BEDRIJVENTERREINEN VISIE: “SAMEN ONDERNEMEN”
INHOUD Inleiding ................................................................................................................................................... 4 Leeswijzer ............................................................................................................................................ 5 Toekomstvisie ...................................................................................................................................... 5 2025.................................................................................................................................................. 5 Dromenboek .................................................................................................................................... 6 De Visie op de bedrijventerreinen .......................................................................................................... 7 Profiel ...................................................................................................................................................... 7 Water ................................................................................................................................................... 7 Groen ................................................................................................................................................... 7 Historie................................................................................................................................................. 7 Hoofdkeuzes beleid ................................................................................................................................. 8 Wonen ................................................................................................................................................. 8 Bedrijfswoningen ............................................................................................................................. 8 Omvormen naar wonen ................................................................................................................... 8 Historische en Landschappelijke waarde............................................................................................. 8 Vitaliteit en Dynamiek ......................................................................................................................... 9 Leegstand ......................................................................................................................................... 9 Uitgifte ........................................................................................................................................... 10 Gaasperwaard II ............................................................................................................................. 10 Verbinding met de binnenstad ...................................................................................................... 10 Participatie ..................................................................................................................................... 12 Duurzaamheid ................................................................................................................................ 13 Veiligheid........................................................................................................................................ 14 Ondersteunde Mechanismen ................................................................................................................ 16 Ontwikkelingen en Uitdagingen ........................................................................................................ 16 Ontwikkelingen en Trends ............................................................................................................. 16 Economie........................................................................................................................................ 17 2
Toerisme ............................................................................................................................................ 19 Recreatie en Toerisme ................................................................................................................... 20 Ondersteunende Beleidsvelden ............................................................................................................ 22 Ruimtelijke Ontwikkeling ............................................................................................................... 22 Typ hier uw vergelijking.Verkeer en mobiliteit ........................................................................... 24 Handhaving .................................................................................................................................... 26 Conclusie ............................................................................................................................................... 27 Te zetten stappen .................................................................................................................................. 28 Visie vorming ......................................................................................................................................... 29 Externe stakeholders ......................................................................................................................... 29 Interne stakeholders .......................................................................................................................... 29 Lijst van externe stakeholders ....................................................................................................... 29 Lijst van interne stakeholders ........................................................................................................ 30 Beeldenboek.......................................................................................................................................... 31 Kleinschalige bedrijven met wonen rond de haven .......................................................................... 31 Staalbouw .......................................................................................................................................... 31 Groene zones Gaasperwaard............................................................................................................. 32 Gaasperwaard II ................................................................................................................................. 32 Visiekaart ...................................................................................................................................................
3
INLEIDING In 2013 stelde onze raad de Toekomstvisie Vianen 2025 vast. Om tot uitvoering van deze visie te komen werden drie jaren een gebied aangewezen als aandachtsgebied. In 2014 was dat Lek tot en met Lijnbaan, in 2015 zijn dat de bedrijventerreinen en in 2016 is dat het landelijk gebied en de kleine kernen. Dit jaar richten we onze aandacht, ter uitvoering van de toekomstvisie, dus met name op de versterking van onze bedrijventerreinen. Daarnaast is de afgelopen jaren veel veranderd op economisch en sociaal gebied. Mensen veranderen, de markt verandert, beleid verandert en we hebben een langdurige recessie gehad. Deze zaken hebben hun weerslag op de bedrijventerreinen. Een frisse blik en de ontwikkeling van nieuw beleid is dan ook op zijn plaats. Om aan de veranderende wensen van bedrijven en overige gebruikers tegemoet te kunnen komen, maken we eerst een visie op de bedrijventerreinen: ‘Samen Ondernemen’. De visie op de bedrijventerreinen is een totaal visie. Het is een integraal verhaal, opgesteld vanuit alle invalshoeken: ruimtelijk, sociaal, ondernemers, etc. Hierdoor is deze visie richtinggevend en bruikbaar voor de te maken beleidsplannen en uitwerkingen op de verschillende beleidsgebieden. Het doel van de visie is het versterken van de economie in Vianen en het vergroten van de samenhang tussen de bedrijventerreinen en de binnenstad. De visie geldt voor alle bedrijventerreinen, inclusief het toekomstige terrein Gaasperwaard II, zoals op onderstaande figuur is aangegeven.
4
LEESWIJZER Na deze inleiding gaan we in het hoofdstuk ‘Toekomstvisie’ eerst in op de verschillende recente beleidsstukken, waarvan we de inhoud vertalen voor de bedrijventerreinen. In de visie leggen we daarna uit wat we willen bereiken en hoe we dat gaan doen. Per paragraaf is er eerst een beschrijvend deel. Dat wordt daarna gevolgd met de inzet vanuit de verschillende uitvoerende beleidsterreinen. De visie wordt afgesloten met een conclusie en een lijst van stappen die we gaan zetten om tot uitvoer te komen. In de bijlagen vindt u vervolgens hoe de visie tot stand is gekomen. TOEKOMSTVISIE De afgelopen jaren is hard gewerkt aan nieuw toekomstbestendig beleid. De raad stelde een toekomstvisie voor de gemeente vast. Om de Toekomstvisie beleefbaar te maken is het Dromenboek gemaakt. Daarna maakten de betrokken beleidsadviseurs een conceptvisie op dit gebied. De verschillende beleidsstukken vormen, samen met de inbreng van de werkgroep, het uitgangspunt voor deze visie. 2025 In de vastgestelde toekomstvisie geeft de raad haar doel en richting voor de komende jaren aan. Ook geeft de raad hier een prioritering aan in beleidskeuzes. De hoofdkeuzes in het beleid zijn wonen, historische- en landschappelijke waarden en vitaliteit en dynamiek. De ondersteunende mechanismen hiervoor zijn economie en toerisme.
De bedrijventerreinen van Vianen zijn belangrijk voor de economie van de gemeente. De vitaliteit en kwaliteit van deze bedrijventerreinen zijn daarom van groot belang. Niet alleen wordt er geld verdiend op de bedrijventerreinen, de aanwezige bedrijven bieden ook veel werkgelegenheid voor de inwoners van Vianen en verder in de regio. De toekomstvisie gaat uit van het ondersteunen van inwoners en ondernemers in de gemeente. In het beleid op de bedrijventerreinen dient daarom rekening gehouden te worden met de behoeften en wensen van aanwezige en toekomstige ondernemers in Vianen.
5
DROMENBOEK Ter stimulering van de Toekomstvisie is het boek “Toekomstdromen voor een Vrijstad” gemaakt. In het boek verkennen we mogelijkheden om op specifieke locaties invulling te geven aan de Toekomstvisie. Ook een deel van het bedrijventerrein De Hagen komt aan bod in het Dromenboek. Hier is gekeken naar een nieuwe invulling voor de insteekhaven en omgeving. Maar ook op andere delen van de bedrijventerreinen wordt gekeken of er meer ruimte voor alternatieve invulling wenselijk is.
6
DE VISIE OP DE BEDRIJVENTERREINEN De visie bestaat uit een beschrijvend deel en een kaart. Het beschrijvende deel volgt de thema’s van de Toekomstvisie. We gaan in op de huidige ontwikkelingen en de uitdagingen op de terreinen zelf. Per onderdeel beschrijven we hoe we de komende jaren om willen gaan met de verschillende thema’s. De kaart geeft aan welke gebieden open staan voor verandering van bestemming en welke bestemmingen daar dan passend zouden zijn.
PROFIEL
Voor onze gemeente als geheel geldt als profiel: Water, groen en historie in het hart van Nederland. Ook op de bedrijventerreinen is dit profiel deels herkenbaar. Wij zijn trots op dit profiel . Het doel is om dit te behouden en waar mogelijk te versterken. In deze paragraaf wordt uitgelegd hoe we dat willen bereiken. WATER De bedrijventerreinen, De Biezen en De Hagen, liggen langs het Merwedekanaal. De wens is om een deel van De Hagen weer meer op het water te richten. In de oude insteekhaven, voorheen van de gemeente, wordt inmiddels een recreatieve jachthaven gemaakt. Dit geeft meer reuring en een nieuwe impuls aan dit deel van De Hagen. Daaromheen zouden meer water-gerelateerde bedrijven en handelaars een plekje kunnen vinden. Ook langs het kanaal is hier ruimte voor mogelijk. GROEN Het bedrijventerrein en vooral de bedrijfspercelen, zijn het visitekaartje van de bedrijven. Daarnaast blijft het ook een bedrijventerrein, waar gewoon gewerkt moet kunnen worden. Met groen en beplanting wordt daar rekening mee gehouden. Langs de doorgaande wegen zijn groenstructuren, die de terreinen aankleden en de leefbaarheid van het gebied verhogen. In de smallere straten staan geen bomen, zodat vrachtwagens niet worden gehinderd door overhangende takken. Hiermee wordt een doelmatige en vriendelijke uitstraling nagestreefd. HISTORIE Het bedrijventerrein is geen onderdeel van de historische stad. De bedrijventerreinen zijn aangelegd op stukken grond die onderdeel van het poldergebied waren. Er is niet veel meer herkenbaar van de tijd vóór dat de bedrijventerreinen werden aangelegd. Vianen is, door de ligging centraal in Nederland en aan de rivier, wel van oudsher altijd een bedrijvige stad geweest. Deze hoge mate van bedrijvigheid is nog steeds aanwezig.
7
HOOFDKEUZES BELEID
WONEN Het bedrijventerrein is primair een gebied om te werken. Maar daarnaast wordt er in beperkte mate ook gewoond op de bedrijventerreinen. BEDRIJFSWONINGEN De gemeente krijgt regelmatig de vraag om een bedrijfswoning bij het bedrijf te mogen vestigen. In het verleden was dat gebruikelijk. Er zijn daarom ook nog een aantal bedrijfswoningen op de bedrijventerreinen. Op dit moment wordt zeer terughoudend omgegaan met bedrijfswoningen. In het verleden werden bedrijfswoningen regelmatig afgesplitst van het bedrijf. De woning werd dan een burgerwoning en kan daarmee hinderend werken op de bedrijven om die woning heen. Toch komen er weer meer verzoeken binnen, voornamelijk voor de percelen op De Hagen. Sommige mensen willen bij het bedrijf wonen om privé en werk beter te kunnen combineren en daarnaast voor een extra stukje veiligheid zorgen door het toezicht te vergroten. Op bepaalde zones van het bedrijventerrein zijn wel mogelijkheden voor het vestigen van bedrijfswoningen, zonder de omliggende bedrijven te hinderen. Rondom het havengebied (insteekhaven) en langs het kanaal zouden wel bedrijfswoningen bij bedrijven gerealiseerd kunnen worden. Dit gebied ligt recht tegenover de woongebieden aan de andere kant van het kanaal en geeft daarmee een mooie overgang. Vanwege de woonbebouwing aan de overkant, is de maximale milieucategorie toch al laag waardoor bedrijven niet snel gehinderd worden door de aanwezigheid van nieuwe woningen. OMVORMEN NAAR WONEN Niet alle delen van de bedrijventerreinen zijn nog bijzonder geschikt voor bedrijven. Het noordwestelijke deel van De Hagen ligt erg dicht bij woningen en heeft een behoorlijk effect op deze woongebieden. Dit gebied zou, in combinatie met de nieuwe jachthaven, een leuk nieuw woonwerkgebied kunnen zijn; wonen en werken rondom de haven. Op de begane grond (kleinschalige) bedrijven, met wonen er boven. HISTORISCHE EN LANDSCHAPPELIJKE WAARDE De bedrijventerreinen zijn natuurlijk wat jonger dan de binnenstad en daarmee is ook de historie jonger. Er liggen op De Hagen nog drie oude wegen, van voor de aanleg van de bedrijventerreinen, die nog herkenbaar zijn. Dat zijn de Stuartweg, de Sportlaan en de Hagenweg. Een deel is hiervan nog herkenbaar en een deel van de weg is inmiddels verdwenen (de Sportlaan). Op dit deel van het bedrijventerrein staan ook nog twee karakteristieke gebouwen. Een markant bedrijfscomplex wordt 8
gevormd door het kantoor en de fabriekshal van Staalbouw Vianen aan de Placotiweg 5. Deze gebouwen zijn in 1958 gerealiseerd en vallen daarmee in de periode van de Wederopbouw (19401965) en zijn gebouwd in functionalistische stijl. Zeer bijzonder zijn de transparante gevels. Door deze bijzondere waarden zijn de gebouwen van Staalbouw aangemerkt als gebouwen met zeer hoge cultuurhistorische waarden. Het fabrieksgebouw aan de Langedreef 2-4 heeft een positieve/ beeld ondersteunende kwaliteit. De hoofdverschijningsvorm is nog goed herkenbaar gebleven. Deze twee gebouwen zijn opgenomen in de erfgoedwaardenkaart. We zetten in op behoud van de oorspronkelijke vormen van deze gebouwen. VITALITEIT EN DYNAMIEK Onder vitaliteit en dynamiek vallen veel verschillende zaken. Een goedlopend, bloeiend bedrijventerrein is van groot belang voor de (economische) vitaliteit van de stad. Bedrijven op het bedrijventerrein kunnen ook bijdragen aan een aantrekkelijke binnenstad. De verbinding tussen het bedrijventerrein en de binnenstad zijn dan ook van belang. Ook zaken als (arbeids)participatie, duurzaamheid, veiligheid en flexibele regelgeving dragen bij aan de vitaliteit en de dynamiek voor personen en op de terreinen en daarmee ook in de gemeente. LEEGSTAND De bedrijventerreinen De Hagen en De Biezen kampen al jaren met leegstand. Leegstand is niet goed voor de vitaliteit van het bedrijventerrein. Belangrijke oorzaak van de leegstand is dat de vraag en het aanbod niet langer overeen komen. De gebouwen voldoen, kwalitatief, niet altijd meer aan de vraag van de toegestane bedrijfstypes (productie, groothandel etc.). Daarnaast is ook gewoon de vraag om locaties voor dit type bedrijven verminderd. Wel is een grote groei in andere segmenten waar te nemen. Locaties voor training, leisure, internetbedrijven, logistiek en verschillende takken van detailhandel is juist groeiende. Om de leegstand te verminderen is het daarom nodig om op sommige delen van het bedrijventerrein de mogelijkheid te creëren om deze te laten ‘verkleuren’ naar een ander gebruik. Bij het maken van de visiekaart is gekeken naar de verschillende locaties en per locatie bepaald of dat deel van het terrein nog voldoet. Wanneer het gebied niet langer voldoet of verbreed kan worden, is gekeken naar de mogelijkheden voor andere bestemmingen.
9
UITGIFTE In 2009 is gestart met de realisatie van het nieuwe bedrijventerrein Gaasperwaard. Vanaf 2010 is gestart met de uitgifte van de bedrijfskavels. Eind 2011 was circa 50% van de gronden uitgegeven. De uitgifte van de resterende 50% verloopt echter minder snel. Naast marketing en informatievoorziening moet tevens worden gekeken in hoeverre met een aanpassing in het bestemmingsplan invulling wordt gegeven aan de marktvraag. Vooral op de zuidelijke percelen is het lastiger om bedrijven te vestigen omdat hier rekening gehouden moet worden met de overgang naar het landelijke gebied, waardoor hier hogere eisen aan de kwaliteit worden gesteld. Hier worden mogelijkheden gezien voor meer ‘groene’ bedrijven, zoals hoveniers etc. Op deze manier kan ook vanuit ruimtelijke ordening de uitgifte worden gestimuleerd waar mogelijk. GAASPERWAARD II Omdat de uitgifte op Gaasperwaard minder snel verloopt, geeft dat aanleiding om de inzet en invulling voor Gaasperwaard II nog eens tegen het licht te houden. Daarnaast is inmiddels ook de nieuwe woonwijk Hoef en Haag in ontwikkeling. Ook dat is een belangrijk punt om mee te laten wegen wanneer we kijken naar de mogelijkheden voor Gaasperwaard II. De nabijheid van een woongebied vraagt om beperking van hinder en overlast uit het bedrijventerrein maar biedt ook kansen. De ligging van Gaasperwaard II, centraal in Nederland en direct aan een afrit van de snelweg A27, verzekert een zeer goede bereikbaarheid voor grote aantallen mensen. Wanneer deze zaken met elkaar worden afgewogen, leent het gebied zich bij uitstek voor vrijetijdsbesteding, zoals een cultureel centrum (bijv. bioscoop en/of theater), hotel, wegrestaurant en avontuurbedrijven maar ook ‘groene’ bedrijven, zoals tuincentra, hoveniers, kwekerijen etc. Daarnaast biedt de goede bereikbaarheid ook mogelijkheden voor bijvoorbeeld een thema/pretpark.
VERBINDING MET DE BINNENSTAD Het gebruik van bedrijventerreinen wordt breder. De bedrijventerreinen liggen in Vianen niet ver van de binnenstad. Een publiek aantrekkende werking van de bedrijventerreinen, kan ook de binnenstad versterken. Dit biedt immers mogelijkheden om het aanbod en de voorzieningen te verbreden. Hiervoor is samenwerking tussen de ondernemers noodzakelijk. Tegelijkertijd mogen dergelijke nieuwe functies op de bedrijventerreinen de kracht van de binnenstad niet ondermijnen. In dat licht kijken we naar de vestiging van volumineuze- en grootschalige detailhandel. Perifere Detailhandels Vestigingen (PDV) zijn winkels die volumineuze goederen verkopen. Door de aard en omvang van de goederen zijn deze winkels moeilijk inpasbaar in bestaande winkelcentra. O.a. de 10
volgende branches vallen daar onder: grove bouwmaterialen, bouwmarkten, brand- en explosiegevaarlijke (bestijdings)stoffen, auto’s, boten en caravans, tuincentra, detailhandel in woninginrichting, meubelen, sanitair en grootschalige fietsenwinkels. Bij Grootschalige Detailhandels Vestigingen (GDV) gaat het niet om de omvang van de goederen, maar om de omvang van de winkel zelf. Grootschalige detailhandelsvestigingen zijn minimaal 1.000 m² verkoop vloeroppervlak (vvo). Er kan geconstateerd worden dat het niet realistisch is om volumineuze detailhandel in de binnenstad te vestigen. Grote aankopen als witgoed, meubels etc. de bedrijfsvoorraad moet met grote vrachtwagens worden aangevoerd en de verkochte producten worden door de consument met de auto opgehaald. Dat geeft een te grote verkeersaantrekkende werking voor de binnenstad. Daarnaast is het veelal onmogelijk om de voor dergelijke volumineuze detailhandel benodigde winkeloppervlaktes te realiseren in de binnenstad. Volumineuze detailhandel kan daarom beter op het bedrijventerrein worden gesitueerd. Op dit moment is dat al, voor de verkoop van bepaalde producten, op het hele bedrijventerrein toegestaan. De laatste jaren weken we af van het bestemmingsplan voor andere producten, zoals bijvoorbeeld natuursteen. Voor grootschalige detailhandel geldt dat de gevraagde oppervlaktes van minimaal 1.000 m2 vvo praktisch niet in de binnenstad voor handen zijn en dat de parkeerdruk met de vestiging van deze winkels te hoog wordt in de binnenstad. Voor supermarkten ligt dat anders. De supermarkten zijn niet gevestigd in de Binnenstad, maar aan de rand van het centrum, zoals in de breedte door deskundigen ook wordt geadviseerd. Hier is over het algemeen meer ruimte. Voor de grootschalige non-food winkels hebben we dus in de huidige situatie geen vestigingsplaats, terwijl we wel ruimte willen bieden aan dit soort detailhandelsbedrijven. Daarom willen we voor grootschalige non-food detailhandels, gezien de beperkte ruimte in de Binnenstad, ruimte bieden op het bedrijventerrein. Om verrommeling en vergaande versnippering van de bedrijventerreinen door de vestiging van teveel kleinere detailhandelsondernemingen te voorkomen, zal in het bestemmingsplan een minimale oppervlakte maat voor de detailhandelsvestigingen worden opgenomen. Gelijk de detailhandel keken we ook naar de vestiging van horeca op de bedrijventerreinen. De gewone horecavestigingen willen we in de binnenstad hebben. Dat draagt bij aan de gezelligheid en de aantrekkingskracht van de binnenstad. Er zijn echter vormen van horeca die niet in de binnenstad in te passen zijn. Ook voor deze vormen van horeca willen we ruimte bieden. In deze vormen van horeca richten we ons op twee specifieke vormen. De grootschalige horeca en de horeca die voortvloeit uit en ondergeschikt is aan de bedrijfsvoering. Onder grootschalige horeca verstaan we de horeca bedrijven die een heel groot vloeroppervlak nodig hebben of een zeer grote verkeersstroom, zoals bijvoorbeeld de wereldrestauranten of fastfoodketens zoals Burger King of Mac Donalds. Voor dit soort grote vestigingen hebben we geen ruimte in de binnenstad. Daarom willen we hiervoor ruimte bieden op de bedrijventerreinen. Daarnaast is functievermenging tegenwoordig gebruikelijk. Bij een normale bedrijfsvoering hoort steeds vaker dat aan klanten of contacten iets te drinken of te eten wordt aangeboden. Bij de supermarkt staat vaak een koffietafel klaar, bij andere bedrijven krijgt de klant een glas fris of wijn aangeboden, of zelfs een maaltijd. Bij een tankstation zie je veel broodjes of snacks aangeboden. Bij bedrijven die zich richten op vrijetijdsbesteding hoort in de bedrijfsvoering ook een horeca onderdeel thuis. Al dit soort dingen valt onder horeca. Dit is horeca die voortvloeit uit de bedrijfsvoering en is 11
ondergeschikt hieraan. Wij willen de ondernemers in Vianen de mogelijkheid bieden om mee te kunnen gaan in deze trend. Ten slotte is op de bedrijventerreinen vraag naar een eenvoudige eetgelegenheid, waar werknemers en chauffeurs in hun pauze terecht kunnen. Voor deze mensen is de pauze meestal te kort om naar de binnenstad te gaan voor hun lunch. Voor deze groep willen we ruimte bieden voor een eenvoudige eetgelegenheid. Om de bedrijventerreinen fysiek beter te verbinden met de stad, zou een extra brug over het Merwedekanaal gebouwd kunnen worden. De locatie tussen de Placotiweg en de Giessenborch is hier eventueel geschikt voor. Dit zou dan wel een brug moeten zijn voor langzaam verkeer (voetgangers en fietsers) aangezien auto en vrachtverkeer niet via de woonwijk aan de westelijke oever kan worden geleid. Naast de verbinding die dit legt vanaf de bedrijventerreinen naar de Binnenstad, geeft dit ook een extra langzaam verkeerroute vanaf Hoef en Haag naar de Binnenstad. Bewoners van Hagestein en Hoef en Haag-zuid krijgen hiermee een kortere route naar de stad en het winkelcentrum aan de Lijnbaan.
PARTICIPATIE Wat willen we bereiken? We willen de werkgevers op de bedrijventerreinen verleiden om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen. Denk hierbij aan mensen die (tijdelijk) zonder werk zitten en via een stage of werkervaring weer in het arbeidsproces kunnen komen. Of mensen met een verstandelijke, psychische of lichamelijke beperking. Ook willen we de werkgevers verleiden om als leerwerk bedrijf actief te zijn in het bieden van stage plaatsen voor ROC leerlingen. De Gemeente Vianen heeft hiervoor de samenwerking in twee gemeenschappelijke regelingen; PAUW en Werk en Inkomen Lekstroom (WIL). Beide organisaties werken nauw samen om de werkgevers van informatie te voorzien zodat dit niet als een last wordt gezien, maar als een kans voor de werkgevers. Huidige situatie Op het bedrijventerrein zitten vele grote en minder grote bedrijven. Veel personeel pendelt iedere dag op en neer naar Vianen of gaat vanuit Vianen op de fiets naar het werk. De overheid heeft in het Sociaal akkoord met de werkgevers afgesproken dat er 125.000 banen gecreëerd gaan worden voor mensen met een arbeidsbeperking. 12
Wat doen wij? De werkgevers krijgen vanuit PAUW, WIL en de Gemeente Vianen informatie over diverse regelingen en projecten: 1. Het Miele project, een project waar kandidaten opgeleid worden bij Miele tot MBO 1 niveau in de richtingen Logistiek en Facilitair. De kandidaten volgen opleiding intern bij Miele, en werken in de middag bij Miele of andere werkgevers (Bijvoorbeeld Van der Valk, Sportcentrum Helsdingen, Schadenet en anderen) 2. Vianen participeert in de het landelijke project innovatie banen, waar goed opgeleide kandidaten uit de WW of WWB een business case maken voor een werkgever waarin ze kenbaar maken wat het rendement zal zijn voor de werkgever als ze hen in dienst nemen. 3. Het UWV zal de werkgevers informeren over de garantie banen; wat zijn de kaders. 4. Het werkgevers service punt van WIL zal samen met PAUW en het UWV de werkgevers zoveel mogelijk laagdrempelig bedienen. Wanneer? Eind juni is er een bijeenkomst op het bedrijventerrein geweest, verder is een en ander een doorlopend proces. DUURZAAMHEID Wat willen we bereiken? De betrokkenheid op het gebied van duurzaamheid zal verder moeten worden uitgebouwd, waarbij de gemeente Vianen voornamelijk faciliteert, verbindt en zelf het goede voorbeeld geeft. Kort gezegd komt het erop neer dat we op het bedrijventerrein minder energieverbruik, meer duurzame energieopwekking, meer duurzame mobiliteit en een betere OV-infrastructuur willen zien. Niet alleen op incidentele basis, maar structureel met helder geformuleerde doel(stelling)en. Huidige situatie Bedrijventerrein met veel verschillende bedrijfsactiviteiten en waarbij er wordt genetwerkt en samengewerkt door de verenigingen vanuit het bedrijfsleven. Een aantal van deze bedrijven is al langere tijd actief bezig met duurzaamheid, voor andere bedrijven is hier nog veel in te winnen. De quickscans energie die zijn uitgevoerd in 2014 laten zien dat duurzaamheid, en vooral energiebesparing, wel degelijk leeft op het bedrijventerrein. Wat gaan we doen? Door middel van een energieconvenant waarin de gemeente en het bedrijfsleven participeert ( en investeert) moeten gezamenlijke doelstellingen worden geformuleerd over energieverbruik en duurzame energieopwekking. Dit moet leiden tot minder energieverbruik, meer duurzame mobiliteit en meer duurzame energieopwekking (onder meer zonne- en windenergie). We zijn op dit moment volop in gesprek om te kijken of en hoe we dit convenant vorm kunnen geven en wie welke kosten op zich neemt. Hierbij wordt gekeken of lokale bedrijven, middels het convenant of daarbuiten, lokale windenergie kunnen afnemen van een van de windmolens. Na de 13
zomer moet duidelijk worden of het energieconvenant en in het lokaal beheer nemen van de een van de windmolens kans van slagen heeft. Daarnaast zullen de quickscans ook opnieuw worden aangeboden en uitgevoerd, waarmee bedrijven inzicht krijgen in hun energieverbruik en geprikkeld worden hun kansen te verzilveren. Wanneer? In het derde kwartaal van 2015 worden de quickscans uitgevoerd. Hierbij zijn voorlopig een 15-tal te vergeven. Streven is om in 2016 een energieconvenant te hebben met in 2016 minimaal 15 deelnemende bedrijven. Als het energieconvenant gaat lopen, zal dit een traject zijn van enkele jaren omdat we willen inzetten op een structureel programma. VEILIGHEID Wat willen we bereiken Het voorkomen van criminaliteit en verloedering in de openbare ruimten rond (leegstaande) bedrijfspanden en van overige invloeden, die een goede bedrijfsvoering van bedrijven kunnen verstoren. We streven een veilige en leefbare omgeving na voor bedrijven, hun werknemers en bezoekers. Huidige situatie De Stichting Beveiliging Bedrijven Vianen (SBBV) zet zich sinds 1992 in om bedrijfsinbraken te voorkomen. Het doel is de criminaliteit een halt toe te roepen en daarmee een veilig en ongestoord ondernemersklimaat te scheppen. In 2001 heeft de SBBV het keurmerk KVO (Keurmerk Veilig Ondernemen) behaald en is sindsdien elke twee jaar gehercertificeerd, het laatst in 2013. In de afgelopen jaren hebben de plaatsing van geavanceerde beveiligingscamera's en effectieve samenwerking tussen politie, particuliere beveiligers, gemeente en installateur voor een daling van het aantal inbraken gezorgd. In Vianen neemt ca. 65% van alle bedrijven deel aan de SBBV. Ook de bedrijventerreinen in Vianen hebben te lijden onder de huidige recessie en kampen met leegstand (circa 10%). Dit kan leiden tot verloedering en het aantrekken van ongewenste activiteiten (o.a. hennep, brandstichting). Gemeente en politie houden hier toezicht op en treden zo nodig handhavend op. Wat gaan we doen? De ondernemers op de bedrijventerreinen De Hagen en De biezen werken aan het opzetten van een Bedrijfsinvesteringszone (BIZ). Wanneer dit lukt, betalen alle ondernemers mee aan deze BIZ om activiteiten mee te financieren. Dit zou tevens een springplank vormen om vanuit Gaasperwaard het parkmanagement over de rest van de bedrijventerreinen uit te breiden, waardoor deze aantrekkelijker en veiliger worden. De activiteiten kunnen bijvoorbeeld gericht zijn op: • •
veiligheid: collectieve beveiliging, verlichting, hekwerken of camerabewaking; bereikbaarheid: bewegwijzering en verkeersvoorzieningen; 14
• •
aantrekkelijkheid: schoonmaak, onderhoud, groenvoorziening, promotie en evenementen. Duurzaamheid: zoals reeds eerder genoemd.
Hergebruik leegstaand vastgoed: Specifieke aandacht vraagt het hergebruik van het leegstaande vastgoed. De leegstand vraagt per gebouw/locatie om een aanpak op maat. Het bieden van planologische ruimte voor nieuwe activiteiten die waarde toevoegen aan de locatie kan een oplossing bieden. We willen hier in de bestemmingsplannen flexibel mee omgaan, maar stedenbouwkundige randvoorwaarden zoals bebouwingsdichtheid, maximale bebouwingshoogte, afstand zijdelingse perceelgrens zullen we op moeten nemen in het belang van het milieu en de brandveiligheid. Wanneer? Het actualiseren van het bestemmingsplan in 2016 Afhankelijk van het invoeren van de BIZ zo mogelijk parkmanagement in 2016 Uitvoering geven aan het Integraal Veiligheids Plan 2015 – 2018, gemeente Vianen
15
ONDERSTEUNDE MECHANISMEN
ONTWIKKELINGEN EN UITDAGINGEN Op de bedrijventerreinen liggen een aantal ontwikkelmogelijkheden en uitdagingen. Hieronder benoemen we de mogelijkheden en uitdagingen die gesignaleerd werden. ONTWIKKELINGEN EN TRENDS In het bedrijfsleven zien we grote ontwikkelingen. De vraag van de markt verandert, er is een recessie geweest en het bestedingspatroon en de tijdsbesteding van mensen verandert. Bedrijven kunnen hier alleen op inspelen, wanneer hiervoor ruimte wordt geboden. Trends, zoals schaalvergroting, branchevervaging, dalende bestedingen en mobiliteit dragen er toe bij dat het voor winkeliers in volumineuze goederen onhaalbaar is om in het centrum gevestigd te blijven. De vraag naar ruimte voor volumineuze- en grootschalige detailhandel groeit. Ook de vraag naar ruimte voor verschillende vormen van vrijetijdsbesteding is steeds groter en deze bedrijven vragen steeds meer ruimte. In onze binnenstad is geen ruimte om aan deze vraag te voldoen. Het is daarom goed om in de toekomst hiervoor, op de aangewezen gebieden, ruimte te geven. De manier waarop klanten een besluit nemen, verandert en daarmee verandert ook de manier waarop zaken worden gedaan. Klanten willen producten of diensten beleven voor ze een keus maken. Om deze nieuwe manier van winkelen aan de consument te kunnen aanbieden dienen de ondernemers hierin gefaciliteerd te worden.
16
ECONOMIE Speerpunten: • • •
flexibiliteit, ook binnen een locatie; vergroten samenhang bedrijven(terreinen) en hun omgeving, vooral de binnenstad; de bedrijven onderling meer verbinden.
FLEXIBILITEIT Wat willen we bereiken? De nieuwe economie is veel meer gericht op beleven, functiecombinaties en multichanneling. De klant komt bij de producent over de vloer om een product te “proeven” en zien hoe het wordt gemaakt, de producent slaat steeds vaker de tussenpersoon (verkoper) uit en bedient zijn klanten rechtstreeks. Dit gebeurt vaak in combinatie met iets te eten of te drinken en een speelgelegenheid voor de kinderen. Daarnaast is het voor de nieuwe invulling van grotere leegstaande panden/locaties van belang dat meerdere functies gelijktijdig, binnen een setting, mogelijk zijn. Zo kunnen grotere oppervlaktes functioneel worden ingevuld door kleinere functie die elkaar aanvullen en versterken. Huidige situatie De vigerende bestemmingsplannen en het (flankerend) beleid zijn er veelal op gericht om de ondernemers op de bedrijventerreinen te kunnen reguleren en sturen. Er is vrij rigide vastgelegd wat waar mag en vooral wat niet. Zo is horeca momenteel niet mogelijk op de bedrijventerreinen evenals de vestiging van een sportclub, klauterland of grootschalige detailhandel. Wat gaan we doen? Door meer flexibiliteit in het nieuwe bestemmingsplan te verweven, maken we meer mogelijkheden voor de ondernemers. Dit moet uiteraard in balans zijn met de al gevestigde bedrijven en de binnenstad, zodat deze flexibilisering ook mogelijkheden biedt om meer kruisbestuiving tussen het centrum en de bedrijventerreinen te creëren. Wanneer? Eind 2015 zal worden gestart met de herijking van het bestemmingsplan, deze zal in 2016 worden vastgesteld en uitgerold. VERGROTEN SAMENHANG Wat willen we bereiken? De samenhang tussen de (fysieke) bedrijventerreinen en haar omgeving moet verbeterd worden. Op deze manier worden de inwoners uitgenodigd om bijvoorbeeld een wandeling over Gaasperwaard te maken of eens gebruik te maken van de toekomstige voorzieningen op de bedrijventerreinen (bijv. vrijetijdsvoorzieningen o.i.d.). Hiermee wordt de doelgroep voor de bedrijven vergroot (meer klandizie) en wordt ook het begrip en trots van inwoners vergroot voor bedrijven.
17
Huidige situatie De bedrijventerreinen en de omliggende gebieden, landelijk en stedelijk, voelen momenteel als gescheiden werelden. De bedrijventerreinen worden fysiek van Vianen gescheiden door de twee snelwegen en veelal verstopt achter groen. Er is weinig contact tussen inwoners van Vianen en medewerkers op de bedrijventerreinen. Wat gaan we doen? De overgangszone tussen het bedrijventerrein en de woonwijk De Hagen moet op een dusdanige wijze worden vormgegeven dat hier een menggebied ontstaat. Een menging van (lichte) bedrijvigheid, detailhandel (volumineus of grootschalige non-food), recreatie en wonen. Hiermee wordt tevens de route van Hoef & Haag naar het centrum geüpgraded. Een nieuwe brug in het verlengde van de Placotiweg realiseert een nieuwe verbinding tussen bedrijventerrein en de woonwijk aan de overzijde. Met de komst van de nieuwe golfbaan ten zuiden van De Biezen zullen er ook meer mensen die niet werken op het bedrijventerrein over het bedrijventerrein trekken. Hiermee wordt ook de route vanaf de Hagenweg, via de Stuartweg en De Limiet naar de Mijlweg van breder belang. Ook hier kunnen daarom nieuwe publiekstrekkende bedrijven vestigen. Om te voorkomen dat de wat zwaardere industriële bedrijven aan de zuidkant van De Biezen in hun bedrijfsvoering worden gestoord, zal het stuk van De Limiet ten zuiden van de Marconiweg een transformatiezone worden. Nieuwe vestiging van publiekstrekkende bedrijven mag daar niet rechtstreeks; dit wordt eerst afgewogen in een publiekrechtelijke procedure. Alleen als de vestiging van de nieuwe functie geen belemmering voor de omliggende bedrijven oplevert, kan het nieuwe bedrijf gevestigd worden. Het vestigen van publiektrekkers op de bedrijventerreinen, zoals de Action, nieuwe volumineuze en/of grootschalige detailhandel, klauterland, bepaalde vormen van horeca en fitnessgelegenheden wordt mogelijk gemaakt via het bestemmingsplan. Voor de transformatiezone nemen we in het bestemmingsplan flexibiliteitsbepalingen op. Wanneer? De omvorming van de noordkant van De Hagen zal een organisch proces zijn en niet van vandaag op morgen plaatsvinden. Bij de herijking van het bestemmingsplan in 2016 zal worden bezien hoe dit proces gestart en gefaciliteerd kan worden. Het mogelijk maken van de vestiging van publiekstrekkers wordt eveneens in het bestemmingsplan in 2016 meegenomen. De golfbaan wordt al gerealiseerd en wordt op korte termijn geopend. BEDRIJVEN ONDERLING MEER VERBINDEN Wat willen we bereiken? Door de ondernemers meer met elkaar te verbinden en meer bij Vianen te betrekken ontstaat kennis, synergie en betrokkenheid. Zaken die gebundeld kunnen worden kunnen schaalvoordelen bieden, de lokale economie stimuleert zichzelf en door innovaties en activiteiten te combineren wordt een vliegwiel gecreëerd. Dankzij een grotere lokale binding wordt het begrip, nut en noodzaak van ondernemers en inwoners over en weer vergroot. Hiermee houden we de koopkracht vast binnen onze gemeente en voorkomen we (al te grote) afvloeiing naar andere gemeenten. 18
Huidige situatie De ondernemers en werknemers op de bedrijventerreinen van Vianen vertonen weinig binding met Vianen. Het is een plaats om ‘s ochtends binnen te rijden voor je werk en tegen de avond weer te verlaten. Wat er zich in het centrum afspeelt is niet bekend en dus ook niet bemind. Dit geldt ook voor de buren, waar de ondernemer naast of aan de overkant zich mee bezig houdt is ook vaak niet (geheel) bekend. Hiermee wordt veel synergie en (lokaal) schaalvoordeel gemist. Wat gaan we doen? De samenwerking en onderlinge contacten moeten worden verbeterd. Hiervoor moet een platform worden gecreëerd dat Vianen zo breed mogelijk “pakt”. Als de VBVO erin slaagt om een Bedrijven investeringszone (BIZ) op te zetten voor de bedrijventerreinen De Biezen en De Hagen dan ontstaat hier ook een stevig verband waarin bedrijven elkaar kunnen ontmoeten. Hat wordt dan makkelijker om dan gezamenlijk het parkmanagement te promoten, niet alleen op Gaasperwaard maar ook op de andere terreinen. Bij invoering van gezamenlijke parkmanagement, worden de ondernemers samen verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van hun omgeving waardoor de onderlinge contacten en betrokkenheid nog verder zal toenemen. Vanuit de binnenstad worden activiteiten ontplooid om de contacten met de bedrijven te vergroten, door en met de nieuwe centrummanager. Zo is bijvoorbeeld de Makro aan het onderzoeken of het haalbaar is om een shop in shop, door winkeliers van de Voorstraat in speciale stalletjes in de Makro, te realiseren. Verder kan, o.a. via de herijking van het bestemmingsplan, een ontmoetingsplek worden gecreëerd voor ondernemers door een combinatie van faciliteiten. De nieuwe golfbaan zal ook een dergelijke functie gaan vervullen naar verwachting. Wanneer? Het parkmanagement is in 2015 opgestart voor Gaasperwaard. In 2016 kan worden bekeken op welke wijze het parkmanagement ook op de andere twee bedrijventerreinen kan worden uitgerold. Zeker als aldaar de BIZ kan worden ingevoerd. In het centrum is de nieuwe centrummanager in 2015 reeds met zijn werkzaamheden gestart. De herijking van het bestemmingsplan staat op de rol voor begin 2016. TOERISME Het bedrijventerrein is niet het eerste gebied waaraan men denkt bij toerisme en recreatie. Maar de bedrijventerreinen bieden zeker mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding. In de paragraaf ‘Economie’ zagen we al dat de wijze waarop mensen handelen, verandert. Ook in de vrijetijdsbesteding wordt dat herkend. Mensen willen dingen meemaken. Het moet een belevenis zijn. Avontuurzalen, klimparadijzen, indoor skibanen, laser gamen etc. worden steeds meer gevraagd. Mensen gaan er ook vaker een paar daagjes uit. Daarbij wordt comfort en gemak op prijs gesteld. Meer en meer worden weekends geboekt in een hotel, waarbij in de directe nabijheid een bioscoop, cultureel centrum, restaurant waar meerdere etenskeuzes worden geboden, een wellness center, een casino etc. aanwezig is. Opdat men iedere dag iets anders kan doen en meemaken. 19
RECREATIE EN TOERISME Speerpunten: • • •
Gezamenlijk promotie van Vianen; Het mogelijk maken van Leisure activiteiten; Verbinding maken met Vianen.
GEZAMENLIJKE PROMOTIE Wat willen we bereiken? Door aan te sluiten bij citymarketing en het beeldmerk eenduidig en breed te gebruiken, verwachten we intern, binnen Vianen, trots en verbondenheid te creëren wat leidt tot (nieuwe) samenwerkingen. Door externen zal deze trots gevoeld en gezien worden waardoor men nieuwsgierig wordt naar de boodschap(per) achter het merk. Deze externe zal online of fysiek op onderzoek uitgaan wat leidt tot nieuwe bezoekers en/of klanten. Door deze verbondenheid te tonen ontstaan samenwerkingen die leiden tot meer reuring op de Voorstraat, een verbetering en uitbreiding van het huidige recreatieve aanbod, coproducties tussen bedrijven en meer inwoners die trots zijn op Vianen en graag in Vianen recreëren. Externen (bezoekers) zien het beeldmerk en de resultaten (o.a. een verbreding van het recreatieve aanbod) en gaan op zoek en gebruik maken van dit aanbod en de boodschap(per) achter het beeldmerk. Deze beweging zal positieve invloed hebben op de verkoop van woningen (mensen willen onderdeel uitmaken van de trots) en de bedrijven in heel Vianen. In de zoektocht naar de boodschapper van het beeldmerk komt men uit bij het aanbod van deze boodschapper. Huidige situatie Met de ontwikkeling en de vaststelling van de toekomstvisie Vianen 2025 (hierna: toekomstvisie) is een handvat ontstaan waarlangs beleid kan worden ontwikkeld en de uitvoering vorm kan krijgen. In de toekomstvisie is beschreven dat economie en recreatie & toerisme als ondersteunende mechanismen kunnen dienen bij de doorontwikkeling van de gemeente Vianen. De gemeente Vianen heeft besloten dat citymarketing als instrument wordt ingezet om deze doorontwikkeling daadwerkelijk te realiseren. De gemeente Vianen levert een financiële bijdrage aan de realisatie van citymarketing maar om citymarketing echt tot een succes te maken, dienen ook ondernemers aan te sluiten. Dit kan o.a. door het gebruik van het beeldmerk dat binnen de strategie van citymarketing strategie is ontwikkeld. Wij zien graag dat dit beeldmerk breed omarmd en gebruikt wordt door organisatoren en ondernemers. Organisatoren gaan het beeldmerk steeds meer gebruiken, maar ondernemers blijven tot op heden achter. Wat gaan we doen? Ondernemers sluiten aan bij citymarketing. Dit kan door middel van een financiële bijdrage maar ook door het beeldmerk te gebruiken of mee te denken en te doen in de promotie van Vianen. 20
De citymarketeer gaat de ondernemers benaderen met het verzoek om deel te nemen. Wanneer? De bezoeken van de citymarketeer gaan het 2de gedeelte van 2015 plaatsvinden. Het project citymarketing heeft een looptijd tot en met 2017. MOGELIJK MAKEN VAN LEISURE ACTIVITEITEN Wat willen we bereiken? Uit inventarisaties blijkt dat vooral voor jong(e) (volwassenen) inwoners van de gemeente de vrijetijdsmogelijkheden beperkt zijn. Het bedrijventerrein leent zich bij uitstek om deze mogelijkheden uit te breiden. Hiermee willen we Vianen aantrekkelijk houden voor jonge inwoners. Daarnaast kunnen deze, veelal grensoverschrijdende, faciliteiten een aantrekkende werking hebben op Vianen. Hier kunnen de overige bedrijven op het bedrijventerrein ook van mee profiteren. Huidige situatie Op dit moment vinden er sporadisch Leisure activiteiten plaats op de bedrijventerreinen. Het aantal fitnesscentra, waaronder ook bedrijfsfitness, is de laatste jaren in Nederland fors toegenomen. Deze locaties leveren hun diensten niet alleen aan inwoners maar kunnen dit ook aan werknemers van bedrijven leveren. Met name voor grootschaligere Leisure activiteiten is een bedrijventerrein uitermate geschikt. Hierbij valt te denken aan klimwanden, indoor speelparadijzen, indoor skibanen, kartbanen en wellness centra..( dat is juist hetgeen in het centrum dient te gebeuren) Maar ook aan een thema- / pretpark behoort tot de mogelijkheden. Door zijn ligging direct aan een afrit van de A27, is vooral het terrein voor Gaasperwaard II zeer geschikt voor dit soort activiteiten. Wat gaan we doen? Om het aanbod aan Leisure activiteiten te vergroten dienen aanpassingen gedaan te worden aan de huidige inrichting en dienen deze activiteiten mogelijk gemaakt te worden in het bestemmingsplan. Om Leisure meer onder de aandacht te brengen kan, in navolging van andere gemeenten, een verkiezing ‘Fitste bedrijf van Vianen’ worden gehouden. Wanneer? Aanpassing bestemmingsplan 2016. De daadwerkelijke initiatieven en invulling zijn afhankelijk van ondernemers. VERBINDING MAKEN MET VIANEN Wat willen we bereiken? Wij streven er naar om de verbinding tussen de bedrijven/werknemers en Vianen te versterken. We willen bedrijven verleiden om hun personeel meer kennis te laten maken met Vianen.
21
Door bekend te zijn met hun omgeving verwachten wij werknemers te verleiden om een bezoek te brengen aan de binnenstad, evenementen te bezoeken, uitgaven te doen in Vianen en wellicht te komen wonen in de gemeente. Huidige situatie Momenteel leeft het beeld dat er veel bedrijven op het bedrijventerrein gevestigd zijn die geen (directe) band met Vianen hebben. Tegelijkertijd worden de bedrijven en werknemers gezien als potentiele inwoners en consumenten. Wat gaan we doen? Bovenstaande proberen we te bereiken door middel van het realiseren van wandelroutes rondom de bedrijventerreinen. Tijdens deze wandelingetjes ontmoeten de werknemers, collega’s van andere bedrijven. Mogelijk ontstaan hierdoor op termijn meer samenwerking en synergie.Bij voorkeur gaan we samenwerkingen met bedrijven aan waarbij zij routes adopteren en onderhouden. De VVV en de historische vereniging zijn bereid om rondleidingen te verzorgen gedurende pauze tijden. Op die manier krijgen werknemers de mogelijkheid om kennis te maken met hun werkomgeving. Verder zijn we voornemens om structureel bedrijven sporttoernooien te organiseren om bedrijven op een sportieve manier in contact te laten komen met elkaar. Wanneer? Vanaf 2015.
ONDERSTEUNENDE BELEIDSVELDEN RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Wat willen we bereiken? Een levendig, bruisend bedrijventerrein, waar ondernemers hun bedrijf goed tot hun recht kunnen laten komen. Bedrijven vinden elkaar en worden gevonden door hun klanten. Het bedrijventerrein wordt goed onderhouden; de ondernemers zorgen er voor dat hun percelen er representatief uitzien en de gemeente zorgt voor een functionele en aantrekkelijk openbaar gebied. De ondernemers zijn zelf verantwoordelijk voor de beeldkwaliteit van hun bedrijf en de directe omgeving. Het voorkomen dat eigen voertuigen, of de voertuigen van bezoekers, op de openbare 22
weg parkeren is ook een verantwoordelijkheid van de ondernemer. De ondernemers worden hier meer op aangesproken en zullen, bijvoorbeeld via de Biz, ook meer elkaar aanspreken. Huidige situatie Op de bedrijventerreinen is betrekkelijk veel leegstand. Aan de hand van ontvangen aanvragen en gesprekken met ondernemers blijkt dat dit deels te wijten is dat de mogelijkheden op het bedrijventerrein niet overeenkomen met de vraag. We zien dat het gebruik van bedrijventerreinen verandert. De vraag om ruimte op het terrein is divers. Ook zijn de functies binnen 1 bedrijf breder. Een groothandelsbedrijf heeft er ook een internetwinkel bij, een drukkerij doet ook adviesdiensten, een autopoetsbedrijf verkoopt ook de onderhoudsmiddelen die hij gebruikt. Veel van de bedrijven die zich in Vianen willen vestigen dienen een verzoek in om af te wijken van de regels van het bestemmingsplan, om die vestiging mogelijk te maken. Daarnaast verandert de gangbare manier van zaken doen. Zittende bedrijven veranderen hun bedrijfsconcept om bij te kunnen blijven in de markt. Vaak zijn deze veranderingen niet toegestaan op grond van de regels van het geldende bestemmingsplan. Ook treedt op verschillende locaties verrommeling op. Er zijn locaties waar dat niet zo storend is. Een bedrijventerrein kan hier ook juist ruimte voor bieden. De verrommeling mag alleen niet in het directe zicht optreden. Een bedrijfslocatie is immers het visitekaartje van het bedrijf en een bedrijf moet zich goed kunnen presenteren naar haar klanten. Wanneer de buurman hier minder mee heeft, kan dat storend zijn voor de bedrijfsvoering. Daarnaast kan een verrommelde omgeving ook aantrekkend werken voor ongewenste activiteiten. Dat komt voornamelijk door een vermindering aan overzicht, wat handhaving moeilijker maakt. Ondernemers zitten niet altijd op de meest geëigende locatie voor hun bedrijfsvoering. Hierdoor kan het bedrijventerrein versnipperd raken. De aanwezigheid van soortgelijke bedrijven kan elkaars bedrijfsvoering versterken. Wanneer, bijvoorbeeld volumineuze detailhandel, te veel versnipperd over het terrein raakt zijn bedrijven minder goed vindbaar voor de klant. Wat gaan we doen? Deze visie wordt gebruikt als onderlegger voor het herzien van het bestemmingsplan voor de bedrijventerreinen. De mogelijkheden voor de vestiging van een breder aanbod van bedrijfstypen wordt in het bestemmingsplan geregeld. Het bestemmingsplan zal daarnaast een grotere mate van flexibiliteit krijgen, zodat ingespeeld kan worden op veranderende markten en bedrijfsvoeringen. Ondernemers krijgen de ruimte om hun bedrijfsvoering zo optimaal mogelijk te voeren op hun perceel. Daarbij zijn de ondernemers zelf verantwoordelijk er voor dat hun totale bedrijfsvoering, dus inclusief het manoeuvreren en parkeren van voertuigen, op het eigen perceel mogelijk is en blijft. Wanneer? Zodra de visie is vastgesteld starten we de herziening van het bestemmingsplan voor de bedrijventerreinen. Deze wordt in 2016 vastgesteld.
23
TYP HIER UW VERGELIJKING.VERKEER EN MOBILITEIT Speerpunten: • • • •
Openbaar Vervoer Verkeersveiligheid Bereikbaarheid Voldoende parkeerruimte
OPENBAAR VERVOER Wat willen we bereiken? We willen de bereikbaarheid vanuit Vianen als geheel naar Houten met de bus verbeteren. Dit moet in samenhang gebeuren met het nieuwe woongebied Hoef en Haag die ook met OV bereikbaar moet worden. Huidige situatie Buslijn 46 (Tiel-Nieuwegein) rijdt over het bedrijventerrein via de route Gaasperwaard/Lange Dreef/Stuartweg/Hagenweg. Buslijn 63/65 rijdt via de route Westelijke Parallelweg, Stuartweg, Lange Dreef, Tuijnmanweg, Hagenweg. Wat gaan we doen? Er wordt samen met Provincie Utrecht en bus vervoerders Qbuzz gewerkt aan een pilot met een busverbinding naar Houten. Samen met de routering van de buslijnen 63/65 en 46 (Arriva) moet dit leiden tot een goede OV-bereikbaarheid in het gehele gebied. Dit zal een aantal faseringen kennen. In de eerste fase van Hoef en Haag zal lijn 46 om Gaasperwaard heen naar bedrijventerrein De Hagen rijden (de bushalte op Gaasperwaard komt hierbij te vervallen, maar bij de nieuwe rotonde Berchmansweg/Lange Dreef komt een nieuwe halte. Wanneer Hoef en Haag verder naar het noorden wordt uitgebreid, gaat lijn 46 via de Berchmansweg en Hagenweg rijden. De nieuwe buslijn naar Houten zal een heel rondje door Vianen maken, waarbij zowel het bedrijventerrein, de wijk Monnikenhof, het busstation Lekbrug en het centrum zal worden aangedaan, zowel in de ochtendals avondspits. Nabij busstation Lekbrug komen een of enkele nieuwe halteperrons om de overstap op de lijnen die op het busstation Lekbrug stoppen, te vergemakkelijken. Wanneer? De gemeente Vianen heeft nog geen definitief uitsluitsel, maar hoopt op een start van de nieuwe buslijn naar Houten ergens begin 2016. Omstreeks deze tijd zal ook de route van buslijn 46 worden aangepast. VERKEERSVEILIGHEID Wat willen we bereiken? Fietsers moeten op het hele bedrijventerrein veilig en comfortabel kunnen fietsen. Fietspaden moeten duidelijk herkenbaar zijn qua kleur/markering, en op drukke punten moet er genoeg 24
aandacht zijn voor kruisende fietsers. Lange de hoofdwegen (gebiedsontsluitingswegen) moeten fietsers een duidelijke eigen plek op de weg hebben. Huidige situatie De verkeersveiligheid voor fietsers laat op sommige plekken op het bedrijventerrein te wensen over. De vrij liggende fietspaden langs bijvoorbeeld de Stuartweg geven de fietsers een eigen beschermde plek, maar deze paden zijn niet overal duidelijk herkenbaar. Op de drukke rotonde bij Miele is er het risico dat auto’s vanaf de Westelijke Parallelweg fietsers over het hoofd zien. Op de Limiet rijdt vrij veel vrachtverkeer, maar hebben fietsers geen duidelijke eigen plek op de weg. Wat gaan we doen? • • •
Verbeteren vrij liggende fietspaden Stuartweg; rode kleur, duidelijke belijning en zoveel mogelijk verhoogd aangelegd. Aanleg fietsstroken op De Limiet; rode stroken aan de zijkant van de weg; de weg is hier breed genoeg voor. Extra signalering overstekende fietsers bij rotonde Miele.
Wanneer? • • •
Verbeteren fietspaden: 2016-2018, als onderdeel van het grotere project “ Verkeersstructuur bedrijventerrein De Hagen” Aanleg fietsstroken: 2016-2018, indien hier vanuit de begroting ruimte voor wordt gemaakt. Signalering oversteekplaats rotonde: 2016-2018; indien mogelijk combineren met andere projecten.
BEREIKBAARHEID Wat willen we bereiken? Uitbreiden en upgraden verkeersstructuur op bedrijventerrein De Hagen, om het gehele bedrijventerrein en de rest van Vianen (inclusief Hoef en Haag) bereikbaar te houden. Aanpassingen op enkele kruispunten en tussenliggende wegvakken. Dit zal waarschijnlijk betreffen: de kruising Hagenweg/Stuartweg, kruising Stuartweg/Lange Dreef, de fietsoversteekplaatsen bij de kruising Lange Dreef/Tuijnmanweg en fietspaden langs de Stuartweg (zie: “Veiligheid”). Precieze invulling van dit project wordt uitgewerkt en kan nog veranderen. Daarnaast wordt, als onderdeel van het plan Hoef en Haag, de Berchmansweg aangelegd. Huidige situatie Vianen wordt uitgebreid met het bedrijventerrein Gaasperwaard II en het woongebied Hoef en Haag. De verkeersstructuur moet hier geschikt voor worden gemaakt om de bereikbaarheid op peil te houden. Wat gaan we doen? En Wanneer? • •
Project “Verkeersstructuur De Hagen”: 2016-2018. Aanleg Berchmansweg: 2016. 25
VOLDOENDE PARKEERRUIMTE Wat willen we bereiken: In het kort: geen auto’s of vrachtwagens die op de openbare weg worden geparkeerd. Dus: voldoende parkeerruimte op het eigen terrein van bedrijven. Kleine kanttekening hierbij is dat de gemeente een klein openbaar vrachtwagenparkeerterrein heeft voor de nodige incidentele overloop. Hier wordt gekeken naar mogelijkheden voor meer veiligheid en comfort. Huidige situatie: In grote lijnen hebben op De Hagen voldoende ruimte voor de eigen ‘parkeerdruk’. Gelet op toekomstige ontwikkelingen is het onderdeel parkeren echter wel een aandachtspunt. Door het toestaan van andere activiteiten, zoals Leisure, kan de parkeerbehoefte vergroten. Daarbij merken we wel op dat er meer spreiding over de dag en de avond zal plaatsvinden, zodat dubbelgebruik mogelijk wordt. Op De Biezen zijn diverse deelgebieden waar veel auto’s op de openbare weg worden geparkeerd. Op Gaasperwaard wordt gerekend met actuele parkeernormen en wordt er op gelet dat bedrijven ruimte houden om zowel personenauto’s als vrachtwagens op eigen terrein kwijt te kunnen. Dit verloopt vooralsnog goed. Incidenteel is ook het (illegaal) parkeren van vrachtwagens en trailers op de openbare weg nog een probleem op vooral De Biezen en Gaasperwaard. Wat gaan we doen? • • • • •
Meenemen van het aspect parkeren in het beoordelen van mogelijke herontwikkelingen; bijvoorbeeld woongebied op De Hagen. Hanteren actuele parkeernormen voor nieuwe ontwikkelingen op zowel De Biezen, De Hagen, Gaasperwaard. Handhaving op geparkeerde vrachtwagens/trailers (op gehele terrein nu verboden). Handhaving op onnodig op de openbare weg geparkeerde auto’s en parkeren op gevaarlijke plekken (buiten de vakken; dichtbij kruisingen). Vrachtwagenparkeerterrein: voorstel aan bestuur om terrein beter te beveiligen en aan te kleden.
Wanneer? • • • •
Beoordelen parkeren wonen De Hagen: eventueel bij proces bestemmingsplan in 2016. Actuele parkeernormering: doorlopend. Handhaving: doorlopend. Vrachtwagenparkeerterrein: planvormingsfase; besluit en planning nog niet bekend.
HANDHAVING Het doel is om de uitstraling van de bedrijventerreinen verbeteren en te behouden om zo tot een goed functionerend, aantrekkelijk bedrijventerrein te komen. 26
Wat willen we bereiken? Een aantrekkelijke uitstraling van bedrijventerreinen is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de gebruikers van de terreinen; de bedrijven die daar gevestigd zijn. Daarvoor is commitment bij de ondernemers nodig en de bereidheid om elkaar op het naleven van de gemaakte afspraken (opgenomen in het bestemmingsplan en de beheers afspraken over schoon, heel en veilig) aan te spreken. In die situatie kan de handhaving door de overheid zich beperken tot de aanpak van excessen. Huidige situatie Op de bedrijventerreinen hebben gevestigde ondernemers en hun bezoekers niet allemaal hetzelfde beeld bij wat nodig is om de gebieden schoon, heel en veilig te houden. Dit zien we soms terug in ongewenst en niet toegestaan gebruik van de openbare ruimte op de bedrijventerreinen of in criminele activiteiten in leegstaande bedrijfsruimten, zoals wietplantages. Gemeente en politie houden hier toezicht op en treden zo nodig handhavend op. Wat gaan we doen? Goede afspraken via parkmanagement, een breed draagvlak voor het nieuwe bestemmingsplan, een gemeenschappelijk beeld bij de uitstraling van het terrein en de wil om elkaar als ondernemers op de naleving van de afspraken aan te spreken vormen hiervoor de basis. Dit leggen we onder meer vast in een veiligheidsparagraaf in het bestemmingsplan. Ook willen we een eenduidig ‘beheersbeeld’ in de vorm van referentiefoto’s van de terreinen ontwikkelen, zodat er geen enkel misverstand is over wat gemeente, parkmanagement en ondernemers met elkaar hebben afgesproken. Tenslotte moeten we de primaire verantwoordelijkheid voor het naleven van de afspraken duidelijk leggen bij de ondernemers en het parkmanagement. Handhaving door de overheid blijft, maar is dan gericht op excessen. Hiervoor treden we meer in contact met de ondernemers. Het eerste contactmoment was op de thema-avond bedrijventerreinen op 25 juni 2015. Wanneer? Afspraken over een goed beheer en het naleven van afspraken dient al bij de ontwikkeling van het bestemmingsplan te worden meegenomen. CONCLUSIE De bestaande bedrijventerreinen zijn op sommige punten verouderd, maar er zijn ook locaties die nog goed functioneren. Voor de overige locaties is gekeken hoe deze, onder meer, door verandering van bestemming weer levensvatbaar gemaakt kunnen worden. Bij verdere ontwikkeling van de bedrijventerreinen moet ook gekeken worden of het mogelijk is om kansen voor de binnenstad mee te koppelen en moet verstoring van de gewenste functies in de binnenstad voorkomen worden. Bij veranderingen op het bedrijventerrein dient goed gekeken te worden naar de verkeersstromen en parkeerruimte. Parkeren moet te allen tijde op eigen terrein worden gerealiseerd, om verkeersopstoppingen op de (doorgaande) wegen te voorkomen. Wanneer er toch op de openbare weg wordt geparkeerd wordt hiertegen opgetreden. De rol van de overheid op de bedrijventerreinen veranderd. De ondernemer onderneemt, de overheid faciliteert. De ondernemers zijn zelf verantwoordelijk voor hun onderneming en perceel en 27
in grote mate daarmee ook voor de kwaliteit van het bedrijventerrein. We willen daarom meer in overleg met de ondernemers de taken samen oppakken, ieder binnen zijn eigen rol. TE ZETTEN STAPPEN Werken aan een goed draaiend bedrijventerrein blijft altijd aandacht vragen. Om al het nieuwe beleid in te voeren en om het bedrijventerrein aan te passen aan de eisen van de huidige tijd, worden de komende tijd extra projecten uitgevoerd. • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Herzien van het bestemmingsplan Omvormen noordzijde De Hagen Opzetten parkmanagement Opzetten BIZ. Starten met centrummanagement Deelname Peiling ondernemers klimaat (POK) als nulmeting van dit moment en de Monitor lokale economische kracht (MLEK) Opzetten van wandelroutes, in samenwerking met de VVV, voor werknemers in de pauze Organiseren van structurele sporttoernooien voor bedrijven Opleidingsproject bij Miele Meedoen met het landelijke project innovatie banen Laagdrempelige bediening van werkgevers door de WIL Afsluiten van Energieconvenanten Aanbieden van Quickscans energieverbruik Herziening openbaar vervoer routes Project “Verkeersstructuur De Hagen” Aanleg Berchmansweg Fietsstroken langs De Limiet Aanpak vrachtwagenparkeerterrein Beheersbeeld maken Herinrichting openbare ruimte via Buitengewoon
28
BIJLAGEN VISIE VORMING Om tot een brede visie te komen, maakten we deze samen stakeholders vanuit verschillende invalshoeken. EXTERNE STAKEHOLDERS We zijn eerst met de groep stakeholders een middag op de bedrijventerreinen geweest. Hier bekeken we de verschillende locaties. Per locatie gaven de stakeholders aan wat goed ging en wat beter kan en maakten de stakeholders een inschatting van de bruikbaarheid van de locatie voor verschillende bedrijfstypen. Omdat niet alle ondernemers in de stakeholdersgroep zaten, openden we een digitale ideeënbus. Hier kan iedereen zijn of haar ideeën over de bedrijventerreinen kenbaar maken. Ondernemers, winkeliers en inwoners. Op de thema-avond ‘Samen Ondernemen’ op 25 juni spraken we met ondernemers, aan de hand van de voorlopige resultaten. De informatie die we op die manier ophaalden, verwerkten we in de visie. Op 10 september 2015 is de gedachtenrichting tijdens een lunchbijeenkomst met diverse externe stakeholders besproken. De op-/aanmerkingen uit deze bijeenkomst zijn deels verwerkt in de definitieve visie en worden deels meegenomen bij de herijking van de bestemmingsplanen. INTERNE STAKEHOLDERS Naast de externe stakeholders, zijn er ook interne stakeholders. Dit zijn de adviseurs van de verschillende betrokken beleidsvelden en de bijbehorende wethouders. Om er voor te zorgen dat de verbindingen tussen de verschillende beleidsvelden goed werden gelegd, werden de beleidsadviseurs nadrukkelijk betrokken bij het opstellen van de visie. Om ook de politieke standpunten juist in de visie op te kunnen nemen werden ook de verschillende wethouders betrokken. Uit de verschillende bijeenkomsten, gesprekken en langs de digitale weg, kwam heel veel informatie. Met deze informatie werd de visie gemaakt. LIJST VAN EXTERNE STAKEHOLDERS Bas Ruts Martin van de Valk Patrick Keller Harm Mensink Johan Pouw Frans Gielgens Gerrit Leeuwis Erwin Stoffer Frank Hazeleger
Miele / VBVO VBVO Dekker Hout De elf Provinciën Pouw busbedrijf Havenpoort OVV SVP en Hoef en Haag OMU 29
LIJST VAN INTERNE STAKEHOLDERS Leendert Wijnmaalen Economische zaken Frank Meurs Milieu & Duurzaamheid Marcel Verweij Recreatie & Participatie Hilde van Houwelingen Projectleider Marinke Kruijt Beleidsadviseur Ruimtelijke Ontwikkeling Kamiel Gulikers Beleidsadviseur EZ Piet Jansen Bedrijfscontactfunctionaris Vincent Snelders Beleidsadviseur Recreatie Francis Jongmans Beleidsadviseur Participatie Gijs Savenije Beleidsadviseur Duurzaamheid en Milieu Hans Bomers Beleidsadviseur Mobiliteit en Verkeer
30
BEELDENBOEK KLEINSCHALIGE BEDRIJVEN MET WONEN ROND DE HAVEN
STAALBOUW
31
GROENE ZONES GAASPERWAARD
GAASPERWAARD II
32
VISIEKAART
