bezoek
é
!3ELG IE P_^__G!_GUc i
KRING VOOR GESCHIEDENIS EN KUNST VAN DEINZE EN DE LEIESTREEK De Heer Denis Pieters █████████ Blauwstraat 48 9030 Wondelgem █████████ █████ █████
CONTACTBLAD Verschijnt tenminste 4 maal per jaar Verantwoordelijke uitgever Uitgiftekantoor : Deinze Willy Jonckheere 21ste jaargang nr. 5 Winkelstraat 36 9800 Deinze NOVEMBER 2001 Tel. (09)386.32.78
Postrekening 000 - 0434500 - 37, KGK-Deinze, p/a Brielstraat 7 bus 5, 9800 DEINZE
2819
KGK-lidmaatschap en de invoering van de Euro Nog even de adem inhouden, figuurlijk dan, en we betalen met zijn allen in "euro". Na 1 januari 2002 nemen we niet alleen afscheid van twaalf nationale munten, maar alle overschrijvingen gebeuren van dan af in de nieuwe munteenheid. Voor alle duidelijkheid geven we nu reeds de lichtjes aangepaste bedragen voor het lidgeld. Wie vóór 1 januari 2002 zijn lidgeld 2002 betaalt kan nog rustig de vertrouwde som in Belgische frank overschrijven. Anders zijn het de nieuwe bedragen, in euro. Ook aan de balie van het museum zal vanaf 1 januari 2002 het nieuwe eurotarief in voege zijn. Wie er vlug bij is kan dit keer dus enkele luttele franken uitsparen. Alvast hartelijk dank voor de blijvende steun van uw lidmaatschap. Lidgeld 2002, uiterlijk tot 31 december 2001, Lidgeld 2002 in euro in Belgische franken Gewoon lid 600 bef. Gewoon lid 15 euro Steunend lid, bestuurslid, deelgenoot 900 bef. Steunend lid, bestuurslid, deelgenoot 23 euro Erelid 1200 bef. Erelid 30 euro of meer
Eventuele Portokosten
160 bef. Eventuele Portokosten
4 euro
Steunende leden In ons maannummer van 2001 , p. 2772-2774, bedankten we al die mensen bij naam , die een extraatje maakten van hun lidgeld als steunend lid, bestuurslid, deelgenoot of erelid . Die lijst was toen nog niet volledig. Aan die lijst van 66 namen moeten we nog toevoegen: Irma Xavier
Deschans Deweer
900 steunend lid 900 steunend lid
Louis
Filliers
1200 erelid
Aalter Christoffel Yvan Jozef Martin Trui Jacques
Gemeentebestuur Roos Vandenbrande Van De Walle Vanhaesebroeck Van Nevel-Galle Vanobbergen
1500 erelid 900 steunend lid 900 deelgenoot, bestuurslid 1000 steunend lid 900 deelgenoot, bestuurslid 900 bestuurslid 900 steunend lid
Piet
Verrept
1000 steunend lid
Daarnaast zijn er nog een 11-tal steunende leden, die zich wellicht niet bewust zijn dat er een kleine hapering zit in hun administratie. Maar we hebben geduld. En we zijn ook dankbaar voor de steun van ca. 350 "gewone" leden!
2820
KGK rouwt om Lucien Lagrange ere-ondervoorzitter en deelgenoot van de Kring.
geboren te Deinze 12 april 1911 overleden te Gent 13 oktober 2001
Je hebt ons verlaten trouw aan je filosofische overtuigingen na een lang gevuld leven. Je inzet voor talrijke verenigingen, je uitgesproken burgerzin en je interesse voor het sociale leven zullen door deze die je gekend hebben nooit vergeten worden.
Ze waren een bron van inspiratie voor velen. De herinnering aan de liefde voor je familie zal ons steeds bijblijven.
Foto en tekst herdenkingsprentje
2821
Op de Afscheidsplechtigheid van donderdag 18 oktober 2001 te Lochristi was het Bestuur van KGK vertegenwoordigd door erevoorzitter H. Maes, voorzitter W. Jonckheere, ondervoorzitter L. Goeminne en penningmeester D. Decock. Erevoorzitter Herman Maes sprak er volgend In memoriam uit: Lucien Lagrange,
Wij leerden mekaar kennen in het begin van de jaren '50, zowat een halve eeuw geleden. Ik kwam als inwijkeling uit het Soete Land van Waas naar het lieflijke gebied van de OostVlaamse Leiestreek, waar uw familie sedert zowat 1700 vast verankerd lag. Driehonderdjaar Lagrange in Deinze. Wij ontmoetten mekaar vooral bij de "Vereenigde Tael- en Kunstminnaers onder Kenspreuk Vooruit " waar ge me vroegt de dialectische toneeluitspraak wat te schaven en te corrigeren. We werkten toen -nog in de jaren `50- samen aan de herdenking en viering van 100 Jaar Vooruit waar ik dook in de geschiedenis van de Deinse dichtgenootschappen en rederijkerskamers... en daardoor in de geschiedenis van uw familie 1. Wij ontmoetten mekaar in de Kunst- en Oudheidkundige Kring van de stad Deinze en van de Leiestreek. Wij hadden ook politiek enkele raakvlakken maar ook enkele botsvlakken. Men leert vrienden kennen in nood en in samenwerking maar ook in de verscheidenheid en botsingen. Men hoeft niet 100% met alles akkoord te gaan om toch waardering op te brengen voor de oprechtheid en de rechtlijnigheid waarmee iemand zijn levenspad plaveit. En eerbied moet men hebben voor de moed waarmee iemand de psychische of fysische slagen van het lot verteert. Want iedereen krijgt vroeg of laat die slagen te verteren. Uw ouders begraven is één zaak. Een echtgenote begraven is een andere klap. Uw kind begraven is nog iets anders... dat hebt u me verteld... amper een maand geleden. U moest het allemaal doorbijten. En deed het. Met waardigheid. Terwijl de vrienden om u heen wegvielen. Rechtlijnigheid, medemenselijkheid en waardigheid Voornaamheid, hoffelijkheid en begrip Vriendelijkheid, intellectuele ernst en luim Belangstelling voor het leven en het gebeuren om u heen
Zijn uw richtlijnen geweest, alles gebundeld in een vast levenstouw. Toen ik voorzitter werd van KOK werden gij en burgemeester Boerjan de ondervoorzitters. Drie verschillende meningen en opvattingen. Maar dat klikte. Gij waart toen al 40 jaar bestuurslid en deed er nog 20 jaar ondervoorzitterschap bij. Met zin Voor het verleden van uw familie Voor het verleden van uw verenigingen
Voor het verleden van uw stadje Deinze dat ge quasi 90 jaar hebt bewoond en beleefd... en waarvan ge -kritisch- hield. Dat stadje verlaat ge nu voor eeuwig.
Maar men blijft er u als mens en als medeburger waarderen. Gij blijft er "geboekstaafd "2.
Herman MAES 18 oktober 2001
2822
(1) Zie "100 jaar Vooruit", een publicatie n.a.v. dat 100 jarig bestaan met een toneelwedstrijd onder de landjuweel-winnaars. Zowat 45 wekelijkse bijdragen over Vooruit-geschiedenis gingen aan de publicatie van het boekje vooraf (in "Ons Blad"). (2) Een familielijntje geplukt uit de familiegeschiedenis; en enkele bedenkingen: Lucien Lagrange ° 1911-+2001 X Jacqueline Joncheere (1923-1946) ---Thierry Lagrange °1946-2001 XX Cecile Vanderstuyft (1916-2000) ---Jean Denis Lagrange ° 1949 ---Dominique Lagrange °1950 Zoon van Roger Lagrange (1878-1964) X Jeanne Minnens (1888-1983) dochter van Edmond Minnens sr. En dus zus van Roger Minnens sr. Zoon van Emile Lagrange (1838-1918) X Eulalie Blieck (1850-1939) Jan.1918: lijkrede door Dr. med. A.H. Martens, toen gevolmachtigde in de Vlaamse Raad (d.i. zowat minister in de activistische regering) Zoon van Ivo Lagrange (1799-1868) X Isabelle Marie Pieters (1801-1872) Karel Lagrange leert de Deinzenaars de Vlaamse Leeuw zingen in het Vlaams Gezelschap, en ze zingen ook het Wilhelmus (1860) Begin van de zijdenijverheid in Deinze herbergier Zoon van Pierre Louis Lagrange (Petrus Ludovicus) (1766-1845) X Anna Maria Verkest (1770-1844) Parochieregisters in het Latijn Brandweer Timmerlieden Smeden Zoon van Pierre Francois Lagrange (Petrus Franciscus) (1731-1792) X Dorothea Waterschoot (1730-1806) Zoon van Phillipus Delgrange (1705-1776) X Maria Catherina Hinnebert (1707-1775) Zoon van Philippus de le Grange (ca. 1667-1724) X Petronella Herck (1679-1740) Eerste Lagrange in Deinze Al deze Lagranges (op de oudste na) werden in Deinze geboren. Vanwaar kwam Philippus?
Als hugenoot naar hier gekomen? Dat kan niet. De Franse uitwijking van de Hugenoten begon pas na de intrekking van het "Eeuwig Edict van Nantes" van 1598, ingetrokken door Lodewijk XIV in 1685. Deze Hugenoten vluchtten vanzelfsprekend naar protestantse regio's, zeker niet naar gebieden waar de Spaanse inquisitie "regeerde" zoals de Zuidelijke, toen Spaanse, Nederlanden. Er moet echter, tengevolge van de oorlogen, een grote verscheidenheid aan gang geweest zijn na 1640-1660. Deinze was 1580/85 ontvolkt, nadien druppelsgewijs herbevolkt en herbouwd. Van 1580 tot 1640 was de kerk onbruikbaar of in noodtoestand. Zijn alle uitgeweken Deinzenaars teruggekomen? Of zijn anderen in hun plaats gekomen? Of is het een mengeling geweest van teruggekomenen en nieuwe Deinzenaars? Lucien Lagrange had een zuster Antoinette (° 1913) die huwde met een zoon uit de familie Meert in St.-Niklaas. Tot die familie behoorde ook Leo Meert en Hippoliet Meert, twee figuren die voor W.O.-I een rol speelden in de Vlaamse Beweging. Hippoliet was in 1895 de stichter van het Algemeen Nederlands Verbond. In 1995 had in het Museum van Deinze een huldezitting plaats voor dat ANV toen het 100 jaar bestond (nominatief vermeld in de Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging). Mijn moeder en haar ouders werkten ooit in de tekstielfabriek Meert (liberaal). Mijn vader en zijn broers werkten ooit in de tekstielfabriek Janssens in Sint-Niklaas; die Janssens waren katholiek en hun fabriek lag in de andere kant van de stad (Heistraat). Meerts fabriek lag kant Veldstraat. De woning van Meert lag in de Stationstraat en was tijdens W.O.-II de zetel van de Ortskommandantur. Nu is het een museum voor Schone Kunsten. De Lagrange vermeldingen in de KOK/KGK-jaarboeken en in het Contactblad zijn quasi ontelbaar. Dat is een thema voor wie op zoek is naar een onderwerp. Cfr. - KOK jaarboek 1944: Valere Lagrange (broer van Roger) maakt een stamboom. Thierry maakt een stamboom (eigen publicatie) 1985 - 100 jaar Vooruit (publicatie door Vooruit) 1958 - Het "Vlaemsch Gezelschap" KOK jaarboek 1962
2823
1815. De Provincieraad van Oost-Vlaanderen en Deinze Ons lid, Piet Cassiman , bezorgde ons een lijstje van Deinzenaars die in de Oost-Vlaamse Provincieraad een rol speelden. Met wat toevoegingen uit de deelgemeenten van het huidige Deinze is dit een hele lijst geworden. Bron van dit alles is het werk van Nicole LEHOUCQ en Tony VALCKE, Politiek- institutionele geschiedenis van de Provincie Oost-Vlaanderen van 1830 tot nu, dl. II, Biografisch repertorium, uitg. Prov. OostVlaanderen en Stichting Mens en Kultuur Gent, Gent 1997, 452pp. Dit werk is consulteerbaar in onze Stedelijke Openbare Bibliotheek, nummer 334. Dergelijke lijsten zijn zelden volledig en correct. Alle aanvullingen en/of verbeteringen zijn dan ook welkom. W.J.
Overzichtstabel Deinse Provinciale Raadsleden 1830-1996 Provincieraadslid Van/ tot
CVP
District Kanton Woonplaats Woonpl. Deinze District Deinze District Deinze
CVP Kath.
Woonpi . Peteg. Kanton Deinze
Van 04-06-1950 tot 11-04-1954 Van 24-05-1858 tot 28-03-1870
PVV/VLD Kath. Partij
Woonpi. Deinze District Deinze Kanton Deinze
Van 25-01-1985 tot 1996 Voorzitter 1991-1994 Van 26-06-1896 tot 08-11-1925
Kath.
Kanton Deinze
Van 08-04-1871 tot 24-12-1895
Lib. Vanaf 1847: Kath. PVV/VLD
Woonpi. Astene , Wetteren (1846)
Van 27-05-1844 tot 08-06-1847
Van 13-10-1985 tot 1996
Kath.
Woonpi. MerelbekeBottelare District Lochristi Woonpi. Oostakker District Gent Woonpi. Deinze, sinds 1979 District Deinze Woonpi. Deinze District Deinze District Deinze
BWP/BSP
District Deinze
Van 09-06-1929 tot 23-05-1965
Kath.
Kanton Deinze
Van 23-08-1903 tot 27-11-1921
LP
District Deinze
Van 27-11-1921 tot 08-11-1925
LP
District Gent
Van 09-06-1912 tot 09-06-1929
Naam
° en +
Partij of strekking
ADAMS Marcel Jules
° Waregem 24-04-1943
SP
AGNEESSENS Leon Lucien Joseph Marie BUYSSE Marcel Theophiel DE BEIL Constantinus
0 Deinze 24-07-1921 + Ukkel 29-08-1970 ° Sleidinge 16-03-1912 ° Herzele 03-05-1798 + Deinze 15-01-1878 ° Petegem 16-02-1945
DECLERCK Arthur Charles Louis (ook als De Clercq) DE KERCHOVE de Denterghem Astère Maria Coleta Gislenus DE KERCHOVE de Denterghem Prosper Joseph Eugène Jean Francois Gilain DE KEUKELAERE Luc Achiel Alex
° Deinze 02-04-1859 + Deinze 31-05-1940 ° Gent 03-06-1817 + Astene 24-12-1895
DEVOLDERE Herman Emiel Henri
CVP
DE VULDER Marc Lievin
° Grammene 18-121936 + Gent 25-01-1989 ° Gent 31-01-)953
DE WINTER Achilles Jules
° Vosselare 17-09-1923
CVP
DE BUCK Marc Joseph
° Gent 13-03-1813 + Deurle 16-07-1853 ° Deinze 25-06-1949
° Maldegem 05-02-1890 + Deinze 16-12-1962 HEYERICK Marcel Adolf ° Deinze 21-01-1897 + Deinze 29-10-1977 LAGRANGE Joannes Petrus ° Deinze 10-02-1855 Marie + Deinze 25-10-1932 LAGRANGE Valère Emile ° Deinze 03-06-1880 + Deinze 08-10-1953 Adolphe LIEBAERT Marcel Louis ° Deinze 18-06-1870 + Gent 06-07-1944 Ferdinand FOES Edmond Josephus
VI. Blok
Van 14-11-1985 tot 1996 Van 26-06-1949 tot 11-04-1954
Van 17-04-1977 tot 08-11-1981
Van 28-06-1995 tot 1996
Van 23-05-1965 tot 3 1-03-1968 Van 08-11-1925 tot 09-06-1929
2824
District Deinze
Van 11-04-1954 tot 10-03-1974
Kanton Gent
District Deinze
Van 23-05-1842 tot 19-02-1844 Gedeputeerde 13-07-1843 tot 19-02-1844 Van 04-12-1932 tot 20-04-1945
-
Woonpi. Deinze District Deinze Kanton Deinze
Van 26-06-1949 tot 04-06-1950 Van 11-04-1954 tot 26-03-1961 Van 26-05-1851 tot 23-1 1-1857
Lib.
Kanton Deinze
Van 12-07-1848 tot 27-05-1850
Kath.
Kanton Assenede
Van 27-05-1878 tot 28-04-1891
Kath.
Kanton Assenede Woonpl. BachteMaria-Leerne District Deinze Woonpi. BML (sedert 1962), Deinze (sedert fusies) District Deinze District Deinze
Van 09-06-1912 tot 27-11-1921
MAERE Carlos Arthur Marie Leon MARTENS Justinus Livinus
° Deinze 10-07-1907 + Deinze 03-01-1997 ° Deinze 09-11-1793 + Gent 19-02-1844
CVP
MATTHYS Lucien Gustaaf Leon MINNENS Edmond Gustave Jean PROVOST Pieter Josephus
° Deinze 17-06-1902 + Leuven 28-07-1977 ° Deinze 26-08-1922
VNVP/ VNB LP
° Deinze 15-11-1794 + Deinze 23-11-1857 ° Ruien 15-03-1799 + Deinze 24-12-1871 ° Gent 01-05-1853 + Bachte -MariaLeerne 10-08-1928 ° Brussel 13-09-1886 + Brussel 16-02-1954
REYNTJENS Charles t' KINT de ROODENBEKE Arnold Francois Marie t' KINT de ROODENBEKE Jean Léon Henri Francois de Borgia Marie
Kath. partij CVP
t' KINT de ROODENBEKE Juan Marie Ghislain Francois de Borgia Luc Fernand Bosco Pascal
° Ukkel 01-04-1934
TORCK Victor Emiel Jozef Gustaef
° Deinze 29-09-1901 + Sint-Denijs-Westrem 16-05-1949 ° Deinze 24-04-1949
LP
° Gent 28-08-1843 + Drongen 17-07-1903
Kath.
° Gent 31-03-1811 + Gent 21-01-1887
Kath.
VAN DEN BOSSCHE Carlos Gaston Theofiel VAN DURME Wilfried Camiel VANHEUVERZWYN Paul Marie Léandre VAN RISSEGHEM Karel Jozef VERCAMER Alexander Rei-ni
° Petegem 12-01-1935 + Harelbeke 06-06-1974 ° Petegem 24-06-1931
VERHELST Arthur
VAN AUTREVE Geert Edegard lsidoor VAN CROMBRUGGHE Josephus Eduardus Maria
VAN CROMBRUGGHE Napoléon Charles Francois (Van Crombrugghe- van
Van 09-06-1929 tot 24-02-1946 Van 10-03-1974 tot 17-04-1977 Van 13-10-1985 tot 13-12-1987
Van 09-06-1929 tot 04-12-1932
Woonpi. Nazareth District Deinze Woonpl. SintMartens-Leerne, Gent Kanton Deinze Woonpl. SintMartens-Leerne Kanton Deinze
Van 27-06-1985 tot 13-10-1985
PVV
District Deinze
Van 23-06-1967 tot 07-11-1971
Agalev
District Evergem
Van 17-06-1983 tot 13-10-1985
° Deinze 24-02-1862 + Gent 08-10-1940 ° Deinze 10-12-1875 + Deinze 19-12-1964 ° Deinze 20-01-1951
Lib.
Kanton Gent
Van 09-06-1912 tot 27-11-1921
Kath.
District Deinze
Van 01-07-1922 tot 09-06-1929
CVP
District Lochristi
° Deinze 01-04-1888 + Deinze 27-06-1964 ° Deinze 27-03-1807 + Deinze 16-10 -1863
BWP
District Deinze
Van 08-1 1-1981 tot 1996 Gedeputeerde 18-10-1985 tot 1996 Van 30-11-1921 tot 09-06-1929
Kath.
Kanton Deinze
° Deinze 15-10-1892 + Deinze 30-10-1963
CVP
District Deinze
SP
Van 26-05-1873 tot 17-07-1903
Van 23-05-1864 tot 02-08-1870
Alstein)
VERKEST Auguste
VERLEYE Joseph Marie Leon
Van 29-09-1836 tot 16-10-1863 Gedeputeerde 25-10-1936 tot 16-10-1863 Van 24-02-1946 tot 11-04-1954
2825
1816 . Wie herkent er een vooraanstaand Deinzenaar tussen deze knappe koppen, geplukt van het Internet ? Controleer p. 2835 of je juist gegokt hebt.
Schenkingen aan KGK in 2000 en 2001 Opnieuw werd heel wat interessant materiaal ter bewaring ontvangen, zowel in het Museum als bij de voorzitter, zowel voor het archief Plastische Kunsten als historische archivalia uit de regio voor het KGK-archief. Van ons lid, Leon Soreyn, kwam een heel pak informatie binnen o.a. in verband met de Vlamingen in Amerika. Erevoorzitter Herman Maes zorgde o.a. voor een bundel documentatie over Désiré Delcroix. Bestuurslid Tony Vanhee gaf een pak foto's, vooral uit de 2e Wereldoorlog. Van onze steunende leden Gentiel De Smet en Eric Claerhout ontvangen we regelmatig documentatiemateriaal en foto's van uiteenlopende aard. Ons lid mevrouw Julia Gilliaert heeft in het vooruitzicht van de verhuis naar een woning van bescheidener omvang een deel van haar boekenkast, met een pak jaarboeken van KOK/KGK aan de kring bezorgd. Van ons lid Astère Allaert ontvangen we nu en dan een documentje of foto. Van ons lid Godelieve De Weirdt kregen we enkele foto's uit WO II. De heer Van Kan bezorgde ons een twaalftal foto's van de vernielde Stationsbuurt uit WO I. Van La Rubanerie-Deinze kregen we een heel pakket bedrijfsarchief. Hartelijk dank uit naam van KGK en de Deinse Gemeenschap !
2826
1817. Baljuws van Deinze In 1967 werd het doctoraat van Prof. Jan Van Rompaey gepubliceerd: J. VAN ROMPAEY, Het grafelijk baljuwsambt in Vlaanderen tijdens de Boergondische periode in Verhandelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België, Klasse der Letteren, Jaargang XXIX, nr.62, Brussel 1967, 701 pp. Bladzijde 614-652 geeft hij een: Lijst van de soeverein baljuws van Vlaanderen en van de andere grafelijke baljuws voor de periode 1384-14 77. Voor Deinze, Petegem, Astene en Drongen waren dit: Alard Thierin 21-09-1388 01-06-1386 tot Jehan le Prisenare 09-08-1399 22-09-1393 André le Plantere 09-05-1407 17-09-1403 Jehan le Stoppelare 16-08- 1414 21-05-1407 Guillame de Lespiere 06-12-1421 16-08-1414 Arnold le Cabbotere 07-05-1431 16-12-1421 Jehan de la Lys 16-06-1435 07-05-1431 Rogier de Straete 24-09-1436 16-06-1435 Alior de Halewin 22-09-1439 24-09-1436 Jaques Delattre 25-01-1442 22-10-1439 Jehan de la Motte 01-05-1445 06-02-1442 Jehan Hughelin 07-02-1447 21-05-1445 Jehan de la Motte 09- 08-1455 27-02-1447 Luc Thoenin 24-06-1463 09-08 -1455 Jehan de Douvrin 02-02-1470 13-07-1463 02-02-1473 Siger de Meyere 02-02-1470 George Sersanders 02-02- 1476 02-02-1473 Simon de la Motte 1477 02-0202-02-1476 1477 = dood van Karel de Stoute = einde Boergondische tijd 1385 = begin met Filips de Stoute A. Karel de Stoute's dochter volgde haar vader op. Ze huurde een Habsburger (Maximiliaan) en bracht ons zo (als huwelijksgeschenk en erfenis) in het Habsburgsvaarwater: Maximiliaan (de Bruggelingen hebben hem ooit te Brugge gevangen gezet) - Filips de Schone (die vroeg stierf) - Keizer Karel V (die zijn grootvader als keizer opvolgde in 1519). En dan splitste zich die Habsburgse stam in een Spaanse tak en een Oostenrijkse tak. We zaten eerst onder de Spaanse tak (1566-1714) en dan onder de Oostenrijkse tak (17141794). Leopold 1 en II zochten carriere-huwelijken met Habsburgers. Leopold II's dochter Stephanie huwde Rudolf van Habsburg (Mayerling-drama!). Onze prinses Astrid is nu ook weer met een Habsburger getrouwd.
B. Jan Van Rompaey was dr. in de Geschiedenis en dr. in de Rechten. Een zeer geleerd man. Prof te Kortrijk (Leuven) en te Gent. Hij was een goede vriend. In 1980 was ik voorzitter van de Marnixring-Gent-Borluut. Jan was toen mijn ondervoorzitter. Ook nog in 1981, toen hij omkwam in een gruwelijk verkeersongeval aan de verkeerslichten te St Denijs Westrem aan "den dubbelen Arend". Hij stond 5 de auto voor het rode verkeerslicht, toen een vrachtwagen kwam aangereden die het
2827
rode licht niet zag en de vijf auto's op een hoop reed. Jan was een stuk jonger dan ik. Hij woonde toen in Vlieguit, St Martens Latem. (Met dank aan ons lid Stefaan De Smet uit Tielt) H. MAES nr. 67
1818 . Leernebrug Van ons lid Norbert Goeminne kregen we een kleine rechtzetting i.v.m. de gele bladzijden in ons vorig nummer; met name over Leernebrug (Contactblad, 21Stejg nr.4, augustus 2001, blz. 2809): Op de Kabinetskaart "de Ferraris, 1778" staat de oversteekplaats van de Leie tussen Deurle en Maria-Leerne vermeld als HET VEIR AEN DE PONT. Deze plaats kan men nu situeren tussen de monding van de Kasteelgracht en het verlengde van de Veerstraat en de Leiehoek(straat). In 1855 werd op deze plaats een ophaalbrug gebouwd. Op de linkeroever kan men nu nog delen van het bruggehoofd zien. Door de Duitsers werd de brug op 2 november 1918 opgeblazen; na de oorlog werd zij hersteld. In 1930 werd een vaste brug gebouwd waar nu de metalen boogbrug ligt. De ophaalbrug verdween en een deel van de Veerstraat en de Leiehoek bij de Leie werd private grond. De brug van 1930 werd in mei 1940 opgeblazen door het Belgisch leger en tijdens de oorlog door een noodbrug vervangen. Na de oorlog werd dan de huidige brug gebouwd (tussen de Burgemeester van Crombrugghelaan (St Martens Leerne) en de Pontstraat (Deurle)). Verder moet vermeld worden dat de Leie bij de Leernebrug niet de grens is tussen St Martens Leerne en Deurle! Deze wordt gevormd door de Scheidbeek, ongeveer 50m ten noorden van de Oude Ponsweg (Deurle); een deel van Leerne (= deelgemeente van Deinze) ligt daar zuid van de Leie.
1819. Nog in verband met het goed Te Brac (k)x in Vinkt Van ons lid Willy De Smet, ereburger van de stad Deinze, kregen we een aanvulling op een artikel van Paul Huys: In het Contactblad nr. 3 van de 20,1e jaargang (KG.K., mei 2000) doet Paul Huys een mededeling over voormeld goed. Aan de hand van vermeldingen in de Gazette van Gend geeft hij een beschrijving van het goed en wijst erop dat Noël Kerckhaert deze Vinkste hoeve verkeerdelijk in Meigem situeert.
Terecht merkt Kerckhaert in zijn Oude Vlaamse Hoeven op dat Te Brac(k)x, ook nog geschreven Ter Brakt, heeft toebehoord aan de familie Damman. Met betrekking tot dit feit kunnen enkele aanvullende gegevens verstrekt worden, die eens te meer aantonen dat er veel waarheid schuilt in het bekende gezegde "de wereld is klein" , zeker de wereld van de adel. De familie Damman, eertijds ook Damant en D'Amman geschreven, is een oud en rijk Gents geslacht. Jan Damman, in 1517 gehuwd met Ontcommere de la Kethulle(l) kreeg zelfs de
2828
bijnaam "de Rake". Onder de aanverwante families komen erg bekende namen voor, zoals van Artevelde, Bette, van Vaernewijck, de Baenst enz... (3) Het was Jan Damman (2) die omtrent 1530 de heerlijkheid Oombergen (bij Zottegem) aankocht. Dit had zijn weerslag op de woning die de familie Damman te Gent betrok. Naast de naam Dammansteen kreeg het huis ook de naam Hof van Oombergen. Van dat Steen is niets overgebleven tenzij de kelders onder het gebouw van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letterkunde (Koningstraat, nr. 18 te Gent). Jan Damman trouwde een tweede keer met Isabella vander Sickelen (4). De familie vander Sickelen is goed gekend in de geschiedenis van Nazareth. Het was in 1490 dat de ouders van voornoemde Jan Damman, nl. Jan Damman - Jakemyne de Baenst het goed Te Brac(k)x kochten. Door overerving en aanverwantschap kwam het goed in handen van Ferdinand Damman, zijn broer Charles, en vervolgens bij de familie le Cocq, heren van Wulvergem Jan Damman, een zoon uit het huwelijk Jan Damman-de la Kethulle, huwde ook tweemaal. Zijn eerste huwelijk bleef kinderloos. Petronella, een dochter uit zijn tweede huwelijk met Joanna Waelbrouckt6) is helemaal geen onbekende te Deinze. Zij trouwde op 17 februari 1599 te Gent met Joos de Schietere. Het gezin kocht een kasteel te Petegem, goed gekend als Het Nieuwgoed (7). Het werd op veel geografische kaarten aangemerkt als Kasteel Maelstapel of't Huys te Maelstapel. Vanwaar deze naam?
Er zijn twee heerlijkheden die Maelstapel heten. De ene, een vliegend leen, was gelegen te Ruiselede en gehouden van den leenhove der prochie en heerlijkheid van Vinderhoute (Merendree) tgonne verder gehouden wordt van den leenhove van Dendermonde(8). De andere, eveneens een vliegend leen, bestaand in renten op een aantal percelen grond, strekte zich uit over Zwevezele, Ruiselede, Tielt en Wingene(9). Joos de Schietere was houder van de beide heerlijkheden, maar kon er geen kasteel hebben. Gezien de belangrijkheid van die beide heerlijkheden werd hun naam gebruikt voor de aanduiding van het kasteel te Petegem. De broer van Petronelle, Karel Damman, huwde met Florence de Cambry. Ze hadden meerdere kinderen, o.a. Gaspard, getrouwd met Jeanne-Philipotte Lanchals. De naam Lanchals is evenmin onbekend in de Leiestreek. In het jaarboek van de K. O.K.-Deinze, 1977 (blz. 167) is vermeld dat jonkheer Denijs Lanchals burgemeester van Deinze was en getuigde tegen de graaf van Egmont. In de kerk van Olsene is een grafsteen ingemetst betreffende de zeer edele Dame Anne Isabelle Lanchals, laatste barones van Eksaarde. Ze was Vrouw van Olsene, Dentergem, Oeselgem, Gottem, enz. Ze huwde in 1498 met Jean-Francois van de Kerckhove (of de Kerckhove), heer van Valux, Etikhove en La Deuse Anne-Marie, dochter van Gaspard Damman, burggraaf van Oombergen, trouwde op 14 januari 1667 met Marc-Antoine de Preud'homme d'Ailly, baron van Poeke, burggraaf van Nieuwpoort. Afstammelingen van Jean-Francois van de Kerckhove - Anne-Isabelle Lanchals huwden met o.m. leden van de families de Beer (Meulebeke en Zeveren), Van Hoobrouck (Moregem en Wortegem), Kervijn, de Ghellinck (Elsegem), Limnander (Zulte), Borluut, Baelde enz.
Takken van de familie de Kerckhove dragen thans de namen : de Kerckhove de Denterghem, (11) de Kerchove d'Ousselghem, de Kerchove d'Exaerde, de Kerckhove d'Exaerde Borluut
2829
(1)
Dochter van Jan de la Kethulle, heer van Haverie (te Ertvelde-Kluizen), Asse (te Deerlijk), Volkegem enz.
(2) Hij was herhaaldelijk schepen van de Keure te Gent. De echtgenoten Damman- de la Kethulle zijn samen begraven in de St. Jacobskerk te Gent. (3) Oombergen was een leen van de baronie van Boelaere (bij Geraardbergen). Anna-Marguerite, dochtertje van Francois Bernardin Cassina, baron van Boerlare, en van Robertine de Noyelles, is begraven in het klooster van Deinze te Akkergein (Gent). Zij was geboren te Nederboelare op 16 december 1609 en overleed te Gent op 13 april 1614 "étant pensionnaire à l'abbaye de Deynze". Marc Van Trimpont: 'Het Land en de Baronie van Boelare", Geraardbergen, 1998. (4) Te Gent, aan de Hoogpoort, bewoonde de patriciërsfamilie vander Sickelen in de jaren 1362 - 1508 een erf, gevormd door de Grote Sikkel (thans het muziekconservatorium), de Kleine Sikkel en de Achtersikkel.
(5) Michem . Frans : t,inktse Hoeven en hun bewoners , blz. 37; zie ook blz. 51 (Ter Spelt ) en blz. 69 (Te Scotelmans). (6) Vrouw van Houthage, vroeger Oudthage geschreven, een heerlijkheid te Aarsele. (7) Goeminne, Luc en Vanhee, Tony: Toponymie van Pelegem aan-de-Leie, blz. 174. (8) Verhoustraete, Arthur: Feodaal Overzicht van Ruirelede, in Appeltjes van het Meetjesland, 1965, blz. 82-131 (9) Vandewiele, Andre: Zwevezele, t.I. blz. 80 (10) Anna en Maria van de Kerckhove, in het klooster te Deinze, waren tantes van Jean-Francois. (11) Coomans de Brachène, Oscar: Etat présent de la Noblesse Belge, 1991, Tw. de Kerchove.
Willy DE SMET
1820. Naar de Deinse markt. Het vervoer Vinkt-Deinze (1895). Op 5 mei 1895 noteerde het Vinktse schepencollege de aanvraag van Camiel Bettens (Nevele) om een machtiging voor een vervoerdienst te krijgen. De aanvrager wilde op woensdag openbaar en regelmatig vervoer voor reizigers naar de Deinse markt organiseren. In feite had Bettens twee lijndiensten op het oog. Een lijn vanuit Nevele over Poesele, Lotenhulle, Vinkt en Zeveren naar Deinze en een tweede, kortere dienst vanuit Nevele langs Meigem. Zeveren en Deinze. Het Vinktse gemeentebestuur behandelde uiteraard slechts de toelating voor de eerste lijn. Bettens was echter niet de enige gegadigde, want meteen kwam Vinktenaar Camiel De Keyser^tl zich op gemeentehuis aanbieden. Deze voerman verklaarde dat hij al meer dan twee jaar vanuit Vinkt over Zeveren wekelijks ter markt van Deynse landbouwers en hunne voortbrengselen vervoerde. Hij vreesde eventueel door Bettens' aanvraag zijn dienst kwijt te geraken. Volgens de wet van 14 juli 1893 dienden de gemeentebesturen een vergunning voor regelmatig vervoer op hun grondgebied te verlenen. De gemeenteraad van 13 mei boog zich over de zaak en stelde vast dat er al jaren drie vervoerdiensten tussen Vinkt en Deinze bestonden, geëxploiteerd door Bettens (Nevele), De Keyser (Vinkt) en Lotenhullenaar August Dobbelaere die vanuit zijn gemeente over Vinkt en Zeveren naar Deinze reed. De raadsleden wisten dat de Vinktse bevolking gretig gebruik maakte van dit aanbod. Een monopolie van Bettens zou de vervoerscapaciteit echter beperken, omdat hij voor alle gemeenten samen slechts 42 plaatsen voorzag, terwijl in Vinkt alleen al 42 reizigers
2830
opstapten. Een gunstig advies voor Bettens' aanvraag mocht geen voorwendsel zijn om de andere diensten af te schaffen. Als reactie daarop dienden Dobbelaere en De Keyser eveneens een aanvraag in, met een lage vervoerprijs. In het lastenkohier verbond De Keyser er zich toe elke woensdag naar Deinze te rijden. 's Zomers vertrok hij te Vinkt om 6.30 uur, 's winters een uur vroeger. Om 10 uur keerde hij uit Deinze terug. De rit duurde een half uur. Zijn reizigers betaalden 0,30 frank per plaats en mochten twintig kilo koopwaar meenemen. Hij zette daarvoor een wagen bespannen met twee paarden in en in echt winterse omstandigheden kon hij nog meer paardenkracht leveren. De Keyser kreeg niet meteen zijn officiële vergunning. Het duurde nog tot maart 1896 voor de administratieve kant van de zaak rond was en hij over een concessie beschikte. Bronnen: SAD, Vinkt, 1.811.123, Vervoersdienst - 1895. SAD, Vinkt, Verslagen van schepencollege en gemeenteraad ( 1895-1896). (1)
Camiel De Keyser (°Zeveren, 7.06.1849) woonde aan de Heerdweg 25. Hij was gehuwd met Clemence Van den Heede (°Meigem, 1 1.02.1846-tVinkt, 22.1 1.1899).
Tony VANHEE
1821. Antoon Van Parys' eerste tentoonstelling buiten Deinze (1911) In de studie "Twee generaties beeldhouwers: Antoon en Luc Van Parys" (K.O.K.-Deinze, 1995) door Piet en Karel Cassiman geeft de laatstgenoemde auteur (op blz. 230) een overzichtslijstje van de tentoonstellingen van Antoon Van Parys (° Deinze, april 1884). De Deinse beeldhouwer debuteerde in drie groepstentoonstellingen in zijn geboortestad met de groep "Vrije Kunst" (met andere Deinzenaars als Albert Saverys, René Lagrange en Maurits De Ruyck), resp. in mei 1908, januari 1909 en dec. 1911 jan. 1912. De eerstvolgende groepstentoonstelling op Karel Cassimans lijstje is de 2e zomertentoonstelling van de Brusselse Kunstkring "Doe stille voort" in juni 1918. Dit was evenwel niet de eerste tentoonstelling buiten Deinze waaraan Antoon Van Parys heeft deelgenomen. We vonden hem reeds als exposant bij de Kortrijkse Kunstkring in april juni 1911 (Van Parys was toen net 27 jaar geworden). In de (Franstalige!) tentoonstellingscatalogusWtl vinden we zijn inzending als volgt vermeld:
Van Parys Antoine à Deynze 389. Smeeking 390. Lente treur De aard van deze werken wordt in de catalogus niet gespecifieerd. We mogen er allicht van uitgaan dat Antoon Van Parys daar toen al met beeldhouwwerk present was (maar het zouden ook eventueel tekeningen kunnen geweest zijn). Ingeval het toch beelden waren, behoorden die allicht tot zijn allervroegste scheppingen, maar wat ze thematisch voorstelden, is ons niet bekend. In het schooljaar 1910-1911 volgde Antoon Van Parys aan de Gentse Academie de vrije leergang van directeur-schilder Jan Delvin: levend model en kunstgeschiedenis (1) "Viile de Courtrai. Société des Beaux-Arts. Exposition de Tableaux et autres objets d'art, 1911 (16.4/25.6). Catalogue explicatif', blz. 44. (Een ex. van deze catalogus in de bibliotheek van Baron Em. de Bethune. Marke-Kortrijk, met dank voor de inzage ervan). Op diezelfde tentoonstelling toonde Modest Huys, die toen in Waregem woonde, drie schilderijen (143. Le long du ruisseau; 144. Ferme flamande;
2831
412. Hiver). De Gentse beeldhouwer Geo(rges ) Verbanck exposeerde er drie weken (394. Bofte à bijoux, en bois; 395. Orphée; 396. Buste portrait). (2) Piet Cassiman, a.w., blz. 11.
Paul HUYS nr. 346
1822 . Prinses Elisabeth ° donderdag 25-10- 2001 om 21u58 Ik zat een boek te lezen over "Elisabeth van Oostenrijk, de tragedie van Keizerin Sissi" geschreven door Joan Raslip, toen de radio (en TV) de uitzending onderbrak voor een extranieuwsbericht. Prinses Mathilde, op 4-12-1999 gehuwd met prins Filip, had die 25e oktober 2001 om 9u58 's avonds een kind gebaard; een kind van 49 cm. en 2,930 kg., geboren met een keizersnede omwille van een stuitligging en omdat de navelstreng tweemaal om de hals van het kind lag. Het kind kreeg de naam Elisabeth, in herinnering aan koningin Elisabeth, echtgenote van koning Albert I. 125 jaar 100 jaar 70 jaar 40 jaar 0 jaar
Albert 1 X Elisabeth (van Wittelsbach) (1875-1934) (1876-1965) Leopold III X Astrid (1901-1983) (1905-1935) Boudewijn (1930-'95 ) Albert II X Paola X Fabiola ('1928) Filip X Mathilde (°1960) (°1974) Elisabeth
betovergrootouders overgrootouders grootouders ouders pasgeboren kind
Filip noemde zijn dochterdl dus naar één van zijn overgrootouders. Die Elisabeth van Wittelsbach werd genoemd naar haar tante Elisabeth, keizerin Sissi (1837-1898), de echtgenote van de Habsburger keizer Frans Jozef (1830-1916). En deze Elisabeth-Sissi werd genoemd naar haar meter, de zus van haar moeder, Elisabeth(2) koningin van Pruisen. Die Wittelsbach-familie boeide me allang. Ik bezocht ooit de Nymfenburg in Mi nchen waarin de "Galerie der schonen Frauen" hing, 38 portretten van schoonheden, prinsessen, boerenmeiden, danseressen, geschilderd door hofschilder Stieler, in opdracht van de koning van Beieren Lodewijk I. Hoevelen van ons bezochten niet de Beierse kastelen van Lodewijk II (kleinzoon van 1) Neuschwanstein, Linderhof, Herrenchiemsee...131 Die Wittelsbacher regeerden 700 jaar over Beieren. Ooit wilden ze zelfs -in de 18de eeuwBeieren afstaan (ruilen) aan de Habsburgers in ruil voor de Oostenrijkse Nederlanden (ons land dus). Jozef II had wel oren daarnaar. maar zijn moeder, Maria-Theresia, raadde het hem af: die Nederlanden brachten veel meer geld dan Beieren in de staatskas(4). Die Wittelsbacher waren ook allemaal nogal excentriek. Lodewijk I moest opdonderen omwille van Lola Montez(s); Lodewijk II werd opgesloten voor psychische behandeling en zijn broer Otto zat al in een psychische instelling. Koning Max ging op in wetenschappelijke belangstelling. De Lodewijks waren bouwers en ruïneerden de staat. De tweede Lodewijk liet zich ook pluimen door een overmatige belangstelling voor Richard Wagner. Zij waren muziekfanaten, bouwfanaten, schilder- en beeldhouwfantasten. Ook Sissi's vader hield ook van rijmelen, samen zingen en musiceren.
2832
In 1918 eindigde hun koningdom dat de hertogen van Beieren (6) van Napoleon hadden gekregen. Napoleon deelde in Europa koningdommen uit; eerst aan zijn broers. En de Wittelsbacher voerden een adellijke huwelijkspolitiek. Het huwelijk Sissi-Frans Jozef was de 22„e huwelijksverbinding Wittelsbach-Habsburg. Gezond is dat niet. Coburgers zaten er ook tussen. De moeder van Sissi en de moeder van Frans Jozef (die in 1848 keizer werd en het bleef tot zijn dood in 1916) waren zusters en er was dus pauselijke dispensatie nodig voor dit huwelijk. Koningin Elisabeths (7) belangstelling voor muziek en plastische kunst stamt dus uit erfelijke `belasting'. In 1558 werd Elisabeth Tudor, dochter van Hendrik VIII van Engeland en van Anna Boleyn, zijn tweede echtgenote, (die hij liet onthoofden na een huwelijk waarvan de start moeilijk was -onthoofding van Thomas More- en dat hij ongeldig liet verklaren waardoor de dochter uit dat huwelijk eigenlijk een bastaard werd) tot koningin uitgeroepen, zij het met levenslange betwisting door de Schotse koningin Mary Stuart, de dochter van Hendriks zuster. Elisabeth was koningin van Engeland, Mary Stuart koningin van Schotland. Dus nog geen "Verenigd Koninkrijk"! Elisabeth stierf in 1603. Mary Stuart werd in 1587 onthoofd. In 1603 volgde Mary Stuarts zoon Elisabeth op. Elisabeth II volgde haar vader op in 1953. De Schotten erkennen die nummering niet want Elisabeth 1 was niet de koningin der Schotten. Rusland kende ook een Elisabeth, keizerin=tsarina van 1741 tot 1762. (Ze was wel van Duitse afkomst). Er zijn nog vele koninginnen en hertoginnen geweest met de naam Elisabeth. De vele varianten op de naam Elisa-Liza-Betje-Betty-Elsy-Els... en tientallen andere vormen en spelingen met die naam, bewijzen de eeuwenlange populariteit van die naam bij vorstenfamilies maar ook bij de gewone gezinnen. Zo populair als Maria en Margareta, door de eeuwen heen. (1) De pronostiek was: een dochter Elisabeth of een zoon Boudewijn. (2) Elisabeth is een bijbelse naam , dus Hebreeuws, en betekent: God heeft gezworen=God is mijn eed=ik zweer bij God (Van der Schaar/ook Mackensen) (3) Die kastelenbouw was een financiële ramp voor Beieren in de jaren 1800 (2e helft) en een bron van inkomsten in de jaren 1900 (vooral ook 2` helft). (4) Zie KOK extra-uitgave 1991 (10 jaar museum) Opstellen, p. 86: Wittelsbach en de Nederlanden. Ook in Ons Heem, jg. 38, nr.2-4 van 1984, p. 84 e.v., Huldenummer Raf Van den Abeele. (5) Lola Montez was één van de 38 schoonheden. (6) Juist ten Noorden van Beieren ligt Saksen-Coburg, een hertogdom waarin koning Leopold 1 de vierde zoon was en dus geen vooruitzicht had op titulaire opvolging. (7) Haar zoon Leopold werd honderd jaar geleden geboren. Prinses Elisabeth werd dus geboren in het jaar waarin haar overgrootvader 100 jaar zou geworden zijn. (8) Ik werd geboren in 1926. Kijk eens hoeveel generaties ik mee-beleef .: geboren onder Albert 1...beleef ik de geboorte van wat ooit Elisabeth 1 zou kunnen worden.
Herman MAES, 26 oktober 2001(8)
nr.68
2833
1823. Oproep voor verwanten van de familie Bekaert Probleemstelling: een kleinzoon van Nathalie Bekaert, ° Zeveren 1877, + Staden 1951, is op zoek naar levende familieleden. Kort na haar huwelijk in 1910 met Henri Vandermoere in Drongen heeft zij het echtelijk dak verlaten zodat haar zoon en kleinkinderen helemaal geen relatie meer hadden met de betrokken tak van de familie. Op basis van een opklimmende stamboom is het wellicht mogelijk dat verwanten hier aansluiting op vinden. Indien iemand onze vragensteller zou kunnen helpen in zijn zoektocht naar verwanten, zowel in de rechtstreekse als in de zijlijn, dan wordt hij verzocht zo vlug mogelijk contact op te nemen met W. Jonckheere, adres en telefoonnummer op de frontbladzijde. Een afbeelding of foto van Nathalie Bekaert zou eveneens zeer welkom zijn. (Z staat voor Zeveren. D voor Deinze) Ange Bekaert
X Jeanne Tytgat
v Josephus X Isabelle Vermeulen (° 1740) cultivateur 1. Marie Jeanne x 20 prairial an X, d.i. 09-06-1802 met Bernard van der Cruyssen (°Z. 20-09-1766) cultivateur, °Olsene 09-04-1761 fosephus de Sloovere x Josine de Polier 1 2. Pierre Joseph ( Petrus Josephus ) X Jeanne Therese De Sloovere (°Z 1774)-+Z 09-06-1851 (°Eke 1768 ?) +Z. 19-10-1836
3. Bernard x 10 floréal jaar XIII , d.i. 30-04-1805 met Caroline de Schuijmer (°Z 1779?) + Z 09-01-1819 L 4. Carline? (+ akte Z. 22 brumaire jaar VII, d.i. 12-11-1798)
i- -- 1. Charles Louis,Karel Lodewijk°Z 2 frimaire an VI,(22-11-1797), +D 09-07-1871 2. Monica, °Z 6 ventóse an VIII, 25-02-1800 3. Pierre Amand , Pieter Amandus , ° Z 23 vendémiaire an X, 15 - 10-1801 x 26-04- 1826 met Angela de Vos, landbouwster, °Z 23 vendémiaire an VIII, 14-10-1799 4. Bernardus , °Z 15 brumaire an XII, 07 11-1803 x Francisca Vlaeminck, Landvrouw, °Vinkt 1807? 5. Jean Francois, °Z 8 floréal an XIII, 28-04-1805 Franciscus Bekaert, ook Joannes Francies x 12-08-1835 met Amelia De Baets Timmerman Spinster ° D. 1806 of 1808? Vlg. +akte `wijk Plaats' ° akte Marie Elodie °Z 04-05-1856 +-akte Marie Elodie +Z 13-12-1857 6. Victor, °Z 31-05-1807
2834
Jan Francies De Baets(vlg.xakte Rosalie : + 14-08-1831) IX Marie-Therese De Volder,
Rosalia De Baets °Z 15-05-1810 +Z 24-02-1859
X
7. Angelus °D 20-02-1815 + Z.14-05-1859
8. Ange, ° Z. 22-01-1815, + Z 15-03-1816 Karel Cocquyt x Sophie Muylaert X
1. Camil °Z 06-09-1839
2. Marie-Louise 3. Honoré 4. Onesiphorus
°Z 27-06-1841 °Z 13-01-1845 °Z 06-09-1847
5. Basilius
°Z 25-09-1848
6. Theophile
°Z 13-04-1851
7. Hortense 8. Elodie 9. Gentil
°Z 24-02-1853, +Z. 03-01-1860
Melanie Cocquyt ° 1835 +Z 04-05-1909
°Z 18-09-1855 °Z 28-10-1857, + Z 19-06-1872
°Z 24-02-1866 1 Maria °Z 04-02-1867 2.Marie Elodie 3.Emil °Z 31-05-1868 4,Marie Clemence °Z 03-07-1869 5.Augusta Maria °Z 16-01-1871 +Z 07-06-1871 °Z 30-01-1872 6.Maria Hortensia +Z 10-06-1872 7.Cyrillus °Z 28-08-1873 8.Marie Prudence °Z 19-09-1875
Henricus Vandermoere X
L 9.Nathalia
° Drongen 28-04-1871 (X-akte) + Gent 1950
°Z 19-03-1877 +Staden 24-02-1951
W.J.
Duffelse Kiliaanpenning voor gulle Deinzenaar Ons steunend lid. Gentiel De Smet, is sinds jaar en dag sterk geïnteresseerd in alles wat de familie de Merode aangaat. Zo kwam hij ook in contact met de gemeente Duffel, waar leden van de familie de Merode reeds lang een vaste stek hadden met de titel van baron, voor ze in de 17`' eeuw de titel "Markies van Deinze " mochten dragen. G. De Smet kwam op het spoor van een houten reiskoffer uit het midden van de 17de eeuw en toebehorend aan Maximilien Antoine de Merode (1611-1670).
2835
Omdat G. De Smet dit unieke voorwerp aan de gemeente Duffel schonk werd hij er uit dankbaarheid op 9 oktober 2001 gehuldigd als een prins. Uit de handen van burgemeester De Vos ontving hij een kalligrafisch uitgewerkte oorkonde vergezeld van de Kiliaanpenning van Duffel, en een exemplaar (in anastatische herdruk) van het vermaard etymologisch woordenboek van de Vlaamse humanist Cornelis Dierckx van Kiel, beter bekend als Cornelius Kilianus of Kiliaan, ° Duffel 1528-1529, + Antwerpen 1607. W.J.
1816 bis. De man op de foto komt uit: Geschiedenis van de Wase Club (http ://www.student . rug.ac.be/wase/gesch/. html)
In 1927-1928 richtten de gebroeders Adriaensens de "Waassche Hoogstudentenclub van Gent" op. Toen in 1934 het SeniorenKonvent (SK) opgericht werd, was de Wase Club reeds een vaste waarde in het Gentse clubleven. Reeds in 1948-1949 werd Herman Maes senior Seniorum. Hij was senior van de Wase in 1947-1948. Je hebt hem toch gevonden op de foto? In 1981 waren er geen schachten meer, en was het (voorlopig) afgelopen met de Wase Club. Heroprichting In 1991 zaten Dirk Van Guyse, Stefan De Roos, Bart De Becker en Jan Vandervreken zelfgemaakte citroenjenever te drinken in de Smidsestraat 36. Hierbij kwam het idee voor de heroprichting van de Wase Club tot stand. Dirk Van Guyse werd praeses van de nieuwe Wase Club. Het eerste galabal na de heroprichting vond plaats in 1994-1995.
De praesides van de Wase Club: 1.
1927-1928
ADRIAENSSENS Alfred
23.
1947-1948
MAES Herman
69.
2001-2002
CRIEL Wim
Waren ooit praeses in de Wase en Senior Seniorum :
1948-1949
MAES Herman
1975-1976
ALDERWEIRELDT Bruno
1995-1996
DE BECKER Bart
Met dank aan speurneus Tony Vanhee.
2836
1824. De Hannoverse Grenadiers in Deinze in mei 1794 Het septembernummer 2000 (XXXI/3) van het heemkundig tijdschrift 'Be Roede van Tielt", blz. 3-47, bevat een tekstuitgave van een interessant oud tijdsdocument, nl. het militair "Journaal" van de Oostenrijkse legerkapitein Griger betreffende de krijgsgebeurtenissen in Vlaanderen in april/juni 1794. Het grootste deel van die gebeurtenissen speelt zich af in zuidelijk West-Vlaanderen (in de driehoek Menen-Doornik-Tielt), maar met enkele uitlopers naar Deinze in mei 1794. En daarom precies signaleren we deze lezenswaardige bijdrage (die ook enig kaartmateriaal bevat - maar jammer genoeg niet van Deinze zelf!). We lezen er onder meer (zie blz. 13 van de vermelde bijdrage) dat begin mei 1794 een deel van de Hatmoveriaanse grenadiers van het Oostenrijkse veldleger hun standplaats hadden in Deinze en Petegem; op 7 mei werden zij verplaatst naar Sint-Eloois-Vijve (ook op de Leie gelegen en strategisch belangrijk). Verder lezen we (blz. 43) dat de Oostenrijkse troepen medio juni 1794, onder de druk van de uit het zuidwesten oprukkende Fransen, in oostelijke richting moesten terugwijken, nl. naar Deinze. Vanuit Tielt had de Oostenrijkse opperbevelhebber (generaal Clerfayt) de toekomstige stelling bij Deinze al laten versterken en had bij Petegem, net boven (sic) de stad, twee pontonbruggen over de Leie laten slaan. In de nacht van 17/18 juni (Hauptmann Griger noteert verkeerdelijk 20/21 juni) liet de opperbevelhebber het in Tielt gelegerde korps vertrekken, in twee kolonnes, de linkse over Aarsele en Zeveren. de rechtse via de steenweg naar Deinze. Tegen de middag van 18 juni (bij Griger: 21 juni kwam het korps in het door meerdere verschansingen beveiligde Deinse kamp aan. De Franse vijand werd vanuit Kortrijk verwacht. De Oostenrijkers kozen positie op de rechteroever van de Leie (d.i. in Petegem, om aldus ook de verbinding met Oudenaarde te behouden). Petegem werd, via de pontonbruggen, bezet in de nacht van 19/20 juni. Volgt dan het relaas (blz. 45) van het snel oprukken der Fransen op 20 juni. Zij kwamen in twee kolonnes, zuidelijk én noordelijk van de Leie. resp. vanuit Kortrijk en vanuit Tielt. De Oostenrijkse opperbevelhebber, die inzag dat zijn positie onhoudbaar zou worden, gaf het bevel tot terugtrekken in zuidelijke richting om in Eke een nieuwe stelling in te richten. De Fransen waren echter zo vlug genaderd, dat de Oostenrijkers zich in Deinze zelf binnen de stadsmuren en -poorten moesten verschansen. Over de Leiebrug poogden ze - via de Holpoort - te ontkomen. Het verhaal (blz. 45) van de verwarde schermutseling (met veel verliezen voor de wanordelijk hals over kop uit Deinze wegvluchtende Oostenrijkers) wordt door Hauptmann Griger vrij objectief en zonder enige uitvluchten weergegeven. Hij geeft ook "ruiterlijk" toe dat - als het korps uiteindelijk de stad had verlaten en naar de Eekse stelling marcheerde - het geenszins "de bedoeling (was) daar de strijd aan te gaan maar eerder de aangeslagen troepen te hergroeperen".
Een anekdotisch. maar toch boeiend stukje lokale krijgsgeschiedenis, in primeur dank zij onze Tieltse collega's! Meer van dit is welkom! Het vervolg van de gebeurtenissen - tijdens en na het definitieve vertrek der Oostenrijkers op 20 juni - kan men nalezen in Cassimans "Geschiedenis van Deinze", blz. 240 (ook Cassiman geeft - zoals Griger - 23 juni i.p.v. 20 juni). Paul HUYS nr. 347
1825. Piet Cassiman en de Leiebrug in de Guido Gezellelaan
In ons Contactblad, 21` jg. nr. 2, p. 2766 schrijft H. Maes over Achilles De Clercq. Hierin geeft hij aan dat die gekke bocht aan de Leiebrug het gevolg was van de verkooplust van de familie Maere bij het aanleggen van de G. Gezellelaan. Ons lid. Piet Cassiman, vult aan:
2837
"Een tweede reden en volgens mij de voornaamste reden van die bocht is het probleem van de brug. In de periode rond 1930 -periode waarin de brug werd gebouwd- was het nog noodzakelijk een brug loodrecht op de rivier te plaatsen om de stabiliteit van de brug te bewaren, zeker voor de de constructie van een Vierendeelbrug, zo genoemd naar de naam van de uitvinder van dit brugtype, ingenieur Vierendeel. (Te Drongen bestaat nog een dergelijke brug aan de Oude Abdij tussen het Dorpsplein en de Assels). Het was waarschijnlijk ook de bedoeling de nieuwe straat aan te sluiten op de Georges Martensstraat.
Ikzelfheb nog zandkastelen gemaakt in het zand van taluds van de straat , ongeveer waar later de woning van Alfons Heleu werd gebouwd.
1826 . Transvaal
In ons jaarboek 2001 drukten we een foto af van Alfred Liebaert in Zuid-Afrika. Ik had die foto gekregen van de familie Liebaert toen ik in KOK 1988 schreef over die familie, naar aanleiding van het 1 00jarig bestaan 1887-1987 van de firma Liebaert. Over die foto van Alfred Liebaert kreeg ik bericht van Lucas Van Praet uit Machelen en een telefoontje van Mevr. Opsomer uit Petegem, om me mee te delen dat op die foto niet Alfred Liebaert te zien was, maar wel Emiel Opsomer, die wel op uitnodiging van Liebaert naar Transvaal was getrokken.
Meteen kwam ik te weten dat er in Petegem een herberg was geweest die "Transvaal" heette. Van R. Wieme uit de Achterstraat te Astene kreeg ik een telefoontje om me mee te delen dat er in Astene ook een herberg "Transvaal" heeft bestaan, namelijk op de hoek achter het huis Rudolf Versele (later Prof Coetsier, later Mevr. Vandenbossche) in de Achterstraat (straat naar café 't Veer). Café Transvaal in Astene werd toen uitgebaat door Evarist Bekaert-Van Kemseke (die nadien naar de Beekstraat/Karmstraat verhuisde). Over de foto Liebaert kreeg ik volgende bijdrage van ons lid Lucas Van Praet. H. MAES Betreft. Bijdragen tot de geschiedenis van Deinze en de Leiestreek LXVIII2001 blz. 325 Als lid van de KGK-Deinze ging ik wegens omstandigheden (o.a. verhuizing) mijn jaarboek slechts afhalen in de loop van de maandjuli. Tot mijn verwondering trof ik op bladzijde 325 van het jaarboek een foto aan van mijn grootvader, Emiel Opsomer, doch met als onderschrift "Dr. Med. Alfred Liebaert (18641920) ". Sinds mijn jeugd hangt er in de ouderlijke woning, vroeger café "De Postduif' een vergroting van deze foto en werd er mij door mijn moeder Anna Opsomer (1915-1999) en mijn tante Clarisse Opsomer (°1912) steeds gezegd dat het om mijn grootvader ging die van 1902 tol 1907 in Zuid-Afrika (provincie Transvaal) verbleef.
Aangezien mijn tante nog steeds de ouderlijke woning bewoont (thans Kortrijkse Steenweg nr. 50) en niettegenstaande haar 89 jaar nog over een uitstekend geheugen beschikt vroeg ik haar nog eens hoe de vork aan de steel zat. Zij is er voor 100% van overtuigd dat de.foto inderdaad haar vader betreft. Voor mij was het een uitdaging eens op zolder te gaan neuzen of er nergens iets te vinden was in verband met mijn grootvader. In een schuif van een oude kast had ik vlug succes, ik vond er namelijk het origineel van de foto, waarvan bij ons thuis een vergroting hangt.
2838
Mijn tante herinnerde zich dat in de jaren dertig een Gentse fotograaf de originele foto kwam halen om er afdrukken van te maken voor zijn etalage. Er werden een aantal afdrukken gemaakt (juiste aantal onbekend) waarvan ik er mij een herinner die ook bij ons thuis hing. Deze foto kon ik echter niet terugvinden. Mijn tante kreeg als oudste dochter de originele ,foto terug en de vergroting die dienst deed voor de etalage van de fotograaf werd als beloning bij ons thuis afgegeven. Waarschijnlijk kwam een van de andere afdrukken hij de familie Liebaert terecht, want het was door toedoen van deze dokter dat mijn grootvader naar Zuid-Afrika vertrok. Mijn tante kon, zonder dat ze voorafgaand de namen zag in het artikel van dhr. Herman Maes, heel wat namen citeren van reisgenoten van mijn grootvader. Zelf heb ik de foto die beschreven wordt op blz. 326 van het jaarboek nog niet gezien zodat ik niet weet of mijn grootvader er op staat. Onbevredigend met deze mondelinge getuigenis van mijn tante ging ik nog wat rondneuzen op zolder om meer tastbare bewijzen. Ik had geluk en vond als materiaal nog een trouwboekje en twee identiteitskaarten waarvan ik hieronder de beschrijving geef DOCUMENT I Tweetalige identiteitskaart, voorrang Frans, dd. 1 juni 1919 COMMUNE/Gemeente PETEGHEM (Deinze) CARTE D'IDENTITE et d'inscription aux registres de population Kaart van Eenzelvigheid en inschrijving in de bevolkingsregisters N°606 Nom/Naam: Allaert Prénoms/Voornamen: Marie Emerentia Etat Civil/Burgerstand: Echtg. Opsomer Emiel Nationalité/Nationaliteit: Belg Né à/geboren te Wielsbeke Le/den 19 December 1880 Profession/Beroep : naaister Résidence précédente/Vorig verblijf: Wielsbeke Seconde residence/Tweede verblijfplaats: Inscrit/Ingeschreven Boek Vol.4 Fol/Blad 773 Rue/Straat: Kortrijksche n°/nr. 98 Le/den 18 October 1883 Si-nature du porteur/Handteeken des dragers M. Allaert (getekend) Taille/Lengte 1 mètre/ meter 60 cent ./cent. PETEGHEM le/den Juni 1919 L'Officier de I'Etat Civil (ou son délégue) De Ambtenaar van den Burgelijken Stand (of zijn afgevaardigde) ... (onleesbaar) Andries Stempel: Gemeentebestuur van Peteghem-Deinze (Oost-VI.) De foto vertoont nog een spoor van een andere stempel zodat hij waarschijnlijk al eens gebruikt werd bij een vorige identiteitskaart DOCUMENT 2 Eentalige identiteitskaart, dd. 11 October 1944 met vermelding: Duplicata van n° 619 GEMEENTE PETEGEM (DEINZE) Geldig verklaard Petegem-Deinze 11 Octob. 1944 De Burgemeester: Haerens (?) (stempel) Kaart van Eenzelvigheid en inschrijving in de bevolkingsboeken Nr. 8846 Naam: Opsomer Voornamen: Emiel-August Burgerlijke Stand: weduwnaar van Allaert, Marie Emerentia Nationaliteit: Belgische Geboren te Petegem (Deinze) Den 10 november 1875 Beroep: timmerman
2839
Vorig verblijf: Transvaal Tweede verblijf: / Ingeschreven Boek 8 Blad 1326 Kortrijksche steenweg nr. 64 Den 28-2-1907 Handteekening des dragers (getekend) Emiel Opsomer Lengte: 1 meter 65 cent. Afgeleverd den 11 Oktober 1944 De Ambtenaar van den Burgelijken Stand ( of zijn afgevaardigde) A. Haerens? De foto, die ook sporen draagt van een vorige identiteitskaart (stempel ) lijkt sprekend op die van de figuur in het jaarboek 2001 blz. 325, ook het hoofddeksel ziet er identiek uit. Dit document zorgde ervoor dat ik zeker was dat de persoon op de foto in het jaarboek inderdaad mijn grootvader is. DOCUMENT 3 Ttrouwboekje Wij ondergeteekende, Ambtenaar van den Burgerlijken Stand , verklaren en bevestigen dat Emiel Auguste Opsomer geboren te Peteghem den 10 9ber 1875 zoon van beide wijlen Charles Louis Opsomer en Coleta De Smet en Maria Emerantia Allaert geboren te Wielsbeke den 19 December 1880 Dochter van Constantinus Allaert en van Maria Mathildis De Laere heden voor ons huwelijk hebben aangegaan , ten Gemeentehuize , den 2 December 1908 (getekend ) J (l.) Santens overleden Peteghem -bij-Deinze den 30 Aug. 1931 randschriften : overleden te Peteghem-Deinze de 6 september 1950 Matrimonium contr......... in Ecclesia St. Martini in Petegem sub Donza ... 5 Xbris 1908 Coram me (get.) ... Bouvrie Voornamen der Kinderen Peteghem ( Devnze) 1911 3 Mei overlijden 1911 4 mei Maria ( doorschrapt) idem 1912 28 Juni bapt. 30-06- 12 (..Hove) Clarisse-Mathilde idem 1915 20 Januari Bapt .... 21 Januari (... De Vriendt) Anna-Celina DOCUMENT 4 Een kader met een herdenkingsblad aan Paul Kruger met als tekst o .a. het Transvaals volkslied ( niet in het Afrikaans maar in het Nederlands!) "TRANSVAALS VOLKSLIED" Kent gij dat volk vol heldenmoed En toch zoo lang geknecht Het heeft geofferd goed en bloed Voor vrijheid en voor recht Kom burgers, laat de vlaggen wappren Ons lijden is voorbij Roemt in de zegen onzer dappren Dat vrije volk zijn wij
+ wapenschild met "Eendragt maakt mach"
PS: Mijn tante weet zich nog te herinneren dat er in 1920 verhuisd werd naar de huidige woonplaats . De huizenrij, opgetrokken rond de jaren 18 70- 1880 werd vernietigd tijdens de eerste wereldoorlog en zou rond de jaren 1920 hersteld zijn geweest. Het café kreeg de naam "De Postduif', omdat (steeds volgens tante) hij gelegen was naast de post en dat het een duivenlokaal was. Voordien woonde ze samen met haar ouders in "Café Transvaal" ongeveer rechtover het huidige klooster van Pete gem. L. VAN PRAET
2840
Museumkroniek Nog tot 2 december loopt in ons Museum de tentoonstelling van glazenierskunst van Sander Blondeel : "De glazenier die dicht met licht en kleur". Vader Armand Blondeel, een grote naam in de wereld van de Belgische glaskunstenaars, werd in 1958 leraar aan de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten van Deinze en was er van 1973 tot 1991 directeur. Hij mocht het geluk smaken dat twee van zijn zonen, in zijn voetspoor, zich ontwikkelden tot internationaal gerenommeerde glaskunstenaars: de veel te vroeg overleden Herman en de jongere broer Sander. Het werk van Sander Blondeel wordt gedragen door een gedegen métier en een sterke grafische uitdrukking. Naast het spel van kleur en vorm blijft het lood, in goede Blondeeltraditie, essentieel in de geometrische abstractie. Wie houdt van licht en kleur mag deze caleidoscoop van fragiel glas in de koepelzaal van ons museum niet missen!
Voor uw AGENDA Op maandag 10 december 2001 komt om 20u. in de vergaderzaal (momenteel Picqué-zaal) van ons Museum prof. dr. Luc Francois spreken over "Politieke elites van Ancien Régime naar Hedendaagse Tijden, 1785-1835". Prof. Francois is tevens een voornaam medewerker aan de nieuwe "Geschiedenis van Deinze", die in voorbereiding is. Het onderwerp dat hij zal behandelen is ongemeend boeiend. Op een halve eeuw tijd kenden onze voorouders de wisseling van vier regimes. Sinds de late 15 de eeuw was onze "natuurlijke prince" een telg uit de Habsburgse dynastie. Na de 'Troonsafstand van Karel V (1555) was dat aanvankelijk een lid van de Spaanse tak van de familie, en in de afwikkeling van de "Spaanse Successieoorlog (1700-1713) " werden onze gewesten een onderdeel van het Keizerrijk Oostenrijk, en kregen de Oostenrijkse Habsburgers het hier voor het zeggen. Op het einde van de 18de eeuw werden deze door het geweld van de Franse Revolutie weggeveegd, en onze gewesten kenden gedurende twee decennia een Franse bezetting. Via het Congres van Wenen (1815) werden de Zuidelijke Nederlanden na twee eeuwen scheiding herenigd met de Noordelijke onder het huis van Oranje. Na 15 jaar viel deze constructie van de grote mogendheden uiteen en gingen België en Nederland hun eigen weg. Hoe werden die opeenvolgende politieke machtscentra Wenen, Parijs, Den Haag en Brussel ervaren door de bevolking, door de politieke elites? Kon iemand die een verantwoordelijke functie bekleedde in de Oostenrijkse Nederlanden zich handhaven midden het revolutionair discours van de Franse bezetters, overleven in de Restauratie onder het Verenigd Koninkrijk, en na 1830 pronken tussen de Belgische patriotten? En voor 10 december: wees van een ding zeker: de afwezigen zullen alweer groot ongelijk hebben!
