Accountantsverslag 2012 Voorsorteren op de toekomst

Accountantsverslag 2012 Voorsorteren op de toekomst

Gemeente Maasdriel 22 mei 2013

Aan de raad van de Gemeente Maasdriel Postbus 10000 5330 GA Kerkdriel 22 mei 2013 WO/e0291173/LvH/AdB Betreft: accountantsverslag 2012 Voorsorteren op de toekomst. Geachte Raad, Met genoegen presenteren wij u ons accountantsverslag met betrekking tot de controle van de jaarrekening 2012 van gemeente Maasdriel. Wij hebben dit verslag de titel “Voorsorteren op de toekomst” gegeven omdat na alle perikelen Maasdriel een nieuwe fase in gaat en tevens omdat alle gemeenten veel veranderingen te wachten staan vanwege de decentralisatie en alle onzekerheden die daarmee samenhangen. Dit verslag bevat de belangrijkste bevindingen uit de controle van uw jaarrekening. De bevindingen uit deze opdracht zijn op een open en constructieve wijze met het management en de wethouder financiën besproken.

Graag bespreken we de inhoud van dit verslag met u. Mocht u nog vragen hebben, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Wij willen graag van deze gelegenheid gebruik maken om u en de medewerkers van de gemeente te bedanken voor de medewerking die we ontvangen hebben tijdens onze controle. Met vriendelijke groet, PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Onze kernboodschappen in dit verslag zijn:   

Wij verstrekken een goedkeurende verklaring voor zowel getrouwheid als rechtmatigheid bij de jaarrekening 2012. Actualisatie van de grondexploitaties verwerkt in de jaarrekening. Gemeente voldoet aan wettelijk financiële kaders.

Origineel getekend door, W.J.J. Verdegaal-Ong RA

PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Flight Forum 840, 5657 DV Eindhoven, Postbus 6365, 5600 HJ Eindhoven T: 088 792 00 40, F: 088 792 94 13, www.pwc.nl ‘PwC’ is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK 51414406), PricewaterhouseCoopers Pensions, Actuarial & Insurance Services B.V. (KvK 54226368), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op www.pwc.nl treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.

Onze kernboodschappen 1.

Uw jaarrekening geeft een getrouw en rechtmatig beeld

1.1.

Een goedkeurende controleverklaring bij uw jaarrekening 2012

1.2.

De door het college gemaakte schattingen zijn evenwichtig met uitzondering van de APPA verplichting

1.3.

Financiële positie MFC de Kreek

1.8.

De interne beheersing is van voldoende niveau om betrouwbare gegevensverwerking ten behoeve van de jaarrekening te waarborgen

1.9.

Geen fouten en onzekerheden in de SiSaverantwoording geconstateerd

2.

Grip op uw financiële positie

2.1.

Realisatie beïnvloed door grondpolitiek

Subsidie vertrekking aan MFC de Kreek is rechtmatig bevonden

2.2.

Risico-inventarisatie weerstandsvermogen moet beter

Afwaardering uitgezette geldlening MFC de Kreek niet aan de orde

2.3.

Gemeente Maasdriel voldoet aan de wettelijke financiële kaders

1.4.

APPA verplichting leidt tot financiële foutvan €190 K

2.4.

Het begrote EMU-saldo is in relatie tot de invoering van de Wet HOF in de grip

1.5.

Opbrengst precario belasting nog onzeker

2.5.

1.6.

Aansluiting bouwvergunningen met financiële administratie kan verbeterd worden

De kwaliteit van de juistheid en volledigheid van de toelichting is van een goed niveau

3.

Gehanteerde parameters en uitgangspunten grondexploitatie zijn evenwichtig

Maasdriel maakt zich op voor de decentralisaties

3.1.

Maasdriel pakt decentralisaties op in regioverband

1.7.

3.2.

U bent gestart met de SEPA-implementatie

3.3.

Overige toekomstige ontwikkelingen die van invloed zijn op uw organisatie

Ons accountantsverslag is uitgegeven op grond van artikel 213 lid 4 van de Gemeentewet en uitsluitend opgesteld voor gebruik door de raad van de gemeente Maasdriel. U mag deze zonder onze toestemming vooraf, niet aan derden verstrekken. Als gevolg hiervan accepteren wij geen aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid tegenover enige andere persoon die dit verslag in handen of ter inzage krijgt.

PwC

Pagina 3 van 27

1.

Uw jaarrekening geeft een getrouw en rechtmatig beeld

1.1. Een goedkeurende controleverklaring bij uw jaarrekening 2012

Controleverschillen:

Wij zullen een goedkeurende controleverklaring verstrekken Wij hebben onze werkzaamheden uitgevoerd op de jaarrekening 2012. Deze jaarrekening toont een totaal eigen vermogen van €20,0 miljoen, een balanstotaal van € 86,6 miljoen en een resultaat na bestemming van €563k. We hebben de intentie om een goedkeurende controleverklaring op de aspecten getrouwheid en rechtmatigheid te verstrekken met betrekking tot de jaarrekening 2012, zoals is opgesteld door het college, onder voorbehoud van de goedkeuring van deze jaarrekening door de raad.

1.1.1.

Bevindingen ten aanzien van het aspect getrouwheid blijven binnen de goedkeuringstolerantie

Naar aanleiding van onze controlewerkzaamheden hebben wij een aantal controleverschillen boven onze rapportagedrempel van € 43.000 geconstateerd. In het volgende overzicht geven wij u inzicht in de niet gecorrigeerde bevindingen en onzekerheden met betrekking tot het aspect getrouwheid:

Fouten

Onzekerheden

€’000

€’000

€’000

Onzekerheid in Appa verplichting (zie paragraaf 1.4) Mogelijke verplichting afrekening pensioenpremies Opbrengsten grondexploitatie te hoog gewaardeerd Totaal

€ 190

€ 290

pm

Goedkeuringstoleranties

€ 431

€ 1.294

Goedkeurend

Goedkeurend

Oordeel

pm € 100

Tabel 1 Controleverschillen

Mogelijke verplichting afrekening pensioenpremies In de paragraaf niet in de balans opgenomen verplichtingen is een onzekerheid opgenomen inzake de mogelijke verplichtingen ten aanzien van de afrekening van de pensioenpremies. Er bestaat een onzekerheid over de juiste toepassing van de pensioengrondslag in de berekeningen. Het management geeft aan dat de omvang van deze onzekerheid op dit moment niet is in te schatten. Wij delen de inschatting van het management dat de omvang van een mogelijke verplichting niet in te schatten is en nemen deze post derhalve op als een onzekerheid. Kosten grondexploitatie niet in 2012 meegenomen In het project Kerkdriel Noord is rekening gehouden met de opbrengst van te verkopen panden. Deze opbrengst is ca € 100k te hoog ingeschat.

Accountantsverslag 2012, Gemeente Maasdriel, WO/e0291173/LvH/AdB PwC

Pagina 4 van 27

1.1.2.

Rechtsmatigheidsfouten blijven binnen de gestelde toleranties

In 2012 zijn door de gemeente verbijzonderde interne controles uitgevoerd. Op basis van deze controles en de werkzaamheden die wij zelf hebben uitgevoerd, concluderen wij dat de organisatie in alle van materieel belang zijnde aspecten heeft gehandeld binnen het door de gemeenteraad gestelde normenkader en het controleprotocol 2012. De geconstateerde fouten en onzekerheden blijven binnen de door u vastgestelde controletoleranties. Daarom hebben wij ten aanzien van het aspect rechtmatigheid een goedkeurend oordeel verstrekt.

1.1.3.

De dekking en reikwijdte van de controle is voldoende

Zoals overeengekomen in ons controle plan 2012 hebben wij fraude besproken met het management. Ook hebben wij geïnformeerd naar eventuele meldingen via de klokkenluiderprocedure. Wij hebben geen aanwijzingen van fraude geconstateerd die invloed hebben op de juistheid, volledigheid dan wel rechtmatigheid van de in de jaarrekening 2012 opgenomen baten, lasten en balansmutaties. Wij zijn onafhankelijk We hebben onze naleving van de externe onafhankelijkheidsvereisten over onze dienstverlening in 2012 bewaakt. We bevestigen dat we deze onafhankelijkheidsvereisten hebben nageleefd.

De dekking en de reikwijdte van de controle Wij voeren de jaarrekeningcontrole uit om een oordeel over de getrouwheid en rechtmatigheid van de jaarrekening als geheel te vormen, zoals bedoeld in artikel 213, tweede lid van de Gemeentewet. Het is niet de doelstelling van de jaarrekeningcontrole om zekerheid te verschaffen over de kwaliteit van de interne organisatie. De controle van de jaarrekening bestaat uit een combinatie van controlewerkzaamheden, waaronder risicoanalyse, cijferbeoordelingen, beoordeling van de administratieve procedures en het daarmee samenhangende systeem van interne beheersingsmaatregelen en gegevens gerichte controlewerkzaamheden. De samenstelling en omvang van die werkzaamheden zijn noodzakelijk voor het verkrijgen van dit oordeel over de getrouwheid en rechtmatigheid. Tijdens onze controlewerkzaamheden maken wij gebruik van de rapporteringsen goedkeuringstoleranties zoals opgenomen in het Besluit Accountantscontrole Decentrale Overheden (‘BADO’) en het controleprotocol 2012. Dit houdt in dat wij een goedkeurende controleverklaring kunnen afgeven als de geconstateerde fouten minder zijn dan 1% en de onzekerheden minder zijn dan 3% van de totale werkelijke lasten en toevoegingen aan de reserves in de jaarrekening. Geen aanleidingen van fraude geconstateerd De primaire verantwoordelijkheid voor het voorkomen en opsporen van fraude en onjuistheden berust bij het College van Burgemeester en Wethouders. De Raad ziet erop toe dat het college hiertoe adequate procedures volgt en actie onderneemt als daartoe aanleiding bestaat. Als uw accountant hebben wij de verantwoordelijkheid om risico’s van fraude te herkennen, voor zover deze risico’s kunnen leiden tot materiële fouten in de jaarrekening. Accountantsverslag 2012, Gemeente Maasdriel, WO/e0291173/LvH/AdB

PwC

Pagina 5 van 27

1.2. De door het college gemaakte schattingen zijn evenwichtig met uitzondering van de APPA verplichting Bij het opstellen van de jaarrekening moet het college belangrijke schattingen voor de verslaggeving maken en toelichten. Wij hebben de schattingen die door het college zijn gemaakt bij het opstellen van de programmarekening 2012 beoordeeld. Onderstaande tabel geeft een overzicht van onze bevindingen met bijbehorende motivering. Belangrijke schattingen

Beoordeling 2012

Toelichting

2011

Afschrijvingen

De afschrijvingspercentages uit de nota afschrijvingen zijn nageleefd. Deze verwerkingswijze is conform de voorschriften uit de BBV.

Waardering gemeentelijk vastgoed

Tijdens de jaareindecontrole hebben we besproken dat er momenteel geen concrete plannen zijn om de maatschappelijke functie van het geactiveerde vastgoed van de gemeente te wijzigen. Hiermee hebben we vastgesteld dat het niet noodzakelijk is om een bijzondere waardevermindering toe te passen op het vastgoed van de gemeente per 31 december 2012.

Waardering lening de MFC de Kreek

Voor de toelichting op de waardering van de lening MFC de Kreek wordt verwezen naar paragraaf 1.3

Leningen aan woningcorporaties

De waardering van leningen aan woningbouwcorporaties is beoordeeld aan de hand de meest recent beschikbare cijfers (2011). Hierbij zijn geen continuïteitissues vastgesteld. Tevens wordt een deel van de leningen (Woningstichting Maasdriel) afgedekt met achterliggende hypotheken.

Waardering grondexploitaties

De waardering van de grondexploitaties zijn in 2012 geactualiseerd op basis van een geactualiseerd exploitatieberekening. Voor een nadere toelichting inzake de grondexploitatie wordt verwezen naar paragraaf 1.8.

Overlopende activa en passiva

De schattingen met betrekking tot de op te nemen overlopende activa en passiva komen op een evenwichtige wijze tot stand en zijn onderbouwd.

Voorzieningen

Voorziening voor dubieuze debiteuren De bepaling van de voorziening per 31 december 2012 is getoetst en hierbij hebben wij geen bevindingen geconstateerd. Voorziening voor APPA verplichtingen Voor de toelichting van de voorziening APPA verwijzen wij naar paragraaf 1.4 Risico in schatting onderhoudsvoorzieningen Bij voorziening riolering blijven de bestedingen achter op de berekende benodigde voorziening .

Controleverschil

Voorzichtig

Evenwichtig

Optimistisch

Controleverschil

Aanvaardbare bandbreedte – gebaseerd op materialiteitsoverwegingen

Tabel 2 Bevindingen betreffende schattingen


Pagina 6 van 27

1.3. Financiële positie MFC de Kreek

1.5. Opbrengst precario belasting nog onzeker

Subsidie vertrekking aan MFC de Kreek is rechtmatig bevonden In 2012 is door gemeente Maasdriel €410K subsidie toegekend aan de Kreek. De oorspronkelijk toegekende subsidie voor 2012 was € 311K. De financiële problemen bij MFC de Kreek zijn de aanleiding voor de verhoging van de subsidie. Voor 2013 is een subsidie van € 370k begroot. Het tekort zal worden gedekt uit de reserve nieuw beleid. Ondanks dat er geen goedgekeurde jaarrekening is van de Kreek sinds 2009, hebben wij de subsidie verstrekking wel als rechtmatig beoordeeld omdat de subsidie in de begroting is vastgesteld en aanpassingen daarop via afzonderlijke raadsbesluiten.

In 2012 is duidelijk geworden dat gemeenten precariobelasting kan heffen voor gasleidingen en het elektriciteitsnetwerk. Deze conclusie is getrokken naar aanleiding van onderzoek door van den Bosch & Partners (belastingadviseurs voor overheden). De gemeente Maasdriel heeft in 2011 voor €2,5 mln. aan precario opgelegd over 2011 en 2012. De betrokken instantie is tegen deze opgelegde belastingen in bezwaar gegaan en zijn een juridische procedure gestart. Uit voorzichtigheid heeft de gemeente de opbrengsten in een afzonderlijke reserve gestort. Na het inwinnen van informatie bij de advocaat blijkt dat de gemeente in haar recht staat ten aanzien van de opgelegde bedragen, echter is het nog niet duidelijk of er in het verleden andere afspraken zijn gemaakt die het opleggen van precario uitsluiten. De uitkomst is nog onzeker en daarom kunnen we instemmen met de werkwijze om de opbrengsten in een afzonderlijke reserves te storten.

Afwaardering uitgezette geldlening MFC de Kreek niet aan de orde De gemeente heeft voor een totaalbedrag van €3,4 mln. langlopende geldleningen aan MFC de Kreek verstrekt. In 2012 heeft MFC de Kreek voldaan aan de aflossingsverplichtingen. Daarnaast werkt de gemeente samen met de MFC aan een structurele oplossing voor de financiële situatie, welke in komende maanden verder uitgewerkt gaat worden. Als onderdeel van de oplossing is in 2013 het beheer overgedragen aan Sportfondsen Nederland. Op basis van de conceptcijfers van MFC de Kreek en de lopende reorganisatie zijn wij van mening dat afwaardering van de uitgezette gelden in 2012 niet aan de orde is.

1.4. APPA verplichting leidt tot financiële foutvan €190 K De gemeente loopt een risico ten aanzien van de toekomstige pensioenverplichting van voormalige wethouders. Dit risico is door de gemeente Maasdriel in gedekt via een voorziening APPA.

1.6. Aansluiting bouwvergunningen met financiële administratie kan verbeterd worden De financiële verwerking van de opgelegde bouwvergunningen in de financiële administratie verloopt niet soepel. Er is geen één op één aansluiting te maken tussen de toegekende bouwvergunningen uit de bouwvergunningen applicatie en de facturatie van de toegekende bouwvergunningen in de financiële administratie. Daarnaast zijn er onzekerheden in de vergunningen administratie, waardoor de gemeente niet kan steunen op deze output. Naar aanleiding van deze onzekerheden heeft de gemeente interne controle uitgevoerd op de afgeronde dossiers voor bouwvergunningen. Hierbij is vastgesteld of de afgegeven bouwvergunningen ook gefactureerd zijn. Het is echter niet mogelijk om een totaalaansluiting te maken.

Wij hebben de schatting van het college beoordeeld op een toereikende onderbouwing van de pensioenverplichting. Hierbij hebben wij geconstateerd dat de onderliggende uitgangspunten verouderd zijn. Bij de berekening is uitgegaan van de sterftetabel 2000-2005. Op basis van een actuele sterftetabel schatten wij dat de verplichting 10% - 20% hoger is dan de huidige voorziening van € 1.269K.


Pagina 7 van 27

1.7. Gehanteerde parameters en uitgangspunten grondexploitatie zijn evenwichtig Bij het actualiseren van de grondexploitaties, maar ook bij het toetsen van de waardering van de niet in exploitatie genomen gronden worden door het college schattingen gemaakt. Dit op basis van verschillende uitgangspunten en parameters. Wij hebben de gehanteerde uitgangspunten en parameters beoordeeld. In de tabel op de volgende pagina zijn onze bevindingen weergegeven. Belangrijke schattingen

Kwalificatie 2012

Toelichting

Gehanteerde rekenrente

Gemeente Maasdriel rekent met betrekking tot de winstgevende grondexploitaties met een rekenrente van 4%. Dit is gewijzigd in 2012 ten opzichte voorgaande jaren waarin een rekenrente van 4,5% werd gehanteerd. De rekenrente van 4% is op dit moment een gangbare rekenrente.

Kostenstijging

Voor de kostenstijging hanteert de gemeente een percentage van 1%. Verwachte prijsstijging is aan de onderkant van de benchmark (indexparameters voor gemeenten). Het is onzeker hoe prijsstijgingen zich gaan ontwikkelen in de komende jaren en wat concreet het effect is op de verwachte kosten voor gemeente Maasdriel. Wij kunnen instemmen met deze schatting, gezien recente aanbestedingsvoordelen. Wel is van belang de verwachte kostenstijgingen goed te monitoren en jaarlijks te actualiseren. Gemeente Maasdriel rekent in de exploitatieberekening met een opbrengstenstijging van 0%. Op basis van de huidige markt is dit naar onze mening ook een realistische inschatting. Ook voor deze parameter is het van belang om deze jaarlijks te actualiseren.

Opbrengsten stijging Gehanteerde programmering en risico’s

De exploitatieberekeningen worden door het ontwikkelbedrijf in samenwerking met de projectleiders tweemaal per jaar geactualiseerd. Wij hebben vastgesteld dat de gepresenteerde cijfers een actueel financieel beeld van de projecten geven. De waardering van de grondexploitaties in de jaarrekening sluit aan met de geactualiseerde exploitatieberekeningen.

Waardering NIEGG

De niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG) zijn gewaardeerd tegen de aanschafwaarde. Wij hebben vastgesteld dat de gronden zijn gewaardeerd in overeenstemming met de bijgestelde notitie grondbeleid van de Commissie BBV.

Controleverschil

Voorzichtig

Evenwichtig

Optimistisch

Controleverschil

Aanvaardbare bandbreedte – gebaseerd op materialiteitsoverwegingen

Tabel 3 Bevindingen inzake parameters voor grondexploitaties

Accountantsverslag 2012, Gemeente Maasdriel, WO/e0291173/LvH/AdB

PwC

Pagina 8 van 27

Onder de voorraden zijn ultimo 2012 de volgende onderdelen verantwoord: ( x € 1.000) Niet in exploitatie genomen bouwgronden Onderhandenwerk; waaronder bouwgrondexploitatie Voorziening op onderhanden werk Gereed product en handelsgoederen Totaal

Stand per 31-12-2012

Stand per 31-12-2011

8.693

12.333

15.798

11.052

-/- 3.309 0

-/- 2.409 38

21.182

20.976

Tabel 4 Specificatie voorraden

In de volgende paragrafen gaan wij in op de belangrijkste bevindingen vanuit onze controle die betrekking hebben op uw grondexploitaties. Schattingen bepalen een groot deel van de waardering Om inzicht te verkrijgen in de financiële risico’s stelt de gemeente exploitatieoverzichten op waarin een schatting van de te maken kosten afgezet zijn tegen verwachte opbrengsten. Aan deze schattingen liggen diverse parameters en uitgangspunten ten grondslag, zoals inflatiecijfers waartegen toekomstige kosten en opbrengsten worden gecorrigeerd, rentepercentages voor het toerekenen van financieringskosten, de looptijd van het project en uitgifteprijzen. Deze parameters bepalen in grote mate ook het verwachte resultaat. De huidige economische situatie leidt op dit moment tot een vermindering van de vraag naar nieuwbouw en is van invloed op de parameters en uitgangspunten voor de grondexploitaties. Hierdoor loopt de gemeente het risico dat de winstgevendheid van de grondexploitaties zal afnemen. Dit risico manifesteert zich vooral ten aanzien van het project Kerkdriel Noord, waarvoor in 2013 is gestart met het uitgeven van kavels. Echter door het getemporiseerde en gespreide uitgifte van gronden en spreiding van kosten brengt dit een risico met zich mee. Gezien de huidige situatie op de woningmarkt staan de grondprijzen onder druk. Gemeente Maasdriel houdt rekening met de kans dat de door de gemeente vastgestelde grondprijzen niet gehaald gaan worden, met een mogelijk vermindering van de winstpotentie tot gevolg. Dit risico is door de gemeente meegenomen in de schatting van het benodigde weerstandsvermogen.


PwC

In onze jaarrekeningcontrole is de controle van de grondexploitaties een zeer belangrijk aandachtspunt geweest. Hierbij is vooral de kwaliteit van de schattingen onderwerp van gesprek geweest. In onderstaande paragrafen zullen wij ingaan op de belangrijkste bevindingen vanuit onze controle die betrekking hebben op uw grondexploitaties. Gevolgen bijgestelde notitie grondexploitaties zijn adequaat verwerkt In februari 2012 heeft de Commissie BBV een bijgestelde notitie grondexploitaties gepubliceerd. In deze notitie zijn nadere regels gesteld over de wijze waarop dient te worden omgegaan met grondexploitaties en de waardering van de niet in exploitatie genomen gronden. Gemeente Maasdriel heeft de notitie adequaat toegepast bij het opstellen van de jaarrekening. Gehanteerde rekenrente is gedaald ten opzichte van voorgaande jaren Gemeente Maasdriel rekent met betrekking tot de winstgevende grondexploitaties met een rekenrente van 4%. Dit percentage is gewijzigd ten opzichte van voorgaande jaren (4,5%) om aan te sluiten bij de gangbare rekenrente. Risico’s in de projecten toereikend verwerkt in de geactualiseerde exploitaties Het huidige economische klimaat zorgt voor een verhoogde aandacht ten aanzien van waardering van de posten voorraden (grondexploitaties en niet in exploitatie genomen gronden) binnen gemeenten. De waardering van deze posten is een belangrijk aandachtspunt bij onze jaarrekeningcontrole. De volgende projecten waarbij voor gemeente Maasdriel een verhoogd risico is geïdentificeerd, lichten wij onderstaande verder toe: Kerkdriel Noord incl. Kloosterstraat 9 (BW per 31-12-2012: € 13.585k; voorziening: -/- € 1.311k) De boekwaarden van Kerkdriel Noord en Kloosterstraat 9 zijn in 2012 samengevoegd. In juli 2012 heeft de Raad van State het exploitatieplan van Kerkdriel Noord van december 2011 vernietigd. Door aankoop van alle particuliere gronden in de westzijde van Kerkdriel Noord is het mogelijk geworden om dit deel tot uitvoering te brengen zonder een exploitatieplan. Aan de oostzijde zijn enkele percelen nog wel in particuliere eigendom en bovendien is hier het bestemmingsplan op substantiële onderdelen vernietigd. De uitvoering van dit deelgebied kan daarom pas ter hand genomen worden na het volgen van een nieuwe planologische procedure.

Pagina 9 van 27

Vanwege de uitspraak van de Raad van State heeft de gemeente de grondexploitatie uitgesplitst in een westelijk deel (Fase I) en in een oostelijk deel (Fase II). In de exploitatieberekening is rekening gehouden met een lager uitgiftetempo, waardoor de looptijd van de grondexploitatie ook is verlengd. Hierdoor is het de verwachting dat Fase II pas in 2018 opbrengsten genereert.. In de calculaties is rekening gehouden met de verkoopopbrengsten van een drietal woningen. Op basis van de vraagprijzen bij de makelaars hebben wij geconcludeerd dat deze voor ca € 100k te hoog in de calculatie zijn meegenomen. Hurwenen – Wielewaallaan (BW per 31-12-2012: € 1.667k; (voorziening € 350k)) In september is het bestemmingsplan, inclusief de grondexploitatie vastgesteld. Het plan is vertraagd doordat beroep is ingesteld bij de raad van State. De Raad van State heeft op 27 februari 2013 uitspraak gedaan over het bestemmingsplan. Door omwonenden was beroep ingesteld tegen het plan. De uitspraak leidt tot enkele wijzigingen op ondergeschikte punten. Het bestemmingsplan is nu onherroepelijk, wat betekent dat kan worden overgaan tot bouwrijp maken en gronduitgifte. Voor de gronduitgifte wordt voorzichtigheidshalve gerekend met uitgifte tot 2018, gezien de marktomstandigheden is deze voorzichtigheid noodzakelijk. In verband met deze verwachte vertraagde uitgifte is er een voorziening van €350k gevormd. Verder hebben wij vastgesteld dat in de toekomstige opbrengsten is gerekend met actuele uitgifteprijzen. Bovenstaande in acht nemende gaan wij akkoord met de waardering van het project Wielenwaallaan. Risico’s in de niet in exploitatie genomen projecten Onderwaard (BW per 31-12-2012: €932K; winstverwachting €919K De planontwikkeling rond de Onderwaard in Ammerzoden is inmiddels gevorderd. Momenteel wordt nader onderzoek verricht naar explosieven uit de Tweede Wereldoorlog, de waterhuishouding, de noodzaak van een geluidscherm en op welke wijze de bodemverontreiniging door de voormalige stortplaats het beste kan worden aangepakt. Ondertussen is vooroverleg gevoerd met de provincie Gelderland en het Waterschap Rivierenland. Beide instanties hebben positief gereageerd op het voorontwerpbestemmingsplan. Een aantal onderwerpen heeft geleid tot vertraging. Het vereiste nader

onderzoek naar explosieven was niet voorzien. Daarnaast liep er een juridische geschil tussen pachter en verpachter. Dit geschil is begin 2013 opgelost en de pacht is beëindigd. De verwachting van de gemeente is dat het bestemmingsplan eind 2013 gereed is. Het project Onderwaard is opgenomen in het woningbouwprogramma van de gemeente, daarbij hebben wij vastgesteld dat de uitgifte termijnen op basis van een voorzichtige schatting zijn opgenomen. Projecten > 2020 De gemeente schuift de volgende projecten door naar de periode na 2020. Het gaat hierbij om de projecten:   

Ammerzoden Noord Kerkdriel – de Akker Velddriel – Klompemakershof

Door het besluit om projecten uit te stellen heeft de gemeente de waardering van de projecten kritisch onder de loep genomen. De balanswaardering bestaat conform 2011 voornamelijk uit reeds aangekochte gronden. Voor het plan Ammerzoden Noord is een haalbaarheidsberekening uitgevoerd en betreft de waardering van de gronden €30,- per m2. Voor Kerkdriel – de Akker is gezien de onzekerheid van het project gekozen om de gronden te waarderen tegen een waarde gelijk aan landbouwgrond (€7,- per m2). Aangezien voor Velddriel – Klompemakershof nagenoeg alleen voorbereidingskosten zijn gemaakt is dit project geheel voorzien. Deze waardering is conform de jaarrekening 2011 en is ook voor de jaarrekening 2012 nog actueel. Kerkdriel – Kerkstraat/Ipperakkeren Voor het project Kerkstraat/Ipperakkeren moet de raad in besluiten over de toekomst van deze exploitatie. Komt op deze locatie woningbouw of wordt deze locatie voor andere doeleinden bijv. onderwijs ingezet. Deze keuze bepaalt of de gronden gewaardeerd dienen te worden onder de MVA of NIEGG. Op het moment van het opmaken van de jaarrekening 2012 is er door de raad nog geen stelligvoornemen om de gronden in exploitatie te nemen. De waardering van deze gronden geeft in 2012 geen aanleiding tot afwaardering. Kerkdriel Centrumplan Op grond van de samenwerkingsovereenkomst met Woningbouwstichting Maasdriel uit 2004 en de uitvoeringsovereenkomst uit 2007 heeft de gemeente ten behoeve van het Centrumplan Kerkdriel de percelen daarvoor aangekocht.


PwC

Pagina 10 van 27

Conform de overeenkomsten worden/zijn deze percelen bouwrijp geleverd:  

in 2012 tot een bedrag van € 1.007.400; begin 2013 tot een bedrag van € 3.636.521.

Ter uitvoering van het besluit van het college d.d. 5 oktober 2010 is aan Woningstichting Maasdriel (WSM) uitstel van betaling verleend van de koopsom tot 15 december 2016. Hiervoor zijn lening overeenkomsten aangegaan en is hypotheekrecht gevestigd op een aantal panden. Het project centrumplan wordt uitgevoerd door de woningbouwstichting, bij afronding van het project zal de overdracht plaatsvinden. De woningbouwstichting is hierbij de eerste risicodrager van het project.

1.8. De interne beheersing is van voldoende niveau om betrouwbare gegevensverwerking ten behoeve van de jaarrekening te waarborgen In navolging van ons controleplan van 19 november 2012 hebben wij onze bevindingen over de interne controleomgeving weergegeven in onze rapportage interim-bevindingen 2012 d.d. 20 december 2012. In deze rapportage concluderen wij dat de interne beheersing in de processen voldoende is om tot een betrouwbare gegevensverwerking te komen.

1.8.1.

Huidig niveau van verbijzonderde interne beheersing vormt de basis voor de toekomst

De processen hebben een goede kwaliteit en bij onze interim-controle hebben wij geen bevindingen geconstateerd. Wij hebben u geadviseerd om het interne controle plan verder te concretiseren door middel van specifieke omschrijving van de uit te voeren werkzaamheden en de aantallen vooraf met de accountant af te stemmen. Gedurende de jaarrekeningcontrole hebben we vastgesteld dat de gemeente voldoende werkzaamheden heeft uitgevoerd ten aanzien van de interne controle om van een gedegen onderbouwde deelneming te kunnen spreken.

1.8.2. Beheersing grondexploitatie aangepakt en verbeterde bewustzijn van risico’s in de grondexploitatie U bent zich bewust van de risico’s binnen de grondexploitaties en houdt middels projectbeheersing zicht op de ontwikkelingen in de exploitaties. In 2012 heeft de projectbeheersing meer vorm gekregen in het ontwikkelbedrijf.

1.8.3. Automatisering mogelijkheid tot verdere optimalisatie De implementatie van Decade is per 1 januari 2013 gerealiseerd. Het digitaliseren van de facturenstroom is uitgesteld. De invoering hiervan zal geëvalueerd worden aan de hand van de ervaringen bij de gemeente Zaltbommel.

1.8.4. Naleving van inkoop en betalingsproces moet beter Middels de verbijzonderde interne controle is vastgesteld dat de vastlegging en vaststelling van de prestatieverklaring binnen de gemeente voor verbetering vatbaar is. Hierbij is vastgesteld dat er geen gestructureerde werkwijze bestaat voor het vastleggen van de prestatieverklaring van inkopen. Tevens is het achteraf zeer lastig vast te stellen of de prestatie van inkopen daadwerkelijk zijn geleverd.

1.9. Geen fouten en onzekerheden in de SiSaverantwoording geconstateerd Ontwikkelingen met betrekking tot SiSa Onderdeel van uw jaarrekening is de SiSa-verantwoording. Via dit overzicht legt de gemeente verantwoording af over diverse rijks- en provinciale uitkeringen. Wij voeren onze controle uit op grond van specifieke instructies van de rijksoverheid die onder meer zijn vastgelegd in de “Nota verwachtingen accountantscontrole 2012”. Mede naar aanleiding van overleg tussen de stakeholders (ministerie van Binnenlandse Zaken, uitkeringsverstrekkende ministeries), Auditdienst Rijk en de gemeenteaccountants is een aantal onduidelijkheden in de normstelling van de controles uit het verleden door een nadere toelichting weggewerkt. Zie bijlage B voor een nadere uiteenzetting. Wij merken op dat de verduidelijking van de verwachtingen ook aan het licht heeft gebracht dat de stakeholders op specifieke punten verwachten dat de controlewerkzaamheden worden uitgevoerd met een kleinere materialiteit dan voor de jaarrekeningcontrole.


PwC

Pagina 11 van 27

Dit betekent ook dat de aanlevering van de SiSa-verantwoording meer inspanning vraagt van de organisatie om de gewenste kwaliteit te waarborgen.

De gemeente kan zich nog verder ontwikkelen in het aanleveren van originele bestanden zodat wij de authenticiteit van de documenten kunnen vaststellen.

Dit jaar heeft het Rijk ook voor het eerst al inzicht gegeven in het aantal te verantwoorden uitkeringen en de indicatoren voor 2013. Op deze wijze kunt u tijdig uw administratie inrichten om over 2013 te voldoen aan de juiste verantwoordingseisen. Er zijn geen fouten en onzekerheden in de SiSa-verantwoording geconstateerd Voor SiSa gelden andere, zwaardere, rapportagetoleranties dan u als raad in uw controleprotocol heeft opgenomen. Dit om de ministeries in staat te stellen om de specifieke uitkeringen vast te kunnen stellen en de Algemene Rekenkamer van informatie te voorzien. Deze rapportagetoleranties zijn als volgt:   

€ 10.000 indien de omvangsbasis kleiner dan of gelijk is aan € 100.000; 10% indien de omvangsbasis groter dan € 100.000 en kleiner dan of gelijk aan € 1.000.000 is; € 100.000 indien de omvangsbasis groter dan € 1.000.000 is.

Wij hebben bij onze controle geen ongecorrigeerde afwijkingen geconstateerd. In bijlage B gaan wij nader in op onze constateringen per regeling. Wat ging goed tijdens de controle en wat kan beter Om het proces rondom SiSa zoveel mogelijk te stroomlijnen zijn wij in februari 2013 samen met de gemeente gestart met het uitvoeren van de eerste deelwaarnemingen op de bestedingen van SiSa 2012 uit te voeren. Het SiSadossier ten behoeve van de jaarrekeningcontrole was vervolgens van goede kwaliteit.


PwC

Pagina 12 van 27

2. 2.1.

Grip op uw financiële positie Realisatie beïnvloed door grondpolitiek

Om inzicht te geven in het voorspellend vermogen van de gemeente, geven wij in onderstaand overzicht weer wat de verschillen zijn tussen de primaire begroting, de aangepaste begroting en de programmarekening 2012. (x € 1.000)

Begroting voor wijzigingen

Begroting na Realisatie wijzigingen

Verschil (V=voordeel, N= nadeel)

Resultaat voor 352N bestemming Mutatie 352V reserves Resultaat na 0 bestemming

563N

2.456V

3.019V

563V

1.893N

2.456N

0

563V

563V

In % van de 0 omvangsbasis (totale lasten)

0

1,41%

In onderstaande tabel hebben wij de begrotingsuitputting, zijnde de gerealiseerde baten en lasten als percentage van de begrote baten en lasten van 2011 met 2010 vergeleken. De afwijking in 2012 ten opzichte van de begroting na wijzigingen ligt in lijn met de afwijking in 2011. (x € 1.000)

Begroting na Uitputting wijzigingen begroting 2012 2012

Begroting na wijzigingen 2011

Uitputting 2011

Baten

38.760

108,9%

39.799

109,1%

Lasten

39.322

101,2%

41.444

109,1%

verschillen ten opzichte van de begroting na wijzigingen zijn door het college van burgemeester en wethouders in de jaarrekening afdoende toegelicht. De belangrijkste mutaties zijn opgenomen in bijlage A. In de analyse van de van de afwijkingen tussen de realisatie en de begroting na wijzigingen is geen uitsplitsing tussen incidentele en structurele budgeten opgenomen. Wij adviseren u, zoals ook voorgeschreven in het BBV in de programma analyse op te nemen of afwijkingen van incidentele- of structurele aard zijn.

2.2. Risico-inventarisatie weerstandsvermogen moet beter Het weerstandsvermogen is een graadmeter in hoeverre de gemeente in staat is financiële tegenvallers op te vangen betreft. In de paragraaf weerstandsvermogen is dit nader uiteengezet en uitgesplitst in de weerstandscapaciteit en risico’s waarvoor geen (dekking-)maatregelen voor zijn getroffen. Weerstandscapaciteit (x € 1.000)

2012

2011

Weerstandcapaciteit

11.856

9.586

Beleidsrisico’s en bedrijfsrisico’s

7.668

6.385

Resterend weerstandsvermogen 4.188

3.201

De hogere lasten ten opzichte van de begroting worden met name verklaard door hogere lasten openbare orde en grondexploitatie in de jaarrekening. De Accountantsverslag 2012, Gemeente Maasdriel, WO/e0291173/LvH/AdB

PwC

Pagina 13 van 27

In de paragraaf weerstandsvermogen is een algemene risico-inventarisatie 2011 van € 3,4 miljoen opgenomen. Deze risico-inventarisatie stamt oorspronkelijk uit 2010 en is voor 2012 niet geactualiseerd. Wij adviseren de gemeente in deze veranderlijke tijden om de risico-inventarisatie voor 2013 te updaten. In 2012 zijn wel de herijkte risico’s vanuit de grondexploitatie meegenomen. De achterliggende risicoanalyse is een zeer uitgebreide vrij theoretische opstelling waarin op een hoog abstractieniveau risico’s benoemd worden en naar verschillende elementen geclassificeerd worden en vervolgens “vertaald” in een bedrag. Deze berekening suggereert naar onze mening een mathematische juistheid die er niet echt is. Bovendien zijn de risico’s niet concreet beschreven. Er staat bijvoorbeeld alleen “Lander” of “verordening X”. Wij adviseren u de belangrijkste risico’s beter te omschrijven en vervolgens hiervoor een risicobedrag (bandbreedte) aan te geven. Dit zou het inzicht van de gebruikers van de jaarrekening verhogen. Bij het bepalen van de weerstandscapaciteit is in 2012 een inschatting gemaakt van de in de gemeente aanwezige stille reserves, deze worden geschat op €2,9mln. De stille reserves betreffen de in de gemeente verspreid liggende gronden en percelen. Het resterende weerstandsvermogen exclusief de stille reserves bedraagt €1,3 mln. In 2012 heeft de gemeente tevens de reserve precariobelasting toegevoegd aan de weerstandscapaciteit ad €2,9mln. Voor de nadere toelichting van deze post verwijzen wij naar paragraaf 1.5.

2.3.

Gemeente Maasdriel voldoet aan de wettelijke financiële kaders

Het financiële beleid dient binnen de wettelijke kaders uitgevoerd te worden. De belangrijkste elementen zijn de kasgeldlimiet en de renterisiconorm zoals opgenomen in de wet Financiering decentrale overheden. In 2012 is de norm van de kasgeldlimiet drie kwartalen op rij overschreden, dit is tijdig door de gemeente met de provincie afgestemd. De gemeente heeft in2012 voldaan aan de gestelde renterisiconorm.

definitief is vastgesteld, is de verwachting dat deze wel aangenomen zal worden en invloed zal hebben op uw toekomstig beleid. Het EMU-saldo of vorderingensaldo is het financieringssaldo minus deelname aan bedrijven en inkomsten uit kredietverstrekking, uitgedrukt in geld, van een overheid die lid is van de Europese Monetaire Unie (EMU). Het EMU-saldo is in 1992 door de EMU ingevoerd om vergelijkingen tussen de verschillende eurolanden te kunnen maken. In het verleden hanteerde elke staat zijn eigen berekening voor het financieringssaldo; vergelijken kon hierdoor niet. In het wetsvoorstel is hiervoor een eenduidige berekeningswijze voorgeschreven. Volgens de regels van de wet HOF, mag het EMU-saldo bij de gemeenten, provincies en waterschappen niet groter zijn dan 0,5% van het bruto binnenlands product. De ruimte voor gemeenten wordt op basis van begrotingen verdeeld over de individuele gemeenten en wordt jaarlijkse in de septembercirculaire weergegeven. Wanneer het werkelijke saldo positief is, is er sprake van een vorderingenoverschot, als het werkelijke saldo negatief is, spreekt men over een vorderingentekort. De ruimte voor gemeenten wordt op basis van begrotingen verdeeld over de individuele gemeenten. De gemeente bewaakt de liquiditeitspositie aan de hand van liquiditeitsrapportages. Wij adviseren de gemeente om deze liquiditeitsrapportages te koppelen aan de EMU referentiewaarden, zodat de gemeente tijdig kan inspelen op een mogelijke overschrijding. Bij overschrijding van de referentiewaarde voor het EMU-tekort is in de wet een sanctie opgenomen. Na bestuurlijk overleg kan de minister van Financiën afhankelijk van de duur van het tekort een deel van het gemeentefonds tijdelijk of permanent inhouden. In het recente bestuurlijk overleg tussen Rijk en VNG is toegezegd dat tijdens deze kabinetsperiode nog geen sanctie zal worden opgelegd. In de gemeente Maasdriel bedroeg het EMU saldo over 2012 negatief € 1.9 mln. begroot was € 0,1 positief.

2.4. Het begrote EMU-saldo is in relatie tot de invoering van de Wet HOF in de grip Met het wetsvoorstel Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet HOF) wil het kabinet de Europese afspraken ten aanzien van begrotingsdiscipline door vertalen naar gemeenten, provincies en waterschappen. Hoewel de wet nog niet


PwC

Pagina 14 van 27

2.5.

De kwaliteit van de juistheid en volledigheid van de toelichting is van een goed niveau

De jaarrekening is opgesteld door de directie in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Als onderdeel van onze controle hebben wij:  

de gepastheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving beoordeeld; de juistheid en de volledigheid van de toelichtingen beoordeeld.

De gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling passen bij de gemeente Maasdriel Wij achten de toegepaste grondslagen passend. Toelichtingen in de jaarrekening hebben goede informatiewaarde De toelichtingen in de jaarrekening zijn beoordeeld en zijn in overeenstemming te zijn met de vereisten van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten.


PwC

Pagina 15 van 27

3. 3.1.

Maasdriel maakt zich op voor de decentralisaties Maasdriel pakt decentralisaties op in regioverband

Voor gemeenten gaat in komende jaren veel veranderen op het gebied van werken, welzijn en zorg. Het goede nieuws is dat steeds meer duidelijkheid ontstaat over de drie grote decentralisaties die er aan komen: Participatiewet, AWBZ-begeleiding en Jeugdzorg. Bovendien zien veel gemeenten de decentralisaties als een uitgelezen kans de rol als eerste overheid dicht bij de burger verder inhoud te geven. Er is echter ook een veelheid aan zware risico’s en aandachtspunten te benoemen. Wij benoemen er daarvan zes (niet uitputtend) die vanuit het oogpunt van planning & control, ICT, financieel beheer, democratisch toezicht en risicomanagement van belang zijn: 

   



Grote financiële onduidelijkheden over de risico’s die gemeenten gaan lopen bij de decentralisaties en de wijze waarop invulling kan worden gegeven aan het realiseren van de aanzienlijke korting (enkele miljarden) op de totaal beschikbare budgetten; De wijze waarop binnen de eigen gemeente invulling moet worden gegeven aan de aansturing en het aansturingmodel om grip te houden op realisatie van beleid en mitigeren van de risico’s; De manier waarop in samenwerking met andere gemeenten inhoud moet worden gegeven aan de realisatie van de decentralisaties (samenwerkingsmodel); De wijze waarop de verschillende rollen ten opzichte van de andere partijen die betrokken zijn bij deze drie decentralisaties moeten worden ingevuld (ketenaanpak en verschillende rollen als gemeente); Bij de decentralisaties spelen ICT en data (historische data, basisbestanden, productiegegevens) een zeer grote rol. De nieuwe manier van werken en de nieuwe taken brengen een grote overdracht van data en nieuwe systemen met zich mee (aandachtspunt 1). Daarnaast moet op basis hiervan ook concrete stuurinformatie worden gemaakt op gemeenteniveau; Onduidelijkheid of en zo ja op welke wijze verantwoording dient te worden afgelegd over de inzet van de middelen voor de decentralisaties. Bijzonder is daarbij dat zelfs binnen het kabinet daarover nog geen eenduidige lijn daarover lijkt te bestaan. Minister Plasterk (BZK) en Staatsecretaris van Rijn (VWS) verschillen daarover openlijk van mening.


PwC

Als accountant kunnen wij u als gemeente niet allerlei inhoudelijke adviezen met betrekking tot de voorbereiding en realisatie van de drie decentralisaties geven. Dat is niet onze rol. Als accountant willen wij wel vooruitkijkend het (in onze ogen) grote belang van het uitvoeren van een zeer kritische en diepgaande risicoanalyse gericht op bovenstaande risico’s/aandachtsgebieden onder uw aandacht brengen. Een vroegtijdig uitgevoerde risicoanalyse voor de drie decentralisaties gezamenlijk is in onze ogen een belangrijk hulpmiddel voor raad en college bij het bepalen van uw gemeentelijke visie op deze zeer ingrijpende veranderingen. In het accountantsverslag 2011 hebben wij voor uw gemeente de status van de voorbereidingen van de decentralisaties in kaart gebracht. Anno 2012 beoordelen wij in hoeverre de gemeente voorbereidingen treft voor de toekomst. Op dit moment is de gemeente in samenwerking met gemeente Zaltbommel de decentralisaties verder aan het vormgeven. Binnen de gemeente Maasdriel zijn er verantwoordelijke benoemd binnen dit traject.

3.2.

U bent gestart met de SEPAimplementatie

Significante impact door invoering SEPA SEPA (Single Euro Payments Area) zal een groot effect hebben op het betalingsverkeer en cash management van organisaties. Hoewel SEPA al in 2006 is geïntroduceerd door de European Payments Council is pas in februari 2012 de einddatum voor de migratie vastgesteld op 1 februari 2014. SEPA introduceert nieuwe betaalproducten die de voornaamste lokale betaalproducten zullen vervangen. De lokale betaalformaten zullen niet meer ondersteund worden door de banken vanaf 1 februari 2014. SEPA zal invloed hebben op onder andere:  de betaalproducten die de organisaties gebruiken;  het afletteren van betalingen;  incassomachtigingenbeheer;  de informatie die nodig is om betalingen uit te voeren;  alle (ERP-)systemen die klantinformatie bevatten. Pagina 16 van 27

De benodigde tijd voor een SEPA-migratieproject wordt beïnvloed door verscheidende factoren. Zo beïnvloedt het aantal IT-systemen, de geografische ‘footprint’ in Europa, de huidige gebruikte betaalproducten, bestandsformaten en stamdata van klanten en leveranciers de implementatietijd. Een SEPAmigratieproject duurt gemiddeld tussen de zes en twaalf maanden, maar de praktijk laat zien dat incassogrootgebruikers zelfs tot twee jaar nodig hebben om te voldoen aan de SEPA-eisen. Het risico van een onjuiste of onvolledige migratie kan leiden tot grote verstoringen in het geautomatiseerd verwerken van betalingen. Dit kan zowel de inkomende als de uitgaande betalingen negatief beïnvloeden en grote inefficiëntie met zich meebrengen. Status van de SEPA-analyse binnen gemeente Maasdriel De gemeente Maasdriel heeft per 1 januari 2013 een nieuwe financiële administratie geïmplementeerd: Decade. Met deze implementatie heeft de gemeente ook direct voldaan aan de SEPA vereisten.

3.3.

Overige toekomstige ontwikkelingen die van invloed zijn op uw organisatie

De volgende ontwikkelingen binnen gemeente Maasdriel hebben nog geen invloed op de financiële positie 2012, maar worden mogelijk wel relevant voor de jaarrekening 2013. Daarom vragen wij alvast aandacht voor deze ontwikkelingen:   

Doorontwikkeling samenwerking met de gemeente Zaltbommel en binnen de regio Rivierenland. Voeren van de administratie van de ODR. Implementatie van de nieuwe financiële administratie per 1-1-2013.

Ten slotte hebben wij in bijlage C van dit accountantsverslag een aantal algemene ontwikkelingen opgenomen die van invloed zijn op uw gemeente:     

Signalen en aanbevelingen vanuit de publieke managementletter voor gemeenten. Regeerakkoord riskant voor gemeenten. Veel ontwikkelingen bij woningcorporaties; verscherpte aandacht door gemeenten noodzakelijk. De Wet Normering Topinkomens is op 1 januari in werking getreden Ontwikkelingen omtrent mogelijke Vpb plicht.


PwC

Pagina 17 van 27

Bijlagen A.

Analyse met betrekking tot de stabiliteit van de financiële positie

19

B.

Single information Single audit (SiSa)

21

C.

Ontwikkelingen van invloed op uw gemeente

23

C.1.

Signalen en aanbevelingen vanuit de publieke managementletter voor Gemeenten

23

C.2.

Regeerakkoord riskant voor gemeenten

24

C.3.

Veel ontwikkelingen bij woningcorporaties; verscherpte aandacht door gemeenten noodzakelijk

25

C.4.

De Wet Normering Topinkomens is op 1 januari 2013 in werking getreden

26

C.5.

Ontwikkelingen omtrent mogelijke Vpb plicht

27


PwC

Pagina 18 van 27

A.

Analyse met betrekking tot de stabiliteit van de financiële positie

De belangrijkste afwijkingen die het voordelig resultaat van € 563k veroorzaken in 2012 tussen de bijgestelde begroting en de realisatie zijn in onderstaande tabel opgenomen.


PwC

Pagina 19 van 27

Omschrijving

Realisatie versus begroting na wijzigingen voor bestemming

Verklaring

Openbare ruimte, verkeer, milieu en handhaving

352 V

Onderwijs en jeugd

355 N

Saldo riolering, opname lasten voor waterhuishouding (€169V), diverse onderhoud op wegen, plantsoenmeubilair, straatverplichting, advies openbaar vervoer, landschapsplan, milieu algemeen en handhaving bouwen (€ 118V), Openbaar groen, geringe lasten op onderhoudsbestekken (€ 37V), Afvalverwerking, lagere opbrengst afvalstoffenheffing (€39N), Milieu, doorschuiven van projecten naar 2013 (€40V) Brede scholen, niet gerealiseerde verhuuropbrengsten (€100kN), later in gebruik nemen van scholen (€ 145V), inhuur juridische expertise (€84N), Daling van kosten leerlingenvervoer (€56V), als nog te betalen frictiekosten voor afbouw logopedie

Sport, recreatie, cultuur en welzijn Zorg en volksgezondheid

163 V

Ruimte, volkshuisvesting en economie Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Overig

1.149 N

(V=voordeel, N=nadeel) x € 1.000

634 V

95 V 823 V

Het groot onderhoud voor sportvelden wordt doorgeschoven naar 2013. Het budget Leefbaarheid Heerewaarden is nog niet tot uitvoering gekomen. Voor Projecten jeugdbeleid is € 18V aan reserves vrijgevallen (€ 163V) SDB, voordeling jaarrekeningresultaat (€292 V), participatiebudget (inburgering) (€36 V), WMO voorziening (€306 V) Verkoop gemeente-eigendommen, grond in de Hurnse Kil (€139N), Planologisch beleid doorgeschoven (€36V), Resultaat actieve grondpolitiek, extra voorziening tav effecten herijking en correctie op boekwaarde Centrumplan (€1.046N) Algemene uitkering (€374 V), Belastinginkomsten tav OZB en toeristenbelasting (€142 N), Bespaarde rente (€85V), Bedrijfsvoering, niet realiseren van geraamde uren voor investeringen en bouwgrondexploitaties (€222N) Over te hevelen incidentele budgeten (€456V), Reserveringen (€343V), Overige verschillen per saldo voordelig (€24V)

Voordelig resultaat/ nader te 563 V bestemmen resultaat jaarrekening 2012 Tabel 8 Belangrijkste afwijkingen begroting vs. realisatie


PwC

Pagina 20 van 27

B.

Single information Single audit (SiSa)

Wij hebben in onze controle specifieke werkzaamheden verricht om een oordeel te kunnen geven over de getrouwheid en rechtmatigheid van de financiële verantwoordingsinformatie in de bijlage inzake SiSa bij de jaarrekening 2012 van gemeente Maasdriel. Onze werkzaamheden hebben gevarieerd tussen het beoordelen van de interne beheersing en het uitvoeren van detailcontroles. In de bijlage bij de jaarrekening zijn twee typen indicatoren opgenomen:  

Indicatoren (bedragen en andere kwantitatieve gegevens, veelal prestatie-indicatoren), die van invloed zijn op de financiële vaststelling. Indicatoren, zonder invloed op de financiële vaststelling.

De rapporteringtolerantie heeft geen consequenties voor de omvang en aard van de controle van specifieke uitkeringen. Het gaat alleen om het rapporteren van de waargenomen fouten en onzekerheden voortkomende uit de accountantscontrole. Op basis van de nota verwachtingen accountantscontrole uitgegeven door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties rapporteren wij middels onderstaande voorgeschreven tabel de geconstateerde fouten of onzekerheden per regeling.

Voor de eerste indicator geldt dat er een relatie is tussen de jaarrekening en de bijlage. Wij hebben op deze indicatoren een reguliere rechtmatigheidscontrole uitgevoerd en indien specifiek gevraagd is de deugdelijke totstandkoming van de indicator beoordeeld. De tweede indicator heeft normaliter geen directe relatie met de gemeentelijke jaarrekening. Deze indicatoren zijn noodzakelijk voor het departementale jaarverslag. Bij deze indicatoren hebben wij alleen de deugdelijke totstandkoming van de indicator beoordeeld. Voor de bevindingen uit onze controle gelden op grond van de nota verwachtingen accountantscontrole zwaardere rapporteringtoleranties dan voor andere onderdelen van de reguliere jaarrekening. In dit rapport van bevindingen hebben wij per specifieke uitkering fouten en onzekerheden, boven een vastgestelde financiële grens, opgenomen voor zover deze niet door de gemeente zijn gecorrigeerd. De financiële grens is afhankelijk gesteld van de omvangsbasis van de regeling. De omvangsbasis wordt gebaseerd op de gevraagde indicator. Bij een gevraagde indicator van “bestedingen gedurende het jaar” wordt de omvangsbasis bijvoorbeeld gevormd door de bestedingen in de regeling. De financiële grens is per specifieke uitkering:  € 10.000 indien de omvangsbasis kleiner dan of gelijk is aan € 100.000;  10% indien de omvangsbasis groter dan € 100.000 en kleiner dan of gelijk aan € 1.000.000 is;  € 100.000 indien de omvangsbasis groter dan € 1.000.000 is.


PwC

Pagina 21 van 27

SiSa ter verantwoording aan het Rijk

Nr.

Naam specifieke uitkering of overige

Totale fout of onzekerheid per specifieke uitkering

Totale omvang van de fout of de onzekerheid (in Euro’s)

Toelichting fout/onzekerheid

Investering stedelijke vernieuwing (ISV) II

Geen

0,-

n.v.t.

D9

Onderwijsachterstandenbeleid 2011-2014 (OAB)

Geen

0,-

n.v.t.

E27B

Brede doeluitkering verkeer en vervoer SiSa tussen medeoverheden

Geen

0,-

n.v.t.

G1C-1

Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Gemeentedeel 2012

Geen

0,-

n.v.t.

G1C-2

Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

Geen

0,-

n.v.t.

G2C-1

Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB Gemeentedeel 2012

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

G2C-2

Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB Totaal 2011 (Gemeenten inclusief deel gemeenschappelijke regelingen)

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

G3C-1

Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen) Gemeentedeel

Geen

0,-

n.v.t.

G3C-2

Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen) Totaal 2011

Geen

0,-

n.v.t.

G5C-1

Wet Participatiebudget (WPB) Gemeentedeel 2012

Geen

0,-

n.v.t.

G5C-2

Wet Participatiebudget (WPB) Totaal 2011 (Gemeenten inclusief deel gemeenschappelijke regelingen)

Geen

0,-

n.v.t.

0,-

n.v.t.

C7C

H10_2010

Brede doeluitkering Centra voor Jeugd en Gezin (BDU CJG)_Hernieuwde uitvraag 2008 tot en met 2011 Tabel 9 Bevindingen SiSa-bijlage


PwC

Geen

Pagina 22 van 27

C. C.1.

Ontwikkelingen van invloed op uw gemeente Signalen en aanbevelingen vanuit de publieke managementletter voor Gemeenten

In de zomer van 2012 heeft de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants een publieke managementletter uitgebracht die is gebaseerd op kennis van accountants die werkzaam zijn in de sector. In de publieke managementletter met de titel Taak op taak, risico op risico geven deze accountants signalen en aanbevelingen voor een aantal thema’s. In dit accountantsverslag geven wij een samenvatting hiervan. Taak op taak vraagt om een langetermijnvisie Binnen de overheid is al enige jaren sprake van een decentralisatietendens. In het regeerakkoord is deze tendens nog eens benadrukt. Er worden steeds meer taken van de Rijksoverheid overgeheveld naar de gemeenten, terwijl dit vaak gepaard gaat met een budgetkorting. De volgende aanbevelingen worden gegeven bij deze trend: 







Breng concreet in beeld welke risico’s met de uitvoering van de nieuwe of gewijzigde taak kunnen ontstaan en kwantificeer deze. Dit geldt ook voor de verdeling van de verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Als sprake is van een budgetkorting, onderzoek dan ook hoe de taak efficiënter en innovatiever kan worden uitgevoerd. Denk hierbij ook na over samenwerking en preventiemaatregelen waardoor aanspraken kunnen worden beperkt. Zorg dat de interne beheersing klaar is voor de komst van nieuwe taken of de uitbreiding van bestaande taken. Als de fundamenten van de bedrijfsvoering op orde zijn kan de gemeente reguliere en nieuwe taken gemakkelijker laten doorlopen en blijven beheersen. Zorg voor voldoende materiekennis over de nieuwe of gewijzigde taken, ook als deze aan derden wordt uitbesteed. Deze kennis moet niet alleen op het uitvoerende niveau aanwezig zijn, maar ook op het gebied van de financiële planning en control. Sluit de in dit kader gemaakte beleidswijzigingen en strategische heroverwegingen aan op een meerjarig sluitende begroting. Bewaar hierbij het totaaloverzicht en versnipper niet teveel over beleidsvelden,


PwC



sectoren en diensten. Pas gevoeligheidsanalyses toe, reken scenario’s en ramingen door, gebruik externe (benchmark)informatie en wees alert op planoptimisme en actualisatie van oud beleid. Zo wordt de meerjarenraming een belangrijk stuur- en beheersingsinstrument. Voorkom verrassingen en houdt de gemeenteraad tijdig op de hoogte van veranderingen. Ook als het tegenzit. Organiseer periodiek een afstemmingsoverleg met de rekenkamer, provincie en accountant om invulling te geven aan het toezicht op de begrote en gerealiseerde financiële positie van gemeenten.

Verliezen grondbedrijf ondermijnen financiële positie De afgelopen jaren is de situatie rondom het grondbedrijf sterk veranderd door de economische crisis en de gevolgen daarvan. Forse vermogensverliezen zijn bij verschillende gemeenten ontstaan en in de begroting moet rekening worden gehouden met rentelasten en planontwikkelingskosten die niet meer door de exploitatie worden gedekt. De aanbeveling voor de gemeenten is:    

Actualiseer de huidige grondportefeuille. Kijk of het oorspronkelijke ambitieniveau nog wel aansluit bij de marktvraag. Zorg voor afstemming met de provincie en omringende gemeenten om inzicht te krijgen in de grondposities, planning en de (inter)regionale vraag en aanbod van vastgoed. Zorg voor professionele aan sturing van het grondbedrijf. Risicobeheersing dient centraal te staan. Informeer de gemeenteraad tijdig en transparant over de uitgangspunten en de effecten van veranderingen in de projecten van het grondbedrijf.

In paragraaf 1.7 hebben wij een overzicht gegeven van de grondpositie in uw gemeente. Bij samenwerking lijkt niemand verantwoordelijk Gemeenten zijn in de huidige omgeving steeds op zoek naar een meer efficiënte en effectieve uitvoering van taken en activiteiten. De noodzakelijke schaalgrootte wordt veelal gezocht in samenwerking met andere gemeenten of private partijen.

Pagina 23 van 27

In de praktijk blijkt de aansturing en beheersing van het samenwerkingsverband vaak nog onderbelicht te zijn. Dit vraagt om nieuwe zakelijkheid.    

Maak heldere afspraken met de samenwerkende partij en leg deze vast. Zorg bij aanbesteding van taken voor voldoende eigen kennis en een deugdelijk bestek waarin de kwaliteit van de dienstverlening wordt omschreven. Analyseer vooraf wat er met de vermogens- en liquiditeitspositie gebeurt wanneer een derde partij garanties en borgstellingen eist. Maak een governance-overzicht van verbonden partijen en samenwerkingsverbanden en actualiseer dit regelmatig.

Digitalisering is een eiland Digitalisering speelt een steeds grotere rol in de maatschappij. Burgers en bedrijven maken in toenemende mate gebruik van sociale media en verwachten dat ook van de overheid. Steeds meer gemeenten steken energie in het ontwikkelen van digitale loketten. Dergelijke automatiseringsprojecten vragen forse investeringen en de inzet van specialistische kennis. Het toenemende gebruik van digitale middelen brengt ook risico’s met zich mee op het gebied van informatiebeveiliging. Toch wordt digitalisering door veel gemeenten nog gezien als een eiland, een losstaand geheel. De samenhang met en de beoogde bijdrage aan de productiviteit en doelstellingen van de gemeente ontbreken vaak. De aanbeveling is dan ook om te zorgen voor digitale governance en control:  



Veranker ICT in het strategische beleid en de governance van de gemeente. Benader ICT als de ruggengraat van de bedrijfsvoering en de basis voor de dienstverlening en (arbeids)productiviteitsverbetering. Regel voor ICT-projecten voor overkoepelend projectmanagement, waarbij verder wordt gekeken dan het project zelf en projecten in relatie tot elkaar worden bezien. Besteed aandacht aan de koppeling met reeds bestaande ICT-voorzieningen. Zet informatiebeveiliging meer prominent op de agenda van het College van B&W en de gemeenteraad.


PwC



C.2.

Zorg voor een goede afstemming tussen de ICT-functie en de gebruikers in de gemeente.

Regeerakkoord riskant voor gemeenten

De voorgenomen decentralisatie van taken naar gemeenten in combinatie met een korting op geld voor die taken is riskant. Dat schrijven de Raad voor het openbaar bestuur (Rob) en de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) in december 2012 in een brief aan minister Ronald Plasterk (BZK) over het regeerakkoord. In de brief gaan beide adviesraden onder meer in op bezuinigingen en hervormingen op zorg, woningmarkt en werk, omvangrijke decentralisaties mét kortingen en ingrijpende hervormingen van het openbaar bestuur. De raden vinden dat het korten van het Gemeentefonds voor de veronderstelde efficiencyvoordelen van de schaalvergroting van het binnenlands bestuur onvoldoende zijn onderbouwd. Aan veel maatregelen die gemeenten treffen, kleven volgens de Rob en de Rfv risico’s. Zo zullen volgens de raden de aanspraken van burgers op zorg moeten worden verlaagd. Dit kan onbedoeld het draagvlak voor het rijksbeleid verkleinen bij gemeenten en burgers. Recent zijn afspraken gemaakt in een bestuursakkoord over de uitwerking van bepalingen in de wet HOF, schatkistbankieren en het btw-compensatiefonds. Hiermee zijn weliswaar de ‘scherpe kanten’ van deze maatregelen verzacht, maar voor de wet HOF en het schatkistbankieren blijven de instrumenten bestaan en de bezuiniging die was gekoppeld aan de afschaffing van het btwcompensatiefonds eveneens. Belangrijkste vraag blijft of de stapeling van bezuinigingen in het regeerakkoord, in samenhang met de decentralisatie en wijzigingen bij bestaande taken, door de gemeenten kan worden geabsorbeerd. Het is daarom belangrijk in dit kader om bestaande ambities te heroverwegen en de effecten van het Regeerakkoord te verwerken in een meerjarenbegroting. De knelpunten en risico’s voor uw gemeente worden dan zichtbaar.

Pagina 24 van 27

C.3.

Veel ontwikkelingen bij woningcorporaties; verscherpte aandacht door gemeenten noodzakelijk

Resultaten corporaties onder druk, mogelijk negatief effect op realisatie gemeentelijk beleid Gemeenten en Woningbouwcorporaties zijn op veel gebieden al jaren samenwerkingspartners. Op basis van onder meer het Regeerakkoord gaat er voor corporaties veel veranderen. Een belangrijke wijziging is de invoering van een ‘verhuurdersbelasting’. Corporaties moeten deze belasting, die mogelijk oploopt tot € 1,75 miljard in 2017, afdragen aan het Rijk. Veel corporaties hebben in reactie hierop geplande investeringen uitgesteld of geschrapt. Dit heeft in veel gevallen ook indirect en direct invloed op diverse beleidsterreinen van gemeenten. Niet alleen op woningbouw en grondexploitaties. Dit betreft veelal meerdere begrotingsprogramma’s. Het verdient aanbeveling om als raad concreet te bepalen op welke wijze u door het college wilt worden geïnformeerd over de ontwikkelingen bij de voor u relevante corporatie(s) en effect daarvan op uw gemeente. Corporaties komen onder directe aansturing van de gemeente. VNG commissie adviseert hier over Op basis van het Regeerakkoord gaat ook de verhouding tussen gemeente en corporatie veranderen. In het Regeerakkoord is opgenomen: “Corporaties komen onder directe aansturing van gemeenten. Gemeenten met meer dan honderdduizend inwoners krijgen extra bevoegdheden.” Hoe de invulling hiervan plaats moet vinden is op dit moment niet helder. Corporaties geven aan niet terug te willen naar “een gemeentelijk woningbedrijf”. Om gemeenten support te geven op dit punt gaat een speciaal ingestelde commissie gaat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zich buigen over de vraag hoe gemeenten meer grip kunnen krijgen op woningcorporaties. Deze commissie is in januari 2013 ingesteld en zal naar verwachting in maart 2013 haar rapport uitbrengen. Zodra het advies van deze commissie beschikbaar is kunt u als gemeente nagaan hoe hier mee om te gaan.


PwC

Extra aandacht voor risico’s en informatievoorziening gewaarborgde geldleningen corporaties noodzakelijk Veel gemeenten hebben vanuit het verleden waarborgen afgegeven ten aanzien van leningen van corporaties (gewaarborgde geldleningen). Gemeente Maasdriel heeft per 31 december 2012 voor een bedrag van € 56 miljoen aan leningen verstrekt aan woningcoöperaties (geclassificeerd onder de financiële vaste activa in de balans). Daarnaast is er sprake van € 22 miljoen aan gewaarborgde geldleningen. In toenemende mate blijkt dat gemeenteraden niet of onvoldoende zicht hebben op:  De feitelijke risico’s die hiermee gepaard gaan of kunnen;  De wijze waarop de gemeentelijke organisatie / het college omgaan met deze mogelijke risico’s;  De informatie die hierover beschikbaar is voor de gemeenteraad. In de afgelopen jaren is het verstrekken van nieuwe gewaarborgde geldleningen sterk afgenomen. Landelijk is echter sprake van een zeer groot bedrag aan door gemeenten gewaarborgde geldleningen. Diverse organisaties houden zich bezig met het toezicht op corporaties. Dit toezicht resulteert in een aantal belangrijke documenten over het risicoprofiel en de kwaliteit van elke afzonderlijke corporatie. Deze documenten zijn ook voor gemeenten op te vragen c.q. in te zien. Desgewenst kunnen wij u (in samenwerking met onze collega’s die zijn gespecialiseerd in de dienstverlening aan corporaties) voorzien van een totaaloverzicht van relevante documenten van corporaties die voor u van belang zijn. Wij hebben het college geadviseerd als onderdeel van de bedrijfsvoering gericht aandacht te besteden aan het risicoprofiel van corporaties en de gewaarborgde geldleningen. Daarnaast hebben wij het college geadviseerd in de jaarverslaggeving ten behoeve van de raad specifiek aandacht te besteden aan het risicoprofiel van de corporatie(s) waar sprake is van gewaarborgde geldleningen. Bijvoorbeeld door hierover concreet te rapporteren in de paragraaf bedrijfsvoering en/of de paragraaf weerstandsvermogen. Dit kan op eigen initiatief door het college plaatsvinden, maar desgewenst ook op basis van specifieke kaders die worden bepaald door de raad. Deze kaders kunnen bijvoorbeeld door de raad in de komende meerjarenbegroting worden opgenomen.

Pagina 25 van 27

C.4.

De Wet Normering Topinkomens is op 1 januari 2013 in werking getreden

De Eerste Kamer heeft op 13 november 2012 het wetsvoorstel inzake normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector, (hierna: “WNT”) aangenomen. Als gevolg van de WNT wordt de contractsvrijheid in de (semi)publieke sector ingrijpend beperkt. Niet alleen de beloning wordt wettelijk gemaximeerd, maar ook de afvloeiingsregeling wordt begrensd op € 75.000. De wet loopt daarmee vooruit op de wijzigingen in het ontslagrecht die het kabinet in het Regeerakkoord heeft aangekondigd. Drie beloningsregimes De WNT kent drie beloningsregimes. In het eerste regime mag de bezoldiging van topfunctionarissen niet uitstijgen boven een beloningsmaximum van € 187.340 (gebaseerd op 130 procent van het brutosalaris van een minister). Dit beloningsregime geldt voor de publieke sector en voor semipublieke instellingen als het onderwijs, de publieke omroep, drinkwaterbedrijven, woningbouwcorporaties en de zorg. In het tweede regime mag de beloning niet uitstijgen boven de voor die sector door de minister vast te stellen ‘sectorale norm’. Deze norm zal worden vastgesteld voor zorgverzekeraars. Het derde regime houdt in dat het kabinet de beloning niet normeert. Dit geldt voor bepaalde scheepvaartorganisaties. De toewijzing van instellingen aan de regimes kan door de minister worden gewijzigd. Van toepassing op bestuurders, toezichthouders en management De WNT is van toepassing op de ‘topfunctionarissen’ van een organisatie. Dit zijn meestal de bestuurders, toezichthouders, de hoogste ondergeschikten binnen een organisatie en degenen die belast zijn met de dagelijkse leiding. Voor toezichthouders geldt een norm van 5-7,5 % van de maximale bezoldiging die voor de instelling geldt. De WNT geldt ook voor interim-contracten van meer dan 6 maanden, bijvoorbeeld bij inhuur via een management-bv of adviesbureau. Voor alle organisaties geldt dat de beloning van bestuurders openbaar wordt gemaakt. Deze verplichting geldt ook voor andere werknemers als hun beloning uitstijgt boven het geldende beloningsmaximum. Accountantsverslag 2012, Gemeente Maasdriel, WO/e0291173/LvH/AdB

PwC

Gemaximeerde ontslagvergoeding In de eerste twee regimes wordt de gemaximeerde ontslagvergoeding ingevoerd. De vertrekvergoeding mag niet meer dan een jaarsalaris bedragen, en maximaal € 75.000. Uitzonderingen worden niet toegestaan, alleen lijken bepaalde wachtgelduitkeringen buiten schot te blijven. De WNT verbiedt alternatieve oplossingen om onder het maximum uit te komen, zoals het langer in dienst blijven terwijl geen arbeid meer wordt verricht. Van de wet afwijkende afspraken zijn nietig. Dit leidt ertoe dat een betaling die de norm overschrijdt, onverschuldigd is betaald. Toezicht op naleving Het wetsvoorstel geeft de minister ingrijpende handhavingsbevoegdheden. De minister kan de topfunctionaris en zijn werkgever, zo nodig met een last onder dwangsom, dwingen om betalingen in strijd met de wet ongedaan te maken. Een betaling in strijd met de wet kan de Minister als onverschuldigde betaling opeisen. Op ons als accountants rust een meldingsplicht. Pensioenfondsen, verzekeraars en de belastingdienst moeten desgevraagd inlichtingen verschaffen over ontslagvergoedingen. Het toezicht op de naleving van de WNT zal dus strikt zijn. Overgangsregeling De WNT kent een overgangsregeling. Daarbij is de datum van 6 december 2011, toen de Tweede Kamer het wetsvoorstel aannam, bepalend. De tot 6 december 2011 overeengekomen beloningsafspraken worden gehonoreerd gedurende 4 jaar. Daarna vindt een afbouw plaats in 3 jaar tot het voor de organisatie geldende maximum. Indien een contract voor bepaalde tijd wordt verlengd, geldt echter direct het nieuwe regime. Wijzigingen in de beloning of de duur van de arbeidsovereenkomst die tussen 6 december 2011 en inwerkingtreding van de wet zijn overeengekomen genieten geen bescherming van het overgangsrecht. Gevolgen voor uw organisatie Voor bestuurders, toezichthouders en managers in de semipublieke sector, waaronder uw organisatie, heeft de WNT ingrijpende gevolgen. Verdere aanscherping van de gestelde normen zal waarschijnlijk volgen.

Pagina 26 van 27

Het is noodzakelijk om bij alle overeenkomsten, beloningsafspraken en vertrekregelingen rekening te houden met de WNT. Daarnaast is het van belang de nadere invulling van de WNT goed te volgen.

C.5.

Ontwikkelingen omtrent mogelijke Vpb plicht

De huidige wetgeving omtrent de vennootschapsbelastingplicht (hierna: Vpb plicht) van overheidslichamen bestaat reeds tientallen jaren en heeft al die tijd geen fundamentele wijzigingen ondergaan. Slechts een aantal specifieke activiteiten van de directe of indirecte overheidslichamen (bijv. op gebied van handel of nijverheid) wordt in de heffing van vennootschapsbelasting betrokken. Alle overige activiteiten van overheidslichamen blijven daarmee onbelast.

Wij hebben begrepen dat inmiddels enkele overheidslichamen benaderd zijn om hun medewerking te verlenen aan het verkennend onderzoek van het ministerie van Financiën. Op dit moment kan echter nog geen inschatting worden gemaakt van het moment en de mogelijke impact van wijziging van de Vpb plicht specifiek voor gemeente Maasdriel. Desondanks verdient het aanbeveling de ontwikkelingen op dit gebied nauwlettend in de gaten te houden en alvast na te denken over de mogelijke impact op uw organisatie. Uiteraard is één van onze collega belastingadviseurs graag bereid hierover met uw organisatie nader van gedachten te wisselen.

Indien deze activiteiten zowel door overheidslichamen als private partijen (kunnen) worden uitgevoerd, kan sprake zijn van oneerlijke concurrentie. Private partijen zijn immers, in tegenstelling tot de overheidslichamen, wel aan de heffing van vennootschapsbelasting onderworpen. Mede door een toenemende druk vanuit de Europese Commissie, wordt binnen het ministerie van Financiën gewerkt aan een mogelijke wijziging van de Vpb plicht voor overheidslichamen. Zowel vanuit de systematiek van de Wet Vpb als vanuit de gedachte om oneerlijke concurrentie te voorkomen (en zodoende een gelijk fiscaal speelveld te creëren), is eerder al een voorkeur uitgesproken voor de zogeheten ‘ondernemingsvariant’. Hierbij worden de overheidsactiviteiten die een “onderneming in fiscale zin” vormen, in de belastingheffing betrokken. In zijn notitie van 11 mei 2012 heeft de staatssecretaris van Financiën deze gedachte nader uitgewerkt en aangegeven de aspecten van de zogeheten ‘indirecte ondernemingsvariant’ verder te willen verkennen. In essentie betekent de indirecte ondernemingsvariant dat overheden die activiteiten die een “onderneming in fiscale zin” vormen, verplicht zouden moeten afzonderen naar een aparte entiteit waardoor deze activiteiten in de heffing worden betrokken. Dit brengt echter allerlei consequenties, afbakeningsproblemen en uitvoeringsperikelen met zich mee. Denk hierbij niet alleen aan de mogelijke financiële en administratieve gevolgen, maar bijvoorbeeld ook aan de juridische haalbaarheid van een eventuele afzondering van specifieke activiteiten. Accountantsverslag 2012, Gemeente Maasdriel, WO/e0291173/LvH/AdB

PwC

Pagina 27 van 27

Accountantsverslag 2012 Voorsorteren op de toekomst

Recommend Documents