Financiën
Voorjaarsnota 2016
Raadsnummer Datum
2016-203
30 juni 2016
Inhoud
1
2
Inleiding en samenvatting ............................................................. 3 1.1
Inleiding ....................................................................................... 3
1.2
Samenvatting ................................................................................ 3
Budgettaire ontwikkelingen 2016 ................................................... 5 2.1
Totaaloverzicht budgettaire ontwikkelingen 2016 ............................... 5
2.2
Toelichting budgettaire ontwikkelingen programma’s .......................... 6
2.3
Ontwikkelingen stelposten en ombuigingen ...................................... 17
2.4
Toelichting budgetneutrale wijzigingen............................................. 19
2.5
Ontwikkelingen reserves en voorzieningen ....................................... 20
2.6
Overige ontwikkelingen .................................................................. 21
3
Voorstel .....................................................................................22
4
Bijlagen .....................................................................................23 4.1
Bijlage 1 - Verloop programma’s na eerdere raadsbesluiten ................ 23
4.2
Bijlage 2 – Budgetmutaties Voorjaarsnota 2016 ................................ 24
4.3
Bijlage 3 - Gevolg van begrotingssaldo 2016 na budgetwijzigingen ...... 26
4.4
Bijlage 4 - Ontwikkeling Reserves en voorzieningen........................... 27
4.5
Bijlage 5 - Staat van afschrijvingstermijnen...................................... 28
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
1
1.1
2016-203 Datu m 30 juni 2016
Inleiding en samenvatting
Inleiding
Voor u ligt de Voorjaarsnota 2016, waarmee wij u informeren over de stand van zaken met betrekking tot de afwijkingen in de financiële middelen per 1 april 2016. Deze afwijkingen zijn nader toegelicht in hoofdstuk 2. Daarnaast zijn ook enkele budgettair neutrale wijzigingen meegenomen in deze nota. Deze wijzigen hebben effect op de hoogte van de lasten en baten van een programma, en willen we daarom ook aan u kenbaar maken. Hiermee willen we een zo realistisch actueel financieel beeld van 2016 weergeven. In deze nota zijn de incidentele en structurele afwijkingen opgenomen. Daar waar deze een structurele uitwerking hebben, zijn deze betrokken bij de opstelling van de Kadernota 2017. In de Voorjaarsnota zijn positieve bedragen voordelen in onze begroting (minder lasten, meer inkomsten) en negatieve bedragen nadelen in onze begroting (meer lasten, minder inkomsten). We hebben bedragen afgerond op € 1.000.
1.2
Samenvatting
Het vertrekpunt voor de Voorjaarsnota 2016 is het financiële perspectief zoals opgenomen in de begroting 2016. De begroting 2016 – 2019 is in november 2015 vastgesteld. Vanaf september tot april 2016 is een aantal raadsbesluiten genomen die gevolgen hebben voor het verloop van de programmatotalen. Deze besluiten betreffen onder andere het besluit over de cultuurnota, volkstuinen, asielzoekers, levendigheid stadhuis, de budgetoverhevelingen uit de Najaarsnota 2015 en het besluit over de onderwijsvoorzieningen. Ook is de budgetoverheveling zoals voorgesteld in de jaarrekening 2015 verwerkt. In bijlage 1 zijn per programma deze budgetwijzigingen opgenomen. Het resultaat na de mutaties van de reserves was bij de begroting € 27.000 voordelig. Na eerdere raadsbesluiten is dit saldo opgehoogd tot € 51.000 voordelig. Deze besluiten hebben geleid tot een wijziging van de totalen van baten en lasten.
3 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016- 203 D at um 30 juni 2016
4 (28)
Het resultaat van de voorjaarsnota is € 502.000 voordelig. Hierbij is al rekening gehouden met een onttrekking uit de reserve Betere buurten van € 259.000, een onttrekking uit de reserve Sociaal Domein van € 466.000, een onttrekking uit de reserve Actieplan geluid van € 1.760.000 en een ontrekking uit de Algemene reserve van € 500.000. Het nadelige saldo wordt in grote lijnen veroorzaakt door:
Hogere lasten/lagere opbrengst leges rij- en reisdocumenten
- € 166.000 N
Lagere ontvangen vergoeding schoolbesturen
- € 281.000 N
Opbrengst WABO
Organisatieontwikkeling
Hogere opbrengst OZB
Hogere Algemene Uitkering
Gemeentewerf en stadhuisexploitatie
€ 100.000 V - € 500.000 N € 850.000 V € 830.000 V - € 520.000 N
Samen met het begrotingssaldo vóór deze Voorjaarnota wordt voorgesteld om een bedrag van € 553.000 toe te voegen aan de Algemene Reserve. De ontwikkeling van het meerjarenperspectief op basis van deze Voorjaarsnota is als volgt:
De resultaten voor de jaren 2017, 2018 en 2019 zijn het startpunt voor het meerjarige financiële perspectief zoals opgenomen in de Kadernota 2017. Wij hopen u met deze Voorjaarsnota een scherp beeld van de financiële situatie op dit moment te geven en verwijzen u verder voor het meerjarige perspectief naar de Kadernota 2017.
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2
2.1
2016-203 Datu m 30 juni 2016
Budgettaire ontwikkelingen 2016
Totaaloverzicht budgettaire ontwikkelingen 2016
In bijgaande overzicht presenteren de budgettaire ontwikkelingen per programma van deze Voorjaarsnota in één overzicht. De wijzigingen worden in paragraaf 2.2 toegelicht. De budgetneutrale wijzigingen worden niet nader toegelicht. Deze zijn in één tabel opgenomen in paragraaf 2.4.
In bijlage 2 is een overzicht van alle wijzigingen per programma opgenomen.
5 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2.2
2016- 203 D at um 30 juni 2016
6 (28)
Toelichting budgettaire ontwikkelingen programma’s
Programma Bestuur, samenleving en dienstverlening Wachtgeldvoorziening wethouders
- € 67.000 N (incidenteel)
Om deze voorziening op peil te houden dient er een dotatie plaats te vinden van € 67.000 ten behoeve van toekomstige uitkeringen. Aanvulling hiervan dient plaats te vinden ten laste van de exploitatie. We werken aan een meerjarig beeld voor deze voorziening , die dan door een vaste jaarlijkse dotatie gevoed kan worden. Kosten referendum
- € 109.000 N (incidenteel)
Het organiseren van het referendum op 6 april 2016 was bij de begroting niet voorzien. De materiele uitgaven voor onder andere materiaal, porto, presentiegelden zijn uitgekomen op € 66.000. Daarnaast bedragen de personele kosten € 43.000. De totale kosten zijn € 109.000. Via het Gemeentefonds is € 104.000 beschikbaar gesteld. Zie hiervoor het programma Algemene dekkingsmiddelen. Vergoedingen raad en college
- € 14.000 N (structureel)
Op basis van rijkscirculaires en conform de geldende afspraken nemen de kosten voor vergoedingen voor raadsleden en salarissen van het college toe. Accountantskosten
- € 22.000 N (structureel)
Als gevolg van de nieuwe aanbesteding van de accountantsdiensten stijgen de structurele controlekosten met € 22.000. Hogere kosten leges rij- en reisdocumenten Lagere opbrengsten leges rij- en reisdocumenten
- € 62.000 N (incidenteel) - € 104.000 N (incidenteel)
Door de Stadswinkel is een nieuwe prognose gemaakt over legesopbrengsten. In deze prognose is rekening gehouden met de nieuwe tarievenstructuur en de geldigheidsduur van paspoorten en Nederlandse identiteitskaarten. De prognose laat zien dat de toekomstige legesinkomsten fors gaan dalen. De uitgaven stijgen dit jaar nog maar laten daarna ook een dalende tendens zien. Het effect voor 2016 voor zowel de kosten als de opbrengsten is in deze Voorjaarsnota opgenomen. Daarnaast laten de leges voor vergunningen en overige inkomsten al jaren een minimale opbrengst zien. Incidenteel werden hier in het verleden opbrengsten geboekt die aan burgers/bedrijven werden doorbelast voor het maken van kopieën e.d. In de praktijk gebeurt dit op het moment bijna niet meer. Voorgesteld wordt deze posten in zijn geheel af te ramen en te laten vervallen.
Programma Transities Sociaal Domein Kosten leerlingenvervoer
€ 40.000 V (structureel)
Met ingang van 2017 hebben we rekening gehouden met een besparing op het budget voor doelgroepenvervoer. Op basis van de inzichten die zijn ontstaan in de vervoerskosten van het nieuwe contract van de nieuwe vervoerder kunnen wij nu deze besparing van € 40.000 al realiseren.
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016-203 Datu m 30 juni 2016
Ontvangen vergoeding schoolbesturen
7 (28)
- € 281.000 N (structureel)
De vergoeding die we van de schoolbesturen ontvangen is te hoog in de begroting opgenomen. Voor een aantal scholen betalen wij de energiekosten en brengen deze in rekening. Bij de omzetting van de budgetten als gevolg van de veranderende wetgeving waarbij de besturen zelf verantwoordelijk zijn voor het binnenonderhoud van de scholencomplexen is de vergoeding niet aangepast. Deze onontkoombare verlaging geldt zowel voor het primair onderwijs als het voorgezet onderwijs. Maatschappelijke stages
€ 125.000 V (structureel)
In de begroting is een budget van € 165.000 opgenomen. Dit bedrag wordt voor € 95.000 gedekt uit de vergoeding van het Rijk. Deze vergoeding is met ingang van 2015 vervallen en is bij de algemene dekkingsmiddelen als nadeel Algemene Uitkering opgenomen. Gebleken is dat een budget nodig is van € 40.000, waardoor het restantbudget met nog eens € 30.000 kan worden verlaagd. Deze wijziging was bij de NJN 2015 opgenomen, maar nog niet structureel verwerkt in de begroting 2016. Kapitaallasten
- € 150.000 N (structureel)
De kapitaallasten zijn verhoogd in verband met de afschrijving van het openstaande voorbereidingskrediet Brede School. Bij het afsluiten van de administratie 2015 is dit krediet afgesloten en zijn de kapitaallasten voor het 1e jaar verwerkt. Dit voorbereidingskrediet wordt in 5 jaar afgeschreven. Dit bedrag was nog niet geraamd in de begroting 2016. Effecten sociaal domein Onttrekking reserve sociaal domein
- € 466.000 N incidenteel) € 466.000 V (incidenteel)
De hogere uitgaven voor het sociaal domein bestaan uit de volgende mutaties. Het saldo van deze effecten wordt onttrokken uit de reserve sociaal domein.
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016- 203 D at um 30 juni 2016
Gemeentelijke bijdrage Pauw bedrijven De gemeentelijke bijdrage aan de PAUW-bedrijven is door diverse maatregelen van de PAUW-bedrijven verlaagd met € 40.000. Dit was nog niet in onze begroting verwerkt.
BUIG-uitkering WIL verwacht een verhoging van de lasten met € 1.392.000. We gaan er vanuit dat de verhoging wordt gecompenseerd door een hogere rijksbijdrage.
Bijzondere Bijstand Zelfstandigen De vergoeding BBZ is voor 100% geraamd in de begroting. Vanaf 2013 wordt maximaal 75% respectievelijk 90% vergoed voor uitkeringen en onderzoekskosten. Dit was niet in de begroting verwerkt en betekent een structureel nadeel van € 125.000.
BTW Re-integratie We ontvangen € 186.000 aan BTW voor BTW re-integratietrajecten over de periode 2011 – 2012. Inmiddels is het, door aanpassingen in de WWB regelgeving niet meer nodig om deze ontvangsten via de re-integratie te labelen.
Organisatiekosten WIL Door de toename van het aantal bijstandsgerechtigden nemen de uitvoeringskosten van de WIL toe met € 240.000.
Inkomensondersteuning De hogere lasten Inkomensondersteuning van € 220.000 worden veroorzaakt door het hogere aantal statushouders die bij toewijzing van een woning structureel moeten worden gehuisvest in de gemeente. In de eerder genoemde bestuurlijke afspraken worden rijksmiddelen vrijgemaakt voor inkomensondersteuning, zoals kosten van eerste inrichting, leenbijstand, beroep op minimaregelingen etc. Omdat nog de precieze vergoeding nog niet bekend is, ramen wij deze kostenstijging voorzichtigheidshalve nu in de Voorjaarsnota.
Collectieve ziektekostenverzekering Het beroep op de Collectieve Zorgverzekering Menzis (CZM) is door twee oorzaken toegenomen: enerzijds leidt de in 2015 gehouden publiciteitscampagne tot een stijging van de aanvragen. Anderzijds is sprake van een toename van het aantal statushouders. Hierdoor stijgen ook de uitvoeringskosten. De hogere uitgaven ramen we op € 132.000. Voor een deel kan deze kostenstijging worden opgevangen door het incidenteel verlagen van het budget voor subsidies particulier initiatief van € 50.000.
Rijksvergoeding statushouders Afspraken tussen de VNG en het Rijk hebben er toe geleid dat de extra kosten voor de statushouders (deels) worden gecompenseerd. Op dit moment is het niet duidelijk om welk bedrag dit gaat. Daarom nemen deze rijksvergoeding als p.m. op.
8 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016-203 Datu m 30 juni 2016
9 (28)
Voor de jeugdhulp en WMO voorzieningen wordt u tussentijds op de hoogte gehouden door een kwartaalrapportage. We zijn momenteel bezig met een onderbouwing van de budgetten voor 2016 en het meerjarenperspectief. De eventuele budgetafwijkingen voor de onderdelen Jeugd en WMO nemen we op in de Najaarsnota 2016. Programma Ruimtelijke ontwikkeling Ruimtelijk beleid
- € 93.000 N (structureel)
De kosten voor het opstellen van bestemmingsplannen, milieu- en bodemonderzoeken zijn naar de huidige inzichten te laag ingeschat. Deze kosten ramen we nu structureel bij. Voorbereidingskosten deelproject Betere Buurten
- € 259.000 N (incidenteel)
Onttrekking reserve Betere Buurten
€ 259.000 V (incidenteel)
In de startnotitie Betere Buurten was opgenomen om in 2017 een aanvang te maken met de aanpak van de Rijtuigendrift. Voorgesteld wordt om dit reeds in 2016 te laten starten. De reden hiervoor is dat Mitros de renovatie van ruim 100 woningen ook naar voren heeft gehaald en we hebben eerder afgesproken om samen een slag te slaan. Dit betekent dat we in 2016 al over het voorbereidingsbudget willen beschikken. Dit budget is voor de projectbegeleidings en externe onderzoekskosten Het gaat om totaal € 259.000 euro bovenop de € 210.000 die al beschikbaar was gesteld voor de Sluyterslaan en Merwestein vanuit de reserve Betere Buurten. Dit bedrag is hoger omdat het globale oppervlakte ruim groter is dan de aanpak voor de andere buurten in 2016. Ook dit voorbereidingsbudget willen we onttrekken uit deze reserve. Actieplan geluid
- € 1.760.000 N (incidenteel)
Onttrekking reserve Actieplan Geluid
€ 1.760.000 V (incidenteel)
Het actieplan geluid is in 2013 vastgesteld. Dit plan betreft een beleidskader en maatregelprogramma voor het bestrijden van geluidshinder voor de periode 2013 – 2017. In 2016 zullen de werkzaamheden met betrekking tot de vervanging van de geluidsschermen langs de H-structuur in Nieuwegein worden uitgevoerd. De totale uitvoeringskosten bedragen € 1.760.000 en kunnen worden gedekt uit de resterende middelen die in de reserve Actieplan geluid beschikbaar zijn. Programma Duurzame ontwikkeling Opbrengst WABO vergunningen
€ 300.000 V (incidenteel)
Deze opbrengst stijgt dit jaar door een aantal grote projecten zoals de 3 e kolksluis, het Klooster en de Remise. Een deel van deze hogere opbrengst is nodig voor de extra personele inzet. Zie hiervoor programma Bedrijfsvoering. Milieusubsidies
€ 100.000 V (incidenteel)
Als gevolg van diverse definitieve vaststellingen van milieusubsidies kan worden vastgesteld dat een bedrag van € 100.000 kan vrijvallen. Voor deze subsidies is geen terugbetalingsverplichting. De desbetreffende projecten Zwerfafval, Stacato, projectleiding Galecop zijn afgesloten en er vindt geen verdere verrekening meer plaats. Het restant van de middelen van € 120.000 is voor dit jaar nog beschikbaar
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016- 203 D at um 30 juni 2016
10 (28)
voor de projecten Routekaart klimaatneutraal NG 2040, Geluidbelastingkaart en Kansenkaart Nul-op-de-meter. Programma Beheer openbare ruimte Kapitaallasten
€ 19.000 V (incidenteel)
Een aantal kredieten was op 31 december 2015 niet afgerond. Hierdoor zijn de kapitaallasten voor 2016 lager. Kabels en leidingen
€ 42.000 V (structureel)
Op basis van de inkomsten van de afgelopen jaren verwachten we structureel hogere inkomsten voor de werkzaamheden die we in rekening brengen bij derden. Reclameborden
- € 15.000 N (structureel)
Als gevolg van het verlengen van de huidige contracten verwachten we een lagere opbrengst met name voor Billboards. Programma Bedrijfsvoering Directie
- € 500.000 N (incidenteel)
Onttrekking Algemene Reserve
€ 500.000 V (incidenteel)
In 2015 is, als gevolg van het pakket aan ombuigingsmaatregelen incidenteel invulling gegeven aan de taakstelling op personeel en organisatie. Deze invulling leidt tot keuzes die op korte termijn knelpunten veroorzaken qua afronding van lopende werkzaamheden. Om die afronding op goede wijze te laten plaats vinden wordt voorgesteld om € 350.000 als budget voor de structureel beperkte personele inzet voor 2016 aan te wijzen. Daarnaast is in 2016 is gestart met enkele grootschalige veranderingen in de organisatie. De ontwikkeling van de organisatie, het stroomlijnen van de werkprocessen en de herinrichting van de P&C producten en –cyclus zijn nodig om Nieuwegein naar de toekomst toe op koers te houden. En om uiteindelijk het werk met minder mensen uit te kunnen voeren. Hiervoor is het noodzakelijk te investeren in ons eigen personeel middels opleidingen en training. Hiervoor is een bedrag benodigd van € 150.000. In de jaarrekening 2015 is deze claim reeds aangekondigd. Cao consequentie
- € 318.000 N (structureel)
Inzet stelpost ruimte voor bestaand beleid
€ 318.000 V (incidenteel)
De onderhandelingen voor de Cao Gemeenten heeft inmiddels geleid tot een akkoord. Dit houdt in dat de salarissen per 1 januari 2016 stijgen met 3%, en per 1 januari 2017 met 0,4%. Deze loonstijging en de lichte stijging van de pensioenpremie is doorgerekend. De consequentie is dat voor de uitvoering van de nieuwe Cao de loonstijging € 718.000 is. In de begroting zijn we terughoudend geweest met het opvoeren van een stelpost voor loonontwikkelingen. We hebben hiervoor € 400.000 opgenomen. Het verschil dekken we uit de stelpost risico’s. Individuele Keuzebudget (IKB)
€ p.m.
De invoering van het IKB heeft als gevolg dat elke medewerker vanaf 1 januari 2017 een eigen keuze kan maken wanneer het opgebouwde vakantiegeld aan de
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016-203 Datu m 30 juni 2016
11 (28)
medewerker wordt uitbetaald. Aangezien het vakantiegeld over de periode 1 juni 2016 tot en met 31 december 2016 nog niet aan de medewerker is uitbetaald, kan elke medewerker per 1 januari 2017 een verzoek indienen om dit deel aan vakantiegeld ook uit te laten uitbetalen. Met het ontstaan van dit recht is de gemeente genoodzaakt het vakantiegeld over de genoemde periode als verplichting op de balans per 31 december 2016 op te nemen. Het betreft hier feitelijk een (eenmalige) begrotingsreparatie omdat het vakantiegeld tot op heden altijd achteraf werd uitbetaald. Op dit moment kunnen we dit bedrag nog niet berekenen. In de Najaarsnota 2016 zullen we hierover meer duidelijkheid hebben. Personele inzet vanwege WABO inkomsten
- € 200.000 N (incidenteel)
We verwachten een fors hogere opbrengst WABO leges van € 300.000. Zie hiervoor de toelichting bij het programma Ruimtelijke Ontwikkeling. Dit heeft een directe relatie met een hoger noodzakelijke personele inzet voor handhaving en toezicht op naleving van de afspraken die gemaakt zijn bij het indienen van de aanvragen. Website
- € 40.000 N (incidenteel) - € 10.000 N (structureel vanaf 2017)
In het kader van kanaalsturing en verbetering dienstverlening is een doorontwikkeling van de website nodig. Onze huidige website voldoet niet aan de webrichtlijnen, is niet responsive voor mobiele devices en is niet geschikt om bezoekers snel te kunnen voorzien van informatie of diensten. Een nieuwe website op basis van toptaken is het streven. Wij werken samen met Zeist en Houten qua ontwikkeling en maken gebruik van open source platform. Onderhoud pakket digitaliseren P&C documenten
- € 30.000 N (incidenteel)
Het jaar 2016 wordt het jaar voor de aanpak van de financiële agenda. Deze aanpak bestaat uit 3 deelprojecten. Een van de deelprojecten is het project “eenvoudige P&C”. In dit onderdeel willen we er toe komen om het proces om te komen tot de verschillende P&C producten te optimaliseren. Het proces voor de totstandkoming van de begroting 2017 is een van de processen die in de organisatie is aangewezen om met behulp van de LEAN-methode wordt opgepakt. De bedoeling vanuit het deelproject "eenvoudige P&C" is meer gebruik van digitale toepassingen om de kwetsbaarheid te verminderen. Derhalve wordt voorgesteld hiervoor een nieuwe applicatie aan te schaffen. De licentie- en onderhoudskosten bedragen afgerond € 30.000 op jaarbasis. We verwachten deze kosten in 2017 met 50% te kunnen verlagen door een efficiencywinst te realiseren. In 2018 worden deze kosten in zijn geheel gedekt. Kapitaallasten
€ 105.000 V (incidenteel)
Een aantal kredieten is per 31 december 2015 niet volgens planning afgerond, terwijl een aantal andere kredieten voor een lager bedrag zijn afgesloten dan geraamd. Dit heeft een positieve invloed op de kapitaallasten in 2016. Stadshuis
- € 300.000 N (incidenteel)
De actuele situatie laat zien dat de huuropbrengst en de in rekening te brengen servicekosten van het stadshuis achter blijft bij de verwachting. Er is nog steeds leegstand. Voorgesteld wordt dit bedrag in 2016 af te ramen.
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016- 203 D at um 30 juni 2016
Verlevendiging Atrium
12 (28)
- € 50.000 N (incidenteel)
Zoals in de raadsinformatiebijeenkomst van 21 april j.l. is gepresenteerd is incidenteel een budget van € 50.000 nodig om een nadere uitwerking te maken van het gepresenteerde concept voor het atrium van het Stadshuis. Het doel hiervan is optimalisatie van het gebruik van het gebouw en een levendiger Atrium. Het concept gaat uit van zoveel mogelijk openbare functies van alle partners in het atrium, waardoor het voor bezoekers aantrekkelijker wordt om het stadshuis te betreden en de bezoeker thematisch haar weg vindt in het atrium. Daarnaast levert dit concept op de tweede verdieping de benodigde vrije m2 op, die nodig zijn om duurzaam tot een dekkende exploitatie van het gebouw te komen. Verzekeringen
- € 20.000 N (incidenteel)
De verzekeraar Centraal Beheer heeft de premie aansprakelijkheid met ruim 15% verhoogd. Dit leidt tot een niet te beïnvloeden kostenstijging. Wel nemen wij het initiatief om in 2017 een nieuwe aanbesteding plaats te laten vinden van de WAverzekering. Bedrijfsrestaurant gemeentewerf
- € 31.000 N (structureel)
Gelijk aan het jaar 2015 zal in het jaar 2016 de geraamde opbrengst niet worden gehaald. Vanaf 2008 heeft RMN gebruik gemaakt van de cateringfaciliteiten op de gemeentewerf. Tegenover de opbrengsten stonden geen kosten. In die zin was er dus sprake van extra inkomsten voor de gemeente. Vanaf 2014 wordt er door de RMN geen gebruik meer gemaakt van deze dienstverlening. Het genereren van nieuwe inkomsten is niet gelukt. Derhalve wordt voorgesteld een bedrag van € 31.000 structureel af te ramen. Bedrijfsrestaurant
- € 65.000 N (incidenteel)
De reden van de overschrijding betreft de vervangingskosten die door de cateraar Appèl in rekening worden gebracht aangaande gedetacheerde medewerkers. Die medewerkers worden inmiddels niet meer bij de catering worden ingezet maar zijn elders binnen de gemeentelijke organisatie geplaatst. Brandweerkazerne
- € 25.000 N (structureel)
In de overeenkomst met de VRU is afgesproken dat de brandweerkazerne om niet ter beschikking wordt gesteld. Daarom kunnen we geen inkomsten meer in rekening brengen bij de VRU. We schatten de exploitatiekosten in op € 25.000. Gemeentewerf
- € 125.000 N (structureel)
In de begroting is rekening gehouden met een bijdrage van de RMN van € 125.000. De RMN heeft echter het besluit genomen om naar een andere gemeente te gaan. Hierdoor vervalt de geraamde bijdrage.
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016-203 Datu m 30 juni 2016
13 (28)
Algemene dekkingsmiddelen Dividend BNG
- € 56.000 N (structureel)
Op basis van een actuele inschatting verwachten we een lagere dividenduitkering van de BNG als gevolg van een lagere winstverwachting. In de jaren na 2017 verlagen we het verwachte dividend met € 25.000. Onroerende zaakbelasting
€ 850.000 V (incidenteel)
De ozb opbrengsten zijn voor 2016 hoger dan begroot. Dit treedt voornamelijk op bij de zogenaamde niet-woningen. Belangrijke oorzaken hiervoor kunnen liggen in een combinatie van minder leegstand, hogere WOZ-waarden en meer objecten, zoals ook is gebleken in 2015. Op dit moment is nog niet bekend wat de precieze oorzaak is. Daar vindt de komende periode, in overleg met de BghU, onderzoek naar plaats. Daarnaast sluiten wij niet uit dat uitspraak op bezwaarschriften en een hoger aantal kwijtscheldingen uiteindelijk een dempend effect zullen hebben. Bij de Najaarsnota wordt een nadere onderbouwing gegeven. Op dat moment zal ook worden aangegeven in welke mate sprake is van een structureel effect. Invoering vennootschapsbelasting (VPB)
p.m.
Met ingang van 2016 is de gemeente voor sommige van haar activiteiten vennootschapsbelastingplichtig. De activiteit waaruit, naar verwachting de meeste VPB-plicht te verwachten valt zijn de grondexploitaties. Het ziet er naar uit dat de mogelijke VPB-lasten als kosten moeten worden genomen in het jaar waarover de VPB verschuldigd is. Op dit moment is het vanuit de wetgeving en de BBV nog niet geheel duidelijk op welke wijze de VPB-plicht dient te worden verantwoord. Wij houden hieromtrent nauw contact met onze accountant. We verwachten in het najaar meer duidelijkheid te verkrijgen. De eventuele financiële consequentie zal worden betrokken bij het opstellen van de Najaarsnota 2016. Algemene uitkering
€ 830.000 V (incidenteel)
De raming van de algemene uitkering in de begroting 2016 is gebaseerd op de stand van zaken van de meicirculaire 2015. Inmiddels is naar aanleiding van de september en decembercirculaires van het gemeentefonds een aantal ontwikkelingen te melden. Ten opzichte van de meicirculaire 2015 stijgt voor Nieuwegein het accres en de uitkeringsbasis met ongeveer € 602.000. Dit is voor een groot deel het gevolg van een verwacht lager beroep op het BTW-compensatiefonds door gemeenten. Sinds 2015 wordt meer of minder gebruik van het fonds verrekend met de algemene uitkering. Daarnaast is er sprake van een hoger accres van het gemeentefonds door hogere netto-rijksuitgaven dan eerder geraamd. De scores van de gemeente op de maatstaven in de algemene uitkering worden regelmatig door het ministerie opnieuw berekend op basis van de actuele gegevens van het CBS. Daaruit blijkt voor Nieuwegein onder meer dat het aantal bijstandsgerechtigden ten opzichte van de raming in mei 2015 is toegenomen. Per saldo leiden de scores op de maatstaven tot een verhoging van de uitkering met € 164.000.
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016- 203 D at um 30 juni 2016
14 (28)
Aan het gemeentefonds zijn bedragen toegevoegd en onttrokken voor een aantal taakmutaties:
Eenmalig wordt in 2016 een bedrag ontvangen van € 104.000 voor organisatie van het referendum. Wij stellen voor dit bedrag toe te voegen aan het budget voor verkiezingen, waar de kosten voor het referendum uit zijn betaald. Zie hiervoor programma Bestuur, samenleving en dienstverlening.
De uitkering wordt met € 29.000 verhoogd voor een aantal wijzigingen in taken op het gebied van Werk en Inkomen. Voorgesteld wordt deze bedragen toe te voegen aan de betreffende budgetten in de begroting.
Vanwege de overdracht van het bevoegd gezag voor verstrekking van milieuvergunningen voor een aantal grote bedrijven en installaties van gemeenten naar provincies wordt de algemene uitkering met € 36.000 verlaagd. Voor Nieuwegein geldt dit voor één bedrijf. De kosten hiervan werden betaald uit een subsidie van de provincie die nu wegvalt. Als gevolg hiervan ontstaat een nadeel dat niet binnen de huidige dienstverleningsovereenkomst kan worden opgevangen.
Het gemeentefonds kent een aantal integratie- en decentralisatie-uitkeringen voor onderwerpen die op dit moment nog niet binnen de reguliere verdeelsystematiek kunnen worden ondergebracht.
Er wordt een extra bedrag ontvangen ter compensatie van de kostenstijgingen van de “oude” taken in de WMO. Het gaat hierbij om een bedrag van € 35.000. De bijdrage voor de huishoudelijke hulptoelage is € 30.000 lager dan eerder geraamd. Deze bedragen willen wij betrekken bij het sociaal domein.
Er heeft een kleine aanpassing plaatsgevonden van het bedrag dat de gemeente in 2016 ontvangt voor de combinatiefunctionarissen. Dit leidt tot een nadeel van € 4.000, dat voor dit jaar niet meer met de budgetten kan worden verrekend.
Op de onderdelen van de integratie-uitkering sociaal domein (jeugdzorg, WMO en participatiewet) hebben herberekeningen in de verdeelsystematiek plaatsgevonden. Per saldo leiden deze voor Nieuwegein tot een verlaging van de uitkering met afgerond € 59.000. Ook dit bedrag betrekken wij bij het sociaal domein. Bovenstaande ontwikkelingen leiden tot het volgende beeld van de ontwikkeling van de algemene uitkering voor 2016:
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016-203 Datu m 30 juni 2016
De negatieve ontwikkeling van € 25.000 als gevolg van de verschillende aanpassingen binnen het sociaal domein wordt verrekend met het sociaal domein. Na deze verrekening ontstaat er op basis van de september- en decembercirculaires voor 2016 een voordeel van € 830.000 op de algemene uitkering. Daarvan is een bedrag van € 104.000 benodigd voor de eerder in deze voorjaarsnota aangeven kosten voor het referendum. Ontwikkeling algemene uitkering na 2016 De komende jaren kan een aanzienlijke stijging van de algemene uitkering worden verwacht. Deels is dat het gevolg van de hogere accrespercentages die naar aanleiding van de septembercirculaire 2015 worden verwacht en van de verrekening van het geraamde overschot binnen het BTW-compensatiefonds. Voor een ander deel komt dat ook door de verwachte stijging van de maatstaven voor Nieuwegein. Anders dan een aantal jaren geleden, wordt in de bevolkingsprognose een stijging van het aantal inwoners en woningen verwacht. Dit biedt de mogelijkheid om in de raming van de algemene uitkering uit te gaan van hogere scores op een aantal maatstaven. Onderdeel van de ontwikkeling van de maatstaven is de geraamde toename van het aantal uitkeringsgerechtigden. Omdat deze toename via de begroting van WIL voor de gemeente ook leidt tot meeruitgaven, nemen wij dit onderdeel niet mee als dekking voor de begroting. Het gaat hierbij om een bedrag van ongeveer € 225.000 per jaar. Voor 2017 kan dit bedrag worden ingezet als dekking voor de meerkosten van de begroting van WIL. Voor de overige jaren reserveren wij dit bedrag en nemen dit niet mee als dekkingsmiddel.
15 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016- 203 D at um 30 juni 2016
16 (28)
De ontwikkeling, die we verwerken in het meerjarenperspectief is als volgt:
Invoering nieuwe belastingen
- € 50.000 N (incidenteel)
Een van de maatregelen om de meerjarenbegroting van de gemeente Nieuwegein sluitend te krijgen betreft het invoeren van nieuwe belastingen. Een onderzoek naar de (on)mogelijkheden op dit vlak heeft aangetoond dat invoering van toeristenbelasting en/of reclamebelasting het grootste potentieel heeft. Echter op Rijksniveau wordt gewerkt aan wetgeving die het belastinggebied voor de lokale overheden moet verruimen. In dat licht is een besluit tot invoering van nieuwe belastingen uitgesteld tot het moment daar meer duidelijkheid over is. Wel is de raad voorgesteld in principe over te gaan op de invoering van toeristenbelasting per 1 januari 2017. Hierdoor ontstaat in 2016 een incidenteel nadeel van € 50.000. Taakstelling vastgoed Lagere dotatie reserve Scholen en vastgoed
- € 122.000 N (structureel) € 122.000 V (structureel)
In de vastgestelde begroting is een structurele dotatie aan de reserve Scholen en maatschappelijk vastgoed van € 211.000 opgenomen. Bij de vaststelling van de Verordening materiële financiële gelijkstelling onderwijs gemeente Nieuwegein 2016 in de raadsvergadering van februari 2016 is hiervoor € 89.300 ingezet voor de structurele dotatie aan de voorziening onderwijsgebouwen en schoolpleinen. Het restant van de dotatie ad € 121.600 willen we inzetten om de taakstelling vastgoed te verlagen.
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2.3
2016-203 Datu m 30 juni 2016
17 (28)
Ontwikkelingen stelposten en ombuigingen
In de begroting 2016 en het meerjarenperspectief tot en met 2019 is in het programma Algemene dekkingsmiddelen een aantal stelposten opgenomen. In de loop van dit jaar zijn enkele stelposten ingezet. Zo is de stelpost voor de loonontwikkeling 2016 van € 400.000 in zijn geheel ingezet voor het financiële gevolg van de nieuwe ambtenaren Cao. Personeel en Organisatie Een van de taakstellingen die in de begroting 2016 – 2019 is opgenomen is de taakstelling op personeel en organisatie. Deze taakstelling bedraagt voor 2016 een bedrag van € 848.000. In de jaren daarna loopt deze taakstelling af tot een structureel bedrag van € 658.000 in 2018. Door een strakke sturing en door het doorlopend integraal afwegen of vacatures ingevuld worden kunnen we u melden dat de taakstelling op personeel en organisatie met ingang van 2016 geheel en structureel kan worden ingevuld. Hier past wel de kanttekening bij dat het zeker voor 2016 daarmee een uitdaging wordt om alle ambities te realiseren naast de stappen die wij op het terrein van organisatieontwikkeling met elkaar willen zetten. Vandaar ook eerder in deze voorjaarsnota het voorstel om € 350.000 beschikbaar te stellen voor personele knelpunten in 2016. Gemeenschappelijke regelingen Om het mogelijk te maken om de taakstelling op de bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen mogelijk te maken heeft het college per brief van december 2015 de besturen van de verschillende gemeenschappelijke regelingen de ombuigingsbehoefte kenbaar gemaakt. Daarbij is gevraagd om in ieder geval bij het opstellen van de kadernota’s en de begrotingen 2017 rekening te houden met de invulling van deze gevraagde ombuiging. Na ontvangst van de verschillende kadernota’s is gebleken dat de gevraagde efficiencykortingen nog niet waren verwerkt. Daarop zijn zienswijzen geformuleerd, die aan uw raad zijn voorgelegd ter instemming. Stadsenquête bestedingen Op 11 maart jongstleden is de stadsenquête bestedingen uitgezet onder 2.500 willekeurig gekozen inwoners en het Stadspanel. Daarnaast zijn alle inwoners via de site www.meedenkeninnieuwegein.nl. over dit onderwerp uitgenodigd om mee te praten. Het eindrapport is inmiddels opgeleverd. De respons op de enquête is hoog. Het college zal in de Kadernota 2017 nader ingaan op de verdere aanpak. Vastgoed Voor het realiseren van de taakstelling op vastgoed is een plan van aanpak opgesteld. Er heeft een quick scan plaatsgevonden op de gehele vastgoedportefeuille en er is een benchmark gemaakt omtrent de vastgoedformatie bij andere gemeenten met een vergelijkbare portefeuille en niveau van vastgoedprofessionaliteit als Nieuwegein. De stelpost is inmiddels verlaagd met € 35.000. Daarnaast stellen we voor om de structurele dotatie aan de reserve scholen en maatschappelijk vastgoed van € 122.000 in te zetten ter verlaging van de stelpost vastgoed.
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016- 203 D at um 30 juni 2016
In de ruimtescheppende stelposten is reeds rekening gehouden met de inzet voor de Gebiedsontwikkeling Rijnhuizen/Parkhout/Zandveld en de aanleg kunstgrasveld Sportpark Galecop voor JSV. In de kadernota 2017 worden de lasten voor loon- en prijsontwikkeling verwerkt. Hiervoor is een bedrag van € 332.000 nodig. Uit het navolgende overzicht blijkt dat er op de stelpost voor loon- en prijsontwikkelingen voldoende middelen beschikbaar zijn voor het meerjarig opvangen daarvan in de begroting. Het verloop van de stelpost is als volgt:
Het verloop en de stand van de stelposten en taakstellende bezuinigingen is als volgt:
18 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2.4
2016-203 Datu m 30 juni 2016
19 (28)
Toelichting budgetneutrale wijzigingen
Overeenkomstig de financiële verordening melden we wijzigingen die de totalen van de lasten en baten per programma verhogen of verlagen en begrotingswijzigingen die de programma’s overstijgen. In het volgende overzicht zijn de budgetneutrale wijzigingen opgenomen. (- is een nadeel)
Nadere specifieke toelichting: Onderhoud wegen, ontvangen subsidies
€ 1.529.000 V/N (incidenteel)
De ontvangen subsidies die we ontvangen voor het beheer openbare ruimte betreffen subsidies van de provincie Utrecht voor het project Vindbaarheid en zichtbaarheid Fietsrouten Nieuwegein. Dit wordt ingezet voor de Structuurbaan-noord en –zuid, het fietspad A.C. Verhoefweg-noord en de communicatie over de nieuwe fietsverbinding Heemsteedsebrug. Nieuwkomers, opvang en begeleiding asielzoekers
€ 160.000 V/N (incidenteel)
Per gehuisveste statushouder in de leeftijdscategorie 16 t/m 65 jaar wordt € 2.370 ontvangen voor begeleiding maatschappelijk werk. Dit is de vergoeding die in het Bestuursakkoord van april 2016 is opgenomen en waren nog niet in de begroting
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016- 203 D at um 30 juni 2016
opgenomen. Tevens ramen wij voor hetzelfde bedrag lasten, zodat deze post neutraal wordt geraamd. Deze baten kunnen worden ingezet ter dekking van uitgaven voor begeleiding van statushouders, zoals onder andere de extra subsidieverlening Vitras.
2.5
Ontwikkelingen reserves en voorzieningen
In de begroting 2016 is uitgegaan van de volgende ontwikkelingen van de reserves en voorzieningen.
Na het opmaken van de jaarrekening 2015 en het bestemmen van het resultaat is de werkelijke stand van de reserves en voorzieningen per 1 januari 2016 als volgt:
Na vaststelling van de begroting 2016 zijn diverse raadsbesluiten genomen die hebben geleid tot een mutatie in de reserves. Deze zijn:
Als gevolg van een optimalisatie van de werkzaamheden met betrekking tot wegen en mobiliteit alsmede civieltechnische bouwwerken wordt voorgesteld om een bedrag van € 1.206.000 over te hevelen van wegen en mobiliteit naar civieltechnische werken.
20 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016-203 Datu m 30 juni 2016
Tevens wordt vanaf 2016 voorgesteld om de activiteiten met betrekking tot houten bruggen en vlonders onder te brengen in de voorziening civieltechnische werken. Het geheel kan budgettair neutraal plaatsvinden. In bijlage 4 is de actuele stand van de reserves en voorzieningen weergegeven. In dit overzicht zijn de voorstellen verwerkt zoals opgenomen in deze Voorjaarsnota 2016.
2.6
Overige ontwikkelingen
In de nota investerings- en afschrijvingsbeleid is afgesproken dat eventuele tussentijdse actualisaties van de afschrijvingstermijnen voorgelegd kunnen worden bij de voorjaarsnota/kadernota. Vanwege nieuwe technische ontwikkelingen willen we voorstellen om de afschrijvingstermijn voor de toplaag van de kunstgrasvelden te stellen op 10 jaar. De afschrijvingstermijn voor vervoermiddelen verhogen we van 8 jaar naar 10 jaar. Met ingang van 1 januari 2017 dient, overeenkomstig nieuwe wet- en regelgeving (BBV) ook te worden afgeschreven op investeringen met een maatschappelijk nut. Om deze reden is in de staat van afschrijvingstermijnen nu een afschrijvingstermijn voor wegen en bruggen opgenomen. Wij stellen deze termijn op 20 jaar. De voorgestelde wijzigingen wordt toegepast voor de toekomstige investeringen. In bijlage 5 is de nieuwe afschrijvingstabel opgenomen.
21 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
3
2016- 203 D at um 30 juni 2016
22 (28)
Voorstel
Op grond van deze Voorjaarsnota stellen wij u voor:
1. De Voorjaarsnota 2016 voor kennisgeving aan te nemen. 2. In te stemmen:
Een onttrekking van € 466.000 uit de reserve Sociaal domein;
Een onttrekking van € 259.000 uit de reserve Betere buurten;
Een onttrekking van € 1.760.000 uit de reserve Actieplan geluid;
Een onttrekking van € 500.000 uit de Algemene reserve;
3. In te stemmen met de toevoeging van € 553.000 aan de Algemene reserve, zijnde het resultaat van de Voorjaarsnota; 4. Akkoord te met de aangepaste afschrijvingstermijnen zoals opgenomen in bijlage 5;
Burgemeester en wethouders van Nieuwegein, 17 mei 2016
de secretaris,
de burgemeester,
P.J.M. Liebregts
F.T.J.M. Backhuijs
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016-203 Datu m 30 juni 2016
4
Bijlagen
4.1
Bijlage 1 - Verloop programma’s na eerdere raadsbesluiten
23 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
4.2
2016- 203 D at um 30 juni 2016
Bijlage 2 – Budgetmutaties Voorjaarsnota 2016
In deze tabel zijn de financiële afwijkingen per programma opgenomen. Hierin zijn niet de budgetneutrale wijzigingen opgenomen.
24 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
2016-203 Datu m 30 juni 2016
25 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
4.3
2016- 203 D at um 30 juni 2016
Bijlage 3 - Gevolg van begrotingssaldo 2016 na budgetwijzigingen
26 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
4.4
2016-203 Datu m 30 juni 2016
Bijlage 4 - Ontwikkeling Reserves en voorzieningen
De saldi zijn inclusief de voorgestelde wijzigingen zoals opgenomen in deze voorjaarsnota.
27 (28)
Voorjaarsnota 2016 Raadsnummer
4.5
2016- 203 D at um 30 juni 2016
Bijlage 5 - Staat van afschrijvingstermijnen
28 (28)