Nedlloyd Pensioenkrant

Nedlloyd Pensioenkrant

Jaargang 18 - nummer 5 - september/oktober 2012

Jaarverslag op herhaling

>

Van zee naar de klas

>

Vacatures bestuur

>

Als ketelbink naar Zee De Nedlloyd Pensioenkrant is een gratis uitgave voor deelnemers aan het Nedlloyd Pensioenfonds, zij die een pensioen genieten van het fonds en voor zogeheten ’slapers’. Deze uitgave verschijnt vier tot zes keer per jaar. Redactie Ronald van Erkel (hoofdredacteur) Redactiecommissie: Frits van Riet Daniël Sikkens Maarten Zier Ton Zimmerman Redactiesecretariaat Benita Lombarts 010 - 400 70 22 Vormgeving/Lay-out Ronald Schreutelkamp/ Fred de Jongste Lithografie/Druk Efficiënta B.V., Krimpen aan den IJssel

Marein Verhulst

veel verwacht van een hobbyist die zijn memoires neerpent. Wat dit boek vooral interessant en prettig leesbaar maakt is de inhoud. Verhulst schotelt de lezer met een rustige vertelstem met gevoel voor detail een tijdsbeeld voor dat je van beeld naar beeld voert. Als de jonge Verhulst bijvoorbeeld in 1963 voor het eerst Het in eigen beheer uitgegeven in Rotterdam, de grote stad, is boek met de belevenissen van om een monsterboekje aan te Marein Verhulst als ketelbink vragen, maakt hij de volgende werd met enige reserve in ont- observering in het kantoorpand vangst genomen, vooral omdat van Rijkswaterstaat waar hij het de omslagtekst (die de eerste document aanvraagt en door indruk van een boek vormt) niet de portier gevraagd wordt even helemaal lekker liep. Gelukkig te wachten: “Het was hoog in had het eigenlijke verhaal, dat de hal en allemaal van steen, dacht ik. Alles glom. Ik zag een over 180 pagina’s stroomt als mooie stenen trap en zag dat een prettig voortkabbelende ook de deuren glommen. Ze beek, daar geen last van. Niet waren volgens mij van hout. Ik dat Verhulst een taalvirtuoos keek weer naar de man en het is en misschien is dat ook te

viel me ook op dat die knopen op z’n uniform zo mooi glommen. Het was een keurig zwart, in de vouw gestreken uniform. Prachtig gewoon. Ik was er van onder de indruk.” Het zijn dit soort beschrijvingen die de memoires, ook als ze de lezer later meenemen aan boord van het ss Aagtekerk, zelf ook glans geven. Als Ketelbink naar zee, van Marein Verhulst. 180 pagina’s, gebrocheerd, geen illustraties. ISBN: 978.9090.26803.3 Prijs: € 19,95 (inclusief verzendkosten). Bestellen: uitsluitend per email bij de auteur, [email protected] Dit boek is niet te bestellen of te verkrijgen bij het Nedlloyd Pensioenfonds, maar uitsluitend bij de auteur.

Logbook of the Low Countries Wouter van der Toorn

Correspondentie-adres: Nedlloyd Pensioenkrant Postbus 1982 3000 BZ Rotterdam [email protected] www.nedlloydpensioenfonds.nl © 2012 Stichting Nedlloyd Pensioenfonds. ”Door inzending van een bijdrage of medewerking aan een artikel in de Pensioenkrant stemt men er mee in dat dit artikel bewaard en toegankelijk voor derden wordt en blijft, waaronder begrepen publicatie op de website van het Nedlloyd Pensioenfonds en daarmede via web-zoekmachines.”

Nedlloyd Pensioenkrant

Jaarverslag voor dummies > Van zee naar de klas

>

Vacat u res b est u u r

>

Foto’s: Jolanda Cats

Jaargang 18 - nummer 5 - september/oktober 2012

Misschien was hij wel geen echte zeeman, maar van zijn jaren op zee heeft Henk van Dorland intens genoten. Dat genieten is na zijn pensionering als docent gewoon doorgegaan. Lees erover in het Tweede Leven, pagina 4. >>

de wetenschappen en cultuur en worden de internationale gebeurtenissen in verband gebracht met die in de Lage Landen. Eerst wordt het feit kort en bondig met jaartal weergegeven, dan de gevolgen ervan. Sindsdien heeft Van der Toorn, die van huis uit econoom is en, onder andere bij In de uitgave van de Nedlloyd Nedlloyd, werkzaam is geweest Pensioenkrant van juli/augusals consultant en manager, tus 2010 kwam Wouter van gewerkt aan een Engelstalige der Toorn aan het woord die versie van het boek. De kort ervoor het door hem gedachte daarbij was dat er geschreven ‘Logboek der Lage onder het corps diplomatique, Landen’ had gepresenteerd. In expats, toeristen en studendeze kroniek is de geschiedeten van internationale scholen nis van de wereld in circa 2.000 belangstelling bestaat voor gebeurtenissen vastgelegd, de geschiedenis van de Lage waarvan een derde betrekking Landen (thans de Benelux). heeft op de Lage Landen. Zo Afgelopen voorjaar was het passeren politieke gebeurtezo ver dat het gereviseerde en nissen kernachtig de revue, uitgebreide ‘Logbook of the maar ook hoogtepunten uit Low Countries’ (nu met 2.500

onderwerpen) het levenslicht zag tijdens een officiële aanbieding door de Haagse burgervader Van Aartsen aan de Britse ambassadeur, Paul Arkwright. Tijdens de korte plechtigheid werd gememoreerd aan de fascinerende geschiedenis van de Lage Landen en de gemakkelijke toegang daartoe die Engelstaligen nu hebben dankzij het ‘Logbook’.

Logbook of the Low Countries van Wouter van der Toorn, Seaside Publishing, Den Haag, 208 pagina’s. Prijs: € 24,50 ISBN: 978.90.8860.052.4 Dit boek is niet te verkrijgen of te bestellen bij het Nedlloyd Pensioenfonds maar uitsluitend bij de (online) boekhandel of direct bij de uitgever: www.seasidepublishing.com.

Oktober 3 Bestuursvergadering Oktober 3 Overlegvergadering bestuur met aangesloten werkgevers Oktober 3 Overlegvergadering bestuur met aangesloten ondernemingsraden Oktober 3 Overlegvergadering bestuur met Vereniging Deelnemers Nedlloyd Pensioenfonds November 7 Beleggingscommissie bestuur November 8 Communicatiecommissie bestuur November 8 Pensioencommissie bestuur November 14 Dagelijks bestuur November 21 Bestuursvergadering December 3 Overlegvergadering bestuur en adviesraad Evenementen en gebeurtenissen voor de agenda kunt u opgeven bij: Redactie Nedlloyd Pensioenkrant, Antwoordnummer 3012 • 3000 WB Rotterdam • email: [email protected]

Nedlloyd Pensioenkrant 2 • september / oktober 2012

g

inhoud inhoud

Tweede Leven Henk van Dorland ging naar zee om de wijde wereld te kunnen zien.

Jaarverslag 2011 op herhaling Het jaarverslag 2011 toegelicht.

Organen van het Nedlloyd Pensioenfonds: Wat is het verantwoordingorgaan, wat doet het en wie zitten erin?

Vacatures bestuur Per 31 december 2012 is er een viertal vacatures in het bestuur.

Terugblik Wereldhavendagen Drie succesvolle dagen om de haven te promoten.

Nieuws van het Nedlloyd Pensioenfonds Met o.a.: financiële positie, dekkingsgraad en rubriek pensioenuitkeringen.

Weet je nog wel? Kent u dit schip? Win een vergroting!

Personalia

(S)koopjes

Internet: hoezo te oud? Liever een tablet?

Een rijk verleden

4

6

8

10

12

14

16

17

Verkiezingskoorts….. Op het moment dat ik dit voorwoord schrijf is er elke dag een debat tussen de lijsttrekkers die proberen in de gunst van u als kiezer te komen of te blijven. Vele onderwerpen passeren daarbij de revue. De ingangsdatum van de AOW is er daar één van. Verhogen we de ingangsdatum naar 67 jaar en zo ja wanneer? Is dat in overeenstemming met de Europese trend of juist niet? De onlangs door het CBS gepubliceerde cijfers inzake de ontwikkeling van de levensverwachting duiden in ieder geval op een verdere toename van de levensverwachting. Dus uit dien hoofde zou de richting duidelijk moeten zijn. Naast de vraag of Nederland tot het uiterste zou moeten gaan om de euro te redden, komen de zorgkosten ook regelmatig aan bod. In deze Pensioenkrant weer een bijdrage van DNP over dit zeer actuele onderwerp. Bij het Nedlloyd Pensioenfonds valt het overigens wel mee met de verkiezingskoorts, aangezien de geplande verkiezingen voor gepensioneerdenbestuursleden geen doorgang vinden. Dit omdat er voor de drie zetels van de gepensioneerden maar drie kandidaten zijn. Wij zijn blij dat er ondanks de zware eisen die aan bestuursleden worden gesteld, er weer drie kandidaten zijn. De pensioenmaterie is uitermate complex geworden, dat ondervinden we dagelijks aan den lijve. Daarom in deze pensioenkrant nog een nadere toelichting op een aantal onderwerpen uit het jaarverslag. Ik wens u veel leesplezier toe.

18 Ton (A.W.P.M.) Zimmerman Directeur Nedlloyd Pensioenfonds

19

20


Blij met het nieuwe schooljaar

In deze rubriek vertellen lezers over de wereld die voor hen is opengegaan nadat ze hun werkzame leven hadden afgesloten of ze vertellen over een tweede actieve leven carrière na Nedlloyd. Kent u iemand die inmiddels ook zijn handen vol heeft aan een bijzondere hobby of interesse, of heeft u zelf veel te vertellen over uw tweede leven? Laat het ons dan weten. Schrijf aan: Redactie Nedlloyd Pensioenkrant, Antwoordnummer 3012, 3000 WB Rotterdam (geen postzegel nodig). E-mailen kan ook: [email protected]

Foto’s: Jolanda Cats

Henk van Dorland (78) ging naar zee om de wijde wereld te kunnen zien. En dat deed hij. Zijn leven nam daarna een nieuwe wending toen hij zijn vrouw leerde kennen en toen er kinderen kwamen realiseerde hij zich dat hij geen zeeman in hart en nieren was. Een nieuwe carrière volgde, maar na zijn pensionering voelde hij zich te fit en actief om op zijn lauweren te rusten. Nu helpt hij jonge mensen zich voor te bereiden op wat voor hen een belangrijke mijlpaal is: het eindexamen van de middelbare school.


Ik heb heel veel te vertellen want ik heb met mijn 78 jaar de wereld enorm zien veranderen en ook enkele van de grote schokbewegingen meegemaakt die de moderne geschiedenis hebben gevormd. Zoals de Tweede Wereldoorlog, die ik me nog heel goed herinner, ook al was ik nog maar een kind. Een kind in Wageningen, want daar ben ik opgegroeid en nadat ik de driejarige HBS had gedaan, lokte de wijde wereld, want hoewel ik een geweldige jeugd heb gehad, was Wageningen toch maar erg klein en doods. Van alle opwinding die er in de naoorlogse tijd was, merkte je in ons dorp niet veel. Ik ging op school in de grote stad, Amsterdam, en kwalificeerde mij in de jaren 1954-1956 op de Kweekschool voor de Zeevaart als stuurmansleerling. En dan start je bij een maatschappij voor je leer lingenjaar en in mijn geval was dat de Koninklijke Hollandsche Lloyd. Je hebt dan weliswaar een diploma van de school, maar er wordt van je verwacht dat je doorleert. Zo haalde ik de derde rang Grote Handelsvaart (GHV) en ging daarna varen bij de KJCPL. In die tijd ging je voor drie jaar op, dat was heel normaal en omdat de KJCPL, ook bekend als Royal Interocean Lines (RIL), in Oost-Azië actief was, werd ik gestationeerd in Hong Kong. Geweldig vond ik dat! Ik was vrijgezel en ik vond dat leven prachtig. Na drie jaar kreeg ik anderhalf jaar verlof. Ik was inmiddels derde stuurman geworden, maar tijdens je verlof werd er van je verwacht dat je leerde om tweede stuurman te worden. Dat was in 1959-1960. In 1960 gebeurde er iets waardoor mijn leven totaal zou veranderen. Ik ontmoette in Wageningen mijn toekomstige vrouw Marretje. In juli 1960 slaagde ik voor het examen tweede stuurman en het zag er naar uit dat ik weer naar zee moest. Dat was een probleem. Marretje vroeg: “Ga je weer de roets op?” en het antwoord was “ja”. Toen konden we twee dingen doen. Ik zou vertrekken en dan zouden we na drie jaar wel zien. Of ze zou meegaan. Marretje wilde heel graag. Net als ik ervaarde ze ons geboortedorp als ietwat beklemmend. Net als ik wilde ze een bredere horizon. De rederij was heel coulant. Ze zeiden dat Marretje mee kon naar Hongkong, maar er was één voorwaarde. We moesten getrouwd zijn, want een vriendin meenemen, dat kon echt niet. We zijn daarop getrouwd en Marretje stond zo te popelen om te vertrekken dat ze al in Hongkong woonde nog voor ik op zee was. Natuurlijk zagen we elkaar niet vaak en als ik eraan terugdenk dan vind ik het nog steeds heel flink van haar, want ze was nog maar 21 jaar en ook al gelijk in verwachting. We hebben dit leven drie jaar volgehouden en misschien was ik geen zeeman in hart en nieren, maar eerder een huisvader, want ik maakte me altijd zorgen om haar en de twee kinderen en zodoende besloten we in 1963 dat ik aan de wal zou gaan werken. Via wat omzwervingen raakte ik geïnteresseerd in het onderwijs. De Mammoetwet was in 1969 net in werking getreden en dat maakte het mogelijk voor mensen die geen

pedagogische academie hadden gedaan, maar wel een onderwijsakte hadden, om onderwijs te geven. Ik haalde als een van de eersten in Nederland de toen gloednieuwe akte voor het moderne onderwijs in wis- en natuurkunde en ik stond vrijwel onmiddellijk voor de klas. Later heb ik ook nog de aktes voor biologie en scheikunde gehaald en heb ik tot aan mijn pensionering onderwijs gegeven op scholen voor middelbaar- en voortgezet beroepsonderwijs. Eenmaal gepensioneerd wilde ik alles behalve op mijn lauweren rusten. Het onderwijs vond ik veel te leuk en na enige tijd ging ik freelance les geven voor een instelling voor volwassenenonderwijs. Dat was een bijna fulltime bezigheid en ik heb het acht jaar lang gedaan. Toen dat voorbij was, vond ik mezelf nog steeds te fit en actief om niets meer te doen en heb ik een advertentie gezet: ‘repetitor biedt bijlessen aan voor eindexamenkandidaten’. Het liep meteen storm en het ging zo goed en men was dusdanig tevreden dat ik helemaal niet meer hoefde te adverteren. De mensen kwamen vanzelf. Ik doe dit met enorm veel plezier. Het is zo leuk om met jonge mensen om te gaan en om ze te helpen zich voor te

bereiden op hun volwassen leven, heel bevredigend. Het dwingt me ook om op de hoogte te blijven. Zo maak ik elk jaar de eindexamens, die ik leerlingen help voor te bereiden, na afloop ook zelf. Yara, bijvoorbeeld, doet volgend jaar eindexamen HAVO. Ze is best goed op school, alleen zijn door omstandigheden haar cijfers voor natuurkunde te laag. Ze is uit eigen vrije wil bij me gekomen – dat is een voorwaarde waarop ik leerlingen aanneem, want als ze gedwongen worden kan ik niets met ze – en we nemen het materiaal uit de voorgaande jaren systematisch door. Zoals Yara heb ik zowat elke dag een leerling, soms zelfs twee. Naarmate het schooljaar vordert krijg ik steeds meer aanmeldingen. Wat mij een goede repetitor maakt? Ik ben geduldig. Ik heb mensenkennis: ik probeer met mijn methode aan te sluiten op hoe de leerling is. Soms denk ik dat ik te oud ben geworden om dit te doen, maar mijn leerlingen en hun ouders vinden dat helemaal niet en daarom blijf ik dit doen zo lang ik nog zo fit en actief ben als nu. Elk jaar ben ik weer blij als het schooljaar is begonnen, want in de vakanties geef ik natuurlijk geen bijles en, serieus, dat mis ik dan enorm.


Het jaarverslag 2011 op herhaling

Jaarverslag

2011 Stichting Nedlloyd Pensioenfonds

’s Avonds op de bank gezellig een jaarverslag lezen. Bijna niemand die het doet. Toch zijn jaarverslagen heel belangrijk. Een jaarverslag is de röntgenfoto van een organisatie en laat het financiële reilen en zeilen bij wijze van spreken tot op het bot zien. Om die reden heeft de overheid bepaald dat instellingen waar veel geld in om gaat een jaarverslag moeten publiceren. Dat geldt natuurlijk ook voor pensioenfondsen. Pensioenfondsen vertegenwoordigen een enorm belang. Het pensioen is voor een grote (en groeiende) groep Nederlanders een belangrijke aanvulling op de AOW. Er gaan gigantische bedragen in om.

Het Nedlloyd Pensioenfonds publiceert elk jaar op 1 juli het verslag over het voorgaande jaar. In de vorige Nedlloyd Pensioenkrant (juli/augustus 2012) werd hier niet alleen melding van gemaakt, er werd ook een samenvatting geplaatst van het jaarverslag 2011. Nu is het probleem met jaarverslagen van pensioenfondsen dat ze door de jaren heen steeds ingewikkelder zijn geworden. Dat komt ondermeer doordat de overheid steeds meer en strengere eisen stelt. Ook is de ‘markt’ waarin pensioenfondsen hun rendementen halen (de internationale financiële markt) er één waarvoor je bijna zelf beleggingsexpert moet zijn om er iets van te begrijpen. Al met al zorgt dat er voor dat het jaarverslag van het Nedlloyd Pensioenfonds lectuur is die voor een doorsnee sterveling moeilijk te begrijpen is. Het Nedlloyd Pensioenfonds is zich daar van bewust. Het fonds wil graag in voor iedereen begrijpelijk Nederlands communiceren met de belanghebbenden. Daarom komt de Nedlloyd Pensioenkrant in een interview met de directeur van het fonds, Ton Zimmerman, nog een keer terug op het jaarverslag 2011 en wordt er een aantal zaken uitgelegd die nog wat toelichting verdienen. Nedlloyd Pensioenkrant (NPK): In het jaarverslag staat dat er per 1 januari 2012 geen toeslag (indexatie) werd toegekend. Even verderop staat dat dit ‘voorwaardelijk is’. Betekent dit dat er misschien toch nog indexatie plaatsvindt? Ton Zimmerman (TZ): Eigenlijk is het juist andersom. Met voorwaardelijk wordt bedoeld dat het niet zeker is dat de toeslag (indexatie) kan worden toegezegd. De dekkingsgraad moet voldoende hoog zijn voordat het bestuur kan besluiten, rekening houdend met de omstandigheden van dat

moment, een toeslag geheel of gedeeltelijk toe te kennen. De minimum dekkingsgraad waarbij een gedeeltelijke toeslag kan worden toegekend is 115%. Daaronder vindt het bestuur dat er te weinig buffers zijn om een toeslag te rechtvaardigen. NPK: Er staat ook dat is gebleken dat het pensioenfonds met vrij grote waarschijnlijkheid niet in staat is om de indexatie in de toekomst te realiseren. Als je niet beter weet zou je denken dat er nooit meer geïndexeerd gaat worden? TZ: Zo zit het niet. Er is nu berekend hoeveel geld er nodig is om in de toekomst de pensioenen jaarlijks te indexeren en dat wordt vergeleken met hoeveel geld er nu beschikbaar is. De conclusie is dat er, uitgaande van de situatie van dit moment, te weinig geld beschikbaar is om in de toekomst de pensioenen te indexeren volgens de ambitie die het bestuur heeft. De ambitie van het bestuur is om de pensioenen jaarlijks met de loonindex te verhogen, dus met de lonen te laten meestijgen. Of dat in de toekomst echt kan, is niet zeker want er moet voldoende geld zijn en dat is er nu niet. Dat betekent niet dat dit niet kan veranderen, maar dat is van vele factoren afhankelijk zoals rentestand, rendement en ontwikkeling van de overlevingskansen. NPK: Er staan veel ingewikkelde termen en begrippen in het jaarverslag. Gelukkig kan iedereen met internet op de website van het pensioenfonds in het Pensioen ABC opzoeken wat die termen betekenen (www.nedlloydpensioenfonds.nl ➜ service ➜ Pensioen ABC). De term ‘sterftetrendontwikkeling’ staat daar echter niet bij. Wat betekent het?


TZ: Het heeft te maken met hoe oud we verwachten dat mensen worden. Tot 2007 keken we naar het verleden als we uitrekenden hoe groot onze pensioenverplichtingen waren. Vanaf 2007 moeten we van de Pensioenwet ook rekening houden met de toekomstige sterfteontwikkeling. De overlevingskansen zijn afhankelijk van medische en technologische ontwikkelingen en kunnen dus variëren in de tijd. Maar we weten: we blijven langer leven. Dat is goed nieuws voor ons allemaal, maar niet zo goed voor de pensioenfondsen, want dat betekent dat de fondsen pensioenen langer moeten uitkeren. In 2009 en 2010 moest daarvoor bij elkaar bijna € 63 miljoen extra aan de voorziening pensioenverplichtingen worden toegevoegd. NPK: In het verslag van het verantwoordingsorgaan dat in het jaarverslag is opgenomen staat dat het fonds het beleggingsbeleid op bekwame wijze heeft uitgevoerd, waardoor een dekkingstekort vermeden kon worden. Wat is een dekkingstekort en waarin verschilt het van de dekkingsgraad? TZ: De dekkingsgraad is een maatstaf om te bepalen of het fonds voldoende vermogen heeft. Het pensioenvermogen wordt gedeeld door de pensioenverplichtingen. Als het pensioenvermogen even groot is als de pensioenverplichtingen dan is er precies genoeg geld beschikbaar. Volgens de wet moet het fonds echter een buffer aan houden voor algemene risico’s. Bij ons fonds 4,1%. Als een fonds die algemene buffer niet heeft, dus in ons geval een dekkingsgraad die lager is dan 104,1%, dan is er sprake van een dekkingstekort en moet het fonds een kortetermijnherstelplan maken waaruit blijkt dat het fonds binnen drie jaar weer voldoende buffers heeft.

Ton (A.W.P.M.) Zimmerman

NPK: Er staat dat een lagere rente een lagere dekkingsgraad tot gevolg heeft. Kan er nog eens uitgelegd worden wat het effect van de rente op de dekkingsgraad is? TZ: Pensioen is inkomen dat in de toekomst door het fonds uitbetaald wordt en waarvoor nu al geld gereserveerd moet worden. Als je vandaag € 1.000 aan iemand moet betalen dan moet je dat volledige bedrag nú in kas hebben. Als je over een jaar € 1.000 aan iemand moet betalen, dan hoef je dat volledige bedrag niet nu al in kas te hebben. Bij een rentestand van bijvoorbeeld 5% hoef je nu maar €952 in kas te hebben, want een jaar later is je € 952, dankzij de rente, vanzelf € 1.000 geworden. Bij een rentestand van 2% moet je € 980 in kas hebben, dus € 28 meer. Zo werkt het bij de voorziening pensioenverplichtingen ook. Van elke betalingsverplichting, die van over een maand, over een jaar of over tien en twintig jaar, wordt bepaald hoeveel er vandaag in kas moet zijn om die te zijner tijd uit te kunnen betalen. Het gaat dan natuurlijk om veel meer geld en gelukkig hebben we een computer om dit allemaal uit te rekenen. Als de rente daalt, zien we in het voorbeeld dat we meer geld in kas moeten hebben. In 2011 is de rente die het fonds moet hanteren bij de berekening van de pensioenverplichtingen met gemiddeld 0,7% gedaald en dat hield in dat er circa € 113 miljoen meer in kas gehouden moet worden om straks aan de betalingsverplichting te kunnen voldoen.

foto: Hans Withoos

NPK: Een term die we steeds tegenkomen is ‘benchmark’. Wat betekent dat? TZ: De benchmark is de meetlat die aangeeft of het fonds het goed of slecht heeft gedaan. Als we bijvoorbeeld afspreken dat we proberen om een rendement te behalen dat hoger is dan de AEX index, dan is de AEX index de benchmark. Stijgt de AEX met 5% en heeft het fonds en rendement van 5,5% dan is er een ‘outperformance’ van 0,5%. Behaalt het fonds slechts 4,8%, dan is er sprake van een ‘underperformance’ van 0,2%. De meetlat (benchmark) wordt door het bestuur vastgesteld aan de hand van de diverse elementen uit de beleggingsportefeuille. Het rendement en de benchmark worden door een onafhankelijke deskundige gecontroleerd.

NPK: In het jaarverslag worden allerlei kosten genoemd die het pensioenfonds maakt. Nu wil de Pensioenfederatie dat ook de ‘verborgen’ kosten in de toekomst in het jaarverslag worden opgenomen. Wat betekent dit? TZ: In de jaarrekening werden tot 2010 uitsluitend de aan het fonds gefactureerde kosten gerapporteerd. De pensioensector heeft afgesproken om meer inzicht te verstrekken over de kosten, daarbij niet alleen rekening houdend met de gefactureerde kosten maar ook met kosten die versleuteld zitten in transacties en waarderingen van beleggingen. Het fonds belegt bijvoorbeeld in beleggingsfondsen. De kosten die zo’n beleggingsfonds maakt zijn verwerkt in de waardering van de participatie. Het is de bedoeling dat ook deze kosten straks zichtbaar zijn.


Organen van het Nedlloyd Pensioenfonds: het verantwoordingsorgaan Het bestuur van het Nedlloyd Pensioenfonds is wettelijk verplicht om op gezette tijden aan de belanghebbenden

verantwoording af te leggen over het beleid. In het najaar van 2007 werd voor dat doel het verantwoordingsorgaan

opgericht. Wat is het verantwoordingorgaan, wat doet het en wie zitten erin? Theo Versloot, secretaris a.i.,

legt het allemaal uit in deze vierde aflevering in de serie ‘Organen van het Nedlloyd Pensioenfonds’.

Theo Versloot, secretaris a.i.

Nedlloyd Pensioenkrant (NPK): Waarom is er een verantwoordings orgaan opgericht? Theo Versloot (TV): Op verschillende terreinen heeft het verantwoordingsorgaan adviesrechten (zoals de adviesraad weer op andere terreinen een adviesrecht heeft). Advies over communicatie is daar een voorbeeld van. Dat pensioenfondsen verantwoording afleggen aan de belanghebbenden is een goede zaak. Transparantie leidt tot een groter vertrouwen in het fonds. Het geeft de belanghebbenden (werknemers, gepensioneerden en werkgevers) de mogelijkheid om te reageren op het te volgen en al uitgevoerde beleid van het fonds. Op die manier krijgt het bestuur beter inzicht hoe de belangen precies liggen en welke acties eventueel genomen kunnen worden. Het belang van verantwoording afleggen en transparantie wordt door alle pensioenfondsen onderkend, ook door het Nedlloyd Pensioenfonds. Bij de verantwoording die moet worden afgelegd aan het verantwoor-

dingsorgaan gaat het vooral om de vraag of het bestuur bij zijn beleid op een evenwichtige manier heeft rekening gehouden met de belangen van alle belanghebbenden. NPK: Waar komt het idee vandaan en wie zitten er in dit orgaan? TV: Het idee voor een verantwoordingsorgaan is afkomstig van de Stichting van de Arbeid. In overleg met de organisaties van pensioenfondsen, verzekeraars en ouderen (CSO) werden in 2005 principes geformuleerd voor goed pensioenfondsbestuur (ook wel ‘Pension Fund Governance’ geheten). Op 16 december 2005 zijn deze ‘Principes voor goed pensioenfondsbestuur’ gepubliceerd, terwijl de invoering ervan in 2007 voor pensioenfondsen verplicht werd gesteld. Een van de door de wetgever overgenomen aanbevelingen uit de ‘Principes voor goed pensioenfondsbestuur’ was de instelling van een verantwoordingsorgaan, waarvan de bevoegdheden, de samenstelling en de stemverhoudingen zijn


foto: Hans Withoos

vastgelegd in de statuten van het pensioenfonds. In het verantwoordingsorgaan zijn de werknemers, de gepensioneerden en de werkgever vertegenwoordigd. Iedere geleding heeft een derde van de zetels. Zo telt het verantwoordingsorgaan van het Nedlloyd Pensioenfonds zes leden, twee voor elke geleding. In principe kiest iedere geleding de eigen vertegenwoordigers of iedere geleding wijst de eigen vertegenwoordigers aan en zo is dat ook bij het Nedlloyd Pensioenfonds geregeld. NPK: Wat doet het verantwoordingsorgaan? TV: De taken van het verantwoordingsorgaan vertonen op sommige punten overeenkomsten met de taken van de adviesraad. Advies over communicatie is daar een voorbeeld van. Als het fonds

hoos

Marc Schenkel

Jaap den Arend

Ricardo van Duykeren

Hans Pfeijffer een adviesraad heeft, zoals het Nedlloyd Pensioenfonds, dan kan het bestuur er voor kiezen het verantwoordingsorgaan te laten bestaan uit leden van de adviesraad aangevuld met vertegenwoordigers van werkgevers en dat is dan ook de vorm die het Nedlloyd Pensioenfonds heeft gekozen. In het verantwoordingsorgaan van het Nedlloyd Pensioenfonds zijn de twee leden uit de geleding van de werknemers en de twee leden uit de geleding van de gepensioneerden tegelijkertijd lid van de adviesraad. Daarbij geldt wel dat leden van het verantwoordingsorgaan niet gelijktijdig lid kunnen zijn van het bestuur of deel uitmaken van het interne toezicht (de visitatiecommissie). Het verantwoordingsorgaan geeft aan de hand van het jaarverslag, de bevindingen van het interne toezicht (van de visitatiecommissie) en andere stukken een oordeel over het handelen van het bestuur en over de beleidskeuzes voor de toekomst. Dit oordeel wordt, samen met de reactie van het bestuur op dat oordeel, opgenomen in het jaarverslag.

Eric Roelen

Maarten Tromp

Wim Grootenboer

NPK: Hoe kan het verantwoordingsorgaan zijn stem laten horen?

accountant en de externe actuaris. Het verantwoordingsorgaan heeft bovendien het recht advies uit te brengen over een aantal zaken, onder meer over de vergoedingsregeling voor bestuursleden, het beleid met betrekking tot het verantwoordingsorgaan en de inrichting van het intern toezicht. Als het bestuur niet naar behoren functioneert kan het verantwoordingsorgaan uiteindelijk naar de Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam stappen met het verzoek een onderzoek in te stellen naar de gang van zaken bij het pensioenfonds. Het kan de Ondernemingskamer ook vragen om het functioneren van het bestuur te toetsen. Voorafgaand aan het verzoek moet het intern toezicht zich hierover hebben uitgesproken. Aan alle kanten is de verantwoording van het bestuur tegenover de belanghebbenden daarmee verankerd in wetgeving. Maar wie houdt op zijn beurt weer in de gaten of het verantwoordingsorgaan functioneert zoals het hoort? Dat doet de Autoriteit Financiële Markten aan de hand van het jaarverslag waarin de rapportage van het verantwoordingsorgaan is opgenomen, alsmede een reactie daarop van het bestuur.

TV: Het verantwoordingsorgaan heeft recht op overleg met het bestuur, de externe

NPK: Voorafgaand aan de wettelijke verplichting om een verantwoordingsorgaan

in te stellen is nogal wat discussie over nut en noodzaak van dit orgaan geweest. Is die discussie nu gesloten? TV: Nee. Inmiddels ligt er van de demissionaire minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een voorstel tot wetswijziging bij de Tweede Kamer, waarin hij voorstelt het verantwoordingsorgaan af te schaffen maar zijn bevoegdheden op te nemen in een nieuw te benoemen orgaan, dat hij de naam ‘deelnemers- en pensioenge rechtigden raad’ heeft gegeven, waarvan de werkgevers dus geen deel meer uitmaken. Dit voorstel heeft tot een nog immer voortdurende discussie in pensioenland geleid. Leden van het verantwoordingsorgaan: Namens de gepensioneerden: • Theo Versloot, secretaris a.i. • Eric Roelen • Wim Grootenboer (plaatsvervangend lid) Namens de actieve deelnemers (werknemers): • Hans Pfeijffer • Mark Schenkel Namens de aangesloten werkgevers: • Maarten Tromp, voorzitter a.i. • Ricardo van Duijkeren • J. den Arend (plaatsvervangend lid)


Vacatures bestuur Per 31 december 2012 is er een viertal vacatures in het bestuur. De drie gepensioneerden bestuursleden treden dan volgens het rooster van aftreden af en stellen hun zetels beschikbaar. Bij de werkgeversbestuursleden stelt een werkgeversbestuurslid zijn zetel beschikbaar. De werkgeversbestuursleden voorzien in een vacature door middel van coöptatie. Het zijn dus de werkgeversbestuursleden zelf die hun opvolgers aanwijzen. De werkgeversbestuursleden dienen wel vooraf de aangesloten werkgevers over dit voornemen te consulteren, echter de uiteindelijke beslissing ligt bij de genoemde werkgeversbestuursleden. Bij de gepensioneerdenbestuursleden wordt voorzien in vacatures door middel van verkiezingen. De Vereniging Deelnemers Nedlloyd Pensioenfonds (DNP) heeft daarHuub van Gorp

Woonplaats: Barendrecht. Geboren: 17 december 1940. Gehuwd: 2 dochters. Opleiding: HBS-B; Werktuigbouwkundig ingenieur TU Delft; Propedeuse economie EU Rotterdam; Insead te Fontainebleau: Leadership in Organisations; Verschillende cursussen op pensioengebied sinds 2003 inclusief SPO Besturen van een pensioenfonds niveau 1 en 2 en Masterclass Vermogensbeheer.

bij het recht om voordrachten te doen. Daarbuiten kunnen ook ‘onafhankelijke’ kandidaten zich melden. Voor alle kandidaat-bestuursleden geldt dat toetsing door het bestuur met positieve uitkomst heeft plaatsgevonden. De voorgenomen benoemingen worden door het bestuur nu ter toetsing en goedkeuring voorgelegd aan De Nederlandsche Bank.

baar gesteld. Dat zijn de heren Ab Poldervaart en Huub van Gorp. DNP heeft de volgende drie kandidaten voorgedragen voor bestuursfuncties: Huub van Gorp Koen Knapper Ab Poldervaart Omdat er slechts drie kandidaten zijn, hoeven er geen verkiezingen te worden gehouden.

Van de drie aftredende gepensioneerden bestuursleden hebben zich twee herkies-

De drie kandidaten stellen zich hieronder aan u voor:

Loopbaan: Via Shell Chemical Manufacturing als project engineer en directeur Van Gorp´s Automobielbedrijven 20 jaar Nedlloyd in diverse directiefuncties waaronder Directeur Nedlloyd Rederijdiensten, directeur Mammoet-Hansa Linien, Divisiedirecteur Logistieke Dienstverlening en bestuurslid Executive Committee Europees Transport en Distributie. Met pensioen in december 2000. Ervaringen op pensioengebied: Commissaris bij Danisco Foods te Bergen op Zoom (1997-2002) en commissaris, later president-commissaris bij Brink´s Nederland te Houten (1994-2008); voorzitter Vereniging Deelnemers Nedlloyd Pensioenfonds (2002 - 2009); tijdelijk voorzitter Bestuur Pensioenstichting Security te Houten (2007-2008); Bestuurslid Nedlloyd Pensioenfonds (1/1/2003-heden). Meer dan tien jaar ervaring in de pen sioenwereld waarvan de laatste negen jaar bij het Nedlloyd Pensioenfonds, samen met de ervaringen bij andere pensioenfondsen en de verschillende cursussen (Besturen van een Pensioenfonds


niveau 1 en 2) ter verbetering van de deskundigheid op pensioengebied, is dit een solide basis om het Nedlloyd Pensioenfonds voor de komende twee jaar wederom op een effectieve wijze te dienen. Motivatie: Het Nedlloyd Pensioenfonds heeft met zijn toeslagenbeleid (indexering) over de jaren tot 2008 één van de beste prestaties in Nederland geleverd. Ik zie het als een van mijn belangrijkste taken om de pensioenuitkeringen in deze crisistijd te behouden, kortingen te vermijden en toch te proberen of er in de toekomst weer overgegaan kan worden tot toeslagen. Als bestuurslid zal ik mij in het bijzonder voor de gepensioneerden (en slapers) met al mijn kennis en ervaring blijven inzetten om zorg te dragen voor een heldere communicatie en het voor de toekomst waarborgen van de pensioenen inclusief de toeslagen. U kunt op mij rekenen.

Koen Knapper

Woonplaats: Krimpen aan den IJssel. Geboren: 16 mei 1953. Gehuwd: 2 dochters. Opleiding: Gymnasium B, Rotterdam; Financial Executive Programme, Controllers Instituut, Amsterdam; Postdoctorale Controllersopleiding, Vrije Universiteit, Amsterdam; Baccalaureaat Technische Wetenschappen en Doctoraal Bedrijfskunde, Technische Hogeschool Twente, Enschede, incluis een jaar economie aan de Universiteit Dortmund (uitwisselingsprogramma).

Ab Poldervaart

Woonplaats: Oostvoorne. Geboren: 1 mei 1944. Gehuwd: 1 zoon, 1 dochter. Opleiding: driejarige HBS + VD-opleiding als scheepswerktuigkundige te Brielle en daarna alle vervolgopleidingen aan de Hogere School voor Scheepswerktuigkundigen te Rotterdam; SPO Opleiding ‘Besturen van een pensioenfonds’, niveau 1 en 2.

Loopbaan: 2011-heden: Financial controller bij Vopak Business Development in Rotterdam; ontwikkeling van nieuwe ondernemingen en investeringen. Daarvoor controller en projectmanager in binnen- en buitenland van diverse ondernemingen, waaronder Euromax, DanzasChemicals en Nedlloyd Lijnen; Regiomanager Oost Afrika in Kenya, Productiemanager BorsumijWehry in Indonesië. Ervaringen op pensioengebied: 2011-heden Lid van de Adviesraad van Stichting Nedlloyd Pensioenfonds. 2010-2011 Bestuurslid van de Vereniging Deelnemers Nedlloyd Pensioenfonds. Als bestuurslid DNP verantwoordelijk geweest voor de externe communicatie. Dit heeft geleid tot een nieuwe website (vormgeving, inhoud en redactie) en tot aanpassing van het InfoBulletin en van de jaarlijkse ledenbijeenkomst in Utrecht. Tevens nader in aanraking gekomen met pensioenmaterie. Die kennis, en in het bijzonder die met betrekking tot het Nedlloyd Pensioenfonds als lid van de adviesraad sinds juni 2011, verder verdiept. In 2010 de tweedaagse SPO introductiecursus

Loopbaan: In 1961 als assistent-werktuigkundige in dienst getreden bij de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd en in 2001 als hoofdwerktuigkundige gepensioneerd bij P&O Nedlloyd. Ervaringen op pensioengebied: Lid Ondernemingsraad van Nedlloyd Rederijdiensten/Nedlloyd Lijnen/P&O Nedlloyd (1986-2001);Vlootsecretaris (1988-1989 en 2000-2001); Lid Centrale Ondernemingsraad van de Koninklijke Nedlloyd (1988-1989 en 1990-1998); Bestuurslid Nedlloyd Pensioenfonds namens de werknemers (1990-1996); Lid National Committee NL van Nautilus International (The Union for Maritime professionals (2001-heden); Lid Adviesraad Nedlloyd Pensioenfonds namens de gepensioneerden (2003-2004); Bestuurslid Nedlloyd Pensioenfonds namens de gepensioneerden (2004-heden); Lid (plv. voorzitter) Pensioenraad Bedrijfspensioenfonds voor de Koopvaardij namens de gepensioneerden (2008-heden).

gevolgd en in 2011 de driedaagse SPO-1 opleiding. Motivatie: De pensioenwereld is landelijk sterk in beweging. Ik wil mij inzetten om een duidelijke bijdrage te leveren en onze goede verworvenheden te beschermen. En dan met name voor de gepensioneerden en de ‘slapers’ (waar ik nu ook toe behoor), natuurlijk in evenwicht met de belangen van de actieve deelnemers. Zekerheid is daarbij het eerste doel, behoud van koopkracht is een tweede doel. De pensioenmaterie boeit mij zeer en vanuit mijn financiële vak ben ik goed bekend met onderwerpen als administratieve organisatie & interne controle, risicomanagement, beleggen, derivaten en actuarieel rekenen. Ik wil die interesse en ervaring en ook mijn affiniteit met communicatie graag aanwenden voor ons Pensioenfonds. Daarbij hecht ik veel waarde aan openhartige berichtgeving en heldere uitleg.

Motivatie: De huidige (tripartite) bestuursstructuur spreekt mij bijzonder aan. Zij biedt goede mogelijkheden m.b.t. directe zeggenschap voor de gepensioneerden. De gepensioneerden kunnen op gelijkwaardige wijze meebesturen met de werkgevers en de werknemers. Mede door de ontwikkelingen in pensioenland, wil ik graag mijn huidige bestuurslidmaatschap continueren om de opgedane kennis en ervaring te kunnen blijven inzetten, teneinde maximale zekerheid te bewerkstelligen voor onze verzekerden.


Terugblik Wereldhavendagen 2012 De zonovergoten Wereldhavendagen in Rotterdam zijn succesvol verlopen. Mede dankzij het prachtige weer waren er veel blije gezichten te zien, zowel bij het publiek, de vrijwilligers, de mensen van de havenbedrijven en de andere deelnemers. Het driedaagse evenement vol demonstraties, muziek, optredens, openstellingen, rondvaarten en andere activiteiten werd volgens de stichting Wereldhavendagen door ongeveer evenveel bezoekers bezocht als vorig jaar en in 2011 waren dat er enkele honderdduizenden.

Directeur Sabine Bruijnincx: “Dankzij de deelnemers hebben stad en haven zich van hun beste kant getoond. Nieuw dit jaar was de programmering in het centrum van de stad die zeker op zondag goed werd bezocht. Het thema ‘Er zit muziek in de haven’ was een succes. Zo waren er diverse optredens te horen op schepen, op de kade en waren er ook twee podia waar diverse concerten werden gegeven. Op de zeesleper de Elbe werd het evenement om 17.00 uur afgesloten door de Russische ambassadeur Roman Kolodkin en het Donkozakkenkoor.

De Oleg Strashnov – het grootste kraanschip ter wereld (hoger dan de Dom van Utrecht) vormde het schitterende decor. Dat had te maken met het nieuwe thema van de Wereldhavendagen van 2013. Havenwethouder Jeannette Baljeu maakte dat bekend: ‘Van Wolga tot Maas’.

De Rotterdamse haven: • Havengebied: ca. 11.000 ha (waarvan 5.500 ha bedrijfsterreinen, 5.500 ha water en (spoor)wegen, leidingstroken en groen). Lengte totale havengebied is ca. 40 km. • Directe werkgelegenheid: ruim 85.000 arbeidsplaatsen. • Goederenoverslag: ruim 435 miljoen ton goederen per jaar. • Scheepvaart: ca. 34.000 zeeschepen en 100.000 binnenvaartschepen per jaar. • Rotterdam was vanaf 1962, toen het New York inhaalde, de grootste haven ter wereld, maar heeft die plaats in 2006 af moeten staan aan Sjanghai.


Maersk Nieuws

Foto’s: Maersk

BBC World Service vertoonde onlangs in het kader van de serie ‘One Planet’ een

BBC volgt Ebba Maersk

uitzending van 18 minuten die gemaakt was aan boord van de Ebba Maersk, een

De uitzending heette, vertaald, ‘Duurzaamheid op zee’ en volgde het gigantische containerschip op een reis van Aarhus naar Gothenburg. Van al het vervoer van bulk vindt 90% over zee plaats, terwijl de containerscheepvaart jaarlijks maar 3% bijdraagt aan de uitstoot van schadelijke

broeikasgassen. Naarmate de wereldhandel toeneemt is het echter mogelijk dat dit percentage tegen het jaar 2050 verviervoudigd zal zijn. Om die reden loont het buitengewoon de moeite om inspanningen te verrichten die zijn gericht op brandstofbesparing en dat is waarin Maersk een leidende

van een serie van acht containerschepen die de grootste ter wereld zijn. rol speelt. In de uitzending werd ondermeer gesproken met gezagvoerder J. Berwald, Maersk Line duurzaamheidexpert en hoofd Maersk Maritime Technology Jacob Sterling en met Maersk Line CEO Søren Skou.

Daily Maersk presteert het beste CEO Søren Skou van Maersk Line heeft aan Lloyd’s List bevestigd zeer tevreden te zijn over de Daily Maersk-dienst tussen Azië en Europa. Daarom wordt nagedacht over de uitbreiding van het concept naar andere trades. Daily Maersk werd vorig jaar in september aangekondigd en gelanceerd in oktober. De dienst biedt naadloos vervoer vanuit vier Aziatische havens naar drie Europese bestemmingen met een gegarandeerde leveringstermijn. Er wordt zelfs een compensatie gegeven bij laattijdige levering. “We zijn bijzonder tevreden over de manier waarop het concept werkt en halen een tijdige leveringsgraad van 97% op de route. Het is beter verlopen dan iemand vermoed had”, aldus Skou. Skou baseert zijn uitspraken op de uitkom-

sten van een onderzoek dat uitgevoerd werd in een samenwerking van network provider INTTRA en scheepvaartanalyst SeaIntel. Het onderzoek bekeek de prestaties van de twintig belangrijkste containervervoerders op het gebied van betrouwbaarheid van de diensten. Daar kwam Daily Maersk als allerbeste uit. Maersk denkt daarom na over de introductie van het concept op andere trades, maar analyseert nog de gegevens over volumes en afvaarten.

CEO Søren Skou


enactu nsio ali e t P

Nie uw

N n het edlloy va

nsioenfonds Pe /

Dekkingsgraad Eind juni 2012 heeft het pensioenfonds een dekkingstekort moeten melden. De dekkingsgraad was gedaald onder de grens van het minimaal vereist vermogen van 104,1%. Per 30 juni was de dekkingsgraad 102,1%. Eind juli is deze weer gestegen naar 104,0%. Per 31 augustus is de dekkingsgraad als gevolg van de opnieuw lagere rente weer gedaald naar 103,6%. Op 6 september heeft het fonds bij De Nederlandsche Bank een kortetermijnherstelplan ingediend waaruit blijkt dat het fonds binnen drie jaar weer kan herstellen naar het minimaal vereist vermogen van 104,1%. Ook werd een aangepast langetermijnherstelplan ingediend waaruit blijkt dat het fonds binnen tien jaar kan herstellen naar het vereist vermogen van 109,6%.

ten ei

s

Algemeen De eurocrisis blijft de gemoederen bezig houden. Begin september kondigde de ECB aan dat het zonder limiet kortlopende obligaties van Zuid-Europese landen gaat opkopen. Deze steunaankopen zijn wel aan strenge voorwaarden verbonden. De ZuidEuropese landen die om hulp vragen zullen onder streng toezicht van ‘Brussel’ komen. De rentes in die landen zullen als gevolg hiervan dalen en er zal meer vertrouwen komen zodat die landen ook weer tegen acceptabele rentes kunnen lenen. De rentes in de Noordelijke landen zouden hierdoor wat kunnen stijgen. Of dit een definitieve oplossing is, is de vraag. De inflatie is in de afgelopen periode redelijk stabiel gebleven.

Resultaat van het fonds Tot en met juli werd een rendement behaald van 7,5%. Behalve vastgoed (-0,2%) behaalden alle beleggingscategorieën een positief rendement. De interne benchmark was met 6,5% een procentpunt lager.

d

Financiële positie Nedlloyd Pensioenfonds

Pensioenuitkeringen Resterende betaaldata pensioenen 2012 25 oktober 23 november 17 december Uw pensioen zal na overmaking rond het middaguur op uw rekening staan. De betalingen naar het buitenland duren langer.

40 jaar KRL-vereniging De Vereniging van Gepensio neerden van de voormalige N.V. Koninklijke Rotterdamsche Lloyd – Wm Ruys en Zonen bestond onlangs 40 jaar. De vereniging werd opgericht op 13 april 1972 en is ontstaan op aanraden van een van de heren Ruys. Door een fusie konden uitstapjes voor het personeel van de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd, niet meer doorgaan. Toen is er op zijn aanraden een aparte vereniging opgericht. Nu worden er al 40 jaar lang verschillende activiteiten georganiseerd, onder andere de jaarlijkse boottocht in september. In januari wordt een nieuwjaarsreceptie gehouden en in april de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering. De boottocht van 5 september stond in het teken van het 40-jarig jubileum. Ongeveer 175 leden en genodigden ontmoetten elkaar aan boord van de Marco Polo van Spido. Onder het genot van een kopje koffie met KRL gebak en later met een glaasje was het een echte reünie. Het was een prachtige, zonovergoten dag. We kregen opnieuw een kijkje in de verschillende havens van ons mooie Rotterdam. Het Klipper Buffet was bijzonder geslaagd.

Aan boord was ook maritiem kunstenaar Ronald van Rikxoort. Binnenkort verschijnt er een nieuw boek over verschillende schepen van de KRL geschreven door de bekende schrijver Nico Guns en geïllustreerd door Ronald van Rikxoort. De aanwezigen konden alvast kennisnemen van de opzet en van de illustraties. De vereniging vergrijst. We hebben nu nog ca. 400 leden. Toch zijn er nog heel wat mensen die bij KRL hebben gevaren, of hebben gewerkt bij Wm Ruys en Zonen, en die niet van het bestaan van onze vereni-


ging afweten. Hen willen we oproepen om lid van onze vereniging te worden. U komt uw collega’s van vroeger tegen! U kunt zich opgeven bij: Secretariaat KRL/WRZ, Marijke Staete 41, 2931 WB Krimpen a/d Lek. Telefoon: 0180-513505 e-mail: [email protected]

Artikel in het kader van Zorg en Welzijn van de Vereniging Deelnemers Nedlloyd Pensioenfonds (DNP)

Stijgende zorgkosten: het moet anders! Juist omdat belangenbehartiging verder reikt dan alleen uw Nedlloyd-pensioenaanspraken heeft de Vereniging Deelnemers Nedlloydpensioenfonds (DNP) zich aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden (NVOG). Samen met de ouderenbonden KBO en PCOB zet de NVOG zich in CSO (= de koepel van ouderenbonden) verband in voor uw belangen op onder andere de terreinen van wetgeving inzake pensioenen en zorg en welzijn.

In het kader van zorg en welzijn staan de stijgende zorgkosten volop in de belangstelling. De NVOG schrijft in haar nieuwsbrief hierover het volgende: “De hete zorgherfst komt eraan. In diverse bladen is veel geschreven, zowel redactioneel als door gastauteurs, over de betaalbaarheid van de zorg en de onbetaalbaarheid van met name de AWBZ in de toekomst. De recente verkiezingen van 12 september hebben dan inderdaad ook in het kader van deze problematiek gestaan. Minister Schippers zette onlangs het VVD-

standpunt uiteen: meer zorg thuis en geen uitbreiding van de intramurale zorg voor ouderen. Andere partijen geven aan dat er extra investeringen in de ouderenzorg moeten komen, maar zeggen niet hoe dit betaald moet worden. Het gaat over ons en onze toekomst, maar ook over de toekomst van de ouderen die na ons komen!“ Ook is in de kranten te lezen dat de ouderenzorg in Nederland de beste is. Dat is positief, maar hij is echter ook relatief de duurste van de wereld. Kan dit wel voortduren? De mede door de inspanningen van de huidige gepensioneerden opgebouwde verzorgingsstaat Nederland staat te wankelen. Vanwege de mogelijke onbetaalbaarheid door solidair te heffen premie in de nabije en verre toekomst, met daarnaast het probleem dat er straks onvoldoende personeel zal zijn om de verzorgingsstaat te handhaven. Mede door de NVOG wordt in de CSO thans gewerkt aan een standpunt hierover vanuit de ouderenorganisaties. Dat is geen gemakkelijke opgave. Wij kunnen als

ouderen wel zeggen dat alles moet blijven zoals het is, maar wij zien ook in dat dit een onmogelijke opgave is. Eén ding is zeker: 75 tot 80 procent van de kosten van verzorging en verpleging worden geconsumeerd door de 16 procent van de 65-plussers. Het aantal 65-plussers en zeker ook 80-plussers stijgt snel en de kosten stijgen nu te hard en samen kunnen (en willen?) de Nederlanders dit niet meer opbrengen. Er moet dus iets veranderen, voorstellen daarvoor worden ook van ons verwacht. Er zal niet aan te ontkomen zijn dat de ouderen zelf meer financieel aan de laatste fase van hun leven gaan bijdragen dan nu. En ook zal een groter beroep moeten worden gedaan op de kinderen en vooral ook op jongere ouderen om de oudere ouderen, ook in het kader van welzijn en eenzaamheid, te helpen. Indien u hierop wil reageren of suggesties hebt voor de oplossingsrichting: graag! Adres E-mail: [email protected]


(Foto/collectie: Willem H. Moojen)

Nieuwe opdracht: Met dit nieuwe type vrachtschip met beperkte passagiersaccommodatie van twaalf bedden sloeg de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd een nieuwe weg in. Het was het laatste schip uit een serie van vier, waarvan twee schepen in Duitsland werden gebouwd en twee in Nederland. Het fraaie, 10.500 ton metende schip had vijf ruimen en maar liefst 20 laadbomen. Weet u welk schip dit is?

Oplossing: Het in de vorige Nedlloyd Pensioenkrant afgebeelde schip is de Marne Lloyd van de N.V. Koninklijke Rotterdamsche Lloyd/Nedlloyd dat op 14 november 1956 te water werd gelaten bij C. van der Giessen & Zonen’s Scheepswerven N.V. in Krimpen aan den IJssel. Het 11.684 ton metende schip had accommodatie voor twaalf passagiers en vertrok op 14 april 1957 voor haar eerste reis in ballast naar de Golf van Mexico. De winnaar is: P. Wijdekop-Krugers, Castricum

Meedoen: Weet u de goede oplossing? Dan dingt u mee naar een gratis vergroting op A4 formaat van de foto (die u binnen enkele weken na het verschijnen van de naam van de winnaar wordt toegestuurd). Schrijf de oplossing op een briefkaart en stuur die (ongefrankeerd) naar het Nedlloyd Pensioenfonds, Antwoordnummer 3012, 3000 WB Rotterdam, o.v.v. ”Prijsvraag”. (E-mailen kan ook: nedlloyd.pensionfund@ nedlloyd.com).

Vergeet niet uw naam en volledig adres te vermelden. Onder de goede inzenders wordt de prijs verloot. De naam van de winnaar wordt in de volgende Nedlloyd Pensioenkrant gepubliceerd. Gebruik uw inzending niet voor het doen van andere mededelingen. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. Inzendingen moeten ons op het hierboven genoemde adres bereikt hebben vóór 5 november 2012.

Maritieme lust Maritiem Museum zoekt verhalen, geschriften en voorwerpen met een erotisch-maritiem karakter

wel?) relatie. Wat gebeurt er dan met de opbouwende spanning aan boord en aan de wal? Wat was de verborgen wereld achter de Het Maritiem Museum privévertrekRotterdam organiseert ken van het vanaf september 2013 scheepspereen tentoonstelling soneel? Welke over maritieme lust. Het meetingpoints moet een onthullende Een kluchtige travestieshow aan boord van een Engels schip waren er in de tentoonstelling worden in de vroege jaren zestig aanleghavens? over maritieme verleiHoe ervoeren prostituees de aankomst van ding, verlangen, lust, erotiek en sex met de een schip? Wat als je als zeeman homosekfocus op Nederland. sueel was in een tijd waarin dat nog nauHet Maritiem Museum Rotterdam zoekt welijks geaccepteerd werd? Het Maritiem voor deze tentoonstelling naar verhalen van vroeger en nu over mannen en ook vrouwen, Museum Rotterdam zoekt contact met (oud) zeelieden, (ex)prostituees, zeemansvrouwen alleen aan boord, soms maandenlang van huis, zonder uitzicht op een reguliere (of juist of andere mensen die hierover inspirerende Nedlloyd Pensioenkrant 16 • september / oktober 2012

verhalen kunnen vertellen, uit eigen ervaring of die van anderen. Naast verhalen zijn we op zoek naar geschriften (dagboeken, scheepsjournaals, brieven, zakboekjes, agenda’s) en voorwerpen (pin-ups, foto’s, erotische kleding die door zeelui werd gedragen, condoompakjes voor zeelieden, kaartjes voor een erotisch getint cabaret aan boord) die de verhalen illustreren. Vanzelfsprekend wordt alle binnengekomen informatie met de uiterste discretie behandeld en komt niemand ongewild met naam in de tentoonstelling. Bent u bereid om mee te werken aan de tentoonstelling? Neemt u dan contact op met: Maritiem Museum Rotterdam o.v.v. Maritieme Lust Ron Brand, conservator Postbus 988 3000 AZ ROTTERDAM E-mail: [email protected] Telefoon 010 413 26 80

Personalia 100 PLUSSERS 22-11-1906 Mw. C. Visser-Langereis 106 jaar OVERLEDEN Helaas moeten wij het overlijden van de volgende personen melden: 21-06-12 Dhr. P.P.M. van der Helm General Manager Ghana Holland West Africa Lijn 75 jaar 21-06-12 Dhr. P.J. van Liere Hoofdwerktuigkundige VNS 82 jaar 26-06-12 Dhr. R. Twisk Manager Operations Joint Ventures P&O Nedlloyd 77 jaar 30-06-12 Dhr. H. Liberg Adm. Medewerker Nedlloyd Road Cargo 87 jaar 01-07-12 Dhr. M.J. van Voorst Hoofdwerktuigkundige Nedlloyd Lijnen 78 jaar

03-07-12 Dhr. H. Muys Gezagvoerder KJCPL-Nedlloyd Rederijdiensten 85 jaar 04-07-12 Dhr. C.G.P.M. Pels 1e Electriciën VNS 74 jaar 06-07-12 Dhr. C.J. van Wieringen 2e Stuurman SMN 88 jaar 08-07-12 Dhr. J. van der Heyden Magazijn Medewerker SMN 81 jaar 09-07-12 Dhr. C. Hermann Bankwerker KRL 74 jaar 13-07-12 Dhr. J. Woud Ambtenaar Indonesië SMN 84 jaar 14-07-12 Dhr. J.P. de Vos 3e Werktuigkundige VNS 76 jaar 15-07-12 Dhr. H. Schipper Surveillant KNSM 83 jaar

17-07-12 Mej. D.A. van Keulen Medewerkster ACB Nedlloyd Rederijdiensten 87 jaar 19-07-12 Dhr. E.M. van de Ven Hoofdwerktuigkundige NRD 80 jaar 21-07-12 Dhr. J. Hakkers 3e Werktuigkundige KPM 79 jaar 21-07-12 Dhr. H.F. Paanakker Adm. Medewerker KRL 86 jaar 22-07-12 Dhr. A. van Dort Declarant Damco van Swieten 81 jaar 22-07-12 Mevr. M.C. MellinkDijkshoorn Medewerkster KPM 89 jaar

25-07-12 Dhr. R.C. Hemmer Adm. Medewerker Administratie & Inkoop KNSM 76 jaar 26-07-12 Dhr. R.W. van den Honert Container Manager NRD Nedlloyd Agencies Zuid-Afrika 88 jaar 26-07-12 Dhr. H.F. Rombouts Medewerker Koninklijke Nedlloyd Groep 91 jaar 27-07-12 Dhr. N.D. Duinkerken 4e Werktuigkundige KNSM 83 jaar 29-07-12 Dhr. A. Ouwens Kraanmachinist Mammoet Stoof 73 jaar 30-07-12 Dhr. C.C.M. Goos Adm. Medewerker KNSM/CTA 97 jaar

24-07-12 Mevr. G. Letsch-Raaphorst Medewerkster 31-07-12 NSU Dhr. T. van Komen 78 jaar Scheepstuiger SMN 24-07-12 88 jaar Dhr. C. Haenen Controleur (Haven) 31-07-12 SMN Dhr. H. Bolomey 82 jaar Cargadoor Ruys & Co 83 jaar

02-08-12 Mevr. N. Peltzer Steno-Typiste KPM 90 jaar 04-08-12 Dhr. J.N. van Santen 2e Stuurman KPM 87 jaar 12-08-12 Dhr. P.T.M. Post 3e Werktuigkundige KRL 71 jaar 18-08-12 Dhr. C.J. Ooijevaar 2e Stuurman KRL 88 jaar 21-08-12 Mevr. M.A. van Merodevan Haasteren Pons Typiste NSU 72 jaar 24-08-12 Dhr. J.C. Korte Chef Afd. AGA NRD 88 jaar 29-08-12 Mevr. W. Potuijt-van Mourik Typiste/Telexiste NRD 80 jaar

Stichting Kunstbezit Koninklijke Nedlloyd De kunstcollectie van Koninklijke Nedlloyd is in bezit van Stichting Kunstbezit Koninklijke Nedlloyd die de kunstvoorwerpen heeft ondergebracht bij de maritieme musea van Rotterdam en Amsterdam. Als deelnemer van het Nedlloyd Pensioenfonds heeft men gratis toegang tot beide

musea. Om geïnteresseerden een indruk te geven van de activiteiten van de stichting is er op de website van de stichting een overzicht geplaatst in de vorm van een verslag over het jaar 2011. Het verslag is te lezen via de link ‘Verslag 2011’ op de homepage: www.kunstbezitnedlloyd.org.


(S)koopjes

Lezers van de Nedlloyd Pensioenkrant kunnen gratis een (S)koopje plaatsen, bij voorkeur met prijsvermelding en al dan niet met een foto. Bij opgave ervan (uitsluitend schriftelijk of per e-mail) aan Redactie Nedlloyd Pensioenkrant, Postbus 1982, 3000 BZ Rotterdam, e-mail nedlloyd.pensioenkrant@ nedlloyd.com dienen naam, adres en telefoonnummer te worden vermeld. De redactie heeft het recht een advertentie te weigeren of de tekst aan te passen. Plaatsing valt buiten haar verantwoordelijkheid. (S)koopjes voor de nov/dec editie dienen ons vóór 5 november 2012 te hebben bereikt.

VAKANTIE Te huur: Chambre d’Hôtes Villa Catherine in Flayosc/Provence (Fr.). Appartement en 3 Luxe kamers met privé badk. Pr. omgeving, 7 min. lopen van centrum. Pr. tuin, veel terrassen, groot zwembad met o.a. “poolhouse” met geheel uitgeruste zomerkeuken met BBQ waar u gratis gebruik van kunt maken. Wi-Fi en veilige privé parking. Elke morgen ontbijt op terras % 00.33.494846495 www.villacatherine.com

Te huur: BED & BREAKFAST Achterhoek (Gld.) in bosrijke omgeving nabij zwembad en viswater. Veel fietsmogelijkheden. Gezellige accommodatie. Goed verzorgd ontbijt. % 0545-293856, bgg % 0545-292619.

Te koop: 3-kamer appartement op eerste etage in Schiedam met uitzicht op de waterweg en park. 6 Jaar geleden geheel gerenoveerd. Woonkamer 10 x 4,5 m. Lift aanwezig, rolstoelvriendelijk. Balkon en parkeerplaats. Vraagprijs: € 165.000,- k.k. % 010-2730948.

Aangeboden: Keurige kapiteinsuniformjas, maat 56. € 35,-. % 035-6016619.

op zoek: Verzamelaar probeert zijn verzameling petten / losse petemblemen koopvaardij uit te breiden. Alle kosten worden uiteraard vergoed. Ben blij met elke pet, maar ook losse petembleem zijn heel welkom. Ook andere scheepvaartspulletjes hebben mijn interesse. Mocht iemand iets beschikbaar hebben, dan wil ik heel beleefd vragen contact te zoeken. % 0512-471706 e-mail: dpg.vanderhorst@ chello.nl

Te koop: Helft van groot herenhuis in centrum Werkendam. Gebouwd omstreeks 1700, perceelopp. 115 m2. Geen tuin, voor- en zij-ingang. 16 m. diep en 5 m. breed. Voorin is een drogisterij annex parfumerie-zaak gevestigd geweest en er is voldoende ruimte voor winkel, wonen, kantoor of evt alleen wonen. Winkelbestemming. Vraagprijs € 199.000,- k.k. Te huur: Aanbod: e-mail: cockstevens@ Nieuw chalet in Crans verzameling oude mesOPROEP tele2.nl, Montana, 6 pers. 3 sing/koper Ulletjes, mon- % 0183-502995. slaapk, 2 badk, opv 200 sterkannen en peilgewichMuseum stoomgemaal m2. Geheel vrij gelegen ten. Werden gebruikt op Halfweg zoekt machinismet prachtig uitzicht over de tankvaart omstreeks ten en stokers. Dit is nu Rhonedal, tuin/terras 1946 en later (heb er zelf dé kans om actief te zijn 2 1000 m . Vanuit chalet mee gewerkt). in een oud stoomgemaal, direct wandelen. Nog vrij Wie interesse heeft mag met een kolengestookte 5-20 juni, 7-27 juli en een bod doen. ketel en een prachtige 26 aug - 30 sep. 0594-552692. % stoommachine installatie. Prijs € 900 p/wk. En daarbij ook nog een % 0620595965, Te koop: leuk team van vrijwilligers. e-mail: [email protected] Ermelo,chalet 11 x 3,2 m. Voor meer informatie over 50-plus park, huurkavel, het unieke gemaal zie: geen huisd. Compl.inger. www.stoomgemaalhalf2 slk., is verplaatsbaar. weg.nl Contact opnemen kom eens langs!! kan via het contactformulier op de website. óf met % 010-5112843 Kees Visser keeslies@ Te Koop: msn.com Sportvliegtuig Cessna VRAAG 150, in zeer goede Te huur: staat. Heeft altijd binop zoek: De Panne (België) aan nen gestaan. Verkoop Ik ben op zoek naar bijde boulevard en dicht wegens beëindiging. gaande containerwagons bij dorpscentrum, zeer Bijzonderheden: NAV/ van het merk Fleischmann mooi, goed onderhouden, COM-set, ADF, Com-set, Piccolo (minitrix), zie foto. 6-pers. appartement met Transponder Garmin 328 Mocht u in het bezit zijn nieuwe keuken met induc- mode S. Prijs n.o.t.k. van dit model dan zou ik tiekookplaat en vaatwas- inclusief Telecom tot deze graag tegen vergoeser, 2 slaapkamers, luxe eind 2012 en grondverding van u willen overbadkamer met grote dou- zekering. Standplaats: nemen. Reacties graag che. Volledig ingericht, vliegveld Seppe (tussen via mijn e-mail: wilfredv.a. € 210,-/weekend en Breda en Roosendaal) [email protected] of € 425,-/week. Details Inlichtingen: [email protected] en vrije periodes: http:// 0183-502995, % chateausoutard.micazu.nl. e-mail: cockstevens@ e-mail: [email protected]. tele2.nl aanbod Te koop: 5 stuks handbeschilderde porseleinen borden, in houten lijst, van oude stoomlocomotieven. Genummerd T.e.a.b. % 020-6328540, e-mail: [email protected]


Gevraagd: Oude vuurwapens. % 0594-552692.

Internet: Hoezo, te oud? Geachte Redactie

Liever een tablet?

Op de achterpagina van de Nedlloyd Pensioenkrant juli/augustus wordt er gevraagd waarom de afgebeelde aquarel niet is opgenomen in de KJCPL kalender van 1975. Ik vermoed dat de aquarel is afgekeurd door de directie van de rederij. Als dat zo is dan ben ik het hier als scheepsbouwkundig en HTS-er en als voormalig medewerker van het ontwerpbureau van de KPM (waar ook de schepen van de KJCPL werden ontworpen) mee eens. Het is namelijk zo dat het laadgerei op het op de aquarel afgebeelde schip op een onmogelijke plaats staat. Daar kan namelijk geen laadruimte zijn. Ook de opbouw van het schip is op de plaat te ver naar achteren geplaatst. Ter beoordeling doe ik u een foto toekomen van het door ons gebouwde en vergelijkbare m.s. Roggeveen van de KPM, waarmee de verschillen worden geïllustreerd. De indruk die wij krijgen van de aquarel is dat de kunstenaar, Frans J. Mettes, wel KJCPL-schepen heeft gezien, maar later aan de slag is gegaan, gebruik makend van de eigen fantasie. Het laadgerei, de mast op de schoorsteen en ook de commandobrug zijn daar goede voorbeelden van. Ds H. Koetsveld Putten Hartelijk dank voor uw reactie en toelichting. Dit werpt een nieuw licht op de KJCPL (RIL) kalender van 1975.

Ooit betekende het woord tablet maar één ding: een pil. Pillen zijn altijd plat, maar ze kunnen rond zijn of langwerpig. De platte, langwerpige pil moet wel haast de inspiratie zijn geweest toen de uitvinders van kleine, langwerpige en platte com puters een naam voor hun product verzonnen. Vóór 2010 waren er al van deze handige apparaatjes (van bijvoorbeeld Microsoft) met één groot nadeel: ze waren eigenlijk helemaal niet handig en verdwenen weer snel van het toneel. Daar kwam verandering in toen Apple in 2010 met veel bombarie de iPad introduceerde. Steve Jobs, de onlangs overleden oprichter van Apple, beweerde bij de introductie van de iPad dat het apparaatje een revolutie zou gaan betekenen voor hoe wij, consumenten, zouden computeren. Heeft Jobs gelijk gekregen? Dat is moeilijk te zeggen, maar als we afgaan op het commerciële succes van de iPad dan is één ding duidelijk: de iPad is dé dominante tabletcomputer. Waren er eind 2010 tien miljoen van verkocht, een jaar later was dat aantal vervijfvoudigd. Waarom is de iPad – met wat minder succesvolle broertjes van andere merken zoals de Samsung Galaxy – zo in trek? Die vraag is met een paar sleutelbegrippen te beantwoorden: gebruikersgemak, veelzijdigheid, functionaliteit, snelheid, compactheid en mobiliteit. Met een tabletcomputer kun je in principe alles wat je ook met een grotere computer op je bureau of een laptop- of notebookcomputer kan: e-mailen, over het internet surfen, foto’s maken (en bewaren, bewerken en met anderen delen), films bekijken, muziek beluisteren, schrijven, rekenen, spelletjes doen en noem het allemaal maar op. En dat alles met een apparaat van een slordige 20x25x1 cm (afhankelijk van het merk). Het scherm van de tabletcomputer is een aanraakscherm. Dat betekent dat het apparaat zich laat bedienen met de vingers in plaats van met een muis of een toetsenbord. Raak simpelweg het programma (hier ‘app’ geheten) aan dat je wilt gebruiken en het reageert onmiddellijk. Die snelle reactie komt omdat er in de tabletcomputer geen harde schijf zit. Dat zijn eigenlijk maar slome dingen die er soms hun tijd voor nemen om de informatie die nodig is om een programma te starten enigszins traag tevoorschijn toveren. Nee, dan het ‘flash’ geheugen van de tabletten. Zet hem aan en hij is direct beschikbaar. Apps zijn er in soorten en maten. Je hebt apps die ervoor zorgen dat je de meer serieuze zaken die je normaal gesproken met je normale computer doet, ook op de tablet kunt uitvoeren. Men denke aan tekstverwerken, spreadsheets maken of een database bijhouden. Daarnaast zijn er duizenden, zo niet tienduizenden apps voor elke denkbare toepassing. Het leuke is dat ze vaak gratis zijn of heel goedkoop, vaak nog geen één euro. De makers van de goedkope apps verdienen hun brood omdat hun app, als hij goed is, heel vaak wordt gedownload. Tijd om ook eens de minder positieve kanten van de tabletcomputer te belichten, want die zijn er ook. Zo is de tablet geen ‘stand alone’. Dat wil zeggen dat je hem gebruikt in combinatie met je gewone computer, waar je hem regelmatig op moet aansluiten. Alleen Samsung heeft inmiddels een tablet op de markt die zelfstandig te gebruiken is: de ATIV Tab. De tabletten zijn klein en handig omdat er geen toetsenbord of muis bij nodig is, maar dat heeft ook een nadeel. Zodra je iets te typen hebt, verschijnt er op het scherm een toetsenbord waarvan je de letters kan aanraken. Op deze manier typen gaat langzamer dan op een normaal toetsenbord en ook zitten de toetsen dichter bij elkaar waardoor je eerder een fout maakt. Er zijn overigens losse toetsenborden verkrijgbaar voor de meeste tabletten. Een andere zwakte is het beeldscherm. Omdat het steeds aangeraakt wordt is het al gauw smerig. Ook komen er gemakkelijk krassen op en omdat een tablet bedoeld is voor een mobiel leven, zijn ze kwetsbaarder en eerder slachtoffer van rampspoed dan de PC thuis. Daarmee zijn de nadelen dan ook wel allemaal benoemd en is het werken met een tablet voornamelijk plezierig en efficiënt. Om een keuze te kunnen maken in het enorme aanbod zijn er websites waar de verschillende tabletten worden vergeleken. www.consumentenbond.nl/Tablet-Test http://www.beslist.nl/ (zoek op ‘tablet’) http://twea kers.org (zoek op ‘tablet’) Nedlloyd Pensioenkrant 19 • september / oktober 2012

De aquarellen die Frans J. Mettes vervaardigde voor de KJCPL en die in de RIL kalender van 1975 werden opgenomen zijn al eerder aan bod geweest. Zo stond er in de september/oktober uitgave van 2011 een afbeelding van de Straat Nagasaki en in het vorige nummer was er een ‘mystery’ schip dat niet in de kalender was opgenomen. In de rubriek ‘Geachte redactie’ is een mogelijke oplossing aangedragen voor deze omissie. Ook dit schip, geschilderd tegen de dramatische achtergrond van woeste penseelstreken, roept vragen op. Dit is een afbeelding van de Straat Hongkong of Straat Holland. Er zijn in 1967/1968 vier Straat H schepen gebouwd, met als verschil dat er twee schepen (de Straat Hobart en de Straat Honshu) één kraan in het midden aan de achterzijde van ruim vier (dus voor de opbouw) hebben en twee schepen hebben daar twee kranen staan (één aan stuurboord en één aan bakboord). Op de afbeelding is de stuurboordkraan te zien, dus moet het de Straat Hongkong of Straat Holland zijn. Welk schip zien we hier? Wie het weet wordt uitgenodigd contact op te nemen met Irene Jacobs, conservator van het Maritiem Museum Rotterdam, tel: 010-4132680, e-mail: [email protected] (De aquarel is onderdeel van de collectie van Stichting Kunstbezit Koninklijke Nedlloyd).

Nedlloyd Pensioenkrant

Recommend Documents