatschappelijke initiatieven ofwel aanmerkelijk financieel belast zullen worden in verband met doorberekening van kosten voor gemeentelijke begeleiding, ofwel niet meer begeleid kunnen worden en daarmee mogelijk ook niet of niet meer goed van de grond kunnen komen.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
- Strategisch Ruimtelijk programmeren
0
46,5
46,5
46,5
- Facilitering particulieren initiatieven
0
46,5
46,5
46,5
97
97
97
97
97
190
190
190
Bezuinigingsvoorstellen Ruimtelijke ontwikkeling en Groene stad
Ruimtelijke ontwikkeling overige producten - bezuinigen formatie Totaal
P a g i n a | 77
8. Mobiliteit Portefeuillehouder: Buijtelaar
Voorstellen
Gratis fietsparkeren stopzetten Op drie plaatsen in de binnenstad (Muurhuizen, Achter Arnhemsepoortwal en Helleplein) biedt de gemeente mogelijkheid tot gratis bewaakte stalling van de fiets. Dit is ingevoerd om het fietsgebruik van en naar de binnenstad te stimuleren, en te zorgen voor een ‘verzorgde binnenstad’. De kosten voor gratis fietsparkeren bedragen (inclusief de huur van de fietsenstalling Muurhuizen) op jaarbasis ca € 115.000. Omdat er sprake is van langlopende overeenkomsten kan de bezuiniging niet eerder dan met ingang van 2013 worden gerealiseerd. Met het stopzetten van gratis fietsparkeren in de binnenstad worden concessies gedaan aan het (straat)beeld van de binnenstad/het kernwinkelgebied. Aan de veiligheid mogen echter geen concessies worden gedaan. Hulpdiensten moeten de stad kunnen bereiken en vluchtwegen moeten toegankelijk zijn. Dit betekent dat: - (Extra) handhaving moet worden ingezet om ‘gevaarlijk gestalde fietsen’ te mogen verwijderen. Dit is een activiteit die wordt verzorgd door de toezichthouder/handhaver en een beheerder (verwijdering en opslag). - Handhaving mag slechts plaatsvinden op het moment dat aangetoond kan worden dat er alternatieven zijn. Er zal dus mogelijk uitbreiding van stallingcapaciteit moeten plaatsvinden. - Bij evenementen zal stallingruimte moeten worden georganiseerd, bovendien geldt bij evenementen dat bebording en bemensing moet worden ingezet om fietsparkeerders naar de stallingruimte te verwijzen. Ook is (extra) handhaving noodzakelijk bij evenementen om toegangs-/vluchtroutes vrij te houden. Er kan voor worden gekozen de kosten hiervan te verhalen op de organisator van het evenement. Stopzetten lijn 19 Buslijn 19 is de taxibus die overdag buiten de spits, op werkdagen, naar DHV en De Rusthof rijdt. Deze taxibus is niet opgenomen in de concessie, omdat Connexxion deze niet kostendekkend kan rijden. Er zijn momenteel tussen de 4 en 5 reizigers per rit in plaats van de benodigde 8. Voor lijn 19 wordt het exploitatietekort betaald door de gemeente en DHV. Gemeente Amersfoort betaalt op jaarbasis ca. € 30.000. De reden achter deze bijdrage is dat we vinden dat onderdelen van de gemeentelijke organisatie (de algemene begraafplaats) bereikbaar moeten zijn per openbaar vervoer. Met het stopzetten van de gemeentelijke bijdrage aan lijn 19 stopt lijn 19 met rijden. Dit betekent dat: - bezoekers van begraafplaats De Rusthof alleen met de (Regio)taxi naar de begraafplaats kunnen reizen; - bezoekers aan en werknemers van DHV en de andere organisaties nabij Laan 1914 vaker de auto zullen pakken voor hun woon-werkverkeer buiten de spits en zakelijke reizen; - de mogelijkheid deze buslijn uiteindelijk (met een verlengde route) in de concessie te laten opnemen wordt verkleind, hetgeen nu nog onderwerp van studie is. Een ‘gewone bus’ op een verlengde route biedt kansen voor: bedrijven en organisaties langs Dodeweg en Laan 1914, bereikbaarheid van Kamp Amersfoort voor bijv. schoolklassen en bezoekers/werknemers van conferentieoord ISVW in Leusden. - we de afspraken uit het door ons getekende convenant mobiliteitsmanagement1 niet nakomen.
1
In september 2008 ondertekende gemeente Amersfoort een convenant mobiliteitsmanagement met een aantal bedrijven (koplopers). Daarin is afgesproken dat we ons gaan inspannen om als organisatie het slim reizen, anders reizen en niet reizen te realiseren. Gebruik van OV stimuleren valt hier ook onder.
P a g i n a | 78
Niet doorvoeren van de compensatieregeling voor minima Bij de bezuinigingsvoorstellen hebben wij aangegeven dat van de bruto-opbrengst van de bezuiniging op het gratis openbaar vervoer voor ouderen een bedrag van € 150.000 structureel wordt gereserveerd om de effecten voor de minima te compenseren. Wanneer hiervan wordt afgezien, levert dit een besparing op van € 150.000.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Stopzetten gratis fietsparkeren Stopzetten bijdrage lijn 19 Niet doorvoeren compensatieregeling voor minima Totaal
2012
2013
2014
2015
0 30 150 180
115 30 150 295
115 30 150 295
115 30 150 295
P a g i n a | 79
9. Cultuur Portefeuillehouder: Barendregt
Voorstellen Geen wijkbibliotheek Hoogland In Hoogland wordt een wijkbibliotheek op een nieuwe leest geschoeid. We gaan voor een gezamenlijk pand met andere maatschappelijke functies, waarbij de openingstijden gehandhaafd blijven. Niet stimuleren van talent en cultuurparticipatie Van de subsidie aan Kunst Centraal (€ 91.000 per jaar) die wij stopzetten, zetten wij 35.000 euro in voor het voortzetten van “Kies je kunst“ en voor “Talent voor Talent”. Amersfoorts talent (alle kunstdisciplines) stimuleren we door bijvoorbeeld een opdracht of een talent dat de stad heeft verlaten om elders verder te studeren, halen we terug voor een masterclass of opdracht. Deze regeling wordt in de herijking van de cultuurnota nader uitgewerkt. Het resterende deel, € 35.000, van het stopzetten van de subsidie aan Kunst Centraal zetten we specifiek in voor een nieuw budget voor cultuurparticipatie- en productie van, voor en/of door jongeren. Op deze wijze ontstaat er meer ruimte voor jongerencultuur, in onze stad met een jonge bevolking, en kunnen initiatieven als bijvoorbeeld Stadsgeluid, Torenpop, Gluren bij de Buren, Into the woods en tal van nieuwe initiatieven, van bestaande of nieuwe partijen, ook in de toekomst ondersteund worden.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000)
Bezuinigingsvoorstellen Geen wijkbibliotheekfunctie Hoogland Niet stimuleren van talent en cultuurparticipatie Totaal
2012
2013
2014
2015
0
0
0
130
70
70
70
70
70
70
70
200
P a g i n a | 80
10. Economie en wonen Portefeuillehouder: Boeve
Voorstellen Economie Met de Economische Agenda die we in aansluiting op het advies van de commissie Van Ek hebben opgesteld, beogen we onze economie impulsen te geven. Centrale opgaven zijn regionale samenhang, balans wonen en werken en duurzame economische groei. Aanvullende bezuinigingen bij Economie zouden een verlaging geven van het budget voor activiteiten (€ 39.000) en minder formatie (€ 97.000) en dat zou inhouden dat we minder voortvarend aan de slag kunnen met de aanbevelingen van de commissie Van Ek en de economische uitvoeringsagenda voor de binnenstad. Dit betekent concreet: • Minder aandacht voor verbetering van onze dienstverlening en accountmanagement; • Minder mogelijkheid om initiatieven uit de stad te faciliteren, zoals in de binnenstad en de wijkwinkelcentra; • Minder mogelijkheid voor ondersteunen duurzame economische groei; • Geen nieuwe initiatieven starten voor parkmanagement; • Wat hogere marktgeldtarieven (ter compensatie). Wonen Aanvullende bezuinigingen bij Wonen zouden leiden tot minder formatie (€ 10.000) en dat zou ten koste gaan van de mogelijkheden om ons nieuwe beleid voor wonen (Woonvisie) vorm te geven. Dit betekent concreet minder aandacht voor de in de nieuwe Woonvisie benoemde thema’s, zoals keuzevrijheid en doorstroming.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) 2012
2013
2014
2015
Activiteitenbudget Economie
39
39
39
39
Apparaatskosten Economie
94
94
94
94
3
3
3
3
Bezuinigingsvoorstellen
Apparaatskosten Markt en Haven Apparaatskosten Wonen Totaal
10
10
10
10
146
146
146
146
P a g i n a | 81
11. Werk en inkomen Voor dit programma doen wij geen alternatieve voorstellen.
P a g i n a | 82
12. Bedrijfsvoering Portefeuillehouder: Buijtelaar
Voorstellen
Weglekeffecten en overige effecten a.g.v. de bezuinigingen op de bedrijfsvoering Bij de bezuinigingen op de bedrijfsvoering, als gevolg van de efficiencymaatregelen hebben wij rekening gehouden met een “weglekeffect” naar grondexploitaties, projecten, leges en tarieven. Per saldo resteert er een bedrag van € 5,7 miljoen, waarvan € 2,0 miljoen bestemd is voor de onderdekking van de overheadkosten. Een bedrag van € 3,7 miljoen is derhalve beschikbaar voor een bijdrage aan de bezuinigingstaakstelling van € 20 miljoen. De bekende taakstelling voor de bedrijfsvoering daarbinnen is € 3,0 miljoen. Dat bedrag hebben wij bij de voorstellen in programma 12 opgenomen. De dan nog resterende € 0,7 miljoen zouden wij beschikbaar willen houden voor: a. Extra voor afdekking overheadkosten; eerste berekeningen wijzen nog op een tekort hierin van € 0,5 miljoen; b. Het opvangen van het verschil als gevolg van gewijzigde kostentoerekeningen, die mede worden veroorzaakt door de organisatieaanpassing. De gevolgen hiervan moeten nog nader worden uitgerekend in de begroting 2012; c. Eveneens moet nog de precieze omvang van het weglekeffect worden berekend bij de definitieve opstelling van de begroting 2012. Het is nog maar de vraag of onze inschattingen voldoende waren; d. Allerlei faserings-, implementatie- en uitverdieneffecten van de bezuinigingen kunnen nog de nodige ramingsconsequenties hebben voor de begroting 2012 e.v.. Wij zullen bij de aanbieding van de begroting 2012 aangeven hoe één en ander precies zijn weerslag heeft gekregen. Op grond hiervan zijn wij van mening dat het, zeker op dit moment, niet verantwoord is om meer dan € 3,0 miljoen aan bezuinigingen als gevolg van de efficiency op de bedrijfsvoering in te boeken.
Financiële consequenties voorstellen (bedragen x € 1.000) Bezuinigingsvoorstellen Weglekeffecten en overige effecten bedrijfsvoering Totaal
2012
2013
2014
2015
300
450
600
700
300
450
600
700
P a g i n a | 83
Gemeente Amersfoort Concernstaf
Postadres Postbus 4000 3800 EA Amersfoort
Bezoekadres Stadhuisplein 1 3811 LM Amersfoort
t 14 033 e
[email protected] i www.amersfoort.nl
Nota Nota bezuinigingen 2012-2015 bezuinigingsvoorstellen 2012-2014
NOTA BEZUINIGINGEN 2012-2015
Amersfoort, 26 april 2011
Inhoud 1. Een algemene beschouwing ............................................................ 5 Amersfoorters en hun stadsbestuur .............................................................5 Leidende principes .................................................................................5 Aandachtspunten ...................................................................................6 Leeswijzer ...........................................................................................6
2. Bezuinigingskader ........................................................................ 7 Nota bezuinigingskader............................................................................7 Inventarisatie bezuinigingsmogelijkheden .....................................................8 Vervolg ...............................................................................................9
3. De bezuinigingsvoorstellen ........................................................... 10 1. Algemeen bestuur en public affairs ........................................................ 10 2. Veiligheid en handhaving .................................................................... 10 3. Stedelijk beheer en milieu .................................................................. 11 4. Zorg, welzijn en wijkontwikkeling ......................................................... 12 5. Onderwijs ...................................................................................... 14 6. Sport ............................................................................................ 15 7. Ruimtelijke ontwikkeling .................................................................... 16 8. Mobiliteit ....................................................................................... 16 9. Cultureel klimaat ............................................................................. 17 10. Economie en Wonen ......................................................................... 17 11. Werk en Inkomen ............................................................................ 18 12. Financiën en belastingen ................................................................... 19 13. De gemeentelijke organisatie.............................................................. 19 Een afgeslankte organisatie .................................................................... 20 Het gesprek met de stad ........................................................................ 21 Overzicht van de voorstellen ................................................................... 22 Fasering en implementatie ..................................................................... 24
4. Ambities coalitieakkoord ............................................................. 25 Financiële impact ambities ..................................................................... 25 RSV-2 middelen ten behoeve van ambities ................................................... 25
5. De actuele financiële context ....................................................... 27 Gemeentefonds ................................................................................... 27 Sociale zekerheid ................................................................................. 27 Grondexploitaties ................................................................................ 28 Risicoposten ....................................................................................... 28 Conclusies ......................................................................................... 29
6. Besluitvorming .......................................................................... 31
Pagina |5
1. Een algemene beschouwing Amersfoorters en hun stadsbestuur Amersfoort is een sociale, ontspannen en vitale stad. Een stad vol ambitie en ondernemerszin, tegelijk een vrijwilligersstad met zorg voor gezin en voor de medemens. Amersfoort is een stad die niet omvalt op het moment dat de overheid een stapje terug doet. De kracht van de stad is een leidend uitgangspunt in ons coalitieakkoord. Wij willen ruimte geven aan de stad met de overheid in een meer bescheiden rol. Niet alles hoeft vanuit het stadhuis geregeld te worden. Tegelijkertijd laten wij kwetsbaren zonder draagkracht niet vallen. In die geest hebben wij ook de bezuinigingsopgave van Amersfoort opgepakt, zowel in de aanpak als in de keuzen die wij voorleggen. In de aanpak hebben we de ontmoeting met bewoners, ondernemers en instellingen gezocht en gevraagd naar hun oplossingen en ideeën. Verderop meer over het gesprek met de stad. In de keuzen doen wij een groter beroep op zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid van individuen en van groepen. Ook kiezen wij er voor om ontwikkelingen in de stad aan de gang te houden, juist omdat een bloeiende economie voorwaarde is om Amersfoort die prettige woon- en werkstad te laten blijven. Waar dat kan zoeken wij naar verbeteringen die ook een bezuiniging opleveren en omgekeerd. De gemeenteraad heeft in de Nota bezuinigingskader 2012-2014 de zoekrichtingen voor de bezuinigingen meegegeven. In de afgelopen maanden hebben wij, samen met vele betrokkenen, die zoekrichtingen uitgewerkt tot een evenwichtig en verantwoord pakket bezuinigingsvoorstellen van in totaal € 20,5 miljoen. Enkele algemene principes waren daarbij leidend.
Leidende principes Kernwaarden uit het coalitieakkoord zijn: verbonden, slagvaardig, en duurzaam. In het voorbereiden van de bezuinigingsvoorstellen zijn daarom de volgende principes gevolgd. I.
Verantwoord en evenwichtig Het pakket aan bezuinigingsmaatregelen dat wij voorstellen is afgewogen en verantwoord. Wij hebben het gesprek met de stad gezocht en geluisterd. Amersfoorters, instellingen en bedrijven hebben ideeën aangeleverd waarvan wij veel hebben overgenomen. Toch is het uiteindelijk onze eigen verantwoordelijkheid om een totaalafweging te maken. Daarbij is het soms onontkoombaar dat die keuzen pijn doen. Tegelijk rekenen wij het tot onze verantwoordelijkheid om ook ná het vaststellen van de bezuinigingen de effecten daarvan in de gaten te houden. Zorgvuldigheid, aandacht en openheid blijven nodig.
II.
Kiezen voor vernieuwing Hoewel de relatieve zwaarte van de bezuinigingen per beleidsveld is ingegeven door de afspraken van het coalitieakkoord hebben wij zonder taboes alle bezuinigingsopties onderzocht. Van belang is het maatschappelijk effect: een kleine bezuiniging kan zeer zwaar uitvallen of omgekeerd. Bestaande regelingen, werkprocessen en gewoonten tegen het licht houden is goed. Vaak bleek de open blik ook veel energie op te leveren. Wij hebben bezuinigen en innoveren zoveel mogelijk gelijk op laten gaan.
III.
Oog voor de samenhang Een operatie van zo’n grote omvang als waar Amersfoort nu voor staat laat een pondsgewijze bezuiniging per beleidsterrein eigenlijk niet toe. De bezuinigingen raken alles en iedereen in de stad, ook de gemeentelijke organisatie zelf. Het is nodig om zoveel mogelijk werk met werk te maken en synergie te benutten. Omgekeerd is het evenzeer nodig om (ongewenste) stapelingen van maatregelen te voorkomen.
Pagina |6
IV.
Toekomstgericht en duurzaam Bij het maken van keuzen is het van belang naar de toekomst te kijken. We willen immers kapitaalvernietiging voorkomen en de kwaliteiten van de stad zoveel mogelijk behouden. Daarom is het nodig om goed na te denken welk effect maatregelen hebben op de langere termijn. We willen Amersfoorts beleid dat duurzaam en degelijk is. We hebben gelet op inverdien- en weglek-effecten en die in de berekeningen meegenomen.
Aandachtspunten Naast deze leidende principes zijn er nog enkele specifieke aandachtspunten die alle met samenhang te maken hebben. Onzekerheidsmarge Een belangrijke omstandigheid is de sterke dynamiek waarin de rolverdeling tussen de overheden zich momenteel bevindt. Grote decentralisatie-operaties en rijksbezuinigingen zijn ons in het vooruitzicht gesteld. Die hebben niet enkel effect op onze gemeentebegroting, maar betekenen ook veel voor individuele inwoners. Er bestaat dus een onzekerheidsmarge die het noodzakelijk maakt een en ander goed te blijven volgen en ijkmomenten in te bouwen. Alternatieve keuzen? Een ander aandachtspunt is de samenhang tussen bezuinigingsmaatregelen. Bij het maken van alternatieve keuzen is opnieuw een zorgvuldige afweging nodig omdat synergie tussen maatregelen is gezocht. Een duidelijk voorbeeld hiervan is de ABC-school Liendert. Niet alleen is de huidige huisvesting van de betrokken scholen evident versleten, maar ook is er samenhang met het begrotingsprogramma ‘cultureel klimaat’, waar het concept van de schoolbibliotheek wordt ingevoerd. Daarnaast speelt een nieuwe, brede school een rol in de sociale samenhang van de buurt vanwege de ontmoetingsfunctie die de school heeft. Vandaar dat wij gelet op andere programma’s bij ‘onderwijs’ niet hebben gekozen de ABC-school te Liendert te bezuinigen. Er bestaat meer samenhang. Bijvoorbeeld tussen het niveau van stedelijk beheer en het veiligheidsgevoel en welbevinden van onze inwoners. Vandaar dat we bij stedelijk beheer gedoseerd willen bezuinigen. Het is van belang dergelijke samenhang steeds in het oog te blijven houden in het bezuinigingspakket. In het derde hoofdstuk staan per begrotingsprogramma de keuzen op hoofdlijnen. Letten op eventuele stapelingseffecten Wij hebben extra aandacht voor de samenhang tussen maatregelen, die in individuele gevallen op een onbillijke wijze zou kunnen uitwerken. Wij kiezen er voor ongewenste effecten niet met generieke, algemene regels op te lossen, maar met een maatwerkaanpak die is toegesneden op de persoonlijke situatie. Hoewel de details pas bij de uitwerking kunnen worden ingevuld, hebben wij daarvoor bij diverse begrotingsprogramma’s al wel middelen vrijgemaakt.
Leeswijzer In het tweede hoofdstuk geven wij een schets van de kaders voor de bezuinigingen die door de raad zijn meegegeven in het coalitieakkoord en de Nota bezuinigingskader. Hoofdstuk drie geeft de hoofdkeuzen en bezuinigingsoverwegingen bij elk van de twaalf begrotingsprogramma’s en de bedrijfsvoering. Ook het gesprek met de stad komt aan de orde. Het hoofdstuk geeft daarnaast het financiële overzicht van de voorstellen en schenkt aandacht aan fasering en implementatie. Hoofdstuk vier gaat in op de belangrijkste investeringsambities uit het coalitieakkoord en het vijfde hoofdstuk beschrijft de actuele financiële context. De Nota sluit af met de voorgestelde besluitpunten in hoofdstuk zes. Bij deze nota worden u de gedetailleerde Bezuinigingsvoorstellen 2012-2015 voorgelegd.
Pagina |7
2. Bezuinigingskader In het coalitieakkoord is afgesproken dat in deze bestuursperiode € 20 miljoen structureel bezuinigd moet worden op de gemeentebegroting. Deze bezuiniging is nog steeds noodzakelijk (zie hoofdstuk 5). Wij houden onverkort vast aan de eerder gemaakte bezuinigingsafspraken. Met een - hopelijk eenmalige - grote bezuinigingsoperatie willen wij een financieel gezonde uitgangspositie creëren. Wel zijn wij ons bewust van de omvang van het pakket aan bezuinigingsvoorstellen dat wij voorleggen. Daarbij telt mee dat we recent al een operatie van € 10 miljoen achter de rug hebben. Hoewel de economie weer wat uit het dal begint te klimmen zitten de overheidsfinanciën nog in zwaar weer. Opgebouwde tekorten moeten worden weggewerkt, subsidiestromen worden verminderd of afgebouwd. De woningmarkt is op een historisch dieptepunt, grondexploitaties lopen vertraging op. De werkloosheid is landelijk nog hoog. Terwijl economie en werkgelegenheid weer wat aantrekken worden de gemeenten nu geconfronteerd met (vertraagde) effecten. Mensen die tijdens de recessie werkloos zijn geworden doen nu een beroep op bijstand. Het is bekend dat de overheidsfinanciën altijd een paar jaar na-ijlen bij de economische ontwikkeling. Ook onze gemeentefinanciën zullen nog door het dal heen moeten.
Nota bezuinigingskader Op 9 november 2010 heeft de raad de uitgangspunten en de zoekrichtingen voor de bezuinigingen vastgesteld (Nota bezuinigingskader). Daarbij is de bezuinigingsopgave van € 20 miljoen vermeerderd met een interne taakstelling van € 2 miljoen op de gemeentelijke organisatie in verband met wegvallende dekking van de overhead door terugloop van projecten en grondexploitaties. Het overzicht in paragraaf 3.5 van de Nota geeft hiervan de volgende specificatie: Takenpakket, externe bestedingen (in de stad) Takenpakket, interne bestedingen (gemeentelijke organisatie) Efficiencymaatregelen gemeentelijke organisatie Subtotaal bezuinigingsopgave Overheadmaatregelen gemeentelijke organisatie
€ 14 miljoen € 3 miljoen € 3 miljoen € 20 miljoen € 2 miljoen € 22 miljoen
De totale bezuinigingsopgave werd in de Nota bezuinigingskader als volgt in beeld gebracht: Takenpakket
14 miljoen
3 mln
Efficiency
Efficiency / overhead
3 mln
2 mln
Extern*
Intern
Intern
(in de stad)
(in het stadhuis)
(in het stadhuis)
Totale bezuinigingsopdracht
20 miljoen *) taken + efficiency organisaties en deelnemingen
Int. taakstelling
2 miljoen
Pagina |8
De gemeentelijke organisatie wordt in totaal belast met een bedrag van € 8 miljoen. De gemeenteraad besloot dat er voor de zoekrichtingen op hoofdlijnen een kwart meer aan voorstellen op tafel moest komen dan € 20 miljoen. Dat hield in dat er budgettair voor € 25 miljoen aan voorstellen moest worden geïnventariseerd zodat de raad keuzemogelijkheden zou hebben bij de uiteindelijke besluitvorming. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de zoekrichtingen (= 125%) per begrotingsprogramma.
Begrotingsprogramma Algemeen bestuur en Public affairs Veiligheid en handhaving Stedelijk beheer en Milieu Zorg, Welzijn en Wijkontwikkeling Onderwijs Sport Ruimtelijke Ordening Mobiliteit Cultureel Klimaat Economie en Wonen Werk en Inkomen Financiën en Belastingen
Bruto lasten* 11,9 16,3 55,8 58,0 26,5 9,0 49,2 18,8 24,6 4,5 77,9 34,0
Flexibele Zoekrichting lasten** 125% 3,9 0,7 11,0 1,8 28,5 4,4 43,7 6,8 11,8 1,9 6,5 1,0 1,6 0,3 1,2 0,2 15,3 2,4 2,8 0,5 7,0 1,1 0,0 0,0
TOTAAL TAKENPAKKET TOTAAL AMBTELIJKE ORGANISATIE (Ondersteuning en Dienstverlening)
386,5
133,3
21,25
40,3
32,1
3,75
TOTAAL
426,8
165,4
25,00
*
Bruto lasten in de tabel gebaseerd op de Begroting 2011 (bedragen x €1 miljoen). Flexibele lasten in de tabel zijn de direct beïnvloedbare lasten (x €1 miljoen); zie de uitgebreide toelichting en berekening in de Nota Bezuinigingskader dd. 9 november 2010. **
Inventarisatie bezuinigingsmogelijkheden In de afgelopen maanden heeft de inventarisatie plaats gevonden. Binnen de gemeentelijke organisatie maar vooral ook daarbuiten heeft veel en intensief overleg plaatsgevonden. Wij hebben de gesubsidieerde organisaties uitgenodigd met voorstellen te komen, de zogenoemde gemeenschappelijke regelingen hebben wij gevraagd hun aandeel te leveren en ook de privaatrechtelijke deelnemingen hebben wij aangesproken om besparingen te realiseren. Uiteindelijk kunnen wij nu een totaalpakket van bijna € 25 miljoen aan voorstellen aanbieden. De in het coalitieakkoord neergelegde ambities en accenten ten aanzien van de bezuinigingen zijn in deze Nota meegenomen. Deze kunnen als volgt schematisch worden weergegeven.
Pagina |9
Relatief ontzien: a. Onderwijs b. Veiligheid c. EZ en bereikbaarheid d. Sport/ wachtlijsten Aandacht voor c.q. relatief zwaarder belast: a. Activiteiten in plaats van gebouwen b. Amersfoort Vernieuwt kritisch bezien c. WMO, Welzijn, en Minimabeleid d. Cultuur e. Leerlingenvervoer f. Subsidies doorlichten g. Selectieve planvoorbereiding h. Organisatie/ doorzetten regiemodel Ambities en opgaven: a. Geen lastenverzwaring b. Groen Beekdal c. Mobiliteitsmaatregelen VERDER d. Economische Agenda e. Duurzame Ontwikkeling
Vervolg Deze Nota mondt uit in concrete bezuinigingsvoorstellen waarover wij op 31 mei 2011 van de raad een besluit vragen. De besluiten van de raad verwerken wij in de Begroting 2012-2015 die in het najaar ter vaststelling aan de raad wordt aangeboden. Besluitvorming eind mei 2011 is gewenst zodat de stad en vooral ook de gesubsidieerde instellingen tijdig weten waar ze aan toe zijn en kunnen anticiperen op de situatie per 1 januari 2012, het moment waarop diverse bezuinigingen al daadwerkelijk hun effect moeten hebben.
P a g i n a | 10
3. De bezuinigingsvoorstellen 1. Algemeen bestuur en public affairs In het begrotingsprogramma ‘Algemeen bestuur en public affairs’ zitten de kosten van het bestuur (raad en college) en zijn directe ondersteuning (inclusief ombudsman), plus de kosten van onze gemeentelijke publieksdienstverlening. Wat betreft de bestuurskosten is onze bezuinigingsfilosofie eenvoudig. Er is hier geen innovatie aan de orde die zaken zowel goedkoper als beter of slimmer maakt. Het komt neer op versoberen van representatiekosten en verminderen van de voorzieningen en ondersteuning voor het bestuur. We blijven actief opkomen voor Amersfoortse belangen bij andere overheden (public affairs) en streven tegelijk naar het verminderen van de bestuurlijke drukte. Dit kost minder ambtelijke capaciteit. De gemeentelijke kosten voor internationale samenwerking en veteranendag worden teruggebracht. Met het verminderen van het aantal wethouders (van zes naar vijf) is al bij de start een forse besparing gerealiseerd. Ook de griffie, de ondersteuning van de gemeenteraad, levert in. Wat betreft de publieksdienstverlening kan er wél worden ingezet op innovatie. We willen ondanks de bezuinigingsoperatie de kwaliteit van de dienstverlening zoveel mogelijk op peil houden en zoeken het in efficiencyverbetering. Zo breiden we het gemeentelijke Klant Contact Centrum uit en worden mensen ‘in één keer goed’ geholpen. Investeren in digitalisering (midoffice) is noodzakelijk om besparingen te realiseren terwijl het serviceniveau op peil blijft. Vaak geldt hier ook ‘het beste loket is géén loket’, waarmee wordt bedoeld dat voor de meeste klanten dienstverlening via internet tegelijk goedkoper en klantvriendelijker is (altijd bereikbaar). Kanaalsturing, dat wil zeggen het stimuleren van klanten om het goedkoopste kanaal te kiezen, is wenselijk. Aan de balie voeren we zo mogelijk elektronisch betalen door, hetgeen veel kassakosten kan voorkomen.
Kortom: in het programma algemeen bestuur en public affairs zijn de motto’s versoberen en verminderen, en efficiency in de bedrijfsvoering terwijl de dienstverlening op peil blijft.
2. Veiligheid en handhaving In het Coalitieakkoord 2010-2014 vormt veiligheid een belangrijke ambitie. Veiligheid wordt relatief ontzien bij de bezuinigingen. Het tegengaan van overlast en criminaliteit en de bestuurlijke aanpak van onveiligheid geven wij prioriteit. En wij leggen de focus op het verhogen van de betrokkenheid, de eigen verantwoordelijkheid en het versterken van het zelfoplossend vermogen van de inwoners. Die steviger rol voor bewoners en ondernemers vraagt wel om een overheid die klaar staat om op te treden en in te grijpen waar hun veiligheid daadwerkelijk gevaar loopt. Van het structurele budget voor veiligheid wordt 80% besteed aan fysieke veiligheid (brandweer, crisisbeheersing) en 20% aan sociale veiligheid en het toezicht/handhaving in de openbare ruimte. Belangrijkste financiële drager van de Amersfoortse aanpak van sociale veiligheid is de afgelopen jaren het rijksgeld vanuit het Grote Steden Beleid geweest, dat naar verwachting in 2011 wordt stopgezet. Het gaat om het wegvallen een specifieke uitkering die rechtstreeks doorwerkt op dit beleidsterrein. Er resteert dan een beperkt eigen budget voor de wettelijk noodzakelijke taken en nauwelijks nog voor preventie en gerichte aanpak van (jongeren)overlast en veelvoorkomende criminaliteit. Gezien de grote onzekerheid rond de continuering van de rijksbijdragen voor sociale veiligheid (inclusief handhaving openbare ruimte), waarover wij landelijk nog discussie verwachten, willen we nu volstaan met een algemene bezuinigingsstelpost van afgerond € 0,2 miljoen. Daarnaast stellen we voor om een (voorwaardelijk en eenmalig) implementatiebudget van € 0,5 miljoen te reserveren, voor het geval het rijk inderdaad definitief stopt met de veiligheidsbijdragen. Zo
P a g i n a | 11
kunnen we de eerste klap opvangen en beter voorsorteren op de ingrijpende beperking van het veiligheidsbudget in de komende jaren, die dan ook zichtbaar zal worden in de handhaving op straat. Zodra er meer duidelijkheid over de rijksfinanciering bestaat leggen we de gemeenteraad een voorstel tot nadere uitwerking van de bezuinigingstaakstelling voor. Gemeentelijke taken op het gebied van fysieke veiligheid zijn met de regionalisering van de brandweer overgedragen aan de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). Extra efficiencyvoordelen die daaruit voortkomen worden nu ingeboekt voor bezuinigingen in plaats van kwaliteitsverhoging. De samenwerkende gemeenten hebben een centrale bezuinigingstaakstelling van 5% meegegeven aan de VRU en daarnaast wordt nu (binnen de wettelijke mogelijkheden) gekeken naar een taakstelling van nog eens 5% voor de districtelijke taken. Voor het Amersfoortse deel stellen we onder andere voor om te stoppen met de gezamenlijke surveillance van brandweer en politie in de binnenstad. Het opheffen van posten voor de vrijwillige brandweer in Noord of Centrum is mogelijk maar vinden wij in verband met de brandweerdekking vooralsnog minder gewenst. Deze mogelijke bezuinigingen zijn daarom bij de niet gekozen ‘alternatieve voorstellen’ geplaatst (achterin de bundel Bezuinigingsvoorstellen); dit eveneens zou in regionaal verband afgewogen moeten worden.
Op het gebied van veiligheid en handhaving bezuinigen wij eerder op fysieke dan op sociale veiligheid, terwijl we tegelijk de betrokkenheid van inwoners willen verhogen. We reserveren wat overbruggingsgeld voor als het rijk zijn bijdragen stopzet. De bezuinigingen op fysieke veiligheid worden opgevangen door maatregelen in VRU verband.
3. Stedelijk beheer en milieu Een goed onderhouden en ingerichte openbare ruimte bevordert het gevoel van veiligheid en sociale cohesie. Amersfoort heeft een goede uitgangspositie: de stad ligt er goed onderhouden bij. In de vorige bezuinigingsronde is circa 10 % van het budget verminderd. In deze tweede bezuinigingsronde kiezen wij voor de volgende twee uitgangspunten:
• De stad blijft heel en veilig maar wordt minder schoongemaakt; • Bewoners zeggenschap, invloed én verantwoordelijkheid blijven geven over hun eigen leefomgeving. Het eerste uitgangspunt wil zeggen dat wij uitgaan van de wettelijke taken en zorgplicht; het duurzaam beheren en voorkomen van kapitaalvernietiging; en het (fysiek) veilig en heel houden van de openbare ruimte. De bezuinigingen zoeken we in het verlagen van het onderhoudsniveau van de openbare ruimte; het verlengen van de levensduur in plaats van integrale herinrichtingsprojecten; en niet automatisch vervangen bij vandalisme en einde levensduur. Deze versoberingen kunnen in betere tijden weer worden bijgesteld. Wij kijken daarnaast creatief naar mogelijkheden om beheer deels anders te financieren. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld rotondes gebruiken voor reclame in ruil voor het beheer. Ook onderzoeken we of bijvoorbeeld bij woningbouwprojecten het beheer kan worden belegd bij externe partners. Verder vragen wij Matchpoint om de kracht van de stad ook te begeleiden bij het beheer: een goed voorbeeld is het opknappen van een natuurspeelplaats door een bedrijf. We verlagen de capaciteit voor beleid, voor handhavingsverzoeken en afhandeling van meldingen en vragen – we gaan daarbij meer uit van het beschikbaar stellen van informatie in plaats van maatwerk per melder. Het versoberen van het onderhoudsniveau en beeldkwaliteit van de openbare ruimte zal zichtbaar worden in de stad, maar de stad blijft wel heel en veilig. Voor de meeste Amersfoorters is de zeggenschap over de dagelijkse leefomgeving van veel groter gewicht dan participatie bij stedelijk beleid en stedelijke projecten. Wij willen die wens en kracht van de stad blijven honoreren en blijven capaciteit inzetten om dat mogelijk te maken. In hun
P a g i n a | 12
straat, buurt of wijk willen mensen zeggenschap en kunnen zij verantwoordelijkheid nemen voor de openbare ruimte. Op dit moment zijn voor kleinere gebieden zo’n 150 beheerovereenkomsten getekend: bewoners klaren daar de klus. Dat is maatschappelijk gezien van belang maar levert, gezien de omvang van de gebiedjes, nu geen besparing op. We onderzoeken of dit ook op grotere schaal mogelijk is zodat het wel een besparing oplevert. Tot slot blijven we een beroep doen op Amersfoorters om op een goede manier met de stad en de voorzieningen om te gaan en elkaar daar ook op aan te spreken. Rotzooi die niet gemaakt wordt hoeft ook niet te worden opgeruimd.
Bij milieu kiezen wij voor: • Een veilige en gezonde leefomgeving; • Het realiseren van onze duurzaamheidsambities in samenwerking met de stad. In het kader van het eerste uitgangspunt blijven wij onze wettelijke taken op het gebied van milieu (bodem, geluid en luchtkwaliteit) uitvoeren. Wel verminderen we het aantal milieucontroles dat niet wettelijk verplicht is. Door bij te dragen aan de integrale uitvoering van het programma Duurzame Ontwikkeling geven we invulling aan de kernwaarde duurzaamheid uit het coalitieakkoord. De realisatie van duurzame ambities vraagt een gezamenlijke inzet van gemeente, bedrijfsleven, organisatie en inwoners. De gemeente faciliteert, verbindt en informeert, maar uiteindelijk bepalen organisaties en bedrijven welke investeringen zij doen en de mate van duurzaamheid daarbij. Met de samenvoeging van de teams Samen Duurzaam en Educatie op het CNME bundelen we kennis en ervaring en realiseren we tevens een reductie in formatie. Om in te kunnen spelen op kansen en vernieuwingen in het milieu- en duurzaamheidsbeleid plaatsen wij specialistische, uitvoerende milieutaken nog meer in regie. Hiermee bezuinigen we tevens op de formatie in het beleidsteam. Als gevolg hiervan is er minder capaciteit beschikbaar voor advisering over ruimtelijke ordening.
4. Zorg, welzijn en wijkontwikkeling Amersfoort is een jonge en vitale stad, zonder grote tekorten in zorg en welzijn. Dit willen wij graag zo houden. Tegelijkertijd is een omslag in denken en werken nodig om toenemende vraag naar en forse kostenstijging van zorg en welzijn te beteugelen. Dit kan in onze visie ook. Uitgaan van de kracht van de stad is voor ons geen holle kreet. Bewoners, organisaties en ondernemers nemen – al dan niet in georganiseerd verband – vaak op wijkniveau initiatieven om problemen op te lossen of nieuwe zaken tot stand te brengen. Waar nodig faciliteren we dat. Ook kwetsbare groepen doen mee. Niet de vraag welke beperking iemand heeft staat centraal, maar de vraag wat iemand wel kan. Wij schrijven niemand af; we zijn er van overtuigd dat iedereen – elk op zijn of haar niveau - kan bijdragen en participeren. Wij zijn ons bewust van de omvang van het pakket aan bezuinigingsmaatregelen dat wij voorleggen. Maar onze stad is vitaal en kan meer op eigen benen staan. Daarom hebben wij vertrouwen in de toekomst.
Drie uitgangspunten zijn leidend voor de voorstellen op het gebied van zorg: 1. Geen verstrekkingen indien een voorziening als algemeen gebruikelijk beschouwd kan worden; 2. Inkomensafhankelijke bijdragen voor verstrekking van voorzieningen; 3. Ontzien van kwetsbare inwoners zonder draagkracht.
P a g i n a | 13
Wij maken bijvoorbeeld bij senioren het onderscheid tussen kwetsbare senioren en de overgrote meerderheid van de senioren die het prima redden. Er wordt vaker aan die laatste groep een inkomensafhankelijke eigen bijdrage gevraagd en meer voorzieningen beschouwen we als algemeen gebruikelijk. Als je ouder wordt kun je verwachten dat aanpassingen aan de woning nodig zijn, zoals bijvoorbeeld trapliften. Senioren kunnen hierop anticiperen, door òf te sparen òf te verhuizen naar een appartement. Tegelijkertijd zullen wij senioren van 75 jaar en ouder niet meer herindiceren: dat scheelt deze inwoners (soms vervelende) onderzoeken en de gemeente administratieve rompslomp. Ook doen wij voorstellen om de bezuinigingen voor kwetsbare senioren te dempen. Voor de kwetsbare groep zonder draagkracht zetten we als dat nodig is de hardheidsclausule in. Dit om onbillijkheden te voorkomen die het gevolg zijn van de toepassing van bepalingen en voor situaties waarin de verordeningen niet voorzien. De gelden die vrijkomen door te stoppen met gratis OV voor álle senioren willen we voor de helft inzetten voor de verbetering van de positie van kwetsbare senioren zonder draagkracht (zie programma 8). Op het gebied van Zorg en Welzijn zijn veel organisaties en partners in de stad actief. Wij hebben aan deze experts gevraagd om zelf aan te geven waar door slimmer en efficiënter (samen) te werken financiële voordelen te behalen zijn. Op de maatschappelijke opvang is een aanzienlijke besparing mogelijk, mede door het succesvolle beleid van de afgelopen jaren. En ook met de vormgeving van voorschoolse voorzieningen en peuteropvang kunnen wij door slimmer organiseren veel geld besparen. Overigens hebben we, naast instellingen, ook volop van gedachten gewisseld met bewoners en cliëntenorganisaties om van dichtbij mogelijkheden en alternatieven te verkennen. Twee andere maatregelen zijn in zijn algemeenheid nog van belang voor de groep kwetsbare Amersfoorters. We zetten onze helpdesk Sociale Zekerheid actief in om mensen te ondersteunen, zie ook bij programma 11. En we gaan zorgvuldig monitoren hoe het met onze kwetsbare inwoners gaat nadat de diverse maatregelen een jaar in werking zijn getreden, dus begin 2013. Dit is mede noodzakelijk omdat de doorwerking van veranderende rijksregelgeving nog onzeker is, zoals in het eerste hoofdstuk al ter sprake kwam. Met onze keuzen snijden we zo min mogelijk in voorzieningen, activiteiten en interventies voor die mensen die het hard nodig hebben. Maar we stellen zeker ook maatregelen voor die mensen in hun dagelijks leven zullen raken en die mensen ook in hun portemonnee zullen voelen. Wij zijn ons bewust van de impact die maatregelen kunnen hebben. Met het bieden van een maatwerkvangnet en de inzet van een hardheidsclausule blijven we zorg bieden voor die mensen die het op eigen kracht (even) niet redden.
Bij welzijn hebben we gekozen om ‘niet accommodaties maar activiteiten’ als leidraad te nemen. Wij vinden activiteiten belangrijker dan stenen. Daarom hebben we in eerste instantie gekeken naar onze gebouwen: ons maatschappelijk vastgoed. Het is niet altijd nodig een eigen gebouw open te houden. We willen waar mogelijk gebruik maken van andere ruimtes in de stad (scholen, zorgcentra, speeltuinen of kerkgebouwen). Daarmee realiseren we een stevige besparing. In de tweede plaats willen we besparen door efficiency. Door slimmer samen te werken, door het werk anders te organiseren of vorm te geven zorgen we dat we de dingen niet dubbel op doen. En tot slot verwachten we ook meer van inwoners zelf. Inwoners in een kwetsbare positie kunnen echter op ons blijven rekenen.
Wij doen geen bezuinigingsvoorstellen voor integratie, waarvan het budget al eerder sterk is teruggebracht, en besparen met mate op vrijwilligerswerk en wijkontwikkeling. Wij kiezen er voor de voorgenomen bezuinigingen van rijkswege op inburgering niet te compenseren. Wanneer het rijk de benodigde wijzigingen op de Wet Inburgering heeft doorgevoerd wordt de
P a g i n a | 14
inburgering gefinancierd door middel van een sociaal leenstelsel. Op basis van de huidige inzichten verwachten wij dan ook geen (financiële) mogelijkheden meer te hebben om inburgeraars actief te werven. We laten wel een beperkt budget voor integratie in stand. In het kader van het emancipatiebeleid LHBT (lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders) beperken we ons tot een bescheiden subsidie voor integratieactiviteiten. Al jarenlang leveren steeds meer Amersfoorters door vrijwilligerswerk op alle terreinen een belangrijke bijdrage aan onze stad. We verminderen het subsidiebudget voor de ondersteuning van vrijwilligers dan ook slechts met het bedrag dat gemiddeld jaarlijks niet wordt besteed. Wel willen wij anders omgaan met vrijwilligerswerk. Hiervoor werken wij een voorstel uit. Het accent komt meer te liggen op bemiddeling, deskundigheidsbevordering en begeleiding van vrijwilligers. Dat kan gebeuren door de huidige drie organisaties, maar ook buiten deze organisaties neergelegd worden. We houden vast aan onze wijkgerichte wijze van werken. Wel besparen we op de maandelijkse Wijkberichten en op de buurtbudgetten. Het buurtbudget zal sowieso al fors verminderen door het wegvallen van de rijksbijdrage, waarmee in de afgelopen jaren al veel bewonersinitiatieven werden gerealiseerd. Mogelijk zullen we ook de bestedingsregels rond het buurtbudget nog eens tegen het licht houden.
5. Onderwijs Een groot deel van het programma onderwijs gaat over de uitvoering van wettelijke taken en regelingen, zoals de Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie, de leerplichtwet en de Wet Uitval Leerlingenzorg. De Onderwijsvoorzieningen betreffen de wettelijke taken rond onderwijshuisvesting in het kader van de Wet op het Primair Onderwijs en de Wet op het Voortgezet Onderwijs. Vanzelfsprekend blijven we deze wettelijke taken uitvoeren en financieren. Onze focus op het gebied van onderwijsbeleid blijft: kinderen en jongeren laten doorleren totdat zij een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt hebben behaald. Dat betekent dat wij onverminderd inzetten op voorschoolse educatie, het voorkomen van voortijdig schooluitval, de (samenwerking in) ABC-scholen en de verbinding arbeidsmarkt en onderwijs.
Om de bezuinigingen te kunnen realiseren kiezen we voor slimmer samenwerken en daarnaast voor het versoberen of afschaffen van een aantal dure regelingen en activiteiten, waarvoor wij meer eigen (financiële) inzet van Amersfoorters vragen. Voor het voorkomen en bestrijden van achterstanden bij jongeren willen we het jeugdbeleid en het onderwijsbeleid meer aan elkaar koppelen. De voorschoolse educatie willen we, in samenwerking met kinderdagverblijven, op een andere manier gaan aanbieden (zie programma 4). Het schoolzwemmen wordt aangepast naar zwemgym, zie daarvoor de tekst bij ‘onderwijsvoorzieningen’ in de bezuinigingsvoorstellen. Een en ander zal met de scholen, ouders en de SRO worden uitgewerkt. De VNG adviseert gemeenten voor het leerlingenvervoer de wettelijke grens van zes kilometer voor de afstand woning - school te hanteren. Deze grens bepaalt of aanspraak gemaakt kan worden op leerlingenvervoer. Wij hanteren voor het speciaal onderwijs momenteel een grens die (ver) daaronder ligt, namelijk 500 meter. Vanaf het schooljaar 2012-2013 willen wij dit aanpassen aan de VNG-norm. Deze aanpassing geldt niet voor leerlingen die wegens lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke beperkingen op ander dan openbaar vervoer zijn aangewezen (art. 4 Wet Primair Onderwijs en Wet Expertisecentrum). Een gedragstoornis valt echter niet onder deze beperkingen en daarmee kunnen kinderen met een gedragsstoornis binnen de 6-kilometergrens geen aanspraak maken op leerling-vervoer. Voor onbillijke situaties biedt een hardheidsclausule de mogelijkheid om af te wijken. Omdat het Rijk heeft bepaald dat het primair onderwijs meer tijd moet besteden aan het taal- en rekenonderwijs passen wij het gemeentelijk beleid aan en zetten wij een deel van de subsidie voor
P a g i n a | 15
taalbeleid stop. Daarentegen investeren we wel in het realiseren van schoolbibliotheken (zie programma 9).
6. Sport Sporten en bewegen is belangrijk omdat het een positief effect heeft op de gezondheid. Sport kan ook een bindmiddel zijn in de buurt doordat mensen lid zijn van hun favoriete club of op een andere manier gezamenlijk bewegen. En sport is het middelpunt van een uitgebreid verenigingsleven waarin vele vrijwilligers actief zijn. Vanuit de gedachte dat sporten je gezond houdt, willen we in het kader van “jong geleerd, oud gedaan”, met name de jongeren blijven stimuleren om te sporten en te bewegen. Dit sluit goed aan bij ons voorstel om het schoolzwemmen te veranderen in zwemgym (zie programma 5). We willen verder de activiteiten voor ouderen die de SRO voor ons uitvoert in stand houden voor 70plussers, die gelet op hun hoge leeftijd soms weinig alternatieven hebben om te bewegen. Sporten in clubverband is voor hen belangrijk om sociaal isolement te voorkomen. Het sluiten dan wel terugbrengen van het kwaliteitsniveau van beheer en exploitatie van accommodaties is voor ons geen optie. Amersfoort is een jonge, groeiende stad en wij willen de faciliteiten bieden die daar bij horen. Het huidige niveau van beheer is goed, maar kent weinig overdaad waarin makkelijk kan worden gesneden. Wel kan er een efficiencyslag bij de SRO worden gemaakt. De bijdragen van verenigingen voor buitensportaccommodaties ligt lager dan het landelijk gemiddelde. Ook is er enige scheefgroei ten opzichte van de bijdragen voor binnensportaccommodatie. Door middel van een beperkte verhoging van de lidmaatschapskosten wordt een en ander meer in lijn met elkaar gebracht. In het coalitieakkoord hebben wij aangegeven dat wij de wachtlijsten willen terugdringen. We kiezen er daarom voor om een fors deel van de bezuinigingen weer in de sport terug te investeren. Daarmee worden niet alle wachtlijsten in 2012 opgelost, maar we kunnen er dan wel een goed begin mee maken. Hoewel de sportdeelname in Amersfoort relatief hoog is, willen wij nog meer mensen stimuleren om te gaan sporten en bewegen. Dit kan in verenigingsverband maar het kan ook individueel. Om te gaan fietsen, joggen of wandelen zijn geen of weinig investeringen van de gemeente nodig. Wel kunnen we mensen een steuntje in de rug geven via passende activiteiten, bijvoorbeeld voor kinderen met overgewicht. Daarom willen we ook de wijksport in stand houden. Elders moet dan wel worden bezuinigd: een aantal subsidies in het kader van sportstimulering zetten we stop (bijvoorbeeld voor etnische groepen) of verminderen we (zoals voor seniorensport). Verenigingen en scholen zouden meer verantwoordelijkheid kunnen nemen voor het gezamenlijk stimuleren van bewegen. Gemeentelijke sportaccommodaties moeten onder schooltijd maar vooral ook direct na schooltijd gebruikt kunnen worden door scholieren. Daarom willen we subsidiebudgetten voor schoolsport en verenigingsondersteuning samenvoegen en inzetten voor het bewegen buiten schooltijden.
We richten ons op meer efficiency bij SRO en bij sportstimulering een focus op activiteiten voor jongeren, 70plussers en op (nog) niet sportende Amersfoorters. Ook willen we scholen en verenigingen stimuleren om gemeentelijke sportvoorzieningen beter te benutten. Een substantieel deel van de bezuinigingen wordt weer teruggeploegd naar het verminderen van de wachtlijsten.
P a g i n a | 16
7. Ruimtelijke ontwikkeling Er gaat veel geld om in groenontwikkeling en in ruimtelijke projecten, maar dat is vooral (eenmalig) investeringsgeld, vaak grotendeels van derden, en nauwelijks structureel budget waarop bezuinigd kan worden. Structureel budget betreft de ambtelijke capaciteit en de Groene Saldoregeling die beide in de bezuinigingen zijn meegenomen.
Uitgangspunten zijn: blijven voldoen aan wettelijke taken zoals de herziening van onze bestemmingsplannen, het inzetten op kwaliteit van de bebouwde omgeving en het consequent doorberekenen van ambtelijke kosten bij begeleiding van bouwinitiatieven. Wij snijden slechts beperkt in ambtelijke capaciteit om ervaring en deskundigheid vast te houden, nodig om een kwalitatieve ruimtelijke ontwikkeling te waarborgen. Het werkveld van ruimtelijke ontwikkeling bestaat voor een groot deel uit wettelijke taken. Deze blijven wij vanzelfsprekend uitvoeren. De herziening van bestemmingsplannen heeft voor ons prioriteit. Naast wettelijke taken werken we aan een groot aantal ruimtelijke projecten (100 +). Daarbij moet de ruimtelijke samenhang, kwaliteit en eigenheid van Amersfoort op peil blijven. We snijden daarom op dit punt niet in de ambtelijke capaciteit. Wel hanteren wij waar mogelijk het profijtbeginsel. Dat betekent dat de kosten van ruimtelijke ontwikkelingen worden betaald door de initiatiefnemer. Ook de kosten van een haalbaarheidstoets en planschades komen voor rekening van de initiatiefnemer. Bij de ontwikkeling, verkoop van strategisch vastgoed gaan wij uit van de potentiële marktwaarde. De kosten van een maatschappelijke invulling komen voor rekening van de initiatiefnemer. Ook kiezen wij voor besparing op de Groene Saldoregeling, het budget voor landschapscoördinatie en personele deelname aan externe overlegstructuren.
8. Mobiliteit Amersfoort heeft veel te danken aan haar centrale ligging in het land en de goede bereikbaarheid per weg en spoor. Het is cruciaal dat we deze positie behouden en uitbouwen. Goede bereikbaarheid en een centrale ligging zijn de fundamenten voor economische groei en werkgelegenheid in onze stad. Er gaat veel geld om in dit begrotingsprogramma, maar net als bij het programma Ruimtelijke Ontwikkeling gaat het om investeringen (grotendeels van derden) en niet om structurele middelen uit de gemeentebegroting. De overeenkomst en afspraken die we over het VERDER-pakket hebben gemaakt met het rijk, de provincie en de regiogemeenten komen we uiteraard na. De geplande investeringen in wegen, fietspaden en openbaar vervoer in Amersfoort gaan door. Voor de financiële bijdrage die wij leveren aan VERDER krijgen wij een veelvoud terug voor de uitvoering van het VERDER-maatregelenpakket op ons grondgebied. Of het nu gaat om de een toekomstige Westelijke ontsluiting, betere fietsverbindingen met Leusden of betere busverbindingen met Soest, ze dragen stuk voor stuk bij aan het bereikbaar houden van Amersfoort als stad om te wonen, te werken en te leven. Dat betekent dat we niet bezuinigen op onze financiële bijdrage aan het complete VERDER-pakket. In overeenstemming met het coalitieakkoord bezuinigen we op regelingen die onvoldoende effect hebben op mobiliteitsdoelstellingen. We stoppen daarom met de proef gratis openbaar vervoer voor 65plussers. Deze maatregel is weliswaar positief ervaren vanwege de sociale effecten maar heeft onvoldoende (en ook onwenselijke) mobiliteitseffecten. De eventuele negatieve effecten voor de sociale doelstelling ondervangen we door de helft van het geld beschikbaar te stellen voor kwetsbare ouderen.
We bezuinigen op een niet-effectieve proef voor gratis openbaar vervoer voor 65plussers. De helft van de besparing zetten wij in voor kwetsbare ouderen.
P a g i n a | 17
9. Cultureel klimaat Amersfoort heeft een goed cultureel klimaat; we gaan we versterken terwijl we tegelijk bezuinigen. We hebben een goede basisinfrastructuur op het gebied van cultuureducatie (Scholen in de Kunst), musea, bibliotheek en podia (De Flint, Theater De Lieve Vrouw en De Kelder). De stad kent daarnaast een gevarieerd festivalaanbod en nieuwe initiatieven. Ook besteedt Amersfoort veel aandacht aan kunst in de openbare ruimte en er zijn relatief veel uitvoerende kunstenaars. Het bruist en borrelt, de lijnen zijn kort. Er liggen ook kansen voor verbetering. We hebben de afgelopen maanden onze voorstellen in nauw overleg met de cultuursector gemaakt. Zoals in de Nota Bezuinigingskader is aangegeven, hebben wij de bezuinigingen vooral gezocht bij de vier grootste, gesubsidieerde culturele instellingen: Bibliotheek, Scholen in de Kunst, De Flint, en Amersfoort in C. Alleen door samen met de sector nieuwe wegen te vinden kan het ons lukken om het cultureel klimaat te versterken met veel minder geld. De sector heeft wat dat betreft haar verantwoordelijkheid genomen en met ons samengewerkt om te komen tot goede en haalbare voorstellen. Dankzij de innovatieve voorstellen van de instellingen, het ‘out-of-the-box’ denken zijn we voor de Bibliotheek en Scholen in de Kunst tot echte systeemvernieuwingen gekomen.
We kiezen er voor om cultureel ondernemerschap te bevorderen, ruimte te houden voor nieuwe initiatieven, de samenwerking in de keten te verbeteren (bijvoorbeeld van laagdrempelig podium tot theater) en minder te gaan investeren in gebouwen of stenen maar meer in activiteiten. Daarmee kunnen we de kansen die we zien voor verbetering en de bezuinigingen tegelijkertijd realiseren. Samen met de sector hebben we ingezet op bezuinigingsvoorstellen die zich richten op: ● Terugdringen van overhead bij culturele instellingen; ● Efficiencywinst door meer en betere samenwerking op bijvoorbeeld terreinen als marketing, programmering, backoffice; ● Een deel van de verantwoordelijkheid voor cultuureducatie leggen waar deze hoort: bij scholen; ● Betere benutting van podia en andere accommodaties; ● Verminderen subsidieafhankelijkheid (cultureel ondernemerschap); ● Verplaatsen van een van de museumlocaties (Armandomuseum) buiten Amersfoort; ● Op een aantal terreinen terugkeren naar de kerntaak van de overheid (en dus meer overlaten aan sponsoren, particulieren etc.); ● Een nieuw concept voor de bibliotheekvoorzieningen; ● Jeugdcultuurfonds als maatwerkvangnet voor maatregelen bij Scholen in de Kunst.
10. Economie en Wonen Gezien onze grote economische opgave stellen wij voor economie beperkte bezuinigingen voor. Een bloeiende economie is een onmisbare voorwaarde voor een aantrekkelijk woon- en leefklimaat. Het is voor (de Regio) Amersfoort essentieel om de balans tussen wonen en werken te behouden. Banengroei is daarvoor nodig en dit gaat niet vanzelf. Wij willen investeren in een betere dienstverlening aan ondernemers. De visie van de commissie Van Ek hebben we dan ook opgenomen in ons coalitieakkoord, en omgezet in het werkprogramma de Economische Agenda. Daarin is een groot aantal acties gebundeld. Wij willen onze inzet continueren en zo mogelijk uitbouwen.
De bezuinigingen op wonen leiden tot meer sturen op hoofdlijnen. De woningmarkt moet meer in beweging komen, zodat mensen sneller een passende woning kunnen vinden. We richten ons op het stimuleren van keuzevrijheid (voldoende woningen in verschillende
P a g i n a | 18
woonmilieus) en doorstroming. Hiermee zorgen we ook dat er meer ruimte vrijkomt voor groepen met minder kansen, zoals mensen met een laag inkomen en starters. Verder blijven functiemenging, transformatie en duurzaamheid hoog op de agenda. De bezuinigingen richten zich op minder ambtelijke capaciteit en ons (verder) beperken tot sturen op hoofdlijnen. We gaan minder regelen en subsidiëren en laten meer over aan initiatieven en inbreng uit de stad. We stoppen met de woonconsumentensubsidies voor de huurdersbelangenorganisaties aangezien dat een wettelijke taak van de woningbouwcorporaties is.
Vanwege onze inzet op citymarketing stellen wij voor recreatie en toerisme geen bezuinigingen voor. Voor recreatie en toerisme stellen wij geen bezuinigingen voor omdat wij het (beperkte) budget willen aanwenden voor citymarketing. Inzet is dat de bijdrage van de gemeente tenminste verdubbeld wordt door derden, met name het plaatselijke bedrijfsleven en de provincie Utrecht. In de Stichting Citymarketing werken overheden en private partijen samen voor marketingdoeleinden op het gebied van wonen, bedrijvenacquisitie, binnenstad/vrije tijd, en (zakelijk) toerisme.
11. Werk en Inkomen Door het gefaseerd wegvallen van de middelen voor reïntegratie en de rijksbezuinigingen op de WSW en WWB staan we voor een ingrijpende verandering met gevolgen voor inwoners die rond moeten komen met weinig geld. Er komt een nieuwe rijksregeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt: ‘Werken naar vermogen’. De invulling van de nieuwe regeling en rijksbezuinigingen is nog onbekend. Eventuele beleidskeuzen die daar uit voortvloeien zullen we in een later stadium aan de gemeenteraad voorleggen. De rijksbezuinigingen vragen in ieder geval om herbezinning op ons gemeentelijke minimabeleid.
We richten ons op het bevorderen van sociale participatie. De enige duurzame uitweg uit de armoede is het bieden van handvatten om de regie over het leven te herwinnen en daarmee sturing aan de eigen toekomst te geven. Gezinnen met kinderen hebben, zo blijkt uit landelijk onderzoek, onze ondersteuning het meeste nodig. De aandacht in het beleid verschuift daarmee van inkomensaanvulling naar beleid gericht op het vergroten van zelfredzaamheid en (arbeids-)participatie. Daarnaast verplaatsen wij het accent van algemene regelingen naar meer maatwerk. Kinderen en gezinnen staan daarbij centraal. Wij zullen hen ontzien bij de bezuinigingen. Voor ouderen komen aanvullende middelen over vanuit het programma mobiliteit (zie programma 8). We richten ons ook op het verminderen van uitvoeringskosten. We schaffen de algemene regeling sociale participatie en enkele andere algemene regelingen binnen de bijzondere bijstandsverstrekking af omdat ze niet de beoogde effecten sorteren. De inkomensaanvulling voor ouderen vervalt ten gunste van gezinnen met kinderen. Dit leidt ook tot een aanzienlijke bezuiniging op de uitvoeringskosten. Daarnaast zetten we intensiever in op coaching en begeleiding van cliënten om aan het werk te komen en mee te doen aan (sociale) netwerken in de stad. Om stapelingseffecten tegen te gaan kiezen we voor een maatwerkvangnet constructie. Doordat we cliënten persoonlijke begeleiding en coaching bieden, worden eventuele stapelingen vroegtijdig gesignaleerd en aangepakt. Met de maatwerkvangnet constructie voorkomen we dat mensen buiten de boot vallen. We zullen gebruik maken van ons netwerk in de stad en het netwerk van instellingen waarmee we samenwerken om eventuele ongewenste effecten te identificeren en aan te pakken.
P a g i n a | 19
12. Financiën en belastingen Verderop in deze Nota (hoofdstuk 5) worden de financiële ontwikkelingen toegelicht, inclusief de ontwikkeling van het gemeentefonds. Naast de bezuinigingen op taken zetten wij fors in op efficiencymaatregelen in de bedrijfsvoering, hetgeen leidt tot een reductie van het aantal ambtenaren.
13. De gemeentelijke organisatie Wij schetsen hier enkele hoofdlijnen met betrekking tot bezuinigingen op de gemeentelijke bedrijfsvoering. Het jaar 2011 is vanuit de organisatie in het kader gezet van zaken vereenvoudigen. Stoppen met overdadige controles en minder bureaucratie. Dit kader is aanvullend op de inzet van voorgaande jaren: graag de beste willen zijn, resultaatgericht leiderschap en innoverend werken. Het coalitieakkoord zet ook in op Het Nieuwe Werken. Het akkoord vermeldt: ‘Een flexibeler ambtelijke organisatie met gedigitaliseerde werkprocessen komt uit met minder managers en minder werkplekken. Flexwerken levert op termijn een besparing op. Wij dringen bovenmatige kosten van externe inhuur terug. Ook onderzoeken wij conform het regiemodel welke taken we kunnen afstoten of laten uitvoeren op contractbasis. Maatregelen die efficiencyverhogend of kostprijsverlagend werken zijn onderdeel van de bezuinigingsoperatie en worden in dat licht ingezet, ook als daar eenmalige investeringen voor nodig zijn’. Bij de bezuinigingen op de bedrijfsvoering is dit nadrukkelijk de leidraad geweest. Minder management, minder bureaucratie, efficiënter werken. Dat heeft ook geleid tot een aantal organisatorische aanpassingen. Zo worden de middelen- en ondersteunende functies van de sector Dienstverlening, informatie en advies (DIA) en de Concernstaf in elkaar geschoven tot een nieuwe directie Middelen onder leiding van de gemeentecontroller. Daarnaast zijn er dan twee inhoudelijke sectoren: Stadsontwikkeling en beheer (SOB) en Welzijn, sociale zekerheid en onderwijs (WSO). De Concernstaf wordt teruggebracht tot een kleine staf met een aantal strategische functies. De communicatie- en participatiefuncties worden ingekrompen en samengebracht in een gemeentebrede pool. Het Gemeenschappelijk managementteam (GMT) is kleiner en gemeenschappelijker geworden. Hetzelfde geldt voor het Controllersoverleg. Het is de bedoeling dat de nieuwe organisatie per 1 januari 2012 is geïmplementeerd. Voor de invoering van Het Nieuwe Werken is een aparte projectorganisatie opgezet, direct onder de gemeentesecretaris. Minder bureaucratie en gerichter sturing door de politiek worden ook mogelijk gemaakt door de overgang naar een betere en meer gerichte planning en control. Beoogd wordt te komen tot een innovatieve planning en control waarbij het bestuur beter recht wordt gedaan, waarbij binnen de organisatie efficiënter wordt gewerkt en daarnaast een forse bezuiniging wordt gerealiseerd. De gemeenteraad is via de commissie Begroting en Verantwoording geconsulteerd over de nieuwe aanpak. Afgesproken is op de ingeslagen weg voort te gaan. Een belangrijk onderdeel van Het Nieuwe Werken is een flexibele huisvesting met minder werkplekken voor de gemeentelijke organisatie. De ambtelijke organisatie is nu nog verspreid over verschillende gebouwen (Stadhuisplein, Hellestraat, Langegracht). De bedoeling is de hele (afgeslankte) organisatie onder te brengen in het gebouw Stadhuisplein en dat opnieuw in te richten volgens een flexibel werkplekconcept. Daarvoor is een gedigitaliseerde werkomgeving nodig. De noodzakelijke aanpassingen in het gebouw kunnen worden gecombineerd met een grote renovatie-
P a g i n a | 20
beurt die het 40 jaar oude gebouw sowieso moet ondergaan. Met de renovatie en flexibilisering is een investering gemoeid van ruim € 20 miljoen die kan worden gedekt uit vrijvallende lasten en inmiddels gereserveerde budgetten. Bovendien kan door het flexibele concept een productiviteitswinst worden behaald. Per saldo levert het nieuwe huisvestingsconcept een bijdrage aan de bezuinigingstaakstelling van circa € 1 miljoen structureel. De organisatie krimpt met ruim honderd fte. Dat is ongeveer 15% van de huidige formatie. Dankzij de reeds ingevoerde vacaturestop en een gericht beleid voor de arbeidsmobiliteit van het personeel is de verwachting dat van gedwongen ontslagen niet of nauwelijks sprake hoeft te zijn. Wel moet maximaal worden ingezet op arbeidsmobiliteit. In de ramingen is met de kosten hiervan rekening gehouden. Daarnaast wordt voor sommige onderdelen onderzocht of een verdere doorvoering van het regiemodel kan worden toegepast. Concreet gaan we de komende tijd onderzoeken of de belastingadministratie in regie kan worden gepositioneerd. Maar ook andere onderdelen kunnen voor een dergelijk onderzoek in aanmerking komen.
Een afgeslankte organisatie In de inleiding merkten wij al op dat de ambtelijke organisatie een taakstelling had van € 5 miljoen op de interne bedrijfsvoering. Voor de invulling van deze taakstelling zijn zogenaamde businesscases opgesteld. De resultaten daarvan zijn onderstaand samengevat.
Onderdeel Sociale Zekerheid Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (bruto 1 mln, t.g.v. leges) Belastingen Burgerzaken Inkoop Huisvesting ICT Facilitaire, Juridische zaken, Onderzoek&Statistiek Planning en control/ financiële administratie Secretariaten Informatiebeheer P & O en personeelsadministratie Extra bezuiniging management en communicatie Personele bezuinigingen op taken
Subtotaal Af: Weglekeffecten en overige effecten
TOTAAL
Bezuiniging in euro’s (x 1000)
Vermindering in fte’s
401 0
8,5 fte 16,0 fte
173 164 1.000 953 562 256 982 318 350 204 465
0,1 fte 3,2 fte
5.828 -/- 700 5.128
2,0 fte 5,9 fte 1,6 fte 20,0 fte 7,4 fte 8,0 fte 3,0 fte 6,0 fte 26,4 fte 105,0 fte 105,0 fte
P a g i n a | 21
Het gesprek met de stad De bezuinigingen worden in de hele stad merkbaar. Daarom hebben wij het gesprek met de stad een prominente plek gegeven in de zoektocht naar voorstellen voor vernieuwing, besparing en versobering. De opgehaalde ideeën en voorstellen dragen bij aan de zorgvuldige invulling van de bezuinigingsopgave. Het gesprek met de stad is op een aantal manieren vormgegeven: 1. 2. 3. 4. 5.
Stadsgesprek op 8 december 2010 Digitale ideeënbus op www.amersfoort.nl/bezuinigingen Gesprekken in de wijken Gesprekken met instellingen en overige partners in de stad Inschakelen adviesraden
1. Stadsgesprek op 8 december 2010 Inwoners van de stad waren welkom in De Flint met hun ideeën, suggesties en alternatieven voor besparing en versobering. Het college van burgemeester en wethouders was aanwezig om de ideeën te bespreken en vragen over de bezuinigingen te beantwoorden. De opkomst was gering: zo’n 35 personen zijn op de uitnodiging ingegaan en hebben de sneeuw en gladheid die avond getrotseerd om naar De Flint te komen. In totaal zijn ruim 50 ideeënformulieren ingevuld. Een aantal van de formulieren bevatte klachten over bestaande situaties (o.a. gladheid), andere bevatten opmerkingen en een aantal bevatte suggesties voor bezuinigingen. Alle formulieren zijn in behandeling genomen en de suggesties voor bezuinigingen zijn uiteraard in het traject voor de bezuinigingsvoorstellen overwogen. 2. Digitale ideeënbus Op www.amersfoort.nl/bezuinigingen is een digitale ideeënbus opengesteld van 6 oktober 2010 tot eind januari 2011. Via Stadsberichten, twitter en een persbericht is de digitale ideeënbus aangekondigd. De digitale ideeënbus heeft ruim 90 reacties opgeleverd. Ook bij deze reacties geldt dat een deel klachten betrof, een deel opmerkingen en een deel suggesties voor bezuinigingen. Alle ingezonden reacties zijn in behandeling genomen en de bezuinigingsideeën zijn in het traject voor de bezuinigingsvoorstellen overwogen. De reacties uit het Stadsgesprek van 8 december 2010 en uit de digitale ideeënbus zijn samengevoegd in één overzicht. Dit overzicht is te vinden op www.amersfoort.nl/bezuinigingen. Waar van toepassing en mogelijk is de inhoudelijke reactie toegevoegd. 3. Gesprekken in de wijken Belangenorganisaties uit de wijken hebben een brief ontvangen over een gesprek met de wijkwethouder. Hen werd de mogelijkheid geboden hun wijkwethouder uit te nodigen voor een gesprek over hun ideeën voor de bezuinigingen. Ook wijkbewoners konden van deze mogelijkheid gebruik maken. Dit is bekend gemaakt via de media, Stadsberichten en de gemeentelijke website. In Randenbroek-Schuilenburg, Zielhorst, Liendert-Rustenburg, Soesterkwartier, Binnenstad en Amersfoort-Zuid is de wijkwethouder uitgenodigd voor een of meerdere gesprekken; in andere wijken is om uiteenlopende redenen van de mogelijkheid af gezien. Wel zijn in diverse wijken informele gesprekken gevoerd en contacten geweest tussen bewoners(groepen) en hun wijkwethouder.
P a g i n a | 22
In de gesprekken werd duidelijk hoe betrokken de aanwezigen zijn bij hun wijk. En zij hebben verschillende suggesties aan de wijkwethouders meegegeven. De opbrengst uit deze gesprekken in de wijken staat in een overzicht op de website www.amersfoort.nl/bezuinigingen. 4. Gesprekken met instellingen en overige partners in de stad Ieder collegelid heeft verschillende gesprekken gevoerd met de partijen waarmee de gemeente veel samenwerkt of waaraan veel werk wordt uitbesteed. De vorm verschilde per portefeuillehouder of per gesprekspartner: (reguliere) bestuurlijke overleggen, ronde tafels, ontbijtoverleggen, werkbezoeken en bijeenkomsten. De gesubsidieerde instellingen hadden in september al een brief ontvangen met het verzoek met bezuinigingsvoorstellen te komen. Deze voorstellen zijn uiteraard een belangrijk onderwerp geweest in de gesprekken. De brieven met voorstellen zijn te vinden op de website www.amersfoort.nl/bezuinigingen. De portefeuillehouders hebben op deze manier met veel instellingen, organisaties en bedrijven ideeën uitgewisseld. Sommige gesprekken waren onderzoekend, brainstormend van aard, andere concreter op basis van scenario’s of alternatieven. Sommige gesprekken zijn in een verslag vastgelegd, de meeste zijn echter vastgelegd doordat de uitkomsten van het gesprek een plek hebben gekregen in de bezuinigingsvoorstellen. Het gaat hierbij om gesprekken met onder meer welzijnsinstellingen, zorginstellingen, instellingen voor maatschappelijke opvang, Stadsring 51, veiligheidspartners, culturele instellingen, regiepartners, partners in gemeenschappelijke regelingen, ondernemersverenigingen, enzovoort. 5. Inschakelen adviesraden Op diverse specifieke beleidsterreinen zijn adviesraden ingesteld, zoals de Seniorenraad en het Gehandicapten en Patiënten Platform Amersfoort. Met alle adviesraden is, vaak meerdere malen, vooroverleg geweest over de mogelijke bezuinigingen. Na het uitbrengen van deze Nota zullen de adviesraden ook nog formeel in de gelegenheid worden gesteld om advies uit te brengen over de voorgestelde bezuinigingen. Wij brengen de raad van deze adviezen op de hoogte.
Overzicht van de voorstellen In de bundel ‘Bezuinigingsvoorstellen 2012-2015’ geven wij per (deel)programma aan welke bezuinigingen wij voorstellen, inclusief de alternatieve voorstellen. Er zijn dus bezuinigingen die wij, gegeven de situatie en de gestelde randvoorwaarden, verantwoord vinden en daarnaast voorstellen die weliswaar als alternatieve bezuinigingsmogelijkheid kunnen worden beschouwd maar waarvan wij het ongewenst vinden ze daadwerkelijk in te zetten. Per deelprogramma is een en ander verder toegelicht. In de tabel hierna staat een financieel overzicht van de keuzen die wij als college hebben gemaakt binnen de € 25 miljoen aan voorstellen. Overigens hebben we in de Begroting 2011-2014 al € 2 miljoen structureel bezuinigd. Dit maakt onderdeel uit van de totale bezuinigingsopgave. Deze bezuinigingen zijn dan ook verwerkt in het financiële overzicht.
P a g i n a | 23
Programma 1 Algemeen bestuur en Public affairs
Zoek
2012
2013
2014
2015
2012
2013
2014
2015
700
332
458
462
465
64
64
64
64
332
458
462
465
64
64
64
64
0
0
0
0
284
591
1.059
1.059
900
900
900
900
284
324
792
792
693
693
693
693
209
209
209
207
207
207
207
58
58
58
1.653
2.659
3.313
3.391
350
700
700
700
1.423
2.387
2.789
2.872
350
700
700
700
230
272
524
519
3.350
5.031
6.113
6.613
70
135
200
200
0
0
0
0
514
1.394
2.021
2.521
95
180
180
65
130
130
116
116
116
Publieksdienstverlening 1.800
Fysieke veiligheid Sociale veiligheid Vergunningen, toezicht en handhaving 3 Stedelijk beheer en milieu
4.400
Stedelijk beheer M ilieu 4 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
6.800
Integratie Kwetsbare groepen Senioren Vrijwilligers
31
Wijkwelzijn en wijkontwikkeling Zorg 5 Onderwijs
Alternatieve voorstellen
richting
Bestuur
2 Veiligheid en handhaving
Bezuinigingsvoorstellen
583
953
953
2.843
2.843
2.843
70
70
70
70
527
527
527
527
1.231
1.578
1.578
1.578
Onderwijsbeleid
691
791
791
791
Onderwijsvoorzieningen
540
787
787
787
527
527
527
527
49
470
600
600
400
400
400
400
49
470
600
600
400
400
400
400
113
144
185
90
97
190
190
190
0
0
0
0
6 Sport
1.900
317 2.488
1.000
Sport 7 Ruimtelijke Ontwikkeling
300
Groene Stad Grondexploitaties
18
18
18
18
Ruimtelijke Ontwikkeling
95
126
167
72
97
190
190
190
150
150
150
150
180
295
295
295
150
150
150
150
180
295
295
295
70
70
70
200
8 Mobiliteit
200
Bereikbaarheid 9 Cultureel Klimaat
114
700
1.632
2.200
Cultureel Erfgoed
0
0
0
0
Kunst en Cultuur
114
700
1.632
2.200
70
70
70
200
137
137
137
137
146
146
146
146
10
10
10
10
146
146
146
146
0
0
0
0
127
127
127
127
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
0
0
0
0
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
10 Economie en wonen
2.400
500
Economie Toerisme en recreatie Wonen 11 Werk en Inkomen
1.100
Inkomen M inimabeleid Werk 12 Bedrijfsvoering
3.750
Bedrijfsvoering Dekking voor wegvallende overhead
Totaal voorstellen
24.850
-142
1.365
2.962
3.128
300
450
600
700
1.858
3.365
4.962
5.128
300
450
600
700
-2.000
-2.000
-2.000
-2.000
14.333 19.291
20.511
3.104
3.877
4.092
4.322
7.461
P a g i n a | 24
Fasering en implementatie In de Nota bezuinigingskader (blz. 9) is uitgegaan van een bedrag voor implementatiekosten van in totaal € 9,0 miljoen. Wij hanteren dit bedrag taakstellend, dat wil zeggen dat implementatiekosten allereerst uit dit bedrag gedekt moeten worden. Bij de nu voorliggende bezuinigingsvoorstellen is uitgegaan van de volgende (incidentele) kosten: a. Overbrugging GSB-kortingen sociale veiligheid € 0,5 miljoen b. Kwetsbare groepen € 0,6 miljoen c. Culturele sector € 1,0 miljoen d. Stedelijk beheer € 0,3 miljoen e. ICT en documentaire informatievoorziening € 1,0 miljoen f. Personele maatregelen en bedrijfsvoering € 2,0 miljoen Wij zullen deze kosten zoveel mogelijk beperken en bekijken of ze ten laste van projectbudgetten kunnen worden gebracht. Naast de implementatiekosten is een aanzienlijk bedrag gemoeid met faseringskosten van de bezuinigingen. In totaal belopen de huidige ramingen een aantal miljoenen. Niettemin zijn wij van mening dat binnen het totaalbedrag van € 9 miljoen deze zaken zullen moeten worden geregeld. In de begroting 2012 bepalen wij definitief hoe hoog de werkelijke kosten zijn en in hoeverre die (deels) afgedekt kunnen worden binnen de begroting voor bestaand beleid; wij informeren de raad hierover nader in de begrotingsstukken van het najaar. Duidelijk zal zijn dat voor het verschuiven van bezuinigingsvoorstellen naar achteren in de tijd geen financiële ruimte aanwezig is. Integendeel, een deel van de bezuinigingen zou eerder gerealiseerd moeten worden om het risico op financiële tekorten te verminderen.
P a g i n a | 25
4. Ambities coalitieakkoord Financiële impact ambities In het (aangepaste) coalitieakkoord zijn de vier grote opgaven en ambities met de meeste financiële impact geschetst voor de komende raadsperiode. Voor de realisering van deze ambities zijn de volgende (incidentele) bedragen nodig: a. Investering VERDER, incl. westelijke ontsluiting € 17 miljoen b. Investering groen BEEKDAL (Elisabethterrein) € 17 miljoen c. Economische agenda € 1,5 miljoen d. Programma Duurzaamheid € 1,5 miljoen TOTAAL € 37 miljoen Voor alle duidelijkheid merken we hierbij op dat er voor andere ambities de komende jaren geen financiële ruimte beschikbaar is. Bij de invulling van de bezuinigingsopgaven hebben wij op diverse onderdelen wel rekening gehouden met het feit dat enige aanvullende middelen beschikbaar moeten zijn voor het oplossen van actuele knelpunten. We hebben dat dan in mindering gebracht op de bruto-opbrengst van de bezuinigingsvoorstellen.
RSV-2 middelen ten behoeve van ambities De RSV-2 (Reserve Stedelijke Voorzieningen) is bedoeld om daarin incidentele middelen te verzamelen om de grote opgaven en ambities die veel geld vragen uit het coalitieakkoord te kunnen realiseren. In de Begroting 2011 is geschetst dat, met een tijdshorizon tot 2014, er €10 miljoen aan middelen beschikbaar komt voor deze ambities. Extra middelen zouden de komende jaren beschikbaar moeten komen uit extra bijdragen en subsidies van derden, door bijdragen uit verdienlocaties, uit herbestemming van bestaande reserves en uit andere incidentele opbrengsten, waaronder die uit de Jaarrekening.
Uit de Jaarrekening 2010 is gebleken - zoals al in de herfstbrief 2010 aangekondigd – dat het rekeningoverschot te gering is om alle ingediende overhevelings- en bestemmingsvoorstellen te kunnen honoreren. Nadere afweging en prioritering moesten plaatsvinden om tot een sluitende jaarrekening te komen. Een en ander betekent dat vanuit de Jaarrekening 2010 geen algemene bijdrage aan de incidentele middelen kan worden verleend. Voor verdere informatie verwijzen wij naar de reeds gepubliceerde Jaarrekening en het Jaarverslag over 2010. Op dit moment laat zich niet aanzien dat er andere incidentele opbrengsten kunnen worden verwacht of ingeboekt. Ook het lopende onderzoek naar mogelijke bouwlocaties in de stad met opbrengstpotentie laten vooralsnog geen netto-opbrengsten zien. Wij kunnen ons hiermee dus niet rijk rekenen. Wij blijven echter onverkort inzetten op het maximaal binnenhalen van deze incidentele inkomsten. Wij maken wel melding van onze verwachting dat er in de jaren na 2014 nog belangrijke bedragen beschikbaar komen uit de compensatie-uitkering van het rijk voor de weggevallen OZB-opbrengst gebruikers. Zoals vorig jaar toegelicht in de Begroting gaat het om een tijdelijke, aflopende uitkering. De afloop is afhankelijk van de groei van het gemeentefonds en aangezien dat fonds voorlopig nauwelijks groeit, loopt ook de uitkering nog een tijd door. Wij verwachten dat daardoor tot 2020 nog zo’n € 8 à 10 miljoen beschikbaar komt.
P a g i n a | 26
Bekijken we de RSV-2 in meerjarig perspectief tot 2020 dan kunnen we stellen dat daarin zo’n € 20 miljoen aan middelen beschikbaar zal komen. De grote uitgaven/ambities zullen echter ook nog de nodige jaren vergen. Zo loopt het kasritme voor de te betalen bijdrage aan VERDER ook zeker door tot het jaar 2020. We hebben hier geschetst dat er weliswaar een redelijk perspectief is voor extra middelen in RSV-2, maar nog lang niet voldoende voor het realiseren van alle ambities. We blijven daarom zoals gezegd alles op alles zetten om extra incidentele bijdragen binnen te krijgen maar het is zeer de vraag of dat in voldoende mate zal lukken. Een alternatieve mogelijkheid is om een deel van de ambities (gekapitaliseerd) te dekken uit de structurele middelen. Het is nu te vroeg daarover definitieve afspraken te doen, laat staan besluiten te nemen. Volgend jaar bij de TUSSENBALANS zullen wij de definitieve afweging maken over de omvang van de ambities en de financiële dekking daarvan. Verder geldt dat, hoewel het investeringsritme voor de twee grote opgaven Groen Beekdal en VERDER aanzienlijk verschillen, de evenwichtigheid tussen deze beide investeringen voor ons van politiek belang blijft. Met andere woorden: bij de Tussenbalans zal er een reëel financieel perspectief moeten zijn dat beide grote investeringen kunnen worden uitgevoerd.
P a g i n a | 27
5. De actuele financiële context
Gemeentefonds In de Nota bezuinigingskader van vorig jaar rekenden we voor het gemeentefonds met een tegenvaller van tussen de 12 en 20 miljoen. Inmiddels is er een nieuwe regering en het regeerakkoord laat inderdaad forse kortingen zien. Maar die vallen wel enigszins mee omdat de kortingen niet worden aangebracht op de nullijn maar op het groeiscenario dat nog werd verwacht in eerdere miljoenennota’s. Het laatste ijkpunt waar wij ons op baseren is de decembercirculaire, waarin het regeerakkoord werd vertaald. Uitgegaan wordt van een economische groei van 1,75% per jaar voor de komende jaren en een inflatie van 2% per jaar. Deze cijfers komen op dit moment nog steeds redelijk overeen met de werkelijkheid. Afwijkingen in deze percentages hebben grote gevolgen voor het gemeentefonds. Er blijft dus een grote onzekerheidmarge. Bovendien heeft het rijk aangekondigd in 2013 tot een landelijke herverdeling van het gemeentefonds te willen komen. Ook dat maakt voorspelling erg onzeker. Op basis van de hiervoor genoemde cijfers kan de tegenvaller voor het gemeentefonds voor Amersfoort worden berekend op totaal € 10,4 miljoen. In de verdere berekeningen gaan wij van dit bedrag uit.
Sociale zekerheid Dat de sociale zekerheid ook een belangrijke risicofactor is was bekend. In de Nota bezuinigingskader werd uitgegaan van een tegenvaller van € 2 tot 3 miljoen in deze sfeer. Binnen de sociale zekerheid is sprake van een viertal geldstromen: 1. Inkomensuitkeringen c.q. de ‘echte’ bijstandsuitkeringen (ca. € 36 miljoen); 2. Financiering van de kosten om mensen weer aan het werk te krijgen of te houden, waaronder de WSW (ruim € 30 miljoen); 3. De kosten van het minimabeleid (ca. € 5 miljoen); 4. De kosten van de ambtelijke organisatie ter uitvoering van de sociale zekerheid (ca. € 15 miljoen). Ad 1) De bijstandsuitkeringen worden betaald uit een genormeerde rijksbijdrage. De normering houdt in dat gemeenten hierop geld kunnen overhouden of er op moeten toeleggen. De prikkel daarbij is dat wanneer een gemeente veel mensen uit de bijstand weet te houden door ze toe te leiden naar werk, er geld over blijft dat naar eigen oordeel voor algemene zaken mag worden ingezet. Ad 2) De financiering van het zogenaamde werkdeel vindt ook plaats door rijksbijdragen maar eventuele overschotten moeten hier gereserveerd worden voor het specifieke doel waarvoor ze zijn verstrekt. Ad 3) en 4) Ten slotte komen de kosten van het minimabeleid en de ambtelijke organisatie ten laste van de algemene middelen van de gemeente. Lange tijd heeft Amersfoort voordeel gehad van een relatief laag aantal bijstandsgerechtigden. Daar werd ook bewust op gestuurd, er zijn grote successen geboekt met het toeleiden naar werk. In de begroting 2011 zit dientengevolge een structureel overschot verwerkt van € 5,3 miljoen. Het rijk heeft de genormeerde rijksbijdrage (het zogenaamde macrobudget) onlangs drastisch neerwaarts aangepast vanuit de redenering dat de werkloosheid zou gaan teruglopen. Die teruglopende werkloosheid vertaalt zich echter vooralsnog niet in een terugloop van het aantal bijstandsgerechtigden.
P a g i n a | 28
Integendeel, het aantal stijgt zelfs. Alle Nederlandse gemeenten hebben ten gevolge hiervan te maken met een groot verlies aan rijksinkomsten. Voor Amersfoort slaat het voordeel van € 5,3 miljoen zelfs om in een nadeel van € 2 miljoen. De vraag is hoe wij met deze gegevens om moeten gaan in een meerjarenperspectief. Aan de ene kant is het niet waarschijnlijk dat het rijk het macrobudget weer dusdanig zal bijstellen dat reële en structurele overschotten in de toekomst mogelijk zijn. Anderzijds mag verwacht worden dat een actueel tekort in de komende jaren bij een economische groei weer zal afnemen. Wij stellen daarom voor als beleidsregel te hanteren dat we voor de inkomensuitkeringen voorlopig uitgaan van een structurele nulsituatie en schommelingen per jaar incidenteel verwerken. Vertaald naar de komende meerjarenbegroting betekent dat, dat we een structurele tegenvaller van € 5,3 miljoen hebben in te boeken en dat we de extra tegenvaller van € 2 miljoen (of minder) vooralsnog incidenteel afdekken.
Grondexploitaties De financiële situatie bij de grondexploitaties is momenteel niet rooskleurig. De jaren dat er grote winstuitkeringen konden worden geboekt liggen al ver achter ons. In de Jaarrekening 2009 moesten we zelfs voorzieningen treffen voor € 15 miljoen om verwachte tekorten af te dekken. Ook in de Jaarrekening 2010 moet per saldo € 3,5 miljoen worden gereserveerd. Onze verwachting is dat dit de komende jaren nog wel weer zal moeten gebeuren. Een specifiek risico is aanwezig met betrekking tot de ontwikkelingen in Vathorst West. Omdat mogelijke ontwikkelingen zich daar in ieder geval op veel langere termijn zullen voordoen is in de Begroting 2011 besloten de jaarlijkse rentelast van € 1 miljoen niet meer op de grondexploitatie te belasten maar ten laste van de algemene middelen te brengen. Ook voor 2012 is dat geregeld. Gelet op de situatie van dit moment is het noodzakelijk om deze € 1 miljoen structureel in de begroting op te nemen om althans op termijn nog tot een redelijke exploitatie te kunnen komen. In de Nota bezuinigingskader werd voor de grondexploitaties een bandbreedte genoemd van € 1 tot € 5 miljoen. Wij volstaan voorlopig met het ramen van een structurele tegenvaller van€ 2 miljoen.
Risicoposten Vanuit een welvaartsscenario waren in onze gemeentebegroting bewust grote voorschotten genomen op een onderbesteding van de budgetten. Daarmee werden grote rekeningoverschotten achteraf voorkomen. Dit beleid heeft een groot aantal jaren goed gewerkt maar past niet bij een situatie van economische tegenwind. Daarom is al bij de vorige bezuinigingsoperatie ingezet op een geleidelijke vermindering van deze risicopost van € 8 miljoen naar € 6 miljoen. De volgende stap is nu om terug te gaan naar € 4 miljoen, wat nu een extra structureel budget vereist van € 2 miljoen. De rekeninguitkomsten van de afgelopen twee jaar bevestigen de noodzaak om deze stap te maken: het beleid van ‘realistisch ramen’ slaat anders om in ‘risicovol ramen’. Overigens zijn er daarnaast aan de inkomstenkant van de begroting nog grote risico’s bij de zogenaamde specifieke uitkeringen. Het voornemen is om de uitkering voor het Grote Steden Beleid met ingang van 2012 geheel af te bouwen. Dit geld vormt in onze gemeente voor 80% de dekking van het programma sociale veiligheid (zie ook programma 2). Op de WSW-uitkeringen wordt drastisch gekort, voor Amersfoort op jaarbasis ongeveer € 2,5 miljoen. Het is zeer de vraag of deze korting een op een kan worden bespaard in deze sector. Daarnaast worden gemeenten nog geconfronteerd met allerlei andere kortingen, waarvan die op de RUD’s (regionale uitvoeringsdiensten WABO) en de over te dragen jeugdzorg de grootste zijn. We zullen allereerst proberen om deze kortingen binnen het desbetreffende beleidsterrein op te vangen maar de risico’s zijn groot.
P a g i n a | 29
Wij merken hierbij nog op dat binnen de lopende begroting de komende tijd nog heel wat extra (incidentele) uitgaven moeten worden opgevangen. In dit kader noemen we de faserings- en implementatiekosten van bezuinigingen, eventueel extra te treffen voorzieningen voor tekorten op de grondexploitaties, het incidenteel opvangen van tekorten bij de sociale uitkeringen en toekomstige, reeds aangegane en bekende verplichtingen voor Amersfoort Vernieuwt.
Conclusies Wat betreft het structurele begrotingsbeeld kan uit het voorgaande het volgende worden samengevat: a. b. c. d. e. f.
Te verwachten kortingen Gemeentefonds Wegvallend overschot sociale uitkeringen Tekorten grondexploitaties Risicoposten en voorzichtiger ramen onderuitputting Tekorten specifieke uitkeringen Ambities, waaronder eventueel structureel deel grote opgaven TOTAAL
€ 10,4 miljoen € 5,3 miljoen + PM € 2,0 miljoen + PM € 2,0 miljoen € 1,0 miljoen + PM PM € 20,7 + PM
Onze conclusie hieruit is dat we moeten blijven inzetten op een bezuinigingsopgave van tenminste € 20 miljoen. Bij de Tussenbalans volgend jaar bekijken we uiteraard opnieuw hoe de financiële vlag er dan bij staat. Voor het opstellen van de komende meerjarenbegroting 2012-2015 betekent dit ook dat voor ander nieuw beleid geen financiële ruimte aanwezig zal zijn. Behoudens de in deze Nota opgenomen maatregelen zal de meerjarenbegroting voor het overige beleidsarm worden opgezet.
P a g i n a | 30
P a g i n a | 31
6. Besluitvorming Wij stellen de raad voor om op basis van collegevoorstel #3780311 en #3722496 van 26 april 2011 te besluiten:
a. in te stemmen met de bezuinigingsvoorstellen tot een totaalbedrag van € 20,5 miljoen; b. het college op te dragen deze voorstellen te verwerken in de aan de raad voor te leggen meerjarenbegroting 2012-2015 en daarbij de raad nader te informeren over de actuele financiële stand van zaken, inclusief de faserings- en implementatiekosten; c.
in de begroting 2012-2015 geen budgetten voor nieuw beleid op te nemen;
d. daar waar nog besluitvorming van de raad noodzakelijk is alvorens het college tot daadwerkelijke implementatie over kan gaan, het college op te dragen tijdig met nadere voorstellen te komen, zodat deze besluitvorming uiterlijk voor de begrotingsvaststelling in november 2011 zal plaatsvinden; e. bij de Tussenbalans zoals die in het voorjaar van 2012 zal worden opgemaakt een nadere beschouwing te maken over de realiseringsmogelijkheden van de ambities uit het coalitieakkoord en de financiële omstandigheden; f.
in te stemmen met de geschetste maatregelen om ongewenste (stapelings-)effecten van de bezuinigingsoperatie te voorkomen (maatwerkvangnet, hardheidsclausule);
g. in te stemmen met de maatregelen die in het kader van de bedrijfsvoering zullen worden genomen en die ook hun weerslag zullen hebben op de bestuurlijke processen.
Gemeente Amersfoort
Postadres Postbus 4000 3800 EA Amersfoort
Bezoekadres Stadhuisplein 1 3811 LM Amersfoort
t 14033 e
[email protected] i www.amersfoort.nl/bezuinigingen
Feitelijke vragen ter voorbereiding De Ronde d.d. 17-05-2011 Onderwerp
: Bezuinigingsvoorstellen
Beh. Afdeling
: CST-FIN
Reg. Nr.: 3797312 Versie: 2a
Algemeen Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
1.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Nota bezuinigingen: In de bezuinigingsvoorstellen wordt aangegeven dat verschillende subsidies en regelingen zullen stoppen (bijvoorbeeld bij het programma Onderwijs de subsidies voor wereldscholen en taalbeleid). Daaruit zou geconcludeerd kunnen worden dat lopende subsidies en regelingen die in de bezuinigingsvoorstellen niet genoemd worden gecontinueerd worden. Er zijn echter subsidies en regelingen die aflopen of heroverwogen dienen te worden voor 2015 (bijvoorbeeld de regeling mbt de Combinatiefuncties, waarover tot en met 2012 een afspraak over is). Mogen wij er van uitgaan dat het college voornemens is de niet in de bezuinigingsvoorstellen 2012-2015 genoemde subsidies en regelingen (inclusief de subsidies en regelingen die voor 2015 aflopen of heroverwogen dienen te worden) te continueren tot 2015 (of, anders geformuleerd, dat er dekking is voor die subsidies en regelingen tot 2015)? Mocht er voor die voor 2015 aflopende of te heroverwegen subsidies en regelingen geen dekking tot 2015 beschikbaar zijn, valt continuering van voor 2015 aflopende subsidies en regelingen, niet genoemd in de bezuinigingsvoorstellen 2012-2015, dan onder "nieuw beleid" (zie p. 31, punt c van de nota bezuinigingsvoorstellen)?
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Op p. 6 van de Nota bezuinigingen 2012-2015 wordt aangegeven dat er gelet wordt op stapelingseffecten en dat er bij "diverse begrotingsprogramma's al wel middelen vrijgemaakt" zijn. Om
2.
29#0w02A
Antwoord
Voor alle incidentele zaken die we in de begroting hebben opgenomen geldt dat continuering alleen dan kan plaats vinden als er ook een adequate dekking tegenover staat (bijvoorbeeld continuering van rijksfinanciering). Indien er geen dekking tegenover staat moet dit worden afgewogen in het kader van nieuw beleid. Wij stellen u voor om daarvoor nu geen middelen ter beschikking te stellen, gelet op de huidige financiele situatie.
Zie notitie in bijlage I.
1
welke bedragen per welk programma gaat het hier en is dit structureel? Zie ook p. 25, tweede alinea, waarin wordt aangegeven dat er rekening wordt gehouden met het feit dat er "enige aanvullende middelen beschikbaar moeten zijn voor het oplossen van actuele knelpunten". Over hoeveel spreken we dan ongeveer? 3.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Wanneer wordt de raad geïnformeerd over de precieze gevolgen van de bezuiniging van 175.000 euro op het Servicebureau Gemeenten?
In 2011, op het moment dat de onderliggende financiele stukken van het Servicebureau voor een zienswijze aan de gemeenteraad worden voorgelegd zullen de effecten inzichtelijk worden gemaakt.
4.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Is er een lijst beschikbaar waar alle huidige subsidies op worden vermeld en met daarnaast de voorgestelde subsidiewijzigingen?
Nee, die lijst is er niet. Bijdragen worden in verschillende vormen gegeven. Soms in de vorm van subsidies soms in andere vormen. Dat verschilt per beleidsterrein.
5.
R. v. Muilekom (PvdA) 12 mei 2011
Het college heeft met RIB 35 een overzicht gegeven van het gemeentelijk vastgoed. Kan er inzicht worden geboden over de mate en duur van de leegstand van de panden die vallen onder het gemeentelijk vastgoed? Mbt het item leegstand wordt ook bedoeld het percentage van de tijd dat het pand ongebruikt is.
Antwoord volgt zo spoedig mogelijk.
6.
R. v. Muilekom (PvdA) 12 mei 2011
De PvdA heeft afgelopen week schriftelijke vragen gesteld over precariobelasting op de netwerken van nutsbedrijven ( zie bijlage). Wij zouden graag inzicht willen hebben wat deze vorm van belasting de gemeente Amersfoort kan opleveren, zowel incidenteel als structureel.
Antwoord volgt zo spoedig mogelijk.
7.
VVD 15 mei 2011
Er schijnt een verschil te bestaan tussen de begroting 2011 en de herijkte begroting voor Amersfoort Vernieuwt (AV) van 1,4 miljoen. Graag een uiteenzetting.
Antwoord volgt zo spoedig mogelijk.
29#0w02A
2
Programma 1: Algemeen Bestuur en Public Affairs Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Bij de publieksdienstverlening moet efficiencyverbetering, ondanks bezuinigingen, zorgen voor het op peil houden van de dienstverlening. ‘In één keer goed’, ‘het beste loket is géén loket’ en kanaalsturing zijn daarbij uitgangspunten. Om daarop beleid te kunnen maken en de uitvoering erop te kunnen aanpassen, moet inzichtelijk zijn welke verbeterpunten aangebracht moeten worden en moet daarop visie ontwikkeld worden. Hoe gaat het college dit aanpakken, welk resultaat staat het college daarbij voor ogen in welk tijdsbestek en hoe wordt de raad van deze ontwikkelingen op de hoogte gehouden.
Onze visie op het verder professionaliseren van de afhandeling van klantcontacten is dat we zoveel mogelijk klantcontacten in één keer goed af willen doen: daarmee verbeteren we de kwaliteit van onze dienstverlening en besparen tegelijkertijd op de kosten. Hierin speelt ons Klant Contact Centrum (KCC) een centrale rol: dit gaan we de komende tijd verder uitbouwen. Daar wordt nu al hard aan gewerkt o.a. door voor steeds meer vakafdelingen klant-vragen te beantwoorden en door interne professionalisering van het KCC (o.a. implementatie klantcontactsysteem). Ook werken we aan de doorontwikkeling van onze digitale dienstverlening. Bij de oplevering van elk nieuw digitaal product bepalen we een strategie om de klant te verleiden om daadwerkelijk van dat kanaal gebruik te gaan maken (kanaalsturing). In het najaar komen we met een RIB waarin we de Raad op dit punt verder bij zullen praten.
2.
3.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
29#0w02A
Het college stelt voor aan de balie elektronisch betalen door te voeren omdat dit veel kassakosten kan voorkomen. Kan het college aangeven welk bedrag hiermee jaarlijks bij benadering kan worden bespaard. Is het college van plan inwoners die niet beschikken over een pinpas een alternatieve betalingsmogelijkheid te bieden. Zo ja, op welke wijze. Zo nee, hoe kunnen deze inwoners dan gebruik maken van de diensten.
Door het opheffen van de kasfunctie kan tussen de € 65.000 en € 85.000 worden bespaard. Dit betekent dat klanten uitsluitend per pin of chip kunnen betalen; contante betalingen zijn niet meer mogelijk.
Voor de orde van grootte van een mogelijk te verwachten besparing op de budgetten gaan de
Bijgevoegd treft u een erratum aan waarin wij uitgaan van een te bezuinigen bedrag van € 75.000 op
Er komt geen alternatieve betalingsmogelijkheid voor inwoners die niet beschikken over een pinpas en/of chipknip. Dit resulteert in een beperkte verlaging van het serviceniveau en een mogelijke stijging van het aantal belastingdebiteuren (jaarlijks wordt circa € 200.000 aan belastingachterstand contant voldaan aan de balie). Ook de uitbetalingsfunctie van de kas voor bijstandsuitkeringen voor daken thuislozen zal komen te vervallen. Hiervoor willen wij in overleg met banken in de stad tot een oplossing te komen.
3
4.
R. Smits-Alvarez (PvdA) 16 mei 2011
29#0w02A
gedachten uit naar een bedrag tussen € 40.000 en € 75.000. Voorshands gaan wij nog uit van een bezuinigingsbedrag van € 125.000, hetgeen overeenkomt met een relatieve zwaarte van ongeveer 100%.Waarom gaat u uit van een besparing van € 125.000,(75.000 + 50.000) terwijl u al aangeeft dat de werkelijke besparing tussen de 40.000 en € 75.000 zal zijn? Is dat geen gat in de begroting van € 50.000 - € 85.000 voor de komende jaren creëren?
Griffie en Raad. Dat betekent dat er per saldo een bedrag van € 50.000 minder wordt gerealiseerd wordt.
Hoeveel is de gemeentelijke bijdrage aan de veteranendag ivm de bezuinigingen?
In 2010 hebben we ongeveer € 5.000,- uitgegeven voor het organiseren van de Veteranendag in samenwerking met de gemeente Leusden. Dit zijn kosten mbt huren locatie, catering en het drukken van de uitnodigingen. We geven geen subsidie aan de organisatie van de landelijke Veteranendag.
4
Programma 2: Veiligheid en Handhaving Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 11/12 Hoofdlijn programma: Het rijksgeld vanuit het Grote Steden Beleid wordt naar verwachting in 2011 stop gezet. Om welk bedrag gaat het?
De afgelopen jaren kreeg Amersfoort uit het Grote Stedenbeleid 1,6 miljoen euro.In 2011 is dat al vermindert tot 1,1 miljoen euro.
Is bij het opheffen van de vrijwillige brandweer in Noord of Centrum de brandweerdekking in Vathorst meegenomen?
Het college heeft er niet voor gekozen om de vrijwillige brandweerposten op te heffen. Los daarvan is de Veiligheidsregio Utrecht momenteel bezig de uitgangspunten voor het nieuwe brandweerdekkingsplan de formuleren, welke als basis voor verder onderzoek gelden. De uitkomsten van dat onderzoek moeten uitmaken of een vervolgonderzoek nodig is voor de wijk Vathorst.
2.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 13/14 Fysieke veiligheid: Er wordt voorgesteld om te stoppen met de gezamenlijke surveillance van brandweer en politie. Betekent dit ook minder blauw op straat?
Het heeft geen invloed op de hoeveelheid surveillanten van de politie op straat.
3.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 15 Sociale veiligheid/handhaving openbare ruimte: Wanneer wordt bekend of het Rijk definitief stopt met veiligheidsbijdrage?
Het Rijk heeft al eerder aangegeven dat er vanaf 2012 geen GSB/Montfransgelden voor veiligheid naar de gemeenten gaan. Tot nu toe lijkt er weinig beweging in die opstelling te zijn. De G32-gemeenten hopen de Minister/Kabinet de komende maanden te overtuigen dat deze Rijksbudgetten hard nodig zijn voor de aanpak van de lokale veiligheid.
4.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 16 Vergunningen, toezicht en handhaving: Punt a, snelheid van reageren: Hoe is het nu geregeld? Wat wordt het dan? Wat is de huidige doorlooptijd van afhandeling klachten. Wordt de doorlooptijd overschreden? Of is de consequentie van de bezuiniging dat de doorlooptijd wordt overschreden. Heeft dit consequenties voor de veiligheid van de woonomgeving?
29#0w02A
Handhaving Handhaven en verzoeken tot handhaving zijn gebonden aan termijnen. In principe moet dat binnen de wettelijke termijn van 8 weken. Een dwangsom kan worden opgelegd als niet tijdig is beslist. Dat is nu zo en dat blijft ook in de toekomst – na bezuinigingen - zo. De veiligheid voor de woonomgeving behoeft hierdoor niet minder te worden. Wel is het zo dat handhavingsverzoeken relatief veel tijd vragen. Afname in capaciteit 5
betekent dat handhavingsverzoeken, kwalitatief of kwantitatief minder kunnen worden afgehandeld. Klachten Klachten moeten we behandelen, maar deze zijn niet gebonden aan wettelijke termijnen. Klachten handelen we nu binnen 4 weken af. Dat gaan we in de toekomst niet meer halen. Tot slot:als de veiligheid echt in het geding is, zo leert de geschiedenis en ervaring, zal te allen tijde worden opgetreden en zal de afhandeling van andere gevallen vertragen. 5.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
Kan het college aangeven wat de concrete gevolgen zijn van het beëindigen van de bijdrage aan het bestuurlijk convenant veiligheid valleilijn?
De bijdrage aan het convenant, betreft de bijdrage voor ondersteuning/faciliteren van de projectgroep en het bestuurlijk overleg. Het beëindigen van de bijdrage heeft geen directe gevolgen voor de veiligheid Valleilijn
6
Programma 3: Stedelijk Beheer en Milieu Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
1.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 19 Kwaliteitsvermindering openbare ruimte kan gevaar opleveren voor kwetsbare groepen zoals blinden en vitale ouderen met o.a. rollator/scootmobiel. Is hier rekening mee gehouden?
2.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 19 Stoppen met machinaal opruimen hondenpoep: Dit is een vorm van kapitaal vernietiging. Hoeveel wordt er afgeschreven om dit materieel?
Dit is geen kapitaalvernietiging, want de gemeente heeft geen eigen materieel. Dit is het risico voor de aannemer, want alle werkzaamheden in de openbare ruimte zijn uitbesteed.
3.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 19 Halvering reinigen zandgronden bij speelvoorzieningen: Is rekening gehouden met de gezondheid van de kinderen?
We gaan naar 1 x per 2 jaar. Reinigen van zandondergronden heeft geen relatie met ziektekiemen. Grofmazig afval (houtsnippers, blad, steentjes e.d.) worden uit het zand gezeefd.
4.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Pagina 72 Werken met chemische onkruidbestrijding ipv ecologische onkruidbestrijding, over hoeveel kost dit/bespaart dit? Wat zijn milieu-effecten?
Het voorstel is chemische onkruidbestrijding toe te passen op radialen, (dat zijn de doorgaande wegen zoals Amsterdamseweg, van Asch van Wijckstraat, Stadsring, Hogeweg e.d. ,bij een taakstelling van 125%, maar niet in groene gebieden. Dit bespaart ca. 2 ton omdat geen kostbare verkeersmaatregelen noodzakelijk zijn. De milieueffecten zijn t.o.v. ecologisch bestrijden negatief, maar zijn verdedigbaar en verantwoord uit te voeren.
29#0w02A
Antwoord
Ja, hier is rekening mee gehouden. Dat kan bij een taakstelling van 100% nog gerealiseerd worden.
7
5.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
6.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
7.
VVD 15 mei 2011
29#0w02A
Volgens de CROW normen verschuift het onderhoudsniveau naar B in de binnenstad ( komt van A) en naar C in de andere wijken ( komt van B? ) Niveau D is gekenmerkt als zijnde kapitaalvernietiging in de alternatieve voorstellen. Wat zijn de financiële consequenties per gradatie?
In de alternatieven staat op bladzijde 72 onder punt 4 Werken met chemische onkruidbestrijdingsmiddelen i.p.v. ecologische. Wat is de positieve financiële consequentie van deze maatregel op het budget van stedelijk beheer? (deze vraag staat los van het wel of niet wenselijk zijn op basis van andere afwegingen en/of andere programma onderdelen ) Wat is de opbrengst indien er op chemische wijze aan onkruidbestrijding wordt gedaan?
Zie de onderstaande tabel: 1 gazon maaien op kwaliteit B 2 Halvering maaien / begrazen van ruige vegetaties (o.a. taluds geluidwal) van 2 naar 1 keer per jaar. Dan ook stoppen met de schaapskudde! Samen € 80 + € 70. 3 onkruidbeheer bosplantsoen van beeld naar aanwijzing 4 verlagen snoeifrequentie plantsoen 5 beeldkwaliteit zwerfvuil B -> C 6 bladruimen op frequentie 7 hagen knippen op lage frequentie 8 beeldkwaliteit binnenstad van A-> B 9 alleen ernstig aanstootgevende graffiti verwijderen 10 aanpassen hondenbeleid
€ 70.000
11 halvering reinigen zandondergronden speeltoestellen 12 verlagen snoeifrequentie oudere bomen 13 niet meer inboeten verzorgen nieuwe aanplant bomen Totaal
€100.000
€150.000
€100.000
€ 60.000 € 60.000 € 50.000 € 50.000 € 70.000 € 25.000 € 75.000
€ 75.000
€175.000 €1.060.000
2 ton bij toepassing op de radialen (dus de doorgaande wegen zoals Amsterdamseweg, van Asch van Wijckstraat, Stadsring, Hogeweg e.d.).
Het voorstel is chemische onkruidbestrijding toe te passen op radialen (dat zijn de doorgaande wegen zoals Amsterdamseweg, Van 8
Asch van Wijckstraat, Stadsring, Hogeweg e.d.), bij een taakstelling van 125%, maar niet in groene gebieden. Dit bespaart circa 2 ton omdat geen kostbare verkeersmaatregelen noodzakelijk zijn. De milieueffecten zijn t.o.v. ecologisch bestrijden negatief, maar zijn verdedigbaar en verantwoord uit te voeren.
29#0w02A
9
Programma 4: Zorg, Welzijn en Wijkontwikkeling Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
1.
E.D. van Vliet (GroenLinks) 28 april 2011
Pagina 31 75+ wordt niet geherindiceerd. - Worden (jongere) chronisch zieken die geen uitzicht op verbetering van hun aandoening hebben wel geherindiceerd?
- Hoeveel levert het dan op om dit niet meer te doen?
- Hoeveel levert het niet herindiceren van 75+ op? 2.
E.D. van Vliet (GroenLinks) 28 april 2011
Pagina 31 WMO: leefvoorzieningen versoberen 2 en 3: - Is er een gedetailleerde invulling en uitwerking beschikbaar? - Wie besluit er over de hardheidsclausule: college of raad, en is onafhankelijk daarvan discussie in De Ronde hierover mogelijk cq. voorzien?
- Stapeling eigen bijdragen: is hier een (inkomensafhankelijk?) maximum aan (dat lager is dan de feitelijke optelsom van de afzonderlijke bijdragen)?
29#0w02A
Antwoord
-Ja deze groep wordt nog wel geherindiceerd. De ervaring leert dat ook voor deze clienten binnen het tijdsbestek van 5 jaar vaak nog een verandering in het ziektebeeld optreedt waardoor herindicatie noodzakelijk is.. -Wij registreren niet op ‘chronisch’. Deze schatting is dan ook niet te maken. Het niet meer herindiceren van de totale groep 75- levert naar schatting op jaarbasis €75.000 op. -We schatten de besparing in op €80.000
-Nee, deze is nog niet beschikbaar -De Raad is verantwoordelijk voor het stellen van de kaders. Deze worden bijvoorbeeld vastgelegd in het Wmo beleidskader en de Wmoverordening (beide vast te stellen in 2011). Het college is verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan. De verordening en het beleidskader zullen later dit jaar met de Raad worden besproken. -Ja, de maximale eigen bijdrage wordt berekend aan de hand van het inkomen en de gezinssituatie op basis van landelijk geldende normbedragen. De eigen bijdragen op grond van de Awbz en de Wmo worden bij elkaar opgeteld waardoor er geen sprake is van stapeling.
- Worden de eigen bijdragen inkomensafhankelijk? Zo ja, hoe?
-Ja. De maximale eigen bijdrage wordt berekend op basis van de gezinssisuatie en het jaarinkomen. Op grond van landelijk vastgestelde normbedragen wordt de maximale eigen bijdrage berekend.
- Hoeveel leveren de maatregelen afzonderlijk op?
-De exacte opbrengst per maatregel is afhankelijk van vele factoren. WMO leefvoorzieningen 1: besparing van hulpmiddelen dmv nieuwe aanbesteding € 170.000,-, doelgroep 75+ niet meer indiceren € 80.000,en effiency bedrijfsvoering SbG € 200.000,-. 10
WMO leefvoorzieningen 2: Vervoersvoorziening eigen bijdrage € 280.000,-, Leges gehandicaptenparkeerplaats € 20.000,- en leges op indicatiestelling € 400.000,-. WMO leefvoorzieningen 3: verhuiskostenvergoeding algemeen gebruikelijk beschouwen € 90.000,-, trapliften algemeen gebruikelijk beschouwen € 150.000,-, inkomensgrens HH1 invoeren € 485.000,- en niet meer vergoeden van diverse onderhoudsbijdragen e.d. € 60.000,-. 3.
4.
E.D. van Vliet (GroenLinks) 28 april 2011
E.D. van Vliet (GroenLinks) 28 april 2011
Pagina 31 WMO: leefvoorzieningen versoberen 2: - Is er synergievoordeel mogelijk door het verstrekken van de gehandicaptenparkeerkaart van Parkeerservice naar SBG over te brengen, zodat dit in WMOaanvragen kan worden meegenomen? -Zo ja, hoeveel bij benadering?
Pagina 31 WMO: leefvoorzieningen versoberen 3: - Geldt de hardheidsclausule voor zaken die als "algemeen gebruikelijk" gaan worden beschouwd, en voor onderhoud en verzekeringen?
- Wanneer is iemand "ouder geworden" in relatie tot het als "algemeen gebruikelijk" zien van voorzieningen? Hoe wordt onderscheid gemaakt tussen "natuurlijke levensloop" en "plotse gebeurtenissen die niet te voorzien zijn"? - Wat kost het om de grens voor huishoudelijke hulp op te trekken naar modaal?
29#0w02A
Het verstrekken van de kaart is dermate specialistisch (bijv. omdat het een fraudegevoelig waardepapier betreft en gezien de directe relatie met parkeercontrole) dat wij geen synergievoordeel verwachten bij het verstrekken door SbG. Wel laten wij SbG het indicatieadvies tbv de kaart afgeven. Dit levert financieel gezien een beperkt synergievoordeel op.
-De Wmo legt op dat bij het bepalen van compenserende maatregelen met twee dingen rekening moet worden gehouden. Ten eerste met de persoonskenmerken en behoeften van de aanvrager. Ten tweede met de capaciteiten van de aanvrager om uit oogpunt van kosten zelf in de maatregelen te voorzien. Dit vereist maatwerk en betekent dus ook dat wij in indivuele gevallen moeten bepalen of iets als ‘algemeen gebruikelijk’ kan worden beschouwd. -Ook om dit onderscheid te kunnen bepalen is maatwerk vereist. Om willekeur te voorkomen wordt dit maatwerk wel gebaseerd op basis van een (medisch) onderzoek en indicatieadvies welke door een consulent van het SbG wordt uitgevoerd. -Indien we de grens op 1,5 bijstand leggen, zal ongeveer 25% van de clienten niet meer in aanmerking komen voor HH1. Indien we de grens op modaal leggen zal ongeveer 10% niet meer in aanmerking komen voor HH1. Met het optrekken van de 11
- Hoeveel procent van de huishoudens met een inkomen van 1,5 maal bijstandniveau heeft huishoudelijke hulp? Hoeveel procent is huishoudelijke hulp? 5.
E.D. van Vliet (GroenLinks) 2 mei 2011
Pagina 31 WMO: - Hoeveel WMO-aanvragen zijn er per jaar (aantal cliënten)?
- Komt er voor de eigen bijdragen en de hardheidsclausule ook een vermogenstoets? Hoe wordt er dan omgegaan met mensen met een eigen woning en met kleine zelfstandigen/zzp'ers?
grens zouden we 3 ton minder bezuinigen. -Ongeveer 25% van de clienten met HH1 heeft een inkomen van boven 1,5 keer bijstandsniveau
-Aantal nieuwe aanvragen: Hulpmiddelen 4.500 (2010) Hulp bij het huishouden 1.900 (2010) Aantal cliënten: Hulpmiddelen 5.500 (31/12/10) Hulp bij het huishouden 3.400 (31/12/10) -De eigen bijdrage wordt berekend op basis van de gezinssituatie en het inkomen (obv belastingopgave). Veder betreft het toepassen van de hardheidsclausule maatwerk. Dit betekent dat in gevallen ook een zgn. vermogenstoets wordt toegepast. In het geval van maatwerk cq. Individuele beoordeling wordt ook gekeken naar de indivuele omstandigheden zoals een eigen woning of zzp’ers.
6.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 28 Senioren: We realiseren geen welzijnshuis in de Foortse Brug. Wat zijn de consequenties? Brengt dit extra druk op De Kamers? Wat gebeurt er met deze ruimte?
7.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina. 28, 4 alinea: Op deze wijze kunnen we flexibel en afhankelijk van de vraag uren inzetten waar nodig. Hoe denkt het college dit in de praktijk te brengen? Naar het voorbeeld van oud wethouder Stoelinga in het Soesterkwartier?
Het gaat om ondersteuning van (kwetsbare) senioren om te kunnen participeren: het organiseren van ontmoetingsactiviteiten, het bieden van informatie, het toeleiden naar de juiste hulp/activiteiten. Daar waar het nodig is, daar waar wij denken dat de kwetsbare ouderen zich bevinden.
8.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 29 Vrijwilligers: Er wordt gesproken over de huidige drie organisaties. Welke organisaties betreft het?
Het gaat om: Ravelijn, Matchpoint en Stiching Present
9.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 33/34 Welzijn en wijkontwikkeling: Wat is een sociaal werker? Is deze voldoende opgeleid? Welke eisen?
De sociaal werker is de opbouwwerker nieuwe stijl. De term is afkomstig van Jos van der Lans, die al verschillende boeken heeft geschreven over het welzijnswerk in
29#0w02A
e
Welzijnactiviteiten voor senioren zullen in Vathorst op andere plaatsen worden gerealiseerd. Dat kan in De Kamers, indien er ruimte beschikbaar is, maar ook in de ABC-klusters, woonzorgcentrum Pieters- en Blokland Gasthuis, of andere beschikbare ruimte. Voor de ruimte die vrij komt in de Foortse Brug zal de verhuurder een nieuwe huurder zoeken.
12
Nederland. Zijn ideeën vinden de laatste jaren ingang in het welzijnswerk omdat zijn visie op het opbouwwerk aansluit bij de gedachte achter Welzijn Nieuwe Stijl en De Kanteling, waarmee de verbinding tussen welzijn en de WMO wordt gelegd. Het doel en de focus van de sociaal werkers het stimuleren en organiseren van eigen kracht. Dat kan zijn van initiatiefrijken, aandachtsgroepen (opbouwwerk nieuwe stijl), maar ook van individuen (de zgn. Zorgmakelaar). De sociaal werker makelt tussen de welzijnsvraag en het aanbod aan informele en formele diensten. De sociaal werker is in dit verband kwartiermaker. Hij neemt niets over. De sociaal werker is van hbo-niveau Verschillende sociale opleidingen bieden tegenwoordig programma’s aan in deze lijn. De gemeente, SWA en Beweging 3.0 willen nu deze kant op met hun welzijnswerkers. 10.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Bij de bezuinigingsvoorstellen wordt niet duidelijk op welke manier er 527.000 euro bezuinigd gaat worden op het Algemeen Maatschappelijk Werk. Op welke manier gaat dit concreet gebeuren?
Door efficiencymaatregelen, de inzet van alternatieve (minder intensieve) methoden en werkwijzen, en een beperking van het takenpakket, waarbij de hulpverlening vooral zal worden gericht op de meest kwetsbare doelgroepen.
11.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
-Kan het college inzicht geven in de precieze aantallen als het gaat om de versobering van de leefvoorzieningen in de WMO? Om hoeveel mensen gaat het?
-Het hanteren van een inkomensgrens van 1,5 bijstandsniveau betekent dat naar schatting 25% van de clienten (=450 clienten) geen HH1 meer zullen ontvangen
-Wat gaan zij gemiddeld meer betalen?
-Voor alle clienten zal een inkomensafhankelijke eigen bijdrage worden berekend. Dit betekent niet dat iedereen ook daadwerkelijk een hogere eigen bijdrage zal moeten gaan betalen. Indien een client immers al de maximale eigen bijdrage voor hulp bij het huishouden of de Awbz betaalt, zal de extra eigen bijdrage voor hulpmiddelen en vervoer geen invloed hebben. Het maximum van de eigen bijdrage geldt immers voor alle Wmo en Awbz voorzieningen samen. Er zijn naar schatting 220 clienten die nu nog geen enkele eigen bijdrage (noch Wmo hh, noch Awbz) betalen. De groep mensen die nu nog geen
29#0w02A
13
enkele eigen bijdrage (Awbz of Wmo hh) betaalt zal op basis van het inkomenen gezinssituatie een eigen bijdrage betalen van minimaal €12 (alleenstaand 65+ met een norminkomen van €16.000) -En hoeveel minder bezuinigen we als we de inkomensgrens voor HH1 op 2x bijstandsniveau zetten?
12.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Combinatiefunctionarissen worden in de voorstellen 'omgezet' tot jongerenwerkers. In hoeverre zijn zij in staat om dezelfde signalerende en doorverwijzende rol te vervullen? Krijgen ze daar een opleiding voor? En wat gaat er precies verloren met dit voorstel?
13.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Op pagina 74 staat: “Verdere besparing op AWBZ pakketmaatregelen van het budget voor AWBZ-pakketmaatregelen (bedoeld voor kwetsbare groepen in de stad) wordt een klein deel thans niet besteed. Dit bedrag kan als een bezuiniging worden opgevoerd. Dit heeft geen invloed op de maatregelen voor de doelgroepen die vallen onder deze AWBZ pakketmaatregelen. Ter overweging geven wij mee dat het bedrag echter wel aangewend kan worden om de impact van de bezuinigingen voor de doelgroep te dempen.” Het is voor ons onduidelijk wat hier precies wordt bedoeld. Staat er nu dat er een deel van de AWBZpakketmaatregelen niet wordt gebruikt en dat een bezuiniging geen gevolgen heeft? Zo ja, waarom wordt deze bezuiniging dan als alternatief voorstel gepresenteerd en niet gelijk opgenomen in de gewone voorstellen? En wordt met de 'ter overweging' bedoeld dat dit bedrag gebruikt gaat worden om de impact van de
29#0w02A
-Wij verwachten dat bij een inkomensgrens van 2x bijstandsniveau ongeveer 15% van de clienten niet meer in aanmerking komt. Dit betekent dat we 2 ton minder zouden bezuinigen. De combinatiefunctionarissen en jongerenwerkers worden samengebracht in een pool van jongerencoaches. De gehele pool jongerencoaches gaat op basis van een eenduidige visie werken met inzet van dezelfde methodiek en wordt hiervoor opgeleid of getraind. Er gaat niets verloren als het gaat om kennis en ervaring. De pool zal leiden tot een effectievere en professionelere inzet ten aanzien van jongeren. Ook beogen we hiermee een betere signalering en doorverwijzing van jongeren voor wie dit noodzakelijk is en een groter bereik onder jongeren stadsbreed.
Het is inderdaad zo dat een deel van de Rijks- compensatie van de AWBZ-pakketmaatregelen niet gebruikt wordt. Zie hiervoor ook collegebesluit van 26 okt 2010 en RIB 116 uit 2010. De niet gebruikte middelen kunnen we ófwel opnemen in de bezuinigingsvoorstellen ófwel beschikbaar blijven houden voor de 14
bezuinigingen te dempen of is dat slechts een suggestie aan de raad?
ondersteuning van mensen uit de doelgroep. De aandacht in het beleid verschuift van algemene regelingen naar meer maatwerk. De Helpdesk - en in het verlengde daarvan het maatwerkvangnet - zal gericht zijn op intake en ondersteuning van kwetsbare mensen. Het gaat om mensen die zich melden bij de Helpdesk of die overgedragen zijn door verschillende instellingen in de stad. Het is een illusie te denken dat de gemeente álle financieel en anderszins kwetsbare inwoners kan bereiken. Onze inzet is dat wij effectief de kwetsbare mensen ondersteunen. De instellingen in de stad dragen hieraan ook bij. Hoe beter stad en de gemeente in staat zijn op een lijn te komen en de aandacht en steun te organiseren, hoe meer we met elkaar bereiken. Met een eigen bijdrage bedoelen we her niet alleen een eigen financiele bijdrage. Wij focussen op wat mensen zelf nog kunnen. Zelf kunnen in financiele zin maar zeker ook in maatschappelijke zin. Vitaal is dus geen verschrijving.
14.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In de paragraaf Hoofdlijn programma schrijft het college dat de helpdesk Sociale Zekerheid actief wordt ingezet om mensen te ondersteunen en dat zorgvuldig gaat worden gemonitord hoe het met onze kwetsbare inwoners gaat nadat de diverse maatregelen een jaar in werking zijn getreden. Over welke kwetsbare inwoners gaat het hier? Alleen degenen die via de Helpdesk Sociale Zekerheid worden ondersteund of ook anderen of worden alle kwetsbare inwoners ondersteund door de Helpdesk?
15.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
16.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Bij het beleidsonderdeel senioren staat dat van vitale senioren vaker een eigen bijdrage zal worden gevraagd. Klopt het dat dit een verschrijving is en dat hier wordt bedoeld senioren met voldoende inkomen. Zo ja, wat wordt de inkomensgrens en is het de bedoeling dat er een gedifferentieerd tarief voor eigen bijdragen wordt ontwikkeld of betaald elke voldoende draagkrachtige senior dezelfde eigen bijdrage voor dezelfde dienst/voorziening. In de paragraaf senioren wordt geschreven dat een deel van de middelen die worden vrijgespeeld door te stoppen met gratis OV voor alle senioren, wordt ingezet voor de verbetering van de positie van kwetsbare senioren. Om welke verbeteringen gaat het hier concreet en voor welke doelgroep worden deze middelen specifiek aangewend?
17.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
In het onderdeel ouderenwelzijnswerk wordt aangegeven dat een deel van de beschikbare uren sociaal cultureel werk wordt toegevoegd aan het Ontwikkelteam Welzijn Ouderen, dat ondersteuning biedt in wijken aan senioren en zorg- en welzijnsorganisaties bij het
Het gaat hier om het maatwerkvangnet: financiele compensatie voor die ouderen die onvoldoende inkomen hebben. Het doel is om zo flexibel mogelijk uren ondersteuning in wijken in te kunnen zetten om ouderen in staat te stellen te participeren. Zie ook het antwoord op vraag 7. Er worden geen uren sociaal cultureel werk geschrapt.
15
ontwikkelen en aanbieden van activiteiten aan senioren. Voor welke doelgroep en met welk doel worden de overgehevelde uren ingezet? Houdt dit tevens in dat de overige uren sociaal cultureel werk voor ouderen wordt geschrapt? 18.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
19.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
20.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
Het college schrijft anders te willen omgaan met het vrijwilligerswerk en dat daarvoor een voorstel wordt uitgewerkt. Vervolgens wordt expliciet aan Matchpoint gevraagd (nog) meer verbindingen tot stand te brengen tussen ‘maatschappelijke vraag’ en aanbod en meer leerlingen te bemiddelen naar een maatschappelijke stage met minder middelen. Wat is de reden dat in dit kader aan Matchpoint al expliciete extra’s worden gevraagd en aan de beide andere vrijwilligerswerkbemiddelaars, Ravelijn en Present, niet?
Vrijwilligersorganisatie Ravelijn heeft opdracht gekregen om een voorstel uit te werken voor een andere aanpak van vrijwilligerswerk.
In de paragraaf zorg wordt aangegeven dat er voor voorzieningen die als algemeen gebruikelijk kunnen worden gekarakteriseerd, geen verstrekkingen meer worden gedaan. Tevens staat er dat daarvan kan worden afgeweken als inwoners niet over voldoende draagkracht beschikken. Worden hier alle minima bedoeld? Het college stelt voor om de leges op het verstrekken van de gehandicaptenparkeerkaart voor 100% door te berekenen aan de cliënt. Net als voor het aanvragen van een paspoort of rijbewijs stellen wij voor om legeskosten voor het aanvragen van een Wmo-
We bedoelen hier niet de minima in algemene zin. Uitvoering van de Wmo is maatwerk. Dit betekent dat per client wordt gekeken naar diens mogelijkheden in zowel financiele als maatschappelijke zin. Wij kunnen ons wel voorstellen dat er bij minima eerder van wordt afgeweken.
Het Rijk heeft de maatschappelijke stage wettelijk verplicht vanaf schooljaar 2011-2012, zodat meer leerlingen behoefte krijgen aan een maatschappelijke stage. Tegelijkertijd heeft het Rijk een korting verwerkt in het beschikbare Rijksbudget en precies deze korting is meegenomen binnen de bezuinigingsvoorstellen voor Match Point. Match Point zal er zeker in slagen om aan de gemeentelijke opdracht te voldoen om (nog) meer verbindingen tot stand te brengen tussen ‘maatschappelijke vraag’ en aanbod. Match Point laat al jaren zien hoe zij inspeelt op maatschappelijke ontwikkelingen. Tenslotte zijn voor stichting Present geen bezuinigingsvoorstellen opgenomen. Present ontvang relatief weinig structurele subsidie en voert daarmee effectief maatschappelijk relevante activiteiten en projecten uit. Dit waren redenen om Present te ontzien.
16
voorziening in rekening te brengen. - Om welke totaalbedrag aan leges t.b.v. het verstrekken van de gehandicaptenparkeerkaart gaat het hier bij benadering? Wat is tot nu toe de bijdrage vanuit de WMO? - Om welke legestarieven voor Wmo-voorzieningen moet hier worden gedacht? Wat levert invoering hiervan globaal genomen op jaarbasis op?
21.
VVD 15 mei 2011
Kan er een inzicht worden gegeven in de kosten van integratie?
De leges voor de gehandicaptenparkeerkaart worden nu al voor 100% doorbelast aan de client. Hier wordt op dit moment dus geen bijdrage vauit de Wmo verstrekt. Dit voorstel is derhalve onjuist in de nota bezuinigingen verwoord. Het voorstel behelst de kosten voor de gehandicaptenparkeerplaats. De kosten die hiermee gemoeid zijn, zijn als volgt: Aanvraag : €444 Aanleg: €413 Hiervan wordt op dit moment bijna €800 vanuit de Wmo vergoed. Wij stellen voor de leges tot kostendekkend Het gaat om leges voor de indicatieselling. Het voorstel is om per indicatie €85 leges in rekening te brengen. Dit levert naar schatting 4 ton op jaar basis op. In de uitvoering van het integratiebeleid investeren wij in 2011 met de volgende budgetten: Voor Amersfoorters van allochtone afkomst (ten behoeve van participatiebevordering, sociaalculturele integratie en beeldvorming) - Eigen middelen: circa €74.000,- . Hiermee zijn/worden bijvoorbeeld de volgende initiatieven ondersteund: het succesvolle project Drawing her Story, een gastvrij welkom en zomerschool voor uitgenodigde vluchtelingenkinderen i.s.m. de Wiekslag Wereldwijzer, fototentoonstelling Nieuw= (een gezicht geven aan inburgeraars en het gemeentelijke apparaat achter de inburgering), De dag van de Dialoog, een stimuleringssubsidie voor ondernemersnetwerk Stichting Sebou, De Stadsontmoeting van het Amersfoorts Platform voor Levensbeschouwingen en Religies, buitententoonstelling De Vluchtelingenjackpot, en tal van kleine subsidies voor voorlichtingsbijeenkomsten, sociaalculturele ontmoetingen en huiswerkbegeleiding door Migranten Zelforganisaties. - Rijksmiddelen inburgering: De middelen voor inburgering zijn rijksmiddelen. Dit budget wordt de
29#0w02A
17
komende jaren door het Rijk afgebouwd: In 2011 is het budget voor inburgering circa 3,2 mio. In 2012 is dit naar schatting nog 1,9 mio en in 2013 circa 0,9 mio. In 2014 staat het budget op nul. Dit budget wordt geïnvesteerd in taal- en participatiebevorderende (inburgerings)cursussen. Budget voor asielzoekers - €30.500,- (bijvoorbeeld voor maatjesprojecten) Adviesraad Kleurrijk Amersfoort - €4.500,-
29#0w02A
18
Programma 5: Onderwijs Nr. 1.
Vragensteller (partij) F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Vraag
Antwoord
Op p. 14 van de Nota bezuinigen 2012-2015 en op p. 35 van de Bezuinigingsvoorstellen 20122015 wordt als bezuiniging het schoolzwemmen aangepast naar zwemgym. Wordt de bezuiniging gerealiseerd doordat voor zwemgym minder personeel nodig is dan voor schoolzwemmen? Om hoeveel fte gaat het dan hierbij? Wat is het percentage betalingsbereidheid voor de vrijwillige bijdrage voor het vervoer tussen school en zwembad op dit moment? Als de bijbehorende doelstelling om een 100% betalingsbereidheid te realiseren niet wordt gehaald, wat betekent dit dan financieel per procent?
De bezuiniging wordt gerealiseerd door een verhoging van de vrijwillige bijdrage voor het vervoer tussen school en zwembad en een 100% betalingsbereidheid. Met dit voorstel worden de kosten verlaagd door een verhoging van de vrijwillige bijdrage aan het vervoer van en naar het zwembad en wordt € 80.000 bespaard op de instructiekosten en op de kosten voor bewegingsonderwijs gymlokalen en sporthallen. Op dit moment betaalt 40% van de ouders de vrijwillige bijdrage. Randvoorwaarde bij de verdere uitwerking van het voorstel is dat de taakstellende bezuiniging ten opzichte van ons huidig beschikbaar budget ad € 527.000,- in 2012 € 80.000,- bedraagt en vanaf 2013 € 237.000,- per jaar. Mocht bij de uitwerking van dit voorstel blijken dat deze besparing niet kan worden gerealiseerd, dan leggen wij u alsnog voor het schoolzwemmen af te schaffen.
2.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 36 Het college is voornemens de subsidie Taalbeleid stop te zetten (p. 36 Bezuinigingsvoorstellen 20122015). Wat is hier de impact van en voor welke doelgroep? Hebben de Amersfoortse scholen zich al bereid verklaard de activiteiten die met het wegvallen van deze subsidie stopgezet zullen worden over te nemen?
In 2009 is het budget voor taalbeleid besteed aan de realisatie van het project ‘Woordenschatjes’. Dit was een kunsteducatief project rondom taal dat is uitgevoerd door Scholen in de Kunst in samenwerking met de basisscholen, kinderopvang en peuterspeelzalen. Doel van het project was om kinderen t/m 12 jaar in Amersfoort via kunst op een speelse manier in aanraking te brengen met taal en daarmee taalplezier te bevorderen. Een deel van deze activiteiten is opgezet in de vorm van lesbrieven en leskoffers die ook naderhand in het onderwijs ingezet kunnen worden. Dit project was mogelijk door het samenvoegen van de budgetten uit 2007, 2008 en 2009. Met het schrappen van het budget voor het Taalbeleid is er dus geen sprake van het wegvallen van structurele taalactiviteiten uit het onderwijsaanbod
3.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 36 Het college is voornemens de loketfunctie van het Centrum voor Jeugd en Gezin anders te financieren. Betekent dit dat de omvang van de middelen voor deze loketfunctie onveranderd blijft?
Dit betekent inderdaad dat de omvang van de middelen voor deze loketfunctie onveranderd blijft.
29#0w02A
19
4.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Kan het college concreet aangeven waarin de winst gelegen ligt bij het veranderen van schoolzwemmen in schoolgym?
Kinderen zonder diploma volgen intensieve zwemlessen. SRO geeft aan de deelnemers een diplomagarantie af. Dit geldt niet voor het huidige schoolzwemmen. Financieel gezien stijgen de inkomsten van de vrijwillige bijdrage aan het vervoer van en naar het zwembad (door een verhoging van de vrijwillige ouderbijdrage en een 100% betalingsbereidheid), wordt bespaard op de instructiekosten en op de kosten voor bewegingsonderwijs gymlokalen en sporthallen.
5.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In hoeverre kunnen de wensen van de scholen in het Soesterkwartier worden vervuld met een verbouwing van de huidige locaties? Hoeveel zou de besparing zijn als die verbouwingen plaatsvinden, maar er geen nieuwe centrale plek voor ontmoeting komt?
De betrokken schoolbesturen (Stichting Meerkring, PCBO, KPOA) hebben in 2004 al besloten uit te willen gaan van de bestaande schoolgebouwen en via een netwerk/ samenwerkingsverband de ABC-school vorm te geven. Overigens maken meer partners onderdeel uit van het ABC-samenwerkingsverband. In februari 2009 hebben de partners binnen ABC Soesterkwartier hun wensen met betrekking tot huisvesting/accommodatie/ruimtegebruik geactualiseerd. Dit in het kader van de uitwerkingsagenda welzijnsvisie. Op hoofdlijnen zijn de wensen van ABC Soesterkwartier: • Sociaal hart of sociale harten in de wijk (coördinatie van waaruit bewoners naar de juiste locaties en aanbod kunnen worden verwezen). • Een activiteitencentrum, laagdrempelig • Een servicecentrum voor informatie en voorlichting • Multifunctioneel gebruik van ruimtes en accommodaties, mits fysiek en financieel haalbaar (beheer regelen, adequate inrichting van ruimtes nastreven, enz.) Hieruit blijkt dat ook de partners binnen ABC Soesterkwartier de wens hebben voor een centrale ontmoetingsplek in de wijk.
6.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Op bladzijde 37 staat bij zwemgym; Dat kinderen die geen diploma hebben behaald ook nadat er intensieve instructie is gegeven ten tijde van het zwemgymjaar kunnen doorstromen in het reguliere SRO zwemlesprogramma. Ten tijde van het zwemgymjaar word rekening gehouden met de draagkracht van ouders. ( i.v.m. vervoerskosten ) van en naar het
De vrijwillige bijdrage is gericht op het vervoer tussen school en zwembad. Mochten leerlingen na een jaar zwemonderwijs het diploma niet behaald hebben, dan kunnen zij kosteloos gebruik maken van het reguliere zwemlesprogramma van SRO, maar wordt wel van ouders verwacht dat zij zelf zorgen voor vervoer naar het zwembad.
29#0w02A
20
zwembad. Wordt er ook rekening gehouden met kinderen die zouden moeten doorstromen naar regulier betaald zwemonderwijs en waarvan de draagkracht van ouders de doorstroom in de weg staat? (vangnet) 7.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Op bladzijde 74 structureel voordeel van het niet doorgaan van de ABC school in Liendert = 377.000 euro en incidenteel 3 miljoen. Uit de incidentele middelen dient de renovatie van de twee huidige bestaande locaties betaald te worden. - Wat is het af te boeken bedrag voor de planontwikkelingskosten? - Wat kost de renovatie? (raming) - En voor hoelang/periode zijn de gerenoveerde scholen toekomstbestendig in verhouding tot een “nieuwe” ABC school in deze wijk?
De € 377.000,- is de gekapitaliseerde waarde van het investeringsbedrag van 4 miljoen, dat vrij valt als we geen multifunctionele accommodatie bouwen. - € 50.000,- moet worden afgeboekt voor plantonwikkelingskosten. - Renovatie van de gebouwen mag maximaal 3 miljoen euro kosten, - De gebouwen worden weer in 40 jaar afgeschreven.
8.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Het niet laten doorgaan van de ABC-school Soesterkwartier (fysiek ) levert incidenteel 1.5 miljoen euro op. De structurele bezuiniging zoals in Liendert staat niet vermeld. In het overzicht onder aan pagina 74 staat echter 377 ( herleidbaar Liendert ) en 150 opgeteld = 527. Daaruit concludeer ik een structurele bezuiniging van 150.000 euro?
Voor ABC Soesterkwartier is eenmalig een bedrag beschikbaar van € 1,5 miljoen. Dit is gekapitaliseerd naar € 150.000 per jaar. Voor ABC Liendert is incidenteel € 7 miljoen beschikbaar. Voorgesteld wordt hier € 4 miljoen op te bezuinigen, dit is gekapitaliseerd naar een bedrag van € 377.000 per jaar. Het restant van € 3 miljoen wordt ingezet voor het opknappen van de huidige schoolgebouwen.
29#0w02A
21
Programma 6: Sport Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 39 Het college is voornemens om alleen de activiteiten voor 70+ senioren voort te zetten. De overige groepen kunnen volgens het college gebruik maken van het ‘gewone’ sportaanbod, naast wandelen en fietsen. Het ‘gewone’ sportaanbod wordt veelal aangeboden via commerciële sportaanbieders. Is het college van mening dat dit ‘gewone’ sportaanbod financieel gezien voor deze groep een reële optie is? Via de flyers van TopFit, het huidige sportaanbod voor de senioren, is te zien dat ongeveer 75% van de huidige sportactiviteiten van senioren plaatsvindt in de prioriteitswijken en in buurthuizen. In welke accommodaties kunnen de 70+ senioren sporten na het sluiten van wijkcentra?
Het college is voornemens om de activiteiten voor 70+ senioren financieel te blijven ondersteunen. De activiteiten die worden aangeboden door de SRO kunnen in principe in stand blijven als er genoeg deelnemers zijn. De groep 70- (senioren) zal echter een meer marktconforme prijs moeten gaan betalen voor de activiteiten. Voor deze groep mensen (jonger dan 70 jaar) met een lager inkomen zijn er, als ze de kosten van de activiteiten die de SRO aanbiedt niet kunnen dragen, goedkope alternatieven voorhanden door bijvoorbeeld (gezamenlijk) te wandelen of te fietsen. Met het ‘gewone’ aanbod wordt evenzeer bedoeld het aanbod van de reguliere sportverenigingen en gemeentelijke accomodaties (bv tennis, zwemmen). Naar onze mening zijn ouderen dus niet uitsluitend aangewezen op het aanbod van commerciële sportaanbieders. Het onderbrengen van het 70 + aanbod in de wijken is in eerste instantie een verantwoordelijkheid van de aanbieder. Daarbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de bestaande voorzieningen, waarbij bijvoorbeeld kan worden gedacht aan verzorgingstehuizen, gymlokalen, speeltuingebouwen en sportaccommodaties in de wijken.
2.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Op pagina 33 van de Bezuinigingsvoorstellen 2012-2015 staat dat er een jongerenpool wordt gevormd waarin het jongerenwerk en de combinatiefuncties worden ondergebracht. "De jongerencoach vanuit sport blijft de huidige functie van sportbuurtwerker vervullen en krijgt er een signalerende en doorverwijzende rol bij" aldus het voorstel. Dit zou men kunnen lezen als het omzetten van een combinatiefunctionaris naar jongerencoach. Een regel later staat echter dat jongerenwerkers worden omgezet naar combinatiefunctionarissen. Kortom, wordt de combinatiefunctionaris (met name op het gebied van
Het voorstel voor de vorming van een pool van jongerencoaches is gebaseerd op het idee om de rollen van sportbuurtwerker en combinatiefunctionaris sport meer naar elkaar toe te laten groeien als ook de rollen van combinatiefunctionaris sport en jongerenwerker. Belangrijk is dat de combinatiefunctionaris sport een rol blijft houden in het stimuleren van sporten en bewegen van jongeren en daarnaast ook een belangrijke taak krijgt bij de signalering en toeleiding van jongeren voor wie dit nodzakelijk is. Betrokken organisaties, waaronde de SRO en SWA, zullen de komende tijd samen met de gemeente een voorstel uitwerken voor de vorming
29#0w02A
22
sport) omgezet naar jongerenwerken/coach of andersom? Zullen de bijbehorende functie-eisen mbt sport voor de sport-jongerencoach gelijk zijn aan de functie-eisen die gelden voor de huidige combinatiefunctionarissen op het gebied van sport? Zal in de jongerenpool de verhouding van het aantal jongerencoaches dat ingezet wordt op sport en op cultuur en op primair onderwijs en voortgezet onderwijs gelijk zijn aan de huidige verhoudingen binnen de huidge groep combinatiefunctionarissen? Er wordt aangegeven dat door de omzetting het aantal combinatiefunctionarissen kunnen worden behouden. Wordt hier bedoeld het aantal fte? En wordt hier bedoeld in ieder geval tot 2015?
van een pool van jongerencoaches. In deze pool van jongerencoaches zullen combinatiefunctionarissen en jongerenwerkers worden samengebracht. De gehele pool gaat op basis van een eenduidige visie werken met inzet van dezelfde methodiek en wordt hiervoor opgeleid of getraind. De pool van jongerencoaches zal feitelijk pas vanaf 2013 zijn beslag krijgen. De opmerking over het behoud van het aantal combinatiefunctionarissen gaat inderdaad over het aantal fte. \ Ja, hier wordt bedoeld in ieder geval tot en met 2015.
3.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 41 Het college is voornemens om de regeling schoolsport gefaseerd om te bouwen en te combineren met verenigingsondersteuning (p. 41). Deze omschrijving biedt weinig aanknopingspunten voor wat dat concreet betekent. We hebben in Amersfoort onder andere een succesvol Kies je Sport project (2300 deelnemers) en een groot aantal schoolsporttoernooien. Kan het College aangeven welke schoolsportprojecten zullen verdwijnen en wat er overblijft?
Het college wil dit punt samen met de scholen, de sportverenigingen en de SRO verder uitwerken. Wij willen hiermee stimuleren dat sportverenigingen en scholen meer gaan samenwerken in het stimuleren van bewegen bij jonge mensen. Beide partijen hebben elkaar op dit punt iets te bieden en kunnen er hun voordeel mee doen. Wij sluiten hierbij niet uit dat bepaalde huidige activiteiten die succesvol zijn, behouden blijven. Projecten zijn in principe echter eindig. Wij vinden het een verantwoordelijkheid van betrokken partijen om een succesvol met overheidsgeld gestart project uiteindelijk voor eigen rekening en risico voort te zetten.
4.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 41 Er wordt in de Bezuinigsvoorstellen 2012-2015 aangegeven dat een deel van de bezuinigingen opnieuw in de sport wordt geïnvesteerd, te weten 4 ton voor het tegengaan van de wachtlijsten in de sport. Hoeveel kunstgrasvelden (korte termijn) en extra velden (lange termijn) kunnen van dit bedrag worden aangelegd en waar ligt de prioriteit?
Met RIB 2011-43 hebben wij de raad geëinformeerd over de stand van zaken met betrekking tot de wachtlijsten. De uitkomsten van dit onderzoek vormen de basis voor te nemen vervolgstappen. De prioritering daarvan willen wij graag samen met de ASF opstellen. De kosten van één kunstgrasveld zijn ongeveer €300.000,- per veld.
5.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In het beleidsonderdeel sport wordt geschreven dat de activiteiten voor ouderen die de SRO uitvoert in
Ja, hier wordt bedoeld alle 70 plussers. Een toelichting op dit punt (financiele draagkracht etc) vindt u
29#0w02A
23
stand worden gehouden voor de doelgroep 70plussers omdat die gelet op hun hoge leeftijd soms weinig alternatieven hebben om te bewegen en omdat sporten in clubverband is voor hen belangrijk om sociaal isolement te voorkomen. Wordt hier bedoeld alle 70plussers of alleen de kwetsbare 70plusser? Wordt hier ook uitgegaan van een eigen bijdrage van senioren die voldoende inkomsten hebben?
ook terug in het antwoord op vraag 1 bij dit programma. Er wordt geen eigen bijdrage gevraag. De activiteiten zijn vooral ingestoken vanuit de gedachte dat bewegen voor alle ouderen goed is om gezond en fit te blijven en sociaal isolement te voorkomen. Dit geldt voor alle ouderen. Echter voor mensen in de groep 70 plus kan het moeilijker zijn om zelf op dit punt initiatieven te ontplooien en is de kans op sociaal isolement groter. Wij hebben daarom voorgesteld om voor deze hele groep de activiteiten laagdrempelig aan te blijven bieden.
6.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Kunt u aangeven wat de cumulatieve effecten zijn van het bezuinigen op de verschillende subsidies voor de Amersfoortse sporter? Met welk % zal bv. de contributie van een sportvereniging door deze bezuinigingen worden verhoogd?
Wij kunnen dit niet exact aangeven. Dat hangt ook af van de prioriteiten die verenigingen stellen met betrekking tot hun eigen huishoudboekje. Voor wat betreft een verhoging van de tarieven voor de buitensportaccommodaties kunnen wij wel een indicatie geven. Een huurprijsverhoging van 15% op jaarbasis kan, als deze direct wordt doorberekend aan de leden, een contributieverhoging betekenen van plm 5€ per jaar. Dit is dus zeker niet één op één een contributieverhoging van 15% maar ligt (per vereniging verschillend) eerder, uitgaande van een gemiddelde contributie van €150,- ,om en nabij de 3%.
7.
VVD 15 mei 2011
Wat gaat er na 2012 met de combinatiefunctionaris gebeuren?
De combinatiefunctionarissen worden opgenomen in de te vormen pool van jongerencoaches 2012. Dit is een te vormen pool welke wordt voorgesteld vanuit de andere vormgeving van het jongerenwerk. Hierin worden de jongerenwerkers en combinatiefunctionarissen in samengevoegd. Deze poolvorming maakt het mogelijk om te werken volgens een eenduidige visie en methodiek en de jongerencoaches worden hiervoor opgeleid of getraind. Het stimuleren van sporten en bewegen blijft een belangrijk onderdeel van de functie. De pool zal leiden tot een effectievere en professionelere inzet ten aanzien van jongeren. Ook beogen we hiermee een betere signalering en doorverwijzing van jongeren voor wie dit noodzakelijk is en een groter bereik onder jongeren stadsbreed. De andere benadering van het
29#0w02A
24
jongerenwerk en daarmee de poolvorming van jongerenwerkers en combinatiefunctionarissen die nu voorligt biedt de mogelijkheid de combinatiefunctionarissen na 2012 voort te zetten. De pool van jongerencoaches zal feitelijk pas vanaf 2013 zijn beslag krijgen. Betrokken organisaties, waaronder de SRO SWA en Versa welzijn (uitvoerder jongerenwerk in Vathorst), zullen de komende tijd samen met de gemeente een voorstel uitwerken voor de vorming van een pool van jongerencoaches.
29#0w02A
25
Programma 7: Ruimtelijke Ontwikkeling Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Pagina. 76 De zin: “(geen idee waar dit vandaan komt, maar het klopt niet)” Wat wordt hier mee bedoeld?
Er is geen relevantie met aangeleverde tekst. De zin is abusievelijk blijven staan uit eerdere versies.
29#0w02A
26
Programma 8: Mobiliteit Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Wat zijn de gevolgen en de besparingen wanneer één bewaakte stalling voor fietsen, namelijk die aan de Hellestraat of die Achter de Arnhemsepoortwal, zou sluiten?
Het dagelijks beheer van de bewaakte fietsenstallingen, inclusief bemensing door Stichting de Opstap, is in handen van Parkeerservice. Jaarlijks ontvangt Parkeerservice hiervoor 47.000 euro voor de drie bewaakte stallingen (Hellestraat, Achter Arnhemse Poortwal en Kamper Binnenpoort). Het opheffen van één van de twee stallingen (Amicitia of St Jorisplein) levert een structurele besparing op van naar schatting € 18.000 euro per jaar. Consequenties: 1. Toename van de parkeerdruk op maaiveld, al zal een deel van de fietsparkeerders misschien uitwijken naar de andere stalling. 2. Er is minder diefstalveilige stallingsmogelijkheid beschikbaar in de binnenstad. Minder mogelijkheden om mensen vanuit Stichting De Opstap een werkplek te bieden.
2.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Blz. 77 zijn er resultaten gemeten van het gratis fietsparkeren met toen het nog niet gratis was?
In 2005 is de proef met gratis stallen gestart met als doelstelling een groei van 30% van het aantal gestalde fietsen in de bewaakte stallingen. Na één jaar bleek dat aantal bijna verviervoudigd te zijn. Op basis daarvan is besloten het gratis stallen voor te zetten. In 2008 is nogmaals geteld en toen was het gebruik ten opzichte van 2005 al bijna verzesvoudigd.
3.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
We bezuinigen op een nieteffectieve proef voor gratis openbaar vervoer voor 65plussers. De helft van de besparing zetten wij in voor kwetsbare ouderen.Voor de VVD is dit een sociale/welzijnsmaatregel.De VVD vraagt zich af waarom u Mobiliteitsbudget gebruikt voor een sociale/welzijnsmaatregel? Waarom heeft u deze maatregel niet binnen de Welzijnsbudgetten bekostigd wat past bij de systematiek van de begroting?
Dit is geen feitelijke vraag maar gaat over een politieke keuze.
29#0w02A
27
4.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
29#0w02A
Gratis fietsparkeren stopzetten: Waarom is het gratis fietsparkeren bij de NS stations niet in dit alternatieve voorstel opgenomen? Hoeveel geld kost het gratis fietsparkeren bij NS stations op jaarbasis? Hoe lang loopt de verbintenis met de eigenaar van deze fietsparkeerplaatsen?
Dit is niet opgenomen omdat deze gratis stalling uit incidentele middelen wordt gedekt. In 2009 is voor de bewaakte stallingen bij het Mondriaanplein en Station Schothorst als proef gratis stallen ingevoerd om de fietsparkeerdruk op het overvolle maaiveld te verminderen. In 2009 en 2010 is voor beide locaties aan NS Fiets jaarlijks circa 25.000 euro betaald, op basis van jaarlijks nieuwe afspraken. Dekking vond plaats vanuit de Reserve Stedelijke Voorzieningen en Quick-Win gelden. In 2011 is het aantal fietsklemmen bij Schothorst fors uitgebreid, en geen aanleiding meer het gratis stallen te financieren. In 2011 kan bij Schothorst nog wel gratis worden gestald maar dat betaalt NS Fiets zelf. Voor het Mondriaanplein betaalt de gemeente voor het jaar 2011 nog 10.000 euro (dekking Quick-Win gelden) aan NS- Fiets. Momenteel wordt gewerkt aan een voorstel om ook daar op maaiveld het aantal stallingsplaatsen fors uit te breiden. Op dat moment is er geen aanleiding meer het gratis stallen voort te zetten.
28
Programma 9: Cultureel Klimaat Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Pagina 51 Subsidie Kunst Centraal a € 91.000: wat levert Kunst Centraal op dit moment voor dit subsidiebedrag? Hoeveel scholen in Amersfoort maken gebruik van hun aanbod en wat is de eigen bijdrage van de scholen voor deelname aan de activiteiten? Wat betekent het voor de scholen als Kunst Centraal geen subsidie meer ontvangt?
KC voert de volgende prestaties/taken uit: a.het per schooljaar, voor alle basisscholen in Amersfoort ontwikkelen en aanbieden van een kunst- en cultuureducatief programma (Kunstmenu); b. met het kunst- en cultuureducatief programma streeft KC ernaar jaarlijks 100% van de Amersfoortse leerlingen te bereiken; c.door de vervaardiging van onderwijsmateriaal en het verzorgen van ondersteuning, advies en evaluatie draagt KC actief bij aan de inbedding van het kunst- en cultuureducatie-aanbod binnen het basisonderwijs; d.KC spant zich in voor inhoudelijke samenwerking met de ondersteunende instellingen op het gebied van onderwijs en amateurkunst, Bureau Kunsteducatie van Scholen in de Kunst en Landschap Erfgoed Utrecht. In 2010 hebben in Amersfoort 56 scholen en 14.278 leerlingen deelgenomen aan het kunsst- en cultuureducatief programma Kunstmenu. Scholen krijgen vanuit het Rijk nu 10,90 per leerling om te invensteren. Als scholen mee willen blijven doen aan het Kunstmenu, moeten ze hun eigen bijdrage verhogen.
2.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Kan het college inzicht geven in hoe zij het cultureel ondernemerschap bij culturele instelling concreet gaat stimuleren?
Het ontwikkelen van ondernemerschap is in eerste instantie een verantwoordelijkheid van de instellingen zelf. Het college wil dit streven, dat bij veel instellingen al aanwezig is, ondersteunen en daar waar mogelijk stimuleren door bijvoorbeeld het leggen van verbindingen met bedrijven of andere organisaties die op dit punt een toegevoegde waarde voor de instellingen kunnen betekenen. Deze toegevoegde waarde hoeft overigens niet persé geld te zijn.
3.
T. v.d. Weide
Kan het college aangeven waar er
Op dit moment zijn er twee locaties
29#0w02A
29
4.
(D66) 9 mei 2011
meer atelierruimtes worden gerealiseerd voor jonge/startende kunstenaars en welke kosten dit met zich meebrengt?
waar de gemeente atelierruimte(n) aan kunstenaars kan toewijzen (Siliciumweg en C. de Bourbonlaan). Daarnaast werkt de gemeente samen met andere partijen om de bevorderen dat atelierruimte voor (jonge / startende) kunstenaars beschikbaar komt. Zo zal woningstichting de Alliantie eind dit jaar een aantal goedkope voormalige garageboxen beschikbaar stellen (Liendert). Voorwaarde is dat de kunstenaars daadwerkelijk ondernemend te werk gaan en dat sprake is van doorstroom na drie jaar. Gemeente draagt bij aan fysieke component middels van het Rijk ontvangen Wonen, Wijken en Integratie – gelden.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In het voorstel wordt gesproken over versterking van De Kelder. Kan het college aangeven op welke manier De Kelder concreet versterkt gaat worden en welk bedrag daarvoor beschikbaar is?
De gemeente en het bestuur van De Kelder hebben afspraken gemaakt over het versterken van de organisatie (organisatieontwikkeling) en het verbeteren van de huisvestingssituatie. De Kelder draagt zorg voor een op de taken toegeruste bemensing van de organisatie, een goede samenwerking met culturele organisaties, podia en andere initiatieven in de stad, binding met de stad en doelgroep en een gezonde financiële organisatie. Hiertoe wordt een businessplan opgesteld. Met betrekking tot de huisvestingssituatie wordt de huidige positie van de Kelder (17) vergeleken met 10 andere steden (5 boven en 5 onder de positie van De Kelder) om op die manier een realistisch referentiebeeld te krijgen. Voor meer gedetailleerde (financiële) afspraken verwijzen wij graag naar de overeenkomst met De Kelder, vastgesteld door het college op 15 maart 2011.
5.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
Scholen in de Kunst krijgt, in tegenstelling tot de bibliotheek, geen structureel bedrag ('vernieuwingsgeld') om een innovatieve agenda te voeren na de verhuizing naar het Eemhuis. Kan het college aangeven waarom het denkt dat Scholen in de Kunst ook zonder dit bedrag (voor de bibliotheek zo'n 250.000) de
In 2005 is als onderdeel van het collegebesluit ‘uitgangspunten realisatie en exploitatie culturele instellingen Eemcentrum’ (regno. 1788594) uitgaande van de bedrijfsplannen van de culturele instellingen die gevestigde zouden worden in het Eemhuis besloten dat een additionele exploitatiesubsidie voor Scholen in de Kunst niet nodig 30
6.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
vernieuwende ontwikkeling tot een belevingsinstelling kan waarmaken?
is. Met de verhuizing naar het Eemhuis is er nog maar één locatie die geëxploiteerd moet worden; tot dan toe moeten twee locaties geëxploiteerd worden. Het exploitatiebudget is voldoende om de in het bedrijfsplan ‘Bruisend aan de Eem’ opgenomen ambities te kunnen realiseren. Op grond van het bedrijfsplan van de bibliotheek is toen besloten dat wel een additionele exploitatiesubsidie van € 250.000 benodigd zou zijn na vestiging in het Eemhuis.
Welke dubbelingen zijn er precies tussen Scholen in de Kunst en Kunst Centraal? In hoeverre kan Scholen in de Kunst, ondanks de forse bezuiniging op deze instelling, de taken van Kunst Centraal overnemen?
Er zijn geen dubbelingen; Kunst Centraal en Scholen in de Kunst hebben afgestemd over het aanbod van beide partijen om overlap te voorkomen. Kunst Centraal verzorgt het Kunstmenu in Amersfoort; de overige cultuureducatieve activiteiten worden verzorgd door Scholen in de Kunst. Scholen in de Kunst kan de taken van Kunst Centraal niet zonder een extra subsidiebijdrage overnemen.
7.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In de reactie van Laswerk wordt gerefereerd aan de reactie van Per Expressie op een brief van het college van 16 oktober 2010. Wil het college deze reactie naar de raad sturen?
De brief waar door Laswerk aan wordt gerefereerd is helaas door het college niet ontvangen. Dit wordt nog verder uitgezocht.
8.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Per Expressie heeft het beschikbare budget de afgelopen jaren niet volledig gebruikt. Een oorzaak kan liggen in het betrekken van de nieuwe locatie. Het inboeken van het niet-gebruikte bedrag als bezuiniging leidt er toe dat Per Expressie de komende jaren ook niet kan groeien. Waarom heeft het college hiertoe toch besloten?
Enerzijds heeft Per Expressie een eigen vermogen opgebouwd, waarin ook ruimte voor extra activiteiten in de komende periode. Anderzijds kan Per Expressie voor specifieke projecten en activiteiten incidenteel een beroep doen op een beschikbaar gesteld budget voor cultuurparticipatie (door/voor jongeren).
9.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
D66 mist Vario Mundo in de voorstellen. Heeft deze organisatie een brief gekregen van het college? Zo ja, waarom ontbreekt er dan een reactie op deze brief? Zo nee, waarom heeft Vario Mundo geen brief gehad
Vario Mundo wordt gesubsidieerd uit budget voor het kunstopdrachtenbeleid: voor Vathorst wordt dat gegenereerd uit de percentageregeling op de grondexploitatie in Vathorst. Met de OBV zijn hierover afspraken gemaakt tot en met 2012. In de prestatieafspraken met Vario Mundo is vastgelegd dat de organisatie tot en met 2012 wordt gesubsidieerd. We zullen ons nog beraden op de
29#0w02A
31
vraag of en hoe we na die tijd kunstopdrachten in Vathorst zullen realiseren. 10.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Is er al meer bekend over de kosten van de verhuizing van KadE? In hoeverre valt hier nog een voordeel te halen voor de gemeente?
Na het vrijspelen van de huur is het structureel voordeel voor de gemeente gelegen in het feit dat de huisvesting nu in een gemeentelijk pand is geregeld. Additionele financiële voordelen zijn niet te behalen. Inhoudelijk zien we Kunsthal KAdE als een versterking van het concept van het Eemhuis.
11.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Wat houdt het voorgestelde ijkmoment mbt de bezuiniging voor de bibliotheek en Scholen in de kunst precies in? Wordt er dan gekeken of de voorgestelde bezuiniging haalbaar en eventueel naar beneden moet worden bijgesteld óf wordt er dan gekeken hoe de voorgestelde bezuiniging eventueel op een andere manier wordt ingevuld?
Op het ijkmoment (eind 2013) is voor beide partijen volledig duidelijk wat de effecten zijn van de bezuinigingen en de verhuizing naar het Eemhuis. Dan wordt bepaald hoe de resterende bezuiniging (Bibliotheek 168.000 euro, SidK 300.000 euro) het beste doorgevoerd kan worden. Vast staat dat deze bezuiniging in 2015 gerealiseerd moet zijn. De bezuinigingsopgave wordt dus niet bijgesteld; de bedragen staan vast. Het gaat alleen om de manier waarop ze wordt doorgevoerd.
12.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Kan het college aangeven waar het idee van 'Talent voor Talent' vandaan komt? Onder welke voorwaarden wordt die subsidie straks verleend?
Het college vindt het stimuleren van talent belangrijk voor het cultureel klimaat van de stad. Zoals aangegeven wordt de regeling als onderdeel van de herijking van het cultuurbeleid nog nader uitgewerkt.
13.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In de bezuinigingsvoorstellen staat niet dat de gemeente de subsidie voor het Kunstenaarslogies heeft stopgezet. Kan het college aangeven waarom dat gebeurd is? Heeft het college erover gedacht om het logies onderdeel te laten zijn van 'Talent voor Talent'?
Kunstenaarslogies was met een incidentele subsidie gefinancierd. Beëindiging betreft daarom geen bezuiniging. Overigens is aan Stichting Stadsgalerij de mogelijkheid geboden om Kunstenaarslogies nog twee jaar voort te zetten vanuit het budget voor cultuurparticipatie. Aan de daaraan verbonden voorwaarden kan en/of wil de stichting echter niet voldoen. Stichting Stadsgalerij onderzoekt op welke wijze ze kunstenaarslogies onder eigen condities kan continueren. Ook de Stichting Kunst in Amersfoort heeft belangstelling getoond om Kunstenaarslogies gedurende twee jaar onder de aan het cultuurparticipatiebudget verbonden condities voort te zetten. Het college wil het budget voor ‘Talent voor talent’ inzetten voor andere initiatieven dan het voorzien in logies voor kunstenaars.
29#0w02A
32
14.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Kan het college aangeven hoeveel extra kosten festivals en musea moeten maken nu ze zelf onderdak moeten regelen voor kunstenaars die eerder gebruik konden maken van het logies?
In 2010 hebben achttien kunstenaars en twee groepen theatermakers gebruik gemaakt van Kunstenaarslogies. Gezien het antwoord op vraag 13 lijkt het niet waarschijnlijk dat de logiesmogelijkheden geheel verdwijnen.
15.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Zijn er meer bezuinigingen die niet vermeld staan in de bezuinigingsvoorstellen? Zo ja, kan het college alle niet genoemde bezuinigingen op alle programma's openbaar maken?
Nee, er zijn geen bezuinigingen die niet vermeld staan in de bezuinigingsvoorstellen. Zoals gezegd bij vraag 13 betreft het aflopen van de incidentele subsidie ten behoeve van Kunstenaarslogies geen bezuiniging.
16.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
In haar reactie geeft de bibliotheek aan dat zij 20 schoolbibliotheken zouden willen realiseren en dat het traject dat het college voorstelt om de bezuiniging door te voeren te kort is. Waarom heeft het colleges gekozen voor 16 in plaats van 20 schoolbibliotheken? Waarom denkt het college dat het korte traject voor het doorvoeren van de bezuiniging toch verantwoord is?
In de reactie van de bibliotheek aan de gemeente (memo Bezuinigen met visie, voorstel voor de toekomst d.d. 9 februari 2011) gaat de bibliotheek uit van 16 schoolbibliotheken. De gemeente heeft dit aantal overgenomen.
Wat gebeurt er als het Armandomuseum niet naar OudAmelisweerd kan verhuizen? Wat zijn de financiële gevolgen voor de gemeente als deze verhuizing niet doorgaat?
In het geval de verhuizing naar OudAmelisweerd geen doorgang kan vinden, zal bekeken worden of een verplaatsing van het Armandomuseum naar een andere plek buiten Amersfoort mogelijk is. Vooralsnog heeft het nu niet doorgaan van de verhuizing naar Oud-Amelisweerd geen financiële gevolgen. Het voorstel van het college is om de structurele subsidie ten behoeve van het Armandomuseum niet meer te continueren vanaf 2014.
17.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
Het college staat op het standpunt dat het doorvoeren van een totale bezuiniging van 513.000 euro eind 2015 fors maar haalbaar is. De bibliotheek moet de komende jaren transformeren om in te spelen op de veranderende positie van de bibliotheek in de (Amersfoortse) samenleving. Een concentratie van het algemeen en breed bibliotheekwerk in de nieuwe bibliotheek in het Eemhuis en Vathorst (ICOON), een wijkbibliotheekfunctie in Hoogland en de inrichting van schoolbibliotheken past daarbij. Door een versnelde omvorming wordt de bibliotheek meer toekomstbestendig en kan tevens de volledige bezuinigingsopgave worden gerealiseerd.
33
Programma 11: Werk en Inkomen Nr.
Vragensteller (partij)
Vraag
Antwoord
1.
E.D. van Vliet (GroenLinks) 28 april 2011
Pagina 60 Extra medische kosten - Betaalt de gemeente de aanvullende ziektekostenverzekering? - Geldt het niet betalen van extra medische kosten ook (juist?) als alleen een basisverzekering is genomen? Hoe moeten deze mensen deze kosten dan betalen? Geldt hier een hardheidsclausule? - Is het voor de gemeente goedkoper aanvullende ziektekostenverzekering te betalen dan extra medische kosten te vergoeden? Zo ja, hoe groot is deze besparing t.o.v. de besparing door geheel niet vergoeden met of zonder hardheidsclausule?
De gemeente betaalt een deel van de premie voor de aanvullende verzekering: € 4,50 per maand (premiereductie).
Pagina 60 Minimabeleid: Verschuiven, Er wordt gesproken over een samenwerkingsverband tussen voedselfocus, burgerweeshuis en Stichting leergeld hiervoor is een budget van 100.000,- euro beschikbaar. Participeert het kringloopcentrum hier ook in? Zo niet, waarom niet? Besparing uitvoeringskosten, p. 61: De nieuwe aanpak kent ook uitvoeringskosten. Insteek daarbij is vervanging van administratieve bureaucratie door persoonlijke dienstverlening en coaching. Er wordt bezuinigd op de uitvoeringskosten? Hoe is dit te rijmen?
De drie genoemde instellingen hebben het initiatief genomen de samenwerking tussen alle instellingen, die betrokken zijn bij het armoedevraagstuk, te versterken.
2.
F. Prins (GroenLinks) 9 mei 2011
Het is de verantwoordelijkheid van de cliënt zich adequaat te verzekeren. Hiermee wordt rekening gehouden bij de beoordeling van het toepassen van de hardheidsclausule. Wij zijn er niet voor de volledige premie voor de aanvullende verzekering(€28,50) te betalen. Het neemt de verantwoordelijkheid bij de verzekerde weg. Ten opzichte van de uitgaven extra medische kosten in 2010 zou deze maatregel aanzienlijke extra kosten opleveren van € 1 miljoen.
Bij de uitvoering van het herijkte armoedebeleid kan de gemeente niet zonder deze instellingen. Wij willen de kracht van de instellingen in de stad goed benutten door - het op één lijn komen met deze instellingen - het stimuleren van netwerkontwikkeling -nadere afstemming in het kader van het maatwerkvangnet. Wij vinden dit van wezenlijk belang en stellen hiervoor een budget van € 100.000 beschikbaar. Wij besparen op de bureaucratische uitvoeringskosten: administratie enz. van regelingen. Wel zijn er uitvoeringskosten verbonden aan het voeren van het goede gesprek (waar wordt u echt belemmerd in uw participatie?) met de cliënt bij de helpdesk en het maatwerkvangnet en bij coaching.
3.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
29#0w02A
Het college stelt voor om ongeveer 100.000 euro te bezuinigingen op het preventiebudget van Stadsring 51 (als onderdeel van een totale
Een direct verband tussen de hoogte van het preventiebudget en de nieuwe werkwijze is niet aantoonbaar. Het college denkt met 34
bezuiniging van 217.000). Stadsring 51 geeft echter aan dat een bezuiniging op dit specifieke budget ingaat tegen hun nieuwe werkmethode en leidt tot meer wachtlijsten. Daarom heeft Stadsring 51 drie alternatieven gegeven. Waarom heeft het college toch besloten te bezuinigingen op het preventiebudget?
een lager, maar nog steeds fors budget (130.000 euro) een goed preventieprogramma te kunnen neerzetten.
4.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Het college schrijft dat het accent van algemene regelingen naar meer maatwerk wordt verplaatst en dat kinderen en gezinnen daarbij centraal staan. Zij zullen worden ontzien bij de bezuinigingen. Generieke maatregelen voor ouderen vervallen en voor het ontzien van kwetsbare ouderen komen middelen beschikbaar. Hoe verhouden de aanvullende middelen die beschikbaar komen uit het mobiliteitsbudget zich tot het vervallen van de inkomensaanvulling ouderen ten gunste van gezinnen met kinderen?
Uit de Nibud minimaeffectrapportage komt naar voren dat 65+ers met een minimum inkomen relatief in een gunstige financiële positie zitten. De financiële kwetsbaarheid is relatief gering. Dit is voor ons een argument om de generieke inkomensaanvulling voor alle ouderen met een minimum inkomen te beëindigen. Daarnaast kiezen wij voor huishoudens met kinderen. De aandacht in het beleid verschuift van inkomensaanvulling naar vergroten zelfredzaamheid en participatie. De aanvullende middelen uit het mobiliteitsbudget zetten wij in ten behoeve sociaal kwetsbare ouderen, ouderen die onvoldoende kunnen meedoen.
5.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Er wordt aangegeven dat intensiever wordt ingezet op coaching en begeleiding van cliënten om aan het werk te komen en mee te doen aan (sociale) netwerken in de stad. Tevens wordt daardoor eventuele stapelingen vroegtijdig gesignaleerd en aangepakt. Geldt de begeleiding/coaching ook voor kwetsbare ouderen? Zo nee, hoe kan dan eventuele stapeling vroegtijdig worden gesignaleerd?
De insteek bij het maatwerkvangnet, coaching en begeleiding is de vraag: wat belemmert u om te participeren? Het gaat ons om het wegnemen van de werkelijke belemmeringen en de cliënt te ondersteunen op weg naar meer zelfredzaamheid en participatie. Deze aanpak is van toepassing op minima, die wij via de helpdesk SZ of via intermediaire instellingen bereiken. Waar in individuele kwetsbare situaties stapelingseffecten leiden tot belemmeringen nemen wij die weg. Daarnaast bouwen wij in de WMO clausules in, die in het algemeen stapelingseffecten voorkomen.
6.
T. v.d. Weide (D66) 9 mei 2011
Bij het minimabeleid staat dat verstrekking van bijzondere bijstand voor extra medische kosten niet meer wordt toegekend, omdat de collectieve ziektekostenverzekering als voorliggende voorziening beschouwd kan worden. Wat verderop staat dat structureel € 100.000 zal worden bespaard op
De verstrekking van individuele bijzondere bijstand voor medische kosten is een arbeidsintensieve aanpak (o.a. GGD-advies). De feitelijke verstrekking van circa € 150.000 brengt aan uitvoeringskosten € 100.000 euro + € 25.000 advieskosten met zich mee. Deze verhouding is een bijkomend argument om deze verstrekking te
29#0w02A
35
7.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
de uitvoeringskosten voor bijzondere bijstand voor medische kosten. Om welke besparing gaat het hier bij benadering in z’n totaliteit, dus de verstrekkingen en de uitvoeringskosten te samen?
beëindigen. Hoofdargumenten zijn: -Onevenwichtigheid tussen Amersfoorters met een inkomen tot en met het bijstandsniveau en Amersfoorters met een inkomen net boven deze grens. -Vergroting van de armoedeval.
Hoe is de concrete werking van het Maatwerkvangnet?
Het WWB Maatwerkvangnet is er juist om op een positieve manier kwetsbaren te ontzien. Insteek van het WWB maatwerkvangnet is niet een financiële, maar de vraag: kan de cliënt participeren? Vanuit een totaalbeeld van zijn / haar situatie (de ‘foto’ van de cliënt) stellen we vast wat nodig is om te participeren. Dat kan bijvoorbeeld zijn hulp bij het vinden van vrijwilligerswerk, maar ook het vergoeden van kosten voor bijvoorbeeld sport, openbaar vervoer enz. Waar sprake is van kwetsbaarheid en onvermogen om zelfredzaamheid, eigen verantwoordelijkheid en participatie op te pakken is het maatwerkvangnet van toepassing. Hier gaan we ook ondersteuning bieden in het kader van ‘grip op eigen leven’, waarvoor het nieuwe instrument van coaching beschikbaar is. Ingangen voor het maatwerkvangnet is de Helpdesk SZ. De helpdesk leidt cliënten door. De klantmanagers, die toegerust zijn voor het werken in het kader van het maatwerkvangnet, voeren het gesprek met de cliënt. De omvang van het aantal cliënten voor het maatwerkvangnet is vooraf lastig te ramen. Het criterium is de mate van participatie. Hierover zijn geen cijfers. Wij schatten het aantal op 500 op jaarbasis, met een gemiddelde financiële vergoeding van € 300. Wij gaan de werking van het maatwerkvangnet nauwkeurig monitoren.
8.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
En is hiervoor nu EUR 300.000,voor beschikbaar, zoals vermeld op pagina 16 van de presentatie of EUR 160.000,- zoals vermeld op pagina 61 van de bijlage Bezuinigingsvoorstellen?
EUR 160.000,Aanvankelijk was het budget voor het ontzien van kwetsbare ouderen met het wegvallen van OV hierbij opgenomen. Thans maakt dit onderdeel van het WMOmaatwerkvangnet.
9.
M. Vogels
Welk gedeelte van het budget gaat
De nieuwe aanpak kent ook
29#0w02A
36
(VVD) 9 mei 2011
naar de nieuw ingerichte Helpdesk voor het Maatwerkvangnet en welke gedeelte naar cliënten?
uitvoeringskosten. Insteek daarbij is vervanging van administratieve bureaucratie door persoonlijke dienstverlening en coaching. Er zijn wel uitvoeringskosten voor het voeren van het goede gesprek (waar wordt u echt belemmerd in uw participatie?) door de klantmanager met de cliënt en kosten van coaching.
10.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Betreft het budget voor de Netwerkontwikkeling à EUR 100.000,- een structureel of een incidenteel budget?
Structureel.
11.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Wat wordt er concreet van dit budget gedaan? En had de netwerkontwikkeling niet aan kunnen sluiten bij de sociale kaarten die al door MEE en het WMO-loket worden opgesteld?
Wij hebben de stad nodig . Daarmee bedoelen we: we kunnen als overheid niet de aandacht en steun bieden aan alle minima in Amersfoort, voor wie die aandacht en steun gewenst is. De instellingen in de stad vullen dit gat voor een deel op. Hoe beter stad en de gemeente in staat zijn op een lijn te komen en de aandacht en steun te organiseren, hoe meer we met elkaar bereiken. We ondersteunen door: • Gezamenlijke communicatie via een website mede te financieren, • Het ondersteunen van combi’s tussen professionals en vrijwilligers. Een voorbeeld is de bestaande combi Stadsring 51 – Humanitas: vrijwilligers als budgetcoaches. • Training van groepen vrijwilligers, gericht op bv. het investeren in een cliënt gericht op zelfredzaamheid en eigen kracht In overleg met de instellingen komen we tot de concrete invulling van een programma, waaruit het benodigde budget zal blijken. Dit willen we jaarlijks herhalen. Maximaal hebben wij € 100.000 per jaar beschikbaar.
12.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Op pagina 60 van de notitie Bezuinigingsvoorstellen staat vermeld dat zo’n 1850 ouderen met een inkomen tot 110% van het minimum de Plus-regeling gebruiken; in de bijlage bij het Jaarverslag staat op pagina 101/102 dat dit 78% van de 2000 65+ huishoudens tot 105% van het minimum betreft en dus zo’n 1600 huishoudens. Wat zijn de juiste cijfers?
In 2010 maakten 1546 huishoudens gebruik van de regeling; dit betreft 1823 personen.
29#0w02A
37
13.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Ik begrijp verder niet de relevantie van het middenin op pagina 60 van de bijlage van de Bezuinigingsnota vermelden van het NIBUDonderzoek: wat hebben die 1850 personen of 1600 huishoudens hiermee van doen als aantoonbaar is dat zij op 105% of 110% van het minimum zitten?
Het Nibud onderzoek heeft betrekking op inkomens tot en met 120% van het minimum.
14.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Op pagina 101 van de bijlage van het Jaarverslag staat vermeld dat de inschatting is, dat van de 4700 huishoudens op 105% van het minimum er zo’n 1400 huishoudens met kinderen zijn. Dit betekent dat er dan dus nog 3300 huishoudens zonder kinderen zijn, die in ieder geval hun SOPA-regeling en mogelijk nog andere regelingen) gaan missen en hier ook niets van terug zien. Klopt deze redenering?
Dat klopt deels. Wij kiezen voor minder generieke inkomensaanvullende regelingen en voor meer maatwerk. Onze nieuwe aanpak is erop gericht huishoudens, met of zonder kinderen, die werkelijk in een sociaal kwetsbare positie verkeren, te ondersteunen in het ‘meer grip op je leven krijgen’. Daarbij zetten we de helpdesk SZ in, hebben we het maatwerkvangnet en de intensivering van de samenwerking met de instellingen in de stad.
15.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Is er voor de nieuwe voucherregeling van kinderen een budget van EUR 410.000,beschikbaar, zoals vermeld in het cirkeldiagram bovenaan pagina 15 van de presentatie? Of is dit een bedrag van EUR 450.000,- zoals vermeld in de onderste slide op pagina 15?
€ 410.000. Aanvankelijk zou een budget vanuit schoolzwemmen worden toegevoegd; hiervoor is een andere weg gekozen.
16.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Welk gedeelte van het budget gaat naar de voucherregeling zelf (het regelen van het systeem van verstrekkingen in natura, de (coördinatie van de) intermediairs die worden ingeschakeld etc.) en welk gedeelte gaat naar de kinderen zelf?
De aanpak gericht op kinderen is in voorbereiding. We streven er naar om de administratieve kosten zo laag mogelijk te houden.
17.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Welke bedragen worden er naast de beoogde EUR 240.000 al aan coaching uitgegeven (zie de slide bovenaan pagina 16: ‘Aansluiten op bestaande coachingspraktijken’);
Bedoeld worden verschillende initiatieven in de stad bijvoorbeeld ‘wrap around care’, de maatjeshulp, de re-integratieondersteuning, etc. . Met de opmerking bedoelen wij dat wij zoveel mogelijk gebruik maken van wat er al is. Wij weten op dit moment niet precies welke bedragen hiermee in totaal zijn gemoeid. Dat vraagt nader uitzoekwerk.
29#0w02A
38
18.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Als de raad het coachingsvoorstel accordeert, geven we de komende 4 jaar bijna 1 miljoen euro extra aan coaching uit; hoeveel mensen gaan we hier naar verwachting van coachen? Ik neem namelijk aan, dat zeker bij deze doelgroep coachingstrajecten langer gaan duren dan 1 jaar.
De aanpak is in voorbereiding. We hebben nog geen vertaling naar taakstellingen gemaakt.
19.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Hoe gaat deze coaching er concreet uitzien? Zijn er in andere steden resultaten bekend van de effecten die deze coaching heeft voor de betreffende doelgroep (mensen voor wie een traject naar werk of naar vrijwilligerswerk (nog) niet haalbaar is?
Uitgangspunten zijn: -Coaching is gericht op ‘meer grip op je leven’, -Coaching is gericht op de mogelijkheden van de cliënt en niet op de beperkingen (empowermentmethode). Een voorbeeld van deze aanpak is de landelijk opererende ‘eigen kracht centrale’.
20.
M. Vogels (VVD) 9 mei 2011
Wat betreft de bezuiniging voor de Schuldhulpverlening op pagina 61: mij staat bij dat de Raad die bezuiniging wel geaccordeerd heeft, maar heeft gesteld - omdat deze bezuiniging in 2010 en 2011 werd gecompenseerd door rijksgeld – dat er voor 2012 opnieuw naar deze bezuiniging gekeken zou gaan worden. De tekst lijkt nu te suggereren dat Stadsring 51 niets van deze bezuiniging gaat merken, omdat die in 2010 al geëffectueerd is, maar feitelijk is 2012 voor SR 51 dus het eerste jaar dat zij EUR 217.000 moeten bezuinigen. Klopt deze redenering?
Deze redenering klopt. De bezuiniging van € 217.000 is onderdeel van de eerdere 10 miljoen operatie.
21.
B. van Koningsveld (Trots) 16 mei 2011
Hoeveel mensen stromen er momenteel maandelijks in amersfoort de bijstand in ?
Antwoord volgt zo spoedig mogelijk.
29#0w02A
39
Bijlage I: Ontzien kwetsbare mensen bij de bezuinigingsvoorstellen zorg en minima 16 mei 2011 In deze notitie maken we duidelijk op welke wijze de kwetsbare groepen worden ontzien bij de voorstellen voor zorg en minima van het college. Hiertoe zetten wij eerst uiteen wie onze kwetsbare inwoners zijn en op welke wijze wij in hoofdlijn onze kwetsbare inwoners willen ontzien bij de voorstellen. Vervolgens zullen we de bezuinigingsvoorstellen voor het minimabeleid en voor zorg in detail toelichten en daarbij aangeven hoe wij onze kwetsbare inwoners ontzien. Met voorbeelden illustreren we een en ander. Tot slot staan wij stil bij de zogenaamde samenloop van de WMO en de minima en zullen we aangeven hoe we willen voorkomen dat onze kwetsbare bewoners te maken krijgen met onevenredige stapelingseffecten van de bezuinigingen.
1. Wie zijn onze kwetsbare inwoners? Kwetsbaarheid wordt voor een groot deel bepaald door de financiële situatie van mensen, maar ook de sociale en gezondheidssituatie van mensen speelt een belangrijke rol. Minima zijn in ieder geval financieel kwetsbaar. Hun financiële situatie wordt voornamelijk bepaald door op rijksniveau bepaald beleid. Financieel kwetsbaar wil nog niet zeggen dat iemand met een minimuminkomen ook sociaal kwetsbaar is. Als dit echter wel het geval is verhoogt dit sterk de kwetsbaarheid van mensen. Minima zijn financieel kwetsbaar, maar dat neemt niet weg dat er een eigen verantwoordelijkheid voor het bestaan is. In ons beleid stimuleren wij die eigen verantwoordelijkheid. Wij verwachten dat minima een aanvullende ziektekostenverzekering en zo nodig een extra tandartsverzekering afsluiten en wij vragen een inkomensafhankelijke eigen bijdrage WMO. Het Nibud gaat in het basispakket uit van een aanvullende ziektekostenverzekering met een aanvullende tandartsverzekering. De totale groep inwoners met een inkomen tot 120% van het minimum ramen wij op 4700 huishoudens. De groep minima in Amersfoort, die gebruik maakt van minimaregelingen (dus ons bereik van minima), heeft de volgende omvang: Huishoudens Alleenstaande 65Alleenstaande 65+ Eén oudergezin Twee oudergezin Samenwonend / echtpaar 65Samenwonend / echtpaar 65+ Totaal
Inkomensgrens (t.o.v. bijstandniveau) 100% 110% 120% 1171 58 16 51 866 642 43 19 441 108 64 284 34 5 26 426 8 2615 1535 112
Totaal 1245 917 704 613 323 460 4262
De aanzienlijke verschillen per huishoudtype, die uit de minima-effectrapportage 2011 van het Nibud naar voren komen, zijn voornamelijk het gevolg van rijksbeleid mbt deze huishoudtypes.
29#0w02A
40
Een paar voorbeelden: Uit de minima-effectrapportage blijkt dat eenoudergezinnen met kinderen financieel beter af zijn dan echtparen. Dit komt doordat een echtpaar geen recht heeft op (aanvullende) alleenstaande ouderkorting. Deze korting bedraagt in elk geval € 951,- per jaar en kan oplopen tot € 2.474,- per jaar. Een werkende alleenstaande ouder met jonge kinderen heeft ook nog recht op de combinatiekorting van maximaal € 1.882,- per jaar. Een alleenstaande ouder met jonge kinderen kan dus per maand € 363,- van de belastingdienst krijgen. Een echtpaar met kinderen heeft hier geen recht op. Het verschil tussen een alleenstaande ouder en een echtpaar met kinderen is in de bijstand € 130,-. Daarvan moeten de kosten voor een ziektekostenverzekering, voeding en kleding worden betaald. Ouderen 65+ ontvangen van de belastingdienst de ouderenkorting van € 689,- per jaar. Alleenstaande ouderen 65+ krijgen daarnaast nog eens € 421,- per jaar. De gemeentelijke invloed op het inkomensplaatje van minima is gering. Bijvoorbeeld: de regeling sociale participatie voegt aan het inkomen van een alleenstaande onder de 65 jaar 1,5% toe.
Ouderen en mensen met een beperking of een ziekte kunnen financieel en/of sociaal kwetsbaar zijn. Een adequate WMO voorziening kan de sociale kwetsbaarheid verminderen of wegnemen. Extra aandacht en ondersteuning is nodig in het geval de ouderen en mensen met een beperking of ziekte zowel sociaal als financieel kwetsbaar zijn. De groep mensen die in Amersfoort gebruik maken van een individuele voorziening op grond van de Wmo, is als volgt te onderscheiden.
Aantal klanten met hulp bij het huishouden naar leeftijd 65595
65-75 495
75+ 1998
(CAK, 2010)
Aantal klanten met hulp bij het huishouden naar inkomen inkomensgrens tov bijstandsniveau
aantal klanten
tot 120%
1976
120% - 150%
414
boven 150%
660
(CAK, 2010)
Aantal klanten met een Wmo voorziening type voorziening
aantal klanten
Vervoer
5492
Woning
793
Wij beschikken niet over inkomensgegevens van mensen met een vervoersvoorziening of een woonvoorziening. Dit komt omdat wij in tegenstelling tot de hulp bij het huishouden, hier nog geen
29#0w02A
41
eigen bijdrage voor vragen. Bij onze berekeningen zijn wij uitgegaan van dezelfde inkomensverdeling als bij hulp bij het huishouden.
2. Op welke wijze ontzien wij onze kwetsbare bewoners in hoofdlijnen? Ons minimabeleid en het WMO-beleid zijn beide gericht op participatie van kwetsbare bewoners en het versterken van hun zelfredzaamheid. Zowel bij het minimabeleid als het WMO-beleid leggen we ons toe op het (beter) bereiken en ondersteunen van de echt kwetsbaren. Daarbij doen we dit op een zodanige wijze dat een groot deel van de kwetsbare bewoners op korte of de wat langere termijn op eigen kracht verder kunnen. Dit vraagt om een specifieke aanpak waarin maatwerk een centrale plaats inneemt. Ook vraagt het dat beschikbare middelen alleen toegekend worden aan de echt kwetsbaren. Nu worden WMO voorzieningen ook nog toegekend aan mensen die wij niet rekenen tot de groep sociaal en/of financieel kwetsbaren. Dit is voor ons het vertrekpunt geweest bij het formuleren van onze bezuinigingsvoorstellen. De voorstellen op het minimabeleid zijn daarom zodanig ingestoken dat er ruimte is voor een maatwerkvangnet en coaching, en voor ondersteuning van die Amersfoorters die dit het meeste nodig hebben. Voor de bezuinigingsvoorstellen op zorg is daarom inkomensafhankelijkheid voor toekenning en bijdragen aan voor de verstrekking van voorzieningen een belangrijk uitgangpunt geweest. Wij vinden het billijk om geïndiceerden die niet financieel kwetsbaar zijn meer te laten betalen voor voorzieningen. Ook vinden wij dat we een inkomensafhankelijke eigen bijdragen voor diverse verstrekkingen, in aanvulling op de bestaande eigen bijdrage voor huishoudelijke hulp, mogen vragen. In de hoofdstukken die nu volgen worden de bezuinigingsvoorstellen minimabeleid en zorg in detail besproken. Steeds wordt aangegeven op welke wijze de kwetsbare bewoners worden ontzien. Tot slot wordt uiteengezet hoe de stapelingseffecten ten gevolge van de samenloop van minima en WMO worden voorkomen.
3. Bezuinigingsvoorstellen minimabeleid De bezuinigingsvoorstellen minimabeleid zijn gericht op het beperken van sociale kwetsbaarheid en stimuleren van zelfredzaamheid en participatie, met tegelijkertijd een afname van algemene regelingen gericht op inkomensaanvulling. Dat is de essentie van de voorstellen minimabeleid. Nieuwe elementen in het beleid zijn: • Het maatwerkvangnet en coaching • Een nieuwe regeling voor kinderen. Voor een overzicht van de effecten op het inkomen van de voorstellen minimaregelingen verwijzen we naar bijlage 1. In bijlage 2 zijn de minimabedragen per maand opgenomen.
29#0w02A
42
Het WWB Maatwerkvangnet Het WWB Maatwerkvangnet is er om op een positieve manier kwetsbaren te ontzien. Insteek van het WWB maatwerkvangnet is in eerste instantie niet een financiële, maar de vraag: kan de cliënt participeren? Vanuit een totaalbeeld van zijn / haar situatie (de ‘foto’ van de cliënt) stellen we vast wat nodig is om te participeren. Dat kan bijvoorbeeld zijn hulp bij het vinden van vrijwilligerswerk, maar ook het vergoeden van kosten voor bijvoorbeeld sport, openbaar vervoer enz. Waar sprake is van grote kwetsbaarheid en onvoldoende vermogen om zelfredzaamheid, eigen verantwoordelijkheid en participatie op te pakken is het maatwerkvangnet van toepassing. Hier gaan we ook ondersteuning bieden in het kader van ‘grip op eigen leven’, waarvoor het nieuwe instrument van coaching beschikbaar is. Coaching is intensieve begeleiding gericht op eigen kracht en zelfredzaamheid. Het gaat niet uit van de beperkingen maar van de mogelijkheden van een cliënt (empowerment). In de aanpak nemen wij ook mee de mogelijkheid van een vrijwilligersonkostenvergoeding en de gemeentelijke vrijwilligerspremie. Als vrijwilligers een onkostenvergoeding krijgen wordt deze tot € 764,- per jaar vrijgelaten (€ 1.500,- als het vrijwilligerswerk betreft in het kader van een traject gericht op arbeidsinschakeling). Daarnaast kan men een gemeentelijke premie van maximaal € 600,per jaar krijgen. Ook de stad hebben wij daarbij nodig. Wij kunnen als overheid niet de aandacht en steun bieden aan alle minima in Amersfoort, voor wie die aandacht en steun gewenst is. De instellingen in de stad leveren hieraan een belangrijke bijdrage. Hoe beter stad en de gemeente in staat zijn op één lijn te komen en de aandacht en steun te organiseren, hoe meer we met elkaar bereiken. Daarom investeren wij bewust in het functioneren van deze instellingen in de stad. De instellingen zien hierin ook zelf een taak. Stichting Voedselfocus, het Burgerweeshuis en Stichting Leergeld hebben het initiatief genomen de samenwerking tussen de instellingen die betrokken zijn bij het armoedevraagstuk, te versterken.
De omvang van het aantal cliënten voor het maatwerkvangnet is met het nieuwe criterium, de mate van participatie, vooraf lastig te ramen. Hierover zijn nog geen cijfers beschikbaar. Wij ramen het aantal nu op 500 op jaarbasis, met een gemiddelde financiële vergoeding van € 300 per jaar. De omvang van de coaching ramen wij op 600 cliënten per jaar. Wij zullen deze aanpak meer handen en voeten geven en werkende weg leren. Wij gaan de werking van het maatwerkvangnet en de coaching nauwkeurig monitoren.
Een nieuwe regeling voor kinderen Kinderen willen wij op een positieve wijze ontzien, door een nieuwe, flexibele regeling gericht op participatie van kinderen in kwetsbare omstandigheden. De nieuwe regeling voor kinderen is in voorbereiding. De brede regeling werkt met verstrekkingen in natura en is werkt nauw samen met het Jeugdsportfonds. De regeling vervangt de schooltasregeling en de regeling sociale participatie voor kinderen. Ook deze regeling betekent een nieuwe aanpak, passend in bovenstaande context: meer maatwerk, minder algemene regelingen. De ontwikkeling van de regeling is nog niet zo ver dat wij aantallen kinderen en bedragen kunnen noemen. Ook deze nieuwe regeling gaan wij nauwgezet monitoren.
29#0w02A
43
Jeugdsportfonds is een landelijk particulier initiatief dat sportkansen creëert voor kansarme kinderen tot 18 jaar. Via intermediairen worden kansarme kinderen bereikt. Het fonds betaalt contributies en benodigde attributen tot een maximaal bedrag van € 225,- per jaar. In 2010 zijn 450 kinderen via het Jeugdsportfonds geholpen. Daarnaast is er het Jeugdcultuurfonds voor kinderen die om financiële reden geen lid kunnen worden van bijvoorbeeld een toneelclub of les kunnen nemen aan een muziekschool. De vergoeding is maximaal € 400,- per jaar. Er is ruimte voor ongeveer 100 kinderen per jaar. De gemeente draagt financieel bij aan beide fondsen.
De belangrijkste voorstellen in meer detail: A. Beëindigen van de Amersfoort plus toeslag van €250 per jaar voor 65+ met een inkomen tot 110% van het bijstandsniveau (ca. 1800 gebruikers). Argumenten: • de regeling is verworden tot een inkomensaanvullende regeling; wij willen ons meer richten op participatie • het Nibud toont overtuigend aan dat ouderen met een laag inkomen er financieel gunstig uitspringen ten opzichte van huishoudens op een minimum inkomen onder de 65. Zie de minimaeffectrapportage 2011 Nibud. Effect van het voorstel: inkomensverlies van € 20 per maand. Voor ouderen die weinig zelfredzaam zijn of in een sociaal isolement verkeren kunnen we met het maatwerkvangnet zelfredzaamheid en participatie stimuleren en waar nodig financieel bijspringen. Voorbeeld 1 Echtpaar, 68 en 66 jaar, inkomen op 110% van het minimum, inclusief alle toeslagen €1595 per maand. Actief in het verenigingsleven. Het paar ontving jaarlijks € 250 Amersfoort plus toeslag. Zonder de Amersfoort plus toeslag daalt hun inkomen per maand met € 20 naar € 1575. Inzet van het maatwerkvangnet is niet nodig. Voorbeeld 2 Alleenstaande vrouw, 66 jaar, inkomen enkel AOW, inclusief alle toeslagen €1283 per maand. De vrouw ontving jaarlijks € 250 Amersfoort plus toeslag. Zonder de Amersfoort plus toeslag daalt haar inkomen per maand met € 20 naar € 1263. De vrouw is sociaal geïsoleerd. De klantmanager van het maatwerkvangnet bekijkt met haar de totale situatie en de coach regelt via Ravelijn dat de vrouw vrijwilligerswerk gaat doen. Geen extra financiële steun. Voorbeeld 3 Alleenstaande man 72 jaar, inkomen enkel AOW, inclusief alle toeslagen €1283 per maand. De man ontving jaarlijks € 250 Amersfoort plus toeslag. Zonder de Amersfoort plus toeslag daalt zijn inkomen per maand met € 20 naar € 1263. De man is sociaal geïsoleerd en heeft vroeger veel gevist. De klantmanager van het maatwerkvangnet bekijkt met hem de totale situatie en de coach regelt een maatje, die met hem een keer in de 14 dagen gaat vissen.
B.
Beëindigen van de regeling sociale participatie. Deze regeling geeft recht op minimaal €100 bij een 1-persoons huishouden. In het geval van een meerpersoons-huishouden is dat €200 per huishouden en maximaal € 210 per persoon. De inkomensgrens is 100% bijstandsniveau. Er zijn circa 2500 gebruikers van deze regeling.
Argumenten: 29#0w02A
44
• •
de regeling is voor een belangrijk deel verworden tot een inkomensaanvullende regeling; wij willen ons meer richten op zelfredzaamheid en participatie De regeling draagt onvoldoende bij aan participatie.
Effect van het voorstel: Huishoudens zonder kinderen: inkomensverlies van € 8 tot € 16 per maand per huishouden bij 70% van de gebruikers. Inkomensverlies van € 18 per maand per persoon bij 30% van de gebruikers. Voor huishoudens met kinderen: het inkomensverlies is beperkt omdat de nieuwe regeling voor kinderen een alternatief biedt voor de regeling sociale participatie. Voor individuen of gezinnen die weinig zelfredzaam zijn of in een sociaal isolement verkeren, kan het maatwerkvangnet participatie stimuleren en waar nodig financieel bijspringen. De contacten lopen via de Helpdesk SZ of via de intermediaire instellingen, bv. Voedselfocus. Voorbeeld 4 Alleenstaande met WWB-uitkering, 45 jaar, inkomen € 1256 inclusief alle toeslagen, zit op een traject naar werk, is actief als vrijwilliger bij de voetbalclub en betaalde de contributie uit de regeling sociale participatie. Zonder de regeling sociale participatie daalt zijn inkomen per maand met € 18 tot € 1238. Inzet van het maatwerkvangnet is niet nodig. C. Overgang van de schooltasregeling (€ 300 per kind in de middelbare school leeftijd; inkomensgrens 120%; circa 780 gebruikers) naar de nieuwe regeling voor kinderen. Argumenten: • de regeling is nu een inkomensaanvullende regeling; wij willen ons meer richten op participatie • totaal niet zichtbaar is of de regeling ten goede komt aan extra schoolkosten van kinderen. Effect van het voorstel: Gebruikers van de regeling ontvangen niet meer een bedrag van € 300 per kind ineens (omgerekend € 25 per kind per maand). De nieuwe regeling voor kinderen gaat meer op maatwerkbasis wensen van kinderen / ouders realiseren. Voorbeeld 5 1-oudergezin met WWB-uitkering, 2 oudere kinderen, inkomen € 1756 inclusief alle toeslagen. Het gezin vraagt de € 200 basisvergoeding aan, zonder vervolgaanvraag. Zonder de regeling sociale participatie voor de ouder daalt het inkomen per maand met € 8 tot € 1748. In de nieuwe situatie nemen de kinderen twee maanden op proef deel aan hun favoriete sport, de vereniging polst hun motivatie, waarna ze voor een jaar lid worden. Daarnaast wordt huiswerkbegeleiding geregeld voor een van de kinderen met leerproblemen. D. Beëindigen bijzondere bijstand voor medische kosten; € 175.000 verstrekkingen, € 100.000 uitvoeringskosten + € 25.000 advieskosten GGD Argumenten: • Cliënten hebben de verantwoordelijkheid zich adequaat te verzekeren. • De collectieve ziektekostenverzekering minima biedt een brede dekking (verzekering blijft onderdeel aanbod minima!) • Onevenwichtigheid: bij een inkomen net boven de bijzondere bijstandsgrens ontvangt men deze vergoeding voor soms hoge extra tandartskosten niet. Het vergroot de armoedeval. • Hoge uitvoeringskosten. Effecten van het voorstel:
29#0w02A
45
De gevolgen van het niet meer vergoeden van extra medische kosten via de bijzondere bijstand zijn beperkt. Cliënten hebben de verantwoordelijkheid zich adequaat te verzekeren: een aanvullende verzekering + zo nodig een extra tandartskostenverzekering. De cliënt, die in 2011 alle extra kosten vergoed krijgt, zal in 2012 en volgende jaren bijvoorbeeld gebitsbehandelingen spreiden over meerder jaren, zodat hij/zij binnen de maximale vergoedingen van de verzekering blijft. Dit komt de zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid ten goede en beperkt de armoedeval. In de communicatie met de cliënten over de veranderingen zullen wij hierop wijzen. Bij stapeling van extra kosten en omstandigheden die de cliënt niet kan voorzien blijft de bijzondere bijstand beschikbaar. In het algemeen blijft de bijzondere bijstand altijd beschikbaar voor noodzakelijke kosten in bijzondere omstandigheden. Voorbeeld 6 Een cliënt maakt aanzienlijke kosten voor het plaatsen van twee kronen in zijn gebit. De kosten, die de verzekering niet vergoedt € 650, worden vergoed via de bijzondere bijstand. Volgens het voorstel ontvangt de cliënt de vergoeding niet. Als hij zich extra verzekert voor tandartskosten en de twee kronen over twee kalenderjaren spreidt, zijn de meerkosten beperkt tot € 0.
4. Bezuinigingsvoorstellen WMO Drie uitgangspunten zijn leidend voor onze bezuinigingsvoorstellen op zorg: 1. Geen verstrekkingen als een voorziening als algemeen gebruikelijk beschouwd kan worden. 2. Inkomensafhankelijke toekenning en bijdragen voor de verstrekking van voorzieningen. 3. Ontzien van kwetsbare inwoners zonder draagkracht.
Wij doen een beroep op de eigen kracht en op de financiële draagkracht van de stad. We stimuleren dat mensen voor zichzelf, voor elkaar, en voor hun leefomgeving verantwoordelijkheid nemen. Wij ontzien zoveel mogelijk de kwetsbare groepen. Dit betekent dat we meer dan ooit bij zorg aandacht besteden aan het bepalen van de behoefte, wensen en eigen mogelijkheden. Centraal hierbij staat: wat is er nodig in iemands leven om goed te kunnen participeren, wat is daar in brede zin aan ondersteuning voor nodig, hoe kan iemand hier vroegtijdig op anticiperen en wat kan iemand zelf doen. Voor sommige mensen zal dat betekenen dat zij een voorziening nodig hebben. Voor de mensen die een lage financiële draagkracht hebben voeren wij het Wmo-maatwerkvangnet in om hen financieel te ondersteunen bij de kosten. Om dit maatwerk te kunnen leveren organiseren wij: - Een breed en diep verkennend gesprek. In dit gesprek worden de beperkingen en de mogelijkheden van de cliënt besproken. - Een verordening die ruimte laat voor maatwerk. We leveren maatwerk niet op basis van strikt algemeen geldende regels maar op basis van zorgvuldig onderzoek. Samen met de cliënt wordt op basis van dit onderzoek een pakket samengesteld waarmee de cliënt in zijn beperking wordt gecompenseerd en een normaal geachte participatie in de samenleving kan worden gewaarborgd. - Om de financieel kwetsbaren te ontzien voeren wij inkomensafhankelijke eigen bijdragen in. - We voeren het Wmo-maatwerkvangnet in om kwetsbare mensen met een lage financiële draagkracht te kunnen compenseren, ook in het geval kwetsbare mensen niet konden anticiperen op voorzieningen die wij als algemeen gebruikelijk beschouwen. Bovenstaande is tevens de kern van de Kanteling van de Wmo welke wij onder andere met de verbreding van het wmo loket en de ontwikkeling van een nieuwe verordening hebben ingezet.
29#0w02A
46
Bovenstaande betekent ook dat we er voor moeten waken om alles in regels (en uitzonderingen op die regels) te willen beschrijven.
De bezuinigingsvoorstellen WMO in detail A. Inkomensafhankelijke eigen bijdrage Van alle cliënten met een individuele voorziening Wmo zal een inkomensafhankelijke eigen bijdrage worden gevraagd. Sinds de invoering van de Wmo deden wij dit al voor de hulp bij het huishouden. Wij gaan dit nu ook doen voor de woningaanpassingen en vervoersvoorzieningen. Aan de hand van het inkomen en de gezinssituatie van een cliënt wordt een maximale eigen bijdrage gerekend. Deze eigen bijdrage is gemaximeerd en geldt voor alle Wmo en Awbz voorzieningen samen. Hiermee wordt cumulatie (stapeleffect) voorkomen. Indien een cliënt immers al de maximale eigen bijdrage voor hulp bij het huishouden of de Awbz betaalt, zal de extra eigen bijdrage voor hulpmiddelen en vervoer geen invloed hebben. Het maximum van de eigen bijdrage geldt immers voor alle Wmo en Awbz voorzieningen samen. Er zijn naar schatting 220 cliënten die nu nog geen enkele eigen bijdrage (noch Wmo hh, noch Awbz) betalen. De groep mensen die nu nog geen enkele eigen bijdrage (Awbz of Wmo hh) betaalt zal op basis van het inkomen en gezinssituatie de volgende eigen bijdrage betalen Gezinssituatie
Norminkomen
Minimum eigen bijdrage
1
Alleenstaand en jonger dan 65 jaar
€ 22.636
€ 12
2
Alleenstaand en 65 jaar of ouder
€ 15.838
€ 12
3
Samenwonend en één of beide partners € 27.902 jonger dan 65 jaar Samenwonend en één of beide partners € 22.100 65 jaar of ouder
€ 17
4
€ 17
Indien het verzamelinkomen hoger is dan het genoemde norminkomen, moet over het meerdere, conform de wettelijke regeling, 15% eigen bijdrage worden betaald. Het hanteren van een eigen bijdrage kan als consequentie hebben dat iemand met een hoog inkomen, de voorziening volledig zelf betaalt. Voorbeeld 7 Een alleenstaande vrouw, 65+ met hulp bij het huishouden en een scootmobiel met een jaarinkomen van 14.000 betaalt tot nu toe maandelijks 12 euro eigen bijdrage voor haar huishoudelijke hulp. Zij gaat niet meer betalen als gevolg van de invoering eigen bijdrage vervoersvoorzieningen.
29#0w02A
47
Voorbeeld 8 Een alleenstaande man van 70 jaar ontvangt hulp bij het huishouden. Het jaarinkomen bedraagt €50.000. Het norminkomen voor deze groep bedraagt €15.838. Over het verschil tussen het norminkomen en het jaarinkomen wordt 15% eigen bijdrage berekend: Inkomen : € 50.000 Norminkomen : € 15.838 Verschil : € 34.162 15% van het verschil : € 5.124 Per periode : € 394,20 Totale eigen bijdrage : €17.80 + €394,20 = €412 Dit betreft de maximaal te betalen eigen bijdrage. Indien de werkelijke kosten van de hulp lager zijn dan de maximale eigen bijdrage betaalt deze persoon een eigen bijdrage tot het bedrag van de werkelijke kosten. Stel dat deze meneer 3 uur hulp per week ontvangt, dan bedragen in dat geval de werkelijke kosten voor de hulp €240. De eigen bijdrage zal dan €240 bedragen.
B. Algemeen gebruikelijk Wij zijn van mening dat alle zaken die in een normale levensloop te voorzien zijn als algemeen gebruikelijk kunnen worden beschouwd: door ouder worden wordt je immers in de regel slechter ter been. Wij vragen van mensen hier zelf tijdig op anticiperen door bijvoorbeeld te verhuizen of het huis aan te passen. De verhuiskostenvergoeding of bepaalde aanpassingen aan huis zijn volgens deze redeneerlijn als algemeen gebruikelijk te beschouwen, tenzij het om een onverwachte situatie gaat zoals bijvoorbeeld een verkeersongeluk waardoor iemand rolstoelgebonden raakt. De Wmo legt op dat bij het bepalen van compenserende maatregelen met twee dingen rekening moet worden gehouden. Ten eerste met de persoonskenmerken en behoeften van de aanvrager. Ten tweede met de capaciteiten van de aanvrager om uit oogpunt van kosten zelf in de maatregelen te voorzien. Dit vereist maatwerk. Soms zal een medisch en/of draagkrachtonderzoek nodig zijn. In de praktijk vraagt dit maatwerk om een nieuwe werkwijze van de mensen die werkzaam zijn bij de verschillende loketten. Samen met de uitvoerende instellingen wordt deze werkwijze en methodiek ontwikkeld. Voorbeeld 9 Een 88 jarige mevrouw is verhuisd naar een aanleunwoning en zij vraagt om een verhuiskostenvergoeding. In dit geval stellen we dat mevrouw het probleem heeft kunnen zien aankomen. De eigen verantwoordelijkheid vraagt nu dat ze eerst kijkt wat ze zelf kan doen. Uit het maatwerkonderzoek moet de voorzienbaarheid en de (financiële) mogelijkheden blijken. Hier kan vervolgens uitkomen dat mevrouw het probleem zelf kan oplossen of dat zij het niet zelf kan oplossen waardoor gemeentelijke compensatie nodig is.
C. Inkomensgrens hulp bij het huishouden We voeren een inkomensgrens in voor de hulp bij het huishouden in de categorie 1. De hoofdmoot van deze categorie is schoonmaken. Wij beschouwen schoonmaakdiensten voor huishoudens boven 1,5 keer bijstandsniveau als algemeen gebruikelijk. Voor mensen die desondanks een te lage financiële draagkracht hebben, is er de mogelijkheid een beroep te doen op het Wmomaatwerkvangnet.
29#0w02A
48
5. Samenloop WMO – minimabeleid Aantal samenlopers Alleenstaande 65Alleenstaande 65+ Eén oudergezin Twee oudergezin Samenwonend / echtpaar 65Samenwonend / echtpaar 65+
169 463 47 17 14 160
In totaal maken circa 870 cliënten zowel gebruik van een WMO voorziening als van een regeling van het minimabeleid. Zoals gezegd betekent dit niet dat al deze cliënten kwetsbaar zijn. De maatwerkgerichte aanpak van zowel het WMO beleid als het minimabeleid zal ertoe leiden dat echt kwetsbaren eerder en duidelijker gesignaleerd worden. Waar sprake is van samenloop zal de aanpak van het WWB maatwerkvangnet en van het WMO servicepunt op cliëntniveau worden gecoördineerd. We werken in deze situaties niet langs elkaar heen, maar werken gezamenlijk aan een effectieve aanpak op menselijke maat. In het algemeen streven we naar het steeds meer in de praktijk brengen van de formule: 1 klant – 1 plan – 1 contactpersoon (hulpverlener, klantmanager).
29#0w02A
49
Bijlage 1 Overzicht van de effecten op het inkomen van de voorstellen minimaregelingen effecten per maand (met volledig gebruik SOPA)
Inkomen 100% bijstandsniveau
SOPA
AM+
Schooltas
totaal
Max. verschil 2011-2012
Alleenstaande 65-
8- 18
0
0
8- 18
-8 /-18
Alleenstaande 65+
8- 18
20
0
0
-38
1-oudergezin, 2 kinderen
16 -54
0
50
66-104
*)
Echtpaar 65-
16 – 36
0
0
16 - 36
-16 / -36
Echtpaar 65+
16 – 36
20
0
-26 / -56
Echtpaar met kinderen
16 – 72
0
50
36 - 56 66122
Nieuwe regeling kinderen
x
*)
x
Nieuwe regeling kinderen
*) door de nieuwe regeling voor kinderen wordt het verschil 2012 - 2011 voor gezinnen met kinderen kleiner
effecten per maand (met volledig gebruik SOPA)
SOPA
AM+
Schooltas
totaal
Max. verschil 2011-2012
Alleenstaande 65-
0
0
0
0
0
Inkomen 110% bijstandsniveau Alleenstaande 65+
0
20
0
0
-20
1-oudergezin, 2 kinderen
0
0
50
50
*)
Echtpaar 65-
0
0
0
0
0
20
0
20
-20
0
50
50
*)
x
Max. verschil 2011-2012
Nieuwe regeling kinderen
Echtpaar 65+ Echtpaar met 2 kinderen
0
x
*) door de nieuwe regeling voor kinderen wordt het verschil 2012 - 2011 voor gezinnen met kinderen kleiner
effecten per maand (met volledig gebruik SOPA)
Inkomen 120% bijstandsniveau
SOPA
AM+
Schooltas
totaal
Alleenstaande 65-
0
0
0
0
0
Alleenstaande 65+
0
0
0
0
-20
1-oudergezin, 2 kinderen
0
0
50
50
-50
Echtpaar 65-
0
0
0
0
0
Echtpaar 65+
0
0
0
0
-20
Echtpaar met 2 kinderen
0
0
50
50
-50
*) door de nieuwe regeling voor kinderen wordt het verschil 2012 - 2011 voor gezinnen met kinderen kleiner
29#0w02A
50
Bijlage 2: Minimabedragen (incl. vakantietoeslag) per maand Echtpaar: € 1.313,85 Alleenstaande ouder: € 1.182,47 Alleenstaande: € 919,70
29#0w02A
51
Bijlage II ERRATUM FINANCIEEL OVERZICHT BEZUINIGIGSVOORSTELLEN Programma 1 Algemeen bestuur en Public affairs
2013
2014
2015
2012
2013
2014
2015
700
282
408
412
415
114
114
114
114
282
408
412
415
114
114
114
114
0
0
0
0
284
591
1.059
1.059
900
900
900
900
284
324
792
792
693
693
693
693
209
209
209
207
207
207
207
58
58
58
Publieksdienstverlening 1.800
Fysieke veiligheid Sociale veiligheid Vergunningen, toezicht en handhaving 3 Stedelijk beheer en milieu
4.400
Stedelijk beheer Milieu 4 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
6.800
Integratie Kwetsbare groepen
1.653
2.659
3.313
3.391
350
700
700
700
1.423
2.387
2.789
2.872
350
700
700
700
230
272
524
519
3.350
5.031
6.113
6.613
70
135
200
200
0
0
0
0
514
1.394
2.021
2.521
95
180
180
65
130
130
116
116
116
Senioren Vrijwilligers
31
Wijkwelzijn en wijkontwikkeling Zorg 5 Onderwijs
Alternatieve voorstellen
2012
Bestuur
2 Veiligheid en handhaving
Bezuinigingsvoorstellen
Zoek richting
583
953
953
2.843
2.843
2.843
70
70
70
70
527
527
527
527
527
527
527
527
1.231
1.578
1.578
1.578
Onderwijsbeleid
691
791
791
791
Onderwijsvoorzieningen
540
787
787
787
6 Sport
1.900
317 2.488
1.000
Sport 7 Ruimtelijke Ontwikkeling
300
Groene Stad
49
470
600
600
400
400
400
400
49
470
600
600
400
400
400
400
113
144
185
90
97
190
190
190
0
0
0
0 97
190
190
190
Grondexploitaties
18
18
18
18
Ruimtelijke Ontwikkeling
95
126
167
72
8 Mobiliteit
200
Bereikbaarheid 9 Cultureel Klimaat
150
150
150
180
295
295
295
150
150
150
180
295
295
295
70
70
70
200
70
70
70
200
114
700
1.632
2.200
Cultureel Erfgoed
0
0
0
0
Kunst en Cultuur
114
700
1.632
2.200
137
137
137
137
146
146
146
146
10
10
10
10
146
146
146
146
0
0
0
0
10 Economie en wonen
2.400
150 150
500
Economie Toerisme en recreatie Wonen 11 Werk en Inkomen
1.100
Inkomen Minimabeleid Werk 12 Bedrijfsvoering
0
0
0
127
127
127
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
190
1.050
1.100
1.100
0
0
0
0
-142
1.365
2.962
3.128
300
450
600
700
Bedrijfsvoering
1.858
3.365
4.962
5.128
300
450
600
700
Dekking voor wegvallende overhead
-2.000
-2.000
-2.000
-2.000
7.411
14.283
19.241
20.461
3.154
3.927
4.142
4.372
Totaal voorstellen
29#0w02A
3.750
0 127
24.850
52
