BERAP (1e Bestuursrapportage 2009)
Peildatum 1 mei 2009
27 mei 2009
Inhoudsopgave Inleiding................................................................................................................................. 3 Programma 1 Onderwijs en Jeugdzaken .......................................................................... 4 Programma 2 Zorg en Welzijn .......................................................................................... 7 Programma 3 Werk en Bijstand ........................................................................................ 9 Programma 4 Cultuur en Sport ........................................................................................11 Programma 5 Veiligheid...................................................................................................13 Programma 6 Economie en Toerisme..............................................................................16 Programma 7 Wonen.......................................................................................................19 Programma 8 Verkeer en Landschap ..............................................................................24 Programma 9 Leefomgeving............................................................................................26 Programma 10 Dienstverlening......................................................................................28 Programmaoverstijgende onderwerpen................................................................................31 Effect op de begroting ..........................................................................................................32
2
Inleiding In deze bestuursrapportage wordt per programma over de uitvoering van de programmabegroting 2009 en de nota Gewogen Ambitie III geapporteerd. Mochten er nog zaken spelen aangaande Gewogen Ambitie I en/of II dan wordt dit ook in deze rapportage meegenomen. Naar het voorbeeld van Gewogen Ambitie III is nu voor het eerst ook een grafische afbeelding van de voortgang van de programma's in de bestuursrapportage opgenomen. Per project wordt weergegeven wel deel ervan gerealiseerd is (groen), in deze raadsperiode gerealiseerd zal worden (oranje) en welk deel naar verwachting niet of pas in de volgende raadsperiode gerealiseerd zal worden (rood). Wanneer de realisatie achterloopt bij de planning kunnen daar verschillende oorzaken voor zijn, die waar nodig worden toegelicht. De financiële gevolgen van het beschrevene worden per programma in beeld gebracht en zullen via een begrotingswijziging in de begroting 2009 worden verwerkt. Deze wijziging dient uiteraard wel door de raad te worden vastgesteld. De structurele gevolgen van de eerste bestuursrapportage 2009 worden in de Kadernota 2010 meegenomen. De eerste bestuursrapportage heeft een voordelig saldo van € 297.000. Dit is het saldo van de programma’s en de programmaoverstijgende onderwerpen. Het saldo is voor €. 550.000 incidenteel voordelig en voor €. 253.000 structureel nadelig.
1. Primitieve begroting 2009 2. Begrotingswijzigingen (incl. Gewogen Ambitie III)
2009 1.847.120 -447.075
3. Vrije begrotingsruimte (1+2)
1.400.045
4. Saldo eerste bestuursrapportage 2009
297.000
5. Vrije begrotingsruimte na de eerste berap (3+4)
1.697.045
Wij stellen u voor het voordelige saldo in 2009 toe te voegen aan het voordelige begrotingsaldo 2009. Voor een verdere onderbouwing van de vermelde cijfers verwijzen wij u naar de volgende programma’s.
3
Programma 1
Onderwijs en Jeugdzaken
1.a. Welke beoogde maatschappelijke effecten/doelen hebben we inmiddels bereikt? Integraal huisvestingsplan (IHP) De voorbereidingen voor het IHP 2009-2012 zijn nagenoeg afgerond. Een voorstel wordt waarschijnlijk in juli aan de Raad voorgelegd. Aan de plannen voor de opheffing van de dislocatie Lauwers College is hard gewerkt. Er wordt nu nog onderzocht of nieuwbouw van het Lauwers College in het stationsgebied tot de mogelijkheden kan behoren. Mocht hierover niet binnen afzienbare termijn duidelijkheid over te geven zijn, dan liggen de plannen voor de opheffing van de dislocatie klaar. Onderwijsachterstandenbeleid Het Piramideprogramma wordt op alle negen peuterspeelzalen gebruikt. De driejarige scholing van de leidsters in de uitvoering van het programma verloopt naar wens. De verwachting is dat voor zomer 2010 alle leidsters gecertificeerd zullen zijn. Een nieuwe ontwikkeling is de invoering van Piramide bij de kinderdagverblijven van Kinderopvang Achtkarspelen BV. Het onderzoek naar de stand van zaken doorgaande lijn peuterspeelzaal - basisonderwijs bevindt zich in een afrondende fase. De bespreking van het onderzoek is gepland op 19 mei a.s. tijdens de vergadering van de Lokale Educatieve Agenda. Kwaliteit en Boppeslach. De eerste verworvenheden van de Boppeslach-impuls dienen zich aan, zo blijkt uit de concept-evaluatienotitie aan Gedeputeerde Staten. ‘Eén zwaluw maakt echter nog geen zomer!’. Immers, aan de hardnekkige en complexe problematiek van onderwijsachterstanden liggen, behalve onderwijskundige factoren, ook factoren van culturele en sociaaleconomische aard ten grondslag. De provincie wil de operatie intensiveren en ook een viertal scholen uit Achtkarspelen, die nu nog op de zogenaamde reservelijst staan, bedienen. Provinciale Staten stelt, veel uitdrukkelijker dan voorheen, als voorwaarde dat de betrokkenheid van gemeente en schoolbestuur wordt aangetoond; en dat deze partijen dus hun bijdrage (blijven) leveren. Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Naar aanleiding van de raadsbespreking van de conceptnotitie CJG Achtkarspelen i.o. heeft de raad een geslaagde expertmeeting georganiseerd met eerstelijns professionals uit de gemeente. De verdere ontwikkeling van het CJG volgt twee lijnen: 1. lokale samenwerking gemeenteraad, veld en ambtelijk apparaat om te komen tot de kaders, en 2. samenwerking in NOFA met de andere gemeenten en de regionaal actieve partners. Voor de zomervakantie wordt de raad de verantwoording over Jong in Achtkarspelen aangeboden. De kadernota CJG, met de oorspronkelijke conceptnotitie als bijlage, en een plan van aanpak wordt direct na de zomervakantie verwacht. Accommodatiebeleid De vier uitgangspunten die de raad heeft vastgesteld voor het accommodatiebeleid dienen als basis voor de verdere uitwerking. Als volgende stap wordt nu gewerkt aan het opstellen van een Integraal Huisvestingsplan Welzijnsaccommodaties op basis van de onderliggende onderhoudsplannen. Mogelijkheden die zich voordoen om locaties te combineren zullen worden aangegrepen met als doel een kwalitatief goed en voldoende gespreid voorzieningenniveau te behouden met een optimale bezettingsgraad. Project Klasseglas Het overleg met het (basis)onderwijsveld is druk gaande. De schoolbesturen Roobol en VGPOFryslân zijn de voortrekkers en zijn enthousiast aan het werk met de voorbereidingen. Noventa, wel deelnemer in de initiatiefgroep, heeft helaas gekozen voor een ‘pas op de plaats’. Dit betekende een aanpassing van de projectopzet. De afzonderlijke Noventa basisscholen krijgen de kans op een volgend moment alsnog in te stappen en aangesloten te worden op de glasvezelverbinding. Via contacten met o.a. de provincie en de Noordelijk Hogeschool Leeuwarden worden interessante koppelingen met mogelijke (deel)projecten, zoals Tûke Jongerein en de “De lerende basisschool” onderzocht.
4
1.b. Mid term review Programma 1 Onderwijs en Jeugdzaken
Klasseglas
Centrum voor Jeugd en Gezin
Wegwijsdag verbreden(ingevuld middels )jongerendraad
Schoolmaatschappelijk werk
)Meertaligheid (onderzoek
Volwasseneneducatie (toeleiding )intensiveren
Programma onderdeel
Versterking kwaliteit en daling onderwijsprestaties na groep 4 (via )deelname aan boppeslach projecten
IHP 2009-2012
Nieuwbouw CBS De Claerkamp Gerkesklooster
Nieuwbouw Lauwers College
Versterking achterstandsbeleid en kwaliteit in peuterspeelzalen/opvoedingsondersteuning
Leerplicht/Reboundvoorzieningen )gerealiseeerd in Zwaagwesteinde(
Herziening onderwijsachterstanden beleid
Bezuiniging schoolzwemmen
Bezuiniging leerlingenvervoer
0%
10%
20%
30%
40%
5
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2. Welke (nieuwe) ontwikkelingen en actuele stand van zaken hebben invloed op de voortgang van de uitvoering van de programmabegroting (inclusief Gewogen Ambitie) en welke financiële consequentie(s) heeft dit?
3. Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand c.q. saldo van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - geen Saldo programma 1 (na wijziging)
Begroting 2009 -4.075.599 0 -4.075.599
6
Programma 2
Zorg en Welzijn
1.a. Welke beoogde maatschappelijke effecten/doelen hebben we inmiddels bereikt? Stimulering Ouderenbeleid Aangezien ons ouderenbeleid over het algemeen als succesvol wordt ervaren zijn er in 2008 weinig nieuwe impulsen ontwikkeld op dit terrein. 2009 is goed van start gegaan. De verwachting is dat het budget voor beleidsontwikkeling in 2009 dan ook substantieel zal worden benut. Ontwikkeling en instandhouding mantelzorg Ook bij dit product geldt dat het budget in 2008 niet volledig werd benut. Nu het beleid op het gebied e van mantelzorg in de 1 helft van 2009 verder is ontwikkeld, zal het budget in 2009 intensiever worden benut.
1.b. Mid term review
Programma 2 Zorg en Welzijn
Individuele voorzieningen WMO Wmo-loket
Program m a onderdeel
Maatschappelijke zorg Ouderen en vrijwilligerswerk/mantelzorg Nota gezondheidsbeleid Dorpshuis Kootstertille Bos projecten Onderhoud welzijnsaccommodaties Bezuiniging collectief vervoer WMO 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2. Welke (nieuwe) ontwikkelingen en actuele stand van zaken hebben invloed op de voortgang van de uitvoering van de programmabegroting (inclusief Gewogen Ambitie) en welke financiële consequentie(s) heeft dit? Huishoudelijke Verzorging In 2009 moet de huishoudelijke verzorging opnieuw worden aanbesteed, dan wel worden de contracten met de huidige aanbieders gewijzigd. De verwachting is dat de tarieven fors omhoog zullen gaan. Op basis van het aantal uren over 2008 en de tarieven zoals die op dit moment gelden (HH1 - € 14,82 en HH2 - € 21,86), zouden de kosten € 1.810.280 bedragen. Waarschijnlijk wordt er bij contractwijziging/aanbesteding gekozen voor één tarief voor zowel HH1 als HH2. Waarschijnlijk gaat dit rond de € 20 per uur schommelen.
7
Dit zou leiden tot een totaal bedrag van € 2.120.000 voor huishoudelijke verzorging, een stijging van ruim € 300.000 op jaarbasis. Dit kan worden opgevangen binnen de reguliere Wmo-budgetten. Lokaal loket Voor het lokaal loket is € 25.000 beschikbaar. Het idee was om naast de Wmo-loketten in Buitenpost en Surhuisterveen, in de verschillende dorpen spreekuren door het Wmo-loket te verzorgen. De bedoeling hiervan is dat een grotere groep m.n. ouderen wordt bereikt en een reis naar Buitenpost/Surhuisterveen niet meer altijd nodig is. Sinds 1 februari 2009 is het team Wmo begonnen met het afleggen van huisbezoeken bij een intake Huishoudelijke Verzorging. De ervaringen hiermee zijn erg positief, zowel bij de Wmo-cliënten als bij de consulenten. Door de thuissituatie te kennen, kan beter worden ingeschat welke voorzieningen allemaal nodig zijn. Vaak blijkt bijvoorbeeld, dat huishoudelijke verzorging alleen niet voldoende is. Daarom willen we graag alle intakes doen bij de aanvrager thuis. Hiervoor is echter onvoldoende formatie beschikbaar. Het geld wat nu gereserveerd is voor het lokaal loket, zou ingezet kunnen worden voor huisbezoeken. Dit is laagdrempeliger dan een spreekuur in de verschillende dorpen. Een telefoontje naar het Wmo-loket is voldoende voor het maken van een afspraak voor het huisbezoek.
3. Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand c.q. saldo van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - geen Saldo programma 2 (na wijziging)
Begroting 2009 -6.666.039 0 -6.666.039
8
Programma 3
Werk en Bijstand
1.a. Welke beoogde maatschappelijke effecten/doelen hebben we inmiddels bereikt? Zelfredzaamheid in de bestaansvoorziening Het eerste kwartaal van 2009 heeft een lichte, maar gestage stijging van het aantal Wwbgerechtigden te zien gegeven. Er was een aanzienlijk hogere instroom, maar het eerste kwartaal gaf ook relatief veel uitstroom te zien, regelmatig dankzij de inzet van re-integratie-instrumenten. Optimale participatie van burgers op de arbeidsmarkt dan wel in de samenleving Aan de hand van een actieprogramma re-integratie/participatie 2009, worden nieuwe instrumenten voor verschillende doelgroepen ontwikkeld en in uitvoering genomen om de participatiegraad binnen het Wwb-bestand te verhogen, bijvoorbeeld onder de groep 60-plussers. Daarnaast zijn 18 Wwb-ers met een Wsw-indicatie die op de wachtlijst stonden, geplaatst op een brugbaan. Zij verrichten werkzaamheden, passend bij hun indicatie en begeleid vanuit Caparis. De salariskosten worden uit het Participatiebudget betaald.
1.b. Mid term review Programma 3 Werk en Bijstand
schuldienstverlening
Programm a onderdeel
wet inburgering
werkgeversbenadering
minimabeleid
sociale werkvoorziening
uitstroom
reïntegratie
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2. Welke (nieuwe) ontwikkelingen en actuele stand van zaken hebben invloed op de voortgang van de uitvoering van de programmabegroting (inclusief Gewogen Ambitie) en welke financiële consequentie(s) heeft dit? Inkomensdeel De verwachting is dat ook de komende maanden de stijgende trend in het aantal Wwb-ers door zal zetten. Het door het Rijk toegekende Inkomensdeel ligt echter zelfs nog iets onder het niveau van 2008, toen er ook al een aanzienlijk tekort op het Inkomensdeel ontstond.
9
De verwachting voor 2009 is dat er daardoor een tekort zou kunnen ontstaan tussen de € 700.000 en € 800.000. Door het Participatiebudget, meer nog dan in voorgaande jaren, in te zetten als inkomensvoorziening zal dit tekort naar verwachting getemperd worden. Toch zal een grote uitname uit de reserve in 2009 onvermijdelijk zijn. Minimabeleid In 2008 is door de Raad de gedachte geopperd het minimabeleid, daar waar mogelijk, beschikbaar te stellen voor inkomens tot 115 % (dit was 110 %). Inmiddels is er meer inzicht in de mogelijke financiële consequenties hiervan. De kosten zouden tot maximaal € 240.000 kunnen oplopen. Binnenkort volgt een uitgebreide notitie. Gevolgen economische crisis Door de economische crisis neemt de druk op een aantal voorzieningen in de sfeer van Werk en Bijstand toe. Op dit moment is dit vooral zichtbaar in het stijgend aantal aanvragen voor een Wwbuitkeringen en een grotere toestroom naar schulddienstverlening. Hoewel we ruim binnen de wettelijke termijnen blijven, is de afhandeltijd van een Wwb-aanvraag de afgelopen maanden daardoor opgelopen. Bij schulddienstverlening is een korte wachtlijst ontstaan, die naar verwachting voor 1 juli kan worden weggewerkt.
3. Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand c.q. saldo van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - geen Saldo programma 3 (na wijziging)
Begroting 2009 -3.635.206 0 -3.635.206
10
Programma 4
Cultuur en Sport
1.a. Welke beoogde maatschappelijke effecten/doelen hebben we inmiddels bereikt? Er is een bijdrage geleverd aan de volgende maatschappelijke effecten: - Het ontwikkelen en ontplooien van individuele burgers - Het vergroten van de sociale samenhang en deelname aan de maatschappij - Het behouden en vergroten van de leefbaarheid van het platteland (een goed woon- en vestigingsklimaat) Enkele activiteiten die tot nu toe in 2009 zijn uitgevoerd: - Creëren extra subsidiemogelijkheden op het terrein van cultuur - Aanstellen van een dorpsdichter - Eerste fase educatieve speeltuin in De Kruidhof - Uitvoering BOS-project
1.b. Mid term review Programma 4 Cultuur en Sport
Monumentenbeleid
Meerjaren onderhoudsplan Sporthallen
Program ma onderdeel
Onderhoud zwembad De Kupe (onderhoudsplan opgesteld, korte termijn investeringen gerealiseerd)
Cultuurnota
Concentratie sportaccommodaties
Vervanging sportmaterialen/renovatie sportaccommodaties
Businessplan De Kruidhof
Verhoging lesgelden de Waldsang
Verhoging tarieven sportaccommodaties (eenmalige extra ophoging)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2. Welke (nieuwe) ontwikkelingen en actuele stand van zaken hebben invloed op de voortgang van de uitvoering van de programmabegroting (inclusief Gewogen Ambitie) en welke financiële consequentie(s) heeft dit? Muziekschool De Wâldsang Een van de aanbevelingen uit het onderzoeksrapport van D&T Result is dat een wijziging op managementniveau bij de muziekschool noodzakelijk is. Voor het aanstellen van een interimdirecteur is een eenmalige bijdrage nodig, waarvan de hoogte op dit moment nog niet bekend is. Dit bedrag wordt gedekt binnen de productgroep Cultuur.
11
Subsidie amateurkunst (doorloop naar 2010 e.v.) Door een te ruim begroot budget voor de subsidies voor de amateurkunst, laat deze post de laatste jaren een overschot zien. Deze post kan worden verlaagd met een bedrag van € 3.000. Hiermee blijft er enige ruimte in het budget. Dit is echter noodzakelijk in verband met fluctuatie van het aantal verenigingen dat subsidie aanvraagt en het aantal jeugdleden. De Kruidhof De eerste fase van de educatieve speeltuin is gerealiseerd. Op dit moment wordt ingezet op extra fondsenwerving voor de tweede fase van de speeltuin. Concentratie accommodatiebeleid (doorloop naar 2010 e.v.) De opgelegde bezuinigingsstelpost ‘concentratie sportaccommodaties’ is in 2008 niet gehaald. Voor realisatie van deze stelpost, van € 105.000 in 2009 oplopend naar € 175.000 in 2011, moeten structurele keuzes worden gemaakt. Binnen de huidige exploitatiebudgetten zijn geen bezuinigingsmogelijkheden meer aanwezig. Zwembad De Kûpe (doorloop naar 2010 e.v.) Voor het exploitatietekort in 2009 wordt een aanvullend bedrag van € 60.000 gereserveerd. Op dit moment worden er gesprekken gevoerd over de meerjarenbegroting van zwembad De Kûpe in Buitenpost. De in de jaarrekening vastgestelde bedragen voor de exploitatie van het zwembad leiden tot extra kosten voor de periode t/m 2012. Berging ijsclub/skeelerclub/wielervereniging Surhuisterveen Naast de nieuw aangelegde ijsbaan/skeelerbaan moet nog een kleedaccommodatie komen. Hiervoor heeft de gemeente reeds een bedrag (€ 15.000, excl. BTW) beschikbaar gesteld. Inmiddels hebben een aantal andere verenigingen/organisaties uit Surhuisterveen ook aangegeven graag mee te willen participeren (en betalen) in deze - en dan grotere - accommodatie voor het gebruik van o.a. opslag en extra vergaderruimte. Deze accommodatie zal dus een multifunctionele functie krijgen. Inmiddels is het overleg opgestart en zal een er conceptschets worden gemaakt. De kosten zijn geschat op in totaal € 85.000; de meerkosten bedragen aldus eenmalig € 70.000. Opheffing tennisvereniging Gerkesklooster In verband met opheffing van de tennisvereniging in Gerkesklooster zullen de grond en de panden worden verkocht. De voetbalvereniging in Gerkesklooster heeft belangstelling getoond. Op dit moment is nog niet duidelijk welke financiële gevolgen dit zal hebben.
3. Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand c.q. saldo van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - Subsidie amateurkunst (structureel) - Concentratiebeleid sportaccommodaties (structureel) - Zwembad De Kûpe (structureel) - Berging ijsclub/skeelerclub/wielervereniging S’veen (eenmalig) Saldo programma 4 (na wijziging)
Begroting 2009 -4.137.694 3.000 -105.000 -60.000 -70.000 -4.369.694
12
Programma 5
Veiligheid
1.a. Welke beoogde maatschappelijke effecten/doelen hebben we inmiddels bereikt? -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
In Gewogen Ambitie III is melding gemaakt van de invoering van het huisverbod tegen plegers van huiselijk geweld. Hiervoor zijn op regionale schaal een aantal zaken geregeld, zowel juridisch als wat betreft de hulpverlening. Per 1 mei kan het instrument nu daadwerkelijk worden ingezet. Op brandweergebied is de afgelopen tijd hard gewerkt aan de uitvoering van diverse onderzoeken, in het kader van de ontwikkelingen zoals geschetst in Gewogen Ambitie III. De resultaten hiervan zijn op het moment van schrijven van deze bestuursrapportage nog niet beschikbaar. De verwachting is, dat ze nog voor de vakantieperiode aan de direct betrokkenen kunnen worden voorgelegd en vervolgens gepresenteerd. In Gewogen Ambitie III is wat betreft de jaarwisseling aangekondigd, dat de gemeente een grotere rol van de dorpsgemeenschappen voorzag. Dit is gelukt. In de meeste dorpen is dit op voortvarende wijze opgepakt. Mede hierdoor waren er nauwelijks bedreigende situaties voor hulpverleners en inwoners van onze gemeente. Ook is het aantal vernielingen ten opzichte van voorgaand jaar fors afgenomen. Wel is de hoogte van het schadebedrag nog steeds hoger dan waarmee in de begroting rekening is gehouden. In de begroting is € 9.000 opgenomen voor reparaties schade jaarwisseling terwijl er voor € 32.000 schade is aangericht. Dit betekent dat er ten behoeve van de reparaties (veel straatkolken) eenmalig nog € 23.000 wordt gevraagd. In overleg met de politie wordt gewerkt aan harmonisatie van de bestuursrapportages van de politie en de rapportages, bedoeld voor uw raad, gekoppeld aan de begroting en jaarrekening en gewenste maatschappelijke effecten. Onze gemeente is samen met Kollumerland c.a. een pilot gemeente hiervoor. Aangezien de taken op veiligheidsgebied sterk toenemen komen we in de kadernota komen met een voorstel voor personele uitbreiding. Als dit gerealiseerd wordt zetten we het veiligheidsplan weer op de agenda. e Landelijk speelt de invoering van de wet op de veiligheidsregio. Inmiddels is de wetgeving de 1 e en 2 kamer gepasseerd. De provincie Fryslân vormt een veiligheidsregio. In een convenant tussen rijk en veiligheidregio zijn diverse resultaatafspraken gemaakt. Het rijk heeft hiervoor extra middelen beschikbaar gesteld. Het project alcoholmatigingsbeleid loopt naar wens. Een voortgangsrapportage heeft voor de raad ter inzage gelegen. De notitie ketenbeleid is besproken met de raad. Er is gewerkt aan de totstandkoming van het evenementenbeleid en het horecabeleid waardoor een bijdrage wordt geleverd aan het vergroten van de veiligheid en het veiligheidsgevoel in de gemeente. De notitie evenementenbeleid is door de raad vastgesteld. De horeca beleidsnota wordt momenteel besproken met de direct betrokken en zal daarna in de raad aan de orde kunnen komen. In het programma worden de maatschappelijke effecten gekoppeld aan de 5 veiligheidsvelden, nl.: veilige woon- en leefomgeving, bedrijvigheid en veiligheid, jeugd en veiligheid, fysieke veiligheid en integriteit en veiligheid. Uitvoering verloopt in grote lijnen volgens plan. Grote afwijkingen zijn niet voorzien. Inzake het project toezichthouders spelen een aantal zaken. Twee van de zes gemeenten zijn namelijk uit het project gestapt. Voor de continuïteit van de beoogde maatschappelijke effecten voor onze gemeente heeft dit gedurende de huidige projectperiode geen gevolgen. Wel zijn we gestart met de ontwikkeling van een toekomstvisie voor na 2012. De deelname aan de pilot risicocommunicatie is afgerond. Er is in dit kader een voorlichtingsavond gehouden in Kootstertille over de omgevingsrisico’s daar. Door het benoemen van de aanwezige risico’s, aangeven wat overheid en bedrijven er aan doen om deze zo laag mogelijk te houden en wat de burgers er zelf aan kunnen doen kan het veiligheidsgevoel van de burgers worden vergroot. De pilot levert tevens veel informatie over de verdere vormgeving van de risicocommunicatie in onze provincie. Op het gebied van veiligheidsterrein fysieke veiligheid is in het eerste kwartaal een grote inspanning verricht. Voor alle deelprocessen van het rampenplan zijn trainingen verzorgd, in samenwerking met 7 Noordoost Friese gemeenten, inclusief Tytsjerksteradiel.
13
1.b. Mid term review Programma 5 Veiligheid
Rampenbestrijding
NOFA project jeugd
Programma onderdeel
Investeringsschema brandweer
Besparing duurzaam veilig
Prioriteiten veiligheidsonderzoek/handhaving sociale veiligheid
Bezuiniging verkeersveiligheid schoolroutes
Bezuiniging opvang zwerfdieren
0%
10%
20%
30%
14
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2. Welke (nieuwe) ontwikkelingen en actuele stand van zaken hebben invloed op de voortgang van de uitvoering van de programmabegroting (inclusief Gewogen Ambitie) en welke financiële consequentie(s) heeft dit? - De wet tijdelijk huisverbod is ingevoerd per 1 mei. Afhankelijk van het gebruik van dit instrument zijn er financiële consequenties. Vanaf 2010 ramen we deze structureel in de begroting. Voor 2009 ramen we voorlopig geen middelen, aangezien we vooreerst een zeer beperkt gebruik verwachten. - In Gewogen Ambitie III wordt tevens een integraal veiligheidsbeleidsplan aangekondigd, o.a. resulterend in een integraal veiligheidsplan. Door de huidige werkdruk op het gebied van veiligheid, hebben we moeten concluderen, dat het met de huidige personele inzet voor veiligheid niet realistisch is een dergelijk plan op te stellen. Dit stellen we dan ook met minimaal een jaar uit. - In de raad is ook het politiebureau aan de orde geweest. Van verdere ontwikkelingen houden wij u uiteraard op de hoogte. Besluitvorming hierover is aan het regionaal college.
3. Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand c.q. saldo van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - schade jaarwisseling (eenmalig) Saldo programma 5 (na wijziging)
Begroting 2009 -1.763.028 -23.000 -1.786.028
15
Programma 6
Economie en Toerisme
1.a. Welke beoogde maatschappelijke effecten/doelen hebben we inmiddels bereikt? Lauwerskwartier fase 2 Voor uitbreiding van het industrieterrein Lauwerskwartier in Surhuisterveen is de grond aangekocht. De bestemmingsplan procedure is in gang gezet. Westkern Skûlenboarch Zoals in de kadernota is aangegeven loopt voor Westkern Skûlenboarch een m.e.r. onderzoek. Hiervoor is in de kadernota van 2010 een extra bedrag van € 25.000 opgenomen. In 2009 is samenwerking met de gemeente Tytsjerksteradiel een onderzoek opgestart naar de marktvraag voor watergebonden bedrijventerrein. Dit onderzoek wordt uitgevoerd om te verkennen of er marktruimte is voor het toevoegen van een nat industrieterrein van ca. 15 ha in het gebied. De uitkomst hiervan is mede nodig voor het m.e.r. onderzoek. Stationsgebied Buitenpost De aanleg van parkeerruimte aan de noordkant van het spoor in Buitenpost wordt in 2009 gerealiseerd. Het gaat om extra parkeerruimte om de parkeerdruk in de buurt van het station te ontlasten. Glasvezel In de regio Kootstertille, Drogeham en Skûlenboarch is succesvol een vraagbundelingstraject doorlopen waardoor er nu glasvezel beschikbaar is in Kootstertille en Drogeham. In Gerkesklooster/Stroobos loopt het traject nog. De vooruitzichten op een succesvol vraagbundelingstraject is ook hier positief. Verder wordt een gewerkt aan een inventarisatie in Surhuisterveen op De Lauwers en Lauwerskwartier. Vital Rural Area In 2008 is het ingediende projectvoorstel Vital Rural Area gehonoreerd. Dit houdt voor de Nofa gemeentes in dat er een subsidie beschikbaar gesteld wordt voor de drie deelprojecten van ca. € 850.000. Een van de projecten van Vital Rural Area is regiomarketing. Hiervoor heeft de werkgroep een klankbord groep samengesteld en is het project gestart. Planning is om in het najaar te starten met een campagne ter promotie van de regio Noordoost Fryslân. De regio bestaat uit de 4 NOFAgemeenten. Verder zijn er gesprekken met Tytsjerksteradiel en Ferwerderadiel. Zij hebben aangegeven ook te willen deelnemen aan regiomarketing. Ondernemersprijs Conform het beleidsprogramma ‘Aangenaam Ondernemen’ is de ondernemersprijs Achtkarspelen voor het jaar 2008 dit jaar uitgereikt. De winnaar is VDM uit Drogeham. De jury onder leiding van Joop Atsma is tot deze keuze gekomen. De kosten zijn gedekt uit het fonds economische ontwikkeling.
16
1.b. Mid term review Programma 6 Economie en Toerisme
Grondexploitatiewet
Onderzoek stationsgebied Buitenpost
Ontwikkelingzones
Dienstverlening
Startende bedrijven
Programma onderdeel
Bedrijfscontacten
Stimulering van bedrijvigheid/ promotie en acquisitie
Kennis, innovatie en ICT
Arbeidsmarkt, onderwijs en werkgeversbenadering
Recreatie en toerisme
Detailhandel
Landbouw/agrarische zaken
Ruimte voor bedrijven kwalitatief
Ruimte voor bedrijven kwantitatief
0%
10%
20%
30%
17
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2. Welke (nieuwe) ontwikkelingen en actuele stand van zaken hebben invloed op de voortgang van de uitvoering van de programmabegroting (inclusief Gewogen Ambitie) en welke financiële consequentie(s) heeft dit? Huuropbrengst Trefpunt Door de verkoop van het Pastorie in Buitenpost aan SHMC vervalt de huur van het Trefpunt per 1 januari 2009. Hierdoor vervalt structureel de jaarlijkse huuropbrengst van ca. € 8.000.
3. Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - wegvallen huuropbrengst Trefpunt (structureel) Saldo programma 6 (na wijziging)
Begroting 2009 -590.562 -7.992 -598.554
18
Programma 7
Wonen
1.a. Welke beoogde maatschappelijke effecten/doelen hebben we inmiddels bereikt? Ruimtelijke ordening Nieuwe structuurvisie De voorbereidingen voor het opstellen van een op de nieuwe Wro gebaseerde structuurvisie zijn in gang gezet. Aan de hand van een zogenaamde “quick scan” hebben oriënterende bijeenkomsten plaatsgevonden met in eerste instantie leden van de gemeenteraad en betrokken beleidsambtenaren en vervolgens vertegenwoordigers van belangenorganisaties, waaronder de verenigingen van Plaatselijk Belang. Mede aan de hand van de uitkomsten van deze brainstormsessies wordt momenteel een concept-structuurvisie opgesteld die wij eind september 2009 aan de gemeenteraad hopen te kunnen presenteren. Indien de Raad besluit om de concept structuurvisie daartoe vrij te geven kan deze in het najaar met de afzonderlijke dorpen worden besproken. Project actualisering bestemmingsplannen De stand van zaken zal tijdens een op 8 juni 2009 te houden informerende bijeenkomst met de Raad worden besproken, waarbij ook aandacht zal worden besteed aan de gevolgen van de wettelijk verplichte digitalisering. Nieuw bestemmingsplan Buitengebied Het Plan van Aanpak voor de herziening van het bestemmingsplan buitengebied is in april 2009 ter kennisneming aan de Raad voorgelegd. Ter uitvoering hiervan zijn vervolgens vier deelnotities opgesteld over belangrijke beleidsonderwerpen. Dit zijn: a. niet-agrarische bedrijvigheid in het buitengebied; b. recreatie; c. Nationaal Landschap “Noardlike Fryske Wâlden”; d. Schaalvergroting in de landbouw. Deze notities zullen tijdens een tweetal op 8 en 15 juni as. te houden bijeenkomsten met raadsleden en extern betrokkenen worden besproken. De uitkomsten hiervan zullen daarna vertaald worden in de structuurvisie voor het buitengebied cq. het ontwerp van het nieuwe bestemmingsplan, al naar gelang de plek waar ze het beste thuishoren. Visieontwikkeling ijsbaanlocatie Buitenpost De Raad heeft een voorbereidingsbesluit genomen met het oog op het bouwplan voor de realisering van een nieuw chinees Indisch restaurant met bedrijfswoning op een perceel in de nabijheid van de rotonde West/Lauwersmeerweg. De artikel 19 Wro-procedure is gaande. Het college hoopt op korte termijn een standpunt te formuleren over de gewenste ontwikkeling ten aanzien van het resterende deel van de ijsbaanlocatie en daarover vervolgens het oordeel van de Raad te vragen. De in november 2007 uitgevoerde Charette - waarin een visie wordt gepresenteerd over een duurzame invulling van deze locatie - zal hierbij worden betrokken. Volkshuisvesting Nieuwe gemeentelijke woonvisie De aandacht heeft zich tot nu toe geconcentreerd op de regionale woningbouwafspraken met de provincie en de regionale woonvisie, die op donderdag 14 mei 2009 opiniërend door de Raad behandeld is. Hierna komt het opstellen van een nieuwe gemeentelijke woonvisie aan bod, waarover wij in GA 2 al gesproken hebben. Daarbij is opgemerkt dat de daaraan verbonden kosten gedekt kunnen worden uit de reserve voor de herziening bestemmingsplannen, evenals de kosten voor de ontwikkeling van de hierboven genoemde structuurvisie. Voor het opstellen van de woonvisie is € 60.000 noodzakelijk. Deze kosten worden ten laste gebracht van de bestemmingsreserve herziening bestemmingsplannen. Wegzetten van “huidig” woningcontingent op basis van Woonplan 2000-2010 Deze doelstelling is door de ontwikkelingen op het gebied van de woningverdeling in een nieuw daglicht komen te staan. Er is nu alleen buitenstedelijk nog sprake van een richtgetal, terwijl binnenstedelijk in beginsel “plafondloos” kan worden gebouwd. De manier waarop de gemeente hier mee om zal gaan zal in een gemeentelijke Woonvisie tot uiting moeten komen. Wanneer we kijken naar de ‘oude’ situatie dan kan worden opgemerkt dat het oorspronkelijke
19
contingent bijna volledig was toegewezen aan / gereserveerd is voor lopende plannen en projecten. Door de economische recessie is het wel merkbaar dat plannen en projecten stagneren/vertragen. Wij streven er naar om de gemeenteraad direct na de zomer 2009 te informeren over de benutting van de woningbouwmogelijkheden voortvloeiend uit de nieuwe woningbouwafspraken met de provincie. Opstelling van een stimuleringsregeling voor starters op de woningmarkt (zgn. Startersregeling) De verwachting is dat de verordening ‘VROM Starterslening gemeente Achtkarspelen’ in de raadsvergadering van 14 mei 2009 zal worden vastgesteld en per 1 juni 2009 in werking zal treden. Bouw starterswoningen De raad heeft ingestemd met een aantal randvoorwaarden als het gaat om de nieuwbouw van woningen voor starters. Ook staat de raad positief ten opzichte van de uitwerking van een gemeentelijke variant op het zgn. ‘Zaans model’ voor wat betreft de uitgifte van de gronden. Het college bereidt momenteel de herontwikkeling van de voormalige tennisbaanlocatie te Surhuisterveen voor. Terugdringing lijst woningzoekenden De afgelopen jaren kan er gesproken worden van een fors bouwprogramma. Door de grote aantrekkingskracht van de nieuwe levensloopgeschikte woningen is er zelfs sprake van een groei van het aantal huurwoningen. Bij een stagnerende koopwoningmarkt (waar in tijden van economische neergang vaak sprake van is) zien we dikwijls een extra druk op de huursector. Gelet op alle demografische ontwikkelingen is het zaak om de SWA en ook WoonFriesland nauw te betrekken bij het opstellen van een nieuwe Woonvisie. Leges bouwvergunningen Wij achten het noodzakelijk om in dit verband een waarschuwend signaal af te geven. Sinds medio november 2008 is een duidelijke terugloop zichtbaar in het aantal bouwaanvragen, hetgeen z’n consequenties zal hebben voor de legesinkomsten die voor een belangrijk deel aan de bouwkosten zijn gerelateerd. Omdat er in de resterende periode van 2008 nog enkele omvangrijke bouwplannen zijn vergund, bleef de schade in dat jaar nog beperkt. Voor 2009 moet echter rekening worden gehouden met een opbrengst die ca. € 300.000 lager ligt dan de begrote € 500.000. Een voorspelling voor de hierop volgende jaren is extra gecompliceerd, omdat behalve de onzekerheid over het verloop van de kredietcrisis op landelijk niveau ontwikkelingen gaande zijn die de legesinkomsten behoorlijk negatief kunnen beïnvloeden. In het kader van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), die per 1-1-2010 in werking treedt, wordt gedacht aan de invoering van een landelijk uniform legestarief voor bouwvergunningen. Daarnaast pleit de commissie Dekker (Fundamentele Verkenning Bouw) in haar rapport “Privaat wat kan, publiek wat moet” voor een vergroting van de verantwoordelijkheid van de bouwer (m.n. ten aanzien van de bouwtechnische eisen) en een enigszins terug getreden overheid die zich m.n. met de bestemmingsplantoets en de welstandsbeoordeling bezig houdt. Wij houden vooralsnog rekening met de volgende opbrengstdaling: 2009: -/- € 300.000 2010: -/- € 200.000 2011: -/- € 100.000. Bouwgrondexploitatie Bezuinigingstaakstelling Grondbedrijf Door de bezuinigingsopgave uit 2005 wordt per verkochte m² woningbouwgrond € 10 aan de Algemene Dienst afgedragen. Deze afdracht is onafhankelijk van het geraamde resultaat waardoor de exploitatie van een complex ongewenst negatief kan worden beïnvloed. De bijdrage is niet conform het voorzichtigheidsbeginsel dat het BBV voorschrijft. De bijdrage is bovendien niet conform de nota Grondbeleid die in 2008 door de gemeenteraad is vastgesteld. Deze nota schrijft voor dat pas met winstneming uit een complex mag worden begonnen nadat het betreffende complex voor 75% is gerealiseerd. Deze bezuinigingsopgave komt, met ingang van het boekjaar 2009, te vervallen. De exploitatie van de woningbouwcomplexen zal hierdoor een beter eindresultaat tonen, waardoor uiteindelijk bij winstneming een hoger bedrag naar de Algemene Dienst vloeit.
20
Winstafdrachten grondbedrijf In 2008 is een reserve ingesteld die ervoor dient om de structurele winstneming uit de bouwgrondexploitatie op een egale manier te laten plaatsvinden. De winstverwachtingen zijn bijgesteld ten opzichte van de vorige raming. Als gevolg hiervan wijzigen de reservemutaties. De financiële consequenties zullen in de tweede berap worden meegenomen. Dit heeft geen invloed op het begrotingssaldo. 2009 1.360
Bedragen x € 1.000
Winstverwachting o.b.v. vorige raming (2008) Winstverwachting o.b.v. bijgestelde raming: Buitenpost Mûnewyk
2010 132
2011 1.000
2012 600
300
1.210
600
300
700
Kootstertille De Koaten
2013
510
Surhuisterveen Zuid I
600
Verschil t.o.v. vorige raming
1.060
132
210
Opmerkingen: 1. Cijfers met afnemende zekerheid naar de toekomst 2. Winstnemingen afhankelijk van te realiseren grondverkopen 3. Winstneming Surhuisterveen Zuid I afhankelijk van keuzes i.h.k.v. zuidelijke ontsluitingsweg.
21
1.b. Mid term review Programma 7 Wonen
100 extra huurwoningen SWA Mantelzorgwoningen Levensloop geschikt wonen/geryflik wenjen Stimuleringsregeling voor starters op de woningmarkt Structuurvisie Nieuw woonplan Wegzetten woningcontingenten tot 2010-nieuwe situatie Kootstertille Oastkern (Oostzone) ontwikkelen in de sfeer van wonen en werken Ontwikkeling woonzone buitenpost kollum Onderzoek geheel of gedeeltelijke bebouwing mejonsmaveld buitenpost Visie ontwikkeling ijsbaanterrein buitenpost Overheveling woningbouwcontingent van boelenslaan naar buitenpost Legesvrijstelling woningbouwcorporaties Kostendekkendheid bouwgerelateerde legesopbrengsten Extra leges bij achteraf legaliseren van illegale bouw Differentiatie bouwterreinprijzen Verhoging bouwterreinprijzen Bestemmingsplan Buitengebied Herinvulling vrijkomende sportvoorzieningen dmv woningbouw c.q. bedrijfsvestiging Actualisering bestemmingsplannen 0% 10 %
22
20 %
30 %
40 %
50 %
60 %
70 %
80 %
90 100 % %
2. Welke (nieuwe) ontwikkelingen en actuele stand van zaken hebben invloed op de voortgang van de uitvoering van de programmabegroting (inclusief Gewogen Ambitie) en welke financiële consequentie(s) heeft dit?
3. Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand c.q. saldo van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - Lagere leges bouwvergunningen (eenmalig) - Woonvisie (eenmalig)
Begroting 2009 -154.484 -300.000 -60.000
Saldo voor bestemming - Onttrekking aan reserve herziening bestemmingsplannen
-514.484 60.000
Saldo programma 7 (na wijziging)
-454.484
23
Programma 8
Verkeer en Landschap
1.a. Welke beoogde maatschappelijke effecten/doelen hebben we inmiddels bereikt? De nadruk binnen het programma Verkeer en Landschap ligt op het in een goede staat van onderhoud brengen en houden van de producten wegen, groen en diverse andere infrastructurele producten. Veel aandacht gaat nog steeds uit naar het wegwerken van het achterstallig wegenonderhoud. Door het op niveau brengen van het onderhoud van de openbare ruimte ontstaat een nog beter en veiliger woonmilieu voor de inwoners van de gemeente. Op moment van schrijven worden veel onderhoudswerkzaamheden op het gebied van de openbare ruimte opgestart, omdat veel onderhoudswerkzaamheden seizoensgebonden zijn. Daarom valt er op dit moment nog weinig te melden over de voortgang en eventuele afwijkingen ten opzicht van de voorgenomen werkzaamheden.
1.b. Mid term review Programma 8 Verkeer en Landschap
Verbreiding Swaddepaed Haltenplan Baggeren de Swadde
Programma onderdeel
Baggeren havens en waterwegen Gemeentelijke bedrage isv projecten Handhavingen en optimalisering openbaar vervoer Groenvoorziening Sanering wegmeubilair Fietspadenplan/fietspad Lauwers Handhaving parkeren vrachtwagens Extra parkeervoorzieningen in woonwijken Wegenonderhoud/RAWEB 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2. Welke (nieuwe) ontwikkelingen en actuele stand van zaken hebben invloed op de voortgang van de uitvoering van de programmabegroting (inclusief Gewogen Ambitie) en welke financiële consequentie(s) heeft dit? Wegenonderhoud De al in uitvoering gestelde projecten liggen op schema. I.h.k.v. GA 1, 2 en 3 zijn voldoende middelen beschikbaar gesteld om een inhaalslag te maken bij het achterstallig onderhoud van wegen. Extra capaciteit wordt bij derden ingehuurd om hier invulling aan te geven. We zullen er echter niet in slagen om alle voorgenomen werkzaamheden te realiseren. Dit wordt vooral veroorzaakt door het (nog) geldende aanbestedingsbeleid dat meer werkvoorbereiding vereist en vanwege het feit dat het moeilijk is om geschikt personeel in te huren.
24
Cultuurhistorisch landschapsbeheer Voor het onderhoud van cultuurhistorische landschapselementen is er extra onderhoud besteed aan de gemeentelijke houtwallen en elzensingels en aan particuliere monumentale bomen. In 2007 zijn hiervoor middelen beschikbaar gesteld. Het restant is in 2007 in het rekeningresultaat terecht gekomen. Omdat het project nu is afgerond heeft de provincie dit jaar een subsidievaststellingsbeschikking afgegeven en is de definitieve subsidie beschikbaar gesteld. Het restantbedrag ad. € 59.000 levert voor de begroting 2009 een eenmalig voordeel op omdat het geraamde subsidiebudget niet is overgenomen naar de begroting 2009. Skatebaan Surhuisterveen In de tweede berap van vorig jaar is aangegeven dat er gekeken zal worden naar de mogelijkheden voor de aanleg van een skatebaan in Surhuisterveen in plaats van in Buitenpost. Inmiddels heeft zich de mogelijkheid voorgedaan om een skatebaan aan te leggen in de nabijheid van andere sportvoorzieningen in Surhuisterveen. Deze skatebaan is inmiddels gerealiseerd. Omdat per abuis het budget van de skatebaan Buitenpost vorig jaar niet is aangegeven als overlopende post wordt dit budget opnieuw eenmalig opgevoerd in deze berap. Fietspad De Lauwers In het gebied rond De Lauwers lopen verschillende projecten, liggen plannen klaar en leven verschillende ideeën. Deze worden nu geïnventariseerd. Zo wil de gemeente hier graag een fietspad gerealiseerd zien. De inventarisatie gaat over recreatie, cultuurhistorie, landschap, waterhuishouding, agrarische ontwikkelingsmogelijkheden en natuur. Het plan is onderdeel geworden van de Robuuste Natte As, deel van de Ecologische Hoofdstructuur. Doordat er zoveel verschillende initiatieven ontstaan en met elkaar gecombineerd kunnen c.q. moeten worden zal er vertraging optreden in de daadwerkelijke uitvoering van het geheel. Dit heeft dus ook consequenties voor de planning inzake de aanleg van het fietspad. Op dit moment is nog niet duidelijk wanneer e.e.a. tot daadwerkelijke uitvoering zal komen; duidelijk is al wel dat hier in 2009 nog niet mee wordt gestart.
3. Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand c.q. saldo van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - Cultuurhistorisch landschapsbeheer (eenmalig) - Skatebaan Buitenpost (eenmalig) Saldo programma 8 (na wijziging)
25
Begroting 2009 -7.757.946 59.000 -25.000 -7.723.946
Programma 9
Leefomgeving
1.a. Welke beoogde maatschappelijke effecten/doelen hebben we inmiddels bereikt? Duurzame ontwikkeling Onze gemeente heeft zich in het afgelopen jaar behoorlijk ingespannen om invulling te geven aan duurzame ontwikkelingen. Nu wordt het, gezien de politieke belangstelling, tijd voor uitvoering van de concrete plannen. Er is een projectgroep Duurzaamheid in het leven geroepen waarin deelnemers zitting hebben uit diverse geledingen uit onze organisatie. Ook zijn drie raadsleden aangeschoven die deelnemen op persoonlijke titel. De projectgroep coördineert en begeleid de projecten die in de komende jaren uitgevoerd worden. Verder is een begin gemaakt met het aanvragen van Stimulering van Lokale Klimaatinitiatieven (=SLOK)-subsidie bij Senter Novem. Er zijn contacten gelegd met de in onze gemeente actief zijnde woningbouwstichtingen met als doel een convenant af te sluiten t.a.v. de uitvoering van duurzaamheidprojecten in bestaande woningen. Ook is er een plan gemaakt voor uitvoering van het project “starterpakket duurzaam huishouden”. Op 18 juni as. wordt de aangekondigde mini conferentie Duurzaamheid gehouden. De bedoeling is om met diverse geledingen te discussiëren of de gemeentelijke duurzaamheidvisie. Verder zal binnenkort in de raad besluitvormend het haalbaarheidsonderzoek voor de bioenergiecentrale aan de orde komen. Inzameling oud papier Tot 2006 vond de inzameling van oud papier in Achtkarspelen plaats door verenigingen, scholen en kerken. Zij haalden huis aan huis papier op of hadden een brenglocatie voor oud papier. In augustus 2006 is gestart met de inzameling van papier via Omrin, huis aan huis met minicontainers. Vrijwilligers van verschillende verenigingen en instellingen, dezelfde groep die voorheen het oud papier inzamelden, helpen hierbij en de verenigingen ontvangen hiervoor een vergoeding. De nieuwe manier van inzamelen is ingezet om meer papier uit het restafval te halen. Dit levert verschillende voordelen op. Als eerste uiteraard het milieuvoordeel maar ook twee financiële voordelen; minder kosten voor het afvoeren van het restafval en meer opbrengst uit oud papier. Door de goede resultaten met het inzamelen heeft inmiddels tweemaal een verlaging van de afvalstoffenheffing plaatsgevonden. Indien er geen vergoeding meer hoeft te worden betaald aan de verenigingen is er een kostenbesparing van € 75.000. Deze zou in eerste instantie in het egalisatiefonds reiniging kunnen vloeien. Afhankelijk van de resultaten van volgende sorteeranalyses kan besloten worden tot een verdere verlaging van de afvalstoffenheffing. Tarieven verwijdering en verwerking restafval In de meerjarenbegroting is met ingang van 2010 een behoorlijke tariefdaling geprognosticeerd voor de inzameling van het huishoudelijk restafval. Dit is gedaan op basis van de meerjarenoverzichten van Afvalsturing betreffende de ontwikkeling van de tarieven voor huishoudelijk restafval. Hierbij is namelijk uitgegaan van de realisatie van de ReststoffenEnergieCentrale (REC) te Harlingen en dat deze ook per 1 januari 2010 operationeel zal zijn. Omdat dit laatste waarschijnlijk niet het geval zal zijn, bestaat de reële mogelijkheid dat de verlaging van de tarieven dan ook niet per 1 januari 2010 ingevoerd kan worden. Omgevingsbeleidsplan Samen met de gemeente Kollumerland wordt er gewerkt aan de tot stand koming van een omgevingsbeleidsplan. Met diverse vakgebieden, zoals ruimtelijke ordening, milieu, bouwen, bijzondere wetten APV en de brandweerzaken, wordt een beleid geformuleerd dat voor de komende jaren ter vervanging van diverse andere plannen zoals het milieubeleidplan en het handhavingbeleidsplan zal dienen. Najaar 2009 wordt het conceptplan aan de raad voorgelegd. Omgevingsdiensten In 2008 werden de gemeenten geconfronteerd met het plan van het Kabinet om te komen tot de invoering van omgevingsdiensten. De VNG en het IPO zijn niet tot overeenstemming gekomen om gezamenlijk een plan te presenteren. De provincie heeft nu in samenspraak met de gemeenten een alternatief ontwikkeld. In grote lijnen komt het er op neer dat de gemeente het overgrote deel van de vergunningverlening, het toezicht en de handhaving zelf uit blijft voeren.
26
De uitvoering van vergunningverlening, het toezicht en de handhaving van ingewikkelde bedrijven over worden gedragen aan een nog op te richten gespecialiseerde gezamenlijke uitvoeringsdienst. De provincie draagt haar taken t.a.v. dit onderwerp over aan de gemeenten, dan wel de gezamenlijke uitvoeringsdienst. Dit zal in later stadium in een wettelijke regeling vast gelegd moeten worden. Of dit voorstel het “haalt” in nog de vraag. De partijen (rijk, provincie, waterschappen en gemeenten) hebben nog geen overeenstemming bereikt.
1.b. Mid term review Programma 9 Leefomgeving Gemeentelijk waterplan Gemeentelijk rioleringsplan Riolering buitengebied Wet gemeentelijke watertaken
Program m a onderdeel
Stedelijke wateropgaven Kaderrichtlijn water Duurzaamheid Externe veiligheid Luchtfoto's Milieubeleidsplan Wijziging woningwet Invoering WABO Rioolrechten Afvalbeleid Geluid
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2. Welke (nieuwe) ontwikkelingen en actuele stand van zaken hebben invloed op de voortgang van de uitvoering van de programmabegroting (inclusief Gewogen Ambitie) en welke financiële consequentie(s) heeft dit?
3. Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - geen Saldo programma 9 (na wijziging)
27
Begroting 2009 -1.773.619
-1.773.619
Programma 10 Dienstverlening 1.a. Welke beoogde maatschappelijke effecten/doelen hebben we inmiddels bereikt? Dienstverlening/KCC Op basis van een plan van aanpak worden in 2009 en 2010 vervolgstappen gezet om te komen tot een KCC. Voorwaarde daarbij is de verbouwing van het gemeentehuis in relatie tot het stationsgebied. Daarnaast zijn alvast servicenormen voor onze dienstverlening opgesteld en is, om onze klantstromen zo goed mogelijk te kunnen afhandelen een klantverwijssysteem aangeschaft. Ook wordt voor klanten die komen voor zaken die met bouwen te maken hebben, op afspraak gewerkt. De wachtruimte heeft een metamorfose ondergaan en is voor onze wachtende klanten een prettige ruimte (met koffie, krant en leesmap) om te vertoeven. Voor een betere spreiding van klantstromen is een zomer- en wintertarief voor reisdocumenten ingesteld. Sinds de livegang van www.achtkarspelen.nl op 1 december 2008 is de website gestegen van plaats e 320 naar de 58 plaats van de ranglijst van overheid.nl (een ranglijst van overheidswebsites). Met onze nieuwe website, die geïntegreerd is in de Midoffice, zetten we een belangrijke stap in het verbeteren van onze elektronische dienstverlening. Mensen kunnen nu een aantal producten en diensten elektronisch bestellen via DigiD en via internet betalen. Daarnaast is het mogelijk via Mijn Achtkarspelen statusinformatie (hoe staat het met mijn aanvraag) te krijgen. Telefooncentrale In maart is de nieuwe VOIP-telefooncentrale geïnstalleerd. ICT In het kader van Egem-i vindt er een aantal aanbestedingen in NOFA-verband plaats, zoals een datadistributiesysteem en de BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen). Een aantal aanbestedingen loopt vertraging op. Dit heeft echter geen gevolgen, want ook de landelijke voorzieningen zijn nog niet gereed.
1.b. Mid term review Programma 10 Dienstverlening
Communicatie/huisstijl
Voorbereiding verbouw gemeentehuis/kcc
Programma onderdeel
Telefooncentrale
Upgrades automatisering
Andez 2
Egem-i
Midoffice
0%
10%
20%
30%
28
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2. Welke (nieuwe) ontwikkelingen en actuele stand van zaken hebben invloed op de voortgang van de uitvoering van de programmabegroting (inclusief Gewogen Ambitie) en welke financiële consequentie(s) heeft dit? Representatie De budgetten voor representatie worden besteed aan representatieve activiteiten van het college van burgemeester en wethouders. Hierbij kunt u denken aan diverse ontvangsten/recepties waarbij wij als gastheer optreden. Voor het ontwikkelen van onze ambities zijn wij afhankelijk van een goede samenwerking met andere (markt) partijen en kennishouders. Daarom hebben wij geïnvesteerd in een meer naar buiten gerichte houding om die partners te kunnen bereiken. Het uitstralen van professionaliteit en een goed gastheerschap achten wij hierbij van groot belang. Het was en is daarom noodzakelijk een aantal representatieve activiteiten te upgraden. Een goed voorbeeld daarvan is onze nieuwjaarsreceptie. Als gevolg van deze opwaardering is het nodig om het huidige budget voor representatiedoeleinden met € 20.000 structureel te verhogen. Personeelskosten De onderlinge betrokkenheid en de betrokkenheid bij de organisatie is groter geworden. Naast het kerstbuffet wordt sinds 2008 ook een sportdag en een nieuwjaarsontbijt georganiseerd. Uit de grote deelname blijkt dat deze activiteiten in een behoefte voorzien. Om deze activiteiten structureel te kunnen laten plaatsvinden is een verhoging van het budget interne representatie (personeelsvoorzieningen) met € 20.000 noodzakelijk. Kantinevoorziening/catering De kantinevoorziening/catering wordt steeds professioneler. Daarnaast wordt de vraag steeds groter. Hierdoor ontstond voorgaande jaren al een overschrijding van het budget. Om aan het afgesproken niveau van dienstverlening te kunnen voldoen, zal het budget structureel verhoogd moeten worden met € 15.000. Pensioenuitkeringen Voor de uitvoering van de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (APPA) heeft de gemeente Achtkarspelen een overeenkomst gesloten met Loyalis Leven NV. De door de gemeente betaalde premies en koopsommen zijn door de gemeente belegd in de Loyalis Rendementsrekening. Ook hier laat de financiële en economische crisis zich voelen. Door het teruglopen van het rendement zal door de gemeente - als eigen risicodrager - € 186.545 bijgestort moeten worden om het benodigde kapitaal voor de pensioenuitkeringen toereikend te laten zijn. Bij de vaststelling van de begroting was deze uitgave niet voorzien. IZA Van het IZA hebben wij bericht ontvangen omtrent de uitkering van het resterende vermogen in verband met de liquidatie van IZA Nederland. De uitkering zal worden ontvangen in twee tranches. De eerste in 2009 bedraagt voor onze gemeente € 306.670. De tweede uitkering vindt naar verwachting in 2013 plaats. Telefoonkosten Met name vanwege het bellen van vaste naar mobiele nummers stijgen de telefoonkosten. Vorig jaar ontstond reeds een tekort en dat dreigt dit jaar weer te gebeuren. Een verhoging van het budget met € 7.500 is dan ook wenselijk. BAG In de loop van 2009 zal de implementatie van de BAG t.a.v. het onderdeel “adressen” afgerond worden en zal het werk structureel van karakter worden. In 2010 zal het andere onderdeel “gebouwen” afgemaakt worden en worden geïmplementeerd. Het werken met de BAG heeft nogal wat organisatorische gevolgen voor afdelingen (teams) die met adres- en perceelbeheer, dan wel de archivering daarvan, te maken hebben. In de levensloop van een perceel ontstaat er een enorme stroom aan brondocumenten die geregistreerd en gearchiveerd moeten worden. Er is inmiddels een lijst met over de 200 BAG-werkzaamheden ontstaan. De gedachte die er aanvankelijk heerste dat we het er wel even bij zouden kunnen doen, kunnen we wel laten varen. Voorlopig worden de werkzaamheden binnen de bestaande middelen uitgevoerd.
29
Uibreiding Griffie De formatie van de griffie moet per 1 augustus 2009 worden uitgebreid met een ondersteunende medewerker (0,5 fte - schaal 5). Kosten € 20.000 structureel op jaarbasis. Naast de griffier heeft de griffie momenteel twee ondersteunende parttime-medewerkers (0,55 fte en 0,67 fte). Eén van beiden houdt zich bezig met de agendavorming en het raadsinformatiesysteem (RIS). Met name het RIS vergt meer werk dan voorheen nu ook alle achterliggende stukken digitaal beschikbaar moeten komen. De andere medewerker ondersteunt de griffier rechtstreeks met allerhande secretariële werkzaamheden, zoals het regelen van bijeenkomsten, het notuleren van de raadsvergaderingen enzovoort. De nieuwe vergaderstructuur van de raad met de vele informerende bijeenkomsten op één avond brengt voor de laatstgenoemde medewerker veel meer regelwerk met zich mee dan voorheen. Daarnaast is het van belang dat de griffier haar handen vrij heeft voor de inhoudelijke ondersteuning van de raad. In de huidige situatie komt het regelmatig voor dat zij (bij ziekte en afwezigheid van de ondersteuning om andere redenen) zich toch bezig moet houden met secretariële werkzaamheden en dat gaat ten koste van de inhoudelijke ondersteuning. Bovendien is de huidige situatie te kwetsbaar. N.B. In verband met de aanstelling per 1 augustus 2009 zijn de structurele meerkosten in 2009 € 8.000.
3. Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - representatie (structureel) - kantinevoorziening/catering (structureel) - telefoonkosten (structureel) - pensioenuitkeringen wethouders (eenmalig) - uitkering IZA (eenmalig) - uitbreiding Griffie (structureel) Saldo programma 10 (na wijziging)
30
Begroting 2009 -6.765.610 0 -40.000 -15.000 -7.500 -186.545 306.670 -20.000 0 -6.727.985
Programmaoverstijgende onderwerpen Voordeel kapitaallasten In de primaire begroting 2009 is nog geen rekening gehouden met de herziene nota Activeringsbeleid en het niet meer activeren van groot onderhoud van wegen. Hiernaast wordt door het later (dan gepland) uitvoeren van investeringswerken een (eenmalig) voordeel gerealiseerd door het opschuiven van de kapitaallasten. Het beftreft een eenmalig voordeel van €. 819.280. Dividend BNG In 2008 is door de BNG een lagere winst gerealiseerd. Dit wordt veroorzaakt door een wereldwijde kredietcrisis. Omdat het dividend over het jaar 2008 in de rekening 2009 wordt verwerkt, kunnen we nu al een tekort van €. 30.000 op het dividend van de BNG inramen.
Begrotingswijziging per programma Mutaties per programma Stand van de begroting per 1 mei 2009 (incl. wijz.) Voorgestelde wijzigingen: - Voordeel kapitaallasten (eenmalig) - Dividend BNG (eenmalig) Saldo programma 11 (na wijziging)
31
Begroting 2009 38.768.044 819.280 -30.000 39.557.324
Effect op de begroting Naar aanleiding van de in de programma’s beschreven afwijkingen zijn in de onderstaande tabel de effecten van de wijzigingen in de begroting opgenomen. Investering
Programma 1 Programma 2 Programma 3 Programma 4 Programma 5 Programma 6 Programma 7 Programma 8 Programma 9 Programma 10 Saldo van de programma's voor bestemming
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Onttrekking aan de reserves
2009 E
2009 S
0 0 0 -70 -23 0 -360 34 0 120 -299
0 0 0 -162 0 -8 0 0 0 -83 -253
60
Saldo van de programma's na bestemming
0
Saldo programmaoverstijgende onderwerpen
-239
-253
789
Saldo van de eerste bestuursrapportage 2009
0
550
De eerste bestuursrapportage heeft een voordelig saldo van € 297.000. Dit saldo is voor €. 550.000 incidenteel voordelig en voor €. 253.000 structureel nadelig. Wij stellen u voor het voordelige saldo in 2009 toe te voegen aan het voordelige begrotingsaldo 2009. De structurele nadelige gevolgen van de eerste bestuursrapportage 2009 worden in de Kadernota 2010 vermeld. De raad besluit hierover in de vergadering van 2 juli 2009. De gevolgen van de vastgestelde Kadernota 2010 worden in de Programmabegroting 2010 verwerkt.
32
-253