HERZIEN
Bijlage 1
1e Bestuursrapportage 2009 (concept 16 juni 2009)
1e Bestuursrapportage 2009
1
Colofon Delft, juni 2009 1e Bestuursrapportage 2009 Samenstelling Sector EFZ, team Consolidatie & Beleid Hoogheemraadschap van Delfland
Hoogheemraadschap van Delfland Phoenixstraat 32 Postbus 3061 2601 DB DELFT tel: 015-2608108 www.hhdelfland.nl
1e Bestuursrapportage 2009
2
INHOUDSOPGAVE Inleiding
5
Samenvatting
7
1. Programmaplan
13
A: Planvorming
15
B: Aanleg en onderhoud waterkeringen
17
C: Inrichting en onderhoud watersystemen
19
D: Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken
23
E: Vergunningverlening en handhaving Keur
29
F: Beheersing van lozingen
31
G: Heffing en invordering
35
H: Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg
37
I: Bedrijfsvoering
41
J: Belastingopbrengsten
45
2. Paragrafen
47
2.1 Ontwikkelingen en afwijkingen
49
2.2 Weerstandsvermogen
51
2.3 Financiering
53
2.4 Bedrijfsvoering
55
3. Financiële begroting
57
3.1 Exploitatie
59
3.2 Investeringen
61
BIJLAGEN 1. Totaaloverzicht mutaties exploitatie
1e Bestuursrapportage 2009
73 75
3
1e Bestuursrapportage 2009
4
INLEIDING Algemeen Deze 1e bestuursrapportage 2009 heeft als doel inzicht te geven in de voortgang van de in de begroting 2009 opgenomen doelstellingen voor het begrotingsjaar. Na het opstellen van de begroting kunnen zich ontwikkelingen hebben voorgedaan die ten tijde van het opmaken van de begroting niet waren voorzien, maar deze ontwikkelingen kunnen ook volledig in lijn liggen met de verwachtingen. Gerapporteerd wordt in hoeverre doelstellingen nog haalbaar zijn, al gerealiseerd zijn of dat realisatie in het gedrang komt. Daarbij wordt ingegaan op de getroffen en nog te treffen maatregelen om realisatie van de doelstellingen te bewerkstelligen. De risico’s worden ook nog eens tegen het licht gehouden en geactualiseerd. Exploitatie Naast de tekstuele toelichting op de voortgang geeft de bestuursrapportage de stand van zaken aan van de werkelijke uitgaven en inkomsten 2009. Indien afwijkingen worden geconstateerd ten opzichte van de begroting zullen deze worden gemeld en financieel worden vertaald in de gewijzigde begroting voor 2009. Deze afwijkingen worden voorzien van een goed onderbouwde toelichting. Een voorstel ter dekking van de eventueel hogere exploitatielasten zal worden bijgevoegd om ervoor te zorgen dat het begrotingstekort van 37,8 miljoen euro niet verder op zal lopen. Het totaal van de uitgaven in de exploitatiebegroting 2009 van Delfland bedraagt 232 miljoen euro. Op dit moment wordt in de exploitatie volstaan met het melden van afwijkingen van € 50.000 of hoger. Indien er een afwijking van het budget van een beleidsproduct is van 10% of hoger vindt eveneens melding hiervan plaats. Kleinere afwijkingen worden wel opgenomen in deze rapportage, maar worden niet voorzien van een toelichting. Investeringen In de begroting 2009 is het bedrag van de netto investeringen geprognosticeerd op een bedrag van 94,1 miljoen euro. Het doorschuiven van in 2008 nog niet gerealiseerde investeringen vereist een nadere prioritering van de investeringsprojecten. Dit om te kunnen blijven voldoen aan het criterium om binnen een investeringsvolume van 95 miljoen euro te blijven. Voor de aanpassing van investeringsbedragen geldt eveneens dat verhogingen slechts zijn toegestaan indien hiervoor andere investeringsbedragen afgeraamd worden c.q. doorgeschoven worden. Nieuwe investeringen kunnen niet via de bestuursrapportage worden voorgelegd. Deze worden te allen tijde via een afzonderlijk voorstel aangeboden. Op dit moment wordt volstaan met het melden van afwijkingen van € 500.000 of hoger, en van afwijkingen groter of gelijk aan 10% van het investeringsbedrag. Indien een investering is afgerond wordt eveneens een toelichting opgenomen, waarbij wordt aangegeven of realisatie heeft plaatsgevonden conform de uitgangspunten.
1e Bestuursrapportage 2009
5
1e Bestuursrapportage 2009
6
SAMENVATTING Deze bestuursrapportage heeft betrekking op de exploitatie en de investeringen. In deze rapportage is rekening gehouden met de stand van zaken eind april 2009. Bij de exploitatie is het uitgangspunt dat de begroting taakstellend is en dat er dus bij de eerste bestuursrapportage geen sprake mag zijn van een toename van het exploitatietekort. De mutaties in de exploitatie vinden hun oorsprong in 2008 (het gaat dan om omissies in de begroting 2009), nieuwe ontwikkelingen die onvermijdbaar zijn en dekkingsvoorstellen voor de onvermijdbare aanpassingen. De investeringen zijn in de begroting 2009 voor het eerst in een totaaloverzicht gepresenteerd. Deze investeringslijst van 94 miljoen euro is in deze eerste bestuursrapportage geactualiseerd. Als gevolg van de bestuurlijke keuze om het jaarlijkse investeringsvolume uit te laten komen op 95 miljoen euro worden keuzes gemaakt in het totale investeringsoverzicht. Deze 1e bestuursrapportage 2009 is onderdeel van het traject dat is ingezet om te komen tot een verbeterde sturing. Delfland maakt een ontwikkeling door van een organisatie die gericht is op primaire processen naar een bedrijfsvoeringsorganisatie. De financiële uitkomsten van deze rapportage worden sterk beïnvloed door de erfenis van een niet optimale begroting. Diverse omissies in de begroting zijn in deze bestuursrapportage hersteld. Door het gezamenlijke management is een inspanning verricht om de nadelige effecten van de onvermijdbare aanpassingen tot een minimum te beperken. Een tweede inspanning betreft het sturen op investeringsprojecten. Hiertoe zijn alle investeringsprojecten en de bijbehorende uitgavenprognoses in kaart gebracht en heeft een prioritering plaatsgevonden voor het jaar 2009. Financiële effecten exploitatie 2009 Bedragen x € 1.000 Specificatie verschil
Programma
Begr. 2009
1e BURAP
Verschil
Totaal programma
Erfenis Onver- Dek- Tech-
Rente
+/A: Planvorming B: Aanleg en onderhoud waterkeringen C: Inrichting en onderhoud watersystemen D: Bouw en exploitatie zuiveringstechn.werken E: Vergunningverlening en handhaving Keur F: Beheersing van lozingen G: Heffing en invordering H: Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg I: Bedrijfsvoering J: Belastingopbrengsten
Afschr +/-
+/-
Belas-
mijdb
king
nisch
tingen
+/-
+/-
+/-
+/-
8.111 6.984
8.127 5.514
16 -1.470
-24
0
0
0
40
0
-2.320
850
0
0
0
0
25.568
24.691
-877
-1.532
840
100 -285
0
0
110.993
108.605
-2.388
-2.573
0
95
100
-10
0
2.552
2.549
-3
-3
0
0
0
0
0
5.072 5.555 6.889
5.027 5.305 6.931
-45 -250 42
-45
0
0
0
0
0
-150
0
0 -100
0
0
99
10
20
-47
-40
0
25.897 -159.845
26.005 -161.676
108 -1.831
-202
50
300
-50
10
0
0
0
0
0
0
-1.831
37.777
31.078
-6.699
-6.751
1.750
515 -382
0
-1.831
1e Bestuursrapportage 2009
7
Algemeen Ten behoeve van deze 1e bestuursrapportage zijn de in de begroting opgenomen ramingen aan een nader onderzoek onderworpen. Dit heeft geleid tot aanpassingen van de diverse ramingen. Deze aanpassingen worden bij de verschillende programma’s toegelicht. Ten opzichte van de begroting 2009 worden de ramingen neerwaarts bijgesteld met een bedrag van 6,7 miljoen euro. Deze voordelige bijstelling is als volgt te specificeren: -
mutaties budgetten van de programma’s hogere belastingopbrengsten voordeel rentekosten (zie 3.1) voordeel afschrijvingen (zie 3.1)
TOTAAL:
€ 1,9 miljoen € 1,8 miljoen € 3,1 miljoen € 3,7 miljoen -------------€ 6,7 miljoen
-/-/-/-/-
Het saldo van de rente- en afschrijvingslasten betreft een incidentele meevaller. De hogere belastingopbrengsten zijn structureel wat betreft de opbrengsten ongebouwd. De belastingopbrengst gebouwd kent een structureel hogere WOZ-waarde. Per saldo dienen de overige budgetten van de programma’s met een bedrag van 1,9 miljoen euro te worden verhoogd, waarvan 0,5 miljoen euro als structureel is aan te merken. Dit bedrag kan als volgt worden onderverdeeld: - erfenis 2008 - onvermijdbare aanpassingen - dekking onvermijdbare aanpassingen TOTAAL:
€ 1.750.000 € 514.989 € 382.000 -/-------------€ 1.882.989
Hieronder worden de belangrijkste mutaties per programma toegelicht. Planvorming Ten behoeve van het project Innovatie vindt er een overheveling plaats van € 40.000 vanuit andere programma’s. Tevens is er een voordeel vanwege lagere rente- en afschrijvingslasten van € 24.000. Aanleg en onderhoud waterkeringen Voor 2009 is ten behoeve van Veiligheidstoetsing Waterkeringen door een begrotingsfout 1,1 miljoen euro niet opgenomen. Dit tekort is taakstellend verlaagd tot € 850.000 voor 2009. De rente- en afschrijvingslasten vallen 2,3 miljoen euro lager uit. Inrichting en onderhoud watersystemen In verband met de overname van de hoofdwatergang gemeente Vlaardingen is voor 2007 en 2008 een bedrag van € 688.000 in rekening gebracht. Het instandhouden van een goede waterkwaliteit in de Hofvijver kost € 70.000 per jaar. Verlenging van het project Gietwaterbassins kost € 82.000 tot en met 2010. Onderhoud voor OWZI Broekpolder (€ 70.000) en onderhoud keersluis Maassluis (€ 30.000) zorgen voor een onvermijdbare exploitatielast van € 100.000. Subsidiebedragen kwaliteitsmaatregelen in oppervlaktewater komen niet meer tot uitbetaling en daarmee wordt € 135.000 bespaard. Een besparing op energiekosten levert jaarlijks € 300.000 op. Daarnaast is er nog een structurele tegenvaller op de jaarrekening van € 150.000 (bijdrage achterstallig onderhoud Rotterdam in verband met baggerwerkzaamheden). De rente- en afschrijvingslasten vallen 1,5 miljoen euro lager uit. Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Door vertraging van het project ombouw tussenbezinkbassin AWZI De Groote Lucht vallen de kosten van chemicaliën € 112.000 hoger uit. Tegenvallende slibontwateringsresultaten van de AWZI’s Houtrust en Harnaschpolder leveren een extra last op van € 241.000. De dienstverleningsvergoeding aan Delfluent valt € 348.000 lager uit. De sloop van het boostergemaal Voorburg in 2009 kost € 90.000.
1e Bestuursrapportage 2009
8
De kostentoedeling in verband met transport van afvalwater levert een structurele last op van € 100.000. De rente- en afschrijvingslasten vallen 2,6 miljoen euro lager uit. Beheersing van lozingen De rente- en afschrijvingslasten vallen € 45.000 lager uit. Heffing en invordering De externe inzet voor de dwanginvordering door de gemeente Den Haag is teruggebracht. Dit levert een structurele besparing op van € 100.000. De rente- en afschrijvingslasten vallen € 150.000 lager uit. Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg Het budget voor representatie is ten onrechte niet in de begroting opgenomen (€ 50.000). Een vervolgonderzoek project ‘noodmaatregelen kust Delfland’ kost € 50.000. Voor een wachtdienstregeling Calamiteitenorganisatie wordt een bedrag van € 60.000 geraamd in 2009. Ter dekking van deze uitgaven is op budgetten van crisisbeheersing een bedrag van € 140.000 geschrapt. De rente- en afschrijvingslasten vallen € 99.000 hoger uit. Bedrijfsvoering De begroting van het Waterschapshuis laat een kostenstijging zien van € 150.000. De bijdrage voor de IRIS-module is met € 40.000 verhoogd. Tegenvallende inkomsten uit het bedrijfsrestaurant leveren een kostenpost op van € 60.000. Een factuur in verband met nog te betalen portokosten 2008 drukt voor € 35.000 op de exploitatie 2009. De rente- en afschrijvingslasten vallen € 200.000 lager uit. Belastingopbrengsten De opbrengsten watersysteemheffing gebouwd en ongebouwd nemen in totaal toe met een bedrag van 1,8 miljoen euro. Dit heeft te maken met een stijging van de WOZ-waarden en een toename van het aantal hectares ongebouwd. Voor een uitgebreide specificatie wordt verwezen naar Bijlage 1.
1e Bestuursrapportage 2009
9
Netto investeringen naar programma 2009 Programma
A: Planvorming
Begroting
1e Bestuurs-
2009
rapportage
302.500
999.008
302.500
999.008
B: Aanleg en onderhoud waterkeringen
4.771.757
8.454.510
w.v. Regionale keringen
2.991.757
5.132.847
30.000
411.000
1.750.000
2.880.794
w.v. Kaderrichtlijn Water
w.v. Onderhoud watersystemen w.v. Onderhoud waterkeringen w.v. ABC-Boezem
0
0
w.v. ABC-Polder
0
29.869
47.397.182
50.760.969
0
350.000
C: Inrichting en onderhoud watersystemen w.v. Regionale keringen w.v. Onderhoud watersystemen
10.636.202
9.997.856
4.415.000
4.233.333
w.v. ABC-Boezem
17.357.000
13.373.326
w.v. ABC-Polder
14.278.980
22.426.575
w.v. Onderhoud waterkeringen
w.v. Kaderrichtlijn Water
710.000
379.879
37.691.458
28.681.107
E: Vergunningverlening en handhaving Keur
0
140.000
F: Beheersing van lozingen
0
0
D: Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken
G: Heffing en invordering H: Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg I: Bedrijfsvoering J: Belastingopbrengsten TOTAAL GENERAAL
0
0
70.000
519.953
3.837.000
5.356.108
0
0
94.069.897
94.911.655
Bij het samenstellen van de bestuursrapportage over de eerste 4 maanden van 2009 wordt geconstateerd dat de oorspronkelijk vastgestelde begroting 2009 van het investeringsprogramma, zijnde 94 miljoen euro, is toegenomen als gevolg van het feit dat: - een aantal investeringen uit 2008 is doorgeschoven naar 2009 als gevolg van een vertraging in de projecten (20 miljoen euro); - een aantal nieuwe investeringen is toegevoegd omdat deze nog niet waren opgenomen in de begroting 2009 (16 miljoen euro; wel al eerder krediet verleend) ; - een aantal investeringen uit 2009 is doorgeschoven naar 2010 vanwege een vertraging in de projecten (-/- 7 miljoen euro); - een aantal investeringen is doorgeschoven naar 2010 en volgende jaren vanwege een herprioritering van de projecten (-/- 28 miljoen euro). Het resultaat van deze mutaties is een bijgestelde raming van 95 miljoen euro. Systematiek Uitgangspunt bij uitvoering van het investeringsprogramma blijft een maximum investeringsvolume van 95 miljoen euro. Vanwege de mogelijkheid van vertraging van projecten 2009 door externe omstandigheden (planprocedures, grondaankopen) wordt de mogelijkheid opengehouden om te schuiven met investeringsbedragen die voor 2010 gepland staan. Hierbij geldt uiteraard voor investeringen waarvoor nog geen besluitvorming heeft plaatsgevonden, dat deze afzonderlijk aan u zullen worden voorgelegd.
1e Bestuursrapportage 2009
10
Mutaties in de jaarschijven van investeringen hebben over het algemeen niet direct consequenties voor de hoogte van de tarieven. Pas na het gereedkomen van een investeringsproject worden de kapitaallasten in de exploitatie opgenomen. De algemene toelichting per programma ziet er als volgt uit: Programma Planvorming In de periode tussen de vastgestelde begroting en de huidige raming is er een aantal voortvarende besluiten van het bestuur genomen rond de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Deze besluiten zijn uitgewerkt in maatregelenpakketten voor zowel de verdere planvorming als de uitvoering van de beoogde maatregelen. Deze pakketten zijn in de afgelopen periode geraamd en opgenomen in de nieuwe raming. Programma Aanleg en onderhoud waterkeringen In het programma verbetering Regionale waterkeringen is vertraging opgelopen doordat benodigde grondaankopen en de daarbij gevoerde onderhandelingen veel langer duurden dan gepland. Hierdoor is een aantal maatregelen niet in 2008 afgerond, maar worden deze in 2009 afgerond, waardoor de investeringen ook ten laste van 2009 komen. Verder is een aantal nieuwe projecten in voorbereiding genomen om de doelstellingen uit het WBP en de opgelegde normering door de provincie waar te kunnen maken. Als laatste is een aantal ramingen geactualiseerd, waardoor er een toename is van de investeringsuitgave voor 2009. Programma Inrichting en onderhoud watersystemen De maatregelen in het kader van ABC-Boezem zitten grotendeels in de uitvoeringsfase of in de laatste fase van de voorbereiding. Een deel van de investeringen die in 2008 gepland waren, is vertraagd. Het bleek lastig om grond aan te kopen, de planvormingsprocedures verliepen moeilijk en er waren problemen tijdens de aanbestedingsprocedures. Deze investeringen zijn doorgeschoven en opgenomen in de nieuwe raming voor 2009. De ABC-maatregelen in de polders zijn deels gestart en deels in voorbereiding. Een deel van deze investeringen is in het verleden (binnen de polderstudies) te laag en met oude kentallen geraamd. In de afgelopen periode is een aanzet gegeven om van alle projecten in de uitvoering en planvorming nieuwe ramingen op te stellen. Daarnaast is ook bij deze maatregelen sprake van een overloop van investeringen uit 2008. Het verschil tussen de vastgestelde begroting en de huidige wordt geheel veroorzaakt door de overloop van investeringen uit 2008 naar 2009. Binnen deze maatregelen is een groot aantal projecten aan het einde van het laatste kwartaal van het jaar opgeleverd. De laatste facturen van de aannemer worden hierdoor pas in 2009 verstuurd, waren niet in de kosten van 2008 meegenomen en komen daardoor ook ten laste van de investeringsraming 2009. Na de bestuurlijke besluitvorming rond de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water in 2008 is de uitvoering voor een deel gepland en opgestart. Hierbij zijn wijzigingen naar voren gekomen, waardoor de ramingen voor 2009 licht toenemen. Om de doelstellingen te realiseren is het belangrijk dat de voorbereiding van de eerste uitvoeringsprojecten ook in 2009 worden afgerond. Programma Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken In de investeringsbegroting 2009 van zuiveringstechnische werken is een bedrag opgenomen van 37,6 miljoen euro. Bij de jaarrekening 2008 is voor een bedrag van 6 miljoen euro niet gerealiseerd. Dit is overgeheveld naar 2009. Daarnaast is op basis van voortschrijdend inzicht besloten om een aantal projecten vanuit de investeringsprognose 2009 te verplaatsen naar latere jaren. Het betreft hier projecten voor een bedrag van 7,1 miljoen euro. De gecorrigeerde totale investeringsbegroting in het kader van zuiveringstechnische werken bedraagt 36,6 miljoen euro. Ten opzichte hiervan wordt een realisatie van 28,7 miljoen euro verwacht. De afwijkingen zijn onder andere ontstaan door verschuiving van projecten in de tijd (4,3 miljoen euro voordeel), aanbestedingsvoordelen (2,3 miljoen euro), vermindering van risico´s (0,9 miljoen euro voordeel), eerder afsluiten van projecten (0,4 miljoen euro voordeel), begrotingsvoordeel als gevolg van rentetoerekening (0,7 miljoen euro), en aanvullende
1e Bestuursrapportage 2009
11
werkzaamheden op project (0,7 miljoen euro nadeel). Het meerjarenperspectief in relatie tot het Waterbeheerplan 2010-2015 blijft binnen de vooraf gestelde financiële kaders. Programma Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg De totale investeringsbegroting 2009 neemt met circa € 450.000 toe ten opzichte van de begroting. Voor 2009 wordt een krediet aangevraagd voor het digitaal ontsluiten van het handboek calamiteitenzorg (€ 250.000). Hierdoor wordt het mogelijk dat iedereen tijdens crisissituaties de benodigde gegevens eenvoudig en snel kan vinden. Voor het opstellen van een plan van aanpak 3D visualisering wordt een voorbereidingskrediet van € 50.000 gevraagd. Als nasleep van de verkiezingen (nog te ontvangen facturen) wordt verwacht dat in 2009 nog een bedrag van € 100.000 zal worden uitgegeven. Programma Bedrijfsvoering In aansluiting op de vastgestelde begroting geldt dat het investeringsvolume toeneemt met een bedrag van 1,5 miljoen euro. Dit wordt veroorzaakt door het realiseren van een klimaatsverbetering op drie locaties voor 1,0 miljoen euro en uitbreiding dan wel vervanging van automatisering voor een bedrag van € 400.000. Voor bovenstaande projecten is al in een eerder stadium krediet gevoteerd. Voor een toelichting op projectniveau wordt verwezen naar hoofdstuk 3.
1e Bestuursrapportage 2009
12
1. PROGRAMMAPLAN
1e Bestuursrapportage 2009
13
1e Bestuursrapportage 2009
14
A: Planvorming Omschrijving: Binnen dit programma worden alle activiteiten verantwoord die behoren tot de planvorming, zoals Waterbeheerplan, Beheerplan Waterkeringen, Thema- en gebiedsgerichte plannen en plannen van derden. Het programma wordt in vier onderdelen verdeeld, te weten kennisontwikkeling en innovatie, beleidsontwikkeling, instrumenten en cyclische processen. Doelstelling: Kennisontwikkeling en innovatie In 2009 staat het op orde brengen en houden van de kennisbasis over het watersysteem van Delfland ten behoeve van beleid, beheer en advisering aan derden centraal. Ten behoeve van advisering en calamiteiten wordt de kennis van het boezemsysteem vergroot. Beleidsontwikkeling Het krijgen en houden van een actueel beoordelingskader van de beheerstaken van Delfland. Instrumenten Met het ontwikkelen en actualiseren van zijn instrumentarium kan Delfland relevante planvorming op effectieve manier toetsen en selecteren op bruikbaarheid. Cyclische processen Met het uitvoeren van cyclische processen houdt Delfland haar beheerstaken op orde. Maatregelen: Het ontwerp-Waterbeheerplan (WBP4) wordt in 2009 verwerkt tot het officiële WBP4 dat in december 2009 wordt vastgesteld in de VV. Momenteel wordt hard gewerkt aan een koppeling tussen WBP en de financiële beheerscyclus om zo te komen tot een rapportage op doelen en verbetering van de financiële sturing. Ten aanzien van het Beheerplan Waterkeringen wordt op dit moment gewerkt aan het plan van aanpak voor het vaststellen van het algemeen waterkeringen-beleid. Met het nader uitwerken van het Ontwerpproces Boezemkaden, dat in 2008 is vastgesteld, wordt in het tweede kwartaal gestart. Er wordt al wel informatie verzameld bij het traject van de Commandeurspolder. De planning van de watergebiedsstudies (WGS) loopt uit. De eerste studie wordt met interne capaciteit afgerond. De uitbesteding van de tweede studie verloopt moeizaam. Medio 2009 wordt de voortgang en aanpak van het gehele programma tegen het licht gehouden, waarbij de mogelijke consequenties voor tijd en geld in beeld worden gebracht. Het beleidsprogramma Waterkwaliteit schuift door naar (voorjaar) 2010, in verband met aansluiting op de doorontwikkeling van de organisatie en additionele ureninzet voor de proeftuin Groenblauwe Diensten Midden-Delfland (taakveld Ruimtelijke Ontwikkeling). Het risico van deze verschuiving is zeer beperkt aangezien er op dit moment geen urgente beleidsbehoefte is die vraagt om hogere prioriteit voor beleidsprogramma Waterkwaliteit. De resultaatverplichting ten aanzien van de KRW komt hiermee niet in gevaar. Recent zijn de landelijke richtlijnen (in definitieve vorm) beschikbaar gekomen rond het KRWmonitoringsprogramma. Nog in 2009 moeten deze richtlijnen worden doorgevoerd voor het toetsen en beoordelen van de waterkwaliteit ten behoeve van het Waterbeheerplan 20102015 en het Stroomgebiedbeheerplan 2010-2015. De hiervoor gereserveerde capaciteit is waarschijnlijk ontoereikend door omvangrijke aanpassing van de richtlijnen in een laat stadium. De komende maanden zullen de gevolgen hiervan worden gekwantificeerd en indien nodig maatregelen worden voorgesteld.
1e Bestuursrapportage 2009
15
De projecten Spoortunnel Delft en Het Nieuwe Water in de gemeente Westland zullen een forse inzet vergen in het kader van vergunningverlening en handhaving en qua coördinatieen adviesuren. In de komende maanden zal de omvang hiervan duidelijk worden, zodat inzicht kan worden gegeven in eventuele gevolgen voor planning en uitvoering. Het programmabureau Waterkader Haaglanden heeft eind 2008 een doorstart gemaakt. De inbreng van Delfland in het programma Waterkader Haaglanden focust op het thema wateroverlast en heeft extra aandacht nodig. Dit jaar zal de focus sterk liggen op het boeken van concrete onderzoeksresultaten in de proeftuinen. De benodigde inzet van uren hiervoor was onderschat. Binnen Delfland wordt door de interne coördinatie te versterken en de verschillende deelprojecten beter te bemensen, invulling gegeven aan de aandachtspunten binnen het Waterkader. Delfland participeert via de hotspots Haaglanden en Rotterdam ook in het landelijke programma Kennis voor Klimaat. De inzet van Delfland ten aanzien van de hotspot Haaglanden loopt via Waterkader Haaglanden. Voor de begeleiding van de projecten van de hotspot Rotterdam is nu voldoende tijd geraamd. Doordat het voeden van het WOU!-traject een flinke tijdsinvestering vraagt, is er minder voortgang bij de beleidsvisie Waterplannen en bij de programmadocumenten Waterplannen en Ruimtelijke Plannen. Het betreft een vertraging van 4 maanden. Capaciteitsproblemen, zowel kwalitatief als kwantitatief, als gevolg van de extra inspanningen voor het eerder aangehaalde WOU!-traject hebben de watertoets- en waterketenadvisering met enkele maanden vertraagd. Door het inzetten van beschikbare vactureruimte voor inhuur van extern personeel of uitbesteden van werk is deze vertraging beheersbaar. Het Delflandse waterketenbeleid is doorgeschoven naar 2010. Dit biedt de mogelijkheid om eerst ervaring op te doen met gemeentelijke beleidsinitiatieven en deze in te zetten voor ons eigen waterketenbeleid. Risico’s: Voor 2009 zijn vooralsnog in financiële zin geen risico’s te melden.
Financieel Planvorming Exploitatiekosten (in mln. euro's)
Begroting 2009
Realisatie 2009
Eigen plannen Plannen van derden
7.751.088 360.321
798.063 10,30% 43.763 12,15%
Totaal beleidsveld
8.111.409
841.826 10,38%
De kosten van dit programma worden voornamelijk gemaakt in het 2e en 3e kwartaal van het jaar. Exploitatie 2009: Ten behoeve van het project Innovatie vindt er een overheveling plaats van € 40.000 vanuit andere programma’s. Tevens is er een voordeel vanwege lagere rente- en afschrijvingslasten van € 24.000.
1e Bestuursrapportage 2009
16
B: Aanleg en onderhoud waterkeringen Omschrijving: Al vele eeuwen onderhoudt Delfland de kades in het gebied. Daartoe worden visuele inspecties uitgevoerd, grasbekledingen op kades gemaaid, kleine herstelwerkzaamheden uitgevoerd en wordt buitengewoon onderhoud (aanpassing profiel) uitgevoerd om de waterkeringen op de vereiste leggerafmetingen te houden en te laten voldoen aan de gestelde veiligheidseisen. Primaire waterkeringen en genormeerde regionale waterkeringen worden regelmatig getoetst en waar nodig worden verbeteringswerken uitgevoerd. Doelstellingen: 1. Het realiseren van veiligheidsbeleid door het ontwikkelen en actualiseren van het instrumentarium van Delfland; 2. Het in 2009 volgens planning uitvoeren van een deel van de versterking van de zwakke schakels Delflandse kust (gereed 2013); 3. Het volgens planning uitvoeren van versterking regionale waterkeringen; 4. Het volgens planning uitvoeren van inspecties, onderhoud en buitengewoon onderhoud om ervoor te zorgen dat kades blijven voldoen aan de veiligheidseisen. Het onderhoud voldoet aan de gedragscode in de Flora- en faunawet. Maatregelen: Het vaststellen van de geactualiseerde legger en het bijbehorende bouwbeleid kan pas in het najaar plaatsvinden. De reden hiervoor is dat de Keur gewijzigd wordt. Er is een nauwe relatie tussen de geactualiseerde legger, het bouwbeleid en de Keur. De derde toetsing van de primaire keringen loopt iets achter op de planning. Dit is geen probleem omdat met de provincie Zuid-Holland overeenstemming is bereikt over het niet op 1 januari 2010 opleveren van de informatie, maar op 1 maart 2010. De startnotitie voor de regionale toetsing is gereed. Aan het plan van aanpak wordt de laatste hand gelegd. De werkzaamheden van de toetsingen worden vervolgd in de tweede helft van dit jaar. Samen met OWB en PIB wordt gewerkt aan het uitwerken en vastleggen van het proces ten aanzien van hoe het kadeverbeteringsprogramma tot stand moet komen. Risico’s Muskusrattenbestrijding (wettelijk noodzakelijk) Naar verwachting wordt in het kader van de Waterwet in 2010 de muskusrattenbestrijding door de provincie aan de waterschappen overgedragen. De huidige organisatievorm, waarin de provincie een coördinerende rol speelt, moet worden aangepast aan de nieuwe situatie. Het IPO en de Unie van Waterschappen zijn in onderhandeling over de (mogelijke) afkoopsom met betrekking tot de jaarlijkse bijdrage van de provincies aan de waterschappen. De inzet van de onderhandeling is erop gericht de participatie binnen de geraamde lasten te realiseren.
1e Bestuursrapportage 2009
17
Financieel aanleg en onderhoud waterkeringen Begroting 2009
Exploitatiekosten (in mln. euro's)
Realisatie 2009
Beheersinstrumenten waterkering Aanleg en onderhoud waterkeringen
641.790 6.342.233
52.618 8,20% 929.155 14,65%
Totaal beleidsveld
6.984.023
981.773 14,06%
Exploitatie 2009: Voor 2009 is ten behoeve van Veiligheidstoetsing Waterkeringen door een begrotingsfout 1,1 miljoen euro niet opgenomen. Dit tekort is taakstellend verlaagd tot € 850.000 voor 2009. Ten tijde van het maken van de raming waren de werkzaamheden met betrekking tot de eerste fase van de toetsing nog in volle gang. Op basis van de inzichten toen is de oorspronkelijke 1,1 mln geraamd. Nu de eerste toetsronde is afgerond is veel beter zicht op de noodzakelijke werkzaamheden voor deze doortoets. Op basis van een uitgebreid plan van aanpak begin dit jaar kon een meer nauwkeurige raming worden opgesteld die nu uitkomt op 850 K€. Door zelf meer tijd te besteden aan de voorbereiding van deze doortoets is het pas in de 2e helft van dit jaar noodzakelijk werkzaamheden uit te besteden.
Omschrijving Veiligheidstoetsing waterkeringen Kwaliteitsmaatregelen in oppervlaktewater
2009
2010
2011
2012
Totaal
850 -135
850 -135
-175
-220
-665
In het beleidsveld ‘Inrichting en onderhoud watersystemen’ blijven meerjarig bedragen over aangezien de bedragen die gereserveerd waren voor een subsidieregeling niet meer tot uitbetaling zullen komen. Door het bovengemelde eenmalige tekort in 2009 te koppelen aan de meerjarige overschotten is er meerjarige dekking voor de hogere uitgaven in 2009. Gedurende de uitvoering zal erop gestuurd worden om de resterende € 185.000 binnen de begroting op te lossen. Hierop zal in de tweede bestuursrapportage worden teruggekomen.
De rente- en afschrijvingslasten vallen 2,3 miljoen euro lager uit.
1e Bestuursrapportage 2009
18
C: Inrichting en onderhoud watersystemen Omschrijving: Delfland onderhoudt al vele eeuwen watergangen en kades, voert baggerwerkzaamheden uit, en onderhoudt kunstwerken om de afvoer van water te waarborgen. De normale cyclische onderhoudsprocessen zoals baggeren, krozen en zuiveren, maaien van grasbekledingen op de kades, het onderhoud van natuurvriendelijke oevers, het onderhoud van gemalen en muskusrattenbestrijding, worden ook de komende jaren uitgevoerd. Doelstellingen: 1. Het uitvoeren van Watersysteemonderzoek met de focus op waterkwaliteitsmonitoring; 2. Zorgen dat de watersystemen op de juiste wijze blijven functioneren door middel van het uitvoeren van een goed beheer van peilen, en onderhoud van watergangen en gemalen; 3. Het effectief realiseren van beleid ter voorkoming van wateroverlast of watertekort ten aanzien van het grondwater door het ontwikkelen en actualiseren van het instrumentarium. Meer specifiek geldt: • De maatregelen uit het programma ABCDelfland worden volgens planning uitgevoerd; • Het benodigde onderhoud aan de gemalen, aan de watergangen en waterbergingen (baggeren, krozen en zuiveren) en het monitoren wordt uitgevoerd volgens planning. Het onderhoud aan watergangen en waterbergingen voldoet aan de gedragscode in de Flora- en faunawet; • Het project Technische Automatisering wordt conform planning uitgevoerd; • In 2009 wordt een meetplan vastgesteld voor de monitoring van de waterkwantiteit. • Het grondwaterbeheer en –beleid wordt in 2009 overgenomen van de provincie en zal worden ingepast in het beleid van Delfland. Maatregelen: De planning om in het vierde kwartaal van 2009 een vastgestelde legger waterlopen en kunstwerken op te leveren, wordt niet gehaald. De oorzaak hiervan moet vooral gezocht worden in de problemen met de kwaliteit van de basisgegevens. Momenteel voert een externe partij een kwaliteitsanalyse uit. Op basis van de resultaten wordt in het tweede kwartaal de oplossingsrichting, met de daaraan verbonden consequenties voor planning en financiën, in beeld gebracht. In verband met de benodigde ureninzet ten behoeve van het aanpassen van het monitoringsprogramma KRW en het onderbrengen van Delflands laboratoriumactiviteiten in een fusielab van zeven waterschappen wordt de oplevering van de Gewasbeschermingsmiddelenrapportage doorgeschoven naar 2010. Dit levert in 2010 geen urgente knelpunten op.
Risico’s: Overname hoofdwatergang gemeente Vlaardingen Delfland en de gemeente Vlaardingen hebben een convenant getekend, waarin vermeld staat dat ± 35 km hoofdwatergang wordt overgenomen van deze gemeente. Ook dient Delfland in deze watergangen de kroos- en zuiveringswerkzaamheden uit te voeren. Het streven is deze onvoorziene kosten te dekken uit de huidige begroting. De groei van kroos is sterk weersafhankelijk. Of de dekking vanuit de vigerende begroting mogelijk is, is dan ook mede afhankelijk van het weer. Onderhoud en vervanging stuwen en inlaatconstructies (wettelijk noodzakelijk) In 2008 zijn inspecties uitgevoerd waaruit is gebleken dat veel stuwen aan onderhoud of vervanging toe zijn. Om het benodigde onderhoud en vervanging aan de stuwen en uitlaten
1e Bestuursrapportage 2009
19
uit te voeren is ervoor gekozen om hier verdeeld over een aantal jaren extra op in te zetten (een periode langer dan 5 jaar). In het WBP4 is dit opgenomen. Het huidig beschikbare budget is niet toereikend. Zo blijkt ook uit de jaarrekening 2008 dat de kosten jaarlijks € 300.000 hoger uitvallen. Er wordt nog onderzocht in hoeverre dit beheer en onderhoud van deze vele kleine constructies kan worden ondergebracht in de investeringsbegroting. Door middel van een voorbereidingskrediet worden deze activiteiten voor 2009 afgedekt en zal een meerjarige investeringsanalyse worden uitgewerkt.
Financieel Inrichting en onderhoud watersystemen Exploitatiekosten (in mln. euro's)
Begroting 2009
Realisatie 2009
Beheersinstrumenten watersystemen Aanleg, verbetering en onderhoud watersystemen Baggeren van waterlopen en saneren waterbodems Beheer hoeveelheid water Monitoring watersystemen
648.510 10.052.532 2.166.567 10.838.255 1.862.124
368.744 2.120.985 189.441 1.517.214 251.298
Totaal beleidsveld
25.567.988
4.447.682 17,40%
56,86% 21,10% 8,74% 14,00% 13,50%
Uitgaven voor het onderhouden van het watersysteem kennen een seizoenspatroon. De verwachting is dat de bedragen van de begroting met inbegrip van onderstaande wijzigingen worden gerealiseerd. Exploitatie 2009: Overname hoofdwatergang gemeente Vlaardingen (wettelijk noodzakelijk) Delfland en de gemeente Vlaardingen hebben op 12 november 2007 een convenant getekend (na vaststelling in de VV van 27 september 2007), waarin vermeld staat dat Delfland ± 35 km hoofdwatergang overneemt van deze gemeente. Het convenant heeft een terugwerkende kracht tot 2007. Op grond hiervan heeft de gemeente Vlaardingen over de jaren 2007 en 2008 een rekening voor het onderhoud gestuurd van € 688.000. Het feit dat deze rekening niet in de begroting 2009 staat en behoort tot 2008 wordt gezien als een erfenis uit 2008. De rekening is in orde bevonden en dient op korte termijn betaald te worden. Veiligheidshalve zullen de overige convenanten worden getoetst op soortgelijke afspraken. Peilbeheer en monitoring watersystemen (wettelijk noodzakelijk) In de begroting 2009 zijn ten onrechte de onderstaande posten (ten bedrage van € 152.000) niet opgenomen: - Ten behoeve van het instandhouden van een goede waterkwaliteit in de Hofvijver (Den Haag) heeft Delfland in 2008 een nieuw 10-jarig contract getekend met het Duinwaterbedrijf Zuid-Holland voor het leveren van voorgezuiverd rivierwater. De hiermee gemoeide jaarlijkse kosten zijn toegenomen. - In 2008 is het project Gietwaterbassins met drie jaar verlengd (tot uiterlijk 31 december 2010). Deze extra kosten worden tot en met 2010 opgenomen in de raming. Onderhoud kunstwerken actieve waterbeheersing (overig) In dit werkveld is een groot aantal kleinere aanpassingen op de meerjarenraming voorgesteld: - Nu het project Technische Automatisering in voorbereiding is, doen zich kansen voor om verdere verbeteringen aan te brengen die buiten het project vallen. Om die reden wordt voorgesteld een beperkt extra bedrag beschikbaar te stellen om technische maatregelen te treffen die aansluiten op het project TA. Deze maatregelen leiden tot een kwaliteitsverbetering in het beheer en onderhoud van de installaties. - Delfland heeft eind 2008 de oppervlaktewaterzuiveringsinstallatie (OWZI) Broekpolder overgenomen van de gemeente Vlaardingen. Als gevolg van deze overname wordt Delfland
1e Bestuursrapportage 2009
20
geconfronteerd met hogere onderhoudskosten. Delfland ontvangt een bijdrage van de gemeente (een derde van de begrote lasten). - Noodmaatregelen zijn altijd onvoorzien en weersafhankelijk. Om die reden heeft Delfland protocollen opgesteld. Uit de verschillenanalyse van de jaarrekening 2008 blijkt dat het toepassen van de protocollen in combinatie met de hogere brandstofprijzen leidt tot hogere kosten. Voorgesteld wordt om te onderzoeken of aanscherping van de protocollen mogelijk is en of dit leidt tot een relevante kostenbesparing. Delfland wordt op grond van het eerder genoemde convenant geconfronteerd met onderhoudskosten voor de OWZI Broekpolder voor een bedrag van € 70.000. Energiekosten Onderzocht wordt in hoeverre het mogelijk is een andere wijze van sturing toe te passen zodat de energiekosten verlaagd kunnen worden. Denk onder andere aan het toepassen van nachtenergie. Dat wil zeggen dat de installaties 's nachts werken in plaats van overdag. Dit leidt tot een structurele besparing van € 300.000. Onderhoud keersluis Maassluis Delfland dient op korte termijn onderhoud te verrichten aan het kerend vermogen van keersluis Maassluis. Deze onvoorziene onderhoudskosten bedragen € 30.000 en worden veroorzaakt door het afscheuren van de rubbers in de deuren. Structurele effecten jaarrekening Bij het opstellen van de jaarrekening kwam een structurele tegenvaller aan het licht van € 150.000 (bijdrage achterstallig onderhoud Rotterdam). Omdat er geen sprake meer is van achterstallig onderhoud baggerwerkzaamheden wordt van de gemeente Rotterdam geen bijdrage meer ontvangen. Op ‘kwaliteitsmaatregelen in oppervlaktewater’ blijven meerjarig bedragen over aangezien de bedragen die gereserveerd waren voor een subsidieregeling niet meer tot uitbetaling zullen komen. Omschrijving Kwaliteitsmaatregelen in oppervlaktewater
2009
2010
2011
2012
Totaal
-135
-135
-175
-220
-665
De rente- en afschrijvingslasten vallen 1,5 miljoen euro lager uit.
1e Bestuursrapportage 2009
21
1e Bestuursrapportage 2009
22
D: Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Omschrijving: De sector Zuiveringsbeheer is namens Delfland dé partner voor de belanghebbenden en betrokkenen in de afvalwaterketen, én partner in de Publiek Private Samenwerking (PPS) met Delfluent. De samenwerking met de partners in de afvalwaterketen, doelmatigheid en transparantie zijn centrale thema’s. De ambities en strategie zijn verwoord in de Visie op de afvalwaterketen 2010-2015. Deze visie vormt input voor het WBP. De periode 2009-2013 staat in het teken van het voorbereiden en realiseren van de volgende operationele doelen en activiteiten (gerubriceerd naar beleidsproducten); deze vormen de basis voor de begroting. Doelstellingen: 1. Er wordt voldaan aan de afnameverplichtingen die gezamenlijk worden vastgesteld door Delfland en de gemeenten. Voorts dient te worden voldaan aan de verplichtingen die voortvloeien uit het PPS-contract met Delfluent; 2. Alle zuiveringtechnische werken voldoen aan de wettelijke verplichtingen en zijn conform de bestuurlijke afspraken; 3. De namens Delfland geplaatste en beheerde IBA’s (Individuele Behandeling van Afvalwater) presteren volgens de gestelde eisen en naar tevredenheid van belanghebbenden; 4. De afname en verwerking van slib en reststoffen is geborgd conform de geldende milieuen kwaliteitseisen. Status realisatie doelstellingen: 1. Delfland voldoet aan de afnameverplichting zoals vastgelegd in met Delfland afgestemde gemeentelijke rioleringsplannen en zoals vastgelegd in de afvalwaterprognose van Delfland. De prestaties van Delfluent voldoen aan de gestelde eisen ui het DBFO-contract. Wat de verplichtingen voor Delfland die voortvloeien uit het DBFO-contract met Delfluent betreft, wordt de renovatie van rioolgemaal Morsestraat niet gerealiseerd conform de in het DBFOcontract opgenomen uiterste opleverdatum van 1 januari 2011. Middels een geplande tijdelijke pompinstallatie zal Delfluent tijdig in staat worden gesteld de gewenste capaciteit te leveren. Compensatieclaims zijn niet te verwachten. 2. De zuiveringstechnische werken voldoen aan de wettelijke verplichtingen en zijn conform de bestuurlijke afspraken. 3. De IBA-inrichtingen zijn geplaatst. Eind april is 20% functioneel opgeleverd. Planning is dat de functionele oplevering in september 2009 gereed is. Een klanttevredenheidsonderzoek wordt in 2010 uitgevoerd. 4. Slib en reststoffen worden conform de geldende eisen getransporteerd en verwerkt. Maatregelen: 1. Getransporteerd afvalwater Bouw en verwerving De planperiode voor de afronding van het AHR-leidingen- en gemalenprogramma wordt met een jaar verlengd tot 2012. Aanleidingen hiervoor zijn de vertraging in de realisatie van gemaal Scheveningen/Belgisch Park door vertraging in de besluitvorming door de gemeente, en het herzien van de ontwerpeisen voor renovatie van rioolgemaal Morsestraat. Conform het investeringsplan wordt Delfluent door plaatsing van een tijdelijke pompinstallatie in staat gesteld tijdig de vereiste zuiveringscapaciteit te leveren. Behoudens de overdracht van één stuk leiding zijn nog geen concrete plannen ontwikkeld voor de 14 km vervallen leidingen in de Haagse Regio. Het onderzoek naar mogelijkheden wordt in 2009 afgerond.
1e Bestuursrapportage 2009
23
In 2008 is naar aanleiding van de OAS Delft besloten om een tweede collecteurriool aan te leggen. De werkzaamheden starten in 2009. De planning is gerelateerd aan de planning van het spoortunneltracé in Delft. Onderhoud Onderhoud loopt conform de planning in het onderhoudbeheerssysteem EAM. De samenwerking betreffende onderhoud en beheer van de gemeentelijke gemalen met Maassluis is verlengd. Beheer Delfland voldoet aan de afnameverplichting zoals vastgelegd in met Delfland afgestemde gemeentelijke rioleringsplannen en zoals vastgelegd in de afvalwaterprognose van Delfland. Ten behoeve van transparantie worden de afnameverplichtingen in 2009 expliciet vastgelegd in afvalwaterakkoorden met gemeenten. 2. Gezuiverd Afvalwater Bouw en verwerving Het project ombouw tussenbezinktanks op de AWZI De Groote Lucht heeft als doel om biologisch stikstof en fosfaat te verwijderen. Hierdoor kan aanzienlijk bespaard worden op de inkoop van chemicaliën. Dit project heeft vertraging opgelopen van + 4 maanden. Vanwege deze vertraging is het noodzakelijk geweest om de aangepaste bedrijfsvoering langer dan gepland te handhaven. De investeringsprojecten AWZI Nieuwe Waterweg lopen conform planning. Houtrust is volledig in bedrijf en voldoet aan de wettelijke eisen. Het testen van de stikstofverwijderingscapaciteit van de AWZI in relatie tot de ontwerpeisen, om aan te tonen dat ook voldaan kan worden aan een toekomstige toename in belasting, is in afwijking van het DBFO-contract niet op 1 april afgerond. Dit heeft geen negatieve financiële consequenties. Delfluent is risicodrager. Onderhoud Het onderhoud loopt conform de planning in het onderhoudbeheerssysteem EAM. Een evaluatie in relatie tot het doorontwikkelen van assetmanagement wordt in 2009 uitgevoerd. Beheer De optimalisatieprocessen verlopen conform planning. De benchmark zuiveringsbeheer over het jaar 2009 wordt conform plan in overleg met de collega-waterschappen en Delfluent voorbereid. In 2008 is een aanvang gemaakt met het opzetten van een procesdatamanagementsysteem voor de zuiveringsregio Zuid. Dit datamanagementsysteem heeft betrekking op het verkrijgen, verwerken, beheren en valideren van alle procesgegevens van de zuiveringstechnische werken. De verwachting is dat in de tweede helft van 2009 het systeem en alle andere randvoorwaarden volledig geïmplementeerd zijn. Wvo-heffing effluent De prognose Wvo-heffing lozing effluent loopt conform planning. Door verbeterde prestaties van AWZI Houtrust is de af te dragen rijksheffing lager dan begroot. Het positieve resultaat ten opzichte van de begroting wordt deels opgeheven doordat het beter presteren gekoppeld is aan een prestatiebeloning voor Delfluent. Samenwerking en innovatie Samenwerking met Delfluent loopt conform planning. Delfland en Delfluent werken, in het kader van het convenant Meerjarenafspraak energie-efficiency 2001-2020 (MJA-3), samen aan een energiebesparingsplan waarmee tevens het kostenaspect van het convenant in kaart kan worden gebracht.
1e Bestuursrapportage 2009
24
OAS-projecten met gemeenten lopen conform planning. Het innovatieprogramma binnen zuiveringsbeheer loopt conform planning. Delfland ontwikkelt centraal een innovatieportfolio ten behoeve van een transparanter en doelmatiger inzet en realisatie van innovatieopgaven. IBA-inrichtingen De IBA-inrichtingen zijn geplaatst en worden opgestart. Bij goed functioneren wordt er vervolgens opgeleverd. In verband met de verwerving van een subsidiebijdrage van € 550.000 moet de resterende 80% in september 2009 functioneel zijn opgeleverd. De financiële bijdrage van Delfland aan dit project zal in 2010 aan de gemeenten geleverd worden. 3. Slibverwerking door derden De samenwerking met DRSH en de participatie binnen het platform slibketen verlopen conform planning. Slibverwerking in de nabije toekomst De slibverbranding vindt tot op heden plaats bij de DRSH. DRSH is een samenwerkingsverband van waterschappen binnen de provincie Zuid-Holland. Op dit moment vinden gesprekken plaats tussen de aandeelhouders over de toekomst van DRSH. Eén van de opties is dat een fusie wordt aangegaan met HVC. Bij een eventuele fusie spelen naast voordelen ook een aantal financiële vraagstukken. Eén daarvan is het belastingvraagstuk, waarbij rekening moet worden gehouden met een mogelijke belastingclaim. Een tweede onderwerp is de zogeheten solvabiliteitsopslag. Deze opslag is vanuit HVC-oogpunt noodzakelijk om toekomstige investeringen te kunnen financieren. In totaal betekent een fusie vanaf 2010 waarschijnlijk een structurele verhoging van de kosten voor slibverwerking van € 580.000. Risico’s: Door het terugdraaien van het besluit tot capaciteitsverhoging van rioolgemaal Morsestraat is Delfland geen risicodrager meer ten aanzien van de meer dan 100 jaar oude persleiding. Tot op dit moment wordt gewacht met het afsluiten van projecten totdat de termijn voor het indienen van planschadeclaims is afgelopen. Dit heeft tot gevolg dat er bouwrente bij de projecten in rekening wordt gebracht. Om dit te voorkomen, is voor een aantal projecten besloten om deze projecten af te sluiten en mogelijke planschades als risico te benoemen en als die zich voordoen deze in de exploitatie op te nemen. De bijdrage van Delfland aan gemeenten in verband met de IBA-inrichtingen ontbreekt in de meerjarenraming 2009-2013 en zal verwerkt worden in de meerjarenbegroting 2010-2014. Een en ander is gemeld in relatie tot de kadernota 2010.
1e Bestuursrapportage 2009
25
Financieel bouw en exploitatie zuiveringtechnische werken Exploitatiekosten (in mln. euro's)
Getransporteerde afvalwater Gezuiverd afvalwater Verwerkt slib Afvalwaterbehandeling door derden Totaal beleidsveld
Begroting 2009
Realisatie 2009
4.671.066 11.642.113 7.424.698 87.255.204
726.762 2.317.435 1.178.674 29.292.761
110.993.081
15,56% 19,91% 15,88% 33,57%
33.515.632 30,20%
Exploitatie 2009 Op de totale begroting van de sector Zuiveringsbeheer wordt op een begrotingsbedrag van 111 miljoen euro per saldo een negatieve afwijking van € 100.000 verwacht ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2009. Verwacht wordt dat deze overschrijding van € 100.000 kan worden opgevangen binnen de totale begroting van zuiveringsbeheer. Daarom worden er geen aanvullende middelen aangevraagd, maar wordt volstaan met een melding. Om redenen van begrotingsrechtmatigheid is in de bijlage een technische begrotingswijziging opgenomen. Gezuiverd Afvalwater: Het project ombouw tussenbezinktank op de AWZI De Groote Lucht heeft als doel om biologisch stikstof en fosfaat te verwijderen. Hierdoor kan aanzienlijk bespaard worden op de inkoop van chemicaliën. Dit project heeft vertraging opgelopen van circa 4 maanden. Vanwege deze vertraging is het noodzakelijk geweest om de aangepaste bedrijfsvoering langer dan gepland te handhaven. Dit zal leiden tot een overschrijding van € 112.000 op de post chemicaliën. De hogere kosten zullen mogelijk gecompenseerd worden, aangezien de eerste resultaten van AWZI De Groote Lucht met de omgebouwde tussenbezinktanks een lager verbruik van methanol laten zien dan was begroot. Met deze mogelijke besparing is uit voorzichtigheidsprincipe geen rekening gehouden. Verwerkt slib: Voor de begroting 2009 is gerekend op een verbeterde prestatie van de AWZI’s Houtrust en Harnaschpolder. Door tegenvallende slibontwateringsresultaten op deze AWZI’s zal meer slib naar DRSH worden afgevoerd. Tevens is in de eerste kwartaalrapportage van de DRSH aangegeven dat door diverse problemen het tarief zal uitkomen op minimaal € 87,00 per ton. Dit heeft te maken met een ongeplande stilstand als gevolg van verstopping van ovens en minder slibaanvoer van de aandeelhouders. Vaste kosten worden gedeeld door minder aanvoer slib; dit levert een hogere prijs per ton op. In de begroting was rekening gehouden met € 85,00 per ton. Meerkosten lopen op tot € 366.700. Afvalwaterbehandeling door derden: De dienstverleningsvergoeding aan Delfluent wordt begroot op basis van prognoses en wordt conform het DBFO-contract beïnvloed door een zestal landelijke indexeringscijfers. Drie van de zes indexeringscijfers zijn inmiddels gepubliceerd en resulteren in een positieve afwijking van € 347.821 ten opzichte van de begroting. Boostergemaal Voorburg: Volgens planning zou het boostergemaal Voorburg eind 2008 zijn verwijderd. Alvorens aan te vangen met de sloop van het gemaal behoort dit object spanningloos te worden gemaakt. Het bedrijf dat deze werkzaamheden verricht, wil daar het drievoudige voor in rekening brengen dan wat landelijk gebruikelijk is. Hierover is een dispuut ontstaan, wat er toe heeft geleid dat het boostergemaal nog niet spanningloos is gemaakt. Met als gevolg dat de sloop niet kan
1e Bestuursrapportage 2009
26
worden voortgezet. De werkzaamheden zullen in 2009 worden (€ 90.000). Dit onderwerp was al in het jaarrekeningtraject 2008 gemeld.
uitgevoerd
Contractvergoeding PPS: Voor de begroting 2009 is gerekend op een verbeterde prestatie van de AWZI’s Houtrust en Harnaschpolder in relatie tot de contractueel afgesproken benchmark. Door tegenvallende slibontwateringsresultaten op deze AWZI’s zal meer slib naar DRSH worden afgevoerd. Deze positieve afwijking van circa € 126.000 moet beschouwd worden in relatie tot de negatieve afwijking bij Verwerkt slib. Structurele effecten jaarrekening: De kostentoedeling in verband met het transport van afvalwater valt structureel € 150.000 hoger uit. De rente- en afschrijvingslasten vallen 2,6 miljoen euro lager uit.
1e Bestuursrapportage 2009
27
1e Bestuursrapportage 2009
28
E: Vergunningverlening en handhaving Keur Omschrijving: Binnen dit programma worden alle activiteiten met betrekking tot vergunningverlening en handhaving van de Keur verantwoord. Het gaat hierbij om het reguleren van activiteiten die de waterstaatkundige infrastructuur van het gebied beïnvloeden. Dit zowel op het gebied van waterkeringen als waterhuishouding. Verder vindt er toezicht plaats door middel van (geplande) controles op afgegeven vergunningen, door middel van surveillance, of naar aanleiding van binnenkomende meldingen van collega’s, schouwmeesters en externen. Een belangrijk toezichtsinstrument in dit kader is de schouw. Daarmee wordt periodiek gecontroleerd of onderhoudsverplichtingen door de ingelanden worden nageleefd. Naast de ‘harde’ instrumenten van vergunningverlening en handhaving wordt binnen dit programma gebruik gemaakt van communicatie en beïnvloedingsinstrumenten om onder andere regels en verplichtingen onder de aandacht te brengen. Doelstellingen: De prioriteiten binnen dit programma zijn voor een deel afhankelijk van de prioriteiten in andere taakvelden. Dit wordt nader uitgewerkt in het komende WBP en het bijbehorende uitvoeringsprogramma. Zeker in het jaar 2009 kan dit, in combinatie met de gevolgen van de komende wetsontwikkelingen (De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en de Waterwet), invloed hebben op de realisatie van de doelstellingen en/of leiden tot tussentijdse aanpassing van deze doelstellingen. 1. Binnen wettelijke en afgesproken termijnen afhandelen van aanvragen om een vergunning in het kader van de Keur Delfland 2008, de Wet op de waterhuishouding en de vigerende Peilbesluiten. Naar verwachting zijn dit circa 1400 besluiten; 2. Het houden van toezicht op verleende vergunningen op basis van een in 2009 door het college vast te stellen probleemanalyse en prioritering. Het huidige toezichtsniveau heeft in 2008 erg onder druk gestaan door het grote aantal vacatures. De verwachting is dat in 2009 circa 1200 controles kunnen worden uitgevoerd; 3. Het organiseren en afhandelen van de schouw, voor zowel polder- als boezemwateren en waterkeringen, voor zover derden onderhoudsplichtig zijn voor deze objecten; 4. Het adequaat implementeren van een nieuwe en aangepaste wet- en regelgeving binnen de werkprocessen; 5. Het professionaliseren van de handhaving van de Keur. Dat wil zeggen dat de keurhandhaving op 1 juli 2009 aan dezelfde criteria voldoet als de milieuhandhaving. Een en ander zoals door het college is besloten; 6. Het per 1 januari 2009 realiseren van de overdracht van de afgifte van ‘vaarvergunningen’ van belastingen naar Vergunningen & Handhaving (V&H). Dit in combinatie met de afgesproken verbeterslagen op het gebied van communicatie en digitale dienstverlening; 7. Het vóór het vaarseizoen implementeren van de door het college vastgestelde maatregelen op het gebied van nautisch beheer, zoals het vaststellen van beleidsregels, het nemen van verkeersbesluiten en het realiseren van vaarwegbebording; 8. Het verder implementeren van het strandbeleid. Dit houdt in dat met ingang van het strandseizoen 2009 alle exploitanten beschikken over individuele vergunningen en dat, indien kustversterking heeft plaatsgevonden, de exploitanten voldoen aan het gestelde in de strandnota.
1e Bestuursrapportage 2009
29
Maatregelen: Geen significante maatregelen of afwijkingen te melden. Risico’s: Geen risico’s te melden.
Financieel Vergunningverlening en handhaving Keur Exploitatiekosten (in mln. euro's)
Begroting 2009
Realisatie 2009
Keur Vergunningen en keurontheffingen Handhaving Keur
123.050 1.614.314 815.100
45.604 37,06% 291.754 18,07% 144.164 17,69%
Totaal beleidsveld
2.552.464
481.522 18,86%
Exploitatie 2009: Regelmatig worden vanuit team Handhaving opdrachten gegeven als gevolg van de toepassing van zogenaamde (spoedeisende) bestuursdwang bij incidenten en bij optreden in handhavingsprocedures. Voorbeelden hiervan zijn het tijdelijk afdammen van watergangen, het op laten ruimen van olie, nalatige onderhoudswerkzaamheden, het verwijderen van illegale bouwwerken. In veel gevallen zijn deze kosten te verhalen op de veroorzakers. In de praktijk kan er echter veel tijd overheen gaan voordat veroorzakers daadwerkelijk hebben betaald. Ook bezwaar-, beroeps- en invorderingsprocedures vergen enige tijd. Er zijn ook gevallen waarbij de kosten niet of slechts gedeeltelijk te verhalen zijn. Hierbij kan gedacht worden aan onbekende daders, faillissementen enz. In het verleden werden deze kosten oneigenlijk uit een onderhoudsbudget (OWB) betaald. Door V&H en OWB was afgesproken dat deze kosten vanaf 2009 niet meer vanuit het onderhoudsbudget betaald zouden worden, maar vanuit een V&H-budget. V&H zorgt immers ook voor het verhaal van de gemaakte kosten. Bij het opstellen van de begroting is, waarschijnlijk als gevolg van een wisseling van bedrijfskundigen, deze mutatie niet meegenomen. De wijziging wordt gezien als een erfenis uit 2008. Met deze wijziging wordt een budget van € 40.000 opgevoerd. Hierbij dient te worden aangetekend dat een groot deel van de uitgaven zal worden verhaald op de veroorzaker/overtreder en dat hierbij ook alle Delflandse (overhead)kosten in rekening worden gebracht.
1e Bestuursrapportage 2009
30
F: Beheersing van lozingen Omschrijving: Het beheersen van lozingen richt zich op iedereen (burgers, bedrijven en overheden) die loost op het oppervlaktewater en iedereen die invloed heeft op het lozingsgedrag van lozers op het oppervlaktewater. Onder dit programma vallen alle activiteiten die betrekking hebben op het beheersen en reguleren en handhaven van directe en indirecte emissies op oppervlaktewater. Het gaat hierbij niet alleen om puntbronnen vanuit de industriële en agrarische sector, maar ook om diffuse bronnen en emissies uit rioolstelsels. Naast instrumenten als beleidsontwikkeling, vergunningverlening en handhaving gaat het hierbij om communicatie, beïnvloeding en stimulering van doelgroepen. De kernactiviteiten van het beheersen van lozingen zijn: i) Reguleren van emissies op grond van wet- en regelgeving; (1) voorbereiden van besluiten op aanvragen voor vergunningen; (2) in behandeling nemen en beoordelen van meldingen; ii) Handhaven van wet- en regelgeving; (1) toezicht houden op gereguleerde lozingen; (2) opsporen van illegale en/of ongereguleerde lozingen; (3) repressief optreden tegen ongewenste situaties; (4) behandelen van meldingen en klachten over onder andere verontreinigingen. iii) Beïnvloeden van lozers en aanverwante partijen; (1) voorlichting; (2) uitleg van regels; (3) stimuleringsmaatregelen. iv) Maken en beïnvloeden van beleid met betrekking tot emissies; (1) adviseren van het bestuur over het uitoefenen van de ‘bevoegd gezag-rol’; (2) actief lobbyen om kwaliteit van het oppervlaktewater op de agenda te zetten en te houden; (3) adviseren (direct of indirect, bijvoorbeeld via UvW) van wetgevers over het opstellen en wijzigen van wet- en regelgeving. v) Adviseren over heffingen; (1) adviseren van de afdeling belastingen van Delfland over de op te leggen verontreinigingsheffing (in dit kader worden tevens meet- en bemonsteringsbeschikkingen opgesteld om de verontreinigingsheffing voor bedrijven te bepalen). Naast deze kernactiviteiten wordt er ook verkennend onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden tot terugdringen van emissies. De belangrijkste ontwikkelingen voor de komende jaren binnen dit programma zijn: Nieuwe wet- en regelgeving De komst van de nieuwe Waterwet (medio 2009) en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) leiden tot een verandering en verschuiving van verantwoordelijkheden en taken tussen overheden. Vooral met betrekking tot de indirecte lozingen wordt vergaand samengewerkt met gemeenten, milieudiensten en provincie. Daarbij komt onder meer aan de orde: 1. de overdracht van grondwatertaken (door de provincie); 2. de overdracht van (het bevoegde gezag over) de indirecte lozingen aan de gemeente en de provincie; 3. advisering over de directe lozingen (aan de gemeente en de provincie); 4. aansluiting op het gemeenteloket. In 2008 is gewerkt aan een AMvB voor Lozingen buiten Inrichtingen en een AMvB Landbouw. Het Besluit Landbouw wordt later van kracht. De ontwikkelingen worden nauwlettend gevolgd. De consequenties daarvan worden in beeld gebracht (zoals het aanpassen van sjablonen, werkmethoden en registratiesystemen).
1e Bestuursrapportage 2009
31
Van regulering naar emissiebeheer breed Er zijn minder mogelijkheden om met vergunningen emissies (lozingen) terug te dringen. De landelijke ontwikkeling is het opstellen van veel meer algemene regels. Wel heeft Delfland de mogelijkheid om maatwerkvoorschriften vast te stellen zodat de huidige waterkwaliteit gelijk blijft. Voor een verdere terugdringing van emissies op het oppervlaktewater worden andere instrumenten ontwikkeld, bijvoorbeeld communicatie, voorlichting, stimulering (subsidie, deelname aan projecten) en beïnvloeding van ander overheden. Ook zet Delfland in op beïnvloeding van landelijk en lokaal beleid en regelgeving, onder meer door deelname aan landelijke project- en klankbordgroepen. Verder wordt de aandacht gericht op diffuse emissies. Omdat deze niet of moeilijk te beïnvloeden zijn via regulering, ontwikkelt Delfland alternatieve instrumenten zoals voorlichting - om het bewustzijn van waterkwaliteit te vergroten – en subsidies. Ook verschuift een deel van de activiteiten van vergunningverlening naar handhaving. Glastuinbouw Delfland heeft landelijk gezien de meeste glastuinbouw (33% van Nederland) in zijn beheersgebied, zowel qua oppervlakte als qua hoeveelheid bedrijven. Vanwege het grote belang participeert Delfland in Unieverband actief in beleidsontwikkeling met de departementen V&W, VROM en LNV. Het waterschap werkt samen met de Glami-partijen aan het opstellen van emissienormen. Deze normen zijn in 2010 van kracht. Dit traject loopt gelijk met het opstellen van de maatregelpakketten voor de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Deregulering en terugdringing administratieve lasten In het kader van het terugdringen van administratieve lasten voor burger en bedrijfsleven is er een ontwikkeling die leidt tot minder individuele vergunningen en meer algemene regels. Hoewel het in een aantal gevallen mogelijk is om door middel van maatwerk nadere voorschriften op te stellen, is er over de gehele linie sprake van deregulering. Het bovenstaande leidt tot: • per saldo minder reguleringsmogelijkheden voor een aantal lozingen waardoor, zoals hierboven aangegeven, ook gebruik gemaakt moet (gaan) worden van andere instrumenten (voorlichting, beïnvloeding); • een gedeeltelijke verschuiving van vergunningverlening naar handhaving. Door het wegvallen van vooroverleg en de korte proceduretijden wordt het bevoegd gezag in een later stadium geconfronteerd met ongewenste situaties die dan in het toezicht- en handhavingsproces moeten worden gecorrigeerd. Doelstellingen: 1. Het binnen de gestelde termijnen afhandelen van lozingsvergunningen en –meldingen en het stellen van maatwerkvoorschriften Activiteitenbesluit; 2. Het adequaat, binnen de wettelijke termijnen, behandelen van aanvragen voor Wvovergunningen; 3. Het tot en met 2010 actualiseren van bestaande vergunningen vanuit onder andere het Activiteitenbesluit; 4. Werkafspraken met gemeenten en provincie over verantwoordelijkheden en taken en adviesrol in het kader van onder andere indirecte lozingen en het activiteitenbesluit; 5. Het toetsen van gemeentelijke rioleringsplannen; 6. Het uitvoeren van de subsidieregelingen voor waterkwaliteitsspoor en het emissiespoor buitengebied; 7. Het uitvoeren van de in het meerjarenprogramma vastgelegde controle-inspanningen; 8. Het adequaat en conform de handhavingsstrategie optreden tegen ongewenste situaties; 9. Het verder uitbouwen van de handhavingssamenwerking met onder andere de provincie, de inliggende gemeenten en de buurwaterschappen. Maatregelen: Geen significante maatregelen of afwijkingen te melden.
1e Bestuursrapportage 2009
32
Risico’s: Geen risico’s te melden.
Financieel Beheersing van lozingen Exploitatiekosten (in mln. euro's)
Begroting 2009
Realisatie 2009
Wvo-vergunningen en meldingen Handhaving Wvo Rioleringsplannen en subsidies lozingen Aanpak diffuse emissies derden
1.195.760 1.766.542 2.063.227 46.424
141.222 11,81% 330.219 18,69% 1.583.445 76,75% 1.491 3,21%
Totaal beleidsveld
5.071.953
2.056.377 40,54%
Exploitatie 2009: De rente- en afschrijvingslasten vallen € 45.000 lager uit.
1e Bestuursrapportage 2009
33
1e Bestuursrapportage 2009
34
G: Heffing en invordering Omschrijving: Ten aanzien van dit beleidsveld worden de kosten en opbrengsten verantwoord die verband houden met het heffen en invorderen van de waterschapsbelastingen, het verwerken van verzoek-, bezwaar- en beroepschriften met betrekking tot die aanslagen, de betalingsverwerking, kwijtschelding en (dwang)invorderingsmaatregelen. Doelstelling: Het doel is om belastingen van Delfland juist en tijdig op te leggen, (kwijtscheldings)verzoek-, bezwaar- en beroepschriften binnen de daarvoor gestelde termijnen correct af te doen, zorg te dragen voor het juist en tijdig verwerken van (terug)betalingen en het door middel van (dwang)invorderingsmaatregelen volgens de wet invorderen van te late betalingen. Maatregelen: Algemeen Dit jaar staat voor een groot deel in het teken van de geplande samenwerking op belastinggebied met het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard. Daarnaast zijn in 2009, mede door invoering van de nieuwe waterschapswet, verschillende processen gewijzigd. Samenwerking In november 2008 is de intentieverklaring “Samenwerking Belastingen van Delfland en Schieland en de Krimpenerwaard” ondertekend. Naar verwachting zal in juni het definitieve besluit worden genomen om een Gemeenschappelijke Regeling aan te gaan per 1 januari 2010, die voor de aangesloten partijen de belastingheffing en invordering verzorgt. De samenwerking is projectmatig opgepakt. Vanuit het team Belastingen hebben medewerkers in verschillende werkgroepen de processen geïnventariseerd en zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. De insteek is om de gemeenschappelijke regeling in de toekomst uit te breiden met gemeenten. Vooruitlopend hierop wordt met gemeenten die in beider gebied liggen, zoveel mogelijk gezamenlijk opgetrokken op het gebied van belastingheffing en met name invordering. Door de op handen zijnde samenwerking wordt een groot aantal vacatures niet meer vervuld en wordt de benodigde capaciteit geregeld met inhuur. Gecombineerde aanslagoplegging In 2009 zullen voor het eerst de aanslagen zuiveringsheffing en watersysteemheffing (voor eigenaren) worden gecombineerd. De eerste combi-aanslagen zijn in april opgelegd, conform de planning. Digitale nota Dit jaar kunnen belastingplichtigen voor het eerst via een digitale nota betalen. Op termijn zal dit een kostenbesparing in druk- en portokosten opleveren. In het aanloopjaar 2009 zal deze besparing nog niet zichtbaar zijn. Tot nog toe hebben 750 belastingplichtigen zich aangemeld. Callcenter Per 1 juli 2009 loopt het contract met het huidige callcenter af. Op het moment wordt, in verband met de kwaliteit van de gesprekken, onderzocht of het haalbaar is om al het binnenkomende telefoonverkeer in de tweede helft van 2009 intern af te handelen; besluitvorming hierover volgt in mei 2009. Het gereserveerde bedrag voor een callcenter zal dan worden aangewend om extra personeel in te huren ter verwerking van het telefoonverkeer.
1e Bestuursrapportage 2009
35
Kwijtschelding In samenwerking met het Ministerie van Sociale Zaken wordt, samen met vier andere waterschappen, gewerkt aan de oprichting van een inlichtingenbureau. Door bestanden (belastingdienst, UWV en RDW) te koppelen, ontstaat een database waaruit up-to-date informatie beschikbaar is voor de behandeling van kwijtscheldingsverzoeken. De verwachting is dat de database eind 2009 beschikbaar is. De kosten die hiermee samenhangen kunnen worden gefinancierd uit de begrote kosten voor de dwanginvorderingsacties. Dwanginvordering De invorderingsacties in de gemeente Den Haag zijn uitbesteed aan een commercieel bedrijf. Daarnaast blijft op de werkvloer extra ondersteuning nodig. De verwachting is dat de hiermee samenhangende kosten lager zullen uitvallen dan begroot (in de jaarrekening 2008 is structureel een bedrag van € 100.000 teruggegeven). Risico’s: De kosten voor de samenwerking tussen HHSK en HHD zouden in eerste instantie geactiveerd worden bij de betrokken waterschappen. De afschrijvingskosten zouden vervolgens als frictiekosten worden doorbelast aan de Gemeenschappelijke Regeling. Momenteel vinden er gesprekken plaats om deze systematiek te wijzigen. De mogelijkheid bestaat dat er wordt besloten om deze kosten direct in de exploitatie van beide waterschappen op te nemen. Dit zou voor 2009 een extra kostenpost betekenen vanuit de samenwerking op de exploitatie van het team Belastingen. Het zou echter een besparing betekenen in de daaropvolgende jaren aangezien HHD 67% van de GR-kosten doorbelast krijgt.
Financieel Heffing en invordering Exploitatiekosten (in mln. euro's)
Begroting 2009
Realisatie 2009
Belastingheffing Invordering
4.757.986 796.841
2.453.716 51,57% 319.007 40,03%
Totaal beleidsveld
5.554.827
2.772.723 49,92%
Exploitatie 2009: De externe inzet voor de dwanginvordering door de gemeente Den Haag is teruggebracht. Dit levert een structurele besparing op van € 100.000. De rente- en afschrijvingslasten vallen € 150.000 lager uit.
1e Bestuursrapportage 2009
36
H: Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg Omschrijving: Binnen dit programma worden alle activiteiten verantwoord die behoren tot de activiteiten van het bestuur, het bureau Bestuur & Communicatie en het team Calamiteitenzorg. Doelstellingen: 1. Zorgdragen voor communicatie en ondersteuning van het bestuur die bijdragen aan de realisatie van de geformuleerde beleidsdoelstellingen; 2. Onderhouden en verder uitbouwen van het calamiteitenzorgsysteem van Delfland en het verstevigen van het fundament onder de crisisbeheersing van Delfland met een hechte verankering in de veiligheidsregio’s. Maatregelen: Doorontwikkeling B&C In de eerste maanden van 2009 heeft het team Bestuursondersteuning de bestuurlijke processen en de (secretariële) ondersteuning van het college opnieuw georganiseerd. De taken van het team zijn daardoor verzwaard. Om de extra werkdruk op te vangen, wordt tijdelijk een extra medewerker ingezet. In het doorontwikkelingsvoorstel (vastgesteld in oktober 2008) is opgenomen dat in de tweede helft van 2009 wordt beoordeeld of de managementondersteuning van de nieuwe sector voldoende geëquipeerd is. Beide zaken maken deel uit van de formatie-analyse waaraan wordt gewerkt. Bestuurlijke ontwikkelingen Het team bestuursondersteuning heeft een groot aantal zaken rond de bestuurswisseling afgerond (fractiekamers, fractiebudgetten en -vergoedingen, pasjes, ICT-faciliteiten). Andere zaken worden op korte termijn afgerond (bestuursboekje, evaluatie(s) verkiezingen). Het team Communicatie bereidt een notitie voor over beleids- en projectcommunicatie om te bepalen op welke wijze Delfland/het nieuwe bestuur het beste kan communiceren. Een andere notitie gaat over de communicatie van en door het dagelijks bestuur. Representatie Op diverse fronten wordt gewerkt aan het zichtbaarder maken van Delfland en het onderwerp water. Samen met een groot aantal partners wordt gewerkt aan het positioneren van de regio als een waterkennisregio en het landelijk onder de aandacht brengen van het thema water. Daarnaast werkt het team Communicatie aan beleid waarin wordt vastgelegd aan welke evenementen Delfland wel en niet deelneemt, en aan beleid ten aanzien van welke communicatiemiddelen Delfland wel en niet (langer) inzet. Educatie Op diverse manieren werkt het team Communicatie aan de zichtbaarheid van Delfland. Bijvoorbeeld door de inbreng in het informatiecentrum van het Keringhuis en de organisatie van een (stijgend) aantal rondleidingen en excursies. Daarnaast wordt met Europees subsidiegeld (SAWA) een maquette ontwikkeld die het mogelijk maakt de werking van het polder- en boezemsysteem op een aanschouwelijke manier uit te leggen. Internet Op 14 april heeft het team Communicatie de vernieuwde intra- en internetwebsite geïntroduceerd. De sites hebben een nieuwe lay-out gekregen en zijn interactiever geworden. Ook zijn nieuwe digitale technologieën mogelijk, zoals videobeelden en RSS feed. Ten slotte is op de nieuwe website overzichtelijk te zien waar wordt gewerkt aan droge voeten en schoon water.
1e Bestuursrapportage 2009
37
Planvorming overige plannen Calamiteitenzorg Het team Crisisbeheersing werkt aan plannen om Delfland voor te bereiden op een grieppandemie, op de uitval van vitale infrastructuur en terrorisme. Beide zaken kunnen de voortgang van de bedrijfsprocessen van Delfland onder druk zetten. Handboek Calamiteitenzorg actualiseren Het actualiseren van het Handboek Calamiteitenzorg is een wettelijke taak. Toetsing vindt plaats door de provincie Zuid-Holland. Het team Crisisbeheersing had het handboek eigenlijk al in 2008 moeten actualiseren. Het provinciebestuur heeft echter uitstel verleend vanwege de omvangrijke voorbereidingen van de oefening Waterproef, maar ook vanwege de extra kwaliteitsslag die Delfland wil maken door risicodenken en scenario-analyse in de plannen op te nemen. Momenteel wordt een projectleider gezocht die een plan van aanpak kan schrijven en de actualisering door de diverse sectoren in de organisatie kan coördineren. Risico’s: Er zijn geen wijzigingen ten opzichte van de in de beleidsbegroting geformuleerde risico’s.
Financieel Bestuur, externe communicatie en calamiteiten Exploitatiekosten (in mln. euro's)
Begroting 2009
Realisatie 2009
Bestuur Externe communicatie Calamiteitenzorg
2.855.002 2.757.302 1.276.823
546.235 19,13% 658.283 23,87% 146.599 11,48%
Totaal beleidsveld
6.889.127
1.351.117 19,61%
Exploitatie 2009: REGULIERE ACTIVITEITEN Team Communicatie: De begroting van het team Communicatie laat enkele ommissies zien. Binnen de begroting was er geen geld gereserveerd voor de noodzakelijke teambuilding en de ontwikkelingskosten. Daarnaast zijn in 2009 kosten in de verantwoording opgenomen die betrekking hadden op het afgelopen en afgesloten boekjaar 2008. Verder zijn er extra kosten gemaakt voor het vernieuwen van de website. Tenslotte zijn er extra kosten gemaakt voor inhuur. De functie van teamleider Communicatie is op dit moment vacant. Ondanks werving is geen goede kandidaat gevonden. Er is besloten geen kwalitatieve concessies te doen maar verder te zoeken. De functie wordt op dit moment op tijdelijke basis ingevuld. De extra kosten voor deze externe medewerker worden gedeeltelijk gefinancierd vanuit de reguliere vacatureruimte voor de functie van teamleider en een gedeelte vanuit het budget voor uitzendkrachten. Team Bestuursondersteuning: De taken van het team Bestuursondersteuning zijn als gevolg van aanvullende werkzaamheden verzwaard. Om de extra werkdruk op te vangen, is tijdelijk een extra medewerker ingezet. De kosten voor deze extra medewerker zijn niet in de begroting van 2009 meegenomen.
1e Bestuursrapportage 2009
38
Team Crisisbeheersing: Binnen de begroting van team Crisisbeheersing worden naar verwachting niet alle middelen uitgeput. Dit is het gevolg van gerealiseerde besparingen (bij oefenen en opleidingen € 30.000). Om de mogelijke begrotingsoverschrijdingen binnen dit programma het hoofd te bieden, heeft herprioritering van de activiteiten plaatsgevonden. Het resultaat is dat een aantal activiteiten worden getemporiseerd en overgeheveld naar het dienstjaar 2010. Concreet betekent dit de aanschaf van computerapparatuur, dienst- en werkkleding voor het dijkleger en vaste telefonieverbindingen (het vervangen van het noodnet stond in de begroting voor 2009, landelijk is besloten om dit in 2010 te doen). Tenslotte is besloten om een ontstane vacature vertraagd in te vullen. Algemeen bestuur: Binnen de begroting van het Algemeen Bestuur wordt gestuurd om de genoemde tekorten binnen de het programma op te vangen. Zo zijn de budgetten voor communicatiekosten en organisatieadvieskosten verlaagd. Tenslotte was in het waterschapsbesluit een hogere vergoeding voor algemeen bestuurders vastgesteld dan waar in de begroting rekening mee is gehouden. Dit wordt met de genoemde verlaging van de budgetten opgevangen. Dagelijks bestuur: Door een technische fout bij het opstellen van de begroting 2009 is het ter beschikking staande budget van € 100.000 niet in de begroting opgenomen. Er wordt voor gekozen om de helft van dit budget (€ 50.000) in 2009 in te zetten om overschrijdingen te compenseren. De verwachte en gesignaleerde overschrijdingen worden door middel van reallocatie van middelen intern gecompenseerd, zodat geen aanvullende middelen voor de reguliere activiteiten worden gevraagd. De rente- en afschrijvingslasten vallen € 99.000 hoger uit. NIEUWE ACTIVITEITEN Vervolgstudie project ‘noodmaatregelen kust Delfland’ (Tankers): Tijdens de landelijke oefening Waterproef heeft Delfland voorgesteld om een dreigende overstroming te voorkomen door het afzinken van supertankers. Delfland heeft op verzoek toegezegd deze onconventionele maatregel verder te onderzoeken. De kosten voor dit vervolgonderzoek zijn € 50.000, waarvoor vanuit de private partijen al definitieve toezeggingen zijn gedaan voor het verdelen van de lasten. Wachtdienstregeling medewerkers Calamiteitenorganisatie (Piketregeling): Een belangrijk verbeterpunt uit de evaluatie van de (dreigende) calamiteit tijdens de storm van 1 maart 2008 was het voorkomen van onderbezetting van de calamiteitenorganisatie. Die dreiging was toen zeer reëel. Essentieel voor een professionele calamiteitenorganisatie is de beschikbaarheid van voldoende mensen, waarbij zeker de sleutelposten bezet dienen te zijn. Om deze beschikbaarheid te waarborgen, is een wachtdienstregeling ontworpen. Deze zal binnenkort aan het college ter besluitvorming worden aangeboden. De kosten voor deze wachtdienstregeling zijn in 2009 € 60.000.
1e Bestuursrapportage 2009
39
Handboek Calamiteitenzorg digitaal goed toegankelijk maken: Het is van belang dat de informatie uit het Handboek gedeeld wordt met de betrokken medewerkers, maar ook met externe partners. Daarom is het digitaal ontsluiten van het Handboek van belang. Op deze wijze is het mogelijk dat iedereen tijdens crisissituaties de benodigde gegevens eenvoudig en snel kan vinden. Verbetering Informatiemanagement crisisorganisatie: Goede communicatie en informatie-uitwisseling binnen en buiten Delfland tijdens een crisis is van cruciaal belang. Delfland heeft op dit moment geen mogelijkheid tot video-conferencing. Dit werd tijdens de recente Waterproefoefening als een probleem ervaren. Ook moet FLIWAS, het tijdens de Waterproef gebruikte informatiesysteem over hoogwater, binnen de waterkolom gebruikt en verder geïmplementeerd worden (de verplichting hiertoe is opgenomen in het ontwerp-nationaal waterplan). De hiermee samenhangende kosten bedragen € 8.000. Project 3D-Tafel (visualisaties bij calamiteiten): Participeren in ontwikkeling van simulatietechnieken om in de preparatiefase en ook in de repressiefase, een driedimensionaal beeld te krijgen van de situatie ter plaatse. Hierdoor kan Delfland beter anticiperen op een calamiteit en kan Delfland deze, indien aan de orde, beter bestrijden. Momenteel wordt een projectleider gezocht die een plan van aanpak kan schrijven en de actualisering door de diverse sectoren in de organisatie kan coördineren.
1e Bestuursrapportage 2009
40
I: Bedrijfsvoering Omschrijving: Binnen dit programma worden ondersteunende activiteiten.
alle
activiteiten
verantwoord
die
behoren
tot
de
Doelstelling:
Zorgdragen voor die ondersteuning die noodzakelijk is voor het realiseren van alle geformuleerde beleidsdoelstellingen.
Maatregelen: Het team Ondersteuning Bedrijfsvoering besteedt voor het uitbreiden van zijn functie de komende periode extra aandacht aan Risico Inventarisaties en Evaluaties (RI&E). Hiervoor wordt een risicomodel ontwikkeld. Ook wordt er tweejaarlijks een medewerkerstevredenheidsonderzoek gehouden en wordt er in 2009 gestart met het certificeren van organisatie-onderdelen. De wijzigingen in de waterschapswet vragen extra inspanningen voor het implementeren en verankeren van het rechtmatig handelen in de organisatie. Over het jaar 2008 is een nulmeting Rechtmatigheid uitgevoerd. Op basis hiervan is een Implementatieplan opgesteld dat zich momenteel in de besluitvorming bevindt. In december 2008 heeft de VV ingestemd met het onderbrengen van Delflands laboratoriumactiviteiten in een fusielab van zeven waterschappen, te weten de Gemeenschappelijke Regeling fusielaboratorium. Het fusieproces is inmiddels gestart en een essentieel onderdeel daarvan is het opstellen en vaststellen van een gemeenschappelijke regeling in 2009. Doorontwikkeling PIB De ontwikkeling van de exploitatiekosten ligt in lijn met het plan 2009. Mede in verband met de in het najaar 2008 vastgestelde prioritering in de uitvoering van de investeringen, is de inzet van tijdelijk personeel vooralsnog lager dan oorspronkelijk gedacht. De lasten vallen ook lager uit, omdat nagenoeg alle vacatures van projectleiders zijn ingevuld. De verwachting is echter dat in de tweede helft van het jaar, onder andere door de kanteling van de PIBorganisatie, alsnog een beroep op dit budget wordt gedaan. Op basis van de doorontwikkeling PIB/WOU zal de teamindeling naar verwachting wijzigen. Het directiebesluit van april 2009 zal opgenomen worden in het aanstaande D&H-voorstel voor de doorontwikkeling Delfland. De kosten van de doorontwikkeling worden ten laste van het resultaat 2009 gebracht. Organisatiestructuur Naar aanleiding van het collegebesluit van 28 april 2009 over de organisatiestructuur EFZ/Concerncontrol is met betrekking tot de tijdelijke invulling van de functie sectorhoofd EFZ nog voldoende dekking binnen de post onvoorzien frictiepersoneel aanwezig. Risico’s: De voortgang van WOU centraal en de voorgenomen organisatiewijziging van PIB zijn met elkaar verbonden. Vertraging bij de implementatie van WOU leidt ook tot vertraging bij deze wijziging in de organisatiestructuur.
1e Bestuursrapportage 2009
41
In 2009 moeten de waterschappen voor het eerst aan de rechtmatigheidtoets voldoen. Hier ligt een belangrijke taak voor EFZ/Concerncontrol, maar vooral ook voor de sectoren. Het is van belang de beeldvorming rondom rechtmatigheid dusdanig te presenteren dat het één van de instrumenten is voor beheersing en niet een op zichzelf staand verschijnsel. Waterschapshuis De ontwikkeling in de bijdragen voor het Waterschapshuis is momenteel diffuus. Zowel voor de algemene contributie en de productontwikkeling (IRIS) als voor het investeringsbudget voor de ontwikkeling van een belastingpakket, is de precieze status en hoogte van de afdracht onduidelijk. Deze onduidelijkheden kunnen een negatieve impact hebben op de exploitatierekening en de omvang van de investeringen.
Financieel Bedrijfsvoering Exploitatiekosten (in mln. euro's)
Ondersteunend Ondersteunend Ondersteunend Ondersteunend Ondersteunend Ondersteunend Ondersteunend
management organisatie financieel facilitair voorlichting diensten overig*
Totaal beleidsveld
Begroting 2009
Realisatie 2009
2.151.482 4.709.484 2.230.060 15.796.422 207.280 802.620 0
351.023 1.002.074 726.704 4.039.344 52.250 237.504 6.185.747
25.897.348
16,32% 21,28% 32,59% 25,57% 25,21% 29,59%
12.594.646 48,63%
* Ondersteunend overig betreft kosten die nog moeten worden doorverdeeld naar andere programma’s.
Exploitatie 2009: PIB De ontwikkeling van de exploitatiekosten ligt in lijn met het plan 2009. Mede in verband met de in het najaar 2008 vastgestelde prioritering in de uitvoering van de investeringen, is de inzet van tijdelijk personeel vooralsnog lager dan oorspronkelijk gedacht. De verwachting is echter dat in de tweede helft van het jaar, onder andere door de kanteling van de PIBorganisatie, alsnog een beroep op dit budget wordt gedaan. Op basis van de doorontwikkeling PIB/WOU zal de teamindeling gedurende 2009 wijzigen. De kosten van de doorontwikkeling worden ten laste van het resultaat 2009 gebracht. Bijdrage Waterschapshuis Als gevolg van diverse ontwikkelingen (onder andere E-overheid en verdere professionalisering) laat de begroting 2009 van het Waterschapshuis een aanzienlijke kostenstijging zien. Besluitvorming hierover vindt plaats in de ledenvergadering van de Unie. De algemene contributie voor Delfland komt hierdoor met ingang van 2009 jaarlijks structureel € 150.000 (vóór indexering) hoger uit. Het Waterschapshuis heeft de bijdrage voor de IRIS-module in 2009 met € 40.000 verhoogd. Het huidige budget is ontoereikend om in deze verhoging te voorzien. Budget geneeskundige dienst Overdracht van het budget geneeskundige dienst van het team KAM naar P&O was al bij de Najaarsnota 2008 geregeld. In de begroting 2009 is dit echter nog niet correct geëffectueerd. Daarom dient het budget geneeskundige dienst van € 143.000 nu alsnog te worden overgeheveld naar P&O. Dit heeft geen gevolgen voor de exploitatierekening 2009.
1e Bestuursrapportage 2009
42
Organisatiebeleid en Personeelsbeleid De medewerkers van het team P&O zullen de ingezette professionalisering verder voortzetten en tevens alle ingezette verbeter- en veranderingsprocessen ten behoeve van de gehele product- en dienstverlening binnen en door het team P&O verder uitwerken. Concrete speerpunten zijn integriteit (kader/beleid), levensfasebewust personeelsbeleid, mobiliteitsbeleid, stagebeleid en beloningsbeleid. De in 2008 ingezette arbeidsmarktcampagne heeft onder andere geresulteerd in de invulling in 2009 van een aantal vacatures op managementniveau. In Uniekader zijn afspraken gemaakt om een gezamenlijk A&O-fonds in het leven te roepen. De afspraken ten aanzien van de bijdrage per waterschap resulteert in een bijdrage van € 25.000 voor 2009 vanuit Delfland. Deze bijdrage zal gefinancierd worden uit de lopende exploitatiebegroting/het concernbrede budget voor organisatiebeleid en -uitvoering. De Stichting Arbeidsmarkten Ontwikkelingsfonds Waterschappen (A&O-fonds Waterschappen) is opgericht per 1 januari 2008 en is een samenwerkingsverband van werkgevers- en werknemersorganisaties in de sector Waterschappen. Het A&O-fonds wil knelpunten in de arbeidsmarkt van de sector Waterschappen wegnemen en nieuwe ontwikkelingen op het gebied van HRM- en arbeidsmarktbeleid stimuleren. Het A&O-fonds is er voor alle organisaties en werknemers op wie de CAO Waterschappen van toepassing is, en voor aan de waterschappen gelieerde instellingen, die deze CAO vrijwillig volgen. Het bestaansrecht wordt ontleend aan het CAO-akkoord uit oktober 2007. Gekozen is voor een proefperiode van 3 jaar. Bij het opnemen van centraal te begroten budgetten door EFZ is bij de begroting 2009 onterecht verzuimd om het centrale budget voor uitgaven aan jubilarissen, bij huwelijken en geboorten op te nemen in de begroting van P&O (€ 15.000). Interne faciliteiten en documentbeheer Bij het team DIV is per 1 januari 2009 extra formatie beschikbaar gesteld; de werving is onmiddellijk gestart en per mei is in de vacatures voorzien. Het gebruik van kleurenafdrukken neemt exponentieel toe. Momenteel wordt een analyse opgesteld van de trend van afgelopen jaren en een daaruit voortvloeiend meerjarenperspectief. Eventuele aanpassing vindt plaats in de meerjarenraming. In de portokosten is een factuur van € 35.000 opgenomen die betrekking heeft op 2008 opgenomen. Door de aanloopperikelen bij implementatie GIDS was deze post ten tijde van het aanmelden van de transitorische posten niet bekend. De invoering van het BTW-tarief voor portokosten heeft een negatief effect van € 20.000. Liberalisering van de postmarkt heeft naar verwachting echter ook een positief effect in de totale omvang van de portokosten. Hierdoor kan het BTW-effect worden genivelleerd. De opbrengsten van het bedrijfsrestaurant lopen terug; de trend die eind vorig jaar zichtbaar werd, blijkt zich te hebben doorgezet in het 1e kwartaal van 2009. In de komende periode wordt de precieze oorzaak en omvang onderzocht. De meerjarenraming wordt hier eventueel op aangepast. Wat de servicekosten betreft van het huurpand aan de Informaticalaan is er onlangs een naheffing over de jaren 2007/2008 binnengekomen van ca. € 100.000. De aanleiding zouden de hogere energiekosten zijn. Deze naheffing zal door team BMI eerst geverifieerd worden, alvorens aangegeven kan worden in welke mate extra budget nodig is. Het team BMI heeft door aanloopproblemen bij de invoering van GIDS een aantal facturen van 2008 niet op kunnen voeren als transitorische post en deze drukken nu op de exploitatie van 2009. Dit betreft in totaal € 100.000 (incl. de eerder genoemde € 35.000 porto).
1e Bestuursrapportage 2009
43
Beheer niet-reglementaire zaken/Algemeen-bestuurlijke en -juridische ondersteuning Het team JOVG heeft in 2009 de doelstelling, om externe inhuur te verminderen door met ambtelijke aanstellingen in de vacatures te voorzien, voortgezet: per 1 mei is in de vacature van Teamleider JOVG voorzien. Informatiebeleid en automatisering Het team ICT-services heeft door aanloopproblemen bij de invoering van GIDS een aantal facturen van 2008 niet op kunnen voeren als transitorische post en deze drukken nu op de exploitatie van 2009. Dit betreft in totaal € 100.000. Informatiebeleid en Centrale (geo)grafische informatie In 2008 is door team IGIS een start gemaakt met het Strategisch Informatieplan. Voor het opstellen van deel-informatieplannen wordt in 2009 een kostenpost van €50.000 voorzien. In de lopende begroting is hierin voorzien. Overlopende facturen 2008 Evenals bij andere sectoren is een aantal uitgaven door blokkades in GIDS in 2008 niet betaald en door ontbreken van informatie daarover ook niet als transitorische post opgenomen. Omdat dit uitgaven betreffen uit het gehele werkveld van Middelen, behalen de lasten daarvan niet de omvang om deze als Burap-mutatie op te nemen. Het totale bedrag bedraagt € 270.000 (BMI € 100.000, en ICT € 100.000, P&O € 35.000, JOVG € 30.000 en Staf € 8.000). De rente- en afschrijvingslasten vallen € 200.000 lager uit.
1e Bestuursrapportage 2009
44
J: Belastingopbrengsten Omschrijving: Op dit beleidsveld worden de opbrengsten verantwoord die verband houden met het heffen en invorderen van de waterschapsbelastingen, het verwerken van verzoek-, bezwaar- en beroepschriften met betrekking tot die aanslagen, de betalingsverwerking, kwijtschelding en (dwang)invorderingsmaatregelen. Doelstelling: Het doel is om Delflands belastingen juist en tijdig op te leggen, (kwijtscheldings)verzoek-, bezwaar- en beroepschriften binnen de daarvoor gestelde termijnen correct af te doen, zorg te dragen voor het juist en tijdig verwerken van (terug)betalingen en het door middel van (dwang)invorderingsmaatregelen volgens de wet invorderen van te late betalingen. Maatregelen: Per 2009 is de nieuwe waterschapswet in werking getreden. De oude belastingsoorten zijn vervangen door een zuiveringsheffing en een watersysteemheffing. Door de nieuwe financieringsstructuur zijn de tarieven voor de zuiveringsheffing en de watersysteemheffing voor gebouwde eigendommen en natuurterreinen verlaagd ten koste van de tarieven voor de watersysteemheffing voor de ingezetenen en de overige ongebouwde eigendommen (inclusief de wegen). Zuiveringsheffing woningen en watersysteemheffing ingezetenen De aanslagen worden volgens planning en conform begroting opgelegd. Kwijtschelding In het eerste kwartaal zijn 17.000 verzoekschriften afgedaan voor een totaalbedrag van 3,7 miljoen euro. Daarnaast is voor voorgaande belastingjaren een bedrag van € 400.000 kwijtgescholden. De verwachting is dat door de economische crisis meer belastingplichtigen een beroep zullen doen op kwijtschelding van belasting. Ultimo april zijn er in vergelijking met 2008 meer kwijtscheldingsverzoeken binnengekomen. Er zijn echter in vergelijking met 2008 ook al meer aanslagbiljetten opgelegd. In hoeverre de toename van het aantal kwijtscheldingsverzoeken verband houdt met het verslechterde economische klimaat is op dit moment niet concreet te maken. Het begrote bedrag van 7,1 miljoen euro wordt daarom vooralsnog niet aangepast. De ontwikkelingen met betrekking tot de kwijtschelding zullen nauwgezet gevolgd worden en – indien daar aanleiding toe is en dit meer inzichtelijk is – eventueel aangepast worden in de tweede bestuursrapportage. Zuiveringsheffing bedrijven De rechtbank heeft DSM met terugwerkende kracht in het gelijk gesteld voor wat betreft het reduceren van de grondwateronttrekking. In verband hiermee zal voor de belastingheffing over voorgaande belastingjaren (2005 t/m 2008) rekening worden gehouden met een teruggave van 2,3 miljoen euro. Vanaf 1 mei 2009 wordt de aanslag voor de grondwateronttrekking opgelegd aan de Gemeenschappelijke Regeling Grondwateronttrekking Delft Noord. De overige bedrijfsaanslagen worden volgens planning en conform begroting opgelegd. Watersysteemheffing De watersysteemheffing wordt naar boven toe bijgesteld om de volgende redenen: 1) In de begroting is rekening gehouden met een stijging van de WOZ-waardes van 2%. Nu blijkt uit de bestanden van de gemeenten dat een gemiddeld stijgingspercentage van 3,6% is gehanteerd. Daarnaast vindt een actieve controle op ontbrekende en foutief geleverde gegevens bij de gemeenten en het Kadaster plaats. Hierdoor kunnen meer objecten in de heffing worden betrokken. Dit resulteert in een totale economische waarde van
1e Bestuursrapportage 2009
45
142.190.000.000 De opbrengst voor de watersysteemheffing gebouwd neemt hierdoor toe tot een totaalbedrag van € 24.894.000. 2) In de begroting is uitgegaan van 20.200 hectare ongebouwd, waarvan 4.500 hectare wegen. Nader onderzoek wijst uit dat dit kan worden verhoogd tot 20.500 hectare ongebouwd, waarvan 5.900 hectare wegen. Aangezien de totale oppervlakte gelijk blijft, daalt de met de WOZ meegetaxeerde oppervlakte met eenzelfde hoeveelheid. Bij opstelling van de begroting is de informatie gebruikt die gehanteerd is voor de kostentoedeling, terwijl deze nu bijgesteld wordt naar de meest actuele kadastergegevens. Deze wijziging levert een meeropbrengst op van € 260.000. 3) Door de wetswijziging wordt buitendijks gebied vanaf 2009 in de heffing betrokken. In de begroting was hier nog geen rekening mee gehouden. De verwachte meeropbrengst voor de gebouwde eigendommen bedraagt € 300.000 (1,7 miljard euro WOZ-waarde). Door de actieve controle op ontbrekende en foutief geleverde gegevens bij de gemeenten en het Kadaster is de verwachting dat de opbrengst over voorgaande jaren hoger uitvalt dan gepland. Deze opbrengst was begroot op € 550.000. Tot nog toe is een bedrag van € 760.000 gerealiseerd. De verwachting is dat dit bedrag in de loop van 2009 nog verder oplopen. Risico’s: Geen bijzonderheden.
Opbrengsten beheerproducten Exploitatiekosten (in mln. euro's)
Begroting 2009
Realisatie 2009
Opbrengsten belastingen Opbrengsten financieel
-159.490.300 -354.900
-100.156.477 62,80% 0 0,00%
Totaal beleidsveld
-159.845.200
-100.156.477 62,66%
Exploitatie 2009: De opbrengst voor de watersysteemheffing gebouwd neemt toe met 1,6 miljoen euro tot een totaalbedrag van 24,9 miljoen euro. De opbrengst voor de watersysteemheffing ongebouwd neemt toe met € 260.000 tot een totaalbedrag van € 3.354.000.
1e Bestuursrapportage 2009
46
2. PARAGRAFEN
1e Bestuursrapportage 2009
47
1e Bestuursrapportage 2009
48
2.1 Ontwikkelingen en afwijkingen Beleids- en verantwoordingsfunctie Het onderzoeksplan voor Doelmatigheid en Doeltreffendheid is begin dit jaar vastgesteld. Hieruit volgt een aantal werkplannen. Deze zullen op korte termijn aan de directie ter vaststelling worden aangeboden.
1e Bestuursrapportage 2009
49
1e Bestuursrapportage 2009
50
2.2 Weerstandsvermogen Algemeen Onder weerstandsvermogen wordt verstaan: ‘de middelen en mogelijkheden waarover het waterschap beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten dan wel risico’s af te dekken, waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie’. Reserves De hoogte van het weerstandsvermogen wordt onder andere bepaald door de zogenaamde weerstandscapaciteit. Dit is de financiële capaciteit die Delfland kan aanwenden om financiële verliezen, die kunnen optreden als risico’s zich daadwerkelijk manifesteren, op te vangen. Deze capaciteit bestaat uit incidentele middelen (vrije reserves) en structurele middelen (ruimte binnen de begroting). Hieronder een overzicht van de belangrijkste reserves van Delfland. De eindstand van de verschillende reserves betreft de stand bij ongewijzigd beleid.
Algemene reserve Watersysteem Zuiverings beheer beheer
Bestemmingsreserve Tariefsegalisatie Zuivering
Beginstand 1-1-2009
35.276.173
1.928.901
132.262.421
Jaarrekening 2008 Saldo begroting 2009
-865.264 -4.956.404
0 0
-9.709.539 -32.820.616
Eindstand 31-12-2009
29.454.505
1.928.901
89.732.266
Eindstand 31-12-2013
8.626.505
1.928.901
652.266
In bovenstaande berekening zijn de in de meerjarenbegroting geraamde stortingen en onttrekkingen meegenomen. Basis is de meerjarenbegroting 2009-2013. Risico’s Het inventariseren van de risico’s en het kwantificeren ervan moet nog worden uitgevoerd en dient uiterst zorgvuldig te worden aangepakt. Bij de komende meerjarenbegroting zullen de risico’s ook in financiële zin worden gepresenteerd, zodat het weerstandsvermogen van Delfland inzichtelijk wordt.
1e Bestuursrapportage 2009
51
1e Bestuursrapportage 2009
52
2.3 Financiering Ontwikkelingen Met ingang van 2009 is een aantal wijzigingen doorgevoerd in de wet Fido. De belangrijkste wijziging is dat de renterisiconorm niet meer berekend wordt op basis van een percentage van de langlopende schuld (20%), maar gebaseerd is op het begrotingstotaal (30%). Als uitvloeisel van de kredietcrisis zijn ook wijzigingsvoorstellen gedaan voor de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (ruddo). Hier is de voornaamste wijziging dat financiële instellingen waar gelden worden uitgezet minimaal dienen te beschikken over een AA-rating, terwijl voorheen kon worden volstaan met een A-rating. Mocht de ontwerpregeling definitief worden dan is de consequentie dat het Treasurystatuut Delfland zal moeten worden aangepast. Op de geld- en kapitaalmarkt is de situatie ontstaan dat de percentages voor kortlopende geldleningen beduidend lager liggen dan die voor langlopende financiering. Op dit moment blijft de terughoudendheid bij banken voor het verstrekken van kredieten zeer groot, waardoor de opslagen op langlopende geldleningen fors zijn. Voorwaarde voor daling van deze opslagen is een terugkerend vertrouwen in de financiële markten. Medio april bedroeg het rentepercentage voor een fixelening met een looptijd van 30 jaar 5,84% en voor een lineaire lening 5,55%. Leningenportefeuille In de vastgestelde begroting 2009 werd rekening gehouden met een leningenportefeuille begin 2009 van 460 miljoen euro. Op 1 januari 2009 bestond de leningenportefeuille uit 24 leningen met een totaalbedrag van 420 miljoen euro. Het gemiddelde rentepercentage van deze geldleningen bedraagt 4,91%. Risicobeheer Kasgeldlimiet In de wet Fido is vastgelegd dat kortlopende financiering wordt beperkt door middel van de kasgeldlimiet. Voor 2009 bedraagt de kasgeldlimiet 53,3 miljoen euro (23% begrotingstotaal). In het 1e kwartaal 2009 heeft geen overschrijding van de kasgeldlimiet plaatsgevonden. Renterisico De renterisico’s op de vaste schuld worden ingekaderd door middel van de renterisiconorm. Voor 2009 is de renterisiconorm 69 miljoen euro (30% begrotingstotaal). Delfland heeft in juni 2009 aflossing (en herfinanciering) gepland van één geldlening van 10 miljoen euro en zal dus in 2009 binnen de renterisiconorm blijven. Visie op de renteontwikkeling Korte rente De Europese Centrale Bank (ECB) heeft begin april haar herfinancieringsrente verlaagd tot 1,25%. De verwachting luidt dat de komende maanden nog een aantal verlagingen zal volgen, zodat de herfinancieringsrente uiteindelijk op 0,5% uitkomt. Intussen gaat de ECB onverminderd voort met het overspoelen van de markt met liquiditeiten. Men heeft aangegeven dit beleid tot eind 2009 vol te houden en zo nodig langer, om de kredietverlening van banken aan consumenten en bedrijven te stimuleren. Op korte termijn luidt de verwachting dat de gestage daling van de interbancaire geldmarktrente doorzet en in het tweede kwartaal een historisch dieptepunt zal bereiken. Vanwege de lage korte rente is het aantrekkelijk om zoveel mogelijk van kortlopend krediet gebruik te maken. Medio april 2009 bedroeg het rentepercentage voor het rood staan op de rekening-courant bij de Nederlandse Waterschapsbank 1,15%. Lange rente De toegenomen risicobereidheid van beleggers vertaalt zich begin april in een koersstijging van aandelen en een koersdaling van obligaties en dus in een hogere rente. Daarnaast zullen
1e Bestuursrapportage 2009
53
ook de hogere financieringsbehoeften van overheden en oplopende inflatieverwachtingen voor de langere termijn de lange rente opstuwen. Toch wordt voor de eurozone nog een daling van de lange rente verwacht wanneer de huidige opleving op de aandelenmarkten eindigt en de ECB aankondigt om staatsobligaties op te gaan kopen. Bij de NWB is ook advies ingewonnen over de vorm en looptijd van een eventueel af te sluiten geldlening. Onder de huidige omstandigheden wordt geadviseerd om te kiezen voor een lineaire lening met een rentevaste periode van 3 à 4 jaar (rente 2,75% - 3,00%). De renteontwikkeling wordt nauwlettend in de gaten gehouden om te bepalen wat een goed moment is voor het aantrekken van een langlopende geldlening. Kasbeheer Rekening-courant Jaarlijks wordt bij de NWB een kredietlimiet aangevraagd voor de rekening-courant. Ingegeven door de lage rentepercentages voor kort geld en de verwachting dat rente voor langlopende geldleningen nog verder zal dalen, is onlangs de kredietlimiet tijdelijk (tot 1 juni 2009) verhoogd van 50 miljoen euro tot een bedrag van 75 miljoen euro. Omdat de rekeningcourantrente op dit moment extreem laag is en de verwachting luidt dat de rentetarieven nog verder zullen gaan dalen, zal maximaal gebruik worden gemaakt van de ruimte van de kredietfaciliteit bij de NWB. Uit informatie van de NWB is overigens gebleken dat overschrijding van deze kredietlimiet toegestaan wordt. Op 22 april 2009 bedroeg het saldo van de rekening-courant 67,0 miljoen euro negatief. Kasgeldlening Op 7 mei 2009 is bij de NWB een kasgeldlening afgesloten van 50 miljoen euro met een looptijd van één maand en tegen een rentepercentage van 0,85%. Voor het afsluiten van deze kasgeldlening is ook bij de ING Bank en de Rabobank een offerte opgevraagd. De laatste twee banken gaven aan geen aanbieding te kunnen doen.
1e Bestuursrapportage 2009
54
2.4 Bedrijfsvoering De sector EFZ/Concerncontrol wordt op dit moment bemand door een behoorlijk aantal externe krachten. Voor budget en continuïteit is dit een risico. Er zal in de rest van het jaar veel aandacht worden besteed aan het vast invullen van de vacatures. Subsidie en toekomst Vanwege de huidige economische situatie is de toekomstverwachting dat aantal en omvang van subsidies terug zal lopen. Voor het lopende jaar zal dit nog (weinig) gevolgen hebben, omdat dit lopende aanvragen betreffen. GIDS Het verder succesvol operationaliseren van GIDS vraagt in de implementatie- en nazorgfase extra resources. Vooral op het gebied van het adequaat inrichten van functioneel en technisch beheer. Aangezien het operationaliseren van GIDS van groot belang is voor het verder in control brengen van de organisatie is vertraging van de implementatie niet verantwoord. De directie laat momenteel onderzoeken of en op welke wijze aan dit verzoek om extra resources kan worden voldaan. Een deel kan bekostigd worden uit het gereserveerde investeringskrediet. Daarnaast wordt binnen de formatieanalyse bezien op welke wijze een en ander binnen de bestaande formatie kan worden gerealiseerd.
1e Bestuursrapportage 2009
55
1e Bestuursrapportage 2009
56
3. FINANCIELE BEGROTING
1e Bestuursrapportage 2009
57
1e Bestuursrapportage 2009
58
3.1 Exploitatie Rentekosten 2009 Bij het opstellen van de begroting 2009 werd rekening gehouden met een langlopende schuld per 1 januari 2009 van 460 miljoen euro. De werkelijke omvang van de leningenportefeuille per 1 januari 2009 bestond uit 24 leningen en bedroeg 420 miljoen euro. Daarnaast was er begin 2009 een schuld in rekening-courant van 26,7 miljoen euro. Hoewel Delfland in principe niet de intentie heeft om de kasgeldlimiet maximaal te benutten en streeft naar een saldo in rekening-courant tussen 5 miljoen euro negatief en 15 miljoen euro negatief, wordt hier thans vanwege de gunstige tarieven van kortlopende financiering van afgeweken. Bovendien zijn de tarieven voor langlopende financiering vanwege de zeer hoge opslagen die banken doorberekenen ongunstig. De ontwikkelingen worden nauwlettend in de gaten gehouden om op een gunstig moment een langlopende geldlening af te sluiten. In de vastgestelde begroting 2009 werden de rentekosten voor het aantrekken van lang en kort geld geraamd op een bedrag van 26,56 miljoen euro. Een herberekening van de rentekosten 2009 komt uit op een rentelast van 23,37 miljoen euro. Het voordeel van € 3.190.968 is verwerkt in bovenstaand programmaoverzicht. Van dit voordeel komt een bedrag van € 3.112.196 ten gunste van de exploitatie en € 78.772 ten gunste van de projecten. Kapitaallasten 2009 In de vastgestelde begroting werden de afschrijvingslasten geraamd op 39,98 miljoen euro. Voornamelijk vanwege het doorschuiven van een aantal investeringen naar 2009 komt de herberekening van deze lasten uit op 36,34 miljoen euro. Het voordeel van € 3.638.531 is verwerkt in bovenstaand programmaoverzicht. De rentelasten verbonden aan opgenomen financieringsmiddelen worden door middel van een zogenaamde renteomslag ten laste gebracht van de exploitatie en de onderhanden investeringswerken. Zowel de hoogte van de rentelasten als het deel dat aan onderhanden investeringswerken wordt toegerekend, is aan schommelingen onderhevig. Bij vaststelling van de jaarrekening is daarom besloten om met ingang van 2009 te gaan werken met een egalisatiereserve renteomslag, waarbij een vaste renteomslag wordt gehanteerd. Op basis van de berekende renteomslagpercentages van de afgelopen jaren is een omslagpercentage van 3,5% een reëel percentage. Calculatieverschillen die hierdoor ontstaan worden gestort of onttrokken aan deze nieuw te vormen reserve als opvang voor calculatieverschillen in de komende jaren. Hiermee wordt bereikt dat de huidige berekeningen sterk kunnen worden versoberd en dat tussentijdse aanpassingen van de rentecomponent van de kapitaallasten achterwege kunnen blijven. Aan de exploitatie 2009 wordt een rentebedrag toegerekend van € 14.137.508. In de egalisatiereserve renteomslag wordt een bedrag gestort van € 1.324.715. Structurele effecten jaarrekening 2008 Bij het opstellen van de jaarrekening 2008 kwam een aantal structurele effecten aan het licht. Per saldo bedraagt het structurele voordeel € 50.000.
1e Bestuursrapportage 2009
59
1e Bestuursrapportage 2009
60
3.2 Investeringen Algemeen Delfland is voortdurend, samen met andere overheden, belangengroepen en burgers, op zoek naar maatwerkoplossingen voor wateroverlast, watertekort, watervervulling en kadeverbetering. Deze oplossingen zijn bij voorkeur integraal en passen in de omgeving, zowel qua vorm als realisatietempo. Deze oplossingen vergen van Delfland een investeringsprogramma over de periode 2009-2013 waarbij uitgegaan wordt van een maximale investering per jaar van 95 miljoen euro. Dit uitgangspunt vergt – gelet op het omvangrijke investeringsprogramma - een strakke regelmatige monitoring van de uit te geven investeringsbedragen. Om deze strakke regelmatige monitoring mogelijk te maken, is het noodzakelijk periodiek inzicht te hebben in de voortgang, risico’s en beheersmaatregelen en de financiële consequenties van de projecten. Dit gebeurt in periodieke projectrapportages die voortaan per programma worden opgesteld. Ook is begin dit jaar gestart met het verder ontwikkelen van de projectrapportages en de programmarapportages over de projecten met als doel de projecten beter ‘in control’ te krijgen en om periodiek (tweemaandelijks) inzicht te hebben in de realisatie van het afgesproken investeringsprogramma en het gemiddeld geïnvesteerd vermogen per jaar. In de voorliggende rapportage wordt ernaar gestreefd inzicht te geven in de voortgang, risico’s en beheersmaatregelen en de financiële consequenties van de projecten over 2009. Ook is in deze rapportage een eerste aanzet gegeven tot het rapporteren over de realisatie van de doelen per programma. Deze rapportage is nog in ontwikkeling. Om die reden zullen inhoud en kwaliteit in de loop van de tijd sterk verbeteren. Voor inzicht in deze ontwikkeling staat onderstaand het recapitulatie overzicht van het geplande investeringsprogramma en een rapportage over de diverse programma’s. Terugblik Op grond van de vastgestelde begroting investeert Delfland: - 51 miljoen euro in de programma’s Kadeverbetering en onderzoeksprogramma, ABCDelfland, Kaderrichtlijn Water, Onderhoud Watersystemen, Technische Automatisering (TA) en Baggeren; - 37 miljoen euro in het programma Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken; - 7 miljoen euro in het programma Bedrijfsvoering. Bij het samenstellen van de jaarstukken over het jaar 2008 is echter vastgesteld dat het voorgenomen investeringsprogramma 2008, zijnde 89 miljoen euro, niet geheel gerealiseerd is. In 2008 heeft Delfland een bedrag van 84 miljoen euro geïnvesteerd in de bovengenoemde programma’s. Het verschil wordt veroorzaakt door: - vertragingen in de grondverwerving als gevolg van onder andere onderhandelingen met de grondeigenaren en/of het starten van een juridische grondonteigeningsprocedure; - vertragingen in aanbestedingstrajecten; - vertragingen als gevolg van een scopewijziging; - vertraging in de planning door onder andere wijziging in het bestemmingsplan en/of artikel 19-procedure; - tijdelijke capaciteitsproblemen. Aangezien thans de werkelijke investeringsbedragen van 2008 bekend zijn en bekend is welke investeringsbedragen doorschuiven naar 2009, is een herberekening gemaakt van de te plegen investeringen in 2009.
1e Bestuursrapportage 2009
61
PIB
De financiële ontwikkelingen bij de diverse projecten binnen Delfland zijn in april 2009 door de projectleiders /programmamanagers PIB besproken met de opdrachtgevers en opgenomen in de stoplichtenrapportages. In overleg met de opdrachtgever zijn de geconstateerde verschillen toegelicht. Toelichting op de relevante risico’s in tijd en geld van de lopende projecten wordt via de opdrachtgevers in de bestuursrapportage opgenomen.
OWB De sector Operationeel Waterbeheer is verantwoordelijk voor het proces van ‘opdracht tot uitvoering’ in het kader van de diverse programma’s binnen het investeringsprogramma die door de eigen sector ofwel door het Project- en Ingenieursbureau uitgevoerd worden. Binnen de diverse programma’s - zoals Kadeverbetering en onderzoeksprogramma, Kaderrichtlijn Water (KRW), ABC Delfland, Onderhoud Watersystemen, Technische Automatisering (TA) en Baggerprogramma – bedraagt de investeringsomvang eind april 2009 ± € 61 miljoen. Gedurende 2009 vindt er een strakke regelmatige monitoring en sturing plaats op de voortgang, risico’s en beheersmaatregelen en de financiële consequenties van de programma’s en de projecten binnen deze programma’s. Onderstaand treft u een eerste rapportage over de programma’s. Kadeverbetering en onderzoeksprogramma Beoogd effect: Het beoogde effect van het kadeverbeterings- en onderzoeksprogramma is tweeledig: • •
door het onderzoeken van kadetrajecten die door de beheerder zijn aangegeven, wordt een actueel beeld verkregen van de veiligheid van deze kadetrajecten. als uit bovengenoemd onderzoek blijkt dat betreffende kadetrajecten niet aan de veiligheidseisen voldoen, worden deze in het kadeverbeteringsprogramma opgenomen zodat op projectmatige wijze de verbetering van deze kadetrajecten kan worden uitgevoerd.
Gerealiseerde doelen/resultaat t.o.v. jaarplanning (incl. MJR): Het kadeverbeterings- en onderzoeksprogramma bestaat in totaal uit 14 projecten voor de periode 2009-2013. Van deze projecten is het volgende te melden: Onderzoeksprogramma Op grond van landelijke wetgeving is Delfland verplicht periodiek onderzoek te doen naar de veiligheid van de regionale waterkeringen. Vooruitlopend op de verankering in de organisatie is in 2007 gestart met het uitvoeren van een totaal onderzoeksproject waarin 15 kadestrekkingen voor het gebied van Delfland worden onderzocht. Het onderzoek dient een actueel beeld te geven van de veiligheid van de kades op basis waarvan de Verenigde Vergadering een besluit kan nemen over de nieuw uit te voeren kadeverbeteringsprojecten. Het bovengenoemde technisch onderzoek bevindt zich in de afrondende fase, zijnde het opstellen van een eindrapportage. Verwacht wordt dat nog dit jaar het onderzoeksproject afgerond wordt, waarna het krediet kan worden afgesloten. Verbeteringsprogramma Het verbeteringsprogramma heeft tot doel de afgekeurde kades zodanig te verbeteren dat zij weer voldoen aan de wettelijk voorgeschreven provinciale norm. In het huidige kadeverbeteringsprogramma wordt rekening gehouden met de voorbereiding, uitvoering en nazorg van 13 kadeverbeteringsprojecten. De projecten bevinden zich in diverse stadia van voorbereiding en uitvoering, te weten: • 6 projecten bevinden zich in de voorbereidende fasen (DEF t/m DO); • 5 projecten worden thans gerealiseerd; • 2 projecten zitten in de nazorgfase en worden in 2009 afgesloten.
1e Bestuursrapportage 2009
62
Kwaliteit: In de provinciale verordening (Verordening waterkering West-Nederland) schrijft de provincie voor dat het waterschap voor ieder kadeverbeteringsproject een plan dient op te stellen. Aanvullend heeft Delfland het beleid ‘Functioneel ontwerpproces boezemkaden’ vastgesteld (D&H, kenmerk 719789, van 28 oktober 2008). Met de toepassing van dit nieuwe beleid wordt thans ervaring opgedaan. Delfland heeft haar proces rondom de planvorming aangepast aan de eisen van bovenstaande regelgeving. Het gevolg hiervan is dat binnen het huidige kadeverbeteringsprogramma de kwaliteit van de processen en producten zichtbaar verbetert. Bij de voorbereiding van de huidige kadeverbeteringsprojecten werken de betrokken sectoren (Operationeel Water Beheer, Beleid & Onderzoek, Vergunning & Handhaving en Project- en Ingenieurs Bureau) intensief samen. Hierdoor worden de krachten op het gebied van techniek, procesmanagement, projectsturing en planvorming gebundeld. Hiermee beoogt Delfland een kadeverbeteringsplan tot stand te brengen wat gedragen wordt door alle intern betrokken sectoren. Het in samenwerking opgestelde kadeverbeteringsplan wordt in de inspraakprocedure voorgelegd aan de externe belanghebbenden, zodat ook zij de gelegenheid hebben in te stemmen met het plan en waar nodig hun mening kenbaar kunnen maken. Voor 2009 wordt verwacht dat Delfland kan beschikken over vastgestelde kadeverbeteringsplannen voor de projecten Aalkeet-Buitenpolder langs Zuidbuurt, Groeneveldse polder langs Zweth en Monsterwatering en Aalkeet-Buitenpolder langs Boonervliet. Tijd (planning): Op programmaniveau zijn t.a.v. het aspect tijd geen bijzonderheden te melden. De doelstellingen voor 2009 lijken vooralsnog gehaald te kunnen worden. Organisatie: Vanuit het huidige kadeverbeterings- en onderzoeksprogramma zijn op dit moment geen bijzonderheden te melden. Voor de lopende projecten wordt de capaciteitsvraag vanuit de betrokken sectoren (PIB, B&O, V&H en OWB) ingevuld. Informatie: In 2009 zal voor een aantal in voorbereiding zijnde projecten bestuurlijke besluitvorming nodig zijn in het kader van het ontwerpproces of om kadeverbeteringsplannen vast te stellen. In de onderstaande tabel wordt aangegeven om welke projecten het gaat. Ook wordt aangegeven welk orgaan in dient te stemmen met het voor te leggen advies. Risico’s en beheersmaatregelen: In de vastgestelde meerjarenraming is voor 2009 geen jaarruimte opgenomen voor de voorbereiding van nieuwe kadeverbeteringsprojecten. De in de toetsing 2008/2009 afgekeurde kadegedeelten kunnen hierdoor niet worden opgepakt in 2009. Hiermee komen de voortgang van het kadeverbeteringsprogramma en de continuïteit van de projectteams in gevaar. Beheersmaatregelen: • Jaarruimte creëren in 2009 zodat nieuwe kadeverbeteringsprojecten toch gestart kunnen worden. Het voorstel is de jaarruimte die beschikbaar is bij het baggerprogramma in te zetten te behoeve van het kadeverbeteringsprogramma; • Jaarruimte creëren in de meerjarenraming 2010 en volgende voor de start van nieuwe projecten. Subsidie, bijdragen uit de exploitatie en KRW-bijdragen Financiering van de projecten wordt mede gevormd door subsidies, bijdragen uit de exploitatie en KRW-bijdragen. De afspraken en/of beschikkingen hierover zijn niet altijd “hard”, maar zijn wel meegenomen in de MJR. Het risico bestaat dat beschikkingen of afspraken niet door gaan. Het totale risico is € 384.000.
1e Bestuursrapportage 2009
63
Risico: onvoldoende aanvoer nieuwe kadeverbeterings projecten
• • •
financiering uit KRW en exploitatie komen niet rond
• •
Gevolg: aanwezige kennis en ervaring projectteams niet meer beschikbaar kwaliteit projectproces neemt af programmadoelstellingen worden niet gehaald overschrijding investeringsplan en krediet overschrijding jaarruimte 2009
•
• • •
Beheersmaatregel budget opnemen in de MJR voor het starten van nieuwe kadeverbeteringsproje cten toetsingen sneller afronden scope van het project duidelijk vaststellen. goede afspraken maken over financiële middelen
Financiële specificatie (geld): Op programmaniveau kan worden geconcludeerd dat de uitgavenprognose voor 2009 de geplande uitgaven ruim overschrijdt. Dit heeft de volgende oorzaken: • Drie lopende projecten zijn niet opgenomen in de vastgestelde MJR 2009. Voor deze drie projecten wordt verwacht in totaal € 1.790.000 uit te geven in 2009. Het betreft de volgende projecten: - project Oude en Nieuwe Broekpolder langs de Kromme Zweth (prognose € 150.000) - Molenweg polder Berkel (prognose € 1.500.000) - KRW in project Boezemkaden Holierhoekse en Zouteveensepolder langs Vlaardingervaart (prognose € 140.000) • Door versnelling in de realisatiefase van het project Vernieuwing oeverconstructie Vlaardingskade zijn in 2008 meer kosten geboekt dan gepland. Hierdoor zal in 2009 circa € 400.000 minder worden uitgeven dan gepland in de MJR. • Het project Noord-Kethelpolder langs Schie is later in de realisatiefase gekomen dan gepland. Hierdoor wordt de jaarruimte voor dit project met circa € 102.000 overschreden. Overwegingen en oplossingsrichtingen voor het verschil: Het grootste deel van het verschil wordt veroorzaakt door het kadeverbeteringsproject in de polder Berkel (€ 1.500.000). Het project wordt thans gerealiseerd en wordt tegelijkertijd uitgevoerd met de bouw van een gemaal. Het lijkt niet verstandig dit project “on hold” te zetten maar in het jaarbudget voor 2009 naar ruimte te zoeken om dit project te realiseren. Kaderrichtlijn Water (KRW) Beoogd Effect: Het beoogde effect van de Kaderrichtlijn Water (KRW) is het terugdringen van concentraties verontreinigende stoffen in waterlichamen en het bereiken van een goede ecologische waterkwaliteit in waterlichamen. Er is een interim maatregelenpakket vastgesteld dat bijdraagt aan het bereiken van deze doelstellingen. Hier wordt op dit moment aan gewerkt. De opgave en het totale pakket maatregelen voor de KRW wordt in het Waterbeheerplan (WBP) opgenomen. Uitvoering van KRW-doelen betreft op dit moment de uitvoer van maatregelen in het KRW-interimpakket waarvoor een budget van 25 miljoen euro beschikbaar is gesteld. Gerealiseerde doelen/resultaat t.o.v. jaarplanning (incl. MJR): Het KRW-interimmaatregelenpakket beoogt onder andere de aanleg van 68.000 m2 natuurvriendelijke oever, 53.000 m² vispaaiplaats en zeven voorzieningen ten behoeve van vismigratie. Van het KRW-interimmaatregelenpakket zijn 11 maatregelen opgestart en in voorbereiding. Daarmee is 29.500 m² NVO (= 58 %) in voorbereiding. Voor vispaaiplaatsen geldt dat 27.120 m2 (= 51 %) van het vastgestelde maatregelpakket in voorbereiding is. Komend jaar wordt de rest van het vastgestelde maatregelenpakket (12 projecten) opgestart en in voorbereiding genomen. Het besluit over het KRW-interimmaatregelenpakket ging uit van uitvoering t/m 2010. Realisatie zal niet vóór 2011 haalbaar zijn. Dit is geen probleem, want de maatregelen zijn voornamelijk kansen die meeliften met andere projecten. Vertraging van deze projecten
1e Bestuursrapportage 2009
64
betekent vertraging van de KRW-maatregel. Vanwege de vroege start heeft dit geen significante effecten op het behalen van de totale doelstellingen in 2027. Voor het bereiken van de chemische doelstellingen is inzet van de Europese Unie, het Rijk, de provincie, gemeenten en natuurlijk ook Delfland noodzakelijk. Op al deze niveaus wordt gewerkt aan het verminderen van emissies naar oppervlaktewater. Vooralsnog worden de omvangrijkste maatregelen om in 2027 te voldoen aan de chemische KRW-doelen, genomen door gemeenten (riolering buitengebied) en het ministerie van LNV (landbouwbeleid). Er is nu geen aanleiding om aan te nemen dat deze omvangrijke maatregelen niet op schema liggen. Het bereiken van de chemische KRW-doelen ligt op schema. Kwaliteit: Om de maatregelen vlot uit te kunnen voeren is een standaardprogramma van eisen voor natuurvriendelijke oevers opgesteld. Hierin zijn voorbeelden opgenomen die het ontwerpen van de oevers makkelijker maken. Ook is een beslisboom opgesteld waarmee de voorkeur voor bepaalde types nvo’s makkelijk kan worden bepaald. Daarnaast is er ook aandacht voor waterkwaliteit bij de aanleg van waterbergingen. Tijd (planning): Overzicht van de totaalplanning van het programma op basis van de planningen van de deelprojecten wordt opgesteld en zal in de volgende bestuursrapportage inzichtelijk worden gemaakt. Organisatie: Vooralsnog geen afwijkingen. Informatie: De informatie-uitwisseling tussen de opdrachtgevers van KRW-projecten en de programmaverantwoordelijke zou moeten gebeuren in het programmaoverleg. Het programmaoverleg is wel ingesteld, maar de afgelopen maanden structureel gebruikt voor allerlei doorontwikkelingszaken. Het komende half jaar zal de informatie-uitwisseling binnen dit platform in orde worden gebracht. De gevolgen zijn nihil; geen consequenties. Risico’s en beheersmaatregelen: Vooralsnog geen risico’s. Programma ABCDelfland Beoogd Effect: Volgens het jaarplan 2009: Dit programma is in 2001 vastgesteld en moet ertoe leiden dat in 2015 het watersysteem in het beheersgebied van Delfland voldoet aan de in het Nationaal Bestuursakkoord Water afgesproken eisen. Binnen het programma wordt onderscheid gemaakt tussen het boezemsysteem (ABCBoezem) en de polders (ABC-Polders). ABC-Boezem Het ABC-Boezemprogramma heeft tot doel het boezemsysteem van Delfland op orde te krijgen. Hiertoe heeft de Verenigde Vergadering van Delfland in 2001 een pakket maatregelen vastgesteld. Over de uitvoering van dit pakket van maatregelen wordt hierbij gerapporteerd. ABC-Polders Het ABC-Poldersprogramma heeft tot doel de polders in het gebeid van Delfland op orde te krijgen. Middels polderstudies zijn maatregelen benoemd die noodzakelijk zijn om knelpunten in de waterhuishouding op te lossen. Deze maatregelen zijn door de Verenigde Vergadering vastgesteld. Over de uitvoering van deze maatregelen wordt hier gerapporteerd.
1e Bestuursrapportage 2009
65
Gerealiseerde doelen/resultaat t.o.v. jaarplanning (incl. MJR): Voor de uitvoering van de bovenstaande programma’s (ABC-Boezem en ABC-Polder) is door de Verenigde Vergadering in eerste instantie een investeringsplanning van € 185 miljoen vastgesteld. In de afgelopen jaren is op een aantal individuele projecten het investeringsplan verhoogd. Het ABCDelfland-programma omvat in totaal 24 maatregelen voor ABC-Boezem en 500 maatregelen voor ABC-Polders. Van deze projecten is het volgende te melden: Het ABC-Boezem programma bevat het vergroten van de capaciteit van de boezemgemalen, het verbreden van watergangen en de aanleg van nieuwe watergangen, en de aanleg van grootschalige boezemwaterbergingen. Het ABC-Polder programma bevat: - uitvoeringsmaatregelen bestaande uit het vergroten van de capaciteit van gemalen, het verbreden van watergangen, het vervangen van duikers en stuwen, en het aanleggen van waterbergingen. - onderzoekmaatregelen om knelpunten en oplossingen in beeld te brengen. - planvormingsmaatregelen waarvoor afspraken met derden (voornamelijk gemeenten) moeten worden gemaakt om deze te kunnen realiseren. Uitvoeringsmaatregelen Onderzoeksprogramma Eén onderzoeksproject (overkoepelend voor 14 onderliggende onderzoeken) bevindt zich in de afrondende fase (opstellen eindrapportage) en kan dit jaar worden afgesloten. Hiermee wordt het onderzoeksprogramma beëindigd en overgenomen door de toetsing regionale waterkeringen (B&O). Kwaliteit: Gewerkt wordt aan het verbeteren van de kwaliteit van de rapportages en (project)sturing in het algemeen. Tijd (planning): Op programmaniveau zijn ten aanzien van het aspect tijd geen belangrijke bijzonderheden te melden. De doelstellingen voor 2009 lijken vooralsnog gehaald te kunnen worden. Organisatie: Op dit moment zijn er geen grote knelpunten te melden. Informatie: Vooralsnog geen afwijkingen. Risico’s en beheersmaatregelen: Vooralsnog geen risico’s. Financiële specificatie (geld): In het jaarplan van de sector OWB wordt verwezen naar het voor het ABCDelfland vastgestelde programma. In deze rapportage wordt uitgegaan van de meerjarenraming zoals die eind 2008 is opgesteld. Op programmaniveau kan worden geconcludeerd dat de uitgavenprognose voor 2009 lager ligt dan de geplande uitgaven. Dit heeft de volgende oorzaken: • De projecten voor de boezemverbredingen in het Westland lopen vertraging op als gevolg van het feit dat er geen gronden meer worden aangeboden en dat de actieve benadering uitgesteld wordt tot het definitieve ontwerp is afgerond. Dit in het kader van de zorgvuldigheid die noodzakelijk is om het onteigeningstraject in gang te zetten. De KRWmaatregelen die gelijktijdig met deze verbredingen worden uitgevoerd, lopen daardoor een zelfde vertraging op. Er wordt verwacht voor de ABC-Boezemprojecten in 2009 € 4.207.500 uit te geven in plaats van de eerder opgegeven € 7.021.000. Voor het KRWdeel betreft dit € 2.250.000 in plaats van € 3.530.400. • De kosten voor de bouw van het gemaal J.J.J.M. van der Burg zullen hoger uitvallen. Dit komt door de extra werkzaamheden en vertraging tijdens de bouw als gevolg van tijdelijk
1e Bestuursrapportage 2009
66
• • •
•
•
•
•
stilleggen van het werk vanwege de zandsuppletie op het strand in het kader van het project Zwakke Schakels. De kosten zijn nog niet bekend. Vooralsnog worden de kosten geschat op € 500.000. Verwacht wordt dat de afrekening met de aannemer pas in 2010 definitief kan worden afgerond, zodat een deel van de uitgaven doorschuift naar 2010. Zo wordt verwacht dat er in 2009 € 7.000.000 uitgegeven wordt in plaats van de eerder opgegeven € 9.217.000. Het project Nieuwe Driemanspolder blijkt meer inzet te vragen dan geraamd, waardoor het krediet met € 150.000 moet worden verhoogd. Dit past binnen het investeringsplan. Bij de afronding van het project Verbeteren aanvoer naar het boezemgemaal Westland blijken de kosten lager uit te vallen dan oorspronkelijk geraamd. Verwacht wordt dat dit jaar € 200.000 uitgegeven wordt in plaats van € 500.000. Door vertraging van de oplevering van het boezemgemaal Parksluizen lopen de kosten op. Zoals al eerder is gerapporteerd heeft het project, na het vinden van asbest, vertraging opgelopen. Deze vondst kwam onverwachts omdat het gemaal al in de 80er jaren gesaneerd is. Hierdoor is de bouwrente verder opgelopen dan voorzien. Bovendien moest tijdens de sanering een tijdelijke bemaling worden geplaatst ter vervanging van het gemaal. Tevens werd na de aanbesteding olie gevonden in de kruipruimte als gevolg van lekkage van de dieseltank. Deze situatie moest eveneens gesaneerd worden. Het grootste deel van deze kosten is opgevoerd in de VJN van 2008, maar dit bleek niet dekkend. Er is dus het verzoek om het investeringsplan en krediet te verhogen met een bedrag van € 250.000 teneinde het project af te ronden. Bij de gebiedsontwikkeling Waalblok wordt verwacht dat de realisatie dit jaar niet volledig kan worden uitgevoerd. Dit als gevolg van het feit dat er nog geen concrete plannen voor herstructurering zijn, die noodzakelijk zijn om te benodigde gronden beschikbaar te krijgen. Dit houdt in dat van de verwachte investering van € 1.500.000 er dit jaar maximaal € 1.000.000 wordt besteed. In de polder Nieuwland en Noordland vindt een gebiedsontwikkeling plaats die wordt getrokken door de gemeente. De bergingsopgave voor dit deel van de polder wordt hiermee opgelost. Zoals vastgesteld komen de kosten voor de aanleg van de 2e fase waterberging voor rekening van Delfland. Voor dit gebied bedragen deze kosten circa € 510.000. In de MJR is geen rekening gehouden met de kosten voor 2009. De overeenkomst tussen de gemeente en Delfland wordt opgesteld. Er is € 20.000 beschikbaar gesteld voor het uitvoeren van een onderzoek naar de verbetering van de waterhuishouding in het gebied Noordland. Het onderzoek is niet uitbesteed aan derden waardoor de beschikbare budgettaire ruimte niet benut is. De kosten betroffen interne uren en zijn ten laste gebracht van de exploitatie van B&O. Er is een verzoek van de gemeente Westland voor een bijdrage in de ontwikkeling van het tuinbouwgebied in Noordland. Delfland moet daar de kosten voor aanleg tweede fase waterberging betalen (conform gemaakte afspraken in het waterplan Westland en beleid Delfland). De conceptovereenkomst is ontvangen en deze wordt voorgelegd aan de directie. Kosten worden door de gemeente Westland geraamd op € 426.000 exclusief BTW. Uit het onderzoek blijkt dat de afvoer uit dit gebied verbeterd dient te worden door de aanleg van een nieuwe duiker. De kosten hiervoor worden geraamd op € 300.000. De totale kosten voor het project worden geraamd op € 726.000 exclusief BTW. Voorstel is de projectkosten te dekken uit Nieuwland en Noordland ABC-Polder en/of Stelpost 2e fase polders 2009. In de Oude en Nieuwe Broekpolder is de mogelijkheid om in het kader van het waterplan Westland een pilot uit te voeren voor de aanleg van waterberging ter plaatse van de huidige waterberging Hooghe Beer. Op basis van het kengetal waterberging worden de aanlegkosten geraamd op 2,3 miljoen euro. De kosten voor de inbreng van de grond wordt geregeld via het op te richten Waterfonds. Van een aantal projecten blijkt het investeringsplan op grond van het definitief ontwerp duurder. De oorzaak voor het duurder worden van de projecten is gelegen in het feit dat: - De kosten voor de grondverwerving bij het project Verbreden Nieuwe Water € 2.815.000 hoger uitvallen door de schadeloosstelling; - De kosten € 600.000 hoger zijn als gevolg van een verbeterd inzicht in de complexiteit van de bypass bij het project Verbreden Nieuwe Water; - De kosten voor de duikerverbindingen en de grondverwerving bij het project Verbinding via Zwartendijk € 2.600.000 hoger uitvallen door de schadeloosstelling; - De kosten (€ 1.783.750) voor het project Verbinding via Zwartendijk niet geraamd zijn in vastgestelde begroting 2009 en volgende jaren.
1e Bestuursrapportage 2009
67
Zuiveringsbeheer
In de investeringsbegroting 2009 in het kader van bouw en exploitatie van zuiveringstechnische werken was een bedrag opgenomen van € 37.600.000. Bij het opstellen van de jaarrekening over het jaar 2008 is voor een bedrag van 6 miljoen euro niet gerealiseerd en zijn de uitgaven overgeheveld naar 2009. Daarnaast is op basis van voortschrijdend inzicht besloten om een aantal projecten vanuit de investeringsprognose van 2009 te verplaatsen naar latere jaren. Het betreft hier projecten voor een bedrag van 7,1 miljoen euro. De gecorrigeerde totale investeringsbegroting in het kader van zuiveringstechnische werken bedraagt € 36.600.000. Ten opzichte hiervan wordt een realisatie van € 28.700.000 verwacht. De afwijkingen zijn onder andere ontstaan door verschuiving van projecten in de tijd (4,3 miljoen euro voordeel), aanbestedingsvoordelen (2,3 miljoen euro), vermindering van risico´s (0,9 miljoen euro voordeel), eerder afsluiten van projecten (0,4 miljoen euro voordeel), begrotingsvoordeel als gevolg van rentetoerekening (0,7 miljoen euro), aanvullende werkzaamheden op project (0,7 miljoen euro nadeel). Het meerjarenperspectief in relatie tot het Waterbeheerplan 2010-2015 blijft binnen de vooraf gestelde financiële kaders. Onderstaand worden die in het oog springende projectresultaten besproken. Afvoer Berkel-Delft-AWZI Harnaschpolder incl. Collecteurriool Dit project is geconfronteerd met een inhoudelijke tegenvaller van € 673.102. Bij de aanleg van het collecteurriool voor de gemeente Delft, als onderdeel van de afvoer Berkel-Delft-AWZI Harnaschpolder, was in de voorbereidingsfase een open ontgraving voorzien waarin de buis gelegd zou worden. Het tracé kruist een groot kabel/leiding tracé van nuts-leidingen (gashoogspanning-water). Het is niet mogelijk en toegestaan dat de nuts-bedrijven deze leidingen onder de Westlandseweg onderbreken om de leiding van Delfland te laten leggen. Ook naar aanleiding van extra eisen van de gemeente Delft (andere materiaalkeuze van toe te passen onderdelen) is besloten om een boring onder het nuts-tracé uit te voeren. Conform interne regelgeving wordt bij de BURAP om budgetaanpassing gevraagd. (VV besluit 648933). DGL tussenbezinktank ombouw Voor het project DGL tussenbezinktank ombouw is een bedrag aan krediet gevoteerd van € 7.700.000. Dit zal hoger uitvallen tot een bedrag van € 8.200.000. Deze stijging wordt veroorzaakt door civiele werkzaamheden die duurder zijn dan voorzien en een overschrijding van de post verrekenbare hoeveelheden. Daarnaast wordt voorzien dat het project later wordt afgesloten (1 jaar onderhoudstermijn), wat gevolgen heeft voor de rentelasten. Hierin is niet voorzien. Een gedeelte van de extra kosten zal worden verhaald op het adviesbureau, maar dit kan niet geheel. Aankoop gronden Met ingang van het jaar 2006 is bepaald dat rentekosten worden doorberekend ten laste van de projecten; voor 2008 is met deze kosten in het investeringsplan en krediet geen rekening gehouden. Verzocht wordt deze technische wijziging uit te voeren en het investeringsplan en het krediet van € 27.645.569 te verhogen met € 798.348 tot € 28.443.917. Het project wordt in 2009 gereed gemeld. Eventuele planschade worden als risico opgenomen in de exploitatie. Het project wordt eerder afgesloten dan oorspronkelijk geraamd. Omdat de bouwrente hoger is dan de te betalen eventuele planschade, wordt dit project afgesloten in 2009 (oorspronkelijk was dit voorzien in 2011). Voor dit project werd voor 2009 een bedrag van € 750.000 geraamd als lopende kosten. Verwacht wordt dat een bedrag van slechts € 250.000 noodzakelijk is om dit project af te ronden. Restpunten AHR (persleiding/gemaal) Bij dit project is er een vertraging ontstaan door schade. De schade-afwikkeling door de verzekeringsmaatschappij duurt langer dan was voorzien. Dit houdt in dat de geplande opleveringsdatum van 2010 wordt geschoven naar 2011. Voor 2009 wordt verwacht dat een
1e Bestuursrapportage 2009
68
bedrag van € 500.000 nodig zal zijn, dit wijkt af van de oorspronkelijke begroting van € 1.992.742. Het verschil van € 1.492.742 wordt opgeschoven naar de jaren 2010 en 2011. Dit levert een rentenadeel op dat op termijn enigszins een verhogende factor zal zijn. Tweede Delftleiding De oorspronkelijke begroting voor 2009 is voor dit project geraamd op een totaalbedrag van € 5.488.004. De verwachte realisatie voor 2009 zal komen tot een bedrag van € 3.200.000. Het verschil tussen raming en verwachte realisatie voor 2009 van € 2.288.004, vloeit voort uit gunstige aanbestedingsresultaten. Doordat dit project gelijktijdig met het project Afvoer Berkel-Delft-AWZI Harnaschpolder inclusief Collecteurriool wordt uitgevoerd door een en dezelfde aannemer, is een synergievoordeel ontstaan. Het investeringplan is oorspronkelijk begroot op € 7.100.000. Het nieuwe investeringsplan is door de gunstige aanbesteding afgeraamd naar € 3.700.000. Tweede Zoetermeerleiding De oorspronkelijke begroting 2009 is geraamd op € 1.891.967 en de verwachte realisatie voor 2009 is gesteld op € 1.200.000. De oorzaak van het gunstige verschil van € 691.967 vloeit voort uit de afhandeling van een conflict met de aannemer waardoor het totaalbedrag lager is uitgevallen dan waarmee rekening was gehouden. De risico’s bestonden uit meerwerken die zonder goedkeuring door Delfland zijn uitgevoerd en het ontbreken van consensus over de opleverdatum en de daarmee samenhangende schadeclaim van Delfland. Het project wordt medio 2009 afgerond. Renovatie Rioolgemaal Morsestraat De oorspronkelijke begroting 2009 was geraamd op € 3.016.581 en de verwachte realisatie is gesteld op € 500.000. Dit project is vertraagd als gevolg van het terugdraaien van het besluit tot capaciteitsverhoging nadat duidelijk werd dat het risicoprofiel onevenredig toenam in relatie tot de leiding Morsestraat en de AWZI Houtrust. Consequenties en alternatieven om een toekomstige capaciteitsverhoging mogelijk te maken, worden momenteel in kaart gebracht. Als de uitvoering nog dit jaar start, zullen de uitgaven dus in 2009 beperkt blijven tot een bedrag van € 500.000. Rioolgemaal Lage Veld besturing Dit project is abusievelijk bij de oorspronkelijke begroting te hoog geraamd voor een bedrag van € 334.905. Voor 2009 wordt verwacht een totaalbedrag uit te geven van € 50.000. Rioolgemaal Laakwijk De planning van dit project is vertraagd. De vertraging is ontstaan door problemen met vergunningverlening door de gemeente. De welstandscommissie wenste op haar eerdere besluit terug te komen en gaf géén goedkeuring aan het ontwerp. Dit heeft een vertraging van circa zes maanden opgeleverd. Daarnaast dacht men een sanering te moeten opleggen; dat bleek een misvatting. In dit kader is een te verwachten bedrag van € 500.000 nodig om de activiteiten ten behoeve van dit project te financieren. De oorspronkelijke begroting voor 2009 is geraamd op € 1.494.961. Het verschil zal worden geschoven naar 2010 en 2011. Persleiding tussen gemaal Morsestraat en AWZI Houtrust Voor het project persleiding tussen gemaal Morsestraat en AWZI Houtrust is in de kadernota 2009 een investering van € 3.000.000 aangevraagd met een raming van € 500.000 voor 2009. In februari is besloten om het rioolgemaal Morsestraat niet te vergroten tot 15.000m3, en de contractueel geplande ontwerpcapaciteit van 11.300m3 aan te houden. Met dit besluit vervalt dit project. Dit besluit heeft als gevolg dat de raming 2009 en 2010 met respectievelijk € 500.000 en € 2.500.000 kan worden verlaagd naar € 0.
1e Bestuursrapportage 2009
69
Bestuur, externe communicatie en calamiteiten Doel: Handboek Calamiteitenzorg actualiseren Voldoen aan de wettelijke verplichting om actuele Beoogd effect: calamiteitenbestrijdingsplannen te hebben. Hierbij hoort ook dat Delfland zich prepareert op uitval van vitale infrastructuur als gevolg van bijvoorbeeld een grieppandemie of terrorisme. Delfland wil zijn plannen baseren op risico- en scenario-denken. Ten slotte moet het Handboek digitaal toegankelijk worden gemaakt Consequenties: Geschatte kosten investering € 500.000 voor actualisering af te schrijven in vier jaar. Voor 2009 € 500.000 als investeringsplan te accorderen en daaruit voor 2009 € 250.000 aan krediet vrij te geven. Doel: Voorbereidingskrediet Plan van Aanpak 3D visualisering Beoogd effect: Beter en sneller beslissingen kunnen nemen over wat de beste maatregelen zijn om watercalamiteiten te voorkomen of te beperken doordat meetdata via grafische technologieën driedimensionaal real-time worden weergegeven. Je ziet dus als het ware via een computersimulatie op een beeldscherm wat zich in werkelijkheid afspeelt en volgens welke scenario’s zich een en ander kan ontwikkelen. Consequenties: Geschatte kosten investering in totaal € 990.000. Voor 50% van dit bedrag wordt een subsidie aangevraagd en verwacht. Van dit bedrag wordt naar verwachting 45% betaald door (Waterkader) Haaglanden. 5% (ongeveer € 50.000) komt ten laste van Delfland. Gevraagd wordt een voorbereidingskrediet van € 50.000 te honoreren.
B&O Project M3 - Wat houdt het project in? In januari 2009 is het project M3 (modelling, monitoring, management) van start gegaan. Binnen dit project wordt samengewerkt met een Duitse en een Luxemburgse partner om voor de KRW het inzicht in watersysteem en emissies te vergroten en het model- en monitoringsinstrumentarium te verbeteren. Daarmee kunnen ook uitvoeringsmaatregelen beter onderbouwd worden. Voor het project wordt 50% subsidie vanuit de Europese LIFEregeling verkregen. Vanwege de mogelijkheden die dit project met zich mee zou kunnen brengen, heeft Delfland zich aan dit project gecommiteerd. De voorziene inbreng van eigen projecten is gedeeltelijk opgenomen in de begroting en gedeeltelijk nog niet. Dit moet deels nog worden uitgewerkt in een vast te stellen projectplan. Duidelijk is dat er voldoende eigen projecten zijn die in het project ingebracht kunnen worden en die voldoende dekking bieden. Momenteel wordt door V&H samen met B&O bezien welke projecten concreet onder M3 worden gebracht. Het betreft projecten uit het meetprogramma van WSK en het onderzoeksprogramma KRW. De budgetten hiervan zitten in de exploitatiebegroting en zullen worden gekoppeld aan het investeringsbudget van M3. Bestuurlijk is dit project besproken met de portefeuillehouder waterkwaliteit. In D&H van 2 juni wordt een notitie hierover voorgelegd. - Stand Na de startbijeenkomst in januari in Luxemburg heeft Delfland de partners ontvangen voor een studiebezoek. Relevante documenten zoals het KRW-maatregelenpakket zijn beschikbaar gesteld. De modelstructuur van het emissiemodel, de gegevensvereisten daarvan en de Delflandse dataset worden beschikbaar gesteld aan het Luxemburgse kennisinstituut die aan een database werkt. In september vindt tussenrapportage plaats.
Middelen In aansluiting op de vastgestelde begroting 2009 van middelen (investeringsvolume 3,8 miljoen euro) in het Burap1 overzicht (investeringsvolume 5,3 miljoen euro) geldt voor de
1e Bestuursrapportage 2009
70
investeringen een toename van 1,5 miljoen euro. Dit wordt veroorzaakt door verbetering van het klimaat op drie locaties voor 1 miljoen euro en uitbreiding dan wel vervanging van automatisering circa € 400.000. Het restant is toe te schrijven aan prijsstijgingen en gewijzigde inzichten. Voor bovenstaande projecten is al in een eerder stadium krediet gevoteerd. In 2009 en 2010 worden, conform het automatiseringsplan, de PC's vervangen. Hiervoor wordt een separaat VV-besluit voorgelegd. Het uitvoeren van de overige minder omvangrijke onderdelen, opgenomen in het automatiseringsplan, ligt op schema. Hierdoor kan een adequate ondersteuning van de bedrijfsprocessen worden gegarandeerd.
Bedrijfsvoering Taxatie objecten 2009-2014 In 2003 zijn alle objecten (opstallen en inventaris) van Delfland getaxeerd. De wettelijke geldigheid van een vaste taxatie is zes jaar. Tevens is het een verplichting jegens de verzekering om onderverzekering uit te sluiten. Dit jaar moet er daarom een nieuwe taxatieronde van alle objecten van Delfland worden uitgevoerd. De totale geschatte kosten voor de gehele periode van zes jaar bedragen € 90.000. Voorgesteld wordt om ter grootte van dit bedrag een krediet beschikbaar te stellen. Genoemd bedrag maakt overigens deel uit van het maximale investeringsvolume van 95 miljoen euro. Het huidige investeringsplan gaat uit van een gelijkmatige verdeling van de uitgaven over de periode van 6 jaar. Aangezien het grootste deel van de taxaties in één taxatieronde in 2009 wordt uitgevoerd en gefactureerd, wordt voorgesteld om het investeringsplan als volgt aan te passen: € 50.000 in 2009 en € 8.000 per jaar in de volgende jaren tot en met 2014.
1e Bestuursrapportage 2009
71
1e Bestuursrapportage 2009
72
BIJLAGEN
1e Bestuursrapportage 2009
73
1e Bestuursrapportage 2009
74
1. Totaaloverzicht mutaties exploitatie 2009
2010
2011
2012
TOTAAL
2013
EXPLOITATIE (ERFENIS) Aanleg en onderhoud waterkeringen Veiligheidstoetsing waterkeringen
850.000
850.000 850.000
Inrichting en onderhoud watersystemen Overname hoofdwatergang Vlaardingen Krozen en zuiveren 2007+2008
688.000
688.000
Peilbeheersing en monitoring waterkwantiteit Contract waterkwaliteit Hofvijver
70.000
70.000
Project Gietwaterbassins
82.000
82.000
70.000
70.000
70.000
350.000 164.000
840.000 Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg Algemeen bestuur Communicatiekosten
-40.000
-40.000
Dagelijks bestuur Externe representatie
50.000
100.000
100.000
100.000
100.000
450.000
15.000
15.000
15.000
15.000
75.000
10.000 Bedrijfsvoering Jubilea, huwelijken, geboortes
15.000
Interne faciliteiten en documentbeheer Portokosten 2008
35.000
35.000 50.000 1.750.000
EXPLOITATIE (ONVERMIJDBAAR) Inrichting en onderhoud watersystemen Peilbeheersing en monitoring waterkwantiteit Onderhoud computerapparatuur/programma's Vaste telefonieverbindingen i.v.m. project TA
25.000
25.000
25.000
75.000
45.000
90.000
90.000
90.000
315.000
81.000
93.000
101.000
115.000
460.000
Onderhoud kunstwerken actieve waterbeheersing Onderhoud OWZI Broekpolder
70.000
Onderhoud keersluis Maassluis
30.000
30.000 100.000
Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Chemicaliën gezuiverd afvalwater
112.000
Afvoer slib naar DRSH
366.700
366.700
-347.821
-347.821
Dienstverleningsvergoeding Delfluent Sloop boostergemaal Voorburg Contractvergoeding PPS
112.000
90.000
90.000
-125.890
-125.890 94.989
Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg Algemeen bestuur Vergoeding bestuurders
20.000
20.000
20.000
20.000
20.000
100.000
150.000
150.000
150.000
150.000
150.000
750.000
40.000
40.000
40.000
40.000
40.000
200.000
20.000 Bedrijfsvoering Waterschapshuis Bijdrage Waterschapshuis Bijdrage IRIS-module
1e Bestuursrapportage 2009
75
TOTAAL
2009
2010
2011
2012
2013
60.000
60.000
60.000
60.000
60.000
Interne faciliteiten en documentbeheer Opbrengst bedrijfsrestaurant
300.000
Huisvesting Faciliteren nieuw bestuur
20.000
20.000
Aanschaf kantoorinrichting
30.000
30.000 300.000 514.989
EXPLOITATIE (KEUZE) Inrichting en onderhoud watersystemen Kwaliteitsmaatregelen in oppervlaktewater
-135.000
-135.000
-175.000
-220.000
-665.000
-50.000
-50.000
-50.000
-50.000
-200.000
150.000
150.000
150.000
150.000
150.000
750.000
-300.000
-300.000
-300.000
-300.000
-300.000
-1.500.000
100.000
100.000
100.000
100.000
100.000
500.000
-100.000
-100.000
-100.000
-100.000
-100.000
-500.000
Peilbeheersing en monitoring waterkwantiteit Organisatie advieskosten Onderhoud waterlopen Bijdr.Rotterdam achterstallig onderhoud baggeren (jaarrek.) Onderhoud kunstwerken actieve waterbeheersing Energiekosten (incl. 200.000 jaarrekening)
-285.000 Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Kostentoedeling transport van afvalwater (jaarrekening)
100.000
Heffing en invordering Dwanginvordering gemeente Den Haag (jaarrekening)
-100.000
Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg Crisisbeheersing Oefenen en opleiden
-30.000
Aanschaf computerapparatuur
-15.000
Dienst- en werkkleding
-45.000
Vaste telefonie/verbindingen
-50.000
-30.000 15.000
0 -45.000
50.000
0
Algemeen bestuur Organisatie advieskosten
-25.000
-25.000
Studie project Noodmaatregelen kust Delfland
50.000
50.000
Wachtdienstregeling Calamiteitenorganisatie
60.000
Verbetering Informatiemanagement crisisorg.
8.000
110.000
110.000
110.000
110.000
500.000
8.000
8.000
8.000
8.000
40.000
-47.000 Bedrijfsvoering Huisvesting Onvoorziene uitgaven
-50.000
-50.000 -50.000 -382.000
1e Bestuursrapportage 2009
76
2009
2010
2011
2012
TOTAAL
2013
EXPLOITATIE (WOU) Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Organisatie advieskosten
-40.000
-40.000
Bedrijfsvoering Project WOU Organisatie advieskosten
200.000
200.000
-160.000
-160.000 0
EXPLOITATIE (DUURZAAMHEID) Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Organisatie advieskosten
35.000
35.000
-5.000
-5.000
-5.000
-5.000
-5.000
-5.000
-20.000
-20.000
Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg Organisatie advieskosten Bedrijfsvoering Beheer niet-reglementaire zaken Organisatie advieskosten Inkoop-, subsidie en verzekeringscoordinatie Organisatie advieskosten Duurzaamheid/Innovatie Organisatie advieskosten
0
EXPLOITATIE (INNOVATIE) Planvorming Innovatie
40.000
40.000
-5.000
-5.000
-5.000
-5.000
-5.000
-5.000
-5.000
-5.000
Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Organisatie advieskosten Bestuur, externe communicatie en calamiteitenzorg Organisatie advieskosten Bedrijfsvoering Beheer niet-reglementaire zaken Organisatie advieskosten Inkoop-, subsidie en verzekeringscoordinatie Organisatie advieskosten Duurzaamheid/Innovatie Organisatie advieskosten
-20.000
-20.000 0
TOTAAL
1e Bestuursrapportage 2009
1.882.989
511.000
406.000
369.000
603.000
3.771.989
77