OVERZICHT De Raad Aanvang: Tijd
20-05-2008 19:00
Raadzaal 1.02
Molendijkzaal 0.01
Vermeerzaal 1.03
19:00 Amersfoort Vernieuwt: Hogeweg Voorbereiding besluit
Wet Sociale Werkvoorziening
Woonschepen: artikel 19 procedure Voorbereiding besluit
19:45
VVD: Motie Lokaal Toezicht Voorbereiding beslui
20:15
Vragen raadsleden aan college Informatie
20:30 Tijd
Raadzaal 1.02
20:30 Besluit zonder debat 1. Initiatief VVD / CDA zendmachtiging Tijd
Raadzaal 1.02
20:45 ’’’De Rond. Bestemmingsplan Leusderkwartier 2008 + Kersenbaan: definitieve voorkeursvariant Peiling 21:30
Molendijkzaal 0.01
Vermeerzaal 1.03
Amersfoort aangesloten (fiber to the home) Peiling
Commissie Begroting & Verantwoording Interne bijeenkomst
ARRAY(0x25. Gezondheidsbeleid Voorbereiding besluit
22:45
1
De Ronde Datum: Aanvang:
dinsdag 20 mei 2008 19:00
Amersfoort Vernieuwt: Hogeweg Voorbereiding besluit
Amersfoort Vernieuwt: Hogeweg Voorbereiding besluit Reg.nr.: 2755335 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Duijzer (033 469 4808) Portefeuillehouder: Hekman Opsteller: Duijzer / Ramsoender Samenvatting: De Hogewegzone is één van de gebieden waarvoor in het kader van Amersfoort Vernieuwt een ontwikkelingsplan wordt uitgewerkt. Het gebied ligt tussen de wijken Liendert / Rustenburg en Randenbroek / Schuilenburg en biedt door het realiseren van woningen en voorzieningen kansen voor de opwaardering van deze stadsentree en deze wijken. Binnen Amersfoort Vernieuwt is realisatie van een verschuiving van 10 tot 15% van goedkope sociale woningbouw naar het middensegment de bedoeling. Het biedt ook kansen voor het opwaarderen van één van de belangrijkste entrees naar de stad. De projectgroep (samenwerking tussen gemeente en Alliantie) heeft het afgelopen jaar twee modellen uitgewerkt met de participatiegroep. Daarnaast zijn met de Alliantie (financiele) uitgangspunten voor de verdere samenwer-king afgesproken. Met een uitgebreide stadsbrede consultatieronde is het participatietraject afgerond en worden de modellen nu aangeboden. Reden van aanbieding: Voordat gestart kan worden met de verdere uitwerking dient door de gemeenteraad het voorkeursmodel te worden vastgesteld. Van de raad wordt gevraagd: Zich voor te bereiden op besluitvorming. Voorstel is om in te stemmen met: 1. Stadsentree Groene Poort als voorkeursmodel, zodat deze uitgewerkt kan worden tot een ontwikkelingsplan en Stedenbouwkundig Progr. van Eisen; 1. het voor de Hogeweg toepassen van de huidige parkeernormen met een opslag en deze normen op te laten nemen in de parkeerverordening: 1,3 parkeerplek per woning op uitgeefbaar gebied en 0,3 parkeerplek per woning in de openbare ruimte en voor het zwembad 150 parkeerplaatsen op uitgeefbaar terrein; 1. voorgestelde financiële afspraken en dekkingsvoorstellen; 1. beschreven samenwerkingsvorm en het uitwerken daarvan in een intentie- en samenwerkingsovereenkomst met de Alliantie. Vervolgtraject: Na afronding van bespreking in De Ronde besluitvorming in Het Besluit (waarschijnlijk 27 mei). Daarna wordt het voorkeursmodel uitgewerkt tot een ontwikkelingsplan en een Stedenbouwkundig Programma van Eisen. Parallel hieraan wordt het ontwerpbestemmingsplan opgesteld. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Raadsvoorstel Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: Raadsvoorstel (nr./smartsite.shtml?ch=&id=189825)
: /smartsite.shtml?ch=&id=189827 : Discussienotitie Referentiebeelden en impressies : Kaarten zoekgebied Hostel voor drugsverslaafden voor beide modellen : Verslagen participatiegroep : Reacties tijdens 2 weken v/d Hogeweg : /smartsite.shtml?ch=&id=189854(presentatie) : /smartsite.shtml?ch=&id=189828 /smartsite.shtml?ch=&id=189829 : /smartsite.shtml?ch=&id=190719 Presentatie 6 mei Hogewegzone (pdf) Besluitenlijst 6 mei (pdf) Presentatie 6 mei participatie Hogewegzone (pdf) Schriftelijke beantwoording vragen 6 mei 2008 (pdf) Afwegingsnotitie Hogewegzone (pdf) 2746330 (pdf)
Amersfoort Vernieuwt
Opzet presentatie 1.Amersfoort Vernieuwt 2.Uitgangspunten Hogewegzone 3.Proces 4.Toelichting modellen 5.Milieuonderzoeken 6.Stadsbrede consultatie 7.Vervolgtraject
Amersfoort Vernieuwt
• Kruiskamp Liendert/Rustenburg Randenbroek/Schuilenburg Hogewegzone • Prettig wonen en werken • Totaalaanpak • Samen met bewoners, verenigingen, corporaties, gemeente en andere belanghebbenden
1
Doelstellingen
• Plezierige woonwijken voor iedereen • Aanpak omgeving • Investeren in samen leven • Perspectief bewoners (AV-teams) • Werkgelegenheid • Kansen voor jeugd • Verschuiving van 10 a 15 % van goedkope sociale woningbouw naar middensegment • Verschillende woonmilieus • Eerst bouwen dan slopen
Uitgangspunten Hogewegzone Stadsentree met allure Stedelijk woonmilieu Nieuw zwembad Doorstroming Hogeweg Eerst bouwen dan slopen Kansen voor voorzieningen benutten 2 modellen, 1 model met lagere dichtheid
2
Proces
-
Startnotitie mei 2006 Raadspeiling Bijeenkomsten participatiegroep Twee stedenbouwkundige modellen - Stadsbrede consultatie - Raadsbesluit Vervolg
3
Keuze op concept
Niet op uitwerking
Onderwerpen per model
• Wonen • Voorzieningen • Verkeer • Milieu en groen • Stedenbouw/Stadsentree
4
Wonen
Opgave
Uitgangspunten
• Stedelijke dichtheid • Nieuwe woonmilieu’s/kwaliteit, toevoeging wijken in het kader Van Amersfoort Vernieuwt • Eerst bouwen dan slopen
• • • •
Wonen
Groen en speelplekken Aansluiten bij de buurt Vervangen van de Hoven Wonen met uitzicht aan Valleikanaal
laagbouw
5
Wonen
landmarks
Groene Poort • • • •
Model met hogere dichtheid Min. 800, max. 870 woningen Meer woningen met tuin Woningen dichter bij de Hogeweg
Wonen
landmarks
Stadspark • • • •
Minder dicht model Min. 660, max. 720 woningen Meer publieke ruimte Woningen dichter op elkaar
6
Voorzieningen
Opgave
Uitgangspunten
• Nieuw stedelijk zwemcomplex • Vervanging sporthal Schuilenburg • Kansen voor voorzieningencluster rond sportcomplex • Kansen voor de buurteconomie
• Zwembad en sporthal gecombineerd • Bijkomende voorzieningen in de buurt van het zwembad • Speelpleintjes voor de buurt
Voorzieningen
Groene Poort • Voorzieningenas die doorloopt in beide wijken Liendert en Schuilenburg • Relatie met waterwingebied en Hydronterrein
7
Voorzieningen
Stadspark • Voorzieningenplein aan Valleikanaal, gericht naar stadscentrum • Relatie met recreatieve groenstrip
Verkeer
Opgave
Uitgangspunten
• Verbetering doorstroming Hogeweg • Geen sluipverkeer door de wijk • Bereikbaarheid en parkeren van sportcomplex en voorzieningen • Bereikbaarheid en parkeren van nieuwe woningen
• • • • •
Ongelijkvloerse kruising Hogeweg Geen extra verkeer door Liendert Bewoners parkeren in nieuwbouw Bezoekers parkeren in de straat Gewijzigde parkeernorm van de gemeente
8
Verkeer
Groen Poort
Stadspark
- Sportcomplex dichter bij kruising Operaweg en bushalte - Geen doodlopende straten - Zwembad direct ontsloten aan Hogeweg
- Sportcomplex dichter bij binnenstad - Twee doodlopende straten - Verkeer zwembad verder het gebied in
Milieu en Groen
Opgave
Uitgangspunten
• Ecologische zone Valleikanaal • Modellen (moeten) voldoen aan normering luchtkwaliteit en geluid • Normering externe veiligheid
• • • • •
Geen bebouwing in Waterwingebied Geen bebouwing in A28 oksel Mogelijk behoud bomen Hogeweg Groen buurtplein Schuilenburg Mogelijkheid tot ecologische verbindingen Waterwingebied
9
Milieu en Groen
Groene Poort • Groenstrip tussen nieuwbouw en Liendert • Scoort minder op luchtkwaliteit wegens smaller wegprofiel • Meer woningen geluidsbelast
Milieu en Groen
Stadspark • Brede groene recreatieve parkstrip • Meer afstand van woningen tot Hogeweg is beter voor luchtkwaliteit en geluid • Goed groenbeheer noodzakelijk
10
Stedenbouw
Groene poort • Opeenvolging van karakters • Symmetrische groene allee • Sportcomplex aan de entree van de stad • Wijken aan elkaar gehecht • Landmark aan de Operaweg en torencompositie aan Valleikanaal • Flexibel, kan diversiteit aan
Stedenbouw
Stadspark • Continue groenstrip tussen wijken • Asymmetrisch profiel • Sportcomplex in recreatieve groenstrip aan Valleikanaal • Landmarks aan Valleikanaal en Waterwingebied • Formeel, gebouwen zijn beeldbepalend
11
Onderzoeken Milieu
•Onderzoeken op hoofdlijnen (vergelijking modellen) •MER volgt voor 1 plan •Verkeer •Luchtkwaliteit •Geluid •Externe veiligheid •Flora en fauna
Resultaten stadsbrede consultatie • 174 reacties, voorkeur voor Stadspark Voordelen Groene Poort: • Mooie entree • Bereikbaarheid zwembad en ligging • Meer keuze woningen • Meer voorzieningen • Torens Valleikanaal • Financiële haalbaarheid
12
Resultaten stadsbrede consultatie • 174 reacties, voorkeur voor Stadspark
Voordelen Stadspark: • Hoeveelheid groen • Aansluiting waterwingebied • Park aan de kant van Liendert • Groene stadsentree • Ligging zwembad en park
Hoe nu verder
• Besluitvorming Raad • Eind 2008: 1 stedenbouwkundig PVE inclusief ontwerp-en bestemmingsplan - verkaveling - programma - architectuur - inrichting openbare ruimte - (collectief) particulier opdrachtgeverschap - levensloopbestendig wonen - eventuele faunapassage - planning en fasering - enzovoorts • Eind 2010 start bouw • 2011 / 2012 eerste oplevering
13
Conclusie
B&W kiest voor Groene Poort • Eerst bouwen dan slopen waardoor bewoners niet 2x hoeven te verhuizen • Meer sociale huurwoningen • Meer eengezinswoningen • Betere stedelijke invulling; ambitie is hoog stedelijke allure • Betere plek zwembad en voorzieningen • Financieel haalbaar
Samenwerking
de Alliantie • Gebiedsontwikkeling voor rekening en risico • Verwerft gronden, maakt bouwrijp
Gemeente • Zorgt voor Hogeweg en zwembad/sporthal • Draagt door subsidie bij aan grondexploitatie
14
Besluitenlijst De Ronde datum:
6 mei 2008
van
vergaderruimte: Raadzaal (1.02)
Titel Van Doel activiteit Voorstel
Voorzitter Secretaris Notulist Aanwezig Raadsleden/buitengewoonfractieleden
Inspreker(s)
Conclusie voorzitter
19.00 tot
aantal bezoekers:
20.30 uur 27
Reg.nr. 2751224 Amersfoort Vernieuwt : Hogeweg Soort verslag College van B&W besluitenlijst Soort activiteit Informatie Presentatie Van de raad wordt gevraagd kennis te nemen van de inhoudelijke presentatie van de twee stedenbouwkundige modellen. Vervolgens is er gelegenheid om vragen te stellen aan de leden van de participatiegroep. Portefeuillehouder Hekman Van Rooijen Opsteller Van de Meerendonk Ramsoender Portefeuillehouder Hekman Van den Berg (JA), Van Berkum-Admiraal (CU), Van Garderen (CDA), Groeneveld (SP), Projectleider Dekker Kesler (GL), Van Muilekom (PvdA), Smit (BPA), Van Wijngaarden (VVD) Namens de participatiegroep hebben de heren Hofland en De Lange een presentatie gegeven over het proces en de nu voorliggende modellen. Zij zijn met name ingegaan op de nu nog resterende pijnpunten. Advies van de participatiegroep aan de raad is om nu nog niet te kiezen voor een van de twee modellen, maar om de goede elementen uit beide modellen te combineren. De raad zou een nieuwe opdracht inclusief financiele kaders moeten formuleren, in de ogen van de participatiegroep.
Dit onderwerp is voor nu voldoende informatief besproken. Nog resterende vragen voor het einde van de week aanleveren bij de raadsgriffie. De sheets van de gehouden presentaties zullen naar de raadsleden worden gestuurd. in De Ronde ter voorbereiding besluit (20 mei)
Toezeggingen / Afspraken
Wethouder Hekman zal de gestelde vragen rond 15 mei schriftelijk beanwoorden. Hij zal dan onder meer ingaan op de aantallen woningen (mbt eerst bouwen, dan slopen), parkeren (parkeernormen 1,3 vs 1,6; parkeren bestaande bebouwing), de financien (o.a. de absolute tekorten ipv alleen genoemde relatieve tekort; ook in relatie tot elders genoemde 220/240 miljoen), fase-verschillen en de betekenis ervan, en de verkeersontwikkeling (mogelijk simulatie op Het Plein).
Aantekeningen voor verslag
#2751224 v1 - BESLUITENLIJST DR 06-05-2008 AMERSFOORT VERNIEUWT: HOGEWEG
Participatiegroep Hogewegzone
Pijnpunten in de huidige modellen •Zwembad •Hoogte heeft een sterke invloed op uitzicht (bestaande) bebouwing •Locatie •Druk op het Waterwingebied
•Bereikbaarheid vanuit het centrum
•Hoogte Accenten •Te hoog, niet op Amersfoortse schaal •Schaduw werking door westerlijke ligging •Milieu schade in het Waterwingebied •Abrupte overgang van bestaande laagbouw •Leefbaarheid •Smalle hoge flats, geen galerij •Isolatie door flat
1
Pijnpunten in huidige modellen - 2 •Kwaliteit van het wonen vlak aan de Hogeweg •Willen we “dove” muren en hofjes?
•Sociale woningen •Het aantal •Een model inclusief De Hoven was niet bespreekbaar
•Aantal woningen •Opgetrokken naar maximaal aantal om financiële reden •Impact op kwaliteit van leven
•Groen •Werken hofjes en gemeenschappelijke tuinen? •Weinig eigen tuintjes •In Parkmodel geen Ecologische zone
Pijnpunten in huidige modellen - 3 •Parkeren •Factor 1.3 in plaats van 1.6 ... •De Hoven voorzien nu in het parkeren voor straten/paden buiten het plangebied •Sociale (on)veiligheid van gebouwd parkeren •Betaald parkeren bij zwembad zal zeker tot parkeeroverlast in wijken leiden
•Drugs Hostel •Blijft de keuze voor de locatie van het hostel overeind gegeven de plannen voor de Hogewegzone? •Zwembad, sporthal, kinderen en harddrugs ???
•Schuilenburg kant erg vol •In beide plannen (ten opzichte van de huidige situatie)
2
Pijnpunten in huidige modellen - 4 •Verkeer •Invloed A28 niet mee genomen •Weefvak te klein •Pijn bij wevers of fietsers
•De verkeersafwikkeling van en naar het zwembad (ook sluipverkeer/parkeer), en de logistieke oplossing voor de voorzieningen (o.a. bevoorrading van zwembad, sporthal) •de uitstoot (luchtkwaliteit) en de gevolgen hiervan voor de omliggende reeds bestaande wijken
•Financiën •De participatiegroep heeft nooit financiële randvoorwaarde mee gekregen, de financiën lijken nu echter wel de keuze te geven…
Pijn punten in huidige modellen - 5 •Reacties uit de wijken •Is hier wel wat mee gedaan door het college? • Hoe
nu verder?
•Een nieuwe opdracht van de Raad om de goede punten uit de 2 modellen met behulp van de participatiegroep tot één nieuw (financieel) haalbaar model te kneden? •De Raad zou dan duidelijke kaders moeten meegeven
3
Beantwoording vragen stedenbouwkundige modellen Hogewegzone Tijdens de presentatie in de gemeenteraad op 6 mei 2008 zijn door verschillende raadsleden vragen gesteld over de stedenbouwkundige modellen van de Hogewegzone. Daarnaast zijn er na afloop door de VVD nog aanvullende, specifieke vragen gesteld. Hieronder wordt eerst kort ingegaan op de onderwerpen die in de gemeenteraad aan de orde zijn geweest en vervolgens worden de vragen van de VVD beantwoord (deels overlap met de eerder genoemde onderwerpen). Aantallen woningen: Eerst bouwen dan pas slopen. Aan de noord / Lienderkant van de Hogeweg liggen kansen om eerst woningen toe te voegen, waar mensen heen kunnen verhuizen voordat woningen elders worden gesloopt. Dit geldt in de eerste plaats voor 'de hoven' aan de zuid / Schuilenburgkant waar 162 sociale huurwoningen staan. In het groene poortmodel worden aan de noordkant van de Hogeweg circa 400 woningen gebouwd, waaronder circa 100 eengezinswoningen. In het stadsparkmodel worden aan de noordkant van de Hogeweg circa 340 woningen gebouwd, waaronder circa 70 eengezinswoningen. Naast het verschil in aantallen (totaal circa 60) is met name van belang dat de eengezinswoningen aan de noordkant in het stadsparkmodel een lagere kwaliteit kennen dan de eengezinswoningen in het groenepoortmodel. Deze woningen staan namelijk tussen het park en de zwaluwenstraat. Om te voorkomen dat aan de Liendertkant / zwaluwenstraat een ongewenste achterkantensituatie ontstaat krijgen we hier ook woningen met een eigen entree. De diepte van het blok is echter onvoldoende om ruime eengezinswoningen met een ruime tuin/buitenruimte te maken. er ontstaan daardoor grondgebonden woningen die dicht op elkaar staan en eerder buitenruimten krijgen in de vorm van een balkon. Van alle woningen die in de Hogewegzone worden gerealiseerd, is minimaal 30% sociale huur. Parkeernormen: De huidige parkeernorm is 1,3 parkeerplek per woning (inclusief bezoekersparkeren). Voorgesteld wordt om voor de Hogewegzone minimaal 1,6 parkeerplek per woning (streven is 1,7) aan te houden. Meer parkeerplaatsen dus per woning dan volgens de huidige normen. Naar verwachting zal de nieuwe parkeernorm 1,7 zijn voor woningen tot € 256.000,- en 2,0 parkeerplek voor woningen boven de € 256.000,-. De voorgestelde parkeernormen leiden tot overbrugbare financiële tekorten. Het toepassen van zwaardere parkeernormen leidt tot zwaardere financiële tekorten. Gezien de samenwerkingsvorm gaat het hierbij om een gezamenlijk probleem waarvoor aanvullende afspraken nodig zijn. Verkeersafwikkeling: Voorafgaand aan de behandeling in de Ronde zal op het Plein de verkeersimulatie worden gepresenteerd en kunnen eventuele vragen worden beantwoord. Faseverschillen: oplevering A28 en Hogeweg De aanleg van de nieuwe toe- en afrit van de Hogeweg op de A28 is gepland vanaf het tweede kwartaal van 2008 tot aan de zomervakantie van 2009, onder voorbehoud van onvoorziene omstandigheden en de uitvoeringsplanning van de aannemer. De planning voor de geluidwerende voorzieningen voor dit project is als volgt. • Verhogen geluidswal Outputweg: 2009 (2008: uitwerking in participatiegroep) • Geluidsschermen toe- en afrit: 2009. Rijkswaterstaat gaat geluidwerende voorzieningen treffen langs de A28. Dit gebeurt in het kader van de ‘Spoedwet’ wegverbreding A28 of vanuit wegaanpassingen. De planning hiervoor is: o Start inspraakprocedure (startnotitie): 2008 o Akoestisch onderzoek en vaststellen geluidwerende voorzieningen: 2009 o Aanleg geluidwerende voorzieningen A28: 2010-2011. Naar verwachting zal voor het project Hogewegzone in 2010 gestart worden met de uitvoering. Gezien de marge is het niet waarschijnlijk dat hierdoor afstemmingsproblemen ontstaan. Mocht de BEANTWOORDING VRAGEN NAV PRESENTATIE RONDE 6 MEI 2008_v1
1
aanpak van de verkeersknoop vertragen, dan betreft het een in de bouwlogistiek op te lossen probleem. Financiering zwembad Bij de behandeling van de Kadernota is er ook een vraag gesteld over de financiering van het zwembad. Volledigheidshalve wordt hieronder het verschil in ramingen toegelicht: De oorspronkelijke (globale) raming dateert van 2004 en bedroeg 19 mln. Deze raming was opgesteld door het bureau Marktplan. Enkele posten daarin werden nog PM geraamd. Onder andere voor de grond. De verwachting was dat de grondprijs goedgemaakt zou kunnen worden uit de opbrengsten aan de Bisschopsweg en/of dat de nieuwe locatie financieel gunstig ingepast zou kunnen worden in de nieuwe grondexploitatie. Inmiddels zijn geactualiseerde ramingen gemaakt door het bureau BBN. Duidelijk was inmiddels dat voor de grond een normale prijs moet worden berekend die niet uit opbrengsten terugverdiend kan worden. Het gaat om 700.000. Voor diverse PM-posten zijn concrete bedragen opgenomen zoals voor gehandicaptenvoorzieningen, dopingfaciliteiten (verplicht vanwege grote wedstrijden) en dergelijke aanpassingen. Totaal gaat dit om ca 600.000. En verder zijn de ramingen van 2004 aangepast aan het huidige prijspeil. Totaal komt de raming van de kosten daarmee nu uit op 21,9 mln. Vragen VVD 1. In de Besluitenlijst van B&W van 29-04-2008 staat bij punt 4.3 vermeld: "Instemmen met voor de Hogeweg toepassen van de huidige parkeernormen met een opslag en deze normen voor de Hogewegzone opnemen in de parkeerverordening". Om welke norm (cijfer) gaat het hier concreet? > De huidige parkeernorm is 1,3 parkeerplek per woning (inclusief bezoekersparkeren). Voorgesteld wordt om voor de Hogewegzone minimaal 1,6 parkeerplek per woning (streven is 1,7) aan te houden. 2. Wat betreft de 174 inspraakreacties wil de VVD per model graag een top 5 ontvangen van de meest genoemde positieve punten en negatieve punten, waarbij tevens de aantallen vermeld worden (hoe vaak een punt door de insprekers is genoemd). Dit om te kunnen bepalen wat de insprekers per model de meest essentiële positieve en nadelige elementen vinden. In de Afwegingsnotitie lijkt in paragraaf 5.4 namelijk een soort willekeurige opsomming gegeven te zijn. > In de Afwegingsnotitie worden enkele eigenschappen genoemd met de bedoeling om een impressie te geven van de redenen waarom men kiest voor het ene of het andere model. Hieronder de top 5 van genoemde positieve en negatieve eigenschappen voor beide modellen. Gerealiseerd dient te worden dat per persoon soms meerdere eigenschappen worden genoemd. Daarnaast zijn er die een voorkeur hebben voor het ene model, maar ook goede eigenschappen benoemen voor het andere model. Stadspark Positieve eigenschappen 1 Groen 2 Het open, ruimere karakter 3 De relatie met het waterwingebied 4 Locatie zwembad 5 Minder woningen
65x genoemd 31x 8x 7x 5x
Negatieve eigenschappen 1 Locatie zwembad 2 Hoge torens 3 Te versnipperd groen / niet echt een volwaardig park 4 De woontorens bij het waterwingebied 5 Overlast (hangjongeren, drugsgebruikers)
32x genoemd 27x 11x 9x 8x
BEANTWOORDING VRAGEN NAV PRESENTATIE RONDE 6 MEI 2008_v1
2
Groene Poort Positieve eigenschappen 1 Locatie zwembad 2 Groen 3 (Variatie in) woningaanbod 4 Torens bij Valleikanaal 5 Hogere woningaantal
22x genoemd 15x 12x 10x 8x
Negatieve eigenschappen 1 Te veel woningen / te vol 2 Hoogbouw 3 Weinig groen 4 Locatie zwembad 5 Verkeer (toename)
37x genoemd 35x 15x 13x 8x
3. In bijlage 1 bij het verslag van de 13e participatieavond van 4 februari 2008 schijft het College op pagina 6 in de 2e alinea: "Om te komen tot een keuze voor (een zwembad aan) de locatie Hogeweg heeft een verkenning plaatsgevonden naar tal van locaties en/of varianten. Daarbij zijn onder meer alternatieve opties als een groot zwembad in Vathorst of het handhaven van het bestaande Sportfondsenbad aan de orde gekomen. Uiteindelijk is door de gemeenteraad (juni 2005) om inhoudelijke, stedenbouwkundige en financiële overwegingen een keuze gemaakt voor de Hogeweg". De VVD heeft inmiddels begrepen dat zowel de financiële als stedenbouwkundige overwegingen van destijds niet meer (als zodanig) van toepassing zijn. Kan het College hier een reactie op geven? En kan het College een (globaal) overzicht geven van scenario's (namelijk de (on)mogelijkheden + vooren nadelen) wanneer er gekozen zou worden voor alternatieven: (1) een kleiner zwembad aan de Hogeweg en een groter zwembad in Vathorst, (2) geen zwembad aan de Hogeweg maar wel op de huidige Sportfondsenlocatie of (3) geen zwembad aan de Hogeweg maar wel op het Elizabethterrein. De inhoudelijke, stedenbouwkundige en financiële overwegingen van destijds zijn nog steeds van toepassing. Voor wat betreft de drie scenario’s: 1. De Hogeweg is een belangrijke entree van de stad welke een stedelijke herwaardering waard is en nodig heeft. Een mix van woningen en belangrijke stedelijke voorzieningen levert daaraan een positieve bijdrage. Het verdient ook de voorkeur grote publieksaantrekkende stedelijke voorzieningen zo centraal mogelijk in de stad te situeren. Het Vathorstbad heeft veel meer de functie van een wijkvoorziening. De Hogeweg-locatie is per fiets en openbaar vervoer voor alle bewoners goed bereikbaar. Een mogelijke combinatie van IJsbaan met een groot stedelijk zwembad valt op de locatie De Velden in Vathorst nauwelijks te realiseren, het zal ten koste gaan van andere voorgestane ontwikkelingen op deze locatie. 2. Een nieuw zwembad op de locatie Bisschopsweg heeft als groot nadeel dat er tijdelijk elders zwemcapaciteit gevonden moet worden om tijdelijk het gebruik van het huidige Sportfondsenbad te compenseren. Dat kost aanzienlijke extra middelen. En een tijdelijke capaciteit elders is in de gemeente maar ook niet in de regio voor handen. 3. Een zwembad op het Elisabethterrein is niet te verenigen met de budgetneutrale ontwikkeling van de ziekenhuislocaties. Als toevoeging aan het programma betekent dat dit ten koste gaat van het groen en dat is in tegenstelling tot het streven van de gemeente om het oppervlak openbaar groen hier te vergroten. 4. In de Afwegingsnotitie wordt in paragraaf 4.8.1 gesproken over een investering van 220 tot 240 miljoen euro. Tevens wordt er in paragraaf 4.8.2. vermeld dat beide modellen een tekort kennen, maar dat het tekort bij het Stadspark ongeveer 6 miljoen groter is (het relatieve tekort is dus 6 miljoen). De VVD wil nu graag weten hoe groot voor beide modellen de absolute tekorten zijn? > De totale investering ligt tussen de 215 en 235 miljoen euro. In de Afwegingsnotitie wordt niet de juiste, meest actuele cijfers, genoemd. In het Raadsvoorstel staan wel de juiste investeringen. In het onderstaande overzicht zijn de tekorten en de dekking voor beide modellen op hoofdlijnen weergegeven. BEANTWOORDING VRAGEN NAV PRESENTATIE RONDE 6 MEI 2008_v1
3
Groene Poort
Stadspark
Totaal investeringen Alliantie (Vastgoed en -gebiedsexploitatie)
204
184
Totaal geraamde investeringen gemeente Zwembad (22 miljoen) Aanpassing Hogeweg (9 miljoen)
31
31
235
215
228 7
202 13
7 0 0
7 6 Circa 6
In miljoenen euro’s
Totale kosten Alliantie en gemeente Totaal geraamde opbrengsten (inclusief bijdragen gemeente) Totaal tekort Voor rekening Alliantie Voor rekening Gemeente Saldo tekort
Het absolute tekort voor het Groene Poort model is dus 7 miljoen, voor het Stadspark is dit 13 miljoen euro. 5. In de Besluitenlijst van B&W van 29-04-2008 staat bij punt 4.4 vermeld: "Instemmen met voorgestelde financiële afspraken en dekkingsvoorstellen". De VVD wil graag inzage hebben in deze financiële afspraken en dekkingsvoorstellen. > In het overzicht bij de beantwoording van de vorige vraag zijn de tekorten en de dekking voor beide modellen op hoofdlijnen weergegeven. De exploitatie van Stadsentree Groene Poort laat een tekort zien, die ten laste van de Alliantie komt. Voor het extra tekort dat ontstaat door het verminderd aantal woningen in het Stadsparkmodel zijn momenteel geen dekkingsmiddelen beschikbaar. FINANCIËLE RISICO’S GEMEENTE Model Groene Poort Projectonderdelen Investeringen gemeente (in miljoenen euro’s) Bijdrage gemeente minimaal 3 (subsidies)
Bijdrage circa 250 parkeerplaatsen (5.000, -- per sociale woning) Infrastructuur Hogeweg Totaal
Dekking
Risico
te ontvangen subsidies.
De bijdrage van 3 miljoen is gebaseerd op te verwachten EFRO, Map en mogelijk overige subsidie. Deze zijn aangevraagd voor extra kwaliteit openbare ruimte, bereikbaarheid, kwaliteit woningbouw en zwembad.
1,25
ISV gelden
9
RSVbereikbaarheid
Nog niet zeker, risico voor de gemeente Dit moet wel een bijdrage leveren aan de ISV doelstellingen
De aanbesteding is een risico voor de gemeente
13.25
De beschreven gemeentelijke investeringen beschreven tekort bij Stadsentree Groene Poort geldt ook voor het model Stadspark. Het model Stadspark bevat ca. 140 woningen minder. Met name hierdoor loopt het tekort met ca. 6 miljoen extra op. Bovendien kan hierdoor niet meer het afgesproken woningbouwprogramma voor Amersfoort Vernieuwt breed worden gerealiseerd of er moet meer in AV wijken worden gebouwd. In het kader van de Samenwerkingsagenda kan BEANTWOORDING VRAGEN NAV PRESENTATIE RONDE 6 MEI 2008_v1
4
de gemeente rekenen op een bijdrage van € 5.000,-- per toegevoegde woningen. Wanneer gekozen wordt voor het model Stadspark dan ontvangt de gemeente ook een lagere bijdrage van de provincie Utrecht. Model Stadspark Projectonderdelen Investeringen gemeente (in miljoenen euro’s) Bijdrage gemeente minimaal 3 (subsidies)
Bijdrage circa 210 parkeerplaatsen (5.000, -- per sociale woning) Infrastructuur Hogeweg Extra tekort vanwege minder woningen en meer groen Compensatie woningen aan Alliantie
Minder subsidie provincie Totaal
1,05
9 circa 6
140 woningen
Dekking
Risico
te ontvangen subsidies.
De bijdrage van 3 miljoen is gebaseerd op te verwachten EFRO, Map en mogelijk overige subsidie. Deze zijn aangevraagd voor extra kwaliteit openbare ruimte, bereikbaarheid, kwaliteit woningbouw en zwembad.
ISV gelden
RSVbereikbaarheid Deze kosten komen ten laste van de gemeente Meer woningen in de AV wijken
0,5
Nog niet zeker, risico voor de gemeente Dit moet wel een bijdrage leveren aan de ISV doelstellingen
De aanbesteding is een risico voor de gemeente Hier zijn nog geen dekkingsmogelijkheden voor
- ongewenste verdichting in de AV wijken; - groene saldoregeling komt onder druk te staan. Als gevolg van minder woningen zal de gemeente mogelijk minder subsidie van de provincie ontvangen
19, 55 miljoen + 140 woningen
6. In de Besluitenlijst van B&W van 29-04-2008 staat bij punt 4.5 vermeld: "Instemmen met de beschreven samenwerkingsvorm en het uitwerken daarvan in een intentie- en samenwerkingsovereenkomst met de Alliantie". De VVD wil graag inzage hebben in deze beschreven samenwerkingsvorm. De hoofdgedachte is dat de Hogewegzone op rekening en risico door de Alliantie wordt ontwikkeld binnen de kaders van het Stedenbouwkundige Programma van Eisen dat nog opgesteld moet worden. De samenwerkingsvorm en de financiële afspraken zullen ter zijner tijd worden vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst. Voor de voorgenomen samenwerkingsvorm is de volgende richting met de Alliantie besproken: • De Hogewegzone wordt – met uitzondering van de hoofdinfrastructuur van de Hogeweg en het zwembad en bijbehorende voorzieningen (sporthal) - op rekening en risico van de Alliantie ontwikkeld. • De gemeente draagt het (financiële) risico voor de benodigde aanpassingen van de Hogeweg en de realisatie van het zwembad (inclusief de nieuwe sporthal) en het parkeren. • De Alliantie gaat de benodigde gronden verwerven en bouwrijp maken. • De gemeente brengt de sporthal Schuilenburg in bij de Alliantie tegen een afgesproken bedrag. Hiermee kan de gemeente een nieuwe sporthal bouwen. Daarbij is afgesproken dat er geen grondkosten worden gerekend voor de nieuwe sporthal. • De gemeente draagt zorg voor het inbrengen van een subsidiebedrag van 3 miljoen euro in de grondexploitatie. BEANTWOORDING VRAGEN NAV PRESENTATIE RONDE 6 MEI 2008_v1
5
•
•
De Alliantie is vrij in het vaststellen van de verkoopprijzen van de vrije sector koopwoningen en markthuurwoningen in dit gebied, waarbij minimaal 30% van de nieuwe woningen in de sociale huursector wordt gerealiseerd. De Alliantie zal binnen de Hogewegzone een parkeernorm van 1,3 parkeerplek per woning op uitgeefbaar terrein en minimaal 0,3 (streven is 0,4) parkeerplaats per woning op maaiveldniveau in het openbaar gebied realiseren.
7. In bijlage 1 bij het verslag van de 13e participatieavond van 4 februari 2008 beschijft het College op pagina 1 en 2 de, ten behoeve van de A28-doorstroming, te treffen maatregelen op korte, middellange en lange termijn. Welke van deze maatregelen vallen onder de verantwoordelijkheid van de gemeente en welke onder die van de provincie? Hoe zien de kostenramingen van deze maatregelen er uit en waar in de Kadernota/ Begroting zijn deze bedragen terug te vinden? Of zijn deze reeds opgenomen in het totaal te investeren bedrag van 220 tot 240 miljoen euro waarbij uitgegaan wordt van budgetneutraliteit? Korte termijn: • De geplande reconstructie van de Hogeweg-knoop (in 2008): gemeente, binnen reconstructieproject • Aanpassen verkeersregelinstallaties: gemeente en rijkswaterstaat, aanpassen verkeerslichten is onderdeel van reconstructieproject
Middellange termijn • Aanleg van een extra rijstrook in noordelijke richting op de A28: Rijkswaterstaat. • Extra rijstrook in zuidelijke richting: Rijkswaterstaat. Langere termijn Structurele capaciteitsuitbreiding op snelwegen A1, A27 en A28 en de reconstructie van knooppunt Hoevelaken komt voor rekening van Rijkswaterstaat. Overige maatregelen vallen onder de Bestuursovereenkomst Bereikbaarheid regio Utrecht. 8. Enkele maanden geleden heeft Koos Koolstra namens de Alliantie een presentatie aan de Raad gegeven over de invulling van “eerst bouwen dan slopen”. Uit deze presentatie bleek onder andere dat er in deze context voor Amersfoort Vernieuwt (Randenbroek-Schuilenburg en LiendertRustenburg) 400 woningen gebouwd moeten worden aan de Liendertse zijde van de Hogewegzone. De VVD wil graag weten hoe deze bouwopgave zich verhoudt tot de beide modellen? M.a.w. in welke mate (aantallen) voldoen beide modellen aan deze opgave? > In het groene poortmodel worden aan de noordkant van de Hogeweg circa 400 woningen gebouwd, waaronder circa 100 eengezinswoningen. In het stadsparkmodel worden aan de noordkant van de Hogeweg circa 340 woningen gebouwd, waaronder circa 70 eengezinswoningen. 9. In de afwegingsnotitie wordt in het kader dat is weergegeven in paragraaf 4.3.3. bij Stadspark vermeld: "Het lagere aantal (woningen) zal leiden tot verdichting elders in de stad". Houdt deze verdichting verband met de AV-bouwopgave van 400 woningen in voorgaande vraag? Tevens verneemt de VVD graag van het College wat de beoogde verdichting betekent qua aantallen, locatie(s) en planning? > In het kader van Amersfoort Vernieuwt is met de Alliantie afgesproken dat in de Amersfoort Vernieuwt wijken 1.700 nieuwe woningen gebouwd wordt. Hierbij zijn 800 woningen opgenomen voor de Hogewegzone. Bij keuze voor het Stadspark zal elders in de Amersfoort Vernieuwt wijken 140 woningen extra gebouwd dienen te worden. Daarnaast heeft Amersfoort Vernieuwt nog andere doelstellingen die gebaat zijn bij een hoog woningaantal, zoals eerst bouwen dan slopen, doorstroming mogelijk maken en meer levensloopbestendig woningen. 10. Tijdens de inspraakavonden in de wijken zijn maquettes van beide modellen getoond. De Participatiegroep heeft onder andere aangegeven, dat de relatieve hoogte van de woontorens onjuist (te laag) was en dat hierdoor een vertekend beeld van de beide modellen kan ontstaan. Is het mogelijk om voorafgaand aan de Ronde op 20 mei beide maquettes op de Vide van het Stadhuis te tonen en hierbij woontorens te plaatsen met de juiste relatieve hoogte? BEANTWOORDING VRAGEN NAV PRESENTATIE RONDE 6 MEI 2008_v1
6
> In beide maquettes zijn de minimale hoogtes aangegeven. Na besluitvorming in de raad voor een voorkeursmodel, zal in een later stadium de definitieve hoogtes worden bepaald (in het bestemmingsplan). 11. In de bijlage bij het verslag van de bijeenkomst van de 13e Participatieavond op 4 februari 2008 staat op pagina 2 in het 5e tekstblok (in een onduidelijke zinsconstructie) vermeld: “Uit recent uitgevoerd onderzoek blijkt dat de luchtkwaliteit in 2010 en daarna, rekening houdend met de meest ongunstig aangenomen congestie op de rijksweg A28, langs de Hogeweg geen overschrijdingen voor stikstofdioxide en fijn stof laat zien tussen de op-afrit Hogeweg en het Valleikanaal dat deze overschrijdingen in 2020 overal zijn verdwenen“. De VVD vraagt zich af of er nu wel of niet sprake is van verwachte overschrijdingen van normen voor de luchtkwaliteit. > Bovenstaande tekst is onbedoeld onduidelijk. Uit het onderzoek is gebleken, dat voor het gedeelte van het plangebied waar gebouwd wordt er geen overschrijding is in 2010 of daarna. Dit is het gedeelte tussen de op- en afrit van de A28 en het Valleikanaal. Bij de snelweg zelf is er in 2010 wel sprake van een overschrijding. In 2020 is deze overschrijding verdwenen. Deze overschrijding is niet relevant voor de ontwikkeling van de Hogewegzone, aangezien in dit gedeelte niet gebouwd wordt. 12. Tevens wil de VVD graag weten wat het College impliceert met de zin die volgt op de hierboven vermelde zin: “Mocht desondanks in de tussenliggende jaren niettemin sprake zijn van onvoorziene overschrijdingen of toenames, dan kan, vanwege de NSL-status van het project toch gebouwd worden”. Wat omvat deze “NSL-status”? En is het College voornemens toch te gaan bouwen bij overschrijdingen van de normen? > NSL staat voor het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. In gebieden waar de normen voor luchtkwaliteit niet worden gehaald (zogenoemde overschrijdingsgebieden) gaan overheden in gebiedsgerichte programma's de luchtkwaliteit verbeteren. Het NSL is een bundeling van alle gebiedsgerichte programma's en alle rijksmaatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Het NSL bevat alle maatregelen die de luchtkwaliteit verbeteren en alle ruimtelijke ontwikkelingen die de luchtkwaliteit verslechteren. Het is een soort balans. Links op de balans staan alle maatregelen die het Rijk, provincies en gemeenten vanaf 1 januari 2005 nemen om de luchtkwaliteit in een gebied te verbeteren. Rechts alle grote ruimtelijke activiteiten in het gebied waarover de overheden de komende vijf jaar een besluit willen nemen. Het betreft dan ruimtelijke, verkeers- en infrastructurele besluiten en vergunningen voor industriële installaties. Ook projecten met strategische nationale ruimtelijke doelen kunnen onder dit programma vallen. De balans helt over naar links: de positieve effecten (maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren) moeten de negatieve effecten (ruimtelijke projecten die de luchtkwaliteit verslechteren) ruimschoots overtreffen. Het Rijk coördineert het nationale programma. Het Rijk maakt met provincies en gemeenten afspraken over toetsbare resultaten; in de NSL-gebieden moeten de normen voor luchtkwaliteit in principe worden gehaald. De overheden kunnen op die resultaten worden afgerekend. Voor de Hogewegzone is momenteel een globaal onderzoek uitgevoerd. Hieruit blijkt dat er geen overschrijding is (zie voorgaande vraag). In het kader van de MER zal de luchtkwaliteit nader worden onderzocht. Mocht gebruik gemaakt moeten worden van de NSL-status, dan zal het College op basis van alle dan beschikbare gegevens de eindafweging maken of hiervan gebruik gemaakt wordt. 13. In de Afwegingsnotitie staat in paragraaf 4.7.3 vermeld dat de beheerkosten van het model Stadspark hoger zullen zijn dan de beheerkosten van het model Groene Poort. De VVD wil graag weten hoe hoog voor beide modellen de globale beheerkosten zullen worden. Als er in de loop der jaren toe of afnames in deze bedragen zijn te verwachten, zouden we dit ook graag vermeld zien. > In de onderstaande overzichten zijn de jaarlijkse beheerkosten per voorziening voor beide modellen weergegeven (bedragen x 1000 euro).
BEANTWOORDING VRAGEN NAV PRESENTATIE RONDE 6 MEI 2008_v1
7
Model Stadspark Onderdeel Wegen Water/ecologische zone Groen Meubilair Openbare Verlichting VRI Totaal Model Groene Poort Onderdeel Wegen Water/ecologische zone Groen Meubilair Openbare Verlichting VRI Totaal
Areaal
Eenheid
39.040 13.470 69.790 69.790 173 1
m2 m2 m2 m2 stuks stuks
Areaal
Eenheid
46.520 10.990 53.380 53.380 183 1
m2 m2 m2 m2 stuks stuks
Kosten per jaar ( x € 1000,=) € 56 € 1 € 108 € 113 € 38 € 27 € 343
Kosten per jaar ( x € 1000,=) € 66 € 1 € 83 € 87 € 40 € 27 € 304
14. In paragraaf 4.7.3 wordt tevens vermeld dat bij het model Groene Poort de waterberging nog een aandachtspunt is. Wat betekent dit concreet en welke (financiële) maatregelen zijn nodig om de waterberging geen aandachtspunt meer te laten zijn? > Om wateroverlast (in de toekomst) te voorkomen is de regel dat situaties voor wat betreft het vasthouden van water in een plan gebied niet verslechterd mag worden ten opzichte van de huidige situatie. Het plangebied Hogeweg is in de huidige situatie vrijwel onverhard. In de nieuwe situatie wordt een groot deel verhard (dakvlakken en verharding), waardoor het regenwater vrijwel direct tot afstroming komt. Dit verhoogt in geval van piekbuien de belasting op het Valleikanaal en vervolgens De Eem. Om die versnelde afvoer van regenwater te voorkomen moet de toename van verharding in het plangebied worden gecompenseerd. Bij voorkeur gebeurt dit door de aanleg van oppervlaktewater van ongeveer 10 % van de toename van het verhard oppervlak. Eventueel kan gekozen worden voor alternatieve vormen van waterberging, b.v. ondergronds. Bij de kostenberekeningen van beide modellen is hier rekening meegehouden.
BEANTWOORDING VRAGEN NAV PRESENTATIE RONDE 6 MEI 2008_v1
8
Afwegingsnotitie Hogewegzone
23 april ’08
Inhoud 1.
Inleiding ___________________________________________________3 1.1
Achtergrond ____________________________________________________________________ 3
1.2
Doel afwegingsnotitie _____________________________________________________________ 3
1.3
Inhoud_________________________________________________________________________ 3
2.
Hogewegzone en Amersfoort Vernieuwt___________________________5 2.1
Toegevoegde waarde van de Hogewegzone ____________________________________________ 5
2.2
Het proces tot nu toe _____________________________________________________________ 5
3.
De stedenbouwkundige modellen ________________________________7 3.1
Stedenbouwkundige analyse en ontwerpmatig onderzoek _________________________________ 7
3.2
De Groene Poort ________________________________________________________________ 12
3.3
Het Stadspark __________________________________________________________________ 15
3.4
Samenvattend __________________________________________________________________ 18
4.
Beoordeling en advies ________________________________________19 4.1
Inleiding ______________________________________________________________________ 19
4.2
Stedenbouw: de Hogeweg als stadsentree ____________________________________________ 19
4.3
Wonen ________________________________________________________________________ 21
4.4
Voorzieningen __________________________________________________________________ 23
4.5
Verkeer en ontsluiting ____________________________________________________________ 26
4.6
Milieu_________________________________________________________________________ 28
4.7
Beheeraspecten_________________________________________________________________ 32
4.8
Financiële haalbaarheid ___________________________________________________________ 33
4.9
Samenvattend __________________________________________________________________ 34
5.
Participatie ________________________________________________36 5.1
Het gelopen proces ______________________________________________________________ 36
5.2
Evaluatie modellen en proces door de participatiegroep __________________________________ 38
5.3
Evaluatie Hogewegzone stadsbrede consultatie ________________________________________ 41
5.4
De binnengekomen reacties _______________________________________________________ 44
6.
7.
Vervolgtraject ______________________________________________47 6.1
Participatie in het vervolgtraject ____________________________________________________ 47
6.2
Uitwerking participatie vervolgfase __________________________________________________ 48
6.3
Eerder opgedane ervaring en expertise participatiegroep _________________________________ 48
Bijlagen ___________________________________________________49
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
1.
Inleiding
1.1 Achtergrond De Hogewegzone is één van de drie gebieden waarvoor in het kader van Amersfoort Vernieuwt een ontwikkelingsplan wordt uitgewerkt. Het gebied ligt tussen de wijken Liendert/Rustenburg en Randenbroek/Schuilenburg en biedt door het realiseren van woningen en voorzieningen kansen voor de opwaardering van deze wijken. Het biedt ook kansen voor het opwaarderen van één van de belangrijkste entrees naar de stad. Op 23 mei 2006 is de Startnotitie voor de Hogewegzone in de gemeenteraad behandeld. In deze Startnotitie zijn de uitgangspunten vastgelegd, op basis waarvan de projectgroep is gestart met de uitwerking van twee stedenbouwkundige modellen voor het gebied. Bij deze uitwerking is een brede participatiegroep van bewoners en andere belanghebbenden betrokken geweest. In de Startnotitie worden de volgende ambities genoemd: • Ingezet wordt op een Stadsentree met allure; • Een optimale verkeerskundige doorstroming op de Hogeweg; • Het woonprogramma gaat uit van een stedelijk woonmilieu met een zo hoog mogelijke dichtheid. Daarmee wordt het principe van eerst vervangend bouwen, dan pas slopen ook gewaarborgd; • De kwaliteit van de bebouwing zal hoog zijn. Het zwembad wordt een ‘blikvanger’ bij de entree van de stad. Uit de behandeling in de gemeenteraad kwamen onder meer de volgende aandachtspunten: • Over hoge dichtheid wordt wisselend gedacht (minimaal twee varianten worden uitgewerkt). • De verkeerskundige doorstroming van de Hogeweg moet verbeteren. • Geen (woon)bebouwing in het waterwingebied.
1.2
Doel afwegingsnotitie Voor Amersfoort Vernieuwt is het volgende traject afgesproken. Allereerst is een plan van aanpak geschreven, daarna volgden de Startnotities van de verschillende wijken/gebieden. Voordat uiteindelijk voor deze wijken/gebieden een ontwikkelingsplan voor de komende jaren wordt opgesteld en ter besluitvorming voorgelegd, wordt eerst een afwegingsnotitie uitgewerkt. In deze afwegingsnotitie wordt de weerslag gegeven van de discussie tot dit moment en worden twee mogelijke modellen gepresenteerd als invulling voor de Hogewegzone. De afwegingsnotitie dient houvast te geven in de besluitvorming om te komen tot een voorkeursmodel. Het voorkeursmodel wordt dan in de volgende fase uitgewerkt in het ontwikkelingsplan c.q. stedenbouwkundig programma van eisen en is de basis voor de ruimtelijk planologische procedures.
1.3 Inhoud De inhoud van deze afwegingsnotitie is op hoofdlijnen als volgt. Allereerst wordt in hoofdstuk 2 kort het kader geschetst en ingegaan op het proces vanaf de zomer van 2006. In hoofdstuk 3 volgt een beschrijving van de twee stedenbouwkundige modellen. Deze twee modellen worden in hoofdstuk 4 beoordeeld op een aantal inhoudelijke criteria. In hoofdstuk 5 geven we een korte beschrijving van het participatietraject in de afgelopen fase. Tevens schetsen we op hoofdlijnen een aantal standpunten en conclusies vanuit dat traject. In de bijlage zijn alle verslagen van de participatiebijeenkomsten en reacties vanuit de stadsconsultatie gevoegd.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
In hoofdstuk 6 gaan we in op het vervolgtraject om te komen tot een stedenbouwkundig programma van eisen. Hierin wordt ook onze visie op de participatie in die fase beschreven.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
2.
Hogewegzone en Amersfoort Vernieuwt
2.1
Toegevoegde waarde van de Hogewegzone Zoals in de inleiding al beschreven is, maakt de Hogewegzone deel uit van Amersfoort Vernieuwt. We willen dat het in elke wijk prettig wonen is, maar in een aantal Amersfoortse wijken staat dat woonplezier onder druk. Het woningaanbod is eenzijdig, bewoners ervaren overlast en voelen zich onveilig. De betrokkenheid bij de buurt is beperkt en de sociaal-economische positie van de bewoners is gemiddeld zwakker dan in de rest van de stad. De wijken hebben geen goed imago; bewoners verhuizen meer dan gemiddeld hun wijk uit. Met Amersfoort Vernieuwt willen we deze situatie verbeteren. We willen dat de wijken weer vitaal zijn, zodat mensen hier prettig leven en kansen hebben. Kans op ontwikkeling, op werk, op een goede opleiding, op een betere woning. We willen tevreden bewoners, trots op hun woning en hun buurt.
In de ontwikkelingsplannen voor de wijken staan 6 thema’s met ieder een eigen doelstelling centraal: Samenleven: de sociale samenhang bevorderen. Zorgen dat er meer mensen mee (kunnen) doen. Wonen: de differentiatie van het woningaanbod vergroten. Werken: de sociaal-economische positie van bewoners en de wijkeconomie verbeteren. Onderwijs: een ABC-school realiseren in elke wijk. Het aantal vroegtijdige schoolverlaters verlagen. Leefbaarheid: een veilige, schone en goed onderhouden woonomgeving realiseren. Voorzieningen: het voorzieningenniveau in de wijk op het gebied van detailhandel, zorg en welzijn, sport en spel op peil brengen en houden. Zoals al in de Startnotitie voor de Hogewegzone is aangegeven, kunnen hier kansen worden benut ter verbetering van de leefbaarheid in de aanpalende wijken. Het gaat hierbij om: • het toevoegen van nieuwe woningen en woonmilieus; • de komst van een nieuw stedelijk zwembad en voorzieningen en met de mogelijkheid om werkgelegenheid te creëren; • een betere verbinding tussen de wijken tot stand te brengen; • plekken voor ontmoeting, sport en spel te realiseren. We kunnen de wijken bij binnenkomst in de stad een nieuw gezicht geven dat mogelijk op termijn het imago ervan kan verbeteren.
2.2
Het proces tot nu toe Na de behandeling van de Startnotitie in mei 2006 zijn we gestart met de planvorming. We hebben een participatiegroep van bewoners, omwonenden en diverse belangenverenigingen samengesteld; we hebben een projectgroep met medewerkers van de gemeente en de Alliantie opgericht en diverse adviseurs geselecteerd. Voor de ontwikkeling van de stedenbouwkundige modellen is als stedenbouwkundig bureau het ontwerpbureau KCAP uit Rotterdam gekozen. Na de zomer zijn we, met de participatiegroep als adviseur, gestart met de uitwerking van minimaal 2 stedenbouwkundige modellen. Deze modellen en het proces met de participatiegroep worden in de volgende hoofdstukken beschreven. Eind vorig jaar zijn raadsleden uitgenodigd om zich te laten informeren over de stand van zaken van de modellen op dat moment en de wijze waarop het participatieproces verliep.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Tijdens het uitwerken van de modellen hebben we telkens op hoofdlijnen de gevolgen voor luchtkwaliteit, verkeer, financiën e.d. getoetst en mede daarop de planvorming bijgesteld. De 2 modellen die in deze notitie beschreven worden, zijn in de Stuurgroep Amersfoort Vernieuwt en het College behandeld. Hiervoor is het participatieproces voor deze projectfase afgerond met de “Twee weken van de Hogeweg”. Tijdens deze twee weken zijn de modellen gepresenteerd, waarbij iedere inwoner van de wijken en de stad de gelegenheid heeft gekregen kennis te nemen van de modellen en daarop te reageren. Deze reacties zijn als bijlage bij de afwegingsnotitie opgenomen.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
3.
De stedenbouwkundige modellen
3.1
Stedenbouwkundige analyse en ontwerpmatig onderzoek De Hogeweg is een belangrijke invalsweg van de A28 naar het stadscentrum. Tussen A28 en Valleikanaal bevindt zich langs deze route het projectgebied Hogeweg, dat de ambitie heeft deze stadsentree allure te geven. De stadsentree zet zich door tussen Valleikanaal en centrum waar het straatprofiel smaller wordt en de aangrenzende bebouwing bestaat uit relatief kleine stadsvilla’s. Het plan dient rekening te houden met deze overgang in de stadsentree als geheel.
Het plangebied Hogeweg kan geïnterpreteerd worden als een opeenvolging van gebieden met een uiteenlopend ruimtelijk karakter. Het plangebied kan daardoor opgedeeld worden in een aantal deelgebieden met specifieke stedenbouwkundige eigenschappen die een aanpak op maat behoeven. We geven kort aan welke potenties voor deze deelgebieden en aanbevelingen voor omliggende gebieden uit analyse en modellenonderzoek naar voor kwamen.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Snelwegoksel Tussen de kruispunten met de afritten van de A28 wordt de Hogeweg gekenmerkt door een snelweglandschap met brede asfaltstroken, een snelwegviaduct en een korte opeenvolging van drukke kruispunten. De ruimte wordt gedomineerd door het autoverkeer en een aarde geluidswal die de aangrenzende wijk Rustenburg van de Hogeweg scheidt. Aan de zuidzijde van de Hogeweg ligt een geïsoleerd agrarisch gebiedje met groen karakter, enkele bedrijfsloodsen en woningen die zijn ingesloten tussen de taluds van de snelweg en zijn afritten. Binnen het plangebied kreeg deze locatie de werknaam ‘Snelwegoksel’: een zichtlocatie die veel potentie heeft en beeldbepalend is bij de inrit van Amersfoort, maar die zich vanwege de geluids- en milieubelasting niet leent voor een woonprogramma. In het modellenonderzoek is overwogen het zwembad hier te plaatsen als icoon, goed zichtbaar vanaf de A28. Uit verkeersonderzoek bleek echter dat de bereikbaarheid voor auto’s moeilijk is door de al drukke opeenvolging van kruispunten en de beperkte mogelijkheid tot uitbereiding van de infrastructuur vanwege de beperkte breedte van het A28 viaduct. De locatie is ook verafgelegen van de binnenstad en moeilijk per fiets bereikbaar. Ook zorgt het vervoer van gevaarlijke stoffen over de A28 voor een hoog groepsrisico waardoor de locatie zich niet leent voor programma’s met een grote concentratie van mensen. Een andere overwogen invulling is recreatief en/of ecologisch groen, maar omdat de gronden nog moeten verworven worden is deze optie niet financieel haalbaar. Mogelijk leent deze zichtlocatie zich voor markante kantoorgebouwen, maar omdat er al een ruim aanbod bestaat van kantoorlocaties binnen Amersfoort is deze potentie niet verder onderzocht. In de twee modellen is bijgevolg geen invulling gegeven aan de snelwegoksel. Waterwingebied Tussen het kruispunt met de A28 oprit en het kruispunt met de Operaweg doorsnijdt de Hogeweg het Waterwingebied. Dit langgerekte groengebied is ca. 150 m breed en 2 km lang en krijgt een bijzondere recreatieve en ecologische waardering. Het maakt onderdeel uit van de Groen Blauwe Structuur binnen Amersfoort. De Hogeweg vormt een barrière tussen het Waterwingebied en de groengordel Randenbroek-Schuilenburg, zowel op recreatief als ecologisch vlak. Via de doorsteek van de Barneveldsebeek bestaat de potentie een doorlopende ecologische en recreatieve route te creëren tussen het Waterwingebied en de Gelderse Vallei.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Al vroeg in het planproces is besloten de kwaliteiten van het Waterwingebied te vrijwaren en er niet te bouwen. Onduidelijk is echter wat de toekomstvisie is voor het Waterwingebied en met welk ambitieniveau de barrière die de Hogeweg vormt moeten worden ‘overbrugd’. Ook is onduidelijk of de recreatieve of ecologische potentie van het waterwingebied met de huidige landschappelijke invulling volledig wordt benut en of daartoe een herinrichting moet worden onderzocht. Het ecologische parklandschap wordt gewaardeerd door stiltezoekers, maar er leeft ook een vraag in de wijk voor recreatie en sportvoorzieningen voor jongeren. Daarvoor is een visie nodig over het hele waterwingebied, wat het projectgebied Hogeweg overstijgt. Tot het projectgebied hoort enkel een zone van ca. 230 m ten noorden van de Hogeweg. Niet de zone ten zuiden van de Hogeweg waar het Hydron pompstation ligt. Het pompgebouw aan de Hogeweg is een waardevol monument, maar het achterliggend terrein maakt een verwaarloosde indruk die negatief afstraalt op het omliggende gebied. Het modellenonderzoek heeft voorstellen gedaan om het Hydron terrein bij het groengebied te betrekken door het een publieke functie te geven als park met een educatief centrum rond het thema Water. Zeker in combinatie met een zwembad in de nabijheid kan dit een sterke ecologisch-recreatieve cluster vormen rond Waterwingebied en Hogeweg. Omdat dit niet binnen het plangebied valt is deze potentie niet verder onderzocht, maar het dient aanbeveling dit in de volgende planfase mee te nemen. Ecologisch is het gewenst met een ecoduct of -tunnel beide zijden van de Hogeweg met elkaar te verbinden1. De ecologische verbinding is vooral bestemd voor kleine dieren en amfibieën, waardoor een kleine wildtunnel de meest planeconomische oplossing vormt. Recreatief zou een ecoduct een meerwaarde kunnen bieden in combinatie met een fietsbrug op een doorgaande fietsroute. Deze ambitie is echter financieel moeilijk haalbaar zonder extra budget en daarom niet in de finale modellen opgenomen. Het dient aanbeveling deze mogelijkheid in combinatie met de budgetten voor Groen Blauwe Structuur in de volgende planfase nader te onderzoeken. Schuilenburg De Operaweg vormt een belangrijke toegangsweg tot de wijk Schuilenburg, gelegen ten zuiden van de Hogeweg. Net als Liendert een naoorlogse wijk, kenmerkt Schuilenburg zich door een functionalistisch stedenbouwkundig concept met grote stempels langs de rand van de wijk. Dit betekent dat er erg veel van dezelfde woningen in dat gebied staan, met dezelfde kwaliteit en dezelfde huurprijzen. In de relatief goedkope woningen, wonen voor een groot deel bewoners met een laag inkomen. Omdat het om relatief goedkope woningen gaat, heeft een groot deel van de bewoners een laag inkomen. 72% van de woningen in de wijk betreft huurwoningen. In de Woonvisie 2006 is aangegeven dat er een verschuiving moet plaatsvinden naar meer koopwoningen. Hiermee worden kansen gecreëerd voor de zogenaamde stijgers in de wijk. Bewoners die een wooncarrière willen maken, kunnen dan voor de wijk behouden blijven. Om deze verschuiving te kunnen bereiken dienen er veranderingen plaats te vinden in de woningvoorraad. Dit kan door verkoop van huurwoningen of door sloop en vervangende nieuwbouw. Het verkopen van huurwoningen is een instrument dat al enige jaren is ingezet en waarvan de mogelijkheden begrensd zijn.
1
Rapport nr. 06-196 “Het Waterwin(st)gebied te Amersfoort”, Bureau Waardenburg, november 2006
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Luchtfoto van de wijk Schuilenburg
Er is daarom gekeken naar de zwakke plekken in de wijk. Er wordt dan gedoeld op woningen met een slechte kwaliteit, leefbaarheidproblemen en gebrek aan uitstraling. Wanneer Schuilenburg op die manier wordt verkend komen we automatisch bij de portiekflats en een galerijflat aan de noordzijde van de wijk, de zogenaamde Hoven. Het gaat hier om 120 portiekflats en 42 galerijflats. De woningen kenmerken zich door een achterhaald kwaliteitsniveau, een hoge doorstroomsnelheid, erg veel culturele verschillen en veel leefbaarheidproblemen. De leefbaarheidproblemen doen zich in dit gebied significant meer voor dan elders in de wijk. Om tot verandering te komen van het woningaanbod in Schuilenburg is voorzien in de sloop van deze 162 woningen en vervangende nieuwbouw. Met de nieuwbouw wordt een verschuiving bereikt in de woningvoorraad binnen Schuilenburg naar meer koopwoningen en meer variatie. Het gebied van de Hoven kent nu uitsluitend sociale huurwoningen. In de planvorming is voorzien dat de noordzijde van Schuilenburg straks een programma kent in een mix van huur en koopwoningen en in een mix van grondgebonden woningen en meergezins. Het programma moet een perspectief bieden voor bewoners die in de wijk willen blijven wonen, maar wel een kwalitatief betere woning wensen, waarbij een keuze ontstaat uit huren of kopen. In het programma komen ook sociale huur- of koopwoningen. Herhuisvesting behoort tot de mogelijkheden. De ontwikkeling van de Hogeweg biedt daarom een bijzondere kans voor Schuilenburg om de noordzijde van de wijk te herontwikkelen en verandering te realiseren in de uitstralingen van de wijk en in de kwaliteit van het wonen. De grootschaligheid van de flatwoningen aan de rand van Schuilenburg wordt hiermee doorbroken. Dit levert een belangrijke bijdrage aan een ander imago van Schuilenburg. Deze locatie leent zich het best voor woningbouw met publieke ruimte op buurtniveau (speelplekken, buurtparkjes,…). De woningen liggen op korte afstand van de Hogeweg, maar de geluidsoverlast is goed oplosbaar door de oriëntatie van de woningen: de Hogeweg ligt namelijk aan de noordzijde, zodat de zuidzijde geluidsluw is. Een inplanting van woningen dwars en open naar de Hogeweg, zoals bij de Hoven het geval is, is echter ongunstig omdat beide gevels geluidsbelast zijn. Schuilenburg is niet geschikt als zwembadlocatie omdat het plangebied wordt ontsloten door de bestaande woonstraten. Wel ligt er een grote potentie voor de buurt in een nieuw levendig profiel voor de Operaweg met parallelle bebouwing en buurtvoorzieningen in de plinten. Daar kan niet enkel de herontwikkeling van de Hoven aan bijdragen, maar de potentie ligt vooral in de laagbouwstrip tussen Operaweg en Ariaweg, de bejaardenflats en het Operaplein, die dwars liggen op de Operaweg en zich daardoor van de wijkontsluitingsweg afkeren.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
In het ontwikkelingsplan Randenbroek | Schuilenburg (d.d. 11 december 2007) zijn voorstellen opgenomen voor de herontwikkeling van dit gebied. Binnen de regiegroep Amersfoort Vernieuwt vindt afstemming plaats met de ontwikkeling van de Hogewegzone. Door het wooncomplex de Hoven presenteert Schuilenburg zich niet met allure aan de Hogeweg, wel is er kwaliteit in de bomenrijke groenzone tussen de Hoven en de Hogeweg. In de modellen is deze (grotendeels) behouden. Liendert De meningen over de houten gevel van de flats aan de Spreeuwenstraat lopen uiteen, maar het gebouw heeft wel een duidelijk front naar de Hogeweg. De bebouwing langs de Zwaluwenstraat is te klein of staat dwars op de Hogeweg om echt van een stedenbouwkundig geheel te spreken, het lijkt alsof de randbebouwing van Liendert wacht op een voltooiing, de Zwaluwenstraat is een open einde.
Luchtfoto van de wijk Liendert
Tussen Liendert en de Hogeweg ligt een strip van ca. 120 m diep met tuinbedrijven, ponyweides, werfjes, loodsen en af en toe een woning. Het heeft een groene uitstraling, maar het karakter heeft meer van een weg in het buitengebied dan van een stadsentree met allure. Het groen is ook niet publiek toegankelijk en wordt vooral gewaardeerd als uitzicht voor de flats van de Spreeuwenstraat. De afmetingen van deze deellocatie bieden veel kansen voor de stad. Het is relatief eenvoudig hier binnenstedelijk te verdichten en woningen toe te voegen. Dit biedt mogelijkheden voor herhuisvesting, waardoor elders in de wijken Liendert en Schuilenburg sloopnieuwbouw of renovatie kan plaatsvinden en doorstroming bevorderd wordt. Daarnaast zorgt het toevoegen van woningen dat het woningaanbod in de wijk meer gedifferentieerd kan worden. Meer differentiatie in het woningaanbod is wenselijk. Bewoners hebben dan meer mogelijkheden om wooncarrière te maken in hun eigen wijk. De schaal van de locatie kan ook benut worden om publiek groen te bieden aan de wijk, met een stedelijk recreatief karakter en met grootstedelijke voorzieningen zoals het zwembad. Deze kansen zijn uitgewerkt in beide modellen. Valleikanaal Het Valleikanaal en de Ringweg vormen een sterke stedelijke structuur binnen Amersfoort. De Hogewegzone zal richtinggevend zijn voor het stedenbouwkundig kader langs het Valleikanaal en de Ringweg. Voor het kanaal is een ecologisch - recreatief project gedefinieerd dat langs de oevers een ecologische verbindingszone tot stand wil brengen. In beide modellen is daar plaats voor gereserveerd. In de vervolgfase is de
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
ambitie om de ecologische doelstellingen ook op een kwalitatieve landschappelijke manier vorm te geven, met recreatieve waarde door een wandelpad. De strip van bebouwing langs het Valleikanaal verbijzondert zich. De bebouwing is vaak anders in vorm en programma dan in de achterliggende wijken. Aan de Schuilenburgzijde ligt bijvoorbeeld een sporthal. De hal kent een levendig gebruik, maar binnen een gesloten doos, waardoor het uitzicht over het Valleikanaal niet wordt benut en de wandelroute langs het Valleikanaal niet wordt verlevendigd. De modellen gaan uit van sloop van de sporthal om deze in een sportcluster met het zwembad te herhuisvesten. Ook het tuinbedrijf en de woning aan de Liendertzijde benutten de potentie van het Valleikanaal ondermaats. De stedenbouwkundige modellen gaan uit van een verbijzondering van de bebouwing aan het Valleikanaal. Hierbij wordt getracht ook de structuur van Ringweg en Valleikanaal meer stedelijke allure te geven en meer woningen het kwalitatieve uitzicht over het Valleikanaal te bieden. Ook de oversteek van de Hogeweg over het Valleikanaal kan meer allure krijgen door bv. een markante renovatie van de brug.
3.2
De Groene Poort Stedenbouwkundig concept Dit model neemt de diverse identiteit van de deelgebieden als uitgangspunt en zet het karakter van de deelgebieden door in de plannen voor de Hogewegzone. Daardoor ontstaat een opeenvolging van ruimtelijke sferen, als een sjasliek, waar de Hogeweg doorheen prikt. Deze ruimtelijke eenheden zijn de buurtas, de sportcluster aan het waterwingebied, de groene laan en het Valleikanaal. Buurtas Het model heeft de ambitie om de wijken Liendert en Schuilenburg beter met elkaar te verbinden door de Operaweg over de Hogeweg heen door te trekken. Deze structurerende ingreep kreeg de naam Buurtas. Om de barrière van de Hogeweg letterlijk te overbruggen, wordt het kruispunt Operaweg ongelijkvloers. Dit verbetert zowel de oversteekbaarheid voor de buurtbewoners als de doorstroming op de Hogeweg. Door inen uitvoegstroken behoudt Schuilenburg de verbinding met de Hogeweg en wordt ook het plandeel Liendert aangekoppeld. Autoverkeer van de bestaande wijk Liendert krijgt echter geen verbinding met de Hogeweg omdat dit sluipverkeer door de wijk zou genereren. Wel ontstaat een hoogwaardige route voor fietsers en voetgangers in de verbinding van Wiekslag en Operaweg. Als ontmoetingspunt tussen de wijken kan de Buurtas zich ontwikkelen als publieke ruimte met voorzieningcentrum en zo ook de wijkeconomie versterken. De buurtas wordt langs de westzijde architecturaal begeleid door een wand van woningen dwars op de Hogeweg. Deze wand krijgt levendige plinten en staat als een poort dicht op de Hogeweg. De knik in de Hogeweg ter plaatse van de Buurtas is aanleiding voor een architecturaal accent in de vorm van een woontoren. Ook de brug van de Buurtas verdient een hoogwaardige architecturale uitwerking om bij te dragen tot de allure van de stadsentree. Sportcluster aan Buurtas en Waterwingebied De locatie tussen Buurtas, Waterwingebied, Hogeweg en flats aan de Spreeuwenstraat is erg geschikt voor de sportcluster met zwembad en sporthal. De locatie ligt prominent bij de entree van de stad en is goed bereikbaar voor auto’s, fietsers en openbaar vervoer via het ongelijkvloers kruispunt Hogeweg-Buurtas. De parking, die onder het sportgebouw ligt, kan eventueel dienst doen als stadsrandparking, in combinatie met een frequente busverbinding met het centrum.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Het stedenbouwkundig concept van De Groene Poort
Mogelijke uitwerking van het stedenbouwkundig concept van De Groene Poort
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
De sportcluster vormt een motor in de ontwikkeling van een voorzieningencentrum rond het thema wellness en lifestyle2. Deze functies versterken de stedelijke uitstraling en levendigheid van de Buurtas. Een plein aan de entree van het zwembad geeft de Buurtas een aangenaam verblijfsklimaat en langs het zwembad verbindt een parkachtig landschap de buurtas met het Waterwingebied. Het zwembad heeft ook de potentie het Waterwingebied te activeren en beter toegankelijk te maken voor wandelaars uit heel de stad. In de architectuur van het zwembad kan een ecoduct geïntegreerd worden die een verbinding legt met het Hydron terrein aan de overzijde van de weg. Deze verbinding is een sterke stimulans om het Hydron terrein te betrekken in een ontwikkeling van een ecologie- en recreatiepark rond het thema water. In de financiële berekeningen is met een dergelijk ecoduct geen rekening gehouden. De architectuur van het zwembad dient spraakmakend te zijn en zich sterk te profileren naar de Hogeweg. De zijde naar het Waterwingebied kan terughoudender en inspelen op ecologische thema’s bv. door een vegetatiedak/wand. Een belangrijk aandachtspunt bij de architecturale uitwerking is het uitzicht en de bezonning van de flats aan de Spreeuwenstraat. De modeluitwerking suggereert daarvoor een groenstrip van minimaal 20 m. tussen de flats en het sportgebouw. Om de schaal van het gebouw te breken stelt de type-uitwerking een architectuur voor van verschillende volumes op een lagere plint. De architectuur en selectie van een architect voor de sportcluster is echter later te bepalen. Groene Boulevard Tussen de Buurtas en het plandeel aan het Valleikanaal krijgt de Hogeweg een symmetrisch profiel met een drietal forse bomenrijen langs beide zijden van de weg en eventueel nog een bomenrij in de middenberm. De bomen zijn beeldbepalend voor de identiteit van dit straatprofiel, zoals aan het Lange Voorhout in Den Haag. Waarschijnlijk kan een groot deel van de bestaande bomen behouden worden en kunnen nieuwe bomen worden toegevoegd. Langs de buitenzijde van dit profiel komt een laagbouw woonmilieu met hun adres langs een parallelweg van de Hogeweg. Daardoor wordt de Hogeweg ook een woonstraat. De Hogeweg kan niet ingesloten worden door hoge straatwanden omdat dit slecht is voor de luchtkwaliteit. Door laagbouw langs de groene boulevard wordt de relatie gelegd met de villa’s langs de Hogeweg tussen Valleikanaal en centrum. Zijde Liendert Ten noorden van de groene boulevard ligt in plandeel Liendert een hoofdzakelijk laagbouwmilieu met een groot deel eengezinswoningen, speelveldjes en groen voor de buurt. De hoofdontsluiting loopt in een lus om de woningen heen en wordt via de buurtas gekoppeld aan de Hogeweg. Tussen de woningen zijn doorsteken met autovrije speelpleintjes, buurtgroen en fietsroutes die Liendert verbinden met de Hogeweg. Langs de Zwaluwenstraat, tussen de bestaande en nieuwe wijk ligt een doorlopende groen- en recreatiestrip als ontmoetingsruimte tussen de bestaande en de nieuwe buurt. Deze groenstrip verbindt het Waterwingebied met het Valleikanaal. De concrete invulling van de verkaveling, de uitwerking van de straatprofielen en de keuze van de type woningen is bij verdere uitwerking te bepalen. Zijde Schuilenburg Ook ten zuiden van de Hogeweg bevindt zich een hoofdzakelijk laagbouwmilieu met een groot deel eengezinswoningen. De bestaande wegenstructuur van de wijk wordt doorgetrokken tot aan een parallelweg met de Hogeweg, waardoor drie overmaatse bouwblokken ontstaan, met daarbinnen ook bestaande woningen. Door de overmaat in de bouwblokken is er binnen elk blok plaats voor wandelpaden, buurtpleintjes en speelplekken. In het middelste blok is plaats voor een groter groen buurtplein als 2
Rapport, ‘Voorzieningen in de Hogewegzone’, BRO
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
ontmoetingsplek tussen de bestaande en de nieuwe buurtdelen. De exacte indeling en verkaveling binnen de bouwblokken en de vormgeving van de openbare ruimte is nader te bepalen. Valleikanaal Het knooppunt tussen Hogeweg en Ringweg vraagt om markante bebouwing. In aansluiting bij de ecologische oevers van het Valleikanaal is er plaats voor een stedelijk, recreatief plein met een speelse compositie van slanke woontorens. Het plein kan in niveauverschillen worden aangelegd en met een markante fiets of voetgangersbrug de Hogeweg oversteken. Onder het plein wordt geparkeerd. De compositie van torens vormt een landmark bij het binnen- en buitenrijden van de stad. De architectuur van de torens, het totale aantal, de exacte plaatsing en hoogtes zijn onderwerp van verdere uitwerking. Ook de inrichting van het plein en de ecologische oevers zijn onderwerp van verder uitwerking. Stadsentree met allure Het zwembad, de bebouwingswand met toren aan de Buurtas en de torencompositie aan het Valleikanaal vormen de landmarks langs de Hogeweg. De laagbouw van de plandelen Liendert en Rustenburg zorgt voor het nodige contrast. Het groene karakter van het profiel met meerdere bomenrijen geven de Hogeweg karakter. Het model concentreert de stedelijkheid langs nieuwe publieke ruimtes dwars op de Hogeweg, waardoor de buurten sterker met elkaar worden verweven.
3.3
Het Stadspark Stedenbouwkundig concept Het bloembladmodel dat aan de basis lag van de naoorlogse stadsuitbreiding van Amersfoort voorzag in groenzones tussen de wijken en rond de hoofdwegen. Dit stedenbouwkundig basisidee wordt in dit model vertaald in een nieuw stedelijk park langs de stadsentree. Het park voorziet in recreatieve voorzieningen, sport en spel, voor jongeren in de wijk en de stad. Er is ook plaats voorzien voor het zwembad en de sporthal die het park activeren. Door deze invulling is het park complementair aan het Waterwingebied, dat eerder een rustig, ecologisch karakter heeft. De landschappelijke inrichting en het specifieke programma voor het park zijn in de uitwerking nog nader te bepalen. Net als in de Groene Poort wordt in dit model de Operaweg over de Hogeweg doorgetrokken en de Hogeweg verdiept. Hogeweg en Operaweg kruisen zo ongelijkvloers en blijven met parallelwegen met elkaar verbonden. Hierdoor ontstaat een vlottere doorstroming op de Hogeweg en is de Hogeweg beter oversteekbaar voor de wijken. Zo is ook het park goed toegankelijk vanuit Schuilenburg en is het projectgebied in Liendert te ontsluiten zonder het verkeer door de bestaande wijk te voeren. Woonwijk Liendert De wijk Liendert krijgt een nieuw gezicht aan het park door een strip nieuwbouw die de uitstraling van de wijk naar de Hogeweg verbetert. De strip ligt tussen de Zwaluwstraat en een nieuwe ontsluitingsweg langs de rand met het park. De woningen worden ontsloten door deze nieuwe weg die aansluit op de verlengde Operaweg. Zo komt er geen extra verkeer door de bestaande wijk en ontstaat er geen sluipverkeer omdat de nieuwe weg niet aansluit op de bestaande wijk voor autoverkeer. Voor voetgangers en fietsers krijgt Liendert wel een goede verbinding met het nieuwe park door in de woningstrip doorsteken en doorzichten te voorzien in het verlengde van de straten van de wijk.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Het stedenbouwkundig concept van het Stadspark
Mogelijke uitwerking van het stedenbouwkundig concept van het Stadspark
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
De strip nieuwbouw bestaat uit bijzondere woningtypes: de breedte van de strip is te beperkt voor een conventioneel bouwblok van rijwoningen met tuinen. Ook is het vereist dat de strip zowel adressen heeft langs de parkzijde als aan de zwaluwstraat, zodat de nieuwbouw niet met zijn rug naar de wijk gaat staan, maar juist van de Zwaluwstraat een volwaardige tweezijdige woonstraat maakt. De strip dient ook een representatieve gevel naar het park te hebben met voldoende hoogte en stedenbouwkundige samenhang. Daartoe is de strip ook voor de flats van de Spreeuwenstraat doorgezet. Samen met de flats vormt de nieuwbouw een open bouwblok, waar een binnenhof een nieuw uitzicht biedt voor de bestaande flats. Ook met de bezonning van de bestaande woningen wordt rekening gehouden. Op markante plekken in de strip zijn hoogteaccenten van meergezinswoningen gepland. De meest uitgesproken zijn een toren aan het Valleikanaal en een torenduo aan het Waterwingebied. Deze markeren het begin en einde van de parkstrip en de overgang naar bv. het Waterwingebied. In de plinten van de torens kunnen voorzieningen worden opgenomen. Woonwijk Schuilenburg Het stedenbouwkundig concept voor Schuilenburg is gelijkaardig aan dat van het andere model: een laagbouwmilieu dat aansluit op de wijkinfrastructuur met groen en speelpleintjes op buurtniveau. Wel is er iets meer ruimte gereserveerd tussen de Hogeweg en de woningbouw om het groen ook over de Hogeweg heen door te zetten. De woningen die aan de Operaweg grenzen krijgen een meer stedelijke uitstraling met voorzieningen in de plint, zodat de Operaweg, net als het concept van de buurtas, een stedelijke straat wordt voor Schuilenburg. Ook aan de zijde van Schuilenburg markeert een toren het Valleikanaal, Deze vormt samen met de torens aan de Liendertzijde (aan Valleikanaal en Waterwingebied) een stedenbouwkundige compositie die de Ringweg, Hogeweg en het park markeren. Naast de toren ligt een markant woningblok, dat aansluit bij de wijk, maar zich verbijzondert aan het kanaal. De architecturale uitwerking van dit blok en de toren zijn, net als de verkaveling van de wijk, onderwerp voor verdere uitwerking. Zwembad aan het Valleikanaal Op de hoek Hogeweg-Valleikanaal staat de sportcluster. De entree ligt aan een stedelijk plein langs het ecologische landschap van het Valleikanaal, maar ook de zijde naar het park, de Hogeweg en Liendert dient aantrekkelijk te worden vormgegeven. Het zwembad ligt dicht bij de binnenstad en is goed bereikbaar voor fietsers en voetgangers langs een markante brug over de Hogeweg. Voor de auto wordt het zwembad ontsloten via de ongelijkvloerse kruising Hogeweg- Operaweg, langs de nieuwe randweg langs Liendert. Hierdoor genereert het geen extra verkeer door de bestaande woonwijk. De voorzieningen rond het thema wellness en lifestyle die het zwembad aantrekt kunnen grotendeels mee opgenomen worden in het zwembadvolume of de plint van de toren aan het Valleikanaal. De architectuur van het zwembad en de soort bijkomende voorzieningen zijn onderwerp van verdere uitwerking. Stadsentree met allure Het park is beeldbepalend voor de stadsentree en sluit aan bij het groene imago van de stad Amersfoort. De Hogeweg loopt door een asymmetrisch straatprofiel met een brede stedelijke parkzone aan de Liendertzijde en een smalle parkzone langs de Schuilenburgzijde. Centraal in het park staat het zwembad als blikvanger en torens markeren het Waterwingebied en het Valleikanaal. Beide wijken presenteren zich aan de Hogeweg met een nieuw front van hoogwaardige bebouwing. Een ambitieuze architectuur van de gebouwen en het landschap moeten de allure van de stadsentree bekrachtigen.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
3.4
Samenvattend De twee modellen onderscheiden zich sterk door hun basisuitgangspunten. Het is op deze hoofdlijnen dat een keuze tussen de modellen moet gemaakt worden. De invulling van deze hoofdlijnen is een verdiepingsslag die volgt in de verdere uitwerking.
De • • • •
kernthema’s van De Groene Poort zijn: De buurtas als voorzieningencentrum verbindt de wijken Liendert en Schuilenburg. Het zwembad versterkt de buurtas en vormt de entree tot het Waterwingebied. Een divers aanbod van woningen met een groot aandeel eengezinswoningen met tuin en een hoger woningbouwprogramma. Een gevarieerde opeenvolging van sferen en gebouwen bij de entree van de stad.
De kernthema’s van Het Stadspark zijn: • Een recreatief sportpark voor heel de stad en ook de jeugd uit de buurt. • Een zwembad met markante ligging aan park en Valleikanaal, dichter bij de binnenstad. • Een lagere dichtheid en een lager aantal eengezinswoningen met tuin. • Een entree voor de stad door het parklandschap, omrand door markante bebouwing.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
4.
Beoordeling en advies
4.1 Inleiding Na de beschrijving in het voorgaande hoofdstuk van de beide modellen zoals die door KCAP in samenspraak met de participatiegroep en de projectgroep zijn ontwikkeld, volgt in dit hoofdstuk een beoordeling van beide modellen. Dit gebeurt aan de hand van onderstaande criteria, die zijn opgesteld op basis van de ambities zoals beschreven in de Startnotitie: • Stedenbouw • Wonen • Voorzieningen (m.n. zwembad en sporthal) • Verkeer • Milieu • Beheer • Financiële haalbaarheid
4.2
Stedenbouw: de Hogeweg als stadsentree
4.2.1 Inleiding De opgave voor de Hogewegzone heeft een hybride karakter: er is een sterke relatie met de stadsvernieuwingsoperaties in de aanliggende AV-wijken Liendert en Schuilenburg én er is, gegeven de wijkoverstijgende programmaonderdelen als het zwembad en de verkeersafwikkeling op de Hogeweg, sprake van een bovenwijkse, stedelijke opgave. In de Startnotitie voor de Hogewegzone wordt daarom ingezet op een stadsentree met allure. Markante punten zoals de kruising Hogeweg / Valleikanaal en nabij het knooppunt A28 krijgen een extra accent. De ontwikkeling biedt kansen om de ruimtelijke relatie tussen Liendert en Rustenburg te versterken. Het programma van de Hogewegzone gaat uit van een stedelijk woonmilieu met een zo hoog mogelijke dichtheid. Daarmee wordt een belangrijk AV-uitgangspunt mogelijk: eerst vervangend bouwen, dan pas slopen! Dit uitgangspunt sluit tevens aan bij een stedelijk beleid, gericht op woninggroei in de bestaande stad. Met het stedelijke woonmilieu onderscheidt deze zone zich van de relatief kleinschaliger milieus van Liendert en Schuilenburg. Een goede inpassing en het creëren van een overgang is voorwaarde. De ambitie ten aanzien van de dichtheid stelt ook hoge eisen aan de inrichting van het openbaar gebied, de wijze van parkeren (inpandig) en groen- en speelvoorzieningen in de directe leefomgeving. De kwaliteit van de gebouwen zal hoog zijn. Het zwembad wordt een ‘blikvanger’ bij de entree van de stad, al dan niet gecombineerd met andere voorzieningen. Gebouwen op markante punten, zoals bij de kruising met het Valleikanaal kunnen door bijzondere architectuur een icoon worden voor het vernieuwende Amersfoort.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Beide stedenbouwkundige concepten met links De Groene Poort en rechts Het Stadspark.
4.2.2
Beoordeling
Stadsentree met allure
Relatie met aanliggende wijken en wijken onderling
De Groene Poort • Van oost naar west is er sprake van een zekere tweedeling; het zwembad met woontoren, verweven met het park als autonome gebouwen langs de Hogeweg; dan vanaf de onderdoorgang bij de Operaweg een klassiek symmetrisch boulevardprofiel dat weer wordt begrensd door de fietsbrug en woontorens bij het kanaal. • De onderdoorgang bij de Operaweg en de daarlangs gesitueerde, tot aan de Hogeweg doorgetrokken appartementblokken (en toren) markeren in principe een heldere entree van de stad (poort). Er is echter wel sprake van concurrentie met het zwembad en de woontoren op de rand van het waterwingebied die beiden op hun eigen manier de entree van de stad benadrukken. • De wanden langs de boulevard worden voor een groot deel gevormd door grondgebonden woningen. Deze woningen zullen voldoende massa moeten krijgen i.r.t. de zeer ruime maat van het straatprofiel om het karakter van een stedelijke boulevard waar te maken.
Het Stadspark • Dit model oogt als een hedendaagse invulling van het oorspronkelijke Amersfoortse ‘bloembladmodel’ waarbij groene stadsentrees de schil van naoorlogse bebouwing geleden. • Over de gehele lengte is in aanleg sprake van één samenhangend asymmetrisch profiel; aan de Liendertzijde de parkzone met gebouwde markeringen bij de overgang Waterwingebied en het kanaal; een laagbouwwand op de grens met de bestaande bebouwing van Liendert; aan de Schuilenburgzijde een op de Hogeweg georiënteerde wand van overwegend grondgebonden woningen. • De woontorens bij het waterwingebied markeren, samen met de groene setting van het bestaande en nieuwe park, eenduidig de entree van de stad. • De uit oogpunt van verkeersdoorstroming toegevoegde ongelijkvloerse kruising Operaweg doorbreekt de beleving van samenhang / continuïteit van het model enigszins. De ruimtelijke inpassing van het knooppunt, nu deels gelegen in de parkzone, is minder helder dan bij de Groene Poort. • De begrenzing van de parkzone aan de Liendertzijde is met het vervangen van de oorspronkelijk ontworpen appartementenblokken door lagere eengezinswoningen minder sterk. Het park, maar ook de stadsentree, oogt minder stedelijk.
• Aanhaking aan Schuilenburg is groot. De wijkstructuur wordt doorgezet in de Hogewegzone. • Aan Liendertzijde is er een scherpere scheiding tussen bestaand en nieuw, gemarkeerd door de groene bufferzone, maar ook als gevolg van de verkeerskundige loskoppeling van de bestaande wijk. • Het bestaansrecht van de doorgetrokken Operaweg naar Liendert wordt voor een belangrijk deel bepaald door de kwaliteit en levendigheid van het centraal gelegen
• Aan Schuilenburgzijde is dit model vergelijkbaar met de Groene Poort. • Aan de kant van Liendert sluit de nieuwe woonbebouwing aan op de bestaande bebouwingsstructuur en vormt zo een nieuwe wand. Door de verkeerskundige ontkoppeling wordt de samenhang tussen bestaand en nieuw echter verzwakt. • De nieuwe woningen ter hoogte van het zwembad vragen aandacht i.v.m. uitzicht. • De doorgetrokken Operaweg maakt de nieuwe groene sport- en spelzone en het zwembad goed bereikbaar vanuit
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
voorzieningenplein, waaraan o.a. het zwembad wordt gekoppeld. Een voldoende aantrekkelijk publiek gericht programma is voorwaarde voor het functioneren. Afstemming op het programma voor het Operaplein is noodzakelijk.
Schuilenburg. Uit oogpunt van sociale veiligheid verdient de doorsteek door het park aandacht.
4.2.3 Samenvattend De modellen geven op duidelijk verschillende wijze invulling aan het begrip ‘stadsentree met allure’. Het grootste onderscheid is zichtbaar aan de Liendertse kant; een parkzone met stedelijke uitstraling en enkele markante gebouwen of een uitbreiding van Liendert met een stedelijk (laagbouw)milieu. Voor beide modellen geldt dat het eindresultaat / de ambitie wordt bepaald door een zorgvuldige afstemming van het ruimtelijk concept op de programmatische mogelijkheden. In de Groene Poort zijn de kritische factoren m.n. het laagbouwprogramma langs de boulevard en het programma voor het centrale voorzieningenplein. In het Stadspark zijn de begrenzing van de parkzone (laagbouw) en de verdere uitwerking van de ontsluiting en ongelijkvloerse kruising Operaweg belangrijke aandachtspunten. Het zwembad neemt in beide gevallen een prominente plaats in als markering van de entree van de stad (Groene Poort) of als markering van een belangrijke stedelijke knoop (Stadspark). In alle gevallen vereist de positionering een alzijdige hoge architectonische kwaliteit.
4.3
Wonen 4.3.1 Inleiding In de Startnotitie is aangegeven dat voor de Hogeweg wordt ingezet op een Stadsentree met allure en een hoogwaardige stedelijke vormgeving. Gestreefd wordt naar een stedelijk woonmilieu met een zo hoog mogelijke dichtheid. De Hogewegzone moet ook oplossend vermogen bieden voor de Amersfoort Vernieuwt ontwikkelingen in de aangrenzende wijken Liendert en Schuilenburg en passen binnen het stadsbrede woningbouwprogramma. In de ontwikkelingsplannen staan de ontwikkelrichtingen beschreven voor deze wijken.
4.3.2 Wat willen we bereiken Voor de Hogewegzone zijn op het gebied van wonen de volgende doelstellingen: • Een grotere differentiatie van het woningaanbod. Dat betekent meer variatie in het woningaanbod voor wat betreft huur / koop, grootte, grondgebonden / gestapeld, specifieke doelgroepen. • Doorstroming op wijkniveau mogelijk maken en maatschappelijke stijgers behouden voor de wijk. • Eerst bouwen, dan slopen. • Doelgroepen zijn ouderen, gezinnen met kinderen en startende kopers. Dit betekent een afname van de huurvoorraad, een toename van het aantal goedkope en middeldure koopwoningen en een toename van grondgebonden woningen (koop en huur). • Toename van het aantal woningen dat geschikt is voor ouderen. We willen er voor zorgen dat mensen zolang mogelijk in hun eigen woning en woonomgeving kunnen blijven wonen. De fysieke en sociale infrastructuur willen we dusdanig verbeteren waardoor iedereen –jong en oud- aan de samenleving kan deelnemen. Aangesloten wordt op de bestaande woonservice afspraken. Vooral de woningen dicht bij de te realiseren woonservicezone Operaplein en omstreken moeten zorggeschikt zijn. Dit geldt wellicht ook voor de nabijheid van “de Liendert” aan de noordzijde. • Wonen is niet alleen het huis waarin je woont, het gaat ook over de omgeving. Met de ontwikkeling van de Hogeweg genereren we ook een kwaliteitsimpuls voor de openbare ruimte, in het bijzonder op bijzondere centraal gelegen plekken en zones. Tegelijkertijd beter benutten van de plekken die al kwaliteit hebben.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
4.3.3
Beoordeling De Groene Poort
Aantal
• • • •
Van 800 tot 870 woningen. De behoefte ligt bij het hogere aantal Het aantal meergezinswoningen varieert van 580 tot 650. Het aantal grondgebonden woningen is ca. 220.
Het Stadspark • • • • •
Woningdifferentiatie •
•
• • •
Woonmilieu
•
•
•
•
•
Fasering
•
Ruim 25% van het aantal woningen is een grondgebonden woning (uitgaande van het gemiddelde aantal meergezinswoningen). Programma sluit goed aan bij de ontwikkelrichtingen zoals genoemd in de Woonvisie en het Woningbouwprogramma Amersfoort Vernieuwt (meer differentiatie gewenst door meer eengezins- en koopwoningen) . Biedt kansen voor ‘stijgers’ in diverse segmenten en voor herhuisvesting. De verhouding grondgebonden / meergezinswoningen is redelijk goed. Het model biedt uitstekende mogelijkheden om ook voor herhuisvesting een perspectief te bieden. Het idee van eerst bouwen dan slopen geeft in dit model volop mogelijkheden. Zowel aan noord- als zuidzijde is in het middengebied een mix voorzien van grondgebonden en gestapelde bouw: stedelijk maar kleinschalig. Een goed woonmilieu waarin kleine plekken voor spelen e.d. kunnen worden opgenomen. Een goede aanvulling op de bestaande wijk. De inrichting van de buitenruimte met een klein groen plein (zijde Schuilenburg) is positief. De torenvormige gebouwen langs het Valleikanaal zorgt voor woningen met veel licht en uitzicht. De oever langs het Valleikanaal biedt een aantrekkelijk verblijfsgebied. De beide bouwblokken in het verlengde van de Operaweg zijn een kritische factor (lange blokken). Bij verdere ontwikkeling vergen deze extra aandacht (leefbaarheid). Het stedelijk plein nabij het zwembad vraagt aandacht bij de ontwikkeling. Het plein dient te zorgen voor levendigheid dat past bij een woonfunctie en de voorzieningen in de plint van het gebouw.
•
Waar ook wordt gestart in dit project, er zal altijd een mix van grondgebonden/meergezins, koop/huur worden gebouwd waardoor nieuwe bewoners voldoende keuzemogelijkheden hebben. De
•
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
•
• • •
•
•
•
•
•
Van 660 tot van 720 woningen. De behoefte ligt bij het hogere aantal. Het lagere aantal zal leiden tot verdichting elders in de stad. Het aantal meergezinswoningen varieert van 480 tot 540. Het aantal grondgebonden woningen is ruim 180. Ruim 25% van het aantal woningen is een grondgebonden woning. Programma sluit goed aan bij de ontwikkelrichtingen zoals genoemd in de Woonvisie en het Woningbouwprogramma Amersfoort Vernieuwt (meer differentiatie gewenst door meer eengezins- en koopwoningen). Biedt kansen voor ‘stijgers’ in diverse segmenten en voor herhuisvesting. De verhouding grondgebonden / meergezinswoningen is redelijk goed. Dit model bevat minder woningen dan in de Groene Poort. Aan de zijde van Liendert biedt dit model minder perspectief voor herhuisvestingmogelijkheden van bewoners van te slopen woningen. Het idee van eerst bouwen, dan slopen heeft met dit model minder effect. Vooral aan de zuidzijde is in het middengebied een mix voorzien van grondgebonden en gestapelde bouw: stedelijk maar kleinschalig. Een goed woonmilieu waarin plekken voor spelen e.d. kunnen worden opgenomen. Aan de zijde van Liendert wel erg veel groen, iets dat die wijk ook al typeert. De inrichting van de buitenruimte met een klein groen plein (zijde Schuilenburg) is positief. De invulling en bestemming van het park aan de noordzijde is erg bepalend voor de kwaliteit van het gebied. Goede sociale controle is vereist. Voor het parkgevoel is het jammer dat de ontsluitingsweg het gebied totaal doorkruist. Een deel van de woningen langs Liendert heeft vrij uitzicht en goede bezonning, een ander deel ligt echter naast (achter) het zwembad. De opzet van het blok met meergezinswoningen nabij het Valleikanaal (Schuilenburg zijde), met een gesloten binnengebied is minder positief. De gebruikswaarde is gering door gebrek aan privacy, lawaaigevoelig en veel schaduwwerking. Nieuwe bewoners hebben redelijke keuzemogelijkheden (grondgebonden/meergezins, koop/huur). De fasering in dit model biedt redelijke kansen.
Afzetbaarheid
•
fasering in dit model biedt volop kansen. De grote hoeveelheid appartementen maakt dat de afzet moeizaam kan verlopen. Er zal aandacht moeten zijn om voortdurend een gedifferentieerd aanbod in de markt te zetten.
•
Zie de opmerking hiernaast.
4.3.4 Samenvattend Beide modellen geven voor wat betreft de differentiatie voldoende mogelijkheden voor ’stijgers’ uit de wijk en voor herhuisvesting. Een belangrijke wens vanuit de wijken is toevoeging van grondgebonden woningen. De Groene Poort scoort hier beter op. Dit model biedt door het hogere aantal woningen ook meer mogelijkheden om bewoners van de beide aangrenzende wijken perspectief te bieden. De Groene Poort biedt daardoor meer ruimte voor eerst bouwen en dan slopen. Bij het Stadspark zal elders in de stad compensatie moeten worden gevonden voor het lagere aantal eenheden. De Groene Poort verdient vanuit wonen een duidelijke voorkeur omdat het op meerdere terreinen beter aansluit bij de vraag / behoefte en de doelen die we willen bereiken.
4.4
Voorzieningen 4.4.1 Inleiding Amersfoort Vernieuwt staat voor samen werken aan het opknappen van de wijken Randenbroek-Schuilenburg, Liendert-Rustenburg en het gebied rondom de Hogeweg. Het gaat daarbij om veel meer dan het toevoegen of vervangen van woningen en de woonomgeving. De aanpak richt zich ook op samenleven, werken, leefbaarheid en de daarbij behorende voorzieningen. Ingrediënten voor een vitale wijk, waar bewoners prettig leven. Wijken verschillen van elkaar op het punt van de bevolkingssamenstelling. Die samenstelling bepaalt in hoge mate de vraag naar voorzieningen. Factoren als demografische opbouw en sociaaleconomische samenstelling zijn van invloed. De met Amersfoort Vernieuwt gepaarde veranderingen in het draagvlak (omvang, leeftijdsopbouw, inkomenssituatie e.d.) vragen om een herbezinning op het programma aan commerciële en maatschappelijke voorzieningen. In dat kader is door het bureau BRO een rapport opgesteld omvattende de visie op de wenselijke voorzieningenstructuur (BRO, Amersfoort, Commerciële en maatschappelijke voorzieningen in Liendert, Randenbroek, Rustenburg en Schuilenburg, 1 december 2006). Het vormt een onderlegger voor de op te stellen ontwikkelingsplannen. Voor de Hogewegzone wordt een voorzieningencluster met een stedelijke functie en uitstraling naar de omliggende wijken (wijkoverstijgende bovenlokale verzorgingsfunctie) voorzien. Sport Centraal bij de ontwikkeling van de Hogewegzone staat de komst van het nieuwe stedelijke zwembad, waartoe de gemeenteraad juni 2005 heeft besloten. Dit ter vervanging van het verouderde sportfondsenbad. Amersfoort is een zwemstad en de verschillende clubs spelen op het hoogste niveau. De ambitie is er om wedstrijden op Europees niveau te kunnen organiseren voor wedstrijdzwemmen, waterpolo en schoonspringen. Destijds is onder meer voor de Hogeweg gekozen, omdat voor een samenhangend en kwalitatief stedelijk functioneren het van belang is om publieksaantrekkende stedelijke voorzieningen zo centraal mogelijk te situeren. Vooral als ze ook een sociale en gezondheidsbevorderende functie hebben. In die zin is een stedelijk zwembad vergelijkbaar met bijvoorbeeld stedelijke culturele voorzieningen. In Amersfoort Vernieuwt is als belangrijk aandachtspunt opgenomen dat de herstructurering van de Hogewegzone moet leiden tot nieuwe economische activiteiten en kansen.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Het programma van het zwembad aan de Hogeweg zal bestaan uit een 50-meter bad, een 25 meter bad met duikkuil en 5 meter springplatform en een trainings/instructiebad tevens doelgroepenbad. Doelgroepen zijn bijvoorbeeld senioren, gehandicapten, vrouwen, zwangerschaps- en babyzwemmen. In het plangebied bevindt zich de verouderde sporthal Schuilenburg. Omdat een dergelijke sportvoorziening belangrijk is voor het gebied, ligt het voor de hand om in de nieuwe situatie het zwembad en de sporthal te combineren. Met de komst van dit sportcomplex en de goede bereikbaarheid liggen in de Hogewegzone uitstekende kansen voor de ontwikkeling van een cluster van sport en aanverwante voorzieningen binnen het thema wellness en lifestyle: • Sport & gezondheid: enerzijds zorgverlening, zoals fysiotherapie, diëtiste, sportmassage, anderzijds om sportactiviteiten (een fitnesscenter is een interessante aanvulling op het zwembad en de sporthal). • Beauty & care: luxe op het vlak van schoonheid en verzorging, zoals een schoonheidssalon, zonnestudio, pedicure, nagelstudio, kapsalon, diëtiste, figuurcorrecties, kleurconsulenten, schoonheidsinstituten etc. • Ontspannen, relaxen, onthaasten: denk aan ontspanningstherapie, massages, stiltecentrum, sauna/thermen, Turks bad en aromatherapie. In aanvulling hierop zullen andere functies zoals kinderopvang en horeca onderdeel kunnen uitmaken van het programma. Voor detailhandel geldt dat het hoogstens om enkele tientallen meters kan gaan, met een assortiment dat past bij het thema, zoals zwemkleding, beautyproducten, gezondheidspreparaten e.d. Voor nieuwe detailhandel met een wijkverzorgende functie (zoals een supermarkt) of wijkoverstijgende functie (grootschalige detailhandel) is in de Hogewegzone geen plaats. Deze voorzieningen kunnen ten slotte een stimulans zijn voor de wijkeconomie. Wijkeconomie is zowel een middel als een doel. Het vergroten van de werkgelegenheid is een doel op zich, maar draagt ook bij aan andere sociaal-maatschappelijke doelstellingen. Een vitale wijkeconomie is een belangrijke stimulans voor revitalisering van de wijken. Kenmerken van wijkeconomie zijn menging van wonen en werken, kleinschaligheid en specialisme. De Hogewegzone kan ruimte bieden aan lokale, startende ondernemers (plinten), maar dit is in belangrijke mate afhankelijk van particuliere initiatieven. De fysieke samenhang van deze voorzieningen in de Hogewegzone heeft verschillende voordelen. Zoals meervoudig ruimtegebruik, er ontstaat ruimte voor faciliteiten die in een solitaire situatie niet haalbaar zijn, handig voor de klant, de ketensamenwerking wordt vergemakkelijkt. Daarnaast biedt het bundelen de mogelijkheid om iets van allure te realiseren. Juist de uitstraling die deze ontwikkeling in de Hogewegzone kan hebben voor de omliggende wijken is een belangrijk aspect. Enerzijds profiteren deze wijken mee van het positieve beeld dat van de Hogewegzone ontstaat, anderzijds kunnen inwoners uit de wijken profiteren van het uitgebreide aanbod. Hieronder wordt in beide modellen aangegeven waar voorzieningen mogelijk zijn.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Voorzieningen bij De Groene Poort
Gebouwde voorzieningen Voorzieningen in de openbare ruimte Mogelijke speelplekken
Voorzieningen bij Het Stadspark Hostel voor drugsverslaafden De raad heeft op 22 april 2008 de locatie Hogeweg 120 aangewezen als een definitieve locatie voor een hostel voor drugverslaafden. Er zal een tijdelijke voorziening worden gerealiseerd op het weitje naast het perceel Hogeweg 116. De permanente hostel zal meegenomen worden in de totale gebiedsontwikkeling van de Hogeweg. Hierover zullen nog concrete afspraken worden gemaakt met de Alliantie. In de bijlage is het zoekgebied voor beide modellen opgenomen. Ruimtelijke Programma van Eisen van het hostel: De hostel heeft een minimale vloeroppervlakte van 1.125 m2 (mag in maximaal 2 lagen) Een gezamenlijke buitenruimte van ongeveer 80 m2, enigszins afgeschermd Drie parkeerplaatsen voor personeel.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
4.4.2
Beoordeling De Groene Poort
Het Stadspark
Zichtbaarheid / • Door de ligging aan het voorzieningenplein en aan de doorgetrokken Operaweg is het herkenbaarheid
• Prominente ligging in de stad zorgt voor hoge ambities t.a.v. ruimtelijke en architectonische kwaliteit.
Bereikbaarheid / ontsluiting
• Door de fietsroute over de Hogeweg is de fietsbereikbaarheid goed. Voor de auto zijn nog varianten denkbaar. Duidelijk is dat het autoverkeer niet door Liendert kan. • Hier ligt het zwembad dichterbij de binnenstad. • Zwembad is hier onderdeel van de parkstrook én van de Valleikanaalzone. • Zwembad is hier onderdeel van de parkstrook én van de Valleikanaalzone. • De mogelijke locaties voor voorzieningen liggen erg verspreid
Onderdeel uitmakend van de stad Locatie / ligging
Bouwlogistiek
zwembad goed zichtbaar / herkenbaar vanuit beide aanliggende wijken. • Bereikbaarheid voor fietsers en auto’s is goed.
• Het zwembad ligt meer tussen de wijken (door de aansluiting op de Operaweg) en is rechtstreeks bereikbaar vanaf de snelweg en de Hogeweg. • Het zwembad is hier het eerste gebouw dat men bij de entree vanaf de A28 ziet. Het moet qua uitstraling / architectuur de toon zetten voor de kwaliteit van de stadsentree. • Het zwembad kan, op juiste wijze geïntegreerd, tevens een verrijking zijn van het Waterwingebied. • De locaties voor voorzieningen zijn meer geconcentreerd. • De ligging van het zwembad maakt dit een meer autonome ontwikkeling. Wat gunstig werkt voor de bouwlogistiek, waardoor het zwembad sneller en gemakkelijker gerealiseerd kan worden.
4.4.3 Samenvattend De Groene Poort kenmerkt zich door de verbinding van de wijken door de doorgetrokken Operaweg, waaraan de voorzieningen gesitueerd zijn. Hierdoor ontstaat een voorzieningenas voor en door beide wijken. Ontsluiting van het zwembad voor autoverkeer is direct vanaf de Hogeweg/Operaweg gesitueerd. Door het zwembad op een zorgvuldige wijze te ontwerpen, kan het een verrijking van het waterwingebied opleveren. De ligging in het plangebied maakt vanuit faseringsoptiek een meer autonome ontwikkeling mogelijk. Het Stadspark kenmerkt zich door een voorzieningencluster aan de Liendertkant van het plangebied aan het Valleikanaal. Het zwembad ligt hier dichter bij de binnenstad, is onderdeel van de Valleikanaalzone en de groenzone in het plangebied en is meer onderdeel van Liendert, dan van beide wijken. Ontsluiting van het zwembad door autoverkeer is eveneens direct vanaf de Hogeweg/Operaweg gesitueerd, maar loopt wel langs de nieuwe groenstrook. Qua locatie voor het zwembad en aanverwante voorzieningen is er een voorkeur voor De Groene Poort ten opzichte van Het Stadspark. Dit komt vooral door de ligging aan het voorzieningenplein en aan de doorgetrokken Operaweg.
4.5
Verkeer en ontsluiting 4.5.1 Inleiding De Hogeweg is een van de belangrijkste toegangswegen naar het centrumgebied van Amersfoort. Dit maakt een optimale doorstroming uitgangspunt voor de verdere ontwikkeling. De opgave is een efficiënt verkeer- en vervoerssysteem in te richten voor alle modaliteiten (auto, openbaar vervoer, fiets).
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Bij onderstaande beoordeling is gelet op de ontsluiting van het zwembad en de woningen, de Hogeweg, de belasting van de bestaande wijken en het parkeren.
De verkeersontsluiting voor De Groene Poort (links) en B (rechts)
4.5.2
Beoordeling De Groene Poort
Zwembad: • Ontsluiting langzaam verkeer
•
• Ontsluiting openbaar vervoer
•
• Ontsluiting autoverkeer
•
Hogeweg: • Doorstroming auto •
• Doorstroming bus
•
• Oversteekbaarheid •
Bestaande wijken • Belasting bestaande wijkwegen en woonstraten
•
Het Stadspark
Is goed en veilig te bereiken vanuit • alle richtingen. Zwembad is iets beter vanuit noordelijke wijken te bereiken. • Bus kan boven bij aansluiting Operaweg halteren. Hogeweg kan dan ongelijkvloers overgestoken worden. • Loopafstand ong. 100 meter. Direct op Hogeweg aangesloten via ongelijkvloerse kruising. Ongehinderde afwikkeling van/naar het zwembad.
Is goed en veilig te bereiken vanuit alle richtingen. Zwembad is iets beter vanuit het centrum te bereiken. Zie opmerking hiernaast. Loopafstand ong. 250 meter. Zie opmerking hiernaast.
Doorstroming op de Hogeweg verbetert ten opzichte van de autonome ontwikkeling door het opheffen van het kruispunt met verkeerslichten bij de Operaweg. Aandacht voor ontwerp weefvak tussen Operaweg en toerit A28. Doorstroming verbetert door het opheffen van het kruispunt met verkeerslichten bij de Operaweg. Op het traject kan waarschijnlijk volstaan worden met alleen prioriteitsingrepen bij de verkeerslichten om doorstroming bus te waarborgen. Verbetering oversteekbaarheid door ongelijkvloerse verbinding bij Valleikanaal en bij de belangrijke oversteek ter hoogte van de Operaweg.
•
Zie opmerking hiernaast.
•
Zie opmerking hiernaast.
•
Zie opmerking hiernaast.
Veel van het extra verkeer als gevolg van de nieuwe ontwikkelingen belast wijkwegen niet en wordt rechtstreeks ontsloten op de Hogeweg. De Operaweg wordt echter aantrekkelijker voor sluipverkeer, hier moeten maatregelen genomen worden om dit tegen te gaan.
•
Zie opmerking hiernaast.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Nieuwe buurten • Interne autoontsluiting
•
• Parkeren3
•
• Langzaam verkeer •
• Openbaar vervoer
•
Goede interne ontsluiting, nauwelijks gebruik bestaande wegen nodig. Aandacht voor conflict tussen op- en afritten en interne ontsluiting. Gebouwde parkeervoorzieningen voor bewonersparkeren prima. Opgenomen is 1,6 pp voor bewoners (incl. 0,3 pp voor bezoekers op maaiveld), hierbij wordt rekening gehouden met dubbelgebruik van de parkeerplaatsen voor het zwembad (300 pp), het plan voldoet hiermee aan de geldende parkeernormen. Situatie in de buurten zelf is goed en de oversteek Hogeweg verbetert door ongelijkvloerse oversteek bij Operaweg. Alle woningen liggen binnen 400 meter loopafstand van een halte voor stads- en streekvervoer.
•
Zie opmerking hiernaast.
•
Zie opmerking hiernaast.
•
Zie opmerking hiernaast.
•
Zie opmerking hiernaast.
4.5.3 Samenvattend Verkeerskundig gezien scoren beide modellen prima. Omdat beide modellen verkeerskundig nagenoeg gelijkwaardig zijn is er dan ook geen voorkeur te geven. Belangrijke aandachtspunten bij de verdere uitwerking van de plannen zijn: gebruik van ongelijkvloerse oversteek bij Valleikanaal door fietsers, het ontwerp van het weefvak op de Hogeweg tussen Operaweg en toerit A28, het functioneren van het kruispunt bij de Ringwegen, de parkeersituatie in relatie tot de nieuwe parkeernormen en het eventuele dubbelgebruik met het parkeren voor het zwembad en eventuele andere voorzieningen.
4.6
Milieu 4.6.1 Geluid De omliggende verkeerswegen, zoals de Hogeweg, de Rijksweg A28 en de Ringweg Kruiskamp – Randenbroek, zijn maatgevend voor de invulling van de geluidsgevoelige bestemmingen (zoals wonen). Daarnaast speelt ook de locatie van het zwembad een belangrijke rol. In onderstaande tabellen zijn in hoofdlijnen de onderlinge verschillen weergegeven. De Groene Poort
•
Haalbaarheid grenswaarden
• • • •
Grenswaarden mogelijk bij een aantal woningen niet haalbaar Aantal ontheffingen hoge geluidsbelasting hoger Verminderde verblijfskwaliteit wegzijde Liendert Dove gevels wellicht nodig.
Het Stadspark •
• • •
Grenswaarden met ontheffing in Liendert goed haalbaar/in Schuilenburg mogelijk niet Aantal ontheffingen hoge geluidsbelasting lager Redelijke verblijfskwaliteit wegzijde Liendert Weinig beperking gevel woningen zijde Liendert
•
Volkshuisvestelijk
•
Zuidelijke oriëntatie woningen Liendert op korte afstand Hogeweg ongunstig
•
Zuidelijke oriëntatie woningen Liendert op grote afstand Hogeweg gunstiger
•
Aantal blootgestelden hoge geluidsbelasting
•
Hoger
•
Lager
•
Bouwafstandbeperking •
Mogelijk bij meerdere woontorens
•
Mogelijk bij 1 woontoren
•
Bouwhoogtebeperking
•
Invloed rijksweg A28 minder beperkend
•
Invloed rijksweg A28 beperkend
•
Zwembad
•
Afhankelijk van ontwerp
•
Afhankelijk van ontwerp
3
De toekomstige parkeernorm is nog in discussie, uitgangspunt bij beoordeling is geldende parkeernorm, de nieuwe gemeentelijke conceptnormen zijn hoger dan de huidige.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Bij Het Stadspark zijn de woningen aan de Liendertzijde met de op het zuiden georiënteerde gevel zoveel mogelijk optimaal gunstig op grote afstand gelokaliseerd van de Hogeweg. Dit is de meest kwetsbare zijde, omdat dit de zonkant van de woning betreft. Deze woningen op korte afstand van de Hogeweg realiseren is ongewenst, vanwege de dan optredende hoge geluidsbelasting. Bij De Groene Poort liggen de woningen veel dichter bij de Hogeweg. Op relatief korte afstand van de Hogeweg kan de geluidsbelasting oplopen tot dichtbij de maximaal toelaatbare grenswaarde 63 dB. Het is bij beide stedenbouwkundige modellen mogelijk om maatregelen te treffen gericht op het niet overschrijden van deze maximaal toelaatbare waarde door de aanleg van een geluidarmer wegdek op de Hogeweg al dan niet gecombineerd met het aanhouden van voldoende afstand tot de Hogeweg. In het uiterste geval zullen dove gevels of vliesgevels incidenteel uitkomst moeten bieden. Maatregelen langs de Hogeweg (geluidsschermen e.d.) hebben op maaiveldhoogte wellicht het gewenste effect, maar op grotere bouwhoogte is dat effect verwaarloosbaar. De aanleg van geluidarm asfalt en het verminderen van vrachtverkeer verlagen de geluidsbelasting en daarmee de kans dat de maximaal toelaatbare grenswaarde wordt overschreden. Uit definitief onderzoek moet blijken of daarvan sprake is en of het noodzakelijk is de woontorens op grotere afstand van de weg te plaatsen. De maximaal toelaatbare grenswaarde van de rijksweg A28 wordt overschreden bij een geluidswaarde van 53 dB. Binnen de invloedssfeer van de rijksweg A28 kan dit vooral gevolgen hebben voor de toelaatbare bouwhoogte, omdat de geluidsbelasting van de rijksweg op grotere hoogten boven het maaiveld steeds sterker doordringt. Kan niet worden voldaan aan de ontheffingsgrenswaarden dan dient te worden gebouwd onder zodanige architectuur dat alsnog aan de geluidseisen met betrekking tot geluidsgevoelige/geluidsdove gevels wordt voldaan. Aan de kant van de wijk Schuilenburg zijn de noordelijk georiënteerde (minst kwetsbare) gevelzijde van woningen op relatief korte afstand van de Hogeweg gelegen. De meest kwetsbare op het zuiden georiënteerde gevelzijde wordt afgeschermd door de geluidsafschermende eerste lijnsbebouwing, die zodanig moet worden vormgegeven dat de geluidsbelasting minimaal doordringt in het achterliggende gebied, zonder dat dit een negatieve invloed heeft op de luchtkwaliteit aan de zijde van de Hogeweg. 4.6.2 Luchtverontreiniging Het wegverkeer is hier maatgevend voor de lokale luchtkwaliteit. De totale concentratie langs een weg wordt opgebouwd uit de bijdragen van het achtergrondniveau, de autonome ontwikkelingen op het nabij gelegen wegennet, evenals de bijdrage die het plan levert via de verkeersafwikkeling. De achtergrondniveaugegevens worden elk jaar aangeleverd ten behoeve van de uit te voeren berekeningen naar deze totale concentratie. De berekeningsresultaten worden getoetst aan grenswaarden, waarbij stikstofdioxide en fijn stof momenteel doorslaggevend zijn voor de beoordeling. Het concentratieverloop van de luchtverontreiniging vertoont een vrij steil verloop met de afstand tot de weg. In onderstaande tabel zijn de onderlinge verschillen weergegeven. De Groene Poort
Het Stadspark
•
Toename tov autonome ontwikkeling
•
Relatief klein
•
Zie hiernaast
•
Beoordeling op basis huidige besluit luchtkwaliteit 2005
•
Relatief kleine verslechtering algemene luchtkwaliteit Plan relatief vroeg na 2010 uitvoerbaar Gunstiger achtergrondwaarden emissies NO2 en gunstiger bomensituatie vervroegen planuitvoering. Aantal blootgestelden hoger
• •
Zie hiernaast Aantal blootgestelden lager
• •
•
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
•
Beoordeling vooruitlopend op toekomstige wetgeving
•
Zie hiernaast
•
Relatief kleine verslechtering algemene luchtkwaliteit Kans op vervroeging uitvoerbaarheid groot Gunstiger achtergrondwaarden emissies NO2, gunstiger bomensituatie en of grotere beoordelingsafstand vervroegen planuitvoering
• •
•
Instemming Europese Commissie uitstel termijn waaraan aan grenswaarden moet worden voldaan
•
Vervroeging planuitvoering
•
Zie hiernaast
•
Omvang gezondheidsrisico’s
•
Groter
•
lager
De autonome ontwikkeling levert, uitgaande van doorstromend verkeer op de Hogeweg, een concentratie langs de weg op die voor fijn stof pas omstreeks 2008 en voor stikstofdioxide vanaf 2010 voldoet aan de grenswaarde. Bij normaal stadsverkeer wordt ongeveer een jaar later aan de grenswaarden voldaan en bij stagnerend verkeer voor fijn stof vanaf 2010 en voor stikstofdioxide vanaf 2012/2013. In 2020 worden de grenswaarden als gevolg van de autonome ontwikkelingen bij goede doorstroming ruimschoots onderschreden. De ingebruikname van het zwembad, woningen en nieuwe infrastructuur zal op zijn vroegst vanaf 2010 plaatsvinden, in dezelfde periode waarin ook meer ruimte tussen de toelaatbare concentratie en de aanwezige concentratie gaat ontstaan. Deze ruimte mag, uiteraard zonder strijdigheid met de toelaatbare grenswaarde, worden opgevuld met de gevolgen die de planontwikkeling oplevert voor de toename van de concentratie luchtverontreiniging. Stikstofdioxide zal hierbij bepalend zijn. De inrichting van de openbare ruimte heeft, met de kennis van nu, invloed op de mate van verdunning van de verontreinigende stoffen. Een beoordeling van toenames onder het regiem van het Besluit luchtkwaliteit 2005 is waarschijnlijk strenger dan dat van de toekomstige wetgeving luchtkwaliteitseisen. Het stedenbouwkundig ontwerp is voor beide modellen zodanig realiseerbaar dat ten opzichte van de autonome ontwikkeling geen sprake is van een negatieve invloed op de luchtkwaliteit. Geoordeeld naar de omvang van het aantal personen dat langdurig verblijft binnen de invloedssfeer van de Hogeweg scoort Het Stadspark gunstiger dan De Groene Poort. 4.6.3 Ecologie Binnen het plangebied van de Hogeweg gelden vanuit ecologie als belangrijkste punten: 1. Realisering Ecologische verbindingszone Valleikanaal (EVZ): Natuurlijke oevers, poel en eventueel nevengeul. 2. Het zgn. waterwingebied en mogelijke verbinding richting Barneveldse beek: Natuurlijke inrichting en faunapassage (ecoduct) richting waterwingebied ten zuiden van de Hogeweg. Daarnaast is een samenhangende groenstructuur binnen het gebied van belang. Als ecologische verbinding tussen waterwingebied en Valleikanaal, maar vooral vanwege de mogelijke koppeling met recreatieve structuren in de wijk (rondje groen in de wijk). De Groene Poort De tekening laat mogelijkheden voor Ecologische Verbindingszone watergebonden natuur zien. Eilanden,
rietlanden en natuurlijke oevers geven goede
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Het Stadspark Idem.
mogelijkheden voor het realiseren van de EVZ. Aandachtspunt is een doorlopende groene oever. Waterwingebied In beide modellen staat de bebouwing niet in het waterwingebied. De meer massieve bebouwing van dit model is een grotere barrière voor uitwisseling van soorten tussen beide delen waterwingebied. Verbinden delen Vanuit ecologie, maar ook vooral vanwege waterwingebied de beleving (recreatie) is het bekijken van de mogelijkheden van een “ecoduct” (brede fietsbrug met beplanting erop) aan te raden. Hiermee zou een waardevolle voorziening voor de hele stad gecreëerd worden met in de toekomst mogelijkheden om door te fietsen langs de Barneveldse beek naar Bloeidaal en de Schammer. De locatie van het zwembad kan het realiseren van een ecoduct gemakkelijker maken. Groen in de wijk Langs de Zwaluwenstraat loopt een wandelpad/groenzone van het Valleikanaal naar het waterwingebied.
Valleikanaal (EVZ)
De bebouwing staat verder weg uit het waterwingebied.
Ook in dit model is een recreatieve ecoductverbinding wenselijk.
Het wandelpad langs de waterpartij en het park bieden mogelijkheden voor een natuurlijke inrichting. Ook mogelijkheden voor groen ommetje.
4.6.4 Groene saldoregeling In het Collegeprogramma wordt aandacht gevraagd voor het belang van groen als kwaliteitskenmerk van de woon- en leefomgeving in het kader van de binnenstedelijke vernieuwing. Het wijk- en buurtgroen mogen namelijk niet het kind van de rekening worden bij de binnenstedelijke vernieuwing. De methode hiervoor is de groene saldoregeling. Uitgangspunt daarbij is dat de groene kwaliteit van elke wijk wordt versterkt. De groene saldoregeling is nog in ontwikkeling. Met een pilot in Amersfoort Vernieuwt wordt in verschillende plangebieden, waaronder de Hogewegzone, de regeling verder uitgewerkt en getoetst aan de praktijk. Bij de groene saldoregeling is het de bedoeling dat verloren gegaan groen wordt gecompenseerd. Dit kan kwantitatief of kwalitatief. Voor de Hogewegzone wordt er in principe vanuit gegaan dat compensatie plaats vindt in het plangebied van de Hogewegzone op een kwantitatieve en kwalitatieve wijze. Bij de groene saldoregeling wordt gebruik gemaakt van een zogenaamde compensatieladder, een gedragslijn over hoe het groen gecompenseerd kan worden. Eerst wordt het bestaande groen geïnventariseerd en wordt de kwaliteit daarvan bepaald. Vervolgens wordt bepaald op welke wijze gecompenseerd wordt.
Groene saldoregeling
De Groene Poort
Het Stadspark
Vooralsnog lijkt dit model voldoende mogelijkheden te bieden voor een positief groene saldering, met de aanleg van de ecologische verbindingszone langs het Valleikanaal, de groene ‘scheiding’ met Liendert en het ‘groene plein’ in Schuilenburg.
Met de groene ruimte aan Liendertzijde biedt dit model meer mogelijkheden voor groene compensatie.
4.6.5 Samenvattend Voor beide modellen wordt de voorkeursgrenswaarde voor geluid overschreden. In akoestisch opzicht is het Stadspark aantrekkelijker, omdat de woningen op grotere afstand van de Hogeweg liggen. Daarnaast worden enkele nieuwbouwwoningen door het zwembad afgeschermd. Het stedenbouwkundig ontwerp is voor beide modellen realiseerbaar dat ten opzichte van de autonome ontwikkeling geen sprake is van een negatieve invloed op de luchtkwaliteit. Het Stadspark is gunstiger voor de luchtkwaliteit dan De Groene Poort.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
De locatie van het zwembad in De Groene Poort naast het waterwingebied zorgt aan de ene kant voor een grotere ecologische barrière, maar biedt aan de andere kant betere aanknopingspunten voor realisatie van een recreatief ecoduct over de Hogeweg. Voor wat betreft de groene saldoregeling lijken beide modellen voldoende mogelijkheden te bieden voor een positieve saldering. Het Stadspark, met de groene ruimte aan Liendertzijde, heeft hiervoor wel meer mogelijkheden. Vanuit milieu gezien is er een voorkeur voor Het Stadspark.
4.7
Beheeraspecten 4.7.1 Inleiding Bij de ontwikkeling van een stedenbouwkundig model is het belangrijk om de verschillende beheersaspecten al meteen mee te nemen en mee te wegen. Zodat in de uiteindelijke situatie beheer en het ontwerp goed op elkaar zijn afgestemd en het gebied de gewenste beeldkwaliteit, netheid en inrichtingskwaliteit heeft en behoudt. De volgende aspecten zijn hierbij van belang: • De beheerskosten: De CROW4 heeft een beheerskostensystematiek ontwikkeld om op eenvoudige wijze de beheerconsequenties van een uit-/inbreidingsplan door te rekenen. Voor de Hogewegzone is gebruik gemaakt van deze systematiek (publicatie 145). De beheerskostensystematiek houdt geen rekening met de investering voor de inrichting van een plan. Uitgangspunt voor de berekening is gelijkwaardig gebruik van beide modellen. Hierbij is nog geen rekening gehouden met de materialisering. Voor de materialisering dient rekening te worden gehouden met hetgeen is genoemd in de Nota Kwaliteit Openbare Ruimte en het Standaard Programma van Eisen voor de inrichting van de Openbare Ruimte. • Behoud van bestaande bomenbestand: Indien bestaande bomen worden ingepast dient tijdig een bomen effect rapportage te worden gemaakt. • Pleinen en parkeergarages: Te veel pleinen en passages zijn èn openbaar èn gesitueerd op ondergrondse parkeergarages. Openbaar gebied op parkeergarages geeft lastige juridische en beheer / onderhoudsovereenkomsten. Daar is de gemeente geen voorstander van en hetzelfde geldt voor de toekomstige bewoners. De openbare passages zijn voor de omwonenden van de blokken niet noodzakelijk en niet gewenst bij de toekomstige bewoners. Openbaar gebied op ondergrondse constructies van derden dient dus geminimaliseerd te worden. Dit geldt ook voor openbaar gebied op de parkeergarage van het zwembad. • Waterberging: een toename in het oppervlak verharding dient gecompenseerd te worden.
4
CROW is, als not-for-profit organisatie, een nationaal kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Openbaar groen Privé groen Pleinen Ecologische zone Water Nieuwe infrastructuur
4.7.2
Links: De Groene Poort (m2)
Rechts: Het Stadspark (m2)
53.380 11.070 18.420 8.790 2.200 28.100
69.790 7.990 12.470 9.500 3.970 26.570
Beoordeling De Groene Poort
Het Stadspark
Beheerkosten
Lager dan bij Het Stadspark.
Groen
• Mogelijkheden om de bomen ten zuiden van de Hogeweg te sparen. • In een dergelijk hoogstedelijk gebied dient sterk rekening gehouden te worden met goede standplaatsen voor de bomen (zowel boven- als ondergronds).
Ca. 20% hoger dan bij De Groene Poort bij een geringer aantal woningen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de grote hoeveelheid openbaar groen. • Biedt meer ruimte om ondergrondse infrastructuur uit de nabijheid van bomen te houden (gunstig voor bomen en voor kabels & leidingen). • Past beter bij het groene imago van de stad. • Het aantal m² openbaar en gesitueerd op ondergrondse parkeergarages is bij dit model geringer dan bij het andere model. • Het model kent meer open water. Dit is gunstig voor de doorstroming en de waterberging in het gebied zelf.
Pleinen op parkeerdekken Water
• Beide modellen kennen een tekort in watercompensatie, maar door de sterkere verstedelijking is dit voor dit model moeilijker op te lossen. Zonodig kan dit ondergronds worden gevonden. Rekening moet worden gehouden met de hoge grondwaterstanden in het gebied.
4.7.3 Samenvattend • Vanuit oogpunt van beheerkosten is er een voorkeur voor De Groene Poort. De beheerkosten zijn lager (minder openbaar groen) bij een groter aantal woningen en het aantal ondergrondse parkeergarages onder openbare ruimte is minder. Aandachtspunt is nog wel de waterberging. • Het Stadspark sluit beter aan bij het groene imago van de stad. Bestaande bomen kunnen beter worden ingepast en het aantal voorzieningen in de openbare ruimte neemt sterkt toe. De beheerkosten zijn een aandachtspunt.
4.8
Financiële haalbaarheid 4.8.1 Inleiding Bij de stedenbouwkundige modellen is een financiële haalbaarheidsanalyse opgesteld. Daarbij zijn de grond- en vastgoedexploitaties samengevoegd voor een optimale afstemming. Stedelijke herontwikkeling brengt veel kosten en risico’s mee. Ook in de Hogewegzone is hiervan sprake. De gebiedsontwikkeling betekent een investering van 220 tot 240 miljoen euro. Onder andere hoge verwervingskosten en kwaliteitseisen zoals gebouwd parkeren zorgen voor financiële druk. 4.8.2 Uitkomsten Beide modellen laten een tekort zien, waarvoor dekking gevonden dient te worden. Het tekort bij de Groene Poort geldt ook voor het Stadspark. Daarbij bevat dit laatste model ca. 140 woningen minder. Hierdoor loopt het tekort met ca. 6 miljoen euro extra op. Bovendien kan hierdoor niet meer het afgesproken woningbouwprogramma voor Amersfoort Vernieuwt breed worden gerealiseerd.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
4.7.3. Conclusie Beide modellen hebben een tekort hebben, maar het tekort van de Groene Poort wordt als acceptabel ervaren omdat er binnen het voorgestelde model nog voldoende ruimte anwezig is om de grond- en vastgoedexploitatie te optimaliseren. In de Groene Poort worden circa 140 woningen meer gerealiseerd dan in Het Stadspark. Hierdoor is het tekort op de grondexploitatie voor dit model beduidend lager. Het verschil bedraagt een tekort van ca. € - 6,0 miljoen. Voor dit verschil is nog geen dekkingsmiddelen beschikbaar.
4.9
Samenvattend In dit hoofdstuk zijn beide modellen beoordeeld op de criteria Stedenbouw, Wonen, Voorzieningen, Verkeer, Milieu, Beheer en Financiële Haalbaarheid. Hieronder is deze beoordeling samengevat weergegeven.
•
Stedenbouw De Groene Poort is een stedelijke invulling, de Hogeweg wordt een stedelijke boulevard, met het zwembad als markering van de entree van de stad en tegelijk de overgang naar het Waterwingebied. Het voorzieningenplein en het laagbouwprogramma langs de Hogeweg zijn kritische succesfactoren in dit model. Het Stadspark heeft een groene invulling met enkele markante gebouwen. Het zwembad is hierin een markant gebouw dat in de groenzone ligt, aan het Valleikanaal. Begrenzing en invulling van de groenzone en de ontsluiting vanaf de ongelijkvloerse kruising met de Operaweg zijn kritische succesfactoren in dit model.
•
Wonen De Groene Poort biedt meer woningen. De differentiatie en stedenbouwkundige opzet biedt verschillende marktconforme woonmilieus. Door de Liendertkant van het plangebied optimaal te benutten is zowel kwalitatief als kwantitatief meer perspectief voor herhuisvestingmogelijkheden in het kader van Amersfoort Vernieuwt. ‘Eerst bouwen dan slopen’ wordt hiermee optimaal ingevuld. Het Stadspark biedt minder woningen en daarmee minder perspectief voor herhuisvestingmogelijkheden. De woningen aan de Liendertkant zijn minder marktconform, dit heeft deels te maken met de confrontatie met het zwembad.
•
Voorzieningen De Groene Poort kenmerkt zich door de verbinding van de wijken door de doorgetrokken Operaweg, waaraan de voorzieningen gesitueerd zijn. Hierdoor ontstaat een voorzieningenas voor en door beide wijken. Ontsluiting van het zwembad voor autoverkeer is direct vanaf de Hogeweg/Operaweg gesitueerd. Door het zwembad op een zorgvuldige wijze te ontwerpen, kan het een verrijking van het Waterwingebied opleveren. De ligging in het plangebied maakt vanuit faseringsoptiek een meer autonome ontwikkeling mogelijk. Het Stadspark kenmerkt zich door een voorzieningencluster aan de Liendertkant van het plangebied aan het Valleikanaal. Het zwembad ligt hier dichter bij de binnenstad, is onderdeel van de Valleikanaalzone en de groenzone in het plangebied en is meer onderdeel van Liendert, dan van beide wijken. Ontsluiting van het zwembad door autoverkeer is eveneens direct vanaf de Hogeweg/Operaweg gesitueerd, maar loopt wel door het nieuwe plangebied.
•
Verkeer De verkeersoplossing van beide Stadsentrees is vergelijkbaar. Door het opheffen van het kruispunt met verkeerslichten aan de Operaweg en het realiseren van een ongelijkvloers kruispunt, verbetert de doorstroming en oversteekbaarheid van de Hogeweg.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
•
Milieu en groen De Groene Poort kenmerkt zich door, met name aan de Liendertkant, een bebouwing dichter op de weg. Hierdoor zijn meer woningen geluidbelast. Wellicht moet voor onderdelen van het plan gewerkt worden met dove gevels. Doordat in dit plan meer woningen worden gerealiseerd is automatisch sprake van meer blootgestelden aan luchtverontreiniging. Het zwembad kan een ecologische barrière vormen, maar biedt ook kansen voor de realisatie van een recreatief ecoduct. Het plan biedt voldoende mogelijkheden voor een positieve groensaldering. Het Stadspark heeft als voordeel dat, met name aan de Liendertkant, de bebouwing zich op een grotere afstand van de weg bevindt. Hierdoor is sprake van een lagere geluidbelasting op de gevels. Doordat er minder woningen worden gerealiseerd is tevens sprake van minder blootgestelden aan luchtverontreiniging. Dit plan biedt meer mogelijkheden voor een positieve groensaldering.
•
Beheer De Groene Poort levert relatief lage beheerskosten op vanwege minder openbaar groen en water. Watercompensatie is hierdoor overigens lastiger op te lossen. Het Stadspark levert relatief hoge beheerskosten op vanwege meer openbaar groen en water.
•
Financiële haalbaarheid Voor beide modellen is sprake van een tekort op de grondexploitatie. In de Groene Poort worden circa 140 woningen meer gerealiseerd dan in Het Stadspark. Hierdoor is het tekort op de grondexploitatie voor dit model beduidend lager. Het verschil bedraagt een tekort van ca. € - 6,0 miljoen.
Beide modellen zijn goed vergelijkbaar. De Groene Poort is meer bebouwd, het Stadspark is minder dicht en stedelijk. De Groene Poort biedt meer kansen voor wonen, voorzieningen en is financieel beter haalbaar. Het Stadspark biedt meer kansen voor speelvoorzieningen, milieu en groen en bevat minder woningen. Hierdoor ontstaat hier een groter financieel tekort c.q. dit kost zowel in aanleg als op langere termijn voor beheer meer geld.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
5.
Participatie
5.1
Het gelopen proces
Doel Doel van de participatie was maken van plannen voor de Hogewegzone in samenspraak met belanghebbenden. De informatie uit het participatietraject heeft input geleverd voor deze afwegingsnotitie Hogewegzone, dat het startpunt is voor de uitvoeringsprojecten. Het proces had bovendien als doel begrip voor de maatregelen bevorderen. Onderwerpen van participatie • Programma woningen en voorzieningen • Plaats van het zwembad • Verkeersafwikkeling op de Hogeweg • Situering van het groen. Belanghebbenden We hebben ons gericht op bewoners van stad omdat we het project als een stedelijk plan zien. Specifieke aandacht is gegaan naar de bewoners van Liendert, Rustenburg en Schuilenburg en dan met name naar de bewoners aan de Zwaluwstraat/Spreeuwenstraat en bewoners van De Hoven. Verder zijn in beeld de Wijkbeheerteams (WBT) van Liendert en Schuilenburg, de Fietsersbond, 3VO, SGLA en de Vereniging Vrienden van het waterwingebied. De belanghebbenden zijn via brieven en artikelen in de Stadsberichten uitgenodigd om deel te nemen aan de participatie. Op 26 juni 2006 hebben circa 40 belangstellenden de participatiegroep samengesteld. Participatiegroep De groep bestond uit 19 deelnemers met als verdeling 5 bewoners Liendert-Rustenburg [incl. Spreeuwenstraat], 7 bewoners Schuilenburg [incl. 3 De Hoven], 1 bewoner WBT Randenbroek-Schuilenburg, 2 bewoners stad, 1 3VO, 1 SGLA, 1 Fietsersbond, 1 Vrienden van het Waterwingebied. De participatiegroep heeft gebruik gemaakt van het aanbod van externe deskundige ondersteuning. De participatiegroep heeft de deskundigheid vooral ingezet op het gebied van verkeer en milieu. Opzet participatiebijeenkomsten Participatiebijeenkomsten Na de besluitvorming in de gemeenteraad over de startnotitie in mei 2006 is in juni de participatiegroep samengesteld. Na de zomer 2006 is gestart met participatiebijeenkomsten voor de planvorming. In het onderstaande schema is het proces in hoofdlijnen weergegeven.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
overzicht participatieproces Hogewegzone feb 2008
jun-06
jul-06 aug-06 sep-06 okt-06 nov-06 dec-06 jan-07 feb-07 mrt-07 apr-07 mei-07 jun-07
jul-07 aug-07 sep-07 okt-07 nov-07 dec-07
Samenstelling groep Workshops modellen - 3 naar 2 modellen - zwembadlocatie, verkeer, woonmilieus, groen, stadsentree, overig Informatiebijeenkomst raadsleden - stand planvorming en werkwijze workshops 2 modellen plenair - uitleg model en wat gedaan met inbreng - plenaire discussie per model (2 stuks) Onderzoeken verkeer, lucht en geluid - toelichting onderzoeken en start begeleidingsgroep - externe deskundige en actualisatie onderzoeken - aanpassing parkmodel Afronding en conclusies groep - evaluatie 2 modellen en proces - stadsbrede info gepland na de zomer Melding overleg financien gemeente/Alliantie Voorkeur college/proceswijziging - melding wijziging op bijeenkomst 26 november - ruimte voor toevoegen reactie groep - bijeenkomst 12 december reactie groep ontvangen
Allereerst zijn er een aantal bijeenkomsten geweest waarin we in de vorm van workshops hebben gewerkt aan de uitwerking van 2 stedenbouwkundige modellen. Door de stedenbouwkundige werden voorstellen voor het plangebied gedaan. Deze werden toegelicht en daarna in workshopverband besproken, waarbij de leden van de participatiegroep hun reacties en opmerkingen meegaven aan de stedenbouwkundige. Na een aantal bijeenkomsten zijn we tot de conclusie gekomen dat workshops niet de meest optimale vorm was. Omdat dit in kleine groepjes gebeurde, wisten leden van de groep beperkt elkaars mening over de planvorming en vond er slechts beperkt een brede discussie plaats over de onderdelen uit de stedenbouwkundige modellen. Eind 2006 is de gemeenteraad geïnformeerd over de stand van zaken m.b.t. de modellen en het proces met de participatiegroep. Een van de modellen was echter doorontwikkeld sinds de laatste bijeenkomst en was nog niet in de participatiegroep besproken. Een stap die we niet hadden moeten zetten. Daarnaast vond de participatiegroep het onjuist dat ook raadsleden in een workshop hun persoonlijke mening over de verschillende modellen konden geven. De inzet hiervan was om ook raadsleden te laten ervaren hoe het proces met de participatiegroep ingestoken was. Begin 2007 zijn de 2 modellen plenair in de participatiegroep besproken en heeft de stedenbouwkundige aangegeven hoe in de uitwerking omgegaan was met de input van de participatiegroep. Dit werd als een positieve manier van werken ervaren. Parallel aan de voorgaande stap was eind 2006 gestart met de toelichting van de onderzoeken naar verkeer, luchtkwaliteit en geluid. De participatiegroep heeft zich in het beoordelen van de onderzoeken, op kosten van het project, laten adviseren door een extern deskundige. Een beperkte begeleidingsgroep heeft de opdracht aan deze externe geformuleerd en deze aangestuurd. Dit was een positieve ervaring. Het heeft ertoe geleid dat de onderzoeken door de projectgroep zijn geactualiseerd en de stedenbouwkundige modellen (deels) zijn aangepast. In mei 2007 zijn de 2 stedenbouwkundige modellen en het proces in een participatiebijeenkomst geëvalueerd. De uitkomsten van deze evaluatie zijn in het verslag van de bijeenkomst van 24 mei 2007 vastgelegd en het evaluatiedeel uit het verslag is aan het einde van deze paragraaf cursief weergegeven. Aangegeven is toen dat de voorbereidingen voor de afronding van de participatie voor deze fase zouden starten en dat deze brede informatiebijeenkomst(en) in de wijken en de stad, na de zomer plaats zou vinden.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Door de nadere uitwerking van de financiële haalbaarheidsonderzoeken en het overleg daarover tussen de gemeente en de Alliantie werd de afronding echter uitgesteld. Eind 2007 was het College voornemens om aan de gemeenteraad voor te stellen om het proces te wijzigen en met 1 voorkeursmodel af te ronden. Dit is met de participatiegroep besproken en deze heeft een stuk bij het betreffende Collegestuk kunnen voegen. In dat stuk heeft de participatiegroep aangegeven dat zij het oneens was met de door het College voorgestelde wijziging van het proces en dat er daarnaast ook nog een aantal inhoudelijke, met name de A28 problematiek, meningsverschillen waren met de projectgroep. Hierover is de pers en de gemeenteraad door de participatiegroep geïnformeerd. Uiteindelijk heeft de gemeenteraad nog voor het einde van 2007 een motie aangenomen waarin gevraagd werd het proces af te ronden conform afspraak. Dat wil zeggen, beide stedenbouwkundige modellen als afronding van de participatie voor deze fase voor te leggen aan de inwoners van de wijken en de stad voordat deze voor besluitvorming aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Op basis daarvan is begin 2008, in overleg met de participatiegroep, gestart met de voorbereidingen voor de afronding van de participatie. Alle verslagen, met bijlagen, van de bijeenkomsten met de participatiegroep zijn geplaatst op de website van Amersfoort Vernieuwt. Ze zijn tevens gebundeld als bijlage bij deze afwegingsnotitie gevoegd.
5.2
Evaluatie modellen en proces door de participatiegroep
Tijdens de bijeenkomst van 24 mei 2007 zijn beide modellen en het proces geëvalueerd met de participatiegroep. De uitkomsten worden hieronder weergegeven (uit het verslag van 24 mei 2007): De heer Van der Sluijs verzoekt alle aanwezigen om elkaar in tweetallen te interviewen volgens de methode van speeddating. Elk groepje noemt de voor- en nadelen van de twee modellen en bespreekt de positieve en negatieve elementen van het gevoerde proces. Ook verwoorden zij nog openstaande vragen. Na de bespreking in tweetallen volgde een gezamenlijke terugkoppeling. Hiervoor volgen de besproken punten. Groene poort Negatief Groene Poortmodel •
De locatie van het zwembad in dit model, is minder wenselijk (te decentraal, te dicht bij Waterwingebied).
•
Teveel hoogbouw en te vol, te weinig leefruimte.
•
Het zwembad komt in dit model op een te druk punt, onwenselijk voor over steekbaarheid.
•
Het stedelijke accent bij de Operaweg is niet mooi.
•
Te weinig openbaar groen en speelruimte.
•
Vraag over de gesloten bebouwing; wil iedereen wel een gemeenschappelijke binnentuin?
•
Het uitzicht naar Koekoekstraat is minder mooi.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Positief Groene Poort Model: •
Het aantal woningen in relatie tot de vraag naar woningen is positief.
•
Het groene plein wordt als mooi omschreven.
•
De laan met bomen is positief.
•
De binnenterreinen kunnen ook een rustige kwaliteit krijgen. Beslotenheid brengt rust.
•
Het model is een samenhangend geheel tussen de twee wijken.
•
Door de helling in de Operaweg wordt deze makkelijker oversteekbaar.
•
De voorzieningen aan het plein verlevendigen Liendert.
•
De ecologische zone is een pluspunt.
•
De brug tussen de flats aan de Valleizijde is positief.
Parkmodel Negatief Parkmodel; •
De bebouwing te dicht op de Zwaluwstraat, (liever meer verspringing of meer afstand).
•
Voor wat betreft de ecologische zone ontbreekt de verbinding met het Waterwingebied.
•
Zorgen over hoogte toren bij Waterwingebied.
•
De zorg bestaat dat mensen toch snel in Liendert zullen parkeren en dan lopend naar het zwembad gaan.
•
Het woonblok naast het zwembad heeft geen uitzicht en mogelijk wel parkeeroverlast door het zwembad.
•
Zorgen over flats bij het Waterwingebied. Deze werken mogelijk belemmerend voor Rustenburg.
•
Is er wel - vraag naar dergelijke woningen?
•
Zijn de flats nadelig voor planten (schaduw)?
•
Is er voldoende parkeergelegenheid voor de huidige bewoners van Schuilenburg. (Nu parkeren sommigen nog bij de Hoven.)
•
Minder woningen (negatief in relatie tot de vraag naar woningen).
Positief Parkmodel: •
Park: sport is al ingevuld, graag ook nog kunst invullen.
•
Locatie zwembad binnen Parkmodel.
•
Aankleding Park goed. Heel positief.
•
De toren bij het Waterwingebied is een kans
•
Veel Openbare ruimte.
•
Het model bevat minder woningen, dit is rustiger en past beter bij Amersfoort.
•
Rustige stadsentree. Deze is vergelijkbaar met de Heiligenbergerweg of Stichtse Rotonde.
•
Het Groene plein bij het Parsifalpad is positief.
•
De Flat met uitzicht op Waterwingebied positief.
•
Valleikanaalzone is beter.
•
Verkeersaanvoer naar zwembad is positief.
•
De brug aan het Valleikanaal over de Hogeweg is positief.
•
Veel groen voor Liendert Zuid.
•
Qua lucht en geluid biedt dit model de meeste mogelijkheden.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Proces: Negatief: •
Diapresentatie met grootstedelijke referentiebeelden was zonde van de tijd.
•
De aandacht voor sociale woningbouw ontbrak in het proces en komt nog steeds niet
•
De workshops bevielen op den duur minder dan de plenaire discussie. In de gezamenlijke
•
De zaalindeling kan beter. Enkele deelnemers adviseren de projectgroepleden om zoveel
•
Randvoorwaarden voor de plannen waren onduidelijk. Vraag liever eerst aan de groep
terug: starters en daklozen moeten ook aanbod komen. bespreking kun elkaars argumenten horen en hierover kunt discussiëren. mogelijk in de zaal te gaan zitten en zo min mogelijk aan een aparte tafel. naar hun mening, waaraan moet aan een wijk volgens hen voldoen? Dan kun je achteraf zien of deze beelden gebleven of bijgesteld zijn •
In de workshops moeten de deelnemers te snel details beoordelen. Met een leeg vel kom je beter in de problematiek.
•
De weerstand was in het begin groot.
•
Het was niet altijd duidelijk of informatie toegezonden zou worden (bijvoorbeeld de definitieve verslagen)
•
Tijdens de vergadering was er regelmatig rumoer van andere vergaderingen in de Observant.
•
Bij deze vergaderlocatie is parkeren duur. Kunnen de participanten om uitrijdkaarten vragen?
•
Schaal klopte aanvankelijk niet bij modellen.
•
Inbreng gemeente ambtenaren van verkeer en milieu was volgens enkele deelnemers te
•
Er liggen volgens de SGLA geen aantoonbaar haalbare modellen: hoe zit het met het
ongestructureerd. Hun rol was niet duidelijk (toehoorder of deskundige). weefvak en de invloed van de A28. •
De informeren van raadsleden is prima, liever een andere werkvorm. De workshop hebben de participanten absoluut als een vergissing ervaren.
Hoe ontstaat een participatiegroep? De heer Van der Sluijs informeert of de vorming van de groep naar tevredenheid is verlopen. De aanwezigen van de eerste avond hebben zelf per deel van de stad vertegenwoordigers gekozen. Zij zijn hier tevreden over. Slechts enkele participanten zijn afgehaakt (i.v.m. ziekte). Egbert Dekker is blij met de participatiegroep. Aanvankelijk werd gedacht aan drie tot vier bijeenkomsten omdat niet duidelijk was hoe lang de deelnemers mee willen blijven doen. Het was een leerzaam proces dat langer duurde dan verwacht. Het is volgens hem van toegevoegde waarde en heeft betere plannen opgeleverd. Hij vond het prettig dat het merendeel van de groep een positief kritische houding had en mee wilde denken. Positief •
Er was veel ruimte voor discussie, en voldoende tijd voor participatie.
•
Veel van de opmerkingen van de participanten zijn verwerkt in de modellen.
•
Het model van participatie was erg positief.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
•
De individuele participanten reageerden betrokken op het algemene belang. Er was geen nimby effect (Not in my backyard).
•
Verslaglegging was goed.
•
De projectgroep was bereid om in te gaan op negatieve aspecten.
•
Wederzijds respect en vertrouwen tussen de projectgroep en de participatiegroep.
•
Lof voor de heer de Langen als voorzitter van de begeleidingscommissie.
•
Het vooraf digitaal uitsturen agenda was positief.
•
De inbreng van de onafhankelijke deskundige was goed.
•
De samenstelling van de participatiegroep was goed. Het was prettig dat er ook deels ervaren mensen bij waren. Zij hadden een positieve inbreng en goede ideeën.
•
De presentaties van KCAP waren leerzaam en interessant. Het verstrekte materiaal (in kleur) was helder.
•
Lof voor groep dat er is verantwoord omgegaan met vertrouwelijke informatie.
•
Durf dat werkvorm flexibel was.
•
Goede verzorging van de innerlijke mens door Observant.
5.3
Evaluatie Hogewegzone stadsbrede consultatie Van 31 maart 2008 tot en met 14 april is de stadsbrede consultatieronde voor de plannen van de Hogewegzone uitgevoerd. Ruim twee weken lang is de stad geïnformeerd en geconsulteerd over twee ontwikkelde modellen. Voorafgaand aan deze consultatieronde is een communicatieplan gemaakt. De volgende uitgangspunten zijn gehanteerd: • De raad wil de mening van de stad over de twee ontwikkelde modellen. • Sinds 2006 is gewerkt aan de twee modellen voor Hogewegzone. De projectgroep en de leden van de participatiegroep zitten volop in het proces om te komen tot twee modellen. De wijken en stad moesten een informatie inhaalslag maken. • De materie is ingewikkeld. Voor elk te ontwikkelen model geldt dat er dilemma’s, voors en tegens aan zitten. Dit vereist goede voorlichting. Om de stad in korte tijd voor te lichten over de modellen geven we degelijke, geïllustreerde uitleg zowel in woord/beeld als persoonlijk. • De projectgroep betrekt de participatiegroep bij de communicatie. • De projectgroep wil de stad geen keuze uit de modellen laten maken. Maar wel reacties op de onderwerpen, de thema’s. We zijn uitgegaan van de volgende informatiebehoefte: • Bewoners uit de wijken willen waarschijnlijk informatie over: de plek van het zwembad, het aantal woningen, hoe komen de woningen eruit te zien, hoe groen wordt het, hoe ziet het geheel eruit? Hoe is het parkeren geregeld? Hoe staat het met lucht- en geluidskwaliteit? Hoe is het de veiligheid voor weggebruikers? • Bewoners van de stad zijn waarschijnlijk geïnteresseerd in de entree van de stad, groen (groenste stad van Europa), lucht- en geluidskwaliteit. De • • • • • • •
volgende doelgroepen zijn voor de stad onderscheiden: Bewoners Liendert-Rustenburg Bewoners Randenbroek - Schuilenburg Bewoners stad. Belangenorganisaties Raad Regionale media Overige geïnteresseerden
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
5.3.1 Communicatiedoelstellingen: Wat wilden we bereiken met communicatie over de modellen? • Belanghebbenden zijn goed en tijdig geïnformeerd; • weten waar ze terechtkunnen met vragen en ideeën; • hebben vertrouwen in het proces; • weten over het doorlopen proces; • weten wat de functie van de consultatieronde is; • hebben het gevoel dat hun vragen en twijfels serieus genomen worden; • weten hoe de vervolgprocedure in elkaar steekt. 5.3.2 Wat hebben we gedaan We hebben de volgende communicatiemiddelen en –activiteiten ingezet. Twee weken focus Hogewegzone De consultatieronde met de stad duurt maximaal 2 weken: dat wil zeggen: In die periode halen we actief meningen op in de stad en de wijken Liendert-Rustenburg en Randenbroek-Schuilenburg. Speciale nieuwsbrief voor bewoners Liendert-Rustenburg en Randenbroek-Schuilenburg Er is rijk een geïllustreerde bewonerskrant gemaakt waarin de informatie over de modellen centraal staat en uitleg wordt gegeven over de bijeenkomsten. De nieuwsbrief wordt verspreid in de wijken Randenbroek-Schuilenburg en Liendert-Rustenburg. En verder via drie infopunten in de stad. Daarnaast is de krant naar intermediairen gestuurd. Vragenlijst We hebben een aparte vragenlijst ontwikkeld waarop bewoners hun mening kwijt kunnen over de twee modellen. Mede in overleg met de afdeling onderzoek en statistiek van de gemeente is gekozen voor open vragen. De vragenlijst is verspreid via de kranten, de website amersfoortvernieuwt.nl, tijdens de bewonersavonden en de infopunten. Opvallende informatie in Stadsberichten Om de stad goed te informeren hebben we een, paginagroot artikel in Stadsberichten gepubliceerd. Hier lieten we de modellen in woord en beeld zien en informeerden we de stad over de informatiebijeenkomsten, inloopspreekuren en informatiepunten in de stad. Bewonersavonden We hebben twee aparte bijeenkomsten georganiseerd over de Hogewegzone. Deze bijeenkomsten bestonden uit een plenair deel en een informatiemarkt. Doel van de bijeenkomst was: algemene voorlichting geven zodat meningsvorming kan plaatsvinden. Vragen van bewoners beantwoorden. Terugblik op het proces en uitleg over de procedure. Begonnen werd met een kort plenair deel. Zoveel mogelijk gelegenheid om de bezoekers op maat te bedienen: Veel informatiestands per thema die bemenst werden door specialisten. Daarnaast twee huiskamersettings waar laagdrempelig met elkaar gediscussieerd kon worden. Een van deze huiskamers was beschikbaar voor leden van de participatiegroep zodat bezoekers ook met hen van gedachten konden wisselen over de modellen.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Inloopspreekuren Er werden zes inloopspreekuren georganiseerd. Tijdens deze spreekuren waren deskundigen aanwezig. De inloopspreekuren werden gehouden in het infopunt de Groene Stee in Liendert en aan het Meldpunt/informatiecentrum Operaplein 21. Infopunten We hebben drie infopunten ingericht. Hier was materiaal beschikbaar en kon een de vragenlijst worden opgehaald. Plekken: De Observant, Groene Stee, Operaplein 21. Een maquette was te bekijken in de Observant en tijdens de bewonersavonden. Poster Via een opvallende A-5 posters is extra bekendheid gegeven aan de informatiebijeenkomsten, inloopspreekuren en informatiepunten. Deze posters zijn verspreid via opvallende plekken in de twee wijken. Cityposter We hebben grote A 0 posters Cityposters geproduceerd. Deze zijn opgehangen op 20 plekken door de hele stad. Hierin stond de aankondiging van de consultatieronde en oproep om de bewonersavonden bij te wonen. Vraagbaak We hebben een emailvraagbaak ingericht waar mensen terecht konden met vragen, opmerkingen of suggesties. We noemden deze vraagbaak steeds in alle communicatieuitingen. Website De informatie over de consultatieronde kreeg een opvallende plek op de website van Amersfoort Vernieuwt. Publiciteit We hebben de plaatselijke media geïnformeerd via een persbericht. Er t is een lijst met Q & A’s ontwikkeld. Ook zijn binnen het project afspraken gemaakt over het omgaan met perscontacten (o.a. woordvoering). Vragen van de pers zijn beantwoord. AV in beeld We gebruikten het AV pictogram en de overige huisstijlkenmerken in onze eigen uitingen. Ook hebben we een algemene intro over Amersfoort Vernieuwt in de bewonerskrant opgenomen. 5.3.3 Resultaten Bewonersavonden Circa tweehonderdzeventig mensen hebben de bewonersavonden bezocht. Opvallend is dat hiervan 170 mensen aanwezig waren op de bewonersavond in Liendert-Rustenburg. Tijdens de eerste bewonersavond, in Randenbroek-Schuilenburg, bleek dat bewoners behoefte hadden aan het plenair stellen van vragen. We hebben hier toen gelegenheid voor gegeven. Dit onderdeel is toen actief in het programma van de tweede bewonersavond, in Liendert-Rustenburg, ingepast. De informatiestand en huiskamers werden op beide avonden drukbezocht. De experts hebben talrijke vragen beantwoord. Ook is er met elkaar gediscussieerd en gesproken over de plannen. Vragen van bezoekers gingen veelal over de gevolgen voor het plan met betrekking tot de lucht en geluidskwaliteit, de relatie met de A 28, verkeersoplossingen, groen en het voorgenomen plan voor de hostel. Evaluatie bewonersavond Na afloop van de bewonersavond is een korte enquête afgenomen. Hieruit werd duidelijk dat de keuze van de locaties voor de avonden goed was. De powerpointpresentatie werd
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
soms als moeilijk, abstract beoordeeld. Een ruime meerderheid van de mensen gaf aan dat hun vragen voldoende waren beantwoord. Inloopspreekuren Slechts 10 mensen hebben de inloopspreekuren bezocht. Infopunten In totaal hebben 60 bezoekers actief informatie opgehaald bij de drie infopunten in de stad. Hiervan hebben ongeveer 30 mensen de Observant bezocht. Deze mensen hebben naar de wijkkrant gevraagd, de vragenlijst en/of de maquette. De vraagbaak Ongeveer 20 vragen kwamen binnen via de vraagbaak. De vraagstellers hebben allemaal vlug antwoord gekregen. Daarnaast zijn nog ongeveer 6 vragen binnengekomen via het algemene emailadres van www.amersfoortvernieuwt.nl. Helaas kreeg de projectgroep deze vragen pas na afloop van de consultatieronde onder ogen. De vragen worden beantwoord, maar niet volgens de eigen snelle afhandelingnorm. Vragenlijst Ruwweg 170 ingevulde enquêtes zijn geretourneerd. Hierbij is opvallend dat veel reacties kwamen van mensen die wonen aan ‘de randen’ van de Hogewegzone en uit LiendertRustenburg. Ondanks de inspanning om stadsbreed meningen op te halen is de opbrengst uit overige delen van de stad beperkt. Publiciteit De stadsbrede consultatieronde heeft veel plaatselijke publiciteit gehad. Vaak werd in de berichtgeving door de media de data van de bewonersavonden en inloopspreekuren vermeld. Hierdoor heeft het onderwerp dus stadsbreed de nodige extra aandacht gekregen, bovenop onze eigen communicatiemiddelen (zoals de wijkkrant, de website, het paginagrote artikel in Stadsberichten). In totaal zijn er 174 reacties binnengekomen. Vragenlijsten zijn ingeleverd op een van de informatieavonden, bij de informatiepunten in Liendert of in Schuilenburg of per email.
5.4
De binnengekomen reacties
Het merendeel van de reacties komt uit de wijk Liendert. Een groot deel hiervan (19 keer) betreft mensen woonachtig in de Spreeuwenstraat. Vanuit de Hoven zijn er relatief weinig reacties (9) binnengekomen. Oorsprong van de binnengekomen reacties De Hoven 9 Liendert 61 Rustenburg 35 Schuilenburg 24 Randenbroek 13 Rest 28 Onbekend 4 Totaal 174 Alle reacties zijn gebundeld opgenomen in de bijlagen. Hieronder wordt samengevat de hoofdlijnen van de reacties besproken. Voorkeursmodel Door middel van een vragenlijst konden geïnteresseerden hun mening over de Groene Poort en het Stadspark kenbaar maken. Niet gevraagd is om een keuze te maken tussen
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
een van beide modellen. Uit de antwoorden blijkt vaak wel tegenover welk model men positief staat. Groene Poort Stadspark Geen voorkeur Beide niet Totaal
22 107 41 4 174
Een meerderheid van de reacties staat positief ten opzichte van het Stadspark. Hiervoor worden de volgende punten genoemd: • De aansluiting op het waterwingebied. • Het park aan de Liendertkant ziet er vriendelijk en ruim uit. • De hoeveelheid groen. • Een groene stadsentree past bij Amersfoort als “groenste stad”. • De ligging van het zwembad. • De combinatie van het zwembad met het park. • De variatie. • Groen, ontspanning, rust, sport in de wijk. Als • • • • • • • •
• •
minpunten van het Stadspark worden genoemd: Liever hier inbreiden dan verder uitbreiden in het buitengebied. Het park wordt een hondenpark. Minder huizen dan Groene Poort. Te veel huizen en te hoge torens. De ligging van het zwembad. De torenflats aan het waterwingebied. Minder ruimte voor laagbouw. Park een slecht idee, aangezien er al groen is in het waterwingebied en het park straks alleen gebruikt gaat worden door verslaafden en hangjongeren. Voor groen gaat men maar naar het bos of het buitengebied (ligt vlakbij). Park wel een heel groot woord voor zo’n klein stukje groen. Ruimte van het park is versnipperd.
De • • • • • •
pluspunten van de Groene Poort zijn: Een sjieke entree, het oogt symmetrisch. Betere bereikbaarheid van het zwembad en de ligging van het zwembad. Mooie entree door brede groene boulevard. De torens aan het Valleikanaal. Haalbare oplossing (financieel). Meer woningen en voorzieningen.
Voor de Groene poort worden de volgende minpunten genoemd: • Teveel “torens” bij elkaar. • Belemmering van het uitzicht. • Veel woningen op een klein oppervlak. • Past niet bij Amersfoort. Te stedelijk. • Ligging van het zwembad.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
De locatie van het zwembad en de overige voorzieningen Gevraagd is ook naar wat men vindt van de locatie van het zwembad en de voorzieningen. Bij het Valleikanaal (Stadspark) Bij het Waterwingebied (Groene Poort) Geen voorkeur Geen zwembad aan de Hogeweg totaal
67 38 57 12 174
Opvallend is dat de voorkeuren bij deze keuze minder uitgesproken is. Een meerderheid wil het zwembad bij het Valleikanaal om de volgende redenen: • Dichter bij de stad, meer centrale locatie. • Van alle kanten beter bereikbaar. • De combinatie met het park spreekt aan. • Veiliger voor kinderen. Als • • •
minpunten van deze locatie wordt genoemd: Je moet altijd door een woonwijk. Slecht bereikbaar. Uitzicht op het zwembad.
Degenen die kiezen om het zwembad naast het waterwingebied te plaatsen hebben hiervoor de volgende redenen: • Goed bereikbaar. Minder verkeersoverlast. • Dicht bij de A28. • De aansluiting op de Operaweg. • Meer mogelijkheden voor voorzieningen. Als • • • • •
minpunten voor de locatie naast het waterwingebied wordt genoemd: Te ver weg van de stad. Gevoel dat het zwembad buiten de stad ligt. Weggepropt. Kan een zwembad een aantrekkelijke aanblik zijn als entree voor de stad? Uitzicht op het zwembad. Relatie met het waterwingebied.
Enkele mensen (ca. 15) reageren ook op het Collegebesluit om in de Hogewegzone een hostel te plaatsen voor drugsverslaafde dak- en thuislozen. Zij vinden dat: • Zo’n hostel hoort niet thuis in zo’n buurt. • De combinatie met het zwembad, jongeren en het waterwingebied is niet wenselijk. Als bijlage zijn alle binnengekomen reacties opgenomen.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
6.
Vervolgtraject
In deze afwegingsnotitie ligt de keuze voor een stedenbouwkundig model c.q. een concept voor. Het gekozen model moet in de volgende stap verder uitgewerkt worden in een stedenbouwkundig Programma van Eisen (SPVE). Parallel daaraan wordt gestart met de voorbereidingen voor de planologische procedures en de milieueffectrapportage. Naar verwachting zal de uitwerking van het SPVE dan begin 2009 gereed zijn voor besluitvorming in de gemeenteraad. In • • • • • • • • •
het SPVE wordt onder andere de volgende onderwerpen uitgewerkt en vastgelegd: het stedenbouwkundige plan en de verkaveling; een nauwkeuriger woonprogramma; het programma voor de voorzieningen; de inrichting van de openbare ruimte: plek van sport- en spelvoorzieningen, kwaliteitsniveau, e.d.; de inrichting van het groen en eventueel de kop van het waterwingebied; het nauwkeurige parkeerprogramma en de inpassing daarvan; de architectuur en beeldkwaliteit; de planning en fasering; de financiën (grondexploitatie);
Daarnaast komen hierin onderwerpen als levensloopbestendig wonen, kunsttoepassingen, collectief particulier opdrachtgeverschap, eventuele faunapassage onder/over de Hogeweg e.d. aan de orde.
6.1
Participatie in het vervolgtraject Hoe gaan we om met participatie bij de uitwerking van het stedenbouwkundige model? Omdat het plan steeds specifieker en concreter wordt zal ook de participatie specifieker en concreter worden. Het voorstel is om in workshopachtige sessies rondom een aantal thema’s een groep te formeren. De samenstelling van deze groep varieert per thema. Deze consultatieronde per onderwerp wordt compact opgezet. Dat wil zeggen dat per thema geconcentreerd wordt geconsulteerd: belanghebbenden krijgen een ruw voorstel voorgelegd en brengen de eigen (bewoners)expertise in. De projectgroep neemt dit advies serieus mee in de verdere uitwerking. ‘Compact georganiseerd’ betekent ook dat het aantal sessies per thema beperkt wordt. Voor sommige thema’s is één keer bijeenkomen wellicht voldoende, voor andere onderwerpen is wellicht een extra bijeenkomst nodig. Doel van deze consultatieronde is het inbrengen van bewonersexpertise om een zo goed mogelijk stedenbouwkundig plan te maken. De participatievorm is ‘consulterend’ dat wil zeggen dat de inbreng van bewoners/belanghebbenden als adviserend wordt beschouwd. De bijeenkomsten moeten goed worden voorbereiden door professionals.Het is handig als er al iets ligt waar mensen op kunnen reageren en verder over mee kunnen denken. Maar er moet ook ruimte zijn voor inbreng van nieuwe ideeën. Mogelijke thema’s die aan bod kunnen komen zijn woonwensen, woningtypologieën, invulling van de openbare ruimte, de Kop van het Waterwingebied. We beschouwen de Hoven als een specifiek thema. Bewoners van de Hoven worden daarbij expliciet betrokken.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
6.2
Uitwerking participatie vervolgfase Nadere uitwerking van de participatie in de vervolgfase volgt na raadsbehandeling. De volgende overwegingen spelen dan een rol: Welke specifieke onderwerpen worden gedifferentieerd?. De thema’s grijpen soms meer en soms minder op elkaar in. Rond welke thema’s is een helikopterview noodzakelijk; welke onderwerpen lenen zich om afzonderlijk uit te werken? Zo is het mogelijk om over de invulling van speelplekken afzonderlijk te praten terwijl andere onderwerpen meer met elkaar samenhangen. Welke specifieke doelgroepen zijn per thema te onderscheiden? Hierbij valt onder andere te denken aan huidige bewoners/bewoners van de Hoven versus toekomstige bewoners, straat-, buurt-, wijk- of stadsniveau, ouderen en jongeren. Waarover worden participanten geconsulteerd? Wat zijn daarbij de kaders? Anders gezegd: waar zit de ruimte om mee te praten? Praktische overdenkingen spelen ook een rol. Hoe houden we de participatie met verschillende groepen ’compact’. Hoe scheppen we reële verwachtingen? Hoe houden we de participatie werkbaar?
6.3
Eerder opgedane ervaring en expertise participatiegroep In de vorige fase (bij het ontwikkelen van de twee modellen) is een betrokken participatiegroep actief geweest. Het is wenselijk om de ervaringen die hierbij zijn opgedaan ook te betrekken bij het vervolg. Bovendien heeft de huidige participatiegroep de nodige expertise door jarenlang engagement. Zowel de ervaring met participatie als de expertise van de participatiegroep wordt als waardevol ervaren en wordt betrokken bij de uitwerking van het vervolg.
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
7. • • • •
Bijlagen Verslagen participatiegroep Binnengekomen reacties Referentiebeelden en impressies (KCAP) Zoekgebied Hostel voor drugsverslaafden voor de beide modellen
# 2342848 – Afwegingsnotitie Hogewegzone Vernieuwt
Gemeente Amersfoort
RAADSVOORSTEL
Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : Gemeenteraad : Wethouder drs. J.A. Hekman
Reg.nr. Datum Agendapunt
: 2746330 : 29 april 2008 :
TITEL Afweging stedenbouwkundige modellen Hogewegzone
BESLISPUNTEN 1. In te stemmen met Stadsentree Groene Poort als voorkeursmodel, zodat deze uitgewerkt kan worden tot een ontwikkelingsplan en Stedenbouwkundig Programma van Eisen; 2. In te stemmen met het voor de Hogeweg toepassen van huidige parkeernormen met een opslag en deze normen op te laten nemen in de parkeerverordening; 3. In te stemmen met de voorgestelde financiële afspraken en dekkingsvoorstellen; 4. In te stemmen met de beschreven samenwerkingsvorm en het uitwerken daarvan in een intentie- en samenwerkingsovereenkomst met de Alliantie.
AANLEIDING De Hogewegzone is één van de gebieden waarvoor in het kader van Amersfoort Vernieuwt een ontwikkelingsplan wordt uitgewerkt. Het gebied ligt tussen de wijken Liendert / Rustenburg en Randenbroek / Schuilenburg en biedt door het realiseren van woningen en voorzieningen kansen voor de opwaardering van deze wijken. Binnen Amersfoort Vernieuwt is realisatie van een verschuiving van 10 tot 15% van goedkope sociale woningbouw naar het middensegment de bedoeling. Het project biedt ook kansen voor het opwaarderen van één van de belangrijkste entrees naar de stad. Op 23 mei 2006 is de Startnotitie voor de Hogewegzone in de gemeenteraad behandeld. Uit de behandeling in de gemeenteraad kwam onder meer naar voren dat ook een minder stedelijke ambitie onderzocht diende te worden met een lagere dichtheid. Op basis hiervan is gestart met het participatietraject. Wij hebben het afgelopen jaar twee modellen uitgewerkt met de inbreng van de participatiegroep. Opdracht van de raad Op 23 mei 2006 is de Startnotitie voor de Hogewegzone in de gemeenteraad behandeld. In de Startnotitie worden de volgende ambities genoemd: • Ingezet wordt op een Stadsentree met allure; • Een optimale verkeerskundige doorstroming op de Hogeweg; • Het woonprogramma gaat uit van een stedelijk woonmilieu met een zo hoog mogelijke dichtheid. Daarmee kan ook worden voldaan aan het principe van eerst vervangend bouwen, dan pas slopen; • De kwaliteit van de bebouwing zal hoog zijn. Het zwembad wordt een ‘blikvanger’ bij de entree van de stad. • Uitwerking van een stedenbouwkundig alternatief met een minder stedelijke ambitie d.w.z met een lagere dichtheid. Planvormingsproces Op basis van de opdracht van de raad is gestart met het participatietraject op 28 augustus 2006. Het participatietraject bestaat uit 2 delen. Het eerste deel vormt een aantal bijeenkomsten met de participatiegroep. Het tweede deel bestond uit een stadsbrede consultatieronde over de twee uitgewerkte modellen
Inlichtingen bij:
P. Duijzer, SOB/EO, (033) 469 48 08
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2746330 pagina 2
Tijdens bijeenkomsten met de participatiegroep zijn twee stedenbouwkundige modellen uitgewerkt en vervolgens ambtelijk verder doorgerekend. De twee stedenbouwkundige modellen en het participatietraject met de uitkomsten van de stadsbrede consultatieronde worden in de bijgevoegde Afwegingskader Hogewegzone uitgebreid beschreven. Eind december 2007 hadden wij het voornemen om een keuze te maken uit de modellen. Wij hebben vervolgens door middel van een motie de opdracht gekregen om het participatietraject conform eerdere afspraken met beide modellen af te ronden. De bijeenkomsten met de participatiegroep zijn uiteindelijk afgesloten met een bijeenkomst met een aantal raadsleden. Tijdens de bijeenkomst zijn de raadsleden geïnformeerd over het verloop van het participatietraject. Vervolgens heeft de stadsbrede consultatieronde plaatsgevonden. De raad heeft op 22 april 2008 de locatie Hogeweg 120 aangewezen als een definitieve locatie voor een hostel voor drugverslaafden. Er zal een tijdelijke voorziening worden gerealiseerd op het weitje naast het perceel Hogeweg 116. De permanente hostel zal meegenomen worden in de totale gebiedsontwikkeling van de Hogeweg. Hierover zullen nog concrete afspraken worden gemaakt met de Alliantie. In de bijlage is het zoekgebied voor beide modellen opgenomen. De definitieve hostel zal binnen de aangegeven zoekgebieden worden gerealiseerd.
BESLISPUNT 1: AFWEGING VAN DE TWEE STEDENBOUWKUNDIGE MODELLEN Op basis van de Startnotitie en de behandeling in de gemeenteraad zijn wij gestart met de ontwikkeling van twee stedenbouwkundige modellen. Beide modellen (stadsentree Groene Poort en Stadspark genaamd) onderscheiden zich sterk door hun basisuitgangspunten. Stadsentree Groene Poort neemt de diverse identiteit van de deelgebieden als uitgangspunt en zet het karakter van de deelgebieden door in de plannen voor de Hogewegzone. Het stedenbouwkundig basisidee voor Stadsentree Stadspark is een stedelijk park langs de stadsentree. In de Afwegingsnotitie Hogewegzone worden beide modellen uitvoeriger beschreven. Beide modellen zijn op hoofdlijnen getoetst op haalbaarheidsaspecten zoals verkeer, luchtkwaliteit en geluid. Deze onderzoeken zullen later op basis van het voorkeursmodel in het kader van de MER (Milieu Effectrapportage) verder worden uitgewerkt. Tot nu toe zijn op hoofdlijnen berekeningen gemaakt en inschattingen gedaan voor de mogelijke invloed van de A28. De modellen zijn beoordeeld op de volgende aspecten: •
Stedenbouw De Groene Poort is een stedelijke invulling, de Hogeweg wordt een stedelijke boulevard, met het zwembad als markering van de entree van de stad en tegelijk de overgang naar het Waterwingebied. Het voorzieningenplein en het laagbouwprogramma langs de Hogeweg zijn kritische succesfactoren in dit model. Het Stadspark heeft een groene invulling met enkele markante gebouwen. Het zwembad is hierin een markant gebouw dat in de groenzone ligt, aan het Valleikanaal. Begrenzing en invulling van de groenzone en de ontsluiting vanaf de ongelijkvloerse kruising met de Operaweg zijn kritische succesfactoren in dit model.
•
Wonen De Groene Poort biedt meer woningen. De differentiatie en stedenbouwkundige opzet biedt verschillende marktconforme woonmilieus, dat wil zeggen meer verschillende woningen waaronder meer woningen met tuin. Door de Liendertkant van het plangebied optimaal te benutten is zowel kwalitatief als kwantitatief meer perspectief voor herhuisvestingmogelijkheden in het kader van Amersfoort Vernieuwt. ‘Eerst bouwen dan slopen’ wordt hiermee optimaal ingevuld. Het Stadspark biedt minder woningen en daarmee minder perspectief voor herhuisvestingmogelijkheden. De woningen aan de Liendertkant zijn minder marktconform, dit heeft deels te maken met de confrontatie met het zwembad.
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2746330 pagina 3
•
Voorzieningen De Groene Poort kenmerkt zich door de verbinding van de wijken door de doorgetrokken Operaweg, waaraan de voorzieningen gesitueerd zijn. Hierdoor ontstaat een voorzieningenas voor en door beide wijken. Ontsluiting van het zwembad voor autoverkeer is direct vanaf de Hogeweg/Operaweg gesitueerd. Door het zwembad op een zorgvuldige wijze te ontwerpen, kan het een verrijking van het Waterwingebied opleveren. De ligging in het plangebied maakt vanuit faseringsoptiek een meer autonome ontwikkeling mogelijk. Het Stadspark kenmerkt zich door een voorzieningencluster aan de Liendertkant van het plangebied aan het Valleikanaal. Het zwembad ligt hier dichter bij de binnenstad, is onderdeel van de Valleikanaalzone en de groenzone in het plangebied en is meer onderdeel van Liendert, dan van beide wijken. Ontsluiting van het zwembad door autoverkeer is eveneens direct vanaf de Hogeweg/Operaweg gesitueerd, maar loopt wel door het nieuwe plangebied.
•
Verkeer De verkeersoplossing van beide Stadsentrees is vergelijkbaar. Door het opheffen van het kruispunt met verkeerslichten aan de Operaweg en het realiseren van een ongelijkvloers kruispunt, verbetert de doorstroming en oversteekbaarheid van de Hogeweg.
•
Milieu en groen De Groene Poort kenmerkt zich door, met name aan de Liendertkant, een bebouwing dichter op de weg. Hierdoor zijn meer woningen geluidbelast. Wellicht moet voor onderdelen van het plan gewerkt worden met dove gevels. Doordat in dit plan meer woningen worden gerealiseerd is automatisch sprake van meer blootgestelden aan luchtverontreiniging. Het zwembad kan een ecologische barrière vormen, maar biedt ook kansen voor de realisatie van een recreatief ecoduct. Het plan biedt voldoende mogelijkheden voor een positieve groensaldering. Het Stadspark heeft als voordeel dat, met name aan de Liendertkant, de bebouwing zich op een grotere afstand van de weg bevindt. Hierdoor is sprake van een lagere geluidbelasting op de gevels. Doordat er minder woningen worden gerealiseerd is tevens sprake van minder blootgestelden aan luchtverontreiniging. Dit plan biedt meer mogelijkheden voor een positieve groensaldering.
•
Maatschappelijke voorzieningen In de notitie ‘zwemwater in Amersfoort’ van 23 november 2004 is conform de ambities van de raad het programma voor een groot zwemcomplex als volgt uitgewerkt: - 50-meter bad - 25-meter bad met duikkuil en 5 meter springplatform - trainings-instructiebad, tevens doelgroepenbad Totaal wateroppervlak 1583 m2 Op dit moment beschikken we over een budget van € 21.9 miljoen. Met deze investering verwachten wij een aantrekkelijke, functionele zwemvoorziening te kunnen realiseren. Overigens is nog steeds onze inzet extra financiële middelen te verwerven op europees, rijks en provinciaal niveau teneinde mogelijke financiële tegenvallers adequaat te kunnen opvangen. Tevens is het streven door middel van betaald parkeren bij de sportvoorziening extra inkomsten te genereren. Vanaf de start van het project Hogeweg was het ook de wens het nieuwe zwembad te larderen met een nieuwe sporthal. Dit ter vervanging van de huidige sporthal Schuilenburg. Met de Alliantie is overeengekomen dat de woningcorporatie de locatie Schuilenburg gaat ontwikkelen met de aan de gemeente te betalen opbrengst kan budgettair-neutraal een nieuwe sporthal worden gerealiseerd.
•
Beheer De Groene Poort levert relatief lage beheerskosten op vanwege minder openbaar groen en water. Watercompensatie is hierdoor overigens lastiger op te lossen. Het Stadspark levert relatief hoge beheerskosten op vanwege meer openbaar groen en water.
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2746330 pagina 4
•
Financiële haalbaarheid Voor beide modellen is sprake van een tekort op de grondexploitatie. In de Groene Poort worden circa 140 woningen meer gerealiseerd dan in Het Stadspark. Hierdoor is het tekort op de grondexploitatie voor dit model beduidend lager. Het verschil bedraagt een tekort van ca. € - 6,5 miljoen.
Resultaat participatietraject De projectgroep heeft in samenwerking met de participatiegroep twee stedenbouwkundige modellen uitgewerkt. Deze twee modellen zijn tijdens de stadsbrede consultatieronde aan alle geïnteresseerde bewoners gepresenteerd. De bewoners zijn naar hun mening gevraagd over onderdelen van de twee stedenbouwkundige modellen. De resultaten van de stadsbrede consultatieronde zijn verwerkt in de bijgevoegde Afwegingskader Hogewegzone. Eindresultaat van de stadsbrede consultatieronde is dat er in totaal 174 reacties zijn ontvangen. In het onderstaand overzicht wordt de voorkeur van de respondenten weergegeven. Groene Poort Stadspark Geen voorkeur Beide niet Totaal
22 107 41 4 174
13% 61% 24% 2% 100%
Conclusie is dat de meerderheid van de respondenten de voorkeur geeft aan het Stadspark. Hierbij worden de volgende punten genoemd: De hoeveelheid groen De aansluiting op het waterwingebied Het park aan de kant van Liendert ziet er vriendelijk en ruim uit Een groene stadsentree past bij Amersfoort “Groenste stad” De combinatie van de ligging van het zwembad en het park De pluspunten van de Groene Poort model die door de respondenten worden genoemd, zijn:
Een sjieke entree, het oogt symmetrisch Betere bereikbaarheid van het zwembad en de liggging van het zwembad Mooie entree door een brede groene boulevard Meer woningen en voorzieningen De torens aan het Valleikanaal De financiële haarbaarheid
CONCLUSIE AFWEGINGSKADER Het Stadspark model scoort goed vanwege de aspecten groene uitstraling, afstemming van het zwembad en het park en aansluiting met het waterwingebied. Verder levert het een beter verblijfsgebied op aan de kant van Liendert omdat de bebouwing verder van de weg staat. De meerderheid van de respondenten van de stadsbrede consultatieronde geven de voorkeur aan dit model. De belangrijkste minpunten van het Stadsparkmodel zijn dat er minder woningen worden gerealiseerd en daardoor ook minder sociale huurwoningen (circa 210). Hiermee levert dit model een kleinere bijdrage levert aan de hoofddoelstellingen van het programma Amersfoort Vernieuwt. Dit model heeft nadelige forse financiële consequenties voor de gemeente. Model Groene Poort biedt zowel kwalitatief als kwantitatief meer ruimte voor herhuisvesting en het AV uitgangspunt ‘eerst bouwen dan slopen’. In dit model worden ook meer sociale huurwoningen gebouwd (circa 250) Verder is in dit model sprake van een betere inpassing van voorzieningen. Het zwembad wordt direct vanaf de Hogeweg ontsloten en de voorzieningen liggen op een natuurlijke wijze tussen de huidige wijken Liendert en Schuilenburg. Dit biedt kansen voor versterking van de sport- en verzorgingsgerelateerde voorzieningen (zie BRO-rapport) en het stimuleren van wijkeconomie.
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2746330 pagina 5
Uit het bovenstaande komt naar voren dat de meerderheid van de respondenten van de stadsbrede consultatieronde de voorkeur heeft voor het model Stadspark. Alles overwegend komen wij tot de conclusie dat het model Groene Poort op de beste manier een bijdrage levert aan de doelstellingen van het project en Amersfoort Vernieuwt en invulling geeft aan de opdracht van de raad. Daarbij heeft de raad in het programma Beleidsvisie Groen-Blauwe Structuur duidelijke groengebieden aangewezen binnen de gemeente Amersfoort en daarvoor financiële middelen beschikbaar gesteld, bijvoorbeeld voor het Waterwingebied. Voor de Hogeweg kiezen wij voor een gebied met een hoge stedelijke allure en dat wordt het beste bereikt met het model Groene Poort. Tenslotte kunnen de financiële tekorten van dit model, in tegenstelling tot die van het Stadspark model, afgedekt worden.
ARGUMENTEN BESLISPUNT 1 Stadsentree Groene Poort past stedenbouwkundig het beste in de overgangszone tussen de snelweg A28 en het Valleikanaal. Stadsentree Groene Poort biedt zowel kwalitatief als kwantitatief meer ruimte voor herhuisvesting en het AV uitgangspunt ‘eerst bouwen dan slopen’. Stadsentree Groene Poort biedt een betere inpassing van voorzieningen. Het zwembad wordt direct vanaf de Hogeweg ontsloten en de voorzieningen liggen op een natuurlijke wijze tussen de huidige wijken Liendert en Schuilenburg. Dit biedt kansen voor versterking van de sport- en verzorgingsgerelateerde voorzieningen en het stimuleren van wijkeconomie. De financiële tekorten van Stadsentree Groene poort zijn voorzien van dekkingsvoorstellen . KANTTEKENINGEN BESLISPUNT 1 De meerderheid van de respondenten van de stadsbrede consultatieronde heeft een voorkeur voor het model Stadspark. Stadsentree Stadspark scoort op het gebied van geluid en luchtkwaliteit beter. Bij Stadsentree Groene Poort is de bebouwing dichter op de weg, hierdoor zijn meer woningen geluidbelast. Wellicht moet voor onderdelen van het plan gewerkt worden met dove gevels. Stadsentree Groene Poort heeft ook meer woningen, waardoor automatisch meer blootgestelden aan luchtverontreiniging zijn. De groenzone in Stadsentree Stadspark biedt mogelijkheden voor spel en ontmoeting. BESLISPUNT 2 PARKEERNORMEN De huidige parkeernorm voor woningen is 1,3 parkeerplek per woning, inclusief 0,3 voor bezoekersparkeren. Bij de herontwikkeling van de Hogewegzone is het streven om zoveel mogelijk te anticiperen op de nieuwe gemeentelijke parkeernormen. Naar verwachting zal de nieuwe parkeernorm 1,7 zijn voor woningen tot € 256.000,- en 2,0 parkeerplek voor woningen boven de € 256.000, - In deze normen is de opslag van 0,3 voor bezoekersparkeren meegenomen. Uitgaande wat er financieel, ruimtelijk en marktechnisch haalbaar is, wordt voorgesteld om in dit gebied de parkeernorm van 1,3 parkeerplek per woning op uitgeefbaar terrein en minimaal 0,3 (streven is 0,4) parkeerplaats per woning op maaiveldniveau in het openbaar gebied aan te houden. Deze normen liggen hoger dan de huidige normen. Hiermee wordt zoveel mogelijk geanticipeerd op de nieuwe parkeernormen. Dit project is zo omvangrijk en langdurig dat het niet te voorkomen is dat we niet altijd aan de meest actuele beleidsrichtlijnen van de gemeente kunnen voldoen. We streven daar echter wel naar.
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2746330 pagina 6
Wanneer de huidige parkeernormen met een opslag worden toegepast op de geraamde woonprogramma’s voor zowel model Groene Poort als model Stadspark ontstaat een gemiddelde van circa 1,75 te realiseren parkeerplek per woning. De voorgestelde 1,6 parkeerplek per woning wijkt dus iets af van de nieuwe norm. Wanneer de Alliantie volledig aan de nieuwe parkeernormen moet voldoen, moet men er rekening mee houden dat er t.z.t een financieel tekort kan ontstaan. De partijen zullen dan in gesprek gaan om te kijken hoe dit probleem zal worden opgelost. Dit past ook in de lijn die is afgesproken in de Financiële afspraken op hoofdlijnen d.d. 2 mei 2007 dat de invloed van het in ontwikkeling zijnde parkeerbeleid nog per locatie dient te worden bezien. Overigens geldt ook voor de Hogeweg (zie Financiële afspraken op hoofdlijnen d.d. 2 mei 2007 de afspraak dat de gemeente een bijdrage levert aan de Alliantie voor het gebouwd parkeren bij nieuwe sociale huurwoningen van € 5.000, (excl BTW). Deze bijdrage wordt gefinancierd uit de ISV gelden.
ARGUMENTEN BESLISPUNT 2 De voorgestelde parkeernormen voor de Hogewegzone liggen hoger dan de huidige normen. De voorgestelde parkeernormen leiden tot overbrugbare financiële tekorten. Het toepassen van zwaardere parkeernormen leidt tot financiële tekorten. Gezien de samenwerkingsvorm gaat het hierbij om een gezamenlijk probleem waarvoor aanvullende afspraken nodig zijn. KANTTEKENINGEN BESLISPUNT 2 De toekomstige parkeernormen dienen nog vastgesteld te worden, maar de voorgestelde parkeernormen voor de Hogeweg liggen waarschijnlijk lager dan de nieuwe gemeentelijke parkeernormen.
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2746330 pagina 7
BESLISPUNT 3 FINANCIËLE AFSPRAKEN EN DEKKINGSVOORSTELLEN Voor beide stedenbouwkundige modellen is een financiële haalbaarheidsanalyse uitgewerkt. In deze analyse zijn de vastgoed- en grondexploitatie samengevoegd voor een optimale afstemming. De totale investering loopt uiteen van € 215 mio (Stadspark) tot circa € 235 mio (Groene Poort). Voor beide modellen staat de financiële investering onder druk. Dit komt onder andere door de verwervingskosten en de hoge kwaliteitseisen (zoals gebouwd parkeren) voor een dergelijke binnenstedelijke ontwikkeling. In het onderstaande overzicht zijn de tekorten en de dekking voor beide modellen op hoofdlijnen weergegeven. In miljoenen euro’s Totaal investeringen Alliantie (Vastgoed en -gebiedsexploitatie)
Groene Poort
Stadspark
204
184
31
31
235 228
215 202
7
13
7 0 0
7 6 Circa 6
Totaal geraamde investeringen gemeente Zwembad (22 mio) Aanpassing Hogeweg (9 mio) Totale kosten Alliantie en gemeente Totaal geraamde opbrengsten (inclusief bijdragen gemeente) Totaal tekort Voor rekening Alliantie Voor rekening Gemeente Saldo tekort
De exploitatie van Stadsentree Groene Poort laat een tekort zien, die ten laste van de Alliantie komt. Voor het extra tekort dat ontstaat door het verminderd aantal woningen in het Stadsparkmodel zijn momenteel geen dekkingsmiddelen beschikbaar.
FINANCIËLE RISICO’S GEMEENTE Model Groene Poort Projectonderdelen
Bijdrage gemeente (subsidies)
Investeringen Dekking Risico gemeente (in miljoenen euro’s) minimaal 3 te ontvangen subsidies. De bijdrage van 3 miljoen is gebaseerd op te verwachten EFRO, Map en mogelijk overige subsidie. Deze zijn aangevraagd voor extra kwaliteit openbare ruimte, bereikbaarheid, kwaliteit woningbouw en zwembad.
Bijdrage circa 250 parkeerplaatsen (5.000, -- per sociale woning) Infrastructuur Hogeweg
1,25
ISV gelden
9
RSV-bereikbaarheid
Totaal
13.25
Nog niet zeker, risico voor de gemeente Dit moet wel een bijdrage leveren aan de ISV doelstellingen
De aanbesteding is een risico voor de gemeente
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2746330 pagina 8
De beschreven gemeentelijke investeringen beschreven tekort bij Stadsentree Groene Poort geldt ook voor het model Stadspark. Het model Stadspark bevat ca. 140 woningen minder. Hierdoor loopt het tekort met ca. 6 miljoen extra op. Bovendien kan hierdoor niet meer het afgesproken woningbouwprogramma voor Amersfoort Vernieuwt breed worden gerealiseerd of er moet meer in AV wijken worden gebouwd. In het kader van de Samenwerkingsagenda kan de gemeente rekenen op een bijdrage van € 5.000,-- per toegevoegde woningen. Wanneer gekozen wordt voor het model Stadspark dan ontvangt de gemeente ook een lagere bijdrage van de provincie Utrecht. Model Stadspark Projectonderdelen
Bijdrage gemeente (subsidies)
Investeringen Dekking gemeente (in miljoenen euro’s) minimaal 3 te ontvangen subsidies.
Bijdrage circa 110 parkeerplaatsen (5.000, -- per sociale woning) Infrastructuur Hogeweg
1,05
Extra tekort vanwege minder woningen en meer groen Compensatie woningen aan Alliantie
circa 6
Minder subsidie provincie Totaal
9
140 woningen
0,5
ISV gelden
RSV-bereikbaarheid Deze kosten komen ten laste van de gemeente Meer woningen in de AV wijken
Risico
De bijdrage van 3 miljoen is gebaseerd op te verwachten EFRO, Map en mogelijk overige subsidie. Deze zijn aangevraagd voor extra kwaliteit openbare ruimte, bereikbaarheid, kwaliteit woningbouw en zwembad. Nog niet zeker, risico voor de gemeente Dit moet wel een bijdrage leveren aan de ISV doelstellingen
De aanbesteding is een risico voor de gemeente Hier zijn nog geen dekkingsmogelijkheden voor - ongewenste verdichting in de AV wijken; - groene saldoregeling komt onder druk te staan. Als gevolg van minder woningen zal de gemeente mogelijk minder subsidie van de provincie ontvangen
19, 55 miljoen + 140 woningen
ARGUMENTEN BESLISPUNT 3 -
Het model Groene Poort kan budgettair neutraal voor de gemeente worden uitgevoerd. Het model Groene Poort levert mogelijk een hogere bijdrage van de provincie (€ 5000, --, per toegevoegde woning) op. Met het model Groene Poort kan het voorgenomen programma van Amersfoort Vernieuwt en specifiek voor de Hogeweg worden gerealiseerd. De gemeente hoeft bij dit model niets te compenseren aan de Alliantie.
KANTTEKENINGEN BESLISPUNT 3 Bij de dekkingsvoorstellen behoort een bepaald risico. Deze zijn hierboven bij de voorstellen beschreven. Voor Stadsentree Groene Poort zijn de risico’s te overzien en overbrugbaar. Voor Stadsentree Stadspark is dit niet het geval.
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2746330 pagina 9
BESLISPUNT 4 DE SAMENWERKINGSVORM MET DE ALLIANTIE Om het plan voor de Hogewegzone te realiseren zijn afspraken nodig tussen de gemeente en de Alliantie. Hieronder wordt beschreven welke zaken hierbij met name van belang zijn. De voorgenomen afspraken tussen de gemeente en de Alliantie, vormen de uitgangspunten voor de verdere samenwerking. Overeenkomst De gemeente en de Alliantie hebben intensief besproken hoe de financiële knelpunten en risico’s moeten worden verdeeld. De hoofdgedachte is dat de Hogewegzone op rekening en risico door de Alliantie wordt ontwikkeld binnen de kaders van het Stedenbouwkundige Programma van Eisen dat nog moet worden vastgesteld. De samenwerkingsvorm en de financiële afspraken zullen t.z.t. worden vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst. Voor de voorgenomen samenwerkingsvorm is de volgende richting met de Alliantie besproken: -
De Hogewegzone wordt – met uitzondering van de hoofdinfrastructuur van de Hogeweg en het zwembad en bijbehorende voorzieningen (sporthal) - op rekening en risico van de Alliantie ontwikkeld.
-
De gemeente draagt het (financiële) risico voor de benodigde aanpassingen van de Hogeweg en de realisatie van het zwembad (inclusief de nieuwe sporthal) en het parkeren.
-
De Alliantie gaat de benodigde gronden verwerven en bouwrijp maken.
-
De gemeente brengt de sporthal Schuilenburg in bij de Alliantie voor een afgesproken bedrag. Hiermee kan de gemeente een nieuw sporthal realiseren. Daarbij is afgesproken dat er geen grondkosten worden gerekend voor de nieuwe sporthal.
-
De gemeente draagt zorg voor het inbrengen van een subsidiebedrag van 3 miljoen euro in de grondexploitatie.
-
De Alliantie is vrij in het vaststellen van de verkoopprijzen van de vrije sector koopwoningen en markthuurwoningen in dit gebied, waarbij minimaal 30% van de nieuwe woningen in de sociale huursector wordt gerealiseerd.
-
De over het parkeren gemaakte afspraken zijn hierboven beschreven bij beslispunt 2 “Parkeernormen”.
ARGUMENTEN BESLISPUNT 4 De Alliantie draagt onder voorwaarden het financiële risico van de ontwikkeling en realisatie van de Hogewegzone. Dit maakt de Hogewegzone een (financieel) haalbaar project. KANTTEKENINGEN BESLISPUNT 4 De afspraken met de Alliantie brengen voor de gemeente een risico en verantwoordelijkheid met zich mee (zie ook de kanttekening bij Peilpunt 3 “Financiële Afspraken en Dekkingsvoorstellen). BEOOGD EFFECT Na het raadsbesluit kan het voorkeursmodel verder worden uitgewerkt.
FINANCIËN Bij peilpunt 3 “Financiële Afspraken en Dekkingsvoorstellen” wordt de exploitatie van beide stedenbouwkundige modellen besproken.
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2746330 pagina 10
VERVOLG Na besluitvorming in de gemeenteraad zullen de volgende vervolgstappen worden gezet: Ontwikkelingplan Hogeweg. Om een in aanmerking te komen voor de MAP-Subsidie van de provincie Utrecht van € 450.000, -hebben de gemeente Amersfoort en de Alliantie zich verplicht om twee prestaties te leveren, te weten: 1. Het realiseren van een substantieel aantal levensloopbestendige wonen. Met het voornemen om circa 80% van het programma met de label “levensloopbestendig”te bouwen , wordt aan deze prestatie-eis voldaan. 2. Het overleggen van een Ontwikkelingsplan voor de Hogeweg met de provincie Utrecht vóór 1 juli 2008. Het Ontwikkelingsplan is een abstract plan - lees Masterplan- waarin op hoofdlijnen de ontwikkelingsstrategieën en kaders worden weergegeven. Het streven is om de voorkeursvariant vóór 1 juli 2008 uit te werken tot een ontwikkelingsplan en dit voor te leggen aan het college. Stedenbouwkundig Programma van Eisen Het Ontwikkelingsplan wordt uitgewerkt tot een Stedenbouwkundig Programma van Eisen (het SPvE). Concreet bevat het SPvE een stedenbouwkundig plan, een programma van eisen voor de bouwplannen en richtlijnen voor de beeldkwaliteit. Projectplanning Voor het project Hogewegzone geldt de volgende globale planning: - in 2008 wordt het Stedenbouwkundig Programma van Eisen vastgesteld en gestart met de bestemmingsplanprocedure (met indiening zienswijzen); - in 2008 / 2010 is de ontwerpfase van de gebouwen en de openbare ruimte, waarna gestart wordt met de bouwvergunningprocedure; - in eind 2010 kan dan worden gestart met de bouw; - in 2011/2012 is de eerste oplevering; Planning zwembad Op dit moment staan er twee nieuwe zwembaden in Amersfoort gepland, een basisbad in Vathorst (model Hoogland) en een groot zwembad aan de Hogeweg. Beide sportvoorzieningen zijn nodig om aan de toenemende behoefte aan zwemwater in de stad ten gevolge van de uitbreiding van het inwoneraantal te kunnen voldoen. De oorspronkelijke opzet was dat het Vathorstbad in 2008 en het Hogewegbad in 2010 zou worden opgeleverd. Vanwege de discussie rondom de IJsbaan, een voorziening die gekoppeld moet worden aan het zwembad in Vathorst, zal oplevering niet op tijd kunnen geschieden. Hetzelfde dreigt te geschieden bij het project Hogeweg. Gevolg is een nijpend tekort aan zwemfaciliteiten. Reden waarom het noodzakelijk is om op beide fronten thans op korte termijn een stap voorwaarts te maken.
BETROKKEN PARTIJEN Het project Hogewegzone is onderdeel van Amersfoort Vernieuwt en is een samenwerking tussen de Alliantie en de Gemeente Amersfoort. De stedenbouwkundige modellen zijn ontwikkeld in nauwe samenspraak met de participatiegroep, bestaande uit bewoners en belangenpartijen. Burgemeester en wethouders van Amersfoort,
de secretaris,
de burgemeester,
H. Huitink
A. van Vliet-Kuiper
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2746330 pagina 11
Bijlagen
- Raadsbesluit - Afwegingsnotitie Hogewegzone
Gemeente Amersfoort raadsbesluit
pagina 1
RAADSBESLUIT
Reg.nr.2746330
De raad van de gemeente Amersfoort; op basis van het voorstel van burgemeester en wethouders van 29 april 2008, sector SOB/EO (nr.2746330); b e s l u i t: 1. In te stemmen met Stadsentree Groene Poort als voorkeursmodel, zodat deze uitgewerkt kan worden tot een ontwikkelingsplan en Stedenbouwkundig Programma van Eisen; 2. In te stemmen met het voor de Hogeweg toepassen van huidige parkeernormen met een opslag en deze normen op te laten nemen in de parkeerverordening; 3. In te stemmen met de voorgestelde financiële afspraken en dekkingsvoorstellen; 4. In te stemmen met de beschreven samenwerkingsvorm en het uitwerken daarvan in een intentie- en samenwerkingsovereenkomst met de Alliantie.
Vastgesteld in de openbare vergadering van … de griffier
de voorzitter
2746330
Het Besluit Datum: Aanvang:
dinsdag 20 mei 2008 20:30
Besluit zonder debat 1.
Initiatief VVD / CDA zendmachtiging
2746330
1.
Initiatief VVD / CDA zendmachtiging 2756751 (pdf)
Gemeente Amersfoort
INITIATIEFVOORSTEL
Van Aan Portefeuillehouder
: Fracties VVD en CDA : Gemeenteraad : Wethouder A. Kruyt
Reg.nr. Datum Agendapunt
: 2755409 : 7 mei 2008 : HB-1
TITEL Initiatiefvoorstel VVD CDA omroep
BESLISPUNTEN 1. Het college te verzoeken een notitie te schrijven die ingaat op de mogelijkheden om de Omroep Amersfoort verder te subsidiëren met investeringen en hogere subsidie en de voorwaarden die daarbij een rol behoren te spelen; 2. hoger beroep in te stellen bij de Raad van State om duidelijkheid over de positie van de raad te krijgen en de griffier te machtigen om dit hoger beroep in te stellen.
AANLEIDING De fracties van VVD en CDA hebben in januari 2008 het initiatief genomen om, lopende de beroepsprocedure, de twee bij de zendmachtiging betrokken partijen weer aan de gesprekstafel te krijgen. Het is met de twee bemiddelaars Van de Haterd en Rebel wel tot gesprekken gekomen, maar die hebben uiteindelijk niet tot het gewenste doel geleid, namelijk volgens het Amendement Omroep van 10 april 2007 samen opgaan in “een levensvatbare, draagkrachtige en vernieuwende lokale omroep”. Nu de uitspraak van de rechtbank negatief voor Eemstad RTV is uitgevallen, staat de raad voor een nieuwe situatie. Dit lichten wij hierna toe.
BEOOGD EFFECT Een eerste discussie over de situatie de rechterlijke uitspraak te voeren en daarbij het streven naar een “een levensvatbare, draagkrachtige en vernieuwende lokale omroep” voor ogen te houden; daarbij kan ook al een discussie volgen over wat voor omroep we willen en hoeveel geld we ervoor over hebben (denk aan discussiestuk van SP in de Ronde van 30 januari 2007)
TOELICHTING OP BESLISPUNTEN EN ACHTERLIGGENDE STUKKEN 1. Raadsinformatiebrief van 18 maart 2008 (RIB 22, bijlage 1) In deze RIB geeft het college (wethouder Kruyt) een toelichting op de gevoerde onderhandelingen. De bemiddelaars hebben alles gedaan wat tot samenwerking kon leiden, echter tevergeefs. Aangegeven werd, dat beide partijen ook de vraag van de rechter in de zitting van 13 maart jl. hebben afgewezen om een bemiddelingspoging via mediation te overwegen. Nu alle bemiddelingspogingen zijn mislukt, deelde het college mee dat een raadsbesluit in voorbereiding is voor het saneren van het tekort over 2007 en het ter beschikking stellen van middelen voor zendapparatuur. 2. De rechterlijke uitspraak van 14 april 2008 (bijlage 2) De uitspraak van de meervoudige kamer van de rechtbank bevestigt de eerdere beslissing van het Commissariaat voor de Media, dat de gemeenteraad niet ontvankelijk is met zijn bezwaarschrift, omdat de raad niet kan worden beschouwd als een belanghebbende, wiens belang rechtstreeks bij het besluit van het Mediacommissariaat is betrokken. Kennelijk vindt de rechtbank, dat ogv de Mediawet de raad slechts een adviesrol en is die rol door het besluit van het Mediacommissariaat niet beperkt (zie overweging 2.7 en 2.8).
Inlichtingen bij:
K. Voogt (VVD) en G. Boeve (CDA)
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2755409 pagina 2
Bijzonder is overigens dat de rechtbank in overweging 2.12 aangeeft dat het Mediacommissariaat “waarde heeft mogen hechten aan de voorstellen van de colleges van burgemeester en wethouders van 1 en 27 februari 2007, waarin een uitgebreide analyse is gemaakt van beide omroepen met plus- en minpunten. In de adviezen van de gemeenteraden ontbreekt een dergelijke analyse”. Dit is daarom zo bijzonder, omdat in de bewuste raadsvergadering van 10 april 2007 juist deze analyse met plussen en minnen als willekeurig en niet goed onderbouwd is verworpen. Met het oog op bezwaar- en beroepsprocedures is waakzaamheid bij dit soort zaken geboden. 3. Notitie griffie van 16 april 2008 ( bijlage 3) De griffie heeft kort na de ontvangst van de rechterlijke uitspraak enkele alternatieven wat betreft de vervolgprocedure opgeschreven: 1. De gemeenteraad tekent hoger beroep aan. De subsidie aan de Omroep Amersfoort wordt tijdelijk voortgezet onder de bestaande condities 2. Tweesporenbeleid: de gemeente tekent hoger beroep aan, alleen met als doel om duidelijkheid te krijgen over de ontvankelijkheid van de gemeenteraad en er wordt tevens een traject gestart om te komen tot nieuwe subsidieafspraken met Omroep Amersfoort 3. De gemeenteraad tekent geen hoger beroep aan. Er wordt een traject gestart om te komen tot nieuwe subsidieafspraken met Omroep Amersfoort. Voor de subsidieverlening schetst de griffie 3 opties: - de discussie over de subsidiëring vindt plaats op initiatief van de raad, middels een initiatiefvoorstel vanuit een fractie - het presidium vraagt aan het college om met een voorstel voor subsidiëring te komen. - het presidium bereidt een raadsvoorstel voor met daarin de kaders die eerder aan de orde zijn geweest in de raad (bijv. kaders t.a.v. financiën en rechtsvorm) en verzoekt het college binnen deze kaders met een voorstel voor subsidiëring te komen. Overigens is het subsidiebesluit een bevoegdheid van het college. De rol van de raad komt voort uit het budgetrecht. Voorstel aan presidium was: bespreken van de vervolgstap en de wijze waarop dit aan de raad wordt voorgelegd/gecommuniceerd. Met het voorleggen aan de raad, bespreking in De Ronde, van deze vervolgstappen denken beide ondertekenaars aan het voorstel uitwerking te geven. Ten aanzien van de notitie wordt nog opgemerkt dat het voorstel om in Het Besluit van 27 mei een besluit te nemen geen optie is. Nadere analyse op de termijnen geeft aan dat dit één dag te laat is. 4. Gesprek Omroep Amersfoort Daartoe uitgenodigd door Omroep Amersfoort hebben de beide initiatiefnemers tot bemiddeling met een deel van het bestuur op dinsdagavond 15 april jl. een kort en oriënterend gesprek gevoerd, met name om de weg na de rechterlijke uitspraak te verkennen. Daarbij bleek ons, dat het omroepbestuur op 4 april 2008 een brief aan het college (aan de heer Kruyt) had verzonden met toezending van • de investeringsbegroting voor vernieuwing van de apparatuur • de exploitatiebegroting 2008, met meerjarenbegroting. Daarbij zijn volgens het omroepbestuur voorstellen gedaan om in elk geval per 1 januari 2009, maar hopelijk al medio 2008 te kunnen beschikken over een lokale omroep met een gezonde financiële huishouding en een professionele organisatie, die de programmatische ambities van de omroep weet te realiseren. Het mag duidelijk zijn, dat wij van het college graag binnenkort een notitie over deze subsidieaangelegenheid ontvangen. Dit is eerder in het traject al toegezegd. 5. Vraag over instellen hoger beroep (bijlage 4) De Afdeling juridische zaken schat in dat een hoger beroep kansrijk is. Dit aantekenen van hoger beroep zou uiterlijk 26 mei moeten gebeuren. Kortheidshalve verwijzen we naar de inhoud van deze memo. Zelf zagen we aanvankelijk, mede gezien de tijd die daarmee is gemoeid, niets meer in een hoger beroep. Maar het feit dat de raad na afloop van de termijn van 5 jaar van de zendmachtiging opnieuw een soortgelijk advies moet uitbrengen, rechtvaardigt enig verder nadenken, zeker bij deze analyse van de afdeling Juridische Zaken; dit betekent dat dit een formele procedure betreft, ter beantwoording van de vraag in hoeverre de raad belanghebbende is bij de zendtijdtoewijzing, mede met het oog op toekomstige zendtijdtoewijzingen. Deze procedure mag de voortgang van de beoordeling van de verdere subsidiëring van Omroep Amersfoort niet in de weg staan.
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2755409 pagina 3
6. Instellen hoger beroep Indien de fracties binnen de raad zich met de argumentatie (duidelijkheid positie raad) voor hoger beroep bij de Raad van State kunnen verenigen, zal de raad met het oog op het verstrijken va de beroepstermijn voor 26 mei a.s. een besluit moeten nemen. Dit zou kunnen gebeuren door na bespreking in de Ronde van 13 mei a.s. daarna op 20 mei een raadsbeslissing over het hoger beroep te nemen.
ARGUMENTEN 1.1. Het verzoek aan het college om een notitie te schrijven over de subsidiemogelijkheden komt voort uit een behoefte om als raad te discussieren over ambitie, kwaliteit en bijbehorend financieel plaatje. 1.2. Het hoger beroep is bedoeld om duidelijkheid te verkrijgen over de positie van de raad bij (toekomstige) zendtijdtoewijzing. Zie bijlage 4: memo juridische zaken
KANTTEKENINGEN 1.1. De procedure voor een hoger beroep kan geruime tijd in beslag nemen. Zie bijlage 3: notitie van 16 april
FINANCIËN Mogelijke extra uitgaven i.v.m. investeringen en subsidieaanpassing
VERVOLG Afhankelijk van bespreking in De Ronde wordt het voorstel geagendeerd voor Het Besluit
BETROKKEN PARTIJEN Omroepen
VVD fractie,
CDA fractie,
Koos Voogt
Gert Boeve
Bijlagen
Ontwerp-raadsbesluit Ter inzage
Bijlage 1: Raadsinformatiebrief 18 maart 2008 Bijlage 2: Rechterlijke Uitspraak 14 april 2008 Bijlage 3: Notitie griffie 16 april 2008 Bijlage 4: Memo Juridische Zaken 28 april inclusief bijlage 2
Gemeente Amersfoort raadsbesluit
pagina 1
RAADSBESLUIT
Reg.nr.2755409
De raad van de gemeente Amersfoort; op basis van het initiatiefvoorstel van raadsfracties CDA en VVD van 7 mei 2008 (nr.2755409); b e s l u i t:
1. het college te verzoeken een notitie te schrijven die ingaat op de mogelijkheden om de Omroep Amersfoort verder te subsidiëren met investeringen en hogere subsidie en de voorwaarden die daarbij een rol behoren te spelen; 2. hoger beroep in te stellen bij de Raad van State om duidelijkheid over de positie van de raad te krijgen en de griffier te machtigen om dit beroep in te stellen.
Vastgesteld in de openbare vergadering van 20 mei 2008. de griffier
de voorzitter
2756751
De Ronde (vervolg) Datum: Aanvang:
dinsdag 20 mei 2008 20:45
’’’De Rond.Bestemmingsplan Leusderkwartier 2008 + Kersenbaan: definitieve voorkeursvariant Peiling
2756751
’’’De Rond.Bestemmingsplan Leusderkwartier 2008 + Kersenbaan: definitieve voorkeursvariant Peiling Reg.nr.: 2753490 Van: College van B&W Ambtelijk contact: 1. Van Santen-Buma (033 469 5093) 2. Verberkt (033 469 5340) Portefeuillehouder: Luchtenveld Opsteller: 1. Van Santen-Buma 2. Verberkt Samenvatting: Gezien de samenhang worden in deze Rondebijeenkomst zowel 1. het Ontwerpbestemmingsplan Leusderkwartier 2008 als 2. de Kersenbaan ( definitieve voorkeursvariant) behandeld. 1. Het voorontwerp van het bestemmingsplan Leusderkwartier heeft twee keer voor iedereen voor inspraak ter inzage gelegen. Vanwege nieuwe verkeersprognoses in het project Kersenbaan en de daarmee samenhangende nieuwe studie naar het ontwerp van de kruising Roethof heeft het bestemmingsplan na de eerste inspraakronde enige tijd stilgelegen. Op 18 december heeft het college een voorkeursvariant vastgesteld en twee alternatieven vrijgegeven voor inspraak. Dit alles is samen met het daarop aangepaste voorontwerpbestemmingsplan opnieuw in de inspraak gebracht. Gelijktijdig met de eerste inspraakronde is het voorontwerpbestemmingsplan in het kader van het vooroverleg (artikel 10 Bro) naar diverse instanties gestuurd. In de "Reactienota inspraak en vooroverleg" zijn alle ingekomen reacties samengevat en van commentaar voorzien en het voorontwerp is als resultaat op onderdelen aangepast. Na peiling van de raad wordt het plan voor advies voorgelegd aan GS om een positief advies te krijgen over de toepassing van artikel 19.2 WRO. Ook wordt het bestemmingsplan in ontwerp ter visie gelegd. 2. 18 december 2007 heeft het college 3 varianten voor het kruispunt vrijgegeven voor inspraak. Via het bestemmingsplan Leusderkwartier hebben burgers hierop in kunnen spreken. Gelijktijdig heeft de participatiegroep zich gebogen over een maatregelenpakket dat moet leiden tot minder doorgaand verkeer in de wijken en meer veiligheid. De participatie is afgerond en het advies is aan ons aangeboden. De reactienota is gereed en is meegenomen bij onze besluitvorming. Wij hebben alles overwegende variant 2A met aanvullend maatregelenpakket vastgesteld als definitieve voorkeursvariant voor de Kersenbaan. Daarmee wordt de variant opgenomen in het ontwerp bestemmingsplan. Wij geven tevens opdracht voor een vervolg participatie over de inrichting van de Kersenbaan. Reden van aanbieding: #Op grond van artikel 25 van de Wet op de ruimtelijke ordening is de raad bevoegd bestemmingsplannen vast te stellen. 1. In 2001 heeft de raad een besluit genomen over de Kersenbaan. Daarin is gekozen voor een voorlopig ontwerp met een gelijkvloerse rotonde. Nadat provincie en
2756751
Rijk subside hebben toegezegd in 2003 hebben wij de planvorming weer opgepakt. Voortschrijdend inzicht in 2006 leidde tot een heroverweging van de kruising bij Roethof. Hiervoor is een apart participatietraject opgestart. Dit traject is nu ten einde en heeft een advies aan het college opgeleverd voor een te kiezen voorkeursvariant inclusief een aanvullend maatregelenpakket. Met het vaststellen van deze variant 2A wordt invuling gegeven aan het raadsbesluit uit 2001 om de variant KB2 verder uit te werken. Wij vragen de Raad zich uit te spreken over de definitieve voorkeursvariant 2A. Van de raad wordt gevraagd: #Zijn mening over het ontwerpbestemmingsplan Leusderkwartier 2008 vrij te geven (peiling) 1. Zich uit te spreken over de door ons vastgestelde voorkeursvariant 2A en het daarbij behorende maatregelenpakket Vervolgtraject: #Het bestemmingsplan wordt in ontwerp ter visie gelegd, waarna de raad het plan (na een zienswijzeronde) dient vast te stellen. 1. Na vaststelling van de voorkeursvariant wordt de inrichtingsparticipatie opgestart voor de Kersenbaan. Dit levert in het najaar van 2008 een Definitief Ontwerp (DO) op. Dit DO zal ter vaststelling aan de raad worden voorgelegd. In 2009 kan de aanbesteding van de Kersenbaan worden gestart en tevens worden begonnen met de realisatie. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Raadsvoorstel Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: 1. Peiling (nr. /smartsite.shtml?ch=&id=189845) : 1. Ontwerpbestemmingsplan Leusderkwartier 2008, pag /smartsite.shtml?ch=&id=189910 en /smartsite.shtml?ch=&id=189911, /smartsite.shtml?ch=&id=189908 en /smartsite.shtml?ch=&id=189907 : 1. (en 2.) /smartsite.shtml?ch=&id=193190 : 2. Peiling (nr. /smartsite.shtml?ch=&id=189846) : 2. B&W nota (nr. /smartsite.shtml?ch=&id=189847) incl bijlage 4 : 2. Bijlage /smartsite.shtml?ch=&id=189870, /smartsite.shtml?ch=&id=189886,/smartsite.shtml?ch=&id=189887bij B&W-nota
2756751
De Ronde Datum: Aanvang:
dinsdag 20 mei 2008 19:00
Wet Sociale Werkvoorziening Informatie VVD: Motie Lokaal Toezicht Voorbereiding beslui
2756751
Wet Sociale Werkvoorziening Informatie Reg.nr.: 2755629 Van: College Ambtelijk contact: De Nijs (033 469 5612) Portefeuillehouder: Kruyt Opsteller: De Nijs Samenvatting: Wethouder Sociale zaken dhr. A. Kruyt zal in een presentatie de raad informeren over de voortgang van de modernisering van de Wet sociale werkvoorziening in Amersfoort e.o. Reden van aanbieding: Mede op verzoek van enkele fracties wordt informatie gegeven over de aanpassingen van de Wet sociale werkvoorziening en de daarmee gepaard gaande gewijzigde bevoegdheden van de raad. In een raadsinformatiebrief (19-2008) is de raad eerder al geinformeerd. Tevens betreft het een voorbereiding op een aantal vast te stellen verordeningen n.a.v. de wetswijziging. Van de raad wordt gevraagd: Kennis te nemen van de informatie, mede ter voorbereiding op een aantal te nemen besluiten i.v.m. de nieuwe bevoegdheden in de wet. Vervolgtraject: Op 27 mei (ovb) zal in de Ronde ter voorbereiding aan de raad een tweetal verorderingen worden voorgelegd: 1) Verordening clientenparticipatie Wsw en 2) Persoonsgebonden budget begeleid werken Wsw. Deze dienen in het kader van de wetswijziging voor 1 juli 2008 te zijn vastgesteld. Lopende het jaar 2008 zal een toekomstvisie op de Wsw worden ontwikkeld en zullen prestatie-afspraken met de uitvoeringsorganisatie (RWA) worden geformuleerd. Ook zal de Gemeenschappelijke regeling worden geactualiseerd. Doel activiteit: Informatie Soort activiteit: Presentatie/Agenderen Raadsinformatiebrief Soort verslag: Besluitenlijst Bijbehorende documenten: /smartsite.shtml?ch=&id=186764 Raadsinformatiebrief 2008 nr 19 (pdf)
2756751
VVD: Motie Lokaal Toezicht Voorbereiding beslui Reg.nr.: 2728466 Van: Raadsfractie VVD Portefeuillehouder: Luchtenveld / Van Daalen Opsteller: Voogt (VVD) Reden van aanbieding: Het indienen van een motie is een bevoegdheid van een raadslid. Van de raad wordt gevraagd: Zich uit te spreken over de concept motie Vervolgtraject: Afhankelijk van de uitkomsten in De Ronde kan de motie worden geagendeerd in Het Besluit. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Motie Soort verslag: Besluitenlijst Bijbehorende documenten: /smartsite.shtml?ch=&id=189835 : /smartsite.shtml?ch=&id=189836 : /smartsite.shtml?ch=&id=189837 inclusief bijlagen
Gemeente Amersfoort
RAADSINFORMATIEBRIEF NR 19 Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : gemeenteraad : Wethouder A. Kruyt
Reg.nr. Datum Programma
: 2685281 : 25 februari 2008 : 10.Werk en inkomen
TITEL Plan van aanpak modernisering Wet sociale werkvoorziening
KENNISNEMEN VAN Plan van aanpak modernisering Wet sociale werkvoorziening
AANLEIDING De Wet sociale werkvoorziening (Wsw) is met ingang van 2008 op een aantal punten gewijzigd. De wijzigingen zijn eind 2007 door de Eerste Kamer geaccordeerd. Deze wijzigingen zijn onder andere ingegeven door de behoefte van het rijk om de wet te moderniseren. Dit betekent de Wsw aan te passen aan een veranderend idee over wat nodig is voor mensen met een afstand tot werk, die niet zonder meer op de reguliere arbeidsmarkt terechtkunnen. Omdat de uitvoering van de Wsw in de praktijk heel complex is geworden, is het niet meer mogelijk en wenselijk deze in de huidige vorm te handhaven. Een wijziging van de wet en de bijbehorende uitvoering daarvan is een ingewikkelde aangelegenheid. Gemeenten in heel Nederland staan voor de taak hier vorm en inhoud aan te geven.
KERNBOODSCHAP Doel van deze notitie is te schetsen wat de moderniseringsvoorstellen inhouden, welke veranderingen ons daarbij te wachten staan, zowel landelijk als in de regio Amersfoort en welke activiteiten we op korte en langere termijn moeten oppakken om de wetswijziging op een goede manier vorm en inhoud te geven. In het eerste kwartaal van 2007 is een eerste plan van aanpak naar het college en de raad van de gemeente Amersfoort gegaan over de modernisering van de Wsw. We gaven daarin aan dat in de loop van het jaar een notitie zou verschijnen, waarin we zouden aangeven wat de moderniseringsvoorstellen inhouden en welke activiteiten we inzetten om de implementatie van de wet op een goede manier vorm te geven. Het doel van de huidige Wsw is het bieden van een passende werkplek en een ontwikkelperspectief aan mensen met een lichamelijke, verstandelijke of psychische handicap die (begeleid1) willen werken in een zo gewoon mogelijke arbeidsomgeving, het liefst buiten de beschutte omgeving van de SWorganisatie. De Wet sociale werkvoorziening faciliteert dat. De volgende doelstellingen staan sinds 19982 centraal: • Meer mensen met een Wsw-indicatie aan het werk in een reguliere werkomgeving, buiten de beschutte werkomgeving van de SW-organisatie;
1
Begeleid werken houdt in dat geïndiceerde Wsw-ers gaan werken op de reguliere arbeidsmarkt. Zij treden in dienst bij “normale”bedrijven, instellingen en organisaties. Het bijzondere aan begeleid werken zit in het woordje “begeleid”. De Wsw-er die bij een bedrijf in dienst treedt, brengt namelijk een jobcoach, begeleider, met zich mee. Deze begeleider zorgt ervoor dat de nieuwe medewerker wordt ingewerkt, integreert in de organisatie en voldoet aan de door de organisatie gestelde functie-eisen. Bij begeleid werken ligt de nadruk altijd op de mogelijkheden en niet op de beperkingen. Uiteindelijk zorgen de inspanningen van de medewerker en de jobcoach er samen voor dat de organisatie beschikt over volwaardige en zelfstandige arbeidskracht. Het uiteindelijke doel van de jobcoach is de begeleiding zo minimaal mogelijk maken. 2 Met ingang van 1998 is de nieuwe Wet sociale werkvoorziening (nWsw) ingevoerd. De huidige moderniseringsvoorstellen zijn een aanscherping van deze wet.
Inlichtingen bij:
K. Parlak, WSO/SZ, (033) 469 56 12
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2685281
•
Behoud van de Wsw-voorziening voor mensen met beperkingen op de arbeidsmarkt en meer rechten voor Wsw-geïndiceerden.
Gebleken is dat onder de huidige wet aan deze doelstellingen te weinig invulling wordt gegeven. Om deze doelstellingen beter te kunnen realiseren zijn de nu voorliggende moderniseringsvoorstellen er op gericht de regierol van gemeenten te versterken. Naast de doelstellingen die al vanaf 1998 zijn ingezet, namelijk het behoud van de voorziening voor de echte doelgroep van de Wsw (zonder onbetaalbaar te worden) en de beweging te maken van werken binnen het SW-bedrijf naar buiten het SW-bedrijf, wordt in de moderniseringsvoorstellen de nadruk gelegd op: 1. het versterken van de regierol van de gemeenten door het vergroten van de bevoegdheden en verantwoordelijkheden, 2. het verbeteren van de positie van Wsw-geïndiceerden en 3. het vereenvoudigen van de uitvoering door de financieringsstructuur te wijzigen. De criteria voor indicatiestelling voor de Wsw veranderen niet. Ook blijft de Wsw een vrijwillige voorziening, dat wil zeggen dat iemand zelf mag bepalen of hij/zij geïndiceerd wil worden om te gaan werken in de voorziening. Een eenmaal verkregen indicatie is echter niet vrijblijvend: als een passende baan in de voorziening aangeboden wordt, mag deze niet geweigerd worden. Bij weigering kan de indicatie worden ingetrokken. 1.1 Versterken van de regierol van de gemeente: meer bevoegdheden én verantwoordelijkheden Met invoering van de modernisering van Wsw krijgt de gemeenteraad op de volgende drie terreinen de bevoegdheid beleid te ontwikkelen en in verordeningen vaststellen: 1. De gemeenteraad krijgt de bevoegdheid in een verordening regels vast te stellen op basis waarvan bepaalde groepen geïndiceerden met voorrang worden geplaatst, het zogenaamde plaatsingsbeleid. De verordening plaatsingsbeleid3 moet vóór 1 juli 2008 door de gemeenteraad worden vastgesteld. 2. In de herziene Wsw kunnen Wsw-geïndiceerden kiezen voor een persoonsgebonden budget (PGB) voor begeleid werken. Daarmee kunnen ze zelf een gewone werkgever aandragen die hen een Wsw-plek wil aanbieden en ook zelf bepalen wie voor begeleiding op de werkvloer zorgt. De gemeenteraad krijgt de bevoegdheid in een verordening persoonsgebonden budget de mogelijkheden hiervoor vast te stellen. De verordening persoonsgebonden budget moet vóór 1 juli 2008 worden vastgesteld. 3. Ten slotte is de gemeenteraad verplicht gesteld om Wsw-geïndiceerden en hun vertegenwoordigers meer te betrekken bij de beleidsvorming rondom de Wsw. De participatie van Wsw-geïndiceerden en de wijze waarop de gemeente hieraan vorm geeft, moet vóór 1 juli 2008 in een verordening cliëntenparticipatie vastgesteld worden. Naast de gemeenteraad, krijgt het college ook nieuwe bevoegdheden en verantwoordelijkheden op het terrein van Wsw: 1. Het college kan vanaf 2008 zelf bepalen hoe zij arbeidsplaatsen voor Wsw-ers aanbieden. Dat kan bij de huidige SW-organisatie, maar ook bij andere organisaties; 2. Ten tweede kan het college, doordat de subsidies rechtstreeks aan de gemeenten worden verstrekt, meer sturen op de resultaten door prestatieafspraken te maken. Het college kan hierdoor bijvoorbeeld begeleid werken stimuleren en/of beleid maken waarbij de uitvoering van de Wsw
3 Het fifo systeem (first-in-first-out) komt te vervallen. Vanaf juli 2008 kan de gemeente in een verordening plaatsingsbeleid regels stellen op basis waarvan bepaalde groepen geïndiceerden met voorrang worden geplaatst.
2
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2685281
beter kan aansluiten op het re-integratiebeleid en arbeidsmarktbeleid voor mensen met een arbeidshandicap. 3. Tot slot krijgt het college de verantwoordelijkheid voor het beheer van de wachtlijst van geïndiceerden uit de eigen gemeente. Uit de wachtlijst moet blijken wanneer een geïndiceerde in aanmerking komt voor plaatsing. Dit is met name van belang vanwege de mogelijkheid om wachtenden met voorrang te plaatsen. 1.2 Verbeteren van de positie van de Wsw-geïndiceerde De Wsw-geïndiceerde krijgt meer rechten bij plaatsing en begeleiding dan tot nu toe het geval was: 1. Mits het gemeentelijke budget toereikend is, heeft de Wsw-geïndiceerde recht op een plaatsing binnen maximaal 12 maanden na indicatie; 2. De Wsw-geïndiceerde mag kiezen uit tenminste twee begeleidingsorganisaties om een begeleid werken plaats te zoeken; 3. De Wsw-geïndiceerde kan zelf een werkgever zoeken met de inzet van een persoonsgebonden budget; 4. De Wsw-geïndiceerde krijgt een terugkeergarantie voor een werkplek binnen het SW-bedrijf als een plaatsing in begeleid werken niet gelukt is en; 5. De Wsw-geïndiceerde wordt meer betrokken bij de beleidsvorming via de cliëntenraad. 1.3 Vereenvoudiging van uitvoering door gewijzigde financieringsstructuur De rijkssubsidie voor de uitvoering van de Wsw is met ingang van de wetswijziging rechtstreeks verstrekt aan de individuele gemeenten. Tot nu toe werd dit in onze regio verstrekt aan de RWA/Amfors. De rijksbijdrage is nu losgekoppeld van de individuele Wsw-er, waardoor een zogenaamde lumpsumfinanciering ontstaat: de gemeente krijgt een totaalbedrag en dient dit naar eigen inzicht te besteden aan de uitvoering van de Wsw. De financiering is gebaseerd op het aantal Wswgeïndiceerden per gemeente. Met dit budget moet een minimum aantal arbeidsplaatsen worden gerealiseerd (meer mag ook). Gemeenten zullen dientengevolge ook ieder individueel verantwoording moeten afleggen aan het rijk over de Wsw-prestaties voor de eigen Wsw-geïndiceerde inwoners en worden afgerekend op het behaalde resultaat. 2.
De huidige uitvoeringspraktijk in de regio Amersfoort / Eemland
Uitvoering van de Wsw in de regio Amersfoort De Wet Sociale Werkvoorziening uit 1969 en diens voorloper de regeling Gemeentelijke Sociale Werkvoorziening voor Handarbeiders, die al bestond vanaf 1950, is in de loop der jaren uitgegroeid tot een voorziening waar momenteel 98.000 Nederlanders gebruik van maken. Per jaar is landelijk een budget van 2,2 miljard euro beschikbaar voor zo’n 90.000 voltijds Wsw-plaatsen. Gemiddeld is dat € 24.500 subsidie per Wsw-plaats. Vaak hebben gemeenten dit in de regio gezamenlijk vormgegeven in een Gemeenschappelijke Regeling, het werkvoorzieningsschap. Het werkvoorzieningsschap wordt in de volksmond het SW-bedrijf of de SW-organisatie genoemd. De meeste Wsw-ers hebben een baan binnen het SW-bedrijf. In de regio Amersfoort hebben zes gemeenten4 op basis van een gemeenschappelijke regeling een openbaar lichaam Regionaal Sociaal Werkvoorzieningsschap Amersfoort (RWA) opgericht. RWA/Amfors heeft tot op heden steeds goede resultaten geleverd. De uitvoeringsorganisatie in onze regio heeft sinds 1996 een positief resultaat, waardoor de deelnemende gemeenten in de gemeenschappelijke regeling niet hoeven bij te dragen, ondanks teruglopende inkomsten in de rijkssubsidie. Bovendien voldoet RWA/Amfors aan de gestelde sociale doelstelling: de taakstelling wordt gerealiseerd en wat plaatsingen in begeleid werken betreft presteert RWA/Amfors boven het 4
Deze regiogemeenten zijn: Amersfoort, Baart, Bunschoten, Leusden, Soest en Wouderberg.
3
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2685281
landelijke gemiddelde. In vergelijking met andere uitvoeringsorganisaties in het land scoort RWA/Amfors hoog in termen van uitvoering van kerntaken, financieel resultaat en vormgeving. Wie komt in aanmerking voor de Wet sociale werkvoorziening? De sociale werkvoorziening is alleen bestemd voor mensen die daar ook echt thuishoren. Sinds 2005 bepaalt het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) via een onafhankelijke indicatiestelling wie in aanmerking komt voor de Wsw. De kandidaat kan bij geschiktheid een indicatie Wsw krijgen of een indicatie Wsw-begeleid werken. Loonkostensubsidie en kosten voor begeleiding worden gefinancierd uit de Wsw-voorziening. Na indicatiestelling door het CWI worden Wsw-geïndiceerden aangemeld bij de SWuitvoeringsorganisatie. Er volgt dan plaatsing in de Wsw-voorziening. Ongeveer de helft van de indicaties die worden afgegeven is een Wsw-begeleid werken-indicatie. Ook kan het zijn dat iemand niet aan de criteria voldoet. De kandidaat is dan aangewezen op regulier werk of op dagbesteding in plaats van werk. De indicatie is geldig voor een bepaalde periode, meestal twee jaar. Daarna dient de gemeente of het SW-bedrijf een herindicatie aan te vragen. Het CWI onderzoekt de aanpassingen op de werkplek en hoe de werknemer functioneert. Bij de herindicatie wordt ook de gezondheidsbeperking opnieuw bepaald. Voor Wsw-ers die vóór 1998 zijn ingestroomd geldt dat zij niet hoeven te worden herbeoordeeld. Kerngegevens regio Amersfoort Bij RWA/Amfors werken medio 2007 (stand 1 juli) 1309 medewerkers in het kader van de Wsw. Daarvan zijn 906 personen woonachtig in Amersfoort, 351 in de regiogemeenten en 52 personen vanuit andere gemeenten in Nederland. 49 personen behoren tot de verantwoordelijkheid van de regiogemeenten, maar zijn werkzaam bij andere SW-bedrijven dan RWA/Amfors. Gemiddeld komen 7 nieuwe aanmeldingen per maand voor deelname aan de Wsw binnen bij RWA/Amfors, nadat een indicatie is afgegeven door het CWI. Tot op heden zijn 54 personen geplaatst bij reguliere werkgevers in het kader van begeleid werken, waarvan 14 personen uit de overige regiogemeenten. De plaatsing van nieuwe instroom in begeleid werken (29%) is vele malen hoger dan de plaatsing van het zittend bestand. Deze constatering komt overeen met de landelijke trend. In vergelijking tot het landelijke gemiddelde (24%) doet de RWA/Amfors beter (29%) als het gaat om de realisatie van begeleid werken. 3. Aandachtspunten in de uitvoering In de huidige uitvoeringspraktijk is een aantal aandachtspunten gesignaleerd. Deze zijn voor het rijk aanleiding om de wet te moderniseren. We schetsen deze aandachtspunten en geven daarbij aan in hoeverre we deze herkennen in de Amersfoortse situatie. 3.1 Sociale – en bedrijfseconomische doelstelling van de SW-organisatie Het bieden van werk dat aansluit bij de ontwikkelingsmogelijkheden van de SW-medewerker, het realiseren van doorstroom binnen het werk en het bevorderen van uitstroom naar reguliere banen, kan op gespannen voet staan met de bedrijfsdoelstelling van het SW-bedrijf. Het is immers niet gewenst dat het bedrijf verlies maakt. Daarvoor is het nodig goede medewerkers te behouden voor bepaalde werkplekken. Juist de medewerkers met de meeste verdiencapaciteit die ook buiten de voorziening mogelijkheden hebben, zullen daardoor minder vaak door- en uitstromen dan wenselijk. Binnen de huidige kaders is RWA/Amfors tot op heden goed in staat gebleken om medewerkers conform de landelijke normen te plaatsen binnen en buiten de bedrijven van RWA/Amfors. De tekorten die er zijn voor de betaling van salarissen van de Wsw-medewerkers (de rijkssubsidie is niet toereikend voor dekking van de noodzakelijke loonkosten) kunnen tot op heden worden gedekt uit de opbrengsten van de bedrijfsvoering. De regiogemeenten hoeven daarom niet bij te dragen aan de kosten voor de uitvoering van de Wsw.
4
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2685281
Het is van belang dat we samen met RWA/Amfors vaststellen waar de grenzen liggen van uitstroom en doorstroom van SW-medewerkers als we daarnaast een bedrijfseconomisch gezonde SWorganisatie willen behouden met voldoende diversiteit en opvangcapaciteit voor SW-medewerkers die niet in staat zijn buiten het SW-bedrijf te werken. 3.2 Wachtlijst Wsw: plan van aanpak ‘Iedereen Actief’ In de praktijk kunnen mensen die een Wsw-indicatie hebben gekregen niet direct aan de slag bij of via het SW-bedrijf, maar bestaat er een wachtlijst. Dit heeft te maken met het maximum aantal arbeidsplaatsen dat in de SW-uitvoeringsorganisatie beschikbaar is (dit is een landelijk vastgesteld aantal). Als dit aantal is bereikt moet eerst een werknemer uitstromen voordat een nieuwe medewerker kan worden aangenomen. Bovendien nemen de wachtlijsten de laatste jaren toe. Dit komt niet doordat er meer arbeidsgehandicapten zijn gekomen in Nederland, maar doordat meer mensen een Wsw-indicatie aanvragen. De oorzaak daarvan ligt waarschijnlijk in wijzigingen in andere wetten en regelingen die van toepassing zijn voor mensen met een arbeidshandicap. De invoering van de Wet werk en bijstand, de Wia5 en afschaffing van de Wiw- en ID-regelingen leiden tot een toename van indicaties Wsw. Per 6 februari 2008 staan momenteel 233 personen op de Wsw-wachtlijst. In gemeente Amersfoort hebben wij voor personen in de Wsw-wachtlijst een plan van aanpak “Iedereen actief” ontwikkeld. Wsw-geïndiceerden in de wachtlijst krijgen, conform dit plan, een werkaanbod dat zoveel als mogelijk lijkt op het werk dat zij in de toekomst in het kader van de Wswplaatsing zullen gaan uitvoeren (zie ook § 4.3). 3.3 Bestuurlijke aansturing door de gemeente: dubbelepettenproblematiek Bestuurders van SW-organisaties, die georganiseerd zijn in een schap, kennen nu soms een zogenaamde ‘dubbele pettenproblematiek’. Enerzijds dragen zij verantwoordelijkheid vanuit hun positie als wethouder Sociale Zaken van een gemeente, anderzijds dragen zij vanuit hun uitvoerende rol in een schapsbestuur verantwoordelijkheid voor een gezonde exploitatie van de SW-organisatie. Zolang deze rollen niet conflicteren, hoeft dit geen probleem te zijn. De belangen van een (individuele) gemeente kunnen echter afwijken van de belangen van de SW-organisatie of het schap. Dit doet zich met name voor in de financiële sfeer en/of als er verschil van mening is over de te volgen koers en beleid. Overigens geldt deze dubbelepettenproblematiek voor meerdere leden van het college. Inhoudelijke kennis over de Wsw zit doorgaans meer bij de SW-organisatie dan bij de individuele gemeenten. Het gevolg daarvan is dat bestuurders bij hun besluitvorming afhankelijk zijn van de informatie die zij aangeleverd krijgen van de uitvoeringsorganisatie. De vormgeving van de Wsw in onze regio vormt hierop geen uitzondering. 3.4 Quickscan Risicomanagement Wsw Om te weten welke kansen en bedreigingen zich met het oog op de modernisering van de Wsw zullen voordoen, is op verzoek van de gemeente Amersfoort door Deloitte een Quickscan Risicomanagement Wsw uitgevoerd. Samenvattend komen de bevindingen neer op het volgende in aansluiting op genoemde aandachtspunten: • Ontwikkel een heldere visie op de uitvoering van Wsw; • Pas de bestuursstijl (met name de invulling van bestuur en RvC) van de organisatie aan zodat ‘dubbele petten’ zoveel mogelijk worden voorkomen; • Werk aan een grotere transparantie door verbetering van de informatievoorziening in periodieke rapportages, meerjarenperspectief en een uitgebreidere onderbouwing.
5 De Wia is de opvolger van de WAO. De Wia is een verzekering voor werknemers. Als een werknemer door een ziekte of handicap niet meer kan werken, of veel minder verdient, dan kan hij/zij een Wia uitkering aanvragen. De Wia vervangt een deel van het inkomen dat de werknemer door ziekte of handicap mist.
5
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2685281
4.
Actieplan korte termijn
4.1 Aanpak van de wachtlijst: iedereen actief We zijn reeds gestart met de aanpak van de Wsw-wachtlijst. Om een sluitende aanpak te realiseren hebben we een plan van aanpak opgesteld om Wsw-geïndiceerden die op de wachtlijst staan te activeren en een aanbod te doen, dat zoveel als mogelijk lijkt op het werk dat zij in de toekomst in het kader van de Wsw-plaatsing zullen gaan uitvoeren. We zijn daarbij gestart met de Wwb-gerechtigden van de gemeente Amersfoort die op de wachtlijst staan. Daarnaast hebben we de prioriteit gelegd bij nieuwe instroom op de wachtlijst en bij niet-uitkeringsgerechtigde geïndiceerden op de wachtlijst. Voor deze operatie zijn incidentele middelen beschikbaar gesteld door het rijk. Naast deze middelen zijn eigen middelen uit het W-deel van het Wwb-budget ingezet. Momenteel zijn wij bezig om ook het UWV te betrekken bij deze aanpak van de wachtlijst. 4.2 Bevorderen van doorstroom en uitstroom uit de Wsw Met de aanpak van de Wsw-wachtlijst hebben we al een eerste aanzet gedaan om werken buiten het SW-bedrijf in het reguliere bedrijf te bevorderen. Daarnaast willen we doorstroom binnen het SWbedrijf bevorderen, in nadrukkelijke samenwerking met RWA/Amfors (bijvoorbeeld door te gaan werken met persoonlijke ontwikkelingsplannen voor SW-medewerkers). Op termijn zal dan uitstroom naar meer reguliere werkvormen buiten het SW-bedrijf (werken op locatie, groeps- en individuele detachering, begeleid werken, regulier werk) ook steeds meer tot de mogelijkheden gaan behoren. Dit jaar zullen we, in samenhang met de lange termijn aanpak, hiervoor een plan van aanpak ontwikkelen, nadrukkelijk in samenwerking met RWA/Amfors. Uiteraard is het hierbij van groot belang de bedrijfseconomische doelstelling (zie § 3.1) te betrekken. 4.3 Verordeningen: persoonsgebonden budget, plaatsingsbeleid en cliëntenparticipatie Zoals eerder vermeld, krijgen de Wsw-geïndiceerde en de Wsw-werknemer vanaf dit jaar meer zeggenschap over hun (toekomstige) werkplek, hun plaats op de wachtlijst, de duur van hun wachtperiode en de organisatie die hen begeleidt bij het vinden van een baan in het kader van de Wsw. Zij kunnen daarbij gebruik maken van een persoonsgebonden budget (een manier om begeleid werken te realiseren), kunnen zelf een werkgever zoeken en moeten kunnen kiezen uit minstens twee begeleidingsorganisaties. De gemeente moet zorgen dat dit mogelijk is. De verordening persoonsgebonden budget moet vóór 1 juli 2008 door de gemeenteraad vastgesteld te worden. Er dient daarnaast een verordening cliëntenparticipatie te worden opgesteld. Ook deze moet, evenals de verordening persoonsgebonden budget vóór 1 juli 2008 door de raad vastgesteld te zijn. Ten slotte kan de gemeente overwegen de bestaande fifo systeem te vervangen door regels te stellen op basis waarvan bepaalde groepen geïndiceerden met voorrang worden geplaatst: de zogenaamde verordening plaatsingsbeleid. In het tweede kwartaal van 2008 zullen wij alle drie verordening aan de raad voorleggen ter vaststelling. 5
Actieplan lange termijn
5.1 Actualisering van de Gemeenschappelijke Regeling Op grond van artikel 4 van de huidige Gemeenschappelijke Regeling hebben de deelnemende gemeenten hun bevoegdheden en verplichtingen uit de Wsw overgedragen aan het openbaar lichaam, met dien verstande dat het algemeen bestuur van het openbaar lichaam in de plaats treedt van de colleges van burgemeester en wethouders. De in artikel 4 van de Gemeenschappelijke Regeling geregelde overdracht van bevoegdheden betekent niet dat nieuwe bevoegdheden6 van de raad, zoals bedoeld in het wetsvoorstel, automatisch zijn of worden overgedragen. Of de gemeenschappelijke regeling aangepast moet worden zullen we bepalen op basis van de te ontwikkelen visie op rollen, structuur en bevoegdheden. We zullen hier in het vierde 6 De nieuwe bevoegdheden van de raad zijn: plaatsingsbeleid, persoonsgebonden budget en cliëntenparticipatie. Op deze drie onderwerpen heeft de gemeenteraad van Amersfoort verordenende bevoegdheid gekregen.
6
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2685281
kwartaal van 2008 in een apart voorstel op terugkomen. Op basis van de te ontwikkelen visie op Wsw zullen we de bestaande rollen, bevoegdheden en structuur tegen het licht houden. 5.2
Financiële- en verantwoordingsstructuur: ontwikkelen van prestatieafspraken voor het het jaar 2009 Zoals we al aangaven in § 1.3, is de financiering en het verleggen van de financieringsstroom een belangrijke wijziging in het wetsontwerp. Financiering vindt plaats op basis van het aantal Wswgeïndiceerden. Het budget zal in het vervolg, in tegenstelling tot de huidige situatie, niet meer door het rijk rechtstreeks aan de schappen worden uitgekeerd, maar aan individuele gemeenten. Achterliggende gedachte bij het rijk hierbij is dat de gemeenten zelf nadrukkelijker de regie en sturing van de Wsw ter hand nemen. Gezien de korte termijn waarop e.e.a. geregeld dient te worden hebben we, om continuïteit te waarborgen, in het overgangsjaar 2008 de volledige rijksbijdrage ad € 20,96 miljoen aan RWA/Amfors verstrekt. We doen we dit vooralsnog in de vorm van een voorschot. Vanaf 1 januari 2008 dienen rijksbijdrage en de uitgaven met betrekking tot de Wsw derhalve in de officiële begroting 2008 te worden opgenomen. Wij doen dit conform het voorgaande budgetneutraal. Daarnaast geven we in het overgangsjaar 2008 aan hoe we op langere termijn de financiering en verantwoording van de Wsw structureel willen vormgeven. Tevens biedt deze periode de mogelijkheid om prestatieafspraken te maken en te werken aan een grotere transparantie door verbetering van de informatievoorziening in periodieke rapportages, meerjarenperspectief en een uitgebreidere onderbouwing.
5.3 Toekomstscenario lange termijn: een nieuwe visie op Wsw De modernisering van de Wet sociale werkvoorziening brengt op de kortere termijn wijzigingen met zich mee, maar zal zeker op de langere termijn leiden tot een aantal meer structurele veranderingen in hoe we als gemeente willen omgaan met de Wsw, ook in het licht van andere re-integratie- en participatie-instrumenten die de gemeente heeft. Inzet blijft om de sociale werkvoorziening als een uiterste vangnet te blijven beschouwen: werk en participatie buiten de muren van het SW-bedrijf, voor werkzoekenden aan de onderkant van de arbeidsmarkt (dus ook Wsw-ers), staat voorop. Belangrijk is daarnaast dat zoveel als mogelijk de capaciteiten/competenties van betrokkenen die werkzaam zijn binnen het SW-bedrijf worden ontwikkeld en benut, met de noodzakelijke, op de persoon toegesneden, begeleiding. Tegelijkertijd moet gezocht worden naar een adequate verhouding tussen ‘bevorderen van uitstroom naar regulier werk’ en ‘een gezonde bedrijfsvoering’. Tevens willen we opnamecapaciteit in de reguliere arbeidsmarkt realiseren, dat mee kan bewegen met conjuncturele schommelingen. Het is van belang dat we samen met RWA/Amfors vaststellen waar de grenzen liggen van uitstroom en doorstroom van SW-medewerkers als we daarnaast een bedrijfseconomisch gezonde SW-organisatie willen behouden met voldoende diversiteit en opvangcapaciteit voor SW-medewerkers die niet in staat zijn buiten het SW-bedrijf te werken. Om dit tot een samenhangend beleid en uitvoering te smeden moet er een nieuwe visie ontwikkeld worden op wat we willen met de Wsw en het SW-bedrijf in onze regio. Deze visie moet helder zijn over wat we willen met de rollen en bevoegdheden van de regiogemeenten en RWA/Amfors. De bestuursstijl (met name de invulling van stichtingsbestuur en Raad van Commissarissen) dient tegen het licht gehouden te worden. Daarnaast ligt de uitdaging in het ontwerpen en implementeren van een duurzaam en betaalbaar instrumentarium ten behoeve van werkzoekenden met een arbeidshandicap in onze regio. Deze visie, uitgaande vanuit ons idee over regionaal arbeidsmarktbeleid, willen we vormgeven in nauw overleg met de regiogemeenten (de deelnemers in de gemeenschappelijke regeling) en RWA/Amfors, de SW-uitvoeringsorganisatie in onze regio. Ook het UWV en het CWI zullen hierin hun bijdrage moeten leveren. In nauw overleg met de betrokkenen, waaronder de regiogemeenten, en in samenhang met nieuw te ontwikkelen landelijke visie op arbeidsparticipatie voor mensen met een handicap, zullen we in het vierde kwartaal van 2008 een visie op de Wsw in de regio aan de raad voorleggen.
7
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2685281
7
Aanpak en vervolg
In het onderstaande overzicht is inzichtelijk gemaakt welke documenten wanneer aan de gemeenteraad zullen worden voorgelegd. Onderwerp Drie verordeningen: Verordening Persoonsgebonden Budget; Verordeing Plaatsingsbeleid; Verordening Cliëntenparticipatie Toekomstscenario: een nieuwe visie op de Wsw Ontwikkelen van prestatieafspraken voor het jaar 2009 Actualisering van de Gemeenschappelijke Regeling
Planning 2e kwartaal van 2008
4e kwartaal van 2008 4e kwartaal van 2008 4e kwartaal van 2008
Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris,
de burgemeester,
H. Huitink
A. van Vliet-Kuiper
8
Raadsinformatiebrief 2008 nr 19
De Ronde (vervolg) Datum: Aanvang:
dinsdag 20 mei 2008 20:45
Amersfoort aangesloten (fiber to the home) Peiling ARRAY(0x25.Gezondheidsbeleid Voorbereiding besluit
Raadsinformatiebrief 2008 nr 19
Amersfoort aangesloten (fiber to the home) Peiling Reg.nr.: 2746723 Van: College van B&W Ambtelijk contact: De Boer (033 469 45 85) Portefeuillehouder: Kruyt Opsteller: De Boer Samenvatting: Het college wil de uitgangspunten voor (het faciliteren van) de uitrol van een glasvezelnetwerk voor alle huishoudens peilen bij de Raad. Reden van aanbieding: Sinds een aantal jaren beschikt Amersfoort over BreedNet Amersfoort, dat breedband toegankelijk maakt voor bedrijven en instellingen. Een volgende stap is de volledige verglazing van Amersfoort, waarbij er ook een glasvezelnetwerk - Fiber to the Home - wordt aangelegd naar alle huishoudens. Van de raad wordt gevraagd: Zich uit te spreken over de peilpunten en kennis te nemen van de nota in de bijlage. Vervolgtraject: Op basis van de reacties van de raad zal het college verder gaan met het opstellen van een raadsvoorstel over de nota Amersfoort Aangesloten: met de snelheid van het licht. Dit raadsvoorstel zal vervolgens worden voorgelegd ter besluitvorming. Doel activiteit: Peiling Soort activiteit: College peilt raad Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: Peiling (nr. /smartsite.shtml?ch=&id=189839) : Amersfoort Aangesloten. Beleidsnota ICT en Maatschappij: Fiber to the Home (nr. /smartsite.shtml?ch=&id=189840)
Raadsinformatiebrief 2008 nr 19
ARRAY(0x25.Gezondheidsbeleid Voorbereiding besluit Reg.nr.: 2753426 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Dijkstra (033 469 4486) Portefeuillehouder: Van Daalen Opsteller: Dijkstra Samenvatting: Op 26 juni 2007 heeft u de concept-nota Amersfoort Gezond! besproken. De conclusie was dat het beleidskader nog niet rijp was voor besluitvorming. Vervolgens heeft de portefeuillehouder Volksgezondheid op 18 september een presentatie gehouden in de ronde om toe te lichten wat er allemaal al gebeurt in het kader van het gezondheidsbeleid en aan u gevraagd om aan te geven welke thema’s u nog mist. Vervolgens is de nota aangepast en vrijgegeven voor inspraak. Reden van aanbieding: Conform afspraak is de nota aangepast en wordt opnieuw aan u aangeboden. De Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid ( Artikel 3b): De gemeenteraad stelt vóór 1 juli 2003 en vervolgens elke vier jaar een nota gemeentelijk gezondheidsbeleid vast. Van de raad wordt gevraagd: De nota te bespreken ter voorbereiding op een raadsbesluit. Vervolgtraject: Na vaststelling door de gemeenteraad zal de uitvoering van de nota en het jaarprogramma 2008 door het college van B&W ter hand worden genomen. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Raadsvoorstel Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: Raadsvoorstel (nr. /smartsite.shtml?ch=&id=190114) : /smartsite.shtml?ch=&id=189833 : Hoofdstuk 3 uit de nota (gemeentelijke visie op gezondheid) : Inspraaknotitie bij de nota (nr. /smartsite.shtml?ch=&id=189849)
Raadsinformatiebrief 2008 nr 19
De Ronde Datum: Aanvang:
dinsdag 20 mei 2008 19:00
Woonschepen: artikel 19 procedure Voorbereiding besluit Vragen raadsleden aan college Informatie
Raadsinformatiebrief 2008 nr 19
Woonschepen: artikel 19 procedure Voorbereiding besluit Reg.nr.: 2753552 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Eissens (033 469 51 24) Portefeuillehouder: Luchtenveld Opsteller: Eissens Samenvatting: Op 16 oktober 2007 heeft het college het voornemen om vrijstelling te verlenen ex artikel 19 lid 1 van de WRO, voor het realiseren van 16 ligplaatsen voor woonboten, te weten 6 aan de Neonweg, 4 aan de Schans en 6 aan de Havenweg, vrijgegeven voor inspraak. De inspraak heeft aanleiding gegeven om de realisering van ligplaatsen voor woonboten te wijzigen, te weten 9 ligplaatsen aan de Havenweg en 4 ligplaatsen aan de Schans. Gebleken is dat de woonboten aan de Neonweg kwetsbare objecten zijn in de zin van het Bevi (Besluit externe veiligheid inrichtingen) doordat ze binnen de risicocontour van Smit & Zoon vallen. Hierdoor kunnen ze niet positief worden bestemd. In de bijgaande nota worden de planologische-, stedenbouwkundige- en milieuaspecten beschreven evenals de uitvoerbaarheid van het plan. Gedurende de inspraaktermijn zijn er totaal 14 schriftelijke inspraakreacties gegeven, waarvan 8 door of namens de woonbootbewoners, 2 namens omliggende bedrijven en 4 door verschillende instanties. Gelijktijdig met de inspraak heeft het vooroverleg ex artikel 10 van het Besluit op de ruimtelijke ordening 1985 plaatsgevonden. Alhoewel dat bij een vrijstellingsprocedure ex artikel 19, lid 1 van de WRO niet verplicht is, is daar omwille van de zorgvuldigheid en maatschappelijk draagvlak toch voor gekozen. Het plan is op 24 oktober 2007 aan 7 instanties toegezonden. Er hebben in totaal 5 instanties gereageerd. In bijgevoegde Eindrapportage Inspraak wordt een samenvatting gegeven van de inspraakreacties en worden de reacties voorzien van een gemeentelijk antwoord. Reden van aanbieding: Raadsbevoegdheid om medewerking te verlenen aan vrijstellingsprocedure Van de raad wordt gevraagd: Het besluit over deze vrijstelling voor te bereiden. Vervolgtraject: Bij een raadsbesluit tot het verlenen van medewerking aan de vrijstellingsprocedure, volgt ter inzage legging van het vrijstellingsverzoek op basis van de ingediende stukken. Wanneer er geen zienswijzen worden ontvangen en tevens het voorbereidingsbesluit van kracht is vraagt het college van B&W Gedeputeerde Staten van de provincie Utrecht (hierna: GS) of zij tegen het verlenen van vrijstelling geen bezwaar hebben. Na het ontvangen van de verklaring van geen bezwaar kunnen de vrijstelling en bouwvergunning door ons worden verleend door middel van delegatie. Hiertegen is volgens de Algemene wet bestuursrecht bezwaar en beroep mogelijk. Wanneer er wel zienswijzen worden ontvangen handelt het college deze af en vraagt vervolgens de verklaring van geen bezwaar aan bij GS. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Raadsvoorstel
Raadsinformatiebrief 2008 nr 19
Soort verslag: Besluitenlijst Bijbehorende documenten: Raadsvoorstel (nr. /smartsite.shtml?id=189842) : B&W nota (nr./smartsite.shtml?id=189843) : /smartsite.shtml?id=190218 : Eindrapportage inspraak (nr. /smartsite.shtml?id=189844)
Raadsinformatiebrief 2008 nr 19
Vragen raadsleden aan college Informatie Reg.nr.: 2758556 Van: Presidium Ambtelijk contact: Richard-Pronk (033 469 4379) Portefeuillehouder: Niet van toepassing Opsteller: Richard-Pronk Samenvatting: Gelegenheid voor raadsleden om mondeling vragen te stellen aan het college. Uitgangspunten • De mogelijkheid is bedoeld voor raadsleden (en derhalve niet voor insprekers) • De mogelijkheid is bedoeld voor korte vragen (en derhalve niet voor discussie, peiling van meningen of interpellatie, waarvoor immers andere mogelijkheden en spelregels bestaan) Reden van aanbieding: — Van de raad wordt gevraagd: — Vervolgtraject: Afhankelijk van het antwoord Doel activiteit: Informatie Soort activiteit: Raad stelt vragen aan college Opmerkingen presidium: Spelregels • Vragen worden uiterlijk maandag, voorafgaand aan de dinsdag van Het Besluit, voor 16.00 uur aangemeld bij de griffie. • De griffie mailt de aanmeldingen eind van de maandagmiddag door aan raad en college. • De voorzitter bepaalt de orde van de vergadering en kan vragen doorverwijzen naar een volgende of andere mogelijkheid. Soort verslag: Besluitenlijst
Raadsinformatiebrief 2008 nr 19
De Ronde (vervolg) Datum: Aanvang:
dinsdag 20 mei 2008 20:45
Commissie Begroting & Verantwoording Interne bijeenkomst
Raadsinformatiebrief 2008 nr 19
Commissie Begroting & Verantwoording Interne bijeenkomst